14 lutego 2014 Numer 38

ISSN 2084-9117

Specjalny dodatek zdrowie Czytaj na str. 19-21

WWW.POZATORUN.PL

Sylwetka

projektowanie stron www reklama w Internecie

Da mi czerwon, chocia byem ksidzem

Ksidz z gm. Zawie Wielka po naboestwie zakada strj sportowy i gra w pik 4

Wywiad

Sopot gotowy na mistrzostwa wiata

m.dorywalski@goldendorf.pl

Z Pawem Fajdkiem rozmawiamy o strachu, presji faworyta i Halowych Mistrzostwach wiata 38 23

BEZPATNA GAZETA REGIONU TORUSKIEGO

Jestemy te na facebook.com/pozatorun

Urzd Gminy przygotowa rabaty dla rolnikw 10

Caa Polska walczy o ycie Maksymiliana 11

Gmina Chema *** Chema

W makijau, czy bez

Nie widzieli swoich twarzy. Syszeli tylko krzyki. Tamto zdarzenie sprzed lat wstrzsno Toruniem. Ojca, syna i crk oddzielay pomienie - potem pochony i nie wypuciy ju na wolno. Druhna Edyta z Papowa Toruskiego widziaa ich spopielone ciaa

Pjd w ogie.
7

Gmina bya stolic halowej odmiany hokeja na trawie 13

*** Gmina ubianka *** Gmina Lubicz ***

Straacy z Grbocina wzbogac si o kolejny nabytek 14 Artur Sidmiak Centrum Kultury

Aleksandrw Kujawski

Takich ferii nie ma w adnej gminie 18

*** Gmina Czernikowo

odwiedzi 16

2 POZA TORU,

14 lutego 2014

TORU, 3 - 4 MARCA 2014

FELIETON Polski bociek?
TOMASZ WICAWSKI

XXI FORUM GOSPODARCZE

WWW.FORUMGOSPODARCZE.PL

Red. Aleksandra Radzikowska czeka na informacje

Masz dla nas temat?

FELIETON
Wypucie Trynkiewicza luzem
RADOSAW RZESZOTEK

Kontakt pod numerem: 733 842 795

stopka redakcyjna

By 2001 rok. Z trudem wstawalimy po sylwestrowej imprezie. Nawet krople wody spywajce z kranu i uderzajce o zlew rozsadzay nam czaszk. Znw wujek Marian polewa do szklanek zamiast do kieliszkw. Za nowy, za pikniejszy, za bogatszy. Przeom wiekw. Wielu z nas wierzyo, e koniec wiata jest blisko. Pamitam jak dzi ten konkurs w Ga-Pa. Nie wygra, ale w drugim skoku zdeklasowa rywali. Przeskoczy star olimpijsk skoczni. Niemcy le zmierzyli mu skok. Jak to Niemcy, pomylaem. Przecie zwycizc musia by Schmitt. W Innsbrucku i Bischofshofen nie byo na niego silnych. Koalicja rywali z caego wiata nie moga uwierzy. Skd on jest? Z Polski? To ten kraj na Syberii? Wojciech Fortuna? Chyba wtedy pierwszy raz usyszaem to nazwisko. Ojciec musia mi wytumaczy, e w Sapporo wygra Igrzyska Olimpijskie. Przez tyle lat by jedynym Polakiem, ktremu odegrano Mazurka Dbrowskiego na najwaniejszej zimowej imprezie sportowej. Nie mg mi wytumaczy, jak to si stao, e facet, o ktrego suk-

cesach nie mogem wyczyta w ksikach nic, bo wygra tylko na igrzyskach, mg tego dokona. Ale przecie Maysz w 2001 roku by taki sam. Orze z wsami. Oszalelimy na punkcie skokw. Gociy w naszych domach w kady weekend. Czciej modlilimy si przed telewizorem ni w kociele. Wiedzielimy, e Adam kiedy odejdzie, ale nikt nie dopuszcza tego do gowy. Skoczy. Piknie, jak to on. Nie mg zej ze sceny pokonany. Wyroli mu nastpcy. Widzielimy, e Stoch bdzie czasami wygrywa. Mio do skokw dojrzaa. Ju nie oczekiwalimy, e co tydzie bdzie pierwszy. Docenilimy klas innych. Przeliczniki wiatru i belek zaczerniy rywalizacj. Nie zawsze wygrywa ten, kto jest najlepszy. Kilka dni temu w Soczi wygra mg tylko on. I zwyciy po raz drugi. Bo jest wiadom swojej wartoci i siy. I dumny. Czekamy na jego przelot przez nasze mieszkania, jak na boka na wiosn. I wcale nie jest to ujma. Bo to Polska. Wrd nas s ory, sokoy, herosy. Ale on moe by rwnie bokiem.

Trynkiewicz straszy zewszd. Jest wszdzie. Wcielone zo, ruszajca si wina, oddychajca mier, lk w kurtce z Ministerstwa Sprawiedliwoci. Boj si go, czy tylko nienawidz? Co powinienem zrobi, gdy przypadkowo spotkam go na zakupach? Zaliczam si do tych, ktrzy z rozkosz urzdziliby na nim licz? Czy te nale do mniejszoci, ktra zaczyna odczuwa al patrzc na zaszczute zwierz? Jeden zbrodniarz dziaa na wyobrani milionw. Wystarczyo go wypuci, aby okazao si, e ci wszyscy eleganccy ministrowie, ktrzy przez cae lata nie raczyli przewidzie, e kiedy taki Trynkiewicz wyjdzie, o sterowaniu pastwem nie mieli bladego pojcia. Ich obecne wcielenia graj w Sprawiedliwo. Tworz pozory kontrolowania niebezpiecznej jednostki i gotowi s budowa specjalne sanatoria, mnoy etaty, podrzuca dowody - generalnie raczej si kompromitowa. Panowie, nie warto tak si spala... Tego Trynkiewicza mo-

ecie w sumie wypuci u nas na wsi, pod Toruniem, Bydgoszcz, Sieradzem, Koszalinem albo wiebodzinem. Oczywicie, na wszelki wypadek wylijcie za nim dwch dobrych policjantw w nieoznakowanym radiowozie, eby nie zwia za daleko. A gdy chopaki ze wsi znajd Trynkiewicza, szybko bdzie po sprawie. Pasikowski zrobi kolejny dobry film o zabijaniu, wszyscy bd zadowoleni. Moe tym razem prezydent okae ask? Przecie mu si naley... wszyscy to w gbi duszy czujemy, cho niektrzy nie chc lub nie potrafi do tego si przyzna. Czy to le? Przecie wikszo z nas ma krgosup chrzecijaski, gdzie nauczaj oko za oko. Trynkiewicz nie jest ju grony, do mierci bdzie na celowniku. Kto go dopadnie albo wpadnie... Boj si, jak miliony ojcw, jemu podbnych. Skoro boimy si my, to dlaczego nie maj ba si tacy Trynkiewicze? S sprawy, ktrych si nie wybacza. Dlatego jestem za kar mierci.

Redakcja Poza Toru

Zotoria, ul. 8 marca 28 redakcja@pozatorun.pl

Wydawca

Goldendorf

Redaktor Naczelny Sekretarz Redakcji

Radosaw Rzeszotek goldendorf@goldendorf.com Agnieszka Korzeniewska (aga@ tylkotorun.pl) Tomasz Wicawski (GSM 535 405 385) Maciej Koprowicz, Marcin Tokarz

Dzia reportau

Dzia informacyjny

ukasz Piecyk, Jacek Laskowski, Aleksandra Radzikowska, Micha Ciechowski, Monika Olender

Dzia foto

Adam Zakrzewski Maciej Pagaa

E-wydanie:

ukasz Piecyk

REKLAMA

Aleksandra Grzegorzewska (GSM 512 202 240), Magorzata Kramarz (GSM 607 908 607), Karol Przybylski (GSM 665 169 292) Kinga Baranowska (GSM 796 302 471) reklama@pozatorun.pl

Skad

Studio Poza Toru

Druk:

Agora SA. Pia

Redakcja nie odpowiada za tre ogosze. Na podstawie art.25 ust. 1 pkt 1b ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych Agencja Public Relations Goldendorf zastrzega, e dalsze rozpowszechnianie materiaw opublikowanych w Poza Toru jest zabronione bez zgody wydawcy.

ISSN 2084-9117
***

3 POZA TORU, 14 lutego 2014

REKLAMA

4 POZA TORU, 14 lutego 2014

Da mi czerwon, chocia byem ksidzem

Niejednokrotnie zdarzao si, e musia zakada sutann na krtkie spodenki. Szybko zdejmowa korki do gry w pik, a za chwil bogosawi mod par
Tomasz Wicawski
Nie odstawia nogi w pojedynkach jeden na jednego. W nog nie graj miczaki. W klubowym stroju nie przypomina ksidza. Kiwa nie gorzej od swoich kolegw, a i pajczyn z okienka zdarzao mu si zerwa niejednym uderzeniem. Futbol i uel ma w sercu zaraz po Bogu. Wszyscy wiedz, e proboszcz ze Zejwsi Wielkiej najbardziej lubi gra w ataku. Trudno o lepszego diecezjalnego duszpasterza sportu ni ksidz Wojciech Murawski. Duch rywalizacji nie jest mu obcy. Mao jest kapanw, ktrzy maj za sob wystpy w trzeciej lidze. - Od maego chciaem by sportowcem opowiada proboszcz parafii w. Stanisawa Kostki w Zejwsi Wielkiej. - Kontuzje troch wstrzymay mi karier. Przerabiaem kilka dyscyplin od piki nonej po speedrower. Rodzice zabronili mi myle o karierze ulowca, bo wujek mia powany wypadek, ale na mecze toruskich Aniow zdarzao si, e uciekaem nawet z seminarium. Pasja do sportu nie przeszkadza ks. Murawskiemu w posudze kapaskiej. W czasie swojej drogi duszpasterskiej trafia na wyrozumiaych przeoonych. Zawsze pamita jednak o tym, e msza wita jest w niedziel najwaniejsza.

REGION

Grom z jasnego nieba

- Czasami trzeba zaatwi jakie zastpstwo mieje si duszpasterz sportu. Nigdy jednak nie byo tak, e pastwo modzi czekali w kociele, a ja graem mecz. Raz spieszyem si na jaki lub, ale go nie celebrujc, i wracajc ze spotkania utknem maluchem w rowie. Ludzie s jednak yczliwi. Mija mnie nieznany mczyzna. Nawet nie zapyta o co chodzi. Zaczepi moje auto i wycign je na drog. Na uroczysto oczywicie nie zdyem. Goli nie strzela seriami, ale bramkarze w niszych ligach wiedzieli, e jest w stanie strzeli bramk z poowy boiska. Najczciej dogrywa jednak z zegarmistrzowsk precyzj kolegom. - Chwil po ukoczeniu seminarium zostaem skierowany na parafi do Wicborka wspomina kapan. - Tam uczyem religii w miejscowej szkole. Traf chcia, e dyrektor placwki by trenerem druyny seniorw miejscowego Gromu. Od sowa do sowa jako tak si zgadalimy, e te troch kopi. Zaprosili mnie na trening. Nie byo taryfy ulgowej. Nie wychodziem w pierwszej jedenastce tylko dlatego, e byem ksidzem. Par siatek zaoyem, a druyna o may wos nie awansowaa o jedn klas rozgrywkow. Dobr mielimy pak do grania. Pikarzy transferuje si do innych zespow, a ksia s zaleni od decyzji kurii. Czy chcia czy nie chcia, ksidz Murawski musia przenie si do Lborka, a pniej do Tucholi. - W Tucholance zostaem na jaki czas nawet kapitanem mieje si ks. Wojciech Murawski. - Tylko rok byem jednak kapanem w tamtejszej parafii. Wyniki mielimy nieszczeglne. Zdarzyo si jednak, e Olimpi Grudzidz rozkopalimy 5-0. Pamitam jednak jak dzi, jak jeszcze w seminarium rywalizowalimy z klerykami z Gdaska. W Pelpinie przywizywalimy spor wag do tej, byo nie byo prestiowej, rywalizacji. Nikt nie odstawia nogi, a wyniki byy rne. Wspominam bardzo mio tamte czasy. Ksidz si mieje, e kiedy modziey nie mona byo do zachodu soca zgoni z boiska. Si musieli to latem robi rodzice. Dzi tylu chtnych nie ma. Orliki czsto wiec pustkami. A kiedy midzy trzepakami si grao. Nie zawsze nawet pika bya. - Spotykamy si obecnie z innymi ksimi na sali w Brchnowie mwi proboszcz ze Zejwsi Wielkiej. - Wiadomo jednak, jak to jest. Przyjdzie nas szeciu czy siedmiu i co to za gra. Koledzy dojedaj jednak w miar moliwoci. Tego czy tamtego jednak co chwil co boli albo raptem na mnstwo obowizkw w parafii.

Lepszy Real ni Barca

Nie oznacza to jednak, e wyzwa sportowych amator piki nonej z podtoruskiej wsi nie ma. S przecie Mistrzostwa Polski Ksiy w Halowej Pice Nonej. - Kilka lat temu udao si nam nawet zaj miejsce na podium w tych zawodach pokazuje z dum puchar ks. Murawski. - Teraz nie mamy tak silnego zespou. Trzeba to dobrze poustawia, eby wstydu nie przynie. Najtrudniej znale klasowego bramkarza. Diecezje z poudnia Polski maj lepsze skady. Nie poddajemy si jednak i walczymy dalej. Wida zadowolenie na twarzy proboszcza, gdy mwimy o zwycistwie nad diecezj bydgosk. Takie mecz te maj swoj tradycj. Wynikiem 5-1 mona si pochwali. Kapan ze Zejwsi Wielkiej nie ma ulubionego klubu, ale Lig Mistrzw z chci oglda. - Jak tylko czas pozwala, to siadam przed telewizorem opowiada w rozmowie z Poza Toru. - Do Barcelony si zniechciem. Moe dlatego, e wszyscy si tym zespoem tak zachwycali. Wol Real Madryt. Kiedy trzymaem kciuki za Manchester United w lidze angielskiej, ale obecnie straszny piach graj. W pucharach kibicuj wszystkim polskim druynom. Chciabym, eby toruska Elana miaa troch lepszy zesp, ale dobrze, e chocia jest Apator. Przynosimy proboszczowi wie, e mistrzostwa w speedrowerze odbd si w naszym wojewdztwie. Nie wiedzia o tym, ale ju zastanawia si czy nie bd jedzili w czasie niedzielnej sumy. - Zawsze staraem si gra fair play opowiada ks. Murawski. - Raz dostaem jednak czerwie. Nawet zapytaem sdziego czy wie, e jestem ksidzem, ale jako go to nie wzruszyo. Na swoje usprawiedliwienie mog tylko powiedzie, e bya to czerwona kartka po dwch tych. Niesprawiedliwa zreszt, moim zdaniem.
t.wieclawski@pozatorun.pl

Fot.Maciej Pagaa

5 POZA TORU, 14 lutego 2014

REGION

Tylko wszy znaj ca prawd

Dla braci G. idealna okazja do picia bya zawsze. Ostatnia bya jednak zabjcza
ukasz Piecyk
rodek tygodnia, mrona styczniowa noc. Idealna okazja, eby si napi i rozgrza przy flaszce. 53-letni Wojciech W. odwiedza swoich pijackich ziomkw w bliniaczym baraku przy ulicy Rybaki w Chemy. Ssiedzi od dawna maj na to miejsce jedno okrelenie melina. Oficjalnie to jednak lokum Roberta G. i jego konkubiny. Tego wieczoru by tam take ukasz, modszy brat Roberta. Do kieliszka zaprosili jeszcze jednego koleg. Alkoholowy wyziew wzmaga ar buchajcy z kaflowego pieca, przy ktrym oj wd. Dwa promile stukny dawno, a pi si chce. Kiesze wywrcona na lew stron wieci jednak pustkami. Pijacka wyobrania braciom G. podpowiedziaa, e by moe Wojtek ma jakie zaskrniaki. Nie chcia ich sponsorowa. Sam zreszt wiele nie mia. Gdy chwil pniej lea martwy na 10-stopniowym mrozie, pienidze byy mu ju obojtne. - Okoo godz. 23.00 29 lutego dyurny chemyskiej policji odebra telefon alarmowy, w ktrym rozmwca poinformowa go o mczynie lecym przy jednym z domw na ulicy Rybaki informuje podinsp. Wioletta Dbrowska, rzecznik Komendy Miejskiej Policji w Toruniu. - Wezwany na miejsce lekarz stwierdzi, e mczyzna nie yje. Widoczne urazy wiadczyy o tym, i do jego mierci mg si kto przyczyni. Ju przed upywem godziny od zgoszenia zatrzymano osoby, ktre mogy mie zwizek z t mierci. Jedna z nich miaa prawie trzy promile alkoholu. Policja nie miaa trudnego zadania. Zwoki leay za potem zaraz przy domu, w ktrym odbywaa si nieszczsna libacja. Pocztkowo ledztwo byo prowadzone w sprawie pobicia ze skutkiem miertelnym. Bracia G. usyszeli ostatecznie zarzut rozboju i zabjstwa ze szczeglnym okruciestwem. - Bezporedni przyczyn mierci Wojciecha W. by uraz wielonarzdowy i zwizana z nim niewydolno oddechowa pourazowa wyjania Maciej Rybszleger z Prokuratury Rejonowej Toru Wschd. - Na ciele pokrzywdzonego ujawniono lady oparze. Prokuratura nie zdradza jednak, jaki udzia w zdarzeniu miay pozostae osoby. nie mogli wyj z podziwu, e mona tak y. Oblepione brudem naczynia bardziej nadaj si do mietnika ni do zlewu. Do podobizn Najwitszej Panienki i Jana Pawa II, ktre wisiay na cianie, modli si o mocn gow. Umorusanym kotem, ktrym si zajmowa, zajli si kolektywnie jego ssiedzi. Zwierzak wazi przez okno, ktre od mierci lokatora jest praktycznie cay czas otwarte smrd by tu nie do wytrzymania. ki wstyd i. Jak oni mogli mi to zrobi Starzec mieszka w tym samym budynku, co jego syn. Ma tylko oddzielne wejcie do swojego mieszkania. Tej feralnej nocy by w swoim mieszkaniu. Wcieko miesza si u niego z bezradnoci. - Ona wie wszystko, wie jak to byo mwi mczyzna, wskazujc na okno pokoju, w ktrym siedzi konkubina jednego z braci G. Podpalali tego czowieka na kartonach, a potem dobili w rogu pod domem. Zanim wyjd z tego puda, to ju mnie wszy zjedz, bo cay zawszawiony jestem. Pienidzy nawet nie mam, eby do zakanego jecha, aby mnie wyczycili. Wtedy wziliby mnie do Caritasu, bo tam spokj i ciepo jest. A tu? Albo samobjstwo, albo zdechn w samotnoci. Tylko jej to drzewo na opa dam Jednego moczymord jedz ju robaki. Dwch kolejnych czeka w areszcie. Ojciec braci G. zosta ju wyklty. Nie sdcie, a nie bdzie sdzeni.

