You are on page 1of 9

In Kortrijk is een man die als ‘Tom Van Vlaanderen’ populair was op

Facebook veroordeeld voor racisme. Het was door het succes van
dat Facebookprofiel dat hij naar eigen zeggen werd gevraagd om op
de Vlaams Belang-lijst voor de gemeenteraadsverkiezingen te staan
in Kortrijk door lijsttrekker en huidig Kamerlid Wouter Vermeersch.

Onder de naam ‘Tom Van Vlaanderen’ zijn meerdere Facebookpagina’s


aangemaakt, maar geen enkele was zo populair als het Facebookprofiel dat
onder die naam op 12 december 2017 werd geopend en vrij vlug 5.000 vrienden
kreeg. Het maximum aantal ‘vrienden’ op een persoonlijk Facebookprofiel. Op
10 augustus 2018 werd een tweede Tom Van Vlaanderen-Facebookprofiel
geopend met dezelfde inhoud als de eerste, voor mensen die niet meer aan de
eerste groep Facebookvrienden konden toegevoegd worden.

‘Tom Van Vlaanderen’ plaatste op Facebook regelmatig nieuwsberichten in een


eigen samenvatting. Altijd in hoofdletters, met gebruik van felle kleuren. Zoals
op 26 juli 2018: “ALLOCHTONEN GOOIEN STENEN NAAR BEJAARDE VROUW EN
VERWIJTEN HAAR VAN VIEZE BELG!!!”. Met een woordje uitleg, alweer in
hoofdletters. De geciteerde bron is de met ’t Pallieterke verbonden website
Sceptr. Eén van de andere titels is: “450 MIGRANTEN MET ZELFGEMAAKTE
VLAMMENWERPERS BESTORMEN SPAANSE EXCLAVE (sic) IN NOORD
AFRIKA”. Bron is deze keer HLN.be.

Likes
Niet minder belangrijk is het forum dat ‘Tom Van Vlaanderen’ geeft aan zijn
Facebookvrienden. Op het bericht van 27 juli 2018 over het bestormen van een
Spaanse enclave bijvoorbeeld volgen de commentaren: “Enkel gerichte
granaten houden dat soort wel tegen!”, “Enkele landmijnen voor het hekken
placeren, werkt goed en ge ziet ze niet liggen”, “Neermaaien met de mitrailleur
erop terug de zee in drijven” en “Afknallen die zandknikkers”. Het wordt
telkens geliket door een aantal mensen waaronder steeds weer ‘Tom Van
Vlaanderen’ zelf.

Andere reacties zijn bijvoorbeeld: “Zing makkenwijf. Zing. Achterstevoren de


Vlaamse Leeuw. Of we steken u in de oven” (1 juli 2018; tweemaal geliket, onder
andere door de beheerder) en “Die komen niet naar hier om te werken.
Afknallen is de beste optie” (3 augustus 2018, viermaal geliket, onder andere
door de beheerder).

Regelmatig gebruikte illustratie bij de commentaren op de Facebookpagina van


‘Tom Van Vlaanderen’, altijd weer geliket door ‘Tom Van Vlaanderen’
(Screenshot via Facebook).
De zichtbaarheid van reacties wordt verhoogd als illustraties gebruikt worden.
Zo is een populaire prent die van een revolver die door iemand wordt
vastgehouden, met daarbij de slogan “Afschieten da volk”. Die illustratie wordt
onder andere bovengehaald na een bericht op 29 juni 2018 over allochtone
jongeren die naar Oostende trekken “om er te vechten!!!”. Illustratie die
vervolgens geliket wordt door vier mensen, waaronder beheerder ‘Tom Van
Vlaanderen’.

Bij de anderen die de nieuwsberichten van ‘Tom Van Vlaanderen’ en de


uitgelokte reacties een ‘like’ geven, vinden we veel mensen die ons verder niet
bekend zijn, maar ook militanten van Vlaams Belang en Voorpost, tot en met
een Vlaams Belang-parlementslid.

