Start Rehabilitacja Sciegna Achillesa Publikacja

REHABILITACJA
CIGNA ACHILLESA
KOMPLETNY PROTOK USPRAWNIANIA
PO TRJPCZKOWEJ REKONSTRUKCJI CIGNA ACHILLESA
AGNIESZKA ROSISKA, MAGDALENA SYREK

Zdjcia: Maciej miarowski
Konsultacja medyczna dr Robert migielski, gwny badacz projektu START
Konsultacja medyczna dr Urszula Zdanowicz
Konsultacja radiologiczna dr n. med. Beata Ciszkowska-yso
Redakcja i korekta Aleksandra Zielinska
Skad graficzny oraz projekt okadki Planer Studio
REHABILITACJA CIGNA ACHILLESA

KOMPLETNY PROTOK USPRAWNIANIA PO TRJPCZKOWEJ
REKONSTRUKCJI CIGNA ACHILLESA
Wydanie I, poprawione i uzupenione 2016
Copyright Sport Medica S.A., 2016

Copyright I REHABILITACJA Agnieszka Rosiska, 2016
Copyright II DIAGNOSTYKA FUNKCJONALNA Magdalena Syrek, 2016
Zdjcia Maciej miarowski, 2016
Wszelkie prawa zastrzeone. adna cz niniejszej publikacji nie moe by reprodukowana

w jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposb bez pisemnej zgody wydawcy lub wacicieli praw
autorskich.
ISBN 978-83-945992-0-1
Rosiska, Agnieszka Rehabilitacja cigna Achillesa: kompletny protok usprawniania po

trjpczkowej rekonstrukcji cigna Achillesa / Agnieszka Rosiska, Magdalena Syrek; zdj. Maciej
miarowski. Warszawa: Sport Medica, 2016.
Wersja elektroniczna publikacji, dodatkowe informacje oraz materiay uzupeniajce s dostpne

w formie elektronicznej na stronie: carolina.pl/START
W przypadku pyta i/lub wtpliwoci zapraszamy do bezporedniego kontaktu z autorkami. Pytania
mona kierowa na adres e-mail: start@carolina.pl
Wydawca:
Sport Medica S.A.
Pory 78
02-757 Warszawa
www.carolina.pl
Publikacja powstaa w ramach Programu Profilaktyka i leczenie chorb cywilizacyjnych

STRATEGMED pt.: Nowatorskie metody inynierii tkankowej wspomagajce gojenie
i regeneracj cigien i wizade (akronim START) nr. umowy STRATEGMED1/233224/10/
NCBR/2014 dofinansowanego przez Narodowe Centrum Bada i Rozwoju.
WSTP
Publikacja, ktr macie Pastwo w rkach to efekt kilkunastu miesicy intensywnej

pracy z pacjentem, lat dowiadcze oraz wielu przeczytanych i przeanalizowanych ksi-
ek oraz publikacji. Dziki programowi wspfinansowanemu ze rodkw Narodowego
Centrum Bada i Rozwoju autorki miay moliwo opracowa i zweryfikowa oryginalny
protok rehabilitacji pacjenta po zabiegu anatomicznej rekonstrukcji cigna Achillesa.
Program pt. Nowatorskie metody inynierii tkankowej wspomagajce gojenie i regene-
racj cigien i wizade w skrcie START, skupia si na wpywie komrek macierzy-
stych na proces gojenia si tkanek cignistych. Badania prowadzone s na zasadach
lepej prby, dlatego autorki na tym etapie projektu nie s w stanie jasno stwierdzi czy
pacjenci, ktrym podano komrki macierzyste goj si lepiej od pozostaych czonkw
grupy badanej. Niemniej, ju teraz jestemy w stanie wstpnie oceni skuteczno opra-
cowanego protokou dziki zastosowaniu monitoringu postpw pacjenta za pomoc fi-
zjoterapeutycznego USG oraz obiektywnej ewaluacji funkcji cigna przeprowadzonej
dziki moliwociom jakie daje Centrum Diagnostyki Funkcjonalnej. Najlepszym mimo
wszystko wskanikiem skutecznoci protokou wydaje si by fakt, i wszyscy prowa-
dzeni przez nas do tej pory pacjencji powrcili do regularnej aktywnoci sportowej i ycia
codziennego.
Najkrcej rzecz ujmujc, przedstawiony program rehabilitacji bazuje na badaniach do-
tyczcych procesu gojenia si tkanek cignistych w zwizku z czym skada si z 4 pod-
stawowych okresw, ktre szerzej opisujemy na pocztku kadego rozdziau. Cao pu-
blikacji skada si z dwch gwnych czci rehabilitacyjnej oraz diagnostycznej. Kady
etap rehabilitacji charakteryzuje stopniowa progresja w zakresie obcie oraz poziomu
skomplikowania zalecanych wicze i zabiegw. Do opisu kadego wiczenia przygo-
towalimy wysokiej jakoci materia zdjciowy, ktrego gwnym celem jest rozwianie
wszelkich wtpliwoci dotyczcych prawidowego wykonania okrelonego zadania.
Dzikujemy za zainteresowanie nasz prac i zapraszamy do lektury!

I
REHABILITACJA
Rehabilitacja cigna Achillesa
6
I
Tydzie
Faza zapalna 0-1
Rozdzia I - FAZA ZAPALNA
FAZA ZAPALNA
FAZA ZAPALNA kluczowe procesy zachodzce w tkance:
Pocztek Fazy Zapalnej w procesie gojenia si tkanek przypada na pierwsze 24 godziny

po zabiegu. Wtedy w okolicy uszkodzenia pojawiaj si erytrocyty i biae krwinki ukadu
odpornociowego (gwnie neutrofile).
W cigu pierwszych 24h w obrbie uszkodzenia dominuj monocyty i makrofagi a wok
ognisk martwiczych kumuluj si fagocyty.
II
Kolejno dochodzi do fagocytozy na tym etapie uszkodzona tkanka jest oczyszczana z
martwych komrek.
W tym samym czasie uwalniany jest czynnik chemotaktyczny i naczyniotwrczy
zwikszona jest przepuszczalno naczy. Zainicjowana zostaje angiogeneza powstaj
naczynia wosowate. Dochodzi do pobudzenia proliferacji tenocytw i dalszej produkcji
PROLIFERACJA
komrek ukadu odpornociowego (zapalnych) [2].
Tenocyty stopnowo migruj do rany i dochodzi do pobudzenia syntezy kolagenu TYPU
III [3].
Proces gojenia si tkanek dzielimy na 3 zazbiajce si etapy. W pierwszej kolejnoci

dochodzi do stanu zapalnego (faza zapalna, 0-1 tydzie), po ktrym nastpuje etap gojenia
(proliferacji, 2-6 tydzie), ktry na kocu przechodzi w faz przebudowy (7 tydzie rok). Biorc
pod uwag dostpn literatur autorki prezentowanego protokou przyjy, e FAZA ZAPALNA
III
trwa od momentu zabiegu operacyjnego do koca pierwszego tygodnia[1].
Na tym etapie zwracamy szczegln uwag i skupiamy si na:
KONSOLIDACJA
1. OCHRONIE - 2-czciowa uska gipsowa (przednia i tylna), pene odcienie nogi
REMODELING
2. REDUKCJI OBRZKU - masa limfatyczny, umieszczone w usce waeczki z dzianiny po
obu stronach cigna
3. PRBACH ZAGODZENIA STANU ZAPALNEGO - chodzenie
4. ZachowaniU lizgu ciegna ACHILLESA
5. WstpnYM napieciU mm. ydki - elektrostymulacja
6. MOBILIZACJI TKANEK MIKKICH mobilizacja FHL, rozcigna, zalecamy pacjentom by
poruszali palcami - gips ich nie obejmuje
IV
OCHRONA
Zabezpieczenie zoperowanej struktury na tym etapie gojenia jest jednym z najwaniejszych
elementw. By unikn ponownego zerwania cigna chirurg po zabiegu zabezpiecza koczyn
w usce gipsowej (peen gips w dwch czciach). W tym okresie zalecane jest pene odcienie
DOJRZEWANIE
koczyny operowanej.
REMODELING
REDUKCJA OBRZKU
W trakcie rehabilitacji zwracamy szczegln uwag na to, czy obrzk tkanek wok Achillesa
i stawu skokowego nie jest zbyt duy. W celu zniwelowania opuchlizny wykonujemy masae
limfatyczne ydki i stopy. W przypadku utrzymujcego si obrzku warto zapyta pacjenta czy
stosuje si do zalece pooperacyjnych, m.in. czy noga utrzymywana jest w elewacji i czy pacjent
jej nie obcia. Jeeli pacjent twierdzi, e stosuje si do zalece lekarza, a obrzk pomimo
naszych zabiegw si nie zmniejszy warto wysa pacjenta na dodatkow konsultacj.
AGODZENIE STANU ZAPALNEGO

By zredukowa stan zapalny (oraz zredukowa obrzk) stosujemy chodzenie (system Cryo/
Cuff), ktre umoliwia kompresj chodzonych tkanek, ma korzystny wpyw na mikrokrenie i
obnia przepyw krwi z zachowaniem nasycenia tlenem oraz uatwia odpyw krwi ylnej [4].
MOBILIZACJA LIZGU CIGNA ACHILLESA

Jednym z kluczowych zabiegw na tym etapie jest mobilizacja lizgu cigna Achillesa w
ocignie. Wspomagamy lizg poprzez naciskanie ydki i okolic cigna poczony ze zginaniem
podeszwowym stosujemy zmodyfikowane testy Thompsona i Simmonda. Pacjent w trakcie
zabiegu jest bierny.
Dziki temu zabiegowi ju od pierwszych chwil po zabiegu dbamy o zachowanie mechaniki

tkanek mikkich wzgldem siebie, co w efekcie przeciwdziaa rwnie usztywnieniu staww.
ELEKTROSTYMULACJA
Pamitajmy, e w zwizku z faktem, i noga nie jest obciana w szybkim tempie zmniejsza
si masa miniowa mm. trjgowego. W zwizku z tym wykonujemy zabieg elektrostymulacji
ydki. Na tym etapie stosujemy parametry pobudzajce minie do skurczu izometrycznego (40
Hz, 100 milisekund dla mini tonicznych), ktre wspomagaj wstpne napicie minia, dziki
czemu dbamy o kontrol nerwowo-miniow.
MOBILIZACJA TKANEK MIKKICH

Masa i mobilizacj rozcigna podeszwowego stosujemy po to, by zapobiec powstawaniu
zmian wknikowych w powizi .
Mobilizacja lizgu minia dugiego palucha (FHL) jest z kolei stosowana by usprawni
mechanik tkanek wzgldem siebie. Konieczno mobilizacji wynika z tego, e w pobliu
Achillesa przebiega wizado obrczkowate, ktre moe zacienia cigno FHL w momencie
kiedy dochodzi do obrzku tkanek wok Achillesa.
Na kolejnej stronie znajdziecie spis wicze i zabiegw stosowanych na tym etapie rehabilitacji, w
dalszej czci krok po kroku opisujemy kady element procesu usprawniania wraz z materiaem
fotograficznym. Na stronie programu START dostpne bd rwnie uzupeniajce nagrania
wideo.
8
I
Tydzie
Faza zapalna 0-1
FAZA ZAPALNA
NAJWANIEJSZE CELE REHABILITACJI:
Zachowanie lizgu cigna w ocignie.
Przeciwdziaanie zrostom tkanek otaczajcych Achillesa.
II
Wzmocnienie mini ydki mm. brzuchatego i mm. paszczkowa-
tego.
Przywrcenie penego zakresu ruchu.
PROLIFERACJA
Zwikszenie elastycznoci tkanek wok cigna.
Przywrcenie kluczowych funkcji cigna wyskok.
III
wiczenia i Zabiegi wykonywane w tym okresie
KONSOLIDACJA
REMODELING
FAZA ZAPALNA (0-1 TYDZIE)
1. MASA LIMFATYCZNY STOPY I YDKI

2. MASA I MOBILIZACJA ROZCIGNA PODESZWOWEGO STOPY
3. MOBILIZACJA LIZGU CIGNA ACHILLESA
4. MOBILIZACJA LIZGU MINIA DUGIEGO ZGINACZA PALUCHA
5. ELEKTROSTYMULACJA MINI YDKI
IV
6. CHODZENIE STOPY I CIGNA ACHILLESA

DOJRZEWANIE
REMODELING
MASA LIMFATYCZNY STOPY I YDKI
PRAWIDOWE POSTPOWANIE: Czas zabiegu ok. 10-15 min.
POZYCJA WYJCIOWA:
Pacjent ley na brzuchu.
Kolano w lekkim zgiciu, waek pod stawem skokowym - w okolicy szpary stawowej.
Wykonanie:
Technika gaskania.
1. Kierunek - od ydki do stawu kolanowego.
2. Kierunek - od stawu skokowego w stron stawu kolanowego.
3. Kierunek - od stopy do stawu skokowego i dalej w stron stawu kolanowego.
4. Masa wykonywany po wszystkich stronach koczyny.
ZAPAMITAJ:
VV Stopa pacjenta unieruchomiona jest w pozycji zgicia podeszwowego. Pom pa-

cjentowi utrzyma t pozycj podczas cigania usek gipsowych.
VV Pracuj domi tak, aby pacjent odczuwa nacisk Twojej doni, ale nie dolegliwoci
blowe.
VV Pamitaj o tym, e rana jest wiea. W zwizku z tym w okolicy cigna pracuj de-
likatniej.
INFORMACJE DODATKOWE:
Bardzo wanym elementem rehabilitacji kadego pacjenta jest wstpna obserwacja operowanych,
bd uszkodzonych struktur. W pierwszej kolejnoci upewnij si czy przed rozpoczciem zabiegu
ydka, cigno i stopa nie s obrzknite. Jeeli wystpuje obrzk naley zapyta pacjenta czy
stosowa si do zalece lekarza po wyjciu ze szpitala.
Typowe zalecenia pooperacyjne: pene odcienie koczyny, elewacja, chodzenie, nie ciganie
usek gipsowych, przyjmowanie lekw zleconych przez lekarza prowadzcego w razie dolegliwoci
blowych.
Lekarze po zabiegu wkadaj do uski dwa waeczki (banda zdzianiny, dugo 15 cm, rednica
ok. 2 cm) po obu stronach cigna. Efekt: dziaanie przeciwobrzkowe. Naley pamita o
powtrnym uoeniu waeczkw w usce po zakoczonej sesji.
10
I
Tydzie
Faza zapalna 0-1
MASA LIMFATYCZNY STOPY I YDKI
IIFAZA ZAPALNA
PROLIFERACJA
masa limfatyczny - technika gaskania: od ydki do stawu kolanowego
III KONSOLIDACJA
REMODELING
masa limfatyczny - technika gaskania: od stawu skokowego do stawu kolanowego
IV DOJRZEWANIE
REMODELING
masa limfatyczny - technika gaskania: od stopy, przez ydk do stawu kolanowego

MAsa i mobilizacja rozcigna

podeszwowego stopy
PRAWIDOWE POSTPOWANIE: Czas zabiegu: kilka powtrze na kad cz rozcigna.
POZYCJA WYJCIOWA:
Kolano zgite (ok. 45), oparte na nodze terapeuty.
WYKONANIE:
Technika powierzchownego i gbokiego gaskania.
1. Kierunek - powolna praca od guza pitowego w stron rdstopia.
2. Kierunek - do palcw po caej powierzchni rozcigna
3. Kierunek - od przyrodkowej krawdzi do bocznej krawdzi stopy.
Ucisk rozcigna wraz zwyprostem palcw stopy.
ZAPAMITAJ:
VV Stopa jest w ustawienia w zgiciu podeszwowym.

