35 / Dhjetor 2013
www.medreseja.com
DASHURIA NDAJ
ALLAHUT
PSE T LEXOSH?!
INTERVIST ME
MEDRESEJA
T zgjodha ty Medrese Pr t m kompletuar. T zgjodha, sepse e dija q sdo mbes e vetmuar. T zgjodha sepse n ty gjeta ngrohtsi T zgjodha sepse, askund tjetr nuk pash qetsi. Shpresoj q shum t tjer zgjedhjen time do ndjekin Sepse nse e bjn asnjher t zhgnjyer sdo mbesin. Jam vrtet krenare q jam pjes e jotja E nuk do ti dgjoj asnjher pr Ty fjalt e kota. Pas meje do t vijn shum gjenerata t tjera Pr t ndjer edhe ata krenarin q un ndjeva. Bekimi yt shpresoj t m prcjell tr jetn Vrtet pa bekimin tnd un e prgjysmuar do mbetem!
Nr. 35 / Dhjetor 2013
Falnderimet i takojn Allahut xh.sh. Zotit t botve, ndrsa prshndetjet dhe selamet tona ia drgojm t Drguarit ton Muhamedit a.s.. T nderuar lexues! Revistat shkollore kan veori t shumta dhe ndikim pozitiv te nxnsit n prgjithsi. Ato angazhojn nxnsit me lexim dhe u shtojn atyre vullnetin q t shkruajn. Ato jan freski e mendjes s tyre, meq tekstet obligative her her shkaktojn lodhje te disa nxns. Prve ksaj, revistat shkollore jan inkurajim shtes drejt formimit t personalitetit t nxnsve. Ato paraqesin edhe aktivitetin q zhvillohet n mesin e nxnsve t shkolls duke dhn nj pasqyr rreth ngjarjeve m interesante dhe arritjet e tyre, gj kjo e cila bn q t shtohet edhe m tepr zelli pr garim n msim dhe kreativitet. Prandaj, jemi t bindur se revista Drita e Kuranit i plotson t gjitha kushtet dhe kriteret me kto synime fisnike, mbase prmban edhe msime t shumta hyjnore. Nj pjes i sht kushtuar si gjithmon argtimit, humorit dhe rekreativitetit, e cila sht pjes e pa ndashme e njeriut prgjithsisht, por edhe e rinis n veanti. Natyrisht, kjo pun dhe ky numr i revists son nuk do t arrihej pa mbshtetjen e drejtorit t shkolls Bahri ef. Simnica, e pa ndihmn e profesorve prgjegjs. I falnderojm t gjith ata, ndrsa nj falnderim i veant u takon nxnsve, pa t cilt kjo revist nuk do t kishte margaritart, q gjenden brenda saj. Pr fund, lexues i dashur t dshiroj lexim t kndshm gjersa shfleton faqet e ksaj reviste. Kryeredaktori: Arti Mahalla
Fjala e kryeredaktorit
4 DASHURIA NDAJ ALLAHUT 6 DUAJA, ARM E FUQISHME E BESIMTARIT 8 POZITA E FEMRS N ISLAM 9 PSE T LEXOSH?! 10 INTERVIST ME BAJRUSH EF. AHMETIN 13 RREGULLOJE JETN DUKE PRMENDUR
ALLAHUN
Prmbajtja:
14 ESE 16 TRE MINISTRAT 17 TRI SHKAQE PR LUMTURI 18 - 22 POEZI / ESE 23 AKTIVITETE 25 KURIOZITETE / THNIE T MENURA 26 URTSI 27 - 28 POEZI 29 KURIOZITET PR MACET 30 TURNIRI N FUTBOLL 31 FJALKRYQI
Kryeredaktor: Arti Mahalla Redaktore: Anita Gerguri Antart e redaksis: Hajrullah Kerolli, Eliza Bublaku, Benjamin Emini, Ardian Mehmetaj, Shyqeri Llugiqi, Merjeme Avdiu, Veton Jashari, Blerta Brahimi, Muhamet Mavriqi, Diellza Beqiri, Redon Syla, Sara Ajvazi. Redaktore gjuhsore: Shah Memishi Dizajni: Bashkim Mehani E-mail: redaksia_v@ hotmail.com redaksia_d@hotmail.com www.medreseja.com Nr. 35 / Dhjetor 2013
e do Kuranin, ai e ka dashur edhe Allahun xh.sh. Kt dashuri t madhe pr Allahun e kan kultivuar shum besimtar t denj q nga sahabt, tabiint dhe shum dijetar t devotshm. Ata kan sjell fjal q kan buruar nga zemra e ushqyer me dashuri dhe sinqeritet, kan sjell veprat q jan shembujt m t mir t mundshm pr dashurin ndaj Allahut xh.sh Transmetohet se Pejgamberi a.s. po i tregonte Ubejd ibn Kabit, se Allahu xh.sh e ka prmend n suren Bejineh. Ky Sahabi i nderuar filloi t qaj dhe kshtu veproi disa dit pr shkak t gzimit q e ka prmend m i dashuri i tij Allahu xh.sh Madje sa her
q i shihte Pejgamberin a.s. e pyeste: O i Drguar i Allahut mua m ka prmend Allahu? Pasi q merrte prgjigjen, prap fillonte t qante nga gzimi. Selim En-Nehaiu ka thn: Nj nat e kam dgjuar Ukbe ibn Gulamin, q e ka kaluar natn duke thn: O Allahu im, nse m dnon t dua, nse m mshiron t dua, sepse dashuria ndaj Teje ka zn tr zemrn time. Ndrsa Jahja ibn Muadhi ka thn:Nj fije dashurie sht m e dashur pr mua sesa shtatdhjet vjet adhurimi pa dashuri. Mnyrn se si e shprehte Muhamedi a.s. dashurin ndaj Allahut t Madhruar e gjejm n t gjitha aspektet e jets s Tij. Kur fillonte shiu Pejgamberi a.s. dilte q t lagej me shi. Kur e pyetn se, prse po e bnte kt, u tha: po vjen nga Zoti. Pra dashuria pr Allahun vjen ather kur besimi sht shtrir n do qeliz t zemrs, sepse dashuria e Allahut n kt bot sht nj parajs, nse nuk shijohet, ather nuk mund t shijohet as ajo e bots tjetr. Ashtu si nuk krahasohen knaqsit e xhennetit me knaqsit e ksaj bote, ashtu edhe knaqsit e ksaj bote e humbin vlern para knaqsive q t jep dashuria pr Allahun. Pr kt Fethel-Mesili ka thn: Ai q e do Allahun nuk gjen knaqsi tjetr m t madhe n kt jet dhe nuk e shprfill prkujtimin e Allahut pr asnj ast. I Drguari i Allahut e krkonte dashurin n tri nivele: 1. Dashuria drejtuar Allahut. 2. Dashuria drejtuar atyre njerzve q e don Allahun . 3. Dashuria ndaj veprave q do t shpijn drejt Allahut. Kjo do t thot q Dashuria pr Allahun do t jet n qendr t zemrs. Ai q dashuron krkon t jet s bashku n do moment me at q dashuron, ka mall pr t, e prmend do her dhe nuk ngopet duke e br nj gj t till. Hasan El-Basriu ka thn: Shum prej njerzve pretenduan se e duan Allahun, por Allahu xh.sh i sprovoj me kt ajet Kuranor: Thuaj nse e doni Allahun ather ejani pas meje q Allahu tju doj dhe tju fal mkatet tuaja se Allahu sht Ai q fal shum, mshiron shum (Ali Imran: 31) Pra, Allahu xh.sh urdhron Pejgamberin a.s tu thot njerzve q nse e don vrtet Allahun, argument i dashuris s Tij t jet pasimi i t Drguarit t Tij Muhamedit a.s. Kjo dashuri e madhe pr Allahun xh.sh duhet
t ngulitet thell n zemrat tona, n mnyr q t shpresojm n shprblimin e Tij n Ditn e Gjykimit. Transmetohet nga Enesi r.a., i cili thot se nj njeri e pyeti Muhamedin a.s. ,se kur sht Dita e Gjykimit? I Drguari i Allahut i tha: ka ke prgatitur pr t? Ai tha: Dashurin ndaj Allahut dhe t drguarit t Tij. I tha (Pejgamberi a.s): Ti je me ata q i do. Enesi r.a. pas ksaj tha: Pas pranimit t Islamit nuk i jemi gzuar askujt m shum sesa fjalve t Pejgamberit a.s: Ti je me ata q i do Ebu Jezidi sht pyetur pr karakteristikat e atij i cili e do Allahun dhe karakteristikat e atij q e do Allahu, dhe tha: Kush e do Allahun ai sht i preokupuar duke i br Atij ibadet, duke i br vazhdimisht sexhde dhe ruku. Dhe kur kt nuk sht n gjendje m ta bj, freskohet me prmendjen e Allahut me gjuh dhe falnderim, por kur edhe kt nuk ka mundsi ta bj, freskohet me prmendjen e Tij me zemr dhe sht i zn me meditim. Ndrsa at q e do Allahu i jep bujarin sikurse t detit, butsin sikurse te diellit dhe nnshtrueshmrin sikurse t Toks . N fund e lusim Allahun me fjalt:. O Allah na bj neve t duam Ty dhe t gjith ata q t duan Ty. O Allah, na bj t dashur do pun q na afron pran dashuris Tnde. O Allah, bje dashurin ndaj Teje m t dashur pr ne se vetn, familjen dhe pasurin ton. O Allah, pastro zemrat tona nga varshmria ndaj ndokujt tjetr prve Teje dhe na bj prej atyre q i do dhe t don!