Voorwaarden voor veroordeling


Het probleem om te vernemen wie achter het Facebookprofiel ‘Tom Van
Vlaanderen’ schuilt, loste zich vanzelf op in het vooruitzicht van de
gemeenteraadsverkiezingen
Na meldingen die Unia kreeg over het ‘Tom Van Vlaanderen’-Facebookprofiel
licht Unia op 10 oktober 2018 het parket in West-Vlaanderen in over een aantal
uitspraken die volgens haar strafbaar zijn ingevolge artikel 20 van de wet tegen
het racisme (“publiekelijk aanzetten tot haat, geweld en/of discriminatie jegens
personen of groepen omwille van hun afkomst, nationale of etnische
afstamming en/of huidskleur”) en/of art. 1 van de wet tegen het negationisme
(“het ontkennen, minimaliseren, rechtvaardigen of goedkeuren van de
genocide die tijdens de Tweede Wereldoorlog door het Duitse
nationaalsocialistische regime is gepleegd”).

Om tot een veroordeling te komen op basis van de wet tegen racisme moeten
de uitspraken voldoen aan een aantal criteria. Ze moeten openbaar zijn;
aanzetten tot; discriminerend zijn, haat en/of geweld oproepen; gericht zijn op
personen, groepen, gemeenschappen en/of leden ervan; op grond van een
beschermd criterium (“omwille van hun afkomst, nationale of etnische
afstamming en/of huidskleur”); en met een bijzonder opzet gedaan zijn. Ook om
veroordeeld te worden op basis van de wet tegen het negationisme moet
voldaan worden aan een aantal voorwaarden.

Een probleem met uitlatingen op sociale media is te vernemen wie achter


bepaalde profielen schuilgaat. Tegenwoordig zou het vlotter verlopen, maar in
het geval van de tweets van ene Fidelio bijvoorbeeld werd een eerste klacht na
twee jaar geseponeerd omdat het parket in Antwerpen niet te weten kwam wie
achter dat Twitterprofiel schuilde. Door verbeterde contacten tussen Unia en
Twitter geraakte de ware identiteit later toch bekend en volgde er uiteindelijk
een veroordeling.
Vlaams Belang-kandidaat
Het probleem om te vernemen wie achter het Facebookprofiel ‘Tom Van
Vlaanderen’ schuilt, loste zich vanzelf op in het vooruitzicht van de
gemeenteraadsverkiezingen. Op 6 augustus 2018 maakte ‘Tom Van Vlaanderen’
op zijn Facebookprofiel immers bekend dat hij onder zijn ware naam Henki
Devos kandidaat is voor de gemeenteraadsverkiezingen op de lijst van het
Vlaams Belang Kortrijk.

Verkiezingsaffiche van Henki


Devos, op Facebook beter bekend
als ‘Tom Van Vlaanderen’ (Foto
© RV).
“Dinsdag 31 juli 2018 is de
lijsttrekker van Vlaams Belang
Kortrijk Wouter Vermeersch
langs geweest, dat na eerdere
contacten op Messenger”, zo
meldde de 55-jarige Henki Devos
op zijn ‘Tom Van Vlaanderen’-
Facebookpagina.

Tot slot van zijn mededeling


schrijft hij: “De Tom Van
Vlaanderen Pagina doet het
goed, en de deelwaarde is sterk +
de reacties en de leuk symbolen,
wat goed is voor onze partij
Vlaams Belang!!!”

Het bericht dat ‘Tom Van


Vlaanderen’ kandidaat is op de
Vlaams Belang-lijst voor de
gemeenteraadsverkiezingen in Kortrijk krijgt een Facebook-duim omhoog en
hartje van de Voorpost-militanten Luc Vermeulen en Bob Castelein, en van nog
165 anderen.

Het is echter deze mededeling die terzelfdertijd de mogelijkheid opende om


Henki Devos te vervolgen voor zijn ‘Tom Van Vlaanderen’-activiteiten.

De gemeenteraadsverkiezingen in Kortrijk op 14 oktober 2018 worden een


succes voor het Vlaams Belang. De partij behaalt vijf verkozenen, komend van
twee in 2012.
Henki Devos moet natuurlijk onder zijn ware naam op de kandidatenlijst staan,
en niet onder die van zijn bekender pseudoniem. Hij staat als elfde op de lijst
en krijgt daar 355 voorkeurstemmen. Het is het zeventiende beste persoonlijk
resultaat van alle eenenveertig kandidaten op de Vlaams Belang-lijst in
Kortrijk.