VV Ucisk ma by wyranie odczuwalny dla pacjenta, ale nie bolesny.
Techniki mobilizacji rozcigna maj due znaczenie ze wzgldu na wyduony (6 tygodni) brak
obciania stopy. W zwizku z tym moe doj do powstania wkniakowatych guzkw na tkance
cznej.
12
I
Tydzie
Faza zapalna 0-1
MAsa i mobilizacja rozcigna
FAZA ZAPALNA
podeszwowego stopy
II PROLIFERACJA
ucisk rozcigna w okolicy guza pitowego ucisk rozcigna w okolicy rodkowej
rozcigna
III KONSOLIDACJA
REMODELING
ucisk rozcigna w okolicy gw koci ucisk w okolicy przyrodkowej
rdstopia rozcigna - okolica guza pitowego IV DOJRZEWANIE
REMODELING
ucisk rozcigna wraz z wyprostem palcw rozciganie rozcigna podeszwowego w

stopy kierunku do krawdzi bocznej
PRAWIDOWE POSTPOWANIE: Ilo powtrze: 2x10 dla kadego ruchu
Z KOLANEM WYPROSTOWANYM:
Kolano w lekkim zgiciu, waek pod stawem skokowym w okolicy szpary stawowej - tzw.
zmodyfikowany test Thompsona.
WYKONANIE:
1. PW: jedna rka terapeuty na ydce (1/3 wysokoci), druga podtrzymuje stop po stronie
grzbietowej. PK: Nacisk rk na ydk i zginanie bierne podeszwowe stopy.
2. PW: jedna rka terapeuty na ydce (rodkowa cz), druga podtrzymuje stop po stronie
3. PW: jedna rka terapeuty w okolicy cigna Achillesa, druga podtrzymuje stop po stronie
grzbietowej. PK: Nacisk rk na tkanki wok cigna i zginanie bierne podeszwowe stopy.
Z KOLANEM ZGITYM:
Kolano zgite (ok. 45), oparte na nodze terapeuty tzw. zmodyfikowany test Simmonda.
WYKONANIE:
1. PW: jedna rka terapeuty na ydce (1/3 wysokoci), druga podtrzymuje stop po stronie
2. PW: jedna rka terapeuty na ydce (rodkowa cz), druga podtrzymuje stop po stronie
3. PW: jedna rka terapeuty w okolicy cigna Achillesa, druga podtrzymuje stop po stronie
grzbietowej. PK: Nacisk rk na tkanki wok cigna i zginanie bierne podeszwowe stopy.
ZAPAMITAJ:
VV cinicie ydki jest wykonane tu przed zginaniem podeszwowym stopy.

VV ciskanie tkanek wok cigna moe by bolesne dla pacjenta, dlatego nie naley
zbyt mocno mobilizowa tej okolicy.
Opisane wiczenia s niezwykle wane i naley stosowa je od samego pocztku procesu
usprawniania. Ich celem jest utrzymanie lizgu cigna w ocignie, co ma due znaczenie
w kontekcie skutecznego przywrcenia cignu funkcji jak jest wyskok (jednon na nodze
operowanej) na jednym z ostatnich etapw fizjoterapii.
14
I
Tydzie
Faza zapalna 0-1
FAZA ZAPALNA
Kolano PROSTE
II PROLIFERACJA
PW: cinicie ydki na poziomie 1/3 jej du- PK: bierne zgicie podeszwowe w stawie
goci, rka podtrzymuje stop skokowym
III KONSOLIDACJA
REMODELING
PW: cinicie ydki w poowie jej dugoci, PK: bierne zgicie podeszwowe w stawie
rka podtrzymuje stop skokowym IV DOJRZEWANIE
REMODELING
PW: ciskanie ydki w okolicy talii cigna PK: bierne zgicie podeszwowe w stawie
Achillesa, rka podtrzymuje stop skokowym
Kolano zgite
PW: cinicie ydki na poziomie 1/3 jej du- PK: bierne zgicie podeszwowe w stawie
goci, rka podtrzymuje stop skokowym
PW: cinicie ydki w poowie jej dugoci, PK: bierne zgicie podeszwowe w stawie
rka podtrzymuje stop skokowym
PW: ciskanie ydki w okolicy talii cigna PK: bierne zgicie podeszwowe w stawie
Achillesa, rka podtrzymuje stop skokowym
16
I
Tydzie
Faza zapalna 0-1
MOBILIZACJA LIZGU MINIA
FAZA ZAPALNA
DUGIEGO ZGINACZA PALUCHA
PRAWIDOWE POSTPOWANIE: ilo powtrze: 2x10
POZYCJA WYJCIOWA:
Kolano zgite (ok. 45), oparte na nodze terapeuty.
Jedna rka terapeuty w okolicy ydki, druga na paluchu.
II
Wykonanie:
1. Mobilizacja cigna zginacza dugiego palucha poprzez zgicie i wyprost w stawie MTP.
PROLIFERACJA
Zdarza si, e pacjenci w trakcie pierwszej rehabilitacji maj zesztywniay staw rdstopno
-palcowy palucha (zdiagnozowany paluch sztywniejcy albo Hallux valgus), dlatego przed
rozpoczciem mobilizacji warto wykona seri delikatnych ruchw translatorycznych w stawie
MTP.
Mobilizacja tego cigna jest wana, poniewa przebiega ono przy samym cignie Achillesa
(okolice wizada obrczkowatego) i w przypadku braku lizgu tego minia, moe w tej okolicy
III
doj do powstania zrostw.
KONSOLIDACJA
REMODELING
IV DOJRZEWANIE
REMODELING
PW: pozycja neutralna palucha w stawie MTP PK: ruchy wyprostu i zginania palucha w
stawie MTP
ELEKTROSTYMULACJA MINI YDKI
PRAWIDOWE POSTPOWANIE: Czas zabiegu: 15 min.
POZYCJA WYJCIOWA:
Elektrody uoone na miniu brzuchatym:
grna na obu brzucach
dolna bliej gowy przyrodkowej.
Pacjent jest bierny.
ZAPAMITAJ:
VV Dawka impulsu powinna by na tyle dua, by skurcz minia trjgowego by widocz-

ny goym okiem.
VV Czas impulsu 10 sek., przerwa 10 sek. 40 HZ 100 ms.
Dziki elektrostymulacji moemy uzyska pierwszy skurcz miniowy, ktry bdzie pocztkiem
dla aktywnego skurczu na kolejnych etapach terapii, by poprawi kontrol nerwowo-miniow.
elektrostymulacja ydki elektrostymulacja ydki, pacjent jest bierny
18
I
Tydzie
Faza zapalna 0-1
CHODZENIE STOPY I CIGNA
FAZA ZAPALNA
ACHILLESA
POZYCJA WYJCIOWA:
Pacjent ley na plecach.
Nogi oparte na podwyszeniu (klin).
Wykonanie:
II
1. Na staw skokowy zakadany mankiet na stop z systemu Cryo/Cuff.
2. Pod piet woona jest pieczka tenisowa w celu utrzymania zgicia podeszwowego
w stawie skokowym.
PROLIFERACJA
ZAPAMITAJ:
VV By zadba o utrzymanie zgicia podeszwowego stawu skokowego.

VV Noga powinna by uoona powyej poziomu stawu biodrowego.
VV Sprawd po 5 minutach czy schadzane tkanki s nadal zimne. W przeciwnym wy-
padku ciepo oddawane przez schadzane tkanki bdzie ogrzewa wod a ta z kolei
ydk i Achillesa, czego naley unika.
III
KONSOLIDACJA
Po zakoczonej terapii ydka i cigno Achillesa mog zwiksza swoj ciepot w skutek
REMODELING
wykonywanych wicze. Aby nie dopuci do zwikszenia stanu zapalnego oraz obrzkw
tkanek mikkich, wczamy chodzenie wraz zuciskiem zapewnionym przez system.
IV DOJRZEWANIE
REMODELING
chodzenie systemem CryoCuff. Pieczka chodzenie - mankiet CryoCuff w uyciu

tenisowa woona pod pit do mankietu
20
I
Tydzie
Proliferacja 2-3
Rozdzia II - PROLIFERACJA
FAZA ZAPALNA
PROLIFERACJA kluczowe procesy zachodzce w tkance:
Kilka do kilkunastu dni od uszkodzenia okoo 2 tygodnia rozpoczyna si faza naprawcza,
ktra trwa do okoo 6 tygodnia.
Fibroblasty syntetyzuj bardzo du ilo kolagenu (gwnie TYPU III) ), a w miejscu rany
odkadaj si proteoglikany.
Ilo wody i glikozaminoglikanw utrzymuje si na wysokim poziomie przez cay okres
gojenia[3].
II
Po kilku dniach od zabiegu rozpoczyna si etap namnaania komrek (proliferacji) czyli
mwic najprociej - tkanka zaczyna si goi. Okres ten trwa mniej wicej od drugiego do 6
tygodnia i dzielimy go na dwa podokresy 2-3 oraz 4-6 tydzie.
PROLIFERACJA
2-3 tydzie
Podzia na okresy wynika miedzy innymi z USG diagnostycznego wykonywanego w 3
tygodniu. Na jego podstawie lekarz moe okreli potencja prawidowego wygojenia si
zrekonstruowanej struktury i pozwoli na progresj fizjoterapii, bd spowolni proces. W tym
okresie przeprowadzany jest nie jeden, ale dwa typy USG:
USG fizjoterapeutyczne przeprowadzane w 2 i 3 tygodniu. Badanie jest form

biofeedbacku, dziki ktremu oceniamy parametry majce znaczenie z punktu widzenia
rehabilitacji i uczymy pacjenta jak wykonywa okrelone wiczenia, napicia.
III
Oceniamy:
obrzk,
unaczynienie,
lizg cigna podczas biernego i czynnego zgicia podeszwowego, ktry jest
KONSOLIDACJA
oceniany przy pomocy zmodyfikowanego testu Thompsona. Dziki testowi moemy
REMODELING
zaobserwowa czy lizg cigna wystpuje na caej jego dugoci,
Dodatkowo uczymy pacjenta jak napina izometrycznie misie brzuchaty ydki.
USG lekarskie diagnostyczne wykonywane w 3 tygodniu. Lekarz radiolog ocenia
wtedy struktur cigna, jego uoenie i unaczynienie (orzeka czy jest ono zbyt due lub
niewystarczajce jak na ten etap rekonwalescencji). Radiolog ocenia proces gojenia
jest w stanie stwierdzi czy wkna ukadaj si rwnolegle i zasygnalizowa ewentualne
anomalie.
IV
Ocena radiologiczna dostarcza informacji na temat:

zgodnoci zszycia cigna ze standardem zabiegu operacyjnego (np. czy zachowano
ocigno);
wystpowania potencjalnego obrzku cigna i otaczajcych go tkanek;
DOJRZEWANIE
uoenia struktury cigna ocenia si czy wkna zaczynaj ukada si rwnolegle

REMODELING
do przebiegu osi podunej goleni. Na podstawie tej informacji lekarz moe wstpnie
orzec czy na kolejnych etapach gojenia moemy spodziewa si prawidowego
uoenia cigna, czy te moe panuje chaos, ktry oznacza, e finalnie praca
cigna moe by nieprawidowa a struktura podatna na kolejne uszkodzenia;
unaczynienia struktury - zbyt due lub skpe jak na ten etap rwnie daje nam pojcie
o tym czy struktura goi si dobrze lub sabo;
obecnoci zbiornikw pynu lub krwiakw, ktre mog wpyn na wyduenie procesu
gojenia.
Pocztkowo podczas sesji terapeutycznych przeprowadzane zabiegi i stosowane wiczenia

przypominaj te z fazy zapalnej. Pacjent w dalszym cigu nie obcia koczyny operowanej i ma
zaoone dwie uski gipsowe.
Na etapie proliferacji zwracamy szczegln uwag i skupiamy si na:

1. OCHRONIE - 2-czciowa uska gipsowa, pene odcienie nogi
2. REDUKCJI OBRZKU - masa limfatyczny, umieszczone w usce waeczki z dzianiny po
obu stronach cigna, chodzenie
3. Zachowaniu lizgu ciegna ACHILLESA
4. ZAHAMOWANIU POWSTAWANIA ZROSTW - mobilizacja blizny i tkanek okalajcych
5. UTRZYMANIU MASY MINIOWEJ - elektrostymulacja
6. STABILIZACJI STAWU SKOKOWEGO wiczenia izometryczne mini prostujcych
i pronujcych stop
KONTYNUACJA POSTPOWANIA ORAZ PRZECIWDZIAANIE POWSTAWANIU ZROSTW
W dalszym cigu zabezpieczamy i odciamy koczyn operowan, aby maksymalnie

zwalczy obrzk, poniewa istotne jest aby cigno i tkanki wok nie byy obrzknite, gdy
pomaga to w utrzymaniu lizgu cigna w ocignie.
W dalszym cigu bardzo wana jest praca nad lizgiem cigna oraz mobilizacj tkanek
mikkich zwaszcza w okolicy blizny, poniewa w okresie pomidzy 2 a 4 tygodniem istnieje
najwiksze ryzyko powstania zrostw, ktre bd w pniejszym okresem miay znaczcy wpyw
na ograniczenie ruchomoci i lizgu.[13]
UTRZYMANIE MASY MINIOWEJ W OBRBIE KOCZYNY OPEROWANEJ
Pacjent w dalszym cigu nie moe obcia koczyny operowanej. W zwizku z tym
szczeglnie zauwaalny jest szybki spadek masy i napicia minia brzuchatego ydki. Dlatego na
pocztku tego okresu stosujemy wiczenia wspomagane oraz elektrostymulacje, ktre pomog
w nastpnej kolejnoci uzyska ruch czynnego zgicia podeszwowego w stawie skokowym.
wiczenia w poczeniu z elektrostymulacj wywoaj zwikszon aktywacj mini ydki, ktre
to z kolei pocign guz pitowy jak przy wspiciu na palce.
Stopniowo doczajc opr - najpierw rk terapeuty a pniej przy pomocy nieelastycznej

i elastycznej tamy, cay czas pobudzamy cigno do aktywnego lizgu. Wikszo pracy
odbywa si w warunkach odcienia, poniewa struktura w tym okresie jest wci bardziej
komrkowa a nie wkienkowa. Niemniej, ju na tym etapie wczamy wiczenia, podczas ktrych
wykorzystujemy czciowe obcienie, np. wiczenia z du pik.
22
I
Tydzie
Proliferacja 2-3
STABILIZACJA STAWU SKOKWEGO
FAZA ZAPALNA
Stopa stanowi podparcie dla caego ciaa, dlatego bardzo wane jest dziaanie mini
stabilizujcych staw skokowy podczas stania i chodu. By usprawni ich dziaanie praktycznie od
samego pocztku skupiamy si na wiczeniach izometrycznych prostownikw i mm. strzakowych,
odpowiadajcych za wyprost i pronacj stopy.
ZAKRES RUCHU
Pocztkowo nie zwikszamy zakresu ruchu w stawie skokowym do pozycji poredniej, ale
II
rozpoczynamy prac lizgow, aplikujc ruch tranlatoryczny w stawie skokowym. Na koniec
tego etapu uzyskany zakres ruchu w stawie skokowym to ok wg skali SFTR1: 0-10-40 zgicia
podeszwowego.
PROLIFERACJA
III
KONSOLIDACJA
REMODELING
tego.

