OGRZEWANIE KOMINKIEM Ciepe powietrze z kominka mona wykorzy- sta do ogrzewania caego domu. PRZEWODNIK BUDOWLANY STYCZE 2003 64 Elementy systemu DGP Wcznik turbiny DGP i regulator prdkoci jej pracy.
STYCZE 2003 PRZEWODNIK BUDOWLANY 65
numerze 8/2002 Przewodnika Budow- lanego opisywalimy wykonanie kominka od podstaw. Teraz przysza pora na przed- stawienie prac montaowych systemu Dystrybucji Gorcego Powietrza (DGP), przy pomocy ktrego ciepe powietrze jest rozprowadzane po caym domu. Plan takiego systemu zosta nam dostarczony przez firm Koperfam razem z projektem kominka. Wane jest, aby wkad wykorzystany w tego typu insta- lacji by wkadem typowo grzew- czym (klasy C, czyli utrzymuj- cym ar powyej 10 godzin). W naszym przypadku wkad grzewczy ma moc nominaln 11 kW. Zalet wkadu jest szybki czas rozruchu od czasu rozpa- lenia oraz momentu zczenia turbiny (40C) do pojawienia si ciepego powietrza na wylotach anemostatw upywa okoo 30 minut. W 1. Izolowana rura do transportu gorcego powietrza na plac budowy jest dostarczana w opakowaniu kartonowym chronicym j przed uszkodzeniami mechanicznymi. 2. Specjalna przepustnica, ktr bdziemy regulowa dopyw ciepego powietrza doprowadzanego do po- mieszcze gospodarczych. 3. Serce systemu Dystrybucji Gorcego Powietrza (DGP), czyli turbina z filtrem. 4. Anemostaty zostan zamontowane w czci sufitowej pomieszcze, do ktrych bdziemy kierowa ciepe po- wietrze z kominka za ich pomoc dokonujemy rwnie podziau strumienia powietrza. PRAKTYKA NA BUDOWIE PRZEWODNIK BUDOWLANY STYCZE 2003 66 Doboru mocy wkadu dokonuje si na podstawie wylicze (patrz: ramka obok). W czasie wykonywania kominka w okapie zostaa umieszczona rura, ktra posuy do transportu gorcego powietrza. W salonie, gdzie umieszczony jest kominek, nie ma potrzeby wykonywania ad- nej instalacji poprzez kratki wylotowe, zamontowane w oka- pie, ciepe powietrze wydostaje 5. Pierwsze prace przy DGP odby- waj si podczas wykonywania ko- minka widoczn na zdjciu rur bdzie zasysane gorce powietrze z okapu kominka. 6. Rura do DGP jest dwuwarstwo- wa jej rodkowa cz jest wyci- gana i wprowadzana do okapu ko- minka. 8. W trakcie prac przy kominku wy- konalimy izolacj termiczna oka- pu, ktry znajduje si nad wka- dem kominkowym tutaj gromadzi si ciepe powietrze. 7. Przy pomocy samoprzylepnej ta- my aluminiowej dokonujemy zaizo- lowania przejcia rury sscej przez wen mineraln okapu. Wane jest, aby okap by idealnie szczelny. Aby wyliczy zapotrzebowanie mocy dla naszego domu pomocny jest wzr: D = V x G x Dt (W) D: straty ciepa (W) V: kubatura budynku (m 3 ) G: wspczynnik przenikalnoci cieplnej (W/C/m 3 ) Dt: rnica temperatur (temperatura we- wntrzna - temperatura zewntrzna) (C) Generalnie mona przyj, e; - 75% strat ciepa to straty statyczne - 25% strat ciepa zwizane z nieszczelno- ci budynku oraz wentylacj. Wartoci wspczynnika G s nastpujce: G = 0,75 dla budynkw dobrze izolowa- nych G = 0,90 dla budynkw rednio izolowa- nych G = 1,20 dla budynkw o sabej izolacji W uproszczeniu mona zaoy, e: - nowy dom, z izolacj dobrej jakoci po- trzebuje 30W/m 3 - dom izolowany przy uyciu starych tech- nologii 40 W/m 3 - dom stary (bez izolacji) 80 W/m 3 WKAD O JAKIEJ MOCY JEST POTRZEBNY DO NASZEGO DOMU? Kaseta F70 ECO, wykorzystana w naszym systemie DGP. STYCZE 2003 PRZEWODNIK BUDOWLANY 67 ska Koperfam, byo rozoenie przewodw w miejscu ich prze- biegu. Nastpnie zamontowali- my specjaln turbin, ktra wymusza przepyw ciepego po- wietrza i kieruje je do pomiesz- cze. Turbina posiada filtr wya- pujcy drobne zanieczyszczenia mechaniczne jej sterowanie odbywa si za pomoc manetki regulatora obrotw umieszczo- nej przy kominku. Osobnym re- gulatorem moemy zaprogramo- wa wysoko temperatury, przy ktrej turbina uruchamia