Virus
Op 14 december 2018 wordt Henki Devos gehoord door de politie. Hij geeft toe
commentaren als “neen onze dieren zijn niet onrein maar dat zwart uitschot
wel die vettige stink kloten zijn onrein” en gelijkaardige reacties geliket te
hebben.

Naar eigen zeggen likete hij automatisch elke reactie alleen maar om aan te
geven dat hij het commentaar gelezen heeft. Hij stelt de teneur van zijn
Facebookprofielen te veranderen omdat het niet zijn bedoeling is om aan te
zetten tot haat noch om het Vlaams Belang in problemen te brengen.

Devos: ‘Het is door een virus op mijn computer dat al die reacties geliket
werden’
Zelf hebben wij niets bemerkt van een andere houding, maar wanneer op 30
oktober 2019 de pleidooien worden gehouden bij de rechtbank van eerste
aanleg van West-Vlaanderen, afdeling Kortrijk, heeft Henki Devos een andere
verklaring voor het veelvuldig liken.

“Het is door een virus op mijn computer dat al die reacties geliket werden”, zegt
hij op de rechtbankzitting. In het vonnis dat daarop volgde, zegt de rechtbank
dat de beklaagde niet kan verklaren waarom hij na vaststelling van het
beweerde virus de politiediensten niet heeft ingelicht. Ook is het niet
aannemelijk dat beklaagde, nadat hij werd verhoord en een voor hem
belastende verklaring aflegde, alle bewijzen in zijn voordeel zou hebben laten
verdwijnen.

“Het snijdt geen hout dat het liken van de berichten moet beschouwd worden
als een loutere leesbevestiging”, zo vervolgt de rechtbank. “Beklaagde kent zeer
goed de draagwijdte van een like. Hij wist dat het liken bij de verzender, maar
ook bij andere bezoekers/lezers, onmiskenbaar de indruk wekte dat de
beheerder zich aansloot bij de inhoud van het bericht en het posten van
racistische uitspraken op zijn Facebook-profiel goedkeurde, minstens niet
afkeurde. Beklaagde wist of hoorde te weten dat door een dergelijke houding de
verzender en andere bezoekers zich gesterkt voelen in de racistische
uitlatingen, alsook aangemoedigd werden om in de toekomst via het platform
(verder) racistische gedachten te ventileren.”
Paniek ten huize ‘Tom Van Vlaanderen’
Unia, dat zich burgerlijke partij stelde in deze zaak, vraagt op de
rechtbankzitting op 30 oktober 2019 een veroordeling van Henki Devos op basis
van de wetten tegen racisme en negationisme, incluis een geldboete. Het
Openbaar Ministerie vraagt vier maanden celstraf en een geldboete.

Op 7 november 2019 meldt ene ‘Xapata Vlamovix’ op Facebook: “Tom Van


Vlaanderen heeft alles zwart gemaakt”, en inderdaad op een van de twee ‘Tom
Van Vlaanderen’-Facebookpagina’s is alles zwart gemaakt voor zover de post
en commentaren intussen niet verwijderd zijn. De tweede ‘Tom Van
Vlaanderen’-Facebookpagina wordt nu gebruikt door ‘Xapata Vlamovix’.

‘Xapata Vlamovix’ meldt voorts: “De pagina zou te racistisch zijn en Tom Van
Vlaanderen zou racistische reacties op de pagina geliket hebben. Na het
verweer van Tom Van Vlaanderen op de rechtbank het gaat om een virus,
hackers enz…… en het gerecht niet het systeem van Tom Van Vlaanderen waar
de bewerking van de pagina gebeurt onderzocht heeft waar eigenlijk alle echte
bewijzen te vinden zijn en dus de rechtbank eigenlijk geen enkel echt bewijs
heeft, is de rechtbank in beraad gegaan.”

