Hipnoz Eğitimi 1.modül

Psikoaktel Eitim ve Psikolojik Hizmetler
www.psikoaktuel.com
HPNOZ ETM
1.MODL
www.psikoaktuel.com
HPNOZUN SZLK VE MTOLOJK ANLAMLARI

Hypnos'e kelimesini ilk defa ingiliz doktor Braid kullanmtr. Kendisine bu konuda yunan
mitolojisi kaynaklk etmitir.Yunan mitolojisinde Hypnos kelimesi u ekilde gemektedir. "
Yunan mitolojisinin uyku tanrs 'HYPNOSE' Gece'nin Olu ve lm 'n (Thanatas)
kardeidir. (Resim) Kardei ile birlikte Hades'in ller diyarnda yaar.Kanatl bir gen
eklinde tasvir edilen hypnos, yorgun insanlarn anlarna sihirli denei ile demek,
karanlk kanatlar ile yelpazelemek ya da bir boynuzdan, kiilerin zerine uyku verici bir
madde dkmek suretiyle onlara uyku verir. Thanatos'da kanatl bir ruh halinde tasvir
edildiinden aynen hypnos'a benzer. Hypnos'un oullarndan biri ise, ryalar tanrs
"Morheus" dur. Resim:Ryalar tanrs Morfeus'un babas Hypnos'un roma devrinden
kalma bronz heykeli.
Hypnos'un tanrlar zerinde dahi etkisi vardr. Homer'e gre Hypnos , Herav'n ricas
zerine bir gece ku ekline brnerek, Zeus'u ida da zerinde uyutmutur.
Dr. Kriton Dinmen tarafndan yazlan "Psykhiatria ve Mythos" isimli eserinde ise Hypnos
u ekilde tanmlanmaktdr: "Uyku ilahdr Hypnos. lm ilah olan Thanatos ile beraber
gece-Nyx' ten babasz olarak domutur.
nsanlarn ve genellikle tm yaratklarn fizyolojik ilevlerinin ayarlanmasnda esas rol
oynayan "Cyrcadian Cyclus-24 saat tanzimi " hadisesinde, uyku hypnos olaynn temelini
oluturur. Fahrettin Kerim Hocann "Uyku sinir sisteminin miar ve mimardr." sz galiba
bu konuda dny tp literatrnde sylenmi en manal ifadedir.
Ana tanralardan Hera,anakkale yresindeki da Danda Zeus ile sevimek ister.Galiba
Zeus Hera'ya pek yz vermemi olacak ki, Hera, Hypnos'dan hatta ona cilveli Kharit'lerden
birini peke ekeceine de sz verir- gelip Zeus'u uyutmasn rica eder. Zeus'da, yar
uykuda iken o sersemlik hali iinde "He" der.(Dinmen)
Hypnos'un szlklerdeki anlamlarda u ekilde gemektedir.

Hyp-no-sis / isim (oulu-ses) Bir ahs tarafndan dier bir ahsn hareketlerini kontrol
edebilir ekilde derin uykuya benzer bir duruma sokulmas halidir.(Hornby)
Hypnos: Yunan mitolojisinde uyku tanrs. Erebas ile Nyx'in (gece) olu, Thanatos ile
birlikte, Memnon'u, Sarpedon'u veya destan kahramanlarn mezara yerletirirken grr;
Bazen ciddi ve tatl, akak ve omuzlarnda kanatlar olan bir delikanldr. (Helenistik bir
heykel, Hypnosu uyutucu bir svy bir boynuzdan boaltrken gsterir.) (Madrid Mzesi)
Hipnoz: . Fr. Hypnose Yun.
www.psikoaktuel.com
1. Psik: Szle, bakla telkin yaplarak meydana getirilen bir eit uyku hali . Bu halde
uyuyan kimse (denek) uyutann etki ve telkinlerine ak, fakat d dnyann baka
etkilerine kar kapaldr. (Osmanlcas Nevm-i Snai; ngilizcesi Hypnosis)
2. Tp: Mekanik, fiziksel veya ruhsal yollarla yahut kimyasal maddelerle salanan suni
uyku. (Kimyasal maddelerle yaplan hypnosa genellikle narkoz ad verilir.)
Eanlaml : pnoz.(Tulac)
Hipnoz yanl inan, mistisizm ve ihmal tarafndan sklkla glgelenen ve tahrip edilen
byleyici bir konudur. Elence ve zevk iin yaplan hipnozun; hipnoterapiyle olan ilgisi,
astroloji ya da astronomiyle olan ilgisinden daha fazla deildir. Hipnoz kelimesi pekok
kiinin aklna modas gemi nyarglar, tabular ve yanl inanlar getirir. Baz hekimler
zellikle az tecrbeli ya da tecrbesiz olanlar bunu hemen ayplarlar.
Hipnoz ok eski bir sanattr, ilk defa hristiyanln ortaya kndan evvelki zamanlarda
byclk, din ve tp bir arada uygulanyorken kullanlmtr. Hipnozun baz teorik ynleri
hl tartmaldr ve izah edilememitir. Ancak hipnoz tpta bu durumda olan tek konu
deildir.
Hipnoterapi, psikoterapiye yn ve hz veren etkili bir multifonksiyonel tekniktir. Geen yirmi
yl ierisinde hipnozun tpta kymetli bir tedavi yntemi olduu gr olduka taratfar
toplamtr.
Hipnoza kar batl inanlarla ve kukuyla baklan a, terapotik (tedavi) kymetinin
anlalmasyla ortadan kalkyor.
Baz akllca seilmi vakalarda, baka hibir tedavi formu hipnoz gibi hzl ve yararl
sonular vermez.
Hem sadece destekleyici ya da ikayetlerin giderilmesi (semptomatik) amala, hem de
hastalk sebebleri olan (etiyolojik faktr olan) bilinalt gdlerinin ve sorunlarnn ortaya
karlmas amacyla kullanlan psikoterapide hipnoz, hekime hzl ve etkili sonular elde
etmede ok kymetli fayda salar.
Uzun bir sreden beri psikoterapistler zihinle vcudun ayr olmadn sylyorlar. Hem
shhatteyken hem de hastayken akl ve vcut tek bir nitedir. Herhangi bir bedensel
(somatik) hastal pr somatik ya da herhangi bir psiik durumu tamamen psiik kabul
etmek hataldr.
Akl ve vcut ylesine iie ilikili nitelerdir ki, emosyonel bir refleks reaksiyon olmakszn
psiik bir deiiklik olmaz, bunun tersi, vcudu etkilemeden hibir psiik deime meydana
gelemez. Bundan dolay organik ve fonksiyonel hastalklar nemli lde birbirinin stne
biner.
www.psikoaktuel.com
HPNOZUN TABATI
Gen ve gzel bayan hipnozitrn gzlerinin derinliklerine bakt, hipnozitrn gzlerinin
parlakl ve tesir edici klar, gzel bayan hipnozitrn bys altna gtrd. Hipnozitr
sessiz
bir
ekilde
konutu
"Uykunuz
geliyor...
Gz
kapaklarnzn
arlatn
hissediyorsunuz... Btn vcudunuzu zayf ve kuvvetsiz hissediyorsunuz... u andan

itibaren benim emrimdesin... Sesim seni kontrol edecek. Emirlerimin hepsine itaat
edeceksin..."
1930'l yllarda hipnoz sahne gsterilerinde kullanlyordu ve ov malzemesi yaplyordu. O
zamanlarda
kt
hipnozitrler
menfaatleri
dorultusunda
gen
gzel
kadnlar
kullanyorlar, kendi isteklerini onlara zorla yaptryorlard.

Kont Dracula da gen gzelleri, kanlarn emebilmek iin hipnoz etmiti.
Bu gibi rneklerin yznden hipnoz olumsuz olarak ele alnp, sihirli bir tlsm, eytani
hipnozcu ve isteksiz kurban imajlarna sebep oldu. Hakikaten hibir ey gerek yolundan
bu kadar saptrlamazd.
Svengali bahanedir. Hipnozcunun gc altnda olmak samadr, yardmsz transta
bulunmak glntr. Son gnlerde hipnoz, dnmenin ve insan akln kullanmann doal
bir yolu olarak dnlyor ki; bu dnme muhakemeden ve hayali bilimsellikten ok
sanatnn dncesi gibidir. Bilim toplumunda hala bilim adam, sanatdan ok itibar
grr. Bu tr dnce tevik edilmelidir. nk byle dnceler hipnozun tehlikeli ve
doal olmad dncesini yneltiyor.
1950'li yllarda T.R. Sarbin'in ve bu gnlerde Dr. T.X Barber'in aratrmalar unlar
gstermitir;
Hipnoz, sa beyin hemisfer aktivitesi ile ilikilidir.
Hipnozun byk blm insanlarn renebilecei bir yetenektir.
Tm hipnotik translar esasnda oto (self) hipnozdur.
Hipnotik durumdan kiisel olarak yararlanmak iin ritalistik (gizemli) indksiyon tekniklerine
gerek yoktur.
Hipnozun nasl bir fenomen olduunu tecrbe etmek iin kendinden gemek ve derin transa
girmek gereksiz bir davrantr
HPNOZUN YAPISI
www.psikoaktuel.com
Yazmak, okumak, ata ve bisiklete binmek, araba srmek, mzik aleti almak gibi bir ok
hnerlerin stesinden gelmi durumdasnz. Herkes bu marifetleri ylesine doal
hissedebilirki; siz bu marifetler hakknda dnmek ihtiyacn bile hissetmeyceksiniz. Yani
bu marifetleri kefetmede yeteneinizi engelleyecek herhangi bir kaza olmadan bunlar
dnmek zorunda kalmayacaksnz. Bylece, bir ok sradan yetenek gz nnde
bulundurulmayacaktr. Artk her zaman dnp pratik yapacaksnz ve hipnozu atal
kulanyor gibi reneceksiniz, tabiki onun olmasn isteyecek ve pratik yapacaksanz.
Birok hnerler zihinle ilgilidir, rnein telefon numarasn hatrlamak , bir dili anlamak,
matematiksel hesaplar yapmak gibi. Hipnozda zihinle ilgili bir hnerdir. Normal bir zeka ve
yeterince gd sahibi olan herkes hipnozu rahata renebilir.
Kiilerin hipnoz yeteneini karlatrmak iin bir ok dereceler gelitirildi. rnein birinin
hipnotik kapasitesi gzlerinin bann arkasna doru evirmesi ile karlatrlabilir. Dier
bir karlatrma ise kiiye kolunu belirli bir seviyeye kaldrlmas telkininde bulunulduu
zaman kiinin kolu helyum balona taklm gibi ykselir. Konu ile ilgili detayl bilgi dier
kitaplarmzda mevcuttur.
Hipnotik fenomenlerin hepsinin olmasa bile, ounun gnlk hayatta arasra grldn
ve onlar herkesin tekrar tekrar yaadn hatrlamakta fayda vardr. Bilinli beklenti
duyusal uyaranlar yaratabilir veya miktarlarn artrabilir. Dvlen ocuk elin vuruunu
gerek temastan nce hisseder, dii sandalyesinde kvranan ahs, dnen matkabn
diine temasndan nce ar duyar. Aksine derin konsantrasyon duyusal uyaranlar
azaltabilir veya yok edebilir. Radyo ve televizyonu farketmeyecek kadar dnceye
dalabilirsiniz.
Kendisini tamamen yara vermi bir atlet, msabaka bitene kadar arl bir yarann farkna
varmayabilir. Arl bir ayak siili olan gen bayan, kendisini byleyen erkek arkadann
kollarnda neeyle dans ederken lezyonun hi farknda deildir, ancak ayn lezyon
alrken dayanlmaz derecede arldr. Bu sebeple, bilinli dnceler duyusal
uyaranlarn iddetini etkileyebilir, fakat hipnotik durumdaki bilinaltna ynelik dnceler
ve telkinler kadar etkili olamaz.
Aksine, hipnoz srasnda telkinle ikayetler meydana getirilebilir, hemen ortadan
kaldrlabilir. Hipnozdaki bir ahs uygun telkinlerle bilinaltnn gl kaynaklaryla balant
kurabilir ve normal bilinli durumda imkansz olan ruhsal ve fiziksel baarlar gsterebilir.
Hasta uzak gemite sakl olaylar yeniden yaayabilir veya kaslarn ve organlarn gc
stnde artc hareketler yapabilir.
Kalp ve solunum hzlar, kan basnc, barsak hareketler, terleme, mide sekresyonu,
mizac deiiklikleri, deri scakl, menstrel siklus vs. gibi baz fizyolojik aktiviteler,
www.psikoaktuel.com
dorudan veya dolayl telkinle deitirilebilir. Reaksiyonun kesin ekli hasta hipnozdayken
mevcut ruh durumu veya yaklam ekline baldr. rnein, korku kendisini fkeden daha
deiik ekilde aa vurur. Bazan, bir analizin yapld esnada, hasta ard arda deiik
ruh durumlar gsterebilir. Bu, hipnotik durumun dinamik yapsn iyice gsteriyor.
Bir ahs hipnotik transtayken bilinalt hassaslar ve etkilenerek harekete geirilebilir.
Hemen gze arpan temel zellik, ahsn telkine kar artm cevabdr. Hipnoterapinin
baars hipnoterapistin mantkl telkinler yapmadaki ustalna ve yeteneine baldr.
Hastann bir otomat olmad daima aklda tutulmal ve emirle yneltilmemelidir.
Hipnotik telkin iki yolla alr, ikayetler meydana getirilebilir veya kaybedilebilir. Hemen
gze arpan temel zellik, ahsn telkine kar artm cevabdr. Hipnoterapinin baars
hipnoterapistin mantkl telkinler yapmadaki ustalna ve yeteneine baldr. Denein bir
otomat olmad daima aklda tutulmal ve emirle ynetilmemelidir.
Hipnotik telkin iki yolla alr, semptomlar meydana getirebilir veya kaybedilebilir. Hipnoz
sonras uygulanmak zere verilen telkinle normal bir denekte kant meydana
getirilebilmesi ilgintir. Hasta hipnotik transta bir telkin yapldnda apak hatrlar ve ok
sama olmasna ramen, hasta genellikle gerekten kendisinde kant olduunu ve
kanmaya mecbur kaldn byk bir hayretle grr.
Yapt fenomenleri hipnozun nasl ve niin meydana getirdiini ok az izah
edebilmekteyiz. Birok teoriler teklif edildi ancak hibiri genel kabul grmedi. Birok
psikolojik faktrler ie karr ve fizyolojik faktrlerin nemli bir rol oynad (Muhtemelen
baz kortikal beyin deiiklikleri olduu) konusunda pekok kant vardr.
Kantlar, hipnozun subkortikal aktiviteyi ve dier korteks sahalarnda bamsz olarak
alabilen baz korteks sahalarn ilgilendirdiini gsteriyor.
HPNOZUN TARH
Hipnoz eski bir sanattr, ilk olarak, kutsal kitaplardan nce, by, din ve tp bir ve ayn
olduu zamanlarda dn ayinlerde kullanld. Msr'da kabile rahiplerinin baarl tedaviler
yapt uyku tapnaklar vard. Eski Yunanistan'da tp tanrlar tapnaklarnda hayaller
gsterilirdi ve ifalar meydana getirilirdi. Hipnotik anestezi; ivili yataklarn zerine rahata
uzanan veya kzarm kmrlerin zerinde yalnayak yryen Hint fakirleri tarafndan
yzyllardan beri uygulanmaktadr. Eskiden transn kutsal olduuna inanlrd. lk Hristiyan
inanna gre, hipnoz bycln bir ekli olarak deerlendirildi. Fakat onsekizinci
yzyln sonuna doru, neticede faydal bir tedavi vastas olarak tarif ve kabul edildi.
www.psikoaktuel.com
1779'da "canl magnetizm" (animal magnetizm) teorisini ileri sren Viyanal Dr. Franz
Mesmer bir bakma modern hipnoterapinin babas kabul edilebilir. Dr. Mesmer, hipnozun
hipnotistten hastaya doru akan bir magnetizm ekli olduuna inand. Bu magnetizma
aknn yneltilmesiyle hastalklarn tedavi edilebileceini iddia etti. Birok faydal sonular
gstermesine ramen, Mesmer'in teorileri Viyanal meslektalar tarafndan kabul
edilmedi. Bu muhalif yaklamlardan bkan Mesmer 1778'de Paris'te almaya balad ve
Fransz soylulular arasnda "Mesmeric" tedavileri hzla popler yapt. Hipnozu etkili bir
tedavi vastas olarak kulland, fakat ayn zamanda Marie Anteinette'in sarayndaki halk
elendiren bir vaudeville oyuncusu oldu. Mesmer'in etkili usul ve mistik evresi onun
tedavilerini zerine dlen bir merak konusu yapt. Tedavilerinin Fransz Akademisi
tarafndan incelenmesi yolundaki istei dikkate alnmad. Daha sonra, Fransz Hkmeti
tarafndan tekil edilen (Benjamin Franklin'in de iinde bulunduu) bir komisyon onun
almalarn incelemek istedii zaman bir sorgulamaya raz olmay reddetti. Yzlerce
baarl tedavisine ramen, komisyon Mesmer'in bir sahtekar olduunu bildirdi. Mesmer'in
yapt inkar edilemez birok tedaviler, teki btn tedavi usllerinin baarsz olduu
ispatlanm vakalard, fakat onun eletirenlere gre, Mesmer'in teorilerinin akla yakn
olmad gzden uzak tutulmamalyd. Bir komite yesi daha fazla aratrma isteyen kk
bir ropor dzenledi fakat dikkate alnmad. Bu olayla Mesmer itibardan dt, Paris'ten
ayrld ve 1815'de anlalmadan ld. Mesmer'in rencileri onun tekniklerini deitirerek
gzden geirerek teorilerini canl tuttular ve bunlara "Mesmerism" ismi verildi.
Mesmer, dier tbbi tedavilere cevap vermeyen baz hastalarn tedavisinde hipnozun
faydasn ve etkisini baaryla gsterdi. Kabul edilebilir bir tbbi ilem olarak hipnozun
tedavide kullanmnn temellerini att.
1841'de, ngiltere'de alan skoyal bir hekim, Dr. James Braid, Mesmer ve onun
takipilerinin mistik iddialarn reddetti. ok pheci biri olarak, Mesmer'in tbbi tedavi
iddialarnn bilimsel anlaya ynelik bir hakaret gibi grerek kabul etmedi. Merakn
yenemeyen Dr. Braid birka mesmerism gsterisine katld ve magnetizma teorisini ciddiye
almamasna ramen, transa benzer durumun birok hastaya faydal olduunu grd.
Tecrbesiyle, gzleri zorlamak ve yormak iin bir deynei, onun stne ve nne tespit
edilmi parlak bir cisme baktrarak trans benzeri bir durumun meydana getirilebildiine
inand. lkin, gzlerin parlak bir cisim zerine tesbit edilmesinin trans meydana getirdiine
inand. Fakat daha sonra onun sadece bir dikkat ekme vastas olduunu, hipnozu
meydana getirici bir zellii olmadn anlad. Braid, bylece (Mesmeric) etkinin
magnetizmle ilgisi olmadn fakat btnyle subjektif olduunu gsterdi. Sekonder bir
bilincin varln kabul etti ve magnetistlerin fantastik teorilerini ayklayarak hipnozun
bilimsel bir temelini formle etti. Yunancada uyku anlamna gelen "Hypnos"dan hypnosis
www.psikoaktuel.com
kelimesini tretti. Braid'in tedavi raporlar sama olarak damgaland ve Britanya Tp Birlii
nnde bu konuda konumak istei geri evrildi.
Mesleki nn ngiltere'de hipnoza deste salamak iin sonusuz bir teebbse harcad
ve bu abalar sebebiyle tp evrelerince bir sahte doktor ve arlatan olarak nitelendirildi.
Hindistan'da, Calcutta'da alan bir ngiliz cerrah Dr. James Esdaile ile 1840'dan 1845'e
kadar hipnoanesteziyle operasyon yapt. Bu, anestetik ajanlarn kefinden nceydi,
baran ve rpnan cerrahi hastalarnn operasyon masasna kayla baland
zamandayd. Esdaile, hipnozu binlerce kk ve byk operasyonda baaryla anestezi
iin kulland. Hastalar tarafndan takdir edilmesine ramen, kskan arkadalar onu bir
arlatan olarak nitelediler. Gzden derek ngiltere'ye dnd ve Britanya Tp Dernei
tarafndan cerrahlk yapmaktan menedildi.
Sahasnda en nl olan nrolojist Jean Charcot, hipnozu bir tedavi teknii olmaktan
ziyade, histeri iin bir tan kriteri olarak deerlendirdi. Hipnotizma ilemi srasnda aktive
olan grnmez bir svnn ilemdeki etkili ajan olduuna inand.
Bir Fransz hekimi, Liebeault, Braid'in almalarn rendi ve hipnozla mkemmel
sonular elde etmeyi de baard. Btn zamann hipnoterapiye vakfetti ve onun
geliiminde birok nemli katklarda bulundu. Braid gibi, o da, hiphotik transn meydana
getirilmesinde primer faktrn magnetism deil telkin olduuna inand.
HPNOZ TEKNKLER
Hipnotizmann tarihesini ilerken grdmz gibi; hipnotizma yapmak iin bir ok usul
kullanlmaktadr. Hatta her hipnotist kendi kiiliine uygun bir usul tesbit ederken; sujenin
durumunu da gz nne alarak bu usulnde zaman zaman deimeler yapabilmektedir. Belli
bal hipnotistlerin kullandklar usulleri ve metodlar yeri geldike izah ctmeye alacaz.
Ama esas vermek istediimiz kendi kullandm metodun ayrntlarn burada sizlere
sunabilmektir. Yllarn aratrmalarnn vermi olduu bilgi ve tecrbe birikimini burada
satrlara dkmeye alacam. bu arada literatr bilgisi ile atan veya desteklenen yerleri
de zellikle belirteceim. imdilik aada ismi belirtilen aratrmalarn usul ve metodlarn ve
bu arada kendi usulmz aktarmaya alacam. Bunlar;
1 - Kendi Usulmz Bakla Tesbit, Szle Telkin
2- Deleuze Usul
3-Tester Usul
4- Noizet Usul
www.psikoaktuel.com
5- Essdail Usul
6- Faria Usul
7- Braid Usul
8- Charcot Usul Vardr.
9- Leabeault Usul
10- Bernhem Usul
1- KENDl USULMZ: BAKILA TESBT, SZLE TELKN METODU:

Metodumuz temelde dier tekniklerden pek farkl deildir. Btn teknikler temelde ayn
fizyolojik kanunlardan hareket ederek belirli sonulara ulamlardr. Temelde ayn olan
metodlar ve teknikler kullandklar yol itibar ile birbirinden ayrlmaktadrlar.
Metodumuzun giri ksmn Hipnotaabilite: (Suggestibilite) testlerini izah ederken ksmen
deinmitik. Burada konuyu daha detayl ve etrafl olarak inceleyeceiz.
ahsma yaplan mracaatlarn ou. hipnotizmay nasl yaptm ve bu iin pf noktasnn
ne olduu etrafnda idi. Durum bu merkezde olunca; elbette ki bende bu konuya fazla
eileceim ve bu suallere tatminkar bir cevap vermeye alacam.
almalarmzda esas elde etmek istediimiz ama sjelerimizin bize olan itimat ve
gvenlerini salamaktr. Bunun iin de bir ok hileli yola bavurmaktaym. Tarafmzdan
bilinen bir ok fizyolojik illzyon ve halusinasyonlardan yararlanarak; sjelerimzin itimadn
salamaktayz. Sjelerimizin itimadn temin ettik-ten sonra onlan yava yava istediimiz
yne kanalize etmekte ve bu arada oluan telkin alma kabiliyetindeki artmadan da
yararlanarak onlar hipnotize etmekteyiz.
Herhangi bir sjemle hipnoz konusunda anlamaya vardktan sonra daha nceki blmlerde
grdmz; Hipnoza Hazrik safhasnda gerekli olan tm artlar yerine getirmeye
alrm.
Hipnoza hazrlk safhasnda belirttiim Genel Faktrler ve zel Faktr-ler'den ne kadar fazla
yararlanabilirsem baanm da o oranda artmaktadr. Ama bunun yannda bu bahsettiimiz
kolaylatma faktrlerin ouna sahip olmadan da ok baarl hipnotizma seanslar
yaptmz burada belirtmek isterim. Yeri geldike bu seanslann zel durumlarn izah
etmeye alacam.
www.psikoaktuel.com
Belirttiimiz evre artlarn da saladktan sonra sjemle hipnoz odasnda kar karya
geliriz. Odada bulunan ahslar ve sjem pr dikkat, hareketlerimi takip etmektedir. Bu andan
itibaren biraz occuttik (gizemci), biraz esrarengiz tavr ve cmlelerle seansma balarm.
imdiye kadar bir ka seansm hari bakla hipnotizma yapm deilim. Dr.Braid'in yapm
olduu metodun bir benzerini uygulamaktaym. Bahsettiim hipnoz odasnn sade ve dz
olan duvarna 20 x 20 cm. ebadnda bir beyaz veya saman kadn bir selobantla
yaptnnm. Bu yaptrma olay rastgele bir olay deildir. Yaptmz her hareketin ya
occuttik bir anlam veya fizyolojik bir temelivardr. Kad yaptrdmz yer sjemin gz
hizasndan 30-40 cm. yukarda bulunur. Yaptm eitli denemelerde en uygun artn bu
olduunu grdm. Sjemm gzyle ayn seviyede tutulmu, kat yaptrma almalarnn
sonucu daha baarsz oldu.
Sra sjemin kada olan uzakln tesbite geliyor. Sujemin kada olan uzakl 1,5-2 metre
kadar olmaldr. Daha uzak ve daha yakn mesafelerde ayn ekilde daha baarsz sonular
verdiini grdm.
Sjemizi uygun bir kanepeye oturturum. Otunna ilemi de ok nemlidir. Sje otururken
adalelerinden hibirinin kaslmamas gerekir. nk sabit bir ekilde uzun sre durmasn
isteyeceimiz sjenin dikkati, bir mddet sonra adalelerinin ars ve kaslmas sonucu
dalabilir. Bu da bizim iimizi bozar. Onun iin sjemi di hekimlerinin kulland tipten bir
ayarlanan koltua oturtmak en iyi yoldur. ayet kullandmz koltuk bu ise bu koltuu 30-40
derecelik bir eim yaptrtlarak, arkaya yatrlmas salanr. Burada dikkat edilecek nemli
noktalar-dan biride sjenin boyun adalelerinin bota kalmasna mani olmaktr. Bu tip
koltuklarda sjemizin ban destekleyecek dzenekler bulunduun-dan pek problem
olmamaktadr. ayet byle bir koltuk mkanna sahip deilsek, 'ahat ve arkas uzun olan bir
kanapeden yararlanabiliriz. Kanapenin arkasnn (srt dayanacak ksmn) uzun olmasnn
amac; sjen'm ban destekleme imkanna sahip olmamzdandr. ayet byle bir
koltuumuz yoksa seansmz basit bir karyola zerinde de yapabiliriz
Tm bunlardan amacmz, sjemizin adalelerinin gevek olabilecei bir ortam salamaktr.
ayet bu artlar salanrsa artk sjemiz tm kaslar eit oranda kaslacandan (izometrik)
hi bir problem kmayacaktr.
Bundan sonra sjemizin gr alanna girebilecek her eyi ortadan kaldrmaya alrz.
Seyirci olarak bulunan kiiler, sjenin gerisinde bulundurulmaldr. Bundan amacmz hertrl
vizel uyarcy ortadan kaldrmak, dolaysyla dikkatin belirli bir noktada toplanmasn
salamaktr.
Sjemizin dikkatinin belirli bir noktada toplanmasn engelleyen iki tip uyaran vardr.
1- D Uyaranlar
10
www.psikoaktuel.com
2- Uyaranlar
Amacmzn tamam ilk etapta bu d ve i uyaranlann etkilerini minimum seviyeye indirerek,
sjeyi istediimiz noktaya ynelterek dikkatini toplayabilmektir. Sjemizin dikkatini belirli bir
noktada toplamasn engelleyecek d uyaranlar olduka oktur ve bunlar 5 duyu yolu ile
alglanmaktadr.
Bunlarn birkan sralayacak olursak:
I-D Uyaranlar
A-Gz ile Alglananlar
1-Ik
2- Cisim
3- ekil
4- ahs
B- Kulak lle Alglananlar
1 - Her trl ses
C- Burun le Alglananlar
1- Her Trl Koku
D- Dil le Alglananlar
1- Her Trl Tad
E- Deri le Alglananlar
1- Scaklk
2- Soukluk
3- Nemlilik
4- Kuruluk
5- Basn
6- Dokunma
7- Hava Akm
II- Uyaranlar
A- Solunum Sistemi le llgili Olanlar
B- Kardiovaskller Sistem ile lgili Olanlar
11
www.psikoaktuel.com
C- Genitoriner Sistem le lgili Olanlar

D- Kas skelet Sistem le lgil Olanlar
E- Gastro ntestinal Sistem le lgili Olanlar
F- Psiik (Ruh ve Sinir) Sistem lle ilgili Olanlar
G- Her eit Ar
Grld gibi uyaranlar ok eitlidir. Bunlardan birini nlesek dierini nlememiz mmkn
deildir.
Hipnoza hazrlk ksmnda belirttiimiz ideal artlan maksimum dzeyde yerine getirdikten
sonra esas amacmz i uyaranlardan psiik uyaranlar nle-mektir. in en zor yan da budur.
Artk sjemizle kar karyayz; sjemiz de, biz de seansa balamaya haz rz. Seansa
balamadan nce sje ile son bir grme yaplarak istenenler ve izleyecei yol kendisine
ayrntl olarak anlatlr.
Sjem'zden yapmasn istediimiz eyler vardr. Ve bunu kendisine madde-ler halinde
sralarz.
SJEMZ HPNOTIZE EDILIRKEN UYMASINI STEDMZ KURALLAR

1- Hi birey dnmeyeceksiniz. Dncelerinizin tamamn karda gr-ti olduunuz
kadn zerindeki noktaya ynlendireceksiniz. uurunuza her an i ve d dnyanzdan
yzlerce ey gelecek. Bunlar tamamen silip, yalnz kardaki noktay dneceksiniz.
Noktay dnmeye devam ederken farknda olmadan dncelerinizin baka eylere
kaydn greceksiniz. Bunu hissettiiniz anda uurunuzda ylmadan yeni bir mcadele
safhas aarak kardaki noktay dneceksiniz.
2- Sizi hipnotize ederken size eitli sualler tevcih edeceim. Suallerime sadece Evet veya
Hayr eklinde cevap vereceksiniz. Bazen yanllkla size sorduum sual daha tefarruatl
bir cevab gerektirebilir. te o zaman hibir cevap ermeyiniz. Ben hatam anlar, sualimi
Evet veya Hayr eklinde cevap veri- lebilecek bir ekle dntrrm.
3- Suallerime Evet veya Hayr cevab verirken kesinlikle el, kol ve mimik "areketleri
yapmayacaksnz. Basit birekilde Evet veya Hayr diyeceksiniz.
4- Kendinizi tekrar kontrol ediniz. Herhangi bir yerinizi artan, ac veren, ; kntlandran veya
kasan bir yeriniz var m? Varsa ltfen dzeltin. Sizin iin en ahat olduuna emin olduunuz
pozisyonda durunuz.
12
www.psikoaktuel.com
5- Kardaki noktaya olan baklarnz zellik arzetmektedir. u ekilde bir dunce tarz ile
bakmanz gerekir. Nasl ki; zaman zaman kzarz, hrslanrz veya ok ar sinirleniriz. te o
zaman gzlerimiz akmak akmak yanar. Veya ok kzdmz birinin zerine atlp kavga
etmek isteriz. Ite u anda da bu duygularla beraber olduunuzu varsayarak bakacaksnz.
Baklarnz kar noktaya ynleni rken, sanki gzlerinizden kan bir k huzmesi, kar
noktay eritip gemektedir. Vcudunuzda biriktirdiiniz enerjiyi, nce gzbebeklerinizde
toplayacak sonra noktaya ynlendireceksiniz.
6- Kardaki noktaya sabit nazarlarla bakarken gzlerinizden yalar akabilir. Byle durumda
herhangi bir hareket yapmayacaksnz. Her eyi oluruna brakacaksnz. Gz yalarnz
rahata akacak ve siz mdahale etmeyeceksiniz.
7- Sabit nazarlarla bakarken gz kapaklarnzda bir ar duyabilirsiniz, sakn ary gidermek
amacyla gz kapaklarnz hareket ettirmeyiniz.
8- Baarmz ikimizin iyi bir iliki kurmasna baldr. Sylediklerimi harfiyyen annda
uygularsanz baarmz kanlmazdr. Baarya el ele birlikte ulaaca- Ne zaman ki,
uurunuz ve uur altnz sylediklerime kar direnir, otokritik yapar o zaman sizinle hi bir
yere ulaamayz. Bundan dolay bana gveneceksiniz.nanacaksnz ve hi bir endie ve
korkuya kaplmayacaksnz.
Sjemize bunlar syledikten sonra seansmza balayabiliriz. Ve direk telkinlerimize
geeriz. Bu soylediim hususlarn hipnotize edilen bir sje iin ok nemi vardr. Telkinleri
sylerken, yeri geldiinde bunlarn sebeblerini ayrntl olarak izah edeceim. nsanolu
korkun bir mekanizma halinde ve korkun bir mkemmeliyette yaratlm. nsan gibi bir
makineyi kurcalarken ok dikkatli olmak gerekmektedir? Yaplacak kk br hata
affedilmeyecek sonular dourabilir. a Daha nce de belirttiim gibi amacmz sujeyi
kendmize inandrmamz ve balamamzdr. Bu ii yaparken de bata baz fizyolojik
mekanizmalardan hare-ket etmekteyiz. Bu fizyolojik mekanizmalan her gn yaadmz
halde farkna varamayz. Tp tahsili yapm bir kiinin olayn temelini bilmesi nedeniyle
bunla'-dan istifade edebilmektedir. Bu tip alglama bozukluklar her insanda olur; E-alglama
yanlmalar duyularmzn fonksiyonfan ile ilgilidir.
GRME DUYUMUZ ile LGL BLMEDMZ BAZI GEREKLER:

Gzmz tabakadan meydana gelmektedir. Bunlar:
a- Gz Ak Tabakas (Kornea)
b- Renkli Tabaka (Koroid)
c- As Tabaka (Retina)'dr.
13
www.psikoaktuel.com
As Tabakada k ve renk uyanmlanna duyarl iki trl hcre varc ekillerine gre bunlara
ubuklar ve koniler denir. Koniler gzbebeinin kar snda ve as tabakann ortasnda
toplanmtr. ubuklar ise evreye yaylrsa durumdadr. As tabakann tam ortasndan ieri
doru biraz bask 3 mm2 lik b yer vardr. Buna sar leke (Fovea) denir.
Gndz nda grlen nesnenin imgesi burada teekkl ettii zaman en iyi grlr. Sar
leke, koni biimindeki hcrelerin en youn bulunduu yerdir. Koniler gn nda zellikle
sar, krmz, mavi gibi kromatik renklere duyarl cisimcikler dir. Konilerin daha ok gz
bebeinin karsna isabet eden as tabakan -ortasnda toplandn ve bunlann grevinin
renkleri ayrdetmek olduunu u bas-deneyimle ispatlamak mmkndr.
DENEY : 1 Yannza birka tane deiik renkte kalem alnz (renkli baka nesneler de
olabilir). Bu kalemlerden birini geliigzel alp, kolunuzu sa tarafta' aarak arkadan ne
doru, yani gr alannn d snrndan ortaya doru yavaca hareket ettirin. nce kalemin
yalnz ekli grlr ve ancak daha sonra belli bir noktadan itibaren rengi de grlmeye
balar. Koniler sar lekeden etrafa doru gittike azalr. deney s 2 Gzmzde, gz sinirinin
gze girdii yere kr nokta denir Burada koniler ve ubuklar haliyle yoktur. Buras grmeye
kar duyarszdr. bu fizyolojik temelden hareketle, grntler belirli mesafelerde bu noktaya
dr- rlerse grlemezler. Bunu u deneyle yapabiliriz. Kitapla gznz arasndaki
mesafe 40 cm. olmak zere sol gznz kapatp arp iaretine dikkatle bakarken kitab
kendinize doru yaklatracak olursanz yle bir an gelir ki, sa yandaki elmay grmez
olursunuz. Kitab biraz daha yaklatracak olursanz, tekrar grrsnz. Elmay grmediimiz
srece, bunun imgesi as tabakada kr nokta zerine dmektedir.
DENEY : 3 Grme duyusunda rastlanan ilgin bir olay ARDMGE'lerdir. Herhangi bir kl
cisme bakldktan sonra gz kapatlacak olursa bu cismi ksa bir sre daha grmeye devam
ederiz. Buna olumlu ardimge denir.
DENEY: 4 Bir de olumsuz ardimge vardr. Uzun bir sre renkli bir cisme baktktan sonra
gzmz ntr bir zemine evirecek olursak o cismin tamamla yc renkteki eklinin meydana
geldiini grrz. rnein; Krmz bir dikdrtgene uzunca bir sre baktktan sonra gzleri
ntr bir zemine evirecek olursak, orada yeil bir dikdrtgen meydana gelir ve dikdrtgeni bir
sre grmeye devam ederiz. Buna olumsuz ardimge denir. te grld gibi gerekte
herkes iin varolan bu tip grme fonksiyonlarn-dan iyi bir hipnotizr yararlanmak zorundadr.
Bu da ancak iyi bir fizyoloji bilgisi ile mmkndr. Biz de buna benzer yollardan hareket
ederek hedefe ulamaktayz. Sjemizin bilmedii bu tip enteresan eyleri kullanarak uurunu
datmakta, onda bir panik veya hayranlk yaratmaktayz. Daha sonra ise sylediimiz her
sz kabul edilmektedir. Biz imdi sjemizi braktmz yere dnelim. Sjemiz her trl n
14
www.psikoaktuel.com
artlan-drma yapldktan sonra telkinlerimize ok musat bir ekilde bizi beklemektedir.

Sjemize artk telkin vermeye balayabiliriz. yle diyoruz:
u anda hipnotizma seansmza baladk. Dikkatlice kardaki noktaya bakyoruz... Daha
dikkatli bakyoruz... Vcudumuzda korkun bir enerji var. Bu enerjiyi gzbebeklerimizde
biriktiriyoruz. Gz bebeklerinde biriktirdiimiz bu enerjiyi bir enerji huzmesi halinde karya
gnderiyoruz. u anda kafamza binlerce dnce geliyor... Bunlar hissediyorum. Evet,
bunlar atyoruz... Tekrar noktay dnyoruz... Sadece noktay dnyoruz ve yalnz
noktaya bakyoruz... Gzbebeklerimizden fkran o korkun enerjiyi kardaki noktaya
ynlendi-riyoruz. nanla bakyoruz... Azimle bakyoruz... Hi birey dnmeden bakyoruz... Bu arada seans devam ederken; hipnotizrn yapaca eyier vardr. ok dikkatli
brekilde sjeyi kontrol etmektedir. Sjenin hal, hareket, tavrve mimik-lerinden anlamlar
karmak zorundadr. Bu da ancak tecrbe ile olmaktadr. Yaptm almalarda grdm
hususlar buraya nakletmek istiyorum. Telkinlere baladktan 15-45 sn. iinde sjemiz iradi
dikkatini noktaya ynlendirir. Ancak bu sre iinde UYARANLAR dediimiz psik
uyaranlar kendini rahatsz eder. Uyank bir insan normalde binlerce, milyonlarca bilgi iletimi
ile kar karya olan ve bunlara uygun cevaplar veren bir organizmadr. Bu canl organizmann d dnya ile olan bu bilgi alveriini kesmek o kadar kolay deildir Ancak ok
harikulade ve heyecan verici durumlarda insanolunun bu bilgi iletiim ve konsantrasyonu o
konu zerinde younlamaktadr. Ite biz telkinlerimizde bu konsantrasyonu nokta zerine
toplamaya alyoruz. Ancak bu ok zor bir itir , ilk konsantrasyonu temin etmektedir. Ite,
sjemizin tavrlarn takip ederken bir an durgunlatn baklannn sabitletiini, yz
ifadelerinin donup katlatn, anlamszlatn bir an grr-sek, hemen telkinimizi
deitirmeliyiz. Sjemiz bu esnada bizi dinler gzkme-sine ramen kafasndaki baz
dncelerle uramaktadr. Bunu normal durum-larda, e-dost toplantlarnda sohbet
ederken her an grebiliriz. Karmzdak arkadamza hararetli hararetli bir konuyu
anlatrken, o arkadamz nezake-icab bizi dinler gzkmekte hatta arada srada evet,
haklsnz gibi kelimeler sylemektedir. Halbuki, o arkadamz o anda bizi dinlememekte
kendi hayal dnyasnda gezmektedir. Belki de yann gelecek olan ev sahibine kiray nas
vereceini dnmektedir.
te byle bir mizansen ile hepimiz her zaman karlam, hatta kendimi: yaamzdr, Ite
o anda karmzdaki ahsa dikkat etmisek, bizi dinlemediini ve dalp gittiini anlarz. Ayn
ey seansmzn ilk saniyeleri iin de geerlidir. Ite bu an tespit ede-hipnotizr ilk zaferi
kazanmtr. nk sjesini hemen uyarmtr. Dncesini baka yerlerde olduunu, ltfen
noktay dnmesi gerektiini bir otoriter tavryla hatrlatr. 0 zaman sjede nasl bir psiik
tavr ortaya kar. Bu uuraltnda yaplan ve farkna varlmayan bir otokritiktir. Sje kendi
kendine yle der: Allah Allah bir anda nasl da bildi kafamdan geenleri... Neler hissettiimi
15
www.psikoaktuel.com
nasl da anlad... bu adamda i var... Bo deil... ve byle bir yarglama ile ilk sempatilerini
belirtmi olur. Bu arada hipnozitr telkinlerine devam eder. Baz fizyolojik fonksiyonlardan
yola kan hipnozitr, kendisine kar yaplan otokritikte baarl sonular almaya devam
eder. yle telkin verir: (lk bir dakika dolduktan sonra)
u anda noktaya daha dikkatli bakmanz isteyeceim. Evet daha dikkatli baknz. Birazdan
ok enteresan eyler greceksiniz... Evet daha dikkatli bak-nz... Bakn... Bakn... Evet
noktamz
hafif
hafif
titriyor...
Evet
noktamz
titremeye
balad...
Gittike
iddetienyor..Gryor musunuz? "Evet cevab alnrsa telkinlere devam edilir. Deilse o

ynde telkin verilir.). Evet evet bak siz de gryorsu-nuz... Nokta hareketlendi... Bak zig
zaglar iziyor... imdi dairesel hareketler izmeye balad... Bakn bakn... Dairesel hareketler
gittikce byyor... Daha dikkatli bakn... Bir an dahi noktadan aynlmayn... Daha dikkatli
bakn... Sakn noktay karmayn... u anda nokta dairesel hareketlerine devam etmekte...
Birazdan noktann ynn deitireceim. Grld gibi telkinler bu minval zerine devam
ediyor. Burada sje asn-dan olaylar nasl olmakta ve hipnozitr nasl deerlendirilmektedir,
Bunu gr-mekte yarar var. Her trl artlar hazrlanarak nmze gelmi olan sje zaten
telkinlerimizin olurluuna hazrdr. Normalde bir noktaya sabit nazarlarla GZ kapaini
HAREKET ETTRMEDEN baklrsa bir mddet sonra kar tarafn netlii kaybolur ve cisimler
titremeye balar. Ite biz bu normal hadiseyi sanki kendimiz yapm gibi sunmaktayz. Suje
de buna inanmaktadr.
Daha nce byle bir denemeyi yapmam olan sje artk bize olduu gibi inanmtr ve bizim
telkinlerimize kendisini brakmtr. Olaylar bundan sonra sje asndan ilgi ekici ve
enteresan olmaya balamtr. Bizim de tek istediimiz bunu baarmaktr. Olaylar sjeye
ilgin gelmeye balaynca tm bilgi iletiimi ve konsantrasyonunu bu konuya evirir, Yava
yava dnyadan kopmaya balar. Bu durum sjenin yzndeki hayranlk ve aknlk
ifadesiyle kendini gsterir. Bunun aksi olabilir mi? Tabii ki mmkndr. Bunun aksi iki ekilde
olabilir:
1- Sje bizim telkinlerimizi hep kulak ard ettiinden bizi hi dinlememitir. Kendisiyle ilkiye
girilememitir. Bu tip sjeler hipnoza direnli olanlardr. Bunlar . ya apar topar nmze
kanlm sjeler veya hipnozitrn emrine girmeyi kabul etmeyerek devaml otokritik yapan
insanlardr. Sjemizin byle birisi olduuna karar verilirse, seans burada kesilebilir.
2- ikinc durumda ise sjemiz o kadar hipnotizabldr ki; daha biz ileri telkinle- -mize
gemeden kendisi kataleptik hale gelmitir. Bu tip vakalarla oldukca ok karlatm. Sjeler
seans esnasnda ilk sorum olan Noktann titrediini gryor musun? sorusuna Hayr
cevabn veriyorlar. Ama bu ses tonu ok deiik bir ses tonudur. Hipnotize olmulara has
derinden gelen, monoton ve his tamayan mekanik bir sestir. Siemiz ilk telkinlerimiz ile
16
derin
bir
transa
girmitir.
Karda
www.psikoaktuel.com
hareket
etmediini
syledii
noktay
aslnda
grmemektedir. lk etapda grd ve hayaline kilitledii bu sabit noktayla babaadr. Ve

devaml olarak noktay sabit grmektedir. Dier bir ifadeyle kendisi noktaya kilitlenmi
kalmtr. te bu tip sjelere ileride izah edeceim telkinler yaplarak trans derinletirilir.
Artk hipnotizr kendisi in ideal hale gelen sje zerindeki son halsinas-yon denemelerini
yaptktan sonra son darbeyi de vuracaktr. Sujeye gre olaylar henz kendisinin dnda
cerayan ediyor. Nokta hareketleniyor, kar taraf sisle-niyor v.s. te bu esnada hipnozitor
yeni bir fizyolojik temelden hareket ederek yeni bir hamle yapar ve yeni puanlar toplar. Sje
kendi hayal dnyasnda nokta ile urarken kad ve duvar grmemektedir, unutmutur.
Fakat sjeye bunlarn hatrlatlmas sjede son bir bilgi iletiim ile bilgi verir... Bu sjenin son
savunmala-rdr.
Hipnozitr yle der u anda noktann hareketlerini ok iyi takp ediyorsu-nuz... u anda
karda grm olduunuz kad ortadan kaldryorum, artk gremezsin... Evet kat
tamamen kayboldu Duvarla birleti... Duvarla zde-leti, kar taraf bembeyaz... Karda
sadece bembeyaz bir alan var... Baka bir ey gremiyorsun, deil mi? (Suje evet derse
telkinlere devam edilir.)
Grld gibi sje kendi hayal aleminde nokta ile urarken bir de kendisi-nin karsna
kat diye bir gerek karld. Kck bir noktann hareket etmesi olabilir. Ama kokoca bir
kat kaybolur mu? sorusunu kendine sorar. Sje; bunu tartmaya fazla frsat bulamaz.
nku Hipnozitrn telkin bombardman devam etmektedir. Zaten fizyolojik olarak da Kat
grmesi mmkn deildir. Ancak son bir gayretle kad puslu veya sisli olarak fark edebilir.
Ama net olarak gremez. Ve sonunda sje kendini hipnozitrn telkinlerine tamamen brakr.
Kendince (uuraltnda) bunda da bir mahzur grmez. nk olaylar henz organizmasnn
dnda cereyan etmektedir.
Bu safhadan sonra hereye hakim olduunu gsteren hipnozitr artk sjeyi istedii gibi
ynlendirebilecektir. uurunda at gedikten ieri girecek ve onu fethedecektir. Artk
hipnozitrn aamyaca kap yoktur. Hipnozitr telkinlerine byk bir rahatlkla ve hibir
endieye kaplmadan yle devam eder.
Grdn gibi herey benim kontrolme giriyor. Sakn endielenmeyin, bana gvenin ve
inann. u anda kar taraf bembeyaz bir saha. Bakn burann rengini deitiriyorum. Bu
beyaz saha hafrfce saranyor... Evet daha dikkatl bakn... Sararma gittikce artyor gryor
musunuz?.. Bak sarnn tonu gittikce artyor... Evet daha da artt... imdi tamamen sarard...
ok koyu sar oldu... Koyu sar daha da renk deitiriyor. imdi kavuniiye dnyor... Evet
evet kavunii oldu... Kavunii de gittikce koyulayor deil mi? imdi ak pembeye
dnyor. Ak pembeyi grebiliyor musunuz? Evet ak pembe de gittikce koyulayor ve
17
www.psikoaktuel.com
krmz oluyor... Gittikce krmzlayor deil mi? Kpkrmz oldu... Evet renk imdi dnyor ve
leylak oluyor... Bakn bakn iyice belirginleti... Tamamen leylak oldu... Mor oldu, ok koyu
mor oldu... Gryorsunuz deil mi? Grld gibi sje istenilen yne sevkedilebilmektedir.
Renk halusinasyon-lar baaryla uygulanmtr. Artk sjenin organizmasna hakim olmaya
sra gel-mitir. Bunun iin de kullanlabilecek bir kpr lazmdr. Bu kpr de yine bir fizyolojik
fonksiyondur. Sje kendini o kadar kaptrmtr ki iden ve dtan gelen bilgi uyarclanna pek
dikkat etmemektedir. Gzleri dakikalardr sabit nazarlarla olaylan kovalamaktadr. Ama artk
gz kapa ve gz adeleleri yorulmutur ve onfarn da istirahata ihtiyac vardr. Henz
sjenin farknda olmad ama hipnozi-trn elinde byk bir koz olarak duran bu fizyolojik
olay bir kpr vazifesi grecektir. Ve sjenin son savunma mekanizmas da bu ekilde
yklacaktr. Suje bu hayal aleminden uzaklatnld an gz kapaklarnn ne derece
yorulduunu hissedecektir ama i iten geecektir.
Telkine devamla: u anda morzemin zerindeki noktann aa doru olan hareketini takip
ediyorsun... Nokta aa iniyor... niyor. Evetu anda gz kapak-larna byk bir arlk
soktum... Gz kapaklann bu arln altnda eziliyor ve aa ekiliyor... Kurun gibi bir yk
onlar aa ekiyor. Kar koma... Kendini rahat brak... Brak kapansnlar... Evet tamamen
kapand... Artk gzkapaklarn benim kontrolm altnda... Onlar ben sylemeden
kaldramazsn... Evet sadece ben izin verirsem kaldrabilirsin... Gz kapaklanna kurun gibi
bir yk bindirdim. fstersen bir dene bakalm kaldrabilecekmisin. Bak kaldramyorsun...
Herey benim kontrolmde, korkmaynz, endielenmeyiniz... Bana inannz ve gveni-niz...
Hipnozitr artk rman karsna gemi, sjenin organizmasndaki ilk ara-ziyi almtr. Bu
yer gz kapaklandr. Artk gz kapaklar onun elindedir. Ve telkinlerine devam eder. Bu arada
manyetik el paslar ile sjenin daha derin bir transa girmesini temin eder. Ve devamla:
u anda gz kapaklarnzdaki arl yznze oradan omuzlarnza indiri-yorum...
Farkediyor musunuz... Bu arlk tatl bir szlt halinde yaylyor... imdi sol kolunuza ve sol
elinize bu arl indirdm... Sol kolunuz kurun gibi oldu... ok arlat... Ayn ekilde imdi
sa kolunuz ve sa eliniz arlat... Gz kapaklarnz ve kollarnzdaki bu arl karnnza,
oradan da bacaklarnza ve ayaklarnza indirdim. Her yeriniz kurun gibi oldu... Vcudunuz
artk tamamen kontrolm altnda... Ben sylemeden hi bir hareket yapamyacaksnz...
Vcu-dunuzun kontrol tamamen benim elimde. Sa kolunuzu kaldrmaya aln bakalm...
Kaldrabilecek misiniz?.. Bak kaldramyorsunuz. Bouna abalama-ym... Ben izin vermeden
kaldramazsnz.. Bak imdi izin veriyorum ve artk sol kolunuzu kaldrabilirsiniz. Evet g
veriyorum,enerji veriyorum...Kolunuzu kald rn.
Artk hipnozitr sjenin organizmasn tamamen eline geirmitir. Sje ken-disini tamamen
hipnozitre teslim etmitir. Fakat sjede son direnme noktalar vardr. Her ne kadar
18
www.psikoaktuel.com
vcudunun kontroln kaybetmise de, dnmeye otokritik yapma kabiliyetini hala

