You are on page 1of 36

V o l : ( 2 ) , N o .

( 70 )

Ekid if aH wmforwBuD;OD;ode;f pdeo


f nf ol\vpOfyrHk eS af jymMum;avh&&dS m a&'D,rdk ed cYf eG ;f wpf&yfwiG f xko
d x
Ydk nfo
h iG ;f
ajymMum;cJjh cif;jzpfonf/(8888)ta&;awmfy?Hk &Spaf v;vk;H 'Dru
kd a&pDwu
dk yf ?JG (88)vlxt
k <Hk urI?(88)ta&;tcif;ponfh
pum;vkH;rsm;?a0g[m&rsm;ukda&Smifz,fum? (88)ckESpfvlxkvIyf&Sm;rIESpfq,fhig;ESpfjynfhtcrf;tem;[k EkdfifiHawmf
orwBuD;u okH;pGJcJhjcif;jzpfonf/ orwBuD;\tqkdyga&'D,kdrdefYcGef;wGif ,ckvqef;ykdif;u usif;ycJhwJh(88)
ckESpfvlxkvIyf&Sm;rI ESpfq,fhig;ESpfjynfhtcrf;tem;[mqkd&if uRefawmfwkdYEkdifiHa&;orkdif;twGuf ta&;BuD;wJh
oifcef;pmrsm;&,lEkdifwJhudp&yfwpfckjzpfygw,f/ 'Dvkdusif;yEkdifjcif;[m rdrdEkdifiHa&;jzpfpOfrSm ,cifumvrsm;u
r&&Szd ;l ao;wJh ]]oabmxm;rwlnrD rI sm; twlvufwJG vkyq
f mifEidk w
f ,f}}qkw
d hJ Ekid if aH &;,Ofaus;rIopfwpf&yfudk
wufvSrf;EkdifcJhjcif;jzpfygw,f/ 'DwufvSrf;EkdifrIukd uRefawmfhtaeESifhtodtrSwfjyKtav;xm;aMumif;ukdvnf;
wpfqufwnf;ajymMum;vkdygw,f/
3.9.2013
bmaMumifv
h q
J &dk if uRefawmfwt
Ydk aeeJY acwfrv
D Ul tzGUJ tpnf;wpf&yfyidk q
f idk Ef idk zf q
Ydk &dk if rwlnw
D ehJ nf;vrf;rsm;

eJYaqG;aEG;ndEIdif;jcif;?tay;t,lvkyfjcif;pwmawG[mrjzpfrae&Sifoef&r,fht*Fg&yfrsm;jzpfwJhtwGuf tav;xm;
avhusifhMu&rSm jzpfw,fvkdY uRefawmfhtaeeJYtckdiftrmcH,lxm;vkdYyJjzpfygw,f/ rwlnDwJh&yfwnfcsuf&SdwJh
uRefawmfwkdYEkdifiHom;tm;vkH;[m twlvufwGJvkyfukdifEkdifzkdY trSefwu,fvkdtyfovkd ,kHMunfrIwnfaqmufjcif;
ukdvnf; ,kHMunfxm;ygw,f/ 'DyGJukd pkd;&drfylyefrIawG&SdcJhaomfvnf;yJ rSefuefwJhEkdifiHa&;apwemawGaMumifh
at;csrf;pGm usif;NyD;pD;EkdifcJhwmjzpfygw,f/
'gaMumifh uRefawmfwkdY vlUtzGJUtpnf;wpf&yfvkH;taeeJY orkdif;oifcef;pmawGukd arhaysmufypfjcif;r[kwfbJ
emusifraI wG? orkid ;f aMumif;awGxu
J cGx
J u
G Ef idk rf ,fEh ifdk if aH &;jzpfpOfopfwpf&yf tpjyKEkid jf cif;qkw
d hJ arQmfvifch sufudk
pwifykdifqkdifvmNyDvkdY qkd&rSmjzpfygw,f/ wpfNydKifeufwnf;rSmyJ &&Sdxm;wJhjzpfxGef;rIawG qufvuf&Sifoefatmif
0kdfif;0ef;BudK;pm;ay;MuygvdkYvnf; wkdufwGef;vkdygw,f[kxnfhoGif;rdefYMum;cJhjcif;rSm xl;jcm;rIwpfckjzpfaMumif;
EdkifiHa&;tokdif;t0kdif;wGifokH;oyfajymqkdvsuf&SdMuonf/

V o l : ( 2 ) , N o . ( 70 )

uReaf wmf 1974ckESpf 0efxrf;b0uaexGufNyD;? arNrdKUrSm opfoD;


a&mif;0,fyGJpm;vkyfygw,f/ rdbykdifqkdifwJhqkdifrSm uRefawmfu z&Jcsdefqkd
ppfukdif;qifajyuRef;bufu xGufwJhz&Jukd ukd,fwkdifum;BuD;rsm;eJY
oGm;0,f? qkifd rf mS wif? wcsdKUazmufonfay;a&mif;ygw,f/ wpfcgw&Hawmh
vnf;uk,
d w
f idk zf &Jo;D pdyaf y;NyD;a&mif;ygw,f/ 1969ckEpS rf mS ref;wuov
kd f
u lyaA'eJYbGJU&cJhwJhuRefawmf ]]bGJU&tkyfoif}}qkdNyD; ig;ESpfvHk;vHk; vpm
&if; 120d^-ESpfwkd; 10d^-eJY rD;&xm;Xme(tif*sDeD,mXme)eJY aemufqHk;?
bmrSrjzpfvmwmukd qEjyMuawmhqifrvkduf a&vrf;xdef;odrf;a&;Xme
a&mufcJh&wJhuRefawmf? arQmfvifhBuD;pGmeJY jynfolUa&;&m0efxrf;avmif;
oifwef;tywfpOf(3)rSm yJ[if;a&usJeJY? yJyifaygufpm;NyD; xkom;ayom;
usatmifvkyfvmwJhuRefawmf? arNrdKUrSmukd,hftvkyfukd,fvkyf&wm
yifyef;ayrJt
h qifajyygw,f/ oifxm;wJyh nmuawmh uRefawmfwYdk q&m
BuD;a'gufwmpkd;jrifh0if;ajymovkd Way of thinking pOf;pm;yHkajymif;&mrSm
toHk;usw,fvkdY ukd,fhbmomoabmxm;ygw,f/ tJ'Dtcsdefuwnf;u
ynma&;tajctaeu 'DaeYxdwpfppykdqkd;vmwmawGU&rSmyg/ 'DvkdeJY
(1976)ckESpfrSmuRefawmfhazaz&JUrdwfaqGOD;bodef;(ae&Sife,f yHkESdyfwkduf)
&JUorD;i,f rod*qHk;ygw,f? tJ'DtdrfrSmOD;bodef;&JUom;jzpfol ukdoD&du
vnf;oli,fcsif;ausmif;aebuf? OD;bodef;uvnf; azazi,fi,fu
*DwrdwfaqGawGjzpfavawmh oGm;ulNyD;vkyfudkifay;ygw,f/ tJ'DrSmOD;b
odef; &JUorD;BuD;jzpfwJha':rlrlodef;&JU cifyGef;AdkvfrSL;csKyfatmifBuD;(Nidrf;)eJY
pawGU&if;ESD;cJhwmyg/ 'Dvkd&if;ESD;cJh&u OD;atmifBuD;&JU pmzwftm;? tvkyf
ra&G;bJrdom;pk0ifaiG&&ef ]]EG,feDrufref;}}qdkNyD; ukd,fwkdif,kdxkd;? yguif
xkwf? tdyfoGyfwmutpvkyfom;rsm;ESifhtwl vkyfukdifaewmawGUawmh
av;pm;ygw,f/ taMumif;t&mawmfawmfrsm;rsm;ukdvnf; ar;jref;ajym
qkdvm&ygw,f/ vlBuD;wpfa,mufjzpfayrJh vli,fawGukd tjyeftvSef
av;pm;pGmajymqkdwmawGU&awmh auseyfav;pm;rdwmaygh/ 'DvkdeJY76ckESpf
rSmrqvygwD0ifawGqDudk olUukdygwDuxkwfwmr[kwf? rdrdoabmeJY
xGufwmqkdwm uRefawmfwdkUukdajymjywJhtwkdif; pma&;ajz&Sif;wmzwf&
awmh ,HkMunfav;pm;rIykdcJhygw,f/ tonf;pGJuawmh ausmif;om;or*
ajz&Sif;pmaygh/
uRefawmfwdkY 1962ckESpf Zlvkdifv 7 &ufrSm txufwef;ausmif;
om;b0yJ&Sdao;wm/ wuodkvfu jyefvmwJholawG ajymwmavmufeJY
ausmif;om;csif; ukd,fcsif;pmpdwfaygufcJh&wm/ ukd,fwkdifa&mufawmh
vnf; rEav;wuokdfvfxGufawG rSwfrdOD;rSm/ Akdvf&J&Gmta&;tcif;
av;awG? wkwfArmta&;tcif;awG rSwfrdao;w,f/ ucsifjynfe,f
aeYrSmygcsKyf(avxD;)OD;ausmf&ifeJY q&mBuD;OD;qef;xGef;wkdY pum;ppfxkd;
MuwmawGaygh/ tJ'Dtcsdeftxd wuodkfvftaiGUtoufawG&Sdygw,f/
uRef a wmf w k d Y Ladies and Gentleman yJ & S d a o;w,f / 1977ck E S p f
ausmif;om;or*azmufcGJwJhajz&Sif;wJhpmukd OD;atmifBuD;a&;NyD; rEav;
u pmvSnfhNyD;,lvmw,f/ uRefawmfwkdY0rf;omtm;&yJzwfNyD; pmtdwf
xnfh? vdyfpmwyf? oufqkdif&mawGqDykdYvkyfMuw,f/ uRefawmfodcsifwJh
orkdif;wpfckvnf; tjypfusL;vGefolawG ouf&Sdxif&Sm;&SdpOfrSm a&;&J?
azmfjy&JwJhOD;atmifBuD;tay: av;pm;wmxuf ykd,HkMunfrIawG &SdcJhyg
awmhw,f/
OD ; atmif B uD ; eJ Y a&T v rif ;
OD;atmifBuD;[m 'kwd,umuG,fa&;OD;pD;csKyfb0u xGufcJhw,fqkd
ayrJt
h jyifrmS pkNyD;? aqmif;NyD;bmrSr&S?d rufref;,kv
d yk if ef; eJaY wmhravmuf
iEkdifawmhwJhom;orD; (3)a,mufeJY olUtdrfaxmifpm;0wfaea&;twGuf
a':rlrlxHrS c&D;p&dwfaiGwpfaxmifawmif;NyD; &efukefqif;oGm;ygw,f/
arNrdKUrSmaepOfu OD;atmifBuD;[mtvkyfr&SdbJ raewwfol yDyDa,mur
\vkyfief;wpfckjzpfwJh rif;om;vufzuf&nfqkdifukdaeYwkdif; wpf*sLwDpm
avmuftm;wJt
h csdeo
f mG ;xkid w
f ,f? vufzuf&nfazsmfy?kH aemufyidk ;f eHjym;zkd
utp 0ifNyD;Munfw
h ,f? rSww
f ,f? EGm;Ekv
Yd yk if ef;eJyY wfoufNyD;awmhvnf;
od w ef o avmuf o d a tmif v k y f w ,f / wu,f h w G e f ; tm; u
arNrdKUrSmyJyvmwmvkyfwJh aZmf0if;qkdwJhvli,fav; a&mufvmrSyJ?
OD;bodef;u rEav;om;wpfykdif;qkdawmh awmifjyifrSm yvmwmtvGef
aumif;wJhqkdif&Sdw,f/ pm;aeustJ'Dqkdifu vuf&mukdBudKufw,f/ aZmf
0if;yvmwmkdufawmh xHk;pHtwkdif;rkefYukdacgufNyD; qD',fay:ausmfwmukd
Munf&h if;u rkeu
Yf dk u
dk Nf yD;tjym;vku
d w
f if? NyD;rS',fay:rSmaumufNyD; acguf
ckdif;w,f/ tukefvHk;wpfnDwnf;usufwm? <uyfwmqkdawmh odyfaumif;
w,f/ 'geJYtJ'DpepfeJYrkefYvkyfw,f? yJNyKwfukdEGm;EkdYenf;enf;xnfhNyD; aMu
atmife,f&w,f/ 'grSpm;wJhtcg qdrfhNyD;pvHk;pckrjzpfawmhbl;? tao;
pd w f y gyJ / tJ ' D v k d j yif q if & mrS m OD ; bod e f ; eJ Y O D ; atmif B uD ; wk d Y
wk d i f y if N yD ; vk y f M uw,f / 'D t csuf a wG u &ef u k e f a&muf a wmh
wkwfvufzuf&nf?EkdYqDazsmf&nfeJY tDMumauG;avmuf
taumif;pm;vkyaf ewJ&h efuek rf mS tnmu yvmwmt&omeJq
Y dk a&mif;Edifk f
w,fvYdk awG;rdvyYdk g/ tJ'rD mS armifErS vkjd zpfaewJh OD;aZmfneG ?Yf a':xl;wku
Yd
olwkdY&JUjynfvrf;rSm&SdwJhxl;xa&;'if;rSm jynfolydkifodrf;&mrSrygwJh aemuf
u *kda'gifBuD;eJYab;rSm um;0ifzkdY ae&mrSm tcrJh xGufzkdYcGifhjyKvkdufw,f/
ae&mtcuftcJtqifajyawmh rdom;pkvu
dk af c:qif;oGm;w,f/ yvmwm
aZmf0if;?vufzuf&nfu vS0if;qkdwJhvli,fpm;yGJxkd;u Robert qkdwJh
u&ifav;yg/ t&rf;oGuf t&rf;k;d om;NyD; tvkyw
f tm;vkyw
f u
hJ av;yg/
rdom;pkawGxJrSmawmh OD;wifarmifOD;(OD;atmifBuD;a,mufz)?a':EG,feD
odef;rdom;pk? OD;ausmf0if;(OD;atmifBuD;a,mufz)?a':eef;crf;rkdifrdom;pkeJY
wu,fha&Tvrif;rdom;pkygaemufykdif; OD;a&ToD;(OD;atmifBuD;a,mufz)?

a':eef;cifar;oef;wkdYrdom;pk? uRefawmf(OD;armifarmif?OD;atmifBuD;
a,mufz)wkdYrdom;pkaemufqHk;yg/ yxrOD;qHk;a&mif;&w,fqdkwm reuf
ykdif; aeYwpf0ufukd aiGusyfoHk;axmifzkd;a&mif;&wmygcifAsm;/
a&T v rif ; rS a&T v rif ; (Nrd K Ur)ok d Y
'DvkdeJY a&Tvrif;vufzuf&nfqkdif[m AkdvfrSL;csKyfatmifBuD;(Nidrf;)ukd
awG U zl ; csif w J h o l ? Muuf w ef ; vk d Y a c:wJ u m;yp n f ; ta[mif ; wef ; u
vufzuf&nfBudKufwv
hJ al wG ('Dval wG wu,fvufzuf&nf BudKufwm)
wpfaeYukd wpfa,mufwnf;(5)cGuf(6)cGufvmvmaomufwmxd awGU&
ygw,f/ apmapmydkif;u vufzufajcmufukd t&omprf;NyD; ukd,fwkdifpyf
ygw,f/ rEav;rSm&SdwJhausmufwkdifaumfzDvkyfief;u OD;at;u oifay;
vkdY a&S;u rwfaphav;eJYvufzufajcmufb,fvkdcsdef&w,f? b,fvkdESyf&
w,f?b,fvkdazsmf&w,f?vufzufajcmuftrsdK;tpm;b,favmuf&Sd
w,f?tjyifawmifvdkYac:MuwJhausmufrJvufzufajcmuf&JUt&omu
b,fvkd? twGif;awmif&JU vufzufvkdYac:wJh erfhqefvufzufajcmufu
b,fuJhodkYt&om&Sdw,f? aomufa&tav;taygh/vufzufukd rwfv
rSma&TzD;OD;vufzufpcl;&mrSwpf&moD t&omwpfrsdK;&SdyHk?taumif;qHk;
vufzufajcmuf&JUysm;&nfeJYaumufnif;arT;yHkBuD;wkdYteHUtp tukefoif
ay;ygw,f/ erfhqefrSmtpkd;&vufzufajcmufpuf&Sdw,f/ oli,fcsif;
pkdif;atmifMunftdrfrSm oGm;wnf;MuNyD; avhvmw,f/ OD;vSazBuD;eJUaygh/
aemufykdif;rsm;vmwJhtcgMuawmh wpfae&mpD vSnhfr0,fEkdifawmhbl;/
&efukefrSmtxkdif&SdwJhtkdvHypfvufzufajcmufqdkifu OD;ausmfcifeJY aygif;rd
w,f/ tJ'Dvluynmwwf?vlajzmifh?ypnf;vnf;rSefawmh olUqDukd trsdK;
tpm;tpHrk mS w,f/ NyD;awmh uk,
d w
f idk pf yfwek ;f yJ/ vufzufajcmufpyfwahJ eY
qkd xrif;awmifrpm;Ekdifbl;/ aemufawmhtrsdK;tpm;a&;NyD; OD;ausmfcif
ukdyJ pyfckdif;vkdufw,f/jrif;ysHvufzufajcmufqkdNyD; xkwfawmh AkdvfrSL;
BuD;pkd;wifh(Nidrf;)u wm0ef,lNyD; Nrdwfbufukd jzefYw,f/ xkdolrSm ,ck
Feel pm;aomufqkdifrsm;ykdif&SifOD;pkd;nDnD?rtdtdwkdY\ aus;Zl;&SifzcifBuD;
jzpfygonf/ tefu,fp;dk wifu
h k;d k;d BuD;? aemuf olUrdom;pku orD;jzpfwhJ
rtdtdpkd;ukd ac:vmNyD; qufvkyfw,f/ olYtpfukdvnf; rMumrMum
vmw,f/ axmywfukdvnf; arNrdKUu O.L axmywfu OD;tkrvm;
vufzuf&nfqkdifrSmuwnf;ucifaewJhol/aemuf OD;qif;rvm(vf)qDu
,lw,f/ axmywfrsm;ukd pdwfBudKufa&G;NyD; 'DrSmyJ txkwfxkyfNyD;
a&Tvrif;axmywfa&mif;w,f/ aemufa':rlro
l ed ;f u OD;aqmifNyD; eef;BuD;
okw?f acgufqjJG ym;okw?f MumZHcsufpwmawG a&mif;w,f/ acgufqjJG ym;ukd
arNrdKUu acgufqGJvkyfwJhukd0if;atmifukd &efukefac:NyD; Budwfw,f/
eef;BuD;ukd yJrIefY rEav;u oHk;w,f? iHjynf&nfuawmh bdwfuaygh/
jrif;NcHbufu jiKyfoD;ajcmufwkdYbmwkdYrSmw,f/prlqmtwGuf tJ'Dtcsdef
rSm yef;yifBuD;vrf;rSmatmifjrifaewJhAkdvfrSL;aomfu(Nidrf;)pma&;q&m
armifaomfu? prlqmvkyfwJhvlutp olUqDrSmvkyfaewJh tvGefawmf
wJhukdoef;xGef;ukd OD;atmifBuD;qDrSm vkyfzkdYvTwfay;w,f/ yJjyKwfukdawmh
Ekid if aH &;vkyaf zmfuidk zf ufa[mif;rsm;uulnw
D ,f/ Adv
k rf LS ;BuD;boef;(Nidr;f )
pma&;q&m"rduboef;(a,meoHZOfa,mf)ESifhZeD;tefwDat;? tefwD
at;u av;bD;eJyY jJ yKwfvmykaYd y;ovkd tefu,fO;D boef;u uav;awG
ukd t*Fvdyfpmoifay;w,f/ OD;vSarmif(pufrI-1-Nidrf;)u yJjyKwfykdYw,f/
OD;atmifBuD;eJY EkdifiHa&;vkyfbufocifjrodef;vnf; ukd,fwkdifyJjyKwfNyD;
ykdYay;w,f/ tm;vHk;tcsdefykdif;NyD; wufnDvufnDyJ/ *Gaps;u yJjyKwf
a&mif;wJhta':BuD;uawmh yifwkdifyJaygh/*sHKukd oHaps;uOD;vS? a':Munf
wkdUu ydkYw,f/ raumufwkdYrdom;pku oMum;? oHaps;u 'eftkd;qkdifu
tp oHjzLwef;utqHk; uRefawmfwdkYvkyfazmfukdifzufawGygyJ/ 'DvkdeJY
ql;avvrf;u e,l;a&mif;pdefvufzuf&nfqkdifukd 0,fw,f/ tjyif
tqifukdawmh taqmuftODuefxkdufwmeJYtyfw,f/ 'DZkdif;a&maygh/
qkdifwGif;'DZkdif;ukdawmh q&mBuD;A*sDatmifpkd;ukd tyfw,f/ q&mBuD;&JU

yef;csDvuf&m[m wpfcgMunfh&if MunhfwJhol&JUpdwfqEtay: wnfNyD;


ajymif;vJcHpm;vkdY &w,fvkdY uRefawmfMunhfrdwkdif;cHpm;&w,f/ tjyifrSm
vnf; ukdrif;OD;&JUvufjzpf rD;qkdif;bkwfBuD;eJY/qdkif;bkwfu ao;ao;
r[kwfyg/ 10ayywfvnfavmuf&Sdr,fxifygw,f/ a&Tvrif;(NrdKUr)zGifh
awmh qkdifukd jyifvkdYoefY&Sif;a&;vkyfvkdY rNyD;ao;bll;? naeapmif;avmuf
zGifhwmeJU vljynfhoGm;ygw,f/ uRefawmfwkYdawmif trIdufo,fwm
OD;atmifBuD;&JUcsufyvufum;BuD;eJYyg/ qdkifzGifhvkdufwmeJY aumifwmxkdif
wJu
h adk usmf0if;u tvkyv
f yk &f mu xkid &f wmqkad wmh pGyu
f s,fpw
k u
f av;
eJY? tckawmhaysmfp&m/ [kdwpfcsdefuawmh pdwfarmp&myg/ yHkrSeftaeeJY
q&mBuD;OD;[defpGef;vmwwfygw,f/ vm&ifolUvufpGJtdwfuav;cs?
pm&GufeJYabmyifeJY[moyHkav;awG qGJqGJay;wwfw,f/ cspfp&moabm
aumif;wJv
h Bl uD;awGyg/ pum;ajym&if enf;enf;uyfNyD; us,fus,fajym&
w,f? wpfcgwpfcg OD;azodef;ygw,f/ umwGef;q&mBuD;OD;Auav;vm
w,f/ q&mA*sDatmifpkd;vmw,f/ useftEkynm&SifawGukdawmh rrSwfrd
awmhyg/ rkew
Yf u
D adk wmh OD;wifarmifO;D (OD;atmifBuD;a,mufz)?ZeD; a':EG,f
eDodef; OD;aqmifNyD;vmjyifygw,f/ [if;uajreDukef;uae csufay;vkduf
wm? Muufom;jyKwftom;ETm?oif?qDcsufcsuf?tkd;[if;csdK vkyf?yJyif
ayguf? eHeHyifaq;aMumokwfoif/ tukefajreDukef;uae vkyfay;&wm/
yvmwmtwGufvnf; *sHKvHk;awGukdbrf;eJYxnfhvmNyD;aMumf&wm/ yxr
ykdif;csufyvufum;BuD;yJ&Sdwmqkdawmh 'Dtar&duefZdrfcHpD; csufyvuf
um;BuD;[m [if;teHYaygif;pHkeJY[if;tkd;aygif;pHkwifp&mBuD; jzpfvmygawmh
w,f/ aemufxyfum;iSm;awmhvnf; csufyvufum;teufyJ? yxru
bJvt
f aJ ygh/ blwmrSmukeaf &G;? xrif;csdKifyh ?Ydk [if;ykw
Yd m0eftm;vH;k yJ/ um;u
awmh tvSnhfusarmif;Muwmaygh/ arNrdKUuukdoD&d&JU a,mufzukda*smfeD
qkdwma&mufvmawmh olyJum;jyif?olyJarmif;vkyfygw,f/ csufyvuf
tif*sifukd nwGif;csif;tif*sifcs? nwGif;csif; tNyD;jyifEkdifygw,f/
a&Twd*Hkbk&m; Ak'ylZed,yGJawmf? waygif;yGJqkdvnf; arNrdKUu trsdK;awG
tm;vHk;ac:NyD; tnmzmvl'geJY pawmfb,f&Dc&if(p)a&mif;&wmrEkdif
atmifygbJ? vufawmhtawmf0ifw,f/ reuf(8)em&Davmufuwnf;u
pawmfb,f&Dukd arNrdKUurSmNyD; tnmoif?EkdqDazsmf? ausmufausmvSD;?
c&rf(r)qkdwmu vwfqwfrSt&om&Sdwm/ MumoGm;&if csOfwwfwmrsdK;
qkad wmh wpfaeY[mwpfaeY rD;&xm;blwmHo
k mG ;,lNyD; a&mif;&wm/ [ku
d
vnf;aeYpOfydkYaygh/ wpfcgwpfavra&mif;&&ifawmh c&if(r)ukda&cJkdufNyD;
rcrf;(fresh butter)vkyfaygh/ r&&ifaemufqHk;csufNyD; GHEE (axmywf)
csufjypf&wm/ 'gvnf;[m*sDOD;armifukd OD;pD;azmufwJh 'HaygufxJxnfh
vku
d f ykH gyJ? OD;armifuEdk iS t
hf zGUJ vnf;rtm;&ygbl;/ 'Haygufatmf'gu quf
aewmukd;? 'DvkdeJYaysmfaysmfBuD;vkyfvmMu&wmu tvHk atmufMunhfjrif
wkdifvrf;rSm&SdwJh a&cJpufBuD;ae&mukd 0,fvkdufygw,f/ tJ'Dae&mrSm
ukdoD&d(OD;atmifBuD;a,mufz)&JU0goemtwkdif; udwfrkefYvkyfief; vkyfMu
wmaygh/
atmifBuD;udwfjzpfwnfyHk
a&Tvrif;vufzuf&nfqidk Ef pS cf Ek iS t
hf vkyrf sm;aepOfrmS yJ OD;atmifBuD;
\rdwfaqGjzpfol OD;armifarmif(a&Tvdarmfu if;tdrfteD;&Sd a&cJpuf
ta[mif;BuD;rSma&mif;&efjzpfaMumif;vmajym oGm;a&mufMunfhI 0,f
vkdufMuygw,f/ 'Dae&mBuD;[m a&cJpufta[mif;jzpfovdk t0Dpda&
wGi;f BuD;[mvnf; wpfcsdeu
f a&toefq
Y ;kH xkwaf y;wJw
h iG ;f BuD;yg/ wpfcsdef
u oabFmBuD;rsm;ukad omufa&jznfah y;zkt
Yd xd&nf&,
G Nf yD; wl;azmfxm;wJh
wGif;BuD;yg/ wu,fwef;ae&m&Sif;NyD;wJhtcg tkwfeJYvkyfwJh ukvm;zkd
vkdYac:wJh rkeYfzkdukdpvkyfygw,f/ trkd;uoGyfayr,fh useftumawGu

3.9.2013

cH,cl suf
uHu)dk,Hkudk;
V o l : ( 2 ) , N o . ( 70
ql;NcHKwdk;NyD; "m;kd;urf;vuf
emrnfysufudk
toufoiG ;f rnf r[kwyf g . . . /
ykodrf-armifaMu;&nf

Vol : (2 ) No . ( 70)

3 . 9 . 2013 (Tueday)

0efBu;D Xmersm;rS owif;tcsut


f vufrsm; vsiv
f sijf refjref&&Sad &;twGuf aqmif&u
G af y;oGm;rnf[k Edik if aH wmforw OD;ode;f pdeaf jymMum;

aejynfawmf pufwifbm 1
Ekid if aH wmforwOD;ode;f pdeo
f nf 2013 pufwifbm(1)&uf eHeuf
ydik ;f u aejynfawmf&adS wmifoyl nmay;{u(5000)pufrv
I ,f,m pHjypdu
k f
cif;tpnf;ta0;cef;rawGUqHk&mwGif xdkodkYxnfhoGif;ajymMum;cJhjcif;jzpf
onf/
tqdkygawGUqHkyGJwGif jrefrmEkdifiHpme,fZif;aumifpD(,m,D)taejzifh

zGJUpnf;cJhcsdefrSpwif vkyfief;rsm; BudK;yrf;aqmif&GufcJhrItajctae?


owif;rD',
D mOya'Murf; a&;qGw
J ifoiG ;f cJrh t
I ajctae? pme,fZif;orm;
rsm;tm; usif0h wfEiS phf me,fZif;twwfynmzGUH NzdK;a&;twGuf quf vuf
vkyaf qmifrnft
h ajctae yk*v
u
d pme,fZif;u@zGUH NzdK;wd;k wuf a&;t
wGuEf idk if aH wmfu yHyh ;kd ay;&efvt
kd yfonfh tajctae? trsm;jynfo0l ef
aqmifrI rD'D,mOya'Murf;ESifhywfoufonfh oabmxm;tjrifrsm;?

MAI ESp(f 20)jynfU tcrf;tem;atmifjrifpmG usi;f y

"mwfy-kH aZmfrif;Ekid f ('Dy,


J if;)

&efukef? Mo*kwf(30)
&efuek u
f rmat;bk&m;vrf;? qD';kd em;[kw
d ,f? &efuek rf mS tjynfjynf
qkid jf refrmhavaMumif;vkid ;f jzpfaom MAI \tESp(f 20)jynft
h crf;tem;
wpf&yfudk (2013)Mo*kw(f 30)&ufaeY naeykifd ;f u usif;yjyKvkycf o
hJ nf/
tqkyd gtcrf;tem;wGif OD;cifarmifvwf (Chairman of Myanmar
Yd qmifa&;0efBuD;Xme 'kw,
d 0efBuD; OD;Zif
International) rS avaMumif;yka
a&mfrv
S nf; . . . *kPjf yKpum;rsm;ajymMum;cJMh uNyD; MAI rS MD jzpf
ol OD;pnfolrS at;*sifhrsm;tm;*kPfjyKqkrsm;csD;jrifhcJhonf/
MAI onf Tourism Alliance Awarels (TAA)rS csD;jrio
hf nf jref
rmjynf\ taumif;qk;H aom Ainline Awarels qku&dk &Sx
d m;aMumif;vnf;
od&Sd&onf/
MAI \ ta&;BuD;&S,,
f mrsm;ukd KBZ rS xnf0h if&if;ES;D jrKyfEx
HS m;
aMumif;vnf;od&&dS onf/
YOH

pme,fZif;aumifpD qufvufaqmif&u
G o
f mG ;rnfh vkyif ef;pOfrsm;? tpd;k &
Xmersm;xHrS owif;tcsuftvufrsm;&,l&mwGifawGU BuHKae&onfh
tcuftcJrsm;ESifhpyfvsOf; aqG;aEG;wifjyMuonf/
EkdifiHawmforwu pme,fZif;aumifpD0ifrsm;taejzifh rdrdwdkY\
vkyfief;wm0efrsm;jym;rIESifh touft&G,fBuD;&ifhrI &Sdaevifhupm; pm
e,fZif;avmu zGUH NzdK;wd;k wufa&;twGuf tcsdeaf y;vkyaf qmifaeojzifh
aus;Zl;wif&ydS gaMumif;? pme,fZif;aumifp(D ,m,D)\ vkyif ef;rsm; quf
vufaqmif&u
G Ef idk &f eftwGuf pme,fZif;aumifp\
D vGwv
f yfru
I kd rxd
cdkufapbJ ulnDyHhydk;ay;Ekdifonfrsm;udk aqmif&Gufay;oGm;rnfjzpfyg
aMumif;? rdrw
d EYkd idk if w
H iG f owif;rD',
D morm;rsm;\ tcGit
hf a&;ESihf wm0ef
rsm;udk yxrqH;k tBudrt
f jzpf Oya'jzifh umuG,af y;Ekid &f efaqmif&u
G Ef idk f
onft
h wGuaf us;Zl;wif&ydS gaMumif;? Oya'Murf;rsm; a&;qG&J mwGif tjrif
rwlonfrsm;&SEd idk af omfvnf; 'Dru
dk a&pDoabmt& tjyeftvSef nEd iId ;f
aqmif&GufoGm;&rnfjzpfygaMumif;/
rD',
D mOya'rsm;onf rdrw
d EYkd idk if \
H orkid ;f aMumif;aemufc?H jrefrm
wd\
Yk "avhx;kH pHEiS hf ,Ofaus;rI? ud;k uG,o
f nfb
h momw&m;rsm;\ tqH;k
trwdu
Yk kd xnfo
h iG ;f pOf;pm;&ef vdt
k yfouJo
h Ykd Ekid if w
H umpHrsm;ESiv
hf nf;
udkufnD&efvdktyfygaMumif;? rD'D,mu@jyKjyifajymif;vJa&;aqmif&Guf
&mwGif 'Drkdua&pDpepfudk ESpfaygif;&mESifhcsD usifhoHk;vmcJhonfh EkdifiH
rsm;\tajctaeudak vhvmouJo
h Ykd tdref ;D csif;Ekid if rH sm;? 'Dru
dk a&pD toGif
ul;ajymif;pEdkifiHrsm;\ tawGUtBuHKrsm;udkavhvm&efvnf;vdk tyfyg
aMumif;? rdrw
d v
Ykd ckd sifonhf rD',
D mavmu tajctaeodaYk &muf &Sad tmif
tqifhqifhaqmif&GufMu&efvdktyfygaMumif;? 0efBuD;Xmersm;rS owif;
tcsuftvufrsm; vsifvsifjrefjref&&Sda&;twGufvnf;aqmif &Gufay;
oGm;rnfjzpfygaMumif;jzifh aqG;aEG;ajymMum;cJhonf/
orwBuD;u tckvkd w&m;0ifajymwm[m BudKqd&k rSmyg/ xl;qef;
wmu 0efBuD;XmeawG[morwBuD;eJw
Y pfom;wnf;rjzpfb;l / orwBuD;
trdefYudkremcHbl;/ ckcsdeftxd BudK;eDpepfvkyfaeMuwkef;/ aemufjyefqGJ
aewke;f / tJonft
h wGuf 'Dru
dk a&pDEikd if aH &mufzq
Ykd w
kd m a0;aetke;f rSmyJ[k
0g&ifhowif;pmq&mwpfOD;u oHk;oyfajymMum;cJhonf/

V o l : ( 2 ) , N o . ( 70)

DVB kyo
f o
H wif;XmerS Debate u@udk

&efukef? Mo*kwf 31
DVB kyo
f o
H wif;Xme\ tpDtpOfopfwpfcjk zpfonfh DVB Debate u@tpD tpOf o pf rd w f q uf y G J t crf ; tem;ud k 2013 ck E S p f
Mo*kwf(31)&ufwGif &efukefNrdKU? yef;qdk;wef;&Sd pmayavmu(5)wGif
usif;yjyKvkyfcJhaMumif;od&onf/
]]tckviT ahf ewmawmh ESpyf ikd ;f &SNd yD/ t"duawmh jrefrmjynfrmS Debate
,Ofaus; rIaygh/ jiif;cHw
k hJ ,Ofaus;rIw;kH oGm;NyDvm;aygh/ jiif;cHw
k ,fqw
kd m
NyHK;NyHK;av;eJjY iif;wm/ rwlw[
hJ mESpcf u
k kd olEidk u
f ,
kd Ef ikd jf iif;w,fqw
kd mxuf
wu,fwrf; 'Dtay:rSm tajz&atmif b,fv&kd mS rvJ/ jyemawmh&dS
w,f/ jyemudk a&Smifaevdv
Yk nf;r&bl;/ tJ'aD wmh tajctwifaqG;
aEG;Munfrh ,f/ wH;k oGm;wJh ,Ofaus;rIav;wpfcu
k kd jyefazmfxw
k zf BYkd udK;pm;
wmyg/ zdEydS rf MI um&if ,Ofaus;rIawGu aysmufwwfw,f/ w,fvaD A;&Si;f
onf ,Ofaus;rItwdak v;awG tao;av;awGukd jyefazmfxw
k w
f ,f/

jrefrmEdik if H vlrq
l ufqaH &;ESihf
rD',
D majyma&;qdck iG Uf &So
d al wGtvGeef nf;yg;

tpDtpOfopftjzpf xyfrw
H ;kd csYJ

jiif;cHNk yD;awmh tajz&SmwJh ,Ofaus;rIwpfck xGe;f um;atmifqw


kd hJ &nf&,
G f
f o
H wif;XmerI; jrefrm
csufeYJ 'Dyd*k &rftopfukd vkyw
f myg}}[k DVB kyo
AsLdkwm0efcH OD;wdk;aZmfvwfu armfeDwm*sme,fodkYajymonf/
f iT jhf yoaeonfrmS ESpf
,if; Debate u@tpDtpOfopfukd xkwv
ywfMum&SNd yDjzpfNyD; q,fah jcmufywfMum qufvufxw
k v
f iT jhf yooGm;rnf
f o
H wif; XmetaeESihf jynfwiG ;f wGif tcsdeEf iS w
hf ajy;nD
jzpfum DVB kyo
xkwfvTifhjyoEdkif&ef BudK;pm;aeaMumif;? toHvTifh Oya'ay:atmif
f w
H iG f
tcsdew
f pfcu
k kd apmifq
h ikd ;f ae&OD;rnfjzpfNyD; rMumrDtwGi;f DVB kyo
yd*k &rftpDtpOfopfrsm;udv
k nf; wd;k csJUxkwv
f iT jhf yooGm;rnfjzpfaMumif;?
aiGa&;aMu;a&;t& &yfwnfEidk &f efygBudK;pm;aeNyD;toHviT Ohf ya' rMumrD
wpfvESpv
f twGi;f ay:aygufvmrnfuakd pmifq
h ikd ;f aeaMumif; if;uquf
vufajymjycJhonf/
PK

Midea Electronic \okH;pGJoljynfolrsm;ukd aus;Zl;wkHhjyefyGJ

&efukef? Mo*kwf(31)
Midea trSwfwHqdyf vlokH;ukefypnf;okH;pGJol jynfolrsm;ukd
MIDESifh GPSwkdYrS aus;Zl;wkHYjyefyGJukd rGef;wnf(2)em&DwGif &efukefNrdKU
tvHjybk&m;vrf; Parl Royal Hotel usif;y&m jrefrmjynfte,fe,f

t&yf&yfrS ta&mif;ukd,fpm;vS,fawmfBuD;rsm;ESihf zdwfMum;xm;aom


txl;{nfhonfawmf rsm;wufa&mufcJhMuonf/
if;tcrf;tem;wGif Midea trSww
f q
H yd f vlo;Hk ypn;f rsm;\ jrefrm
Ekid if u
H ,
dk pf m;vS,f VSK ukrP
rD S refae*sif;'gku
d w
f m OD;cifarmif0if;ESihf
'gkdufwmOD;vSOD;wkdYrS ta&mif;ukd,fpm;vS,fBuD;ukd aus;Zl;wif*kPfjyK
pum; rsm;ajymMum;cJhonf/
Midea International Division(MDS)\ Presdent Mr. Coobie rS

]]vGecf ahJ om (5)ESpw


f mum vtwGi;f Midea trSww
f q
H yd yf pn;f rsm;\
a&mif;tm;(5)qwk;d vmcJjh cif;ukt
d NrJtodtrSwjf yKK ygw,f}}[kajymcJo
h nf/
Rigional Sales Directot Mr.Alex u ]]jrefrmEkdifiHwGif Midea
trSwfwHqdyfvlokH;ypnf; trsKd;tpm;(20)todwifoGif;a&mif;csvsuf&Sd
aeNyD armf',ftrsKd;uGaJ ygif;(120)txd a&G;cs,f0,f,El idk Mf uNyD;}} [kajym
cJhonf/
1999 ckEpS w
f iG f GBS ukrP
rD S Midea trSww
f q
H yd f vlo;Hk ypn;f
rsm;ukd wifoiG ;f jzefjY zL;cJ&h m ueOD;u yefumtrsKd;tpm;tenf;i,fom
jrefrmvlxo
k rYdk w
d q
f ufay;Ekid &f mrS ,cktcg ypn;f trsKd;tpm;(20)ausmfukd
hf pS f
&efuek w
f iG f Showroon (7)ckEiS hf rEav;wGif Showroon (3)ck zGiv
xm;aMumif;od&onf/
pkd;pHxkduf

&efukef? Mo*kwf(30)
jrefrmEdkifiHwGif vlrlqufqHa&;? rD'D,majyma&;qdkcGifh&Sdonfh vl
ta&;twGuf tvGeef nf;yg;aMumif; jrefrmEdik if rH S rD',
D majyma&;qdck iG hf
&So
d al wG[m owif;xkwjf yefay;jcif;tvkyw
f pfcw
k nf;r[kwb
f ?J wjcm;
tvkyaf wGukd yl;wGv
J yk u
f ikd af ejcif;udk awGU&S&d aMumif;udt
k ar&duefEikd if H
rS tpd;k & rD',
D m qufqaH &;ynm&Sif rm*&d(wf)a[m(wf) ZDbmvDref
rS tpdk;&t&m&Sdrsm;ESifh atmifjrifonfh qufqHa&;wnfaqmufjcif;
aqG;aEG; yGJwGif ajymMum;cJhjcif;jzpfonf/
]]jrefrmEdkifiHrS vlrlqufqHa&;? rD'D,majyma&;qdkcGifh&SdwJhvlawG
t&rf;enf;yg;ygw,f/ tar&duefEidk if rH mS online rD',
D m? toHviT rhf 'D D
,m? yHEk ydS rf 'D ,
D m awGtoD;oD;&SMd uygw,f/ 'Dvkd rD',
D mawG[m tpd;k &Xm
e tzGJUtpnf;awGrSm b,fvdkqufqHw,f/ olwdkYudkb,fvdk owif;
xkwfjyefay;ovJ qdkwmawGudk ajymjycJhygw,f/
]]0efBuD;Xme&J tBuD;wef;t&m&SdawGudk owif;rD'D,mawGudk
owif;tcsuftvufawGyaYkd y;zdeYk YJ 'Dvjkd yKjyifajymif; vJa&;umvawGrmS
owif;tcsufawGub
kd ,fvx
kd w
k jf yef&r,fqw
kd mudk tBuHjyKcJyh gw,f}}[k
olruqufvufajymcJhonf/
tqdkygaqG;aEG;yGJudk (2013)ckESpf Mo*kwf(28)&ufaeY rGef;vGJ(2)
em&DwiG f &efuek Nf rdKU ykZeG af wmiftay:vrf;? Yangon Journalist School
(4)vTmwGifjyKvkyfcJhjcif;jzpfonf/
pdk;pHxdkuf

usef;rmaysmf&TifpGm aexdkifvdkolrsm;twGuf
usef;rma&;qdkif&m ypnf;rsm;txl;
ta&mif;yGaJ wmf

&efukef? pwifbm(1)
usef;rmaysmf&iT pf mG aexdik v
f o
dk rl sm;twGuf usef;rma&;qdik &f m ypn;f
rsm;txl;ta&mif;yGaJ wmfEiS t
hf wl q&mausmfoufcikd f (aq;wuov
kd )f
\ aeYpOfusef;rma&;twGuf qifjcifp&mrsm; taMumif;a[majymaqG;
aEG;jcif;udk &efukefNrdKU? jynfvrf;pdefa*[mpifwm? 'kwd,xyfwGif
,aeYreG ;f vGJ (1)em&DrS (4)em&D tcsdex
f jd yKvkycf MhJ uonf/
xdt
k crf;tem;wGif pdeaf *[mplygpifwm\ (2013)ESpf Kid's Singing
JG iG f yxrqk&&Scd ahJ om oGe;f a&TvQHEiS hf arjrwf
Contest oDcsif;qdNk ydKifyw
Edk;cdkifwdkYrS oDqdkaysmfazsmfajzwifqufcJhMuNyD; armf',fav;rsm;rS ukef
ypnf;rsm;udk jyocJhMuonf/
xdt
k crf;tem;wGif q&mausmfoufcikd f (aq;wuov
kd )f rS a[m
ajymcJ&h mwGif tpm;tpmwGif yke;f uG,af eaom vlowform;taMumif;
qm;ESifhaoG;wdk;a&m*g? oMum;? tcsdKrkefY? yHkajymif;tqD? tcsdK&nfwdkY
onf usef;rma&;twGuf owdxm;qifjcifoifo
h nfh taMumif;wdu
Yk kd
a[majymaqG;aEG;ay;cJhonf/
pdk;pHxdkuf

jynfwiG ;f owif;rsm;

V o l : ( 2 ) , N o . ( 70 )

w&m;ya'pkd;rkd;a&;rSm ta&;BuD;qkH;jzpfwJU w&m;pD&ifa&;r@dKifukdvnf; vGwfvyfNyD;


tm;aumif;ckdifrmvmatmifBudK;yrf;aqmif&GufoGm;&r,f[k EkdfifiHawmforwBuD;rdefhMum;

vTwaf wmfukd acgi;f a&mif;aomtar&dueforw

EkdifiHawmforwBuD;OD;odef;pdefonf ol\a&'D,kdrdefYcGef;ajym&mwGif w&m;Oya'pkd;rkd;a&;rSm ta&;BuD;qkH;jzpfwJh w&m;pD&ifa&;r@dKifukdvnf;


vGwfvyfNyD;tm;aumif;cdkifrmvmatmifBudKyrf; aqmif&GufoGm;MurSmjzpfygw,f[ xnfhoGif;rdefYMum;cJh&m tqkdygrdefYMum;csufESifhywfouf
0g&ifha&SUaewpfOD;rS orwBuD;ajymwmukdaxmufcHw,fBudKqkdw,f/ okdYaomf vuf&Sdw&m;pD&ifa&;r@dKifukd tkyfcsKyfa&;r@dKifu pGufzufrI
awG&Sdaew,fqdkwmukd t&ifqkH;jyKjyifrSomvQif w&m;Oya'pkd;rkd;a&;rSmta&;BuD;qkH;jzpfwJh w&m;pD&ifa&;r@dKifuvGwfvyfNyD;? tm;aumif;
ckdifrmvmrSm jzpfygw,f/ vufawGUrSm orwBuD;jzpfapcsifovkd b,foluwm0ef,ltaumiftxnfazmfrvJqkdwJhar;cGef;uar;p&m&SdvmNyD[k
okH;oyfajymMum;cJhonf/

jynfya&mufEidk if aH &;tiftm;pkrsm; jyefvnf0ifa&mufvmEkid &f ef tpk;d &uykrd v


dk rf;zGiaUf y;oifaU Mumif;
vlabmifopf'rD u
dk &ufwpfygwOD u|ajymqkd

jynfya&mufEidk if aH &;tiftm;pkrsm; jrefrmEdik if t


H wGi;f okYd jyefvnf0if
a&mufvmEkdif&ef vuf&Sd'Drkdua&pDokdYOD;wnfavQmufvSrf;aeonfh EkdifiH
awmftpkd;&taejzifh ,ckxufruykdrkd vrf;zGifhay;&efvkdtyfaMumif;
vlUabmifopf 'Dru
dk &ufwpfygwDw&m;0ifjyefvnf&yfwnfEidk af &;twGuf
jynfya&muf EkdifiHa&;tiftm;pkrsm;jyefvnf0ifa&mufvmEkdif&ef tcuf
tcJrsm;&Sad ejcif;aMumifh ,ckuo
J Ydk ajymqkd jcif;jzpfonf/ Ou|ukad Z,su
]]jynfya&mufEkdifiHa&;tiftm;pkrsm; jrefrmEkdifiHtwGif;okdY jyefvnf
0ifa&mufvmEkdifa&;twGuf vuf&Sdtpkd;&taeeJY 'DaeYtaetxm;rSm
Nidrf;csrf;a&;aqG;aEG;yGJvkyfaeovkd jynfya&muf'Drkdua&pDa&;twGuf
vIyf&Sm;aewJholawG *kPfodum&SdpGmjyefvnf0ifa&mufvmEkdfifzkdYvrf;zGifh
ay;&efvkdtyfw,f}}[kajymonf/
NyD;cJo
h nfh Mo*kwv
f twGi;f u usif;ycJo
h nfh &Spaf v;vk;H ta&;awmf
ykHBuD; aiG&wkjynfhtcrf;tem;ukdtaMumif;jyK jynfya&mufEkdifiHa&;tif

tm;pk t csKd U jyef v nf 0 if a &muf c G i f h & &S d c J h


aomfvnf; jynfywGifjynf0ifcGifh&&Sd&ef
tcuftcJ&Sdaeol trsm;tjym;&Sdaeao;
aMumif;od&onf/ ukad Z,su trsKd;om;
a&;jyemrsm;ajz&Sif;&mwGif tpkd;&wpf
&yfwnf;ESifh ajz&Sif;&efrvkHavmufyJjynf
olUtusKd; ukdazmfaqmifrnfhEkdifiHa&;ygwD
rsm;ESifh yl;aygif;&efvkdtyfaMumif;quf
vufajymjyonf/
vlUabmifopf'rD u
dk &ufwpfygwD w
&m;0ifrSwfykHwif jyefvnf&yfwnfEkdif
a&;twGuf a&G;aumufyaJG umfr&Sif tae
ESifh 'Drkdua&pDESifhravsmfnDonfh tcsuf
rsm;ukd jyifqifay;apvkdaMumif; Ou|ukd
aZ,suawmif;qkdonf/ ]]EkdifiHa&;ygwD
rSwfykHwif&mrSm aiGaMu;qkdif&muefYowf
csufawGukd a&G;aumufyGJaumfr&Sifu
jyefvnfokH;oyfoifhw,f/ EkdifiHa&;ygwD
rsm;&JU&yfwnfaqmif&GufcGifhudk uefYowfaewmrjzpf&bl;/ EkdifiHa&;ygwD
rsm;eJY a&G;aumufyGJaumfr&SiftjyeftvSefxdef;ndr,fqkd&if EkdfifiHa&;zGHUNzdK;
r,f? Ekid if aH &;todE;dk Mum;r,fq
f &dk if wkid ;f jynf&UJ zGUH NzdK;rI[m ykNd yD;vsifjrefrmS
jzpfw,f}} [k if;uajymonf/
vlUabmifopf'rD u
dk &ufwpfygwDudk (1988)ckEpS w
f iG f pwifzUJG pnf;cJNh yD;
(1990)jynf h E S p f a &G ; aumuf y G J B uD ; wG i f 'k w d , tif t m;tBuD ; qk H ; ygwD
tjzpf&yfwnfEkdifcJhonf/ ,if;aemuf(1991)ckESpfwGifygwD 'Drkdua&pD
a&G;aumufyGJaumfr&SifrS w&m;0if&yfwnfrIukd y,fzsufcHcJh&aomaMumifh
ygwD0iftrsm;pk onf jynfwGif;? jynfyjyefYusJoGm;cJhonf/ ,cktcgwGif
,if;ygwD0ifrsm;ukd jyefvnfpkpnf;vQuf&Sd NyD;vmrnfh (2015)ckESpf
a&G;aumufyGJrwkdifrDwGif w&m;0ifygwDtjzpfjyefvnf&yfwnfa&G;
aumufyGJwGif 0ifa&muf,SOfNydKifoGm;rnfjzpfaMumif;od&onf/
apmzk d ; cG m ;

qD;&D;,m;ta&;ESifhywfouf tar&dueforw bm;&uf


tdkbm;rm;onf vTwfawmfqHk;jzwfcsufudk apmifhqdkif;NyD;rSom
qD;&D;,m;tm;ppfa&;t&ta&;,loifhroifh qHk;jzwfrnf[k ajym
Mum;vdkufjcif;onf vTwfawmftcef;u@udk jrifhwif&ma&muf
ouJo
h Ykd olc;kd aoabmfnd jcif;vnf;rnfay&m tar&dueforw
bm;&uftb
kd m;rm;onf wpfenf;tm;jzifq
h &kd vQif orkid ;f w&m;cH
rjzpfa&;twGuf vTwfawmfudkacgif;a&mif;vdkufjcif;jzpfonf[k
vnf; qdk&rnfjzpfacsonf/

,Ofaus;rI0efBuD;Xmeydkifajray:&Sd tiSm;qdkifcef;rsm;tm; 0gwGif;umvtwGif;ajymif;a&GcY dkif;xm;aomaMumifU qdkifcef;&SiftcsdKY tcuftcJjzpfae

"mwfyHk - zdk;cGm;
&efukef? Mo*kwf(30)
&efuek ?f prf;acsmif;NrdKUe,f? &Siaf pmyk&yfuu
G ?f y'krm jyZmwf0kH if;tjyif
bufprf;acsmif;vrf;ay:&Sd tiSm;csxm;aom qdik cf ef;rsm;tm; 0gwGi;f umv
twGif;wGif qdkifcef;rsm;ajymif;a&GUay;&ef oufqdkif&mu nTefMum;xm;o
jzifh qdkifcef;tXm;ydkif&SifwpfcsdKU ajymif;a&TUay;&ef tcuftcJ&SdaeaMumif;

od&onf/
,if;ae&m&Sd qdik cf ef;(20)cef;ausmftm; Mo*kwv
f (31)&ufaeY aemuf
qHk;ajymif;a&TU&efvrf;nTefxm;onf/ tqdkygajrae7monf ,Ofaus;rI
0efBuD;Xmeydkifajrae7mjzpfaMumif;od&onf/ ajymif;a&TUay; &rnfh
qkdifwpf qdkifjzpfonfh aZmwdu ouFef;wkdufydkif&Sif OD;cifvIdifu

]]tcktcsdefu rdk;wGif;umv? aemuf0gwGif;umv? wdkYu bmoma&;


ypnf;a&mif;wmav? wdkYjrefrm vlrsdK;awG[m 0gwGif;umvb,fudk
ajymif;MuvdkYvJ? tJ'DumvrSm igwdkYudkajymif;cdkif;w,f/ qdkifcef;awG
ajymif; zdt
Yk wGut
f cuftcJ&w
dS ,f/ 'Dqidk u
f kd &if;ES;D jryEf x
HS m;wm ode;f
(200)avmuf&Sdw,f/ epfemw,fqdkNyD; epfemaMu;awmhrawmif;csif
bl;? epfemwmjzpfwJhtwGuftcsdefenf; enf;av;a&TUay;zdkYyJajym
csifw,f}}[k armfeDwmodkYajymonf/
tiSm;qdkifcef;rsm;wnfae&mtm; ,Ofaus;rI0efBuD;XmeodkY jyef
vnftyfESH&rnfjzpfaomaMumifh ajymif;a&TUay;&ef(2013)ckESpf? Zlvkdif
v(11) &ufaeYuwnf;u BudKwiftaMumif;Mum;xm;aMumif; od&
onf/ ajymif;a&TU&rnfh PSI zuf&Sifqdkifydkif&Sifu ]]tckESpfjynfhvdkY
ajymif; cdik ;f wmvdaYk jymw,f/ tpfuw
kd u
Ykd wpfqifjh yefimS ;&wm? rd;k wGi;f
ajymif; &wmqdkawmhtcuftcJ jzpfwmaygh? ajymif;zdkYtwGufu
rvGefqefEdkifawmhvnf; ajymif;Mu&wmaygh qkdifcef;jyefzGifhzdkY twGuf
uawmh tcuftcJawG&Sdwmaygh}}[karmfeDwm odkYajymonf/
tqdyk gtiSm;qkid cf ef;rsm;tm; vGecf ahJ om (15)ESpu
f pwif tiSm;
cs xm;cJjh cif;jzpfNyD; ,cktcg pmcsKyfoufwrf;jynfah omaMumifh ajymif;
a&TUMu&jcif;jzpfaMumif;od&onf/ ,cktcgwGif ,if;ae&m wnf&Sd
aom tiSm;qdik cf ef;rsm;onf tcdik t
f rmaqmufvyk x
f m;onfq
h ikd cf ef;
rsm;jzpf aomfvnf; ajymif;a&TU&eftwGuf jyifqifaeMu&NyDjzpfonf/
,if;tiSm; qkdifcef;rsm;wnf&mae&monf ,Ofaus;rI0efBuD;Xmeydkif
e,ferdwfjzpfNyD; ,cktcg yk*vduvkyfief;wpfcku avvHatmif
apmzdk;cGm;
ydkifqdkifcGifh&&Sdxm; aMumif;ajymqdkrIrsm;&Sdaeonf/

Nrdwf0if;xdeftrSwfw&rsm;

