You are on page 1of 8

Ms didctica (en la educacin superior)

Jorge Steiman
Ms ddctca (en a educacn superor) es una reexn sobre as
orentacones prctcas de a ddctca genera en a educacn
superor.
Se trata de un recorrdo por as prctcas de enseanza en as
unversdades y en os nsttutos superores y una reexn sobre as
orentacones prctcas que a ddctca genera debera asumr a
respecto.
E autor teorza e nterpreta su propa prctca docente, reazando
dstntas propuestas y e|empcado medante casos concretos.
E ector se encontrara a o argo de a ectura, con un texto rco en
propuestas, que o evaran a anazar sus propas prctcas.
|orge Steman es Profesor y Lcencado en Cencas de a Educacn
con posgrado de Especazacn en Ddctca y tessta de a Maestra
en Ddctca. Se desempea como profesor ttuar ordnaro de as
ctedras de Ddctca en a Escuea de Humandades de a
Unversdad Nacona de San Martn y Ddctca IV en a Facutad de
Cencas Socaes de a Unversdad Nacona de Lomas de Zamora y
como profesor en Insttutos Superores de Formacn Docente.
Ha pubcado artcuos y textos sobre temtcas de a ddctca
genera en e contexto de a educacn superor.
1
Cronograma
Un cronograma ben detaado puede servres a os aumnos para:
Conocer sus obgacones acadmcas
Poder antcpar as ecturas bbogrcas
Poder dstrbur me|or su tempo
Poder dstrbur me|or su tempo de estudo para evauacones
parcaes
Enterarse de contendo y os textos traba|ados en caso de
ausenca a a case
Conocer a correspondenca entre os contendos desagregados
en as undades ddctcas y os textos de ectura obgatora
que toman en su desarroo dchos contendos
No dgo que un cronograma deba ser as, soo que s estamos
comuncados, debe servr a ta efecto. Tambn podr ob|etarse que
no sempre puede preverse con ta grado de exacttud.
Evaluacin
Habr que comenzar por no restrngr e concepto de evauacn a
unverso de evauar a os aumnos/as. Se podra decr que este ser
uno de os aspectos de dcho proceso, pero que tambn, se debe
ncur como ob|eto de evauacn a propuesta de enseanza.
Deno a a evauacn ddctca como un proceso que, a partr de
conocmento y comprensn de certa nformacn, permte, a partr
de una acttud dagca, emtr un |uco de vaor acerca de as
practcas de enseanza y/o as practcas de aprendza|e en un
contexto soco hstrco determnado en e cua ntervenen o soca,
a nsttucn, e ob|eto de conocmento, e grupo de aumnos/as y e
docente.
E concepto de evauacn es mucho ms abarcatvo que o que
habtuamente se reacona con parcaes, naes y notas, ya que, ta
como expresara antes, tambn a enseanza es ob|etvo de
evauacn.
Dentro de este proceso denomnado evauacn, aparece a su vez e
proceso de acredtacn, entenddo como e reconocmento
nsttucona de os aprendza|es adqurdos por os aumnos/as,
2
constatados a travs de uso de certos nstrumentos (traba|os
escrtos, exmenes oraes, traba|os prctcos, etc.).
Aguna acaracn necesara respecto a uso de trmno crteros de
acredtacn. Entendo a os crteros como aqueas caracterstcas
expresadas como cuadades mas o menos especcas en reacn con
os contendos de un determnado rea e conocmento y que se
especcan, en genera, como procedmentos cogntvos o prctcos
que se espera pongan en |uego os aumnos/as, por e|empo, apcar
pertnentemente formuas preestabecdas o reacones categoras
conceptuaes, etc.
A referrme antes a as expectatvas de ogro, exprese m desacuerdo
con a necesdad de su formuacn y d|e que, a m parecer, e e|e de
a evauacn poda coocarse en a reacn contendos-mtodo-
crteros de acredtacn.
Ouero, brevemente, expayarme sobre dcha cuestn.
La ncusn de mtodo en a reacn contendos. En prmer ugar a
ncusn de mtodo en a reacn contendo-mtodo-crteros de
acredtacn como e|e de a evauacn, se corresponde con una
cuestn tca y profesona. La construccn metodogca es a que
dene e tpo de actvdad que se reaza en una case. La propuesta
de actvdad en a case es a que pone a os aumnos en stuacn de
operar con determnados procedmentos cogntvos o prctcos. De
modo que, sera cas gco pensar que, e tpo de procedmento que
fuera ob|eto de traba|o en a case desde a construccn
metodogca reazada, debera ser e requerdo en e momento de
as acredtacones.
En segundo ugar a ncusn de contendo creo que dene
caramente en e ob|eto de saber que debe ser apropado, as
categoras conceptuaes que resutan ser e e|e estructurante msmo.
Y en pura, categoras conceptuaes, porque anatcamente estn
desagregadas en a presentacn de os contendos y presentes en a
bbografa que resuta ser de ectura obgatora. Y son varas.
Fnamente, a ncusn de os crteros de acredtacn creo expresan
certas cuadades que os aumnos deben poner de manesto en su
traba|o con os contendos.
En e tem evauacn se expca como uno de os crteros que se
requerr "reacn entre conceptos". Con este escenaro, una tarea
soctada en una nstanca de acredtacn que requera: "reaconar
3
estado, educacn y practca docente desde una perspectva potca y
una perspectva currcuar" a consdero muy pertnente.
Ta o dcho, entendo entonces que a evauacn puede especcarse
en trmnos de evauacn de a enseanza y evauacn de
aprendza|e.
Evaluacin de la enseanza
Tenen que ver aqu con a mutpcdad de varabes nvoucradas en
a prctca de ensear. Ou nformacn es necesara obtener para
poder tomar decsones a tempo y redrecconar a propuesta de
ensear s fuera necesaro?
S os contendos presentados case a case se evdencan
artcuados entre s
S os contendos presentados son posbes de ser sgncados
S as exposcones tercas ayudan a carcar os conceptos
S a propuesta de traba|os prctcos ayuda a vncuar os
contendos con as readades practcas en as que se reeren
S os membros de a catedra estn funconando como un
verdadero equpo en e que se compementan todos os docentes
sn contradccones entre s
La evauacn de a enseanza hace referenca a poder obtener
nformacn con respecto a agunas de estas cuestones.
Evaluacin de los aprendizajes
No me reero aqu a a acredtacn propamente dcha, sno a os
|ucos de vaor que cada aumno pueda dar a respecto a que, como y
cuando esta aprendendo. Consdero mprescndbe sstematzar estas
practcas de autoevauacn de os aumnos (no estoy dcendo
autocacacon)
E mayor grado de nters de proyecto de catedra en e rubro
evauacn para e ector aumno radca en carcar as regas de
|uego que podrn egar a denr a aprobacn o no de a undad
4
currcuar. Para e ector aumno mporta y mucho e sstema de
acredtacn.
Cuando dgo sstema de acredtacn uso a paabra sstema, porque
veo nvoucrados una sere de eementos artcuados entre s,
ntervnendo en toda stuacn de acredtacn.
Consdero como reevantes e ser comuncados:
Las fechas estmadas de os parcaes
E formato que se propondr para as evauacones parcaes (s es
escrto u ora, presenca o domcaro, ndvdua o grupa, etc.)
La nota de aprobacn en cada caso y/o e cuantum que dene e
aprobado de a evauacn parca
Las posbdades (cuantas) y fechas estmadas e recuperatoros
S exste un sstema de promocn sn examen na o s e examen
na vara en su formato en funcn de as notas obtendas en os
parcaes
E formato de examen na
Los crteros de acredtacn