Odetchnem z ulg
O Wojciechu W. mwi, e skoczy tak, jak y. Zupenie jak bohater Pieni o Rolandzie. Z tym, e mieszkaniec Chemy macha flaszk, a nie mieczem. W kamienicy przy ul. 3 Maja, gdzie mieszka, przyznaj bez bicia: cieszymy si. Zaprasza typw spod ciemnej gwiazdy, raz o mao nie spali mieszkania. Wacicielowi z czynszem zalega na ponad 14 tys. zotych. Bracia G. te u niego bywali. Pod koniec stycznia zoy im ostatni rewizyt. - Mielimy z nim same problemy mwi jeden z jego ssiadw. Szemrane towarzystwo, alkohol i Bg wie, co jeszcze. Dla swoich kolekw urzdza tutaj noclegowni. Niektrzy byli tu chyba, gdy zamordowali go na Rybakach. Policjanci na widok jego mieszkania

Mwi o mnie: ojciec mordercw

W baraku przy ul. Rybaki zostaa konkubina. Nie ma zbyt wiele do powiedzenia. Przed jej domem stoi tylko zabiedzony starzec, ktry piuje gazie na opa dla swojej niedoszej synowej. - Dam jej to drewno i si pjd powiesi mwi zapakany Edward G., ojciec Roberta i ukasza. Sznur na szyj i precz na tamten wiat, bo tu mnie ju nikt nie chce. Ludzie za mn woaj, e jestem ojcem mordercw. Do opie-

l.piecyk@pozatorun.pl

Teraz wybrane modele z rocznika 2013 bez VAT!

6 POZA TORU, 14 lutego 2014

Fundusze z maych projektw na rozwj kultury obszary ziemi gotyku

Fundusze unijne na rozwj obszarw wiejskich na lata 2007-2013 si kocz, ale nie w Lokalnej Grupie Dziaania Ziemia Gotyku. Dziki dodatkowym rodkom na realizacj poszerzonej strategii rozwoju pozyskanym przez LGD realizowane s kolejne przedsiwzicia
na stronie internetowej www.lubianka.pl cznie zostanie zorganizowanych pidziesit 3- godzinnych bezpatnych warsztatw w 10 miejscowociach gminy ubianka (Bierzgowo, Biskupice, Brchnowo, Dbiny, ubianka, Piga, Warszewice, Wybcz, Wybczyk, Zamek Bierzgowski). Organizatorem projektu jest Urzd Gminy ubianka. Koordynatorem jest Anna Filus tel. 56 678 82 17. Zapraszamy. POLSKIE KWIATY - NABR DO ZESPOU ROZPOCZTY! W przeddzie lubu, Uwi mi wianuszek, Przyjecha Jasiek do Rzi, Po rosie le gosie, Pie wielkanocna, Matka mi wzbraniaa, Kasia oczy zamkna, Fornali i zbje, Zaleca si modzian -to tylko niektre przykadowe pieni ludowe, tradycyjne oraz lokalne przypiewki, ktre tworz repertuar, jaki bd musieli pozna uczestnicy maego projektu pod nazw Organizacja lokalnej twrczoci kulturalnej poprzez utworzenie lokalnego zespou wokalnego Polskie Kwiaty. Centrum Inicjatyw Kulturalnych Gminy Chema rozpoczyna nabr do nowo powstajcego zespou wokalnego i Marek Puanowscy. Projekt realizowany bdzie w okresie luty - wrzesie biecego roku. Liczba uczestnikw jest ograniczona. Pozyskane rodki na projekt pozwol na zakup takich instrumentw jak akordeon, trbka, klarnet oraz zakupione zostan stroje dla uczestnikw. Spotkania bd si odbyway dwa razy w miesicu. "Przynaleno do zespou "Polskie Kwiaty" dostarczy uczestnikom wiele satysfakcji oraz umoliwi propagowanie polskiej muzyki i udzia w atrakcyjnych koncertach i festiwalach" - mwi Justyna Baszczyk. Zapisy potrwaj do koca lutego biecego roku. Zgoszenia i informacje o przyszym zespole i projekcie pod numerem telefonu: 56 637 71 29 lub 691 774 376. Oba projekty s realizowane w ramach Lokalnej Strategii Rozwoju Fundacji Ziemia Gotyku LGD. Projekty wspfinansowane ze rodkw Unii Europejskiej w ramach dziaania Wdraanie lokalnych strategii rozwoju may projekt Programu Rozwoju Obszarw Wiejskich na lata 2007 2013. Opracowanie tekstu i zdjcia: Anna Filus, Katarzyna Orowska.

ZIEMIA GOTYKU

WASZTATY RKODZIELNICZE W GMINIE UBIANKA W drugiej poowie stycznia br. na terenie gminy ubianka odbyo si 10 spotka w ramach projektu pn. Organizacja i przeprowadzenie warsztatw z rkodziea ludowego i artystycznego dla mieszkacw gminy ubianka. Uczestnicy w wielkim skupieniu i zaangaowaniu tworzyli mae drewniane dziea sztuki. Instruktau i rad udzielaa Pani Magorzata Grecka prowadzca zajcia. Projekt integruje spo-

eczno lokaln w wieku od 10 do 80 roku ycia. Babcie przychodz na zajcia ze swoimi wnuczkami. Koordynatorka projektu z Urzdu Gminy ubianka Anna Filus zaprasza na kolejne warsztaty, ktre odbd si w drugiej poowie lutego, w marcu i kwietniu. Uczestnicy bd mieli jeszcze do wyboru warsztaty decoupage na wiecznikach drewnianych, haftu wsteczkowego, malowania na szkle, tworzenia kwiatw z krepy i biuterii z filcu. Harmonogram zaj zostanie zamieszczony

Justyna Baszczyk zaprasza do przystpienia do zespou Polskie Kwiaty.

w gminie."- Zapraszamy wszystkie osoby piewajce lub grajce na instrumentach do udziau w zespole bez ogranicze wiekowych - zapraszamy dorosych, seniorw, dzieci i modzie" - zachca do udziau w kolejnej inicjatywie kulturalnej Dyrektor CIK-u Justyna Baszczyk. Zesp poprowadz Pastwo Teresa

Lokalna Grupa Dziaania Ziemia Gotyku

Europejski Fundusz Rolny na Rzecz Rozwoju Obszarw Wiejskich Europa inwestujca w obszary wiejskie Artyku wspfinansowany ze rodkw Unii Europejskiej w ramach Osi 4 LEADER Programu Rozwoju Obszarw Wiejskich na lata 2007 2013, dziaanie Funkcjonowanie lokalnej grupy dziaania, nabywanie umiejtnoci i aktywizacja

7 POZA TORU, 14 lutego 2014

Pjd w ogie. W makijau, czy bez

Nie widzieli swoich twarzy. Syszeli tylko krzyki. To zdarzenie wstrzsno caym Toruniem. Ojca, syna i crk oddzielay pomienie. Potem pochony rodzin i nie wypuciy ju na wolno. Druhna Edyta widziaa ich spopielone ciaa
Marcin Tokarz
Czerwony hem wydaje polecenia. Kiedy nosi go kobieta, mczyzn ogarnia zdziwienie. Dopiero ostra reprymenda przywraca porzdek rzeczy. Poar nie rozrnia pci. To, e nie wszdzie gasz go donie masywne i szorstkie, ale i te delikatne, dla niektrych wci jest dowodem na dyskryminacj. Jednak nie w OSP Papowo Toruskie. Druhny maj tu ten sam mundur, uprawnienia i obowizki, co kady straak. Na dwik syreny przerywaj prac brygadzistki, przedszkolanki i gospodyni. Liczy si przecie kada sekunda. - Pamitam tylko, e ruszylimy, wjechalimy na jezdni, a po piciu dniach obudziem si w szpitalu - relacjonuje 19-letni ju Marcin Kwiatkowski, ktry do dzi boryka si z niepenosprawnoci. - Kiedy spytaem rodzicw, co si stao, wyjanili, e gdyby nie szybki przyjazd straakw i druhny, ju bym nie y. Nic dziwnego. Moje puco i miednica byy pokiereszowane. Tak jak auto, w ktrym jechaem... Dwa lata temu w sierpniu, straacy z OSP Papowo Toruskie dostali wezwanie na "koniec magicznej tczy". Nie znaleli tam szczcia, ale swojego koleg. 18-letni wtedy Marcin Kwiatkowski w stanie krytycznym by uwiziony w rozgniecionej na drzewie kabinie samochodu dostawczego. Razem z kierowc jechali na monta placu zabaw na zlecenie firmy "Magiczna Tcza". Podczas gdy dzieci czekay na ich przyjazd, nastolatek walczy o ycie. na gowie czerwony hem - symbol dowdztwa, dziki ktremu uprawniona jest do kierowania zastpem mieszanej pci. Ta kobieta widziaa zbyt wiele cierpienia, by przejmowa si dyskryminacj. W jej pamici wci powraca obraz ofiar poaru kamienicy na Bydgoskim Przedmieciu z 12 padziernika minionego roku. Gasio go 18 zastpw stray poarnej. Edyta bya wrd nich. - Widziaam ich zwglone ciaa - opowiada kobieta, ktra gasi poary od 5 lat. - Gdy dowiedziaam si, e to by ojciec, crka i syn, co we mnie pko. To by jeden z tych poarw, o ktrych za wszelk cen chce si zapomnie. Tego dnia ucieko zbyt wiele sekund. W aden sposb nie udao si ich wczeniej zaoszczdzi. - Gorszy byby ju tylko widok tych dzieci umierajcych na moich oczach.

REGION

27 z 81 czonkw OSP Papowo Toruskie jest kobietami.

cztkujc. Nie oznacza to jednak, e miesic miodowy spdzili na samych miostkach. - Krtko po lubie mielimy swoj pierwsz akcj w palcym si sklepie - wspomina straak Mariusz, ktry nie widzi powodu by narzeka na wysoki odsetek kobiet w jednostce. - Dymu byo tyle, e nie widzielimy swoich rk. Mimo to, w moment zgasilimy poar w zarodku. Dla Marleny nie byo adnej taryfy ulgowej. prawa, lecz PRZYWILEJE!" - Janusz Korwin-Mikke Druhna Edyta na co dzie prowadzi gospodarstwo domowe. To jej meldunki do niedawna traktowano w toruskiej komendzie z lekcewaeniem. Podczas akcji ma

Fot. Adam Zakrzewski

m.tokarz@pozatorun.pl

Przedszkolanka
"Rwno ludzi i poczucie sprawiedliwoci wymagaj rwnouprawnienia kobiet. Ci, co tego nie rozumiej, potrzebuj wychowania a nie dowodw" - Leon Petraycki - Wszystkie nasze panie biorce udzia w akcjach ratowniczo-ganiczych, a jest ich pi, posiadaj do tego odpowiednie uprawnienia oraz przeszy waciwe testy sprawnociowo-psychiczne - zapewnia Henryk Kosielski, prezes OSP Papowo Toruskie, a dotyczy to, take jego crki Kasi i ony Edyty. - Niestety w wielu jednostkach nie mog zaakceptowa, e s u nas druhny. Wci panuje dyskryminacja kobiet w tej profesji, a przecie one nie raz pjd w taki ogie, w jaki baby si wej facet. Przewag siy fizycznej mczyzny nad kobiet w poarnictwie, pe pikna niewluje si psychiki. Straak w swej pracy natyka si na sytuacje, ktre oblewaj zimnym potem, mimo aru pomieni. Druhna Kasia braa udzia w akcji, w ktrej ofiar by jej znajomy. - W takich sytuacjach emocje trzeba odrzuci na bok - tumaczy kobieta-straak, ktra zaliczya ponad 50 akcji. - Widziaam mier mojego kolegi, po ktrej jego mama zostaa cakiem sama. Do ostatniej chwili walczyam o ycie tego 20-letniego chopaka... Takich szczegw druhna Kasia oszczdza swoim pociechom. Jest przedszkolank. Gdy syrena zawyje, dzieci szybko lec do okien. Chc zobaczy, jak ich wychowawczyni znw rusza na akcj. Nauczya ich, e liczy si kada sekunda.

Brygadzistka
Nie ma wyzwolenia ludzkoci bez spoecznej rwnoci pci - August Bebel Marcin Kwiatkowski, do czasu wypadku, nalea do modzieowej druyny OSP Papowo Toruskie. To zdarzenie przekrelio jego marzenia. - Przed przyjazdem nie wiedzielimy, kto by ofiar - wyjania druhna Beata, ktra braa ju udzia w ponad 100 akcjach ratowniczo-ganiczych. - Zobaczyam jego twarz i usyszaam rokowania pogotowia, e Marcin moe tego nie przey. Nie ma znaczenia, e prawdopodobnie nie wrci ju do stray. Najwaniejsze, e jest wrd nas. Beata jest on naczelnika OSP Papowo Toruskie - Wojciecha Waltera. Oprcz bycia druhn, sprawuje rwnie funkcj sekretarza. Gaszenie poarw i ratowanie ludzi z opresji kontrastuj w jej yciu z prac na stanowisku brygadzistki w Martwicie. Jej szefostwo rozumie, e na dwik syreny, firmowy uniform musi zamieni na mundur straacki. W takich momentach wyrywa si z biura z makijaem i uczesan fryzur. Czuwa jednak przez 24 godziny na dob. Dlatego zbudzona w rodku nocy, prdzej pobiegnie do jednostki bez skarpet ni z pudrem na twarzy. Liczy si przecie kada sekunda. To nie jedyne koneksje maesko-rodzinne w jednostce. Podczas sierpniowej akcji dowodzi straak Mariusz Polak, ktry dwa dni pniej oeni si z poznan tu Marlen. Ona take jest druhn, ale po-

Gospodyni
"Precz z rwnouprawnieniem! Kobiety powinny mie nie rwne

8 POZA TORU, 14 lutego 2014

Planowane fundusze pod lup

Na co pjd nasze pienidze? Prezentujemy raport budetowy dla powiatu toruskiego
ukasz Piecyk
Ponad 400 milionw zotych tyle pienidzy znajdzie si na kontach samorzdw powiatu toruskiego. Wikszo z nich zakada deficyty na swoje zadania. Spac je dziki dugoterminowym kredytom lub z nadwyek z poprzednich lat. Najwikszymi dochodami bdzie ponad 30 milionw. Samorzdowcy nie przewiduj zbyt duego deficytu, ktry bdzie ksztatowa si w kwocie 850 tys. zotych. - Od kilku zo-

REGION

(skadaj si na nie m. in. wpywy wasne, dotacje oraz subwencje) w tym roku moe pochwali si gmina Lubicz, ktra na koncie bdzie miaa blisko 58 milionw zotych. Mimo to samorzdowcy nie zmieszcz si z wydatkami w tej kwocie, bo ta jest o ok. cztery miliony wiksza. Ponad 40% wydatkw pochonie owiata. - W tym roku rozpoczniemy i dokoczymy wiele inwestycji, ktre pochon ponad 9 milionw zotych informuje Wojciech Knie z Urzdu Gminy Lubicz. - Rozpoczta zostanie m. in. budowa sali gimnastycznej w Zotorii oraz kompleksu boisk sportowych przy szkole podstawowej w Lubiczu. Wedug naszych planw w III kwartale tego roku gotowa bdzie wietlica w Krobi. Gmina bdzie take kontynuowaa zeszoroczne inwestycje. W 2014 roku zakoczy si I etap budowy kanalizacji sanitarnej w Grbocinie i jednoczenie rozpocznie si jej kolejna cze.

kontynuowa m. in. inwestycje zwizane z wykorzystaniem energii sonecznej. W tym roku w planach jest take zakoczenie budowy sceny w Grzywnie, rozbudowy remizy OSP w Kuczwaach oraz sfinalizowanie maej infrastruktury turystycznej przy Jeziorze Chemyskim we wsi Strual. Gmina Chema w 2014 roku

Konsekwentnie do celu
W Obrowie do wydania bdzie blisko 40,8 mln zotych, jednak urzdnicy planuj wyda prawie cztery miliony wicej. W tym pomc maj przychody pochodzce z zacignitego kredytu. Budet gminy bdzie konsekwencj prowadzonych do tej pory dziaa. Blisko 2,5 mln zotych trafi na dalsze inwestycje zwizane z infrastruktur wodocigow i sanitarn. Mowa tu gwnie o kanalizacji Gogowo Brzozwka. Gro funduszy inwestycyjnych trafi jednak na drogi. Grubo ponad trzy miliony zostanie wydane na modernizacje drg gminnych i spat wierzytelnoci. Na licie budetowej znalazy si take takie pozycje jak zakup tablic interaktywnych dla szk czy dofinansowanie do samochodu dla osb niepenosprawnych. W kasie gminy Czernikowo

l a t j e ste my w czowce samorzdw pod wzgldem inwestycji mwi Zdzisaw Gawroski, wjt gminy Czernikowo. Bdziemy na pewno kontynuowa kolejny etap dziaa zwizanych z kanalizacj. Mam take nadziej, e w tym roku zakoczy si rozbudowa podstawwki w Czernikowie. W gminie ysomice samorzdowcy szykuj si na wpywy w wysokoci 36,7 mln zotych. Lista wydatkw jest jednak stosunkowo spora, bo zamyka si ona w kwocie 41,5 mln zotych. Zdecydowanie najwicej pienidzy przeznaczonych na inwestycje pochon prace zwizane z budow kanalizacji sanitarnej zarwno rozpoczynajce si w tym roku jak i wykoczenie trwajcych prac. W decydujc faz przejdzie termomodernizacja podstawwki w wierczynkach, a budowlacy wejd na teren Zespou Szk w ysomicach, aby tam zacz rozbudow placwki. W tym roku Urzd Gminy planuje zakoczy budow drogi z Turzna do Kamionek Duych.

r o z -

blisko 4 miliony zotych, a to nie wszystko komentuje Kazimierz Kaczmarek, wjt gminy Wielka Nieszawka. Mamy nadziej, e kolejne lata rwnie przynios nam zbilansowany budet. Ostatnia z gmin w naszym zestawieniu to Zawie Wielka. Tam Urzd Gminy bdzie mg dysponowa ponad 38 milionami zotych. Wydatki bd niewiele wiksze, bo deficyt to zaledwie 367 tys. zotych. Urzd najwicej zapaci za budow boiska wielofunkcyjnego w Rzczkowie. Koszt inwestycji przekroczy 820 tys. zotych. Sporo bdzie kosztowaa take kontynuacja budowy przydomowych oczyszczalni ciekw. Blisko 600 tys. zotych zostanie natomiast przeznaczone na zakup gruntw pod drogi gminne.

