1011 Opleidingsgids HWB Bedrijfsmanagement Sport - en Cultuurmanagement

Departement Handelswetenschappen
en Bedrijfskunde
Bachelor in het Bedrijfsmanagement
Sport- en Cultuurmanagement
Opleidingsgids
2010-2011
talent@work
Departement Handelswetenschappen en Bedrijfskunde KHBO ● Xaverianenstraat 10 ● B-8200 Sint-Michiels

Inhoud
1 Inleiding ....................................................................................................... 4
2 Algemene bepalingen ................................................................................... 6
3 Competentieprofiel ..................................................................................... 22
4 Opleidingsprogramma – eerste opleidingsfase ........................................... 27
5 Opleidingsonderdelen – eerste opleidingsfase ........................................... 28
5.1 Frans ......................................................................................................29
5.2 Engels.....................................................................................................32
5.3 ICT 1 ......................................................................................................35
5.4 Inleiding recht .........................................................................................38
5.4.1 Burgerlijk recht ..................................................................................38
5.4.2 Handelsrecht .....................................................................................40
5.5 Economie ................................................................................................42
5.6 Algemene boekhouding .............................................................................44
5.7 Communicatieve Vaardigheden ..................................................................46
5.8 Geld en krediet ........................................................................................49
5.9 Managementtechnieken sport en cultuur .....................................................51
5.10 Inleiding tot de sporten cultuursector, beleving en project ..........................53
5.11 ICT 2 ......................................................................................................56
5.12 Marketingmanagement .............................................................................59
5.13 Inleiding fiscaliteit ....................................................................................61
5.13.1 Personenbelasting ..............................................................................61
5.13.2 BTW .................................................................................................63
5.14 Spelers op de markt van sport ...................................................................65
5.15 Spelers op de markt van cultuur ................................................................68
6 Bijzondere bepalingen – examen ICT 1 ..................................................... 71
7 Opleidingsprogramma – tweede opleidingsfase ......................................... 73
8 Opleidingsonderdelen – tweede opleidingsfase .......................................... 74
8.16 Frans ......................................................................................................75
8.17 Engels.....................................................................................................78
8.18 ICT 3 ......................................................................................................81
8.19 Verbintenissenrecht en sociale wetgeving ....................................................83
8.19.1 Verbintenissenrecht ............................................................................83
8.19.2 Sociale wetgeving ..............................................................................85
8.20 Marketingcommunicatie en marktonderzoek ................................................87
8.20.1 Marketingcommunicatie ......................................................................87
Opleidingsgids 2010-2011 – Handelswetenschappen en bedrijfskunde – Bedrijfsmanagement – Sport- en Cultuurmanagement 1

8.20.2 Marktonderzoek .................................................................................89
8.21 Vrije tijd en recreatie ................................................................................91
8.22 Eventmanagement ...................................................................................93
8.23 Mediamanagement ...................................................................................95
8.24 Financieel Management .............................................................................97
8.25 Toegepaste grafische technieken .............................................................. 100
8.26 Project Evenement ................................................................................. 103
8.27 ICT 4 .................................................................................................... 106
8.28 Sportcommunicatie 1 .............................................................................. 109
8.29 Sport en recht & sportbeleid .................................................................... 111
8.29.1 Sport en recht 1 ............................................................................... 111
8.29.2 Sportbeleid ...................................................................................... 114
8.30 Sport en people management .................................................................. 116
8.31 Sport en internationale oriëntatie ............................................................. 118
8.32 Praktijkopdracht sport ............................................................................. 120
8.33 Cultuurbeleid ......................................................................................... 123
8.34 Management van cultuurorganisaties ........................................................ 125
8.35 Juridisch kader van de cultuursector 1 ...................................................... 128
8.36 Praktijkopdracht cultuur .......................................................................... 130
9 Opleidingsprogramma – derde opleidingsfase .......................................... 133
10 Opleidingsonderdelen – derde opleidingsfase ....................................... 134
10.37 Frans ................................................................................................. 135
10.38 Engels ............................................................................................... 137
10.39 Businessplanning ................................................................................ 140
10.40 Human Resources Management ............................................................ 143
10.41 Bestuurskunde en publiek management ................................................. 145
10.42 Religie, zingeving en levensbeschouwing ................................................ 147
10.43 Sportcommunicatie 2 ........................................................................... 149
10.44 Sport en recht 2 .................................................................................. 152
10.45 Management van sportaccommodaties en -evenementen ......................... 154
10.46 Sporteconomie en sportforum ............................................................... 157
10.46.1 Sporteconomie.............................................................................. 157
10.46.2 Sportforum................................................................................... 160
10.47 E-cultuur ............................................................................................ 162
10.48 Cultuur en peoplemanagement ............................................................. 164
10.49 Juridisch kader van de cultuursector 2 ................................................... 167
10.50 Kritische reflectie kunst & cultuur en cultuurforum................................... 170
2 Katholieke Hogeschool Brugge – Oostende

10.50.1 Kritische reflectie kunst & cultuur .................................................... 170
10.50.2 Cultuurforum ................................................................................ 173
10.51 Sportmanagementcase ........................................................................ 175
10.52 Stage sportmanagement ...................................................................... 178
10.53 Cultuurmanagementcase ...................................................................... 182
10.54 Stage cultuurmanagement ................................................................... 185

1 Inleiding
Beste student(e)
Deze opleidingsgids beschrijft volgens een vast schema alle opleidingsonderdelen en

onderwijsactiviteiten van deze opleiding.
Eerst wordt een overzicht gegeven van de competenties van de opleiding in een
competentieprofiel. Daarna volgen per opleidingsfase het opleidingsprogramma en de
afzonderlijke ECTS-fiches van de opleidingsonderdelen van deze opleiding.
Alle opleidingen van de KHBO kiezen voor 'competentiegericht onderwijs'. Een

competentie is het geheel van kennis, vaardigheden en attitudes die de student/de
beginnende beroepsbeoefenaar toepast om goed te functioneren in zijn functie.
Competentiegericht onderwijs - of het nu gaat om algemene competenties als
communicatievaardigheden of specifieke beroepsgerichte competenties - staat bij de
KHBO borg voor een opleiding met nadien een toekomst op de arbeidsmarkt. Meer
informatie over competentiegericht onderwijs vind je op onze website.
Het opleidingsprogramma geeft een overzicht van de opleidingsonderdelen. Per

opleidingsonderdeel vind je zo het aantal studiepunten en de totale studietijd die daaraan
gekoppeld is. Studietijd is de totale tijd die een student gemiddeld aan dit vak besteedt
en valt uiteen in college-uren (CO), Toepassingen en begeleiding (T/B) en Zelfstandig
werk (ZW). College-uren zijn het aantal uren gedoceerde theorie per jaar, toepassingen
en begeleiding het aantal uren begeleide praktijkoefeningen en studiebegeleiding per jaar
en zelfstandig werk is de geschatte tijd die de student buiten de college-uren, begeleide
praktijkoefeningen en studiebegeleiding per jaar besteedt aan dit vak.
Dan zijn er nog de ECTS-fiches van de opleidingsonderdelen. In deze fiches vind je een
gedetailleerde beschrijving van de opleidingsonderdelen en onderwijsleeractiviteiten. Elke
fiche heeft een hoofding en is dan opgebouwd uit dezelfde rubrieken.
In de hoofding vind je volgende vaste gegevens:

Code Code van dit opleidingsonderdeel
Opleiding Volledige en correcte benaming van de opleiding
Opleidingsfase Fase waarin het opleidingsonderdeel zich situeert: 1, 2 of 3
Semester Semester waarin het opleidingsonderdeel zich situeert: 1, 2 of 1+2
Studiepunten X aantal studiepunten gekoppeld aan het opleidingsonderdeel
Contacturen x weken van x u contactonderwijs of een andere onderwijsvorm
Titularis Voornaam Naam van de coördinerende docent van het opleidingsonderdeel
Docent(en) Voornaam Naam van de betrokken docenten van het opleidingsonderdeel
Onderwijstaal Nederlands – Spaans – Frans – Engels
Niveau Er zijn drie niveaus die gehanteerd worden: inleidend, uitdiepend en
gespecialiseerd.
Type Een opleidingonderdeel kan verplicht zijn binnen de gekozen opleiding
(verplicht opleidingsonderdeel) of het kan deel uitmaken van een
keuzepakket (keuzeopleidingsonderdeel).
Volgtijdelijkheid Er zijn drie soorten volgtijdelijkheid: strenge volgtijdelijkheid, soepele
volgtijdelijkheid en gelijktijdigheid.
Tolerantie Een opleidingsonderdeel is tolereerbaar of niet tolereerbaar.
Examencontract Mogelijk– Niet mogelijk
De rubrieken geven je een goed beeld van de competenties, doelen, inhoud,

onderwijsvorm, studiemateriaal, evaluatie en bijzondere bepalingen verbonden
aan ieder(e) opleidingsonderdeel/onderwijsleeractiviteit.

Hoe bladeren door deze gids?
Je kan makkelijker navigeren door deze opleidingsgids dankzij de inhoudstafel,

bladwijzers en de optie zoeken.
De inhoudstafel
De inhoudstafel vind je
Bladwijzers terug één pagina na de
titelpagina. Je vindt er
de titel en daarnaast
het paginanummer van
verschillende rubrieken
Titelpagina en ECTS-fiches terug.
Hier kan je vrij op elke
titel klikken
(linkermuisklik) en je
komt dan onmiddellijk
Inhoudstafel op de door jou gekozen
pagina terecht.
Bladwijzers
Voor het gebruiksgemak kan

je in deze opleidingsgids
navigeren via bladwijzers.
Als je de pdf opent kan het
dat de bladwijzers verborgen
zijn. Om ze zichtbaar te
maken kan je met een
linkermuisklik dit
icoontje aanklikken Bladwijzers
aan de linkerkant
van je scherm. Daarna
verschijnen in de
linkermarge de titels van de
rubrieken en de ECTS-fiches.
Klik (linkermuisklik) op de te
raadplegen rubriek/ECTS-
fiche en je gaat dan met een
bladwijzerkoppeling naar de
gewenste positie.
Optie zoeken
Je kan in het vak zoeken gaan staan met de muisaanwijzer en

eenmaal klikken met de linkermuisklik. Nu kan je een gewenste zoekterm intypen. Je kan
dan met de entertoets (returntoets) bevestigen en je komt automatisch bij de door jou
ingegeven term uit. Opgelet: het kan zijn dat je term meerdere malen voorkomt in het
document. Telkens je op de entertoets tikt dan kom je bij de volgende ‘hit’.

2 Algemene bepalingen
Deze algemene bepalingen van de opleidingsgids hebben tot doel de student wegwijs te
maken in de Katholieke Hogeschool Brugge-Oostende, het departement
Handelswetenschappen en Bedrijfskunde, de eigen opleiding, de organisatie en
praktische schikkingen, en de rechten en plichten van de student en van de hogeschool.
Deze algemene bepalingen maken deel uit van de opleidingsgids en zijn bindend voor alle
studenten van het departement Handelswetenschappen en Bedrijfskunde.
1. De KHBO en het departement Handelswetenschappen en

Bedrijfskunde
De Katholieke Hogeschool Brugge-Oostende (KHBO) bestaat uit vier departementen:

− Gezondheidszorg;
− Handelswetenschappen en Bedrijfskunde;
− Industriële Wetenschappen en Technologie;
− Lerarenopleiding.
Samen met de departementen Gezondheidszorg en Lerarenopleiding en de centrale

administratie van de hogeschool is het departement Handelswetenschappen en
Bedrijfskunde gehuisvest op de Campus Brugge, Xaverianenstraat 10, 8200 Sint-
Michiels.
2. De opleidingen binnen het departement Handelswetenschappen

en Bedrijfskunde
Het departement Handelswetenschappen en Bedrijfskunde van de KHBO telt vier

opleidingen in het studiegebied Handelswetenschappen en Bedrijfskunde :
Professionele Bachelors:
− de opleiding Bachelor in het Bedrijfsmanagement, met de afstudeerrichtingen
accountancy-fiscaliteit, rechtspraktijk, sporten cultuurmanagement;
− de opleiding Bachelor in het Office Management, met de afstudeerrichtingen
management assistant, bedrijfsvertaler-tolk;
− de opleiding Bachelor in het Toerisme en Recreatiemanagement, met de specialisaties
reisbureau, touroperator, toeristische diensten en evenementen;
− de opleiding Bachelor in het Hotelmanagement.
Schakelprogramma:
− naar de Master in Toerisme.
Permanente vorming:
− raadpleeg www.bruggebusinessschool.be
3 KHBO Campus Brugge
De opleidingen van het departement Handelswetenschappen en Bedrijfskunde zijn

gehuisvest op de Campus Brugge van de KHBO, Xaverianenstraat 10, 8200 Sint-Michiels.
Algemeen telefoonnummer: 050 30 51 00

Algemeen faxnummer: 050 30 51 01

De brievenbus van de campus bevindt zich in de Xaverianenstraat, aan de straatkant.
3.1 Openingsuren campus
De campus is maandag - vrijdag open van 8 tot 21.30 uur en zaterdag van 8 tot 17 uur.
3.2 Receptie
Voor alle algemene vragen/informatie over de dagelijkse werking van de campus en voor
algemene administratieve dienstverlening (sleutel praktijklokaal, verloren voorwerpen,
verzekeringsdocumenten, info over afwezigheid van een docent, parkeerkaart voor
minder-validen,…) kan je terecht bij de receptie op het gelijkvloers van de Campus.
De receptie is open maandag - vrijdag van 8 tot 18 uur, op dinsdag tot 18.30 uur.
3.3 Studentenadministratie
Studenten kunnen met alle vragen en formaliteiten in verband met hun administratief
dossier (van inschrijving tot diploma) terecht bij de Studentenadministratie. Tot de
herfstvakantie 2010 richt je je hiervoor tot de receptie. Vanaf begin november 2010 vind
je de Studentenadministratie in lokaal A003.
Bij de Studentenadministratie moet je ook zijn om allerhande documenten af te halen

(rapport, diploma, VDAB-attest, inschrijvingsattest, studiecontract, studentenkaart,
document verminderd inschrijvingsgeld,…) of af te geven (documenten kinderbijslag,
ziektebriefje, herinschrijvingsformulier voor derde examenperiode of volgend
academiejaar, eindwerk,…), uit te schrijven of rekeningen te betalen.
De Studentenadministratie is open maandag - vrijdag van 8 uur tot 17.30 uur.
3.4 Veiligheid
Het EHBO-lokaal bevindt zich op het gelijkvloers: lokaal B003.
In het gebouw van de Campus Sint-Michiel is er een absoluut rookverbod. Overtreders

worden opgespoord met het oog op maximale brandveiligheid. Roken op de campus is
alleen toegestaan buiten onder de luifel naast de ingang kant Expresweg.
Tweemaal per academiejaar wordt een evacuatie van het gebouw georganiseerd. De
hoofdbedoeling is het inoefenen van een ordelijke, snelle evacuatie om paniek te
vermijden in noodgevallen. Belangrijk is het herkennen van het alarmsignaal, het leren
kennen van de evacuatiewegen en uitgangen, en het kennen van de verzamelplaats.
De nooduitgangen en -trappen mogen enkel in noodgeval gebruikt worden. Het is

streng verboden een nooduitgang als gewone uitgang te gebruiken.
3.5 Lokalen
Alle lokalen van de KHBO Campus Brugge hebben een nummer. De nummering volgt
een vaste logica. De letter geeft het blok aan, het eerste cijfer de verdieping, en het
tweede en derde cijfer het lokaal. Een voorbeeld : lokaal A204 bevindt zich op de tweede
verdieping van het A-blok.
In de klaslokalen wordt niet gegeten of gedronken.
Wie een lokaal wil reserveren, bijvoorbeeld in de bibliotheek, vraagt dit tijdig via e-mail
aan bij de dienst Roostering : hwb.lessenroosters@khbo.be

Vermeld daarbij duidelijk je naam, je opleiding en klasgroep, het moment waarop en de
reden waarvoor je een lokaal wenst (dag, begin- en einduur), en de grootte van de groep
waarvoor je het lokaal vraagt.
3.6 ICT
Je vindt de dienst ICTS in lokaal B101, op de 1ste verdieping van blok B. Bij technische
problemen met pc’s, laptops en printers die eigendom zijn van de KHBO, kan je terecht
aan de balie naast lokaal B101.
Alle informatie en handleidingen vind je op http://www.khbo.be/studenten/handleidingen

en http://www.khbo.be/65
Op alle voor de studenten toegankelijke plaatsen binnen het campusgebouw kan

draadloos worden gesurft. Op heel wat plaatsen is er stroomvoorziening voor laptops.
3.7 Kopiëren
Op de campus zijn op 3 plaatsen kopiemachines ter beschikking :
• in het Atrium: 1 grootvolumeprinter op niveau 1

• in de bibliotheek: op niveau D1 (D108: 1 grootvolumeprinter en 1 kleinere printer)
en D2 (D204: 1 grootvolumeprinter en 1 kleinere printer)
De grootvolumeprinters bieden ook de mogelijkheid om naar je eigen USB-stick te

scannen en vanaf je USB-stick te printen, en je kan er ook klasdrukwerk op printen.
Vanop je laptop kan je ook draadloos printopdrachten naar de grootvolumeprinters
sturen.
Er kan enkel gekopieerd en gescand worden met kopiekaarten die in de Campusshop te

koop zijn. Ze hebben een volume van 100, 300 of 500 kopies. Een kaart voor 100
kopies kost € 5.
Als het papier op is, meld je dit aan de Campusshop, eventueel aan de receptie of de
balie van de bibliotheek. De medewerkers van de receptie of de bibliotheek roepen de
medewerkers van de Campusshop op als deze gesloten is.
Kleurkopies kun je laten maken in de Campusshop.
3.8 Multimedia
Studenten kunnen multimedia ontlenen voor projecten, stageopdrachten, enz. via het
ICTS-loket in lokaal B101. Aan hetzelfde loket kan je ook terecht met ICT-problemen in
relatie tot de infrastructuur van de KHBO (niet voor herstellingen aan je persoonlijke
laptop). Voor ondersteuning bij het werken met media kan je ook terecht bij de ICTO-
coaches (lokaal B102).
3.9 Campusshop
De Campusshop op het gelijkvloers rechtover blok B wordt uitgebaat door Acco. Hij is
maandag tot vrijdag open :
tussen 8 en 10 uur
tussen 11.30 en 13.45 uur
tussen 14.45 en 17.00 uur
gesloten tijdens de schoolvakanties.

In de Campusshop kun je terecht voor de aankoop van handboeken en syllabi, de
tienrittenkaart van De Lijn, kopiekaarten, opleidingsgebonden materiaal (bijv. schorten,
klompen, stagemappen…) en klein kantoormateriaal.
3.10 Werk- en zithoeken
In het Atrium zijn er, gespreid over de verdiepingen, twaalf werken zithoeken met
tafels voor de studenten, samen goed voor 200 zitplaatsen. Op al die plaatsen is er
stroomvoorziening voor laptops.
3.11 Informatieberichten voor studenten
Dringende boodschappen, onverwachte wijzigingen… worden aangekondigd via

monitoren in het Atrium.
3.12 Eten en drinken
Onder de auditoria Montanus en Laurin bevindt zich de cafetaria met 500 zitplaatsen.
's Morgens is de cafetaria vanaf 8 uur open met een aanbod van koffiekoeken. In de
loop van de voormiddag zijn er ook broodjes te koop.
’s Middags kan je er tot 14 uur terecht voor een ruim aanbod van onder meer een warme
dagschotel, pasta, frietjes, snacks, broodjes, slaatjes en vegetarische schotels.
(Deze openingsuren kunnen desgevallend aangepast worden in de loop van het jaar.)
Je kan er betalen met cash geld of Proton. Je kan je bankkaart trouwens steeds met
Proton opladen bij de bankautomaat op onze campus.
De catering is uitbesteed aan Sodexo. De prijzen zijn bijzonder studentvriendelijk. Ook

wanneer de keuken niet open is, kan men in de cafetaria toch terecht bij de automaten
met drank en versnaperingen. Ook in het Atrium (gelijkvloers) vind je zo'n automaten.
3.13 Vestiaire
De niet-bewaakte vestiaire op het gelijkvloers is enkel bestemd voor de (externe)

bezoekers van de auditoria.
3.14 Postvakjes docenten
Alle individuele post voor docenten kan men kwijt in de postvakjes voor docenten op de
gelijkvloerse verdieping van het Atrium.
3.15 Netheid
Elke student is mee verantwoordelijk voor de onderwijsomgeving. Onder meer uit

respect voor het onderhoudspersoneel wordt verwacht dat iedereen de lokalen, gangen
en het sanitair net houdt en de tafels in de eetzaal, de cafetaria, het Atrium en de
terrassen afruimt. We respecteren het selectief inzamelen van het afval.
In geen enkel onderwijslokaal noch in de bibliotheek wordt er gegeten, gedronken of

kauwgom gebruikt.
Wie schade toebrengt aan meubilair en materiaal, zal deze moeten vergoeden.
Wie een vals alarm veroorzaakt, betaalt een schadevergoeding.

4 Bibliotheek
De bibliotheek telt ruim 300 werkplekken. Er zijn een 50 pc’s (met internettoegang,
Officetoepassingen en specifieke educatieve software) beschikbaar voor vrij gebruik door
studenten die niet over een eigen laptop beschikken. Deze pc's zijn bestemd voor
studiedoeleinden, niét voor spelletjes of het raadplegen van sociaalnetwerksites.
Er zijn voldoende stroomaansluitingen voor laptops, en in de hele bibliotheek is er

draadloos toegang tot het internet. De collectie is elektronisch beveiligd.
Er zijn ook lokalen voor groepswerk, faciliteiten om te kopiëren en lamineren, en een

zithoek waar binnen- en buitenlandse kranten en tijdschriften ter beschikking liggen. De
lokalen voor groepswerk kunnen vooraf gereserveerd worden via de dienst Roostering en
lokalenbeheer (via mail aanvragen bij hwb.lessenroosters@khbo.be).
De gebruikers moeten de studieatmosfeer respecteren: luidruchtige gesprekken en

telefoneren zijn verboden. Zet je gsm in de bibliotheek minstens op "stil".
De Libiscataloog kun je overal raadplegen, ook buiten de KHBO. De digitale

bibliografische databanken kunnen geraadpleegd worden vanaf elke pc op de nieuwe
campus en vanaf elke laptop die aangesloten is op een hotspot op de nieuwe campus.
Voor een volledig overzicht, zie www.khbo.be/bib of het tabblad ‘Bibliotheek’ op Toledo.
Studenten kunnen gratis boeken en eindwerken ontlenen voor een periode van 21 dagen.
Deze periode kan tweemaal verlengd worden, eventueel ook via de webpagina van de
bibliotheek. Naslagwerken kunnen niet ontleend worden. Ook vaktijdschriften moeten ter
plaatse geraadpleegd worden.
In alle opleidingen van het departement Handelswetenschappen en Bedrijfskunde worden

studenten ingeleid in het opzoeken en verwerken van wetenschappelijke literatuur en in
het gebruik van de bibliotheek.
De bibliothecarissen en de bibliotheekmedewerkers geven graag uitleg en ondersteuning.
Openingstijden bibliotheek
31 augustus - 25 juni
maandag, dinsdag, woensdag en donderdag: 8-19 uur
vrijdag: 8-18 uur.
Voor de studenten van het avondonderwijs worden uitsluitend op tijdige vraag van de
betrokken docenten enkele avondopeningen (tot 21 uur) georganiseerd.
Herfst-, krokus- en paasvakantie

maandag - vrijdag: 9-17 uur
Kerstvakantie en wettelijke feestdagen: gesloten
Zomervakantie
27 juni - 8 juli en 16 - 26 augustus: maandag - vrijdag: 9-17 uur
10 juli - 15 augustus: gesloten
Verdere informatie over de bib vind je op www.khbo.be/bib.

