O Provisional

Xornal de Información Xeral do Instituto de Educación Secundaria "María Sarmiento"

Ano XV - Número 41 Viveiro 14 marzo de 2008

PREMIO NACIONAL ÁS MELLORES

PRÁCTICAS EDUCATIVAS
Un equipo de profesores, cordinados pola Xefa de
CURSO 2003-04 Departamento de Educación Física, Mariluz Fernández
charla de
Díaz, presentaron un proxecto ao abeiro do Plan
Valora, que finalmente foi aprobado e premiado. Agustín Fernández Paz

APROBADO O PLAN VALORA O mércores 23 de xaneiro, os

Isto permitiranos, ao longo de dous
cursos académicos, desenvolver dife-
rentes actividades relacionadas co
tempo de lecer.
En principio preténdese facer saídas
cos alumnos -e poboación en xeral- a
rutas planificadas de especial interés
paisaxístico, cultural e etnográfico,
conxugarando o deporte coa vida sau-
dable e a cultura.
Outra actuación que se vai promover
é a apertura ao público -e para o alum-
nado de Viveiro en particular- da biblio-
teca do IES "María Sarmiento", incluso
en horario extraescolar, comezando
polos sábados á mañá.
Haberá máis aspectos que se van
traballar, incluíndo a edición de folle-
tos coas propostas descritas anterior-
mente, destinados fundamentalmen-
te á xente que visita Viveiro.
Os profesores implicados no proxec-
to "lecer" participaron, os días 8 e 9 de
febreiro, nunha acción formativa en
Santiago de Compostela, promovida
pola Consellería de Educación para o
mellor aproveitamento deste proxecto
interdisciplinar.
SUMARIO:
• Celebración do San Xoán Bosco
• Entrevista: Fran Basanta
• Que pinto eu aquí?
• O movemento comercial nos
portos de Viveiro e Celeiro
• FCT, ponte cara ó mundo laboral
• Albet Collins
• Plantación "Torre de Lama"
•Os novos P.C.P.I.
alumnos do segundo ciclo da
ESO puideron escoitar as pala-
bras de Agustín Fernández Paz,
un dos autores máis lidos da
literatura galega de todos os
tempos. Dun xeito ameno, o
escritor explicou como o azar, en
ocasións, é o que fai que xurda
unha historia “coma se fora un
fogonazo”, e puxo o exemplo
de Cartas de inverno, novela
ideada a partir dun anuncio que
el lera previamente. De pé e mo-
véndose entre o seu auditorio, o
vilalbés foi revelando como se
xestaron algunhas das súas
obras máis coñecidas, como
Aire negro ou Noite de voraces
sombras. Na parte final do en-
contro, varios alumnos animá-
ronse a facerlle preguntas sobre
o seu labor como escritor. Así
descubrimos que non é fácil vivir
da literatura en Galicia e que o
proceso de creación dunha
novela ou un libro de contos soe
ser longo, máis dun ano.
Páxina 2 O Provisional 14 maarzo 2008

EDITORIAL visita a Sotavento

Cara a un modelo de excelencia
Debemos recordar para que non se esquenza
que somos un Instituto de Ensinanza Secundaria
que temos implantado un sistema de mellora con-
tinua certificada dende o ano 2003, mediante a
norma ISO 9001:2000. Tamén debemos recordar
que somos o único Instituto da zona con esta sis-
temática de mellora. A comenzos deste curso cer-
tificáronse oito centros públicos máis, e os Ins-
pectores de Educación están a formarse nunha
rede para implantar un sistema propio nos cen-
tros, o que suporá que todos implantarán siste-
mas de mellora continua Alumnos participantes na visita ao Parque Eólico
O noso Instituto conxuga unha gran variedade Experimental de Sotavento (Xermade) o 17 de
de oferta educativa, para dar saída a todos os decembro do pasado ano.
Tal e como informamos no número anterior de
seus alumnos, coa experiencia de máis de seis
O Provisional, a actividade enmárcouse dentro da
anos con certificación de calidade.
Programación Anual do Departamento de Tecnoloxía
Os sistemas de calidade na xestión do servizo que coordina o Profesor Luís Mel Galocha.
son cambiantes e adaptables á realidade social
de cada momento, son unha ferramenta moi im-
portante para romper coa cerrazón e o inmobilis- O Conservatorio Profesional de Música de
mo dos que pensan que se pode ensinar aos alum- Vigo obtén a ISO9001/2000
nos e alumnas do mesmo xeito que cando se abri-
O centro que dirixe Este- Galega de Centros para a
ron os centros, fai máis de medio século. ban Valverde convértese así Calidade G4, que durante os
Xa non se poden tomar os sistemas de calidade no primeiro centro destas cursos 2003-04 e 2004-05 foi
características, a nivel de titorada por profesores do
coma sistemas procedementais soamente, aínda todo o Estado, en obter unha IES "María Sarmiento".
que os procedementos operativos sexan o esque- certificación deste rango. Noraboa a todos os mem-
leto no que se sustenta esta importante ferramen- Na fase de formación, o bros do claustro e persoal
ta de mellora. CPMUS, pertenceu á Rede non docente.

Estamos ante demandas novas ás que debemos

facer fronte para estender o alcance da influen-
cia da nosa organización máis aló das paredes tranquilos que xa vou indo
físicas da mesma e facer que se sinta alí onde che-
gan os alumnos aos que lles prestamos servizo,
os profesores, as empresas colaboradoras e a
propia administración educativa á que pertence-
mos, xa que as nosas experiencias pódense apro-
veitar para que outros institutos implanten un sis-
tema de calidade máis actualizado, froito da nosa
aprendizaxe continua.
Actualmente estamos a formarnos en sistemas
de excelencia (EFQM) baseados na “calidade
total” que se resume en que todas as persoas que ISOLINO
formamos parte do Instituto María Sarmiento te- (interpretación libre do personaxe Isolino de Xaquín Marín,
mos dereito a estar satisfeitos co noso traballo e habitual de La Voz de Galicia)
podemos facer aportacións á xestión do noso Ins- Xaquín Marín estará no noso centro na
tituto en beneficio de todos. semana das Letras Galegas
O Director: Juan J. Pardo
14 marzo 2008 O Provisional Páxina 3

Celebración do Patrón San Xoán Bosco 2008

Foto de familia
dos xubilados do
IES María
Sarmiento.
Como é habitual,
reuníronse o 31
de xaneiro nun
xantar de confra-
ternidade para
honrar ao Patrón
San Xoán Bosco

De esquerda a dereita están: Olga Rúa Trigo, Enrique Pérez García. Isabel Cruz Chaves, José Veiga Candia, Humberto del Río Vieira, Ángel Rodríguez
Vázquez, José Antonio Chao Batán, Modesto Prieto Chao, Amado Aguiar Aguiar, Andrés García Vázquez, Pedro Álvarez Expósito, Emilio Casariego Carballés,
Manolo Álvarez Otero e Generoso Díaz Míguez; tamén asisteu ao xantar Pablo Mateo Chao que non estaba no momento de tomar esta fotografía

PLAN VALORA...
VALORA...
que é?
O Plan Valora é unha liña de inno-
vación educativa na que a Consellería
de Educación e Ordenación Universi-
taria, en colaboración con outras insti-
tucións, atendendo a recomendacións
de organismos internacionais quere
potenciar a educación en valores de-
mocráticos
Para conseguir este obxectivo tra-
ballaranse diferentes ámbitos de ac-
tuación como son: a educación para a
igualdade de homes e mulleres, a con-
vivencia, cidadanía e cultura de paz,
interculturalidade, medio ambiente e
desenvolvemento sostible, educación
viaria, consumo responsable, lecer,
saúde e o medio mariño.
Algunhas das accións inmediatas
programadas no Plan Valora Lecer do
noso IES son a apertura da biblioteca
os sábados e rutas de sendeirismo:
(Ver calendario inicial na páxina 5).
a patinar...
O 16 de xaneiro, os alumnos de pri-
meiro de bacharelato tiveron a oportu-
nidade de participar nunha actividade
de patinaxe sobre xeo. A sesión tivo
lugar no Coliseum da Coruña que cada
ano transforma as instalacións nos
meses de inverno acollendo unha
magnífica pista de patinaxe.
Acompañaron aos alumnos os pro-
fesores Marcos Perille Seoane, Fran
Basanta Barro, Mercedes Ballesteros
Fernández e Mariluz Fernández Díaz.
Auditoría Interna Nº 6
e E.F.Q.M.
A celebración de auditorías inter-
nas e externas, a intervalos planifi-
cados, resultan preceptivas para
seguir contando coa Certificación
de Calidade ISO9001/2000 que
posúe o noso Instituto dende o ano
2003; por iso, os días 25 e 26 de
marzo realizarase a auditoría
correspondente ao ámbito interno
da organización educativa
No claustro de profesores, celebra-
do o 17 de febreiro, marcáronse as da-
tas para as auditorías e, ademais,
informouse do propósito da Dirección
de complementar o actual Plan de
Mellora co sistema de autoavaliación
europeo E.F.Q.M. (European Founda-
tion for Quality Management).
Claro está que para iso, o actual
equipo directivo debe ser reelexido no
proceso de elección de Director que
está aberto nestas datas, e ao que po-
den concorrer incluso profesores
doutros centros do mesmo nivel.
Páxina 4 O Provisional 14 marzo 2008

entrevista:
)UDQFLVFRGH$VLV%DVDQWD%DUUR
A pesar de ser unha persoa nova, Francisco de Asís Basanta Barro, pro-
fesor de Educación Física ligado ao mundo do deporte, principalmente
no ámbito municipal, é xa un referente para varias xeracións de mozos
de Viveiro que ven na súa persoa un modelo de vida a seguir, tanto polo
seu trato humano como pola súa excelente formación deportiva

