Professional Documents
Culture Documents
09dejuniode2017Actualizadohace1da
entrevista
Diga33
SeacabadeeditarencastellanoellibrodecuentoslsbicosAmora,delaescritorabrasileaNataliaBorgesPolesso.Porfueradelclisyen
primersimoplano,laexperienciadesermujeresentremujeresenunmundodehombresydefamiliastradicionalesalolargode33relatos.La
autoravisitaBuenosAiresparapresentarsulibro.
PorPaulaJimnezEspaa
Imagen:EduardoMartins
AlleerAmoranoesdifcilllegaraestaconclusin:sigueresultandonecesariaunasuertedesociologaas,unaficcincapazdehacerlejusticiaa
tantavivencialsbicainvisibilizada.Estelibrodecuentos(conelquesuautoraobtuvoelpremioAGES(AssociaoGachadeEscritores),el
AorianosdeLiteratura,yelJabuti2016),eseltercerodeNataliaBorgesPolessoyacabadeserpublicadoencastellanoporOdeliaEditora,para
alegrademuchastortasynotortashispanoparlantes.Son33historiasqueabrenelabanicodeunaexistenciacolectivaqueporsermltiplesealeja
deunarepresentacinclich.Loabyecto,lodiferenciado,lomonstruosoconviveconlonormativoporquelosestereotiposquelaautoracombatele
resultanalavezimprescindiblesparahacerlosdesencarnar,devolverlosasuinfiernodecartn,asuinerciaculturalaplanadora.
EnelcuentoFlor,floresdehierroretorcido(unodelosmshermosos),elestigmadelamarimacho(machorraenportugus)comoenferma,
pasaporeltamizdelosojosdeunanena.Alescucharestodelaenfermedadenreferenciaaunavecina,laniapersonajeinspiradoenvivencias
delapropiaautoraoptaporllevarleflores,porqueimaginaqueportrabajarconhierrosenuntallerloquetieneesttanos.Haberequiparadoenla
menteinfantildelpersonajeellesbianismoconelttanos,esunabuenamaniobraparahablardelprocesomortferoqueestaopcinsexual
simbolizaparaesamadreyesacultura.Quinnorecuerdaeldolordehabersidoinvisibilizadaeinvisibilizaralgunavez?Deestasdoscuestiones
senutrenloscuentos.Personajasdeseantes,mansas,revoltosas,aplomadas,inexpertas,jvenes,ancianas,ansiosas,habladasendiscursos
coloquiales,literariosoepistolares,enprimera,segundaotercerapersona,todasdistintaseigualmentereconociblesporsupertenenciaalavozde
unaautoraquelograhacerequilibrioenunazonadifcil:unalneadondepolticaypoticapuedenencontrarsesinrepelerse.Miideaerahacerun
libro,unarecopilacindecuentosenquelasmujeresfueranprotagonistasdelashistorias,mujereslesbianascuentaNatalia.Mipropuestaeraun
pocodeshaceresasrepresentacionesmsclichdelaidentidadlsbicaydelaspropiasrelacionesentremujeres.Fuipensandoenunaespeciede
panel,depanoramadetiposquequerarepresentar.Peroesonofuncioncomoproyectoporquelospersonajesquefuicreandoempezaronatener
msimportanciaquecumplirunafuncincomosifueseunbingodeciertostipos.Sevolvieronmsimportantesparamqueeltrabajo.Yahsme
parecequeAmoraterminasiendounlibropoltico,social,porquelospersonajessonpensadosconesaidentidadporqueeslaformacomoellos
estnenelmundo.
Fuemuybuenalarecepcinsobretododelacolectividadlsbica
Amoravieneasuplirunalagunayesolopercibconlarecepcindellibro.Unatieneunaideadeloquequierehacer,peronuncasabecmolas
personasvanarecibiresetrabajoycuandoempecatenerrespuestasdelaslectoras,hablandodecmosesentanrepresentadasalleeryque
nuncahabanpensadoqueunahistoriadeesaspodraestarenlaliteratura,medicuentadequestieneunafuncinpoltica,ymetermindandola
oportunidaddecrearunared,deconocergentequeestescribiendosobrecuestionesdegneroenliteratura.
CmoveselpanoramadelaliteraturaenBrasil?Cmoingresaeltpicolsbico,consideradotantasvecescomotemaapartedentrode
lagranliteratura?