IV DOJRZEWANIE
REMODELING
1 SFTR jest poczeniem trzech metod: metody Husse i Gerhardta, Schlaffa (paszczyzny) oraz Cave
i Robertsa (metoda naturalnego zera).
24
I
Tydzie
Proliferacja 2-3
FAZA ZAPALNA
PROLIFERACJA
TYDZIEN 2-3
1. MASA LIMFATYCZNY STOPY I YDKI (PATRZ STR. 10)

2. MASA I MOBILIZACJA ROZCIGNA PODESZWOWEGO STOPY (PATRZ STR. 12)
3. MOBILIZACJA LIZGU MINIA DUGIEGO ZGINACZA PALUCHA (PATRZ STR. 17)
4. MOBILIZACJA LIZGU CIGNA ACHILLESA (PATRZ STR. 14)
II
INFORMACJA DODATKOWA:
W 2 tygodniu terapeuta wspomaga zgicie podeszwowe.
W 3 tygodniu Pacjent czynnie wykonuje zgicie podeszwowe.
PROLIFERACJA
5. WICZENIA MINI KRTKICH STOPY
6. NAPICIA IZOMETRYCZNE GRUPY PRZEDNIEJ I BOCZNEJ YDKI
7. WICZENIA CZYNNE I SENSOMOTORYCZNE STOPY
9. NAPICIA IZOMETRYCZNE Z TAM NIEELASTYCZN
10. CHODZENIE STOPY I CIGNA ACHILLESA (PATRZ STR. 19)
TYDZIEN 4-6
III
1. MASA LIMFATYCZNY STOPY (PATRZ STR. 10)
2. MASA I MOBILIZACJA ROZCIGNA PODESZWOWEGO STOPY (PATRZ STR. 12)
3. MOBILIZACJA LIZGU MINIA DUGIEGO ZGINACZA PALUCHA (PATRZ STR. 17)
4. MOBILIZACJA LIZGU CIGNA ACHILLESA (PATRZ STR. 14)
KONSOLIDACJA
INFORMACJA DODATKOWA:
REMODELING
Pacjent wykonuje czynne zgicie podeszwowe opr rk terapeuty.
5. MOBILIZACJA TKANEK WOK BLIZNY
6. TERAPIA MANUALNA STAWU SKOKOWEGO GOLENIOWEGO
8. CZYNNE ZGINANIE PODESZWOWE STAWU SKOKOWEGO
9. ROWER STACJONARNY
10. WICZENIA WZMACNIAJCE OBRCZ BIODROW
IV
11. STRETCHING
DOJRZEWANIE
REMODELING
2 tydzie - Kolano proste
PW: cinicie ydki w 1/3 jej dugoci PK: wspomaganie zginania podeszwowego w
stawie skokowym
PW: cinicie ydki w poowie jej dugoci PK: wspomaganie zginania podeszwowego w
stawie skokowym
PW: cinicie ydki w okolicy talii cigna PK: wspomaganie zginania podeszwowego w
Achillesa stawie skokowym
26
I
Tydzie
Proliferacja 2-3
FAZA ZAPALNA
2 tydzie - Kolano zgite
IIPROLIFERACJA
PW: cinicie ydki w 1/3 jej dugoci PK: wspomaganie zginania podeszwowego w
stawie skokowym
III KONSOLIDACJA
REMODELING
PW: cinicie ydki w poowie jej dugoci PK: wspomaganie zginania podeszwowego w
stawie skokowym IV DOJRZEWANIE
REMODELING
PW: cinicie ydki w okolicy talii cigna PK: wspomaganie zginania podeszwowego w
PW: cinicie ydki w 1/3 jej dugoci PK: czynny ruch zgicia podeszwowego w
stawie skokowym
PW: cinicie ydki w poowie jej dugoci PK: czynny ruch zgicia podeszwowego w
stawie skokowym
PW: cinicie ydki w okolicy talii cigna PK: czynny ruch zgicia podeszwowego w
28
I
Tydzie
Proliferacja 2-3
FAZA ZAPALNA
IIPROLIFERACJA
PK: czynne zginanie podeszwowe w stawie PK: wspomaganie zginania podeszwowego w
skokowym stawie skokowym
III KONSOLIDACJA
REMODELING
PW: cinicie ydki w poowie jej dugoci PK: czynne zginanie podeszwowe w stawie
skokowym IV DOJRZEWANIE
REMODELING
PW: cinicie ydki w okolicy talii cigna PK: czynne zginanie podeszwowe w stawie
Achillesa skokowym
WICZENIA MINI KRTKICH STOPY

PRAWIDOWE WYKONANIE:
Ilo powtrze: 2x10 dla kadego wiczenia
POZYCJA WYJCIOWA:
Pacjent w siadzie lub leeniu tyem (na placach)
Wykonanie:
1. Pacjent ma za zadanie ciga papier palcami stp (na duym klinie lub cianie).
2. Pacjent rozczapierza palce i czy je razem.
Czasami Pacjent nie potrafi czynnie wykona rozczapierzanie palcw, dlatego warto aby
najpierw rozsun palce rkami i stara si je utrzyma w tej pozycji przez kilka sekund.
PW: wyprost palcw PK: zginanie palcw
PW: rozczapierzanie palcw PK: rozczapierzanie palcw
30
I
Tydzie
Proliferacja 2-3
NAPICIA IZOMETRYCZNE GRUPY

PRZEDNIEJ I BOCZNEJ YDKI
FAZA ZAPALNA
PRAWIDOWE POSTPOWANIE: Ilo powtrze: 2x10 dla kadego napicia.
POZYCJA WYJCIOWA:
Pacjent w siadzie prostym.
Stopa w zgiciu podeszwowym.
wiczenie wykonywane z pomoc terapeuty.
II
Wykonanie:
1. Pacjent naciska na rk terapeuty:
2. Kierunek: do boku - pracuj minie strzakowe.
PROLIFERACJA
3. Kierunek: do gry -pracuj minie prostowniki.
ZAPAMITAJ:
VV Nacisk pacjenta ma spowodowa napicie grupy miniowej - nie

ruch.
III KONSOLIDACJA
REMODELING
PW: chwyt za pit oraz po bocznej stronie PK: napicie do ruchu pronacji stopy
stopy
IV DOJRZEWANIE
REMODELING
PW: chwyt pod pit i na grzbietowej stronie PK: napicie stopy do ruchu zgicia
stopy grzbietowego
WICZENIA CZYNNE
I SENSOMOTORYCZNE STOPY
PRAWIDOWE POSTPOWANIE: Ilo powtrze: 2x10 dla kadego wiczenia
POZYCJA WYJCIOWA:
Noga oparta o cian w zgiciu podeszwowym (W. CZYNNE).
Noga oparta o cian na pice (SENSOMOTORYKA).
Wykonanie:
1. W. CZYNNE - Pacjent dociska wszystkie gowy koci rdstopia do ciany, w celu
uzyskania wstpnego napicia mini ydki.
2. Oderwanie pity od ciany w moliwym zakresie w stawie skokowym - czynne zgicie
podeszwowe
3. SENSOMOTORYKA - Toczenie mikkiej piki do gry i w d.
ZAPAMITAJ:
VV Podczas wykonywania pierwszego wiczenia Pacjent koniecznie musi w pierwszej

kolejnoci wykona wstpne napicie izometryczne mini ydki.
VV Kiedy Pacjent toczy pik przypilnuj, aby zachowa ustawienie stopy w zgiciu po-
deszwowym.
32
I
Tydzie
Proliferacja 2-3
II FAZA ZAPALNA
PROLIFERACJA
PW: stopa pasko na cianie PK: docisk okolicy gw koci rdstopia i
oderwanie pity
III KONSOLIDACJA
PW: nacisk przodostopia i palcw na pieczk PK: przetoczenie pieczki po cianie - w gr
REMODELING
IV DOJRZEWANIE
REMODELING
ELKTROSTYMULACJA MINI YDKI
POZYCJA WYJCIOWA:
Wykonanie:
1. Elektrody ulokowane na miniu brzuchatym:
a. grna - na obu brzucach,
b. dolna - bliej gowy przyrodkowej.
2. Pacjent dociska stop mikk pik opart o cian podczas dziaania impulsu.
3. W przerwie pomidzy impulsami rozlunienie stopy.
ZAPAMITAJ:
VV Czas trwania impulsu: 8 sek., przerwa pomidzy impulsami 8 sek., 70 HZ 250 ms.
VV Pacjent ma nie odczuwa blu w okolicy cigna podczas nacisku na pik.
VV Nacisk naley ukierunkowa na okolic wszystkich gw koci rdstopia - nie palce,
dziki temu dojdzie do wikszego skupienia napi minia trjgowego.
PW: utrzymanie pieczki - przerwa pomidzy PK: nacisk stopy na pieczk - w trakcie
impulsami trwania impulsu
34
I
Tydzie
Proliferacja 2-3
NAPICIA IZOMETRYCZNE Z TAM

NIEELASTYCZN
FAZA ZAPALNA
PRAWIDOWE POSTPOWANIE: Ilo powtrze: 2x10 dla kadego napicia.
POZYCJA WYJCIOWA:
Pod stawem skokowym znajduje si woreczek z piaskiem.
Tama nieelastyczna jest zaoona na przodostopie.
II
Wykonanie:
1. Pacjent napina minie dziki naciskowi stopy na tam.
PROLIFERACJA
2. Napicie 5 sek, przerwa 5 sek.
ZAPAMITAJ:
VV Chodzi o napicie izometryczne ydki, a nie wiczenie czynne z oporem.
III
IV KONSOLIDACJA
REMODELING
DOJRZEWANIE
REMODELING
PW: tama przeoona pod stop PK: nacisk na tam - do zgicia podeszwo-
wego stopy
36
I FAZA ZAPALNA II PROLIFERACJA III KONSOLIDACJA
REMODELING
IV DOJRZEWANIE
REMODELING
Tydzie
2-3
Tydzie 4-6
Proliferacja

PW: cinicie ydki w 1/3 jej dugoci PK: czynne zginanie podeszwowe z oporem
PW: cinicie ydki w poowie jej dugoci PK: czynne zginanie podeszwowe z oporem
PW: cinicie ydki w okolicy talii cigna PK: czynne zginanie podeszwowe z oporem
Achillesa
38
I
Tydzie
Proliferacja 4-6
FAZA ZAPALNA
IIPROLIFERACJA
PW: cinicie ydki w 1/3 jej dugoci PK: czynne zginanie podeszwowe z oporem
III KONSOLIDACJA
REMODELING
PW: cinicie ydki w poowie jej dugoci PK: czynne zginanie podeszwowe z oporem
IV DOJRZEWANIE
REMODELING
PW: cinicie ydki w okolicy talii cigna PK: czynne zginanie podeszwowe z oporem
Achillesa
MOBILIZACJA TKANEK WOK BLIZNY
PRAWIDOWE POSTPOWANIE:
POZYCJA WYJCIOWA:
Wykonanie:
1. Techniki gaskania i przeamywania kciukami po obu stronach cigna od guza pitowego
w stron ydki.
ZAPAMITAJ:
VV Przeamywanie tkanek wykonuj w stron blizny.

VV Nie wchod zbyt mocno w blizn, poniewa wci trwa faza proliferacji komrek
skry.
mobilizacja tkanek wok blizny mobilizacja tkanek wok blizny
40
I
Tydzie
Proliferacja 4-6
TERAPIA MANUALNA STAWU

SKOKOWO-GOLENIOWEGO
FAZA ZAPALNA
POZYCJA WYJCIOWA:
Stopa w zgiciu podeszwowym oparta o udo terapeuty.
II
Wykonanie:
1. Terapeuta wykonuje ruchy translatoryczne (lizg dogrzbietowy) koci skokowej.
PROLIFERACJA
ZAPAMITAJ:
VV Mobilizacj wykonuj w zastanej pozycji stawu skokowego.

VV Pacjent ma nie odczuwa blu w stawie skokowym.
III
IV KONSOLIDACJA
REMODELING
DOJRZEWANIE
REMODELING
PW: chwyt do translacji dogrzbietowej koci PK: ruch do translacji dogrzbietowej koci
skokowej skokowej
Czas zabiegu: 15 min.
POZYCJA WYJCIOWA:
Pacjent ley na brzuchu / w siadzie (w 5. tygodniu).
Wykonanie:
1. Pacjent wykonuje czynne zgicie podeszwowe stopy
2. Zgina kolano.
3. Pacjent unosi udo podczas trwania impulsu.
ZAPAMITAJ:
VV Czas impulsu: 8 sek., przerwa 8 sek., 70 HZ 250 ms.
Po 4 tygodniu Pacjent zaczyna wykonywa wiczenie w siadzie. Na tym etapie dokadamy
obcienie kolana - 3 kg pika oraz klin pod pit. Podczas impulsu Pacjent unosi piet.
42
I
Tydzie
Proliferacja 4-6
II FAZA ZAPALNA
PROLIFERACJA
PW: leenie na brzuchu
III KONSOLIDACJA
REMODELING
PP: zgicie podeszwowe w momencie rozpo-
czcia impulsu
IV DOJRZEWANIE
REMODELING
PK: zgicie w staniu kolanowym i uniesienie

uda w trakcie trwania impulsu
ELEKTROSTYMULACJA (W 5. TYGO-
DNIU)
PW: przerwa w impulsie prdu
PK: oderwanie pity od klina - podczas trwania impulsu
44
I
Tydzie
Proliferacja 4-6
CZYNNE ZGINANIE PODESZWOWE STA-

WU SKOKOWEGO
FAZA ZAPALNA
POZYCJA WYJCIOWA:
Tama Thera-band zaczepiona za przodostopiem stopy Pacjenta.
II
Wykonanie:
1. Pacjent wykonuje zgicie podeszwowe ztam Thera-band.
PROLIFERACJA
ZAPAMITAJ:
VV Pacjent zaczyna od najmniejszego oporu.
III KONSOLIDACJA
REMODELING
PW: tama przeoona pod stop
IV DOJRZEWANIE
REMODELING
PK: nacisk na tam - ruch do zgicia grzbietowego stopy

ROWER STACJONARNY
PRAWIDOWE POSTPOWANIE: Czas trwania: 10 min.
Pacjent pedauje jedynie zdrowa koczyn.

Operowana noga pozostaje oparta zboku na krzele.
ZAPAMITAJ:
VV Upewnij si czy Pacjent siedzi stabilnie.
rower stacjonarny - pedaowanie nog zdrow, chora noga odciona
46
I
Tydzie
Proliferacja 4-6
WICZENIA WZMACNIAJCE OBRCZ

BIODROW
FAZA ZAPALNA
BEZ ORTEZY:
POZYCJA WYJCIOWA:
Stopy oparte na pice z zachowanym zgiciem podeszwowym.
II
Wykonanie:
1. Pacjent podnosi biodra.
PROLIFERACJA
2. Pacjent podnosi biodra jednoczenie przycigajc jedn nog do brzucha.
III KONSOLIDACJA
REMODELING
PW: stopy na pice opartej o cian PK: uniesienie bioder, stopy na pice opartej
o cian IV DOJRZEWANIE
REMODELING
PW: biodra do gry, stopy wsparte na pice PK: podparcie na jednej nodze, druga noga
opartej na pododze przyciagana do brzucha
WICZENIA WZMACNIAJCE OBRCZ

BIODROW
W ORTEZIE:
POZYCJA WYJCIOWA:
Pacjent w siadzie na duej pice.
Tama Thera-band (kolor w zalenoci od moliwoci siowych Pacjenta) zaoona nad
kolanami.
a. unoszenie kolana 1 nogi w gr, zmiana nogi
b. unoszenie kolana 1 nogi w gr oraz do boku, zmiana nogi
Pacjent ley na brzuchu na pice.
a. unoszenie naprzemienne koczyny grnej i dolnej w gr
b. wychodzenie na rkach do przodu zakoczone pompk
PW; siad na pice PK: noga zdrowa - ruch w gr i w bok
PW: leenie przodem na pice PK: pompka na pice
48
I
Tydzie
Proliferacja 4-6
II FAZA ZAPALNA
PROLIFERACJA
PW: leenie przodem na pice
III KONSOLIDACJA
REMODELING
IV
PK: naprzemienne unoszenie rki i nogi

DOJRZEWANIE
REMODELING
STRETCHING
- ZGINACZE STAWU KOLANOWEGO
PRAWIDOWE POSTPOWANIE: Ilo powtrze: 5x15 sek. na nog
POZYCJA WYJCIOWA:
Pacjent w siadzie prostym - noga, ktra bdzie rozcigana. Druga noga poza leank.
Pod kolanem woreczek.
Wykonanie:
1. Pacjent wykonuje skon w przd.
ZAPAMITAJ:
VV Miednica pacjenta powinna by ustawiona do przodu.