V o l : ( 2 ) , N o . ( 70 )

ygw,f/
oHo&m0#fa<u;ukefygap/
cspfwJh
rri,f

vlwa,mufuG,fvGefNyDqkd&if oGm;avoltwGuftrSwfw& 0rf;enf;rSwfwrf;a&;om;avh&SdMuonf/ wcsKdUu 0wfaMuwef;aMu wcsKdu


zGJUzGJUEGJUEGJU? wcsKdUu&Snf&Snfvsm;vsm;? wcsKdUuwkdwkdwkwfwkwf rnfokdUjzpfapoGm;av olum,uH&Sifuawmh xkdpmwdkpm&Snfrsm;ukdzwfEkdifpGrf;r&Sd
onfrSmaocsmonf/ okdUaomf tqkdyg0rf;enf;rSwfwrf;onf oGm;avolukdjy|mef;aeonfqkdjcif;u jiif;zG,f&mr&Sdacs/
yef;csDq&mNrdwf0if;xdefuG,fvGefaomtcgolESifhywfouf usef&pfolrsm;u0rf;enf;pum;qkdMu? 0rf;enf;rSwfwrf;wifcJhMuay&m . . .
. Nrdwf0if;xdefbmvJqkdjcif;ukd kyfvkH;azmfEkdifvdrfhrnf[kxifonf/
udkxdef
ZmwfvdkufrygwJh kyfjyZmwfvrf; eef;ra&;cJhzl;ygbl;/ 'gayr,fh
a&SUquf&r,fh b0vrf;rSmawmh eef;&JU Zmwfvdkuf vdkufrvmawmhygbl;/
ae&pfwmvm; xGufcGm wmvm; b,fvdkvJ/ arQmfvifhrxm;ygbl;/
'DvdktjzpfrsKd;u tcef;quf Zmwfvrf; wGJawGxJrSmyJ pdwful;,OfNyD;
a&;wmqdk ..udkxdef
tck pdwu
f ;l r,Of&ygbJ Zmwfvrf;u 'DrmS yJvm; ...a&SUquf&r,fh
tEk y nmvrf ; ...&yf & rS m vm; ...oG m ;&rS m vm;/ od y f a wmh
t&Sdefrjyif;Ekdifawmhbl;xifyg&JU/ tcsdefu pum;ajymcJhNyD/ vufwGJjzKwfzdkY
b,fvdkrsm; &SifjyifqifcJhwmvJ/ 'dkYESpfa,muf&JU avaoG;&mcsD Zmwfvrf;
rNyD;ao;bJudk a&To&zDuarT;zdkYudkawmif &Sifu rapmifh bl;/ tEGrf;yef;
av; o&zDawmifrSyJvef;vmwm? tckawmh usr&JUZmwfvdkuf ESif;qDjzL
yef;csD tEkynm&JUyJhudkif&Sif ESif;qDjzLwpfyGifhawmhvef;qef;aewkef;rSm
a<uvGifh &wmr[kwfvm;/ 'DZmwfvrf;udk b,fola&;wmvJ udkxdef
...
aemufZmwfvrf;awGrSm ZmwfvdkufrygbJ usra&;&rSm aocsmae
ygNyD/ &SifaMumifhaygh/ yef;csDorm;yJjyefvkyfaemf udkxdefpdwfemp&mbmrS
r&SdcJhygbl; ...udkxdefa& apmao;w,fvdkYawmhxifygw,f ...
ud k x d e f & J U .... eef ;
10?8?13
OD;xdef azazeJYawGU&if owd&w,fvdkYajymay;yg/
orD ; tif M uif ; arT ;
taz om; 'k&JrSL;tqifhudk jrifroGm;&bl;/ 'k&JrSL;tqifheJY tazhudk
tav;jyK r,fvdkY pdwful;xm;cJhwm tckawmh om;tav;jyKwmudk
rcHawmhbl;aygh/ taz aumif;&mok*wdvm;ygap/
tazhudkcspfwJh
om;oruf &J t k y f p H v S
tpfudk tpfudkroGm;csifao;wm uRefawmfodygw,f/
tpfudkvnf; tpfudk
q&mvnf; q&m
kyfjye,frSm a,mifvnfvnfjzpfaewJhuRefawmfhudk tpfudkvdk
q&mvdk jyKpk apmifha&SmufcJhNyD; uRefawmfh&JU yxrqHk; kyfjypmtkyfudk
jzpfatmif vkyfay;cJhwJhtpfudk
tpfudkYaus;Zl;rsm;pGmudk bm&,feJyrS r,fr,f&& rqyfEkdifcJhwm
cGifhvTwfyg tpfudk
aemufwpfcg jyefqHk&ifvnf; uRefawmfhq&mtjzpfeJYyJ yef;csDawG
kyfjyawG twlwl jyefa&;&atmif tpfudk

tpfudkajymcJhovdk uRefawmfwdkY[m bmompum;wlwJh nDtpfudk


awGyg
nDi,f
rGefouf
tpfudk tm;vHk;udk tcspfwwfqHk; cspfjyoGm;cJhwJhtpfudk tpfudkYb0
tpfudkYrdom;pk tpfudkYb0wl nD nDrawG? tm;vHk;twGuftpfudk wm0ef
auscJhygw,f/ udkxdef yDocJhygw,f/ aemufqHk;aeY&JU aemufqHk; tcsdefxd
t&rf;tdyfcsifvdkY tdyfaysmfaeovdkav;aejycJhwmudkvnf; aus;Zl;wifyg
w,f/ tpfudkYarwmu tm;vHk;udk atmifcJhygNyD/ arwm"mwfatmifcJhwJh
tpfudk aumif;wJhb0udk oGm;rSef;odygw,f/ ajzomygw,ftpfudk
nDrwdkYvnf; tpfudkYvdkarwmxm;wwfatmif trsm;BuD;BudK;pm;&
ygr,f/
tpfudkoifay;cJhNyD/
nDri,f
od * a tmif
bdk;bdk;
I don't care what you earn,
Where you live,
What you drive,
Whether you are fat or thin,
tall or short,
beautiful or average,
rich or poor,
smart or not,
If you're my Grandpa, you're my Grandpa.
I accept you for who you are,
and that's all the matters!
Grandpa, Heaven is waiting for you

bdk;bdk;&JUajr;BuD;
arjrwfEdk;(c)pHpH
cspfvSpGmaom armifav;xdefxdef
rBuD;wdkY armifESrawGESifh tNyD;wdkifcGJcGmoGm;NyDqdkawmh b,fvdkrS
ajymrjyEkdifatmif 0rf;enf;rdygw,fuG,f/
cspfwJh
rBuD ;
cspfvSpGmaom armifav; xdefxdef
ri,fwdkYudk tNyD;cGJoGm;NyDaygh/ 'DvdktjzpfrsKd;eJY a0;ygapvdkY qkawmif;

xl;cRefwJh Mu,fwpfyGifh ajrc a<u&ufNyD/


armifav; Nrdwf0if;xdef aumif;&mb0a&mufygap/
armifnDrwpfpk aMuuGJ0rf;enf;pGmjzifh
cspfrrwpfpk Nrdwf
armifav;xdef
rndKvmw,f/ xl;cRefwJh awmufyaewJh Mu,fwpfyGifh ta<uapm
vGef;ygw,f/ t&rf;ESajrmw,f/ aumif;&mb0a&mufygap/
cspfwJh
rnd K
cspfaom aemifxdef
udkxdefa& ta<uapmvdkY &ifxJrSmb,fvdkrSrcHpm;Ekdifatmif aMuuGJ
0rf;enf; &ygw,fudkxdef&,f/ aemufb0rsm;&SdcJh&if 'Dvdka0'emrsKd;awG
rcHpm;&ygapeJY qkawmif;ay;ygw,faemf/
cspfwJh nDr
aqGaqG0if;
nDav;xdef
rif;7JU tEkynmawG&,f
rif;&JU cspfcsifwwfwJh ESvHk;om;awG&,f
rif;&JU MuifemrIawG&,f
b0twGuf NyD;qHk;oGm;ygNyD
tpfudkBuD;
oef ; aX;
q&mnDav;
b0a0;vnf;
'gav;awmh usefcJhw,f
(aus;&Gm0g') - oDcsif;
OD;jrifhaqGausmf
aemifxdef udkxdef
at;csrf;wJh b0av;wpfckrSm xm0&&SifoefEkdifNyD; Ak'tvdkawmfus
twdkif; aemufb0rsm;rSmyg aeEkdifygap
nD a v;
Nrdwf0if;pdef

udkudkydef
qErjynfh0aom pdwfudk xdef;csKyfoGm;wm nDav;&ifxJrSm
arwm apwem tepfemjynfh0ygaom tpfudkyef;csDq&myg
rdom;pkudk jynfh0pGm pGrf;aqmifEkdifygaom
tEkynm&yfrsm;udk atmifjrifpGm
pGrf;aqmifEkdifygaom
tpfudk
aemifawmf
a&;p&mawG rsm;ygw,f
yef;csDorkdif; (kyfjyyef;csD)
wefzdk;wpfcktwGuf a&;yghr,f
tckawmh ESajrmaewmeJY
rsm;pGmjzifh
apma0
OD;xdef
vl w d k i f ; 'D v rf ; ud k o G m ;&r,f q d k w mxuf ud k , f w pf a eY 'D v d k
oGm;&r,fudk pdwfxJ rSm cHpm;&ygw,f/ usefcJhol tpfr reef;&JU tem;rS
cPav;jzpfjzpf tm;ay;csifvdkY vmcJhwmyg/
av;pm;cifrifpGmjzifh
cifpef;jrifh(yef;csDpef;vwf)
azaz
azazu udk&D;,m;um;Munfh&ifawmif Zmwfodrf;udkBudKajym&if

Nrdwf0if;xdeftrSwfw&rsm;

V o l : ( 2 ) , N o . ( 70 )

rBudKufbl;aemf/ 'gqdk bmvdkY orD;udkusawmh azazh Zmwfodrf;udk


BudKodaecGifhay;&wmvJ?
azazu yef;csDqJG odyaf wmfw,faemf/ 'gqdk bmvdYk orD;udk azazhvkd
jzpfwt
hJ xd apmifNh yD;Munfrh ae&wmvJ? ]igwdYk rdom;pk yef;csjD yyGv
J yk rf ,f}vdYk
azaz ajymxm;w,fav/
azazu oDcsif;qdkwmvnf; odyfaumif;wmyJaemf/ orD;udk
jrefrmoHav;awG cspfwwfatmif oifay;cJhw,faemf/ 'gqdk&if bmvdkY
azazeJY arar&JUkyfjy Zmwf0ifoDcsif;udk toHoGif;NyD;wJhtxd apmifhem;
raxmif&wmvJ/ ]tJ'DoDcsif;udk orD;toHeJY em;axmifr,f}qdk
azazu orD;udk yHpk t
H rsKd;rsKd;eJY aecdik ;f NyD; "mwfyakH wGu
kd f yef;csDum;
awGa&; azazh&JU armf',fjzpfcGifh&wm txl;aus;Zl;wifygw,f azaz/
azazu oDw*lq&mawmfBuD; aZ,s0wDrSm w&m;yGJvkyfzdkY <uwJh
tcsdef w&m;a[mr@yfBuD;vkyfNyD; vkyftm;'gejyKcJhw,fav/ q&mawmf
BuD;u oabmusvGef;vdkY (1)em&Dw&m;udk (2)em&Da[moGm;wmav/

azazu vlcspfvlcift&rf;aygw,f/ azazhudkrkef;wJh olvnf;


r&Sdbl;/
azazu tyltyifr&Sb
d ;l qdak yr,fh aemufq;kH yef;csDjyyGv
J yk zf Ykd toGm;
vrf;rSm (um;ay:rSm) um;rl;wwfwJh orD;udk azazu ezl;av;prf;NyD;
]aeaumif;vm;? um;rl;aevm; orD;}wJh aeraumif;wJhtcsdef wpfcg
wpfcgrSm ar;wwfao;w,f/ ]ig 'Da&m*geJY ao&awmhrSmvm;}wJh 'Dvdk
ylyifrIawGusawmh orD;&ifuGJ&NyDaygh azaza&/
azazu ...
azazu ...
azazu ...
orD;&JUb0rSm
azazu ...
azazh&JUwpfb0rSm
wpfOD;wnf;&Sdaom
orD ;
udkxdef
taz tar Ekdif;vHk tdkufausmfwdkY&Sdr,fxifwJh ewfjynfudkoGm;rSmyg
tm;vHk;udk tJ'DrSmyJapmifhyg
nDr
eef ; pef ; pef ; at;
t"dywd
bba&
vkyfp&m&SdwmvkyfNyD;awmh xGufoGm;NyDaygh/ usefcJhwJholawGuawmh
vGrf;aerSmaygh/ 'gayr,fhvnf; bbwpfudk,fwnf; txD;rusefygbl;/
[dkrSmvnf; todkif;t0ef;eJYyg/ ay:BuD;udkom wu,fvdkYawGUjzpfcJh&if
ET wdkY om;trdawG tqifajywJhtaMumif;? tNrJwrf;owd&aewJh
taMumif;? ukodkvfaumif;rIawGudkvnf; ay:BuD;twGuf &nfpl;vkyfay;
wJhtaMumif;av;omajymay;yg/
bbudv
k nf; t&m&mwdik ;f twGuf aus;Zl;wifygw,f/ aumif;&mbHk
b0rSm usef;rmaysmf&TifpGm aeEkdifygapvdkY tNrJwrf;qkawmif;aeygw,f
...bba&
wlr
ET

cifrif&ygaom rdwfaqG(udkxdef)
uRef a wmf yef ; csD t od k i f ; t0k d i f ; od k Y ajcpH k y pf N yD ; 0if c gurS m
OD ; pG m od u Rrf ; cif r if c J h & wJ h ud k x d e f e J Y reef ; wd k Y u d k d k ; om;yG i f h v if ; eJ Y
azmfa&TcifrifrI tNyHK;awGaMumifh nD&if;tpfudkvdk cifrifcJh&ygw,f/
[efaqmifrIr&SdbJ pdwf&if;twdkif; qufqHwwfrIaMumifhvnf;
uRef a wmf wnf axmif c J h w J h Royal Hantha Art Gallery rS m
rdom;pk0iftjzpf zdwfac:cJhwmaygh/
NyD;cJhwJh e0a';rSmvkyfcJhwJh udkxdef&JU Art Show rSm udkxdefudk
aemufqHk;awGUcJh &wmjzpfayr,fh udkxdefa&;qGJay;xm;wJh uRefawmfh&JU
yHkwlyef;csDum; uRefawmfh Gallery rSm csdwfqGJxm;orQ umvywfvHk;
udkxdef uRefawmfhtem;rSm&Sdaeovdk cHpm;rdaerSmyg/
A[dk blwmHkBuD; ('Db0rSm) acwvmqHkMu&ayr,fh vlwdkif;[m
udk,fh&xm; udk,fpD;NyD; udk,fhtcsdeftwdkif; udk,fc&D;oGm;aeMu&wmyg/
udx
k ed pf ;D wJ&h xm;u aumif;&mrGe&f m bHb
k 0udk c&D;qufNyD; oHo&m
c&D;wdw
k hJ c&D;qH;k blwm(edAm ef)udo
k mG ;wJh &xm;jzpfygapvdYk qEjyKqkawmif;
ay;w,f/
cif r if & ygaom
OD;rsKd;jrifh(yef;csDvGef;az)
bba&
bb ta0;udk xGufoGm;NyDaygh/
yD;yD;uawmh "mwfyHkudkMunfhNyD;awmh owd&aer,faemf/
aumif;uifbHkrSmxuf ewfjynfrSm aysmf&TifpGm aeEdkifygap/
'gayr,fhvnf; bb0wpfa,muf txD;rusefygbl;/
bbudk t&m&mwdkif;twGuf aus;Zl;wifygw,f/
wlr
yD ; yD ;
udkxdef
kyjf ybk&ifvaYkd jymvd&Yk avmufatmif tm;ustwk,cl &hJ olyg/ vlcsif;
awGUqHkcifrif rdawmhvnf; tvGefoabmaumif;NyD; aysmfaysmf&Tif&Tif
aewwfwJh tEkynm&Sifwpfa,mufyg/
taoapmvdkY tvGefrSajrmrdygw,f/
udkxdefaumif;&mok*wda&mufygap/

udkxdef
ajymp&mpum;r&Sdawmhbl;
w&m;jyoGm;wmudkawmh
aus;Zl;wifygw,f
cHEkdif&nf&Sdwm owdyJvdkY,Hkw,f
jrwfcdkif
yef;oD;avmu&JU tvSty tEkt&GokyfazmfEdkifaom yef;csDq&m
wpfOD;tjzpf&SdaecJhaom yef;csDa&;qGJcJhaom Nrdwf0if;xdefudk trSwf&ap
aomtm;jzifh
0rf;enf;pGmjzifh
armifjrcdkif
udkxdef
'Db0twGufawmh NyD;NyDayghAsm
vS x G P f ; atmif
udkxdef
yef;csDavmu? kyfjyavmutwGufawmh
tBuD;rm;qHk; qHk;HI;rIBuD;yg tpfudk&m
tpfudk udkxdefwpfa,muf
aumif;&mbHkb0a&mufygapvdkY
qkawmif;vdkufygw,f/
tpOf a v;pm;vsuf
ausmfwifh
udkxdef
cGJoGm;csdef apmw,fAsm
pdefrsKd;jrifh
0if;xdef
aumif;wJhb0 tNrJa&mufygap
armifarmifvSjrifh

udk0if;xdef
apmvGef;vSw,f
udkxdefudk ESajrmw,fAsm
umwG e f ; armif a rmif a tmif
udkxdef
'Dwpfacgufvm&wm raysmfawmhbl;Asm/
ausmf&Sdef
udkxdef
ESajrmwopGmjzifh
nDav; udk0if;xdef
aumif;uifu {&mrMu,fyGifhBuD;wpfyGifh kwfw&ufa<uusovdk
cHpm;vdkuf&w,f/
yef;csDOD;aZmf0if;(Munfhjrifwdkif)
udkxdef
udx
k ed u
f kd rjrifz;l ao;cifuwnf;u av;pm;MunfnKd pdwef YJ udx
k ed &f UJ
kyfjyumwGef;yHkav;awGudk twk,lNyD;qGJcJhwJolyg/ tJ'DtcsdefrSmawmh
uRefawmf 7^8wef; ausmif;om;av;t&G,faygh/
'gayr,fhvdkY arQmfvifhrxm;wJh EkdifiHhwm0efxrf;aqmif&wJht&G,frSm
udkxdef&SdaewJh jzL;NrdUudka&mufvmNyD; udkxdefeJY&if;ESD;cJh&vdkY twdkif;rod
vnf; 0rf;omcJh&jyefygw,f/ udkxdefeJY &if;ESD;umrS wefzdk;jzwfvdkYr&wJh
tEkynm&SifwpfOD;jzpfrSef; odcJh&jyefygw,f/ uRefawmfhvdkyJ udkxdef&JU
tEkynmudkcspfjrwfEkd; wefzdk;xm;wJholawG trsm;BuD;&Sdaew,fav/
(10?8?2013)aeYonf tcsdefrSmawmh udkxdefudkcspfjrwfEdk;wJholawG
tm;vHk;udk udkxdefuausmcdkif;oGm;cJhw,faemf/ apmvGef;ao;w,fvdkY
uRefawmftygt0if udkxdefudk cspfjrwfEdk;wJholawGu xifaeMu,fav/
'gayr,fhvnf; vlom;wdkif; ausmfvGefvdkYr&wJht&mjzpfaeawmh 'DvdkyJ
ajzodrfhMu&wmaygh/
bmyJajymajymav ausmcdkif;oGm;wmawmh
apmvGef;w,fvdkY xifaerdw,f udkxdef&,f
cspfnD
atmifEkdifOD;
udkxdef om;av;
om;wpfa,mufq;kH H;I cJ&h wJh rdcifwpfa,muf&UJ aMuuG0J rf;enf;rI[m
bmeJYrS EdIif;,SOfr&Ekdifyg/
om;av; aumif;&mok*wdvm;ygap/
tar
a':vSodrf;
aZ,s0wD
bdk;bdk; om; yef;csDNydKifwm yef;csDqk (3)qk&w,f/ om;BuD;vm&if
bdk;bdk;vdk yef;csDq&mBuD;vkyfr,faemf/ bdk;bdk;vdk aumifrav;vSvSav;
awGa&;r,f/ yef;csDum; awGa&;r,f/ urmausmfyef;csDq&mBuD;vkyfr,f/
bdk;bdk;tm;ay;yg/
bdk;bdk;&JUajr; ydkif
bdk;bdk; yef;uav;u rif;orD;yJvkyfcsifw,f/ udkudk yef;csDa&;&if
yef;uav; armf',fxdkifay;r,f/
ajr; yef;uav;

owif;aqmif;yg;

V o l : ( 2 ) , N o . ( 70 )

wefzdk;&SdvS vli,fb0
1999 ckEpS ?f Mo*kwv
f (12)&ufaeYrS tpjyKNyD;
tjynfjynfqdkif&m vli,frsm;aeY (International
Youth Day)udk usif;yjyKvkyfcJhMuonf/ tjynf
jynfqdkif&m vli,frsm;aeYonf urmwpf0ef;&Sd
vl i ,f a wG \ pG r f ; aqmif & nf e J Y tif t m;awG u d k
*kPfjyKzdkYaeYwpfaeYa&G;cs,fjcif;jzpfonf/
urmhukvor*tzGJUBuD;u ,aeY vli,ft
ouf(10)ESpu
f (14)ESpt
f Mum;&Sd vli,fv&l ,
G rf sm;
\ vdktyfcsufrsm;udkowdjyKrdapzdkY tjynfjynf
qdik &f m vli,frsm;aeYukd owfowfrw
S rf w
S af ecJMh u
yg\/ tjcm;wpfzufrsm;rS vli,fawGonfvnf;
tjynfjynf qdik &f m vli,frsm;aeYwiG f olwYkd cspfcif
av;pm;Mu&aom ol i ,f c sif ; awG e J Y rd w f a qG
rsm;qDodkY tcsif;csif;qufoG,f pmo0PfvTm
ay;ydkYjcif;ponfwdkY qifETJMuonf/
tjynfjynfqdkif&m vli,frsm;aeY\ tawG;
tjrifrsm;onf ]AD,ifemESihf MopBwD;,m;rSm &Sad om
vli,frsm;uae ]vli,fzdk&rf}udk pwifjyKvkyfcJh
MuNyD; ,if;zdk&rfuae tjynfjynfqdkif&m vli,f
rsm;aeY owfrw
S zf Ykd 1991 ckEpS u
f wifjyMuonf[k
qdkyg\/ urmhvli,fzdk&rfuaepNyD; urmhukv
or* vli,f&efyHkaiGwpf&yfxlaxmifcJhMuonf/
1998 ckESpf Mo*kwfv(8)&ufrS (12)&ufaeYtxd ay:wl*DEdkifiH?
vpbGef;NrdKUrS (54)Budrfajrmuf? urmhukvor* taxGaxGnDvmcHBuD;
usif;ycJhonf/ vli,fa&; 0efBuD;XmetoD;oD;rsm;\ urmvHk;qdkif&m
uGefz&ifhu Mo*kwfv (12)&ufaeYudk tjynfjynfqdkif&mvli,frsm;aeY
tjzpf owfrw
S zf Ykd axmufcw
H u
dk w
f eG ;f csuftm; qH;k jzwfcsuf (54^120)ESihf
twnfjyKcJhMuygonf/ ,if;aeYrSpwifNyD; ESpfpOf Mo*kwfv (12)&ufaeY
a&mufwdkif; tjynfjynfqdkif&m vli,frsm;aeYudk usif;yjyKvkyfcJhMuonf/
tjynfjynfqdkif&mvli,frsm;aeY\ &nf&G,fcsufonf vli,frsm;udk
txl;*kjyK apNyD; urmvH;k qdik &f m vIy&f mS ;rItpDtpOfu e,fy,fq,fcrk mS
atmifjrifrI &nf&G,fcsufESifh taumiftxnfazmfaqmifcJhyg\/ vIyf&Sm;rI
tpDtpOf e,fy,fq,fckonf iwfrGwfacgif;yg;jcif;? qif;&JEGrf;yg;jcif;?
ynma&;? tvkyftudkif? usef;rma&;? aq;0g; tvGJoHk;jcif;? uav;
oli,f&mZ0wfrI? tyef;ajzjcif;? tm;upm;? uav;ESifh trsKd;orD;? o
bm0uywf0ef;usifxdef;odrf;jcif; ponfwdkYjzpfonf/
2010 jynfEh pS f tjynfjynfqikd &f mvli,frsm;aeYwiG f urmukvor*
taxGaxGtwGif;a&;rSL; rpwmbefuDrGef;\ o0PfvTmu ]vli,frsm;
onf uREfyk w
f Ykd aqmif &Guv
f yk af qmifaeaom qif;&JraJG wrI yaysmuf&ef?
ul;qufa&m*gtygt0if &moDOwkajymif;vJjcif;tay: wHkYjyefrIrsm;ESifh
&mpkopf\ zGUH NzdK;wd;k wufryI ef;wdik rf sm;qDoYkd avQmufvrS ;f &mwGif ta&;BuD;
aom u@rsm;yg0ifaqmif&Gufaeygonf/ uREfkyfwdkY urmhukvor*
tzGJU0ifEkdifiHrsmtaejzifh vli,frsm;twGuf &if;ESD;jrKyfESHrIrsm; ydkNyD;tm;ay;
vkyfaqmifrIrsm; jzpfay:apvdkygaMumif;o0PfvTmyg;cJhonf/
jrefrmEkdifiHawmf orwOD;odef;pdef\ (1?8?2013)&uf? Mumoyaw;
aeY ajymMum;aom a&'D,dkrdefYcGef;rSmvnf;vli,fawGtwGuf BudK;yrf;

aqmif&Gufay;rnfh tpDtpOfrSm jynfwGif;Nidrf;csrf;a&;&atmif qif;&JEGrf;


yg;rIavsmhcsjcif; pD;yGm;a&;jyefvnf zGUH NzdK;wd;k wufvmatmif uRefawmfw&Ykd UJ
rsKd;qufopfvli,frsm;twGuf ydkrdkaumif;rGefwJh tem*wfawGzefwD;ay;
EkdifzdkY wpdkufrwfrwf BudK;yrf;aqmif&Gufvsuf&SdaMumif;ajym Mum;oGm;
cJhygonf/
jynfaxmifpo
k rwjrefrmEdik if aH wmf orwOD;ode;f pdef trdeeYf mcHjcif;?
urmu
h v
k or*taxGaxGtwGi;f a&;rSL; rpwmbefurD eG ;f \ o0PfvmT
tm; tav;*kjyKjcif;paom t&nftcsif;rsm;ESifhtwl &efukefwdkif;
a'oBuD;? awmifydkif;cdkif? wGHaw;NrdKUe,f? a&TavSacsmif;(wGJ)aus;&Gm
tkypf ?k oJuek ;f aus;&GmwGif vli,frsm;u (12?8?2013) &uf? we*FaEGaeY?
eHeufwiG f tjynfjynfqikd &f mvli,frsm;aeY (International Youth Day)ESihf
pmaya[majymyGJ pmpDu;kH NydKifyrJG sm;udk usif;ycJMh uonf/ ,if;tcrf;tem;
jzpfajrmufa&;twGuf vlom&ef;a0gvf zuf'a&;&Sif; jrefrm (Lutharen
World Federation Myanmar)-(LWF) vli,f (NGO)tzGJUonf 2009
ckESpfrSpwifNyD; bdkuav;NrdKUe,f? zsmyHkNrdKUe,f? a';'&JNrdKUe,f? wGHaw;NrdKU
e,f? NrdKUe,fav;ckudk pDrHudef;pwif0ifa&mufcJhNyD; wGHaw;NrdKUe,fwGif
oJuek ;f ? a&TavSacsmif;? wmay:? aiGyef;pk? wmuke;f ? a&wHcg;? yoD(a&SU)?
yoD(aemuf) aus;&Gmrsm;wGif pDru
H ed ;f ESpcf jk zifh aqmif&u
G Mf uNyD; pDru
H ed ;f (1)
onf aus;vufvrl I bufpzkH UHG NzdK;a&;pDru
H ed ;f / pDru
H ed ;f (2)onf uav;ESihf
vli,fpGrf;&nf zGHUNzdK;jrifhwifpDrHudef;wdkYjzpfonf/
aus;vufvrl b
I ufpzkH UHG NzdK;a&;pDru
H ed ;f wGif acgif;pOfav;ckEiS hf aqmif
&Gufvsuf&Sd onf/ acgif;aqmifydkif;OD;aqmifolrsm; pGrf;&nfjrifhwifjcif;?
obm0ab;'Pfavsmhcsjcif;? qif;&JraI vsmhenf;yaysmufapjcif;? 0efxrf;
rsm; pG r f ; &nf j r i f h w if j cif ; wd k Y j zpf N yD ; uav;ES i f h v l i ,f p G r f ; &nf j r i f h

wifzGHUNzdK;pDrHudef;onf uav;ESifh udk,f0ef


aqmifaoqHk;EIef;avsmhcsa&;? vli,frsm; pGrf;
aqmif&nfw;kd wufzUHG NzdK;a&;ponfrsm; aqmif
&GufMuonf/
,if;aeY pmaya[majymyGJwGif pma&;
q&m GefY[H(MuLawm)u vli,fzGHUNzdK;a&;
ESihf y&[dw pdwx
f m;acgif;pOfuv
kd nf;aumif;?
jyefMum;a&;0efBuD;Xme wGHaw;NrdKUe,f? jyef
Mum;a&;ESifh jynfolUqufqHa&;OD;pD;Xme OD;pD;
rSL; OD;oufOD;u pmMunfhwdkufvkyfief;ESifh pm
Munfhwdkufa&&SnfzGHUNzdK;wdk;wufa&;? odrSwf
zG,f&mrsm;udk a[majymcJhMuonf/ pmpDpmuHk;
NyKd ifyu
JG kd aus;&Gmobm0ywf0ef;usif xde;f odr;f
a&;? wdkYaus;&GmpmMunfhwdkuf acgif;pOfrsm;jzifh
,SOfNydKifapcJhonf/ pmpDpmuHk;tuJjzwftjzpf
pma&;q&m atmifjrifh (opfvyk if ef;)ESihf LWF
vli,facgif;aqmifrsm; yl;aygif;aqmif&u
G cf MhJ u
onf/ tcrf;tem;udk arwmpuf0dkif;aw;
oDcsif; 0dkif;zGJUoDqdkNyD; atmifjrifpGmkyfodrf;cJh
onf/
&efukefwdkif;a'oBuD;? awmifydkif;cdkif?
wGHaw;NrdKUe,f? a&TavSacsmif (wGJ) aus;&Gm
tkypf ?k oJuek ;f aus;&GmwGiu
f sif;ycJMh uaom tjynfjynfqikd &f m vli,frsm;
aeYonf ,if;aus;&Gmrsm;&Sd vli,farmifr,frsm; wuf<u&Tifvef;pGm
pGrf;aqmif&nfudk pma&;oludk,fwdkifawGUjrifcJh&onfjzpf 0rf;omyDwd
cHpm;cJh&yg\/
,aeY vli,ftcsKdUonf okyfysuf0wfpm;qif,ifrIrsm;? rl;,pf
aq;0g;ESifh t&ufaopm tvGeftuRH oHk;pGJrIrsm;ESifhtwl Oya'rJh usL;
vGerf rI sm;jyKvky&f adS eMuonfukd a&;Mu? ajymMu? qdMk u Mum;odae&onf/
xdkvli,frsm;\ tem*wf pdwfysuf&ifav;rdonf/ xdkpdwfysufrIrsm;ESifh
qefu
Y sifbufwnfNidrv
f ef;qef;wuf<upGm vlraI &;todpw
d jf zifh y&[dw
vkyfief;rsm;wGif yg0ifaqmif&GufaeMuonfh vli,farmifr,fav;rsm;udk
awGUjrif&jyefawmh vli,frsm; tem*wftwGuf tm;wufrdonf/ ,aeY
vli,frsm;onf aemifvBl uD;jzpfvmMurnf/ vli,ft&G,b
f 0uwnf;u
Avig;wef jynfh0rSefu wdkif;jynfwm0ef ycHk;ajymif;xrf;aqmifMu&rnfh
vlBuD;rsm;jzpfvmMurnf/ odt
Yk wGuf urmvlO;D a&\ oH;k yHw
k pfy&kH adS eonfh
touf(15)ESpfESifh (24)ESpftMum;&Sd vli,frsm;onf ESpfq,fhwpf&mpk
urmht0ef; EkdifiHwdkif;vli,farmifr,frsm;twGufbufaygif;pHkrSm tusKd;
&Spd mG zGUH NzKd ;wd;k wufvmzdYk vli,farmifr,frsm;uOD;pD;OD;aqmif vkyaf qmifMu
&rnfjzpfyg\/
tjynfjynfqdkif&mvli,frsm;aeY (International Youth Day)ESppf Of
usif;y&mwGif wefzdk;od? tusKd;&SdpGm aqmif&GufwwfMuzdkYvdkygonf/
odkYtwGuf ]vli,fta&GU wdk;wufapzdkYa&SUodkY} aqmifyk'fESifhtnD jrefrm
EkdifiHwpfeHwpfvsm; wefzdk;&SdvS vli,fb0BudK;pm;Muyg vli,farmifr,f
wdkY[k qEjyKwdkufwGef;a&;om;&ayonf/
atmifjrifh(opfvkyfief;)

usL;ausmfaexkdifolrsm; pkaygif;tif;pdefpnfyifHk;a&SY Nidrf;csrf;pGmqExkwfazmf . . .


&efukef? Mo*kwf(30)
&efukefwdkif;a'oBuD;? tif;pdefNrdKUe,ftwGif;&Sd Armr&Sdqif;&Jom;
usL;ausmfaexdkifolrsm;pkaygif; usL;ausmftdrfrsm;wGifaexdkifMuaom
bdk;bGm;rdbrsm;? ausmif;om;?ausmif;olrsm;? t&G,fra&mufao;aom
uav;oli,frsm;\aexdkifrItcuftcJjyemrsm;udk ulnDajz&Sif;ay;
apvdkaom&nf&G,fcsufrsm;jzifh Nidrf;csrf;pGmpDwef;vSnfhvnfqExkwf
azmfyu
JG kd Mo*kw(f 30)&uf? eHeufyikd ;f pwifum ykvv
J rf;? OD;xGe;f rSww
f ikd rf S
pwifum (jrefrmEdkifiHom;ppfppfawG? usL;ausmfwmr[kwfyg? aep&m
r&Syd g/ ArmrSe&f if? Ak'b
momrSe&f if? 0gwGi;f rSmtdrrf ajymif;cdik ;f yg/ Edik if o
H m;
r[kwfolawGawmifaep&may;&if EdkifiHom;ppfppfawGrSmaep&mr&bl;
vm;/ usL;ausmfaetdrfjynfolawGudk rJxnfhckdif;wmb,folawGvJ/
(2005)ckESpfa&muf&if usL;ausmfaetdrfjynfolawGudk bmvkyfckdif;vJ/
usL;ausmfawGudkzsufr,fqdk&if tukefzsuf/ vufoifhudkvdkufrzsufygeJY/
usL;ausmfaetdrfrS ArmawGudk ru,fMuawmhbl;vm;ponfhydkpwmESifh
qdik ;f bkwpf mom;rsm;udik af qmif tiftm;(200)ausmfcefo
Y nf jynfawmf
omvrf;rSwqifh atmuf r*Fvm'Hkvrf;twdkif;Nidrf;csrf;pGmpDwef;vSnfh
vnfcJhMuNyD; &efukefNrdKUawmfpnfyifom,ma&;aumfrwD? tif;pdefNrdKUe,f
pnfyifom,mtkycf sKyfa&;rSL;H;k a&SUwGi&f yfem;MuNyD; owif;rD',
D mrsm;\
odvdkonfrsm;udk qExkwfazmfyGJwGifyg0ifolrsm;u jyefvnfajzMum;Mu
aMumif;od&onf/ tqdkygusL;ausmfaexdkifolrsm;u tif;pdefNrdKUe,f?
Nrd K Ue,f & J w yf z G J U rS L ;xH Nid r f ; csrf ; pG m pD wef ; vnf h v nf E d k i f & ef t wG u f
Mo*kwfv(23)&ufaeY aeYpJjzifhwifjyavQmufxm;cJhMuaomfvnf; tqif
rajyrIrsm;&SdcJhaomaMumifh &efukefwdkif;a'oBuD;&JwyfzGJU? &efukefwdkif;

a'oBuD;&JwyfzGJUrSL;Hk;odkY t,lcHvTmqufvuf wifjyavQmufxm;cJh&m tcg wefb;kd enf;tdr,


f mrSwefb;kd rQwtdr&f mpDru
H ed ;f jzpfomG ;onft
h wGuf
&efuek w
f ikd ;f a'oBuD;&Jwyfzu
JG rSL;H;k rS(23-8-2013)&ufpjJG zifh Nidr;f csrf;pGmpk arQmfvifhcsufrJhcJh&NyDjzpfaMumif;? ,cktcgwGifvnf; &efukefNrdKUawmfpnf
a0;cGifhESifh Nidrf;csrf;pGmpDwef;vSnfhvnfcGifhjyK&ef avQmufxm;jcif;tm;jiif; yifom,ma&;aumfrwD? tifpdefNrdKUe,f? trSwf(4)pnfyifw&m;Hk;rS jypfrI
y,fc&H jcif;tay: wifoiG ;f onft
h ,lcv
H mT udk pdppf&mavQmufxm;onfu
h pd qkdif&m usifhxHk;Oya'yk'fr(68)jzifh pGyfpGJcH&olodkY cstyf&eforefpmt&
udck iG jhf yKay;oifo
h nf[k oH;k oyfonfo
h abm&&Syd gaMumif;? odyYk g ,if;\ vlBuD;rif;onf(1)pnfyif (28)udk usL;vGefaMumif;ESifhpGyfpGJcsuf&Sdonfudk
avQmufvTmESifhyl;wGJygtcsuftvufrsm;twkdif; Nidrf;csrf;pGmpka0;cGifhESifh xkacs&Si;f vif;&ef vma&mufapvdo
k nfjzpf w&m;olBuD;a&SUod[
Yk k azmfjy
Nidr;f csrf;pGmpDwef;vSnv
hf nfjcif;udk aqmif&u
G cf iG jhf yKvdu
k af Mumif; wkid ;f a'o yg&So
d nfh orepf mrSmvnf;tBudrBf udraf y;ydjYk cif;cHae&ojzifh usL;ausmfae
BuD;&JwyfzGJUrSL;rS t,lcHvTmudkcGifhjyKonfhtrdefY (trSwfpOf? 8^2013) xkid o
f rl sm;udk ulnaD pmifah &Smufay;Edik rf nfo
h u
l kd arQmvifah emuygaMumif;?
jzifhMo*kwfv(27)&ufaeYu cGifhjyKay;cJhaMumif;od&onf/
xkdYtjyif usL;ausmfaexkdifolrsm;pkaygif; &efukefwdkif;a'oBuD;? pnfyif
qExkwfazmf&mwGifOD;aqmifyg0ifcJhonfh OD;pdk;0if;EkdifrS ,ckvkdqE om,ma&;0efBuD;Xme? 0efBuD;? &efukefNrdKUawmfpnfyifom,ma&;
xkwfrIESifhywfouf &Sif;vif;ajymMum;&mwGif &efukefNrdKUawmfpnfyif aumfrwDOu|? &efukefNrdKUawmf0efxHodkY (22-5-2013)&ufpGJjzifhwpf
om,ma&;aumfrwDrS NrdKUawmfoefY&Sif;om,ma&;ESifh,mOfpnf;urf;?vrf; Budr?f (30-5-2013)&ufpjJG zifw
h pfBudr?f (12-6-2013)&ufpjJG zifw
h pfBudr?f
pnf;urf;rsm;twdkif;vkdufem&ef vrff;ab;aps;onfrsm;? vrf;ab;0J?,m pkpkaygif;(3)Budrftoem;cHwifjycJhaomfvnf; ,ckjzpfay:vmonfh tajc
tzDtqG,f usL;ausmfrIrsm;udk txl;pDrHcsufrsm;csaqmif&Gufvsuf&Sd taerSmydkyif qdk;0g;vmojzih ,aeYtcgwGif usL;ausmfaexkdifolrsm;
ygonf/ odkYfygvlBuD;rif; aexdkifvkyfudkifaeaom cGifhjyKcsufrJhtaqmuf tm; oem;iJhnmulnDrnfholudkom arQmfvifhaerdygaMumif;jzifh xkwfazmf
tOD;rSm pnfyifom,m vrf;e,f{&d,m? yvufazmif;pBuFefay:wGifvkyf ajymqdkoGm;cJhNyD; ,ckvdkqExkwfazmfyGJrwdkifrD Mo*kwfv(29)&uf eHeuf
udik jf cif;? aexdik jf cif;awGU&Sad e&ojzifh (17-8-2013)&uf aemufq;kH xm; ydkif;uvnf; American Center (i-PACE) program conflict transforajymif;a&GUay;yg&eftaMumif;Mum;vmygaMumif;? ,ckvkd0gwGif;rdk;wGif;um mation classr rSq&mra':eef;avmifcef; OD;aqmifonfh oifwef;om;
vwGif tdrfajymif;a&GU&efrvG,fulovdk uav;i,frsm;\ynmoifMum;rI rsm;onf ausmif;oifcef;pmtaxmuftuljyK jyifyvufawGUavhvma&;
tydik ;f wGiv
f nf; tcuftcJrsm;&Sv
d mEdik af Mumif;/ vuf&adS exkid Mf uolrsm;rSm tjzpf tif;pdefNrdKUe,f? atmifqef;NrdKUe,f? ykvJvrf;&Sd usL;ausmfaexdkif
vufvIyfrSyg;pyfvIyfEdkifMuonfh usyef;tvkyform;rsm;omjzpfNyD; trSef vsuf&adS om rdom;pkrsm;ESiahf wGUqH
k odvo
kd nfrsm;udk awGUqHak r;jref;oGm;cJh
wu,faexkid pf &mr&S
d om ,ckv'dk u
k c aH exkid Mf u&jcif;jzpfaMumif;? Edik if H aMumif;od&Sd&onf/
awmfrS pDpOfaqmif&GufcJhonfh wefbdk;enf;tdrf,mpDrHudef;rSmvnf; ,ck
nDnDxGef;

aqmif;yg;

q&mqdo
k nfrmS q&marmif0o
H udk qdv
k ykd gonf/ q&mhukd uRefawmf
u tpfuBkd uD; q&m wpfcgw&HcspfpEd;k jzifh q&m0H[ak c:onf/ q&murl
uRefawmhftm; AdkvfrSL;q&m&J odkYr[kwf armif&J[kac:qdkwwfonf/
q&mESiu
hf Refawmf\ cifrif&if;ES;D rIonf trSet
f wdik ;f 0efc&H vQif q,fpek pS f
wpfpu
k mvrQyifr&Scd yhJ g/ odaYk omf uRefawmfwYkd twlwal ygif;pnf;vkyu
f ikd f
aqmif&GufcJh&aom vkyfief;awGursm;onf/ oabmxm;uGJvGJwmvnf;
&Sd? wlwmvnf;&Sd? aysmf&TifMunfEl; wmvnf;&Sd? pdwfqdk; rmefapmifwm
vnf ; &S d ? at;wpf c gyl w pf v S n f h E S i f h a qmif & G u f c J h M uonf / q&mBuD ;
vlxpk ed 0f if; pum;ESihf ajym&ygvQifq&marmif0o
H u ,kMH unfcsufaMumifh
tusOf;us axmifxGuf? emrnfrnf;0ifpma&;q&m? uRefawmfu pmay
uifaywdkifjy'g;wpfvrf;? oHwpfvrf;jzpfMuonf/ q&mqkH;yg;oGm;rI
twGuf tdrfudkvnf;ra&muf? q&mYaemufqkH;c&D;udkvdkufvnf;rydkYEkdif
cJah om uRefawmft
h aejzif&h aJ bmf&aJ bmfq&mwpfO;D tay: wm0efrausol
tjzpf udk,fYudkudk,fcHpm;&ygonf/ xdkYaMumifhvnf; uRefawmftrSef w
u,f cspfcifav;pm;&ygaomq&mhtwGuf pmpkudka&;om;rdjcif; jzpf
onf/
2005 ckESpf pmaypdppfa&;Xmeudk uRefawmfpwif wm0ef,lcsdef
q&mu zwfp&m*sme,frsdK;wGif q&mhZmwd a0gNrdKUu pD;yGm;a&;? vlrIa&;
taMumif;t&mav;awGudk aqmif;yg;zGJY a&;om;aecsdef? tawG;tjrif
r*Zif;rsdK; pmayESiphf me,fZif; avmuqdik &f m taMumif;t&mav;rsm;udk
a&;om;ay;ydkYaecsdefjzpfonf/ pmydkYaemufusrIawG? w,fvDzkef; jywf
awmufrIESifh zkef;cay;oGif;&rIawGudk vlxkudk,fpm;cHpm;csufav;rsm;
tywfpOf a&;om;aecsdefvnf;jzpfonf/ 2006 ckESpf\ wpf&ufaomaeY
wGif q&mYpmtkyfwpftkyftm; okwpG,fpkHqkay;&ef oufqdkif&mpmayqk
a&G;cs,fa&;tzGJYu wifjyvmcJhonf/ xdkpOfu pmayESifhywfoufaom
taMumif;t&mESihf vIy&f mS ;rIrsdK;pku
H dk xde;f csKyfxm;csdev
f nf;jzpfojzifh pmay
pdppfEiS rhf w
S yf w
Hk ifXmeodYk odw
Yk ifjy&jcif;jzpfonf/ uRefawmfwt
Ykd aejzifh
emrnfrnf;pm&if;0if pma&;q&mwpfa,mufukd qkay;rvm;? ray;rvm;
qdo
k nfukd twefMumpOf;pm;ok;H oyfcMhJ uNyD; aemufq;Hk qkay;&ef twnf
jyKcJhMuonf/ pifppfwGifvnf;pdppfa&;rl0g'onf pme,fZif;avmuom;
rsm;eSifh&efolozG,fr,kHrMunf qufqHaecJhonfhvkyf&yfrsm;tpm; pmay
avmuzGNYH zdK;wd;k wuf&ef ESpOf ;D ESpzf ufaygif;pnf; aqmif&u
G Mf u&rnfh tcsdef
jzpfaMumif; csrSwx
f m;aomaMumifjh zpfygonf/ xdt
k csderf pS q&m armif
0Hoonf eDnKd a&mifv,
G t
f yd w
f pfv;Hk udv
k ,
G u
f m jrefrmhpme,fZif;avmu
tv,fodkY 0Hh0hHMuGm;MuGm;jyefvnfa&muf&SdvmcJhonf/
2008 ckESpf em*pfrkefwdkif;onf EdkifiHtwGuf qdk;usdK;rsm;pGmudkay;
pGrf;cJhouJhodkY wpfzufwGifvnf; pmayvGwfvyfrIaumif;usdK;rsm;pGmudk
ay;pGrf;cJhygonf/ rkefwdkif;'PfaMumifh EdkifiHol? EdkifiHom;rsm;\ pdwfcHpm;
rItpkpu
k v
kd nf;aumif;? jyefvnfwnfaxmifa&;twGuf vkt
d yfaomulnD
rItpkpu
k v
kd nf;aumif; xdak cwftywfpOf *sme,frsm;vk;H 0enf;yg; vGwf
vyfpGm ykHESdyfazmfjycGifh&cJhMuonf/ wpfNydKifeufwnf;wGif zGJYpnf;ykHtajccH
Oya'twnfjyKa&G;aumufyGJudkvnf; usif;ycJhonf/ zGJUpnf;ykHtajccH
Oya' (2008 ckESpf) udk vlxkuaxmufcHtwnfjyKvkdufcsdefwGif pmay
pdppfa&; rl0g'rsm;onfvnf; wpfrsdK;wpfzaHk jymif;vJvmcJo
h nf/ wpfcsdeu
f
EdkifiHa&;udk vkH;0rxdrawGY& qdkonfhtpm;? 'Drdkua&pDEdkifiHa&;qdkonfrSm
rnfonfrh nfyq
Hk o
kd nfukd jynfow
l Ykd od&adS p&efr0l g'jzpfvmcJo
h nf/ odjYk zifh
1948-62 ckESpf 'Drdkua&pDacwfESifh rD'D,mtajctaersm;udk acwfvlwdkY
oifcef;pm,lEdkifap&efcGifhjyKay;&onf/ q&m armifpl;prf;? q&mvlxk
pdef0if;? armif0Ho? ausmf0if;? udkudkvSdKif? wifnGefY? a'gufwmae0if;
armifESifhtjcm;aom EkdifiHa&;pmaya&;om;ol uavmif&SifwdkY\ aqmif;
yg;rsm;rSm tvGef a&yef;pm;cJo
h nf/ wyfrawmf Adv
k cf sKyfa[mif;tcsdKUvnf;
pma&;q&mrsm;tjzpf ay:xGufvmcJhouJhodkY q&mudkudkarmifBuD;?

V o l : ( 2 ) , N o . ( 70 )

ocifwifjrponfh qdk&S,fvpfacwf pma&;q&mBuD;rsm;\ aqmif;yg;rsm;


onfvnf; vlBudKufrsm;cJhonf/ q&marmif0Hoonf pme,fZif;vGwf
vyfciG t
hf wGuf Ekid if w
H umESiahf omfvnf;aumif;? twdwu
f mv jynfwiG ;f
tajctaersm;ESifhaomfvnf;aumif;? rsufarSmufacwf pme,fZif;
avmutajctaersm; ESifhaomfvnf;aumif; oifcef;pmazmfxkwf
a&;om;aom owif;aqmif;yg;tpkpkudk a&;om;azmfaqmifcJhonf/ xdkY
aemufwiG f jynfoaYl cwf[al omtrnfjzifh *sme,fxw
k af 0cGiu
hf kd q&mu
&&SdcJhonf/ ,if;*sme,f ajymcsifvGef;vdkY[laom u@jzifh pmayvGwf
vyfcGifhqdkif&m taMumif;t&mrsm;udk tywfpOfa&;om;azmfjycJhonf/
jynfolYacwfwGifazmfjyrnfh owif;aqmif;yg;rsm;ESifhywfouf xdkpOfu
q&m armif0Ho? q&mazjrifhwdkYudk tywfpOfvdkvdk vludk,fwdkifwpfenf;?
w,fvDzkef;jzifhwpfzkHqufoG,fawGY&SdcJhMu&onf/ &efjzpfvdkuf? jyefcspf
vdu
k Ef iS hf oabmuGv
J v
JG u
kd ?f em;vnfr&I vdu
k t
f csdeu
f mvrsm;pGmudk ausmf
jzwfcJhMu&onf/ rnfodkYqdkap uRefawmfwdkYonf jyefvnfqkHawGYonfh
tcgwdkif; pme,fZif;rdwfaqGrsm;taejzifh tNrJwrf;&if;eD;pGmqufqH
aexdkifcJhMucsnf;omjzpfygonf/
2011 ckEpS ?f 'Dru
kd &ufwpftpd;k &opf wm0ef,t
l NyD; ESpu
f ek yf ikd ;f wGif
jrefrmpme,fZif;avmutwGuf pme,fZif;qkay;yGJusif;y&ef xdkpOfu
jrefrmEdik if pH mayESiphf me,fZif;tzGu
YJ aqmif&u
G cf o
hJ nf/ xkt
d cg jrefrmEdik if H
pme,fZif;qka&G;cs,fa&; aumfrwD\ OuXwm0efukd q&marmif0o
H tm;
ay;tyf&efnEdS idI ;f cJMh uonf/ q&mu vGwv
f yfpmG vkyu
f ikd cf iG ?hf toif;tzGYJ
wpfck? vlwpfpk\vTrf;rdk;rIrSvGwfvyfrI&rnf[k tmrcHrSom vkyfEdkifrnf
jzpfaMumif;awmif;qkdygonf/ odkYjzifh aemufqkH;q&mYudkvGwfvyfrI
twGuf tmrcHcsufay;NyD; trsdK;om;pmowif;qk a&G;cs,fa&; OuXtjzpf
cefYtyfcJhMuonf/ aumfrwDonfqktrsdK;tpm; 5ck cGJjcm; pdppfa&G;cs,f
a&; qyfaumfrwDrsm; xyfqifhzGJUpnf;aqmif&GufapcJhonf/ odkYjzifhaemuf
qkH;tqifhtwnfjyKa&G;cs,fa&; 'kwd,tBudrftpnf;ta0;wGif qk 4
qktm; tzGUJ 0iftm;vk;H u oabmwlMuaomfvnf; Editorial ac: *sme,f
acgif;BuD;ydik ;f qktwGuf oabmxm;uGv
J MJG uonf/ pdppfa&G;cs,fa&; qyf
aumfrwDu*sme,facgif;BuD;rsm; xku
d w
f efaomqkay;&efr&So
d jzifh Opinion Feature udk ay;vdkaMumif;? ,if;twGuf News Watch *sme,fyg
a':atmifqef;pkMunf\ &mrm,P aqmif;yg;udka&G;cs,fay;aMumif;
tpnf;ta0;wifjyonf/ uRefawmfwdkYuvnf; owif;acgif;BuD;udkom
ay;&efjzpfoifhNyD; *sme,fpmwnf;tzGJYudkom ay;onfYqkrsdK;jzpfoifh
aMumif;? trsdK;om;owif;qkonf owif;orm;rsm; twGuo
f m jzpfoifh
aMumif;? pme,fZif;avmuESifh EdkifiHa&;&IyfaxG;rIrsdK;rjzpfoifhaMumif;ESifh
xdu
k w
f efaomqkr&Sv
d sifvnf; csefvyS x
f m;oifah Mumif;? aqG;aEG;wifjy&m
q&mtawmfacgif;&IyfoGm;cJhonf/ MoZm&Sd*sme,fwdkufBuD; tcsdKUuvnf;
a0zefuefu
Y u
G rf aI wG tifwmeufpmrsufEmS rsm;yvlysHco
hJ nf/ aemufq;Hk
wGif q&monf aumfrwD0iftm;vkH;yg0ifaom tpnf;ta0;udk xyfrH
usif;yNyD; rSefuefaom qkH;jzwfcsufwpfcktm; qkH;jzwfcsrSwf ay;cJhonf/
odkYjzifh 2012 ckESpf rwfv 18 &ufaeYwGif jrefrmEdkifiH\ yxrtBudrf
trsdK;om;owif; qkay;yGJ tcrf;tem;udk trsdK;om;uZmwf&kHBuD;wGif
usif;yEdkifcJhNyD; pme,fZif; vGwfvyfrItwGuf jzwfawmufrI wpfpkHwpf&m
ryg0ifaom rdefYcGef;tm; q&marmif0Ho u 0ifhMuGm;xnf0gpGm rdefYajcG
EdkifcJhygonf/
2012 ckESpf? ZGefvwGifjrefrmEdkifiH EdkifiHa&;tul;tajymif;
ykHESdyfrD'D,mavmutwGuf pme,fZif;aumifpDzGJYpnf;a&; (11) &ufMum
avhvma&;c&D;wpfcu
k kd International Media Support u pDpOfay;cJo
h nf/
4if;c&D;pOfrSm tif'dkeD;&Sm;? tdEd,ESifh oD&dvuFm&Sdpme,fZif;aumifpDrsm;

tm; avhvm&efjzpfNyD; q&marmif0o


H ? a'gufwm ausmfaZmEdik ?f OD;&Jwif?h
OD;udkudk? OD;pdk;jrifh? OD;xufaZmfEdkifESifh uRefawmfwdkYoGm;cJhMuygonf/
Ekid if w
H um\ pme,fZif;aumifpt
D ,ltqrsm;onf wpfEikd if EH iS hf wpfEikd if H
wlnrD rI &Sb
d J acwfumvrsm;tvdu
k f ajymif;vJaeonfukd avhvm awGU&Sd
Mu&ygonf/ [kEd ikd if [
H w
k Ef ;kd Ed;k ? 'DEikd if [
H w
k Ef ;kd Ed;k jzifh a0cGrJ &jzpfMu&onf/
pme,fZif;aumifpD[laom t,ltqonf 1970 ckESpfcefYu t,ltq
jzpfNyD; rsufarSmufacwfrl rnfodkYrQ tokH;rwnfhEdkif awmhaMumif;vnf;
a0zefajymMum;onfh pma&;q&mtoif;tzGJYESifh EdkifiHrsm;udkvnf;awGYcJh
&onf/ odkYavm? odkYavmc&D;pOftwGif;rSmyif uRefawmfwdkYtcsif;csif;
cspfMunf&if;ESD;pGm ajymqdkcJhrIrsm;udk trSwf&rdygao;onf/ e,l;a'vD
odkYoGm;&ef uGmvmvrfylavqdyf acw&yfem;pOftcsdef q&marmif0Ho
u enf;ynmawGuvnf;aumif;vdkufwm? vGwfvyfrIawGvnf; awmf
awmf&aeNyD/ uRefawmhtoufudk tckxuf ESpf 20? 30 i,fvdkY&&if
jyefi,fcsifvdkufwm qdkonfudk trSwf&ygao;onf/ uRefawmfuvnf;
t&Trf;azmufvdkaomqEjzifh q&m0H 'gqdk&if Back to the future &kyf
&Six
f u
J vdjk zpfaeOD;r,f/ tif;pderf mS q&maecJ&h wJu
h mvawGukd jyefa&muf
&vdrrhf ,faemf[q
k akd omtcg tJ'gawmhrvkyyf geJAY sm[l &,farmaysmf&iT f
aomrsufEmS jzifh ajymcJo
h nfuakd rhr&/ q&m&,fvu
kd af omtcg &d;k om;yGihf
vif;pGmESifhcspfp&maumif;aom [efyefudk jyefvnftrSwf&rdygonf/
2012 ckESpf Mo*kwfv 'kwd,ywftwGif; tjrKawpme,fZif;
aumifpDwpfckudk kwfw&ufzGJYpnf;ay;cJhonf/ ,if;aemuf 2012 ckESpf
Mo*kwfv 20 &ufaeYwGif pmaypdppfa&;pepfudk jzKwfodrf;cJhonf/ 48
ESpEf iS hf 14 &ufMumpmayavmuESihf pmaypdppfXmewdt
Yk Mum; ppfBuD;NyD;qk;H
oGm;aomfvnf; topfzpYJG nf;ay;aompme,fZif;aumif;pDonfpmay pdppf
a&;\wm0efrsm;udk xrf;aqmif&efvm;qdkonfh oHo,uay:ayguf
vmjyefygonf/ odjYk zifh pme,fZif;avmuESihf jyefMum;a&; tMum;jyem
rSm qkH;cef;rwdkifjzpf&jyefonf/ xdktcsdefu jrefrmEdkifiHowif;pm q&m
toif;udk vGwfvyfpGm zGJYpnf;wnfaxmifMuNyD; q&marmif0Houdk OuX
tjzpf a&G;cs,fcH&csdefESifhvnf;wdkufqdkifaeonf/ uRefawmfwdkYonf MJA

a&G;aumufyJG usi;f yae&m ,kZe*g;'if; [dw


k ,foo
Ykd mG ; q&mESiahf wGq
Y NHk y;D
zGJYpnf;xm;aomtjrKawpme,fZif;aumifpD\ wm0ef0w&m;rsm;udk t
wnfjyKay;&ef arwm&yfcHaomfvnf; q&muacgif;w&rf;&rf;jzifh vkH;0
oabmrwl/ tcsde,
f
l nSEd idI ;f aqG;aEG;rI jyKMu&efom awmif;qdyk gonf/
qdv
k ckd sifonfrmS jrefrmedik if pH me,fZif;avmu vGwv
f yfa&;? zGjYH zdK;wd;k wuf
a&;ESifh MuD;yGm;a&;twGuf OD;pdk;odrf; (c) armif0Hoonf rnfonfhtcgrQ
r,HkMunfbJESifh vdkufavsmjcif;? tnhHcHt&IH;ay;jcif;rjyKcJh/ oufqkH;wdkif
pmayvGwfvyfcGifh,kHMunfrIudk usifh0wfESifhtnDwdkufyGJ0ifoGm;onfudk
awGYjrifEdkifMurnfjzpfonf/
2012 ckESpf? pufwifbmvtwGif; trsm;vufcHEdkifaom ,m,D
pme,fZif;aumifpw
D pfcu
k zkd pYJG nf;&eftwGuf q&monf tm;MudK;rmefwuf
yg0ifaqmif&GufcJhonf/ q&m\&nf&G,fcsufrSm pme,fZif;avmu t
wGi;f rnforl nf0gcGjJ cm;aeMujcif;rjyKbJ trSew
f u,f vGwv
f yfrt
I wGu?f
zGNYH zdK;wd;k wufa&;twGuq
f ykd gvsif 0dik ;f 0ef;yl;aygif; aqmif&u
G Mf uoifo
h nf
[laomt,ltqjzpfonf/ wpfzufwGifvnf; usifh0wfESifhnDaom o
wif;pmq&mrsm;&Sdonfh pme,fZif;avmursdK;udk trSefwu,f jzpfxGef;
ay:aygufapvdkaomqE&Sdonf/ odkYjzifh pufwifbm 17 &ufaeY ,m,D
pme,fZif;aumifpDtm; zGJYpnf;NyD;csdef q&mu 'kwd, OuXwpfOD;tae
jzifh MuD;av;aomwm0efukd &,laqmif&u
G cf o
hJ nf/ odaYk omf avSavSm&f if;
wufusdK;qdo
k uJo
h Ykd q&mY usef;rma&;ESihf ywfoufaom owif;qd;k wpfck
udkr,kHMunfpGmESifhMum;odcJh&jyefonf/ xdkYaemufydkif;wGif tm;BudK; rmef
wufq&m\ vIyf&Sm;rIykH&dyfawGudk pme,fZif;avmu rjrifawGYEdkifawmh
ay/ OD;&Jwif?h OD;rsdK;jrifah rmifEiS t
hf wl uRefawmfonf q&m 'kw,
d tBudrf
pifumylodkY aq;ukoGm;a&mufcsdef rwdkifrDuq&mudkawGYqkH*g&0jyK uef
awmhcyhJ gao;onf/ aemufq;Hk q&meSiahf wGq
Y o
Hk nftcsderf mS 2013 ckepS ?f
arv &efukef? uefawmfBuD;yJavhpf[dkw,fwGifusif;yaom rD'D,muGef;
z&efY EIwfqufpum;ajymMum;cJhjcif;jzpfonf/
,ckuo
hJ Ykd tcsdet
f cgrsdK; q&mudq
k ;Hk &I;H &jcif;onf jrefrmpme,fZif;
avmutwGuf EIdif;qr&aom qkH;&IH;rIjzpfonfudk pme,fZif;avmu
om;wdik ;f u rSwaf usmufjyKcJNh yD;MuygNyD/ Munfom&Tijf ypGmjzifh &d;k om;pGm&,f
armaewwfonfh owif;pmq&mq&marmif0HorsufESmudk uRefawmfwdkY
&ifxJwGif tNrJtrSwfw&&SdaeMurnfomjzpfonf/ q&mqkH;ravh&Sdonfh
usifh0wfESifhnDaom pme,fZif;orm;rsm;jzpf&efvnf; BudK;yrf;aqmif&Guf
oGm;Mu&rnfjzpfygonf/ jrifjh rwf&m bkb
H 0rSom"kac:qdEk ikd yf g apaMumif;?
uRefawmfcspfcifav;pm;cJh&ygaom q&marmif0HotwGuf a&;om; qk
awmif;arwmydkYotyfygaMumif; /
/

