Professional Documents
Culture Documents
JERZY MACKOWJAK
Rys. 1a) Widok metalowego piercienia Biaeckiego typ A: rok produkcji 1985;
producent: Firma Multireaktor (Warszawa) [11]; d = 50 min
Rys. 1b) Widok metalowego piercienia Biaeckiego typ B: lata produkcji 1972
1975; producent: Zaklady W Wolowie. woj. wrocawskie; .d=53.5 ram
Wypenienie
Zakres bada
Badania hydrauliki przeprowadzono na ukadzie standardowym powietrze/woda w
warunkach otoczenia w kolumnach o rednicy ds = 0,3 i 0,45 m oraz przy wysokoci
warstwy usypanej wzgldnie ukadanej H = 1-1,45 m. Aparatur dowiadczaln
opisano w kilku pracach [1-4. 12-13]. Prdko gazu, mierzon zwk, zmieniano w
granicach od 0,4 do 4m/s [1, 2] a obcienie waciwe ciecz od 0 do 11,1*10 -3 m/s.
a w pracach [1-4, 9, 10] od 0 do 29,2*10-3 m/s. Badania hydrauliki obejmoway
okrelenie obcie granicznych faz gazow i ciek, pomiary spadku cinienia na
wypenieniu suchym i zraszanym p/H oraz pomiary zatrzymania cieczy h r, ktre to
mierzono metod rwnoczesnego odcicia strumieni gazu i cieczy dopywajcych do
i odpywajcych z kolumny.
Badania kinetyki wymiany masy w fazie gazowej i ciekej przeprowadzono w tej
samej aparaturze. Stenie amoniaku w fazie gazowej mierzono kanaowym
analizatorem gazu typu Binos-2/Herus. Stenie amoniaku na wylocie mierzono w
zakresie 01000 ppm, a stenie wlotowe w zakresie od 0 do 3% obj. Stenie
amoniaku w wodzie wyznaczano miareczkujc pH-metrycznie pobrane prbki cieczy
0,1 n roztworem kwasu solnego. Punkt rwnowanikowy miareczkowania wynosi
pH5,5. Podobnie analizowano prbki wody zdemineralizowanej o przewodnoci
<5S stosowanej w badaniach desorpcji CO2 z wod do powietrza. Dla tego ukadu
stosowano 0,1n roztwr NaOH, ktrym miareczkowano prbki cieczy o okrelonej
objtoci roztworu do wartoci pH = 8,28.
Celem rwnomiernego rozprowadzenia cieczy w warstwie wypenienia uyto
rozdzielacza rurkowego. Liczba punktw rozprowadzania cieczy wynosila ok.
430l/m2.
Do opracowania wynikw pomiarw stosowano zalenoci opisane szerzej w
pracach [2, 12, 13 14]. Do oceny zalenoci spadku cinienia p/H odniesionego do
1 m warstwy wypenionej od obcienia gazem wybrano funkcj
(1)
w ktrej Fv oznacza wspczynnik obcienia gazem, Fv = Uv v a UL oznacza
waciwe obcienie ciecz
Zatrzymanie cieczy zawieszonej dynamicznie w warstwie wypenionej V L., odniesione
do objtoci aparatu VS obliczano wedug rwnania (2)
(2)
i przedstawiono w zalenoci od obcienia ciecz
(3)
Objtociowy wspczynnik wnikania musy w fazie ciekej L*a obliczano z rwnania
(4)
(4)
i przedstawiono wg zalenoci (5)
(5)
Wymian masy w fazie gazowej opisano funkcj (6)
(6)
gdzie HTUov oznacza wysoko jednostkow przenoszenia
masy, obliczon za pomoc rwna (7) i (8) z danych eksperymentalnych.
(7)
gdzie NTU0y oznacza liczb jednostek przenoszenia masy liczon z rwnania (8)
(8)
Obliczajc wspczynnik desorpcji wg rwnania (9)
(9)
po przeksztaceniu rwnania (10) na wysoko przenoszenia masy (10)
(10)
wyznaczano eksperymentalne wartoci wspczynnikw wnikania masy w fazie
gazowe) (v*a)eksp. wg rwnania (11)
(11)
i przedstawiono w postaci zalenoci empirycznej (12)
(12)
dla ktrej sta Cv i wykadniki n, p wyznaczano oddzielnie dla kadego typu
wypenienia. Liczbowe wartoci Cv n, p zostay wyznaczone za pomoc programu
komputerowego minimalizujcego bd wzgldny (v*a). Wartoci te zastay
przedstawione w tablicy 2. Uzyskane wyniki s wane w zakresie:
103*UL (0,8-6)m/s, Fv/ Fv,FL 0,65.
Znajomo zalenoci waciwego spadku cinienia odniesionego do jednostki
przenikania masy p/NTUov przy
rnych wartociach wspczynnika obcienia gazem F v wg funkcji (13)
(13)
pozwala znale niezbdn moc wentylatora potrzebna do przetoczenia gazu w
procesie absorpcji, wzgldnie zuycie pary grzejnej w procesie rektyfikacji. Jest to
wic bardzo wany parametr, sucy do oceny kosztw eksploatacyjnych w
rozwaanych wyej procesach.
