Bí quyết Chia tay Bác sĩ PDF

hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
ck o ck
o
er- .c er- .c
s o ft w a r e s o ft w a r e
LÔØI MÔÛ ÑAÀU CUÛA DÒCH GIAÛ 4

LÔØI NOÙI ÑAÀU CUÛA TAÙC GIAÛ 6
GIÔÙI THIEÄU
NHAÂN TOÁ ENZIM – CHÌA KHOÙA CUÛA SÖÏ SOÁNG 11

CHÖÔNG I
Enzim vaø söùc khoûe cuûa baïn 18

CHÖÔNG 2
Yeáu toá veà enzim 66
CHÖÔNG 3
Söï giaøu coù vaø haïnh phuùc 104

CHÖÔNG 4
Kòch baûn cuûa cuoäc ñôøi baïn 142
Baûy chìa khoùa vaøng cuûa tieán só shinya 174
Ñoâi doøng chia seû 178
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
Dòch giaû Huyønh Ngoïc Truï
PD
PD
Enzim vaø söùc khoûe cuûa baïn
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
to
to
HOW TO LIVE LONG AND NEVER BE SICK
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
ck o ck
o
er- .c er- .c
What I would do
If I had sick
Lôøi môû ñaàu cuûa dòch giaû

Moät ngaøy noï, toâi vaø moät soá ngöôøi baïn ñöôïc môøi tôùi moät
showroom ñeå tham döï buoåi laøm thí nghieäm veà taùc duïng
cuûa nöôùc kangen, ngöôøi chuû cuûa showroom ñaõ giôùi thieäu
vôùi toâi cuøng moïi ngöôøi veà cuoán saùch naøy raát hay maø
choàng cuûa coâ aáy vaãn hay ñoïc moãi ngaøy moãi khi oâng aáy
veà Vieät Nam. Toâi vaø moïi ngöôøi cuõng caàm cuoán saùch leân
ngaém nghía moät tí roài caát laïi vaøo vò trí cuõ, toâi khoâng coù
gì aán töôïng ngoaøi tieâu ñeà “The enzyme factor, how to
live long and never be sick”, caâu laøm cho toâi aán töôïng laø
“How to live long and never be sick” chöù toâi cuõng khoâng
maáy ñeå yù ñeán chöõ ENZYME, toâi khoâng bieát nhöõng ngöôøi
khaùc coù aán töôïng gì khoâng, rieâng toâi nhö moät cô duyeân,
toái hoâm ñoù veà toâi suy nghó maõi ñeán doøng chöõ “How to
live long and never be sick”. Nhö moät ñoäng löïc thuùc ñaåy,
hoâm sau toâi quyeát ñònh quay laïi showroom aáy vaø noùi vôùi
coâ chuû cho toâi möôïn laïi cuoán saùch, coâ cho toâi möôïn laïi
vaø toâi ñoïc sô qua caùc ñeà muïc lôùn cuûa cuoán saùch, caøng
ñoïc noù caøng cuoán huùt toâi bôûi nhöõng ñeà muïc nhoû.
Vaø cuoäc ñôøi cuûa toâi ñaõ thay ñoåi töø khi toâi quyeát ñònh veà
nhaø ñoïc vaøo chi tieát cuûa cuoán saùch, haàu nhö toâi khoâng
muoán rôøi maét khoûi baát cöù moät trang naøo cuûa cuoán saùch
maëc daàu khi ñoïc baèng tieáng Anh toâi gaëp moät soá khoù
khaên vôùi nhöõng töø môùi maø toâi khoâng bieát, toâi laáy töø ñieån
ra quyeát ñònh tra töøng töø khoâng bieát nghóa cho ñeán heát
6
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
cuoán saùch.
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
ck o ck
o
er- .c er- .c
Laø moät thaày giaùo daïy tieáng Anh neân toâi coù lôïi theá veà
tieáng Anh so vôùi nhöõng ngöôøi khaùc, nhöng cuõng khoâng
ít khoù khaên khi ñang ñoïc thì laïi gaëp töø môùi vaø khieán toâi
phaûi döøng laïi maát moät khoaûng thôøi gian ñeå tra nghóa
cuûa töø, thaäm chí ñoâi khi tra heát nghóa cuûa töø cuõng khoâng
bieát nghóa cuûa caâu ñoù ra laøm sao. Toâi bieát nhöõng kieán
thöùc ñoù heát söùc quyù giaù neân toâi khoâng cho pheùp mình
ñöôïc boû cuoäc, vaø toâi quyeát ñònh dòch toaøn boä cuoán saùch
ra Tieáng Vieät.
Hôn nöõa toâi coù moät ngöôøi vôï vaø coâ con gaùi môùi ñöôïc 2
tuoåi, toâi muoán vôï mình phaûi bieát nhöõng kieán thöùc naøy
ñeå chaêm soùc söùc khoûe cho con gaùi vaø gia ñình nhoû cuûa
mình neân toâi quyeát ñònh dòch cuoán saùch naøy ñeå taëng
cho vôï vaø con gaùi toâi. Khoâng chæ ích kyû nghó cho rieâng
gia ñình mình, toâi coøn meï ruoät, boá meï vôï, anh chò em
cuûa toâi, toâi mong muoán hoï ñöôïc bieát nhöõng ñieàu trong
cuoán saùch naøy ñeå aùp duïng noù vaøo cuoäc soáng. Toâi cuõng
khoâng queân nghó veà nhöõng ngöôøi haøng xoùm ngoaøi queâ
toâi ñang lam luõ vaát vaû, chaêm chæ laøm vieäc ñeå roài moät
ngaøy thaáy ñau trong ngöôøi roài ñi khaùm beänh thì phaùt
hieän ra mình bò ung thö giai ñoaïn cuoái, ñaõ coù raát nhieàu
tröôøng hôïp nhö vaäy ngoaøi queâ cuûa toâi maø gia ñình phaûi
chia tay taïm bieät hoï trong noãi ñau. Laø moät ngöôøi con xa
queâ höông toâi vaãn canh caùnh trong loøng nghó veà ho, veà
nhöõng ngöôøi thaân yeâu, baïn beø xung quanh mình. Chính
caên beänh tim ñaõ haønh haï cha toâi trong suoát 12 naêm,
oâng soáng trong beänh taät vôùi hoà sô beänh aùn laø heïp hôû
van tin hai laù, hôû van ñoäng maïch chuû, rung nhæ vaø suy
7
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
tim 2 ñoä vaø sau 12 naêm noù ñaõ laáy ñi maïng soáng cuûa
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
oâng. Hôn ai heát toâi hieåu caûm giaùc chính nhöõng ngöôøi
ck o ck
o
er- .c er- .c
thaân yeâu trong gia ñình cuûa mình bò beänh vaø caûm giaùc
ñau ñôùn khi phaûi nhìn hoï ra ñi maø khoâng coù caùch naøo
chöõa trò. Luùc ñoù trong toâi cöù nghó giaù nhö mình laø moät
baùc só coù theå chöõa trò ñöôïc beänh cho cha mình, giaù nhö
toâi hieåu ñöôïc beänh taät töø ñaâu maø ra.
Toâi laø moät ngöôøi ñam meâ ñoïc saùch, toâi haàu nhö tìm ñoïc
taát caû nhöõng cuoán saùch vieát veà ñoäng löïc phaùt trieån con
ngöôøi, baùn haøng, marketting,…toâi ñi tìm kieám söï thaønh
coâng vaø giaøu coù, toâi cuõng baét gaëp raát nhieàu tö töôûng veà
söï thaønh coâng vaøo giaøu coù, tham döï nhieàu lôùp hoïc veà
baùn haøng, phaùt trieån con ngöôøi vaø xuaát baûn cho mình
cuoán saùch ñaàu tay laø “Bí Quyeát Phaùt AÂm Tieáng Anh Ch-
uaån Vaø Hay”. Nhöng khi ñoïc cuoán saùch naøy ñaõ thöïc söï
laøm thay ñoåi cuoäc ñôøi toâi, toâi ñaõ tìm thaáy söï thaønh coâng,
giaøu coù thaät söï trong cuoán saùch naøy. Khi dòch xong cuoán
saùch naøy cuõng ñoàng nghóa vôùi vieäc toâi ñang chaïm ñeán
söï thaønh coâng, giaøu coù, haïnh phuùc thaät söï.
Toâi traân troïng giôùi thieäu ñeán baïn ñoïc cuoán saùch naøy,
trong quaù trình dòch duø ñaõ coá gaéng heát söùc cuõng khoâng
traùnh khoûi sai soùt xin quyù vò ñoäc giaû löôïng tình ñoùng
goùp yù kieán ñeå cuoán saùch ñöôïc hoaøn thieän hôn.
Dòch giaû: Huyønh Ngoïc Truï
8
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
LÔØI NOÙI ÑAÀU CUÛA TAÙC GIAÛ
B
B
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
ck o ck
o
er- .c er- .c
Sau chieán tranh theá giôùi toâi sinh ra vaø lôùn leân taïi Nhaät,
khi maø coâng ngheä vaø phong tuïc cuûa ngöôøi Myõ ñang laøm
thay ñoåi vuøng ñaát töï nhieân cuûa queâ höông toâi. Toâi muoán
hoïc y khoa taïi Myõ. Toâi ñaõ laáy baèng y khoa taïi Nhaät. Sau
ñoù, naêm 1963 toâi chuyeån ñeán Myõ vôùi ngöôøi vôï môùi cöôùi
ñeå baét ñaàu chöông trình thöïc taäp phaãu thuaät taïi beänh
vieän Beth Israel Medical Center ôû New York.
Ñeán ñaát nöôùc Myõ töø moät quoác gia khaùc, toâi hieåu raèng
phaûi coá gaéng chaêm chæ ñeåø trôû thaønh moät baùc só phaãu
thuaät gioûi ñöôïc moïi ngöôøi toân troïng. Khi tröôûng thaønh
toâi ñaõ ñöôïc hoïc veà ngheä thuaät quaân söï, nhôø khoùa ñaøo
taïo ñoù, toâi ñaõ hoïc ñöôïc caùch söû duïng kheùo leùo ñoâi baøn
tay. Toâi thuaän caû hai tay neân ñieàu ñoù cho pheùp toâi thöïc
hieän ca phaãu thuaät nhanh hôn bình thöôøng.
Trong suoát thôøi gian cö truù, toâi ñaõ phuï giuùp baùc só
Leon Ginsburg, moät trong nhöõng ngöôøi ñaõ khaùm phaù ra
chöùng vieâm ñöôøng ruoät (cuøng vôùi baùc só Burrill Bernard
Grohn vaø Gordon Oppenheimer). Moät ngaøy baùc só thöïc
taäp chuyeân khoa vaø ngöôøi coù thaâm nieân hôn laø ngöôøi
trôï giuùp baùc só Ginsburg khoâng tham gia trôï giuùp ñöôïc
trong phoøng moå, vì vaäy y taù cuûa baùc só Ginsburg laø
ngöôøi ñaõ thaáy caùch toâi laøm vieäc neân ñaõ tieán cöû toâi vôùi
baùc só Ginsburg. Laø ngöôøi thuaän caû hai tay neân toâi hoaøn
thaønh coâng vieäc raát nhanh. Ban ñaàu baùc só Ginsburg
khoâng tin vaøo khaû naêng cuûa toâi coù theå hoaøn thaønh ca
moå chính xaùc trong khoaûng thôøi gian ngaén oâng aáy ñaõ
raát giaän döõ, nhöng khi oâng thaáy caùch beänh nhaân ñaõ
9
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
ñöôïc chöõa maø khoâng coù chaûy maùu nhieàu vaø söng leân
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
vôùi veát moå daøi, oâng ta ñaõ raát ngaïc nhieân. Keå töø ñoù toâi
ck o ck
o
er- .c er- .c
ñöôïc laøm vieäc vôùi oâng thöôøng xuyeân.
Vôï toâi ñaõ sinh ñöôïc ñöùa con gaùi taïi Myõ, coâ aáy ñaõ bò
beänh trong suoát thôøi gian ñoù. Vôï toâi khaù yeáu ôùt vaø khoâng
theå nuoâi con baèng söõa meï neân chuùng toâi ñaõ cho con gaùi
uoáng söõa boø. Toâi ñi laøm suoát ngaøy ôû beänh vieän, khi veà
nhaø thì phuï giuùp coâng vieäc nhaø vôùi vôï, coâ aáy cuõng ñaõ
coù thai ñöùa thöù hai. Toâi thöôøng phuï giuùp vôï baèng caùch
thay taõ loùt vaø cho ñöùa con gaùi nhoû uoáng söõa, nhöng con
beù thì luoân khoùc vaø bò chöùng phaùt ban toaøn thaân, hay bò
ngöùa vaø khoå sôû bôûi caên beänh naøy.
Sau ñoù ñöùa con trai toâi ra ñôøi. Söï ra ñôøi cuûa ñöùa con trai
laø moät nieàm vui cuûa gia ñình, nhöng thôøi gian daøi caäu
beù bò chaûy maùu tröïc traøng. Khoaûng thôøi gian ñoù toâi ñaõ
coù duïng cuï khaùm nghieäm ruoät keát, vì vaäy toâi ñaõ kieåm
tra ñöùa con trai nhoû cuûa mình vaø ñaõ tìm ra chöùng vieâm
loeùt ruoät keát.
Toâi ñaõ bò suy suïp tinh thaàn, toâi ñöôøng ñöôøng laø moät baùc
só nhöng laïi khoâng theå chöõa beänh cho ngöôøi vôï xinh ñeïp
cuûa mình hay thaäm chí an uûi bôùt ñi söï ñau ñôùn cuûa ñöùa
con trai vaø con gaùi toâi. Toâi ñaõ khoâng ñöôïc hoïc nhieàu
thöù ôû tröôøng y khoa vaø cuõng khoâng ñöôïc daïy nhieàu veà
nguyeân nhaân cuûa beänh töø ñaâu maø ra. Toâi ñaõ ñöôïc coá
vaán töø nhöõng baùc só khaùc, nhöõng ñieàu toát nhaát maø toâi
bieát cuõng khoâng theå giuùp toâi ñöôïc trong thôøi ñieåm naøy.
Trôû thaønh moät ngöôøi coù ñaày kyõ naêng trong phaãu thuaät
hoaëc cho thuoác khi thaáy nhöõng daáu hieäu beänh thì khoâng
10
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
ñuû. Töø ñoù toâi muoán bieát nguyeân nhaân cuûa beänh töø ñaâu
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
maø ra.
ck o ck
o
er- .c er- .c
ÔÛ Nhaät toâi chöa bao giôø thaáy chöùng vieâm da nhö con
gaùi toâi coù. Vì vaäy toâi ñaõ baét ñaàu nghi ngôø nguyeân nhaân
coù theå laø ôû Myõ. ÔÛ Nhaät chuùng toâi khoâng coù nhieàu saûn
phaåm laøm töø söõa. Toâi nghó coù leõ nguyeân nhaân laø do söõa
boø trong coâng thöùc söõa cho treû em. Khi ñoù toâi khoâng
cho con gaùi uoáng söõa nöõa vaø beänh coâ beù bình phuïc laïi
moät caùch nhanh choùng, toâi ñaõ phaùt hieän raèng coâ beù ñaõ
bò dò öùng söõa boø. Coâ beù khoâng theå tieâu hoùa noù vaø moät
löôïng nhoû khoâng haáp thu ñoù ñuû ñeå chaûy töø ñöôøng ruoät
vaøo trong maùu vaø ñaõ bò taán coâng bôûi heä thoáng mieãn dòch
ñöôïc xem laø keû xaâm chieám ngoaïi bang. Ñieàu naøy cuõng
truøng vôùi ñöùa con trai cuûa toâi. Khi toâi ngöøng cho caäu beù
uoáng söõa thì chöùng vieâm ruoät keát cuõng maát.
Beänh cuûa vôï toâi cuoái cuøng ñöôïc chaån ñoaùn laø beänh lao
da, coâ aáy maát nhieàu maùu vaø trôû neân xanh xao, nhôït nhaït.
Coâ aáy ra vaøo beänh vieän thöôøng xuyeân, chuùng toâi ñaõ raát
noå löïc ñeå cöùu coâ aáy, nhöng coá aáy ñaõ cheát tröôùc khi toâi
hieåu bieát ñuû ñeå giuùp vôï cuûa mình. Toâi bieát raèng coâ aáy bò
chöùng beänh di truyeàn vaø heä thoáng mieãn dòch phaûi laøm
vieäc quaù vaát vaû. Luùc coâ aáy chuyeån ñeán hoïc taïi tröôøng
tu vieän mieàn taây taïi Nhaät thì nôi ñoù ñaõ cho coâ uoáng raát
nhieàu söõa boø. Khoâng nghi ngôø gì nöõa coâ aáy bò dò öùng töø
söõa boø vaø hai ñöùa con cuûa toâi cuõng vaäy. Söï thaät ñaõ ñöôïc
phôi baøy laø töø thöùc aên ñaõ taïo ra nhöõng phaûn öùng dò öùng.
Heä thoáng mieãn dòch ñaõ phaûi laøm vieäc vaát vaû daãn ñeán
suy yeáu.
11
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
Bôûi vì nhöõng kinh nghieäm coù ñöôïc, toâi ñaõ baét ñaàu hieåu
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
ra söï soáng coøn cuûa böõa aên aûnh höôûng tôùi söùc khoûe nhö
ck o ck
o
er- .c er- .c
theá naøo. Ñoù laø nhöõng ñieàu ñaõ xaûy ra caùch ñaây hôn 50
naêm, keå töø ñoù toâi ñaõ kieåm tra daï daøy, ruoät keát vaø lòch
söû aên uoáng cuûa hôn 300.000 beänh nhaân.
Toâi ñaõ söû duïng cuoäc ñôøi cuûa mình ñeå coá gaéng hieåu veà
cô theå cuûa con ngöôøi, söùc khoûe vaø beänh taät. Toâi ñaõ baét
ñaàu chuù yù ñeán nguyeân nhaân cuûa beänh, nguyeân nhaân vaø
caùch chöõa trò nhö theá naøo, ñeå hieåu nhieàu hôn veà caùch
maø cô theå hoaït ñoäng nhö moät theå thoáng nhaát, toâi ñaõ
thay ñoåi caùch chöõa beänh. Toâi thaáy raèng nhöõng giaùo sö
y khoa vaø nhöõng ngöôøi beänh neân daønh nhieàu thôøi gian
ñeå tìm hieåu veà söùc khoûe hôn laø chieán ñaáu vôùi beänh taät.
Chuùng ta sinh ra vôùi cô theå khoûe maïnh, ñieàu ñoù laø töï
nhieân ñaõ ban cho con ngöôøi söùc khoûe. Khi toâi baét ñaàu
hieåu veà söùc khoûe, toâi ñaõ coù khaû naêng laøm vieäc vôùi cô
theå mình giuùp noù thoaùt khoûi beänh taät. Chæ coù cô theå môùi
coù khaû naêng chöõa trò chính noù. Laø moät baùc só toâi taïo ra
nhöõng ñieàu kieän cho cô theå töï chöõa beänh.
Vì vaäy toâi ñaõ baét ñaàu coá gaéng tìm hieåu beänh. Roài cuoái
cuøng nhöõng nghieân cöùu cuûa toâi ñaõ daãn tôùi moät nieàm tin
vôùi chìa khoùa cho söùc khoûe laø enzim, enzim chính laø
moät pheùp maøu, laø chìa khoùa cho söùc khoûe cuûa chuùng ta.
Chuùng ta coù hôn 5.000 loaïi enzim trong cô theå, enzim

ñoù coù theå taïo ra 25.000 nhöõng taùc duïng khaùc nhau. Baïn
coù theå noùi raèng moãi haønh ñoäng trong cô theå chuùng ta
ñeàu ñöôïc ñieàu khieån bôûi enzim, nhöng chuùng ta chæ bieát
12
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
phaàn nhoû veà chuùng. Toâi tin raèng chuùng ta taïo ra nhöõng
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
loaïi enzim khaùc nhau beân ngoaøi, vaø coù theå nhieàu hay ít
ck o ck
o
er- .c er- .c
hôn giôùi haïn trong cô theå chuùng ta. Neáu chuùng ta ñaøo
thaûi ñi nhöõng nguoàn enzim, chuùng seõ khoâng ñuû soá löôïng
ñeå khoâi phuïc nhöõng teá baøo vaø thôøi gian laâu thì beänh ung
thö hay caùc beänh thoaùi hoùa khaùc seõ phaùt trieån. Nhöõng
ñieàu naøy chuùng ta coù theå toùm taét ngaén goïn trong moät
töø ñoù laø “Enzim”.
Khi toâi giuùp chöõa trò cho nhöõng beänh nhaân bò ung thö
ruoät keát. Tröôùc tieân toâi loaïi boû ung thö töø ruoät keát, vaø
sau ñoù baûo hoï thöïc hieän cheá ñoä aên kieâng nghieâm ngaët
vôùi nguoàn enzim cao, thöùc aên vaø nöôùc khoâng chöùa chaát
ñoäc, do vaäy, hoï coù nguoàn enzim söû duïng cho söûa chöõa
caùc teá baøo hö trong cô theå. Toâi khoâng tin vaøo vieäc söû
duïng thuoác vôùi cöôøng ñoä maïnh, ñieàu naøy seõ phaù vôõ heä
thoáng mieãn dòch, bôûi vì toâi thaáy raèng ung thö ruoät keát
khoâng xaûy ra moät caùch tình côø, rieâng bieät. Ung thö ruoät
keát ñang noùi vôùi chuùng ta raèng taát caû nguoàn cung caáp
enzim trong cô theå ñang trôû neân suy yeáu vaø khoâng theå
söûa chöõa teá baøo ñöôïc nöõa.
Töø khi toâi tin raèng chuùng ta ñöôïc nuoâi döôõng bôûi nguoàn
enzim vaø do ñoù chuùng ta khoâng neân laøm maát ñi enzim
vaø laøm suy yeáu heä thoáng mieãn dòch töø vieäc aên thöùc aên
xaáu, thöùc aên coù chöùa nhöõng chaát ñoäc toá vaø keå caû tình
traïng caêng thaúng. Toâi ñaõ hieåu ra söï khaùc nhau ñoù laø lyù
do taïi sao toâi goïi nguoàn enzim chính laø “moät pheùp maøu
nhieäm”. Toâi ñaõ coù nhöõng chöùng kieán thoâng qua vieäc
chöõa taát caû caùc loaïi beänh vaø cuõng nhö toâi ñaõ hoïc ñöôïc
caùch chöõa beänh toát hôn. Toâi ñaõ baét ñaàu hieåu ra caùch maø
pheùp laï xaûy ra nhö theá naøo.
13
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
Chuùng ta ñaõ khaùm phaù ra DNA, nhöng chuùng ta khoâng
B
B
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
thaät söï hieåu veà chuùng. Coù nhieàu tieàm naêng ñang nguû
ck o ck
o
er- .c er- .c
queân trong DNA maø chuùng ta chöa bieát tôùi. Söï nghieân
cöùu cuûa toâi chæ ra raèng söï taêng leân cuûa nguoàn naêng
löôïng khi coù caûm xuùc tích cöïc nhö tình yeâu, cöôøi, thoûa
maõn, coù theå kích thích DNA saûn sinh ra moät nguoàn
enzim lôùn trong cô theå. Nguoàn pheùp laï enzim ñoù hoaït
ñoäng nhö chaát xuùc taùc sinh hoïc ñeå khoâi phuïc nhöõng teá
baøo cuûa chuùng ta. Söï thoûa maõn vaø tình yeâu coù theå ñaùnh
thöùc tieàm naêng xa hôn tuøy thuoäc vaøo söï hieåu bieát cuûa
con ngöôøi.
Toâi seõ chia seû cho baïn bieát trong cuoán saùch naøy laø
nhöõng gì caàn phaûi laøm haèng ngaøy, aên, boå sung theâm
caùi gì vaø nguoàn enzim ñeå hoã trôï cho söùc khoûe cuûa baïn.
Tuy nhieân, ñieàu quan troïng maø toâi muoán chia seû vôùi baïn
ñeå soáng thoï vaø coù cuoäc soáng khoûe maïnh laø laøm nhöõng
gì baïn caûm thaáy haïnh phuùc (keå caû thænh thoaûng baïn
khoâng theo nhöõng lôøi höôùng daãn cuûa toâi).
Nghe nhaïc, yeâu thöông, vui veû, thoûa maõn vôùi nhöõng
thöù ñôn giaûn, soáng kieân nhaãn. Neân nhôù raèng cuoäc soáng
haïnh phuùc vaø coù yù nghóa laø caùch soáng thuaän theo töï
nhieân ñeå con ngöôøi coù söùc khoûe. Söï vui veû, haêng haùi vaø
aên uoáng coù cheá ñoä laø chìa khoùa ñeå taïo ra nhöõng nguoàn
enzim laøm vieäc cho baïn.
Dr. Hiromi Shinya
14
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
to
to
GIÔÙI THIEÄU
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
ck o ck
o
er- .c er- .c
NHAÂN TOÁ ENZIM – CHÌA KHOÙA CUÛA SÖÏ SOÁNG
Cô theå baïn coù nhöõng pheùp laï coù khaû naêng töï chöõa laønh
beänh cho chính noù.
Thöïc teá, cô theå cuûa baïn laø moät heä thoáng töï chöõa beänh,
noù coù theå mang baïn trôû laïi traïng thaùi caân baèng khi bò
beänh taán coâng. Thuoác coù theå hoã trôï cô theå trong tröôøng
hôïp khaån caáp, phaãu thuaät cuõng coù theå caàn thieát trong
moät soá hoaøn caûnh. Nhöng chæ coù chính cô theå môùi coù
khaû naêng töï chöõa laønh beänh.
Toâi ñaõ thaáy leõ thaät naøy veà vieäc chöõa beänh laëp ñi laëp laïi
trong suoát thôøi gian haønh ngheà y. Caùch ñaây khoaûng 35
naêm, toâi trôû thaønh ngöôøi ñaàu tieân treân theá giôùi thaønh
coâng vôùi vieäc caét boû khoái u söû duïng duïng cuï khaùm ng-
hieäm ruoät keát maø khoâng caàn thöïc hieän veát moå ôû treân
thaønh ruoät. Taïi thôøi ñieåm ñoù laø moät söï kieän raát quan
troïng, bôûi vì toâi coù khaû naêng loaïi boû khoái u maø khoâng
caàn phaûi moå buïng, hôn nöõa traùnh ñöôïc caùc ruûi ro hay
aûnh höôûng veà sau vôùi vieäc phaãu thuaät. Nhö laø moät baùc
só duy nhaát coù khaû naêng naøy taïi thôøi ñieåm ñoù, ñoät nhieân
toâi trôû thaønh ngöôøi maø raát nhieàu ngöôøi caàn ñeán. Taïi thôøi
ñieåm ñoù hôn 10 trieäu ngöôøi taïi Myõ caàn kieåm tra ruoät keát
vaø moät soá khaùc thì caàn loaïi boû ñi caùc khoái u trong ruoät.
Beänh nhaân ñaõ baét ñaàu tìm ñeán töø khaép nôi. Hôn nöõa,
ñeán khi 30 tuoåi toâi trôû thaønh tröôûng khoa phaãu thuaät cuûa
beänh vieän Beth Israel Medical Center taïi New York, laøm
vieäc taïi beänh vieän buoåi saùng vaø phoøng khaùm tö cuûa toâi
15
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
buoåi chieàu, kieåm tra beänh nhaân töø saùng ñeán toái. Kieåm
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
tra haøng traêm nghìn ngöôøi baèng kyõ thuaät noäi soi ñöôøng
ck o ck
o
er- .c er- .c
ruoät. Toâi ñaõ hoïc ñöôïc raèng, khi heä thoáng ñöôøng ruoät cuûa
moät ngöôøi ñöôïc saïch seõ thì cô theå cuûa ngöôøi ñoù khaù deã
daøng choáng laïi taát caû caùc loaïi beänh taät. Ngöôïc laïi, khi
heä thoáng ñöôøng ruoät cuûa moät ngöôøi khoâng saïch, ngöôøi
ñoù seõ coù thieân höôùng maéc raát nhieàu loaïi beänh.
Noùi caùch khaùc, vôùi moät ngöôøi vôùi ñaëc tính heä thoáng
ñöôøng ruoät toát, ngöôøi ñoù seõ khoûe maïnh caû theå chaát laãn
tinh thaàn, nhöng moät ngöôøi coù ñaëc tính ñöôøng ruoät xaáu
thì luoân luoân coù vaán ñeà veà theå chaát vaø tinh thaàn. Ngöôïc
laïi, moät ngöôøi khoûe maïnh laø coù ñaëc tính ñöôøng ruoät toát,
ngöôøi khoâng khoûe maïnh laø coù ñaëc tính ñöôøng ruoät xaáu.
Roõ raøng khi duy trì ñaëc tính daï daøy vaø ñöôøng ruoät toát
lieân quan tröïc tieáp tôùi vieäc duy trì söùc khoûe toát.
Ñieàu gì quan troïng ñeå duy trì ñaëc tính daï daøy vaø ñöôøng
ruoät toát?. Ñeå hoïc ñöôïc caâu traû lôøi naøy, toâi ñaõ maát raát
nhieàu naêm ñeå coù ñöôïc caâu traû lôøi töø beänh nhaân cuûa toâi
thoâng qua lòch söû aên uoáng vaø phong caùch soáng cuûa hoï.
Caûm ôn keát quaû cuûa nhöõng caâu hoûi naøy. Toâi ñaõ khaùm
phaù ra moái quan heä maïnh meõ giöõa söùc khoûe, con ñöôøng
aên uoáng vaø söï soáng.
Nhöõng gì toâi giôùi thieäu trong cuoán saùch naøy laø nhöõng
hoïc thuyeát laøm theá naøo ñeå soáng thoï vaø coù cuoäc soáng
khoûe maïnh. Noù ñöôïc döïa treân nhöõng döõ lieäu maø toâi ñaõ
taäp hôïp thoâng qua quaù trình chöõa beänh cho beänh nhaân
vaø nhöõng nghieân cöùu y khoa cuûa toâi. Nhöõng döõ lieäu chæ
ra raèng söï nghieân cöùu veà toång theå cuûa cô theå vaø voâ soá
16
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
caùc chöùc naêng ñöôïc bieát raèng chæ söû duïng moät chìa
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
khoùa.
ck o ck
o
er- .c er- .c
CHIEÁC CHÌA KHOÙA ÑEÅ SOÁNG THOÏ VAØ COÙ CUOÄC

