Διδασέρ (Αγ.

Νεκηάπιορ Πενηαπόλεωρ)

Ο ΑΓΗΟ΢ Νεθηάξηνο Πεληαπόιεσο, ν ζαπκαηνπξγόο, απνηειεί, ζηηο πεληρξέο κέξεο

ηνπ εηθνζηνύ αηώλα, έλα δώξν ηνπ Θενύ ζηνλ θόζκν. ΢ην πξόζσπό ηνπ αλαθαιύπηεη
θαλείο έλαλ κεγάιν Παηέξα ηεο Δθθιεζίαο, όπνπ ε αγηόηεηα ηνπ βίνπ ζπλδπάδεηαη κε
ηε ράξε ηεο ζαπκαηνπξγίαο θαη ηελ νξζόδνμε δηδαζθαιία.

Γελλήζεθε ζηε ΢ειπβξία ηεο Αλαηνιηθήο Θξάθεο ην 1846. Παξαθνινπζώληαο ηελ

ηζηνξηθή δηαδξνκή ηνπ βίνπ ηνπ, ηνλ ζπλαληνύκε ζηελ Κσλζηαληηλνύπνιε,
δεθαηεηξάρξνλν παηδί, λα εξγάδεηαη θαη λα ζπνπδάδεη· ζηε Νέα Μνλή ηεο Υίνπ, λα
θείξεηαη κνλαρόο (1876) θαη λα ρεηξνηνλείηαη δηάθνλνο (1877)· ζηελ Αζήλα, λα
νινθιεξώλεη ηηο ζενινγηθέο ηνπ ζπνπδέο (1885)· ζηελ Αίγππην, λα δηαθνλεί γηα κηα
πεληαεηία ζην Παηξηαξρείν Αιεμαλδξείαο. Δθεί ρεηξνηνλείηαη πξεζβύηεξνο (1886)
θαη επίζθνπνο - κεηξνπνιίηεο Πεληαπόιεσο (1889). Δμαηηίαο ηνπ θζόλνπ πνπ
πξνθαιεί ην πνιπδηάζηαην έξγν ηνπ, ζπθνθαληείηαη θαη απνκαθξύλεηαη από ην
Παηξηαξρείν. Δπηζηξέθεη ζηελ Διιάδα ην 1890, θαη πεξηθέξεηαη σο απιόο
ηεξνθήξπθαο κέρξη ην 1894, νπόηε αλαιακβάλεη ηε δηεύζπλζε ηεο Ρηδαξείνπ ΢ρνιήο.
Σν 1908, γηα ιόγνπο πγείαο, παξαηηείηαη θαη απνζύξεηαη ζηελ Αίγηλα, ζηε γπλαηθεία
Μνλή ηεο Αγίαο Σξηάδνο, πνπ ν ίδηνο έρεη ηδξύζεη από ην 1904. Δθεί παξακέλεη, σο
πλεπκαηηθόο ηεο Μνλήο, κέρξη ην ηέινο ηεο δσήο ηνπ (1920).
Μηα ηεξή πνξεία εβδνκήληα ηεζζάξσλ ρξόλσλ, θαηάθνξηε από θαξπνύο ηνπ Αγίνπ
Πλεύκαηνο, είλαη όιε ε δσή ηνπ. Νεζηεύεη, αγξππλεί, πξνζεύρεηαη. Σαπηίδεη ην
ζέιεκά ηνπ κε ην ζείν ζέιεκα θαη γίλεηαη ν άλζξσπνο ηνπ Θενύ, ν "παζώλ θαί καζώλ
ηα ζεία". Λεηηνπξγεί ζαλ άγγεινο, πξνζεύρεηαη ρσξίο λα παηάεη ζηε γε.
Αλαδεηθλύεηαη έλζεξκνο εξαζηήο ηεο Αγίαο Σξηάδνο θαη εγθάξδηνο πκλεηήο ηεο
Τπεξαγίαο Θενηόθνπ. Θενιόγνο ζεόπλεπζηνο θαη ζπγγξαθέαο αθνύξαζηνο.
Κεξύζζεη, εμνκνινγεί, λνπζεηεί, ζπζηάδεηαη γηα ηνλ πιεζίνλ. Οη ειεεκνζύλεο ηνπ
είλαη άπεηξεο θαη νη ζαπκαηνπξγίεο ηνπ αλεμάληιεηεο. Ζ παξνπζία ηνπ γαιελεύεη,
εηξελεύεη, εκπλέεη ηνπο πάληεο. Δίλαη αιεζηλά κεγάινο, γη' απηό θαη βαζηά ηαπεηλόο.
Δίλαη αξρηεξέαο ηνπ Τςίζηνπ, αιιά γίλεηαη θαη θαζαξηζηήο, θεπνπξόο, ηζαγθάξεο
θαη ρηίζηεο, κέρξη ηα γεξάκαηά ηνπ. ΢πθνθαληείηαη βαξηά θαη ππνκέλεη εηξεληθά,
πξνζεύρεηαη, ζπγρσξεί, επραξηζηεί γηα όια. Έλαο πηζηόο κηκεηήο ηνπ πξάνπ θαη
ηαπεηλνύ Ηεζνύ, πνπ ε Δθθιεζία καο αλαθεξύζζεη επίζεκα άγην ην 1961.
Απαύγαζκα ηεο νζηαθήο ηνπ βηνηήο απνηεινύλ ηα γξαπηά ηνπ θείκελα.
Παξνπζηάδνπκε έλα κηθξό απάλζηζκα ησλ επηζηνιώλ ηνπ, δηαζθεπαζκέλν ζηε
ζεκεξηλή καο γισζζηθή κνξθή. Δίλαη κηα ζπιινγή από ζύληνκεο θαη πεξηεθηηθέο
δηδαρέο ηνπ αγίνπ, πνπ αλαθέξνληαη ζηελ πλεπκαηηθή δσή θαη ηνλ αγώλα ηνπ
ρξηζηηαλνύ.