VV Pacjent w lekkim przodopochyleniu.
VV Noga znajdujca si poza leank ustawiona jest w wyprocie w stawie biodrowym.
Zwr uwag na to czy Pacjent odczuwa dolegliwoci blowe. Sprawd rwnie czy czuje
prawidowe cignicie ze strony mini grupy tylnej uda.
PW: pacjent w siadzie prostym, woreczek pod PK: pacjent w siadzie prostym, woreczek pod
kolanem nogi rozciganej, druga noga oparta kolanem nogi rozciganej, pacjent w przodo-
na pododze, wyprostowana w biodrze pochyleniu
50
I
Tydzie
Proliferacja 4-6
STRETCHING
- ZGINACZE STAWU BIODROWEGO
FAZA ZAPALNA
PRAWIDOWE POSTPOWANIE: Ilo powtrze: 5x15 sek. na nog
Pacjent ley na plecach - miednica na krawdzi stou. jedna

noga zgita - podtrzymywana przez terapeut, drug Pacjent przyciga do brzucha.
Poizometrycza relaksacja:
II
1. Pacjent naciska na rk terapeuty - lekko zgina udo.
2. Podczas wydechu Pacjenta terapeuta zwiksza zakres wyprostu w stawie biodrowym -
Pacjent pozostaje bierny.
3. Pacjent naciska izometrycznie na rk terapeuty - prostuje udo.
PROLIFERACJA
ZAPAMITAJ:
VV Dopilnuj by Pacjent nie zwiksza przodopochylenia miednicy.
PW: rozciganie stawu biodrowego (misie PP: nacisk kolanem na rk terapeuty III KONSOLIDACJA
REMODELING
biodrowo-ldwiowy)
IV DOJRZEWANIE
REMODELING
PP: rozciganie stawu biodrowego przez PK: nacisk do dou (napicie izometryczne
terapeut (zginacz biodra) minia poladkowego)
52
I
Tydzie
Konsolidacja 7-9
Rozdzia III - PRZEBUDOWA
FAZA ZAPALNA
Przebudowa, nazywana rwnie etapem remodellingu to najduszy z etapw gojenia si
tkanek cignistych, podczas ktrego zachodzi najwicej zmian zarwno w kotescie struktury jak
i odpornoci cigna oraz jego funkcji. Przebudowa rozpoczyna si okoo 7. tygodnia, natomiast
cay proces trwa do okoo 1 roku czasami duej. Etap remodellingu dzielimy na dwa podokresy:
konsolidacj (7-9 tydzie) oraz dojrzewanie (10 tydzie rok).[5] Nasz protk rehabilitacji trwa 6
miesicy w zwizku z czym zanaczamy, e pacjent powienien kontynuowa indywidualn prac
po zakoczeniu fizjoterapii.
II
PRZEBUDOWA kluczowe procesy zachodzce w tkance:
Konsolidacja
rozpoczyna si ok. 6 tygodnia, trwa do ok. 10 tygodnia
PROLIFERACJA
przebudowa tkanki z postaci komrkowej we wknist
spadek syntezy kolagenu i glikozaminoglikanw
utrzymuje si bardzo wysoki poziom metabolizmu tenocytw
tenocyty i wkna kolagenowe ukadaj si zgodnie z kierunkiem dziaania si [6]
zwikszona synteza kolagenu TYPU I
Dojrzewanie
rozpoczyna si okoo 10 tygodnia
III
tkanka wknista jest stopniowo zastpowana przez tkank ciegnist przypominajc
swoj budow blizn proces trwa do okoo 1 roku [6, 8]
w drugiej poowie tego okresu spada metabolizm tenocytw a unaczynienie cigna
zmniejsza si [9]
KONSOLIDACJA
PRZEBUDOWA
W 6 tygodniu lekarz radiolog wykonuje kolejne badanie USG. Na tym etapie moliwa jest
ocena spoistoci cigna. Badanie przeprowadza si technik sekwencyjnego ucisku na wielu
poziomach cigna. Lekarz ocenia rwnie czy cigno jest obrzknite oraz czy wystpuj
zrosty, ktre ograniczaj lizg. Okrel si rwnie grubo cigna w tym okresie czy doszo
do zgrubienia i jeeli tak to w jakim stopniu.
Na podstawie oceny radiologicznej i konsultacji ortopedycznej lekarz wyraa zgod na

IV
rozpoczcie obciania operowanej koczyny w specjalnej ortezie (but Walker), ktra ogranicza
ruchy w stawie skokowym i pozwala na stopniowe obcianie stopy podczas chodu. Jest to
niezwykle wane poniewa w tym okresie gojenia kolagen w macierzy cigna zaczyna si
ukada zgodnie z kierunkiem dziaania si. Czas do osignicia penego obciania to zwykle
DOJRZEWANIE
ok. 3 tygodni. Ze wzgldu na brak pozycji poredniej stawu skokowego pod piet podkadamy
PRZEBUDOWA
dwa podpitki kady z nich ma 2 cm wysokoci. Podpitki stosujemy by nauczy pacjenta

progresywnego obciania - wprowadzamy system procentowy: 15% w pierwszym tygodniu, 30%
w kolejnym, 60% w trzecim i 100% czyli pene obcienie po 3 tygodniu. Taki system pomaga
optymalnie przyzwyczai tkanki mikkie (cigno Achillesa, ydk i staw skokowy ze stop) do
obcienia. Jeden podpitek jest usuwany po tygodniu chodzenia, natomiast drugi w momencie
rozpoczcia penego obciania. Czasami na zlecenie lekarza podpitek pozostaje w bucie do
kolejnego diagnostycznego badania USG.
6 tydzie - zakadany but i dwa podpitki
8 tydzie - wyjcie po jednnym podpitku z buta i ortezy
Po przejciu na Walkera pacjent powinien przez kilka dni zakada na noc jedn usk
(przedni). W tym okresie moemy spodziewa si e tkanki bd w nieznaczny sposb obrzka.
By zminimalizowa opuchlizn przypominamy pacjentowi o znaczeniu odpoczynku i elewacji
koczyny operowanej, ktre nadal odgrywaj wan rol w procesie rehabilitacji - na tym etapie
gwnie ze wzgldu na to, e pompa miniowa nie dziaa (orteza nie pozwala na propulsj stopy).
Powinnismy rwnie zadba o to by pacjenci mieli wiadomo koniecznoci dawkowania chodu,
zwaszcza na pocztku. Pocztkowo pacjent powinien ogranicza si do koniecznego minimum,
np. toaleta. Z naszej strony obrzk moemy likwidowa poprzez masa limfatyczny. Moemy
rwnie poleci stosowanie skarpety uciskowej, ktra masuje i uciska tkanki mikkie po obu
stronach Achillesa tym samym modelujc go.
54
I
Tydzie
Konsolidacja 7-9
II FAZA ZAPALNA
Achillotrain
10 TYDZIE
PROLIFERACJA
Od ok. 10 tygodnia powstaje blizno-podobne cigno w zwizku z czym trzeba zintensyfikowa
wiczenia wzmacniajce minie dookoa stawu skokowego i wprowadzi dodatkow
elektrostymulacj (sugerowane przez nas parametry to: 70 Hz, 250 milisekund dla mm. fazowych)
oraz wiczenia wzmacniajce minie obrczy biodrowej. Dziki tym zabiegom i wiczeniom po
zdjciu buta pacjent bdzie mia dobr kontrol nerwowo-miniow.
wiczenia na niestabilnym podou wprowadzamy ju przy ok. 50% obcieniu. Po osigniciu
III
penego obciania intensywno wicze w pozycji grawitacyjnej zwiksza si. Nastpnie
do protokou doczamy wiczenia z deskorolk, wytrzymaociowo-siowe pprzysiady oraz
przysiady na niestabilnym podou, zwikszamy zakres ruchu w stawie skokowym i mobilizujemy
tkanki mikkie, ktre s przykurczone.
KONSOLIDACJA
PRZEBUDOWA
12 TYDZIE
Okoo 12 tygodnia wykonywane jest nastpne diagnostyczne USG. W trakcie badania radiolog
ocenia struktur cigna, etap wgojenia szww (nie wszystkie s rozpuszczalne), rozlego
obrzku, lizg oraz napicie cigna (z oporem).
Jeeli badanie USG oraz ocena kliniczna wykazuj prawidowy postp gojenia lekarz zaleca
rezygnacj z ortezy pacjent zaczyna chodzi w normalnym bucie, najczciej sportowym.
IV
Zdarza si, e na prob lekarza zostawiamy jeden podpitek na kilka kolejnych dni.
Na tym etapie zwikszany jest zakres ruchu poprzez mobilizacje tkanek mikkich, cigna
oraz mini ydki, ktre s przykurczone. Dziki mobilizacjom i chodzeniu w normalnym obuwiu
zakres ruchu bdzie si zwiksza samoistnie.
DOJRZEWANIE
PRZEBUDOWA
PO 14 TYGODNIU
Bliej 14-15 tygodnia zalecamy duo wicze boso - szczeglnie na niestabilnym podou.
W zwizku ze zym stereotypem chodu wyksztaconym podczas noszenia ortezy po przejciu na

normalne obuwie pacjenci wymagaj ponownej reedukacji chodu.
W tym celu wprowadzamy odpowiednie wiczenia, ktrych celem jest stymulacja pracy
mini, ktre wzmacniane w odpowiedni sposb pomog pacjentowi przywrci prawidow
funkcj chodu.
W tym okresie mog rwnie wystpi problemy ze wzmoonym napiciem zginaczy i mini
rotujcych biodro do wewntrz bd problemy w obrbie krgosupa ldwiowego lub staww
krzyowych-biodrowo. Wszystkie te problemy najlepiej niwelowa poprzez manualne rozlunianie.
AKTYWNO SPORTOWA
Jako pierwsza aktywno sportow zalecamy pacjentom (ju po 14 tygodniu) pywanie

w basenie z krtkimi petwami. Dziki temu wiczeniu misnie ydki bd si bardziej wzmacnia
w warunkach odcienia.
Uprawianie dyscyplin sportowych, w przypadku ktrych cigno bdzie naraone na due

obcienia zalecamy po przeprowadzeniu bada biomechanicznych wykonywanych po 6
miesicu od zabiegu. Na podstawie wynikw tych bada mona obiektywnie okreli funkcjonalny
stan struktury i stwierdzi czy istniej jeszcze jakie przeszkody uniemoliwiajce powrt do
aktywnoci sportowej.
W dalszym cigu musimy zwraca szczegln uwag na lizg, poniewa obciane cigno
jest bardziej podatne na obrzki i moe ulec zgrubieniu. W zwizku z powyszym w okresie
pomidzy 6 a 16 tygodniem zalecane jest monitorowanie pacjenta wykorzystujc fizjoterapeutyczne
USG (przeprowadzane przynajmniej raz w tygodniu pozwoli na ocen stanu struktury w rnych
pozycjach ciaa pacjenta - w tym podczas funkcji Achillesa).


tego.
56
I
Tydzie
Konsolidacja 7-9
FAZA ZAPALNA
PRZEBUDOWA/REMODELLING
KONSOLIDACJA - TYDZIEN 7-9
1. MASA LIMFATYCZNY STOPY I YDKI (PATRZ STR. 10)

2. MASA I MOBILIZACJA ROZCIGNA PODESZWOWEGO STOPY
3. MOBILIZACJA LIZGU CIGNA ACHILLESA (PATRZ STR. 38. TYDZ. 4-6)
4. MOBILIZACJA TKANEK WOK BLIZNY (PATRZ STR. 40)
II
DODATKOWE INFORMACJE:
Na tym etapie dochodz techniki rozcierania i rozcigania.
5. TERAPIA MANUALNA STAWU SKOKOWEGO-GOLENIOWEGO
PROLIFERACJA
7. WICZENIA CZYNNE Z OPOREM
8. WICZENIA STYMULUJCE TECHNIK PRAWIDOWEGO MECHANIZMU CHODU
9. WICZENIA WZMACNIAJCE OBRCZ BIODROW (PATRZ STR. 47-49)
10. WICZENIA SENSOMOTORYCZNE W RNYCH POZYCJACH CIAA
11. WICZENIA WZMACNIAJCE KOCZYNY DOLNE NA NIESTABILNYM PODOU
12. ROWER STACJONARNY
13. NAUKA OBCIANIA I CHODU W ORTEZIE
14. STRETCHING (PATRZ STR. 51)
III
Na tym etapie nie wkadamy woreczka pod kolano.
KONSOLIDACJA
Na tym etapie (ok. 7. tygodnia) nie wkadamy pieczki do mankietu.
PRZEBUDOWA
IV DOJRZEWANIE
PRZEBUDOWA
58
I
Tydzie
Konsolidacja 7-9
MASA I MOBILIZACJA ROZCIGNA

PODESZWOWEGO STOPY
FAZA ZAPALNA
POZYCJA WYJCIOWA:
Kolano zgite oraz proste (2 mobilizacje).
II
Wykonanie:
1. Technika gaskania:
a. Kierunek: od guza pitowego i rdstopia do palcw.
b. Kierunek: od przyrodkowej do bocznej krawdzi stopy.
2. Mobilizacja (ucisk) II palcem rki (staw PIP) - okoo 1 cm w gr i 2 cm w d.
PROLIFERACJA
a. Ucisk rozcigna ze zginaniem palcw.
b. Masa palcami okoo 2 cm do gry i okoo 2 cm w d.
ZAPAMITAJ:
VV Staw skokowy powinien by ustawiony w pozycji poredniej w trakcie mobilizacji (b).
III
Ucisk II palcem to technika powiziowa punktowa, dlatego moe by to zabieg bardzo bolesny
KONSOLIDACJA
dla Pacjenta.
PRZEBUDOWA
IV DOJRZEWANIE
PRZEBUDOWA
PW: masa rozcigna palcem II - 1 cm do PK: masa rozcigna palcem II - 2 cm w d

gry
MOBILIZACJA BLIZNY
mobilizacja blizny - technika rozcigania
mobilizacja blizny - technika ugniatania (przeamywania)
mobilizacja blizny - technika rozcierania
60
I
Tydzie
Konsolidacja 7-9
TERAPIA MANUALNA STAWU SKOKOWO

-GOLENIOWEGO
FAZA ZAPALNA
POZYCJA WYJCIOWA:
II
Wykonanie:
1. Terapeuta wykonuje ruch translatoryczny (lizg dogrzbietowy) koci skokowej po czym
zgina grzbietowo staw skokowy.
PROLIFERACJA
ZAPAMITAJ:
VV Pacjent ma nie odczuwa znacznego blu w stawie skokowym.
IIIKONSOLIDACJA
PRZEBUDOWA
IV DOJRZEWANIE
PRZEBUDOWA
PW: chwyt do translacji dogrzbietowej koci PK: ruch wspomagany do translacji dogrzbie-
skokowej towej koci skokowej
POZYCJA WYJCIOWA:
Pacjent w pozycji stojcej.
Kliny pod pitami do 11-go tygodnia.
Kolana proste i zgite, bez ortezy.
Elektrody zaoone na miniu brzuchatym: na obu brzucach i w okolicy gowy
przyrodkowej.
WYKONANIE:
1. W STANIU Z KOLANEM WYPROSTOWANYM: wspicia na palce podczas trwania
impulsu.
2. W STANIU ZKOLANEM ZGITYM oderwanie pit od podogi podczas trwania impulsu.
(po 9 tygodniu).
ZAPAMITAJ:
VV Kolano wyprostowane - po 7. tygodniu.