SOÁNG KHOÛE MAÏNH COÙ THEÅ TOÙM TAÉT TRONG MOÄT
TÖØ ÑOÙ LAØ “ENZIM”
Lieäu raèng seõ coù söï soáng trong caây troàng hay ñoäng vaät
maø khoâng coù nguoàn enzim? nguoàn enzim luoân luoân toàn
taïi. Enzim laø phaàn coù trong taát caû caùc hoaït ñoäng ñeå duy
trì söï soáng nhö söï toång hôïp chaát, phaân huûy, vaän chuyeån
chaát, baøi tieát, giaûi ñoäc vaø cung caáp naêng löôïng. Söï soáng
khoâng theå duy trì neáu khoâng coù nguoàn enzim.
Coù hôn 5.000 loaïi enzim ñöôïc taïo ra töø teá baøo trong cô
theå chuùng ta vaø trong nhöõng thöùc aên haèng ngaøy cuõng taïo
ra enzim. Nguyeân nhaân coù raát nhieàu loaïi enzim laø vì moãi
loaïi coù nhöõng ñaëc tính vaø nhöõng chöùc naêng ñaëc bieät. Ví
duï: enzim tieâu hoùa ñeå phaân giaûi (haáp thu) tinh boät ñöôïc
tìm thaáy trong nöôùc boït chæ phaûn öùng vôùi carbon-hydrat,
chaát beùo vaø protein ñöôïc tieâu hoùa bôûi moãi loaïi enzim
rieâng bieät.
Maëc daàu ñaõ coù nhöõng nieàm tin raèng nhieàu loaïi enzim
ñöôïc taïo ra ñeå ñaùp öùng laïi nhöõng nhu caàu caàn thieát cuûa
cô theå, nhöng noù vaãn chöa ñöôïc hieåu roõ raøng baèng caùch
naøo maø chuùng taïo ra trong teá baøo. Hoïc thuyeát cuûa toâi ñöa
ra coù theå laøm saùng toû quaù trình naøy. Toâi tin raèng nguoàn
enzim ôû daïng nguyeân theå seõ khoâng thích öùng vôùi cô theå
cho ñeán khi naøo noù ñöôïc chuyeån ñoåi thaønh nhöõng daïng
enzim ñaëc bieät ñeå ñaùp öùng vôùi töøng nhu caàu cuï theå.
17
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
Hoïc thuyeát cuûa toâi ñöôïc ñuùc keát thoâng qua nhöõng naêm
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
quan saùt vaø laøm vieäc beân lónh vöïc y khoa. Söùc khoûe cuûa
ck o ck
o
er- .c er- .c
baïn phuï thuoäc vaøo caùch baïn duy trì noù toát nhö theá naøo.
Toâi tin raèng hôn 5.000 loaïi enzim ñaëc bieät coù vai troø
khaùc nhau trong caùc hoaït ñoäng cuûa cô theå con ngöôøi.
Toâi cuõng goïi chuùng laø “pheùp laï”, bôûi vì chuùng coù vai troø
noøng coát trong cô theå coù khaû naêng töï chöõa laønh beänh.
Toâi sôùm phaùt trieån yù töôûng veà nguoàn enzim vì toâi phaùt
hieän ra raèng khi caùc phaàn trong cô theå ñeàu coù lieân quan
vôùi nhau vaø ñeàu caàn enzim. Söï tieâu thuï moät löôïng lôùn
nhöõng loaïi enzim cuï theå, moät vaøi phaàn khaùc cuûa cô
theå coù khuynh höôùng thieáu nhöõng loaïi enzim maø chuùng
caàn. Ví duï, neáu moät löôïng lôùn röôïu bia ñöôïc uoáng vaøo
laøm taêng löôïng coàn trong gan, taïo ra söï thieáu huït löôïng
enzim caàn thieát cho söï tieâu hoùa, haáp thu trong daï daøy
vaø ñöôøng ruoät.
Döôøng nhö khoâng ñuû soá löôïng cuûa moãi loaïi trong vaøi
nghìn loaïi enzim ñang toàn taïi. Dó nhieân laø nguoàn enzim
ñöôïc chuyeån ñoåi cho caùc boä phaän lieân quan theo moãi loaïi
enzim khi caàn vaø ñöôïc haáp thuï ôû nhöõng nôi caàn thieát.
Hieän taïi enzim ñang thu huùt söï chuù yù cuûa toaøn theá giôùi vaø
noù nhö moät chieác chìa khoùa caàn thieát ñeå ñieàu khieån söùc
khoûe. Maëc duø, söï nghieân cöùu vaãn ñang tieáp tuïc theo tieán
trình, coøn coù raát nhieàu ñieàu bí aån maø chuùng ta coøn chöa
bieát veà noù. Baùc só Edward Howell laø ngöôøi tieân phong
trong vieäc nghieân cöùu enzim ñaõ ñeà ra nhöõng hoïc thuyeát
raát haáp daãn. OÂng ñaõ tuyeân boá raèng soá löôïng enzim trong
moät caù theå soáng coù theå quyeát ñònh thôøi gian soáng. Baùc
18
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
só Howell ñaõ goïi söï coá ñònh cuûa soá löôïng enzim trong cô
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
theå laø “nguoàn enzim caàn thieát” vaø khi nguoàn enzim caàn
ck o ck
o
er- .c er- .c
thieát bò caïn kieät thì cuoäc soáng seõ keát thuùc.
Hoïc thuyeát cuûa baùc só Howell gaàn gioáng vôùi hoïc thuyeát
cuûa toâi vaø ñang tieáp tuïc nghieân cöùu. Toâi döï ñoaùn raèng söï
toàn taïi cuûa nguoàn enzim seõ ñöôïc chöùng minh. Maëc daàu
coâng cuoäc nghieân cöùu veà enzim vaãn ñang treân giai ñoaïn
phaùt trieån vaø söï toàn taïi cuûa nguoàn enzim cuõng chæ laø
hoïc thuyeát ôû hieän taïi. Tuy nhieân cuõng ñaõ coù nhieàu baèng
chöùng y khoa hieän nay chæ ra raèng söï toàn taïi cuûa nguoàn
enzim. Chuùng ta coù theå caûi thieän ñaùng keå söùc khoûe cuûa
chính chuùng ta. AÊn ñuùng caùch, hôïp lyù, boå sung theâm
nguoàn enzim vaø hieåu bieát veà phong caùch soáng seõ khoâng
laøm cho baïn caïn kieät nguoàn enzim.
Cuoäc soáng khoûe maïnh maø toâi ñeà caäp trong cuoán saùch
naøy bao goàm nhöõng lôøi ñeà nghò, lôøi khuyeân maø toâi ñaõ
vaø ñang aùp duïng cho raát nhieàu beänh nhaân trong nhieàu
naêm qua. Raát nhieàu beänh ñaõ ñöôïc chöõa khoûi laø keát quaû
maø beänh nhaân ñaõ chaáp nhaän laøm theo nhöõng höôùng daãn
cuûa toâi. Tuy nhieân, baïn seõ raát ngaïc nhieân raèng nhöõng lôøi
khuyeân cuûa toâi döôøng nhö ñi ngöôïc vôùi xu höôùng hieän taïi
ñang thònh haønh veà söùc khoûe vaø aên uoáng. Toâi cam ñoan
vôùi baïn raèng taát caû nhöõng ñieàu ñöôïc trình baøy trong
cuoán saùch naøy ñaõ ñöôïc kieåm chöùng vaø xaùc nhaän cuûa raát
nhieàu beänh nhaân ñaõ coù ñöôïc moät cuoäc soáng an toaøn vaø
khoûe maïnh, khi thöïc hieän theo nhöõng lôøi khuyeân cuûa toâi
vaø ñaït ñöôïc keát quaû voâ cuøng tuyeät vôøi.
19
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
Baûn thaân toâi theo moät phong caùch soáng khoûe maïnh,
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
ck ck
trong nhieàu naêm qua toâi ñaõ khoâng duøng tôùi thuoác vaø cuõng
o
o
er- .c er- .c
khoâng coù beänh gì nöõa. Laàn ñaàu tieân vaø cuõng laø laàn cuoái
cuøng toâi ñaõ chöõa trò theo phöông phaùp taây y töø moät baùc
só luùc toâi 19 tuoåi, khi ñoù toâi bò beänh cuùm. Maëc duø ngaønh
y khoa laø moät ngheà nghieäp voâ cuøng thöû thaùch veà caû theå
chaát vaø tinh thaàn. Toâi ñaõ duy trì söùc khoûe baèng caùch
haèng ngaøy thöïc haønh theo phong caùch soáng khoûe maïnh
maø toâi trình baøy trong cuoán saùch naøy.
Nhaän bieát tröïc tieáp thoâng qua kinh nghieäm cuûa mình veà
nhöõng aûnh höôûng tích cöïc trong phong caùch soáng toát
vaø cuõng thoâng qua beänh nhaân cuûa toâi ñaõ thöïc hieän noù
toát, keát quaû cho nhöõng beänh nhaân laø tuyeät vôøi, vöôït xa
hôn nhöõng gì toâi nghó.
Ví duï, höôùng daãn cho beänh nhaân hieåu vaø laøm theo
phong caùch soáng toát, toâi ñaõ khoâng coøn thaáy ung thö
taùi phaùt nöõa vaø tyû leä ung thö taùi phaùt laø “soá 0” trong
hoï.
Ngaønh y khoa hieän ñaïi thöôøng taäp trung chöõa trò moät boä
phaän treân cô theå, gioáng nhö cô theå chæ laø moät boä maùy
ñöôïc hình thaønh töø caùc phaàn ñoäc laäp hoaït ñoäng rieâng
leû, nhöng thöïc teá cô theå con ngöôøi laø nhöõng ñôn vò coù
moái lieân keát vôùi nhau. Ví duï, söï aûnh höôûng cuûa loã hoûng
treân raêng maø khoâng ñöôïc ñieàu trò seõ lan roäng ra vaø aûnh
höôûng ñeán toaøn boä söùc khoûe cuûa cô theå. Töông töï nhö
vaäy, thöùc aên khoâng ñöôïc nhai kyõ seõ laø gaùnh naëng cho
daï daøy vaø ñöôøng ruoät, taïo ra chöùng khoù tieâu, laøm khoù
khaên cho vieäc haáp thu chaát dinh döôõng caàn thieát cho söï
soáng. Moät vaán ñeà nhoû thoaùng qua chuùng ta thaáy chaúng
20
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
coù gì nghieâm troïng nhöng cuoái cuøng seõ daãn ñeán beänh
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
ck ck
taät nghieâm troïng.

o
o
er- .c er- .c
Söùc khoûe cuûa chuùng ta ñöôïc hoã trôï bôûi nhöõng hoaït ñoäng
khaùc nhau theo caùch bình thöôøng trong cuoäc soáng haèng
ngaøy nhö aên uoáng, taäp theå duïc, nghó ngôi, nguû vaø suy
nghó. Neáu moät vaán ñeà xaûy ra ôû baát cöù nôi naøo trong cô
theå seõ aûnh höôûng ñeán toaøn boä cô theå, ñieàu ñoù ñaõ cho
chuùng ta thaáy raèng söï aûnh höôûng qua laïi raát phöùc taïp
beân trong cô theå. Toâi tin raèng nguoàn enzim mang chöùc
naêng duy trì söï caân baèng cuûa cô theå, söï caân baèng caàn
thieát cho cuoäc soáng khoûe maïnh.
Thaät khoâng may xaõ hoäi hieän ñaïi ngaøy nay ñang chaïy
theo nhöõng yeáu toá maø ñang phaù huûy nguoàn enzim quyù
giaù. Chaát kích thích, röôïu bia, thuoác laù, thuoác phieän, thöùc
aên boå sung, chaát hoùa hoïc daønh cho noâng nghieäp, söï oâ
nhieãm moâi tröôøng, soùng ñieän töø, caûm xuùc tieâu cöïc laø
nhöõng nhaân toá ñang phaù huûy ñi nhöõng nguoàn enzim quyù
giaù. Ñeå duy trì söùc khoûe toát trong xaõ hoäi ñöông ñaïi, ñieàu
caàn thieát laø baïn phaûi hieåu veà boä maùy laøm vieäc cuûa cô theå
vaø thöïc haønh theo noù ñeå coù söùc khoûe toát.
Cuõng thaät may maén laø nhöõng ñieàu naøy khoâng quaù khoù
ñeå thöïc hieän. Chæ caàn baïn hieåu roõ nguyeân nhaân do ñaâu
maø nguoàn enzim bò maát vaø caùch naøo nguoàn enzim coù theå
ñöôïc phuïc hoài laïi, sau ñoù chæ caàn moät ít söùc löïc ñeå thöïc
hieän chuùng moãi ngaøy, baïn seõ coù moät cuoäc soáng thoaûi
maùi cuûa cuoäc soáng töï nhieân maø khoâng coù beänh taät.
21
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
OÂng baø xöa coù caâu “AÊn, uoáng, vui thoûa vì ngaøy mai cuõng
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
ck ck
seõ cheát”, thì toâi ñeà nghò raèng haõy aên, uoáng moät caùch
o
o
er- .c er- .c
thoâng minh, soáng vui veû hoâm nay vaø ngaøy mai. Toâi seõ
chia seû cho baïn caùch naøo ñeå laøm ñöôïc ñieàu ñoù.
22
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
ck o ck
o
er- .c er- .c
23
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
CHÖÔNG I
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
ck o ck
o
er- .c er- .c
ENZIM VAØ SÖÙC KHOÛE CUÛA BAÏN – SÖÏ NHAÄN THÖÙC

SAI VAØ NHÖÕNG LEÕ THAÄT CAÀN CHO SÖÏ SOÁNG
40 naêm ñaõ qua keå töø khi toâi trôû thaønh baùc só chuyeân
khoa ñöôøng ruoät. Thôøi gian ñoù, toâi ñaõ laøm vieäc vaø gaàn
guõi vôùi beänh nhaân ñeå khaùm phaù ra laøm caùch naøo ñeå coù
moät cuoäc soáng khoûe maïnh. Nhö moät baùc só, toâi maïnh
meõ tin raèng khoâng coù moät vaán ñeà gì khoù, chæ do caùch
cuûa baùc só coù coá gaéng hay khoâng maø thoâi, hoï khoâng
theå duy trì ñöôïc söùc khoûe cuûa beänh nhaân chæ baèng caùch
kieåm tra söùc khoûe vaø chöõa beänh. Moät cuoäc soáng khoûe
maïnh laâu daøi laø keát quaû cuûa nhöõng thaùi ñoä ñoái vôùi söùc
khoûe vaø thoùi quen. Caûi thieän phong caùch soáng haèng
ngaøy laø neàn taûng quan troïng hôn laø ñeå ñeán luùc phaûi
duøng tôùi phaãu thuaät hay thuoác.
Caùc yeáu toá veà enzim vaø

phong caùch soáng ñöôïc giôùi
thieäu trong cuoán saùch naøy
coù theå cho ra baùo caùo khaùm
nghieäm y khoa laø 0% veà tyû
leä ung thö.
Toâi seõ nhaéc laïi moät laàn nöõa! Khoâng coù moät beänh nhaân
naøo phaûi ñoái dieän vôùi beänh ung thö moät laàn nöõa. Taïi sao?
Vì beänh nhaân bò beänh ung thö chaêm soùc söùc khoûe cuûa
hoï moät caùch nghieâm tuùc, ñaët toaøn boä nieàm tin vaøo söï hoã
24
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
trôï cuûa cô theå töï chöõa beänh vaø thöïc haønh phong caùch
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
soáng khoûe maïnh haèng ngaøy. Ñaây laø phong caùch soáng
ck o ck
o
er- .c er- .c
khoûe maïnh maø toâi chia seû cho baïn trong cuoán saùch naøy,
nhöõng thoùi quen voâ cuøng ñôn giaûn seõ daãn daét baïn höôûng
thuï cuoäc soáng khoûe maïnh cho ñeán giaø.
Naém trong tay nhöõng kieán thöùc naøy seõ daãn baïn ñeán söï
löïa choïn beänh taät hay söùc khoûe. Trong quaù khöù, moïi
ngöôøi nghó raèng, beänh taät neân ñöôïc chöõa trò bôûi baùc só
hay döôïc phaåm, beänh nhaân raát thuï ñoäng vaø ñôn giaûn laø
hoï chæ theo nhöõng höôùng daãn cuûa baùc só keâ ñôn cho hoï.
Tuy nhieân, chuùng ta ñang soáng trong moät xaõ hoäi maø töï
mình phaûi chaêm lo cho söùc khoûe cuûa chính mình.
Taát caû chuùng ta ñeàu hy voïng raèng cuoäc soáng seõ khoâng
coù beänh taät hoaëc neáu coù thì khao khaùt maïnh meõ raèng
seõ vöôït qua moät caùch nhanh choùng. Baïn nghó raèng ñieàu
naøy laø khoâng theå nhöng toâi ñaûm baûo vôùi baïn raèng hoaøn
toaøn coù theå. Nhöõng gì toâi ñeà ra trong cuoán saùch naøy laø
moät con ñöôøng cuûa söï soáng, cho pheùp baïn soáng moät
cuoäc soáng töï nhieân maø khoâng coù beänh taät nöõa.
Vaø dó nhieân, ñeå laøm ñöôïc ñieàu naøy caàn söï thay ñoåi hoaøn
toaøn veà thoùi quen aên uoáng vaø phong caùch soáng maø baïn
ñaõ theo ñuoåi töø tröôùc ñeán nay. Ñöøng ñeå meänh leänh cuûa
phong caùch soáng hieän taïi laø nguyeân nhaân laøm cho baïn
caân nhaéc boû qua nhöõng lôøi ñeà nghò cuûa toâi. Haõy ñoïc cuoán
saùch naøy vôùi tö duy môû. Toâi maïnh meõ tin raèng theo thôøi
gian khi baïn ñoïc heát cuoán saùch naøy, baïn seõ coù traøn ñaày
caûm höùng ñeå thay ñoåi.
25
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
Khi moïi ngöôøi bò beänh, chuùng ta thöôøng thaáy hoï ñau
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
buoàn hay khoâng hieåu taïi sao mình bò beänh. Khi bò beänh,
ck o ck
o
er- .c er- .c
ñoù khoâng phaûi laø baøi kieåm tra hay söï tröøng phaït cuûa Ñöùc
Chuùa Trôøi. Trong haàu heát caùc tröôøng hôïp beänh laø keát quaû
thoùi quen cuûa moïi ngöôøi ñöôïc tích luõy theo thôøi gian chöù
chöa haún laø do di truyeàn.
BAÏN COÙ THEÅ TRÔÛ NEÂN KHOÛE MAÏNH ÔÛ 100 TUOÅI

Baïn coù bao giôø caân nhaéc
chính baûn thaân mình trôû
thaønh ngöôøi khoûe maïnh?
Khoâng coù nhieàu ngöôøi coù
theå traû lôøi caâu hoûi naøy laø
“Coù”. Thaät söï khoâng coù
nhieàu ngöôøi, toâi mong chôø
nhöng khoâng coù nhieàu, vì
chöa thaáy beänh khoâng ñoàng
nghóa laø khoûe maïnh. Trong
thuoác taây coù moät taùc haïi laø
“söï uû beänh”, söï giôùi haïn
naøy cho bieát tình traïng cuûa moät ngöôøi chöa bò beänh
cuõng khoâng phaûi laø hoaøn toaøn khoûe maïnh. Noùi caùch
khaùc, tình traïng cuûa moät ngöôøi chæ caàn böôùc theâm moät
böôùc nöõa laø seõ xuaát hieän beänh. Raát nhieàu ngöôøi Myõ hieän
taïi ñang ôû trong tình traïng naøy.
Keå caû nhöõng ngöôøi quan taâm tôùi söùc khoûe cuûa baûn thaân
cuõng thöôøng gaëp vaán ñeà vôùi nhöõng beänh nhö chöùng taùo
boùn, tieâu chaûy, maát nguû, cöùng coå vaø vai. Nhöõng trieäu
chöùng naøy laø tín hieäu baùo ñoäng raèng cô theå baïn ñang
trong tình traïng nguy hieåm. Vaø neáu baïn xem nheï chuùng
26
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
baèng caùch noùi “Ñieàu naøy vôùi toâi bình thöôøng thoâi” hay
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
“Toâi thöôøng bò nhö theá coù sao ñaâu” thì baïn ñang ñeå cho
ck o ck
o
er- .c er- .c
nhöõng moái nguy hieåm naøy tieáp tuïc ñöa cô theå mình ñeán
tình traïng bò beänh nghieâm troïng.
Tuoåi thoï trung bình taïi Myõ ñaõ taêng leân ñoät ngoät, töø 47
tuoåi naêm 1900 ñeán haàu heát 78 tuoåi naêm 2006. Keå töø ñoù,
taàm quan troïng cuûa moïi ngöôøi laø laøm caùch naøo ñeå soáng
thoï hôn, coù theå noùi ñaây laø moät xu höôùng raát tích cöïc.
Tuy nhieân, con soá veà tuoåi thoï trung bình khoâng laøm
chuùng ta thoûa maõn, vì con soá ñoù phaûn hoài khoâng chính
xaùc veà söùc khoûe thaät söï cuûa moïi ngöôøi. Ví duï, moät ngöôøi
100 tuoåi soáng khoûe maïnh khaùc vôùi moät ngöôøi 100 tuoåi
bò beänh naèm lieät giöôøng. Caû hai maëc daàu ñöôïc xem laø
coù tuoåi thoï trung bình nhö nhau nhöng hoï khoâng coù
chaát löôïng cuoäc soáng gioáng nhau. Neáu baïn khoâng khoûe
maïnh, baïn khoâng theå laøm cho moïi thöù xung quanh mình
khoûe maïnh. Raát ít ngöôøi mong muoán mình soáng laâu maø
bò beänh naèm lieät giöôøng hay phaûi chòu ñau ñôùn, hoï chæ
muoán cheát ñi cho roài. Chæ khi naøo hoï thaät söï khoûe maïnh
hoï môùi mong muoán soáng thoï.
Haõy coá gaéng hoài töôûng laïi söï xuaát hieän cuûa moät ngöôøi
giaø coù moái quan heä hay ôû gaàn baïn. Nhìn vaøo tình traïng
söùc khoûe cuûa hoï, baïn coù caûm thaáy haøi loøng veà tình traïng
söùc khoûe khi baïn ñaït ñeán tuoåi gioáng nhö hoï? Thaät khoâng
may haàu heát moïi ngöôøi ñeàu traû lôøi “khoâng”.
Nhö moät ngöôøi khi veà giaø keå caû ngöôøi coù cô theå khoûe
maïnh cuõng seõ bò suy yeáu. Tuy nhieân, cô theå bò beänh
27
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
vaø cô theå bò suy yeáu moät caùch töï nhieân khi veà giaø laø hai
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
ñieàu hoaøn toaøn khaùc nhau. Meï toâi, ngöôøi theo cheá ñoä aên
ck o ck
o
er- .c er- .c
kieâng nhieàu naêm vaãn khoûe maïnh vaø hoaït ñoäng ôû tuoåi 96.
Nguyeân nhaân naøo ngöôøi giaø trôû neân bò beänh?

