EDEP YA HU!

Ahmed Ziyddn Gmhnev & Ahmed Bin Sleyman El-Ervdi

Krk Hadis & Krk Hadis (Hadis-i Erban)

Vuslat: 4 Tasavvuf-Hikemiyat Serisi: 6 Isbn 978-605-61107-4-0 Basm Tarihi ubat 2006
Metkan Matbaas

Bask / Cilt

Tm yayn haklar VUSLAT VAKFIna aittir. Kaynak gsterilerek iktibas yaplabilir.

Merkezefendi Mh. Ylanl Ayazma Sk. rme Merkezi No:8/1 Davutpaa - Zeytinburnu / stanbul Tel: (0212) 483 22 22

Tasarm rfan Gngrr Kapak Tasarm Sena zgi

VUSLAT Eitim, Yardmlama, Kltr ve evre Vakf www.vuslatvakfi.com

ems-i Tebrizi Mah. stanbul Cd. No: 149/2 Karatay / Konya Tel: +90 332 350 64 99

Ahmed Ziyddn Gmhnev & Ahmed Bin Sleyman El-Ervdi

Krk Hadis & Krk Hadis (Hadis-i Erban)

Tercme: Dr. Mehmed S. Bursal

stanbul - 2006

NDEKLER

mtErcimin nsz,

aHmEd ziyddin gmHanEvi (K.s.) Hz'nin Ksa tErcEmE-i Hali,

KrK Hadis (Hadisi Erbain) aHmEd ziyaddin gmHanEvi

(K.s.), 38
aHmEd bin slEyman El-Ervadi (K.s.),

50 53

naKibEndiyyE tariKat osmanl lKEsindE, KrK Hadis,

55

nsz
Ahmed Ziyddn Gmhnev (K.S.), ilimle megl olmay en stn yaknlk vesilelerinden, en byk ibadetlerden biri olarak grm, ilimlerin en mhimlerinden birinin de, Peygamberimiz (sallallah aleyhi ve selem)'in hadislerini bilmek olduunu ifade etmitir. Bunun yannda, ona gre Peygamber Efendimiz (S.A.V.)'in snnetlerini mslmanlara nakletme ii, peygamberlerin vazifelerinden biri olarak mslmanlarn hayrn istemenin bir gereidir. Hadisleri nakletme ve retme grevini yerine getiren kimse, snnetini nakletmi olduu o yce Resl'n(sav) halifesi saylr. Bundan dolay Gmhnev Hazretleri, hadis retimine zel bir nem vermi ve hadisle alakal birok eserler kaleme almtr. yle ki, ondaki bu dnce; hadis ilmi ile itigali, tarikatnn bir rkn haline getirmi, kendisinden sonra ayn r devam ettiren halifeleri tarafndan bu hassasiyet gnmze kadar intikal etmitir. Kendisine bu yzden "Muhaddis-i Rm" (Anadolu'nun Muhaddisi) de denilen Gmhnev'nin, tasavvuf yorumlarn da ihtiva eden hadisle ilgili eserleri ile, dier telifat dnyann drt bir yanna dalarak, yakn ve uzak btn ilim ehlinin el kitab olma hviyetini kazanabilmitir. Bugn, herhangi bir ktphaneye girdiimiz zaman, eserlerini rahatlkla bulabilmemiz bunu teyid etmektedir.*
*
Ahmed Ziyddn Gmhnev Sempozyum Bildirileri (sh. 64-65), Gmhnev Ahmed Ziyddn ve Hlidiye Tarikat, Dr. rfan Gndz, syf. 86-87.

Krk Hadis & Krk Hadis (Hadis-i Erban)

8

te elinizdeki bu eser, onun, ok kymetli hadis te'lifatndan biri olan "Krk Hadis" kitabdr. Onun, Peygamber Efendimiz (sallallah aleyhi ve selem)'den rivayet edilen: mmetimden krk hadis ezberleyen kiiyi Cenb- Hakk, kyamet gn limler ve fakihlerle birlikte harederdier bir rivayette de: Ben, onun iin, kyamet gnnde bir ahit ve efaati olurumHadis-i erifindeki mjdeye nil olmak iin yazdn beyan ettii bu risle, zl manalar ifade eden, ksa ve ezberlenmesi kolay hadislerin bir araya getirildii bir eserdir. erisinde 42 hadis bulunan bu rislede, daha ok ahlaki ve itimi meseleleri konu edinen hadislerin, sadece metinleri verilmitir. Bask tarihi ve yeri zikredilmeyen bu kitap, "Devl- Mslimin" ve "Neticul-hls" risleleri ile birlikte baslm bir mecmua ierisinde yer almtr.* mtErcim

Gmhnev Ahmed Ziyddn ve Hlidiye Tarikat, Dr. rfan Gndz, syf. 103.

aHmEd ziyddin gmHanEvi (K.s.) Hz.'nin Ksa tErcEmE-i Hali

Gmhane'de dnyaya gelen, stanbul Sleymaniye Camii haziresinde medfun bulunan, stanbul'a terifleriyle ufku deien, ariflerin ve evliyalarn kutbu, stad, yardmcs, dayana, yardma yetieni, elinden tutan, kendine ulaanlarn gavs, mridlerinin terbiyecisi, sliklerin irad edicisi, Kur'an edebiyle yaayan, Allah(C.C.)'n kelimesini ve eriatn gnllerde yceltmeye btn gc ile gayret eden, fakih ve muhaddis, Resulullah'n (S.A.V.) snneti ve yolundan ayrlmayan, ilim ve marifetlerin kaynann takipisi, milyonlarca insann gnlne irfan nurlarnn akmasna vasta olan Byk eyh Efendi Ahmed Ziyddin bin Mustafa el-Gmhanevi (K.S.) Hazretleridir. Ahmed Ziyddin Gmhanevi (K.S.) Hazretleri 1813 ylnda Gmhane'nin Emirler mahallesinde dnyaya gelmilerdir. Babalar Mustafa, dedeleri Abdurrahman adlarn tarlar. Pederleri ticaretle hayatn kazanan salih bir zt idiler. Gmhanevi Hazretleri be yanda okumaya baladlar. Sekiz yalarna gelince Kur'an- Kerim, Delil-i Hayrat, Kaside-i Brde ve Hizb'l-Ahzap kraati iin icazet aldlar. On yalarnda babalarnn Trabzon'a hicretiyle birlikte, orann ileri gelenlerinden olan Laz Hoca, eyh Osman Efendi ve eyh Halid as-Said'den sarf, nahiv ve fkh dersi almaa baladlar. Abilerinin askerde, babalarnn ise yalnz olmas sebebiyle kck yanda bir yandan babalarnn maazasnda

Krk Hadis & Krk Hadis (Hadis-i Erban)

10

alrlar, bir yandan da byk bir ak ve evkle ilim tahsiline gayret ederlerdi. Mutad dersleri ve hafzln devam ettirirken de bizzat elceiziyle rdkleri keseleri satarak helal para biriktirmeye alyorlard. Bu parayla ileride tahsillerini ilerletmek iin gereken masraf karlayacaklard. 1831'de amcalaryla birlikte alveri iin stanbul'a geldiler. Babalar iin lzumlu ticaret eyasn aldktan sonra onlar amcalarna teslim ettiler ve yle buyurdular: "Muhterem amcacm, ben u anda gkte ararken yerde bulduum, ilim ve marifet beldesi stanbul'da bulunmaktan dolay tarife smaz bir saadet ve bahtiyarlk iindeyim. Aabeyim askerden dnm bulunuyor. Benim iin artk memleketime dnmek gerekmez. Burada kalp ilmimi tamamlamak, tarikat ve tasavvuf ilmimi srdrmek arzusundaym. Mazeretimi kabul edin ve bana incinip gcenmeyin. leride lazm olur dncesi ile kendi ellerimle rerek sattm para keselerinden birka kuru biriktirmitim. Bunlar da kendime hi pay ayrmadan size vererek babama gnderiyorum. Yardmc ve dost olarak Allah bana yeter! zerimde hakk olan yaknlarmn haklarn helal edip, dualarndan unutmamalar en byk dileimdir. Ben de kapanacam hcremde, sizleri dua ve hayr ile anmaktan bir an geri kalmayacam." Bu vedalamadan sonra, stanbul'da hibir tand, yannda da tek kuruu kalmad halde, Rabbine tam bir tevekkl ve teslimiyet duygusu iinde, Bayezid Medresesinde yapayalnz kalmlardr. Ahmed Ziyddin Gmhanevi (K.S.) Hazretleri, Sleymaniye Medresesindeki derslere devam ettiler, zamann ileri gelen ulemasndan padiah hocas Hac Hafiz Muhammed

Ahmed Ziyddn Gmhnev Ahmed Bin Sleyman El-Ervdi

Emin Efendi ve Abdurrahman el-Harputi Hazretleri'nin ders halkalarna katldlar. eriat ilimlerini elde edip icazet aldktan sonra Bayezid Medresesinde mderrislie tayin olundular. Orada irada, ders okutmaya ve 28 yl srecek olan ilmi eser tertibine baladlar. Zaten Gmhanevi (K.S.) Hazretleri, henz icazet almadan stn zeklar, kavray ve alkanlklar ile hocalarnn dikkatini ekmiler ve vekleten erh-i Akaid okutmaya, bir yandan da eserler telif etmeye balamlard. Gmhanevi Ahmed Ziyddin (K.S.) Hazretleri, eriatn zahir ilimlerinde baarl bir tahsil hayatndan sonra icazet almlar, dersimlk mevkiini ulamlar ve ilim yayma faaliyetine balamlard. Ama tarikat ve tasavvuf sahasnda da olgunlamak istiyorlard. Bu maksatla Mevlana Halid elBadadi (K.S.) Hazretlerinin halifelerinden Abdlfettah elAkri Hazretlerine mracaat ederek ona intisap etmek istediklerini belirttiler. O u cevab verdi: "Sizin, tarikatta ksmetiniz benim vastamla deildir. Mana leminizi nurlandrmakla vazifeli baka birisi vardr. Vakti gelince intisap eder, feyzinizi ondan alrsnz. Bekleyiniz." Bylece Gmhanevi (K.S.) Hazretleri hasret dolu bir bekleyie girdi. O srada Mevlana Halid el-Badadi (K.S.) Hazretleri, halifelerinden Ahmed bin Sleyman el-Ervadi (K.S.) Hazretlerine: "Ey Dost, parlts ile kuzey Afrika, Buhara, Msr, Mekke, Medine, Hindistan ve uzak dounun aydnlanaca zat iin stanbul'a git, Onu ara bul. O, henz almam bir goncadr. Her ne kadar stanbul'a senden evvel pek ok halife gnderilmi ise de, onun nasibi sana verilmitir. Onun irad ile megul ol. Zira O, bizden sonra sahibi zaman ve rehberi ta-