korumaktadr. Hala endieleri vardr, hala korkular vardr. Velhasl benim diyebilecei baz
eyleri vardr. Bu kanaata nerden vardm diye sual edilebilir. Bu konuyla ilgili ok ilgin bir
hatram oldu. Onu nakletmek isterim. Doktor arkadalarmdan Askeri Dr. .H.O.'la
samimiyetimiz ok ileri derecede idi. Zaman zaman birbirimize taklr, karlkl espriler
yapardk. Esprilerimden birinde Kendisini hipnotize edersem, kendisine in kencesi
yapacam syledim. 0 da glp gemiti. Gnlerden bir gn arkadam hipnotize etmeye
raz ettik. Ve ok baarl bir seansla ok ksa srede organizmas zerindeki kontrolm
tesis ettim. 0 anda aklma yaptm espri geldi. Ve bunu uygulamaya soktum. Yaptm
telkinlerle vcudunun so) tarafnn -40 derecede plak olarak durduunu, dier sa yarsnn
ise ok scak bir hamamda bulunduunu belirttim. Manzara ok enteresand. Vcudunun
yars titrerken, dier yars kzarm ve ter numuneleri vard. Bu esnada kapnn zili
alnmt ve ahsma bir telgraf gelmiti. Evrak 'imzalamak iin sjeyi bir mddet o
pozisyonda braktktan sonra geri dndm. Grdm ey ok enteresand. Suje kaslann
hareket ettirerek, gz kapaklarn amaya alyor, ama muvaffak olamyordu. Kollarnda
hatif kas seirmeleri oluyor, kollann kaldrmaya alyor, buna da muvaffak olamyordu. Bu
duru-munu grnce glmeye baladm. Ne yaptn sordum. Cevap olarak: Kerdisi nin
bundan ok rahatsz olduunu, kurtulmak istediini, fakat buna muvaffak olamadn
belirtiyordu. ok korktuunu syledi, kendisini uyandrmam iin bana yalvarmaya balad.
Bana yalvaryor, aman diliyor, fakat kendisini bir trl kurtaramyordu. 0 halde dnce
sistemi normal alyordu ama vcuduna hakim olamyordu. Daha sonra bu srarlara
dayanamyarak arkadam uyandr-dm. Yaad dakikalar lene kadar unutamayacan
ve kendisini bundan sonra kimseye teslim etmeyeceini sylemiti.
Bu olayda da grld gibi insan organizmas bir anda ele geirilemiyor. Adm adm
ilerlemeli... Organizmann derinliklerine yava yava inmek gerekiyor. Bu seansmdan sonra
trans derinletirmek iin yeni eyler bulmak istiyordum. Nihayet bunu da deneme yanlma
metodu ile buldum. Telkinlerime yle devam ettim:
Grdn gibi vcudun tamamen kontrolm altnda... Benden izinsiz hibir ey
yapamyorsun... u anda senden 10 katl bir bina hayal etmeni istiyorum. Grebiliyor musun?
Evet bu binaya trmanman isteyeceim... Yalnz ok nemli bir i iin trmanyorsun. 10.
katta bir hasta var... Bu hastaya ila gtreceksin...
Gtrecein ila hastann hayatn kurtaracak, ok abuk gtrmelisin... Hazrm-sn... (Evet
cevabndan sonra) Son sratle trmanmaya bala... ok suratli kou-yorsun. (Sje bu
esnada sanki kouyormu gibi derin nefes alp vermeye balar). Evet daha da sratli
koacaksn... ok yoruluyorsun... Evet ama hayat kurtara-caksn.. Daha sratli ko... Daha
da sratli... Son gcnle....Son enerjinle kou-yorsun. u anda 7. kattasn, 8'e kyorsun...
19
www.psikoaktuel.com
ok yoruldun... Artk ellerinle trmanyorsun... Bacaklarnda hi kuvvet kalmad... Evet son

merdivenler, son basamaklar... Bak hasta orada duruyor... Evet ilac ver.... ok yoruldun...
Biliyo-rum ama baardn.... Hastann hayatn kurtardn... Bak ileride beyaz bir yatak var...
Gryormusun... Yumuack, bembeyaz... Vesenokyorgunsun... imdi o yatan yanna git
ve ben izin verince o yataa yatacaksn. Derin ve tatl br uykuya gireceksin... Hazrmsn...
Evet yatabilirsin... (Bu arada hipnozitr derin bir nefes alp vererek; sanki tm yorgunluklar
atm olur. yi bir hipnozitrn bu . nefesini sje sylenmeden aynen taklit eder). Evet sen
ok yorgunsun ve kon-kun bir uyku ihtiyacn var... Evet uyuyorsun... Uyuyorsun...
Yorgunluun azal-yor. Daha derin uyuyorsun. Uykun derinletikce yorgunluun azalyor...
Gittike hatiflyorsun. Kular kadar hafifsin... u anda ok mutlusun... Deit mi? Ne kadar
rahatsn... Aldn her nefes seni daha derin bir uykuya sokuyor... Daha derin uyuyorsun...
Bu ekildeki telkinlere 3-4 dakika devam edilir. te bu aamaya gelmi sje en derin transa
girmitir. Bu sje zerinde btn hipnotik tezahrler ortaya kar. Sjeye bu uyku esnasnda
baz tatl ryalar telkin edilir. Ve bir mddet sonra sjenin gzleri atrlabilir... Kataleptik hale
sokutabilir. Ekmnezi, hiperminezi denenebiBr. Posthpnotik telkinler verdirilebilir. zel bir ok
alma yaplabilir. Bu tip hipnotik fenomenleri ilerideki bahisde daha detayl otarak
greceiz.
Bu konuyu kapatmadan nce bir noktay daha hatrlatmak isterim. Baz sjelerimin 10 katl
bir binay hayal edemediklerini grdm. Bunlarn bir atletizm pisti veya bir yzme sporu
yaplabllecek br yer hayal ettirdim. Buradaki amacm sjeyi psikolojik olarak tamamen
yorarak, son mdafaa barajlann da ykmaktr.-Amaca yardm eden her tip yol denenebilir.
Hipnotizma usulmze ek olarak baz konulara deinmek stiyorum. Grl-duu gibi olaylar
birbirini pei sra takip etmektedir. Ve bir olay dierini davet etmektedir. Bir konuya inanma
ve telkine teslime olma, dier bir telkin iin zemin hazrlamakta, mantki banty temin
etmektedir. Bu duruma FEED-BACK AKT-VASYON denmektedir. ) Bylece sjeler feedback mekanizmalar ile daha derin ransa girmektedir. Olaylar st ste hiyeraik bir dzenle
srmektedir. Batakla den birinin durumu gibi rpndkca batmaktadr ve kurtulma midi
azalmaktadr. Hipnotik trans da ayn ekildedir. Derinletikce hipnozitre teslim olma yzdesi
artmaktadr.
Bu kadar bilgiden sonra anlald gibi esas ama sjenin farkna vardrma-dan baz eyleri
gerekletirmektir. Hipnotizma seansnn balangcnda sjeden baz eyleri yapmasn
istemitik. Bunlar dikkatli olarak inceleyecek olursak grrz ki; hepsi de sjenin dikkatinin
dalmamas iin alnmas gereken tedbir-lerdir. Bunlarn psikolojik nedenlerihi ksaca zah
edelim. Kurallarn numara sra-sna gre:
20
www.psikoaktuel.com
1 - Burada sjeden hibir ey dnmemesini istiyoruz. ayet sjenin baka eyler

dnmesine izin verecek olursak bu dnceler bir ok arm da beraberinde
getirecektir. Dolaysyla sjenin dikkatini toplamak mmkn olma-yacaktr.
2- Evet veya Hayr dnda verilecek bir cevap sjenin beyin sistemini aktive
edeceinden; daha dorusu kompleks cmleler iin daha kompleks bir iletiim beyinde
oluacandan elde edilen dikkat o tarafa kayacaktr.
3- Suallere el ve kol hareketleri ile cevap verlimesi sjede bir otokritii davet edip, d dnya
uyaranlarndan kendini haberdar edeceinden konsantrasyonu bozacaktr.
4- Vcutta herhangi bir uyarc etki (ar, kaslma v.b.) dikkati kendine eke-cektir (Bu
seansn balangc iin sz konusudur).
5- Ama dikkatin noktaya toplanmasdr ve gz bebekleri ile kaslarn abuk yordurmaktr.
6- Gz yann akmas normaldir. Bu sjede bir d uyaran vazifesi grr ve sjenin dikkatini
oraya celbeder. Bu dankla ilaveten uyank hale gelmi olan el ve kol bu ya silmeye
kalkarsa dikkat tamamen dalr.
7- En nemli nokta bu maddededir. Tabir yerindeyse Ne damad kstre-ceksiniz, ne de
gelini vereceksiniz. Burada sjeden gz kapaklann hareket ettirmemesini istiyoruz. Ama bu
isteimizi fazla zerinde durmadan, baya cmlelerle sylyoruz. ayet olayn zerinde
srarla durup, mutlaka baklarn sabitletirmesini sjeden istersek o zaman ters bir durumla
kar karya kalyo-ruz. Sje tm dikkatini tamamen gz kapaklarna verdii iin bu sefer
gz kapak-larn krpmaktan kendini alamyacaktr. Onun iin sjeye telkin edilirken ehemmiyetsizmi intiban vermek lazmdr. Ama seansmzn can alc noktas burasdr. ayet
sjeyi istediimiz gibi ynlendiremiyor, heyecanlandrp dikkatini toplaya-myorsak ister
stemez sje gz kapaklarn hareket ettirecektir.
Peki sje gz kapaklarn hareket ettirirse ne olur? ok ey olur. Tm telkinlerimiz boa
gider. Neden mi? Telkinlerimizi dayandrdmz fizyolojik temeller ker de ondan. Sjemiz
gz kapaklarn hareket ettirirse kardaki noktay tekrar net olarak grmeye balar, gz
kapaklarnn kaslar ve gz kaslar dinlenmi olur. Ve zerlerinde biriken arlk kalkar, laktik
asit dalr. Ve biz telkinlerimize batan balamak zorunda kalrz. Bunun 2-3 kez
tekrarlanmas halinde hipnozitr olarak inandrclmz yitirerek telkinlerimiz etkinliini
kaybeder. Byle bir sjeye gz kapaklarnn hareketlerine hakim olmas iin egzersiz
yapmasn tavsiye ederek seansmz keseriz.
21
www.psikoaktuel.com
HPNOTK SEANSIN ZELLKLER

Hastann ilk kez hipnoz iin etkilenmesi hemen hemen onun kendisini etkilemesi kadar
nemlidir. Hatta bu esas olmamasna ramen evredeki uyarclar minumum derecede
olmaldr. ahs hipnotik transa tevik iin hipnozun doasn rahata aklayabilirim. Kiinin
hipnoz hakkndaki her yanl bilgisinden kiiyi arndrmak gereklidir. Hastalarn ou hipnoz
seans esnasnda uurlarnn kaybolacan sanrlar. Bu yanl bir dncedir. Onlar aka
aknlk, dalgnlk, ofis grlts veya buna benzer eylerin dnda olacaklar, bunlar
alglamayacaklar fakat onlar trans annda neler olduunu iddetli bir ekilde bileceklerdir.
Hastaln balangcna neden olan belli bal problemlerin ve hastann hastalnn
tartlmas esnasnda; sahsa kar mfik ve sempatik bir yaklam tarz kullanmak gerekli
bir hususdur. Hastann gzlerine direk bir ekilde bakmaya muktedir olmak; muhtemel
problemleri amada doktora yardm edecektir.
Kullanlan konuma dili hastann idrak alan ierisinde olmaldr. Eer hastaya yararl
olacaksa, onu rahat ettirecekse veya hastaln sebebini renmede yardmc olacaksa
kullandmz dil amaz bir tarzda olmaldr. Kiinin psikolojik yapsn, kiisel kalbn,
fiziksel ve zihin istidadn anlamak ok nemlidir. Baz hastalara mantksz neriler onlarn
ahlaki davranlarna zt dmemek artyla telkin edilip onlarn gvenlerini yeniden
kazanlmas salanmaldr. Dncelililik, nezaket ve itibar zorunludur. Ayn zamanda ona
onunla birlikte almadan ne beklediim hakknda bilgi veririm.
Herhangi bir eilime kar kanmasn ve uzak durmasn, ne dediini veya niin dediini;
ona analiz ettirme, retme, sonuca varmak iin gereklidir. Doktor trans esnasnda sadece
bir yol gstericidir; bu nedenle hastann arzu ettii herhangi bir zamanda, transn
sonulandrlmas arzu ediliyorsa hasta zerindeki baskdan vazgeilmelidir.
1.Danann Transa Girii
Hipnoz ona katlan kiinin, katlmay kabul etmedii mddete mmkn olmayan ve
olumayan bir fenomendir. Hipnoz, hasta ile doktor arasnda olan ortak bir almadr.
Hipnozun amac; kiinin kendisini kiisel olarak kontrol etme kapasitesinin ykselmek ve
hastay daha fazla hipnoterapiste balamamaktr. Hipnozun derinliini artrarak ilerlemeyi
temin etmek iin belirli bir dereceye kadar anksiyete gereklidir; bu nedenle tm hastalardaki
anksiyeteyi datmaya hipnoz esnasnda teebbs etmeyerek, bu durumun normal ve gerekli
olduunu kabul ederiz. Kii kendi sorunlarn zmeyi rendii zaman ve buna bal olarak
duygusu asndan kiilii gelitii zaman en iyi sonu elde edilir. Hergnk yaad hayatn
atmalarndan habersiz olabilen normal d ahslar sonuta; anksiyete, depresyon,
saldrganlk ve hayal krkl gibi tablolar beklemelidirler. Ona problemelerden kanmas
22
www.psikoaktuel.com
tavsiye edilmemeli fakat zmesi iin cesaret verilmeli ve hergnk yaamnda karlat
sorunlarla kavga etme rol retilmelidir.
Hastalarn ou, zellikle hipnoterapiyi talep ederek ona bavururlar. Bazlar hipnoza
kendisine yardm eden bir arkada gibi kabul ederek onu uygular. Dier bir grup ta deiik ve
yeni eylere olan ilgilerinden dolay hipnoza bavururlar. Bunlarn son midi olarak baarsz
da olsa bir ka kez hipnoz grmesi denenir. Hipnoz iin herkes uygun bir aday deildir.
Bunlarn ou ok yararl bir ekilde hipnotik tedaviden fayda grecek kiiler deillerdir.
Tecrbeyle birlikte hastann gemiinde, fiziksel muayenesinde ve davran gibi etmenlerde
bilgi alrken zorlanabilirsiniz ki bunun hipnoza faydal olaca veya olmayaca kesin deildir.
yi bir rahatlama durumu iin hastann hipnozu gerekten isteyip istememesi durumlarnda
azimkar olarak zor problemlerle karlaabilirsiniz ki hasta bundan bahseder ya da gerekten
hasta bir nedenle bahsetmeyebilir ki hastaya kabul ettirmek veya ettirmemek bu grme
esnasnda olur.
Genellikle ilk grme esnasnda hastann hipnoterapiyi istemesinin spesifik nedenini; hasta
bilinli ve kasdi olarak gizli tutmu olsa bile siz gerek nedeni belirleyebilirsiniz. Hasta o
esnada kurtulmay umduu psikolojik problemlere sahiptir; fakat hasta bu problemleri
tartmay gnlsz kabul eder. Bu durumda kendisi iin daha az nemli baz durumlar iin
hipnoterapiyi ister.
Hastann tedavi metodlarn aratrmasndaki doru motivasyonlar, hipnoz hakknda anlaya
gelebilecei detayl bir aratrma aracl ile kazanr. Sonuta inand hipnoz yntemi ona
gre onun olmasna inand tedavi deiikliklerini gerekletirebilir ve bylece kendi
alkanlklar ile ilgili olarak deieceini umduu eyler bir kere de baarlacaktr. Hastann
anlatt dertler ve problemler ile, hastann tedaviden beklentileri arasndaki insicamszlk ve
uyumsuzluk, hastann saklad ve gizli tuttuu nemli bilgiler iin bir ipucudur. Siz zel
olarak tutarl bir ekilde bir durumu not etmelisiniz. Fakat ilk seansta problemlerin tamamn
zmek ve sorular aklamak gereksizdir.
Hipnoz kiiler aras ilikinin bir sonucudur. Hipnoz yapabilme yetenei ve derin hipnoza
ulamak hipnotizrn yeteneiyle dorudan orantldr. Eer hasta baarlmasn istiyorsa
genellikle bu durumlarda hipnoz daha baarldr.
Hipnoz hakkndaki sorular hastadan istenmeli veya rica edip sormasn salamal. n hazrlk
sohbetine her ak gerginlik ya da rahatszlklarnda her gayret ya da mcadele iin giriim,
hastann psikolojisinde olumlu gelimeler salamal ya da hastann durumunu dzeltmeli.
Yanl anlamay ortadan kaldrmak ok nemlidir ve bu tedavinin balangcnda baarya
ulamak iin ok yararldr. Bir seansta tam bir tedavinin baarlabileceine inanmak ok
nemli bir kriterdir. Ancak bu nadiren mmkn olur. Hastalarn ou hipnoz esnasnda derin
23
www.psikoaktuel.com
bir ekilde bilinsiz bir durumda kalacan zanneder. Bu ekilde yanl anlamalar bir liste
halinde uzatlabilir.
Ben hastalarma ilk seans uygulamadan nce hazrladm bu kitap okumalarn tavsiye
ederim. Bu kitabn iindeki bilgilerin bir ksm direk olarak hastalarma hitap ederken, bir
ksmda uygulayclara hitap etmektedir. Ancak bu blmlerin tamamndan da hastalarmn
alaca ok ey vardr. Aada soru cevap olarak verdiim bilgiler genellikle hastalarmn
kafalarnda oluan eylerdir.
2. Seansn Sona Erdirilmesi
Bu noktann zenli olmamasna ramen transdan kmann tamamen sizin kontrolnzde
olmadnn, (nemli olan) hatrlanmas gereken unsur olduuna inanrm. Birok test kitab
kiilerin hipnozun normal seyrinde derhal hipnozdan kmas gerektiini vurgular ki bu her
olay iin gerekletirilemez. Eer hipnozdan ktktan sonra sorulsa birok kii canl bir
ekilde hipnozun trans durumunu detayl bir ekilde hatrlayabilir. Eer onlara soru sormaya
15-20 dakika gecikirseniz muhtemelen onlarn hatrlamalarnda daha ok bir karklk ve
arpaklk olacaktr. lk sorulardaki meydana karlacak olan eyler hasta hipnozda iken
yaam olduu eylerdir ve trans durumu birden bire sona ermez. Benzer olaylarda
hatrlanmaya allan eyler genellikle geceye ait olaylardr.
Hastann baarl bir ekilde hipnozdan kmas genellikle hipnozun derinlii tarafndan tayin
edilir ki; daha derin durumlarda hastann uyandrlmas daha uzun olacaktr.
Hastann evvelki uyandrlnda yine de tedavi edici olmayan snrl nerilerin nceden
kaldrlm olmasndan emin olun. Bunlar kapsayan kurallar hipnotik indksiyon dersinde
verilmelidir. Uyandrlan hasta; ancak bir elini veya ayan haraket ettirebilecektir. rnein
bu olmutur. Hasta uyanacak ve ellerini ayramayacaktr. Hastann uyandrlmasnda tedavi
boyunca telkinlerinizden faydalanacaksnz. Uyandrma u ekilde yaplmaldr. "10'dan 1'e
doru geriye sayacam. Benim her saymamla birlikte etrafnda olanlarn daha ok farknda
olmaya balayacaksn. Bir saysnda gzlerini aacaksn ve tamamen uyanacaksn, zihnen
ok rahat ve zinde olacaksn, kendini ok rahat hissedeceksin ve hoa gider bir ekilde
dinlenmi olacaksn. imdi saymaya balyorum ve son derece rahat hipnotik durumdan
kacaksn. 10-9-8-(On-dokuz-sekiz) uyanmaya balyorsun. 7-6-5- daha, daha ok
uyanyorsun, 4,3 olduka daha fazla uyanyorsun. 2 Tamamen kendine geleceksin. 1 gzler
ak ve tamamen uyandn.
Eer hasta hafif transta (Light State) ise doktor saymaya beten (5) balayabilir.
Hipnozdan uyandrlmaya mukavemet eden hastayla pek nadir olarak karlaacaksnz ve
genellikle telkinlerin tekrarlanmasyla hastay yeniden tedavi etme ihtiyac duyacaksnz.
Bazen hasta ilk trans herhangi bir zorluk olmakszn tamamlar fakat ikinci transndan sonra
24
www.psikoaktuel.com
nemli zorluklarla karlaacaksnz. Bu hastalar nemli olan eyleri ve transdaki honutluu

renmilerdir. Transdaki tatmin olu hazz bilinli ya da bilin altndaki kiilie ihtiya duyar.
Bu kiiler trans halinden kmaya mukavemet gsterirler. Kar koyarlar. nk bu durum ok
holarna gider ve bu durumdan ayrlmak istemezler.
Baz hastalar bilinli olarak unu teden beri sylerler. "Problemlerim hipnoz esnasnda o
kadar az miktardayd ki, buna bal olarak transda kalmay tercih ederim." "Uyanmak
istemedim. Bu hipnozda baka bir kii olmak gibi birey" "O kadar rahat ve huzur iindeydim
ki hipnozda kalmaya aldm" vb.
Baz hastalar yllardr sahip olduklar tahamml edilmez ikayetleri olan moral tnts,
sanc ya da iddetli kantlarnn trans halinde kaybolduunu grrler. Hastalar bilerek ya da
bilmeyerek trans halini yaplarnn msade ettii srece srdrmeye alrlar. Bazlar ise
gerekten ekinirler.
Hastann uyanmamasnda hibir tehlike yoktur. Hatta bu ok az bir ihtimaldir ki; doktor
seans idare ederken umulmadk bir ekilde ayrldnda oluur. Bu durumda hasta ya trans
kendiliinden sona erdirecektir, ya da uyanaca normal bir uykuya dalacaktr. Hastann
ibirlii olmadan hasta makul olmayan periyotda trans halinde tutulamaz ve bu nedenle hasta
kesin olmayan bir srenin sonunda trans halinden karlr. Hipnotik transn sonucunda
hastann bir veya iki dakika rahatsz edilmeden sakin bir ekilde uyanmasna msade
edilmelidir.
3.Sonraki Seanslar
Sonraki gelimelerin ilk banda nceki seanslarda ne gibi ilerlemeler olduu renilir ve
hastann yararna olan deiiklikler kabul edilebilir. Hastann evvelki transda farknda
olmad baz durumlar aa kabilir. Bu davrandaki nceden sahip olmad
hareketlerinin amacndaki deiiklik, onun davranlarn dorudan deitirir. Bu bilgiyle
birlikte seans akm iin neriler kararlatrlabilir. Fakat hastann kabiliyetine bal olarak
ilerlemez. Bazan ilk seansdan sonra direk hipnotik telkinler (tedavi amacyla verilen) birka
saat sonra yok olabilir ya da ihtimalen 24 ile 48 saat arasnda yok olabilir. Fakat her tekrar
seansdan sonraki sre ve tesir olduka uzun srer ve hastay hipnotize etmek gittike
kolaylar.
Genellikle hastann hali belli bir kapsam ierisinde geliecektir. Bu kapsam; hasta
hipnoterapinin etkisi kaybolaca dncesine nceden sahip olmu olabilir. Bazen kiinin
kark duygularn hesaba katmama daha ok ilerlemeyi engelleyecektir ve belki de sonu
bu durumun ktlemesidir ve hasta tavsiye edilen tedavinin tavsiyeye uygunluu hakknda
bir pheye malup olabilir.
25
www.psikoaktuel.com
Hasta bazen ilk bilin altnn reniliinde mkemmel drtlere sahiptir ve sonradan etkili bir
ekilde (bilinalt olarak) her derin transa giriinde diren gsterir. Bu direnci genellikle
hastann sahip olduu nemli semptomlarn savunma deerlerinin kaybedecei zaman ve
onu kaybetmenin etkisinden kendisini korumak iin kar koyaca zaman oluur. Hasta
himaye ettii eyin kendisinden, kendisi istemedii halde alnmasndan korkuya der. Bu
durumda hekim ok dikkatli olmaldr. Hastann diren mekanizmalarn analitiik metodlarla iyi
kefetmelidir. Uzun vadeli bir plan yaparak; bilin-blinalt uyumsuzluklarn gidermeye
almaldr. Semptomun lkiiye verdii marjinal doyumu gz nne alarak; geici bir
semptom deitirme metodunu kullanabilir.
III. ve IV. seansdaki hastalar bilinli olarak veya bilinsiz olarak hipnoterapi iin
bahsedecekleri eyleri kendilerinin kiisel amalarndan daha faydal olan objektif gerekleri,
kendilerinin gerek nedenlerinden dolay bask altnda tutabilirler. Bu olgular tartld
zaman gerek faydal nedenlerin ne olaca konusu yanl anlamlardan uzak tutulacaktr.
Hastann durumundaki deiiklik tavrlar ya da faydal sonular; indksiyon tekniinde de bir
deiiklii gerektirebilir, ya da psikoterapideki dier ekillerin birini gerektirebilir. Bu tr bir
bak iin gerekli olan uyumluluk, her seansta en kk bir etkiyle baarmak iin gereklidir.
DUYU TES ALGI YETENE HPNOZLA ARTTIRILABLNR M?

nsanolu olarak hepimiz bir ruha sahibiz.ster farknda olalm ister olmayalm ruh enerjimiz
beynimizi, beynimizde oluturduu enerji ve iletilerle fonksiyonlarmz ynlendirir.Hipnoz
altndaki bir sujenin kolunda tam bir anestezi ve analjezi saladmzda yaplan EMG
lmleri gstermitir ki,el srtna batrlan inenin oluturduu ac duyusu kol zerindeki
sinirler vastasyla beyin tarafndan alglanmakta ancak cevap oluturulmamaktadr. Bir kere
hipnotize edilen suje kendi ruhsal gcyle yzyze gelir.Kendini daha iyi tanr.Grd
yetenekleri hipnoz dnda da gevemi ve dalgn konumda yapabileceini farkeder. nl
psikanalizci sigmound freud yaamnn son yllarnda "hayata yeniden balama ansm
olsayd,psikanaliz yerine ruh zerine aratrmalar" yapardm diyordu.Psikanaliz zerine
byk almalar yapp geride kaliteli belgeler brakmtr.Freud'un psikanalize balamadan
nce hipnoza ilgisi olduu ancak hastalarnn ounun bu ynteme istekli olmamas
nedeniyle izgisini hipnozdan ayrm ve psikanalize ynelmitir. Duyu tesi alg her insan da
bulunmaktadr.Ancak kullanmasn zaman iinde unutmu bulunmaktayz.Krlerin yada
sarlarn duyu tesi alglarnn daha gelimi olduu bilinir.yleyse duyu tesi alg
renilebilir bir durumdur.Nasl gelitirebiliriz? eitli yoga ve meditasyon tekniklerini renip
uygulayabiliriz,zikr ile yapabiliriz veya hipnoz ile direk yaayabiliriz. Peki u halimle neden
kullanamamaktaym?nk
bilinli
be
duyumuz
dnyevi
duyular
fazlasyla
alp
deerlendirmekte ve duyu tesi algmz atl kalmaktadr.ncelikle kendi gcmz
26
hissetmeliyiz.Grltsz,sakin,uygun
oturup,gzlerimizi
kapatalm.Yz
www.psikoaktuel.com
sdaki
bir
kaslarmzdan
odada
itibaren
rahat
bir
kaslarmz
pozisyonda
yava
yava
gevetelim.Boyun ve omuz kaslarmz,kol kaslarmz,ggs ,karn ve srt adalelerimizi yava

yava acele etmeden gevesin.Bacak ve ayak kaslarmz bu relaksiyona katlsn.Derin bir
nefes alp verelim.nefes alp verme ilemini 4 kez tekrarlyalm.Beynimizdeki dnceler tek
tek bizi terk etsin.Ayaklarmzdan itibaren bir scaklk bir enerji olduunu varsayn ve
ayaklarnz ,bacaklarnz,kasklarnz,karn ve gsnz,boynunuz ve en son banz da bu
arlk ve scakl hissedin.brakn bu eneji halkas sizi ele geirsin ve derin bir uykuya daln.
Bu altrmalar sk sk yinelediinizde gzlerinizin nnde bir hayal perdesi geliecek ve
sizin ynlendirmeniz ile nceleri istediiniz ryay ve sonrada duru gr dediimiz,gzler
kapalyken uzaklar grme olayn duyumsayacaksnz.Btn bunlar yaparken en nemli
nokta gevemi ve dalgn bir durumda olmanz gerektiidir. Hemen yeri gelmi iken belirtmek
istiyorum,Byk Trk Amirali Piri Reis'in 1513 ylnda izdii dnya haritasn aslnda zikr
yoluyla astral seyahat yaparak yani dnyaya kubak ykselip bakarak izdii
parapsikologlar tarafndan savunulmaktadr
DDA "Duyular D Alglama"
Duyarl ve gnll bir suje ile yaptmz DDA almasnda,sujenin gzleri kapal olduu
durumda masann ekmecesine konan,cisimleri tahmin edip izmesi sylendi.Aadaki
izimlerde hedef nesnelere izimlerle ne kadar yaklaldn greceksiniz
TELEPAT
ncelikle telepatik dnce aktarm bizden daha alt trlerde gereklemekte mi diye
dnmemiz ve literatr taramamz gerekli. Rus bilim adamlarnn getiimiz yzylda
gerekletirdikleri bir deneyi anmsadm.Yeni domu tavan yavrular bir denizaltya
bindirilip atlas okyanusunun derinliklerinde yol almaktalar.Anne tavan rusyada bir
labaratuvarda EEG aletine bal beyin dalgalar izlenmekte 20 er dakika arayla yavru
tavanlar srayla ldrlyor.Her yavrunun lmnden sonra anne tavann beyin
dalgalarnda e zamanl olarak tepki dalgalar oluuyor.Arada binlerce kilometre ve derinlik
olmasna ramen canllarda bulunan zamandan bamsz bir iletiim sistemi olduunu
dnyorum. Ayn duygular bizlerde gnlk hayatmzda aslnda yayoruz.Arkadamzla
ayn anda ayn eyleri dnme,ayn cmleleri karma veya arkadanz dndnz
anda telefonla onun sizi aramas gibi..Ama birer ho tesadf veya raslant olarak
deerlendiriyoruz. Yllar nce Bilim ve Teknik dergisinde okuduum bir yaz aklma geliyor.20
yalarnda bir gen annesinin oturduu evden kilometrelerce uzakda trafik kazas geiriyor
ve hayatn kaybediyor.Kazann olduu anda annesinin evinde masann zerini ssleyen
kristal vazo hibir etki olmadan paralanp krlyor.nce annesi buna anlam veremiyor fakat
27
www.psikoaktuel.com
olunu defnettikten sonra olaylar arasnda balant kurmaya balyor.O vazoyu doum
gnnde annesine olu almt.Kaza annda gen aclar iinde lm hissederken beyninde
(gl bir radyo vericisi gibi) oluan dalgalar zaman ve mesafe kavramn hie sayarak
annda annesine ulam,annenin beyni bir radyo alcs gibi davranp lm haberini
alglamtr.Ancak annenin o veya bu ekilde durumdan haberdar edilmesi gereklidir ve
telekinezi (beyin dalgalar ile cisimlerin konumunu ve durumunu deitirme) ile annnenin
beyni zel dalgalar yayarak ocuk ve anne ile ilgili cismi paralamtr. (bilim-kurgu gibi deil
mi?) Peki bu iletiim nasl olmaktadr?Bir verici ve alc gibi beynimizi kullanabilir
miyiz?Cisimleri etkiliyebilir miyiz?Bu mmkn m? Her canlnn bir enerjisi ve evresinde
Aura denilen elektriksel halkas bulunmaktadr.Bu halka rus bilim adam kirlian tarafndan
ayn adla anlan bir fotoraf teknii ile (yksek elektro manyetik alan altnda film zerine
cismin grntsn almaya denir) tespit edilmitir.Aura ylesine bir halkadr ki rnein bir
yapran kenarndan bir para koparp filmini aldnzda aurann tpk yapran btnl
bozulmam gibi grnm verdii grlmektedir.Mantar ,virs gibi bitkiyi etkileyen herhangi
bir hastalk henz balang aamasndayken enerjinin masnda deiikler olmaktadr.
Birbirini seven iki gencin aura saaklar ondlan hareket yaparken ,birbirine dman kin dolu
iki gencin aura saaklar elektrik arpm birinin salar gibi dimdik olmaktadr.(Dr.Tahir
zakka hipnoz 1.cilt resmi bulunmaktadr)Buradan hareketle aygl hanm bir grdm
birden iim snd,kanm kaynad deriz ya aslnda auralarmz uyum salamtr. Enerji
bedenimizi yanltabiliriz de ,Hipnotize edilmi ve rya yaattrlan bir sujenin ensesine
mknatsn kuzey yada gney kutbunu yaklatrarak ryann iyi yada kt ynde
dnmn salayabiliriz.yleyse enerji bedenimiz vardr ve elektro manyetik alanlardan
etkilenmektedir.Ayrca her enerji bedeni de etkiliyebilmektedir.
ASTRAL SEYAHAT (DURU GR )
Evet sanrm biraz parapsikolojiye giren bir tanm ve olaylar dizisi...Derin transda elde
ettiimiz bir fenomen,hipnozu dahi henz tam olarak anlatamadmz topluma kpda bunu
sylemeye kalktmzda aran yzler ve bize biraz pheyle yaklaan insanlar
grmek,hatta hemen hipnozu uygulayan doktora cinci hoca yaktrmasn yaptklarn
duymak, bizim bu gerei aklamamza engel olamaz.
Literatrlerde ruhsal seyahat,claire voyance,duru gr,duyular d idrak olarak da karmza
kmakta.Henz bilimsel olarak nasl olutuu aklanamamtr.Bir teoriye gre,hipnoz
srasnda dnyevi olaylarla iliki kesildiinden ve sadece ruhsal yap n plana ktndan
ruhsal gcn bir gstergesi olarak yorumlanmaktadr. slam dinin verilerine gre ise;her canl
bedenin ruhu bir tnel vastas ile ayr bir alem ile (misal alemi,toplu bilinalt ) iliki
halindedir.Normal gece uykumuzda grdmz gemie ve gelecee ait ryalar misal
aleminden esinlenmektedir.Her gece gzlerimizi kapatp uykuya daldmzda ruhumuz
28
www.psikoaktuel.com
tnelimiz vastas ile bu aleme alr.Bu ilemi yaparken tnelde ykselerek o noktaya
ulamaktadr.Hepimizin skca bana gelen uykuya dalma ile uyanklk aras bir periyodda
sanki yksekten dyor gibi bir hisse kaplp,yatakta sradmz olmutur.Bu baarsz bir
tnel trmandr.Kur-an'da 'ecel vaktiniz gelinceye kadar her gece ruhunuz teslim alnmakta
her sabah iade edilmektedir' der.
Ryalarmzda Allah'n takdiri ile gelecekten de haberler edinmekteyiz.Kur-an Hz Yusuf
suresi ile bunu dorular.
Ruhsal gcmzle ayn anda ok uzaklardaki herhangibir yere gidebilir,orada olup biteni
grr
ve
duyarz.Hatta
daha
da
ileri
gidip
oradaki
maddeyi
metafizik
adan
etkiliyebiliriz.Oradaki insanlarn dncelerine telepatik mesajlar iletebiliriz.Kur-an yine bu

olay dorular.Hz sleyman saba melikesini kuatmtr.O'nun tahtn emrindekilerden
ister,enerji yaplardan bir grup,hemen getirebileceklerini ifade eder.Kitap ehlinden biri gz
ap kapayncaya kadar taht Hz. Sleyman'a ulatrr.
Yine hipnoz srasnda derin transdaki suje ile hipnozu yapan doktor arasnda ayn bedende
birleme,ayn eyleri duyma ayn eyleri tatma telkini verildiinde,sujenin ve hipnotizrn
tnelleri tek bir dorultuda akmakta ve suje gzleri kapal,hipnoz altnda uyuyor olmasna
ramen hipnotizrn kendi eline ine batrmas ile irkilmekte,azna eker,tuz,ac,cola gibi
gdalar aldnda ayn tad duymaktadr.Hipnotizr yutkunduunda sujede yutkunmaktadr.
Ruhsal
gcmzn
bu
inanlmaz
yetenekleri
her
insanda
mevcuttur.Kullanlmaya
kullanlmaya ,dnyevi iler iinde koturmaktan krelmitir.Hipnoz bu noktada devreye

girerek
Bu
ruhsal
olaylar
gcmzle
oluturan
ruhsal
yeniden
yap
her
tanmamza
ne
olursa
olsun
olanak
aratrlmas
verecektir.
gerektii
inancndaym.Bilimsel bir aklama henz olmadndam okuyucunun ufkunu geniletmek

amacyla Dini verilerle aklamaya altm.Yorumu sizlere brakyorum....
Biyoenerji hangi Hastalklar Tedavi Eder?
1- kinci derece yanklar, burkulmalar, adale ars, dizanteri, ishal, mide arlar, ate,
boaz iltihaplar, ksrkler, di arlar gibi basit fiziksel rahatszlklar.
2- iddetli hastalklar, tberkloz, hipertansiyon, kalp problemi, hepatit, miyom, kist,
epilepsi, eklemler.
3- Duygusal ve ruhsal rahatszlklar, stres, tansiyon, anksyiete, depresyon, fobiler,
paranoya, izofreni ve bunlara bal hastalklar.
29
www.psikoaktuel.com
Pozitif Enerji
nsanda mevcut olan olumlu enerjidir. Yalnz, zaman zaman bu enerjinin de ok olmas eitli
hastalklara yol aabilir. Baz durumlarda bu kiilerin vcutlarndaki yksek pozitif enerji
manyetik kartlar ve pilleri bozabilmektedir. Bu kiiler eitim alarak ifac olarak almak
zorundadrlar. Saylarnn pek fazla olduunu syleyemeyiz. Bu insanlarn stres diye bir
problemleri yoktur. Zihinsel olarak da son derece salkldrlar.
Negatif Enerji
Vcutta, hastalkl olan blgelerin rettii olumsuz enerjidir. Bu trde enerji, nerede olursa o
noktada srekli olarak negatif enerji retmektedir. Hatta, negatif enerji retmeye baladktan
bir iki ay sonra hastalk ortaya kabilir.
Travma sonucu ortaya kan enerji de negatiftir. Stresli insanlarda srekli negatif enerji
retirler. ounlukla bu gibi insanlarda eitli ar ve psikolojik rahatszlklar meydana
gelebilir. Negatif enerjinin ortadan kalkmas iin her trl artlarda ilk nce tbbi tedaviye,
eer are yoksa alternatif tbba bavurulmaldr.
Enerjiyi Hissetmek
Son derece rahat bir yere oturun. Gzlerinizi kapatn ve geveyin. Hi bir ey dnmeyin.
Ellerinizi 15-20 saniye kadar birbirine srtn. Avu ileriniz birbirine bakacak ekilde 10 cm
den fazla olmamak art ile karlkl tutun. Yirmi saniye sonra biraz ellerinizi uzaklatrn.
Hemen ellerinizi yava yava yaklatrmaya aln. Ellerinizin arasnda ok hafif bir basn
hissedeceksiniz. te en ak biimiyle sizin enerji snrnz.
Enerjiyi Grmek
Lo bir odaya girin. Rahat bir ekilde oturun. Ellerinizi hzla 20 saniye kadar birbirine srtn.
Ellerinizi yine avu ileri birbirine bakacak ekilde 5- 6 cm tutarak, avu ilerini ileri geri
oynatmaya balayn. Bu ara, elleriniz arasna odaksz bir ekilde bakn. Enerji snrn
dumanl bir ekilde greceksiniz.
nce Modern Tp
Hastann modern tbb denedii ve hastalk karsnda yaplabilecek her eyin bittii noktada
'Alternatif tp' bir zm olarak yer almaktadr. Hasta, bu durumda alternatif tbbn en nemli
kollarndan biri olan biyoenerjiye, 'Tek arem' diye byk bir umut ve inanla sarlmaldr. te
o an kiinin beyni, negatif enerji retiminden temizlenmi olarak yeni bir hedefe doru
gitmektedir. Hastann modern tpta are aramadan dorudan biyoenerjiste bavurmas
halinde beyin gcn doru kullanmay ve ynlendirmeyi bilemedii iin pek fayda
30
www.psikoaktuel.com
etmeyecektir. nk hastann aklna ister istemez birok soru sralanacaktr. Hastann

aklna, "acaba nce yle bir tedavi yaptrp sonra m gelseydim" dedii anda beyin
otomatikman negatif enerji retimine balayacaktr.
Parapsikoloji ve Hipnoz
lkemizde bilimsel alma imkan olmayan fakat son yllarda gerek grsel gerek yazl
basnda gndemde olan bu iki konu haknda hazrlanan bu sayfalarda trke ve ingilizce bilgi
sahibi olma imkan olabilirsiniz.
21yy girdiimiz bu dnemde lkemiz niversitelerinde krsleri olmayan bu iki alan bata
A.B.D ve birok lkede aratrmaclarn youn olarak gelimeler kaydettii bilimler olmutur.
Gelen yzyln tp psikoloji ve dier bir ok bilim dalnda devrim niteliinde bir takm
deiimlerin doumunu yapacak olan bu bilimlerin lkemizde de bir ok drst ve saygnl
olan aratrmac ve bilim adamnn ilgi alanna girmitir.
Fakat bilimsel otoritenin souk ve alayc tavrlar 1999 Trkiyesinde kiilerin yalnz kalmas
ve desteklenmemesi ile blk prk almalarla kalmtr. lkemizde bu konu ile 1950 li
yllardan beri bu alanlarda alma ve emek veren Trk aratrmaclarn bu sayfalardan
sayg ile anyorum.
Dr. Bedri Ruhselman, Dr.Hsn ztrk, Dr.Recep Doksat, Dr.Tahir zakka ve daha ismini
sayamadm bir ok yrekli aratrmac, zamanlarnn bilinmeyen ve anlalrl olmayan
byclk ve doa stclk kavramlaryla tanmlamalar ile karlamlar deneyimlerini ve
bilgilerini kendileri ile paylaabilmilerdir.
Drst ve yrekli kiilerdi diyorum. nk deneyleri ve yaptklarn bir ok ilgiliyle
paylamalarna ramen hi bir destek grememilerdir. Mcadeleleri bilimsel ve akademik
alana yaylamayan bu aratrmaclar umuyorum 21yy Trkiyesinde dier arkadalara umut
olurlar.
Parapsikoloji nedir?
1930 l yllarn banda A.B.D de Duke niversitesinde J.B.Rhine ve ei L. Rhine tarafndan
yrtlen almalarda psiik almalar belirtmek iin almanca parapsychologie terimini
kullanmlardr. Allagelmiin d farkl psikoloji anlamna gelmektedir. Bu ylarda telepati,
telekinezi ve durugr almalarnn youn olduu ve isimlendirmelerde zellikle
durugrdeki hadiselerin Extrasensory perception adlandrdklar (duyu d alglamalar)
grlmektedir.
31
www.psikoaktuel.com
Duyu d alglamalar gemii,imdiki zaman ve gelecei alglama diye nce e

ayrmlardr. Duke niversitesi labaratuarlarnda zihnin madde zerindeki fiziksel etkileri
aratrldnda bulunan sonular zihinsel devinim anlamnda yeni bir terimin kullanldn
grmekteyiz Psikokinesis ksaca PK yani zihnin maddeye hakimiyeti yine bu dnemlerde
spirit almalarda hassas deneklerin meydana getirdii fenomenleri inceleyen bilim adamlar
medyom kelimesinin yerine PS yetenekleri adn vermilerdir.
Fransada 1900 l yllarn banda Alan Cardec in ve ABD de EDGAR CAYCE isimlerinin
Trans altnda eitli alg ve kehanetlerini ite bu PS yetenekleri ile izah etmeye
almlardr. Parapsikoloji aratrmaclar bu isimlerin yannda yine ayn dnemlere
rastlayan bir dnem sovyetler birlii ve dou bloku aratrmaclarnn ESP yerine psikotronik
veya biyoiletiim PS yerine bioenerji /bioplazma kelimelerini kullanmlardr.
Sovyet ideolojisi bu fenomenleri biokimyasal hadiseler olarak ele almtr. Psikotronik,
Yunanca psie ve elektron szcklerinden gelmektedir. lk kez 1968de Dr. Z. Reydak
bakanlnda bir grup ek bilim adam tarafndan Moskova Uluslararas Parapsikoloji
konferansnda parapsikoloji szc yerine kullanld. Bu bilimadamlar parapsiik olaylarda
sz edilen enerjinin yapsn kefetmek amacnda olduklarn belirtmilerdi.psikotronik enerji
paranormal
olaylarn
temelini
oluturabilir.
Bu
enerji
birimi
ise
psikotron
olarak
adlandrlmaktadr. Dr. Rejdak, psikotronik ile ilgili olarak zde insanla ilgili olan bir biyonik
bilimdir. Biz, PS olayn ncelikle insanda ikincil olarak ta tek bana bir enerji eklinde
tanmlamaya alyoruz. Ama ya ara balant olarak insan yada insan saf d brakarak
yapay bir sentezi kullanarak (elektromanyetik,ekimsel yada dierleri gibi bilinen enerji
biimlerinden hibirinin bu olguda geerli olmad bir kez kantlandnda ,insann telepatik
nakil srasnda kulland enerjinin bir retecini meydana getirmek yoluyla), bu konuyla ilgili
sorunlarn uygulamal sonularn arayp bulmaktr der.
Psikotronik denemelerin bu gn hangi boyutta olduu bir gizemdir.Amerika da Mehur bir
Philedelphia deneyinden sz edilir burada bir geminin su zerinden demateryalize edilerek
enlem ve boylam nceden belirlenen baka bir alana nakil yaptrld sylenir.
Psikotronik enerji ile ilgili almalar parapsikolojinin en dinamik alanlarndan biridir. Eski
dnem msrda bu enerjilerin kullanldna dair savlar vardr. Yine tarih iinde parapsikoloji
gezimizde 1939 ylnda, Sovyet mhendis Semyon Davidovi Kirliann gelitirdii yksek
frekans alanl bir fotoraf tekniini grrz. Bu yntemle canl ve cansz nesnelerin ekilen
fotoraflarnda
cisimlerin
etrafnda
gzle
grnmeyen
renkli
bir
alann
varlnn
32
www.psikoaktuel.com
ispatlandn gryoruz.tehis ve tedavide ara olarak kullanlan bu teknik gnmzde

kullanlmaktadr.
Sovyet bilimadamlar enerji beden zerindeki almalarn ilk kez 1968 de Kazakistan devlet
niversitesince baslan Kirian etkisinin biyolojik etkinlii baln tayan ve ayrntl bir rapor
halinde bilim dnyasna sunmulardr. Buna gre bu fotoraflarda grlen biyo-ldama
organizmann elektriksel bir hali olmayp biyoplazma tarafndan oluturulmaktadr.
Bizim kendi kltrmzde lmekte olan bir kiiyi alglayan insanlarn onun n
gremiyorum.Ferri snm tabiri ve hristiyan kilisesinin ve hinduist budist inanlarnda ba
blgelerine izilen klarn biyoplazma olduunu 1968 ylnda syleyenlerden sonra
2000lere girerken biz olabilir diyebilir miyiz?
Halografik evren ve paranormal olaylar
Stanford niversitesi beyin cerrah Karl Pribram ve fiziki David Bohm (Kuantum teorisyeni)
insan beyninin halografik bir evrende ,bir halogram gibi altn bilirdiler. Halogram; cisim
tarafndan dalan k dalgasnn, e titreimde tepeler ve yarklardan oluan anlamsz,
bulank bir giriim deseni olarak bir plaka stne kaydedildii merceksiz bir fotografik
ilemdir. Bu fotografik kayt lazer gibi birleik (ayn frekans ve ayn faza sahip iki veya daha
fazla dalgadan oluan) bir k altna yerletirildiinde boyutlu imgeler ortaya kar.
Halogramn herhangi bir paras imgenin tamamn yeniden kurar.
Bu bulu metafizik ile fizii birletirme noktasna getirmitir. Eyann olaylarn, zaman ve
mekann farkl ve ayr anlalan oluum gereinin altnda tm eylerin ve olaylarn
mekansz, zamansz ve blnmemi olduu tezahr etmemi, rtl bir titreimsel frekans
dzeni vardr. Bizlerdeki halogram enerji zamansz ve mekanszdr. Doa st,doann bir
parasdr. Tm doa tesi fenomenler fizikteki nkleer fenomen gibi sadece o anda baka
boyutlar okuduumuz anlamna gelmektedir. Telepati nceden bilebilme ifa gibi olaylar
zaman ve mekan aan boyutta olumaktadr. Enerjinin buradan oraya gitmesine hi gerek
yoktur; zaten oras diye bir ey yoktur.
Bohm, algladmz dnyay vitrinolarak adlandrr. Tm uurumuz; gemi bilgimiz ile u
anki algsal verilerin kaynat bir vitrindir demektedir. Fakat egomuzun altnda evrensel
,mekansz ve zamansz hafza yaamaktadr. Bunu hipnotik translarda devaml grmekteyiz
zamann rlatif ve greceli olduu trans altndaki bireyde farkl alglandn net bir biimde
kantlayabiliriz.
33
www.psikoaktuel.com
Her birimiz halografik evrene doar ve ilk aylar tm hayatla uyumlu bir birlik ile geiririz.
Halogram kendinin farknda deildir. Bu halogram tayan insanda kendi farknda deildir.
Farkndalk geliir fakat halogramdan km oluruz. Beyin yapsndaki delta, teta, alfa, beta
frekanslarnda deneyimlediimiz bilin durumlar ve bu durumlara denk gelen alglamalar
arasndaki benzerlikler ok ilgintir.
Teta frekans C.G.jung un kolektif bilinalt diye adlandrd kavrama denktir. Burada hayatn
ve halogramn aretepik niteliklerini deneyimleriz.
Teta ve Paranormal olaylar
Gurdjieff teta frakansn yaamn plana benzetir. Evrende yaanm edinilmi bilginin kaytl
olduu plak bizlerde zaman zaman direkt olarak aa ktna iaret eder. Beyinde teta
frekansna ulatmzda kendi farkndalmzn byk bir blm kaybolur. Ksaca trans diye
adlandrlan durum hipnozda gemi ve gelecein olaylarnn hatrlatlmasnda yaanan
pozizyondur.
Artrmac Joan Healy teta frekans ve psi arsndaki balanty yle aklamaktadr:
Kiilerde ou zaman esrime duygusuyla gelen sinirsel bir uyaran 4-7hzlik bir devirle
hipokamp uyarlarak oluan teta frekans bilin dna C.G.Jung aretepik bilincine ve dier
farkl bilin durumlarna geitir.
Ezoterik retilerde ve mistik almalarda nefes almalar ve ritmik soluma gerei
anlamada nirvana ya vuslata ermede ok nemlidir. reticiler adaya ilk nce doru nefes
almay renin derler. Yaplan ritmik soluma 4-7 hz lik devirde teta frekansn oluturmakta
ve aday burada farkl bir farkndalk la meditatif bir deneyim yaamaktadr. Buna saysz
rnekler verebiliriz.
Amerikal
psiik
Ellen
Garret
kendisinde
oluan
duyu
alglamalar
sanki
kokluyormuasna yaptn bildirmektedir. Nefes ve ritimle oluturulan bu medyomsal

paranormal olaylarn fizyolojik ve medikal almalar gnlk yaamda bir oumuzun
karlat evremizdeki kahve fal bakan insanlarda ki esrime duygusuyla ayndr.
Garret zerinde yaplan saysz almalar sradan bir psikanalitik almayla balayp farkl
yne dnmesiyle teta frekans byk bir nem kazanmtr.kadnn anamnezinde annesinin
epileptik nbet srasnda boularak ld ve kendi EEG sinin epilepsi belirtisi gstermedii
ar basan ritmin teta olduu grlmtr.
34
Rockefeller
niversitesi
nrofizyologlarndan
www.psikoaktuel.com
Winson
fareler
in
yeni
bir
evreye
brakldklarnda bir yandan yrdklerini bir yandan da burunlarn ekerek etraf

kokladklarn ve burun kllarn ileri ve geri oynatp evrelerine baktklarn ve bu ritmik
soluma ve oynatma frakansnn teta frekansyla ayn olduunu grmtr. Farelerde duyusal
bilgilerin soluma ve koku ile tespit edildiini yani hipokamp ve tetann duyusal bilgilerin
koordineli ksa devirli patlamalar halinde iledii bir sinirsel mekanizma olarak aklamalarn
salamtr.
Rex Stanford ve reenkarnasyon aratrmacs Ian Stevenson n teta frekansna ulaan
kiilerin paranormal olaylar sergileyen kiilerin byk ounluunda gzlemlemeleri ayr bir
olgudur.
Yine bayan Garret te oluturulan fiziksel nesnelerin hareketinde teta ve PK ile ilgili
armlar yaplmtr.
Uri Geller, Rus Kulgevna ,Sevgi al oluturduklar zihin madde etkileimleri teta ve
psikokinezi arasndaki ba glendirmektedir.
Paranormal olaylar incelememizde teta frekensnn nemini bir kez daha belirterek konuyu
burada noktalyorum.
Parapsikoloji ve Zaman Kavram