(Πξόινγνο ππό ησλ παηέξσλ ηεο Ηεξάο Μνλήο Παξαθιήηνπ, Ωξσπόο Αηηηθή)

Ο δπόμορ ηηρ εςηςσίαρ

Σίπνηα δελ είλαη κεγαιύηεξν από ηελ θαζαξή θαξδηά, γηαηί κηα ηέηνηα θαξδηά γίλεηαη
ζξόλνο ηνπ Θενύ. Καη ηη είλαη ελδνμόηεξν από ην ζξόλν ηνπ Θενύ; Αζθαιώο ηίπνηα.
Λέεη ν Θεόο γη’ απηνύο πνπ έρνπλ θαζαξή θαξδηά: «Θα θαηνηθήζσ αλάκεζά ηνπο θαη
ζα πνξεύνκαη καδί ηνπο. Θα είκαη Θεόο ηνπο, θη απηνί ζα είλαη ιαόο κνπ». (Β’ Κνξ. 6,
16).
Πνηνη ινηπόλ είλαη επηπρέζηεξνη απ’ απηνύο ηνπο αλζξώπνπο; Καη από πνην αγαζό
κπνξεί λα κείλνπλ ζηεξεκέλνη; Γελ βξίζθνληαη όια η’ αγαζά θαη ηα ραξίζκαηα ηνπ
Αγίνπ Πλεύκαηνο ζηηο καθάξηεο ςπρέο ηνπο; Ση πεξηζζόηεξν ρξεηάδνληαη; Σίπνηα, ζη’
αιήζεηα, ηίπνηα! Γηαηί έρνπλ ζηελ θαξδηά ηνπο ην κεγαιύηεξν αγαζό: ηνλ ίδην ην
Θεό!
Πόζν πιαληνύληαη νη άλζξσπνη πνπ αλαδεηνύλ ηελ επηπρία καθξηά από ηνλ εαπηό
ηνπο, ζηηο μέλεο ρώξεο θαη ζηα ηαμίδηα, ζηνλ πινύην θαη ζηε δόμα, ζηηο κεγάιεο
πεξηνπζίεο θαη ζηηο απνιαύζεηο, ζηηο εδνλέο θαη ζ’ όιεο ηηο ριηδέο θαη καηαηόηεηεο,
πνπ θαηάιεμή ηνπο έρνπλ ηελ πίθξα! Ζ αλέγεξζε ηνπ πύξγνπ ηεο επηπρίαο έμσ από
ηελ θαξδηά καο, κνηάδεη κε νηθνδόκεζε θηηξίνπ ζε έδαθνο πνπ ζαιεύεηαη από
ζπλερείο ζεηζκνύο. ΢ύληνκα έλα ηέηνην νηθνδόκεκα ζα ζσξηαζηεί ζηε γε...
Αδειθνί κνπ! Ζ επηπρία βξίζθεηαη κέζα ζηνλ ίδην ζαο ηνλ εαπηό, θαη καθάξηνο είλαη
ν άλζξσπνο πνπ ην θαηάιαβε απηό. Δμεηάζηε ηελ θαξδηά ζαο θαη δείηε ηελ
πλεπκαηηθή ηεο θαηάζηαζε. Μήπσο έραζε ηελ παξξεζία ηεο πξνο ην Θεό; Μήπσο ε
ζπλείδεζε δηακαξηύξεηαη γηα παξάβαζε ησλ εληνιώλ Σνπ; Μήπσο ζαο θαηεγνξεί γηα
αδηθίεο, γηα ςέκαηα, γηα παξακέιεζε ησλ θαζεθόλησλ πξνο ην Θεό θαη ηνλ πιεζίνλ;
Δξεπλήζηε κήπσο θαθίεο θαη πάζε γέκηζαλ ηελ θαξδηά ζαο, κήπσο γιίζηξεζε απηή
ζε δξόκνπο ζηξαβνύο θαη δύζβαηνπο...
Γπζηπρώο, εθείλνο πνπ παξακέιεζε ηελ θαξδηά ηνπ, ζηεξήζεθε όια η’ αγαζά θη
έπεζε ζε πιήζνο θαθώλ. Έδησμε ηε ραξά θαη γέκηζε κε πίθξα, ζιίςε θαη ζηελνρώξηα.
Έδησμε ηελ εηξήλε θαη απόθηεζε άγρνο, ηαξαρή θαη ηξόκν. Έδησμε ηελ αγάπε θαη
δέρηεθε ην κίζνο. Έδησμε, ηέινο, όια ηα ραξίζκαηα θαη ηνπο θαξπνύο ηνπ Αγίνπ
Πλεύκαηνο, πνπ δέρηεθε κε ην βάπηηζκα, θαη νηθεηώζεθε όιεο ηηο θαθίεο εθείλεο, πνπ
θάλνπλ ηνλ άλζξσπν ειεεηλό θαη ηξηζάζιην.
Αδειθνί κνπ! Ο Πνιπέιενο Θεόο ζέιεη ηελ επηπρία όισλ καο θαη ζ’ απηή θαη ζηελ
άιιε δσή. Γη’ απηό ίδξπζε ηελ αγία Σνπ Δθθιεζία. Γηα λα καο θαζαξίδεη απηή από
ηελ ακαξηία, λα καο αγηάδεη, λα καο ζπκθηιηώλεη καδί Σνπ, λα καο ραξίδεη ηηο
επινγίεο ηνπ νπξαλνύ.
Ζ Δθθιεζία έρεη αλνηρηή ηελ αγθαιηά ηεο, γηα λα καο ππνδερζεί. Αο ηξέμνπκε
γξήγνξα όζνη έρνπκε βαξηά ηε ζπλείδεζε. Αο ηξέμνπκε θαη ε Δθθιεζία είλαη έηνηκε
λα ζεθώζεη ην βαξύ θνξηίν καο, λα καο ραξίζεη ηελ παξξεζία πξνο ην Θεό, λα
γεκίζεη ηελ θαξδηά καο κε επηπρία θαη καθαξηόηεηα...