11

Krk Hadis & Krk Hadis (Hadis-i Erban)

12

rikat olacaktr." buyurmular ve Ervad Hazretleri emir gerei yola kp 1845 de stanbul'a varmlardr. Gmhanevi Hazretleri, bir sabah Abdlfettah Efendi'nin (K.S.) odasnda ilk defa Ervad Hazretleri (K.S.) ile karlam, ona ok yakn bir alaka ve sevgi hissetmitir. Ervad (K.S.) Hazretleri'nin, "Ya Ahmed! Sizin iradnz bana verilmi olup, yalnz sizin iin am'dan Anadolu'ya gelmek iin grevlendirildim." demesi zerine tanmad bir kiinin kendisine ad ile hitap etmesinden hayretler iinde kalan Gmhanevi (K.S.) Hazretleri, hemen orackta Ervad Hazretlerine (K.S.) intisab etmilerdir. Pek ok meayhn manevi bir iaretle ynlendirildikleri, diyar diyar gezerek mridlerini arayp bulduklar bilinir. Durumun tam tersine dnp, Gmhanevi Hazretleri'nin eyhi Ervad Hazretleri'nin am'dan sadece Gmhanevi (K.S.) Hazretlerimizi irad iin stanbul'a gelmesi, Gmhanevi (K.S.) Hazretleri'mizin Halidiye Tarikat iindeki yerlerinin byklne iaret etmektedir. Kendisi ile ilmi alverii 16 yl sren Ervad Hazretleri(K.S.), Gmhanevi(K.S.) Hazretlerine bir sre tarikat, zikir ve seyr- slk yollarn talim ettirmiler, Ona manevi dereceler atrm, ruhani yksek derecelere ulatrmlardr. Gmhanevi (K.S.) Hazretlerinin girdii iki halvetten sonra Ervadi (K.S.) Hazretleri kendisine 1848 tarihinde; Nakibendiyye, Kadiriyye, Shreverdiyye, Kbreviyye, etiyye, Halidiyye, Halvetiyye, Bedeviyye, Rifaiyye, azeliyye ve Mceddidiyye tarikatlarndan "hilafet-i tmme" ile icazet vermilerdir. Gmhanevi (K.S.) Hazretleri Mahmutpaa Medresesindeki hcresinde irad faaliyetine devam etmiler, bu hcre, zamanla artan mridlerinin ihtiyalarna cevap veremez hale

Ahmed Ziyddn Gmhnev Ahmed Bin Sleyman El-Ervdi

gelince stanbul'da, Sultanahmed'in Alemdar Mahallesindeki Fatma Sultan Camii'ni tekke olarak kullanmlardr. Daha sonra cami yanna byk bir ev ve tekke yaptrp vakfetmiler, buras "Gmhaneli Dergh- erifi" diye hret bulmutur. 1863 ylnda, Sultan Abdlaziz tarafndan emirlerine tahsis edilen bir vapur ile beraberinde birok rencisini alarak Hacca gitmilerdir. Bu Hac ziyaretinde Ramuz el-Ehadis kitabnn tanzim ve planlamasn dnmler, stanbul'a dndkten sonrada grevlerine devam ederken 1865-1875 yllar arasnda eserin tasnifini tamamlamlardr. lk haclarna mteakip stanbul'a dnp, eyhl- Haremi Nebevi Mehmet Emin Paa'nn kz Havva Seher validemiz ile evlenmilerdir. 93 harbinin patlak vermesinin ardndan (1877-1878) mridleri ile birlikte Kars'a gidip cephede fiilen savaa katlm, ate hattnda bulunmu, askere manen moral desteinde bulunmulardr. O senenin Ramazan ayna kadar savaa devam eden Gmhanevi (K.S.) Hazretleri, savan hafifledii ve duraklad bir srada Of'a gelip burada iki yz sekseni akn talebeye Ramuz okutmu, birok kiiyi de halvete sokarak hilafet vermilerdir. Ahmed Ziyddin Gmhanevi (K.S.) Hazretleri 1877 senesinde ikinci defa Hacca gitmi, dnte 3 seneden fazla Msr' ereflendirmilerdir. Bu ziyaretinde Ramuz el-Ehadis'i 7 defa okutarak yzlerce Arap limine icazet vermilerdir. mrnn 28 senesini neriyat ve ilmi almalara veren Gmhanevi (K.S.) Hazretleri, 16 sene mridlerine bizzat tarikat telkini yapm ve hatm-i hace yaptrmlardr. Her sene biri Zilhicce, biri de Recep aynda olmak zere senede iki kere halvete girerlerdi. Zhd ve takvada dereceleri son de-

13

Krk Hadis & Krk Hadis (Hadis-i Erban)

14

rece yksek idiler. Gayet perhizkr, kanaatkr yaarlard, ok zaman katksz ekmekle yetinerek ellerine geen paray fakirlere datrlard. mrnn son 18 yln (bayram gnleri hari) aralksz oru ile geirmilerdi. Geceleri uyumazlar, zikirle, ibadetle, eser telifi ile megul olurlard. Gndzleri de talebe yetitirmekle urarlard. Yats namazndan sonra konumay sevmezler, yats abdesti ile sabah namaz klarlard. Gmhanevi (K.S.) Hazretlerinin hocas Muhammed Emin Efendi, Gmhanevi Hazretlerine tarikat ynnden intisap etmiler ve bu suretle eri ilimlerde rencisi olan zatn tasavvufta rencisi olmakla ereflenmilerdir. Yazlarn Beykoz'un Yua tepesine adr kurarak geiren Gmhanevi Hazretleri, Cuma gnleri mutlaka dergha gelmeyi adet edinmilerdi. Haftann bir gnnde yaplmas adet olan hatm-i hace zikrini bizzat yaptrmay hi ihmal etmemilerdi. Gmhanevi Hazretleri vefat senesinden ndeki yaz Cuma gnleri dhil tekkeye gelmemiler, yerine Hasan Hilmi Hazretlerini vekleten brakmlardr. Kn dergha dndklerinde mihraba hi gememiler, tekkenin tm mesuliyetini halifesi olan Hasan Hilmi Hazretlerine devretmilerdir. Bu ara rahatszlanan Gmhanevi (K.S.) Hazretleri pek zayf ve mecalsiz dmlerdir. Bir aralk ok arlat, yataa dt, be gn hibir ey yeyip imedii, son gnde de gzn hi amad, azndan da tek szn kmad bizzat grenlerden nakledilmitir. Bu hal zere hasta yatanda baygn bir ekilde, drt bklm yatan Gmhanevi (K.S.) Hazretleri, tedavisi iin gelen doktor tarafndan ayaklar uzatldnda, kulaklarnn ucuna kadar utancndan kpkrmz kesilmi, gzlerini hafife aarak: "Bir de beni Rabbimin hu-

Ahmed Ziyddn Gmhnev Ahmed Bin Sleyman El-Ervdi

zurunda ayak uzatma suu ile ba baa brakmayn" diyerek ayaklarnn toplanlmasn istemilerdir. 25 Mays 1893 Pazar gn sabaha doru yar baygn yatarken anszn gzlerini ap "Hepsini isterim ya Kibriya!" diyerek ruhunu teslim etmilerdir. Mbarek kabirleri Sleymaniye Camii haziresinde, zevcesi Seher validemiz ile yan yanadr. Her iki kabrin etraf parmaklklar ile evrili olup Gmhanevi (K.S.) Hazretlerinin baularndaki tata aadaki manidar beyitler yazldr: Nazar kl em-i ibretle, makm- ilticadr bu! Erenler dergh, bb- fyzt- Hd'dr bu! Ziyddn-i Ahmed, mevlidi ann Gmhne, ehir-i ark-u garbn, mrid-i rh- Huddr bu!.. Muhakkak ehl-i Hakk lmez, ebed haydr bil ey zir ! Saray- kalbini pk eyle, bb- evliydr bu! u'a- drr-i vahdet, menba'- ilm-i lednndir. Mkemmel vris-i er'- Muhammed Mustaf'dr bu. Hilfet mddetinden, "rcii" vaktine dek Hakk'a, Tark-i Hlid'yi ner eden, Hakk-reh-nmdr bu. Oku ihls ile bir Fatiha, kalbinde daim tut Cil-y ruhdur zikri, mrdana gddr bu!" Gmhanevi (K.S.) Hazretlerinin vefat haberi duyulunca mslman halk derin bir teessre kaplm, yrekten sarslmt. nk Ahmed Ziyddin Gmhanevi (K.S.) Hazretleri btn mslmanlarn sevdii, sayd, gnlden bal olduu bir din by idiler. Cenazelerinde maheri bir kalabalk hazr bulunmu ve en samimi dualar ve gzya iinde topraa verilmilerdir.

