You are on page 1of 71
1. KPATKM BMOTPA®CKN TlOTATOUNM 3A JAHE CAHJAHCKU* TIMPMHCKMOT IAP, raxa ro BuKaa Makenonuprre 1 Byrapure PesoulyuMoxepoT Jane Canyancxn, Koj HajyocmeqHo mo cmprTa Ha Jeques, Bo Texor Ha TpMecer roqMHN ce 6ope- ime co opyxje B paka 3a ocnobonyBawmero Ha Maxeyouuja u sa chexepaimsja u mup Ha Gankanckure Hapogu. Yurre og a- uexOK, TO] mpojapyBauie CTpeMexK KOH No3HaBarba, Co 3aHec cuynraue 2a My packaxysaaT 3a Kpeceucxoro 4 Passoul- koro BocTanue, Kora HeTOBMTe pomuTem u3berane uM ro Ha- HYMITHTe CBOeTO pomHO ceo Buaxn, nopamt cTpap of Typ- cKHor ackep, Koj Kouzes m orpabypam. Muory ro mHrepecupa- we nompusviTe Ha apamuuTe uITO Ce Haofame HU MaKe OHCKM- Te manu. To] Meyraen 3a HMBHMOT ajayuKu 2xXMBOT 1 caKar fa Buleze BO cocTaBor Ha HeKOja ajayuxa weTa, ya Bnese BO Sop6a co rypeKuor ackep, 3a ma ce O7Ma3qM Topay Toa uITO cM HaOpKane on ZoMa Heropyre poznTesn. Orkako 3anpuryza ocHopo yiumaure, Bo 1892 rogyma Jane ce pujapyBa Rojuux go 13. TewlaykM TMOJIK BO rpayor Kye- Tengu. Kora ja sappuryga poenata cury76a, Bo 1894 roquna, KAKO UITO caMMoT packaxyBa BO cBouTe cnomeH, ce Bpaka Bo rp. Aynumua, xaj croeto cemejeTBo, 1 sapaGoryBa KaKO DOMOMHMK-MonOomucell Kaj Byjxo eu Cmac Xapuszavnop, a m0 HSBeCHO CTaxKuparbe cTaHyBa caMocroen Mom6omMcer. Ho 30 Texor Ha nenaTa cpoja BoeHa emy26a, 1 Kako BOJHUK M Kako MonOommcen, Toj He cu ro ry6u Bpemero Ha- MpasHo, TYKy TO KOpuCTH BO uNTarbe KHUIM, KakBM To Ke my ce Hajqjar moy paka. * Osoj cBoj pakonuc JuHes TowHad Ya Tro nogroTsypa yulTe zo- aeka Gun Bo Byrapuja so 1947, a ro Acspuun BO Cxonje, Bo Kpajor Ha 1948 roquna. o Jane Canqesicxu e pogew Ha 18. V 1872 r, po c. Baaxu, Cpe- TuBpaixo, FeHec Canjancku, Mupuncka Maxeyonnja. +7 e Bo 1895 rogmua, mo rpanuuaTa Mefy Byrapuja u Typ- utja, Ha OyrapeKa TepuTopuja, ce Aura eqHO YeTHMUKO ABH- Kee, “MMIUTO BOjBoAM ce cé crap BeTepanu-ajayu. Ha Jane My ce Blaze Wa cTaHe UeTHuK BO efHa Of YeTUTe Ha THE BeTepaHM, 3a fa ce Oue co TypcKuTe mopo6yBauM Ha Hero- Bata TaTKoBMHa. Toa qBu2Kerbe Gellle opraHMsnpaHo To Hapex- 6a oy GyrapcKMoT ABOpeu, 3a Hallay] BHATpe BO Maxeponiija. WU no Toj wanaq yojme. Toj Gee AMBepsucKu, co yen ma ce GaaMmpa cysITaHoT Mpeq HamBopelHMoT CBeT BO eye MO- MeHT KOTa TOj HajMHory uMawie moTpe6a of BHATpelHO cno- KOjcTBO. Co Toa ABW2KeHe M CO M3BPUIeHMOT HaTlaz, Depaunan.y” yale yer ma fa ja ordpam mpouenypata — cysTaHoT qa My TO MOTBpAYBa KHE3yBatbeTo 3a ceKoj Mepvon Of Tpu TORMHU, BO cormacHocT co craryTor om peliexujata Ha BepsmucKuor Korrpec. Popmyarary, Oapame Haun ga ce ocnobomm om Taa Mpoxsera npouesypa, Koja ja HaxkpHysallle HeropaTa MBOpCKa uecTomyOuBocr, a Mcro Taka JjausBsexe Of CyJITAaHOT eKOHOM- cKM M Momrrmuxn MpuBuserum 3a BoyeHaTa om Hero 6yrapcKa 6ypxoa3znja. Bo Toa Bpeme 6yrapcKor ABopell SHaeIIe 3a MOCTOCHeTO sa Tajuara BHaTpelma MakeOHCKa PeBOJIYUMOHepHa Oprakn- zauxja. Ho raa 6eme BHaTpelHa, MaKe@OHCKa M ABOpeloT He Moxemle ya ce TocryKM co Hea 3a cBOuTe mBopeyKu u Oyp- xkoacku 6yrapeKu Wem. 3aToace MocyxM CO MaKeOHCKAaTa exmrpaija urro ce Haofalle BO Npemesmre Ha Byrapuja 1, Bo sm- nero Ha Tpajko Kuranyes®, ja Hajqe mpBaTa mckylmyBauka 2«KprBa. Tpajxo Kurasies, BepyBajku jexa ce pabor 3a ocu0- 6onypare Ha Makegoumja, ja MpumM sajjauaTa HaNoxKeHAa OF epamnarmy u opranmsmpa yeTupu Sopbexu mpyxXvHu cocTa- BeHM of MakeqoHum, Kom, Ha YeO Ha BOJjBORM-apaMuu, BO mpomerta 1895 rofmHa ja npemMwHaa TpaHuuaTa mM Byeroa BO Typumja, Ha MakeyjorcKa 3emja. Yerata BogeHa of, Crojo Boj- Boma, BO Koja Semre ce Mpuapy2un Jane CaHfaHcku, ro Ha- nagua c. Jlocnar u ro w3rope, Taa 4yera ro HallagHa M rpazoT Meannx, ja 3amamm “ OKOJIMCKaTa yipaBa M ce BpaTM BO By- rapuja. Bo 1897 rogwua, CaHaHcKm OfHOBO NOMMHYyBa BO Ma- KeqoHMja co ueraTa Ha HeKxojcm Kpcro Saxapnes. Mefyroa, @ Byrapexn yap og 1887 Zo 1918 r. © TIpercegarex na Maxegoxckuor KomuTeT Bo Cocbuja, opraH WTO Mai 3aza4a fa ry paKkoBOqM MaKeQOHCKMTe APyuITBa EO Byrapuja. BO enHa cpef6a co ackep, mpu c. JIomoBo, ce 3aBpsa 6opba 1H tamy Canjancku 6eule paHer BO sleBaTa paka, 0 wWITO ce Bpati po Aynumya Kaye wITO ce saqpxa Ha sekyBare. Toa 6eure nmpBoro 6ojHo KpurTename Ha CanyaHcKH, MIpBoTo He- roBO McKylleHMe Bo 6opbaTa 3a oTcTOjyBae npeq yeTHHE- KUTe MH PeBOyWMOHepHM crpemexu. OTTYKa MOYHyBa Ja pac- re uM Heropata casa. Bo uemmor rpaq ce 360pyBa 3a Hero. Tlo cBoero osqpabyzare, TO] ce BNYLIT BO rpafaHcKuTe Sop- 6u Bo Byrapuja. Ho roa 6ea 6op6u og naprucKu vu moKamen KapakTep, KOM He TO 3aqOBouIMja, He pactaMTyBaa BO Hero ora Mpucywir Sa HeroBMoT KapakTep m mpmpoga. IonycTo Cauganckm Oapalle Bo THe BHaTpelIHK Oyrapexu Gop6u He- Kako ONLWTOHApOMHOCeH Meat KOH KO] fa ro TerHe cpyeTo. Mi nopanu toa ce no4¥yBeTByBa Ty? 3a ‘rue BHaTpelHM Oyrap- cx GOop6u. Canjancky Gee Maxeyouen, yurre of paHo ce uyscrByBale Taxos. To npwBaekyBauie 6bopbaTa 3a ocm0b0- ayBatbe Ha Maxegouuja. Mefyroa, He BepyBaltie Bo nomuru- kara Ha OyrapcKuTe Baqy, ce ofBpakame of 6yrapeKata kpyHa, Koja ce cmyxele co Makegonute kako cBom yyHac- TuEKH—vemt. CaHfaHcKM caKalle ga ce 6opu 3a KOHKpeTHI padoru, Kom 64 my Ouse jacno ompeyenenn. Toj cuyuranre Kako ce sOopyBa MHOTY 3a MaKeZOHCKOTO Zeu0, m camuor TO} emeTaile fexa Oelle BojyBan u Gente paver 3a roa nero. Ho 70] Tulematie mexa He ce ompenenenn HutTy Gop6aTa uyry ye- ste Ha Toa Weno. Bo croure cnomexnn, Jane cam Ke u3jasu: »Orxaxko ce Bparus Ha pa6oTa Kaj ByjKo mu BO Alymuuua, oT- Toraut mopeke ce savMHTepecupaB 2a BHMMaBaM 3a AeNoTO, HU 6emte Teurko, He ccbakas muro ompexeneno. Jlompsa, Bo 1896 ToquHa, pas6pan gwexa Buarpe, Bo Maxegounja, uma peBosy~- uMonepHa opranusantja“.® OunrneqHo, Jo 1890 roquna, Jane ae e ylrte ocbopmex co MAejHO-NoIMTHYKA MMporseg 3a mpercTojHara Gopba BO Maxkeyouuja, To} BoommTo Hema yulTe 3alBpcreH NoOJIMTHaKHK uuporseg. Ho Ha Momow My foafa eqHa BaxKHAa OKOMHOCT 1 1oj seKe mowHysa TpesHo ya rm rueqa paborure. Cnequata ToqMHa Tpyna UHTeneKTyasIM opranu3supaaT mpocBeTHo mApy- uTeo ,Musagocr“ Bo rp. Aynuuya. Bo Toa ~pymTso Jane cra- hyBa OuOsuoreKap, a HapesHaTa TouMHa mM HeTOB mpercenaresn. % Cnopen Cnomenure na Jane Candancxu, Ckonje, 1951, erp. 13—14. § Iber. cnomern, emp. 14. 262 AHTED JMHEB Tpyurrsoro uma wes 7a BOjyBa 3a camopasBuBaize Ha MulaqM- waTa “ rpafanure. Tyka ce MSHeCyBaaT HayuHM mpeqaBawa oO”, peBomymonepHa, EKOHOMCKa M MomMTMuKa mpupoga. TyKa, BO Toa umTammurre, unexyBa “ JImmo Xam J[umop, xoj co cRouTe pecbepaTs 3a MaKeQOHCKOTO Mpaliiawe ce ucTaKHyBa Kako MaKeqoHcKu ugeomnor. [pyurrsoTo e pewicu MaKeqOHMSH- paHo, 3aBmaqeaHM ce WyWMTe Ha AYMHWUKOTO rpafaHcTsBo, Koe @ TOTOBO Ha CiTe XPTBM BO KOPMCT Ha MaKefOHCKaTa peBOJy- wMovepHa opranmsamtja. Toa ce qOmWKM Ha ToIeMOTO MOpas- HO M MOIMTMUKO BIMjaHMe Ha caMaTa opranMsaija Hay Toa aymanuko rpafaucrpo. Bo np. [ymHuua uecto oTceqHyBalic Tlexues — BoqauoT Ha HOBOOcHOBaHaTa Buarpelina makeqoucKa pesomyi{moHepHa opranusalytja. Lymeia Genie BaxeH NyHKT 3a Opranusaumjara. TyKa urpalie BaxkHa yJlora WyHKTOBMOT Hava Ha Opranmsamijara, Huxona Maseuiescxu, He mo- Maula Sete 4 ysoraTa Ha mmo Xaym Dmos Bo Toa Bpeme. Ty- ka 0jqe 40 samosHaBae Ha Canjanckmco Jlenues. Ha lenses my 6ea morpe6um TaxBu myfe xako CanfancKu, Kou MomaT Ra HocaT panu “ fa He ryOaT zyx. [emsen orxpu Bo Jane unen rowem MakemloHcKu peBnomyimoHep. Ilo cpegbata ua Jane co Tenses, beure sagosoneno u HeropoTo yGonuTcrso. Og Jlen- ues Jane Hayy He camo jeKa BHaTpe Bo Maxeyoxuja uma TajHa, BHaTpelmna MakeyOHCKa peBOJTYIMOHepHa OpraHusalii- ja, Tyky “ Toa Kako Taa pa6oTM, KaKBM ce Hej3MHNTe MeTOZIT Ha RejcrByBarbe, HejswauTe 3aqain uM ves. Zlem4es moxpodHo Ke my pacxaxxe na Canfanckm 3a cocToj6aTa Ha opraHusalyi- jara “ mro e morpe6Ho Taa ma ce 3a3,paBM BHaTpelllHo M ma s3acraze wa cBoja, HesapucHa nora. Bo Jynumua Jleruen sagpyrapypa co JaHe. Toa Geme 3aqoBonyBatbe u Ha JaHe~ BMOT HeOOy3qaH cTpeMex, Ha HeNOBMOT TIpupoyeH Haron 7a ce omjaye uckpeHo Ha GopbaTa 3a ocm0bonyBarbe Ha Maxeyo- Huja, 3a Koja ce packaxkyBaa TOIKy MHOry4yyHHM paooTu. OF Tenues Jane ce opueHTupa Kako TpeOa face padoru npaBMsHO. »Hue opranm3upamMe peBouymja, a He GyHT sapayu ecbexr, my 300pysame Jlemues Ha Jane. Ham uu tpeOaar syfe ya ja mowecaT TexKMHaTa Ha cMTe McIMTyBalba Ha HallaTa Gopba, xoja ke Guze gonurorpajua m Tea. Hue rpe6a ya mozroTBume Kaylap 3a HejsmHoro cnponenysarme".* 3a ga Ouge ycneumHo cmposeyera ena peBomyuyja, Tpe- 6a ga Suge goOpo mpoarurupaHa m opranMsmpana. MU Jensen ce pakopoyemie of Traa mpaBa Mucsia M S3aToa Toj Geute ce Tlevio Amopon, Foye Jeaues, Codpus, 1917, exp. 25. sadarun M OpraHMsupam mpocBerHu ApylTBa, KaKO TOa BO Tymmua u gp. To ugeja qanena on Jlenues, Sea opraHusu- paHM ZpyuwiTBa ucrospeMeHo Bo Byrapuja u Cpouja. Pakopo- auTex Ha Apymrsata Bo Cpouja 6eure Toxa Tepymxos, mo- py¥YHMK Of cpmcKaTa KpasicKa apmuja. Ho Tue ApyuITBa TaMy, zo Cp6ja, He ocraHaa 3a yonro, CpmcKara BylacT ce moKa- 2a MoBeke mperna3uBa u ro MpoHajye u MporoHm wHMLjaTo- por TepyimKos a zpyuiTBata bea cBoeBpemMeHo pacTypeHn, Cax- WaHcKM HM pacKaxyBa BO cBouTe ,CmomeHu“ yeKa TaKBit ApyuiTBa, Opran“supaHM of Hero mM Mo HeroBa uyzeja, nej- crsypame Bo Coduja, Kycresqun, Camoxos, Jynuuma u ap.” U Tue wpyurrpa ru noTKoByBaa ujejHo MaKeqOHCKMTe MJla- TMHUM, KOM 3aMMHYBaa KaKO allOcTOuM M co oOpy2xje B paka, Kako Oop, Mefy HapogoT BHaTpe Bo Maxeyonuja. Ere, BO TaKBO ApylTso wWyejHo ce moTKoBa u Jane CaH- RaHCKM OMeNHO Of eKIMTe LITO m pum Toj og Toue Ajenses. 2. BAKTUTKOTO BJIETYBAIBE HA CAHJIAHCKNM BO PEXOBUTE HA BHATPEWIHATA MAKEJIOHCKA PEBOJIYIIMOHEPHA OPrAHM3AIMJA MU HETOBUTE IIPBM PEBOJIYIMOHEPHU TIPOJABU PA®AMJI XAMXY, no napoguocr Espeun ponym of rp. Butoma, Koj Geltie Bpcka HaopraHusarjatamMefy Jlenues (BO cBojcTBoTo Ha HeslerayieH unex Ha I[K BMPO), IK xa Op- ranHusalijata (slerasieH), OKpy2KHMATe KOMMTeTM M ‘WIeHOBMTe Ha Saz{TpaHMHOTO IIpererassumrso Ha BMPO xu xoj e cé yuire 2KMB™, HM pacKamxyBa 3a qbakTMuKOTO BueryBae Ha Jane Canpatiex BO peyosuTe Ha BMPO, xoe craHayo m0 cxu- ava Ha equa cBeyeHa cpeq6a mety Tlenien, Topye u Canjan- ckM, BO casoHoT Ha IlTp6exosu Bo Coduja, na Koja cpemba mpucycTByBa “M TOj. Jlenues My ro mpercraBuax CanzaHcKn na Topye m ce pa3Bp3am pa3ronop HalpaBo oKouly mpalua- wero 3a Gop6aTa co syfeTo Ha KpyHaTaTa, Kom mpojaByBazte mperew3um fla ce MeliaaT Bo paoTuTe Ha Opranusamijata 1 oKosIy Mpaliiaiero 3a HaOfakbe NapwM4inM cpescTBa 3a Hej3u- 7 Iyer. Cnometu ua Jane Candancxu, erp. 17. ® Padana Xamxn (1878—1976) u3secHo wpeme, no 9 cenTesspu 1944 7, xxmeeme Bo Cocuja 612 Bo Hemocpemmm KoHTaKTH co Anren [nes. nuTe morpe6u. Canfanckn ro ucKaxKam cBoeTO MucmeHe MH 32 mpere mocraseuu mpamrama. Cnpotu syfero ua KpyHaTa, pe- KON TOj, He MoxemMe Ja uMaMe ABe mucieHa, Mucmermero © exo: ke rpe6a za ce nojme BHarpe 80 Maxenonuja u orramy Ke ce 6opume co opranm3upana cua, 1 He camo uTo ke ce 6parmMe ako Hé HanaqHaT, Tyky u Ke rm manafame Kora Ke Hu mpeyar u Kora HM e HaM 3fogHO Ja rm HamanHeme. — Toa BO BpCKa co MpBOTO MpalliaHe, BO BpcKAa Co BTOPOTO Tipaumae 3a NapwunuTe cpeyersa Ha Opranusanujata — jac cakam ja KaxKaM yeKka HuB Ke cu rm Habapume no nator Ha apamuute. — Cuegejku ro pa3sropopor “ ucKamyBamaTa Ha CaH- AaHCKM M 3a ABeTe OBMe Mpaliiaiba, usjapysa Pacbanu Kamxu, jac ocTamaB co Buedarok geKa Jlem4ues, Bo mmuyero Ha CaH- AaHCKM, CM Hallo CBO] BepeH M McKpeH 3amMeHMK BO GopbaTa BO MfeeH M OpraHUsal|MoHeH ofHOC. Sawro, u camuor eases Mv citpema jyeeTe Tue Mpalilawa cToesI uM ro 3acTallyBas CTaHO- BULITeTO LITO ro 3acTalyBal Canmanckn. Ox MomMenTor Ha Taa BaxKHa cpey6a Mefy Tpojyata, Can- WaHCKU MowHa fa ce M3QUTHYBAa Me€TOAMYHO MU co ela wiTo- TO sauyaMja cMoT cBer M OcTaHaa oTMeyaTeH Bp3 CTpaHNTe Ha MakeqOHCKaTa ucTopuja Kako HarmeyeH 6oeH mpyMep 3a Heropyire conapoyHMuM wTo ce Gopea M 3a HapacHyBadkuTe MakeOHCKK TIOKOJIeHM Ja. Tlo cpeq6ata u mo mcKaxKaHuTe Of Hero MMCHM 3a WBeTe Mpatuawa, CanyaHcku cM rm mpeTsopu 360poByTe BO fella 4 ce MoKaxKa CO 3aTyLyYBayKU PeBOMYUMOHepeH pacT He camo Ha MakeyOHCKaTa, TyKy M Ha OanKaHcKaTa mommTu4ka cueHa. VE TOKMy 3aToa u Oypxxoackara nyOmMuMCTMKa Moselle ONTO BpeMe M0 HeroBaTa CMpT, Ce Imaluelle Mu He ce AoMMpaure 70 Hero 3a a He ce JobujaT pesyramm wiTO 6m i HalwTerume Ha 3aBojyBaukaTa nomvTuKa Ha Oypxxoa3jata, 3a CaHyaHcKn 2a HeroBuTe Zpyrapu ce mposbopu Mocmesno M MOOTBOpeHO O7- Baj Bo 1935 mu 1936 roguHa, Bo pyOpukuTe Ha cmMcaHneTo »Makenoncku BecTu“ “ITO TOKMy TlouHa a MsueryBa. Jloro- rail, ocBeH KmeTBeHata cTaTMja Ha Jwmo Xaym [mos Bo 1917 TOuMHa, Apyno No6uTHO 3a Hero HeMa HMKOj MuuryBaHo. M ze- ec MHoryOpojHm Hallm mporpecuBHM mmcaTemu cé yuliTe He- Maat jacHa mpercraBa 3a Hero, a GyrapeKure npodecopu BO OreuecTBeHocbpouToBcKa Byrapuja ro m3y4yBaaT cnopey TBOp- 6ure u3sqaneHn om OyBuINTe MakeqOHCKM mpocbecopu u OHMe og Munetuy, xoj Hu ro mpetcrasypa Kako Byrapuu. Toa ce jounkM Ha (pakToT feKa enloxaTa Ha CaHyaHcKu ocTaHyBa He- Tipujanaa 3a mpoyyyBakbe u JeHec, y4jamiTo npuumna Ke Tpe- 6a yomppa fa ce BUM U Aa ce ofOenemyBa MomeOM KAKO HaSaqHMLITBO MIG! ApKaBeH erovsam Ha pakoBoguTemuTe Ha Hapogua PenyOmrxa Byrapuja. Tlopagu Toa, HeKoM cu WOSBOMyBaaT Ja cmuKaar of CaH- RaHCKM YMeTHMYKM OOpa3s Ha MpwKaseH KpyHCKM rviaBaTap Ha ajayuka vera cO MaHJIMXepKa B palje co cMBo ajmyuxo kene — Koj ce QB/0KM Hu3 NaquEvTe u UlymuTe Ha [mpun, ajay4- KO Oo2KecTBO Ha KOe HeMpMHyZeHO My ce TOTHKHyBa Hapoyor. Upyrm, 36ecuaru of 3106a, mpensairen om HeroBaTa ceHKa, IxpapaT Nopaukn ja ce MMIyBaar 3a Hero rpau paboru, co wen fa ro OMasIOBaxKaT HM fa TO OllpHaT, Ja ro HacMTaT cBOjoT cayM3aM M Hal HeroBMoT Ayx 3a Ja CM 3yMBHAT, OTKaKO Tpe- mepee TOJKy MHory of Hero fogexa Gun x2us. A Tperu ro lipetcraByBaaT Kako efeH O4 MHOSHHaTa oOOw4HM eBOsIMpaHit apaMMM, KOM HallyuraaT WyMM m 3acomHMIUTa m ce npH“Apy- 2¢%yBaaT KOH cosyamzeHata, Bo 1893 romwHa, Buarpewna mc- KedoucKa pesonyywonepra opranusauuja, Koja OTKaKO rm 3a- BulayyBa MaKeQOHCKMTe MACH, TH 3aBulaqyBa M MiaHMHUTe Ka- KO TepeH 3a fejeTByBame um peBowyuMonepuu mpenagy. Bo mpetiepvwogor Ha BMOPO caobogHockutauKku rpymm — apa- MUM, Wea Ha cbeyzamunoT erpoj, Kom orpabyBaa uopbannmn 11 HavekyBaa TproBipr MO APYMMUITa uM KpcTOMaTH, a Mery HUB ywMalie UM HeKOM LITO bea ucTenanM of ayfeTto Ha Opranusa-— uujara, a HeKom Jt ce mpuypy2xuja u ce mpucbaruja ma pado- Tat 3a ocno6ozyrameTo Ha Maxeyornja. Ho CauyaneKm He 6eure on Toj pog ayfe. U za Gemte ce sapnexon no Kutarue- Bara aBaHTypa, 1 ya Gellle cTraHan ueTHMK Ha BOjBOma-apa- Muja, CeTO Toa HAacoweHO KOH efjHa BesmKoGyrapoKa Wer, ce- nak CanjaHcxu ce pa3muiKyBalle No cBojaTa wecHocr mu mpen- BMAJMBOCT OF ApyruTe utro yuecTByBaa Bo Kuranuenyte ue- Tu. 3aroa, cKopo no cBoero Bpakare of Maxeyouuja, nero- BaTa ¥McTa lylla M HeroBMoT pa3syM My MWorKaxaa feKka ce BOBJICKOJI BO e7HO ABMKeHe CO HEUMCTM HaMepu MpoTmuB mye- uTe 