„Mazurek Dąbrowskiego”

Historia hymnu
 AUTOR HYMNU
Tekst Hymnu został napisany przez Józefa Wybickiego.

Józef Rufin Wybicki herbu Rogala urodził się w

Będominie na Pomorzu. Był prawnikiem, pisarzem,
działaczem politycznym. W wieku 20 lat został posłem na
sejm. Król Stanisław August Poniatowski mianował go
królewskim szambelanem. Uczestniczył w konfederacji
barskiej oraz w powstaniu kościuszkowskim. W 1797 roku
uczestniczył w Lombardii w tworzeniu Legionów Polskich
gen. Jana Henryka Dąbrowskiego. W czasie pobytu wśród
żołnierzy Legionów, widząc ich niesamowite nastroje
patriotyczne stworzył Pieśń Legionów, która później
została nazwana „Mazurek Dąbrowskiego” . Józef Wybicki
uczestniczył w tworzeniu Księstwa Warszawskiego a w
okresie Królestwa Polskiego pełnił funkcję prezesa Sądu
Najwyższego.
Legiony polskie we Włoszech

W 1795 roku nastąpił III rozbiór

Polski, która tym samym zniknęła z
map Europy. Tysiące żołnierzy i
oficerów wyemigrowało z kraju w
szczególności do Francji i Włoch.
Decyzją Napoleona Bonaparte w
1779 we Włoszech powstały Legiony
Polskie pod dowództwem gen. Jana
Henryka Dąbrowskiego. Walczyły
one w latach 1797-1807 u boku
Napoleona. Legioniści wierzyli, że
dzięki temu przyczynią się do
odzyskania przez naszą ojczyznę
niepodległości.
 „ Tytułowa Postać”
Jan Henryk Dąbrowski herbu Virgo
Violatta urodził się w 1755 roku, zmarł w
1815 roku. W wieku 16 lat wstąpił do
armii saskiej. W 1792 przeszedł do wojska
polskiego gdzie awansował do stopnia
generała. Brał udział w insurekcji
kościuszkowskiej, tworzył we Włoszech
Legiony Polskie. Był jednym z inicjatorów
powstania wielkopolskiego w 1806 roku,
które przyczyniło się do powstania
Księstwa Warszawskiego. W okresie
Królestwa Polskiego piastował stanowisko
senatora oraz wojewody. Posiadał duży
talent dowódczy i organizacyjny.
Miejsce narodzin hymnu
Pieść Legionów została napisana w lipcu 1797 roku w
miejscowości Reggio nell’Emilia niedaleko Bolonii we
Włoszech. Nie jest znana dokładana data powstania ale
większość historyków uważa, że wydarzyło się to
między 16 a 19 lipca.

Prawdopodobnie pierwsze publiczne odśpiewanie Hymnu miało miejsce na Piazza

Piccolo w Reggio nell’Emilia w czasie defilady żegnającej legionistów.
TEKST HYMNU WEDŁUG PISOWNI RĘKOPISU JÓZEFA WYBICKIEGO
Jeszcze Polska nie umarła,
kiedy my żyjemy.
Co nam obca moc wydarła,
szablą odbijemy.
hasłem wszystkich zgoda będzie
Marsz, marsz, Dąbrowski
do Polski z ziemi włoski
za Twoim przewodem
złączem się z narodem.
Jak Czarnecki do Poznania
wracał się przez morze
dla ojczyzny ratowania
po szwedzkim rozbiorze.
Marsz, marsz, Dąbrowski...
Przejdziem Wisłę przejdziem Wartę
będziem Polakami
dał nam przykład Bonaparte
jak zwyciężać mamy.
Marsz, marsz, Dąbrowski...
Niemiec, Moskal nie osiędzie,
gdy jąwszy pałasza,
i ojczyzna nasza.
Marsz, marsz, Dąbrowski...
Już tam ojciec do swej Basi
mówi zapłakany:
„słuchaj jeno, pono nasi
biją w tarabany”.
Marsz, marsz, Dąbrowski...
Na to wszystkich jedne głosy:
„Dosyć tej niewoli
mamy Racławickie Kosy,
Kościuszkę, Bóg pozwoli”.
 Aktualnie obowiązująca treść hymnu.

Od chwili powstania Pieśń Jeszcze Polska nie zginęła, Jak Czarniecki do Poznania
Legionów stała się bardzo Kiedy my żyjemy. Po szwedzkim zaborze,
popularna i bardzo szybko Co nam obca przemoc wzięła, Dla ojczyzny ratowania
dotarła do wszystkich zaborów. Szablą odbierzemy. Wrócim się przez morze.
W zaborach pruskim i rosyjskim Marsz, marsz, Dąbrowski, Marsz, marsz, Dąbrowski...
jej śpiewanie zostało zakazane. Z ziemi włoskiej do Polski.
Pieśń Legionów śpiewana była podczas powstania Za twoim przewodem Już tam ojciec do swej Basi
listopadowego (1830), styczniowego (1863), przez Złączym się z narodem. Mówi zapłakany –
Polaków na Wielkiej Emigracji. Po odzyskaniu Słuchaj jeno, pono nasi
Przejdziem Wisłę, przejdziem Biją w tarabany.
przez Polskę niepodległości, żadna z pieśni Wartę,
patriotycznych nie została uznana za oficjalny Będziem Polakami. Marsz, marsz, Dąbrowski...
hymn państwowy. Dopiero w 1926 roku Mazurek Dał nam przykład Bonaparte,
Jak zwyciężać mamy.
Dąbrowskiego został zatwierdzony jako hymn
państwowy. W 1980 roku uchwalono ustawę, w
której ujęto jedyny obowiązujący tekst, który Marsz, marsz, Dąbrowski...
obowiązuje po dzień dzisiejszy.
 Melodia hymnu