Powiatowy zwierzchnik
Ponad 85 mln zotych tyle wynosz planowane dochody Starostwa Powiatowego na ten rok. Blisko czteromilionowy deficyt przewiduje wic wydatki na poziomie 88,9 mln zotych. Plan inwestycyjny zapowiada si ciekawie. Mowa tu m. in. o przygotowaniu realizacji projektu przeprawy promowej przez Wis na wysokoci Solca Kujawskiego i Czarnowa. - To przedsiwzicie, za ktre odpowiedzialnych bdzie kilka podmiotw tumaczy Mirosaw Graczyk, starosta toruski. My na ten cel w tym roku wydamy 150 tys. zotych. Sporo pienidzy trafi do powiatowego Zespou Szk Centrum Ksztacenia Ustawicznego w Gronowie. W tym roku blisko 800 tys. zotych pochonie przygotowanie budynku na potrzeby szkolnictwa zawodowo-rolniczego. Prawie dwa razy wicej bdzie kosztowaa budowa pomp ciepa w Domu Pomocy Spoecznej w Dobrzejewicach. - Zmniejszenie energochonnoci naszych budynkw jest jednym z filarw naszych dziaa dodaje Mirosaw Graczyk. Stawiamy take na dokoczenie spraw zwizanych z edukacj oraz popraw bezpieczestwa na drogach. Mam tu na myli np. budow drg rowerowych, na ktre w tym roku Powiatowy Zarzd Drg wyda 7,5 mln zotych. cznie PZD na swoje zadania wykorzysta ponad 17 milionw zotych. Samorzdy na ustalenie budetw miay czas do koca stycznia. Ewentualne rozbienoci wynikaj ze zmian, ktre zostay wprowadzone w planach finansowych po napisaniu powyszego tekstu.
l.piecyk@pozatorun.pl

Czas na spat rat

Magistrat w Chemy na swoim koncie znajdzie ok. 43,7 mln

tych. Urzd Miasta nie planuje jednak deficytu, gdy wydatki maj zamkn si w kwocie o milion mniejszej. Zaoszczdzone w ten sposb fundusze zostan przeznaczone na spat rat zacignitych poyczek i kredytw. - Brak deficytu to wypadkowa zmian ustawowych, ktre zmieniaj sposb wyliczanie wskanikw zaduenia dla poszczeglnych samorzdw tumaczy Jerzy Czerwiski, burmistrz miasta. Do koca pierwszego kwartau analizujemy take moliwoci pozyskania dofinansowa m. in. w formie zwrotw z Regionalnego Programu Operacyjnego. Inwestycyjnie rok 2014 upynie w Chemy m. in. na dokoczenie gwnej czci budowy Deptaka Poudniowego i przebudowie ulic Gen. J. Hallera, ks. P. Skargi i Henryka Sienkiewicza. Dodatkowo w tym roku za 65 tys. zotych powstanie take przy ulicy aziennej plenerowa siownia. Na konto gminy Chema wpynie w tym roku ok. 29,8 mln zotych. Tak jak w wikszoci samorzdw wydatki przekrocz dochody - w tym przypadku o dwa miliony. Samorzd bdzie

pocznie take kilka nowych inwestycji. Czeka nas np. budowa kanalizacji sanitarnej toczonej w miejscowociach Nawra Bogusawki Koczewice etap II. W Guchowie powstanie sie wodocigowa i przycza kanalizacji sanitarnej. Samorzdowcy z ubianki w projekcie budetu na 2014 rok zaoyli jeden z najmniejszych deficytw w naszym powiecie. Wyniesie on niecae 760 tys. zotych przy dochodach na poziomie 24, 430 mln zotych. Urzd Gminy planuje m. in. rozpocz pierwszy etap przebudowy gminnych ulic. Drogowcy maj wtedy wykona prace cznie na 20 km. Najwicej w budecie pochon dwie inwestycje. Za blisko 1,25 mln zotych zostanie rozbudowana hydrofornia i sie wodocigowa. Niewiele mniej bdzie kosztowaa budowa przyzagrodowych oczyszczalni ciekw. Do tego w Brchnowie powstanie wietlica wiejska i remiza. Natomiast znany z oszczdnoci samorzd w Wielkiej Nieszawce tym razem zmienia taktyk. Przy planowanych dochodach na poziomie 17,8 mln zotych, wydatki wynios ponad dwa miliony wicej. Ten deficyt zostanie pokryty jednak z nadwyek budetowych z poprzednich lat. Taki budet to konsekwencja stosunkowo powanych inwestycji w ramach szybkiej kolei miejskiej BiT City. Gmina bdzie bowiem budowaa wiadukt nad torami kolejowymi w Cierpicach. - cznie z tym przedsiwziciem, owietleniem ulic gminnych w technologii LED oraz wykonaniem nawierzchni utwardzonych na drogach wydamy

9 POZA TORU, 14 lutego 2014

Wygra z biaaczk. Tylko znale dawc

Latem zazwyczaj czujemy si lepiej. Leszkowi Sadowskiemu dokuczao w lipcu wyrane osabienie. Nie spodziewa si jednak wynikw brzmicych jak wyrok
Tomasz Wicawski
Wizyty w szpitalu stay si codziennoci. Chemia mocno osabia organizm. Nie ma moliwoci, eby wrci do pracy. ona, silna i energiczna kobieta, sotys Dobrzejewic, zaamaa si latem ubiegego roku. Choroba nie wysyaa wczeniej sygnaw ostrzegawczych. Powalia z ng mczyzn w sile wieku, ktry nigdy nie uskara si na adne dolegliwoci. Diagnoz toruscy lekarze postawili w lipcu ubiegego roku. Ostra biaaczka szpikowa. Jakie s rokowania w przypadku tej choroby? W OBSz przy zastosowaniu najlepszej metody leczenia, czyli przeszczepu szpiku u osb poniej 60 roku ycia, do ktrych zalicza si 45-letni mieszkaniec Dobrzejewic, pene wyleczenie udaje si uzyska u ponad 60% chorych. Stosowanie bardzo intensywnej chemioterapii, ktre przypisane jest najczciej do modych pacjentw, pozwala uzyska wskanik wylecze na poziomie okoo 40%. - wiat nam si zaama, kiedy lekarze powiedzieli, co jest mowi - mwi Jolanta Sadowska, ona chorego na biaaczk. - Powoli jednak zaczlimy si z tego otrzsa. Nie moemy si podda. Przed moim Leszkiem jeszcze wiele lat ycia. Wierz w to caym sercem i modl si o to codziennie do Boga. rodzin, ktra mnie kocha. Chce dla nich y. Nie wszystko jest jednak teraz w moich rkach.

REGION

Zwyka anemia?
Jakie byy pierwsze objawy choroby? - Nic specjalnego - opowiada Leszek Sadowski. - Czuem, e jestem osabiony. Zawsze pracowaem ciko, wic na pocztku mylaem, e to moe jakie przemczenie. W kocu czowiek nie ma ju 20 lat. ona namwia mnie jednak do tego, ebym zrobi standardowe wyniki krwi. Wtedy wyszo na jaw, z czym toczy walk mj organizm. Mieszkaniec Dobrzejewic przez ostatnie 10 lat pracowa jako konserwator sieci wodno-kanalizacyjnej. By zdrowym i aktywnym czterdziestolatkiem. Przed 182 dni po rozpoznaniu choroby by na zwolnieniu lekarskim. Te jednak wygaso, wic teraz utrzymuje si z zasiku. Problem jest jednak znacznie powaniejszy. Skd znale dawc?

Pommy znale dawc

Biaaczki to dua grupa zoliwych chorb nowotworowych ukadu krwiotwrczego. Nie oznacza to jednak, e zawsze prowadz do mierci. Teoretycznie kad biaaczk da si wyleczy. Jednak szanse na wyleczenie konkretnej osoby s bardzo rne. - Mamy nadziej, e nasze apele o pomoc w znalezieniu dawcy zakocz si sukcesem mwi ze zami w oczach Jolanta Sadowska. - Chciaabym znw czeka na ma w domu z obiadem, kiedy wraca mocno zmczony z pracy. Lekarze robi, co potrafi. Nie moemy narzeka na opiek medyczn. Prawdziw szans jest jednak szpik. Potencjalnym dawc moe zosta kadazdrowaosoba midzy 18. a 55. rokiem ycia. Dyskwalifikujce s choroby nowotworowe, nosicielstwo wirusa HIV i uzalenienia. Przeszkod w rejestracji nie s natomiast tatuae, cia, przezibienie lub grypa.
t.wieclawski@pozatorun.pl

Leszek Sadowski czeka na dawc szpiku.

wiateko w tunelu. Nie mam informacji, e jest kto z zewntrz, kto mgby podarowa mi swj szpik. Urzd Gminy w Obrowie chce pomc mieszkacowi Dobrzejewic. - Planujemy zorganizowanie akcji zapisw do banku szpiku mwi Andrzej Wieczyski, wjt gminy Obrowo. - Nie mona zostawi czowieka w potrzebie. Taka tragedia moe przytrafi si kademu z nas. Choroba nie wybiera i moe zapuka do drzwi kadej rodziny. Zrobimy, co w naszej mocy, eby pomc tym

Rodzina nie moe pomc

- Jestem zapisany do przeszczepu - mwi chory mczyzna. - W rodzinie nie ma jednak potencjalnego dawcy. Do tej pory nie pojawio si nawet

ludziom. Ostatni raz Leszek Sadowski opuci toruski szpital na pocztku lutego. Ju cztery razy przebywa na oddziale hematologii Szpitala Miejskiego przy ul. Batorego. Tam, co standardowe w przypadku tej choroby, podawano mu chemioterapi. - Nie chc opowiada, jak czowiek czuje si po chemii - mwi mieszkaniec Dobrzejewic. - Kady, kto tego dowiadczy wie, e skutki uboczne tego rodzaju leczenia s niezwykle uciliwe. Nie mog jednak zaama rk i zacz paka, bo mam

Fot. Adam Zakrzewski

10 POZA TORU, 14 lutego 2014

Najbardziej oszczdni rolnicy

Rolnicy w gminie szykuj si ju do nowego sezonu. Od marca bd mogli kupowa taniej nawozy lub naprawia sprzt rolniczy po niszych cenach
ukasz Piecyk

GMINA CHEMA

Modzi rolnicy znowu zaoszczdza. Urzd Gminy przygotowa drugi raz kart rabatow Modego Rolnika. Do programu znikowego przystpio w tym roku 10 firm. Pierwszy raz karta zostaa zaprezentowana w marcu zeszego roku na spotkaniu informacyjno-szkoleniowym dla rolnikw w Grzywnie. Skorzysta z niej m. in. Patryk Wodarski ze Skpego, ktry rolnikiem jest od dwch lat. - Na spotkaniu w Grzywnie dostalimy karty razem z list firm, gdzie moemy dosta zniki i jakie s ich wartoci wyjania rolnik. Grosz do grosza Rolnik ze Skpego zajmuje si produkcj zwierzc i ro- zaoszczdzi ponad 500 zotych linn. W tym roku take sko- to pienidz. rzysta z programu znikowego. W tym roku take zorga- Przykadowo jeli nawz nizowano podobne szkolenie. kosztuje zwykle 103 zote za worek, ja kupuj go za 100 Odbyo si ono pod koniec zotych dodaje Patryk Wo- stycznia. W Grzywnie pojawidarski. By moe przy jednej o si wtedy prawie 130 osb. - Oprcz porcji dobrej i sztuce to nie robi wraenia, ale rzetelnej wiedzy, wielu cenkupujc 50 takich workw, to ju jest jaka oszczdno. W nych informacji handlowych, ten sposb cznie zaoszcz- organizatorzy zadbali rwnie dziem ok. 500 zotych. Zawsze o dobr zabaw i wartociowe
Patryk, rolnik ze Skpego, w tym roku rwnie skorzysta z propozycji Urzdu Gminy. W zeszym roku

rolniczych. Zaprezentowalimy take now edycj naszej karty. To nic nie kosztuje Jak zdoby kart? Praktycznie jedynym warunkiem jest wiek. Karta rabatowa przysuguje bowiem rolnikom do 40. roku ycia. Aby j otrzyma, wystarczy uda si do Urzdu Gminy i odebra dokument w pok. nr 6 do koca lutego. Kada karta ma swj numer seryjny. List osb, ktrym przysuguj zniki, posiadaj firmy oferujce rabaty mieszkacom gminy. - Wrd oferowanych rabatw rolnicy bd mogli zaoszczdzi na zakupach artykuw potrzebnych zarwno w produkcji rolinnozwierzcej jak i do gospodarstwa domowego, czy artykuach wykoczenioworemontowych wylicza Katarzyna Orowska. - Karta obejmuje rwnie rabaty na usugi gastronomiczne, zakupy rolin ozdobnych, opau, a take usugi motoryzacyjne i bezpatne doradztwo ubezpieczeniowe. Karta honorowana bdzie od 15 marca. Wana jest do koca roku kalendarzowego.

nagrody, ktre zostay rozlosowane na koniec spotkania mwi Katarzyna Orowska z Urzdu Gminy Chema. - To spotkanie przyda si rolnikom tu przed nowym sezonem wiosennych upraw. Bardzo przydatnym rdem informacji dla producentw rolnych na pewno pozostanie wykad na temat racjonalnego nawo-

enia rzepaku, zb i kukurydzy. Poza tym rolnicy mieli okazj zapozna si z ofertami handlowymi przygotowywanymi na najbliszy sezon przez firmy zwizane z bran rolnicz. Uczestnicy spotkania zapoznali si z nowociami wprowadzonymi na rynku sprzeday rodkw ochrony rolin, nawozw, czy sprztw

Rybacy z tradycjami
W Strualu pocz rekreacj z edukacyjnymi planami
W tym roku w gminie Chema pojawi si nowe miejsce rekreacyjne nad Jeziorem Chemyskim. We wsi Strual powstanie wioska rybacka. Bdzie gotowa ju na nowy sezon wakacyjny. O pomyle budowy tej infrastruktury pisalimy ju w padzierniku 2012 roku. Od tego czasu zmieniy si i projekt, i budet inwestycji, ktry wynosi dwa razy wicej 300 tys. zotych. - Gwna zmiana w stosunku do pierwotnej koncepcji polega na zastpieniu chaty wiat przypominajc bark z kominkiem tumaczy Katarzyna Machalewska, sotys Struala. Pozostae elementy bd zblione do oryginau. Sam pomys pamita 2011 rok. Wtedy soectwo przystpio do opracowania planu odnowy wsi. Dziki funduszom z Lokalnej Grupy Rybackiej Rybak udao si zaplanowa na jedynej dziace gminnej w Strualu tak wanie inwestycj. - Pomys to wsplna praca mieszkacw dodaje Katarzyna Machalewska. Nie za-

yciu na ratunek
Mieszkacy poznaj zasady pierwszej pomocy
Mieszkacy Grzywny bd mogli skorzysta z darmowego szkolenia z zakresu podstawowych zabiegw resuscytacyjnych i stanw zagroenia ycia. Te umiejtnoci mog uratowa komu ycie. - Program szkolenia obejmuje przeprowadzanie akcji ratunkowej podczas m. in. zadawienia, omdlenia, ataku epilepsji - wylicza Katarzyna Orowska z Urzdu Gminy Chema. - Do wicze praktycznych jakie zostan przeprowadzone podczas szkolenia wykorzystany zostanie sprzt specjalistyczny. Umiejtnoci uczestnikw potwierdzi imienny certyfikat. Liczba osb jest ograniczona. Zgoszenia naley kierowa do Mirosawa Trzpila tel. 608354074. Dokadny termin zaj poznamy po zamkniciu listy uczestnikw. (P)

