γορεύεται η

ο ρ ε ί . Α πα αυτο
κλ ο φ τελ
ο κυ ής
π οί

DVD
π ώλ
ο ησ
το ήτ
υ µε ου
πο .Ε
τύ πι
εν τρ
έπ
ου

ετ
σω
ά

αι
µέ

η
χρ
ικά

ήσ
ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΗ ΕΚ∆ΟΣΗ - ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ ΜΕ ΤΟΝ ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΤΥΠΟ

ιστ
Νέα σειρ

η
λε

µό
Η τεχνη της

οκ

νο
απ

για ι
ι
ετα

δ
ιωτ
ιατίθ
αποπλανησης

ική κ
by law. Το παρόν δ

ατ
’ οίκον προβολή. Απαγο
ΜΕ ΤΟ ΚΥΡΟΣ ΤΟΥ

ected
DISCOVERY WORLD ∆ιάρκεια: 60 λεπτά

prot
ΕΤ110
ΜΕΡΟΣ

ρ εύ
Β'

e is

ετα
tur
Τα στοιχεία

ι µε
p ic

οπ
ion

οιo
ot

νδ
sm

ήπ
i

οτ
Th

ε
g.

τρ
n όπ
ni © 2010 A&E TELEVISION NETWORKS, LLC. ALL RIGHTS RESERVED ο
ar αν
η
W
υ. ο τιγ
ρα
ίσκ φή
υδ ,
το αν
απ α
τού υ ραγ
ση α ωγή,
µεταπώληση και ενοικία

τευχος 141
10 Αυγουστου 2013

προσεγγίζοντας
τα αινίγµατα
του κοσµου µας
τα σεναρια
συνωµοσιας
και οι
µυστικες
αδελφοτητες

Στα Aδυτα του Tεκτονισµού Η αληθεια

για τα
µαυρα
φερετρα
και τις
µασονικες
νταλικες
στις ΗΠΑ

στεφανος
παϊπετης
ενας
τεκτονας,

ποια µυστικα καθηγητης

πανεπι-

ο υν
στηµιου,

κρυ β αποκαλυ-
πτεται

οι στ οε ς; EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ  25 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2010

φαινοµενα

#
 Μυστήρια
EDITO

ο κοσµος του περιθωριου

Κάποιες φορές, το βήµα του Editorial ανεξαρτητοποιείται και ταξιδεύει σε κάποιους «παράξενους κόσµους»
που έχουν κάτι ιδιαίτερο να πουν. Ο χώρος του παράδοξου και των αινιγµατικών φαινοµένων άλλωστε είναι
τόσο µεγάλος που δυσκολεύεσαι πολύ να τον προσεγγίσεις, ακόµα κι όταν παίρνεις τολµηρές αποφάσεις
και ρίσκα για να τον ταξιδέψεις σε όλες τις γωνιές του. Ο ανθρώπινος κόσµος µας, βέβαια, είναι ίσως
περισσότερο παράδοξος κι επικίνδυνος από αυτόν της εναλλακτικής αναζήτησης. Μέσα του υπάρχουν
πολλές σκοτεινές γωνιές µε πιο σκληρή κι αποτρόπαια αυτή του κοινωνικού περιθωρίου. Εκεί όπου ζουν,
βρίσκοντας καταφύγιο, οι «ενοχλητικοί», οι παρεξηγηµένοι, οι περιφρονηµένοι, οι εγκαταλελειµµένοι
και… οι νεοάστεγοι.

Του Απόστολου Χρ. Αντωνάκη | aantonakis@e-typos.com

Πριν από αρκετό χρονικό διάστηµα και µετά την επανέκδοση των «Φαινοµένων», ένα προσεκτικό
σεµνό προσωπικό µήνυµα έφτασε µε το ηλεκτρονικό ταχυδροµείο στα γραφεία µας
επιδιώκοντας επικοινωνία για το ενδεχόµενο συνεργασίας. Το υπέγραφε ο Γεώργιος Καραχάλιος, ο οποίος, αφού συνοµίλησε
µε τον αρχισυντάκτη των «Φαινοµένων», Μηνά Παπαγεωργίου, επισκέφθηκε τα γραφεία του Ελεύθερου Τύπου προκειµένου να
µε γνωρίσει. Ισως αυτή η συνάντηση ήταν καθοριστική, καθώς από εκείνη την ηµέρα ο καλός φίλος εντάχθηκε στην οµάδα των
τακτικών συνεργατών µας. Η αρθογραφία του ήταν πάντοτε επιµεληµένη, τεκµηριωµένη και προσεκτική κι αυτό το δείγµα γραφής,
σε συνδυασµό µε τις γνώσεις και τον πλουραλισµό των θεµάτων που συνεχώς µας πρότεινε, δηµιούργησε ένα ευχάριστο κλίµα
συνεργασίας και εµπιστοσύνης.

Η απουσία του το τελευταίο διάστηµα ήταν εµφανής, ωστόσο, τη θεωρήσαµε δικαιολογηµένη καθώς ο ίδιος µε λιτό τρόπο µάς
ενηµέρωσε ότι τον απασχολούσαν σοβαρά προσωπικά προβλήµατα. Βέβαια, δεν φανταστήκαµε ποτέ ότι πίσω από αυτά κρυβόταν
-ουσιαστικά και πρακτικά- η επιβίωση και µάλιστα σε τέτοιο βαθµό ώστε ο ίδιος να καταφύγει σε ίδρυµα αστέγων που συντηρεί
ο ∆ήµος Αθηναίων. Αυτό δεν το πληροφορηθήκαµε έγκαιρα ποτέ. Το ανακαλύψαµε πρόσφατα αιφνιδιασµένοι, ελάχιστες µέρες
µετά τον ξαφνικό θάνατό του, σε προσωπική ιστοσελίδα κοινωνικής δικτύωσης που ο ίδιος διατηρούσε. Μετά το αρχικό σοκ
ζητήσαµε να µάθουµε κάτι περισσότερο για ό,τι συνέβη σ’ αυτόν το σπουδαίο άνθρωπο, ο οποίος αρνήθηκε να υποστείλει την
υπερηφάνεια και την αξιοπρέπεια που τον διακατείχαν προκειµένου να µετατραπεί σ’ έναν κακοµοιριασµένο επαίτη. Προφανώς
επέλεξε να µαζέψει τα κουρέλια της ζωής του και να αποτραβηχτεί σιωπηρά σε µια σκοτεινή γωνιά του κοινωνικού περιθωρίου,
δίνοντας µε τη σιωπή του και τη στάση του µαθήµατα ήθους και µεγαλείου ψυχής. Οσοι τα έλαβαν θα πρέπει να νιώθουν τύψεις,
ενοχές, λύπη, ντροπή, προβληµατισµό...

Εκείνοι που είχαν την τύχη να συνεργαστούν µαζί του και να καρπωθούν τη φιλία του -όπως ο γράφων- θα πρέπει να νιώθουν
τυχεροί, πλουσιότεροι, αλλά και περισσότερο υπεύθυνοι, για όσα άσχηµα και άδικα συµβαίνουν γύρω µας και έπληξαν τον εκλιπόντα,
τα οποία όλοι εµείς συνηθίσαµε να προσπερνούµε αδιάφορα, κλείνοντας τα µάτια επειδή αποδεχθήκαµε να εθελοτυφλούµε. Ισως
«Αφού λοιπόν η ψυχή δεν επειδή αυτές οι σκοτεινές γωνιές στοιχειώνουν και την ψυχή µας και τρέµουµε στην ιδέα και µόνο να γεµίσουν µε περισσότερους
καταστρέφεται από κανένα εφιάλτες τα όνειρά µας…
κακό, ούτε δικό της ούτε
ξένο, είναι φανερό Κλείνοντας, παραθέτω µέρος από λόγια φίλων που διάβασα στην ηλεκτρονική σελίδα του Γεωργίου Καραχάλιου εκτιµώντας ότι
πως αυτό αναγκαστικά αυτά αποτελούν έναν ιδανικό επίλογο, γεµάτο από ζεστασιά και πολλές απορίες. «Σήµερα διάβασα ένα άρθρο που ανέφερε ότι τους
είναι ον αιώνιο». αστέγους που πεθαίνουν, και δεν υπάρχει κανείς να τους αναζητήσει, ο δήµος τους θάβει ως “αζήτητους”, στο 3ο Νεκροταφείο.
Πήγαµε λοιπόν µε το σύζυγό µου και είδαµε τις λίστες µε τις κηδείες την τελευταία εβδοµάδα... Πράγµατι, ο αδελφός µας κηδεύτηκε
Πλάτων εκεί την Τρίτη 03/07. Ο τάφος του βρίσκεται στο τµήµα 32 µε τον αριθµό 739. Μας ενηµέρωσαν ότι ο τάφος είναι µόνο χώµα, χωρίς
(«Πολιτεία») να υπάρχει πάνω ούτε αριθµός ούτε όνοµα...».
 EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ
φαινοµενα

4
ΠΕριεχ µενα
ΘΕΜΑΤΑ

Οι «µασόνοι» αποτελούν
στις µέρες µας ακόµα µια ΣΥΝΩΜΟΣΙΟΛΟΓΙΑ 30-33
δαιµονοποιηµένη ορ- ΜΑΣΟΝΟΙ, ΝΤΑΛΙΚΕΣ ΚΑΙ ΦΕΡΕΤΡΑ:
Ι∆ΕΟΛΟΓΙΕΣ 12-15 γάνωση που υποτίθεται
πως κινεί τα νήµατα των ΜΙΑ ΑΥΘΕΝΤΙΚΗ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ
TΟ ΚΙΝΗΜΑ ΤΟΥ ΑΝΤΙΤΕΚΤΟΝΙΣΜΟΥ παγκόσµιων εξελίξεων ΜΕ ΤΗΝ ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΤΗΣ FEMA
οδηγώντας τον κόσµο
στην καταστροφή. Κι αν οι
Illuminati έχουν επισήµως
-τουλάχιστον- εκλείψει
εδώ και µερικούς αιώ-
νες, οι ελευθεροτέκτονες
συνεχίζουν κανονικά τη
δράση τους διατηρώντας
ενεργές Στοές σε ολόκληρο
τον κόσµο και φυσικά
στην Ελλάδα.
Tα «Φαινόµενα»
ζήτησαν από το µελετητή
του Ελευθεροτεκτονισµού,
Γεώργιο Καραχάλιο, να µας
δώσει µια πιο εσωτερική
άποψη για τον Τεκτονισµό,
ενώ ο αναγνώστης µε
ηρεµία και αναζήτηση πε-
ρισσότερων πληροφοριών
µπορεί να βγάλει τα
δικά του συµπεράσµατα
για το συγκεκριµένο
φιλοσοφικό κίνηµα.

ΜΥΣΤΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΙΕΣ 18-21 RETRO CORNER 38-43

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΕΚΤΟΝΙΣΜΟΣ; Η ΨΥΧΟΒΟΛΙΑ ΚΑΙ Η ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΡΑ∆ΙΕΝΕΡΓΕΙΑ
ΣΤΗΛΕΣ

5 ΠΡΟΣΩΠΟ
6 DATA FILES
7 ∆ΟΥΡΕΙΟΣ ΙΠΠΟΣ
8-11 KOSΜΟ NEWS
16-17 ΕΙΚΟΝΕΣ
34-35 ΟΙ ∆ΙΚΗΓΟΡΟΙ ΤΟΥ ∆ΙΑΒΟΛΟΥ
36 Η ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ
37 ΠΑΡΑΞΕΝΟΣ ΤΑΞΙ∆ΙΩΤΗΣ
44-45 ΕΙΚΟΝΕΣ
46 ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΛΟΓΙΕΣ
47 F... FOR FANTASY
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ - ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΠΑΪΠΕΤΗΣ 22-29 48-49 ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ
Ο ΤΕΚΤΟΝΙΣΜΟΣ ΕΚ ΤΩΝ ΕΣΩ
50 ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
 Προσωπα

Αποτελεί έναν
από τους
δηµοφιλέστερους
συνωµοσιολόγους
στις ΗΠΑ,
αποτελώντας
επί χρόνια στενό
συνεργάτη των «New
York Times». Ο
λόγος για τον πρώην
δηµοσιογράφο Jim
Marrs, που είδε την
αναγνωρισιµότητά
του να εκτοξεύεται
στα ύψη µέσω
της έκδοσης των
βιβλίων του σχετικά
µε τη δολοφονία του
προέδρου Κένεντι
και την τροµοκρατική
ενέργεια που
οδήγησε στην
πτώση των ∆ίδυµων
Πύργων στις 11
Σεπτεµβρίου του
2001. Ο Marrs έχει
επίσης συγγράψει
έργα για την
κυβερνητική κάλυψη

Jim Marrs
στο εξωγήινο ζήτηµα,
την τηλεπάθεια,
αλλά και το σκοτεινό
ρόλο των µυστικών
(1943-) εταιριών.

φαινοµενα

5
EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ
 data
EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ
φαινοµενα

facebook α
ς στο
↘ Βρείτε µα τώντας
ναζη
το λογαριασµ
ό
files
ΙΚ Ο
γορεύεται η
ο ρ ε ί . Α πα

ΠΕΡΙΟ ∆ ο π οί
ο κυ
κλ ο φ
αυτο
τελ
ής
π ώλ

Α
ησ

ΦΑΙΝΟΜΕΝ
το ήτ
µε ου
ου .Ε
ύπ πι
ε ντ τρ
έπ
ου

ετ
σω

αι
µέ

η
χρ
ικ ά
ΑNCIENT ALIENS: Τα στοιχεια

ήσ
ιστ

η
λε

µό
οκ

νο
απ

για ι
ι
ετα

δ
ιωτ
ιατίθ
Β’ µέρος - Mε το κύρος του History Channel

ική κ
by law. Το παρόν δ

ατ
’ οίκον προβολή. Απαγο
ected
∆ιάρκεια: 60 λεπτά

prot
ΜΕΡΟΣ
ΕΤ110

ρ
Β'

εύε
e is

ται
tur
Τα στοιχεία

µε
Σαν Σήµερα (10/8 - 16/8)

pic

οπ
ion

οιo
ot

νδ
sm

ήπ
i

οτ
Th

ε
g.

τρ
n όπ
ni © 2010 A&E TELEVISION NETWORKS, LLC. ALL RIGHTS RESERVED ο
ar αν
η
.W τιγ
ου κ ρα
δίσ φή

10/8/1793: Ανοίγει τις πύλες του

ου αν ,
ύτ απ α
υ το

αστραπές και κεραυνούς καταστρέφει Μεξικού) πολιορκείται και πέφτει στα

ραγ
ση α ωγή,
µεταπώληση και ενοικία

για πρώτη φορά το Μουσείο του Λού-
βρου.
10/8/1920: Ο σουλτάνος Μεχµέτ ο
6ος υπογράφει τη Συνθήκη των Σεβρών,
που βάζει οριστικό τέλος στην Οθωµα-
νική Αυτοκρατορία. Η Ελλάδα µετατρέ-
πεται σε «χώρα των δύο ηπείρων και
των πέντε θαλασσών», σύµφωνα µε τον
Ελευθέριο Βενιζέλο.
11/8/1716: Τροµακτική θύελλα µε
τον τουρκικό στόλο που πολιορκεί την
Κέρκυρα. Ο λαός αποδίδει την εξέλιξη
αυτή σε σωτήρια επέµβαση του Αγίου
Σπυρίδωνος!
12/8/1865: Ο δρ Τζόζεφ Λίστερ γί-
νεται ο πρώτος χειρουργός που χρησι-
µοποιεί απολυµαντικό κατά τη διάρκεια
εγχείρησης.
13/8/1521: Η πρωτεύουσα των Αζ-
τέκων Τενόχτιτλαν (η σηµερινή πόλη του
χέρια των Ισπανών κονκισταδόρες.
14/8/1846: Ο Αµερικανός συγγραφέ-
ας Χένρι Ντέιβιντ Θόροου φυλακίζεται
επειδή αρνείται να πληρώσει φόρο για
ιδεολογικούς λόγους.
15/8/1940: Το καταδροµικό
«Ελλη» τορπιλίζεται απ’ τους Ιταλούς
στο λιµάνι της Τήνου.

ΕΝΘΕΤΗ ΕΚ∆ΟΣΗ
καθε σαββατο
Γνωρίζατε ότι…
στα περιπτερα µαζι
µε τον ελευθερο τυπο  Στις 16 Αυγούστου του 1936
βιβλία που… κατηγορούνται για
∆ιεύθυνση έκδοσης Απόστολος Χρ. Αντωνάκης ανθελληνικό περιεχόµενο καί-
Αρχισυντάκτης Μηνάς N. Παπαγεωργίου γονται σε κεντρικές πλατείες
Σύνταξη Στέλιος Φωκάς, Θεανώ Καρούτα, Αλίκη Κοτζιά, Μαρία Μακρίδου, Ράνια Ιωάννου, ελληνικών πόλεων από ανθρώ-
Νικόλαος Κουµαρτζής, Τάσος Χαλιός, ∆ηµήτρης Αναστασίου, Νάσος Κοµιανός, πους της δικτατορίας Μεταξά;
Ειδικοί συνεργάτες Γιώργος Αδαµόπουλος, ∆ηµήτρης Αργασταράς, Αγγελος Βιαννίτης, Ανάµεσά τους βρίσκονται έργα
Γεώργιος Καραχάλιος, Χαρίτα Μήνη, Σάσσα Τσέιτοου, Χρήστος Πανόπουλος των Γκαίτε, Σω, Φρόιντ και
Art director Σοφία Λιβιεράτου Τολστόι.
Υπεύθυνη διόρθωσης κειµένων Kατερίνα Μπεχράκη

Iδιοκτησία ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ Α.Ε.

Εκδότες ∆ηµήτρης Μπενέκος, Αλέξης Σκαναβής
∆ιευθυντής Πάνος Αµυράς

∆ιεύθυνση εµπορικής ανάπτυξης «ELSE AGENCY» Εµπορική διεύθυνση Ελσα Σοϊµοίρη

∆ιεύθυνση διαφήµισης Λουκάς Παπανικολάου Υποδοχή διαφήµισης Μίνα Γιαννάκη
Οικονοµική διευθύντρια Μαριάννα Θαρενάκη
Φωτογραφικό αρχείο Παναγιώτης Μούσουρας Φωτό Αρχείο Ελεύθερου Τύπου,
Shutterstock, Ideal Image, Visual Photos, ΑΠΕ, Eurokinissi
Υπεύθυνος κυκλοφορίας Κώστας Μπαλής Εκτύπωση ΤΥΠΟΕΚ∆ΟΤΙΚΗ Α.Ε. ∆ιανοµή ΕΥΡΩΠΗ
ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ Αγίας Λαύρας 2 & Σαρανταπόρου, Νέο Ηράκλειο, Τ.Κ. 14121
Τηλ.: 210 8113000, Fax: 210 8113001, Site: www.e-typos.com, e-mail: Fenomena@e-typos.com

Οι απόψεις των συγγραφέων εκφράζουν τους ίδιους και δεν αποτελούν κατ’ ανάγκην και απόψεις του περιοδικού.
,

εναλλακτική µατιά στην επικαιρότητα

Από τoν Μηνά N. Παπαγεωργίου

mpapageorgiou@e-typos.com

Η γιορτή της Παραψυχολογίας

Κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα, το κίνηµα του πνευµα- σθητηριακής αντίληψης, της τηλεκίνησης, της τηλεπάθειας, της
τισµού γνώρισε ιδιαίτερη άνθηση σε Ευρώπη και Αµερική. αυτοΐασης, των επιθανάτιων εµπειριών, καθώς επίσης και στα
Οµάδες ανθρώπων που ανήκαν στα λεγόµενα «ανώτερα διάφορα επίπεδα της ανθρώπινης συνειδητότητας. Ο χώρος
κοινωνικά στρώµατα» µαζεύονταν σε σπίτια, κάθονταν γύρω διεξαγωγής του συµποσίου είναι το ξενοδοχείο «Ora Domus
από στρογγυλά τραπέζια και έκαναν απόπειρες να έρθουν σε La Quercia», ένα ιστορικό κτίριο της πόλης που κτίστηκε στα
επαφή µε την «άλλη πλευρά». Οι προσπάθειές τους στέφονταν τέλη του 15ου αιώνα. Αναλυτικές πληροφορίες για το πρό-
συνήθως από επιτυχία, έτσι η φήµη της επιδηµίας των λεγό- γραµµα µπορείτε να βρείτε στην ηλεκτρονική διεύθυνση http://
µενων «περιστρεφόµενων τραπεζιών» ξέφυγε από τα ακριβά www.parapsych.org/section/45/2013_convention.aspx.
σαλόνια τους και έγινε η µόδα της εποχής. Εφτασε µάλιστα και
µέχρι τη χώρα µας, όπως αποκαλύπτει µέσα από την παράθεση Αξίζει τέλος να σηµειώσουµε ότι το συµπόσιο του Viterbo
δηµοσιευµάτων εκείνης της περιόδου ο ερευνητής Θανάσης θα έχει, εκτός των άλλων, και χρώµα ελληνικό, καθώς το µέλος
Βέµπος, στο προσφάτως εκδοθέν της Κοινότητας του Μεταφυσικού
έργο του «Το πνεύµα του χρόνου» και στενός συνεργάτης των «Φαινο-
(εκδ. «∆αιδάλεος»).
Εδώ και µερικές ώρες (συγκε- µένων», Νικόλαος Κουµαρτζής, θα
κριµένα το διάστηµα 8-11 Αυ- συµµετέχει στις εργασίες του, πα-
Οµως, πολύ σύντοµα, ο πνευµα- γούστου), λαµβάνει χώρα στην ρουσιάζοντας µε αγγλικούς υπό-
τισµός δαιµονοποιήθηκε και συνδέ- τιτλους το ντοκιµαντέρ για τον Αγ-
θηκε µε τον τσαρλατανισµό. Κυριό- πόλη Viterbo της Ιταλίας το 56
ο
γελο Τανάγρα που παρουσιάσαµε σε
τερη αιτία ήταν η απόσταση που τον Παγκόσµιο Συνέδριο Παραψυ- µορφή DVD τον περασµένο Μάρτιο
χώριζε από την επιστηµονική σκέψη
και λογική: Η µη επαναληψιµότητα
χολογίας, µε πρωτοβουλία της στο περιοδικό. Επιπρόσθετα, ο Νί-
κος επιµελήθηκε όλη τη γραφιστική
του φαινοµένου και η αδυναµία Parapsychology Association δουλειά του 56ου Συνεδρίου Παρα-
πειραµατικής απόδειξής του σε ερ- ψυχολογίας (κεντρικό σήµα, αφίσες
γαστηριακές συνθήκες δηµιούργησαν τις συνθήκες για το επό- κ.λπ.). Από τη µεριά µας θα συνεχίσουµε να παρακολουθούµε µε
µενο βήµα στην έρευνα των παραψυχολογικών φαινοµένων. µεγάλο ενδιαφέρον τις εξελίξεις στο χώρο της επιστηµονικής
Το 1882 ακαδηµαϊκοί, φιλόσοφοι, ψυχολόγοι και ανεξάρτητοι έρευνας των ψυχικών φαινοµένων, ενώ είναι δεδοµένο ότι στο
ερευνητές από την Αγγλία δηµιούργησαν τη Βρετανική Εταιρία άµεσο µέλλον θα φιλοξενήσουµε πλούσιο ρεπορτάζ του Νίκου
Ψυχικών Ερευνών (British SPR), που άνοιξε νέους δρόµους για όσα συνέβησαν αυτές τις µέρες στο Viterbo.
στην επιστηµονική έρευνα του παράδοξου.
ΥΓ.: Στο παρόν τεύχος αποπειραθήκαµε να µελετήσουµε εις
Εδώ και µερικές ώρες (συγκεκριµένα το διάστηµα 8-11 Αυ- βάθος το αµφιλεγόµενο και ευαίσθητο ζήτηµα του Τεκτονι-
γούστου), λαµβάνει χώρα στην πόλη Viterbo της Ιταλίας το σµού, επιθυµώντας -όπως πάντα άλλωστε- να φιλοξενήσουµε
56ο Παγκόσµιο Συνέδριο Παραψυχολογίας, µε πρωτοβουλία «φωνές» που υποστηρίζουν όλες τις διαθέσιµες απόψεις για
της Parapsychology Association. Πρόκειται για µια σύναξη το συγκεκριµένο ζήτηµα. Ωστόσο, αυτή τη φορά κάτι τέτοιο
των πιο ικανών και πρωτοπόρων ερευνητών που συνεχίζουν δεν κατέστη εφικτό λόγω της ευγενικής άρνησης εκπροσώπου
µέχρι και τις µέρες µας να µελετούν µέσα στα επιστηµονικά της Εκκλησίας να µας παραχωρήσει σχετική συνέντευξη. Παρ’
τους εργαστήρια τα αποκαλούµενα «ανεξήγητα φαινόµενα». όλα αυτά, έχουµε φροντίσει να συµπεριλάβουµε στις σελίδες
Ετσι, οι σύνεδροι θα έχουν µια πρώτης τάξεως ευκαιρία να µας κείµενα που θεωρούµε ότι καλύπτουν, σε κάποιο βαθµό,
ενηµερωθούν για τις τελευταίες εξελίξεις στα πεδία της εξωαι- και τη µία και την άλλη πλευρά.