Το άγιο βάπηιζμα

«Όζνη βαπηηζηήθαηε ζην όλνκα ηνπ Υξηζηνύ, ληπζήθαηε ην Υξηζηό» (Γαι. 3:27).
Πόζν κεγάιε αιήζεηα καο επηζεκαίλεη κ' απηά ηα ιόγηα ν απόζηνινο Παύινο!
Οη βαπηηζκέλνη ρξηζηηαλνί δελ θνξνύλ ηνλ παιαηό άλζξσπν κε ηα πάζε θαη ηηο
ακαξησιέο επηζπκίεο ηνπ, αιιά είλαη ληπκέλνη ηνλ θαηλνύξην άλζξσπν. Νηύζεθαλ ηνλ
ίδην ην Υξηζηό, πνπ δεη ηώξα κέζα ζηηο θαξδηέο ηνπο. Καη ε ιέμε "ληύζεθαλ" δελ
αλαθέξεηαη ζε θάπνηα απιή θαη εμσηεξηθή ζηνιή, αιιά ζε θάηη βαζύηεξν, ζε θάηη
νπζηαζηηθό θαη αλαθαίξεην.
Με ηελ πίζηε καο ζην Υξηζηό θαη κε ηε βάπηηζή καο ληπλόκαζηε ηνλ ίδην ην Υξηζηό
θαη γηλόκαζηε παηδηά ηνπ Θενύ, νηθεηήξηα ηνπ Παλαγίνπ Πλεύκαηνο, λανί ηνπ Θενύ,
άγηνη θαη ηέιεηνη, Θενί θαηά ράξηλ.
Ώζηε ινηπόλ ξίμακε από πάλσ καο ηε θζνξά θαη ληπζήθακε ηελ αθζαξζία.
Ξεληπζήθακε ηνλ άλζξσπν ηεο ακαξηίαο θαη ληπζήθακε ηνλ άλζξσπν ηεο
δηθαηνζύλεο θαη ηεο ράξηηνο. Γηώμακε ην ζάλαην θαη ληπζήθακε ηελ αζαλαζία...
΢πιινγηζηήθακε όκσο θαη ηηο κεγάιεο ππνρξεώζεηο, πνπ, κε ην βάπηηζκά καο,
αλαιάβακε ελώπηνλ ηνπ Θενύ; ΢πλεηδεηνπνηήζακε όηη νθείινπκε λα
ζπκπεξηθεξόκαζηε ζαλ παηδηά ηνπ Θενύ θαη ζαλ αδειθνί ηνπ Κπξίνπ καο; Όηη
έρνπκε ρξένο λα ζπληαπηίζνπκε ην δηθό καο ζέιεκα κε ην ζέιεκα ηνπ Θενύ; Όηη
πξέπεη, ζαλ παηδηά δηθά Σνπ, λα κέλνπκε ειεύζεξνη από ηελ ακαξηία; Όηη νθείινπκε
λα Σνλ αγαπάκε κ' όιε καο ηε δύλακε, από ηα βάζε ηεο ςπρήο θαη ηεο θαξδηάο καο;
Όηη νθείινπκε λα Σνλ ιαηξεύνπκε θαη λα ιαρηαξνύκε ηελ έλσζε καδί Σνπ γηα πάληα;
΢θεθηήθακε, άξαγε, όηη ε θαξδηά καο πξέπεη λά 'λαη πιεκκπξηζκέλε από ηελ αγάπε,
ώζηε απηή λα μερύλεηαη θαη ζηνλ πιεζίνλ καο; Έρνπκε ηε ζπλαίζζεζε όηη νθείινπκε
λα γίλνπκε άγηνη θαη ηέιεηνη θαη εηθόλεο ηνπ Θενύ θαη παηδηά ηνπ Θενύ θαη
θιεξνλόκνη ηεο βαζηιείαο ησλ νπξαλώλ;
Γηα όι' απηά έρνπκε ρξένο λ' αγσληζηνύκε, ώζηε λα κε θαλνύκε αλάμηνη ζην θάιεζκα
πνπ καο έθαλε ν Θεόο θαη απνδνθηκαζηνύκε... Ναη, αδειθνί κνπ, αο παιέςνπκε κε
δήιν θαη απηαπάξλεζε γηα λα ληθήζνπκε. Καλείο καο αο κε ράζεη ην ζάξξνο ηνπ, αο
κελ ακειήζεη, αο κε δεηιηάζεη, αο κελ πηνεζεί κπξνζηά ζηα ζθάκκαηα ηνπ
πλεπκαηηθνύ αγώλα. Γηαηί έρνπκε βνεζό ην Θεό, πνπ καο δπλακώλεη ζηνλ δύζθνιν
δξόκν ηεο αξεηήο.