Tak docelowo miaa wyglda wioska rybacka. Wiele jednak si nie zmieni

leao nam na zwykej play, ale na miejscu, ktre jednoczenie poczy tradycje rybackie z elementami rekreacji i edukacji. Co znajdzie si w wiosce? Na pewno miejsce na wsplne ogniska oraz plac zabaw. Do tego ponad 20-metrowy pomost na potrzeby wdkarzy

(zowione ryby bdzie mona przygotowa na grillu) i odpoczywajcych nad Jeziorem. Bdzie on wyposaony take w cz cumownicz. Do tego oczywicie parking, stojaki dla rowerw oraz sanitariaty. Firma, ktra wygraa przetarg, wejdzie na plac budowy, gdy tylko warunki pogodowe

na to pozwol (m. in. potrzebny jest swobodny dostp do dna akwenu, aby wbi pale). Prace przy wiosce rybackiej maj by zakoczone pod koniec maja. Pierwsze imprezy zaplanowane s na drug poow czerwca. (P)

11 POZA TORU, 14 lutego 2014

MIASTO CHEMA

Caa Polska walczy o Maksia

Mimo e nie skoczy jeszcze piciu miesicy, to przey ju tyle, ile niejednego dorosego potrafioby zama. Czy uda si znale dawc szpiku dla chopczyka?
ukasz Piecyk

Po narodzinach nic nie zwiastowao tragedii. Maksymilian bez przeciwwskaza zosta wypisany do domu. Miesic pniej u niemowlaka wykryto ostr biaaczk. Rodzice apeluj o pomoc. - Osoby, ktre nie przeywaj podobnej tragedii, nie wiedz, jak moemy si czu - mwi Kornelia Mattik, matka Maksia. - Tym bardziej nie potrafimy wyrazi sw podzikowania dla osb z caej Polski, ktrzy oferuj nam pomoc. Jak grom z jasnego nieba Diagnoz choroby lekarze zawdziczaj czujnoci rodzicw. To oni, zaalarmowani sennoci i brakiem apetytu dziecka, poprosili o szczegowe badania. Ich wynik by jak grom z jasnego nieba, bo po dwch dniach od narodzin rodzice zabrali go do domu. Po kolejnym tygodniu, ze wzgldu na podwyszony poziom bilurbiny wskazujcy taczk, poddany zosta czterodniowej hospitalizacji. Potem rozwj chopca by prawidowy. - Jedynym ratunkiem dla Maksia jest przeszczep szpiku kostnego od dawcy niespokrewnionego - dodaje Kornelia Mattik. - Chciaabym jednak zaznaczy, e rejestrowanie si w bazie potencjalnych dawcw szpiku moe pomc nie tylko Maksiowi, ale innym potrzebujcym. Obecnie Maksymilian jest w szpitalu im. dr. Andrzeja Ju-

Rodzice praktycznie nie opuszczaj syn, ktry od ponad dwch miesicy jest hospitalizowany

Policjanci na dywaniku
Sprawiedliwoci stao si zado. Tomasz Kick zosta oficjalnie przeproszony za incydent sylwestrowy. Funkcjonariusze niesusznie go wylegitymowali. Przypomnijmy, e mieszkaniec Chemy razem z on i siostrzecem w sylwestrow noc o pnocy wybra si na chemyski Rynek, aby obejrze fajerwerki. - Ustawilimy si w pobliu radiowozu, sdzc, e tutaj bdzie najbezpieczniejsi. Gdy wybia pnoc, mj kuzyn zacz odpala przyniesione fajerwerki relacjonowa mczyzna. Wedug niego w tym momencie zainterweniowa jeden z policjantw. Funkcjonariusz mia zapomnie o jakichkolwiek zwrotach grzecznociowych i grozi, e jeli jeszcze raz siostrzeniec naszego czytelnika odpali fajerwerki, mczyni zostan wylegitymowani. - Pod nosem powiedzia tylko, jak si nazywa, chyba ebym nie usysza, z kim mamy do czynienia - mwi Tomasz Kick. - W gowie si nie mieci, eby za odpalanie sztucznych ogni bez szkody dla nikogo

rasza w Bydgoszczy od dwch miesicy. Tam przyjmuje chemioterapie. - Jestemy na pocztku drugiego protokou chemii informuje Kornelia Mattik. Wczeniej mielimy 19 dni przerwy ze wzgldu na stan Maksa. Jeszcze wczeniej - 2,5 tygodnia. Czas gra niestety na nasza niekorzy. Syn jednak czuje si dobrze. Nawet jeli teraz znajdzie si dawca szpiku, to nie znaczy, e b-

dziemy mogli przystpi od razu do przeszczepu. Musimy skoczy najpierw t chemioterapi, a potem kolejny blok. Organizm musi by przygotowany na przyjcie szpiku, gdy Maks nie ma odpornoci. Szpital to drugi dom Rodzice z dzieckiem praktycznie nie opuszczaj szpitala, chyba e wyniki chopca s lepsze. Wtedy istnieje moli-

wo, e w trakcie chemioterapii doustnej moe spdzi cztery dni w domu. Jeli stan si pogarsza, potrzebny jest stay dozr medyczny. - Maks jest silnym dzieckiem - dodaje matka. - Nie zmienia to faktu, e syn ma 4,5 miesica. Czsto sysz, e mody organizm ma najwicej si do walki. To jednak wielka niewiadoma, bo nie wiemy, czy narzdy podoaj. Cay czas jestemy jednak dobrej myli.

Wsparcie dla rodziny napywa z caego kraju. Niedugo w regionie pojawi si plakaty informujce o poszukiwaniu dawcy szpiku. Kady zainteresowany pomoc moe zarejestrowa si w bazie w trakcie akcji, ktra odbdzie si 23 lutego (niedziela) w Szkole Podstawowej nr 3 w Chemy, w godzinach: 10.00 16.00. Wicej informacji na www.pozatorun.pl.

Wracamy do sprawy Tomasza Kicka. Policja widzi rozbienoci midzy stanem faktycznym, a relacj mundurowych, ktrzy wylegitymowali mczyzn i jego siostrzeca
mie takie problemy. Szczeglnie, e petardy mia tylko mj siostrzeniec. Co jeszcze ja mam do tego? Ostatecznie mczyni zostali wylegitymowani. Wedug pocztkowej relacji policjantw nasz czytelnik i jego siostrzeniec zachowywali si w sposb nieostrony i odpalali fajerwerki w stron grupy ludzi. Mczyni oburzeni tym wyjanieniem skierowali owiadczenie na rce komendanta Komendy Miejskiej Policji w Toruniu. - Skarg w zakresie rozbienoci midzy stanem faktycznym a informacj przekazan mediom uznaem za potwierdzon czytamy w owiadczeniu podpisanym przez Antoniego Stramka. Za zaistnia sytuacj przepraszam i zapewniam, e wobec policjantw winnych jej zaistnienia zostan wycignite konsekwencje subowe. Prawno-karn ocen postpowania funkcjonariuszy wyda Prokuratura Rejonowa Toru Wschd. (P)

Sam zainteresowany jest zadowolony z finau tej sprawy

12 POZA TORU, 14 lutego 2014

GMINA YSOMICE

Czekoladowy Walc dla Magdy

Ju po raz drugi mieszkacy ysomic wytaczyli pienidze na leczenie Magdy Muchy z Zakrzewka
Monika Olender
Charytatywny Bal Wjta Gminy ysomice to wspaniaa inicjatywa lokalnych samorzdowcw. Podczas tegorocznej imprezy przeprowadzono zbirk datkw dla Magdy Muchy z Zakrzewka. W tym roku Charytatywny Bal Wjta Gminy ysomice odby si ju po raz czwarty. Tradycyjnie mia szczytny cel: zebra jak najwicej pienidzy dla Magdy Muchy. Tegoroczn imprez zorganizowano 25 stycznia br. w wietlicy wiejskiej w Kamionkach Duych. W ubiegym roku take zbieralimy dla Magdy, gdy uznalimy, e bardzo potrzebuje pomocy i wsparcia informuje Emilia Zieliska, radna Rady Gminy ysomice oraz organizatorka Balu. Gwn atrakcj Balu jest Czekoladowy Walc. Tu przed pnoc panowie kupuj paniom czekolad, po czym zapraszaj do taca. Pienidze z zakupu czekolad s przeznaczone na dobroczynny cel. W tym roku odbya si take licytacja taca profesjonalnego dodaje Emilia Zieliska. Jedno z maestw wylicytowao t moliwo za 1500 zotych. W poprzednim numerze Poza Toru przypominalimy poruszajc histori 29-letniej Magdy Za dugo byy nieodywiane Magda i Artur nadal walcz. Przede wszystkim dla synka. Trzyipletniego Bartusia. Szukaj nowych szans. W kocu w najgorszej ciemnoci pojawio si wiateko nadziei. Kilka tygodni temu Magda wysza ze szpitala. Przyjmowaa kroplwki na pobudzenie krenia. Rozpocza te terapi hiperbaryczn w odzi. Niezwykle kosztown, gdy cena zabiegw w specjalnie skonstruowanej komorze hiperbarycznej wynosi 30 tys. zotych. Mog jeszcze raz przyj komrki macierzyste, ktre otrzymaam w Indiach tumaczy Magda. Lekarz powiedzia, e jeli bdzie jaka poprawa, to jest szansa na powodzenie drugiego zabiegu. Tym razem w gr wchodzi wyjazd do Pekinu Magda wci potrzebuje pienidzy na kosztowne leczenie. Ma przed sob kolejne tygodnie czekania na moment, w ktrym bdzie moga zobaczy umiech swojego synka. Kady kto chce pomc Magdzie moe przekaza jej swj 1% podatku, podajc KRS 0000225584 z dopiskiem Dla Magdy Muchy lub KRS 0000183283 z dopiskiem Na leczenie Magdaleny Mucha.
m.olender@pozatorun.pl

Najwikszym marzeniem Magdy Muchy jest zobaczenie umiechu na twarzy jej synka. Muchy z Zakrzewka koo ysomic. Magda miaa raka mzgu wielkoci kurzego jajka. Lekarze nie dawali jej prawie adnych szans na przeycie. Przesza jedn z najciszych operacji w dziejach polskiej chirurgii onkologicznej. Mimo to, e operacja si udaa i wycito z jej gowy olbrzymiego raka, to Magda utracia wzrok. Ani ona, ani jej najblisi nie poddali si. Na zy nie byo czasu. Znaleli nadziej w Indiach, gdzie lecz uszkodzone nerwy wzrokowe. Dziki pomocy czytelnikw Poza Toru oraz wsparciu toruskiego Caritas i Fundacji wiato, Magda uzbieraa pienidze na wyjazd. W Indiach Magda wraz z mem Arturem przebywaa od 17 czerwca do 3 lipca ubiegego roku. Najpierw zostaa podczona do kroplwek, poprzez ktre przyja kilkadziesit milionw komrek macierzystych. Kolejne komrki wstrzyknito jej w krgosup. Natomiast ostatnie 20 mln bezporednio do oczu. cznie Magda przyja 163 mln komrek macierzystych. Nie mog powiedzie, e nie wyszo wzdycha Magda. Wykryto ruch renicy na wiato. To duo. Ale nerwy nadal s blade.

Z duchem czasu
Chtnych na wyjazd do Wielkopolski nie brakowao. Mimo niesprzyjajcych warunkw atmosferycznych blisko czterdziestoosobowa grupa z terenu gminy ysomice postanowia wzi udzia w organizowanym, co dwa lata wicie sektora rolniczego. Udzia w wyjedzie studyjnym mg wzi kady. Liczyy si chci i dobra organizacja. Gmina ysomice to gmina typowo rolnicza. Ponad 70% jej powierzchni zajmuj tereny rolne. W tym te sektorze zatrudnionych jest najwicej osb. Dlatego Urzd Gminy postanowi zadba o swoich mieszkacw i umoliwi im zapoznanie si z najnowsz ofert i trendami z zakresu maszyn i urzdze rolniczych, nawozami, nasionami, hodowl byda lub trzody chlewnej. - Targi Poznaskie stay si stolic brany rolniczej mwi Agnieszka Jankierska-Wojda z UG ysomice, wsporganizator wyjazdu. Oprcz podziwiania ekscytujcych ekspozycji wystawcw, moliwa bya min. wymiana dowiadcze na temat opacalnoci hodowli zwierzcej w aspekcie kurczenia si zagranicznych rynkw zbytu na polskie produkty oraz koniecznoci zwrcenia uwagi na ten problem najwyszym czynnikom decyzyjnym. Targowi gocie mieli szans wzi udzia w szkoleniach, warsztatach, konferencjach np. Wsplna Polityka Rolna 20142020. Z kolei panie miay szans wzi udzia w metamorfozach zorganizowanych w ramach strefy Nowoczesna Gospodyni Wiejska. - Pomys na zorganizowanie

Niech yje bal

Tradycja zabaw karnawaowych na nowo oywa w gminie ysomice. Bo potacwka na wsi ma swoje prawa
Atmosfer zapewniaj ludzie. Bez tych nie ma adnej zabawy. Regionalna Izba Historii i Tradycji dba nie tylko o waciwe upamitnienie tego, co minione, ale o namacalny kontakt z wiejskimi zwyczajami. Nieprawd jest, e bale karnawaowe byy i s przypisane do miasta. Ju w sobot 22 lutego po raz kolejny odbdzie si Bal Przebieracw w ysomicach. - Coraz wicej osb decyduje si na organizacj tego rodzaju imprez - mwi Adam Kozowski, pomysodawca idei balw karnawaowych w gminie ysomice. - Zaleao mi na tym, eby ta tradycja znw zakorzenia si na stae w kalendarzu imprez. Wystarczy poczyta troch o tym, jak takie imprezy wyglday kilka dekad temu. Nie ma lepszych zabaw ni te na wsi. Trzeba tylko zadba o sporo szczegw. Tegoroczny bal przebieracw odbdzie si, jak przystao, w karczmie. Siwy dym" goci bdzie mieszkacw kilku gmin. - Mamy ju do dobr renom jako organizatorzy - mwi Adam Kozowski. - Zawsze staramy si, eby ludzie wybawili si najlepiej jak mog. Jest czas na post, adwent, ale i na karnawa. A e my, Polacy, umiemy si bawi, nie musz chyba nikogo przekonywa. Na imprezie takiej jak ta nie moe zabrakn muzyki na ywo. Do taca zachca bdzie kapela ludowa z prawdziwego zdarzenia. Stoy zapeni si smakoykami, bo wiadomo, e warto spoy ros przed wszystkim". - Wybrani zostan krl i krlowa balu - opowiada Adam Kozowski. - Z dowiadczenia wiem, e do taca nie trzeba bdzie zachca nawet tych, ktrzy przez cay rok siedz gwnie przed telewizorem. Organizatorem imprezy jest Stowarzyszenie Rozwoju Gminy ysomice. Zaplanowano wiele konkursw, chocia impreza nie ma by weselem". Wsplnych elementw na pewno jednak nie zabraknie. - Startujemy o godzinie dwudziestej - mwi organizator balu. - Zabawa powinna potrwa do biaego rana. Nie wyjdziemy, dopki wszyscy nie bd usatysfakcjonowani. ycie to nie tylko obowizki i cika praca. To mamy na co dzie. Trzeba te umie znale chwil wytchnienia w codziennej pogoni za sukcesem Na wsi czas pynie inaczej. Wielu mwi, e wolniej. Ta noc trwaa bdzie wic wiele godzin. W razie czego zawsze mona podnaj knajp na kolejny dzie. - Z modoci pamitam, e czowiek wychodzi na potacwk we czwartek, a wraca w pitek mieje si Adam Kozowski. - Tylko, e byo to nie dzie, ale tydzie pniej. (WT)

Rolnicy z gminy ysomice uczestniczyli w Midzynarodowych Targach Mechanizacji Rolnictwa POLAGRA-PREMIERY w Poznaniu
mieszkacami. W i e l e osb nie ma wiadomoci, e istnieje moliwo skorzystania z dofinansowania dojazdu na targi poznaskie oraz nieodpatny wstp na nie. - Wystarczy w takim przypadku zalogowa si na odpowiedniej stronie internetowej wskazuje Emilia Zieliska, Radna Rady Gminy ysomice. Organizatorzy wyjazdu maj nadziej, e tegoroczny wyjazd zapocztkuje pewn tradycj. - Warto by na czasie mwi mieszkaniec Kamionek, uczestnik wyjazdu. Ekspozycje, ktre moglimy podziwia na targach byy bardzo ciekawe. Wiedza jest motorem rozwoju wspczesnego rolnictwa. Dzi nie liczy si tylko cika praca, ale rwnie rozeznanie w temacie. Jako grupa spoeczna poradzilimy sobie wietnie z pozyskiwaniem rodkw zewntrznych z Unii Europejskiej. Wielu w to wtpio przed wstpieniem Polski do tej organizacji. Kady rolnik chce si rozwija. Dziki temu wzrasta efektywno naszych dziaa, a produkcja stoi na coraz wyszym poziomie.
Fot. Nadesane

wyjazdu wyszed od samych rolnikw dodaje Agnieszka Jankierska-Wojda. Niejednokrotnie wyraali ch uczestnictwa w wyjedzie majcym na celu nie tylko integracj, ale przede wszystkim uzupenienie wiedzy i przeniesienie dobrych praktyk na wasne grunty od przedsibiorcw rolniczych lub wacicieli rodzinnych gospodarstw, ktrych czy ch rozwoju i utrzymania standardw europejskich. Tegoroczne Targi odwiedzio 42 000 zwiedzajcych, zaprezentowao si 360 wystawcw na 50 000 mkw zagospodarowanej powierzchni. - Z chwil pojawienia si inicjatywy wyjazdu mwi Agnieszka Jankierska-Wojda Wraz z Emili Zielisk zebraymy grup czterdziestoosobow w niecae dwa tygodnie. Dopilnowaymy wszelkich formalnoci. Honorowym uczestnikiem wyjazdu by sam wjt gminy Piotr Kowal, rwnie rolnik, ktry odwiedzi targi razem z

(WT)

Fot. Maciej Pagaa

13 POZA TORU, 14 lutego 2014

Do szczcia zabrako jedynie podium

Gmina ubianka staa si w ostatni weekend stolic halowej odmiany hokeja na trawie

GMINA UBIANKA

Fot. Adam Zakrzewski

XVII Memoria im. Adama Filemonowicza w ubiance jest jedn z najwikszych imprez w halowej wersji hokeja na trawie w Polsce.