Die uitleg wordt geliket door de vader van Vlaams Belang-voorzitter Tom van
Grieken, voormalig rijkswachter en ex-politiecommissaris Luc Van Grieken, en
nog 92 anderen. Nog wat later verdwijnen zowel de zwart gemaakte ‘Tom Van
Vlaanderen’-pagina als de ‘Xapata Vlamovix’-pagina van Facebook.

Motivering
Op 27 november 2019 volgt het vonnis en dat is ruim gemotiveerd. De
rechtbank stelt onder andere:

“Beklaagde wordt vervolgd voor het aanzetten tot haat of geweld jegens
personen wegens hun nationaliteit, ras, huidskleur, afkomst of etnische
afstamming zoals bedoeld in artikel 20 van de Racismewet van 30 juli 1981.
‘Aanzetten’ betekent “iemand aansporen, oproepen, aanstoken of opzetten
tegen iets of iemand”. Deze strafbepalingen vereist niet dat beklaagde zelf
racistische uitlatingen doet. Het volstaat dat hij bewust de omstandigheden
creëert die deze racistische uitlatingen uitlokken of aanmoedigen. Het moet
wel gaan om actief aansporen tot haat of geweld. Bovendien is een bijzonder
opzet vereist: de beklaagde moet de aantoonbare bedoeling hebben om aan te
zetten tot haat of geweld op racistische gronden (…).”

“Door een Facebookaccount te beheren en eenzijdige berichtgeving te posten


waarin vreemdelingen of allochtonen in een slecht daglicht komen, de
uitgesproken racistische reacties hierop niet te verwijderen, integendeel deze
systematisch te liken zonder enige blijk van afkeuring of ontrading en ondanks
de aard van de reacties, verder de eenzijdige berichtgeving te posten zonder
enige nuancering of waarschuwing, werd een internetcontext gecreëerd en in
stand gehouden waar ongeremd racistische commentaren worden gepost en
deze teneur ook wordt aangemoedigd. Hierdoor heeft beklaagde wetens en
willens aangezet tot haat of geweld jegens een groep, een gemeenschap of de
leden ervan wegens hun nationaliteit, huidskleur, afkomst of etnische
afstamming.”

Bijgevolg veroordeelt de rechtbank Henki Devos op basis van de wet tegen het
racisme. Een veroordeling op basis van de wet op het negationisme wordt
verworpen.

Aanleiding was het op 1 juli 2018 posten van een petitie ‘Geen spuitje voor
Boris’, waarop de reacties volgden: “Zouden ze niet beter alle allochtoon crapuul
een spuitje geven?” (dat vier likes krijgt, waaronder die van ‘Tom Van
Vlaanderen’) en “iets beter, de gaskamers” (dat twee likes krijgt, waaronder die
van ‘Tom Van Vlaanderen’).

Volgens de rechtbank “lijkt deze misplaatste reactie te wijzen op een actueel


misprijzen ten aanzien van vreemdelingen, maar kan op grond van deze post
niet met zekerheid vastgesteld worden dat de verzender deze misdadige
praktijk tijdens de Tweede Wereldoorlog ontkent, minimaliseert of poogt goed
te keuren.”

Vonnis
‘Waar beklaagde een politiek mandaat ambieert, is het verontrustend dat hij
zich inlaat met praktijken die niet te rijmen vallen met de waarden en normen
van onze hedendaagse maatschappij’
De rechtbank veroordeelt Henki Devos tot een gevangenisstraf van twee
maanden met uitstel gedurende drie jaar, een geldboete van 800 euro met
uitstel gedurende drie jaar met uitzondering van 200 euro onmiddellijk te
betalen, 500 euro schadevergoeding te betalen aan Unia, en diverse te betalen
vergoedingen van samen 525 euro.