V o l : ( 2 ) , N o . ( 70 )
cJwHaumufonfh*sme,fvpf
wpfcgujzpfygonf/ awmf0ifESif;qDcef;rtay:xyfwGifjzpfonf/
xkdaeYu &efukefwkdif;&Sd rGeftrsKd;om;rsm;oef;acgifpm&if;0ifa&;udpukd
rGeftrsKd;om;OD;aqmiftzGJUrSusif;yjcif;jzpfonf/ pm;yGJ0kdif;wkdif;wGif qE
cH,ltBuHay;&ef pm&Gufwpf&GufESifhcJwHwpfacsmif;pDukd pm;yGJwpf0kdif;vQif
vl(10)a,mufpm csxm;ay;ygonf/ tBuHjyKolrsm;rSm rdrdrSmygaom
abmyifEiS o
hf ma&;Muygonf/ tpnf;ta0;NyD; wufa&muforl sm;jyefMu
awmh owif;pm&Sif;vif;yGJukd tcrf;tem;a&SUykdif;wGif ae&mcsaqG;aEG;
wifjyMuonf/ xkt
d csdew
f iG f pm;yG0J idk ;f wkid ;f wGif cJw(H 10)acsmif;cefu
Y sefae
Muygonf/ vufxJwGif AD'D,kduifr&mao;ao;av;ukd oHk;acsmif;
axmuftBuD;BuD;jzifh uufqufESifhtoHzrf;aeaom *sme,fvpfvlBuD;
wpfa,mufukdawGU&ygonf/ olu tjcm;owif;axmufawGpka0;aom
ae&mwGif ae&m,ljcif;r&S?d awmf0ifEiS ;f qDrS pm;yGcJ if;odr;f olrsm;ESit
hf NydKif
pm;yGJay:rSmusef&SdonfhcJwHrsm;ukd vdkufvHpkaqmif;aumuf,laeygonf/
olUvufxrJ S oH;k 'gZifausmfausmfawmh&rdS nf/ aMomf c&D;oGm;[efvJG pD;yGm;
&Smaeolvm;rod
aumif;avpG . . . .aumif;avpG
Zmwfrif;om;av; atmifpkd;ol
wpfcgujzpfygonf/ q&mOD;jrwfckdifarG;aeYusif;y&m[kdw,fwGifjzpf
ygonf/ pma&;olwaYdk &mufawmh oDcsif;wpfy'k u
f dk pdwyf gvufygqkad eonfh
vlwpfa,mufukdawGU&onf/ olUywf0ef;usifwGifvnf; Zmwfrif;om;
odef;aZmf? rkd;0if;? [efZmrkd;0if;? csrf;omwkdYoGm;vmvsuf&SdaeMuonf/
xkdpOf kyf&Sifrif;om;rsm; a&mufvmMuonf/ olwkdYaemufrS rif;om;vkd
acsmaom vli,fwpfa,muf ausmykd;tdwfESifhuyfygvmonf/ pma&;ol
wku
Yd rif;om;opfwpfO;D [kxifryd gonf/ xkyd *k Kd vfav;onf VIP twGuf
pm;yGJcHkay:wGif ,if;vdyfav;rsm;cs ae&mcsefxm;aomae&m ukd
olUausmykd;tdwfcsNyD; uufqufxkwf? rSwfpkxkwfuifr&mukddkuf ul;
aeygawmhonf/ pma&;olwu
Ydk olUae&mrSm tjcm;yk*Kd vfBuD;rsm; twGuf
csef xm;aomae&mjzpf olUukdvufukyfNyD; taemufzufrSpma&;ol
wkdYpm;yGJukdac:vdkufygonf/ olu *sme,fvpfaygufpvlacsmav;aygh/
ol U rS w f p k p mtk y f u k d z G i f h v suf pma&;ol w k d Y u k d vuf a &wpf j yif w nf ;
aw;oDcsif;qkdaeaom t,f'DwmwpfOD;jzpfonfh OD;atmifpkd;olukdMunfh
um ar;vd k u f y gonf / 'D Z wf r if ; om;emrnf b,f o l v J [ if w J h /
OD;atmifpkd;olu tqkdaumif;awmh Zmwfrif;om;xifoGm;w,fxifyg&JU/
pme,fZif;avmurS t,f'Dwmukdawmif Zmwfrif;om;xifwJh *sme,f
vpfav;a&
aumif;avpG . . .aumif;avpG
aqG v I d i f O D ; raoao;
ZlvkdifvtwGif;ujzpfonf/ vrf;(40)&Sd owif;rD'D,mHk;cef;wGif
"mwfyHkxdef0if;\ ppfESifhajrZmyifrsm;"mwfyHkjyyGJusif;ypOfujzpfonf/

ra&;yg/ olxw
k jf yaom yHjk yifpmtkyaf &;ol aqGvidI Of ;D rSm 'kw,
d zk;d pdeo
f m
jzpfaMumif;&Sif;jyvdkuf&onf/olu uRefawmfwu,faqGvIdifOD;aoonf
ukdrodcJhyg/ yHkjyifa&;wJhaqGvIdifOD;pmtkyfukdxkwfjyNyD; jyefodrf;oGm;onf/
aumif;avpG . . .aumif;avpGwum;
oJukef;eJYoDw*l
wpfavmujzpfonf/ rav;&Sm;rS tvkyform;rsm; jynfawmfjyef
vmwJhtcsdefuaygh pma&;olwkdY "mwfyHkq&mtrsm;pkxkdifwJh (33)vrf;
ukdaomif;qkdifrSm vlpHk&SdaeMuw,f/ ay:jyLvm ukdrsKd;(jrefrmpm)? a&T
tif;om;cifarmif0if;ESifh "mwfyHkq&mrsm; pkxkdifae&mokdY *sme,fvpfrr
wpfa,mufa&mufvmfonf/ pm;yGaJ y:okYd olUzke;f taumif;pm;ESit
hf oHzrf;
pufwkdYwifvdkufNyD;rS a&Ttif;om;cifarmif0if;ukdar;onf/ q&m&,f
uRefrwkdYazhbkwf(cf)rSm rav;&Sm;u tvkyform;awGukd oJukef;q&m
awmfeJYtjcm;vkyfief;&SifawGu jyefac:zkdYpDpOfaeNyDqkdNyD;ygvmw,f/ vrf;
*sme,fawG? pmapmifawGrmS awmh oDw*lq&mawmfjzpfomG ;w,f/ bmjzpf
vkdYvJ/ ukdrsKd;wkdY? uRefawmfwkdYuawmh NyHK;HkNyHK;vdkufonf/ ukdcifarmif0if;
uawmh oJukef;q&mawmf? oDw*lq&mawmfeJY tjcm;emrnfawGukdyg
wygwnf;&Gwjf y&Si;f jyaew,f/ olr xjyefomG ;rS a&Ttif;om;ukd b,fol
vJvkdYar;rdw,f/ olru ---*sme,fu owif;axmufcsKyfaygh/ bk&m;
bk&m; owif;axmufcsKyf&JUtodw&m;u
aumif;avpG . . .aumif;avpG

jzpfrjS zpf&av
*sm e ,f v pf wkdY & ,f
MunfaZmf
q&mpdefrsKd;jrifhwkdY yef;csDyef;ykq&m qefeDndrf;wkdYudk tifwmAsL;vkyfol
uvkyf? "mwfyHkxdef0if;\ ukd,fwkdif,lpepfjzifh{nfhcHaeaom pm;aomuf
p&mrsm;,lvsuf oifhavsmfovkd 0kdif;zGJUxkdifaeMuonf/ xkdpOf q&m
qefeDndrf;rS pma&;olukdEIwfqufNyD; uG,fvGefoGm;MuNyDjzpfaom pma&;
ol\ oli,fcsif;rsm;jzpfonfh pma&;q&m 0if;armifxGef;? aqGvIdifOD;?
rif;aoG;wkdYtaMumif; pum;pyfrdpyf&majymqkdaeMuonf/ xkdpOf "mwfyHk
owif;axmufuav;wpfa,mufu rdrdwkdYajymqkdae&mukd 0ifvmNyD;
'DvaqGvIdifOD;pmtkyftopfxGufw,f? olUwlrtwGuf0,fcJhwJh yHkjyif
pmtkyu
f x
dk w
k jf yygw,f/ pma&;olwt
Ydk MhH ooGm;Mu&onf/ tqkyd g owif;
axmufukdvnf; &Sif;jy&awmhonf/ *sufr? racsmq,f a,mufwkdYa&;cJh
aom &iford w
hf ek pf ma&;q&mrSm q,fpEk pS rf uuG,v
f eG cf yhJ gNyD/ yHjk yifvnf;

aejynfawmf ykAo
&D Nd rKd o
Y pfwiG f a&Ekw>f yefjyKvyk Nf y;D aemuf pepfwus jyefrzdchk rUJ jI cif;aMumifU
vrf;rsm;ysufpD;aerIudk aejynfawmfaumifpDodkh wifjypmay;ydkhxm;

aejynfawmf ykAoD&DNrdKUopf ajruGuftrSwf(21754)wGif aexdkif


vsuf&Sdaom &JrSL;OD;rsdK;GefYOD; tNidrf;pm;u &Sif;vif;ajymqdk&mwGif
]]uRefawmfwdkYrdom;pku ykAoD&DNrdKUopfrSm&&SdwJh ajruGufvGwfwGif
tdrfaqmufNyD; aexdkifMuygw,f/ ,cif &efukefrSmNrdKUopfrsm;azmf
xkwcf jhJ cif;ESihf ywfoufNyD; vrf;rsm;pepfwus aqmufvyk af y; rIr&Sjd cif;?
a&Ekwfajrmif;? a&qdk;xkwfajrmif;? aomufoHk;a&ay;a0rIpepf? vQyf
ppfr;D ay;a0rIpepfrsm; BudKwifppD Ofwu
G cf suf aqmif&u
G cf rhJ rI &Sjd cif; tay:
,aeYtcsdefxd NrdKUopfrsm;azmfxkwfrI tqifhrrDaMumif; tjypfwif
oHk;oyfjcif; cHae&onfudk awGUjrifMum;od&ygw,f/ ,aeY uRef
awmfaewJh aejynfawmfykAoD&DNrdKUopfrSm EdkifiHawmfuajruGufrsm;

owif;ESifhaqmif;yg

pepfwus azmfxkwfNyD; ajruGufcsxm;


jcif;? vrf;rsm;azmufvkyfay;xm;jcif;?
vQyfppfrD;ay;a0jcif;pepfrsm; aqmif
&Gufxm;NyD; aomufoHk;a&ay; a0rI
pepfrsm; pepfwuspDpOfxm;ygw,f/
oufqdkif&mu a&ajrmif;rsm;rS a&rsm;
a&pD;a&vm aumif;rGefap&ef aetdrfNcH
0ef;rsm;wGif a&r0yfap&eftwGuf (20
13)ckESpf Zlvdkifv rwdkifrDuausmuf
acsmvrf; rsm;tm;jzwf ausmufpDa&
Ekwaf jrmif;rsm;wnfaqmufay;cJyh gw,f/
'gayr,fh a&Ekwfajrmif;wnfaqmuf
NyD;pD;onfhtcsdefwGif rlv&SdwJhausmuf
acsmvrf;twdkif; jzpfap&efvkyfief;udk
tNyD;owfaqmif&u
G cf jhJ cif;r&Sw
d t
hJ wGuf
tckvdkrdk;&moDtcsdefrSm a&Ekwfajrmif;
jyKvkyx
f m;wJah e&mwdik ;f pufb;D ? qdik f
u,f? armfawmf,mOfrsm; oGm;vmrIr&Edik af tmifvrf;rsm; ysufp;D rIrsm;&Sad e
wmudkawGU&ygw,f/ ykAoD&DNrdKU opftwGif;&Sd {&m0wDvrf;rBuD;u
t"duvrf; rBuD;wpfvrf;jzpfNyD; uRefawmfwdkY aeYpOfjzwfoef;ae&wJh
vrf;rBuD;wpfvrf;yg/ tJ'{D &m0wD vrf;rBuD;u,aeYtcsdew
f iG f ysufp;D ae
rIaMumifh&yfuGuftwGif;aexdkifolawGoGm;vmrI tvGefcufcJaewmawGU
&Sd&ygw,f/ pufbD;? qdkifu,fESifh armfawmf,mOfrsm; AGufepfaerIaMumifh
qGJxkwfaewmawGudk jrifawGUae&ygw,f/ &moDra&G;toHk;jyKvdkY&wJh
{&m0wDvrf;rBuD;wpfvrf; jzpfapa&;twGuf tcsdefrDjyKjyifay;yg&ef
aejynfawmfaumifpo
D t
Ykd aMumif;Mum;wifjytpD&ifcx
H m;ygw,f}}[kajym
&J&J(ysOf;rem;)
qdo
k nf/

yGJMunfhcsifwJh*sme,fvpf
rMumrDujzpfonf/ trsKd;om;ZmwfHkwGif a&Tref;wifarmif\
tvuFmtvGrf;rSwfwrf;uyGJ {nfhonfawmfrsm;ESifhrD'D,mrsm;twGuf
(7?8?2013)&uf nykdif;wGif oD;jcm;pDpOfazsmfajzonfhyGJrprDjzpfonf/
uifr&mtdwfwpfvHk;ESifhvlBuD;wpfa,mufa&mufvmonf/ olonf
*sme,fvpfjzpfaMumif; uyGJukd "mwfyHkdkufvkd a&SUykdif;rS ae&m,lvkd
aMumif;ajymNyD; olUwGifygaomu'fukdxkwfjyonf/ Munfhvdkufawmh
pmayESifhpme,fZif;u'fjzpfaeonf/ (pmayeJYpme,fZif;tzGJUr&Sdawmhonf
ukd wm0efusuav;rsm;rodMu) vufrSwfa&mif;vkdu a&mif;yg[kqkdvm
onf/ wm0efusrsm;u {nfhonfyGJjzpf xkdifcHktvdkuf zdwfpmrsm;ykdYNyD;
jzpf vufusefr&SdaMumif;? vufrSwfvnf;ra&mif;aMumif;&Sif;jyonf/
olu rauseyf/ b,folawGukd b,frleJYzdwfxm;vnf;[k ajymjyefonf/
pma&;olrSm raeomawmh tpfukdBuD; a&Tref;obiftaMumif;ukda&;Mu
wJh pmay*sme,fawGut,f'DwmawGeJY pma&;ol? owif;axmufawGukd
zdwfygw,f/ olwkdYu aqmif;yg;awG? "mwfyHkawGa&;ay;MuwJholawGyg/
'gayrJh jypfrI? abmvHk;wkdY*sme,fawGawmhrzdwfxm;yg/ tpfukdBuD; b,f
*sme,fuukd,fpm;jyKvnf;ar;vdkufa&m bmrSjyefrajymbJvSnfhxGufoGm;
awmhw,f/
yGJMunfhcsifwJh*sme,fvpf&,f
aumif;avpG . . .aumif;avpG

UMFCCI \ b@ma&;&Sif;wrf;

twdtusxw
k jf yefEidk rf rI &Sd
jrefrmEkdifiH ukefonfrsm;ESifh pufrIvufrIvkyfief;&Sifrsm;toif;
csKyf\ b@ma&;&Sif;wrf; twdtusxkwfjyefEkdifjcif;r&SdaMumif; &ef
ukefESifhaejynfawmftoif;Hk; csKyfESpfHk;twGuf ukefusaiGusyfodef;
aygif; av;aomif;&SpfaxmifausmftwGuf tao;pdwf pm&if;rsm;tm;
oH;k ywfausmfNyD;rS qufvufjyKvkyo
f nfh b@ma&;&Si;f wrf;wGif twd
tusxkwfjyefEkdifrIr&SdaMumif; aZmwduOD;cifvdIifuajymcJhonf/
]]UMFCCI toif;csKyf;kH tm; aygifE
HS jyifyodYk aiGxw
k af cs;wm
vuf&Sdtoif;0ifrsm;\ yHkrSef0ifaiGrsm;ESifhywfoufwJh tcsuftvuf
awG&Sif;vif;cJhwmtcktcsdeftxd (80)&mcdkifEIef;avmufom auseyf
w,fvYkd ajym&rSmyg}}[k aZmwduOD;cifviId rf S UMFCCI \ b@ma&;
&Si;f wrf;xkwjf yefEikd rf rI &So
d nfjh yemtwGuf jyKvkycf o
hJ nfh owif;pm
&Sif; vif;yGJwGif ajymcJhjcif;jzpfonf/
xdk b@ma&;&Sif;wrf;ESifhywfoufjyKvkyfonfh owif;pm&Sif;
vif;yGJonf 2013 ckESpf Mo*kwf(28)&ufaeY n(11)em&DwGif jyKvkyfcJh
jcif;jzpfNyD; 2013 ckESpf Mo*kwf(6)&ufaeYwGif yxrtBudrf b@ma&;
&Sif;vif;pOfu UMFCCI \ toif;csKyf Ou| OD;0if;atmifESifh
wm0ef&Sdolrsm;onf c&D;xGufaeaMumif;od&onf/
'kw,
d tBudraf jrmuf&iS ;f vif;yGo
J Ykd owif;rD',
D mrsm;pGmudk zdwaf c:
xm;rIaMumifh rD',
D m(50)cefrY mS nae(4)em&DrS a&mufvmcJah omfvnf;
tpnf;ta0;cef;rxJoYkd tajctaetaMumif;t&mwpfcak Mumifh 0ifciG hf
rjyKcJhay/ xdkaeY\ n(11)em&Dtcsdeftxd apmifhqdkif;owif;&,lcJh
Muaom rD'D,mtcsKdU&SdcJhaomfvnf; tao;pdwf&Sif;jyEkdifcJhjcif;r&SdbJ
pufwifbmvodkY a&TUajymif; owif;pm&Sif;vif;yGJ jyKvkyfrnfjzpf
aMumif; taMumif;jyefcJhonf/
SSH

owif;ESifhaqmif;yg
ynmoif&,
G v
f il ,fobmordrpd x
H m;&m pHjyKxdu
k af om
yk*dKvfrsm;tm; tm;ustwk,l rdrdb0udk pdwful;yHkazmfwwfMuonf/
&nfrSef;csufxm;wwfMuonf/
yef;wdkifudkowfrSwfwwfMuonf/
xdkonfrsm;rSm vlUobm0oabmw&m;wpfckyifjzpf
onf/
om;orD;rsm;urdbrsm;\pdu
k o
f bm0aumif;uGurf sm;udk
ausmif; odkYa&mufaomtcg twef;azmfoli,fcsif;rsm;tm;
ightazubmbGJU&xm;wm bmtvkyfvkyfwm ightarubm
bGJU&xm;wm ighudkb,fvdkqHk;rpum; ajymwmponfjzifh
*kP,
f
l ajymwwfMuonf/ xdaYk Mumifh acgif;&if;cef; wGicf sdwq
f x
JG m;aom
taztarbGJU&"mwfyHkonf om;orD;rsm;\ynma&; BudK;pm;csifpdwfudk
wzGm;zGm;jzpfay:apwJt
h iftm;wpfcyk gyJ? q&monfvnf;wynfrh sm;pH xm;
&myk*dKvfrsm;jzpfMuygonf/ q&mrsm;pHjyvnf; wynfhrsm;\pHjyyk*dKvfrsm;
jzpfMuygonf/ odkYaomfvnf; ,aeYacwf teE *dkPf;0ifpHjyyk*dKvf
q&mwpfcsdKUonf (tm;vH;k udrk qdv
k ykd g)q&mhusif0h wf -q&mhou
d m ? q&mh
pnf;urf;rsm;udkcsdK;azmuf? aiGaMu;vmbfvmbudk a&SUwef;wifum
rdrdtdrfusL&SifwGifwpfrsdK;? ausmif;wGifwpfrsdK;? rdrdxHusL &Sifroif
aomausmif;om;udkESdrfwwfMuonf/ ay;EdkifauR;Edkifaom ausmif;om;
udkwpfrsdK;? qif;&JcsdKUwJhaomausmif;om;udkwpfrsdK;cGJjcm;quf qHwwfMu
onf/ aemiftem*wfwGif EkdifiHwm0efudk ycHk;ajymif;xrf;aqmif Murnfh
rsdK;qufopfvli,frsm;bmudkpHerlemxm;&rnfenf;? bmudktwkcdk;,l&
rnfenf;? pdwfrcsrf;ajrhp&mtajctaeyif/ xdkYaMumifhEdkifiHawmftpdk;
&tbufbufwGif jyKjyifajymif;vJa&;vkyfaeygNyD;qdkaom a<u;aMumf
oHonf tqHygaomtajrmufjzpfygap[l [kbk&m;&Sdcdk;wdkif;qkawmif;
aerdygonf/ pma&;olonf urmYukvor*twGif;a&;rSL;csKyfOD;oefY
arG;zGm;&m Zmwdyef;waemfNrdKUom;ppfppfjzpfygonf/ odkYaomfvnf; rlv
wef;ausmif;om;b0ukefqHk;onftxdOD;oefYtaMumif;waphwapmif;rQ
rod&SdcJhonfudk dk;om;pGm0efcHtyfygonf/ xdkrodcJhaomtaMumif;t&m
rsmpGm&So
d nft
h euf yxrtcsufu pma&;olarG;zGm;BuD;jyif;&m &Gmuav;
onf yef;waemfNrdKUESifhtvGefa0;uGmaomaMumifhwpfaMumif; 'kwd,t
csufrmS vlBuD;olrrsm;qDrS oD;oeft
Y aMumif;waphwapmif;rQrMum;cJ&h jcif;
yif? pma&;oluJhodkY urmYacgif;aqmifukvor*twGif;a&;rSL;OD;oefYt
aMumif; rodMuolrsmrSm jynfwGif;jrefrmjynfwGif rnfrQtrsm;tjym;&Sd
rnfenf;?rMumao;rD&uftwGif;u yef;waemfNrdKUay:rS AdkvfcsKyfatmif

uomckdif?Aef;armufNrdKUrSm pnfyifaumfrwD
a&G;cs,v
f u
kd yf NkH rKd v
Y x
l u
k vH;k 0auseyfrrI &S[
d q
k dk
Aef;armufNrKd Ue,f?pnfyifom,ma&;aumfrwDzUJG pnf;rItpDtpOfudk
23-7-2013 aeY?nae(2)em&DtcsdefrSm NrdKUe,ftaxGaxGtkyfcsKyf
a&;rSL;Hk; usif;yjyKvkyfcJh&m aumfrwDvkyfief;aqmif&Gufcsufrsm;u
oHo,jzpfp&mrsm;ESifh yGifhvif;rIrxifay:cJhjcif;aMumifh trsm;jynf
olrsm; wdusa&&mpGmrod&aMumif;ajymqkdvsuf&Sdonf/ ykdtjrif
r&Si;f vif;rItjzpf axmufujl yKtzGUJ tpnf;rsm;uyg od&jdS cif;r&So
d jzifh
vkyfukdifaqmif&Gufcsufrsm;u NrdKUe,fpnfyifom,ma&;aumfrwDzGJU
pnf;jcif;qkdif&menf;Oya'rsm;ESifhyg nDnGwfrIr&SdcJhaMumif; axmufjy
a0zefvsuf&SdfMuonf/
NrKd Ue,fpnfyifom,ma&;aumfrwDzUJG pnf;jcif;qkid &f menf;Oya'(6)
NrdKUe,ftkyfcsKyfa&;rSL;onf oufqkdif&mNrdKUe,ftwGif;&Sd &yfuGuf
tvdu
k f NrdKUrdNrdKUzpm&if;uk&d ,lNyD;rS owfrw
S cf sufenf;vrf;twdik ;f &yf
uGut
f vku
d f NrdKUrdNrdKUztpktzGUJ rsm;udk zGUJ pnf;&rnfjzpfNyD; pm&if;,l&m
rSmvnf; enf;Oya'(4)ESifh ukdufnDolukdoma&G;cs,f&rnfjzpfonf/
NrdKUe,ftkyfcsKyfa&;rSL;taeeJY pnfyifOu|ta&G;cHrnfolu &yfuGuf
rSm tkycf sKyfa&;rSL;ta&G;cHcphJ Of OD;atmifp;dk rif;tm; pnfyifom,ma&;
aumfrwD0iftjzpf a&G;cs,fvkdufjcif;tay:a'ocHrsm; rauseyfcsuf
ay:aygufvsuf&Sdonf/
]]'guawmh tawmf&Sufp&mcsnf;aygh?tck pnfyifvlBuD;a&G;
vkdufwJhvlu &yfuGuftkyfcsKyfa&;rSL;vkyfcJhpOfu &yf^aus;tkyfcsKyf
a&;qkdif&menf;Oya'tcef;(3)eJY?yk'fr(p)rSm azmfjyxm;wJht&nf
tcsif ; awG a zmuf z suf v k d Y &yf u G u f t k y f c sKyf a &;rS L ;uaez,f & S m ;
cHcJh&w,f? 'Dvkdolukd &yfrd&yfzpm&if;rSmazmfjyNyD; pnfyifvlBuD;
xyfa&G;cs,f tck'DvkdvkyfaewJh udpukd rauseyfwJholawGu orw
qDtxdyg wkdifvkdufNyDAsm... tm;vHk; ta&;,lay;apcsifygNyD}}[k
Aef;armufrSukefonfwpfOD;uvnf; ajymqkdcJhonf/
oufEdkifxGef;

V o l : ( 2 ) , N o . ( 70 )

qef;ESiahf ':atmifqef;pkMunfwyYkd g&Sad om kyyf u


kH m;csyrf sm;tm;wayGUwydu
k f
BuD;0,fum&GmodkYqkdifu,feif;NyD;0rf;omtm;&jyefcJhygonf/ qdkifu,fudk
td r f a &S U xd k ; &yf v d k u f N yD ; qd k o nf E S i f h uav;tarwpf a ,muf o nf
rdru
d av; tm; cg;xpfciG u
f m pma&;olEiS t
hf wlygvmaomkyyf rkH sm;xJr-S
Adv
k cf sKyfatmifqef;yHt
k m;vufnKd ;xd;k um ]]OD;'Dyu
kH a':atmifqef;
pkMunf&JUom;vm;}} [laomar;cGef;udkMum;vdkuf&aomtcg uRefawmfh
rSm&ifqdkYoGm;&ygonf/ uav;tarjzpfonfhwdkifAdkvfcsKyfatmifqef;qdk
wm b,forl eS rf od? OD;oefq
Y w
kd mb,forl eS ;f rod? xdrk odaomtaMumif;
w&m;rsm;udkawmh &SnfvGef;rnfpdk;aomaMumifhrazmfjyvdkawmhyg/
vlUoabmonf tm;uspHxm;&m yk*dKvfrsm;qDrSul;pufpD;0ifwwf
aom oabmudkqufvufa&;om;vdkygonf/ pma&;olrlvwef;ausmif;
om;t&G,f ausmif;tkyfq&mBuD;onf Zlvdkifv(19)&uf tmZmenfaeY
a&mufwdkif; AdkvfcsKyfatmifqef;ESifhwuGusqHk;avNyD;aom tmZmenf
acgif;aqmifBuD;wdkY\ aw;oDcsif;rsm;udkzGifhuma[majymyGJrsm;udkvnf;
usif;yay;cJhonf/ tmZmenfaw;oDcsif;rsm;udk Mum;&oltaygif;uvGrf;
qGww
f oaMuuGjJ cif;ESit
hf wl rsdK;cspfpw
d rf sm;wzGm;zGm;jzpfay:Mu&ygonf/
xdkoDcsif;rsm;xJwGif ]]&mZ0iftwKywdvnf;&Sd&r,f xxx armfuGef;vnf;
xd;k avmufw,f xxx jrifjh rwfwhJ xxxx Adv
k af tmifqef;&,f xxxxx[laom
oDcsif;rSm pma&;olwdkYvli,fausmif;om;rsm;\taoG;tom;taMumxJ
odkYpdrfh0ifum AdkvfcsKyfatmifqef;tm; ........
MunfndKpdwf av;pm;pdwf
tm;uspdwf twk,lpdwf
dk;om;pdwf
BudK;pm;pdwf wdifk ;f jynfcsppf w
d rf sm;wzGm;zGm;jzpfay:vm
MuonfrmS (88)ta&;tcif;BuD;wGif toufay;oGm;Muaomausmif;om;
vli,frsm;ausmif;om;acgif;aqmifrsm;ay:xGufvmMuonfrSm ouf

jrpfBuD;em;rl;,pf(txl;)tzGJu
Y aiGusyf
odef;wpfaxmifausmf wefzdk;&Sdbdef;jzLrsm;ESifh
twltrsKd;orD;ESpfOD;udk zrf;qD;&rd

jrpfBuD;em;rl;,pf(txl;)wyfzGJUrS &JtkyfaZmfrsKd;vGifOD;pD;aomwyfzGJU
0ifrsm;onfwyfzJGU0if&JwyfMuyfatmifatmif 0,fvuftoGif,l pHkprf;
twnfjyKxm;aom owif;t& oufaorsm;ESifhtwl Mo*kwf(9)&uf
n(7)em&DcefYwGif jrpfBuD;em;NrdKUatmifeef;&dyfom&yfuGuf&Sd a&TNrdKUawmf
wnf;cdkcef;trSwf(bD-004)odkY0ifa&mufppfaq;&SmazG&m a':vAsacgef
(c)racgefESifhracgeefwdkYudk toifhawGU&Sd&NyD; ckwifay:&Sd (INNIE)pmwef;
yg tjyma&mifc&D;aqmiftdwftwGif;rS yvwfpwpftMunftdwfrsm;jzifh
xnfhxm;onfh bdef;jzLrIefYtxkyfwpf&m pkpkaygif;tav;csdef (1 .319)
uDvdk*&rfcefY(umvwefzdk;aiGusyf 105520000)? a':vAsacgef(c)racgef
\ ydkufqHtdwftwGif;rS if;trnfygEkdifiHom;pdppfa&;uwfjym;wpfck?
(09-421175627)? eHygwfygcJa&mifvufudkifzkef;wpfvHk;? racgeef\
ydkufqHtdwftwGif;rS aq;ukrPDtzGJU0ifuwfjym;wpfck? rl;,pfaq;0g;
a&mif;cs&aiG[k,lq&aom aiGusyfESpfodef;? (09-47234853) eHygwf
ygteufa&mifvufudkifzkef;wpfvHk;wdkYudk Oya'ESifhtnD odrf;qnf;&rd
ojzifh a':vAsacgef(c)racgef(47)ESpf(b)OD;vAsaemfESifhracgeef(31)ESpf
(b)OD;abmrfacg? armf[efaus;&Gmtkyfpk? rdk;nif;NrdKUe,faeolwdkYtm;
jrpfBuD;em;NrdKUe,f ajr&Jpcef;u r,(y)113^2013? rl;,pf pdwfajymif;
Oya'yk'fr (15^19(u)^20(u)^21 t& trIzGifhta&;,lxm;aMumif;
xufolatmif
od&onf/

aocHaeygonf/
(1975)ckESpf pma&;olyOrwef;wufa&mufaomESpfrSm OD;oefYta&;
tcif;jzpfygonf/ ausmif;rsm;udktuefYtowfr&SdydwfvdkufNyD[laom
owif;rSm (12)ESpfom;t&G,fpma&;ol\taoG;tom;OD;aESmufqDodkYwdk;
0iftvkyfay;ygawmhonf/ ]]OD;oefYqdkwmb,folvJ OD;oefY[mbmvJ}}
'Dta&;tcif;Bu;D jzpfavmufatmifrnfrQta&;ygaomyk*Kd vfjzpfoenf;ponfh
ar;cGef;rsm;onf pma&;ol\tawG;rsm;udktajz&Smvkdpdwf pl;prf;vdkpdwf
rsm;wzGm;zGm;jzpfay:apygonf/ tMum;tjrifA[kow
k rsm;aomyk*Kd vfrsm;
udk csnf;uyfumpHpk rf;ar;jref;onfh tcgwGirf S OD;oefo
Y nfyef;waemfom;
jzpfaMumif;? ol\d;k om;rI? BudK;pm;rI? vHv
Yk 0D&,
d BuD;rm;rIwaYkd Mumifh urmY
ukvor*twGif;a&;rSL;&mxl;ae&mudk wm0efxrf;aqmifcGifh&cJhonf/
urmYwvTm;jyemrsm;? wwd,urmppfBuD;jzpfrnfhab;? tEkjrLAHk;'Pf
aMumifh urmolurmom;rsm;ppfab;'kua&mufawmhrnfhtajctaersm;
rS u,fwifay;Edik cf ahJ Mumif;rsm;udo
k &d &dS aomtcg pma&;oltvGeyf ifav;
pm;*kP,
f cl &hJ onf/ yGiv
hf if;jrifomaom,aeYcwftcsdecf grSmawmh yef;w
aemfNrdKUjrawmifpmoifwu
kd rf S ('kw,
d em,u)OD;ukrm&t&Sio
f jl rwfrS OD;pD;
OD;aqmifjyK OD;oefYkyfwkESifhpmMunfhwdkufudk yef;waemfNrdKUwGif xkqpf
wnfaqmufrnfqdkaom owif;udkMum;odvdkuf&aomtcg pma&;ol\
em;udkyifr,HkEdkifatmifjzpfcJh&onf/ ,cifuOD;oefYtaMumif;udk us,f
us,fyifrajym0hHaomb0 OD;oefYtwKywdudkcdk;acsmifcdk;0Sufzwf&aom
tajctae? ,aeYawmh OD;oefYkyfwktm;w&m;0ifwnfaqmufawmh
rnfqadk om owif;udMk um;vdu
k &f aomtcgowif;pmq&mBuD;OD;0if;wif
ajymovdk a':atmifqef;pkMunfor wjzpfNyDqdkaom owif;udkMum;
vdkuf&ovdk tvGef0rf;omrdygonf/ tcufftcJtrsdK;rsdK;Mum;rS OD;pD;
aqmif&u
G &f aom yef;waemfNrdKU jrawmifpmoifwu
kd rf S q&mawmfO;D ukrm
&t&Sifoljrwftm;vnf; MunfndKrqHk;jzpf&ygonf/
ed*;kH csKyftm;jzifh qd&k ygvQif OD;oefY yk w
f Nk yD;pD;oGm;ygu rsdK;qufopfvl
i,frsm;\OD;aESmuftaoG;tom;rsm;qDodkY OD;oefY\t&nftaoG;aumif;
rsm;? pGr;f &nfaumif;rsm;pD;qif;&Sio
f efumtem*wfwiG f OD;oefu
Y o
hJ aYkd om
Edik if ahH cgif;aqmifaumif;rsm;? urmaY cgif;aqmifaumif;rsm; ay:xGuv
f mMu
OD;rnfudkarQmfawG;umyDwdjzpf&ygonf/
odkYaygaomaMumifh OD;oefYkyfwkESifhpmMunfhwkdufatmifjrifpGmjzpf
ajrmufa&;twGuf tzufzufrSrdrdwwfEdkifo ulnD&efrSmEdkifiHom;wdkif;
wm0ef&Sdygonf[kxifjrif,lqrdygonf/ MunfndKav;pm;xkdufaom
yk*dKvfrsm;jzpfMuygap[kvnf; qkawmif;ywemjyKvkduf&ygonf/
[efopfZGef(yef;waemf)

&xm;vrf;a&ausmo
f nfah e&m jynfcidk Nf zKd ;ygwD
ajrmif;azmfvyk t
f m;ay;

rGefjynfe,f? usKdufxkdNrdKUe,f? odrfZ&yfaus;&Gm ppfawmif;wHwm;


(a[mif;)teD; &efukef-armfvNrdKif&xm;vrf;a&ausmfonfhae&mrsm;
jynfckdifNzdK;ygwDu OD;aqmif Mo*kwf(11)&uf? eHeufykdif;wGif a&ajrmif;
azmfvkyftm;ay;cJhMuaMumif;od&onf/
vk y f t m;ay;&mok d Y jynf c k d i f N zd K ;ygwD oxH k c d k i f a umf r wD 0 if
OD;cspfatmifEiS hf aus;&GmygwD0ifrsm;? aus;&Gmtkypf t
k yk cf sKyfa&;rSL; OD;cifaZmf
ESifh q,ftdrfpkacgif;aqmif? q,ftdrfrSL;rsm; pkpkaygif;tiftm;(50)cefYu
Mo*kwf(9)&ufn rkd;BuD;pOf &xm;vrf; a&ausmfonfh vrf;ab;0J,m
ukduf(200)cefYtwGif; a&Ekwfajrmif;rsm; ydwfqkdYaeaom trIdufrsm;
ESifh ajrBuD;rsm;ukd &Sif;vif;z,f&Sm;cJhMuonf/
odrfZ&yf rkd;Zvpcef;rSL; OD;odef;aZmfu
]]tJ'DaeYn(7)em&Davmufu rkd;p&Gmwm (10)em&DavmufrSm rkd;a&
csdefu ESpfvufrausmfyJ&Sdao;w,f &xm;vrf;ay: tjrifhESpfayavmuf
a&ausmfaeNyD/ &xm;vrf;a&ausmfawmh wHwm;ukdjzwfvmwJh &efukefarmfvNrdKif tjref&xm;vnf; a&SUqufrarmif;&JbJ wHwm;wpfzufurf;
ausmufSyfukd jyefqkwf&w,f/ a&usatmifapmifhwm (3)em&Davmuf
Mumawmh c&D;zifhwmaygh/ tckvkd a&Ekwfajrmif;awGazmfvkdufawmh
a&qGJtm;aumif;oGm;&if awmfHkrkd;eJYawmh &xm;vrf; a&ausmfrSmr[kwf
awmhygbl;}}[kajymonf/
aeaoG ;

owif;^umwGef;

V o l : ( 2 ) , N o . (69)

ucsifjynfe,f (2013)ckESpfwuodkvf0ifwef;pmar;yGJ
ynm&nfcRefqkcsD;jrifUyGJusif;y

ucsifjynfe,frS (2013)ckESpf wuodkvf0ifwef;pmar;yGJ xl;cRefpGmatmifjrifonfh


ausmif;om;ausmif;olrsm;tm; ynm&nfcReq
f ck s;D jri yhf u
JG kd Mo*kwf (15)&ufeeH uf (9)em&Du
jrpfBuD;em;NrdKU NrdKUawmfcef;rusif;y&m jynfe,f0efBuD;csKyf OD;v*Refiefqdkif;u *kPfjyK
trSmpum;ajymMum;Ny;D jynfe,fynma&;TeMf um;a&;rSL; OD;xl;jrifu
h (2013)ckEpS f wuov
kd f
0ifwef; pmar;yGJwGif ucsifjynf e,fckdif? NrdKUe,ftvdkuf atmifjrifrItajctaersm;udk
tao;pdw&f iS ;f vif;wifjyonf/
xdaYk emufjynfe,f 0efBuD;csKyfubmompH*k P
k x
f ;l &Sif &SpOf ;D wdt
Yk m; qkzvm;? qkwq
H yd f
ESiahf iGom;qkrsm;udv
k nf;aumif;? jynfe,fynma&;TeMf um;a&; rSL;tm;txufjrefrmjynf
atmifcsuf taumif;qH;k qkzvm;udv
k nf;aumif; ay;tyfcs;D jri Nhf y;D jynfe,fvw
T af wmfOu|?
jynfe,f0efBuD;rsm;ESifh wm0ef&Sdolrsm;ubmomwGJtvdkuf *kPfxl;&&Sdonfh ausmif;om;
ausmif;olrsm;tm; *kPfjyKqkrsm;toD;oD; csD;jrifhay;MuaMumif; od&onf/
xufolatmif

&xm;pD;c&D;onfrsm; taESmuft,Sufrjzpfapzkdh ucsifjynfe,fvrf;ykdif; ebm;blwmrS


aps;onfrsm;ukdynmay;vrf;nTefrIrsm;jyKvkyfcJU
ebm;?Mo*kwf (28)
ucsifjynfe,f rD;&xm;vrf;ykdif;
&xm;rsm;qkdufa&mufcsdefwGif aps;onf
trsm;qHk;&Sdaeaom blwmrsm;rSm ebm;?
rkd;nif;blwm (2)ckonf vufvkyfvuf
pm;aps;onf txl x yf q H k ; &S d a ecJ h N yD ;
ebm;blwmwGif rD;&xm;odkYw&m;0if;
wif'gpepfjzifh a&mif;cscGifh&&Sdaom aps;
qkdifrsm;rSm wpfOD;ESifhwpfOD; rauseyfcsuf
rsm;tm; wefwef;aomtqifhtxd us,f
jyefYapcJh&onf/ (19-8-2013)aeYwGif
vufaxmufwidk ;f refae*sm(oGm;vm) OD;aZmf
vGi?f ebm;Hyk idk Bf uD; OD;wifarmif0if;ESit
hf zGUJ
onf ebm;blwmpBuFeftwGif; a&mif;cs
vsuf&Sdonfh wif'gqkdifrsm;tm; vkdufvH
ppfaq;Ny;D wif'gqdik &f iS rf sm;tay: wkid Mf um;
xm;csufrsm;ESifhpyfvsOf; wif'gqkdif&Sif
rsm;tm;vHk;ukdac:,l tpnf;ta0;jyK
vkyfcJhonf/
xkduJhodkY rauseyfrIrsm;ESifh wkdifMum;
csurf sm;ESiphf yfvsO;f c&D;onfrsm;tm; pdwf
taESmuft,Sufrjzpf ap&efESifhpdwfcsrf;
ajrUpGm oGm;vmEkdifap&eftwGuf wm;jrpf
csufrsm;ukdyg xnhfoGif;owday;ajymMum;
cJhonf/
xkdYjyif (20-8-2013)aeYwGifvnf;
ebm;Hyk idk f BuD;OD;wifarmif0if;ESit
hf zGUJ onf
wif'gqkdif&Sifrsm;tm;ac:,l wkdifMum;rI
ESifhywfoufaom taMumif;t&m wkdYukd
pdppfar;jref;tajz&SmNyD; aemufaemif ,ck
uJhodkY wkdifMum;aomjzpf&yfrsm; rjzpf ay:
ap&ef qkdif&SifwpfOD;csif;pDtm; 0efcHuwd

vufrw
S rf sm;a&;xk;d apcJNh y;D pnf; urf;owf
rSwcf suf (5)csut
f m; wduspmG vku
d ef map&ef
0efcHuwdjyKapjcif;jzpfonf/ xkdpnf;urf;
rsm;wGif yvufazmif;ay: pm;yGJ?ukvm;
xkdifrsm;cif;usif;NyD; aps;a&mif;jcif;? xif;
rD;aoG;rsm;ravSmif&jcif;? xif;tpm;rD;aoG;
uko
d moH;k pGaJ pjcif;? trIu
d o
f ku
d rf sm;? pnf;
urf;wuspeG yYf pfEikd &f ef qkid af &SUrsuEf mS pmwGif
rpGeyYf pf&jcif;? oDcsi;f oHrsm; us,af vmifpmG
rzGi&hf jcif;wku
Yd dk ynmay;pnf;H;k pnf;urf;
useaomaps;onfrsm;jzpf&ef wku
d f wGe;f EI;d
aqmfay;cJhjcif;jzpfonf/
]]'DvkdrsdK;HkykdifBuD;eJYtzGJUu vrf;Tef

ay;wm aumif;wJt
h pDtpOfyg? ebm;blwm
qk&d if Ekid if jH cm;{nho
f nfawGu wul;wu
vma&mufaeMuwJh blwmwpfckjzpfwmrkdY
oyf,yfr&I &dS r,f? aps;onfawGyg pnf;urf;
wusjzpfaerS tqifajyrSmyg?vufvGwf
py,fvkyfukdif aewmrsdK;qkdwm txif
ao;p&mjzpf&w,f? blwmrSmnpfywf qkwf
yJah yusefaewJh toGit
f jyifawGyjJ zpfae&if
ur m vS n f h { nh f o nf a wG M um;rS m b,f
avmuf &Supf &maumif;rvJ ...'gaMumifh
tckvpdk nf;urf;vkyaf y;wm BudKufygw,f}}
[k uomNrdKUrSc&D;onfwpfOD;u ajymqkd
armfeDwmowif;tzGJU
onf/

,ciftywfrStquf

27, 8, 2 0 1 3, T u e s d a y

10

owif;^umwGef;

V o l : ( 2 ) , N o . (69)

u&ifjynfe,f? bm;tHNrKdY ? ZGJuyifcef;r EkdifiHawmforwHk;0efBuD;Xme jynfaxmifpk0efBuD;rsm; vlxkawGY qHkyGJusif;y


EdkifiHawmforHk; 0efBuD;Xme trSwf (3) jynf
axmifpk0efBuD;OD;pdk;odef;ESifh trSwf (5) jynfaxmifpk
0efBuD;OD;wifEifkd o
f ed ;f wdo
Yk nf Mo*kwv
f (31) &ufaeY?
rGe;f wnfh (12)em&Du u&ifjynfe,f bm;tHNrKd U? ZGu
J yif
cef;rwGif u&ifjynfe,ftwGi;f &dS bm;tH? jr0wD? aumh
u&dw?f vdifI ;f bGUJ ? Mumtif;qdyBf uD;? oHawmifEiS zhf myGef
(7)Nrd K Ue,f r S Nrd K Ue,f t k y f c sKyf a &;rS L ;rsm;? Nrd K Ue,f
taxmuftuljyK aumfrwD0ifrsm;ukd ac:,lawGUqHyk JG
wpf&yfusif;yjyKvkyfcJhaMumif; od&onf/ yxrOD;pGm
EdkifiHawmforHk; 0efBuD;Xme (3) jynfaxmifpk0efBuD;
OD;pd;k ode;f u tzGirhf mS pum;ajymMum;&mwGif vuf&ESd ikd if H
awmftpd;k &taeESihf (2)ESpcf w
JG mumv wm0ef ,laqmif
&GuNf yD;csdef jynfaxmifpt
k pk;d &\ rl0g'rsm;ESihf NrdKUe,f
a'otoD;oD;wGif aqmif&Gufaeaom taumif
txnfazmfaerIrsm; udkufnDrI&dS^r&dSESifh vlxk\vdk
tyfcsufrsm;udo
k v
d
kd ,ckvkd uGi;f qif;ar;jref;awGUqkH
&jcif;jzpfaMumif; (2)ESpfcGJwmumvtwGif; EdkifiHawmf
tpdk;&\ aqmif&GufcJhrIrsm;eSifh ywfoufNyD; tjrifrsm;
zvS,fMu&ef? wufa&mufvmaom NrdKUe,frsm;rS NrdKU
e,ftyk cf sKyfa&;rSL;rsm;? NrKd Ue,ftaxmuftuljyK aumfr
wD0ifrsm;? &yfrd&yfzrsm;\ tjrifrsm;wifjyrIwkdYukd em;
axmifvdkygaMumif; xdkokdYvlxk\ wifjyrIrsm;tay:
vkt
d yfyguvdt
k yfovdk Edik if aH wmforwBuD;xH wifjy&
rSmjzpfaMumif; odyYk g,ckvkd vma&mufcjhJ cif;jzpfaMumif;?
uRefawmfwdkYEdkifiHonf twdwfumvwGif ESpfaygif;
(60)ceYf qd&k ,
S v
f pfpepfjzifah qmif&u
G cf NhJ yD; wyfrawmf
tpd;k &toGiEf iS v
hf nf; aqmif&u
G cf ahJ Mumif;? ,aeYwiG f
'Drkdua&pDtpdk;&toGifjzifh aqmif&GufaeygaMumif;?
'DuaeY uReaf wmfwEYkd ifkd if aH wmf\ National Goal onf
Nidr;f csrf;onfEh ikd if ?H tm;vH;k yg0ifonfEh ikd if ?H 'Dru
kd a&pD
Edik if jH zpfNyD; yufusduo
hJ Ykd aES;auG;pGmoGm;aeaom Edik if H
r[kwfbJ zGHUNzdK;wkd;wufonfhEdkifiH New Myanmar
jzpfygaMumif;? vuf&t
Sd pd;k &onf jynfou
l a&G;cs,f

wifajrmufxm;NyD; jynfou
l wm0efay;tyfxm;onfh
tpdk;&jzpfonfhtwGuf jynfolUtusdK;udk aqmif&Guf
&rnfjzpfaMumif;? Edik if aH wmforwBuD;uvnf; jynfol
\qEudk tav;xm; jynfolYtoHudkem;axmifum
jynfolESifhaqG;aEG;wkdifyif&ef vdktyfonf[krSmMum;yg
aMumif;? xkaYd Mumifh vlx\
k qEEiS t
hf oHukd vma&muf
em;axmifjcif;jzpfaMumif; xdkYaMumifhvuf&dStpdk;&\
aqmif&GufaerIrsm;tay: vdktyfaeonfrsm;udk tm;
remwrf; a0zeftBuHjyK axmufjyay;Mu&ef wdu
k w
f eG ;f
ygaMumif; ponfjzifh tus,fw0ifhajymMum;onf/
xdkYaemuf ,if;tcrf;tem;odkY wufa&mufvmaom
u&ifjynfe,f (7)NrdKUe,frS wm0ef&dSolrsm;udk EdkifiH
awmftpd;k &opf ajymif;vJwm0ef,Nl yD;onhf aemufyikd ;f
NrKd Ue,fwifkd ;f vlraI &;? use;f rma&;? ynma&;? pD;yGm;a&;?
pdkfufysdK;a&;? vrf;yef;qufoG,fa&;? aomufoHk;a&?
vQypf pfr;D ? pufrv
I yk if ef;ponfrsm;udk rdrw
d Ykd NrKd Ue,frsm;
taeESiw
fh ;kd wufatmif rnfoaYkd qmif&u
G cf MhJ uNyD;NyDv?J
rwdk;wufcJhvQifvnf; bmaMumifhrwdk;wuf&wmvJ?
tm;enf;csu?f tm;omcsurf sm;udw
k ifjyapNy;D wd;k wuf
atmif rnfodkYtaumiftxnfazmf aqmif&GufMu
rnfvJ ponfrsm;udk tao;pdwf ar;jref;aqG;aEG;NyD;
wdk;wufrIaES;auG;aeaom NrddKUe,frsm;tm; vuf&dS
wdk;wufaeaom a'orsm; ? NrdKUe,frsm;\vkyfaqmif
rIrsm;udk yd*k suw
f mrsm;jzifjh yo twk,al qmif&u
G Ef ikd f
&ef ndE iId ;f aqG;aEG;tBuHOmPfrsm;ay;um oufqikd &f m
NrdKUe,frsm;rS wm0ef&dSolrsm;ESifh t&yfzufrSzGJUpnf;
xm;aom NrKd Ue,ftaxmuftuljyK aumfrwD0ifrf sm;ESihf
yl;aygif;wdkifyifum jynfol\toHudk em;axmifvsuf
jynfo\
l vdt
k yfcsurf sm;udk aqmif&u
G af y;Mu&ef tao;
pdwv
f rf;nTerf mS Mum;onf/ xkaYd emuf Edik if aH wmforwH;k
0efBuD;Xme (5)jynfaxmifpk0efBuD; OD;wifEdkifodef;u
trSmpum;ajymMum;&mwGif u&ifjynfe,f wpfzuf
Edik if o
H Ykd oGm;a&muftvkyv
f yk u
f ikd af eolrsm; tvGerf sm;

jym;ygaMumif;? xdkYokdY tvkyfoGm;a&mufvkyfudkif&mrS


&onf0h ifaiGEiS hf pm;aomufaeMuonfrmS ESp&f n
S v
f rsm;
MumjrifhcJhNyDjzpfaMumif; tvkyfoGm;a&mufvkyfudkifae
olrsm;taeESihf olrsm;Edik if w
H iG f ESp&f n
S v
f rsm; vkyu
f ikd f
aernhftpm; rdrdEdkifiHodkYjyefvm pufrIvkyfief;rsm;
xlaxmifvQuf pkaygif;vkyu
f ikd Mf urnfqv
kd Qif rdrEd ikd if H
onf ydrk w
kd ;kd wufvmrnfjzpfaMumif; odaYk qmif&u
G f
&efvnf; ukefxkwfvkyfrIudk (2)qwkd;wufatmifvkyf
udkifaqmif&Guf&rnfjzpfaMumif;? ukefxkwfvkyfrIwdk;
wufrS ukefoG,frIrsm; wdk;wufvmrnfjzpfaMumif;?
,ckbm;tHNrdKUwGif pufrZI ek w
f nfaqmufaeNyDjzpfojzifh
aemiftem*wfwGif tvkyftudkiftcGifhtvrf;rsm; &&dS

awmhrnfjzpfygaMumif; ponfjzifhajymMum;um a&SU


qufomG ;rnfv
h yk if ef;pOfrsm;udk pepfwusaqmif &Guf
oGm;&ef vkyfief;pOfwpfckcsif;ukd ydk*sufwmqvdkuf
rsm;jzifh&Sif;jyonf/
tqdkygtcrf;tem;odkY u&ifjynfe,ftpdk;&tzGUJ
0if 0efBuD;rsm; (7)NrKd Ue,frS NrKd Ue,ftyk f csKyfa&;rSL;l rsm;ESihf
NrdKUe,ftaxmuf tuljyKaumfrwD0ifrsm;? bm;tHNrdKUrS
Xmeqdkif&mrsm;? &yfrd&yfzrsm;? tzGJUtpnf;toD;oD;rS
yk*dKvfrsm; pkpkaygif;tiftm; (600) ausmfwufa&muf
cJMh uNy;D tcrf;tem;udk nae (4)em&DwiG f kyo
f rd ;f vdu
k f
aMumif;od&onf/
oufOD;Edkif(jr0wD)

27, 8, 2 0 1 3, T u e s d a y

11

V o l : ( 2 ) , N o . (69)

owif;^umwGef;