4 mMHTepecure Ha Maxegonumre. Jane ce BO3HeEMMpM Kora TBopeljoT M BulaylaTa Ha KOH3epBaTOpuTe ce MomMrpaa co KpBTa Ha NagHarure Bo Gop6uTe co TypcKaTa BojcKka. Toj ce pa3s6yH- TyBa Kora pa36pa 3a CeTa Taa akumMja, eka Taa Ouna 3a equa uapceKa TuTyIa uM 3a HeKaKBM HMCKM MHTepecu wITO He ce cosmafame CO MHTepecuTe Ha MaKeOHCKMoT Hapoy. Toj He Mmoxke Mpocro fa ce 36epe Bo cBOjaTa KoxKa Kora Ke ja mpo- yuTa U3jaBaTa ZayeHa of MMHUcTepoT-mpeTcesarex Ha Byra- ‘puja Crounos® Bo offoBop Ha TypCKaTa HOTa BO BpcKa co Ha- nayute m3pplen1 Bo Typumja. Munucrepor usjasm “ neva- ‘Tor ofGenexa eka uictanmre Bo WapcTBoTO Ha cymranor (Ma- Kegouuja) Gune yemo Ha HepaHuMajKopun u SanzuTu Hu yeKa TamMy UapyBasie Mup MH 6naroqencTBHe M feKa oHMe LITO ri HMSBpLIMIe sslocTopeTBaTa Aouvie o7HamBop. VUcrospemexo: co Tue najabn, MHO3MHAa Of yYeCHMLMTe BO HananuTe Toralit bea caren 4 wTepH“paHM BO BHaTpeutHocTa Ha Byrapuja. Tue u3jaBu Toraml mocry2uja Kako OcHoBa 3a TproBcKM mperopopu “ pasOupara of cTpaHa Ha OyrapeKara uM TYyp- cKaTa Braga “, Kako pesysrat, ce 706m WeKa BO unHUHAa Dep- TuHany cm ocTaHyBa MocTojan KHe3 Ha Byrapuja, 6e3 cekakBa mpouenypa 38 yTBpiyBakbe Of crpava Ha cynTaHoT.” Toa erpatnio rm oropw cuTe yuecuumm Bo axuMjaTa 3a uamagot Bo Maxegounuja Bo 1895 roquHa, pakoBoyeHa Of Tpajxo Kuranues, co u3mama Ha 6yrapeKaTa KpyHa M Ha Bulac- Ta, M Wome Wa ro pasjacnu mpexz MaKeXOHCKMOT MK 6yrapeKnoT Hapoy, SHauerbero Ha Toj HacTaH. MM ere ema of SagayuTe Ha pesomyumonepauTe Upyu7Ba Bo Byrapyja, urro rm opransspa Jleruep, 6emre ya uM ce pa3jacHysa Ha HacemewmeTo Bo By- rapuja 4 Ha MakegoucKure Geramm fa He Ce NofaBaar mpen cyrectumte Ha ABOPeNOT, Wa He yHECTBYBa HMKO] Np HoB Ong 3a TaKBM MU CIMIHM aKUMM, Teka Tue He HOCaT ocIObo,yBawe na Maxenouuja, TyKy WOBMHM3aM M UWiTeTa 3a MMpoT M Ha cekoe HayeO 3a cOSJaBae SaeMHM OpaTcKM ogHOcH Mery 6amkaHcKuTe HaponM, Mm MocebHo 3a yKMHyBabe Ha HesaBuc- HocTa Ha co3maeHaTa BMPO, Koja m0 camocroex mat ce Gopn Ta cm u3BOjyBa coma. Ho 3a sauyByBalbe Ha He3aBMCHOCTA Ha Opranm3aiysjara, Kako urTo BeKe ofGemexapme lIpa cpex~ Gara Ha TpojyaTa, ce KoHcTaTupa NoTpebara of Napw4inM cpen- cTBa. Cpe6ara mefy J[exues, Cangancxu u fopue ro TpeTu- patue umeHo Toa Goymo mpauiame. Canfancxm, Ha Taa cpen6a, ce 3706m co mpaBo cam ya ce 3aMMcmyBa Sa Toa mpalrame u «ako utro Ke wajye 3a cxoqHO Taka fa AejcTsyBa Bo Toj mpa- sey 6e3 ga ja anraxupa Opranmsanujara Bo NommTMuKn OF- Hoe cnpema Koro 6un0. Ox To] Momenr CaHjancKkn e 3arpyoxeH ga cyqOsmaTa Ha MaKemOHCKMOT HapOA, 3a CAaMOCTOJHMOT pasBoj Ha HeropoTo ocnoboguTem0 yen0. 3aToa Toj 6p3a ya copabo- ‘TyBa co Komureture 3a compare Zo6poBnomHa MOMOII BO By- : © K. Crommop, mpercegaten Ha GyrapcKara Baga og 1894 70 1899 Yr, rapuja “ Bo Maxegounja. Mefyroa, pesymtarute He ro 3a70- BOMyBAaT, OTPOMHM ce SuHaTHTe HYKAM OF NapuiHM cymMu 3a Opramssauysjata. Bo 1901 roquna Toj peke samuciypa axuyja mpexy mpopama ya Habapn emua SHAYMTenHa CyMa Mapu. Osaa rpyaka Kaj Hero ja pomu mpejara qa ja NneHM amepyKaHCKaTa ucwoHepxa muc Cron. Canganckm ja cmozemm maejara co cBoute zpyrapu: Kpero Acenos, Capa Muxajnos “ XpuctTo Uepwonees, Kou Toran Sea OfTOBOpHM AejuM 3a BHaTpeUIHATA uugteranHa cuTyammja u TM MOBMKa Ha TOMOI, uspadoTu lian ut Ha 31 apryer 1901 rogwHa mocrapu gaceya Ha maToT Mery Topxa Ilymaja u Baucxo, Bo mMecHocra IIornpexa Cxana 1 ja men muc CTou, co HejsmHata gpyrapxa maka. Opaa axuija Geure mperxozHo ono6pexa on Topue Merpos. Orxaxo eure mmeneta ume Crox, Topye ro mpeseye pakOBOxCTBOTO OKOJIy mperopopuite 3a YCIclHO 3aBpIIyBare Ha akUMjaTa M, BOOM- WTO 3a HMBHMOT ycNemeH Kpaj. ByrapcKara Bulajja ro pa3- Gpa Toa, MMeHo eka e TyKa 3ameman um Topye u ro uuTep- uupa Bo rp. Benuxo TpHoBo, a 3a CIipeuyBakbeTO Ha Ca- mata akusija mpatu equa 80-aneHcka yeTa Ha 4esI0 CO CTapHoT apamuja Jjorrse SnaTKos, Koj HaBese Bo Topo WyMajcKo It a Gopba co CanyqaHcKu 3a fa My ja om3eme ueHeTaTa muc Crox.' Tlo mmeHypaeTo Ha Muc CTOH, OffeKHa WemmMoT cBeTCKU neyar. Mero na CaHgaHcKM ce pa3Hece no UemmoT cBeT. Bo cBeTCKUTe AMMIOMaTcKM KaHWenap“u Nowa Aa ce s60pyBa 3a HMKHYBarbeTO Ha efHa HOBa OMLMITecTBeHAa peBOMyUMOHepHa CHUA vo Maxegouuja, cua WITO cM MocTaBya We Ba Uu3BOjyBa aB- ToHomuja Ha Maxegouuja u qeMoxpaTusupate Ha camatTa Typ- uyja. OwrseqHo TyKa ce MOHMKHaTM ujeuTe M MpMHyMTe cmopez, Kom Gea ocmobozeHH Mammre OamkaHcku ZpxaBu, Ma- KeoHcKaTa MHTemMrentMja, BoWeHa of eaves 1 CaHyaHcKH, TO ccbaTu MoMeHTOT, eka 3a ocmoGonyBaibeTo Ha Maxegoxuja vTpeOa ma ce opraHMsupa efHa BHATpelHa BOOpyxKeHa CMa, xoja fa rm mpercrasm Gapatbara Mpey, OTOMAHCKMTe BulacTH, za To pasOepar Toa HapoyuTe Bo Typumja um rouemute cus, KOM fa ce 3acTallar 3a faBalbe coOoma Ha Makegounja — ABTOHOMMja BO COCTaBOT Ha OTOMaHCKaTa Ap2KaBa, Moy, 3alll- vuTaTa Ha PoueMUTe CMI. Tlororal royiemmTe cMyIM He SHaeja ZeKa BO Maxegoun- ja e OpraHusupala pesonyywonepHa opranusayuja u of cTpaHa 7 Tlommpoxo 3a akuyjata ,,Muc Crom“, po KHMraTa Ha A, [snes — Maundencxara enones, Comua, 1945, I, erp. 167—182. loans era inasin aera ete: eats ae Ha Makeyouunte He 6ea nocTaBeHh MOMMTHMYKM Gapatba 3a cJ0- 6oqa u HesaBucHocr. Tlonynapuzupamero Ha upejata mefy €BPONGKUTe HapomwM M Mpexy OKeaHOT Wojqe HecOMHeHO Kora cTaHa 360p 3a eHyBabeTo Ha Muc CTOH, Kora HapoguTe pa3- 6paa yexa menyBauTe He ce obwuHM pas6ojnmmm, TyKy ce peBouyuMoHepH WTo ce daTusie 3a Opyxje 3a Wa usBOjyBaaT cmobofa, 3a cBOjoT Hapog. Tora orBopeHo ce 3a300pyBa 3a aBTOHOMMja Ha MaxKeyouuja. CanyancKu ro ugeamm3upalie TOj NO3yHI MU MY WaBallle WIMpoKO AeMOKpaTcKo TOTKyBae MU 3a- am of omuTobankaHecKu pasmepyu. VM ere, 3a a ce peasmn- supa Toj romem upean u Hy%KaTa on cpeycTBa 3a Hero — ce HaJloxKM eHyBaweTo Ha Muc CToH. BemuKoOyrapute, Kon Gea nparune yera 3a Ja ja o3emaT Muc Crow of CanyaHcKit, og caMaTa Taa aKkUMja rum pasOpaa HamepuTe Ha OpraHnsaly- java. Hapute, ko“ 6ea 3emeHm Kako OTKyM 3a aMepuKaHCKaTa MyvcnoHepKa MMc Cro BO u3HOC OF 14.500 T. mMpH, NocryxKMja 3a KyllyBakbe Opy2xje 3a mMorpaHMuHMTe PeoHM, Kom BOea Gop- 6a ucKnyanrenHo 3a of6mBalbe fa pucraar KOH BeMKOOy- rapexure ueru. Toa ce Hasloxu of NorpeOaTa 3a 3a4yByBabs Ha HesaBucHocta Ha OpranusaumjaTa, aujauiro renepamua sn~ Huja Gee ce ompezemia of BHATpeWIHOTO cTOMaHCTBO HM OM MOIMTUIKMOT pasBOj] Ha MaKenoncKuor Hapog. Ilo raa reHe- pana sHuja Canganckn uspacHa Kako “yleomor, KaKO Boel! cTparer Kako Bofad Ha MakeyoHckuTre mac. UM Tyxa Can- NaHCKM ce Wpojasu Kako efeH of HajcBeTnuTe, jacHu uM KaTe- TropuyHM cnep6enmun Ha ugente Ha Toue Tenens, xoj u npu HajTeluKMTe YCJIOBM BO MaKeoHcKaTa peBoslyyMoHepHa Gopba HMeqHal He TO MpoMeHM cBoeTO TuleqMALITe BO BPCKa co M3HC~ KyBalbaTa Ha BHaTPelUHMTe IpMHUPIIM, BO BpcKa CO MHTepe- cuTe Ha WelokymHaTa MakeyoHcKa Gop6a. Bo ofHoc Ha OCHOB- HuTe Mpaitiara Ha Taa Gopba TO] cu ocTaHa peBoulylMoHepeH Hemoxpat, BubyGeH BO MporpechBHaTa MHTeNMTeHIMja uM IMu- HOCT ITO mpaBusHO pa3s6upa KakBa Tpeda ga Ouge mpeqHa- MeHaTa Ha aBTOHOMMjaTa Ha Makegoxuuja, u KakO cpeycTBo 4 Kako yen. Kako cpefcTso, apToHOoMMjaTa ro G6yzellie HalyMo- HaJIHOTO CO3HaHMe Ha MaKeQOHCKMOT HapO7, a Kako Wen W0a- fame ja rm mpersopu Makeyouipite Bo asika 3a cosqaBabe OamkaHcKa cbegepayuja. Toa ce AuKTMpaliie of upejHuTe ma- TMUITa Ha CKOHOMCKMOT M NOJMTMYKMOT pasBoj He camo Ha Maxeyonumre, TyKy 1 Ha cvTe 6askKaHcKU Hapom. Hexou of ocHopauute Ha BMPO, Bo npsobutHMor ycTaB Ha Oprannsamjara, 6ea yTBpaune Mexa Tpeda ya ce padoru sa ,aeToHoMuja xa Maxedonuja co mpeguocy Hua 6yrapcKMoT exemenr“.” Toj unen Gelle mpenopayaH og areHruTe Ha Er- gapxujara KaKOB UITo ce mokaxa q-p Xpucro Tarapyes, mpo- Tup Koro CaHqaHcku MogouHa ce Gopemte xpabpo. Jensen ro oTdpsm Toj MpoBoKaTopcKM 03yHr uM WemMoT ycTaB Ha J-p Xpucro Tarapues ro Buyousmenm co cBojara npBobuTHa pe- naxuuja. Yerasor uiro mf ro Hanomu Jjenues Ha OpraHn3a- 1wijara 3a pakoBoACTBO To cnpeuyBalite MaTor Ha BemMKoOyrap- ekara mpomaraHya Bo MaxKezouuja u ja oTcTpaHyBalle TeH- wenuujara HamaraHa of Ersapxujara 3a OyrapexuoT KapakTep ra Maxenonnja.” Ersapxucrure, rpruyBajku og yGenyBarmero jlexa Maxeyonyute, WITOM BO CBOeTO MHOSMHCTBO BO UpPKOBeH comec mpynafaat Kon Ersapxvijata u urrom Ha BpemeTo ja npumuse 6yrapeKata mucmexocr, ce npoTuBcrapyBaaT Ha Jex- uepuite pacnopes6u. Jano na Toa Jlemies, ma m Canjancky oqrepapaat yexa Makegonyute, ako Ha BpemeTo, mp “SBeC— HM @KOHOMCKM ™ NosmTM4KH ycnoBM, ja Mpumune SyrapcKaTa TieMeHOcT, He 3HaYM eka TM usHeBepue cBojaTa eTHMUKA mpupoga, cBojor Gur, cBouTe eKoHOMcKH mM NOuMTMIKM MHTe- pecu. Toa He 3Haum HeKa THe He ce Maxegonum. Taa, umeHo, TeHJeHUMja Ha ersapucTure, co M3MeHyBareTO Ha YCTABOT Ha Opranvsayyjata, Tesrues ja onpere. Ynex 1 Bo HoBuor ycTas ruacame yexa Tajsata MOPO yiMa Yes Ja TM coequH cuTe HesaqoBonHM emementu Bo Ma- KeqoHuja “ OxpurcKo, Ges pasimka Ha Bepa M HapoHOCT, 3a u3qBojyBae Mpeky peBoslyujara Ha MoTHa aBTOHOMMja 3a The ABe oOacTU. Ynen 2 mpornacyspailie qexka 3a MocTurae Ha Taa Wed Opranusaynjara ce Sopu 3a oTcppyawe Ha WOMBHMCTMYKaTa uponaraHya “ HalovamHuTre pasmupuu. Mi Ha KOHTpecoT BO 1905 roguHa™ ce orpaHuunja mpeporaTusure na Ersapxujata. Hejze it Geure sadpaHero fa ce Meta BO paborure Ha Opra- Rygaljata, np urro uw 6yrapcKaTa Mmpomarawya ce seqe Kako cTpaHa WTO BOjyBa co Opranusarujara, wamopeqHo co Cpi- exaTa M rpukata MCTO Taka. VUmeno roj yeras u SaKnyyouNTe Ha KoHTpecoT Bo 1905 rouuma ocTaHaa Kako MocTojaHo pakKOBOZCTBO Ha OpraHMsal{i- jara co unja cua Caxfancxu ce Gopeuie xepojcxm mpoTus 71 Qgoj yctas e qonecen wo 1894 r. 2 Toa e Yeranor Ha TMOPO, joHecen Ha KonrpecoT BO Cony no 1896 r., ¥MjlITO MpoeKT ro u3padoTume Toue Tenyes u T'opue Merpos. ® Ce mucaa Ha Pumcxuor Kourpec Ha BMOPO. cute mponaraHyM, mpormp cute Hempujatemm Ha cnobomaTa Ha MaKeyoHCKMor Hapog. UM no cusiara Ha Taa HeyMOuMBa sOTMKa, CanjaHcKu cTaHa HeyMOIMB mM 2eCTOK, 3a Toa uecTo HM TO- BOpaT M HeTOBMTe IIpOTMBHMIT — BemmKoOyrapuTe, Kon He cakaar fa HM Ka%KaT BO ITO ce cocTroMw HeToBaTa AKECTOKOCT. Taa HeyMoymBocT M *ecTOKOcT Ha CaHgaHcKM NpomsseryBa OF 2KecTokocta Ha camuTe BemMKoOyrapu, Koja Tue ja mpume- HYBaaT Haj MaKeJOHCKMOT Hapoyq co HeocrabyBayKo TeMmo yuire 3a BpeMeTO Kora ce OpraHM3upa BpxopHMor KOMUTeT. Tue HacTojyBaa co 2xecToKocT ya My TO CBUTKaaT BpaToT Ha MaKeYOHCKMOT Hapoy, 3a Aa To MpMnyaT Wa mM Mpuswae 3a cBoj rocnogap. MU Tyka, BO HemomispmuBocta M %KecToKocTa Ha camuor CaHyaHcKu cipeMa TIpuTecHyBayuTe BemmkoOyrapu ce KopeHm M HeropaTa claBa M HeTOBOTO BemmmuMe Ha BepeH VM FOCToeH TyXOBeH MU MOJMTMYKK BOZAY Ha MAKeOHCKMOT Hapon, Koj ocraHyBa a 6uyfe ayMupupaH BO BeKOBMITE. 3. CAHJJAHCKU U HETOBATA BOPBA TIPOTUB BEJMKOBYTAPCKUOT HAIMOHAJIINU3ZAM MU INOBUHU3ZAM (1900—1902) BOPBATA HA CAHJIAHCKY nporus nenmxobyrapexmor IMOBMHM3aM WarTu“pa Of, MOMeCHTOT Ha HeToBaTa cpegz6a co To- re Jlenuesn u co opue Terpos zo 1899 roquua, Kako mITO eademexapme Kora Jlemuep Toa mo6po ro ocBeTmun Bp3 pa6o- tuTe u“ uemnte Ha BMPO u gp3 Hamepute Ha 6byrapeKMor mBopell M HeroBaTa KaMapyMsia clpeMa MakeyoOHcKoTo mpaltia- He. TIppuor craguym og passojor Ha GecHuoT BoopyxerH cyau“p co cumuTe Ha BuaTpenmmara Makezoucka peBomyyHo- HepHa opranusayuja nmounyBa Bo 1900 roguua. Bpxopuerutre pellapaaT Ja Haneraar yqapHo BO MonpaymuHMTe peoHu Ha Maxegouuja “, co cBov“re uerTu, TaMy ja BocnocTaBaT cBOe, 6yrapexo pakosogcrsBo. 3a Taa ven, mucnejku mexa Cangan- cK Mpopommyspa fa mviaka panoK 3a cBpojara mpefeuma Hen3- BeCHOCT 3a MaKeJOHCKOTO Mpalliawe, Kora Bo 1895 rogzuHa TOI MO BPXOBuCTMYKa JIMHMja yYecTByBam BO TopHOMyMajcKata aBaHTypa, BpxoBHvor KommTer My mpaKa 500 gomrm u 75 Kycit TIYUIKM-MaHJIMXepKM CO CoOyBeTHMOT 6poj KyplIyM“, co mpe- Tlopaka 4a TM 4yBa oO MOMeHTOT Kora HMBHUTe YeTH Ke ce cocpeyoroyaT Ha rpanmijara. CanjancKu ru cOKpuBa MyUIKUTe M NoO*KyBa KeTBA «me myumn Beke fa He TomaqHaT BO palleTe Ha HenpiijaTesn— te Ha Maxegonnja. Co roa ce craBa mM MoyeroKor wa BoopyxxeHata Gopba mpoTms syfero Ha BraTpeumaTa mMakezoHcKa peBomyimoHep— Ha oprannsanyija. CaipancKn of6uBa ma TM mpenane NyurKMTe. Toj ce “yBcTByBa TpaB M TOpy AeKa MSBPUIM eReH PeBOsTy— WMoHepeH aKT BO KOpucr Ha CBeTOTO ocno6o0gqMTenHoO Wero Ha MaKeQOHCKMOT Hapos M Ha WiTeTa Ha OHMe LITO MpaBaT ycun— 6u ya ro nopjapmar. Ha sakaHyBarbaTa TO] ofroBapa co 3—paBpa. xormka, JeKa cO OfHocHMTe mywKu THe Ke my NoMorHaT Ha MaKeQOHCKMOT Hapoy BO HeroBata GopSa 3a cnoboga of TYP- eKO pomcTBO M eka TO] Hapoy He TM ONONHOMOMITUT Za TO 3a— MeuaT HeroBoTo CTapO POrcTBO co HOBO. CaHfaHcKM ce ToKa- oxyzpa soruuex. Tlonaramy Ke pyugeme Kako TOoj mocTallyBa BO 6op6ara mpoTus BemmKobyrapcKUTe WIOBMHMCTU, TIPOTMB OHMe uiro.ycnepaaT mam ce Haofaar Kpaj TpaHMuaTa, TOTOBK Aa Hapyle3aT BO MakegoHcKata 3emja. Toj Ke 6ge Herommpanc M *KecTOK. VU axo CanyancKu roHekoralll criposeqyBallie BO Revie MeTO_M Ha HeMOMMPIMBOCT M X%XecroKocT, To] He To NpaBellle Toa Mo HaBMKa, TyKy oTKaKo Ke ja ucupretie cusaTa Ha ap- TyMeHTOT M MO HacTojyBayxkM “ CipaBeqIMBU 6aparba Ha Ma~ KeMOHCKMOT HapOm Wa ce Ka3HaT MSBpilenwTe 31IOCTOpcnBa OA crpana Ha TOjeHM OfHaqBOp HeKaHeTH BeauKobyrapcKi areH- Tu muro ce ObumyBaaT Ma My ce Haslomar. Axo BO HeKoj] peoH ce Mpopmeye HeKoja BeamxoOyrapcKa uera, CaHyanckm nucmeno ja moKaHyBallle Ha coOpanue mpet nyfeTo of, peowor, Aa mH odjacHu cBouTe MeTOAM, HaMepuTe M OHMe Ha rociogapuTe miro mM MpatTuvie, u Trocyie, aKO ueTaTa He ja mpumeuse mpaTeHata Ho Hea NMcMeHa Nlopaka mM He ce japee mpey coOparmeTo, Torall To] mpycranyBallie Kon Hej- 3MHO MporoHyBae M co culaTa Ha opy2jeTo m co cpe- cTBaTa Ha werosaTa 6ojHa um ucmpoOaHa maprusancKa cTpaTe- tuja. Bo Hero ce mpojaByBallle 2ecToKocT NpoTHB HerompaB- SIMBM AMIa TOHETM M ApyriaT of Hero, “ ciipeMa OHMe WITO MY japase Wexmapalwm eka HeMa fa ce NpogfaBaaT 3a miata Ha BesmuKoOyrapuite M TO u3axKase M TO MsHEBepue BO CBOMTE pekasawa. Ho mpotus HeBuHM ayfe, mgeamucTu u saOmyqeHK oO BemmKoGyrapuTe, KakBM UITO ce MoKaxKaa syfeTo Of ¥e- Tata Ha yHTepodpuyepor Mujam Jlasapop, Kon Gea ce Mpo- Baexme po Iymaicxo so 1901 rogysia, mpoTus TaKBuTe TO} mocTallyBaie BesMKOAyIIHO, ru cHabzyBaltie co nposusnja no €yrapexata rpanvua “ ra ucmpakawie co nopaka mpyrnar ja He ce 3acbakaar co aruraumja Ha Bemmko6yrapiite, Kou i HOcAT 30 Ha Maxegonnija. Ho semmkoOyrapute ce HaBMCTMHa Noam mu 2%xeCTOKM. 