φαινοµενα

7
EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ
EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ
φαινοµενα

8 KOSM ΝEWS Επιµέλεια: Θεανώ Καρούτα

Μια πεντάλφα
στη στέπα
Eνα παράξενο γεωγλυφικό σε
σχήµα πεντάλφας εντόπισαν, µέσω
της υπηρεσίας Google maps, στην
περιοχή Lisakovsk στα νότια του
Καζακστάν, χρήστες του ∆ιαδι-
κτύου. Το πεντάκτινο αστέρι, που
είναι εγγεγραµµένο σε κύκλο και
έχει διάµετρο 366 µέτρων, είναι
χαραγµένο σε µια στέπα, 20 χιλιό-
µετρα µακριά από την κοντινότερη
κατοικηµένη περιοχή. Οπως ήταν
φυσικό, οι συνωµοσιολογικές θεω-
ρίες πήραν φωτιά µιλώντας για ένα
κατασκεύασµα σατανιστών. Οµως,
η αρχαιολόγος Emma Usmanova
ήρθε να απογοητεύσει τους συ-
νωµοσιολόγους, εξηγώντας πως
το γεωγλυφικό δεν είναι παρά το
περίγραµµα ενός πάρκου που δεν
έγινε ποτέ. «Το σχήµα της πεντάλ-
φα ήταν ιδιαίτερα δηµοφιλές στο
σοβιετικό Καζακστάν, ενώ µπορεί
κανείς να το εντοπίσει σε όλες τις
χώρες της πρώην Σοβιετικής Ενω-
σης, ως στόλισµα στις προσόψεις
των σπιτιών», τόνισε η Usmanova,
η οποία έχει εργαστεί πολλά χρόνια
στην περιοχή του Lisakovsk.
Μια σπουδαία
εξερεύνηση
Πολλοί από εµάς, κατά
τη διάρκεια των παιδικών
µας χρόνων, οργανώναµε
εξερευνήσεις στη σοφίτα ή
το υπόγειο των παππούδων
µας. Οµως, ο δεκάχρονος
Γερµανός Alexander Kettler
έκανε και µια πραγµατικά ανεπανάληπτη ανακάλυψη. Ερευνώντας τη σοφίτα στο σπίτι της
γιαγιάς του στο Diepholz της Γερµανίας, βρήκε µια µούµια µέσα στη σαρκοφάγο της, η οποία
κοσµείται µε ιερογλυφικά, εικόνες και χαρακτικά της περιόδου της αρχαίας Αιγύπτου! Ο
πατέρας του δεκάχρονου, Lutz Wolfgang, δήλωσε πως διατηρεί τις αµφιβολίες του σχετικά
µε τη γνησιότητα του ευρήµατος, όµως δεν το θεωρεί και απίθανο να είναι γνήσιο, καθώς
ο δικός του πατέρας είχε ταξιδέψει στη Βόρειο Αφρική στις αρχές του 1950, όταν ακόµα
η αγοραπωλησία µουµιοποιηµένων αρχαίων Αιγυπτίων ήταν νόµιµη και µάλιστα η τάση
είχε πολλούς οπαδούς στην Ευρώπη. Η επόµενη κίνησή του, πάντως, είναι να φορτώσει τη
σαρκοφάγο στο αυτοκίνητο και να την πάει στο Βερολίνο για εξέταση γνησιότητας προτού
αποφασίσει τις περαιτέρω κινήσεις του.

Ο αστεροειδής έχει και παρέα
Ο 11.000 τόνων αστεροειδής που εξερράγη στον ουρανό του
Chelyabinsk στη Ρωσία τον περασµένο Φεβρουάριο, τραυ-
µατίζοντας περισσότερους από 1.000 ανθρώπους, ίσως δεν
ήταν… µόνος του, ενηµερώνουν οι αστρονόµοι -και αδέρφια-
Carlos και Raúl de la Fuente Marcos. Οι ερευνητές από το
Πανεπιστήµιο της Μαδρίτης, προσπαθώντας να διαπιστώ-
σουν αν ο αστεροειδής ακολουθούσε µια µοναχική πορεία στο
Σύµπαν, εντόπισαν 30 παρόµοιους αστεροειδείς, διαµέτρου
από 5 έως 200 µέτρα ο καθένας, που κινούνται στις ίδιες
τροχιές µε αυτήν που εκτιµούν πως ακολούθησε ο µοιραίος
αστεροειδής της Ρωσίας. Στην έκθεσή τους, που έχει ήδη
Εξωγήινοι VS αγελάδες…
…σηµειώσατε 1, σύµφωνα τουλάχιστον µε την Αµερικα-
νίδα Lyn Mitchell, η οποία βρίσκει εδώ και µερικές µέρες τα
ζώα της ακρωτηριασµένα και έχει καταλήξει στο συµπέρασµα
πως κάτι τέτοιο δεν µπορεί παρά να είναι έργο εξωγήινων!
Η Lyn έχει τη φάρµα της στην κοµητεία Henry στο Missouri
και µέσα σε µικρό χρονικό διάστηµα έχει βρει τρεις αγελάδες
ακρωτηριασµένες µε τρόπο, όπως δηλώνει η ίδια, χειρουργικό
και σχεδόν αναίµακτο. Στις δηλώσεις που έκανε σε τοπικό κα-
νάλι είπε πως κάτι αντίστοιχο της είχε συµβεί και το 2011, µε
ένα µόνο ζώο-θύµα, και δεν την είχε προβληµατίσει ιδιαίτερα.
Οµως, σήµερα το φαινόµενο έχει ενταθεί. Τα ζώα, όπως λέει,
βρίσκονται τεµαχισµένα χωρίς να λείπει κάποιο µέλος τους,
γεγονός που αποκλείει την επίθεση φυσικών θηρευτών, ενώ
οι πληγές τους είναι καθαρές και µε σαφείς τοµές. Ο αρχη-
γός του τοπικού Αστυνοµικού Τµήµατος, Robert Hills, από
την άλλη πλευρά, διατηρεί τις αµφιβολίες του και λέει πως το
Μυστήρια
γίνει δεκτή στην επιστηµονική έκδοση «Monthly Notices of
the Royal Astronomical Society: Letters», αναφέρουν πως
τα αντικείµενα που εντόπισαν θα µπορούσαν στο µέλλον να
«συναντήσουν» τον πλανήτη µας, ενώ επισηµαίνουν πως από
τη στιγµή που η έρευνά τους έχει βασιστεί στις πιθανότη-
τες -µελέτησαν τις δέκα πιθανότερες τροχιές που µπορεί να
ακολούθησε ο αστεροειδής του 2012 µέχρι να εκραγεί- η
διαδροµή που ακολουθεί η συγκεκριµένη οικογένεια αστερο-
ειδών δεν είναι γνωστή µε ακρίβεια και συνεπώς δεν πρέπει
να θεωρηθεί απίθανο πως κάποια στιγµή θα υπάρξει κίνδυνος
για νέα σύγκρουση.
θέµα πρέπει να εξεταστεί σφαιρικά. «Υπάρχουν αρκετοί στην
περιοχή που αποδίδουν το µακάβριο αυτό φαινόµενο στους
εξωγήινους, όµως πρέπει να εξετάσουµε και το ενδεχόµενο
ασθένειας, καθώς και άλλα ζώα έχουν βρεθεί νεκρά µε τον
ίδιο τρόπο», εξηγεί.
φαινοµενα
9
EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ
EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ
φαινοµενα
10
Ροµποτική παρέα
στον αστροναύτη
Μέσα στο πλαίσιο µιας έρευνας
για την υποστήριξη ανθρώπων
που ζουν αποµονωµένοι, η Ιαπω-
νία έστειλε στο ∆ιεθνή ∆ιαστηµι-
κό Σταθµό τον Kirobo, το πρώτο
ροµπότ-αστροναύτη που µιλάει.
Αποστολή του είναι να κρατήσει
συντροφιά στον αστροναύτη Koichi
Wakata, που έχει προγραµµατιστεί
να αναχωρήσει για τον ISS τον Νο-
έµβρη. Ο Kirobo έχει ύψος µόλις
34 εκατοστά και ζυγίζει λιγότερο
από ένα κιλό, όµως, σύµφωνα µε
τις δηλώσεις του δηµιουργού του,
Tomotaka Takahashi, έχει προ-
γραµµατιστεί έτσι ώστε να επικοι-
νωνεί στα ιαπωνικά, σαν πραγµατι-
κός άνθρωπος, έχοντας παράλληλα
τη δυνατότητα να αποθηκεύει στη
µνήµη του τις συζητήσεις που έχει
πραγµατοποιήσει και τα δεδοµένα
που έχουν προκύψει από αυτές.
KOSM ΝEWS Επιµέλεια: Θεανώ Καρούτα
Το υποθαλάσσιο ποτάµι
Αλλόκοσµες εικόνες από την κατάδυσή του
στο «Cenote Angelita» του Μεξικού δηµοσίευσε ο
δύτης Anatoly Beloshchin. Σε αυτές απεικονίζονται
ένα κανάλι µε τρεχούµενο νερό και ένα «δάσος»
55 µ. κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Το
τοπίο είναι µαγευτικό, µε το ποτάµι και τα δέντρα να
κυκλώνονται από µια παράξενη «οµίχλη», ενώ ενδει-
κτικό είναι το γεγονός πως όσοι είδαν τις φωτογρα-
φίες του Beloshchin δεν µπορούσαν να πιστέψουν
ότι πρόκειται για υποθαλάσσιο τοπίο. Ο τολµηρός
φωτογράφος δηλώνει ότι για να επισκεφθεί κάποιος
το «µικρό άγγελο», όπως µεταφράζεται η ονοµασία
της υποθαλάσσιας τοποθεσίας από τα µεξικανικά,
πρέπει να είναι πολύ έµπειρος δύτης, ενώ παράλ-
ληλα εξηγεί πως το βυθισµένο δάσος βρισκόταν
κάποτε πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, δίπλα σε µια λίµνη που τροφοδοτείτο µε
γλυκό νερό. Οµως, µε την πάροδο των αιώνων βυθίστηκε και διατηρήθηκε. Και συµπλήρωσε
αναφέροντας πως «αυτό που µοιάζει µε “οµίχλη” και προσδίδει µυστήριο στο περιβάλλον
δεν είναι παρά αποτέλεσµα µιας χηµικής αντίδρασης υδροθείου, σε συνθήκες έλλειψης
οξυγόνου». Οι φωτογραφίες του, πάντως, µιλούν από µόνες τους.
 Μυστήρια

Ινκας: Εθισµένοι στο… θάνατο

Τρεις µούµιες παιδιών της φυλής των Ινκας εξέτασαν
ερευνητές από το Πανεπιστήµιο του Μπράντφορντ στην
Αγγλία, καταλήγοντας στο συµπέρασµα πως η φυλή των
Ανδεων ακολουθούσε µια ιδιαίτερη τακτική πριν από τη
µουµιοποίηση, που εξυπηρετούσε τελετουργικούς σκοπούς.
Πιο συγκεκριµένα, αναλύοντας τα µαλλιά και τα δόντια ενός
πολύ καλά διατηρηµένου 13χρονου κοριτσιού, βρήκαν πως
τους µήνες πριν θυσιαστεί τρεφόταν αποκλειστικά µε φύλλα
κόκας -από αυτά εξάγεται και η κοκαΐνη- και ένα αλκοολού-
χο παρασκεύασµα που µοιάζει µε την µπίρα. Σύµφωνα µε
την έκθεση που δηµοσιεύθηκε στο επιστηµονικό περιοδικό
«Proceedings of the National Academy of Sciences», τα ίδια
αποτελέσµατα προέκυψαν όταν εξέτασαν ακόµα δύο µούµιες
που είχαν θυσιαστεί µε τον ίδιο τρόπο. Τα συµπεράσµατα για
τους αρχαιολόγους είναι πολύ χρήσιµα, καθώς προσθέτουν
στοιχεία στο παζλ της τελετουργικής µουµιοποίησης της
φυλής των Ινκας, οι οποίοι φαίνεται πως θυσίαζαν ανήλικα
κορίτσια στις τελετές τους, αφήνοντάς τα πρώτα να πεθάνουν
από το κρύο στις κορυφές των Ανδεων. Για όσο καιρό έµεναν
εκεί, τους παρείχαν µόνο κόκα και αλκοόλ, πιθανότατα για να
κρατούν τον οργανισµό τους σε όσο το δυνατόν πιο µεγάλης
διάρκειας καταστολή.

Από Mona Lisa… Mini Lisa

Το διάσηµο πίνακα του Leonardo da Vinci κατάφεραν να αντιγράψουν
Αµερικανοί επιστήµονες σε έναν καµβά µε πλάτος τρεις φορές µικρότερο από
το πάχος µιας τρίχας! Το συρρικνωµένο αριστούργηµα του πολυπράγµονος
Ιταλού έγινε πραγµατικότητα χάρη στη νανοτεχνολογία και συγκεκριµένα
µε τη βοήθεια µιας τεχνικής που οι επιστήµονες θεωρούν ιδιαίτερα απλή.
Οπως, µάλιστα, αναφέρουν στην επιστηµονική επιθεώρηση «Langmuir» της
Αµερικανικής Εταιρίας Χηµείας, η µέθοδος αυτή θα µπορούσε να χρησιµο-
ποιηθεί µε πολλούς τρόπους στη βιοµηχανία. Η εικόνα έχει τελικό πλάτος 30
µικρόµετρα, δηλαδή 30 χιλιοστά του χιλιοστού, κάνοντας τον κόσµο τελικά
να αναρωτιέται αν µέσα από το µικροσκόπιο θα µπορούσε κανείς να διακρίνει
το περίφηµο µειδίαµα της Τζοκόντα…

φαινοµενα

11
EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ
EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ
φαινοµενα

12
Ο Ελευθεροτεκτονισµός, γνωστός και
ως Μασονία ή Τεκτονισµός, είναι, ως
γνωστόν, ένα παγκόσµιο σύστηµα αδελ-
φοτήτων, το οποίο δηµιουργήθηκε
στα τέλη του 16ου αιώνα. Επειδή κάθε
δράση έχει και αντίδραση, όµως, τη
δηµιουργία του συστήµατος αυτού ακο-
λούθησε µια οργανωµένη αντίδραση, ο
λεγόµενος Αντιτεκτονισµός, ο οποίος
εκδηλώθηκε διαχρονικά σε διάφορα
επίπεδα ακολουθώντας κατά πόδας τον
Τεκτονισµό.
Του Στέλιου Φωκά, sfokas@e-typos.com

Tο κίνημα
του
Αντιτεκτονισμού

Ο Ελευθεροτεκτονισµός σήµε-
ρα αριθµεί γύρω στα 5 εκα-
τοµµύρια µέλη και απαρτίζεται
από επιµέρους αδελφότητες µε κοινά
στοιχεία και εθιµοτυπικές διαδικασίες
(ιεραρχία, σύµβολα κ.λπ.), ενώ απαραί-
τητη προϋπόθεση για να εισέλθει κανείς
σε κάποια αδελφότητα είναι να πιστεύει
σε κάποια ανώτερη δύναµη ή Θεό και
την αθανασία της ψυχής. Σύµφωνα µε
τη «µυθολογία» των ελευθεροτεκτόνων,
οι ρίζες αυτού του συστήµατος αδελφο-
τήτων ανάγονται στην εποχή της ανέ-
γερσης του Ναού του Σολοµώντος.
Σήµερα τα µέλη των Τεκτονικών
Στοών αποτελούνται από άντρες και
γυναίκες (ανάλογα µε το εάν πρόκειται
για «µικτές» ή όχι), ενώ οι αδελφότητες
είναι οργανωµένες σε Μεγάλες Στοές,
οι οποίες έχουν διοικητική αυτοτέλεια
και έχουν τη δική τους διοικητική διαί-
ρεση. Οι Μεγάλες Στοές αναγνωρίζουν
η µία την άλλη ως κανονικές ή µη και
αντίστοιχα τα µέλη τους αναγνωρίζονται
µεταξύ τους ως αποδεδειγµένα ή όχι.
Τα παράλληλα Τεκτονικά Σώµατα είναι
ανεξάρτητα από τη Μεγάλη Στοά, αλλά
µέλη τους γίνονται µόνο ∆ιδάσκαλοι
ελευθεροτέκτονες.
Ο Αντιτεκτονισµός
Αντιτεκτονισµός είναι, όπως
προαναφέραµε, η «οµολογηµένη αντί-
δραση στον Ελευθεροτεκτονισµό». ∆εν
πρόκειται για κάποια οργανωµένη κί-
νηση αντιδρώντων. Ουσιαστικά, έχου-
µε να κάνουµε µε ένα σύνολο κριτικών,
πολιτικής, θρησκευτικής και κοινωνικής
φύσης, που προέρχονται από αντίστοι-
χες κοινωνικές οµάδες που αντιτίθενται
στον Ελευθεροτεκτονισµό, η καθεµιά για
τους δικούς της λόγους.
Θρησκευτική κριτική
Ο Ελευθεροτεκτονισµός προσείλ-
κυσε εξαρχής την κριτική θεοκρατικών
καθεστώτων αλλά και οργανωµένων
θρησκειών, µε την κατηγορία ότι αντα-
γωνίζεται τη θρησκεία. Επίσης, κατη-
ιδεολογιες
γορήθηκε για ετεροδοξία µέσα στους
κόλπους του και, όπως είναι ευρύτερα
γνωστό, έγινε -και γίνεται µέχρι και σή-
µερα- συχνά στόχος «θεωριών συνωµο-
σίας», που τον θεωρούν µια απόκρυφη
Παράλληλα, ο Κώδικας Εκκλησιαστικού
∆ικαίου δήλωνε ρητά από το 1917 πως
η συµµετοχή στον Ελευθεροτεκτονισµό
αυτοµάτως συνεπάγεται τον αφορισµό
και απαγόρευε βιβλία φιλικά σε αυτόν.
και διεφθαρµένη δύναµη.
Σε ό,τι αφορά την Ορθόδοξη Εκκλησία,
Η θρησκεία που αντέδρασε πιο έντο- καταδίκασε πολύ αργότερα τον Ελευθε-
να από όλες στον Ελευθεροτεκτονισµό ροτεκτονισµό. Το 1933 η Εκκλησία της
ήταν η χριστιανική, µε την Καθολική Εκ- Ελλάδος δήλωσε επισήµως πως όταν
κλησία να κρατά τον πρωταγωνιστικό γίνεται κανείς µασόνος (µέλος του Τε-
ρόλο. Βασικό επιχείρηµα των ενστά- κτονισµού δηλαδή), η ενέργειά του αυτή
σεων της Καθολικής Εκκλησίας είναι αποτελεί πράξη αποστασίας από την
πως ο Ελευθεροτεκτονισµός διδάσκει Εκκλησία και, ως εκ τούτου, µέχρι να
µια νατουραλιστική θεϊστική πίστη που µετανοήσει, δεν µπορεί να µετέχει της
δεν συνάδει µε το δόγµα της Εκκλησίας. Θείας Ευχαριστίας.
Από τις απαρχές κιόλας του Ελευθερο-
τεκτονισµού, εκδόθηκε σειρά επίσηµων Από την πλευρά του, ο Ελευθεροτε-
παπικών αναγγελιών εναντίον του Ελευ- κτονισµός, όπως προαναφέραµε, δεν
θεροτεκτονισµού, αρχής γενοµένης µε εναντιώθηκε ποτέ στην είσοδο χριστια-
την «In Eminenti» του Πάπα Κλεµεντί- νών στους κόλπους του και εµµένει
ου του 7ου, η οποία εκδόθηκε στις 28 σαφώς στην αρχή του ότι «ο Ελευθε-
Απριλίου 1738. Η τελευταία ήταν «Ab ροτεκτονισµός δεν είναι θρησκεία ούτε
Apostolici» του Πάπα Λεοντίου του 8ου, υποκατάστατο της θρησκείας».
που εκδόθηκε στις 15 Οκτωβρίου 1890.
Ο Φραγκλίνος
ήταν ένας από
τους συντάκτες
της περίφηµης
«∆ιακήρυξης της
Ανεξαρτησίας»,
αλλά και µετέ-
πειτα του αµε-
ρικανικού Συ-
ντάγµατος του
1787. Και στα δύο
κείµενα πολ-
λοί αναγνω-
ρίζουν τεκτο-
νικές ιδέες και
σύµβολα
Αφίσα του Παγκόσµιου
Συνεδρίου για την Αντιµασο-
νία που πραγµατοποιήθηκε
στο Λονδίνο το 2010.
φαινοµενα
13
EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ
eλευθεροσ tυποσ
φαινομενα
14
Αγαλμα του αντι-μασόνου
Γουίλιαμ Μόργκαν σε νεκρο-
ταφείο της Νέας Υόρκης.
Αλλά δεν ήταν μόνο ο Χριστιανισμός.
Παρόμοιες αντιδράσεις υπήρξαν και από
τη μεριά του Ισλάμ. Πολλά ισλαμικά αντι-
τεκτονικά επιχειρήματα, μάλιστα, είναι συ-
νυφασμένα με τον Αντισημιτισμό και τον
Αντισιωνισμό, με βασικό επιχείρημα ότι
ο Ελευθεροτεκτονισμός προάγει παγκο-
σμίως τα συμφέροντα των Εβραίων και
πως μεταξύ άλλων στόχος του είναι η
ανοικοδόμηση του Ναού του Σολομώ-
ντος στην Ιερουσαλήμ.
Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός
πως αρκετές χώρες με ισχυρό μουσουλ-
μανικό στοιχείο απαγορεύουν αυστηρά
τον Ελευθεροτεκτονισμό εντός της επι-
κράτειάς τους. Παρ’ όλα αυτά, σε χώρες
όπως η Τουρκία, το Μαρόκο και η Αίγυ-
πτος υπάρχουν εδώ και χρόνια Μεγάλες
Στοές.
Πολιτική κριτική. Στον τομέα της
πολιτικής τώρα, διάφορες θεωρίες συν-
δέουν το σύγχρονο Ελευθεροτεκτονισμό
με την εμφάνιση της λεγόμενης Νέας
Παγκόσμιας Τάξης, τονίζοντας πως ως
οργάνωση είτε τείνει στην παγκόσμια
κυριαρχία ή μυστικά έχει ήδη επιτύχει τον
έλεγχο της παγκόσμιας πολιτικής σκηνής,
Τα αρχεία του
«Reichssicherheitshauptamt»
Στα αρχεία του Κεντρικού Γραφεί-
ου Ασφαλείας του Ράιχ, που σώζονται
έως σήμερα, υπάρχουν στοιχεία για τις
διώξεις των μασόνων από το ναζιστικό
καθεστώς, αν και ο αριθμός τους δεν
είναι σαφής. Εκτιμάται, πάντως, ότι οι
άνθρωποι που εκτελέστηκαν ήταν με-
ταξύ 80.000 και 200.000. Μάλιστα, οι
ελευθεροτέκτονες τρόφιμοι των στρα-
τοπέδων συγκέντρωσης θεωρούνταν
πολιτικοί κρατούμενοι και έφεραν
ένα αντιστραμμένο κόκκινο τρίγωνο
προκειμένου να διακρίνονται.
Επιπλέον, κατά τη διάρκεια του Β’
Παγκοσμίου Πολέμου, οι ελευθεροτέ-
κτονες φορούσαν το σήμα με το μικρό
μπλε λουλούδι, γνωστό και ως «μη με
λησμόνει», ως μυστικό σημάδι αναγνώ-
ρισης μεταξύ τους, το οποίο φέρουν
έως σήμερα ως ένδειξη μνήμης για όσα
υπέφεραν στο όνομα του Ελευθεροτε-
κτονισμού εκείνη την περίοδο.
δεδομένου πως είναι πολλοί οι πολιτικοί
που φέρονται να είναι μέλη Μασονικών
Στοών.
Ιστορικά, πάντως, ο Ελευθεροτεκτο-
νισμός προκάλεσε επικρίσεις και διώξεις
ακόμα και από τα λεγόμενα πολιτικά
άκρα, δηλαδή την Ακροδεξιά και την
Ακροαριστερά. Χαρακτηριστικό παρά-
δειγμα αποτελούν οι διώξεις που εξαπέ-
λυσαν η ναζιστική Γερμανία και τα πρώην
κομμουνιστικά καθεστώτα της Ανατολικής
Ευρώπης.
Οπως στο θρησκευτικό, έτσι και στο πο-
λιτικό επίπεδο, σε πολλές χώρες, ο Αντι-
τεκτονισμός είναι συχνά συνδεδεμένος με
τον Αντισημιτισμό και τον Αντισιωνισμό,
ειδικά σε απολυταρχικά καθεστώτα. Για
παράδειγμα, το 1980 ο Σαντάμ Χουσε-
ΐν άλλαξε τον ιρακινό ποινικό κώδικα, κα-
θιστώντας κακούργημα την «προαγωγή
και την επευφημία σιωνιστικών αρχών,
συμπεριλαμβανομένου του Ελευθεροτε-
 ιδεολογιες
Τα αµερικανικά Συντάγµατα
Το 1723 ο James Anderson έγραψε και εξέδωσε τα Συντάγµατα των Ελευθεροτεκτό-
νων για τη Χρήση των Στοών του Λονδίνου και του Γουεστµίνστερ. Στο έργο αυτό
παρατέθηκαν οι κανόνες διακυβέρνησης της αδελφότητας και εξιστορήθηκε η «Ιστορία
του Ελευθεροτεκτονισµού», σύµφωνα µε την οποία η αδελφότητα καταγόταν από τις
µεσαιωνικές φατρίες χτιστών, που προέρχονταν από αρχαίους Ρωµαίους και Ελληνες
αρχιτέκτονες και µαθηµατικούς. Οι τελευταίες είχαν µε τη σειρά τους τις αρχαίες ρίζες
τους στη βιβλική περιγραφή της ανέγερσης του Ναού του Σολοµώντος.