15

Krk Hadis & Krk Hadis (Hadis-i Erban)

16

emaili Orta boylu, beyaz yzl, yanaklar krmz, orta ksm hafife yksek ekme burunlu, atk ka ve ak alnl, sa ve sol gzlerinin altnda birer siyah ben bulunan, yuvarlak yzl, beyaz bellice siyah ve iri gzl, balar devaml tral ve beyaz sakall bir zt idiler. Balarna Nak tac ve beyaz imame sararlar, cbbe, hrka ve uzun entari giyerlerdi. Ayaklarnda devaml ayakkab bulunur, siyah renge hi rabet etmezlerdi. Yazlar beyaz, klar da yeil renk elbise giymeyi tercih ederlerdi. gmhaneli dergh Gmhaneli Dergh bir ilim ve irfan niversitesi gibiydi. Ferdi anlamda irad gayreti ile hareket eden tekkenin toplumsal olarak amac ise; iman, fikri, ahlak ile kemale ermi, uurlu Mslmanlar yetitirmekti. Derghta Ramuz el- Ehadis, Levamiul-Ukul ve Gmhanevi (K.S.) Hazretlerinin dier eserleri okutulurdu. Mridlerin says bir milyonu ayordu. Gmhanevi (K.S.) Hazretleri 116 adet irad salahiyetinde talebe yetitirmiler, onlara maddi ve manevi ilimlerini aktarmlard. Ahmed Ziyddin Gmhanevi (K.S.) Hazretlerinin hrmet edilip sz dinlenen byk bir ahsiyet olmas sebebiyle Dergaha Sultan Abdlmecit, Sultan Abdlaziz, Sultan II. Abdlhamit ve birok devlet adam gelerek Gmhanevi (K.S.) Hazretlerinin sohbet ve derslerine itirak etmi, Reisl Ulema Tikveli Yusuf Ziyddin Efendi, Erkan- Harp Livalarndan Munib Bey, Arap Mehmet Aa gibi zatlar ise Hazret'in mridi olma erefine nail olmulardr.

Ahmed Ziyddn Gmhnev Ahmed Bin Sleyman El-Ervdi

Toplumun her trl ihtiyacna cevap verme gayreti iinde olan Gmhanevi (K.S.) Hazretleri, iktisadi ve ticari hayata da istikamet vermitir. O zamanlarda yeni ortaya kan faizle alan bankalardan ihvann kurtarmak iin derghta bir yardmlama sand kurdurmulard. Mntesiplerin ellerinde bulunan menkul kymetleri bir araya getirerek kurulan bu sandktan muhta olanlar ihtiyalar kadar bor alrlar, en msait artlarda bilahare derlerdi. Osmanl Devleti tarihindeki "avarz sandklarna" benzer bu sandkla Gmhanevi (K.S.) Hazretleri hem evlerde beklemekte olan ufak sermayenin bir araya gelerek bymesini ve i hayatna intikalini salamlar, hem de sosyal hayatn her safhasna hizmet gtren derghlarn, iktisadi ve ticari hayatta da rol alabilecek birer messese olduunu gstermilerdir. Ayrca Gmhanevi (K.S.) Hazretleri, mslmanlarn ilerlemesi, slamiyet'in ycelmesi iin bir matbaa kurdurmular, Rize, Bayburt ve Of'ta on sekiz bin ciltlik 4 ayr ktphane tesis ettirmilerdir. Dergha ait matbaada baslan slami kitaplar cretsiz verilmiti. Gmhaneli Dergh, tekke ve zaviyelerin kapatlmasndan 1942 ye kadar mabed olarak korundu. Antlar Yksek Kurulu'nun "Muhafazas gerek eski eser" olduu kararna ramen dergh ve Fatma Sultan Camii, yol yapm gerekesiyle 1957 de yktrlmtr. Derghtan bu gn sadece, minaresinin tula enkaz ile "Gmhaneli Ahmed Ziyddin Soka" hatra kalmtr.

17

Krk Hadis & Krk Hadis (Hadis-i Erban)

18

ilmi yn Gmhanevi (K.S.) Hazretleri ilme ok nem vermiler, 28 sene sren telif hayatnda yataa, yasta rabet etmemiler, nice gecelerini srf bu yzden uykusuz geirmilerdir. simleri bir icazetname hacmine smayacak kadar ok mellifin, daha da fazla olan eserlerini inceleyip, bunlar okutacak kadar iyi bildii, Bayezid ve Mahmutpaa medreselerinde rencilere verdikleri icazetnamelerden anlalmaktadr. Ktphanesinde 18 bin ciltlik eser bulunan Gmhanevi Hazretlerinin 60'a yakn basl eserleri mevcuttur. mrnn byk ksmn youn ilmi almalara ayrp geceleri hi uyumadklarn, sabahlara kadar kitap yazmaya altn halifelerinden Hasan Hilmi Efendi Hazretleri(K.S.) yle anlatrlar: "ok uzun sren bu dnem ierisinde leye az bir zaman kala kbleye dner, bana da bir havlu rterek uyumaya alrd. Byle yaparken evresindekilere: "le ezanna az bir zaman kala beni uyandrn" diye tembih ettii halde, her defasnda kendiliinden uyand iin onu uyandrmak kimseye nasip olamamtr." Zamannda hadis alannda zirveye ulamlar, 2 ciltlik "Ramuz el-Ehadis" ve erhi olarak 5 ciltlik "Levamiul Ukul" u kaleme almlardr. Hadis alanndaki stn almalarndan dolay kendilerine "Muhaddis-i Rum" da denilir. Bu eserler dnda hadisle alakal Acibn-Nbvve, Letaifl Hikem, Hadis-i Erbain adl eserleri daha vardr. Tasavvuf konusunda Cmiul Usul, Mecmuat-l Ahzab ve Ruhul Arifin gibi tasavvufun inceliklerini ihtiva eden eserleri de mevcuttur.

Ahmed Ziyddn Gmhnev Ahmed Bin Sleyman El-Ervdi

Ahlak konusunda ise Necat-l Gafilin, Netaicl hls, Deval Mslim'in adl eserlerinden baka Gmhanevi (K.S.) Hazretlerinin fkh ve kelam ilmine dair eserleri de bulunmaktadr. tasavvuf ahsiyeti Levamiul Ukl isimli eserinde kendisini "Tarikaten Nakibend, mereben azeli" diye tantan Gmhanevi Hazretleri, ruhani latifeler ve seyr- slk prensibini esas alan ve "hafi zikr" i benimseyen bu iki tarikatn usul ve adab erevesinde bir tasavvuf ve tarikat anlayna sahiplerdir. Gmhanevi (K.S.) Hazretleri, on alt yl mridlerine bizzat tarikat telkini yapmlar, haftada iki defa mridleri ile topluca hatm-i hace zikri icra eylemilerdir. Derghndaki saysz mridin hepsinin farkl farkl manevi kabiliyetlerine vakf olarak onlara ayr ayr yollar gsterip onlar manen olgunlua ulatrmlardr. Bir milyondan fazla mridi bulunan Gmhanevi (K.S.) Hazretleri sadece stanbul'da deil tm dnyada tesir gstermilerdir. Yetitirdikleri 116 adet irad salahiyetindeki talebelerini Kazan'dan Komor adalarna, Msr'dan Medine'ye, in'den Afrika'ya kadar geni bir sahaya gndererek, Nakibend tarikat ve tasavvuf dncesinin yaylmasna pek byk katkda bulunmulardr. Kiiyi iten vuran 'ktl emredici' karakteri krarak, bedende ruh lehine bir hkimiyet kurabilmek iin zhd ve takva dolu bir hayat anlay benimseyen Gmhanevi (K.S.) Hazretleri, "az yemek, az uyumak, az konumak" prensibine smsk bal bir mr srdrmler, mridlerine de bunlar telkin etmilerdir.

19

Krk Hadis & Krk Hadis (Hadis-i Erban)

20

Gmhanevi (K.S.) Hazretlerimizin kolu olan, Nakibendliin Halidiyye kolunda, gizli ve sessiz zikir olan "zikr-i hafi" ye nem verilir. Gnlk zikir ncesi kalp ve gnlde olan dnyevi kuruntulardan kurtularak, insana, bir gn Allah(C.C.)'n huzuruna kp hesap vereceini hatrlatan lm tefekkr yaplr. yle ki: "Gzlerimizi yumarz kendimizi yatamzda yattmz gibi dnrz. Sanki bu yatmz son yatmz da Hz. Azrail canmz almaya gelmi. Ne yapacaz ve bu i nasl olacak diye tela ierisinde kvranrken imdad- lahi yetiir ve kelime-i ahadet getirerek ruhumuzu teslim ederiz. Dostlar, akrabalar bamza toplanr. Alarlar, szlarlar, feryad figan ederler. Komulara, ykaycya da haber verirler. Tehiz ve tekfinini hazrlarlar. Elbiselerimizi soymaya balarlar ya ite o hali gznn nne getir. Haa... Bak... Soyuyorlar. Soydular. Teneir tahtasna koydular. Ykayc geldi. Temizledi, ykad. Abdestledi, kefenlere sard. Tabuta koydular, namazn kldlar. Ahiret evi olan kabire koydular. Herkes evine gitti sen orada yapayalnz kalakaldn... " Bu ekilde her gn yaplan "rabta- mevt" ile mrid 'lmeden evvel lm' srrna ermeye ve daha yaarken fenadan bekaya sramaya alr. Gmhanevi (K.S.) Hazretleri bir eyhe olan ihtiyatan bahsederlerken "Yaratl gayesi kulluk olarak belirtilen insann, gerek kullua ermesi marifetle, marifet de kmil ve mkemmel bir mrid elinde manevi dereceleri kat ederek, Allah(C.C.) ile kul arasnda karlkl rzann bulunduu durum olan "sfat- mardyye" sahibi olmaya baldr" buyururlar. Marifette kemal ve seyr- slkta visal iin kendisine intisab gereken mridde, kemal ifadesi olarak bulunmas gereken be art unlardr:

Ahmed Ziyddn Gmhnev Ahmed Bin Sleyman El-Ervdi

1- Silsilesi itibariyle Hz. Peygamber (S.AS.)'e eksiksiz olarak ulaan kmil bir mridden irad icazeti ile merref olmak. 2- Manevi zevk sahibi olmak. 3- slam' ok iyi bildii gibi, emirlerine uyma ve yasaklarndan kanmada mridlerine stn misal olmas. 4- efkat ve himmette yce olmak 5- Allah(C.C.)'tan gelen her eye raz olmu, iradesini Hakk'n iradesinde ifna etmi durumda bulunmak. sabetli gr ve tesirli telkin sahibi olmak. Nakibendyye prensiplerinden olan intisab, tasavvufi mana olarak kalbi phe karanlndan kurtarmak, gaflet ve isyandan zikre dnmek gayesiyle kamil bir mridin kurtarc eline yapmak, lnn teneir tahtasnda ykaycya olan teslimiyeti gibi, i ve d lemini mride teslim ile tabiri caiz ise manevi bir szlemeye girmek demektir. Nakibendiyye prensiplerine gre eyhe intisab, drt farkl yoldan yaplabilir: 1- ekli olarak ki, bu, bir mrid-i kmilin sohbetine itirak ve istifade etme ile olur. 2- manevi bir terbiye grmek ve tarikata dhil olmak maksadyla bir mridden inabe istenebilir. Bu tr inabede, gnl ehlinin yolu hangi edebe riayeti icab ettiriyorsa, o eylere istikametle smsk balanmak esastr. 3- rivayet yolu ile intisab ki, bu, eyhin irad ve ikaz mahiyetinde yazm olduu eserleri, okumak ve anlamaya almak suretiyle yaplr. 4- dirayet yolu ile intisab. Bu intisap yolu ise, mridin tertib ve telif etmi olduu eserlerini sadeletirerek anla-

21

Krk Hadis & Krk Hadis (Hadis-i Erban)

22

lr hale getirmek ve insanlarn istifadesine arzetmek iin yaplan gayret ve yaplan titiz ilmi almalar iledir. Mrid-i kmile intisab ile balanmak ve feyzinden istifade etmek iin mutlaka onu grmek art deildir. Manen de onlarn yce ruhaniyetlerinden istifade kasd ile intisab mmkn olup, bu eit inabelerde o eyhin hayatn, eserlerini ve sistemini kabul etmek ve onlar benimseyerek yaamak esas olandr.

ahmet ziyaddin gmhanevi Efendimizin (ks) tarikat silsile-i erifleri

silsile-i zeheb 1. Bamzn tac, gnllerimizin tabibi, dnya ve ahiret efaatimiz, hidayetimizin, gzlerimizin ve letifimizin nuru, yaratlmlarn en stn: seyyid-i Kainat Hz. muhammed mustafa (sas) Sddkiyye 2. Peygamber Efendimiz (sav)in en sadk ve maara arkada, ashabn en stn, Sddkyyenin kurucusu: Hz. Ebubekir sddk (ra) 3. Peygamber Efendimiz (sav)in kendi ailesine severek dhil ettii: Hz. selman el-Farisi (ra) 4. mamlarn imam: Hz. Kasm ibn-i muhammed (ra) 5. mamlarn rehberi: Hz. cafer-i sadk (ra) Tayfuriyye 6. Kutuplarn kutbu: Hz. beyazid el-bestami (ks) 7. Evliyalar kutbu: Hz. Ebul-Hasenil-Harakani (ks) Haceganiyye 8. Kutuplarn kutbu:

Krk Hadis & Krk Hadis (Hadis-i Erban)

24

Hz. Eb ali el-Faremedi (ks) 9. Kutuplarn kutbu: Hz. yusuf el-Hemedani (ks) 10. Kutuplarn kutbu: Hz. abdlhalk el-gcdvani (ks) 11. Evliyann kutbu: Hz. arif er-rivgeri (ks) 12. Evliyann kutbu: Hz. mahmud incir el-Fanevi (ks) 13. Evliyann kutbu: Hz. ali ramiteni (ks) 14. Evliyann kutbu: Hz. muhammed baba es-semmasi (ks) 15. Evliyann kutbu: Hz. Emir Kll (ks) Nakibendiyye 16. mamlarn imam, kutuplarn kutbu, Silsile-i Zehebin srekli dzenleyicisi, Abdlhalk el-Gcdvaninin kabri eriflerinden tarikatn btn boyutlarn ve zellikle hf zikrinin inceliklerini tahsil eden, srekli feyiz ve nur kayna Hz. ah- nakbend muhammed bahaddin veysi el-buhari (ks) 17. Nakibend Hazretlerinin damad erifi ve evliyann kutbu Hz. aleddin attr (ks) 18. Evliyann kutbu: Hz. yakub el-erhi (ks)

Ahmed Ziyddn Gmhnev Ahmed Bin Sleyman El-Ervdi

19. Evliyann kutbu: Hz. Ubeydullah ahrr (ks) 20. Evliyann kutbu: Hz. muhammed zahid (ks) 21. Evliyann kutbu: Hz. muhammed dervi (ks) 22. Evliyann kutbu: Hz. Hacegi el-Emkenegi (ks) 23. Evliyann kutbu: Hz. muhammed baki (ks) Mceddidiyye 24. kinci bin yl yenileyicisi, evliyann kutbu, tarikat eriattan her boyutu ile ayrmadan; yeniden rk, dil, corafi tm farkllklar slama endeksleyerek projelendiren: Hz. imam rabbani mceddid-i Elf-i sani ahmed Faruk es-serhendi (ks) 25. mam- Rabbani nin olu, evliyann kutbu, urvetlvska: Hz. muhammed masum (ks) 26. Evliyann kutbu: Hz. eyh seyfddin (ks) 27. Evliyann kutbu: Hz. seyyid nur muhammed el-bedvni (ks) 28. Evliyann kutbu: Hz. emsddin cn- cnn mazhar (ks) 29. Evliyann kutbu: Hz. eyh abdullah ed-dehlevi (ks)

25

Krk Hadis & Krk Hadis (Hadis-i Erban)

26

Halidiyye 30. Evliyann kutbu, ak ve gizli ilimlerde iki kanat sahibi, efendimiz, rabta eyhimiz, hf zikirlerin tmn yeniden tanzim eden: Hz. mevln ziyddin Halid el-badadi (ks) 31. Mevln Ziyddin Halid el-Badadinin zel olarak yetitirdii, tarikatlarn efendisi, kutuplarn kutbu: Hz. ahmed ibn-i sleyman Halid Hasen e-ami (ks) Ziyaiyye 32. Evliyann ve ariflerin kutbu, yardmcs ve ellerinden tutan, kendisine ulaanlarn, kendisinden ne zaman olursa olsun yardm bekleyenlerin rehberi, yol gstericisi, Rahmnn ahlk ile tehiz edilmi, Kurann terbiye ettii, Rasulullahn snnetini ve yolunu yaayan ve gsteren, ilim ve irfan kayna her trl olgunlua, kemalin zirvesine yerletirilmi ve genellikle Byk eyh Efendi diye anlan: Hz. ahmed ziyeddin el-gmhanevi (ks) 33. Byk eyh Efendiden (ks) zel olarak rehberlik eitimi ile tehiz edilmi, Silsile-i Zehebde Allah (CC)a dayanmann, ynelmenin istikametinden zerre miktar sapmayan, tm evliyann, ariflerin, limlerin kutbu olmasn bilen: Hz. Hasan Hilmi el-Kastamoni (ks) 34. Byk eyh Efendiden (ks) zel olarak rehberlik eitimi ile tehiz edilmi, evliya ve ariflerin kutbu, gizli ve ak ilimlerin iki kanad: Hz. ismail necati ez-zaferanboli (ks)

Ahmed Ziyddn Gmhnev Ahmed Bin Sleyman El-Ervdi

35. Byk eyh Efendiden (ks) zel olarak rehberlik eitimi ile tehiz edilmi, evliyann, ariflerin, limlerden tarikata muhabbet besleyenlerin kutbu, arif yetitirmekte Byk eyh Efendiye en yakn hizmetkr, Kuran, Hadis hafz: Hz. mer ziyddin ed-dastani (ks) 36. Byk eyh Efendiden zel olarak rehberlik eitimi ile tehiz edilmi bulunan, evliyann, ariflerin, kemali olanlarn ve silsileye muhabbet besleyenlerin kutbu: Hz. mustafa Feyzi ibn-i Emrullah et-tekfurdai (ks) 37. Mustafa Feyzi Hazretlerinden ok zel eitimle feyiz yollarn renen, kutublarn, ariflerin kutbu: Hz. Hasib es-serezi (ks) (Vefat: 15/05/1949) 38. Mustafa Feyzi Hazretlerinden ok zel eitim gren kutuplarn, ariflerin, kemal sahiplerinin kutbu ve yol gstericisi Hz. abdlaziz el-Kazani (ks) (Vefat: 02/11/1952) Zahidiyye 39. Mustafa Feyzi Hazretleri tarafndan ok zel bir eitimle yetitirilmi olan, Kuran ve Hadis hafz olmakla beraber, Seyyidliini gizleyebilen, kutublarn, ariflerin, hocalarn, keml sahiplerinin kutbu, silsileye muhabbet besleyenlerin yol gstericisi, zikri ve rabtalar ve hatta Hatmi Haceyi ok basitletirerek tasavvufta ilerlemek isteyenlerin ayrt etmeden elinden tutan, yardma ihtiyac olana Allah (CC)a bor verir gibi koan Hz. mehmed zahid ibn-i ibrahim el-bursevi (ks) (Vefat: 13/11/1980)

27

Krk Hadis & Krk Hadis (Hadis-i Erban)

28

Silsile-i Zehebde bulunanlarn bariz vasflar nasld? Onlar Allah ve Rasulne ve silsiledeki byklerine saygl, anlay yksek, kavray esiz kimselerdi. Kalplerinden dnya sevgisi ktktan sonra, Letiflerindeki tm kirlilikler tevfik nurlarnn sprgesi ile temizlenmiti. Onlar; mridlikten, ariflie, ebrarla, zhidlie, sahib-i ahvle ok sratle gelmi kimselerdi. Onlar erbain frnlarnda, istifar ateinde tevfik alevi ile hidayet scaklnda srat- mstakim mayasyla piirilmi kimselerdi. Onlar yal derviini, kal derviini kollarnn arasnda muhabbet ateinde piirip hl derviine dndrmek iin alr Allah dostlar ile. Ebbekir (ra) buyurdular ki: lm her an hatrlayalm. Allah ve Rasulnn saknlmasn emrettiklerine yaklamayalm. Dnyada, nefislerimizi Rabbimizin rehin ald uuru iinde olalm. Ecellerimiz gelmeden, dnyada ahiret iin yaralm. Selman (ra) buyurdular ki: Selman (ra)n son nefesine yakn bir halde ellerini yzne kapayp hkrklar iinde alarken Sd bin Ebi Vakkas (ra) ziyaretine gelmi ve niin bu kadar alyorsun? demiti. Selman (ra) da: Rasulullahn huzuruna giderken nasl alamayaym. Vasiyetini tutamam bir mmet olarak utanyorum. O Rasul bana buyurmutu ki: Sizin dnyadaki aznz, binek bir hayvann stnde yolculuk etmekte olann yanndaki az kadar olmaldr Ben alamayaym da kim alasn be kardeim diye cevap verdiler.