Nr. 35 / Dhjetor 2013
DUAJA,
ARM E FUQISHME
Madhruar qoft Allahu, i Cili pr robrit e Tij prve adhurimeve t obligueshme ka hapur dyer edhe pr adhurimet vullnetare! Adhurime, t cilat bhen n forma t ndryshme. N grupin e adhurimeve vullnetare hyn edhe lutja nga e cila kemi dy t mira. Njra nga t cilat sht se me lutje adhurojm Allahun xh.sh. duke u mbshtetur n hadithin e Pejgamberit a.s. t cilin e transmeton Numan ibn Beshir, se Pejgamberi a.s. ka thn: Lutja sht adhurim. Pastaj lexoi ajetin: Zoti juaj ka thn: M thirrni Mua, Un do tju prgjigjem. Ata q nga mendjemadhsia i shmangen adhurimit Tim, do t hyjn t prmuar n xhehenem. (Gafir: 60) Ndrsa e mira e dyt sht q nse do Allahu ajo do t plotsohet. Lutja sht tregues i besimit t pastr n Allahun xh.sh., nprmjet t cilit robi arrin suksesin dhe shptimin n t dy bott. Kur robi lutet dhe krkon me sinqeritet prej Allahut, pa i br shok Atij, ka plotsuar nj pjes t besimit n Njshmrin e Tij. do musliman, i cili i lutet Zotit t Madhrishm pr ndonj shtje t caktuar n mnyr t ligjshme, do t prballet me tri gjra: ose ia pranon lutjen, ose ia l pr botn e ardhshme, ose e ruan nga ndonj e keqe. Thot Ibn Kajimi: Disa besimtar, q njihen pr asketizmin e tyre thon: Sa e dashur sht pr mua q kur t kam nj nevoj ti krkoj Allahut, i nnshtruar prpara Tij, i vetmuar vetm me Zotin tim. Askush nuk mund ta marr vesh. Sekret i fsheht q vetm Ai e di. Por sa dshir do t kisha q t vonohej plotsimi i lutjes, pr t vetmen arsye q mos t m ik, por t jet gjithmon me mua prjetimi i ksaj lidhjeje t ngusht mes meje dhe Krijuesit. Lutja e kthen caktimin e Allahut xh.sh., si sht
E BESMTARIT
thn n kt hadith: Nuk e kthen caktimin e Allahut asgj tjetr prveq duas, dhe nuk sjell jetgjatsin asgj tjetr prve bamirsis. Ky hadith do t thot se lutja bhet shkak pr kthimin e caktimit t Allahut. I smuri mund ti lutet Allahut xh.sh. dhe t shrohet. Por, nse meditojm dhe mendojm thell kt shtje, Allahu i Madhrishm sht Ai q e caktoi pr kt njeri q t smuret. Po, Allahu sht Ai q ia solli ndrmend, ia mundsoi dhe e caktoi q i smuri do ti lutej Atij pr ta shruar. Pra, Allahu xh.sh. sht Caktuesi. N dukje, lutja e kthen caktimin e Allahut, por n thelb t gjitha shtjet prfshihen n orbitn e caktimit. Prej gjrave t plqyeshme gjat lutjes sht edhe thnia e saj n mnyr t fsheht. Allahu i Madhrishm thot: Luteni Zotin tuaj t prulur dhe n heshtje. (El-Aaraf: 55) Allahu xh.sh. i ka urdhruar robrit e Tij q t luten shum, por pa i ngritur zrat. Lutja e fsheht ngrthen n vete: sinqeritetin dhe edukatn me Allahun. Kto elemente jan faktor t rndsishm pr tu pranuar lutja. Zoti i Madhrishm n Kuran prshkruan lutjen e Zekerijas a.s.: Kur ai thirri Zotin e tij me nj thirrje t fsheht. (Merjem: 3) N fshehjen e lutjes ka dobi t shumta. Ibni Tejmije tregon nj sr prej tyre, e ne po mjaftohemi vetm me disa prej tyre: -Lutja e fsheht sht tregues i besimt t lart, sepse robi e di q Allahu e dgjon lutjen e fsheht. -Prulja dhe nnshtrimi n kt gjendje jan m t plota. -Sinqeriteti sht m i madh. -Ulja e zrit e bn zemrn m t nnshtruar, ndr-
sa ngritja e tij e shprndan vmendjen aty e ktu. -Lutja e fsheht sdo tia dij pr zhurmat, rrmujn, etj. Si do pun s cils i shoqron dika me qllim t pranimit t saj ashtu edhe lutja i ka disa shoqrues me ann e t cilve e bn at m madhshtore. Ndr kta shoqrues jan edhe: -T jet zemra vigjilente; Thot Allahu xh.sh..: Luteni Zotin tuaj t prulur dhe n heshtje.(ElAaraf: 55) - Vendosmria n lutje; Pr kt kemi argument hadithin e Pejgamberit a.s. ku thot: N qoft se dikush e lut Allahun, le t jet i vendosur. Mos t thot: O Zot n qoft se do, m jep! Allahun nuk ka kush ta detyroj. - Ndrmjetsimi me pun t mira; Argument pr kt sht hadithi i Muhamedit a.s. q flet pr tre persona, t cilt u mbylln n shpell, pasiq hyrja ishte bllokuar nga nj shkmb. Kur e pan se nuk kishin asnj rrugdalje, ather burrat i than njri-tjetrit: kujtoni se mos ndoshta keni br ndonj pun pr hir t Allahut, e luteni Allahun me t, mbase Ai na shpton nga kjo sprov. Derisa m lart u prmendn faktort me ann e t cilve bhet i mundshm pranimi i lutjes, tani do t cekim disa nga pengesat e pranimit t saj, e ato jan: - T nxituarit n lutje, d.m.th. nse krkohet dika e ndaluar, si, p.sh., nse krkohet shkputja e lidhjeve familjare. Pr kt argument kemi hadithin e Pejgamberit a.s. ku thot: Njeriut do ti pranohet lutja nse nuk krkon dika t ndaluar, shkputje t lidhjeve farefisnore dhe n qoft se nuk nxitohet. Shokt e pyetn: Si mund t nxitohet n lutje o i Drguar i Allahut? Pejgamberia.s. tha: Nxitimi sht kur njeriu thot: Jam lutur, por nuk kishte rezultate dhe pastaj heq dor nga lutja dhe e humb shpresn. N fund e lusim Allahun e Madhrishm t na bj prej atyre, t cilt nuk e humbin shpresn nga Zoti i tyre dhe q i luten Krijuesit n vazhdimsi. Jusuf Cej 13/1
A thua pse ka njerz aq mizor?! Apo, pr t arritur qllime, smrziten pr fatin ton. Prse vrapojn pas gjrave q nj dit do ti braktisin?! Prse sjellin rregullime n kt tok, kur Allahu krijoi do t mir n kt bot?! Ah, sikur t mund t bja dika pr tr kto dukuri.. Sa do t doja q nj dit t shoh vetm fytyra t buzqeshura! T mos shoh fmij q bredhin rrugve pa streh, T mos ket t till, ulur npr qoshe, duke pritur tu dal ndokush pr ndihm! .Sa do t doja q do dhun t zvendsohet me mirsi... Blerta Brahimi 11/4
Nr. 35 / Dhjetor 2013
O ZOT!
POZITA E FEMRS
N ISLAM
jeriu sht themeli i do civilizimi, por njkohsisht edhe ndrtues kryesor i atij civilizimi. Pr t qen jeta sa m e lumtur dhe civilizimi t jet i mirfillt, Krijuesi e ndau njeriun n dy gjini, at mashkullore dhe femrore. N parim Allahu i krijoi dy gjinit me vlera t njjta, ngase t dy gjinit formojn nocionin njeri, edhe pse Allahu i dalloi n disa gjra dytsore. Varsisht nga koncepti se si e kuptuan kt, disa menduan se nuk sht kshtu, por ata menduan se Islami e nnvlersoi femrn ndrsa mashkullin e ngriti, gj e cila nuk i prket Islamit. N vazhdim do t shohim se a sht reale kjo q ata menduan apo sht ndryshe. Allahu xh.sh. i krijoi dy gjinit ashtu si krijoi ditn dhe natn. Ashtu si dalloi kto dyja, e dalloi edhe mashkullin nga femra. Si thot Allahu xh.sh. n Kuran: Ai (Allahu) bri pr ju natn q t pushoni, ditn e ndritshme (q t shihni), n kt vrtet ka argumente pr nj popull q dgjon. (Junus, 67) E si do t ishte puna nse do t ishte i njjt roli i tyre?! A do t kishte jet normale?! Padyshim se jo, mu pr kt Allahu thot: Thuaj: sikur Allahu ta bnte natn e prhershme e tua zgjaste deri n ditn e gjykimit. mendoni, cili Zot pos Allahut do tu sillte juve drit?! A nuk po kuptoni? (El-Kasas 71) Pra Allahu xh.sh. nga mshira e Tij krijoi kohn si origjin e pastaj e ndau n dy pjes dhe ua caktoi secils prej tyre rolin e saj, n t njjtn mnyr krijoi njeriun si origjin e pastaj e ndau n dy gjini dhe secils prej tyre ia dha rolet dhe detyrat e saj.