Το έργο αυτό ανατυπώθηκε το 1734 στη Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ από τον Βενιαµίν
Φραγκλίνο, ενός από τους εθνοπατέρες των ΗΠΑ, ο οποίος εκείνο το έτος είχε εκλεγεί
Μέγας ∆ιδάσκαλος των Ελευθεροτεκτόνων της Πενσιλβάνια των ΗΠΑ. Παράλληλα
ήταν ένας από τους συντάκτες της περίφηµης «∆ιακήρυξης της Ανεξαρτησίας» (οι έτεροι
συντάκτες ήταν ο Τόµας Τζέφερσον και ο Τζον Ανταµς), αλλά και µετέπειτα του αµερι-
κανικού Συντάγµατος του 1787. Και στα δύο κείµενα πολλοί αναγνωρίζουν τεκτονικές
ιδέες και σύµβολα. Αξίζει να σηµειωθεί πως η πρώτη επαναστατική κυβέρνηση των
ΗΠΑ ανέθεσε σε µια επιτροπή το σχεδιασµό µιας «µεγάλης σφραγίδας», η οποία θα
αποτελούσε το νεότευκτο οµοσπονδιακό κράτος. Στην επιτροπή συµµετείχαν οι προα-
ναφερθέντες εθνοπατέρες Bενιαµίν Φραγκλίνος, Τζον Ανταµς και Tόµας Tζέφερσον. H
σφραγίδα που προέκυψε είχε δύο πλευρές, καθώς τα έγγραφα της εποχής στα οποία
χρησιµοποιείτο έφεραν την επίσηµη στρογγυλή σφραγίδα πάνω σε κερί το οποίο είχε
δύο όψεις και κρεµόταν από το έγγραφο από ένα κορδόνι.

κτονισµού ή όποιων συνδέονται µε σιω-
νιστικές οργανώσεις».
Η περίφηµη σφραγίδα απεικονίζεται από το 1935 στο χαρτονόµισµα του ενός δο-
λαρίου. Η µια πλευρά της είναι η περίφηµη πυραµίδα µε τις λατινικές λέξεις novus ordo
seclorum, που σηµαίνει «νέα τάξη των αιώνων», τον παντεπόπτη οφθαλµό και διάφορα
άλλα σύµβολα. Στην άλλη πλευρά απεικονίζεται ο αετός µε τα 13 αστέρια. Στα σύµβο-
λα που υπάρχουν στις δύο παραστάσεις πολλοί αναγνωρίζουν συνδέσεις τόσο µε τον
Τεκτονισµό όσο και µε τους Illuminati.

Ακόµα παλιότερα, το 1799, ο
Ελευθεροτεκτονισµός στην Αγγλία σχε-
δόν απαγορεύτηκε µε κοινοβουλευτική
αναγγελία, ως επακόλουθο της Γαλλικής
Επανάστασης. Η «Νοµοθετική Πράξη
περί Παρανόµων Εταιρειών» του 1799
απαγόρευε κάθε συγκέντρωση οµάδων
που απαιτούσαν τα µέλη τους να αναλά-
βουν µε όρκο κάποια υποχρέωση. Σχε-
δόν άµεσα ανέλαβαν δράση εκπρόσωποι
των Μασονικών Στοών της Αγγλίας, που
κατάφεραν να πείσουν τον τότε πρωθυ-
πουργό Γουίλιαµ Πιτ (ο οποίος δεν ήταν
ελευθεροτέκτων) πως η αδελφότητα δεν
αντίκειτο στο νόµο και τη νοµίµως εκλεγ-
µένη εξουσία, αλλά συµµετείχε ενεργά σε
φιλανθρωπικές δραστηριότητες.
Η παρέµβαση αυτή είχε ως αποτέλε-
σµα την εξαίρεση του Ελευθεροτεκτονι-
σµού από τους όρους της Νοµοθετικής
Πράξης, η οποία -για την ιστορία- καταρ-
γήθηκε από το βρετανικό Κοινοβούλιο το
1967. Στην άλλη όχθη του Ατλαντικού,
στις ΗΠΑ, το 1826 ο Ελευθεροτεκτονι-
σµός δέχθηκε µεγάλες πολιτικές πιέσεις,
ειδικά µετά την εξαφάνιση του γνωστού
εκείνη την εποχή αντιµασόνου Γουίλιαµ
Μόργκαν. Μάλιστα, η «Υπόθεση Μόρ-
γκαν» προκάλεσε την εµφάνιση ενός
αντιτεκτονικού κινήµατος, το οποίο πήρε
τη µορφή πολιτικού σχηµατισµού, δηµι-
ουργώντας ένα κόµµα µε αντιτεκτονική
ιδεολογία και ρητορική, που συµµετείχε
στις προεδρικές εκλογές του 1828 και
του 1832.
«Λέσχες»,
µυστικές εταιρίες
και αδελφότητες
Ακόµη και σήµερα ο Ελευθεροτεκτο-
νισµός κατηγορείται ότι προωθεί, µέσω
των µελών και των διασυνδέσεών του,
συγκεκριµένα πολιτικά, οικονοµικά και
επιχειρηµατικά συµφέροντα, ισχυρισµούς
τους οποίους τα µέλη του διαψεύδουν.
Στις διάφορες θεωρίες που περιβάλ-
λουν τους ισχυρισµούς αυτούς θα δει
κανείς, µεταξύ άλλων, επιχειρήµατα για
διασύνδεση µε τη Λέσχη Μπίλντερµπεργκ
και την Τριµερή Επιτροπή, καθώς πολλά
µέλη και των δύο είναι παράλληλα µέλη
Μασονικών Στοών.
Παρόµοιες διασυνδέσεις αποδίδο-
νται και στις µυστικές αδελφότητες των
αµερικανικών κολεγίων (Skull and Bones
κ.λπ.). Ακόµα, στη Μασονία αποδίδονται
σχέσεις µε παλιότερες µυστικές εταιρί-
ες, όπως οι γνωστοί και µη εξαιρετέοι
Illuminati.

φαινοµενα

15
EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ
EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ
φαινοµενα

16

Ανεβαίνοντας τα τεκτονικά σκαλοπάτια

Στην εικόνα έχουµε τη δυνατότητα να δούµε τους διάφορους βαθµούς που
παίρνουν οι µυηµένοι στα τεκτονικά συστήµατα του σκωτικού τύπου και σε
εκείνου της Υόρκης. Αναπαρίστανται ξεκάθαρα µασονικά σύµβολα, όπως ο
παντεπόπτης οφθαλµός και ο διαβήτης, ενώ στα αριστερά διακρίνεται ο ναός
του Σολοµώντος.
εικονες

φαινοµενα

17
EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ
eλευθεροσ tυποσ
φαινομενα

18

Οι «µασόνοι» αποτελούν
στις µέρες µας ακόµα µια
δαιµονοποιηµένη ορ-
γάνωση που υποτίθεται
πως κινεί τα νήµατα των
παγκόσµιων εξελίξεων
οδηγώντας τον κόσµο
στην καταστροφή. Κι αν οι
Illuminati έχουν επισήµως
-τουλάχιστον- εκλείψει
εδώ και µερικούς αιώ-
νες, οι ελευθεροτέκτονες
συνεχίζουν κανονικά τη
δράση τους διατηρώντας
ενεργές Στοές σε ολόκληρο
τον κόσµο και φυσικά
στην Ελλάδα.
Tα «Φαινόµενα»
ζήτησαν από το µελετητή
του Ελευθεροτεκτονισµού,
Γεώργιο Καραχάλιο, να µας
δώσει µια πιο εσωτερική
άποψη για τον Τεκτονισµό,
ενώ ο αναγνώστης µε
ηρεµία και αναζήτηση πε-
ρισσότερων πληροφοριών
µπορεί να βγάλει τα
δικά του συµπεράσµατα
για το συγκεκριµένο
φιλοσοφικό κίνηµα.
του Γεώργιου Καραχάλιου

τι ειναι
ο Ελευθεροτεκτονισµοσ;
Ο Ελευθεροτεκτονισµός
είναι µια παγκόσµια κίνηση αν-
θρώπων ελεύθερης βούλησης
διακρινόµενη σε εθνικές κοινότητες,
οι οποίες µε κοινές αρχές, τρόπους και
σκοπούς ενέργειας συνδέονται µεταξύ
τους αδιάσπαστα και αλληλέγγυα σε µια
οικουµενική ολότητα. Προς επίτευξη αυ-
τής της οικουµενικής ενότητας, ο Ελευ-
θεροτεκτονισµός διαθέτει ένα σύστηµα
διδασκαλιών και εθίµων, τα οποία, µε
τη λειτουργία τους, συµβάλλουν στην
εµπέδωση των ελευθεροτεκτονικών δι-
δασκαλιών.
Οι επιδιώξεις
του Τεκτονισµού
Κύριος σκοπός αυτού του ρεύµατος
είναι η έρευνα της αλήθειας, η µελέτη
της ηθικής και η επικράτηση αυτής σε
όλο τον κόσµο, η αρµονική διαρρύθ-
µιση των κοινωνικών σχέσεων, η ηθική
τελειοποίηση του κάθε ανθρώπου και
µέσω αυτής η παγκόσµια τελειοποίηση,
η άσκηση της αρετής και η αλληλεγγύη.
Ολη αυτή την εργασία ο Ελευθεροτε-
κτονισµός την παριστάνει συµβολικά µε
την ανοικοδόµηση του ναού της αρετής.
Την εν γένει λειτουργία του παγκόσµιου
Ελευθεροτεκτονικού Τάγµατος τη ρυθ-
µίζουν συντάγµατα και κανονισµοί, που
διαφέρουν κατά τις λεπτοµέρειες των
δογµάτων και των σκοπών, αλλά που
συγκλίνουν σ’ ένα γενικό σκοπό, που εί-
ναι η πνευµατική και υλική βελτίωση της
ανθρωπότητας, η οποία εξυπηρετείται µε
Μυστικές Εταιρίες
την αµοιβαία ανοχή, την απόλυτη ελευ-
θερία της συνείδησης, του σεβασµού
της ανθρώπινης αξίας και της αντίλη-
ψης ότι όλοι οι άνθρωποι είναι αδελφοί
µε τα ίδια δικαιώµατα και καθήκοντα. Ο
Ελευθεροτεκτονισµός πρεσβεύει ότι µε
την αµοιβαία αναγνώριση των φυσικών
δικαιωµάτων του καθενός µπορεί να δη-
µιουργηθεί µια νέα κοινωνία, η οποία να
εξυπηρετεί τα συµφέροντα όλων, χωρίς
το ατοµικό συµφέρον να αντιτίθεται στο
γενικό. Ο Ελευθεροτεκτονισµός δεν δι-
ατυπώνει ούτε επικαλείται κάποιο θρη-
σκευτικό δόγµα αλλά αναγνωρίζει δύο
θεµελιώδεις αρχές, την αθανασία της
ψυχής και την ύπαρξη ενός υπέρτατου
όντος, το οποίο τιµά υπό την επωνυµία
«Μέγας Αρχιτέκτων Του Σύµπαντος»,
το οποίο συνήθως καταγράφεται µε το
ακρόλεξο Μ .·. Α .·. Τ .·. Σ .·.
Μύθοι και αλήθειες
Από τον Ελευθεροτεκτονισµό
γίνεται πλήρως παραδεκτή η ελευθερία
της συνείδησης και της σκέψης και για το
λόγο αυτό στις τεκτονικές στοές γίνονται
δεκτοί µόνο άνδρες ελεύθεροι δεσµών,
Κύριος σκοπός των ελευθεροτεκτόνων είναι η
έρευνα της αλήθειας, η µελέτη της ηθικής και η
επικράτηση αυτής σε όλο τον κόσµο, η αρµονική
διαρρύθµιση των κοινωνικών σχέσεων και η
ηθική τελειοποίηση του κάθε ανθρώπου
οι οποίοι µε πλήρη συνείδηση και αυτο-
βούλως επιζητούν να γίνουν ελεύθεροι
τέκτονες. ∆εν επιδιώκεται η ίδρυση µιας
παντοκρατορίας, η οποία και επιβάλλε-
ται υποχρεωτικά στους λαούς· αντίθετα,
ο Ελευθεροτεκτονισµός ζητά να κατα-
στήσει τον κόσµο µια οικογένεια, µέσα
στην οποία κάθε έθνος, κάθε φυλή, κάθε
άνθρωπος να µπορούν να προάγουν και
να καλλιεργούν ελεύθερα τη δική τους
φύση και αξία. Για το λόγο αυτό, αντιτί-
θεται απροκάλυπτα σε κάθε µορφή βίας,
τυραννίας και δικτατορίας, διδάσκει δε
ότι µόνο τα κράτη που στηρίζονται στο
σεβασµό των ατόµων, της ελευθερίας
και της αγάπης έχουν µακρό βίο και είναι
σεβαστά και αποδεκτά από τους ελεύθε-
ρους τέκτονες.
Ο Ελευθεροτεκτονισµός είναι
εχθρός των υλιστικών θεωριών. Θεωρεί
την οικογένεια και την πλήρη αγάπη της
οικογενειακής ζωής ως το ιδεώδες, κατά
το πανοµοιότυπο του οποίου επιθυµεί
να οργανώσει ολόκληρη την κοινωνική
ζωή, πιστεύει δε ότι η κοινωνία είναι το
κατάλληλο έδαφος για την ανάπτυξη του
συνόλου και την πρόοδο του καθενός.
φαινομενα
19
eλευθεροσ tυποσ
 eλευθεροσ tυποσ
φαινομενα
20
Είναι λανθασµένη η άποψη
ότι ο Ελευθεροτεκτονισµός
αποτελεί σύνοψη και συνέ-
χεια των Μυστηρίων
της αρχαιότητας
Σε αντίθεση µε τα όσα ακούγονται
και γράφονται αιώνες τώρα από διάφο-
ρους κύκλους, ο Ελευθεροτεκτονισµός
δεν διοικείται από κάποια παγκόσµια
ανώτερη αρχή, αλλά τα κατά τόπους
εθνικά Ελευθεροτεκτονικά Τάγµατα
απολαµβάνουν πλήρη ανεξαρτησία και
τα µόνα κοινά που έχουν µε τα αδελφά
Ελευθεροτεκτονικά Τάγµατα των άλλων
χωρών είναι το όνοµα, η ιδεολογία, οι
γενικοί σκοποί και τα σηµεία αναγνωρί-
σεως.
∆οµή και οργάνωση
των ταγµάτων
Τα δόγµατα ή συστήµατα του Ελευ-
θεροτεκτονισµού είναι πολλά. Στα έθι-
µα έχουν µεγάλη σηµασία τα διάφορα
σύµβολα και οι συµβολικές εικόνες. Τα
σηµεία αναγνωρίσεως, τα οποία χρησι-
µεύουν µόνο στο να παρεµποδίζουν την
είσοδο στους µη ελευθεροτέκτονες, και
η σηµασία των συµβόλων είναι τα µόνα
απόρρητα του Ελευθεροτεκτονισµού.
Εκτός από αυτά δεν υπάρχουν άλλα µυ-
στικά. Ολόκληρο το σύστηµα του Ελευ-
θεροτεκτονισµού διαιρείται σε βαθµούς
οι οποίοι παρέχονται αλληλοδιαδόχως.
Οι διδασκαλίες παραδίδονται προοδευ-
τικά στους διάφορους βαθµούς, περι-
κλειόµενες κατά το πανάρχαιο µυστα-
γωγικό σύστηµα από διάφορα σύµβολα,
η απόκρυφος ερµηνεία των οποίων επα-
φίεται στο µύστη-µελετητή ανάλογα µε
την πνευµατική του ικανότητα και την
εσωτερική του παρόρµηση. Η εταιρία
των Ελεύθερων Τεκτόνων λειτουργεί σε
καθεµία χώρα ανεξάρτητη από κάθε δε-
σµό. Ο Ελευθεροτεκτονισµός κάθε χώ-
ρας διαιρείται σε Στοές, όλες δε οι Στοές
µιας χώρας ενωµένες ιδρύουν µια Με-
γάλη Τεκτονική ∆ύναµη, η οποία ονοµά-
ζεται Μεγάλη Ανατολή ή Μεγάλη Στοά.
Συνέχεια των
αρχαίων Μυστηρίων;
Κατά καιρούς έχει διατυπωθεί από
κάποιους διανοούµενους ελευθεροτέ-
κτονες η άποψη ότι ο Ελευθεροτεκτονι-
σµός αποτελεί σύνοψη και συνέχεια των
Μυστηρίων της αρχαιότητος. Η άποψη
αυτή, εκτός του ότι είναι παντελώς λαν-
θασµένη και επιστηµονικά αστήρικτη,
είναι και επικίνδυνη για τον Ελευθερο-
τεκτονισµό. 
Τα αρχαία Μυστήρια ήταν θρη-
σκευτικού τύπου διαδικασίες που σκοπό
είχαν, όπως τα σηµερινά εκκλησιαστικά
Μυστήρια, τον καθαγιασµό των µετεχό-
ντων εις αυτά. Η διαφορά των αρχαίων
θρησκευτικών Μυστηρίων από τα σύγ-
χρονα εκκλησιαστικά Μυστήρια είναι
µόνο ο αριθµός αυτών που συµµετέ-
χουν. Στην αρχαιότητα ο αριθµός των
µυστών ήταν σχετικά µικρός ως προς
αυτόν των πιστών της θρησκείας της
οποίας οργανικό, θρησκειολογικό και
λειτουργικό εξάρτηµα ήταν τα Μυστή-
ρια. Για παράδειγµα, ο αριθµός των µυ-
στών των Ελευσινίων Μυστηρίων ήταν
πολύ µικρός σε σχέση µε τον πληθυσµό
της Ελλάδος που πίστευε στη θρησκεία
των Ολυµπίων Θεών, µία εκ των οποίων
ήταν η ∆ήµητρα, η προστάτις και διδα-
χός των Ελευσινίων Μυστηρίων.
Στη σύγχρονη εποχή, κατά την
οποία εφαρµόζεται ο νηπιοβαπτισµός,
µια παράδοση άνω των χιλίων ετών,
όλοι είµαστε κάτοχοι των τριών µυητι-
κών βαθµών του Χριστιανισµού: του κα-
τηχουµένου, του νεοφωτίστου και του
κατόχου της δωρεάς του Αγίου Πνεύµα-
τος. Στην ορθόδοξη τελετουργική πρά-
ξη στο νήπιο δίδεται αρχικά η ευχή του
κατηχουµένου, στον πρόναο, στη συνέ-

χεια εντός του κυρίως ναού τελείται το
βάπτισµα και στο τέλος το νεοφώτιστο
νήπιο δέχεται διά του χρίσµατος τη δω-
ρεά του Αγίου Πνεύµατος και τοιουτο-
τρόπως καθίσταται πλήρης και τέλειος
χριστιανός. Η τριπλή αυτή µυητική δια-
δικασία της εισδοχής ενός νηπίου στο
Χριστιανισµό έχει χαρακτήρα θρησκευτι-
κό και καθαγιαστικό. Τέτοιο χαρακτήρα
είχαν και όλες οι µυητικές διαδικασίες
των αρχαίων θρησκειών. Αυτό ακριβώς
το χαρακτήρα, της καθαγιαστικής µύη-
σης, στερούνται οι µυητικές διαδικασίες
του Ελευθεροτεκτονισµού, των οποίων
η φύση είναι συµβολική και ηθικοπλα-
στική, όχι αγιασµατική.
Αν δεχθούµε ότι οι µυητικές διαδι-
κασίες του Ελευθεροτεκτονισµού έχουν
αγιασµατικό χαρακτήρα, όπως τα αρχαία
Μυστήρια, τότε δεχόµαστε ότι ο Ελευθε-
ροτεκτονισµός έχει θρησκευτικό χαρα-
κτήρα και τοιουτοτρόπως είναι σαν να
αποδεχόµαστε τις κατηγορίες που κατά
καιρούς έχουν εκτοξεύσει εναντίον του
διάφοροι θρησκευτικοί και παραθρη-
σκευτικοί κύκλοι, οι οποίοι αποσκοπούν
στο χαρακτηρισµό του Ελευθεροτεκτο-
νισµού ως θρησκείας, ασυµβίβαστης
προς την επικρατούσα θρησκεία. Ενας
τέτοιος χαρακτηρισµός θα είχε ως απο-
τέλεσµα την καταδίκη του Ελευθεροτε-
κτονισµού και τη δίωξή του Αρα, το να
θεωρούµε τον Ελευθεροτεκτονισµό ως
συνέχεια των Μυστηρίων της αρχαιό-
τητος, εκτός του ότι είναι επιστηµονικά
ανυπόστατο, είναι και επικίνδυνο για την
Μυστικές Εταιρίες
οµαλή ύπαρξη και δράση του στην κοι-
νωνία.
Με λίγα λόγια…
Επειτα από όλα όσα είπαµε παρα-
πάνω, είµαστε έτοιµοι να συνοψίσουµε
ορισµένα στοιχεία για τον Ελευθεροτε-
κτονισµό, όπως αυτά προκύπτουν από
τις καταστατικές αρχές του:
■ Είναι ένα ιδιαίτερο σύστηµα ηθικής,
το οποίο περιέχεται µέσα σε αλληγορίες
και φωτίζεται διά συµβόλων.
■ ∆ιδάσκει την άσκηση της αγαθοερ-
γίας και την επιδίωξη του αγαθού, την
προστασία του ηθικά καθαρού, την εκτί-
µηση των συγγενικών δεσµών και της
φιλίας, την παραδοχή των θεµελιωδών
κανόνων της θρησκείας και την εκτίµη-
ση των εντολών της, την προστασία των
αδυνάτων, την υποστήριξη των ορφα-
νών, την ανόρθωση των καταπεσόντων,
την αγάπη προς την πατρίδα, την εξά-
πλωση της ηθικής, της παιδείας και του
πολιτισµού, την αγάπη και την αλληλεγ-
γύη των ανθρώπων και την ελπίδα της
ευδαιµονίας.
■ Είναι σύστηµα ηθικής, µε την εφαρ-
µογή του οποίου τα µέλη του δύνανται
να επιτύχουν την πνευµατική τους τε-
λειοποίηση και να ανέλθουν µε τη θε-
ολογική κλίµακα από την επίγειο Στοά
στην επουράνια, χωρίς, βέβαια, αυτό
να σηµαίνει ότι αποτελεί ένα θρησκευ-
τικό σύστηµα. ∆εν είναι θρησκεία. Είναι
απλά ο θεράπων της θρησκείας. Οι δι-
άφορες ελευθεροτεκτονικές τελετές
είναι θεατρικές πράξεις συµβολικού πε-
ριεχοµένου και σκοπού διδακτικού. ∆εν
έχουν αγιασµατικό χαρακτήρα, όπως τα
Μυστήρια της Εκκλησίας. Ο µοναδικός
χαρακτήρας των ελευθεροτεκτονικών
τελετών, διασήµων και συµβόλων είναι
αποκλειστικά εκπαιδευτικός.
■ Οπως λέει ο Albert Gallatin Mackey,
είναι επιστήµη που ασχολείται µε την
αναζήτηση της Θείας Αλήθειας και που
εφαρµόζει το συµβολισµό ως µέθοδο δι-
δασκαλίας.
Εν κατακλείδι, δυνάµεθα να δε-
χθούµε ότι ο Ελευθεροτεκτονισµός είναι
δραστηριότητα στενά συνδεδεµένων
ανθρώπων, οι οποίοι δρουν, χρησιµοποι-
ώντας σύµβολα και συµβολικές πράξεις
που έχουν ληφθεί κατά το µέγιστο µέ-
ρος από τις συντεχνίες των οικοδόµων
και της δοµικής τέχνης, προς το καλό της
ανθρωπότητας, προσπαθώντας να εξευ-
γενίσουν τους εαυτούς τους και τους
άλλους µε τελικό σκοπό την πανανθρώ-
πινη αδελφότητα, την ελευθερία και την
ισότητα.
Βιβλιογραφία
Britannica 2004.
1988). The Origins of Freemasonry:
Scotland’s Century 1590-1710.
Cambridge University Press
origins of freemasonry: facts &
fictions. University of Pennsylvania
Press
History of Freemasonry: It’s Legends
and Traditions.
Lexicon of Freemasonry.
Who is who
Ο Γιώργος Καραχάλιος είναι συγγραφέας,
θεολόγος, µαθηµατικός και αρχαιολόγος.
Εχει ειδικευτεί στη Συγκριτική Μυθολογία,
στην Εβραϊκή Αρχαιολογία, στην ανάλυση
πολεµικών παιγνίων και την Κρυπτογραφία.
Συνεργάστηκε στο παρελθόν µε το διάσηµο
βυζαντινολόγο Κ. Βαρζό στη σύνταξη της
«Γενεαλογίας των Κοµνηνών». Εχει δηµοσι-
εύσει διάφορα άρθρα - πραγµατείες για τον
αυτοκράτορα Ιουλιανό, την Αγνή τη Φρά-
γκα και την Αννα Νοταρά. Θεωρείται ένας
από τους πλέον εξειδικευµένους στο θέµα
της ∆εσπόσυνης Οικογένειας (της οικογέ-
νειας του Ιωσήφ του Μνήστορος), αλλά και
στα θέµατα των κειµηλίων της εποχής του
Χριστού. (georgemichaelcaras@yahoo.gr)
φαινομενα
21
eλευθεροσ tυποσ
EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ
φαινοµενα