Hablardeliteraturabrasileacontemporneahoyesundesafo.GraciasaltrabajodeReginaDalcastagnenlaUniversidaddeBrasiliayasus
gruposdeinvestigacin,laliteraturabrasileaamplisumirada.Ellostrabajanparadeconstruiralautorbrasileohoyqueesunhombreblancode
cincuentaaosqueviveentreRodeJaneiroySanPablo.Esungranmomentodelaliteraturabrasilea.Nuncasehabaproducidotantapoesa.La
https://www.pagina12.com.ar/42956diga33 1/3
2017611 entrevista|Pgina12
editorialPatupublic350librosdepoesadegneroelaopasado,contiradasmnimas,de100a300libros,queestnfigurandoenlosgrandes
premiosdeliteraturadelpas.
Amorajustamenteencajaenesapluralidad...
S.Yhayuntrabajoenormedeesosinvestigadoresydelacrtica(queesmuyacadmica)detraeresasliteraturasmsmarginalesparalos
grandescentrosdediscusin.Esasvoceshoyestnah,tenemosliteraturadeautorafemenina,negra,deencuentrosculturalesdeperiferia,yya
erahoradequelaautoralsbicasepronunciaraalgunosescritoresincluanpersonajeshomosexualesensuslibros,peronoconprotagonismoni
autoralnidepersonajes,sinoconpersonajessecundarios.Amoraseinsertaenesecamino,eneseescenariodedeconstruccindelahegemona
deautoramasculinayblanca.
Penssqueexisteunaliteraturadegnerocomogneroliterarioensmismo?
Syno.No,porqueliteraturaesliteraturaynecesitacircularyserlibreyconsumidaportodos,quenoquederestringidaasiglasortulos,sin
embargo,losrtulostodavasonnecesariosenmomentosenqueseprecisaunaluchacontraelsistemaoparatenerrepresentacintantoen
trminosdeautoracomodetemtica.Esunarespuestadoble.Existecomoposicionamientopoltico.
EnelcuentoAbuelita,ustedeslesbiana?eltabfamiliarimpidequelasmujereslesbianaspuedanhablardeesoentreellas.
Erauntemaquenecesitabacontarenellibroyesalgoqueatraviesageneraciones.Elprimerconflictoqueyotuve,quelaspersonastienenconsu
sexualidad,esenlafamilia,queeselambientemscercano.Laaceptacindelafamiliaesalgomuyimportante,porqueteayudadespusapasar
conmsconfianzaporlasotrasaceptaciones.Todavaesungrantabfamiliarhablardeeso.
ElttuloAmora,tienerelacinconellibrodelaautoramexicanaRosaMaraRoffiel?
PrimeroAmoraseibaallamarAmora,peromepreocupabacmolaspersonasibanaleereso,ydeciddejarAmora,comounjuegodeamoren
femenino.Investigusihabaotrolibrollamadoasyenesemomentonoencontrnadaquemellamaralaatencin.Tiempodespusdescubrel
librodeRosaylodejparainvestigarmsadelanteyterminolvidndome.EnlaPUC(UniversidaddePortoAlegre),unapersonamelorecord,
mehabldellibroymeloprest.Fueunacoincidenciamuyfeliz.l
Amorasepresentaenviernes9alas20.30,enEspacio22(Zapata406).Eldomingo11alas15.30BorgesPolessodarunacharlaenla
Feriadeeditores(SantosDumont4040).Ellunes12dejunioalas19laautoradialogarsobregneroyculturaenFacultaddeFilosofay
LetrasdelaUBA(Pun480).
ltimasnoticias
QueremosempujarjuntashaciaunatransformacinrealSepresentaelcolectivoMujeresIncentivandoArte
PorJuanIgnacioProvndola
Lasunasylosotros
LamelodaledasentidoalpopVinceClarkehablasobreWorldBeGone,elnuevodiscodeErasure
PorMaraZentner
UnagranoportunidaddeencuentroLadirectoraPauladeLuqueanticipalaprimeraedicindelfestivalFicsur
PorOscarRanzani
MarcoesundirectorquehabilitaunagranlibertadBrniceBejoyMarcoBellocchio,sudirectorenDulcessueos
PorDiegoBrodersen
ltimasnoticias
QueremosempujarjuntashaciaunatransformacinrealSepresentaelcolectivoMujeresIncentivandoArte
PorJuanIgnacioProvndola
Lasunasylosotros
LamelodaledasentidoalpopVinceClarkehablasobreWorldBeGone,elnuevodiscodeErasure
PorMaraZentner
UnagranoportunidaddeencuentroLadirectoraPauladeLuqueanticipalaprimeraedicindelfestivalFicsur
PorOscarRanzani
https://www.pagina12.com.ar/42956diga33 2/3
2017611 entrevista|Pgina12
MarcoesundirectorquehabilitaunagranlibertadBrniceBejoyMarcoBellocchio,sudirectorenDulcessueos
PorDiegoBrodersen
https://www.pagina12.com.ar/42956diga33 3/3