VV Kolano zgite - po 9. tygodniu.
VV Czas impulsu 8 sek, przerwa pomidzy impulsami 8 sek., 70 HZ 250ms.
PW: przerwa pomidzy impulsami
62
I
Tydzie
Konsolidacja 7-9
II FAZA ZAPALNA
PROLIFERACJA
PK: wspicie na palce podczas trwania impulsu
IIIKONSOLIDACJA
PRZEBUDOWA
PW: kolana zgite - przerwa pomidzy impulsami
IV DOJRZEWANIE
PRZEBUDOWA
PK: kolana zgite - wspicie na palce podczas trwania impulsu

WICZENIA CZYNNE Z OPOREM

WSZYSTKIE GRUPY MINIOWE STAWU
SKOKOWEGO
PRAWIDOWE POSTPOWANIE: Ilo powtrze: 2x10 dla kadego wiczenia.
POZYCJA WYJCIOWA:
Pacjent w siadzie.
wiczenia wykonywane z tamThera-band (kolor zielony lub niebieski).
WYKONANIE:
1. Pracujemy nad nastpujcymi grupami miniowymi:
a. prostowniki - tama zaoona na przodostopie po stronie grzbietowej stopy - Pacjent
zgina grzbietowo staw skokowy;
b. zginacze - tama zaoona na przodostopie po stronie podeszwowej stopy - Pacjent
zgina podeszwowo staw skokowy;
c. strzakowe - tama zaoona na przodostopie po stronie zewntrznej - Pacjent
wykonuje pronacj w stawie skokowym.
64
I
Tydzie
Konsolidacja 7-9
II FAZA ZAPALNA
(a) PW: tama zaoona na grzbiet stopy (a) PK: zgicie grzbietowe stopy
III PROLIFERACJA
KONSOLIDACJA
PRZEBUDOWA
(b) PW: tama przeoona pod stop (b) PK: nacisk na tam i ruch do zgicia
podeszwowego stopy
IV DOJRZEWANIE
PRZEBUDOWA
(c) PW: tama zaoona na przodostopie po (c) PK: pronacja w stawie skokowym
stronie zewntrznej
WICZENIA STYMULUJCE TECHNIK

PRAWIDOWEGO MECHANIZMU CHODU
PRAWIDOWE POSTPOWANIE: Ilo powtrze: 2x10 dla kadego wiczenia.
0-17 sek.....
POZYCJA WYJCIOWA:
Pacjent ley na plecach (wariant A) lub stoi (wariant B).
WYKONANIE:
Stosujemy wybrane techniki PNF (ang. Proprioceptive Neuromuscular Facilitation).
WARIANT A
Pacjent z pozycji wyprostowanej nogi wykonuje ruch wbrew oporowi jaki stawia terapeuta:
1. ewersja w stawie skokowym;
2. zgicie kolana i rotacja stawu biodrowego do wewntrz.
Pacjent znowu wykonuje ruch wbrew oporowi jaki stawia terapeuta:
1. inwersja w stawie skokowym;
2. wyprost kolana i rotacja stawu biodrowego do zewntrz.
PW: opr na przednio- bocznej krawdzi PK: opr na przyrodkowo-dolnej powierzchni

stopy i przyrodkowo-przedniej czci uda stopy i boczno-tylnej uda
66
I
Tydzie
Konsolidacja 7-9
II FAZA ZAPALNA
WARIANT B
1. Rozpoczynamy z pozycji ewersji w stawie skokowym ze zgitym kolanem i rotacj
PROLIFERACJA
wewntrzn stawu biodrowego
2. Pacjent ciga tam Thera-band, ktra daje opr do inwersji w stawie skokowym,
wyprostu kolana i rotacji do zewntrz stawu biodrowego.
IIIKONSOLIDACJA
PRZEBUDOWA
PW: PNF z tam Thera-band PK: PNF z tam Thera-band

IV DOJRZEWANIE
PRZEBUDOWA
WICZENIA SENSOMOTORYCZNE
W RNYCH POZYCJACH CIAA
BEZ ORTEZY
PRAWIDOWE WYKONANIE: Ilo powtrze: 3x10 dla kadego wiczenia
POZYCJA WYJCIOWA:
WYKONANIE:
1. Pacjent toczy du pik po cianie - biodra w grze.
1. Wpierw pracuj obie nogi, pniej pojedynczo.
PW: Pacjent dociska nogami pik i unosi PK: wyprost ng, toczenie piki po cianie
biodra w gr
PW: Pacjent dociska nog pik i unosi biodra PK: wyprost nogi, toczenie piki po cianie
w gr
68
I
Tydzie
Konsolidacja 7-9
FAZA ZAPALNA
W ORTEZIE
PRAWIDOWE WYKONANIE:
POZYCJA WYJCIOWA:
Pacjent w staniu.
II
WYKONANIE:
Stosujemy szereg wicze wykorzystujc rne narzdzia:
1. maa rwnowania stanie obun, ok. 7 tyg.
2. maa rwnowania stanie jednon (operowana) - wprowadzane w momencie, gdy
PROLIFERACJA
dozwolone jest pene obcienie ok. 9 tyg.
3. maa rwnowania - przysiady - ok. 8-9 tyg.
4. stanie na poduszce sensomotorycznej obun ok. 8 tyg.
5. stanie na poduszce sensomotorycznej jednon na nodze operowanej ok. 9 tyg.
6. chd na dugiej rwnowani stopa za stop oraz z przytrzymaniem w powietrzu jednej
stopy ok. 9 tyg.
Zapamietaj:
III
VV Warto przypomina Pacjentowi jak wane jest to by aktywnie napina minie po-
ladkowe podczas stania na niestabilnym podou.
KONSOLIDACJA
PRZEBUDOWA
IV DOJRZEWANIE
PRZEBUDOWA
nauka chodu na dugiej rwnowani stopa nauka chodu na dugiej rwnowani przy-
za stop trzymanie jednej nogi w grze (ok. 3 sek.)
W ORTEZIE
stanie na maej rwnowani, kolana proste stanie na maej rwnowani jednon, kolano
proste
przysiad na maej rwnowani obun stanie na poduszkach sensomotorycznych,

kolana proste
stanie na poduszce sensomotorycznej jedno- przysiad na poduszce sensomotorycznej

n, kolano proste obun
70
I
Tydzie
Konsolidacja 7-9
WICZENIA WZMACNIAJCE KOCZYNY

DOLNE NA NIESTABILNYM PODOU
FAZA ZAPALNA
PRAWIDOWE POSTPOWANIE: Ilo powtrze: 2x10 dla kadego wiczenia (zmiana ng).
Pacjent wykonuje wiczenie w ortezie.

Deskorolka (pene obcianie) wykroki oraz zakroki z noga na deskorolce.
II PROLIFERACJA
PW: wykrok na deskorolce PK: zakrok na deskorolce
III
ROWER STACJONARNY
KONSOLIDACJA
Czas trwania: 10 min.
PRZEBUDOWA
Pacjent pedauje obiema nogami.
Operowana noga pozostaje w ortezie.
IV DOJRZEWANIE
PRZEBUDOWA
rowerek - obie nogi pedauj - noga operowana w Walkerze

NAUKA OBCIANIA I CHODU W ORTEZIE
WYKONANIE:
1. Nauka obciania nogi na wadze lekarskiej, rwnie podczas chodu.
2. Nauka chodu na paskiej powierzchni.
ZAPAMITAJ:
VV Pacjent rozpoczyna nauk chodu z pomoc kul okciowych.
VV W penym obcieniu pacjent uczy si chodzi na paskim i mikkim podou.
nauka obciania na wadze
PW: nauka obciania w chodzie - na wadze PK: nauka obciania w chodzie - na wadze
72
I
Tydzie
Konsolidacja 7-9
II FAZA ZAPALNA
PROLIFERACJA
stopniowe obcianie - nauka chodu o kulach
IIIKONSOLIDACJA
PRZEBUDOWA
IV DOJRZEWANIE
PRZEBUDOWA

nauka chodu w penym obcieniu - podoe nauka chodu w penym obcieniu - podoe
twarde mikkie (materac)
74
I FAZA ZAPALNA II PROLIFERACJA III KONSOLIDACJA
PRZEBUDOWA
IV DOJRZEWANIE
PRZEBUDOWA
10-24
Tydzie
Tydzie 10-24
Dojrzewanie
DOJRZEWANIE - TYDZIE 10 MIESIC 6
1. MOBILIZACJA LIZGU CIGNA ACHILLESA ORAZ BLIZNY W STANIU

2. MOBILIZACJA ROCIGNA PODESZWOWEGO (PATRZ STR. 59)
Mobilizacja tkanek mikkich wok guza pitowego.
3. MOBILIZACJA BLIZNY (PATRZ STR. 60)
Wariant wiczenia wykonywany po 6. tygodniu, uwzgldniajcy techniki gaskania
(przeamywania), rozcierania i rozcigania.
4. TERAPIA MANUALNA STAWU SKOKOWO-GOLENIOWEGO
5. MOBILIZACJA TKANEK MIKKICH YDKI
6. ELEKTROSTYMULACJA MINI YDKI PODCZAS CHODU PO NIESTABILNYM
PODOU (OD 13. TYGODNIA)
7. WICZENIA MINI STRZAKOWYCH I PISZCZELOWYCH
8. WICZENIA EKSCENTRYCZNO-KONCENTRYCZNE MINI YDKI
9. STRETCHING YDKI
10. 13/16 TYDZIE - NAUKA CHODU W OBUWIU I BOSO
PO 5 MIESICU
1. WICZENIA WZMACNIAJCE I UELASTYCZNIAJCE MINIE WSZYSTKICH PARTII

CIAA
76
I
Tydzie
Dojrzewanie 10-24
MOBILIZACJA LIZGU CIGNA

ACHILLESA ORAZ BLIZNY W STANIU
FAZA ZAPALNA
PRAWIDOWE POSTPOWANIE: Ilo powtrze: X10
POZYCJA WYJCIOWA:
Pacjent w pozycji stojcej. Kolana wyprostowane.
Pacjent dla utrzymania rwnowagi podtrzymuje si rkoma o cian lub krzeso.
II
WYKONANIE:
1. Pacjent wspina si na palce.
2. W tym samym czasie terapeuta mobilizuje rkoma tkanki wok cigna Achillesa.
PROLIFERACJA
ZAPAMITAJ:
VV Mobilizacja lizgu cigna Achillesa do 13. tygodnia wykonywana jest tak jak w po-
przednich okresach patrz str. 38
VV T wersj wiczenia wprowadzamy od 14. tygodnia.
III KONSOLIDACJA
PRZEBUDOWA
PW: w staniu, kolana proste - odcignicie PK: terapeuta mobilizuje tkanki i blizn
IV
tkanek mikkich w okolicy cigna Achillesa podczas wspicia Pacjenta na palce

DOJRZEWANIE
PRZEBUDOWA
TERAPIA MANUALNA STAWU SKOKOWO

-GOLENIOWEGO
POZYCJA WYJCIOWA:
Wykonanie:
1. Mobilizacja lizgu dogrzbietowego koci skokowej zruchem czynnym Pacjenta
ZAPAMITAJ:
VV W okresie po 14.-15. tygodniu zalecamy wykonywanie mobilizacji w penym obci-

eniu Pacjenta.
VV Pocztkowo wykonuj mobilizacj do ogranicze ruchu w stawie.
VV Wraz ze wzrostem zakresu ruchu, zwikszamy (zakres/intensyfikujemy) mobilizacj.
PW: chwyt do translacji dogrzbietowej koci PK: ruch czynny do zgicia grzbietowego ze
skokowej lizgiem dogrzbietowym koci skokowej
78
I
Tydzie
Dojrzewanie 10-24
MOBILIZACJA TKANEK MIKKICH YDKI
FAZA ZAPALNA
POZYCJA WYJCIOWA:
Pacjent ley na brzuchu / stoi.
Wykonanie:
II
Techniki powiziowo-miniowe na tkankach powierzchownych i gbokich ydki.
A - Pozycja: w leeniu na brzuchu
1. Masa funkcyjny minia brzuchatego
PROLIFERACJA
2. Mobilizacja powiziowa powierzchowna minia brzuchatego i cigna Achillesa
3. Poizometryczna relaksacja minia paszczkowtego w zgiciu w st.kolanowym.
B Pozycja w staniu (po 4. miesicu).
1. Ucisk w okolicy cigna i ydki z czynnym zginaniem kolana Pacjenta.
Ilo powtrze: Ilo powtrze do uzyskania efektu rozlunienia/rozcignicia tkanek mikkich.
III
ZAPAMITAJ:
VV Mobilizacja tkanek mikkich w staniu po 4. miesicu.
KONSOLIDACJA
PRZEBUDOWA
IV DOJRZEWANIE
PRZEBUDOWA
(A1) PW: ucisk minia brzuchatego (A1) PK: ucisk minia brzuchatego i zgicie
podeszwowe bierne stawu skokowego
(A2) mobilizacja powiziowa powierzchowna minia brzuchatego ydki
(A2) mobilizacja powiziowa powierzchowna cigna Achillesa
80
I
Tydzie
Dojrzewanie 10-24
II FAZA ZAPALNA
PROLIFERACJA
(A3) PIR minia paszczkowatego - napicie izometryczne zginaczy stawu skokowego
III KONSOLIDACJA
PRZEBUDOWA
(A3) rozciganie minia paszczkowatego
IV DOJRZEWANIE
PRZEBUDOWA
(A3) napicie izometryczne prostownikw goleni

(B1) PW: w staniu, ucisk palcami po obu stro- (B1) PK: w staniu, utrzymanie ucisku palcami
nach cigna Achillesa po obu stronach cigna Achillesa, czynne
zgicie kolana
(B1) PW: w staniu, ucisk domi po obu stro- (B1) PK: w staniu, utrzymanie ucisku domi
nach minia paszczkowatego po obu stronach minia paszczkowatego,
czynne zgicie kolana
82
I
Tydzie
Dojrzewanie 10-24

PODCZAS CHODU PO NIESTABILNYM
FAZA ZAPALNA
PODOU (OD 13. TYGODNIA)
POZYCJA WYJCIOWA:
Pacjent chodzi po niestabilnym podou.
II
Kolana proste i ugite, w butach sportowych i boso.
Elektrody zaozone na miesniu brzuchatym: na obu brzuscach i w okolicy gowy
przysrodkowej.
Wykonanie:
PROLIFERACJA
1. Pacjent chodzi po dugiej rwnowani - stopa za stop.
2. W trakcie trwania impulsu Pacjent wspina si na palce naprzemiennie - kolana proste
i ugite.
ZAPAMITAJ:
III
VV Czas trwania impulsu 6 sek., przerwa 5 sek.; 70 Hz 250 ms.
VV Pacjent chodzi do przodu i do tyu w jednej linii.
KONSOLIDACJA
PRZEBUDOWA
IV DOJRZEWANIE
PRZEBUDOWA
ELEKTROSTYMULACJA MINI YDKI POD-

CZAS CHODU PO NIESTABILNYM PODOU
(OD 13. TYGODNIA)
PW: elektrostymulacja boso - przerwa PK: elektrostymulacja boso - uniesienie pit

pomidzy impulsami w trakcie dziaania impulsu
ELEKTROSTYMULACJA MINI YDKI POD-

CZAS CHODU PO NIESTABILNYM PODOU
(OD 13. TYGODNIA)
PW: elektrostymulacja w butach - przerwa PK: elektrostymulacja w butach - uniesienie

pomidzy impulsami pit w trakcie dziaania impulsu
84
I
Tydzie
Dojrzewanie 10-24
WICZENIA MINI STRZAKOWYCH

I PISZCZELOWYCH
FAZA ZAPALNA
A) MISNIE STRZAKOWE
POZYCJA WYJCIOWA:
Pacjent w staniu, kolana proste.
II
Stanie wewntrzn krawdzi na stopniu zewntrzna poza.
Wykonanie:
1. Pacjent podciga zewntrzn krawd stopy ku grze.
PROLIFERACJA
2. Utrzyma 3 sek.
Docelowo Pacjent powinien wykonywa wiczenie na jednej nodze.
PW: Pacjent stoi wewntrzn krawdzi na III KONSOLIDACJA