22
Σε µια κουβέντα πολύωρη και αναµφισβήτητα
απολαυστική, ο πρώτος Μέγας ∆ιδάσκαλος
της Εθνικής Μεγάλης Στοάς της Ελλάδος,
αλλά και οµότιµος καθηγητής του Τµή-
µατος Μηχανολόγων και Αεροναυπη-
γών Μηχανικών του Πανεπιστηµίου
Πατρών, κ. Στέφανος Παϊπέτης, µας
µίλησε για τις απαρχές του τεκτονι-
κού κινήµατος, την καταγωγή των
Στοών, την εξέλιξή τους µέσα
στο χρόνο και τη σηµερινή τους
µορφή. Τέλος, µας απαντά
στο φλέγον ερώτηµα: Γιατί
λοιδορείται η Μασονία;

Ο
Της Θεανώς Καρούτα,,
tkarouta@e-typos.com
tkarouta@e-typos.co

ΤΕΚΤΟΝΙΣΜΟΣ
ΕΚ ΤΩΝ
ΕΣΩ

ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΠΑΪΠΕΤΗΣ
Ο Τεκτονισµός ή, αλλιώς, η Μα-
σονία είναι µια αναµφισβήτητα
αµφιλεγόµενη έννοια, που ειδικά
στις µέρες µας έχει ενδυθεί ιδιαίτερα αρ-
νητικά χαρακτηριστικά. Οι άνθρωποι που
αποτελούν µέλη των Τεκτονικών Στοών
έχουν κατά καιρούς κατηγορηθεί για την
εξύφανση συνωµοσιών, για νευραλγικά
µυστικά που φυλάσσονται ως θησαυροί
για αιώνες, ακόµα και για τη λήψη µυ-
στικών αποφάσεων σε επίπεδο διεθνούς
πολιτικής σκηνής.
Τι από όλα αυτά αντανακλά την πραγ-
µατικότητα; Ο κ. Στέφανος Παϊπέτης, ένας
άνθρωπος που έχει περάσει από διάφορα
συνεντευξη
επίπεδα στην οργάνωση του Τεκτονισµού
στην Ελλάδα, εκφράζει τις απόψεις του σε
µια συνέντευξη που θα προκαλέσει πολλές
συζητήσεις.
 Τι ακριβώς είναι ο Τεκτονισµός;
Θα µπορούσαµε να πούµε πως είναι
ένα σύστηµα αξιών και παράλληλα ένα
σύστηµα πνευµατικής αναζήτησης. Ακόµα,
είναι ένα σύστηµα ηθικής αφ’ εαυτού, το
οποίο βασίζεται στις πλέον προωθηµένες
και προοδευτικές ιδέες και ταυτόχρονα
µέσα από τη µέθοδο των συµβόλων που
χρησιµοποιεί λειτουργεί για τη Φιλοσοφία,
όπως ακριβώς και τα Μαθηµατικά για τη
Φυσική, ως εργαλείο. Ο Τεκτονισµός δέ-
χτηκε επιρροές από φιλοσοφικά ρεύµατα,
όπως τις διδαχές του Πλάτωνα και του
Αριστοτέλη, έως την κινεζική φιλοσοφία
και σταδιακά πήρε τη µορφή που έχει σή-
µερα.
΄Πού εντοπίζονται οι ρίζες των
Τεκτονικών Στοών;
Το πιο γνωστό έγγραφο που υπάρχει,
το Regius Poem, βρίσκεται στο Βρετανι-
κό Μουσείο και θεωρείται ιδιοκτησία της
βασιλικής οικογένειας. Χρονολογείται το
φαινοµενα
23
EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ
eλευθεροσ tυποσ
φαινομενα
24
1390. Αναφέρεται στους «αρχαίους» οι-
κοδόμους, τις συντεχνίες των οικοδόμων
που στην εποχή του Μεσαίωνα, κυρίως
στην Αγγλία, ήταν παντοδύναμες. Αντί-
στοιχα, βέβαια, ήταν τα πράγματα και
στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, με πολύ
ισχυρά κινήματα να αναπτύσσονται. Η
διαφορά έγκειται στο γεγονός ότι στην
Αγγλία φτιάχτηκε η πρώτη μεγάλη Στοά,
με αποτέλεσμα η αγγλική να θεωρείται
σήμερα η Μητέρα Μεγάλη Στοά του κό-
σμου.
Η δημιουργία των Στοών ήταν απο-
τέλεσμα των κοινωνικών συνθηκών της
εποχής εκείνης, με τις φεουδαρχικές
κοινωνίες να έχουν σημαντική συμβολή.
Ο φεουδάρχης, όντας αναγκασμένος να
υπερασπίζεται το τιμάριό του από τις
επιθέσεις, αλλά και να κρατά την τάξη,
έπρεπε να χτίσει κάστρα. Τα φρούρια
αυτά ήταν απαραίτητα προκειμένου να
μπορέσει να επιβιώσει και να αντισταθεί
στις επιθέσεις των ομολόγων του, αφού
την εποχή εκείνη υπέβλεπε ο ένας την
περιουσία του άλλου. Αυτά τα κοινωνι-
κά δεδομένα ήταν που εξέθρεψαν και
ανέπτυξαν την κάστα των τεχνιτών, η
οποία δεχόταν στους κόλπους της μόνο
τα αξιότερα μέλη. Ενδεικτικά, άλλωστε,
είναι τα έργα εκείνης της εποχής όπου
Σελίδες από το πιο
δημοφιλές παλαιό
τεκτονικό έγγραφο,
το Regius Poem.
ανεγέρθηκαν σπουδαία κάστρα και κα-
θεδρικοί ναοί, αφού, όπως είναι γνωστό,
ο πρώτος γιος του φεουδάρχη κληρονο-
μούσε τον τίτλο του και το φρούριο και
ο δεύτερος γινόταν επίσκοπος, ενώ οι
καθεδρικοί αποτελούσαν το πολιτιστικό,
ενίοτε και πολιτικό κέντρο της περιοχής.
Υπό αυτές τις συνθήκες, λοιπόν, ανεγέρ-
θηκαν οικοδομήματα που, όχι άδικα, χα-
ρακτηρίζονται ως αριστουργήματα τεχνι- Υπάρχει ένα πέπλο
κής και κάλλους, ενώ δεν έχουν βρεθεί μυστηρίου που κα-
πουθενά τα σχέδια και οι μακέτες τους. τανοώ ότι προκαλεί,
Αυτό πιστοποιεί το γεγονός ότι οι τεχνίτες
ήταν μια κλειστή κοινωνία, της οποίας τα όμως είναι δικαίωμά
μέλη έπρεπε να έχουν τα εξής χαρακτη- μας να μη θέλουμε
ριστικά: Από τη μια, να είναι εξαιρετικοί να μοιραστούμε τις
τεχνίτες, που διδάχτηκαν την τέχνη τους
από εξίσου εξαιρετικούς δασκάλους (αυ- λεπτομέρειες της εσω-
τοδίδακτοι δεν γίνονταν δεκτοί) και, από τερικής μας οργάνωσης.
την άλλη, να έχουν υποστεί μια ηθική δι- Οταν μου ζητάει κά-
απαιδαγώγηση ώστε να είναι πιστοί στον
εργοδότη τους και έντιμοι στη δουλειά
ποιος να του δώσω το
τους. Αυτό δεν αποτελούσε τυχαία προ- πρόγραμμα της Στοάς
απαιτούμενο, καθώς τα κάστρα έκρυβαν για να έρθει να «ελέγ-
μυστικά, κυρίως αμυντικού τύπου, και οι
τεχνίτες έπρεπε να τα διαφυλάσσουν.
ξει» τι κάνουμε, του
απαντώ ζητώντας να
Η τήρηση των μυστικών συνοδευόταν μου πει πότε δέχεται
από θρησκευτικούς, βαρύτατους όρκους
και η μη τήρησή τους από αντίστοιχες
φίλους στο σπίτι του
ποινές. Ενδεικτικό είναι, άλλωστε, το ότι για να πάω και εγώ να
εποπτεύσω
 συνεντευξη
 Υπάρχουν εξελίξεις στα εγχώρια
τεκτονικά τυπικά;

Προσωπικά, ασχολήθηκα πολύ ενερ-

γά µε τη δοµή του Τεκτονισµού στη χώρα
µας, µαζί µε άλλους βέβαια, βασιζόµενος
πάνω σε ένα σύστηµα αµερικανικής εµπνεύ-
σεως. Τον φέραµε εδώ και εν συνεχεία κάνα-
µε µια µικρή επανάσταση τόσο στην ποιότητά
του όσο και σε κάποιες λεπτοµέρειες.

Η τεκτονική δοµή στην Ελλάδα ήταν

κάπως απαρχαιωµένη λόγω της έλλειψης
ενεργού ενασχόλησης και κάποια πράγµατα
θεωρούνταν θέσφατα. Αυτά τα αλλάξαµε.
Ευτυχώς, η επανάσταση αυτή ανταποκρίθηκε
στις ανάγκες των καιρών µε την έννοια ότι
επικράτησε και φτιάχτηκε µια καινούργια
µεγάλη Στοά που υπάρχει ακόµα και κατά-
φερε να κερδίσει την αναγνώριση από την
Αγγλία. Σαφώς και υπήρξε κόντρα, όµως κα-
ταφέραµε να κρατήσουµε τον έλεγχο των
καταστάσεων. Σήµερα έχω προσχωρήσει στο
ευρωπαϊκό σύστηµα, που αφήνει περιθώρια
περαιτέρω ανάπτυξης και προόδου. Το πού
θα καταλήξει αυτό θα το µάθουµε σε 50-
100 χρόνια.

 Ποιες ήταν αυτές οι βασικές

ιδέες που διαµόρφωσαν σταδιακά
το χαρακτήρα των Στοών;

Βασικότερη όλων ήταν η ανεξιθρη-

τα φρούρια στην πλειονότητά τους είχαν
µυστικά περάσµατα, κρυφές τάφρους,
παγίδες και πύλες ανεφοδιασµού, που
ήταν ζωτικής σηµασίας να γνωρίζει µόνο
ο κύριός τους, σκαλιά µε ανόµοιου ύψους
σκαλοπάτια και διάφορα ακόµα.
Οι µεγαλοφυείς αυτές κατασκευές
για την άµυνα δεν άργησαν να φέρουν
ως αποτέλεσµα και αντίστοιχης ευφυΐ-
ας µηχανές επίθεσης. ∆ηµιουργήθηκαν
έτσι οι πρώτοι πολιορκητικοί κριοί και
οι πάσης φύσεως βλητικές µηχανές που
κατάφερναν να βάλλουν τα τείχη, ξεκι-
νώντας έτσι έναν ανταγωνισµό που έληξε
µε θρίαµβο των πολιορκητών, ιδίως από
όταν εφευρέθηκε το µαντεµένιο κανόνι.
Από εκεί και έπειτα, η κατασκευή των
τειχών έχασε τη σηµασία της, αφού το
κανόνι τα γκρέµιζε εύκολα, καθιστώντας
κάθε προσπάθεια άµυνας ανώφελη. Το
1543, µε την εφεύρεση του κανονιού, η
δύναµη της προνοµιούχας µέχρι τότε κά-
στας ανθρώπων, των τεχνιτών, άρχισε να
αλλάζει, µετουσιώνοντας και τη σύσταση
των Στοών, κάνοντας το τεχνικό κοµµά-
τι µόνο θεωρητικό. Ενισχύθηκαν έτσι οι
ιδέες, µπήκαν στις Στοές επαγγελµατίες
άλλων τοµέων, όµως η κεντρική τοµή
έγινε αργότερα από τους διαφωτιστές
που εισήγαγαν στις Στοές τις ιδέες της
εποχής, διαµορφώνοντας το σύστηµα του
Τεκτονισµού και δίνοντάς του τη µορφή
που έχει σήµερα.
΄ Μέγας Αρχιτέκτων του Σύµπαντος.
σκία, µε την πιο ουσιαστική, πλήρη και
πραγµατική της έννοια. Αυτό δεν έγινε
µόνο επειδή αποτελούσε πρόταγµα των
διαφωτιστών, αλλά και επειδή αναδύθη-
κε ως ανάγκη της Ευρώπης της εποχής
εκείνης. Οταν, για παράδειγµα, ο προτε-
στάντης βασιλιάς της Αγγλίας παντρευ-
όταν µια καθολική πριγκίπισσα από άλλο
κράτος, εκείνη ερχόταν µαζί µε όλο το
καθολικό σόι της, µε αποτέλεσµα πολύ
συχνά να δηµιουργούνται ίντριγκες µπρο-
στά στις αµείλικτες θρησκευτικές αντιθέ-
σεις. Η ανάγκη, λοιπόν, της ανεξιθρησκίας
καλύφθηκε εντός των Στοών µε τη «δηµι-
ουργία» ενός όντος, δηµιουργού των πά-
ντων, ότι υπήρχε, υπάρχει και θα υπάρχει.
Αυτό, λοιπόν, ονοµάστηκε συµβολικά ο

φαινοµενα

25
EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ
EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ
φαινοµενα

26

Τα σύµβολα και τα
µυστικά της Μασονίας
Σκηνή από µύηση
τέκτονα στη Γαλλία
του 18ου αιώνα.
Ο κάθε βαθµός έχει τα δικά του µέσα
αναγνώρισης, που είναι καθιερωµένα εδώ
και αιώνες. Ο Τεκτονισµός έχει µια αδυ-
ναµία στους συµβολισµούς και τις τελε-
τουργίες από την εποχή της σύστασής του.
Αυτό που πρέπει να γίνει σαφές είναι πως
δεν πρόκειται για λέξεις που µεταφέρουν
κάποιου είδους µυστικούς κωδικούς ή
µηνύµατα. Είναι συνήθως λέξεις βιβλικής
προέλευσης που σηµαίνουν κάτι αποκλει-
στικά για εµάς.

Ενα συµβολικό σύστηµα, άλλωστε,

δεν σηµαίνει τίποτα από µόνο του, ενδύε-
ται τους συµβολισµούς που ο καθένας θέ-
λει να του δώσει. Οταν προσπαθεί να τους
ερµηνεύσει ένας αµύητος, προκύπτουν τα
«τέρατα». Σε ό,τι αφορά τις τελετές τώρα,
ας µη γελιόµαστε, κι εκεί δεν υπάρχει πια
κάτι µυστικό. Ενα βιβλίο τύπου «expose»
(σ.σ.: αποκαλύψεων, συνωµοσιών κ.λπ.)
να ανοίξετε, θα τα βρείτε όλα σχεδόν
µέσα. Από εκεί και έπειτα, η υποχρέωση
του τέκτονα να µην αποκαλύψει αυτά τα
µυστικά είναι επίσης κάτι που έχει εσωτε-
ρική µόνο σηµασία. Αυτό δεν σηµαίνει ότι
µε τον έναν ή τον άλλο τρόπο δεν έχουν
γνωστοποιηθεί πολλά. Υπάρχει ένα πέπλο
µυστηρίου που κατανοώ ότι προκαλεί,
όµως είναι δικαίωµά µας να µη θέλουµε
να µοιραστούµε τις λεπτοµέρειες της εσω-
τερικής µας οργάνωσης. Οταν µου ζητάει
κάποιος να του δώσω το πρόγραµµα της
Στοάς για να έρθει να «ελέγξει» τι κάνου-
µε, του απαντώ ζητώντας να µου πει πότε
δέχεται φίλους στο σπίτι του για να πάω
και εγώ να εποπτεύσω.
΄
 Τι αντιδράσεις προκάλεσε µια
τέτοια επιλογή;
Στις θρησκείες δεν άρεσε καθόλου,
διότι το αντιλήφθηκαν ως µια προσπά-
θεια από πλευράς των τεκτόνων να τις
συνενώσουν, να οδηγήσουν δηλαδή στην
πανθρησκεία. Αυτό, βέβαια, δεν ήταν
παρά µια παρεξήγηση, µια διαστροφή της
βασικής ιδέας της ανεξιθρησκίας. Αυτό
που στην ουσία έλεγαν οι τέκτονες ήταν
πως από τη στιγµή που όλοι (δηλαδή κυ-
ρίως οι µονοθεϊστικές θρησκείες) αποδέ-
χονται την ιδέα ενός όντος δηµιουργού
του Σύµπαντος, το καθένα από τα µέλη
τους είναι ελεύθερο να τον αντιλαµβά-
νεται και να τον ονοµάζει όπως θέλει,
εντός των Στοών όµως είναι ο Μέγας
Αρχιτέκτων του Σύµπαντος, προκειµένου
ο καθένας να µπορεί να προσεύχεται δί-
πλα στον άλλο. Στις Στοές της εποχής
υπήρχε το Ιερό Βιβλίο των µελών: για
τους χριστιανούς υπήρχε η Βίβλος, για
τους Εβραίους η Παλαιά ∆ιαθήκη κ.ο.κ.
Ενας από τους λόγους που επιβίωσε ο
Τεκτονισµός, παρά τις διώξεις που δε-
χόταν, ήταν και επειδή ανταποκρινόταν
στην ανάγκη για ανεξιθρησκία.
 Οπότε ο Τεκτονισµός είναι ή δεν
είναι θρησκεία;
Είναι ξεκάθαρο και απόλυτο πως
δεν είναι. Το γεγονός ότι παρουσιάζει µε
ένα σύµβολο τη θεότητα, χωρίς να την
περιγράφει, δεν σηµαίνει ότι είναι θρη-
σκεία. Αλλωστε, η περιγραφή είναι και η
ειδοποιός διαφορά ανάµεσα στον Τεκτο-
νισµό και τη θρησκεία. Εδώ δεν υπάρχει
περιγραφή του όντος του Θεού.
Ενα άλλο κοµµάτι για το οποίο ο Τε-
κτονισµός κατηγορήθηκε ήταν και το ότι
τα µέσα που χρησιµοποιεί οµοιάζουν µε
αυτά που χρησιµοποιούν οι θρησκείες.
 συνεντευξη
Η διασπορά ψευδών ειδήσεων είναι για πολλούς βολική.
Παραποιώντας µια κουβέντα και αφήνοντας υπονοούµε-
να, λέγονται τερατώδη ψέµατα για τον Τεκτονισµό. Το πα-
ράδοξο είναι πως όσο πιο τερατώδες είναι το ψέµα τόσο
πιο εύκολα το πιστεύει ο κόσµος, µάλλον επειδή έχει
ανάγκη «κάποιον» για να τα βάλει µαζί του
προσωπικά πιστεύω του καθενός. Η πίστη
στον Μεγάλο Αρχιτέκτονα, η οποία ήταν
για την εποχή της µια τεράστια πρόοδος
µέσα στον κυκεώνα των διαδογµατικών
πολέµων, σήµερα έχει πάψει να θεωρείται
τόσο προοδευτική. Μέσα στην ανάγκη του
να είναι πανανθρώπινος, ο Τεκτο-
νισµός προχωράει ένα βήµα
πιο πέρα και δέχεται πως
το Ιερό Βιβλίο που ανοί-
γει ο καθένας µέσα στη
Στοά αντιµετωπίζεται
ως πηγή ηθικής και
όχι ως εκδηλωµένη
βούληση της θεότη-
τας. Ετσι, αν κάποιος
θέλει, µπορεί να βγά-
Αυτό που πρέπει να λει µέσα στη Στοά ως
γίνει σαφές, όµως, Ιερό Βιβλίο τα «Ηθικά
είναι ότι οι τεκτονικές Νικοµάχεια» του Αριστο-
Η τοποθέτηση του Φραγκίσκου Α'
τελετουργίες δεν εί- στο βασιλικό θρόνο της Νεαπόλεως
τέλη, κι αυτό γιατί τα θεω-
ναι θρησκευτικές. υπήρξε η αφορµή για τον πόλεµο ρεί πηγή ηθικής. Υπάρχουν
Χρησιµοποιούνται που κήρυξε η Καθολική Εκκλησία γενικά η πεποίθηση και η
ως µέσο µετάδοσης στους τέκτονες. ελευθερία να βρει ο καθέ-
των ηθικών αρχών νας ό,τι του ταιριάζει µέσα
του Τεκτονισµού, προσοµοιάζοντας πε- από θρησκείες και φιλοσοφικά ρεύµατα.
ρισσότερο στην αρχαία τραγωδία σαν
«…µίµησις πράξεως σπουδαίας και τε-
λείας…», και δεν περιλαµβάνουν θρη-  Αυτό το «άνοιγµα» προς όλες τις
σκευτικά στοιχεία. Ακόµα και αυτές οι θρησκείες δεν αποτέλεσε ποτέ πηγή
τελετές, όµως, έχουν να κάνουν µε τον προβληµάτων στο εσωτερικό των
παραδοσιακό Τεκτονισµό, καθώς, όπως Στοών;
κάθε κοµµάτι και κύτταρο της κοινωνίας,
έτσι και αυτός εξελίσσεται. Αυτή τη στιγ- Ανάµεσα στα µέλη δεν υπήρξε ποτέ
µή έχουµε τεκτονικά τάγµατα που ξεκίνη- πρόβληµα θρησκευτικής φύσης, αυτή
σαν από τη Γαλλία, τα οποία δεν κάνουν είναι άλλωστε και µία από τις επιτυχίες
την παραµικρή αναφορά σε µεταφυσικές του Τεκτονισµού. Ξεκινάµε µε βάση τη
έννοιες, διαχωρίζουν δε στα ειδικά άρ- διδαχή πως οποιοσδήποτε φανατισµός
θρα τους πως ουδεµία σχέση έχουν µε είναι απαράδεκτος και ο διπλανός µας
τις έννοιες αυτές καθώς επαφίενται στα είναι αδερφός, ανεξάρτητα από τη θρη-
σκεία του, το έθνος, τη φυλή, το χρώµα
του, την κοινωνική του τάξη, τον πλούτο
του. ∆εν υπάρχει καµία διάκριση ανάµεσα
στους τέκτονες, ενώ υπάρχουν µεγάλες
διαφορές ακόµα και σε επίπεδο Στοών,
τελετών και καταστατικών, όµως είναι
πάντα σεβαστές. Σεβόµαστε την πίστη
του άλλου και δεχόµαστε ότι όλοι είµα-
στε παιδιά κάποιου Θεού, τον οποίο ο
καθένας µπορεί να ονοµάζει όπως θέλει.
Οι διαφορές, άλλωστε, ανάµεσα στους
ανθρώπους είναι αποτέλεσµα τοπικών
συνθηκών και τίποτε περισσότερο. Με
απλά λόγια, τις διαφορές στις θρησκείες
δεν µπορούµε να τις κρίνουµε και αν από
αυτές προκύπτουν πολιτικές διαφορές
-όπως πολλοί ισχυρίζονται πως συµβαί-
νει µε τους Εβραίους- τότε αυτό είναι ένα
άλλο θέµα στο οποίο επίσης ο καθένας
µπορεί να διατηρεί τις απόψεις του.
 Εσείς ποια άποψη έχετε επί του
συγκεκριµένου θέµατος;
Η συγκεκριµένη θρησκεία (σ.σ.: η
Ιουδαϊκή) εξυπηρέτησε και εξυπηρετεί
ακόµα τους πιστούς της ποικιλοτρόπως,
όµως η πεποίθηση κάποιων ότι οι Εβραίοι
κυριαρχούν ή κυριάρχησαν εξαιτίας της
είναι λανθασµένη. Το γεγονός ότι έχει
παρθεί µέσα από τη Βίβλο και δη την Πα-
λαιά ∆ιαθήκη το µεγαλύτερο µέρος των
τυπικών µας οφείλεται καθαρά στο ότι
ο Τεκτονισµός ξεκίνησε από µια προτε-
σταντική χώρα και οι προτεστάντες ήταν
ανέκαθεν προσκολληµένοι στη Βίβλο.
Αυτό που διακηρύσσεται «urbi et orbi»
από τις Εκκλησίες -και η δική µας διατη-
φαινοµενα
27
EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ
eλευθεροσ tυποσ
φαινομενα
28
Αν κάποιος θέλει, μπορεί να βγάλει μέσα στη
Στοά ως Ιερό Βιβλίο τα «Ηθικά Νικομάχεια» του
Αριστοτέλη, κι αυτό γιατί τα θεωρεί πηγή ηθικής.
Υπάρχουν γενικά η πεποίθηση και η ελευθερία
να βρει ο καθένας ό,τι του ταιριάζει μέσα από
θρησκείες και φιλοσοφικά ρεύματα
ρεί μια απαράδεκτη επιθετικότητα- ότι
δηλαδή υπάρχει ένα «τσουβάλι», η Μα-
σονία, και εκεί μέσα συμπεριλαμβάνονται
όλα τα δεινά και οι απειλές -ανάμεσα σε
αυτές και οι Εβραίοι- είναι αδικαιολόγη-
το. Δεν συμβαίνει βέβαια ακούσια, αφού
η διασπορά ψευδών ειδήσεων είναι για
πολλούς βολική. Παραποιώντας μια
κουβέντα και αφήνοντας υπονοούμενα,
λέγονται τερατώδη ψέματα για τον Τε-
κτονισμό. Το παράδοξο είναι πως όσο
πιο τερατώδες είναι το ψέμα τόσο πιο
εύκολα το πιστεύει ο κόσμος, μάλλον
επειδή έχει ανάγκη «κάποιον» για να τα
βάλει μαζί του.
▶ Ποια είναι η στάση της Ορθό-
δοξης Εκκλησίας στην Ελλάδα
απέναντι στον Τεκτονισμό;
Οποιος έχει διαβάσει το βιβλίο των
Θρησκευτικών της Α’ Λυκείου έχει την
απάντηση… Η Ορθόδοξη Εκκλησία δεν
δέχεται καν το διάλογο, δεν επιθυμεί
να μιλήσει εκφράζοντας μια επίσημη
θέση για τη Μασονία. Αν εκπρόσωπός
της είναι ο εκάστοτε Αρχιεπίσκοπος,
ας τοποθετηθεί κάποια στιγμή να μας
πει πρώτα τι γνωρίζει για τη Μασονία
και σε δεύτερο επίπεδο τι έχει να μας
προσάψει, επώνυμα και τεκμηριωμένα.
Η εποχή των αλόγιστων «αφορισμών»
έχει περάσει. Στο κάτω κάτω, δεν έχου-
με να χωρίσουμε τίποτα και μου προκα-
λεί εντύπωση το πώς ένας χριστιανός
θα μπορούσε να έχει τόσο πολύ μίσος
απέναντι σε μια ομάδα ανθρώπων.
Το συμπέρασμα στο οποίο καταλή-
γω είναι πως είναι βολικό για την Εκ-
κλησία να διατηρεί εχθρούς, ακόμα
και αν στην πραγματικότητα δεν κιν-
δυνεύει από αυτούς. Με ποιον τρό-
πο σέβεται η ελληνική Εκκλησία την
ανεξιθρησκία και την ελευθερία του
ανθρώπου στην πίστη, στην επιλογή
θρησκείας; Πώς σέβεται το δικαίωμα
του καθενός να μιλάει για αυτήν και
να την πρεσβεύει; Γιατί αρνούνται να
αναγνωρίσουν το δικαίωμα του κάθε
ανθρώπου να μην τον καλύπτει το ορ-
θόδοξο΄ δόγμα και να μην τον ικανο-
ποιεί η μυθολογία του; Οποιος αναζητά
κάτι περισσότερο ανάγεται σε «εγκλη-
ματία» από την Εκκλησία. Το ζήτημα θα
μπορούσε να τεθεί -και να λήξει- ως
εξής: Ή με επέμβαση του εισαγγελέα,
αν έχει στοιχεία πως διαπράττουμε κάτι
παράνομο όπως περιγράφουν πολλοί
αστοιχείωτοι, ή με το να «κλείσεις»
τους άλλους μέσα για συκοφαντική δυ-
σφήμηση. Ποιος τολμάει να τα βάλει με
τον Αρχιεπίσκοπο όμως; Αυτό που απο-
δεικνύεται συνεχώς είναι ότι είμαστε
μια πρωτόγονη, θεοκρατική κοινωνία
και είναι θλιβερό που η τομή ανάμεσα
στο κράτος και στην Εκκλησία μοιάζει
ένα τόσο μακρινό σενάριο…
Από εκεί και έπειτα, μένος κατά των
τεκτόνων υπάρχει και από την πλευρά
της Καθολικής Εκκλησίας και μάλιστα
διατηρείται αιώνες τώρα. Ξεκίνησε όταν
στο βασίλειο της Νεάπολης, καθώς τότε
η Ιταλία ήταν διασπασμένη, επιβλήθη-
κε ο Φραγκίσκος ο Α’, ο οποίος ήταν
τέκτονας, και όχι ο ευνοούμενος της
οικογένειας του Πάπα. Το αποτέλεσμα
ήταν η καθιέρωση μιας εγκυκλίου που
απαγόρευε στους καθολικούς να γίνουν
τέκτονες με απειλή τον αφορισμό.
Αντιμασονική - αντιεβραϊκή αφίσα στη Γερ-
μανία του 1935.
▶ Τελικά, είναι τάση του ανθρώπι-
νου είδους να δημιουργεί εχθρούς
και να δαιμονοποιεί καταστάσεις
με τις οποίες ενδεχομένως να μην
έχει έρθει καν σε επαφή;
Είναι ένας μηχανισμός που λειτουργεί
σε κάθε οργανωμένη μορφή κοινωνίας
και ο άνθρωπος που σαφώς «το έχει στο
DNA του» υπόκειται σε αυτό. Ο πιστός,
για παράδειγμα, θα υπακούσει στην Εκ-
κλησία, η οποία δεν έχει φυσικά κανένα
λόγο να δέχεται κάποιον άγνωστο στην
περιοχή της, ιδίως αν αυτός ερευνά.
Το «πίστευε και μη ερεύνα» αποδίδει
πολύ σωστά το δόγμα και η Εκκλησία
δεν μπορεί να διασφαλίσει ότι όποιος
ψάξει δεν θα βρει κιόλας. Είναι η στε-
νοκεφαλιά αυτού που πιστεύει ότι «κα-
λύτερα να μη σκεφτείς, αν είναι να κα-
ταλήξεις σε συμπεράσματα που δεν σε
εξυπηρετούν».
▶ Γιατί θεωρείτε πως η πλειονότη-
τα του κόσμου έχει λανθασμένη ει-
κόνα για τον Τεκτονισμό; Δεν είναι
κάτι που οι Στοές θα μπορούσαν
να αλλάξουν μέσω του ανοίγματός
τους στην κοινωνία;