Quero animar o noso alumnado a participar nas

actividades que sexan programadas no propio centro,
dende o Concello en campañas como Noites Alternati-
vas, en clubs ou simplemente organizadas entre ami-
gos que son as que en moitas ocasións máis se
disfrutan e menos custan.
Participade independentemente da vosa constitución,
nivel de habilidade ou problemas físicos…
Este ano vaise poñer en marcha o Plan Valora (do
que xa se informa neste mesmo número de O Provisio-
nal); agora esperemos unha boa resposta por parte do
alumnado. Os meus recordos da miña etapa de
estudante cando participaba en actividades ou
excursións son moi positivos e a única pena que teño é
non ter participado en máis.

-Cal foi a motivación, ese condicionante
inicial, que fixo que a súa vida profesional e
persoal sempre estivera vinculada ao mun-
do do deporte, tanto competitivo coma do
ensino?
Supoño que ser unha familia numerosa tan-
to en irmáns como curmáns facía que sempre
estiveramos xogando e facendo todo tipo de
exercicio, meus pais sempre nos levaban de
excursión ó campo ou á praia, con meu avó
Ramón tamén recorrimos toda a bisbarra de
Viveiro; xa en idade escolar sempre me gustou
participar en calquera actividade desde futbol-
sala, baloncesto... ata campo a través. Con
dezaseis anos fichei polo Xove –Lago xuvenil e
xa seguín xogando ata que tiven que marchar
fóra estudar. Despois da selectividade dubidei
entre facer dereito, como meus irmáns, ou Inef
e finalmente animáronme meus pais e decan-
teime pola educación física. Daquela non exis-
tían os estudos en Galicia e marchei para Ma-
drid onde estiven os cinco anos de carreira.
Unha vez rematada a carreira volvín e co-
mencei a traballar no ensino ata hoxe.
-Vde. foi xogador de fútbol profesional
en varios equipos, sendo a súa etapa como
xogador -e logo como adestrador- do Vivei-
ro Club de fútbol das máis salientables na
súa carreira. Cómo é de diferente o deporte
competitivo do meramente participativo que
agora lle interesa máis traballar aos nosos
alumnos?.
O deporte competitivo require dunha dedi-
cación moi grande e conleva unhas renuncias
ás veces excesivas, formarse laboralmente por
exemplo, e máis aínda para os que vivimos
fóra das grandes cidades e con malas comuni-
cacións e poucas instalacións. Ademáis o de-
porte de alta competición require uns esforzos
físicos que á larga poden deixar as súas conse-
cuencias. Eu nunca me considerei un deportis-
ta profesional porque sempre compatibilicei a
miña actividade deportiva, primeiro cos estu-
dos, e despois co traballo. Inicieime de manei-
ra federada no club de fútbol Xove-Lago, can-
do marchei estudiar fora abandonei o fútbol e
practiquei todo tipo de actividade, incluiído a
maratón . Cando rematei, non tiña moi claro
onde tería o meu destino e despois de pasar
polo Instituto das Pontes cheguei ata o Instituto
de F.P. de Viveiro e reiniciei a miña relación co
fútbol federado en Viveiro, onde pasei os meus
mellores anos deportivos. Na materia de edu-
cación física pretendemos inculcar @s
alumn@s uns hábitos de práctica e que mante-
ñan unha relación positiva coas actividades
físico-deportivas. Eu teño moitos compañei-
ros que odian o exercicio dende a súa etapa
educativa ( saltar o potro obrigatoriamente sen
estar preparado e levar unha boa cuada co
conseguinte cachondeo, por poñer un exem-
plo, non axudaba moito). Os centros educati-
vos teñen que promover a práctica do exercicio
como un valor en sí e despois se algúns alum-
nos poden alcanzar niveis de práctica so-
bresaíntes deben encauzarse polos clubs ou
federacións correspondentes.
-O esforzo, a ilusión, a constancia... supo-
ñemos que son valores fundamentais para
un bo deportiva, e tamén para un bo profe-
sor. Como cre que se “levan” estes aspectos
no mundo actual, principalmente entre a
mocidade onde na maioría dos casos o es-
forzo se soporta mal?
Imos intentar non ser catastrofistas nin xe-
neralizar pero a mocidade actual dispón de
moitas posibilidades materiais. A maioría dos
alumnos acoden ó instituto co seu móbil ou
mp4, na casa teñen ordenador, a súa video
consola…loxicamente viven no ritmo dun con-
sumismo salvaxe… aceleran os seus hábitos
de relación social: saír, consumir…e todo
iso, provoca que non valoren adecuadamente
todo o que custa, os sacrificos que conleva.
Supoño que é unha aceleración xeral do ritmo
de vida. Vivimos momentos en que todo ten que
ser inmediato, eu ademáis de profesor adestro
rapaces no fútbol e hai pouca paciencia cando
as cousas non van como queren, ó primeiro
revés abandonan. Xa dixen antes que non é bo
xeneralizar e entendo perfectamente que moi-
tos alumnos cando lean isto non se sintan iden-
tificados, pero polo xeral falta moito esforzo.
14 marzo 2008 O Provisional Páxina 5

-Como ten cambiado a clase de “xim- tinuada do exercicio e os valores de esforzo,