Ahmed Ziyddn Gmhnev Ahmed Bin Sleyman El-Ervdi

Cafer-i Sadk (ra) buyurdular ki: Yaratlmayann peine dp de harap olmayalm. Onun peine dersen yorulursun fakat gene de ona kavuamazsn. Ya eyh, Rabbimizin yaratmad nedir? Dnyada mslman iin rahatlktr. Gel u yaratlmayan rahatln peine taklmayalm. Abdulhalk el-Gcdvani (ra) buyurdular ki: nsanlarn hor grmesini, rabet ve tevecchne tercih edelim. Dnyaya aldanmayp, lme hazrlkl olalm. Ahiret ilmini dnya bilimine, ahireti tm ile dnyaya tercih edelim. Allahn rzka kefil olduunu hi hatrdan karmayalm. ok glerek kalbi ldrmeyelim. Allahtan gayri hibir eyden ve kimseden korkmayalm. ah Nakibend (ra) buyurdular ki: Dnyann hretinden, izzetinden iliiimizi keselim. Halkn itibarndan ve verecei mertebelerden vazgeelim. Bakalarnn mptel olduu dnyaln bizden uzaklamasndan dolay Rabbimize kr artralm. Bize verilmeyeceini bildiimiz bir eye kar hr olduumuzu, verilmesini ok istediimiz eyin ise klesi olduumuzu hi hatrmzdan karmayalm. Bu yolda vcud perdesinden daha byk ve daha gl perde olmadn dnelim.

29

Krk Hadis & Krk Hadis (Hadis-i Erban)

30

Kendi can ve cismimize kar muhabbeti silelim. Dnyay ebed hayatn saadetine vesile klmak, ahiretin tarlas haline getirmek suretiyle yaanmaya deer mr geirmek mmkndr. Amellerimizde srekli azmeti seelim. Farz ve snnetlere, nafilelere btn gcmzle sarlalm.

mam Rabbn (ra) buyurdular ki: Allaha kar yalvarc, kalbi krk ve O'na her an snc olalm. Nefsimize byklk ve stnlk pyesi vermeyelim. Dnya sevgisi btn hatalarn badr. Dnya adamlarndan, onlarla sohbetten uzak duralm. Gybetten, kt zandan, kendi nefsine bakasnn kt zan beslemesinden olabildiince uzak duralm. Gnah ve mekruhlardan gze gelen simsiyah ualar seninle Rabbinin arasn aar. O halde gz haram ve mekruhlarn her trlsnden koruyunuz. Dnyay ebed hayatn saadetine vesile klmak, ahiretin tarlas haline getirmek suretiyle yaanmaya deer yapya kavuturmak mmkndr. Mevlna Halid (ra) buyurdular ki: Dnyada mr srerken lm, ahiret hallerini ve bunlarn gerek sahibini hep hatrda tutalm. Allahn honut olduu evliyann kalplerinde yer edenler byk devlete konmutur. Bedeni beslemeye alandan, makam ve mevki sahibi olmak isteyenden, bidat sahiplerinden, gsterie kaplanlardan mmkn mertebe uzakta bulunalm.

Ahmed Ziyddn Gmhnev Ahmed Bin Sleyman El-Ervdi

Fkh ve ilm-i sahih ile srekli ilgilenelim. Bakasna hibir ekilde yk olmayalm.

31

Gmhaneli Ahmed Ziyaeddin (ra) buyurdular ki: hls ile islh etmek dnya sevgisinin terkine baldr. sraftan ve israf edenlerden uzak duralm. Yksek ve grkemli binalara, insanlarn zendii bineklere, ar her trl ziynete itibar etmeyiniz. Diyar kffara ait kefere szlere, kaplara, giyim kuama, yiyeceklere, ev eyalarna zenmeyelim. lim ve ebeveynden gayrisinin elini pmeyelim. Kimseye boyun emeyelim. htiyacmz kimseden talep etmeyelim. Mehmed Zahid (ks) buyurdular ki: darecilikte u hususa dikkat edelim: Daima adaletle muamele ediniz. Mavirleri Allaha itaat edenlerin arasndan seiniz. Emaneti, Allah ve Rasulne itaat edenler arasndan ehillerine veriniz. Allaha kulluktan alkoyan her ey dnyadr. Dnyay sevmek demek, zevk ve sefa lemlerine dalarak mptel olmak demektir. Byklerimiz dnyada ss, saltanat, her trl ziynet eyalarnn hibirine iltifat etmemilerdir. Dnyann aldatc cazibelerine kaplp da gzel amellerden, ibadet ve taatten mahrum bir ekilde yaamaktan u aciz canmz korumalyz. Dnyada evliya gibi yaamak istiyorsan:

Krk Hadis & Krk Hadis (Hadis-i Erban)

32

Merhamet sahibi olmalsn. Selmet-i sadr sahibi olmalsn. Sehaveti- nefis sahibi olmalsn. Def-i mefsid, celb-i menfiden evldr. Bir kimsenin mlknde Onun izni olmakszn tasarruf etmek caiz olmadna gre ve "mlk Allahndr" diyorsak, Onun mlknde Ona isyan ederek, Ona itaat etmeyerek yaamak hi mi hi caiz deildir. Silsile-i Zeheb'dekiler; Rabta eitleri Gizli zikir eitleri lm sohbetler ve iradlar lm risaleler, ilmi kitaplar ve evrd ile almalarn srdrdler.

Allah-u Tel ve Tekaddes Hazretleri, Hocamz Mehmed Efendi (ks) Hazretlerinin derectn uly eyleyip, biz aciz- ncizleri de fyzat ve efaatndan feyizyab-u nasibdr buyursun... min, bihrmeti Seyyidil-Mrseln ve alih ve sahbih ve men tebiahm biihsnin il yevmid-dn, vel-hamd lillhi rabbil-lemn.

Ahmed Ziyddn Gmhnev Ahmed Bin Sleyman El-Ervdi

menkbeleri Ahmed Ziyddin Gmhanevi (K.S.) Hazretlerinin kerametleri ve tasarruflar, saylamayacak kadar oktur. Onun gzel ve stn vasflarn belirtmekte diller aciz kalr. Hazret-i Pir'i vmeye defterler yetmez, akllar onun bykln kavrayamaz. Anlatlanlar keramet denizinden damla, yazlanlar cmertlik levhasndan nokta gibidir. Gm hanevi (K.S.) Hazretlerinin mridlerinden Mustafa Fevzi Bin Numan Hazretleri, eyh Hazretlerinin menkbelerinden birkan yle anlatmaktadr: Hristiyan ak eyh Hazretleri Beykoz ayrnda adrdayken bir Hristiyan daima yanna gelir, alayp szlard. Derdi ki: - "Ey eyh Hazretleri, senin gibisi hi grlmemitir. Hallerin gnlm derinden etkiliyor. Ne zaman huzuruna gelsem hemen rahatlyorum. Halbuki benim hi i huzurum yok, dnyay dolasam, huzursuzluum gemiyor. Kendimi ancak senin yannda rahat hissediyorum. Bunun srrn ksr aklm almyor. Senden daha gzel ve stn bir eyh grmedim." Zavall Hristiyan' yakp bitiren ve zayf dren onun iindeki kfirlik ateiydi ama o bunu bilmiyordu. Hazret-i eyhin nuru onun kfr ateini sndryor, tevhid kfirlik dikenlerini yakyordu. O yzden Hazreti eyhin huzuruna varmaya can atar, daima onun yannda olmak isterdi. in asln bilmiyordu ama Hazreti eyhin sevgisini iinde saklad, sonra imana gelip Mslman oldu.

33

Krk Hadis & Krk Hadis (Hadis-i Erban)

34

ziyafet eyh Hazretleri bir gn Yua'da byk bir ziyafet vermiti. yz mritle birlikte drt yz kadar misafir vard. eyh Hazretleri bir tane koyun kestirdi, ondan herkes yedi. Hazreti eyh bizzat kendisi davetlilere sayg gstererek hizmet etti. Zira byklerin misafire hizmet etmesi snnettir, yahudiler Hazreti eyhin ibret verici bir kerameti daha yledir: eyh Hazretleri Beykoz ayrnda yine adr kurmu, etrafna mritleri manevi zevkler iinde toplanm, sessizce oturuyorlard. Bu srada oraya kadnl erkekli bir grup Yahudi geldi. lerinde hasta, zayf bir zenci vard, gelip eyhin nne oturdu. Dierleri de eyhin huzuruna yerleti, sonra hep birden ark sylemeye baladlar. Bunun zerine eyh Hazretleri yerinden kalkt ve oradan ayrlp yrmeye balad. Onlar aknlk iinde kalp dediler ki: eyh Hazretleri acaba niin gitti? Bir eye mi incindi? Biz holanr diye, ona hrmetimizi gstermek iin ark sylemitik. Edepsizlik ettiysek affetsin, kusu rumuzu balasn. Bize acsn, elini pmemize msaade etsin. Bir hastamz var, ayaklarna yz srmesine izin versin. Himmetiyle salna kavuacana inanyoruz. Hizmetiler bunlarn dediklerini Hazreti eyhe arz ettiler, o da kabul etti. Yahudiler bunun zerine gayet saygl bir ekilde gelip eyhin ayaklarn ptler. Hasta olan alayp yalvard.