Allahu xh.sh. i bri meshkujt furnizues t familjes, ndrsa femrat i bri prehje e qetsi pr ta. Pr kt thot Allahu n Kuran: ... Babai i fmijs sht i obliguar pr furnizimin dhe veshmbathjen e tyre (grave) ashtu si sht rregulli... (El-Bekare 233) Kurse femrn e krijoi q t merret me gjra m t ndjeshme, at parimisht e obligoi me kujdesin ndaj fmijve t saj. Pikrisht ktu ka ndodhur keqkuptimi, ngase ata (jo muslimant) menduan se kjo sht shkelje e t drejtave t femrs ngase Islami po e izolon at. Prgjigjja pr kt sht e thjesht dhe logjike, feja islame nuk ka dashur q ta ul femrn, por e ka ngritur at lart, sepse femrn e obligoi pr formimin e nj brezi t mirfillt, t edukuar e t arsimuar. Islami femrn nuk e ndaloi nga puna, por punn e la si mundsi alternative pr t pasi q at e bri faktor kryesor n edukimin e familjes. Dshirojm tu tregojm atyre q kan mendime jo t mira karshi islamit, se feja islame sht fe e mirfillt, e pa krahasuar, e cila i ka dhn vendin e merituar do personi dhe nuk e ka nnvlersuar asknd. Sejfullah Pantina 13/1
PSE T LEXOSH?!
ke menduar ndonjher, vall pr far arsye jan themeluar kaq shum shkolla e universitete t mirfillta, si n vendin ton ashtu dhe n mbar botn?! Pa dyshim se gjith ato mijra universitete me ata miliona nxns kan nj qllim. Ata sdshirojn tjetr vese marrjen e dijes dhe largimin nga injoranca. E elsi m efikas pr kt, normalisht se sht leximi. Njeriu kur lexon ka dobi t panumrta. Ai duke lexuar mbush hapsirn boshe t injorancs s tij me njohurit e reja, q fiton gjat leximit. Me lexim ai ruan kohn nga humbja e saj n gjra t kota e t ndaluara. N t njjtn koh ai sht i larguar nga shoqrimi me njerzit e kqinj, t cilt do t ishin shkaktart kryesor t devijimit t tij, shpton nga ata, ngase ai pr vete zgjodhi mikun m t mir, zgjodhi librin. Leximi t rrit ambicien e t bn mendjempreht, t shton kulturn e t shprehurit, t ndihmon t prfitosh nga prvojat e t tjerve, gjithashtu ai t largon nga pikllimet, brengat e prditshme. Por, kot mundohemi ne t tregojm vlern e leximit, kur Allahu xh.sh. pr fjal t par n librin e Tij zgjodhi fjaln: Lexo!. Thirrja e Tij drejtuar neve nprmjet ktij urdhri, ka nj domethnie t veant dhe si e till na motivon akoma m shum pr t lexuar.
Krahas ktyre dobive t shumta, njeriu gjat leximit dhe marrjes s njohurive t ndryshme, n t njjtn koh bn ibadet dhe adhuron Zotin e tij, n kt mnyr ai ngrihet tek Ai. Dijetart tan t mdhenj dhe njerzit e mir, librin e kishin pasion. Ibni Haxheri (Allahu e mshiroft) gjat tregimit pr jetn e Ibni Kajimit thot: Ibni Kajimi ishte dhn pas tubimit t librave, ashtu q tuboi shum libra, aq sa nuk mund t numroheshin. Kurse fmijt e tij, pas vdekjes s tij kan shitur nj koh t gjat prej atyre librave, prve atyre q i kan ndalur pr vete. Ndrsa Ibn Xhehmi tregon dhe thot: Kur m plqen nj libr dhe n t shikoj gjra t dobishme dhe interesante, vazhdimisht i shfletoj flett e tij duke shikuar edhe sa flet m kan mbetur akoma. Kt e bj nga shqetsimi dhe dshprimi q libri s shpejti do t prfundoj, e me kt edhe pushojn magjit e tij me t cilat e kam ushqyer shpirtin tim. Sikur Kurani t kishte edhe m shum faqe, gzimi dhe jeta ime do t ishin m t plota. Kto, lexues i nderuar jan disa stacione dobiprurse sa i prket leximit, t cilave duhet tju kthehemi her pas here. Ato shpesh na prkujtojn ti marrim, ti lexojm ato q t prfitojm prej tyre. Arti Mahalla 13/1
INTERVIST ME
10
Hoxhallart jan prcjellur dhe ndjekur nga regjimi i sistemit komunist, jan penguar n kryerjen e misionit t tyre fetar, jan nnmuar, duke i akuzuar se, hoxhallart merren me shtje t prapambetura dhe se po manipulojn me popull.
Historia islame ka rndsi t madhe, ngase ajo na mson pr shoqrit njerzore, duke spikatur elementin ideologjik t tyre q nga njeriu i par e kndej. Duke filluar nga tregimet e pejgamberve m t dashurit e Allahut xh.sh., ku nj prej synimeve t ktyre tregimeve sht marrja shembull e karakterit t pejgamberve n jetn ton t prditshme, e n veanti t pejgamberit t fundit Muhamedit a.s.. Pr t vazhduar m tej me rrjedhat e ngjarjeve q kan ndodhur gjat periudhave t ndryshme kohore, t cilat e prcjellin prhapjen e Fes Islame, etj, e deri n ditt e sotme. D.K.: Sa ishte e vshtir t ishe hoxh n sistemin e kaluar? N sistemin e kaluar ka patur vshtirsi dhe sfida prej m t ndryshmve. Hoxhallart jan prcjellur dhe ndjekur nga regjimi i sistemit komunist, jan penguar n kryerjen e misionit t tyre fetar, jan nnmuar, duke i akuzuar se, hoxhallart merren me shtje t prapambetura dhe se po manipulojn me popull. Sa pr ilustrim po ua prmendi nj rast q mua m ka rastisur kur un prfaqsoja Kshillin e Bashksis Islame t Prishtins, n nj tubim zyrtar n kohn e komunizmit. M datn 13 12 1978, n rubrikn Kronisti t gazets Rilindja e vetmja gazet n at koh nj gazetar shkruante: Feja sht helm, hoxhallart po e turbullojn ujin dhe po peshkojn. Po n at muaj ishte caktuar Kuvendi Vjetor i Lidhjes Socialiste t Komuns s Prishtins,
ku edhe un isha delegat nga Kshilli i Bashksis Islame t Prishtins n Lidhjen Socialiste. N at mbledhje u diskutuan shum gjra, kurse un paraqita rastin e gazetarit t siprprmendur dhe thash se, un nuk di pr ndonj rast q sht helmuar dikush nga feja dhe ka vdekur, si dhe i bra me dije t pranishmve se, shtypi kuvajtian ka nxjerr n pah se, muslimant n Jugosllavi nuk i kan t drejtat e barabarta, pr mbshtetje ata kishin shkrime zyrtare nga gazeta Rilindja. Diskutimet rreth asaj q un fola, filluan menjher, ku u paraqit nj grua delegate dhe tha: Un habitem me kt djal t ri (e kishte fjaln pr mua), n vend se ta sulmoj fen, ky e mbron at. Ajo vazhdoi dhe tha: Un di rast q nn ndikimin e fes, kur fmijt smuren dhe kan temperatur nuk i drgojn tek mjeku, por u lidhin pej t kuq n dor, me shpres se do t shrohen. Pas prfundimit t ksaj mbledhjeje, ka patur shum zra q kan shkuar n Komisionin pr shtje Fetare dhe kan thn pr mua se, ky njeri ka sjell ide nga vendi ku ka studiuar, etj. D.K.: Pas nj pauze nga shkolla keni rifilluar shkollimin e mesm dhe studimet, q pr ne paraqet dika t veant, ka iu motivoi pr kt? Un gjat procesit t arsimimit kam br pauz dhjet vjeare, pr shkak t gjendjes s rnd ekonomike. Megjithat, asnjher nuk i kam humbur shpresat, duke pritur se nj dit do t m ipet rasti q t vazhdoj msimin. Shkollimin e kam ndrprer n vendlindje, e n vitin 1954 jemi shprngulur nga fshati Orllan komuna e Podujevs dhe jemi vendosur n Prishtin. Edhe n qytet jam marr me pun bujqsore deri kur e kam kryer shrbimin ushtarak. Pas shrbimit ushtarak kam kryer privatisht klast e mbetura t fillores, deri sa e kam kompletuar filloren t plot. Kur u punsuan tre vllezrit e mi, ather u thash a m lejoni mua tani t vazhdoj shkollimin? Prgjigjja e tyre ishte po, ve a do tia dalsh. N vitin 1961 Medreseja ishte ende e ult, nj vit kam prezentuar n Medrese si dgjues vetm n lndn e Kuranit, ngase dija t lexoja nga pak. N
11
Sa i prket shamis dhe edukats fetare npr shkolla, un do t thoja se realizimi sht i sigurt, por krkohet pun dhe urtsi para dhe gjat zhvillimit t ktij procesi.