5 Inschrijven en studiegeld
Een student schrijft zich bij voorkeur in voor het begin van het academiejaar en uiterlijk
op 31 oktober voor een opleiding, en uiterlijk op 28 februari voor een
opleidingsonderdeel dat pas start in het tweede semester.
Alle informatie over inschrijven, toelatingsvoorwaarden, studiegelden en de vaststelling

van het studieprogramma van de individuele student is opgenomen in het Onderwijs- en
Examenreglement van de KHBO. Dat kan geraadpleegd worden op en gedownloaded van
zowel de KHBO-website als Toledo.
Een student kan slechts deelnemen aan de examens als hij het studiegeld en de
verschuldigde studiekosten betaald heeft of daarover een regeling heeft getroffen met
STUVO-KHBO. Zoniet worden de eventueel reeds behaalde resultaten als niet bestaande
beschouwd en ontvangt de student geen creditbewijs voor de betrokken
opleidingsonderdelen.
Apart inschrijven voor de examens van de eerste en de tweede examenperiode is

niet nodig, door zijn inschrijving voor het academiejaar wordt de student immers geacht
deel te nemen aan alle examens van de eerste en tweede examenperiode.
Voor alle examens van de derde examenperiode dient wel apart ingeschreven.
Deze inschrijving is gratis maar moet wel uiterlijk op maandag 4 juli 2011
gebeuren. Wie dan niet ingeschreven is, kan niet deelnemen aan de examens
van de derde examenperiode. Inschrijven gebeurt uitsluitend door het indienen van
het geëigende inschrijvingsformulier bij de Studentenadministratie, met aanduiding van
alle opleidingsonderdelen en/of onderwijsleeractiviteiten waarover de student het
examen in de derde examenperiode wenst af te leggen. Deze verplichting geldt ook voor
elk opleidingsonderdeel of deel ervan waarvoor de student een tolerantie weigert en dus
opnieuw het examen wenst af te leggen in de derde examenperiode, en voor elke
onderwijsleeractiviteit waarvoor de student de overdracht van punten weigert en dus
opnieuw het examen wenst af te leggen in de derde examenperiode.
6 Leerkrediet
Elke student krijgt bij het begin van zijn studies in het hoger onderwijs in Vlaanderen een
leerkrediet van 140 studiepunten toegewezen. Per studiepunt waarvoor hij een
inschrijving neemt, gebruikt hij zijn leerkrediet, maar per geslaagd opleidingsonderdeel
verdient hij leerkredietpunten terug. Wie de credits niet behaalt, verliest het
overeenkomstig aantal leerkredietpunten. Wie op die manier zijn volledige leerkrediet
opgebruikt heeft, loopt het risico dubbel studiegeld te moeten betalen en zelfs niet meer
te mogen inschrijven. Op deze wijze wil de Vlaamse overheid de student meer
verantwoordelijk maken voor zijn studiekeuze in het hoger onderwijs.
Meer informatie over het leerkrediet vind je in de folder Leerkrediet die je kan
downloaden van de KHBO-website : http://www.khbo.be/9127
Je kunt steeds de stand van je eigen leerkrediet raadplegen via www.studentenportaal.be
Je kunt voor bijkomende info over het leerkrediet ook steeds terecht bij departementaal
studie- en trajectbegeleider dhr. Johan Dedeyne (johan.dedeyne@khbo.be). Als je bij de
studie- en trajectbegeleider langsgaat in verband met je geïndividualiseerd traject, zal
die vragen naar de stand van je leerkrediet. Om die stand op te vragen (en te printen)
heb je je identiteitskaart (met ingebouwde chip) nodig. 9 pc's in de bibliotheek op de
KHBO Campus Brugge zijn uitgerust met een toetsenbord waarin een sleuf voor het lezen
van je identiteitskaart voorzien is.

7 Studiepunten en credits
7.1 Opleidingsonderdeel en onderwijsleeractiviteit
Een opleidingsonderdeel (OLOD) is een afgebakend geheel van onderwijs-, leer- en

examenactiviteiten dat gericht is op het verwerven van welomschreven competenties
inzake kennis, inzicht, vaardigheden en attitudes. Een opleidingsonderdeel omvat
minstens drie studiepunten.
Een opleidingsonderdeel kan uit één of meer onderwijsleeractiviteiten (OLA's) of

vakken samengesteld zijn. Een onderwijsleeractiviteit omvat één of meer gehele
studiepunten.
7.2 Studiepunten en studiebelasting
De studieomvang wordt uitgedrukt in studiepunten. Een studiepunt is de (internationaal

aanvaarde) eenheid waarmee de omvang van onderwijs- en andere studieactiviteiten van
een opleiding of opleidingsonderdeel wordt uitgedrukt. Een studiepunt stemt overeen met
ten minste 25 en ten hoogste 30 uren studietijd. Indien een opleidingsonderdeel
bijvoorbeeld een waarde van drie studiepunten krijgt, verwacht men dat de student op
jaarbasis ongeveer 75 tot 90 uren besteedt aan de studie van dat opleidingsonderdeel.
Alle activiteiten worden meegeteld in de studiebelasting: studeren, lessen volgen,
laboratoria bijwonen, werken maken en examens afleggen.
De bacheloropleidingen van het departement Handelswetenschappen en Bedrijfskunde

behelzen 180 studiepunten. Het modeltraject om het aan de opleiding verbonden diploma
te behalen omvat drie opleidingsjaren. Per opleidingsfase worden minstens 54 en ten
hoogste 66 studiepunten geprogrammeerd, dus gemiddeld 60 studiepunten. De totale
studiebelasting per jaar bedraagt gemiddeld (25 à 30) x 60 = +/- 1.650 uren.
Er kunnen ook studiepunten toegekend worden aan opleidingsonderdelen waarvoor geen

contacturen bestaan (bijv. een eindwerk, seminaries, projecten ... ). Elk examen wordt
op twintig punten gequoteerd.
7.3 Credits
Een student die met goed gevolg examen aflegt over een opleidingsonderdeel, bewijst
dat hij de competenties verbonden aan dat opleidingsonderdeel verworven heeft. Hij
heeft niet alleen de competenties verworven, maar ook de studiepunten verbonden aan
het betrokken opleidingsonderdeel. Deze verworven studiepunten noemt men 'credits'.
Een credit geeft aan dat een student een deel van een opleiding reeds onder de knie
heeft. Een credit wordt toegekend per opleidingsonderdeel.
Als een student alle credits van een opleiding verzameld heeft, heeft hij recht op het
diploma dat de opleiding bekroont.

8 Toleranties
8.1 Wanneer kan je gebruik maken van toleranties ?
Om voor een opleidingsonderdeel te slagen en er dus de credits voor te verwerven, moet

je minstens 10 op 20 behalen. Wie voor het opleidingsonderdeel een 8 of een 9 behaalt,
heeft de credits niet verworven. Maar dat onvoldoende resultaat kan getolereerd
worden. Dat wil zeggen dat de student - onder bepaalde voorwaarden - niet verplicht
wordt om dat opleidingsonderdeel te hernemen. Die voorwaarden zijn:
o Je hebt een studie-efficiëntie van minstens 50 %, m.a.w. je bent voor minstens de

helft van de ingeschreven studiepunten geslaagd.
o Je neemt gedurende de hele opleiding slechts toleranties op voor maximaal 10%
van het aantal studiepunten van je programma. Dat is voor de meeste
studenten 18 studiepunten van de 180 in een bacheloropleiding.
o Eerstejaarsstudenten (en alle studenten die nog geen credits verwierven voor 60
studiepunten) mogen in dat jaar voor maximaal 12 studiepunten toleranties
opnemen.
o Voor een aantal opleidingsonderdelen (zoals stage of eindwerk) kun je geen tolerantie
opnemen. In de opleidingsgids staat vermeld welke opleidingsonderdelen dat zijn.
Hou rekening met het volgende:
o Toleranties neem je altijd op het niveau van een opleidingsonderdeel op.

Een opleidingsonderdeel van vier studiepunten is bijv. samengesteld uit twee
onderwijsleeractiviteiten van twee studiepunten. Je haalt voor de ene
onderwijsleeractiviteit een 6, voor de andere een 10. Het cijfer voor het volledige
opleidingsonderdeel is een 8. Dat is een tolereerbaar cijfer. Je kunt die tolerantie dus
opnemen ter waarde van vier studiepunten (als je aan de andere voorwaarden
voldoet). Als je die tolerantie niet opneemt, zul je bij de tweede examenkans enkel
de onderwijsleeractiviteit waar je de 6 op haalde moeten hernemen.
o Als je de credits verwerft voor een opleidingsonderdeel dat uit twee of meer
onderwijsleeractiviteiten bestaat maar je haalt voor één van de
onderwijsleeractiviteiten geen 10, dan hoef je geen toleranties op te nemen.
Anderzijds kan je het examen over die onderwijsleeractiviteit niet hernemen omdat je
reeds een credit behaalde.
o Dat je voor een opleidingsonderdeel geen credits verwerft, hoeft op zich niet erg te
zijn. Bij voldoende credits behaal je immers je diploma.
Wel is het mogelijk dat je die credits nodig hebt om een vrijstelling te verwerven in
een vervolgopleiding. En je houdt er best rekening mee dat sommige werkgevers
expliciet vragen naar je diplomasupplement, waarop alle resultaten van de
opleidingsonderdelen en van de onderwijsleeractiviteiten worden weergegeven.
Wil je dus liever niet hebben dat zwakke cijfers voor bepaalde opleidingsonderdelen
op je diplomasupplement komen, dan is het aangewezen om het examen te
hernemen.
8.2 Wat doe je als je tolereerbare cijfers hebt op het rapport van de
EERSTE EXAMENPERIODE (januari)?
Voorlopig niets.
Als het gaat om een semestervak, dan zal je dat resultaat nog eens terugvinden op het
rapport van de tweede examenperiode. Gaat het om een jaarvak, dat dus in het tweede
semester nog verder loopt, dan moet je natuurlijk zo hard mogelijk werken om dat tekort
op te halen.

TWEEDE EXAMENPERIODE (juni)?
Je mag zelf beslissen of je die toleranties opneemt of niet. Heb je daarover twijfels, dan
contacteer je het best de studie- en trajectbegeleider van Gezondheidszorg.
Je schrijft je zo snel mogelijk maar uiterlijk op 4 juli 2011 in voor de tweede

examenkans. Je deelt op dat moment mee welke opleidingsonderdelen of
onderwijsleeractiviteiten je wilt hernemen.
Bij het hernemen van examens geldt de regel dat het beste resultaat telt. Als je
bijvoorbeeld een 8 herneemt en je behaalt bij je tweede examenkans een 7, dan blijft die
8 behouden!
DERDE EXAMENPERIODE (augustus/september)?
Je mag zelf beslissen of je die toleranties opneemt of niet. Heb je daarover twijfels, dan
contacteer je het best de studie- en trajectbegeleider.
Je schrijft je in voor het volgende academiejaar liefst vόόr 15 september (maar uiterlijk
op 31 oktober). Je contacteert de studie- en trajectbegeleider om je geïndividualiseerd
traject (GIT) te laten vastleggen. Op dat moment blijkt dan definitief of je toleranties
opneemt of dat je integendeel hebt beslist om die opleidingsonderdelen te hernemen.
Uitzonderlijk kun je later die keuze herzien. Daarvoor moet je toelating vragen aan het
departementshoofd. Bedenk wel dat deze mogelijkheid niet vanzelfsprekend is als dat
opleidingsonderdeel ondertussen van inhoud wijzigde of niet meer bestaat…
8.5 Wat doe je als je in de laatste examenperiode van je opleiding nog een
nieuw tolereerbaar tekort zou hebben?
Het kan gebeuren dat je tijdens de (normaal gesproken) laatste deliberatie van je
opleiding nog een nieuwe tolereerbare 8 of 9 hebt behaald voor een opleidingsonderdeel
uit je laatste semester of voor een onderdeel dat een jaarvak was. Als je met dat nieuwe
tolereerbare cijfer onder de grens van 10% tolereerbare studiepunten blijft (18 van 180
studiepunten in een bacheloropleiding), zou je toch al kunnen afstuderen. Maar
misschien verkies je in zo’n geval om in een volgende examenperiode dat
opleidingsonderdeel toch te hernemen en je diploma toch wat uit te stellen. Via Toledo
kun je voor elke examenperiode - voor de 1ste examenperiode is dat uiterlijk op 30
november, voor de 2de examenperiode uiterlijk op 30 april, en voor de 3de
examenperiode uiterlijk op 10 juli - aangeven wat je keuze is in dat geval: je diploma
toch behalen en de tolerantie inzetten of je diploma uitstellen en in een volgende
examenperiode het opleidingsonderdeel hernemen.
Let wel op: wie geen keuze maakt, wordt geacht automatisch te kiezen voor het diploma.
Je kan niet aangeven dat je voor een bepaald opleidingsdeel de tolerantie niet wil
opnemen (en dus gaat voor je diploma), maar voor het andere niet en dan liever je
diploma uitstelt.
8.6 Nog vragen?
Als je hierover nog vragen hebt, ga dan langs bij de studie- en trajectbegeleider van het
departement Handelswetenschappen en Bedrijfskunde.

9 Geïndividualiseerd traject (GIT)
Het zgn. modeltraject geeft aan hoe een student binnen de minimumduur van drie jaar
het aan de opleiding verbonden bachelordiploma kan behalen. Daarbij zijn de
studiepunten (en daaraan verbonden opleidingsonderdelen) gelijk verdeeld over de drie
opleidingsfasen of -jaren.
Studenten kunnen (of moeten soms) van dit modeltraject afwijken en een
geïndividualiseerd traject (GIT) uitstippelen. Dit moet zo spoedig mogelijk aangevraagd
worden bij de departementale studie- en trajectbegeleider (Stutra) en goedgekeurd
worden door het departementshoofd.
Wie een GIT wenst of het moet volgen, neemt bij het begin van het academiejaar contact
op met studie- en trajectbegeleider dhr. Johan Dedeyne (johan.dedeyne@khbo.be). Hij
geeft advies bij de samenstelling van het GIT, behandelt de aanvraag ervan en legt het
voor goedkeuring voor aan het departementshoofd.
Het bureau van de studie- en trajectbegeleiders bevindt zich op het gelijkvloers van de
campus, in lokaal B 001.
Bij de vaststelling van een geïndividualiseerd traject dient rekening gehouden met de
zgn. volgtijdelijkheid. Het inschrijven voor een opleidingsonderdeel kan immers
afhankelijk gesteld worden van het gevolgd hebben van en geslaagd zijn voor een ander
opleidingsonderdeel, of van het tijdens hetzelfde academiejaar volgen van een ander
opleidingsonderdeel. Of een opleidingsonderdeel onderworpen is aan de strenge, de
soepele of de aangewezen volgtijdelijkheidsregels is terug te vinden in de vakfiche, die
mee deel uitmaakt van de Opleidingsgids en op Toledo gepubliceerd is. Het
departementshoofd kan in concrete gevallen toestaan dat van de volgtijdelijkheidsregel
afgeweken wordt in het voordeel van de student.
10 Organisatie van het academiejaar
Een academiejaar bestaat uit twee semesters en start met (verplicht bij te wonen)
introductiedagen voor alle studenten. Tijdens deze introductiedagen wordt de student
vertrouwd gemaakt met de hogeschool, de campus, het departement
Handelswetenschappen en Bedrijfskunde en zijn eigen opleiding, en leert hij zijn
docenten kennen. Hetzij tijdens de introductiedagen hetzij in later voorziene, verplicht bij
te wonen infosessies krijgt elke eerstejaarsstudent ook informatie over de informatie- en
communicatietechnologie bij de KHBO, het gebruik van de bibliotheek, de werking van
STUVO-KHBO (de studentenvoorzieningen van de KHBO), het Onderwijs- en
examenreglement en het Leerkrediet.
Het eerste semester wordt in januari afgesloten met de eerste examenperiode, die
start meteen of enkele dagen na de kerstvakantie.
Het tweede semester start na de eerste examenperiode en loopt tot na de tweede

examenperiode in juni.
De derde examenperiode vindt plaats in de tweede helft van augustus en begin

september.

11 Lessenroosters
De lessen- en lokaalroosters voor het hele semester kunnen per week geraadpleegd
worden via het web op
https://lessenroosters.khbo.be
Ze kunnen ook uitgeprint worden: klikken op (wit) rooster > Bestand > Afdrukken >
Opties > Alleen het gekozen frame.
Lessenroosters zijn aan aanpassing onderhevig, de digitale lessenroosters worden

daarom geregeld geüpdated. Raadpleeg dus dagelijks de gepubliceerde lessenroosters.
Wijzigingen op zeer korte termijn worden de studenten in de mate van het mogelijke per
mail meegedeeld, of anders via de monitoren op de campus.
12 Informatie en afspraken via Toledo en e-mail
Toledo is de elektronische leeromgeving van de KHBO en van bijna alle andere

instellingen die deel uitmaken van de Associatie K.U.Leuven. Het is de digitale
verzamelplaats van lesmateriaal, oefeningen, documentatie, informatie, testen,
remediëring en dergelijke meer.
Ook alle organisatorische informatie en alle instructies voor de studenten worden

gepubliceerd via Toledo en zijn door hun publicatie op Toledo bindend voor alle betrokken
studenten. Elke student dient dus zeer regelmatig Toledo (o.m. Toledo > Mijn
Communities > Departementale administratie) te raadplegen.
Heel wat - onder meer dringende - informatie wordt de studenten ook meegedeeld via e-
mail. Ook deze mededelingen zijn bindend voor de student. Elke student moet daarom
dagelijks zijn KHBO e-mailaccount raadplegen. Maak zeer geregeld je mailbox leeg,
anders riskeer je door een overvolle mailbox belangrijke informatie niet te ontvangen.
13 Papers en opdrachten
Papers en opdrachten - ook stage- en eindwerkopdrachten - moeten door de studenten

stipt uitgevoerd resp. ingediend worden. Voor elk opleidingsonderdeel of
onderwijsleeractiviteit van de opleiding kan de vakfiche in de Opleidingsgids aangeven
dat de deelname aan het examen afhankelijk gesteld wordt van de tijdige indiening van
(een) paper(s) of opdracht(en), welke modaliteiten (termijnen, einddata, weerslag van
het niet naleven ervan op de evaluatie,...) daarbij gelden of waar deze modaliteiten op
Toledo geraadpleegd kunnen worden. Door publicatie in de Opleidingsgids of op een
andere plaats op Toledo waar de vakfiche in de Opleidingsgids naar verwijst, zijn deze
modaliteiten bindend voor de student.
Het laattijdig indienen van een paper of opdracht kan leiden tot het aftrekken van punten
of, indien ook niet op aanmaningen ingegaan wordt, een nulscore. Het niet indienen van
een paper of opdracht leidt tot de beoordeling "niet aangemeld/deelgenomen", want
staat gelijk met een ongewettigde afwezigheid van de student voor het examen,
waardoor de student dus een examenkans verliest.
De student bewaart zelf een kopie van berichten, papers en opdrachten die hij digitaal
doorgestuurd of ingeleverd heeft. Desgevallend moet hij een exemplaar op papier
kunnen voorleggen. Het verdwijnen van (bijlagen bij) mails of andere

informaticaproblemen is nooit een geldig argument om het ontbreken of de laattijdigheid
of het niet inleveren van berichten, papers en opdrachten te verantwoorden.
De student moet alle hem terugbezorgde papers en opdrachten bijhouden gedurende drie
maanden na de derde examenperiode. In geval van betwisting moet de student alle
relevante documenten bijhouden zolang de procedure loopt.
14 Aanwezigheidsplicht
14.1 Activiteiten met aanwezigheidsplicht
Art. 162 van het Onderwijs- en examenreglement bepaalt dat de toegang tot een
examen onderworpen kan zijn aan voorwaarden zoals een aanwezigheidsplicht met
betrekking tot praktische onderdelen en voldoende deelname aan groepsverplichtingen.
In de opleidingsgids wordt aangegeven voor welke opleidingsonderdelen de
aanwezigheidsverplichting (permanente evaluatie) geldt en wat de weerslag van het niet
naleven van deze voorwaarden op de examenbeoordeling is. De student die niet voldoet
aan de gestelde voorwaarden krijgt voor het betrokken enkelvoudig opleidingsonderdeel
of de betrokken onderwijsleeractiviteit van een samengesteld opleidingsonderdeel een
nulscore of een "niet afgelegd" (= afwezig).
De vakfiche van een opleidingsonderdeel kan bepalen dat ook het aantal toegelaten
gewettigde afwezigheden beperkt wordt, en aangeven welke de gevolgen zijn wanneer
niet aan de regel voldaan is.
Ingeval het individueel traject van de student ertoe leidt dat twee vakken met
'permanente evaluatie' samenvallen, gelden volgende voorrangsregels : een praktijkvak
heeft voorrang, tenzij het opleidingshoofd het anders bepaalt; en wanneer het gaat om
twee praktijkvakken, heeft het vak waarvoor de student niet geslaagd is voorrang; waar
mogelijk wordt hiermee rekening gehouden bij de vaststelling van de geïndividualiseerde
trajecten. Indien een student niet voldoet aan deze regels, kan dit leiden tot een
verminderde score, een nulscore of zelfs de vermelding "niet afgelegd". Indien een
student bepaalde lessen niet kan bijwonen van een vak waarbij permanente evaluatie
voorzien is, wordt waar nodig een vervangende opdracht voorzien.
14.2 Stage
De aanwezigheidsplicht geldt voor alle stageactiviteiten.
Elke stagedag waarop de student afwezig was, moet ingehaald worden. In sommige
opleidingen kan van deze regel afgeweken worden na afspraak met de stagecoördinator,
althans voor zover de regelgeving dit toelaat.
14.3 Examens
Een student die ongewettigd afwezig is voor een examen, verliest zijn examenkans.
14.4 Wettiging van afwezigheid
De afwezigheid van de student voor een onderwijsactiviteit waarvoor een

aanwezigheidsplicht geldt, kan enkel gewettigd worden wanneer de student de campus
tijdig op de hoogte gebracht heeft van zijn ziekte of andere vorm van onvoorziene
afwezigheid en hij zijn afwezigheid gestaafd heeft met een bewijs.