Söï khaùc nhau giöõa moät ngöôøi soáng traêm tuoåi khoûe maïnh
vaø ngöôøi soáng traêm tuoåi naèm lieät giöôøng, ñoù laø söï khaùc
bieät trong aên uoáng vaø thoùi quen soáng haèng ngaøy ñöôïc
tích luõy qua haøng theá kyû. Noùi ngaén goïn, lieäu moät ngöôøi
coù söùc khoûe hay khoâng coù söùc khoûe phuï thuoäc vaøo nhöõng
gì ngöôøi ñoù aên vaø soáng haèng ngaøy. Nhöõng ñieàu coù theå
xaùc ñònh tình traïng söùc khoûe cuûa moät ngöôøi laø söï tích luõy
nhöõng ñieàu nhö thöùc aên, nöôùc uoáng, taäp theå duïc, nguû,
laøm vieäc, caêng thaúng.
Neáu ñoù laø nhöõng ñieàu taùc ñoäng ñeán söùc khoûe cuûa baïn thì
sau ñoù caâu hoûi laø kieåu phong caùch soáng naøo baïn neân coù
ñeå daãn ñeán moät cuoäc soáng khoûe vaø thoï?
Söùc khoûe ngaøy nay vaø ngaønh coâng nghieäp veà söùc khoûe
ñang laø moät thò tröôøng to lôùn vôùi caùc saûn phaåm veà söùc
khoûe, nhieàu saûn phaåm ñang traøn ngaäp trong caùc cöûa
haøng. Raát nhieàu ngöôøi mua nhöõng saûn phaåm boå sung
enzim vì treân nhaõn hieäu coù ghi raèng “ñaây laø moät phöông
thuoác ñôn giaûn seõ giaûi quyeát ñöôïc caùc vaán ñeà veà söùc khoûe
neáu baïn chæ uoáng hoaëc aên nhöõng thöïc phaåm boå sung
naøy moãi ngaøy”. Cao hôn nöõa, khi truyeàn hình hay taïp chí
quaûng caùo noùi raèng “saûn phaåm xxx toát cho cô theå baïn”,
saûn phaåm ñoù seõ ñöôïc baùn ra thò tröôøng vaøo ngaøy tieáp
theo. Ñieàu naøy coù nghóa gì? noùi ngaén goïn, haàu heát nhöõng
ngöôøi ñoù khoâng thaät söï hieåu ñieàu gì toát cho cô theå hoï vaø
hôn nöõa noù deã bò boùp meùo söï thaät bôûi truyeàn thoâng.
28
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
NHÖÕNG QUAN NIEÄM SAI LAÀM VEÀ THÖÙC AÊN ÑÖÔÏC
B
B
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
ck ck
QUAÛNG CAÙO ROÄNG RAÕI

o
o
er- .c er- .c
Baïn quan taâm ñeán ñieàu gì khi baïn ñang coá gaéng duy trì
söùc khoûe mình? Baïn coù taän taâm trong vieäc taäp theå duïc
thöôøng xuyeân? AÊn uoáng ñuùng caùch? Boå sung chaát dinh
döôõng hay thuoác thaûo moäc?.
Muïc ñích cuûa toâi khoâng phaûi laø ñang pheâ bình thoùi quen
aên uoáng vaø phong caùch soáng hieän taïi cuûa baïn. Nhöng
xa hôn laø toâi chaân thaønh ñeà nghò vôùi baïn raèng ít nhaát
moät ngaøy naøo ñoù baïn haõy ñi kieåm tra tình traïng söùc
khoûe cuûa mình vaø nhìn nhaän, suy ngaãm xem lieäu nhöõng
thoùi quen vaø phong caùch soáng hieän taïi coù ñang thöïc söï
taùc ñoäng ñeán vieäc duy trì söùc khoûe cuûa baïn khoâng.
Lyù do toâi noùi ra ñieàu naøy laø vì coù raát nhieàu saûn phaåm
hieän taïi ñöôïc nghó raèng “toát cho söùc khoûe baïn” nhöng
thöïc teá noù ñang chöùa nhieàu ñieàu coù theå gaây haïi, phaù
huûy cô theå baïn.
NHÖÕNG ÑIEÀU HOANG ÑÖÔØNG VEÀ THÖÏC PHAÅM
9AÊn söõa chua moãi ngaøy ñeå caûi thieän ñöôøng tieâu hoùa;
9 Uoáng söõa moãi ngaøy ñeå traùnh thieáu canxi;
9 Uoáng vitamin moãi ngaøy thoâng qua caùc daïng thöïc
phaåm boå sung hôn laø aên traùi caây, vì traùi caây coù chöùa
nhieàu carbon-hydrat vaø calo;
9Haïn cheá aên nhöõng thöùc aên coù chöùa carbon-hydrat
nhö gaïo, baùnh mì ñeå traùnh thöøa caân;
9Coá gaéng duy trì böõa aên coù nhieàu protein;
9Uoáng traø Nhaät coù chöùa nhieàu chaát choáng oxi hoùa;
9Naáu nöôùc tröôùc khi uoáng ñeå loaïi tröø clo.
29
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
Thöïc teá toâi chöa gaëp moät ngöôøi naøo aên söõa chua moãi
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
ngaøy maø vaãn coù moät ñöôøng ruoät khoûe maïnh, raát nhieàu
ck o ck
o
er- .c er- .c
ngöôøi Myõ ñaõ vaø ñang uoáng söõa moãi ngaøy, aên nhöõng
saûn phaåm ñöôïc laøm töø söõa töø khi coøn nhoû, nhöng nhieàu
ngöôøi cuõng thaáy raèng cô theå mình ñang choáng laïi canxi
vaø trong soá ñoù phaûi chòu ñau ñôùn töø beänh loaõng xöông.
Ñieàu naøy cho thaáy raèng cô theå hoï ñang choáng laïi canxi
töø söõa. Nhö laø moät baùc só ngöôøi Nhaät-Myõ, toâi ñaõ trò beänh
cho nhieàu beänh nhaân ôû Tokyo trong suoát vaøi thaùng moãi
naêm. Toâi thaáy ngöôøi Nhaät uoáng traø giaøu chaát choáng oxi
hoùa thöôøng xuyeân thì coù ñaëc tính daï daøy raát keùm. Ví duï,
ngöôøi uoáng soá löôïng lôùn traø xanh thöôøng bò teo daï daøy
vaø ñaây laø ñieàu baùo tröôùc cuûa ung thö.
Nhôù raèng, hôn 300.000 söï theo doõi veà y khoa ôû beänh
nhaân ñaõ cho toâi bieát raèng moät ngöôøi vôùi chöùc naêng
ñöôøng ruoät keùm thì khoâng bao giôø khoûe maïnh.
Ñieåm ñaùng chuù yù ôû ñaây laø taïi sao nhöõng ñieàu phaù huûy daï
daøy vaø ñöôøng ruoät cuûa baïn ñöôïc quaûng baù roäng raõi laø toát
cho söùc khoûe?. Noù roäng raõi vì moïi ngöôøi chæ coù khuynh
höôùng laø nhìn vaøo moät khía caïnh hay laø taùc duïng moät
chieàu cuûa nhöõng thöïc phaåm, thöùc uoáng hôn laø nhìn moät
caùch toång theå.
Uoáng traø xanh laø moät ví duï, khoâng coù nghi ngôø gì veà
traø xanh, noù chöùa nhieàu chaát choáng oxi hoùa coù theå dieät
vi khuaån vaø coù taùc duïng choáng oxi hoùa tích cöïc. Nhö laø
moät keát quaû, coù nhöõng nieàm tin roäng raõi uoáng nhieàu traø
xanh Nhaät seõ keùo daøi tuoåi thoï vaø choáng laïi ung thö. Tuy
nhieân töø laâu toâi ñaõ nghi ngôø veà ñieàu naøy “quan nieäm veà
chaát choáng oxi hoùa”. Thay vaøo ñoù, nhöõng döõ lieäu y khoa
30
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
cuûa toâi ñaõ baùc boû ñi nieàm tin thoâng duïng naøy. Thoâng
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
qua kieåm tra beänh nhaân, toâi ñaõ khaùm phaù ra ngöôøi naøo
ck o ck
o
er- .c er- .c
uoáng nhieàu traø xanh thì coù vaán ñeà veà daï daøy.
Söï thaät chaát choáng oxi hoùa ñöôïc tìm thaáy trong traø laø moät
loaïi polyphenol, loaïi naøy choáng laïi hay trung hoøa nhöõng
aûnh höôûng coù haïi cuûa caùc goác töï do. Tuy nhieân, khi moät
vaøi chaát choáng oxi hoùa naøy keát hôïp vôùi nhau, chuùng trôû
thaønh moät chaát khaùc goïi laø “tannin”. Tannin ñöôïc xaùc
ñònh coù trong caây troàng vaø traùi caây. “Vò ñaéng” cuûa quaû
hoàng chaùt laø moät ví duï, laø nguyeân nhaân bôûi Tannin.
Tannin raát deã bò oxi hoùa, vì vaäy noù phuï thuoäc vaøo bao
nhieâu phaàn traêm loä ra ngoaøi khoâng khí, raát deã chuyeån
thaønh axit tannic. Tuy nhieân, chöùc naêng cuûa axit tannic
laø laøm ñoâng protein. Hoïc thuyeát cuûa toâi chæ ra raèng traø
chöùa axit tannic, coù aûnh höôûng tieâu cöïc leân nieâm maïc
daï daøy – nieâm maïc daï daøy laø lôùp nöôùc nhaøy treân daï
daøy - noù laø nguyeân nhaân gaây ra vaán ñeà veà daï daøy nhö
loeùt daï daøy.
Thöïc teá khi söû duïng ñeøn soi ñeå kieåm tra daï daøy cuûa
moïi ngöôøi maø thöôøng uoáng traø xanh (traø xanh, traø Trung
quoác, English black tea) hay caø pheâ coù chöùa nhieàu axit
tannic, thì luoân luoân thaáy nieâm maïc daï daøy cuûa hoï bò
moûng ñi. Ñieàu naøy cho thaáy raèng lôùp quan troïng nieâm
maïc cuûa daï daøy bò baøo moøn, khi nieâm maïc daï daøy bò
teo raát deã chuyeån thaønh ung thö daï daøy.
Toâi khoâng phaûi laø vò giaùo sö duy nhaát caûnh baùo veà vieäc
aûnh höôûng cuûa beänh taät do uoáng traø vaø caø pheâ. Taïi
31
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
hoäi nghò ung thö ôû Nhaät vaøo thaùng 09/2003, giaùo sö
B
B
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
Masayuki Kawanishi cuûa tröôøng ñaïi hoïc Mie ñaõ trình baøy
ck o ck
o
er- .c er- .c
moät baùo caùo veà tình traïng cuûa chaát choáng oxi hoùa coù theå
phaù huûy DNA. Hôn nöõa nhieàu loaïi traø ñöôïc baùn treân thò
tröôøng hieän nay söû duïng thuoác hoùa hoïc trong suoát quaù
trình troàng troït.
Khi baïn caân nhaéc veà söï aûnh höôûng cuûa axit tannic, taøn
dö cuûa thuoác hoùa hoïc vaø caø pheâ keát hôïp vôùi nhau, baïn
seõ bieát raèng taïi sao toâi maïnh meõ ñeà nghò raèng uoáng
nöôùc ñôn giaûn thay vì uoáng traø. Tuy nhieân, cho nhöõng
ai thích uoáng traø vaø khoâng theå döøng laïi vieäc uoáng traø,
toâi khuyeân baïn haõy duøng laù traø ñöôïc chaêm boùn söû duïng
chaát höõu cô, uoáng sau böõa aên thay vì uoáng buïng ñoùi ñeå
traùnh tình traïng gaây caêng thaúng leân thaønh daï daøy vaø
giôùi haïn uoáng chæ töø 2-3 coác/ngaøy.
Raát nhieàu ngöôøi rôi vaøo moät nieàm tin sai traùi lieân quan
ñeán söùc khoûe cuûa hoï. Nhö thuoác taây ngaøy nay khoâng
quan taâm, nhìn nhaän toång theå veà cô theå con ngöôøi. Xu
höôùng cuûa baùc só laø chuyeân khoa, nhìn nhaän vaø chöõa trò
chæ treân moät phaàn cuûa cô theå.
Moïi thöù trong cô theå con ngöôøi ñeàu coù moái lieân heä vôùi
nhau. Chæ vì moät thaønh phaàn ñöôïc tìm thaáy trong thöùc
aên, giuùp moät phaàn chöùc naêng cuûa cô theå hoaït ñoäng toát,
thì cuõng khoâng coù nghóa raèng toát cho toaøn boä cô theå. Khi
aên hay uoáng baïn haõy caân nhaéc ñeán moät böùc tranh toång
theå. Baïn khoâng theå quyeát ñònh lieäu thöùc aên toát hay xaáu
baèng caùch ñôn giaûn chæ nhìn vaøo moät thaønh phaàn ñöôïc
tìm thaáy trong thöùc aên.
32
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
AÊN NHIEÀU THÒT KHOÂNG CHO BAÏN MOÄT THEÅ LÖÏC
B
B
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
ck
OÅN ÑÒNH
o ck
o
er- .c er- .c
Naêm 1977 moät baùo caùo raát haáp daãn veà thöïc phaåm vaø söùc
khoûe ñaõ ñöôïc xuaát baûn taïi Myõ “The Mc Govern Report”.
Baùo caùo naøy ñaõ ñöôïc xuaát baûn vì vaán ñeà veà bia röôïu vaø
giaù thuoác taïi Myõ ñaõ ñaët aùp löïc lôùn leân neàn kinh teá. Baát
chaáp söï tieán boä cuûa y khoa, soá löôïng ngöôøi bò beänh ñaëc
bieät vôùi beänh ung thö vaø beänh tim tieáp tuïc gia taêng moãi
naêm. Ñieàu naøy roõ raøng laø tröø khi nguyeân nhaân cuûa beänh
taïi Myõ ñöôïc xaùc ñònh nhö theá naøo vaø moät chính saùch
cuï theå ñeå choáng laïi xu höôùng naøy, tình huoáng coù theå trôû
neân maát oån ñònh veà taøi chính. Töø caûm giaùc veà khuûng
hoaûng kinh teá xaûy ra tröôùc maét, moät hoäi ñoàng ñaëc bieät
taïi Senate ñaõ ñöôïc thieát laäp, chuû trì bôûi Senator George
S. McGovern.
Vôùi söï daãn ñaàu veà y khoa vaø dinh döôõng taïi thôøi ñieåm ñoù,
thaønh vieân cuûa hoäi ñoàng ñaõ löïa choïn nhöõng döõ lieäu veà
thöïc phaåm vaø söùc khoûe töø khaép nôi treân theá giôùi ñeå tìm
hieåu nguyeân nhaân cuûa söï gia taêng beänh taät. Keát quaû vaø
döõ lieäu ñaõ ñöôïc toång hôïp
trong 5.000 trang
“Mc Govern Report”.
Bôûi vì baûng baùo caùo keát

luaän raèng nhieàu loaïi beänh
laø nguyeân nhaân cuûa thoùi
quen aên uoáng sai laàm, xuaát
baûn baûng baùo caùo naøy ñaõ
ñöa ngöôøi Myõ ñeán moät
33
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
quyeát ñònh lôùn. ÔÛ ñoù cho bieát raèng seõ khoâng coù caùch naøo
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
ck ck
cho ngöôøi Myõ trôû neân khoûe maïnh tröø khi hoï thay ñoåi thoùi
o
o
er- .c er- .c
quen aên uoáng hieän taïi cuûa hoï.
Taïi thôøi ñieåm ñoù taïi Myõ, böõa aên coù nhieàu chaát beùo,
protein cao nhö thòt boø hay hamburger coù chaát beùo cao
cho böõa aên toái khaù thoâng duïng. Protein quaû thöïc coù giaù
trò vì chuùng laø thaønh phaàn cô baûn ñeå xaây döïng cô theå.
Vì lyù do ñoù, moïi ngöôøi nghó raèng aên thöùc aên giaøu protein
ñoäng vaät laø toát, khoâng chæ cho vaän ñoäng vieân vaø söï phaùt
trieån cuûa treû em, maø coøn cho ngöôøi coù theå löïc yeáu vaø giaø.
Keå caû taïi Nhaät, ñieàu naøy cuõng ñöôïc aên saâu vaøo suy nghó
“thòt laø nguoàn döôõng chaát cho cô theå khoûe maïnh” bò aûnh
höôûng bôûi thoùi quen aên uoáng cuûa ngöôøi Myõ.
Baûng baùo caùo cuûa Mc Govern khoâng chæ baùc boû nieàm tin
naøy, noù cuõng moâ taû böõa aên tieâu chuaån nhö böõa aên cuûa
ngöôøi Nhaät trong suoát thôøi kyø “Genroku Period” (1688-
1703), bao goàm caùc loaïi haït, baép caûi ñöôïc saép xung
quanh ñóa thöùc aên, cuõng nhö rau theo töøng thôøi vuï, rong
bieån vaø soá löôïng caù nhoû cho protein. Bôûi vì ñieàu naøy lôïi
ích veà söùc khoûe cuûa thöïc phaåm Nhaät ñaõ baét ñaàu haáp daãn
söï chuù yù cuûa theá giôùi.
Nieàm tin thoâng thöôøng raèng neáu baïn khoâng aên thòt thì
cô seõ khoâng phaùt trieån roõ raøng laø sai. Baèng chöùng veà
ñieàu naøy, chæ caàn nhìn vaøo töï nhieân, moïi ngöôøi nghó raèng
con sö töû laø loaøi ñoäng vaät aên thòt seõ coù cô phaùt trieån.
Tuy nhieân, thöïc teá laø ñoäng vaät aên coû nhö ngöïa vaø höôu
thì cô cuûa chuùng phaùt trieån hôn con sö töû. Baèng chöùng
raèng, con sö töû vaø con hoå thieáu moät theå löïc oån ñònh ñeå
ñuoåi theo con moài trong ñoaïn ñöôøng daøi, thay vaøo ñoù
34
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
chuùng seõ nhaûy xa vaø trong thôøi gian ngaén söû duïng toác
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
ck ck
ñoä ñeå baét con moài caøng nhanh caøng toát. Chuùng laøm
o
o
er- .c er- .c
vaäy bôûi vì chính chuùng hieåu raèng khi ñoù chuùng khoâng
coù khaû naêng chòu ñöïng vaø khoâng theå phaùt trieån cô hôn
ñoäng vaät aên coû.
AÊn thòt phaùt trieån nhanh hôn vaø söï boïng nöôùc ôû treû em
coù theå quy cho vieäc aên quaù nhieàu protein ñoäng vaät. Hôn
nöõa, coù nhöõng caïm baãy vaø söï nguy hieåm trong vieäc aên
thòt. Khi baïn ñaït ñeán tuoåi xaùc ñònh thì söï phaùt trieån cuûa
cô theå baïn thay ñoåi theo chieàu höôùng goïi laø laõo hoùa. AÊn
nhieàu thòt seõ laøm cho cô theå phaùt trieån nhanh nhöng noù
cuõng seõ ñaåy nhanh tieán trình laõo hoùa.
Coù leõ baïn chöa saün saøng ñeå caét boû vieäc aên thòt. Ñieàu ñoù
khoâng thay ñoåi thöïc teá raèng thòt coù aûnh höôûng xaáu ñeán
söùc khoûe cuûa baïn vaø laøm gia taêng tieán trình laõo hoùa.
SAÙU LYÙ DO TAÏI SAO BÖÕA AÊN COÙ NHIEÀU PROTEIN

ÑOÄNG VAÄT SEÕ GAÂY HAÏI CHO SÖÙC KHOÛE CUÛA BAÏN
1. Chaát ñoäc töø thòt gaây ra teá baøo ung thö.
Moãi teá baøo coù chöùa DNA (deoxyribonucleic acid). Taùc
duïng phuï cuûa chaát ñoäc trong môõ ñoäng vaät vaø protein
coù theå phaù huûy DNA, chuyeån thaønh teá baøo ung thö aùc
tính. Teá baøo ung thö aùc tính baét ñaàu nhaân baûn nhieàu ra.
Maùu chuùng ta chöùa teá baøo maùu maøu ñoû, teá baøo maùu maøu
traéng vaø teá baøo baïch huyeát. Khi teá baøo maøu traéng vaø teá
baøo baïch huyeát taán coâng keû thuø nhö vi khuaån vaø vi ruùt,
phaù huûy chuùng hoaëc taùch chuùng ra ñeå khoûi gaây haïi. Khi
ñoù nhöõng teá baøo naøy bò phaù huûy, heä thoáng phoøng thuû
cuûa cô theå bò giaûm chöùc naêng vaø keát quaû coù theå laø cô
35
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
theå bò nhieãm truøng, xuaát hieän söï khoâng bình thöôøng, ñoù
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
ck ck
laø teá baøo ung thö.

o
o
er- .c er- .c
2. Protein laø nguyeân nhaân gaây ra caùc phaûn öùng dò öùng.

Protein maø khoâng ñöôïc phaân huûy thaønh chaát dinh döôõng
vaøo trong maùu thì gioáng nhö moät keû xaâm chieám ngoaïi
bang thoâng qua thaønh ñöôøng ruoät. Ñieàu naøy thöôøng xaûy
ra vôùi treû em. Cô theå seõ phaûn öùng khi coù moät chaát beân
ngoaøi xaâm chieám taïo ra caùc phaûn öùng dò öùng. Loaïi
protein gaây ra dò öùng thöôøng nguyeân nhaân laø töø söõa boø
vaø tröùng. Söï quaù dö thöøa protein ñoäng vaät vaø xaûy ra caùc
phaûn öùng dò öùng laø nguyeân nhaân gaây ra söï gia taêng taùc
ñoäng laøm teo daï daøy, vieâm da, maøy ñay, u loeùt ruoät keát
vaø caùc beänh vieâm ñöôøng ruoät.
3. Thöøa protein laø gaùnh naëng cho gan vaø thaän.