(aemifkd;txl;a'o)wyfzGJY ydkifarmfawmf,mOfrsm;tm; jynfe,f&JwyfzGJY uzrf;qD;xm;jcif;tay: wyfzGJY Ou|AdkvfrSL;BuD;apmt,fapUu


jynfaxmifpkNidrf;csrf;azmfaqmifa&;vkyfief;aumfrwDodkh jyefvnfxkwf,lcGifUjyK&efwifjy
u&ifjynfe,f? bm;tHNrdKUwGif acwtajccsae
xdkifvsuf&Sdaom K.E.A.P u&ifNidrf;csrf;a&;wyfzGJU
(aemifkd;txl;a'o)rS AdkvfrSL;BuD;apmt,faphudk,f
wdik af ejynfawmfoYkd a&muf&v
dS mNyD; if;\ Nidr;f csrf;a&;
wyfzUJG ydik u
f m;rsm;udk jynfe,f&w
J yfzUJG u zrf;qD;xm;
jynfaxmifpNk idr;f csrf;azmfaqmifa&;vkyif ef;aumfrwDt
aejzifh jyefvnfxkwf,lcGifhjyKEdkif&efESifhvdktyfonfrsm;
udk qufvufeT Mf um;aqmif&u
G af y;Edik &f eftwGuf wif
jypmudk xyfrv
H ma&mufwifjyjcif;jzpfaMumif; ajymqdo
k d
&Sd& AdkvfrSL;BuD;apmt,faphtm; ar;jref;cJh&m]]uRefawmfwYkd K.E.A.P vufeufEiS Nhf idr;f csrf;a&;
vJv,
S af &;wyfzUJG (aemif;dk txl;a'o)taeeJY u&ifjynf
e,fbm;tHNrKd UrSm acwtajcpdu
k af exdik Nf y;D wyfzUJG rsm;\
pm;0wfaea&;? oufomacsmifcsda&;ESihf aexdik af &;udp
rsm;twGuf oGm;vmaqmif&Gufvsuf&Sdygw,f/
uRefawmfwdkY K.E.A.P Nidrf;csrf;a&;wyfzGJU0ifrsm;
twGuf Edik if aH wmfucsrw
S af y;xm;aom bD;vif;NrKd Ue,f
&Sd bk&ifah emiftrd ,
f modYk e,fpyfa&;&m0efBuD;Xme jynf
axmifp0k efBuD; 'kw,
d Adv
k cf sKyfBuD;oufEikd 0f if;ESihf ta&SU
awmifydkif;ppfXmecsKyfwdkif;rSL;wdkYu (16?6?2013)aeY
(12;30)tcsdef rSmvma&mufppfaq;rSmudkod&Sd&
tJ'DaeYrSmyJ uRefawmfudk,fwdkif wyfzGJU0ifrsm;ESifhtwl
0efBuD;rsm;ESifh BudKqdkawGUqHk&ef bDvif;NrdKUudk toGm;
oHviG w
f w
H m;(bm;tH) ppfaq;a&;*dww
f iG f wyfzUJG ydik af rmf
awmf,mOf (4)pD;udk jynfe,f&w
J yfzUJG u jzwfoef;oGm;
vm cGirhf jyKyJ,mOfrsm;tm;zrf;qD;NyD; uRefawmfu
h v
kd nf;
zrf;qD;xde;f odr;f rnf[k ajymqdv
k mygw,f/ wifjyxm;wJh
armfawmf,mOfrsm;rSm w&m;0ifrSwfyHkwifr&&Sdao;cif
wyfzUJG \oGm;vmrIupd r sm; tqifajyap&ef rGejf ynfe,f
e,fpyfa&;&m0efBuD;uvnf; axmufcHcsufay;xm;yg
w,f/ e,fpyfa&;&m0efBuD;Xmeu jynfaxmifp0k efBuD;

'kwd,AdkvfcsKyfBuD;oufEdkif0if;ESifh ta&SUawmifydkif;ppf
XmecsKyfwdkif;rSL;wkdYu uRefawmfwkdYwyfzGJUtdrf,mudp
vma&mufppfaq;rnfqakd wmh wm0ef&o
dS al wG&UJ vdt
k yf
csuf? ar;jref;csufawGudk uRefawmfwdkYuajymjy&r,fh
wm0ef&Sdaew,f/ wyfzGJUtvdkuf tJ'DudkoGm;zdkYu armf
awmf,mOfutqifrajybl;/ 'Dawmhvrf;yef;qufo,
G f
a&;0efBu;D Xme? 0efBu;D udt
k ultnDawmifNy;D tBuH mPf
,lMunfw
h ,f/ vrf;yef;qufo,
G af &;0efBuD; OD;apmcif

armifjrifu
h uReaf wmfwaYkd rmfawmf,mOf (4)pD;eJY oGm;vm
r,fch &D;pOfukd jzwfoef;cGijhf yK&ef ,mOftrSwrf sm;ESit
hf wl
wm0ef&Sdolrsm;xHndEdIif;taMumif;Mum;pmudk(16?6?
2013)aeYu ydkYxm;NyD;jzpfygonf/ uRefawmfwdkYtaeeJY
0efBuD;&JU ndE iId ;f aqmif&u
G af y;xm;rI&adS eNyDqakd wmh ,Hk
MunfpdwfcspGmeJY oHvGifwHwm;udk jzwfoef;ygw,f/
tJ'DrSm uRefawmfwdkYarmfawmf,mOf(4)pD;udk jynfe,f&J
wyfzGJUu zrf;qD;xdef;odrf;vdkufwmyg/

uRefawmfwkdYwyfzGJUawGvnf; ppfaq;zdkYvmwJh
e,fpyfa&;&m0efBuD;Xme jynfaxmifpk0efBuD;ekJY ta&SU
awmifydkif;ppfXmecsKyfwdkif;rSL;tzGJUwdkYudk awGUqHkcGifh
r&vdkufyJ wm0ef0w&m;awG ysufuGufcJh&ygw,f/
Edik if aH wmftpd;k &eJY Nidr;f csrf;a&;wyfzUJG toD;oD;awG[m
wm0&Nidrf;csrf;a&;twGuf ,HkMunfrI wnfaqmuf
aecsdefwGif 'Dvdkjzpf&yfrsdK;BuHKawGUcJh&wm tkyfqdk;
tusnf;wefvSovdk 0rf;enf;p&myJ/ w&m;r0ifum;
awGuzkd rf;w,fq&kd if b,fvo
kd wfrw
S cf sufawG? b,f
vdpk rD cH suaf wGezYJ rf;vJqw
kd m uReaf wmfwo
Ydk cd siyf gw,f/
oHviG w
f w
H m;ay:jzwfrzS rf;rSmvm;? vrf;ay:oGm;aewJh
w&m;r0ifum;awGuv
kd nf; rzrf;awmhb;l vm;/ Nc0H ef;xJ
rSmxd;k xm;wJh w&m;r0ifum;awG&dS aewmaum &SmazG
rzrf;awmhb;l vm;/ ud,
k zf rf;csiw
f u
hJ m;udrk S a&G;Ny;D zrf;wJh
yHkpHrsdK;vm;qdkwmawGudk ar;p&mjzpfvmr,f/ aejynf
awmf&dS jynfaxmifpNk ird ;f csr;f azmfaqmifa&; vkyif ef;aumf
rwDtaeeJY vdktyfovdk TefMum;aqmif&Gufay;EdkifzdkY
(17?3?2013)&ufaeYu pmwpfapmif wifxm;cJyh gw,f/
tckwpfcg uRefawmfudk,fwdkif aejynfawmfudkvm
a&mufNyD; uRefawmfwdkYwyfzGJUydkif armfawmf,mOfrsm;udk
jyefvnfxw
k ,
f cl iG jhf yK&efEiS hf vdt
k yfonfrsm; qufvuf
TefMum;aqmif&Gufay;Edkif&ef twGufxyfrHpmvm
wifjcif;jzpfygw,f}}
-[k K.E.A.P Nidrf;csrf;a&;wyfzGJUOu|AdkvfrSL;
BuD;apmt,faphu &Sif;vif;ajymqdkonf/
odrf;qnf;xm;aom armfawmf,mOfav;pD;rSm
MARK-II trsdK;tpm; (tjzLa&mif)ESifh cJa&mif(2)pD;?
HONDA Fir trsdK;tpm;(tjyma&mif)(1) pD;? Cardina
trsdK;tpm; (tjzLa&mif)(1)pD;wdjYk zpfaMumif;od&&dS onf/
&J&J(ysOf;rem;)

27, 8, 2 0 1 3, T u e s d a y

12

owif;^umwGef;

usdKufxkdNrdKY e,fwGif tif*sifeHygwfrSm;um;ESpfpD;zrf;

rGejf ynfe,fusKd ufxNdk rKd Ue,f rkyv


ifaus;&Gmppfawmif;wHwm;teD; wGif tif*sief yH gwfrmS ;
,mOfEpS pf ;D tm; Mo*kwf (12)&ufu zrf;qD;ta&;,lcahJ Mumif;od&onf/ ,if;aeYeeH uf(4)
em&DtcsdefcefYu odrfZ&yfe,fajr&Jpcef;rS &JtkyfrsdK;oufOD;aqmifaomwyfzGJU0ifrsm;onf
vkid pf ifr,
hJ mOfrsm;jzwfoef;oGm; vmaeaMumif;owif;t& ppfawmifww
H m;teD;rkyv
ifaus;
&Gmvrf;qHk ppfaq;rIrsm;jr0wDaeolarmif;ESifvmaom Light Truck tjzLa&mif,mOf
trSwf (8P^5588)tm;&yfwefpY pfaq;&m tif*sief yH gwfvrJG mS ;aeojzifh (y)120^2013oGi;f
ukex
f w
k u
f ek Of ya'yk'rf (8)t&vnf;aumif; rsKd ;rif;xku
d f (37)ESp?f ausmufajrmif;? &efuek f
NrdKUaeolarmif;ESiv
f maom Light Truck tjzLa&mif,mOftrSwf (8P^7671)tm;&yfwefY
ppfaq;&mtif*sifeHygwfvGJrSm;aeojzifh (y)121^2013oGif;ukefxkwfukefOya' (yk'fr-8)
aeaoG;
t&vnf;aumif; zrf;qD;ta&;,lxm;aMumif;od&onf/

V o l : ( 2 ) , N o . (69)

bm;tHavqdyfjyefvnfzGifUvSpf&ef a'ocHrsm; vkdvm;vsuf&Sd


Mo*kwv
f (31)&ufaeYu trSwrf xif
bm;tHNrdKUodkY a&muf&dSoGm;cJh&m udkatmif
rd;k qef;(yefqak 0)u ol\um;jzifh vdu
k yf aYkd y;
rIaMumifh ,cifutoHk;jyK ysHoef;ajy;qGJcJh
aom bm;tHavqdyfodkY a&muf&dScJhonf/
tqkdygbm;tHavqdyfonf vGefcJh
onfh ESpfaygif; (50)cefYu pwifwnf
aqmufcJhNyD; bm;tHNrdKUESifh (5)rdkifcefYtuGm
bm;tH-vdIif;bGJUoGm; um;vrf;eHab;wGif
wnf&dSonf/ if;bm;tHavqdyfwGif
,cifu 'gudkwm? wGifatmfwmav,mOf
rsm; bm;tHNrKd UrS armfvNrKd if? oxH?k zmyGeEf iS hf
&efukefNrdKUrsm;odkY ysHoef;ajy;qGJcJhaMumif;
od&onf/ bm;tHNrdKUwGif aexdkifaom
touf (75)ESpft&G,f? OD;nDi,f (OD;
aqmufyef;)qdkolu vGefcJhonfhESpf (40)
ausmfwkef;u bm;tHrS oxHkodkYvnf;
aumif;? bm;tHrS &efukefodkYvnf;aumif;
'gudw
k mav,mOfjzifh c&D;oGm;cJ&h m bm;tH
rSoxHkodkY (15)usyf? bm;tH rS&efukefodkY
(35)usyf av,mOfcay;aqmifumpD;eif;

cJzh ;l aMumif;ajymjycJo
h nf/ xku
d o
hJ Ykd bm;tH
avqdyw
f iG f jrefrmhavaMumif;u av,mOf
c&D;pOfrsm;ukd yso
H ef;ajy;qGaJ y;cJah omfvnf;
,ck&yfem;xm;onfrmS ESpf (30)cefY Mumjrifh
cJhNyD[kqdkonf/ jr0wDNrdKUwGif Mo*kwfv
(28)&ufaeYuusif;yjyKvkyfcJhaom rD'D,m
rsm;ESiahf wGUqHyk JG u&ifjynfe,ftpd;k &tzGUJ
0ifvNkH cHKa&;ESiehf ,fpyfa&;&m 0efBuD;Akv
d rf LS ;

BuD;atmifviG u
f tqdyk gbm;tHavqdyEf iS hf
av,mOfuiG ;f tm; jyefvnfw;kd csJUzGiv
hf pS f
oGm;&eftpDtpOf&ySd gaMumif; rD',
D mrsm;odYk
ajymjycJo
h nf/ bm;tHNrdKUa'ocHjynforl sm;
taeESib
hf m;tHavqdyEf iS ahf v,mOfuiG ;f tm;
c&D;oGm;rIyrkd t
kd qifajyacsmarGUap&eftwGuf
jyefvnfziG v
hf pS af y;&ef vdv
k m;aeMuonf/
oufOD;Edkif(jr0wD)

rQpfrsm;udk aq;qdk;a&mif;ygu ta&;,ljcif;cH&Edkifaq;qdk;ra&mif;awmU[kqdk


&efukefwdkif;a'oBuD;? tif;pdefNrdKUe,ftwGif;&Sd 'nif;ukef;? ukefpdrf;aps;wGif a&mif;csay;vsuf&SdaeaomrQpfrsm;wGif ,cifu
ta&mifvaS p&ef qd;k aq;teDa&mifrsm;toH;k jyKa&mif;cscahJ omfvnf; ,cktcgwGif qd;k aq;oH;k xm;aomrQprf sm; a&mif;csaejcif;udak wGU&Syd gu
oufqikd &f m\ta&;,ljcif;udck &H Edik o
f jzifh ,cktcgwGio
f bm0twdik ;f jzpfwnfaeaomta&mifjzifah om a&mif;csay;vsuf&adS eaMumif;
'nif;uke;f ? ukepf rd ;f aps;&Sd rQpv
f ufvu
D ufum;a&mif;csay;aeolwpfO;D \ xkwaf zmfajymqdrk rI sm;t&od&onf/ (uRerf wdu
Yk t&ifuqd&k if
rQpw
f ?Ykd rQpcf sOw
f u
Ykd q
kd ;kd aq;awGo;kH Ny;D a&mif;cscahJ yr,fh tckaemufyikd ;f rSmoufqikd &f muwm;jrpfcv
hJ Ykd rQpaf wGuq
kd ;kd aq;roH;k awmhbo
J bm0
ta&mifwikd ;f a&mif;csay;aeayr,fv
h m0,fwo
hJ al wGu rQpaf wGtckvjkd zLzwfjzLa&mfjzpfaewmudrk BudKufMuwmrsm;w,f/ rQpq
f &kd ifteDa&mif
oef;aerS0,foal wGuBudKufaeMuwm? aq;qdak &mif;&ifvnf;oufqikd &f m&JUta&;,ljcif;udck &H rSmyg/ 'gaMumift
h ckvo
kd abm0ta&mifwikd ;f
a&mif;ay;aewmyg)[ktqdrk Qpaf &mif;csaeolaps;onfrS xyfavmif;ajymqdo
k nf/ wm;jrpftE&m,f&q
dS ;kd aq;rsm;toH;k jyKxm;aom rQpef ?D
rQp0f g?ykZeG cf sOef eD ?D t0ga&mifq;kd xm;aomig;ykPm;?ig;arGx;kd ?a&Tig;?Muufom;rsm;ESit
hf eDa&mifq;kd xm;aomikwo
f ;D rIe?Yf ykZeG af jcmuf? ywjrm;?
ajymif;zl;?ig;yd?yJeaD v;?yJ0gav;?rufref;oD;?qD;xkwf ponfwo
Ykd nfvnf;tonf;ESiu
hf ifqma&m*grsm;udjk zpfymG ;ap vH;k 0a&SmifusOo
f ifh
aMumif; jrefrmEdik if pH m;ok;H olumuG,af &;toif;rStoday;xkwjf yefxm;Ny;D urmu
Y se;f rma&;tzGUJ Bu;D \ (2011)ckEpS t
f wGi;f xkwjf yefcahJ omtpD
nDnx
D eG ;f
&ifcpH mt& jrefrmEdik if o
H nfurmay:wGiu
f ifqmtjzpfq;kH (10)Edik if x
H w
J iG ef yH wf(2)ae&mwGi&f adS eaMumif;od&&dS onf/

qufvufazmfjyygrnf/

27, 8, 2 0 1 3, T u e s d a y

13

V o l : ( 2 ) , N o . (69)
Zlvdkifvqdkwm 0gqdkveJYqufpyf
,S O f w G J a eygw,f / jref r mjyu ' d e f e J Y
taemuf wdik ;f jyu'ed pf epfowfrw
S cf suf
awG[m woD;wjcm;pD vlrsKd; bmom
omoemeJY trsK;d om;"avhx;kH pHukd azmfjy
aeygw,f/
Zlvdkifvqdkwm a&mr{u&mZf *sL;
vD,ufqZD mudk *kPjf yKNy;D rSnahf c:xm;wJh
owrajrmufvjzpfygw,f/ Zlvikd v
f [m
uRefawmfhtwGuf xl;jcm;wJhv? Zlvdkif
vrSm uRefawmfhudkarG;zGm;cJhw,f/ Zlvdkif
vrSm AdkvfcsKyfESifhwuG tmZmenfacgif;
aqmifawGvkyfBuHcHcJh&w,f/ (1947?
Zlvdkif (19) . . . / /
(1962)ckEpS ?f Zlvikd f (7)&uf &efuek f
wuodkvfta&;tcif;? Zlvdkif (8)&uf
ordkif;0if w.u.o(,leD,H) taqmuf
tOD;BuD;udk rdkif;cJGNyD;zsufqD;cJhwJhaeY/
(1975)ckEpS ?f Zlvikd f (8)&uf naerSm
(6;30)cefY jyif;tm;&pfcspf wmpau;
(6.8)jzifh ordik ;f 0ify*k iH vsiBf uD;
vIycf w
hJ ,f/
(1988)ckESpf? Zlvdkif (15)
&ufrmS uRefawmfEiS t
hf wl
(yk'rf -10u)jzifx
h ed ;f odr;f
cHxm;&wJv
h yl *k Kd vf (15)
OD;tm; tif;pdefaxmifrS
jyefvw
T af y;cJw
h ,f/ uRef
awmfwdkYb0rSmr*Fvm&SdwJhaeY
&ufwpf&ufjzpfcyhJ gw,f/
(1988)ckEpS ?f Zlvikd (f 15)&ufwiG f ta&SU
awmiftm&SwGif emrnftBuD;qHk;axmifBuD;jzpfwJh
tif;pdefA[dktusOf;axmifrS jyefvGwfcJhonfrSm ,ck
(25)ESpf&SdygNyD? tJ'Dordkif;udk jyefawG;&if; b0pmrsuf
ESmawGukd jyefzwfr&d if rarhEikd pf &m Zlvikd v
f jzpfygw,f/
urmo
h rdik ;f rSww
f rf;0if jrefrmhordik ;f rSm y,fysuaf rh
aysmufz;kH uG,
f r&Edik af om tmPm&Siq
f efu
Y siaf &; 'Drkd
ua&pDta&;awmfyHkBuD; jzpfyGm;cJhonfrSm (25)ESpf
(aiG&wk)odkY a&muf&SdcJhavNyD/
(8)av;vH;k ta&;awmfyBkH uD; rjzpfymG ;rD (23)&uft
vdkrSm tif;pdeftusOf;axmifrS (yk'fr-10u)jzifh
xde;f odr;f xm;csed jf yefvw
T af y;cJw
h ,f/ (1350)ck? 'kw,
d
0gqdkv qef; (2)&ufnaeydkif;rSm uRefawmfESifhtwl
jyefvGwfvm wJholawGuawmh(1) tbOD;bOD;(&efukef)-(AdkvfcsKyfausmfaZm\
qufom;tjzpf wm0ef,lcJhol)
(2) a':a': a':MunfMunf (&efukef) (A.u.y
Ou|-ocifZif\ZeD;)
(3) OD;vSa&T (62)-w.u.oacgif;aqmif
(4) OD;vSwifah tmif(udu
k ;kd uRef;jyef)
(5) OD;jrpde(f udu
k ;kd uRef;jyef)
(6) OD;ausmfEikd f (q&mxufjruf-udu
k ;kd uRef;jyef)
(7) OD;oufwif(rEav;)
(8) OD;wifarmifvGif(c)vif;armifouf(&efukef)
(9) OD;atmifoed ;f (&efuek )f
(10) OD;0if;ol(&efuek )f
(11) OD;uHcRef(rEav;)
(12) udw
k ;l (Nidr;f csrf;)(rEav;)
(13) OD;armifarmifx;l (&efuek )f
(14) OD;ode;f wif(yJc;l )
(15) OD;0if;jrif(h yJc;l )
-ponfwjYkd zpfygw,f/
rwf? (13)&uf
tJ'Dtcsdefumv (1988?rwfv)rSm udkbkef;armf?
udkpdk;Edkif (RIT)ausmif;om;rsm;aoqHk;rI rwf (15)
wHwm;jzL tif;vsm;uefabmifrSm &efukefwuodkvf?
ausmif;om;ausmif;olrsm;qEjy vHkxdef;ESifhppfwyf
u0dik ;f du
k o
f nfjh yemponfh rwnfrNird rf aI wG jzpfae
wJhtcsdefjzpfygw,f/ uRefawmfwdkYtm;vHk; bmrStjypf
r&Sw
d b
hJ 0u vGwaf jrmufjcif;udk 0rf;omrdwmtrSeyf gyJ/
tjcm;olawGvnf; olw&Ykd UJ aysmf&iT cf srf;ajrUrIukd olw&Ykd UJ
rsuEf mS toD;oD;rSmazmfjyaeMuygw,f/ tJ'D Zlvikd f (15)
&uf? naerSm rdk;uwzGJzGJ&Gmaeygw,f/
(1986)ckEpS ?f Edik 0f ifbm (26)&ufrmS uRefawmfwYkd
wpfNydKifeufwnf;zrf;NyD; r*Fvm'Hak &Munftikd pf cef;rSm

wpfywfcefpY pfaq;ygw,f/ &efuek f tif;pdeaf xmifBuD;


udkydkYNyD; (wpf (1)wdkuf? eHygwf(4)? wdkufrSmvlawGcGJ
xm;ygw,f/ tJ't
D csed u
f mvrSm bmaMumifzh rf;w,fqkd
wm ppfaxmufvrS ;f a&;u cdik rf mwdusrrI &Sw
d hJ acgif;pOf
atmufrmS ppfaMuma&;ud&k ifqikd Mf u&w,f/ ema&;qGr;f
oGwyf EGJ iS rhf *FvmyGrJ S "mwfyakH wGjyNy;D ppfaq;Muygw,f/
uRefawmfwdkYtm;vHk;&JU oHk;oyfcsufuawmh 0g0g
xGef;qdkaom trsKd;orD;wpfOD;\ vkyfBuHowif;ydkYrI
aMumifhqdkNyD; oHk;oyfcJhMuw,f/ udkudk;uRef;jyefjzpfwJh
OD;av;OD;azwif(jrif;Nc)H [m (1986)aEG&moD;rSm &cdik f ;kd r
&JU taemufjcrf; iykawmNrdKUe,fxu
J uGi;f buf&mG rSm
vlBuD;a&m*geJq
Y ;kH oGm;cJyh gw,f/ olet
YJ wl udpk ;kd 0if;(ig;
odkif;acsmif;)&Sdygw,f/ OD;azwiftwGuf ol&JU&Jabmf
rdwaf qGawGu &efuek o
f &ufawmausmif;wdu
k rf mS qGr;f
oGwfwJh tpDtpOfjyKvkyfw,f/
aemuf OD;ausmfEikd (f q&mxufjruf&UJ ) orD;wpfO;D
r*FvmyGJ tpDtpOf&SdcJhw,f/
aemufuw
kd if0if;(c)udZk ifaumh&UJ a,murBuD;qH;k
awmh qGrf;oGwfwJhtpDtpOfudk ajrmufOuvmokeEm
&yfuu
G rf mS jyKvkycf w
hJ ,f/ (1986)? pufwifbmvxJ[k
xifygonf/
uRefawmf[m (1986)? rwf(15)&ufrSm awmifil
axmifrjS yefvw
G v
f mNy;D ajrmufOuvmrSm q&mOD;atmif
ausm&f UJ tultnDeYJ usL&Sio
f ifNy;D b00rf;a&;udk ajz&Si;f
ae&wJhtcsdefyg/ tJ'D (1986)ckESpf? Edkif0ifbmrSm
ppfaxmufvrS ;f a&;uzrf;wm[m uReaf wmfb
h 0twGuf
(4)Budrfajrmuf zrf;qD;cH&wmjzpfygw,f/
urmay:rSm tpa&;vfarmhqufNy;D &if tawmfq;kH
qdkwJh r.q.v acwfaxmufvSrf;a&;awG&JU rwdusrI
tmPm&SifpepfeJY ,kwfrmrIawGaMumifh uRefawmfwdkY
(13)OD;? emrnfausmfyk'fr (10-u)\ xdef;odrf;cHcJh&
w,f/
uReaf wmfwq
Ykd akH wGUcJ&h wJh vly*k Kd vftcsKUd taMumif;
udk tenf;i,fazmfjycsifygw,f/ vGwv
f yfa&;BudK;yrf;
pOfuyg0ifcJhMuwJh ocifBuD;awGeJYawGUqHkcJh&w,f/
(1) ocifpdefOD; (axmifwGif;uG,fvGef [oFmw
jrefatmifZmwd? jrefatmifocifcspfarmif\ nDtpfukd
0rf;uGaJ wmfonf)
(2) ocifoef;a&T (armfvNrKd if-ocifped Of ;D \rdwf
aqG&if;)

(3) ocifatmifjrifh (oxHkNrdKU?rGefjynfe,f)


(4) ocifwifO;D (&efuek -f Adv
k o
f cifq&m jrefrmh
toHpum;ajymjzifh toHvTifhcJhol)
(5) oHrPdO;D pdev
f (S tvHeu
D eG jf rLepfygwD0ifa[mif;?
ocifp;kd ESit
hf eD;uyfaecJb
h ;l ol (1946)ykvyd o
f ydwBf uD;
wGiyf g0ifco
hJ )l
(6) oHrPdOD;baomf (1946)ykvdyfoydwfBuD;
rSmyg0ifcJhol oHrPdwyfzGJUacgif;aqmifa[mif;)
(7) udck spfviId (f NrdKUjyBuD;) (q.o.&Hk;0efxrf;?
&efukef (27)vrf;(xuf)wGif aeolwdkYjzpfygw,f/)
tbufbufu cRwfcsKHusaewJh jynfaxmifpkqdk
&S,v
f pforwEdik if aH wmfukd u,fwifzq
Ykd Nkd y;D om;oH;k om;
odYk yefMum;vTmwpfapmif Adv
k af e0if;xHoYkd tdrw
f ikd &f m
a&mufoGm;ydkYwJhudpeJY tzrf;cH&w,f/ ausmif;om;?
ppfom;? bk&m;om;? t&yfom;(jynfolvlxkrsm;)udk
&nfneG ;f cJMh uygonf/
aemuf(2)OD;[m OD;odef;wif(yJcl;)ESifh OD;0if;jrifh
(yJc;l )wdjYk zpfw,f/ r.q.vygwD&UJ trmcHawG yJc;l wdik ;f
a'oygwDaumfrwD0ifawGjzpfygw,f/ tm;vHk;[m
touf (50)ausmf (60)eD;yg;awG olwdkY (2)OD;u
ygwDacgif;aqmifAv
kd rf LS ; yDausm[
f efeYJ rwnfw
h jJh yem
'gawGvnf; (10-u)eJYzrf;xm;ygw,f/
aemufudkwifarmifvGif(c)vif;armifouf av
at;omwnf;cdkcef;ydkif&Sif? ordkif;ygarmuq&mBuD;
a'gufwmausmo
f uf&UJ om;tdik pf t
D ufpf (I.C.S)OD;vS&edS &f UJ
tarGpm;tarGco
H m;wpfO;D qdyk gawmh uReaf wmfew
YJ pfcef;
wnf;twlae&w,f/ tar&duefoH ;kH u&wJh jrefrmjynf
eJo
Y ufqikd o
f nfo
h wif;udk jrefrmvdjk yefNyD; jzefaY 0rIjzpf
ygw,f/
aemufwpfOD;u owif;axmufBuD; OD;rif;ol
(EIwfcrf;arT;BuD;)dkufwmowif;Xme jzpfygw,f/ The
Burmese Way to Soicalism Ne Win's Way to Nok ahJ qmif;yg;a&;rdvYkd (10-u)eJY zrf;xm;wm
where qdw

cH&w,f/
aemufwpfO;D u emrnfausmo
f al X;BuD; (OD;a&Smzf -D
rdwv
D m)jzpfygw,f/ oluvnf; ,ckacwfrmS acwfpm;
aewJh wefz;kd enf;tdr,
f mawGuakd qmufvYkd jyemr&Sd
jyem&SmNyD; bPfrSmtyfxm;wJhaiGawGodrf;NyD; (10
-u)eJcY sKyfxm;jyefw,f/ OD;a&Smzf [
D m vGwv
f yfa&;&NyD;
tcsdefeJY r.q.vacwfrSm aqmufvkyfa&;uefxdkuf

jynfwGif;owif;
awGeYJ emrnfBuD;cJw
h pfO;D jzpfNy;D Axl;
wyfNrdKUtygt0if z.q.y.v acwf
uwyfr[m (1?2?3?4?5?6?7)wdkY&JU
taqmuftOD;awGudk aqmufay;
cJh&ol rkdif;wHk? rdkif;qwfav,mOf
uGi;f udk tqifjh rifah v,mOf uGi;f eD;
yg;jyifay;cJ&h oljzpfygw,f/
aemuf w pf O D ; u OD ; cd k i f p d k ;
(c)q&matmifoef; jzpfygw,f/
(&?y?v)
(1986)ck? arvrSm &cdkifjynf
e,f? rif;jym;udk0ifpD;NyD; rif;jym;
bPfuaiGawG ,loGm;w,fqdkNyD;
ao'PfcscHxm;&wJh &cdkifvGwf
ajrmufa&;acgif;aqmifwpfOD;jzpf
ygw,f/ bkef;BuD;vlxGufwpfOD;
jzpfNyD; jrefrmpmay? bkef;BuD;pmay
rsm;udk tajccHususwwfajrmuf
olwpfOD;jzpfygw,f/ &cdkifjynfe,f
ordkif;udk rMumcPajymwwfyg
onf/
(1824)ckESpf t*Fvdyf-jrefrm
ppfyGJtNyD;uwdrwnfwJh t*Fvdyf
e,fcsJUudk rif;om;BuD;OD;a&Tyef;?
OD;atmifausmf&TDpwJh &cdkifacgif;
aqmifawG t*FvdyfudkawmfvSefcJhvdkY tzrf;cHMu&
w,f/ ta&SUb*Fvm;jynfe,f (,ckb*Fvm;a'h&Sf)
'umtusO;f axmifBuD;twGi;f rSm BudK;ay;rcH&rD tcsKyf
cHcJh&pOfvufarmif;aoG;azmufNyD; &cdkifvGwfajrmuf
a&;twGu&f wkwpfy'k af &;cJw
h mudk udck ikd pf ;kd u&Gwf
qdkjywwfygw,f/ (8)av;vHk;ta&;awmfyHk
aemufydkif; (14)ESpfcefYaxmifxJrSmae&NyD;rS
vTwaf y;cJyh gw,f/
aemufxyf (3)OD;uawmh
OD;vDcsef;rif; (jrpfBuD;em;)
OD;bGrf0rfva&mf (jrpfBuD;em;)
OD;0if;cif (ajrmif;jr)
olwo
Ykd ;kH OD;jyemu ausmufprd ;f arSmifco
kd ,fwhJ
jyem? o,fay;wJhol[mOD;0if;cif(wkwfppfppf)
awmifBuD;axmufvSrf;a&;udk (75)usyfwefjyem
rwufrD aiG(11)odef;vmbfxdk;cJholwpfOD;jzpfygw,f/
vkyfief;ratmifjrifawmh (10-u)eJYzrf;w,f/ ol&JU
xkwaf zmfraI Mumifh OD;vDcse;f rif;eJY bGr0f rfva&mfuq
kd uf
zrf;cJyh gw,f/ bGr0f ifva&mfqw
kd mu ,aeYacwf ucsif
olaX;BuD;(avmfyef;BuD;)xdkif;-t*FvefEdkifiHawGrSm
aexdik w
f ,f/ aemuf(2)OD;uawmh useaf xmufpek aYJ ,mif
a0vQq
H w
kd hJ yk*Kd vfawGyg/ wkwjf refrme,fpyfjzwfausmrf I
eJY zrf;qD;cH&wJholawG tif;pdefaxmifBuD;teD;u
wGb
J ufaxmifrS wdu
k w
f cH g;awGuadk omhwek zYJ iG Nhf y;D axmif
ausmfxu
G af jy;cJw
h o
hJ al wGjzpfw,f/ yJc;l wdik ;f ? ausmuf
wHcg;NrdKUa&mufrS jyefzrf;rdcJhwmjzpfygw,f/
usefaxmufpk[m uRefawmfwdkYeJY aewJhwpfESpf
umvrSm ArmvdkwwfNyD; Armvdkajymwwfvmw,f/
olu ppfom;a[mif;wpfOD;jzpfyHk&NyD; uGefzl;ynmudk
uRrf;uRrf;usifusifwwfygw,f/ olwEYkd pS Of ;D [m tem
*wfrahJ ewJh raocsmwJb
h 0udak wG;Ny;D wpfcgw&HrmS vGr;f
vGrf;aqG;aqG; oDcsif;qdkwwfygw,f/
uRefawmftJ'Dwkef;u pOf;pm;rdygw,f/ tcsKyf
tjcmtmPmydkifwdkif;jynfqdkwmbmvnf; rdrdEdkifiH
r[kww
f hJ Edik if w
H pfcrk mS tcsKyfcaH e&wJh tusO;f om;b0&JU
tem*wf[mb,frSmvnf; . . . / /
,ck xkid ;f ? rav;&Sm;? tif'ekd ;D &Sm;Ekid if aH wGrmS oGm;Ny;D
vkyu
f ikd af ewJh Armtvkyo
f rm;awG&UJ b0udk ud,
k cf sif;
pmrdygw,f/ jynfyEdik if aH wGrmS tcsKyftaESmifcaH e&wJh
jrefrmEdkifiHom;awGudk txl;*kpdkufoifhygw,f/
aemuf (2)OD;[m xdkif0rfrif;om;awGjzpfwJh
ql;wvDeJY armifZD'kef;qdkwJh yk*dKvfawGuawmh wmcsD
vdwef u
YJ sKdi;f wHu
k zrf;vmwm? qlwvDu usKdi;f wkyH gwD
,lepfOu|&JU wlrudrk ed ;f rtjzpf w&m;0if,x
l m;w,fvYkd
ajymygw,f/
olwdkY (2)OD;[mxdkif0rfolvQKdrIyg/ qufoG,fa&;
pufawGeYJ rdw,fvo
Ykd &d ygw,f/ axmif (2)ESppf D csxm;
ygw,f/ oH;kH tquftoG,rf &Sad wmh (10-u)eJq
Y uf
zrf;wmaygh/
uRefawmfrSwfrdorQ vlawG&JU taMumif;t&m

27, 8, 2 0 1 3, T u e s d a y

14

jynfwGif;owif;

V o l : ( 2 ) , N o . (69)
ajymp&mrvdb
k ;l /
oef;wifhatmif(Aef;armuf)
q&marmif0o
H vdk yk*Kd vf[m owif;pmavmuudv
k nf; ud,
k pf m;jyKcJh
ovdk NLD ygwDrSmvnf; wuf<uwJhapwemeJY wdkufyGJ0ifcJhwmrkdYtm;vkH;
twGufepfem&w,f/ NLD rSm vIyf&Sm;&if;eJYaxmifeef;pHcJh&wJh pGefYvTwfrI
awGaMumifhordkif;ajymif;cJh&NyD/ tNrJwrf;owdw&jzpfaerdrSmyg/
ppftpdk;&&JU ppfckHHk;uaxmif (7)ESpftjypfay;cHcJh&zl;wJh pma&;q&m
rif;vl[m ppftmPm&SifawGudkawmfvSef&JwJh owdd? AswdeJYjynfola&SUu
rm;rm;rwfrwf&yfwnfay;cJNh y;D rS 'Dru
kd a&pDbufawmfom;tppfjzpfc&hJ w,f/
zcifO;D om"ku,
G v
f eG o
f mG ;wJt
h csed rf mS udrk if;vl[maxmifxrJ mS tJ't
D aMumif;
awGawG;rd&if wu,f&ifeifh&w,f/
armifwiftkef;(rdk;nif;)
tcspf? tvGrf;? [moawG &uf,Sufxm;wJh 0wKaumif;awGudk
tHzh ,
G af &;pGr;f jyEdik w
f hJ q&mrif;vlu,
G v
f eG w
f ,fqakd wmh tawmfav;pdwf
ysuo
f mG ;&w,f/ wu,fawmfwyhJ *k Kd vfjzpfvYdk &Sm;yg;pm&if;0ifjzpfwhJ q&mrif;
vlowif;u aMuuG&J ygw,f/ tojymvkvif? ckepfpiftvGr;f ? ESpu
f ,
kd cf JG
rif;vlyg/ &ovdkif;&JU Mu,fpifwpfyGifhrkdY&SmrS&Sm;y/
q&mESpfqlvkH;twGuf&ifrSm cHpm;&ygw,f/
atmifudkvif;(wyfukef;ajr)

,ckEpS Mf o*kwv
f (11)&ufaeYu uG,f
vGefoGm;cJhaompma&;q&m? owif;pm
q&marmif0Ho(jrefrmEdkifiHowif;pmq&m
toif ; -Ou | )? jref r mEd k i f i H p me,f Z if ;
aumifp(D 'k-Ou|)ESihf Mo*kwv
f (17)&ufaeYu
uG,fvGefoGm;cJhaom pma&;q&mrif;vlwkdY trSwfrxifuG,f
vGefcJh&jcif;tay: ppfudkif;wkdif;a'oBuD;? ebm;rS owif;pm
q&mtoif;tzGUJ 0ifrsm;\ cHpm;rI&ifziG o
hf rH sm;udk ay;ydv
Yk u
kd &f
onf/

'DMo*kwx
f rJ mS q&marmif0o
H ? rif;vl? Nrw
d 0f if;
xdew
f v
Ykd kd oufqikd &f mvdik ;f awGrmS xif&mS ;atmifjrifae
qJq&m (3)OD;uG,v
f eG o
f mG ;jcif;tay: tvGet
f rif;xdcu
kd f
&ygw,f/ tNrJwrf;*kPfjyKaerdrSmyg/
tdkif;av;(ebm;)
q&marmif0o
H &JUjynfoaYl cwfuzkd wfz;l &mrS q&mhpmayudk
wefz;kd xm;cJyh gw,f/ aemufpmayavmutwGuf ajym&Jq&kd J
vkyaf qmif&w
J mawGuykd g owdjyKcJrh v
d t
Ydk m;uscJ&h ygw,f/
q&mrif;vluawmh uReaf wmfwv
Ykd il ,fawGpw
H ifc&hJ olyg/
q&mh0wKawGudkzwfcJh&w,f/ AD'D,dkrSmydwfum;ay:rSm
awGUjrifae&w,f/ tckawmhq;Hk yg;oGm;&SmNy/D tvGe0f rf;
enf;ygw,f/
pdk;oufydkif

q&marmif0o
H [m pmayavmutusKd;aus;Zl;jzpfapzk&Yd m
aeYpOfEiS t
hf rQ rem;rae aqmif&u
G af y;aecJv
h Ydk 0rf;enf;&ygw,f/
rD',
D mOya' twnfrjyK&ao;rD pmayavmuxJu taqmwvsix
f u
G f
cGmoGm;ESifhwJh q&mhtwGuf ESajrm&ovdk tm;ysufp&mawGyg&SdaecJhw,f/
wpfcgq&mrif;vlvdk &opmayta&;awmufajymifwJh pma&;q&m
uG,fvGefoGm;&wmudkyg pdwfraumif;jzpf&ygw,f/ &,fp&marmp&m?
tcspf ;l BuD;l;awmhonf/ ESpu
f ,
dk cf pJG mtkyaf wGaMumifh av;pm;ae&wJq
h &m
rif;vlr&Sdawmh &opmaytwGufqkH;IH;csufemygw,f/
oufEdkifxGef;
q&marmif0Ho[m pHjytjzpfav;pm;&wJh yk*dKvfyg/ EdkifiHa&;tjrif
awGuykd g zGiv
hf pS af y;Edik cf w
hJ ,f/ zdEydS cf sKyfcs,cf &H wJh rD',
D mrjzpf&atmif&0J phH mG
wdu
k yf 0JG ifaewJh a&SUwef;wdu
k pf pfrLS ;aumif;jzpfvYdk 'Davmu twGut
f vGef
trif;epfemw,f/ q&mhwefz;kd udOk ;D nGwyf g&ap/ OD;om"krsKd;qufawGjzpfwhJ
q&mq&marmif0P? okarmif? tckwpfcg q&mrif;vlqkH;IH;&jyefawmh
&opmaytwGuf tvGefESajrmp&mygyJ/
,Of,Ofodef;(ebm;)
owif;pmq&mtoif;Ou| armif0o
H qk;H w,fMum;awmh wkev
f yI rf yd g
H wif;pm
w,f/ owd& w
dS ahJ cgif;aqmifwpfa,muftaeeJY (MJA) jrefrmEdik if o
q&mtoif;udk rsm;pGm*kPfwufap&w,f/ tifrwefrS ESajrmp&myJaygh/
aemufxyfay:aygufzkdY rvG,fawmhbl;/ 0rf;enf;ygw,f/
q&mrif;vlu &,fp&mtaomhtaxhawGeJY 0wKvdkif;rSmay:jyLvm
jzpfwhJ yk*Kd vfjzpfvYdk tifrwefEaS jrmp&myg/ 'Dvakd tmifjrifzrYdk vG,b
f ;l qdw
k m
tcsKUd jzpfygw,f/ uReaf wmfww
Ykd awGu (1988)ck? Zlvikd f (15)rSmvGwyf gw,f/
ocifBuD;awGu Zlvdkif (14)&uf rSmvGwfygw,f/
(1986)ck? Edk0ifbm (26)&ufrSm uRefawmfwdkYudk bmaMumifh
zrf;qD;cJMh uwmvJ/
(1) a>ra[mufrwpfaumif&JU ,kwfrmrI
(2) (1986)ck? Edk0ifbm(16)&ufrSm &Srf;jynfe,f ta&SUajrmufrS
pDp0D rf;wmyef a&Tusif0rfawmifaMumudk A.u.y &JUjynfov
l w
G af jrmufa&;
wyfrawmfu0ifwdkufygw,f/ Edk0ifbm (16)rS (26)&uftwGif; rdacsmif;
uke;f (1?2)? aZmf0if;uke;f pwJh ta&;ygwhpJ cef;awGukd a&Tusif0rfwpfaMum
vH;k udk A.u.y wdaYk cwvrT ;f rd;k xm;Edik yf gw,f/ tJ't
D csed rf mS NrKd Uay:&Sd A.u.y
ta[mif;awG wpfcck v
k yI &f mS ;rI&EdS ikd o
f vm;[laom oHo,jzifzh rf;qD;cJMh u
wmjzpfw,f/
wu,fawmh jynfolwpf&yfvHk;&JU pm;0wfaea&; Muyfwnf;rIuae
ay:aygufvmcJhaom rauseyfrIrsm;udk (1988)ck? Mo*kwfvtwGif;rSm
r.q.vwpfygwDpepf jyKwfusomG ;cJo
h nftxd vufawGU&ifqikd cf MhJ uygw,f/
b,folawG ordkif;w&m;cHqdkwm jynfolawGu a&G;cs,fowfrSwfcJh
NyD;jzpfygonf/
uRefawmf'DjzpfpOf ordkif;&JUtydkif;tpwpfckudk a&;aewJhtcsdefrSmtbOD;bOD; ? a':a': a':MunfMunf
tpfudkBuD;udkvSwifhatmifwdkY uG,fvGefoGm;cJhMuygNyD/
vGwfvyfa&;wdkufyGJ? e,fcsJUqefYusifa&;wdkufyGJ awGrSmyg0ifcJhMuwJh

0wKawGudktm;usw,f/ ta[mif;awG jyefzwf&awmhr,fq&m/


a&SUaeBuD; y,fvDarqifvdk pl;&SawmufajymifwJh bmomjyefawGudk
zwfNy;D armif0o
H qdw
k mowdjyKrdw,f/ rD',
D mavmutwGuyf g tmPmydik f
awGeJY &J&J0Hh0Hhajymqdk&JwJh q&mhtaMumif;u tav;rxm;vdkYudkr&wm/
tckawmhpmayavmu&JU ol&aJ umif;wpfO;D qk;H I;H oGm;&jcif;eJt
Y wl tm;avQmh
p&mawGawmif &SdaecJhjyefw,f/
pDwkef;(&efukef)
owif;avmu? pmayavmutwGuf q&marmif0HoqHk;IH;&wm
epfemrIawGtrsm;BuD;yJaygh/ vlurkd jrifz;l &ayrJh pmawGuakd vhvmMunf&h if;u
av;pm;cJh&w,f/ 0rf;enf;ygw,f/
vli,fb0rSmzwfrw
S zf ;l cJw
h hJ tpGv
J ef;qH;k pma&; q&mwpfO;D [mq&m
'dAYk rmtpnf;tH;k 0if ocifBuD;awG vnf;uG,v
f eG cf MhJ uygNyD/ ocifwifO;D
(Adkvfocifq&m)wpfa,muf &efukefNrdKU&JUwpfae&mrSm touf&Sifvsuf
&Sad eygw,fvo
Ykd &d w,f/
uRefawmfwt
Ykd m;vH;k [m tdyrf aysmfwn
hJ awGukd tBudrBf udrjf zwfoef;
cJMh u&w,f/ puew
Yf ikd ;f ? rdepfwikd ;f rSm nO;f yef;ESyd pf ufrI (pdw+f ud,
k cf Em)udk
twlwuGccH MhJ u&w,f/ tpfuBkd uD;udv
k aS &T (62-w.u.o acgif; aqmif)
ajymcJo
h vdk (jyKoltopf? jzpfot
l a[mif;)qdw
k hJ vlUavmu"rwmw&m;udk
b,folrS vGefqefvdkYr&Edkifygbl;/
uReaf wmfww
Ykd awG xde;f odr;f cHxm;&onft
h csed rf mS ,cifaxmufvrS ;f
a&;Tecf sKyfa[mif; rsurf eS Bf u;D wifO;D ESihf jynfxaJ &;0efBu;D OD;bdek w
D Ykd tygt0if
x.v.wt&m&Sd tcsKdUtif;pdeaf xmifrmS axmifusaewJt
h csdef jzpfygw,f/
urmo
h rdik ;f rSm (1963)rS (1975)txd AD,uferf Edik if u
H 0kd if a&mufusL;
ausmw
f u
kd cf u
kd cf w
hJ m (uReaf wmfwrYkd mS ;ygw,fvYkd 0efco
H mG ;cJo
h u
l tar&duef
umuG,fa&;0efBuD;a[mif;? a&mbwfruem;rm;&m; jzpfygw,f/
urmBuD;vnfaeygw,f/ aeMu0Vmudk urmBuD;u vSnyhf wfaewmyg
vdaYk jymrdvYkd uufovpfomoem cHk ;kH uta&;,ljcif;cHc&hJ wJh a*sm'f efEb
kd lEkd
udyk g;eD;uwf(pf)? *,fvv
D ,
D pkd wJyh *k Kd vfawGukd jyefowd&rdw,f/ (1992)'DZif
bmrSm q|rajrmuf ykyf&[ef;rif;BuD; *Refaygvfu tJh'DacwfumvrSm
a&mromoemcHk ;kH u qH;k jzwfcsuaf wG rSm;,Gi;f cJah Mumif; urmjynfoal wGukd
&Sif;jy awmif;yefoGm;cJhw,f/
trSefw&m;qdkwm zHk;uG,fvdkYr&Edkifygbl;/ *kPfodum&SdwJhvlBuD;

q&mESpfOD;uaxmifus&Jonfh owd&SdMuonf/ EdkifiH


aumif;pm;zkdY&m 'Drdkua&pDawmif;cH&if;eJY jypf'PfcHcJhMu&if;
jynfot
Y l wGut
f tm;raebJtepfemcHcMh Juonfq
h &mESpOf ;D udt
k NrJ
wrf;av;pm;ygonf/ 'Dru
kd a&pDppfppfuakd wmh cHpm;roGm;cJ&h
bl;/ taoapmvGef;ygonf/
jrwfaZmfEdkif(armfvl;ajr)
rD',
D mavmuom;awG&UJ OD;aqmifO;D &Guyf *k Kd vfawGxu
J 'Dru
kd a&pD0g'
&So
d l q&marmif0o
H uG,v
f eG o
f mG ;&wm rD',
D mOya'awmifrS twnfrjzpf
ao;rDq;Hk I;H oGm;&vkYd pdwx
f cd u
kd &f w,f/ q&m&Sad e&if b,favmufaumif;
vdkufrvJAsm/ 'Drdkua&pDpm&Gufpmwrf;jzefYa0rIaMumifh q&mrif;vlaxmif
ckepfEpS t
f jypfay;cHc&hJ wmuvnf; 'Dru
kd a&pDtwGut
f w
k w
f pfcsyf oJwpfyiG hf
rucJb
h ;l / tm;vk;H udpk eG v
Yf w
T Nf y;D rS ud,
k u
f sK;d rygbJ tepfemcHomG ;cJw
h hJ ordik ;f
aMumif;uarS;rSed rf oGm;ygbl; q&mrif;vl? q&mwkEYd pS Of ;D vk;H aumif;&mok*wd
vm;Muygap/
jrrmvmudk0if;pdk;(armfvl;)
vlaumif;awG[m owd&Sd&Sdwm0ef,lpdwf&Sd&Sd orkdif;&JUtrSm;trSefawGudk
urmYjynfolawGodatmif 0efcHoGm;cJhMuygw,f/
(2012)ckEpS ?f 'DZifbm? (11)&ufrmS usi;f ywJh ukvor*twGi;f a&;rSL;
csKyfa[mif; OD;oeft
Y a&;tcif; txdr;f trSwyf rJG mS wyfrawmfumuG,af &;OD;
pD;csKyf a[mif;ol&OD;wifO;D [m wm0efoo
d *d P
k o
f u
d m &Spd mG ordik ;f jzpf&yfreS f
udk 0efcaH wmif;yefomG ;cJo
h nfukd av;pm;rdygw,f/ ,aeYtcsed rf mS OD;ae0if;?
OD;atmifBuD;? OD;pef;,k? OD;ausmfpdk;? OD;oef;pdef? OD;pdefvGif? rsufrSefBuD;
OD;wifOD;? OD;at;udk? OD;armifarmifpwJhyk*dKvfawG r&SdMuawmhygbl;/
[dv
k v
kd 'kd v
D v
kd ekd YJ ordik ;f wm0efurkd ,l&MJ uvdYk ordik ;f &JUajcmufveS rYf aI wG
tjypfay;rIawGudk wpfaiGUaiGU wpfajrUajrUcHpm;Mu&if; uG,fvGefoGm;cJhMu
ygonf/
jyKoltopf . . .jzpfolta[mif;
jyKoltopf . . .jzpfolta[mif;
jyKoltopf . . .jzpfolta[mif;
orkid ;f udk zefw;D olrmS jynfov
l x
l Bk uD;jzpfygonf/ rSm;w,freS w
f ,f
aumif;w,fqw
kd ,fqw
kd mawGukd jynfoal wGu a&G;cs,o
f wfrw
S f rSww
f rf;
wifygvdrrhf ,f/
vzdkif-uGrf*sm
q'Hk;-qrm;a'o (ucsifjynfe,f)

27, 8, 2 0 1 3, T u e s d a y

15

V o l : ( 2 ) , N o . ( 70 )

wpfckaom &ufrSm e0a';tEkynmO,smOfrS zkef;0ifvmonf/ tck


jyaewJhjyyGJrSm xl;jcm;wmygw,f[k uav;rav;wpfOD;rS vSrf;ajymjcif;
jzpfonf/ yef;csDq&mukdrGefouf\ orD;av;yJvm;rajymwwf/ e0a';
tEkynmO,smOfrmS bmyef;csDjyyGjJ yaevJrajymwwf? uRefawmfxo
H v
Ydk nf;
bmzdwpf mrSra&muf/ okaYd omf bbBuD;(Akv
d cf sKyfBuD;cifeG u
Yf dk qkv
d jdk cif;jzpf
onf)u qufcidk ;f vk[
Yd q
k u
dk wnf;u awmfwefu
Hk pd a wmh r[kwaf vmuf
[kpOf;pm;rdNyD;? aemufwpf&uf aeYvnfykdif;rSm e0a';tEkynm O,smOf
yef;csDaumfemokYd a&mufjzpfco
hJ nf/ uRefawmfa&mufomG ;csdew
f iG f y&dowf
odyfr&Sdawmh? zGifhyGJNyD;oGm; jyefoGm;MuwmwmrsKd;vnf;jzpfEkdifonf/
yef;csDjycef;xJrSmawmh xl;xl;qef;qef; a':atmifqef;pkMunfyef;csD um;
(2)csyfukd? ADEkdif;xkwftonf;toefNcdwfzkdYBudK;pm;aeMujcif;ukd awGUjrif

vdkuf&onf/ b,fhES,fygvdrfh? yef;csDjyyGJrSm bmaMumifhADEkdif;awGtonf;


toefcsdwfaeygvdrfh[k ar;Munfh&mrS Zmwf&nfvnfoGm;awmhonf/
AkdvfcsKyfBuD;cifGefY\ e0a';yef;csDjycef;wGif a':atmifqef;pkMunf

jynfwiG ;f owif;rsm;

yef;csDum;awGjy&ifaum vufcHrSmvm;[k ar;zl;aomar;cGef;ukd Akdvf


csKyfBuD;cifGefYrSvufawGUtajzay;onfhtaejzifh uRefawmfwkdY owif;
orm;rsm;ukd owif;,lzkdYvSrf;zdwfjcif;jzpf[efwlonf/ ,cifjyyGJrsm;u
a':atmifqef;pkMunfyef;csDum;rsm; wpfum;p? ESpu
f m;prQom yg0ifcsdwf
qGJjyoMuavh&Sdaomfvnf; ,ckjyyGJwGif a':atmifqef;pkMunfyef;csDum;
(4)um;txd jyoxm;xm;vSrf;zdwfonfhoabm/ okdYaomf . . .
jzpfcsifawmh a':atmifqef;pkMunfyef;csDum;(2)csyfudk Ekid if jH cm;ol wpfO;D
u0,f,lNyD;wpfcgwnf;jzKwf,loGm;cJh&m owif;orm;rsm;vma&muf o
wif;,lonftcgjyo&ef a':atmifqef;pkMunf\ yef;csDum;avsmhae
onfhtwGuf bbBuD;rSADEkdif;tjrefxkwfum? csdwfqGJjyoxm;apjcif;jzpf
onf[k od&aomtcg . . . /

Adv
k w
f axmifqyd u
f rf;utjrifrawmfp&mrsm;udk owday;xm;jyD

3k battery\(10)MudrfaNrmufodef;(30)uHxl;SifaG;cs,f

pdwftaESmifht,Sufjzpfae&ojzifh oufqdkif&mrSowday;
xm;jcif;jzpfaMumif;od&onf/ AdkvfwaxmifjrdKUe,f&JwyfzGJU
rSjrdKUe,frLS ; OD;pdeaf 0u]]tcsderf awmf oDcsif;awGatmfqjkd yD;
ywf0ef;usiftaESmift
h ,Sujf zpfapwJt
h wGuf owday;xm;
wmSdw,f/ ywf0ef;usifu&wJhowif;t&vdkufajym&wm/
nbufqdk vrf;ay:rSmoDcsif;qdk atmfympfaomif;usef;
aewmawG&w
dS ,fvaYkd jymMuw,f/ avmavmq,frmS owd
ay;xm;jyD/ 'gayrJhta&;,lwmuawmhr&Sdao;bl;? Adkvfw
axmifxrJ mS awmh vSnu
hf if;utjrJ&w
dS ,f}} ymkarmfew
D modYk
ajymonf/
AdkvfwaxmifjrdKUe,f?urf;em;vrf;wGifaexdkifolrcsdK
u ]]noef;acgif ausmftxdvrf;oGm;vrf;vmawGu oD
csif;awGatmfqdkMuw,f/ tJ'Dawmh wcsdKUausmif;wufae
wJY uav;awGtwGuf'kua&mufwmaygh/ uav; awGu
Adkvfwaxmifurf;em;vrf;rS njrifuGifwpfck nbufwdwfqdwfwJh tcsdefrSmpmusuf&ifydk&vG,fw,f
&efukef?AdkvfwaxmifjrdKUe,f? Adkvfwaxmifqdyfurf;wGifn tcsdef av/ tJ'Dawmhvrf;o&Jqefqefatmfympfaomif;usef;aewJholawGudk t
rawmf vl&rf;um;ozG,fjyKrlaerIrsm;? vljrifrawmfrzG,fr&m jyKrlae a&;,lay;apvdkw,f/}} ymkarmfeDwmodkYajymonf/ Adkvfwaxmif urf;em;
rIrsm;? jydKifum;armif;ESifaerIrsm;ESifh atmfympfaomif;usef;aejcif;rsm;udk wGif naecif;rsm; rdom;pktvdu
k v
f ma&mufavaumif;avoefY LS Iu
d f
owday;rIrsm; jyKvkyfxm;aMumif;pHkprf;od&onf/
Muolrsm;onfvnf;vljrifrawmfonfY pHkwGJrsm;\rzG,fr&mjyKrlaerIrsm;
,if;uJYodkYjyKrlaqmif&GufaerIrsm;aMumifY ywf0ef;usifaeolrsm; aMumifh tcufMuHKpdwfnpfaeMu&aMumif;odSd&onf
apmzdk;cGm;