nasia”, (a típica “maría” que se dicía hai integración … que supón ca materia en si. Eu
unhas poucas décadas), cara a unha cla- sei que moitísimos alumnos despois do hora-
se actual de educación física, a nivel de
contidos, metodoloxía e tamén de equipa-
rio escolar manteñen unha relación cos con-
tidos que reciben en educación física cousa
* apertura da
mentos? que non sucede en tódalas materias e tamén biblioteca: os
Moitísimo, como o resto, antes todo se ba- que moitos alumnos de 2º de bacharelato des-
seaba na práctica e agora esa mesma prácti- exarían poder ter como materia educación sábados
ca vai reforzada cuns coñecementos, búscase física . Aínda que a nivel académico segui-
dotar os alumnos dunha autonomía para que mos sendo a ximnasia e suspender a nosa 12 e 26 de
despois da súa etapa de ensino obligatorio materia é considerado un desastre. Hai ma-
poidan seguir practicando exercicio ou acti- terias consideradas de 1ª e outras de 2ª ( “xim- abril,
vidade física de maneira razoable. Recordo nasia” e algunha máis); tamén hai estudos
na miña época de estudiante no Instituto de de 1ª ( bacharelato, universidade) e de 2ª (for- 7 de xuño
Viveiro que na clase de educación física o gru- mación profesional) e o tempo vai demos-
po desdobraábase en dous: masculino e fe- trando que tod@s somos necesarios, o tempo * rutas de
meinino e non facíamos exercicio conxunta- vaille dando a nosa materia un valor que an-
mente, ademáis moita da ximnasia que se tes non se lle daba. En moitos paiíses están sendeirismo:
facía era de instrución militar. No ambito dos tomando medidas para incrementar o núme-
deportes todo se baseaba no fútbol, algo de ro de horas ou polo menos minutos que os 29 marzo
baloncesto e balonmán e pouco máis, hoxe mozos fan actividade física ó dia.
teñen moitas máis posibilidades; calquera subida a San
alumno do noso centro que estea en primeiro -No ámbito municipal, a carencia de re-
de bacharelato tivo oprtunidades de facer todo cintos para a práctica do deporte cómo per- Roque, 24 de
tipo de deportes colectivos, deportes de ra-
queta, loita, deportes alternativos, xogos po-
cibe Vde. que inflúe na vida cotiá dos ra-
paces e maiores, e qué cre que se podía ir maio ao Monte
pulares, orientación, aerobic, patinaxe sobre
xeo… De toódalas maneiras eu non renego
mellorando. Por qué non se priorizan estas
instalacións sobre outras máis “populares”: Castelo
dos meus antecesores, beirarrúas, etc.?
cadaquén nas súas po- Viveiro foi melloran-
sibilidades intentou do as instalacións de-
transmitir o mesmo que portivas, pero penso
nós intentamos agora. que son insuficientes paxaros:
As instalacións tamén para o entramado so-
melloraron enorme- cial e deportivo que exis-
mente: na miña primei- te no concello. Os que
grulla común / grou común
ra etapa no centro estamos relacionados
(1992-96) de contar co co mundo do fútbol bo-
ximnasio e unha pista en tamos en falta un cam-
obras pasamos a ter po de céspede artificial
pista regulamentaria, que permita adestrar e
pavillon compartido e xogar con regularida-
incluso outra pequena de e non estar sempre
pista cuberta. Agora pendentes de Meteo
non estaría mal a reno- Galicia, igualmente se-
vación do ximnasio xa ría necesario unha ins-
que conta con máis de talación polideportiva
40 anos de utilización, que permitira a prácti-
e os anos pasan para ca de deportes como at-
todo non só para nós. letismo, deportes de ra-
queta… Na zona esco-
-A nivel de currícu- lar existen varios pavi-
lum a súa materia, a llóns pero a demanda
Educación Física, é fai que polas tardes es-
valorada polo resto tean saturados…
dos docentes coa mes- Noutras ocasións che-
ma importancia ca garía con aproveitar
outras coma Matemáticas, Inglés, … ou espazos e levar a cabo un bo mantemento
aínda se perciben diferenzas. Cre que se para dispoñer de máis zoas deportivas: cir-
debería facer un esforzo adicional en co- cuiítos de carreira, xogos populares…en xe-
municar a súa relevancia para a formación ral prima a improvisación e temos unhas vi-
integral do individuo? las con poucos espazos libres, poucas zonas
Javier Díaz Gómez
En xeral os compañeiros e a sociedade va- de esparcimento e demasiado cemento .
loran máis a necesidade dunha práctica con- -REDACCIÓN- 2º ESO-A
Páxina 6 O Provisional 14 marzo 2008

****** que pinto eu aquí? Este no es tu mundo, no es tu hogar

no es el lugar donde deberías estar.
Por Jessica Fdez. Polo (Orientadora no IES María Sarmiento) No lo crees, pero es que es tu realidad
y lo sabes, en el fondo lo sabes
Cando un oorientador ou orientadora chega a un centro sempre atopa un gracio- aunque no la quisiste aceptar.
so/a que lle conta o seguinte chiste:
*"sabes por que aos orientadores lles chamas paquistanís?
Ahora estás perdida
y es que aunque no exista
Entón unha pon cara de "non teño nin idea", mentres pensas "outra vez non!", e tú buscas una salida,
o graciosillo diche: que te permita
*Porque ninguén sabe para que están! escapar de la multitud.
O chiste non ten máis graza, pero ten parte de razón. Hai moita xente (profeso- Si vienes conmigo
rado, alumnos, familia....) que non teñen moi claro que é isto dun orientador/a. Ás tendrás que luchar
veces ata eu dubido porque remato converténdome nunha especie de robot de para abandonar todo
cociña que corta, pica, frite e fai tortas. lo que hasta hoy era tu mundo.
Imos tentar explicar algunhas das funcións que forman parte do meu traballo. Vendrás a un lugar desconocido
pero que en el fondo
FUNCIÓN FADA. Isto ocorre cando un pai/nai ou profesor/ todos en él hemos vivido.
Y te preguntas si esto es todo
a manda a un alumno/a a falar comigo, para que coa miña si hay algo mas allá del lodo.
variña máxica, lle infunda gañas de estudar e de portarse
ben. O que eu fago é tentar axudarvos a clarificar a situa-
Más allá de esta gente que
existe por que esta presente.
ción na que vos atopades, a buscar algún obxectivo, a Más allá del ruido
establecer un plan de traballo, a comprender as conse- de este atronador sonido.
cuencias do que facedes, a mellorar o modo Más allá de la noche y el día
de estudar... tus suspiros son mi melodía.
Más allá del cielo
pues sabes que por ti cariño
FUNCIÓN PSICOANÁLISE. Ocorre condo me usan como qui- cruzaría las puertas del infierno
tapenas. Tento ser receptiva a calquera problema ou siempre que tu me esperases dentro.
inquedanza. Escóitovos para axudarvos a buscar solucións Deja atrás lo que conoces
o máis construtivas posibles ou apoiarvos en momentos com- y no te preocupes
plicados. que yo de ti cuido
estaré contigo
no te dejaré sola.
FUNCIÓN C.S.I. Sucede cando ai un misterio. Alguén fixo
mal e non sabe quen foi. Ahí comeza a investigación. Tento
Acompáñame,ven conmigo.
Más allá de ti y de mi
ver o que pasou antes, falar cos implicados, explicar cal é existe un mundo ideal
a súa situación e cales poden ser as consecuencias, evitar donde no hay lugar
para lo absurdo ni el mal.
que os problemos vaian máis aló, axudar a que asumadas
as vosas accións... Tan sólo deja que ocurra
toma mi mano y ven conmigo.
Corre, escapa, déjalos atrás
FUNCIÓN ENCICLOPEDIA. Ten que ver con que alguén pre- no intentes explicárselo
gunta algo sobre estudos, lexislación... e supón que teño pues no lo entenderán
te dejaron sola en la oscuridad
que sacalo dun ficheiro que teño gardado na cabeza. Tento donde solo yo pude ver tu luz.
darvos a maior información sobre as materias, itinerarios,
carreiras, ciclos, inserción laboral... pero non o sei todo. Te atreverás a traspasar la puerta?
Te atreverás a acompañarme?
Non obstante, sempre haberá un xeito de atopar o que Tendrás el valor para volver
queredes saber. al lugar al que pertenecemos?
No somos de este mundo
FUNCIÓN PITONISA. Isto ocorre cando teño que saber al que no le queda tiempo
cunha ollada o intelixentes ou hábiles que somos. O que somos de uno nuevo
que empieza desde cero.
eu fago realmente é unha avaliación psicopedagóxica, que
consiste en obter información por medio de probas, test, Nuestra existencia está
exercicios, observacións, entrevistas... para saber cales
mas allá de este humo
más allá de este planeta
son os vosos puntos débiles e os vosos puntos fortes á más allá de verdades y mentiras
hora de aprender. Isto tamén se fai para que o profesora- Más allá de la vida y la muerte
mas allá de mi y de ti.
do saiba como facilitar a vosa aprendizaxe.
Nuestro es el reino de la fantasía
FUNCIÓN CUALITATIVA. Esta... ben, estamos Estamos niso. donde no hay un bien
donde no hay un mal
Estas son algunhas cousas que fai unha orientadora. Agardo que pues todos somos parte de todo al
este pequeno resumo servise para que coñecésedes mellor a to- -- final.
dos e todas as paquistanís. Daniel Díaz Dovale
Visitádenos. Atendemos 24 horas (ou case). (2º premio concurso Biblioteca)
14 marzo 2008
Puntogal é unha iniciativa que pre-
tende conseguir para a lingua e a cultu-
ra galega un dominio propio en Internet.
Este obxectivo precisa da suma do maior
número posible de vontades nun pro-
ceso que será longo e tecnicamente
complexo.
As doce entidades promotoras do
PuntoGal convocaron a Asemblea
Constituínte o 10 de xuño de 2006, en
Santiago de Compostela. A Directiva
que resultou da reunión avalará a can-
didatura galega ante a "Internet
Corporation for Assigned Names and
Numbers", organismo internacional que
se encarga de autorizar e recoller os
dominios.
Pola complexidade do proceso, resul-
ta fundamental traballar dando pasos fir-
mes, actuando con axilidade e contan-
do cun amplo respaldo social. A ICANN
valora as propostas en función da
xustificación da necesidade de ter o
dominio e dos apoios que ten a propia
candidatura dentro do seu territorio: por
iso é imprescindible facer unha candi-
datura sólida con presenza de impor-
tantes organismos e asociacións galegas
do ámbito cultural, lingüístico e da co-
municación.
A asociación asume igualmente o
compromiso de realizar accións de
concienciación entre a cidadanía sobre
a necesidade de que Galicia dispoña
dun dominio propio.
FUTURO IMPERFECTO
A promotora do PuntoGal estivo con-
formada por representantes da Asocia-
ción de Editores de Galicia, a Asocia-
ción de Enxeñeiros de Teleco-
municacións de Galicia, a Asociación
Fillos de Galicia (fillos.org), o Colexio
Profesional de Xornalistas de Galicia, o
Consello da Mocidade de Galicia, as
Empresas Galegas Adicadas a Internet
(Eganet), Galicia Hoxe, Idesga-Galego
21, ISOC-Galicia, a Mesa pola Norma-
lización Lingüística, a Real Academia
Galega (RAG) e Vieiros.
O Provisional Páxina 7
O nome do noso
centro cumpre xa eduga
10 anos
En febreiro de 1998, o Consello Es-
colar reunido en sesión extraordina-
ria acordou por maioría nomear o
noso centro Instituto de Educación Se-
cundaria "María Sarmiento".
Aínda que se barallaron nomes de
persoeiros de Viveiro (como José Ba-
rro, Díaz Freijo ou Francisco Vázquez
Ramudo) ou topónimos da zona
(como O Cembedo ou A Silvarosa), o
elixido finalmente foi o de María Sar-
miento.
María Sarmiento Ribadeneira foi
unha ilustre e acaudalada dama de
principios do século XVI, que doou os
seus bens para crear o Colexio Insig-
ne da Natividade, un dos primeiros
colexios segrares da época.
O cambio de nome sinalou, dalgún O número 51 da Revista Galega
xeito, o cénit dun importante proceso do Ensino está xa nos
de transformación e cambios organi-
zativos e de renovación que se viñan- centros a disposición de toda a
Comunidade Educativa.
forxando dende había uns cantos
anos.
O tema central deste número é
¡xa van sete denominacións a "Educación e cidadanía";
diferentes: ademais das seccións
habituais, na entrevista trata
*ESCOLA DE OBREIROS DE VIVEIRO con Xesús R. Jares sobre como
(1932)
*ESCOLA ELEMENTAL DO TRABALLO
vivir a democracia nas aulas.
*ESCOLA DE MESTRÍA INDUSTRIAL
(1956)
*CENTRO NACIONAL DE FORMACIÓN PRO- LOTARÍA
FESIONAL DE 1º E 2º GRAOS (Lei do 70)
*INSTITUTO DE FORMACIÓN PROFESIONAL O número 68.121 que xogou o pro-
*INSTITUTO DE EDUCACIÓN SECUNDARIA
DE VIVEIRO (1996)
fesorado e persoal do IES María Sar-
miento no sorteo deste Nadal 2007
*IES MARÍA SARMIENTO (1998)
obtivo nesta ocasión ¡só o reintegro!.
día non lectivo: 5 de maio
QUE NON PODEMOS
CONECTARNOS PROBASTES
EN GALEGO?
Páxina 8 O Provisional 14 marzo 2008