PRZEBUDOWA
stopniu zewntrzna poza stopniem

IV DOJRZEWANIE
PRZEBUDOWA
PK: Pacjent podciga zewntrzn krawd

stopy ku grze
WICZENIA MINI STRZAKOWYCH

I PISZCZELOWYCH
B) MINIE PISZCZELOWE
POZYCJA WYJCIOWA:
Pacjent w staniu, kolana proste.
Stanie zewntrzn krawdzi na stopniu wewntrzna poza.
Wykonanie:
1. Pacjent podciga wewntrzn krawd stopy ku grze.
2. Utrzyma 3 sek.
Docelowo Pacjent powinien wykonywa wiczenie na jednej nodze.
PW: Pacjent stoi zewntrzn krawdzi na

stopniu wewntrzna poza stopniem
PK: Pacjent podciga wewntrzn krawd

stopy ku grze
86
I
Tydzie
Dojrzewanie 10-24
I WZMACNIAJCE KONCZYNY DOLNEJ
FAZA ZAPALNA
NA NIESTABILNYM PODOU
POZYCJA WYJCIOWA:
Pacjent w staniu.
wiczenia wykonywane w butach i boso.
II
WYKONANIE:
1. Od 12-13 tygodnia stosujemy szereg wicze z wykorzytsaniem rnych narzdzi:
a. maa rwnowania stanie obun
PROLIFERACJA
b. maa rwnowania - przysiady
c. stanie na poduszce sensomotorycznej obun
d. chd na dugiej rwnowani stopa za stop
e. wykroki na bosu
f. przysiady obun na bosu
g. wykroki na dugiej rwnowani
h. wykroki na trampollinie - ok. 4 miesica
i. deskorolka
j. trampolina trucht (po 16. tygodniu) 3 x 30 sek.
III
Zapamietaj:
KONSOLIDACJA
PRZEBUDOWA
VV Warto przypomina Pacjentowi jak wane jest to by aktywnie napina minie po-
ladkowe podczas stania na niestabilnym podou.
IV DOJRZEWANIE
PRZEBUDOWA
(a) stanie na maej rwnowani w butach, (a) stanie na maej rwnowani boso, kolana
kolana proste proste
(b) przysiad na maej rwnowani w butach (b) przysiad na maej rwnowani boso
obun obun
(c) stanie na poduszkach sensomotorycznych (c) stanie na poduszkach sensomotorycznych

w butach, kolana proste boso, kolana proste
88
I
Tydzie
Dojrzewanie 10-24
FAZA ZAPALNA
II PROLIFERACJA
(c) stanie na poduszkach sensomotorycznych (c) stanie na poduszkach sensomotorycznych
w butach, kolana zgite boso, kolana zgite
III KONSOLIDACJA
PRZEBUDOWA
(d) chd na dugiej rwnowani stopa za (d) chd na dugiej rwnowani stopa za
stop w butach stop w butach IV DOJRZEWANIE
PRZEBUDOWA
(d) chd na dugiej rwnowani stopa za (d) chd na dugiej rwnowani stopa za
stop boso stop boso
(e) PW: Pacjent stoi przed bosu w butach (e) PK: wykrok na bosu w butach (nogi na
zmian)
(e) PW: Pacjent stoi przed bosu (e) PK: wykrok na bosu, nogi na zmian
(f) PW: w staniu na bosu w butach, kolana (f) PK: przysiad na bosu w butach
proste
90
I
Tydzie
Dojrzewanie 10-24
FAZA ZAPALNA
II PROLIFERACJA
(f) PW: w staniu na bosu, kolana proste (f) PK: przysiad na bosu
III KONSOLIDACJA
PRZEBUDOWA
(g) PW: ustawienie do wykroku (g) PK: wykrok na rwnowani w butach
na rwnowani w butach IV DOJRZEWANIE
PRZEBUDOWA
(g) PW: ustawienie do wykroku g) PK: wykrok na rwnowani boso

na rwnowani boso
(h) PW: stanie przed trampolin w butach (h) PK: wykrok na trampolinie w butach
(h) PW: stanie przed trampolin (h) PK: wykrok na trampolinie
92
I
Tydzie
Dojrzewanie 10-24
FAZA ZAPALNA
II PROLIFERACJA
(i) PW: zakrok na deskorolce w butach (i) PK: wykrok na deskorolce w butach
III KONSOLIDACJA
PRZEBUDOWA
IV
(i) PW: zakrok na deskorolce boso (i) PK: wykrok na deskorolce boso
DOJRZEWANIE
PRZEBUDOWA
WICZENIA EKSCENTRYCZNO
-KONCENTRYCZNE MINI YDKI
WARIANT A (od 14. tygodnia)
POZYCJA WYJCIOWA:
Pacjent stoi na stopniu na rwnym poziomie. (Od 14. tygodnia).
Pacjent wykonuje dwie wersje wiczenia - w staniu z kolanami prostmi oraz w staniu
zkolanami zgitymi.
Wykonanie:
1. Pacjent wspina si na palce obu ng.
2. Powrt do poziomu stopnia.
3. Wspicie na palce jednej nogi.
WARIANT B (po 15. tygodniu)
POZYCJA WYJCIOWA:
Pacjent stoi na stopniu pity wystaj poza stopie. (Pacjent zaczyna schodzi poniej
poziomu stopnia).
WYKONANIE:
1. Pacjent wspina si na palce obu ng.
3. Wspicie na palce jednej nogi.
94
I
Tydzie
Dojrzewanie 10-24
II FAZA ZAPALNA
PROLIFERACJA
PW: Pacjent w staniu, kolana proste PK: wspicie na palce, kolana proste
III KONSOLIDACJA
PRZEBUDOWA
PW: w staniu, kolana proste PK: wspicie na palce jednej nogi
IV DOJRZEWANIE
PRZEBUDOWA
PW: Pacjent w staniu, kolana ugite PK: wspicie na palce, kolana ugite
PW: Pacjent w staniu, kolana proste, pity PK: wspicie na palce, kolana proste, pity
poza stopniem poza stopniem
PW: Pacjent w staniu, kolana proste, pity PK: wspicie na palce na jednej nodze, piety
poza stopniem poza stopniem
96
I
Tydzie
Dojrzewanie 10-24
STRETCHING YDKI
FAZA ZAPALNA
POZYCJA WYJCIOWA:
Pacjent w staniu. Podpiera si rkoma o cian dla utrzymania rwnowagi.
WYKONANIE:
II
1. Noga zakroczna prosta, a wykroczna zgita w kolanie.
2. Przeniesienie obcienia na nog wykroczn, zgit w kolanie. Noga zakroczna prosta
napita (rozciganie mm. brzuchatego ydki).
3. Ugicie nogi zakrocznej w kolanie (rozciganie mm. paszczkowatego).
PROLIFERACJA
ZAPAMITAJ:
VV Stopy powinny ca swoj powierzchni przylega do podoa.

VV Kolano nogi wykrocznej nie powinno wyprzedza palcw.
III KONSOLIDACJA
PRZEBUDOWA
IV DOJRZEWANIE
PRZEBUDOWA
STRETCHING YDKI
PW: rozciganie minia brzuchatego prawego - noga zakroczna prosta, noga wykroczna zgita
w kolanie
PP: rozciganie minia brzuchatego prawego - noga zakroczna prosta, przeniesienie obcie-
nia na nog wykroczn, zgit w kolanie
PK: rozciganie minia paszczkowatego prawego zgicie nogi zakrocznej w kolanie
98
I
Tydzie
Dojrzewanie 10-24
NAUKA CHODU W OBUWIU I BOSO
FAZA ZAPALNA
A) NA STABILNYM PODOU
POZYCJA WYJCIOWA:
Pacjent chodzi po stabilnym podou.
W butach (13. tydzie) i boso (16. tydzie).
II
B) NA NIESTABILNYM PODOU
POZYCJA WYJCIOWA:
Pacjent chodzi po niestabilnym podou.
PROLIFERACJA
W butach (13. tydzie) i boso (16. tydzie).
ZAPAMITAJ:
VV Pacjent chodzi do przodu i do tyu.
III
W zalenoci od decyzji lekarza biorc pod uwag struktur gojcego si cigna, zdarza si
KONSOLIDACJA
e czasami podpitek (1szt.) pozostaje w bucie nogi operowanej na dodatkowy jeden lub dwa
PRZEBUDOWA
tygodnie.
IV DOJRZEWANIE
PRZEBUDOWA
NAUKA CHODU W NORMALNYM OBUWIU
chd po stabilnym podou w butach
100
I
Tydzie
Dojrzewanie 10-24
NAUKA CHODU BOSO
II FAZA ZAPALNA
PROLIFERACJA
chd boso po stabilnym podou
III KONSOLIDACJA
PRZEBUDOWA
IV DOJRZEWANIE
PRZEBUDOWA

NAUKA CHODU W OBUWIU
chd po niestabilnym podou w butach
102
I
Tydzie
Dojrzewanie 10-24
NAUKA CHODU BOSO
II FAZA ZAPALNA
PROLIFERACJA
chd boso po niestabilnym podou
III KONSOLIDACJA
PRZEBUDOWA
IV DOJRZEWANIE
PRZEBUDOWA

WICZENIA WZMACNIAJCE I UELASTYCZNIA-

JCE MINIE PO 5 MIESICU
PRAWIDOWE POSTPOWANIE: Ilo powtrze: 4x30 sek., 30 Hz dla kadego wiczenia.
I. WICZENIE WZMACNIAJCE - POWER PLATE
POZYCJA WYJCIOWA:
Pacjent w staniu obun, boso na urzdzeniu wibracyjnym Power Plate.
WYKONANIE:
PO 5. MIESICU
1. wiczenie A) Wspicie na palce i powrt. Kolana proste.
2. wiczenie B) Wspicie na palce i powrt. Pacjent ugina nogi w kolanach.
3. wiczenie C) Wymach w ty nog zakroczn. Przysiad. wiczenie zakoczone wymachem
zakrocznej nogi w gr.
4. wiczenie D) Pity pacjenta wystaj poza krawd urzdzenia. Pacjent wykonuje
wspicie na palce i powraca do pozycji wyjciowej. Kolana proste.
ZAPAMITAJ:
VV Naley pilnowa ustawienia miednicy Pacjenta w paszczynie strzakowej zwasz-

cza podczas wykonywania w. jednon.
II. WICZENIA UELASTYCZNIAJCE - OK. 6. MIESICA
1. Marsze i truchty na mikkim oraz twardym podou w obuwiu sportowym.

2. Podskoki na batucie.
104
I
Tydzie
Dojrzewanie 10-24
WICZENIA WZMACNIAJCE
I UELASTYCZNIAJCE MINIE
FAZA ZAPALNA
PO 5 MIESICU
II PROLIFERACJA
(A) PW: Pacjent w staniu, kolana proste (A) PK: wspicie na palce, kolana proste
III KONSOLIDACJA
PRZEBUDOWA
(B) PW: Pacjent w staniu, kolana zgite (B) PK: wspicie na palce, kolana zgite
IV DOJRZEWANIE
PRZEBUDOWA
WICZENIA WZMACNIAJCE I UELASTYCZNIA-

JCE MINIE PO 5 MIESICU
(C) PW: zgite kolano nogi stojcej na maszy- (C) PK: wspicie na palce nogi stojcej na
nie, noga zakroczna wykonuje wymach w ty maszynie, noga zakroczna wykonuje wymach
do przdu
(D) PW: w staniu, kolana proste, piety poza (D) PK: wspicie na palce, kolana proste,
urzdzeniem piety poza urzdzeniem
106
Biomechanika
II
BIOMECHANIKA
108
Biomechanika
BADANIA FUNKCJONALNE W RAMACH

PROTOKOU REHABILITACYJNEGO
PO REKONSTRUKCJI CIGNA ACHILLESA
cigno pitowe stanowi wsplne zakoczenie minia trjgowego ydki, w skad ktrego
wchodzi misie brzuchaty ydki oraz misie paszczkowaty. Tzw. teoria trjpczkowej budowy
cigna Achillesa powstaa w wyniku bada, ktre wykazay, e wszystkie trzy gowy minia
tworz jedn, sprawnie dziaajc w warunkach fizjologicznych, struktur.
Literatura wiatowa opisuje gwnie badania siycigna po zabiegach szycia metod koniec
do koca oraz przezskrnej rekonstrukcji. Wyniki wskazuj, e w przypadku rekonstrukcji metod
koniec do koca tworzca si blizna w okolicy talii Achillesa powoduje ograniczenie ruchu w
miejscu, gdzie jest ono najciesze i w krtkim czasie musi przenie energi wygenerowana przez
misie podczas badania izokinetycznego. W przypadku anatomicznego odtworzenia struktury
cigna poprzez zszycie wkien na rnych jej poziomach udaje si unikn zdecydowanego
zwenia na przebiegu struktury, ktre mogoby powodowa restrykcj, a tym samym generowa
wysze wartoci podczas badania siy.
Prezentowany materia jest podsumowaniem kilku lat bada prowadzonych w ramach pracy
badawczej wspautorki poniszej publikacji oraz w ramach projektu pt. Nowatorskie metody
inynierii tkankowej wspomagajce gojenie i regeneracj cigien i wizade (akronim START).
Dziki moliwociom Centrum Diagnostyki Funkcjonalnej w Carolina Medical Center moliwa bya
ocena efektywnoci protokou rehabilitacyjnego przeprowadzanego w ramach programu START.
Przeprowadzone badania biomechaniczne wykazay, e w trakcie procesu rehabilitacji
niezwykle wana jest regularna i systematyczna fizjoterapia prowadzona conajmniej przez rok od
zabiegu rekonstrukcji cigna Achillesa.
W zwizku ze specyfik procesu gojenia si tkanek cignistych naley zwrci szczegln
uwag pacjentw na trzymanie si prawidowych wzorcw ruchowych, odpowiednich dla danego
wiczenia, podczas wykonywania wicze oraz stretching cigna z kolanem wyprostowanym jak
i zgitym. Na pniejszych etapach rehabilitacji wiczenia dynamiczne oraz nauka prawidowego
biegu powinny sta si nieodzownym elementem kadego treningu.
Niezwykle wan obserwacj wynikajc z bada jest rwnie fakt, i doznany uraz i
pniejszy proces rekonwalescencji maj wpyw nie tylko na koczyn operowan, ale i na t
zdrow - ktrej wyniki w efekcie przejcia funkcji lokomocyjnej w pierwszym okresie rehabilitacji
oraz wyduonego docienia (stopniowe obcinie koczyny operowanej) rwnie ulegaj
zmianie.
Analizujc dostpn literatur autorzy doszli do wniosku, e pomimo i faza przebudowy
cigna trwa okoo roku, to gojca si tkanka ma sabsze waciwoci biomechaniczne w
porwnaniu do nieuszkodzonego cigna nawet dwa lata po zabiegu. W zwizku z powyszym,
mimo e pacjenci po zakoczonej fizjoterapii czuj si dobrze i s w stanie powrci do aktywnoci
sprzed urazu, warto zwrci ich uwag na to, e wskazana jest kontynuacja regularnych wicze
wzmacniajcych by nie doprowadzi do ponownego urazu.
W dalszej czci ksiki opisano dokadny protok bada biomechanicznych,

rekomendowanych przez nas w przypadku prowadzenia pacjentw po anatomicznej rekonstrukcji
cigna Achillesa. Opracowane postpowanie to efekt dotychczasowych bada, dogbnej analizy
literatury fachowej oraz dowiadczenia w pracy z pacjentem. Niemniej, dla osb zajmujcych si
biomechanik przygotowalimy krtkie podsumowanie przeprowadzonych bada.
PODSUMOWANIE PRZEPROWADZONYCH BADA
MATERIA I METODY
Badania zostay przeprowadzone w Centrum Diagnostyki Funkcjonalnej w Carolina Medical
Center w Warszawie. Gwnym celem pracy byo okrelenie poziomu sprawnoci funkcjonalnej
koczyny operowanej po roku oraz po dwch latach od zabiegu anatomicznej trjpczkowej
rekonstrukcji cigna Achillesa.
W badaniach wzio udzia 20pacjentw po cakowitej anatomicznej trjpczkowej rekonstrukcji
cigna Achillesa oraz 20 osb z grupy kontrolnej. Pacjenci kierowani byli na badania przez
lekarza ortoped. Grup kontroln stanowili byli pacjenci kliniki, ktrzy doznali urazu w obrbie
koczyn grnych (bez urazw w obrbie koczyn dolnych w przeszoci) oraz pracownicy kliniki
speniajcy kryteria badania.
Wykonano pomiary momentw si mini zginaczy grzbietowych i podeszwowych stawu
skokowego u pacjentw w rok po zabiegu rekonstrukcji cigna Achillesa. Badania wykonano
na urzdzeniu Humac Norm (USA) w pozycji z wyprostowanym oraz zgitym (ze wzgldu na
dwustawow budow minia brzuchatego ydki) do 50 stopni stawem kolanowym w warunkach
izometrii oraz izokinetyki (prdko ktowa: 60 st/sek, 120 st/sek i 180 st/sek). Dwa lata po
zabiegu badania powtrzono. Dodatkowo wykonano analiz chodu, biegu i przysiadu na ciece
podometrycznej firmy Zebris.
WYNIKI I WNIOSKI
Z przeprowadzonych bada wynika, e pozycja ktowa stawu kolanowego ma wpyw na
si mini zginaczy podeszwowych stawu skokowego w obrbie operowanej koczyny. W
pomiarze w pozycji z wyprostowanym stawem kolanowym zaobserwowano porwnywalne wyniki
siy miniowej zginaczy podeszwowych w operowanej koczynie uzyskane w odniesieniu do
zdrowej koczyny zarwno w pierwszym jak i drugim badaniu. Jednake rnica w sile mini
ze zgitym stawem kolanowym jest widoczna po roku jak i 2 lata od zabiegu. Zaobserwowano
rwnie nieznaczny spadek siy oraz malejc rnic wartoci pomidzy koczyn zdrow i
operowan w kolejnym pomiarze (2 lata po zabiegu), ktre mona odnie do wynikw bada
dotyczcych gojenia si tkanki i przebudowy kolagenu w cignie Achillesa, ktra czasami trwa
nawet do 2 lat.
Od momentu powstania urazu a do rozpoczcia procesu rehabilitacji to koczyna zdrowa