2Kecroxocra e HMBHM apryMeHT. Tue ro moTBpAMja Toa co MaCOBHMTe NomuTuuku yOucTBa Haq Makegouum u3Bpurenn of HUB — CpeACTBO CO KOe THe HacTOjyBaa a Tro nopodar mMake- ouckuor Hapoy. Bo ,,Anmyenckata enoneja“ I rom,” na BO Apyru 6poutypu, ce cpekaBaar omucu Ha 2eCTOKOCTM BD- lueHM Of BemuKobyrapuTe. Crucoure Ha Maxkenonyute BO Byrapuja, wiro ce HaofaaT oTmeyaTeHM BO B. »o6popomnen Koj usueryBaile 1945, 1946 1 1947 roqwHa, mpercrasyBaaT BpB Ha caqMSMoT Ha BemMKOOyrapuTe, *KeCTOKOCTM mToO Tpeda ma 6u- Rar oyMa3yeHu camo co 2xecToKocru. MU Ha Bpemero CaHjaH- CKM MOXeJI Wa ce cipaBa cO BemMKObyrapuTe camo co x%KeC- TOKOCT M CO 2%XeCTOKOCT IM HaTepas Wa Tpellepar Kora Ke mo- Mucnese fa ja MoMMHyBaaT OyrapcKaTa rpaHuna 3a Hallay Bps Makegounja. Bo 1902 roqmHa BemmKo6yrapute cakaa ma mM mpunyyat CedaHHTe BO TOrpaHMYHMTe peOHM HacuJia fa BocranaT. WM Ty- ka, uMeHo, CaHyaHcKm ja mpojapyBa cBojara cTuxuja cmpenta pewrxobyrapute, KOM TM Ove “ pa3sOuBa M TM TOHM mo me- Ture cé yo GyrapckaTa TpaHMya M HeMaja ce cMmpu cé qO- eka He TM BUA WOMMHAaTM Ha GyrapcKa TepuTopuja. Ha 6 aprycr 1902 roqmua, CaHmancku e mo TparuTe Ha nopyuHMKor Capaxuuos, ocuyep Ha GyrapcekaTa apmuja, nyT Henpujare, HajHelomMupme WapeyBopel, Ha Koro He Ou My TpenHato HM OKOTO a McMOKOZe TlomoBMHa Makenoxum 6x- zejku qprnane no ymor wa Jlexues, KaKO WTO M CaMMor ce uspasyBar 3a Bpeme Ha MpeyKaraTa mefy Jlenyes mu odure- pure Bo BoeHMor Kuy6. Toj e ucTMOT LITO cM WO3BOmM Toralt Za My yApu uakanuua Ha Jlenves, 3a uITO Ha BpeMeTO mM- eatenor Anron Crpaummmpos Halmia packas moj HacJi0B »Unaxanmyata“. Toram Jlerues n3saqun KaMa, HO ro yApHa camo co pauKara, a CangancKu my pexom: 3a ulmakaHuua jac semam gyma xora Ke ja mpemmeme rpannuata’, Epe cera Ha Canmancku my ce Byaye cnyyaj qa cu ro Kaxe 360- pot Ha MakeyoHcKa Tepuropuja. TlopysumKor Capaxwos, co cpojara ueta, Gee ce pacnonoxum Bo mecHocta CnoHoB ™ AsTop Ha osaa nyOmuKayuja e A. Innes, Cocpuja, 1945. TIpectas. Kora yo3Ha eka e toj, Canjaickm maamHa ox sos6yqa u My MpeqmoxM BeyHaM fa ce npezage. Orxaxo go- 6m orKas, BeqHall noua Gop6a co Hero. Bo Texor camo Ha apa yaca 6op6a Capakunos Geule pasOuex. Ha mecToro of Gop6ara MaqHaa Wecr AyUM YeTHVIM of HeroBaTa ueTa, a cammor CapakuHog ce clacu co GereTs0, 3aeqHO co HenoBpe- neumre “ panerure, Serajku KoH OyrapcKaTa rpaHuua. Bo c. Xpcoso, TMerpuyxo, ce nojapua Hexojen KameTau Teopru. Onxako ro fosHa Toa, CaHjaHcKM BegHall ce ynaTu KoH Mecrorosiom6ara Ha KalleTaHOT M My IIpaTu uSBeCTyBalDe Beguall ya ce BpaTu Bo Byrapuja, oq Kage wiTo youron He- KaHer m 6e3 qosBola Ha SazrpanmunoTo MpercraBHMUITBO Ha Opranusauyjara, Canyaricxm My nopavysa BeqHaul ya ja Ha- nywuTH MaKeyoneKaTa 3eMja, SallTo axo To 3aBapu BO Xpcoso, mas Ke ro crop. M xameranor, pegHaut onxaKo ro yo6u muc- MOTO, Ha CCH SUB CHK MM cTerHa onMHYMTe M Co cTpaB UITo He Moxe Wa ce ommule ja Npemuna TypcKo-6yrapexara rpaHH- Wa MW MM ce MpercTapm Ha cBOUTe rocriomapn Bo Cocbuja, Ha KOM uM pacKkaxa 3a cBMpenocra Ha Jane CaHgaHcKu, yeKa TO} ja yHuurran u CapaxuHopata vera. 3a _xanetanor CrojaHop HeMa Tyxa wITo ya ce 360pyBa. CanjancKu, eqHam Bo JiymHuiya, myKHa Mo Hero, HO He MO- welle Ja To roromu. 3a KaneraHor CrojaHos, ocbulep of by- rapeKaTa apMuja, HA roBpopu noeror Jazopos Bo cBojaTa KHUra »Ajazyuxu KonHexu“®, Koj ocTaHysa na TaryBa 3a 29-Te yur vw 29-re MaHmmxepoBm myumKu. CanqaHcKu Hema ja rm MoUI- rem Tue 29 nym BemMKOOyrapu NopagM MaHMxepoBMTe MyL- KM, KaKO ITO ce M3pa3yBa JaBopos — MopayM HMBHUTe MyLIKH noTpe6um Ha Oprannsamjata. Bo cosHaHueTo Ha BemmKoOyrapute CanyaHcKu Oeule cra- Ham YoBeKojagey. BeyurHoct, Toj bee HajkporKuor, Haj6mar 1 HajHermperenumo3sen Haut Maxegoney. Toj Semie HaummoT Haj- MUL MaKe70HCKM COHAapOHMK, Hallmor HajcilaTKOAyMeH cO- TOBOPHUK, HalmMoT Hajxpadap 3amuTuTHK. TaKop Oeue TOj yulTe of Mo¥eToKoT, Kora MIpBMaT cram BO peBOmyIMOHEpHaTa Opranusalmja, M TaKOB cM OCTaHa JO Kpajor Ha CBOjoT Bex. Herogzata 2ecToKoctT, Kako uTo BeKke ogdenexyBame MOBTOp- HO, ce MpojaByBallle NpoTMB HaMepaTa Ha OHMe UWITO Woaraa Ra ce Hanaraar Hay HeroBuor Hapow, Wa My ja oy3eMar 3eM- jata mu Ja ro acuMummpaat. 73 TL. K. Aspopos, Xatidywxu xonnenun, T. II, Cocbua, 1939. 18 Il xemra 3a Canmanckn ce UIMpaT 4yqHM mereHan. On 9 centem- Bpu 1944 roquHa HaBaMy ce M3BPUIeHM NoexMHeYHM MCKaRy- Baba 3a HEPOBMOT ClapTaHCKM yx m ce agen KapaxTepyc- TMKM WTO ro BOsAMraaT HeroBoTo MMe. CaHwaHcKH, BeTaT HeKOK HeTOBM Apyrapm, He e couMjammcT, He € aHapXxMCT, a ce 3ac- OukouyBa MpeyquMHO of cHTe cmoSofomucnexKK syfe, of CHTe Noropm; ce uHTepecupa 3a HMBHUTe pasbupaiba, mm Mpusrexysa M TM WeHM MopaymM HMBHaTa TOTOBHOCT a YMMpaaT 3a OCNO- 6oquTemHoTo fexo Ha Makezonnja. VU rue HapucTMHa yMu- paaT Kako HajqocieqHM ZejuM 3a NpHHUMNTe Ha pesoyUMO- HepHata Gop6a u Kako HajqocneqHM MmpoTHB BemMkoOy rapu3- MOT M HeroBaTa KpyHa, NpoTuB BeauKobyrapceKMoT WioBsHH- 3am. Bo gexoto ,Kura 3a Byrapute“, AnTox Crpanmmpos, OffemHo Of HETOBMTe HenpaBMIHM Mm HeTOTH cnopenén (se- majk ro Cangancxu sa 6yrapeKm Tum), HM To MpeTcTaByBa Cangancku Kako wajkpymHara cpurypa BO MaKejOHCKMTe Kp- nas 6opou, KO] urpa ucKmyumTemHa ysora M KoMy ce MoT- umnyBaaT myfe co BACOKO OOpa3zoBaHie mM CO MMJIMOHM 6orat- cTsa, KOM My CTaNypaaT weTHMI M KOM ce OAyLeByBaaT OF Herosvor MmpoumKsmp unTenexT .. = »CTpor BO Mapuunnre cMeTkK Kako rabpoBcKu xommbap, mviuyBa nmouaramy Anton Crpallmmupos, CanjaycKu pacrio- qaralieco unjaqanun qaHounn obBp3HulM, a HerOBUTe powu- TemM eqHOTOApyro yMupaa Bo MuZepuja, BallTO TO] M caMMOT ce Komebame ma Kynypa 3a ce6ecm Kourysm u raku om pe- BomyyMoHepuure napu. Toj Sele HeMOMMpJIMB CO YOBeHKUTC cnadocr, HeGape aza6oKo ru uyBcTByBallle, Sele Makenouert BO TOj OfHOC: CO KPB TO M3MMBaIlIe CeKOe MOTKYMHULITBO MIM vexoe Hapyllypae Ha OpraHV3alMOHMTe Tapa M 3a TaKBI emyyan Gere cu co3zas cmaBa Ha HEYMOJMB cynuu«.“ Aunrox Crpaummupos Berm HaTaMy eka HeKO] T0eT (Ja- popos — 6.0), Koj 641 Happenex on CanmaHcKu, myuiTHa r1ac jeka Biarpe Bo Maxegouuja ce Haofaar MellITepu TIOJIHIT CO 4OBeYKM KOCKM Ha syfe ucrenany om CaHaHCKu u WeKa TO} rac ce MpeTsopun BO mereu7a Koja ce Lmpema cpene 6y- rapeKMor Hapon.”” Bcyumioct, Toj raac He Hamyje Ha HMKAKOB UMpok mpem cpege 6yrapcxuoT Hapog, uHaKy oKony CaMfaHcKH HeMmatle ya ce BpTaT TOJIKYMMHAa KpMCTaNHM MHTeIIMreHTHK 6yrapcKH % Kuuza 3a Gvazapure, Codus, 1918, enp. 95—96. 7 Vctoro. myfe, KOM 3aemHo co Hero ce Gopea 3a *KMBOT KM CMpT IIpOTHS BemMKobyrapcKMor WOBMHM3aM UM KOM, NogHecyBajku ro cBO- jor 3apeT KOH 6yrapekKMoT Hapoy, ro MoTKaHyBaa Wa TM Mocme- kyBa, ymupajku saeqHo co MakenonyutTe Ha nosmuyuTe Ha MaKeOHCKaTa HeSaBMCHOCT. 3a CaHaHCKM HaBMCTMHa ‘ce HOcea M ce MMlllyBaa Ty- necrm serenmu. He ce 360pyBallie MHOry M HUKaKO He Ce TM- uryBatlie o2 crpaHa Ha GOyrapcKMTe *KOJITM HOBMHapM 3a He- TOBaTa 3aPpv2KeHOCT, MpeqMSBMKaHAa Of BHATpeLHVTe BpXO- BMCTM, KOM ja MpoBoupa Opranmsamsjata co petienujara Ha IlecHaecerre npoBoKaTopyu Ha ueno co Mean Tapsanos 3a BOC- ranue aa Unwxyex, mpudpsaxo “ BO KOpuicT Ha BPXOBMSMOT, ga wro CangancKn Oemle ja nouyBCTByBam rowleMaTa OJTOBOp- HOcT Ha styfero of MaKefOHCKaTa BHaTpeulHocT. VM, co Mo- mourra Ha [Immo Xaum Jimmop u Ha Ilejo Japopos, Toj ce Ha- yyepailte 4a My NoMorHe Ha Jleq4es Aa ce MpoMeHar Tue TIpu- 6psaim pellenuja, Kom He ApKea cMeTKa 3a peawHMTe MOXK- HOCTH Ha e7HO PeBOIYUMOHepHO ABMKebe, CaHyaHcKu 3Hae- me 3a TellIKMTe MocnemM of Tue pelleHuja, Kou Gea WoHe- ceHM co Wem fa ce HaHece yap BPs MOpaHMTe, TeXHMYKUTC un cuswaxn cum Ha Opranusayyjata. Toj uMaliie ocHoBa 7a BepyBa BO M3MeHaTa Ha THe pelllensja, saluTo sHaelle jeKa BylagjaTa, Mo TOpHOlyMajcKaTa aBaHTypa Ha resnepanor IJox- ues Bo 1902 rofuHa, uM Gelle cBpTusta_rp6 Ha BpxoBucTuTe M MM 3aMpe ceKakBM Napwun cpegctsa. Ho tyKa CanyancKe ce ga61yqyBaule. SamupareTo Ha NapwuHNre cpencTBa Genre caMOo NpuBMAHO, NopasM MpurucoKor Ha p~unAoMarujara, Toa Gente sabpaHero oduupijamHo, Ho TajHo TM nofupeyBale Bia- TpewmHMTe BpxoBucTH BO suMeTO Ha isan Tapsanos u ma He- roBaTa KoMMaHuja, Bo m1eTo Ha Maros u A-p Xpucro Ta- Tapues, KOM Gea BO BPCKa, Of MECTOTO Ha HMUBHOTO saTo¥eHse, co IK paxosoyexs og Tappanop, Byrapcxara paaga He ja sanpe HMKakO cBOjara Tajia arurauija cmpema co6a3seHnTe ayfe og Tapsanosnor IK 3a ocaoG6oqysame Ha Maxenoxyja mipeky BoeHa MHTepBeHIpja of crpaHa Ha GyrapeKaTa Apaxawa, nopayM urro craHa 1 VnsiqencKoTo BocTaHue. Hackopo, mefytoa, CaujancKm pa36pa geKa ce HaJiarasto pasroHyBare Ha Ma@KefOHCKMTe ApyuiTBa Bo Byrapuja, Ko Gea nonaquame nox BiujaHme Ha BpXOBMCTUTe u Ha nyfeTo og BpxosHmor KomuTeT yeKka Tue 6ea Beke nenoTpebuu 3a Bualata; 3alTo, Mopayu mpupogata Ha paborata, Tue ja KOM- MpomurTmpaa npex HaqzopemmHMor cBeT. CanfancKu pas6pa qe- 18* ka BemmxobyrapuTe Gea ro BoBexse TpojaHcKMoT Kor m0 pyr Tat, 4 TOa Bo cequiureTo Ha Maxefounja — Conyu. CangaH- cku ja 3Haelle WeHaTa Ha Tue pelleHuja. He ce paboTu camo 3a HenounTyBareTo Ha camuoTt Jlemues Kora ce Tue joHe- ceum 6e3 HeroBo 3Haee KM corslacHOCT, He ce paboTu u 3a HaBpeqaTa 3a Koja Tomky enermuHo s6opyBa JaBopos 3a Hero BO Of Hero HalMilaHara Heroga 6uorpacbuija.” Nenues 1 Can- ZaHCKM M orope HacOMHaTMTe HMBHM Apyrapu uMaaT mpeqBur He Happega Of WM¥eH KapakTep, TYKy 3a TeLIKA ofTOBOpHOcT va Vpan Tapsanos, xoj, mompenysajku ru tue 16 memeratu, vsepityBa 7a6oK mpobue Bo pesosure Ha Opraxuzarprjara ut ja Mpopanypa mpeg ouMTe Ha yemMor GamKaHcKm cBeT, mpet- nopajku ja Bo mporaranja 3a BenuKobyrapeKM Hem. Bo conyrckure pemrenuja 3a Boctanme, CaHgaHcKm rue- a HoBa cbopMa Ha jejcTByBame Ha BesMKOOyrapute, KOM yMellHo paGorese mpexy Bp6yBame Ha cBOM myfe “ coszame CBOM BHATPeIWHM BPXOBMCTH, Mopaym WITO MaKeOHCKMOT Ha- pog Seme yuire equal ucKopycTeH, Kako BO 1895 roqMna mpeky Tpajko Kyrarues, Kako Bo 1902 roquHa mpexy re- Hepanor Ioxues. Ho raapHara yen, co Toa pelieHie 3a BOC- TaHe, uITo M u36yBHa BO aBrycr 1903 romuHa, cera Gelte ma TO H3HEMOLITH HapOfOT, Aa ce pasrpoMM HeroBaTa opraHusa- uvona cua. UM satoa, uMeHo, sHaejku m WemmTe Ha BeMKO- 6yrapure, CaHqaHcKu ocTaHa HeCMOKOeH WO AeHOT Kora 3a Toa Moelle Wa TM KASH BUHOBHMUMTe CO CMPT. Equucrpen of cure m HajmHory og Apyrure, no cMpTTa Ha Jlerses, Canyancxm yma6oKo ce saMucmyBauie 3a cyn6u- HaTa Ha MakegoucKoto yemro. M roj rmeqauie zexa Toa Wen0 Ke ycmee ako ce pa3rpHe clopey 4McTO BHATpelinn MmpsHy- TIM, TIpM wo fa ce 4yBa cuoGoxaTa ga eEKOHOMCKM, NOMTMaKH Mt MeeH pa3sBoj Ha MaKefOHCKMoT Hapow M fa ce 4yBa MaKe- Houckata Sop6a om McKopucTyBare. Toa, mefyToa, 61 Mo- 2KeTO Ja craHe caMO Kora MaKleqoHCKaTa peBomlyuMoHepHa Sop- 6a Ouge mpeTBopeHa uM ako MpepacHe of Sopba 3a aBTOHOMM- ja 3a Maxegounja Bo Gopha 3a Gedepauuja na OanxancKuTe xapodu. Toj BepyBallie yeKa caMO No Tue HacoKM MaikeOH- ckoro eso ke yerlee un, wHaKy, TOa HeMa HUKAKO a ycriee. 3B II. K. Asopos, Toue Jeeues, Cocbus, 1917. 7a ce uyBa of packuHyBalbe Ha TepuTopujanHaTa yemocT ua Maxegonuja, 6110 of cTpaHa Ha OamKarcKuTe ppxasit Guno of romemure cum, Gemre saBeToT Ha JlenyesB ocTaBeH na Cangancku. Jlesrues sHaeuie 3a acnupauynte u Ha enuuTe “Ha Apyrure M usjaByBame: ,AKo HeKoram Maxegonnja 61- we pagyenena Mefy Ascrpo-Yurapuja 1 Pycuja, ane cme 20mxK- HM Ja TO QMrHeMe HAauMOT MaKeyoHcKK Hapog ya Gapa Taa yea M HeyenmBa Na ce NpuecoeyuMHM KOH eqHaTa um Apy~ tara cTtpana. Tepuropujamuoro packuuyBame ua Maxenonnja EOIM KOH CTHHUKO pasqpobyBaibe Ha HalUMoT Hapoy, Kon pas- peTuyBawe uM pacmpcHyBame. Enna TepuTopujamno pacmoKi- Hata 3eMja “ Hapoy MoTeurKo ja Bogu cBojata Gop6a 3a ocn0- boryBare.“ Tenses 6eure sagoBonen of Toa wITO MponaraHgzMTe LITO BpstyBaa co ZecermeTuja Bo Maxezoumja He mozxea fa ro acn- MMIMpaaT HanosIHO Makegouckuor Hapox. Tue 6u my HaHese crpaten yap ako ycenear fa ja pacnoxuHar HeroBata semja. Ete, CO TOj 3aBeT M CO HeTOBOTO cosHaHMe 3a yaoraTa urro 6m ja urpana eqHa apToHomHa Makegouuja, Canjarckri tm obequHyBalle cute Makegonum u cure nponpecusan cut zo Byrapuja wro ro cummaTu3supaa ocmobo_uTenHoro je.10. Bo Sopdara Mefy nponaranyure u Opranusamijara, Toj ycmesBa- ule Jja TM HeyTpam“3supa TecHorpayure, a Tporpecesuvre Ha- Tipabo TM MpMBseKyBallle M TM CMeTalie He caMo KAKO OSMYHIT rpafanu, TYKy “ Ha ODTOBopHM ZosKHOCTH. Ox Momextor Ha BHaTpeumo-BpxosucTHyKaTa mpojasa BO ComyH, of, Toj Momenr Canyancxu BeKe He um BepyBalue cJe- no Ha s1yfero urro Zoafaa og Byrapyja Kaxo momom Ha Opra- nusayjata. Oxue wro Toj rm myurrame Tpe6ame jacuo ga ja ccparar yaorara Ha OpraHusauyjara Bo cleyeme Ha ujeasor Sa aproHomuja Ha Makegounja. Ucro Taka, Tue Tpeballe 7a ja charar u ynorara Ha DPepyunanz, Koj Gewe areuT Ha rep- mMaHM3MoT Bo Byrapvja u Ha BamKaHot, gexa Toj ja mamu 6y- TapcKaTa Oyp2xoasuja co dbaraMopraHy 3a pa3pelllyBame Ha Maxkegounja, co mexouIHM HaMepm fa ce YHULITM aBTOHOMHAaTa ugeja a oTTyKa M eqMHCTBOTO Ha OamKaHCKuTe Hapomu. Tue mro yoafaa on Byrapyja u Bo momo Ha Opranx- saumjaTa, Tpebaule ucto Taxa ma ja ccbarar u yuorara Ha Ersepxujara, eka Mo HejsuHure BHaTpelHN Kanan ce moT- xpaHyBa M ce 3allBpcryBa BemmKobyrapu3mor BHaTpe Bo Ma- Keqouija. 278 AHTEJ AMHEB 4. BYJHOCTA HA JAHE OMPABJAHA OJ] HAMEPMTE HA BEJIMKOBYTAPUTE (1903—1905) OJ, MOMEHTOT xora CangaHcku 403Ha 3a BTOpMOT 3a- roBop MpoTus Opraxsauyjata, mo oHoj — co cmpoBeqyBa~- HeTO Ha HeHaBpeMeHoTo VsmHgencKo BocTaHue, Of TO] MOMeHT To] TM MpoBepysallle M MpoyyyBalie HaMepuTe Ha ,,,0OpoHa- MepHiyute“, KOM MpojasyBaa Oapama Aa WojqaT ma vw mo- MorHaT wa OpraHusaljara. On TOj MoMeHT Toj ja mpojapu Mi 3aocTpn cBojara GyfHOcT M cBojara GopSeHa roroBHocr. Taa 6yaHocr ce ofGenexyBa yulire Ha BpeMeTo of cTpaHa Ha Hero- BMoT upujarex, 6yrapcxuor noer Tlejo Japopos, Koj muury- Bate 3a Hpernasmmsocta Ha Jane Bo cpojata samra ,AjmyaKn KonHexu". Bo Hea, WoKpaj ApyroTo, crow 1 oBa: »EBe, My Bes JaBopos Ha CaHaHcky, KalleTaHor Cro- jaxos npucturnan so TopHouymajcxo u Gapa cnoroyGa. A Cait- WaHcKM opropapa: ,HeMaM HuiITO NpoTMB, HeKa Aojqar a ce cnorozume* vm, morupryBajku ro nocnegHMor 360p, mpalllyBa: »Komxy syfe Bonu Crojanop, yBaeceT u WeBeT? Ke nm ocranar jpaeceT u feper yOaBy nyluKu MaHsMuxepxu." Toj yopex Geile HeMoMepJIMB BO CBojaTa OMpasa, Koja BO Toa BpeMe HeMallie HM Tpollka olpapyaHne (macmeme Ha Jasopos — H.6.). Toj opra- HMgMpa eyHa 3aceqa Of KOja KaneTaHoT saryOu mMHory_,,Z0- 6px“ (#.6.) ayfe u oBaj cu ro cnacu 2xMBOTOT“”. II. Jasopos (1877—1914) e noer. Toj ce ogymesu on Gop- 6aTa Ha MaKeqOHCKMOT Hapoy No smMHUja Ha cBOjaTa poMaH- tuxa. Usmayenure o6pa3su, crpayaibara Ha Toj Hapoy — To mpupnekyBaaT Japopos u Toj ja onGenexyBa u uspa3yBa CBO- jara srevarampocr. IIpucyersoro Ha JaBopos Bo pefsoBuTe Ha HeseramuuTe € BMCTMHCKO 3a0BOCTRO 3a PAaKOBOAMTeIMTe ua Opranv3ayyjara. O7 sHauerme e u 3a camMoT GexeH Hapon, xoj ja rmeqa camoxprrara Ha efleH uHTeMrenHTed Byrapyu, qojqex Ha yMupa 3a Herogara croboma. JaBopos cTaHyBa allo- CTOT 4 Ma¥eHMK 3a HMBHAaTa Kay3a, Camuor Japopos e yOeneH yeka e TO] wex Ha eqHa mporpecvBHa opraHM3ayja, Make- OHCKa HalMoHamHa Mo cpopma, cbexepaTuBHa MO coyp2KMHa. Toj sHae qeka 2uBoTOT BO OpraHu3auMjata e TexKOK M TO MpH- cbaka KpcTor Ha MaYeHMINTBOTO BO TIIeH Ha BPXOBMCTMTe, Kou 79 IL. K, Maopos, XaiidywKu conwenug, erp. 182—183. TO pa3sBeqyBaaT Of cesO oO ceno um My ce 3aKaHyBaaT neKa ke To youjaT ako He ce peum ya paboTu 3aeqHo co HMB 3a Byra- puja “ 3a morusHypame Ha Opranusauujata nog Bomjara Ha HMBHMOT [p2KaBeH riaparap. Ere, ceTo Toa ro u3qurHa JaBopoB BO O¥NTe Ha paKOBO- auTemmTe u Ha HapofoT u Bo Opranusarjata. M toj e u3s6pax 3a umeH Ha CepcKvoT oKpy2XeH peBOMyWMOHEpeH KOMUTeT It Tyka, xora Ke nouHe GopOara Mefy BemmKoOyrapuTe “ Opra- HMsalMjara, O4 BYCOUMHATa Ha TO] NocT To] nOyHyBa qa ro salautysa CaHyjaHcKu co ocTaBKa aKO (ce NOgMrHe mpalllame- To ga GpatoyOucrBeHaTa“ (K.H.). A Toj, CaHyaHcKu, Hecto- Kojumor — cnoxojHo my ogrospapa: ,Bpe, mope, ke um... sa tue sy6exmsapn ne ce Kapam!