Για την κακή δηµόσια εικόνα που
υπάρχει για τη Μασονία δεν θεωρώ
τους ασχολουµένους µε αυτήν άµοιρους
ευθυνών, καθώς, αντί να βγαίνουν δηµό-
σια, να πρεσβεύουν τις αξίες τους και να
υπερασπίζονται τα δικαιώµατά τους, προ-
τιµούν µια πολιτική εσωστρέφειας. Αυτό
έχει ως αποτέλεσµα να υπάρχει µια εντε-
λώς διαστρεβλωµένη άποψη για το έργο
και τις δράσεις µας, να θεωρούµαστε ως
ό,τι χειρότερο υπάρχει και κατά συνέπεια
να έρχονται στις Στοές κατά καιρούς άν-
θρωποι ανεκδιήγητοι που έχουν τις πιο
παράλογες απαιτήσεις.
 Μήπως αυτή η αρνητική εικόνα θα σώσουµε τον κόσµο. Σκεφτόµαστε
«βολεύει» σε κάποιο βαθµό τους
τέκτονες;
Εχετε δίκιο. Υπάρχουν πολλοί -εκ δεν είναι ανάγκη να είναι υλική, µπορεί
των έσω- που αφήνουν να εννοηθεί ότι,
για παράδειγµα, οι µασόνοι έχουν
µεγάλη δύναµη, «καθαρίζουν»
και καθορίζουν. Το σύστηµά
µας αποτελείται και αυτό
από ανθρώπους, συνε-
πώς εµπεριέχει και τα
ελαττώµατά τους. ∆εν
µπορεί κάποιος να εγ-
γυηθεί πως κανείς δεν
θα εκµεταλλευτεί την
ιδιότητά του.
Ο κανονισµός µας, βέ-
βαια, ορίζει πως, αν κάποιο Ο Αµαντέους Μότσαρτ
µέλος εκµεταλλευτεί την ιδιό- υπήρξε επιφανής τέκτονας. θερίας του ανθρώπου
τητά του για να αποκοµίσει µη
νόµιµα οφέλη, τότε περνάει από το Πει-
θαρχικό. Βέβαια, αυτό δεν αποτελεί για
κάποιους αντικίνητρο. ∆εν θα προσπαθή-
σω να σας πείσω ότι δεν συµβαίνει. Είναι
όµως άδικο και παράλογο να εγκαλείται
µια ολόκληρη κοινότητα ανθρώπων εξαι-
τίας της κακής συµπεριφοράς µερικών.
Θα ήταν σαν να εγκαλέσουµε εµείς την
Ιερά Σύνοδο για τις άσχηµες πράξεις κά-
ποιων χριστιανών.
 Τι έχει να προσφέρει ο Τεκτονι- την εργασιακή του κάστα. Οι εποχές
σµός στο σύγχρονο άνθρωπο;
συνεντευξη
Ο Τεκτονισµός, όπως πολύ σωστά
αναφέρατε, έχει να προσφέρει στον άν-
θρωπο, όχι στην ανθρωπότητα. Βοηθά το
άτοµο να γίνει καλύτερο. ∆εν είναι τυχαίο
ότι το σύστηµα αξιών του έχει εµπνεύσει
µερικά από τα σπουδαιότερα πνεύµατα
της σύγχρονης Ιστορίας. Μασόνοι ήταν
ο Γκαίτε, ο Σίλερ και ο Μότσαρτ. Από την
άλλη πλευρά, έχουµε και ανθρώπους
στους κόλπους µας όπως ήταν ο Αλιέντε
και ο Πινοσέτ. Θέλω να σας πω πως ο
κάθε άνθρωπος δεχόµενος τα ίδια ερεθί-
σµατα θα τα αξιοποιήσει µε διαφορετικό
τρόπο. Σε επόµενο επίπεδο, έχουµε µεν
κάποια φιλανθρωπική δράση, χωρίς να
τρέφουµε βέβαια την ψευδαίσθηση ότι
πως «η αγαθοεργία θα σώσει εσένα, θα
κάνει εσένα που την κάνεις καλύτερο
άνθρωπο, όχι αυτόν που τη δέχεται. Και
να είναι µια καλή κουβέντα σε ένα
δυστυχισµένο άνθρωπο».
Μαθαίνουµε την αλλη-
λεγγύη, ανάµεσά µας
και ανάµεσα στους
συνανθρώπους
µας. Προσπαθού-
µε να αναπτύσ-
σουµε συνείδη-
ση του πολίτη
και του αγαθού
ανθρώπου µέσα
στο πλαίσιο της
ελευθερίας της συ-
νείδησης, της ελευ-
και του σεβασµού στα
ανθρώπινα δικαιώµατα.
 Πώς γίνεται κανείς µέλος µιας
Τεκτονικής Στοάς και ποιον θα απο-
καλούσατε «καλό υποψήφιο»;
«Καλός υποψήφιος» είναι ο άνθρω-
πος που έχει ανοιχτό πνεύµα και µυαλό,
που σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώµατα
και τη διαφορετικότητα, ανεξάρτητα
από την οικονοµική, την κοινωνική και
που το σύστηµα µας ήταν ελιτίστικο και
µονολιθικό έχουν πια περάσει. Από εκεί
και πέρα, είναι αλήθεια πως, για να γίνει
κανείς µέλος, υπάρχει µια διαδικασία. Αρ-
χικά πρέπει να τον συστήσουν δύο µέλη,
τα οποία θα προσυπογράψουν την αίτησή
του. Στη συνέχεια κάποιοι άλλοι θα κλη-
θούν να τον γνωρίσουν… Το κριτήριό µας
είναι γενικό, πρέπει ο άνθρωπος να είναι
«ελεύθερος και καλής µαρτυρίας», έχει
σηµασία δηλαδή τι γνώµη έχει η κοινωνία
για αυτόν. Τα πνευµατικά θέµατα, παρ’
όλα αυτά, είναι αφηρηµένα, η Στοά δεν
είναι εταιρία που στο τέλος του χρόνου
θα σου δείξουν τα νούµερα, αν πέτυχε
ή όχι το ∆.Σ. Ολα περιστρέφονται γύρω
από το πνεύµα…
Για την κακή δηµόσια
εικόνα που υπάρχει για
τη Μασονία, δεν θεωρώ
τους ασχολουµένους
µε αυτήν άµοιρους
ευθυνών, καθώς, αντί
να βγαίνουν δηµόσια,
να πρεσβεύουν τις αξίες
τους και να υπερασπί-
ζονται τα δικαιώµατά
τους, προτιµούν µια πο-
λιτική εσωστρέφειας
Who is who
Ο Στέφανος Παϊπέτης είναι οµότιµος
καθηγητής της Μηχανικής του Τµήµατος
Μηχανολόγων και Αεροναυπηγών Μηχα-
νικών του Πανεπιστηµίου Πατρών. Είναι
µηχανολόγος µηχανικός του ΕΜΠ, µηχανο-
λόγος µηχανικός του Imperial College του
Λονδίνου και διδάκτωρ του Πανεπιστηµίου
του Λονδίνου. Τα προηγµένα αεροδιαστη-
µικά υλικά είναι η ερευνητική περιοχή του,
ενώ είναι υπεύθυνος διεθνών συνεργατικών
προγραµµάτων. Εχει δηµοσιεύσει πλήθος
ερευνητικών εργασιών. Τα γενικότερα ενδι-
αφέροντά του περιλαµβάνουν την αρχαία
τεχνολογία, τη Φιλοσοφία, την ποίηση και
τη λογοτεχνία.
φαινοµενα
29
EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ
EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ
φαινοµενα

30

Μασόνοι,
νταλίκες και φέρετρα
Μια αυθεντική περιπέτεια µε την υπογραφή της FEMA
Οι Ηνωµένες Πολιτείες αποτελούν τη µήτρα πλείστων συνωµοσιολογικών σεναρίων.
Αναρίθµητες θεωρίες προκύπτουν µε το απλό «ανακάτεµα» των βασικών συστατικών
µιας κλασικής συνταγής: Ενας κύβος µυστικών υπηρεσιών, δύο κουταλιές µασονόσκονη
και µία σκελίδα θάνατος…
Του Ανδρέα Πανουτσόπουλου, apancure@gmail.com

Η FEMA δεν εµπλέκεται
µε κάποιον τρόπο στο
οικόπεδο αυτό. Πά-
ντως, η συγκεκριµένη
υπηρεσία θα είχε το
τακτ, αφού προκαλέ-
σει µαζικό αφανισµό,
να ταφούν τα θύµατά
της µε όλες τις ανέσεις.
Να σηµειωθεί ότι η
συγκεκριµένη θεωρία
συνωµοσίας γνώρισε
το απόγειό της στις ΗΠΑ
το 2008. Οι φωτογραφίες
είναι πλέον… εκτός
εποχής και τα κουτιά
έχουν µεταφερθεί σε
άλλες τοποθεσίες
Η ετεροχρονισµένη εισα-
γωγή των ξενόφερτων θεωρι-
ών συνωµοσίας στην ελληνική
πραγµατικότητα αποτελεί µια χρόνια
συνήθεια. Τηλεβιβλιοπώλες και «ειδη-
σεογραφικά» blogs ανταγωνίζονται στο
όνοµα της αλήθειας για την πληρέστερη
ενηµέρωσή µας. Τις περισσότερες φορές
µηρυκάζουν έναν πολτό αλήθειας και
ψέµατος και µας σερβίρουν την υποτι-
θέµενη αποκάλυψη.
Οι µασόνοι (ή αλλιώς ελευθερο-
τέκτονες) είναι συχνοί πρωταγωνιστές
σεναρίων απόλυτης καταστροφής, ολέ-
θρου και εξανδραποδισµού της ανθρω-
πότητας. Η µυστικότητα που διέπει τον
Τεκτονισµό αποτελεί «κόκκινο πανί» για
τη φαντασία των συνωµοσιολόγων. Τα
χίλια κακά της µοίρας µας µε ευκολία
αποδίδονται στους τέκτονες, οι οποίοι
εµφανίζονται να έχουν τη δύναµη να
ορίζουν κυβερνήσεις κατά βούληση.
Τον τελευταίο καιρό, σε τηλεόρα-
ση και ∆ιαδίκτυο, αναπαράγεται ένα
εκπληκτικό σενάριο, που αξίζει να ανα-
λύσουµε. Σύµφωνα µε αναφορές από
συνωµοσιολογια
το αµερικανικό ∆ιαδίκτυο, τον ερευνη-
τή Alex Jones και άλλες φήµες, υπάρχει
ένα σχέδιο αφανισµού του αµερικανι-
κού πληθυσµού. Εκατοντάδες χιλιάδες
ψυχές παρουσιάζονται έτοιµες να θυ-
σιαστούν στο βωµό των δολοπλόκων.
Σύµφωνα µε φωτογραφίες από το
Google Earth και υποτιθέµενες µαρτυ-
ρίες, υπάρχουν υπαίθριοι χώροι στους
οποίους στοιβάζονται αυτή την περίο-
δο περί τα 500.000 φέρετρα. Τα έχουν
δει να στοιβάζονται κατά χιλιάδες σε
οικόπεδα σε όλες τις ΗΠΑ. Πίσω από
το σχέδιο, ο προσεκτικός ερευνητής
µπορεί να διακρίνει την υπογραφή της
FEMA. Η οµοσπονδιακή υπηρεσία δια-
χείρισης καταστροφών γνωρίζει (ή/και
σχεδιάζει) ότι πρόκειται να υπάρξει ένα
τεράστιο χτύπηµα εναντίον του πληθυ-
σµού, ενδεχοµένως από κάποιο άγνω-
στο βιολογικό κίνδυνο. Οι φωτογραφίες
των φερέτρων που κυκλοφορούν στο
∆ιαδίκτυο αποκαλύπτουν πως είναι
τεραστίων διαστάσεων, φτιαγµένα από
µαύρο πλαστικό υλικό. Η… απαραίτη-
τη συµµετοχή του Τεκτονισµού σε όλα
αυτά στοιχειοθετείται από ένα video
που κάνει θραύση στο ∆ιαδίκτυο. Εκεί
απεικονίζεται µια νταλίκα, φορτωµένη
µε αυτά τα τεράστια φέρετρα. Στην
πόρτα του οδηγού υπάρχει ένα τερά-
στιο µασονικό σύµβολο µε το σχήµα του
διαβήτη. Πραγµατικά, µια πρωτότυπη
προσέγγιση, καθώς είναι σπάνιο θέαµα
η µασονική νταλίκα.
Το παραπάνω σενάριο κυκλοφορεί
τα τελευταία χρόνια στις Ηνωµένες Πο-
λιτείες. Στη χώρα µας, διαδίδεται από
τους γνωστούς τηλεβιβλιοπώλες και
άσηµους συντάκτες διάφορων ιστοσε-
λίδων. Βέβαια, δεν υπάρχουν στοιχεία
εντός Ελλάδος που να χαρίζουν ένα
εθνικό χρώµα στην υπόθεση. Η λαβή για
καταστροφολογία και επικείµενο σφαγι-
ασµό της ανθρωπότητας είναι από µόνη
της µια αρκετά ικανή συνθήκη ώστε να
«πουλήσει» και να τραβήξει την προσοχή
το θέµα.
Ας δούµε τώρα πιο αναλυτικά τα υπάρ-
χοντα στοιχεία για την υπόθεση που εξε-
τάζουµε, καθώς επίσης και την παράθεση
των πορισµάτων της έρευνάς µας.
Οι φωτογραφίες που κυκλοφορούν
στο ∆ιαδίκτυο απεικονίζουν τεράστια,
µαύρα φέρετρα να στοιβάζονται κατά
χιλιάδες σε υπαίθριους χώρους, που
υποτίθεται ότι ανήκουν στην οµοσπον-
διακή FEMA. Αρα, σύµφωνα µε τους
συνωµοσιολάτρες, ο συγκεκριµένος ορ-
γανισµός είναι συµµέτοχος ενός σχεδίου
αφανισµού χιλιάδων ανθρώπων.
Τα περίφηµα κουτιά που εµφανίζονται
σε συνωµοσιολογικά βίντεο ως φέρετρα
εκαντοντάδων χιλιάδων Αµερικανών που
πρόκειται να πεθάνουν σύντοµα εξαιτίας
της χρήσης ενός βιολογικού όπλου.
φαινοµενα
31
EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ
eλευθεροσ tυποσ
φαινομενα

32

Οι τσιμεντένιες «κιβωτοί
των φερέτρων» αποτελούν
μέρος της ταφικής παράδοσης
των σύγχρονων Αμερικανών.
Μια πιο
προσεκτική ματιά
Η αλήθεια είναι ότι τα μεγάλα, μαύ-
ρα κουτιά δεν αποτελούν φέρετρα. Για
την ακρίβεια, είναι θήκες φερέτρων. Σας
μπερδέψαμε; Ας γίνουμε λίγο μακάβριοι!
Σε αρκετά κοιμητήρια των Ηνωμένων
Πολιτειών υπάρχει η συνήθεια για τους
θανόντες, εκτός από το κλασικό φέρετρο,
να προστατεύονται από τη νεκρική κιβω-
τό (μια ευφάνταστη ερμηνεία του όρου
Οι συνωμοσιολογικές
«burial vault»). Ο λόγος χρήσης τους εί- θεωρίες μπορεί να
ναι η προστασία από την εισχώρηση νε- είναι χρήσιμες.
ρού και η αποτροπή της καθίζησης του
εδάφους από τη σταδιακή διάλυση των
Κι αυτό γιατί είτε για τις συγκεκριμένες εργασίες. Το οικό-
υλικών του φερέτρου. Είναι μια παράξε- όντως κρύβουν πεδο στην Georgia ενοικιάζεται από την
νη, αμερικανική συνήθεια, η οποία δεν κάποια δόση εταιρία Vantage Products Corporation.
συναντάται αλλού στον κόσμο. Εχουν ήδη αποθηκευτεί 50.000 τέτοια
αλήθειας, γεγονός κουτιά, τα οποία προέρχονται από πα-
Συνήθη υλικά κατασκευής των νε- που μας βοηθά να ραγγελίες. Να σημειωθεί ότι κάθε χρόνο
κρικών κιβωτών είναι το τσιμέντο και το βλέπουμε πίσω από στις ΗΠΑ τελούνται 900.000 ταφές. Είναι
πλαστικό. Ενδεχομένως να μπορεί να απολύτως λογικό ένα μικρό ποσοστό των
εντοπιστεί κάποια «μεταφυσική» αντίλη-
την κουρτίνα της κουτιών αυτών να έχει προαγοραστεί από
ψη πίσω από την επιλογή της προστασίας πραγματικότητας που τους ενδιαφερομένους.
του νεκρού σώματος από τα στοιχεία της μας σερβίρεται, είτε η
φύσης κατά τη διάρκεια της αποσύνθε- Η FEMA δεν εμπλέκεται με κάποιον τρό-
σής του.
διερεύνηση και πο στο οικόπεδο αυτό. Πάντως, η συγκε-
απομυθοποίησή τους κριμένη υπηρεσία θα είχε το τακτ, αφού
Οι φωτογραφίες που απεικονίζουν τα ακονίζουν το προκαλέσει μαζικό αφανισμό, να ταφούν
περίφημα «φέρετρα της FEMA» προέρχο- τα θύματά της με όλες τις ανέσεις. Να
νται, κατά κύριο λόγο, από την Πολιτεία
μυαλό μας και σημειωθεί ότι η συγκεκριμένη θεωρία
της Georgia των ΗΠΑ. Ο υπαίθριος τρό- αποκαλύπτουν το συνωμοσίας βρέθηκε στο απόγειό της
πος αποθήκευσής τους είναι με διαφορά βρόμικο ρόλο των στις ΗΠΑ το 2008. Οι φωτογραφίες είναι
ο φθηνότερος, οπότε διάφορες εταιρίες πλέον… εκτός εποχής και τα κουτιά έχουν
παροχής υπηρεσιών προσλαμβάνονται
εμπνευστών και μεταφερθεί σε άλλες τοποθεσίες.
διακινητών τους
 συνωµοσιολογια
Η… µασονική εµπλοκή
Η νταλίκα µε το µασονικό αυτοκόλλητο στην πόρτα του οδηγού είχε ως φορτίο κου-
τιά που σε ένα βαθµό µοιάζουν µε τις νεκρικές κιβωτούς. Στην πραγµατικότητα, όµως,
επρόκειτο για κουτιά που σχετίζονταν µε χρήση για ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις και
δεν είχαν καµία σχέση µε νεκρούς. Βέβαια, ένα µασονικό σύµβολο είναι αρκετό για να
συνδυάσει κανείς FEMA, νεκρούς και κιβωτούς. Το πιθανότερο είναι ότι ο οδηγός της
νταλίκας είναι τέκτονας ή φιλοτέκτονας. ∆υστυχώς, η εξήγηση είναι αρκετά πεζή και
αρκετοί θα περίµεναν κάτι περισσότερο «ζουµερό».