LA EVALUACION COMO PAC!ICA IN"!I!UCIONAL#
EL $PLAN %E EVALUACION IN"!I!UCIONAL&
En e captuo anteror se present a a evauacn como una prctca
compe|a, se maxmza s a perspectva de anss ubca a
evauacn como una prctca nsttucona.
La evauacn exge acuerdos, consensos y, sobre todo, coherenca
coectva.
LA EVALUACION COMO PO'EC!O IN"!I!UCIONAL
Marco genera de dseo currcuar:
E proyecto currcuar nsttucona debe contener un pan de
evauacn, que s sustente en una propuesta.
5
Para a eaboracn de msmo se requere de a concurrenca y a
actva partcpacn de todo e persona docente de estabecmento.
E equpo drectvo, es e responsabe ante a socedad, de a
certcacn de competencas adqurda por e aumno.
Por ta razn adems de partcpar en a eaboracn de pan de
evauacn es e responsabe drecto de que e msmo se concrete.
En e mbto que excede o nsttucona, ntervene en a evauacn
a gura de Inspector, funcn que o pone en contacto con o ntra e
nternsttucona que e permte una mrada hostca de proceso
educatvo.
Adems para favorecer e cumpmento de a guadad de
oportundades, su condcn de nexo nmedato entre cada nsttucn
y e nve centra.
Evaluacin en el nivel medio#
La expectatva de ogro sern dadas a conocer a aumnos y fama,
quenes se notcaran de as msmas como as tambn de as pautas
que ndca a presente resoucn.
()u* es un pro+ec,o-
En este contexto de potcas neoberaes, sustentando en buena
medda por a gca evauatva, e|empos: a cadad en e sstema a
partr de as operatvas naconaes de evauacn de os aprendza|es
en a educacn bsca y a educacn secundara; La evauacn
/acredtacn nsttucona a partr de os parmetros de acredtacn
de nsttucones superores de formacn docente en a educacn
superor.
Un proyecto puede egar a ser una propuesta o un resutante de un
esto de gestn en a cua o educatvo no resde soamente en os
ogros que resuten de su mpementacn sno, sobre todo, en e
modo de accn concreta que mpca a forma que adopta e proceso
msmo de su reazacn. En sntess un modo de concebr a escuea y
sus actores, un espaco para a crtca, a partcpacn y a
cooperacn.
6
Responde o esconde, segn os casos una concepcn de hombre y de
mundo, est determnado por una propuesta potca en trmnos de
proyeccn soca y proyecto educatvo.
Todo proyecto educatvo es sempre un proceso y no un documento
acabado y escrto; un esfuerzo de recreacn y no de apcacn.
)ue es un pro+ec,o ins,i,ucional de evaluacin
did.c,ica del plan de evaluacin ins,i,ucional-
E pan de evauacn nsttucona es un proyecto nsttucona
de evauacn ddctca. Como ta es concebdo como un
proyecto que forma parte de proyecto currcuar nsttucona.
Como proyecto educatvo exge ser evauado ba|o os supuestos
de apuntar a a construccn de un cco contnuo de
nvestgacn / educacn como contro o como rendcn de
cuentas a agentes externos .
Es una propuesta de accn de carcter expermenta.
Transforma a evauacn para construr en ea y desde ea una
prctca educatva consustancada de una prctca tca.
E proyecto nspra de referente a as actuacones pero de
nngn modo debe egar a determnar e curso de a accn o
cuartar a bertad de os agentes.
En sntess, un proyecto nsttucona de evauacn ddctca
persgue por metas: hacer pbcos, democrtco y coherente
as dsposcones y crteros de evauacn de a enseanza y de
aprendza|e.