vitin 1962 Medreseja u avansua nga Rangu i Ult n t Mesm. Megjithse ishte n pyetje mosha, pas shrbimit ushtarak nuk lejohej me qen nxns i rregullt n shkoll t Mesme. Mirpo, drejtori i athershm Haxhi Ismail ef. Hakiu m tha: po shoh se interesimin pr arsimim e ke me zemr, andaj eja si dgjues n t gjitha lndt dhe n fund duhet me i dhn provimet klasore pr vitin e par, e pastaj n t dytn do t regjistrohesh i rregullt, dhe ashtu veprova. Pra, kshtu e kam kryer Medresen i rregullt me plot dshir. Pas prfundimit t Medreses kam vazhduar studimet n Universitetin e Bagdadit, si dhe at, sikur edhe shokt e tjer e kam kryer pr katr vite, jo pse kam qen shum i zoti, por se kam punuar intenzivisht gjat katr viteve t studimeve. Pra, ky ka qen entuziazmi im pr nxnien e dituris. D.K.: Na flisni pak, se cili sht opinioni i juaj sa i prket shamis dhe edukats fetare npr shkolla, a do t ket sukses n kt pik? Sa i prket shamis dhe edukats fetare npr shkolla, un do t thoja se realizimi sht i sigurt, por krkohet pun dhe urtsi para dhe gjat zhvillimit t ktij procesi. sht interesant me kta pushtetart tan q e kan plot gojn demokraci nj njrn an, e nga ana tjetr i shkelin t drejtat e njeriut dhe e diskriminojn shumicn e popullats, apo si po thon tani komunitetin musliman. Diskriminim m t madh nuk ka se sa, me ja ndrprer nj vajze vijimin e shkollimit n shkoll publike vetm pse e mban shamin! Disa thon ferexhe, a thua nuk din t bjn dallimin mes shamis dhe ferexhes, apo nuk duan ta din. Ferexhja sht eliminuar n vitin 1948, at e mbaj n mend edhe un. Pr mua sht e habitshme q askush nuk reagon pr femrat q vallzojn dhe kndojn rrugve e shesheve gjysmlakuriq, ndrsa reagojn pr nj vajz q v shami n kok?! A thua cila sht normale dhe morale. Sa i prket edukats fetare n shkolla, po t kishte edukat fetare nuk do t kishim gjendjen q e kemi. Ne jemi dshmitar n at q po e inizojn mediat elektronike npr shkolla, e sidomos mbrapa shkollave, se sa tmerr duken shpricat q rinia jon merr drog, pin alkool, merren me prostitucion, mbajn arm t ftohta dhe pijn duhan, e q kohve t fundit pirja e duhanit npr institucione sht e ndaluar edhe me ligj. Kur e them kt kam parasysh se, Medreseja sht hapur n vitin 1951 si e Ult, e nga viti 1962 si e Mesme, aty asnjher nuk ka patur kso pamje tmerruese, aty as
nuk ofendohen e as nuk fyhen msimdhnsit si n shkolla tjera. Un e kam ende n krye dhimbjen q e kam ndie para disa viteve kur dgjova n lajme se sht rrahur arsimtari n njrn prej shkollave t Mesme publike n Kosov. Se si sht e mundur q nxnsi me ngrit dor n at q e mson! E s fundi edhe deklarata e presidentes Jahjaga sht irituese pr besimtart e besimit islam, e cila thot prerazi se shamia nuk do t lejohet kurr, se Kosova sht shtet laik! Presidentja, nse e ndien veten presidente e t gjithve, ather ajo duhet ti konsideroj ato si bija t veta, a thua a do ti largonte bijat e veta nga shkolla?! sht interesante t prmendet se si pushtetart tan jan aq t padrejt ndaj fes islame, sa q kt nuk e shprehin ndaj t tjerve. Un kam par thuajse t gjith n mesha n kishn katolike pr krishtlindje ose pr pashkt, kurse npr xhamia nuk i kam par! Ministri q e ka dhn urdhrin administrativ q vazhdon ende t zbatohet, n t njjtn koh, ai i ka paguar pagat e priftrinjve ortodoks q i msojn fmijt npr shkolla. D.K.: A ndiheni krenar pr profesionin q patt dhe pr rrugn e jets q ju zgjodht? Nuk di si t e shprehi krenarin time madhshtore pr profesionin q e kam zgjedhur. Pr hir t modestis, kt do ta dshmonin m mir ish nxnsit e mi, e q tani, ata jan kuadr i vyeshm kudo npr institucionet tona fetare e m gjr. E kam prmendur edhe nj her n nj intervist t zotri Rexhep Sums kryeredaktor i Dituris Islame , ku ndr t tjera kam prmendur se pr 32 vite si msimdhns kam humbur vetm tri or, por duke ia br me dije se pr punt e mia personale, e jo pr ndonj pun zyrtare, apo rast t smundjes. Un kam llogaritur se nj or e imja sht s paku 35-s or, ngase do nxnsit ia kam humbur nj or. Knaqsia ime ka qen kur e kam marr ditarin dhe kam shkuar n klas. D.K.: Pr n fund, nj mesazh pr nxnsit e Medreses dhe pr t gjith lexuesit e revists son. Mesazhi im pr nxnsit sht t mos u shkoj koha kot, por ta shfrytzojn at maksimalisht. Ktu, dua tua prcjell nj porosi t ish kryetarit t Bashksis Islame, Haxhi Mustaf ef. Canhasi, i cili na pat thn neve kur ishim nxns n vitin 1962, gjat nj vizite q i bri Medreses: Mos e humbni kohn, se do gj kompensohet, apo do gj q t mungon del n pazar e blen at prve kohs, at nuk mund ta gjesh askund pr ta bler. intervistuan: Arti Mahalla&Hajrullah Kerolli 13/1
12
ALLAHUN
ecili besimtar q beson Allahun duhet ta dij rndsin e ksaj jete. Duhet ta dij q Allahu i Lavdruar dhe i Lartsuar qoft, nuk na ka dhuruar koh dhe momente t pavlefshme n kt jet. Allahu xh.sh. nuk dshiron q ne thjesht ti shfrytzojm begatit e ksaj dynjaje. Allahu ka krijuar pr ne nj bot fisnike dhe t bukur, kshtu q, mund ta zbukurosh jetn tnde prmes nnshtrimit ndaj Allahut, mund ta zbukurosh jetn tnde prmes dashuris pr At q ta ka dhuruar jetn. Andaj, kt mund ta bsh prmes angazhimit me t cilin Allahu sht i knaqur. Prandaj pr shkak t mirsive t Allahut mbi robin sht Ai i Cili na frymzon ta shfrytzojm jetn n mnyrn e duhur. Na frymzon drejt shfrytzimit t momenteve dhe orve ashtu si duhet dhe pr kt shfrytzimi i jets n pun t dobishme sht nj mall fitimprurs me t cilin njeriu mund t bhet nga njerzit, t cilt i jan afruar afr Allahut. Vall, sa dit na shkojn e zemrat tona largohen nga Zoti i tyre dhe sa jan nett q zemrat jan tjetrsuar-larguar nga Krijuesi i tyre? Kur nj njeri i ka t mbushura ort dhe momentet e tij me pun t mira, atij nuk do ti kaloj asnj or n dit dhe asnj or gjat nats e q nuk do ta falnderoj dhe prmend Allahun. Allahu ka zbritur te ne Kuranin fisnik dhe ka drguar pejgamber pr ti bindur njerzit q ti nnshtrohen Allahut, Zotit t njerzve dhe xhinve. Na kan msuar se nata dhe dita e besimtarit duhet t jen udhtim drejt knaqsis dhe bindjes ndaj Allahut. Me t vrtet nj nga punt m t mira q do t veproj njeriu n kt dunja sht prmendja e Allahut. Pejgamberi a.s. n nj udhtim u tha shokve t tij: Muferridunt i kaluan t gjith. Sahabt e pyetn kush jan Muferridunt o i Drguar i Allahut? Ai
tha: Ata burra dhe gra t cilt e prmendin Allahun xh.sh. shum. Jan ata zemrat e t cilve jan ngjallur nga prmendja e Tij dhe falnderimi i Tij duke shpresuar dhe dshiruar mshirn dhe xhenetin e Tij. Allahu xh.sh. thot n nj ajet: O ju q besuat, prkujtoni Allahun sa m shpesh dhe madhrojeni At mngjes dhe mbrmje. (Ahzab, 41, 42) A nuk e dini se, nse prmendni Allahun, Ai do tju prmend juve? Dhe nse ju e kujtoni At n vetn tuaj, ather Ai ju kujton n Vetn e Tij. Dhe nse e prmendni Allahun n mexhlise, (takime) ather Allahu i Lartsuar do tju prmend n nj grupim edhe m t bukur. Prkujtoje Allahun sa m shpesh q t mund ti arrish ata t cilt t kan tejkaluar! Mrgim Shala 13/1
13
NNA
sht nat dhe bie shi. Kam ndezur nj qiri e tymi i tij shpesh m bie drejt e n fytyr. Shiu prplaset fort n dritare dhe melodia e tij przihet me melodin e kngs duke m shtyr thell n mendime. Nn dritn e ktij qiriu t vogl q pak nga pak shuhet, po shkruaj pak fjal pr krijesn m t bukur e m t dashur n bot. Pr personin m t mrekullueshm. Pr NNN. Pr at, e cila brenda meje jeton si nj mbretresh. Kudo q shkoj i kujtoj fjalt e saj. Kudo m shfaqet fytyra e saj me ata dy sy t shndritshm qiellor q ndriojn si shklqimi i diellit n nj dit t freskt pranvere. Dal t shikoj pran dritares dhe me gisht shkruaj emrin e saj n t. Ashtu duke shikuar fillova tia bja disa pyetje vetes. Prse vall shum gjrave e shum njerzve nuk ua dim vlern sa i kemi pran?! Prse mos ta bjm nnn ton njeriun m t lumtur n bot?! Prse mos ta bjm t ndihet krenare pr ne?! Lott m rrshqasin nga syt. Shkronjat i shkruaja shtrembr e dora m dridhej. Shkrimin tim nuk e kuptoja! M dhembte shpirti pr shum gjra q i kisha br, e pr shum t tjera q nuk i kam br. Shkenca ka zbuluar ilae pr shum smundje, por pr shpirtin asnj! Por, edhe t zbulonin, un e di se nuk do t kishin efekt, sepse ilai i vetm i shpirtit tim, je ti nna ime e muar dhe buzqeshja jote. Seide Hoti 11/4
Vetbesimi, gjja themelore pr njeriun q t ket sukses n tejkalimin e barrierave t krijuara nga rrethanat pr nj shtje t caktuar. sht nj cilsi q duhet ta ket do njeri, i cili sadopak n mendjen e tij ka pr qllim t ket sukses n ndonj pun apo drejtim. Qllimi, synimi, ideali i njeriut sht ai q m s shumti dmtohet nga mungesa e ksaj cilsie. Un mundem sht fraza q duhet mishruar jeta jon me t. Mungesa e ksaj fraze sht barriera e par dhe m e madhe q shkakton stagnimin, molisjen, zbehjen e mundsis pr t pasur suksese n ndonj gj. -Kur flasim pr vetbesimin, kemi pr qllim at n mas t caktuar, duke mos kaluar n t tepruar. Vetbesimi n mas t tepruar sht rreziku m i madh q na kanoset. Pra, kjo veti e mir n parim, mund t shndrrohet leht n veti, cilsi tjera, t cilat nuk prkojn me natyrshmrin e njeriut, si jan mburrja dhe mendjemadhsia. Pse mos t bhemi shembull praktik i vetbesimit?! Pse mos t jemi ata ndaj t cilve drejtohet gishti, kur sht fjala pr suksesin?! Pse jo kur NE MUNDEMI?! Qendrim Cakaj 13/1
VETBESIMI
E zhytur n mendime, nuk di kujt ti drejtohem, shikoj flett e bardha e sdi far t shkruaj. Deri kur me ket padituri?! Kur shoh njerz q vrasin kohn! Dua dielli t rrezoj e t bhet jeta nur, drit e syve tmi! Dua t shkruaj q midis rreshtave t kem lulen e drits. Nse nuk do me gjeni n mesin e ktyre rreshtave, ather sdo m gjeni as aty ku isha. Dua t jetoj e t bhem nj engjll q nga qielli t lshoj lot, t jetoj dhe ta falnderoj Krijuesin tim. Por, nuk dua t harroj q vdekjen e kam pran. Dua obligimet e Zotit ti zbatoj dhe t kem zemrn e mbushur me plot iman, e jo ti l anash e t them: T lutem Zot kthem, ku mbeta t filloj! Ardiana Llugiqi 13/2
Pres prgjigje
14
Pse nuk falesh kur e di se Allahu i Madhruar t urdhron ta falesh namazin? Pse nuk falesh kur e di se namazi ishte porosia e fundit e Muhamedit, lavdia dhe paqja e Allahut qofshin mbi t, para vdekjes s tij?