Thöøa protein trong cô theå thì phaûi ñöôïc phaân huûy vaø
baøi tieát thoâng qua nöôùc tieåu. Ñaây laø nguyeân nhaân gaây ra
gaùnh naëng lôùn treân gan vaø thaän.
4. Thöøa protein laø nguyeân nhaân gaây ra thieáu huït canxi

vaø beänh loaõng xöông.
Khi soá löôïng lôùn axit amino ñöôïc taïo ra, maùu trôû neân coù
ñaëc tính axit, yeâu caàu canxi ñeå trung hoøa. Do ñoù thöøa
protein laø nguyeân nhaân thieáu huït canxi. Hôn nöõa löôïng
phoát pho trong thòt raát cao, baét buoäc maùu phaûi duy trì
giöõa tyû leä canxi vaø phoát pho laø 1:1 vaø 1:2. Moät böõa aên
maø gia taêng löôïng phoát pho laø nguyeân nhaân cô theå seõ
keùo canxi töø raêng vaø xöông ra ñeå duy trì traïng thaùi caân
baèng. Cuõng nhö khi moät ngöôøi coù nhieàu phoát pho vaø
canxi trong cô theå thì phoát pho vaø canxi ñoù troùi buoäc
36
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
vôùi nhau, saûn xuaát ra hôïp chaát canxi phoát phaùt, cô theå
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
ck ck
khoâng theå haáp thu ñöôïc hôïp chaát naøy, vì vaäy noù ñöôïc
o
o
er- .c er- .c
baøi tieát ra ngoaøi. Xa hôn nöõa laø cô theå bò maát canxi laøm
deã bò chöùng loaõng xöông. Ñaây laø nguyeân nhaân taïi sao
nhieàu ngöôøi ôû nhöõng quoác gia maø böõa aên coù chöùa nhieàu
protein ñoäng vaät phaûi chòu ñau ñôùn vì beänh loaõng xöông,
nhöõng loã nhoû li ti treân xöông laø keát quaû cô theå bò ruùt
canxi ra ngoaøi.
5. Thöøa protein coù theå laø keát quaû cuûa thieáu naêng löôïng
Moät löôïng lôùn naêng löôïng ñöôïc yeâu caàu ñeå tieâu hoùa protein
thöøa khoâng ñöôïc haáp thu vaø khoâng ñöôïc chuyeån hoùa seõ bò
thoái röûa trong ñöôøng ruoät taïo ra chaát ñoäc vaø caùc taùc duïng
phuï, daãn ñeán moät löôïng lôùn naêng löôïng ñöôïc yeâu caàu ñeå
khöû ñi nhöõng chaát ñoäc naøy, khi löôïng lôùn naêng löôïng naøy
ñöôïc söû duïng thì moät löôïng lôùn goác töï do cuõng ñöôïc taïo
ra. Goác töï do seõ laøm ñaåy nhanh quaù trình laõo hoùa, gaây
ung thö, beänh tim vaø xô vöõa ñoäng maïch.
6. Thöøa protein coù theå goùp phaàn ñeán ADHD ôû treû em.
Vieäc hoïc taäp trong nhöõng naêm gaàn ñaây chæ ra raèng vieäc
gia taêng söï maát taäp trung vaø boïn treû coù thieân höôùng
noùng giaän, giaän döõ. Thöùc aên vaø chaát dinh döôõng coù theåù
mang moät yù nghóa aûnh höôûng ñeán caùch haønh xöû cuûa treû
em vaø khaû naêng thích nghi vôùi xaõ hoäi. Khuynh höôùng
phaùt trieån cho treû em taïi gia ñình vaø nhaø tröôøng laø tieâu
thuï moät löôïng lôùn thöïc phaåm maø thöïc phaåm ñoù khoâng
nhöõng laø thöùc aên coù chöùa nhieàu chaát phuï gia, nhöng quy
trình saûn xuaát thöïc phaåm coù xu höôùng laøm cho cô theå
thieân veà höôùng mang tính axít. Protein töø ñoäng vaät vaø
ñöôøng tinh cheá cuõng ñöôïc tieâu thuï gia taêng veà soá löôïng,
37
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
trong khi ñoù rau thì thöôøng bò traùnh neù. Neáu aên nhieàu
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
protein ñoäng vaät vaø ñöôøng tinh cheá thì yeâu caàu phaûi taêng
ck o ck
o
er- .c er- .c
canxi vaø magie, ñieàu naøy daãn ñeán söï thieáu huït veà canxi.
Söï thieáu huït veà canxi seõ kích thích heä thoáng thaàn kinh
goùp phaàn gia taêng söï caêng thaúng vaø deã caùu gaét.
ÑIEÀU DAÏ DAØY VAØ ÑÖÔØNG RUOÄT COÙ THEÅ NOÙI

VÔÙI BAÏN
Taïi Nhaät coù moät khaùi nieäm raèng baïn coù theå hieåu theo
nghóa ñen laø nhìn vaøo khuoân maët cuûa moät ngöôøi, baïn coù
theå bieát ñöôïc chaát löôïng cuoäc soáng cuûa ngöôøi ñoù. Taïi Myõ
coù caâu “moïi thöù theå hieän treân khuoân maët cuûa baïn”. Chæ
nhìn vaøo khuoân maët cuûa moät ngöôøi thì coù theå bieát toát hay
xaáu phuï thuoäc vaøo kinh nghieäm vaø khaû naêng phaùn ñoaùn.
Töông töï vaäy, ñaëc tính daï daøy vaø ñöôøng ruoät toát hay xaáu
cuõng seõ moâ taû ñöôïc tình traïng söùc khoûe cuûa moät ngöôøi.
Moät ngöôøi khoûe maïnh coù ñaëc tính ñöôøng ruoät saïch seõ.
Moät daï daøy khoûe maïnh laø lôùp maøng nhaøy coù maøu hoàng,
khoâng coù nhöõng choã söng leân, ñoàng ñeàu treân beà maët vaø
maïnh maùu döôùi maøng nhaøy khoâng nhìn thaáy ñöôïc. Khi
cô theå khoûe maïnh thì maøng nhaøy trong suoát, xuaát hieän
aùnh saùng phaûn xaï khi duøng ñeøn noäi soi chieáu vaøo. Ñöôøng
ruoät cuûa moät ngöôøi khoûe maïnh coù maøu hoàng hoaøn toaøn,
meàm, lôùn vaø ñoàng ñeàu.
Nhöõng ngöôøi coù ñaëc tính ñöôøng ruoät saïch seõ nhö laø treû
em, nhöng nhöõng ñaëc tính naøy seõ thay ñoåi phuï thuoäc
vaøo nhöõng böõa aên haèng ngaøy vaø phong caùch soáng.
Daï daøy cuûa moät ngöôøi khoâng khoûe maïnh thì coù nhöõng
veát ñoám, ñoû vaø phình roäng ra. Hôn nöõa daï daøy phaùt trieån
38
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
caùc maûng baùm hay bò caùc chöùng vieâm treân maøng nhaøy.
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
ck ck
Ñieàu naøy xaûy ra khaù phoå bieán vôùi ngöôøi Myõ vaø Nhaät laø
o
o
er- .c er- .c
gioáng nhau, lôùp thaønh daï daøy trôû neân moûng hôn, maïch
maùu coù theå nhìn thaáy döôùi maøng nhaøy.
Hôn nöõa khi nieâm maïc daï daøy baét ñaàu baøo moøn hay bò
quaën laïi, teá baøo treân beà maët coá gaéng caân baèng baèng
caùch nhaân leân nhieàu laàn trong nhöõng khu vöïc xaùc ñònh,
ñaây laø nguyeân nhaân thaønh daï daøy trôû neân gaäp gheành, taïi
ñieåm naøy, chæ caàn moät böôùc ngaén nöõa seõ trôû thaønh ung
thö daï daøy. Trong ñöôøng ruoät ngöôøi khoâng khoûe maïnh,
caùc cô cuûa thaønh ruoät trôû neân daøy vaø phaùt trieån khoâng
ñoàng ñeàu, laø nguyeân nhaân laøm co thaét trong moät soá khu
vöïc xaùc ñònh, gioáng nhö moät mieáng
cao su bò xoaén laïi.
Nhöõng ngöôøi “ñang uû beänh” ngöôøi

ñoù seõ chöa coù caûm giaùc ñau ñôùn
hay caùc oám ñau veà theå chaát, coù
theå coù raát ít ñoäng löïc ñeå döùt
boû vieäc aên thòt. Coù leõ coù raát ít
ngöôøi Myõ ñang khoûe maïnh chuù
yù tôùi lôøi khuyeân cuûa toâi. Taïi sao?
Vì hoï khoâng theå boû vieäc aên thòt, aùp löïc
xaõ hoäi quaù lôùn, hoï ñaõ vaø ñang tin vaøo thòt laøm cho böõa
aên coù söùc soáng, vaø hoï khoâng bieát aên nhöõng thöù khaùc.
Tuy nhieân, cuõng coù theå laø hoï khoâng nhìn thaáy ñöôïc
ñöôøng ruoät beân trong nhö theá naøo.
Khi maø caùc bieåu hieän beân ngoaøi cuûa cô theå baét ñaàu cho
thaáy söï thay ñoåi veà thuoäc theå, chuùng ta môùi coù khuynh
39
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
höôùng thay ñoåi moät caùch nghieâm tuùc hôn. Bò hoùi, da
B
B
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
nhaên, maäp leân, da voõng xuoáng ñaùnh guïc moïi ngöôøi, baét
ck o ck
o
er- .c er- .c
ñaàu töø ñoù hoï môùi coù ñoäng löïc söû duïng thôøi gian vaø tieàn
baïc ñeå chöõa trò nhöõng tình traïng ñoù. Khi noùi ñeán söï thay
ñoåi beân trong boä maùy tieâu hoùa, moïi ngöôøi chæ coù khuynh
höôùng nghó tôùi noù tröø khi hoï bò ñau buïng döõ doäi. Hoï nghó
moïi thöù beân trong toát thoâi, khoâng coù gì phaûi ñaùng quan
taâm ñeán ñöôøng ruoät vaø daï daøy caû, vaø hoï tieáp tuïc laøm hö
hoûng noù. Sau ñoù ñeán luùc bò beänh môùi aân haän laø khoâng
chòu thay ñoåi phong caùch soáng ñeå choáng laïi beänh taät.
Baûn thaân toâi quan taâm raát nhieàu ñeán söï thay ñoåi xuaát
hieän beân trong cô theå hôn laø nhöõng gì beân ngoaøi, vì
toâi thaáy ñöôïc nhöõng ñaëc tính beân trong cuûa ñöôøng ruoät
thoâng qua noäi soi, vaø bieát ñöôïc raèng söï thay ñoåi beân
trong ñöôøng ruoät tröïc tieáp lieân quan ñeán toaøn boä söùc
khoûe cuûa con ngöôøi.
Beänh nhaân cuûa toâi, nhöõng ngöôøi thöïc hieän nghieâm tuùc
cheá ñoä aên uoáng theo enzim vaø phong caùch soáng toát bôûi
vì hoï hieåu söï soáng cuûa con ngöôøi phuï thuoäc vaøo noù. Tuy
nhieân, vôùi nhöõng ngöôøi tröôùc ñoù coù beänh öng thö maø
ñöôïc chöõa khoûi, thöïc hieän moät phong caùch soáng khoûe
maïnh thì tyû leä ung thö taùi phaùt ñöôïc ghi laïi laø 0%. Nhöng
toâi muoán thay ñoåi ñieàu naøy töø 0% tyû leä taùi phaùt ung thö
ñeán 0% veà taát caû caùc loaïi beänh taät cho nhöõng ngöôøi
ñang uû beänh theo phong caùch soáng khoûe maïnh.
Ñeå ñieàu ñoù xaûy ra, moïi ngöôøi phaûi hieåu roõ nhöõng söï thay
ñoåi xuaát hieän beân trong ñöôøng ruoät khi hoï tieáp tuïc aên thòt.
Lyù do lôùn nhaát laø aên thòt phaù huûy ñöôøng ruoät chuùng ta
40
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
bôûi vì thòt khoâng chöùa nhieàu chaát xô, nhöng laïi chöùa
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
ck ck
moät löôïng lôùn chaát beùo vaø cholesterol. Hôn nöõa thòt laø
o
o
er- .c er- .c
nguyeân nhaân laøm cho thaønh ruoät keát trôû neân daøy hôn
vaø cöùng hôn. Ñieàu naøy xaûy ra vì aên thieáu chaát xô trong
thòt, keát quaû laøm toàn ñoïng phaân trong ruoät keát, ruoät keát
phaûi laøm vieäc vaát vaû hôn bình thöôøng ñeå baøi tieát moät soá
löôïng nhoû phaân thoâng qua söï nhu ñoäng. Noùi caùch khaùc,
quaù thöøa söï chuyeån ñoäng nhu ñoäng laø nguyeân nhaân laøm
cho cô cuûa thaønh ruoät daøy hôn vaø to hôn, ruoät keát trôû
neân cöùng hôn vaø ngaén hôn.
Nhö thaønh ruoät keát trôû neân daøy hôn, khoang trong cuûa
ruoät bò heïp laïi. AÙp löïc beân trong ruoät keát heïp vaø cöùng
taêng leân, khi moät löôïng lôùn chaát beùo ñöôïc haáp thuï, lôùp
chaát beùo xung quanh ruoät keát trôû neân daøy hôn, ñaët aùp
löïc nhieàu hôn leân thaønh ruoät beân trong. Vaø aùp löïc beân
trong ruoät keát taêng leân, maøng nhaøy bò ñaåy ra ngoaøi töø
beân trong hình thaønh tuùi goïi laø “chöùng vieâm tuùi thöøa
trong ruoät giaø” hoaëc “tình traïng ruoät coù tuùi thöøa”.
Baây giôø, moät löôïng nhoû phaân trôû neân khoù hôn ñeå ñaåy
ra ngoaøi thoâng qua ruoät keát. Nhö moät keát quaû, ruoät keát
tích luõy caën baõ, nhöõng thöù naøy seõ ñöôïc giöõ laïi beân trong
ruoät keát moät thôøi gian daøi, phaân tích luõy seõ baùm chaët
vaøo thaønh ruoät keát vaø keát hôïp vôùi tuùi thöøa, phaân seõ ñi
vaøo trong tuùi gioáng nhö khoang chöùa, laøm cho söï baøi tieát
ngaøy caøng khoù khaên hôn.
Phaân tích luõy trong tuùi hoaëc giöõa caùc veát gaáp, saûn xuaát
ra chaát ñoäc laø nguyeân nhaân thay ñoåi tính di truyeàn cuûa
teá baøo trong nhöõng boä phaän naøy vaø keát quaû laø taïo ra caùc
khoái u. Caùc khoái u phaùt trieån laâu ngaøy trôû thaønh ung thö.
41
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
ÑIEÀU BAO TÖÛ VAØ ÑÖÔØNG RUOÄT COÙ THEÅ NOÙI VÔÙI BAÏN
ck o ck
o
er- .c er- .c
Daï daøy cuûa moät ngöôøi khoâng khoûe maïnh thì coù nhöõng veát ñoám, ñoû vaø phình
roäng ra. Hôn nöõa khi daï daøy phaùt trieån caùc maûng baùm hay bò caùc chöùng
vieâm treân maøng nhaøy. Ñieàu naøy xaûy ra khaù phoå bieán vôùi ngöôøi Myõ vaø Nhaät
laø gioáng nhau, lôùp thaønh daï daøy trôû neân moûng hôn, maïch maùu coù theå nhìn
thaáy döôùi maøng nhaøy.
Lyù do lôùn nhaát laø aên thòt seõ phaù huûy ñöôøng ruoät chuùng ta bôûi vì thòt khoâng
chöùa nhieàu chaát xô. Nhöng laïi chöùa moät löôïng lôùn chaát beùo vaø cholesterol.
SÖÏ KHAÙC NHAU GIÖÕA ÑÖÔØNG RUOÄT CUÛA NGÖÔØI

MYÕ VAØ NGÖÔØI NHAÄT
Laàn ñaàu tieân toâi ñeán New York nhö laø moät baùc só thöïc
taäp phaãu thuaät naêm 1963. Thôøi ñieåm ñoù phöông phaùp
ñöôïc duøng ñeå kieåm tra ruoät keát laø söû duïng chaát barium,
quy trình laø bôm barium vaøo ruoät keát, sau ñoù kieåm tra
baèng tia x-quang. Maëc duø phöông phaùp naøy coù theå cho
bieát lieäu coù hay khoâng coù khoái u, nhöng khoâng theå noùi
leân moät caùch chi tieát veà tình traïng beân trong cuûa ñöôøng
ruoät. Hôn nöõa, phaãu thuaät moå laø coù moät veát caét lôùn ôû
buïng caàn thieát ñeå loaïi boû khoái u. Thuû thuaät moå cuõng
ñoàng nghóa vôùi vieäc ñaët gaùnh naëng lôùn leân beänh nhaân
veà theå chaát laãn tinh thaàn. Hôn nöõa, vôùi phöông phaùp naøy
khoâng theå cho bieát ñöôïc lieäu khoái u hay ung thö ñöôïc
phaùt trieån töø khi naøo, cho ñeán khi phaãu thuaät nhìn beân
trong ruoät keát.
Coù moät ñeøn noäi soi ñöôïc goïi laø oáng soi ruoät thaúng taïi
thôøi ñieåm ñoù, laø moät oáng daây kim loaïi thaúng ñeå kieåm tra
ruoät keát, baùc só kieåm tra chæ coù theå thaáy ñöôïc beân trong
khoaûng 20cm tính töø haäu moân.
42
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
Do ñoù, naêm 1967 toâi ñaõ mua moät ñeøn noäi soi (söû duïng
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
ñeå kieåm tra thöïc quaûn), ñöôïc saûn xuaát taïi Nhaät vaø ñaõ
ck o ck
o
er- .c er- .c
khaùm phaù ra caùch söû duïng caùc sôïi thuûy tinh ñeå söû duïng
cho kieåm tra ruoät keát. Ñoù laø duïng cuï khaùm nghieäm ruoät
keát ñaàu tieân cuûa toâi.
Sau ñoù, khi phaùt trieån leân phaïm vi daøi (185cm) chuyeân
bieät cho vieäc kieåm tra ruoät keát, toâi ñaõ mua vaø söû duïng
cho beänh nhaân. Khi laàn ñaàu tieân toâi nhìn vaøo ruoät keát
cuûa ngöôøi Myõ, toâi heát söùc ngaïc nhieân laø noù teä haïi nhö
theá naøo.
Vôùi vieäc aên nhieàu thòt, ruoät keát cuûa ngöôøi Myõ roõ raøng laø
raát cöùng vaø ngaén hôn ngöôøi Nhaät. Hôn nöõa khoang chöùa
cuõng heïp hôn, gioáng nhö nhöõng choã saùng ñöôïc hình
thaønh ôû nhöõng vuøng xaùc ñònh, nhö moät mieáng cao su bò
xeù raùch. Cuõng coù raát nhieàu ngöôøi bò chöùng vieâm tuùi thöøa
trong ruoät giaø vaø tích tuï nhieàu phaân.
Nhö moät keát quaû laø tình traïng ñöôøng ruoät trôû neân xaáu
hôn, noù khoâng chæ laø beänh gioáng nhö ung thö ruoät, u
ñöôøng ruoät vaø tuùi thöøa. Raát nhieàu ngöôøi vôùi ñöôøng ruoät
khoâng khoûe maïnh trôû neân beänh taät vôùi phong caùch soáng
ñi chung vôùi beänh nhö cao huyeát aùp (aùp löïc maùu cao),
xô cöùng ñoäng maïch, beänh tim, beänh beùo phì, ung thö
vuù, ung thö tuyeán tieàn lieät, beänh tieåu ñöôøng. Khi ñöôøng
ruoät cuûa baïn khoâng khoûe maïnh thì cô theå bò yeáu daàn töø
beân trong.
Raát nhieàu ngöôøi Myõ coù vaán ñeà veà ñöôøng ruoät, coù theå noùi
möôøi ngöôøi thì coù moät ngöôøi bò khoái u. Thöïc teá khoa phaãu
43
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
thuaät nôi toâi thöïc taäp, phaãu thuaät caét boû khoái u ñöôøng ruoät
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
laø chieám 1/3 trong toång soá caùc ca phaãu thuaät. Nhöõng ca
ck o ck
o
er- .c er- .c
moå ñöôïc tieán haønh moãi ngaøy chæ ñeå loaïi boû nhöõng khoái
u raát nhoû töø 1-2 cm. Ñieàu naøy ñaõ daãn daét toâi ñeán suy
nghó lieäu coù caùch naøo ñeå loaïi boû khoái u maø khoâng phaûi
ñaët gaùnh naëng leân beänh nhaân.
Vaøo thôøi ñieåm ñoù taïi Nhaät moät “oáng soi” ñöôïc laøm töø
caùc sôïi thuûy tinh coù gaén camera vaøo (caùi ñaàu) ñöa vaøo
söû duïng trong thöïc teá. Vì vaäy, vaøo thaùng 6-1968, toâi ñaõ
laøm moät yeâu caàu quan troïng vôùi nhaø cheá taïo ôû Nhaät. Toâi
yeâu caàu hoï saùng cheá ra moät sôïi daây coù theå gaén ñeøn noäi
soi vaøo, söû duïng chuùng ñeå ñoát chaùy khoái u maø khoâng
caàn phaûi moå buïng. Naêm 1969, sau khi coá vaán nhieàu laàn
vôùi vaên phoøng coâng ty taïi New York vaø nhieàu laàn kieåm
tra, toâi trôû thaønh ngöôøi ñaàu tieân treân theá giôùi thaønh coâng
baèng vieäc thöïc hieän phöông phaùp “polypectomy” moå noäi
soi. Ví duï, caét boû khoái u söû duïng daây kim loaïi gaén tröïc
tieáp vôùi duïng cuï khaùm nghieäm ruoät keát maø khoâng caàn
phaûi moå.
Ñaây laø söï caùch taân veà coâng ngheä ñaõ ñöôïc aùp duïng ñeå
caét boû khoái u cho daï daøy, thöïc quaûn vaø ruoät non. Sau
ñoù tröôøng hôïp cuûa toâi veà phaãu thuaät söû duïng coâng ngheä
môùi ñaõ ñöôïc baùo caùo taïi New York Surgical Society
Conference naêm 1970 vaø American Gastrointestinal
Endoscopy Conference naêm 1971 vaø moät lónh vöïc phaãu
thuaät môùi ñöôïc goïi laø “Surgical endoscopy” ñaõ ñöôïc
thieát laäp.
44
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
Hôn 30 naêm traûi qua, laøm vieäc ôû Myõ vaø Nhaät, toâi ñaõ
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
theo doõi söï thay ñoåi ñaëc tính ñöôøng ruoät cuûa moïi ngöôøi
ck o ck
o
er- .c er- .c
ôû caû hai quoác gia.
Khi Nhaät böôùc vaøo giai ñoaïn naêm 1960 hoï ñaõ tieáp caän
vôùi thôøi kyø phaùt trieån nhanh choùng, ñaõ hoïc taäp baét kòp
vaø vöôït troäi hôn Myõ raát nhieàu ñieàu. Baét ñaàu naêm 1961
khi söõa ñöôïc giôùi thieäu trong tröôøng hoïc vaøo böõa aên tröa
taïi Nhaät, moïi ngöôøi baét ñaàu aên nhöõng saûn phaåm töø söõa
nhö pho maùt, söõa chua trong nhöõng böõa aên haèng ngaøy.
Taïi thôøi ñieåm ñoù, rau vaø caù laø thöùc aên chính trong moãi
böõa aên cuûa ngöôøi Nhaät cuõng ñaõ baét ñaàu ñöôïc thay theá
baèng protein ñoäng vaät, daàn daàn chuyeån ñoåi thaønh böõa
aên coù chöùa nhieàu protein, chaát beùo cao, trung taâm cuûa
böõa aên baây giôø laø hamburger, boø, gaø chieân. Xu höôùng
naøy ñang ñöôïc tieáp tuïc cho ñeán ngaøy hoâm nay.
Söï ñoái nghòch laø sau khi xuaát baûn baùo caùo cuûa Mc
Govern vaøo naêm 1977, raát nhieàu ngöôøi Myõ ñaõ baét ñaàu
quan taâm ñeán thay ñoåi cheá ñoä aên uoáng. Nhöõng söï khaùc
bieät laø baèng chöùng veà ñaëc tính ñöôøng ruoät cuûa ngöôøi
Myõ vaø Nhaät.
Söï tuït doác ñeàu ñaën bôûi vì söï thay ñoåi veà thoùi quen aên
uoáng, töø vieäc coù moät ñöôøng ruoät khoûe maïnh, saïch seõ
cuûa ngöôøi Nhaät, baây giôø gaàn gioáng vôùi ngöôøi Myõ, aên
nhieàu thòt trong böõa aên chính. Noùi caùch khaùc, nhieàu
ngöôøi Myõ, nhöõng ngöôøi maø nghieâm tuùc nghó veà söùc khoûe
vaø caûi thieän böõa aên seõ caûi thieän ñöôïc ñaëc tính ñöôøng
ruoät. Nhö laø moät keát quaû, naêm 1990 tyû leä ung thö ruoät
keát vaø khoái u ñaõ giaûm. Ñaây laø baèng chöùng roõ raøng cuûa
45
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
vieäc caûi thieän söùc khoûe ñöôøng ruoät baèng caùch caûi thieän
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
ck ck
thoùi quen aên uoáng cuûa baïn.