penia funkcje podporow i lokomocyjn dla caego organizmu. Prawdopodobnie ta zdwojona
aktywno i wiksze obcienia koczyny zdrowej (de facto kilkumiesiczny dodatkowy trening
koczyny zdrowej) sprawi, e w pomiarach zginaczy podeszwowych stopy, czyli najsilniejszej grupy
110
Biomechanika
miniowej dziaajcej w stawie skokowo-goleniowym, wartoci po zakoczeniu usprawniania

byy istotnie wysze ni po stronie operowanej. W nastpnych 12 miesicach koczyna zdrowa
nie bya ju nadmiernie obciana, natomiast koczyna operowana przestaa by intensywnie
wiczona podczas rehabilitacji, co mogo mie istotny wpyw na mniejsze wartoci momentw si
zginaczy podeszwowych i grzbietowych stopy w drugim z pomiarw kontrolnych.
Badania w izometrii po roku i po 2 latach s porwnywalne z koczyn zdrow, a obserwowany

jest wci deficyt przy kolanie zgitym. W zwizku z tym powinien by wprowadzony trening
uzupeniajcy po zakoczeniu rehabilitacji przynajmniej do tego okresu. Naley zwrci
szczegln uwag na wiczenia dynamiczne w zgitym stawie kolanowym, ktrych celem jest
odbudowa mini gbokich, takich jak misie paszczkowaty. Widoczna rnica w sile mini
zginaczy podeszwowych jest take wan informacj dla sportowcw, ktrych przed powrotem
do aktywnoci sportowej naley ocenia przede wszystkim biorc pod uwag wyniki bada
izokinetycznych (kolano zgite) i interpretowa je uwzgldniajc specyfik uprawianego przez
nich sportu.
Podczas pomiaru na ciece podoskopowej porwnanie wynikw koczyny zdrowej do

koczyny operowanej nie wykazao istotnych statystycznie rnic. Mona stwierdzi, e pod
wzgldem funkcjonalnoci pacjenci w peni wrcili do zdrowia. Pomimo braku istotnych rnic
zaobserwowano jednak pewne tendencje, np.: u osb po zabiegu zanotowano mniejsze wartoci
napre w obrbie przodostopia w trakcie przetaczania stopy zarwno podczas chodu jak i
biegu. W trakcie wykonywania przysiadu pacjenci wykazywali zwikszone obcienia w obrbie
pit, prawdopodobnie ze wzgldu na zmniejszon elastyczno cigna a przez to ograniczone
zgicie grzbietowe w stawie skokowym. Istotn statystycznie rnic wykazano podczas biegu
w butach (max heel force), gdzie pacjenci uzyskali istotnie wiksze siy nacisku stp w czasie
kontaktu pity z podoem w porwnaniu do osb z grupy kontrolnej (zarwno prawej jak i lewej
koczyny dolnej). Zjawisko to mona tumaczy brakiem umiejtnoci wyhamowania ruchu
podczas kontaktu pity z podoem i tym samym nieprawidowym wybiciem z przodostopia.
REKOMENDOWANY PROTOK BADA
Badania funkcjonalne wykonywane s po 12 tygodniu oraz w 6 miesicu po zabiegu. Ocena

biomechaniczna przeprowadzana jest po konsultacji lekarskiej poczonej z przeprowadzeniem
odpowiedniej diagnostyki obrazowej. Naley jednak pamita, e moe termin badania
funkcjonalnego moe ulec opnieniu jeeli badania lekarskie i obrazowe wyka nieprawidowe
gojenie si cigna.
[PO 12. TYGODNIU] Badanie na ciece podometrycznej
WARUNKI PRZEPROWADZENIA BADANIA:

Uzyskanie zgody lekarza prowadzcego na odstawienie buta typu Walker (po badaniu USG, MRI
i wizycie lekarskiej).
CHARAKTERYSTYKA BADANIA:
Kade badanie polega na trzykrotnym przejciu po ciece podometrycznej (w
przypadku prowadzonych przez nas bada korzystalimy ze cieki firmy Zebris).
Pacjent idzie po ciece w swoim tempie nie zwracajc uwagi na platform. Kolejno
przej ma znaczenie.
Podczas stania swobodnego na platformie pacjent stoi zrelaksowany z rkoma
uoonymi wzdu tuowia, patrzc si przed siebie.
Przysiad wykonywany jest boso, pacjent stara si nie odrywa pit od podoa.
OCENIAMY:
1. rozkad si obcie na platformie;
2. rotacja koczyn dolnych;
3. dugo i szeroko krokw;
4. faza podparcia i faza przenoszenia;
5. czy pacjent prawidowo przetacza stop;
6. (podczas przysiadu) czy pacjent rwno rozkada ciar ciaa pomidzy praw a lew
koczyn doln.
ANALIZA NA CIECE PODOMETRYCZNEJ KROK-PO-KROKU:

a. chd w bucie typu Walker z jedn wkadk (wkadka 2 cm)
b. chd w bucie typu Walker bez wkadek
c. chd w normalnym bucie z jedn wkadk
d. chd w normalnym bucie bez wkadek
e. chd boso
f. stanie swobodne (20 sek.)
g. wspicie na palce obun (10 sek.)
h. przysiad boso (2 prby)
112
Biomechanika
BADANIE NA CIECE PODOMETRYCZNEJ [PO 12 TYG.]
chd boso na ciece podometrycznej chd w bucie typu Walker z jedn wkadk
chd w normalnym bucie bez wkadek

[PO 6. MIESICU ] Badanie na ciece podometrycznej
Charakterystyka badania oraz oceniane paramery pozostaj bez zmian. Zmianie ulegaj typy
ocenianych aktywnoci.
ANALIZA NA CIECE PODOMETRYCZNEJ KROK-PO-KROKU:

a. chd boso
b. chd w normalnych butach
c. bieg boso
d. bieg w normalnych butach
e. stanie swobodne (20 sek.)
f. wspicie na palce obun (10 sek.)
g. przysiad boso (2 prby)
[PO 6. MIESICU] Badanie - stabilografia dynamiczna
Badanie wykonywane na platformie stabilograficznej (w przypadku prowadzonych
przez nas bada korzystalimy z platformy BIODEX).
Pacjent stoi jednon na rodku platformy z lekko ugitym kolanem - wykonujemy
3 prby po 30 sekund (poziom 2). Pomidzy prbami nastpuje 10 sekund przerwy
- w tym czasie platforma si usztywnia i pacjent moe postawi drug stop, eby
odpocz.
Badanie wykonywane jest najpierw na prawej, potem na lewej koczynie dolnej. W
razie utraty rwnowagi badany moe si podeprze lub zapa porczy.
Badanie podsumowuje analiza porwnawcza wynikw prawej i lewej koczyny
dolnej.
OCENIAMY:
1. poziom stabilnoci pacjenta;
2. rnice pomidzy wynikami koczyny zdrowej i operowanej.
[PO 6. MIESICU] Badanie siy miniowej
W przypadku naszych bada testy wykonywane na fotelu firmy Humac NORM w
dwch pozycjach:
w pozycji leenia przodem z wyprostowanym stawem kolanowym
w pozycji leenia na plecach ze zgitym do 50 stawem kolanowym1
Badanie wykonywane jest w warunkach izometrii i izokinetyki, w trzech prdkociach
ktowych:
60/sek (5 powtrze),
120/sek (8 powtrze),
1 protok ustalony na podstawie artykuu Orishimo KF., Burstein G., Mullaney MJ., Kremenic IJ., Nesse
M, McHugh MP., Lee SJ. (2008) Effect of knee flexion angle on Achilles tendon force and ankle joint
plantarflexion moment during passive dorsiflexion. J Foot Ankle Surg. 47(1):34-9.
114
Biomechanika
180/sek (10 powtrze).

Stopa umieszczona jest w dynamometrze. Stopa, ydka oraz biodra w czasie pomiaru
s stabilizowane przez dodatkowe pasy.
Pozycja pocztkowa stawu skokowego do badania to kt 0 (tzw. pozycja porednia).
OCENIAMY:
1. deficyt siy miniowej pomidzy praw i lew koczyn doln (dopuszczalna rnica
<10%).
BADANIE SIY MINIOWEJ KROK-PO-KROKU:
a. badanie w pozycji leenia przodem (kolano wyprostowane) w izometrii i izokinetyce

b. badanie w pozycji leenia na plecach (kolano zgite 50) w izometrii i izokinetyce
[PO 6. MIESICU] Badanie wyskoku
Pacjent wykonuje wyskok boso oraz w butach - w pierwszej kolejnoci obun, nastpnie
jednon - na prawej i lewej koczynie dolnej. Wykonywane jest nagranie wideo (w przypadku
prowadzonych przez nas bada korzystalimy z systemu SIMI MOTION). Materia filmowy zostaje
spowolniony i oceniana jest caa sylwetka badanego (tzw. acuch biokinematyczny).
OCENIAMY:
1. ustawienie miednicy (czy nie opada po jednej ze stron podczas wybicia i ldowania),
2. ustawienie staww kolanowych (czy nie uciekaj do kolawoci czy szpotawoci),
3. ustawienie staww skokowych (nadmierna pronacja czy supinacja),
4. czy pacjent potrafi si wybija (ocena wizualna elastycznoci i siy cigna Achillesa).
STABILOGRAFIA DYNAMICZNA [PO 6 MIESICU]
stanie jednon na platformie stabilograficznej
stanie jednon na platformie stabilograficznej
116
Biomechanika
BADANIE SIY MINIOWEJ [PO 6 MIESICU]
pomiar siy miniowej zginaczy

i prostownikw stawu skokowego w pozycji leenia przodem
pomiar siy miniowej zginaczy

i prostownikw stawu skokowego - ustawienie stopy w dynamometrze (pozycja porednia)
BADANIE WYSKOKU W BUTACH [PO 6 MIESICU]
wyskok obun w butach - faza wybicia
wyskok obun w butach - faza lotu
118
Biomechanika
BADANIE WYSKOKU BOSO [PO 6 MIESICU]
wyskok obun boso - faza wybicia
wyskok obun boso - faza lotu