Pse nuk falesh kur e di se ai q nuk e fal namazin ka br mkat t madh? Pse nuk falesh kur e di se namazi i lan gjynahet? Pse nuk falesh kur e di se prkujdesja pr namaz sht rruga pr t hyr n Xhenet?
TROKAS POR...
Pse nuk falesh kur e di se namazi sht gjja e par nga veprat pr t ciln do t japsh llogari Ditn e Kiametit? Rijad Jaha 10/1
Mijra arsye pr nj jet. N miliona gjra, krkoj nj der. Qndroj para saj e shtangur, e ngrir... Ndjej sikur humb shikimin, dgjimin, t folurit vetm mendoj. Thellohem n veten time dhe sdi far t bj! Krkoj t hapej ajo der para meje, por kot. T dridhura ma kapluan zemrn time t vockl! Derdha lot nga syt q nuk i ndjeja. Trokita, por se hapi askush! E djegur edhe e harruar thash n vete! Askush nuk m mbeti t m hap nj der! Hapu der! Liromi rrugt! Sikur dera mu prgjigj: Kam humbur fuqin, jam plakur... Kuptova se qndroj n dern e humbur! Ah, sa u friksova, sikur toka u rrotullua nn mua. Me vrap u afrova, provova ta hap dern, sikur mu prgjigj: Kalo, por udi, dera nuk u hap! Fillova t brtas, t trokas... U ndjeva si m e palumtura, e pashpresa n kt bot. Sikur nuk doja t ngrihesha nga toka! Pr nj moment pash sikur para meje u shfaq nj binar dhe njerz q prisnin nj tren. Treni erdhi dhe dera u hap vetvetiu. U ktheva dhe un n vetn time. E kuptova se Allahu nuk mbyll nj der pa hapur nj tjetr. Djellza Beqiri X/3
15
TRE
N
MINISTRAT
j dit nj mbret i thirri tre ministrat e tij dhe krkoi q secili prej tyre t marr nj shport dhe t shkoj n kopsht te pallati pr ta mbushur prplot me gjra t mira nga frutat e ndryshme q kishte aty. Po ashtu krkoi prej tyre q t mos krkojn ndihmn e askujt n kt detyr dhe nuk duhet t ndihmohen me njri-tjetrin. Ministrat shprehn habi me krkesn e mbretit, por megjithat morn secili prej tyre nga nj shport dhe shkuan n kopsht.
Ministri i par jetoi mir dhe prballoi tre muajt duke ngrn frutat e mira q kishte mbledhur. Ministri i dyt, jetoi tre muaj duke qen n gjendje t vshtir, pasi q detyrohej t hante vetm frutat e pjekura, t cilat nuk i mjaftonin sa duhet pr jet. Kurse ministri i tret vdiq nga uria q n muajin e par, pasi q nuk kishte asgj me vete pos barishteve dhe gjetheve. Pra, pyesni veten, cilit lloj t njerzve u takoni? Ju tani jeni n kopshtin e bots, jeni t lir t grumbulloni vepra t mira ose t liga, por nesr kur urdhri i Mbretit t mbretrve t jet q ju t burgoseni n varrin e errt dhe t ngusht t toks, aty ku do t jeni vetm, far mendoni se do t ju sjell dobi pos veprave tuaja t mira q keni br n kt bot?
Ministri i par, pr t knaqur mbretin, mblodhi t gjitha frutat e mira duke zgjedhur lloje t ndryshme dhe e mbushi shportn plot. Ministri i dyt ishte i bindur se mbreti nuk ka nevoj pr kto fruta pr veten e tij dhe se ai nuk do ti shikoj frutat, andaj filloi t mbledh frute si i vinte m leht, disa t pjekura e disa t kalbura deri sa e mbushi Kujdes! shportn ashtu si ishin marr vesh. Ministri i tret Imagjino sikur sot t jet dita e fundit e mbetur nuk besoj fare se mbreti do t interesohej n prmpr ty n kt bot, far do t punoje q nesr n bajtjen e shports, prandaj e mbushi at me babotn tjetr ti mbushsh duart me begatit e Ahiretrishte dhe gjethe pemsh ashtu si i vinte m leht. Ditn tjetr, mbreti urdhroi t vijn ministrat me it? Vepro sot, sepse nesr sht von t pendohesh! shportat e tyre dhe at far kishin mbledhur. Kur Lavdim Grguri 12/1 ministrat u takuan me mbretin, ai urdhroi ushtart t marrin t tre ministrat dhe ti drgojn n nj burg t largt pr tre muaj, do njrin prej tyre ve e ve me shportat q kishin, ku nuk do t mund ti arrinte askush dhe po ashtu i ndaloi ata nga do ushqim tjetr, pos asaj q kishin n shportat e tyre.
16
LUMTURI
1. ka ka kaluar, ka mbaruar
Kujtimi i s kaluars dhe ndikimi nga t kujtuarit e saj, e edhe pikllimi pr fatkeqsit e saj, sht marrzi dhe budallallk, e gjithashtu edhe vrasje e vullnetit dhe shkatrrim i jets q tani e jeton. A mos ndoshta dshiron q lumin ta kthesh n burim, apo diellin n vendlindjen e tij, apo fmijn n barkun e nns, apo lotin n sy?! T lexuarit n librin e kujtimeve t s tashmes, shqyerje e mundit, eksplodim i astit t tanishm. Ai q kthehet n t kaluarn i ngjason atij i cili bluan miellin, e ai n esenc sht i bluar, apo ai q e sharron tallashin e drurit. Q moti kan thn pr ata q e qajn t kaluarn: Nuk nxirren t vdekurit nga varret e tyre. Njerzit nuk shkojn prpara e as q kthehen prapa, ngase era prpara shkon, uji prpara zbret, karvani prpara ec, andaj mos e kundrshto zakonin e jets.
TRI SHKAQE PR
Butsia sht stoli pr gjithka. Ajo i largon t gjitha brengat. Mnyra e but e biseds, buzqeshja e sinqert kur sht e vshtir dhe nj fjal e bukur, t gjitha kto jan petk i t lumturve. Kto jan edhe virtyte t besimtarit t mir, i cili sht sikur bleta. Ajo ushqehet me gjrat m t mira, prodhon gjn m t mire dhe kur ulet n nj lule, nuk e dmton at, sepse Allahu i bekon ata q jan t but dhe t kujdesshm, e jo ata q jan t vrazhd dhe t dhunshm. Kshtu ka njerz pr shkak t t cilve zemrat frgllojn, shpirtrat mahniten dhe shikimet zbuten, ngase njerzit e till n mesin ton jan t plqyer. Fjalt e tyre jan t mira qoft kur na japin ose na marrin di, qoft kur shesin apo blejn, vijn apo shkojn. Arritja e miqsis me t vrtet sht mjeshtri q e njohin njerzit fisnik dhe bamirs. Ata jan t rrethuar gjithnj me grupe miqsh. Kudo q jan t pranishm n shoqri ndjehet hare dhe gzim. Nse mungojn, t tjert pyesin dhe luten pr ta. Kta njerz e kan nj parim etik i cili thot: T keqen ktheje me t mir, ndrsa armiku yt befas do t bhet shok i ngusht (En-Nahl: 97) Para emocioneve t tyre t ngrohta, mirsis s sinqert dhe faljes, shkrihet urrejtja. Ata harrojn t keqen, por e kujtojn t mirn. Qortimet dhe fjalt e ndyta nuk i marrin me zemr, por lejojn q jehona e tyre t tretet n largsi pa kthim. Njerzit jan t sigurt dhe t qet prej tyre. Mysliman sht ai nga gjuha dhe dora e t cilit jan t sigurt myslimant tjer. Besimtar sht ai nga i cili sht e sigurt pasuria dhe jeta e njerzve t tjer.(Hadith) Kta njerz i pret shprblimi i paqes s menjhershme, i qetsis dhe i mendjes s qet. Po ashtu i pret shprblimi i madh trupor dhe shpirtror n afrsi t Zotit q fal shum, n xhenete dhe lumenj. Vrtet, besimtart e devotshm do t jen n kopshte t Xhenetit, ku rrjedhin lumenjt, tek nj Sundues i Plotfuqishm. (El Kamer: 54,55) Dijetar Guri / Hajrullah Kerolli 13/1
Pjes t shkputura nga librat Mos u dshpro dhe Tridhjet shkaqe pr lumturi nga AidEl-Karni
Njeriu i ditur dhe i menur di ta shndrroj humbjen n fitore, gjersa i padituri nga nj fatkeqsi i bn dy. I Drguari a.s., ishte i dbuar nga Meka, andaj u vendos n Medine dhe n t formoi nj shtet, pr t cilin kan dgjuar t gjith historiant e bots. Ahmed ibni Hambeli sht burgosur dhe sht rrahur me kamxhik, por pastaj u b imam i tr myslimanve. IbnTejmije sht burgosur, por pastaj u b dijetar i shquar. Sarhasi sht burgosur n fund t nj pusi, por nga aty ka dalur me njzet vllime mbi Fikhun. Kur t vij ndonj fatkeqsi, shiko andej nga mund t vij shptimi. Kur dikush t ofron nj got lng limoni, hidh n t sheqer. Nse dikush t dhuron nj gjarpr, shfrytzoje lkurn e tij t muar, kurse pjesn tjetr lre. Nse t kafshon akrepi, dije se kafshimi i tij sht mbrojtje pr trupin tnd nga helmi i gjarprit. Mund t mos doni dika, ndrsa ajo sht m e mir pr ju (El-Bekare: 216) N nj burg ndodheshin dy poet t dnuar me vdekje, njri optimist, ndrsa tjetri pesimist. Para daljes para xhelatit, shikuan n dritaren e burgut. Optimisti e drejtoi shikimin kah qielli e yjet dhe buzqeshi. Tjetri shikoi baltn n rrugicn afr burgut, kurse fytyrn ia njomn lott. Mendo pr kta dy njerz dhe dije se e keqja nuk sht e prhershme, ndrsa e mira sht e till.