Tomasz Wicawski
Modziki z caego kraju i gocie z zagranicy rywalizowali od 7 do 9 lutego w XVII Me-moriale im. Adama Filemonowicza. Gospodarze ponownie okazali si niezwykle gocinni. Zwycistwo odnieli modzi adepci hokeja na trawie ze nina. Chtnych do udziau w memoriale nie brakowao. Organizatorzy staraj si od kilkunastu lat zapewnia wysoki poziom sportowy zmaga. Gwarantuj rwnie jego uczestnikom wszyst-ko, czego potrzebuj oni, by czu si komfortowo w czasie trzydniowych zmaga. - Turniej w halowej odmianie hokeja na trawie na stae zagoci w kalendarzu imprez spor-

Biblioteka publiczna w wersji 2.0

Z katalogw kartkowych modzie nie umie ju korzysta. Gminne biblioteki chc nada za postpem. W ubiance postawili na Internet
Tomasz Wicawski
Komputery wypieraj ksiki. Mode pokolenie coraz rzadziej siga po papierowe wydania lektur. Chcc trafi do czytelnikw i zachci ich do korzystania z, czsto zakurzonych, zbiorw trzeba znale nowy kana komunikacji. W wirtualnym wiecie atwiej znale odbiorc. - Zdajemy sobie spraw z tego, e Internet jest bardzo wanym sposobem kontaktu spoecznego mwi Danuta Kwiatkowska z Gminnej Biblioteki Publicznej w ubiance. - I chocia niektrzy twierdz, e to wanie przez to medium ludzie czytaj mniej ksiek, postanowilimy pokaza, e te dwie sfery nie musz ze sob walczy, ale mog si uzupenia. Pracownicy biblioteki w ubiance najpierw stworzyli facebookowy fanpage naszej biblioteki. W styczniu placwka zaistniaa na najpopularniejszym portalu spoecznociowym. - Jestemy zaskoczeni popularnoci fanpagea, bo w kilka tygodni polubio go niemal 200 osb mwi Danuta Kwiatkowska. - Zamieszczamy na nim ciekawostki z ycia biblioteki, krtkie informacje o najbardziej znanych ksikach i autorach, a take konkursy, zarwno dla dzieci, jak i dorosych. Za pomoc facebooka komunikujemy si z czytelnikami. Na pocztku pracownicy biblioteki zauwayli pewn barier u mieszkacw gminy. Teraz jest ju jednak znacznie lepiej. - Codziennie odpowiadam na kilka wirtualnych pyta mwi Danuta Kwiatkowska. Najczciej czytelnicy pytaj o dostpno ksiek, rezerwuj konkretne pozycje czy te dopytuj o szczegy oferty kulturalnej. Ju teraz mog powiedzie, e by to strza w dziesitk. Co wicej, jestem przekonana, j mwi kierownik biblioteki. - Nasza witryna jest ju w sieci (www.lubianka.naszabiblioteka.com) i mona j przeglda, cho oczywicie jeszcze nie jest do koca zaktualizowana. Na to potrzeba troch czasu. W odrnieniu od facebooka, bdzie penia przede wszystkim rol informacyjn. Bd si pojawiay artykuy dotyczce biecych spraw. - Mamy rwnie bardzo rozbudowane archiwum wydarze z przeszoci, ktre na bieco jest uzupeniane mwi Danuta Kwiatkowska. - Oczywicie s te galerie, gdzie bdziemy zamieszcza zdjcia z imprez, organizowanych przez nasz bibliotek. Ciekawostk, ktra moe wielu zainteresowa, jest te historia naszej biblioteki, ktra, o czym moe nie wszyscy wiedz, w listopadzie ubiegego roku skoczya ju 65 lat.

to-wych odbywajcych si na terenie gminy ubianka mwi Jerzy Zajkaa, wjt gminy u-bianka. - Modzie pokochaa ten sport, wic staramy si jej nie tylko nie przeszkadza, ale rwnie pomc w miar moliwoci. Na starcie zmaga zameldowao si 16 ekip. W szranki z chopcami stana rwnie druyna dziewczt z LKS Gsawa. Licznie przybyli na zawody kibice nie mogli narzeka na brak emocji. - Ciesz si, e poziom jest bardzo wyrwnany mwi Marian Klammer, prezes UKS Baa-gany ubianka. - O kocowych rezultatach decydowao w wielu spotkaniach kilka akcji. Szkoda, e znw nie udao si nam zaj miejsca na pudle. Pierwsze miejsce w memoriale zajli zawodnicy UKS Je-

dynka nin. Udao im si pokona bardzo silne zagraniczne zespoy. Srebrne medale przypady w udziale KPH Raca Bratysawa, a na najniszym stopniu podium stanli modzi adepci hokeja na trawie z Olimpii Vinnica. Druyna gospodarzy zakoczya zmagania na pitej pozycji. - Pozosta niedosyt mwili zgodnie zawodnicy UKS Baagany. - Moglimy rozstrzygn co najmniej jeden mecz wicej na swoj korzy. Za rok na pewno znw sprbujemy powal-czy o medal. Modym zawodnikom nie brakuje jednak motywacji. Wynik turnieju nie by spraw pierw-szorzdn. Wane byo to, eby mc skonfrontowa swoje umiejtnoci z innymi zespoami. - Mj brat jest reprezentan-

tem kraju w hokeju na trawie mwi Kacper Raciniewski, zawod-nik UKS Baagany ubianka. - Chciabym kiedy pj w jego lady. Ciko trenuj, wic moe si uda. Dzielnie walczyy z chopakami zawodniczki LKS Gsawa, ktre zajy w kocowym roz-rachunku dziewit pozycj. - Chciaymy zmierzy si z lepszymi od siebie mwia Kinga Rosiska, laskarka jedynej eskiej druyny wystpujce w memoriale. - Tylko w taki sposb mona rozwija swoje umiejtnoci. Adam Filemonowicz by jednym z zaoycieli klubu Baagany ubianka. To on nada mu obecny ksztat i nazw. Trenowa kolejne pokolenia laskarzy. Sam by przez wiele lat zawodnikiem Pomorzanina Toru. Przedwczenie zmar w 1997

roku. Ju rok pniej roze-grany zosta pierwszy turniej na jego cze. - Adam potrafi dotrze do modych ludzi - mwi Marian Klammer. - Zaoy klub od pod-staw. Kocha hokej na trawie I zarazi t mioci kolejne osoby. Ten turniej jest hodem zoonym przez nas, dla tej wybitnej postaci. Turniej w gminie ubianka po raz kolejny pokaza, e organizatorzy s w stanie podoa wyzwaniu przeprowadzenia zawodw na oglnopolskim poziomie. Ju za rok kolejne roczniki uzdolnionych laskarzy przyjad w to samo miejsce. Fotorelacja z zawodw na stronie www.pozatorun.pl.
t.wieclawski@pozatorun.pl

Fot. Adam Zakrzewski

Gminna Bibliotek Publiczna w ubiance stawia na nowoczesno.

e dziki niemu zachcilimy mieszkacw naszej gminy do korzystania z biblioteki. W poniedziaek 3 lutego odnotowalimy absolutny rekord wypoycze. Tego dnia odwiedzio nas 47 osb, ktre wypoyczyy 186 ksiek! To najlepszy dzienny wynik naszej placwki w ostat-

niej dekadzie. Jeli chodzi o stron internetow, to plany jej zaoenia istniay ju od kilku miesicy, jednak nigdy nie byo na to czasu. - Popularno fanpagea spowodowaa jednak, e postanowiam na powanie si tym za-

Fot. Adam Zakrzewski

14 POZA TORU, 14 lutego 2014

Nowy wz bojowy dla straakw

W najbliszym czasie jednostka Ochotniczej Stray Poarnej w Grbocinie wzbogaci si o kolejny nabytek
Aleksandra Radzikowska
Gmina Lubicz moe by przykadem dla tych gmin, ktre chc dba o ochron przeciwpoarow na dobrym poziomie. Prnie dziaa na jej terenie a dziewi jednostek Ochotniczej Stray Poarnej na obszarze siedemnastu soectw. Straacy maj swoje jednostki w Brzezinku, Grbocinie, Gronowie, Lubiczu Dolnym, Mierzynku Mycu Pierwszym, Rogwku, Rogowie i Zotorii. Do Ochotniczej Stray Poarnej na terenie gminy naley a 365 osb, z czego 158 posiada uprawnienia do udziau w akcjach ratunkowoganiczych. - Pozostae osoby to czonkowieseniorzy, czonkowie honorowi oraz ci, ktrzy nie ukoczyli jeszcze osiemnastego roku ycia wyjania Marek Olszewski, wjt gminy w Lubiczu.

GMINA LUBICZ

Fot. Nadesane

Tylko w 2013 r. straacy z gminy Lubicz wzili udzia w 268 akcjach ratowniczych.

To tzw. modzieowe druyny poarnicze , zarwno mskie, jak i eskie. OSP w Grbocinie, Mycu Pierwszym i Zotorii znajduj si w krajowym systemie ratowniczoganiczym. To dowd na profesjonalizm druhw oraz dobre wyposaenie jednostek w sprzt. Straacy posiadaj

obecnie 15 wozw bojowych, a w najbliszym czasie nowym nabytkiem pochwali si bdzie moga jednostka z Grbocina. Tylko w 2013 r. straacy z gminy Lubicz wzili udzia w 268 akcjach ratowniczych. Gmina dotuje wszystkie OSP na jej terenie, zgodnie ze zgaszanym przez nie zapotrze-

bowaniem. W 2013 r. suma ta wyniosa 283,6 tys. z. Jest to o wiele bardziej korzystny dla straakw system finansowania ich dziaa przez samorzd, ni ten, ktry zaobserwowa mona w innych gminach powiatu. Straacy nie musz si stara o pomoc w charakterze doranym i celowym. Efektem tego syste-

mu jest imponujca liczebno OSP w na terenie gminy, a take jej dobre wyposaenie w sprzt, wyszkolenie i zabezpieczenie logistyczne. Prezesem Zarzdu Gminnego OSP jest Ryszard Korpalski.
a.radzikowska@pozatorun.pl

wito wszystkich dam

Wjt gminy Lubicz zaprasza na II Gminne wito Kobiet, ktre odbdzie si 8 marca o godzinie 14:00 w hali Zespou Szk nr 1 w Lubiczu Grnym
Dzie Kobiet to idealna okazja do tego, by panie w szczeglny sposb pomylay o swoich potrzebach. wito wszystkich dam w gminie Lubicz przebiegnie w atmosferze kolegialnych spotka i dyskusji. Organizatorzy przedsiwzicia przygotowali specjalnie na t okazj pakiet porad, ktrych eksperci udziel jego uczestniczkom podczas zebrania. Gociom wita zaprezentuj si tenor Kuba Kubacki i kabaret Ko Polski. Cel spotkania jest jeden. Kobiety, ktre zdecyduj si wzi w nim udzia, bd mogy bezpatnie konsultowa swoje problemy z fachowcami. Przy ul. Piaskowej 23 pojawi si tego dnia nie tylko przedstawiciele suby zdrowia, urzdu skarbowego i urzdu pracy, ale te psycholog. Konkretnych porad udziel bd take pracownicy socjalni, terapeuci czy radca prawny. Dobr oferty zosta wybrany tak, by w jak najwikszym stopniu pozwoli uczestniczkom II Gminnego wita Kobiet na zweryfikowanie ich wtpliwoci i pyta. - W ramach wita pa pojawi si te inne oferty mwi Hanna Anzel, przewodniczca Rady Gminy Lubicz. Chcemy zaapelowa o to, eby kobiety zadbay o swoje samopoczucie i wygld. Wane jest to, by nie zamykay si w czterech cianach i nie skupiay jedynie na gotowaniu i dbaniu o dom, ale znalazy te czas dla siebie. Dlatego podczas wita w hali pojawi si take stoiska z biuteri i kosmetykami. Zaley nam, jako organizatorom na tym, by kobiety wiedziay jak walczy o swoje prawa i komfort ycia. Spotkanie, ktre odbdzie si w wito wszystkich dam, moe przybliy perspektyw organizacji podobnych inicjatyw. Najpierw jednak trzeba dokadnie okreli, czego mieszkanki gminy Lubicz od tego rodzaju spotka oczekuj. Ch wzicia udziau w zebraniu mona zgasza do 28 lutego zapisujc si na listy dostpne u radnych i sotysw miejscowoci oraz telefonicznie pod nr tel.: (56) 62 12 139 i (56) 62 12 100. Liczba miejsc jest ograniczona. (AR)

Fot. Nadesane

15 POZA TORU, 14 lutego 2014

Prezent dla modych sportowcw

Przy Szkole Podstawowej w Mycu Pierwszym powstanie nowy kompleks sportowy
tu bya konieczna mwi wjt gminy Lubicz, Marek Olszewski. Cieszymy si, e uczniowie szkoy podstawowej bd mogli korzysta z kompleksu sportowego, ktry nie tylko pozwoli na rozwijanie ich pasji, ale take spowoduje wzrost aktywnoci fizycznej wrd najmodszych mieszkacw gminy. Boisko z trzech stron zostanie ogrodzone wysokimi na sze metrw pikochwytami, ktre zwiksz komfort gry. Dziki nim po nieudanych zagraniach futbolwka nie opuci terenu kompleksu. Obiekt bdzie oddany do uytkowania najpniej jesieni tego roku. (AR)

Rnice pokole przesadzone

Dzieci i modzie z gminy Lubicz przygotoway mi niespodziank dla bab i dziadkw. W klubach seniora byo gwarno

GMINA LUBICZ

Najmodsi mieszkacy gminy na t informacj czekali ju od wielu lat. Obok istniejcego placu zabaw powstanie kompleks sportowy, ktry skada si bdzie z boiska do piki nonej z nawierzchni ze sztucznej trawy oraz mini-boiska do koszykwki. Na boisku do piki nonej

mona bdzie take rozgrywa mecze siatkwki. To pozwoli na organizowanie turniejw na wieym powietrzu, w perspektywie rozbudow sekcji sportowych i pene wykorzystanie potencjau, ktry niesie ze sob nowa inwestycja. - Realizacja tego projek-

Trudno o lepszy termin odwiedzin najstarszych mieszkacw gminy ni stycze. Szkolne Koo PCK chciao godnie uczci dnie babci i dziadka. - Kade dziecko wie, e na babci zawsze moe liczy mwi Adam ze Szkolnego Koa PCK przy Szkole Podstawowej nr 1 w Lubiczu Dolnym. - Raz w roku moemy si chocia w taki sposb odwdziczy za mio, ktr nas obdarzaj. Modzie wraz z opiekunem odwiedzia babcie i dziadkw z klubw seniora w Lubiczu Dolnym Stowarzyszenia Pokolenia i Klubu Seniora Arka. Zaprezentowane przez dzieci wiersze i piosenki wzbudziy podziw wzruszonych dziadkw i zostay

nagrodzone brawami. - Sama obecno dzieci jest dla nas najwikszym prezentem - mwili czonkowie Klubu Seniora Arka. - Nawet o nas, starych, kto pamita. Babcie i dziadkowie otrzymali wykonane przez uczniw laurki i sodki upominek w postaci domowych ciasteczek. Byy rwnie yczenia, uciski i wsplne zdjcia. Jako podzikowanie czonkowie SK PCK otrzymali od bab i dziadkw czekoladki. Spotkania upyny w miej i serdecznej atmosferze, czego dowodem byy umiechy na twarzach najstarszych i najmodszych mieszkacw gminy Lubicz. (WT)

Fot. Nadesane

16 POZA TORU, 14 lutego 2014

Teatr, kino i obozowa cerkiew

Relacji polsko-ukraiskich inne samorzdy mogyby uczy si od Aleksandrowa Kujawskiego. wiadomo wsplnej historii wykracza znaczniej poza wyksztacenie burmistrza
Tomasz Wicawski
ycie kulturalne w obozie internowania w Aleksandrowie Kujawskim kwito. Po wielu latach pami o pobycie Ukraicw na tych ziemiach nie zgina. Historycy zadbali o godn opiek nad miejscami pamici. Mogiy nie mog bowiem porasta mchem i krzakami. Bez wzgldu na to, jakiej narodowoci jest osoba pochowana w ziemi. W kwietniu 1920 roku w obliczu bolszewickiego zagroenia midzy Polsk i Ukraisk Republik Ludow podpisana zostaa umowa o wsplnej walce z wrogiem. onierze 6 Dywizji Strzelcw, 4 Dywizji Kijowskiej i 3 Dywizji elaznej armii URL zostali wtedy internowani w Aleksandrowskim Obozie nr 6. Jego komendantem by genera armii Ukraiskiej Marko Bezruczko. - Obok regularnych wicze wojskowych w obozie rozwino si bogate ycie kulturalno-owiatowe - mwi dr Andrzej Ciela, burmistrz miasta Aleksandrowa Kujawskiego. - Uruchomiono szko podoficersk i szko dla analfabetw oraz kursy owiatowe w zakresie jzykw obcych, historii, geografii i ekonomii. Obz, przewidywany pocztkowo dla trzech tysicy onierzy, na przestrzeni niecaego roku istnienia mieci w szczytowym momencie 3565 osb, przez wikszo czasu funkcjonowania ponad 3000 internowanych. Pierwsi Petlurowcy trafili do Aleksandrowa Kujawskiego 5 grudnia 1920 roku. Oficjalnie ist-