Psiik varlmzn en azndan bir parasnn, uzay ve zamann rlativitesi tarafndan
tanmlandna kaniyimdir. Bu rlativite, yle grnyor ki, uura olan mesafeyle orantl
olarak,bir mutlak zamanszlk ve uzayszlk durumuna kadar artmaktadr. (C.G.JUNG)
imdiki zaman ve gemi zaman
Belki birliktedir gelecek zamanda
Ve gelecek zaman kapsar gemi yaam (T.S.ELIOT)
Zamann an olduunu syler taoizm alglayabildiimiz,snrlarmzn iinde olan rlatif bir
deikendir.
Parlak isminde bir bayan vard
Srati ktan ok daha fazlayd
Bir gn yola koyuldu
Rlatif bir ekilde
35
www.psikoaktuel.com
nceki geceye dnmek zere

Rlativite: Greli hareket ,uzay ve zaman teorisi yz senelik mutlak zaman fikrini
ykm,klasik newton fiziinin btn temellerini alt st etmitir.
Kuantum fizikilerinin almalar zaman sorununun paranormal olaylardaki bilinmezlii ni
kefedecektir.
Psiik Deneyimler
Salkl sradan basit bir insann ryasnda veya zamann herhangi bir vaktinde biranda
kendini olanaksz bir deneyimin iinde bulur. Deneyim sahibi genellikle sarslr. aknlk
ierisinde kalr,ve ksa srede normale dner. Olay daha sonra toplumsal inanta ebeveynler
tarafndan benzer olay yaam kiilerin anlatmlaryla benzerlikleri belirtilerek bir gereklie
balanr. Ve olay unutulur.
Kltrlerde hassas kiiler diye anlan ve sayg gsterilen kiiler bu deneyimlerini ok sk
yaadklar iin bu zellikleri ile birlikte yaam srmeye ya alrlar yada bastrmaya alrlar.
Bu konu da otorite boluu ve bilimsel alt yapnn olumay ou zaman hassas kiiyi derin
psikolojik sorunlar veya kar salayabilmek iin ekonomik kayglara srkler. lkemizde
birok rnei vardr.
Sevgi al;18 Aralk 1927 doumlu Yaamnn tamam spirtel almalarla gemi u an
yorgun ve krgn bir dost. Trk metafiziinin byk stad Dr.Bedri Ruhselman n dou
medyumu tanmlamas yapt bir kii. Kendi ifadelerini aktaryorum: Medyom lar genellikle
bilinmeyenleri haber veren kiiler olarak dnlrler. Bu doru deildir. Medyomda sradan
bir insan oda fkelenir sevinir kzar yani insandr ancak ruhsal irtibata getii an bilgi
noktasn bulabilen ve o bilgi kanalndan iletiim yapabilen bir kimsedir sadece o an farkldr.
Kendisindeki bu zelliin onu gururlandrmaya hakk yoktur. 5-6 yamdan beri sevdiim
insanlarn etrafnda renkli klar gryorum,Fakat benim grdklerimi baka insanlar
grmyordu .nceleri buna ok zlyordum. Bana birisinin sevgi duyduunu renklerinden
anlyordum. Hasta bir insanda renkleri gremiyor ve Anneanneme bu lecek dediimde
lyordu O zamanlar bu kz cinlere kart deyip eitli hocalara gtrdler ve bir yn muska
taktlar.
Olaylar bir birini izledi olacak olaylar nceden bilebiliyordum. Daha sonralar baylmalar
balad. Doktorlar kalbi arzal dediler. Ama bu baylmalar bende zevk halini almaya balad.
nce bedenimi tatal bir uyuukluk saryor daha sonra ruhsal enerjimle istediim yere
gidebiliyordum. Bunu oyun haline getirmitim.
36
www.psikoaktuel.com
Bir Ankara knda annem geceliimi ve ayaklarm amur iinde buldu halbuki sokaa
kmamtm. Babamn leceini grdm. O dnemler Abdlbaki Gkpnarlnn evine
giderdik. Oraya Ahmet Kutsi Tecer, Burhan Toprak Adnan Saygun beyler gelirdi. O srada,
Abdlbaki Bey Yunus Emre Divann yazyordu.Hepsi otururlar,tartrlar konuurlard .Ben
bazen lafa karr o iir onun deil ,bu Yunus un deil gibi laflar ederdim.Sylediklerimde her
zaman doru kard.
Ankara metafizik cemiyetini biz kurduk bu cemiyette Baha Soysal, zzet Akal, Zahit
andarl, Erol Sayan,smail Hakk Ketenolu gibi tannm insanlar vard. Sene 1951 bu 30
yl sresince Esrar- Sr adl 3 ciltlik kitap yazdk .
Sevgi al bu trans celseleri srasnda Parapsikoloji apor denen yoktan maddeler var
edebildiini anlatyor .kendisinin trans srasnda ellerinde su ,kl,heykelcikler olutuunu
biliyorum. Hindistanda Sai Baba nn oluturduu tezahrleri oluturabilecek PK enerjisinin
Younlu bedeninde bir takm radyooaktif yank benzeri aklanamayan izlerin olumasna
sebep olmu. Kendisini yakn tanma frsat bulduum ve benimle grt iin ona
teekkrlerimi sunuyorum.
Mtevazi bir yaam tarz ve yanl anlalmalarn kendisini zdn grdm.Bu
fenomenlerin suistimal edildiini televizyon ve basnda grdke susmay tercih etmesi
lkemiz parapsikoloji bilimi iin byk bir kayptr.
Dr. Ferhan ERKEY

Trk spiritel almalarnn , Dr.Bedri Ruhselman gibi Akademik platforma tanmas iin
zamannn tm dinamizmini bu alanda harcamtr.1921 Afyon doumlu olan aratrmac
ocukluundan itibaren bir ok paranormal fenomen yaamtr. Yaamnn getii Ankara
da zmir Caddesi Kocabeyolu Apt. da her Sal ve Cuma, halka ak konferanslarla ve ruhsal
celselerle balayan almalar 1960 l ylardan bahsediyoruz dnemin devlet ilgililerinin ilgi
oda olmutur.
Celselerinde o dnemin devlet bakan Kemal Satr Nvit Yetkin,iileri bakan Orhan ztrak
ok kez bulunmulardr. smet nn ile 27 mays ihtilali ile trans srasnda alnan gelecek ile
ilgili olaylarn grtn bildirmektedir. Erdal nn ve kz zden in seanslardan
korktuunu da bildirmitir.
Btn bu yakn ilikiler ve Trk psikiatri tbbnn nde gelen isimlerinden rahmetli Prof.Dr
Recep Doksat ve Prof Dr.erif ankaln beraberce bakanla sunduklar bilimsel aratrma
projeleri Dr.Ruhselmandan sonra bir kez daha kabul grmemitir.
37
www.psikoaktuel.com
Yaam yzlerce paranormal olayla geen sayn Erkey in ruhsal bir celsesinde trans
halindeki sujenin izdii ve ruhsal bir varlk tarafndan izildii belirtilen Meryem Ana resmi
zmir Efesteki Meryem Ana kilisesinde bulunmaktadr. Hristiyan yetkililerce ok beenilen bu
resim ilgilenenlerin dikkatine sunulur.
Dr. Bedri RUHSELMAN

Trk metapsiik ve metafizik cemiyetinin babas ve almalarn kendi ylmaz gayretleri
ierisinde bilimsel eserler halinde toparlayan ve dnyadaki klasik spirutalizm almalarn
neo-sprtalizme getiren ve her trl bilimsel almaya ak olan bir anadolu misyoneridir.
almalar RUH ve KANAT adl eserde bugnk Parapsikoloji biliminin ilk tohumlardr.
nsana ve bilinmeyen kapya cesurca ve bilimsellikteki phe fenomeninden hi amadan
yryen Ruhselman lkemizde bu konularla ilgilenen insanlarn alma rehberi olmutur. Ve
onun oluturduu ekol hep pheden ve bilimsellikten yana olacaktr. almalarn ak
yreklilikle savunan Ruhselmandan sayfalarca bahsetmek mmkndr.
stanbul metapsiik cemiyetinin kurucusu olan Ruhselman her aydn gibi akademik
almalara ihtiyatan bahseder.1950 li yllarda aramzdan ayrlan bu deerli insan
sayglarmzla anyoruz.
Hipnoz
bn-i Sinann hipnoz hakkndaki bilgileri bir ok psikosomatik hastalklarda nc fikirler
gelitirerek dneminde saygnlk kazanmasna yol amtr.
ok iyi bildiimiz plasebonun etki mekanizmasn da hipnozun iinde alm bulacan
sylemek sanrm doru olur.
Konuyla ilgili aratrmaclar yine internetin dier ingilizce kaynaklarna ulaabilirler.
Hipnoz insanla ilgili olan her alanda kullanlmaktadr. Tedavi de fiziksel ve ruhsal btnlk
ieren insan varlnn farkl bir biimde deerlendirilmesini salar. Bu gn konvansiyonel
tedavi dediimiz klasik yaklamlara daha btnsel bir birlikle bakmamz ve insann doasn
daha iyi anlamamza yardmc olur. lkemizde hipnoz altnda bir ok cerrahi ameliyatlar
yapan Dr.Hsn ztrk elde ettii baarlarn hibir meslektayla paylaamam ve bu saha
kendisi ile kapanmak zorunda kalmtr.
E..Di Hekimlii Fakltesinde dekanlk yapan sayn Prof Turan Cengiz di hekimlii
fakltesi rencilerine hipnodonti dersi koyabilmi. Fakat ynetimce, bu ders gereksiz
38
www.psikoaktuel.com
bulunarak kaldrmtr. Ve bu bilgisizlik ve ilgisizlik lkemiz insannn sokaktaki insanlarn

adna ne denirse densin tedavilerine ve suistimallerine brakmtr.
Eer siz bir olay grmezden gelir,ve ne olduunu aratrmaktan kaarsanz birileri
televizyonlarda ve basnda kar ve siz onlar neyle sulayacanz da bilemezsiniz.
Aklamalarnz da sadece yalanlamay ve yasaklamay getirir. Ama siz konuyu bilmediiniz
iin aresiz kalrsnz.
Sonuta, lkemizdeki hac ve hocalar iyi sonular alan tedaviciler haline getirir. ok basit bir
rnek siillerle ve iktiyosizle (alerjik deri rahatszl) ilgili bir almay dermatoloji sahasnda
hipnotik bir telkinle allmasn frklk ve kocakar ii sayabilecek kadar bilimselseniz
mahalledeki hoca bunu fleyerek yapar ve siz de bu nasl i diye siili geen hastann
parmana bakarsnz...
Hipnozun Parapsikolojide Kullanm

Sigmund Freud ve C.G.Jungun insan psikoloji sinde bilin d faktrnn bilince ve
davranlar zerindeki etkisi aratrmalar ve bu dnem hipnotik almalar bu iki bilim
adamnn davran terapilerinde yaklamlarn ve bilinci etkileyen dinamikler zerinde ayrma
drmtr.
Jung arketipleri, insanln yaam olduu bilgilerin ve korkularn bir trl herbirimizin alt
belleklerine kaytlanm olduunu syler. Doal olarak eski bir hikayenin tm insanln
bilinaltlarnda izleri olduu anlam bireysel deneyim olmadan kazanlm yetiler fikrini anlatr.
Dinlerde ve mistik hikayelerde ortak zellikleri bu balamda birletirebiliriz.
1950li yllarda bata A.B.D ve yine kar blokta istihbarat rgtlerinin ilgisini eken beyin
ykama ve istenilen komutu yerine getiren birey projeleri tamamen hipnozla balayan insan
zihninin bilinmeyenlerine yaplm yolculuklarda kefedilen zihne ait parametrelerdir.
Birok teorisyen hala bu alana pheyle bakmaktadr. Fakat gerek trans srasnda ulalan
kabaca bilinaltnn bilin kadar savunmas yoktur .Hipnolog kiinin alt belleindeki deer
yarglar kavramlar veya sibernitik anlamda mikroipleri ile oynayarak onda yeni bir inan ve
davran modeli oluturur. Ve ite o zaman ona vereceiniz tm emirlere itaat eden ve bunu
hibir zaman bilmeyen bir insan olur.
Kenedy suikastinde onu ldren katilin sorgulamasnda hipnoz altnda verilen emirlerin hibir
ekilde hatrlanmad dikkat ekmitir. Kendi almalarm srasnda trans altnda bir kiiye
bilinli hale getiinde sa ayann altnda iddetli bir kanmak olacak dediim zaman
verilen srede itaat de nemlidir. Kii bunu gerekletirir. Bu ayan neden kand
sorusuna bilinli olarak ya bilmediini, ya da bilincinde kanmaya sebep olabilecek bir
39
www.psikoaktuel.com
bilgiyle cevap verir:Bu ya mantardr, ya ter. Baka bir gereke sunamaz. Yani bilincin d
bilin kadar da dnk olmayp savunma kriterleri zayftr. Bu bilgi maalesef ok kt
amalarla kullanma aktr.
Yine hipnoz aklamalarnda ok sk duyduunuz bir fenomen bu yntem herkese
uygulanabilir mi ?
Cevabm
evet:
Narko-hipnoz
(anestezi
ilalar
ile)
diren
gsteren
her
insana
uygulanabilir.Beyin ykama ve artlandrmalarda ok iyi bir psikiyatri bilgisi,ne ihtiya vardr.

Amerikada, CIA nn bir mankeni on yl sre ile hipnotik emirlerle kllandn bildiren ok
ciddi almalar vardr.
Kripto Hafza
Gemite olmu bir olayn ince ayrntlarnn alnmasnda yine emniyet birimlerince kullanlr.
rnek olay mahallinin ok ince tanmlamas ve gzden kaan bilgilerin tekrar alnmasnda
tanklardaki ifadelerin dorulanmasnda kullanlmaktadr.
Psikometri
Bir eya zerine kullanc tarafndan braklan enerji ,elektro manyetik alan, trans altndaki
hassas bireyde kullancya ait bilgilerin zihinsel ve duygusal alglanmasdr. Konu ile ilgili ok
detayl almalar ve rnekleri vardr.
Tehis ve Tedavi
Hipnotik trans altnda sje karsna oturtulan insann alt bellekleri ve vcut enerjileri ile ilgili
bilgilere ular. Bunlar anlatr.ve biomanyetik alanna belirli paslar uygulayarak bu ilemi
baar ile tamamlar.
ok spesifik bir rnek Amerikal medyom E:CAYCE sradan bir kyldr. Trans altnda
yzlerce kiiye tehis ve ameliyatlar uygulamtr. ABD de ok nemli aratrmalarn temel
noktas olmutur.ilgilenenler bu kiinin yaamna ve yaptklarna adna alan web
sayfalarndan bakabilirler.
Gemii ve Gelecei Alglama ve Deitirebilme

Zaman haknda bilginizin deitiini dnn. Paralel evrenler teoremini renin, E
zamanllk kavramn renin ve Michael DROSNINn yazd Tevratn ifresi kitabn
okuyun ve ADOLF HTLERN gizli tarikatnn evrensel enerjiler kavramyla Eski Msr ve
Sirius bilgileriyle nasl ilgilendiklerini ve 1945 ylnda alman ordularn Sovyet topraklarna
40
www.psikoaktuel.com
yaklamakta olan k ierisinde yazlk niformalarla gnderdiklerini, byk Atatrkn

yaamndaki gizemi zn ve mehur Nostradamusun kehanetlerinin srrn ve Musevi
mistiklerinin kabalasndaki zohar kitabn okuyun.
nsan ve beyin hakndaki almalar bizlerdeki mevcut potansiyelleri kullanlr ve anlalr
klmtr bilginin doru kiilerce kullanlmas hep temennimdir.
HPNOZ HASTASININ ZELLKLER

Hipnoz adaylarn seerken hastann deerlendirilmesi nemlidir. Benim kanaatime gre
gelecek hastalarn uygun olup, olmadklarna karar vermek iin kullanlacak kriterler
unlardr:
A. Ya
B. Hipnoza ve hekime inan ve ifa bekleme
C. Motivasyon
D. Konsantre olma kabiliyeti
E. Hayal gc
A - YA: on ila yirmi yalar arasnda veya yirmi yalarn ilk yllarnda olan hastalarn dier
ya gruplarna nazaran hipnotik duruma daha kolay ve hzl girdii grlmektedir. Spesifik
ya snf olmamasna ramen, yedi ila altm ya arasndakiler en iyi hipnotize olmaktadrlar.
Hipnoz, yksek hayal gleri sebebiyle yedi yatan daha kkler zerinde bile etkilidir.
ocuklarda hipnoz genellikle son derece basit bir ilemdir. ocuklarn yaklak yzde 100
hipnotize edilebilir. Teknik, adultler iin tasarlanandan biraz farkldr. Pratikte, ocuklarn hafif
bir transa girdikleri ve onlar hipnotize etmek iin gerekli teknii minimal olduu grlecektir.
Bu konuda iki ana kural udur:
a) ocuun gvenini kazannz.
b) Ne yapacan ona anlatnz.
Yazarlar arasnda erkeklerin mi yoksa kadnlarn m hipnoza kar daha hassas olduklar
konusunda farkl fikirleri vardr. Fikirlerin ou kadnlarn erkeklere nazaran daha iyi denekler
olduu eklindedir. Bu durum, muhtemelen toplumumuzdaki kadnlarn daha baml cinsiyet
olmalarna ve bundan dolay, hipnotik indksiyon srasnda verilen telkinlere daha az diren
gstermelerine baldr.
B - HPNOZA VE HEKME NAN VE FA BEKLEME : Hipnoza kar beslenen inancn
bilinli olmas art deildir. En iyi sonularn birou yle diyen hastalarda meydana geldi.
41
www.psikoaktuel.com
"Beni hipnotize edebileceinize inanmyorum." Bu pek ok insan iin, gece tek bana bir
mezarlktan gemeye benzer, hibirimiz hayaletlere inanmasak da, orada kimseyle
karlamay istemeyiz.
Hipnoz hakkndaki batl inanlar ve hipnotistin gcyle ilgili yanl fikirler ou kez, hastann
hassasiyetini arttrc ynde etki eder. Bazan batl inanlar ve yanl fikirler hastay
engelleyecek zelliktedir. Fakat bu durum hekimle ilk konumada ortadan kalkabilir. Birok
yanl fikirler, filmde, sahnede, televizyon veya radyoda hipnozun son derece dramatik
sunulmasndan kaynaklanmaktadr.
Bilinalt inanc hipnoz iin elzemdir, bilinli inan ise arzu edilir. ifa beklemek iin inan
olmaldr. Baz hastalar, ancak teki btn tedavi trlerini denedikten ve pekok hekimi
ziyaret ettikten sonra hipnoza bavururlar. Bu hastalar tedavi metoduna inanm
olmalarndan ziyade, onun, kendilerinin son umudu olduuna inandklar iin, hipnotik
tedaviye bavururlar. Bununla beraber, byk ksm, ilk seanslarnda hipnoza iyice inanrlar.
Hasta, bir hipnetorepist olarak, hekimine gvenmelidir. Onun karar ve fikirlerine sayg
duymaldr. Bir hekimden yllarca eski usul tedavi alm bir hasta, hipnoterapi iin, cevap
vermeyen birine nazaran daha iyi bir aday olacaktr.
Baz hastalar rahatszlklarnn psikojenik ksmn sorun kabul etmezler. ayet bunlar iyi
hipnotik denekler olurlarsa, iyileme mkemmeldir. Ancak psikoterapiye kar diren
meydana gelirse, iyileme iin daha dikkatli olunmaldr. Tedavi sresinin uzatlmas
gerekebilir. ahs ifa bulacan beklemelidir. Beklemek, arzu etmeyle ayn ey deildir.
Uykusuz biri uyuyabilmeyi arzu eder, fakat, genellikle, bir baka uykusuz geceyi bekler.
C - ARZU VE YNELM: Hastann, inan kazanmak iin samimi bir motivasyonu olmaldr.
Bu belki de en nemli n attr. Bazan, hasta hipnotik tedaviyi ve terapisti kendi savunma
sistemine ynelik bir tehlike gibi grr. Bu durum doal olarak hastann gururunu ve gvenlik
hissini arttrr ve hasta tabii ki, mevcut davran eklinde srar ederek herhangi bir bozma
veya deiiklie kar direnir.
ifa salamak iin, hastann yeterli arzu ve ynelimi olmaldr. Ar ruhsal bozukluu olan
hastalarn motivasyonu ok azdr. Hipnotik indksiyon temininde, direnci nlemek iin
sadece hasta motivasyonunun deil, ayn zamada hekim motivasyonun da nemli olduu
dnlebilir. Bunun karlkl bir iliki olduunu ve samimi olmazsa, hekimin dirence sebep
olabileceini akldan karmaynz.
Bazan, bir merak konusu olarak, hipnotize olmann heyecann yaamak iin veya sadece ne
olduunu grmek iin hipnozu denemeyi arzu edenler hipnotik tedavilere bavururlar.
Farkna varlrsa, byle gruplar kabul edilmemelidir. nc seanstan sonra, iyileme
motivasyonu eksikliinin hekimden saklanmas gtr.
42
www.psikoaktuel.com
Hasta konsantre olabilecek kadar, ruhsal kapasite tamaldr. Zeka seviyesi dk

ahslardaki sonular ktdr. ounlukla, daha zeki ve daha iyi eitim grm bir ahs,
daha iyi denektir. En azndan vasat bir zeka arzu edilir. Eitim grm olma, hekimle hasta
arasndaki ilikiyi kolaylatrd ve akla kavuturduu iin arzu edilir. Eitim hastann
ikayetlerini, yaklamlarn ve arzularn daha ak tarif etmesini salar.
Normal ahslarla kyaslandnda, en iyi hastalar zeki olanlardr. Psikotikler, gerizekallar ve
baz psikonrotiklerin hipnotize edilmesi g, hatta imkansz olabilir. Fiziksel rahatszlklarn,
sinirsel orijinli olma ihtimalini dnebilen bir hasta, kendisine byle bir ihtimalin tartlarak
izah edilmesi gereken hastaya nazaran ok daha iyi cevap verecektir. Byle dnen
hastalar, bu dncelerini hemen, genellikle de ikayetlerini anlatrken aa vuracaklardr.
Normal dnce miktarndan daha fazlasna sahip olan hastalar, birka tane bitmemi veya
memnun edici olmayan analize tabi tutulmu veya psikoloji sahasnda ok okumu olabilirler.
ounlukla, byle bir hasta, daha ok ey istemeyi ve daha ok eletirmeyi renecektir ve
tedaviye ortalama bir hastadan daha az cevap verecektir.
D - KONSANTRE OLMA KABLYET: Hasta iliki kurmaya istekli olmaldr. Bu zellik,
pheciler ve psikolojik bir dengesizlii olanlar dnda herkes tarafndan gsterilir.
Kooperasyon kurma kaabiliyetini azaltabilen korkular, phe, endieler, ilk hipnotik seanstan
nceki tartmada ortadan kaldrlmaldr.
Hastann en nemli katklarndan biri, konsantre olma ve dikkatini toplama kaabiliyetidir.
nsanlarn ou konsantre olabilir, fakat, bazan, kiilik yaps veya teki faktrler sebebiyle,
hipnotik indksiyon iin gerekli birka saniye sresince bile dikkatini tek bir dnceye
yneltemeyen bir ahs mracaat edebilir. Vaktin snrl olmas bu tip bir hastann herhangi
bir hekim tarafndan kabul edilmesini nleyebilir.
E - HAYAL GC: Hastalarmzda engin bir hayal gcn aramalyz. Hayal gc geni;
yer, zaman ve kii bileimlerinin eitli karmlarn hayalinde kurabilen hastalar, indksiyon
tekniinin baarya ulamasnda ok etkilidir. Bu tip hastalar tedaviden de byk yarar grr.
KEND KENDN HPNOZ (OTO HPNOZ)

Bir kiinin kendi kendini hipnoz edemiyeceine dair eski bir inan vardr ve bu hipnoanaliz
iin de geerlidir. Hipnoanaliz gdklama veya gcklanmaya benzer. Kiinin kendi kendini
hipnoanaliz etmesi olduka zordur. Yine de rahatlama, anestezi ve snrl dier durumlar iin
self hipnoz uygulanabilir ve de srekli durumlar iin de self hipnozu tavsiye etmeyi
dnebilirsiniz. En etkili olacak olan, hasta tamamen kendinde olmaya yakn olmal ve
hasta genel hipnoz hakknda adamakll bilgi sahibi olmal. Eer hasta transta iken telkinler
verilirse, self hipnozu renme daha kolay olacaktr. Hastann dzenli seanslar esnasnda
43
www.psikoaktuel.com
yararl olana paralel bir metod seimi yaplacaktr. Sizin tavsiye ettiiniz nerilerin takviyesi
iin hasta self hipnozu kullanabilir.
Bir hipnotik transda telkinle hastaya "Sen benim seninle olduumu ve sana yaptm gibi
sana hipnoz iin verdiim nerileri dnerek kendi kendini hipnotize edeceksin. Sana
vermi olduum ve senin kendi kendine verebilecein ayn uyanma telkinlerini verebileceksin
ki self hipnozdan uyanmama korkusuna sahip olmana gerek kalmasn. lave olarak sizin
otomatikman uyanabilmeniz iin biri sizin yannzda olmal ya da baka bir kii hipnotik
durum esnasnda size gereklidir."
Self hipnozu baarmak iin kullanlan daha az yaygn yollar veya metodlar vardr. Bunlar,
kasetalar ile hastay hipnotize ederek tedavi etmek, tedavi edici neriler veya telkinler ve
kendi ynteminizle uyanmak gibi eitli metodlar ierisine alr. Hipnoz sonrasnda hasta
kaset alacak ve daha sonraki hayali durumlarda hasta kendi kendine hipnotik duruma
girebilecektir. Yazl telkinlerle ve ayn yolun uygulanmasyla bu baarlmtr.
Aadaki rnek Cinsel Problemlerde Hipnoterapi adl kitabmzdan alnmtr.
A. TEMEL OTOHPNOZ
Cinsel Problemlerde Hipnoterapi'de birinci basamak, temel self-hipnozun renilmesidir.
Temel self-hipnozu iyice renmenizden sonra, onu kendi spesifik cinsel ihtiyalarnza nasl
adapte edeceinizi blm alt ve yedide greceksiniz.
Temel otohipnoz be fazdan oluur:
1. Doal ritmik solunum.
2. Bilimsel vcut gevemesi.
3. Olumlu hayal kurma.
4. Oto-telkin.
5. 'Reentry' (Geri Dn)
B. DOAL RTMK SOLUNUM

Doal ritmik solunum, vcudunuzu kendi solunum ritmini bulmaya brakmanz mmkn klar.
Derin derin nefes almak iin, kendinizi zorlamanza gerek yoktur. Sadece, kendinizi uyuyan
bir bebein rahatl ve skunetiyle nefes almaya brakn.
Fizyolojik olarak, doal ritmik solunumun, vcudun gevemi bir durumda kalmasna yardm
ederek, sempatik sinir sistemi fonksiyonu azaltma eilimi vardr. Sinir sisteminizin sempatik
44
www.psikoaktuel.com
blm, vcudunuzun kendi normal kapasitesinin stnde zorlanmasndan sorumludur.

Stress veya tehlike zamanlarnda, tehlikeyi karlamas gereken btn organlar aktive edilir.
Sempatik sistem kalp hzn artrr, her vuruta daha fazla kan pompalanmasna sebep olur.
Gz pupillerinizi geniletir, grme duyarllnz artrr. lave adrenalin yaplr ve bu da,
karacierinizi daha fazla glikoz retmesi iin uyarr. Stresi karlamak iin ihtiya duyulmayan
organlara (mide gibi) giden kan azaltlr. Buna, tehlikeye cevap olarak, vcudun savamas
veya kamas denir, nk, vcut tehlikeyle yzyze gelme veya ondan kama yoluyla
hayatta kalmann yolunu arar. Bu savama veya kama durumunda kalma, vcudun
ypranmasna ve hrpalanmasna yol aar. Doal ritmik solunum, vcudunuzu rahatlatmaya
yardm etmek ve normal fonksiyonuna geri dndrmek iin bir yoldur.
Srekli ve dzenli solunum yoluyla, sempatik sinir sisteminin rahatlatlmas, psikolojik
faydalar da salar. Rahatlk hissini artrr, sinirlilii yattrr, dnce mekaniinde rahatlama
yapar ve iyilik hissini uyandrr. Basite doal ritmik solunum, parasempatik sinir sistemini
aktive ederek btn vcudun stresten uzak fonksiyonunu salar.
Bu solunum tipinin faydalarn, modern bilim adamlar gibi, eski yoga filozoflar da biliyorlard.
Doal ritmik solunum, fiziki aktiviteden uzaklamanza izin verir, bylece zihni hipnotik
tecrbe iin hazrlar.
C. BLMSEL VCUT GEVEMES

'Relaksasyon Cevab' adl eserinde Dr. Herbert Benson, basit geveme (iskelet kas
gerginliinde azalma) ile, relaksasyon cevab (sempatik sinir sistemi aktivitesinde azalma)
arasndaki fark belirtmektedir. Bilimsel vcut gevemesi her ikisini de kapsar. Doal solunum
yoluyla, e zamanl olarak, kas gerginliini azaltmaya ve sempatik sinir sistemi akitivitesini
yavalatmaya alr. "Bilimsel" adn alr, nk, eksternal iaretleri gzleyerek ve lerek,
vcudun ne zaman gevediini tespit etmek mmkndr. Bu eksternal belirtiler, yavalam
bir solunum hz, yz kaslarnn gevemesi, letarjik bir vcut postr ve bilekten hafife
kaldrld zaman, elde ve parmaklarda balmumu yumuakldr. Bu durumu, bir iecek
alma, televizyon seyretme veya sigara ime gibi yalanc geveme ad verilen daha sun'i
vastalardan ayrt etmek iin de 'bilimsel geveme' ismi verilmitir.
Deneysel almalar, bilimsel vcut gevemesinin deiik yollarla salanabileceini
gstermitir.
Harvard
niversitesinde
bir
fizyolog
olan
ve
gevemenin
hastal
nleyebilecei eklindeki inanc sebebiyle bu yzyln balarnda relaksasyon zerine

aratrma yapan Edmund Jacobson, rezidel gerginliin (hissedemediimiz kas gerginlii)
sklkla hastaln balatcs olduu sonucuna vard. Sadece bir kas germe dncesiyle
bile, kasla elektriksel reaksiyonun balayacan kefetti. Daha sonra, Jacobson, bir kas
45
www.psikoaktuel.com
gevetme dncesinin bilimsel relaksasyon yapabilecei sonucuna vard. Bilimsel

relaksasyonu meydana getirmek iin bir teknik olarak progressif relaksasyonu teklif etti.
Ancak, onun metodu o kadar karmakt ve o kadar ok pratik yapmay gerektiriyordu ki, asla
popler olamad.
Yllar boyunca, bilimsel vcut relaksasyonunu salamak iin, baka metodlar gelitirildi.
1920'lerde, Almanya'da otojenik eitim tasarland ve psikiatrist J.H. Schultz tarafnda
gelitirildi. Vizel imaj kas gevemesiyle kombine etmesine ramen bu metod ok uzundu ve
zaman tketiciydi. Bilimsel vcut gevemesini temin etmek iin meditasyon da kullanlmtr.
Biofeedback, relaksasyon salamak iin, vcut-zihin iletiimini kullanmann daha modern ve
ileri bir metodudur.
Bilimsel vcut gevemesini salamak iin, temel self-hipnozun 4 faznda basit bir teknik teklif
edilmektedir. Bu tekniin avantajlar oktur. Bir kere renilince, mevcut alternatif metodlar
kullanarak ksaltlabilir. Herhangi bir yerde yaplabilir ve zel bir ekipman gerektirmez. Bu
relaksasyon durumunu salaynca, zihninizi berraklatrabilecek ve onu kendi telkinlerinize
ak hale getirebileceksiniz.
D. OLUMLU HAYAL KURMA

Aklnzn kontrol elinizdedir. Onu kullanarak, analiz ve deerlendirme yapabilirsiniz, olaylara
objektif
gzle
bakabilirsiniz.
Tecrbe
edebilir,
yeniden
yaayabilir,
kafanzda
canlandrabilirsiniz. Birincisi, mantk ve fikir yoluyla gereki dnmedir. Sonuncu, hayal

gcn
ve
deneysel
dnceyi
kullanarak
hayal
kurmadr.
Cinsel
Problemlerde
Hipnoterapi'nin en nemli noktas olan olumlu hayal kurma, hayal gcnn, olumlu zihinsel
tablolar yaratmak iin esnek biimde kullanlmasdr. Olumlu hayal kurma gerekletii
zaman, zihni ve vcudu tam olarak etkiler. Uygun olarak gerekletirilirse byle hayaller,
btn hislerinizi etkileyecek kadar canl ve gerektirler. Zihninizdeki imajlar koklayabilir,
iitebilir, tadna bakabilir ve hissedebilirsiniz.
Bu nasl baarlr? Birinci basamak vcudun tam olarak gevemesini temin etmektir, yle ki
zihin byle hayalleri kurmak iin serbest kalacaktr. Temel self-hipnozun doal ritmik solunum
ve bilimsel vcut gevemesi fazlarndan gemenizin sebebi budur. Kalifornia Byk Tp
Aratrma Enstits'nden Dr. Kroger ve Dr. Fezler'e gre, daha sonra duyusal hatrlama
yoluyla canl olarak hayal kurabilir. Dr. Kroger ve Dr. Fezler bir kere yaam bir duygunun,
her zaman hatrlanacan ve hissedildii zaman hatrlama yoluyla, o duygunun yeniden
yaanabileceini iddia ediyorlar. Farzedin ki kendinizin plajda dinlenirken hayal ediyorsunuz.
Kafanzda
tuzun
kokusunu
canlandrabilirsiniz.
Bunu,
kendikendinize
'Tuz
kokusu
46
www.psikoaktuel.com
duyuyorum' diye tekrarlayarak deil, fakat kokuyu duyduunuz an yeniden yaayarak

yapabilirsiniz.
Dr. Barbara Hariton'un nc almas gibi birok almalar, olumlu hayal kurmann, cinsel
zevkin temel bir paras olduunu gstermitir. nk, olumlu hayal kurma, aktan
uzaklamaya yol aan olumsuz yaklamlar etkisiz hale getirir ve zihni daha ok cinsel zevk
verecek olan ototelkine aar. Cinsel Problemlerde Hipnoterapi cinsel zevki artrmak iin
olumlu hayal kurmay renmenizi salayacaktr.
E. OTOTELKN
Hipnoz altndaki oto telkinler, hayatnzda, tutum alma, dnme, hissetme veya cevap
verme yolunuzu deitirmeye yneliktir. Dr. Kroger ve Dr. Fezler oto-telkinlerin 3 kural
tarafndan ynetildiini ifade etmektedirler.
1. Konsantre Dikkat Kural:
Kabul edilebilir bir zihinsel imaj zerinde ar konsontrasyon sklkla imajn gereklemesine
yol aar. Fakat, bu durum, sadece, ferdin imaj estetik ve ahlaki ynlerden kabul edilebilir
bulmas halinde husule gelebilir. Btnyle zihinsel bir telkinin etkisi olmayacaktr. Yani,
ejekulasyon problemleri olan bir adam, sadece, kendi kendisine basite, "Ejekulasyon
refleksimi kontrol edebilirim" diyerek ilerleme salayamaz. Bunun yerine, kendisini her
ayrntsndan zevk ald ve kendiliinden ejekulasyonunu kontrol ettii bir cinsel sahnede
canl olarak hayal etmelidir.
2. Ters Etkiler Kural:

Sadece daha fazla aba gsterdiinizde hatrlamak daha g olur. rnein bir ismi veya
anahtarlarnz koyduunuz yeri hatrlamay denediinizi dnn. Hatrlamann en etkili
yolunun, hafzanzdaki artlara, sahnelere ve yerlere giderek btnyle hayati hatrlama
olduunu belki de biliyorsunuzdur.
3. Baskn Etki Kural:
Kuvvetli bir his, zayf bir hissin yerini alr. Bu yzden olumlu hisleri kuvvetlendirmek gerekir.
Bu,
Cinsel
Problemlerde
Hipnoterapi
programndaki
olumlu
oto-telkinlerin
nemini
vurgulamaktadr. Olumlu oto-telkinler kafanzdan olumsuz dnceleri atmanza yardm eder.

Pekok kimse, cinsel zevki azaltan olumsuz cinsel dncelere sahip oldruundan,
47
www.psikoaktuel.com
maksimum cinsel zevk almak istiyorlarsa, olumlu oto-telkinleri kullanarak bu dnceleri

atmalar kendileri iin nemlidir.
F. GER DN
Geri Dn, zihnin, hipnozik durumdan geree dnmesidir. Geri dn, zihniniz karmadan
tedrici olarak ve sakin bir ekilde her zamanki dnyaya geri dnmenize izin verir. Geri dn
yoluyla, hipnotik durumdan sakin, dinlenmi ve rahatlam olarak kacaksnz.
Artk, temel self-hipnozun be faz arasndaki ilikiyi anlyorsunuz. Temel otohipnoz iin
hazrlanmaya balayabilirsiniz.
G. TEMEL SELF-HPNOZ N HAZIRLIK

nce hipnoz hakknda genel bir fikir edinmek iin, aadaki temel otohipnoz senaryosunu
batanbaa okuyun. Self-hipnozu renmeniz iin ideal yol, senaryoyu bir teybe okumak
veya tandnz birinden bunu yapmasn istemektir. Yava yava okurken yumuak
yattrc bir ses kullanmalsnz. Bir kere teybe kaydettikten sonra, arzu ettiiniz zaman geri
alabilir ve alabilirsiniz. Senaryoyu uygulamaya ylesine alacaksnz ki, artk teybe
ihtiyacnz kalmayacak. ayet senaryoyu teybe kaydetmek mmkn deilse, onu ve
muhtevasn zihninizde canlandracak kadar ok okumalsnz.
Temel otohipnoz senaryosuyla rahatladnz zaman, self hipnoza uygun, en nemlisi trafik,
telefon ve konuma gibi d grltlerden uzak bir evre bulun. Iklar lo olmal, giysileriniz
gevek ve rahat olmaldr. Sizi en az rahatsz eden ve en fazla rahatlatan bir evre bulmay
deneyebilirsiniz.
Rahat bir sandalyeye oturun. Yatmaktan ziyade, oturmanz gerekir. nk, bu yeni usul
renmek iin yeterince uyank bulunmalsnz. Bilimsel vcut gevemesini salamak iin
yatarsanz uyuyabilirsiniz. Yatmaktan ziyade oturma yoluyla, kendi kendinize hipnozun aktif
bir ilem olduu mesajn verirsiniz. Bu durum size, kontrol altnda olduunuz ve kendi
hayatnz iyiletirmek iin bireyler yaptnz hissini verir. Self-hipnozdaki ustalnz
arttka, byle ayrntl hazrlklara gerek duymayacaksnz.
H. PRATK YAPMA PROGRAMI

Bu eksersizin faydal etkileri sizi artacaktr. Ancak, balangta ie yaramad grlrse,
cesaretiniz krlmasn. Otohipnoz, pratik yapmay ve hastann iyice renmesini gerektiren bir
48
www.psikoaktuel.com
ustalktr. Eksersizi srdrn, ok gemeden bu tecrbeden size fayda ve zevk salayacak

baarlar elde edeceksiniz.
Yeni bir mahareti renmek iin herkesin farkl miktarda zamana ihtiyac olduundan, bu
mahareti ne zaman iyice rendiinize kendiniz karar vereceksiniz. Bu ilem size yrmek
kadar doal gelene dek, gnde yaklak yarm saat temel otohipnoz pratii yapmalsnz. Bu
mahareti rahata gsterebildiinizi hissettiiniz zaman, blm altdan ona kadar ayrntl
olarak verilen cinsel problemlerde hipnoterapi'nin, sonraki ksmlarna gemek iin hazr
olacaksnz.
1. TEMEL OTOHPNOZ SENARYOSU

Not: Aadaki blmde her periyodda talimat grdnz zaman ksa bir sre durun.
a- Faz I - Doal Ritmik Solunum
Gzlerinizi kapatn ve vcudunuzu soluk almaya brakn... Dikkatinizi vcudunuzun doal
solunum ritmi zerinde toplayn... Sadece soluk alp vermeniz zerinde konsantre olun, btn
dier dnceleri uzaklatrn... Aklnza rahatsz edici dnceler gelecektir, fakat brakn
onlar ak pencereden geen rzgar gibi zihninizden gitsinler... Her nefes alta daha ok ve
daha ok gevediinizi hissedin... Nefes aln... Verin... Aln... Verin... te byle... imdi, her
nefes alta vcudunuzun rahat, sakin ve gevemi olduunu, ve gerginlikten uzak
olduunuzu hayal edin... Gevek biimde nefes aln... Gerginlikten uzak nefes aln... Gevek
biimde nefes aln... Gerginlikten uzak nefes aln... Nefes aln... Verin... Aln... Bir dakika
veya
daha
fazla
sreyle
byle
nefes
alp
vermeye
devam
edin...
(Ksa bir sre durun.)
b- Faz II-Bilimsel Vcut Gevemesi

imdi, kaslarnz gevetmeye balayn... Sa ayak kaslarnzn gevemesine izin verin... Her
nefes alta ayanzn serbest, rahat ve gevek olduunu hissediyorsunuz... Nefes aln...
Verin... Aln... Verin... Gevekliin sa baldrnza yaylmasna izin verin... Sa baldrnz
snyor, arlayor ve geviyor... Nefes aln... Verin... Scaklk sa uyluunuza yaylyor...
Sa bacanz btnyle gevemi durumda... yilik ve scaklk hissini sa bacanzda
toplayn... Gevek biimde nefes aln... Gerginlikten uzak nefes aln... imdi sol ayanz
gevetin... Rahatlk veren gevemenin sol ayanza yerletiini hissedin... Nefes aln...
Verin... Aln... Verin... Gevemenin sol baldrnza yaylmasna izin verin... te byle... Nefes
aln... Verin.... Gevemenin sol uyluunuza yaylmasna izin verin. Sol bacanz btnyle
gevemi, snm ve arlam durumda... Geveme hissini bacaklarnzda toplayn...
49
www.psikoaktuel.com
Bacaklarnzn serbest ve gevemi olduunu hissediyorsunuz... Bir sre bacaklarnzdaki

geveme hissinin zevkini tadn...
imdi, brakn geveklik kalalarnza ve pelvik blgenize yaylsn. Bu organlarnz
rahatlyor... Gevek biimde nefes aln... Gerginlikten uzak nefes aln... Kalalarnz
btnyle bir rahatlk durumuna giriyor... Nefes aln... Verin... Aln... Verin... Bacaklarnz,
kalalarnz ve pelvik sahanz zerindeki gevemeye dikkatinizi verin...
Belinizin ve karnnzn daha ok ve daha ok gevediini hissedebiliyorsunuz... Her nefes
alta beliniz ve karnnz arlayor ve daha ok geviyor... Nefes aln... Verin.. Aln... Verin...
Gevek biimde nefes aln... Gerginlikten uzak nefes aln... imdi daha derin bir geveme
hissi srtnza yaylyor... Srtnzdaki her kas geviyor, yumuuyor, serbestleiyor ve ok
rahatlyor... Her nefes al gevemeyi biraz daha artryor... Dikkatinizi bacaklarnz ve
vcudunuzun st ksm zerindeki derin rahatlama hissi zerinde toplayn...
Gevemeye bal olan rahatln sa elinize yaylmasna izin verin... Sa eliniz ok gevek
ve yumuak durumda... Nefes aln... Verin... Aln... Verin... Sa elinizden sa kolunuza doru
scaklk yaylyor... imdi kolunuz bir kukla kolu gibi gevemi durumda. Sa kolunuzdaki
serbestlik, scaklk ve geveklik hisleri zerinde dikkatinizi toplayn... Nefes aln.. Verin...
Aln... Verin... imdi sol kolunuzun daha ok ve daha ok gevemesine izin verin... Eliniz
yumuak ve gevek durumda... Scak hisler parmaklarnza ve elinize yaylyor.. Nefes aln...
Verin... Aln... Verin.... Scaklk ve arlk sol elinizden sol kolunuza yaylyor... Sol kolunuzun
gevediini hissedin... Ayaklarnz, bacaklarnz, pelvisiniz, karnnz ve kollarnzdaki
serbestlie ve gevemeye dikkatinizi verin... O kadar gevemi durumdasnz ki... Her nefes
alnzda, vcudunuz daha derin bir geveme durumuna giriyor... te byle nefes aln...
Verin... Aln... Verin... Vcudunuza yaylan rahatln zevkini tadn...
imdi, boynunuzu ve omuzlarnz gevetin. Her nefes alnzda, masaj yapan sihirli ve
mahir ellerin gerginlii uzaklatrdn hayal edin... O kadar gevemi ve rahatlam
durumdasnz ki... Kendinizi omuzlarnzdan byk ykler kaldrlm gibi hissediyorsunuz...
Omuzlarnz scak, serbest ve gevemi durumda... Boynunuza ve omuzlarnza ustaca
yaplan masaja dikkat edin... Gevemi biimde nefes aln... Gerginlikten uzak nefes aln...
Nefes aln... Verin... imdi aznz an ve az kaslarnz gevetin... te byle... Aznzn
etrafndaki kaslar, iyice gevemi durumda... eneniz gevemi durumda ve dileriniz
50
www.psikoaktuel.com
birbirine dokunmuyor... Nefes aln... Verin... Aln... Verin... Geveme btn yznze
yaylyor... Sanki gzleriniz yuvalarnda yzyorlarm gibi hissediyorsunuz... Her yeni nefes
alta, daha ok gevemi durumdalar... Gz kapaklarnz arlam ve gevemi
durumda... Gerginlik yznzden uzaklayor... Nefes aln... Verin... Aln... Verin...
akaklarnz ve alnnz o kadar gevemi durumda ki... Geveme hissi, banzdan ayak
parmaklarnza kadar, vcudunuzun her ksmna doluyor... Gevemenin btn vcudunuzu
dolatn hissedin... Sanki geveme kan dolamnzdan akyor... Gevek biimde nefes
aln... Gerginlikten uzak nefes aln... Btn vcudunuzun son derece rahatladn
hissediyorsunuz. Btn vcudunuzdaki scaklk, arlk ve gevemenin zevkini tadn...
c. Faz III - Olumlu Hayal Kurma
Pekala, imdi kendinizi on basamakl bir merdivenin en tepesinde buluyorsunuz... Merdiven
gzel, ho bir yere iniyor... Btnyle rahatlayabileceiniz bir yere... Belki de daha nce
orada bulundunuz... Buras emniyetli, ok gzel bir yer... Basamaklar indike bu ok gzel
yere biraz daha yaklayorsunuz... Onuncu basama iniyorsunuz... O kadar gevek
durumdasnz ki... Nefes aln... Verin... Aln... Verin... imdi dokuzuncu basama
iniyorsunuz... Her basamakla birlikte daha ok geviyorsunuz... Nefes aln... Verin... Aln...
Verin... Yedinci ve altnc basamaklar iniyorsunuz... Bu ok gzel yeri gittike daha ak
olarak grmeye balyorsunuz... Beinci basama iniyorsunuz... Nefes aln... Verin... Aln...
Verin... Gittike daha ok ve daha ok rahatlyorsunuz... Drdnc basama yavaa inin...
nc basama... imdi ikinci basama... imdi birinci basama... imdi ok gzel bir
yerdesiniz...inizi huzur ve mutluluk doldurdu...Sizin zel yerinizde huzur ve mutluluk
mevcut...Etrafnza baknnz...Ne grdnzn farknda olunuz...Ne hissettiinizin farknda
olunuz..Duygularn farknda olunuz...Sesleri dinleyiniz...Hislerinize yol vererek mutluluu
tadnz...Kendinizi huzur ve saadet ierisinde hissediniz...Kendinizi mkemmel,sakin ve
emniyette hissediniz...Derin derin soluk alnz...Soluunuzu yavaa braknz...Derin derin
soluk alnz...Yavaa braknz...Spesifik yerinizin konforuna ve rahatlna dikkat ediniz...
(Konuyu hlasa etmek iin bir sre ara veriniz.)
d. Faz IV- Oto Telkin
imdi size zevk verici ve mutluluk datc bir ortamda iken,bu hisleri arzu ettiiniz herhangi
bir zamanda geri arabileceinizi syleyiniz... (On saniye ara veriniz.) Faydal,muktedir ve
muhabbet dolu bir hisle kendi kendinize telkin yapnz...Yine zihninizde ayn hislerle bu
dnceleri mmkn olduu kadar tekrarlaynz...
(On saniye ara veriniz.)
51
www.psikoaktuel.com
e. Faz V-Geri Dn
imdi yava bir ekilde merdivenlerden ineceksiniz...ok yava bir ekilde yrynz...Her
basama getike zihninizde hayal ettiiniz arzu ve isteklerinize ulaacaksnz...En son
basamaa ulatnz zaman kendinizi enerji dolu ve ok zinde bir ekilde gevemi
olduunuzu
hissedeceksiniz...Dinlenmi
bir
ekilde
olduunuzu
hissedeceksiniz...
Vcudunuzun ve zihninizin daha gl olduunu hissedeceksiniz... imdi yava yava

basamaklar
trmanmaya
balaynz...imdi
birinci
basamaa
knz...Artk
geri
dnyorsunuz... imdi ikinci basamaa knz...Sra nc basamakta...Kendinizi daha

zinde ve gevemi hissediyorsunuz... Drdnc ve beinci basamaklar knz...Soluk
alnz...Veriniz... Alnz... Veriniz...Zihninizdeki isteklerden vazgemeye balaynz...imdi
altnc basamaa knz...Nefes alnz... Veriniz...Alnz...Veriniz...imdi yedinci basamaa
doru hareket ediniz...imdi sekizinci basamaa knz... Dncelerinizi ve baklarnz
odann iine younlatrnz...Artk yolculuunuzun sonuna ulayorsunuz...Birka adm sonra
tam bir canllk ve zindelik iinde olacaksnz...Nihayet onuncu basamaa ulatnz..Nefes
alnz...Veriniz...Alnz...Veriniz.... Artk onuncu basamaktasnz ve gzlerinizi aabilirsiniz...
Bu ekilde bir dakika bekleyiniz ve kendinizi etrafnza adapte ediniz...
Sizlerin ou, byle bir pratik uygulamadan sonra sratli bir ekilde birinci ve ikinci fazlara
eriebilirsiniz.Eer ngrlen sreden daha ksa bir sre ierisinde yukardaki yntemlerle
bilimsel geveme durumuna eriebiliyorsanz birinci ve ikinci fazdan sonra gelen aamalara
gemek iin alma yapabilirsiniz.Bu aamalar getikten sonra dorudan drdnc ve
beinci fazlar zerinde alnz.
. Temel Otohipnoz almasnn Birinci Ve kinci Fazlarna Alternatif Uygulamalar
1. Rahat bir ekilde oturunuz ve gzlerinizi kapatnz.Dncenizi ve konsantrasyonunuzu
nefes alp vermeniz zerine younlatrnz... imdi sizin etrafnz saran ve sizi rehavete
sokan bir k huzmesi ierisinde olduunuzu hayal ediniz...Rahatlamaya ve gevemeye
yukardan balayarak yava yava aa doru ininiz...Rehavet duygusu ve geveme hissi
her hcrenize ve her kasnza ulaana kadar gayret ediniz...Bu rehavet duygusunun etkisi ile
kendinizi iyi, emniyette ve ho hissedeceksiniz...Bu duygularn her hcrenize ve her sinir
lifinize ulaabilmesi ,bu duygularn daha da derinliine hissedilebilmesi iin ruhi engelleri
kaldrnz...Bu derinliini hissedi ierisinde vcudunuzda damarlarnzda dolanan kann
dolatn hissetmeye alnz... Solunumunuz daha da yavalayarak rehavet duygusununu
tm benliinizi sardn hissediniz...Her nefes alnz ile birlikte vcudunuzun her santiminin
daha da gevediini hissediniz...Saniyelerin her tik tak sizi daha derin bir rehavete
gtrecektir...imdi kendinizi daha huzurlu bir ortamda hissedeceksiniz...
52
www.psikoaktuel.com
2. Nefesinizi ierinizde tutmaya gayret ediniz ve havann cierlernizin en cra kesine kadar
doldurduunu hayal ediniz..Her nefes alnz ile karnnzn nasl ykseldiini ve alaldn
grmeye alnz.. Bir elinizi veya iki elinizi birden karnnzn zerine yerletiriniz...Ve
nefesinizin ritmik hareketlerini takip etmeye alnz...imdi rehavet ve geveme kelimeleri
zerinde dnnz...Geveme ve rehavet kelimelerinin sakin ve tatl bir sesle iitildiini
hayal ediniz...Geveme ve rehavet kelimelerinin vcudunuzun her hcresince emildiini
tahayyl
ediniz...Tm
bunlarn
zerinde
gerekten
geveyiniz...Bu
ekilde
rahat,huzurlu,gevemi ,arln kaybetmi ve sakin bir ekilde rehavete eritiinizi

hissediniz...u anda vcudunuz sanki bir kukla gibi oldu...
3.Nefesiniz zerine younlanz...Aldnz her nefes sizi daha da gevetmekte,rahatlatmakta
ve
huzura
sokmaktadr...u
anda
yumruklarnz
skabildiiniz
kadar
skmaya
balaynz..imdi de onlar gevetiniz...imdi de elleriniz aracl ile geveme duygusunun

tamamen yayldn hissediniz...u anda da omuzlarnz boynunuza doru itiniz ve onlar
skabildiiniz kadar sknz...imdide kaslarnza gevemeleri iin izin veriniz..imdi de
vcudunuzun tm dier paralarn nce gerdiriniz,ardndan gevetmeye devam ediniz...Bu
durumda
tm
vcudunuzun
gevediini,rehavete
erdiini
ve
skuna
ulatn
hissedeceksiniz.
53
www.psikoaktuel.com
D HEKMLNDE HPNOZUN KULLANILMASI