17
udi si nj shum t hollash duket aq e madhe kur e japim n xhami dhe aq e vogl kur e shpenzojm n tregti. udi sa t gjata jan dy or t kaluara n xhami e sa t shkurtra jan kur shohim ndonj film. udi sa vshtir sht t kujtojm dika kur lutemi dhe nuk kemi aspak vshtirsi pr t menduar gjra, q duhet ti themi shokut, thjesht pr muhabet e pr t shtyr kohn. udi si gzohemi kur loja e futbollit zgjatet pr disa or dhe ankohemi kur Taravija gjat Ramazanit sht m e gjat se zakonisht. udi sa rnd sht pr t lexuar nj ajet n Kuran dhe sa leht sht t lexohen disa gazeta apo revista rresht, brenda dits. udi si njerzit duan t ulen n vendet e para n ndonj loj apo shfaqje, dhe shtyhen t mbeten n rreshtat e fundit n xhami, me qllim q t largohen sa m shpejt. udi si na nevojiten 2-3 jav koh pr t programuar ndonj takim apo msim n xhami, ndrsa pr gjra t tjera e ndrrojm orarin pa vshtirsi, qoft edhe n astin e fundit. udi sa rnd sht pr njerzit t msojn nj ligjrat aq mir sa pr tua treguar edhe t tjerve, dhe sa leht u vjen ti kuptojn dhe ti prsrisin thashethemet. UDI... APO JO ?! Benjamin Emini 12 /1
SA UDI!
MOS HARRO
Allahun, Ai t ka krijuar Islamin me kt fe, je i shptuar Muhamedin, rrugs s tij pr t shkuar! Veten tnde, rrugn e drejt mos e lsho, Familjen, kshillat nga ajo mos i harro! Shokun e mir, n pun t mira t ka drejtuar Shokun jo t mir edhe nga ai ke msuar. Prindrit e dyt, errsirn e jets ta kan ndriuar, Shoqrin e sinqert, n dua pr ti kujtuar. Mos harro Mkatet, nxito t pendohesh! Pendimin, nga ai t prmirsohesh, Vdekjen, q do t ndaj nga kjo bot, Varrin, pr errsirn e s cilit nuk dyshohet dot, Ditn e gjykimit, kur para Zotit do t japsh llogari, MOS HARRO ALLAHUN, AI NUK T HARRON TY!
18
h, sillem vrdall n rrugt e baltosura n mesin e mjegulls, e cila prplaset me fytyrn time sikurse anija me valt e detit.
I HUMBURI
Anije, gjendja e s cils prkon me brendsin time t brisht, posht-lart, para-mbrapa. Mirpo, ajo se far e dallon brendsin time me anijen, sht kapiteni, i cili e drejton n qllimin e saj pavarsisht se far prballon gjat kalimit t saj n det. Mua m mungon nj i till. M mungon kapiteni pa t cilin jam i zymt. Frymarrjet e mia bhen t vshtira, e m t vshtira. Shtrngimi q ma kaplon gjoksin, ngjason me shtrngimin e duarve t dy t dashuruarve, burim i t cilit shtrngim sht dashuria e madhe e tyre. Por, far e bn shtrngimin e gjoksit tim t jet aq i pamshir, aq i vrazhdt, hakmarrs. Prse?! Pa prit pak! Anija e cila arriti synimin e vet, direktivat i morri nga piknisja. Po un?! Tik-taket e fuqishme dhe t shpejta t zemrs sime, q duket se kan marr rrugn pr t dal nga vatra e saj. sht ndjenj e re, e panjohur pr mua,ndoshta pse sht hera e para q dgjoj zemrn time t thot di. Dhe, ajo e tha. Zemra rnkoi duke thn; Islami. Urraaa, u gjet kapiteni, mjaftonte njher ta dgjoja zemrn pr t kuptuar se m mungonte. QendrimCakaj 13/1
Prse fytyrat e fmijve t lahen me lot do dit?! Prse nnat t vajtojn pr fatin e tyre?! Prse t dgjohen krismat e armve n do koh?! Prse t ket dhun e varfri n mesin ton?! O ZOT! A thua pse ka njerz aq mizor?! Apo, pr t arritur qllime, smrziten pr fatin ton. Prse vrapojn pas gjrave q nj dit do ti braktisin?! Prse sjellin rregullime n kt tok, kur Allahu krijoi do t mir n kt bot?! Ah, sikur t mund t bja dika pr tr kto dukuri.. Sa do t doja q nj dit t shoh vetm fytyra t buzqeshura! T mos shoh fmij q bredhin rrugve pa streh, T mos ket t till, ulur npr qoshe, duke pritur tu dal ndokush pr ndihm! Sa do t doja q do dhun t zvendsohet me mirsi... Blerta Brahimi 11/4
19
MBULESA IME
Shum njerz gabojn, se fare pak mendojn. fundin se kujtojn. Sa e sa gjykime pr mbulesn q n kok mbaj. Pse zemrat e ngurta nuk gjykojn drejt Vall a un kam faj?! Nj mbules e art, nj mbules plot vler, nj mbules e vlefshme, q m jep shum nder. Hykmete Rexha 12/3 Urdhrin e Allahut prbuzin,
MUHAMEDI A.S.
Errsir ishte kudo Injoranc mbretronte Kishte humbur do arsye Bota dritn e krkonte N Mek, nkt vend t bekuar U lind i dashuri i Perndis Muhamedi i lavdruar Shptimtari i njerzis O Muhamed o i drguar Drit dhe mshir pr mbar njerzin Salavate duke tknduar Falnderojm Perndin Ti je drit q kurr nuk fikesh Flakadan - Udhzim hyjnor Nzemrat tona gjithmon rritesh Nty gjejm prehje prgjithmon Gjithmon ishe dhe do tmbetesh Ideal - Shembull pr ne Fjalt tua kurr nuk zbehen Deri sa tket jet mbi dhe. Arbnor Sinani 12/1
20
MEDRESE
Jan br nj vit q jam brenda teje. Aty ku fillova t msoj m shum pr jetn, msoj Kuranin dhe fen e vrtet. Aty msova ta shoh bukurin e ksaj bote. Thjesht, msova prse kam ardhur n kt bot! Epo, kjo nuk sht e gjitha, sepse vetm nj vit kalova aty. Dasht Zoti q edhe kto dy vite ti kaloj n mirsi! Kurr n jetn time sjam ndier kaq e lumtur, shoqrin q takova ktu dhe do gj t bukur. Po, po, ky sht rrisku im. Edhe kur vetmia t kaplon, e vetme nuk je. Zemra me pak z thrret, Medrese! Razije Isufi 11/4
T LUTEM TY
T falnderoj o Allah, pr do gj q m ke dhuruar, Jam mkatare e di, faljen tnde gjithmon kam dshiruar. Elhamdulilah me dije, mendjen ma ke ndriuar, N rrugn e drejt, vetm ti m ke udhzuar. T lutem m bj do dit m t prmirsuar, Ma hap zemrn, forcoma vullnetin, gjithnj pr t t adhuruar. Mshiroi prindrit e mi, jan ata q m kan edukuar Jam muslimane, pr kt ndihem e bekuar. Pr Muhamedin a.s, t falnderoj q e ke drguar, T lutem Ja Allah, na dhuro Xhennetin t gjithve t bashkuar! Medina Hoti 10/4
PAK
Pak qetsi n kt bot Duan t gjith njerzit sot. T gjith jemi n pritje t ndryshimit T ditve t lumtura mes njerzimit. Ndryshimi vjen nga vet ne Jemi e ardhmja, rini e re. Pak minuta, q n namaz harxhohen Jan m t vlefshme, se minutat q kot kalohen. Pr pak ajete kuranore q lexon Me mijra sevape ti fiton. Pr pak hapa drejt xhamis Afrohesh m shum drejt mirsis. Pakn jet pr tu penduar, Shumn jetn e amshueshme T jesh i shptuar. Ikballe Ilazi 11/3
1. Lutja e besimtarit pr vllain e tij mysliman n mos pranin e tij; 2. Lutja e atij q i sht br padrejtsi; 3. Lutja e udhtarit; 4. Lutja e agjruesit n kohn e iftarit dhe lutja e prijsit-imamit t drejt; 5. Lutja e atij q sht n vshtirsi; 6. Ai q e kalon natn i pastr (me abdest) duke e prmendur Allahun; 7.Lutja e atij q zgjohet nga gjumi; 8. Lutja e fmiut t sinqert pr prindrit e tij; 9.Lutja e atij q e prmend Allahun shum; 10.Duaja e atij q e do dhe e ka mshiruar Allahu. Brendona Gashi 13/2
21
KUR
Kur sht radha ime, q at vend ta vizitoj? Zemra t m gzohet , syri t m lotoj. Kur do t shoh nga afr , ah, moj Qabe e bekuar ! T m mbushet zemra plot jet, pr kt fe, pr Allahun e Madhruar. Kur do t nisem tek ti, e ti kthej shpinn ksaj bote? Ta braktis acarin e ksaj jete tek ti oj Qabe, nga ngrohtsia jote? Kur do t vrapoj n Safa e n Mrva? Kur do t bj dua n Arafat me plot gzim? Kur do t jem afr teje o vend i bekuar? Kur do ta vizitoj varrin e m t dashurit t Zotit tim? Shpresoj kjo dit t vie,
Nr. 35 / Dhjetor 2013
Dashuria, ngrohtsia dhe harmonia jan elemente kye q i nevojiten njeriut kur ndrron vend. Jan komponent q i mundsojn atij nj prshtatje m t shpejt me rrethin dhe vendin n prgjithsi. Kto i dhurohen do gjenerate q ia msyn Medreses Alauddin, shkoll q numron m shum se gjysm shekulli q nga themelimi i saj. Prandaj, edhe n kt vit gjenerata e sivjetshme prjetoi pritje t veant, prjetoi ndjenja t cilat u shprehn atyre nga nxnsit e klasave m t larta dhe kolektivi i shkolls n prgjithsi. Ishte organizimi i br n amfiteatrin e shkolls nga nxnsit, q prfshinte lexim nga Kurani, dialog, ilahi, ligjrata, e pjes tjera nga programi t cilat ngrthyen n vete emocione t paprshkrueshme. E tr kjo u b surpriz pr mikpritje vllazrore t klasave t dhjeta, t cilat nga sivjet u bn pjes e jona e pandashme. Drejtori i Medreses Bahri ef. Simnica n fjalimin e tij u shprehu mirseardhje gjenerats s re dhe u uroi atyre suksese prgjat shkollimit n kt vatr t shenjt. Ai u premtoi atyre se Medreseja pr ata do t jet shtpi e dyta dhe do t luaj rolin ky n edukimin e tyre. Prandaj, edhe nj her Medreseja dshmoi se sht servile ndaj nxnsve sa i prket dashuris dhe ngrohtsis, duke i br ata t pajisen jo vetm me nj shoqri t re, por me nj FAMILJE TE MADHE.