o
o
er- .c er- .c
TYÛ LEÄ UNG THÖ DAÏ DAØY TAÏI NHAÄT GAÁP 10 LAÀN
TAÏI MYÕ
Töø vieäc coù moät ñöôøng ruoät khoûe maïnh, saïch seõ
cuûa ngöôøi Nhaät, baây giôø gaàn gioáng vôùi ngöôøi
Myõ aên nhieàu thòt trong böõa aên chính.
Bôûi vì lòch söû vaø vaên hoùa aên uoáng cuûa ngöôøi Myõ ñaët taàm
quan troïng leân thòt, ñaëc tính ñöôøng ruoät cuûa ngöôøi Myõ
noùi chung xaáu hôn ngöôøi Nhaät. Tuy nhieân, thöïc teá daï daøy
cuûa ngöôøi Nhaät teä hôn ngöôøi Myõ. Toâi ñaõ kieåm tra daï daøy
cuûa ngöôøi Myõ vaø Nhaät ñaõ phaùt hieän ra ngöôøi Nhaät bò
vieâm nieâm maïc daï daøy gaáp hai möôi laàn, tình traïng maø
(maøng nhaøy) nieâm maïc daï daøy bò moûng ñi. Hôn nöõa,
tình traïng vieâm nieâm maïc daï daøy caøng ngaøy caøng bò
vieâm laø cô hoäi cho ung thö daï daøy phaùt trieån. Tyû leä ung
thö daï daøy taïi Nhaät cao gaáp möôøi laàn so vôùi Myõ.
Caû ngöôøi Myõ vaø Nhaät bò beänh beùo phì hieän taïi ñang laø
moät vaán ñeà lôùn. Tuy nhieân, khoâng coù nhieàu ngöôøi Nhaät
bò beùo phì nhö ngöôøi Myõ. Thöïc teá laø ngöôøi Nhaät khoâng
theå trôû neân maäp nhö ngöôøi Myõ. Baïn coù theå thaáy ñieàu naøy
46
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
trong moân ñaáu vaät Sumo, nôi maø vaän ñoäng vieân Sumo
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
phaûi ñaït ñeán moät caân naëng. Khoâng coù moät vaän ñoäng vieân
ck o ck
o
er- .c er- .c
Sumo ngöôøi Nhaät naøo vôùi cô theå gioáng Konishiki (moät

vaän ñoäng vieân Sumo ñöôïc sinh ra ôû Myõ ñaït caân naëng tôùi
600 pounds, xeáp ôû haïng thöù hai laø ozeki ôû Nhaät).
Ngöôøi Nhaät khoâng theå to cao nhö ngöôøi Myõ ñöôïc bôûi vì
tröôùc khi ñaït ñeán ñænh ñoù thì ngöôøi Nhaät ñaõ gia taêng caùc
vaán ñeà daï daøy, ñeå choáng laïi vieäc aên nhieàu. Noùi caùch
khaùc, lyù do ngöôøi Myõ cao to hôn ngöôøi Nhaät laø do heä
thoáng tieâu hoùa cuûa hoï maïnh hôn.
Khi kieåm tra daï daøy söû duïng duïng cuï khaùm nghieäm ruoät
keát, toâi ñaõ phaùt hieän ra söï khaùc nhau giöõa ngöôøi Nhaät vaø
ngöôøi Myõ, khi ñoù toâi kinh nghieäm ñöôïc trieäu chöùng beänh
cuûa hoï. Khi kieåm tra ngöôøi Nhaät, maëc daàu tình traïng cuûa
hoï khoâng quaù nghieâm troïng, nhöng hoï laïi than phieàn veà
vieäc ñau daï daøy, caûm giaùc khoù chòu vaø chöùng ôï noùng.
Toâi ñaõ khaùm phaù ra ngöôøi Myõ keå caû daï daøy cuûa hoï hay
nieâm maïc daï daøy bò vieâm ñaùng keå, nhöng hieám khi hoï
than phieàn nhö ngöôøi Nhaät veà chöùng ôï noùng hay caùc vaán
ñeà khaùc.
Moät lyù do khaùc xuaát hieän laø löôïng vitamin A ñöôïc tìm
thaáy trong thöùc aên cuûa ngöôøi Myõ. Vitamin A khoâng chæ
baûo veä nieâm maïc maø noù coøn baûo veä toaøn boä maøng cuûa
nieâm maïc daï daøy, cuõng nhö maét vaø khí quaûn. Daàu coù
chöùa nhieàu vitamin A, moät ñieàu coù theå noùi ôû ñaây raèng,
böõa aên cuûa ngöôøi Nhaät trôû neân gioáng ngöôøi phöông Taây.
Nhöng löôïng thöïc phaåm nhö daàu, bô, tröùng thì ngöôøi
Nhaät tieâu thuï ít hôn ngöôøi Myõ. Neáu baïn nghó veà söùc khoûe
47
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
cho toaøn boä cô theå thì nhöõng loaïi thöùc aên naøy khoâng toát
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
cho baïn. Nhöng neáu baïn nghó chæ moät khía caïnh cuûa vieäc
ck o ck
o
er- .c er- .c
baûo veä nieâm maïc daï daøy thoâng qua cô theå thì chuùng
cuõng coù nhöõng taùc duïng tích cöïc.
Moät khaû naêng khaùc caàn quan taâm ñeán laø taïi sao ngöôøi
Myõ coù heä thoáng ñöôøng ruoät maïnh hôn soá löôïng enzim
tieâu hoùa chöùa trong cô theå hoï? Enzim tieâu hoùa phaân
giaûi thöùc aên vaø giuùp cô theå haáp thu chaát dinh döôõng. Soá
löôïng enzim tieâu hoùa xaùc ñònh söï tieâu hoùa vaø haáp thu
thöùc aên. Söï haáp thu vaø tieâu hoùa ôû töøng giai ñoaïn tieâu hoùa
khaùc nhau laøm giaûm bôùt gaùnh naëng ôû moãi giai ñoaïn ñoù.
Nhöõng caáp ñoä naøy baét ñaàu vôùi nöôùc boït vaø di chuyeån ñeán
daï daøy, taù traøng, tuyeán tuïy vaø ruoät non. Döôùi nhöõng ñieàu
kieän naøy, neáu moãi boä phaän cuûa cô theå aâm thaàm tieát ñuû
enzim tieâu hoùa, thì söï tieâu hoùa vaø haáp thu seõ dieãn ra deã
daøng. Tuy nhieân, neáu nhöõng enzim tieâu hoùa tieát ra khoâng
ñuû seõ laø nguyeân nhaân gaây ra nhöõng gaùnh naëng cho caùc
boä phaän cuûa cô theå.
Nguyeân nhaân nhieàu ngöôøi Nhaät deã caûm thaáy caùc trieäu
chöùng ñau daï daøy hay khoâng thoaûi maùi, khoù chòu, maëc
daàu tình traïng daï daøy khoâng teä laém vì baûn chaát goác laø
soá löôïng enzim tieâu hoùa cuûa hoï thaáp hôn ngöôøi Myõ.
Hôn nöõa, ngöôøi Nhaät coù khuynh höôùng uoáng ngay thuoác
ñau daï daøy thì khi ñoù tình traïng daï daøy cuûa hoï trôû neân
xaáu hôn maø ngöôøi Myõ khoâng laøm vaäy. Theá ngöôøi Myõ hoï
duøng gì? Laøm gì? Ngöôøi Myõ duøng thöïc phaåm boå sung
enzim. Nhöng nhöõng thöïc phaåm boå sung naøy khoâng baùn
trong caùc cöûa haøng ôû Nhaät, hoï chæ döïa vaøo toa thuoác baùc
só keâ ñôn khi caàn thieát. Taïi Myõ thöïc phaåm boå sung enzim
48
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
tieâu hoùa raát thoâng duïng, hoï coù theå deã daøng mua thöïc
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
phaåm boå sung cho söùc khoûe ôû caùc cöûa haøng vaø sieâu thò.
ck o ck
o
er- .c er- .c
Thöïc teá vieäc duøng thuoác ñeå trung hoøa hay ngaên chaën söï
baøi tieát axit cuûa daï daøy laøm taêng theâm söï hö hoûng hay
baøo moøn daï daøy. Chaát laøm giaûm ñoä axit trong daï daøy vaø
thuoác choáng ñau daï daøy gioáng nhö söï keát hôïp cuûa khoái
H2 vaø ngaên chaën enzim daï daøy laøm ngaên chaën söï baøi
tieát cuûa axit daï daøy. Neáu axit daï daøy bò ngaên chaën bôûi
thuoác seõ xaûy ra söï teo nieâm maïc daï daøy vaø keát quaû laø
nhöõng gì toâi ñaõ baøn luaän ôû phaàn tröôùc, noù ñöôïc ñaët teân
“tieán trình laøm teo nieâm maïc daï daøy” vaø tình traïng naøy
daãn ñeán söï phaùt trieån cuûa ung thö daï daøy.
Neáu baïn bò ñau daï daøy hoaëc caûm thaáy khoù chòu haõy vui
loøng noùi chính xaùc vôùi baùc só tình traïng thuoäc theå cuûa
mình, sau ñoù baùc só seõ keâ ñôn caùc nguoàn enzim thích
hôïp theo trieäu chöùng cuûa baïn. Haõy ra cöûa haøng baùn thöïc
phaåm veà söùc khoûe, ñoïc kyõ nhaõn hieäu, mua nhöõng nguoàn
cung caáp enzim tieâu hoùa ñoù thì tình traïng daï daøy baïn seõ
ñöôïc caûi thieän.
BAÏN CAØNG SÖÛ DUÏNG CHAÁT LAØM GIAÛM AXIT DAÏ

DAØY BAO NHIEÂU, DAÏ DAØY CUÛA BAÏN CAØNG XAÁU ÑI
BAÁY NHIEÂU
Coù hai nôi trong cô theå con ngöôøi maø moâi tröôøng axit
hoaøn toaøn maïnh nhö laø thöôùc ño baûo veä cô theå. Moät laø
daï daøy, hai laø aâm ñaïo cuûa ngöôøi phuï nöõ. Caû hai nôi naøy
coù ñoä axit raát maïnh, ñoä pH töø 1,5 ñeán 3,0, chöùc naêng
chính laø dieät vi khuaån. Khi baïn ñang taém hay quan heä
tình duïc vi khuaån seõ vaøo aâm ñaïo vaø axit maïnh ñöôïc taïo
49
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
ra bôûi khuaån Lactobacilli trong aâm ñaïo ñeå gieát caùc loaïi
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
vi khuaån taán coâng.
ck o ck
o
er- .c er- .c
Vi khuaån vaøo trong daï daøy khi baïn tieâu thuï thöùc aên, xaáp
xæ khoaûng 300 ñeán 400 tyû vi khuaån vaøo daï daøy vôùi moãi
böõa aên. Axit maïnh ñöôïc tìm thaáy trong dòch vò daï daøy seõ
gieát cheát haàu heát caùc loaïi vi khuaån naøy.
Noùi caùch khaùc, bôûi vì vi khuaån taán coâng, xaâm chieám

vaøo caû hai vuøng naøy neân chuùng saûn sinh ra axit maïnh
ñeå gieát vi khuaån. Axit tuyeät ñoái caàn thieát ñeå baûo veä cô
theå nhöng neáu bò ngaên chaën bôûi nhöõng döôïc phaåm ñöôïc
uoáng vaøo, khi ñoù vi khuaån vôùi chaát ñoäc maïnh seõ qua daï
daøy vaø ñöôøng ruoät, nôi maø chuùng coù theå laø nguyeân nhaân
taïo ra beänh tieâu chaûy vaø nhöõng loaïi beänh khaùc.
Neáu söï baøi tieát cuûa axit daï daøy bò ngaên chaën, thì söï baøi
tieát cuûa pepsin vaø axit hydrochloric duøng ñeå hoaït hoùa
enzim tieâu hoùa cuõng bò ngaên chaën, keát quaû taïo ra chöùng
khoù tieâu. Hôn nöõa, axit trong daï daøy khoâng ñuû ñeå haáp thu
saét vaø khoaùng chaát nhö canxi vaø magie. Vôùi nhöõng ngöôøi
bò caét boû caùc phaàn cuûa daï daøy vì bò loeùt daï daøy hay ung
thö daï daøy seõ luoân bò thieáu maùu, vì khi caùc phaàn cuûa daï
daøy bò phaãu thuaät loaïi boû neân chuùng khoâng theå tieát ra ñuû
axit daï daøy vaø khoâng coù khaû naêng haáp thuï saét.
Hôn nöõa, söï ngaên chaën axit daï daøy phaù huûy vi khuaån caân
baèng trong ñöôøng ruoät, keát quaû laø heä thoáng mieãn dòch bò
suy yeáu. Ñieàu ñoù noùi leân raèng xaáp xæ khoaûng 100 nghìn
tyû vi khuaån trong 300 nghìn tyû loaïi khaùc nhau sinh soáng
trong ñöôøng ruoät con ngöôøi, trong soá chuùng coù nhöõng
50
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
loaïi vi khuaån toát nhö “bifidobacterium” vaø vi khuaån xaáu
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
nhö “Welsh bacteria”. Phaàn lôùn vi khuaån naèm trong ruoät,
ck o ck
o
er- .c er- .c
tuy nhieân cho duø toát hay xaáu, thì chuùng cuõng laø vi khuaån
trung gian. Nhöõng vi khuaån trung gian naøy coù nhöõng
ñaëc tính ñaëc bieät, do ñoù neáu soá löôïng vi khuaån toát trong
ñöôøng ruoät ñöôïc nhaân leân thì nhöõng vi khuaån trung gian
naøy trôû thaønh nhöõng vi khuaån toát vaø neáu soá löôïng vi
khuaån xaáu taêng leân thì nhöõng vi khuaån trung gian naøy trôû
thaønh vi khuaån xaáu. Vi khuaån trung gian nghieâng veà söï
caân baèng giöõa vi khuaån toát vaø xaáu, ñieàu ñoù xaùc ñònh söï
caân baèng toaøn boä söùc khoûe
cuûa moâi tröôøng ruoät.
Neáu axit daï daøy tieát ra

khoâng ñuû enzim tieâu
hoùa khoâng theå hoaït
ñoäng, keát quaû laø thöùc aên
khoâng haáp thu chuyeån
thaúng vaøo ruoät. Thöùc aên
chuû yeáu ñöôïc haáp thu vaø
tieâu hoùa trong ñöôøng ruoät,
noù giöõ laïi nhöõng thöùc aên
khoâng tieâu hoùa trong ruoät
keát. Nhieät ñoä beân trong
ruoät keát laø 98,60F, caân baèng
vôùi nhieät ñoä muøa heø. Thöùc aên
khoâng tieâu hoùa seõ bò thoái röûa
vaø xuaát hieän söï leân men khoâng
bình thöôøng. Nhö moät keát quaû soá
löôïng vi khuaån xaáu seõ ñöôïc nhaân
leân trong ruoät keát vaø laøm yeáu ñi heä
51
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
thoáng mieãn dòch.
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
ck o ck
o
er- .c er- .c
Vôùi caùch naøy, baïn caøng söû duïng chaát trung hoøa axit bao
nhieâu, baïn caøng phaù huûy cô theå baïn baáy nhieâu. Ñeå traùnh
ñi söï hö hoûng naøy, baïn caàn choáng laïi chöùng ôï noùng hoaëc
caûm giaùc phình leân nhöng khoâng neân söû duïng chaát trung
hoøa axit. Baïn caàn hieåu nguyeân nhaân cuûa chöùng ôï noùng
vaø chöôùng buïng, baïn coù theå choáng laïi noù chæ baèng moät
ít bieän phaùp phoøng ngöøa.
Chöùng ôï noùng xuaát hieän khi axit daï daøy chaûy ngöôïc vaøo
trong thöïc quaûn, thöïc quaûn deã bò toån thöông vôùi axit vì
thöïc quaûn laø moät loaïi moâi tröôøng kieàm. Khi axit daï daøy
tích tuï trong thöïc quaûn, moïi ngöôøi voâ tình nuoát nöôùc boït
coù chöùa kieàm laøm tieáp tuïc troâi axit daï daøy. Tuy nhieân,
khi aên quaù nhieàu hay thöùc aên khoâng tieâu hoùa laø nguyeân
nhaân axit tích tuï vaø laøm khoù khaên cho axit troâi theo
nöôùc boït, keát quaû taïo ra caùc chöùng ñau hoãn taïp ñöôïc
goïi laø vieâm loeùt thöïc quaûn, noù gioáng söï xaùc coàn leân veát
thöông, nguyeân nhaân cuûa trieäu chöùng ñau ñôùn khoù chòu
nhö chöùng ôï noùng vaø baïn caûm thaáy ñöôïc giaûm nheï khi
duøng chaát trung hoøa axit cuûa daï daøy.
Noùi caùch khaùc, ñeå ngaên chaën chöùng ôï noùng, taát caû
nhöõng gì baïn caàn laøm laø choáng laïi nhöõng thöù trong daï
daøy chaûy vaøo thöïc quaûn. Ñeå laøm ñieàu ñoù, ñaàu tieân laø
baïn phaûi kieàm cheá vieäc aên quaù no vaø uoáng quaù nhieàu,
caét giaûm huùt thuoác, uoáng röôïu bia hay caø pheâ. Ñieàu quan
troïng khaùc haõy nhôù raèng keát thuùc böõa aên toái boán hay
naêm tieáng ñoàng hoà tröôùc khi ñi nguû, do ñoù daï daøy cuûa
baïn seõ troáng khi ñi nguû.
52
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
Treân nieâm maïc daï daøy coù nhöõng loâng nhung raát nhoû
B
B
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
ñeå tieát ra axit daï daøy. Tuy nhieân, neáu moät ngöôøi tieáp tuïc
ck o ck
o
er- .c er- .c
duøng chaát choáng axit daï daøy ñeå ngaên chaën söï tieát axit
daï daøy thì nhöõng loâng nhung naøy seõ trôû neân ngaén hôn,
laøm yeáu ñi chöùc naêng cuûa noù. Ñieàu naøy ñöôïc hieåu nhö
söï hao moøn nieâm maïc daï daøy. Neáu nhö söï hao moøn cuûa
nieâm maïc daï daøy taêng leân thì nieâm maïc daï daøy trôû neân
moûng, ñaây laø nguyeân nhaân cuûa chöùng vieâm nieâm maïc
daï daøy. Khi nieâm maïc daï daøy bò baøo moøn, noù deã daøng
taïo ra moâi tröôøng thuaän lôïi cho Helicobacter pylon (H.
pylon) vaø nhöõng loaïi vi khuaån khaùc phaùt trieån, chöùng
vieâm daï daøy seõ caøng ngaøy caøng toài teä hôn vaø keát thuùc
laø ung thö daï daøy.
Nhieãm truøng H. pylori thöôøng xaûy ra ôû Myõ vaø neáu bò

nhieãm truøng leân ngöôøi naøo thì ngöôøi ñoù coù ruûi ro xaûy ra
ung thö cao gaáp hai ñeán saùu laàn. H. pylori coù khaû naêng
aån mình trong caùc teá baøo cuûa nieâm maïc daï daøy hay
trong nöôùc nhaøy, nöôùc ñeå baûo veä nieâm maïc daï daøy. Khi
H. pylon bò nhieãm phaûi baèng ñöôøng mieäng, tyû leä nhieãm
truøng gia taêng theo tuoåi taùc vaø tyû leä ngöôøi bò nhieãm khuaån
H. pylori xaáp xæ 50% ôû nhöõng ngöôøi töø 50 tuoåi trôû leân.
Khi bò nhieãm truøng H. pylori thì khoâng phaûi luùc naøo cuõng
daãn ñeán ung thö daï daøy, nhöng ñeå ngaên chaën
H. pylori sinh soâi naûy nôû, caùch toát nhaát laø traùnh uoáng
thuoác ñau daï daøy vaø bao goàm nhöõng döôïc phaåm laøm
giaûm ñoä axit trong daï daøy.
53
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
TAÁT CAÛ CAÙC CHAÁT KÍCH THÍCH LAØ KEÛ THUØ CUÛA
B
B
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
ck ck
CÔ THEÅ
o
o
er- .c er- .c
Ngöôøi Myõ söû duïng döôïc phaåm quaù thaát thöôøng, maëc daàu
noù caàn thieát ñeå hoã trôï ñieàu trò beänh trong moät soá ñieàu
kieän, toâi tin raèng taát caû caùc chaát kích thích cho duø baét
buoäc hay khoâng baét buoäc veà cô baûn gaây haïi cho cô theå
con ngöôøi trong thôøi gian daøi. Moïi ngöôøi tin raèng thuoác
thaûo moäc khoâng coù taùc duïng phuï vaø noù chæ mang laïi lôïi
ích cho söùc khoûe, nhöng ñieàu ñoù laø hoaøn toaøn sai laàm.
Lieäu caùc saûn phaåm hoùa hoïc hay thuoác thaûo moäc seõ
khoâng laøm thay ñoåi thöïc teá raèng thuoác noùi chung laø keû
thuø cuûa cô theå.
Laàn cuoái cuøng toâi bò beänh khi toâi 19 tuoåi, luùc ñoù toâi bò
beänh caûm cuùm. Keå töø ñoù trôû ñi toâi khoâng uoáng baát cöù
loaïi thuoác naøo nöõa trong nhieàu naêm, khoâng uoáng röôïu
bia, thuoác laù vaø aên thöùc aên khoâng chöùa chaát hoùa hoïc
noâng nghieäp vaø chaát phuï gia. Toâi nghieâm khaéc vaø quan
taâm tôùi nhöõng phaûn öùng cuûa cô theå keå caû vôùi moät löôïng
thuoác nhoû, toâi khoâng bao giôø uoáng noù. Ví duï, khi aên ñaäu
huû coù chöùa gia vò chaát hoùa hoïc, tyû leä nhòp ñoäng maïch
taêng leân 20 laàn vaø toâi coù theå caûm nhaän raát roõ raøng maët
ñoû leân. Keå caû neáu toâi chæ uoáng moät coác caø pheâ, aùp löïc
maùu taêng leân 10 ñeán 20 laàn.
Ngaøy nay, nhieàu ngöôøi gioáng toâi, nhöõng ngöôøi coù nhöõng
phaûn öùng laïi vôùi moät löôïng nhoû cuûa thuoác ñöôïc goïi laø
“quaù nhaïy caûm vôùi thuoác”, nhöng toâi caân nhaéc ñaây laø
moät thuaät ngöõ hoaøn toaøn sai laàm. Cô theå con ngöôøi luùc
ñaàu ôû traïng thaùi töï nhieân. Keå töø khi haàu heát moïi ngöôøi
tieâu thuï röôïu, thuoác laù, caø pheâ, nöôùc ngoït vaø aên nhöõng
54
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
böõa aên coù söû duïng nhieàu chaát phuï gia, thuoác hoùa hoïc
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
thì cô theå hoï xaây döïng söùc chòu ñöïng ñeå choáng laïi caùc
ck o ck
o
er- .c er- .c
chaát hoùa hoïc vaø daàn daàn trôû neân teâ lieät, ít caûm giaùc vôùi
nhöõng taùc nhaân kích thích.
Tuy nhieân, töø khi toâi laø baùc só, toâi thænh thoaûng keâ ñôn
thuoác taây cho beänh nhaân chæ khi thaät söï caàn thieát. Nhö
moät baùc só tieáp tuïc keâ ñôn thuoác, ít nhaát hoï phaûi coù
traùch nhieäm löïa choïn thuoác, maø thuoác ñoù phaûi ñaët gaùnh
naëng nhoû nhaát leân beänh nhaân. Ñaây laø lyù do tröôùc khi
toâi keâ ñôn baát cöù loaïi thuoác taây naøo môùi toâi luoân luoân
kieåm tra thuoác ñoù vôùi cô theå mình tröôùc, ñeå xem phaûn
öùng nhö theá naøo. Toâi thöû khoaûng 1/4 ñeán 1/8 vieân, moät
löôïng nhoû ñuû ñeå xem cô theå mình phaûn öùng theá naøo. Toâi
xaùc nhaän söï an toaøn cuûa thuoác baèng caùch thöû nghieäm
treân cô theå toâi tröôùc.
ÔÛ Myõ, dó nhieân taùc duïng phuï cuûa thuoác ñöôïc phoå bieán
roäng raõi, vieát chi tieát, neáu toâi khoâng thöû tröôùc seõ khoâng
bao giôø bieát taùc duïng thaät cuûa noù. Thöïc teá raát nhieàu loaïi
thuoác sinh ra nhieàu phaûn öùng nhöng laïi khoâng ñöôïc lieät
keâ roõ raøng chi tieát treân giaáy höôùng daãn söû duïng. Do vaäy,
vôùi caùch naøy toâi coù theå giaûi thích roõ raøng caû hai maët veà
kinh nghieäm cuûa mình vaø taùc duïng phuï cho beänh nhaân vaø
chæ khi hoï hoaøn toaøn hieåu roõ toâi môùi keâ ñôn thuoác cho hoï.
Nhöõng naêm gaàn ñaây, toâi ñaõ ngöng vieäc kieåm tra taùc
duïng cuûa thuoác treân cô theå. Bôûi vì veà maët caù nhaân nhöõng
chaát toâi ñaõ kieåm tra chính treân baûn thaân mình ñaõ ñaët toâi
vaøo nhöõng tình traïng maø nhieàu luùc nghó toâi seõ bò cheát.
Nhöõng thuoác taây thoâng duïng treân thò tröôøng laøm cho caùc
55
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
chöùc naêng cô theå hoaït ñoäng khaùc thöôøng.
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
ck o ck
o
er- .c er- .c
Ban ñaàu toâi thöû beû 50mg vieân thuoác ra, moät löôïng nhoû
vöøa ñuû duøng khoaûng 1/4 kích côõ vieân thuoác. Tuy nhieân
nhieàu vieân thuoác raát khoù beû toâi caïo ra moät ít boät vaø chaám
leân ñaàu ngoùn tay, sau ñoù lieám, maëc duø moät löôïng raát nhoû
khoaûng 1/7 vieân thuoác thoâi nhöng söï ñau ñôùn maø toâi chòu
ñöïng sau ñoù roõ raøng laø raát khoå. Khi toâi nghó veà no,ù thaät
söï toâi khoâng daùm duøng theâm nöõa.
Taùc duïng phuï xuaát hieän chæ trong khoaûng 10 phuùt, phaûn
öùng ñaàu tieân maø toâi kinh nghieäm ñöôïc laø söï ngheït muõi.
Sau ñoù baét ñaàu khoù thôû, maët baét ñaàu coù caûm giaùc nhö
phoàng leân. Toâi tieáp tuïc caûm thaáy khoù thôû ñeán luùc döôøng
nhö seõ ngheït thôû maø cheát. Toâi noùi vôùi baïn söï thaät luùc
ñoù kinh nghieäm veà söï ñau ñôùn vaø nhöõng noãi lo sôï toâi
chæ bieát caàu nguyeän trong söï im laëng laø seõ khoâng naèm
trong danh saùch cuûa töû thaàn. Toâi ñaõ hoïc ñöôïc ñieàu naøy,
taùc duïng cuûa thuoác caøng nhanh bao nhieâu thì tính ñoäc
toá cuûa noù caøng maïnh baáy nhieâu. Khi löïa choïn thuoác, vui
loøng ñöøng queân raèng taùc duïng cao nhaát cuûa thuoác ñöôïc
saûn sinh ra ngay thì söï taùc duïng ngay ñoù seõ coù nhieàu
moái nguy haïi cho cô theå baïn hôn nhöõng loaïi thuoác khaùc.
Keå caû thuoác veà ñöôøng ruoät cuõng coù vaøi taùc duïng phuï
khoâng mong muoán. Ví duï, ngöôøi naøo thöôøng uoáng thuoác
choáng axit nhö “H2 Blockers” coù khaû naêng anh aáy seõ
kinh nghieäm ñöôïc söï cöông cöùng khaùc thöôøng, cuõng coù
nhöõng döõ lieäu chæ ra raèng bò giaûm soá löôïng tinh truøng.
Ñoù laø lyù do taïi sao toâi khoâng cöôøng ñieäu hoùa leân khi noùi
veà nhöõng vaán ñeà naøy, chuùng ta thaáy trong nhöõng naêm
56
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
gaàn ñaây nhöõng quan taâm ñeán söï voâ sinh ôû nam giôùi coù
B
B
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
theå quy cho chaát choáng tieát axit ñöôïc baùn treân thò tröôøng.
ck o ck
o
er- .c er- .c
Ña soá nhieàu ngöôøi thöôøng nhaän nhöõng ñôn thuoác taây töø
baùc só, raát nhieàu trong soá hoï khoâng hieåu roõ loaïi thuoác
hoï ñang uoáng laø thuoác gì vaø taùc duïng cuõng nhö taùc
duïng phuï cuûa noù ra laøm sao. Nhöng baát kì loaïi thuoác
naøo cuõng seõ ñaët söï caêng thaúng leân cô theå vaø theâm ñieàu
quan troïng nöõa laø phaûi bieát chính xaùc nhöõng ruûi ro maø
noù mang laïi laø gì.
TAÁT CAÛ CAÙC CHAÁT KÍCH THÍCH LAØ KEÛ THUØ CUÛA CÔ THEÅ
Cô theå con ngöôøi luùc ñaàu ôû traïng thaùi töï nhieân. Keå töø khi haàu heát moïi
ngöôøi tieâu thuï röôïu, thuoác laù, caø pheâ, nöôùc ngoït vaø aên nhöõng böõa aên
coù söû duïng nhieàu chaát phuï gia, thuoác hoùa hoïc thì cô theå hoï xaây döïng
söùc chòu ñöïng ñeå choáng laïi caùc chaát hoùa hoïc vaø daàn daàn trôû neân teâ
lieät, ít caûm giaùc vôùi nhöõng taùc nhaân kích thích.
Toâi ñaõ hoïc ñöôïc ñieàu naøy, taùc duïng cuûa thuoác caøng nhanh bao nhieâu
thì tính ñoäc toá cuûa noù caøng maïnh baáy nhieâu. Khi löïa choïn thuoác, vui
loøng ñöøng queân raèng taùc duïng cao nhaát cuûa thuoác ñöôïc saûn sinh ra
ngay thì söï taùc duïng ngay ñoù seõ coù nhieàu moái nguy haïi cho cô theå baïn
hôn laø nhöõng loaïi thuoác khaùc.
ÔÏ NOÙNG LAØ CÔ THEÅ BAÏN ÑANG CAÛNH BAÙO, HAÕY