&efukef Mo*kwf (31)


3k battery \aemufqHk;tMudrf? (10)MudrfaNrmufodef;(30) uHxlSif
udkaG;cs,fay;cJh&mrEav;wkdif;a'oBuD;? jrif;NcHjrdKUe,fuOD;jrodef;u
uHxl;cJhonf/
3k battery oHk;pGJolrsm;rS jyefvnfay;ydkYvmonfhuHprf;rJ ulyGef
ta&twGuf (2500)udkMo*kwfv(31)&ufaeYu&efukefjrdKUSd PARK
ROYAL ymdkw,faG;cs,fay;cJhjcif;jzpfonf/ 3k battery ukrPDvDrd
wufu ZGefv(22)&ufaeYrSMo*kwfv(31)&ufaeYtxd oHk;pGJolrsm;ay;
ydv
Yk monfu
h yl eG rf sm;rSoed ;f oH;k q,fux
H ;l Si(f 10)OD;wdwu
d kd aG;cs,fay;cJjh yD;
apmzdk;cGm;
jzpfonf/

xrif;&nfacsmif;pD;armif;wDvLS r,fqx
kd ;kH ESit
hf nDtnmaus;vufae
awmifoOl ;D BuD;rsm;\ om;&Sijf yKtvSLawmfycJG if;jrifuiG ;f tjzpf a&Tbckd dik ?f
0ufvufNrdKUe,f? orHomtkyfpk? AdkvfwJ&GmrS &GmvHk;uRwfvma&mufMu

16

onfh rdwfo*F[rsm;udk qefaumif;aumif;[if;aumif;aumif;ESifhauR;


arG;{nfch aH eaom jrifuiG ;f qef;jzpf&m tvSL'g,umOD;xGe;f vdiI ?f a':ode;f
<u,frdom;pk\ &SifjyKtvSL waysmfwyg;pm;oHk;aeMuyHkjzpfonf/

tnma'otvSLrsm; jrefrmhqdkif;? bdodufq&mwdkYygxnfhoGif;


NyD; {nfhcHazsmfajzMuonf/ xHk;wrf;pOfvmuvnf; rygrjzpfyg0ifxnfh
oufEdkifxGef;
oGif;Mu&onf[k od&onf/

jynfwiG ;f owif;rsm;

V o l : ( 2 ) , N o . ( 70 )

47BuDrfajrmuf tm&Sum,AvarmifESifh um,tvSr,fNydKifyGJAD,uferfrSm usif;y

t&Sm um,AvESihf um,tvS NyKd ifyrJG efae*smrsm; tpnf;ta0;ukd Mo*kwf (28)&uf


aeUu AD,uferfwiG jf yKvkycf o
hJ nfh tm&S um,AvtzGUJ csKyf taxGaxGtwGi;f a&;rI;csKyf
Datuk Paul Chua ESifhtwl awGU&onfh jrefrmEdkifiHrS OD;vSjrifhaqG/

(47 )Budraf jrmuf tm&Sum,AvNyKd ifyo


JG Ykd wufa&mufaeaom jrefrmud,
k pf m;vS,f
tzG0YJ if ESihf OD;vSjrifah qG

jrefrmEkdifiHrS um,AvESifhum,tvStm;upm;orm;tcsdKUonf
AD,uferfEkdifiH? [kdcsDrif;NrdKUawmf ,ckESpf Mo*kwfvESifhpufwifbmv
wkdYwGif usif;yjyKvkyfonfh (47)Budrfajrmuftm&S um,AvarmifESifh
um,tvSr,fNydKifyGJokdY yg0if,SOfNydKifcJhMuaMumif; qif[Gmowif;Xmeu
a&;om;azmfjyonf/ jrefrmukd,fpm;jyK,SOfNydKifolrsm;wGif trsdK;om;(2)OD;
ESifhtrsdK;orD;(3)OD;wkdYyg0ifaMumif; od&onf/ tqkdyg (5)OD;pvHk;onf
NydKifyGJtrsdK;tpm;toD;oD;wGif qkukd,fpD&cJhMuaMumif;? eef;xufxuf
vif;u trsdK;orD;armf',f Physique Sports trsdK;tpm; (155pDtyf)
yOrae&mtjzpfvnf;aumif;? at;at;pkd;u trsddK;orD;armf',f Physique Sports (165 pDtrfatmuf) trsdK;tpm; yOrae&mtjzpfvnf;

aumif;? aumh0if;utrsdK;orD; Physique Sports (165 pDtrftxuf)


trsdK;tpm; yOrae&mtjzpfvnf;aumif;? odef;xGef;OD;utrsdK;om;
um,AvarmifNydKifyGJtrsdK;tpm; yOrae&mtjzpfvnf;aumif; toD;
oD;&&SdcJhaMumif;od&onf/
,ckoGm;a&muf,SOfNydKifonfh jrefrmtm;upm;orm;rsm;tzGJUwGif
NydKifyGJ0if(5)OD;? enf;jy(2)OD;?'kdifvlBuD;(2)OD;?refae*sm(2)OD;wkdYyg0ifNyD;
pkpkaygif;(11)OD;jzpfaMumif;od&onf/ tqdkyg 'kdifvlBuD;(2)OD;teuf (1)OD;
rSm armfeDwmowif;*sme,f\trIaqmift&m&SdcsKyf (CEO) OD;vSjrifh
AA
aqG jzpfaMumif;od&onf/

[dck srD if;NrKd Uawmf Mo*kwv


f (30) &ufaeY? n (7;30) em&Du [dck srD if; kyjf rifoMH um;\
tifwmAsL;ar;jref;csurf sm;udk ajzMum;aeonfh OD;vSjrifah qG/

News Source and Photo:U Hla Myint Swe

t&yf(7) ay(10) vufr&Sdaom udk0if;aZmfOD;tm; pufwifbm(3) &uf? pifumylEdkifiHwGifcGJpdwfrnf


t&yf(7) ay(10)vufr&Sdaom udk0if;aZmfOD;tm;cGJpdwfuko&ef t
jynfjynfqikd &f mtawGUBuHKrsm;t&atmifjrifrI (80) &mcdik Ef eI ;f &SNd yD;? (2013)
ckESpf? pufwifbm(3) &uf? eHeuf (8) em&DwGif pifumylEdkifiH&Sd SGH
aq;HkwGifcGJpdwfukornfjzpfaMumif;od&onf/
&efpifumylEikd if &H dS ESv;kH ygarmu? tqkwyf garmu? arhaq;ygarmu
wdrYk cS pJG w
d &f efoifah wmfaMumif; 2013 ckEpS ?f Mo*kwf (31) &ufwiG o
f abm
wlqHk;jzufcJhNyD;?udk0if;aZmfOD;rSvnf; cGJpdwfuko&efoabmwlnDaMumif;?
xdkYaMumifh ygarmuOD;cifarmif0if;(tonf;)rS teD;uyfBuD;Muyfukoay;
Ekdif&ef pifumylEdkifiH&Sd SGH aq;HkodkY ,aeY pufwifbm(2) &ufaeYwGif
vdkufygoGm;rnfjzpfaMumif;od&onf/
yDusLx&D OD;aESmuftusdwaf &mif a0'em&Sif ud0k if;aZmfO;D \ tusdwf
onf jzpf&;kd jzpfpOftwdik ;f yDusLx&DwiG rf wnf&b
dS J yDusLx&Dtxuf[u
kd f
ydkom;vrwf(pf) OD;aESmufxJwGif&Sdae cGJpdwf&mwGif touftE&m,fESifh
tjcm;tE&m,frsm;pGm&SdEdkifygojzifh aocsmpGm*&kjyKcGJpdwfoGm;&rnf jzpf
aMumif;?odkYaomfvnf; tjynfjynfqdkif&mtawGYBuHKrsm;t&cGJpdwfrIatmif
jrif&efrmS (80) &mcdik Ef eI ;f &Sad Mumif; ud0k if;aZmfO;D \ cGpJ w
d u
f o
k rIaemufq;kH
ajcaeowif;xkwfjyefcsuft&od&onf/
PS

yef;waemf t? x? u odkhOD;oefhyHkwlkyfwk ay;tyfvSL'gef;

urmhNidrf;csrf;a&;Adokumtjzpf xif&Sm;ausmfMum;vSonfh ukv


or*twGif;a&;rSL;csKyfa[mif; jrefrmEdkifiHom;? yef;waemfom; OD;oefY\
yHw
k l yk w
f u
k kd ,cifO;D oeft
Y rsKd;om;txufwef;ausmif;tkyq
f &mBuD;tjzpf
wm0efxrf;aqmifcJhaom yef;waemf t?x?u odkYay;tyfvSL'gef;yGJudk
Mo*kwf(24)&uf? eHeuf(10)em&Du tqdkygausmif;wGif usif;ycJhygonf/
tcrf;tem;odkY yef;waemfNrdKUe,fpma&;q&mtoif;em,u OD;ppf

at;(armifppfMunf-yef;waemf)? Ou| OD;ppf,Hk(yef;waemfaeifvwf)


ESifhpma&;q&mtoif;0ifrsm;? txu ausmif;tkyfq&mBuD; OD;aiGxGef;
ESifhq&m?q&rrsm;wufa&mufMuonf/ qufvuf yef;ykq&mOD;ausmf
ausmfrif;udk,fpm; NrdKUe,fpma&;q&mtoif;uay;tyf&m ausmif;tkyf
q&mBuD;uvufcH&,lNyD; aus;Zl;wifpum;ajymMum;onf/
]]OD;oefYqdkwm}} urmhacgifrdk;ay:uvlom;wpfa,mufvdkY uAsm
q&marmifaoG;opfu ajymcJhygw,f/ EdkifiHwumrSm rdrdwdkYEdkifiHeJYouf
qdkifwJh tzdk;rjzwfEkdifwJh? wefzdk;BuD;wJhkyfwkawGxm;&SdMuygw,f/ aemif
vmaemifom;awG twk,t
l m;usapcsifvYkd *kP,
f al pcsifvyYkd g/ tckvnf;
OD;oefYkyfwkawGudk &efukefNrdKU OD;oefYjywdkufeJY yef;waemfNrdKU OD;oefYjy
wdkufawGrSmxm;zdkY kyfwkawGxkvkyfNyD;ygNyD}}[k q&marmifppfMunf(yef;
waemf)u ajymonf/
,ck vSL'gef;aom OD;oefYkyfwkudk ZGef(3)&ufu jyifopf,Ofaus;rI
XmejyifopfoHHk;rSm vufawGUyHkwla&;qGJxkvkyfyGJwGif yef;ykq&mOD;ausmf
ausmfrif;xkvkyfcJhaom yHkwlkyfxkjzpfNyD; &efukefNrdKU&Sd OD;oeYfjywdkufwGif
wm0ef,laeaom ynma&;XmenGefMum;a&;rSL;(Nidrf;) q&mBuD;OD;odef;
a&Tu yef;ykq&mxHarwm&yfcHtvSLcH yef;waemf t?x?u odkY
ay;ydkYcJhjcif;jzpfonf/
urmNh idr;f csrf;a&;Adou
k mtjzpf vlord sm;aom yef;waemfom;OD;oefY
\ yHkwlkyfxkudk if;ausmif;tkyfq&mBuD;tjzpfwm0efxrf;aqmifcJhonfh
yef;waemf t?x?u odkY ay;ydkYvSL'gef;cJhaom yef;ykq&mOD;ausmfausmfrif;
tm; yef;waemfNrdKUom;rsm;u txl; aus;Zl;wifvsuf&adS Mumif;od&onf/
cifarmifaZmfjrifh

jr0wDNrdKY tmSvrf;rBuD;ay:wGif vdkifpifrJhum;


wpfpD; rD;avmifrIjzpfyGm;

Nr0wDNrdKU trSwf (4) &yfuu


G t
f ydik f tmSvrf;rBuD;ay:wGif (30.8.
2013) &ufaeY nae 4em&D 45 rdepfcefYtcsdefuvdkifpifrJh um;wpfpD;
0g,maSmjzpfum rD;avmifrIjzpfyGm;cJhaMumif;od&onf/ um;rSmtjzL
a&mifjzpfNyD; Honda Odywedey trsdK;tpm;jzpfum ,mOfeHywfryg&Sd
,mOfarmif;olrSm xGufajy;oGm;cJhaMumif;od&onf/ 4if;um;rSm Nr0wDNrdKU
a&BuD;pOftcgu a&epfjrKyfrIjzpfcJhNyD; jyefvnfjyifqifxm; onfhum;jzpf
onfESifhtnD 0g,maSmhjzpfum rD;avmifrIjzpfyGm;cJhaMumif; pHkprf;od&Sd&
onf/ tcif;jzpfonfhae&modkYNr0wDrD;owfpcef;rS rD;owf,mOf ESpfpD;ESifh
wyfzGJY0if 8 OD;wdkYrS csufcsif;oGm;a&mifNidrf;owfEdkifcJhNyD; NrdKUe,ftkyfcsKyf
a&;rI;? NrKd Ue,f&w
J yfzUJG rI;ESihf NrKd Ue,fr;D owfO;D pD;rI;wdv
Yk nf; csucf si;f a&muf&dS
TefMum;cJhaMumif; od&Sd&onf/
oufOD;Edkif (Nr0wD)

17

aqmif;yg;

V o l : ( 2 ) , N o . (69)

pmwnf;csKyf
oefvsifMqmodrf;
wm0efcHpmwnf; wmarGusD;uef;
"mwfykHowif;axmufcsKyf A[ef;iayG;
xkwfa0ol(tNrJ) yJBuD;avSmfonf
aMumfjimwm0efcH cifoEm oufcsKdNyHK;
jzefYcsda&; yJcl;aq;vdyfckH
wefzdk;
r&Sd
uefYvefYHk;pdkuf&mXme
qD'dk;em;taemufbufu vufzuf&nfqdkif/
zkef;-420190378(vdkif;rrd)

uefYvefYuAsm
(ordkif;)
ESpfv tcsdef
jyu'defudk
vdrfvdkY b,fol&rSmvJ ...
(ZGefausmif;om;)

rSwfcsufzGifhcsdef wpfaeukef
ydwfcsdef wpfnvkH; bkef;bkef;vJ&if tdyfNyDomrSwf/

uefYvefYacgif;BuD;
(xdkifaevdkYawmh bmrSjzpfrvmbl;)
jyemrSm ...emwm&Snfa&m*gjzpf\/ xdkYaMumifh aq;NrD;wdkESifh ..ukor&/
xdkjyem\t&if;tjrpfudk&SmazG&efrSm t"dutaMumif;t&if; jzpf \/
odkYaomf ... xdkifcHkay:xdkif ..yg;pyfu ...wwGwfwGuf ..yGpd ..yGpdESifh ...ajymae&rnfh
tcsdefr[kwfawmh/
a&S ; u ...&S i f b k & if r sm;vd k ...k y f z suf N yD ; ...vd k i f ; um;wd k ; pD ; yg/ aps;xJ u d k oG m ;Munf h y g/
pmoifausmif;awGukd ra,mifrv,fomG ; Munfyh g/ rD;ysufwwfaom ... rD;tm;enf;aom NrdKUtpGeaf wGomG ;
Munfhyg vlxkaysmfaewmudk awGUEdkifyghrvm;vdkY ...
xdkYaMumifh ...xdkifaevdkYawmh bmrSjzpfvmrSmr[kwfacs/ udk,fhatmufuvlajymwm ,Hkae&if
uRef,Hkwpfzufuef; ... om;orD;,Hk awmhpHkvHk;uef;wmrsdK;jzpfrnf/
oefvsif Mqmodrf;
uefYvefYaeYpOf
pmwnf;csKyf

tvdkr&Sd
'*HkMo*kwf(25)
ta&;BuD;vQifaoG;pnf;Murnft
h pm;? tcsif;csif;
...ae&mvkae MuaMumif; ...

qEjy
'Drdkua&pD ...jzpfxGef;rnf-rjzpfxGef;rnfrod&
raocsmao; ..wpfqdwf&Sd ...qEjy? qdkif;bkwf
axmifvrf;ay:wuf aeMuaMumif; .../

tvdkr&Sd
jrefrm ...vlrsdK;udk ...jrefrmvlrsdK;u tvdkr&Sd
bl;vdYk ...atmfaejcif;onf jrefrmjynftwGu&f ifav;
p&mjzpfaMumif;/

ya&m*
odjYk zpfvQif rvdt
k yfaom a&m*ga0'emrsm;0if
a&mufEikd o
f nfh twGuaf 'ocHrsm;rSm vGepf mG rSu,
kd yf al e
MuaMumif; ...
tdrfMuufawGjzpfygvQufESifh ...tdk;rnf;rokwf

bJ c G w f c d k i f ; ol a wG & S d aeojzif h ...&yf w ef ; u


&yfapvdkaMumif; ....

b,fawmhrSrNyD;qHk;Edkifonfh ...typf?
&yfzdkY aqG;aEG;yGJBuD;
A B C D tifwmrnf;

....
wpfwkdif;jynfvHk; typftcwf&yfpJa&;udk ...
vmrnfh oct wGif ...tprf;aqG;aEG;rnfjzpfaMumif;/
xdo
k Ykd ...rausrvnfjzpfygu aemufxyftBudK
aqG;aEG;rnfjzpfaMumif;/ ..../
rnfoyYkd ifjzpfapumrl? oabmrusygu ..erlem
xyfraH qG;aEG;rnfjzpfaMumif; ...jzpfaMumif;udk Nird ;f csr;f
a&;wrefawmf armf',fokyfaqmif auwkrwDrdref;
av;xHrSod&aMumif; .../

uefYvefYvlxkatmfoH
pmwnf;csKyf&Sifh ...
uRefrwdkYoefvsif ...usdKufacgufbk&m;tvGef
bk&m;uke;f (vrf;qH)k um;rSww
f ikd w
f iG f ...ntcg rD;rvm
yg/ vrf;qHkvrf;cGjzpfonfhtwGuf um;toGm;tvm

Iyyf gonf/
um;rSwfwdkifwGif qdkifu,f u,f&Dorm;wdkYrSm
pnf;rJhurf;rJhvrf;ay:&yfxm;onfrSm vrf;oGm;p&m
r&Sad cs/
ntcgrD;rvmygu uRefrwdkYrdef;rom;rsm;tzdkY
vHkNcHKrIr&Sdyg/ ESmAl;rsm;\&efukdvnf; aMumuf&ygao;
onf/
xdkYaMumifh ...pnf;rJharmfawmfqdkifu,frsm;z,f
&Sm;ay;yg/ ntcg ...rD;vif;ygap ..[kuefYvefYrS
atmfvdkuf&ygaMumif; ....
(uRefrrSmrdef;rom;)

]]kyf&Sifavmuom;awGnDnGwfMuyg}}vdkY
...kyf&SifzcifBuD; OD;tkef;armifajymMum;
wrvGefazhbkwf Mo*kwfv(25)
,cktcg ...kyf&Sif&yfuGufwGif ...y&rf;Avm
rsm;jzpfaeMuaMumif; .../

cHkvk
ausmif;awmfu&efp/ r&wJ0h ufom;vH;k oJeyYJ uf/
olUvludk,fhbufom;/ pm;cGufvk/ cHkvk/ ukvm;xdkif
vkyBJG uD;jzpfaeaMumif;/

yGJvefYzsmcif;
vlrIa&;awGvkyfaeonfh okyfaqmiftrsdK;orD;
Bud;wpfa,mufurl pnf;vk;H rIysufjym;avatmif ...
a&;? vufa&;rljzifrh w
d L qGu
J m ... a0iSaMumif; .../

EGm;uGJ ...usm;qGJ
]]ky&f iS o
f rm;awG nDnw
G Mf uyg}} ...pnf;vH;k Mu
yg/ bmrS ..ao&if udk,fhaemufrygonfhudpawGudk
rvkyfMuapcsifaMumif; ...
kyf&SifAD'D,dkorm;awG ...rnDnGwf&if? rpnf;
vH;k &if ... ]]EGm;uGo
J nft
h cgusm;qG}J }rnfjzpfaMumif;/
jrefrmhyk &f iS zf cifBuD; vef'eftwfO;D tke;f armifu
..wrvGefazhbkwfwGif azmfjyxm;ygaMumif;/

taoomowfvdkufygawmh ...
oD[ ...'Dy Mo*kwf(29) ...
&GmpOf? Zeyk'u
f vlxak wG ..wdpYk &mESiihf yd&nfudk
omt"duxm; pm;MuaMumif;/
iyd & nf a zsmf o nf h t cg ...ik w f o D ; rI w f r yg
rjzpfyg&aMumif; ...
,cktcgrSm ...iyd&nfusdKxJrSm ig;tdk;awGcyf
jrefjrefE;l atmif.. bmvkyMf uovJq&kd if "mwfajrMoZm
awGxnfMh uaMumif;/
ikyfoD;rIwfqdkygu ..zGJEkzwfawGa&mor arT
aMumif; ...
wdpYk &m ...[if;oD;? [if;&Guq
f v
kd Qif "mwkaA'
aq;awGpdrfMuaMumif; .../
odkYjzifh ...vlxkrSm ]]aoaomfrSonfatmf
...aumif;}}qdkovdkrsdK;ESifh taowmowfvdkuf
ygawmh ...aemufb0rSbJ ...'Drdkua&pDESifhaygif;&
ygapom;[k ...vlxu
k ..uefv
Y efo
Y Ykd w&m;0ifajym
oGm;ygaMumif; ..../

uefYvefYtcef;quf
a&TeD\Zmwfvrf;rsm;
a&T e D q d k o nf r S m ...acG ; wd & d p m ef w pf a umif
jzpfav\/ xdkacG;wd&dpmefwpfaumif\ &ifwGif;jzpf
&yfreS rf sm;udk ...oeubmomrS wku
d f u
kd jf yefqx
kd m;
ygaMumif; ...
wmarGusD;uef;
wm0efcHpmwnf;
uefYvefYaeYpOOf
wpfaeYo ..uREkfyfa&TeDonf vGefpGmrSpdwfr
aumif;jzpfonfh owif;wpfckudk Mum;&av\/
xdo
k wif;rSm pnfyifom,muaeNyD; acG;avacG;
vGiahf wGu.kd .zrf;qD;Ny;D wkwEf ikd if u
H kd ...wifyaYkd &mif;cs
onfqdkonfh owif;yifjzpfav\/
]]a&Tu,
kd o
l nf vQyfppf? *uf(pf)? uRef;opf? a&eH
ud,
k o
l nf? vl(trsKd ;orD;)ud,
k o
l nf/ Ny;D awmhacG;udyk g,l
onfqdkaom tjzpfrsdK;jzpfaeygvm;}}
[k ..uREfkyfawG;rd\/
uREkyf o
f nf jrefrmjynfaygufacG;tppfwpfaumif
jzpfNyD; ...acG;acG;csif;b,fawmhrS ...acG;ukefrul;/
tcsdKUtcsdKUvlwGuom om;orD;t&if;awmifrSa&mif;
pm;Muol&\
dS /
jrefrmjynfu vltcsdKUydu
k q
f &H rnfqv
kd Qif &So
d rQ
tukeaf &mif;Mu\/
'gaMumifh opfawmawGvnf;uke\
f / awmifawG
vnf;ukef\/ awGU&mjrif&m tukefvufndK;xdk;a&mif;
Muuke\
f /
tckawmh ..oBuFefoHcsyfvdk]]'Dzufurf;u rD;rSdefrSef
[kzufurf;u rD;xdefxdef/
qD;rD;xdefxdefvif;ygwJh ...
OD;wkwBf uD;wdt
Yk rd }f }
qdkwmrsdK;vdkjzpfaeawmhownf; ...
vlukeful;jcif; ...
ypnf;ukeful;jcif;
acG;ukeful;jcif;rS
uif;a0;Muygapaomf ...
atmufwdkbmatmifBuD;
(2013)Mo*kwfv(28)
n(1)em&D

27, 8, 2 0 1 3, T u e s d a y

18

aqmif;yg;

atmifuv
dk wfi,fi,fu tqkad wmf/ aemufyk &f iS f u
dk o
f nf/ ky&f iS f
rif;om;atmifukdvwf/ 'gayrJh atmifukdvwfukd tqkdawmftjzpfom
todtrSwfjyKrIursm;onf/ txl;ojzifh rJkHoDcsif;ESifhtwl tqkdawmf
atmifukdvwfonf rJkHatmifukdvwfjzpfcJhonf/ xkdYaemufjrefrmjynfESifh
ESpt
f wefMumvluif;uGmoGm;onf/ Ekid if &H yfjcm;rSmtvkyv
f yk o
f nf/ tEkynm
rsm;oif,o
l nf/ Ekid if &H yfjcm;rSm tvkyv
f yk o
f nf/ tEkynmrsm;oif,o
l nf/
kyf&Sifynm"mwfykHynmawG qnf;yl;onf/
aemufawmh jrefrmjynfukdoljyefvmonf/ kyf&Sifuifr&mukd EkdifiH
wumpHcsed rf o
D if,cl o
hJ t
l jzpf olUuko
d wdxm;rdonf/ pdwu
f ;l aumif;aumif;
pdwful;qef;qef;rsm;ESifh trsm;ESifhrwlwrlxl;jcm;onfh aMumfjimrsm;ukd
'gku
d w
f mtjzpfu
dk u
f ;l onf/ aMumfjim'gku
d w
f mtjzpf jynfwiG ;f jynfyynm
&Sifrsm;? pD;yGm;a&;vkyfief;&Sifrsm;u todtrSwfjyKMuonf/ acwfrDqef;
opfaomaMumfjimrsm;ukd zefw;D Ekifd o
f nfh aMumfjim'gku
d w
f matmifuv
dk wf/
NyD;cJhaomokH;av;ESpfu aMumfjim'gkdufwmatmifukdvwfonf
orm;kd;jrefrmhkyf&SifrS vrf;cGJxGuf&efpwifBudK;pm;onf/ uRefawmfwkdY
trsm;pku ]]ya'gif}}[kac:onfh u,ef;tvSudk ky&f iS Zf mwfum;BuD;ku
d zf Ydk
olBudK;pm;tm;xkwfcJhonf/ ,ck ]]u,ef;tvS}}kyf&SifZmwfum;BuD;ukd
r[m&efukef kHwifjyoEkdifNyD/
]]u,eftvS}}ku
d u
f ;l jcif;ESiyhf wfouf xkwv
f yk o
f 'l gku
d w
f m wpfO;D
taeESifh tcuftcJrsKd;pkH tMuyftwnf;rsKd;pkH a0'emrsKd;pkHukd oltvl;
tvJcHpm;cJh&onf/ 'gkdufwmwpfOD;\ &ifxJua0'emukd uRefawmf
todq;Hk jzpfonf/
]]u,ef;tvS}}onf ,aeYp;D qif;aeonfh jrefrmhyk f iS af &pD;aMumif;
xJrScGJxGufaom kyf&Sifjzpfonf/ uRefawmfwkdY jrefrmhkyf&Sifjzpfonf/
uReaf wmfwjYdkrefrmhyk &f iS o
f nf aygaMumifaMumif[moZmwfum;rsm;ESihf ky&f iS f
aps;uGuu
f x
dk al xmifonf/ aps;uGu0f ifrjJ ymykq;dk acgif;aqmifrif;om;? rif;
orD;rsm;ESio
hf mwpfum;NyD;wpfum;ku
d o
f nf/ awmum;qkv
d Qifov
H Qif? NrdKU
um;qkdvQif omauwjrcGmndKtdrfrsm;om vufrvnfatmifIwif
wnfonf/ 'Drif;om; . . .? 'Drif;orD; . . .? 'DZmwfykdY . . .?
'DZmwfw
I iftrd w
f EYdk iS o
hf m 0kid ;f BuD;ywfywf'al 0a0 ywfcsmvnfaeonf,
h aeY

V o l : ( 2 ) , N o . (69)

jrefrmhyk &f iS 'f gku


d w
f matmifudk
vwf\]u,ef;tvS}ky&f iS Zf mwfum; em
rnfBuD;? emrnf&kyf&Sifacgif;aqmifrif;
om;rif;orD;ZmwfyZYkd mwf&rH sm;ryg/ ky&f iS f
awGxJ tNrJwrf;awGUae&onfhrsufESma[mif;rsm;ryg? acgif;aqmifrif;
orD;rStp ZmwfydkYZmwf&Htm;vHk; rsufESmopfawGcsnf;jzpfonf/ wpfckyJ
&Sdonf/ kyf&Sifkdufzl;olqkd xGef;wpfa,mufomxifxif&Sm;&Sm;? &Sm;&Sm;
yg;yg;awGU&onf/ ]u,ef;tvS}ky&f iS w
f pfum;vH;k wkid ;f &if;om;a'ocHrsm;ukd
okyfaqmifapjcif;u ]u,ef;tvS}Zmwfum;\ xl;jcm;csufwpf&yfjzpf
onf/
'kw,
d xl;jcm;csurf mS ku
d u
f iG ;f wnf&ma'o jrefrmhyk &f iS f jrif&cJonfh
]u,ef;}wkdYa'oukd tajccH kdufuGif;wnfjcif;jzpfonf/
wwd,xl;jcm;csufu ZmwfneT ;f ]u,ef;tvS}ky&f iS f ZmwfneG ;f ukd
EkdifiHjcm;kyf&Sifynm&Sif EkdifiHjcm;ZmwfnTefa&;q&mESifh EdkifiHwumkyf&Sif
ZmwfnTef;enf;pepftwkdif; a&;jcif;jzpfonf/
0wKxl;jcm;csufrSm uifr&m? "mwfyHk? toH? wnf;jzwfrI? aemufcH
*Dw? ky&f iS pf ufryI nm&yfrsm; tm;vH;k onf Ekifkd if w
H umtqifrh aD tmif usdK;
yrf;kdfuful;xm;aom Zmwfum;jzpfonf/
yOrxl;jcm;csurf mS Zmwfvrf;ESiZhf mwfvrf;&nf&,
G cf suf jrefrmwkid ;f &if;
om;rsdK;EG,fu,ef;wkdY\ ,Ofaus;rIukdraysmufap&efESifh vlukeful;rIudk
tajccHaom kyf&SifZmwfum;/
q|rxl;jcm;csuf? owr? t|r? e0r xl;jcm;csufawGu wef;pDae
onf xkdxl;jcm;csufaygif;ajrmufrsm;pGmteuf ]u,ef;tvS}kyf&SifZmwf
um;\ txl;jcm;qH;k tcsufrmS ]'gku
d w
f m\pdwBf udKufu
dk u
f ;l aom Zmwf
um;}jzpf\/
ky&f iS Zf mwfum;wpfum;ukd taotcsmMunfyh g/ rif;om;MoZmvTr;f
rk;d aomZmwfum;vm;? rif;orD;MoZmvTr;f rk;d aom Zmwfum;vm;? y&dowf
tBudKufu
dk u
f ;l aom Zmwfum;vm;? y&dowfudk rIid ;f wku
d jf rLqG,
f aiGcsL
aomZmwfum;vm;? 'gkdufwmpdwfBudKufzefwD;aom Zmwfum;vm;/
'gku
d w
f m atmifuv
dk wfonf pGepYf m;onf? &J&ifo
h nf vrf;opfazmuf
onf/ vrf;cGx
J u
G o
f nf/ xk0d ad oorsm;xuf wpfcw
k nf;aom0daooukd
uRefawmftxl;jyKcsifonf/ 'gkdufwmatmifukdvwfonf 'gkdufwmwpf
a,muf\tcGit
hf a&;ukd tjynft
h 0,laom 'gku
d w
f mjzpfonf/ rdrzd efw;D vkd

aomZmwfum;ukd rdrdpdwfBudKufkduful;yHkazmfaom 'gkdufwmjzpfonf/


aps;uGuu
f rdk Munhyf J rdrpd w
d u
f ;l uko
d m t"duxm;yHak zmfu
kd u
f ;l onfh
tcgBuHKawGU&NrjJ zpfonf/ ky&f iS 'f gku
d w
f mwk\
Yd BuHKawGU&NrJ tusyt
f wnf;
tcuftcJ taESmuft,Suaf 0'emtzHzk EkH iS hf atmifuv
dk wfBuHK&qH&k onf/
wpfjcm;rMunhfygESifh okyfaqmifopfwpfOD; rsufESmpdrf; wpfOD;ukd okyf
aqmiftjzpf]wif}vQif rnfrQcufcJrnfukd tm;vHk;tod/ ,ck]u,ef;
tvS}Zmwfum; yg0iforQokyfaqmiftm;vHk; rsufESmopfrsufESmpdrf;
awGcsnf; 'gukad tmifuv
dk wfu y&dowfvufcaH tmif zefw;D ku
d u
f ;l Edik cf hJ
onf/
ky&f iS o
f nftajymr[kwf tjyjzpfonf/ ]u,ef;tvS}\tjyrsm;onf
&opHak pygonf/ ]u,ef;tvS}Zmwfum;ukd ]tm;vH;k aumif;ygonfcifAsm}[k
trGr;f rwifcsiyf g/ okaYd omf tm;vH;k xl;jcm;aom Zmwfum;jzpfonf[k uRef
awmf&J&J0Hh0Hh ajymvkdygonf/
'gku
d w
f m atmifuv
dk wf\ ]u,ef;tvS}ky&f iS Zf mwfum;ukd ,ckuo
hJ Ydk
zGUJ EGUJ a&;om;nTe;f qk&d jcif;rSm wpfcw
k nf;aomtaMumif;u t"duwGe;f tm;
jzpfonf/
kyf&SifqkdonfrSm kyf&SifyDoatmif usKd;yrf;tm;xkwf kduful;zkdYom
vko
d nf/ 'gku
d w
f maumif;zko
Yd mvko
d nf/ 'gku
d w
f maumif;vQif Zmwfum;
aumif;onf/ ky&f iS Zf mwfum;aumif;jzpfzYdk 'gku
d w
f maumif;zkyYd J vko
d nf[l
aomtcsufukd kyf&Sifcspfolrsm; odapcsifjzpfygonf/
]u,ef;tvS}ky&f iS Zf mwfum;onf jrefrmhyk &f iS af vmu xl;jcm;aom
Zmwfum;wpfum;[k rSww
f rf;wif&if; atmifuv
dk wfudk ky&f iS 'f gku
d w
f m
wpfOD;\wm0efukdausyGefaom kyf&Sif'gkdufwm[k nTef;qkdcsifygonf/
]u,ef;tvSatmifukdvwf}[k xyfqifhtrnfay;csifygonf/
atmifpkd;OD;

tcsdwftquf

olBuD;rif;rSm
aysmhaysmif;ygvJ
&GmaqmfbmvdrYk movJ/
a&Tdk;

27, 8, 2 0 1 3, T u e s d a y

19

V o l : ( 2 ) , N o . (69)

,ciftywfrStquf
Adrdom&b@mwdkuf
eHeuf(8;30)tcsdefwGif Adrdom&rif;BuD;\
b@mwdkufodkYa&mufonf/ b@mwdkufrSm ausmufawmif ausmuf
wH;k rsm;jzifjh yKvkyx
f m;&m a&mrky&f iS u
f m;rsm;xJuvdjk rifuiG ;f rsKd;/ tif'D
,mem*sKef; pGepYf m;cef;xJuvdk jrifuiG ;f rsK;d jzpfonf/ ab;ywf0ef;usirf mS
ajcmufaoGU awmifuwH;k rsm;0ef;&Haeonf/ um;ay:rSqif;NyD; Adro
d m
&rif;BuD;\b@mwdu
k u
f kd vSr;f Munf&h if; trnfazmf&efcufcaJ om a0'em
wpfrsKd;cHpm;&ovdk&Sdonf/ vGrf;wmvm;aqG;wmvm; 0rf;enf;wmvm;
tH h M owmvm; cG J j cm;&cuf v S o nf / ausmuf w H k ; rsm;ay:rS m
vrf ; aysmuf N yD ; oG m ;&onf / onf r S m vnf ; arsmuf a wG a ygwmygyJ /
arsmufawGu oHk;aumifwpfwGJ av;aumifwpfwGJ ig;aumifwpfwGJ/
Adrdom&rif;BuD;\ b@mwdkufonf a0bm&awmif\awmifbuf
ajc&if;wGi&f o
dS nf/ ausmufwikd u
f kd xGi;f xm;aom*ljzpf 0ifaygufwpfcEk iS hf
jywif;aygufwpfaygufom&So
d nf/ a&SUrsuEf mS pmrSmus,jf yefaY om uGuv
f yf&dS
onf/ r@yfaqmufvkyf&efjzpfEkdifojzifh ok"r0wDAk'0if ae&mudk
yxro*Fg,emwif&m ae&m[kqdkonf/ Adrdom&rif;\ b@mwdkufudk
]qGefb@mwdkuf}[lvnf; ac:Muonf/
tZmwowf"mwfawmfwdkuf
Adro
d m&b@mwdu
k Ef iS hf reD;ra0;wGif tZmwowf"mwfawmfwu
kd &f dS
onf/ puf0dkif;yHkoPmef trdk;armufarmufESifh tacgufapmufaom
taqmuftOD;&Sdonf/ a&wGif;yHkoPmef? ausmuftkwfxlxl taqmuf
tOD;i,frQomjzpfonf/ odaYk omfonfrmS jrwfpmG bk&m;&Si\
f "mwfawmfarG
awmf r sm;ud k pk a qmif ; pk a ygif ; xm;&mjzpf o nf / jrwf p G m bk & m;&S i f
y&d e d A m ef p H 0 if o nf h o wif ; ud k M um;onf E S i f h wynf h o m 0uoH C m
(500)ESit
hf wl &Sirf [muy <ua&mufvmcJo
h nf/ jrwfpmG bk&m;&Si\
f
k y f u vyf a wmf u d k rD ; oN* K [f N yD ; aemuf eH Y o ma&pif y uf z sef ; um
at;Nidrf;apcJhonf/ ukDem*&rS r---rif;wdkYonf Ak'\ "mwfawmfarG
awmfrsm;udk ppfonfAdkvfygrsm;pGmjzifh tapmifhcsxm;cJhMuonf/
Ak'bk&m;&Sif y&dedAmefpH0ifawmfrlonfh owif;udkMum;onfESifh
jynfaxmiftoD;oD;rS oHwrefwo
Ykd nf Ak'\
"mwfawmfrsm;udk a0pkc,
JG &l ef
a&muf&v
dS mcJMh uonf/ r----rif;wdu
Yk Ak'\
"mwfawmfrsm;udk cGaJ 0ay;&ef
jiif;qefcJhonf/ xkdYaMumifh jynfaxmiftcsif;csif; y#dyutoGifaqmifcJh
onf/ (1)a0omvDrS vdp0D? (2) uydv0wKrSous? (3) tvmuyrS
AlvD? (4) &mrm*grrS aumvdyf,? (5) a0wyrSjA[{? (6) yg0grSrvESifh
(7) r*"rS tZmwowfwdkYonf rvrif;udk0dkif;&Hxm;onf/ xdktcg
a'gumtrnf&Sd ynm&SdjA[umwpfOD;u a&muf&SdvmNyD;]]avmuBuD;wpfckvHk;\ oEd(Nidrf;at;rI)twGuf enf;vrf;ay;
vrf;jycJah om Ak'b
&k m;&Si\
f "mwfawmfukd &,lvrkd w
I pfcw
k nf;jzifh tjiif;
ryGm;oifhyg}}
[l azsmif;zsem;csum tpk(8)pkc
JG rvrif;tygt0if jynfaxmifpk
ckepfrckrSrif;rsm;tm; ]ukr{ac: tdk;jzifhxnfhay;ojzifh at;csrf;pGmjyif;
yGm;cJMh uonf/ tZmwowfrif;onf rdr\
d a0pkukd ukEd m Hrk &S mZN*dK[foYkd
ydkYaqmif vrf;ckvyf (7)ESpf (7)v (7)&ufrQ Mum&SnfylaZmfyGJBuD;udk
NcdrfhNcdrfhoJ oJjyKvkyfcJhonf/ rdrdwdkYr&SdawmhvQif -----awmfawG

zsufqD;vdrfhrnf [kawG;NyD; tqdkygae&mwGif tawmif (80)wl;


"m;pufvSHpufrsm;jzifh pD &ifNyD;opmjyKcJhonf/
]]aemifvmr,fh omoemjyK rif;aumif;rif;jrwfray:rcsi;f qDr;D rNird ;f ?
yef;rnKd ;&ef}}ESihf rif;aumif;XmyemcJo
h nf/ qif;&Jonf/ rif;rsm;ywjrm;udk
pkxGJ omoemjyKEkdif&efjzpfonf/ if;ywjrm;udk taomurif;BuD;rS &&Sd
cJo
h jzifah usmufrsufynm&Sirf sm;tm; wef&mzd;k jzwfapumynm&Sirf sm;u]]t&Sirf if;BuD; ...t&Sirf if;BuD;\ ajray:ajratmuf o,HZmwrsm;
xkcv
JG siaf wmif ywjrm;wefz;kd udk r,SOEf idk yf g}}[k avQmufwifcMhJ uojzifh
taomurif;BuD;rSm ]]tZmwowfe,
YJ OS rf iS g[m qif;&Jom;pm&if;0ifomG ;
ygvm;}}[katmufarhumywjrm;udk e*dt
k wdik ;f jyefvnfxm;&Scd o
hJ nf[o
k &d
onf/ a&wGif;aygif; (84000)? apwDaygif; (84000)omoemjyK&mwGif
XmyemcJhonf[kvnf;qdkonf/
Adrdom&tusOf;axmif
om;awmftZmwowfu zcifArd o
d m&rif;BuD;tm; tusOf;csxm;&m
ae&mjzpfonf/ "mwfawmfwdkuf\ awmifbufwGif&Sdonf/ rif;BuD;onf
tusOf;axmif ewf&GmpHonf/ tZmwowfrSm ]]tzowfom;}}tjzpf
orkid ;f wGicf o
hJ nf/ taqmuftOD;[l rawGU&awmhyg/ pwk&ef;ay (220)
rQus,f uGi;f ywfvnfukd tjrifh (3)ayxk (3)ay&Sad om ausmufw;kH rsm;
pDxm;onf/ rif;BuD;udck sKyfaESmifxm;&mae&mrSm usif;wl;xm;onf/ ,cif
wl;azmfpOfu rif;BuD;tm;cwfonfh oHacsjcif;ajcxdyfawGUcJh&onf[k
qdkonf/
&wem*D&dawmifxdyfodkY
rMumrDwiG f &wem*D&ad wmifajcodYk a&mufcMhJ uonf/ awmifajcwGif
trSwfw& ypnf;qdkifrsm;? tazsmf,rumqdkifrsm;? pm;aomufqdkifrsm;
pHkvSonf/ &wem*D&dawmifxdyfwGif ]]urmhNidrf;csrf;a&;apwD}} (0d&ToQED
apwD)wnf&Sdonf/ apwDudkzl;ajrmf&ef xdkifcHkpufavSum; (Chair Lift)
jzifhwuf&onf/ pufavSum;twGuf tcay;&onf/ pufavSum;rSm
tqif;wpfzuf twufwpfzufjzpfonf/ awmifxdyfESifh qufoG,fxm;
aom aumif;uifBudK;wGix
f ikd cf u
kH kd pwD;bD;wGicf sdwx
f m;onf/ BudK;udx
k ed ;f
onfw
h ikd rf sm;vnf;&So
d nf/ vQyfppf"mwftm;jzifh tqif;twufjyK&onf/
uRefawmf ausmif;om;b0uwnf;u tdyrf ufrufczhJ ;l onfh xkid cf kH
pufavSum;jzpfonf/ rSwfrSwf&& yxrqHk;awGUjrifzl;onfrSm tdEd,
kyf&Sifum; Evening in Paris kyf&Sifum;xJrSmjzpfonf/ aemufawmh
tar&duefum;awG? *sdrf;(pf)bGef;um;awGrSm rMumcPawGU& oabm
usrdonf/ odkYaomf,ckvdk udk,fwdkifpD;cGifhBuHK&vdrfhrnf[lum; tdyfruf
yifrrufcyhJ g/ ,ckawmh r[maq;0uFbmq&mawmfb&k m;BuD;\ aus;Zl;?
e*g;ud;k aumifq&mawmf\ aus;Zl;? atmifcsr;f om rdom;pk\aus;Zl;aMumifh
tdyfrufudk udk,fwdkifjrifawGU EkdifcJhNyDjzpfonf/

aqmif;yg;

xd k i f c H k p uf a vS u m;pD ; &ef k y f & S i f H k v uf r S w f


0,f&ovdk wef;pDNyD;0if&onf/ pufavSum;wjznf;
jznf;wufomG ;onf/ BudK;uvIyo
f jzifh ,dr;f EGUJ oGm;wwf
ojzifh tonf;,m;p&mjzpfof/ xdkifcHkwpfckESifhwpfck
(15)ayrQumG onf/ wpfzufqif;vmaomxdik cf u
kH atmuf
wGipf uf0ikd ;f ywfNy;D twufzufjyefa&mufonf/ wpfzufu
qif;NyD; wpfzufapmifhwuf&onf/ pufavSum;ay:rS
rsufESmcsif;qdkiftqif;twufrsm;udkMunfhNyD; EIwfqufvufjyMuonf/
udk,fhatmufu awmifwef;awG? opfyifawGu w&dyf&dyfusef&pfonf?
&ifcek pf &myg/ xdik cf t
kH wufwiG f owdxm;wuf&onf/ puf0efxrf;rsm;ESihf
eDvm bk&m;zl;tzGJUrS {nfhvrf;Tefrsm;u 0dkif;ulaz;r wifay;qif;
ay;Mu&onf/ atmufudkiHkYMunfhvQif awmifrsm;? acsmufurf;yg;rsm;?
csKdifh0Srf;rsm; tonf;,m;p&mawGU&onf/ ta0;rSmvnf;awmifawGu
w&dyf&dyfudk,fhqDudk ajy;vmaeonf/ uav;rsm;rdef;ri,frsm;ESifh ouf
BuD;&G,ftdkrsm; aMumuf&GHUatmfMu[pfMuonf/ awmifxdyfodkYa&muf
aomtcg tcsdefudkufckefqif;&onf/ {nfhvrf;Tefu qD;BudKxdef;
ay;onf/ &wem*D&ad wmifxyd o
f w
Ykd uf&mwGif pufavSum;&S
d om tqif
ajyonf/ odrYk [kwyf gu vG,u
f v
l rS nfr[kwyf g/ xdik cf pkH ufavSum;udk
hJ nf[k
*syefbek ;f awmfBuD; t&Sief cD szD *l sD (Ven-Nichi Fuji)uwnfaqmufco
od&onf/ 0d&o
T QEaD pwDEiS hf xdik cf pkH ufavSum;udk ooemou&mZf (2500)
jynfhtxdrf;trSwfESifh wdkufqdkifaom (1969)ckESpfwGif wnfxm;cJhonf/
*syefEkdifiHrS lyD;aiG (6)odef;tukeftuscH wnfxm;cJhonf[kod&onf/
0d&o
T QEaD pwDawmfrmS pG,af wmfMuKyfoPmef vH;k 0ef;vsuf&NdS yD; apwD
awmfywfvnf eH&Hav;rsufESmwGif kyfyG;awmfwpfqlpD xGif;xkylaZmfxm;
onf/ apwDawmf&ifjyifrSmus,fjyefY udk,fa&mpdwfyg vGwfvyfayghyg;
oGm;onfEh ,
S cf pH m;&onf/ apwDy&0kPw
f iG f [dEL rdom;pkwpfck bk&m;zl;NyD;
qm&D0wf[Ed L rde;f rysKdav;wpfO;D u tdE,
d yHpk t
H u[efjzifh "mwfyt
kH du
k cf H
aeonfuakd wGU&onf/ &wem*D&ad wmifrS *dZu
#k af wmifuv
kd rS ;f awGUjrif
ae&onf/ &wem*D&rd S a>rvdraf >raumuftw
k cf if;vrf;twdik ;f qif;oGm;Ny;D
wpfzefawmifwpf0ufavmufa&mufrS *dZu
#k af wmifoYkd jyefqufwuf&
jyefonf/ &wem*D&drS*dZuk#fawmifodkYqufroGm;vdkygu &wem*D&d
awmif------awmifajcodu
Yk v
k m;xkid pf ufavSum;jzifh jyefqif;Ekid o
f nf/
wcsKdUoufBuD;&G,ftdkrsm;? usef;rma&;raumif;olrsm;uawmh &wem*D&d
awmifrSyif pufavSum;? puf&xm;jzifhjyefqif;oGm;Muonf/ uRefawmf
wdt
Yk zGUJ vnf; av;a,mufwpfw?JG ig;a,mufwpfwJG twGrJ sm;onf/ *dZu
#k f
awmifbufqufwufoluwufonf/ puf&xm;jzifh jyefqif;olu
qif;onf/ *DZu
#k af wmifonf raumif;aomrdpm rsm;&Scd zhJ ;l onf/ jrwfpmG
bk&m;&Sio
f nf *DZu
#k af wmifwiG o
f w
D if;oH;k pOf ]y&drw
d Z mvokwaf wmf}udk
a[mMum;cJo
h jzifh xdt
k csderf pS *dZu
#k af wmifwiG f raumif;qd;k 0g;rdpm rsm;
yaysmufcJhonf[kod&onf/ a'0'wfuausmufarmif;qif jrwfpGm
bk&m;&Sifudk vkyfBuH&Mae&mvnf;jzpfonf/ &Sifarm*vefrax&fjrwfBuD;
w&m;usifhBuHtm;xkwf&m ae&mvnf;jzpfonf/
uReaf wmfrmS e*du
k wnf;u tqkyt
f m;enf;ol jzpfqufrwufEidk yf g/
BudK;pm;wuf&eftm;cJNy;D xdik cf pkH ufavSum;jzifrh qif;bJ tkwaf vSum;jzifh
*dZu
#k af wmifbufvmcJ&h m *dZu
#k af wmifwuf&mvrf;ESihf awmifajc qif;&m

27, 8, 2 0 1 3, T u e s d a y

20

aqmif;yg;

EdkifiHa&;orm;? owif;pmq&mtjzpf xif&Sm;


ausmfMum;aom q&marmif0o
H wpfa,muf uG,v
f eG f
oGm;&jcif;[m rD',
D mavmutwGuf BuD;pGmaom qk;H I;H
rIwpfcjk zpfc&hJ onfrmS rjiif;Edik /f pdeaf c:aeaom rD',
D m
csKyfcs,rf aI wGukd twwfEikd q
f ;Hk ausmv
f mT ;Edik &f ef q&mu
pdwt
f m;xufoefpmG BudK;pm;aecsderf mS q&mr&Sad wmh
vGefpGmyif0rf;enf;p&mjzpf&ygw,f/ trsKd;om; 'Drdku
a&pDtzGUJ csKyfuae (1990)jynfah &G;aumufyBJG uD;rSm yJc;l
wdkif;? a0gNrdKUe,fuae ta&G;cs,fcHcJh&wJh ol&Jaumif;
wpfa,mufrYkd ppftpd;k &udt
k rSew
f &m;vrf;pOfay:uae
&J&Jwif;wif;tHwk&JwJh 'Drdkua&pD0g'DwpfOD;jzpfaecJhvkdY
jynfob
Yl ufawmfom;wpfO;D tjzpf q&m[myDjyifc&hJ yg
w,f/ owif;avmu? pmaytwGuf trSew
f &m;buf
uae owd& pdS mG &yfwnfay;Edik cf w
hJ hJ a&SUrD? aemufryD *k Kd vf
ausmw
f pfO;D udv
k ufvw
G cf &hJ wmrdYk Edik if aH &;tcif;tusi;f ?
rD'D,mjrifuGif;awGxJrSm tppt&m&mtiftm;wpfck
vGwfxGufoGm;cJh&wm rjiif;Edkifyg/
q&mruG,v
f eG rf D tcsed t
f awmtwGi;f u rD',
D m
ESifhywfoufNyD; &J0HhpGmwifjyay;cJhwJh q&mh&JUcH,lcsuf?
0g'vrf;pOfawGukd jyefajymif;owd&rdwt
hJ cg pmayvrf;
aMumif;ay:uopm&Sw
d o
hJ &l aJ umif;wpfO;D \ &yfwnfr?I
cH,u
l sifo
h ;Hk rIawG[m b,fvekd nf;eJrY S wefz;kd rjzwfEikd f
awmhonfrSmaocsmcJh&NyD/ (2013) Zefe0g&Dv? (30)
&ufaeYu q&marmif0o
H ajymjycJw
h hJ jrefrmEdik if rH 'D ,
D m

vrf; e*g;udk;aumifq&mawmfu &yfapmifhaeonf/


]]'umBuD; qufwufrSmvm;}}
]]wynfhawmfrwufawmhygbl;bk&m;? a'0'wf
jrwfpmG bk&m;udv
k yk Bf uHwahJ e&mvnf; rMunfch siaf wmhyg
bl;}} -e*g;ud;k aumifq&mawmfEiS u
hf Reaf wmfwYkd jyefqif;
vmcJhMuonf/ vrf;rSmarsmufawGudk awGU&jyefonf/
tdE,
d Ekid if rH mS awmh ae&mtESt
YH jym;wGif arsmufawGukd
awGUae&onf/ tdEd,uarsmufawGudk cspfyHk&onf/
arsmufqv
kd sif b,fawmhrt
S E&m,fray;yg/ awmifajc
aps;qdkifwef;a&mufawmh uRefawmfutdrfu ausmif;

V o l : ( 2 ) , N o . (69)
vGwfvyfcGifhwdk;wufrI&SdqdkwJh tvif;a&mifBuD;[m
wu,fyif tm;wufp&mjzpfvkdYaecJhw,f/ tJ'DrSmu
VOA u udkausmfodef;ar;jref;rIudk q&marmif0Ho
ajzMum;cJhwmawG[m ,xmblwuscJhygw,f/ jrefrm
EdkifiH\ pme,fZif;vGwfvyfcGifhtajctaeu (2012)
ckEpS t
f wGi;f rSm odoo
d momwd;k wufcw
hJ ,fvYdk pme,f
Zif;vGwv
f yfciG q
hf ikd &f mawGukd apmifMh unfah eaom jyif
opftajcpdkuf e,fpnf;rjcm;owif;axmufrsm;tzGJU
RSF uajymcJhw,f/ xl;jcm;aomtajymif;tvJrsm;eJY
tvm;tvmaumif;awG &Sad ecJ&h aomfvnf; pme,fZif;
orm;awGut
kd csed rf a&G; w&m;pGEJ ikd ?f zrf;qD;Edik w
f hJ Oya'
awGuzkd suo
f rd ;f zk&Yd m vdak eao;w,fvaYdk wmh axmufjycJh
w,f/ tJ'gq&marmif0HoajymcJhjcif;ygyJ/
]]jrefrmEdkifiH[m vGefcJhwJhESpfESpfausmfutxd
pme,fZif;vGwv
f yfciG ehf yYJ wfouf&if urmay:rSm zdEydS f
tkycf sKyfwhJ wjcm;Edik if aH wGeYJ wef;wlvu
kd af ecJw
h hJ Edik if yH g/
tckawmhjzifh AD,uferf? vmtdk? ajrmufudk&D;,m;eJY
wkwfEdkifiHawGudkausmfwufNyD; pme,fZif;vGwfvyf
cGifhudk xl;jcm;aumif;rGefwJh

&wmudk zsufodrf;cJhwm jynfytajcpdkufowif;


rD',
D mawGukd jynfwiG ;f rSmjyefvyk cf iG jhf yKcJw
h m pwmawGu
t"dutaMumif;&if;awGjzpfygw,f/ 'ghtjyif pme,fZif;
orm;awGvyk u
f ikd &f wJh yuwdtajctaeawGuvnf;
ajymif;vJoGm;ygNyD/ tckqdk&ifolwkdY[m tuJcwfwJh
taMumif;t&mawGukd pdppfa&;tzGUJ uae jzwfp&mrvdk
awmhbJ a&;om;wifjyaeEdkifMuygNyD/
'ghtjyif pma&;q&marmif0o
H &JUaxmufjycJrh ?I rSwf
csufjyKcsufwpfcktaeeJY ]]owif;rD'D,morm;awGudk
vdk&ifvdkovdkxkwfNyD;okH;vkdY&wJh ta&;,lcsifw,fqdk
vd&Yk &dS ifvnf;,lv&Ykd wJh tE&m,fjyKcsi&f if xkwo
f ;Hk vd&Yk wJh
rvdt
k yfwOhJ ya'awGuefo
Y wfxm;wJh Oya'u&Sad ewke;f
yg/ tJ'OD ya'awGuykd ,fzsuzf u
Ydk BudK;pm;&OD;r,f/ tJ'g
awG&adS e&if OyrmAsm-(2004)ckEpS ?f tDvufxa&mepf

k f
wd;k wufraI wG&cdS w
hJ ,fqw
kd mudk RSF vdk tzGUJ rsKd;ud,
wdkifu todtrSwfjyKvm&NyDjzpfygw,f/ jrefrmEdkifiH&JU
pme,fZif;vGwv
f yfciG t
hf qifu
h kd (2012)ckEpS u
f eJY EIid ;f ,SOf
&if (18)qifjh riw
hf ifNyD; (151)owfrw
S v
f u
kd w
f hJ t"du
taMumif;&if;wcsKUd udk RSF &JU (2013)ckEpS ?f urmph me,f
Zif;vGwv
f yfciG q
hf ikd &f mtTe;f ude;f udjk yKpkwmrSm t"du
d af 'oqdik &f mXme
yg0ifco
hJ w
l pfO;D jzpfwhJ RSF tm&Sypdzw
&JU tBuD;tuJbef*sriftpar;vfu &Sif;jyygw,f/
yxrqkH;wpfckuawmh tusOf;csxm;wJh pme,f
Zif;orm;awG? bavmf*gawGudk jyefvTwfay;cJhwmyg/
pme,fZif;awGrxkwaf 0cifrmS qifqmcGijhf yKcsut
f &if,l

Oya'wkdY? aemufNyD;awmh ta&;ay:pDrHcsufOya'wkdY?