ALEKSANDRW KUJAWSKI

Obz internowania nr 6 w Aleksandrowie Kujawskim istnia w latach 1920-1921

Skromny, lecz optymalny budet 2014

Mimo to, e budet na 2014 rok jest skromny, to inwestycje bd realizowane

nia on od 8 grudnia. Na ciekawe fakty zwizane z funkcjonowaniem obozu zwracaj uwag historycy. - Aktywn dziaalno prowadzia zaoona w obozie spdzielnia - mwi prof. UMK Emilian Wiszka. - Jej czonkowie organizowali kursy na temat rnych form spdzielczoci, czytelni i herbaciarni. Swe idee propagowali na stronach wasnego czasopisma "Zirnycia" (Jutrzenka). Pierwszym czasopismem wydawanym w obozie byo "Nowe yttia" (Nowe ycie), ktrego pierwszy numer w formie powielaczowej ukaza si jeszcze w grudniu 1920 r. W kwietniu 1921 roku onierzy odwiedzi Gwny Ataman Szymon Petlura. Wiosn i latem tego roku liczba internowanych znacznie spada - wadze polskie kieroway ich do prac polowych i budowlanych, przy okazji wiele osb znalazo zatrudnienie i nie

wrcio do obozu. - Na pocztku grudnia tego roku pozostae jeszcze 1921 osb przeniesiono do obozu w Szczypiornie koo Kalisza - mwi Andrzej Ciela. - W Aleksandrowie i okolicach pozostao okoo 140 ukraiskich uchodcw, ktrzy zaoyli tu oddzia wiodcej organizacji emigracyjnej - Ukraiskiego Komitetu Centralnego. Zmarych podczas internowania onierzy chowano na przylegym do obozu, wydzielonym z dbr hrabiego Edwarda-Mycielskiego Trojanowskiego prowizorycznym cmentarzu. - Warunki ycia w obozie nie byy atwe - mwi Emilian Wiszka. - Baraki nie byy ogrzewane, brakowao ywnoci, myda i lekarstw. Z powodu ciasnoty szpital tego obozu nie mieci si w Toruniu przy tamtejszym obozie. Kozacka Mogia" w Aleksandrowie Kujawskim, ktr opiekowa si miejscowy i toruski

oddzia Ukraiskiego Komitetu Centralnego, staa si w latach midzywojennych swoistym "Grobem Nieznanego onierza", mogi-symbolem. - Z inicjatywy i za spraw Emiliana Wiszki, wiosn 1991 roku, rozpoczto przygotowania do odbudowy cmentarza - dodaje burmistrz Aleksandrowa Kujawskiego. - Wrd osb zaangaowanych w realizacj tej inicjatywy znaleli si m.in. Sawomir Mkowski, wczesny komendant powiatowy policji, burmistrz Zdzisaw Nasiski i jego zastpca Stanisaw Krysiski - pniejszy burmistrz oraz Zbigniew Znamierowski - przewodniczcy Rady Miejskiej. Ze strony ukraiskiej inicjatywie patronowa Zwizek Ukraicw w Polsce, Komitet Pamici Narodowej i Ambasady Ukrainy. Wracajc do ycia obozowego w latach 1920-1921 trzeba zauway, e zaoono w nim koo te-

atralne, orkiestr, uruchomiono kino, w obozowej drukarni wydawano kilka czasopism, urzdzono wasn cerkiew obozow pod opiek kapelana Petra Biona. Burmistrz Ciela kontynuuje aleksandrowsk tradycj wsppracy ze stron ukraisk. - Corocznie, od 20 lat odbywajce si w pierwsz sobot czerwca spotkania ekumeniczne przy Kozackiej Mogile", ktrym przewodniczy ks. mitrat pk Mikoaj Hajduczenia, przywracaj pami aleksandrowskiego spoeczestwa o losach onierzy ukraiskich i ich pobycie na naszej ziemii - mwi burmistrz miasta Aleksandrowa Kujawskiego. - Bez przesady mona stwierdzi, e aleksandrowianie s dumni z tego fragmentu swojej historii.
t.wieclawski@pozatorun.pl

Wizyta gwiazdy piki rcznej

Wicemistrz wiata z 2007 i brzowy medalista Mistrzostw wiata 2009 - Artur Sidmiak odwiedzi Aleksandrw Kujawski

Monika Olender
Sesja Rady Miejskiej Aleksandrowa Kujawskiego, na ktrej radni przyjli budet na 2014 rok odbya si 16 stycznia. W jakim zatem ksztacie aleksandrowscy samorzdowcy uchwalili budet? Dochody i wydatki budetu Aleksandrowa Kujawskiego zamykaj si po obu stronach kwot ponad 34 mln zotych. Radni przyznaj, e wielkoci zaplano-

wane po stronie wydatkw jako caoroczny plan zada obligatoryjnych i innych s dalekie od oczekiwa spoecznych. Trudno byo bowiem dokona wyboru i rozdzieli wielkoci rodkw na ich realizacj. Strona dochodw stanowi zaledwie prognoz moliwych wpyww do budetu. Przykadowo, jedn z czci budetu stanowi wydatki zwizane z owiat i wychowaniem, ktre zamykaj si kwot 13,1 mln zotych. Zgodnie z zaoeniami utrzymanie szk podstawowych

to koszt 5,5 mln zotych, oddziaw przedszkolnych w szkoach podstawowych 249 tys. zotych, przedszkoli 2,8 mln zotych, gimnazjw 4,2 mln zotych. Subwencja owiatowa wynie ma z kolei prawie 8 mln zotych, co oznacza, e z budetu miasta trzeba do owiaty dooy ponad 5 mln zotych. Radni zaakceptowali projekt budetu na 2014 rok informuje Andrzej Ciela, Burmistrz Miasta Aleksandrowa Kujawskiego. Jest on skromny, ale bdziemy kontynuowa rozpoczte i zaplanowane inwestycje, takie jak przebudowa Parku Miejskiego im. Jana Pawa II czy remont dworca. Miasto stara si take o dodatkowe rodki od Marszaka Wojewdztwa Kujawsko-Pomorskiego. W planach samorzdcw jest take poszerzenie obszaru przeznaczonego na dziaalno rnych firm. Chodzi o teren miejski przy ulicy Przemysowej. Dziki temu powstan nowe obiekty w miecie, ale take zwikszy si liczba miejsc pracy. Aktualnie jednak wszystko zaley od zainteresowania przedsibiorcw terenem, a take od formy i ceny jego zbycia.

Fot. Maciej Pagaa

Byy pikarz rczny Artur Sidmiak odpowiedzia na zaproszenie Miejskiego Centrum Kultury w Aleksandrowie Kujawskim. Kady mieszkaniec Aleksandrowa Kujawskiego mia okazj ucisn do Artura Sidmiaka podczas spotkania w Miejskim Centrum Kultury, ktre odbyo si 12 lutego br. Od godz. 10.00 do godz. 11.00 pikarz odpowiada na pytania oraz rozdawa autografy. Zadowolenia oraz satysfakcji pyncej ze spotkania nie kryy szczeglnie specjalnie zaproszone

dzieci. Mimo, e Artur Sidmiak zakoczy karier prawie dwa lata temu, to jest postaci, ktr zagorzali kibice piki rcznej na pewno bd pamita przez dugie lata. Potrafi zapewni kibicom odpowiedni dawk emocji oraz zawsze walczy do koca. Jego bramka w meczu z Norwegi z 2009 roku w ostatnich sekundach spotkania staa si prawdziwym symbolem polskiej reprezentacji pikarzy rcznych. (MO)

Fot. Adam Zakrzewski

17 POZA TORU, 14 lutego 2014

Zamalowa szaroci tego wiata

Gdy bya nastolatk podesza do niej staruszka. Powiedziaa, e dawno nie widziaa tak wspaniaych rysunkw. Moda dziewczyna nie zdawaa sobie jeszcze wtedy sprawy, e kreska, kolor, grafika nadadz jej yciu rytm
Marcin Tokarz
Photoshop nie ma dla niej tajemnic, a chodz przecie suchy, e nawet jego twrcy nie opanowali w peni moliwoci programu. Iza Hamerla potrafi nada ksztat i wygld temu, co jej wyobrania wskazuje na wyzwanie i jeszcze nieprzebyty szlak. Gdy ciany domu artystki przestay mieci eksperymenty graficzne, wysza do mieszkacw Zejwsi Wielkiej z pomysem ubarwienia ponurych murw miejscowoci. Efekt cieszy oczy, ale i serca, bo malunki Izy ttni wrcz yciem. Mona powiedzie, e centrum Zejwsi Wielkiej powoli zamienia si w galeri prac Izy Hamerli i jej chopaka ukasza. W tej okolicy sprejami ozdobili ju budynek pawilonu Tcza, a take ciany sklepu Odzie uywana. Ten pierwszy, odkd dwoje artystw wzio go w swoje rce, przybra wreszcie wygld pasujcy do swojej nazwy. Zdobi go teraz kwieciste wzory i sylwetki bajkowych postaci. - Musz powiedzie, e czowiek chtniej idzie robi zakupy, gdy wie, e czeka go bd takie adne malunki - przyznaje Marlena, starsza pani, ktra codziennie odwiedza Tcz. - Od razu poprawiaj humor. Jednak Iza woli pokaza nam swoje ostatnie dzieo - kobiet w fartuszku z opask na wosach. Z jej ust wydobywa si dymek z nazw lokalu, na ktrym widnieje. - Gdy wyszlimy z propozycj wrzucenia graffiti na cian lumpeksu, wacicielka zgodzia si od razu - mwi Iza Hamerla. Poprosia tylko, bymy zachowali napis Odzie Uywana. Reszta zaleaa od naszej wyobrani.

ZAWIE WIELKA

Wedug planu
Nowa wietlica wiejska funkcjonuje ju w ramach Centrum Edukacji Modziey w Grsku
Ksidz Pawe Nowogrski chce, by powstajcy obiekt sprawowa funkcj owiatow o szerszym znaczeniu. Jedn ze sztandarowych inicjatyw projektu jest Konkurs Wiedzy o Wielkich Polakach, organizowany na skal wojewdztwa kujawsko-pomorskiego. Jego drugi etap odbdzie si 20 lutego. Tymczasem prace nad budow Centrum Edukacji Modziey w Grsku powoli zmierzaj ku kocowi. Wiele wskazuje na to, e uroczysto obchodw 30-lecia mierci ks. Jerzego Popieuszki w dniu 19 padziernika bdzie jednoczenie dat otwarcia Centrum Edukacji Modziey w Grsku. Jeden z elementw budynku, nowa wietlica, oddany jest ju od uytku modziey. Reszta prac postpuje planowo. - Ten miesic przyniesie ukoczenie drugiej wietlicy tzw. Starej Pasterwki - informuje ks. Pawe Nowogrski, Dyrektor CEM w Grsku. - W tym tygodniu wykonane zostao pokrycie dachu starego budynku szkoy. W tej chwili przechodzimy do tynkowania caego jej wntrza. Co do czci przygotowywanej pod przysze muzeum multimedialne, koczymy budow cian fundamentw. Powoli przymierzami si do pjcia w gr. Konkurs Wiedzy o Wielkich Polakach trwa mimo, prac nad now siedzib CEM-u. Jego fina bdzie mia miejsce w Toruniu w Dworze Artusa. (MT)

Szkicowaa, co popadnie
Pewnego letniego wieczoru podesza do niej starsza pani. Zapytaa, czy to ona cae dnie przesiaduje nad jeziorem z owkiem i szkicownikiem w rkach. Pochliwa 17-latka pomylaa, e wpada w kopoty. - Okazao si, e chciaa zobaczy moje szkice - wspomina Iza Hamerla, ktrej dom ju od progu wita naciennymi grafikami. - Spdziam z ni kilka godzin suchajc, jak niele postrzegam bry, jak operuj wiatocieniem, a trzeba zaznaczy, e buy to szkice robione do szuflady. Wtedy poczuam, e w moim yciu zajd chyba due zmiany... Uczszczaa do liceum muzycznego w Toruniu. Jednak po tych wakacjach, zapragna obra zupenie nowy tor. - Ju wiem, id na sztuki pikne! - Iza oznajmia rodzicom, a byo to midzy trzeci a czwart klas liceum, kiedy jej rwienicy zaczynali nauk do matury. W jeden rok przygotowywaa si do egzaminw, chodzia na zajcia z rysunku i malarstwa, na wasn rk uczya si historii sztuki. eby tego byo mao, robia kurs z prawa jazdy i braa udzia w obowizkowych lekcjach muzyki. - Przygotowania do egzaminw byy dla mnie czasem wytonej pracy, jednak rodzice wspierali mnie na kadym kroku - wskazuje Iza Hamerla, szczliwa z dokonanego wyboru. - W kocu po licznych perturbacjach udao mi si dosta na Wydzia Sztuk Piknych UMK w Toruniu i ukoczy studia na kierunku Grafika. Wytrwao w osigniciu upragnionego celu podtrzymywao wspomnienie sw tamtej staruszki.

Iza Hamerla planuje cykl malowania przystankw w gminie nawizujcego do historii ich lokalizacji. Photoshopa przychodzi jej z tak sam atwoci, jak chodzenie, Cika praca popaca czy oddychanie...Za jego pomoc tworzy szaty graficzne stron ycie Izy pokazao, e naj- internetowych, banery i reklamy waniejszych decyzji dokonuje prasowe, ulotki i wszystko to, co przy wsparciu otaczajcych j skada si z koloru i ksztatu. osb. Ponad rok temu, artystka ze Swj najnowszy projekt konZejwsi Wielkiej posuchaa pora- sultuje jeszcze z wadzami gminy. dy swojej koleanki. Kto wie, by moe zachci on jej - Do otworzenia Studia Gra- mieszkacw do czstszego koficznego Izarysuje, namwia rzystania z komunikacji miejskiej. mnie zaoycielka Kreatywnej Ka- Mam ogromn nadziej, e mienicy w Toruniu, miejsca mo- uda mi si zrealizowa ciekawy jej inspiracji - opowiada Iza. - To projekt, chcemy oywi zabuwanie dla jej firmy stworzyam dowane przystanki autobusowe jedne z moich ciekawszych re- naszej gminy - w oczach Izy wializacji, np. wizytwki wycinane da ekscytacj. - Jeli wjt wyrazi laserem, zaprojektowane w taki zgod, pomalujemy je w sposb sposb, aby po rozoeniu zamie- symboliczny, nawizujcy do kulniay si w dziecicy teatrzyk. tury, historii, zdarze zwizanych Iza, stale poszerza obszary z miejscem, w ktrym si znajduswoich moliwoci. Te najbar- j. Byaby to kontynuacja mojego dziej ekstremalne pomysy testuje planu, zamalowania szaroci tego na wasnych rzeczach. Tak byo z wiata. jej samochodem, ktrego srebrny Adres internetowy dziaalnolakier pokrywa teraz tusz marke- ci Izy Hamerli: www.izarysuje.pl ra ukadajcy si w pen oboci ornamentyk. Umiejtnociom m.tokarz@pozatorun.pl artystki zaufao ju cae mnstwo firm, gazet, redakcji. Obsuga

Fot. Adam Zakrzewski

18 POZA TORU, 14 lutego 2014

Bal na trzydzieci par

W sali widowiskowej Orodka Kultury w Maej Nieszawce odby si Bal Karnawaowy dla dzieci
DVD czy symboliczne gwizdki ze smakowymi gumami, byy dla nich wystarczajcym powodem do radoci. Bal zosta zorganizowany w takiej skali, poniewa my, jako organizatorzy, jestemy ograniczeni liczb osb wykwalifikowanych, ktre mog sprawowa opiek nad dziemi. W przerwie pomidzy tacami, dzieci odpoczyway, zajaday si sodyczami i chodziy rozgrzane organizmy wod. Uczestnicy mieli take okazj, by podczas krtkiej przerwy obejrze bajk Monster High. Nie zawiedli si tego dnia ci, ktrzy mieli nadziej na dobr zabaw. Dobr strojw i kreatywno w wymylaniu bajkowych kostiumw przerosa wszelkie oczekiwania. Ci z uczestnikw balu, ktrym nie udao si otrzyma wyrnienia w konkursach, z umiechem odgraali si, e za rok wymyl na te okazj co specjalnego. Wszystkie nagrody oraz poczstunek na karnawaowym balu ufundowa wjt gminy Wielka Nieszawka, Kazimierz Kaczmarek. W imprezie wzio udzia ponad szedziesiciu uczestnikw. Zainteresowanie, ktrym si cieszya, pozwoli z pewnoci podobn moc wrae zaserwowa dzieciom za rok.
a.radzikowska@pozatorun.pl