Βέβαια το… παρήγορο είναι ότι το βίντεο µε την νταλίκα (µπορείτε να το δείτε πλη-
κτρολογώντας στο YouTube τη φράση «Freemason Semi-Truck Hauling FEMA Coffins
in Wisconsin, Sept. 2012») επανέφερε το θέµα των µαύρων φερέτρων στην επικαιρότητα
το 2012.

Ετσι το τροµολαγνικό αυτό σενάριο θε-
ωρείται ήδη ξεπερασµένο. Κι αυτό γιατί
στο ∆ιαδίκτυο υπάρχουν δηµοσιευµένα
τα σχετικά στοιχεία για τον ενδιαφερό-
µενο ερευνητή: το συµβόλαιο ενοικίασης
του οικοπέδου, οι απαντήσεις των επιχει-
ρήσεων που κατασκευάζουν τις κιβωτούς
και µπλέχτηκαν σε ένα γαϊτανάκι αποκα-
λύψεων και παράκρουσης κ.ά.
Η λογική προσέγγιση
και ο υγιής
σκεπτικισµός
Οσο πιο ακραίος είναι ένας ισχυρισµός,
τόσο περισσότερα είναι τα τεκµήρια που
απαιτούνται για να ευσταθεί και να γίνει
αποδεκτός. Από την άλλη, δεν υπάρχει
(και δεν πρέπει να υπάρχει) περιορισµός
στο είδος των σκέψεων και στο βάθος
των λογισµών που θα επιλέξει κάποιος
για να κινηθεί. Ωστόσο, για να θεωρηθεί
σοβαρός ένας ισχυρισµός απαιτούνται
επιχειρήµατα, αποδείξεις και στοιχεία. Τα
Χώροι υπαίθριας
αποθήκευσης των
burial vaults.
τελευταία χρόνια, εξαιτίας της τροµακτι-
κής διάδοσης του ∆ιαδικτύου και της δυ-
νατότητας που έχει ο καθένας να αποκτά
το δικό του δηµόσιο βήµα, βοµβαρδιζό-
µαστε από ισχυρισµούς ανθρώπων που
δεν έχουν κάνει στοιχειώδη έρευνα και
αναπαράγουν ειδήσεις και αρκετές φορές
ευφάνταστα σενάρια µε ανεξέλεγκτο τρό-
πο. Οι συνωµοσιολογικές θεωρίες µπορεί
να είναι χρήσιµες. Κι αυτό γιατί είτε όντως
κρύβουν κάποια δόση αλήθειας, γεγονός
που µας βοηθά να βλέπουµε πίσω από την
κουρτίνα της πραγµατικότητας που µας
σερβίρεται, είτε η διερεύνηση και αποµυ-
θοποίησή τους ακονίζουν το µυαλό µας
και αποκαλύπτουν το βρόµικο ρόλο των
εµπνευστών και διακινητών τους.
Who is who
Ο Ανδρέας Πανουτσόπουλος είναι
µέλος της Ελληνικής Κοινότητας του
Μεταφυσικού (metafysiko.gr) και ένας
εκ των παραγωγών της ραδιοφωνικής
εκποµπής «Αστρική Πύλη» (stargatefm.
gr). Υπήρξε επίσης ιδρυτικό µέλος της
φοιτητικής οµάδας του Κέντρου Αναζή-
τησης Πανεπιστηµίου Αιγαίου (ΚΑΠΑ).
Τα ενδιαφέροντά του εστιάζονται στους
τοµείς της φιλοσοφίας, της προωθηµέ-
νης επιστήµης και της κατάρριψης νεο-
µυθολογικών σεναρίων του εναλλακτι-
κού χώρου, που συνήθως ακροβατούν
ανάµεσα στην εµπορική απάτη και την
απλή ανοησία.

φαινοµενα

33
EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ
EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ
φαινοµενα

34

Θετική σκέψη:
Παίζει ρόλο;

ΝΑΙ
Πόσες φορές σας έχουν
παροτρύνει να σκεφτεί
κάτι που σας συµβαίνει τε θετικά για
ή για κάτι που φοβάστε
Η απάντηση είναι µάλλον ότι θα συµβεί;
«πολλές», κάτι απόλυτα
µε αυτό τον παράδοξο λογικό αφού
τρόπο οι άνθρωποι νιώ
ξορκίζουν το επικείµεν θουν ίσως ότι
ο κακό. Εχει άραγε καµία
πεποίθηση ή πρόκειται βάση αυτή η
για ένα αταβιστικό κλισέ
λαµβάνουµε χωρίς λόγο που επανα-
;

«Οταν θέλεις κάτι πολύ…»

Η ρήση του συγγραφέα Paulo Coelho που συνεχίζεται µε τη
φράση «…όλο το σύµπαν συνωµοτεί για να το πετύχεις» µπορεί
να είναι χιλιοειπωµένη και µάλιστα συχνά από ανθρώπους που
δεν αντιλαµβάνονται τη σηµασία και την ουσία της, όµως αυτό
δεν της στερεί το προνόµιο να αποτελεί το απαύγασµα του φιλο-
σοφικού ρεύµατος της θετικής σκέψης και πιο συγκεκριµένα της
δύναµης της επιθυµίας.
Αυτό που υποδηλώνει η συγκεκριµένη ρήση είναι η σύνδεση,
µε κάποιο τρόπο, και η αλληλεπίδραση ανάµεσα στο Σύµπαν και
το άτοµο. Υπάρχουν άλλωστε επιστήµονες που αναφέρονται τις
τελευταίες δεκαετίες στο συλλογικό ασυνείδητο και τη συµπαντική
συνείδηση. Ο Coelho προτείνει πως η δύναµη της επιθυµίας ενός
ανθρώπου για κάτι είναι ικανή να «ελέγξει» το Σύµπαν, κάνοντάς
το να βοηθήσει προς την υλοποίησή του. Πρόκειται για µια πε-
ποίθηση που δεν χρειάζεται να αναφέρουµε πόσους διάσηµους
υποστηρικτές έχει βρει κατά καιρούς. Αρκεί να υπενθυµίσουµε το
ρητό του µεγάλου Νίκου Καζαντζάκη, που έχει γράψει πως «ό,τι
δεν συνέβη ποτέ είναι ό,τι δεν ποθήσαµε αρκετά». Η λογική αυτή,
που έχει τη βάση της σαφώς σε ένα ανθρωποκεντρικό σύστηµα
ιδεών, ορίζει πως ο απεριόριστων δυνατοτήτων άνθρωπος έχει
τη δύναµη να επηρεάζει τη «µοίρα», το «κάρµα», το «γραµµένο»
ή όπως αλλιώς αποκαλείται, µέσω της σκέψης του.
συµπεριλαµβάνοντας ακόµα και το προσδόκιµο ζωής! ∆εν είναι
άραγε παράξενο το γεγονός ότι µια σκέψη µπορεί να ασκήσει τόση
εξουσία στον οργανισµό και τα ζωτικά µας όργανα; Οι ψυχολόγοι
λένε πως ο θετικός τρόπος σκέψης συνδέεται µε την αυξηµένη αυ-
τοπεποίθηση, µε τη µείωση των πιθανοτήτων να εµφανιστούν κα-
τάθλιψη και άγχος, την επίτευξη των στόχων, την ανάπτυξη
θετικών συναισθηµάτων και τη συνεπακόλουθη µείωση
των αρνητικών, µέσα σε ένα φαύλο κύκλο, όπου το ένα
τροφοδοτεί τα υπόλοιπα. Βάλτε τον εαυτό σας µέσα
στον αέναο αυτό κύκλο, κάντε τον υποκείµενό του και
αναλογιστείτε πόσες φορές έχετε αντιµετωπίσει τις
δυσκολίες που παρουσιάστηκαν µε θετική σκέψη.
Πόσο πιο ωφεληµένοι έχετε βγει από αυτές
τις δυσκολίες και πόσα θετικά αποτελέσµατα
καταφέρατε να µετρήσετε από εκεί που τα Οι
βλέπατε όλα µαύρα; Εχετε αναλογιστεί ότι
την οποιαδήποτε θετική έκβαση τη δηµι-
ουργήσατε µόνοι σας, στόχο το στόχο; Αν
όχι, καιρός να το κάνετε!
δικηγο
Αυτό που θα πετύχετε είναι να βάλετε του

Με τον ίδιο τρόπο και πάνω στην ίδια συλλογιστική πορεία βασί-
ζεται και η πεποίθηση της θετικής σκέψης και της ικανότητάς της
να µεταβάλλει το µέλλον. Προσεγγίζοντας το ζήτηµα ψυχολογικά,
επιστηµονικές µελέτες έχουν καταδείξει πως η αισιοδοξία, όπως
και η απαισιοδοξία, είναι ανθρώπινα χαρακτηριστικά που µπορούν
να επηρεάσουν όχι µόνο τη διάθεση αλλά και την υγεία µας,
σε τάξη µια σειρά από ψηφίδες, που συ-
γκεντρώνονται εδώ και αιώνες: από τον
Πλάτωνα και τον Γαλιλαίο µέχρι τον Αϊνστάιν,
µέσα από λαϊκές παραδόσεις, επιστηµονικές
διαβολ
θεωρήσεις, θρησκείες και φιλοσοφικά ρεύµατα,
ένας είναι ο κοινός παρονοµαστής: ο άνθρωπος, η
µεγαλύτερη και σπουδαιότερη ανακάλυψη…
Θεανώ Καρούτα
Ι «Οταν θέλεις κάτι πολύ…
µπορεί να µη σε θέλει εκείνο»
Για χρόνια ολόκληρα οι γκουρού της αυτοβοήθειας διακηρύτ-
τουν το ίδιο απλό σύνθηµα: Αν θέλετε να βελτιώσετε τη ζωή σας,
τότε θα πρέπει να αλλάξετε τον τρόπο που σκέφτεστε. ∆ώστε
δύναµη στον εαυτό σας µέσω των θετικών σκέψεων και θα γίνετε
πιο ευτυχισµένοι.
Εκατοντάδες βιβλία αυτοβελτίωσης ενθαρρύνουν τους ανα-
γνώστες τους να κλείσουν τα µάτια και να φαντα-
στούν τον τέλειο εαυτό τους, για παράδειγµα σε
ένα τεράστιο γραφείο στην κορυφή της ιεραρχίας
της εταιρίας στην οποία δουλεύουν ή να περπατούν
ξυπόλυτοι στη ζεστή άµµο µιας ειδυλλιακής παρα-
λίας στην Καραϊβική.
Σαν θεωρία ακούγεται καλή. Στην πράξη
όµως τις περισσότερες φορές αποδεικνύε-
ηγοροι ται αναποτελεσµατική. Αυτό έχει αποδει-
χθεί στο πλαίσιο διαφόρων µελετών. Μια
σχετικά πρόσφατη πραγµατοποιήθηκε
στο Πανεπιστήµιο της Καλιφόρνιας, από
του τον καθηγητή Lien Pham. Στο πλαίσιο της
έρευνας ζητήθηκε από τους φοιτητές να
βολου αφιερώσουν µερικές στιγµές κάθε µέρα
κατά τις οποίες θα φαντάζονται τον εαυτό
τους να παίρνει υψηλό βαθµό στις εξετάσεις
του πανεπιστηµίου. Μπορεί ο οραµατισµός αυ-
τός, που κρατούσε µερικά λεπτά την ηµέρα, να
κατάφερε να κάνει τους φοιτητές πιο αισιόδοξους,
τους έκανε όµως παράλληλα να µελετούν και
λιγότερο. Αυτό είχε επιπτώσεις στις επιδόσεις
τους καθώς πήραν χαµηλότερους βαθµούς.
οχι
Σε ένα άλλο πείραµα µε επικεφαλής τον καθηγητή Gabriele
Oettingen από το Πανεπιστήµιο της Νέας Υόρκης, απόφοιτοι
κλήθηκαν να σηµειώσουν πόσο συχνά φαντάζονταν ότι πήραν
τη δουλειά των ονείρων τους µετά την έξοδο από το κολέγιο.
Οι απόφοιτοι που ανέφεραν πως είχαν πιο συχνά από τους υπό-
λοιπους τέτοιου είδους σκέψεις και φαντασιώσεις τελικά έλαβαν
λιγότερες προτάσεις για δουλειά και εξασφάλισαν µικρότερους
µισθούς από εκείνους που ονειρεύονταν. Ισως γιατί κατά το κοινώς
λεγόµενο ονειροβατούσαν και µάλιστα σε τέτοιο βαθµό, που έθε-
ταν την πραγµατικότητα σε δεύτερη µοίρα και δεν ασχολούνταν µε
την εξεύρεση τρόπων µε τους οποίους θα µπορούσαν ρεαλιστικά
να τη βελτιώσουν.
Με απλά λόγια, το να σκέφτεσαι ότι θα βρεις τη δουλειά των
ονείρων σου δεν σηµαίνει ότι θα το πετύχεις κιόλας. Πρέπει να τη
διεκδικήσεις, να δηµιουργήσεις -κατά το δυνατόν- τις απαραίτητες
συνθήκες για να συµβεί αυτό. Και πάλι θα χρειαστεί να έχεις και
την τύχη µε το µέρος σου.
Αλλάξτε τη «δουλειά των ονείρων σας» και βάλτε στη θέση της
φράσης «τη γυναίκα/τον άντρα των ονείρων σας». Εχετε ερωτευ-
τεί κάποιον/κάποια, θεωρείτε πως είναι το ιδανικό ταίρι για εσάς.
Το άλλο σας µισό. Με το να σκέφτεστε ότι έχει όλο το «πακέτο»
που θέλετε, αυτό δεν σηµαίνει πως θα έρθει και κοντά σας. Πρέ-
πει να κάνετε κάτι για να συµβεί αυτό. Να διεκδικήσετε, µε κάθε
τρόπο, το άλλο σας µισό. Και πάλι δεν είναι σίγουρο πως θα το
κερδίσετε. Αξίζει να προσπαθήσετε όµως. ∆ηλαδή, από τη θετική
σκέψη να περάσετε στη θετική πράξη και ό,τι ήθελε προκύψει. Η
πρώτη, από µόνη της, δυστυχώς δεν έχει ιδιαίτερη επιτυχία.
Στέλιος Φωκάς
φαινοµενα
35
EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ
EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ
φαινοµενα

36

Η ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ Του Μηνά Ν. Παπαγεωργίου

Τ α περιστατικά εµφανίσεων
πύρινων σφαιρών σε επαρχιακές
πόλεις της Ελλάδας αποτελούσαν
σύνηθες φαινόµενο κατά τη διάρκεια του
20ού αιώνα. Αρκετές δεκαετίες νωρίτερα,
τέτοιου είδους γεγονότα είχαν ξεκινήσει να
εκδηλώνονται στις ΗΠΑ, αλλά και σε χώ-
ρες της Ευρώπης. Η «Μηχανή του Χρόνου»
φέρνει σήµερα στο φως δύο τέτοια σχε-
τικά δηµοσιεύµατα. Το πρώτο αναφέρεται
στην τροµακτική εµπειρία ενός Γερµανού
αγρότη, ο οποίος κατά το 1896 βρέθηκε
να οδηγεί την άµαξά του συνοδευόµενος
από αινιγµατικές µπάλες φωτιάς δεξιά και
αριστερά του για περίπου δώδεκα δευτε-
ρόλεπτα. Το δεύτερο περιστατικό έρχεται
από το Τέξας των ΗΠΑ, εκεί όπου, στις 11
Απριλίου του 1898, ένας παλιός κάτοικος
της περιοχής του Clarkson ανέφερε πως
είδε µια µεγάλη µπάλα φωτιάς, «στο µέγε-
θος ενός κουβά», να αιωρείται πάνω από
τη στέγη ενός γειτονικού σπιτιού και να
εξαφανίζεται λίγα µέτρα πιο µακριά. Τα
περιστατικά έφεραν στο φως οι εφηµερί-
δες «Hopkinsville Kentuckian» και «Dallas
Morning News» αντίστοιχα.
 Επιμέλεια: Νικόλαος Κουμαρτζής
Παράξενος Ταξιδιώτης
Tαξίδι αυστηρώς ακατάλληλο για τουρίστες!
ώ Θέλω να Γίνω
Παράξενος Ταξιδιώτης!
Ο οδηγός «Αγνωστη Πελοπόννησος»
(εκδόσεις «Οξύ») είναι το πρώτο βιβλίο
της ταξιδιωτικής σειράς «Παράξενος
Ταξιδιώτης». Στόχος
είναι να προτείνουμε
στον Ελληνα ταξιδιώτη
έναν εναλλακτικό τρόπο
ταξιδιού, πιο ουσιαστικό,
που κρύβει πολύ πιο
έντονες συγκινήσεις.
Παράξενα φυσικά
μνημεία, βυθισμένες πο-
λιτείες και μυστηριώδεις
ναοί, κάστρα και μεγαλιθικά οικοδομήματα,
παλάτια μυθικών ηρώων, κατακόμβες και
νεκροπόλεις. Ολα είναι εκεί και σας περιμέ-
νουν να τα ανακαλύψετε. Για περισσότερες
πληροφορίες επισκεφτείτε την επίσημη
ιστοσελίδα του Παράξενου Ταξιδιώτη στο
www.strangler.gr.

Κέρκυρα Ενα μουσείο για… Σαμουράι!

Αλήθεια, πόσες πόλεις της Ευρώ-
πης γνωρίζετε με μουσεία αφιερωμένα
εξ ολοκλήρου σε χώρες της Απω Ανα-
τολής και της Ασίας; Λιγοστές, μετρημέ-
νες ίσως στα δάχτυλα του ενός χεριού,
με αποτέλεσμα όποιος ταξιδιώτης φτά-
νει για πρώτη φορά σε χώρες όπως η
Κίνα να σοκάρεται από την επαφή του
με έναν τόσο διαφορετικό πολιτισμό.
Γνωρίζετε όμως πως ένα από τα
σημαντικότερα σχετικά μουσεία της
Ευρώπης βρίσκεται στην Ελλάδα και
πιο συγκεκριμένα στην Κέρκυρα; Πρό-
κειται για το Σινοϊαπωνικό Μουσείο ή
Μουσείο Ασιατικής Τέχνης, το οποίο
εκθέτει μια σπάνια συλλογή 10.550
έργων τέχνης από την Κίνα, την Ιαπω-
νία, το Νεπάλ, την Ινδία, το Θιβέτ, την
Ταϋλάνδη, το Πακιστάν, την Κορέα, την
Καμπότζη κ.α. που ξεκινάει από τον 11ο
προχριστιανικό αιώνα και φθάνει έως
τον 20ό!
΄ και γιατί όμως συγκεντρώθηκαν
Πώς
όλα αυτά στην Κέρκυρα; Σαφώς και η
ελληνική κυβέρνηση ποτέ δεν ενήργησε
οργανωμένα για τη δημιουργία μιας τέ-
τοιας συλλογής στη χώρα μας. Η συγκε-
κριμένη έκθεση αποτελείται από πρώην
ιδιωτικές συλλογές που δωρήθηκαν στο
κράτος από τους διπλωμάτες Γρηγόρη
Μάνο και Νικόλαο Χατζηβασιλείου, όπως
επίσης και σε μικρότερο βαθμό από άλ-
λους Ελληνες.
Ανάμεσα στα άλλα λοιπόν θα έχετε
την ευκαιρία να δείτε έπιπλα, πορτρέ-
τα, μετάλλια, όπλα και αντικείμενα των
Σαμουράι, πίνακες διάσημων Ιαπώνων
ζωγράφων, βουδιστικά ειδώλια, μουσικά
όργανα κ.ά.
Για να επισκεφθείτε το μουσείο, δεν
έχετε παρά να περάσετε από το Παλαιό
Ανάκτορο των Αγίου Μιχαήλ και Γεωρ-
γίου στην πλατεία Σπιανάδα, δίπλα στην
οδό Λιστόν. Περιττό να αναφέρουμε
πως πρόκειται για το μοναδικό του εί-
δους του στην Ελλάδα, οπότε αποτελεί
την πιο φθηνή λύση για όσους επιθυμούν
να γνωρίσουν τους πολιτισμούς της Απω
Ανατολής αλλά δεν έχουν τα χρήματα
ώστε να ταξιδέψουν τόσο μακριά.
Πριν ξεκινήσετε το ταξίδι σας,
καλό είναι να έρθετε σε επαφή με τον
υπεύθυνο του Μουσείου (κ. Δέσποινα
Ζερνιώτη) ώστε να ενημερωθείτε για τις
ώρες λειτουργίας κ.λπ. μέσω του e-mail
dzernioti@culture.gr ή του τηλεφώνου
26610 30443.
Who is who
Ο Νικόλαος Κουμαρτζής είναι συντονιστικό
μέλος της Ελληνικής Κοινότητας του Με-
ταφυσικού, συγγραφέας αρκετών βιβλίων
και υποψήφιος διδάκτορας στο τμήμα
Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του ΑΠΘ. Είναι
ο εμπνευστής της ιδέας του «Παράξενου
Ταξιδιώτη» και κύριος μοχλός εξέλιξής του.

φαινομενα

37
eλευθεροσ tυποσ
38 EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ  φαινοµενα

Η ψυχοβολία
Υπάρχει άραγε κάποια αόρατη ενέργεια γύρω από το ανθρώπινο σώµα που να µπορεί να «διοχετευθεί» ηθελη-
µένα σε ζωντανά ή άψυχα σώµατα; Στο Retro Corner αυτής της εβδοµάδας, ο µεγάλος Ελληνας παραψυχολόγος,
Αγγελος Τανάγρας, δίνει µια διαφορετική διάσταση σε αυτό που η λαϊκή παράδοση της χώρας µας αποκαλεί
«βασκανία» ή «κακό µάτι».
Του Αγγελου Τανάγρα

και η ανθρώπινη
«ραδιενέργεια»
Ε ίναι αδύνατον να εξηγηθούν διά της συµπτώσεως,
της τηλεπάθειας, της διοράσεως και της υποβολής όλαι
αι µορφαί της προγνώσεως. Π.χ. πώς να εξηγήση κανείς
λεπτοµερή πρόρρησιν θανάτου ωρισµένου ατόµου µε πλήρη
αποκλεισµόν οιασδήποτε νόσου ή αυθυποβολής; Πώς να εξη-
ενεργός ή δύναται να καταστή ραδιενεργός, αδιαφόρως αν
είναι ενόργανος ή ανόργανος. Εποµένως και το ανθρώπινον
σώµα δεν δύναται να αποτελή εξαίρεσιν του κανόνος αυτού,
ως άλλως αποδεικνύουν τα τηλεκινητικά φαινόµενα.