“” Jasopos mporec- vupa TipormB xecToxocra Ha CaHyjaHcKuM, HO Cellax BO CBOjOT SakyOK 3a Hero Muurysa: ,Ho, HacnpoTm ToralmHMTe Hempu- jatHocTu, HacnpoTu nofouHemHatTa uyejHa ompasa, CanmaHcK He CTraia Mpey Mewe pH KaKo fanonor. CruxmoxaTa eHepruja, rpaHMTHaTa yMOpHOCT, HeBepojaTHaTa Boulja Ha To] wOBeEK ce- sora Me BocxuTyBaa. pu mamxy nopeke camocTojHa mucsta, vTpesHa am6misja u pasbopHu cpencrsa, Toj 6u Gun eneH Om HajkKpynuvre TBOpu Ha MakegoucKara peBosryuuja.“! Metytoa, Jazopos He moxellle TOKMy Toa ya ro pa3- Gepe, qeka co cure Tue Herosm KBanMTeru onmiuaHM of Hero, uM CO HeroBMTe TOROWHeKHU Fea, TO] cTaHa uoBeK Mefy Kpyn- HUTe TROpIM Ha MakKeqoHCKaTa peBoryiuja. WM mopaqu Toa, HM ce YUH Zexa 6e3 Tue nena TIpojaperHu of Hero, Ges Hero- BUTe KBaJIMTeTU Ha YOBEK CO BosIja, cTpater u Gopeu, 6e3 He- TOBMOT 3a0KPYIVIeH MMpOreH Ha MAKeJCHCKM [peBoJIyMOHeD 3a WaleHuTe KOHKpeTHM eKOHOMCKM mM MOMMTMUKM yesOBK KM 6e3 HeroBMoT Tormey 3a MIHMHaTa BO BpcKa co NaToT No KOj ogM MakefOHCKaTa HaljmoHarHa peBolyumja — Hebape Ges ce- TO TOa Ha MakefoOHCKaTa peBONyMja HeMallle ya ce BuyaT TparMTe Of cBojor mpxpoyeH maT, Hedape 6e3 CangaHcKu Taa He 6 Guna wemocHa. JaHe Ha WemO rm oTCTOjyBallle mpuHuy- ure Ha Hej3MHaTa BHATpeLIHOCT, 3a Hej3MHMOT NpaBMenH M cectpan pasBoj. Toa u3ucKyBallle KomocameH yM Ha equa uye- OOTMaHa, PeBOTyIMOHepHa M ropa GojHa MapTM3aHcKa CTpa- Teruja 3a pa3O“BalbeTO Ha eeH MpOTMBHMK LITO 3aBmayeal WICONOWIKU MU NOIMTMIKM BaxKHM MosMlym OfHAaTpe u BOOpy- 2#KeH Jo 3a6u co HanafauKu YeTM OHABOP, Koj e KPBHMUKII HacTpoeH, KOj e 2KeCTOK BO CBOMTe BemMKOOyrapceKM, aHTUpe- ® Vicro, erp. 83. 81 Vero, erp. 192. pe coeen rs M aHTHMaKeOHCKK aruTall“n NpoTHuB ayfero a Opramm3ausyjara “1 ua HapogoT. Ako JaHe He rm mocenyBa- ure cure Tue HabpoeHu of Hac KBAJMTeTH, TO] He 61 MO~ 2Ken fa OTcTOM npex cMIHMOT NpuTUcOK Ha TO] TonKy mokex Henpujaren co 7Be sma, ITO AejcTByBallle mo zBe IMM 1 Hallafalile ofHay{BOp MU OAHAaTpe. JaBopos we e sazononen of Camgancxu. Ho nesayonon- cTBOTO Ha JaBopos npousmerysBa Of cypoBocTa ua Gopbara, on Hejsumurre Gapara fa ce T1Ma BpCTO, Aa ice MpucTanyBa cMeIO, fa ce yaupa yBpceTo mM *KecTOKO MpoTMB ToOj KOBapeH BemHKO- 6yrapxu. VU, najnocne, nesayonomcTBoTo Ha JaBopoB nmpons3- meryBa Of Heropuor oropryHusam, Toj He 1 OCTaHa BepeH Ha 6op6aTa 3a yenesawe na Oprannsaumjata. He % ocTana Bepexn Ha Gop6ara u mporme 6yp2xoasujara m wHejsuHaTa KpyHa, 6op6a urro ce Bogele Bp3s 3AaeMHOMOMOWIHM Hayela Mefy By- TapeKMor “4 MakeZoHCKMOT Hapon. M He camo Toa, TyKy BO efeH Mpekpaceh eH Toj NomMHa BO marepor Ha 6yp2Koasu- jara “ mosmpa Bo egHa chororpaduja co HajomBpaTrHuoT Dep- aMHaHZoR xepoj — Toyop Amexcaxypos, co Koro Gere cHimerx BO 3HaK Ha MpoOMeHa Ha CBOKMTE coumjanmeruakn ecpakarma u ugeu HOCeHM OF Hero ‘epene MaKefOHCKUTe peBorylMoHept moyeka um G6eure Bepex. HecomHeH Tparm3am Ha cuTe omop- vyHuctTu! Tlopagu Sesrproxen »x“BoT, JaBopoR rm mpemaye co- wujanu3MoT U MakeyOHCKaTa pesonyumoHepHa 6bopba, 3a Koja 6elle ce 3akoHan, u nopaq4 %xKMBOTMHCKa JbyGomopa ja y6u cBojara 2xexa JIopa. 3a pas6uBameTo Ha YeTaTa Ha KaneTanor CTojaHop of erpana Ha Jane Canfancku nmvtysa u Xpucto Cunjanos Bo epojara KHura ,,Ocao6ogurenHute Gop6u na Maxkefouuja‘. » ++ +Kameranor Crojaop mpesege romemmoxoq Bo MeuaniuKo, peuren opojnar ma ce mpecmera yecpyHurueHo co CanzaHcKn. Herosara axuuja, mefyroa, saBpum co BucTMHcKM norpom. Ha 7 ampun 1905 roqyiia coezmueTuTe BPXOBMCTMUKM 4eTH, Kaj c. Kanna, normoguaa na saceqa moctapeHa on Jane Caryan- cxn “ Sea ueTenaHn umm sapodeHn. Camuor Kamera Cro- jazop Oewre paner u yenea ga ce cnacu, a 37 yyuIM on He- TopaTa wera — oOesopy2xenm HM MpaTenu 3aq rpanuua.“? Osoj HacraH e of ucKiy4uwrenHa BaxxHocT, Yuuurypa- wero Ha KalleTaHoBara “eta Selle Hanop 3a sayyByBalbe HA XKMBOTOT Ha IIppuTe myfe Ha Opranmsaunjara wrTo ce Haofaa ‘TI WOT, ‘“snnooauw Du ngdog ainnrainoogoss9 ‘aonELMQ “dX x Cosa, 1943, erp. 383. BO 3aKOHCKa camooj6paHa. Ho 3a Xpucro Cunjatios toa 6us0 eqHO ropusMBO alte, NOX we BAMjaHve Toj uMMOnen Wei 38 noqMAn. Hue ro ogMuuyBame Toa y4Mouerme Ha Xpucro Cunjanos, HO ce salmMpame Ha HeropuTe NpecTamuMuKn BemuxobyrapeKH saxnyuoun. Bo ppeKa co HacraHure Bo Kaumua, Toj neenmre fleka Tue To MoTpecne OyrapeKoTo omurrecrBo, WoTOKy M0- seke miro joule HemocpeyHO peunem Mo KOmexKOT BO c. 3a- ropwuann.® Toa 64 Guo TouHO aKo ayfeTo Ha OpraHnsali- jara He ce moKaxaa ocTojHu1 3a opy2xjero wITo ro HoOCcaT. Hacranure so Kaumua ru empewja HamMeputTe Ha KalleTaHOT Crojaos fa M3BpuIm MoxBur paMeH Ha cBOuTe 6esrmacHu co- jy3Hmuu, Kako OHOj Bo c. 3aropu4aHu. Toa ce noOTBpAyBa i om (pareHoTo mucMo Ha efjeH YeTHUK OF YeTATaTa Ha MOMKOB- uukor JaHKop, Koe ro o6japyza ,,Pesomyumonen smer“* x Koe To mpeneyatypa Cunjaxor: ,,JleHonune ke ro mpedppmume Timpwu, 3a ma cmezeme Bo Bancxo — mpocrpaHa paMHMUIla. Kaye Wro HM Mmpercrou fla TM cnponeyqeMe BO MB3BDILyBarbe mpecyAuTe Hay| HeKOM Cesta ITO MOMOTHase MaTepujamHO 1 Mo- pamHo ga ucTenyRareTo Ha efHa Hama vera. Tamy ke ce Kpepa orax 1 TimaMex, Koj urro Mowe ke mpani.“S Kora ro mpezasa mMcMoTo Bo pefaKyMjara wa ,,PeBory- uyonen smc“, Toj 3aknyuysa: ,Toa seke wanomHysa Ha 6e- coT uw TakTyuKaTa Ha TpukuTe “u Ha ‘cprickuTe ueTH, Kou BOjy- Baar mpoTus Opranmsauyujata, onocrymysajku rm cenara uTo ja MoqmpayBaar’. Kon osoj 3akayuok Hemame wiro noseke ga momaneme. Bo cmopecHara BOjHa urro ce saBp3a mefy wKONTMOT MeyaT 1 B, ,PeBOJIYUMOHeH smUCT“, OBO] M3jaByBa co 4McTOTa M KaTe- TOpMyHOCT: ,...Opraxusanjata ce pactityBa Ha KpcT, Perko MMHYBa eH BO KOj HekOja Hej3mHa uera qa He ce Gopu. 3a noMasky of “Ba Mecelja MoBeke om 20 HejauHu veTu, Guaro- fapenve Ha mpeg_apHwiuTBa, pewmcm cuTe ce yHuurrenu, Sa TloManKy Of, Ba Meceya Taa 3ary6u 11 og cBouTe Hajsabenex- smpu Gojum cum. UM ToKmy cera BpxoBycTuTe ro mosTopuja Tipu612KHO OHa UITO ce Bem Bo ATuHa u Bo Besrpag: ,,Cera Oprannsamjata e cma6a, Hojmere qa ru mpesememe HejsMHuTe peoun!“ E, Movkea JIM paKOBOQHMTe cuIM Ha Tue peOHM 7A & Macosen Kowex Ha Makegonum of cTpaHa Ha mpuku (aHgapT- cx) yer Bo cenoro Baropruauy, KocrypcKo, Erejexa Maxegorsja- 4 Opran Ha BMOPO, nog penaxuuja wa Tmo Xaum Tumos. 8 Xp. Cunanos, ur. Kuura, crp. 388. Bpuar u360p Ha cpencrBata? He equa uM He ABe YeTM paso- pyxuja “ rm excrepHupaa so Byrapuja, Ho ekcTepHupaHMTe Y4eTH ONHOBO ce BOOpyKyBaa M HasleTyBaa BHaTpe. Kora Karle- ranot Jopman CrojaHos, co cBouTe BoopyxeHu u obequHeTH “ueTuH, HayleTram BO efeH Tyf peoH, 3a Za TO Mpeseme, MHOTY 106p0 3Haem feKa BuleryBa BO HellpujaTencKka 3emja, Kaye WTO Ne Moxe Ja Ouge MoMHaky NpeyeKaH OcBeH KaKo HeMpujares.“* Ere co KaKop ynopen Henpujaren Bojysaure CanyancKu. Bes cnoco6xoctute Ha Toj woBeK, 6e3 ymopHocTa miro ja Haz- MMHYyBallle ynopHocta Ha Hempujarenor, mo cmprra Ha Jlex- ues Opranmsaiijara pao Ou KammTymmpata u Hejsmnata Te- puropuja 64 Suma mocKopo 3aBuJazeada of HempyjaTenor. Cunata “ yMeemeTo Ha CaHmaHcKM Ja orcrojyBa npen cuTe uchMTyBaba Ha TellKaTa peBomyuMoHepHa GopOa ce coc- Toewle BO Toa WTo BO Taa Gopba Toj ro KpeTocyBale cBOjor YM CO OHO] Ha CBOMTe HajMHTeNMTeHTHM uM TporpecuBHn Apy- rap, KOM HallomHO ro pas6mpaa mM My Momaraa ga ja usBeye Gop6ara Ha cnacuremuuor Gper. Heropure apyrapu My pa3- jacnypaa Ha 6yrapcKuor Hapoy, WeKa arMTaujaTa Ha BPXOBMC- TuTe-BemMKOOyrapm 3a TlocToeHe Ha HeKaKBO e/MHCTBO Me- Ty 6yrapeKnor uM MakeOHCKMOT HApOy BO HapOAHOCeH OFHOC, co ulro THe To ompaByyBaa cBojor mperiay Bo Makefonuja u ce cTpemea Ja ce MemiaaT Bo paoTuTe Ha OpraHusayujata, cero ‘Toa e WaxKHO M-yeKa eyHa TakKBa mommTMka ke ja_ynponacTu Byrapuja, qexa Taa NomMTMKa KpvMe BO cebecM Hesroqu camo 3a rpadauuTe — ympaByBauKkaTa OypxKoacKa Kslaca U OpyH- jara Ha WBoperoT, a 3a OyrapcKMoT Hapog Taa HOCM caMO BojHa M ucTpeOyBase, 3a HeTO M 3a HeroBMTe CoceqUu, UCTO Taka Kako Hero onpa6eHu mM Ocupomamienu. Mefy cure HeroBu Apyrapy, KOM ro ToTlomaraa, ocobeHu rpwxKM 3a HEroBoro M3qMrawe ui sauppcryBawe mooKu JIumo Xayu [umos. Toj cxpomen 4o- BeK CHEPIMYHO TM OfOMBallle HeroBMTe HelpujaTemM, KOM TO Hanafaa Bps Jm4Ha noua. Xaiia [umos rm ompaByyBaiie mpo- jasure Ha CaHyancKu of cexoja crpaHa, om ceKoe ruequuTe, samiro 6op6ara uITO ja Boyeme Toj wopex Genre Gopda Ha 4OBeK CO weNe3Ha BONja WTO ce Mpumara Bo MsMcKyBamaTa Ha HeroBaTa 6xaropoqua amOuipija fa MocTuTHe eyo BUCTHH- cKo eduncTeo mefy 6yrapcKuor Hapog. U toa eduncreo moxe- me fa ce co3yaye camo Bps 6a3a Ha MpusHaBarbe Ha mpaBoTo % Cnomenatuor secHuk e oduujanen opraa na BMOPO, xoj u3merypaile Bo 1905 roquHa, nog peqakyuja Ha Jumo Xay Jumos. Ha MakeyonmmtTe ya ce o6equHaT BO efHa OfenHa MomMTMY- Ka eAMHMLa, CO CBOe ETHUIKO cosHaHHe. VM uasucruna, Jumo Xaum Tumop co cpoure ycuu u me- 4aTHH MporoBeyu BO TO] AyX — BO S3allITHTa Ha M4YHOCTa Ha CaHqaHCKM M Ha HeTroBoTO eso, rM HeyTpamu3upallie mopur- HaTuTe mpotus Canyaucxu Byrapu of slaxKHMoT BesmMKoby- rapeKM MmeyaT, KOj Mpocro Gompallie rpyocTu, yeka CaHyaHcKy mpeky rpaHuuata, Bo TypeKo, peuncu jagen «xuBM ayfe Of BPXOBMCTUTe LITO HaBsIerne M WTO TM caTuat Toj. Cexoramr Kora ce cekaname 3a MakeyOHCKaTa peBosly- umoHepHa 6opba, uMeTo Ha CaHyaucku nobyfypa Kaj Hac 4yB- eTBO Ha AmaboKo mouurypame. Toj e Bo cRojata cTuxuja 3a opraHH3upambe Ha uyeeH u cbusuuKU oTMOp MpoTuB mpomaraH- qaTa Ha BeymkobyrapuTe M Mporus HuBHUTe ueTu. Toj e cTU- MYJOT Ha UeOMOMIKMOT NOTTUK Ha pa3BOjHaTa MaKeQOHCKA BHaTpellHocT, Hesracmue SyHT mM Be4YHO TropmuB oraH Ha Taa BHATpeulHocr WTO ce pasBuBa. TaKos, TO] Hu ce MoKaxKyBa CO cpovtre Zena Mo Unuugeuckoro Rocranue. Equucrpenata “ HajHecmoxojHa naTrypa no Jlemues, Koj ro oTdpaa moryOHoro Memiame Ha BpxoBucTuTe, Toa e Jane Cangancku. Kako muro seke on6enexxapme, Heropure cust newaT He CaMO Bo HeropuTe crocobHocTu mpuyobueHu BO MC- KYCTBOTO M BO cpegqyHaTa Bp3 KOja Toj] ce mormupa. On Taa cpequna To] 406“ mpercraBa — wITo Mowe Wa WoHece 3a Gan- KaHCKuTe HapowM KaltuTasM3MOT WITO ce pasBuBa Ha Bamxa- HoT. Toj Kamuranusam rm usocTpyBalle MpoTuBpc4HocTuTe OF eH Ha ZeH M cOsqaBaule HecurypHocr mM cocToj6a Ha BOjHa BO Koja, ako m36yBHe, 64 “u3ropene camute Hapogu. M tyKa, mpo- TMB Taa TomMTMKa, TO] TO MpoTuBcraByBalle mo3yHror AsTo- nomuja na Maxedonuja, mosyHr wiro Ha BpeMeTO “ Mpu TO- Talmmuire onpeyenenu ycnonn Gemte pesomyuwonepen. UM on riequuurero Ha 6op6aTa 3a 3a%xyByBalbe Ha MMpoT, GopbaTa Ha CangaHcKH 3a asToXoMuja M MpoTup BemmKo6yrapuTe mu HMB- HaTa KpyHa, Koja Geue aretypa Ha repMaHcKMor umrepyja- cIm3aM, ZOOvBallle eNOxXaHO peBoslyyMOHEpHO mM mporpechBHO SHayerbe. Tuegajku kako KallaT of peor Ha Gopbara eqHoro”pyTo nojmenure gejum of OnTOcKaTa peBOsyHMOHepHa oOsactT, eqMH- cTrBeHO Toj oOjasu Gopha Ha 2KMBOT M CMPT IIPOTMB ONOpTYHM3- MOT M cliach MHOTyMMHA Of, CIIM3HyBalbe. BemuKxodyrapcKata nomuka, Koja Gellle Hallima MouBa Ip cMpoBexyBalbeTO HO Vsormenckotro BocTraHve, He 3anpe M M0 HeroBaTa KaTaCTpo- da. Ha Maxeyonmure Tajo um ce 360pyBallie yeka HeMeura- wero Ha OyrapeKaTa BojcKa 3a Bpeme Ha UmmgencKoTo Boc- vaHue He 3Hauen0 AeKa mpm Apyr o6uq GyrapcKaTa BojeKa Ke ocraye Heyrpamua, Mi roxmy cmporm Toa ce qAuranie Cax- Zaxucxu. Toj ja sHaemle yeHaTa Ha Mewlawero na GyrapceKaTa Bojexa. IIpa amunocra Ha KamMTamusmor Bo Byrapuja, Toa Me- maize uM BoeHaTa Momo ke osHauyBaar Kpaj Ha cmoboyaTa u HeSAaBMCHOCTAa HA MAKeZOHCKMOT Hapox uM HeroBata 6ojHa pe- BOWyuMOKepHa opranusarija ke m1 nocnysam Kako napapaH 3a TlOcTUrHyBabe Ha 3aBOjyBayKUTe HaMepmM Ha G6yrapceKata Syp- 2xoasuja um KpyHa. Canmancxu Gente yOemeH BO Toa aeKa u mpw HajuckpexaTa cpoja 2xenba ya ro momorHe ocno6oquren- HOTO ABMxKeHme Co BOjHa, Byrapuja He 6m Moxesa Aa ro eTO- ‘pM Toa, a TIpM Mpusarawe Ha cBOjaTa 3aBOjyBauKa monuTuKA taa 6m noOapama MOMOLINMI, KOM, Mopaya HHBHOTO yuecTBO BO BojHara, 6% mo6apame cmoroxyBawe 3a mogenOaTa Ha Ma- Kegounuja. Camo Toa Moxelle 7a ce oueKyBa Of MetaHeTO Ha Byrapuja, Hero miro HM ce mcrosman. Eve ja cunava siormka Ha CanyaHcKn. 5. CAHTJAHCKM MU KOHTPECHMTE PELIEHUJA BO 1905 TOXMHA TO JMHVUJATA ua arutamtja 3a BOeHa wHTepBeHuMja na Byrapuja Bo nomom Ha Opranu3ayujara, mo muujara Ha yOenyBabe yeKa eqHO HOBO BocTaHue Ha Maxegonuja ke 6uye MOTMOMOrHaTO, OBOjNaT co BOeHA cua Of cTpaHa Ha Byra- puja, Geute ce sa6myqun “ mpsBoanocronor Ha Opranm3anujata Zjame Ipyes xoj cmpotm PuscKmor Kourpec, Ha joafarbe BO Coduja, ce cperHan Mm pa3roBapas 3a Toa Mpaillame co Usan TapsaHos. Iloq samjamre Ha 360posmTe og Tapspanos, Jjame ce corslacust 24 NoBepyBa M fla To ciipoBexyBa Ha MpeTcrojHMoT Kourpec ccbakamero 3a BoeHaTa momo Ha Byrapuja. Orxako y03Ha 3a Toa uITo bee nOowHan a uM pacKa- #*KyBa Ha FeneraTure 7ojenu 3a oMmuUTMOT KOHTpec Ha Opra- HuBaljata, ompxxaH BO oKTomEpy 1905 roguHa, CaHjaHcKu BeyHaIll ru CBuKa jlemeramre Ha KOHcepertMja u mobapa o6- jacuenue o7 [lame Tpyes. VM 3a ronemo Halle uyyerme HM pac- KaxXyBa HaIMOT crap MaKezOHCKH peBosyuMoHep Pacbaus Xamxu, Koj mpucycrsypam na KoHcepenmmjara, [lame usjapu yexa Toj momymira zexa Byrapuja opojmar Hema ma To u3- Ha kourpecor, onuiruor KoHrpec Ha Opranusanijata, Koj ce ofpxxa Bo oxTomepy 1905 roguHa Bo Pumcxuor mMaHacTup, Topue, oO MoMomra Ha CaHyaHcKM, ja HanOxKU KaH_MAaTypa- ta Ha Jlame 3a mpercezarem Ha KOHrpecoT. Toa crana mopas TaxT“uKu okomHoctu. Ui we camo of surama mpypona, 3a Wa ce 3ayqoBnomm uecrouyOunnor Jame, TyKy Mopaqu nommTMixn MpuunHM WU OKONHOCTM MpomyKTupaHM om wETepecuTe Ha Op- ranusayujata. Topye, Koj uMaile BaMjaHue mMefy memeraTure, To orcralim MpetcemarestcKoTO MeCTO CO Wem Wa CTMBHAT BO3- 6ynyBamara cpeye BIaNMHUTe KPYTOBM, KOM Of efeH KOHTpec nog mpercegatencrBoTo na Topye, oweKyBaa cMprHa mpecyya 3a Misan Tapspatos u 3a Bopuc Capacbos, Ege Kourpec BHaT- pe Bo Maxemormja cera, mo HecpekHoro Ummpexcko Bocranne, u3japysa Topye, Gu ru pacnnamrun crpacTute Ha eneraTuTe nw 6u ce cTuTHano Zo pellieHue 3a y6ucTBo Ha T'appaHos mu Ha Capacbos, a TokMy Toa clopey HeroBa MpoyeHa, He cMeelle Za cTaHe BO TOj MomeHT. Toram, npu pasMeHaTa Ha MUcuIeHa, HM usjaByBa Pacbana Xamxu, ce pelm eka ropagu MCKIYYMTeMHU yCNOBM Mu OKO.