'gawGu tcsdefra&G;okH;vkdY&wJhudpawGyJ/ tJ'Dawmh
'DvOkd ya'awGukd y,fzsufNyD;awmhro
S mvQif ydNk yD;awmh
vGwv
f yfwyhJ iG v
hf if;wJh rD',
D mtajctaeudk uReaf wmfwYdk
&&Srd mS aygh/
(2012) ckEpS t
f wGi;f pme,fZif;vGwv
f yfciG t
hf ajc
taeodoo
d momwd;k wufwmudk jrifcMhJ u&ovdk yk*v
d
upme,fZif;awGtay: tpd;k &XmeawGu w&m;pGq
J w
kd m
awGuv
kd nf;awGUcJMh u&wmyg/ 'gaMumifv
h nf; pme,fZif;
orm;awGukd xdxad &mufa&muftumtuG,af y;r,fh
Oya'awGjy|mef;zkv
Yd w
kd ,fvYdk axmufjyaeMuwm jzpfyg

om;awGtwGuf trSwfw&vG,ftdwfawG0,fonf/
onfrmS utdwt
f rsK;d pHak wGU&onf/ trSww
f &vufuikd f
tdwaf wG? ydu
k q
f t
H w
d af wGt ajrmuftrsm;0,f,al eMu
onf/ tdrjf yefvufaqmiftjzpf 0,fMujcif;jzpfonf/
ZD0uo&ufjzLO,smOf
&wem*D&drS c&D;qufcJhMu&m eHeuf(10;45)wGif
Z0u\ o&ufjzLO,smOfodkYa&mufonf/ ZD0uu
ausmif;aqmuf O,smOfuv
kd LS 'gef;cJo
h nf/ O,smOf
jrwfpmG bk&m;&Sif oDwif;oH;k awmfral epOf zcifuo
kd wfrd
onfhtjypfaMumifh npOftdyfraysmfbJ aoG;vefYaeol

tZmwowfrif;tm; orm;awmfZD0urS azsmif;zs


bk&m;ausmif;awmfodkY ac:aqmifvmcJhonf/ tZmw
owfrif;\ avsmufxm;awmif;yefcsuft& jrwfpGm
bk&m;&Sifu ]]&[ef;jyKjcif;\tusKd;}}[kt"dym,f&
aom ]]omrnzvokwe }f }udak [mMum;awmfrcl o
hJ nf/
tZmwowfrif;vnf; Ak'b
mom0ifjzpfvmcJo
h nf/ xdk
aeYonf wefaqmifrkef;vjynfhaeYnjzpf ]]omrn
zvtcgawmfaeY}}[k ,aeYwikd Af 'k b
mom0ifrsm; owf
rSwfusif;yavh&Sdonf/
o&ufjzLO,smOfrmS ESp{f ucefu
Y s,fonf/ tjrifh
(2)ayxk (2)ayausmufw;kH rsm;jzifh yEuyf t
kH uGuf rsm;
omawGU&onf/ opfyifrsm;udrk awGU&/ taqmuftOD;
udkvnf;rawGU&yg/ bk&m;zl;wcsKdUu ZD0uo&ufjzL
O,smOfrS opfyifrSeforQaq;buf0ifonf[kqdkum
awGU&orQtyifi,fav;rsm;udk cl;qGwf,liifvsuf&Sd
onf/ Ak'orkdif;wGif tzowftZmwowfrif;tm;
Ak'b
mom0ifjzpfapcJjh im; yxro*Fg,emwifomoem
jyKrif;tjzpf ajymif;vJay;cJhaomae&mvnf;jzpfonf/
ausmufvSnf;bD;&mrsm;
&mZN*Kd [fr*S ,mbufot
Ykd oGm;&mZN*Kd [fNrKd Utaemuf
buftayguftoGm;buf 0JbuftkwfwHwdkif;cwf
xm;onfah e&mwGif ausmufom;ausmufjyifay:vSn;f
vrf;aMumif;&mrsm; ,aeYwikd x
f if&mS ;pGmrsu0f g;xifxif
jrifawGUMu&onf/ a&S;tcgu&mZN*Kd [f od0Yk ifxu
G o
f mG ;
vm&m tayguf? wHcg;0jzpfonf/ onfudkMunfh
a&S;tcgu &mZN*dK[f\ ukepf nfu;l oef;a&mif;0,fru
I kd
tuJcwfod&SdEdkifonf/
Ak'v
ufxufu wzkESihf -------ukeo
f nf
nDaemifwdkYonf &mZN*dK[fNrdKUodkYa&muf&SdcJhMuNyD; olwdkY
ESifhtwlygvmaom vSnf;om;ig;&m\ vSnf;bD;&m[k

w,f/ vuf&SdtcsdefrSm jrefrmEdkifiHpme,fZif;aumifpD


(,m,D)uruxjyKNy;D pme,fZif;Oya'rlMurf; wpf&yfukd
a&;qGJjyKpkaeNyD;awmh vmrnfhoDwif;ESpfywfavmuf
twGi;f vuf&u
dS si;f yqJ vTwaf wmftpnf;ta0;awGrmS
wifjyzkdY arQmfvifhxm;Muw,f/ 'DOya'rlMurf;rSm
ykEH ydS rf 'D ,
D mawGtwGuo
f mru tGev
f ikd ;f rD',
D mawGuykd g
tumtuG,fay;Edkifr,fh jy|mef;csufawGudkyg xnfh
oGi;f Ny;D tm;enf;csurf &Sad tmif aysmu
h u
G u
f akd xmufNy;D
tmPmydkifawGu tokH;rcsEdkifatmifvkyfzkdYvdkw,f/
rD',
D mOya'Murf;[m tcktrsK;d om;vTwaf wmfukd
a&muf&SdoGm;cJhNyDvkdY od&ygw,f/ pme,fZif;aumifpD
(,m,D)eJY jyefMum;a&;0efBuD;XmewkdY tjyif;txef
jiif;ckeaf qG;aEG;aewJt
h csed yf g/ rD',
D mavmuom;awG&UJ
aumif;usKd;udk a&S;Iaqmif&GufaeMuwJh tajrmftjrif
Bu;D rm;MuwJyh *k Kd vfawGxrJ mS acgif;aqmifwpfO;D tjzpf&yf
wnfaeqJ q&marmif0o
H udk vufvw
T v
f u
kd &f jcif;[m
xdk;ESufcsufwpfckjzpfoGm;rSmudk rvdkvm;EdkifolawGxJ
uRefrtygt0ifyg/ owif;pmq&mnDvmcHwufcJh
wke;f u uRefreJq
Y &meJpY um;ajymqdck iG &hf &Scd w
hJ ,f/ aysmh
aysmif ; jiif o mNyD ; El ; nH h p G m ajymqd k quf q H w wf w J h
q&m[m yuwddk;om;rIawGeJY wefqmqifxm;wm
jzpfvkdY tifrwefav;pm;pzG,fygyJ/ uRefrtrI
tif ; awmf w &m;H k ; u tNyD ; tjywf u if ;
vGwfcJhNyDvkdY Mum;odcJh&csdefrSm q&muyJ
azhpfbkwfay:uae 0rf;ajrmufaMumif;
rk'dwmpum;zGifh[cJhwm &ifxJrSmrarhEdkif
cJyh gbl;/
EdkifiHa&;pmtkyfawGcsnf;a&;xkwfcJhwJh
q&m[m &Sm;&Sm;yg;yg;bmoma&;pmtkyf wpftkyf
a&;xkwEf ikd cf w
hJ mudk owdjyKcJrh d ygw,f/ tJ'pD mtkyu
f
r[m*E m H k q &mawmf BuD ; t&S i f Z eumbd 0 H o &J U
pGrf;aqmif&nfawGudk *kPfjyKrSwfwrf;wifxm;wJh
pmtkyyf g/
wdkufqdkifpGmyJ q&mawmft&SifZeumbd0HoeJY
q&marmif0HowkdY&JU wlnDwJhtcsufwpfcsufudkyg
MunfndKtm;usjzpf&jyefyg&JU/ q&mawmft&SifZe
umbd0o
H [m aemufq;Hk aeYtxd wynfo
h C
H mrsm;udk
usrf;pmawGydkYcsoGm;ay;Edkifovdk q&muvnf;aemuf
qk;H tcsed x
f w
d ikd f &Spaf v;vk;H ta&;awmfyHk aiG&wktwGuf
(26)ESp?f (26)em&Dqw
kd hJ aqmif;yg;wpfy'k u
f kd EIww
f u
kd f
csay;NyD; a&;pDoGm;EdkifcJhwm[m raorcsif; tvkyf
vkyfaecsifwJhqEudk ykHazmfjycJhwmyJ r[kwfygvm;/
q&marmif0Ho aumif;&mok*wdbkHrSyif jrefrmhEdkifiH
a&;ESihf NLD ygwD\ atmifjrifrrI sm;tay: iJah pmif;Munfh
IaeOD;rSmvkdY rSwf,laerdyg&JU.../
,Of,Ofodef;(ebm;)

ajymonfo
h u
l ajymonf/ tqdyk g vSn;f bD;&mcsKid 0hf rS ;f rS
ausmufcrJ sm;udk bk&m;zl;c&D;onfrsm;u aumuf,
l
odrf;qnf;Muonf/ ta&mif;t0,faumif;aponfh
taqmif[kvnf;qdk\/
atmifcsrf;omrdom;pk\tvSL
aeYv,f(11)em&Drxd;k rDrmS yif uReaf wmfwYkd bk&m;zl;
tzGJUonf tdEd,EkdifiH bD,mjynfe,f &mZN*dK[fNrdKU&Sd
jrefrmbke;f awmfBuD;ausmif;odYk a&muf&cdS MhJ uonf/ jrefrm
bke;f awmfBuD;ausmif;wGif eHeufpmoH;k aqmifNyD;aemuf
cPem;aecJMh uonf/ aeYv,f (1)em&DwiG f &efuek Nf rdKU?
atmif;csrf;om qefyGJHkrdom;pkrsm;jzpfonfh rMunf
MunfeG ?Yf udck ifarmifaxG;+rMunfjrif?h (om;)atmifa0
,HOD;? (orD;)MunfjzLcifwdkYrS rdcifBuD;a':wifa&Ttm;
trSL;xm; odum xyford q
f if;avmif;r*Fvmudk jyKvkyf
vSL'gef;cJMh uonf/ tqdyk g odum xyford q
f if;avmif;
vSLyGJudk a&pBudKNrdKU? 'Dygat;jrr[mpnf omoemh&dyf
omausmif;wdkufrS t&Sifb'EtdNEd,(a&pBudK)tm;
&efukefNrdKU? tif;pdefrSudkpdk;rif;odef;? OD;udkudkEkdifrdom;pk
rSvnf;aumif;? r[maq;0uFbmq&mawmfb&k m;BuD;
trSL;&Sad om oHCmawmfrsm;tm;vH;k tm; atmifcsr;f om
qefyJG rkH o
d m;pkrv
S nf;aumif;odum xyford q
f if;avmif;
vSLcJhMuonf/ xdkYaemuf&mZN*dK[f jrefrmausmif;q&m
awmftm;ylaZmfvLS 'gef;yGu
J kd qufvufjyKvkycf &hJ m atmif
csr;f omqefyJG rkH o
d m;pkrt
S ar&duefa':vm(100)?rEav;
atmifyifv,fe*g;ud;k aumifq&mawmfru
S syaf iG(30000)?
ausmufyef;awmif;NrdKU? od'da&Tpifqefa&mif;0,fa&;rS
OD;vSBuD;armif+a':cifrm&Dru
S syaf iG(30000)ESirhf Zrd a'o
Ak'*,mbk&m;zl;c&D;onfrsm;rS pkaygif;a&pufcs
vSL'gef;cJhMuonf/
armifoif;a0
qufvufazmfjyygrnf

27, 8, 2 0 1 3, T u e s d a y

21

V o l : ( 2 ) , N o . (69)

AdkvfcsKyfatmifqef;ESifhywfouf owif;aqmif;yg;"mwfykHrsm;udk xdef;csKyfuefYowfcsKyfcs,fum


AdkvfcsKyfatmifqef;\ tcef;u@ukd arS; rdSefatmif aysmufysufatmif zefwD;rIrsm;&SdcJhygonf/ odkYaomf
onfbuf acwfwGif AdkvfcsKyfatmifqef;ESifh ywfouf vGwfvyfpGma&;om;wif jycGifhrsm;&&SdvmNyDjzpf&m
Adv
k cf sKyfatmifqef;\ "mwfyt
Hk ,fvb
f rfrsm;udk vufqifu
h rf;odr;f qnf;vdo
k rl sm;twGuf rQa0ay;vdu
k yf gonf/
&wemOD;vIdif

27, 8, 2 0 1 3, T u e s d a y

22

V o l : ( 2 ) , N o . (69)

qufvufazmfjyygrnf/
&wemOD;vIdif

27, 8, 2 0 1 3, T u e s d a y

23

aqmif;yg;

V o l : ( 2 ) , N o . ( 70 )

rl

rraumif
aumif; r[kwfyg

]]q&mBuD; bmawGudk avhvmcsifovJ/ OD;atmifoef; pDpOfay;


vdu
k pf rf;yg/ bke;f BuD;uawmh tmp&d,ylaZmfyu
JG sif;yzdYk tpnf;ta0;vkyf
&OD;r,f}}qdkNyD; pma&;q&mykvJjzL(ighoa&muf)ac: q&mawmfOD;aum
ovonf pma&;olESifhtzGJUtm; qnf&Gmae OD;atmifoef;xHvTJtyfcJhNyD;
armfawmfum;vnf; pDpOfay;cJhygonf/
]]cifAsm;wdkY&Gmtrnfu qnf&Gmqdkawmh [dkem;u qnfBuD;&SdvdkY
ac:wmvm;}}
]]r[kwyf gbl;Asm? tJ'q
D nfBuD;uaqmufwmrMumao;ygbl;? quf
vnf;rvkyfawmhygbl;Asm/ a&vnf;r0ifbl;/ ukefvdkufwJhaiGawGuvnf;
aomufaomuf vJyJ/ bmrSvnf; tusKd;rjyKbl;}}[k &Gmom;wpfOD;u
0ifNyD; aqG;aEG;onf/ pma&;oluawmh 'DudpudkyJ pdwf0ifpm;oGm;onf/
armfeDwm*sme,frSmvnf; NyD;cJhonfhtywfu ]aiG u d k r vd k a&ud k o mvd k
onf } [kaqmif;yg;a&;cJhonf/ tao;pdwfudk xyfNyD;avhvmzdkY tcGifh
ta&;&NyD[k qHk;jzwfvdkufonf/ anmifOD;NrdKUe,f ighoa&muf&GmrSm
a&mufaejcif;jzpfonf/ aeOD;armif(yckuL )uawmh yke;f &nfBuD;vkyif ef;udk
avhvmaeonf/ OD;atmifoef;\ jrESif;qDykef;&nfBuD;vkyfief;udk tao;
pdwfar;aeonf/ ighoa&muf&GmwGif; ykef;&nfBuD;tvkyfHk (10)Hkausmf&Sd
onfq\
kd / ]]q&mBuD; avhvmcsifwahJ &udpu
akd wmh q&mawmfjyefvmrS
um;eJYoGm;NyD; avhvmyg}}[k OD;atmifoef;u pum;udkjzwfvdkufonf/
]]aeygOD; 'umBuD;&JU? 'umBuD;u qnfa&(pdkufysKd;a&)udk avhvm
csifwmvm;? ydu
k af &(aomufa&)udk avhvmcsifwmvm;}}qdNk yD; q&mawmf
OD;aumov(ykvJjzL)igh oa&mufu ar;vmjyefNyD/
]]ESprf sKd;pvH;k udk avhvmcsifwmaygh bk&m;}}[k pma&;oluajymvdu
k f
onf/
]]uJ uJ 'gqdk&if cufNyD/ aomufoHk;a&udkavhvmzdkYuawmh 'Dwpf
acgufrmS rjzpfEikd af wmhb;l / tMurf;zsif;yJ&r,f OD;atmifoef;/ tMurf;zsif;
udyk q
J &mBuD;odcsifwmudk ajymjyprf;Asm/ usKyfow
d mudv
k nf;ajymjyr,f}}
]]aomufa&u ajratmufrSma&ydkufawGeJYay;wmAs/ b,fu p

ovJqdkawmh {&m0wDjrpfab;ewforD;urf;yg;rSm jrpfa&wifpufHkBuD;&Sd


w,f/ tJ'DuaeNyD; urf;yg;eD&Gm? tifwdkif;&Gm? anmifBuD;&Gm? vufyH&Gm?
atmifom&Gm? 0ufvl;&Gm? uefeDaMu;&GmawGudkjzwfNyD; a&ay;oGm;wm/
uefwdrf&GmrSmqHk;w,f/ tJ'D&GmrSm tkwfa&uef BuD;aqmufNyD; a&vTwfcs
vdkufwm/ urf;jzL&Gm? BudKUyifom&Gm? uHawm&Gm? odrfawmf&Gm? qifom;
arT;&Gm? cufvef;&GmawGtxd a&a&mufw,f/ 'geJY aeOD;Asajym&OD;r,f
qdkNyD; pma&;q&m ykvJjzL(ighoa&muf)u0ifNyD;aqG;aEG;vmjyefNyD/
usKyfwdkY&Gm ighoa&muf(10)&GmrSmawmh a&r&bl; q&mBuD;&JU/
tJ'Dwkef;u anmifOD;NrdKUe,f ygwD,lepfOu|u usKyfwdkY&Gmom;yJ/ a&
vrf;u olUtdrfudkjzwf&rSmqdkawmh ighoa&muf&GmawGrSma&rvdkygbl;qdk
NyD;qH;k jzwfomG ;w,fajymMuwmyJ/ &Gmom;rsm;rSm [mueJjJ zpfomG ;Muonf/
wpfygwD tmPm&SifpepfqdkawmholUpum;u twnfjzpfcJhonf/
[m 'Davmuf&GmawGtrsm;BuD;udk aomufa&ay;a0EkdifzdkYvkyfcJhwm
tawmfaumif;wmyJ/ &Gm(20)avmuf aomufa&&wmyJ/ tpd;k &&JU pDru
H ed ;f
uqdkNyD; pma&;oluar;rdonf/
b,fu [kwf&rSmvJ 'g,umBuD;&,f/ usKyfwdkYtpdk;&rSm 'Davmuf
apwemr&SdcJhygbl;/ MopaMw;vsEkdifiHol trsKd;orD;u 1980 ckESpf
avmufu vSLoGm;wmvdkYajymMuwmyJ[k pma&;q&m ykvJjzL(igho
a&muf)u 0ifNyD;&Sif;jyonf/ tckqdk&if tESpf(30)ausmfNyD/ vlawG &Gm
awGrmS a&oH;k ae&qJjzpfonf/ uefwrd &f mG rSmawmh tkwaf &uefBuD;&Sw
d ,f/
tJ'D tkwfa&uefBuD;xJudk {&m0wDjrpfa&awGudkydkYay;wm/ tJ'D tkwfa&
uefBuD;urS av;vufra&ydkufawGeJYatmufu&GmawGudk a&ay;a0
wmAs[k&iS ;f jyonf/ xkad emuf ajrmufuek ;f &Gm\ ajrmufbufrS bke;f awmf
BuD;ausmif;odkY ac:oGm;onf/ bkef;awmfBuD; OD;pEdrmonf 1980
ckESpf0ef;usifrSmyJ a&uefBuD;udkwl;onf/ OD;okcdwvufxufrSmawmh
xkda&uefrSa&awGudk ydkufeJYoG,fNyD; ajrmufukef;&Gmudka&ay;onf/ Mop
aMw;vs jrpfa&ay;a&; a&ydu
k u
f vnf; q&mawmf\ ausmif;atmufyikd ;f
rSm jzwfoGm;awmh tkwfa&uefBuD;awGvkyfay;NyD; ajrmufukef;&Gmudka&

ay;onf/ ajrmufukef;&Gmonfa&twGuf ryl&awmhay/ onfum;


aomufo;kH a&ay;a0a&;aywnf;/ olrsm;Ekid if u
H 'Dvv
kd LS Ekid &f UJ om;eJu
Y ,
kd hf
tpdk;&u udk,fhom;orD;awGudk bmvdkY 'Dvdkvkyfray;Ekdif&ovJ[kvnf;
pOf;pm;rdcJhonf/ Oyrm NrdKifNrdKUe,f? a&pBudKNrdKUe,f? yckuLNrdKUe,fawG
twGuq
f &kd if &Sirf awmifBuD;ay:rSm a&uefBuD;vkyNf yD;a&vTwcf svdu
k v
f sif
&Gmwdkif; &Gmwdkif;udk a&a&mufEkdifonf/ aqmf'Dtma&AD,m;EkdifiHrSma&udk
rkdif(300)tuGmrS tcsif;ay(30)? (10)rDwm&Sdaom a&ydkufBuD;rsm;jzifh
oG,fNyD;a&ay;a0onf[kzwfzl;onf? rSwfzl;onf/ (10)vufrydkufu
av; (2)vH;k (3)vH;k eJaY wmh r&ay/ qif&h UJ yg;pyfukd ESr;f yufovdk t&mrxif
ay/ rvHak vmufay/ tpd;k &onfqif;&Jcsrf;om uGm[rIenf;atmifrajym
ygeJY/ 'Dvdk pDrHcsufawG tajymawG[m jynfoluvnf;r,Hkawmhygbl;/
[mopum;awGyg/ vkyfEkdifwJha&udkyJ aomufEkdifatmifvkyfay;Muprf;yg/
,ckESpfwGif tnmrSm rkd;acgifjcif;onf tawmfqdk;0g;onf/ EGm;awG?
vl a wG t uk e f v H k ; a&iwf M u&onf / wcsKd U vl a wG u awmh vl a wG r S m
a&iwfaewmudk tpd;k &uvufyu
kd Nf yD;Munfah ew,f/ rauseyfMu? qEjy
Murnf[kyif ajymoHawGMum;cJh&onf/ aemufESpfrSm 'Dxufqdk;vsifawmh
EkdifiHawmfwnfNidrfa&;udk Ncdrf;ajcmufvmEkdifonf/ tpdk;&tae jzifh
BudKwifvkyfay;zdkY trSefvdktyfaeygonf/ vTwfawmfrSmvnf;a&jyem
udktpDtpOfa&;qGJNyD; tjrefaqmif&GufoifhaeygNyD/
xkdaemuf pma&;olwdkYonf emrnfBuD;vSwJh ighoa&mufqnfodkY
a&mufonf/ qnfBuD;rSm BuD;us,fvyS g\/ qnfabmifay:rS um;udq
k if;
oGm;&onf/ a&0ifuenf;awmhbmrQtusdK;rjyKEkdif/ jrpfa&wifpDrHudef;
jzifh {&m0wDjrpfa&udkxnfhrnf[kajymMuonf/ jzpfEkdifrnfrxifyg/ tpdk;
&rSm avmuftBuHmPf? aiGr&Sdyg/ {&m0wDjrpfa&udkpkyf,lNyD; xnfh
vQif (10)vufrydu
k af vmufjzifrh &yg/ tcsif; (2)ay (3)ay&Sd ydu
k (f 10)vH;k ?
(15)vHk;jzifh a&jznfhay;&rnfjzpfonf/ {&m0wDjrpfESifhawmh ra0;vSyg/
vSrf;Munfh&if jrpfa&udkjrifae&onf/ aps;ukef;&Gm yk*HarmifcsKd\bk&m;
ta&S U buf r S jreE m uef B uD ; ud k a wmh a jrwl ; puf B uD ; rsm;jzif h jyKjyif
aeonfudk jrifcJhawGUcJh&onf/ tvkyfvkyfwm (15)&uf&Sdao;onf[k
ajymjyonf/ vkyfief;tawmfNyD;aeNyD/ tpkd;&onf 'DavmufvG,fulwJh
tvkyfawGudk bmvdkYrsm;rvkyfcJhMuwmvJ/ olwdkYtwGuf tusdK;r&SdvdkY
aygh[k udck sufazmif;u0ifajymonf/ tpd;k &u pDrcH sufwpfcu
k ckd svdu
k &f if
b,ftqifhu b,favmufpm;&rvJ? 0g;&rvJyJMunfhwm/ vlawGudk
tusdK;jyKrSmudkrMunfhygbl;[kvnf; ajymaeonf/
ighoa&mufqnfpDrHudef;BuD;rSm aumif;ygonf/ jzpfatmifrvkyf
EdkifMuvdkYyg/ xkdrS z,fwef;&GmodkYa&mufonf/ ]]ighwlrSm qnfa&aomuf
v,fpdkufovm;}}
]]pdkufygw,f}}
]]tusdK;tjrwf&Sdovm;}}
]]&Sw
d mayghAsm/ qnfa&omr&&if usKyfw&Ykd mG uvlawG xrif;iwfNyD/
qnfa&eJYpdkufawmh wpf{upyg;wif;(100)wu,fxGufwm/ a&zdk;u
awmh wpfESpf wpf{u usyfESpfaomif;avmufay;&ygw,f/ 'gayr,fh
udk,fa&vdkwJhtcsdefrSm a&&&ifay;Ekdifygw,f/ 'DvlawGu npfw,fAs/
a&vdkae&ifoGm;ajymvdkYvnf;r&bl;/ [dk[majym'D[majym a&awG
ay;Ekdif&JUom;eJY ray;bl;/ pyg;u a&ukefvdkY ajymif;zl;awGpdkuf Mu&w,f/
qnfpDrHudef;u aumif;ygw,fAsm/ BuD;MuyfwJhvlawGu r[kwfMuwm
yg[kvnf; ajymaeonf/ tpdk;&\ qnfpDrHudef;rsm; ratmifjrifaMumif;
vTwfawmf rSmvnf; aqG;aEG;Muonf/ trSefawmh rlraumif;vdkYr[kwf
vlraumif;MuvdkYom jzpfonf/ tpdk;&onfawmifolawG qif;&JrIouf
om atmifaiGacs;wJh cspfw;D tvkyf awGrvkyb
f aJ omufa&oH;k a& pdu
k yf sKd;
a& vHv
k akH vmufavmuf&atmif vkyMf uyg[kwu
kd w
f eG ;f a&;om;vdu
k &f ay
a'guf w mouf v G i f
ownf;/

Okacsmif;pyfrS refpdrf;BudK;wHwm;atmifjrifNyD;pD;cJUNyD
[krvif;NrdKUe,f?a&Tjynfjrifh&GmteD;rSmwnf&SdNyD; arwmaygif;ul;[k
trnfonmjyKxm;onf/ acsmif;ul;BudK;wHwm;BuD;rSm (2013)ckESpf?
Mo*kwfvqef; NyD;pD;atmifjrifoGm;cJh&onf/ tvsm;(270)ay?teH(12)
ay&Sdaom BudK;wHwm;rSm (2012)ckwGifpwiftaumiftxnfazmfcJh&m
udk,fxludk,fxpepfjzifh pkpnf;cJh&jcif;jzpfonf[k a&Tjynfjrifh&GmrS OD;cif
armifaX;rSajymjyonf/
]]'DwHwm;NyD;pD;rSyJ oG;vma&;rSmtqifajyrSm 'Drefpdrf;acsmif;u
rd;k wGi;f rSmqdk a&pD;tifrwefrsm;w,f/ acsmif;udjk zwf&zdYk ul;wdcYk u vnf;
wpf c gjzwf & if y J qd k i f u ,f q d k & if 'D B ud K ;wH w m;[m aiG o d e f ; wpf
axmifausmfuek u
f sw,f/ vkyif ef;&Siaf wGppk nf;NyD;rS taumiftxnfazmf
chJMu&wmaygh/ &Gmaygif;pHkua&m arSmfaygif;pHkua&m rjzpfraeoGm;vm
aeMu&wmrdkY qdkifu,fawGa&m um;awGa&m oGm;vmaeMu&wm?
'DwHwm;BuD;NyD;oGm;awmh tm;vHk;twGuf tqifajyajyjzpf&wmaygh}}[k
a'ocHOD;wifa&TrSajymqdkonf/
udkrefpdrf;BudK;wHwm;tm; udkvSoef;udkpdefomxGef;(ppfawG)? udkoef;
pdefwdkY OD;aqmif &cdkifjynfe,frSwnfaqmufa&;tzGJUrS vQifjrefpGmwnf
aqmufcJhMujcif;jzpfonf/ tvkyform;(20)OD;cefYu aqmufvkyfcJhMujcif;
jzpf&m vufcusyfodef;(200)ay;&onf/ wpfESpfwmtwGif;NyD;pD;cJhjcif;jzpf
oufEdkifxGef;
&m a'ocHrsm;auseyfvsuf&SdMu&onf/

24

trSwfw&
wpfcgjzpfygonf . . .
2013 Mo*kwfvxJwGif q&morm;rsm;rdwfaqGrsm;? &Jabmfrsm;?
a<uvG i f h c J h M uonf r S m tawmrowf rS w f r S w f & &umvwpf c k u
ESpfwpfESpfxJwGif wpfvwpfa,muf pmaye,fy,frS q&m? q&mrrsm;
wpfOD;NyD;wpfOD;a<uvGifhcJhMuonf/ wkdufqkdifrI[kqkd&avrvm;rajym
wwfyg/ q&mrrk;d rk;d tif;vsm;? q&mrif;ausmf? q&mOD;om"k? q&mpdecf if
armif&pD onfjh zifh q&mpdecf ifarmif&u
D ,
G v
f eG af omtcg rSwrf w
S &f & q&m
taxmufawmfvSatmifukdoGm; ajymjyjzpfonf/
]]q&m . . . q&mpdefcifarmif&DqkH;NyD}}[k q&muodyfwkef
vIyftHhMo[efr&Sd? at; . . . [kwfvm;[komjyefajymcJhonf/ q&m
taxmufawmfvSatmifukd,fwkdifvnf; wpfvjcm;NyD;uG,fvGef cJhjyef
onf/ q&maxmufawmfvSatmifuG,fvGefoGm;aomtcg q&mouf&Sd
xif&Sm;&SdpOfurSmMum;cJhaompum;wpfcGef;aMumifh q&mpum;ajr0,f
rusem;axmifc&hJ m *,ufrsm;pGmku
d cf wfco
hJ nf/ xk*d ,ufrsm;u ckxw
d idk f
dkufcwfaeqJjzpfonf/ rnfokdY&Sdap q&mtaxmufawmfvSatmif\
aus;Zl;w&m;rsm;um; qyfrukefacs/ q&mapmifha&SmufcJhrIrsm;onf

V o l : ( 2 ) , N o . ( 70 )

wpfcgu

vnf;? ajyma&;ukefrnfrxifacs/ ,kwD*sme,f (15)&uf wpfBudrf


xkwv
f yk pf Ofuvnf; q&mESihf q&marmifaomfuwkEYd pS Of ;D uRefawmfu
h ydk yhH ;dk

1991-ck? 'DZifbm 31&ufaeY naecif;/


uRefawmfrsufESmrlxm;&m wllt&yfwGif
av;ql " mwf y k H j rwf a&T w d * k H a pwD a wmf j rwf
BuD;udef; 0yfpHym,fawmfrlaeygonf/
b,fawmhrS oym,frqkH;? b,fawmhrS
MunfnKd rqk;H Ekid rf nf r[kwaf om apwDawmf
jrefBuD;jzpfygonf/
ESif;rIefysysaqmif;csrf;nwGif apwDawmf
jrwfBuD;tm;ai;arm&if; tqkH;tpr&Sdonfh
oy m ,f r I u k d uRef a wmf c H p m;Munf n d K aerd y g
onf/
xkt
d csderf mS yif vlawmfw\
Ydk aw;oHomrsm;
u tifyg&mESifhtwl aqmif;ncif;rsm;ESif;rIef
ysysxJrSm ysH0Jckdaeygonf/
aZmf0if;xG#f? cspfaumif;? &Jatmif? Av?
a[rmae0if;? aumfeD? EGJU,Of0if;? ykd;'gvD
odef;wef? rDrDcdkifrif;? eDeDav;? &wemOD;ponf
. . . ponf . . . /
avmuk w & ma&;uk d uRef a wmf a rh a vsmh o G m ; av\/
avmuDa&;rSm jyefvnfepfrGef;oGm;awmhrnf/
olwu
Ydk sufpm;&mpifjrifah y:okYd uRefawmfrsufv;Hk wpfcsufa0hMunfh
vkdufrdonf/
]*kPfxl;jrefrmpmenf;jy(17)Budrfajrmuf jrefrmpm&nfcRefa&TwH
qdyfqkESif; obiftcrf;tem;}
a&Tpm;vkH;BuD;rsm;onf a&mifpkHrD;a&mifrsm;atmufwGif yDwd&Tef;
p&m crf;em;x,f0gaeMuygonf/ a&Twd*kHapwDawmfjrwfBuD;\ ajc
awmf&if;rvSr;f rurf; wpfae&mrSa&Twq
H yd cf sD;jriyhf JG tcrf;tem;BuD;qkd
awmhvnf;a&Ta&mifvTrf;&ayrnfaygh/
vufxJrSzdwfpmukd rodromzGifhMunfhrdonf/
]jrefrmwpfEkdifiHvkH; 'orwef;jrefrmpm&rSwftrsm;qkH; yxr?
'kwd,? wwd,? qk&Sif(4)OD;bm ompkH&rSwftrsm;qkH; yxr? 'kwd,?
wwd,qk&iS (f 4)OD; tygt0ifjrefrmpm*kPx
f ;l &Si(f 350)ausmf awmif;qkd
awmh tHhcsD;rukefEkdifatmifrsm;jym;vSygbd/
aemufNyD;awmh wpfEkdifiHvkH;\ yxr? 'kwd,? wwd,awGtm;
vkH; olUwynfhawGcsnf;qkdawmh . . . /
aMomf . . . awmfEkdifMuygay&JU/
zdwfpmay:rSrsufvkH;ukdcGmNyD; ywf0ef;usifukdiJhapmif;Munfhrd yg
onf/
a&Twq
H yd ,
f rl nfh *kPx
f ;l &Siv
f al wmfav;rsm;\ MunfvifoefpY if
aom &Tef;yrsufESmvpEmrsm;/ vlawmfwnf;[laom ]e*kd}ukd vlcRef
wnf;[laom }e*kid ;f } xGuaf tmifajrmufatmifay;Ekid o
f l O,smOfrLS ;\
z&PmyDwd*Grf;qDxdonfhrsufESm/
xkdaeYu &efukefNrdKU\tjrifhqkH; tylcsdefonf 87-zm&if[kduf
'D*&D&SdNyD;? tedrfhqkH;tylcsdef rSm 61-zm&if[kduf 'D*&DjzpfaMumif; rkd;
av0owkdif;xGmcsufrSwfwrf;t& aemufaeYwGifod&Sd&ygonf/
jyify&moDOwku at;pdrfhvSaomfvnf; uRefawmfh&ifxJrSmawmh
vlawmfaygif; 350-ausmfwrYdk S tul;pufcx
H m;&&Sed ;f &Sed ;f uav; aEG;ae
ygonf/
tm;usrqkH;EkdifNyD/
avmuwGifvlawmfawGtrsm;tjym;&SdMuygonf/

xkdvlawmfawGxJrSm bmaMumifhrsm; igrygygvdrfh[k ,cifwkef;u


wpfcgrQpOf;pm;rMunfhzl;yg/
,ck&Sm&SmazGazGpOf;pm;Munfhrdygonf/ tajzukd&onfESifh wpf
a,mufwnf;usdwfNyD;0rf;aMum awGematmif&,frdygonf/
]ukd,furS rawmfbJ b,fvkdfvkyfNyD; vlawmfawGxJrSmygyghrvJ}
[laom tajzkdf;kd;uav;ukd&ygonf/
xkdYaMumifh ukd,fvkdrawmfolwpfa,mufu vlawmfpm&if;r0if&
onfh taMumif;&Sm&SmazGazG pOf;pm;rdojzifh0rf;aMumematmif&,frdjcif;
jzpfygonf/
NyD;awmh 0rf;aMumukdtomESdyfum ukd,fhywfvnfu olawmfawGukd
MunfhNyD;rk'dwmyGm;Ekdifatmif BudK;pm;rdyg\/
remvkd0efwkdaom &ifxJupdwfnHhukd taiGUrsm;ukd vGifhjy,faysmuf
uG,foGm;atmifBudK;pm;csKd;ESdrf&yg\/
yifyef;vSygonf/
pdefa&mif? jra&mif? ywjrm;a&mifwkdYonf uRefawmfwkdYywfvnfwGif
wzswfzswfvif;vwfaeygonf/
ncsrf;rkdY aumif;uifwGifMu,fawGpkHavNyD/ ewfawmfvjynfhausmf
10-&ufaeYrkdY v urxGufao;ojzifhaumif;uifwGifolwkdYrif;rlaeMu\/
qkESif;obiftcrf;tem;qkdawmh pm;yGJBudK pm;yGJMum;wGifvnf;
aumif;? yef;csKHuav;rsm;wGifvnf;aumif;? [kd; opfyifjrifhjrifhBuD;\
xdyfzsm;wGifvnf;aumif;? a&mifpkHrD;vkH;uav;rsm;ukd rD;a&mifpkHpMu0Vm
BuD;yrmjrifawGUae&ygonf/
odkYaomfuRefawmfwkdYywfvnfpm;yGJyGJrsm;rSm NydK;NydK;jyufjyufta&mif
vufaeaom pdefa&mif? jra&mif? ywjrm;a&mifwkdYu aumif;uifrS
Mu,fa&mifESifh ajrjyifrSrD;a&mifwkdYukd pD;pD;ykd;ykd;BuD;tEkdif,lxm;Muav
onf/
urmavmuBuD;wGif BuD;yGm;olawG trsm;tjym;&Sdyg\/
xkdokdYaom BuD;yGm;olawG trsm;tjym;xJwGif bmaMumifhrsm; igryg
ygvdrfh[k ,cifwkef;u wpfcgrQpOf;pm;rMunfhrdcJhbl;yg/
xkdtaMumif;ukdvnf; ,ck&Sm&SmazGazGpOf;pm;Munfhaerdjyefygonf/
okdYaomfxl;qef;pGmyif rnfokdYaomxl;jcm;onfhcHpm;csufrQ &ifxJrSm
ay:xGufvmjcif;r&Sdyg/
vlawmfuav;rsm;ukMd unfNh yD; rk'w
d myGm;atmifBudK;pm;Ekid o
f avmuf

cJMh uonf/ jrwfcidk u


f t
dk aMumif;jyK . . . [kqu
dk mapmifah &SmufcMhJ ujcif;
jzpf o nf / tvm;wl B uD ; yG m ;a&;vrf ; T e f * sme,f x k w f a 0pOf u vnf ;
q&mrsm;pGm ulnyD yhH ;dk apmifah &SmufcjhJ yefonf/ wpfvwpfy'k v
f nf; ykrH eS af &;
um a&SUwef;rS rm;rm;&yfay;cJo
h nf/ q&ma&;ay;cJah om aqmif;yg;rsm;ukd
jyefvnfzwfIavhvmaomtcg ckwkdiftH0ifaeqJjzpfacsonf/
wpfcgu q&m*kPfxl;OD;odef;Ekdif\ ynm&nfxl;cRefqkay;yGJokdY
q&mESihf uRefawmfa&mufMu? q&mvif;,keaf rmifarmifvnf;a&mufvm
wpm;yGJwnf;0kdif;zGJUxkdifjzpfcJhMuonf/ tqkdyg q&m*kPfxl;OD;odef;Ekdif
ynm&nfcRefqkay;yGJESifhywfouf q&maqmif;yg;wpfyk'fa&;ay;aom
tcgq&m\t,ltqrsm;awG;ac:qifjcifokH;oyfykHrsm;ukd avhvmcGifh &cJh
acsonf/ onfaeYonfumvonftcsderf sKd;wGif q&momouf&x
dS if&mS ;&Sd
aernfqkdygu q&mhxHynmrsm;pGm oif,lemMum;cGifh&aeaytkef;rnf[k
pOf;pm;Munfhrd&if; q&m\ynm*kPfukd OD;wifkdusKd;&Sdckd;*g&pjyKvkduf
&ygawmhonf/
q&mtaxmufawmfvSatmifokdY *g0&jzifh
jrwfckdif
pdefa&mif? jra&mif? ywjrm;a&mifrsm;ukdMunfhNyD;
Oayumw&m;vufukdifxm;EkdifzkdY tm;xkwfrdvsuf
om;jzpfaeygonf/
]oyspfoD;csOfonf} [kajymvQifvnf;cH&yg
rnf/
]awmf o nf } [k trsm;owf r S w f j cif ; cH & zk d Y
tBuHtzefvkyf r&Ekdifyg/
]awmfjcif;}ukd vrf;ay:rSaumufr&Ekid yf g/ rdb?
bk;d bGm;rsm;xHrS tarGqufc
H r&Ekid yf g/ uk,
d w
hf ynfh
ukd cspfvGef;aomaMumifh vufaqmifay;vnf;r&
Ekdifyg/
okdYaomf . . .
]BuD;yGm;rI}qko
d nfuawmh ]awmfjcif;}ESihf cwm
ESifha&TpifavS,mOfESifh &ufuef;vGef;? xD;0ef;ESifh
rIdjzLyrm vkH;0uGmjcm;ygonf/
BuD;yGm;rIukdvrf;ay:rSvnf; aumuf&Ekdif
ygonf/
rdb? bk;d bGm;xHrv
S nf;tarGqufcEH idk yf gonf/
ukd,fhwynfhcspfukdvnf; vufaqmifay;Edkifygonf/
]t&SifarG;awmh aeYcsif;BuD;}qkdaom pum;yHkrsm;vnf;&Sdonf
r[kwfvm;ygvm;/
xko
d aYdk om enf;vrf;rsm;jzifrh [kwb
f J k;d om; aom uk,
d pf rG ;f uk,
d hf
pukdt&if;wnfNyD; BuD;yGm;aeolawGvnf; avmuwGiftrsm;tjym;&Sd
aMumif;rnfolrQjiif;Ekdifrnfr[kwfyg/
okaYd omf [kb
d ufpm;yGw
J iG f BuD;yGm;olw\
Ydk *kPt
f *Fgtjynft
h pkjH zifh
xkdifaeonfukd jrifkHrQESifh b,fvkdBuD;yGm;cJhovJqkdonfudk cGJjcrf;
pdwfjzmodEkdifzkdYuawmhvkH;0rjzpfEkdif/
onfvkdqkdvQif uRefawmfwkdY ywfvnfu trsKd;tpm;tcGJjcm;
&cufaom pdefa&mif? jra&mif? ywmjrm;a&mifrsm;ukd OayumjyKvkduf
jcif;uomvQif pdwf\Nidrf;csrf;rIukd txkduftavsmuf&Ekdifygvdrfhrnf/
uRefawmfonf aqmif;csrf;n\ ynm&nfcRefqEk iS ;f obiftcrf;
tem;wGif vlawmfuav;rsm;ukdMunfhNyD; cifrifjrwfEkd;onfh arwm
pdwf? oem;MuifemonfhukPmpdwfESifh olwpfyg;aumif;usKd;csrf;om
cHpm;&onfh rk'dwmpdwfrsm;yGm;cJhrdyg\/
pdefa&mif? jra&mif? ywjrm;a&mifrsm;ukd MunfhNyD;awmh ukd,fESifh
rqkdifojzifh vspfvsLIaomOayumpdwfvnf;xm;cJhrdyg\
tcrf;tem;NyD;qkH; tdrfjyef&efxkdif&mu xvkdufawmhrS jrifhjrwf
aom jA[pkd&fw&m;av;yg; ukdwpfxkdifwn;f? wpfNydKifwnf;rSmyif
yGm;rsm;aerdaMumif; rdrdukd,frdrdqifjcifrdavawmhonf/ (BuD;us,f
vGef;onf[k rxifrSwfapvkdyg)
xkdwpfcPrSmawmh uRefawmfukokdvf&vdkufonf xifyg\/
xkduJhokdYuRefawmfudk ukdokdvfay;aom yuwdrsufpdjzifh rMunf
Ekid af vmufatmif pdeaf &mif? jra&mif? ywjrm;a&mifawGU NyKd ;NyKd ; jyufjyuf
vif;vufaeonfh rdef;rBuD;wcsKdUukdawmhaus;Zl;wifaMumif;
aqmif;yg;jzifh ayxuftu&mwifygonf/
uRefawmfonf ,aeYrSp tcsdefumvtwkdif;twmwpfcktxd
vlawmfrsm;ESifh BuD;yGm;olrsm;taMumif;*kPfjyKcsD;usL;pmrsm; (aMumfjim
awGa&;ay;aewmygyJ[k raxmufrnmajymqkd armif;rJvQifvnf;
cH&ygrnf) udkompdkufvkdufrwfwwf&SmazGa&;om;oGm;&vQif aumif;
avrnfvm;[k pOf;pm;qifjcifaerdygonfcifAsm/
taxmuf a wmf v S a tmif
7-Zefe0g&D? 1992

25

rSwfrSwfom;om;pum;rsm;

V o l : ( 2 ) , N o . ( 70 )

pme,fZif;twwfynm

igr&SdrS odMuvdrfhr,f/
tJ'D ]]ig}}qkdwmua&m
bmawGukd a&a&&m&m
odxm;NyD;NyDvJ/
("r'lw)t&SifaqudE

jzpfNyD;ta[mif;? wdwfZmwfaMumif;ukd?
jyefajymif;pOf;pm;? rNiD;wGm;ESifh
aemifcgjzpfvwf? tem*gwfukd?
ZmwfaMumif;awG;awm? pdwfrarmESifh/
jzpfqJ{uef? ypKyefukd a0zefmPfI?
rQwrIjzifh ylrIuif;pGm? aeprf;ygavmh/
okdygavrS? oifhb00,f?
'kuuif;pGm? csrf;omvmvdrfh/
("r'lwq&mawmft&SifaqudE)
avmu&JU
]]*kPf}}qkdwm
rufarmoltwGuf
tm;ukd;p&m xif&ayrJh
wu,fhaMumufp&mBuD;yg/
("r'lw)t&SifaqudE

jrifhjrwfwJh yk*dKvfu omvQif


jrifhjrwfwmudk odEkdifonf/
jrifhjrwfwmukd odwJholawGuomvQif
jrifhjrwfwmukd jyefay;Ekdfifonf/
jrifhjrwfwmukd
ay;EkdifwJholawGuomvQif
ay;wkdif;rukefbJ
jrifhjrwfwmawGtNrJ aqmifxm;Ekdifonf/
("r'lwq&mawmft&SifaqudE)
ajymorQpum;
w&m;jzpfygap
udk,fuyJ ajymajym
olrsm;ajymwmyJ Mum;Mum;
w&m;jzpfzdkY
pum;wdkif;u ulnDaevdrfhr,f/
("r'lw)t&SifaqudE

26

Face Book vlrIuGef,ufukd tokH;jyKolrsm;xJwGif tpkd;&ykdfif;rS


jyefMum;a&;'k0efBuD;OD;&JxG#f (q&mAnm;atmif)? EkdfifiHawmforwkH;rS
AkdvfrSL;aZmfa|;(q&mrSL;aZmf)wkdYrSm xif&Sm;olrsm;jzpfonf/ owif;orm;
rsm;tcsKdUESifvnf; tjyeftvSefqufoG,folrsm;&Sdonf/ jyefMum;a&;
'k0efBuD; OD;&Jx#G o
f nf? Ekid if aH wmforw\ ajyma&;qkcd iG &hf o
dS jl zpfvmaom
tcg ol\ Face Book pmrsufESmrsm; ykdyif pdwf0ifpm;p&maumif;vm
cJhonf/ wpfcsKdU comment rsm;ukd block vkyfrypfjcif;rSm av;pm;p&m
jzpfonf/ onf&ufykdif;rSm yGJqlapaompme,fZif;usifh0wfykdif;qkdif&m
jyemtvkyrf mS owif;orm;rsm;tMum; *,ufu
dk cf wfvmcJah ponf/
'DaeY Mo*kwf(30)reuf (9)em&Du aev,f(12)em&Dtxd Park
Hotel rSm ,leufpudku pDpOfusif;ywJh jrefrmEdkifiH rD'D,m u@zGHUNzdK;
wdk;wufa&;twGuf tultnDay;aewJh EdkifiHwpfumtzGJUtpnf;rsm;
aqG;aEG;yGJudk wufa&mufcJhygw,f/ 'Dtpnf;ta0;[m jyefMum;a&;0ef
BuD;Xmeudkomru yk*vdu pme,fZif;avmu zGHUNzdK;wdk;wufa&;twGuf
tultnDay;aewJh EkdifiHwumtzGJUtpnf;rsm;? EdkifiHjcm;oHkH;rsm;yg0if
aqG;aEG;wJhtpnf;ta0;jzpfygw,f/ t"du uawmh tultnDay;rIawG
ydkrdkxda&mufrI&SdzdkYtwGuf ESpfvwpfBudrfawGUqHkndEdIif;wJhtpnf;ta0;
jzpfygw,f/ tpnf;ta0;udk zdwfMum;xm;wJhtpdk;Xmersm;? oHkH;rsm;?
BBC,IMS,DW Academy wdv
Yk kd Edik if w
H umrD',
D mtzGUJ tpnf;rsm;yJ wuf
a&muf&ygw,f/ ajymcsifwmu tpnf;ta0;udpr[kwfygbl;? tpnf;
ta0;rSmBuHKawGUcJ&h wJh pme,fZif;usif0h wfqikd &f mudpa v;wpfct
k aMumif;
jzpfygw,f/ uRefawmfwdkY tpnf;ta0;NyD;qHk;zdkY em&D0ufavmuftvdkrSm
EdkifiHjcm;om;wpfOD; 0ifvmNyD; tpGefqHk;ae&mvGwf wpfckrSm0ifxdkifwmudk
owdjyKrdygw,f/ tpnf;ta0;uU yHk pm;yGcJ if;xm;wmjzpfvYkd obmywd
tjzpfaqmif&GufwJh uRefawmfhae&muaevSrf;jrifae&ygw,f/ olUudk
uRefawmfjrifz;l w,fvx
Ykd ifygw,f/ rD',
D m tzGUJ tpnf;wpfcck u
k vdYk xif
vdYk yl;wGo
J bmywdtjzpfaqmif&u
G af ewJh ,leufpudu
k yk*Kd vfuakd r;awmh
olvnf;rodbl;vdkY ajymygw,f/
tpnf;ta0;NyD;awmhrSm tJ'D0ifvmwJhol[m jrefrmEdkifiHtaMumif;
a&;avh&SdwJh owif;axmuf Larry Jagan qdkwm od&ygw,f/ ,lepf
pudkwm0ef&Sdolu olUudkcifAsm; bmaMumifh0ifvmwmvJ? cifAsm;udk
b,folrS zdwfrxm;bl;/ 'Dvdkrvkyfoifhbl;vdkY ajymygw,f/ Larry Jagan
u igu owif;axmufyJ? igOD;&JxG#fudk tifwmAsL;csifvdkY 0ifvmwmvdkY
ajymygw,f/ ,leufpudkbufu ajymwmuawmh&Sif;ygw,f/ 'g[m
tm;vHk;0ifcGifh&SdwJh tcrf;tem;r[kwfbl;/ tpnf;ta0;jzpfw,f? cifAsm;
'Dpnf;urf;avmufawmh odoifhw,fqdkwJh tcsufudkaxmufjyygw,f/
Larry Jagan uawmh igowif;orm;qdkwmyJ xyfcgxyfcgajymygw,f/

[dkwpfcsdefu uRefawmfwdkY qDrSmtjiif;yGm;cJhzl;wJh pme,fZif;orm;


zdwfpmrvdk qdkwJhjzpfpOfvdkygyJ/ NyD;awmh uRefawmfudktifwmAsL;vkyfcsif
w,fvdkYajymygw,f/ uRefawmfuawmh cifAsm;ar;csif&if tjyifuapmifh
ae&rSm? tckvdkcGifhjyKcsufr&SdbJ [dkvlzdwfovdkvdk? 'DvlzdwfovdkvdkeJY
0ifvmNyD; vkyfwJhyHkpHudk vufrcHEdkifbl;/ tifwmAsL;vnf;ray;Edkifbl;vdkY
ajymcJyh gw,f/ Larry Jagan [m t&ifw;kH u jynf0ifciG Ahf ZD mray;zdYk emrnf
ysufpm&if;(Black List) oGi;f cHxm;&olyg/ tpd;k &opf vufxufrmS Larry
G Ahf ZD may;zdYk avQmufxm;wJt
h cg tBuD;tuJrsm;u
Jagan uolUudk jynf0ifci
jynfwGif;rSmvmNyD; tajctaerSefrsm;udk avhvm? NyD;&ifrQrQww? bufr
vdkufbJa&;EdkifzdkYqdkNyD; eHrnfysufpm&if;u y,fzsufay;cJhwJhtwGuf jrefrm
EdkifiHudk tBudrfBudrfvma&muf owif;,laeoljzpfygw,f/ tckwpfavm
ola&;wmawG b,favmufrSefuefovJ? wdusovJ? b,fvdk owif;
t&if;tjrpfawGudk udk;um;a&;wwfw,fqdkwmpmzwfolrsm;yJ tuJjzwf
Muyg/
Larry Jagan [m tvGwfowif;axmuf Freelance jzpfNyD; olUud,
k f
ol ta&SUawmif tm&Sqdkif&muRrf;usifol? rD'D,m twdkifyifcHqdkNyD;
vdyfpmu'frSm azmfjyxm;oljzpfygw,f/ 'gayr,fh olUpme,fZif;usifh
0wfuawmh tcktjzpftysuft& odyfNyD;,HkMunfp&mtqifhr&Sdygbl;/
olUudk tifwmAsL;ray;bl;vdYk ajymawmh ig'Dukd cPcPvmw,f/ OD;aX;OD;
wpfa,mufyJ tifwmAsL;&w,f/ usefwJh tpdk;&a&m? pD;yGm; a&;buf
ua&m ighudk tifwmAsL;ray;blvdkYapm'uwufygw,f/ uRefawmfu
cifAsm;tckvv
kd yk yf rkH sdK;eJY b,fou
l cifAsm;udk ,H,
k MkH unfMunf vufcpH um;
ajymrSmvJvdkYyJ ajymcJhygw,f/
owif;axmufoufwrf; b,favmufMumMum? b,fEdkifiHom;
jzpfjzpf? Larry Jagan vkyfyHkrsdK;vkyfvm&ifawmh tm;emp&mrvdk?av;av;
pm;pm;qufqpH &mrvdb
k ;l vdYk cH,yl gw,f/ raeYwpfaeYurS owif;axmuf
jzpfayr,fh ya&mfzuf&Sife,fqefzdkY BudK;pm;aewJh jynfwGif;owif;axmuf
vli,fwpfO;D qd&k ifawmif Larry Jagan xuftwuf ynmrSmromayr,fh
usifh0wft&av;pm;oifhw,fvdkY ,HkMunfygw,f/ azmfxkwfcsufuawmh
tjzLpme,fZif;q&mBuD;qdkwdkif;vnf; rsufpdrSdwf,HkMunfzdkY? av;pm;zdkY
rvdkbl;qdkwmygyJ/
onftay:wGif pme,fZif;usifh0wfqkdonfukd rnfonfhaywHESifh
wkdif;wmMu&rnfenf;qkdjcif;u ar;cGef;xkwfp&mjzpfonf/ oGm;avol
'gku
d w
f marmif0P\ Zmcef;qD;aemufu,
G rf mS ky&f iS Zf mwf um;aMumfjim
pOfu cifAsm;wkdYbufuMunfhawmhvufzrkd;? uRefawmfwkdYbufuMunfh
awmhvufz0g;qkad om pmom;av;ukrd qDrqkid t
f rSw&f rdaeayawmhonf/

jynfwiG ;f owif;rsm;