Voor het bepalen van de straf en strafmaat zegt de rechtbank rekening te


houden met enerzijds een gunstig strafverleden en anderzijds:

• “de aard, de ernst en de omstandigheden waarin de feiten werden


gepleegd;
• beklaagde schept doelbewust de omstandigheden om derden toe te laten
ongeremd racistische berichten te spuien, hierbij aangemoedigd door
een goedkeurende houding van beklaagde als beheerder;
• onze samenleving is gebaseerd op gelijke kansen voor iedereen;
beklaagde stelt deze waarden expliciet in vraag en klampt zich vast aan
een illusie van etnische superioriteit om eigen onzekerheid te maskeren;
kwetsbare personen worden verleid om mee te stappen in dit discours
teneinde hun eigen frustraties af te koelen; dat hierdoor mensen zonder
enige objectieve grond worden miskend in hun eigenwaarde en
gemeenschappen onterecht worden gestigmatiseerd, laat hem
onverschillig;
• onze hedendaagse maatschappij wordt gekenmerkt door een grote
diversiteit, met alle uitdagingen van dien; racisme is een sluipend gif;
door gemeenschappen tegen elkaar op te zetten en de polarisatie aan te
wakkeren, ontstaat een onderling wantrouwen, onbegrip en vijandigheid;
• waar beklaagde een politiek mandaat ambieert, is het verontrustend dat
hij zich inlaat met praktijken die niet te rijmen vallen met de waarden en
normen van onze hedendaagse maatschappij;
• racisme heeft een zeer kwalijke weerslag op het algemeen
samenhorigheidsgevoel en beroert de publieke opinie; het gemak
waarmee beklaagde de minachting van andere gemeenschappen
aanmoedigt, is zeer laakbaar; mensen met een vreemde achtergrond
worden zonder reden geviseerd, met alle kwalijke gevolgen van dien;
• burgers worden niet verondersteld te worden gekleineerd omwille van
hun nationaliteit, afkomst of etnische afstamming.”

Wouter Vermeersch reageert niet


Lijsttrekker en samensteller van de Vlaams Belang-lijst voor de
gemeenteraadsverkiezingen in Kortrijk in 2018 is de dan 33-jarige Wouter
Vermeersch. Hij studeerde af als handelsingenieur en was enige tijd
zaakvoerder van groene energiebedrijven.

In 2007 sluit Vermeersch zich aan bij Lijst Dedecker (LDD) van voormalig
judocoach Jean-Marie Dedecker. Wouter Vermeersch is er politiek secretaris
van de jongerenafdeling. In 2017 gaat Wouter Vermeersch aan de slag als
economisch adviseur van Gerolf Annemans in het Europees Parlement.

Samen met Tom Vandendriessche, intussen Europarlementslid, presenteert


Wouter Vermeersch het sociaaleconomisch programma van het Vlaams Belang
op een congres op 16 februari 2019 in Asse. In De Zondag ontkent hij dat dit
sociaaleconomisch programma links zou zijn. Wouter Vermeersch: “VB is op
economisch vlak een centrumpartij, eerder rechts zelfs. En ik kan het weten,
want ik heb dat deel van het programma mee geschreven.”
Bij de parlementsverkiezingen op 26 mei 2019 is Wouter Vermeersch
lijsttrekker voor de Kamer van Volksvertegenwoordigers in West-Vlaanderen.
Vlot verkozen als federaal parlementslid wordt hij meteen ondervoorzitter van
de Vlaams Belang-fractie in de Kamer van Volksvertegenwoordigers.

Henki Devos, werd naar eigen zeggen door zijn online activiteiten als ‘Tom Van
Vlaanderen’ gevraagd om op de Vlaams Belang-lijst voor de
gemeenteraadsverkiezingen te staan. “Dinsdag 31 juli 2018 is de lijsttrekker van
Vlaams Belang Kortrijk Wouter Vermeersch langs geweest, dat na eerdere
contacten op Messenger”, zo meldde Henki Devos op 6 augustus 2018 op zijn
‘Tom Van Vlaanderen’-Facebookprofiel.

Toen we Wouter Vermeersch vorige week donderdag hierover contacteerden


zei hij niet op de hoogte te zijn van een veroordeling van Henki Devos.
Nochtans waren er berichten over verschenen op onder andere de regionale
bladzijden van Het Laatste Nieuws én online. Eerst over de pleidooien voor de
rechtbank, vervolgens over het vonnis van de rechtbank.

Afspraak werd gemaakt dat we Wouter Vermeersch hierover opnieuw zouden


contacteren voorbije zaterdag, maar zaterdag noch zondag gaf Wouter
Vermeersch telefonisch thuis. In antwoord op een sms zei hij niet te willen
reageren zonder het vonnis te lezen of Henki Devos te contacteren, en geen van
beide had hij intussen kunnen doen.