Πνεςμαηικόρ Αγώναρ

΢θνπόο ηεο δσήο καο είλαη λα γίλνπκε ηέιεηνη θαη άγηνη. Να αλαδεηρζνύκε παηδηά ηνπ
Θενύ θαη θιεξνλόκνη ηεο βαζηιείαο ησλ νπξαλώλ. Αο πξνζέμνπκε κήπσο, γηα ράξε
ηεο παξνύζαο δσήο, ζηεξεζνύκε ηε κέιινπζα, κήπσο, από ηηο βηνηηθέο θξνληίδεο θαη
κέξηκλεο, ακειήζνπκε ην ζθνπό ηεο δσήο καο.
Ζ λεζηεία, ε αγξππλία θαη ε πξνζεπρή από κόλεο ηνπο δελ θέξλνπλ ηνπο επηζπκεηνύο
θαξπνύο, γηαηί απηέο δελ είλαη ν ζθνπόο ηεο δσήο καο, απνηεινύλ ηα κέζα γηα λα
πεηύρνπκε ην ζθνπό.
΢ηνιίζηε ηηο ιακπάδεο ζαο κε αξεηέο. Αγσληζηείηε λ’ απνβάιεηε ηα πάζε ηεο ςπρήο.
Καζαξίζηε ηελ θαξδηά ζαο από θάζε ξύπν θαη δηαηεξήζηε ηελ αγλή, γηα λα έξζεη θαη
λα θαηνηθήζεη κέζα ζαο ν Κύξηνο, γηα λα ζάο πιεκκπξίζεη ην Αγην Πλεύκα κε ηηο
ζείεο δσξεέο.
Παηδηά κνπ αγαπεηά, όιε ζαο ε αζρνιία θαη ε θξνληίδα ζ’ απηά λα είλαη. Απηά λ’
απνηεινύλ ζθνπό θαη πόζν ζαο αζηακάηεην. Γη’ απηά λα πξνζεύρεζηε ζην Θεό.
Να δεηάηε θαζεκεξηλά ηνλ Κύξην, αιιά κέζα ζηελ θαξδηά ζαο θαη όρη έμσ από
απηήλ. Καη όηαλ Σνλ βξείηε, ζηαζείηε κε θόβν θαη ηξόκν, όπσο ηα Υεξνπβείκ θαη ηα
΢εξαθείκ, γηαηί ε θαξδηά ζαο έγηλε ζξόλνο ηνπ Θενύ. Αιιά γηα λα βξείηε ηνλ Κύξην,
ηαπεηλσζείηε κέρξη ην ρώκα, γηαηί ν Κύξηνο βδειύζζεηαη ηνπο ππεξήθαλνπο, ελώ
αγαπάεη θαη επηζθέπηεηαη ηνπο ηαπεηλνύο ζηελ θαξδηά.
Αλ αγσλίδεζαη ηνλ αγώλα ηνλ θαιό, ν Θεόο ζα ζε εληζρύζεη. ΢ηνλ αγώλα εληνπίδνπκε
ηηο αδπλακίεο, ηηο ειιείςεηο θαη ηα ειαηηώκαηά καο. Δίλαη ν θαζξέθηεο ηεο
πλεπκαηηθήο καο θαηαζηάζεσο. Όπνηνο δελ αγσλίζηεθε, δελ γλώξηζε ηνλ εαπηό ηνπ.
Πξνζέρεηε θαη ηα κηθξά αθόκα παξαπηώκαηα. Αλ ζαο ζπκβεί από απξνζεμία θάπνηα
ακαξηία, κελ απειπηζηείηε, αιιά ζεθσζείηε γξήγνξα θαη πξνζπέζηε ζην Θεό, πνπ
έρεη ηε δύλακε λα ζάο αλνξζώζεη.
Μέζα καο έρνπκε αδπλακίεο θαη πάζε θαη ειαηηώκαηα βαζηά ξηδσκέλα, πνιιά είλαη
θαη θιεξνλνκηθά. Όια απηά δελ θόβνληαη κε κηα ζπαζκσδηθή θίλεζε νύηε κε ηελ
αδεκνλία θαη ηε βαξεηά ζιίςε, αιιά κε ππνκνλή θαη επηκνλή, κε θαξηεξία, κε
θξνληίδα θαη πξνζνρή.
Ζ ππεξβνιηθή ιύπε θξύβεη κέζα ηεο ππεξεθάλεηα. Γη’ απηό είλαη βιαβεξή θαη
επηθίλδπλε, θαη πνιιέο θνξέο παξνμύλεηαη από ην δηάβνιν, γηα λ’ αλαθόςεη ηελ
πνξεία ηνπ αγσληζηή.
Ο δξόκνο πνπ νδεγεί ζηελ ηειεηόηεηα είλαη καθξύο. Δύρεζηε ζην Θεό λα ζάο
δπλακώλεη. Να αληηκεησπίδεηε κε ππνκνλή ηηο πηώζεηο ζαο θαη, αθνύ γξήγνξα
ζεθσζείηε, λα ηξέρεηε θαη λα κε ζηέθεζηε, ζαλ ηα παηδηά, ζηνλ ηόπν πνπ πέζαηε,
θιαίγνληαο θαη ζξελώληαο απαξεγόξεηα.
Αγξππλείηε θαη πξνζεύρεζηε, γηα λα κελ κπείηε ζε πεηξαζκό. Μελ απειπίδεζηε, αλ
πέθηεηε ζπλέρεηα ζε παιηέο ακαξηίεο. Πνιιέο απ’ απηέο είλαη θαη από ηε θύζε ηνπο
ηζρπξέο θαη από ηε ζπλήζεηα. Με ηελ πάξνδν ηνπ ρξόλνπ, όκσο, θαη κε ηελ επηκέιεηα
ληθηνύληαη. Σίπνηα λα κε ζαο απειπίδεη.