si samoczynnie moemy to robi w zakresie od 30C do 90C. si do pomieszczenia. Za pomo- c systemu DGP, czyli dystrybu- cji gorcego powietrza, postano- wilimy ogrzewa jeszcze: sy- pialni, pokj gocinny, korytarz i wiatroap. Dodatkow nitk in- stalacji poprowadzilimy do ga- rau kiedy ciepe powietrze dostatecznie ogrzeje nam po- mieszczenia to nadmiar skieru- jemy wanie do garau. Istotne jest, aby podczas projek- towania systemu DGP waciwie zaplanowa przebieg przewodw rozprowadzajcych ciepe powie- trze. W przypadku domu parte- rowego, takiego jak nasz, dugie odcinki rur mogy by powodowa znaczne straty ciepa. Wan rzecz przy projektowaniu jest ustalenie sposobu poprowadze- nie rur w taki sposb, aby prze- biegay one jak najkrtsz dro- g. W przypadku poddasza nie- uytkowego poprowadzenie rur nie stanowi problemu nato- miast, gdy bdziemy chcieli je zagospodarowa, musimy si li- czy z koniecznoci zabudowa- nia i zamaskowania przewodw. PRZEWODY I TURBINA Pierwsz rzecz jak wykonaa autoryzowana ekipa instalator- 9. Po wyoeniu cian wen mineral- n z powok aluminiow przystpili- my do montau pozostaych cianek komory. 10. Przy montau weny mineralnej na- ley zwrci uwag na to, aby nie po- zostawi miejsc bez izolacji cieplnej widoczna rura to poczenie kominka z kominem. 11. Zastosowanie weny mineralnej z war- stw folii aluminiowej pozwala na utrzy- manie niskiej temperatury po zewntrznej stronie okapu (poniej 50C) oraz zwik- sza wydajno grzewcz wkadu. ZESTAWIENIE MATERIAOWE I KOSZTOWE ELEMENTW SYSTEMU DGP L.p. Opis ilo warto brutto 1. Turbina WE 500m 3 /h na gorce powietrze 1 szt. 875 z 2. Filtr BF 500 160 1 szt. 375 z 3. Regulator obwodw turbiny 1 szt. 399 z 4. Przewd YDY 3 x 1,5 mm 2 10 mb. 30 z 5. Anemostaty 125 5 szt. 350 z 6. Trjnik 160 4 szt. 128 z 7. Redukcje 160/125 5 szt. 132,50 z 8. Opaski montaowe 60-215 18 szt. 144 z 9. Przewd aluminiowy izolowany 2 opak. 644 z PHONI-ALU 160 10. Przewd aluminiowy izolowany 2 opak. 532 z PHONI-ALU 125 11. Wena mineralna Rockwool Alfarock 5 opak. 330 z 12. Tama aluminiowa 50 mm (zbrojona) 1 szt. 95 z 13. Koszt montau 880 z ILE TO KOSZTUJE? PRAKTYKA NA BUDOWIE PRZEWODNIK BUDOWLANY STYCZE 2003 68 Za turbin umiecilimy prze- pustnic kierujc powietrze do garau. Sterowanie przepustni- c odbywa si za pomoc linki i dwigni zamocowanej w cianie w pobliu kominka. Przewody, zwane izofonicznymi, przeznaczone do transportu cie- pego powietrza wykonane s z dwch warstw folii aluminio- wej, pomidzy ktrymi umiesz- czona jest 2,5 cm warstwa we- ny. Wena suy do izolacji oraz wytumiania ewentualnych szu- mw zwizanych z przepywem powietrza. Dodatkowo w przewo- dzie znajduje si drut stalowy chronicy przed zaamaniem 12. Pierwsze prace na poddaszu rozpo- czynamy od rozoenia rur i przycicia ich na odpowiedni dugo. 13. Przecinanie rur jest proste i wyko- nujemy to za pomoc noa znajduj- cy si w rodku oplot z drutu stalowego przecinamy kombinerkami. 14. Turbin DGP umiecilimy na pod- daszu, co gwarantuje jej waciwe cho- dzenie, ktre jest niezbdne podczas pracy urzdzenia. 15. Wntrze rury pokryte jest perforo- wan foli aluminiow, co pozwala wytumi ewentualne odgosy przepy- wu powietrza. 16. Rur mocujemy do turbiny przy po- mocy opaski metalowej. 