A. GR
Di hekimliinde hipnozun kullanmn ifade eden "HPNODONT"in uzun bir tarihi vardr.
Hipnozun di hekimliinde yaygn bir kullanm alan vardr. lk bata da di problemlerine
bal ortaya kan akut ve kronik arlarn tedavisinde kullanlmaktadr. Di hekimleri gnlk
almalarnda,
hipnotik
telkinler
yardm
ile
yeni
yeni
ilgin
kullanm
alanlar
gelitirmektedirler.
Di hekimlii literatrnde konu ile ilgili ok geni aratrma, makale ve kaynak bulmak
mmkndr. Son on yln literatr iinde toplayan "Dnyada Hipnoz - Makale zetleri"
kitabmzda da grlecei gibi, hipnodonti ile ilgili son on ylda bir ok aratrma ve makale
yaynlanmtr. 1980 ncesi dnemde gze arpan almalar arasnda Badra (1961),
Bernick (1972), Bodecker (1956), Cheek ve LeCson (1968), Crowder (1965), Damseaux
(1959), Drewer (1961), Golan (1975), Hortland (1966), Kornfield (1988) Klopp (1975),
McAmmond (1971), Mason (1960), Owens (1970), Roston (1975), Scott (1968), Secter
(1965), Shaw (1958), Thompson (1963), Wald ve Kline (1955)
Konu ile ilgili ilk almalar Burgess (1952) tarafndan balatlmtr. Bu almalar da di
hekimlii psikolojisi ile hipnoz arasndaki kkl ilikiye deinilmitir. HPNODONTK terimini
literatre tantan kii Moss (1956) olmutu. Bu terimi tanmlarken; Di biliminde hipnozun
kullanm ve yararllklarn ihdas eden bir dal olduunu sylemitik. Ayrca di hekimlii
pratiklerinde kullanlan telkin ve dier yntemleri de bu kapsamn iinde mtalaa etmitir.
Konu ile ilgili dikkate deer ilk kitap 1950 ve 1958 ylnda yaynlanmtr. Stolzenberg
tarafndan yaynlanan 1950 tarihli bu kitap "Psychosomatics and Sugestion Therapy in
Dentistry" ismi ile baslmtr. 1958 ylnda Shaw tarafndan yaynlanan dier kitabn ismi ise
"Clinical Applications of Hypnosis in Dentistry" dr. Show'a gre di hekimlii pratiklerinde
ciddi hipnoz indksiyon tekniklerine ihtiya kalmadan, basit telkinler vastas ile bir ok dental
ilem yrtlebilmektedir. Ancak daha ciddi ve komplike problemleri olan baz hastalarda
hipnotik indksiyon yntemi tercih edilmelidir.
Ament (1955) yaynlad bir almasnda hipnozun dental pratiklerde kullanlmas ile ilgili
olarak ilgin bir yaklam getirmitir. "Time Distortion" uygulamas ile, koltukta pratik iin
saatlerce kalmak zorunda kalan hastalara bu sre ksaltlmaktadr. Hasta hipnotik transa
alnmakta ve zamann ok abuk getii konusunda verilen telkinler ile hastann uzun pratik
zamann ok ksa alglamas temin edilmektedir. Hastann pratik ilemleri bittiinde transtan
kartlmakta ve hastaya ne kadar sre getii sorulmaktadr. Hastalar ilem sresinin ok
ksa srdn ve ok rahat ettiklerini ifade etmektedirler.
54
www.psikoaktuel.com
Di gcrdatmas genellikle gece uykusunda veya alkoln etkili olduu dnemler boyunca
ortaya kan ciddi bir problemdir. Bilin altndaki drtlerden oluan bu di gcrdatmalar
sonucunda salkl diler tahrip olur, mine tabakalar zedelenerek hastalkl bir di takm
oluur.
"Briksizm" olarak adlandrlan di gcrdatmas bilinaltndaki stress ve gerilimin bir nevi
ifadesidir. Uykuda iken bu gerilim ve sknt kendini bu ekilde ortaya koyar. Hipnoz altnda
iken salanan derin solunum almalar, hastalarn bir ksm stress ve gerilimlerini atmak
iin yeterli olmaktadr. Bazen de direk basklama yntemi eklinde verilen telkinler vastasyla
semptomlar kontrol altna alnabilmektedir. Direk basklama yntemi bilinaltndaki gerilim
nedenleri veya olay ortaya karan gerek nedenler tesbit edilemediinde uygulanmaldr.
Baz vakalarda semptom deitirme uygulanabilir. Di gcrdatmas olan hastalara
posthipnotik telkinler ile, di gcrdatmas yerine el parmaklarn herhangi bir yere vurma ve
fiskeleme eklinde semptom ikame edilebilir. Veya daha baka uygun bir alternatif semptom
bulunabilir.
Baz vakalarda ise otohipnoz ve ototelkin yntemi kullanlmaktadr. Uyku zaman geldiinde
hastalar kendi kendilerine ototelkin vererek, dilerini gcrdatmyacaklarn telkin eder ve
uyurlar. Uyku sresince dilerini gcrdatmadklar tesbit edilmitir.
Baz vakalarda kiiler hipnotik transa alnmakta ve bir mddet sonra telkin ile normal uykuya
gemesi
salanmaktadr.
Hasta
normal
uykuya
getikten
sonra
di
gcrdatmas
balamaktadr. Bu hastalar hemen uyandrlmakta ve di gcrdatmas kesilmektedir.

Ardndan tekrar uyumalarna izin verildiinde, di gcrdatmasnn sratli bir ekilde tedavi
olduu gzlemlenmitir.
Kuhne (1959) ve Sinyer (1960) hasta ile hekim arasndaki psikolojik sreleri ve karlkl
ilikileri incelemitir. Singer zellikle Adler tarafndan gelitirilen baz teknikler zerinde
durmutur.
Secter (1960) hipnozun di hekimliinde kullanm alanlarn gstermi ve zellikle rme ve
geirme refleksinin tedavisinde hipnozun kullanmn gstermitir. Hipnoz geirme ve rme
refleksinin kontrolnde kymetli bir yntemdir. Konu ile ilgili bir ok alma yaplmtr. Bunlar
arasnda Ament (1971) Chastain (1965), Stolzenberg (1959-1961), Wegand (1972)
saylabilir. Barlett (1971) direk telkin vastas ile rme refleksinin nne geilebilecei
belirtilmitir.
Bilindii gibi az ok hassas kiilerde normal dilere kar bile bir rme duygusu
olumaktadr. Bu tip hastalarn muayenesinde herhangi bir organik neden bulunamamtr.
Ayrca eitli di protezleri ve apareyleri kullanan baz hastalarda da durum ayndr. Bunlarda
da dayanlmaz bir rme refleksi balayabilmektedir.
55
www.psikoaktuel.com
Konunun daha da vzuha kavuabilmesi iin bir vaka takdimi yapmakta yarar vardr.
Crasilneck (1971) ten naklettiim bu vakada hastamz otuz yalarnda, iki ocuk annesi, evli
bir bayandr. Hastamzn dileri ileri derece bir hassasiyete sahiptir. lkokuldan bu tarafa
dilerine dardan gelebilecek herhangi bir uyar ok rahatszlk vermektedir. Bu nedenle
dilerini fralamak ve temizlemek hemen hemen imkansz bir hale geliyordu. Zaman zaman
almak zorunda kald souk ve scak ieceklere tahamml edemiyordu. Her trl farkl uyar
hastay rahatsz ediyordu.
Hasta tm bu ikayetlerden kurtulmak midiyle hipnoterapi ile tedavi olmak istiyordu. Hasta
bu hassasiyeti nedeni ile di krdan, di ipi gibi temizleyici eyler de kullanamyordu. Tm
bunlarn yannda hastann dilerine cerrahi bir mdahale yaplmak zorunluluu da ortaya
kmt. Cerrahi ncesi muayenenin yaplmas ve cerrahi sonras oluacak ary dnmesi
bile hastay ileri derecede rahatsz ediyordu. Bu dnceler altnda hasta yksek bir gerilim
iine giriyor ve depresyona eilim gsteriyordu. Hastann az ve dileri ile ilgili sahip olduu
stress ve reaktif depresyon haricinde herhangi bir psikolojik sknts ve rahatszl olmad
gzleniyordu. Tm bu artlar altnda, samimi bir dille di doktoruna yle diyordu: "Diiye
gitmektense bir bebek dourmay tercih ederim. Bebek dourmak bu ilemin yannda benim
iin daha kolay gelmektedir." Hasta ile yaplan grmeden sonra hastaya hipnodonti
almas yaplmaya karar verildi.
HPNOZUN SPORDA KULLANIMI

Hayal etme, gznde canlandrma ve zihinsel olarak olay yaama baarl atletlerin
msabakadan nce uyguladklar temel yntemlerdendir. Atletlerin bu tip uygulama
programlarna, i konsantrasyon, zihinsel oyun gibi isimler verilmitir. Bunlar otohipnozun
varyasyonlardr. Bir ok atlet kafalarnda canlandrdklar nemli admdan sonra giderler.
Bu zihinsel admlardan ilk etapta kesin amalar vardr. Bir baseboll oyuncusu belirli bir saha
zerinde dikkatli bir ekilde bir izgi boyunca vurmay arzu eder. Bir tenis oyuncusu topa
daha ok falsolu vurmak ister. Her spor dalnn ve her ahsn farkl amalar vardr.
kinci aamada zihinsel olarak olay yaamaya alr. Bu esnada kafasndan geirdii
amalara nasl ulaabileceini hayal eder. Zihninde amalarna ulatn grnce kendisini
daha gl hisseder.
nc aamada olay uygular. Zihninde baarmann verdii arzu ile ie balayan atlet
bunun etkisi ile tutuur. Kendini tamamen oyuna veren ve oyunda yalnz bana olduunu
dnen bir atlette hemen hemen hi bir gerilim yoktur. yi bir fiziksel oyun karabilmek iin ,
byle bir zihinsel oyunu uygulamak gerekir.
56
www.psikoaktuel.com
S. Kenler ( basketbol antrenr) ekibinin 36 matan 33'n kaybetmesi zerine bu

yntemden yararlanmak istedi. Sonuta Kenler'in takm son 8 ylda grmedii baary
kazand. 171 oyundan 142'sini kazanmt. Ayn ekilde otohipnozu zihinsel tasarmda da
uygulayan
atletlerde
de
benzer
baar
kaydedilmitir.
Oyundan
nce
geveme,
konsantrasyon ve zihinsel tasarm oyun performansn artrmaktadr.

Biz burada hipnozun yararl olabilecei bir ok hayat alanndan sadece bir kana deindik.
Yaplabilecek eyler sonsuzdur. Bu kitabn iine sdrlmas da mkn deildir. Bu konuyu
burada kapatrken hipnozun sadece bir ara olduunu bilmenizi isterim.O, tm hastalklar
iyiletirecek sihirli bir solsyon deildir. Hipnoz zihninizdeki tabii gleri harekete geirerek
sizi , iyiye , gzele, mutlulua ve baarya ulatracaktr.
HPNOZUN RENMEDE KULLANIMI

renmede hipnozun etkisi zerine ok ey yazlmtr. almalar gstermitir ki; hayal
etme zerine temellendirilmi olan mental dnce yardm ile elde edilen hafza, hatrlama
ve younlama renmede nemlidir. Belirli mental aralar kullanarak hafzann ve
renmenin artrlmas metoduna MNEMONK denmektedir. rnek olarak HOMES
kelimesini hatrladnzda Amerika'daki byk gllerin isimleri aklnza gelir. Bu gller
Huran, Ontario, Michigan, Enie, Superior'dur. Hipnoz vastas ile zihinsel hayal gcnz
aktive ettiinizde hafzya ulamada kolay bir yol olan hayal etmeyi aktive ederek kolayca
renebilirsiniz. Hukuk, polis akademisi ve dier renci gruplarnn bulunduu yerlerdeki
zihinsel ilerde alanlar zor ve kapsaml snavlar geebilmek iin kafalarnda daha etkili
alma yntemleri dnmektedirler. Bireylerin ou bilgilerine bavurulmak maksad ile
arldklarnda veya herhangi bir konuda engin bilgilerine mracaat edildiklerinde gerilim
iine girerler. Bu gerilim ve stress de rendiklerini hatrlama ve aktarmalarn gletirir.
Sonuta bilgi kapasiteleri azalr ve inhibisyona urar. Bizim klinik almalarnda hipnoz ,
mlakaat snavlar ve polis testlerinde baarl bir uygulama alan bulmutur. Bu snavlarda
kiiler hipnozu kullanarak zihinlerindeki hayalleri nasl aktive edip, nasl geveyeceklerini
renmilerdir. Bu ekilde baz hayaller onlarn kafalarndaki ihtiyalar olan depolanm
bilgileri emiyormu gibi alp karr. Bu tip almalar esnasnda testlerde bireyler sanki
yksek kapasiteli bir komptr gibi beyinlerindeki tm bilgiler armay hayal edebiliyorlard.
Herkes kendisi iin spesifik bir imaj semi idi. Bir polis memuru bykannesinin sesini hayal
ediyordu. nk bykannesi onun kafasnda her trl bilgiyi kendisine ulatran, ona kitap
okuyan ocukluk dneminin temel figr idi.
57
www.psikoaktuel.com
Byk annesinin imajn kritik ettiinde ocukluk dnemine ait bir ok hatralar canlanyordu.
O geveme hislerini bu kaynaktan besliyordu. Bilgiyi hatrlama, renme kapasitesini
artrmaya muktedir olma kafasndaki bu gten kaynaklanyordu.
renme ve hipnoz, tabiat itibar ile sanki birbirine balanm gzkyor. A. Einstein bilimsel
baarlarndaki temel zelliin adolesan dnemde sahip olduu hayal etme gcnden
bahsetmesi ve hayal edebilmenin insana verdii olumlu bir zellik olduunu belirtmitir.
ocukluk dneminden itibaren n dalm ile ilgili dnceleri vard. Bu ekilde
renmeye kaabiliyeti artyordu.
T. X. Barber isimli aratrc yapt aratrmada hipnozu kullanmann indirekt olarak renme
kapasitesini artrdn bulmutur. Olumlu ototelkini kullanmak suretiyle yaplan deneysel
renci almalarnda, renme kapasitelerinin artrld tesbit edilmitir. Bunlara verilen
olumlu ototelkinler u ekildedir;
1. Geveme ve sknet hislerinizi kuvvetlendirin,
2. almalardaki ustalnz ve holanma duygunuzu artrnz,
3. Canllk ve enerji hislerinizi artrnz,
4. Vukufiyetinizi geleitiriniz.
Olumlu telkinler zihinsel gevemeye yardm ederek bilinaltnn daha da hr kalmasn
salayp, bilgilerin bilince kmasn temin eder. Bylece renme proesi kolaylam olur.
Halbuki negatif dnceler ve gerilimler insan renmekten alkoyan olumsuz etmenlerdir.
HPNOZUN SANATSAL YARITICILIKTA KULLANIMI

Yaratc dncenin kritik an, duygu ve dncelerdeki bilinen klasik kalplarn terkedilmesi
ile mmkndr. Bu esnada henz zihne ulamam entellektel ve emosyonel alanlardaki
bilgi ortaya kar. Yaratclk, hatrlama ve hipnozda, birincil olarak sa beyin yarm kresi
aktivitesi etkindir. Eer siz hipnoz pratikleri yapyorsanz, sa dnce kalplarnz daha ok
uyarlacaktr. Bu durum da daha byk yaratclk kabiliyetlerini ifade etmeye imkan
tannacaktr.
M. Erichson yapt aratrmada hipnoz altnda iken insann yaratc gcnn kesin bir
ekilde arttn gstermitir.Sanatsal yetenekler sa beyin yarm kresinin almalar
sonucu ortaya kmaktadr.Sanatsal geliimin oluabilmesi iin sa beyin yarm kresi
almalarnn etkisi altnda sol beyin yarm kresinin disiplini ile mmkndr. Hipnoz sa
mental dnce kalplarn aktive etmektedir. Bu ekilde hepimizde bulunan uykudaki
sanatsal yeterlilik bir ekilde aa karlabilir. Dnyada, okullarda rencilere piyesler
58
www.psikoaktuel.com
aracl ile yeteneklerinin nasl ortaya karlaca retilmektedir.Bylelikle bir nevi

otohipnoz yaplmaktadr.
Profesr B. Edwards tarafndan yaplan aratrmada resim yapmada sa beyin yarm
kresinin etkisi aratrlmtr. 5 kiiden oluan bir gruptan bir insan yz izmeleri istenmi,
daha sonra ayn grup hipnotik transa alnarak izimleri tekrarlamalar istenmitir. Sonuta
grlmtr ki; iki grup resim karlatrldnda hipnoz altnda yaplan resimler dier
resimlere nazaran ok ok iyi bulunmutur. Sadece resimde deil mzik, bilim, i hayatnda
da hipnoz ile yaratclk daha da artrlabilmektedir. nk hipnoz esnasnda insanlar daha
geni bir perspektiften hayal dnyalarn altrabilmekte, sonsuz kombinasyonlar rahatlkla
grebilmektedir.
KT ALIKANLIKLARIN TEDAVSNDE HPNOZUN KULLANIMI

Baz reklamclar bize hipnoz vastas ile bir ok alkanlmz kontrol edebileceimizi
sylemilerdir. Mesela bir hafta ierisinde 4 ila 5 kilogram zayflayabilmek, ertesi sabah
sigara alkanln brakarak uyanmak ve tm isteklerinizi kontrol altnda tutmak hipnoz ile
mmkn olabilmektedir.
Bu reklamclarn ilanlar hakknda pheci davranmakta, hassas olmakta haklsnz. Ancak
herkes tarafndan bilinen bir gerektir ki; hipnoz vastas ile trnak yemekten,ar oburlua
kadar bir ok kt alkanlktan kurtulmak ta mmkndr. Devaml zntl bir karakter
yaps veya huysuz bir ahsiyet nedeni ile uyumsuz olma gibi arzu edilmeyen alkanlklar da
hipnoz vastas ile baarl bir ekilde tedavi edilebilmektedir. Alkanlklarn nasl
dzeltilebileceinin genel prensiplerini, bu blmn banda tarttk. Burada tekrar stressin
nasl azaltlabileceini gzden geirmekte yarar vardr. Eer daha stressli bir hayata doru
gidiyorsanz, bu stressli hayat sizi tketecektir. Zihninizdeki olumlu dnceleri silecek , onun
yerine olumsuz dnceleri zihne hakim klarak, olumlu davran kalplarnz tahrip edecek.
zellikle kendinizi sknt ierisinde hissettiiniz zaman, aina olduumuz savunma
mekanizmas en rahat bir ekilde duruyormu gibi grnmektir. Bu davran modeli hataldr.
Sonuta,stresin sebeblerini ortadan kaldrmak yerine onlarla yaamaya ve ahsiyetinizi onlar
var olacak ekilde kilitlemeye balarsnz.
Hipnoz ite bu anda devreye girerek, size yepyeni bir dnya ve yepyeni k yollar gsterir.
Stressten arnm bir hayat tarzn nasl kuracanz rendiniz.
59
www.psikoaktuel.com
1.OBURLUK
Oburluk, stressli ve gerilimli bir hayatn bireye verdii hatal yneliminden kaynaklanmaktadr.
Kiiliimiz ve savunma mekanizmalarmz, yllarca sren geliim evrelerinde davran
kalplar eklinde olumaktadr. Bunlar sihirli bir ubuk ile bir anda deitirmek veya
dzeltmek mmkn deildir. Fakat hipnoz baz spesifik problemlerin tedavisinde veya
zmnde bize yardmc olabilir.Mesela oburluu, tetikleyici bir zellii olan stressin kontrol
altna alnmas mmkndr. imanlktan zayfla doru olarak vcut grnmnz
deitirebilirsiniz. Yakkl veya gzel bir grnme brnebilirsiniz. Kendi kendinize
saygnz yitirmemeniz ve arzuladnz kiilie kavuabilmeniz iin, yemek alkanlklarnz
deitirebilecek i gleri harekete geirebilirsiniz. Bu durumda yeme drts sadece
gerekten a olduunuz dnemlerde sizi uyarr. Sonuta hipnoz aracl ile sizi ar yemeye
iten eilimlerinizi bilin altndaki gerek nedenlerini ortaya kararak, sizin boalmanz ve
rahatlamanz salar.
Biz, ar yeme probleminin tedavisinde umull bir program uyguluyoruz. Hipnoz ise bu
umull programn esas ksmn oluturmaktadr. Bu programn ihtiva ettii ana zellikler
unlardr:
1. Dzenli kltr fizik programlar,
2. Yemek alkanlklarnn bir takvime balanmas,
3. Yemek seimi, yemek hazrlama ve yemek tketimi ile ilgili aktivite ve alkanlklar ihtiva
etmeyen dier eylerle uramak.
Oburluun kontrolnde tedavi edici bir yol olarak hipnotik tedavi baarl sonulara ulamtr.
1962 ylnda Dr.Leo Wollman, ortalama 2,5 kilogram arlk kaybeden 450 iman vaka
hakknda bir makale yaynlad. Bu vaka takdimlerinde en fazla kilo kaybeden l kii, iki ay
iinde 25 kilogram kaybetmiti. Ondan sonra aylk olarak ortalama 5 kilogram kaybetti. Dr.
Wollman'dan sonra ayn ekilde bir ok vaka takdimleri ve aratrma sonular yaynland.
Hepsinde ortak olan husus: Hipnoz yntemini kullanmak suretiyle fazla kilolardan
kurtulmann mmkn olduudur.
2. SiGARA
Sigara imek genellikle , oburluk alkanlndan daha kolay bir ekilde zerinden
gelinebilecek bir problemdir. Biz yaammz devam ettirmek iin yeriz. Yeme alkanlklarnn
ekserisi ocukluk dneminde edindiimiz alkanlklara baldr. Sigara ime ise dier bir
alkanlmzdr. Ancak yaammzn devam iin sigara imek art deildir. Bu nedenle
daha kolay bir ekilde bu alkanlktan vazgeebiliriz.
60
www.psikoaktuel.com
almalar gstermitir ki; Hipnozu kullanarak sigara alkanlndan vazgemek kolayca ve

sratli bir ekilde mmkn olmaktadr. Ancak kt alkanln tekrar gelmemesi iin, dzenli
olarak, otohipnoz ve geveme tekniklerini uygulamanz gerekmektedir.
Otohipnoz esnasnda bireyler; soluklarnn ho kokusunu , havann temizliini sigaradan
nce hissettikleri duygularn tekrar kefettiler. Bu kiiler zihinsel glerini faaliyete geirerek,
sigaradan uzaklatklarnda oluacak tm olumlu eyleri hissetmeye altlar.
Oburluun tedavisinde hipnoz toplu bir proramn sadece bir paras idi. Pratik hipnoz
almalarna ilaveten, tiryaki asla sigara imeyecei yerleri de kafasnda canlandrd.
Mesela yatakta,araba kullanrken, telefona cevap verirken,kahve ierken ksacas sigara
imenin arzulanaca tm durum ve yerlerde sigara imemeyi kafasndan geirdi. Tiryakilere,
sigara imeyi arzuladklar zaman; sigaray yakmadan nce en az on dakika beklemeleri
tavsiye edildi. Bu sre ierisinde sigara imemeye bal, oluacak tm olumlu hisleri ve
dnceleri zihninde canlandrmas istendi. te tm bu dnceler esnasnda, bilin altn ve
zihnini aktive ederek sigara ihtiyacn douran nedenlerin yerine daha salkl ihtiyalar
koyarak gidermenin yollarn bulmaldr.
3. ALKOL
Hipnoz, alkol tedavisinde de baarl bir yntem olarak kullanlmtr. Los Angeles'te 8. cadde
zerinde hipnoz vastasyle alkolikler tedaviye allmaktadr. Dnyann bu konuda alan
belli bal alkolik tedavi merkezleri de hipnozu kullanmaktadrlar. Topeca ve Kansas'daki
klinikler bunlara rnektir. Bu merkezlerde hastalara yeni bir otoimaj verilerek, ahsiyetleri
yeniden ekillendirilmektedir. Alkol almadan hayatn nasl ho olaca ve hayattan zevk
almann dier ynleri otohipnoz teknikleri ile gsterilmektedir.
Konu ile ilgili olarak eitli kontrol gruplar ile almalar yaplmtr. Bu almalardan biri
Wihter Veterans Administration Hospital'indeki almadr. Burada alkol tedavisinde
uygulanan 4 yntem karlkl test edilmitir. Bu yntemlerden biri de hipnoterapidir.
Sonulara bakldnda hipnoterapinin alkol tedavisinde dier yntemlere gre % 12
orannda stnlk gsterdii tesbit edilmitir.
ngilizlerin yapt bir almada da; alkol almnn kontrol edilebilmesi iin yaplan
almalarda en nemli hususun zihinsel gcn olumlu telkinlere kanalize edilmesi
olduudur. Bu da hipnoterapi ile ok iyi bir ekilde baarlabilmektedir. Burada yle telkinler
veriliyordu ki; hep olumlu zihinsel imajlar uyarlyordu. " Alkolsz yaplan her hareket kymetli
ve deerlidir... Rahat ve huzurlu geen hergn tam yaa...Salkl geirdiin her gn dier
insanlar iinde onlara bir armaandr..."
61
www.psikoaktuel.com
Alkolikler incelendiinde ounun spesifik problemler nedeni ile imeye eilim gsterdiini
tesbit
ederiz.
Problemler
genellikle
ailelerinden,
ilerinden
veya
etrafndakilerden
kaynaklanmaktadr. Onlar inkar etse bile ,sknt ve gerginlikler imeyi tetiklemektedir. Hipnoz
ite bu gerilimli insanlara yardm etmede ok yararl bir yntemdir. Onlarn hayatn daha
olumlu ve pozitif dncelere ynlendirerek hayattan zevk almalarn salamak hipnoz ile
mmkndr.
SORULARLA TEKRAR
01. Hipnoz Nedir?
Hipnoz, kiinin bilinalt dncelerine erimeye alan bir teknikdir. Bir ok insann
hipnozdan korkmasna ramen hipnozda korkulacak esrarengiz birey yoktur. Tbbi
almalar, hipnozu tedavi edici deerini, kukudan uzak apak olarak ortaya koymutur.
02. Orta Yapl Bir Kii Hipnoz Olabilir mi?
Evet daha zeki olanlar ve daha fazla dikkatini toplayabilenlerde hipnoz daha faydal sonular
verecektir. Her zeki, ibirlii yapabilen kii, dikkatini bir noktaya toplama yeteneiyle hipnoz
edilebilir.
03. Hipnoz Olabilmek in Nasl Bir Zekaya Sahip Olmalyz?
Balangta daha zeki olanlar, az zeki olanlara nazaran hipnoza daha abuk daha kolay,
daha yararl sonularla hipnoza girebilirler. Yine de her ortalama zeki olan kiiler anlay ve
dnceye sahiptir ve hipnoz olmalar gerekir.
04. Nasl Bir Dnceyi Bir Noktaya Toplama Konsantrasyonu Gereklidir?
Biri size konuunca onu duymayacak kadar kendinizden o kadar iddetli bir ekilde
geebilmeniz iin televizyon proram veya sportif bir msabakay seyretme deneyimine
sahip olmu olmanz gerekir. Alnm olan bir yaradan tamamen haberdar olmamanza
ramen kendi vcudunuzda bir rk veya bir kesie sahip olduunuzun farknda
olabilirsiniz. Herhangi bir kii bunlara benzer tecrbelere sahipse hipnoz olabilmek iin yeterli
derecede konsantrasyon kapasitesine sahiptir.
05. Bir Hipnotik Duruma Girmek in Nasl Bir birlii Yapmalyz?
Hipnozu seninle doktor arasnda olan giriimler ibirliiyle yaplan bir olay olarak
dnmelisin. Doktor seni tamamen hipnotize edecektir. En iyi sonu eer sen hipnoz
esnasnda pasif kalrsan ve herhangi bir aktife bir yardm yapmaya kalkmazsan ya da
nerilen zihni dncelere mukavemet etmezsen en iyi sonu elde edilecektir.
62
www.psikoaktuel.com
06. Hipnozun Blmleri Var m

Evet genellikle hipnoz snfa ayrlr. Hafif-Orta-Derin. Tbbi adan derin hipnozun orta
hipnoza olan bir avantaj yoktur. Genellikle ilk seanstan sonra kii daha abuk hipnoz edilir
ve birinciden daha fazla ve iyi bir dinleme duygusuyla hipnoz edilir. Bu kiiye baldr fakat
genellikle daha ok uyum salayabilen kiiler ikinci ve nc seans esnasnda tamamen
geverler.
07. Hipnoz Esnasnda uurumu Kaybedecekmiyim
Hayr. Tamamen hissedebileceksiniz ve hoa gider bir ekilde dinlenmi olarak; olan biten
hereyin farknda olacaksnz. Birok insan hipnozun kendilerini uursuz yapacana
inandndan dolay bu noktay kartrr.
08. Hangi Duygular Hipnoz Esnasnda Yaayacam?
ahane olarak her birini, rahatlk, dinlenme ve sakin durgun bir dnce ve bunu hipnoz
esnasnda yaayacaksnz.
09. Hipnotik Seansdan kamama Asndan Herhangi Bir htimal Var m
Kesinlikle Hayr.
10. Hipnoz esnasnda olanlar sonradan hatrlyacak mym?
Evet.
Bilinaltndaki
dncelerinizde
ne
olduunu
hatrlayacaksnz,
ve
genellikle
durumlarnz, ayn zamanda uurlu dncelerinizi de hatrlayacaksnz. Hipnozun tedavi

edici deeri bilinaltnzn tamamen hatrlanmas yeteneine baldr. Seansdaki bilinli
dncenizi hatrlayn veya hatrlamayn bu doaldr.
11. Hipnozun Bende Sonradan Belirli Bir Zt Etkisi Olacak m?
Hayr. Ben gze arpan ehemmiyetli hipnotik ters davranlarla karlamadm. Bu benim 15
yl akn tecrbelerime dayal grmdr.
12. Hipnoz irademi zayflatacak m ?
Hayr, iradenin kuvvetlendirilmesi ve iradenin zayflamamas istei oluur. Bu durum hastann
zdrap ektii fonksiyonel ya da organik rahatszln tedavisindeki mcadelede faydal olur.
Zihne ait geni dnce potansiyelimizin sadece kk bir ksm normal olarak kullanlr ve
hatta bu sk sk stres, moral knts ve gerginlik gibi irade ile giderilerek yaammz daha
da ho olur. Hipnoz ierisinde biz bu imkandan yararlanmaya alrz.
13. Beni Nasl Hipnotize Edebilirsiniz?
Bir ok teknikleri vardr. Fakat hibir zaman iki kiiinin trans teknii hereyleriyle ayn olmaz.
Sizin kiisel durumunuza uygun olan en gzel metodu seerim.
63
www.psikoaktuel.com
14. Hipnozun Benim zerimde Faydal Olacana nanmal mym?

Hayr. Fakat nceden yaplan bir ibirlii giriiminin en iyi sonular sizin de tamamen itirak
ederek ibirliinizle elde edilebilir.
15.Eer Hipnoza Elverili Bir Yapya Sahip Olmadm renirsem Bu Durum Benim
Problemimin zmn mkansz Yapar m?
Hayr. Sizin sadece doktorla ibirliine girmeye ve doktorun talimatlarn yerine getirmeye
ihtiyacnz vardr. lk seanstan sonra hipnotik seansa girme yeteneinizde hibir korku ve
phe olmayacak rahata hipnotize olabileceksiniz.
16. Bir Kii Hipnoz Olmaya Kar se Hipnoz Edilebilir mi?
Evet. Genel seanslarn dnda hipnoz edebilirim. Fakat yaplan ilem tbbi tedavi iin elverili
deildir. Ancak kii ok suggestibl olmaldr.
17. Hipnoz Kullanm Dini Eitime Uyum Salar m?
Btn protestan mezhepleri hipnozun tbbi adan kullanlmasn onaylarlar. Bunun gibi
musevilere ait inan objektive deildir. slami acdan ehil kiilerin elinde tedavi amac ile
kullanlmasnda hibir mahzur yoktur. Muhtemelen tedavi snrlar iin zel artlar mevcuttur.
18. Tbbi Dernekler Hipnozun Kullanlmasn Onaylarlar m?
Evet. ngiliz Tp Dernei 1775'de tbbi hipnoz zerine ahane bir rapor yaynlad. Amerikan
Tp dernei szcleri de 1958'de tbbi hipnozun kullanlmasn uygun grdler. Trkiye'de
henz yasal bir dzenleme yoktur.
19. Hipnoz stenmeyen Alkanlklarn Atlmasnda Yararlmdr?
Evet. ok yararldr. Bunun anlam bir kii srekli bir dinlenme veya rahatlama iin ciddi bir
arzuya sahiptir. rnein oburluk, sigara imek, trnak yemek, alkol, moral knts, endie,
korku veya endie, duygusuzluk ve soukluk, kant, hazma ait karklk veya rahatszlk
(kesin hazma ait olmayan), eitli srekli endieler ve iten gelen itici hisler, aalk veya
bayalk kompleksleri ve eitli fobiler fiilen tedavi edilebilir.
20. Tbbi ikayetler in Hipnozun Faydal Olduu Gsterilmi midir
Hipnozun, sinirlilik, uyuyamazlk, eitli srekli ba arlar, kronik ar ve szlar, kant
veya ar arzular, istekler ve daha pek ok semptomlar iin faydal olduu anlalmdr.
Semptom ierisinde deiim yapma nemlidir. Bu gzden kaan organik snrlamann
temelini tekil etmez ve sizin aile doktoru tarafndan fiziksel bir muayeneye tabi tutulmanz
bu adan tavsiye edilir.
64
www.psikoaktuel.com
23. Eer Hipnozu Kullanrsanz Benim Yine de lala Tedavi olmam gerekir mi?
Bu hastalklar gre deiir. Baz durumlarda ilala tedaviyi tavsiye ederrim, dierlerinde ise
etmem.
24. Btn Uzmanlar Hipnozu Kullanabilirler mi?
Hayr. Hipnoz tedavi edici bir aamadr. Ancak uzmanlarn ou, hipnoz hakknda bilgi
eksikliine sahiptir ve hipnozu kullanmada yetersizdir.
25. Tedavide hipnozu kullanmaya kimler yetkilidir?
Hipnoz tekniinin uygulanmas olduka basittir. Ufak bir gayret ve alma, bizleri hipnotik
tanma ulatrr. Hipnozu uygulayan kii de olaanst her hangi bir yetenek olmas sz
konusu deildir. Ancak hipnozun sadece basit bir teknik olarak deil de, belirli bir tedavi
yntemi olarak kullanacaksak, o zaman durum deiir. Tedavi arac olarak kullanlarak
hipnoz tekniinin uygulayacak olan hekimin, ayn zamanda psikiyatri ve dinamik psikolojiyi
bilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde hastaya fayda yerine, zarar verebilir.
Hastann tm artlarnn hipnoz ile tedavi olabilecek ekilde uygun olduuna karar
verdiyseniz, hipnoz tekniini uygulayabilirsiniz. Ancak hastann hipnoz hakkndaki beklentileri
ve umutlar gereki olmaldr. Gereinden fazla umut ykl bir hasta, tedavinin gecikmesi,
sonularnn uzun srede alnmas gibi durumlarda hayal krklna urad zaman, tedaviyi
kesebilir.
26. Muayene ve terapi seans creti ne kadardr? Muayene ve terapi seans sresi ka
dakikadr?
Muayene veya seans creti 50$ (+kdv) veya Trk Liras karldr. lk muayene sresi
limitsizdir. Muayene sonras yaplan psikoterapi ve hipnoterapi seans sresi 45 dakikadr.
Hcum tedavisi (toplam olarak 10-15 gn iinde bitirilen) 40 seanstan olumaktadr.
HPNOZUN YAN ETKLER

Tbbi denetim altnda uygun kullanld takdirde hipnoterapinin ok az kontrendikasyonlar
ve zararl yan etkileri vardr. Karlalan kiilerle, arasndaki ilikilerde hibir zararl etki ve
bozukluk yoktur.
Psikiatristler prepsikotik ve psikotik hastalarda hipnozu denerler. Bu bir ksm psikiatrisler iin
olduka heyecan vericidir. Hipnoterapi ile hzlanan bir psikozun gerek bir sebebinin olmad
bildirilmitir.
Bu istisnalarn dnda hipnotizmay arzu eden hastalarda, hipnotizmann hibir zorluk
yaratmayacandan eminim. Hipnozla ilgili uygunsuz sonular matematiksel olarak rutin
65
yaplan
cerrahi
giriimler
www.psikoaktuel.com
srasndaki
mental
kondsyonun
canllndaki
tetik
mekanizmasndan daha nemsizdir. Operasyonda karar verilen faktrler hazrdr ve yalnz

uygun bir aklama gereklidir. Dr. Erchson "eitli zamanlarda, yzlerce konuda yaplan
hipnotizmalarda,
ahs
yaplan
deneylerin
hibirinde
hipnozun
zararl
etkisinin
gzlenmediini" bildirmitir.
Radyoterapi gibi hipnozun da tehlikesi kullanmnda deil, suistimal edilmesindedir.
Hibir doktor, her durum iin ve her hastada hipnozu tavsiye etmemelidir. Hipnoz dikkatle
seilen durumlarda dier tedavilerden daha etkili olduu yerlerde kullanlr. Salam kliniksel
hkm koyulan vakalarda uygulanmaldr.
Hipnozun baz ekilleri hala anlalmadndan geri kalan ve aklanmayan tek alan deildir.
Psikodinamikde oryantasyon, hipnoterapinin baarl olmas iin sabit olan bir unsurdur. Ve
hipnoz bireye zg deilse kt muamele grebilir.
Psikoloji de Hipnoterapi
Bir psikolog neden ve ne zaman hipnoterapiyi kullanmaldr? Bunu bir rnekle aklamaya
alalm.Bir danannz dnn.rnein yldrm korkusu var ve bundan dolay yamurlu
ve kapal havalarda dar kamyor.Fobilerin terapisinde en ok kullanlan davran
yaklam geliyor deil mi aklnza.Fakat burada iinize yaramaz nk danannz kademeli
olarak yldrma altrmak iin gkyznde ne zaman yldrm olacan ne zaman
olmayacan kimse bilmez.Ancak hipnoterapi ile sujeyi yamurlu bir gne gtrp kk
imekler akar iken baknz siz korkmuyorsunuz nk gevediniz.......vs.vs...... diyebilirsiniz
ve gerekli telkinleri verebilirsiniz altrma terapisini bir ka seans ta bitirebilirsiniz.
Psikologlar hipnoterapiyi kullanmak zorundadr nk baz dananlar iin psikoterapi
grmek bal bana bir stres nedeni olabilmektedir.nsanlarla sorunlar olan bir danann
sonuta kendisi de bir insan olan terapistine hemen her trl sorununu amas bilindii gibi
ok kolay olmuyor.Bu tr dananlar genellikle nasl anlatsam ! bilmem ki ! diye seansa
balayan kimselerdir.Byle durumlarda hipnoz uyguladm zaman danann stresi
tamamen yok olmaktadr.Biraz nce "Ama anlatmam ok zor ekiniyorum utanyorum" vs. vs.
diyen
dananlarm
hipnoz
seans
srasnda
susturmak
olduka
zor
olabilmektedir.Hatrladm bir dananmda " Benim sorunlarm yle anlatlabilecek cinsten

eyler deil en iyisi siz beni hipnotize edin nk ancak bu ekilde size anlatabilirim" demiti.
Psikologlar bence hipnoanalize sadece hasta olarak tehis alm olan insanlar deil
bilinaltnn analizine deeceini dndkleri veya kiisel geliimi amalayan zn ve
kiiliini tanmak isteyen her insan seansa kabul etmelidir.Kiiyi hipnoterapiye alp almama
66
www.psikoaktuel.com
konusunda karar verirken temel kriterim kiinin bir ekilde
hipnozdan yararlanp
yararlanmayacadr. Yararlanabileceini dndm insanlara hipnoz seansna alabilirim.

Ayrca insanlarn hasta olmamalar bilinaltlarnda problem olmadn ispatlamad iin
byle dnyorum. rnein bir insann bilinaltnda ( znde ) aalk kompleksi olabilir ve
bunu telafi edebilmek amacyla bir hastalk veya kiilik bozukluu retmemitir de bunun
yerine ok alarak toplumda sosyal statsn ykseltmi olabilir. Ama hala bu kompleks
bilinaltnda tpk bir bilgisayar virs gibi geri planda alyor ama dardan baknca
grlemiyor olabilir.Nitekim meslek yaantmda bilinaltnda problem olmayan insanla henz
karlam deilim.
Dier baz psikoterapi yntemlerinin ryalar anlamlandrmak iin gnlerce aylarca beklemek
zorunda
kalmasna
karlk
hipnoz
esnasnda
her
an
rya
grdrebilir
ve
anlamlandrabilirsiniz.
Ayrca hipnoterapinin dier hi
bir psikoterapide bulamayacanz
baz zellikleri
vardr.Bunlardan bir tanesi danannza ya geriletmesi yaptrabilmeniz ve gerekiyorsa

travmatik olayn meydana geldii yllar nceki bir gne aynen geri gtrebilmenizdir.Ayrca
bu teknik danann gemiteki tutumlar konusunda terapistin doru bilgiler edinmesini
salar.
Hipnoterapinin psikoterapi amac dnda kullanm ile ilgili yaptm bir uygulamadan
bahsetmeden geemeyeceim.Bir gn bir telefon aldm.Telefondaki ahs arabasn
stanbul'da kaybettiini ve 2 gn boyunca 7-8 kii arabay aradklarn ancak bulamadklarn
syledi.Diyeceksiniz ki insan arabasn niye kaybeder ?Arabasn kaybettii gnn bir ka
gn ncesinde bu ahs babasn stanbul'da kaybetmi.Babasn bulma tela iindeyken
araba da kaybolmu.Yani arabada kiilermi ve de arabann nereye konulduunu hi
hatrlamyor.Ve benden hipnozla arabay bulmak konusunda yardm istendi.Grevi kabul
ettim ve hipnoza balamadan nce elimde ki tek ipucu arabann stanbul'un Anadolu
yakasnda bir yerde olduuydu.Hipnozda hatrlanan dier ip ular sayesinde arabann
skdar iskelesine yakn bir yerde olduunu syledim ve araba orada bulundu.Babaya ne
oldu diyeceksiniz ? Evine geri gelmi.
Yukardaki bahsettiim nedenlerden dolay bir psikoloun ilk bilmesi gereken eyin mutlaka
hipnoterapi olmal.Ve yeri ve zaman geldiinde uygulamaldr diye dnyorum.
Hipnoanaliz sreci:
Kullandm hipnoterapide birincil amacm hastann bilinalt srelerini analiz etmektir. Bu
ilem baar ile tamamlanmsa ancak o zaman iyi olma sreci otomatik olarak balar.
Danana genellikle iyileeceksin eklinde direkt telkinler vermem nk; gerekte iyilemek
istemeyen danan hibir telkinin iyiletiremeyeceine inanrm. Direkt telkinler vermektense
67
www.psikoaktuel.com
kiinin sorununun nedenini anlamaya alrm ve bu nedeni yok ettiimiz zaman sorun
giderilmi olur. Direkt telkinler yerine sen istersen iyileebilirsin, baarabilirsin,kurtulabilirsin
yapabilirsin eklinde destekleyici telkinler veririm.
Her psikolojik sorunun mutlaka gizli veya ak hastann evresine iletmeye alt bir mesaj
olduunu biliyoruz. Bu ekilde terapist tarafndan anlamlandrlmam bir mesaj almam bir
mektuba benzer. Mektubu yok etmekle mesaj asla anlayamayz. Kiinin bilinaltnn
ihtiyalarn telkinle psikolojik sorunlar yok etmeden nce sujeyi anlayabilmi olmak gerekir
dncesindeyim.Bu empati kurulmusa sujeye her hangi bir telkin verme gereinin dahi
kalmadan sorunlarn zmlenebildiini almalarmda gzlemledim.
zel hipnoterapi dersi verdiim baz rencilerin Hipnoz=Telkin eklinde dndklerini
gzlemledim.Her zaman sylediim gibi telkin ile semptom yok etmek en son are
olmaldr.nk sadece telkinlerle hastalk yok edilirse gerekte tedavi edilen ey hasta
olmad iin hasta ileride rahatlkla baka bir hastalk retebilir.Tpk Panik Atan Sosyal
Fobi eklinde tekrarlamas gibi.Sonuta ikisi de kaygya dayal rahatszlktr.Terapi hedef
olarak panik ata deil hastann kaygl kiiliini hedef almaldr ki hastalk klk deitirerek
ileride tekrar karmza kmasn.
2. Erickson'a Gre Hipnoterapi
Erickson yaplan tm hipnoz tanmlarnn objektif olamayaca iin hipnozu ayr ve zel bir
durum olarak deerlendirirdi. Ericksonian yaklam ateorik (herhangi bir teorisi olmayan) bir
yaklamdir. Bu yzden Erickson iinde bulunduu duruma ve ortama gre hipnozun bir ok
tanmn yapmtr. Bir hipnoz seansnda bulunan hipnoterapist, danan ve gzlemci doal
olarak hipnozu farkl farkl tanmlarlar, herkes kendi asndan olaya bakar. Gzlemci
asndan hipnoz etkili bir iletiim iken danan odaklanm bir farknda olma hali olarak
hipnozu
tanmlayabilir.
(Zeig
&
Lankton
1985,
356)
Ericksonian yaklam geleneksel anlamdaki hipnozu indkte etmekte glklerin Erickson

tarafndan by-pass edilmesinden yada yeniden restore edilmesinden ortaya kmtr
diyebiliriz. Ericksonian yaklam hipnozu: isel konsantrasyonun artt dikkatin hatralara,
deerlere, dncelere, ve inanlara odakland deitirilmi bir durum olarak deerlendirir.
Bu durumda hipnozu ; evredeki dnyann gereklerinden uzaklalmasna bal olarak
ortaya kan, bilinalt fenomenlerin n planda meydana geldii, kiinin kendisine giri
olarak deerlendirebiliriz. (Zeig & Lankton 1988,S 6-7) Ericksonian yaklam hipnoterapi ile
psikoterapi arasndaki gittike zayflamakta olan balar kuvvetlendirmitir. Ericksonian
yaklam oluturan ve temelinde bulunan fikirleri S.G. Gilligan u ekilde zetlemektedir.
1- Her insan esizdir.
2- Hipnoz fikirlerin iletiimi eklinde meydana gelen bir sretir.
68
www.psikoaktuel.com
3- Her insan problemlerini zebilecek kaynaklara sahiptir.