14.4.1 Melding
De student moet het Studentensecretariaat dezelfde dag 's morgens vóór 9 uur
telefonisch verwittigen. In geval van een meerdaagse afwezigheid moet dit gebeuren op
de eerste dag van de afwezigheid.
Bij elke afwezigheidsmelding vraagt het secretariaat aan de student of bepaalde

docenten verwittigd moeten worden, inzonderheid in verband met afspraken die door de
afwezigheid niet kunnen doorgaan.
Bij stage moet de student ook de stageplaats zo spoedig mogelijk inlichten van de
afwezigheid. Voor wat het verwittigen van de stagebegeleider betreft: zie de
stagedocumenten van je opleiding.
Ingeval de student langer dan één week afwezig zal zijn, verwittigt hij daarvan zelf via
mail de opleidingscoördinator.
14.4.2 Staving met bewijs
De student moet de afwezigheid zo snel mogelijk staven met een bewijs, bijv. een
medisch attest. Het origineel attest dient afgeleverd te worden aan het
Studentensecretariaat ten laatste op de eerste dag bij terugkeer na afwezigheid. Bij
langere afwezigheid moet het opgestuurd worden naar het Studentensecretariaat
(Xaverianenstraat 10, 8200 Sint-Michiels).
Een medisch attest waaruit blijkt dat de arts de student niet zelf onderzocht heeft of dat
pas na de periode van afwezigheid uitgeschreven werd, is niet geldig. Ook gefaxte of
ingescande attesten zijn niet geldig.
• Bij activiteiten met aanwezigheidsplicht : het bewijs (bijv. medisch attest) is vereist
van zodra de student één dag afwezig is.
• Bij stage :
o bij stage op de werkvloer: per academiejaar mag de student op stage één dag
afwezig zijn zonder een medisch attest te moeten voorleggen; vanaf de
tweede afwezigheid tijdens stage is wel een attest vanaf de eerste dag vereist;
o bij de andere activiteiten (bijv. stagevoorbereiding, terugkomdag,…) is het
bewijs vereist vanaf de eerste dag afwezigheid.
• Bij examen : het bewijs is vereist vanaf de eerste dag afwezigheid van de student.
15 Stage
De stagerichtlijnen en de bijbehorende documenten, zoals gepubliceerd op Toledo en/of

de vakfiche, bevatten alle regels waar elke voor dit opleidingsonderdeel ingeschreven
student zich stipt moet aan houden. Ze kunnen ook de sancties aangeven die van
toepassing zijn bij het niet naleven van deze regels. Deze sancties worden strikt
toegepast.
In uitzonderlijke gevallen moet de student preventief een arbeidsgeneeskundig

onderzoek ondergaan. Via de opleidingscoördinator worden deze gevallen opgevolgd.

16 Examens
Het Examenreglement (zie titel III van het Onderwijs- en Examenreglement) beschrijft
uitgebreid alle modaliteiten van examens: examenperiodes, examenberaadslaging,
vrijstellingen, overdrachten en toleranties, beoordeling van de stages en eindwerken.
Ook de examenombudsfunctie tijdens de examens wordt beschreven. De naam van de
examenombudspersoon voor het departement Handelswetenschappen en Bedrijfskunde
wordt meegedeeld op het examenrooster en in de examenrichtlijnen.
De evaluatievorm en het evaluatiemoment zijn per opleidingsonderdeel of

onderwijsleeractiviteit opgenomen in de Opleidingsgids.
In toepassing van artikel 103 van het Onderwijs- en Examenreglement van de KHBO
schrijven de studenten uiterlijk op maandag 4 juli 2011 in voor de examens van de derde
examenperiode. Zij dienen daartoe bij het secretariaat van de campus het geëigend
inschrijvingsformulier in met aanduiding van alle opleidingsonderdelen en/of
onderwijsleeractiviteiten waarover zij het examen in de derde examenperiode wensen af
te leggen. Een student die niet tijdig ingeschreven is, kan in de derde examenperiode
het examen over de betreffende opleidingsonderdelen of onderwijsleeractiviteiten niet
afleggen. Hetzelfde geldt voor elk opleidingsonderdeel of deel ervan waarvoor de student
een tolerantie weigert en dus opnieuw het examen wenst af te leggen in de derde
examenperiode, en voor elke onderwijsleeractiviteit waarvoor de student de overdracht
van punten weigert en dus opnieuw het examen wenst af te leggen in de derde
examenperiode.
Vóór de start van elke examenperiode worden de examenrichtlijnen die in het

departement Handelswetenschappen en Bedrijfskunde gelden voor de betreffende
examenperiode, gepubliceerd op Toledo en via mail aan alle studenten meegedeeld.
Deze examenrichtlijnen dienen integraal beschouwd als een aanvulling van deze
opleidingsgids en zijn bindend voor de student.
17 Ombudspersoon
Tijdens het academiejaar kunnen de studenten in eerste instantie bij de

opleidingscoördinator terecht met betrekking tot aspecten van de onderwijsverzorging. In
tweede instantie kan het departementshoofd worden aangesproken.
Tijdens de examenperiodes fungeert een examenombudspersoon die zo nodig bemiddelt

tussen de examinator en de student. Waar nodig bemiddelt de examenombudspersoon
over de datum, de plaats, de vormen en de voorwaarden waaronder een examen wordt
afgelegd. De ombudspersoon woont ook de examencommissie bij, maar heeft er geen
stemrecht.
18 Studenten
18.1 Studentenvertegenwoordiging
Elke klas wordt vertegenwoordigd door een klasverantwoordelijke. Deze student(e)

vertegenwoordigt de klas in de contacten met de directie en voor administratieve
regelingen, zoals bijv. de aanpassing van het examenrooster of van het lessenrooster.
Alle klasverantwoordelijken bespreken praktische zaken van algemeen belang met het
departementshoofd en de campussecretaris in het Studentenforum (StuFo), dat
regelmatig op donderdag (van 12.45 tot 13.45 uur) bijeenkomt.

Zoals voorzien in het Hogescholendecreet zijn de studenten vertegenwoordigd in
verschillende medezeggenschapsorganen: Studentenraad, Academische Raad,
Departementale Raad en STUVO-KHBO (Studentenvoorzieningen KHBO). Elk
academiejaar worden voor deze raden verkiezingen georganiseerd.
De Studentenraad verdedigt de belangen van de studenten en kan op eigen initiatief

advies uitbrengen over alle aangelegenheden die studenten aanbelangen. Het
hogeschoolbestuur moet de Studentenraad raadplegen voor de goedkeuring van bijv.
onderwijs- en examenreglement, studiegeld, initiatieven inzake studentenbegeleiding en
de regels voor internationale studentenmobiliteiten. De verplichting voor het
hogeschoolbestuur om de Studentenraad over al deze zaken te raadplegen geldt evenwel
slechts wanneer minstens 10 % van de studenten aan de verkiezingen deelgenomen
hebben. Enkel studenten kunnen deel uitmaken van Studentenraad. Ze bestaat uit
minstens 8 leden. Zij organiseren in alle vrijheid de activiteiten van de Studentenraad en
bepalen dus zelf het aantal vergaderingen.
De Academische raad brengt op het niveau van de hogeschool - dus slechts één
Academische Raad voor de hele KHBO - advies uit over alle onderwijsaangelegenheden
die voor de hele hogeschool gelden. Belangrijke agendapunten zijn hier onder meer
adviesverlening over het onderwijs- en examenreglement, het opstarten of afbouwen van
opleidingen of afstudeerrichtingen. De studenten sturen 4 afgevaardigden naar de
Academische Raad, waarin verder ook het hogeschoolbestuur en het personeel vertegen-
woordigd zijn. Ze komt ca. 4 keer per jaar bijeen.
Het Departement Handelswetenschappen en Bedrijfskunde heeft zijn eigen

Departementale raad. Die is bevoegd om advies uit te brengen over alle
onderwijskundige aangelegenheden binnen het departement, zoals bijv. de jaarlijkse
goedkeuring van de opleidingsprogramma's. De studenten hebben recht op 4 zitjes in de
Departementale Raad. Daarnaast zetelen in deze raad, die voorgezeten wordt door het
departementshoofd, ook vertegenwoordigers van het onderwijzend personeel en het
werkveld. De raad vergadert maximaal 3 keer per jaar.
Van een heel andere orde is de vzw STUVO-KHBO. Want hier gaat het niet om advies-
verlening, maar om medebestuur. STUVO-KHBO staat in voor de
studentenvoorzieningen en de sociale voorzieningen voor de studenten. De
bestuursorganen van STUVO bestaan voor de helft uit vertegenwoordigers van het
hogeschoolbestuur en voor de helft uit studenten. Dit betekent dat de studenten
evenveel te zeggen hebben in de besteding van het STUVO-budget, het beleid en de hele
manier van werken van STUVO als de hoge-schoolvertegenwoordigers. Dit is een hele
directe vorm van studentenmedezeggenschap. De raad van bestuur komt ca. 5 à 6 keer
per jaar samen.
18.2 Voorzieningen voor studenten
De vzw STUVO-KHBO beheert de sociale toelagen die de Vlaamse overheid per student
aan de hogeschool toekent. Het beheer gebeurt paritair door vertegenwoordigers van de
hogeschool en daartoe verkozen studenten.
De middelen moeten gebruikt worden voor studenten- of sociale voorzieningen. Concreet

betekent dit dat een klas of een student bij Stuvo kan aankloppen voor:
− studiefinanciering;
− huisvesting en huurcontract;
− financiële hulp;
− persoonlijke moeilijkheden;
− tussenkomst in socio-culturele en sportieve activiteiten.

De medewerkers van STUVO-KHBO zijn te vinden in Rijkenheem (Xaverianenstraat 3,
8200 Sint-Michiels), rechtover de KHBO Campus Brugge.
18.3 Voorzieningen voor studenten met een functiebeperking
Het is een beleidsoptie van de hogeschool om elke student met een handicap of
functiebeperking maximale individuele ondersteuning te geven. Individueel overleg is
hiervoor noodzakelijk. De student neemt hiervoor contact op met studie- en
trajectbegeleider dhr. Johan Dedeyne (johan.dedeyne@khbo.be).
Samenwerking met GON (Geïntegreerd onderwijs) is mogelijk.
De KHBO Campus Brugge is goed toegankelijk, ook met rolstoel. De verdiepingen zijn
bereikbaar met een lift.
19 Kwaliteitszorg
De Katholieke Hogeschool Brugge-Oostende staat in voor kwalitatief hoogstaand

onderwijs in een klimaat dat gunstig is voor persoonlijke ontwikkeling, studie en groei
naar het beroep.
Kwaliteitszorg is een objectief van het beleid. Alle opleidingen en diensten worden
geëvalueerd met interne en externe kwaliteitscontrole. Tevens worden geleidelijk en
gradueel werkmethodes die de student activeren geïmplementeerd in het curriculum. Dit
betekent dat er zich voor de student in het eerste jaar van een opleiding geen bruuske
overgang van onderwijsmethodiek voordoet. Geleidelijk aan wordt de student vertrouwd
gemaakt met vormen van begeleide zelfstudie, waarvan het aandeel dan in de verdere
jaren wordt uitgebreid. Activerende werkvormen vormen een goede voorbereiding op het
“levenslang leren”, een attitude die een must is voor al wie een beroep uitoefent.

3 Competentieprofiel
Werkgroep Bedrijfsmanagement
Associatie K.U.Leuven
Algemene competenties Bedrijfsmanagement met gedragsindicatoren
Algemene competenties
“De jonge professional bereikt een hoge kwaliteit in de uitoefening van de verschillende
beroepsrollen doordat hij in een beroepsspecifieke context volgende competenties
beheerst: “
1. Opbouwen van een kwaliteitsvolle redenering.

2. Kritisch evalueren van het eigen functioneren en de werkomgeving en streven
naar levenslang leren.
3. Handelen vanuit ethische en deontologische principes.
4. Handelen vanuit duurzaamheidsprincipes en diversiteit.
5. Samenwerken als lid van een team en van de organisatie.
6. Kwaliteitsvol handelen door o.m. flexibel, creatief en nauwkeurig te werken
7. Klantgericht denken en handelen door zich in te leven in anderen.
8. Initiatief nemen en de impact daarvan inschatten
9. De interne en externe communicatie ondersteunen en verzorgen, zowel mondeling
als schriftelijk, in minstens drie vooraf gespecificeerde talen
10. Leidinggevende taken opnemen
Competenties en indicatoren
“De jonge professional bereikt een hoge kwaliteit in de uitoefening van zijn beroep
doordat hij in een beroepsspecifieke context nationaal en/of internationaal volgende
competenties beheerst:”

a. Herkent een probleem/situatie
b. Verzamelt relevante informatie
c. Analyseert een probleem vanuit verschillende invalshoeken
d. Stelt relevante vragen
e. Beargumenteert een standpunt op basis van relevante criteria
2. Kritisch evalueren van het eigen functioneren en de werkomgeving en daarbij streven

naar levenslang leren.
a. Stelt zijn eigen functioneren en de werking van de organisatie in vraag
b. Herkent sterktes en zwaktes in het eigen functioneren en de werkomgeving
c. Formuleert verbeterpunten
d. Stuurt eigen aanpak bij op basis van feedback en nieuwe inzichten
e. Zoekt uit eigen beweging nieuwe leermogelijkheden
3. Handelen vanuit ethische en deontologische principes

a. Houdt zich aan de deontologische beroepsregels (bijv. beroepsgeheim)
b. Handelt volgens algemeen aanvaarde ethische normen (bijv. in onze cultuur
geen kinderarbeid)
c. Handelt respectvol en integer (bijv.gaat vertrouwelijk om met informatie)

a. Gaat adequaat om met verscheidenheid binnen de organisatie (bijv.
functiebeperking, cultuur, godsdienst, geslacht, ... )
b. Houdt rekening met de belangen en de gevoeligheden van andere culturen
c. Gaat zorgzaam om met mensen, middelen en omgeving (bijv. ecologisch
bewust, welzijn van de werknemers)

a. Draagt actief bij tot een gemeenschappelijk resultaat (vb uitwisselen van
informatie en informatie delen)
b. Neemt verantwoordelijkheid in het uitvoeren van gedelegeerde taken en/of
voor het eigen deel van het teamwerk
c. Houdt zich aan gezamenlijk genomen beslissingen ook als deze niet stroken
met de persoonlijke mening
d. Heeft een open houding (geeft en aanvaardt feedback en kritiek; houdt
rekening met de mening van anderen)
e. Bevordert de teamgeest (vermijdt spanningen, enthousiasmeert en sluit
compromissen)
6. Kwaliteitsvol handelen o.m. door creatief, flexibel en nauwkeurig te werken

a. Blijft doelgericht functioneren in veranderde omstandigheden (mensen,
middelen, doelen en procedures)
b. Werkt zorgvuldig en nauwgezet met oog voor details en afwerking, ook onder
tijdsdruk
c. Bedenkt alternatieve ideeën, voorstellen, oplossingen en acties en werkt ze uit
7. Klantgericht denken en handelen

a. Leeft zich in de situatie van anderen in
b. Verdiept zich in de situatie van klanten
c. Luistert actief (naar klachten, problemen en wensen van klanten)
d. Onderneemt acties om de dienstverlening aan de klanten te optimaliseren
e. Communiceert adequaat met klanten

a. Ziet werk, problemen, kansen, oplossingen alternatieven
b. Onderneemt gepaste actie (vb zoekt hulp bij moeilijkheden, neemt taken op)
c. Neemt uit eigen beweging verantwoordelijkheid op

a. Past de stijl aan het publiek aan (inclusief non verbaal gedrag)
b. Gebruikt beroepsspecifieke woordenschat
c. Drukt zich helder en vlot uit
d. Formuleert een boodschap logisch en gestructureerd
10 Leidinggevende taken opnemen

a. Plant en coördineert taken en acties
b. Delegeert en geeft duidelijke instructies
c. Volgt werkzaamheden op

Specifieke competenties en gedragsindicatoren Sport- en
Cultuurmanagement
Cluster Competentie Gedragsindicatoren Gedragsindicatoren Gedragsindicatoren

(Elementaire niveau (Doorgroeiniveau (Eindniveau bachelor
SCM) SCM) SCM)
1.Projectbeleid 1.1. Ontwikkelen • Kennis hebben van • Een vragenonderzoek • Een marktonderzoek
van een project onderzoeks- en opstellen en afnemen uitvoeren en
en/of idee contactmethoden in functie van de resultaten
• De informatiebehoefte informatiebehoefte interpreteren
(o.a. doelgroep) • Statistisch verwerken
analyseren van de resultaten van
een vragenonderzoek
• Geschikte tools (o.a. • Geschikte tools (o.a. • Geschikte tools en
vergadertechnieken) vergadertechnieken) technieken (o.a.
kennen voor het toepassen in vergadertechnieken)
ontwikkelen van een oefeningen, cases en aanwenden voor het
project/idee rollenspelen ontwikkelen van een
project/idee
• Kennis hebben van de • De juiste • Risico’s van
mogelijke risico’s bij de voorzorgsmaatregelen projecten en
organisatie van een nemen ter preventie accommodaties
project van risico’s analyseren en
• Het in kaart brengen van • De juiste maatregelen inperken (vb.
de risico’s verbonden aan nemen om schadelijke veiligheidsplan,
een project en gevolgen van aansprakelijkheid,
accommodatie gebeurtenissen in te financieel, …)
perken
1.2. Voorstellen van • De geschikte tools en • De technieken • Geschikte tools (vb.
een project technieken kennen om aanwenden in presentatiesoftware
en/of idee een idee/project voor te oefeningen, ,…) en technieken
stellen, te verdedigen en groepsopdrachten, (vb. presentatie- en
te verkopen rollenspelen, verkoopstechnieken,
presentaties,… …) aanwenden voor
het voorstellen,
verdedigen,
verkopen,… van een
project/idee
1.3. Uitvoeren van • De verschillende • De mogelijke • De nodige
een project financieringsbronnen (vb. financieringsbronnen financieringsbronnen
en/of idee kredieten, subsidies, in kaart brengen en de werven
sponsoring) kennen en nodige documenten
begrijpen hiervoor opstellen
• Basiskennis hebben van • De geldigheid van een • Basiscontracten
het algemeen concreet contract afsluiten met kennis
contractenrecht en de kunnen beoordelen en van de
bijzondere de sancties voor sectorspecifieke
overeenkomsten (koop, contractuele wetgeving
huur, aanneming, aansprakelijkheid
lastgeving) kunnen inschatten

• Webdesign, grafische • Webdesign, grafische • Communicatietools
software en software en (website, brochure,
communicatietechnieken communicatietechniek affiche,
kennen en toepassen in en kunnen toepassen persbericht,…)
specifieke oefeningen op een concreet ontwerpen en
uitgewerkte case aanwenden
• Kennis hebben van de • Toepassen van de • Een marketingplan
essentiële aspecten van communicatiemix in de (inclusief mediaplan)
marketing en media sporten cultuursector opstellen en
• Een marketingplan uitvoeren
definiëren en situeren
binnen een
ondernemingsplan
• Onderdelen en doelen van • Opstellen van een • Een draaiboek
een draaiboek kennen draaiboek in een opstellen, uitvoeren
concrete case en opvolgen
• Inzicht hebben in de • Een geschikte • Een geschikte
organisatie, de accommodatie accommodatie
taakverdeling en de voorstellen in een zoeken en / of
bevoegdheden binnen een concrete case beheren
accommodatie
1.4. Evalueren van • Kennis hebben van • Een tevredenheid- • Het proces continu
een project kwaliteitszorg en onderzoek uitvoeren evalueren en
en/of idee evaluatietechnieken en resultaten correct bijsturen
interpreteren
2. Event/sport 2.1. Dagelijks • Kennis hebben van de • De sector opvolgen • Tendensen in de
/ cultuur
intern beheer van de spelers op de markt van door gebruik te maken sport- of
beheer organisatie sport of cultuur van de geschikte cultuursector
voeren kanalen interpreteren en
kritisch in vraag
stellen
• De operationele werking • Organisatiegegevens • De operationele
(commercieel, en cijfermateriaal werking
administratief, personeel, verzamelen, ordenen (commercieel,
pr, juridisch, financieel, en verwerken administratief,
vrijwilligers …) kennen en personeel, pr,
begrijpen in een sport- of juridisch, financieel,
cultuurorganisatie vrijwilligers …)
ondersteunen in een
sport- of
cultuurorganisatie

3. 3.1 Ondersteunen • Kennis hebben van de • Toepassen van de • Interpreteren van de
Bedrijfsbeleid van het
bedrijfsbeleid voornaamste voornaamste boekhoudkundige
(visie, boekhoudprincipes en boekhouden fiscale gegevens (vb.
strategie,…)
documenten zoals factuur, principes (vb. ratio’s,
binnen de
event-/sport- creditnota,… opstellen en jaarrekening,…)
/cultuurcontext • Kennis hebben van de verwerking van • Budgetten opstellen
voornaamste fiscale documenten,…) en opvolgen
principes
• Kennis hebben van de
verschillende
kostensoorten,
opbrengsten,…
• Onderdelen en doelen van • Een businessidee • Een businessplan
een businessplan kennen aanbrengen en opstellen en
motiveren opvolgen
• De verschillende • De voor- en nadelen • Een gepaste
rechtspersonen in de van een concrete rechtsvorm voor een
commerciële sfeer rechtsvorm voor een kleine organisatie
(vennootschappen) en de organisatie kunnen kiezen
niet-commerciële sfeer oplijsten
(verenigingen zonder
winstoogmerk) herkennen
en er de belangrijkste
kenmerken van kennen
• De voornaamste klassieke • De algemene principes • Rekening houden
overheden (staat, van publiek met het verschil in
gemeenschappen, management context en werking
gewesten, provincies, (personeelsbeleid, van publieke en
gemeentebesturen) en de financieel beleid, private
voornaamste beslissingsprocessen, (sectorspecifieke)
verzelfstandigde communicatie…) organisaties
overheidsinstellingen begrijpen
(vzw’s, autonome
gemeentebedrijven)
kunnen situeren wat
betreft hun taken en hun
bevoegdheden
• Inzicht hebben in • Toepassen van • Ondersteunen van
strategisch bedrijfsbeleid strategisch het strategisch beleid
van zowel algemene als bedrijfsbeleid (vb. o.m. door
sectorspecifieke missie en visie sectorspecifieke
organisaties (vb. formuleren, SWOT- strategische
benchmarking, SWOT, analyse, opstellen en benchmarking,
missie, visie, strategie, evalueren van een SWOT-analyses en
activiteitenportfolio, …) beleidsplan,…) strategische planning

4 Opleidingsprogramma – eerste opleidingsfase
Semester 1
Code Opleidingsonderdelen Studie- CO T/B ZW Studietijd
punten
SCM-2201.E0-j1 Frans 3 18 18 47 83
SCM-2102.E0-j1 Engels 3 14 22 46 82
BAF-3406.E0-s1 ICT 1 3 15 15 53 83
REP-4503.S2-j1 Inleiding Recht 6
REP-4503.O1-s1 - Burgerlijk recht [3] 22 2 58 82
SCM-4303.E0-j1 Economie 3 19 5 59 83
SCM-4004.E0-s1 Algemene boekhouding 5 34 8 96 138
SCM-2505.E0-j1 Communicatieve vaardigheden 2 18 6 31 55
SCM-4306.E0-s1 Geld en krediet 3 20 4 58 82
SCM-4107.E0-s1 Managementtechnieken sport en 3 20 4 58 82
cultuur
SCM-9808.E0-j1 Inleiding tot de sporten 2 10 2 43 55
cultuursector, beleving en project
Totaal semester 1 30 190 86 549 825
Semester 2
punten
SCM-2201.E0-j1 Frans 3 18 18 46 82
SCM-2102.E0-j1 Engels 3 14 22 47 83
SCM-3409.E0-s2 ICT 2 3 15 15 52 82
REP-4503.S2-j1 Inleiding Recht 6
REP-4503.O2-s2 - Handelsrecht [3] 14 4 65 83
SCM-4303.E0-j1 Economie 2 14 4 37 55
SCM-4210.E0-s2 Marketingmanagement 3 18 6 59 83
BAF-4012.S2-s2 Inleiding fiscaliteit 4
BAF-4012.O1-s2 - PB [2] 17 7 31 55
BAF-4012.O2-s2 - BTW [2] 22 2 31 55
SCM-2505.E0-j1 Communicatieve vaardigheden 2 18 6 31 55
SCM-9808.E0-j1 Inleiding tot de sporten 2 10 2 43 55
cultuursector, beleving en project
Keuze 5
SCM-8711.E0-s2 a) Spelers op de markt van sport [5] 34 8 95 137
SCM-8813.E0-s2 b) Spelers op de markt van cultuur [5] 34 8 95 137
Algemeen totaal semester 1 + 2 60 384 180 1086 1650

5 Opleidingsonderdelen – eerste opleidingsfase
5.1 Frans ......................................................................................................29
5.2 Engels.....................................................................................................32
5.3 ICT 1 ......................................................................................................35
5.4 Inleiding recht .........................................................................................38
5.4.1 Burgerlijk recht ..................................................................................38
5.4.2 Handelsrecht .....................................................................................40
5.5 Economie ................................................................................................42
5.6 Algemene boekhouding .............................................................................44
5.7 Communicatieve Vaardigheden ..................................................................46
5.8 Geld en krediet ........................................................................................49
5.9 Managementtechnieken sport en cultuur .....................................................51
5.10 Inleiding tot de sporten cultuursector, beleving en project ..........................53
5.11 ICT 2 ......................................................................................................56
5.12 Marketingmanagement .............................................................................59
5.13 Inleiding fiscaliteit ....................................................................................61
5.13.1 Personenbelasting ..............................................................................61
5.13.2 BTW .................................................................................................63
5.14 Spelers op de markt van sport ...................................................................65
5.15 Spelers op de markt van cultuur ................................................................68

5.1 Frans
Code SCM-2201.E0-j1
Opleiding Bachelor in het Bedrijfsmanagement
Afstudeerrichting Sport- en Cultuurmanagement
Opleidingsfase 1
Semester 1+2
Studiepunten 6
Contacturen 72 (12 x 3u + 12 x 3u)
Titularis Stijn Vandegeuchte
Docent(en) Stijn Vandegeuchte, Hannelore Debusschere
Onderwijstaal Frans
Niveau Inleidend
Type Verplicht opleidingsonderdeel
Volgtijdelijkheid Er is voor dit opleidingsonderdeel geen specifieke volgtijdelijkheid
vastgelegd.
Tolerantie Dit opleidingsonderdeel is tolereerbaar.
Examencontract Mogelijk
C O M P E T E N T I E S
D O E L E N
We beogen dat de student na het eerste jaar:

- een stevige grammaticale basis verworven heeft, waarop hij in het tweede jaar kan
voortbouwen;
- een stevige lexicale basis verworven heeft, waarop hij in het tweede jaar kan
voortbouwen;
- een ruime basis aan communicatieve vaardigheden (luister-, lees-, spreek- en
schrijfvaardigheid) in de tweede landstaal verworven heeft, nodig om in een
Franstalige sporten cultuurgerelateerde bedrijfsomgeving te kunnen functioneren,
en daarbij ook voeling ontwikkeld heeft voor de gewoontes en gebruiken die specifiek
zijn voor een Franstalige Belgische en Franse zakelijke context.
I N H O U D
Het vak omvat drie modules:

- Module Grammaire: intensieve herhaling van de basisgrammatica
- Module Vocabulaire: intensieve herhaling van de basiswoordenschat en eveneens
een eerste aanzet tot het aanleren van specifieke sporten cultuurgerelateerde
Franse terminologie aan de hand van domeinspecifieke teksten, video- en
luisterfragmenten, etc.
- Module Français des affaires: opfrissing en uitbreiding van de kennis van het
zakelijk Frans met een sterke nadruk op de communicatieve vaardigheden.