V o l : ( 2 ) , N o . ( 70 )

oxHNk rKd ?U a&Tyg&rDarwmaq;cef;(2)ESpjf ynfh em;?EmS acgi;f ?vnfacsmif;?cpJG w


d u
f o
k ay;

oxHkNrdKU? a&Tyg&rDukodkvfjyKarwmaq;cef;\ (2)ESpfjynfhtxdrf;


trSwf usef;rma&;tvSLawmftjzpf em;? ESmacgif;? vnfacsmif;a&m*g
a0'em&Sif(550)OD;tm; prf;oyfppfaq;ukoay;NyD; if;wdkYteufrScGJpdwf
uko&ef vdt
k yfaom vlem(40)OD;udk Mo*kw(f 23)rS(25)xd oH;k &ufwikd w
f ikd f
cGJpdwf ukoay;cJhonf/
&efuek ?f armfvNrdKif? bm;tHrS ygarmu a'gufwmOD;rsdK;rif; OD;aqmif
aom em;? ESmacgif;? vnfacsmif;? txl;ukq&m0efBuD;rsm;ESifh oxHkNrdKU?
ckdifaq;kHBuD;rS q&m0ef? olemjyKrsm;u oxHkckdifjynfolUaq;kHBuD;?
yef;pHy,fjzLtxl;ukaq;k?H pHjytxl;ukaq;kw
H Ykd arwmjzift
h crJh cGpJ w
d f
ukoay;cJhMujcif;jzpfonf/
oxHkrSm em;? ESmacgif;? vnfacsmif;? txl;ukaq;ukq&m0efr&SdwJh
twGuf &yfa0;u em;? ESmacgif;? vnfacsmif;? q&m0efawGeJY &yfeD;u
em;? ESmacgif;? vnfacsmif;vlemawGtMum;arwmaygif;ul; wHwm;xdk;

ay;wJh taeeJY tckvdkpDpOfjzpfoGm;wmyg}


[ka&Tyg&rDaq;cef;rS twGi;f a&;rSL; a'gufwm
NyHK;csdKuajymMum;onf/ ](6)vwpfBudrfvnf;
rsufpdvlemawGudk cGJpdwfukoay;ygw,f/ (2)
ESpfjynfhcsdefrSm cGJpdwfukay;NyD;ol (180)ausmf&Sd
oGm;ygNyD} [k aq;cef;twGi;f a&;rSL;wpf OD;jzpf
ol OD;0if;atmifuvnf; jznfhpGufajymMum;
onf/
a&Tyg&rDarwmaq;cef;udk wpfywfvQif
(2)&ufziG v
hf pS Nf yD; wpf&ufvQif vlem(150)ESihf
(200)Mum; ukoay;&aMumif;ESifh txl;uko
&ef vdktyfaom vlrsm;udkvnf; oufqdkif&m
txl;ukq&m0efBuD;rsm;ESifh csdwfquf
wm0ef,lukoay;aMumif;od&onf/ ]OD;Zif;
wd&Yk UJ oxHak q;cef;u 7ayx25ayyJ &Syd gw,f/
taqmufttHkao;ayr,fh kd;kd;vlema&m?
txl;vlema&m vlemaygif;ajrmufjrm;pGmudk
xda&mufwJh usef;rma&;tultnDawG ay;EdkifcJhygw,f/ ]taqmuf
ttHku t"dur[kwf? tvkyfvkyfzdkYut"du} qdkwmudk pdwf"mwf
tiftm;tjzpfeJY vufudkifxm;NyD; vkyfaeMuwmyg/aq;0g; rukoEdkifvdkY
temjzpfNyD;tjzpfemaeMuwJholawG tjzpfremMu apzdkYtwGuf NrdKUwdkif;?
e,fwdkif;rSm? tckvdk ukodkvfjzpfaq;cef;awG ay:aygufapcsifygw,f}[k
a&Tyg&rDarwmaq;cef;rsm;\ OD;aqmifq&mawmf t&SifqEm"du (a&Tyg
&rDawm&)u rdefYMum;awmfrlonf/
oxHkNrdKU? a&Tyg&rDarwmaq;cef;udk aq;cef;wGJzuftwGif;a&;rSL;
OD;atmifMuifOD;\ aetdrfNcH0if;twGif; zGifhvSpfxm;jcif;jzpfNyD; aq;cef;
ajr oD;oefY&&Sdvmygu usef;rma&;pmMunfhwdkuf? usef;rma&;a[majym
cef;r yg0ifaom taqmufttHkopfaqmufvkyfum ,ckxufydk us,f
us,fjyefYjyefY usef;rma&;tultnD ay;oGm;rnfjzpfaMumif; od&onf/
a&Tyg&rD

wefz;kd enf;zke;f a&mif;csay;aeaom ,ckvuf&t


dS ajctaeyHpk u
H jkd yifygrS trsm;jynfov
l ufxJ
aps;trSejf zifah &muf&EdS ikd rf nf[ak jymqdk

&efukef? Mo*kwf
jrefrmEdkifiHtwGif;wGif (2013)ckESpf?{NyDvrSpwifa&mif;csay;cJhaom
aiGusyf(1500)wefzdk;enf;rdkbdkif;w,fvDzkef;rsm;udk &yfuGuftkyfcsKyfa&;
rSL;Hk;rsm;rSwpfqifh rJazmufa&mif;csay;aeaom ykHpHonf vltrsKd;rsKd;
pdwftaxGaxGqdkonfh pum;twdkif; tcsKdUaom &yfuGuftkyfcsKyfa&;rSL;
H;k rsm;rS rJazmufa&mif;csonfh tajctaerSm rormrIrsm;&Sv
d mae aMumif;
owif ; rD ' D , mrsm;rS a&;om;azmf j yaeMuaomf v nf ; ,aeY w d k i f
xdktajctaersm;&Sdaeojzifh aiGusyf(1500)wef rdkbdkif;zkef;onf jyify
wGif aiGusyfwpfodef;0ef;usiftxdaps;jrifhwufaeNyD; EdkifiHawmf\ rlv
&nfrSef;csufjzpfaom vlwdkif;zkef;udkifEdkifa&; &nfrSef;csufrSmvnf; tqdk

yga&mif;csay;aeonfhyHkpHaMumifh vpOfvwkdif; aysmufuG,fum ,ck


vuf&Sdtajctae ykHpHudkjyifygrS trsm;jynfolvuf0,fodkY aps;EIef;trSef
jzifh a&muf&SdEdkifrnfjzpfaMumif; tif;pdefNrdKUe,f? aps;ukef;ta&SU&yfuGuf
ae jynfolwpfOD;rS armfeDwmodkY xkwfazmfajymMum;onf/
qufo,
G af &;ESio
hf wif;tcsuftvufenf;ynm0efBuD;Xme? jrefrmh
qufoG,fa&;vkyfief;onf (2013)ckESpf? {NyDrSpwif vpOfwefzdk;enf;
rdkbdkif;zkef; oHk;odef;ig;aomif;pDudk jynfe,fESifhwdkif;a'oBuD; tpdk;&tzJGU
rsm;\ tpDtpOfjzifh jynfolrsm;tvG,fwul tqifajyacsmarGUpGm
qufoG,ftoHk;jyKEdkifa&;twGuf cGJa0jzefYjzL;a&mif;csay;cJhNyD;jzpfaMumif;?
,cktcg jynfe,fEiS w
hf ikd ;f a'oBuD;toD;oD;wGif jzeYjf zL;a&mif;csNyD; wefz;kd
enf;rdb
k idk ;f zke;f (1 .2)oef;ausmfjzefjY zL;a&mif;cscJNh yD;jzpfygaMumif;? wpfEikd if H
vHk;wGif jzeYfjzL;a&mif;csay;cJhNyD;jzpfonfh zkef;ta&twGufaygif;ESifhrdrd
EdkifiH&Sd tdrfaxmifpkaygif;(8 .7)oef;ausmftm; tcsKd;cswGufMunfhrnfqdk
ygvQif tdrfaxmifpkwdkif; zkef;okH;pGJ&efvdktyfaeao;aMumif; pdppfawGU&Sd
ae&ygaMumif;? odkYjzpfyg tdrfaxmifpkwdkif;twGuf rdkbdkif;zkef;ydkrdkoHk;pGJ
cGifh&&Sda&;udkvnf; qufvufaqmif&GufoGm;&ef &nf&G,fygaMumif;?
(2013)ckESpf? Mo*kwf(23)&ufwGif jynfe,fESifhwdkif;a'oBuD;tpdk;&tzGJU
\ tpDtpOfjzifh w,fvzD ek ;f ac:qdck usyf(300)BudKwifay;oGi;f xm;aom
CDMA 800MHz(MEC Tel)rdkbdkif;zkef;(150000)ESifhGSM rdkbdkif;zkef;
(210000)pkpkaygif; rdkbdkif;zkef;(360000)udk SIM Card wpfcktwGuf
usyf(1500)EIef;jzifh jzefYjzL;a&mif;csay;oGm;rnfjzpfygaMumif;jzifh xkwfjyef
aMunmxm;rIrsm;t& od&Sd&onf/
nDnDxGef;

cGifhjyKcsufr&SdbJ qEjyolrsm;udk zrf;qD;ppfaq;vsuf&Sd


&efukefwdkif;a'oBuD;? ausmufwHwm;NrdKUe,ftwGif;odkY cGifhjyKcsufrawmif;cHbJ pDwef;vrf;avQmuf0ifvmMuaom oef;aqG (49)ESpf
(b) OD;wifarmif? r(128)(y)xyf?vrf;(30)?(7)&yfuu
G ?f yef;bJwef;NrdKUe,f? reDvm[ef(48)ESp(f b)OD;at;[ef? (r)(3)? OZem(9)vrf;? (#)&yfuu
G ?f
ajrmufOuvmyNrdKUe,f? wifxG#fydkif (24)ESpf? (b)OD;aX;0if;? r(827)? bkrm(5)vrf;? (ps)&yfuGuf? ajrmuf OuvmyNrdKUe,f? pnfol(c)pnfol
0if;(b)OD;cif0if;? wdkuf(22)? odrfjzLvrf;? AdkvfwaxmifNrdKUe,f? cifaZmf OD;(c)vdIifrif;OD;(27)ESpf? (b)OD;xGef;a&T? (r)(140)? ywjrm;vrf;?
vSnf;wef;? urm&GwfNrdKUe,faeolwdkYonf Mo*kwfv(27)&uf? rGef;vGJydkif;tcsdefu (jynfoludktusKd;rjyKaom Oya'rsm;zsufodrf;a&;ESifhtwnf
rjyKa&;? 'Dru
kd a&pDtpd;k &rSev
f Qif vGwv
f yfpmG qEjycGiu
hf rkd csKyfcs,fygESi)hf ponfh pmom;rsm;udik af qmifvsuf yef;bJwef;NrdKUe,fbufrS AEKvvrf;
twdkif;ausmufwHwm;NrdKUe,ftwGif;odkY pDwef;vrf;avQmuf0ifvmojzifh ausmufwHwm;NrdKUe,f&JwyfzGJUrSL; &JrSL;,kMunfESifhtzGJUonf oufao
rsm;ESifhtwl pDwef;vrf;avQmufjcif;tm; cGifhjyKrdefYawmif;cHNyD;rSomvkyfaqmifMu&ef? cGifhjyKrdefYr&SdbJqufvufrjyKvkyf&ef wm;jrpfaomfvnf;
vufrcHbJqEjychJojzifh oef;aqGyg(5)OD;tay:ta&;,lay;&ef &JrSL;,kMunfrSw&m;vdkjyKvkyfwdkifwef;rItm; ausmufwHwm; rrp(y)315^13
Nidrf;csrf;pGmpka0;cGifhESifhpnfwef;vSnfhvnfcGifhqdkif&m Oya'yk'fr(18)jzifhtrIzGifhNyD; zrf;qD;ppfaq;vsuf&SdaMumif;od&onf/
nDnDxGef;

r[m*EmHak usmif;wdu
k o
f C
H m(1475)yg;
tkPq
f rG ;f aeYqrG ;f ESiv
hf LS zG,rf sm;vSL'ge;f

rEav;NrdKUteD; tr&yl&r[m*EmHky&d,wdpmoifausmif;wdkuf\
r[mem,uq&mawmf b'Euk@vmbd0HotrSL;jyKaom oHCmawmf
(1475)yg;wdkYtm;rEav;wdkif;a'oBuD; tpdk;&tzGJU0ifvQyfppfESifhpufrI0ef
BuD;Xme0efBuD;a'gufwmjrifhMuLESifh ZeD;a':eDvmwdkY OD;aqmif (10)
Budrfajrmuf tkPfqGrf;aeYqGrf;0gqdkouFef;ESifh tvSLaiGrsm;vSL'gef;yGJudk
Mo*kwf (12)usif;yonf/
k w
f mOD;ouf
qufvuf ASIA ENERGY Co, Ltd rSrefae*sif;'gdu
a0? a':MunfarwdkYuem,uq&mawmf (10)yg;tm;y&du&mtpHkESifh
e0urwpfyg;vQif usyfwpfaomif;pD? OD;atmifjrifh a':eef;vif;vif;xGe;f
wdkYuouFef;(10)pHkESifhvSLzG,f0wKypnf;rsm;? a':Ormu qyfjymtdwfBuD;
oHk;tdwf at;&Sm;ukrPD0efxrf;rsm;u ouFef;(10)pHk? atmifaumif;ZH
pufoHk;qD rdom;pku ouFef;ESifhtvSLaiGwpfodef;usyf? udkrif;vGif?
a':pef;pef;wdu
Yk ouFe;f ? xD;? zdeyfaq;rsdK;pH?k udak usmfaxG; a':at;NrdKifwYkd
u ouFef;wpfpHkpDESifh xD;zdeyfaq;rsdK;pHk pkaygif;vSL'gef;Muonf/
vSL'gef;rItpkpkwdkYudk em,utzGJU0ifygarmuq&mawmfxHrS udk;yg;
oDvcH,lwnfaqmufMuNyD; tEkarm'emw&m;em,lMunfndKMuonf/
ref ; BuD ;

txufjrefrmjynfpmayjzefcY sad &; rd;k ni;f


a&Ty;kd jzLpmay ESpyf wfvnftxdr;f trSwf
ukodkvfqGrf;uyfyGJ

txufjrefrmjynfwGifwnf&Sdaom pmayjzefYcsda&;qdkifBuD;rsm;wGif
wpfcktygt0ifjzpfNyD; ucsifjynfe,fwGif;&Sda'orsm;odkY *sme,fyk*vdu
owif;pm? r*Zif;rsm;ESifh okw? &opmtkyfrsdK;pHk? omoema&; &mpmay
rsm;udkyg jzefYjzL;ay;vsuf&Sdonfh rdk;nif;NrdKUrSa&Tydk;jzLpmay rdom;pkonf
zcifBuD;OD;jrifhaqG uG,fvGefjcif;trSwfw& (12)ESpfjynfhtcrf;tem;udk
(25?8?2013)aeY eHeuf(9)em&DtcsdefwGif rdk;nif;NrdKU? ynma&mifjcnf
y&d,wdpmoifwdkufwGif usif;yjyKvkyfcJhonf/ ynma&mif jcnfy&d,wd
pmoifwdkufrS pmoif? pmcsy&d,wd0ef aqmifoHCmawmf (100)wkdYtm;
eHeuftkPq
f rG ;f ? aeYqrG ;f rsm;ESichf zJ ,
G f tm[m&rsm;udk qufuyfvLS 'gef;Ny;D
wdu
k t
f yk q
f &mawmfEiS ?hf pmcs 0efaqmif? pmoifom; &[ef;oHCmrsm;tm;
ouFef;rsm;? apmif? tdyf&m cif;rsm;ESifh ausmif;wdkuf oHCmawmfrsm;\
aeYpOfoHk;pGJEdkif&eftwGuf qGrf;qefpdrf;rsm;? qD? qm;? MuufoGefrsm;udkyg
qufuyf vSL'gef;cJhMuonf/ &yfa0;&yfeD;rS zdwfrEujyKxm;onfh {nfh
onfy&dowfrsm;udkyg eHeufpmxrif;[if;rsm; {nfhcHauR;arG; ausmif;
xdkifq&mawmfBuD;xHrS (5)yg; oDvcH,l tEkarm'emw&m;awmfrsm;udk
em,lMunfnKd cJMh uNyD; a&pufoeG ;f cstrQtwrf;a0iScMhJ uonf/ ucsifjynf
e,fwpf0Srf;vHk;odkY owif;pm*sme,f? r*Zif;? bmoma&;? pmapmifESifh
avmuD avmukw&mpmayrsm;udk aeYpOf jzefYjzL;a&mif;csvsuf&Sdonfh
a&Ty;kd jzLpmayrSm pmayavmu&Sd xkwaf 0ol? a&;om;olrsm;\ t"dutm;
xm;&m pmayjzefcY sda&; vkyif ef;aMumifh us,fjyefaY tmifjrifvmNyD; rdbwd\
Yk
ay;qyfrukefEdkifonfh ta<u;aus;Zl;rsm;tm;wwfpGrf;onfhbufrS ay;
qyfaeaom pmayrdom;pkwpfckjzpfonf[k a'ocHwdkYrSajymqdkaeMu
onf/
pkMunfaoG;

27

V o l : ( 2 ) , N o . ( 70 )
1989 ckEpS ?f Mo*kwv
f (5)&ufaeY umuG,af &;0efBuD;Xme trSw(f 2)
{nfh&dyfom(&efukef)wGif EkdifiHawmfNidrf0yfydjym;rIwnfaqmufa&;tzGJU t
wGi;f a&;rSL;(wpf)? Adv
k rf LS ;csKyf cifeG o
Yf nf txl; owif;pm&Si;f vif;yGw
J pf
&yfjyKvkyfcJhonf/ (8)av;vHk; (1)ESpfjynfh&ef (2)&uftvdkrSm usif;ycJhwm
jzpfygw,f/
tqdkyg owif;pm&Sif;vif;yGJodkY 1/ jynfxaJ &;ESihf omoema&;0efBuD;Xme? jyefMum;a&;0efBuD;Xme
ESifh,Ofaus;rI0efBuD;Xme0efBuD;(AdkvfcsKyfbkef;jrifh)
2/ e .0 .w twGif;a&;rSL;(ESpf) AdkvfrSL;csKyfrsKd;GefY
3/ &efukefwdkif;ppfXmecsKyfwdkif;rSL; AdkvfrSL;csKyfrsKd;GefY
4/ ygwDpHk'Drkdua&pD taxGaxGa&G;aumufyGJ usif;ya&;aumfr&Sif
rStzGJU0ifq&mcs,f twGif;a&;rSL;OD;at;armif
5/ ppfOD;pD;t&m&SdcsKyf(a&) AdkvfrSL;BuD;oef;GefY
6/ ppfOD;pD;t&m&SdcsKyf(av) AdkvfrSL;BuD;odef;0if;
(e .0 .w)-owif;xkwfjyefa&;tzGJU0ifrsm; owif;ESifh pme,fZif;
vkyfief; OD;aqmifGefYMum;a&;rSL; OD;pdk;GefY? TefMum;a&;rSL;rsm;jzpfonfh
OD;vSxGef;? OD;wifaxG;ESifht,f'DwmcsKyfrsm;? jynfypme,fZif;qdkif&m
yk*Kd vfrsm;jzpfonfh A.P atyD owif;Xme OD;pde0f if;? ,lyt
D ikd f owif;Xme
rS OD;cspfxGef;? dkufwmowif;XmerS OD;vSMunf? A.F.P at-tufzf-yD
owif;XmerS OD;cifarmifviG ?f tifwm&m owif;XmerS OD;vSaxG;? tefqm
owif;XmeESihf ,drk ,
D &l &D iS b
f eG ;f owif;pmrSO;D rsKd;oef-Y wyfpo
f wif;XmerS
rpwmtdkifZl;,ufpf-qif[Gmowif;XmerS rpwmaZmif,Grfaz-BBC
owif;XmerS OD;armifarmif? tmqm[d &SifbGef;owif;pmrS OD;ae0if;?
e,l;pf0dcfr*Zif;rS OD;vif;yifxdyfwifvwf? wyfrawmft&m&SdBuD;rsm;?
jynfolU&JwyfzGJU &JcsKyftygt0if oufqdkif&mXmersm;rSwm0ef&Sdol Tef
Mum;a&;rSL;csKyfrsm; wufa&mufcJhMuygw,f/ 'DtcsufawG[m orkdif;
aemufcHum;csyfwpfckjzpfygw,f/
tcsdeu
f mv(24)ESpMf umcJyh gNyD/ tcsKdUaom vlBuD;rif;rsm;vnf; uG,f
vGefoGm; MuNyDjzpfygonf/ tcsKdUvnf;ouf&Sdxif&Sm;&Sdaewkef;jzpfygonf/
ouf&Sdxif&Sm;&Sdaeao;aomvlyk*dKvfrsm;wGif OD;0if;wif ([Hom0wD)
NLD ygwDem,u-OD;wifatmif (udkudk;uRef;jyef)? OD;oufcdkif(rEav;)?
OD;vSa&T(62 w.u.o acgif;aqmif)wdt
Yk jyif tjcm;aom yk*Kd vfrsm;vnf;
&Sdaeygao;onf/
tJ'DumvrSm t"duZmwfaqmifjzpfaom OD;cifGefY(AdkvfcsKyfBuD;
Nidr;f ) Edik if aH wmf 0efBuD;csKyf(Nidr;f )wyfrawmfaxmufvrS ;f a&;ESihf trsKd;om;
axmufvSrf;a&;tzGJU tBuD;tuJa[mif;onf ouf&Sdxif&Sm; usef;usef;
rmrmNyHK;NyHK;&Tif&TifESifh *sme,fowif;axmufrsm;rS ar;jref;onfrsm;udk
ajzMum;vsuf&Sdaeygw,f/
orkid ;f rSmvQKdU0Sucf sufawG odr;f qnf;xm;avhr&Syd gbl;/ wpfcsdecf sderf mS
trSefw&m;ay:vmwwfygw,f/ EkdifiHawmftwGif;qlylvIyf&Sm;rIrsm;udkjzpf
ay:ap&efzefwD;cJhaom ArmjynfuGefjrLepfygwD ajratmufvIyf&Sm;rIrsm;
[m pdrfh0ifxdk;azmufae&m,laeaMumif;&Sif;vif;ajymMum;cJhygonf/
NyD;cJah om (8)av;vH;k ta&;tcif;rwdik rf u
D yif vlxt
k <kH urIBuD;rsm;
jzpfap&ef A.u.y? (,l*s)D tzGUJ \ vHUI aqmfjyifqifrrI sm;? ta&;tcif;umv
twGif;aqmif&GufcJhrIrsm;? wyfrawmfutmPm,lNyD;aemuf w&m;0if
Ekid if aH &;ygwDrsm; zGUJ pnf;cGi&hf cJo
h nft
h csdef vkyu
f ikd af qmif&u
G rf rI sm; vuf0J
tiftm;pkygwDrsm;udk tajccHpkpnf;cJhrIrsm;udk&Sif;vif;azmfjycJhonf/
trsK;d om;axmufvrS ;f a&;tzGUJ rS (1989)ckEpS f Zlvikd v
f (11)&ufaeYwiG f
Armjynf uGejf rLepfygwD ajratmufvyI &f mS ;rItzGUJ (,l*sD)atmufjrefrmEkid if H
wm0efcHrsm;jzpfaom oufcdkifESifhwifatmifqdkolESpfOD;wdkY ,if;wdkY\
taygif;ygrsm; A.u.y? vrf;Tecf suf? pm&Gupf mwrf;rsm;? ,if;wdt
Yk oH;k jyK
aeaom ypn;f ESit
hf wl azmfxw
k zf rf;qD;Ekid cf ahJ Mumif;ajymMum;NyD; A.u.y
,l*sD orkdif;tusOf;udkatmufygtwdkif;azmfjycJhonf/
Auy ,l*sD orkdif;tusOf; (pmrsufESm-3)
,ckvuf&Sd Auy ,l*sD orkdif;tusOf;udk wifjyrnfjzpfaMumif;/
(1973) ckEpS rf mS jrpf0uRef;ay:jzpfonfh {&m0wDwikd ;f twGi;f vufeufuikd f
aomif;usef;rItm;vHk; csKyfNidrf;oGm;NyD;aemuf yJcl;dk;rrSm&Sdaom Auy
A[dXk mecsKyfrmS vnf; rdrpd pfqifa&;rsm;aMumifh vH;k 0NydKuGrJ nfh tajctae
udka&muf&SdaecJhaMumif;? tcsdefwGif jrefrmEkdifiHta&SUajrmufa'orSm
&Sad om AuytzGUJ uaeNyD; Adv
k w
f u
kd af tmifukd acgif;aqmifapum yJc;l d;k r
A[d\
k ajratmufvyI &f mS ;rI(,l*sD)vkyif ef;pOfrsm; pOfqufrjywf qufvuf
vkyfaqmifEdkif&ef vrf;Tefaqmif&GufapcJhaMumif;? (1975)ckESpfwGif yJcl;
dk;r Auy A[dk vHk;0NydKuGJoGm;cJhonfhtcgwGif Auy A[dkXmecsKyfudk
yefqef;rSm zGJUpnf;cJhaMumif;? ,cifu yJcl;dk;rA[dkvufatmufrSm&Sdonfh
,l*sDvufusefrsm;taejzifhvnf; yefqef;udk xGufajy;a&muf&Sdyl;aygif;
vmMuaMumif; tcsdefwGif Auy ta&SUajrmufa'o ,l*sDvkyfief;rsm;
tm; Auy A[dkaumfrwD0if &JabmfxGef;(c)Adkvfusifarmifu OD;aqmif
aecsdejf zpfaMumif;? xdt
k csdeu
f ,l*sDtzGUJ taejzifh NrdKUay:rS awmcdv
k monfh
olrsm;udk pdppfvkyfief;wm0efawGcGJay;jcif;? NrdKUrsm;wGif vIyf&Sm;aeonfh
,l*sDrsm;uvma&mufowif;ay;onfudk vufcH&,ljcif;tqifhom &SdcJh
aMumif;? ,if;ESpfrSmyif Auy ,l*sDtzGJUwGif (Working Group)ac:
tvkyftzGJUzGJUpnf;cJh&m tvkyftzGJUtwGif;rSm aZmf0if;(202 ppfa'oEkdifiH
a&;rSL;)? oufcikd (f ,ckzrf;rd)ESihf atmifxuf(ac:)oHacsmif;wdYk oH;k OD;yg0ifMu
aMumif;? tzGJUatmufrSm {nfhcHa&;Xme qufoG,fa&;Xme? avhusifh
a&;Xme? qufoG,fa&;pufMum;jzwfzrf;,la&;Xmersm;zGJUpnf;NyD; vkyfief;

28

rsm;aqmif&GufMuaMumif;? (1987)ckESpfrSm Auy A[dkaumfrwD\ qHk;


jzwfcsuft& aZmf0if;udkwpfEkdifiHvHk; ,l*sDvkyfief;wm0ef,lapum A[dkrS
,l*sDvkyfief;ESifhywfoufNyD;
(1) tusKd;taMumif;&Sd&rnf/
(2) tuefYtowf&Sd&rnf/
(3) tjrwftpGef;&Sd&rnf/
qdkwJh (]]t]}}oHk;vHk;vrf;pOf)csrSwftaumiftxnfazmf aqmif&Guf
apcJhaMumif;? Auy A[dk\ vrf;Tefcsufrsm;ESifhtnD jrefrmEdkifiH&Sd NrdKU
rsm;wGif ajratmufvIyf&Sm;rIrsm;udk wpdkufrwfrwfvIyf&Sm; aqmif&GufcJh
aMumif;? odkY&mwGif trsKd;om;axmufvSrf;a&;tzGJU\ BudK;yrf;csuft&
(1976)ckEpS rf mS Auy ajratmufvyI &f mS ;rItzGUJ \ ]rD;armif;pmapmif}xkwf
a0jcif;ESifhywfoufNyD; ajratmufvIyf&Sm;ol (51)OD;tm;vnf;aumif;?
(1978)ckESpfwGif &efukef? ajrvwfa'o? rEav;a'orS Auy ajr
atmufvIyf&Sm;rIrsm;ESifhywfoufol (147)OD;tm;vnf;aumif;? (1979)
ck E S p f w G i f ]tif ; a'o ppf q if a &;}jzif h Auyajratmuf v I y f & S m ;ol
(152)OD;tm;vnf;aumif;? toD;oD;azmfxkwfzrf;qD;EkdifcJhonfhtwGuf
Auy\ ajratmufvyI &f mS ;rIvyk if ef;rsm; tcdu
k t
f wefY &yfwefcY &hJ onfukd
awGU&SdcJh&aMumif; odkYjzifh(1985)ckESpf pufwifbmvrSm yefqef;wGif
&Sdaom Auy A[dkwGif ArmjynfuGefjrLepfygwD wwd,tBudrfygwD

uGe*f &ufusif;ycJah Mumif;? ,if;uGe*f &ufwiG f ygwDA[dak umfrwD0ifrsm;ESihf


ud,
k pf m;vS,rf sm;(360)OD;wufcahJ Mumif;? uGe*f &ufrmS vufeufuikd af wmf
vSefa&;qufvkyfa&;? rvkyfa&;udk t"duxm;aqG;aEG;cJhNyD; Auy
A[dkaumfrwD0if(26)OD;udk jyefvnfa&G;cs,f wifajrmufcJhaMumif; Auy
A[d k a umf r wD t pnf ; ta0; quf v uf u sif ; yonf h t cgwG i f Auy
ay:vpfAsLdk0if &JabmfxGef;(c)Adkvfusifarmifu ,l*sDvkyfief;ESifhywfouf
NyD; aqG;aEG;cJhaMumif;? aqG;aEG;&mrSm Auy\ usqif;aeonfhEkdifiHa&;?
ppfqifa&;tajctaersm;udk ,l*sDvyk if ef;ESihf jyefvnfjriw
hf ifzv
Ykd akd Mumif;?
,cktajctaetxd ,l*sDajratmufvIyf&Sm;rIaMumifh vlxktHk<urIjzpf
rvmao;aMumif;? ausmif;om;vli,frsm; AuyxJ 0ifa&mufrIenf;ae
ao;aMumif ; ? onf r S m ajratmuf v I y f & S m ;rI v k y f i ef ; tm;enf ;
yifjzpfaMumif;? t"durSmaiGaMu;oHk;pGJEkdifzdkYvdkaMumif;wifjyaqG;aEG;cJh
onf[k od&aMumif;? ,if;tcsdefwGif Auytaejzifh jynfyu axmufyHh
aiG usyfoef;(20)&&Scd &hJ m ,if;aiGxrJ S aiGusyfEpS o
f ef;udk ,l*sDajratmuf
vkyif ef;vky&f eftwGucf iG jhf yKzdYk A[dak umfrwDrsm;u oabmwlq;kH jzwfcNhJ yD;
vkyif ef;ydrk x
kd ad &mufap&eftwGuf ay:vpfAsLdt
k zGUJ 0if &JabmfxeG ;f (c)Adv
k f
usifarmifudk ,l*sDajr atmufvIyf&Sm;rIvkyfief;wpfckvHk; wdkufdkufuGyfuJ
&efwm0efay;cJah o;aMumif;? ajray:ajratmufqufo,
G zf ?Ykd ydrk v
kd Qifjrefxd
a&mufapzdkYtwGuf ,l*sDtzGJUudk yefqef;uae rHk;udk;odkY ajymif;a&TUzGifh
vSpf&ef A[dkuaeqHk;jzwfcJhaMumif;? ,if;tcsdefupNyD; ,ckzrf;rdcJhonfh
atmufjrefrmEkdifiH ,l*sDwm0efcH oufcdkif?

Auy A[dkrS Aodef;wifESifh OD;ausmfaZmwdkYu


a':cifMunfESifUEkdifiHa&;acgif;aqmif yk*dKvfBuD;tcsKdYxH wdkufdkuf
pma&;qufoG,fum tawG;tjrifzvS,fcJh[kod&
uJhodkY tqifh&Sdaom acgif;aqmifvIyf&Sm;olrsm;taejzifh if;wdkY
vkyfief;twGuf wpfESpfrSmusyfwpfodef; xkwf,loHk;pGJcGifhjyKcJhaMumif;?
odjYk zifh Auy ajratmufvyI &f mS ;rIvyk if ef;udk aiGaMu;ydrk o
kd ;kH pGNJ yD; wd;k jrihf
vkyfudkifcJhaMumif;? oufcdkifonf (1986)ckESpfupNyD; &efukefudkjyefvnf
tajcjyKum ajray:ajratmuf tjyeftvSeful; vl;qufqHaqmif
&Guf&if; ,cifAuy ajratmufvIyf&Sm;cJhol udkudk;uRef;jyefwifatmif
ESifhyl;aygif;um ,cifuyiftquftoG,f&SdcJhonf ajratmufvIyf&Sm;rI
tzGJU0ifrsm;ESifh jyefvnfqufoG,frI,lcJhNyD; 0efxrf;? tvkyform;?
ausmif;om;? todynm&Sif twwfynm&Si?f tvTmtoD;oD;wdYk pepfwus
pdr0hf ifx;kd azmuf zGUJ pnf;vIy&f mS ;Ekid af &;udk aqmif&u
G cf o
hJ nf[o
k &d aMumif;?
odkYaqmif&Guf&mrS txufjrefrmEkdifiH ajratmufvIyf&Sm;a&;tzGJU

aqmif;yg;
ESiyhf ;l aygif;um Auy ,l*sD 4828 a'oygwDaumfrwDukd zGUJ pnf;cJah Mumif;?
if;wdt
Yk aejzifh jrefrmEkid if \
H Ekid if aH &;? pD;yGm;a&;? vlraI &;tajctaersm;?
EkdifiHwumqufqHa&;ESifh ukefoG,frItajctaersm;udk rsufjcnfrjywf
avhvmoH;k oyfum olw&Ykd UJ xifjrif,q
l csufEiS w
hf uG oH;k oyfcsufrsm;udyk g
Auy A[dkodkY tcsdefESifhwpfajy;nDtpD&ifcHcJhMuaMumif;? txl;ojzifh
(1985-86ck) b@ma&;ESprf pS jrefrmEkid if aH wmf\ pD;yGm;a&;ESiyhf wfouf
aom tpd;k &\tpD&ifcpH mrsm;? &oH;k rSe;f ajcpm&if;rsm;? jynfov
l x
l t
k wGi;f
rSmjzpfaeonfo
h wif;rsm;? Ekid if aH &;orm;a[mif;BuD;rsm;? awGUqHpk ak 0;csde?f
a0zefaqG;aEG;csufrsm;udk tav;xm;avhvm&m qufwu
kd pf ;D yGm;a&;usyf
wnf;vmonfh tajctaersm;aMumifh (1986-87) ckESpfrSm jynfolvlxk
awG taxGaxGrauseyfrIjzpfNyD; trsKd;om;a&;jyemjzpfyGm;vmEkdif
onf[k 4828 a'oygwD aumfrwDu Auy A[dkodkYwifjycJhaMumif;?
A[du
k ,if;pmapmifrmS jynfov
l x
l \
k pD;yGm;a&;usyfwnf;rI ydrk jkd rifrh m;vm
aMumif;? trsKd;om;a&; jyemtjzpf OD;wnfvmNyDjzpfaMumif;? jynfoo
l Ykd
today; yefMum;tyfygaMumif; ponfjzifhyg&SdaMumif;? wpfcsdefwnf;rSm
A[du
k vnf; Aode;f wifEiS hf OD;ausmfaZmwdu
Yk aeNyD; a':cifMunftygt0if
EkdifiHa&;acgif;aqmifyk*dKvfBuD;rsm;tcsKdUxHudk wdkufdkufpma&;qufoG,f
um tawG;tjrifzvS,cf o
hJ nf[o
k &d &dS aMumif;? tcsKdU Ekid if aH &;yk*Kd vfBuD;
rsm;u taMumif;jyefMum;NyD; tcsKdUuawmh tusKd;taMumif;rjyef um;bJ
aecJhMuaMumif;OD;ausmfaZmqDu pmudk Auy ,l*sDacgif;aqmif udkudk;
uRef;jyefwifatmifu (1986)ckESpf 'DZifbmv(24)&ufaeYwGif ocifcif
atmiftdrf ocifcifatmifudkay;cJhNyD; ocifcifatmifu a':cifMunf
xHodkY 'DZifbmv (26) &ufaeYwGif if;tdrfwGifvkyfrnfh vGwfvyfa&;
aeYtBudK npmpm;yGJwuf&efzdwf&if;pmudkay;cJhaMumif;? a':cifMunfu
pmzwfNyD; olusef;rmvsuf&SdaMumif;? olrrSm rsKd;cspfpdwftjynfht0
&SdaMumif;? tcktcsdefwGif tajctaeray; rvkyfao;jcif;jzpfaMumif;?
ta&;BuHKvmu vdktyf&ifaemufwef;u aernfr[kwfaMumif; ocif
cifatmifudk jyefajymvdkufNyD; ocifcifatmifu wifatmifolUtdrfudk
(1987)ckESpf Zefe0g&D(3)&ufaeY eHeufa&mufvmonfhtcsdefrSm Auy
,l*sDtzGUJ rsm;vIy&f mS ;rI &Sad eonfqo
kd nfh owif;ud&k &So
d nft
h wGuf trsKd;
om;axmufvrS ;f a&;tzGUJ taejzifh (1987)ckEpS f Zefe0g&DvrSm pGe&f pJ pfqif
a&;qdkNyD; azmfxkwfzrf;qD;cJh&m ajratmufvIyf&Sm;ol(13)OD;cefY azmfxkwf
zrf;qD;rdNyD; ,l*sDvIyf&Sm;rItcdkuftwefY&yfoGm;cJhaMumif;? (1987)ckESpf?
pufwifbmv(5)&ufaeYrmS jynfwiG ;f oH;k aiGrsm;teuf (75)wef? (35)wef
ESi(hf 25)wefwu
Ykd kd w&m;0ifo;kH pGjJ cif;rS&yfpaJ Mumif; aMunmcJo
h nf/ nwGi;f
csif;rSmyif ]]jynfolodkY yefMum;csuf trSwf(2)}}udk Auy ,l*sDtzGJUu
AuotrnfcHum xyfrHxkwfa0cJhaMumif;? ,if;yefMum;csufrSm jynfol
awG\ acR;ESJpmudk tpdk;&urw&m;vk,l "m;jywdkufjcif;jzpfaMumif;?
jzpfay:vmrnfhtusKd;qufonf tpdk;&\wm0efomjzpfaMumif;? w&m;
r0ifaiGpuLrsm;udk >cif;csufr&SdtjrefvJvS,fay;&rnfjzpfaMumif;?
aiGaMu;tcuftcJjzpfaeaom ausmif;om;rsm;tm;iJhnm ausmif;ydwf
ay;oifhaMumif; ponfhausmif;om;xkudk aoG;xdk;vHIUaqmfxm;onfh
tcsufrsm;yg0ifaMumif;? aiGpuLudpESifhywfoufNyD; ausmif;om;tcsKdU
qlylvIyf&Sm;cJhaomfvnf; ausmif;rsm;ydwfvdkufonfhtwGuf qlyltHk<urI
jzpfvmonftxd a&mufrvmcJhaMumif;? xkdYaMumifh Auy,l*sDtaejzifh
jynfolvlxkyg0ifvmatmif aiGpuLw&m;r0ifaMu nmonfhudptay:
oabmxm;aMunmcsuf acgif;pOfygpmapmiftm; ]]rsKd;cspf 'Drdk ua&pD
ygwD}}ESihf 4828 a'oygwDaumfrwD(Armjynf uGejf rLepfygwD)trnfcu
H m
xyfrHjzefYa0cJhaMumif;? ,if;tcsufrsm;rSm Auy ,l*sD\ (1987)ckESpfxd
vkyfaqmifcJhonfh orkdif;tusOf;jzpfaMumif;/ OD;cifGefY(AdkvfcsKyfBuD;Nidrf;)u (5?9?1989)&ufaeYwGif txl;owif;pm&Sif;vif;yGJrSm ajymMum;cJh
ygonf/
qufvuf pmrsufEmS (23-24)wGif txufjrefrmEdik if H Auy(,l*sD)
vIy&f mS ;rIrsm;udak zmfjy&mwGif Adv
k rf LS ;csKyfcifeG u
Yf ajymMum;&mwGif Auy
wwd,tBudrfajrmuf uGef*&ufusif;yNyD;pD;aomtcg ajray:a'otif
tm;wdk;csJUa&;? rdwfaqGopf&Sma&;qdkonfh rl0g'oabmxm;rsm; csrSwfcJh
aMumif;? xdrk 0l g'rsm;udk tajccHNyD; txufjrefrmEkid if H Auy(,l*sD)wm0efcH
a0vif;(c)ausmfjronf (1986)ckESpf ESpfqef;ydkif;wGif ajray:odkY jyefvnf
a&muf&SdNyD;aemufpwifvIyf&Sm;cJhaMumif; xdktcsdefwGif ,l*sDzGJUpnf;yHkt&
txufjrefrmjynf? atmufjrefrmjynfwm0efcGJa0owfrSwfcJhaomfvnf;
atmufjrefrmjynfwm0efcHjzpfol oufcdkifonf Auy A[dkrSajray:
odjYk yefvnfra&mufao;aMumif; xdaYk Mumifh a0vif;uom jrefrmwpfEikd if H
vHk; ,l*sD wm0efudk,lxm;cJhaMumif;/
a0vif;\ yxrqHk; vIyf&Sm;rIrSm (1986)ckESpf ESpfqef;ydkif;wGif
jrefrmEkid if w
H iG ;f &So
d nfh xif&mS ;aompma&;q&m? uAsmq&m? yef;csDq&m?
*Dw? kyf&SifESifh Zmwfobifynmonfrsm;? yxracwfrS xif&Sm;onfh
vdkif;aygif;pHkrS EkdifiHa&;orm;a[mif;BuD;rsm;? todrsm;&Sif? twwfynm
&Sirf sm;? vrf;pOfygwDrS oefpY ifxw
k yf ,f jcif;cH&onfh q&ma[mif;BuD;rsm;?
ausmif;om;a[mif;BuD;rsm;xHoYkd ArmjynfueG jf rLepfygwDtrnfcNH yD;awmif;
qdck surf sm;yl;wGyJ EkH ydS u
f m pmwdu
k rf w
S pfqifah y;ydcYk ahJ Mumif;? wuov
kd rf sm;ESihf
qdkifonfh ydkYpuwfrsm;udkrl zl;vfpuwfpuL av;acgufcsKd;qdkufjzpfNyD;
r*Fvmaqmifzw
d pf muJo
h jYkd zpfaMumif;? ta&SUzH;k wGiw
f uov
kd af usmif;om;
or*taqmufttHk "mwfyHkbavmuftjynfhygaMumif;? twGif;b,f
buftjcrf;wGif teDa&mifaemufcH a&Ta&mifazmif;<ucGyfa'gif;yHkESifh
ausmif;om;or* cGyaf 'gif;tvHyykH g&Sad Mumif;? twGi;f nmbufrsufEmS wGif

owif;aqmif;yg;

V o l : ( 2 ) , N o . ( 70 )

jrefrmEkdifiH qnfajrmif;orkdif;wGif ESpfwpf&mausmfrS ESpf&Spfq,fausmfoufwrf;t&SnfqHk;a&vTJqnfrsm;

]]qnfajrmif;tp rif;bl;u}}
rauG;wkdif;a'oBuD;? rif;bl;cdkiftwGif;? jrefrmhqnfajrmif;orkdif;
wGif oufwrf;t&SnfqHk;qnfBuD;(3)ck&Sdonf/
(1)rJZvDa&vTJqnf
(1903)ckESpfwGif pwifwnfaqmufNyD; (1910)ckESpfwGif wnf
aqmufNyD;pD;onf/ ESpfaygif;(100)ausmfNyD; jrefrmEdkifiHwGif yxrOD;qHk;
wnfaqmufNyD;pD;cJhaom a&vTJqnfjzpfonf/
(2)tkdif;ra&vTJqnf
(1891)ckESpfwGif pwifwnfaqmufNyD;(1925)ckESpfwGif NyD;pD;
onf/ oufwrf;tm;jzifh ESp(f 80)ausmfNyD;? rif;bl;ckid ?f rif;bl;(puk)NrdKUe,f
wGif wnf&Sdonf/ v,f{uaygif;(34758){uukd a&ay;a0vsuf&Sdonf/
(3)vif ; Zif ; a&vT J q nf
(1927)ckESpfwGif pwifwnfaqmufNyD;(1935)ckESpfwGif wnf
aqmufNyD;pD;onf/ oufwrf;tm;jzifh ESpf(80)ausmfNyD/ rif;bl;ckdif
pvif;NrdKUe,f?vif;Zif;&GmteD;wGif wnfaqmufxm;aomaMumifh vif;Zif;
qnf[kac:onf/ ,cktcgwGif v,f{uaygif;(34332){uukd a&ay;a0
vsuf&Sdonf/
xkda&vTJqnfBuD;(3)cktay: rSDckdtm;xm;ae&aom pyg;pkdufawmif
ol aygif;rSm rJZvDa&vTJqnfrS awmifolv,form;aygif;(31601)OD;?

tkdif;ra&vTJqnfrS awmifolv,form;aygif;(82066)OD;? vif;Zif;a&vTJ


qnfrS awmifolaygif;(12778)OD;? pkpkaygif;(5245)OD;&SdaMumif;od&Sd&
onf/
,cktcg tpkd;&opf? v,f,mpkdufysdK;a&;ESifh qnfajrmif;0efBuD;
Xme? qnfajrmif;OD;pD;Xmeu? xkdorkdif;0if qnf(3)cktm; ESpfaygif;(100)
twGif;(2011-13)ESpfrSp txl;pDrHudef;tBuD;pm;jyKjyifjcif;taejzifh
qnfa&aomufpepfacwfrD jyefvnfjyKjyifjcif;vkyfief;udk aqmif&Guf
vsuf&Sd&ma'otwGif; awmifolv,form;rsm;taejzifh pkdufysdK;&ef
a&tvHktavmuf&&Sdvmojzifh awmifolwpfOD;csif;\ 0ifaiGonf wkd;
wufjrifhrm;vmrnfjzpfonf/
xkdYjyif qnfa&aomufpepf acwfrDjyefvnfjyKjyifay;rIaMumifh
ywf0ef;usif pdrf;vef;pkdjynfjcif;? vlESifhuRJ? EGm;wd&pmefrsm;twGuf
aomufo;kH a&&&Sjd cif;? a'owGi;f tvkyt
f udik f tcGit
hf vrf;wd;k wufvm
onfESifhtrQ aus;vufa'ozGHUNzdK;wkd;wufa&;ESifh qif;&JEGrf;yg;rIavsmh
csa&;twGuf taxmuftuljyKrnfjzpfaMumif; avhvmawGU&Scd &hJ ygonf/
xkdYjyif qnfajrmif;aygifvrf;rsm;udkvnf; &moDra&G; oGm;vmEkdif
aom ausmufacsmvrf;cif;ay;xm;ojzifh qnfajrmif;teD;&Sd aus;&Gm
oGma&;vma&; vG,fulvsuf&Sdavonf/
arNrd K U cspf a qG

ausmif;om;xktwGuf vwfwavm awmif;qdck sufrsm;yg&Sad Mumif;? ,if;


vwfwavm awmif;qdkcsufrsm;rSm(u) tprf;oyfcyH nma&;pepfrS ukex
f w
k v
f yk if ef;rsm;ESihf qufpyfy;l
aygif;aomynma&;pepfudkoifMum;&ef/
(c) ausmif;om;tiftm;ESifh tcsKd;usrQwaom ausmif;q&mta&
twGufwdk;csJUxm;&ef/
(*) e,fausmif;om;rSeo
f rQ ausmif;aqmifaecGi&hf NyD; ausmif;om;OD;
a&ESifhavsmfnDaom ausmif;aqmifopfrsm;wdk;csJUaqmufvkyfay;&ef/
(C) ausmif;om;OD;a&ESihf pmoifcef;? vufawGUcef;rsm;? tcsKd;usrQ
wa&; wdk;csJUaqmufvkyfay;&ef/
(i) tpdk;&rSxkwfay;aom ausmif;om;ynmoifp&dwf? axmufyHh
aMu;aiGudk vuf&Sdukefaps;EIef;ESifhtcsKd;nDwdk;jrifhay;&ef/
(p) ausmif;vcESifh ausmif;aqmifaMu;tm; tedrfhqHk;vpmaiGESifh
wdkif;q tcsKd;usavQmhcsay;&ef/
(q) ausmif;oHk;pmtkyf? jy|mef;pmtkyfESifh pma&;ud&d,mrsm;udk
vdkoavmuf vdkonfhtcsdefwGif0,f,lcGifhjyK&ef/
(Z) ausmif;om;or*udk w&m;0ifzGJUpnf;? todtrSwfjyKa&;wdkY
jzpfaMumif;/
,if;ydkYpuwfonf Auy A[dkrSpDpOfdkufESdyfvdkufonfh ydkYpuwfjzpf
onf[o
k &d aMumif;? xdaYk emufyikd ;f wGif txufjrefrmEkid if H ,l*sDtzGUJ tae
jzifh ]]yJhwifoH}} *sme,f? ]]rdk;aomufMu,f}}*sme,f? ]]tmkPfOD;}}
owif;pmwdkYudk (Sutdy Group Member)rsm;twGif; jzefYa0avhvmapcJh
aMumif;? yJhwifoH*sme,fwGif Auy jynfolUtoHrS aqmif;yg;rsm;udk
wdkufdkuful;,lazmfjyxm;jcif;jzpfNyD; ]]rdk;aomufMu,f *sme,fwGif
0g'oabmw&m;aqmif;yg;rsm;ESihf orkid ;f tajccHaqmif;yg;rsm;jzpfaMumif;?
tkPf OD;pmapmifwGifrl jrefrmEdkifiH\rsufarSmuftajctaet& rqv
tpdk;& zdESdyfrIrsm;? jynfol\cHpm;csufrsm;[kqdkum vHIUaqmfa&;om;xm;
aMumif;? txufjrefrmjynf ,l*sDtzGUJ taejzifh (1987)ckEpS f pufwifbmv
aiGpuLta&;tcif;NyD;cJhonfhaemuf ]]pufwifbmrkefwdkif;}}trnfjzifh

uAsmpmtkyf uAsmyk'af & (30)ygonfh pmtkyw


f pf tkyu
f kd jzefaY 0cJah Mumif;?
ponfjzifh e0w twGif;a&;rSL;(1)u ajymMum;oGm;cJhygonf/txufyg
txl;owif;pm&Sif;vif;yGJudk jyefavhvmvQif 1/ OD ; xG e f ; wif ( a&S U ae) OD ; 0if ; wif ( [H o m0wD ) wd k Y x H r S
zrf;qD;^odrf;qnf;&rdaom vuf0Jpmayrsm;qdkwm "mwfyHkrSwfwrf;rSm
awGUjrif&ygw,f/
zrf;rdaom Auy(,l*sD U.G)rsm;\ udk,fa&;tusOf;csKyfawGrSm
vuf0Jpmay pwifavhvmwJhtcsdefawGudk azmfjyxm;w,f/
'gqd&k if vuf0pJ mayqdw
k m b,fvpkd mayrsKd;awGvnf;? vuf0pJ may
udk zwfIavhvmvQiftjypf&Sdygovm;/
2/ OD;cifGefY(AdkvfcsKyfBuD;-Nidrf;)&JU wifjycsufawGt& Auy(,l*sD)
orkid ;f udk wpfpw
k pfpnf;wnf; avhvmod&cdS iG &hf wJt
h wGuf orkid ;f rSww
f rf;
wpfcktjzpfxl;jcm;onf[k ajymqdkEkdifygw,f/
3/ tJ'D owif;pm&Sif;vif;yGJt& (8/ av;vHk;rwdkifrDtcsdef (198586-87)umvawGuyif Auy ,l*sDawG &efukefNrdKUBuD;tygt0if tjcm;
a'orsm;odaYk &muf&adS eNyD; BudKwifjyifqifr&I cdS w
hJ ,fqw
kd mxif&mS ;ygw,f/
tJ'DrSwfwrf;t& OD;wifatmif-OD;oufcdkif-OD;ausmfjr(c)a0vif;wdkY[m
pGefYvTwfpGefYpm; yd&daooyfvSwJhvlawGqdkwm todtrSwfjyKxm;w,fvdkY
qdkEkdifygw,f/ olwdkYvdktyfwmudk vkyfudkifaqmif&GufNyD;csdefrS trsKd;om;
axmufvSrf;a&;tzGJUu zrf;rdoGm;wmyg/
4/ 1988-ck(8)av;vH;k 'Dru
dk a&pDta&;awmfyBkH uD;[m jynfov
l x
l k
BuD;wpf&yfvHk; vlwef;pm;aygif;pHk jynfolU0efxrf;rsm; yg0ifcJhMuwmjzpf
ygw,f/ wpfO;D wpfa,muf tzGUJ tpnf;wpfck ygwDwpfcu
k OD;aqmifyg0if
vIyf&Sm;cJhwmr[kwfyg/
tJ'Dta&;tcif;umvtwGif; rqv ygwDNydKuGJysufpD;oGm;ygw,f/
0efBuD;csKyf OD;xGef;wif-'k0efBuD;csKyf OD;oef;wif? OD;&Jacgif orw
OD;pef;,k? OD;pdefvGif? OD;armif armif 'k^orw OD;at;udkOD;aqmif
wJt
h yk cf sKyfrt
I zGUJ Ekwx
f u
G af y;cH&w,f/ (rqv) ygwD0ifO;D a& (2.1)oef;
ausmfESifhwyfr(10)ck\ wyf&if;aygif;(100) wdkif;wyf (&uw)^(ewc)^

aus;vufjynfolrsm;tm; ynmay;a[majymyGJ
NrKd iNf rKd eY ,f aqmif&u
G f

NrdKifNrdKUe,f? o&ufuefaus;&Gm usef;rma&;pk&yf (16?8?2013)&uf


eHeuf(10)em&Dtcsdeu
f trsKd;orD;oufarG;ynmoifausmif;? NrdKUe,fpufrI
oD;ESHzGHUNzdK;a&;OD;pD;Xme? 0gpdkufysKd;a&;vkyfief;ESifhNrdKUe,fwdkif;&if;aq;uk
XmewdkY yl;aygif; aus;vufjynfolrsm;tm; qif;&JrIavsmhcsa&;? csnfrQif
&Sn0f gpdu
k yf sKd;a&;ESiu
hf sef;rma&;todynmay; a[majymjcif;rsm;udk aqmif
&GufcJhMuygonf/
trsKd;orD;tdrfwGif;rIausmif;tkyfq&mrBuD;a':eef;oEmatmifu
trsKd;orD;rsm;onf tdrfwGif;rItwwfynmoif,lwwfajrmufxm;&ef
vdktyfygaMumif;? tyfcsKyfpufESihfvufrIynmoifwef;rsm;udk rdrdwdkYXmerS
pOfqufrjywfzGifhvSpfoifMum;ay;vQuf&SdygaMumif;? oifwef;rsm;rSm ukef
usp&dwfoufomygaMumif;? oifwef;wufa&mufwufajrmufvmygu
tvkyftudkiftcGifhtvrf;rsm;&&Sdum 0ifaiGrsm;&&SdrnfjzpfygaMumif;? 0if
aiG&&Sdonfh tvkyftudkifrsm;\ yHhydk;rIjzifhqif;&JrIudkavsmhcsEdkifygaMumif;
ponfjzifh ajymMum;cJhygonf/
jrefrm0gvkyfief;rS NrdKUe,fOD;pD;rSL;a':cifNyHK;Munfu NrdKifNrdKUe,fonf
rdk;acgifa&&Sm;a'ojzpfygaMumif; csnfrQif&Snf0gonf rdk;tenf;i,f&GmHkrQ
ESifhpdkufysKd;ygu jzpfxGef;atmifjrifEdkifygaMumif;? ydk;rTm;tE&m,f\'Pfudk
cHEdkif&nf&Sdjcif;wdkYaMumifh awmifolrsm;pdkufysKd;ygu pD;yGm;a&;aumif;rGef
vmEkdifygaMumif;ponfjzifh ajymMum;cJhygonf/
NrdKUe,fwikd ;f &if;aq;ukXme? vufaxmufwikd ;f &if;aq;rSL;a':cifaqG
u aus;vufjynfolrsm;tm; usef;rma&;todynm? usef;rma&;apmifh
a&Smufjcif;ESifhukojcif;rsm;tm;a[majym o&ufuefaus;&GmrSrusef;rm
olvlem(65)OD;tm; tcrJhvufawGUaq;ukoay;cJhygonf/
NrdKifNrdKUe,f? udik ;f awmraus;&Gm txufwef;ausmif; (16?8?2013)
&uf? aeYv,f(2)em&DtcsdefwGif wdkif;&if;aq;ukXme? vufaxmufwdkif;
&if;aq;rSL;a':cifaqGu ausmif;olausmif;om;rsm;tm; usef;rma&;tod
ynmay;a[majym q&mq&mrESifhausmif;olausmif;om; usef;rma&;
csKdUwJhol vlOD;a&(100)ausmftm; tcrJhaq;0g;ukoay;cJhonf[k Mum;od
tnm-bcspf
&ygonf/
(&wr)^(eyc)^(erc)^(&rc)^(&yc)^(vyc)^(ryc)pwJh wdik ;f wyf&if;aygif;
(100)cef?Y tjcm;qufo,
G af &;wyfrsm;? tajrm ufwyf? aq;wyf? tif*sief D
,mwyf? a&wyf? avwyf pwJh Munf;? a&? av tiftm;pkrsm;
b,fvdkyif ausmaxmufaemufcH jyKxm;aomfvnf; rqv ygwD ysuf
okO;f oGm;cJ&h w,f/ vlxrk axmufcv
H Qif vlxu
k t
kd usKd;rjyKvQif rnfonfh
ygwDrS&yfwnfEkdifjcif;r&SdwmudkawGU&ygw,f/
(5) aemufxl;jcm;rIwpfckrSm (1939)ckESpfupNyD; Adkvfatmifqef;?
Adv
k v
f usmf ? ocifA[de;f ? ocifp;kd ? OD;ode;f azjrifw
h Ykd *d&k ,
S (f ac:) ocifAwif
wdkYwnfaxmifcJhwJh ArmjynfuGefjrLepfygwDqdkwm (1989)ckESpf {NyDar rSm NydKuGJoGm;cJhygw,f/
(6) tJ'Dh owif;pm&Sif;vif;yGJudk OD;aqmifcJhwJh (5?8?89)&uf
Adv
k rf LS ;csKyfcifeG Yf [m aemuf(16)ESpt
f Mum (2004)atmufwb
kd mrSmawmh
AdkvfcsKyfBuD;tqifh
EkdifiHawmf0efBuD;csKyftqifh
wyfrawmfaxmufvSrf;a&;tBuD;tuJwm0efrS xkwfy,fjcif;cH&NyD;
aemuf aetdrt
f us,fcsKyfaxmif'Pf(44)ESpf tjypfay;cHc&hJ wmudk orkid ;f
rSwfwrf;rSm tvGeftHhMoxl;qef;pGm awGUcJh&w,f/
r,Hkr&SdygESifh ...orkdif;jzpfpOftrSefyg/ tJ'DvdkjzpfoGm;atmif Auy
(,l*sD)awGu aoG;xkd;aqmif&GufcJhwmr[kwfygbl;/ vlxk[m ordkif;udk
zefwD;oljzpfygw,f/
(7) 'DaeYtcsdet
f cgrSm vlxjk rifuiG ;f udk a&muf&v
dS mNyD; *sme,fowif;
axmufawG&JU ar;jref;csuf(tifwmAsL;awG)udk jynfolvlxkarwm
udkcH,l&if; &Tif&Tifvef;vef; wufwuf<u<ujzifh orkdif;jzpf&yftcsKdUudk
ajymjyaewmtvGefxl;jcm;aMumif; rSwfwrf;wifvdkufygw,f/
orkdif;rSwfwrf;tjzpfrSefawGudk vlxkBuD;u awmifhwapmifharQmf
em;axmifzwfI avhvmvsuf&SdaMumif;azmfjy&if; ]]uRefawmf b,folU
tay:rSmrS rrSefwm-r[kwfwm rvkyfcJhygbl;}}[k ajymyg&apcifAsm;/
&Jabmfatmifcdkifvif;