LO" COMPONEN!E" %EL PO'EC!O IN!I!UCIONAL
%E EVALUACION %I%AC!ICA
E marco terco en e proyecto nsttucona de evauacn ddctca:
Es un proceso de construccn de supuestos tercos que se
requere hacer expctos. No podr ser cerrada, mpuesta o copada.
Se trata de un con|unto de deas a as que se asumen como propas,
acordadas y sempre provstas pero, nscrptas en a prctca. Se
ntentar anazar a coherenca de dchas ntervencones
mnmamente podra ncur:
7
La concepcn de evauacn.
La concepcn de acredtacn.
La concepcn de cacacn y promocn.
LA EVALUACION %E LA EN"E/AN0A EN EL PO'EC!O
IN"!I!UCIONAL %E EVALUACION %I%AC!ICA
En a educacn superor a observacn nunca fue una prctca que
se nstaara fuertemente. Pasada a poca de contro a nca
observacn que ha sobrevvdo es a que hacen os nvestgadores, en
as cuaes a evauacn de a docenca a empezado ha ser parte de
dscurso oca.
En consecuenca es necesaro acordar quenes son os su|etos que
evaan a enseanza.
La evauacn de as prctcas de enseanza, sendo un proceso que
pueda mpcar a ms de un actor nsttucona.
8

You might also like