O N D E R W I J S V O R M
- Hoorcollege
- Onderwijsleergesprek
- Werkcollege
S T U D I E M A T E R I A A L
Verplicht Soort bron Acco

De Spiegeleer, J. (1998). Vocabulaire 2000. Mechelen: Wolters Boek
Plantyn. ISBN 9789030164784
Raes, M.-A., De Clercq, F. (2009). Grammaire Trajet (Nouvelle Boek
édition. Kapellen: Pelckmans. ISBN 9789028949409
De Clercq, F., De Graeve, M., Raes, J. (2010). Exercices Trajet Boek
2 (Nouvelle édition). Kapellen: Pelckmans. ISBN
9789028954359
Dubois, A.-L., Tauzin, B. (2005). Objectif Express 1 – Livre de boek
l’élève. France: Hachette. ISBN 9782011554277
Losbladig lesmateriaal Toledo
Laptop In de les
Aanbevolen Soort bron Acco

/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
Eerste examenperiode Tweede examenperiode
Procentuele verdeling tussen eerste examenperiode en tweede examenperiode
50 % 50 %
procentuele evaluatie- procentuele evaluatie-
onderdeel onderdeel
verdeling methode verdeling methode
Schriftelijk Schriftelijk
35% 25%
examen examen
Permanente Permanente
15% 10%
evaluatie evaluatie
Mondeling
15%
examen
Tweede examenkans of derde examenperiode

100 %
onderdeel procentuele verdeling evaluatiemethode
70% Schriftelijk examen
30% Mondeling examen

B I J Z O N D E R E B E P A L I N G E N
Gelet op het gebruik van permanente evaluatie, is aanwezigheid tijdens de lessen

vereist. Wie onwettig afwezig is tijdens een les waarin een evaluatie plaatsvindt, krijgt
een nul voor de betreffende evaluatie. Voor GIT-studenten is een afwijking van deze
regel mogelijk, mits er met de betrokken docent een afspraak is gemaakt conform aan
de departementale regels.

5.2 Engels
Code SCM-2102.E0-j1
Afstudeerrichting Sport- en cultuurmanagement
Opleidingsfase 1
Semester 1+2
Studiepunten 6 (3 + 3)
Contacturen 36 + 36 = (12x3u) + (12x3u)
Titularis Kristien Temperville
Docent(en) Kristien Temperville
Onderwijstaal Engels
Niveau Inleidend
vastgelegd.
Algemene competenties:
9. De interne en externe communicatie ondersteunen en verzorgen, zowel
mondeling als schriftelijk, in minstens drie vooraf gespecificeerde talen
D O E L E N
- De studenten zijn in staat zich zowel mondeling als schriftelijk behoorlijk en

verstaanbaar uit te drukken. Spelling, woordgebruik en zinsbouw zijn van een
aanvaardbaar niveau.
- De studenten verwerven een basiswoordenschat business English, kunnen een
degelijke zakelijke brief schrijven, voeren vlot een telefoongesprek, zijn in staat
een eenvoudig rollenspel op te zetten en een samenvatting te maken.
- De studenten kunnen zelfstandig (met gebruik van nodige hulpmiddelen)
basisliteratuur/lectuur over sporten cultuurgerelateerde onderwerpen doornemen
en begrijpen.
I N H O U D
In de zakelijke communicatie worden vier vaardigheden (lezen, schrijven, luisteren en

spreken) geoefend via lessen over business English. Verschillende soorten brieven, e-
mails en faxen komen aan bod met een speciale aandacht voor woordgebruik, structuur
en stijl. Daarnaast worden teksten met een economische of algemene sport/cultuurinslag
behandeld. Vervolgens worden de belangrijkste grammaticale componenten van het
Engels heropgefrist, uitgewerkt en ingeoefend. Zelfstudie gebeurt via woordenlijst,
zakelijke en vaktaalgerichte teksten en extra oefeningen via Toledo en via cd-rom. Ten
slotte wordt de praktische taalbeheersing bevorderd door uitspraakoefeningen,
mondeling rapporteren en presenteren en telefoneren

- Hoorcollege
- Werkcollege
- Individuele opdracht
- Groepsopdracht

Naunton, J., Tulip, M. (2005). Profile pre-intermediate. Oxford: Boek x
Oxford University Press. ISBN 978 01 945 7575 1
Haublein, Jenkins (2006) Thematische woordenschat Engels. Boek x
Amsterdam/ Antwerpen: Intertaal. ISBN 978 90 545 1422 0
Olivier, N. (2009) Profile student’s course. (niet-gepubliceerde Syllabus x
syllabus) Brugge: KHBO
Olivier, N, Beheydt, G. (2009) English grammar: theory and Syllabus x
exercises.(niet-gepubliceerde syllabus) Brugge: KHBO
Olivier, N. (2009) English phonetics. (niet-gepubliceerde Syllabus x
Olivier, N. (2008) Vocabulary for business. (niet-gepubliceerde Syllabus x
Losbladig materiaal Toledo
Multimediamateriaal In de les
Laptop In de les
Zelfevaluatietoetsen Toledo

/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
50 % 50 %
onderdeel onderdeel
permanente permanente
10% 10%
evaluatie evaluatie
schriftelijke schriftelijke
40% 25%
evaluatie evaluatie
mondelinge
15%
evaluatie

100 %
70% schriftelijke evaluatie
30% mondelinge evaluatie

een nul voor de betreffende evaluatie. Wie geen enkele les aanwezig is, krijgt een nul
voor het volledige stuk ‘permanente evaluatie’. Voor IST-studenten is een afwijking van
deze regel mogelijk, mits er met de betrokken docent een afspraak is gemaakt conform
aan de departementale regels.

5.3 ICT 1
Code BAF-3406.E0-s1
Afstudeerrichting Accountancy-Fiscaliteit
Opleidingsfase 1
Semester 1
Studiepunten 3
Contacturen 3 uur x 10 weken
Titularis Matthieu Calu
Docent(en) Matthieu Calu

Marc Hoornaert
Onderwijstaal Nederlands
Niveau Inleidend
vastgelegd.
1. Opbouwen van een kwaliteitsvolle redenering
Beroepsspecifieke competenties
- Ondersteunen van het bedrijfsbeleid
D O E L E N
Basisvaardigheden ICT
De student kan:
- mappen en bestanden beheren
- instellingen in het configuratiescherm wijzigen.
- screenshots nemen en screencasts maken
- documenten comprimeren
- gegevens van de ene computer naar de andere transporteren via FTP
- One-note gebruiken als digitaal notitieblok

MS Word
De student kan:
- de spelling en grammatica in een document controleren en typefouten automatisch
verbeteren
- op een efficiënte manier tekst en opmaak zoeken en vervangen
- meerbladige teksten professioneel opmaken volgens de BIN-normen
- gebruik maken van stijlen om een document te automatiseren
- tabellen invoegen, opmaken en aanpassen
- afbeeldingen invoegen en positioneren
- documenten afdrukken
MS Excel
De student kan:
- geavanceerde selecties maken
- op een efficiënte manier gegevens en opmaak zoeken en vervangen
- gegevensreeksen maken
- de logische functie ALS gebruiken
- datum- en tijdfuncties gebruiken
- wiskundige en statistische functies gebruiken
- gegevens valideren
- formules maken (met relatieve, absolute en gemengde adressering) en corrigeren
- voorwaardelijke opmaak instellen
- de opmaak van het werkblad instellen
- gegevens sorteren
- werkbladen invoegen, hernoemen, kopiëren en/of verplaatsen en verwijderen
- grafieken maken
- werkmappen of werkbladen afdrukken
I N H O U D
Basisvaardigheden ICT:
In deze module wordt gezorgd voor de nodige kennis en vaardigheid met betrekking tot
het gebruik van de basisfuncties en het besturingssysteem van een computer. De student
wordt ook vertrouwd gemaakt met de basishandelingen nodig bij het gebruik van een
aantal andere in hun studiegebied relevante programma’s (Jing, Filezilla, PDFCreator,
OneNote).
Word:
In deze module worden de basisfuncties behandeld om op een deskundige manier van
Word gebruik te maken en teksten, brieven, documenten… correct op te maken.
Excel:
In deze module worden de basishandelingen en enkele geavanceerde mogelijkheden van
Excel aangeleerd die verband houden met het ontwikkelen, opmaken en gebruiken van
een spreadsheet.
- Werkcollege


Devriendt, D. (2008). Word 2007 Basis1. Oostkamp: WWW Boek x
Soft GCV. ISBN: 978-90-76862-09-5
Van den Broeck, E. & Cuypers,E. MS Excel 2007. Antwerpen: Boek x
De Boeck. ISBN 978 90 455 2405 4
Sotware Vakmateriaal
Laptop (KHBO-laptopproject) In de les
VVKSO (2007). BIN-normen: efficiënte communicatie. LICAP. Naslagwerk x
ISBN 978 90 6858 760 9

/
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
100 % 0%
onderdeel onderdeel
Basisvaardigheden Individuele
20 %
ICT opdracht
Examen aan
Word 40 %
computer
Examen aan
Excel 40 %
computer

100%
Basisvaardigheden ICT 20 % Examen aan computer
Word 40 % Examen aan computer
Excel 40 % Examen aan computer
Er worden testen georganiseerd voor het bekomen van vrijstellingen bij specifieke
modules van dit OLOD. Zie hiervoor de “Bijzondere bepalingen – examen ICT1
academiejaar 2010-2011”.

5.4 Inleiding recht
Code SCM-4560.S2.j1
Opleidingsfase 1
Semester 1+2
Studiepunten 6
Titularis Nikolas Cloet
Niveau Inleidend
vastgelegd.
5.4.1 Burgerlijk recht
Code SCM-4560.O1.s1
Semester 1
Studiepunten 3
Contacturen 24 u
Docent(en) Nikolas Cloet
6. Kwaliteitsvol handelen, o.m. door creatief, flexibel en nauwkeurig te werken.
D O E L E N
- De cursisten verwerven inzicht in de basisprincipes van het recht in het algemeen

en het burgerlijk recht in het bijzonder. Ze kunnen deze principes toepassen op
concrete situaties.
- Ze worden vertrouwd met het gebruik van het Burgerlijk Wetboek en andere
wetgeving in het domein van het burgerlijk recht.

I N H O U D
De cursus vangt aan met een algemene inleiding van het recht (wat is recht, hoe komt
recht tot stand, hoven en rechtbanken).
Daarna focust de cursus op het eigenlijke burgerlijke recht. Achtereenvolgens worden het
personen- en familerecht, het familiaal vermogensrecht en het goederenrecht besproken.
Bijzondere aandacht gaat ten slotte naar het recht van de bijzondere overeenkomsten
(koop, huur en aanneming).
Hoorcollege

Roodhooft, J.(2009), Praktisch burgerlijk recht, Antwerpen: De boek x
Boeck
Cloet, N.(2010), Codex burgerlijk recht en handelsrecht, Naslagwerk x
Antwerpen: Larcier

/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
100 % 0%
onderdeel onderdeel
Schriftelijk
100%
examen

100 %

5.4.2 Handelsrecht
Code SCM-4560.O2.s2
Semester 2
Studiepunten 3
Contacturen 18 u
5. Het dagelijks beheer van de organisatie voeren.
6. Ondersteunen van het bedrijfsbeleid (visie, strategie…) binnen de event-/sport-
/cultuurcontext.
D O E L E N
- De cursisten verwerven inzicht in de specifieke rechtsregels die toepasselijk zijn in

het handelsverkeer.
- Ze kunnen deze principes toepassen op concrete situaties.
- Ze worden vertrouwd met het gebruik van Wetboek van Koophandel en andere
wetgeving in het domein van het handelsrecht.
I N H O U D
De cursus start met een bespreking van de belangrijkste actoren in het handelsverkeer,
met name de handelaar en de (commerciële) vennootschappen.
Het belangrijkste deel van de cursus staat stil bij specifieke bepalingen van het
handelsrecht: de handelszaak, het bewijs in handelszaken, eerlijke handelspraktijken en
faillissementsrecht.
Ten slotte worden enkele van de belangrijkse contracten uit het handelsrecht bestudeerd
(handelsagentuur, concessieovereenkomst, franchiseovereenkomst).
- Hoorcollege


Ghysels, G. & Roodhooft, J. (2010), Praktisch handels- en boek x
economisch recht, Antwerpen: De Boeck
Cloet, N.(2010), Codex burgerlijk recht en handelsrecht, Naslagwerk (x)
Antwerpen: Larcier

/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
0% 100 %
onderdeel onderdeel
Schriftelijk
100%
examen

100 %

5.5 Economie
Code SCM-4303.E0-j1
Afstudeerrichting sporten cultuurmanagement
Opleidingsfase 1
Semester 1+2
Studiepunten 5 (3 + 2)
Contacturen 24 u. (12 x 2 u.) en 18 u. (9 x 2 u.)
Titularis Tania Corbanie
Docent(en) Tania Corbanie
Niveau Inleidend
vastgelegd.
D O E L E N
- De cursus beoogt de student vertrouwd te maken met de micro- en macro

economische terminologie en met de belangrijkste analysetechnieken.
- Via zelftoetsen met online feedback (www.webstudenten.be) wordt de
zelfwerkzaamheid van de student gestimuleerd.
I N H O U D
Het opleidingsonderdeel economie slaat een brug tussen de economische theorie en de

actualiteit. Op die manier wil het een aantrekkelijk instrument zijn om op een
gestructureerde wijze kennis van en inzicht in het economisch leven en zijn
samenhangen te verwerven. Eerst wordt het consumentengedrag bestudeerd met o.m.
het indexcijfer der consumptieprijzen, het producentengedrag,…. Daarna wordt aandacht
besteed aan de macro-economische grootheden, waaronder als belangrijkste economisch
gegeven het bruto binnenlands product, en de hoogte van het nationaal inkomen.
Vervolgens worden facetten van het internationale betalings- en handelsverkeer belicht.
Tenslotte komt de problematiek van de economische groei en de overheidsfinanciën aan
bod. Voorbeelden uit de dagelijkse realiteit, grafische verduidelijkingen waar nuttig, een
niet-wiskundige benadering, aangepast vragen en opgaven en jaarlijkse updating
kenmerken het geheel.

- Hoorcollege

De Velder S.De Cnuydt I. (2010). Economie Vandaag. Gent: Boek
Academia Press
Syllabus Economie documentatie 2010-2011 Syllabus
Zelfevaluatietoetsen Toledo

/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
60 % 40 %
onderdeel onderdeel
60% 40%
examen examen

100 %

5.6 Algemene boekhouding
Code SCM-4004.E0-s1
Afstudeerrichting Sport – en cultuurmanagement
Opleidingsfase 1
Semester 1
Studiepunten 5
Contacturen 42 u
Titularis Pieter Meersman
Docent(en) Pieter Meersman
Niveau Inleidend
vastgelegd.
5. Het dagelijks beheer van de organisatie voeren
6. Ondersteunen van het bedrijfsbeleid (visie, strategie,…) binnen de event-/sport-
/cultuurcontext
D O E L E N
De cursus beoogt de student:

- vertrouwd te maken met de basisprincipes van het dubbel boekhouden
- een inzicht te geven in de boekhouding als onderdeel van de administratieve
organisatie van de onderneming.
De student kan:
- de boekhoudkundige principes en werkwijzen toepassen
- de belangrijkste documenten boekhoudkundig registreren
- een eenvoudige boekhouding voeren en verklaren.

I N H O U D
Het systeem van het dubbel boekhouden komt als eerste aan bod. Dit deel laat de
student stap voor stap kennis maken met de principes waarop de methode van het
'dubbel boekhouden' steunt.
De aan- en verkoopcyclus met hun uitgaven- en inkomstenstromen worden behandeld.
De personeelskosten en hun uitgavenstroom komen aan bod.
Ook de afschrijvingen, diverse bedrijfskosten, financiële kosten, uitzonderlijke kosten
worden behandeld. We staan ook stil bij de belangrijkste regularisatieboekingen op het
einde van het boekjaar.
- Hoorcollege
- Werkcollege

Van Liedekerke C. (2005), Walraevens G. , Koolen E. & Van boek
Haute L. Boekhouden voor het beleid. Antwerpen: De Boeck
Losbladig lesmateriaal
Zelfevaluatietoetsen

/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
100 % 0%
onderdeel onderdeel
Schriftelijk
100%
examen

100 %

5.7 Communicatieve Vaardigheden
Code SCM-2505.E0-j1
Opleidingsfase 1
Semester 1+2
Studiepunten 2+2
Contacturen 24+24 (12x2u + 12x2u)
Titularis Griet Beheydt
Docent(en) Griet Beheydt, Nele Olivier
Niveau Inleidend
vastgelegd.
D O E L E N
- De studenten moeten in staat zijn zich zowel mondeling als schriftelijk in behoorlijk
Nederlands uit te drukken. Spelling, woordenschat en zinsbouw moeten van een
aanvaardbaar niveau zijn en de stijl moet vlot, klantvriendelijk en lezergericht zijn.
- De studenten moeten een degelijk zakelijk bericht kunnen schrijven volgens de BIN-
normen;
- De studenten moeten een telefoongesprek kunnen voeren;
- De studenten moeten efficiënt kunnen vergaderen, de notulen opnemen en het
verslag van de vergadering schrijven;
- De studenten moeten de opbouw van een rapport kennen en accuraat kunnen
verwijzen naar bronnen;
- De studenten moeten de sollicitatietechnieken beheersen;
- De studenten moeten een mondelinge presentatie kunnen houden;
- De studenten moeten een aantal andere topics uit de zakelijke communicatie
beheersen.

I N H O U D
Taalstudie
Spellingsoefeningen, stijloefeningen en taalstudie bevorderen de theoretische (en
schriftelijke) taalbeheersing. Spreekoefeningen, rollenspel, mondelinge presentatie
helpen dan weer de praktische (en mondelinge) taalbeheersing.
Zakelijke Communicatie
De zakelijke communicatie omvat zowel theorie als praktijk, m.n. korte opdrachten en
oefeningen i.v.m. het communicatieschema, opbouw en stijl van een zakelijke tekst (vb.
brief, fax en e-mail), telefoongesprekken, vergadertechnieken, verslagen en rapporten
opstellen, solliciteren.
- Werkcollege
- Groepsopdracht

Van Couwelaar, R., Schat, T. & Van Stratum S. (2008). Boek x
Communicatie in het Bedrijfsleven. Amsterdam: Pearson
Education.
Moons, A., Bovenhoff, M. & Latjes, G. (2008). Basisboek Boek x
Spelling. Amsterdam: Pearson Education.
Beheydt, G. (2008). Communicatieve vaardigheden – Syllabus x
Taalstudie (niet-gepubliceerde syllabus). Brugge: KHBO.
VVKSO (2007). BIN-normen: efficiënte communicatie. LICAP. Naslagwerk x
ISBN 978 90 6858 760 9

/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
50 % 50 %
onderdeel onderdeel
schriftelijk schriftelijk
35% 35%
examen examen
15% 15%
evaluatie evaluatie

100 %
70% schriftelijk examen
20% mondeling examen
10% individuele opdracht

Topsportstudenten moeten zelf en op voorhand contact opnemen met de docent als zij
tijdens een les waarin een evaluatie plaatsvindt, gewettigd afwezig zijn. Zoniet krijgen ze
een nul voor de betreffende evaluatie.
Vereiste voorkennis: niveau einde middelbaar onderwijs

5.8 Geld en krediet
Code SCM-4306.E0-s1
Opleidingsfase 1
Semester 1
Studiepunten 3
Contacturen 2 uur gedurende 12 weken
Titularis Natalie Voet
Docent(en) Natalie Voet
Niveau Inleidend
vastgelegd.
6. Kwaliteitsvol handelen om door creatief, flexibel en nauwkeurig te werken
Beroepsspecifieke competenties:
1.3 Uitvoeren van een project en/of idee
2.1 Dagelijks beheer
3.1 Ondersteunen van het bedrijfsbeleid
D O E L E N
- Doel van de cursus is de student een overzicht te bieden van de verschillende

beleggingen en financieringsbronnen die door banken en andere instellingen
aangeboden worden.
- De student moet in staat zijn een beleggingsvoorstel kritisch te beoordelen en een
keuze te maken tussen verschillende kredietmogelijkheden.
I N H O U D
In de cursus worden de verschillende kredieten beleggingsvormen besproken. We

denken o.m. aan kaskrediet, financiering, investeringskrediet, hypothecair krediet,
leasing… enerzijds en spaarrekening, kasbon, verzekeringsbon, staatsbon, obligaties,
aandelen en beleggingsfondsen anderzijds. Ook de verschillende
financieringsmogelijkheden via het Participatiefonds en PMV-KMO komen aan bod.