O movemento comercial nos portos de Celeiro e

Viveiro nos últimos séculos
Por José María Leal López
Viveiro ten unha ría cunhas
condicións naturais extraor-
dinarias e ideais para o
abrigo de todo tipo de
barcos, dende pequenos
pesqueiros ata grandes
buques de carga, e iso vese
que cando hai un temporal
forte, a ría énchese de
todo tipo de embarcacións
que buscan o abrigo do
temporal.
Entre as puntas de Saíñas e
Camero, fórmase unha
extensa baía que abrangue
a enseada de Esteiro e a Ría
de Viveiro, que queda
situada entre as puntas de
Faro e Socastro, logo unha
lingua de mar entra coma
unhas tres millas adentro,
ou sexa, ao sur, e pódese
ver unha costa rochosa, alta,
verde e limpa, xa dentro
da ría distínguense cinco praias Vista do tradicional e pesqueiro porto de Celeiro dende O Pirixel. Ano 1920 (Foto Carlos)
naturais fermosas onde as ondiñas
do mar arramplan pracidamente
nos seus finos areais, son as no porto coas mareas vivas, e soamente Nos séculos XVI é XVII o tráfico
chamadas Seiramar, Sacido, Covas, cargamentos que non superaran as cento madeireiro case desaparece, debido prin-
Celeiro e Area, ademais tamén hai cincuenta toneladas; os que non podían cipalmente á corta masiva de madeira e a
dous portos importantes que son entrar cargaban e descargaban a non repoboación dos montes, o cal pro-
Celeiro e Viveiro. mercaduría en gabarras, pero todo isto duce unha grande deforestación na zona
causaba un gran problema, polo cal se da que non se recuperará ata comezos do
decidiu que todo este tráfico de carga e século XX. Pero todo isto non priva de
Como diciamos, as condicións naturais descarga se desviara ata o porto de Celeiro, que a actividade comercial sexa moi gran-
da ría fixeron que ó longo da historia con máis calado e cun acceso mellor. de e sobor todo con produtos do mar coma
sempre foi moi utilizada para a carga e des- Se voltamos uns séculos para atrás e peixe salgado, en semiconserva coma a
carga de mercadurías de toda a bisbarra miramos un pouco a historia, vemos que a sardiña e o xurelo, tamén a graxa de balea,
de Viveiro e demais zona de influencia; importancia comercial do porto de Viveiro que era moi usada na época, ademais
por iso, tanto Viveiro, primeiro, coma foi moi grande nesta zona, así por exemplo seguíase coa exportación do viño e tamén
despois Celeiro, xogaron un papel moi im- dende os séculos XIII ó XVI, en Viveiro moitos produtos elaborados polas
portante no desenvolvemento de toda a había unha importante actividade econó- ferrarías, moi abundantes nesta zona
zona norte da provincia luguesa a través mica, baseada en tres produtos básicos: o naquela época. Á parte das exportacións,
dun tráfico comercial baseado principal- viño, o peixe salgado e a madeira; posto no porto de Viveiro tamén entraban varia-
mente nas saídas de madeira, de mineral que esta zona era moi rica en viñedos en dos produtos que viñan de fóra, coma
de ferro e de cuarzo, principalmente; amais todo o Val de Landrove; na costa había todo tipo de cereais, principalmente trigo,
doutros tipos de movementos de produtos fartura de peixe que os barcos traían en cebada e millo; produto téxtiles, alcatrán
derivados do peixe e doutras mercadurías abundancia e que se procesaba salgándoo para diversos usos, sal, carbón, etc. No
en xeral, tamén había moitas entradas de para conservalo e exportalo; amais os porto había unhas naves-almacén onde
barcos que traían produtos de importación montes da bisbarra eran frondosos, con se gardaban, para que máis tarde os co-
para a zona. madeiras autóctonas entre as que merciantes os distribuíran pola bisbarra.
O porto de Viveiro foi o máis utilizado sobresaía o piñeiro, de maneira que sumi- Pero a partir do século XVI e ata o XIX,
ata os anos 1960 que debido á perda pro- nistraban abondosa madeira que se expor- había un produto que se cultivaba nesta
gresiva de calado facía que os grandes taba tanto a España como a outros portos zona que cobrou unha grande importan-
buques de carga soamente podían entrar europeos. cia; tratábase do liño, e tanto a nivel na-
14 marzo 2008 O Provisional Páxina 9