CHUÙ YÙ
Raát nhieàu naêm qua toâi ñaõ chuù yù ñeán nhöõng beänh nhaân bò
beänh ung thö vuù, thöôøng hoï coù ñaëc tính ñöôøng ruoät xaáu
gioáng nhö tình traïng ruoät coù tuùi thöøa vaø öù ñoïng phaân. Coù
nhöõng nieàm tin raèng ung thö vuù vaø ung thö ñöôøng ruoät
khoâng lieân quan vôùi nhau. Khi quan saùt nhöõng gì xaûy ra
trong quaù trình haønh ngheà toâi ñaõ phaùt hieän ra chuùng coù
moái lieân heä gaàn nhau.
57
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
Nhöõng nhaø nghieân cöùu ñang coá gaéng tìm ra nhöõng
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
ck ck
nguyeân nhaân gaây ra ung thö. Nhöng thöïc teá nguyeân nhaân
o
o
er- .c er- .c
khoâng chæ do moät yeáu toá taïo ra, ñieàu naøy cuõng ñuùng cho
taát caû caùc loaïi beänh khaùc, bôûi vì nhöõng nhaân toá xung
quanh chuùng ta nhö thöùc aên, nöôùc, thuoác, khoâng taäp theå
duïc, caêng thaúng, moâi tröôøng soáng - taát caû nhöõng aûnh
höôûng phöùc taïp leân cô theå vaø daãn ñeán söï phaùt trieån caùc
loaïi beänh.
Söï tieán boä cuûa lónh vöïc y khoa thieân veà chuyeân khoa,
chuyeân khoa coù khuynh höôùng nhìn vaøo moät phaàn rieâng
bieät cuûa cô theå nôi beänh phaùt trieån. Khi beänh nhaân than
phieàn veà chöùng ôï noùng, nhieàu baùc só baûo hoï uoáng thuoác
ngaên chaën söï baøi tieát cuûa axit daï daøy, vì hoï tin raèng
nguyeân nhaân cuûa chöùng ôï noùng laø “tình traïng daï daøy
coù quaù nhieàu axit” hay noùi caùch khaùc hoï tin raèng coù quaù
nhieàu axit trong daï daøy ñöôïc tieát ra vaø söï roái loaïn baøi
tieát naøy caàn ñöôïc ngaên chaën bôûi thuoác.
Roõ raøng ñieàu naøy laø ñuùng neáu ngaên chaën söï tieát axit
cuûa daï daøy thì trieäu chöùng ôï noùng seõ bieán maát. Nhöng
nhö toâi ñaõ thaûo luaän ôû phaàn tröôùc, kieåu chöõa beänh naøy
seõ gaây ra nhöõng haäu quaû nghieâm troïng vaø ñaët söï caêng
thaúng leân toaøn boä cô theå. Toâi nghó raèng chöùng ôï noùng
khoâng phaûi do hieän töôïng thöøa axit, neáu nghó raèng noù
laø hieän töôïng cuûa “tình traïng thöøa axit trong daï daøy” laø
sai. Thöïc teá khoâng coù chuyeän coù quaù nhieàu axit daï daøy.
Axit daï daøy ñöôïc tieát ra vì noù caàn thieát ñeå duy trì tính
caân baèng toaøn boä söùc khoûe cuûa cô theå. Boä maùy sinh hoïc
cuûa cô theå maø ñöôïc gaén vôùi thuoác thì toâi tin raèng cuoäc
soáng cuûa baïn seõ keát thuùc sôùm.
58
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
Cô theå con ngöôøi toång theå laø moät heä thoáng phöùc taïp caân
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
ck ck
baèng raát tinh vi, thoâng minh. Heä thoáng ñoù cuõng gaén vôùi
o
o
er- .c er- .c
moãi chöùc naêng cuûa caùc boä phaän beân trong, moãi chöùc
naêng coù xaáp xæ gaàn 60 nghìn tyû teá baøo hình thaønh neân
cô theå con ngöôøi. Neáu baïn nghieâm tuùc vôùi söùc khoûe,
nghó veà cô theå mình thì haõy baét ñaàu ôû moãi teá baøo.
Teá baøo cuûa chuùng ta luoân luoân ñöôïc thay theá môùi. Teá baøo
ôû nhöõng nôi khaùc nhau cuûa cô theå hoaøn toaøn ñöôïc thay
theá môùi trong moät vaøi ngaøy. Coù nhöõng teá baøo coù theå thay
theá môùi vôùi chu kì trong voøng vaøi naêm. Thöïc teá laø taát caû
chuùng ñöôïc thay theá, nhöõng teá baøo môùi naøy ñöôïc taïo ra
töø nöôùc, thöùc aên chuùng ta tieâu thuï haèng ngaøy. Veà maët cô
baûn chuùng ta coù theå noùi chaát löôïng cuûa thöùc aên, nöôùc xaùc
ñònh tình traïng söùc khoûe cuûa toaøn boä cô theå.
Sau khi khaùm phaù ra ñaëc tính ñöôøng ruoät phaûn aùnh tình
traïng söùc khoûe cuûa toaøn boä cô theå. Toâi ñaõ hoûi nhöõng
beänh nhaân veà böõa aên vaø phong caùch soáng cuûa hoï.
Thoâng qua ñieàu naøy, toâi coù theå hieåu vaø hoïc ñöôïc nhöõng
gì laø toát, nhöõng gì laø xaáu cho cô theå maø khoâng bò taùc
ñoäng hay chi phoái vôùi nhöõng “kieán thöùc thoâng duïng” vaø
cho maõi ñeán sau naøy, toâi coù ñöôïc nhöõng keát luaän baèng
caùch quan saùt keát quaû khaùm nghieäm y khoa. Nhöõng gì
xaûy ra beân trong cô theå con ngöôøi khaùc vôùi nhöõng gì xaûy
ra trong phoøng thí nghieäm, chæ coù moät caùch ñeå khaùm
phaù ra söï thaät laø hoûi tröïc tieáp cô theå baïn.
59
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
SOÁ LÖÔÏNG ENZIM LAØ CHÌA KHOÙA CHO SÖÙC KHOÛE
B
B
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
ck ck
BAÏN
o
o
er- .c er- .c
Toâi ñaõ so saùnh, ñoái chieáu keát quaû töø nhöõng caâu hoûi cuûa
toâi vôùi beänh nhaân vaø nhöõng döõ lieäu y khoa. Toâi ñaõ tìm ra
chieác chìa khoùa laø trung taâm trong vieäc duy trì söùc khoûe
con ngöôøi, chieác chìa khoùa ñoù chính laø “enzim”.
Nhö toâi ñaõ ñeà caäp ôû phaàn tröôùc, enzim laøm cho teá baøo
cuûa moïi vaät soáng ñöôïc, noùi ñôn giaûn deã hieåu noù laø thaønh
phaàn caàn thieát cho moïi vaät ñeå duy trì söï soáng.
Taát caû caùc loaøi vaät hay caây troàng, nôi naøo coù söï soáng
thì nôi ñoù seõ tìm thaáy enzim. Ví du,ï maàm nhuù leân töø haït
vì coù enzim laøm vieäc. Enzim cuõng laøm vieäc lieân tuïc cho
ñeán khi maàm ñoù phaùt trieån thaønh laù. Cô theå chuùng ta
hoaït ñoäng hay nhöõng hoaït ñoäng cuûa cô theå nhôø söï hoã
trôï cuûa enzim. Söï tieâu hoùa vaø haáp thuï, söï trao ñoåi chaát
cuûa teá baøo, teá baøo cuõ ñöôïc thay theá baèng teá baøo môùi,
söï phaân huûy chaát ñoäc, giaûi ñoäc. Taát caû laø keát quaû cuûa
chöùc naêng enzim.
Coù hôn 5.000 loaïi enzim laøm vieäc trong cô theå con
ngöôøi, coù theå khaùi quaùt thaønh hai nhoùm nhö sau: nhöõng
enzim beân trong cô theå vaø nhöõng enzim beân ngoaøi theo
daïng thöùc aên. Trong soá enzim ñöôïc taïo ra beân trong
cô theå, coù khoaûng 3.000 loaïi ñöôïc taïo ra bôûi vi khuaån
ñöôøng ruoät.
Moät ñieàu phoå bieán trong soá ngöôøi coù ñaëc tính ñöôøng
ruoät toát laø hoï aên nhieàu thöùc aên töôi coù chöùa nhieàu enzim.
Ñieàu naøy khoâng chæ coù nghóa tieâu thuï enzim töø beân ngoaøi
60
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
nhöng cuõng taïo moät moâi tröôøng beân trong ñöôøng ruoät
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
cho pheùp vi khuaån ñöôøng ruoät hoaït ñoäng ñeå taïo ra enzim.
ck o ck
o
er- .c er- .c
Noùi caùch khaùc, nhöõng ngöôøi coù ñaëc tính ñöôøng ruoät xaáu
vaø phong caùch soáng khoâng toát seõ nhanh choùng laøm kieät
queä nguoàn enzim. Thoùi quen söû duïng röôïu bia, thuoác laù,
aên quaù nhieàu, aên thöùc aên coù chöùa nhieàu chaát phuï gia,
laøm vieäc trong moâi tröôøng coù nhieàu caêng thaúng vaø söû
duïng nhieàu thuoác taây seõ ñaøo thaûi moät soá löôïng lôùn nguoàn
enzim. Nhöõng ñieàu khaùc nöõa laø laøm maát ñi soá löôïng lôùn
nguoàn enzim bao goàm vieäc aên nhöõng thöùc aên xaáu seõ saûn
sinh ra chaát ñoäc beân trong ñöôøng ruoät, neáu ôû trong moâi
tröôøng tia cöïc tím vaø soùng ñieän töø thì seõ saûn sinh ra goác
töï do, yeâu caàu caàn coù laø söï giaûi ñoäc töø nguoàn enzim, keå
caû caûm giaùc caêng thaúng seõ laøm maát ñi löôïng lôùn enzim.
Chuùng ta hoïc ñöôïc gì töø ñieàu naøy? raèng chuùng ta caàn

caûi thieän phong caùch soáng vaø gia taêng nguoàn enzim hôn
hay laø söû duïng heát nguoàn enzim trong cô theå. Ñaây laø
ñieàu heát söùc caên baûn veà caùc nhaân toá veà enzim vaø phong
caùch soáng.
Neáu cô theå baïn ñang gia taêng veà nguoàn enzim thì naêng
löôïng soáng vaø heä thoáng mieãn dòch cuõng taêng leân, traùnh
vieäc ñaøo thaûi nguoàn enzim cuûa cô theå. Duy trì löôïng
enzim ñuû thì cô theå seõ trôû neân khoûe maïnh.
Hieän taïi, moät cô theå soáng laø chính noù coù theå taïo ra
enzim. Maëc duø chuùng ta coù theå giaû taïo laøm ra nhöõng
thöïc phaåm coù chöùa nhieàu enzim gioáng nhö thöïc phaåm
leân men, söû duïng vi sinh vaät nhö vi khuaån ñeå taïo ra
61
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
enzim. Keå caû neáu chuùng ta taïo ra moâi tröôøng nôi cho caùc
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
vi sinh vaät taïo ra enzim, thì chuùng ta khoâng theå giaû taïo
ck o ck
o
er- .c er- .c
baèng nhöõng phöông phaùp toång hôïp laø taïo ra enzim cho
chính chuùng ta.
Ñaây chính laø lyù do taïi sao yeáu toá enzim vaø phong caùch
soáng ñaët taàm quan troïng leân thöùc aên. AÊn nhöõng thöùc
aên coù chöùa nhieàu enzim taïo ra moâi tröôøng cho pheùp vi
khuaån ñöôøng ruoät saûn sinh ra nguoàn enzim. Neáu nhö moïi
vaät theå soáng coù nguoàn enzim tieàm aån thì noù caàn cho söï
soáng cuûa chuùng ta. Soáng trong thôøi ñaïi ngaøy nay ñaày raãy
nhöõng caêng thaúng vaø moâi tröôøng oâ nhieãm, ñeå coù theå tieâu
thuï vaø coù ñuû nguoàn enzim söû duïng, ñieàu ñoù caàn ñöôïc taïo
ra bôûi nhöõng vaät theå soáng khaùc.
TAÁT CAÛ ÑANG CAÏN KIEÄT NGUOÀN ENZIM

Maëc daàu toâi ñaõ noùi veà “enzim” nhö moät töø ñôn giaûn, coù
hôn 5.000 loaïi enzim caàn thieát cho con ngöôøi ñeå cung
caáp cho caùc hoaït ñoäng soáng. Coù raát nhieàu loaïi toàn taïi, vì
moãi enzim chæ coù moät chöùc naêng. Ví duï, enzim tieâu hoùa
phaân giaûi tinh boät, ñöôïc tìm thaáy trong nöôùc boït chæ phaûn
öùng vôùi tinh boät, trong khi pepsin ñöôïc tìm thaáy trong
dòch daï daøy chæ phaûn öùng vôùi protein.
Neáu baïn suy nghó theo caùch naøy, coù moät caâu hoûi ñaët ra
cho chính noù laø khoâng coù vaán ñeà gì vôùi vieäc bao nhieâu
enzim boå sung vaøo cô theå chuùng ta vôùi thöùc aên vaø vi
khuaån ñöôøng ruoät. Laøm caùch naøo ñeå chuùng ta bieát chaéc
raèng chuùng ta ñang tieâu thuï ñuùng loaïi enzim. Vaø loaïi
naøo caàn thieát cho cô theå ôû töøng thôøi ñieåm?
62
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
Thöïc teá, neáu baïn aên thöùc aên thöøa enzim thì nhöõng
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
enzim naøy thöôøng khoâng ñöôïc haáp thuï vaø söû duïng tröïc
ck o ck
o
er- .c er- .c
tieáp bôûi cô theå. Moät vaøi nguoàn enzim gioáng nhö enzim
trong cuû caûi traéng vaø cuû khoai lang, chuùng laøm vieäc tröïc
tieáp trong boä maùy tieâu hoùa nhö mieäng vaø daï daøy. Nhöng
nhöõng enzim naøy laø ngoaïi leä. Haàu heát caùc loaïi enzim
ñöôïc phaân giaûi theo tieán trình tieâu hoùa vaø haáp thu thoâng
qua ñöôøng ruoät nhö axit peptit hay axit amino.
Baïn coù theå hoûi taïi sao nhöõng enzim naøy laø quan troïng
neáu noù khoâng theå haáp thu vaø taän duïng tröïc tieáp. Nhöng
ñaây khoâng phaûi laø ñieåm chính. Nhöõng döõ lieäu y khoa
maø toâi ñaõ taäp hôïp chæ ra raèng nhöõng ai coù böõa aên nhieàu
enzim thì cuõng coù löôïng enzim cao trong cô theå.
Vì vaäy, chuyeän gì xaûy ra trong cô theå ñeå saûn xuaát ra

nhöõng nguoàn enzim naøy? Töø ñieåm naøy toâi seõ giaûi thích
hoïc thuyeát cuûa toâi, döïa treân boán möôi naêm kinh nghieäm
haønh ngheà y khoa, kieåm tra ñöôøng tieâu hoùa cuûa haøng
traêm nghìn beänh nhaân. Quan saùt theo doõi döõ lieäu y khoa,
toâi phaùt trieån hoïc thuyeát raèng “phaûi coù nguoàn enzim
nguyeân maãu” - nguoàn enzim maø toâi goïi laø “pheùp laï”.
Toâi ñaõ baét ñaàu vôùi nhöõng nguoàn enzim nguyeân maãu, vì
toâi chuù yù khi soá löôïng lôùn enzim chuyeân bieät ñöôïc söû
duïng taïi nhöõng vuøng rieâng bieät cuûa cô theå, vaø ñaõ xuaát
hieän söï thieáu nguoàn enzim caàn thieát trong caùc phaàn
khaùc cuûa cô theå. Moät ví duï veà ñieàu naøy, ñaây laø tình
traïng cuûa toâi tröôùc kia, khi moät löôïng lôùn röôïu bia ñöôïc
tieâu thuï, moät löôïng lôùn enzim ñöôïc söû duïng ñeå phaù vôõ
löôïng coàn. Keát quaû laø bò thieáu huït enzim caàn thieát cho
63
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
tieâu hoùa vaø haáp thuï trong caùc khu vöïc khaùc.
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
ck o ck
o
er- .c er- .c
Töø vieäc theo doõi naøy, toâi ñaõ keát luaän raèng caàn coù vaøi
nghìn loaïi enzim nguyeân goác, ñoù laø ñieàu ñaàu tieân caàn coù
ñöôïc, sau ñoù seõ coù nhöõng phaûn öùng ñaëc bieät ñeå chuyeån
ñoåi thaønh nhöõng daïng ñaëc bieät vaø söû duïng ôû nhöõng nôi
caàn thieát.
Enzim coù nhieäm vuï cho taát caû caùc chöùc naêng cuûa moät
cô theå soáng. Söï chuyeån ñoäng cuûa caùc ngoùn tay, thôû,
nhòp ñaäp cuûa tim,…laø taát caû nhöõng hoaït ñoäng ñöôïc laøm
vieäc bôûi enzim. Nhöng heä thoáng
seõ thieáu khaû naêng neáu moãi loaïi
enzim ñöôïc söû duïng cho nhöõng
hoaït ñoäng rieâng bieät ñöôïc saûn
xuaát töø luùc baét ñaàu cho ñeán
keát thuùc maø bò thieáu huït
trong quaù trình bieán ñoåi cuûa
cô theå.
Neáu hoïc thuyeát cuûa toâi

ñuùng, khi moät boä maùy
hay moät phaàn cuûa cô
theå söû duïng moät löôïng
enzim cô theå seõ coù moät
khoaûng thôøi gian khoù
khaên ñeå duy trì tính noäi
caân baèng, söûa chöõa teá
baøo vaø hoã trôï heä thaàn kinh, tuyeán noäi tieát vaø heä thoáng
mieãn dòch, vì noù seõ ruùt enzim vaø taïo ra söï thieáu huït
enzim ôû caùc phaàn khaùc.
64
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
Lyù do khaùc toâi tin raèng söï thieáu huït cuûa nguoàn enzim
ck o ck
o
er- .c er- .c
laø thoùi quen söû duïng röôïu bia, thuoác laù hay chaát gaây
nghieän. Seõ laø nguyeân nhaân cô theå baïn phaûi goàng leân ñeå
chòu ñöïng theâm nhöõng chaát naøy nöõa.
Ví duï, neáu baïn uoáng nhieàu röôïu bia, noù ñöôïc haáp thu
trong daï daøy vaø ñöôøng ruoät, tích luõy trong gan vaø ñöôïc
phaân huûy bôûi enzim ñaëc bieät cho röôïu bia. Coù vaøi loaïi
enzim ñang laøm vieäc trong gan cho muïc ñích naøy. Tuy
nhieân tyû leä cuûa vieäc phaân huûy röôïu bia khaùc nhau ñaùng
keå giöõa ngöôøi vôùi ngöôøi. Ngöôøi coù söï trao ñoåi chaát nhanh
vôùi coàn thì ngöôøi ñoù sôû höõu raát nhieàu enzim coù khaû naêng
phaân huûy coàn trong gan. Nhöõng ngöôøi ñoù coù tyû leä chòu
ñöïng chaát coàn raát cao. Noùi caùch khaùc, ngöôøi coù khaû
naêng chòu chaát coàn keùm ñoàng nghóa hoï cuõng coù raát ít
enzim ñeå phaân huûy chaát coàn.
Tuy nhieân, nhöõng ngöôøi ban ñaàu coù khaû naêng chòu ñöïng
chaát coàn keùm cuõng coù theå taêng khaû naêng chòu ñöïng leân
vaø hoï coù theå uoáng raát nhieàu sau naøy. Khi gan nhaän ra
caàn moät soá löôïng lôùn enzim thì cô theå seõ töï ñieàu chænh
ñeå taäp trung nguoàn enzim cho quaù trình trao ñoåi chaát
vôùi coàn.
Theo caùch naøy soá löôïng enzim trong nhöõng khu vöïc
chuyeân bieät cuûa cô theå seõ thay ñoåi khi caàn thieát. Ñoù laø
söï toàn taïi cuûa nguoàn enzim, noù coù theå trôû thaønh baát cöù
loaïi enzim naøo. Khi thöùc aên coù chöùa nhieàu enzim ñöôïc
tieâu thuï, nguoàn enzim ñoù ñöôïc tích tröõ trong cô theå vaø
saün saøng söû duïng khi caàn soá löôïng lôùn hôn.
65
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
Hieän taïi, söï toàn taïi cuûa nguoàn enzim vaãn coøn laø moät lyù
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
thuyeát, nhöng toâi ñaõ coù ñöôïc söï hoã trôï töø nhöõng baèng
ck o ck
o
er- .c er- .c
chöùng cuûa nhöõng döõ lieäu y khoa maø toâi ñaõ thu thaäp.
TAÏI SAO THUOÁC CHOÁNG UNG THÖ KHOÂNG CHÖÕA