29

V o l : ( 2 ) , N o . ( 70 )

ESiUf

tGefvkdif;pmrsufESmrsm;ay:rS wpfqifhykHESdyfrD'D,m
rsm;wGif cif0if0h g[lonhf jrefrmtrsKd;orD;av; \"mwf
ykHrsm;yvlysHvkdYaeonf wpfavmav;u acwfpm;cJh
aom eef;cifaZ,smenf;wl cif0ifh0gtEkdif&&Sda&; t
wGuf apwemaumif;rsm;ESifh 0kdif;0ef;tm;ay;Mujcif;\
tusKd;quf&v'f [kvnf;qkdEkdifaomfvnf; cif0ifh0g
NydKifyGJ"mwfykHrsm;onf tGefvkdif;pmrsufESmrsm;ay:wGif
tqD;twm;rJh ysHUESaHY eaomfvnf; rnfonft
h zGUJ tpnf;
urS [efwm;ydwfqkdY ta&;,l? zdESdyfcsKyffcs,fuefYowf
jcif;rsm;r&Sjd im;vnf; ykEH ydS rf 'D ,
D mrsm;u ul;,lazmfjyMu
aomtcg pme,fZif;usifh0wf[laom toHukd us,f
us,favmifavmifMum;vm&onf? cif0ifh0g\ NydKifyGJ
"mwfyrHk sm;ukd trsKd;om;a&;pdwjf zif?h apwemaumif;jzifh
ul;,lazmfjyjcif;onf/ pme,fZif;usifh0wfESifh nDrnD
qkdjcif;ukd rnfolu (okdYwnf;r[kwf) rnfonfhtzGJU
tpnf;u 0ifa&muf qkq
d ;Hk rrnfqjdk cif;um; aiGa&mif
ydwfum;wGifapmifhMunfh&rnfjzpfacsonf/

30

owif;ESifhaMumfjim

V o l : ( 2 ) , N o . ( 70 )

jynfolhvTwfawmfudk,fpm;vS,f OD;odef;Gefh oCFef;uRef;pHjyaps;&SdysHusaps;onfrsm;ta&;aqG;aEG;


&efukef pufwifbm 1
&efuek w
f ikd ;f a'oBuD;? oCFe;f uRef;NrdKUe,f jynfoUl vTwaf wmfu,
kd f
pm;vS,f OD;ode;f Geo
Yf nf &efuek f oCFe;f uRef; pHjyaps;ab;&Sd ysHus
aps;onfrsm;taejzifh pnf;urf;rsm;ESifhtnD aps;a&mif;csEkdifa&;? &yf
uGufae vkyfom;jynfolrsm;\ vrf;oGm;vrf;vm tqifajyapa&;
ywf0ef;usifoef&Y iS ;f a&;rsm;tm; OD;pm;ay;um aps;a&mif;csEkid af &;twGuf
2013 pufwifbm(1)&ufaeYu ndEdIif;aqmif&Gufay;cJhaMumif;od&Sd&
onf/
tqdyk gnEd iId ;f aqmif&u
G rf u
I kd oCFe;f uRef;? ird;k &dy&f yfuu
G ?f oAo'd d
"rmHkwGif aqG;aEG;ndEdIif;cJhMujcif;jzpfNyD; pnfyifvrf;wHwm;tif*sifeD
,m a':oif;oif;Ekid ?f NrdKUe,fpnfyiftyk cf sKyfa&;rSL; OD;&DxeG ;f ? &yfuu
G f
tkyfcsKyfa&;rSL; OD;0if;vdIifESifh aps;olaps;om;rsm;? &yfrd&yfzrsm;ESifh
wdik ;f a'oBuD;vTwaf wmfu,
kd pf m;vS,f trSw(f 1)rS OD;ausmf? trSw(f 2)
rS a':pef;pef;jrifhESifh jyefMum;a&;wm0efcH OD;oef;xGef;wdkYvnf; wuf
a&mufcahJ Mumif;od&&dS onf/
YOH

tpdk;&rStcGifhtvrf;zefwD;ay;vsif vli,fowif;axmufrsm; ydkrdkwdk;wufvmrnf[k


DVB owif;XmerS jrefrmAsLdkwm0efcH OD;wdk;aZmfvwfESifhawGq
Y Hk
(2007) ckEpS ?f pufwifbmvonf oHCmawmfrsm;ESihf ausmif;om;?
ausmif;ol jynfolrsm;yg0ifvIyf&Sm;cJhonfh a&T0ga&mifvlxkvIyf&Sm;rIBuD;
jzpfonf/xdv
k yI &f mS ;rIBuD;onfvnf; &Spaf v;vH;k vlxv
k yI &f mS ;rIuo
hJ Ykd ordik ;f
wGicf o
hJ nfh oHCmawmfrsm;aoG;ajruscJ&h aom ta&;cif;wpfcjk zpfco
hJ nf/
acwf\wd;k wufvmrIwiG f enf;ynmonf ppftpd;k &\zdEydS rf u
I kd txif;
om;ay:vGix
f if&mS ;apcJo
h nf/ xdt
k csdew
f iG f jynfwiG ;f owif;rD',
D mrsm;
jzpfonfh yHEk ydS *f sme,frsm;onf rnforYkd aS &;om;azmfjycGirhf &&Scd ahJ omfvnf;
Democratice voice Of Burma (DVB) kyo
f o
H wif;Xmeonf tcsdeEf iS w
hf pf
ajy;nD a&T0ga&mifvlxkvIyf&Sm;rIowif;rsm;udk pDpOfwifqufEdkifcJhjcif;
aMumifh trsm;jynfoo
l nf dvb kyo
f o
H wif;Xmeudo
k &d cdS o
hJ vdk ppftpd;k &\
zdEydS cf sKyfuikd rf ?I vlt
Y cGiahf &;csdK;azmufrrI sm;udk rsufjrifu,
kd af wGBY uHKawGUcJh
Muonf/ ,cktcgwGif dvb kyfoHowif;rsm;udktrsm;jynfolrsm;
w&m;0if M unf h I c G i f h & NyD j zpf o vd k dvb k y f o H o wif ; XmerS v nf ;
tpDpOfopfrsm;udw
k ;kd csJUxkwv
f iT jhf yovsuf&o
dS nf/Mo*kw(f 31) &ufaeYwiG f
jyKvkycf o
hJ nf dvb debate u@tpDpOfopfrw
d q
f ufyw
JG iG f dvb owif;
XmerS jrefrmAsLdw
k m0efcH OD;wd;k aZmfvwftm; armfew
D m*sme,frS ,aeY
owif;rD'D,mavmuESifhywfouf ar;jref;cJhonfrsm;udk jyefvnf
azmfjyvdkufygonf/
ar;/ /jrefrmjynfudkb,faeYupa&mufwmvJcifAs/
ajz/ / jrefrmjynfuakd &mufwm 24 ESpt
f wGi;f 10 acgufajrmufyg/
ar;/ /'DaeYjynfwiG ;f owif;rD',
D m&Jt
h ajcaeudb
k ,fvo
kd ;kH oyfrv
d /J
ajz/ /usaemf w d k Y u jynf w G i f ; rD ' D , mud k t NrJ O D ; nG w f a eusyg/
'DavmufcufcJwJhMum;u 'DvdkyJwpfcsdefvHk;vkyfaeMuwmyJav/ e*dkydwf
xm;wJt
h aygufav;u &oavmufwpfcsdev
f ;kH vkyaf eMuw,f/ tck[m
uvkypf &mawGt&rf;rsm;vmNyD; pdeaf c:rIawGut&rf;rsm;vmNyD/ tJay:rSm
pdefac:rIawGudk b,fvdkausmfvTm;rvJaygh/ twwfEdkifqHk;vnf;usdK;pm;
aewmawGUygw,f/ vkyfp&mawGursm;NyD; usaemfwdkYrSm&SdwJh capacity
rSmodyfenf;NyD;awmh awmfawmfawmh&kef;&r,fxifygw,f/
ar;/ /jynfwiG ;f owif;orm;vli,ftrsm;pk&hJ capacity jrifzh b
Ykd ,f
vdkvrf;nTefcsifvJ/
ajz/ /uRefawmfxifygw,f/tcGifhtvrf;awGawmh zefwD;ay;oifh
ygw,f/ uRefawmfwdkYvnf;twwfEdkifqHk;vkyfaeygw,f/ udk,fuawmh
twwfEdkifqHk;vnf; BudK;pm;ovdkwu,fwrf;rSm tcGifhvrf;uvnf;&Sd
oifw
h ,f/jrefrmjynfrmS National Journalism Schoool qdw
k modyrf &Syd gbl;/
aemufxyfyq
kd ;kd wmuvnf; ynma&;Xmewpfcv
k ;kH uvnf; jyifp&mawG
utrsm;BuD;yJ/ ta&;BuD;wmawGursm;awmh rD',
D mu@udo
k yd rf Munfh
ao;ygbl;/ wpfcsdKUrD'D,mu@awGudkawmhjyefMum;a&;u 0ifNyD;oifdk;
nTef;wrf;0ifqGJay;wmwdkYbmwdkYaygh/ tJvdktcGifhvrf;vnf;&Sdoifhygw,f/
usefwmawmhAsm; jrefrmvli,fawGrnHyh gbl;/ odv,
G w
f wfv,
G yf gw,f/
tcGiv
hf rf;av;&&ifyakd umif;ygw,f/ uRefawmfvnf;Edik if jH cm;u rD',
D m
Diploma awGujkd refrmvli,fawG[m aumif;rGew
f ahJ emufcrH &Scd w
hJ t
hJ wGuf
ydNk yD;OD;pm;ay;NyD;ac:ygvdt
Yk NrJajymw,f/ tckvnf;ajymw,f? aemufvnf;
ajymrSmyJ/ olw&Ykd t
hJ cGiv
hf rf;awGa&m tawGUBuHKawGa&moifwef;awGa&m
ac:yg/ aemufNyD;awmh wpfjcm;Edik if aH wGrmS owif;orm;awG b,fvv
kd yk f
udik af qmif&u
G af ew,fqw
kd majymyg/ tckuawmh Print yJ&adS o;w,f/
aemufyikd ;f Brocast qd&k if Journalism Plus Technology awGygvmawmh
r,f/ vli,fawGuawmhrnHMh uygbl;/ tpd;k &utcGiv
hf rf;awG zefw;D ay;
&ifvli,fawGydkwdk;wufvmr,f/
ar;/ /t&ifupmaypdppfa&;qdkwmwpfacwf&SdcJhw,f/ tckawmh
rD'D,mvGwfvyfcGifhav;enf;enf;&NyDqdkovdk tpdk;&eJYrD'D,meJY 'Dxufydk
aumif;atmifr'D ,
D m yGiv
hf if;vGwv
f yfatmif b,fvt
kd BuHay;csifvAJ s/
ajz/ /trSerf eS af wmhr'D ,
D mvkyif ef;qdw
k mNydKifvnf;NydKifw,f/ twl
vnf;wGv
J yk &f w,f/ tJvMkd um;xJrmS rS [dw
k pfavmuvnf; y&ihrf 'D ,
D m
Oya'eJYywfoufvdkY awmfawmfjyoemwufMuw,fAs/ tJ'geJYwpfNydKif
wnf; aemufxyfOya'oH;k ckuvnf;qGaJ ew,f/ toHviT Ohf ya'? ky&f iS ef YJ
ywfoufwOhJ ya'? aemufxyf press council law ? tck&w
dS mESpcf yk &J dS

ao;w,f/ tJah wmh uRefawmfwu


Ykd tpd;k &udyk gb,fvpkd aJG c:rSmvJ/ b,f
vdkcsnfrSmvJ/ rD'D,mvGwfvyfcGifudkay;zdkY/ wpfcgwpfavus&ifvnf;
rD',
D mvGwv
f yfciG u
hf kd wpfa,mufa,mufuay;rS&wmvm/ Oyrm 2008
tajccHOya'BudKufBudKufrBudKufBudKuf? tajccHOya't&tmrcHxm;wm&Sd
w,f/ uRefawmfwu
Ykd vnf;wdwu
d sus ud,
k b
f m&Edik v
f q
J w
kd m olay;rS
r[kwb
f ;l ud,
k t
hf cGit
hf a&;udk ud,
k o
f Nd yD;awmh azmfvnf;azmfxw
k rf ,f/
umvnf;umuG,o
f ifw
h maygh/ ud,
k &hf hJ Right qdw
k m&SNd yD;om;aygh/ tJah wmh
udk,fh&Jh Right udkwpfa,mufa,mufuvmay;wmxuf? udk,fh Right
udw
k m0efoo
d ed YJ vkyw
f maumif;ygw,f/ aemufNyD;tpd;k &eJY uRefawmfwn
Ykd dS
ygw,f/odyfNyD;awmhrcsKyfudkifygeJY/ vTwfay;vdkuf/ owif;XmeawGrSm
ol ethic eJo
Y &l w
dS ,f/ Business oDt&kd rD mS rjrif&wJv
h ufawGqw
kd m&Sw
d ,f/
rD'D,mu@rSmvnf;olYtvdkvdkrjrif&wJhvufawGu 0ifxdef;oGm;vdrfh
r,f/ tJawmhoyd rf pd;k &dref ?YJ rjrif&wJv
h ufawGot
Yl vdv
k kd xde;f oGm;r,fvYkd
awmhajymcsifygw,f/
ar;/ / 2007 a&T0ga&mifawmfveS af &;rSm dvb &Jo
h wif;xkwv
f iT rhf I
awGukd trsm;jynfoo
l o
d mG ;w,f/ auseyftm;&Muw,f/ tJo
h nfwek ;f u
jynfwiG ;f rSmwu,ftcufct
J usyftwnf;eJY owif;,l&wmawG&w
dS ,f/
OD;wdk;aZmfvwfwdkYua&m jynfyuaeb,fvdk xkwfvTifhcJh&w,fqdkwm
ajymjyay;yg/
ajz/ / uRefawmfwaYkd &'D,v
kd iT w
hf m (21)ESp&f NdS yD/ 1992-ckEpS ?f Zlvikd f
xJupvTifhwm/ wpfu,fwrf; DVB atmifjrifwm wDADuaeatmif
jrifwm/ jrefrmjynfrmS vlt
Y cGiahf &;csdK;azmufwmodaewmMumvSNyD/ 'gay
r,fh aocsmrjrif&bl;/ t*Fvyd v
f u
kd sawmh power of image ayghAsm;/
2007 rSmusawmhbmvdaYk tmifjrifomG ;vJqakd wmh vlawGut&kyef w
YJ NJG yD;
wu,fjrifvu
kd &f w,f/ ppftpd;k &zdEydS yf gvm;qdw
k mxuf b,fvzkd Ed ydS v
f J
qdw
k mjrifomG ;wJt
h csderf mS w,fvaD A;&Si;f &Jt
h m;omcsufu t&kyyf gjrif&
w,f/ kyjf rifoMH um;aygh/ uRefawmfwq
Ykd rD mS owif;axmuf (17) a,muf
&Syd gw,f/ tJ'w
D ek ;f utzrf;cH&wm/ axmifusaecJw
h m/ NyD;cJw
h hJ (2012)
Zefe0g&Drv
S w
G w
f m/ b,forl rS odvu
kd w
f hJ hero awGayghAsm;/ DVB hero
awGayghAsm;/ wu,fawmhv,
G v
f ,
G af v;eJ&Y wmr[kwyf gbl;/ ay;qyfchJ
wm/ 'guRefawmfwdkYowif;Xmewpfckwnf; r[kwfygbl;/ jynfwGif;u
owif;axmufawGvnf;tzdESdyfcHcJh&w,f/ [dk[mvnf;vkyfr&? 'D[m
vnf;vkyrf &/ tJ'v
D kd wpfcsdev
f ;kH usD;vefpY mpm;NyD;aecJ&h wm/ uRefawmf
wdrYk mS rule wpfc&k ydS gw,f/ ud,
k rhf mS uifr&m&Sw
d mud,
k t
hf arawmifay;
rodygeJYqdkwm&Sdygw,f/ tJhacwfu vdkifpifr&SdyJuifr&mudkifxm;&if
tE&m,frsm;wmaygh/ jynfwiG ;f rSm wu,fwrf;usawmh tepfemcHNyD;vkyf
cJw
h hJ uRefawmfw&Ykd aJ bmf&b
J ufawGyg/ olwaYkd wG&t
hJ "duvkyaf qmifcsuf
awGaMumifh DVB 2007 a&T0ga&mifatmifjrifreI t
YJ wl olwu
Ykd ykd *J P
k jf yK
&rSm/ uRefawmfwu
Ykd tjyifuaeyJppD Ofay;w,f/ vTiahf y;w,f/ aiGa&;
aMu;a&;axmufyahH y;w,f/ vdt
k yfwyhJ pn;f axmufyahH y;w,f/ tE&m,f
udkezl;awGY 'l;awGYawGYNyD;vkyfoGm;wJh uRefawmfwdkY jynfwGif;uowif;
axmufawGudkyJ trSwfjynfhay;&rSmyg/
ar;/ / a&SUqufNyD; dvb utpDpOfopfawGxyfrHwdk;csJUxkwfvTifhzdkY?
vuf&dS mrtv4 wdkYvdk MWD wdkYvdktcsdefwdk;xkwfvTifhjyoEdkifzdkY b,fvdk
pDpOfaew,fqdkwmajymjyay;ygOD;cifAs/
ajz/ / uRefawmfwb
Ykd ufaygif;pHu
k aeusdKS ;pm;aeygw,f/ avmavm
q,fawmh toHvTifhOya'ay:atmifawmhcPapmifh&rSmyJ/ Oya'xGuf
awmhrS b,f[mvkyv
f &Ykd r,f? b,f[mvkyv
f rYkd &bl;qdw
k m uRefawmfwYkd
odrmS ayghaemf/ rMumciftwGi;f rSm uRefawmfwYkd yd*k &rfawGcsJUr,f/ tckqkd
uRefawmfwYkd 2 em&D 3 em&Davmuf&w
dS ,f/ aemuf 6 em&Davmuf&dS
vmr,f/ t&ifvkyfcGifhr&wmawGvkyfrSmaygh/ wpfNydKifwnf;rSmaiGa&;
aMu;a&;t& &yfwnfEikd af tmifvnf;usdK;pm;r,f/ yd*k &rftopfuydu
k q
f H
vdw
k ,f/ wpfcsdev
f ;kH rScD ckd w
hJ hJ 'dek mud,
k t
hf vQL&Siaf wGqu
D aeNyD;awmh ud,
k fh
wdik ;f jynfrmS ud,
k ahf jcaxmufay:ud,
k &f yfwnfEikd af tmifusdK;pm;r,f/ ao
csmwmwpfckuawmh toHvTifhOya'BuD;qdkwmawmhapmifh&OD;rSmaygh/
aemifawmfBuD;
ar;/ / [kwu
f ?hJ aus;Zl;wifygw,fcifAs/

&efukef oCFef;uRef;rSm rD;owfum;ESpfpD;om&Sd


oCFe;f uRe;f rD;owfta&;vTwaf wmfwiG w
f ifjyrnf

&efuek w
f ikd ;f ? oCFe;f uRef;rJqEe,f OD;ode;f Geo
Yf nf oCFe;f uRef;
rD;owfpcef;wGif rD;owfum;ESpfpD;om&SdNyD; wpfpD;rSm ysufaeaMumif;
tqdyk grD;owfum;rsm;onf 1983 ckEpS u
f ay;tyfxm;onfu
h m;rsm;jzpf
onf[k rD;owfO;D pD;rSL; OD;cifarmifjrifx
h rH S od&&dS aMumif;? onft
h wGuf
vTwaf wmfwiG f oCFe;f uRef;rD;owfwyfzUJG twGuv
f t
kd yfcsufypn;f ud&d
,m rD;owf,mOfoaEwyfom;t&nftwGuf taqmuftOD; jynfph rkH &I rdS &Sd
tp&Sdaomvdktyfcsufrsm;udk rD;owfOD;pD;rSL;tm;wifjyapcJhaMumif;? rdrd
taejzifh t|rtBudrfvTwfawmftpnf;ta0;wGif wifjyoGm;rnfjzpf
aMumif;ajymMum;onf/
YOH

kyf&Siftpnf;tHk;tm; qEjyolrsm;udk OD;vlrif;


jyefvnfw&m;pGx
J m;NyD

&efukef? pufwifbm 2
kyf&Siftpnf;tHk;udk uefYuGufqEjy&mwGif yg0ifcJhonfh &efukef
wdkif;a'oBuD; AD'D,dktajccHtzGJUudk kyf&Siftpnf;tHk;Ou| OD;vlrif;u
jyefvnfw&m;pGJqdkxm; aMumif;od&onf/
&efukefwdkif;a'oBuD; AD'D,dktajccHtzGJU0iftcsKdUu Mo*kwfv(19)
&ufwiG jf refrmh ky&f iS t
f pnf;tH;k 0ef;twGi;f cGijhf yKcsufawmif;cHjcif;r&Sb
d J
vma&muf "mwfyHkrSwfwrf;rsm;dkuful;cJhjcif;aMumifh &efukef? A[ef;NrdKU
e,f&Jpcef;trIzGifhxm;jcif;jzpfaMumif; OD;vlrif;u armfeDwmodkY twnf
jyKajymonf/ OD;vlrif;u ]]AD'D,dktajccHtzGJUu b,folUcGifhjyKcsufrS
r,lbJolwdkY pGJqdkxm;wJhtrItwGuf A[ef;&Jpcef;u &Jt&m&SdESpfa,muf
udak c:NyD; tcef;awGukd "mwfyv
kH mdu
k w
f mawGukd trIziG x
hf m;wm&Sw
d ,f}}
[k ajymonf/
kyf&Siftpnf;tHk;udk uefYuGufqEjy&mwGif OD;aqmifolwpfOD;uJhodkY
yg0ifcJhonfh kyf&Siftpnf;tHk;rS xkwfy,fjcif;cHxm;&aom &efukefwdkif;
AD'D,dktajccHtzGJUOu| a':pef;pef;armfuvnf; kyf&Siftpnf;tHk;Ou|
OD;vlrif;ESihf twGi;f a&;rSL;OD;0if;Munfwu
Ykd kd A[ef;NrdKUe,fw&m;H;k w&m;
pGJqdkcHxm;&NyD; ,cktcg ppfaq;csufrsm;xGufqdkae&aMumif; od&onf/
,if;udpESifhywfouf OD;vlrif;u ]]tck tJ'DtrItwGuf ppfcsufay;
ae&w,f/ tpfudkwdkYuawmh w&m;Oya'vrf;aMumif;twdkif;yJ &ifqdkif
oGm;ygr,f}}[kajymonf/
kyf&Siftpnf;tHk;udk uefYuGufqEjy&mwGif yg0ifaom vlenf;pk\
qEudkvspfvsLIrnfr[kwfaMumif; OD;vlrif;uajymqdkonf/ kyf&Sif
tpnf;tH;k udk uefu
Y u
G q
f Ejyjcif;udk y&dowfrsm;taejzifh tjrifrapmif;
apvdkaMumif; OD;vlrif;uarwm&yfcHajymqdkonf/
apmzd k ; cG m ;

31

V o l : ( 2 ) , N o . ( 70)

wyfrawmfom;awGudk pdwef ahJ wmifrypfrmS ;eJq


h w
dk UJ Akv
d cf sKyaf tmifBu;D &JY axmifxu
G rf ed chf eG ;f

&efuek f awmifeG rhf S ud;k awmifjynfaU pwD


Owr&HoD odraf usmif;aqmifawmfBu;D twGuf
rnforl qdk yg0ifvLS 'geEf ikd f

&efukef? r*FvmawmifGefYNrdKUe,f udk;awmifjynfhapwD? topf


aqmufvyk q
f J Owr&HoD ]odr}f ausmif;aqmifawmfBuD;twGuf rnfol
rqdk yg0ifvSL'gef;EkdifygaMumif; tusKd;aqmiftzGJUrS wdkufwGef;EdI;aqmf
xm;onf/ vSL'gef;vdkolrsm;taejzifh zkef; (09 49277096? 09
31273530)odkY qufoG,fEkdifygaMumif; od&Sd&onf/
YOH

Akv
d rf LS ;csKyfa[mif;atmifBuD;onf (1988)ckEpS u
f axmifrv
S w
G af jrmufvmonfEiS hf &efuek ?f prf;acsmif;y'krm uGi;f wGif axmifxu
G rf ed cYf eG ;f wpf
&yfajymMum;cJo
h nf/ OD;atmifBuD;onf a':atmifqef;pkMunf\a&Tw*d rHk v
S x
l o
k nfraJ y;yGrJ wkid rf BD udKwif vufyw
l u
dk rf ed cYf eG ;f ajymMum;um pnf;k;H a&;
qif;vku
d jf cif;jzpfonf[q
k Mkd uonf/ ppfwyfrsm;0kid ;f &Hxm;aom ol\w&m;yGw
J iG f vlx'k Pf&mtemw&jzpfrnfp;dk 0kid ;f xm;aomppfwyfudk pnf;k;H odr;f
oGi;f onft
h aejzifh olUuk,
d f oltepfemcHumwyfrawmfom;awGudk pdwef aYJ wmifrypfrmS ;eJ[
Y k wrif&nf&,
G cf suf&&dS jdS zifh xnfo
h iG ;f ajymMumk;cJjh cif;jzpfonf
[kvnf;qkMd uonf/ onft
h wGuv
f uf0o
J m;rsm;u OD;atmifBuD; tqkyd grdecYf eG ;f ukd tpqGx
J w
k u
f mxk;d ESuw
f u
dk cf u
kd cf jhJ cif;aMumifh OD;atmifBuD;Ekid if aH &;
txdemcH&onf [kvnf;tqkd&SdMuonf/ rnfokdYjzpfap OD;atmifBuD;\ ordkif;0ifaxmifxGufrdefYcGef;tjynfhtpkHukd od&Sdolenf;yg;cJhayvdrfhrnf/
onfhtwGuf onfbufacwfEkdifiHa&;yGifhvif;vmcsdefwGif jyefvnfokH;oyfEkdifMu&eftvkdYiSm&SmazGwifjytyfygonf/

aejynfawmf pnfyif&yd o
f mwGif pwnf;csaom
vTwaf wmftrwfrsm; vTwaf wmfem;&uf
ypn;f jyefo,f&ef rvdt
k yfawmU

Akv
d cf sKyaf tmifBu;D &JY axmifxu
G rf ed chf eG ;f
'DaeY jrefrmjynfwiG ;f rSm&Sw
d hJ vli,fawGudk uk,
d pf m;jyKwJh tckjynf
olvx
l Bk uD;atmufrmS uRefawmfwYdk &[ef;oHCmtzGUJ ? ckarmifarmifO;D pD;wJh
tpkd;&tzGJUukdyefMum;vkdygw,f/ wyfrawmfudpeJYywfoufvkdY&Sd&if uRef
awmfwkdY wyfrawmfpaxmifuwnf;u wyfrawmf&JUopm(4)csufxJrSm
(wyfrawmfonfwkdif;oljynfom;twGufjzpf&rnfwJh)3 [kwf&JUvm;Asm/
wyfrawmfom;wkdif; wyfrawmfom;wkdif;[m tvHukdukdifNyD;
opm(4)csufjyK&w,f/ wyfrawmfonfwidk ;f jynftwGujf zpf&rnfw/hJ tJ
. . .uRefawmfwjYdk ynfov
l x
l [
k m wyfrawmfuadk v;pm;&r,f/ wyfr
awmfr&Sw
d hJ wkid ;f jynfqw
dk m urmay:rSmr&Sb
d ;l / tJ . . . ArmjynfrmS
&Sw
d w
hJ yfrawmf[m tifrweftpOftvmBuD;w,f/ tJ . . . wyfrawmf
[m wkifd ;f oljynfom;csnf;yJ/ uRefawmfw&Ydk UJ &if0,fom;awG? uRefawmfwYdk
touft;dk tdrpf nf;pdru
f dk umuG,rf ,fv
h al wG? jynfov
l x
l t
k wGuf jynfh
vkyrf ,fh wyfrawmfawGjzpfw,f/ tJ . . . 'gaMumifh uRefawmfwYdk
wyfrawmfom;awGudk (pdwfeJYawmif rypfrSm;eJY)3 wyfrawmf[m vlxkt
wGufvkyfay;vdrfhr,f/ vlxkbufu&yfwnfay;vdrfhr,f qkdwmvkH;0,kH
Munf&JUvm; . . . (,Hkvm;a[h)3 (,kHygw,f)3 wyfrawmf[m
usKyfw&Ydk UJ wyfrawmf/ wyfrawmf[mjynfo&l UJ wyfrawmfa[h . . ]]usKyf
wkUd &JU wyfrawmf . . .usKyfw&Ydk UJ jynfoUl wyfrawmf}} vlx[
k w
k &f UJ
vm;a[h . . ./
tJ . . .a[mawmh rSwo
f mxm;/ wyfrawmf[musKyfwYdk apmfum;
p&m? ypfrmS ;p&mrvkb
d ;l / Armjynfwnfoa&GU wyfrawmf[mwnfr,f/
tJ'aD wmh Armjynfwnfoa&GU wnfr,fw
h yfrawmf[m usKyfw?Ydk cifAsm;wkYd
uav;awG aooGm;vnf; wyfrawmf[m&Srd mS yJ/ tJ'aD wmh wyfrawmfeYJ
tpOfvufwNJG yD;aeMuyg/ wyfrawmfudk kad oyg/ av;pm;yg/ cspfcifyg/
uk,
d hf &if0,fom;vkd oabmxm;Muyg/ ]][kwyf gw,f}} /
(MobmoH r sm;)/
(uk,
d &hf if0,fom;uJo
h Ydk oabmxm;Ekid Mf u&JUvm;)3 (xm;Ekid yf gw,f)3
wyfrawmftwGif; opm&Sdvm;a[h . . .&Sdygw,f/ tJ'Dawmh
uRefawmfwkdYwyfrawmfukd yefMum;&atmifwyfrawmf[mopm(4)csuf
t& jynfolU&JUwyfrawmfjzpfw,f/ uRefawmfwkdY jynfoljynfom;rsm;
trS m ;vk y f r d & if v nf ; cG i f h v T w f M uygvd k Y wyf r awmf o m;tm;vk H ; uk d ?
tukev
f ;Hk ukd arwm&yfcyH gw,f/ (auseyfvm;)3/ (auseyfvm;)3/ usKyfwYdk
awmif;yefwm[m auseyf&JUvm;/ (auseyfygw,f)3/ aemufwpfcku
Yd a&;)3/
vlxt
k wGuu
f RefawmfwYdk ajymcsifw,f/ ('Dru
dk a&pD ta&;)3 (wkt
'DaeY 'Dru
dk a&pDvcdk sifwv
hJ al wG[m wpf-pnf;urf;&SMd uzkv
Yd w
dk ,f/ rif;rJh
wkid ;f jynfrmS 'Dru
dk a&pDrxGe;f um;rI? tcku
d t
f wefUtm;jzifh 'DaeYpw
d v
f u
dk f
rmefyg&Srd ,fv
h Ydk uRefawmfw[
Ydk m pnf;urf;&S&d ?dS pepfwus,Ofaus;pGm? vuf
eufrphJ mG jzifh w&m;Oya'abmiftwGi;f u 'Dru
dk a&pDwu
dk yf u
JG dk 0if&r,f/
tMurf;zufwehJ nf;uko
d ;Hk &if jrefrmjynf[m rif;rJw
h idk ;f jynfjzpfomG ; vdrhf
r,f/ (MobmoHrsm;)
tMurf;rzufwv
hJ x
l t
k m; tMurfzufvrdk rI &S&d if wyfrawmf[m rae

32

Ekid v
f Ydk ESrd &f wJb
h 0a&mvdrrhf ,f/ ([kw&f UJ vm;)3/ ([kwyf gw,f)3/ tJ'aD wmh
wyfrawmf[mBudKufwJhae&mrSm rif;wkdY,SOfNydKifEkdifvm;/ wyfrawmf[m
jynfov
l x
l &k UJ wyfrawmf? jynfov
l x
l &k UJ MunfnKdwhJ wyfrawmfvYkd qkw
d m
ukw
d yfrawmfom;wkid ;f odatmifajymMuyg/ (ajymMum;rvm;)3/ (ajymMu
r,f)3/
cifAsm;wkdY pnf;urf;&Sdr,f? wyfrawmfukdvnf; vkdcsifw,fqkd&if
cifAsm;wkdUwdkufwJh 'Drkdua&pDwkdufyGJ[m&mckdifEIef; 90 atmifjrifr,f/
([kwfygw,f)/
tck'DaeY uRefawmfaxmifuvGwfvmvkdY bmEkdifiHa&;? bmtjzpf
tysufrrS odao;bl;/ okaYd omf uRefawmfow
d majym&&if 'Dru
dk a&pDqw
dk m
at;csrf;om,mpGmeJY pepfwuspnf;urf;ao0yfpmG wku
d yf 0JG ifrS atmifyJG
qkw
d mukad wmh ajymcsifw,f/ (,kMH u&JUvm;)3/ (,kyH gw,f)3/
tJ'aD wmh cifAsm;wkYd 'Dru
dk a&pDqw
dk m vufwpfurf;tvkrd mS &Sw
d ,f/
h pYdk nf;urf;azmufv&Ydk &dS if? pnf;urf;azmuf
(vSr;f ukid &f if&w,f)3/ okaYd yrJv
vk&Yd &dS if? pnf;urf;ysufv&Ydk &dS if ckevkv
d [
k ,f? ku
d [
f ,f? owfMuw,f?
ykwfw,fqkdvkdY&Sd&if wyfrawmf0ifvmvdrfhr,f/
tJ'v
D q
dk &dk if wyfrawmftqk;d rqked /YJ tJ'aD wmh 'Dru
kd a&pDwu
dk yf 0JG ifwhJ
vlawGtm;vk;H [m pnf;urf;pepfeYJ pepfwuswku
d yf 0JG ifMuyg/ ckjynfov
l l
xkukd qEjyKwJhtaMumif;awGay:vmNyD/ OD;armifarmifqkdwm[m tck
orwtjzpfeYJ wm0ef,w
l ,f/ OD;wifatmif[ed ;f [muRefawmfwYdk tck
a&G;aumufyGJawGeJY ywfoufvkdYwm0ef,lw,f/
uRefawmfwt
Ydk aeeJY uRefawmfh yk*Kd vfrsm;taMumif;ukd ,kMH unfw,f
av;pm;w,f/ tjyefjyeftvSefvSefvkyfr,fvkdY ,kHMunfw,f/
(MobmoH r sm;)
'Da&;awG[m jrefrmjynfudk 'Dru
dk a&pDrjzpfjzpfatmif w&m;ojzifh
vkyfay;r,fvkdY uRefawmfvkH;0,kHMunfw,f/ (MobmoH r sm;)
cifAsm;wkaYd &m ,kMH unfw,f r[kwv
f m;/ (,kyH gw,f)3/
uRefawmfvlxkukdawmif;yefcsifwmuawmh pnf;urf;ysufwJhudp
awG? pnf;vGw0f g;vGwv
f yk w
f mawG? bwfpum;ukd twif;pD;wmawG?
'gxufyNdk y;D tMurf;zufwmawG? tckq&dk if wpfjynfv;Hk [m rif;rJw
h idk ;f jynf
jzpfoGm;NyD/ rSef&JUvm;/ rSefygw,f/ tJ'Dawmh rif;rJhwkdfif;jynf[m
'Drkdua&pD[m Nidrf0yfydjym;pGmeJYt&ifwkef;uvkyfovkdvkyfcJhwJhvkyfief;rsKd;
omvQif 'Drkdua&pDppfppf&w,f/ vufeufpGJukdifvkYd? y&rf;ywmjzpfvkdY
tMurf;zufvm&if 'Dru
dk a&pDr[kwb
f ;l / temuDac:wJh rif;rJw
h idk ;f jynf
jzpfwwfw,f/ tJ'Dawmh uRefawmfwkdYwwd,tcsufuawmh ckeuRef
awmfwyfrawmfudk yefMum;NyD;ovkd 'kw,
d jynfvx
l u
k ydk efMum;NyD;NyDtck
vuf&t
dS pk;d &tzGUJ ukd yefMum;csifygw,f/ 'Dtpk;d &tzGUJ [m 1947 ckEpS u
f
wpfjynfv;Hk rJqEeYJ wufvmw,fvq
Ydk w
dk ,f/ tJ'g[kwf w,f/ 'gayr,fh
tck 14 ESpMf umwJt
h csdef rf mS Armwpfjynfv;Hk rSm b,forl v
S ufrcHb;l /
([kwf&JUvm;)3/
([kwf&JUvm;)3/

"mwfy-kH nDnv
D iG f

aejynfawmf pnfyif{nf&h yd o
f mwGif wpf&ufusyfEpS af xmifEeI ;f jzifh
pwnf;csaeMu&aom vTwfawmftrwf (133)OD;wdkYonf vTwfawmf
em;&ufrsm;wGif ypn;f rsm;jyefvnfo,faqmif,&l onfh 'kur u
S if;a0;
um pnfyif{nf&h yd o
f mrSmyif rdrw
d yYkd pn;f rsm; rajymif;ra&TU tcrJx
h m;cGihf
&&SNd yDjzpfaMumif; vTwaf wmftrwfrif; OD;ode;f Ge(Yf q&m armifoed ;f Ge?Yf
aumhu&dwf)rS ajymMum;cJhonf/
]]t&ifwek ;f u vTwaf wmfem;&ufqkd pmtkypf mwrf;awG? pm;p&m
awG? t0wftpm;awG? ypn;f awG&efuek u
f kd jyefo,fMu&wmAs/ ro,f
csifvx
Ykd m;cJ&h ifvnf; wpf&ufEpS af xmifay;ae&rSmqdak wmh rwwfEikd w
f hJ
olawGub,fay;EkdifyghrvJ tJonfawmhtukefjyefo,f&wmaygh/ tJ
onf'h u
k u
rao;bl;av/ ck tJonf'h u
k N idr;f oGm;NyD/ pnfyif{nf&h yd o
f m
rSmyJ ud,
k t
hf cef;rSmyJ tcrJx
h m;cGijhf yKwJt
h wGuf aus;Zl;wif&wmayghAsm}}
[k xkwaf zmfajymMum;cJo
h nf/
YOH

trsK;d om;pmayqk&iS f pma&;q&m vuFm&nfausmf


pmtkyfrdwfqufyGJ qD'dk;em;[dkw,fwGifusif;y

"mwf y H k - atmif r sKd ; (Rays)

&efuek ?f urmat;bk&m;vrf;? qD';kd em;[dw


k ,f(&efuek )f ? rif;wH;k
cef;rwGif 2013 pufwifbm(1)&ufeHeufydkif;utrsKd;om;pmayqk&Sif
pma&;q&mvuFm&nfausmf\wdrn
f Kd rSmaiGZmuGyu
f ,fEiS phf mtkyrf w
d q
f uf
yGu
J u
kd sif;yjyKvkycf o
hJ nf/ tcrf;tem;wGif pma&;q&mr tqdak wmfo&D pd rH S
tcrf;tem;rI;tjzpfaqmif&u
G af y;cJNh yD; q&mvuFm&nfausmfrS trSww
f &
pum;ajymMum;cJo
h nf/ tqdyk gpmtkyu
f kd Professional Publishing House
rS xkwaf 0jcif;jzpfonf/
YOH

V o l : ( 2 ) , N o . ( 70 )
awmh u yf e J Y y gyJ / xif ; aygpOf u mvqk d a wmh arsmuf a csmom;vk d Y a c:
wJhxif;awGukd rD;xJxnfh&wmaygh/ emrnftBuD;qHk;u atmifBuD; Plain
cake yg/ axmywftppfeJYzkwfwm/ vrf;bufuawmif arT;aeygw,f/
aemuf oDwif;uRwfawGusawmh assorted cake awG bl;eJY xkwfw,f/
rkefY'DZkdif;ukd q&mBuD;OD;bopfqDrSmtyf&wm/ pumpuawmh rkefYwkduf
emrnfukd oajyudwfrkefYwkdufvkdY emrnfay;vkdufw,f/'gu a&Tvrif;
vufzuf&nfqkdifrSm&SdpOf aemufykdif;aqmif;yg;rsm;a&;vmcJh&mrSm oajy
r*Zif;ukd oHa,mZOfjzpfvkdYyg/
yxrOD;qHk;aqmif;yg;rSm awmfvSefa&;umv aqmif;yg;jzpfNyD;
]]wjrefraeYqDu}} qkdwJhacgif;pOfeJYyg/ awmfvSef;a&;umvtaMumif;a&;
vQif EdkifiHa&;vkyfazmfukdifzuf? AkdvfcsKyfae0if;?ocifpkd;wkdYtaMumif;
csefvSyfxm; r&awmh/ AkdvfcsKyfae0if;trnfygvQifyif pmaypdppfa&;u
rxd&aJ wmh/ oajypmtkyw
f u
dk rf mS vnf;Adv
k rf LS ;BuD;oef;nGeYf ykid w
f u
dk jf zpfNyD;
wu,fawmh aw;r*Zif;tjzpfom cGifhjyKxm;aom r*Zif;jzpfygw,f/
aw;r*Zif;wpfckrSEkdifiHa&;aqmif;yg;wifzkdY cufovdk AkdvfcsKyfae0if;
trnfygaerSawmh ykdcufygawmhw,f/ uHtm;avQmfpGmyJ pmaypdppfa&;u
rzwf & J a omf v nf ; OD ; ae0if ; qD w if j ycsd e f w G i f cG i f h j yKrd e f Y & cJ h y gw,f /
OD;atmifBuD;vufzuf&nfqkdifvkyfief;wGifom epfaeNyD; vla[mif;rsm;jzpf
aomOD ; AaqG ? OD ; ausmf N id r f ; ?OD ; Ek p aomEd k i f i H a &;acgif ; aqmif r sm;vnf ;
EdkifiHa&;avmuESifhuif;uGmvmMuNyD;jzpfNyD? t&Sdeft[kef&aeaom jrefrmh
qkd&S,fvpfvrf;pOfBuD;rSmtxifu&jzpfaeavmuf OD;atmifBuD;\
aqmif;yg;rSm tE&m,fr&SdEkdifqkdum cGifhjyKjcif;jzpfyHk&ygonf/
rnfodkYyifjzpfap? OD;atmifBuD;tzkdU EkdifiHa&;xGufaygufozG,fjzpf
AkdvfrSL;BuD;oef;nGefYukd aus;Zl;wifrqHk;?oajyaw;r*Zif;ukd aus;Zl;wif
rqHk; jzpfaeygawmhonf/ udwfrkefYwkduf&,fvkdY wnfaxmifvkduf&mwGif
trSwfw&mtjzpf ]]oajyudwf}} [l trnfay;vkdufygw,f/ rMumyg
tajzay:vmygawmhonf/ Akv
d rf LS ;BuD;oef;nGerYf mS oajytrnfudk oH;k pGcJ iG hf
rjyKEkdifaMumif; taMumif;Mum;vmygonf/ awGUqHkMunhf&mwGif OD;atmif
BuD;ESifhaygif;aeonf[k AkdvfcsKyfBuD;xifoGm;vQif raumif;aMumif;?
axmufvSrf;a&;rS AkdvfcsKyfwifOD;uajymaMumif; &Sif;jyvmygw,f/ uRef
awmfwkdYem;vnfygw,f/pmapmifwpfckxkwfzkdY&myif tcuftcJBuD;rm;
vSaomumvwGif pm;0wfaea&;ajyvnf&efrSm axmufvSrf;a&;rSm rsuf
aphpyg;arT;rpl;atmif renf;aeaeMu&onfhtcsdefjzpfygw,f/ rsufrmef
awmf&v
S Qif? taMumif;wpfcrk [kww
f pfcEk iS hf jyemwufNyD; xrif;tk;d uGJ
oGm;Ekid Mf uw,fqw
dk m [kad cwfuem;vnfMuNyD;om;yg/ 'Dawmh wjrefraeY
qDu aqmif;yg;rsm;vnf; (5)vESi&hf yfomG ;NyD; rkew
Yf u
dk u
f v
dk nf; atmifBuD;
udwf[ltrnfemrwyf u'fbl;'DZkdif;rsm;rS tpjyefjyif&ygawmhonf/
tJ'Dawmh a&Tvrif;qkdifrsm;tquf atmifBuD;udwfukd 0kdif;tm;ay;Mu
jyefygonfcifAsm;/ rkev
Yf yk if ef;pNyDqw
dk meJY ukeMf urf;taMumif; rajymrNyD;
yg/ t"du ukefMurf;jzpfwJh*sHKukd oHaps;u OD;vS?a':MunfxHrS,lygw,f/
tckxv
d nf; om;orD;rsm;quftvkyv
f yk v
f suf&ydS gonf/ oMum;uawmh
raumufwkdYrdom;pk? tckxdvnf;vkyfief;BuD;rsm; vkyfvsuf&SdaeMuyg
w,f/ aemufykdif;'Hk;ysH*sHK,lw,f/ Baking Powder teHeJY pyspfajcmufu
tp ukeMf urf;ukad wmh (26)vrf;aps;u OD;wifarmif(TM)trSww
f q
H yd u
f
,lygw,f/ ,ckxd&Sdygw,f/ axmywfu arNrdKUu OL axmywf?
tkrvm;bmblqkdwJh a*:&cg;BuD;qDu tJ'DwHk;u vyf(cfs)rD;axmywfaygh/
aemufawmh om;awGtvkyfBudK;pm;Muawmh [kdw,fawG? ukrPDawGxd
wk;d wufomG ;Muw,f/ rEav;u qifwq
H yf*sHKrIev
Yf nf;oH;k w,f/ OD;ausmf
azwk d Y a ygh / ppf u k d i f ; xd w uf N yD ; 0,f w ,f / 'guk d *k d a 'gif w m0ef c H

3.9.2013

awGvyk w
f t
hJ vGef ;dk om;wJh u&ifBuD;OD;apmao;wkYd OD;apmprkid v
f mwk&Yd MdS u
odMuygw,f/ aemufydkif;rSm oCFef;uRef;u ocifra':Muifu ajruGuf
vma&mif;awmhoGm;MunhfMuNyD; 0,fjzpfygw,f/ tJ'Dae&mrSm rEav;u
OD;xGef;a0wkdYeJYom;csif;jzpfwJh ukdeDwGwfukdOD;pD;NyD; *sHKpufaxmifvkdufyg
w,f/ b,ftpkd;&XmeurS ray;ygbl; ray;wJhtjyif vufzufqkdifukd
pHcsdew
f iftjrwfawmfaMu; wpfoed ;f ESpaf omif;csvkYd uRefawmfwzYdk UJG pnf;yHk
tajccHOya' (74)pmtkyfukd0,fNyD; Oya'ygtcsufawGeJY &Sif;&w,f/
OD;atmufBuD;u 1947 zGJUpnf; tkyfcsKyfyHktajccHOya'a&;qGJ&m rSmygcJh
aom wpfae&mrSmtjrwfawmfaMu;udp&Sdw,fqkdNyD; &Smwm? wu,fyJ
awGUawmhOya'rJY (Undue influence) ravsmfMoZmoHk;wmawGUawmh
tJ'DtcsufeJY&Sif;Muw,f/ axmufvSrf;a&;uAkdvfcsKyfwifOD;u ]]AdkvfcsKyf
u zGJUpnf;yHkawGvkyfaep&mrvkdygbl;}}qkdNyD;awmh tJ'DawmhrSajymw,f/
tpu a&Twq
H yd &f r,fvYdk uRefawmfwu
Ydk adk jymwJh NrdKUe,ftjrwfceG t
f &m&Sd
uawmh (ajrpmyif)jyKwfoGm;ygw,f/
aemufqHk; tJ'Dacwfu trsm;qHk;av;aomif;aqmifvkduf&w,f/
wu,fwrf; uRefawmfhudkqif;ppfwmawmhwkdif;tqifh tjrwfcGeft&m&Sd
ukd,fwkdifjzpfaewmay:vGifoGm;wmukd;? crsmrSmvnf; ckdif;wmvkyf&wm
av/ OD;atmifBuD;eJYywfouforQ 'guw&m;0ifxifomjrifom rw&m;
rIawGyg/ [kdtcsdefu 1965 ckESpf arNrdKUukd OD;atmifBuD;vmvnfpOfu
aemufa,murjzpfvmrJh OD;bodef;wkdYeJYawGUw,f/ arNrdKUrSm rdwfaqGawG
awmfawmfrsm;rsm;awGUw,f/ rqDrqdkifEdkifiHa&;eJYywfoufwJh vlawGa&m
rywfoufwJh vlawGa&mzrf;NyD;ppfw,f? OD;bodef;ukd OD;atmifBuD;
rzrf;rD (3)vBudKzrf;NyD;ppfw,f/ vTwfawmfhvnf; (3)vBudKNyD;awmhvTwf
ygw,f/ (3)vBudKzrf;wmu aemufxyfb,folqufoG,f0Hhao;vJ
apmifMh unhw
f myg/ (3)vapmNyD; vTww
f muawmh wpfa,mufudk av;ESpf
eJY &Spv
f qDrQrQwwjzpfomG ;atmifcs&wmyg/ bmrSawmh;kH wifNyD trIawG
bmawGrvkyfbl;/ tJ'Dtwdkif;yJ axmifxJrSm rdef;raqmifwpfckvHk;&Sif;NyD;
xnfx
h m;wm? pum;rajym&awmh rajymwwfatmifaygh/ 'kw,
d tBudrf
OD;EkEkdifiHjcm;xGufNyD; jynfcspfygwDaxmifawmhwpfcg? tJ'guwpfESpfcGJ
Hk;rwifygbl;/ 'DvkdyJ Muufuav;? iSufuav;zrf;xnfhxm;ovkdxnfh
wmyJ/ wwd,tBudrfu trIawGygawGqif? odumcsNyD; wpfzufowf
ayghav/ uRefawmf jyefavQmufvJwmawmh qufrar;awmhbJeJY axmif
wpfESpfuRefawmfeJYtwlcsw,f/ 'DavmufOD;atmifBuD;u pma&;vkduf?
olwt
Ydk aMumif; vload tmifvyk v
f u
dk ?f urmodatmifvyk v
f u
dk ?f olwu
Ykd
axmifxJxnfhvkdufvkyfaewJhvlukd rqvtpk d ; &u uk e f M urf ; awG
azmazmoDoDay;vkdY atmifBuD;udwfu atmifjrifwmvkdY ajymwJhvlu
ajym? bmrSrodbJ odumcswmav/ rqvacwfrSm b,frke f Y wk d uf ?
b,f v k y f i ef ; rS tJ ' D v k d r ay;Ek d i f b l ; / tpkd;&rSmvnf;r&Sdbl;/ tm;vHk;
pmtkyfvkyf&w,f/ ay;wmuawmh 3-4v wpfcgavmuf? EdkifiHjcm;u
vSLwJh*sHK&rSay;wm/ rkefYvkyfvkdYraumif;bl;/ tqDr&Sdawmh eHjym;wkdYbm
wkdYvkyfzkdYyJ/ tm;vHk;cGJwrf;eJYa&mif;wmyg/ tpkd;&uay;wmawmhr&Sdbl;/
wpfckusefoGm;OD;r,f/ a&G;aumufyGJumvwkef;uajymwm/ OD;atmifBuD;
um;eJYvnf;pnf;Hk;a&;w&m;a[mawmh um;ukdvmacgufMunfhNyD; ]]'g
*syefppfavsmfaMu;eJY0,fwJhum;vm;}}vkdY ar;wJhvluar;w,f/ ppfavsmf
aMu;qdkwm ukefonfawGaiGcHoGm;ovkd vG,ftdwf wpfvHk;eJYaiGcHoGm;&
ovkrd w
S v
f x
Ydk ifyg&JU/ wu,fawmh avmydwa&tm;vQyfppfeYJ rmZ'gum;
'DrSmqifwmaygh/ b,f*syefu a&mha':vmqkdNyDay;yghrvJ/ olYEkdifiHu
xkww
f yhJ pn;f ? olUEkid if u
H ukrP
aD wGtvky&f atmif 'Duv
kd nf; ulnjD zpf

atmifay;wmyg/ rqvacwfvufxufrkdY OD;atmifBuD;ukd ESdyfuGyfwmvkdY


rxifygeJY/ 'Dbuf e0wvufxufrSm ql;avvrf;u a&Tvrif;(NrdKUr)
vufzuf&nfqkdifukdodrf;ygw,f/ avsmfaMu;odef;wpf&mhESpfq,f (120)
qkdNyD;owfrSwfygw,f/ wu,fay;awmh (60)t&ifay;NyD; usef(60)ukd
aemuf (6)vavmufaerSay;ygw,f/ ay;jyefawmhvnf; b,fvyk if ef;u
ta<u;usefrSef;rod? (24)odef;ukdEIwfNyD; (36)odef;yJay;w,f/ aiGaMu;
azmif;yGrIEIef;eJYwGufomMunhfygawmh/ uRefawmfrSwfrdwmuawmh [kdif;
vwfum;wpfpD;wpfodef;cGJuae odef;ESpf&mywfvnfa&mufrSyg/ vkyfief;
ykdif&SiftrnfawGrwlcJhygbl;/ a&Tvrif;(NrdKUr)qkdifu a,murjzpfol
a':vSvSeJYpyfwl0,fxm;wm jzpfayr,fh tm;vHk;odwm OD;atmifBuD;yJ
qkw
d ehJ nf;eJb
Y mrSe;f rod tjrwfceG cf svku
d w
f myg/ 'gawGu OD;atmifBuD;ukd
tpkd;&u ukefMurf;awGay;w,fqkdvkdY &Sif;jywmyg/ oeYf&Sif;aMumif;ygyJ/
OD ; atmif B uD ; ES i f h a qmif ; yg;rsm;
aqmif;yg;rsm;udpukd txufacgif;pOfrsm;wGif tpysdK;xm;NyDjzpfyg
w,f/ tJ'DrSm oajyaw;rSma&;xm;cJhwJh
(1)wjrefraeYqDu (1982? rwfv)
(2)pm;NrHKUjyefrdavaom nwpfn (1982?{NyD)
(3)t&Sifvwfvwf kd;jywfyifatmuf i&JbHk;a&mufcJhpOfu (1982?
arv)
(4)yku
d pf w
d w
f u
dk v
f u
dk v
f monfMh um;rS wpfuu
G af usmfjrif vGwv
f m
jcif;(1982?ZGefv)
(5)ocifpkd;ESifh jyefvnfyl;aygif;rdjcif;ESifh warmhBuD;rS pwifwkdufppf
qifcJhjcif;(1982?Zlvkdif)vwkdYjzpfMuygw,f/ tm;vHk;[m awmfvSef;a&;
umvaqmif;yg;rsm;om jzpfMuygw,f/ uRefawmftxufrSm ajymcJhovkd
oajyr*Zif;taeESifh0efxkwf0efykd;ozG,f jzpfvm&awmh 'Daqmif;yg;
tqufawGukd &yfvkduf&ygw,f/ 'DaemufawmfvSefa&;uwnf;u
odvmwJh OD;jrvIdif&JUayzl;vTmr*Zif;rSm a&;ygw,f/ OD;jrvIdifqDu cGifhjyK
csuf&NyD; uRefawmfyJtcgtm;avsmfpGmoGm;NyD; pmrlawGykdY&ygw,f/ yHkESdyf
xkwfa0cGifhqkdwm tJ'Dtcsdefuwyfuem;vmwJholawG? awmfvSef a&;&JU
cGifhjyKcsuf&wJhvlawGavmufyJ&wm/ pmapmifawGrSmvnf; t&rf; owd
xm;NyD;a&;Mu&wJhumvaygh/ rsufrmefawmfndK;rSmaMumuf&wJh uav;
aygh/ uRefawmf tJ'DrSm[kd;t&ifuwnf;ucifvmwJh OD;0if;Nidrf;&JUnD
OD;rsdK;jrifhndrf;wkdYeJYawGUw,f/ pmrlawGykdY&if; cifrifvmwmaygh/ wu,f
awmh rdom;pkvkdufcifrif&wmyg/ uRefawmfref;wuokdvfwufpOfu
tpfukdBuD;vkdjzpfwJhOD;xGef;&DeJY OD;0if;Nidrf;zcifBuD;OD;usm;bndrf; tdrfukd
vkdufoGm;cJhzl;w,f/ tm;upm;avmurSm vufa0SUavmurSm EkdifiHausmf
vufa0SUorm;BuD;? EkdifiHukd,fpm;jyKtm;upm;ukd ukd,fwkdifvnf;vkyf
wynfhawGvnf; wkdif;jynftwGuftrsm;qHk;arG;xkwfay;cJhwJholaygh/ Akdvf
rSL;baomf(Nidrf;)pma&;q&marmifaomfuqkdwmvnf; OD;usm;bndrf;&JU
nDjzpfovkd uRefawmfwdkYvufzuf&nfqkdifzGifhEkdifatmif OD;atmifBuD;ukd
rkefYq&mawGygvTwfNyD;ulnDcJholyg/ 'Dvkdayghav/ twdwfu taMumif;
yJaygh/
(quf&ef&Sdao;onf/)
armif a rmif ( jyif O D ; vG i f )

V o l : ( 2 ) , N o . ( 70 )

tcsyyf (kd B)odYk

3.9.2013

You might also like