Ahmed Ziyddn Gmhnev Ahmed Bin Sleyman El-Ervdi

Birden ortal yle bir heybet kaplad ki, yerler gkler titredi. nkrclar bile kendilerinden getiler. Btn mritler alamaya balad. Dalar talar Hakk feyziyle gl bahesine dnd. Aklarn gnl nurla doldu. Bu heybetten klarn biri yle etkilendi ki, mthi bir nara att. Bu narann iddetinden herkes dehete kaplp yerlere serildiler. Orda bulunanlar hi byle bir heybet ve yksek feyiz grmedik, dediler. ifa Yine Mustafa Feyzi Efendi (K.S.) Hazretleri yle naklediyorlar: Hazreti eyhin mis gibi kokan sakal kllarn biriktirip topladm. Hastal srasnda ila yapp vcuduna sard bezin iine koyup boha yaptm. te o bez ve sakal kllar feyiz ve ifa vericidir, onu tayana zarar ulamaz. Bir hasta onu muska gibi yannda tutsa Cenab- Hakk onun hastaln iyiletirir. Hamile olup da doumda zorluk eken kadnlara da verdim. Boyunlarna taknca arlar gitti, kolayca doum yaptlar. Hastalar bunu kullandklarnda derhal hafiflik hisseder, iyileirler. Bunu defalarca denedim. Evliyann bir ty bin eit ila gibi tesir eder. zellikle Ahmet Ziya'nn, o gavs- azamnki ok ifa verir. Bunun pek ok delili vardr.

35

Krk Hadis & Krk Hadis (Hadis-i Erban)

36

Kutup Birisi ilim renmek iin yalnz bana yola kmt. Hi arkada olmadndan Cenab Hakk onun yolda olmutu. Issz yollarda giderken iinden "Ya Rabbi, bana zamann kutbunu gster, bana ledn ilmini ret" diye dua ederdi. Hakk Tel onun duasn kabul etti, birden hatiften bir ses iitti: Ey talip, zamann kutbu Ahmet Ziya'dr, ona git. Dileklerini ona syle, o gavsn imdi yeryznde ei benzeri yoktur, git ayaklarna yzn sr! Bunu duyunca eyh Hazretlerini grmek iin iten derin bir zlem hissetti, arayp sordu, gidip onu buldu. Byk bir zevk ve heyecanla huzuruna kt. Daha dileklerini arz etmeye balamamt ki, Hazreti eyh ona yle buyurdu: Ey talip, sen niini, nasl brak! Allah akn kendin alarak kazan. O ak sana hidayet ilmini retir. Kutbu bulmak iin dnyay dolamak gerekmez; ruhun sana senden daha yakndr. Evliyann kalplerine rabta ile ynel, Hakk'n eriat ve tarikatna yap. Her zaman kalbin bizlere bal bulunsun, hi phesiz bizlerle can cier dost olursun. Dnyaya ait dnceleri gnlnden kar, Ahmet Ziya'y kalbinde grrsn. Ama Cenab Hakk'n ltfu olmazsa, kutup sana hibir fayda vermez. Daima Cenab Hakk'n ltfunu istersen, Ahmet Ziya'nn en yakn olursun. Bu ekilde birok tler verdi ve balarda bulunup gnderdi. Kutup, cihandaki btn cisimlerinin ruhudur, onlar zerinde tasarruf eden odur. Onun tasarrufuyla ar feyizlere boulur. Kutup Allah'n izniyle btn yaratlmlar diledii gibi hareket ettirir. Cenab Hakk'n ltuflar kullara onun vesilesiyle eriir. Kullarn balarna musibetler, Allah'n bir velisini incit-

Ahmed Ziyddn Gmhnev Ahmed Bin Sleyman El-Ervdi

tiklerinden dolay gelir. Veliler ilhi fiillerin sebebidir. Onlar hidayet yldzlardr, Hakk'a giden doru yol onlarla bulunur. Veliler kalp casuslardr, insann iinden geenleri okurlar. Onlar sevmek gamlar, skntlar giderir. Velilere kzan ve kin tutanlar Hakk Tel sevmez ve kabul etmez. Sonlar, imansz gitmektir onlarn. Son nefeslerinde eytan onlar kandrp imanlarn alar. Cenab Hakk Hadis-i Kutsi'de yle buyurmutur: "Evliyam sevmeyen, beni sevmiyor demektir." ki cihan saadeti istersen, velileri sev, gnlnn pasn sil. Ahmet Ziya Hazretlerini can ve gnlden sev, onun ruhunu dualarla an. O, byk kutup ve gavstr, Allah'n nurudur. Hazreti eyh'i seven yksek vasfl kimseler, onun ruhuna Fatiha ve hls okusunlar." Mustafa Feyzi Efendi (K.S.) Hazretleri, Gmhanevi Efendimizin (K.S.) menkbelerini anlatrken, zamann kutbunu ve tasarruflarn da yukardaki gibi izah etmektedirler. Ahmed Ziyaddin Gmhnev (K.S.) Hazretlerini anlayabilmek, okyanusu avulayabilmek kadar zor ve imknszdr. Halifelerinin her biri ayr bir derya, eserlerinin her biri birer hazinedir. Deryaya dalabilene, hazineye sahip olabilene ve bu dergha mensup olabilene ne mutlu! allah tel ve tekaddes Hazretleri gmhnev Hazretlerinin (K.s.) derectn uly eyleyip, biz ciz ncizleri de fyzat ve efaatinden feyizyab u nasibdr buyursun... mn, bihrmeti seyyidil-mrseln sas. ve lih ve sahbih ve men tebiahm biihsnin il yevmid-dn, velhamd lillhi rabbil-lemn.

37

KrK Hadis

bismillhirrahmnirrahm Kullarnn hidayeti ve dininin esaslarn beyan etmek iin, Peygamberini, kesin deliller ve ak brhanlarla gnderen Allah'a hamdolsun. Seilmilerin en stn olan Hz. Muhammed (S.A.V.)'e, onun ehli beytine, ashabna ve dier slih kimselere salat ve selm olsun. Bu Allah'n fakir kulu Ahmed Ziyddin der ki: Ali bin Eb Tlib (R.A.)'den rivayet edildiine gre, Reslullah (s.a.v.) yle buyurdu: "mmetimden dinin emirleriyle ilgili krk hadis ezberleyen kiiyi, Allah Tel kyamet gn limler ve fakihlerle birlikte hareder. Dier bir rivayette de: "Kyamet gn, ben, onun efaatisi ve ahidi olurum buyurmutur. te bu hadisi erifteki byk mjdeye nail olabilmek iin, mehur hadis kitaplarndan; hkmleri ak, metni ksa, manas geni ve ezberlenmesi kolay olan, senedleri hazfedilmi,

Krk Hadis & Krk Hadis (Hadis-i Erban)

40

faydasna binaen dinin yce kaidelerini ihtiva eden krk hadisi seerek bir araya getirdim. birinci Hadis: "Kim bir doru yola davet ederse, ona, kendisine uyanlarn sevab kadar sevab yazlr. Bu, onlarn sevabndan da bir ey eksiltmez. Kim de bir sapkla davet ederse, ona da, arsna uyanlarn gnah kadar gnah yazlr. Bu, onlarn gnahlarndan da bir ey eksiltmez". ikinci Hadis: "Kim, kendisiyle Allah'n rzas istenilecek bir ilmi, srf bir dnya menfaatine sahip olmak iin renirse, kyamet gn, cennetin kokusunu bile duyamaz". nc Hadis: "Bir kimseye ilm bir mesele sorulur da, sylemeyip gizlerse, kyamet gn Allah, onu ateten bir gem ile gemler". drdnc Hadis: "Kyamet gn Allah Tel limleri toplar ve yle buyurur: Ben kalplerinize hikmeti, size azab etmek iin koymu deilim. Haydi, cennete giriniz". beinci Hadis: "Kyamet gn olduunda, arn ortasndan bir mnd, Allah zerinde sevab olarak bir alaca olan aaya kalksn, diye

Ahmed Ziyddn Gmhnev Ahmed Bin Sleyman El-Ervdi

nida eder. Bunun zerine hi kimse ayaa kalkmaz. Ancak din kardeinin suunu affeden kalkar". altnc Hadis: "Biriniz namazda iken dbrnde bir hareket hissetse ve abdestinin bozulup bozulmad hususunda tereddde dse, bir ses iitmedike veya bir koku duymadka namaz terk etmesin". yedinci Hadis: "inizdeki iyi kimseler idarecileriniz, cmert kimselerde zenginleriniz olduu ve ileriniz istiare ile yrd takdirde topran st sizin iin altndan daha hayrldr. Ktleriniz idareci, cimrileriniz de zengin olduu ve ileriniz de kadnlarnza kald zaman topran alt, sizin iin daha hayrldr". sekizinci Hadis: "Allah Tel, Arefe gnnde haclar affeder. Mzdelife gecesi olunca, ticaret maksadyla gelenleri mafiret eder. Mina gn olduunda (haclar tayan) devecileri affeder. Ve CemretlAkabe'nin taland gnde ise dilencileri affeder: Bylece, o mevkde hazr bulunup da, Allah tarafndan affedilmemi hi kimse kalmaz". dokuzuncu Hadis: "Bir hadis yazdnzda senedi ile birlikte yaznz. Eer o hadis doru ise, sevapta o rv ile ortak olursunuz. Eer yanl ise, onun vebali o rvnin zerine olur".