Wskazwki projektowe
Celem zaprojektowania kolumn wypenionych usypanymi wzgldnie ukadanymi
piercieniami Biaeckiego naley najpierw z wykresu przedstawionego na rys. 9.
okreli prdko gazu w punkcie zalewania Uv,Fl
(14)
okrela si wspczynnik obcienia gazem w punkcie zalewania F v,Fl wg rwnania
(15)
(15)
z ktrego przy znajomoci gstoci faz L i v znajduje si Uv,Fl. Przy maych
wartociach parametru przepywu X< 10-2 stosowanie procedury iteracyjnej nie jest
konieczne. W zalenoci od procesu (absorpcja, desorpcja, retryfikacja) dobieramy
nastpnie ruchow prdko gazu Uv
(16)
gdzie k jest to wspczynnik przyjmujcy wartoci od 0,3 do 0,8 w zalenoci od typu
procesu.
Aby oszacowa niezbdn wysoko warstwy wypenionej H wg modelu
Chiltona/Colburna stosowa naley wzr
(17)
Wysoko jednostkow przenikania masy HTUov obliczamy z rwnania (10), przy
czym objtociowe wspczynniki wnikania masy w fazie gazowej v*a i ciekej L*a
okrelamy z rwna (12) i (18)
(18)
Stae Cv i CL oraz wspczynniki n i p podano w tablicy 2. Okrelone zostay one wg
danych eksperymentalnych przedstawionych w niniejszej pracy.
(19)
Zatrzymanie cieczy hL mona obliczy z rwnania (20) podanego w pracy [14]
(20)
wanego m.in. dla piercieni Biaeckiego o dowolnej wielkoci d= 0,012 - 0,053 m w
obszarze obcie poniej przecienia (Fv/Fv,Fl 0,65) i dla burzliwego przepywu
cieczy (ReL 2).
Now w peni analityczn metod projektowania kolumn wypenionych dowolnym
wypenieniem, w tym piercienia- mi Biaeckiego, podano w pracy [14]. Na podstawie
podanych tam zalenoci matematycznych mona obliczy prdko gazu w punkcie
zalewania, spadek cinienia oraz zatrzymanie cieczy w caym zakresie obcie a
do zalewania wcznie.
Wnioski kocowe
I. W ramach tej pracy przebadano metalowe wypenienia Bieleckiego usypane i
ukadane, stosujc ukady po wietrze/woda, arnoniak-powietrze/woda i COwoda/powietrze. Stwierdzono znaczne rnice midzy typem A stosowanym obecnie,
a typem B produkowanym w latach siedemdziesitych. Przy takim samym waciwym
spadku cinienia p/NTUov, stwierdzono wysz zdolno rozdzielcz piercieni typu
A.
2. W istniejcych instalacjach mona uzyska znaczne oszczdnoci ruchowe (2-3
razy mniejsze opory), stosujc ukadane piercienie Biaeckiego typu A. Mona te
zwikszy przepustowo istniejcych instalacji o ok. 15-20% bez obawy o uzyskanie
produktw rozdziau gorszej jakoci.
Zastosowanie ukadanych piercieni Bieleckiego daje szczeglne efekty w pustaci
mniejszych kosztw eksploatacji przy moliwoci zwikszenia wydajnoci kolumny
zachowujc co najmniej tak sam czysto produktw.
3. W pracy podano wykresy i rwnania do oszacowaniu podstawowych gabarytw
kolumn wypenionych 50 mm piercieniami Bieleckiego, tzn. rednicy i wysokoci
kolumny. Zalenoci (12) i (18) wane s dla obszaru przecienia i dla bardzo
dokadnego rozprowadzenia cieczy na szczycie kolumny.
4. W badaniach nie stwierdzono wpywu rednicy kolumny na zdolno rozdzielcz
badanych wypenie Bieleckiego o rednicy 50 mm.
LITERATURA
1. Z. Zikowski, J. Makowiak Prace Naukowe Inst. In. Chem. i U.C.. Poli.
Wroc., Wrocaw (1973).
2. J Makowiak Praca doktorska, Politechnika wrocawska,
3. J. Makowiak. Z. Zikowski In. Chem., 4, 703 (1974)
4. J. Makowiak, Z. Zikowski l - In. Chem., 6, 151 (1976)
5. Makowiak..S. Sudler In. Chem.. 7, 651 (1977)
6. S. Filip, Z. ugowski. 7. Makowiak -- In. Apar. Chem., 15, Nr 3, 24 (1976)
7. R. Billet, J. Makowiak Chemie Technik, 6, 415 (1977)
8. R. Billet, J. Makowiak .-- Chem. Eng. comm, 3, 1 (1979)
9. R. Billet, J. Makowiak tak Vt Verfarhrenstechnik, 17, 4, 203 (I9)
10. R. Billet, .J. Makowiak .Fette, Seifen, Anstr., 86, :149 (1984) .
11. Producent: Multircaktor. Warszawa, Smoleskiego 1
12. R. Billet, J Makowiak Vt Verfarhrenstechnik, 36, Nr 2.67 (1982)
13. R. Billet, .i. Makowiak Chemie Technik, 13, Nr 12, 37 (1984) oraz 34, Nr 4,
91 (lOBa) i 14, Nr 5, 19) (1981)
14. J. Makowiak Fluiddynamik R von Kolonnen mit modernen Fulkorpern und
Packungen, Salle-Verlag (1990)-w druku,