cional coma internacional tiña unha

grande demanda, polo cal o porto de
Viveiro era moi frecuentado por buques
tanto nacionais coma estranxeiros, así
podíanse ver barcos franceses, dane-
ses, holandeses, rusos, e, en fín,
doutras nacionalidades, todo isto re-
percutía moi favorablemente na econo-
mía da zona, pero iso durou ata princi-
pios do século XX, nos que baixou a
demanda e a exportación do liño pola
entrada no mercado doutros produtos
novos. Entón nestas terras abundan-
tes en ferro comezouse a explotación a
nivel industrial das minas da Silvarosa,
as cales producían unha grande
cantidade dese mineral, para o que se
fixo fixo un cargadoiro con estrutura
metálica feita con ensamblaxes de re-
maches e parafusos no lugar chamado
a Insua. Dende a mina e cun tren aéreo
bicable que ía suxeito por unhas
torretas, o mineral transportábase Viveiro a finais dos anos 50. (Foto Carlos)
nuns cazos ata o cargadoiro e alí se
baleiraba nunhas grandes tolvas, as que, buques mercantes aumentaran a tonelaxe Incomprensiblemente nos anos 80, o
á súa vez, o vertían nuns baldes metálicos e xa non podían entrar en Viveiro, polo cal transporte de mercadorías fréase en
que o transportaban ata os buques que tiñan que fondear na ría xa que en Celeiro Celeiro debido fundamentalmente a que
fondeaban a carón do peirao. Chegáronse só había un pequeno porto pesqueiro, as instalacións xa quedan pequenas para
a cargar ata cento cincuenta mil toneladas entón a mercadoría levábase ou se baixaba o grande movemento de buques que hai,
de mineral de ferro nun ano. Á parte disto, en gabarras e barcazas aos barcos. Pero tanto pesqueiros coma de carga; faise
o porto de Viveiro tamén seguía recibindo despois dos anos cincuenta volveu a ex- necesario un porto comercial para toda
barcos de cabotaxe que traían grandes car- portación da madeira, tanto de Viveiro esta zona de Celeiro e Viveiro xa que,
gamentos de carbón, sal e mercadorías di- coma de Celeiro, xa que aquí xa se fixera o aínda que a exportación de ferro cesou
versas, principalmente para as fábricas chamado “Muelle Novo” con máis calado polo peche das minas da Silvarosa,
conserveiras, que o de Viveiro, tamén a exportación aumentaron as exportacións de mineral
de mineral de fe- de cuarzo a diversos países europeos
numerosas na
zona; o trans- O porto de Celeiro, inexplicablemente, rro aumentou con máis de cen mil toneladas anuais,
quedou centrado soamente no sector ademais de madeira e doutros produtos.
porte marítimo notablemente
Hoxe en día o Peirao Novo soporta
era moi impor- pesqueiro, iso si, cunhas instalacións dende o carga- todo tipo de barcos tanto de carga de
tante, pero a fal- das mellores de toda o norte de Galicia, doiro da Insua seixo, como madeireiros, remolcadores,
ta dun peirao co- pero o tráfico comercial foise desviado e ía principal- de carga e descarga de diversas
mercial axeitado, ata outros portos de menor prestixio e mente para os mercadorías, buques grandes avariados,
con máis cala- historia que os de Celeiro e Viveiro. altos fornos de barcos pesqueiros, barcos de
do, con guin- Avilés, os cales salvamento,e calquera outro barco con
dastres e con ramblas impediu que o se fixeran propietarios das minas da problemas. Todos usan a zona norte
crecemento deste porto aumentase, Silvarosa. Dende os anos 1960, o porto de por ser a de máis calado e nela xúntanse
manténdose nuns niveis baixos que Viveiro xa era pouco operativo para todo unha maraña de barcos de todo tipo e, ó
frearon o desenvolvemento da zona nota- tipo de buques de carga polo pouco cala- haber pouco sitio, uns teñen que saír
blemente e as exportacións máis impor- do e as deficientes instalacións portua- para que entren outros, hai barcos de
rias, entón todo este tráfico pasa para o de carga,destrutores, buques escola ou
tantes que se facían eran maiormente
transbordadores que non poden atracar
produtos derivados do peixe. Celeiro que ten que compaxinar ser porto
por falta de calado e quedan fondeados
A partir dos anos 40, o tráfico de mineral pesqueiro e porto comercial, entón o na ría, mentres tanto Celeiro e Viveiro
de ferro baixou notablemente a unhas tres “Muelle Novo” vaise ampliando co espi- están á espera de ter un porto comercial
mil toneladas anuais, pero o tráfico xeral gón norte onde se fan máis peiraos de atra- novo a carón do espigón norte que
aumentou xeralmente cobrando moita im- que, sendo así que nos anos 1970 o porto cubra as necesidades desta zona e que
portancia as exportacións de conservas de Celeiro se converte no máis importante por historia, poboación e
de peixe das fábricas de Celeiro, chegando de toda a costa luguesa en tráfico de desenvolvemento lle pertence.
a máis de trinta mil toneladas anuais. Os mercadorías. Viveiro, Xaneiro 2008
Páxina 10 O Provisional 14 marzo 2008

Unha excelente ponte cara ó mundo laboral:

Formación en Centros deTraballo (F.C.T.)
Entre os obxectivos que persegue o IES María Sarmiento destaca o da integración do alumnado dos Ciclos Formativos no
mercado laboral. Por este motivo, o módulo profesional de Formación en Centros de Traballo (FCT) constitúe un bloque
coherente de formación profesional que se desenvolve nas empresas ou institucións en situacións reais de traballo.

Con carácter obrigatorio Actualmente os ciclos for-

en tódalas especialidades, mativos están nun momen-
a F.C.T. procura comple- to de moita demanda labo-
tar as competencias profe- ral, converténdose nunha
sionais propias de cada tí- excelente ponte cara ó
tulo adquiridas no centro mercado de traballo. Unha
educativo, con aquelas estatística demostra este
previamente identificadas dato: dos alumnos que fina-
entre as actividades produ- lizaron estudos en cursos
tivas do centro de traballo. anteriores están emprega-
Ó tempo, outorga ós estu- dos preto do 100%. Nal-
dantes unha identidade e gúns casos a propia empre-
unha madureza profesional sa onde realizan a F.C.T.
para a aprendizaxe ó lon- failles o seu primeiro con-
go da vida e para as adap- trato de traballo, xa que dito
tacións aos cambios das módulo ofrécelle ó empre-
necesidades de cualifica- sario a posibilidade do en-
ción. Por último, e non me- sino e coñecemento do seu
nos importante, esta for- futuro empregado. O labor
mación en empresas sér- do IES vai más alá e, previa
velles para reforzar os seus Aula do Ciclo Superior de Desenvolvemento e
autorización do alumnado,
coñecementos, especial- Aplicación de Proxectos de Construcción facilítalles ás empresas que
mente os relacionados coa precisan empregados da-
produción, a comercializa- tos dos seus alumnos
ción, a xestión económica e os sistemas de relacións so- (nome, dirección e teléfono) co fin de axudarlles a acadar
ciolaborais co fin de facilitar a inserción laboral. unha rápida inserción laboral. Ademais durante o seu pe-
O acceso á F.C.T. prodúcese cando o alumnado ten ríodo de prácticas, os alumnos de ciclos cobran unhas axu-
unha avaliación positiva en tódolos módulos profesionais das para gastos de locomoción, xa que durante o mesmo
do ciclo formativo realizados no centro educativo. Na ac- non poden percibir por parte da empresa retribución eco-
tualidade o María Sarmiento oferta cinco alternativas para nómica ningunha.
o grao medio (Xestión administrativa, Soldadura e Caldere-
María Irma González Rodríguez
ría, Carrocería, Electromecánica do vehículo, Equipos e Coordinadora da Formación en Centros de Traballo
instalacións electrotécnicas), e tres para o superior (Insta-
lacións electrotécnicas, Desenvolvemento e aplicación de
proxectos de construcción, e Administración e finanzas). ALUMNOS QUE REALIZARON AS PRÁCTICAS
DURANTE O ANO 2007
No curso 2006-2007 a matrícula en ciclos formativos aca-
PERÍODO ABRIL-XUÑO
dou uns 200 alumnos, que tiveron a opción de facer as
CICLOS MEDIOS CICLOS SUPERIORES
súas prácticas nalgunha das 250 empresas colaboradoras Carrocería, 1 Instalac. Electrotécnicas, 3
coas que conta o María Sarmiento. Estas firmas convérten- Electromecánica do vehículo, 5 Administración e Finanzas, 6
se cada ano en receptoras de entre setenta e oitenta alum- Equipos e Instal. Electrotécnicas, 6 Construción, 9
nos, en tres períodos (setembro/decembro, xaneiro- marzo Xestión Administrativa, 6
Soldadura, 12
e abril- xuño). Compre sinalar que as empresas colabora-
PERÍODO SETEMBRO-DECEMBRO
doras abarcan todo tipo de sectores (comercial, automobi-
CICLOS MEDIOS CICLOS SUPERIORES
lístico, de servizos, de produción, etc), e que o Centro conta Electromecánica do vehículo, 1 Construcción 2
tanto con empresas pequenas e medianas como con enti- Xestión Administrativa, 5
dades de maior tamaño, caso da multinacional ALCOA de Xestión Administrativa adultos, 7
Soldadura, 3
San Cibrao.
14 marzo 2008 O Provisional Páxina 11

NOVAS REDES DE
CENTROS PARA A
CALIDADE
Ao abeiro do plan de calidade (mellora
continua) establecido no curso 2000-01 pola
Consellería de Educación e O.U., vén de
crearse a comezos deste curso a G6, rede
de calidade que ten por obxecto que os cen-
tros acaden unha certificación de externa tipo
ISO 9001/2000.
Os centros seleccionados foron: IES Leixa
de Ferrol, IES Cruceiro Baleares de Culle-
redo, Escola de Arte Pablo Picasso da Co-
ruña, Escola Oficial de Idiomas de Santiago
de Compostela e Vilagarcía, Escola Supe-
rior de Arte Dramático de Vigo, IES Miguel
Ángel Glez. Estévez de Vilagarcía, IES Ro-
deira de Cangas, e o Conservatorio Profe-
sional de Música Xan Viaño de Ferrol.
Ademais, constitúese outra rede para os
Centros Integrados, obrigados pola norma-

P L Á S T I C A
tiva acual a establecer plans de mellora.