γήση την πρόρρησιν σιδηροδροµικού ατυχήµατος ή ναυαγίου

ή τυχαίας συγκρούσεως; Πώς την πρόρρησιν θανάτου εις µίαν
οικογένειαν, καθ’ ην, ενώ όλοι υπέθετον ότι αφεώρα εις τον
πρεσβύτερον ή ασθενέστερον, αποθνήσκει ο νεώτερος και
υγιέστερος; Πώς τέλος την πρόρρησιν αορίστου ατυχήµατος
συµβαίνοντος εις τρίτον;
Η υπόθεση των αγαθοποιών
και των κακοποιών δυνάµεωΝ
Προς εξήγησιν τούτων το ανθρώπινον πνεύµα, συνδυάζον
και τας ψευδαισθησίας εµφανίσεων νεκρών ή εκτοπλασµα-
τικάς διαµορφώσεις, έπλασε την υπόθεσιν αγαθοποιών και
κακοποιών δυνάµεων, αι οποίαι, ευρισκόµενοι πέριξ ηµών,
εξασκούν αυθαίρετον επίδρασιν επί της καθηµερινής ζωής
και των τυχών µας.
Αλλά και διά της λύσεως αύτης το συµπέρασµα θα ήτο
πάλιν η ιδία άρνησις της θείας αγαθότητος και δικαιοσύνης,
εποµένως η άρνησις της υπάρξεως Θεού. ∆ιότι αι αγαθοποιοί
και κακοποιοί αύται δυνάµεις δεν θα ηδύναντο να υπάρχουν
άνευ της θείας βουλήσεως, ότε το τοιούτον θα απετέλει άρ-
νησιν της απολύτου παντοδυναµίας του θείου ή η δύναµις
αύτη θα ήτο κακοποιός.
Οι ιδιότητες της
ανθρωπίνης ραδιενεργείας
Και η µεν ραδιενέργεια των ανοργάνων είναι γνωστή ως
αποτελουµένη εξ ακτίνων΄ α, β, γ, ήτοι θετικού ηλεκτρισµού
(α), αρνητικού ηλεκτρισµού (β) και ακτίνων Χ (γ), εκ της επι-
κινδύνου επιδράσεως των οποίων είναι ηναγκασµένοι να
προφυλάσσωνται διαρκώς οι χειριζόµενοι αυτάς.
∆ιά την σπουδήν όµως της ανθρωπίνης ραδιενεργείας, εν-
δείξεις έχοµεν την πειραµατικήν τηλεπάθειαν και την διόρα-
σιν (δηλαδή είδος ακτίνων Χ) και προ πάντων ως είποµεν τα
φαινόµενα των τηλεκινητικών µέντιουµ.
Κατ’ αυτά δε, ως γνωστόν, εσηµειώθησαν ενσυνείδητοι µε-
τακινήσεις αντικειµένων και διάφοροι πολύπλοκοι µηχανικαί
ενέργειαι, φωτεινά φαινόµενα, εκτοπλασµατικοί σχηµατισµοί,
καταστροφαί υλικών αντικειµένων, άνοιγµα κλειδωµένων κυ-

΄ όµως είναι δυνατόν τότε να εξηγήσωµεν τας προ-

Πώς
γνώσεις αυτάς; Ισως, αν αναµνησθώµεν τα διδάγµατα της
φυσικής, εύρωµεν την κλείδα του µυστηρίου.

Η ραδιενέργεια
των ανοργάνων
Η φυσική, ως είποµεν, µας µανθάνει ότι τα ραδιενεργά σώ-
µατα εκπέµπουν µέρος του αποτελούντος αυτά δυναµισµού
είτε ως ηλεκτρόνια είτε ως ακτίνας Χ είτε ως βολίδας (quanta-
κβάντα), δηλαδή άυλα άτοµα αιθέρος (Planck). Και ακόµη ότι
αι δυνάµεις αι περιεχόµενοι εντός του υλικού ατόµου είναι
αληθώς αφάνταστοι, ώστε εάν ο άνθρωπος κατορθώση την
εκµετάλλευσίν των υπελογίσθη ότι ολίγα µόνον γραµµάρια
γαιάνθρακος θα ήρκουν να κινήσουν όλα τα εργοστάσια της
γης. Οντως δε τα τροµερά αποτελέσµατα ελαχίστων ποσοτή-
των των νεωτέρων εκρηκτικών υλών µας αποδεικνύουν αµυ-
δρώς τι είναι ο δυναµισµός ο εγκεκλεισµένος εν τω ατόµω.

Τέλος η ιδία φυσική µάς διδάσκει ότι πάσα ύλη είναι ραδι-
EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ  φαινοµενα 39
40 eλευθεροσ tυποσ - φαινομενα
Να υπομνήσωμεν ήδη και το
δεύτερον μέρος του επεισοδίου της
κ. Μπεκ; Οτι οσάκις έβλεπε την
φίλην της καθ’ ύπνους, την
επομένην θα της συνέβαινε ή
κάποια σύγχυσις ΄ή κάποιο
δυστύχημα; Οτι δηλαδή η εχθρική
ψυχοβολία της φίλης της ενήργει
ενίοτε και μακρόθεν ότε της
μετεβιβάζετο η εντύπωσις τηλεπα-
θεικώς; Το πράγμα είναι καταφανές
βωτίων, μουσικαί εκτελέσεις επί οργάνων, εγχάραξις μετάλλων
και προπάντων εξαΰλωσις και ανασύστασις της ανοργάνου ύλης
(Apport). Φαινόμενα δηλαδή ουδέ σύγκρισιν επιδεχόμενα προς
την απλήν ραδιενέργειαν των ανοργάνων, αφού μάλιστα αι πα-
ρατηρήσεις αύται διαρκώς πλουτιζόμεναι δεν γνωρίζομεν πού
ημπορούν να μας φέρουν.
Παρετηρήθη δε συγχρόνως εις όλας αυτάς τας περιστάσεις
ότι ήρκει επιτήδεια υποβολή εις το μέντιουμ διά να παραγάγη
ωρισμένον φαινόμενον είτε κατά την ιδίαν συνεδρίαν είτε κατά
τας προσεχείς. Τούτο επανειλημμένως παρετήρησα και εγώ
ατομικώς κατά τα πειράματα με το τηλεκινητικόν μέντιουμ του
Ηρακλείου, ως και όλοι οι εκεί παρευρεθέντες πειραματισταί.
Δεν είναι όμως ως θα ίδωμεν μόνον η υποβολή, αλλά αρκούν
και μύχια αισθήματα διά να προκαλέσουν όμοια φαινόμενα.
Χαρακτηριστικήν δε τοιαύτην περίπτωσιν παραθέτω την εξής:
«Η κ. Αθηνά Μπεκ, όταν εμαθήτευεν εις την σχολήν των
καλογραιών, είχε φίλην ομήλικον η οποία της επροξένει διαρκώς
ενοχλήσεις και όταν άφησαν το σχολείον τής εξωμολογήθη
κλαίουσα και ζητούσα συγγνώμην ότι την εζήλευε.
Η σχέσις όμως εξηκολούθησε και κατόπιν, οπότε αντελήφθη
ότι κάθε φοράν όπου η παλαιά φίλη ήρχετο να την επισκεφθή
κάτι έσπαζε, ιδίως γυαλικά, καθρέπται, λεκάναι κ.τ.λ. Το φαι-
νόμενον αυτό ήτο τόσον τακτικόν, ώστε το αντελήφθη και η
ιδία και είπε:
«Θα παύσω πια να έρχωμαι γιατί θα σου
σπάσω όλα τα πράγματα εις το σπίτι». Η
δε νησιώτισσα νταντά η όποια είχε την
πείραν του λαού, έσπευδε μόλις την
έβλεπε να θυμιατίση. Το περίεργον
όμως είναι ότι και αν ετύχαινε να την ιδή η κ. Μπεκ καθ’ ύπνους,
δίχως άλλο την επομένην θα της συνέβαινε κάτι δυσάρεστον,
ως ασθένεια, σύγχυσις κ.τ.λ. Η κυρία αυτή απέθανε προ ολίγου,
έκτοτε δε τα φαινόμενα έπαυσαν.
Αλλά διατί τα ανωτέρω να μας φανούν παράδοξα όταν γνω-
ρίζωμεν τα θαυμάσια των τηλεκινητικών φαινομένων, έστω και
τα τελευταία μόνον της K. Silbert και της Χίλδας Zwieselbauer;
Και το συμπέρασμα είναι ότι αι παρατηρήσεις αύται δύνανται
να εξηγήσουν αρκετάς περιπτώσεις προγνώσεων αφορώσας
εις φαινόμενα όμοια προς τα προκαλούμενα υπό τηλεκινητικών
μέντιουμ.
Ωστε η ζωική ραδιενέργεια, ας την ονομάσωμεν ψυχοβολίαν
(ψυχή - βάλλω), ελέγχεται έχουσα υπερανθρώπους ιδιότητας
των όποιων δεν δυνάμεθα να προσδιορίσωμεν το όριον, αφού
η φυσική μόνον να φαντασθή τολμά την λανθάνουσαν δύναμιν
του υλικού ατόμου.
Τοιαύτα ψυχογόνα άτομα είναι είτε οργανισμοί ιδιαιτέ-
ρας φυσιολογικής διαπλάσεως είτε οι κατορθώνοντες τούτο
δι’ επιμόνου ασκήσεως ή ισχυράς πίστεως (ασκηταί πασών των
θρησκειών, Λάμα, Γιόγκι κ.τ.λ.)
Πόθεν, ήδη, να εκπέμπεται η ψυχοβολία αυτή; Δεδομένου
ότι δεν εξαρτάται εκ της θελήσεώς μας, έρχεται αμέσως η ιδέα
του μεγάλου συμπαθητικού ή ζωοφυτικού νευρικού συστήματος
του νευρούντος τας μη βουλητικάς λειτουργίας του οργανισμού.
Αλλά περί αυτού δεν είναι σήμερον ο λόγος.
Η επίδραση της ψυχοβολίας
σε άλλους ανθρώπους
Και ήδη δύναται άραγε η ψυχοβολία αυτή να επιδράση ευερ-
γετικώς ή επιβλαβώς και επί ανθρώπων; Φυσικά εις το ζήτημα
αυτό δεν δυνάμεθα να προχωρήσωμεν με υποθέσεις. Ουδέ αρκεί
η δράσις της ψυχοβολίας επί της ανοργάνου ύλης, διά να θέσω-
μεν ως γεγοvός ομοίαν ενέργειαν και επί των εμψύχων.
Ευτυχώς έχομεν ορισμένα γεγονότα άγοντα εις το συμπέ-
ρασμα αυτό και ταύτα είναι όχι μόνον η τηλεπαθητική επίτευξις
της υπνωτικής καταστάσεως, αλλά και πάσης υποβαλλομένης
διαταγής του υπνωτιστού, αν ευρίσκεται εις τηλεπαθεικόν συ-
ντονισμόν μετά του υπνωτιζομένου.
Εις τινάς μάλιστα περιστάσεις ο τρόπος ούτος της εξ απο-
στάσεως υποβολής έσωσε την ζωήν ατόμων προτιθεμένων ν’
αυτοκτονήσουν ως π.χ. εις το σχετικόν επεισόδιον του Οχόροβιτς
(Οchογοwicz, De la suggestion mentale, ένθα παρατίθεται τού-
το. Βλέπε επίσης Janet, L’ automatisme psychologique-Liegeois,
Joire κ.λπ.).

Αφού όµως η ιδέα, τηλεπαθεικώς ενεργούσα, έχει τοιαύ-
την δύναµιν, δεν γνωρίζοµεν διατί να µη της αποδώσωµεν
την δύναµιν να ενεργή και όλας τας επιδράσεις της µη τηλε-
παθεικής ιδέας, ενεργούσης ως υποβολής. (Ιδρώς αίµατος,
στιγµατική ίδεοπληγία, θάνατος κ.τ.λ.).
Η λαϊκή παράδοση
περί βασκανίας
∆εδοµένης της δράσεως των ακτίνων Χ, του ραδίου,
της πιστοποιήσεως ότι πάσα ύλη δύναται να γίνη ραδιενερ-
γός (εποµένως και το ανθρώπινον σώµα) και προ πάντων
των φαινοµένων των τηλενεργών µέντιουµ, βλέποµεν ότι
απροόπτως ευρίσκει πλήρη δικαιολογίαν και βάσιν µία εκ
των µάλλον διαδεδοµένων πεποιθήσεων όλων ανεξαιρέτως
των λαών ανά µέσον των εποχών: Του «κακού µατιού», του
«µατιάσµατος», της «βασκανίας», της «Jettatura». Ητοι, ότι
ορισµένα άτοµα δύνανται να προκαλούν είτε επί ανοργάνου
ύλης είτε επί εµψύχων αλλοιώσεις ποικιλλούσας από δια-
σπάσεως της µοριακής συνοχής της ύλης µέχρι του θανάτου,
ιδίως όταν προσηλώσουν το βλέµµα των µε έχθραν, φθόνον
ή θαυµασµόν κ.τ.λ. Είναι δε όντως γνωστόν ότι πολλά άτοµα
δύνανται να προκαλέσουν το ολίσθηµα ή την πτώσιν άλλων
εφ’ ων προσηλώσουν το βλέµµα των.
Ανέκαθεν, αφότου διεσώθησαν ίχνη της ανθρωπίνης
Μυστήρια
Ηδη, επί του γεγονότος, την
ηρώτησα τι έλεγε επί του παιδίου.
Προθύµως τότε µου απήγγειλε τον
εξορκισµόν της, εν ανόητον
σύµφυρµα φράσεων και θρησκευτι-
κών λέξεων. Οσαν διά το θυµίαµα,
τα γαρύφαλα κ.τ.λ. προσέθεσε ότι
ταύτα πάντα κρατεί εκ παραδόσεως
από τη µητέρα της και εκείνη
από την ιδικήν της µητέρα
ιστορίας και εις όλα τα γεωγραφικά πλάτη, προ πάντων εις
µικρούς συνοικισµούς όπου τα άτοµα γνωρίζονται περισσό-
τερον, ευρίσκοµεν ανελλιπώς ακράδαντον την πίστιν εις το
ολέθριον της ψυχοβολίας µερικών ατόµων, άτινα εις τινα
µέρη αποκλείονται εντελώς της κοινωνίας των οµοίων των.
Η κακή δε αύτη πείρα επέφερε την προσφυγήν εις «φυλα-
κτά», θεωρούµενα ως αλεξιτήρια και εις «εξορκιστάς».
Πρόκειται άραγε εις όµοια φαινόµενα περί απλής
υποβολής; Το τοιούτον αποκλείει εντελώς η επίδρασις επί
ανοργάνων, επί ζώων και επί νηπίων. Η παρατήρησις άλλως
σήµερον µας δεικνύει ότι τας λαϊκάς παραδόσεις επ’ ουδενί
λόγω πρέπει να περιφρονώµεν.
EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ  φαινοµενα 41
eλευθεροσ tυποσ
φαινομενα
42
42 eλευθεροσ tυποσ - φαινομενα
Ως δε είπομεν, η εξ αποστάσεως ύπνωσις, η στιγματική ιδεοπληγία
και ο «ιδρώς αίματος» των φανατικών, ο μιμητισμός του Darwin
και η ιδεοπλασία των εγκύων είναι ισχυραί πειραματικοί αποδείξεις
διά την περαιτέρω έρευνα του ζητήματος.
Μια χαρακτηριστική
προσωπική εμπειρία
Αφού λοιπόν η ιδέα έχει τοιαύτην επίδρασιν επί της ύλης και
η ιδέα δύναται να μεταδοθεί τηλεπαθεικώς, το ζήτημα παύει να
στηρίζεται μόνον εις την πιθανότητα. Ως προς εμέ, έχω εν ατομικόν
επεισόδιον, το οποίον δεν νομίζω άσκοπον να παραθέσω:
Φιλοξενούμενος προ ενός έτους εν ηπείρω παρά τινι οικο-
γενεία, παρεκλήθην υπό του πατρός να εξετάσω το διετές αγοράκι
του, το οποίον μόλις έφερεν η γραία υπηρέτρια εκ του περιπάτου.
Το μικρόν εφαίνετο καρηβαρούν, είχεν ελαφρούς σπασμούς και
θερμοκρασίαν 40 άνευ άλλης τινός εμφανούς λειτουργικής δια-
ταραχής. Η ενεργηθείσα θεραπεία δεν κατόρθωσε να ελαττώση
ούτε ένα βαθμόν την θερμοκρασίαν, ενώ η υπηρέτρια εκίνει σχετ-
λιαστικώς την κεφαλήν, βεβαιούσα ότι το παιδί εματιάσθηκε εις
τον δρόμον από κάποιον «σμειχτοφρύδη», ο οποίος είχεν ερωτήσει
τίνος ήτο, και επέμενε να καλέσουν γνωστήν «εξορκίστριαν».
Ο πατήρ, μεσαίας αναπτύξεως άνθρωπος, απιστών εις όλα τα
όμοια, ύψωνε τους ώμους, η μήτηρ όμως, καίτοι ανωτέρας μορ-
φώσεως, εφαίνετο αποκλίνουσα εις την άποψιν της υπηρετρίας,
μολονότι εντρεπομένη να το ομολογήση. Αιτία δε τούτου ήτο, ως
έλεγεν, ότι και άλλοτε ένεκα ματιάσματος είχε παρουσιάσει το
μικρόν ομοίαν κατάστασιν, ήτις, αντισταθείσα εις πάσαν θεραπείαν,
υπεχώρησεν αμέσως εις την επέμβασιν ειδικής εξορκίστρας.
Η κατάστασις πάντως μεθ’ όλα τα φάρμακα εξηκολούθησεν
επιμόνως στάσιμος, ότε η μήτηρ, υπείκουσα πλέον μόνον εις την
ανήσυχον στοργήν και αδιαφορούσα διά την γνώμην τρίτων, με-
τεκάλεσε την «ειδικήν». Επερίμενα να ίδω κανένα τύπον ως τους
περιγραφομένους εις τα μυθιστορήματα. Λοιπόν, τίποτε από όλα
αυτά. Ητο μια απλουστάτη μαντηλοδεμένη γριούλα με βλέμμα αλα-
μπές και χωρίς έκφρασιν, η οποία, μόλις εκοίταξε το παιδί, εδήλω-
σεν ότι όντως είναι «μάτι» και εζήτησε θυμιατήριον. «Ερριψε τότε
ολίγον λιβάνι, εθυμίασεν και κύπτουσα επάνω εις το μικρόν ήρχισε
να ψιθυρίζη εν απολύτω προσηλώσει ακαταλήπτους λέξεις.
Τούτο διήρκεσε επί 2-3 λεπτά, είτα εζήτησεν
ολίγα γαρύφαλα, τα όποια έρριψεν εις
τα κάρβουνα του θυμιατηρίου. Τα
γαρύφαλα έσκασαν, ανατινα-
χθέντα ένεκα του εμπεριε-
χομένου εις τον σφαιρι-
κόν σπόρον των αέρος.
Τότε έσβησε ένα δυο
Η ζωική ραδιενέργεια, ας την
ονομάσωμεν ψυχοβολίαν (ψυχή -
βάλλω), ελέγχεται έχουσα
υπερανθρώπους ιδιότητας
των όποιων δεν δυνάμεθα να
προσδιορίσωμεν το όριον, αφού
η φυσική μόνον να φαντασθή
τολμά την λανθάνουσαν δύναμιν
του υλικού ατόμου
καρβουνάκια του θυμιατού εις ποτήρι ύδατος και έδωσεν εις το
μικρόν ολίγας σταγόνας.
Παρηκολούθησα με απόλυτον σκεπτικισμόν όλην την δια-
δικασίαν και εβγήκα εις περίπατον, όταν, επιστρέψας μετά δίωρον,
εύρον το μικρόν κοιμώμενον βαθέως αλλά φυσιολογικώς, απολύ-
τως απύρετον, χωρίς ίχνος σπασμών, με φυσιολογικάς αναπνοάς
και σφυγμούς. Ο σκεπτικισμός μου απέδωσεν, εννοείται, το γεγο-
νός εις σύμπτωσιν. Εν τούτοις η οικοδέσποινα, επιθυμούσα να με
καταπείση, έφερε την επομένην διαφόρους γνωστάς της κυρίας,
αι οποίαι μού εβεβαίωσαν και δικά των περιστατικά με απολύτως
όμοια συμπτώματα και απολύτως όμοια αποτελέσματα. Εζήτησα
τότε να ιδώ την γραίαν και την υπέβαλον εις εξέτασιν.
Ο πατήρ της ήτο, φαίνεται, γνωστός αλκοολικός από χρήσιν του
εγχωρίου ρακίου. Η ιδία είχεν ελαφράν ανισοκορίαν και πλάκας
αναισθητικάς εις τα αντιβράχια. Ανακλαστικά του γόνοπος και
Babinski φυσιολογικά. Ως ψυχικά φαινόμενα μου διηγήθη ότι
συχνάκις είχε προγνωστικά όνειρα πραγματοποιούμενα. «Ωστε
η γραία ήτο μέντιουμ. Κατόπιν την ηρώτησα αν εθεράπευε και
άλλα νοσήματα διά της ίδιας μεθόδου. Η απάντησις ήτο ότι δεν
εδοκίμασε ποτέ».
Ηδη, επί του γεγονότος, την ηρώτησα τι έλεγε επί του παιδίου.
Προθύμως τότε μου απήγγειλε τον εξορκισμόν της, εν ανόητον
σύμφυρμα φράσεων και θρησκευτικών λέξεων. Οσαν διά το θυ-
μίαμα, τα γαρύφαλα κ.τ.λ. προσέθεσε ότι ταύτα πάντα κρατεί εκ
παραδόσεως από τη μητέρα της και εκείνη από την ιδικήν της
μητέρα, διότι «το είχαν εις το σόι των». Αλλοι εις τους οποίους
τα ανεκοίνωσε και επεχείρησαν να κάμουν τα ίδια απέτυχαν και
φυσικά διότι δεν ήσαν μέντιουμ.
Το προέχον εκ τούτων πάντων είναι η προσήλωσίς της κατά
το διάστημα της προσευχής, είδος αφαιρέσεως ή ανατάσεως,
αναγκαίος όρος προς μείωσιν των αισθήσεων και παραγωγήν
ραδιενεργείας διά μείζονος ίσως ελευθερίας του συμπαθητικού.

Επίσης δέον να σηµειώσωµεν και την χρήσιν των αρωµα-
τικών, λιβάνου και γαρυφάλων, ίσως υποβοηθούντων προς
τούτο. Και ιδού ηµείς πολύ πλησίον εις την γενικήν από αρ-
χαιοτάτων χρόνων δράση των καλουµένων θεραπευτών, ήτοι
εις την ευεργετικήν επίδρασιν της ανθρωπίνης ψυχοβολίας.
Να υποµνήσωµεν ήδη και το δεύτερον µέρος του επεισοδίου
της κ. Μπεκ; Οτι οσάκις έβλεπε την φίλην της καθ’ ύπνους,
την εποµένην θα της συνέβαινε ή κάποια σύγχυσις ή κάποιο
δυστύχηµα; Οτι δηλαδή η εχθρική ψυχοβολία της φίλης της
ενήργει ενίοτε και µακρόθεν ότε της µετεβιβάζετο η εντύπω-
σις τηλεπαθεικώς; Το πράγµα είναι καταφανές.
Είναι όµως άραγε µόνον τα δύο αυτά φαινόµενα επί των
οποίων θα ηδύνατο να στηριχθή κανείς;
Αλλ’ αρκεί να ανατρέξη τις εις την λαογραφίαν και εις
τας σχετικός µονογραφίας, διά να παραθέση πληθύν όµοιων
εντελώς ασχέτων προς την υποβολήν, όπως δε είποµεν η
επίδρασις των ακτίνων γ της ραδιενεργείας (ακτίνων Χ) και
τα τηλενεργά φαινόµενα έρχονται να θέσουν το πράγµα επί
βάσεως καθαρώς πειραµατικής.
Και ακόµη άπαξ ως συµπέρασµα των ανωτέρω είναι ότι
είµεθα πολύ µακράν εισέτι του να φαντασθώµεν το όριον
των υπερανθρώπων ιδιοτήτων του υποσυνειδήτου µας.
Μυστήρια
Who is who:
Ο Αγγελος Τανάγρας (λογοτεχνικό ψευδώνυµο
του Αγγελου Ευαγγελίδη) γεννήθηκε στην Αθήνα.
Σπούδασε στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστηµίου
Αθηνών και συνέχισε τις σπουδές του στη Γερµα-
νία. Κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής του θητείας
στο Πολεµικό Ναυτικό πήρε µέρος στον ελληνο-
τουρκικό πόλεµο του 1897, στους Βαλκανικούς
Πολέµους και στον Πρώτο Παγκόσµιο Πόλεµο. Την
ίδια περίοδο διετέλεσε υπεύθυνος του υγειονοµι-
κού τµήµατος στο λιµάνι του Πειραιά, στο λοιµο-
καθαρτήριο Σαλαµίνας και στο λιµάνι της Σµύρνης,
όπου επιπλέον στάλθηκε και ως αντιπρόσωπος της
∆ιεθνούς Υγειονοµικής Επιτροπής µετά το τέλος
του Πρώτου Παγκοσµίου Πολέµου. Αποστρατεύτη-
κε µε το βαθµό του γενικού αρχιάτρου και ασχο-
λήθηκε µε ψυχοφυσιολογικές µελέτες. Το 1923
ίδρυσε την πρώτη Εταιρεία Ψυχικών Ερευνών στη
χώρα µας και από το 1925 εξέδιδε το επιστηµο-
νικό περιοδικό «Ψυχικαί Ερευναι», στο πλαίσιο
της κυκλοφορίας του οποίου διοργάνωσε και το
τέταρτο διεθνές Ψυχοφυσιολογικό Συνέδριο στην
Αθήνα. ∆ηµοσίευσε ψυχολογικά και παραψυχολο-
γικά κείµενα. Σήµερα αποτελεί τον εκφραστή µιας
σχεδόν λησµονηµένης εποχής, της χρυσής εποχής
της παραψυχολογίας στη χώρα µας.
EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ  φαινοµενα 43
φαινοµενα
43
EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ
eλευθεροσ tυποσ
φαινομενα

44
 εικονες

Μετά τον πύργο του Αϊφελ… τι;

Θα µπορούσε η κύρια είσοδος ενός πασίγνωστου µουσείου να αποτελεί ένα
από τα δηµοφιλέστερα αξιοθέατα της πόλης που το φιλοξενεί; Αν µιλάµε για τη
µεγάλη πυραµίδα του Λούβρου στο Παρίσι, τότε η απάντηση είναι σαφέστατα
καταφατική! Για την κατασκευή τής, ύψους 20 µέτρων, πυραµιδοειδούς
εισόδου, που ολοκληρώθηκε το 1989 µε σκοπό να εξυπηρετήσει καλύτερα
την προσέλευση του κοινού στο δηµοφιλές µουσείο, χρειάστηκαν συνολικά 70
γυάλινα τριγωνικά κοµµάτια, µέσα στα οποία σχηµατίζονται 603 µικροί ρόµβοι.
Η πυραµίδα έγινε ευρέως γνωστή στις αρχές της περασµένης δεκαετίας µέσα
από το σενάριο της κινηµατογραφικής ταινίας «Κώδικας Ντα Βίντσι» (και
προηγουµένως από το οµώνυµο βιβλίο του Νταν Μπράουν).