17. Nastpnie wykonujemy rozgazienie przy pomocy trzech trjnikw typy Y. Do jednego z odgazie montujemy przepustnic, ktra umoliwia zmian kierunku przepywu gorcego powietrza. STYCZE 2003 PRZEWODNIK BUDOWLANY 69 niach anemostaty s mocowane do tulei, a te nastpnie do rur w ten sposb mamy na poddaszu rur, do ktrej zamocowalimy anemostaty. Dodatkowo wykonali- my izolacj rur wen mineraln tak aby zmniejszy straty ciepa na dugich odcinkach rur. Jest to konieczne poniewa ubytki ciepa mog by znaczne. Zdarza si, e przy temperaturze na poddaszu 10C straty przy przesyaniu cie- pego powietrza sigaj 1C na metrze instalacji wykonanie izo- lacji jest wic nieodzowne. IZOLACJA PRZEWODW I URU- CHOMIENIE KOMINKA Owijamy przewd kawakiem we- ny i zaklejamy j tam aluminio- w zewntrzna strona weny po- kryta jest foli aluminiow. Przy- sza pora na uruchomienie kominka i sprawdzenie dziaania instalacji. Wane jest, aby pierw- szego rozpalenia w kominku do- kona Autoryzowany Instalator. Przed pierwszym rozpaleniem naley sprawdzi: si cigu komi- nowego, szczelno wkadu, sprawno wszystkich elementw regulujcych. Po uruchomieniu konieczne jest wyregulowanie temperatury zaczania termosta- tu turbiny gorcego powietrza oraz strumienia gorcego powie- trza wypywajcego z anemosta- tw. W naszym przypadku uru- chomienie odbywao si przy tem- peraturze 20C na zewntrz, wic ciepe powietrze z komina szybko zostao przekazane przez turbin do rur i po upywie 40 minut w pomieszczeniach zrobio si ciepo. Kiedy spada temperatura na zewntrz sprawdzilimy po- nownie dziaanie naszego syste- mu DGP. Okazao si, e ekipa budowlacw, ktra wykaczaa poddasze, zgniota niektre od- cinki rur co zmniejszyo przepyw powietrza. Z przedstawicielami firmy Koperfam wycilimy ka- waki tych rur i za pomoc obejm wmontowalimy nowe. 18. Pocze odcinkw rur midzy sob, w miejscu zamontowania trjnika, doko- nujemy przy pomocy metalowych opa- sek. 19. Musimy dodatkowo ociepli rury ze wzgldu na zastosowanie bardzo du- ych odcinkw straty ciepa byyby zbyt due. 20. Wykonanie ocieplenia polega na owijaniu rury wen i sklejaniu po- cze tam aluminiow. 21. Ta rura to najduszy odcinek in- stalacji doprowadzajcej ciepe powie- trze z kominka do sypialni najdalej pooonej w budynku. i uszkodzeniem mechanicznym rury. Przewody dostarczane s w opakowa- niach. Po rozpakowaniu ich dugo wynosi 10 metrw jeeli zachodzi konieczno czenia, dokonujemy te- go za pomoc obejm stalowych oraz cznikw. Po zamontowaniu turbiny na poddaszu jak najbliej kominka i rozprowadzeniu przewodw, wyko- nalimy monta tulei w stropie b- d one suyy do zamocowania ane- mostatw. Montowane w pomieszcze- PRAKTYKA NA BUDOWIE PRZEWODNIK BUDOWLANY STYCZE 2003 70 22. Gotowy kominek prezentuje si okazale. 23. Pierwsze rozpalenie. 24. Po kilku minutach ogie huczy w kominku. 25. Za pomoc deprymometru dokonujemy pomiaru siy cigu kominowego wynik wiadczy o poprawno- ci wykonanych prac. STYCZE 2003 PRZEWODNIK BUDOWLANY 71 Po rozpaleniu we wkadzie przy tem- peraturze na dworze -2C okazao si, e powietrze w pomieszczeniach ogrzewanych poprzez DGP zaczyna nagrzewa si ju po upywie 1 go- dziny. Po tym czasie w pomieszcze- niach jest ju odczuwalna wysza temperatura. Podniesienie temperatury z 15C do 20C wymaga 4 godzin palenia p- niej jednak, po zamkniciu dopywu powietrza do kominka, zgromadzony w nim ar pozwala na 10-godzinne ogrzewanie tych pomieszcze. System DGP w naszym przypadku nie by planowany jako jedyne rdo ciepa ma peni funkcj dogrzewajc dla c.o. Gdybymy jednak zdecydowali si na wkad o mocy nominalnej rzdu 17 kW system DGP mgby by jedy- nym systemem ogrzewania. Nato- miast w domach o powierzchni 100- 120 m 2 system DGP z wkadem o mo- cy 11 kW, moe suy jako jedyne rdo ogrzewania. 26. Pozostao tylko zamontowa pokr- to, ktrym bdziemy otwiera i zamyka przepyw powietrza. 27. Link puszczamy w przygotowanej brudzie kocwk zamontujemy do widocznego stelaa i zakryjemy pyt gipsowo-kartonow. 28. Po lewej stronie obudowy komin- kowej zamontowalimy manetk re- gulujc, przy pomocy, ktrej steruje- my rozdziaem gorcego powierza. 29. Pierwsza prba dziaania systemu odbya si gdy na dworze byo ciepo wic nie musielimy dugo pali w kominku. 30. Regulacja anemostatu, przez kt- ry ciepe powietrze z systemu DGP dostaje si do pomieszczenia.