ÑÖÔÏC BEÄNH UNG THÖ
Toâi ñaõ noùi veà taùc haïi cuûa thuoác khi ñöa vaøo cô theå. Vaán
ñeà lôùn nhaát laø thuoác ñaøo thaûi moät löôïng lôùn nguoàn enzim.
Taát caû caùc loaïi thuoác, haàu heát gaây gaùnh naëng cho nguoàn
enzim laø thuoác choáng ung thö.
Döôùi ngaønh y khoa hieän taïi, thuoác chöõa beänh baèng hoùa
hoïc ñöôïc söû duïng cho moät chu kyø ngaén ñi keøm vôùi phaãu
thuaät ñeå choáng laïi söï lan truyeàn cuûa ung thö, keå caû neáu
khoâng coù baèng chöùng veà ung thö di caên vaø vôùi hy voïng
cô theå seõ taùi sinh caùc teá baøo bình thöôøng trôû laïi, caùc teá
baøo khoâng bình thöôøng vaø teá baøo aùc tính seõ hoaøn toaøn
cheát ñi.
Keå töø khi toâi nhaän bieát ñöôïc thuoác hoùa hoïc raát ñoäc haïi,
toâi khoâng söû duïng chuùng nöõa, ví duï nhö ung thö ñöôïc
phaùt hieän beân ngoaøi ñöôøng ruoät, trong baïch huyeát, toâi seõ
khoâng söû duïng thuoác hoùa hoïc, keá hoaïch chöõa trò cuûa toâi
bao goàm ñaàu tieân laø phaãu thuaät loaïi boû phaàn bò teá baøo
ung thö xaâm chieám, khi xaùc ñònh phaàn ung thö ñöôïc loaïi
boû, toâi baét ñaàu loaïi boû nhöõng nguyeân nhaân maø toâi tin laø
nguyeân nhaân gaây ra ung thö cho beänh nhaân. Tröôùc heát
toâi baûo hoï khoâng huùt thuoác, uoáng röôïu bia vaø hoaøn toaøn
ngöøng aên thòt, uoáng söõa vaø caùc saûn phaåm laøm töø söõa.
Beân caïnh ñoù thöïc hieän cheá ñoä cung caáp caùc enzim vaø
66
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
phong caùch soáng toát. Toâi cuõng ñieàu chænh caùch suy nghó
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
cuûa hoï, huaán luyeän taâm trí hoï höôùng veà nhöõng ñieàu tích
ck o ck
o
er- .c er- .c
cöïc, haïnh phuùc vaø caûm giaùc moïi thöù laø coù theå vöôït qua
ñöôïc. Baèng caùch naøy, keá hoaïch chöõa beänh cuûa toâi laø
nhaèm choáng laïi söï trôû laïi cuûa ung thö baèng caùch naâng
cao heä thoáng mieãn dòch cuûa cô theå thoâng qua söùc khoûe
theå chaát laãn tinh thaàn.
Enzim coù nhieäm vuï söûa chöõa teá baøo, taùi sinh teá baøo, duy
trì heä thoáng mieãn dòch vaø caùc hoaït ñoäng soáng khaùc. Soá
löôïng enzim trong cô theå xaùc ñònh lieäu chöùc naêng cuûa heä
thoáng mieãn dòch coù laøm vieäc chính xaùc hay khoâng.
Toâi nghó thuoác choáng ung thö gioáng nhö laø moät chaát ñoäc
hoùa hoïc vì khi chuùng vaøo cô theå, giaûi phoùng soá löôïng
lôùn caùc goác töï do mang ñoäc tính cao. Moät maët khi vaøo
cô theå, thuoác seõ gieát caùc teá baøo ung thö trong toaøn boä
cô theå. Tuy nhieân, khoâng chæ coù teá baøo ung thö bò gieát
maø nhieàu teá baøo bình thöôøng cuõng bò gieát cheát trong tieán
trình naøy. OÂng baø xöa coù caâu raèng “theâm daàu vaøo löûa”,
haàu heát hình thöùc chöõa beänh maø caùc baùc só thöôøng söû
duïng laø söû duïng thuoác choáng ung thö vaø haàu nhö khoâng
coøn caùch naøo khaùc, luùc ñoù thuoác hoùa hoïc ñöôïc hoï nghó
raèng laø thuoác choáng ung thö.
Luùc naøo cuõng vaäy, cô theå con ngöôøi laøm vieäc ñeå duy
trì tính noäi caân baèng, ñoù laø lyù do taïi sao khi moät löôïng
lôùn caùc goác töï do mang tính ñoäc toá cao tích luõy trong
cô theå, nguoàn enzim thoâng qua cô theå chuyeån ñoåi thaønh
caùc enzim ñeå khöû ñoäc nhöõng goác töï do naøy. Cô theå coá
gaéng heát möùc coù theå ñeå trung hoøa söï phaù huûy lôùn chaát
67
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
gaây ra bôûi caùc goác töï do.
B
B
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
ck o ck
o
er- .c er- .c
Ñeå chaéc chaén raèng, cuõng coù nhieàu ngöôøi ñaõ ñöôïc chöõa
khoûi beänh ung thö baèng thuoác taây nhöng nhieàu ngöôøi
trong soá hoï ña soá laø coøn treû, vì trong cô theå hoï coøn giöõ
nhieàu nguoàn enzim. Caáp ñoä nguoàn enzim bò giaûm daàn
theo tuoåi vaø dó nhieân vôùi moãi caù nhaân thì noù khaùc nhau.
Nhöng vieäc chöõa beänh baèng thuoác taây coù theå phuø hôïp
vôùi ngöôøi treû tuoåi vì hoï vaãn coøn ñuû nguoàn enzim ñeå giuùp
cô theå vöôït qua söï caêng thaúng cuûa vieäc chöõa beänh.
Roõ raøng, taùc duïng phuï cuûa chaát hoùa hoïc laø laøm maát söï
ngon mieäng, buoàn noân vaø ruïng toùc. Nhöng toâi tin raèng
taát caû nhöõng trieäu chöùng treân xuaát hieän vì soá löôïng lôùn
nguoàn enzim ñöôïc söû duïng cho vieäc khöû ñoäc. Soá löôïng
nguoàn enzim ñaõ ñöôïc tieâu thuï trong quaù trình khöû ñoäc
sau quaù trình duøng thuoác hoùa hoïc laø khoång loà.
Khi khoâng coù ñuû enzim tieâu hoùa, moät ngöôøi seõ kinh
nghieäm ñöôïc söï khoâng ngon mieäng. Cuøng luùc ñoù, söï
trao ñoåi chaát cuûa teá baøo chaäm xuoáng vì thieáu enzim
trao ñoåi chaát, maøng nhaøy cuûa daï daøy vaø ñöôøng ruoät trôû
neân khoâng ñoàng ñeàu. Nguyeân nhaân cuûa buoàn noân, thieáu
enzim chuyeån hoùa daãn ñeán da coù ñoám traéng, gaõy moùng
tay, ruïng toùc. (Maëc daàu coù söï khaùc nhau veà caáp ñoä cuûa
tính taøn khoác, ñieàu töông töï xaûy ra khi nhöõng loaïi thuoác
khaùc vaøo ngöôøi).
Thuoác khoâng theå laø neàn taûng ñeå chöõa beänh, chæ coù neàn
taûng duy nhaát laøm höôùng ñi cho chöõa beänh ñoái vôùi baát cöù
loaïi beänh naøo laø döïa vaøo phong caùch soáng haèng ngaøy.
68
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
TAÏI SAO BEÄNH UNG THÖ KHOÂNG TAÙI PHAÙT VÔÙI
B
B
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
ck ck
NHÖÕNG NGÖÔØI COÙ CHEÁ ÑOÄ AÊN UOÁNG THEO

o
o
er- .c er- .c
ENZIM VAØ PHONG CAÙCH SOÁNG TOÁT
Caùc daïng khoái u khi teá baøo khoâng bình thöôøng nhaân leân
vaø trôû thaønh moät chuoãi soá nhieàu. Chuùng coù theå baét ñaàu
baèng nhöõng khoái u, khoâng gaây di caên hay thaâm nhaäp
vaøo caùc phaàn khaùc cuûa cô theå, vôùi söï giôùi haïn veà khaû
naêng phaùt trieån chuùng coù theå xaâm laán, trôû thaønh caùc
khoái u aùc tính vaø ung thö.
Khi chaån ñoaùn coù beänh ung thö, ñieàu ñaàu tieân baïn hay
lo laéng lieäu coù phaûi ung thö di caên hay khoâng? neáu phaûi
thì coù khoù ñeå phaãu thuaät loaïi boû taát caû caùc vuøng bò aûnh
höôûng vaø coù khaû naêng bình phuïc hoaøn toaøn?
Khoái u aùc tính coù nghóa laø söï xuaát hieän cuûa teá baøo ung
thö trong nhieàu khu vöïc, chöù khoâng chæ laø vuøng ñaàu tieân
noù phaùt trieån. Noùi chung, ung thö ñöôïc cho laø di caên
khi teá baøo ung thö di chuyeån thoâng qua baïch huyeát vaø
maïch maùu ñeán caùc boä phaän khaùc vaø taïi ñoù chuùng baét
ñaàu nhaân leân. Nhöng döïa treân suy nghó cuûa toâi veà ñieàu
naøy thì coù söï khaùc nhau moät tí. Toâi tin raèng tieán trình
cuûa teá baøo ung thö nhaân leân taïi moät nôi vaø coù söï taùc
ñoäng trôû laïi treân boä phaän khaùc, laøm cho toaøn boä cô theå
thieân veà ung thö.
Thoâng thöôøng, ung thö ñöôïc phaùt hieän khi khoái u phaùt
trieån ñeán baùn kính ít nhaát laø 1cm. Moät khoái u phaùt trieån
töø moät teá baøo ung thö sau ñoù nhaân leân vaø yeâu caàu vaøi
traêm trieäu teá baøo ung thö ñeå hình thaønh khoái u.
69
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
Do ñoù, maát moät thôøi gian ñeå hình thaønh khoái u. Ung
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
ck ck
thö laø moät phong caùch soáng lieân quan ñeán beänh taät. Söï
o
o
er- .c er- .c
xuaát hieän cuûa ung thö ôû moät nôi naøo ñoù coù nghóa haàu
heát nhöõng teá baøo ung thö ñoù chöa phaùt trieån thaønh moät
khoái u trong nhöõng phaàn khaùc cuûa cô theå. Nhöõng teá baøo
ung thö naøy gioáng nhö moät loaït quaû bom ñöôïc gaén vaøo
cô theå baïn. Yeáu toá naøo xaùc ñònh nhöõng quaû bom naøy seõ
noå, yeáu toá ñaàu tieân laø ñaëc tính di truyeàn vaø moâi tröôøng
soáng. Nhöõng ai aên nhieàu thöïc phaåm coù chöùa nhieàu chaát
hoùa hoïc noâng nghieäp vaø chaát phuï gia, gan ñieàu khieån söï
giaûi ñoäc coù theå laø nôi ñaàu tieân quaû bom seõ noå. Nhöõng ai
aên uoáng thaát thöôøng, uoáng traø hay uoáng chaát choáng tieát
axit, quaû bom trong daï daøy seõ noå ñaàu tieân. Keå caû neáu
phong caùch soáng gioáng nhau thì nôi quaû bom seõ noå ñaàu
tieân coù theå khaùc nhau, phuï thuoäc vaøo yeáu toá di truyeàn.
Noùi caùch khaùc, ung thö khoâng phaûi moät loaïi beänh coá
ñònh chæ xaâm chieám moät vuøng cuûa cô theå. Noù laø moät loaïi
beänh aûnh höôûng ñeán toaøn boä cô theå.
Lyù do ung thö xuaát hieän roài lan roäng hay di caên moïi nôi
laø vì quaû bom ñöôïc caøi vaøo khaép nôi trong cô theå, noù
buøng noå moät nôi vaø sau ñoù laø nôi khaùc vôùi thôøi gian noå
chaäm. Haõy caân nhaéc ñieàu naøy, caâu hoûi ñaët ra lieäu phaãu
thuaät loaïi boû vuøng bò beänh quan troïng nhaát bao goàm
baïch huyeát, maïch maùu thì coù thaät söï laø caùch tieáp caän
ñuùng?.
Roõ raøng nguy hieåm khi phaãu thuaät loaïi boû ung thö töø khu
vöïc bò ung thö, neáu baïn xem nheï khoái u aùc tính thì vieäc
di chuyeån seõ tieán trieån nhanh cuûa khoái u ung thö ñeán
caùc phaàn khaùc cuûa cô theå. Tuy nhieân, neáu baïn nghó ung
70
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
thö nhö laø moät beänh taät ñaày cô theå, baïn caét boû nhöõng
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
ck ck
boä phaän treân cô theå, baïch huyeát vaø maïch maùu töø cô theå
o
o
er- .c er- .c
seõ giaûm naêng löôïng, ñieàu ñoù chæ ra raèng chöùc naêng cuûa
heä thoáng mieãn dòch bò hö hoûng caøng nhanh.
Trong tröôøng hôïp ung thö ruoät keát. Toâi khoâng caét boû
phaàn maøng buïng keát noái vôùi thaønh ñöôøng ruoät ñeå choáng
laïi söï lan truyeàn cuûa ung thö ñeán baïch huyeát hay caùc
vuøng khaùc. Toâi tin raèng nhieàu nguy hieåm hôn khi thöïc
hieän baèng caùch laøm maát ñi baïch huyeát hôn laø ñeå laïi moät
ít teá baøo ung thö coøn nguyeân veïn.
Trong döôïc phaåm hieän ñaïi, ngöôøi ta nghó raèng tröø khi
ung thö ñöôïc phaãu thuaät caét boû, chöù boä maùy bò nhieãm
beänh seõ khoâng töï chöõa beänh cho chính noù. Nhöng theo
kinh nghieäm cuûa toâi töø tröôùc ñeán nay khoâng phaûi vaäy. Heä
thoáng mieãn dòch coù khaû naêng töï chöõa laønh beänh. Baèng
chöùng veà ñieàu naøy, beänh nhaân cuûa toâi, nhöõng ngöôøi vaãn
coøn moät ít ung thö giöõ laïi trong baïch huyeát nhöng theo
cheá ñoä aên uoáng hôïp lí maø toâi ñaõ khuyeân thì hoï cuõng kinh
nghieäm ñöôïc raèng laø ung thö khoâng taùi phaùt nöõa.
Neáu baïn caûi thieän böõa aên baèng caùch thöïc hieän cheá ñoä
dinh döôõng theo caùc yeáu toá enzim vaø phong caùch soáng
toát, noù laø naêng löôïng cho söï soáng seõ ñöôïc cung caáp trôû
laïi vôùi soá löôïng lôùn, cuøng thôøi ñieåm ñoù thoùi quen soáng
ñaøo thaûi nguoàn enzim cuõng ñöôïc söûa chöõa, do ñoù lôïi ích
seõ gaáp ñoâi, soá löôïng nguoàn enzim ñuû ñeå döï tröõ vaø taêng
cöôøng söùc maïnh cuûa heä thoáng mieãn dòch vaø kích hoaït
teá baøo mieãn dòch ñeå ngaên chaën söï trôû laïi cuûa ung thö.
71
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
Cuõng coù moät söï giôùi haïn trong phöông phaùp ñieàu trò
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
ck ck
naøy, neáu ung thö ñaõ ôû giai ñoaïn cuoái, thì baïn coá gaéng
o
o
er- .c er- .c
caûi thieän böõa aên bao nhieâu ñi chaêng nöõa hay phong
caùch soáng hay cung caáp nhieàu enzim ñeå ñaåy maïnh heä
thoáng mieãn dòch thì noù cuõng seõ raát khoù ñeå khoâi phuïc
hoaøn toaøn caùc chöùc naêng cuûa cô theå baïn trôû laïi bình
thöôøng, ñoù laø bôûi vì nguoàn enzim ñaõ bò maát quaù nhieàu.
Tuy nhieân theo kinh nghieäm y khoa cuûa toâi, keå caû moät
ngöôøi, ngöôøi ñoù 1/3 ñeán 1/2 chu vi beân trong cuûa ñöôøng
ruoät bò ung thö xaâm chieám, thì ung thö cuõng seõ khoâng taùi
phaùt vaø coù khaû naêng khoâi phuïc laïi söùc khoûe neáu sau khi
goác ung thö ñaõ ñöôïc loaïi boû, hoï thöïc hieän theo ñuùng cheá
ñoä aên kieâng vaø cung caáp enzim thay vì uoáng thuoác taây,
ñeå cho nguoàn enzim coù khaû naêng laøm vieäc hieäu quaû hôn.
Haàu heát beänh nhaân cuûa toâi quay laïi chæ ñeå kieåm tra
söùc khoûe toång quaùt, vaø nhieàu beänh nhaân khoâng coù söï
phaùt trieån cuûa ung thö. Tuy nhieân, nhöõng beänh nhaân
ung thö maø hoï thöïc hieän cheá ñoä aên kieâng theo enzim
vaø phong caùch soáng toát thì khoâng moät ai trong soá hoï
coù söï taùi phaùt hay di caên. Thöïc teá naøy xöùng ñaùng ñöôc
söï quan taâm.
Noùi caùch khaùc, ung thö khoâng phaûi moät loaïi beänh coá ñònh chæ xaâm
chieám moät vuøng cuûa cô theå. Noù laø moät loaïi beänh aûnh höôûng ñeán toaøn
boä cô theå.
Neáu baïn nghó ung thö nhö laø moät beänh taät ñaày cô theå, baïn caét boû nhöõng
boä phaän treân cô theå. Baïch huyeát vaø maïch maùu töø cô theå seõ giaûm naêng
löôïng, ñieàu ñoù chæ ra raèng chöùc naêng cuûa heä thoáng mieãn dòch bò hö
hoûng caøng nhanh.
Neáu baïn caûi thieän böõa aên baèng caùch thöïc hieän cheá ñoä dinh döôõng theo
caùc yeáu toá enzim vaø phong caùch soáng toát, naêng löôïng cho söï soáng seõ
ñöôïc cung caáp trôû laïi.
72
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
to
to
SÖÏ GIÔÙI HAÏN GIAÙ TRÒ CUÛA THUOÁC
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
ck o ck
o
er- .c er- .c
Moät laàn nöõa, treân neàn taûng caên baûn, haàu heát thuoác
khoâng chöõa ñöôïc beänh, thuoác coù theå höõu duïng khi coù
söï ñau ñôùn hay chaûy maùu trong nhöõng tröôøng hôïp khaån
caáp ñeå ngaên chaën caùc trieäu chöùng vaø laøm dòu bôùt söï ñau
ñôùn. Keå caû toâi ñoâi luùc cuõng keâ ñôn thuoác “H2-blookers”
gioáng nhö ngaên chaën söï tieát axit cho beänh nhaân, nhöõng
ngöôøi than phieàn vì chaûy maùu hay ñau ñôùn töø vieäc loeùt
daï daøy. Nhöng toâi khuyeân beänh nhaân haïn cheá söû duïng
thuoác daøi hôn 2-3 tuaàn, khi söï ñau ñôùn ñöôïc laøm dòu bôûi
thuoác, nguyeân nhaân cuûa u loeùt ñöôïc loaïi boû. Coøn nhieàu
nguyeân nhaân khaùc nhau cuûa u loeùt nhö caêng thaúng, soá
löôïng, chaát löôïng hay thôøi gian cuûa böõa aên thì ít khi
nhöõng nguyeân nhaân goác naøy ñöôïc quan taâm giaûi quyeát,
khoâng coù löôïng thuoác naøo coù taùc duïng chöõa trò nhöõng
ñieàu kieän naøy. Keå caû khi nghó raèng noù ñaõ maát vaø neáu
nhö u loeùt ñaõ taïm thôøi ñöôïc chöõa trò bôûi thuoác thì chaéc
chaén raèng noù seõ taùi phaùt trôû laïi.
Chæ coù neàn taûng ñeå chöõa taát caû caùc loaïi beänh laø döïa
treân phong caùch soáng haèng ngaøy cuûa chuùng ta, do ñoù
neáu nguyeân nhaân u loeùt daï daøy ñaõ ñöôïc chöõa, ñeå choáng
u loeùt xuaát hieän trôû laïi thì ñieàu raát quan troïng laø thay ñoåi
thoùi quen aên uoáng haèng ngaøy.
Nguoàn enzim khoâng phaûi ñöôïc saûn xuaát moät caùch töï
ñoäng, khi baïn caån thaän aên ñuùng vaø soáng laønh maïnh seõ
khoâng bò laõng phí enzim, ñoù laø khi söï soáng chính noù
saûn sinh ra nguoàn naêng löôïng caàn thieát cho cô theå baïn.
Hieåu bieát veà laøm caùch naøo giôùi haïn söï khoâng caàn thieát
73
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
Yeáu toá veà Enzim
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
laøm cho nguoàn enzim quyù giaù bò suy yeáu thì ñaây chính
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
ck ck
laø bí maät ñeå chöõa laønh taát caû caùc beänh, coù cuoäc soáng
o
o
er- .c er- .c
khoûe maïnh vaø soáng thoï.
AÊN KIEÂNG KHOÂNG ÑUÙNG CAÙCH SEÕ GAÂY HAÏI CHO

CÔ THEÅ BAÏN
Neáu chuùng ta kieåm tra laïi nhöõng gì chuùng ta yù thöùc veà
thöùc aên vaø söï tieâu hoùa, seõ thaáy raèng nhöõng gì maø chuùng
ta thöôøng nghó laø toát cho cô theå nhöng thöïc chaát laø ñang
choáng laïi boä maùy töï nhieân cuûa cô theå.
Ví duï, böõa aên maø chuùng ta nghó laø toát cho ngöôøi bò beänh.
Suùp gaø laø moät moùn öa thích cuûa ngöôøi beänh taïi Myõ,
nhöõng thöùc aên nhaït nheõo gioáng nhö baùnh mì traéng vaø
moùn traùng mieäng ñöôïc nghó laø toát cho beänh nhaân bò u
loeùt. Neáu baïn naèm trong beänh vieän ôû Nhaät, khoâng caàn
bieát tình traïng cuûa baïn laø gì, beänh vieän seõ ngay laäp töùc
cho baïn aên chaùo ñaëc, vì hoï tin raèng ñang quan taâm thaät
söï ñeán beänh nhaân cuûa mình, ñaëc bieät laø ñoái vôùi nhöõng
ai bò moå beân trong, baèng caùch noùi vôùi hoï raèng “baét ñaàu
aên chaùo ñaëc ñeå traùnh laøm naëng daï daøy vaø ñöôøng ruoät”,
nhöng ñaây laø sai laàm voâ cuøng lôùn.
Toâi cho beänh nhaân cuûa toâi aên uoáng thoâng thöôøng töø luùc
baét ñaàu neáu hoï bò moå daï daøy. Neáu baïn hieåu veà caùch maø
enzim laøm vieäc, baïn seõ hieåu ngay laäp töùc taïi sao thöùc
aên chöa cheá bieán toát hôn chaùo ñaëc. Noù toát hôn vì noù yeâu
caàu baïn nhai kyõ khuyeán khích baøi tieát nöôùc boït, enzim
tieâu hoùa ñöôïc tìm thaáy trong nöôùc boït, khi troän vôùi thöùc
aên ñöôïc nhai kyõ, taêng cöôøng khaû naêng tieâu hoùa vaø haáp
thuï, quaù trình phaân giaûi thöùc aên ñöôïc trôn tru. Chaùo ñaëc
74
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
meàm luùc ban ñaàu, vì vaäy baïn seõ nuoát maø khoâng nhai
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
kyõ, seõ khoâng tieâu hoùa toát vì khoâng ñuû enzim ñöôïc pha
ck o ck
o
er- .c er- .c
troän vaøo, nhöõng thöùc aên bình thöôøng maø ñöôïc nhai kyõ
seõ tieâu hoùa toát hôn.
Toâi cuõng thöôøng xuyeân cho beänh nhaân aên sushi vaøo buoåi
aên tröa sau 3 ngaøy hoï bò moå daï daøy, nhöng toâi chæ daãn
hoï nhai ñuùng caùch “nhai 70 laàn cho moät nguïm thöùc aên”,
nhai kyõ raát quan troïng vaø khoâng chæ cho ngöôøi beänh. Ñeå
laøm cho quaù trình tieâu hoùa vaø haáp thuï moät caùch trôn tru,
toâi khuyeân moïi ngöôøi keå caû nhöõng ngöôøi khoâng coù baát cöù
vaán ñeà gì veà ñöôøng ruoät haõy coù yù thöùc nhai 30 ñeán 50
laàn cho moãi nguïm thöùc aên.
Loãi khaùc thöôøng thaáy trong beänh vieän laø söõa. Chaát dinh
döôõng ñöôïc tìm thaáy trong söõa laø protein, chaát beùo,
ñöôøng glucose, canxi, vitamin. Söõa raát thoâng duïng, vì
noù chöùa nhieàu canxi vaø ñöôïc cho laø choáng beänh loaõng
xöông.
Nhöng thöïc teá khoâng coù thöùc aên naøo khaùc maø khoù tieâu
hoùa nhö söõa. Töø khi söõa laø moät chaát loûng deã uoáng, coù
raát nhieàu ngöôøi uoáng noù nhö nöôùc khi caûm thaáy khaùt,
nhöng ñoù laø loãi voâ cuøng lôùn. Chaát casein giaûi trình
cho 80% protein ñöôïc tìm thaáy trong söõa, ngay laäp töùc
nhoùm thaønh cuïc khi vaøo daï daøy laøm cho tieâu hoùa khoù
hôn. Hôn nöõa, thaønh phaàn laøm ñoàng nhaát trong söõa
ñöôïc baùn trong caùc cöûa haøng. Söï ñoàng nhaát coù nghóa
laø laøm ngang baèng chaát beùo trong söõa baèng caùch kích
thích noù. Nguyeân nhaân cuûa söï ñoàng nhaát khoâng toát laø
khi söõa bò kích thích khoâng khí seõ troän laãn vaøo chuyeån
75
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
thaønh phaàn chaát beùo thaønh chaát oxi hoùa, chaát beùo seõ
B
B
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
ôû tình traïng oxi hoùa cao. Noùi caùch khaùc, söï ñoàng nhaát
ck o ck
o
er- .c er- .c
söõa laøm sinh ra nhuõng goác töï do vaø coù aûnh höôûng tieâu
cöïc ñeán cô theå.
Söõa chöùa chaát beùo oxi hoùa khi bò tieät truøng ôû nhieät ñoä
cao treân 2120F, enzim raát nhaïy caûm vôùi nhieät vaø baét
ñaàu bò phaù huûy ôû nhieät ñoä 2000F. Noùi caùch khaùc, söõa
baùn trong caùc cöûa haøng bò thieáu nguoàn enzim quyù giaù,
chaát beùo bò oxi hoùa vaø chaát löôïng cuûa protein thay ñoåi
ôû nhieät ñoä cao. Trong nhaän thöùc söõa laø thöïc phaåm teä
haïi nhaát.
SÖÕA LAØ NGUYEÂN NHAÂN GAÂY RA SÖÏ KÍCH ÑOÄNG