- HOCTH, KOM TO HaslowKMja CBMKYBaweTO Ha KoHTpecor Bo 1905 TOAMHA Say rpaHuija, Mp WTO sagrpaHMunMoT KOHTpec “Ma cua Ha pellieHue camo 3a Kourpecor of 1905 roquna. Toa pe- uleHMe Ce CaHKIOHMpa Of AederaTuTe Ha KOHTpecoT KOH eAHO- AyliHO peumja fa ce sammularT pelieHujara BO MpoToKo.10T. 3a Toa pemreHve Hu 360pyBa u Xpucro Cumjanos, Ho co eqHa ocTpa 3a6ememma 3a CaHyaHCKM, Bo CMMCwa yeKa He- TOBMTe MoGy7M Ja ce FoHece TaKBO pemrenne He Oune AMKTH- paHM of y6os cnpema npuxHymmte. Cunjaxos, Ha “ ApyrM ocTaHaTu 2xKMBM pejuM, Hu pacKa- 2%YBaaT JjeKa Ha TO] KOHrpec HajHecnoKoen yenerar Oun Jane Cangancxu. Ui umaure sourro. Toj ru uMatille Ha pale cute ToqaTouM BO BpCKa co MpesaBcTBoTO Ha Capacbos u Ha Tap- BaHoB, TOTO fa TM W3HECe M a USBIeYe MOMeHTaHO CMpTHa mpecyya “ 3a yBajuara. JloKa3sHaTa cua 6eure og cobpaHite OOBMHUTeEIHM MaTepujamm wITo TM MpuTexapalie CanzaHcKu; Taa Geure TONKy pa3ypHyBauKa, UITo Of Hea ce ucrimaumM 1 camuor Topye, Koj uMalue pa3MMcmyBaHo JouIro BpeMe 3a T10- cueqMuMTe Of Toa ako ce WOHece CMpTHa mpecyfa 3a oBHe mBajya mpeqasHuun. Topye Gemre ymaboKo yBepeH fexa co oTerpaHyBaeTO Ha THe syfe ocpuuujamHo Ke mouHe BOjHa ® Xp. Cunanos, Ocsododureanure Gop6u ua Maxedonun, T. I, Corus, 1943, erp. 374, mame, mopaqu urro OusI CKIOH Ma BepyBa BO 300pOBuTe Ha Vsan Tapsanos, Koro ro cMeTam 3a cepvo3eH YOBeK M KOj Gu oTopH3upaH Of MperctapyuiuiTe Ha OyrapcKaTa Bulaqa Uu TBOpeoT a To npevece Ha 3Haewe Toa 70 OMToBopHUTe Iyfe Ha Opranusaiyjata. Ha Koncbepenujata, BO MoMeHTOT Kora JIa- me ojropapaliie Ha Toa Mpaiiame, Canyancxu M36yBHa vu, o63semeH og Gec, HamyTeHO My peye Jeka Toj Tpe6a qa mpectaHe Ja Oufe HamBeH M Ja He TO JaxKar areHTuTe Ha DepauHany. Ha KoHcbepeniijaTa ce mocTaBu uM mpalliameTo 3a MeCc- TOTO Ha KoHTpecoT. CaHyjaHcKu ce u3jacHM pellmTenHO Kako TIpMBp3aHuK Ha CTAaHOBMIITeTO TO] KOHTpec fa ce OApKM Ha opraHMsalMoHa TepuTopvija BHaTpe Bo MakeyoHuja, MOTMBH- pajku ce co Toa JeKa BemuKoGyraputTe Ke Bujaar Bp3 KOH- rpecor ako ce o7p2xKM Ha GyrapcKxa TepyTopyja. : Cmrporupio Ha cTraHopulurero Ha CanaxcKu, JIame pyes peumrenHo HacTojyBallle KOHTpecor fa ce ofpxM Ha Gyrapexa repnTopyja, 3a Za ce MoTupra TecHaTa BpceKa Mefy 6yrapcKuoT HM MaKkegoHCKMOT Hapoy M cKOsHOCTa Ha Opranvsauujara 7a mipuma copeTu og 6yrapeKata Bulaza. Bo spexa co MpalliabeTo 3a MecTOTO Ha KOHTpecoT Mefy ReneraTuTe yojme MO nonenyBawe. 3a ma ja HaslOxKM cBOjaTa am6uipsja, Jlame u HaTamy HacTojyBamle. TakoB u3me3se 1 CaH- jlaucKu, Mopar wro Opranusatmjata clmpoTu KOHrpecoT ce Haofaie mpey mparor Ha paciel. Salro, mpalliawero 3a Mec- TOTO Ha KOHTpecoT ce MoKaxKa BaxKHO UM Of SHAaYeHe 3a Ha- TaMOUTHUTe OHOCH Mefy Baie Kpyropu u myfero Ha Opranusayujata Bo Cocbuja u mpeky rpanuya. Ho roj cop ro paspeum Topue. Toj seme 3060p u 360pyBaile BO AyXOT Ha HeomxomqHocTa of 3a4yByBabe Ha OpraHM3alyfoHOTO eMH- erno. CBojot TroBop Toj TO MpoMsHece OAMepeHO M BHMMATEJIHO Hs, BO MHTepec Ha 3a4yBYBawe Ha TOa OpranMsal{MoHo eAMHCTBO, To 3amom Jlame 7a He rm MaHMdbectupa cBouTe BpcK co pax TappaHop, 7a pacKMHe co Hero, Mp WTO BO 3aMeHa Ha TOA MecroTo Ha KOHTpecoT ce ompexeryBa ma cTaHe Ha 6yrapcKa vTepuTopuja, a ce rapaHTupa M MmpercegaTescTBo Ha KOHTpe- cor. Jjame Tpyes, packaxyBa Xamxu, ro NpuMM TO] Mpeqor Mu ocTaHa Ha CBOeTO BeTYBae, eka HeMa a KOPMCTM HMKAaKBa romour 3a Opranu3zauujata om crpana na VMsan Tappanos.” © Cnopeq cnomenuTe wa Pacbann XaMxu, aM4HO coonuiTerm Ha A. J>mes. mefy 6yrapeKxara Baga u Oprannsauujata u eka equa TAaKBa BojHa, Mopaym yesloBMTe Bo Kom ce maofame Opranuzaunjata, enopeg mpoyenkaTa Ha Fopye, no mopa3zor ua Opranmazanujara co VinuuyexcKoTo socraHMe, BiamaTa u yBOpeljoT Gu mowxHea- me equa cpoja IImpopa no6ena, onpanzysajku ru macosyute- y6ucrBa Hay syfeTo Ha OpraHu3aunjata co yOucTBOTO Ha CBO- ute ayfe Capacos u Tapsanos, Kou Tue ke ru mpercTapyBaatT Kako MayeHMIIM Ha omuTobyrapeKaTa Kay3a. 3aToa, mp ae- 6aTvTe Ha KOHTpecoT, No MperxoyHM pasmucuyBata co Topue, Jame, 3a Koro cuTe cMeraa JeKa e HajHeNOMMpIMBMOT AeweraT,. 2aTBOpuM ycTa M oro Bpeme Mom4ueure. UA Kora mo6apa 36op, 3a TroyleMO 4yfee Ha KOHTpecucTuTe, To] NoAHeCe Mpezsor 3a amHecTuja Ha Capados u Tapsanos, mpefqyor wiTo KOHTpe- cucTuTe TO IpuMuja M ycOBHO rm aMHecTMpaa 7BajuaTa. Toa Geme crpareruja Ha cammot Topye, Koj TajHo 6eme yan cormacHocr Ha CangaHcku ga Gapa 3royeH mcMxo- SIOWIKA MOMCHT M CO APY MOTMBU a FoHece cBoe pellleHue mM fam Ka3HM co cmpT Capacbos u T'apsaxos, 3a xo Topye yonyurrame yeKa Ke ja Hapyluar yayeHaTa ycJIOBHa aMHec- tuja u camm ke ro Jafar HEOMXOQHMOT MOBOX 3a Ka3HyBaiee. Cocroj6ara Ha OOBuHeTUTe Selle TAKBAa UITO ceKO] MOMeHT Moxelle 7a uM u36yBHe Gom6a Hay Tapa. OcobeHO HesqpxK- aMBO BOSbyqeHM Mpotup oOBMHeTUTe Oea COMYHCKMTe 7ese- Tatu, Ha Yeo co Teopra Monyes. M tTyka, uMeHo, cmporit 0a HacTpoeHue TpeOale max a ce 3amema Topye, ga ro YCMOKOM MHOSHHCTBOTO 3a Ja He Wojze FO Toa wiro we Geue HYKHO BO MOMeHTOT, CmmpyBarbe BO KOHrpecor BHece Topue. Toj oxp2ka eyeH wecrouacopeH ropop. Tm pasrseya rpeuiKuTe ua OpraHnsaujaTa, HeBOJIHOTO 3aBeyqyBarbe Ha syfe mo wH- uvMja Ha ugejara 3a MOMOLI OfHaABOp, pasBOjor Ha BHATpeL- RMTe MpMHUMNM, pasBojor Ha MyeuTe, sHaYereTO Ha AaBTOHO- Mujata Ha Maxegoruja, ckpuenuTe cum na Oprannsanyjata utH. Ona uro ro s6opysaure fopue Genre yOenmuBo, saTou urto Tope ce cmyxxemle co cumaTa na cpaxTuTe, Kom TOj Tit pasjacnypaue Hu dpmauie cBeTauHa Bps nogpobxoctuTe. Bo EPcKa CO MAKCOHCKOTO Mpaliawe, To} ropopeute 3a Gankan- CKMOT MONMTMYKM pasBoj, ToBOpellie 3a cTpemexure Ha mpe- veagenTuTe Hay Maxegouuja, 3a oHa UWITO MOxelIe za Mpo- uguieze Of THe cTpemexu. Toj ropopemie oTBopeHo 3a WesIMTe WITO CM TM MMalie Mocrapeno SyrapeKata 6yp2xoa3zuja u Hej: smuara KpyHa mM 3a Toa Kako Opranusanujata ke mocranu 7. TM pa3sBne cBOuTe cKpMeHM BHaTpelIHM cum 3a Gopha mpoTus. uumqHata onacHocT of Taa 6ypxoa3uja “u og pBOpenoT. To} u3japm yexa Byrapvja ke cu ja mpoOa BoeHata cpeKka na ja sapnagee Makeyouuja mu yeKa 3a Toa ce MogroTByBaaT yc- SIOBM KM ce Tpacupaar natura. Umajku, mMefyToa, Bepa BO cummTe Ha OpraHmsaljaTa, Toj Wage HacoKM mM rm 3aMoutt JjemeratuTe Ja foHecaT cMesm pellenuja u a ce o6jaBu Gec- nouiTeqHa Gop6a BHaTpe BO Makeyouuja mpoTuB GyrapcKaTa tiponaranya, Koja ce cMera KaKO CTpaHa HanopegHO co cpr- cKaTa M IpukaTa Nponaranya, mpm wo ja sacerHa u Ersapxu- jaTa, Ha xoja rpe6a ya Mm ce o6pHe BHUMaHMe a mpecraHe Ha ce Melua BO pa6oTuTe Ha Opranu3ausijara. Og Toj ropop m om pesonyuuuMTe Ha KoHrpecoT”, Kako 1 07, AejcTBaTa Ha MpomaraHyuTe, e BUAIMBO ZeKa OanKaHcKuTe 6ypxxoacku Kmacu seke ru mocraBuse cBouTe nMMepujamc- TuMuKU Wem cmpema Maxenouuja. Ho najeTpaumn cu ocra- nypaa Coduja u 6yrapexuor 6yp2koackm Mumepujanuzam, Kon uM Jayoa WMHuja Ha Apyrure nponaranyzu. Cocuja Genre mpe- cTOHMHA Ha arpecuBHMoT KamuTanmu3am Ha BamxanoT. Byp- Koa3ujata u KpyHara ja mpersopuja Cocpuja Bo rHesHo Ha y6ujum, Kou GecnourreyHo mm ucTemyBaa MaKeOHCKUTe peRo- myWMoHepy, unjauiro Buna Geure Taa Teka co3qane u 3aryRpc- vue cBOja BHATpelia MaKeJOHCKa PeBOJYUMOHepHa opraHit- gammja 3a Ja mM uyBa pasBojoT, cnobozaTa 1 He3aBMcHOcTa Ha MakefoucxuoT Hapon. Og Coduja ce Gapame ya Ouze 36pu- muaHa ceKaKBa MIpojaBa Ha MakejoHcKa He3aBMcHocT. Bo crpe- MexKOT 7a ja 3aBagear Maxegzouuja-u a ro -acumMusmpaaT Ma- KeQOHCKMoT Hapoy, BemmKoObyrapute Bo Cocpuja coszaqoa cBoj jesyurcKu opyeH of Ka3MOHM Hay4HMIM, Kou rm cbamcuduKy- Baa MaKefoHCKMTe BMCTMH u, ONpaBzyBajku rm cbaumeru4- KuTe Mpojasm Ha Besnxo6yrapexure opraHMsal, coszazoa M pasBuja GeceH WoBHHN3aM, KOj ce paspacHa BO cTuxija. Anexcanyzap Cram6omnexu, Koj My 6elie npuBpsaHuK Ha CanatcKH BO Heropata 6op6a 3a aBToHoOMMja Ha Maxenouuja Mu 3a cexepayuja Ha SOanKaHcKuTe HapogM, ja BMKatte Co- puja ,,Comom Tomop“. Canganckxu ccbakame eka on Cocbuja Ke mojme pasrpo- MOT HA HeroBaTa TaTKOBMHa. 3aToa, ocobeHo mo cmprTa Ha © Ha Konrpecor 6ea yoHeceHm cneqHMBe nporpamcKM JoxyMeHTn (pesonyxpm): 1. Coommrenuja 40 rpymara MakegomcKu yejuu, Hapeucem BpXxO- eueru, 2. Ycras Ha BMOPO, 3. Crasor na Opransauyjara cnpema mpo- uaranqute mu 4. Ipapunmux sa ycrpojerso Ha ympapaTra Ha OpraHu- 3aujara. Toye Jlenues, Toj 3mpano ro opran3vupa Hapogor BO morpa- HMYHHTe PeOHK M CO cMTe CHM 3acTaHa IpoTM“B cKPHeHUTe Hamepu Ha Cocuja. Toa Geme curnanot ua Jlemues: ,,Maxe- owusre a ce opranmsnpaar omHaTpe mM ma ce cnpoTuBar Ha HaypopelnMTe BmMjawsja co CcBOM BHaTpeliNM opraHusupaHi cus", CanjaHcKu ce pakonoyere oy Toj curHan. Tjenues, Topye u CanyjaHcKu eqHakBO MMCIea 3a yIO- raTa M 3a OMacHocTa of BPXOBM3MOT Ha BeNMKOOyTapuTe of Cod¢uja u ce csry2Kea Co eHAaKBO M30cTpeHo GopedKo 4yBCTBO mporms Hero. AKO rm pa3rueqamMe WecOKyMHMTe mpojaBt Ha BPXOBM3MOT TIpoT“B yewoTo Ha Makeyouuja, Hema fa MO- 2Keme a Hajyeme coomBetHu 360poBu 3a Ja ro M3pa3vme He- TOBMOT KaHyOamm3am. Tue mpojasu bea u eqHa mcuxXomoWKa NO_ToTOBKa 3a M3MaMa mM Ha OyrapcKMor Hapog, Koj Semre BOBICKYBaH BO BOjHa M MaTepyijamHO M MopaJIHO pasopyBaH. Orpomunte cbusu4KM, MaTepujamHM 1 MopasmHM omycTouryBara ITO MM TM HaHece BPXOBM3MOT Ha MaKeqOHCKMOT 4 Ha Oyrap- CKMOT Hapon, TparuTe of Tue onycToulyBara ce ruieqaar ylewec uM yurre 3a omro Bpeme Hema ya Oumar s6pmmuaHn. BpxosucTuukuTe mpojasm Gea ese ofpas of crpemexuTe Ha BeIMKOOyrapv3MOT Ja TO HaslOx%KM cBoeTO BAMjaHMe Bp3 Ma- xegonuute. [Ipomarammara qa ce saBnagear cpyjaTa Ha Ma- Keqoruyre co cure cpeycrsa “36M BO WoBMHM3aM M TM pa- cuna uyBerBaTa M pasOuparbata Ha OyrapcKaTa MHTeNMTeHUja, Koja ocraHa fa SomenyBa 3a MaKeOHCKOTO mpalliaibe u Koja yurre Zonro Bpeme Hema fa Ouye u3eKyBaHa.” ® Knewerere mro ce ynarypaaT 7eHec mpoTuB pakoroquTemmuTe Ha HP Maxenounja co yen ma ce BHece Zes0pranv3amija uM cmMyT mpu rpa- qlemeata pa6ora Ha Peny6mm«ara; 6pyTanmHoro mporoHyBaie Ha yunTe- amutTe og Ilmpuncka Makegonuja u TamoulHoTo 3aTBoparme Ha KHUDKap- HMUpsTe, KOM MpcKaaT Hay4Ha caeTaMA BPs MakeoNcKTe BUCTHHH, Kako M M3BPIeHMTe amcerbha M MPOTOHOT Ha MAKeQOHCKMTe ej BO Byrapuja — cero Toa e OunrneyqeH 4OKa3 eKa BDemMeTO yullTe He TIpU- oueno 7a ce w3NeKyBaaT HalMTe OyrapcKM Apyrapu og Gonecta W0- BMHM3aM. A TOa € HeECOMHEHO pe3yJITaT Of HeM3mMBeaHMTe acrmmpalnn cmpema 3emjara m Hapopor 3a Kom ce Gopm CanmaHcKu. UM mopagu Tue mpwauHM 3a Hac, Makegonuwre, Cocbuja cm ocranyBa Mak TaKBa mM Je- Hec Kaksa uiro 6ea ja ocTaBume BemsKoOyrapuTe of mpex 9 cemTemapit 1944 roymua. Equa BaxHa oKomHOcT 3a Hac e peakupijara wTo ce nojapa po 6yrapexuor meyaT Bo BpcKa co mponecor ,,Acex Borganon“. O6enneruor ja uMatle wcxpeHocTa Ja u3Hece MPex cymor cé wITO BD- mena 6yrapcKara cpammermiKa Bact BO mepMoqoT Ha OKynalMjaTa Ha MAKeQOHCKMOT Hapog it cé WTO Taa KOHCTaTMpasla BO OfHOC Ha CMM- paTuure M aHTwmarvmre cnpema Hea, ,PaOoTHMuecko geno“, mefyToa, pearupa Ha HauMH uITO Momef™m Hé Hapeyje Ha MucCnaTa eka MHOry 19 II KHura 6. YBACTBOTO HA BOPMC CAPA®OB M1 HA MBAH TAPBAHOB lO JIMHUJA ua ormopot, no curnanor 3a TOj oTmop wa- Tex on Jlenues, ce ovenun nommmukn u azejHo Jane Canjax- ckM M cTaHa 3HaMe 3a HallMoT Hapox. Ilo raa munuja toj ce oupTa Kako MaToBoyuTe u ja Mopmeye mo cebecu u SyrapcKaTa UHTeIMTeHIja BO peqOBUTe Ha MaKeOHCKaTa pPeBosyUMOHepHA opranusaimja Ha Maxeyormmre uro ce 6opea. Ha Canmancxu To sa6o7er0 sourro Acex Borjatos s3ten TonKy MHory ropyamen BXCTHHM, HeBape WHKEUBMINTe 1 CuTe AKYMM WTO MpousmeryBaaT of TepopoT Ha qbaummerute, HeOape Tue HemITa ce BpMeHT on G6yrapexute padonunpr a He om cbammernte, Ta cradaito morpeOa za ce Hay™ OpraHoT Ha Mapmijara, Koja geHec ro ynpasysa B. ,,PaGoTumuecxo eno". Hasuctaia, Acex Borganos oOjacnu Mpeg, cyqor eka, Kako nommyncKit xavanm Bo Cxonje Toj ro KoHCTarmpan HapacHaToTO He3aqOBOucTBO M ompa3a mporus OyrapcKara Bmacr Bo yena Makegouuja, Ho mam ¢ ToTpebHo B. ,PaborHm4ecko geno“ qa v3mese co crarMm KaKO peaxusia MpOMB caMMOT MpoOLec, OF WTO YNTaTeIOT OcTaHYBa co 3aKMy4OK AeKa ce Opani sanaguatvor mpectux Ha GyrapcKaTa BilacT? Toa mpauiar:, ONMTNeRHO, Mpeq3puKyBa MHory6pojHH npamamun, “wmUTO ofTO- Bop e egex: 6yrapexure Apyrapu sarau6ume Bo 62aTOTO Ha WORMENT- not. [ja ro nocaymiame Borganos e cyurecrseno mHTepecHo, Toj us- jasysa: ,TIpeq ma yojyam BO Makeyouuja, jac mmap pneyaToK aweKka vay Hapuervera uma Oyrapcam enement. Toa Hu Geule HaM BHYILY- BaHO Bo Byrapyja co romMHm, eka MakeqoucKuor Hapog e 6yrapcKH, kexa Maxeyowyja mt mpumafa ua Byrapuja, qexa TyKa moctoeno 6y- Tapoko Yaperso. Ho MoutTe w3sHeHaqysama Gea TOEMM, Kora KOHCTaTH- pap qexa 6yrapcKu evleMeHT Mma CaMO BO JIMMeTO Ha HeKONKy 4Op- Gamm Kou Gea ce qoGmeKKNe yO Baca, Cstre mpyru Gea Maxe- ROH Co cosaHe 3a cBoeTO NoTeKIo — yeKa ce Maxenonnu.‘ Ha mpauraisero og mpercenarenor na cygor — janu o6prmeror Borgavos ce Soper npormp maxeyoHcKMoT Hapoy, Kako gen og 6yrap- CKUOT HapO UM KAKO OfAeMeH MakeqOHCKM Hapon? »Bopoara Gere Kako mporms offesex MakKeoncKK Hapog Co csBoe HauMOHAIHO COSHaHMe Mm CO CTpeMem 3a Hal|MOHaTHO m COUMjamHO oc- oboryBawe.* Ere, cero roa miro ce japypa Bo ppcKa co maKeoHCcKoTO mpa- mame yoafa fa ra mormpra cumara u 3HavemeTO Ha 3aReTuTe Ha Canmaucen, yeka Maxegoneyor, Kage u ma ce Haofa, yommen e ya ja cmeqM cexoja HenpasymHa mucna, cekoe milysawe; cé wTro e wI0- BMHMCTHYKO, cé LITO € NPOTMBPeYHO co cMOOOZHOTO UM MmpaBvnHO pas- BMBAILe HA HawMor Hapog; cé wTo TH HagpasHyBa mM pa3janysa Gpat- cKuTe ogHOcM Mefy Hac u Byrapute, mefty Hac u Cp6ure — Kako UITO Oun0 BO MuHaToTO, 3aToa e norpedHo ya ce oTKpyBaaT NoxoyuHyBa- WaTa KOH pa3qop U CBoeBpemeHo Ja ce MapupaaT. Toa ce cBeqysa AO wauaTa 6yqHOcT, AO 3a0cTpysatse Ha Halllara TBOpeyKa KpuTMKa. Ja Guyeme crporu u %ecroxu cmpema 3aGenemIKUTe nO: mMHMja Ha wroBM- HM3aM, Taka KaKO Uro Gere cTpor M 2eCTOK HaLIMOT nperxoqHMK My ce MaqHa wecTa 4a ro Nopasu BemmKobyrapu3mor BO Hero- BOTO AyBI0 — Cocbija, of Kaye WTO, KaKO UWITO Beke ogGesre- 2KaBMe, MpousseryBaa HecpeKuTe Ha Hallmmor Hapog, CaHyjaH- cxm ja mpucbar rpywaxara uuspaboTu niaH 3a_obesrmapyBarwe Ha HeTOBOTO ABM2Kelbe, KOe Ce pakoBogemle of Bopuc Capacbos u om Msaxn Tapsanos. UM ypajyata Tue, Kako wiro mpeszBuAyBA- me fopye Ierpos, He u3qp2xaa mpeg, o6spcxure KoH Oprann- galifjaTa uM OfHOBO 3acTaHaa Ha YeTO Ha eqHO UeTHWIKO 7BIH~ 2Kembe, KOe Tue on Cocbuja ro Haco¥yBaa MpoTuB myfeTo Ha opranusamyjata, co We — Kako uTo onGenexanme — ya Tm saBlagear HejsmHure peonu, M mopaqu toa Oprammeamujara 6eme MpuHyzena ya Mpeseme MepKU cIpeMa HMB, KAKO pesysI- vat Ha WITO Tue u ABajuaTa Sea yOuenu Bo Coduja. Tue cam Flayoa mopoy ma nobujar TaxBa KasHa. Bo nponerra 1906 ro- pyHa, THe exuTMpaa eyua YeTa of, HEKONKYMMHA TIO, BOACTBOTO na Augou Kocero » ja mpatuja Bo Cepcxo. Anjou Kocero 6e- nie yo6ap cbyHKuoxep Ha Opranm3anyjara, mpeyan jzpyrap Ha Jlexues, rorop Ha caMOXxXpTBa mM MOABUT, HO HempocBeTeH M mpocr u, urrom Ke ce uary6u of cBojara cpequHa u Ke monay- He BO gpyra, Nonafa Moy Baujanue u ce ry6u KaKO JIMTHOCT. Bo 1905 roguua Toj monaqHa mox Bmujanue Ha Maron, a Manky moqouHa, Bprejku ce oKomy MomuTe Ha Capacbor BO xpumata Ha Kocra Ionero ua ya. Uap Cumeon 6p. 196, T0j ganmmuBa Bo Bo_UTe Ha Capados, Koj ro Bosellle co MajToH HU3 Cocbuja u ro mpepadorysauie um HerpyjarencKu ro Hacac- kKypaue mporus Cangancun. Boopyzex on Capacpor, Kocero neke samuHyBa co yeTaTa « ce japyBa Bo peonor Ha CaH- WaHCKM, co 3aqaua ga ro pasopyxu u fa ro y6ue. Ho mogror- syBaHaTa cTammlyja He ycilesa M TOj cammor Monafa BO Hea uv OugyBa pasopyxeH “M Mparen Hasagz Bo Coduja ma um ce Tpercrasu Ha CBOMTe rocmogapy, co Mopaku og cammor Can- qancku, Ja uM Kaxe fa He ce oOumysaar wpyrnaT ya BpuaT — ByaxHosurenor Ha ToToBHOcTa 3a caMoxprsa Jane Canqancku. Te~ HeMHUTe KOHKpeTHM MOIMTHYKU yCNOBM HamaraaT ya ce cnyaMMe CO cumaTa Ha @akTMTe of HefalewHOTO MMHaTO M CO OHMe WITO Ce COd- jase WeHec Kako mpojasa Ha UIOBMEM3aM Ha efHO HeMCKOpeHeTo Be- cmuko6yrapcko Baujame. Co roa ume Ke ru w3nexysame Haumte 6y- TapeKM g@pyrapw 3a ga mpecranar ya GomsaaTr 3200a MpoTMB HAC, HelITO WITO Hac He HaBezyBa a HMB mM “M3adyBa. Mefyroa, 6e3 ce- pMo3HO MpOTMBcTaByBawe He HeMa ja ycleeme Ja ro npecyumoe IOBUHMCTHTIKOTO 6.1aTO BO Coduija. (Asnoxexmos Matepujan moy dycuorasa 90 e TeKcT Ha caMMOT aprop JImes, Koj ue opyeKa mocedHo ro u3qBOjyBame Gugejku mpet- crapyBa JomosHa a He OCHOBeH TeKcT — 3a0ezelIKa Ha PeaKTOpor.). 