- Hoorcollege
- Werkcollege

Voet, N. (2010). Geld en Krediet SCM. Brugge:KHBO Boek x
Zelfevaluatietoesten Toledo
laptop

/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
100 % 0%
onderdeel onderdeel
Schriftelijk
100%
examen

100 %

5.9 Managementtechnieken sport en cultuur
Code SCM-4107.E0-s1
Opleiding Bachelor in Het Bedrijfsmanagement
Opleidingsfase 1
Semester 1
Studiepunten 3
Contacturen 24
Titularis Matthieu Calu
Docent(en) Matthieu Calu
Niveau Inleidend
vastgelegd.

2. Kritisch evalueren van het eigen functioneren en de werkomgeving en daarbij
streven naar levenslang leren
5. Handelen vanuit duurzaamheidprincipes en diversiteit
6. Samenwerken als lid van een team en van de organisatie
D O E L E N
- De student verkrijgt een overzicht van en een inzicht in de voornaamste

managementprocessen van een organisatie.
- De student kan belangrijke actuele tendensen en dilemma’s waarmee bedrijven te
maken hebben situeren.
I N H O U D
We staan stil bij het managementproces en het strategische managementproces wordt

toegelicht met voorbeelden uit sport en cultuur. Hierna gaan we dieper in op de
verschillende organisatiestructuren en -processen. Er wordt aandacht besteed aan
bedrijfscultuur en leiding geven in een bedrijf. Ook integrale kwaliteitszorg komt aan bod.
Tot slot komen nog enkele speciale thema’s aan bod. Bij dit alles wordt gerefereerd aan
de actualiteit.

- Hoorcollege

Calu, M. (2010). Managementtechnieken sport en cultuur. Toledo
[Onuitgegeven syllabus]. Brugge: KHBO, Departement HW&B.
Calu, M. (2010). Ethisch en Duurzaam ondernemen. Website
Geraadpleegd op 10 mei, 2010, van op
http://matthieucalu.be/ethischenduurzaamondernemen/
Slides Toledo

/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
100 % 0%
onderdeel onderdeel
Schriftelijk
100%
examen

100 %

5.10 Inleiding tot de sporten cultuursector, beleving en
project
Code SCM-9808.E0-j1
Opleidingsfase 1
Semester 1+2
Studiepunten 4
Contacturen 24 (24 uur gespreid over 24 weken)
Titularis Voorlopig niet bekend
Docent(en) W. Konings, D. Rubben, P. Huyghe, H. Maes, S. Vandegeuchte
Niveau Inleidend
vastgelegd.
6. Kwaliteitsvol handelen o.m. door creatief, flexibel en nauwkeurig te werken.
D O E L E N
Het opleidingsonderdeel omvat drie modules, met als doelstellingen:

- Module “Inleiding tot de sporten cultuursector”: er wordt ingespeeld op de
recentste evoluties in de sporten cultuursector. De student kent enkele recente
trends, evoluties, mogelijkheden en wijzigingen in beide sectoren.
- Module “Beleving”: de student maakt kennis met een brede waaier aan
sportdisciplines en/of culturele en artistieke uitdrukkingsvormen en neemt door het
bijwonen van sportieve en/of culturele evenementen daadwerkelijk deel aan de
beleving ervan. Hij bouwt een gezonde, nieuwsgierige houding op, die erin bestaat
open te staan voor het nieuwe en het ongekende. Zodoende verbreedt hij op
aantoonbare wijze zijn sportieve en/of culturele horizon.
- Module “Project”: de student verwerft theoretische en praktische inzichten m.b.t.
de organisatie, de taakverdeling en de omgang met bevoegdheden tijdens een
sport- of cultuurgerelateerd evenement.

I N H O U D
De student zal kennismaken met de recentste evoluties in de sporten cultuursector en

door het bijwonen van sportieve en/of culturele evenementen daadwerkelijk deelnemen
aan de beleving ervan. Door het actief participeren aan de organisatie van een project
rond sport of cultuur zal de student kennismaken met aspecten als logistiek,
management, marketing etc.
Deze drie aspecten komen aan bod in drie modules:

- Module “Inleiding tot de sporten cultuursector”: wekelijks wordt er gedurende
1 uur afwisselend actualiteit sport en cultuur gedoceerd.
- Module “Beleving”: de student doet aan sporten/of cultuurbeleving door als
toeschouwer gebruik te maken van het sportief en/of cultureel aanbod.
- Module “Project”: de student werkt actief mee aan de organisatie van een
evenement rond sport of cultuur.
- Hoorcollege
- Projectmatig werk
- Stage

Multimedia materiaal
Laptop In de les

/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
50 % 50 %
onderdeel onderdeel
Module Module
“Inleiding tot Schriftelijk “Inleiding tot Schriftelijk
25% 25%
de sporten examen de sporten examen
cultuursector” cultuursector”
Module Individuele Module Individuele
25% 25%
“Beleving” opdracht “Project” opdracht

100 %
Module “Inleiding tot de

sporten cultuursector”
Module “Beleving” 25% Individuele opdracht
Module “Project” 25% Individuele opdracht
Bij het niet of te laat indienen van een Belevingsfiche, wordt aan deze fiche de score 0
toegekend.
Bij het niet of te laat indienen van een Projectverslag, wordt aan dit verslag de score 0
toegekend.

5.11 ICT 2
Code SCM-3409.E0-s2
Opleidingsfase 1
Semester 2
Studiepunten 3
Contacturen 3 uur x 10 weken
Titularis Marc Hoornaert
Docent(en) Matthieu Calu, Marc Hoornaert
Niveau Inleidend
vastgelegd.
streven naar levenslang leren
D O E L E N
Een hoger niveau van basisvaardigheid nastreven in het gebruik van algemeen gangbare
computertoepassingen:
- kennis en gebruik van MS Powerpoint;
- vlot en efficiënt informatie leren opzoeken en gebruiken op het internet;
- integratie: samenvoegen van documenten in Word;
- Kennis en gebruik van MS Outlook
- Initiatie in het databaseprogramma Access

I N H O U D
MS Powerpoint
In de module Powerpoint wordt aangeleerd hoe een presentatie voor te bereiden, samen
te stellen en op te maken.
Internet
In de module Internet bespreken we de principes van efficiënt zoeken en wordt
aangeleerd hoe te zoeken naar informatie, afbeeldingen … Daarnaast maken de
studenten kennis met Web 2.0 toepassingen.
Outlook
In Outlook worden naast het correct gebruik van e-mail ook agenda en taakbeheer
aangeleerd.
Access
In Access maken de studenten kennis met tabellen, relaties en query's.
- Werkcollege
- Individuele opdrachten

Multimediamateriaal Toledo
Software Vakmateriaal
Van den Broeck, E., & Cuypers, E. (2009). MS Powerpoint Boek x
2007. Uitgeverij De Boeck, Antwerpen, ISBN 978 90 455 2407
8

/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
0% 100 %
onderdeel onderdeel
Examen aan
100 %
computer

100 %
100 % Examen aan computer

5.12 Marketingmanagement
Code SCM-4210.E0-s2
Opleidingsfase 1
Semester 2
Studiepunten 3
Contacturen 24
Titularis Patrick Huyghe
Docent(en) Patrick Huyghe
Niveau Inleidend
vastgelegd.
O E L E N
- De student(e) verwerft kennis over en verkrijgt inzicht in het marketingdenken. De

student(e) moet weten wat de essentiële aspecten van marketing inhouden en een
marketingplan kunnen definiëren en situeren binnen een ondernemingsplan.
I N H O U D
In een eerste fase worden een aantal basisbegrippen van marketing en verschillende
marketingmanagementconcepten uitgelegd. Ook strategische planning,
marketingplanning, marketingstrategie en marketingmix komen aan bod.
Vervolgens worden verschillende aspecten van marketing meer in detail besproken en
toegelicht aan de hand van praktijkvoorbeelden : de marketingomgeving;
marktonderzoek; koopgedrag van consumenten en bedrijven; marktsegmentatie,
doelgroepbepaling en positionering.
In een laatste fase wordt dieper ingegaan op enerzijds producten, diensten en
merkenstrategie en anderzijds op prijsbeleid en distributiebeleid.

- Hoorcollege

Kotler, Ph., Armstrong, G. (2009). Marketing, de essentie (9e Boek x
editie). Amsterdam: Pearson Education. ISBN
9789043016742.
Losbladig lesmateriaal In de les

/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
0% 100 %
onderdeel onderdeel
Schriftelijk
100%
examen

100 %

5.13 Inleiding fiscaliteit
Code BAF-4012.S2-s2
Afstudeerrichting Sport- en cultuurmanagement
Opleidingsfase 1
Semester 2
Studiepunten 4
Niveau Inleidend
vastgelegd.
5.13.1 Personenbelasting
Code BAF-4012.O1-s2
Semester 1
Studiepunten 2
Contacturen 2
Titularis 24 u
Onderwijstaal Pieter Meersman
D O E L E N
- Studenten inzicht bijbrengen in het fenomeen "belastingen" in het algemeen en

personenbelasting in het bijzonder.
- Bespreking van enkele vakken en inkomsten uit de belastingaangifte.

I N H O U D
De cursus bestaat uit twee delen.

In een eerste deel worden een aantal fiscale basisbegrippen uitgelegd en het Belgisch
belastingstelsel besproken.
In het tweede deel gaat de aandacht volledig uit naar de personenbelasting: eerst en
vooral wordt uitgelegd hoe de belastbare grondslag tot stand komt en de
personenbelasting wordt berekend. Vervolgens komen enkele vakken van de aangifte
aan bod.
- Hoorcollege
- Werkcollege

Vervoort, Initiatiecursus Personenbelasting (Inkomstenjaar boek
2010-aanslagjaar 2011). Kapellen: Pelckmans.
Zelfevaluatietoetsen

/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
0% 100 %
onderdeel onderdeel
Open en gesloten
100%
boekexamen

100 %
100% Open en gesloten boekexamen

5.13.2 BTW
Code BAF-4012.O2-s2
Semester 2
Studiepunten 2
Contacturen 24 u
D O E L E N
De student vertrouwd maken met de elementaire BTW-begrippen en de principes eigen

aan de BTW-wetgeving. Hierbij moeten de studenten in staat zijn zelf een aantal
problemen op te lossen en BTW-situaties in te schatten
I N H O U D
De aandacht gaat vooral uit naar een aantal elementaire begrippen uit de BTW-
wetgeving: de BTW-belastingplichtige, de belastbare handelingen, de verschillende
verplichtingen van de BTW-belastingplichtige (o.a. BTW-aangifte), de
intracommunautaire handel en de BTW-aftrek.
Er wordt uitgegaan van de structuur van het BTW-wetboek om de BTW-wetgeving te
bespreken. Waar mogelijk wordt de theorie aan de hand van praktijkvoorbeelden
verduidelijkt.
- Hoorcollege
- Werkcollege

zelfevaluatietoetsen
Vanwildemeersch, P. (2009). BTW. Brugge: KHBO. Toledo

/ / /

E V A L U A T I E
Eerste examenkans
0% 100 %
onderdeel onderdeel
Schriftelijk
100%
examen

100 %

5.14 Spelers op de markt van sport
Code SCM-8711.E0-s2
Opleidingsfase 1
Semester 2
Studiepunten 5
Contacturen 42 uur
Titularis N.N.
Docent(en) N.N.
Niveau Inleidend
Type Keuzeopleidingsonderdeel
vastgelegd.
D O E L E N
- In sport in de wereld krijgen de studenten een inzicht in de diverse sportsoorten en

kunnen de verscheidenheid van het sportaanbod verklaren. Hierbij wordt op het
ontstaan van de sporten gewezen en de relatie met economie, nationalisme en
migratie duidelijk gemaakt. Het doel van deze cursus is de studenten bovendien een
ruimere kijk op het fenomeen sport te laten krijgen. We doen dit door te wijzen op de
diversiteit in de populariteit van sporten op wereldniveau en in bepaalde landen en
regio’s.
- De organisatie van de sport in Vlaanderen is een technische omschrijving van de
wijze waarop sport in Vlaanderen administratief en bestuurlijke geregeld en
georganiseerd wordt. Het betreft hier voornamelijk de functie van de diverse
overheden en de voornaamste wetten en decreten die een grote invloed hebben op
de hedendaagse sportorganisatie in onze regio.
I N H O U D
Sport in de wereld
Sport in de wereld start met het definiëren van “Het begrip sport” en onderscheidt
moderne sporten van de traditionele sporten Het 2de deel “De innovatie moderne sport”
bespreekt het historisch ontstaan van de “moderne” sporten. Vanuit socio-economische
hoek zoeken we een verklaring voor het definiëren van het VK als bakermat van het
versportingsproces in de wereld. In het 3de deel “De ruimtelijke verspreiding van
moderne sport” gaan we via voorbeelden uit de bakermat van de moderne sport, het VK

en uit de secundaire ontstaansgebieden zoals de VS, Duitsland, Frankrijk, Scandinavië,
de Alpenlanden en de Olympische Spelen bestuderen. In dit kader zullen “regionale”
sporten zoals veldrijden, schaatsen, handbal en de diverse skidisciplines aan bod komen.
De verscheidenheid in verspreiding van de sporten zullen we in een verdere fase
verbinden met de verklarende kracht van het fenomeen “nationalisme” en de analyse van
het “wereld-systeem van Wallerstein”. De ruimtelijke verspreiding van sport kunnen we
op deze manier linken aan het verschijnsel “nationalisme” en “culturele of nationale
identiteit”. Bepaalde autoritaire machten en “nieuwe” gedekolonialiseerde landen
gebruik(t)en het sportnationalisme/regionalisme/lokalisme en verbinden hun
sportprestaties met politieke en/of economische belang in de wereld. De toevoeging van
het wereld-systeem van Wallerstein dient om een verklaring te vinden voor de
dominantie van bepaalde sporten in de wereld. De combinatie van het ruimtelijke
diffusieproces, het nationalisme en het wereld-systeem van Wallerstein, resulteren in het
in het 4de deel besproken huidige wereldsportstelsel waarbij zowel homogeniserende als
heterogeniserende krachten de verklarende factoren zijn voor de hedendaagse mondiale
sportbeoefening. In het 5de deel wordt ter ondersteuning van de gevonden verklaringen
van het bestaande wereldsportstelsel het principe toegepast op de diverse
voetbalvarianten in de wereld.
De organisatie van de sport in Vlaanderen

In het eerste deel tonen we in een eerste fase het belang van sport in de samenleving
aan waarbij tevens een relatie met de veranderingen in deze samenleving gelegd
worden. In dit kader wordt de noodzaak aan democratisering en toenemende
sportparticipatie besproken. In een tweede fase bespreken we de verschillende
structuren in het Vlaamse sportlandschap. Het betreft hier de fenomenen LO op school,
de ongeorganiseerde sport, de overheidsstructuren die zich met sport inlaten en de
private sportstructuren. Bij de overheidsstructuren wordt de nadruk gelegd op de wetten
en decreten op lokaal, provinciaal, gemeenschaps en nationaal niveau. Deze omkadering
van de sport heeft zijn invloed op ons dagdagelijkse sportconsumptie en is tevens een
van de voornaamste werkgevers in de sportindustrie.
- Hoorcollege

Dejonghe T.(2010). Sport in de wereld: ontstaan, evolutie en x
verspreiding, Gent, Academia Press.
De Knop P. & De Bosscher V.(2010) De organisatie van de x
sport in Vlaanderen, Brussel, VUBPress.

/ / /

E V A L U A T I E
Eerste examenkans
0% 100 %
onderdeel onderdeel
Schriftelijk
100%
examen

100 %

5.15 Spelers op de markt van cultuur
Code SCM-8813.E0-s2
Opleidingsfase 1
Semester 2
Studiepunten 5
Contacturen 42
Titularis Wim Konings, Hilde Maes
Docent(en) Wim Konings, Hilde Maes
Niveau Inleidend
Type Keuzeopleidingsonderdeel
vastgelegd.
6. Ondersteunen van het bedrijfsbeleid (visie, strategie,…) binnen de event-
cultuurcontext
D O E L E N
- Inzicht en analyse van de spelers en werking binnen het culturele landschap in

Vlaanderen.
- De studenten bouwen een brede kennis op omtrent de voornaamste stromingen en
stijlen in kunst en cultuur zowel binnen de gesubsidieerde sector, niet-
gesubsidieerde sector en de cultuurindustrie.
- De studenten zijn vertrouwd met de verschillende vormen van architectuur,
beeldende kunst en toegepaste kunsten.
- De studenten verwerven methodieken om kunstwerken en monumenten te
analyseren, te beschrijven en te beleven.
I N H O U D
Deel 1 : Docent : Wim Konings

Kennis van de spelers en werking van de volgende sectoren: muziek, media,
podiumkunsten, audiovisuele kunsten, cultureel erfgoed, design en vormgeving.

Deel 2 : Docent Hilde Maes
Als toekomstig cultuurmanager heb je behoefte aan een brede kennis betreffende
stromingen en stijlen in architectuur en beeldende kunst. Aan de hand van
beeldmateriaal komt een brede waaier van monumenten en kunstwerken aan bod:
architectuur, stedenbouw, beeldende kunst, binnenhuisarchitectuur, design, fotografie…
Je krijgt methodieken voor de analyse en duiding van kunstwerken aangereikt en je leert
je eigen appreciatie en aanvoelen verwoorden. Gerichte opdrachten en het bezoeken van
een museum naar keuze laten toe je kennis en beleving verder te verdiepen.
- Hoorcollege
- Groepsopdracht
- Bezoek

Multimediamateriaal Website
Laptop In de les

/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
0% 100 %
onderdeel onderdeel
Cursusdeel 1
Mondeling
‘Spelers op de
examen met
markt van cultuur’ 50%
schriftelijke
Docent W.
voorbereiding
Konings
Docent W. Individuele
22%
Konings opdrachten
Cursusdeel 2
‘Spelers op de Mondeling
18 %
markt van cultuur’ examen
Docent H. Maes
Groepsopdracht
Cursusdeel 2
met
‘Spelers op de
10% mondelinge
markt van cultuur’
presentatie op
Docent H. Maes
het examen

100 %
Cursusdeel 1 Mondeling examen met

72%
Docent W. Konings schriftelijke voorbereiding
Cursusdeel 2
28 % Mondeling examen
Docent H. Maes

6 Bijzondere bepalingen – examen ICT 1
BIJZONDERE BEPALINGEN - EXAMEN ICT1
Betreft: het opleidingsonderdeel ICT 1 in de eerste opleidingsfase van alle

opleidingen van het Departement Handelswetenschappen en Bedrijfskunde
(KHBO).
Samenstelling ICT1
Art. 1 – Het opleidingsonderdeel ICT1 (eerste semester, alle opleidingen HW&B) bestaat
uit drie modules: Basisvaardigheden ICT, MS Word en MS Excel. In de opleiding Office
Management is er een vierde module: Klaviervaardigheid. De leerinhouden van elk
van die 4 modules is terug te vinden in het document: “Informatiebrochure ICT1” en in
de vakfiche.
Organisatie van en deelname aan moduletesten
Art. 2 – Het Departement Handelswetenschappen en Bedrijfskunde organiseert

uitsluitend tijdens de derde week van het academiejaar, een moduletest over de
modules Word en Excel. In de opleiding Office Management is er tevens een test
‘Klaviervaardigheid’. De exacte datums van alle moduletesten worden aan het begin
van het academiejaar door de betrokken docenten meegedeeld.
Inschrijven voor deze moduletesten kan in de eerste les ICT1 van het academiejaar.
Studenten die later inschrijven of die ongewettigd afwezig zijn op het moment dat
de moduletesten worden afgenomen, verliezen hun kans op deelname aan de
moduletesten.
Art. 3 – De studenten kunnen zelf bepalen of ze aan één of aan beide moduletesten
deelnemen.
Uitzondering: studenten die in een vorig academiejaar niet geslaagd zijn voor het
opleidingsonderdeel ICT1, moeten het opleidingsonderdeel ICT1 volledig volgen en
kunnen bijgevolg ook niet opnieuw deelnemen aan de moduletesten.
Evaluatie van het opleidingsonderdeel ICT1
Art. 4 – Voor de module Basisvaardigheden ICT krijgen de studenten in de tweede

lesweek een individuele opdracht. De opdracht moet uiterlijk de vierde lesweek
ingediend worden via Toledo. De exacte datum van indienen zal meegedeeld worden
door de betrokken docent. De score van deze individuele opdracht maakt deel uit van
het eindresultaat van het opleidingsonderdeel ICT1. Niet (tijdig) of niet correct indienen
van deze taak betekent dat de student een nul krijgt voor de module Basisvaardigheden
ICT. Voor de modules Word en Excel kan de student vervolgens deelnemen aan de
moduletesten in de derde lesweek en/of examen afleggen in de eerste examenperiode.
In de derde examenperiode wordt een examen afgenomen van de drie modules.
De punten van het opleidingsonderdeel ICT1 worden zowel in de eerste als de derde
examenperiode berekend op basis van de optelling van de (gewogen) scores voor
elk van de modules.

Art. 5 – Studenten die 10/20 of meer behalen voor een moduletest die – zoals
vermeld in art. 2 – in de derde lesweek van het academiejaar werd afgelegd,
behouden hun punten als onderdeel van het opleidingsonderdeel ICT1 voor de eerste
examenperiode (januari) en worden vrijgesteld van de lessen van de betreffende
module.
De betrokken studenten hebben wel het recht om deze score niet te aanvaarden als
onderdeel van het totaalresultaat van het opleidingsonderdeel ICT1. Indien studenten de
behaalde score weigeren, moeten ze dit via e-mail of schriftelijk meedelen aan hun
betrokken docent én aan de examenombudsman van het Departement HW&B.
Een weigering van de score voor de moduletest houdt vanzelfsprekend in dat de
student de lessen van de module wel moet volgen en ook het examen van de
betrokken module in de eerste examenperiode moet afleggen.
Art. 6 - Studenten die worden verwezen naar de derde examenperiode en het

opleidingsonderdeel ICT1 opnieuw moeten afleggen, moeten alle modules opnieuw
afleggen. Er kan immers geen overdracht van punten worden verleend voor één of
meerdere modules van het opleidingsonderdeel.
Art. 7 – Studenten die niet geslaagd zijn in de derde examenperiode van het
academiejaar en die het opleidingsonderdeel ICT1 moeten hernemen in een volgend
academiejaar, moeten alle modules opnieuw afleggen. Er kan geen overdracht van
punten worden verleend voor één of meerdere modules uit het OLOD ICT1. Ook een
eventuele vrijstelling op een module in de moduletesten in de derde lesweek kunnen niet
overgedragen worden naar een volgend academiejaar. Enkel wanneer men in de loop
van het eerste semester van een academiejaar zou veranderen naar een andere
opleiding of afstudeerrichting uit het departement HW&B van KHBO kan men een
behaalde vrijstelling voor een moduletest opnemen voor het OLOD ICT1 in de nieuwe
opleiding of afstudeerrichting.
Eerder verworven kwalificaties (EVK) en eerder verworven competenties (EVC)
Art. 8 – Studenten die op basis van EVK of EVC een officiële aanvraag indienen met
het oog op het bekomen van een vrijstelling voor het opleidingsonderdeel ICT1,
kunnen dit alleen aanvragen (cf. Onderwijs en Examenreglement KHBO) voor het
volledige opleidingsonderdeel en niet voor één of meerdere van de in art.1 genoemde
modules.