Laàn ñaàu tieân toâi hoïc ñöôïc söõa teä haïi nhö theá naøo cho cô
theå laø caùch ñaây hôn 35 naêm, khi nhöõng ñöùa con cuûa toâi
bò chöùng vieâm da luùc saùu, baûy thaùng tuoåi. Meï cuûa chuùng
nghe theo nhöõng lôøi höôùng daãn cuûa baùc só khoa nhi, cho
duø coù chöõa trò nhö theá naøo ñi chaêng nöõa thì chöùng vieâm
da vaãn khoâng caûi thieän gì nhieàu. Sau ñoù khoaûng ba ñeán
boán tuoåi, ñöùa con trai toâi bò beänh tieâu chaûy, vaø cuoái cuøng
caäu beù ñi caàu coù maùu. Kieåm tra baèng duïng cuï khaùm
nghieäm ruoät keát toâi ñaõ phaùt hieän ra roõ raøng môùi coù giai
ñoaïn bieát ñi maø ñaõ bò vieâm loeùt ruoät keát.
Hieåu bieát veà vieâm ruoät keát coù lieân quan tôùi vieäc aên uoáng,
toâi ñaõ taäp trung leân danh saùch nhöõng loaïi thöùc aên maø
con toâi thöôøng aên. Quay laïi luùc tröôùc, khi nhöõng ñöùa con
toâi xuaát hieän chöùng vieâm da, luùc ñoù vôï toâi cuõng ngöøng
cho con buù, vaø baét ñaàu uoáng söõa theo lôøi khuyeân cuûa baùc
só khoa nhi. Khi chuùng toâi ñaõ döøng cho chuùng uoáng söõa,
76
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
aên caùc saûn phaåm töø söõa, ñuùng laø beänh ñi caàu phaân coù
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
maùu vaø beänh tieâu chaûy, keå caû chöùng vieâm da laø hoaøn
ck o ck
o
er- .c er- .c
toaøn giaûm vaø bôùt haún.
Theo kinh nghieäm naøy, toâi ñaõ baét ñaàu thu ñöôïc vaø lieät
keâ ra moät danh saùch caùc saûn phaåm laøm töø söõa, toâi hoûi
beänh nhaân veà lòch söû aên uoáng cuûa hoï. Theo nhöõng döõ
lieäu y khoa cuûa toâi, coù nhöõng khaû naêng xaûy ra raát cao
veà söï phaùt trieån baåm sinh ñeán caùc dò öùng laø do tieâu thuï
söõa vaø caùc saûn phaåm töø söõa. Caùc yeáu toá lieân quan veà
dò öùng gaàn ñaây baùo caùo raèng khi phuï nöõ coù thai thöôøng
hay uoáng söõa thì con caùi cuûa hoï sinh ra seõ coù xu höôùng
bò caùc chöùng dò öùng.
Trong suoát 30 naêm ñaõ qua taïi Nhaät, soá löôïng beänh nhaân
vôùi chöùng dò öùng hay beänh soát ñaõ taêng leân moät tyû leä
heát söùc laï luøng, con soá ñoù nhieàu ñeán noãi cöù naêm ngöôøi
coù moät ngöôøi bò beänh. Nhieàu hoïc thuyeát chæ ra raèng taïi
sao soá löôïng ngöôøi bò dò öùng laïi taêng nhanh nhö vaäy, toâi
tin raèng nguyeân nhaân soá moät laø söï giôùi thieäu söõa vaøo
tröôøng hoïc trong buoåi aên tröa naêm 1960.
Söõa chöùa nhieàu chaát beùo ñaõ bò oxi hoùa, phaù huûy moâi
tröôøng ñöôøng ruoät, laøm gia taêng soá löôïng vi khuaån coù
haïi, phaù hoaïi söï caân baèng cuûa vi khuaån ñöôøng ruoät. Nhö
laø moät keát quaû caùc chaát ñoäc nhö caùc goác töï do, hydro
sunfua vaø amoniac ñöôïc saûn sinh ra trong ñöôøng ruoät.
Söï nghieân cöùu veà quy trình naøo chaát ñoäc ñi vaøo con
ngöôøi vaø loaïi beänh naøo gia taêng vaãn coøn ñang tieáp tuïc
nghieân cöùu, nhöng vaøi nghieân cöùu ñaõ baùo caùo raèng söõa
khoâng chæ laø nguyeân nhaân gaây dò öùng khaùc nhau, nhöng
77
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
coøn lieân quan ñeán beänh tieåu ñöôøng ôû treû em. Nhöõng
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
ck ck
nghieân cöùu naøy coù treân internet, vì vaäy toâi khuyeán khích
o
o
er- .c er- .c
baïn haõy ñoïc chuùng.
UOÁNG NHIEÀU SÖÕA LAØ NGUYEÂN NHAÂN CUÛA BEÄNH

LOAÕNG XÖÔNG
Moät quan nieäm heát söùc sai laàm veà söõa laø giuùp choáng
laïi loaõng xöông. Keå töø khi canxi trong cô theå chuùng ta
giaûm daàn theo tuoåi, chuùng ta thöôøng noùi vôùi nhau raèng
uoáng nhieàu söõa ñeå choáng loaõng xöông, nhöng ñaây laø
moät loãi heát söùc lôùn. Thöïc teá uoáng nhieàu söõa seõ gaây ra
loaõng xöông.
Ngöôøi ta tin raèng canxi trong söõa haáp thu deã hôn canxi
trong thöùc aên coù trong caùc loaøi caù nhoû, nhöng ñieàu ñoù
hoaøn toaøn khoâng ñuùng.
Canxi taäp trung trong maùu thöôøng coá ñònh ôû 9 – 10mg.

Tuy nhieân, khi baïn uoáng söõa canxi taäp trung trong maùu
ñoät nhieân taêng leân, neáu coù nhieàu canxi ñöôïc tieâu thuï
thì söï taêng löôïng canxi trong maùu coù maët tieâu cöïc. Khi
canxi trong maùu ñoät nhieân taêng, cô theå coá gaéng ñöa caáp
ñoä khoâng bình thöôøng naøy quay trôû veà traïng thaùi bình
thöôøng baèng caùch baøi tieát canxi töø thaän thoâng qua nöôùc
tieåu, noùi caùch khaùc neáu baïn coá gaéng uoáng söõa ñeå coù
canxi thì thöïc teá saûn sinh ra keát quaû laø söï suy giaûm toaøn
boä caáp ñoä canxi trong cô theå. Taát caû boán quoác gia: Myõ,
Thuïy Ñieån, Ñan Maïch, Phaàn Lan – nôi maø raát nhieàu söõa
ñöôïc tieâu thuï moãi ngaøy thì baïn thaáy coù raát nhieàu tröôøng
hôïp gaõy xöông vaø loaõng xöông.
78
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
Ngöôïc laïi vôùi treân, caù nhoû vaø rong bieån maø ngöôøi Nhaät
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
ck ck
thöôøng hay aên tröôùc ñaây vaø nguyeân goác thì hoï nghó raèng
o
o
er- .c er- .c
noù coù haøm löôïng canxi thaáp, canxi chöùa trong chuùng
khoâng ñöôïc haáp thu nhanh. Tuy nhieân, vaøo thôøi ñieåm ñoù
raát hieám coù tröôøng hôïp naøo ngöôøi Nhaät bò chöùng loaõng
xöông khi hoï khoâng uoáng söõa. Keå caû baây giôø, baïn cuõng
khoâng nghe nhieàu veà nhöõng ngöôøi coù beänh loaõng xöông
trong soá nhöõng ngöôøi khoâng uoáng söõa thöôøng xuyeân. Cô
theå coù theå haáp thu canxi vaø khoaùng chaát caàn thieát thoâng
qua söï tieâu hoùa cuûa toâm nhoû, caù nhoû vaø rong bieån.
TAÏI SAO TOÂI HOÛI VEÀ “THAÀN THOAÏI” SÖÕA CHUA

Gaàn ñaây taïi Nhaät, coù nhöõng loaïi söõa chua khaùc nhau nhö
“Söõa chua Caspian Sea” vaø “Söõa chua nha ñam” trôû neân
raát phoå bieán, vì ñöôïc quaûng caùo roäng raõi laø toát cho söùc
khoûe. Nhöng toâi tin raèng nhöõng ñieàu naøy taát caû laø mieâu
taû sai söï thaät.
Ñieàu chuùng ta thöôøng nghe moïi ngöôøi noùi raèng aên söõa
chua caûi thieän tình traïng cuûa ñöôøng ruoät, chuùng seõ laøm
cho baïn khoâng bò taùo boùn vaø eo trôû neân thon hôn. Hoï
tin vaøo nhöõng ñieàu naøy vì khuaån söõa ñöôïc tìm thaáy trong
söõa chua.
Tuy nhieân, nieàm tin vaøo lôïi ích cuûa khuaån söõa ñöôïc ñaët
ngay caâu hoûi töø ban ñaàu. Khuaån söõa ñöôïc tìm thaáy trong
ñöôøng ruoät con ngöôøi, nhöõng vi khuaån naøy ñöôïc goïi laø
“vi khuaån cö truù trong ñöôøng ruoät”. Cô theå con ngöôøi coù
heä thoáng phoøng thuû choáng laïi nhöõng vi khuaån vaø vi ruùt
ñeán töø beân ngoaøi, vì vaäy keå caû nhöõng vi khuaån ñoù thoâng
thöôøng ñöôïc nghó raèng laø toát cho cô theå baïn gioáng nhö
khuaån söõa, cuõng seõ bò taán coâng vaø phaù huûy bôûi heä thoáng
79
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
phoøng thuû töï nhieân cuûa cô theå neáu chuùng khoâng phaûi laø
B
B
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
vi khuaån cö truù trong ñöôøng ruoät.
ck o ck
o
er- .c er- .c
Heä thoáng phoøng thuû ñaàu tieân laø axit daï daøy. Khi khuaån
söõa töø söõa chua vaøo trong daï daøy, haàu heát bò gieát bôûi
axit daï daøy. Vì lyù do ñoù, gaàn ñaây coù nhöõng söï caûi tieán
vaø söõa chua ñöôïc baøy baùn vôùi khaåu hieäu “khuaån söõa
gioáng khuaån söõa trong ñöôøng ruoät”.
Tuy nhieân, neáu vi khuaån tieáp caän vôùi ñöôøng ruoät thì caâu
hoûi ñaët ra laø lieäu chuùng coù cuøng laøm vieäc, ñoàng haønh
cuøng vôùi vi khuaån cö truù trong ñöôøng ruoät?
Lyù do toâi ñaët caâu hoûi vôùi nhöõng tuyeân boá nhö vaäy veà söõa
chua laø vì trong khaùm nghieäm y khoa, ñaëc tính ñöôøng
ruoät cuûa nhöõng ngöôøi aên söõa chua moãi ngaøy thì chöa
bao giôø toát. Toâi maïnh meõ nghi ngôø veà ñieàu ñoù, neáu nhö
khuaån söõa trong söõa chua vaøo trong ñöôøng ruoät vaø soáng
trong ñoù, chuùng cuõng khoâng laøm cho ñöôøng ruoät toát hôn
maø chæ coù phaù vôõ ñi quaàn theå soáng trong ñöôøng ruoät.
Taïi sao nhieàu ngöôøi caûm thaáy söõa chua coù taùc duïng caûi
thieän söùc khoûe cuûa hoï? Döôøng nhö laø “chöõa beänh taùo
boùn”. Tuy nhieân, thöïc teá laø baïn naèm trong tröôøng hôïp
bò tieâu chaûy nheï. Ñaây laø caùch chính xaùc noù laøm vieäc.
Ngöôøi lôùn tuoåi thieáu enzim ñeå phaân huûy lactose. Lactose
ñöôïc tìm thaáy trong söõa vaø caùc saûn phaåm töø söõa, nhöng
lactase, nguoàn enzim ñeå phaân giaûi lactose baét ñaàu giaûm
trong cô theå con ngöôøi khi chuùng ta trôû neân giaø ñi. Ñieàu
naøy laø töï nhieân, vì söõa chæ cho ñöùa beù chöù khoâng daønh
cho ngöôøi lôùn. Noùi caùch khaùc, lactase laø enzim khoâng coù
trong ngöôøi lôùn hay khoâng yeâu caàu cho ngöôøi lôùn.
80
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
Trong söõa chua chöùa nhieàu lactose. Khi baïn aên söõa
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
chua, noù khoâng ñöôïc tieâu hoùa ñuùng vì thieáu nguoàn enzim
ck o ck
o
er- .c er- .c
lactase, quay trôû laïi laø noù khoâng ñöôïc tieâu hoùa. Thöïc teá,
moïi ngöôøi bò tieâu chaûy nheï khi aên söõa chua. Söï tieâu chaûy
nheï naøy laø söï baøi tieát cuûa phaân bò tích laïi trong ruoät keát,
vaø heát söùc sai laàm laø xem söõa chua coù ñaëc tính chöõa
beänh taùo boùn.
Tình traïng ñöôøng ruoät seõ trôû neân xaáu hôn neáu baïn aên
söõa chua moãi ngaøy. Toâi coù theå noùi ñieàu naøy heát söùc töï
tin döïa treân nhöõng quan saùt y khoa. Neáu baïn aên söõa
chua moãi ngaøy thì muøi vaø khí trong ruoät seõ gia taêng,
muøi haêng vaø khoù chòu. Ñieàu naøy chæ ra raèng moâi tröôøng
ruoät cuûa baïn ñang trôû neân xaáu hôn. Nguyeân nhaân cuûa
muøi ñoù laø do chaát ñoäc ñöôïc saûn sinh ra trong ñöôøng
ruoät. Keå caû nhöõng ngöôøi noùi veà taùc duïng söùc khoûe cuûa
söõa chua noùi chung cuõng bò nhö vaäy (vaø caùc coâng ty
saûn xuaát söõa chua caøng vui ñeå chaøo baùn saûn phaåm cuûa
hoï), nhöng thöïc teá, coù nhieàu ñieàu veà söõa chua khoâng toát
cho cô theå baïn.
Nhö tình traïng cuûa toâi luùc tröôùc kia, chuùng toâi ñaõ böôùc
vaøo löùa tuoåi maø luùc ñoù chuùng toâi caàn nhìn laïi söùc khoûe
cuûa mình. Thay vì chæ chaáp nhaän nhöõng thoâng tin ngöôøi
khaùc cho mình, ñieàu naøy heát söùc caàn thieát ñeå tìm hieåu
chaéc chaén veà leõ thaät, baèng caùch kieåm tra thoâng tin ñoù
ñoái vôùi cô theå baïn.
Khi toâi noùi baïn phaûi kieåm tra vôùi cô theå, toâi khoâng coù yù
baûo baïn phaûi thöû aên nhieàu thöù khaùc nhau. Moät ngöôøi tin
raèng söõa chua trò ñöôïc taùo boùn vì noù laøm cho hoï bò tieâu
81
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
chaûy nheï maø hoï khoâng bieát, khoâng nhìn thaáy ñöôïc böùc
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
ck ck
tranh toaøn caûnh cuûa cô theå. Kieåm tra vôùi chính cô theå
o
o
er- .c er- .c
baïn coù nghóa laø nghe theo nhöõng lôøi khuyeân toát, sau ñoù
thöû noù vaø cuoái cuøng ñi kieåm tra ñöôøng ruoät ñònh kyø bôûi
moät baùc só ñaùng tin caäy. Ñieàu naøy seõ cho pheùp baïn xaùc
nhaän laø chaáp nhaän hay töø choái keát quaû cuûa nhöõng lôøi
khuyeân maø ngöôøi khaùc cho baïn. Neáu baïn laäp keá hoaïch
ñeå thöïc haønh theo cheá ñoä enzim vaø phong caùch soáng
toát ñöôïc mieâu taû trong cuoán saùch naøy, toâi khuyeán khích
baïn haõy ñi kieåm tra ñöôøng ruoät tröôùc khi baïn baét ñaàu
thöïc hieän noù, vaø kieåm tra laïi sau hai ñeán ba thaùng. Baïn
seõ aán töôïng vaø khoâng nghi ngôø gì nöõa veà söï thay ñoåi
toát hôn ñaëc tính ñöôøng ruoät cuûa baïn.
Ñeå soáng thoï vaø coù cuoäc soáng khoûe maïnh, baïn ñöøng ñeå
ñi cheäch höôùng vôùi nhöõng tieáng noùi beân ngoaøi, hôn heát
laø baïn haõy nghieâng ñaàu vaø laéng nghe töø beân trong cô
theå baïn.
82
hange E hange E
XC di XC di
F- t F- t
PD
PD
or
or
!
!
W
W
O
O
N
N
Y
Y
U
U
B
B
to
to
k
k
lic
lic
C
C
tra
tra
m
m
ck o ck
o
er- .c er- .c
AÊN KIEÂNG KHOÂNG ÑUÙNG CAÙCH GAÂY HAÏI CHO CÔ THEÅ BAÏN: Loãi khaùc
thöôøng thaáy trong beänh vieän laø söõa. Chaát dinh döôõng ñöôïc tìm thaáy
trong söõa laø protein, chaát beùo, ñöôøng glucose, canxi, vitamin. Söõa raát
thoâng duïng, vì noù chöùa nhieàu canxi vaø ñöôïc cho laø choáng beänh loaõng
xöông. Söõa chöùa chaát beùo oxi hoùa khi bò tieät truøng ôû nhieät ñoä cao treân
2120F, enzim raát nhaïy caûm vôùi nhieät vaø baét ñaàu bò phaù huûy ôû nhieät ñoä
2000F. Nhö laø moät keát quaû caùc chaát ñoäc nhö caùc goác töï do, hydro
sunfua vaø amoniac ñöôïc saûn sinh ra trong ñöôøng ruoät.
UOÁNG NHIEÀU SÖÕA SEÕ LAØ NGUYEÂN NHAÂN CUÛA BEÄNH LOAÕNG XÖÔNG:
Canxi taäp trung trong maùu thöôøng coá ñònh ôû 9 – 10mg. Tuy nhieân, khi
baïn uoáng söõa thì canxi taäp trung trong maùu ñoät nhieân taêng leân. Neáu coù
nhieàu canxi ñöôïc tieâu thuï thì söï taêng löôïng canxi trong maùu coù maët tieâu
cöïc.
TAÏI SAO TOÂI HOÛI VEÀ “THAÀN THOAÏI” SÖÕA CHUA: Heä thoáng phoøng thuû ñaàu
tieân ñoù laø axit daï daøy. Khi khuaån söõa töø söõa chua vaøo trong daï daøy,
haàu heát bò gieát bôûi axit daï daøy. Vì lyù do ñoù, gaàn ñaây coù nhöõng söï caûi
tieán vaø söõa chua ñöôïc baøy baùn vôùi khaåu hieäu “khuaån söõa gioáng khuaån
söõa trong ñöôøng ruoät”.
Tình traïng ñöôøng ruoät seõ trôû neân xaáu hôn neáu baïn aên söõa chua moãi
ngaøy. Toâi coù theå noùi ñieàu naøy heát söùc töï tin döïa treân nhöõng quan saùt y
khoa. Neáu baïn aên söõa chua moãi ngaøy thì muøi vaø khí trong ruoät seõ gia
taêng, muøi haêng vaø khoù chòu.
Neáu baïn laäp keá hoaïch ñeå thöïc haønh theo cheá ñoä enzim vaø phong caùch
soáng toát ñöôïc mieâu ta trong cuoán saùch naøy, toâi khuyeán khích baïn haõy
ñi kieåm tra ñöôøng ruoät tröôùc khi baïn baét ñaàu thöïc hieän noù, vaø kieåm tra
laïi sau hai ñeán ba thaùng. Baïn seõ aán töôïng vaø khoâng nghi ngôø gì nöõa
veà söï thay ñoåi toát hôn veà ñaëc tính ñöôøng ruoät cuûa baïn.
83

Bí quyết Chia tay Bác sĩ PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Bí quyết Chia tay Bác sĩ PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

hange E hange E

LÔØI MÔÛ ÑAÀU CUÛA DÒCH GIAÛ 4

NHAÂN TOÁ ENZIM – CHÌA KHOÙA CUÛA SÖÏ SOÁNG 11

Enzim vaø söùc khoûe cuûa baïn 18

Söï giaøu coù vaø haïnh phuùc 104

Lôøi môû ñaàu cuûa dòch giaû

ñöôïc laøm vieäc vôùi oâng thöôøng xuyeân.

Chuùng ta coù hôn 5.000 loaïi enzim trong cô theå, enzim

NHAÂN TOÁ ENZIM – CHÌA KHOÙA CUÛA SÖÏ SOÁNG

CHIEÁC CHÌA KHOÙA ÑEÅ SOÁNG THOÏ VAØ COÙ CUOÄC

thieát bò caïn kieät thì cuoäc soáng seõ keát thuùc.

taät nghieâm troïng.

ENZIM VAØ SÖÙC KHOÛE CUÛA BAÏN – SÖÏ NHAÄN THÖÙC

Caùc yeáu toá veà enzim vaø

BAÏN COÙ THEÅ TRÔÛ NEÂN KHOÛE MAÏNH ÔÛ 100 TUOÅI

Nguyeân nhaân naøo ngöôøi giaø trôû neân bò beänh?

QUAÛNG CAÙO ROÄNG RAÕI

NHÖÕNG ÑIEÀU HOANG ÑÖÔØNG VEÀ THÖÏC PHAÅM

Bôûi vì baûng baùo caùo keát

quen aên uoáng hieän taïi cuûa hoï.

SAÙU LYÙ DO TAÏI SAO BÖÕA AÊN COÙ NHIEÀU PROTEIN

laø teá baøo ung thö.

2. Protein laø nguyeân nhaân gaây ra caùc phaûn öùng dò öùng.

3. Thöøa protein laø gaùnh naëng cho gan vaø thaän.

4. Thöøa protein laø nguyeân nhaân gaây ra thieáu huït canxi

ÑIEÀU DAÏ DAØY VAØ ÑÖÔØNG RUOÄT COÙ THEÅ NOÙI

Nhöõng ngöôøi “ñang uû beänh” ngöôøi

SÖÏ KHAÙC NHAU GIÖÕA ÑÖÔØNG RUOÄT CUÛA NGÖÔØI

ôû caû hai quoác gia.

thoùi quen aên uoáng cuûa baïn.

Sumo ngöôøi Nhaät naøo vôùi cô theå gioáng Konishiki (moät

BAÏN CAØNG SÖÛ DUÏNG CHAÁT LAØM GIAÛM AXIT DAÏ

Noùi caùch khaùc, bôûi vì vi khuaån taán coâng, xaâm chieám

Neáu axit daï daøy tieát ra

Nhieãm truøng H. pylori thöôøng xaûy ra ôû Myõ vaø neáu bò

ÔÏ NOÙNG LAØ CÔ THEÅ BAÏN ÑANG CAÛNH BAÙO, HAÕY

Chuùng ta hoïc ñöôïc gì töø ñieàu naøy? raèng chuùng ta caàn

TAÁT CAÛ ÑANG CAÏN KIEÄT NGUOÀN ENZIM

Vì vaäy, chuyeän gì xaûy ra trong cô theå ñeå saûn xuaát ra

Neáu hoïc thuyeát cuûa toâi

TAÏI SAO THUOÁC CHOÁNG UNG THÖ KHOÂNG CHÖÕA

NHÖÕNG NGÖÔØI COÙ CHEÁ ÑOÄ AÊN UOÁNG THEO

ENZIM VAØ PHONG CAÙCH SOÁNG TOÁT

khoûe maïnh vaø soáng thoï.

AÊN KIEÂNG KHOÂNG ÑUÙNG CAÙCH SEÕ GAÂY HAÏI CHO

SÖÕA LAØ NGUYEÂN NHAÂN GAÂY RA SÖÏ KÍCH ÑOÄNG

toaøn giaûm vaø bôùt haún.

baïn haõy ñoïc chuùng.

UOÁNG NHIEÀU SÖÕA LAØ NGUYEÂN NHAÂN CUÛA BEÄNH

Canxi taäp trung trong maùu thöôøng coá ñònh ôû 9 – 10mg.

TAÏI SAO TOÂI HOÛI VEÀ “THAÀN THOAÏI” SÖÕA CHUA

You might also like