4- Hipnoz bu kaynaklar ortaya karr.
5- Hipnoz her insanda gzlemlenebilecek, ak kadar, kzgnlk kadar doal bir fenomendir.
Nasl ki bir insan kzd zaman mutlaka bir yere vurmas gerekir diyemiyorsak, hipnozdaki
kii iinde hipnozdaki kii mutlaka yle hisseder veya mutlaka byle yapar diyemiyoruz. Bir
insan kzdnda saldrganlap bir yerlere vurmad iin bu insanda kzgnlk yetenei
yoktur diyemiyorsak, ayn ekilde hipnoz iinde kiinin yetenekli olmas gerekmez.
6- Transformasyon (deiim) yanl dzeltmeden ziyade yn dzelteme eklindedir.
7- Kiinin esizlii bir ok dzeyde ele alnabilir.
8- Bilinalt yararl ve retici olarak otonom bir ekilde kullanlabilir.
Ericksonun yntemlerini yle dnrsek daha iyi anlayabiliriz. nsanda hipnoz halini elde
edebilmek iin zorunlu olarak yaplmas gereken bir ey var mdr? Birok farkl hipnoz
yntemi var ve hepsi ile hipnoz elde edilebiliyor. Hatta hipnozu iyi renmi dananlarmz
her istedikleri zaman hipnoz halini yaayabilmektedirler. Hepimizin bildii gibi hipnoterapistin
verdii bir anahtar kelime veya sitasyonla otohipnoz annda danann adeta hibir ey
yapmasna gerek kalmadan elde edilebilmektedir. Tecrbeli hipnoterapistler bilir ki hipnoz
olmaya artlanarak gelmi olan danan hipnoterapisti grr grmez bir trans haline geebilir.
Erickson a gre hipnozu elde etmek iin ou zaman ok bir ey yapmanza gerek yoktur.
Ericksonian hipnozun temel mant bence u ekildedir. Hipnoz bir ok durumda
zahmetsizce elde edilebiliyorsa klasik hipnozun gz sabitleme, szle telkin, imajinasyon gibi
ritellerine
ne gerek
vardr
Ericksonun
yaklam klasik
hipnoz
yntemlerinin
sorgulanmasndan elde edilmitir. Sizce bilim adamnn vazgeilmez zellii renmek mi

dir? Yoksa sorgulamak m?
Ona gre hipnoz renmenin ve deiimin meydana gelme ihtimalinin en yksek olduu
noktadr ve hipnoz iin indksiyon art deildir. Trans herkes tarafndan mutlaka yaanm
olan doal bir durumdur. Bunun en iyi rnei gndz ryas olgusudur. Ona gre hipnoz
haline kaytsz artsz her insan yaayabilir. Ancak oumuz bunun farknda deilizdir. Zaten
Ericksonun dananlar ounlukla hipnoz halinde olduklarnn farknda bile deillerdi.
Erickson farknda olmalar gerektiini de zaten dnmyordu. Klasik hipnoz anlaynda ise
dananlarmz hipnozda olduklarna inandrmak iin olduka vakit kaybederiz. nk
dananlar genellikle hipnoz halinde hibir eyi hatrlamayacaklarna medya tarafndan
artlandrlmlardr. Bunu da medyann yapt olumsuz bir hipnoz olarak gryorum.
69
www.psikoaktuel.com
Ericksona gre hipnozun derinliinin de istenilen amalar gerekletirmede hibir nemi

yoktur. nk en hafif hipnoz bile bilinaltna az ok ulamaya yeterli olur. Hatta bunun iin
ounlukla hipnoza bile gerek kalmaz. Bilinaltnn ieriine bilinliyken de ulalabilir.
Hipnoterapist ve danan, zihinlerini bilinalt dzeyinde kulland her an hipnozdadr.
Zihnin o an iin bilinalt dzeyinin kullanlmas bilinli dzeyin kullanlamamas anlamna
gelmez. Ericksona gre insan bilinliyken de bilinaltndan yararlanr. rnein bir sz
sylerken dilimizin ucunda yzlerce kelime bulunmaz. Dilimizin ucunda bilinlilik boyutunda
bir kelime bulunuyorsa o kelimenin arkasnda bilinalt boyutunda binlerce kelime
bulunmaktadr.
Ericksonian hipnoz insann bilinalt vastas ile tedavi edilmesidir. Bilinaltna ulamak iin
insann bilinlilik halinden uzaklatrlmas gerekmez. Bir anm anlatarak bu durumu sanrm
daha iyi aklayabilirim. dananma hipnoz uygulayacaktm. Odamda sehpann aya
krlm vaziyette yine sehpann zerinde duruyordu. Dananlarmdan biri sehpann krlm
ayan havaya kaldrarak Bununla m hipnotize ediyorsunuz ! dedi. te halkn tand
hipnoz: sehpann aya ile benim insanlarn kafasna vurmam gibi bir ey. Ya da en azndan
insanlarn beklentileri buna yakn bir ey ki, kaln bir sehpa aya hipnozu artryor.
Bende bu dananlarma hipnozun bir baylma olmadn akladm. Bu aklamay hemen
her seans dilimizde ty bitene kadar yapmak zorunda kalrz genellikle. Ericksonun hipnozu
en ksa ekliyle tanmlamas yleydi Hipnoz bilinaltnn renmesidir. (Zeig & Lankton
1985 S.9) Erickson hipnozu danann isel renme srelerini uyaran fikirlerin sunulmas
olarak kavramlatrmtr.
HPNOZ ESNASINDA NELER GZLENR

Erickson hastasnn dikkatin ie yneltir isel aratrmalar yapmaya ynlendirirdi. Hasta hafif
bir transa girdiinde hastada abartl bir yz ifadesi ile birlikte, ok dikkatli bir bak, kz
krpmama ve hareketsiz kalma, nabz atnda azalma, reflekslerde deime gibi durumlar
gzlemlenebilirdi.
Hipnoz esnasnda dananlar tarafndan deitirilmi bir farkndalk, deitirilmi bir younluk
halinden dolay zihinden geen dnceler daha canldr. Ancak bir deneyim olarak hipnoz
kiiden kiiye farkllklar gsterir.
Geleneksel hipnoterapistler danana imdi hipnozdasnz ya da imdi hipnoza gidiyoruz

mesajn direkt verirken Erickson direkt olarak hipnoza giri iareti belirtmezdi. rnein
70
www.psikoaktuel.com
danann hipnoza giri anndan sonra daha yava konuurdu ve ban aaya ynelterek
veya hastadan uzaklaarak sesinin ynn deitirerek hipnoza giri mesajn indirekt olarak
danana verirdi (Zeig & Lankton 1985) Danana hipnozda olduunun mesajn bir ekilde
vermek her zaman hipnozu derinletirir. Kimse nerede olduu belli olmayan bir yolda daha
fazla ilerlemek istemez. Bundan dolay danann hipnozda olduunu hissetmesi nemlidir.
BLNALTI LE LETM
Erickson danann bilinalt ile dorudan iletiime gemeyi ama edinirdi. Bunun iin
hastasnn hipnoz esnasndaki kendiliinden meydana gelen baz vcutsal deiiklikleri ve
hareketleri bir arac olarak kullanrd. Hatta bu aralar kullanarak hipnozu derinletirirdi.
Hipnoz :Baz algsal ve zihinsel deiikliklerin meydana geldii, bilinalt srelere
ulalabilirliin meydana geldii, bilinlilikle karakterize edilen zel bir durumdur. O halde
algsal ve zihinsel deiikleri kullanarak yolu ksaltabiliriz, yani hipnozu derinletirebiliriz.
Erickson hipnozdaki artm telkine yatknlktan (suggestibility) ok, hipnoz esnasnda
hastann bilinalt ile girdii karlkl iletiim ve etkileim sonucunda tedavisini uygulard.
Erickson btn bilgilerimizle anlayamadmz durumlarda da hipnotik duruma geildiini
syler. rnek olarak kolonya imeyi alkanlk haline getirmi ve bu alkanlktan kurtulmak
iin sava veren birini dnn. Uzun sre kolonya imedii iin mutluyken, bir gn Gene
kolonya itim. Diyerek byk bir kntyle geliyor karnza bu durumda evet ok
sevindim. Kutlamalyz bunu. Artk kurtuldunuz. Dediini dnn hipnoterapistin. Byle bir
durumda bunu sylediiniz kii karnzda donup kalr. Ericksona gre bu durum hipnozdur.
Bu kii telkine aktr artk. .(okunur 1997,S.22) Bu konu ileride daha detayl incelemek
zere imdilik geiyoruz.
BEN HPNOZDAMIYIM K
Baz dananlarmla seanslar bittikten sonra yaptm telefon grmelerinde bu soruyu sk
sk duyarm. Ben gerekten hipnozdamydm? Oysa tedavi oktan bitmitir danan
problemlerinde oktan kurtulmutur. Hipnoz konusunda bunca yanl bilgi ve inan varken
hipnozu
danann
alglamas
da
kolay
deil
dorusu.
Onlarda
hakl.
Erickson'un en yakn arkadalarndan olan Dr.Ernest Rossi "Hypnotic Realities and

Hypnotherapy" adl eserinde Erickson'un hipnotik indksiyon ve indirekt telkin verme
metotlarn be basamakta incelemitir.
71
www.psikoaktuel.com
Dikkatin fiksasyonu.
Danann inan sistemlerini ve alkanlklarn kesintiye uratmak.
Bilinalt aratrma
Bilinalt proseslendirme
Hipnotik cevap
3. Ericksonian Psikoterapinin zellikleri

NEDEN ETKLDR
Ericksonian terapinin tannm isimlerinden ve Ericksonun rencilerinden olan Prof.Dr.
Sidney Rosen Ericksonian terapinin neden etkili olduu konusunda u nemli aklamay
yapmaktadr: Ericksonian terapi yeniden erevelemenin nemini vurgular. Patoloji zerine
odaklanmaktansa salk ve ifa zerine odaklanr. Hastaln balangcna odaklanmaktansa
terapinin amalarna odaklanr
TERAPST AKTF OLMALIDIR

Erickson eer siz yapmasanz ben yaparm diyecek kadar terapide aktiftir. Terapist sadece
konuan ya da telkin veren kimse deil gerektiinde organize eden, yaparak gsteren ve yol
aan bir rehberdir. Erickson terapiyi rahatlkla seans odasnn dna karabilirdi. nsanlara
kaba davranmakla ilgili sorunu olan bir hastas ile akam yemeine karak hastasnn
garsonlara davranlar zerine psikoterapi yapabilirdi.
Ericksonian psikoterapi esnek ve stratejiktir. Erickson Psikoterapide tm yaptnz ilk nce
hastanzn dnyasn rneklemek, sonra hastann dnyasna rnek olmaktr. demektedir.
OK BOYUTLU (MULT LEVEL) LETM GEREKTRR

Ericksonian psikoterapi hastayla multilevel (ok tarafl, ok yanl) iletiim gerektirir. Tm
psikoterapistler bilir ki hasta bir ok ekilde ve ok boyutlu olarak terapisti ile iletiime
geebilir. Erickson bunun bilincine daha fazla varmamz salad. Bir dananm duygularn
resim izerek ifade etmeyi seviyordu. Bu dananm eve kapanm dar kmayan bir
bayand. Her seanstan nce bana karanlk canavarlarla dolu, cehennem manzaralar gibi
manzaralar olan resimler getirirdi. nk evinin dnda ki dnyay adeta bir cehennem
olarak gryordu. Bende kendi getirdii resmin cehennem manzaralarnn olduu yerin
hemen kenarna iki yumurta, iki kedi bir tava, catal-bak, yatak-yorgan, p kovas gibi ev
72
www.psikoaktuel.com
eyalarnn resmini izdim. Dananma verdiim gizli telkin uydu:Evden dar kmasan
hayatn bu ev eyalar gibi basit ve anlamsz olmaya balayabilir !
Ericksona gre psikoterapi yi fikirlerin, kt fikirlerle yer deitirmesidir. (Ericksonun

sohbetlerinden alnmtr ,1978) Ericksonian psikoterapi patolojiye odaklanmayan bir
renme yaklamdr. Erickson nevroz ve psikonevroz dahil yaam sorunlarn Defolu bir
renmenin rn olarak grr. Ericksonian yaklamda trans terapistin dananyla en iyi
konta kurabilmesi ve onu anlayabilmesi iin bir vastadr. (Zeig & Lankton, 1985)
SEL ARATIRMAYI TEVK ETMELYZ

Bildiinizi, dndnzden daha fazlasn biliyorsunuzdur. Bilinaltnz bilincinizi korur ve
uygun bir zaman ve yerde bilinaltnz, bilincinizin artk zaten bildii ama bildiinizi
bilmediiniz bilgiyi size retir. (Ericksonun kiisel sohbetlerinden 1970)
Ericksonian hipnoz ve psikoterapide insanlara kendi problemlerinin nedenlerini aratrma ve

kendi zmlerini retme ans verilir. nk bilinalt kendi rettii zmlere ve telkinlere
diren gsteremez. Bu teknikte hipnoz esnasnda problemlerin kayna hakknda u ekilde
telkin verilebilir. Problemlerin hakknda aslnda bildiin ama belki de bildiini bilmediin
fikirler, nedenler, zmler dnebilirsin denilebilir. Danan bu isel aratrmasn
hipnozdayken daha rahat yapar. nk dnceleri szcklere dkmek iin herhangi bir
aba gerekmemektedir. Hipnozdayken dananlarmzn zaten sorduumuz sorulara derin
derin dnerek cevap verirler ve dnmek iin ok zaman kullandklarn da time
distortion dan dolay fark etmezler.
Hipnoz esnasnda bir ok semptomu dananmn anlamlandrmas isteyebilirim. Anlamlar
bilinen semptomlarn terapisi daha kolaydr. Bu anlamlandrma esnasnda dananlarma bol
bol vakit verdiimde gerektende en uygun anlam bulabildiklerini gzlemledim. Bu
anlamlandrmay hipnotik ryalarla da yaplabilir. Ya da dananlarma problemlerinin
nedenleri ve zmleri hakknda imdi Gzlerinin nne baz resimler gelebilir, kulaklarnda
baz sesler iitebilirsin veya baz dnceler aklna gelebilir. Dnceler, sesler ve renkler ve
resimler birleerek byyerek bir ryaya dnebilirler. eklinde telkin vermekteyim. Bylece
danann hibir ey grmedim, dnmedim, duymadm demesine frsat brakmadm iin
hipnotik ryay mutlaka grrler. Telkinlere direnli bir dananm Bir ok ey grdm ama
hepsi anlamsz demiti. Bende Ryalarda yle deil midir ? diye cevap verdiimde danan
glmseyerek evet diyordu. Grd eylerin olduka anlaml olduunu sonra akladmda
kendiside hayret etmiti.
73
www.psikoaktuel.com
Hipnoterapi uygulaycs danann isel aratrmaya yeterince tevik ettiinde baz sorularn
cevab hemen alnamasa da zamanla cevaplar bilinalt mutlaka verecektir. Sk sk
yutkunma ikayeti olan bir dananmn bilinaltna direkt olarak Bu yutkunmalarnn anlam
nedir ? diye sormutum. Sorumun cevabn bir sonraki seansta alabildim ve bu cevap her
eyi aklayan mkemmel bir cevapt. Dananm aynen yle syledi. Yutkunma
problemimin anlam gemite duyduum baz szleri, karlatm baz davranlar
HAZMEDEMEMEM anlamna gelmektedir dedi.
Bu durum bilinaltndan responslar (cevaplar) alrken de bir tr time distortion meydana

gelebildiiniz gstermektedir. Elbette isel aratrmann hemen yaplmas beklenemez.imdi
soruyorum imdi cevap vereceksin demek isel aratrmaya sevk etmek olmaz. Danana
zaman vermek gerekir.
Gn iinde aklmzdan geen bin bir trl garip dncenin kayna birka gn nce kendi
kendimize sorduumuz sorular olabilir. Sorular alglayan ve isel aratrmay tamamlayan
bilinalt bir ekilde sonular yzeye (bilince) ulatrmaktadr. Bilinalt tepkisiz olmadna
gre ona soru sormasn bilirseniz ve onunla iletiime geebilirseniz ondan istediiniz
sonular er ge alrsnz. O mutlaka bir iaret gnderir. Bu bakmdan bilinaltnz size en
fazla 1-2 hafta uzakta duruyordur. Egzersizlerle bu mesafeyi ksaltmak mmkndr. leride
bilinalt ile iletiim konusuna daha geni yer vereceim.
Yeterince isel aratrmaya ynlendirilen danan Probleminin zm hakknda bir rya

grdm diyerek terapistine gelebilir. nk Ericksonun dedii gibi Psikoterapi sadece
bilinaltnn renmesini salayan ve bu renmeleri eitlendiren bir motivasyondur.
Bundan dolay psikoterapide yaplamayanlar hastann bilinalt eve gidip rya grerek
yapabilir (iyi zmler retebilir.) Aslnda az veya ok, bilerek veya bilmeyerek her
psikoterapi danan isel aratrmaya yneltir. Ericksonian psikoterapide isel aratrma
hzlandrlr.
DANIANIN RUH HAL DETRLMELDR

Tm psikoterapiler yle bir gz attmzda deitirilmi bilin hallerinde deiimin meydana
gelme ihtimalinin yksek olduunu grrz. Psikoterapistlerinde tatile kmay nermelerinin
nemli nedeni tatilde danann her zamanki alt bilin halinden karak daha farkl bir
bilin haline gitmesine yardmc olmaktr. Rossi hipnotik indksiyonun basamaklarn
aklarken ikinci basamakta danann allm mental setlerini kesintiye uratmak
74
www.psikoaktuel.com
gerektiini belirtmektedir(Erickson & Rossi, 1979). Ericksona gre danann alg ve

davranlarnda meydana getirilecek her yumuama yararldr.
P PSKOTERAP SAMMYET VE YAKINLIK ERMELDR

Ericksona gre terpatik iliki samimi ve yakn olmaldr. Terapist ile danan arasndaki kaln
duvarlar yklmaldr ki danan telkine ak olsun ve terapistinin telkinlerini kendi doal
dnceleriymi gibi kabul etsin.
S SELF KONCEPTN (KENDLK ALGISI-DEER) DETRLMES GEREKR

Tm baarl psikoterapiler gizli veya ak ekilde danann kendilik kavram hakkndaki
imajlarn deitirirler. Danann isel senaryolar ve isel diyaloglar
trans durumunda
deitirilmeye ok yatkndr.
DENEYM DAHA NEMLDR
Psikoterapi kitaplardan renilmez. Psikoterapi tecrbe ile renilir. (Ericksonun kiisel

sohbetlerinden.) From ve Reichmanin dedii gibi Hastann tecrbeye ihtiyac vardr,
aklamaya deil. Danan doal olarak kendisi hakkndaki bir ok eyi terapistinden daha
iyi bilebilir. Yksek konsantrasyonun bulunduu hipnoz halinde danana elbette olumlu
deneyimler yaattrmak daha kolaydr. Erickson bu bakmdan fantezileri ve gemi
deneyimleri gndeme getirirdi.
Psikoterapi hastaya gre ve probleme gre ynlendirilmelidir. unu unutmaynz ki hepimizin

ayr bir dili vardr.Hastanz dinlerken onu sanki yabanc bir dil konuuyormu gibi dinleyiniz.
Onu kendi konutuumuz dilin terimleri ve kavramlar ile anlayamazsnz.
Milton H.Erickson
Psikoterapinin aksine hipnozda kullanlan dil kolayca anlalabilir olmayabilir. nk hipnoz
son mesajdr. Mesajn ak m gizli mi verildiinin pek bir nemi yoktur. Erickson daha ok
bilinaltnn dilini kullanrd. O kelimelerde ki mimiklerdeki gizli anlamlar fark eder yorumlar
ve ayn gizlilikle dananna geri gnderirdi.
Erickson sesinin tonunu konuma tarzn, hangi kelimeleri kullanacan ve aksann

karsndaki insana gre deitirirdi. Erickson bir gruba konuma yapt zaman belirsiz
terimler kullanarak konuurdu. Ancak gruptaki herkes
Ericksonun sadece kendisine hitap
75
www.psikoaktuel.com
ettiini dnrd. nk Ericksonun belirsiz terimlerini gruptaki her insan kendi bak as
ve ihtiyalar dorultusunda yorumlard. Erickson baka insanlarn dilini, kendi dilimize
evirerek anladmz sylerdi.
Erickson iletiimin bir ok elementi ve dzeyi olduunu sylerdi. Ona gre iletiimin balca
elementlerini davran,duygu ve dnce oluturur. Ona gre bir ok terapistin yapt hata
ise iletiimin yalnzca tek elementi zerinde saplanp kalmakt. rnein davranlar sadece
davranlar zerinde saplanp kalmlardr.
P PSiKOTERAPY ZERAFET HALNE GETRMEK

Ericksonian yaklamda beklide en nemli fark telkinlerin gizli de verilebilmesidir. Telkinin ne
oranda gizli olmasn belirleyen ey hastann telkine direncidir (Zeig 1980). Telkinleri baz
anekdotlarn, cmlelerin, kelimelerin iine saklamak baz hastalar iin telkinin kabul
edilirliliini arttrmaktadr. Ayrca telkinleri bu ekilde gizli vermek psikoterapinin zerafetini
arttrarak psikoterapiyi hasta ve terapist iin daha ilgin ve elenceli hale getirmektedir.
Nitekim psikoterapi denilince evremizde Saol, benim ihtiyacm yok asl sen git !
eklindeki konumalar duyarz. Ericksonian psikoterapiden sonra bu konumalar yle
deiir. Yahu bir psikoterapiste gittim ok enteresan bir adam ! Olduka ho sohbeti var !
Hasta zaten ruhsal gerginlikler ve sorunlar iinde iken ona birde skc bir psikoterapi ortam
sunmaya ne kadar hakkmz var ?
Erickson mizahn her ekilde psikoterapide yaygn olarak kullanlmasn tevik ederdi.
Mizahn iyiletirici gc yaklak 20 yl nce ok daha iyi anlalmtr. Mizah danan ve
terapiste kavramlar perspektife yerletirmekte yardmc olur. Psikoterapi ortamnda yaplan
mizah u telkini danana verir. ok ksa olan yaammzda baz amalar gerekletirirken
yaammzdan zevk almalyz. Yaamda bir ok eyi lm kalm meselesi haline getirerek
bizlere ulam dananlara risk almay ve deiime cesaretli olmay retebilir. Ben
Ericksonu birazda Amerikal psikoterapistlerin Nasrettin Hocas olarak deerlendiriyorum.
Erickson kvrak zekasn hem farkl bak alarn gstermek hem de mizah yoluyla
gerekleri hastasna hissettirmek iin kullanrd. Erickson terapi esnasnda bir ok ve srpriz
eklinde ortaya kard espirilerin danann kat zihinsel setlerini krdn dnrd. Her
psikolojik sorunun doasnda znt mevcuttur. Danan sorunun doasndan ne kadar
uzaklatrabilirsek, tedaviyi k kadar ksaltm oluruz.
76
www.psikoaktuel.com
T TERAPSTN AMALARI NE OLMALIDIR.

1.Hipnoterapistin amac danann uyum (compliance) gcn arttrarak gelitirilen ibirlii
sayesinde terpatik amalara ulamaktr. Baka bir deyile danann potansiyellerini
uyandrarak ona yardmc olmaktr. Geleneksel hipnoz ise bir anlamda hastay verilen her
emre itaat etmeye davet eder. Geleneksel hipnozculardan Krogere gre (1963) hastaya
neri sunmak bile telkin saylamaz nk neri kibar kalr. Geleneksel anlamdaki hipnotik
telkin otoriter olmaldr. Bildiimiz gibi Erickson hi te yle dnmemektedir.
2.Dananlarnn yaamlar iin hakimiyet duygusunu gelitirmelerini salamak.
3.yimserlik duygusunu gelitirmek.
4.Kendilik deerini arttrmak.
5.Rahatlk duygusunu danann tm yaamna tamak.
D DER PSKOTERAPSTLER NE DYOR

Wolberg (1991) Ericksonian yaklam bu yaklamn dnda olan biri olarak bir makalesinde
u yorumlarda bulunmaktadr.Ericksonun hastalarna ustaca yaklamndan, getirdii
yeniliklerden yararlanmak gerekir. Erickson geleneksel teorilerin terapistleri umutsuz
uralarn iine soktuu gerekesi ile teoriden ok uygulamaya nem vermitir. Erickson
sklkla direnli hastalarla urard. Erickson, yllarca hastal ile mcadelesi srasnda
kefettii tekniklerle olduka etkileyici oldu. Onun cesareti, duyarll ve ender grlen
hastalarla baa kma yetenei onu, Haleyin (1973) de dedii gibi, ender rastlanan bir
terapist yapmtr.
K KARZMA TEDAV EDER M ?

Dr.Erickson'un gerekletirdii hzl ve etkili tedaviler iin baz evreler tedavide Erickson'un
karizmasnn da nemli etken olduunu, ayn yntemleri kullanan dier terapistlerin Erickson
kadar baarl olamayacaklarn iddia etmilerdir. Erickson'un vaka sunumlar genellikle sihirli
bir tedavi olarak alglanmtr.
Ericksonian yaklama getirilebilen eletirilerden en belirgin ve sk olan, bu yaklamn

kolayca
renilemeyecei eklindedir. Bu yaklam savunanlar
konusunda
ok
yetenekli
olduunu
bundandolay
baarl
Ericksonun hipnoz
tedaviler
yapabildiini
77
www.psikoaktuel.com
sylemektedirler. Ben bu eletirilere yle yant veriyorum. Bir eyin kolayca renilememesi
onun deerini drmez aksine ykseltir. Kolay profesr olunmuyor diyerek niversitelerin
profesr yetitirmesini engelleyemeyiz. Sizce pilotluk mu daha saygn bir meslektir minibs
frl m ? Her eyde kolaya kamaya alan yaklamlar ve ekoller zor hastalarda
sizce ne kadar etkili olabilir ? Milton H.Erickson, son dnem hipnoterapistleri iinde en etkili,
yetenekli ve atlgan olanyd (Oral & Adanur 1991) Bir alanda ok yetenekli olduu
iin
eletirilen tek insan beklide Dr.Erickson dur. stelik Dr.Erickson ld gne kadar
bildiklerini yzlerce insana aktarmaya alt halde. Hangi hasta ii konusunda yetenekli
olduu iin doktorunu eletirir ? Ericksona yaplan bu haksz eletiri ampiyon olmu
sporcuya ok yeteneklide ondan ampiyon oldu eklinde sylenmekten farkl deildir.
Ericksonun hipnoterapi ve psikoterapiye en nemli katks kolaylatrmak olmutur,
zorlatrmak deil. Byk yetenekler g ileri kolay hale getirebilirler.
Peki Ericksonun yntemi her terapist tarafndan rahatlkla uygulanabilir mi? Sar ve dilsizler
dnda her insan konuabilir ancak her insan iyi bir hatip olamaz. Bunun gibi bu yntemin ne
kadar baarl uygulanabilecei, uygulayann kim olduundan da olduka etkilenebilir.
6. Ericksonian Yaklamda Gzlemin nemi

Konumalarmzn ounu dilimizle deil bedenimizle yaparz.
Milton H. Erickson
Ronald Havens (1985) Ericksonun almalarnda gze arpan nemli zelliklerin gzlem
ve pragmatizm olduunu syler. Havens ayrca Ericksonun yaklamn baka ekollerle
badatrmaya almann ok yanl olacan vurgulamaktadr.
Erickson dananlar iyi gzlemler yaparak hipnoterapi konusunda birok geree dikkatimizi
ekmitir. Ancak Erickson stn gzlem gcn teorilere ulamak iin kullanmamtr.
Teorilerle uramann umutsuz bir ura olduunu vurgulayarak asl dikkatimizi vermemiz
gereken
noktann,
hastalardan
elde
ettiimiz
sonular
olduunu
vurgulamtr.
Ericksonun bu zelliini baka herhangi bir psikoterapistte grmek olduka gtr.
PSKOLOG ARTHUR
Arthur adndaki psikolog olan bir rencisini Erickson ok severmi. Ericksonun tevikleri ile
Arthur Tp Fakltesine girmi. Fakltede ok sevdii bir Prof. Arthura snavdan korkup
korkmadn sormu. Arthur snavdan neden korkaym hocam kacak 10 sorunun hepsini
biliyorum demi. Hocas nedir kacak sorular diye sorduunda gerekten kacak sorularn
78
www.psikoaktuel.com
hepsini bilmi. Arthur bunun zerine dekann odasnda bulmu kendini. Arthur yl boyunca
hocasnn mimiklerini ok iyi gzlemliyor ve hocann hangi bilgiye nem verdiini anlyormu.
Defterine sadece o bilgileri zel bir iaretle iaretliyormu. Arthurun defterini dekan snftan
getirtmi ve Arthurun sylediklerinin doru olduunu yani sorular almadn sadece
hocasyla iyi empati kurduu ve hoasn ok iyi gzledii iin sorular tahmin ettiini anlam.
Burada bir anm aklma geldi. niversitede en zor derslerimizden bir tanesi Prof.Dr Ylmaz
zakpnarn hafza dersi idi. O kadar zor ki hayatmda hibir snavdan % zerinden yedi
almamtm. yedi notunu duyunca iimde koskocaman bir boluk hissetmitim. Ne kadar
alrsanz aln bu dersi gemek iin yeterli olmayabiliyordu. Snav kadna isterseniz
sayfalarca yaz yazn nafile. Hocann szlerini aynen ezberleyin, snavda cevap olarak yazn,
yine geer not almanz zordu. Bizim blmden bu dersten kald iin okulu 3-4 yl
uzatanlarla sk sk karlayorduk. Bu derse alrken bilinaltm gizliden gizliye
dnyordu. Bu hoca bizden ne istiyor acaba ? diye dnrken gzlerim hocann
notlarndayd. Tesadfe bakn ki tam o esnada koyu siyahla yazlm bir paragraf
okuyordum. Bilinaltm hemen orada patlama yapt. Evet dedim hocann istedii bu olabilir.
Kendimi hamamda suyun kaldrma kuvvetini kefeden zat- muhterem gibi hissetmitim.
Final snavnda sorulara cevap vermeye bu koyu siyahla yazlm paragraflarla baladm.
Hocann her sorusunun dolayl yoldan bu paragraflara temas etmeye alt belli oluyordu.
Bende cevaplarmda sz hemen paragraflara getiriyordum. Sonuta final snavndan yanl
hatrlamyorsam 70 gibi bir not almtm. Bu not bu hoca iin inanlmazd ve daha nce
aldm notun yaklak on katyd.
GZLEMN GCN GSTEREN BR VAKA

Sol elini srekli aznda tutarak azn gizleyen bir bayan Ericksona gelir. Hatta bu bayan
sokakta bile
bu ekilde azn saklayarak yrmektedir, restorantta bu ekilde yemek
yermektedir. Yani ksacas her zaman eli aznda. Bu bayan Ericksona nasl bu alkanl
kazandn yle anlatm :10 yandayken bir trafik kazasnda n camdan dar frlam.
10 yandaki bir kz iin korkun bir tecrbe. Az cam paralar tarafndan kesilmi ve bir ok
kan varm. Aznn kesik olduu dncesi ile bu kk kz bym. Kimsenin azna
bakmasn istemediinden, srekli azn kapal tutuyormu.
Erickson bu bayana cilt bakm ile ilgili bir kitap vermi. Kitapta yzdeki gzel kvrmlar ve
noktalar adl blm bayann dikkatini ekmi. (Erickson bu blmn bu danann dikkatini
ekeceini biliyordu;nk danan yznde yara izi olduunu dnyordu.) Yzde byle
gzel kk blmler olmas fikri bayana ekici gelmiti. Erickson bayandan kendi yzndeki
yara izini yani gzel blgeyi izmesini istemi. Bayan yldz eklinde bir figr getirmi. Sonra
79
www.psikoaktuel.com
Erickson dananndan bir erkek arkada ile kmasn istemi. Ancak bulumaya iki elinde
anta ile giderse, partnerinden iyi geceler pc alacan, hem de pcn tam yara
izinin zerine geleceini sylemi. (Yzdeki gzel kvrm)
yi geceler pcne izin
verdiinde erkein her zaman saklamaya alt tarafndan (yaral taraf) yzn ptn
fark etmi. kt alt erkein hepside hep yznn yaral (sa) tarafn ptn hayretle
grm ve artk yzn saklamaktan vazgemi.
Erickson bu vakasn yle aklyor. Bu bayann bilmedii ey; bir eyi merak ettiinde
kafasn hep sol tarafa evirmesiydi. Erkek imdi beni yzmden(yara yerinden) pecek mi
diye her merak ettiinde bilind olarak kafasn sola evirdiinden erkekler sa taraftan
pmek zorunda kalyorlarm.
Erickson yle devam ediyor."Ne zaman bu dananm toplu bulunduum bir ortamda
anlatsam bayanlarn yzlerinin baz ksmlarn hareket ettirdiklerini gryorum. Bu da
subliminal bir etki.
Erickson'un bu vakada yapt en nemli ey uydu: danan her zaman kulland yzn
saklamak eklindeki savunma mekanizmasndan kurtarmak ve devamnda kafasn saa
evirmek eklinde ki bilind otomatik bir davrann yardmyla erkeklerin kk ve
nemsiz bir yara izini pmesini salamakt. Bu durumu bayann kefedeceini Erickson
nceden tahmin etmiti.
Bu vakay ilk okuyan herkes gibi sizde bu bayan neden yzn saklyor diye dndnz
deil mi? Oysa Erickson bundan da te bu bayann her meraklandnda kafasn sol tarafa
evirdiini gzlemlemiti.
Bende bu vakay okuduktan sonra evde kk bir mola verdim ve biraz televizyon
seyrettim.atv de T. isminde nl bir manken bir programa konuk olmutu. Yaklak olarak
yarm saat T.n mimiklerini ok dikkatli ekilde takip ettim. Tnin aklna ne zaman alternatif
bir dnce gelse kafasn normalde bakt ynn aksi istikametine ok hzl ekilde
eviriyor ve tekrar ayn istikamete bakyordu. Ne zaman soru sorsa kalar yukar kalkyordu
? phe iinde kald durumda da kalarn yukar kaldrma tepkisini gsteriyordu.
Gzlerinin bykl ile konumann duygusal ierii arasnda da balar olduunu grdm.
nsanlarn mimikleri ile konumann duygusal ierii arasnda balar olmas fikri kimseyi
artmayacaktr. Ama bu balar Erickson ynteminde byk nem arz etmektedir.
Geleneksel hipnozcular genellikle meslee gzleri uzun sre krpmadan bakma egzersizleri
yapmakla balarlar. Bana gre Ericksonian hipnoza balamak iin insanlar (mimiklerini)
aylarca gzlemleyerek balamak gerekir. Bazen mimikler terapistlere dananlar hipnozda
iken elde edecekleri bilgiden kat kat daha fazlasn verebilir.
80
www.psikoaktuel.com
TV spikerleri imdi ksa bir reklam aras veriyoruz. Derken onlar dikkatlice hi gzlediniz
mi? Bu cmleyi her sylediklerinde mimikleri ayndr nk bu cmleyi sylerken hissettikleri
eyler ayndr.
Sonra kedilerimi gzlemlemeye baladm. e en kolay olan en kk kedimiz olan Lara ile
baladm. Lara daha nceleri sk sk alma masama gelir kitap okuyorsam kitabn zerine
oturur, bilgisayarda alyorsam klavyenin zerine otururdu. Kafam evirirsem omuzlarma
kard. Yine geldiinde ayn hareketleri yapt. Miyavlamalarna dikkat ettim bir miyavlamas
olduka uzun sryordu. Yaklak 5 saniye. Sonra mutfaa gidip
kedi mamas verdim.
Mamasn yedikten sonra bu sefer masama kt nme geldi k kuyruu havada ba yere
yakn bir vaziyette ok ksa ksa miyavlyordu. Yaklak 0.5 saniye. Bu ksa miyavlamalarn
anlam Doydum bir sorunum kalmad teekkr ederim olmalyd. Peki ama ban neden
yere yaklatrp kn havaya kaldrp karmda duruyordu ki ? biraz dndmde bunun
anlamnn da Bak bam sana uzatyorum beni sevmene izin veriyorum olduunu anladm.
yle ya bir canl ban yukar kaldrp etrafa baknyorsa bir eye ihtiyac var demektir.
Bunun tersini yapyorsa artk bir eye ihtiyac olmadndan rahat demektir. Daha sonraki
gnlerde Larann ihtiyalarnn aciliyetine gre miyavladn fark ettim. yle ki; Larann
ihtiyalar ne kadar acil ise miyavlamalar arasndaki sre de o kadar ksalyordu. Artk
Erickson sayesinde kedilerimle konumay da renmitim
Eyvah
kedim
lara
yine
geldi
ve
klavyeye
basacak
yedfffdfggdfslkmlkkkkkkkkklaaamdfkgafdkgmuuupdaflbvslkrrrrrrrrrrrrrr.
Aylarca insanlar Erickson gibi gzlemledikten sonra yle dedim kendi kendime:Teekkrler
Erickson yine senden bir ok ey rendim. Meer bende insanlara bakan krlerdenmiim.
nsann mimiklerinden tahmin ettiimden ok daha fazla ey karlabiliyormu. zellikle
bilinalt ile ilgili bir ok bilgiye mimiklerin analiz edilmesi ile ulalabilir nk; bilinalt
mimiklerimizi etkiler ve byk oranda kontrol eder.
Erickson dananlarnda u davran ve mimikleri gzlemlerdi.
1. Ofise nasl gelirler. (Bazlar etrafna baknr, bazlarnn ise etraflarndaki hibir ey
umurunda deildir.
2. Danan nasl oturdu. Otururken vcudunun duruu nasl. rnein ba yada vcudu bir
yana yatma eiliminde mi ?
3. Elleri nasl ne zamanlarda ne yne doru hareket ediyor.
4. Giysileri iin setikleri kuman cinsi. Ayakkablar.
5. Nefes alma hzlar.
81
www.psikoaktuel.com
6. Gzbebeinin byyp klme hareketleri ve her iki gz bebeinin eit ekilde hareket
edip etmedii.
Diyebilirsiniz ki tm bunlar gzlemlemenin bir terapiste ne yarar olabilir ? Erickson bu
soruya u cevab verirdi. Anormalin ne olduunu anlayabilmek (gzlemleyebilmek) iin
nce normalin ne olduunu bilmemiz gerekir. Bundan dolay o her zaman herkesi
gzlemlerdi.
Baknz Frued gzlemin gcn nasl aklyor.
" Kendimi hipnozun zorlayc gcne bavurmakszn, sadece ne sylediklerini ve ne
yaptklarn gzlemleyerek insanlarn kendi ilerinde sakladklarn gn na karmayla
grevlendirdiimde, bu grevin ok zor olduunu dndm. Grmek iin gzlere iitmek iin
kulaklara sahip olan kimse,hi bir faninin bir sr saklayamayaca konusunda kendi kendini
ikna edebilir. Eer dudaklar sessizse, parmak ularyla sohbet eder; her bir gzenekten
kendini ele verecek eyler kar. Ve bu nedenle ruhun en ok saklanm gizli yerlerini bilinli
hale getirme grevinin baarlmas mmkndr. (Freud,1901/1905a,ss.77-78)
5. Hipnoza Diren
nsana daima deiim zor gelir. Hipnoterapi yllardr insanlarn birlikte yaamaya altklar
sorunlarn deitirmek ister. Hipnotik telkin ve psikoterapi insanlarn zgrln tehdit eder.
Bu durumu yle somutlatrabiliriz: ocuklar, ebeveynleri bir ok defa sylemelerine
ramen neden srarla kulaklarna fasulye sokmaya alrlar ? nk onlara baka bir
seenek verilmeyerek zgrlkleri kstlanmaktadr. Oysa ocua gel imdi bu fasulyelerle
oyun oynayalm denilseydi ocuk bir balarsa oyuna, bir daha brakmak istemezdi. Veya
ocua yle denilebilirdi. Kulana fasulye sokarsan, sonra su itiinde bu fasulyeler aa
olur ve kulaklarndan burnundan dallar ve yapraklar sarkar. Byle bir ihtimali bile dnen
ocuk bu davranndan byk ihtimalle vazgeecektir. Sala ve ifaya giden yol hibir
zaman tek yol deildir. Bir ok ekilde ayn sonulara ulalabilir. Hipnotik telkin verirken dahi
danana seenekler brakmak, onlarn zgrlk alanlarna sayg duyarak davranmak
gerekir.Bu ekilde davranmak direnlere minimuma indirecektir.
Erickson direnleri olduunu bildii bir hastasna ikayetlerinin pazartesi ve
perembe
gnleri olacan ama asla aramba gn herhangi ikayetinin olmayacan telkin eder
(deneysel amal olarak). Direnli hasta verilen telkinin tam tersini yapmtr. aramba gn
ikayetleri doruk noktasna ulamtr.
Kendi tecrbelerime gre hipnoza ve telkine direncin en nemli ve ilk belirtiri u ekildedir.
82
www.psikoaktuel.com
HPNOZA KMLER NASIL DRENRLER

Genel olarak ar kaygl olan, her zaman tetikte olma ihtiyac hisseden, mkemmeliyeti,
ar derecede iine kapal,
pheci ve gven duygusunu kazanmam kiilerin hipnoza
diren gsterme ihtimali daha yksektir.
Direnli dananlar bir ok soru sorma eilimindedirler. Bu sorularda genellikle zekice
sorulmu sorulardr. 25 yalarnda bir bayan bana telefon at ve yle dedi Baka bir
hipnoterapiste gittim ok istekli olmama ramen hipnoz deneyimi yaayamadm. Bu bayan
ile telefonda en az yarm saat grme yaptm, nk sorular bitmek bilmiyordu. Her ne
zaman hipnoza direnli birini grsem ayn zamanda bu insann her eyi detayl dnen ok
soru soran insan olduunu da gzlemlemiimdir.
Hipnoz seans ncesi n grmeyi uzattka uzatmak isterler. Seans ncesinde her eye
kusur bulma eiliminde olabilirler. Koltuun yerinden tutunda odann scaklna kadar her
eyi bahane edebilirler.
n grme esnasnda kendilerini deifre edebilecek bilgileri vermekten kanrlar.
ikayetlerini anlatrlar ama gemilerinden bahsederken detaylara girmek istemeyebilirler.

Bu tr sorular sorduunuzda uzun uzun dnebilirler. Anlatmak onlara hep zor gelir.
Hipnoza gelmeden bir gn nceki stenmeyen a ya karn artr ya da ba atasznde
olduu gibi ba ars, mide bulants, anksiyete ve hrnlk gibi belirtiler gzlemlenebilir.
Gzle tesbit yntemini indksiyon yntemi olarak kullanrken gzlerini kapatr kapatmaz
hipnoza gireceklerini dndklerinden ok uzun sre sabit bakmak isteyebilirler. Gzleri

yorulsa da kapatmakta ge kalmay tercih ederler. Bu bakmdan seansa balamadan nce
hipnozun ne zaman balayaca hi belli olmaz diye vurgulamak gerekir.
Hipnoza direnenlerde indksiyon esnasnda ve biraz ncesinde normalden daha farkl ve
hzl vcut hareketleri (ajitasyon) gzlenebilir.
Danan semptomunu savunma amal retmise hipnoza direnebilir. nk her zaman
kullanmaya altmz silah (savunma mekanizmas) brakp bakasnn yardmn
(hipnoterapi) kabul etmek kolay deildir. Danan semptomlarndan dolay ikincil kazanlara
sahipse hipnoza direnebilir.
Danannzn psikoterapiye ve hipnoterapiye direndiinden emin deilseniz ona bir kitap
vererek okumasn isteyebilirsiniz. Direnli hasta verdiiniz bu grevi yerine getirmeyecektir.
Tiyatroya gitmek, sinemaya gitmek gibi benzer grevler verdiinizde de ayn sonularla
karlama ihtimaliniz yksektir.
83
www.psikoaktuel.com
Hipnoza gelmeden nce ehir dndan gelen bir dananma otobste uyumasn
nermitim. stanbula geldiinde otobste gzn bile krpmadn normalde rahatlkla
otobslerde uyuyabildiini rendim. Hipnoza bir insann girebilmesi iin dikkatini konsantre
etmeye engel olacak yorgunluunun bulunmamas gerekir. Hipnozdan nce uyumas ve
rahat olmas gerekiyordu. Otobste uyumamasnn anlam ben hipnoza daha balarken
direneceim eklinde idi. Gerekten de bu dananm ok direnmiti.
Direnli
hastalar
ayn
zamanda
anksiyetelidirler.
Hipnoterapinin
yararl
olup
olmayacandan da emin deildirler. Onlara u ekilde cevap veririm. Ben her seansa
mutlaka baarl olacam inancyla balarm. lk nce kendimi baarya artlandrrm. Siz de
benim gibi dnrseniz bana yardmc olursunuz. Hipnozun gcne placebo etkisini katmak
istiyorsak danann terapiye inancn salamalyz. R.Sherman ve Andersson (1978) ilk defa
psikoterapiye balayan dananlardan bir gruba psikoterapinin 4 seansta sonlanacan
sylerlerken dier gruba hibir bilgi vermemilerdir. Psikoterapinin
drt seansta bitecei
sylenilen grup gerektende psikoterapiden daha fazla yararlanm ve terapiler daha erken
sonlandrlmtr.
Yaygn gre gre erkekler hipnoza daha direnlidirler.
Dr.Tahir zakkaa gre kiisel ilikilerden korkanlarda ve zarar verici, tehlikeli
zannedilen otoriteye yenilme korkusu olanlarda diren geliebilir.

DRENLERN AILMASI
Hipnoza girmemek iin akla hayale gelmeyecek direnler gsteren ok kuvvetli a bile ok
uzun sre bakt halde gzlerini kapatmayan, kapatsa da az sonra tekrar aan bir
dananmla olduka uramtm. En sonunda dananmla yer deitirdim. Hipnoz
koltuuna kendim getim. Birka dakika iinde hipnoza girdim. Bir geveme halinde
olduumu grnce dananm bana yle dedi. Hipnozdan kmayn ltfen bekleyin bende
geliyorum ! Hipnoz halindeyken koltuktan kalktm. Koltua dananm geti. Benim
talimatlarmla 3-4 dakikada hipnoza girdi. Daha nce saatlerce uramtm. Kendisi zaten o
anda hipnozda olan hipnoterapistin nnde hipnoza girmekte kimse zorlanmaz ve direnmez.
Yzmeyi retmek istiyorsanz havuza nce kendiniz girebilmelisiniz. Bu ekilde dananlar
kendilerini daha gvende hissederler.
Direnli hastalarda Ericksonun en ok kulland teknik semptomu nerme (symptom
prescription) tekniidir. rnein ba arlarndan ikayeti olan bir hastaya nmzdeki hafta
ba arlarnz artm olarak geleceksiniz dediinde bu bir telkin olduu iin dananlar ba
ars ile tekrar gelmezlerdi. nk Erickson biliyordu ki direnli hasta ne sylerseniz tersini
yapma eilimindedir !
84
www.psikoaktuel.com
Erickson direnli hastalarla karlatnda farkl semptomlar gstermelerini telkin edebilirdi.

Ya da ayn semptomun farkl yerlerde meydana geleceini telkin ederdi. Elbette bu ekilde
semptoma yer deitirildiinde yeni yer, veya semptom daha uyumlu daha az rahatsz edici
olmaldr. Bu ekilde semptomlar hareket ettirildiinde bu danann kontrol sahibi
olduunun gstergesidir ve bu kontrol danana hissettirilir.
Erickson ve Rossi direnli hastalarn indksiyonunda distracting
(dikkatini baka yne
yneltme) tekniini kullanrd. Bu yntem 999 dan 1e kadar 3er 3 er sayma eklinde
uygulanr. Hasta bu ekilde sayarken bilinli direnleri yok olur. Gz sabitleme yntemini
kullandm bir dananm hipnoza bir ok diren gstermiti. Bende bir sonraki denememde
gz sabitleme aamasndan nce say saydrmtm. Tm direnleri aklndan uup
gittiinden rahatlkla hipnoza girebilmiti.
Direnlerin almasnda yaygn gre gre en emin yollardan biri terapist ile danan
arasnda rapport nem verilmesidir. Rapport terapist ile danan arasnda kurulan olumlu
ilikidir.
HPNOZU TAKLT ETTRMEK

Yaplan bilimsel aratrmalarda derin hipnozdaym gibi taklit yapanlarn da hipnoza
gireceini gstermektedir (Rosen 1982 ).
DRENLER HER ZAMAN VARDIR

Diyelim ki bir okulun konferans salonunda ahlak kurallar ve grg kurallar hakknda bir
konuma yaplacak. Okulun tm rencilerini deneysel amal olarak iki guruba ayralm.
Binci gurup sadece ahlak kurallarn bir konumacdan dinlesin. kinci gurup ise konumay
dinlerken bir arli aplin filmi izlesin. Sizce bu konferanstan olumlu ynde hangi grup daha
fazla telkin alr. Film seyrederek konumalar dinleyen grup mu yoksa pr dikkat konumay
dinleyen grup mu ? Psikolog Festinger and Maccobynin buna benzer bir almalarnn
sonucu olduka ilgi ekicidir. Festinger ve Maccoby konumalar dinlerken film seyreden
grubun konferanstan sonra daha ahlaki ve olumlu davranlara ynlendiklerini bilimsel
yntemlerle tespit etmilerdir. Bilimsel aratrmalarn gsterdii gibi dikkati baka tarafa
ynlendirilmi bir zihne telkin vermek daha kolaydr.
Hipnoterapistler birinci seansta hipnoza ok yatkn olduu halde dananlardan bazlarnn
ikinci veya ilerleyen seanslarn birinde hipnoza direnebildiini bildirirler. Bu durum
gstermektedir ki potansiyel bir diren her zaman mevcuttur ancak ne zaman karmza
85
www.psikoaktuel.com
kaca belli olmaz. Zaman zaman bu direnler hipnoza yatknlk testlerinin uygulanmas
esnasnda da karmza karlar.
4.
Telkin Nedir ? Telkinin Gc Nereye Kadardr ?
Field ve Kline (1974), Amerikan Klinik Hipnoz Dergisindeki bir makalede semptomun altnda
yatan nedenleri nemsemeden ve semptomun hasta iin nemini anlamadan hipnotik telkinle
semptom yok etmenin tehlikeleri konusunda uyarda bulunurlar. rnek olarak 27 yanda
ar kilolarndan hipnotik telkinle kurtulmak iin mracaat eden bir erkei gsterirler. Hasta
ar yeme sorunundan bir seansla kurtulacana inanarak gelmitir. Bu inancn nedeni
sorulduunda iki yl nce hipnozla tek seansta bruxism (di skma) tedavisi grdn
syler. Hastann kilo sorunlar da iki yl nce balamtr. Field ve Kline bu hastann bruxizm
ve kilo sounlarnn altnda depresyon ve ajitasyon bulunduunu sylemektedirler. Ayn
ekilde Kline (1978) el paralizisi iin direkt hipnotik telkinler alan bir adamn hipnozdan sonra
karsn boduu bir vakay bildirmektedirler.
30 yanda bayan olan bir akrabama hipnoz uygulamtm. Yaknm olduu iin hi analize
girmeden tek bir telkin vererek seans bitirdim. Verdiim telkin mutlu olacaksn telkiniydi.
Akrabam hipnozdan sonra ok daha mutluydu. Ama nasl ? Hipnozdan sonra al veri
yapma istei neredeyse hastalk dzeyine ulamt. Artk sevgili akrabam al veri yaparak
mutlu oluyordu yle ya hipnotik telkin olarak mutlu ol dedim ama nasl mutlu olunur !
konusunu aklamaynca hastam hakl olarak kendi kiilik yapsna uygun mutlu olma yollar
buluyordu. Bir sonra ki seansta nasl mutlu olabilir konusuna aklk getirdik.
Direkt yaklamla semptom yok etmeden nce kullanlabilecek yaklamlarda vardr. rnein
ocuklarda semptomun terapistin elinde sihir olduu iin siillerin yok olaca eklinde telkin
vermektir. ocuklarn iin fanteziler nemlidir. Tedavide ocuklarn sihir gibi fantezilerinden
yararlanabiliriz. ocuklarn fantastik dnyalarndan yararlanlarak yaplabilecek telkinler
yetikinlerde ie yaramayabilir. Onlara daha gereki aklamalar yapmalyz. rnein
siillere kan ak engellenecei iin siiller kuruyacak eklinde telkin verilebilir.
Semptomu kaldrmada kullanlabilecek baka bir yaklamda semptomun negatif ynn
iddetlendirmektir. rnein sigaray brakmaya alan birine her sigara itiinde yanan bir
lastik kokusu alacaksn denilebilir. Bu tr telikinler sigaray brakma davrannn motivlerini
oluturabilirler (Udolf 1985).
Barber (1978 ) semptom yok etmede pozitif dnceleri vurgulamann negatif dnceleri
vurgulamaktan daha etkili olacan sylemektedir.
Psikoterapinin esas : algsal, duygusal, entelektel ve davransal deimelerin dananda
terapistle iletiimi sonucunda meydana gelmesidir Sacerdote (1972). Bu bakmdan
hipnoterapide deiimden nce geliim amalanmaldr.
86
www.psikoaktuel.com
OTO TELKN
Ototelkini hastann beklentileri, inanlar, isel imajlar, senaryolar ve diyaloglar retir ve
btn bunlar hastann kendilik algsn (self-concept) olutururken ayn zamanda self
konsepti meydana getirirler. nanlarmz ve yaam
senaryolarmz ksa ve uzun vadeli
ototelkinler olarak deerlendirilebilir. Ericksonun naklettii bir olay ototelkinin
gc
konusunda olduka kayda deerdir. (Rossi, Ryan, & Sharp, 1983) Colorado Psychopatik
Hospital da bir hasta nmzdeki cumartesi sabah saat 10.00 da ben leceim diye her
yere duyuru yapm. Duyurudan sonra hasta iyi yemekler yiyormu ve iyi uyuyormu. O
gnlerde tam olarak salk durumu kontrol edilmi ve hibir sorun ile
karlalmam.
Cumartesi sabah saat 10.00 dan nce tm hastane personeli hastann banda toplanm
ve hastann daha nce duyurusunu yapt gibi, lmn seyretmiler. Daha ilgin olan ise
otopside lm nedeni bulunamam.
Ericksonun bu olay hakkndaki yorumu yle olmu. Dncelerin, duygularn, hislerin,
tutumlarn ve inanlarn insan vcudu zerine olan gl etkisini gsteren bir olay. Hipnoz
srasnda tedavi iin kullandmz mekanizma bu hastay ldren mekanizma ile ayndr.
H HETEROTELKN
Psikanaliz dahil tm psikoterapiler telkinden yararlanr. Telkinlerin gc derin pozitif
transferans ve rapport
(terapist ile danan arasndaki olumlu, uyumlu, anlayl iliki) ile
arttrlabilir. Psikanalitik hastalar bir tr transa isel aratrma (iner searching) srecinin ve
serbest armn bir sonucu olarak girebilirler. Aslnda psikanaliz hipnoterapinin yava
ileyen bir trdr. Baz durumlarda yava kalmakta elbette yararl olabilir.( Zeig & Lankton)
NDREKT TELKNLER
Telkin hipnozdan ve psikoterapiden soyutlanamaz ama telkin ne hipnoz demektir ne de
psikoterapi. ndirekt telkin (indirekt suggestion) kavram Ericksonun almalarndan sonra
terminolojide nemini arttrmtr. Bernheime kadar
hipnoz telkinle ayn anlamda
kullanlmtr. O zamana kadar direkt telkinler emir verme eklinde yaplmaktayd.