Początkowo uważano, iż melodię skomponował

książę Michał Kleofas Ogiński. Odnalezione w
późniejszych latach materiały jednak temu
zaprzeczyły. Obecnie autorzy śpiewników i prac
naukowych używają określenia „melodia
ludowa”
 Przesłanie utworu
Hymn ma charakter podniosły. Pierwsza
zwrotka odnosi się do sytuacji Polski po III rozbiorze,
wyraża patriotyzm i wiarę w odzyskanie
niepodległości. W refrenie autor wierzy, że pod
dowództwem gen. Dąbrowskiego żołnierze wrócą do
ojczyzny. W zwrotce drugiej autor ma nadzieję, że
dzięki pomocy Napoleona uda im się przywrócić
niepodległość. Trzecia zwrotka wspomina bohaterską
postawę Stefana Czarneckiego – dowódcy w czasie
potopu szwedzkiego. W zwrotce czwartej Wybicki
przedstawia nadzieję rodaków jaką pokładają w
żołnierzach legionów. Podsumowując, słowa
Mazurka Dąbrowskiego nawiązywały do wzniosłych
wydarzeń z dziejów polskiej armii, miały również
przywrócić nadzieję na powrót do Ojczyzny i
odzyskanie niepodległości.
Wpływ Pieśni Legionów na inne hymny
Tekst Mazurka był tłumaczony przez poetów
solidaryzujących się z walczącą Polską i znany był w 17
językach. Polski hymn narodowy był inspiracją dla innych
słowiańskich hymnów i pieśni. Słowacy śpiewali „Hej,
Slováci, ešte naša slovenská reč žije „. Tytuł później został
zamieniony przez Czechów na „ Hej, Slovane”. Pieśń ta
stała się pieśnią wszystkich Słowian. W późniejszych
latach była hymnem państwowym Słowacji, Jugosławii,
Serbii i Czarnogóry. Łużyczanie mają pieśń „Jeszcze
Łużyce nie zginęły” a Chorwaci pieśń „Jeszcze Chorwacja
nie umarła”. Tekst ukraińskiego hymnu narodowego z
1863, zaczynającego się od słów Jeszcze nie umarła
Ukraina, jest kolejnym przykładem, jak polska pieśń
wyzwoleńcza, oddziaływała na inne narodowości.
 Muzeum Hymnu Narodowego
Prawdopodobnie jedyne takie muzeum
na świecie. Znajduje się w miejscowości
Będomin, w dworku szlacheckim
należącym kiedyś do rodziny Wybickich.
W muzeum gromadzone są pamiątki po
twórcy polskiego hymnu – Józefie
Wybickim i innych postaciach z jego
epoki, dokumenty dotyczące historii
Mazurka Dąbrowskiego, a także elementy
wyposażenia dworu z XVIII i początku XIX
wieku. Część ekspozycji poświęcona jest
wpływowi "Mazurka Dąbrowskiego" na
świadomość narodową Polaków.
 Symbole Narodowe
Hymn wraz z Godłem i Flagą są Symbolami Rzeczypospolitej Polskiej. Pozostają one pod
szczególną ochroną prawa, a otaczanie ich czcią i szacunkiem jest prawem i obowiązkiem
każdego obywatela Rzeczypospolitej Polskiej oraz wszystkich organów państwowych, instytucji
i organizacji.

Godłem Rzeczypospolitej Polskiej jest wizerunek orła białego w

koronie w czerwonym polu". Jego aktualny, ustawowy wygląd to:
biały, jednogłowy orzeł w złotej koronie, ze złotymi szponami i
dziobem, zwrócony w prawo na tle czerwonej, lekko zwężającej
się ku dołowi tarczy herbowej

Flaga Polski – prostokątna, podzielona na dwa pasy o układzie

poziomym: biały na górze, czerwony na dole. Barwy państwowe
Polski (biel i czerwień) pochodzą z godła państwowego –
białego orła w koronie na czerwonym polu.
 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ

Bibliografia:
- Wikipedia
- Podręcznik do historii „Wczoraj i dziś”
- Strona internetowa Muzeum Hymnu w Będominie
- Broszura „Hymn Polski” wydana przez MSWiA
- Strona internetowa Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego
- Zdjęcia - różne strony internetowe.