PODCZAS OPRACOWYWANIA PROTOKOU BAZOWALIMY NA NASZYM DOWIADCZENIU W PRA-

CY Z PACJENTEM ORAZ NASTPUJCEJ LITERATURZE:
I REHABILITACJA
[1] Sharma, P. & Maffulli, N., 2005, Tendon injury and tendinopathy: healing and repair, The Journal of Bone
& Joint Surgery, 87(1), pp. 187-202.
[2] Murphy, P.G., Loitz, B.J., Frank, C.B. & Hart, D.A., 1994, Influence of exogenous growth factors on the
synthesis and secretion of collagen types I and III by explants of normal and healing rabbit ligaments, Bio-
chemistry and cell biology, 72(9-10), pp. 403-9.
[3] Oakes, B.W., 2003, Tissue healing and repair: tendons and ligaments, Rehabilitation of sports injuries:
scientific basis, pp. 28-98.
[4] Knobloch, K., Grasemann, R., Jagodzinski, M., Richter, M., Zeichen, J. & Krettek, C., 2006, Changes of
Achilles midportion tendon microcirculation after repetitive simultaneous cryotherapy and compression using
a Cryo/Cuff, The American journal of sports medicine, 34(12), pp. 1953-9.
[5] Tillman, L.J. & Chasan, N.P., 1996, Properties of dense connective tissue and wound healing, Manage-
ment of common musculoskeltal disorders: Physical therapy principles and methods, pp. 8-21.
[6] Hooley, C.J. & Cohen, R.E., 1979, A model for the creep behaviour of tendon, International Journal of
Biological Macromolecules, 1(3), pp. 123-32.
[7] Abrahamsson, S.-O., 1990, Matrix metabolism and healing in the flexor tendon. Experimental studies on
rabbit tendon, Scandinavian journal of plastic and reconstructive surgery and hand surgery. Supplementum,
23, pp. 1-51.
[8] Farkas, L.G., McCain, W.G., Sweeney, P., Wilson, W., Hurst, L.N. & Lindsay, W.K., 1973, An experimental
study of the changes following silastic rod preparation of a new tendon sheath and subsequent tendon graft-
ing, The Journal of bone and joint surgery. American volume, 55(6), pp. 1149-58.
[9] Amiel, D., Akeson, W.H., Harwood, F.L. & Frank, C.B., 1983, Stress deprivation effect on metabolic turn-
over of the medial collateral ligament collagen. A comparison between nine- and 12-week immobilization,
Clinical orthopaedics and related research(172), pp. 265-70.
[10] Ecker, T.M., Bremer, A.K., Krause, F.G., Mller, T. & Weber, M., 2016, Prospective Use of a Standardized
Nonoperative Early Weightbearing Protocol for Achilles Tendon Rupture: 17 Years of Experience, The Amer-
ican journal of sports medicine, 44(4), pp. 1004-10.
[11] Brumann, M., Baumbach, S.F., Mutschler, W. & Polzer, H., 2014, Accelerated rehabilitation following
Achilles tendon repair after acute rupture - Development of an evidence-based treatment protocol, Injury,
45(11), pp. 1782-90.
[12] Bevoni, R., Angelini, A., DApote, G., Berti, L., Fusaro, I., Ellis, S., Schuh, R. & Girolami, M., 2014, Long
term results of acute Achilles repair with triple-bundle technique and early rehabilitation protocol, Injury,
45(8), pp. 1268-74.
[13] Huard, J., Li, Y. & Fu, F.H., 2002, Muscle injuries and repair: current trends in research, The Journal of
Bone & Joint Surgery, 84(5), pp. 822-32.
II BIOMECHANIKA
[14] Szaro P., Witkowski G., Smigielski R., Krajewski P., Ciszek B., (2009) Fascicles of the adult human Achil-
les tendon - an anatomical study. Ann Anat., 191(6): str.586-593.1
[15] migielski R., (2008) Management of partial tears of the gastro-soleus complex. Clinics in Sports Medi-
cine, 27: str.219-229.
[16] Pierre-Jerome C., Moncayo V., Terk M.R., (2010) MRI of the Achilles tendon: A comprehensive review of
the anatomy, biomechanics, and imaging of overuse tendinopathies. Acta Radiologica, 4: str.438-454.
[17] Sharma P., Maffulli N., (2005) Tendon injury and tendinopathy: healing and repair. JBJS, 87: str.187-202.
[18] Fugl-Meyer AR., Sjstrm M., Whlby L. (1979) Human plantar flexion strength and structure. Acta Physi-
ol Scand. Sep;107(1):47-56.
[19] Orishimo KF., Burstein G., Mullaney MJ., Kremenic IJ., Nesse M, McHugh MP., Lee SJ. (2008) Effect of
knee flexion angle on Achilles tendon force and ankle joint plantarflexion moment during passive dorsiflexion.
J Foot Ankle Surg. 47(1):34-9.
[20] Maganaris CN. (2003) Force-length characteristics of the in vivo human gastrocnemius muscle. Clin
Anat.;16(3):215-23.
[21] Herzog W., Read LJ., Ter Keurs HE. (1991) Experimental determination of force-length relations of intact
human gastrocnemius muscles. Clin Biomech (Bristol, Avon). 6(4):230-8. doi: 10.1016/0268-0033(91)90051-
Q.
[22] Kawakami Y., Kumagai K., Huijing PA., Hijikata T., Fukunaga T., (2000) The length-force characteristics
of human gastrocnemius and soleus muscles in vivo. In: Herzog W. (Ed.), Skeletal Muscle Mechanics: Mech-
anisms to Function. Wiley, New York, pp. 327-341.
120
Biomechanika
[23] Kawakami Y., Ichinose Y., Fukunaga T. (1998) Architectural and functional features of human triceps
surae muscles during contraction. J Appl Physiol (1985). 85(2):398-404.
[24] Fugl-Meyer AR., Sjstrm M., Whlby L. (1979) Human plantar flexion strength and structure. Acta Physi-
ol Scand. 107(1):47-56.
[25] Svantesson U., Ernstoff B., Bergh P., Grimby G. (1991) Use of a Kin-Com dynamometer to study the
stretch-shortening cycle during plantar flexion. Eur J Appl Physiol Occup Physiol. 62(6):415-9.
[26] Wakahara T., Kanehisa H., Kawakami Y., Fukunaga T. (2007) Fascicle behavior of medial gastrocnemius
muscle in extended and flexed knee positions. J Biomech. 40(10):2291-8. Epub 2006 Nov 30.
[27] Carpentier A., Duchateau J., Hainaut K. (1996) Velocity-dependent muscle strategy during plantarflexion
in humans. J Electromyogr Kinesiol. 6(4):225-33.
[28] Gigante A., Moschini A., Verdenelli A., Del Torto M., Ulisse S., de Palma L. (2008) Open versus percu-
taneous repair in the treatment of acute Achilles tendon rupture: a randomized prospective study. Knee Surg
Sports Traumatol Arthrosc. 16(2):204-9. Epub 2007 Dec 8.
[29] Chan AP., Chan YY., Fong DT., Wong PY., Lam HY., Lo CK., Yung PS., Fung KY., Chan KM. (2011)
Clinical and biomechanical outcome of minimal invasive and open repair of the Achilles tendon. Sports Med
Arthrosc Rehabil Ther Technol. 3(1):32.
[30]. Naim F., Simek A., Sipahiolu S., Esen E., Cakmak G. (2005) Evaluation of the surgical results of Achil-
les tendon ruptures by gait analysis and isokinetic muscle strength measurements. Acta Orthop Traumatol
Turc. 39(1):1-6.
[31] Mller M., Lind K., Movin T., Karlsson J. (2002) Calf muscle function after Achilles tendon rupture. A
prospective, randomised study comparing surgical and non-surgical treatment. Scand J Med Sci Sports.
12(1):9-16.
[32] Olsson N., Nilsson-Helander K., Karlsson J., Eriksson B.I., Thome R., Faxn E., Silbernagel K.G. (2011)
Major functional deficits persist 2 years after acute Achilles tendon rupture. Knee Surg Sports Traumatol
Arthrosc. 19(8):1385-93
[33] Agres A.N., Duda G.N., Gehlen T.J., Arampatzis A., Taylor W.R., Manegold S. (2015) Increased unilat-
eral tendon stiffness and its effect on gait 2-6 years after Achilles tendon rupture. Scand J Med Sci Sports.
25(6):860-7.
[34] Don R., Ranavolo A., Cacchio A., Serrao M., Costabile F., Iachelli M., Camerota F., Frascarelli M., Santilli
V. (2007) Relationship between recovery of calf-muscle biomechanical properties and gait pattern following
surgery for achilles tendon rupture. Clin Biomech (Bristol, Avon). 22(2):211-20.
[35] Palmes D., Spiegel H.U., Schneider T.O., Langer M., Stratmann U., Budny T., Probst A. (2002) Achilles
tendon healing: long-term biomechanical effects of postoperative mobilization and immobilization in a new
mouse model. J Orthop Res. 20(5):939-46.
[36] Rosso C., Buckland D.M., Polzer C., Sadoghi P., Schuh R., Weisskopf L., Vavken P., Valderrabano V.
(2015) Long-term biomechanical outcomes after Achilles tendon ruptures. Knee Surg Sports Traumatol Ar-
throsc. 23(3):890-8.
[37] Mezzarobba S., Bortolato S., Giacomazzi A., Fancellu G., Marcovich R., Valentini R. (2012) Percutane-
ous repair of Achilles tendon ruptures with Tenolig: quantitative analysis of postural control and gait pattern.
Foot (Edinb). 22(4):303-9.
Konsorcjum
onsorc START
S A
Politechnika Warszawska pastwowa wysza uczelnia w Warsza-

Politechnika Warszawska
wie. Jest jedn z najwikszych i najlepszych wyszych uczelni tech-
nicznych w Polsce oraz w Europie rodkowo-Wschodniej.
Sport Medica S.A. Carolina Medical Center to jeden z najnowocze-

Sport Medica
niejszych S.A.
prywatnych orodkw leczenia ortopedycznego w Europie, -
nalecy do Grupy LUX MED lidera rynku usug medycznych w Pol- -
sce. Podmiotem zarzdzajcym Carolina Medical Center jest Sport
Medica S.A.
Centrum Onkologii Instytut im. Marii Skodowskiej-Curie placw-

entr
ka nkolo wywodzca
onkologiczna, ii si z Instytutu Radowego, zaoonego w
1932 roku w Warszawie z inicjatywy Marii Skodowskiej-Curie.
Uniwersytet Warszawski polska uczelnia publiczna, zaoona 19

niwers tet Warszawski
listopada 1816 roku w Warszawie. Powsta w 1816 roku pod nazw
Krlewski Uniwersytet Warszawski. To najwiksza, jedna z najlep-
szych i najstarszych szk wyszych w Polsce, a jednoczenie najdu-
-
ej dziaajca uczelnia w stolicy.
Warszawski Uniwersytet Medyczny jest jedna z najstarszych szk

Warszawski niwers tet Med czn
medycznych w Polsce. Od ponad 200 lat ksztaci i szkoli w zakresie
medycyny oraz farmacji. Uniwersytet prowadzi studia doktoranckie i
podyplomowe, a take naucza w ramach zawodowych kursw specja-
-
lizacyjnych i doksztacajcych.
Harvard Medical School amerykaska wysza szkoa medyczna,

ar ard Medical School
stanowica jeden z dziewiciu wydziaw Harvard University. Od wielu
lat znajduje si w czowce szk medycznych na wiecie. Zarwno w
2010, jak i w 2011 zaja pierwsze miejsce w rankingu miesicznika
U.S. News & World Report prezentujcym najlepsze amerykaskie
wysze szkoy medyczne w zakresie bada naukowych.
University
ni ersit o ofPitts
Pittsburgh
r h uniwersytet w Pittsburghu, USA. Zao-
ony w 1787. 19. w rankingu amerykaskich uniwersytetw publicz-
nych, 57. w rankingu wszystkich amerykaskich uniwersytetw, znany
zwaszcza ze swojej szkoy medycznej i ekonomicznej.
122
Agnieszka Rosiska
Po upywie blisko dwch dekad pracy jako fizjoterapeutka cigle pragnie wiedzie
wicej i umie wicej by zapewni swoim pacjentom najlepsz opiek. Nieustannie
stara si szuka nowych technik i rozwiza, ktre przyspiesz ich powrt do penej
sprawnoci. Jej zawodowe pasje to rehabilitacja cigna Achillesa i koncepcja
praktycznego zastosowania USG podczas procesu usprawniania, o ktrym miaa
okazj wykada podczas Midzynarodowego Sympozjum Radiologicznego ESSR
(2014, Wrocaw). Swoje badania prezentowaa rwnie na konferencjach takich
jak: ISAKOS (2015, Lyon), ECR (2015, Wiede), TUSYAD (2014, Izmir). By zapa
oddech od natoku codziennych obowizkw i pracy wybiera si na rowerowe eskapady wraz z najbliszymi.
Magdalena Syrek
Fizjoterapeutka z wieloletnim dowiadczeniem w zakresie prowadzenia rehabilitacji

cigna Achillesa. Znana i szanowana specjalistka w dziedzinie biomechaniki,
naleca do Polskiego Towarzystwa Biomechaniki. Jej przygoda z Achillesem
zacza si od Sympozjum Biomechaniki Sportu i Rehabilitacji w Warszawie (2011).
Od tamtego czasu prezentowaa coraz to nowsze wyniki swoich bada na konfe-
rencjach takich jak: Biomechanics (2016, Biaa Podlaska) oraz podczas sympozjum
pt. Analiza ruchu - teoria i praktyka w zastosowaniach klinicznych CZD (2016,
Warszawa), EFAS (2014, Barcelona), ESMAC (2015, Heidelberg), Biomechanics
(2014 ,d), Sympozjum biomechaniczne CZD (2014, Warszawa). Od lat zwizana z klinik ortopedyczn
Carolina Medical Center. Spontaniczna i pena energii. Kocha sporty wodne w zwizku z czym kad chwil
woln od pacjentw i pracy naukowej spdza polujc na wysokie fale.
Prezentowana publikacja powstaa w ramach Programu Profilaktyka i leczenie chorb cywiliza-

cyjnych STRATEGMED finansowanego przez Narodowe Centrum Bada i Rozwoju; omawiamy w
niej proces usprawniania pacjenta po anatomicznej (trjpczkowej) rekonstrukcji cigna Achillesa.
Opracowany przez nas, opisany krok po kroku, oryginalny protok fizjoterapeutyczny w duej
mierze bazuje na procesie gojenia si tkanek cignistych. Kade z wicze zostao szczegowo
omwione i uzupenione o dodatkowe informacje dotyczce np. moliwych wicze uzupeniajcych
i zalecanej diagnostyki obrazowej.
Zalecane przez nas postpowanie trwa 6 miesicy i jest efektem wieloletnich obserwacji oraz
analizy biecych bada dotyczcych biologicznego gojenia si tkanek. Ze wzgldu na charakter
przeprowadzonych bada -lepa prba, wszyscy uczestnicy - zarwno Ci, u ktrych zastosowano
komrki macierzyste, jak i pacjenci z grupy kontrolnej prowadzeni w ramach projektu START, podda-
ni zostali identycznej rehabilitacji.
Pacjenci od pocztku do koca prowadzeni byli w sposb kompleksowy - nasza praca miaa na
celu nie tylko wspomc odbudow strukturaln, ale rwnie przywrci utracone w wyniku urazu
funkcje cigna. W zwizku z tym nasz protok uwzgldnia nie tylko techniki manualne oraz odpo-
wiednio dobrane do etapu gojenia wiczenia, ale dodatkowo - by obiektywnie oceni postpy
pacjentw, uzupenilimy go o diagnostyk funkcjonaln oraz monitoring z wykorzystaniem USG.
Projekt dofinansowany ze rodkw Narodowego Centrum Bada i Rozwoju w ramach Programu STRATEGMED.

Start Rehabilitacja Sciegna Achillesa Publikacja

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Start Rehabilitacja Sciegna Achillesa Publikacja

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

REHABILITACJA

AGNIESZKA ROSISKA, MAGDALENA SYREK

REHABILITACJA CIGNA ACHILLESA

Wydanie I, poprawione i uzupenione 2016

Copyright Sport Medica S.A., 2016

Wszelkie prawa zastrzeone. adna cz niniejszej publikacji nie moe by reprodukowana

Rosiska, Agnieszka Rehabilitacja cigna Achillesa: kompletny protok usprawniania po

Wersja elektroniczna publikacji, dodatkowe informacje oraz materiay uzupeniajce s dostpne

Publikacja powstaa w ramach Programu Profilaktyka i leczenie chorb cywilizacyjnych

Publikacja, ktr macie Pastwo w rkach to efekt kilkunastu miesicy intensywnej

Dzikujemy za zainteresowanie nasz prac i zapraszamy do lektury!

Faza zapalna 0-1

Rozdzia I - FAZA ZAPALNA

Pocztek Fazy Zapalnej w procesie gojenia si tkanek przypada na pierwsze 24 godziny

Proces gojenia si tkanek dzielimy na 3 zazbiajce si etapy. W pierwszej kolejnoci

Na tym etapie zwracamy szczegln uwag i skupiamy si na:

AGODZENIE STANU ZAPALNEGO

MOBILIZACJA LIZGU CIGNA ACHILLESA

Dziki temu zabiegowi ju od pierwszych chwil po zabiegu dbamy o zachowanie mechaniki

MOBILIZACJA TKANEK MIKKICH

Faza zapalna 0-1

Zachowanie lizgu cigna w ocignie.

Przeciwdziaanie zrostom tkanek otaczajcych Achillesa.

Przywrcenie penego zakresu ruchu.

Przywrcenie kluczowych funkcji cigna wyskok.

1. MASA LIMFATYCZNY STOPY I YDKI

6. CHODZENIE STOPY I CIGNA ACHILLESA

MASA LIMFATYCZNY STOPY I YDKI

PRAWIDOWE POSTPOWANIE: Czas zabiegu ok. 10-15 min.

VV Stopa pacjenta unieruchomiona jest w pozycji zgicia podeszwowego. Pom pa-

Faza zapalna 0-1

MASA LIMFATYCZNY STOPY I YDKI

masa limfatyczny - technika gaskania: od stopy, przez ydk do stawu kolanowego

MAsa i mobilizacja rozcigna

PRAWIDOWE POSTPOWANIE: Czas zabiegu: kilka powtrze na kad cz rozcigna.

VV Stopa jest w ustawienia w zgiciu podeszwowym.

Faza zapalna 0-1

MAsa i mobilizacja rozcigna

ucisk rozcigna wraz z wyprostem palcw rozciganie rozcigna podeszwowego w

MOBILIZACJA LIZGU CIGNA ACHILLESA

PRAWIDOWE POSTPOWANIE: Ilo powtrze: 2x10 dla kadego ruchu

VV cinicie ydki jest wykonane tu przed zginaniem podeszwowym stopy.

Faza zapalna 0-1

MOBILIZACJA LIZGU CIGNA ACHILLESA

MOBILIZACJA LIZGU CIGNA ACHILLESA

Faza zapalna 0-1

MOBILIZACJA LIZGU MINIA

PRAWIDOWE POSTPOWANIE: ilo powtrze: 2x10

ELEKTROSTYMULACJA MINI YDKI

PRAWIDOWE POSTPOWANIE: Czas zabiegu: 15 min.

VV Dawka impulsu powinna by na tyle dua, by skurcz minia trjgowego by widocz-

elektrostymulacja ydki elektrostymulacja ydki, pacjent jest bierny

Faza zapalna 0-1

CHODZENIE STOPY I CIGNA

VV By zadba o utrzymanie zgicia podeszwowego stawu skokowego.

chodzenie systemem CryoCuff. Pieczka chodzenie - mankiet CryoCuff w uyciu

USG fizjoterapeutyczne przeprowadzane w 2 i 3 tygodniu. Badanie jest form

Ocena radiologiczna dostarcza informacji na temat:

uoenia struktury cigna ocenia si czy wkna zaczynaj ukada si rwnolegle

Pocztkowo podczas sesji terapeutycznych przeprowadzane zabiegi i stosowane wiczenia

Na etapie proliferacji zwracamy szczegln uwag i skupiamy si na:

KONTYNUACJA POSTPOWANIA ORAZ PRZECIWDZIAANIE POWSTAWANIU ZROSTW

W dalszym cigu zabezpieczamy i odciamy koczyn operowan, aby maksymalnie

UTRZYMANIE MASY MINIOWEJ W OBRBIE KOCZYNY OPEROWANEJ