Omniponent (her eye gc yeten) hipnoterapiste bu imkan veren yapnn massive
transferance veya psikolojik regresyon olduu dnlmtr.
E
Erickksona gre telkin: var olan bilinalt olaslklar, potansiyelleri ortaya karmak ve
deitirmek iin bir aratr.

Erickson danannda daha nceden olmayan bir fikrin ortaya karlamayacan varsayarak
telkinin bir itaat deil, iyilemek iin bir anmsatma olmas gerektiini savunmutur. yle
87
bir dnrsek iyilemek istemeyen hastay hangi
www.psikoaktuel.com
vesile iyiletirebilir? Hangi telkin
iyiletirebilir ? Hastada olumlu telkini ve ifay istiyor muyum, istemiyor muyum ? eklindeki
dnceleri bilincin yzeyinde gremeyiz. Bu tr dncelerin adresi bilinaltdr.
Bu bakmdan Rossi hipnozun sadece hastann kendine verdii telkinleri kuvvetlendirme
sreci olduunu savunmutur.
(Erickson M.H.,& Rossi E.L.,& Rossi,S.I.1976) Bu bakmdan telkin kr krne kabullenme

ya da itaat deil, hipnoterapist tarafndan etkilenebilen isel dncelerine danann kendi
tepkisidir. En derin hipnozun bile telkinin kabul edileceini garanti edemediini hepimiz
biliyoruz. Ancak uras kesindir ki hastann zihinsel sreleri hipnoterapistle etkileim
iindedir. Asl telkin ite bu etkileimdir. Bu etkileim bazen hastadan ve hipnoterapistten
bamsz olarak ta gerekleebilir.
Ericksonian yaklam direkt telkinler verme yerine olumlu dnceleri bilinaltna
ANIMSATMA zerine temellenmitir. Byle bir telkin anlaynn aslnda klasik hipnozdaki
telkin ile pek bir balants kalmadndan baka bir terime ihtiya vardr (Zeig &
Lankton,1988,S.7-8 ). ndirekt telkinlerin balca zelliklerini aadaki gibi sralayabiliriz.
NDREKT TELKNLERN ZELLKLER

ndirekt telkinler sal ve ifay hastaya artrcdrlar (evocative). ndirect telkinler
hastann sahip olmad dncelere ona empoze etmezler aksine hastada iyilemek iin
zaten var olan potansiyelleri harekete geirirler.
ndirekt telkinler grnmezler (invisible) ve alglanmazlar. Hasta ilacn (telkinin) ne
olduunu bilmedii zaman ona direnemez. Direkt telkinlerin telkin olduunu danan
alglayabilir.
ndirect telkinler hogrldr (permissive). Direct telkinler otoriterdir. Halk tarafndan
klasik hipnoz ile kr krne itaat neredeyse eletirilir. Klasik hipnozun ve Ericksonian
hipnozun hastaya hitap eklini karlatralm.
Klasik Hipnoz:Gzlerin kapanyor, ben 5ten geriye sayarken uyu.
Ericksonian Hipnoz:Belki imdi, belki sonra gzleriniz kapanabilir ve kendinizi ok gevemi
ve rahatlam olarak bulabilirsiniz.
ndirect telkinleri hasta direkt telkinlerin aksine farknda olmadan yerine getirir.
88
www.psikoaktuel.com
Danan direkt telkinleri yerine getirirken bir zorunluluk (obligation) hissederken indirekt
telkinleri yerine getirilirken byle bir zorunluluk hissetmez.
Bir dananm bana ne zaman telkin vereceksiniz diye sordu ve elinde kendisine vermemi
istedii bir telkin listesiyle geldi. Durumunun iyiye gitmesinin nedeninin hipnoz olduunu,
kendisine telkin de verirsem daha hzl iyileeceini sylemiti. Oysa o zamana kadar birok
telkin alm ve telkinleri zaten uygulamt Sorunlar da byk oranda zmlenmiti.
Ancak bu danann aklna telkin deyince benim iyileeceksin ,yapacaksn, edeceksin
eklinde ki szlerim geliyordu.
7. Hikaye Nkte ve Anekdotlarla Terapi

Gizli telkinler vermekte bilinen en iyi hipnoterapist olan Erickson bazen telkinleri eitli hikaye
ve mecazlarn iine ounlukla gizlice yerletirirdi. Bylece hastann tm direnleri krlm
olurdu. nk gizli telkine kar danann bilinli direnci daha az olur. Bu hikayeler
ounlukla artc ve hastann tm dikkatini toplayc zellikler tard. Hikayeler ounlukla
arketipik rnekler ierirdi. Erickson'un hikayeleri Amerikan halknn ruhuna hitap ederdi. Belki
de bundan dolay kendisi "halk kahraman" olarak anlmtr.
imdi bazlarnz yahu! bir hikaye dinlemek (hipnozda bile olsa) insann yllardr bilinli
abalaryla deitiremedii alkanlklarn deitirmesini nasl salar diyorsunuzdur. Aslnda
hikayelerle terapi bir ok ekilde etkili olmasna karlk yle rneklerle aklayabiliriz. ok
iyi bir film sizi etkileyip yaamnz deitiremez mi ? Sevdiiniz bir filmi defalarca izleyerek
adeta hipnotik bir konsantrasyona ulatnz zamanlar hi olmad m ? Bu filmde ki
kahramanlarla kendinizi hi zdeletirmediniz mi? Filmi seyrettikten yllar sonra bile yeri ve
zaman geldiinde ok eskiden yle bir film seyretmitim diye arkadalarnza anlatmaz
msnz? Ne dersiniz belki bu film sizin bir ok tutum ve davrannz deitirmitir sizin
haberiniz yoktur. te modern hipnoz bir anlamda budur. Hipnoterapi bu balamda size
uygun filmi yaratmanz ve hayatnz deitirmeyi salayabilir.
Ericksonun hikayeler anlatarak balklardan dl olarak akam yemei kazand gnleri
hatrladnz m? Hikayelerin insan davranlar zerindeki nemli etkisini Erickson gen bir
renciyken fark etmiti.
Film demiken sanrm hayatmda izlediim en gzel ve anlaml film "Hayat Treni" adl filmdi.
Erickson anlatt hikayede hastasnn hikayedeki kahramanlardan kiminle zdeim
kurduuna ok dikkat ederdi. Ayrca Erickson danannn hikayeye verdii tepkilerden
onlarn isel durumlar hakknda bilgilerde alrd. Yani hikayelerini yeri geldiinde projektif bir
89
www.psikoaktuel.com
test olarak kullanrd. rnein bir hikayedeki "aile" rehberi, sevgi kaynan ,destei veya
irrasyonel (akl d) rehberlii, zorlayc irrasyonel kuvveti temsil edebilir. Bir hikayedeki bir
ocuk tecrbesizlii, renme isteini fakat nasl yaplacan bilmemeyi, kendiliindenlii,
cahillii, davranlarmzn snrlandrlm repertuarlarn temsiz edebilir. Hikayeyi dinleyen
eer ocukla zdeim kurmusa muhtemelen hikayede ocuun byme ve zgr olma
yolundaki engelleri atn renince sevinecektir ve bu sevinme yz ifadesine (facial
expression) mutlaka yansyacaktr.
Bandler ve Grinder'e gre Ericksonian iletiimi mikroskobik dzeyde aklamaya almlar
ve hikaye iindeki telkinlerin Erickson tarafndan duraklama, oturma pozisyonu veya ses
tonunun deitirilmesi eklinde de verildiini bildirmilerdir. Bana da bu yntem son derece
mantkl geldi nk bilincin alglayamad mimikleri bilinaltnn rahata alglayabilmesi
doaldr ve bilinen bir gerekliktir.
Erickson psikoterapi srasnda, hikayede baz kelime ve terimleri kastl ve bilinli olarak
kullanrd. rnein:ayaa kalkmak, yolunu bulmak, doru gibi. Psikoterapi srasnda bu
kelimeleri tekrar alglayan danann bilinaltna gizli telkinler tekrar edilmi olurdu. rnein
ayaa kalkmak depresyondaki kknlkten kurtulmann sembol ve gizli telkini olabilirdi.
Geleneksel hipnozda da telkinlerin sk sk danana tekrar ettirilmesi daha yararldr.
Hikayelerle psikoterapi konusu ileride ayr bir blm olarak ilenecektir.
Jeffry Zeig Erickson ile ilgili bir seminerinde anekdotlar kullanmann deerini yle
aklamtr.
1. Anekdotlar tehdit etmez.
Bilinalt fikirlere, kelimelere, telkinlere ve cmlelere diren gsterebilir ama anekdotlara
diren gstermesini bilmez. Bir ataszne yanl fikirleri de savunsa genellikle kimse kar
kmaz yada kmay akl etmez. Byle bir alkanlmz yoktur.
2. Anekdotlar telkinleri ho hale getirir.
Ac bir ilac daha tatl olan baka bir eyle veya ekerlemenin iine koyarak daha kolay
yutabiliriz. Bunun gibi baz telkinlerde anekdotlarn iine yerletirilebilir.
3. nsan anekdotlardan sonu karma eilimindedir.
Anekdotlardan telkini kii kendisi karm olur. Bylece telkinin srf telkin olmasndan dolay
karlaabilecei diren daha batan krlm olur.
4. Anekdotlar deiime kar insandaki doal direnci bypass eder.
5. Anekdotlar ilikileri kontrol etmede kullanlabilir.
6. Anekdotlar danan daha esnek hale getirebilir.
90
www.psikoaktuel.com
7. Anekdotlar dananda konfzyon yaratarak telkine ak hale gelmesine yardmc olurlar.

8. Anekdotlar fikirlerin ve telkinlerin hatrlanabilirliliini arttrrlar.
Ayrca, Ericksonn mecaz anlaml telkinleri ve anekdotlar danann aklna kendi
tecrbelerini getirirdi. Hep syleriz ya bakasndan akl almak zordur diye. En deerli ey
aklmzdr. En ok kaybetmekten korktuumuz ey aklmzdr. Ericksonun hikayeleri
anekdotlar ve mecaz anlamlar telkin iin kullanmasnn en nemli nedeni budur. Danan
kendisini iyiletirecek akl, dnceyi ve igry kendi retebilir. Ancak psikoterapist bu akl,
dnceleri ve igry oluturacak mataryalleri danana verirse hem direnle karlamaz
hem de danan zorlanmam olur. Her ne kadar Akl akldan stndr eklinde
bakasndan akl almay tavsiye eden bir ataszmz olsa da insan olarak hep stn akl
olma eiliminde olduumuzda bir gerektir. Mmknse akl veren olmak isteriz alan deil.
Bundan dolay rnein ev ve eya tanrken eyann nasl tanaca konusunda herkesin
ayr bir fikri vardr ve genellikle her kafadan bir ses kar.
Mecazlar sayesinde dananlar ayn kavramlar hakknda deiik yorumlara rahatlkla
ulaabilirler. Mecazlarn asl anlamnn gizli olmas nedeni ile dananlar kendi bilgi ve
anlaylarn rahatlkla yeniden ina edebilirler. Bylece psikoterapi srecinde dananlara
aktif grev verilmi olur. Psikoterapistin aklna baml hale getirilmezler.
Her hikayeden, her mecaz anlaml szden, her anekdottan insanlar kendilerine zg
anlamlar karrken kendi psikolojik yaplarn da ortaya koyarlar.
Erickson yle der: Bir insann kendi kardei hakknda dnmesini istiyorsanz en iyi yol,
kendi kardeiniz hakknda bir annz ona anlatmaktr (Zeig 1985 b). Erickson bundan dolay
seanslarnda sklkla kendi anlarndan bahsederek gizlice ama kesinlikle danann alglarna
etkide bulunurdu.
Benzer ekilde benzetmeler ve mecazlarda bir fikrin hatrlanabilme ihtimalini ykseltirler.
Srekli ailesinden ald olumsuz telkin ve fikirlerden istemeye istemeye etkilenen bir bayan
dananma :Artk ku yuvadan utu demitim ve hipnoz esnasnda bu kuu hayal etmesini
sylediimde bu kuun bir gvercin olduunu sylemiti. Elde ettiim olumlu sonu artc
derecede iyiydi. Artk hi bir ekilde ailesine kulak asmadn ne zaman olumsuz szlerle
karlasa gvercini uarken grdn sylyordu.
Erickson psikoterapide hi phesiz o ana kadar olanlardan ok farkl boyutta bir r
amtr. Ericksonian yaklam ilk aratrdm dnemde bu yaklam bana olduka ilgi ekici
ve farkl grnmt. Ancak anladm ki bu yaklamn merkezinde aslnda hite
almayacak bir ey var. Merkezdeki bu ey insann beyni ve kendisidir. Dier
psikoterapiler
davranlara kognisyonlara vs. dikkati younlatrrken insan biraz
unutuyorlard sanrm. Yani balangta gizemli bir psikoterapist ve hipnoterapist olarak
91
www.psikoaktuel.com
algladm Ericksonun aslnda olmas gerekeni yaptn anladm. Asl gizem meer
Erickson da deilmi. Asl gizem bir trl anlamay beceremediimiz insann kendisindeymi.
nsan formle edilmeye alld srece de insann anlalabileceini sanmyorum.
Erickson bilinen en iyi gzlemcilerdendi. Klasik hipnozcularn aksine sadece hipnozdaki
danann vcut hareketlerine, nefes alna, nabzna deil her trl mimiine ve responsa
(tepkiye) dikkatlice bakard. rnein hikayeyi dinlerken danan herhangi bir sklma belirtisi
gstermise, Erickson danann bilinalt iin nemli noktaya gelindiini hissederdi. Bu
durumda Erickson ya baka bir hikayeye geer yada ayn hikayede detaylara iner ve
danann tepkilerini gzlemlerdi. Yani Erickson'un hikayeleri (tales-stories) sadece teraptik
deil ayn zamanda diagnotistikti.
Hipnoterapi adl eserinde Erickson hastann dikkatini toplamak iin kulland teknikleri
aklamaktadr. Bunlar srpriz, ok, phe, aknlk (kafa karkl) sakl anlamlar
kullanmann bir ok eidi, soru sorma, szck oyunu, mizah, hikaye ve anekdot teknikleridir.
Her hikayenin bir yaps ve gizli plan olurdu ve genellikle bir srprizle biterdi.
Baz hikayeleri yava bir ritm ile tekrar tekrar okuyarak Erickson hipnoz hali elde ederdi. Bu
tr hikayeler genellikle subliminal hipnotik etkilere de sahipti.
9. Ericksonun Tekniinden rnekler ve zetler

Marangoz sa
Erickson bir hastanede alt esnada kensinin isa olduunu sanan izofren bir erkek hasta
ura terapisine gtrlemiyor. (Hastalar ura tedavilerinde eitli el ileri yapmaktadrlar).
Tm doktorlarn hastay ura terapisine gtrme abalar sonusuz kalmtr. Hastann
yanna Erickson gelir ve Efendim siz marangozdunuz deil mi der (sa bir marangozdu).
Hasta evet der. Erickson Ltfen gelirmisiniz marangozhanede size ihtiyacmz var. Bunu
duyan hasta hi direnmeden marangozhanenin yolunu tutar.
Kakts:
Erickson alkolik dananlarn kendisine ait olan botanik bahesine gnderirmi. Bu bahe
bazen Ericksonun yapt iten daha iyisini yaparm. Yine bir gn bir alkolik kendisine
gelmi ve slalesinde herkesin alkolik olduunu, einin slalesinin ve bizzat einin de alkolik
olduunu sylemi.Sizin iin ok zor bir hasta olmalym ? Ne dersiniz ? demi. Erickson ne
i yaptn sormu. Ayk olduum zamanlar bir gazetede alrm ancak gazetecilikte alkol
almadan da almak pek mmkn deildir demi.
Erickson Pekala imdi botanik baheme gidip zel bir eit kaktse bakmanz istiyorum. O
kaktsler su ve yamur olmadan 3 yl yaayabilirler. demi.
92
www.psikoaktuel.com
Aradan bir ok yl getikten sonra bir delikanl Ericksonu grmek istemi. Erickson neden
grmek istediini sormu
ve gen Yllar nce botanik bahenize gnderdiiniz alkolik
gazetecinin oluyum ve sizi grmek istedim. nk hem annem hem babam artk alkol
kullanmyorlar. demi. Erickson babasnn imdi neler yaptn sormu. Gen:Sizinle
grtkten sonra gazetecilii brakp bir dergide almaya balad demi. (Danan
gazetecilik mesleinde alkol brakmann imkansz olduunu dnyordu. Sanrm burada
Erickson bir ekilde gizlice i deitirmesi telkininde bulundu.)
Bir defasnda Philadelphia'dan migren ba arlar olan bir hasta, doktoruyla beraber
Erickson'un Phoenix'deki kliniine getirilmiti. Hasta bir i adamyd. Ksa bir grme
sonunda Erickson adamn son derece kar koyan ve rekabeti bir mizata olduunu fark etti.
Adam rekabet edebilecei her frsat umutla bekliyordu. Hafif bir hipnoz oluturan Erickson
hastaya yle dedi: "Sizi her geen gn lme gtren ba arlarnz, migren ba arlarnz
var. Bu azab dokuz yldr ekiyorsunuz. Ba arlarnz iin gvendiiniz bu doktor
tarafndan yldr her gn tedavi ediliyorsunuz ve hi bir gelime gstermediniz."
Erickson'un adamn hi bir ekilde mnakaa edemeyecei gibi konutuuna dikkatinizi
ekerim. Basite gerekleri ona nasl grnyorsa ylece yeniden ifade etmekten baka bir
ey yapmamaktadr. Konumaya devam etti "imdi doktorunuz ilgilenmem iin sizi bana
getirdi ve ben sizinle almayacam. Ama bu ii baaracam. Ellerinizi dizlerinize koyun ve
nce sol elinizin mi, yoksa sa elinizin mi yznze ykseleceine bakn." Burada Erickson
hastann direncini bertaraf etmek iin ona yardm etmeyeceini sylemekte ve daha sonra
adamn mizacndaki rekabeti, zellii kullanarak iki eli arasnda bir yar ortam
yaratmaktadr. Bu zel seansta, bir elin ykselmesi yarm saati buldu. Hastann eli yzne
dokunurken Erickson, migren arlarn kendi kendine iyiletirmesine yardmc olacak telkinler
veriyordu. "Gerginlik kaslardadr..." diyordu "ve onlar yarrken sen bu gerginlii ellerinde
tutuyorsun. imdi ba arlarn olsun istiyorsan, neden bu boynundaki omuzlarndaki kaslarn
rekabetinden kurtulmu bir ba ars olmasn ? "Daha sonra Erickson, hangisinin daha
abuk geveyebileceini grmek iin eller arasnda bir yarma dzenledi. Bylece
savunmalar engellenmi olarak trans iindeyken hasta, ba arlarn durdurmamak ama
kaslarndaki gerginlii gevetmesini renmek iin basit bir telkin alyordu. Erickson'un
grnteki basit metodolojisi aslnda hipnotik telkin yoluyla ifann gl bir rneiydi. Bu
tek seans hastann kendi kendisini iyiletirmesiyle sonulanan yeni bir inan sistemi
yaratmt.
Islak Ryalar
Cinsel isteksizlik yznden einden boanm bir bayan Ericksona gelir. Kocas bu tepkisiz
bayanla daha fazla yaamaya dayanamamtr. Bu bayan boandktan sonra bir erkein
metresi olarak yaamaya devam etmekteydi. Bu adamla da normal bir cinsel ilikiye
93
www.psikoaktuel.com
girememi. Bu bayan seksin kendisi iin mekanik bir ey olduunu hibir zevk almadn
dnyormu.
Hipnoz halinde Erickson dananna erkek cinsellii ile ilgili eyler anlatm. Bir penisin
yumuaklktan sertlie doru gidiini alnan hazz anlatm. Gece ryada erkeklerin nasl
orgazm olabildiklerini sylemi. Sonrada her erkein atalarndan yarsnn bayan olduu iin,
her erkein yapabildiini, aslnda her bayannda yapabileceini sylemi. Bundan dolay
sende
slak
ryalar
grebilirsin
demi.
Hem
de
her
istediin
zaman.
Erickson bu szleri duyduunda bayann yz ifadesi birden adeta fla etmi ve bayan yle
demi, Dr.Erickson, az nce bana hayatmn ilk orgazmn yaattnz. ok teekkrler.
Erickson bu bayandan birka mektup alm. Metresi olarak yaad erkekten ayrlm. Gen
bir erkekle beraber yayormu. Her defasnda iki veya orgazm yaayabiliyormu.
Ericksonun burada uygulad teknik neydi? Bu bayann bilinalt seks ve mastrbasyon
srasnda cinsel bir obje olarak kullanldn dnyordu. Bundan dolay Erickson hastasna
erkek cinselliini anlatm sonrada erkein cinsel anlamda yapabildiini bayannda
yapabilecei eklinde indirekt telkin vermitir.
Vicious Pleasure
Hipnotik realiteler adl eserinde Erikson Saldrgan Zevk (Vicious Pleasure) isimli bir vakasn
anlatr. Otuz yalarnda bir bayan Erickson'a "Beni grmek isteyeceinizi hi sanmyorum"
diyerek gelir ve balar anlatmaya. "Beni grmek istemeyeceinizi tahmin ettim nk:
Babam beni alt yamdan 17 yama kadar cinsel bir obje olarak kulland. Hem de dzenli
olarak ve haftada bir iki kez. Bunu her yaptnda kendimi kirlenmi, aalk, utanm,
korkmu ve saldrya uram olarak hissederdim. Yam 17 olduunda liseyi bitirmenin
kendime olan saygm geri getireceini umdum ama getirmedi. Edebiyat fakltesi diplomas,
yksek lisans ta ayn ekilde ie yaramad. Daha sonrasn saygya asla hak etmediim ve
etmeyeceime inandm. Doktora eitimime devam ederken bir adam bana srekli sevime
teklif ediyordu. Bu noktada vazgetim ve fahielie baladm. Sonra baz adamlar bu ii
brakp kendileriyle birlikte yaamam istediler. Bir bayann korunmaya ihtiyac olduunu
dnerek bu tekliflerden bir tanesini kabul ettim. Seks her zaman dehet bir tecrbe
olmutur benim iin. Bir penis her zaman sert ve tehdit edici gelmitir bana. Bu adam benden
sklmaya balaynca bende bakasyla yaamaya baladm ve benzer eyler tekrar yaand.
imdi size geldim nk kendimi bir pislik olarak gryorum. Ereksiyonda olan bir penis
grdmde iimden imdat diye barmak geiyor,kendimi zayf ve aciz gryorum. Bir
adam cinsel ilikiyi bitirdiinde kendimi ok mutlu hissediyorum nk benim iin ikence
bitmi oluyor. Ancak hala yaamak ve geinmek zorundaym ve kimse iin hi bir deerim
olduuna inanmyorum.
94
www.psikoaktuel.com
Erickson yle demi: "Bu ok zc bir hikaye ancak en zc olan yan sizin
"APTAL."olmanz. nk bana erekte olan bir penisten korktuunuzu sylyorsunuz! te en
aptal olan dnce bu. Biliyorsunuz ki bir vajinanz var. Bir vajina en byk penisi bile
sarkm yardmsz zavall bir objeye evirebilir. Sizin vajinanz da penisi bu hale getirmekten
kat bir zevk alabilir.
Danann yz ifadesindeki deiim inanlmazd. Sonra Ericksonun bu danan cinsel
sorunlarn zerek niversitede doktora eitimine devam etmitir.
Pipo
Ericksonun yakn evresinden olan u anda Amerikan Ericksonian Hipnoz Derneinin
bakan olan Psikolog
Jeffrey Zeig pipo kullanmaktayd. Erickson Zeigin piposundan
rahatsz olmakla birlikte hibir zaman bunu dorudan Zeige sylememiti. Erickson ve Zeig
bir gn arabada beraber gidiyolarm. Erickson Zeige Jeffrey, biliyormusun bir arkadam
pipoyu brakt der. Zeig ar ve niye ki ? der. Erickson Bu arkadam zaten ppoya
balarken de balayp balamamak konusunda olduka kararszd. Pipo ierken sa eliyle mi
tutmas gerekir yoksa sol eliyle mi diye karar vermekte zorlanmt. Bu konuya karar
verdikten sonra duman aam flemesi gerekir yoksa yukarm flemesi gerekir diye uzun
uzun dnd. Buna karar verdikten sonra bu sefer pipoyu yan m koymas gerekir yoksa dik
mi koymas gerekir diye uzun uzun dnd. Yaklak 45 dakika sren buna benzer
konumalara braklan Zeig bir daha asla pipo imedi.(Bu olay Do.Dr.Timuin Oral bir
hipnoz kursunda nakletmitir.)
ocuu Olmayan ift
retim yesi olan bir kar koca Ericksona gelirler. Sorunlar uzun zamandr evli olmalarna
ramen ocuklarnn olmaydr. Konumalar srasnda kullandklar dil Ericksonun dikkatini
eker. reme organlarndan, evlilik grevlerinden, remek gereinden sz etmektedirler.
Cinsellikle ilgili kullandklar dil bilimin souk dilidir. Cinsellik toplumun, doann ykledii bir
sorumluluktur sankiErickson sorunun bir hafta sonra zmlenebileceini syler. Ama
kullanlan metot ok rahatsz edicidir. Ancak kabul ederlerse kullanlabilirdi ? Bu bilgin ift
hemen raz oldu. Ama Erickson metodun ok rahatsz edici olduunu ve bir hafta sreyle
dnmelerini istediini syler. Yapaca ok etkiye hazr olmalydlarBir hafta sonra
Erickson birden, karn neden zevk iin si.miyorsun ? der adamaBirka ay sonra ei
hamile kalmtr. (okuner 1997,S.40)
Sedef Hastal
Bir bayan sedef hastalnn arlamas zerine Ericksona mracaat eder. Bayan yaz gn
uzun
kollu
giysiler
giymektedir.
Erickson
bayann
kollarna
bakar
ve
95
www.psikoaktuel.com
- Sedef hastalnz sizin dndnz kadar ar deil hatta sizin dndnzn

te biri anca olur der. Bayan Ericksonun bu szlerine olduka kzmtr ve
-Ben size yardm almaya geliyorum nk siz doktorsunuz. Oysa benim vcudumda
grebildiim sedef hastalnn izlerini siz gremiyorsunuz indirime gidiyorsunuz der. Bunun
zerine Erickson,
-Evet doru;indirime gidiyorum. nk bir ok duygunuz olursa daha az sedef
hastalnz
olur.
Bir
ok
duygu
kollarnzda,
vcudunuzda
oluabilir.
Bayan,
-Bir daha grmek istemiyorum sizinle der ve ofisten kar gider. Aradan iki hafta
getikten sonra bayan telefon aar zr diler ve randevu ister. Bayan Ericksonun
muayenehanesine
gelir
gelmez
kollarn
gsterir
ve
yle
der,
-Artk sedef hastalm yok. Ama iki haftadr size olan kzgnlm yznden neredeyse
ldracaktm.
Erickson bu vakada danann kzgnlk duygularn kendi zerine ynlendirmektedir. Bunun
doal sonucu olarak sedef hastal yok olma dzeyine yaklamaktadr.
Tek bir ereksiyonum bile olmad.
Bir adam Ericksona gelir ve ilk defa cinsel ilikiyi bir randevu evinde denediini ama ok
irendiini syler. Bundan sonra geen 20 yl iinde yzlerce fahie ile beraber olarak onlara
bir ok para dediini ancak bir sefer bile erekte olamadn anlatr. Adam sonra,imdi
uygun bir kz buldum ve evlenmek istiyorum. Fakat hala erekte olamyorum der.
Erickson nce evlenmek istediiniz bayanla zel bir grme yapmak istiyorum.
Sonrasnda her ikinizle bir grme yapacam der. Erickson gelin aday bayana Her gece
onunla yataa gidiniz ancak ok souk bir bayan olmalsnz. Vcudunuzun herhangi bir
yerine bile dokunmasna 3 ay kadar (balay sresince) msaade etmeyiniz. der.
Erickson hemen ardndan kzla yapt konumay adama anlatr ve tatil sonras gelimeleri
grrz der.
Adam ay sonra gelir ve ilk defasnda eine kuvvet kaba kuvvet kullanarak sahip olduunu
erekte olabildiini sevinle anlatr.
Adamn ilk tecrbesi srasnda ereksiyonda baarszlk meydana gemleti. Sonrasnda
adam her defasnda parayla ilikiye gemek isteyerek (ayn eyleri yaparak) baarszln
takviye etmiti. Erickson burada Seks rahatlkla ulalabilecek bir eydir eklindeki
dnceyi Seks yasaktr eklinde yeniden erevelediinde istenilen ynde deiim
meydana gelmitir.
96
www.psikoaktuel.com
Parmak Emme
15 yanda bir kz Ericksona getirilir. Kz gn boyunca parman azndan karmamaktadr.
Kzn okulundaki herkes bu durumdan rahatszdr. Kz Ericksonun ofisine getirildiinde sesli
sesli ve keyifle parman emmektedir. Erickson dananna Ben ailenle grtm, artk
parmak emdiin iin sana hibir ey sylemeyecekler. Gnl rahatlyla akam yemekten
sonra babann yanna oturarak parmaklarn keyifle emerken baban rahatsz edebilirsin.
Sonrada sra annene gelir. Okula gittiinde arkadalarnn yannda da parmaklarn
emmelisin ki tm dikkatler senin zerinde olsun ve ayn zamanda arkadalarn da rahatsz
edebilesin. Biliyorsun ki farkllklar rahatszlk yaratr. der .
Bir aydan daha az bir sre sonra kz artk parmak emme dnda baka davranlara ynelir.
nk Erickson parmak emme davrann kza verdii telkinlerle bir zorunluluk haline
getirmitir (Symptom Prescription). Kz yapmak zorunda olduu eylere yapmama
eilimindeydi. Duygularn ifade etmek iin artk baka yollar bulmutu. Artk bu davran
Ericksonun bu telkinlerinden sonra kontrol edilemeyen kt alkanlk olma zelliini
yitirmiti. Erickson parmak emme davrann yeniden ereveledii gibi semptomu nerme
yntemini de bu vakada kullanmtr. Bu ekildeki semptomu nerme yntemi Alfred Adler in
u sz ile ilintilidir. Terapi bir insann orbasna tkrmeye benzer. Yemeye devam
edebilirler ama, zevk alamazlar. Erickson zaten danann yapmakta olduu davran
(parmak emme) nermekle bir anlamda danann orbasna yabanc bir madde koymutur.
Bundan dolay ayn davran srdrme ihtimali ok zayftr.
Bir akl hastanesinde iki isa olursa
Psikotik hastalarda Erickson Hastann dilinin konuulmas hatta hastaya terapistin
katlmas gerektiini vurgular.
Ericksonun alt psikiyatri hastanesinde iki tane kendini isa zanneden ve bunu her
zaman syleyen hasta varm. Erickson her gn bu iki hastay kar karya oturtur ve
birbirlerine ben gerek isaym diye tekrarlamalarn istermi. Yaklak bir ay sonra john
adndaki hasta ben gerek sa ym, ama o lgn Alberto sann kendisi olduunu sylyor
yahu demi. Erickson John biliyorsun ki sende Albertonun sylediinin aynsn
sylyorsun. Alberto da senin sylediinin aynsn sylyor. Bu durumda sanrm ikinizden
birisi gerekten samalyor nk, gerek isa sadece bir tane.
Jhon bir hafta sonra Ericksona gelir ve ben o aptal Albertonun syledii samalklarn
aynsn sylyorum. Demek ki bende aptalm veya samalyorum, ve artk samalamak
istemiyorum der. Sonrasnda Erickson Jhona hastanenin ktphanesinde baz grevler
verir.Alt ay sonra jhon taburcu olmutur.
97
www.psikoaktuel.com
Enretik bir ocua Erickson gece yatmadan nce yatana diz kerek kasten yatana
iemesini ve sonra o yatakta slak slak uyumasn tavsiye etmi.(Symptom Prescription)
Gece uyumakta zorluk eken insanlara Erickson kendileri iin yaplmas ok g gelen
ileri yapmalarn tavsiye edermi. rnein buzdolabnn iini temizlemek ve yerleri cilalamak
ve silmek gibi.
Sabah erken kalkamayan dananlarna, gece yatmadan nce ar miktarda sv
almalarn tavsiye edermi ki sabahleyin tuvalete gitmek iin mecburen kalksnlar.

Hiperaktif, yerinde duramayan bir ocuk getirirler kendisine. ocuk durmadan komaktadr
odann iinde. Erickson ocuk kapya komaya balaynca kapya ko. iee doru
kouyorsa iee doru ko. der. Bu byle srer bir zaman. Sonunda Otur. deyince
oturur ocuk.(okunur 1997 S.22)
Erickson enretik bir ocua bir soru sorar:
-imdi tuvaletini yaparken yabanc bir adam kapdan kafasn ieri soksa ne yapardn ?
-Donar kalrdm.
-Gayet doru. Donar kalrdn ve gece altna iemeyi brakrdn. emeyi brakmak iin
yabanc bir adama ihtiyacn olmadna gre sadece bu adamn dncesi sana iemeyi
braktrabildiine gre, iki hafta iinde kuru kalkmaya balayabilirsin.
Ericksonun bu telkininden sonra ocuk iki hafta sonra kuru kalkmaya balar ve sonrasnda
sorununu tamamen aar.
Bir danan Ericksona sigaray ,alkol ve ar yemeyi brakp spor yapmak istediini,
komak yry yapmak istediini sylemi. Erickson danann sigara alkol yemek gibi
ihtiyalarn nereden karladn sorar. Danan Kedeki bakkal ve restoranttan der.
Erickson bu danana sigara alkol ve yemek gibi eyleri almas iin birka kilometre uzaklkta
ulalmas ok zor bir yerde bir bakkal bulmasn telkin eder.
Ericksonun erkek ocuklarndan bir tanesi bir kza kma teklif eder ama red edilir. Gen
Erickson tamam gel bu konuyu bildiim ok gzel bir cafe var orada konualm der
8. ERCKSONAN TEKNKLER
Tekniklere girmeden nce hipnoz esnasnda dananda gzlediimiz be nemli bal
inceleyelim.
BE HPNOTK CEVAP
ok dzeyli bir iletiim oluturulduunda 5 subjektif tecrbe ortaya kar. ndksiyon bu be
subjektif tecrbenin bir kombinasyonu yaanldnda danan tarafndan bildirilir ve hipnoz
danan tarafndan alglanr. Doal olarak meydana gelen bu hipnoz belirtilerini terapist
98
www.psikoaktuel.com
hipnoza atfederek hipnozu derinletirebilir. Aslnda bu belirtiler terapistin elde etmek istedii
amalardr. Hipnozun tanmlanmas iin be belirtinin de grlmesi gerekmez ve her
dananda farkl oranlarda grlebilir. Genel olarak bu be deneyim ne kadar artarsa hipnoz
o kadar derinleir.
1. Modified Awarenes (Deitirilmi Farkndalk)

ndksiyonun sonucu olarak dananlar sklkla dikkat etme ve konsantrasyon srelerinde
deitirilmi bir farkndalk bildirirler. Aslnda farkndalk bir ok ekilde meydana gelebilir.
Farkndalk bir eye odaklanabilirde dalabilirde. e ynelmi, da ynelmi veya blnm
bir farkndalk meydana gelebilir. Her ekilde danan tarafndan bu durum hipnoz olarak
rapor edilir. Bu yzden dananlar sk sk Sizi dinliyordum ama bir param baka bir
yerlerdeydi eklinde farkndaln blnmesini de hipnoz olarak alglarlar. Burada nemli
olan nokta farkndaln bir ekilde deitirilmi olmasdr. Ericksonian hipnozda aslnda
dikkatin ie yneltilmesi zorunlu bir kural deildir.
2. Altered ntensity (Deitirilmi Younluk)

Baarl ekilde hipnoz uygulanm kiilerin ikinci olarak belirttikleri deiiklik deitirilmi
younluktur. Bu younlama etkisinden dolay baz hatralar hipnozda ok canl yaanlabilir.
3. Avolitional Experiences (radi Olmayan Deneyimler)

radi olmayan deneyimler fiziksel ve zihinsel olabilir. (Fiziksel olan deneyimlere rnek
vermem gerekirse: Bir dananm vcudunu iki kat halinde algladn, dieri kollarnn
uzadn hissettiini, bir dieri ise dz uzand halde yan yattn sylemiti. Zihinsel iradi
olmayan deneyimlere rnek olarak: Hipnoz esnasnda bir dananm ok zledii babasn
birden bire karsnda grmt.)
Bu tr zihinsel ve fiziksel iradi olmayan deneyimler telkine bal olmadan kendiliindende
ortaya kabilir. Oto hipnoz esnasnda olumalar da mmkndr. (Bu tr deneyimleri ben
mutlaka anlamlandrmaya alrm. Hi bir eyin durduk yerde ortaya kmayacan
dnyorum. Bu tr deneyimler tesadfe bal deildir. rnein ellerinin uzadn hisseden
danan baz eyleri kontrol etmek istediini vurguluyor olabilir. Hipnoz esnasnda bu tr
deneyimler dananlar artr. Korkulacak bir ey olmadn bu tr deneyimlerin hipnozun
belirtileri olduunu vurgulanarak hipnoz derinletirilebilir.)
99
www.psikoaktuel.com
4. Avolitional Responsivenes (radi Olmayan Tepkiler)

Bu konunun yukardaki iradi olmayan deneyimlerle benzirlikleri vardr. Danann hipnoz
esnasnda terapiste verdii tepkiler onun iradesinde olmayarak farkllk gsterebilir.
(Sorduunuz sorulara verecei cevaplarn sresi ok uzayabilir, cevap verdiinin de farknda
olmayabilir, sorulara ok ksk sesle cevap verebilir)
5. Durumu Hipnoz Olarak Tanmlamak
Danan yukarda anlatlan deneyimleri yaar ama bunlarn hipnozdan kaynaklandn
tahmin edemeyebilir. (Korkulacak bir ey olmadn bu tr deneyimlerin hipnozun belirtileri
olduunu vurgulayp hipnozu derinletirebiliriz.)
Burada yle bir soru sormak zekice olabilir Tm bu hipnoz belirtilerinin olumasnn ya da
hipnoterapist tarafndan telkinle oluturulmasnn nedeni nedir ? Bu be belirtinin yani
hipnozun oluturulmasnn nedenini klasik hipnozculara sorarsanz danana telkinler
verebilmek derler. Ancak modern hipnoz anlayna gre neden danan ile uyum ve
ibirliini gelitirmek, danann gizli yeteneklerini tedavide kullanarak onu etkilemek ve
olumlu uyumlu davranlarn ortaya ktn grmektir.
imdi Ericksonun dier yntemlerini daha yakndan inceleyebiliriz.
1. ndirection (Dolayl Ynlendirme)

Ericksonun yaklamn tek bir prensiple zetlemek gerekseydi bu prensip dolayl
ynlendirme teknii olurdu. Ericksona gre iletiimin etkili olabilmesi iin mantkl, somut,
direkt olmas gerekmez. Aksine byk deimeleri meydana getiren iletiim paradoksal,
metaforik ve indirek olmakla birlikte mantkl olmas art deildir. Ericksonun indirekt iletiimi
kullanma ekli efsanelemitir ve bu teknik ayn zamanda her insana samimi ve tandk gelir.
Bu teknikler hakknda en iyi kaynak Haleyin (1973) kitabdr. (Zeig & Lankton, 1985)
Bir insan aka sizin tutum ve davranlarmz kontrol etmeye kalktnda bunu kolaylkla
kabul edebilir miyiz ? Hem de hibir diren gstermeden. Yoksa ksa bir aknlktan sonra
Sana ne ! mi deriz ? Hipnoza hazrladmz kiinin bilinaltda elbette bu ekilde kendini
garip hisseder.
Dananlar Ericksonian psikoterapide deiime eit ekilde itirak etmezler, onlar deiimin
hedefidirler. Ericksonian yaklamn kkeni hipnoz olmakla birlikte Erickson etkili deiimi ve
iletiimi salayabilmek iin her trl arac vasta yapmasn bilmitir. (Zeig & Lankton, 1985)
100
www.psikoaktuel.com
2. Seeding (Dncelerin Tohumlarn nceden Ekmek)

Sizce az nce dndnz eyler, kullandnz kelimeler u anda nasl dneceiniz
zerinde etkili olabilir mi ? Aratrmalar gstermektedir ki bir olayla karlatmzda
yaptmz yorumlar daha nce zerinde dndmz konudan etkilenirler. Bu
etkilenmemin boyutunu aadaki deneysel aratrma daha iyi gzler nne serebilir.
Psikolog Nisbett ve Wilson (1977) balangta iki gruba ayrlm deneklere ezberlemeleri
gereken kelime iftleri verirler. Kelime iftlerine rnek olarak at-araba, sinema-oyuncu gibi
iftleri verebiliriz. ki deney grubundan birinde okyanus-ay kelime ifti bulunmaktadr. Dier
grupta ise bu kelime ifti bulunmamaktadr. Deneklere kelime iftlerini ezberledikten sonra u
soru yneltiler : Aklnza gelen ilk amar ykama deterjann syleyiniz. Daha nce
okyanus-ay kelime iftini ezberlemeye alan gruptakiler deterjan ismi olarak tide (gelgit)
markasn hatrlamlardr. Yani az nce dndkleri okyanus-ay kelime ifti deneklerin
deterjan olarak tide (gelgit) hatrlamalarn salamt. Okyanus-ay kelime iftini ezberlemek
zorunda olmayan gruptakiler ise deterjan ismi olarak baka markalar hatrlamlard.
Erickson yukardaki deneyde bahsedilen insan beyninin bu zelliinden yararlanrd. nk
daha nce zerinde kafa yorduumuz kelimeler sonradan hi farkna varmasak ta karmza
karlar. rnein Erickson iekcilik yapan bir hastasna bitkiler hakknda konuurken
geliim, deiim, rahatlk, gzellik, renk gibi kelimeleri bol bol kullanrd ki geliim ve deiim
iin hastann beyni nceden hazr olsun ve deiimi meydana getirecek dnce tohumlar
(kelimeler ve kavramlar) hastann zihnine atlsn.
Seeding
Ericksonun
en
nemli
ve
etkili
tekniklerindendi.
Seeding
edebiyattaki
foreshadowing (nceden sezdirme) kavramna benzer. Bir fikir aklanmadan nce roman
yazar bu fikri ima eder. nsanlar seeding mekanizmasn gnlk yaamda farknda olmadan
kullanrlar. Duygulanan ve iinden alama istei geen birisi daha hi gzya gelmeden
nce elleri ile gzlerine dokunabilir, gzlerini iaret edebilir. Seeding bir sonraki hareketin
nerede olaca hakknda gizli bilgi veriri (Zeig & Lankton 1985).
3.Bilinaltnn Kullanlmas
Ericksonun bir ok teknii bilinalt ile ilgili onun aadaki dnceleri zerine
temellendirilmitir.
1. nsanlarn bilinaltnn aktiftir.
2. Bilinalt, dnceleri ve davranlar bilinten bamsz olarak ynlendirebilir.
3. Psikoterapide danann bilinalt ile iletiim kurabilmek bilinci ile iletiim kurabilmekten
daha nemlidir.
101
www.psikoaktuel.com
4. Bilinalt insan daha iyi temsil eder.

5. Bilgiyi insan hi farknda olmadan (bilincin hibir abas olmadan) da renir. Erickson un
bu ve yukardaki dncelerinin doruluu ok sonradan deneylerle ispatlanmtr.
Subliminal (bilinaltnn bilinten gizlice renmesi) renmenin var olduu gnmzde
bilimsel bir gerekliktir. Ericksonun kulland yntemlerin bilimsel temellerini anlamamza
aadaki aratrma yardmc olabilir.
Wilson ve Zajonc n (1980) Ferekans-Cazibe etkisi adl deneyinin sonularna gre daha
ok grdmz eylere (geometrik ekiller-nesneler) duygusal yaknlk gsterme (sevmetercih etme) ihtimalimiz daha yksektir. Bu aratrmada deneklere tahistoskop cihaz ile
eitli geometrik ekiller gsterilmitir. Resimler ok hzl deitiinden hangi geometrik ekil
olduunun bilinli aba ile anlalmas mmkn deildir. Ancak bilinalt elbette hangi
geometrik eklin ka sefer ekrandan getiini alglamaktadr. Her denee gsterilen
geometrik ekillerin frekans farkllk gstermektedir. (rnein baz deneklere gen ok
daha
fazla
gsterilirken
bazlarna
dikdrtgen
daha
fazla
gsterilmitir.)
Deneyin dier aamasnda deneklere sevdikleri geometrik ekillerin hangi ekiller olduu
sorulur. Deney esnasnda gen ekli daha fazla gsterilen denekler bu soruya ounlukla
gen diyerek cevap verirken, dikdrtgen ekline deney esnasnda daha fazla maruz
braklan
denekler
cevap
olarak
dikdrtgeni
arlkl
olarak
tercih
etmilerdir.
Erickson ayn mantkla seanslar srasnda dananlarnn bilinaltn iyilemeye ve sala

ynelik dncelere maruz brakrd (seeding).
4. aknlk (Confusion) Yaratmak
Ericksonun hipnozu elde etmede veya telkin vermede kulland baka bir teknikte aknlk
tekniidir.
Erickson
kelimelerle
oynayarak,
dananlara
alglayamayacaklar
ve
ileyemeyecekleri kadar bilgi vererek ve danann sorularna alakas olmayan cevaplar

vererek bir aknlk hali meydana getirirdi. Bu ekilde aknlk meydana getirmesinin bir
ok amac vard. Balcalar aadadr.
Bu trde bir aknlk gemiin o ana tanmasnn nne set eker.
Az nce dnlen ve konuulan konu unutulur.
aknlk durumu danann tm dikkatini toplamasna yardm eder.
Dananda meydana getirilen aknlk duygusu beraberinde uygunsuzluk beceriksizlik
duygularn da getirerek danann direnlerini krar.
102
www.psikoaktuel.com
5. Zihin Okuma (Mind Reading)

Erickson'un en nemli ve kullanl tekniklerinden biride zihin okuma (mind reading) olarak
adlandrlabilir. Bu teknik danann dikkatli bir ekilde gzlenmesini davranlarnn bir
aynada yansyormu gibi taklit edilmesiyle balar. Bylece danana okunduu fikri empoze
edilir. Bu tr bir iliki samimi bir ilikiye (Rapport) zemin hazrlamaktayd. Rapport tm
psikoterapilerde zorunludur. Rapport hipnoterapide dier terapilere nazaran ok daha ksa
srede elde edilebilmektedir. Psikoterapi balamnda rapportun nemine ilk defa Anton
Mesmer deinmitir. Tm psikoterapilerde rapportun merkezi bir neme sahip olduu
bilinmektedir. Kimse olumlu ilikiler kuramad iyi eyler hissetmedii terapiste devam
etmez. Gl bir terpatik iliki danana anlald ve gvende olduunu hissettirir. Bu
gvenle ancak danan isel yaamnn kaplarn terapistine aabilir.
ndirekt (injunctive) Dier Hipnoz Teknikleri

Ratifikasyon (Onaylama)
Ratifikasyon Erickson tarafndan indksiyonun erken aamasnda uygulanrd. rnein
Alfabenin harflerini bir yere yazarken danann kendisini dikkatlice seyretmesine neden
olurdu (nk hasta Ericksonun niye alfabeyi yazdn dnmektedir).Sonra Erickson
Beni seyrederken gz krpmanz, nabz atnz, hareketleriniz ve tm refleksleriniz azald.
derdi. Burada danana verilen gizli telkin hipnoza balyoruzdur. Ratifikasyon meydana
gelen deiikliklerin hastaya geri bildirimini kapsar.
nkorperasyon (birliinin kapsama alann geniletmek)
evrede, hastann davranlarnda ve hareketlerinde meydana gelen deiikliklerin
indksiyona ve hipnoterapiye amac dorultusunda kullanlmasna denilir. rnein seans
odasndaki telefon ald zaman imdi aklnza nemli bir fikir zil almasna gelebilir
derdi. Baka bir rnek : Danann el veya parmaklar kendiliinden hareket ettii zaman
imdi bilinaltnz nemli ve gzel bir fikre iaret edebilir derdi. Seans odasnda olan her
eyi olumlu olarak kullanmasn bilirdi.
Seans odamda hipnoz esnasnda musluktan flo, blop blob, tssss,furrrrrrrr diye sesler
gelmiti. Hemen dananma yle dedim.
-Musluum size baz ifreli mesajlar gnderdi. Bu seslerin bir anlam vard.imdi zebildiniz
mi bu anlamlar ? dedim. Dananm yle cevap verdi.
-Musluunuz sanrm artk iyilemem gerektiini syledi.
103
www.psikoaktuel.com
Pozitif Atribsyon (Olumlu Atflarda Bulunma)