19* cmrmm yjaypmMu, saroa wITo Toj e Hajzo6po ME@OpMMpaH 3a cure Mepku m Samucum mpormue syfeTo Ha OpraHvsalptjara. Augou Kocero, KO] e 2kuB, Ha 30-roqyumHMHaTa of cMpT- Ta Ha CaHgancxu, Bo 1945 roquua, Bo cB. Bpay, cammor HK packaxKa Kako Ouse pasopy2xeHM TO] u HeroBaTa yeTa on CaH- Raucku: ,Kypypu Hé ogpegoa Ha OvBakoT Kaye wTo Gemle emecren CanyarcKm co cBojara yera, BO efeH TpHap, 360py~ Bawle Toran Kocero, Io soobuyaeHnor mo3qpaB, Hue ceqHaB- Me M ce rueqapme p oun Ges 360p qa u3ycTume. Jac ro Ha- pynmm Mowuelbeno M rm Mpailias MomumTe: ,JyHauy, uj e pegor cera ya Owe cTpaxap?“ Canzancxn mo6p3sa ya Mit onrosopu: ,He GecnoKojre ce, AHZ0H, Bue cre HM cera Ha TocTu 3a Bac cé cyM ypequs, crpaxXap nocTasus u Musmuptja BMKHAB uM ja Hapenye oKomy ma ué uypa.“ Jac mornequan 1 — lTo a BuyaM, HABMCTMHA HAOKONy, He Ha JamewHo pacro- janme, ce yBInKaT Boopyxemm nyfe. ypu torant ecbaTus yeKa Cannancku e 3aro3HaT 3a MoeTo qoafame u mpesen om6par- 6emm u“ mpernasim mepxu. Hue ce o6jacuueme co Canganckn. Toj u3japm mexa rm sHaen monte Hamepu. Jac ogpexypas. Ho My Zabap mpaBo fa ce COMHeBAa mM My Ce u3BMHMB 3a 6ec- MOKOjCTBOTO ITO My ro mpequ3BuKaR. Toraut jac ce moKajap “MM PeKOB Ha MowTe MomIM: ,,Kou cakaar 4a My ocTanar Ha pacnoularawe Ha CarjaHcKy, a Kom He — ya TprHar co MeHe o6patwo Bo Cocyja. Ccpatue zexa HampaBys HempocTsmBa Tpellika M-ce-orkaxKas on Capacbos.“ Cuporu y6ucrsoro Ha Capacbos 1 na T'apsanos cocroj6ara Ha Oprausanujara Gene promena. Bo Codpuja myfero Ha Opranvsamyjara Sea xxecToKo roe. Tlerap mom Apcop 1 Tlepe Tomes cmeraa 3a Hy2KHO 7a samvaiar 3a Cepexuor okpyr HM THe 3aMMHaa MU Hajqoa sacomumure Kaj Camyancxu. A Top- ue Tlerpor saxupea peuucn umeramHo Bo Cocbuja u ce mBu- 2Kelle camo HOKHo Bpeme u co yoOpo Boopyxxeua saurrura. Baxsara cocroj6a ro sa6psa peurermero 3a y6ucTBoTo Ha ZpajuaTa BPXOBMCTHuUKM BONA Ha ueTu, Capados u Tapsa- Hos. 3a ersexymprjara Ha APajyara ce noBrede zKapenka, Koja My ce NaqHa Ha _pamckuor Bojpona Muxanx Jaen, 1 Toj Bez- Halll 3amuua 3a Cocbuja, ga ja usBpum ersexyymjara Bps oc- HOBa HE caMO Ha BuledeHaTa xX ApelKa, TYKy M BPS ocHoOBa KM Ha peleHwero Ha Cepcxuor pesonyymonepen oKpyr, morn WaHO Of wieHopute Ha Komuteror Ha weno co Cangancxn. Ho Jaen, Kora mpucrurna Bo Cocpuja ue ja “ucnomm sa- TagenaTa 3aqaya urro My ce magHa co uxgpenka. Toj Bo Co- duja Gere packone6an og ureHor Ha CepeKuor oxpy2xeH KO~ muteT Iletko Ilexues, Koj cBoeBpeMeHo G6ellie mpaTeH 3aeqHO co Jlaew 3apaqM M3BpLIyBalbe KOHTpoya Ha pellieHueTo. Bo enyuajoT, u3me3ze gwexa IlerxKo Ilenuep e TaeH areHT Ha Be- mmKo6yrapusMoT % Ha HeroBata KpyHa. Toj ce peklamMpamn ce- 6ecu mpeq CaHzancKu “ mpem HeroBuTe Apyrapu Kako COompi- jammcr u mpuspsaHuK Ha penyO1MkKaHcKUTe Meu M ce CMeTANO mexa 64 roner of Gyrapcxata nommiMja. Ha roj nauwn TeTKo Tlewyes ce sz06mn co qopep$ara m pactozoxexHueTo Ha CaH- TaHCKM M Ce BOBJIEKOUI LypM M Kako uleH Ha CepcKMoT OKpy- 2KeH peBouylmoHepeH KoMuTeT. VU tyKxa, BO cmyyajor co j0a- farero Ha Tlenyes Bo Cocbuja 3apaqM u3BplIyBawe KOHTpOuAa Ha pellenwero 3a yOucTsoTo Ha pBajuaTa, ce 3a6enexyBa 1 HeropoTo KoBapcTso. Hamecto ga ro Hacpum Jlaes, Tenses To packoze6a uM Tro HacouN Bo ObpaTeH mpaBey, Mpu WTO My TO pa3orKpu 3aroBopoT mpoTus CanmaHcKm uM To MOmroTsH 3a yuecrso Bo Hero. Illro my 360pyBan Tlerxo Ilenues na Jjaes, Toa ce 3Hae Of, HeroBuTe ConmcTReHU MpVsHaHKja: ,,Jac youpaB Bp3 uyBcrBaTa Ha MOjor KosleOuB conapozHMK Muxann Jlaes, KOMY MY PeKOB ZeKa, cropey Moja nporexa, CanyancKu se BoO- uM npunyunMemra Sopta npotus Capadhosnor komuTeT, Nopayy urro ke tpe6a ma ce orcrpaHu 3a fa Mowe Capacbos nosrecHo % mo06p30 fa craBy paka Bp3 Opranmsarjata, Koja TpeOa 7a ce KomaHgyBa og, Cocbuja u Bo AyxoT Ha ycranoBeHaTa Hala 6yrapcKa noumTwKa cnpema Maxegornja, Koja rpeba ga Suge Halla, a He ABTOHOMHa.” Ere Ha Koj Haun, mpexy Ilerxo ITenues, Capacbos mpu- qo6u Ha cBOja crpaHa efeH xpaGap Max, KaKOB ITO HeCOM- HeHO Geute Muxanm Jlaes, Koj ro pakoBogeue J[pamcxuor peou. Toa Genre eye moTTuK Ha Capacbos 3a 3aciuIyBabe Ha WSH- 2KelbeTO MpoTuB CaHyaHcKM Mu 3a SaBslaqyBame Ha PaKOBoy- crBaTa m0 Mecrara Ha Oprannsapijata. 3a yOucrBoTo Ha Catyancku cammor Ilerxo Ilenues 6a- palire srofex ciry4aj, HO TOj, KaKO wieH Ha Oxpy2xHMOT CepCKi PeBOJIYUMOHEPeH KOMMTeT, MMallle MoxHOCT CaMMOT fa ce yBe- pu yexa y6ucrsoro na CaHgfaHcKM, oxeKa e Toj Ha GojHa Hora M pakoBoguTes Ha OKpyroT, He Moxe Ja ce u3Bpum Ges opraHMsnpaHa ciisia o7Ha_Bop. % Jionm ncxaxyparba na II. Teves coommrenm ua A, [men no 9, IX 1944 r. Tlopagqu Tme 3aKry4ouM 3a yOucTBoTO Ha CaHyaHCKU, oT- Kako ycrea fa ro packoe6a Jlaesa, THe ABajyjaTa ce ForoBo- puja mpecropeHio fa ce BpaTaT Kaj CaHyancKu u Jjaep ya cu mpusHae 2eKa Toj He MOxeN Wa NocerHe BP3 ABajyaTa, 3aToa wo “ ABajyata, Mpeyx fa My cTaHe Apyrap Ha CaHyaHcKu, My 6une Hajqo6pu mpujarem co KOM He MOxe fa ce cKapa M neka A0Opmuata, mITO mM ABajyaTa My ja mpapese, nobyquna BO Hero 4YBCTBO 3a asl, a OTTYKA UM KaeHeTO uM cCpuleTO HE My Aapbas0 Ja Kpeve paka M ja UcTpela KYPUyM MpoTue HB. IIputoa, Tlerko Tenues, emerajku ce cedecu 8a 06po mac- KuMpaH, cMeralle ga uspejcTByBa MMUIOCT OF CanjaHckn 3a Ajaes u fa ce mpaTm Apyr weTHMK ya ja usBpUM mpecyzaTa, a Ha Jlaep ya My ce age Hajreuika KOHCNMpaTMBHa 3ayaya Apyraze M Ha Wpyr cekTop 3a fa ja ucKynmM cBojata rpeumka NopayM HeMSBPLIyBaeTO Ha 3aroBepTA, rpellika WTO Serle pe- syTaT Of TpojaBeHa ceHTMMeHTaIHOcT Kaj wero. BaxkBaTa, Taka cKpoeHa Jara Of cTpaHa Ha yBajiaTa, He MOx«eLIe fa He Ouge sa6enexata of GyqHOTO OKO Ha CaHyaHcKM, Koj m0- Hospe u3HeBepa Bo Jlaep u BO cammoT TetKo Ilenues. Tipu mocpenysaterTo Ha Ilerxo lentes 3a mumocr u M0- wiTegyBare Ha Jlaes, CanyaHcKu ce MpucTopu AeKa HULITO He pa3s6upa “ M3jaBM fleka, MaKo He ja McTONHM sanoBeyra, aes Moxe fa ou Ouge cmoKoeH M Ja He ONeKyBa cyyq 3a cBOjaTa MocTanka, TyKy CaMo fa Same M fa MOYyHe Ja pa- 6orm co romema eHepruja 3a opraHM3upame Ha J[pamcKMor peor. Ilenra Ha Canjanckm Gee qa ce MocraBm Moy mpucmoT- pa He camo JJaes, Tyky u camuor IlerKo Tenses, 3a na ce pas6epe fo Kaye CTUTHAI mM KakBM pa3sMepu mpuyzobun saro- BopoT npoTus Opranmsaujata “1 KOM ApyrM mwaHOCTu uM KO- MMUTETM Ce 3aMelllaHM BO Hero. Kpuejku ja sucruuara oKomy Toj 3aropop mporus CaH- aHCKM, aBTOpoT Ha KHMrara ,,Ocn06oquTemHuTe Sop6u Ha Ma- Kegonuja“, Xpucro CumjaHos, TBpaM yeKa BO aBrycr 1905 poyuHa Ilerko Tleuep ce BpaTum so Cepckuor oxpyr, mpw CaHyaHcKu, Ho ce yOequn meka Mefy Hero mM HeropyTe pa3- 6upata 3jae mponacr“.” Mefyroa, Tetko ewes He ce Bpa- Tr 3a Toa. To] 3Haen WeKa UWITOM MMa MpMHIMMerHM pas- smku Mefy gBeTe upeomnorum u MHTepecn Ha MakeyonuuTe 1 Byrapute — ke uma u mponacr. Ho Toj ro Hanyurrun Cep- cxuoT oxpyr 6ymejku nagyumn eka e OcoMHMYeH og CaH- @ Tur. kuura Ha Xp. Cunjapos, T. II, erp. 443. gaxcxu. Ilerko Tlenues ne xpue gexa Toj My MmMan 3a0 Ha CaryaHcxu, ofesi “eTHMK co HaMepa ga Nlogrorsu saroBop mpoTuB xw%MBOTOT Ha CaHgancku. ,Xpucto Cunjanos, u3ja- sByBa IIerKo Ilenues, mMomxe ya muuryBa 3a MeHe UITO caKa. Toj, uMeHo mulyBa eka Kora cyM ogen Kaj CanqaHcKu, cyM 6un co Heocbopmenn yOenyBatha uM yeKa SaToa cym 6um oT- cbpaex og wero. Tora, Kora ja mauypame csojata KHMrAa Xpucro Cunjanos, Semle srogHo Bpeme fa ce cTOKMyBa MCTO- puja co Benuxo6yrapcKu KapaKTep mpycparumBa 3a aBTO- por u 3a mBopenor. Ho jac u3japypam yeKa Kora oneB Kaj Canmauckm 6eB co ocopmerm y6enyBaiba, co ocbopMeH Mx- porsex Ha 6yrapcKM HaWMonamicr Mu NpMAuANMeIeH MpOTHB- HMK Ha ugenTe Ha CangancKu 3a apronomuja na Maxezounja, aBTOHOMMja ITO MpeTmosara ocbopMyBare Ha Maxeyonip- Te Bo omfeneH Hapoy. Xpueto CunajaHos Torall, Kako u WeHeC, He € onpeyeneH, He e KaTeropwueH, TyKy e eTamMcT AaBTOHO- mucr.® Jac cyM orpopeH m He TM cakaM jemaromjaTa “ narara. To mpasam Cangaicxm salrro Bo aBToHomMHaTa upeja Toj BulOxXyBalle BHATpewHa MaKeAOHCKa HapomHOcHA CoOzp- oxuHa. Ho Bo 1943 roqwma, Kora u3me3e Of Mewar KHMTaTa Ha Xpucero Cunjanos ,OcmoSoguremmte Cop6u ua Maxenounja, jac He MoxxeB 7a ce sall“pam Ha HeToByTe muulyBara 3a MeHe, HUMTY 3a MaKeQOHCKOTo Mpaliaibe BoomuTo, nopaqu NomMTMd- KM pH, Kou TM MMaBMe TM yMaMe M ZeHeC He SBeEHApMTe BO Byrapuja. To nanyuirus Cepcexnor oxpyr saliro He MoxeB TAaMy a cw npo6ujam nar “ He MoxeB fa ja usBpulam sagauaTa ua ro yOujam Cangancxu. Bo Coduja ce 3mpy2ue co Matos M, CO HeTOBa MOMOL, Noyola craHaB u unten Ha IJK Ha Hero- Bara BMPO. Cu npo6us mar Bo Butomcxo co momoulTa Ha Maros, mo emprra Ha Jjame Ipyes u He co Jameza moots, Kako wTo Tapa Xpueto Cunjazos Bo epojara KHura, Hu- xoraur Jlame npeq MeHe He s60pyBan qexa MaxenzonuutTe “ Byrapute ce eyeH Hapow, a MouTe ecbakatsa cnpema Toa mpa- mare Toramt 6ea TOKMy Ha cipoTuBHoro ruenuure. MU saroa u Canyancxm Hac Hé roHellle, 4 HMe TO roHeBMe nero.“ Tlerko Tlesuen HapucTwHa ocTraHa nocneypraTenen Ha epoure pemmKo6yrapeKu ccbakama, m co Toa ce o6jacHyBa He- % ApToHomujata ja cMeTamn Kaxo cpeAcTBO 3a MpMcoelMHyBawe Ha Maxeyounja Kox Byrapuja. % Vickamypata na Ilerxo Ilenyes Bo Moe mpucycrBo BO KaHIe- Mapujata Ha ApywTsoTo ,Crpeia“, unjuiro qupexrop Gewe Merxo Mex- ep mia 9 centemspsr 1944 roguHa (Geaeua Ha [ymex). TopaTa akuja Bo ComyH, Kora 3a BpeMe Ha Xypueror mpaTu Tepopucrn ma ro yOujar CangancKu. Hue 3a MoMeHT ce 3ammpamMe Bp3 uMcKaxXyBawaTa Ha Cunjastos “ Ha Tlerxo Tenyes 3a ya psume moseke cset- MHa BO TEMHMTE arJIM Ha 3aOBOPOT MpOTHB 2KMBOTOT Ha Can- Rancxu. Bop6aTa Geure Teuika. CanzancKm 6yqHO cmemeute cé u cute. Ilo necbuunTusHoTo 3aBpllyBatbe Ha HabvbyAyBamata cmpema Ilerxo Tlenues u Jaes, com Tpaeja qouro, mo Hanyui- vawero ua Ilerko Ilenuep na CepeKnor oxpyr 4 mo japHute ykaxyBaba 3a Hamepure Ha Jlaes, een WeH, Toj HeHagejHo 6enre cumHar of, nomox6aTa ,qpamcKm Bojpomja“, u Geme pa- sopy2KeH, pm WITO cBoeBpemMeHO Serle OMHOBO cppreHa x Tpen- Ka 3a W3BPIITyBawHe Ha CMPTHAaTa Mpecya Hal 3arOBCPHMIMTe Capacos u Tapsanos. 2KypemKara, oBojnat, maqHa Bps BOj- Bozata Tonop Tanuua u Toj BeqHal 3amuHa 3a Cocbuja u HajslaqHOKPBHO ja USBPINM 3ayjatara clopey manoT uspaborex om CaraHcKn. Osa u3BpiyBae Ha Mpecyya e OpHIMHaHO no cBojaTa cyltHocT, 3aToa uiTro Tlanmua Tpebame na ce jaBM Kaj gBaj- Wata OcyqeHM BOsaIM Ha BeMMKOGyrapcKMTe YeTH co FOOpo Ha- yueHa ysora. Ilopanqu Kapakrepor Ha HMBHaTa paboTa, Tue ce- Korall ce 7Byw2Kea 3aeqHO. Tlannua Tpebanie ma ce mpercrany Kako OTWeMHMK Ha CaHyaHcKu M fa MONI 4a My AoAeNaT opyrKje KM EKMMM 3a EfHa [BaeceTUNeHCKa YeTa 3a HaBseryBarbe Bo Cep- exo npoTus Canjancku. YOucTBoro Ha pBajyara He Oeure mecHa padora. UckycTBoro mpv u3BplllyBaweTo Ha Tipecysara ce cocTo- elle BO Toa He camo Ja ce cTpewa, TYKY TIaBHO fa uM ce mpub- wOKU CO OFMepeHK weKOpM, MucaM u yOenyBakba JeKa muyeToe HaBMCTMHa HeMpyjaresicKu HacTpoeno cmpema CaHmaHckit 3a 7a ce 3206ue G1arOHaKsOHOCTa M pacriomoxwKeHMeTO M Ha ABajuata 3a oemyBare opyxje u cpeycTBa 3a BOOpy2xyBalbe Ha 4e- vara. M nopagu Toa mpeyaranure mpatiarma u ofroBopa Tpe- 6amie ya Oyar mpeTxogHo oOmMcreHM Of mMYeTO UITO HM ce qo6sexKM, MpyTroa u gpBajuaTa wa OugaT MoBeyxeHu Bo riyBa samuuja. Togop Tlanmya, Bo cmy4ajoT, BHAMATeJIHO M rpHiKsTMBO cu ja mpoyam ynorara. Y6ucrBoro Seule usBpuIeHO Mog Hero- cpeqHMoT Haq30p mM pakoBoAcTBO Ha cammoTt CaHfaHcKH mp crporo ”uicKpeTHM MaHeBpuparba. CangancKu ro mpygpyzc Ta- Huya yo Coduja 1 He ro ocTaBm ya syTa Ges KOHKpeTHH yTAT- ctsa. Cnopeg nogatounre Ha Xpucro Cunjanos, Manvuya nocta- nM Rocra Beurro. Toj ce cperHan co Ilerko Menues, Koro ro Monel fa My Jaye MoxHocr ya ro yOne Cangancxu. Tyxa Cra- jason, coomurysajku Hu ro Toa, u3s6erHypa fa Hu objacui Kako Ilerxo Tlenues ru npumus HampHo 360popuTe Ha arya. KaKO YMCTM MOHETH MU MOOp3an Wa TM mMOBp3e co HeNoO cBONTE rocnogapu Capabos 1 T'apparos.® Bo mpoyosmxenue Ha KHUrata, Xpucro Cunjanos 3s60pyBa mexa CanjaHcKu cBoeppemeHo urpas gpyra Komequja. Umexo, oj Bo Cocbuja m cpukan cBouTe mpujaremm Ha TajHo copeTy— Babe 3a pasMeHa Ha MMC BO BpCKa co Toa WITo Tpeba ma ce mpeseme 3a cmacyBame Ha peBoyuMOHeEpHOTO yemo. Ha co— serynamero mpucycrryrane: Topue Ilerpon, [mmutrap Crecba- nos, Tlerap non Apcos, Xpuero Yeprorees, Toxa LIAKOB, Tivmo Xarm Jvmos, Axton Crpammuupos, a-p K. J. Cruca— pescxu, CTojHo Crojanos, Crecbax Kamunes, Msan Xapy3anos, u-p Cr. Capacos, Anexcanyjap Payocnasos u ap. Ha copeTyBa-: weTo He Gum noxaHer Ilanmuya, nopam Toa qa-He ce pasoT- kKpue KoMemujara, Ho CanparicKu TajHo ce cpeTHam co Hero. TIpeq mpucyTHurTe Ha coBeTyBareTo CaHyaHcKM HampaBus Mc— upmHxo o6passoxerne. Ip pasmenara Ha mucau Topye Ierpos, Xpueto UepHonees u y-p Cr. Capacos qane mpefsor ofHOBO- ma ce Byrese BO Iperopopu co Bopue Capacbos u co Msax Tap- BaHOB. Tipu maneumre mpeg03u 3a MperoBopu co rpojuata, Cax- WaHCKM M Heropyre Apyrapu ce cimpormBuse Jeka mperoBopuTe T™ Haofan 3a u3mmiuHM OupejKu ce paboTu 3a pa3zmmramocts He BP3 JIM4Ha Nowa, TYKy 3a Q@Be MpmMMMenHK cTaHoBMIL- Ta WTO 3aeMHO ce ucKIy4yBaaT, JaHe ja pasBu Tesana yeKa e mory6Ho 3a MaKeJOHCKOTO HacemeHMe Mu 3a camaTa Byra- puja MaKe7OHCKOTO Mpaliiaiee fa ce TpeTMpa BO cMMCcJa Ha HaljMoHarHo oOeqMHyBalbe Ha Byrapute u feKa myfeTo OF (pyroro crpyee M ce Mpoyane wa GyrapcKara Baya. Hero- BMOT 3aKsIy4OK: ,,CMTe LITO aruTupaaTt Guo BO Makeyonsija, Guo HamBop Of Hea Bp3 6a3a Ha ocmOSomyBame u obequHy- Bale Ha Byrapute, Tpeba ya OugaT mpeiexaHu“ HempujaTen- cKu og BMPO, Taka Kako WITO ce MpeyekyBaaT of OpraHn- galjata CplicKM M rpuku armranmoHn ueTu. TlpatiaH, moToa, KakO MMCHaT fa WejcrByBaaT 2uMTeMTe Ha Cep, JaHe yam odjacHeHuja, 3a Kou Cretan Kamuunes Bem: ,Toj oOjactysaure BO omuTM UpTM peKa TpeOa fa ce pa6oru 3a mpo6yfyBarbe Ha COSHaHMeTO Ha MacviTe, MeKa THe ce caMocToeH Hapoy eka MMaaT Ipawo Ha c0OojeH 2KMBOT 9 per. xecara, erp. 497. 