GMINA WIELKA NIESZAWKA I CZERNIKOWO

Wieczr artystycznych dusz

Orodek Kultury w Maej Nieszawce oraz Gminna Biblioteka Publiczna zapraszaj 15 lutego na spotkanie z autork ksiek, Joann Iz Belzyt
W sali widowiskowej Orodka Kultury o godzinie siedemnastej rozpocznie si prawdziwa uczta dla mionikw muzyki i literatury. Z okazji walentynkowego klimatu odbdzie si recital piosenki miosnej w wykonaniu solistek z modzieowego zespou wokalnego MIXTER. Dziaajcy przy Orodku Kultury w Maej Nieszawce zesp, ktrego opiekunem jest Alina Sobecka, da pokaz swoich wokalnych umiejtnoci. Dla publicznoci zapiewa take m.in. Sara Pach, jedna z najzdolniejszych modych wokalistek w wojewdztwie. Tego dnia bdzie mona usysze najpikniejsze utwory o mioci. - Melodie piosenek Odkryjemy mio nieznan czy I will always love you kademu kojarz si z ciep atmosfer mwi Alina Sobecka, organizatorka wieczoru. Ju prby wokalne solistek pokazuj, e to bdzie pokaz ich umiejtnoci na najwyszym poziomie. Drugim z wanych punktw wieczoru bdzie spotkanie z Joann Iz Belzyt, autork ksiek pochodzc z Torunia. Zainteresowanym opowie o swojej pasji do pisania. Przewidziana jest take moliwo zakupu jej najnowszej ksiki pt. Midzyczas". - Z niecierpliwoci czekamy na efekty spotkania dodaje Alina Sobecka. Ten wieczr nie tylko bdzie naszym debiutem organizacyjnym, ale jest take nowoci dla naszego gocia. Wstp na sal jest wolny, wic kadego, komu sztuka jest bliska, serdecznie zapraszamy do wsplnego jej kontemplowania. Ksika autorstwa Joanny Izy Bel-

Fot. Nadesane

Aleksandra Radzikowska
To ju smy konkurs przebieracw, ktry odby si na terenie gminy. Podczas niego mona byo zobaczy nie tylko taczcego supermana, ale take pikarza Barcelony czy maego tygrysa. Zjawiskowo przebrane dzieci wziy take udzia specjalnie przygotowanych na t okazj zabawach. Jak podczas kadego prawdziwego balu, dokonano rwnie wyboru Krla i Krlowej imprezy, najlepszych tancerek i tancerzy oraz najsympatyczniejszych na sali osb. Z racji tego, e konkurencja na przebrania i umiechy bya naprawd dua, nagrody

Zesp charytatywny na zoty medal

Czonkowie Stowarzyszenia Zespou Charytatywnego w Czernikowie ju od ponad dekady pomagaj potrzebujcym. Z myl o najmodszych mieszkacach gminy, kolejny raz zorganizowali Ferie z Bogiem
Aleksandra Radzikowska
Kady z nich ma inn osobowo, cho wsplnie nie tworz mieszanki wybuchowej. Przeciwnie, swoim zaangaowaniem wymalowali umiechy ju na setkach twarzy. Dziki poczeniu ich pasji, chci do pomagania innym i kreatywnoci, potwierdzaj, e w yciu najwaniejsze jest to, czego nie wida. Wdzicznoci, cichych podzikowa i ez wzruszenia nie da rady okreli w adnej skali. Zesp Charytatywny przy Parafii w. Bartomieja Apostoa w Czernikowie zosta zaoony w 2003 roku. Dzi jego przewodniczcym jest Stanisaw Kamiski, sotys i czowiek-instytucja w gminie Czernikowo. Jego zastpca, Danuta Zglinicka i sekretarz, Rafa Rutkowski, w niczym nie ustpuj swojemu kierownikowi, cho hierarchia w tej instytucji nie istnieje. Zesp dziaa take dziki ludziom, ktrzy wspieraj dziaania charytatywne ju od wielu lat, wolontariuszom, mieszkacom i wadzom gminy. cych, pozwolia czernikowskiemu zespoowi na rozpoczcie nieformalnego dziaania. W pierwszym okresie liczy on zaledwie kilka osb, z ksidzem Tomaszem Bartczakiem na czele. W 2004 roku w okresie adwentowym grupa przeprowadzia akcj Wigilijne Dzieo Pomocy, zbierano ywno i zabawki, ktre przekazano dzieciom pochodzcym z biednych rodzin. Rok pniej grupa pasjonatw rozpocza ju formaln dziaalno. Czonkowie stowarzyszenia przystpili do remontu pomieszcze w domu parafialnym, ktre pozwolio na zorganizowanie tam wietlicy dla dzieci i modziey. - Tak zaczynalimy nasz przygod z niesieniem pomocy innym mwi sotys gminy Czernikowo, Stanisaw Kamiski. Od tego czasu dziaalno udao si nam rozszerzy o kolejne akcje i inicjatywy. Kady z czonkw zespou swoja prac wykonuje z pasj. Wdziczno i podzikowania, ktre kieruj w nasz stron ci, ktrym pomoglimy, s wystarczajc zapat za nasz trud. W historii Zespou Charytatywnego bardzo wany okaza si 2005 rok. Staraniem ksidza Tomasza Bartczaka grupa pozyskaa dotacje z Zarzdu Wojewdzdzi akcje zbierania sodyczy i rodkw finansowych ze sprzeday okolicznociowych wiec, stroikw witecznych, bombek czy wielkanocnych palm. Z tych funduszy zorganizowa ju m.in. zabaw karnawaow dla setek dzieci czy Parafialny Dzie Dziecka. Akcja Ferie z Bogiem, ktr opiekuj si w trakcie tego tygodnia, pozwala okres ferii zimowych spdzi dzieciom w miy i efektywny sposb. Okazuje si, e komputer wcale nie jest najlepsz rozrywk dla najmodszych mieszkacw gminy. Ch spotkania si z kolegami ze szkolnej awki poza godzinami lekcyjnymi, jest dobrym powodem do zabawy i umiechu, a take modlitwy. W akcj zaangaowani s take katecheci, nauczyciele i wolontariusze. Do inicjatyw, z ktrych zesp moe by dumny, nale take cyklicznie ju organizowane akcje poborw krwi i Wyprawka dla ucznia. Okazuje si, e nie trzeba wiele mie, by wiele da. May gest i okazane zrozumienie s czasem wystarczajcym powodem do tego, by drugiej osobie pomc. Zesp Charytatywny z Czernikowa w tej paszczynie spisuje si na zoty medal.
a.radzikowska@pozatorun.pl

otrzymao czworo tancerzy, trzy krlowe oraz trzej krlowie. Upominki w kategorii najsympatyczniejszych maluchw powdroway w rce czterech uczestnikw zabawy. Cho bal trwa zaledwie dwie godziny, obfitowa w atrakcje. Synne tace na gazetach, konkurs polegajcy na szybkim siadaniu na krzesekach w rytmie muzyki czy taniec z balonami, day powd do miechu nie tylko najmodszym uczestnikom imprezy. - Dzieci bawiy si znakomicie mwi Alina Sobecka, pracownica Orodka Kultury w Maej Nieszawce. Za kreatywno i zwycistwo w zorganizowanych konkursach otrzymay drobne upominki. Nowy pirnik, pyty

zyt pt. Midzyczas to nie tylko opowie o kobietach i dla przeznaczona dla nich. To historia dla kadego, ktra wzrusza, bawi i kusi, aby sprbowa przenie rozwizania z ycia bohaterw ksiki do wiata realnego. Jej gwna posta, przytoczona iloci przerastajcych j problemw, trafia do Midzyczasu tajemniczego wiata, gdzie nic nie jest takie, jakim si wydaje. Rwnie autorka historii nie jest osob bezbarwn. Uwielbia pi kaw, ale take czyta kryminay Agathy Christie, biega po play i jedzi na nartach z osobami niewidomymi. - Wiem take, e Joanna Iza Belzyt jest dumn wacicielk kolekcji dzwonkw dodaje z umiechem Alina Sobecka. To wiadczy tylko o tym, e ten wieczr nie zamknie si w nudnych ramach. Myl, e tego dnia warto zamieni serial telewizyjny na spotkanie z prawdziw sztuk. (AR)

Wsplnie mog wicej

Organizacja zbirki ywnoci i rodkw finansowych na pomoc dla rodzin potrzebuj-

Fot. Adam Zakrzewski

W wietlicy przy parafii w Czernikowie ferie spdza ponad 30 dzieci. twa Kujawsko-Pomorskiego na Niejeden raz przekonaem si o wyposaenie wietlicy. Podczas tym, e warto pomaga. jej remontu wielu mieszkacw gminy na zasadzie wolontariatu Bg wygrywa wczyo si w przygotowywanie z komputerem sali, w ktrej najmodsi mogli kreatywnie spdza czas. Dziki Zesp w porozumieniu z Cadotacjom zakupiono sprzt audiowizualny, sportowy, meble i ritasem oraz Gminnym Orodkiem Pomocy Spoecznej, zajkomputer. - Wsuchujemy si w to, co muje si take rozprowadzaniem mwi nam o swoich potrzebach ywno z Unii Europejskiej dla mieszkacy dodaje Stanisaw potrzebujcych. Dziki uzyskaKamiski. Jeli mona zrobi niu rodkw ze sprzeday cegiedla kogo co dobrego, to dlacze- ek wykona i zamontowa tabligo z tego nie skorzysta? Wiele c pamitkow w hodzie Janowi razy zdarza si tak, e kto po- Pawowi II, w pierwsz rocznic trzebuje pomocy, a dobro wraca. jego mierci. Dzi nadal prowa-

Fot. Nadesane

Zdrowie pacjenta na pierwszym miejscu

Eksperci NAVITA REHABILITACJA pracuj w oparciu o specjalnie przygotowany i kompleksowy program rehabilitacyjny, ktry jest odpowiedzi na indywidualne potrzeby kadego pacjenta trafiajcego do orodka
NAVITA to profesjonalne centrum terapeutyczne dla dzieci i dorosych. Specjalizuje si w rehabilitacji neurologicznej dzieci z poraeniem mzgowym, autyzmem, opnieniami rozwojowymi. Do orodka trafiaj, rwnie najmodsi borykajcy si z problemami emocjonalnymi. Oferta centrum skierowana jest rwnie do osb dorosych. Bez wtpienia dobr opiek znajd tu pacjenci ze stwardnieniem rozsianym. Personel placwki zadba, by kady nastpny dzie by powodem do radoci. W skad zespou NAVITA REHABILITACJA wchodz najlepsi specjalici: fizjoterapeuci, neurologopeda, pedagog, terapeuta integracji sensomotorycznej. Zgrana, moda i ambitna kadra stale wzbogaca swe kwalifikacje uczestniczc w rnych kursach, konferencjach i warsztatach. Posiada certyfikaty z wikszoci uznanych metod usprawniania psychoruchowego. W NAVICIE wykorzystuje si wiele metod pracy terapeutycznej m.in. NDT Bobath, terapia Integracji Sensomotorycznej poprzedzona diagnoz, metod Halliwick, PNF, kombinezony DUNAG, terapia rki, terapia manualna, neurologopeda i szeroki zakres prac pedagogicznych. - Praca terapeutyczna z dzieckiem niepenosprawnym skupia w sobie zarwno elementy pedagogiczne, logopedyczne i oczywicie fizjoterapeutyczne, bezporednio zwizane z rozwojem ruchowym dziecka - mwi Kamila Gapska, Prezes Zarzdu NAVITA REHABILITACJA mieszczcego si w Toruniu przy ul. Kosynierw Kociuszkowskich 13. - U maych pacjentw z uszkodzeniem centralnego ukadu nerwowego mamy najczciej do czynienia z wielokierunkowym dziaaniem terapeutycznym. Kade spotkanie dziecka z fizjoterapeut cechuje si pozytywnym nastawieniem, ciepem i troskliwoci. Standardowo podczas kadej terapii fizjoterapeuta koncentruje si na danym problemie opracowujc odpowiedni dla potrzeb dziecka program postpowania usprawniajcego. Dzieci we wczesnym okresie swojego rozwoju, dziki wyjtkowej plastycznoci mzgu maj ogromny potencja na wyrwnanie deficytu rozwojowego, co wie si z moliwoci normalnego funkcjonowania w przyszoci. - Pomoc znajd u nas, rwnie doroli - informuje Kamila Gapska. - Mog oni skorzysta z zabiegw fizykoterapeutycznych, masay, wicze na sali. Dla pacjentw cierpicych na stwardnienie rozsiane przygotowalimy programy terapeutyczne obejmujce swoim zakresem zarwno rehabilitacj ruchow, jak i poznawcz. NAVITA realizuje rwnie turnusy rehabilitacyjne poczone z delfinoterapi oraz intensywn aquaterapi. Dla noworodkw i niemowlt otworzony zosta Gabinet Wczesnej Interwencji. Od niedawna wachlarz metod terapeutycznych w NAVICIE wzbogacony zosta o terapi EEG-Biofeedback. - EEG-Biofeedback to rodzaj terapii, dziki ktrej pacjent w sposb wiadomy uczy si zmienia wzorzec wytwarzanych fal w mzgu tak, aby mzg pracowa wydajniej i szybciej - wyjania Kamila Gapska. EEG-Biofeedback ma bardzo szerokie zastosowanie, zarwno u dzieci, jak i u dorosych. Trening jest stosowany nie tylko w praktyce klinicznej (ADHD, ADD, dysleksja, zaburzenia lkowe, depresja, stwardnienie rozsiane), ale take suy, jako metoda treningowa dla osb zdrowych w celu poprawy funkcjonowania umysu. Dotyczy to m.in. sportowcw, pilotw, menederw czy studentw przed egzaminami. Szczegln uwag NAVITA przywizuje jednak do rehabilitacji neurorozwojowej niepenosprawnego dziecka. Jeli Twoje dziecko cierpi na Mzgowe Poraenie Dziecice, autyzm, opnienie rozwojowe, zesp Downa, czy genetyczny, specjalici z NAVITY pomog zredukowa niepodane objawy. Jeli Ty zmagasz si z urazem neurologicznym, stanem po udarze mzgu, stwardnieniem rozsianym, urazem ortopedycznym, blami krgosupa, wadami postawy, powiniene uda si na konsultacje do centrum terapeutycznego NAVITA REHABILITACJA. Na popraw zdrowia nigdy nie jest za pno.

DODATEK ZDROWIE

19 POZA TORU, 14 lutego 2014

Soczewki kontaktowe czy okulary?

O przewadze soczewek nad okularami lub okularw nad soczewkami z Maciejem Karczewski, najbardziej znanym toruskim optometryst rozmawia Maciej Pagaa
aktywnych, uprawiajcych sport czy fitness, to prawdziwy ywio soczewek! Czy soczewki koryguj wszystkie wady, czy s tu jakie ograniczenia? Od kilkunastu lat konstruktorzy nieustannie poszerzaj zakres produkowanych soczewek, mamy ju soczewki we wszystkich mocach sferycznych do +/- 30,0 dioptrii, mamy soczewki korygujce astygmatyzmy, czyli tzw. cylindry, mamy soczewki progresywne, dla osb po czterdziestce, ktre potrzebuj innych mocy do dali, a innych do komputera i czytania. Tak wic mona przyj, e mona nimi skorygowa 98% wad wzroku u osb noszcych okulary. A komu soczewki nie pomog? Jedynym rodzajem wady wzroku, jak trudno jest korygowa soczewkami kontaktowymi s zezy, poniewa korekcja pryzmatyczna w soczewkach jest moliwa tylko w jednym pooeniu. Skoro kt peny to 360 stopni, moemy wic my dokona doboru soczewek i potem je nabywa? Soczewki to bardzo specyficzny i skomplikowany produkt. Ich bezpieczna aplikacja wymaga caej masy bada, pomiarw i aparatury, oraz staej opieki specjalisty. Aby uywa ich bezpiecznie i przez dugie lata, naley powierzy swoje oczy opiece fachowcw. Firm i osb, ktre s zawsze gotowe do pomocy i dysponuj odpowiednim sprztem. Opakowanie do soczewek mona skopiowa, e-sklep zaoferuje wszystko, potem jednak czsto okazuje si, e nabywamy przeterminowan chisk soczewk przepakowan w kartonik znanego producenta i mamy problem, ktrego w internecie nikt nie rozwie. Myl, e Pastwa oczy zasuguj na powierzenie troski o nie profesjonalistom. Tak wic obojtnie soczewki czy okulary, najwaniejsze aby dobierali je specjalici? Jeeli chcemy czu si pewnie i bezpiecznie, wtedy takie rozwizanie staje si oczywiste.

Jednoczenie? Oczywicie nie w danym momencie, bo wtedy wartoci korekcyjne si podwoj i pacjent nie zobaczy niczego, ale mona uywa okularw i soczewek na przemian. Jedno nie wyklucza drugiego. Mona by przez cae ycie okularnikiem, bo to metoda znana od setek lat, ale niezwykle trudno uywa tylko i bez przerwy soczewek kontaktowych. Kady soczewkowiec powinien mie okulary do pracy z komputerem pod koniec dnia, lub kiedy jest chory i zaywa leki. Dlatego oba sposoby idealnie si uzupeniaj, szczeglnie dla osb

skorygowa dokadnie 1 na 360 pacjentw z zezem. Czyli jednak okulary? Nie do koca, istniej bowiem wady wzroku i pewne zmiany chorobowe, gdzie wanie specjalistyczne soczewki kontaktowe stanowi jedyn moliwo pomocy. U osb gdzie rnica pomidzy wad jednego i drugiego oka jest wiksza ni 2,5 -3,0 diop-

trie okulary nie daj widzenia obuocznego. Natomiast soczewki kontaktowe osobom z anisometropi mog skutecznie pomc i da im widzenie trjwymiarowe. Podobnie w przypadku np. stoka rogwki, tu pomog jedynie soczewki twarde. Wyglda na to, e to bardziej skomplikowane ni nam si wydawao, gdzie zatem powinni-

Fot. Adam Zakrzewski

Wiele osb pyta jak lepiej i bardziej zdrowo korygowa wzrok, soczewkami czy jednak okularami? To pytanie ma ju okoo 50 lat, od kiedy to powstay pierwsze seryjnie produkowane soczewki kontaktowe. Zadaje je sobie pewnie kady kto ma wad wzroku i musi korzysta z metody jej korekcji. Odpowied jest banalna, jednym i drugim.