Het is verbazend dat het Kortrijkse gemeenteraad- en parlementslid voor het


Vlaams Belang Wouter Vermeersch titels in de media als: “Kortrijk – Vlaams
Belang-sympathisant riskeert celstraf voor racistisch Facebookprofiel” en
“Kortrijk – Cel met uitstel voor racistisch Facebookprofiel van Vlaams Belang-
sympathisant” niet zou gezien hebben.

Als, zoals Devos beweerde Vermeersch hem inderdaad via zijn profiel ‘Tom Van
Vlaanderen’ op Facebook contacteerde om vervolgens bij hem langs te gaan
met het oog op een plaats op de Vlaams Belang-lijst voor de
gemeenteraadsverkiezingen, dan moet Vermeersch ook op de hoogte zijn
geweest van de inhoud van de ‘Tom Van Vlaanderen’-Facebookprofielen.

‘Jim Leeuwenhart’
Volgende week wordt bij dezelfde rechtbank in Kortrijk een gelijkaardige zaak
behandeld. De gedagvaarde is deze keer een Voorpost-militant die onder het
pseudoniem ‘Jim Leeuwenhart’ en varianten daarvan op Facebook kennelijk in
strijd met de wet op het racisme actief is.
De dagen waarop ‘Jim Leeuwenhart’ bij manifestaties niet rondloopt in een
hesje van Voorpost, kan je hem ook zien als lid van de ordedienst van het
Vlaams Belang. Bij het overwinningsfeest van het Vlaams Belang op 26 mei
stond hij strak in het pak en met een roze das op het podium in Londerzeel vlak
achter de speechende Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken.

Bij de meeting met Matteo Salvini op 2 december in Antwerpen was hij


andermaal lid van de Vlaams Belang-ordedienst, wat beloond werd met een
selfie samen met Matteo Salvini.

‘Jim Leeuwenhart’ ziet de bui die hij in Kortrijk mag verwachten al hangen en
postte op 26 november 2019 op Facebook de mededeling: “Ik denk jullie
allemaal te laten, gedaan FB ! Als je al op een gewone onbeschofte manier de
waarheid niet meer mag delen, indien de waarheid delen RACISME is, dan
hoeft het voor mij niet meer … (…) Nog voor het eind van dit jaar valt m’n
beslissing, in tussentijd zal je me ook niet te veel meer lezen !”

Lang hield hij zijn voornemen evenwel niet vol. Op 28 november postte hij op
Facebook alweer acht berichten, op 29 november eenendertig berichten, op 30
november twaalf berichten…

Het gaat onder meer over berichten van Dries Van Langenhove en andere
Vlaams Belang-parlementsleden, maar ook berichten waarin wordt gesteld dat
over twee generaties de helft van de bevolking in Europa moslims zouden zijn,
dat in China een miljoen moslims in heropvoedingskampen verblijven (“Wat
anders dan het gepamper hier !”), of dat met de islamisering de
kinderprostitutie groeit, enzovoort, enzoverder. Inclusief berichten die
maanden oud zijn maar opnieuw worden opgevist om migranten in een
negatief daglicht te stellen.

De “onbeschofte manier” zoals hij zijn schrijfsels op Facebook zelf omschrijft,


geldt ook voor de tweets die hij als ‘Jim Chapy’ verstuurde. Dat Twitteraccount
is recent verdwenen, maar de man twittert intussen opnieuw onder een andere
naam.

Eén van de laatste ‘Jim Chapy’-tweets werd op 23 november 2019 verstuurd


naar aanleiding van het in Kortrijk verdwijnen van de straatnaam genoemd
naar priester-dichter maar ook voor collaboratie terdoodveroordeelde Cyriel
Verschaeve. Mensen die verheugd waren over het verdwijnen van die
straatnaam werden door ‘Jim Chapy’ omschreven als: “Zieke gekken”.

Lees meer: https://www.apache.be/2019/12/09/vlaams-belang-kandidaat-


veroordeeld-voor-racisme-op-facebook/ © Apache

You might also like