Πειπαζμοί

Οη πεηξαζκνί παξαρσξνύληαη γηα λα θαλεξσζνύλ ηα θξπκκέλα πάζε, λα

θαηαπνιεκεζνύλ θη έηζη λα ζεξαπεπζεί ε ςπρή. Δίλαη θαη απηνί δείγκα ηνπ ζείνπ
ειένπο. Γη’ απηό άθεζε κε εκπηζηνζύλε ηνλ εαπηό ζνπ ζηα ρέξηα ηνπ Θενύ θαη
δήηεζε ηε βνήζεηά Σνπ, ώζηε λα ζε δπλακώζεη ζηνλ αγώλα ζνπ. Ζ ειπίδα ζην Θεό
δελ νδεγεί πνηέ ζηελ απειπηζία. Οη πεηξαζκνί θέξλνπλ ηαπεηλνθξνζύλε. Ο Θεόο
μέξεη ηελ αληνρή ηνπ θαζελόο καο θαη παξαρσξεί ηνπο πεηξαζκνύο θαηά ην κέηξν ησλ
δπλάκεώλ καο. Να θξνληίδνπκε όκσο θη εκείο λα είκαζηε άγξππλνη θαη πξνζεθηηθνί,
γηα λα κε βάινπκε κόλνη καο ηνλ εαπηό καο ζε πεηξαζκό.
Δκπηζηεπηείηε ζην Θεό ηνλ Αγαζό, ηνλ Ηζρπξό, ηνλ Εώληα, θαη Απηόο ζα ζάο
νδεγήζεη ζηελ αλάπαπζε. Μεηά ηηο δνθηκαζίεο αθνινπζεί ε πλεπκαηηθή ραξά. Ο
Κύξηνο παξαθνινπζεί όζνπο ππνκέλνπλ ηηο δνθηκαζίεο θαη ηηο ζιίςεηο γηα ηε δηθή
Σνπ αγάπε. Με ιηπνςπρείηε ινηπόλ θαη κε δεηιηάδεηε.
Γελ ζέισ λα ζιίβεζηε θαη λα ζπγρύδεζηε γηα όζα ζπκβαίλνπλ αληίζεηα ζηε ζέιεζή
ζαο, όζν δίθαηε θη αλ είλαη απηή. Μηα ηέηνηα ζιίςε καξηπξεί ηελ ύπαξμε εγσηζκνύ.
Πξνζέρεηε ηνλ εγσηζκό, πνπ θξύβεηαη θάησ από ηε κνξθή ηνπ δηθαηώκαηνο.
Πξνζέρεηε θαη ηελ άθαηξε ιύπε, δεκηνπξγείηαη ύζηεξ’ από έλαλ δίθαην έιεγρν. Ζ
ππεξβνιηθή ζιίςε γηα όια απηά είλαη ηνπ πεηξαζκνύ. Μία είλαη ε αιεζηλή ζιίςε.
Απηή πνπ δεκηνπξγείηαη, όηαλ γλσξίζνπκε θαιά ηελ άζιηα θαηάζηαζε ηεο ςπρήο
καο. Όιεο νη άιιεο ζιίςεηο δελ έρνπλ θακηά ζρέζε κε ηε ράξε ηνπ Θενύ.
Φξνληίδεηε λα πεξηθξνπξείηε ζηελ θαξδηά ζαο ηε ραξά ηνπ Αγίνπ Πλεύκαηνο θαη λα
κελ επηηξέπεηε ζηνλ πνλεξό λα ρύλεη ην θαξκάθη ηνπ. πξνζέρεηε! Πξνζέρεηε, κήπσο
ν παξάδεηζνο, πνπ ππάξρεη κέζα ζαο, κεηαηξαπεί ζε θόιαζε.

Πποζεςσή

Σν θύξην έξγν ηνπ αλζξώπνπ είλαη ε πξνζεπρή. Ο άλζξσπνο πιάζηεθε γηα λα πκλεί
ην Θεό. Απηό είλαη ην έξγν πνπ ηνπ αξκόδεη. Απηό κόλν εμεγεί ηελ πλεπκαηηθή ηνπ
ππόζηαζε. Απηό κόλν δηθαηώλεη ηελ εμέρνπζα ζέζε ηνπ κέζα ζηε δεκηνπξγία. Ο
άλζξσπνο πιάζηεθε γηα λα ιαηξεύεη ην Θεό θαη λα κεηέρεη ζηε ζεία Σνπ αγαζόηεηα
θαη καθαξηόηεηα.
Ωο εηθόλα ηνπ Θενύ πνπ είλαη, ιαρηαξάεη γηα ην Θεό θαη ηξέρεη κε πόζν λα αλπςσζεί
πξνο Απηόλ. Με ηελ πξνζεπρή θαη ηελ πκλσδία επθξαίλεηαη. Σν πλεύκα ηνπ
αγάιιεηαη θαη ε θαξδηά ηνπ ζθηξηάεη. Όζν πεξηζζόηεξν πξνζεύρεηαη, ηόζν ε ςπρή
ηνπ απνγπκλώλεηαη από ηηο θνζκηθέο επηζπκίεο θαη γεκίδεη από ηα νπξάληα αγαζά.
Καη όζν απνρσξίδεηαη ηα γήηλα θαη ηηο εδνλέο ηνπ βίνπ, ηόζν πεξηζζόηεξν
απνιακβάλεη ηελ νπξάληα επθξνζύλε. Ζ δνθηκή θαη ε πείξα κάο επηβεβαηώλνπλ ηελ
αιήζεηα απηή.
Ο Θεόο επαξεζηείηαη ζηηο πξνζεπρέο εθείλεο πνπ πξνζθέξνληαη κε ηνλ πξέπνληα
ηξόπν, δειαδή κε ζπλαίζζεζε ηεο αηέιεηαο θαη ηεο αλαμηόηεηόο καο. Γηα λα ππάξμεη
όκσο ηέηνηα ζπλαίζζεζε, απαηηείηαη ηέιεηα απηαπάξλεζε ηνπ θαθνύ καο εαπηνύ θαη
ππνηαγή ζηηο εληνιέο ηνπ Θενύ, απαηηείηαη ηαπείλσζε θαη αδηάιεηπηε πλεπκαηηθή
εξγαζία.
Αλαζέζηε όιεο ηηο θξνληίδεο ζαο ζην Θεό. Δθείλνο πξνλνεί γηα ζάο. Με γίλεζηε
νιηγόςπρνη θαη κελ ηαξάδεζηε. Απηόο πνπ εμεηάδεη ηα απόθξπθα βάζε ηεο ςπρήο ησλ
αλζξώπσλ, γλσξίδεη θαη ηηο δηθέο ζαο επηζπκίεο θαη έρεη ηε δύλακε λα ηηο εθπιεξώζεη
όπσο Απηόο γλσξίδεη. Δζείο λα δεηάηε από ην Θεό θαη λα κε ράλεηε ην ζάξξνο ζαο.
Με λνκίδεηε όηη, επεηδή ν πόζνο ζαο είλαη άγηνο, έρεηε δηθαίσκα λα παξαπνληέζηε,
όηαλ νη πξνζεπρέο ζαο δελ εηζαθνύνληαη. Ο Θεόο εθπιεξώλεη ηνπο πόζνπο ζαο κε
ηξόπν πνπ εζείο δελ γλσξίδεηε. Να εηξελεύεηε ινηπόλ θαη λα επηθαιείζηε ην Θεό.
Οη πξνζεπρέο θαη νη δεήζεηο από κόλεο ηνπο δελ κάο νδεγνύλ ζηελ ηειεηόηεηα. ΢ηελ
ηειείσζε νδεγεί ν Κύξηνο, πνπ έξρεηαη θαη θαηνηθεί κέζα καο, όηαλ εκείο εθηεινύκε
ηηο εληνιέο Σνπ. Καη κηα από ηηο πξώηεο εληνιέο είλαη λα γίλεηαη ζηε δσή καο ην
ζέιεκα όρη ην δηθό καο, αιιά ηνπ Θενύ. Καη λα γίλεηαη κε ηελ αθξίβεηα πνπ γίλεηαη
ζηνλ νπξαλό από ηνπο αγγέινπο. Γηα λα κπνξνύκε θη εκείο λα ιέκε: «Κύξηε, όρη όπσο
εγώ ζέισ, αιι’ όπσο Δζύ, «γελλεζήησ ην ζέιεκά ΢νπ, σο ελ νπξαλσ θαη επί ηεο
γεο»». Υσξίο ινηπόλ ην Υξηζηό κέζα καο, νη πξνζεπρέο θαη νη δεήζεηο νδεγνύλ ζηελ
πιάλε.