XI edición do torneo de HIPOGRIFO Leticia Breijo Fdez. (4º ESO-B)

XADREZ

Continúa celebrándose, durante o tempo
de lecer, o torneo de xadrez "IES María Sar-
miento" que cada ano organiza o profesor
de Matemáticas, Jorge Santamariña García.
Nesta edición son 9 os alumnos partici-
pantes nunha sola categoría, xogando a fi-
nal os catro primeiros clasificados.
Como é habitual, a entrega de trofeos aos
gañadores farase coincidindo con algún dos
actos programados para a conmemoración
das Letras Galegas ou de final de curso.
VIAXE A MADRID
Na última semana de febreiro doce alum-
nos de 4º de ESO e de Bacharelato tiveron a
oportunidade de asistir en Madrid á repre-
sentación dos musicais "Jesucristo Superes-
tar" e "Hoy no me puedo levantar". A activi-
dade estivo organizada polo departamento
de Música; acompañaron aos alumnos Ve-
rónica e Gema, profesoras da materia.
Tamén aproveitaron a viaxe á capital para
visitar o Palacio Real e o Museo do Prado.
Os traslados fixéronse en avión dende Alve-
dro (A Coruña).
DISTANCIA
Tez negra, pies hundidos en la
miseria, ojos grandes que transmi-
ten progresión en su futuro, ojos
dispuestos a luchar por la salva-
ción. Ella se viste de ausencia, ella
cabalga todo tipo de tierras, mi-
rando al frente y sin frenar se diri-
ge toda ella a un mundo desco-
nocido, otro lugar mas sin final.
Miles de ciudadanos pasean por
las calles de su mente, muchos
habitantes que no tienen perspec-
tiva desde mas allá del límite per-
sonal. Mundo soñador, lugar que
derrama esperanza, todo se
muestra acogedor, hasta que des-
cubre que se encuentra en una
burbuja formada por ficción y su-
perficialidad. Sueños rotos que se
van quebrando más y más entre
tanta frialdad, sin una palabra,
basta una mirada.
Los rayos dorados del sol la
arropan, protegiéndola de toda
esa incomprensión.
Esta mañana, entre la aglomera-
ción de gente reunida en el metro,
de repente, me encontré con ella:
la distancia.
Paloma Maciá
(1º premio c. Biblioteca)
En la distancia te observo
En la distancia te espero
La distancia que acorto al acercarme a
tu cuerpo
Y la anulo en el momento del beso
Acorta distancia cuando te beso
pero distanciada en ese momento
y distante la pasión de los viejos besos
Cuando te hallas a distancia siento que
muero
Y distante te muestras cuando te re-
cuerdo
Insalvable la distancia que nos separa
Y solos nos vemos, distanciados por la
distancia
Adrián Casabella Ladra
(3º premio c. Biblioteca)
Páxina 12
CONSUMO RESPONSABLE
á hora de conducir, podemos reducir o consumo e economizar
moito diñeiro contribuíndo ao aforro enerxético.
Para iso só é necesario ter en conta as seguintes medidas
-Planificar a ruta, escollendo sempre o
camiño menos conxestionado.
-Evitar a sobrecarga do vehículo: só
o uso da baca, baleira ou non, aumenta o
consumo entre un 5 e un 35%, por iso é
aconsellable retirala se non se está usan-
do habitualmente.
-O uso do aire acondicionado
incrementa ata un 20% o consumo de car-
burante. É recomendable utilizalo con mo-
deración, sabendo que para conseguir
unha sensación de benestar no coche,
aconséllase manter a temperatura interior
ao redor de 23 ou 24ºC.
-Non levar os portelos totalmente
abertos, incrementa o consumo nun 5%;
no seu lugar utilizar a ventilación forzada
do coche.
-Utilizar o coche para traxectos moi
curtos significa consumir máis do
dobre que na estrada... ademais, a bici ,
camiñar, contribúen a unha vida máis sa.
-A posta a punto do coche, de forma
periódica, repercute significativamente no
aforro de carburante. Debemos prestar es-
pecial atención á presión correcta dos
pneumáticos; unha presión de 0,3 bares
por baixo da presión fixada polo fabricante
incide nun sobreconsumo de aproximada-
mente un 3%.
-Debemos coidar o correcto aliñado
da dirección. Non só aforra carburante,
senón que evita o desgaste prematuro da
banda de rodaxe e posibles accidentes.
-Non cambiar os filtros, aceite e buxías
no momento preconizado polo fabricante,
así como a elección incorrecta do tipo de
aceite, poden aumentar o consumo ata un
3% e producir avarías moi importantes.
-A posta a punto do motor resulta
determinante no consumo, por iso é ne-
cesario acudir ás revisións, e sempre que
se detecte algunha anomalía ou consumo
excesivo.
A técnica na condución pode levar a im-
portantes beneficios de aforro de carbu-
rante (15%), contaminación ambiental
(redución de ata o 10% das emisións de
CO2), contaminación acústica e diminución
do risco de accidentes; tamén se produci-
rá ao mesmo tempo, un aumento do con-
fort, redución da tensión do condutor ¡todo
iso sen apenas aumentar o tempo no
desprazamento!.
O Provisional
A claves deste aforro pasan por:
-Arrincar o motor sen pisar o acele-
rador e non tardar en iniciar a marcha
despois do arranque.
-Utilizar o cambio de marchas
axeitadamente, tentando conducir
sempre na zona do par máximo do motor.
-Manter a velocidade de circulación:
o máis uniforme posible; buscar flui-
dez na circulación, evitando as freadas,
aceleracións e cambios de marchas inne-
cesarios. Convén lembrar que o consu-
mo de carburante aumenta exponen-
cialmente en función da velocidade; é
dicir, un aumento de velocidade do 20%
(pasar por exemplo de 100 a 120km/h), sig-
nifica un aumento do 44% no consumo (de
8 l./100km a 11,5 l./100km).
-En deceleración: levantar o pé do
acelerador e deixar rodar o vehículo
coa marcha engranada; ao frear, facelo
de forma suave, reducindo de marcha o
máis tarde posible, con especial atención
nas baixadas longas.
-En paradas prolongadas por encima
dun minuto é recomendable apagar o
motor.
-Conducir sempre cunha adecuada
distancia de seguridade e un amplo
campo de visión que permita ver 2 ou 3
coches por diante; no momento en que se
detecte un obstáculo ou unha redución da
velocidade de circulación, levantar o pé do
acelerador para anticipar as seguintes
manobras.
¡Na maioría das situacións, aplicar
as regras da condución eficiente
contribúe ao aumento da
seguridade viaria!
14 marzo 2008
VISITAS
O Departamento de Xeo-
grafía e Historia, coordi-
nado por Mª Asunción
Juíz Vázquez, organizou
unha serie de visitas guia-
das á exposición itinerante de Andy
Warhol que tivo lugar na casa do Mar
de San Cibrao, promovida pola Depu-
tación Provincial de Lugo.
O movemento “pop art” tamén é obxec-
to de estudo na materia de Historia da
Arte que cursan os alumnos de 2º de
Bacharelato Humanístico do noso IES.
O día 12 de febreiro
realizáronse 40 doazóns de
sangue no IES "María
Sarmiento"; 19 foron de persoas
que doaron por primeira vez
900 100 828
Centro de Transfusión
de Galicia
Avenida Monte da Condesa s/n
15706 - Santiago
DOA SANGUE
Mi madre solía hablarme de la distancia
que separaba los corazones de la gente,
un medio metro escaso,que en ocasiones
se reducía tanto que llegaba a unirlos en
uno solo. Cuando esto sucedía nada
podía separarlos, los kilometros eran
simples obstaculos faciles de franquear.
Con una llamada y el contacto entre los
cuerpos protectores de estos organos,
les daban fuerza para los latidos necesa-
rios para su supervivencia. Nada había
que los separase, nada que impidiera su
unión, la necesidad mutua era extrema...
Siempre recordaré las palabras de mi
difunta madre, creo que nuestros corazo-
nes eran solo uno.
Laura Crego 3º premio Biblioteca
14 marzo 2008 O Provisional Páxina 13