298 AHIZEG AM ut exa Tpe6a ma ce Gopar 3a u3RojyBabe Ha cBojaTa cnobona, mefyroa 6e3 ga ce noTmmpaaT Bp3 yfa MOMOLI, 3alliTO OHKe urro 6u yore ma TH ocnOOoRyBAAaT, BCYLIHOCT, Ke gojaat Za ru 3apobar“.® Opranusupanoro copeTyBare Geile 3a qusepsvuja, 7a uM ‘eraHe Toa To3HaTO Ha Capacbos m Ha T'apBaHos, 3a Aa MM Ce ompneue BHMMAHMeTO M fa He ro Noxo3paT CMpTHMOT yap. 3arToa, Kora roBopellie TO] Ha COBETYBAHETO, MCTOBpeMeHO MUC- yleme 3a akuMjata Ha Topop Taxa. Yrpemeura, mo coperyBaweTo, KaKO UITO pacKaxyBa CTa~ por geen Pacbaun Xamxu, HefameKy of xykatra Kaye wuro oKmBeeure Capados u Tappakop, Ha onpezeseHo pacrojarne, Geme sacranaT aBTomoOus co 3allasieH MOTOP. CanjaHcku He Moxxellle Ja cess CMoKOeH BO aBTOMOOMJIOT HK HepBOSsHO HeKOpe— ime HamBop Halpey-Ha3az, [Baja om sauiTuTata cezea BO aBromoomsioT M HempectajHo nyuwiea. Taruia Geme ru mpenyn- penMs Teka TO} New Toj onM Aa ce s6oryBa “ meka mpu s6ory- Barbero ke rm yOue. Munyture 6ea Teumxm u SasHM, Kako wa- ‘copy, CaHjaHcKM Hero Mpmopeute cebecu. Toj 6emte uc- weno o6semex of Boo6pasbara KaKo cera Tlanuma ce 3b0ryBa, Kako ke uM cImcHe ZaqHOKpBHO paka M KAKO, 3a MMT, Banejku pepousep, ke ucrpema... 48a ucTpema co To eneH KypluyM B raapa Hajnocne omexmaa 7BaTa OYeKYBAHM UCTPeMA, a cKopo moToa ce mojapu u Tanna. Astomobunor sayin u sweTHa weKkage...” Becra 3a qBojHoTo yOucTBo Ha TouweMuTe BOMaTH Ha BeJIM- xo6yrapeKure yeTM 6p30 ce pasHece HM3 TaBMPMATHTe M HMS peounre Ha Coduja. Menara codbucka UMBMIHa M yHucopMupa- Ha nomMija, KaKO M TapHMGOHOT, Ce WMTHaa Ha Hora M ja Gn0- xupaa Codpuja. Tlouaa MacoBHM alicerba Ha Maxegoumm. Ce sHaeja cpeuMHUTe of Kaye WTO MpousseryBa YOMCTBOTO, ce 3Haeme M CbMsMuKMOT MSBpUIMTeT, HO Of Hero — HM Tpara. Co y6ucrpoto yr ce HaHece CMpTeH yap Ha Besmko6yrap- cKaTa Tmponmaralyja BO Maxenouxja. Ho PepawHaHa, Koj cToe- te Say, Toa paKOBOZCTBO, He MomymuTn MpeA oOesrasyBarbeTo. Toj u HerosuTe BemmKobyrapeKM CiYTM ucTaKHaa 3a BonaNH Mpyrm cepsvan1 anya. Tagnatute Sea sameneTu on nosHarire ‘ONOpTYHMCTH MU TpeqaBHULyt Xpucto Maros u a4p Xpucro Tarap- % Cnopex mu ucKamxyBama Ha Crecba Kamuos qaqen qu- pexruo Ha A. [ies Bo Oxomje, 1948 r., Koj mr4HO mpucycTBypan BO Cocburja mpy ompxxyBareTo Ha COBeTYBAHETO, ‘7 Cnopen uckamkyBatbata Ha Pacbayn Xamxu. ues. Toralll KaKO OTBOpeH areHT Ha BemMkKOGyrapusMoT M Ha HeropatTa KpyHa Ha cljeHara u3ese u Ilerxo Ilexues, Koj 50 vgHaTa roqvinacrana wien Ha IK na Marosara BMPO. Toraur HOBMTe BOWauM Mowaa 7a ro usfaBaar u B. ,Annmgen“, sa wtj- mito ypeqHMK Gemie onpegeseno smueto Bacum Ilackos, nos- Har MpicsojyBay Ha HapowuMTe Napa HaMeHeTM sa MoOmMTH4- KuTe saTBOpeHMM of cKoNcKMoT saTBop ,Kyputymsm-an". (Yaorata Ha oBoj BecHMK HM rleqyaUTeTO Ha WemOKymHMoT Oy- TapcKM TewaT 3a HeroBMTe 3ayauM ce ONMWAaHM BO BTOpMoT rom og, ,AmmpencKara emoneja‘.) OnmiTecrseHoTo MHeHMe BO Byrapuja e Ha cTpanara na Opranusarujara. Hapogor qo3Ha aexa Capados u T'appanos ce yOuexn nopagu npxHnerHO mpezancTBo M BO BOjHa co Opranusaujara. Ho raa Bojua He gampe u m0 yOucrsoro Ha ABajuata. 36yHeTuTe sameHMyM He ugBIeKoa NoyKa of cTopeHoTo. Tue camo smuMepHo ja ocy- auja ,,pacirpasujata“ co opyxje. Kasnynamero mopaym mpyH- WMMMeNHO TpeqaBcTBo M MopayM M3BplIyBawe Hatiayq uM 3aro- Bopu 3a yOucrso Haq myfero Ha Opramu3ayujata Tue ro Ha- pexoa ,,pacnpanuja“. Upegapumte ja HapeKyBaa BojHaTa pacnpasuja om sueH KapakTep Mefy BemuKoOyrapure M Opra- Husaimjata. Ho Tue ce sabmrynypaa. Tue ce moTpyzuja mpexy B. »Usmayen“ ma rm mpetctapat yejumre Ha Opranusaiunjata Ha yemo co CaHyaHCKM Kako pacKOIHMM, JeKa HeMasio NpyHu- TmMesHO MpewaBcrBo, TYKY MuHMOT eneMeHT ja onMrpan yvI0- rata Bo youcrsoTo Ha Capados u Ha T'apsaros.”™ BeytHoct, JMMHKOT eseMeHT UIpallie yora BO MOsMTU- KaTa Ha BemmkoOyrapure, Kou ja MMaa yCBOeHO TaKTMKaTa 3a KopvicTere Ha omgemnu Maxegoutt, mobyrapeHu apammn u wenOcBeTeHM BO HMBHMTe rpadexuMuKM samucmm 3a MaKeyo- nyja. Ipexy “3npliyBalbe Ha JIMYHMOT eJIeEMCHT, BO 1893 ro- yuma BemuKobyrapuTe ro yOuja munucrepor Besues Bo HMB- uuoT obmm ma ro yOujar Cr. Cram6onu0s. Manky mogouHa THe ro y6uja u CramOmoB, MuHMcTep-mpeTceyaTe Ha Byrapyja.” Cure nomruuxn yOuctBa Bo Byrdpuja, cure aBaHTypm Bpule- HM Of BesmKobyrapuTe, céce M3BPLeHK Mpeky JTIeH esIeMeHT. Jlsrauvor esemMexT Of, IyMMenusupaHn syfe urpallle BO OnLITe- crsoTo efHa HeraTMBHa yslora TloryOHa 3a MpaBMHMoT Mo- %8 TIo nopom vcKaxKyBarbara 3a yGucTBOTO, AeKa Toa Guo Zell Ha jurma mpecuersa, Bug B. ,Dpaxyanna Gp. 198 on 2. XII 1907 Fr. Oxsaa cratuja e momecresa po ,Mnuitgencxara enoneja“, T. II, mer XXIX, w3qanue ua ,,Kynrypa‘, Cxonje, roraur cé yuire Bo PaKOmMc, gato KHurata Geule oTmeyaTeHa Bo 1949 7. (6.4). ” TIpercezaten Ha OyrapcKara Baga on 1887 Ko 1895 3. 300 AXTEMN ARMED muruaxu pa3n0j. Ho mranvor enemewr e “ BaxkeH cbakTOp BO noj pasBoj. Toj urpa BaxwkHa TBopeyKa M rpamerwKua ysora Kora ce moafa Of MHTepecuTe Ha HaposOT M Kora ce 3acTarly- BaaT MgejHM MosMIpM M OPHHIMM saupTaHM BO Mpouesor Ha EKOHOMCKMOT HM TIONMTHKMOT pasBoj Ha efeH Hapoy, CTaHaT Ha 6bop6a 3a usBOjyBalbe Ha COrcTBeHAaTa cnoboya, KakoB WITO e cnyyajor co MakeyoHcKMOT Hapoy. On tTaa Kateropuja syfe men ememenT Gee 1 Ton0p Tlanmua, Koj He Gee Maxegoueu, a Kako Byrapyt cosHaTevmHO om fa orcTpaHm eyHa Mpeyka Of NaTOT Ha pPeBOUMYIMOHEpHMOT 1f TOUMTHYKMOT pasBoj Ha eyeH MopodeH Hapoy Kako ulro € MaKeM0HCKMOT Hapox, Ha Koro Toj Gemle My ce SakomHaT Aa MY CJIY2KM LOOpoBosHo u SecKopucHo. Tlonemuxara 3a yOucTBOTO Ha ABajuaTa Tomemm Boyar Ha BemmKobyrapcKM YeTM M OTBOPeHMTe MOATOTOBKM Ha HO" ByTe saMeHMIM Ha YOUeHMTe, KOM NodHaa onHOBO wa mpakaat yern BO Makeqoumja, TM WITpekHaa Mu MulagoTypuMte, Kon HMaAa cBoe BAMjaHme cpese ocpuljepcTBoTo u HampemHaTa TypoKa MH— remmrenuja, “ TM Upwsy”yja pa mobapaar pasOupaie co my- fero na Opransanvjara, 5a qa ce Nappa Ha TOj HauuH Gec- HaTa arpecuja wuuTo HocuTent bea BemmKobyrapuTe mpare- uM of, Pepmtiang. Croespemeno, Bo Typryrja zeke speeja 1 yeslopy 3a enHa paBomyuMja MpoTuB aNcomyTHSMOT uM 3a Cra~ cyBalbe Ha ypxxapaTa of Mporact. TlejerBata Ha peBomyyvo- HepHata Opranu3aumja co “eT, TOemMTe TIpolech “ ToKa- 2KaHMor xepov3aM Ha BoopyxKeHuTe Maxkexouum WTO moman- Haste Bo 6op6a co TypcKaTa BOjcKa, MacoBHoTO MsmmpeHcKo Boc~ vane Mu oHaa rpafancKa BojHa wro MaKxegounmre ja Hocea Ha caoute mmeku — cure Tue KpBaBu HacTaHM yKaxKyBaa Bu0tja- HMe Bp3 TypcKaTa MporpecMBHa omuiTecnBeHocT M ja TIpHHy- auja qa ccbaTu eka wWewatTa Taa KaBra mefy MakefouymtTe 1 ROOpyxKeHuTe MponaraHyy e 3a HMBHATA Yepra, AeKa lponacra Ha Makegonuja e 4 HuBHa Tporacr. Vi on, roa rmequuire, HECOMHEHO, MakefOHCKaTa HAUMoHan- Ha pesoryuyija e onOj Baxken cpaxTop Mefy cure Apyrm uITO TH pasiswKyBaa WMpoOKMTe HapowHM MacM ITO 2KMBeeja BO Typuptja, of pasHu Bepu “ HapozHOCTH. Cnporn mB0jHoTo y6ucTso, Opranusauyjata Beke umauie nofaTou Beka e cosfayeHo efHO MOASeMHO MMIaQOTYPCKO ABM- 2Kee M WeKa € NOTM4KU U3BOR WITO MocKOpo fa ce BIeTYBA BO BpcKa 3a efMECTBeHO ZejcTBO Mefy Opranusarjata u Toa MJl@OTYPCKO [BMKerbe. TIPH.IO3H 3A MAKEZOHCKOTO HAUMOHAJHO IIPAULAKE 301 °. YYECTBOTO HA CAHJAHCKM BO MJIAJOTYPCKMOT TIPEBPAT TOA YUECTBO e u3paseno uneomomku mpeKy mupeKTHO BaMjaHue BPS MaKeZOHCKMOT Hapoq M HeToBOTO opraHMsnpa- He BO €7Ha BHaTpellIa MaKeJOHCKa PeBOMyNUMOHepHa opra- Husaltja, Koja a ce Sop ugejHo u co NyuKa 3a mpomena Ha OMUITecTBeHMOT MopeqoK Bo Typuja nu 3a usBojyBame apToHOMMja Ha Makeyouvja, Kako asiKa 3a cogqjaBare Ha 6asl- KaHexa cpeyeparpsja. Toa Oeme rexepanHaTa meomoumKa 1 SojHo opranmsany- ona mmHuja Ha Opranuzayyjata, Mo Koja ce qByxKea BHATpeUI- HMTe MaKeQOHCKM Aejist Ha YeNo co CaHfaHCKM, Mo cMprTta Ha Tone Jessen. Sapam mocrurae Ha yemuTe Ha Opraxu3ayujata, Caxu- WaHCKH, KaKO UITO BUAOBMe, ce Gopemie Malik He camo IIpo- THB CTapaTa TypcKa OcMaHcKO-GeroBcKa BuacT, TyKy mM MpoTuB BemmkoOyrapurTe, KOM TM HacouMja cBouTe ycus6u Bo Maxe- ouuja 3a cnoM Ha Opranmsauyijara, 3a NOTKOMyBare Ha Hej- SMHMTe VACOUIOLIKM MOSHI M-Sa IpeseMame Ha HejsvHmTe TiorpaHMyHM peOHM UITo ce Haofaa BO MMpMHCKMOT 7eII. 3a sauysysaie Ha Tue Mpvcraim mM 3a saqpxKyBamwe Ha TepuTopyjanHaTa yerocr Ha Maxkemouuja, Caugasicku mpoja- BM M pa3BM OTPOMHa MyeoNOlIKa Mu OOjHO opraHMsayMona crpa- TerucKa yejnocr. Y6ucrsoro na Capacbor m Ha T'appatios 03- HavyBallle HAaTYOBeyKM YMCTBeH M (bM3M4KM HaMop Bo [BO- Sojor mefy Hero “ BenmKobyrapcxure mwosmuucTu. M Toa e UIT H3BplIM BIMjaime BPS peBOmyUMOHepHOTO cosHaHMe Ha MAKeQOHCKMOT Hapog M Koe MpeKTHO NogejcTByBa Bp3 CO- sHaHM“eTo Ha MulayoTypeKaTa reuepamja, koja Bo MOMeHTOT ce pa3Bupallie peposylyoHepHo, MACjHO M NOMMT™M4KM moO wM- Huja Ha eKOHOMCKYor mM MomMTMuKMOT pasBoj Ha TypcKata 6ypxoasvja u Koja rexepanyja ro usBpum MulayqOTypcKMoT Mmpespar Bo 1908 romuna. Toa e rocpeqHoro yyecrso na Cangancxu Bo Muagoryp- cKMor mpeppar. Henocpeguo yuecrso na CanyancKy Bo MuaaqOoTypcKMoT mpespaT ce m3pasH BO MoMeHTor Kora MaagorypeKmor Ko- Murer ja Mpesseye BnacTa mu ja Bocnocrasy cBojata KoMaHza Bo CosyH, om Kaye urTo mpousmeryBaa cuTe peBOJlyMOHEpHI ynaterpa urmo Baxea sa uenara Typexka yomepuja; wo Kora Toj Komurer yurre He 6eme yecpyamrrupao SalBpeTeH m Kora wa yurte ja HeMame 3—po6eHo peakuyjaTa wiTo ce NIpukpHBatre zo [lapunpag, MMeHO BO TOj MoMenT CaHyaHCKM CyIe3e of Lly- Mure uM, CBeYeHO Mpeyexan Bo ComyH, ja ucKaxa cBojara uc~ KpeHa u GespesepBHa copaGoTKa co alyfeTo mTO ro nsspumja MJlaOTYPCKMOT Npewpar. Henocpemoro yuecTso Ha CaHyaHcKM Bo MulazoTypCKM— oT mpespar ce u3pa3u: TIppo, co rmacHo o6japenata Ha 12 (25) aprycr 1908 ro- mma Jlexnapaumja, co ucropuckuor Manugecr — wananex uM pacipenaT Ha 18 (1) jymm (asryct) 1908 roguHa, 1 co IIpo- ewanckuTe Oaparta MpercTaBeHu of MMeTO Ha Opranu3aun- jara. Btopo, yyecrsoro Ha CaHyaHcKu BO IpespaToT ce M3- pas, Kako WITO cylemyBa: a) BO coOmpare FOOpoBomu 3a YH LITyBae Ha peakiptjata u Ha MOjaBeHOTO ABM2KeHe Ha KOH- Tpapesonyuuja Bo Ilapurpay; 6) Bo HeroBoTO y4eCTBO BO MO- xogor yo [apurpay Ha Yeo Ha THe WOOpOBOTIM; B) BO Hero- BOTO yyecTBO BO GopbuTe co cysITaHCKMTe BOjCKM BO ysuATe uM KacapHute Bo Ilapurpag, ur) Bo 3apobypatbeTo Mm saTo- uyBalbero Ha CaMMOT LpBeH CyJITaH Aodgzys Xanmg so Comyn. Tpero, Toa yuecrBo BO IpespaToT ce w3pa3M BO opra- HuBMpaHaTa of Hero PedepaTusna napruja 3a pasBuBare Ha 6parcrBoTo uM emMucTBoTO Mefy HapomHocTuTe Bo Hosa Typ- Wyja, 8a WocTurakbe KOHKpeTHM NMOMTMYKM Les UITO ce coc- TojatT BO 3akpemHyBare Ha MuagoTypcKara pesoryuMja BO MMeTo Ha pecbopmaTopeKMoT AyX, 3a OfOMBarbe Ha NpeTeH- qenTure Ha Maxeyonuja, 38 HUBHOTO pasoOmu4yBae u CO3- Japatbe ycuoBu 3a eyHa ucTouna GaKaHcka cbeyepauptja. Benmo6yrapute, HajpaHo of BemmcocpOuTe Mu BemMKO- Tpuvte, yukre mpey fa Geute cTaHaTa dakT Muaagorypexata pesomyumja, MperiocraByBaa eka Mefy TYpcKoTO HaceseHne, ocobeHo cpeyle TypcKaTa MilayMHa BO Makegoumja, Hemro ce enyuyBa. 3aToa, Mpeky pyOpuKuTe Ha B. »Vsmgen“, Tue mou Haa fa JOKaxyBaaT WeKa eqHa MuagorypcKa pesouyumja © HeBo3MOxKHA M WeKa efHa TakBa peBoslyutja Hema ma ycmee uM eka Tamy (Bo Typija) HeMa ycIOBM 3a YCTaBCH PC7KMM. Oxnme urro ro MuillyBaa TOa He TprHyBaa Of HeKAKBO objexrusxo ccbakawbe 3a HeBOSMOKHOCTUTe, TYKY OA TleqMIU- reno ciipeMa mHTepecuTe Ha BemMKOOyrapyre 4a ce NosMpa moxxapoT Ha eyHa BojHa MpoTus Typunja. Mefytoa, u3spurenara Muagotypexa pesonyiyija Ha 11 (24) jym 1908 roquHa we nojne Aa TO ompaBya mpopoulTBoTO TSPHO3M 3A MAKEMOHCKOTO HAUMOHATHO MPAUIAIbE 303 Ha ,umuyenumre’. YeTasumor pexum Gere popexeH, meras- HuTe cno6omu Bocnocrapenm um 6eute ua6erHaTa Bojnata 3a Maxegonnja. Bo moueroxor wa jy 1908 ronguna, Bo Cocbuja ce pa- WIMpt €HO OTBOPeHO MMcMo, Koe ormacyBame yeKa Mnanoryp- CKMOT KOMUTeT BieTo BO BpcKa co syfero Ha Oprannsarmn- jata u“ meKa Hackopo creror ke 6une usueHagex om Becra 38 BoBeqyBalbe yCTapeH pexum Bo Typimja. Beruxobyrapute ce os106uja of Toa McMo mM TowHaa ancema Ha makeyoHcK PeBoyyMoHeEpM UITO ce Hadfaa Bo Codpuja. ComHeHnueTo man- Ha Bp3 Kocraguu Camaprmes-Iemoro u Bp3 HeKon apyru eTpy- MMYKM ApyrapM Aojyeum fa kynyBaaT opyxje. 3anmoperta 3a alIcelheTO Ha CTpyMMUUKUTe peBoryuMoHepu Bo Coduja ro u3- Mapalle camo GOecor Ha BemuKo6yrapute. HuKoj He Geile Bo cocToj6a Ja ro 3anMpa pa3Bojor Ha onuiTecTBeHOTo ABMIKeRe. Taa MiayoTypeKa pesonyuja ce oveKyBamie Mefy camuTe Typu 4a craHe MHory nopaHo. Peyganu3mor Tpedaue ya ce mpemaBue 3a Ja My ce Waye NOTTMK Ha CToMaHcTBOTO uM ya ce Nake MOXHOCT 3a eJHO TpanccbopMupawe Ha Mpou3Bo,CTBOTO up HoBM ycmopm. Kako ce pa3Buja noauTwakute HacTaHM BO Typuja m0 npormacyBalbero Ha Xypueror, urro 7OHece Xypue- TOT MJIM WTO TpeOalle 4a MM JoHece Ha HapowHMTe macn — Toa Gee ofnemHO mpaiarme. Bo cuy4ajor Genie BaxkHa oKON- wocTa Qeka craHia oHa wITO ce oyeKyBale. Kora ce mpormacm XypveTor u yerute cneroa ox wy- Mute, TowoxGaTa Ha Makegonuyre ce mpomeHi um HMBHaTa Cop6a of HeneraxHa ce npeTBopx Bo seramHa, Taa HOBa cpop- Ma OfToBapalile Ha KOHKpeTHUTe norpe6u ma MaxeqoHNcKuTe MACH MSMOpeHM O07 FOMOTpajHMoT peBoryyMoHepeH Mepvog Ha Gop6a. Toa qonece Kpaj Ha rpafaicKata Bojxa, Koja ce pas- TopyBalile TowOyuHyBaHa Of mponaranyure, Ha 17 (30) jymm 1908 rogwua Cannancxu sme3e Bo Co- JYH MpeweKaH Og HaceleHueTo co pagocr mu uBekuwa. Maa- HoTypceKatTa pesoulyuja, Koja mowHa of Maxemonuja, ro 3a- “yan Yemnot caer. Taa 136yBHa HajmpBuH BO ConyH u ce mpo- ump uM TM ondaTa wexTapor u nepudbepujara Ha TypcKaTa Apxxapa. CaHyaxcku, BO CBOeTO ApAKeHwe Ha PeBOIYyUMOHepHA Hora clipeMa mpereHyeutuTe vag Maxeyouyja, mp cospaye- Hata Tloox6a, craHa KyMMp He camo Ha cBOjoT Hapoz, TYKY uM Ha cuTe Apyropeplm “ HapoyHocTu Bo Typmja. 3aroa Toj Geme mpeyexan Bo ComyH Kako HMKOj Apyr BO Toj rpaq. Toj weH ocraHa Bo ceKapareTo Ha coulyHuM. ,,Canyan-mlaltia-resm- cop“ — sukaa Typuyre (,,CaHmancku-namia poafa“). Toj nex, co TecHM M My3MKa, JIMKyBallle HapOfOT M BMKallle NO yJM- ure: ,Jla xuBee Canmancku! (,Jamac’n Canjan-nauia!™...) IIpen Toa pas6paneTo mope om styfe CanmancKs ofp2xa mipeyyscTsen rosop. Bypum ogoOpypata mu GSecxpajHn m3Bu- KyBatsa ce Hocea: ,,Jja xuBee Xypueror!“, Jia 2xuBee csr060- nata!“, ,Jja 2wpee OpaTcrBoTo M paMHoMpaBHocra Mefy Ha- po) 1" Ja 2xpee Expep-6er!“, ,Jla 2xupee Hujasu- Ger!“, ,,Jla xueee Canmancxu!