7 Opleidingsprogramma – tweede opleidingsfase
Semester 3
punten
SCM-2214.E0-j1 Frans 1,5 10 8 23 41
SCM-2115.E0-j1 Engels 1,5 10 8 24 42
SCM-3416.E0-s1 ICT 3 4 12 24 74 110
SCM-4517.S2-j1 Verbintenissenrecht en sociale 5
wetgeving
SCM-4517.O1-s1 - Verbintenissenrecht [3] 18 6 59 83
SCM-4218.S2-s1 Marketingcommunicatie en 4
marktonderzoek
SCM-4218.O1-s1 - Marketingcommunicatie [3] 12 12 58 82
SCM-4218.O2-s1 - Marktonderzoek [1] 6 6 16 28
SCM-4419.E0-s1 Vrije tijd en recreatie 3 18 6 59 83
SCM-4120.E0-s1 Eventmanagement 4 18 18 74 110
SCM-4121.E0-s1 Mediamanagement 3 12 12 58 82
SCM-4122.E0-s1 Financieel management 3 22 8 52 82
SCM-3423.E0-s1 Toegepaste grafische technieken 3 15 15 52 82
Totaal semester 3 30 153 123 549 825
Semester 4
punten
SCM-2214.E0-j1 Frans 1,5 10 8 24 42

SCM-2115.E0-j1 Engels 1,5 10 8 23 41
SCM-9824.E0-s2 Project evenement 3 2 4 76 82
SCM-4517.S2-j1 Verbintenissenrecht en sociale 5
wetgeving
SCM-4517.O2-s2 - Sociale wetgeving [2] 12 12 31 55
SCM-3426.E0-s2 ICT 4 4 12 24 74 110
Keuzetraject (één te kiezen uit) 18 80 46 369 495
a. Sportmanagement 1
SCM-4227.E0-s2 - Sportcommunicatie 1 [3] 12 12 59 83
SCM-4528.S2-s2 - Sport en recht & Sportbeleid [4]
SCM-4528.O1-s2 - Sport en recht 1 *[3] 24 6 53 83
SCM-4528.O2-s2 - Sportbeleid *[1] 6 6 15 27
SCM-5229.E0-s2 - Sport en people management [4] 24 6 80 110
SCM-8730.E0-s2 - Sport en internationale [3] 12 12 58 82
oriëntatie
SCM-9731.E0-s2 - Praktijkopdracht sport [4] 2 4 104 110
b. Cultuurmanagement 1
SCM-8832.E0-s2 - Cultuurbeleid [4] 24 12 74 110
SCM-4133.E0-s2 - Management van [6] 24 24 117 165
cultuurorganisaties
SCM-4534.E0-s2 - Juridisch kader van de [4] 26 10 74 110
cultuursector 1
SCM-9735.E0-s2 - Praktijkopdracht cultuur [4] 2 4 104 110
Totaal semester 4 30 122 106 597 825

8 Opleidingsonderdelen – tweede opleidingsfase
8.16 Frans ......................................................................................................75
8.17 Engels.....................................................................................................78
8.18 ICT 3 ......................................................................................................81
8.19 Verbintenissenrecht en sociale wetgeving ....................................................83
8.19.1 Verbintenissenrecht ............................................................................83
8.19.2 Sociale wetgeving ..............................................................................85
8.20 Marketingcommunicatie en marktonderzoek ................................................87
8.20.1 Marketingcommunicatie ......................................................................87
8.20.2 Marktonderzoek .................................................................................89
8.21 Vrije tijd en recreatie ................................................................................91
8.22 Eventmanagement ...................................................................................93
8.23 Mediamanagement ...................................................................................95
8.24 Financieel Management .............................................................................97
8.25 Toegepaste grafische technieken .............................................................. 100
8.26 Project Evenement ................................................................................. 103
8.27 ICT 4 .................................................................................................... 106
8.28 Sportcommunicatie 1 .............................................................................. 109
8.29 Sport en recht & sportbeleid .................................................................... 111
8.29.1 Sport en recht 1 ............................................................................... 111
8.29.2 Sportbeleid ...................................................................................... 114
8.30 Sport en people management .................................................................. 116
8.31 Sport en internationale oriëntatie ............................................................. 118
8.32 Praktijkopdracht sport ............................................................................. 120
8.33 Cultuurbeleid ......................................................................................... 123
8.34 Management van cultuurorganisaties ........................................................ 125
8.35 Juridisch kader van de cultuursector 1 ...................................................... 128
8.36 Praktijkopdracht cultuur .......................................................................... 130

8.16 Frans
Code SCM-2214.E0-j1
Opleidingsfase 2
Semester 1+2
Studiepunten 3
Contacturen 36 (9 x 2u + 9 x 2u)
Docent(en) Stijn Vandegeuchte
Onderwijstaal Frans
Niveau Inleidend
Volgtijdelijkheid Er is voor dit opleidingsonderdeel een soepele volgtijdelijkheid
vastgelegd met Frans 1SCM.
D O E L E N
We beogen dat de student in het tweede jaar:

- de reeds verworven grammaticale kennis van het eerste jaar bestendigt en verder
uitbouwt;
- de reeds verworven lexicale kennis van het eerste jaar bestendigt en uitbouwt naar
communicatieve inzetbaarheid toe;
- de reeds verworven communicatieve vaardigheden (luister-, lees-, spreek- en
schrijfvaardigheid) van het eerste jaar, nodig om in een Franstalige sport- of
cultuurgerelateerde bedrijfsomgeving te kunnen functioneren, verder uitbouwt.
I N H O U D
Het vak omvat volgende modules:

Module Grammaire:
intensieve herhaling van de basisgrammatica en uitbreiding
Module Compréhension et Expression:
inoefenen van communicatieve vaardigheden aan de hand van authenthieke
documenten, video- en luisterfragmenten, etc. uit de sport- of cultuursector.

- Hoorcollege
- Werkcollege
- Groepsopdracht

Raes, M.-A., De Clercq, F. (2009). Grammaire Trajet (Nouvelle Boek
édition. Kapellen: Pelckmans. ISBN 9789028949409
Laptop

/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
50 % 50 %
onderdeel onderdeel
40% 25%
examen examen
Permanente Mondeling
10% 15%
evaluatie examen
Permanente
10%
evaluatie

100 %


De studiereis naar Parijs is een verplichte uitstap voor wie Frans volgt in Semester 3 en
4. Een ongewettigde afwezigheid (cf. Code of Agreement) heeft als gevolg dat de
student(e) in kwestie onmiddellijk wordt doorverwezen naar de derde examenperiode.
De Cultural Awareness Conference die plaatsheeft tijdens Semester 4 is een verplichte

activiteit voor wie Frans volgt in Semester 3 en 4. Een ongewettigde afwezigheid heeft
als gevolg dat de student(e) in kwestie een 0 krijgt voor de vraag die hiermee verband
houdt op het schriftelijk examen Frans in Semester 4.

8.17 Engels
Code SCM-2115.E0-j1
Opleidingsfase 2
Semester 1+2
Studiepunten 1.5 + 1.5
Contacturen 18 + 18 = (9 x 1.5u) + (9 x 1.5u)
Titularis Nele Olivier
Docent(en) Nele Olivier
Niveau Inleidend
vastgelegd met Engels 1SCM.
D O E L E N
- De studenten kunnen zich zowel mondeling als schriftelijk uitdrukken in correct en

gepast Engels in een aantal zakelijke situaties. Ze leren informatieve geschreven en
audiovisuele teksten over de (sporten cultuur)zakenwereld lezen, begrijpen, en
samenvatten. Ten slotte verwerven ze meer specifieke zakelijke en sport-
/cultuurwoordenschat en leren ze functioneren in groepsverband.
I N H O U D
In dit opleidingsonderdeel worden de vier vaardigheden (lezen, schrijven, luisteren en

lezen) verder uitgewerkt via lessen over business English. Dit gebeurt o.a. aan de hand
van economische en zakelijke teksten. Daarnaast staat ook de uitdieping van sporten
cultuurgerelateerde teksten en uitbreiding van de bijhorende woordenschat centraal.
Vervolgens worden een aantal grammaticale topics (modality, adverbs/ adjectives,
connectives) verder bestudeerd en wordt de praktische taalbeheersing bevorderd door
uitspraakoefeningen, presenteren en discussies.

- Hoorcollege
- Werkcollege
- Individuele en groepsopdrachten

Cotton, D., Falvey, D., Kent, S. (2006). Market leader, upper Boek x
intermediate (new edition). England: Longman/Pearson
education. ISBN 978 14 058 8140 1
Zeal [taaltijdschrift Engels]. (2010-2011). Kapellen: uitgeverij Tijdschrift
Pelckmans
O'Driscoll, James (2009) Britain for learners of English. Oxford: Boek x
Oxford University Press. ISBN ISBN 978-0-19-430644-7 (enkel
voor CULTUUR studenten)
Laptop In de les
Multimediamateriaal In de les

/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
50 % 50 %
onderdeel onderdeel
10% 10%
evaluatie evaluatie
schriftelijke schriftelijke
40% 25%
evaluatie evaluatie
mondelinge
15%
evaluatie

100 %



8.18 ICT 3
Code SCM-3416.E0-s1
Opleidingsfase 2
Semester 1
Studiepunten 4
Contacturen 36 (12 x 3u)
Titularis Bernadette Van Nieuwenhuyse, Katrien Cattoor
Docent(en) Bernadette Van Nieuwenhuyse, Katrien Cattoor
Niveau Inleidend
vastgelegd met ICT 1 1SCM.
2. Voorstellen van een project en/of idee
3. Uitvoeren van een project en/of idee
D O E L E N
- De student kan op een efficiënte wijze informatie automatiseren en verwerken met

behulp van een tekstverwerkingsprogramma.
- De student kan op een efficiënte wijze foto's bewerken.
I N H O U D
- In het gedeelte Word worden gevorderde toepassingen aangeleerd, zoals stijlen,

pagina-indeling en sectie-opmaak, thema’s en sjablonen, tabellen, inhoudsopgave, …
- In het gedeelte Adobe Photoshop komen formaten en resolutie aan bod, en worden
toepassingen zoals transformeren, kleurcorrecties, werken met lagen, retoucheren,
selecties maken, tekst toevoegen, omzetting pixellaag-vectoriële laag, … aangeleerd.

- Hoorcollege
- Werkcollege

Software: Microsoft Office 2007 Vakmateriaal
Software: Adobe Photoshop CS4 (beschikbaar in leslokaal) Vakmateriaal
Devriendt, D. (2008). Word 2007 - Deel 2 Gevorderd. Boek x
Oostkamp: WWW-Soft. (ISBN 978-90-76862-10-1)

Fouchier, F. Basiscursus Photoshop CS4. Academic Service Boek v
(ISBN 978-90-12581-07-3)
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
100 % 0%
onderdeel onderdeel
Examen aan de
90%
computer
Individuele
10%
opdracht

100 %
100% Examen aan de computer
Individuele opdrachten Word en Photoshop:

Er wordt wekelijks een thuisopdracht meegegeven, die voor het begin van volgende les
via Toledo moet worden ingediend. Wanneer een oefening niet of te laat wordt ingediend,
wordt een 0 gegeven voor dit onderdeel.

8.19 Verbintenissenrecht en sociale wetgeving
Code SCM-4517.S2-j1
Opleidingsfase 2
Semester 1+2
Studiepunten 5
Niveau Inleidend
vastgelegd.
8.19.1 Verbintenissenrecht
Code SCM-4517.O1-s1
Semester 1
Studiepunten 3
Contacturen 24
3. Uitvoeren van een project en/of idee.
D O E L E N
- De cursisten verwerven inzicht in de basisprincipes van het verbintenissenrecht.

Daardoor kunnen ze ten eerste contractbesprekingen voeren, contracten afsluiten
en contracten screenen.
- Ten tweede leren de cursisten gevaren van aansprakelijkheid inschatten en
vermijden die gepaard gaan met ondernemen en werken.
- Ze worden vertrouwd met het gebruik van het Burgerlijk Wetboek en andere
wetgeving in het domein van het verbintenissenrecht.

I N H O U D
De cursus start met de behandeling van het begrip “verbintenis”. De bronnen van het
verbintenissenrecht en de bronnen van verbintenissen worden bestudeerd. Grote
aandacht gaat naar de verbintenissen uit contracten en de verbintenissen uit
onrechtmatige daad. Andere thema’s die aan bod komen zijn: de gevolgen van
verbintenissen, de overdracht van de verbintenis en het tenietgaan van verbintenissen.
- Hoorcollege

Losbladig lesmateriaal klasdrukwerk
Cloet, N. & Knops M.(2008), Codex burgerlijk en handelsrecht, naslagwerk (x)
Herentals: mijnwetboek.be)

/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
100 % 0%
onderdeel onderdeel
Mondeling
100%
examen

100 %

8.19.2 Sociale wetgeving
Code SCM-4517.02-s2
Semester 2
Studiepunten 2
Contacturen 24
Titularis Inge Serruys
Docent(en) Inge Serruys
algemene competenties
beroepsspecifieke competenties
1. Ontwikkelen van een project en/of idee
3. Uitvoeren een project en/of idee
4. Evalueren een project en/of idee
6. Ondersteunen van het bedrijfsbeleid( visie, strategie,…) binnen de event-/sport-/
cultuurcontext
D O E L E N
- Het begrijpen en het kunnen toepassen van de steeds wisselende basisbepalingen

in het arbeids - en sociaalzekerheidsrecht met specifieke aandacht voor de
wetgeving in de sport en cultuursector
I N H O U D
De sociale wetgeving bestaat uit twee grote onderdelen

Het Arbeidsrecht : regelt de verhoudingen tussen de werkgevers en de werknemers. In
dit deel hebben we aandacht voor de verschillende soorten arbeidsovereenkomsten en
alle rechten en plichten die daaruit voorkomen . We denken aan de loonvorming, de
gewaarborgde lonen, verplichte verzekeringen, arbeidsduur, afwezigheden, beëindiging
van de arbeidsovereenkomsten.
Het Sociaal zekerheidsrecht : zelfs als aan de werknemer een aantal rechten
gewaarborgd worden, dan loopt hij nog grote sociale risico's. De werknemer kan ziek
worden, een ongeval krijgen, werkloos worden, ...Om hieraan tegemoet te komen, is een
hele reglementering uitgewerkt, die de "sociale zekerheid" noemt.We denken aan de
ziekteverzekering, de werkloosheidsverzekering, de pensioenvorming en de kinderbijslag.

- Hoorcollege
- Hoorcollege (met gastsprekers)
- Werkcollege (met oefensessies)

Eigen cursus Toledo
Losbladig cursusmateriaal (oefeningen) Toledo

/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
0% 100 %
onderdeel onderdeel
Schriftelijk
open boek 100%
examen

100 %
open boek 100% Schriftelijk examen

8.20 Marketingcommunicatie en marktonderzoek
Code SCM-4218.S2-s1
Opleidingsfase 2
Semester 1
Studiepunten 4
Titularis Voorlopig niet bekend
Niveau Inleidend
Volgtijdelijkheid Er is voor dit opleidingsonderdeel een aangewezen
volgtijdelijkheid vastgelegd met ICT 1 1SCM.
8.20.1 Marketingcommunicatie
Code SCM-4218.O1-s1
Semester 1
Studiepunten 3
Contacturen 3
Titularis 24
Onderwijstaal Patrick Huyghe
Nederlands
D O E L E N
- De student(e) verwerft kennis over en inzicht in de instrumenten van de

communicatiemix. Hij/zij leert hoe marketingcommunicatie kan bijdragen tot het
behalen van de bedrijfsdoelstellingen. Hij/zij ontdekt hoe de instrumenten van de
communicatiemix in verschillende marktomstandigheden kunnen worden ingezet en
wat de effectiviteit ervan is.

I N H O U D
“Geïntegreerde communicatie” is het uitgangspunt. Vervolgens worden de voornaamste

instrumenten van de communicatiemix afzonderlijk toegelicht en verduidelijkt met
voorbeelden en Europese casestudies, ook uit sport en cultuur.
Aldus komen onder meer de volgende middelen van de communicatiemix uitgebreid aan
bod : reclame, verkooppromotie, winkelcommunicatie, vakbeurzen, persoonlijke verkoop,
e-communicatie, direct marketing. Ook de thema’s “budgetteringsmethoden” en
“reclameonderzoek” worden behandeld.
- Hoorcollege

De Pelsmacker, P., Geuens, M.,Van den Bergh, J. (2008). Boek x
Marketingcommunicatie (3de editie). Amsterdam: Pearson
Education. ISBN 9789043014946.

/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
100 % 0%
onderdeel onderdeel
Schriftelijk
100 %
examen

100 %
100 % Schriftelijk examen

8.20.2 Marktonderzoek
Code SCM-4218.O2-s1
Semester 1
Studiepunten 1
Contacturen 12
Titularis Katrien Cattoor
Docent(en) Katrien Cattoor
1. Het opbouwen van een kwaliteitsvolle redenering
D O E L E N
- Het kunnen verzamelen, analyseren, (grafisch) voorstellen en interpreteren van

gegevens om het marketing management duidelijke informatie voor
beleidsbeslissingen te verschaffen.
I N H O U D
Marktonderzoekstechnieken, voorbereiding, analyse en evaluatie van de

gegevensverzameling met behulp van statistische functies in Excel.
- hoorcollege
- werkcollege
- groepsopdracht

Software: MS Excel 2007
Presentaties en werkbestanden Toledo

Offermans, P., De Laet, M. & Toye, P. (2007). Marktonderzoek, boek v
Antwerpen: De Boeck, ISBN 9045521733

E V A L U A T I E
Eerste examenkans
100 % 0%
onderdeel onderdeel
groepsopdracht
50% met peer-
assessment
examen aan de
50%
computer

100 %
100% examen aan de computer
Deadline en vormvereisten voor het indienen van het groepswerk worden via Toledo
meegedeeld. Er wordt een peer assessment aan het groepswerk gekoppeld.

8.21 Vrije tijd en recreatie
Code SCM-4419.E0-s1
Opleidingsfase 2
Semester 1
Studiepunten 3
Contacturen 24u
Titularis Andy De Brabander
Docent(en) Andy De Brabander
Niveau Inleidend
vastgelegd.
D O E L E N
- De student leren kijken naar de maatschappelijke dagdagelijkse werkelijkheid binnen

de terreinen cultuur en sport. Dit zowel vanuit een historisch kader, de huidige
activiteiten en de toekomstige tendensen. De student vertrouwt maken met de
doelstellingen van sport en cultuur binnen het vrijetijdskader.
I N H O U D
Een visie op onze huidige levenswijze en verwachtingen voor de toekomst worden

aangereikt. De 'vibes' waaraan we met z'n allen onderhevig zijn, de wondere wereld van
de toekomstverwachtingen, van onze passies en onze interesses, van wat is en wat zal
zijn, wordt besproken. Er wordt uitleg gegeven waarom medioren geen senioren zijn en
er worden interessante concepten als microtel, klovers en nestklevers... geïntroduceerd.
Dergelijke informatie is cruciaal om als bachelor student sporten cultuurmanagement
de nieuwe tendensen in sport en cultuur beter te kunnen inschatten.
- Hoorcollege


Konings, H. (2006). De stand des tijds. Over trends en Boek x
toekomstverkenning. Uitgeverij Lannoo.

/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
100 % 0%
onderdeel onderdeel
Schriftelijk
100%
examen

100 %

8.22 Eventmanagement
Code SCM-4120.E0-s1
Opleidingsfase 2
Semester 1
Studiepunten 4
Contacturen 36 (gedurende 12 weken)
Titularis Wim Konings
Docent(en) Wim Konings
Niveau Inleidend
vastgelegd.
/cultuurcontext
D O E L E N
- De student is in staat een evenement financieel en organisatorisch te ontwikkelen, te

begeleiden en bij te sturen
- Hij detecteert specifieke knelpunten op het vlak van de organisatie en kan dit
ondervangen, een oplossing voortbrengen en bijsturen
I N H O U D
Zesfasenplan, Ontwerp en model, taakverdeling, planning en draaiboek, sponsoring en

sponsoringvoorstel, logistiek, marketing en promotie, financieel beheer, Crowd
management en crowd control, Hoe organiseer ik een evenement in mijn stad of
gemeente? De student krijgt oefeningen in de vorm van cases.

- Hoorcollege
- Werkcollege
- Groepsopdracht

Laptop In de les

/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
100 % 0%
onderdeel onderdeel
Volledige
Schriftelijk
cursus ‘Event 90%
examen
Management’
Sponsorvoorstel 10% Groepsopdracht

100 %
Mondeling examen met

100%
schriftelijke voorbereiding

8.23 Mediamanagement
Code SCM-4121.E0-s1
Opleidingsfase 2
Semester 1
Studiepunten 3
Contacturen 24u
Titularis Bart Coopman
Docent(en) Bart Coopman
Niveau Inleidend
vastgelegd.
In opmaak
D O E L E N
- De studenten kunnen zich een duidelijk beeld vormen van en kennen aldus de
indeling en mogelijkheden (specifieke kenmerken) van het huidige medialandschap in
Vlaanderen.
- De studenten kunnen als toekomstige persverantwoordelijke, public-relations of
manager van een organisatie, vereniging of bedrijf een adequate en efficiënte
mediastrategie uitwerken.
- De studenten kunnen op eigen houtje een commerciële mediadeal afsluiten, kennen
de do’s en dont’s in het wereldje.
- De studenten kunnen een gerichte en goed uitgewerkte persuitnodiging sturen,
kunnen volgens de regel persberichten schrijven en interviews geven.
I N H O U D
In het vak mediamanagement worden de studenten opgeleid om als een volleerd

persverantwoordelijke, public-relations of bedrijfsleider om te gaan met de media in al
zijn facetten. De cursus vertrekt vanuit een situatieschets van het Vlaamse
medialandschap en maakt de studenten duidelijk hoe je als organisatie of vereniging,
bedrijf, etc… de media kan benutten om een specifieke boodschap bij de uiteindelijke
doelgroep te krijgen. Studenten krijgen een overzicht van alle vormen van redactionele
en promotionele aandacht binnen de media en leren hoe er mee om te gaan. De cursus
mondt uiteindelijk uit in een schrijf- en spreekvaardigheidstraining.

- Hoorcollege
- werkcollege

Eigen syllabus Toledo

/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
100 % 0%
onderdeel onderdeel
Schriftelijk
100%
examen

100 %

8.24 Financieel Management
Code SCM-4122.E0-s1
Opleidingsfase 2
Semester 1
Studiepunten 3
Niveau Inleidend
vastgelegd met Algemene boekhouding 1SCM.
8. Initiatief nemen en de impact ervan inschatten.
/cultuurcontext.
D O E L E N
- U krijgt in uw toekomstige job binnen de sport –en cultuurwereld te maken met

financiële gegevens en verantwoordelijkheden, maar mist financiële background voor
uw besluitvorming, planning en het oplossen van allerlei problemen waar u gebruik
moet maken van uiteenlopende cijfers en kostenstaten. U zal ze beter begrijpen en
een waardevollere gesprekspartner zijn. In een duidelijke en eenvoudige taal en op
basis van een levendige wisselwerking tussen theorie en praktijk leert u financiële
bedrijfsgegevens juist te interpreteren.

