DEODATO

ARELLANO
Si Deodato Arellano (26 Hulyo 1844 - 7 Oktubre 1899) ay isa sa mga nagtatag ng Katipunan na
naging dahilan ng simula ng himagsikan sa Filipinas.
Si Arellano ay isinilang sa bayan ng Bulakan, at anak nina Juan at Mamerta de la Cruz. Noong
1849, napalitan ang kanilang apelyido, alinsunod sa kautusan ng pamahalaang Kastila. Nag-aral
siya sa Ateneo de Manila, at nagtrabaho bilang klerk sa imbakan ng armas ng mga sundalong
Kastila sa Maynila. Napangasawa niya si Hilaria del Pilar, na kapatid ni Marcelo H. del Pilar.
 ANDRES
BONIFACIO
Si Andrs Bonifacio y de Castro (30 Nobyembre 1863 10 Mayo 1897) ay isang Pilipinong
makabayan at rebolusyonaryo. Binansagan siyang "Ama ng Katipunan". Siya ang nagtatag at
lumaon naging Supremo ng kilusang Katipunan na naglayong makamtan ang kasarinlan ng
Pilipinas mula sa Espanya at nagpasimula ng Himagsikang Pilipino. Kinikilala rin siya ng ilang
mga dalubhasa sa kasaysayan blang unang Pangulo ng Pilipinas, subalit hindi siya opisyal na
kinikilala.

ROMAN BASA
Si Romn Basa y Esteban ay isang martir, makabayan, at isang pinuno ng Katipunan noong
panahon ng himagsikan.
 LADISLAO DIWA
Si Ladislao Diwa (27 Hunyo 1863 12 Marso 1930) ay isa sa mga nagtatag ng Katipunang
kasama si Andres Bonifacio. Na itinatag noong hunyo 7sa 72 Kalye Azcarraga. Siya ay nakatira sa
Cavite.
 Emilio Jacinto
Si Emilio Jacinto (15 Disyembre 1875 16 Abril 1899), ay isang rebolusyonaryo at kilala bilang
Utak ng Katipunan.
Sa gulang na 17, si Emilio Jacinto ang pinakabata sa lihim na samahan na tinawag na Katipunan.
Naging tagapayo siya sa mga usaping pampiskalya at kalihim ni Andrs Bonifacio. Lumaon ay
nakilala siya bilang Utak ng Katipunan. Inatasan siya ni Bonifacio na mamuno sa Laguna. Siya ay
nakasulat ng mga akda tulad ng A Mi Patria at ang Kartilya ng Katipunan. Siya rin ay isa sa mga
sumulat ng pahayagan ng Katipunan na tinatawag na Kalayaan. Sumulat siya sa pangalang
"Dimasilaw" at ginamit ang alyas na "Pingkian" sa Katipunan.
Namatay sa sakit na malarya si Jacinto noong 16 Abril 1899 sa Magdalena, Laguna.

PIO VALENZUELA
Si Po Valenzuela (Hulyo 11, 1869Abril 6, 1956) ay isang doktor, at isa sa mga pinuno ng
Katipunan. Ipinangalan sa kanya ang Lungsod ng Valenzuela.
Sinulat niya ang kanyang mga alaala ng Himagsikan noong dekada 1920, ngunit may mga
dalubhasa sa kasaysayan ang naging maingat sa kanyang awtobiyograpiya dahil may ilang mga
hindi tugma sa kanyang bersiyon ng mga pangyayari, partikular sa pagpulong niya kay Jos Rizal
sa Dapitan noong 1896.
Si Valenzuela ang unang alkalde (rehimeng Amerikano) ng munisipalidad ng Polo (Lungsod ng
Valenzuela ngayon) mula 1899 hanggang 1900 bago naging gobernador ng lalawigan ng Bulacan
mula 1921 hanggang 1925.

Teodoro Plata
Si Teodoro Plata (namatay Pebrero 6, 1897) ay isang Pilipinong bayani na kasamang nagtatag ng
Katipunan na nagpasiklab sa Himagsikang Pilipino laban sa mga Kastila noong 1896. Ang
kanyang mga magulang ay sina Numeriano Plata at Juana de Jesus
Tinapos niya ang unang pundasyon ng pag-aaral sa Escuela Municipal at naitalang nag-aral din
siya kahit hindi siya nakapagtapos ng abugasya.

Jose Turiano
Santiago
Si Jos Turiano Santiago (b. 13 July 1875 - d. 1942?) ay isang Pilipino na naging kasapi at pinuno
ng Katipunan (KKK)--isang lihim na grupo na lumaban sa pamahalaang Kastila noong 1896.
Sumapi sya sa KKK noong 1893 at naging isa sa mga bumuo ng mga "sanggunian balanghay" sa
lungsod ng Maynila. Nahalal sya bilang Kalihim ng "Kataastaasang Sanggunian" noong 1894 sa
pamumuno ni Andres Bonifacio.

Briccio Pantas
Si Briccio Pantas ay isang dating Kalihim ng Kagawaran ng Hustisya na siya ring tinaguriang
kalihim ng Katipunan.

Aguedo del Rosario

Si Aguedo del Rosario ay isang Pilipinong rebolusyonaryo at miyembro ng Kataastaasang
Sanggunian ng Katipunan noong 1895. Bago ang pagkakadiskubre ng Katipunan ng mga Kastila
noong Agosto 1896, siya ay naging Kalihim ng Interior sa kabinete ni Andres Bonifacio noong
itinatag ang Katipunan bilang isang gobyerno.