dasht Zoti t ma mundsoj! Pran teje t jem o vend i bekuar, me zemr Fuqiplotin ta falnderoj! Emine Tershani 12/3
22
Medreseja edhe kt vit festoi ditn e themlimit t saj. Kjo dit u manifestua me nj program modest prgatitur nga nxnsit e ksaj shkolle. N program morn pjes: drejtori, i gjith personeli edukativo arsimor si dhe nxnsit.
Pas leximit t bukur t nj pjese t Kuranit, nxnsve iu drejtua drejtori i shkolls Bahri ef. Simnica me nj fjal rasti, ku ndr t tjera prmendi kontributin dhe suksesin e madh q pati kjo shkoll prgjat puns s saj. Programi ishte mjaft i pasur, nj poezi dhe monolog t prgatitur nga vet nxnsit, ilahi t ndryshme nga kori i shkolls si dhe pjesa humoristike. T gjith pjesmarrsit u ndan t knaqur me kt organizim, duke shpresuar q aktivitetet e tilla nuk do t mungojn edhe n t ardhmen, gjithmon me suksese t mdha n kt tempull t dijes. Vesel Sylejmani 13/1
Edhe n kt vit traditn vazhduam, por m ndryshe nga vitet e tjera. Kt vit n prag t fests s Kurban Bajramit, medresantt u solidarizuan me familjet skamnore q edhe ata sado pak ti gzohen ksaj feste. Me datn 11.10.2013, dit e premte, kryesia e Shoqats s Nxnsve t Medreses s bashku me disa nga profesort, vizituan familjet skamnore. Vendet t cilat i vizituam ishin: lagjja e Kuvajtit n Komunn e Podujevs dhe lagjja e komunitetit RAE n Komunn e Fush-Kosovs. Edhe kt vit nxnsit treguan gatishmri pr t kontribuar sado pak, duke mos kursyer koh e as mund e q tani m ve e kemi br tradit. Vizituam pesdhjet familje, ku pr donjrn ndam nga nj paket me gjra ushqimore dhe mish t kurbanit. Nuk duhet ln pa e prmendur edhe kontributin e drejtoris s shkolls son, e cila doher ndihmon, prkrah dhe mbshtet do aktivitet q ndrmerr shoqata e nxnsve. T gjitha familjet q ne i vizituam na falnderuan. Shpresoj q pr kto familje t ket sa m shum t interesuar q tu sjellin sa do pak ngrohtsi. Fatime Islami 12/3
23
M 01.11.3013 kremtuam Ditn e shkolls, prvjetorin e 62 - t. Kt vit ishte pak m ndryshe se prvjetort tjer, sepse pikrisht n kt dit u promovua libri me titull: Jeto, mendo, ndrysho i nxnses son Anita Grguri. N kuadr t ktij manifestimi nxnset prgatitn nj program modest, t begatuar me ilahi, monologje e poezi.
PROMOVIM LIBRI
Vlerat e ktij tempulli jan t shumta, dita -dits shtohen, duke br kshtu q do gjenerat q del nga ajo t jet fitimtare ,sepse sht pikrisht ky vendi nga i cili donjri mson qllimin jetsor. Fillimisht fjaln e mori drejtori i shkolls Bahri ef. Simnica, i cili ishte m meritori pr kt manifestim duke uruar nxnset pr suksese t vazhdueshme. Uroj nxnsen pr punn e br dhe shum suksese tjera. Uroj dhe porositi nxnset q t vazhdojn me shkrime, sepse fjala e shkruar sht ajo q nuk vdes kurr, dhe ndr tjera premtoi se prkrahjen do ta ken t gjith, andaj ne u jemi prher mirnjohs e q prkrahja dhe mbshtetja n krkesat tona nuk mungoi asnjher. Fjaln e morn edhe lektori ,Besnik Jaha dhe redaktori prof. Fadil Hasani. N kt rast nuk munguan as fjalt falnderuese pr drejtorin dhe kolektivin e ksaj shkolle t z.Remzi Grgurit prindit t Anits. Mbetemi me shpres se do gjenerat q do t vij pas nesh, t jen prher t mira. Eliza Bublaku 13/2
Udhheqsit e Shoqats nga Medreseja e djemve dhe vajzave t shoqruar edhe nga kujdestarja e paraleles s vajzave Prof. Shah Memishi vizituan myftiun Mr.Naim ef. Ternava. Ata u pritn przemrsisht nga Myftiu dhe bashkpuntort e tij n Kryesin e Bashksis Islame n Prishtin. Me kt rast prfaqsuesit e shoqats uruan Myftiun pr rizgjedhjen e tij n krye t ktij institucioni, duke i dshiruar suksese t mtutjeshme. Ata gjithashtu e falnderuan ate pr kujdesin q Kryesia e Bashksis islame ka ndaj Medreses dhe sukseseve t saj. Nga ana e tij Myftiu Ternava shprehu mirnjohjen e tij pr kt vizit, e cila si tha ai, sht ndr m t veantat. Ai me nostalgji kujtoi kohn kur ishte si profesor n Medrese e pastaj edhe drejtor i saj, duke shtuar se Medreseja ka qen dhe do t jet prher nga prioritetet e Bashksis Islame. Ai uroi nxnsit pr punn e tyre dhe shprehu gatishmrin e tij pr tju prgjigjur krkesave t tyre n vazhdimsi. Festim Kerolli 13/1
24
A E DINI SE ?
2. Nse nj person flen m shum se q duhet, ai sht i dshpruar; 3. Nse nj person flet pak dhe shpejt, ai mban n vetvete sekrete; 4. Nse nj person s`mund t qaj, ai sht tip i dobt ; 5. Nse dikush ushqehet n mnyr t rregullt, ai sht i tensionuar; 6. Femrat i mbyllin syt gjat dits dy her m shum se meshkujt; 7. Femrat i pulpulisin qepallat tri her m shum se meshkujt;
Plaga q shkakton gjuha sht m e keqe se plaga e thiks. Aliu r.a. Nse brenda teje dgjon zrin qortues ndaj veprave dhe fjalve tua, ather dije se ti ende je gjall. Halid el-Bekr Sikur t paraqitej dituria n fotografi, do t ishte m e bukur sesa pamja e diellit dhe e hns. Ibni Kajim Mos e lejo asknd q fmijs tnd tia msoj suren el-Fatiha para teje, pr arsye se ai gjith jetn do t falet me t. -Ahmedel-Axhmi Bhuni si pema, t ciln njerzit e gjuajn me gur, ndrsa ajo ju lshon frute. Hasan el-Bena Dija sht pasaporta jon pr t ardhmen, sepse e nesrmja do t jet zotruesja e atyre, t cilt prgatiten pr t q sot. Malcolm X. Vesel Sylejmani 13/1
T MDHENJ
1. Nse nj person qesh shum madje edhe pr gjra t kota thell n vetvete, ai sht i vetmuar;
8. Nj studim i kohve t fundit ka arritur prfundimin se, nse shihni filma horror, mund t humbni pesh, nse shihni 90 minuta nj film horror, mund t digjni deri n 113 kalori; 9. Krmilli mund t flej deri n 3 vjet; 10. Delfini flen me njrin sy hapur; 11. Miza sheh rreth 100 imazhe brenda sekonds; 12. Kinezt i lshojn blett n lkurat e tyre,pr t mos u rrudhur.