INTERCAMBIO CO LYCÉE BOSUET DE LANNION

Ventá aberta aos libros

Dende o pasado venres,
atópanse en Lannion, na Bre-
taña francesa, un grupo de
28 alumnos acompañados
polas profesoras Marta Coria
Blanco e Mariluz Poch Villar
do Departamento de Fran-
cés. Trátase dun intercambio
lingüístico que ten carácter
bianual - realízase dende o
ano 2000-, co que se pre-
tenden acadardiferentes
obxectivos:
-Favorecer o achegamen-
to do alumnado a unha rea-
lidade cultural diferente á
nosa.
-Que os alumnos apren-
dan a desenvoler as súas ca-
pacidades, individuais e co-
lectivas, nun contorno alleo
ao das súas familias e do
centro educativo.
-Lograr unha inmersión
ingüística inicial que lles
axude na comprensión do
idioma Francés que estudan
no IES María Sarmiento.
O grupo está a desenvol-
ver diferentes actividades
en familia e tamén no Lycée
Bossuet e regresarán o
próximo domingo ao me-
diodía.
Pola súa banda, os alum-
nos franceses teñen previs-
to chegar a Viveiro o 1 de
maio e prolongarán a súa es-
tancia ata o 8 dese mes;
ademais de asistir a varias
actividades lectivas no IES
María Sarmiento, visitarán a
Comarca, Coruña e Santia-
go de Compostela; a pro-
fesora acompañante será
Agnés Bonnet, integrante
do comité de irmanamento
entre Viveiro e Lannion.
O señor Ibrahim e as flores do Corán, de Eric-Emmanuel Schmitt.
En só sesenta e unha páxinas, un curso acelerado do que soe
ser a vida (o problema de medrar, as sempre difíciles relacións
cos pais e os demais adultos, a descuberta do sexo e o amor, a
falsidade das aparencias, a fugacidade do tempo...) para ler
sen respirar. Conta o achegamento, por enriba de calquera
barreira, entre un neno xudeu, do que os pais se desentende-
ron, e un vello e sabio tendeiro árabe nunha cidade occiden-
tal, París.
Da novela fíxose unha película con non menos acerto, sobre
todo destaca a magnífica interpretación de Omar Shariff, pre-
miado en varios festivais polo seu papel do señor Ibrahim.
O único que queda é o amor, de Agustín Fernánde Paz.
O novo libro de Agustín Fernández Paz, un dos escritores ac-
tuais de máis éxito da nosa literatura, é un conxunto de rela-
tos que xiran ao redor do amor, case sempre truncado pero
que fica agochado nos recunchos da memoria para agromar
máis adiante. Outro tema recorrente na obra é o amor aos
libros e á palabra.
A noite d’O Risón, de Gonzalo Moure.
Outra das novidades editoriais é A noite d’O Risón de Gonza-
lo Moure; onde vos atoparedes cos relatos que un grupo de
mariñeiros se van contando unha noite de treboada; como é
lóxico, as historias están vencelladas ao mundo do mar e com-
binan a aventura, a intriga e o misterio.

Aquel lugar, de Antía Nara.

O Provisional, fai 10 anos
Nº 11, publicación:03-04-98
EDITORIAL:
Reestructuración nos centros
educativos de Viveiro
SUMARIO:
IES María Sarmiento, Xorna-
da de meteoroloxía, Arte en
movemento, As linguas ro-
mánicas, Dª Mª Sarmieno
ilustre viveirense, Por onde
imos arrasamos, Programas
europeos: Leonardo da Vinci
Para ser a primeira novela da autora, chama a atención a madu-
reza no dominio das técnicas narrativas e da linguaxe. Que
ninguén se confunda: Aquel lugar non é un simple libro de
viaxes que nos vai descubrindo os recantos exóticos de Paquis-
tán. Os lectores seguimos a unha moza galega a ese país de
Asia, sempre en crise, ao que viaxa para estudar a opresión
que sofren as mulleres; pero, paralelamente, vainos amosando
a aldea galega que deixou atrás, un mundo tan asfixiante coma
aquel ao que chega. Alí coñece mulleres, coma ela, que tratan
de liberarse dunha tradición que as encadea e que deixan a
vida no intento. Xunto á violencia e á traxedia, xorden tamén
ao longo do relato a nostalxia da beleza ameazada da súa
terra e a loita da protagonista por saír da encrucillada na que
se atopa na vida. O dito, Aquel lugar é moito máis ca un libro
de viaxes.
Páxina 14
A carón do blues
"ALBERT COLLINS"
Guitarrista texano, mereceu o alcume de “Iceman" (home de xeo) por mor dos títulos de moitos dos seus
temas e pola súa persoal técnica coa guitarra da cal extraía un son “xeado”, parsimonioso e sobrio pero,
ó mesmo tempo, incisivo e preciso. Un selo persoal que o identificaría inmediatamente e que non
abandonaría en toda a súa carreira.
Albert Collins naceu en Leo-
na, Texas, a comezos de outubro
de 1932. Dende moi novo apren-
deu a tocar a guitarra e, acompa-
ñado de diversos cantantes, co-
meza actuando nos arredores de
Dallas percorrendo bares e gari-
tos. Durante anos alterna a músi-
ca con outros traballos, exercen-
do dende capataz dun rancho ata
camioneiro.
A comezos dos anos sesenta
grava para pequenos selos texa-
nos os seus primeiros singles
instrumentais. Temas como
“Frosty”, “Dyin´ Flu”, “Frostbi-
te”, “Snow-Cone II” ou “Ice
Blue” aínda hoxe son considera-
dos grandes clásicos. O seu pri-
meiro disco, "The Cool Sound of
Albert Collins" (posteriormente
publicado baixo o título “Truc-
kin´ With Albert Collins”), reco-
lle todos estas primeiras grava-
cións.
En 1965 substituiu ocasional-
mente a un mociño Jimi Hendrix
na banda de Little Richard. Anos
despois, Hendrix diría: “hai un tío
que debería coñecer todo o país. O
seu nome é Albert Collins. Debe
de estar tocando por aí nunha banda da rúa
no sur profundo. É bo, moi bo, un guitarrista
moi fluído e melódico”.
Albert emigrou a San Francisco e come-
zou a gañarse unha reputación que lle valeu
para gravar varios álbumes esencialmente ins-
trumentais de funk-blues moi de moda entre
a mocidade negra naquela época. A revista
británica Blues Unlimited publicou varios ar-
tigos sobre el e espertou o interese do novo
público internacional do blues. Todas as gra-
vacións desta etapa están recollidas na ac-
tualidade en “The Complete Imperial Recor-
dings”.
Os anos setenta foron moi difíciles para
Collins. Coroado como lenda polos amantes
e músicos do blues, pero descoñecido para o
gran público, sen selo, limitábase a actuar
modestamente nos bares dende Houston ata
O Provisional
Por Javier Caneda González
San Francisco. Afortunadamente a finais
desta década, Bruce Iglauer convenceuno
para que cantase en serio por primeira vez,
levouno a Chicago, rodeouno dos mellores
músicos da cidade e proporcionoulle a posi-
bilidade de gravar para o seu selo Alligator.
Aquí foi cando Albert Collins, acompañado
case sempre polos chamados Icebreakers,
desenvolveu todo o seu potencial gravando
o mellor da súa obra e deixando algúns dos
discos de blues eléctrico máis importantes
da historia. Os tres primeiros, “Ice Pickin”,
“Frostbite” e “Frozen Alive”, foron nomi-
nados para os grammys, premio que final-
mente acadaría en 1985 con “Showdown!”,
xunto a Robert Cray e Johnny Copeland.
Nesta época, por fin foi recoñecido interna-
cionalmente, actuando por todo o mundo
dende Xapón ata Montreux, onde toleou o
14 marzo 2008
público do lexendario festival de
Jazz. Durante o revival do blues
nos anos oitenta, Collins foi unha
das maiores estrelas chegando a
formar parte do macrofestival
“Live Aid” televisado en directo
para todo o mundo.
En 1991, despois de cinco anos
sen gravar ningún álbum, firmou
un novo contrato con Pointblank,
un selo máis orientado ó público
de rock. Alí gravaría os seus de-
rradeiros discos: “Iceman” e “Co-
llins Mix”. Desgraciadamente esta
fase final da súa carreira viuse trun-
cada cando se lle detectou un cán-
cro de pulmón. Faleceu en Las
Vegas o 24 de novembro de 1993
ós 61 anos de idade.
Un excelente disco póstumo,
“Live 92/93”, recolle gravacións
en directo dende o verán de 1992
ata un mes antes da súa morte.
Dende aquela, ocupa un posto na
historia da música popular afro-
americana e na galería dos gran-
des guitarristas do século pasado.
DISCOGRAFÍA
SELECCIONADA
-The Complete Imperial Recordings
-Ice Pickin´
-Frostbite
-Frozen Alive
-Don´t Lose Your Cool
-Live In Japan
-Showdown!
-Cold Snap
-Iceman
-Live 92/93
14 marzo 2008 O Provisional Páxina 15