Emilio Aguinaldo
Si Emilio Aguinaldo y Famy (Marso 22, 1869 Pebrero 6, 1964) ay ang kauna-unahang Pangulo
ng Republika ng Pilipinas. Siya ay isang Rebolusyonaro, pulitiko, at isang bayani na nakipaglaban
para sa kasarinlan ng Pilipinas. Pinamunuan niya ang isang pag-aalsa laban sa Espanya noong
1896. Nang mahalal bilang pangulo ng bagong Rebublika ipinahayag niya ang kalayaan ng
Pilipinas noong Hunyo 1899. Makaraang nagtapos ang digmaang Espanya-Amerika noong 1898,
nang maging ganap at lantad ang mga hangarin ng Estados Unidos hinggil sa pagsakop sa
Pilipinas, muli niyang pinamunuan ang isang pag-aaklas mula 1899 hanggang 1901. Nadakip siya
sa bandang huli ng mga Amerikano noong Marso 1901, makaraang makipaglaban sa loob ng
dalawang taon. Nanumpa siya ng katapatan sa Estados Unidos hanggang sa tuluyang nakamit
ng Pilipinas ang soberenya noong 1946.

Mariano Trias
Si Mariano Tras y Closas (October 12 1868 February 22, 1914) ay isang Heneral noong
panahon ng Himagsikan at ang sinasabing unang Pangalawang-Pangulo ng Pamahalaang
Rebolusyonaryo na naitatag sa Kumbensyon ng Tejeros. Noong naghiwalay sa magkakaibang
paksyon ang asemblea, isang trus ang pinirmahan na kilala bilang "Kasunduan sa Biak-na-Bato.
Ito ang nagpatibay sa pagkakahalal kay Trias bilang Pangalawang-Pangulo ni Emilio Aguinaldo.
Noong napagtibay ang Konstitusyon ng Malolos, si Trias ang nagsilbing "Ministro ng Pakikidigma
at Pananalapi" sa administrasyon ni Aguinaldo.

Antonio Ricarte
Si Artemio G. Ricarte, kilala bilang Vibora, ay isang heneral noong panahon ng rebolusyon, at isa
sa mga kinatatakutang rebelde ng kanyang panahon. Siya ay naging tapat na katipunero ni
Bonifacio, at matapos mamatay nang huli, umanib naman si Ricarte kay Aguinaldo para sa
kalayaan ng Pilipinas laban sa mga Espanyol at Amerikano.
Noong 31 Agosto 1896, pinangunahan niya ang pag-atake sa kampo ng mga Espanyol sa San
Francisco de Malabon. Matapos ang 19 na oras ng pakikipaglaban, nagtagumpay ang grupo ni
Ricarte. Siya ay nahalal bilang punong heneral sa hukbo ng Republika noong 1897, hinirang ni
Emilio Aguinaldo bilang mayor heneral sa kanyang hukbo, at naihalal bilang kapitan heneral sa
Tejeros Convention.
 Emiliano Riego de
Dios
Si Emiliano Riego de Dios (1864-1926) ay ipinanganak sa Maragondon, Cavite noong Setyembre
7, 1864. Naging katipunero noong 1896 at nakilaban na kasama ang mga kapatid na sina
Vicente (1886-1936) at heneral Mariano (1875-1935). Nahalal na Ministrong Pandigma sa
Kumbensyon ng Tejeros, Marso 22, 1897; Gobernador Militar ng Cavite, 1898; at Pangalawang
Tagapangulo ng Hunta ng Hongkong, Nobyembre, 1898.
Namatay noon Pebrero 14, 1926.
 Melchora Aquino
Si Melchora Aquino (kapanganakan 6 Enero 1812, kamatayan 2 Marso 1919) o Tandang Sora ay
hindi nagkaroon ng pagkakataong mag-aral subalit kung pakikipagkapwa tao ang pag-uusapan
ay nasa kanya na ang mga katangiang maaring ituro ng isang guro sa paaralan. Siya ay may
isang maliit na tindahan sa Balintawak. Tinagurian siyang Tandang Sora, sapagkat matanda na
siya noong sumiklab ang himagsikang pinamumunuan ni Andres Bonifacio noong taong 1896.
Noong Agosto, 1896, ang kalupitan ng mga Kastila ay lalong tumindi dahil sa pagkakatuklas ng
nalalapit na paghihimagsik ng mga katipunero ni Andres Bonifacio. Maraming mamamayan ang
hinuli at pinahirapan at pilit na pinagtatapat ng tungkol sa mga lihim ng Katipunan. May mga
nakatakas at sa kagubatan nakapagtago at dito nila nakatagpo si Tandang Sora.
 Apolinario Mabini
Si Apolinario Mabini (Hulyo 23, 1864Mayo 13, 1903), kilala bilang ang "Dakilang Lumpo" o
"Dakilang Paralitiko", ay isang Pilipino teoretista na nagsulat ng konstitusyon ng Unang
Republika ng Pilipinas noong 1899-1901, at naglingkod bilang ang kauna-unahang punong
ministro noong 1899. Ipinanganak siya sa Talaga, Tanauan,.
Noong 1893, isa siya sa mga bumuhay ng La Liga Filipina na siyang nagbibigay-suporta sa
Kilusang Pang-reporma. Noong taong 1896 naman, nagkaroon siya ng matinding sakit na
nagdulot sa kanya na maging paralitiko habambuhay. Hinuli siya ng mga gwardiya sibil noong 10
Oktubre 1896, dahil sa pagkakaroon niya ng koneksyon sa mga repormista. Sumailalim siya sa
house arrest sa ospital ng San Juan de Dios at nang kinalaunan ay pinalaya na rin dahil sa
kanyang kondisyon.