Ratifikasyona benzemekle birlikte ondan daha ak bir sretir. rnein danan ban
hipnoterapiste doru evirdiinde hipnoterapist yle diyebilir.
-Banz bana evirdiniz nk bilinaltnz ne syleyeceimle olduka fazla ilgilendi ve
dikkat ve konsantrasyonunuz artt.
Srpriz
Erickson rencilerine ilk nce hipnozu indkte etmelerini nerirdi. Geleneksel hipnozcular
hipnozdan nce bir n grme yapma ve anamnez bilgilerini alma alkanl iindedirler.
Yeni balayanlar iin daha seansn banda hipnozu gerekletirmek kolay olmayabilir.
Ancak tecrbeliler iin kullanl bir yntemdir.
Erickson verdii konferanslara bile tansiyonu ykselterek ve sonrasnda hipnozu indkte
ederek balard.
Ericksonun hipnoza psikoterapiden nce balamasnn nedenleri yledir.
1. Younlalan konuyu deitirmek.
2. Psikodinamii temizlenir.
3. ndksiyon sadece psikoterapi iin deil ayn zamanda tehis iinde kullanlabilir. Bu
bakmdan danann indksiyona verdii cevaplarda tehis iin nemli verileri
oluturur.
Erickson hastasnn baz ocukluk anlarn hatrlamas gerektiini dnyorsa ofisindeki
baz eyalarla ocuk gibi oynamaya balard. Burada hastasna verdii gizli telkin: Hadi
imdi ocuklua dnelim.
Yeniden Tanmlama (Redefining)
Psikoterapistin problem veya artlar hakknda yeni tanmlamalarda bulunmasna yardmc
olarak danann tutumlarnda deiiklie yol amasdr. rnein psikoterapist dananna
Fobilere sahip olmanz olduka iyi bir ey nk kocanz problemleri ile baa kmak zorunda
ancak bu gce sahip deil. Bu szden sonra probleme yeni bir deer atfedilmitir
(redifining). Redifiye etmek probleme yeni anlamlar kazandrmann yannda, sembolik olarak
kullanl bir duyum yaratr. Redifiye etmek yeniden ereveleme (reframing) den daha etkili
olur.
Geleneksel Metotlarla Ericksonian Yaklamn Karlatrlmas
Ericksonian yaklamda hipnoterapist olumlu kaynak deneyimlerin dananla ortaklaa
yaratcsdr. ndksiyon deiimin nemli bir ritelidir. ndksiyon ayn zamanda deiimin ta
kendisidir. ndksiyon geleneksel hipnoterapinin aksine Ericksonian yaklamda ayn
104
www.psikoaktuel.com
zamanda terapinin de kendisidir. ndksiyon terpatiktir. Bundan dolay Ericksonian yaklam

zel indksiyon yntemleri retmez. Belki sadece rnek gsterir. Ericksonian yaklamda
indksiyonun terapiden ayr dnlme zorunluluu yoktur. Ayn zamanda indksiyon
terapiye giden bir basamakta deildir. ndksiyon deneyimlerde ve tepkilerde esneklii tevik
ederek danana yeni seimler teklif eder.
2 Kadn Fenomeni:
Freud Akn Psikolojisine Ekler Ide insanlarn ak yaamlarnda birbirinden farkl obje
seimleri olduuna dikkati ekmitir. Daha sonra Freud; kendisinden daha dk
sosyoekonomik snfa ait ve birok sevgilisi olan bir kadna kar erkein duyduu tutkulu
ak tanmlamtr. Bu tr erkekler ac iinde kskanlk duygularyla savarken; bu dm
kadn kurtarmak iin de gl istek duymaktadrlar. Bu tr tutkulu birliktelikler bu tip
adamlarn hayatlarnda tekrar tekrar yaanmaktadr.
Bu yazda daha nceden yazlmam eer yazldysa da zgl bir vakadan teye
geememi, klinik ve teorik dzeyde irdelenmemi ancak Freud tarafndan tanmlanm
baka bir u rnek tasvir edilecektir. Bu adamlar iki kadna-karlar ve dieri ayn zamanda
gl bir bala balanmlardr; her birinden vazgemede zorluk yaamakta ve varlan yer:
iki kadn fenomeni olmaktadr. Bu klinik durum; dier iki kadn durumlarndan ayrlmaldr.
Burada tanmlayacamz iki kadn fenomeni bilindiinden daha sk karmza kmaktadr.
lk olarak birok konsltasyondan, spervizyondan ve baar ile tamamlanm analizden elde
edilen veriler nda bu hastalarn genel zelliklerinden bahsedeceim; bylece onlarn
fenomonolojik bir grntsn sunacam. Genelletirilmi ngrleri aydnlatmaya yardmc
olacak bir vakann analizinde elde edilen verileri sizinle paylaacam. Bu hastann
psikanalizinde ortaya konan sevme paterninin dinamik adan anlalmas bu tr iki kadn
fenomenini yaayan hastalarn deerlendirilmesinde yardmc olacana inanyorum.
Fenomonolojik Gr:
Bu durumdan yaknmakta olan erkek; gen yata benzer bir gemie sahip bir kadnla
evlenmitir. Bu ilikide her ikisi de monogam kalm ve birbirlerine adadklar bir yaam
srmlerdir. Ancak ilk dnemlerde yaanan cinsel tutku ve akn tkenmesiyle duygusal
yaamlarn elerinden ayrmlar ve daha sonra da baka bir kadnla tutkulu bir aka
dmlerdir. Yeni bir kadnla ak ilikisini yaarken halen evliliklerine ve elerine kar
ballklar ve sorumluluklar da devam etmektedir.
Bu n alnmaz haz ve tutku; yeni bir obje ile uyanm ve o objeye yatrlmtr; bu da erkein
yaamndaki tm etkinliklere ve ilevlere yansmaktadr. Daha nceden eleriyle yaadklar
ancak zaman iinde kaybettikleri bir duyguyu yeniden yaamaktadrlar: hayat yine zel,
anlaml ve heyecan doludur. Bu yeni kadnn kendilerini taktir ettiini ve beendiini nemle
105
vurgulamaktadrlar.
Yaratc
www.psikoaktuel.com
ilevselliklerinin
bu
yeni
kadnla
tekrar
doduunu
hissetmektedirler. Bu kadn farkl bir gemie sahiptir; aralarndaki farkllklar yeniden

yaanmakta olan aka haz ve esrar katmaktadr. Kadnn yann bir nemi yoktur. Bu
erkekler elerini boayp gen bir kadnla tekrar evlenen yal erkeklere benzemezler.
Eleri; evle ve ocuklarla ilgilenen iyi, kendisini adam, vicdanl ve sorumluluk sahibi bir
kadndr. Sevimli olarak tanmlanr; ama artk tutku ya da heyecan uyandramaz. Erkek
karsnn iiyle sadece kendisine salad para ve prestij iin ilgilendiini dnmektedir.
Bu erkekler her iki kadnla da seks yapabilirler. Bunlar Freud un tanmlam olduu fahiemadonna kompleksine sahip erkeklerden de deildir; bu kompleksten yaknan erkekler
Madonna ya benzer eleriyle girdikleri cinsel iliki de baarl olamazlar. ki kadn fenomenini
yaayan erkekler eleriyle yaadklar cinsellii sradan ve mekanik bir birliktelik; dier
kadnla yaanan deneyimi ise arzulu ve haz duygusuyla yorulmu bir birliktelik olarak
yaamaktadr. Eleriyle daha sk cinsel ilikide bulunmaktadrlar; zellikle baka bir kadna
ak olduktan sonra. Cinsellii bir evlilik sorumluluu olarak grmekte ve ayrca da elerinin
onlardan phelenmesini engellemeye almaktadrlar. Eer eleriyle yaadklar cinsellii
keserlerse ilikilerinin su yzne kacandan korkmaktadrlar. kinci kadn ne bir metres
olarak grlmekte ne de yle davranlmaktadr. Bu tr bir adam dierlerinin de bu ilikiyi
kendisi gibi olumlu bir birliktelik olarak grmeleri beklentisi iindedir. Bu erkekler rasgele seks
ilikisi kurmazlar. Gerekte monogam bir yaam onlarn iddetle savunduklar bir yaam
biimidir. Kendileri iin yksek standartlar vardr ve dierlerinden de yksek dzeyde bir
ilevsellik gstermelerini beklerler. Yetenekleri, becerileri ve tabi ki setikleri kadnlar bu
meum gizli ittifakn sessizliinin salanmas iin yardmc olmakta ve iki kadn fenomeni
uzun zamanlar sklkla uzun yllar boyunca rahatsz edilmeden varln srdrmektedir.
Bu erkekler neden ve ne zaman analitik yardm ararlar?
ki kadn fenomenini baarl bir ekilde yaarken, bunalt, sululuk, utanma veya atma
yayor gibi grnmemektedirler; bu ego durumunun haz ve doyum iinde olduunu
gstermektedir. Ne zaman ki d gler ayrlma, boanma ya da tutkuyla sevdii ikinci kadn
brakmas konusunda bir karar vermesi iin onu zorlamaya balarsa egonun yaralanabilirlii
kolayca
ortaya
kmaktadr.
Bu
iki
kadndan
birini
brakmak
iin
karar
verme
mcadelesindeyken kontrol edemeyeceini dnd bir karmaa iinde yok olmakta

olduunu hissetmektedir. Ailesi ile ilgili ykc bir sululuk duygusu altnda ezilmekte, ayrlk
ve boanmadan sonra ciddi bir depresyon ya da fiziksel bir hastalk gelitireceklerinden
korkmaktadrlar. Ailesi, meslektalar ve arkadalar tarafndan ayplanacaklar beklentisi
iindedirler.
Paralanm,
yok
olmu meslekleri hakknda dnmekten kendilerini
106
www.psikoaktuel.com
alamamaktadrlar. Bu konularda abartlm bir alglamalar olduunu bilmelerine ramen bu

olas felaketleri dnmeden de yapamamaktadrlar.
Eleriyle kalp, tutku dolu aklarndan ayrlmalarn dndklerinde yeniden hayatn renksiz,
skc ve monoton olacan ve hazdan arnm belki de tm yaratc ilevlerini kaybetmi
olacaklarn dnmektedirler. Bu yolu izlemeye karar verdiklerinde ykc sululuk duygusu
ortadan kalmakta ve doru, uygun davran yaptklarna inanmaktadrlar; ancak emin
olduklar tek ey sevilen objenin kaybnn acsyla yzlemek zorunda olmalardr. Karar
verme aamasndaki bu karmaa iinde korkutucu nc bir seenek de olduunu
deerlendirme iinde tutmaktadrlar -her iki kadn da brakmak. te tam bu zamanda bir
karar verememekte; paralize olmu bir durumdayken analitik yardm aramaktadrlar.
Dinamik Gr:
Bay Bnin Analizi
Bay B; 49 yanda, ok zeki, duyarl ve baarl bir ynetici; dahiliye doktoru tarafndan ani
balayan ve intihar fikirlerinin youn olduu depresyonu iin analize gnderildi.
Konsltasyonun daha banda iken evli olduunu ancak baka bir kadna ak olduunu itiraf
etti. Derin bir ac iinde Byle bir durumda olduuma inanamyorum. Bu durum ok
karmak. Bu gerek olamaz. Bir macera yaayacak adamlardan deilim. Onunla 5 yldr
beraberiz. Kendimi ok gl ve yaam dolu hissediyorum. Onunla tantmdan beri
hayatm mkemmel. J sezgi dolu ve ok parlak bir kadn. Beni seviyor ve taktir ediyor. Eer
onu brakrsam hayatmdaki tm gzel olan eyleri kaybedecekmiim gibi geliyor dedi.
J ile birok kere Bay Bnin boanmas hakknda konumular; ancak hibir zaman Bay B
karsna bu planlardan bahsetmek iin uygun ve doru zaman bulamam. imdi ilk kez Bay
B; J tarafndan boanma iin zorlanm. J, ksa zaman nce baka bir kentte ok daha iyi bir
i teklifi alm. J, Bay Bnin de firmas tarafndan ayn kentte bir i teklifi alm olduunu
biliyormu.
Bay B yakn bir zaman iinde eine ok fkeli olduunu ve onu bu gerekle yzletirmeyi ok
istediini, ancak onun yanndayken kendisini gsz ve pasif hissettiini belirtti. Birok dier
erkek gibi ayrlamamamn; nedenini merak ediyorum. Ben yenilmi bir adamm. Ailem bensiz
ok daha mutlu olur. ntihar plan denizde teknedeyken suya atlayp lmeyi iermekteydi.
Bylece kimse onun intihar etmi olduunu bilmeyecekti.
lk durumu; krize ynelik bir psikoterapi gerektirir gibi grnse de analizin ok daha yararl
olacana karar verildi. Analiz nerisi Bay B yi rahatlatm grnyordu; analiz sresince
verecei karar tehir edebilme ansna sahip olduunu dnmekteydi. Bylece eini
gerekle yzletirme gereksinimi, boanma ilemi ve tekrar evlenme bir sreliine ertelenmi
107
www.psikoaktuel.com
oldu. Bay B esprili ve yksekten bakan bir tarzda Hastalarn analize balarken nemli
kararlar vermemeleri gerektiini duymutum. Umarm J bu durumu anlar. dedi. Bay Bnin
analize scak bakmasnn bir nedeni;bu zor seimi yapmasn ertelemesine yardmc
olmasyd. Buna ilaveten; analizden gemesine ok uygun olan psikolojik kafa yapsna
sahipti; ve iinde bulunduu durumun grndnden daha ciddi ve zor olduunun da
farkndayd. Ayrca Bay B u anda iinde olduu kmaza kendisini srkleyen bilinmeyen
zihinsel glerin neler olduu hakknda merak iindeydi; igr kazanmaya ve yaamnda
deiiklikler yapmaya ok istekli grnyordu. Bay B yaam boyunca sorunlarla yzlemi
ve bunlara zmler bulmu bir adam olarak imdi akn bir durumda neden kararsz
kaldn ve harekete geemediini de merak etmekteydi.
lk analiz seansndan sonra Bay B odadan karken Kapy ak m brakaym yoksa
kapataym m? diye sordu. Soruya cevap veremeden kapy yar aralk brakp gitti. Bu
davranna igr kazanana kadar aylarca her seanstan sonra kapy aralk brakt; daha
sonra gururla kapy kapatt ve dier oturumlarda da gvenle kapy kapatmaya devam etti.
Transferans nrozu kendisini erken ve net olarak gsterdi. Bay B beni idealize edilen,
mkemmel bir obje olarak grmekte ve mutlak mutluluu ona hediye edebilme yeteneine
sahip
olduuma
inanmaktayd.
Yardmm,
yol
gstermem
ve
onu
kutsamamla
boanabileceine, tekrar evleneceine ve yeni akyla kutsanm bir mkemmellikte

yaayacana inanmaktayd. Fantezisinde, einin artk kzgn olmayaca, boanmay hemen
kabul edecei hatta kocasnn mutluluundan ok honut olaca vard. Bana analizin bu
kadar paraya, zamana ve abaya dediine dair mesajlar gndermekte ve yllar nce analize
balamad iin hayflanmaktayd.
Bay Bnin yetitirilmesindeki gl dinsel temalar terapi sreci iinde de belirgindi. Ben onu
seven, tm gl, idealize edilmi, Tanr-benzeri bir figrdm; onu rahatlatyor ve
kutsuyordum
(lk
seanstan
sonra
kapy
aralk
brakarak
benimle
olan
ilikisini
kaybetmemeye almt). imdi beraberdik ve Bay B kendisini gvende ve korunmu

hissediyordu. Depresyonu bir sre sonra hafifledi. Daha sonra; srekli olarak benim onun J
yi brakmasn ve karsna, evine ve kiliseye dnmesini istediime inanmakta olduunu
rendim. Ancak terapinin ilk dnemlerinde bu fantezisinden bahsetmemiti.
dealize edilmi doadaki pozitif Transferans dnemi belirginken Bay B nemli bir hikaye
anlatt ve yaamndaki nemli objeleri tantt. Kars ve kendisi birbirlerine benzer fakir, kyl
ve dinsel inanlar gl ailelerden gelmektelermi. Bay Bnin imdiki durumuna ve sofistike
yaamlarna ulamak iin ok uzun yolu beraber amlar. Analize gelmeden nce
genliinde katld kiliseye tekrar dnmeyi dnm, ancak bu dnemde depresyonu
arlam ve intihar fikirleri ortaya ktnda dahiliye doktoru tarafndan psikiyatri
108
www.psikoaktuel.com
konsltasyonuna gelme fikrini kabul etmi. Ak olduu kadn ise zengin ve dini inanlar
olmayan bir aileden gelmekteymi. Bay B her ikisinin de bu deiik gemiten gelip
birbirlerine byle yakn olmalarn ve byle gl bir akla bal olmalarna ardklarn
belirti.
Evliliklerinin ilk yllarnda gelecek vadeden bir aratrmac olma yolunda ilerleme ans
varken einin bu ii ve ald maa kmsediinden sevdii ii brakmak zorunda kaldn
anlatt. dareci olmay semi ve ksa zamanda ilerlemi ve maddi baar da kazanm. Bu
iten keyif ald ve yaratc ve yeterlilii kantlanm bir ynetici olarak nam sald halde
karsnn istei dorultusunda davranm olduu iin piman olduunun altn izmekteydi.
Tam tersini dndren kantlar olmasna ramen karsnn sahip olduu tm huzuru aldn
ve kendisinin zerinde hakimiyet kurduuna inanmaktayd. Bu ak olduu kadnn ise Bay
Bnin erkekliine, otonomisine, duyduu hazlara ve yaratclna kendisini adadna dair
deimez bir inanc vard. Bay Bnin bu iki kadna fantezilerini yklediini ve bu iki kadnn
tm olumsuz ve olumlu grnlerini kendisinin fantezileri dorultusunda yaratm olduu
igrsn kazanmas iin uzun zaman ve uzun yorumlamalar ieren almalar yaplmas
gerekti.
Bay Bnin annesinin karmak bir kiilii vard. Olunun her zaman zel olduunu ve
gelecekte en byk olacana dair bir inanc vard. Evde gnahkar davranlar hakknda
barr ve Tanrnn gnahkarlar nasl cezalandracan anlatrm. Dier zamanlar uygunsuz
bir ekilde batan karc olurmu; bazen sevgi dolu ve koruyucu bir role brnrm ancak
tm bu deiimler aniden ve tahmin edilmez bir hzda olurmu. Bay B annesinin bu rahatsz
edici davranlarnn sadece evde olduunu belirtmekteydi. D dnyada, retken, sayg
duyulan kendisini evine adam bir kadnd. Bay Bnin babas karsnn evdeki bu
davranlarn kontrol edememekteydi. Bay B gibi babas da ondan korkmakta ve annenin
varlnda pasif ve sessiz olmaktayd. Babas kendisini iine ve hobilerine adam ve olunu
tmyle yalnz brakm ve reddetmitir. Olan bu davranlar kontrol edilemeyen anneyle
tek bana baa kmak zorunda kalmtr.
Bay B annesinin dardaki iyi ilev gren grntsne tezat oluturan evdeki bu ani kiilik
deiimlerinden akna dnyor, fkeleniyor ve korkuyordu. Sanki iki annem varm gibiydi.
5 veya 6 yalar civarndayken iki annem olduuna ilikin bir inan gelitirmitim. Bunun
doru olmadn biliyordum; ancak yine de bundan tam da emin deildim. Bu blnmlk
fkemi, korkumu ve mutsuzluumu kontrol edebilmemi salamaktayd; ve Tanrya kr
halen zevk duyabiliyorum ve heyecanlanabiliyorum.
109
www.psikoaktuel.com
Bay B annesini evin dnda tutmaya almaktaym, evin dnda annesiyle ilgili ve ona
yaknm. Annesi Bay B yi birok sanatsal ve entelektel aktivitelerle tantrm ve bunlar
evden ayrldktan sonra da zevkle yapmaya devam etmi.
u anda yaad iki kadn kmaznn; yllar nce ortaya km olan blnm anne figr
ile balantl olduu yorumunu getirdim. Kendisine kar fke duymakta olan kars-ki kendisi
de ona kar fkeden kprmekte; yzletiremedii veya terkedemedii bu kadn
ocukluundaki ar dinsel inanlar olan ve uygunsuz batan karc davranlar olan
anneyle dorudan balantl gibi gzkmekte. kinci kadn, sevdii, hayranlk duyduu ve ok
zel bulduu bu ikinci kadn iyi ilev gren, kendisini yakn hissettii ve ondan birok ey
kazand d dnyadaki anne figrn iermekte. Hasta imdiki zamanda yaamakta olan
bu iki kadn ve travmatik gemii ile hi bir balant kurmam olduunu grerek ard.
kinci yaz tatili; idealize edilmi transferansta bir deiiklik yaratt. Bay B seansa gelmi ve
kapy kilitli bulmu. O anda kilitli kapmn nnde bugn grmemiz olmadn hatrlam.
Takvimine dikkatlice tatil zamanlarm kaydettiini ve daha sonra da bunlar unuttuunu
anlam. Ona tatilde olacam gnleri bildirirken J ile birlikte heyecanl birka gn geirmeye
karar vermi. Bunu represe etmi ve bana tatilden nce bunu sylemeyi unutmu. Bunun
yerine; analize bir sreliine ara verileceini unutmay semi.
Kilitli kap ile yz yze geldiinde kendisini feci bir ekilde reddedilmi ve yaralanm
hissetmi. Her iki yumruu ile kapya vurmu, alamaya balam ve J ye ak olmadan
nce yaad kardiyak kkenli belirtilere benzer ekilde bir gs ars duymu. Bu gs
ars daha nceden dikkatli bir ekilde incelenmi ve organik bir etiyoloji tespit edilmemi.
Bay B bu reaksiyonun iddetinden ok arm. nce bana telefon etmeyi dnm, sonra
vazgemi; Tatilde olduunuzdan sizi rahatsz etmi olursam ok zlebileceinizi ve bana
fkelenebileceinizi dndm. Tm bunlar bana daha sonra anlatrken Halen J yi
grdm iin ve onu brakmak iin hi bir plan yapmadm iin bana fkeli olmalsnz.
Analizin bu noktasnda Bay Bnin analizin baarl olmas ve benim de hayal krklna
uramamam iin J den ayrlmas ve eine, ailesine, kilisesine geri dnmesinin gerektiine
inandn rendim. Bu inan analize gnderildii andan beri varm; ancak bu zamana
kadar sesli bir ifade bulmamt.
Tatilden sonraki ilk seansmzdan bir gece nce grd bir ryay anlatt.
irkin yzl ama ok gzel bir vcudu olan bir kadn yanma gelerek beni batan karmaya
alyor. Hem heyecanlanyorum, hem de kzyorum. Ne yapacam bilemiyorum.
Soyunuyor. Daha sonra ne olduunu hatrlamyorum ama ryada daha sonra yeni aldm
gzel Samuray klcmla kadn ldryorum. Onu ikiye kesiyorum. Heyecanlandran
110
www.psikoaktuel.com
vcudundan irkin ban ayryorum. Kendimi gl ve muhteem hissediyorum. Ancak daha

sonra korku iinde uyandm.
Bay B ryadaki kadnla balantl olarak annesinin batan karc davran hakknda daha
fazla detay vermiti. Bu kadar gen yata evlenmesinin bir nedeni de annesinin daha ileri
gitmesini nlemek iindi. Kars ile ilk karlatklarnda ona kar sevgi ve tutku hissettiini
belirtti. Bay Bnin duygularna kars da karlk vermi ve ksa zamanda evlenmiler; kars
iini ve maan kmsemeye balayncaya kadar bu evlilik mutlu ve doyumlu bir beraberlik
olmu. Kariyerindeki bu deiiklikten dolay fke iinde karsn sulamaktayken; daha fazla
prestiji olan ve daha fazla para kazanan i arkadalarn ve okul arkadalarn ok da
kskanm olduunun farkna vard. Maddi baar dileyen Bay B bunun kendi arzusu
olduunu fark etmemiti. Para ve maddiyata duyduu arzuyu represe etmi ve fkeyi
karsna evirerek, bu isteklerin karsnn Hristiyanlkla badamayan gnahkar istekleri
olduuna inanmtr.
Ryasnn hatrlayamad ksmnda bu irkin-gzel kadnla seks yapm olduunu
dnmekteydi. Bunlar; ocukken okuduu ve ok beendii Byk Sezar a armlarn
ynlendirdi. Bu ryann analizi srasnda Bay Bnin Sezar n hayat, almalar ve lm
hakknda ne kadar ok ey bildiini rendim. zellikle Sezar n M. 67 ve 49 yllarnda
annesiyle ensest yapmas ile ilgili ryalarn merak etmekteydi. O gnn rya yorumcularnn
Sezar n ryalar hakkndaki yorumlar Bay B iin ok deerliydi. Onlara gre Sezar annesini
kucaklayp onun zerine oturabildiine gre ok ksa zamanda da tm dnyay
ynetebilecekti. Daha sonra Bay B annesine duyduu tutkuyu ve onunla sevime isteini
hatrlad. Annesiyle seks yapma istei ergenlik dneminde fantezilerinde ve ryalarnda
doyum bulabilmiti. Anlatt ryada da olduu gibi annesinin zerinde cinsel ynden gl
olduunda kendisini yeterli ve gl hissetmekte ancak bu gllk duygular ksa zamanda
kendisini sululua ve korkuya brakmaktayd.
Yeni Samuray klc ile ilgili igr ieren bir yorumlama yapt. Uzun yllardr yapmakta
olduu bak ve kl kolleksiyonunun kendisini ensestten, ok gl hissetmekten ve kzgn
babasnn saldrsndan korumaya ynelik olduunun farkna varmam olduunu belirtti.
Sezar la olan zdeimini anlamaya ve buna igr kazanmaya balad.
Bay B ye annesinin batan karc davranlarnn kendi ensestz arzularndan kken ald
ve tm bunlarn da fkeli Tanr tarafndan bahis olunan gnahlar ve cezalar ieren korku
dolu vazlar tetiklemi olabilecei yorumunu yaptm. Annesinin batan karc davranlar
olunda da cinsel heyecan yaratmtr. Ergenlik dneminde annesine duyduu heyecan gen
hanma kaym ve her iki tarafn ailelerinin onaylamamasna ramen bu iliki evlilikle
sonulanmtr.
111
www.psikoaktuel.com
Daha ileri dnemde yaplan analitik almada Bay B kendisinin de annesi, kars gibi ilkel bir
speregoya sahip olduunu ve tm cinsel hazz, agresyonu ve otonomiyi bastrdnn
farkna vard. Kiinin kendisini adamas; evde ve kilisede idealize edilen bir deer olmutur.
Bay Bnin drtlerinin doyurulmas ile speregosunun bunu yasaklamas arasnda yaad
bilinalt atma d dnyadan bir uzlamaya aramasn salamtr. Evde dini ego idealine
bal kalmaya alm, ancak kendisini tmden adamasna engel olan karsna kar fkesini
harekete geirmitir. Evde idealize ettii Kutsal Aile fantezisini gerekletirmek istemi ancak
ona gre bunu gerekletirmesine kars engel olmutur. Evin dnda hem haz hem de
baar bulabilecekken kendisini idealize ettii ve cinsel adan adad kadna tmyle
verirse cezalandraca korkusu iinde bundan da kamtr.
Fantezilerinde Tanr evde, eytansa darda hkm srmektedir. Ve Bay B id-sperego
atmasnn her iki ksmn birbirinden uzak tutarak onlarn birbirleriyle kaynamasn
nlemelidir.
Sevgi objesiyle olan ilikisinde yllarca Bay B kendisini gl, gvenli ve tamamiyle erkeksi
hissetmiti. Bu iliki bilinaltndaki fanteziden de etkilenmiti (Arlow, 1980). Aa kard
fantezisinde, annesi artk doum srasnda Bay Bnin kendisine verdii bedensel acdan
dolay ona kzgn deildir. Gerekten de annesi bazen Bay Bnin allmn dndaki
bedeninden ve gcnden yaknarak doum srasnda kendisini yaralam olduundan dolay
olunu sulamt. Doum g bir doum olmu sezeryan dnlm, ancak yaplmamt.
J zerinden ileyen fantezi ile annesinin bedenini onarm ve artk sululuk duymamaktayd.
Anne de onunla gururlanmakta ve erkekliinin gelimesi iin onu cesaretlendirmekteydi.
Analizin orta dneminin sonuna doru; Bay Bnin idealize ettii ve kendisini adad kadn
Bay Bnin egosunun glenmesi ve ondaki deiikliklerin sonularndan mutsuz oldu. Baka
bir ehirde teklif edilen ii kabul etti. Bay B kendisini bo ve depresif hissetti, ancak sevdii
kadn brakabildi ve gitmesine izin verdi; analitik almasn baarl bir ekilde sona erdirdi.
Analitik durumunun gvenlii asndan her iki anne obje reprezantasyonu-ak olunan ve
nefret edilen ile, kar karya gelindi, bunlar tekrar birletirildi, gereklik denendi ve gemiin
bir paras olarak gemie gnderildi. Yllarca dsallatrd ve J ye yatrd haz ve ak
tekrar evine ve evliliine geri getirebildi.
Aklama:
Erikson a gre Freud ileriki yalarnda salkl bir insann neler yapabileceini kendi
kendisine sormutur. Freud un verdii cevap; sevmek ve almak olmutu. ki kadn
fenomenini yaayan erkekler ok iyi alabilirler, ve birou birok yaratc yetenee de
sahiptir. Ancak sevme ile ilgili sorunlar vardr. Ak olabilir, evlenebilirler de ancak fiziksel ve
duygusal yaknl srdremezler (Kernberg, 1980). Sevginin gelimesi, akn duygusall,
112
www.psikoaktuel.com
yumuakl ve etii ve ayrca akn agresyonla entegrasyonu yaplamaz, ayrtrlr

gerekletirilen ya da da vurumla aniden ortaya kan bilin alt fantezilere yatrlr.
2 kadn fenomeni orta ya stresinde tetiklenebilir; bu dnem kaybn, hastaln, lmn,
eriilen noktann taktir edilmediinin aka hissedildii ve agresyonun kabard bir
dnemdir (Jacques, 1980). Kalp krizine benzer belirtilerden sonra Bay B J ye ak olmutu;
bu belirtilerle hastalk ve lm dnceleri gndeme gelmi ve daha fazla idealize ettii bir
meslein yolundan ayrld iin pimanlk duygular ile evrelenmitir.
Bay Bnin dipal dneminde, annesinin batan karc davranlar ile yzlemiti;
muhtemelen annesi de idealize ettii oluna kar duyduu ensestz duygularla mcadele
etmekteydi. Ne annenin etkin bir koca ans, ne de olann kendisini annesinin regresif
davranndan koruyabilecek yeterlilikte bir babas vard. Bay B iin anne figr ikiye ayrlm
ve iki obje reprezantasyonu olumutu; tmyle iyi olan ve tmyle kt olan. Bu Bay Bnin
atmasn azaltmasna, agresyonu kontrol edebilmesine ve gerek annesi ile istenilen
libidinal balar salayabilmesine yardmc olmutur. Blnme terimi kafa kartrc olabilir;
nk psikoanalitik literatrde birok psikoanalitik mekanizmay ve sreci iermektedir
(Blum,1983; Glenn, 1983) .Burada bu terimi ocuklukta anne objesini blen ikiye ayran bir
savunma mekanizmas olarak kullanmaktaym; bu blnme ilemi gerekte hastann psiik
dengesini korumasn salamtr. Represe olmu yllarn geri dnmesiyle; Bay B 2 kadn
fenomenini sonuna kadar yaamtr.
Bu 2 kadn fenomeni ocuklukta gizli olan iki anne duygusunu iermektedir de. Dr. William
Niederland (kiisel grmede) benzer bir kiinin analizinde de benzer bir deneyim yaam
olduunu benimle paylamtr. Dr. Niederland n hastas; ocukluunda oluna haber
vermeden evden ayrlp seyahatlere giden empatiden uzak bir anneye sahipmi. Ayn evde
yaayan anneanne; yas tutan ke scaklk gsterir, onu kucaklar ve annesinin onu
sevdii ve yaknda geri dnecei hakknda garanti vererek rahatlatmaya alrm. Mutsuz
bir evlilik sahibi ve boanma konusunda ciddi bir karmaa yaamakta olan bu hasta da, Bay
B gibi analize girmi. Evlilii sresince, baka ehirlerde olan acil ileri dzenlemek iin eini
sklkla yalnz brakmak zorunda kalm. Gerekte bu seyahatler hayran olunan kendisinden
yaa byk bir kadn ziyaret etmek iin yllarca dzenlenmi. Analizde hastann kars;
haber vermeden aniden ortadan kaybolan nefret edilen anneyi temsil etmekte iken; dzenli
olarak ziyaret edilen hayran olunan kendisinden yal kadnsa ona kendisini adam ve ona
bakan anneanneyi temsil etmekteydi.
2 kadn fenomenini yaamakta olan erkekler tek bir tansal snfa girmezler ve tek tek vakalar
farkl derecelerde deikenlik gsterirler. Baz hastalar belirgin bir predipal patoloji
tamakta
olup
arkaik
speregolar,
egolarnn
gereklikten
fantaziyi
ayrmasn
113
www.psikoaktuel.com
zorlatrmaktadr. Altta yatan fantezinin farknda olmadan fantezi gerekletirilmektedir. Dier

hastalar da bu grnmekte olan glk; analize edilebilen savunma stilini oluturma dnda
egonun yapsal hasarn iermemektedir. Baz hastalarn ego yaplarnda ciddi hasarlar olsa
da
analizden
geebilecek
durumda
olmaktadrlar.
Predipal
ve
dipal
patolojinin
birlikteliinde baz hastalar analist iin analiz edilme srecinde, bunu deerlendirmede ve
deiiklie ak olmakla ilgili zorluk oluturmaktadr.
Chessick ten Baka Bir Gr:

Bay B ve Weiss in bu vaka ile sunduu aklamalarda dikkatimi eken eitli hususlar var.
Weiss e gre Bay Bnin analize geldii srada ve analiz devam ettii srece varln koruyan
bir fantezisi varm: terapistinin ondan J yi brakmas, karsna, ailesine ve kilisesine geri
dnmesini istedii. Deerlendirmenin banda bundan hi bahsetmedii halde analizin
sonunda bu kehanet gerek olmu. Bu iki soruyu akla getiriyor; hasta kendi zmn
bandan beri analistine mi yanstyor yoksa analistinin gerek phelerine mi cevap veriyor.
Bu konuda karar verebilmek iin elimizde yeterince kant yok.
Daha da nemlisi ve iinde eitli soru iaretleri barndran nokta Weiss in iki kadn
fenomenini aklarken kulland psikodinamik formlasyon. Ona gre hasta ocukluunda
anne objesini iki farkl obje reprezantasyonlarna ayrm; biri kt ve dieri de iyi olmak
zere. Weiss burada splitting i dikkatlice tanmlamakta ancak yine de tanm iinde eitli
kafa kartrc noktalar da bulunmakta. Aklamada ngrd zere iki kadn fenomeni
represe edilmi materyalin geri dnmesiyle ortaya kmakta; tm kt reprezantasyonlar kar
zerine yneltilmekte (projection); tm iyi reprezsantasyonlar ise dier kadn J zerine.
Fakat klinik materyalin bu basit formlasyonu gerekten desteklediini dnmyorum. Klinik
deneyimlerime gre hasta; kadnlar tm ktlkleri zerinde toplayan kar ve tm iyiliklerin
sahibi dier kadn olarak ayrmam. Gerekte her iki kadn da ambivalan olarak
sevilmekteler. Farkl olan dier kadnn tutkuyla sevilmesine karlk; karnn damtlm,scak
bir adanmayla sevilmekte olmas. Bunun nedeni ne olabilir? Dier kadn; orta ya dneminde
adamn yaamna girdiinde neden hayat aniden k samaya ve heyecan dolmaya balar
ve kadna yatrlm tm haz ve tutku ieren duygular yalanmakta olan bir adamn
yaamnda nasl bir ilerleme yaptrr?Unutulmamas gereken nokta adamn daha nceden de
benzer duygular karsna duymuken imdi bu duygularn solmaya balamasdr. Klinik
olarak gerekte splitting olmamtr; yllar iinde karsna kar duyduu tutkulu duygular
hafife kllenmi; aniden baka bir kadna kar tutkulu duygular patlamtr.
Klinik baka farkl bir noktadan alternatif retmek vakann daha geni adan irdelenmesine
yardmc olacaktr. Gerekte iki kadn fenomenine farkl noktalardan yaklalabilinir fakat obje
114
www.psikoaktuel.com
ilikilerini kullanan Weiss ten farkl olarak ben vakann irdelenmesine self-psikolojisiyle
yaklaacam. Bunun birincil olarak narsistik kiilik bozukluu ile ilgilendiimizden daha
yararl olaca kansndaym.
Self-psikoloji literatrnde tanmlanan; orta ya dnemine girildiinde bu tr erkeklerin
ihtiyalar orta yan kendisini yok eden sorunlar ile alevlenmekte olduu ve bunun da
gittike biriken ve oalan bir fke olarak karmza ktdr (Chessick , 1985). Kardan ne
nefret edilmekte ne de tmyle kt olarak deerlendirilmektedir. Bir ekilde taktir edilmekte
ve sevilmektedir. Artk kadn arkaik bir self-obje olarak besleyen bir anne figr olmamakta
veya olamamakta bu da erkekte biriken bir fkeye yol amakta; bu fke ise artk kadnn
tutkuyu alevlemesini engellemektedir. Erkek yalandka ve tkendiini hissettike regresif
bir ekilde daha fazla beslenmek daha fazla baklmak istemektedir. Karnn gl veya ykc
olarak alglanmas arkaik anne reprezantasyonunun kt ksmnn yanstlmas deil; erkein
karsna daha fazla ihtiyac olmasnn yaralaycl ile kendi fkesinin yanstlmasdr. Erkek
karsna dndnde nefret edilen bir nesneye dnememekte; ancak bo, renksiz, skc,
rutin bir nesneye ayn kendi tkenmiliini yanstan bir eye dnmektedir. Karsnn
varlnda kendisini regresif bir biimde gsz ve pasif hissetmekte; Weiss in de
tanmlad gibi daha da krlgan bir doada tek kar yol olarak intihar ya da lm
grmektedir. Bu hayal krklna uram, derinden yaralanm, narsistik bir insann resmidir;
o ki; yalandka destek, aynalanma ve empati ihtiyac ve arzusu ile var olabileceinin
farkndaln yaamaktadr.
Weiss in iki kadn fenomeninin geliimi asndan Odipus Kompleksine kar bir savunma
amacyla anne figrnn kt ve iyi olarak ayrtrlmasn grmesi benim klinik
deneyimlerime
uymamaktadr.
Bence
bu;
speregodan
ve
narsistik
amalarn
gereklemediinin orta yalarda anlalmasyla gelien depresyondan kamann bir yoludur;

Kii bo yaamndan dolay ac ekmekte ve fkesini kendisine evirmektedir. ki kadn
fenomeni bir kyya kmay salamakta; narsistik dengenin tekrar restore edilmesini
gerekletirecek erotik fzyonun, ulalamam ego ideallerinin yaratt boluk duygusundan
syrlabilmek iin de d figrlerin regresif tekrar idealizasyonunu salamaktadr. Klinik olarak
gzlenen; blnm anne objesinin reprezantasyonlarndaki tm iyinin ve tm ktnn
yanstlmas deildir; ancak idealize edilmi bir kadn bulmay ve gc olan belki de korkulan
bir anne-kar arayn ierir ve aranan anne-kar figr halen iyi bir obje olarak
grlmektedir. Bence odak olan kat speregodan ve onun cezalandrc tehditlerinden
kamak; ayrca da orta yala yaanma olasl gittike azalan genlik ana ait romantik
narsistik ideallerin ykmna duyulan yaralanmay azaltmaya almaktr. ntihar da benzer bir
ka yoludur.
115
www.psikoaktuel.com
Orta ya dneminde; hastalk ve lmn farkndal artmakta; maddi endieler katlanmakta;

ocuklar byyp evi terk etmekte; yalanm ebeveynler ocuklarn gznde bir yk olarak
grlmekte ve yalanan da eer gvenli empatik bir matriks gelitiremediyse agresyon
duygusu iddetli bir art gstermektedir. Bu sklkla kiinin kendisine nefret duymasna
dnmekte ve dnm de kendisini yeniden dirilen primitif sadistik sperego eklinde ortaya
koymaktadr; sadistik sperego kii gerekten baarl ise bile sahip olduu hazz hak
edilmediini belirtip kiisel bir tehdit ve derin bir eza oluturmaktadr. Sperego ile id
arasnda bir sava olmakta ve iki kadn fenomeni bir arabulucu zm olarak ortaya
kmaktadr. Bu oluumda kar duygusal adan besleyici olan anne roln almaktadr;
erkein beslenme ve aynalanma ihtiyac arttka ve kadnn bu arkaik empatik self-obje olma
yolunda
kanlmaz
younlaacaktr.
baarszlklar
Bu arkaik
olduunda
erkein
fkesi
self-obje ilevselliindeki baarszlk
karsnn
zerinde
nedeniyle karnn
idealizasyonu devalye olmakta ve bu idealizasyon dier kadna transfer olmaktadr.

Yeni kadnla inanlmaz bir orgazm ve ejeklasyon yaanmaktadr;nk idealize edilmi bir
objeyle birlikte iken ambivalan duygular ortada deildir ve ayaklanan libidinal arzuya karm
bir fke de yoktur. Kars ile cinsel birliktelik bir grev olarak yaanmakta ve onu orgazma
ulatrmak ihtiyac iinde olunmaktadr. Bu da erkein seksel hazzn azaltmakta ve
kzgnln arttrmaktadr. Kars arkaik bir self-obje olarak ilev grdnden-her zaman
veren ve her zaman varolan, kendi zel istekleri olmayan- erkek bilinaltndaki ihtiyac ile
yapt grev arasnda sabit bir iliki grememektedir. Dier kadn erkei memnun etmeyi
istemekte ve erkee narsistik doyum salamaktadr; bunun yannda kars erikin ihtiyalar
ve istekler ne srmekte ve gerek eletirilerde bulunmaktadr.
Erkek dier kadna kendisini tmyle adamayacak kadar salkldr; nk eer byle
yaparsa karsnn bana gelenlerin bu kadnn da kaderi olacan; idealizasyonunun sona
ereceini ve iinde olduu durumdan daha iyi bir halde olmayacann da farkndadr. ki
yanl dzenleme sabit olduunda bir uzlama olarak ilev grmektedir. Dier kadndan elde
ettii aynalanma ve ihtiya duyduu arkaik self-obje illzyonu ile elenmekte ayn zamanda
da kendini adam karsndan ihtiyac olan anne ilgisi ile anlaml bir ev yaam salamaktadr.
Bu yzden bu erkekler analize ancak ikisinden birisini seme zorunda kaldklarnda
gelmektedirler. Umutsuzca her iki kadna da ihtiya duymaktadr. Franszca da bu
dzenleme iin kullanlan bir kalp vardr:cinq-a-sept yani eve ve aileye akam yemei iin
gitmeden nce saat 5 ile 7 arasnda dier kadna yaplan ziyareti tanmlamaktadr.
Narsistik 2 Kadn Fenomeni:
ki kadn fenomenini sklkla baarl ve zengin nemli prestiji ve gc olan erkeklerde
grld
bilinmektedir;
ayrca
bu
erkekler
maddi
veya
mesleki
kayplarla
da
116
www.psikoaktuel.com
karlamamlardr. Orta yal narsistik erkeklerin yklm evliliklerinin bir spektrum iinde
deerlendirilebileceini dnmekteyim. Yelpazenin bir ucunda nemli , kollaps yaayan
erkeklerin evlilii vardr(Bird ve ark.;1983). Bu kollaps iindeki erkek bir VP tir; -nemli,
etkin, mesleki yaamda,
politikada ve sosyal evresinde gzde olan, toplumsal
sorumluluklar yerine getiren bir erkektir, Bird bu erkekleri nl Tip A kiiliine sahip olanlar
olarak tanmlamaktadr; bense bu erkekleri narsistik kiilik bozukluu grubu iinde
deerlendirmekteyim (Chessick;1985,1987).
Bu kollaps olmu zengin adamlar depresif bir reaksiyon gstermekte ve regresif bir duruma
sklkla aday olmaktadrlar. Bu reaksiyon erkein kars ile olan ba zayfladnda ve onu
kaybedeceine
ilikin
derin
bir
korku
duyduunda
yaanmaktadr.
Bu
durumun
psikodinamiini Bird ve ark. yle aklamaktadr: erkek gl ve kontrol edici bir anneyle
narsistik bir identifikasyon yapmakta ve sonuta narsistik kiilik bozukluunun tipik zellikleri
ile donanm olmaktadr; bunun yan sra karsn self-objesi olarak da kullanmaktadr.
Evliliin ilk yllarnda kars annelik yapan ve uysal bir rolde olmaktadr. Kadn; kocasnn ona
byle yaslanmasndan bktndaysa erkein psikolojik dengesi ciddi bir tehdit altnda
kalmaktadr. Karlar artk besleyici self-obje ilevini eitli nedenlerle gremediklerinde bu
adamlar gl evlilik d cinsel aktivitelere girmek yerine daha sklkla dezorganize ve
depresif olmaktadrlar. Bu tr evlilikler kural olarak bozulmazlar; evlilik terapisiyle birlikte
bireysel terapiyle ilevsel hale gelebilirler. Terapinin amalar; erkei daha gl ve daha az
kollaps yaayacak bir hale getirmek ve nrotik evlilik ban geveterek her iki bireyin de
ayrlma ve bireysellemesine izin vermektir.
Bu yelpazenin ortasnda iki kadn fenomenini; farkl ekillerde gzlemlenmekteyiz. Bu
durumda erkek kars ile kalmakta fakat karsnn yapamad ya da yapamayaca alternatif
ilevler iin baka bir kadn bulmaktadr. Bu durum greceli olarak sabit bir durumu
tanmlamaktadr.
Yelpazenin dier ucunda karlarn aniden terk eden ve baka bir kadn arayp sklkla da
bulan erkekler vardr. Bu tr erkekler Prosen ve ark. tarafndan incelenmitir; ancak neden
aniden elerini terk edip, baka birisini aradklarn bilmemektedirler.
almaclar bu durumu yle aklamaktadr:
Bu greceli olarak mutlu evlilii olan erkek orta yaa gelmitir. Evlilik ncesinde pek az
kadnla ilikisi olmutur ve kars muhtemelen onun ilk akdr. Bu noktada karsnn
yalandnn ve onun cinsel isteklerine yeterince karlk vermediinin ikayeti iindedir.
Karsyla yaad cinsellikte performans kayb yaayabilir. Sonu olarak evlilii tmden
bitirecek bir kadn arayna girilir.
117
www.psikoaktuel.com
almaclara gre; erkek elinde gen bir beden imaj bulundurarak kendisinin de kars gibi
yaland gereinden kamaktadr. Bunun narsistik eleri aktr; ancak yazarlar baka bir
alternatif aklama getirmektedir; orta yala odipus kompleksinin dirilmesi. Kars yalanmaya
baladnda erkee fiziksel olarak annesini anmsatmaktadr. Erkek 10lu yalarna
eritiinde annesi de yava yava yalanmaya balamtr ve o dneme ait anlarnn byk
ounluunu yalanmakta olan kadnlar oluturmaktadr. Yazarlara gre; erkein karsndan
daha gen ve ekici bir kadn aramasnn altnda ocukluunun fantezisinde kalm erotik
anneyi bulma istei yatmaktadr. Bu aray karnn yalanmasyla daha ok erkein annesini
anmsatt ve erkein ocukluk fantezisindeki gen ve gzel anneye olan benzerliinin
azald zaman balar. Karsnn kanlmaz yalanmas erkei yeniden araya mecbur
etmektedir.
Yazarlar deien selfin inkarnn altn izmekte ve erkein genlik ve canllk duygular iin
abalamakta olduunu belirtmektedirler. Narsistik olarak doyum veren bir kadn bularak bir
ak objesine ulaabildiinin tastiini yaptrmaktadr. Bu kovalamaca ergenliin bitirilmemi
bir iinin de tamamlanmasn salamaktadr. Bu tr narsistik erkekler ergenlikte kazanmalar
gereken zaferi kazanmalar gerektiini dnmektedirler. Don Juan da olduu gibi buradaki
zafer kazanma kompulsiyonu da Odipus Kompleksinin bir derivatividir ve hem kadnlarn
idealizasyonunu hem de onlara duyulan dmanl ierir. Yalanmakta olan erkein kars
dmanlk duygusunun hedefi olurken yeni kadn da idealizasyonun alcs konumunda olur.
Bu fenomeni aklarken yazarlar iki alternatif kavrama dayanmaktadr: Odipus Kompleksinin
orta yala yeniden
dirilmesi Greenberg
ve Mitchell (1983)
drt/yap
modelini
anmsatmaktadr. Etiyolojik aklamada yazarlar bu modelden Greenberg ve Mitchell in

iliki/yap modeline ynelmekte ve erkein karsnn reprezantasyonlarn blmesinin,
gerekte kendi self-reprezantasyonunu blmesini saladn ngrmektedirler. Erkek
karsnn reprezantasyonlarn blerek yal ve olumsuz ynlerin sadece karsna ait
olduunu hissetmektedir. Ayrca kendi self-reprezantasyonunu da blerek yalanan ve
olumsuz yanlarn saklamakta ve inkar etmekte; bylece bilinli olarak sadece gen ve canl
ynlerini yaamaktadr. Karsnn reprezantasyonundaki fanteziletirilmi anne, o idealize
edilmi kadn dier kadna yanstlmakta ve aranan bir nesne haline gelmekte, gerek
yaamda ise irkin, deerden dm bir objeyle yaanmakta olduu hissedilmektedir.
Bu durumdaki erkekler iin tm bu yaananlarn amac narsistik kollaps ve depresyondan
kendilerini korumak; gen, salkl narsistik self-imajlar ile seksel glerini daim klmak ve
gerekirse bunun iin de evliliklerini kurban etmektir. Klinik deneyimlerinde bu erkeklere ok
sk rastladm; ou da nemli ve toplumun saygn kesiminden gelmekteydiler; sadece
karlarn brakmakla kalmamlar, kk
ocuklarn da terk
edip;
hibir
zaman
118
www.psikoaktuel.com
bulamayacaklar o kadn bulmaya kendilerini adamlard ve sonuta birok ak maceras ve

geriye dn olmayan evliliklerinin ykmyla ba baa kalmlard.
Bu yelpazedeki tm fenomenler; iki kadn da dahil olmak zere self psikolojisi ile
aklanabilir. Bu yelpazedeki erkeklerden iki kadn fenomenini yaayanlar bu koca grubu
iinde en salklsdr. Kollaps olan nemli adamlar narsistik yaralanmalarna depresif veya
alloplastik bir zm bulmaktadrlar.
Weiss in 2 kadn tanmlamas gerekten klinik literatre nemli bir katkdr; ancak vakann
Kernberg in formlasyonu ile aklanmas varolan duruma ne uygun ne de tm narsisistik
bozukluklar kapsayc niteliktedir.Ayn fenomeni klinik deneyimlerimde takip etmi bir kii
olarak Weissin formlasyonuna eitli eklemeler yapmak istiyorum. Weiss gibi bu klinik
sendromun ok eitli olduuna inanyorum. Gerekten kendini adam, duyarl bir karnn
yerini alan anneleriyle oturan erkekler grdm ama bunlarn sklkla ziyaret ettikleri idealize
edilmi bir dier kadnlar da vard. Fakat gerekte annelerini brakarak kendilerini tmyle
dier kadna adayamyorlard. Baka bir rnekte; erkek ilk olarak idealize ettii bir kadnla
evleniyor, birka yl sonra boanyor; tekrar eve annesine dnyor yine baka bir kadn
buluyor, idealize ediyor, evleniyor ve birka yl sonra boanyor ve anne evine dnyordu. Bu
dng birok kez yaanmt. Ne zaman annesi ld ve erkek kollaps oldu; ciddi bir
depresyonla tedaviye o zaman geldi.
Bu spektruma ait vakalar birbirlerinden ok farkldr; ancak eer bu vakalar tek bir aklama
sisteminin iine sokmaya almak yerine farkl teorik bak alar ile irdelersek bu fenomeni
renmemiz daha kolay ve baarl olacaktr.
Hipnoz : Programlama modu veya Telkin !