Plantación de camelias
"Torre de Lama" O Provisional
Rúa: Misericordia, 58
27850 - VIVEIRO (Lugo)
Na Parroquia de San Cristovo de Ribeiras do Sor sitúase a Torre de Lama, Teléf.: 982.56.04.49 - Fax: 982.56.23.06
un pazo señorial do século XV, dentro do cal se atopa a maior plantación de Móbil 606.54.11.55
E-mail: ies.maria.sarmiento@edu.xunta.es
camelias de Europa (a segunda do mundo). http://www.iesmariasarmiento.net

En total hai plantadas un- Impreso, en papel reciclado, nos talleres

has trinta hectáreas de te- de PUBLILAR - Magazos - Viveiro
rreo, con máis de duascen- Depósito Legal: LU-402-94
Viveiro, 14 marzo de 2008
tas variedades diferentes
de camelias. Na finca tamén ANO XV, NÚMERO 41
se atopan rododendros, TIRADA 900 EXEMPLARES
tullas e outras especies DISTRIBUCIÓN GRATUÍTA a alumnos e
ornamentais. profesores: 820 exemplares,
A camelia non é autócto- por correo a antigos profesores,
institucións, centros e medios de
na de Galicia , máis ben é comunicación: 80
procedente de China e
Xapón -en Torre de Lama SUBVENCIONA:
cultivan a especie, inicial- EQUIPO DE NORMALIZACIÓN
mente en macetas con fer- LINGÜÍSTICA DO IES MARÍA SARMIENTO
monas, e logo en inverna-
COLABORAN NESTE NÚMERO
doiros ata plantalas fóra-.
Tanto nas Ribeiras do Sor, coma nas Rías as armas dos Lamas (dúas garzas sacando ALUMNOS:
Baixas e nalgúns lugares do interior de Gali- da lama sendas anguías), o emblema dos Javier Díaz Gómez,
cia danse as condicións ideais de temperatura Teixeiro (cinco lanzas gravadas no tronco Mirta Lamelas Casabella,
e humidade para o cultivo desta planta con dun teixo e maila torre flanqueada por dúas Noelia Sánchez, Úrsula Vázquez,
fermosa flor, propia do inverno. árbores sobre un lago (dos Lago); tamén Laura Crego, Daniel Díaz Dovale,
Dentro da finca da Lama álzase tamén un aparece o emblema de Ortigueira (tres pe- Paloma Maciá,
pazo sobre parte dun edificio que ocupou unha nas sobre o mar das que sobresae unha Adrián Casabella Ladra,
antiga fortaleza; pertenceu sempre á mesma rama de ortiga). Leticia Breijo Fdez.
liñaxe, entre os que se atopan Emilia Pardo Á finca podemos acudir durante a semana PROFESORES:
Bazán e Concepción Arenal; un dos seus para comprar camelias (de 8 da mañá a 6 da Xosé Cabana Cabana,
membros, Federico Maciñeira Pardo de Lama tarde), aínda que permanace fechada para Mariluz Fdez. Díaz,
é o último propietario e promotor en gran me- as visitas; os seus donos non viven no pazo, Jessica Fernández Polo,
dida da plantación. só están algunha que outra fin de semana. Mª Irma González Rodríguez
O pazo ten unha capela adicada a Sta. Ana; PERSOAL NON DOCENTE:
no escudo da fachada do mesmo pazo vense Úrsula Vázquez Pajón - 2º ESO-B Javier Caneda González
DISTRIBUCIÓN:
José López Peña,
Antonio González da Torre
Xsara-superStar Lucía Lage Pol
FOTOGRAFÍAS:
Arquivo IES María Sarmiento,
Xulio Villarino,
Úrsula Vázquez,
Foto Carlos (Viveiro)
Os alumnos de 2º
COORDINACIÓN E
curso de Electromecáni-
MAQUETACIÓN:
ca do Vehículo "tunea-
Néstor Timiraos Labaen
ron" deste xeito o male-
teiro dun Xsara VTS;
amplificadores,woofers,
subwoofers, capacita-
dores, ou recintos
bass´reflex forman par-
te da xerga deste "mun-
dillo" que cada día
gaña máis adeptos
entre os mozos. 7 5 A MS07 220132
Páxina 16 O Provisional 14 marzo 2008

UN TEMA VITAL

Os novos programas de Cualificación Profesional Inicial

Co desenvolvemento da L.O.E., os actuais
Programas de Garantía Social ou de Iniciación
Profesional serán substituídos polos Programas de
Cualificación Profesional Inicial (P.C.P.I.)
Os destinatarios serán os alum-
nos maiores de 16 anos (ou que os
cumpran antes do 31 de decembro
do ano de inicio do P.C.P.I.), que non
obtiveran o título de Graduado en
Educación Secundaria Obrigatoria.
Excepcionalmente, co acordo do
alumnado e pais ou titores, poderá
adiantarse o comezo destas ensi-
nanzas un ano, é dicir, acceder con
quince anos.
OBXECTIVOS
-Lograr que a maiorá do alumna-
do alcance as competencias profe-
sionais propias dunha cualifica-
ción de nivel 1 do "Catálogo Na-
cional das Cualificacións Profe-
sionais".
-Tamén, que teñan a posibilida-
de dunha inserción socio-laboral
satisfactoria.
-Ampliar as competencias curricula-
res básicas para proseguir ensinanzas
noutros estudos diferentes é tamén un
obxectivo previsto para esta modali-
dade formativa
CONTIDOS
-Haberá módulos específicos referi-
dos ás unidades de competencia co-
rrespondentes ás cualificacións de ni-
vel I, xa mencionadas.
-Tamén, módulos formativos de ca-
rácter xeral, que amplíen as competen-
cias básicas e favorezan a transicións
dende o sistema educativo cara ao
mundo laboral.
Ademais, o alumno poderá cursar si-
multaneamente módulos de carácter
voluntario que conduzan á obtención
do título de Graduado en Educación
Secundaria Obrigatoria; tamén se po-
derán cursar unha vez finalizados sa-
tisfactoriamente os primeiros bloques
(obrigatorios). No caso excepcional
que se presentaba de comenzar o pro-
grama con só 15 anos, terán que cur-
sar obrigatoriamente este último blo-
que que pode levar á titulación de Gra-
duado en Educación Secundaria.
OFERTA DE PROGRAMAS
Haberá modalidades diferentes;
serán os centros educativos e tamén
as corporacións locais, asociacións
profesionais ou organizacións non
gubernamentais as que fagan a ofer-
ta concreta baixo a coordinación
das autoridades educativas. Neste
momento, no IES "María Sarmien-
to" estase estudando a oferta que
se vai poñer á disposición do noso
alumnado para o vindeiro curso
2008-09.
O QUE ESTÁ POR
DETERMINAR:
Os requisitos dos destinatarios
nos ámbitos psicopedagóxicos, a
relación coas anteriores medidas
adoptadas de cara á atención á di-
versidade, ou como se vai facer a
proposta dos posibles "clientes"
por parte dos equipos docentes.
Tamén está sen definir a organi-
zación dos módulos de carácter vo-
luntario -non sabemos se serán es-
pecíficos para estes programas ou
se o alumnado se integrará en gru-
pos de referencia-.
Un último aspecto sen definir é a
concreción das condicións que debe-
rán cumprir as entidades ofertantes:
haberá un catálogo fechado de pro-
gramas?, poderán realizarse propostas
apoíandose nas necesidades da con-
torna do centro?.
En fin, dende este breve artigo que-
remos trasladarlle á nosa Comunida-
de Educativa "o que sabemos por ago-
ra", aínda que cara a finais de curso
probablemente teñamos máis informa-
ción que lles trasmitiremos a través
do catálogo da oferta do Centro ou
dende Orientación.