φαινοµενα

45
EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ
 EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ
φαινοµενα

46
ΝΟ
ΜΕΣ
Ι Ν ΓΙΕ
ΦΑ ΛΟ
Της Μαρί - Σοφί Σγούρου, m.s.sgourou@gmail.com

Με λένε Bic.
Για πολλούς είµαι ένας
µικρός και ασήµαντος
αναπτήρας. Οµως,
εάν το σκεφτείτε πιο
Η δική µου ζωή ξεκινάει σε κάποιο
εργοστάσιο µαζικής παραγωγής
αναπτήρων. Αφού τελειώσει η πα-
ραγωγή, µπαίνω σε ένα κουτί µαζί
µε τα αδέλφια µου και ταξιδεύω. Τον προορισµό
µου δεν τον επιλέγω εγώ. Επιλέγεται από διάφο-
ρους ανθρώπους οι οποίοι καθορίζουν την τύχη
σοβαρά, θα δείτε
ότι κάθε άλλο παρά µου. Οταν βέβαια αναφέροµαι σε τύχη δεν εννοώ
ασήµαντος είµαι. Και κάτι το καρµικό. Κάθε άλλο. Μιλάω για σαφείς
αποφάσεις που παίρνονται βάσει παραγγελιών.
επειδή δίχως τεκµήρια
Οι νόµοι της αγοράς και κατά συνέπεια τα άτοµα
η όποια δήλωση είναι που τους εφαρµόζουν είναι υπεύθυνα για το πού
µη επαρκής, επιτρέψτε θα πάω. Συνήθως καταλήγω σε κάποιο περίπτε-
µου να σας διηγηθώ ρο ή σούπερ µάρκετ. Από εκεί και πέρα περιµέ-
µια ιστορία, τόσο νω στωικά τον πρώτο υποψήφιο αγοραστή µου.
προσωπική όσο και Με το που θα πληρώσει κάποιος το µικρό αντίτιµο
γενικής κλίµακας: την για να µε αποκτήσει ξεκινάει το ταξίδι µου. Αυτό κα-
ιστορία του µακρόκο- θορίζεται αρχικά από δύο πράγµατα: τη χρήση και
σµου και του µικρόκο- το άτοµο. Οµως, ας τα δούµε λίγο πιο αναλυτικά.
σµου µέσα από τα δικά Η λειτουργία µου είναι µία και µοναδική: η δη-
µου µάτια. µιουργία φωτιάς. Οι χρήσεις µου απεριόριστες.
Ανάβω τσιγάρα, καντήλια σε εκκλησίες και νε-
Αναπτήρας: κροταφεία, κεριά σε κοσµικά ρεστοράν, ρεσό για
Ενα παιδί του Xάους ατµόσφαιρα και το γκαζάκι της κουζίνας για να
ψηθεί ο ελληνικός καφές. Ανοίγω µπίρες, γίνοµαι
η αφορµή για να ξεκινήσει µια γνωριµία, ένας
έρωτας ή ένα χαστούκι, µε πετάνε στο γήπεδο
και µε αγοράζουν ως σουβενίρ από κάθε γωνιά
της Γης. Επίσης, παράγω φως έκτακτης ανά-
γκης όταν έχει διακοπή η ∆ΕΗ. ∆εν θα ήθελα
να αναφερθώ στις αρνητικές µου χρήσεις, π.χ.
πυρκαγιές και εµπρησµούς, διότι δεν θέλω
να µε κακοχαρακτηρίσετε. Η λίστα των χρή-
σεών µου είναι πολύ µεγάλη και καλύπτει
ένα ευρύ φάσµα εφαρµογών, από την πιο
λογική έως την πιο παλαβή.
Η χρήση βέβαια είναι άµεσα συνδεδεµένη
µε τον άνθρωπο. Οπως είναι και η δηµιουργία
µου άλλωστε. Αφού εκείνος καθορίζει πότε θα
Who is who κατασκευαστώ και πώς θα µε χρησιµοποιήσει.
Η Μαρί-Σοφί Σγούρου Ο εκάστοτε παρατηρών νους διαµορφώνει τη
γεννήθηκε στην Κέρκυρα δική µου πραγµατικότητα αλλά και τη δική του.
το 1982. Σπούδασε Υπάρχουν κάποιοι που µε χρησιµοποιούν κα-
Αρχιτεκτονική Τοπίου και θηµερινά για απλά πράγµατα. Κάποιοι άλλοι
∆ιακόσµηση. Ασχολείται µε ξεχνάνε σε τσάντες και τσέπες για χρόνια.
µε το χώρο του παράξε- Αλλοι µε παρατάνε στο τραπεζάκι της καφε-
νου και του αγνώστου τα
τελευταία 12 χρόνια.
τέριας και τότε συνήθως αλλάζω ιδιοκτήτη.
Οπως καταλαβαίνετε, περνάω από πολλά χέρια
µέσα στα χρονικά όρια της λειτουργίας µου. Ατο-
µα, τόποι και χρήσεις εναλλάσσονται συνεχώς.
Η αλλαγή είναι µέρος της υπόστασής µου. Κάθε
µέρα παίζω µε τις πιθανότητες. Είµαι και εγώ ένα
παιδί του Χάους. Μπορώ να προκαλέσω κοσµο-
ϊστορικά γεγονότα µε ένα τσαφ. Αµεσα ή και έµ-
µεσα. Ω! Μην πιστεύετε ότι είµαι κάποια διάνοια.
Είµαι απλά ένας αναπτήρας που δεν καταλαβαίνει
από νούµερα και εξισώσεις. Ξέρω µόνο από πρά-
ξεις και βιώµατα. Μην ξεχνάτε άλλωστε τη βασι-
κή µου λειτουργία που µε καθιστά πανίσχυρο: τη
δηµιουργία φωτιάς. Ως δηµιουργός µιας τέτοιας
∆ύναµης δεν θα µπορούσα να είµαι κάτι λιγότε-
ρο. ∆ιότι η Φωτιά είναι ∆ύναµη. Είναι ρευστή και
χαοτική. ∆εν υπακούει σε κανόνες, σε δόγµατα
και σε απόλυτες αλήθειες. ∆εν έχει λογική. Λιώνει
τον Πάγο και είναι ελεύθερη και ανεξάρτητη. Και
σε µια στιγµή τα κάνει όλα στάχτη.
Επανερχόµαστε όµως στον παρατηρού-
ντα νου. ∆ιότι, όπως καταλάβατε, όλα συνδέονται
άµεσα µε αυτόν και µε την οπτική του. Προσπα-
θήστε να δείτε το δικό µου παράδειγµα σε µια πιο
γενικευµένη κλίµακα. ∆εν είµαι µόνο εγώ παιδί
του Χάους. Είστε και εσείς. Κάθε µέρα παίρνετε
αποφάσεις όχι µόνο για τη δική µου χρήση, αλλά
για αναρίθµητα άλλα θέµατα. Και οι αποφάσεις
αυτές είναι επιλεγµένες µέσα από άπειρες χαοτι-
κές πιθανότητες. ∆ίνοντας σάρκα και οστά σε µια
σκέψη, δηµιουργείτε µια πραγµατικότητα. ∆ίνετε
µορφή στο Χάος. Και η µαγεία βρίσκεται εκεί ακρι-
βώς. Τη στιγµή που θα πάρετε στα χέρια σας ένα
µικρό αναπτήρα και θα αποφασίσετε να ανάψετε
ένα τσιγάρο...
 Ράνια Ιωάννου,
melian_i@hotmail.com
melian_i@hotmail.co

Μια πολύ ευχάριστη τηλεοπτική

έκπληξη µας επεφύλασσε φέτος
η Γαλλία. Η σειρά «Les Revenants»
(«Τα Φαντάσµατα»), που προβάλλε-
ται σε Γαλλία και Αγγλία µε µεγάλη
επιτυχία, αποτελεί µια πολύ αξιόλογη
προσπάθεια που πραγµατεύεται το

F… for FANTASY
θέµα των ζόµπι. Μην περιµένετε όµως
να δείτε τη γαλλική εκδοχή του
«The Walking Dead» ή εκτεταµένες
σκηνές βίας και αίµατος. Ο τρόµος
που µας διακατέχει παρακολουθώντας
τη συγκεκριµένη σειρά είναι υπαρξια-
κός και… ανησυχητικά αληθινός. Ταξιδι στον κοσµο του φανταστικου

Μια ευρωπαϊκή εκδοχή των ζόµπι!

Σε µια µικρή πόλη της Γαλλίας, κάπου στις Γαλλικές Αλπεις,
σε µια τοποθεσία ανάµεσα στο βουνό και τη θάλασσα, η ζωή
µοιάζει να κυλά αρµονικά. Ωσπου κάποια ανύποπτη στιγµή,
οι νεκροί αρχίζουν να επιστρέφουν στα σπίτια και τις οικο-
γένειές τους! Οι ίδιοι, χωρίς να γνωρίζουν ότι είναι νεκροί ή
ότι έχει περάσει καιρός από τότε που πέθαναν, εµφανίζονται
µπροστά στους δικούς τους ανθρώπους σαν να τους είχαν
αντικρίσει για τελευταία φορά λίγες ώρες νωρίτερα. Σε κάθε
επεισόδιο µαθαίνουµε την ιστορία κάποιου νεκρού προσώπου
και τις σχέσεις του µε τους ζωντανούς φίλους και συγγενείς
του, καθώς επίσης και λεπτοµέρειες για τους λόγους που
το οδήγησαν στο θάνατο. Ετσι, αντιλαµβανόµαστε καλύτε-
ρα τις σχέσεις µεταξύ των πρωταγωνιστών, ενώ παράλληλα
βλέπουµε τις διαφορετικές αντιδράσεις των ζωντανών που
βρίσκονται ξαφνικά αντιµέτωποι µε µια τέτοια κατάσταση.
Αλλοι χαίρονται και αποδέχονται πίσω άνευ όρων τα αγα-
πηµένα τους πρόσωπα, άλλοι καταλαµβάνονται από τρόµο
και αδυνατούν να αποδεχτούν τη νέα πραγµατικότητα και
κάποιοι άλλοι νιώθουν να απειλούνται από τα «φαντάσµατα»
και σχεδιάζουν την εξόντωσή τους.
Πέρα όµως από το ψυχολογικό επίπεδο, που είναι αναµ-
φισβήτητα πολύ σηµαντικό και το οποίο συµβάλλει στη δη-
µιουργία µιας ατµόσφαιρας τρόµου, η σειρά δεν περιορίζεται
αποκλειστικά εκεί. Στον πυρήνα της κρύβεται ένα άλυτο µυ-
στήριο που αφορά στην επανεµφάνιση αυτών των προσώπων,
ενώ την εµφάνισή τους κάνουν και ορισµένα πολύ περίεργα
φαινόµενα που προβληµατίζουν τους κατοίκους της µικρής
αυτής αλπικής πόλης. Η σειρά αποτέλεσε τηλεοπτικό φαι-
νόµενο σε όσες χώρες προβλήθηκε και κέρδισε διθυραµβι-
κές κριτικές από κοινό και κριτικούς. Η γαλλική εφηµερίδα
«Figaro» ισχυρίστηκε ότι «η δύναµη αυτής της ιστορίας βρί-
σκεται κατά βάση στα ρεαλιστικά στοιχεία που δένουν το
σενάριο. Οι χαρακτήρες, µε τη φυσικότητα που τους διακρίνει,
διαταράσσουν όλες τις ισορροπίες». ∆εν είναι λίγοι και εκείνοι
που βρίσκουν αναφορές και οµοιότητες µε το «Twin Peaks»
του Ντέιβιντ Λιντς, ενώ παράλληλα κάνουν ιδιαίτερη µνεία
στην επιλογή των ηθοποιών, µεγάλων και µικρών, οι οποίοι
µοιάζουν να κινούνται αψεγάδιαστα ανάµεσα στην πραγµα-
τικότητα και τη φαντασία.
Μπορεί να χρειάστηκαν πέντε χρόνια προετοιµασίας και
πολλά χρήµατα για να φτάσει η σειρά στις τηλεοπτικές µας
οθόνες, το αποτέλεσµα όµως φαίνεται να δικαίωσε τους δη-
µιουργούς της.
Who is who
Η Ράνια Ιωάννου είναι µέλος της Ελληνικής Κοινότητας του
Μεταφυσικού (www.metafysiko.gr) και είναι συντονίστρια
της οµάδας Fantasy Gate (www.fantasmagoria.gr). Eχει
αποφοιτήσει από το τµήµα Αγγλικής Φιλολογίας του ΑΠΘ,
διαθέτοντας µεταπτυχιακές σπουδές στη Μετάφραση στο ίδιο
πανεπιστήµιο. Τα τελευταία χρόνια ζει στο Λονδίνο, όπου και
ασχολείται επαγγελµατικά µε τη µετάφραση.

φαινοµενα

47
EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ
 EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ
φαινοµενα

48
Bιβλιοθηκη
Θεωρίες Φιλέλληνες και
Η ΓΩΝΙΑ ΤΟΥ ΨΑΓΜΕΝΟΥ

Συνωµοσίας Ελληνες τέκτονες

Συγγραφέας: Pierre - André
το 1821
Taguieff Συγγραφείς: Χρήστος
& Ανδρέας Ριζόπουλος

Ψεύδη, παραληρήµατα και παρα- ■ Εκδόσεις: Τετρακτύς

λογισµοί ανθούν όσο ποτέ. Στη
λογοτεχνία -η επιτυχία του «Κώ-
δικα Ντα Βίντσι» είναι χαρακτηριστική-, στο Iντερνετ, στον
κινηµατογράφο, στα βιντεοπαιχνίδια, στους λίβελλους της
άκρας ∆εξιάς αλλά συχνά και της άκρας Αριστεράς συ-
γκροτείται µια παρανοϊκή αντίληψη για τον κόσµο η οποία
καταγγέλλει µε φανατισµό την «παγκόσµια συνωµοσία»
που προωθείται από οργανωµένες κρυφές ή σχεδόν κρυ-
φές δυνάµεις, µε στόχο την εγκαθίδρυση «παγκόσµιας
κυβέρνησης».
■ Εκδόσεις: Πόλις
■ Τιµή: 28,30 €
■ Τιµή: 34,50 €
Αποτελεί, άραγε, ο πόλεµος επινόηση του ανθρώπου;
∆εκάδες χιλιάδες χρόνια πριν, στις απαρχές του πολι-
τισµού, έλαβαν χώρα οι Πόλεµοι των Θεών, που κα-
θόρισαν την τύχη της ανθρωπότητας. Στο τρίτο βιβλίο
της σειράς, ο Ζαχαρίας Σίτσιν σηκώνει το πέπλο της
λήθης και του χρόνου και ζωντανεύει µέσα από αρ-
χαίες πηγές την εποχή των πρώτων µεγάλων πολέµων
σε κάποιον άλλον πλανήτη και κατόπιν στη Γη. Με
αναφορές στη θεογονία πολλών λαών ξεναγούµα-
στε στην κοιτίδα των πολιτισµών της αρχαιότητας, σε
ιστορικές στιγµές όπως οι Πόλεµοι των Πυραµίδων,
η Τιτανοµαχία, ο Τρωικός Πόλεµος κ.ά.

Το µυστικό
της Στοάς
Συγγραφέας: Γκονθάλο
Χινέρ

■ Εκδόσεις: Πατάκη
■ Τιµή: 7€

Ετος 1746. Επαυλη του µαρ-

κήσιου της Ενσενάδα. Ενα
µικρό κορίτσι γίνεται µάρτυρας της τροµακτικής δο-
λοφονίας της µητέρας του και της σύλληψης του πα-
τέρα του µε την κατηγορία ότι ανήκει στη µασονία. Το
τραγικό συµβάν που θα σηµαδέψει τη ζωή της νεαρής
Μπεατρίθ Ροσιλιόν λαµβάνει χώρα στην Ισπανία επί
βασιλείας Φερδινάνδου ΣΤ’, στης οποίας τον πολιτικό
και κοινωνικό ιστό προσπαθούν να εισχωρήσουν οι
ελευθεροτέκτονες. Ενώ οι ιθύνοντες έχουν το βλέµµα
στραµµένο στις δραστηριότητες της κλειστής αυτής
οργάνωσης, µια σειρά από ανατριχιαστικά εγκλήµατα
βάφουν µε αίµα τους δρόµους της Μαδρίτης.
Μυστικές Εταιρίες
Συγγραφέας: Συλλογικό Εργο
■ Εκδόσεις: Αρχέτυπο
■ Τιµή: 14,90 €
Το βιβλίο αυτό, µοναδικό στο είδος του
στην ελληνική γραµµατεία, παρουσιάζει
τις πιο σηµαντικές µυστικές εταιρίες του
κόσµου. Μέσα από τις σελίδες του ανιχνεύ-
ονται η φιλοσοφία, η δοµή και η αθέατη
δράση τους, µε την οποία σφράγισαν -η
καθεµία µε τον τρόπο της- την Ιστορία
της ανθρωπότητας. Θα βρείτε πληροφο-
ρίες για: τους Ναΐτες, τους Καθαρούς,
τους Ροδόσταυρους, τους Τέκτονες, τους
Πυθαγόρειους, τους Ασσασσίνους, τους Ιλ-
λουµινάτι, το Ναό της Σιών, το τάγµα της
Χρυσής Αυγής, το OΤΟ κ.ά.
Η σκιά του Σολοµώντα
Συγγραφέας: Laurence Gardner
■ Εκδόσεις: Εσοπτρον
■ Τιµή: 28,50 €
O sir Laurence Gardner, καταξιωµένος
ιστορικός και πρώην κορυφαίο µέλος της
Ενωµένης Μεγάλης Στοάς της Αγγλίας
επί εικοσαετία, φέρνει στο φως για πρώ-
τη φορά τα συγκλονιστικά µυστικά της πιο
πολυσυζητηµένης Αδελφότητας στον κό-
σµο. Μυστικά που, σε συνδυασµό µε την
αποκάλυψη του πραγµατικού «Απολεσθέ-
ντος Λόγου», αλλάζουν όλα όσα νοµίζαµε
πως ξέρουµε για την εξέλιξη της ίδιας της
επιστήµης και της τεχνολογίας!
Η γεωπολιτική του
ελευθεροτεκτονισµού
Συγγραφέας: Φρανσουά Τυάλ
■ Εκδόσεις: Προσκήνιο
■ Τιµή: 15,60 €
Το τεκτονικό µυστικό θα είναι η διαχωρι-
στική µεµβράνη µεταξύ πολιτικής και ηθι-
κής. Θα περικλείει και θα προστατεύει τον
κοινωνικό χώρο δίνοντας τη δυνατότητα
πραγµάτωσης της ελευθερίας, που µόνο
στο µυστικό εσωτερικό χώρο ήταν δυνατό
να πραγµατωθεί όσο υφίσταται το απολυ-
ταρχικό κράτος. Μόνο αν περιοριζόταν σε
ένα µυστικό εσωτερικό χώρο µπορούσε να
βιωθεί και να αναδιπλωθεί η ελευθερία.

ΞΕΝΟΓΛΩΣΣΟ

Sworn in Secret: Freemasonry and the Knights Templar

Συγγραφέας: Sanford Holst
■ Εκδόσεις: Santorini Publishing ■ Τιµή: 16,70 $ *

Σας γοητεύει η ιδέα πως οι τεκτονικές παραδόσεις
προέρχονται από τη δράση και φιλοσοφία των
Ναϊτών; Το νέο αυτό βιβλίο, που έχει αποσπάσει
αρκετά καλές κριτικές στο εξωτερικό, ερευνά τα
σύµβολα και τις πρακτικές των θρυλικών ιππο-
τών συγκρίνοντάς τες µε τις τελετουργίες των
*Η τιµή είναι ενδεικτική από το amazon.com
σύγχρονων τεκτόνων. Οι αναζητήσεις του συγ-
γραφέα ξεκινούν από τους θρύλους για το Ναό
του Σολοµώντος, την άνοδο του Χριστιανισµού
και τις Σταυροφορίες του Μεσαίωνα και φτάνουν
µέχρι τη δράση των πατέρων του αµερικανικού
κράτους.
φαινοµενα

49
EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ
 EΛΕΥΘΕΡΟΣ TΥΠΟΣ
φαινοµενα

50

επικοινωνια
επειδη καθε προσωπικη εµπειρια ειναι µοναδικη και πολυτιµη

Eάν δεν βρίσκετε τον Ελεύθερο Τύπο µε το περιοδικό «Φαινόµενα» στην περιοχή σας,
παρακαλούµε ενηµερώστε µας στα τηλέφωνα: 210 8113000 & 210 8113238

Αγαπητό περιοδικό,
Πολύ ενδιαφέρον το πακέτο της αρθρογραφίας και του DVD που µας
προσφέρατε στο τεύχος του Σαββάτου (3 Αυγούστου). Τη σειρά Ancient
Aliens την είχα υπ’ όψιν µου εδώ και αρκετό καιρό, έτσι είµαι πολύ ευτυχής
που θα έχω τη δυνατότητα να την αποκτήσω µέσα από τα «Φαινόµενα». Σε
ό,τι αφορά το κεντρικό άρθρο του κ. Κουτσιαύτη, οµολογώ πως ήταν η πρώτη
φορά που διάβασα για «τη γραφή των θεών» της Κρήτης. Εως τώρα γνώριζα
µόνο για τις δύο γραµµικές γραφές, καθώς επίσης και για τον περίφηµο ∆ίσκο
της Φαιστού στον οποίο επίσης κάνει αναφορά ο συντάκτης σας. Συνεχίστε
να κάνετε τα Σάββατά µας οµορφότερα!

Φιλικά,
Γιάννης Πετρόχειλος

Θέλoυµε να τα λέµε...
Τα «Φαινόµενα» επιθυµούν να αναπτύξουν και αυτή τη φορά µια αµφίδροµη επαφή µε τους αναγνώστες τους. Η
γνώµη σας, οι συµβουλές σας, αλλά και οι πληροφορίες σας είναι όχι µόνο ευπρόσδεκτες, αλλά µπορούν να απο-
τελέσουν και αφορµή για την πραγµατοποίηση και την παρουσίαση σχετικών ερευνών µέσα από τις σελίδες του
περιοδικού.
Γι’ αυτό και σας καλούµε να µας στείλετε εµπειρίες,
φωτογραφίες και τυχόν απορίες σας στο fenomena@e-typos.com.