Anestezisiz ( lasz ) , Hipnozla ameliyat. Hi bir ey hissetmeden .
Bedenden gelen sinyalleri bilin stne karmama komutu verilmitir.
rnek Telkin :( Hibir a duymayacaksn. ) hasta hipnoz edilmiken buna inanr ve ac
duymaz.
Ruhsal seyahat ; Hipnozda derin uyurken istediin yere gitmek, gezmek , grmek, bilgi
almak .
rnek Telkin : ( Ruhun filanca yere gitti . Oradakileri bize anlat. )
Hastann beyninde gitmesi istenen yerle ilgili imaj oluur. D uyarlar hipnoz esnasnda
sfra yakndr.
Btn gc ile o noktaya konsantre olur.
119
www.psikoaktuel.com
Hayalide gittii yerden gelen her tl manyetik ve kuantum paracklarn beynindeki

imajla karlatr. (nsan beyni Evrendeki Fizik kurallar ile yaplabilecek en mkemmel
bilgisayardr. Asla hata yapmaz.) Televizyon ve Radyo alcs gibi rezonansa girer ve
grnty beynine tar. Gitmesi istenen yeri aynen grr.
stediini hatrlamak ve renmek. Ana karnnda yaam olduun olaylar bile o zamanki
evredeki btn seslerle , kiilerle birlikte hatrlamak ve anlatmak. Unutma diye bir ey
yoktur. ( 3 aylk iken veya anne karnnda 6 aylkken .... anlat ...) Sje hatralarn aynen
anlatr.
Her emre itaat ve bilinsiz hareket. Hipnozda yerletirilmi telkinlerin geleekte ( ahlak
deerleri ile elimiyorsa ) aynen uygulamak . ( u zamanda filancay ara seni seviyorum de
vs ) Sje aynen emri uygular bunu niin yaptn bilmez . Eyer telkini unutmas istenmise .
Gemie tekrar yaamak. Btn duygular ile aynen hissederek gemie gitmek. !.
( u an 6 aylk bebeksin oyunca istiyorsun ala .vs .. ) bebeklik zamanndaki gibi alar.
Hipnozla hepsi ok kolay. Bir insan hipnoz etmekte ok kolay .....!
Telkin : nsan yneten emir ve alg kalplar .
120
www.psikoaktuel.com
CNSEL PROBLEMLERDE HPNOZUN KULLANILMASI

A.CNSEL PROBLEMLERDE HPNOTERAPYE GENEL BR BAKI
Hipnozun genel olarak ve bilhassa bizim cinsel problemlerde hipnoterapi programmzda
bir terapotik ara olarak kullanlmasn destekleyen deliller birok deneysel ve klinik
almann ve geni aratrmalarn sonulardr. Bu aratrmalarn ok byk bir ksm bu
yzyln ikinci yarsnda yaplmtr. Ayrntl izahatlar azdr, fakat materyalin btn,
hipnozun insan cinselliine faydal olabilme yollarn izah eder. Basit olarak, hipnoz; insan
cinselliinin vazgeilmez bir paras olan olumlu zihinsel durumu meydana getirir.
1980 ylnda, nl bir hipnoz aratrmacs olan psikolog Jhon Chaves ve onun ilk
rencilerinden biri olan Jude Brown tarafndan yirmi yllk bir srede baslan yirmialt
makalenin incelemesi yapld. ncelemelerinde, hipnozun cinsel problemlerin tedavisinde
baaryla kullanlabildiini sylemektedirler. Ancak bu teoriyi desteklemek iin daha fazla
klinik bilgiye ihtiya bulunduunu da vurguladlar. Cinsel sorunlarn tedavisinde hipnozun
uygulanabilecei be saha bulunduunu belirtiyorlar.
1- Cinsel sorunlarn tans
2- zgvenin salanmas
3- Cinsel semptomlarn arkasndaki muhtemel kiilik atmalarnn zlmesi.
4- Yardmc Cinsellik tedavisi
5- Cinsel semptomun ortadan kaldrlmas
Bu kategoriler iki ana gruba ayrlabilir. lk , hipnozun cinsel sorunu meydana getiren
bilinalt etkilerini ortaya karmak iin kullanlmasna dayanr. Son ikisi semptomun
kendisini ortadan kaldrma zerinde younlarlar.
Hepsi konuya farkl teorik alardan bakan ruh sal uzmanlar, hekimler ve evlilik
danmanlarndan elde edilen istatistiki bilgilerin tamam, hipnozun cinsel tedavideki bir
yardmc olarak kullanlmasn destekliyorlar. Daha sonraki raporlar da bu destei kuvvetle
teyid ediyor. Aadaki durumlarla karakterize cinsel sorunlarn birou blm bete geni
ayrntlaryla izah edilecektir.
B. CNSEL ARZUNUN YOKLUUN DA HPNOZUN BAARISI

Connecticut, New Haven'den psikiatrist Reno Fabbri, hipnozun temel kurallaryla,
davran modifikasyon tekniklerini birletiren bir metod uygulad. Bu yaklama rnek vaka
olarak yirmi be yanda bir retmen olan Ms. C'yi sunmaktadr. Ms. C., bir erkek
topluluunda ar sinirli oluundan ve birok erkek arkadandan holanmasna ramen
121
www.psikoaktuel.com
cinsel arzu duymadndan ikayet etmiti. Sonunda hi kimseyle konumaz kendisin

yalnz ve zgn hisseder olmutu.
Hipnozla hastann hayal gcn ilk aktive ediinde Dr. Fabbri, Ms. C.'nin relaks
durumundayken bile, kucaklama ve okama sahneleri grdnde heycanlandn
kefetti. Ms. C.'nin bilinaltnn, cinsel yaknla cevab sinirlilikti. Dr. Fabbri ona
desensitizasyon tekniklerini uygulad. Normal olarak, ahsta heyecan yaratan somut
zihinsel imajlar, kendini iyi hissetmeyle ilikilidir. Ayn anda hem sinirli hem de sakin
olunamayacandan, relaksasyon doal olarak anksiyeteyi bastrr ve gerginlik yatr.
Ancak Ms. C. vakasnda desensititzasyon baarl deildi. Dr. Fabbri, hipnoz vastasyla,
bu skntl duygular boaltan gemiteki olay onun yeniden yaamasna yardm etti. Ms.
C. hipnoz altnda "on yandayken erkek bir kuzeni tarafndan kendisine saldrldn
hatrlad; ayn anda fke ve gnahkarlk duygularn yaad." Bu cinsel saldry yeniden
yaama, Ms. C.'nin yllarca basklam olduu hapsedilmi dncelerini aa vurmasn
salad ve evvelce basklanm materyalin katarsisi, onun salkl bir cinsel hayatna
balamasn salad. Korku ve sinirlilik gibi olumsuz hislerinin kendi kafasnda hakl bir
kayna olduunu ve ifade edilmelerinin gerektiini grebildi. Biriken btn bu
olumsuzluu boaltmasndan sonra, Ms. C., olumsuz imajlar olumlulara evirmek iin
hipnozu kullanmaya balad. Giderek, anksiyeteyi meydana getiren cinsel ayrntlar
tasavvur etmeye yneldi. Bir erkekle beraber olmaktan ve cinsel birlemeden alabilecei
zevki dnd. Ms. C., artk olumsuz dncelerinden kurtulmutu ve cinselliin verecei
zevklere akt. Hipnozun tekrar tekrar kullanlmasnn sonucunda Ms. C., kendisini
yeniden normal hissettiini cinsel gdlerine rahata cevap verdiini ve erkeklerle
ilikilerinden zevk aldn bildirdi. Hipnoza balanmasndan alt ay sonra nianland.
Dr. Fabbri, hipnozla cinsel problemlerin tedavisinde %72'lik bir baar oran bildirdi. Ancak
Ms. C. vakasnda yle bir soru akla gelmektedir: Btn insanlar gemi hayatlarndaki
olumsuz bir any Ms. C. kadar kolay hatrlayabilirler mi? Genellikle hayr; fakat, bunun
nedeni Ms. C.'nin telkine ok yatkn oluu veya Dr. Fabbri'nin ok yetenekli olmasdr. ok
sk olarak, cinsellie kar olumsuz tavr alnmasna sebep olan ey, tek bir olay deil,
fakat yllarca biriktirilmi genel bir yaklamdr. Bu, (en azndan yaynlanan bulgulardaki)
cinsel arzu duymayan kadnlarn prevalansn izah edebilir. nk kadnlar geleneksel
olarak, ak hakknda erkeklere nazaran ok daha olumsuz fikirler verilerek bytlrler.
Bu gelenek, cinsellikten korkan ve hipnozdan fayda grebilecek kadnlarn zerinde etkili
olmaktadr.
Cinsel arzu yokluuna ait bir baka vaka; hipnozu kullanmasyla nl doum hekimi Dr.
Ralph August tarafndan tarif edildi. Otuz yedi yanda evli bir kadn olan Bn. D., cinsel
122
www.psikoaktuel.com
arzusunun drt yllk bir peryod boyunca, kocasyla ok nadir ak yapacak kadar
azaldn fark etti. Dr. August hipnoz yoluyla, Bn. D'nin cinsel ilgisindeki azalmay
balatan sebebi ortaya kard: Drt yl nce olu ciddi bir ekilde hastalanmt. Bn. D.
ocuu iin ar bir korkuya kaplarak yersiz bir ekilde "ocuum ac ekerken ben
kendimi elendiremem" diye dnmt. ocuun iyilemesinden sonra, aka kar
ilgisini yeniden kazanmay beklemiti. Ancak bunun yerine yle dndn fark etti:
"Ben kendimi elendirirsem, ocuum yine hasta olacak". Hipnozu kullanarak Dr. August,
ocuunun salk durumuyla, kendisinin aktan zevk almas arasnda iliki bulunmadn,
Bn. D.'nin kabul etmesine yardmc oldu. Bn. D. hipnotik durumdayken, Dr. August, "bu
sorunun kendisini artk rahatsz etmeyeceini ve boa giden zaman telafi edeceini"
telkin etti. Ve bu telkin gerekleti. Bn. D. yeniden aktan zevk almaya balad.
Jim, otuz yedi yanda bir profesrd. Oniki yllk evliydi, ocuk babasyd ve cinsel
arzu duyan bir adamd. Salk durumu mkemmeldi, kariyerinin zirvesindeydi, sahasnda
bir otorite olarak tannyordu. Dardan bakanlara gre onun hayat, her Amerikalnn
dndeki hayatt. Fakat son iki yl iinde, kars Ellen'le yaklak iki ayda bir cinsel ilikide
bulunmutu. Daha sonra ise, sadece kars istedii zaman iliki olmutu. Ellen yolunda
gitmeyen bireyler olduunu sezdi ve eiyle birlikte tedavi olmak iin srar etti.
Jim ak yapmak istese yapabileceini, istemese yapamayacan sylemiti. Klinik durum,
onun ilkin erken boalmas olduunu daha sonra ise, erektil disfonksiyonu olduunu akla
getirmiti. Fakat ciddi intrapsiik veya benzer sorunlar olduuna dair belirti yoktu. Her ne
kadar cinsel arzu yokluu ilk faktr olarak dnlmediyse de daha sonra ortaya kt.
Hipnoterapi, Jim iin amala kullanld. lk ama gemi hayatnda ak heyecan
duyduu bir zaman yeniden yaamasna yardm etmekti. Ancak ksa bir sre sonra,
Jim'in gemite heyecan veren hibir cinsel tecrbesi olmad ortaya kt. Byle bir
vakada hipnoz olmas mmkn cinsel durumlar hayal ettirmek iin kullanlr. Buna
ilaveten, gemiteki olaylar yeniden yaatmak hayali olaylar retmekten daha kolaydr.
Fakat, hayal retme eitimiyle byle bir hayal kurma hem mmkn hem de faydaldr.
kinci terapotik ama, Jim'in aka kar olan tutumunun, ne zaman ve niin deimeye
baladn bilhassa cinsel arzu yokluunu ortaya karmas muhtemel geliimsel
sorunlara dikkat ederek anlamakt. Aadaki tartma, hastann sorunlarn anlamada bu
psikodinamik amacn niin nemli olduunu izah etmektedir.
nc ama, Jim'e hayatn cinsel ilgi ve zevk ynn nemli gstermekti. Ancak bundan
sonra daha allm bir cinsel tedavi tipi balayabilirdi. Bu tip ama Jim'in arzu
yokluunun hipnoz yoluyla tedavi iin vazgeilmezdi.
123
www.psikoaktuel.com
lk ziyarette Jim ve Ellen'le nce birlikte grld, daha sonra tek tek konuuldu. lk
seansn son blmnde iftin de onay alnarak, Jim'in tek bana hipnotize edilmesine
karar verildi. Jim, Ellen'in kendi hipnozunu seyretmesi konusunda gnlszd. Ellen en
azndan ilk seans iin hazr bulunmamay kabul etti. Arkasndan hemen hipnotik seans
yapld.
Jim'le hipnozdan nce yaplan grme, onun aka kar duyduu ilgisizliin btn hayat
boyunca srm olduunu kuvvetle dndrd. Jim stn zekalyd ve ailesi onu fiziki
uralar yerine, entellektel uralara yneltmeyi tercih etmiti. Jim'in ergenlik a
normal gemiti. Fakat, on yedi yandayken, arkadalar onu birka fahieyle yaplan bir
aleme dahil etmelerine kadar mastrbasyon yapmam veya cinsel boalma iin herhangi
bir drt hissetmemiti. Jim, ilgisini uyandrmasna ramen bu tecrbeyi fiziksel uyarc
olarak deerlendirmemiti ve fahielerin gerekte nasl olduklarn renme frsat
bulduundan dolay memmun olduunu ilave etti.
Jim, Ellen'i iki yandan beri tanyordu. Kolejde beraber geen ilk yllarnda, Jim'in ona
kar ilgisi cinsel tabiatta olmayp, sevgi ve nezaket eklinde ifade ediliyordu. lk defa
evlendikten sonra cinsel birlemede bulunmulard. Bu srada ekingen davranan Ellen
hibir cinsel zevk almamt. Gerekten, tedaviden iki yl ncesine kadar hi
mastrbasyon yapmamt ve cinsel ilikide orgazma ulatn hatrlamyordu. Ancak, son
iki yl iinde, cinsel ihtiyalaryla daha ok ilgilenmi ve Jim'le fiziksel ilikisinde tatmin
olmay arzu etmiti.Jim ve Ellen'in mkemmel bir evlilikleri vard.Ellen'inJ im'e kar
sevgisi ve ball tamd ve fkesi salksz bir cinsel duruma kar salkl bir cevapt.
Jim sadece kendisini deil, Ellen'i de memnun etmek amacyla ak renmeyi denemek
iin gnll olduunu ifade etti. Hipnotarepi kendisine anlatld ve az bile olsa zevk ald
cinsel tecrbelerin srasyla bir listesini yapmas iin terapist Jim'e yardm etti. Zevk veren
durumlar yle sralanyordu:
I- Ellen'in onu kucaklamas
II- Jim'in plak vcuduna yatakta kazara dokunmas
III- Ellen'in sevimek iin iddetli arzu gstermesi
IV- Ellen'in Jim'in gsn ve karnnn okamas
V- Jim'in, Ellen'in bacaklarn ve kalasn okamas
Hipnoz srasnda Jim'den karsyla birlikte yatakta olduklarn dnmesin istendi.
Yukarda sralanan haz verici durumlar kullanarak, terapist Jim'in kafasnda ayrntl bir
cinsel sahne meydana getirdi. Ellen'le yaplan bir ak sahnesi geni ayrntlaryla tarif
edildi. Hareketler adm adm anlatld, duruma uygun sesler, kokular, tadlar telkin edildi ve
124
www.psikoaktuel.com
hayali ak sahnesiyle birletirildi. Relaksasyon telkinleri yaanrken, cinsel imajlarla birlikte

rahatlama ve mutluluk hisleri telkin edildi. Jim, hayale kar konuarak cevap vermeye
tevik edildi. yle ki terapist, Jim'in hangi durumlar en ok tahrik edici bulduuna gre
hipnotik telkinleri ayarlayabildi.
ki posthipnotik telkin yapld. Birincisi; Jim'e bu iyi hisleri Ellen'le gerekten yataktayken,
yeniden yaayabileceini hatrlatt. Bu telkinle terapist, Jim'e bu yeni cinsel hislerini tatmin
etmesi iin kuvvetle ihtiya duyurdu ve gerekten yapmay isteyip istemediini dnmeye
zaman kalmadan bu hislerini tatmin etmesini telkin etti.
kinci posthipnotik telkin; Ellen'in kucaklamasnnn bu reaksiyonlar zincirini balatmas,
neticede ak yapmak iin nne geilmez, iddetli bir arzu dourmasyd. Daha sonra
Jim, ne zaman cinsel arzu duyarsa Ellen'in onu kucaklamasn isteyebilirdi. Bu ekilde
yeni cinsel arzu, Jim'i kendi istei dnda kontrolne alamayacakt. Ellen'e bir sonraki
tedavi grmesine kadar ak balatmamas tavsiye edildi.
Bu tedavi seansn takiben, hipnoz altndayken onun iin yaplm olan bir audio teybi
kullanarak gnde en az bir defa otohipnoz yapmas Jim'den istendi.
Bir hafta sonraki ikinci seans srasnda, Jim unlar ifade etti; Telkinlerden sonra, hayatnda ilk defa- cinsel arzu duymutu. Fakat o ve Ellen oniki yllk seyrek ve tekdze
aktan sonra arzularn tatmin etmek iin ok sklgan davranmlard. lk seans srasnda
yaam olduu olumlu duygular yeniden yaamann ne kadar kolay olduuna ararak
Jim, aka kar duyduu hissin deitiini fark edince, orjinal hipnotik tecrbesini bir
gnde defa kontrol etmiti. Sonuta o ve Ellen ilk hafta iinde iki defa cinsel birlemede
bulunmulard.
kinci seansta Jim, kendisi hipnotize durumdayken Ellen'in hazr bulunmasn istedi. Bu
ekilde tek tek hipnoz yoluyla terapist, Ellen'in arzu ettii kadar gzlemci olarak kalmasna
izin verdi ve Jim , terapistten gelen ok az bir telkinle hipnotik duruma girdi. Hipnoz
altndayken zevkli bulduu akla ilgili imajlar yeniden ekillendirmesi istendi. Bu imajlara
uygun olarak Ellen olaya kendiliinden katld. nc bir posthipnotik telkinle, Jim'e
cinsel arzuyu yaamaktan zevk almann hayatnn srekli ve nemli bir paras olabilecei
anlatld.
nc randevu drt hafta sonrayd. Bununla beraber bir sonraki hafta, bir telefon mini
seans dzenlendi. Bu kez Jim'in raporu memnuniyet vericiydi. Srekli ak yapmak
istemi ve zevk almt. O ve Ellen yeni ilikilerinde ekingenlik hissetmiyorlard. Terapist,
evvelki posthipnotik telkinleri, etkilerini artrmak iin tekrarlad.
Hava ve ulam glkleri sebebiyle, tasarlanan nc grme asla yaplamad. Fakat
Jim'in ilerlemesini tevik etmek iin ikinci bir telefon mini seans dzenlendi. Son mini
125
www.psikoaktuel.com
seanstan alt ve oniki hafta sonra yaplan telefon konumalar, Jim'in cinsel arzu
seviyesini koruduunu gsterdi. Ellen ve o haftada ortalama kere ak yapyorlard. Her
mini seans srasnda, Jim gelimelerden son derece mutlu olduunu, Ellen'le kendisi
arasndaki ilikiden her ynden eskiye nazaran ok fazla zevk aldklarn syledi. Sekiz ay
sonra yaplan son telefon konumasnda ayn olumlu sonular bildirildi.
Hipnozun hi yaplmam bir arzuyu nasl meydana getirdiini veya uzun sre basklanm
bir arzuyu nasl uyandrdn iki hipotez izah etmektedir. lk hipoteze gre; herhangi bir
arzunun yaanmas srasnda, bilinaltnda bile olsa daima seici bir unsur vardr.
arm sahas bu prensibe dayanr. arm, bir konuyu ahsn algsna sunarak
konuya kar arzu uyandrabilir ve bu arzu ahs tarfndan hissedilen doal bir ihtiya
olabilir veya olmayabilir. Bu, sun'i arzular iin geerli ise, ak gibi doal bir arzuyu
uyandrmada da etkili olabilir. Kantlar gsteriyor ki, rnein tka basa doymu olan
hipnotize bir ahs, a olduuna inandrlabilir. Ak drts konusunda, hipnotik hayalin
cinsel ilgi, arzu ve stimulasyondan sorumlu nronal mekanizmalar harekete geirdii
veya uyandrd grlmektedir. M.F. Schwartz'n dier eylerin yannda kuvvetle belirttii gibi, cinsel arzunun nrolojik oluumunda sinir iletiminin ve beynin rol dikkatli
fizyolojik aratrmay gerektirmektedir. zet olarak birinci hipotez, hipnozun, cinsel
arzudan sorumlu subkortikal beyin aktivitesine ulaarak bu arzuyu ya ahsn hayatnda ilk
defa ortaya karabildii veya onu yeniden uyandrabildii eklindedir.
kinci hipotetik formulasyon; genelde defans mekanizmalaryla, zelde ise basklanmayla
ilgilidir. Arzu yokluu, hemen daima, hastann hayatnn erken dnemlerinde alnan ve
daha sonra onun tarafndan yeniden deerlendirilmeyen negatif mesajlarn sonucudur.
ou kez kendisini aseksaliteyle gsteren bu ykc gidite, basklayc mekanizma esas
rol oynar.
Bu iki hipotez, cinsel arzu yokluunun tedavisinde, hipnozun bir terapotik ara olarak
kullanlmasn desteklemektedir.
C. KADINLARDAK CNSEL ARZU YOKLUUNDA HPNOZUN BAARISI
Kadnlarda cinsel arzu yokluunun ak belirtileri, penis giriini kolaylatracak vajinal
salgnn yokluu ve vajinismus hali yani vajinal kaslarn penis giriini nleyecek ekilde,
spastik kaslmasdr.
srail'deki Hayfa Rambam niversitesi Tp Merkezi'nden Dr. Karl Fuchs bazan bir parmak
giriine bile imkan vermeyecek kadar iddetli olabilen vajinismusun tedavisinde hipnozun
kullanlmasyla ilgili en ikna edici almalardan birini yaynlamtr. Dr. Fuchs'a gre on
yllk bir sre zarfnda bu durumdaki yetmibir kadn ya sadece hipnoz yoluyla veya birlikte
vajinal dilatatrler kullanlarak baaryla tedavi edildiler. Kadnlarn byk ounluu iki ila
126
www.psikoaktuel.com
yedi yldan beri vajinismustan ikayet etmekteydiler, hepsi jinekolojik ve/veya psikiatrik
tedavi grmlerdi, hibir olumlu sonu alnamamt. Bu kadnlarn birou himenlerini ve
vajinalarn cerrahi olarak bile geniletmilerdi ve yine ifa bulamamlard
nerilen ilk yaklam hipnozun tek bana kullanlmasyd ve bu yaklam sonu
vermediinde, bir baka metod nerildi. lkin kadnlara otohipnoz retildi. Bu mental
durumdayken, onlara nce bir parmaklarn, arkasndan kk bir vajinal dilatatr
vajinalarna nasl sokacaklar gsterildi. Bu ilem kolaylatnda, giderek byk
dilatatrler verildi. Baz vakalarda kadnlarn kocalar, dilatatrlerin karlarna nasl
uygulayabileceklerini rendiler. Hipnoz altndayken, kadnlar geveme ve rahatlama
hissettiler ve en ksa srede daha byk dilatatrleri kullanabildiler.
Kadnlarn, bu dilatatrleri kullandklar sre boyunca bir ak birlemesinde bulunduklarn
tasavvur etmeleri istendi. Bu gidi, onlarn kafasnda gevemeyle, cinsel birleme
arasnda bir ba yaratt ve neticede vajinann normal genilemesine sebep oldu. Son
olarak kadna, kadnn stte olduu pozisyonda gerek penis vajina ilikisine geebilecei
anlatld. (Bu zel pozisyon ona, kontroln kendisinde olduunu hissettirir ve byle
yaparak gevemesine yardm eder.)
Bu metodun, vajinismusun altnda yatan muhtemel psikolojik problemleri aa
karmamasna ramen, Dr. Fuchs vajinusmusun tedavisinde hipnozla daima olumlu
sonular aldn iddia etmektedir. teki almalarn bu bulgular destekledii grlyor.
Birok kadn cinsel birleme srasnda zevk duyamamaktadr. nsan seksalitesi
aratrmalarnda nde gelen bir isim olan Dr. Hugo G. Biegel'e gre bu duyarszlk sadece
fiziksel hareket srasnda grlmemektedir, fakat, tek bana cinsel aktivite telkiniyle
uyandrlmaktadr. Dr. Biegel evvelce duyarsz olan organlarn herbirini duyarl hale
getirmek iin hipnozu sistemik olarak kulland. Dr. Biegel hipnoz yoluyla, hastalarna
gemite haz veren hisleri (emme, gdklama, sevme, okama, mesane ve barsak
boalmas, bir salncak veya kzak zerindeki abdominal hisler, ho srprizler, ocukken
pahal bir armaan alnmas gibi hisler) yeniden yaatt. Genital organlar da dahil btn
vcutlarna duyarllk ve zevk vermek iin daha sonra kadnlarn hafzalarn kulland. Bu
duygular yeniden yaama yoluyla kadnlarn hisleri canland ve ak srasnda yeniden
zevk alabildiler.
teki terapistler de, hastalarnn ak srasnda daha fazla zevk duymalarna yardmc
olmak iin, hipnozu kullanmaktadrlar. rnein Dr. T.A. Richardson durumlarn
gruplandrmak , sorunlarn sebeplerini aa karmak ve analiz etmek iin hastalarn
hipnotize etti. Dr. Rihchardson hipnozu kadnlarn gelime dnemlerine ait sorunlarn
basklanan sebeplerini aa karmak iin kulland. Gemite yaanan travmatik veya
127
www.psikoaktuel.com
rahatsz edici bir olayla, olay hakkndaki olumsuz dncelerin birleiminin herhangi bir
kadnn cinsel sorununa sebep tekil ettii ispatlanmtr. Hipnoz, gemiteki olayn ykc
gcn ortaya karma, inceleme ve ortadan kaldrma abasnda Dr. Richardson'a byk
bir yardmcyd. Tedaviye balamadan nce, bu kadnlarn sadece orgazm
yaamlard. Dr. Richardson'un hipnoz tedavisinden sonra altm kadn, cinsel
ilikilerinde ounlukla cinsel zevk ve orgazm yaayabildiler.
Dr. Leckie, kadnlardaki cinsel sorunlarn tedavisinde hipnozu baarl bulan bir baka
klinisyendi. Balamadan nce, kadnlara ak hakknda iyi eitim verildiinden emin oldu.
Daha sonra, kadnlar hipnoz altndayken, akn her iki partnere zevk ve memnuniyet
veren, normal, mkemmel bir aktivite olduu eklinde telkinler yapt. Bu telkinler yoluyla
deiik sevime tekniklerini de anlatt. Bu ilemle akn zevk kabul edildiini vurgulad.
Sadece bu direkt telkinler kadnlarn aktan zevk almalarn salayamad zaman, Dr.
Leckie altta yatan sebepleri incelemek iin daha derin analiz yapt.
Yine,
hipnozun
kadnlardaki
cinsel
arzu
sorunlarnn
tedavisinde
kullanlmasn
destekleyen en byk kant, devam eden aratrma ve tedavinin etkileyici ve gelime

halinde olmasdr. Bu kitab cinsel hayatlarndan mitlerini kesen btn kadnlara bunu
gstermek iin yazdk. Bu self-hipnozdur.
D. ERKEKLERDEK CNSEL ARZU YOKLUUNDA HPNOZUN BAARISI

Herhangi bir gzlemciye gre, cinsel arzu erkeklerde kadnlardan daha fazladr. Sorunlar
daha kolay tespit edilmektedir. Bir adam ereksiyon yapabilir veya yapamaz. Cinsel arzu
duymazsa ereksiyon olmayacaktr. Ereksiyon sorunlarnn tedavisinde hipnozun tek bana
son derece etkili olduu ispatlanmtr.
Masters ve Johnson'a gre, btn ereksiyon problemlerinin yzde 97'si psikolojik
atmalarn sonucudur. Halihazrdaki dnceye gre, bu rakamn bir para yksek
olmasna ramen, hipnoz, atmalarn kaynakland seviyeye ulaabilme kaabiliyeti
sebebiyle- bu vakalarda bir terapotik ara olarak mantkl bir seenektir.
Esas olarak, ereksiyon glklerinin tedavisinde hipnozu kullanmak iin iki yol vardr:
1- Sorunlarn altnda yatan sebepleri aa karmak. Bunlar daha sonra tedavi edilebilirler.
2- Hasta hipnozdayken direkt telkin ve deitirme yapmak. Virginia, Richmond'dan Dr.
Winfred Ward, erektil sorunlarn tedavisinde hipnozu etkili olarak kulland elli vaka tarif etti.
Ortalama 29,4 yanda olan bu adamlar tedaviden sonra normal ereksiyonu, cinsel
birlemeyi ve orgazm srdrebildiler. Bir ahsn tedavisi ortalama olarak sadece 12,5 saat
128
www.psikoaktuel.com
srd. Daha sonraki para, Dr. Ward'n hipnozu, hastalarndan birinin analiz ve tedavisinde
etkili olarak kullandn anlatmaktadr:
zellik sahibi bu adam; Claude, yirmisekiz yandayd ve evliydi. Kars ona sevime
srasnda orgazma ulaamadn syleyene kadar cinsel sorunu olmadnda srar etmiti.
Hipnoz altndayken Claude, sorununun esasn tekil eden noktay gsterdi: Alt yandayken
aka kar salkl bir ilgi gsterdii iin babas onu iddetle cezalandrmt. Ondan sonra
Claude, bilinaltnda cinsel olarak anormal olduuna inanmt.
Son zamanlarda, evlilik d bir iliki kurmay dnmekteydi ve bu dnceleri ona
gerekten cinsel olarak anormal olduunun daha da ak bir kant gibi geliyordu. Dr. Ward
hipnoz srasnda Claude'n ereksiyon glklerinin kendi seksalitesine ve zellikle zinaya
kar bir savunma mekanizmas olduunu kefetti. Ereksiyonun olmayyla, Claude
muhtemelen, babasnn ok yanl olduunu syledii eyi yapamad.
Yine hipnozu kullanarak Dr. Ward, Claude'n sorununun kknde yatan yanl self-imajdan
kendisini kurtarmasna yardm edebildi. u anki durum ve gelecek hakkndaki gemiten
kaynaklanan olumsuz dncelerin yerine olumlu hisler kondu. Sadece onsekiz saatlik bir
tedaviden sonra bu adam normal bir ak hayat srdrebildi.
Bu vaka, hipnozun nce erektil sorunlarn kaynaklarn ortaya karmada, daha sonra ise
olumsuz ve ykc dncelerin yerine olumlu ve yapc imajlarn konmasn salamada, nasl
baarl olabileceini gstermektedir.
Los Angeles Byk Tp Enstits'nn direktr Dr. William Kroger, hipnoza kar daha az
analitik daha direkt bir yaklam kullanmaktadr. Bu yaklam, byk lde ahsn hayal
gcne ve telkine yatknlna dayanmaktadr. Yzlerce hasta zerinde yapt aratrmadan
kan sonulara dayanarak Dr. Kroger, Dr. William Fezler'in yardmyla, anksietenin
azalmasn kolaylatrmak iin, yirmi be tane standart hazr imaj gelitirdi. Bu doktorlara
gre cinsel malfonksiyon da dahil, problem olan davranlarn byk ounluu, ahsn
anksiete hislerini yattramamasnn sonucudur. Bu inantan ve kendi aratrmalarndan yola
karak, Dr. Kroger ve Dr. Fezler eitli "hazr imaj" lar kullanmaktadrlar. Bunlardan biri
aada zetlenmektedir. Bir ahs daha canl hayal kurabilir, anksiyetesi daha fazla
azalabilir ve sonuta anksiyeteden kaynaklanan davran bozukluu ortadan kalkar.
Bu 'hazr imaj'lara rnek olarak Kumsal Sahnesi gsterilmektedir.
Bu sahnenin amac; renk, tad, koku, ses, scak ve souun hissedilmesini salayan be
temel duyunun daha kolay ve canl olarak hatrlanmasn retmektir.
Bu 'hazr imaj'da ahs, kendisini bir yaz gn kumsalda yrrken hayal eder, bu sahnenin
her ayrntsn; berrak mavi g, beyaz kumu, ve lk suyu dnr. ahstan dudaklarn
129
www.psikoaktuel.com
yalyorken havadaki tuzun tadna bakmas ve koklamas istenir. Fonda, denek dalgalarn
arpn, uzaktaki bir martnn barn duyabilir. Sahneye daha ince ayrntlar da
yerletirilebilir; ahstan kumsala ve bilinen duygular uyandran btn iyi eylere dair daha
ok hayal kurmas istenir.
Kroger ve Fezler tarafndan kullanlan teki hazr imajlara unlar da dahildir: Dada Kabin
Sahnesi, Bahe Sahnesi, l Sahnesi, iftlik Sahnesi, Orman Sahnesi, Havuz Sahnesi, Gl
Sahnesi, Piknik Sahnesi, Tple Suya Dal Sahnesi ve Uzay Sahnesi.
Bu sahneleri hayal ederek, ahs, duygularna daha ok uyum kazandrr. zel cinsel sorun
olan vakalarda, sahne ahsn kiisel ihtiyacna gre dzenlenir. Hayal tarafndan meydana
getirilen duygularn etkisiyle rahatladnda, ahstan ak yaparken baarl olduunu canl
biimde hayal etmesi istenir.
Bu canl olarak hayal kurma teknii bilhassa Dr. Kroger ve Dr. Fezler tarafndan erektil
sorunlar olan erkeklerin tedavisinde baaryla kullanlmaktadr. Bilinaltndaki olumlu
dnceleri desteklemek, olumsuz dnceleri ortadan kaldrmak iin ahsa nce hayal
dnyasnda baar telkin edilir. Davran deitirmek iin hayal gcnn bu ekilde
kullanlmas davran modifikasyon terapistleri tarafndan 'gizli iyiletirme' denmektedir. Bu
sahadaki nde gelen aratrmaclardan biri olan Dr. Joseph Cautela, olay gerekten olsun ya
da olmasn, hayal gcnn bir cevap uyandrabilecek durumda olduuna inanmaktadr.
E. KADINLARDAK ORGAZM YOKLUUNDA HPNOZUN BAARISI

San Fransisco'da alan nl bir jinekolog olan Dr. David Cheek, yllarca hipnozla yaplan
geni aratrmalardan sonra, orgazmn ruhsal bir durum olduuna karar verdi. Edindii
tecrbeler, gemite orgazm olmu kadnlar iin orgazmik cevabn yeniden salanmas
amacyla iki saatlik hipnotik almann genellikle yeterli olduunu gsterdi. Ancak evvelce
hi orgazm olmamlarda daha uzun sre gerektiini grd.
Dr. Cheek bu hzl sonular nasl elde etti? Hipnozu kullanarak, sorunun gerek veya hayali
sebebini bulmak iin kadnn bilinaltn inceledi. Birok vakada, erken bir yata renilen ak
hakkndaki olumsuz dncelerin ve alglarn korku ve sululuk yarattn, kadnn orgazm
olamamasna sebep olduunu buldu. Hipnoz yoluyla Dr. Cheek, kadnlarn aka yaklam
yeniden renmelerine yardm etti. Buna gre ak normal elenceli bir aktiviteydi,
saknlmas gereken kt bir faaliyet deildi. Hipnoz altndayken kadnlar cinsel faaliyetlerin
zevkli ynlerini dndler, sevdikleri birine duygulu birimde dokunmay hayal ettiler.
Genital blgelerine dokunulmasnn, plmelerinin ve btn vcutlarna dokunulmasnn ne
kadar ho olduunu hissettiler. Bu hayali eksersizlerin yardmyla kadnlara, vcutlarnn ak
nasl yaayabilecei anlatld ve akn iyi olduunu rendiler.
130
www.psikoaktuel.com
F. ERKEKLERDEK ORGAZM YOKLUUNDA HPNOZUN BAARISI

Boalma sorunlarn zmek iin hipnotik tedaviyi kullanan birok uzmann en nlleri
Dr.H.G.Biegel ve Dr.M.H.Erickson'dur. En sk rastlanan ejeklasyon sorunu olan erken
boalma; ahsn kendi hakkndaki olumsuz dncelerini (kendine gvensizliini) olumlu
inanlara (kendine gvene) dntrmek iin hipnozu kullanmak suretiyle zlebilir. Erken
boalmann daha karmak bir psikolojik sorunun gstergesi olduu teki vakalarda da
hipnoz baaryla fakat farkl yollarla uygulanarak isbatlanmtr.
ahsn kendi erkeklik gc hakknda bilinaltndaki inanc deitirmede Erickson'un 'zaman
projeksiyon teknii' son derece etkili olmaktadr. Hipnotize durumdayken hasta, kendini
istikbalde dnr, cinsel faaliyetlerinde baarl olduunu hayal eder. Hasta kendini,
hekimine sorununun baaryla ortadan kaldrldn anlatrken bile dnr. Bu hayal, akta
baarsz olduu eklindeki olumsuz imajn dzeltir. Yerine yeni, cinsel olarak kendine
gvenli bir kiilik koyar. De Shazer bu teknii devaml cinsel partneri olmayan erkeklere bile
byk lde uygulad. Gereken tek ey ahsn, bilinaltn etkileyen self-imaj deitirmek
iin motive olmasyd.
Hipnozla psikoterapiden oluan kombine bir tedaviyle H.B. Crasilneck ve C.A. Hall,
aratrlan 400 erkekte, erken boalma ve erektil sorunlarda % 80 ifa salamay baardlar.
ila drt ay sreyle haftada bir yaplan hipnoz seanslar esnasnda, hipnoz, cinsel
bozukluun altnda yatan psikolojik sorunlar ortaya kard. Bunu psikoterapi izledi. Bu da
terapiste ve hastaya sorunun kaynaklarn ortadan kaldrma olanan verdi.
Hipnoz, zevk yokluunun ve hatta, cinsel birleme srasndaki arnn tedavisinde de baarl
bulunmutur. Dr. Leo Alexander hipnozu, ahslarn ak esnasnda vcutlarndaki zevk verici
hisleri alglamalarna yardm etmek iin kulland. Seanslar srasnda, hastalardan dikkatlerini,
sevimenin fiziki hazlar zerinde younlatrmalar istendi. ahsn gemite yaad zevkli
duygular hatrlama -veya en azndan gelecekteki muhtemel cinsel zevki hayal etme- yoluyla
hastalar akla zevk arasndaki ba yeniden rendiler ve sonra onu hayatlarnda etkin hale
soktular.
Ereksiyon sorunlar hakknda bir not: Blm bete erektil glk iin, ciddi bir fizyolojik sebep
olduuna iaret eden yeni bulgular hatrlatacaz.
G. HER K CNSEL PARTNER N AYNI ANDA KULLANILAN HPNOZUN BAARISI

imdiye kadar anlatlan btn vakalarda, cinsel problemlerden muzdarip ahs sadece
hipnotize edilendir. E veya cinsel partner, ayet katldysa sadece bir gnll veya yardmc
rol oynad. Ancak, yakn zamanlarda -her iki partneri etkileyen bir sorunun yine her iki
131
www.psikoaktuel.com
partner tarafndan zlmesi gerektiine inanan- meslektalar hipnozun ortak bir faaliyet
olarak uygulanmasnda srar etmeye baladlar.
Kanada Calgary'den Dr.Herbert Goba,hipnozu karlkl mnasebetlerden doan cinsel
atmalar zel bir cinsel malfonksiyondan ziyade zayf iliki, basknlk veya gvensizlik gibi
ykc yaklamlar ve davranlardan kaynaklanan atmalar) incelemek iin kullanmaktadr.
Dr. Goba'nn gzetimi altnda, hipnozdayken iftten, atmadan sorumlu olan durumu hayal
etmesi istenir. Daha sonra, ilikileri zerinde daha olumlu bir etki yapabilecek yeni
yaklamlar ve davranlar incelemeleri ve bu ilikiyi deitirmeyi denerlerse, oluabilecek
olumlu zevkli duygular hayal etmeleri telkin edilir.
Daha sonra iftten gelecekte cinsel ilikilerini etkileyebilecek muhtemel problematik durumlar
hayal etmesi istenir. Bylece her iki partner, atmalarn incelemek iin daha olumlu yollar
bilirler. Onlara bu yaklam, gelecekteki ayn durumlar iin kullanmalar anlatlr. Dr. Goba'ya
gre bu teknik, iftin gemiteki olumsuz tecrbelerden, gelecekteki olumlu beklentilere
gemesini salar.
ahsn davran rneinde derinlere yerlemi bir atma kaynann bulunduu vakalarda,
Goba hipnozu kullanarak, ifti gemite problemi ilk defa yaadklar zamana geri
gtrmektedir. Olumsuz davran rneini iyice yerletiren daha sonraki durumlar da
hatrlanmaktadr. Bu davrann gemite baz amalar olsa bile, sadece gereksiz olmakla
kalmayp, fakat ou kez ykc olduunu ve deitirilmesinin mmkn olduunu iftin
anlamasna Dr. Goba, yzlerce iftin karlkl zevk ve memnuniyete dayanan bir cinsel iliki
kurmasna yardm etti.
Chicago'dan Dr. Bennet Braun cinsel atmalara benzer ekilde iliki sorunlar yaayan
iftlere benzer bir teknik uygulamaktadr. Dr. Goba gibi, Dr. Braun da, almasnda,
rahatlama, hayal kurma ve olumlu dncelerin nemini vurgulamakta, hipnoz altndayken
iftlerden hayal glerini gelitirrmeye almalarn istemektedir.
New York'tan Dr. James Morrison, iftlere, geleneksel hipnoz yerine 'hayal teknikleri' dedii
usulleri uygulamaktadr. Bu zel yntemleri kullanarak, sadece cinsel sorunlara deil, ayn
zamanda bir iftin yaayabilecei teki sorunlara da zm getirebilmektedir.
Dr. Morrison tarafndan kullanlan ilk yntem, "yaanm bir olayn duygusal ynden yeniden
yaatlmas" olarak adlandrlmaktadr. Bu teknikte, ahslarn ocukluktaki duygusal evreyi
yaamalar, anne-babalarn, teki aile yelerini anlatmalar, ocukken sk meydana gelen bir
dizi olay (fke, anne-babayla atma, anlamazlklar vs.) hatrlamalar istenir. Bylece
olaylarn hatrlanmas, sklkla bir veya iki ebeveyn hakknda kuvvetli duyguular uyandran
zengin bir hayal gcnn olumasna yardmeder. Morrison, gemile ilgili bu duygularn,
ahsn partner veya ele olan adult ilikisini etkilediine inanmaktadr.
132
www.psikoaktuel.com
Morrison bu teknii anlatan ilgin bir rnek vermektedir:

John ve Laura ayrlmann eiindeydiler. Her ikisinin de anksietesi, depresyonu, uyku
sorunlar ve cinsel disfonksiyonlar vard. Evlilik danma seanslar karlkl ilikilerinin
bulunduu zayf duruma fayda salamamt. kisi de yz yze gelmekten kanyor,
fkelerini sessiz kalma veya ineleyici szler syleme gibi zararl yollarla ifade etmeyi tercih
ediyorlard. ki partner bir aradayken, iliki kurma yollar zerine yaplan birok baarsz
seanstan sonra, terapist her bir ein kendisiyle ayr ayr grmesini teklif etti.
Ayr ayr yaplan seanslar srasnda, John ve Laura'nn herbirinden, kendileriyle kart
cinsiyette olan ebeveynlerinin ruhsal yaps hakknda bir imaj yaratmalar ve ebeveynden
sonra da kendi elerini tarif etmeleri istendi. E ve ebeveyn imajlar nasl karlatrld? John,
hibir balant kurmadan Laura'ya yllarca 'anne' dediini hatrlayarak, karsyla annesinin ne
kadar benzediklerini hemen fark etti. Annesi souk ve otoriter bir kadnd. John
yandayken, annesi onun kk kardeini banyo yaptrrken kazara kendisi yakt halde,
John'u sulamt. Kardeinin lmnden iki yl sonra John'u bir yetimhaneye vermiti. O
zamandan beri John srekli olarak, annesinin sevgisini kazanmay denemekteydi.
Bu olaylar hatrlamasnn sonucunda, daha evvel hi yapmad ekilde John, annesine
kar duyduu gerek hisleri farkedebildi. Sonu olarak, annesi iin tad duygular
Laura'ya ynelttiini anlad.
Bir kere bunu anladktan sonra, karsna kar tutumunu deitirmeye balad ve karsyla
olan ilikisi ok daha olumlu bir duruma geldi.Laura'nn seans srasnda, ondan kocasyla
babasn karlatrmas istendi ve benzerlikler onun da dikkatini ekmiti. Her ikisi de gsz
tabiatlyd. zellikle, babas ona kar sevgisini asla gstermemiti. Laura, annesinin
babasn idare ettii gibi, kendisinin de John'u idare ettiini grd ve annesi hakkndaki
dncesi o kadar olumsuzdu ki, bu fark edi onu, baskn olma eilimlerini deitirmeyi
denemeye yneltti. John'u daha olumlu deerlendirmeye balad.
Bu seanslardan sonra, John ve Laura'nn ilikileri hzla dzeldi. Bu hayal seanslar onlarn
olumsuz davranlarn ortadan kaldrd, birinin, tekini ebeveyn imajlarndan etkilenmemi
bir gzle grmesini salad. Bu yeni alglarla, ilikilerinin her ynn kuvvetlendirmeye
baladlar. Morrison'un kulland ikinci hayal kurma tekniine "sembolik olaylar iin duygusal
hayal kurma" ismi verildi. Bu teknikte, herbir partnerden tekini mutlu edecek, fakat gerekte
tamamen inanlmaz olan baz eyleri hayal etmesi istenir. Bu derinlere yerlemi duygular
aa karabilir. Bir koca, idareyi elinde tutan karsnn kendi fkesini aa vurabileceinden
ok ekindiini hayal edebilir veya tersine, baskn kadn, pasif kocasnn insanst glere
sahip olduunu ve bu yzden kontrol elden braktn hayal edebilir. Hayal gcnn bu
yolla kullanlmas, uzun sre gizli kalabilen hislere kar partnerlerin daha duyarl olmalarna
133
www.psikoaktuel.com
yardm eder. Bu tr basklanm duygularn uyanmas iletiim salama ve neticesinde btn

ilikinin salamlatrlmas iin arttr.
H. CNSEL SORUNLARI ZMEK N OTOHPNOZUN KULLANILMASI

Burada anlan raporlara benzer ekilde, mesleki literatrn byk ksmnn odak noktas
heterohipnozdur. Bununla, profesyonel bir terapistin yardmyla meydana getirilen hipnozu
anlamaktayz. Self-hipnozda, dier adyla otohipnozda hipnotik tedavi kendi kendine yaplr.
Evvelki vakalarda heterohipnozu kullanan terapistlerin byk ounluunun hastaya seanslar
arasnda pratik yapmasn tlediini hatrlayacaksnz. Bu ahs pratii self-hipnozdur ve
canl bir hipnotik tedavi ekli gibi etki gsterebilir.
Evvelce sz edilen William Kroger, hipnozun cinsel sorunlarn tedavisinde kullanlmas
konusunda en saygn otoritelerden biridir. Dr. Kroger, self-hipnozun, birok sknt verici
semptomu ortadan kaldrabileceini, kt alkanlklarn yenilmesine yardm edebileceini,
geveme, konsantrasyon ve kendine gven salayabileceini ifade etmektedir.
Baka uzmanlar da, cinsel glkleri tedavi etmek iin self-hipnozu desteklemektedirler. Dr.
Frank Caprio ve daha sonra Dr. Leslie le Cron hastalarndan sorunu aklc yoldan tespit
etmek iin self-hipnozu kullanmalarn istediler. Bu metodda bizim savunduumuz canl hayal
kurma teknii kullanlmad.
Dr. Arnold Lazarus hastalarna zel bir cinsel sorun olmasa bile, ahsiyeti gelitirmek iin
self-hipnozda hayal gcn nasl kullanacaklarn retmektedir. Cinsel bir gl olan
vakalarda; daha youn olarak gnde birka kere self-hipnozun kullanlmasn tavsiye
etmektedir. Gevemenin ve kendi kendileri hakknda cinsel bakmdan olumlu hayaller
beslemenin neticesinde, ahslar ou kez bu salkl, yapc duygularn sevimelerini
etkilediini bildirdiler. Otohipnoz iin Lazarus'un temel kural uydu: "Baz eyleri gerekten
yapmak istiyorsanz, nce kendinizi onlar yapyorken hayal ediniz..." nsanlar, kendilerini
baarmay istedikleri eyleri baarrken grdkleri zaman ve bu grntlere tekrar tekrar
haftalarca, aylarca altklar zaman, dndkleri amalara ulaabilme ihtimalleri ok daha
kuvvetli olur.
Adelaide Bry ve Joseph Shorr kafamzn iinde oynayan filmlere, yani hareketlerimizi
ynlendiren ve alglarmz ekillendiren, hayat, dnya ve kendimiz hakkndaki imajlara iaret
etmektedirler. Bunlar, neyin gerek olduuna inandmza baldr. Bry ve Shorr, kafasndaki
hayalleri nasl ynlendireceini renen bir ahsn, hayatta daha baarl olacana
inanmaktadrlar. Bry ve Shorr, cinsel sorunu zmek iin, hastann canl, olumlu hayal
kurmasna yardm ederek, neticede sorunun sebebi olan olumsuz, kendi kendini snrlayc
imaj silecek yeni ve olumlu bir imajn olutuunu grmektedirler.
134
www.psikoaktuel.com
Kendi aratrmalarmzdan birinde, hangisinin daha baarl olduunu tayin etmek amacyla,
cinsel bir sorunun tedavisinde, self-hipnozla alnan sonular, daha geleneksel, cinsel tedavi
teknikleriyle karlatrdk. Otohipnoz teknikleri retilmi altmyedi deney grubumuzu
oluturdu. Daha sonra geleneksel cinsel tedavi ekillerini renmi bulunan otuzdrt baka
ahs da kontrol grubumuz olarak kabul edildi. Aadaki tablo cinsel gln tipine gre bu
iki grubun dalmn gstermektedir.
Denekler cinsel disfonksiyona ve cinsiyete gre snflandrldlar.
ki hafta sreyle hergn otohipnoz yaplmasndan sonra, deney grubundaki altm yedi
ahstan ellidokuzu kendilerinin ve elerinin ifadelerine gre nemli lde iyileme
gsterdiler. Drt haftalk self-hipnozdan sonra, altm iyiletiini bildirmiti. Son olarak,
alt hafta sonra, altmalts dzelme gstermiti. Bu %98.5'lik bir baar oran oluturdu!
Sadece bir adam, ei bir para iyileme olduunu sylemesine ramen, hereyin ayn
olduunu ifade etti.
=SON=
135

Hipnoz Eğitimi 1.modül

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Hipnoz Eğitimi 1.modül

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Psikoaktel Eitim ve Psikolojik Hizmetler

Psikoaktel Eitim ve Psikolojik Hizmetler

HPNOZUN SZLK VE MTOLOJK ANLAMLARI

Hypnos'un szlklerdeki anlamlarda u ekilde gemektedir.

Psikoaktel Eitim ve Psikolojik Hizmetler

Psikoaktel Eitim ve Psikolojik Hizmetler

hissediyorsunuz... Btn vcudunuzu zayf ve kuvvetsiz hissediyorsunuz... u andan

kullanyorlar, kendi isteklerini onlara zorla yaptryorlard.

Psikoaktel Eitim ve Psikolojik Hizmetler

Psikoaktel Eitim ve Psikolojik Hizmetler

Psikoaktel Eitim ve Psikolojik Hizmetler

Psikoaktel Eitim ve Psikolojik Hizmetler

Psikoaktel Eitim ve Psikolojik Hizmetler

1- KENDl USULMZ: BAKILA TESBT, SZLE TELKN METODU:

Psikoaktel Eitim ve Psikolojik Hizmetler

Psikoaktel Eitim ve Psikolojik Hizmetler

Psikoaktel Eitim ve Psikolojik Hizmetler

C- Genitoriner Sistem le lgili Olanlar

SJEMZ HPNOTIZE EDILIRKEN UYMASINI STEDMZ KURALLAR

Psikoaktel Eitim ve Psikolojik Hizmetler

GRME DUYUMUZ ile LGL BLMEDMZ BAZI GEREKLER:

Psikoaktel Eitim ve Psikolojik Hizmetler

Psikoaktel Eitim ve Psikolojik Hizmetler

artlan-drma yapldktan sonra telkinlerimize ok musat bir ekilde bizi beklemektedir.

Psikoaktel Eitim ve Psikolojik Hizmetler

iddetienyor..Gryor musunuz? "Evet cevab alnrsa telkinlere devam edilir. Deilse o

Psikoaktel Eitim ve Psikolojik Hizmetler

grmemektedir. lk etapda grd ve hayaline kilitledii bu sabit noktayla babaadr. Ve

Psikoaktel Eitim ve Psikolojik Hizmetler

Psikoaktel Eitim ve Psikolojik Hizmetler

vcudunun kontroln kaybetmise de, dnmeye otokritik yapma kabiliyetini hala

Psikoaktel Eitim ve Psikolojik Hizmetler

ok yoruldun... Artk ellerinle trmanyorsun... Bacaklarnda hi kuvvet kalmad... Evet son

Psikoaktel Eitim ve Psikolojik Hizmetler

1 - Burada sjeden hibir ey dnmemesini istiyoruz. ayet sjenin baka eyler

Psikoaktel Eitim ve Psikolojik Hizmetler

HPNOTK SEANSIN ZELLKLER

Psikoaktel Eitim ve Psikolojik Hizmetler

Psikoaktel Eitim ve Psikolojik Hizmetler

Psikoaktel Eitim ve Psikolojik Hizmetler

nemli zorluklarla karlaacaksnz. Bu hastalar nemli olan eyleri ve transdaki honutluu

Psikoaktel Eitim ve Psikolojik Hizmetler

DUYU TES ALGI YETENE HPNOZLA ARTTIRILABLNR M?

deerlendirmekte ve duyu tesi algmz atl kalmaktadr.ncelikle kendi gcmz

Psikoaktel Eitim ve Psikolojik Hizmetler

gevetelim.Boyun ve omuz kaslarmz,kol kaslarmz,ggs ,karn ve srt adalelerimizi yava

Psikoaktel Eitim ve Psikolojik Hizmetler

Psikoaktel Eitim ve Psikolojik Hizmetler

etkiliyebiliriz.Oradaki insanlarn dncelerine telepatik mesajlar iletebiliriz.Kur-an yine bu

kullanlmaya ,dnyevi iler iinde koturmaktan krelmitir.Hipnoz bu noktada devreye

inancndaym.Bilimsel bir aklama henz olmadndam okuyucunun ufkunu geniletmek

Psikoaktel Eitim ve Psikolojik Hizmetler

Psikoaktel Eitim ve Psikolojik Hizmetler

etmeyecektir. nk hastann aklna ister istemez birok soru sralanacaktr. Hastann

Psikoaktel Eitim ve Psikolojik Hizmetler

Duyu d alglamalar gemii,imdiki zaman ve gelecei alglama diye nce e

Psikoaktel Eitim ve Psikolojik Hizmetler

ispatlandn gryoruz.tehis ve tedavide ara olarak kullanlan bu teknik gnmzde

Psikoaktel Eitim ve Psikolojik Hizmetler

kokluyormuasna yaptn bildirmektedir. Nefes ve ritimle oluturulan bu medyomsal

Psikoaktel Eitim ve Psikolojik Hizmetler

brakldklarnda bir yandan yrdklerini bir yandan da burunlarn ekerek etraf

Parapsikoloji ve Zaman Kavram