I N H O U D
De cursus omvat:
- Een jaarrekening uit de sporten cultuursector lezen en beperkt analyseren teneinde
de financiële toestand van een organisatie, vereniging of onderneming te
interpreteren.
- Kenmerken te onderscheiden die relevant zijn in de keuze tussen een eenmanszaak
of een vennootschap.
- Omgaan met banken en debiteurenbeheer (credit control).
- Inzicht in de basisbegrippen van kosten, kostenindelingen, kosten van duurzame
productiemiddelen, kostprijsberekening (ABC, kostenplaatsen en -centra),
kostenbeheersing (vaste versus variabele kosten, break-even analyse, budgettering).
- Financiële rekenkunde
- Hoorcollege
- Werkcollege

Laptop In de les

De Cnuydt, I. (2008). Bedrijfseconomie, een inleiding (8ste dr.). Boek /
Gent: Academia Press.
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
100 % 0%
onderdeel onderdeel
Volledige Schriftelijk
90%
cursus examen
Permanente
10%
evaluatie

100 %

Volledige cursus 100 %


8.25 Toegepaste grafische technieken
Code SCM-3423.E0-s1
Opleidingsfase 2
Semester 1
Studiepunten 3
Contacturen 30
Titularis Bernadette Van Nieuwenhuyse
Docent(en) Bernadette Van Nieuwenhuyse
Niveau Inleidend
vastgelegd.
D O E L E N
- Kennis en gebruik van de softwarepakketten MS Publisher & Adobe Indesign.

- Kennis en inzicht tonen in de basistechnieken inzake grafische publicaties (prepress,
marketingaspecten, …).
- Nauwkeurigheid
- Kritische ingesteldheid
- Op een creatieve wijze in staat zijn om commerciële en niet-commerciële publicaties
te ontwerpen.

I N H O U D
Theoretische aspecten i.v.m. publicaties: kleur, PDF, lay-out, vormgeving,

bestandsformaten, enz.
MS PUBLISHER:
Aanleren van basisvaardigheden zoals indeling grafische publicatie; tekst invoegen en
opmaken; tabellen, objecten en afbeeldingen invoegen; kleuren; publicaties afdrukken.
ADOBE INDESIGN:
Aanleren van de basisvaardigheden inzake grafische publicaties (pagina-instelling,
stramienen, paginanummering, …) en toepassingen zoals tekst vormgeven, werken met
tabellen, werken met foto’s en illustraties, kleurinstellingen, prepress en drukken, enz.
- Hoorcollege
- Werkcollege

Software: Microsoft Publisher 2007 Vakmateriaal
Software: Adobe Indesign CS4 (beschikbaar in leslokaal) Vakmateriaal
Degryse, A. (2008). Microsoft Publisher 2007. Boek x
Gent: Academia Press. (ISBN 978 90 382 1224 1)
Van der Geest, F.(2009). Indesign CS4. Brussel: Easy Boek x
computing. (ISBN 978 90 456 4659 6)

/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
100 % 0%
onderdeel onderdeel
Examen aan de
80%
computer
Individuele
20%
opdracht

100 %
Individuele opdracht:
- Oefeningen MS Publisher:
Deze oefeningen moeten via Toledo worden ingediend (zie deadlines op Toledo).
- Oefeningen Adobe Indesign:
Deze oefeningen moeten via Toledo worden ingediend (zie deadlines op Toledo).
Wanneer deze opdrachten niet of te laat worden ingediend, wordt een 0 gegeven voor dit
onderdeel.

8.26 Project Evenement
Code SCM-9824.E0-s2
Opleidingsfase 2
Semester 2
Studiepunten 3
Contacturen 6
Docent(en) Wim Konings, Stijn Vandegeuchte, Nele Olivier, Bernadette Van
Nieuwenhuyse
Niveau Inleidend
Volgtijdelijkheid Er is voor dit opleidingsonderdeel een soepele volgtijdelijkheid:
namelijk gelijktijdigheid vastgelegd met Eventmanagement 2SCM
en Toegepaste grafische technieken 2SCM.
Examencontract Niet mogelijk
/cultuurcontext
D O E L E N
- De student kan in teamverband een nieuw, onbestaand evenement financieel en

organisatorisch ontwikkelen
- De student is in staat om op een creatieve wijze commerciële en niet-commerciële
publicaties te ontwerpen.
I N H O U D
- Ontwikkelen van een nieuw, onbestaand evenement in groepsverband op basis van

een handleiding en richtlijnen.
- Uitwerken van een eigen huisstijl voor het evenement, alsook het ontwerpen van een
affiche / flyer / programmaboekje / toegangstickets / … (conform de huisstijl).

- Hoorcollege
- Projectmatig werk
- Supervisie : op afgesproken bezoekuren persoonlijk advies bij de opbouw

Laptop In de les

/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
0% 100 %
onderdeel onderdeel
Groepsopdracht
Opmaak Project
met mondelinge
Evenement +
50% presentatie op
logboek Docent
examen
W. Konings
+ Assessment
Toegepaste Groepsopdracht
grafische met mondelinge
technieken 30% presentatie op
Docent B. Van examen
Nieuwenhuyse + Assessment
Groepsopdracht
Engels met mondelinge
Docent 10% presentatie op
N. Olivier examen
+ Assessment
Groepsopdracht
Frans met mondelinge
Docent 10% presentatie op
S. Vandegeuchte examen
+ Assessment

100 %
Project Evenement +
Individuele opdracht of
logboek 70%
groepsopdracht
(Docent W. Konings)
Toegepaste grafische
Individuele opdracht of
technieken (Docent 30%
groepsopdracht
B. Van Nieuwenhuyse)
‘Project evenement’ is een overschrijdend opleidingsonderdeel die de kennis toepast uit

de opleidingsonderdelen ‘Eventmanagement’ en ‘Toegepaste grafische technieken’.
De mondelinge verdediging voor het opleidingsonderdeel ‘Project evenement’ zal

gebeuren in twee delen:
De verdediging van het evenement zal gebeuren in het Frans en het Engels. De
evaluatie zal gebeuren door de docent ‘Eventmanagement’ en de taaldocenten ‘Engels’
en ‘Frans’ binnen het opleidingsonderdeel ‘Project Evenement’.
De presentatie en verdediging van het gedeelte ‘Toegepaste grafische technieken’ zal
gebeuren in het Nederlands. De evaluatie zal gebeuren door de docent ‘Toegepaste
grafische technieken’ binnen het opleidingsonderdeel ‘Project Evenement’.
Er wordt gebruik gemaakt van peerassessment. Het eindresultaat van alle onderdelen
(‘Opmaak Project Evenement’ + ‘Frans’ + ‘Engels’ + ‘Toegepaste grafische technieken’)
wordt afgewogen op het behaalde resultaat van de peerassessment voor elke student
individueel.
Bij het niet tijdig indienen van het project evenement + ingevuld en getekend logboek
(zie deadlines handleiding op Toledo), wordt de student automatisch doorverwezen naar
de volgende zittijd.
Bij het niet deelnemen aan de peerassessment, wordt de student automatisch

doorverwezen naar de volgende zittijd.

8.27 ICT 4
Code SCM-3426.E0-s2
Opleidingsfase 2
Semester 2
Studiepunten 4
Titularis Bernadette Van Nieuwenhuyse, Katrien Cattoor
Docent(en) Bernadette Van Nieuwenhuyse, Katrien Cattoor
Niveau Inleidend
vastgelegd met ICT 1 1SCM.
D O E L E N
- De student kan mailings maken.

- De student kan een website opbouwen.
- De student kan op een efficiënte wijze informatie automatiseren en verwerken met
behulp van een rekenbladprogramma.
I N H O U D
Integratie van software pakketten:

overbrengen van gegevens tussen verschillende Microsoft pakketten, documenten
samenvoegen, mailings.
MS Expression:
initiatie in het ontwerpen van websites.
MS Excel:
gevorderde technieken zoals voorwaardelijke opmaak van werkbladen,
gegevensvalidatie, gebruik van functies (o.a. zoekfuncties en logische functies), analyse
van databanken, draaitabellen en draaigrafieken, …

- Hoorcollege
- Werkcollege

Software: Microsoft Expression Web 3 Vakmateriaal
Software: Microsoft Outlook 2007 Vakmateriaal
Software: Microsoft Office 2007 Vakmateriaal
Murray, K. (2008). Microsoft Expression Web Plain & Simple. Boek x
Redmond: Microsoft Press. (ISBN 98052-6399)
Van den Broeck, E. (2008). MS Excel 2007. Antwerpen: De Boek (x)
Boeck.(ISBN 978 90 455 2405 4)

/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
0% 100 %
procentuele evaluatie- procentuele
onderdeel onderdeel evaluatie-methode
verdeling methode verdeling
Examen aan de
65%
computer
35% Individuele opdracht

100 %

Individuele opdracht:
- Creatie van een persoonlijke website:
Deze website moet ingediend worden net voor de paasvakantie.
- Oefeningen Excel:
Er wordt wekelijks een thuisopdracht meegegeven, die voor het begin van volgende
les via Toledo moet worden ingediend.
Wanneer deze opdrachten niet of te laat worden ingediend, wordt een 0 gegeven voor dit
onderdeel.

8.28 Sportcommunicatie 1
Code SCM-4227.E0-s2
Opleidingsfase 2
Semester 2
Studiepunten 3
Contacturen 24
Niveau Inleidend
Type Verplicht opleidingsonderdeel voor het keuzetraject
Sportmanagement 1.
vastgelegd.
D O E L E N
- De student(e) verwerft kennis over en inzicht in de rol en het belang van

communicatie in de sport, zowel in een Belgische als in een internationale context. Hij
/zij leert wat sportsponsoring inhoudt en krijgt inzicht in de manier waarop
sportsponsoring en communicatie (corporate communicatie, relatiemarketing, …) met
elkaar in wisselwerking treden. Uiteindelijk moet de student(e) kunnen reflecteren
over en oplossingen voorstellen voor concrete problemen i.v.m. communicatie in de
sport.
I N H O U D
Na een inleiding over belang en groei van sportsponsoring, wordt sportsponsoring

geanalyseerd vanuit het standpunt van respectievelijk de gesponsorde en de sponsor.
De doelen en doelgroepen van communicatie in het kader van sportsponsoring en de
eigenschappen en troeven van sport komen eveneens aan bod. Ook de praktische
aanpak van sponsorwerving wordt uitvoerig behandeld. In laatste instantie wordt het
belang van relatiemarketing in het kader van sportsponsoring toegelicht.
De theorie wordt geïllustreerd met toepassingen en cases uit de praktijk.

- Hoorcollege

Lagae, W. (2008). Sportcommunicatie: tactiek en techniek. Boek x
Nieuwegein: Arko Sports Media. ISBN 9789054720614.

/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
0% 100 %
onderdeel onderdeel
Schriftelijk
80%
examen
Individuele
20%
opdracht

100 %
20% Nieuwe individuele opdracht
De deadlines voor het indienen van de individuele opdrachten dienen gerespecteerd te

worden; deze deadlines worden telkens uitdrukkelijk vermeld op Toledo in de cursus
“Sportcommunicatie 1”.
Bij niet of te laat indienen van een individuele opdracht bekomt de student een “nul” voor
die opdracht.

8.29 Sport en recht & sportbeleid
Code SCM-4528.S2-s2
Opleidingsfase 2
Semester 2
Studiepunten 4
Niveau Inleidend
Sportmanagement 1.
vastgelegd.
8.29.1 Sport en recht 1
Code SCM-4528.O1-s2
Semester 4
Studiepunten 3
Contacturen 30
1. Ontwikkelen van een project en/of idee.
/cultuurcontext.

D O E L E N
- De cursus beoogt de student vertrouwd te maken met de frequent voorkomende

juridische aspecten in de sportwereld.
- De cursisten kunnen concrete juridische problemen in de sportwereld oplossen.
- De cursisten worden vertrouwd met het gebruik van het belangrijkste
bronnenmateriaal van het sportrecht. Zij kunnen zelfstandig dit bronnenmateriaal
interpreteren.
I N H O U D
De cursus start met de studie van de verschillende sociaal- en arbeidsrechtelijke statuten

van personen uit de sportwereld, onder meer van spelers-professionals en
amateurspelers.
Daarna volgt een uitgebreide studie van de dopingreglementering, met inbegrip van de
sancties en beroepsmogelijkheden.
In het voorlaatste hoofdstuk wordt het sportaansprakelijkheidsrecht diepgaand
onderzocht.
Ten slotte komt het vrijwilligersrecht aan bod.
- Hoorcollege

Losbladig lesmateriaal (o.a. wetteksten) klasdrukwerk

/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
0% 100 %
onderdeel onderdeel
Schriftelijk
100%
examen

100 %
Elke student maakt als examenvoorbereiding één voorbeeldexamenvraag met

standaardantwoord betreffende de leerstof. De student presenteert deze examenvraag
aan de collega-studenten op een afgesproken tijdstip (concreet tijdstip en nadere
voorwaarden meegedeeld via Toledo).
Het opmaken en presenteren van een kwaliteitsvolle examenvraag en een correct
antwoord zijn een voorwaarde om aan het examen in de eerste examenperiode deel te
kunnen nemen.

8.29.2 Sportbeleid
Code SCM-4528.O21-s2
Semester 2
Studiepunten 1
Contacturen 12
Docent(en) Kristine Moens
Algemene competenties :
6. kwaliteitsvol handelen
Beroepsspecifieke competenties :
2.1 Ondersteunen van het sportbeleid in diverse dimensies
D O E L E N
- de cursisten krijgen inzicht en kennis van het Vlaams Sportbeleid

- de cursisten kunnen zelfstandig een thema uitwerken van een sportbeleidsplan
I N H O U D
Tijdens de lessen besteden we aandacht aan het Sport – Voor – Allen Decreet, het
opstellen van een Sportbeleidsplan, de verschillende sportstructuren – organisaties en de
gemeentelijke wetgeving met betrekking op de werking van een sportdienst. Op deze
manier komen ook alle verschillende betrokken niveaus aan bod.
- Hoorcollege
- Projectmatig werk


/ / /

E V A L U A T I E
Eerste examenkans
0% 100 %
onderdeel onderdeel
Schriftelijk
Theorie 70 %
examen
Opmaak
30 % ??
SB-plan

100 %
De theoretische inhoud en wetgeving inzake het SVA – Allen decreet wordt via een
groepswerk weerspiegeld door de opmaak van een sportbeleidsplan rond een bepaald
thema.

8.30 Sport en people management
Code SCM-5229.E0-s2
Opleidingsfase 2
Semester 2
Studiepunten 4
Contacturen 30u
Titularis Rudy Heylen
Docent(en) Rudy Heylen
Niveau Inleidend
Sportmanagement 1.
vastgelegd.
7. Klantgericht denken en handelen.
10 .Leidinggevende taken opnemen.
Het dagelijks beheer van de organisatie voeren
D O E L E N
- Inzicht verwerven in coachingsvaardigheden zoals ze door de 'sportmanager'

dienen bewaakt te worden in de coach - management relatie
- Kennismaking met een specifieke managementstijl (oplossingsgerichte manager) en
toegepaste managementtechnieken
I N H O U D
Uitgaand van de eigenheid van je eigen wereld leer je mensen managen binnen het
kader van de sport. Aansluitend staan we stil bij twee belangrijke bijkomende vragen:
Hoe moet je communiceren met sporters en hoe moet je communiceren met anderen.
Ook motiveren moet je leren. People management vanuit het management is een
belangrijk aandachtspunt.

- Hoorcollege
- Werkcollege

De Cuyper B., (2002). Communiceren moet je leren. x
Nieuwegein: Arko
Losbladig lesmateriaal: kopies Oplossingsgerichte manager - Toledo
Dhr Cauffmann L en Powerpoint hoorcolleges - Dhr Heylen R.,
The art of management Dr. Nieuwenhuys M.

/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
0% 100 %
onderdeel onderdeel
Mondeling
100%
examen

100 %

8.31 Sport en internationale oriëntatie
Code SCM-8730.E0-s2
Opleidingsfase 2
Semester 2
Studiepunten 3
Contacturen 24u
Titularis Hans Vandeweghe
Docent(en) Hans Vandeweghe
Niveau Inleidend
Sportmanagement 1.
Volgtijdelijkheid Er is voor dit opleidingsonderdeel een aangewezen volgtijdelijkheid
vastgelegd met Spelers op de markt van sport 1SCM.
D O E L E N
- De cursus beoogt de student vertrouwd te maken met de nationale en internationale

sportontwikkelingen, gerelateerd aan de sporteconomie, -industrie, -sociologie.
I N H O U D
De curus behandelt: Geldstromen in de sport, Sportpolitieke ontwikkelingen, Vergelijking

Europese en Amerikaanse organisatiemodellen, Doping in de sport, Het olympisme,
Vergelijking Nederland en België inzake sportpolitiek, Sportmedia, w.o. tv-rechten.
- Hoorcollege


/ / /

E V A L U A T I E
Eerste examenkans
0% 100 %
onderdeel onderdeel
Schriftelijk
100%
examen

100 %

8.32 Praktijkopdracht sport
Code SCM-9731.E0-s2
Opleidingsfase 2
Semester 2
Studiepunten 4
Contacturen 6u
Docent(en) Pieter Meersman & Hilde Maes & Nikolas Cloet & Katrien Cattoor
Niveau Inleidend
Sportmanagement 1.
vastgelegd.
Tolerantie Dit opleidingsonderdeel is niet tolereerbaar.
Algemene competentiest
D O E L E N
- De student/e verkrijgt inzicht in de planning, voorbereiding, organisatie, uitvoering en

evaluatie van ‘evenement’ of ‘project’ binnen de sportsector.
- De student/e verkent de deelsector sport, die verantwoordelijk is voor de organisatie
van zijn of haar praktijkopdracht.
- De student /e legt zelfstandig contacten binnen de organisatie en de sector.
- De student /e verruimt zijn/haar interesse, kennis in de sportsector, door het
opvolgen en analyseren van het aanbod in de specifieke deelsector.
- De student/e oefent de aangeleerde vergadertechnieken in (notuleren, …)
- De student/e oefent zijn ICT-vaardigheden verder via opmaak van de portfolio.
- De student/e maakt zelf zijn/ haar planning op en werkt met deadlines.
- De student/e beoordeelt het project kritisch en formuleert de probleemstellingen en
mogelijke oplossingen.

I N H O U D
De praktijkopdracht bestaat uit 2 luiken:
Enerzijds, 48 u ‘werkveldervaring’ opdoen, dus meewerken aan de voorbereiding,

administratie, organisatie van een evenement, tornooi, sportkamp, sportwedstrijd,
competitie,… Keuzemogelijkheden:
De student draait 48 u. mee met de sportfunctionaris van een stad of gemeente
De student draait 48 u. mee met een BLOSO-ambtenaar.
De student werkt 48 u. mee aan en/of op één of meerdere sportevenementen
(professioneel of amateurniveau).
De student vult per verschillende organisatie een sjabloon in en beschrijft twee topics (+-
20 lijnen / topic) uit een bepaalde lijst rond het ‘evenement’. De student woont ook per
project max. 2 vergaderingen bij. De student houdt ook nog een logboek bij.
Anderzijds, aan 24 u ‘sportbeleving’ doen. De student woont voor 24 u verschillende

competities, sportevenementen, tornooien, wedstrijden, … bij binnen ten minste 8
verschillende sporttakken. De student vult telkens een sjabloon in per beleving.
- Projectmatig werk
- Stage
- Individuele begeleiding


/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
0% 100 %
onderdeel onderdeel
Individuele
80%
opdracht
Mondeling
20%
examen

100 %
De praktijkopdracht wordt tijdens de 3de week van september toegelicht. De student

krijgt 2 semesters de tijd om deze opdracht af te werken.
De student krijgt individuele begeleiding op afgesproken momenten (zie document
toledo).
Indien de portfolio (zowel werkveldervaring als beleving) niet tijdig wordt ingediend,
wordt de student niet toegelaten tot het mondelinge examen én wordt hij geacht niet
deelgenomen te hebben aan het mondelinge examen.
Niet komen opdagen op het mondeling examen, betekent dat de student niet deelnam
aan het examen en dat hij/zij wordt doorverwezen naar de derde examenperiode.
Indien de student niet slaagt of niet getolereerd is in juni, dan wordt hij/zij doorverwezen
naar de derde examenperiode.
In geval de student wordt doorverwezen naar de derde examenperiode wordt de
volledige taak ingediend in de week voorafgaand aan de derde examenperiode.
Indien niet tijdig ingediend, zal de student niet worden toegelaten tot het mondelinge
examen en betekent dit dat hij niet deelnam aan het examen.
In het geval van een derde examenperiode betekent het niet of niet tijdig indienen dat de
student niet kan slagen voor dit opleidingsonderdeel.

8.33 Cultuurbeleid
Code SCM-8832.E0.s2
Opleidingsfase 2
Semester 2
Studiepunten 4
Contacturen 36
Niveau Inleidend
Cultuurmanagement 1.
vastgelegd.
4. Handelen vanuit duurzaamheidsprincipes en diversiteit
cultuurcontext
D O E L E N
- De studenten op een theoretische en praktische manier vertrouwd maken met de

structuur en werking van het culturele beleidsveld in Vlaanderen en internationaal.
I N H O U D
1. De geschiedenis van het cultuurbeleid in België

2. Het Vlaamse karakter van het cultuurbeleid
3. Organisatie van het Vlaamse cultuurbeleid
4. Kunst- en cultuurbegrip
5. De rol en legitimering van het cultuurbeleid
6. Doelstellingen van het cultuurbeleid
7. Kunsten + opmaak subsidiedossier
8. Cultureel erfgoed
9. Lokaal cultuurbeleid
10. Sociaal-cultureel volwassenenwerk
11. Amateurkunsten
12. Het internationale cultuurbeleid in Vlaanderen

- Hoorcollege
- Individuele opdracht (praktijkopdracht en veldwerk)

Laptop In de les

/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
0% 100 %
onderdeel onderdeel
Mondeling
Volledige
examen met
cursus 70%
schriftelijke
cultuurbeleid
voorbereiding
Schriftelijke
test ‘spelers op Permanente
10%
de markt van evaluatie
cultuur’
Individuele
Subsidiedossier 20%
opdracht

100 %
Volledige cursus Mondeling examen met

80%
cultuurbeleid schriftelijke voorbereiding
Subsidiedossier 20% Individuele opdracht

8.34 Management van cultuurorganisaties
Code SCM-4133.E0-s2
Opleidingsfase 2
Semester 2
Studiepunten 6
Contacturen 48 uur
Docent(en) Tania Corbanie
Niveau Inleidend
vastgelegd met Managementtechnieken 1SCM en Spelers op de
markt van cultuur 1SCM.
als schriftelijk, in minstens drie vooraf gespecifieerde talen.
2. Voorstellen van een project en/ of ideeI
D O E L E N
- De student verkrijgt een overzicht van de belangrijkste deelsectoren van de

cultuursector.
- De student verkrijgt een inzicht in de voornaamste deelsectoren van de cultuursector.
- De student krijgt inzichten in de specifieke strategische planning, financiële planning,
commerciële planning, investeringsplanning,… van een culturele organisatie.
- De student maakt kennis met de belangrijke actuele tendensen en problemen
waarmee de verschillende deelsectoren te maken hebben of zullen te maken krijgen.
- De student leert samenwerken in groep.
- De student maakt zelf een planning op en werkt met deadlines.
- De student oefent de aangeleerde vergadertechnieken in.
- De student leert relevantie informatie opzoeken op internet

I N H O U D
Gedurende het tweede semester wordt het managementmodel van verschillende

deelsectoren binnen de cultuursector, toegelicht door vakmensen uit de praktijksituatie.
Deze seminaries en gastcolleges worden ofwel op locatie of op de campus georganiseerd.
Volgende deeldomeinen komen aan bod: (dans)theater, musea, platenmaatschappij,
radio en/of televisie, uitgeverij, amateurkunstenorganisatie, filmdistributie,
cultuurcentrum, artiestenbureau, opera, festivalorganisator, kunstgalerij, …
De gastsprekers bespreken:
de algemene organisatie en management
een specifieke case (problematiek, actueel item, …) van hun deelsector/organisatie
- Hoorcollege
- Groepsopdracht


/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
0% 100 %
procentuele evaluatie- procentuele
onderdeel onderdeel evaluatie-methode
verdeling methode verdeling
Mondeling examen
50% (met schriftelijke
voorbereiding)
Individuele
30%
opdracht
Permanente
20%
evaluatie

100 %
Mondeling examen (met

100%
schriftelijke voorbereiding)

voor het volledige stuk ‘permanente evaluatie’. Voor GIT-studenten is een afwijking van
De student kan enkel afwezig zijn op basis van overmacht of een wettige reden. Wie
onwettig afwezig is tijdens een gastseminarie, krijgt een nul voor de betreffende
evaluatie. Wie gedurende 3 gastseminaries onwettig afwezig is, wordt niet toegelaten tot
het mondeling examen.
De student respecteert de deadline voor de individuele opdracht zoals geformuleerd in de
richtlijnen op Toledo.