Ειπήνη

Ζ εηξήλε είλαη ζείν δώξν, πνπ ρνξεγείηαη πινπζηνπάξνρα ζ’ όζνπο ζπκθηιηώλνληαη

κε ην Θεό θαη εθηεινύλ ηα ζεία Σνπ πξνζηάγκαηα.
Ζ εηξήλε είλαη θσο θαη θεύγεη από ηελ ακαξηία, πνπ είλαη ζθνηάδη. Έλαο ακαξησιόο
πνηέ δελ εηξελεύεη.
Να αγσλίδεζηε ελαληίνλ ηεο ακαξηίαο θαη λα κε ζάο ηαξάδεη ε εμέγεξζε ησλ παζώλ
κέζα ζαο. Γηαηί, αλ ζηελ πάιε καδί ηνπο ληθήζεηε, ην μεζήθσκα ησλ παζώλ έγηλε γηα
ζάο αθνξκή λέαο ραξάο θαη εηξήλεο.
«Να επηδηώθεηε ηελ εηξήλε κε όινπο, επηδηώθεηε θαη ηελ αγηόηεηα, ρσξίο ηελ νπνία
θαλείο δελ ζ’ αληηθξύζεη ηνλ Κύξην» (Δβξ.12, 14).
Ζ εηξήλε θαη ν αγηαζκόο είλαη δύν αλαγθαίεο πξνϋπνζέζεηο γηα όπνηνλ δεηάεη κε
πόζν λα δεη ην πξόζσπν ηνπ Θενύ. Ζ εηξήλε είλαη ην ζεκέιην ζην νπνίν ζηεξίδεηαη ν
αγηαζκόο.
Ο αγηαζκόο δελ παξακέλεη ζε ηαξαγκέλε θαη νξγηζκέλε θαξδηά. Ζ νξγή, όηαλ
ρξνλίδεη ζηελ ςπρή, δεκηνπξγεί ηελ έρζξα θαη ην κίζνο ελαληίνλ ηνπ πιεζίνλ. Γη’
απηό επηβάιιεηαη ε γξήγνξε ζπκθηιίσζε κε ηνλ αδειθό καο, ώζηε λα κε ζηεξεζνύκε
ηε ράξε ηνπ Θενύ πνπ αγηάδεη ηελ θαξδηά καο.
Δθείλνο πνπ εηξελεύεη κε ηνλ εαπηό ηνπ, εηξελεύεη θαη κε ηνλ πιεζίνλ ηνπ, εηξελεύεη
θαη κε ην Θεό. Έλαο ηέηνηνο άλζξσπνο είλαη αγηαζκέλνο, γηαηί ν ίδηνο ν Θεόο θαηνηθεί
κέζα ηνπ.

Αγάπη

Δπηδηώθεηε ηελ αγάπε. Εεηάηε θαζεκεξηλά από ην Θεό ηελ αγάπε. Μαδί κε ηελ
αγάπε έξρεηαη θαη όιν ην πιήζνο ησλ αγαζώλ θαη ησλ αξεηώλ. Αγαπάηε, γηα λ’
αγαπηέζηε θη εζείο από ηνπο άιινπο. Γώζηε ζην Θεό όιε ζαο ηελ θαξδηά, ώζηε λα
κέλεηε ζηελ αγάπε. «Όπνηνο δεη κέζα ζηελ αγάπε, δεη κέζα ζην Θεό, θη ν Θεόο κέζα
ζ’ απηόλ» (Α’ Ησ. 4, 16).
Οθείιεηε λα έρεηε πνιιή πξνζνρή ζηηο κεηαμύ ζαο ζρέζεηο θαη λα ζέβεζηε ν έλαο ηνλ
άιινλ σο πξόζσπα ηεξά, σο εηθόλεο ηνπ Θενύ. Να κελ απνβιέπεηε πνηέ ζην ζώκα ή
ζηελ νκνξθηά ηνπ, αιιά ζηελ ςπρή. Πξνζέρεηε ην αίζζεκα ηεο αγάπεο, γηαηί, όηαλ ε
θαξδηά δελ ζεξκαίλεηαη από ηελ θαζαξή πξνζεπρή, ε αγάπε θηλδπλεύεη λα γίλεη
ζαξθηθή θαη αθύζηθε, θηλδπλεύεη λα ζθνηίζεη ην λνπ θαη λα θαηαθάςεη ηελ θαξδηά.
Πξέπεη λα εμεηάδνπκε θαζεκεξηλά, κήπσο ε αγάπε καο δελ απνξξέεη από ην
ζύλδεζκν ηεο θνηλήο καο αγάπεο πξνο ην Υξηζηό, κήπσο δελ πεγάδεη από ην
πιήξσκα ηεο αγάπεο καο πξνο ηνλ Κύξην. Απηόο πνπ αγξππλεί λα δηαηεξήζεη αγλή
ηελ αγάπε, ζα θπιαρζεί από ηηο παγίδεο ηνπ πνλεξνύ, πνπ πξνζπαζεί ζηγά- ζηγά λα
κεηαηξέςεη ηελ ρξηζηηαληθή αγάπε ζε αγάπε θνηλή θαη ζπλαηζζεκαηηθή.
Διάκπιζη