“... Vimeto na CanyancKu cTaHa monyrapHo Hu3 wena Typ- umja, HatlopeqHo co paKoBoguTemmTe Ha camara MuaanotypcKa peposlyusja. Ha 18 jynu (1 aprycr) 1908 romyma CannaHcku u3qage MAHMU®ECT, xoj yerocHo rnacu: »iiparu conapodnuyu, = Toaxy ovexysanuor spax Ha caobodara usepea, Hawara HaMaueHa TaTKOBUHA e npenopodena. Cpannuor anconryTusam @ 80 azonuja. porug neo socrana yeauor Hapod, so nuye- TO xa CuTe naYUUUu wrOo 20 cocrasysaaT. Pesonyyuuonepnuor nosue Ha MaadoTypcKaTa, HaK OparcKka opranusayuja waude wa 003U8 so Oywure Ha TOAKy usMaxeruor xapod. Ui napo- dor craxa zocnodap. UM wezosara ceera npecyda e Cpr va anconyTusmor! Cupt na nodjapxexnure! Tparu conapdxnuyu, Tlenewmuuos momenr e r02ex, 80 Hero Ke ce pewu 20Ne- mMoTO npawarse: Ke Gude urw nena da Gude Hawuor xapod? Koj Ke 6ude nobeduuxor, Toa sasucu uckayuuTenno od Hac, 0d sawatTa Borja u roTosnocr da yaupate 3a crobodara. U sap eue watanu, xou seke exycueTe 00 crarKure nwodosu na cnobodara, Ke ce xonebare Oa ja ucnonnure ceojara npu- cyda? Conapodnuyu Typyn, Bue cocrasyeare 200eMO MHOSUHCTBO 00 NapodoT, HO 3c edHO CO Toa Bue HajmHory cTe eu WYeCTsysanre 32aTa Ha ONW- Ture nenpujareau. Bo ceoeTo ,TypcKo wapcereo eue Geare we nomanxy pobosu 00 sawuTe coxapodxuyu u xpucTujanu. Bawure ynpasnuyu doceea naxcea Oexa TpucTujanute ce ea- wu nenpujareru. Cerza sue catTuere Kou ce sawure xenpu- jareau u Kou ce eawu 6paka. Bue npeu esezoete so Sop- 6aTa 3a cno60da u paanonpasxocr. 3aedno0 co eac ce cure Bauuor nosux: ,,Hapodure ce 6paka u tpe6a xaxo Taxeu da acugeaT“ — 2u ozpea cpuata ua xpucrujanckure nacenenuja & tu OECHU BO TEUKOTO NpaUa%e: no Koj nar «Mowe da ce oTude xox caobodara? Bnpouem, da aeusee nounarata bopba nporus Tupanujara! Ta aeusee cnroboduo yeaoxynuuor Hapod! Tparu conapoduuyu xpucrujanu, MU sue Gesre nanonno sabsydysanu u sepysaste dexa eauuTe MaKU npoUsreryeaar Od TUpanujaTa Ha UenuoT TYP- cexu napod. U raa sabayda nadua. Typexuor napod neman nuKorau uxtepec da my 6udere pobosu. Ceza sue nodadosTe 6parcxu paxa u co Toj cojys aue ja ussojysasre Toaxy ca- xawara u TOAKY CKano naaTeHa c20600a. 3ayspcrysajre 20 TO} cojy3, 34eduo co anconyTusMoT da ru nozpebewe u cosdade- nure 00 He20 HaYWoHannu camoucrpebyeauKu Bop6u, Conapodunuyn, Bue, xou dadosre ToaKky canoxcprsu nped oaTapor xa cao6odaTa, moxceTe padocno da so3duenere, Cera Bue xe cre canu. ETe s0wTo ceza eawata 6op6a cTanysa noxadeocna vu noaecha. Co onwrure ycun6u na cure uapoduocru, nue ke ja ussojysaxe nawara cao60da. He nodasajre ce nped npecran- ure aruTayuu, xou Ke ce nosedar 00 ofpuyujannute eracru so Byzapuja nporus nawara sadpyocna 6opba co rypcKuoT wapod u Ne2osaTa wHTeAULenUMja WTO ce cTpeMU KOH c20600a. Aparu conapoduuyu, Mopenxara e eeke Gprena. Bpakawe uasad wena. Una au nexoj 00 Bac WTO Gu nocaKan Oa ce spaTu odHoBO KOH crpadawara, Kou cupdnueaTa aTHocHepa wa becnpasjero u pa3sepaToT ua Ouswara Tupanuja? Hexa cure GudaTr nauucTo Oexa ja npernowuTaaT CMpTTA 3a cBeTaTa crob0da nped 2nac- HUOT japem Ha HAWUOT poncKu scuBoT. KpenkocT, camonoxcpT- BYyBQHOCT U NOCTOjaHa zoTOBHOCT 3a Gop6a — ere wTo Tpe6a 0a né odywesysa 80 0B0j 202M MOMEHT. Capt wa Tupanujara! Za wcusee napodor! Fa acusee conudaprocra xa xapodor! Fa acusee vonexata wapodxa 6op6a! Fa acusee cao6odara! Conyn, 18 jy.au 1908 200. Candancrus™ 100 TT, Jlemspazes, Jane Canganca, Cocua, 1946, crp. 30—32. 20 II mora besheciadl Sea cast ee retreat Oxsoj MoKyMeHT rm KapakTepusupa HacTaHaTMor mpenoM Mi cBeYeHocra Ha romemmTe uyBcTBa, ccbakawa u men Ha ca- uot Canfancxu. Typumja ce mpenopoyysa um ce uciipaBysa He HO3e 3a CaMOCTOjHO AejcrByBawe. Ui TyKa MaKefOHCKMOT Ha- poy cH 34uBHa O07 TelliKaTa yMopa BO OopdaTa mpoTuB MHory~ Gpojumre HeroBy HaBOpelIHM M BHaTpewwHM HelIpvjares, Ma- KeQOHCKMOT Hapoy e€ NOBMKAaH BO TrosieMaTa Gop6a Ha MiJlajo- Typuute 3a qa ce 3aKpelar co ommrm ycun6m HeroBara ci0- 6oqa u mpaBaTa Ha Meranen »uBoT. On Toj MomeHT meyaToT ym o6japyBa BojHa Ha Kamurynaywute, Kom Bucea Hay Ue- amor Hapog so Typunja. Usquruarure mo3syHrmn na Xypiero7 TM NOTKaHyBaa pasJIMYHUTe HApOHOCTM KOH oTI\emyBarbe. Ce M3QUTHAaA MO3YHTM 3a NOMMTMYKO, KYJITYPHO mM colMjanHo 3a- KOHOWaBCTBO WITO TH rapaHTupa TMe mpapa. CaHzaHcKi m0- 6apa KoncbucKkarmja Ha BakycpeKuTe u Ha UMcbnurapcKUTe HMO0- tu. Toj cm mocrasu yen fa ro 6paHm cenaHeTBOTO — uscbmu- Tapute, Kom odbKaa Moy japemor Ha HaMommuapcrsoTo. Beke ce ykuHa aHrapyijaTa. 3emjaTa ke rpe6a ma ce on3eme og pa- were Ha witbmmKcajOunre u ke um ce Aaze Bo paere Ha OHMe miro ja oOpa6orysaar. Tlonuruuxara aBTroHomMja 3a Koja ce 6opemte Opranusayujara Bo npaHMunTe Bo OTomaHcKaTa “M- Tlepvja Beke ja npugobOmea Taa cmucua: — ce oc1060gqysaaT Bakpenlocreuure ceaHu M MM ce TapaHTMpa 3eMjaTa CO 3aKOH: ce co3qapa 3aKOH 3a TpyOT; 3aKOH 3a yueOHM coBeTM wre- HITO WIeHCTBO ce M30Mpa of HalmMuTe; ce BocMocTaBysa 3a- TOWKMTeTHO MecHMOT roBopeH ja3MK BO yUMNMUITaTa u ce yceTaHoByBa Ocpulijamnuor ja3uk — TYPCKMOT, Bo cpeqHuTe yxebun uncruTyyym. Bo mporpamcxmre Gapatha Ha CaHqaHcKn ce BKIyYeHU Mo_posHOcTH BO BpCKa co ylipaBara Ha 3eM- jata. Hopyre ycnosm ja nocTaByBaaT Ha WHeBeH pex NOMUTUX- xaTa asTOHOMUja Ha MakepoxHuja, sapayu HejsmHO peam3n- pawe. Ccbakamara Ha CaHyaHcKku 3a HOBMOT MonUTM4YKH 1 alMMHMcTpaTuBeH pem ce Typumja ma ce pacumeHyBa Ha 06- macTa u obmacrure ma ce mocraBar Bp3s cbeqepaTiBHu Ha- wesia... Ho opme ugeu ua Canganexu tpeGa fa ce HamoKaT OF equa ommTectrena cuna. U oj ce sacpaka co usrpag6ara Ha Taka omrrecrnena cua. 3a Taa ue, Ha 3 aBrycr 1908 ro- IuHa Toj cBMKa OcHOBayKO cobparme uM TM NocTaBM OCHOBUTE Ha DedepaTusnaTa napruja, om AMelITO “Me ce WocTaByBaaT Mporpamcxu 6apawa 3a KOHKpeTHM MoTpedu: ,,1. BpxoBHata BylacT My lIputafa Ha HapogoT, 2. Pesy3suja Ha ycTaBor Bp3 6a3a Ha HapogHMor cyBepenuter, 3. YxunyBawe Ha cure Ha- yMoHaTHM uM KIacHM npuBusernm, 4. [paso Ha cekoja Haty{o- HanHoct cno6onHO fa ce opraHu3mpa u camoompeyenysa, 5. O6nactHo u omuTMHcKo caMoympaByBalbe, Mpu UITO 3a oObacT He ce 3eMaaT MOcTOjHTe BMaeTM BO MMTOT, TYKy MpOBMH- ummutTe: Maxegouuja, An6anuja, Epmexnuja, Apabuja u ap., 6. CHa6gyBatbe Ha GesMMOTHOTO HMdiMrapcKO HaceseHMe co 3eM- ja o73emeHa of 3emjogenuute, 7. Kopenura mpomMeHa Ha Ja- HOYHMOT CMcTeM Bp3 OCHOBa Ha MpOrpecMBHO FOXOROBHMOT CH- cerem, 8. BecnuaTHo M 3az0JDKUTeNHO OCHOBHO oOpa30BaHie, %, OcHoBHOTO uM cpegHOTO OOpasoBaHMe ya ce OABMBa Ha Maj- unuuMor ja3sux, 10. YnpaByBatbeTo Ha HalmoHaHMTe yuMJU- Ta ce WoBepyBa Ha oOslacHu yueOHM COBeTM, YMMUITO WIeHOBU ce “36upaar of HanuuTe, 11. PacnpegenOa Hwa GyyeToT 3a HapofHa mpocsera MponoprmoHamHo co 6pojHocra Ha Halyoi- te, 12. Orsopate Ha GouHMIM BO cuTe OKypxXHM YeHTpu, 13. Kopenuta opraHu3alija Ha cyfusmuurata, 14. YKuHyBawe Ha cmpTHata Ka3Ha, 15. BecnmaTua salrura Ha cupomacute, mpi ITO Tue ce OcmoGoAyBaaT Of cuTe TaKeu M WaHoUM, 16. Heonz- TOX%KHO Toxo6pyBawe Ha MaTwiuTara u BpcKuTe, 17. Kopenuto UpeoOpasyBaie Ha MOWTMTe M Teserpadbure cllopey eBporcKH oOpasey, 18. Musmuyonepcxu cucTem BO BOjCKaTa, HO Kako EperxoyHa cbopMa co pefopHa BOeHa OOBpCKa 3a_cuTe HaLyio- HaIHOCTH ce yKMHyBa ZeBusaTa ,xcamudue“, 19, CosqaBarpe Ha MMHMCTepcTBO 3a Tpy_ Mu peamMsupame Ha upejatTa 3a uc- rouna Pedepayujas. Co opaa cpoja IPOTPAMA u mera Gapata Bo Hea, CaHjaHcKM Ue HajnpBMH fa ro orpaHMun BIMjaHueTo Ha BejlmkoOyraputTe WTO ce NpojaByBallie M ce saljBpCTyBalle Mpe- xy Ersapxujara. 3a raa yen, ce cmpopenysa Moapudscxara peg@opxa.'" Ce orsopaar moapudbcxu yunmmura, Hactanysa uzocTpeHa 6op6a Mefy canganHMcruTe u ersapxucTutre. Mnre- aurenyjata so Maxeyonuja e noctanena Ha menuTysawe, ocoSeHo yUNTeICTBOTO, cpeye Koe HacTamlyBa pa3qBoeHocT. Oc- HOBHUTe yUMTeIM ce opraHMsupaar Bo cBOj yuMTencKu mpo- cbecnonanen cojys. Cure Tue ce nog Bujaune na 6bopbara UITO ce ofBuBalle, NO BHATpellHa IMHMja, MpPOTMB BIMjaHKeTO Ha Ersapxujara. 3a ocHopuuTe yuuTemm Canjancxu e Kymup. Ca- 101 TJ, JJlenupages, Jane Candancxu, Cocbua, 1945, crp. 35—36. 102 TIpozpancku mepxu na Hapodnogedeparusnara napruja, Co RMB ce MpeqBM7yBaIO UPKOBHO-ywIIMIHaTa Bact Ha ByrapcKata eK- caxuja “ Ha -pyrure Tyf HauMoHamHM nponaranyqum muCTMTyUMM 4a ce mpemaqaT Ha MeCHMTe MaKeZOHCKO-ynpaBHO YUMIMIUHM OmMITHEDS. 20* 308 AHTEI QMHEB mute Tue ce HapexypaaT caHyaHuecTH. Ienoxymata ma- kKeqoOHcKa MHTemMreHIMja nonafa mom HenpuMHyReHOTo Byutja- Hue Ha CaHfaHcKM mM Ha HeropuTe uae. Mnagure HocaT up- BeHA KpaBaTt CO KOM TO eMOHCTpupaaT cBOjoT caHzaHusaM. Ho miro e Toa canfaHwsam? CaHjaHMsMor e osmueTBOpyBabe Ha Touesmor qyx, Ha AyXoT Ha MporpecusHMor MakeqoucKu MaTpvoTu3aM Urro ce mpemopoxyBa. CanyaHu3mor 3Hay cTpe- Mex KOH qbeyeparja “ KOH Mup Ha OamkKaHCKuTe Haponn. Ere kako CanfaHcKM cTaHa HajlonyslapHaTa smmHOCT epeze OamkaucKuTe Hapoqu. Ho Heropure mporopequ 3a Gan- KaHcKo 6parcTBo mM Mup Mefy OamkaHCKMTe HapogM npequsBi- Kaa HepBHa KpM3a HajmpBMH BO cpeyMHuTe na GyrapcKaTa KpyHa. Pepyunany ja myuiTM Bo yByaKere maraTa, Koja ja on6enexa TewaTor, Feka ce PoTBe aTCHTaT BpP3 Hero oF cTpa- ua na Canyanckm. Co roa PepyyHany HacTojyBaule ga ro 3a- 6yqu omurecrBeHOTO MHeHMe, Co Toa TOj ru npwKpuBaLre cBouTe HaMepy Teka samucrypa yOucTRo Ha Canmancku. Dep- UMHAH], He 3a0I[HM CO cBOMTe TmaHoBY 3a yGucTBOTO Ha CaH- AaHcKy. 3a wenra Gea opraHM3supaHM wBe TepopvicrmuKM rpy- Tm, Kom 3amuHaa 3a Comyx. Opranms3aTopor wa eqHaTa Tepo- pucruyka rpyna Gemre Ierxo Ilenyes, 3a miTo mpeyx manky stopyBasme. CaHyaHckm 3Haelle 3a HaMepuTe Ha PepyuHaHy. Ho cToemte Ha Jlexyesoro craHopyurre 7a He ce mpudersyBa KOH yOucTso Ha DepyzuHaHy, TYKy MpoTMB Heropata cysa 7a ce fejcTByBa cO OpraHMsupaHa BHaTpelliHa cua. Toa cBoe cTaHoByllte, 10 KaTacrpodata Bo BpcKa co Maxegouuja mor- BpyeHa Bo Byxypeuit, Toj mogouva ro Ks0cTapu. CaHjaHcK cekoralll uMam MowHOCTM fa ro youe 6yrapeKnor wap. Equa Toj ro saBapui Bo PumckuoT MaHacTup, KaKo mera cam 1 cocem untxornuto. Ho Toj ro 4yBam saBeTor Ha Jlesues, Kora Pep- auHaHT Tro opranusupaiuie yOucTBoTo Ha CaHyaticKu, To] 3Hae- ime 3a He€TOBOTO HCMSMCHETO CTAHOBMUITe 3a He€rOBOTO youc- cTBo, Ho Tepmaeuor ce pakopogeme of peamocr BO MommTu- xata. Heropute Besmko6yrapu He 6ea saqoBomm co HOBMOT yx Bo Maxenounja. Toa cperuno CaugaucKu Tpeda za buze 3racHaTo. Yurre co opranm3uparmeTo Ha Pegeparupuara maprTuja nouna Gop6a mefy opyaujata Ha Ersapxujata u umcHoBuTe Ha Yunrencknor cojy3. Ecnacbyre 3actaHaa ma cTpaHara na Yun- TemcKuoT cojy3. Ce u3qurHa n03yHT Sa Mpesemaibe Ha MHCTH- tyror — Erapxujata, 3a HejsmHoTo moTHHyBawe Mpey BOI- jara Ha MaKeyoHcKMoT Hapogx, 3a HejsmHoTo mpeTBopae BO MaKeyOHCKa cyBepeHa MHCTMTyWMja, a He GOyrapcxa. CaHgaH- cK € IPMBp3aHVMK Ha NMpaKTM4HOTO AejcrBo. Ce samucmyBa cmpopeyyBalbeTO Ha MIpBaTa eTama 3a ejcTBO BO OHOC Ha TmpamiakeTo 3a Tipesemaibe Ha Ersapxujara. Co Moapucbcxara pecbopma HajnpsuH ce Hamauysa HejsmHoTo odunjamio Gy- Tapcko Bunjanne. Cnopeg CangaHcKm, HejsiHoTO We0CHO OT- cexyBare og Gyrapcxara pnact ke tpe6a ma cTane mojoupra, moweKa Hajmocme He ce objaBu HejsuHoTO Makejonmonpatne. Tipammaweto 3a npegapatbe na jaswKoT Ha MecHOTO HaceseHHe, Kako iro € MpeqpyyeHno Bo Mporpamcxure Gapara, mpama- WbETO 3a TOBOPHKOT Majtumi jasuK — yllTe He ce nocTaByBa. Besmxo6yrapoxero suujaime Ke rpeba mocreneno qa oTnay- ue. Cangancku ro uma npeypuy Toa KaKpu mepxu Ke mpe6a aa ce mpesemar cmpoT semmkobyrapusmor. Ho Toj e HamoumHo o6semeH Of Ipaluamero 3a semjaTa, Koja TpeOa fa mx ce Aa- ae Ha oHMe wiTo ja oOpaGoTysaat. Exonomcxumor u mommTud- KMOT pasBoj] Bo Typustija seke Haslarauie npoMeHa BO Tl03eM- jeHure mMoTHM ogHocu. PesouryumoHepHoTo AB2KeHe TH COS- Rage ycwosure 3a paciafaibe Ha uncbumtraperBoTo. Sa Opra- pMsalijara “w¢pmrapceKoTo mpaiiawe Geile ugejHo mu mom- THUKO paspemieHo: ,,3emjara Ke um ce Jage Ha OHNE WTO ja o6pa6oTypaat". Beke e mosHaTo Kako ce u3BpulImM pacKperoc- ‘TYBakbeTO Ha CeylaHuTe BO Maxegouuja, Ho Toa mpaliare — Hpalllakero sa semjara He 6elle yuire ypeyeHo co saKoH, Sem- java cé yuire He Genre ncljemo pasmageHa Ha cemanute, ce yuI- Te uadsu«caj6uute 6ea rocrogapx ua semjara. Inpoxata cesicKa Maca M HaTaMy cTOelIe HeSaqoBoueHa CO semja, yurre ce 4yBCTByBallle ray 3a seMja. Bo ppexa co Toa mpalilate, co mpaitamero sa mosemjy- Bathe Ha WeNOKYMHOTC CeJICKO HaceyieHue, CanqancKn Tpnc- TalmM KOH IIpeseMalbe MeCpKK wiTo 6ea MoH mpu TOraurmHiT? nosmTu4kM ycuiopy. Paspenrysamero Ha oBa Mpallawe MpHu- Wouecypaie 3a WeOCHO MCKOpeHyBaHwe Ha BemMKObyrapcKOTO PumMjanne, Koe cm mpoOupame nat mpeky mporaraHjata, MeKa arpapHoTo mparraie ke ce pa3pemim co BojHa u CO BOeHa M0- 6ena wan Typumja om crpaHa Ha Byrapuja. Bes paspeltyBa- ¥E Ha MAKeJOHCKOTO IIpalilae He MOMKe Ja MMa MUP uM CMO- KojHo TBopeuiTso Bo Hosa Typumja. Mmagotypumte raeqaat KaKBO e 3Ha¥eHeTo Ha CaHyaHcKM 3a OamKaHCKMOT MUP, KO} VM @ HeONxOeH 3a HOBOTO NOxypMerTcKO coxuTemcTBO. CaH- aHcKu e cumOom Ha cuor TOj pa3zBoj. Heropure ume HaoraaT MecTo BO TIporpaMaTa Ha Of Hero OCHOBaHaTa DepepaTuBHa maptuja. Bes cbegepatmBuHo ypegysatbe Ha Typunja, Ges cbe- nepauja Ha GamKancKuTe HapoqM — He Moxe fa “Ma MUD. Canganncrure ce ynopHM Bo TOj mpaBel, Kora e MoTpebxo Aa ce 6panar TaTxopmucKuTe maTepecu. Ilopagu roa, cexoja cran- Ka, ceXoja Hopa mpojapa Ha Cangancxm goOupa cymITuHcKO BHauere ja ce HabmyAyRa Of HeMpujaTemure, KOM He CakaaT gla Tm Byumar cno6omm u obeqnHeTu GanKaHcKMTe Hapogu. Bo vOa BpeMe CuTe KOH3yJICTBa Ha MaJMTe OanmkaHcKn Op2xaBn 6ea myluirune cBoM areHTM fa TO cmeqaT HeETOBOTO ABMXKeHEe zo Cony. Benmmo6yrapure uMaa cBom areHTM BO CaMaTa He- ropa @PegepatuBHa napTuja, 3a Kom Selle u3qaqeHa u G6po- urypa of Jj. Texwu. Tue ce go6mmmxyBaa Jo Hero co CcBOUTE counjanueTusxu ccpakama. Jane ru caKalle coumjamucrure u ‘me To Kopyictea Toa, a Mefy HMB ce MpoBmeKyBaa u areHTuTe Ha Bemko6yrapu3mor. JaHe He Gemie coumjanucr. Toj bene peBomyIMoHepeH JeMOKpaT KOj MolHe TO caKallle HOBaTOp- cTBoTO. Mefytoa, coumjammeruTe Gea KBaCeljOT M COsITa Ha He- ropure ugeu. Co Toa ce o6jacHyBa “ MpycycTBoTo Ha Mlape- HUTe BMJOBM MHTeeKTyasI WITO Ce BpNKaa OKONy HeTO BO PeBOJTYIMOHEPHMOT TepMoy, M OHNE miTO ce BOBJIeKOa BO He- ropata NapTuja 3a Bpeme Ha Xypueror. Ho mefy muory6pojuwre counjamicrmm equa rpyna Gea omacHu 3a MpaByHMor pa3Boj Ha PexepaTuBuata nmapruja. Tue Gea of Kareropujara Ha TakaHapeyeHuTe yTonucTu, co xon CangjaHckm ce cygupalie u Tpoutemte enepruja za _wM_ro Han0#KM CBOJOT MeTOA, Ha Tiefarbe HA PeaHOTO BO %MBOTOT u Gop6uTe Ha Hapogor. Cure Tue commjanncTH ocTaHaa 2KUBM 3a Bpeme Ha HacTaHMTe MO ucTellyBameTo Ha caHyaHucTuTe. Vurepeco e ma ce om6enexm cayyajor co Axren Tomos, Koj bette exex on ypeqHuunTe Ha B. ,,KoucTuryumona 3apja", opranor Ha Ceneparusuara mapruja, Kako u oH0j co Tepacum Ormanor. Bo 1912 roma, nopan BojHara co Typmmja, Tue msajuara u36eraa on Comyn u HaBpaTuja Kaj yetara Ha To- nop AnexcaHzpor, Koja Tora! ce (BuKelle Tamy, Bo Kykyl- xo. Yuite co mpucrurxynamero Bo yerata, Genie yOuen Te- pacum Ortanop, a Auren Tomo He ro HM MmOHyBaaT M To OC- mo6onypaat. Kaxo na ce objacum Toa? OunrsemqHO, Toa ce o6- jacuypa co yxorara urro ja uma Aurea Tomon Bo DemepaTuB- uaTa napruja u Bo peyakuujata Ha B. »Konerurynmona 3apja“. Mety cute mo ro naémynyBaa Canganckn Gemle u rpy- xMoT KoH3ys Bo Cepec, r. Ant Canmropuct, Koj Bo cBojor pa- nopr mog 6p. 144, og 6 mapr 1909 roquna, muuryBa: »CaHya-

You might also like