41

Krk Hadis & Krk Hadis (Hadis-i Erban)

42

onuncu Hadis: "Kulun gnahlar oalp ta, onlara kefaret olacak kadar salih amelleri yoksa, gnahlarna kefaret olsun diye, Allah o kulunu zntyle imtihan eder". on birinci Hadis: "Bu mmetin sonra gelenleri, nce gelenlerine lanet okuduu zaman, kimde bir ilim varsa onu ortaya koysun. nk o gn, ilmi gizleyen kimse, Allah Tel'nn, Muhammed (s.a.v.)'e indirdii Kur'an' gizleyen kimse gibi olur". on ikinci Hadis: "Sizden biriniz din kardeine rastladnda ona selam versin. Eer ikisinin arasna aa, duvar veya byke ta gibi bir engel girer de, tekrar karlarlarsa tekrar selam versin". on nc Hadis: "Bir kimse mescide tkrmek istediinde mescidin duvarlar sarslr ve atete yanan bir daln topland gibi mescid toplanp bzlr. Eer o kimse tkrn yutarsa, Allah ondan yetmi iki hastal karr ve kendisine iki milyon hasene (sevab) yazar". on drdnc Hadis: "Kurtulman zor olan bir belaya dtnde yle de: Bismillhirrahmnirrahm, vel havle vel kuvvete ill billhilliyyil azm. Allah Tel bu dua ile, diledii her trl belay geri evirir".

Ahmed Ziyddn Gmhnev Ahmed Bin Sleyman El-Ervdi

on beinci Hadis: "Kul tvbe ettii zaman, Allah onun gnahlarn Hafaza meleklerine unutturur. Ayn ekilde onun organlarna unutturur. ledii yerdeki izlerini de yok eder. T ki, Allah'n huzuruna vardnda, gnah ilediine dair aleyhinde ahitlik edecek bir ey bulunmasn". on altnc Hadis: "Kul anne ve babasna dua etmeyi terk ettiinde, ondan rzk kesilir". on yedinci Hadis: "Biriniz sevdii bir rya grrse, bu Allah'tandr. Bu sebeble Allah'a hamd etsin ve ryasn bakalarna anlatsn. Sevmedii bir rya grdnde ise, bu eytandandr. Ondan Allah'a snsn ve onu hi kimseye anlatmasn. Byle yaparsa, o rya ona zarar vermez". on sekizinci Hadis: "Kul, Allah'a isyana devam ettii halde Allah, hl ona sevdii dnyalk eyleri veriyorsa, bu, ancak Allah tarafndan onun iin bir istidractr(gnahlarnn artmasna bir sebebtir)". on dokuzuncu Hadis: "limden bir blm rendiin zaman, o senin iin, kabl edilmi bin rekat nafile namazdan daha hayrldr. Bunu insanlara rettiin zaman, ister amel edilsin, ister edilmesin;

43

Krk Hadis & Krk Hadis (Hadis-i Erban)

44

senin iin, yine kabul edilmi bin rekat nafile namaz klmandan daha hayrldr". yirminci Hadis: "Kii, ilim renirken lrse ehid olarak lm olur". yirmi birinci Hadis: "Allah' ok zikretmekle meclislerin hakkn veriniz. Doru yolu gsteriniz ve gzlerinizi haramdan saknnz". yirmi ikinci Hadis: "Allah Tel bir kulunu severse, ona dnya ilerini kapatr, ahiret ilerini aar". yirmi nc Hadis: "mmetim iin en korktuum ey; gbekli (iman) olmalar, uykuculuk ve tembelliktir". yirmi drdnc Hadis: "Hacc ve umreye devam ediniz. nk krk demirin pasn nasl giderirse, Hacc ve umre de fakirlii yle giderir, gnahlar siler". yirmi beinci Hadis: "Bir insan abdest ald zaman, u aacn yapraklarnn dklmesi gibi, gnahlar ylece dklr".

Ahmed Ziyddn Gmhnev Ahmed Bin Sleyman El-Ervdi

yirmi altnc Hadis: "Hicri yz seksen senesi geldiinde, mmetime bekrlk, uzlete ekilme ve da balarnda ruhbanlk hell olur". yirmi yedinci Hadis: "Allah Tel bir kulunu severse, o kulun yalvarmasn, dua ve niyazn iitmek iin, ona musibet verir". yirmi sekizinci Hadis: "Allah, bir topluluk hakknda hayr dilerse limlerini oaltr, chilleri azaltr. yle ki, lim konutuunda kendisini destekleyen pek ok kimse bulur. Chil konutuunda ise, sz bastrlr. Allah bir topluluk hakknda er dilerse chillerini oaltr, limlerini azaltr. yle ki; chil konutuunda kendisini destekleyen bir ok kimse bulur. lim konutuunda ise, sz bastrlr". yirmi dokuzuncu Hadis: "Allah Tel bir toplulua azab gnderdiinde o azab, orada bulunanlarn hepsine eriir. Sonra, herkes amellerine gre yeniden diriltilir". otuzuncu Hadis: "Bana bir eli gnderdiinizde, gzel yzl ve ad gzel olann sein".

45

Krk Hadis & Krk Hadis (Hadis-i Erban)

46

otuz birinci Hadis: "stemeksizin ve uramakszn Allah sana bir rzk gnderirse, onu al. nk Allah Tel, onu sana ikram etmitir." otuz ikinci Hadis: "Hsn- zan etmek, en gzel ibadetlerdendir". otuznc Hadis: "Biriniz, hizmetisini dvdnde yzne vurmaktan saknsn". otuz drdnc Hadis: "Biriniz, bir kimseyi dvdnde yzne vurmaktan saknsn. nk insann sreti, Rahman olan Allah'n sretindendir. otuz beinci Hadis: "Bir kadnn doumu zorlatnda, temiz bir kap alsn ve o kabn iine: "Ke ennehum yevme yerevne m yadn, lem yelbes ill saten min Nehr. Belgun fe hel yklek illlkavmul-fsikn. (Ahkf suresi, ayet. 35)", "Ke ennehum yevme yerevneh lem yelbes ill aiyyeten ev duhh.(Nzit suresi, ayet. 46) ve "Lekad kne fi ksasihim ibretn Li ulilelbb.....(Yusuf suresi, 111. ayetin sonuna kadar.)" ayetlerini yazsn. Sonra da kab su ile doldursun. O sudan isin ve karnna, fercine serpsin".

Ahmed Ziyddn Gmhnev Ahmed Bin Sleyman El-Ervdi

otuzaltnc Hadis: "lim eittir, bunun dndakiler fazlalktr: 1- Muhkem ayetler (Tefsir ilmi). 2- Yaanan, tatbik edilen snnet(Hadis ilmi). 3- Adaletle yaplan miras (Feriz) ilmi". otuzyedinci Hadis: "Namaz, oru ve zikrin sevab, Allah yolunda infk etmekten (harcamaktan) yedi yz kat daha fazladr". otuzsekizinci Hadis: "mmetim dnyaya fazlasyla deer verdiinde, slm heybeti onlardan ekilip alnr. yilii tavsiye ve ktlkten sakndrma vazifesini terk ettiklerinde, vahyin bereketinden mahrm braklrlar. Birbirilerine dil uzattklarnda, Allah katndaki deerleri der". otuzdokuzuncu Hadis: "Biriniz uykusunda korktuunda yle sylesin: "Bismillh, ez bi-kelimetillhit-tmmti min gadabih ve erri ibdih ve hemez-ti-eytni ve en yahdurn". O zaman o ry kendisine zarar vermez". Krknc Hadis: "mmetim, u on be eyi ilediinde bana bel ve musibetler gelir: 1- Devlet malnn belirli kiilerin elinde dolap,

47

Krk Hadis & Krk Hadis (Hadis-i Erban)

48

bakalarnn bundan mahrum braklmas. 2- Emanetin ganimet saylmas. 3- Zekt vermenin bir angarya kabul edilmesi. 4- Kocann karsna itaat etmesi. 5- Annesine eziyet etmesi. 6- Kiinin dostuna, arkadana iyilik etmesi ve 7 - Babasna eziyet etmesi. 8- Camilerde yksek sesle konuulmas. 9- Halkn en aalk kimselerinin lider olmas. 10- Ktlnden korkulduu iin kiiye sayg duyulup, iyilik edilmesi. 11- kilerin iilmesi. 12- pek elbiselerin erkekler tarafndan giyilmesi. 13- arkclarn oalmas. 14- alg aletlerinin yaylmas. 15- Bu mmetin sonunda gelenlerin nce gelenlere lanet okumas. te o zaman kzl rzgr, yere batma veya suret deimesi (insan suretlerinin hayvan suretlerine dnmesi) belalarn beklesinler". Krk birinci Hadis: "Biriniz, oturduu bir meclisten kalktnda selam versin. nk byle yaparsa, kendisine bin hasene sevab yazlr, bin haceti giderilir ve annesinden doduu gnk gibi gnahsz hale gelir".

Ahmed Ziyddn Gmhnev Ahmed Bin Sleyman El-Ervdi

Krk ikinci Hadis: "Kul, amellerinde kusurlu davrannca Allah onu, zntlere mptela eder". Hamd, lemlerin rabbl olan allah'a; allah'n selam da btn neb ve resllere, onlarn l ve ashbna olsun.