΢αο ζπληζηώ λα έρεηε ζε όια δηάθξηζε θαη θξόλεζε. Ν’ απνθεύγεηε ηα άθξα. Οη

απζηεξόηεηεο ζπκβαδίδνπλ κε ηα κέηξα ηεο αξεηήο. Απηόο πνπ δελ έρεη κεγάιεο
αξεηέο θαη ζπλαγσλίδεηαη κε ηνπο ηέιεηνπο, ζέινληαο λα δεη κε απζηεξόηεηα, όπσο νη
άγηνη αζθεηέο, απηόο θηλδπλεύεη λα ππεξεθαλεπζεί θαη λα πέζεη. Γη’ απηό λα
πνξεύεζζε κε δηάθξηζε θαη λα κελ εμαληιείηε ην ζώκα κε ππέξκεηξνπο θόπνπο. Να
ζπκάζηε πσο ε άζθεζε ηνπ ζώκαηνο απιώο βνεζάεη ηελ ςπρή λα θηάζεη ζηελ
ηειεηόηεηα, ε ηειεηόηεηα θαηνξζώλεηαη θπξίσο κε ηνλ αγώλα ηεο ςπρήο.
Μελ ηεληώλεηε πεξηζζόηεξν από ην κέηξν ηε ρνξδή. Να μέξεηε όηη ν Θεόο δελ
εθβηάδεηαη ζηηο δσξεέο Σνπ. δίλεη, όηαλ απηόο ζέιεη. Ό,ηη παίξλνπκε, ην παίξλνπκε
δσξεάλ από ην ζείν έιενο.
Με δεηάηε λα θηάζεηε ςειά κε κεγάιεο αζθήζεηο ρσξίο λα έρεηε αξεηέο, γηαηί
θηλδπλεύεηε λα πέζεηε ζε πιάλε γηα ηελ έπαξζε θαη ηελ ηόικε ζαο. Όπνηνο επηδεηεί
ζεία ραξίζκαηα θαη πςειέο ζεσξίεο, ελώ είλαη αθόκα θνξησκέλνο κε πάζε, απηόο,
ζαλ αλόεηνο θαη ππεξήθαλνο, πιαληέηαη. Πξώηα απ’ όια νθείιεη λ’ αγσληζηεί γηα ηελ
θάζαξζή ηνπ. Ζ ζεία ράξε ζηέιλεη ηα ραξίζκαηα ζαλ ακνηβή ζ’ όζνπο έρνπλ
θαζαξηζηεί από ηα πάζε. Σνπο επηζθέπηεηαη ρσξίο ζόξπβν θαη ζε ώξα πνπ δελ
γλσξίδνπλ.

Υπεπηθάνεια

Ζ ππεξεθάλεηα ηνπ λνπ είλαη ε ζαηαληθή ππεξεθάλεηα, ε νπνία αξλείηαη ην Θεό θαη
βιαζθεκεί ην Αγην Πλεύκα, γη’ απηό θαη πνιύ δύζθνια ζεξαπεύεηαη. Δίλαη έλα βαζύ
ζθνηάδη, ην νπνίν εκπνδίδεη ηα κάηηα ηεο ςπρήο λα δνπλ ην θσο πνπ ππάξρεη κέζα ηεο
θαη πνπ νδεγεί ζην Θεό, ζηελ ηαπείλσζε, ζηελ επηζπκία ηνπ αγαζνύ.
Αληίζεηα, ε ππεξεθάλεηα ηεο θαξδηάο δελ είλαη γέλλεκα ηεο ζαηαληθήο ππεξεθάλεηαο,
αιιά δεκηνπξγείηαη από δηάθνξεο θαηαζηάζεηο θαη γεγνλόηα: πινύην, δόμα, ηηκέο,
πλεπκαηηθά ή ζσκαηηθά ραξίζκαηα (επθπΐα, νκνξθηά, δύλακε, δεμηνηερλία θιπ). Όια
απηά ζεθώλνπλ ςειά ηα κπαιά ησλ αλόεησλ αλζξώπσλ, πνπ γίλνληαη έηζη
καηαηόθξνλεο, ρσξίο όκσο λα είλαη θαη άζενη... Απηνί πνιιέο θνξέο ειενύληαη από ην
Θεό, παηδαγσγνύληαη θαη ζσθξνλίδνληαη. Ζ θαξδηά ηνπο ζπληξίβεηαη, παύεη λα
επηδεηεί δόμεο θαη καηαηόηεηεο, θη έηζη ζεξαπεύνληαη.
Ζ πλεπκαηηθή ζαο εξγαζία λα είλαη ε εμέηαζε ηεο θαξδηάο ζαο. Μήπσο θσιηάδεη ζ’
απηήλ ζαλ θαξκαθεξό θίδη ε ππεξεθάλεηα, ην πάζνο πνπ γελλάεη πνιιά θαθά, πνπ
απνλεθξώλεη θάζε αξεηή, πνπ δειεηεξηάδεη ηα πάληα; ΢’ απηή ηελ εσζθνξηθή θαθία
πξέπεη λα ζηξαθεί όιε ζαο ε θξνληίδα. Μέξα θαη λύρηα λα ζάο γίλεη έξγν αδηάιεηπην
ε έξεπλά ηεο.
Θα είλαη αιήζεηα, λνκίδσ, αλ πσ όηη όιε ε πλεπκαηηθή καο θξνληίδα ζπλίζηαηαη ζηελ
αλαδήηεζε θαη εμόλησζε ηεο ππεξεθάλεηαο θαη ησλ παηδηώλ ηεο. Αλ απαιιαγνύκε
απ’ απηήλ θαη ζξνληάζνπκε ζηελ θαξδηά καο ηελ ηαπεηλνθξνζύλε, ηόηε έρνπκε ην
παλ. Γηαηί όπνπ βξίζθεηαη ε αιεζηλή θαηά Υξηζηόλ ηαπείλσζε, εθεί βξίζθνληαη
καδεκέλεο θαη όιεο νη άιιεο αξεηέο, πνπ κάο πςώλνπλ σο ην Θεό.
Φπιζηιανική εςγένεια