Nr. 35 / Dhjetor 2013
25
URTSI
Durimi sht t harrosh ankesn; Nga shenjat e sprovimit t nj njeriu sht mos shikimi i t metave t veta; Ai q shijon mblsin e dijes, nuk duron dot t qndroj larg saj; Besimtari ka katr shenja; Fjalt e tij jan dhikr, heshtja e tij sht meditim, shikimi i tij n do gj sht msim dhe puna e tij sht mirsi; Prvoja edhe njeriun q e ke pran ta largon, ndrsa mendimi do t largt ta afron; I dituri kupton me fjal, i menuri kupton me shenja; Frika dhe shpresa jan dy frer q t ndalojn nga edukata e keqe; Mos u lodh t edukosh at q nuk edukohet dhe as t drejtosh at q sht e shtrembr;. O ti q shite gjithka pr higj, dhe q bleve higj me gjithka; Distancat e dynjas kalohen me kmb, ndrsa distancat e ahiretit kalohen me zemr; Nse frika banon n zemr, ather gjuha nuk do t flas prve atyre gjrave q i takojn; Thjeshtsia sht t pranosh t vrtetn prej kujtdo; Nuk ke nga jeta jote prve se nj frymmarrje t vetme, nse nuk e prdor n favorin tnd, mos e prdor kundr vetes tnde; Nuk ka hyr n zemrn time asgj e kot, qysh ditn q kam njohur Allahun; Shamia sht drit q nuk harxhohet, shtyll q nuk rrzohet dhe obligim q nuk zvendsohet; Jeta ska vler, nse njeriu zhvishet nga edukata, shija dhe respekti; do fillim ka mbarimin, do gj ka qllimin; Vetm dy lloje njerzish nuk zhduken nga kujtesa e jets ton, ata q na e dhan dorn n ditt e vshtira dhe ata q na lan vetm kur kishim nevoj; Miqt e vrtet jan si yjet,ndriojn zemrn ton, pikrisht ather kur errsira mbizotron m shum se kurr. T heqsh dor nuk do t thot gjithmon q je e dobt, ndonjher do t thot se je mjaftueshm i fort t lsh dika t largohet; Rndsia e njeriut nuk matet me vendin q ai z, por me boshllkun q ai le kur ikn; Vjen nj moment n jet dhe e kupton se kush ka rndsi, kush nuk ka pasur dhe kush nuk do t ket kurr.
Florentina Hasanaj & Florentina Sheqiri 12/3
nga fmijria ndrroja t ulesha n bankat shkollore t Medreses Alauddin, t msoja qoft edhe gjrat m t thjeshta. Mjafton q t filloj me emrin e Allahut, e ti prshndes profesort dhe motrat muslimane me prshndetjen m t ngroht islame Esselamualejkum ve rahmetullahi ve berekatuhu. Falnderimi i takon Allahut q ma mundsoi te jem edhe un nxnse e ksaj shkolle q e dshiroja aq shum. Ndihem e privilegjuar q i takoj ksaj shoqrie q e takova ktu e q jo rastsisht i quaj t zgjedhura nga Allahu xh.sh. Shpresoj me lejen e Allahut t luftojm pr dituri, ngase dituria sht dritare e hapur pr t gjith, me an t s cils njeriu njeh botn prreth. Fjalt jan t pakta e gjuha sht e varfr pr t prshkruar ndjenjn e t qenit nxnse e ksaj shkolle, sepse sht ndjenj q nuk mund t prshkruhet me pak fjal, por kur prjetohet qenka e pa prshkruar! Ti o Krijues i Gjithsis, q ma mundsove fjaln Tnde ta msoj! do dit e nat t falnderoj, nuk mjafton sa Ti e meriton. Fjala Jote madhshtore qetson zemrat e myslimanve. Ishte dhe do t mbetet, mbi jetn e ksaj bote. Rineta Nitaj: 10/4
NDRRA MU B REALITET
26
vall si po i shpenzon?
XHENETI
Duhet pun dhe durim, e jo t kalosh kohn pa menduar, por sekondat e jets ti shpenzosh, Allahun duke adhuruar. Ti thua se Xhenetin e dshiron, por me veprat e tua far tregon? Pendohu pr kohn e kaluar, ktheju Allahut t Lartsuar Veten tnde prmirsoje, e lidhjen me Allahun forcoje. T sht dhn Nj Jet, Nj mundsi, Se si e shpenzon, kt e zgjedh ti. Nse n Xhenet do i lumtur t shkosh, mos harro se pr T duhet t punosh! Rijad Jaha 10/1
Kalojn ditt me shpejtsi, jeta jote po shkurtohet. do dit e njjta histori, pritet nj dit q t pendohet. Vall mendon ti o njeri, se ke koh pr tu penduar? Kush t ka dhn garanci q je kaq i siguruar? Xheneti fitohet me vshtirsi, jo n dynja duke u argtuar. Se qejfi e rehatia bhen n shtpi, jo prgjat rrugs i hutuar. Kjo dynja sht kalimtare, nj dit prej saj ke pr tu larguar. Tek Allahu do t kthehesh i gzuar ose i piklluar. Ti e zgjedh sesi vepron, n kt dynja q shpejt kalon, ditt e jets tnde, e kohen se si e shpenzon.
27
Nj krijes e prsosur. Po Filloj me shpirtin, N trupin tim i vendosur. Dhe ti o zemra ime, Nj pjes pr vendime. E ti oj fytyra ime, Pr mua ke shum kuptime. Ti besosh Allahut, N mnyrn m t mir. Do t thot ti besosh Allahut, Me dshir dhe i lir. Eh i mjeri un, Sa vite m kaluan, Edhe sa do marr frym, Un n kt udhtim. E sa dielli kaloi mbi krye, E sa ret q kaluan me shi, E sa net t qeta me yje, Edhe hna bashk me ta. Qysh sjam ndalur pak t mendoj, Vetm pes minuta tia kushtoj, Kt liri q e gzoj, A thua vall kush ma dhuroi? Ai sht Allahu im, Q m sjell mua gzim, N vetmi dhe shoqri, Falnderimi i takon Atij.
Nr. 35 / Dhjetor 2013
VETJA IME
Po filloj me trupin,
28
KURIOZITETE PR
SIMETRI MATEMATIKORE
Vshtroni me vmendje t gjitha veprimet e mposhtme. T gjitha kan nj simetri q t bjn t mendosh!
MACET
1. Zemra e nj maceje rreh 110/140 her n minut 2. Macet jan aq fleksibl, sepse brinjt me kurrizin jan t lidhur me an t muskujve dhe jo vetm me ligamente. 3. Nj mace merr frym rreth 26 her n minut. 4. Shtylla kurrizore e maces sht nj mekanizm, q mund t sillet nga t gjitha ant si tek gjarpri. 5. Macet dhe t gjith gjitart kan vetm dy lloj grupe gjaku A dhe B. 6. Ato mund t shikojn shum mir me 1 t 6-tn e drits, krahasuar me at q i nevojitet njeriut. 7. Nj sy i tyre mund t shikoj deri n 250 ndrsa t dy shikojn deri n 180. 8. Ngjashmria mes maces dhe njeriut n shikim sht se t dy shikojn n mnyr binokulare (me t dy syt). 9. Macet nuk shikojn vetm bardh e zi si mendohej, ato mund t shikojn edhe jeshilen & blu-n. Mendohet se shikojn edhe t kuqen.
Nr. 35 / Dhjetor 2013
SUDUKU
10. Ato mund t dallojn format e objekteve si rrethore, katrore, drejtkndore, madje edhe nj form pjate nga ajo tredimensionale.
Lendrit Sahiti 12/1
29
T U RN I RI
N E
F UTBOLL
Nj pasdite t nxeht t gjith nxnsit vrapuan drejt fushs s futbollit. Pjesmarrja e tifozve ishte jashtzakonisht e madhe dhe secili shikues mundohej t gjente nj vend me t prshtatshm pr ti shikuar ndeshjet. N kt turnir morn pjes gjithsej 14 ekipe, dhe n xhiron e par pas hedhjes s shorteve u ballafaquan kto ekipe: XII-1 (ekipi i par) 5:0 XI-1 (ekipi i par) X-2 (ekipi i tret) 0:5 XII-1 (ekipi i dyt) XIII (ekipi i par) 4:1 X-1 (ekipi i dyt) X-1 (ekipi i par) 2:1 XII-2 (ekipi i dyt) XIII (ekipi i dyt) 7:2 X-2 (ekipi i par) XIII (ekipi i par) 9:1 X-2 (ekipi i dyt) XI (ekipi i par) 2:1 X-1 (ekipi i tret) Ndeshjet u prcolln gjithmon me brohoritje dhe duartrokitje t pareshtura t shikuesve. Pam shum lojra t bukura, pasime t shpejta dhe konkretizime t bukura, sikur t ishin ndeshje profesionale. Pas ktyre ndeshjeve t mrekullueshme u zhvillua xhiroja e dyt. Rezultatet e xhiros s dyt ishin: XIII (ekipi i dyt) 2:0 X-1 (ekipi i par) XIII (ekipi i par) 1-0 XII-2 (ekipi i par) XII-2 (ekipi i par) 0-2 XII-1 (ekipi i dyt) XII-2 (ekipi i par) Pa loj. Intensiteti i lojs gjithmon shkonte n rritje e sipr, ndrsa tifozt ishin shum kureshtar t dinin emrat e finalistve. Erdhi koha t zhvillohen gjysmfinalet, ku u ballafaquan kto ekipe: XIII (ekipi i dyt) 3-1 XII-1 (ekipi i par) XIII (ekipi i par) 4-1 XII-1 (ekipi i dyt) N ditn e premte pas ors s tret u zhvillua finalja e shum pritur ku do t luanin ekipet m t suksesshme t ktij turniri. Kjo loj u luajt n pranin e shum shikuesve, t cilt brohoritn pareshtur. Vlen t theksohet se n finale morn pjes dhe profesort, t cilt shikonin ndeshjen me shum interesim dhe vmendje. Finalja u zhvillua n mes t ekipit t par dhe t dyt, t vitit t katrt, ku prfundoj me rezultat: XIII (ekipi i par) 3:1 XIII (ekipi i dyt) Tre golashnuesit m t mir t ktij turniri ishin: Vesel Sylejmani, 9 Gola Halit Ismajli, 5 Gola Ardian Krasniqi, 4 Gola Adhurim Tolaj 13/1
30
31
32 hadith