49

KrK Hadis
ahmed bin sleyman El-Ervdi (k.s.) (a. ziyddn gmhnev (k.s.) Hazretleri'nin stad)

ahmed b. sleyman El-Ervd (r.a.)

ahmed bin sleyman et-trabls, el-Hseyn, el-Ervd (trablusam mfts) (1275/1858) Nesebi Hz. Hseyin (R.A.) Efendimize dayanan, Mevln Hlid'in en sonuncu halifesi olduunu bizzat kendisinin ifade ettii Ervdi'nin, Trablusam vilayetine bal Ervd kasabasnda dnyaya geldii ve Ervdi nisbeti ile hret bulduu bilinmekte ise de doum tarihi konusunda kesin bir tarih tesbit edilememektedir. lk tahsiline memleketinde balad belirtilen Ervdi'nin, bilhare, ilmini ikml etmek iin Trablusam'a ve Msr'a seyehatlerde bulunduu ve muhtelif stadlardan icazet ald nakledilmektedir. Bunlar arasnda, Msr ve am diyrnn en mmtaz limlerinden ve Ezher niversitesi eyhlerinden ]hrhim el-Bcr, Muhammed el-Fdal, Msr mftlerinden Ahmed et-Temim, Abdurrahman el- mn, Ahmed es-Sv, Mustafa el-Muballat el- Ahmed, Mustafa el-Bolk, Abdurrahman el-Kuzbur, Hseyin ed-Deccn, Muhammed bni Abidin, ve Mevln Hlid Badad bata gelmektedir.

Krk Hadis & Krk Hadis (Hadis-i Erban)

52

lim tahsilini mezkur ulemadan ikmal edip icazet aldktan sonra, bir ok hocasn geride brakacak derecede, Ervd'nin bu sahada byk bir mesfe katettiini beyan eden kaynaklar, O'nun, stadlk payesini kazandktan sonra bir tarikata intisab ederek mnevi mertebe katetmek istediine de temas etmektedir. Muhitinin muhtelif blgelerinde bulunan slih, veli ve rif eyhlerin hizmetine devam eden Ervd'nin, bir ok tarikattan icazet alp, cmi'ut-turk bir hilafet iznine sahip olduu beyan edilmektedir. Bilhare, Mevln Badad'nin, am'da bir mddet hizmetine devamla, ksa srede hilafet-i tmme ile icazet alan Ervd'nin, tarikat hrkasna Kadiriye, Shreverdiyye, Kbreviyye, etiyye, Nakibendiyye, Mceddidiyye, Mazhariyye ve Hlidiyye'yi de ilve ettii anlalmaktadr. Zamannn riflerinin en byklerinden biri olarak kabul ve tavsif edilen Ervd'nin, saylar yz otuza varan eserleri bulunduu ve kendisinin, ayn zamanda bir air olduu da belirtilmektedir. 1295 H./ 1858 M. Senesinde Trablusam'd a vefat eden Ahmed el-Ervd, Dib Mescidindeki medfen-i mahsusuna defnedilmitir.*

Gmhnev Ahmed Ziyddn ve Hlidiyye Tarikat, Dr. rfan Gndz, syf. 38-42.

naKibEndiyyE tariKat osmanl lKEsindE stanbul'un, Anadolu'nun slm dnyasnn sosyal, iktisd ve kltrel yapsnda, mstakbel ve byk merkez roln stlenmesi bekleniyordu. Bunun iin, slm dnysn ykseltecek mnevi kalknma stanbul'dan ynetilerek balamal idi. Merkez, artk am diyrndan stanbul'a kaymal idi. Btn ehl-i slm, stanbul merkezine gre endekslenmeli idi. te her beldeye ayr bir halife dstruyla hareket eden Hlid-i Badad, stanbul'a ayr bir nem vererek, bu blgeye birok halife gndermitir. stanbul'a gnderilen ilk halife Muhammed Salih'tir. Onun akabinde Abdlvehhab es-Ss gnderilmitir. Ksa srede Anadolu ve Rumeli topraklarnda nfuzu artan Ss'nin ardndan, bu sefer stanbul'a Abdlfettah el-Akr gelmitir. stanbul'daki Hlid halifeleri arasnda Akr'nin nemli bir yeri vardr. Kendisine intisab edenler arasnda mehur birok kimsenin bulunmas, onun ilmi seviyesini ve tesir sahasn gstermesi bakmndan nemlidir.* Savalarla bunalan, sanayi toplumuna gei faaliyetlerinin artt, milliyetilik akmlarnn, felsef grlerin oald 19. asr Osmanl lkesi iin Nakibendiyye, artk yeni bir snma kaps olmal idi ki; bu topraklarda hzla yaygnlamtr. Ulemann byk bir ksm bu tarikata girmi, mntesipleri o kadar oalmtr ki, dier tarikat mntesiplerinin toplamndan daha fazla bir hale gelmitir.** Mevln Hlid Badad'nin stanbul'a gnderdii halifelerinin sonuncusu Ahmed bin Sleyman el-Ervd'dir.
* **
Osmanl Toplumunda Tasavvuf, H. Mahmud Ycer, syf. 323-325. Osmanl Toplumunda Tasavvuf, H. Mahmud Ycer, syf. 323

Krk Hadis & Krk Hadis (Hadis-i Erban)

54

Nitekim, tarikat stanbul'da yaymak, Ahmed Ziyddin Gmhnev'yi yetitirmek amacyla zel olarak gnderilmek, Ahmed el-Ervd'ye nasib olmutur. Mevln Hlid'in, kendisine: "Sana am sahillerinin eyhi dense, yeridir" diye iltifat ettii Ervd'nin, eyhinin manevi iareti ile Gmhnev'yi irad etmek zere, tahminen 1261 H./ 1845 M. Ylnda stanbul'a geldii, Gmhnev'ye verdii ilk hlveti mteakip bir ara gzlerden kaybolup memleketine dnd, bir yl sonra tekrar stanbul'a gelen Ervd'nin (1262 H./ 1846 M.) iki sene Ayasofya Camiinde hadis dersi okuttuu ve dnne yakn bir devrede icra edilen ikinci halveti mteakip, 1264 H./ 1848 M. Senesinde Gmhnev'ye izinli olduu btn tarikatlardan hilafet-i tmme ile icazet verdiini grmekteyiz.* Bylece Hindistandan, bizzat Hlid-i Badd Hazeretleri'nin gidip, Nak tarikatn kaynandan, Ahmed Frk esSerhend'nin mensb olduu Mceddidiyye ubesinden ok mkemmel bir tarzda, hocas Abdullah Dehlev (K.S.)'nin tam rzasn alarak Badat'a getirdikten, yerletirdikten ve btn Ortadou'ya yaydktan sonra bu tarikat, Gmhnev hazretleriyle, Osmanl lkesine gemi oluyordu. Anadolu, Nak Tarikatn, 15.yzyldan, Molla lh'den beri biliyordu ama, bu geli Anadolu'ya yeni bir evk, yeni bir canllk getirmiti. mtErcim
*
Gmhnev Ahmed Ziyddn ve Hlidiye Trikat, Dr. rfan Gndz, syf.42.

bismillhirrahmnirrahm Bu hadislerin tamam, Peygamberimiz (s.a.v.)'in soyu ve nesebi olan Seyyd ve erf slalelerinden silsile olarak gelen ve dedem, ehid mm Hz. Hseyin (R.A.)'den rivayet ettii hadislerdir. Peygamberimiz (sallallah aleyhi ve sellem) buyuruyor ki: 1- "Bir ey hakknda duyulan bir haber, onu gzyle grmek gibi deildir". 2- "Harp hledir". 3- "Mslman, Mslman'n aynasdr". 4- "Kendisine danlan kii; emn olmaldr". 5- "Hayra nclk eden, onu ileyen gibidir". 6- "htiya duyduunuz bir eyi gerekletirirken, onu gizli tutmakla yardm isteyiniz". 7- "Yarm hurma vermek suretiyle de olsa, kendinizi cehennem ateinden koruyunuz".

Krk Hadis & Krk Hadis (Hadis-i Erban)

56

8- "Dnya, mminin zindan, kafirin cennetidir". 9- "Haynn(utanma) hepsi hayrdr". 10- "M'minin va'di (sz), eliyle tutmas gibidir". 11- "Bir mminin, din kardeini gnden fazla terk edip, ks durmas helal deildir". 12- "Bizi aldatan, bizden deildir". 13- "Az, fakat yeterli olan mal, ok olup ahiretten alkoyan servetten iyidir". 14- "Bandan, verdiinden dnen kii, kusmuunu yalayan gibidir". 15- "Bela, insann diline (konumasna) baldr". 16- "nsanlar, taran dileri gibidir (eit)". 17- "Gerek zenginlik, gnl zenginliidir". 18- "Bahtiyar kii, bakalarndan ibret alandr". 19- "Baz iirler hikmettir. Baz szler de sihir gibidir". 20- "darecilerin affedici olmalar, idarelerinin daha uzun mrl olmasna sebebtir". 21- "Kii, sevdiiyle beraberdir". 22- "Kendini bilen helk olmaz". 23- "ocuk, dek sahibinindir. Zinda mahrumiyet vardr". 24- "Veren el, alan elden stndr". 25- "nsanlara teekkr etmeyen, Allah'a da kretmez". 26- "Bir eyi ar sevmen, seni ona kar kr ve sar yapar". 27- "Kalpler, kendisine iyilik yapan sevecek, ktlk yapana da buz edecek ekilde yaratlmtr". 28- "Gnahndan tvbe eden, hi gnah ilememi gibidir".

Ahmed Ziyddn Gmhnev Ahmed Bin Sleyman El-Ervdi

29- "Bir yerde hazr ve ahid olan, orada bulunmayan kiinin grmedii eyleri grr". 30- "Size, bir topluluun by geldiinde, ona ikram ediniz". 31- "Yalan yere yemin etmek memleketleri harabeye evirir". 32- "Mal urunda ldrlen kimse ehiddir". 33- "Ameller niyetlere gredir". 34- "nsanlarn efendisi, onlara hizmet edendir". 35- "lerin en hayrls, orta yolu tutmaktr". 36- "Ya Rabbi! Perembe gn sabhnn erken saatlerini mmetime bereketli kl". 37- "Fakirlik neredeyse kfr olacakt (Fakirlik kfre en yakn noktadr). " 39- "Toplantlarda konuulanlar, bakalarna sylenmemesi gereken bir emanettir". 40- "Takv, en hayrl azktr". ite, bu krk hadis-i erif, mlkn sahibi Hakk tel'nn resl'nn(sav) szlerinden alnm hadislerdir. makbl ve doru olduklarnn nru, onlarn zerinde apak zhirdir.

57