Οη ρξηζηηαλνί έρνπλ ρξένο, ζύκθσλα κε ηελ εληνιή ηνπ Κπξίνπ, λα γίλνπλ άγηνη θαη
ηέιεηνη. Ζ ηειεηόηεηα θαη ε αγηόηεηα ραξάζζνληαη πξώηα βαζηά ζηελ ςπρή ηνπ
ρξηζηηαλνύ, θαη από εθεί ηππώλνληαη θαη ζηηο ζθέςεηο ηνπ, ζηηο επηζπκίεο ηνπ, ζηα
ιόγηα ηνπ, ζηηο πξάμεηο ηνπ. Έηζη, ε ράξε ηνπ Θενύ, πνπ ππάξρεη ζηελ ςπρή,
μερύλεηαη θαη ζ’ όιν ηνλ εμσηεξηθό ραξαθηήξα.
Ο ρξηζηηαλόο νθείιεη λα είλαη επγεληθόο κε όινπο. Σα ιόγηα θαη ηα έξγα ηνπ λα
απνπλένπλ ηε ράξε ηνπ Αγίνπ Πλεύκαηνο πνπ θαηνηθεί ζηελ ςπρή ηνπ, ώζηε λα
καξηπξείηαη ε ρξηζηηαληθή ηνπ πνιηηεία θαη λα δνμάδεηαη ην όλνκα ηνπ Θενύ.
Όπνηνο είλαη κεηξεκέλνο ζηα ιόγηα, είλαη κεηξεκέλνο θαη ζηα έξγα. Όπνηνο εμεηάδεη
ηα ιόγηα πνπ πξόθεηηαη λα πεη, εμεηάδεη θαη ηηο πξάμεηο πνπ πξόθεηηαη λα εθηειέζεη,
θαη πνηέ ηνπ δελ ζα ππεξβεί ηα όξηα ηεο θαιήο θαη ελάξεηεο ζπκπεξηθνξάο.
Σα ραξηησκέλα ιόγηα ηνπ ρξηζηηαλνύ ραξαθηεξίδνληαη από ιεπηόηεηα θαη επγέλεηα.
Απηά είλαη πνπ γελλνύλ ηελ αγάπε, θέξλνπλ ηελ εηξήλε θαη ηε ραξά. Αληίζεηα, ε
αξγνινγία γελλάεη κίζε, έρζξεο, ζιίςεηο, θηινληθίεο, ηαξαρέο θαη πνιέκνπο.
Αο είκαζηε ινηπόλ πάληνηε επγεληθνί. Πνηέ από ηα ρείιε καο λα κε βγεη ιόγνο θαθόο,
ιόγνο πνπ δελ είλαη αιαηηζκέλνο κε ηε ράξε ηνπ Θενύ, αιιά πάληνηε ιόγνη
ραξηησκέλνη, ιόγνη αγαζνί, ιόγνη πνπ καξηπξνύλ ηελ θαηά Υξηζηόλ επγέλεηα θαη ηελ
ςπρηθή καο θαιιηέξγεηα.

Δοξολογία

Ο ρξηζηηαλόο νθείιεη λα δνμάδεη ην Θεό θαη κε ην ζώκα ηνπ θαη κε ην πλεύκα ηνπ.
Άιισζηε, θαη ηα δπν αλήθνπλ ζην Θεό θαη, επνκέλσο, δελ έρεη εμνπζία λα ηα
αηηκάδεη ή λα ηα δηαθζείξεη, αιιά σο άγηα θαη ηεξά πξέπεη λα ηα ρξεζηκνπνηεί κε πνι-
ιή επραξηζηία.
Όπνηνο ζπκάηαη όηη ην ζώκα ηνπ θαη ην πλεύκα ηνπ αλήθνπλ ζην Θεό, έρεη κηα
επιάβεηα θη έλα κπζηηθό θόβν γη απηά, θαη ηνύην ζπληειεί ζην λα ηα δηαηεξεί αγλά
θαη θαζαξά από θάζε ξύπν, ζε αδηάιεηπηε επηθνηλσλία κ' Δθείλνλ, από ηνλ νπνίν
αγηάδνληαη θαη εληζρύνληαη.
Ο άλζξσπνο δνμάδεη ην Θεό κε ην ζώκα ηνπ θαη κε ην πλεύκα ηνπ, πξώηα, όηαλ
ζπκάηαη όηη αγηάζηεθε από ην Θεό θαη ελώζεθε καδί ηνπ, θαη πζηέξα, όηαλ ελώλεη ηε
ζέιεζή ηνπ κε ηε ζέιεζε ηνπ Θενύ, ώζηε λα εθηειεί πάληνηε ην αγαζό θαη επάξεζην
θαη ηέιεην ζέιεκά Σνπ. Έλαο ηέηνηνο άλζξσπνο δελ δεη γηα ηνλ εαπηό ηνπ, αιιά γηα ην
Θεό. Δξγάδεηαη γηα ηε βαζηιεία ηνπ Θενύ ζηε γε. Γνμάδεη ζε όια ην Θεό, κε ιόγηα
θαη κε έξγα. Οη πξάμεηο ηνπ, πνπ γίλνληαη γηα ην θαιό ησλ ζπλαλζξώπσλ ηνπ, δίλνπλ
αθνξκή δνμνινγίαο ηνπ ζείνπ νλόκαηνο. Ζ δσή ηνπ, θαηαπγαδόκελε από ην ζείν θσο,
ιάκπεη ζαλ θσο δπλαηό. Έηζη ε πνιηηεία ηνπ γίλεηαη νδεγόο πξνο ην Θεό γηα όζνπο
αθόκα δελ Σνλ γλώξηζαλ.

(Από ηε ζεηξά ησλ θπιιαδίσλ «Ζ ΦΩΝΖ ΣΩΝ ΠΑΣΔΡΩΝ» ηεο Ηεξάο Μνλήο
Παξαθιήηνπ Ωξσπνύ Αηηηθήο.)