20 POZA TORU, 14 lutego 2014

Na uznanie trzeba sobie zapracowa

O sytuacji polskiej medycyny, problemach pomocy lekarskiej oraz propozycjach zmian rozmawiamy ze znanym w naszym regionie chirurgiem i wspzaoycielem Prywatnego Centrum Chirurgii w Toruniu, dr Jackiem Winczakiewiczem.
Czy polska suba zdrowia jest chora? Wydaje mi si, e nie ma pienidzy, aby j zreformowa. Dziki dostpowi do informacji mamy wiadomo, jak mona by leczonym w innych miejscach. Chcielibymy mie to samo w Polsce. Pienidze zainwestowane gdzie indziej s jednak nieporwnywalnie wiksze. Oczekiwania mamy natomiast podobne. Zbyt duo sobie rocimy? S systemy w Europie, ktrych bym nie chcia. Przykadowo mog sporo powiedzie o pacjentach z Anglii, bo czsto lecz si w naszym centrum. Oni s skandalicznie traktowani w swoim kraju u lekarzy pierwszego kontaktu. Dostp do lekarza w Polsce jest generalnie bardzo atwy. Jeli wemiemy jednak Francj czy Szwajcari, to widzimy rnic. Tam jednak systemy zdrowotne wyrastay w taki sposb od podstaw. Jakby wygldaa koncepcja idealna? Na pocztku trzeba sobie uwiadomi, e leczenie jest oparte na solidarnoci spoecznej, bo wszyscy pacimy do tego samego worka. Osoby, ktre korzystaj z pomocy medycznej w minimalnym stopniu, np. przezibione lub badajce si okresowo u okulisty, bd psioczy na sub zdrowia. Natomiast pacjenci z nowotworami generuj gigantyczne koszty, ktre s bardzo czsto nie do udwignicia dla statystycznego Polaka. Jak to podzieli? System powinien by trzystopniowy. Pierwszy obejmuje wikszo ludzi. Osobom, ktre pac skadki, naley si
Dr Jacek Winczakiewicz jest czonkiem Kujawsko-Pomorskiej Izby Lekarskiej w Toruniu

DODATEK ZDROWIE

wydolna. Czsto decyduj o tym osoby, ktre s oderwane od realiw funkcjonowanie placwek zdrowia. Przykadowo, kiedy lekarze zarabiali sta kwot. Niewane, czy w cigu 8 godzin zbadano 2 osoby czy 50. Nie wlicza si w to te dowiadczenia czy umiejtnoci i wiedzy. Kiedy narzekano, e lekarze nic nie robi. A teraz? Goni za pienidzmi i za duo pracuj. Nie ma wielu lekarzy, ktrzy zarabiaj po 20 tys. zotych, jak to si powszechnie mwi. Rzeczywisto jest taka, e wymagania wobec lekarzy s coraz wiksze, a pienidzy na leczenie mniej. Wyksztacenie specjalisty to strasznie kosztowny proces. Nie zostaje si chirurgiem z dnia na dzie, stajemy si nim dziki cigej inwestycji i nauce. Za to trzeba w pewnym monecie zapaci. W tym zawodzie zarabia si jednak dopiero po latach, bo trzeba zdoby zaufanie pacjentw. Z czego jest Pan najbardziej dumny w pracy zawodowej? Kocham medycyn i nauk. Zadowolenie z pracy to jest mj najwikszy sukces, bo dokonaem wyborw, z ktrych teraz jestem szczliwy. Ta dziedzina mnie fascynuje. Widz wielu ludzi mylcych o emeryturze, ktrzy s zmczeni prac. Niestety tak kocz osoby, ktre zajmuj si danym zawodem z przypadku. Studiowanie medycyny zaczyna si od teorii, wzorw. Lekarz musi stawi czoa prawdziwemu yciu, ktre nie zawsze jest tak proste jak rwnanie chemiczne.

solidne leczenie. Nie mamy jednak wpywu, kto nas operuje. Opieka jednak powinna zapewni wszystko to, czego wymaga dana dolegliwo. Druga grupa to osoby zamone, ktre mog i wicej paci, i wicej dostawa, np. osobny pokj w szpitalu publicznym. Tak jest w Niemczech. Pacjenta prowadzi najlepiej wykwalifikowany specjalista w danej jednostce. Pozostaje nam niewielka grupa ludzi, dla ktrych koszty leczenie si nie licz. Wtedy mog np. wybra, kto ich operuje. Moe sobie nawet zayczy operacj u profesora w Szwajcarii. Wtedy pacjenta transportu-

je si tam albo sprowadza si stamtd wybranego lekarza. Pacjent zostawia pienidze jednak w jednym miejscu. Nie zatracajmy faktu, e zarobki s rne. Jeli kto chce wyda pienidze na swoje zdrowie, pozwlmy mu na to. Czy prywatna medycyna si opaca? Lk przed przeksztacaniem placwek zdrowia w spki prawa handlowego paraliuje pacjentw. Prywatne zarzdzenie jest o wiele bardziej gospodarne. Mylimy nad wydatkami, nie kupujemy niepotrzebnego sprztu, ktry nie bdzie na siebie zarabia, bo zacznie

generowa straty. Oczywicie bycie lekarzem to powicenie i suba. Ale za tym wszystkim stoi take czowiek, ktry musi zarobi, a moliwo stawiania diagnozy okupiona jest latami nauki. Wielu pacjentw jest take niewiadomych ukrytych kosztw. Prawda. Wielu rzeczy nie wida. Nawet najprostsze zrobienie zastrzyku pociga za sob m. in. koszty skadowania igie i ich palenia. Do tego dochodz np. testy bakteriologiczne czy ubezpieczenie. Istotne jest jednak, czy instytucja pacca za leczenie jest

Fot. ukasz Piecyk

Znieksztacone paluchy
Coraz wicej osb ma tzw. haluksy. To problem nie tylko estetyczny
ruchowej. Fizjoterapia haluksw polega na nauce prawidowego obciania stopy w trzech punktach podparcia: picie, gowie pierwszej i pitej koci rdstopia. - To wiczenia korekcyjne koczyny, czyli wzmacnianie i rozciganie poszczeglnych mini oraz cigien - wyjania mgr Tomasz Moczyski, terapeuta manualny z Ortus.Med. - eby przyspieszy zrost kostny wspomagamy si zabiegami fizykoterapeutycznymi (ultradwiki, laser, pole magnetyczne) i lekami pobudzajcymi zrost kostny. Musimy pamita, e ko stopy po kontrolowanej osteotomii korekcyjnej zrasta si jak ko zamana dodaje. Haluksy to problem spotykany gwnie u kobiet.

DODATEK ZDROWIE

21 POZA TORU, 14 lutego 2014

Kobieta wchodzi do gabinetu ortopedy. Na nogach ma buty na wysokich obcasach. Siada i zdejmuje je do badania. Dopiero wtedy wida, jaki ma problem. Palce stp s znieksztacone, wygite. Na dodatek bol przy kadym dotkniciu - To czsto spotykana deformacja stopy mwi Damian Janiszewski, specjalista ortopeda i traumatolog ze Szpitala Miejskiego w Toruniu. - Pierwszy palec stopy ustawia si kolawo wchodzc pod drugi palec. To sprzyja powstawaniu stanu zapalnego w torebce stawowej duego palucha. Dlatego stopa boli, szczeglnie gdy chodzimy w wskich butach na wysokim

obcasie. Ratunkiem jest operacja ortopedyczna, ktr powinno si wykonywa u pacjentw, ktrym kady krok sprawia bl.

Po pierwsze profilaktyka
Chocia schorzenie to jest zwizane z predyspozycjami genetycznymi, moemy si przed nim ustrzec. Jeli babcia lub matka miay paluchy kolawe, jest due prawdopodobiestwo, e i my bdziemy mie ten problem. Dlatego trzeba zapobiec chorobie. Najwaniejsze jest obuwie. Buty powinny by wygodne, najlepiej na paskim lub niewysokim obcasie. Wane, aby

miay tzw. szerokie noski. To zapobiega tworzeniu si deformacji. W aptekach mona tez kupi specjalne wkadki, ktre zapobiegaj nachodzeniu paluchw na siebie.

sposb, aby umoliwi szybki jej zrost. Pacjent szybko wraca do penej sprawnoci

Przed operacj
Istotna jest odpowiednia diagnostyka i zaplanowanie leczenia. Niezbdne jest wykonanie zdj RTG stopy oraz stawu skokowego w pozycji stojcej. Przydatnym badaniem jest podoskopia, czyli ocena obcienia poszczeglnych czci stopy na aparacie z zestawem luster. Zabieg operacyjny polega na przeciciu pierwszej koci rdstopia i ustabilizowaniu jej w taki

22 POZA TORU, 14 lutego 2014

KULTURA

WWW.POZATORUN.PL
Uczniowie Zespou Szk w Chemy odliczali 100 dni do matury w domu weselnym U Boryny w Grzywnie. Pena galeria zdj z tej studniwki znajduje si na naszej stronie internetowej. W zwizku z licznymi pytaniami uprzejmie informujemy, e nie wysyamy oryginalnych zdj. Wykorzystane materiay (np. na portalach spoecznociowych) w myl prawa autorskiego wymagaj podpisu autora lud odnonika do rda.

ZAPOWIEDZI

Od Nowa
Dawid Kwiatkowski
kiedy: 15 lutego, godz. 18 cena: 35 z przedsprzeda, 40 z w dniu koncertu Dawid Kwiatkowski to odkrycie roku 2013. Swoj przygod z muzyk zacz dwa lata temu, uczestniczc w konkursie Askana owi Talenty, gdzie zaj pierwsze miejsce. Odniesiony sukces zainspirowa go do kontynuowania muzycznej kariery. Dawid swoj popularno w internecie zacz od prowadzenia bloga, nagrywania coverw znanych utworw, ktre umieszcza na portalu YouTube. Nagrania okazay si ogromnym sukcesem, co potwierdzaj setki tysicy wywietle, subskrybcji oraz pozytywnych komentarzy internautw. Od tego momentu Dawid zacz skupia wok siebie du liczb fanw, ktrzy pokochali go za interesujcy gos, charakter, wygld i niespotyka-

Lizard King

Cinema City

HRP Pamela

Klezmafour
n charyzm. Publiczne wystpienia Dawida gromadz tysice fanw, ktrzy s w stanie przejecha dla niego ca Polsk. Fani bd mogli usysze utwory z trasy Biegnijmy Tour oraz autorski materia z albumu 9893, ktry 3 tygodnie przed premier, jako jedyny w Polsce uzyska status zotej pyty. Klub nie prowadzi rezerwacji na ten koncert. Bilety do nabycia w klubie Od Nowa oraz w siesi sprzeday TicketPro - Empik, Media Markt, Saturn

kiedy: 20 lutego, godz. 20 (koncert) cena: 25 z Klezmafour to jeden z najbardziej utytuowanych polskich zespow, grajcych muzyk gboko zakorzenion w ydowskim folklorze. Ich wydana troch ponad dwa lata temu pyta "5th Element" spotkaa si z bardzo dobrym przyjciem recenzentw oraz suchaczy. Po jej ukazaniu si zesp ruszy w imponujc, midzynarodow tras koncertow, zahaczajc po drodze o najwiksze festiwale muzyki klezmerskiej i zdobywajc szereg nagrd, ktre jedynie potwierdziy wyjtkowo debiutanckiego materiau.

Ladies Night

kiedy: 20 lutego, 19:30 cena: od 22 zotych

Na kolejne spotkanie LADIES NIGHT zapraszamy Was ju 20 lutego o godzinie 19:30! Czeka na Was przedpremierowy pokaz filmu nominowanego do Oskara: Tajemnica Filomeny. Filomena Lee (Judi Dench) jest prost, religijn Irlandk zaczytujc si w tanich romansidach, Martin Sixsmith (Steve Coogan) byskotliwym dziennikarzem ledczym, tropicym polityczne skandale. Tych dwoje wszystko dzieli, czy jedynie poszukiwanie odpowiedzi na pytanie, ktre drczy Filomen od lat.

Gwyn Ashton Band, Blues Power kiedy: 17 lutego, godz. 19 cena: wstp wolny
Dogrywka do 16. urodzin Hard Rock Pubu Pamela i zarazem koniec obchodw. GWYN ASHTON - wirtuoz bluesowej gitary, urodzi si w Walii, skd w poowie lat 60. przenis si do Australii. Na gitarze zacz gra majc 11 lat. Blues Power zosta utworzony przez trzon zespou TSA. Swj repertuar oparli na standardach bluesa i rocknrolla, zdobywajc uznanie na najwikszych bluesowych festiwalach w Polsce.

Fot. ukasz Piecyk

23 POZA TORU, 14 lutego 2014

SPORT

Sopot gotowy na mistrzostwa wiata

O przygotowaniach do kolejnego sezonu, strachu, presji faworyta i Halowych Mistrzostwach wiata w Sopocie, z Pawem Fajdkiem, mistrzem wiata w rzucie motem, rozmawiaj Aleksandra Radzikowska i Tomasz Wicawski
nastpnych zawodw przygotowuj si normalnie. Nie mog powiedzie, e jestem okazem zdrowia, bo co tam strzyka w plecach, ale nie narzekam i staram si robi swoje. atwiej osign sukces ni utrzyma si na wysokim poziomie. Bd jednak walczy o kolejne zwycistwa, bo niezwyke wzruszenie wywouje suchanie na najwyszym stopniu podium Mazurka Dbrowskiego. Celem s mistrzostwa Europy na otwartym stadionie. Te zawody s imprez docelow w 2014 roku. W Zurychu chciabym poprawi swj rekord yciowy. Jakie da to miejsce, zaley nie tylko ode mnie. Czowka zawodnikw w naszej konkurencji jest bardzo wyrwnana. O zwycistwie bdzie decydowaa dyspozycja dnia. Przez najblisze trzy miesice bd ciko harowa, eby zrobi krok do przodu. Przygotowania w RPA przebiegay normalnie? To doskonae miejsce do treningu w zim. Troch poamany byem podczas tego zgrupowania, ale najwaniejsze, e si nie rozpadem. Obcienia s ogromne, wic trzeba si liczy z kontuzjami. Nie ma si jednak co ama. Wybraem tak, a nie inn dyscyplin. Dla twojego kolegi z reprezentacji, Szymona Zikowskiego, mog to by ostatnie mistrzostwa Starego Kontynentu. Pytae go, czy tak do tego podchodzi? Nie wiem, czy podj ju decyzj. Wydaje mi si, e zapada ona przed kadym kolejnym startem. Ma na ni wpyw stan zdrowia, aktualna dyspozycja i ch robienia tego, co si najbardziej kocha. Szymon startuje na najwyszym wiatowym poziomie od wielu lat. Kiedy musi nadej koniec kariery, ale nie mnie prosz o to pyta. Zawsze raniej jest, jeeli w finale imprezy mistrzowskiej jest dwch biao-czerwonych. Ze zrozumiaych przyczyn w czasie Halowych Mistrzostw wiata w Sopocie szanse medalowe polskiej reprezentacji bd ograniczone. Pod dachem nie mog wystpi mociarze i dyskobole. Nic na to nie poradzimy. Wane, e tak due zawody s w naszym kraju organizowane. To wane dla rozwoju caej dyscypliny, bo nie jestemy miejscem anonimowym na lekkoatletycznej mapie. Na pewno doping polskiej publicznoci pomoe kolegom i koleankom i jakie medale zdobdziemy. O stron organizacyjn te si nie boje, bo wielokrotnie udowodnilimy, e jestemy w stanie zorganizowa zawody na najwyszym poziomie. Bd wic medale? Oby. Wartociowe jest rwnie to, e przyjad do Sopotu gwiazdy z caego wiata. Zobaczcie, jakim zainteresowaniem cieszya si wizyta Renaud Lavilleniego. Polacy doceniaj sportowcw wysokiej klasy. Sam bacznie bd ledzi wyniki tych zawodw. Sam, poza tym, e startuj w zawodach, jestem rwnie kibicem. Trzymam kciuki za wszystkich naszych sportowcw.

Pierwszy raz uczestniczye w czasie Pedro's Cup w Bydgoszczy w rzucie ciarkiem. Przez moment byo gronie. Rzeczywicie, w jednym z rzutw troszk poniosa mnie fantazja. Siatka chronica kibicw okazaa si sabym zabezpieczeniem. Na szczcie ciarek nie zrobi nikomu krzywdy i rozbi tylko kawaek barierki nieopodal stanowisk dla dziennikarzy. Wczeniej rzuciem ju najdalej i miaem pierwsze miejsce w kieszeni, wic po tym incydencie zrezygnowaem z ostatniej prby. Wbiege do hali uczniczka w stroju supermana. Organizatorzy zadbali o show dla kibicw. To humorystyczny akcent. Nie zastanawiaem si dugo, czy zgodzi si na tak propozycj. Trzeba mie dystans do siebie samego. Impreza bya jubileuszowa, wic i oprawa musiaa by urozmaicona. eby przycign kibicw i wzbudzi zainteresowane zorganizowano konkurs, w ktrym rywalizowalimy z Anit

Wodarczyk czy Szymonem Zikowskim. Nie widz powodu, dla ktrego mielibymy odmwi. Tego rodzaju rzuty s staym elementem treningu mociarzy? Nie do koca. wiczymy rzuty z mniejszym obcieniem z miejsca. Amerykanie wykonuj takie prby z wiksz iloci obrotw, ale my tego nie praktykujemy. Jest jednak przy takich zawodach sporo miechu i dobrej zabawy. W polskim rzucie motem wiele si dzieje, wic wprowadzenie tej konkurencji do programu mitingu halowego, uwaam za trafiony pomys. Poza tym, zostaem pierwszym mistrzem kraju w tej specjalnoci. Jeste po zdobyciu zotego medalu na mistrzostwach wiata osob znacznie bardziej rozpoznawaln. Presja wyniku bdzie od tego sezonu znacznie wiksza. Poradzisz sobie? Kady sportowiec startuje po to, eby wygrywa. Do