8.35 Juridisch kader van de cultuursector 1
Code SCM-4534.E0-s2
Opleidingsfase 2
Semester 2
Studiepunten 4
Contacturen 36 u
Docent(en) Nikolas Cloet / N.N.
Niveau Inleidend
vastgelegd met Inleiding fiscaliteit 1SCM.
/cultuurcontext.
D O E L E N
- De student verwerft een ruime kennis van de belangrijkste rechtsregels waarmee

de cultuurmanager geregeld geconfronteerd wordt. Hij slaagt er in deze kennis
correct te interpreteren en ook toe te passen op praktische gevallen.

I N H O U D
In deze cursus wordt vooreerst het begrip “cultuur” in het Belgische staatsrecht
doorgelicht zoals het grondwettelijk recht op culturele ontplooiing, het recht op culturele
uitingen (vrijheid van meningsuiting, artistieke vrijheid, censuur…) en de Cultuurpacwet.
Daarna komen kort enkele regels uit het administratief recht aan bod die van belang zijn
bij de organisatie van evenementen.
Verder gaat deze cursus in op fiscale vraagstukken met specifiek belang voor de
cultuursector. Zowel topics uit de personenbelasting, de vennootschapsbelasting als de
BTW komen aan bod.
Het laatste en belangrijkste hoofdstuk van de cursus behandelt de intellectuele rechten
(voornamelijk auteursrechten en merkenrecht).
- Hoorcollege

Losbladig lesmateriaal (o.a. wetteksten) Klasdrukwerk

/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
0% 100 %
onderdeel onderdeel
Lesmateriaal Schriftelijk
66,67
Nikolas Cloet examen
Lesmateriaal Pieter Schriftelijk
33,33
Van Reybrouck examen

100 %
Lesmateriaal Nikolas Cloet 66,67 Schriftelijk examen
Lesmateriaal Pieter Van

33,33 Schriftelijk examen
Reybrouck

8.36 Praktijkopdracht cultuur
Code SCM-9735.E0-s2
Opleidingsfase 2
Semester 2
Studiepunten 4
Contacturen 6u
Docent(en) Pieter Meersman & Hilde Maes & Nikolas Cloet & Katrien Cattoor
Niveau Inleidend
vastgelegd.
D O E L E N
- De student/e verkrijgt inzicht in de planning, voorbereiding, organisatie, uitvoering en

evaluatie van ‘evenement’ of ‘project’ binnen de sportsector.
- De student/e verkent de deelsector sport, die verantwoordelijk is voor de organisatie
van zijn of haar praktijkopdracht.
- De student /e legt zelfstandig contacten binnen de organisatie en de sector.
- De student /e verruimt zijn/haar interesse, kennis in de sportsector, door het
opvolgen en analyseren van het aanbod in de specifieke deelsector.
- De student/e oefent de aangeleerde vergadertechnieken in (notuleren, …)
- De student/e oefent zijn ICT-vaardigheden verder via opmaak van de portfolio.
- De student/e maakt zelf zijn/ haar planning op en werkt met deadlines.
- De student/e beoordeelt het project kritisch en formuleert de probleemstellingen en
mogelijke oplossingen.

I N H O U D
De praktijkopdracht bestaat uit 2 luiken:
Enerzijds, 48 u ‘werkveldervaring’ opdoen, dus meewerken aan de voorbereiding,

administratie, organisatie van een evenement, tornooi, sportkamp, sportwedstrijd,
competitie,… Keuzemogelijkheden: De student maakt een keuze uit volgende
alternatieven:
De student draait 48 u. mee met een project bijvoorbeeld vermeld op de website:
www.cultuurnetvlaanderen.be of www.vrijwilligerswerk.be of… .
De student draait 48 u. mee met een project dat hij/zij zelf voorstelt.
De student vult per verschillende organisatie een sjabloon in en beschrijft twee topics (+-
20 lijnen / topic) uit een bepaalde lijst rond het ‘evenement’. De student woont ook per
project max. 2 vergaderingen bij. De student houdt ook nog een logboek bij.
Anderzijds, aan 24 u ‘cultuurbeleving’ doen. De student woont voor 24 u. verschillende

voorstellingen, optredens, bezoeken,… bij binnen ten minste 8 verschillende
cultuurtakken. De student vult telkens een sjabloon in per voorstelling, optreden,
bezoek,… .
- Projectmatig werk
- Stage


/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
0% 100 %
onderdeel onderdeel
Individuele
80%
opdracht
Mondeling
20%
examen

100 %
De praktijkopdracht wordt tijdens de 3de week van september toegelicht. De student

krijgt 2 semesters de tijd om deze opdracht af te werken.
De student krijgt individuele begeleiding op afgesproken momenten (zie document
toledo).
Indien de portfolio (zowel werkveldervaring als beleving) niet tijdig wordt ingediend,
wordt de student niet toegelaten tot het mondelinge examen én wordt hij geacht niet
deelgenomen te hebben aan het mondelinge examen.
Niet komen opdagen op het mondeling examen, betekent dat de student niet deelnam
aan het examen en dat hij/zij wordt doorverwezen naar de derde examenperiode.
Indien de student niet slaagt of niet getolereerd is in juni, dan wordt hij/zij doorverwezen
naar de derde examenperiode.
In geval de student wordt doorverwezen naar de derde examenperiode wordt de
volledige taak ingediend in de week voorafgaand aan de derde examenperiode.
Indien niet tijdig ingediend, zal de student niet worden toegelaten tot het mondelinge
examen en betekent dit dat hij niet deelnam aan het examen.
In het geval van een derde examenperiode betekent het niet of niet tijdig indienen dat de
student niet kan slagen voor dit opleidingsonderdeel.

9 Opleidingsprogramma – derde opleidingsfase
Semester 5
punten
SCM-2236.E0-s1 Frans 3 18 12 52 82
SCM-2137.E0-s1 Engels 3 18 12 52 82
SCM-4138.E0-s1 Businessplanning 4 18 12 80 110
SCM-5239.E0-s1 HRM 3 18 6 58 82
SCM-4140.E0-s1 Bestuurskunde en publiek management 3 18 12 53 83
SCM-1041.E0-s1 Religie, zingeving en levensbeschouwing 3 18 6 58 82
Keuzetraject (één te kiezen) 14 78 42 266 386
SCM-4242.E0-s1 - Sportcommunicatie 2 [3] 12 12 59 83
SCM-4543.E0-s1 - Sport en recht 2 [4] 24 6 80 110
SCM-4144.E0-s1 - Manag. van [3] 12 12 59 83
sportaccommodaties en –
evenementen
SCM-8745.S2-s1 - Sporteconomie en sportforum [4]
SCM-4345.O1-s1 - Sporteconomie *[2] 18 6 31 55
SCM-8745.O2-s1 - Sportforum *[2] 12 6 37 55
SCM-8846.E0-s1 - E-cultuur [3] 12 12 59 83
SCM-5247.E0-s1 - Cultuur en peoplemanagement [3] 12 12 59 83
SCM-4548.E0-s1 - Juridisch kader van de [4] 24 6 80 110
cultuursector 2
SCM-8849.S2-s1 - Kritische reflectie over [4]
kunst&cultuur en cultuurforum
SCM-8849.O1-s1 - Kritische reflectie over *[2] 12 6 37 55
kunst & cultuur
SCM-8849.O2-s1 - Cultuurforum *[2] 18 6 31 55
Totaal semester 5 33 186 102 619 907
Semester 6
punten
Keuzetraject (één te kiezen) 27 6 6 731 743
SCM-9550.E0-s2 - Sportmanagementcase [5] 2 2 134 138
SCM-9751.E0-s2 - Stage sportmanagement (15 [22] 4 4 597 605
weken)
SCM-9552.E0-s2 - Cultuurmanagementcase [5] 2 2 134 138
SCM-9753.E0-s2 - Stage cultuurmanagement (15 [22] 4 4 597 605
weken)

10 Opleidingsonderdelen – derde opleidingsfase
10.37 Frans ................................................................................................. 135
10.38 Engels ............................................................................................... 137
10.39 Businessplanning ................................................................................ 140
10.40 Human Resources Management ............................................................ 143
10.41 Bestuurskunde en publiek management ................................................. 145
10.42 Religie, zingeving en levensbeschouwing ................................................ 147
10.43 Sportcommunicatie 2 ........................................................................... 149
10.44 Sport en recht 2 .................................................................................. 152
10.45 Management van sportaccommodaties en -evenementen ......................... 154
10.46 Sporteconomie en sportforum ............................................................... 157
10.46.1 Sporteconomie.............................................................................. 157
10.46.2 Sportforum................................................................................... 160
10.47 E-cultuur ............................................................................................ 162
10.48 Cultuur en peoplemanagement ............................................................. 164
10.49 Juridisch kader van de cultuursector 2 ................................................... 167
10.50 Kritische reflectie kunst & cultuur en cultuurforum................................... 170
10.50.1 Kritische reflectie kunst & cultuur .................................................... 170
10.50.2 Cultuurforum ................................................................................ 173
10.51 Sportmanagementcase ........................................................................ 175
10.52 Stage sportmanagement ...................................................................... 178
10.53 Cultuurmanagementcase ...................................................................... 182
10.54 Stage cultuurmanagement ................................................................... 185

10.37 Frans
Code SCM-2236.E0-s1
Opleidingsfase 3
Semester 1
Studiepunten 3
Docent(en) Stijn Vandegeuchte
Onderwijstaal Frans
Niveau Inleidend
vastgelegd met Frans 2SCM.
als schriftelijk, in minstens drie vooraf gespecificeerde talen.
D O E L E N
- We beogen dat de student de reeds verworven lexicale kennis van het eerste en het
tweede jaar bestendigt en zijn kennis van de specifieke terminologie van het
zakelijk en economisch Frans uitbreidt;
- We beogen dat de student de reeds verworven communicatieve vaardigheden
(luister-, lees-, spreek- en schrijfvaardigheid) van het eerste en het tweede jaar
verder uitbouwt;
- We beogen dat de student gesproken en geschreven bedrijfsinformatie, alsook
documenten m.b.t. sport- of cultuurmarketing en sport- of cultuurmanagement,
kan begrijpen, interpreteren en evalueren.
I N H O U D
Module Français des affaires:

inoefenen van communicatieve vaardigheden in een bedrijfscontext, met aandacht voor
grammaticale topics;
Module Communication:
deze module is gewijd aan een groepswerk rond een sport- of cultuuritem;
Module Compréhension et expression:
inoefenen van communicatieve vaardigheden aan de hand van authentieke documenten
uit de sport- of cultuursector.

- Hoorcollege
- Werkcollege
- Groepsopdracht

Penfornis, J.-L. (2003). Affaires.com – niveau avancé (livre de Boek
l'élève). Paris : CLE International. ISBN 9782090331769
Laptop

/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
100 % 0%
onderdeel onderdeel
Schriftelijk
50%
examen
Mondeling
25%
examen
Permanente
25%
evaluatie

100 %


10.38 Engels
Code SCM-2137.E0-s1
Opleidingsfase 3
Semester 1
Studiepunten 3
Titularis Nele Olivier
Docent(en) Nele Olivier
Niveau Inleidend
vastgelegd met Engels 2SCM.
D O E L E N
- De studenten kunnen zich zowel mondeling als schriftelijk uitdrukken in correct en

gepast Engels in een heel aantal zakelijke situaties. Ze leren informatieve geschreven
en audiovisuele teksten over de (sporten cultuur)/zakenwereld lezen, begrijpen en
samenvatten. Ten slotte verwerven ze gespecialiseerde zakelijke en sport-
/cultuurterminologie en leren ze functioneren in groepsverband.
I N H O U D
De vier basisvaardigheden (lezen, schrijven, spreken en luisteren) worden verder

geoefend en geperfectioneerd in de lessen ‘business English’. Er wordt ingegaan op een
aantal specifieke business topics en telkens wordt er aandacht besteed aan
woordgebruik, structuur en stijl. Daarnaast wordt er ingegaan op teksten over en
woordenschat ivm sporten cultuurgerelateerde onderwerpen. De praktische
taalbeheersing wordt bevorderd en gestimuleerd door discussies, team/ individuele
opdrachten en presentaties.

- Hoorcollege
- Werkcollege
- individuele opdracht
- groepsopdracht

Dubicka, I., O’Keeffe, M. (2007). Market leader, advanced. boek x
England: Longman/Pearson education. ISBN 978 14 058 8134
0
O'Driscoll, James (2009) Britain for learners of English. Oxford: boek x
Oxford University Press. ISBN ISBN 978-0-19-430644-7 (voor
CULTUUR studenten alleen)

/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans

100 % 0%
onderdeel onderdeel
permanente
20%
evaluatie
schriftelijke
55%
evaluatie
mondelinge
25%
evaluatie

100 %



10.39 Businessplanning
Code SCM-4138.E0-s1
Opleidingsfase 3
Semester 1
Studiepunten 4
Contacturen 30 u (10 x 3u)
Docent(en) Patrick Huyghe, Pieter Meersman
Niveau Inleidend
vastgelegd.
4. Evalueren van een project en/of idee
/cultuurcontext
D O E L E N
- De zin voor ondernemen wordt bij de student aangewakkerd.

- De student leert creatief en kritisch nadenken omtrent de opstart van een zaak in de
sporten/of de cultuursector.
- De student verkrijgt inzichten in de verschillende (juridische) stappen om een
vennootschap/vzw op te richten.
- De student krijgt inzichten in de strategische planning, financiële planning,
commerciële planning, investeringsplanning,… van een vennootschap/vzw.
- De student leert samenwerken in groep.
- De student maakt zelf een planning op en werkt met deadlines.
- De student oefent de aangeleerde vergadertechnieken in.
- De student leert relevantie informatie opzoeken op internet.

I N H O U D
De student stelt een businessplan op voor de opstart van een vennootschap of vzw. De
student verzamelt de nodige gegevens en beantwoordt de vragen in het (stappenplan
van) het businessplan. Tijdens de lessen worden specifieke topics rond boekhoudkundige
registratie, juridische formaliteiten, marketing, strategie toegelicht aan de hand van
praktijkcases, seminaries,… .
- Hoorcollege
- Groepsopdracht


/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
100 % 0%
onderdeel onderdeel
Uitwerken
60% Groepsopdracht
businessplan
Verdedigen Mondeling
40%
businessplan examen

100 %
Uitwerken businessplan 60% Groepsopdracht
Verdedigen businessplan 40% Mondeling examen

Het businessplan wordt in 2 exemplaren afgegeven in de laatste week vóór de

kerstvakantie. Indien het businessplan niet of niet tijdig wordt ingediend wordt de
volledige groep studenten doorverwezen naar de derde examenperiode en krijgt de
student een nul voor het opleidingsonderdeel.

10.40 Human Resources Management
Code SCM-5239.EO-s1
Opleidingsfase 3
Semester 1
Studiepunten 3
Contacturen 24 (12x2)
Titularis Inge Serruys
Docent(en) Inge Serruys
Niveau Inleidend
vastgelegd.
1. 5 Het dagelijks beheer van de organisatie voeren
2. 6 Ondersteunen van het bedrijfsbeleid ( visie, strategie,…) binnen de event-,sport-
,cultuurcontext
D O E L E N
- In een dienstenomgeving wordt de kwaliteit van het product bepaald door de

kwaliteit van de mensen die er werken. Het is de bedoeling om via de cursus
personeelsbeleid de studenten een basis te geven van hoe dat ze door een
doorgedreven personeelsbeleid dit kunnen bereiken

I N H O U D
Personeelsbeleid is nauw verbonden met het ondernemingsbeleid in zijn geheel. In een

eerste deel geven we uitleg bij de plaats van het personeelsbeleid in dit geheel. Daarna
gaan we na hoe we tot een geïntegreerd personeelsbeleid kunnen komen door via
competentiemanagement en functiemanangement te komen tot een beter wervings- en
selectiebeleid. Verder hebben we aandacht voor de verdere employability van de
werknemers door een aangepast beoordelings- en beloningsbeleid met daaraan
gekoppeld een doorgedreven opleidingsbeleid dat op zijn beurt deel uitmaakt van een
geïntegreerd loopbaanbeleid binnen de onderneming. Als je personeelsbeleid op een
geïntegreerde manier is opgebouw, dan kom je tot betere resultaten met een grotere
motivatie tot gevolg.
- Hoorcollege
- Hoorcollege (met gastsprekers)
- Werkcollege (met oefensessies)


/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
100 % 0%
onderdeel onderdeel
Mondeling
examen met
100 %
schriftelijke
voorbereiding

100 %

100%

10.41 Bestuurskunde en publiek management
Code SCM-4140.E0-s1
Opleidingsfase 3
Semester 1
Studiepunten 3
Contacturen 10 x 3 u
Niveau Inleidend
vastgelegd.
streven naar levenslang leren.
6. Ondersteunen van het bedrijfsbeleid (visie, strategie…) binnen de event-/sport-
/cultuurcontext.
D O E L E N
- Het luik ‘bestuurskunde’ beoogt de student een basiskennis bij te brengen van de
bestuurskundige theorie; met inbegrip van de kennis van de belangrijkste
Belgische bestuursniveaus (federaal, regionaal, lokaal) en een basiskennis van de
algemene bestuurlijke beginselen.
- Het luik ‘publiek management’ doet inzicht verwerven in de verschillen en
gelijkenissen tussen publiek management en privaat management en informeert
over enkele actuele ontwikkelingen uit de bestuurskunde en het publiek
management.

I N H O U D
De cursus start met enkele theoretische reflecties over het begrip bestuur en de rol van
besturen in een moderne rechtsstaat.
Vervolgens beschrijven we de belangrijkste Belgische bestuursniveaus: de federale
overheid, de gemeenschappen en gewesten, de provincies en gemeenten, en de
intergemeentelijke samenwerkingsverbanden.
Daarna komen de thema’s inspraak en participatie, klachten inzake bestuur,
personeelsbeleid en algemene beginselen van behoorlijk bestuur aan bod.
De cursus rondt af met de studie van enkele recente bestuurlijke tendenzen, zoals de
invoering van beleidsplanning en het werken met beheersovereenkomsten.
- Hoorcollege

Losbladig lesmateriaal (o.a. wetgeving) klasdrukwerk

/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
100 % 0%
onderdeel onderdeel
Schriftelijk
100%
examen

100 %

10.42 Religie, zingeving en levensbeschouwing
Code SCM-1041.E0-s1
Opleidingsfase 3
Semester 1
Studiepunten 3
Contacturen 24
Titularis Dekorte Koen
Docent(en) Dekorte Koen
Niveau Inleidend
vastgelegd.
Algemene competenties.
D O E L E N
- De student formuleert op een meer heldere manier zijn eigen levensbeschouwelijke

positie.
- De student duidt de betekenis van vrijheid, lijden, ziekte, geluk, …
levensbeschouwelijk.
- De student verklaart het verhaal (en het Bijbelverhaal en het filmverhaal in het
bijzonder) als vindplaats van waarheid.
- De student formuleert de relevantie van het christendom voor mens en cultuur.
- De student formuleert de mensbeelden en de levensbeschouwelijke posities die in
onze samenleving aanwezig zijn.
- De student herkent in een hedendaagse film de levensbeschouwelijke opties.
I N H O U D
Het vak nodigt de studenten uit tot het verhelderen van hun levensbeschouwelijke
positie. Het belang van de opbouw van een volwassen en ‘eigen’ en ‘zinnige’
levensbeschouwing wordt duidelijk. Dit gebeurt in ontmoeting en confrontatie met
levensbeschouwelijke thema’s, het joods-christelijk geloofsverhaal en het filmbeeld als
belangrijke hedendaagse spirituele bron.

- Hoorcollege
- Bezoek

Dekorte, K. (2010), Religie, Zingeving & Levensbeschouwing Syllabus x
(niet-gepubliceerde syllabus. Brugge: KHBO)
Multimedia materiaal Toledo

/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
100 % 0%
onderdeel onderdeel
Mondeling
100%
examen

100 %
Het beeldmateriaal (dat in de les aan bod komt) moet door de (afwezige) student hoe
dan ook gezien zijn. Een vraag op het examen over een niet gezien beeldfragment leidt
tot een ‘o’ voor deze vraag. Meer informatie vind je - indien van toepassing - op Toledo.
Indien er een getuigenis van een gastspreker wordt opgenomen in de contacturen, dan
moet deze getuigenis door de student worden bijgewoond. Studenten die deze
getuigenis niet bijwonen (om gegronde redenen) maken een vervangtaak. Deze taak
wordt ingediend op het examen en is beschikbaar op toledo. Indien de student de
vervangtaak niet maakt kan hij of zij geen credit behalen voor dit opleidingsonderdeel.

10.43 Sportcommunicatie 2
Code SCM-4242.E0-s1
Opleidingsfase 3
Semester 1
Studiepunten 3
Contacturen 24
Niveau Inleidend
Sportmanagement 2.
vastgelegd met Sportcommunicatie 1 uit 2SCM.
D O E L E N
- De student(e) verwerft verder kennis over en inzicht in de rol en het belang van
communicatie in de sport, zowel in een Belgische als in een internationale context.
Hij/zij leert hoe sportsponsoring en communicatie (persbenadering, reclame, direct
marketing, verkooppromotie, persoonlijke verkoop, winkelcommunicatie) met
elkaar in wisselwerking treden en hoe de effectiviteit van
sportsponsoringcommunicatie geanalyseerd wordt. Uiteindelijk moet de student(e)
kunnen reflecteren over en oplossingen voorstellen voor concrete problemen i.v.m.
communicatie in de sport.

I N H O U D
Deel 2 van dit vak is de voortzetting van deel 1 uit 2 SCM.

In eerste instantie komt persbenadering in het kader van sportsponsoring aan bod.
Vervolgens wordt de wisselwerking tussen sportsponsoring en reclame behandeld en
wordt nagegaan hoe de instrumenten van direct marketing inhaken op gesponsorde
sportprojecten. Tevens komt aan bod hoe men op verkooppunten, bij acties van
verkooppromotie en persoonlijke verkoop kan verwijzen naar sportsponsoringprojecten.
In laatste instantie wordt toegelicht hoe men de effectiviteit van
sportsponsoringcommunicatie kan meten.
De theorie wordt geïllustreerd met toepassingen en cases uit de praktijk.
- Hoorcollege
- Groepsopdracht
- Spelvorm

Lagae, W. (2008). Sportcommunicatie: tactiek en techniek. Boek (x)
Nieuwegein: Arko Sports Media. ISBN 9789054720614. DIT
BOEK WERD REEDS GEBRUIKT voor “Sportcommunicatie 1” in
2 SCM.

/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
100 % 0%
procentuele procentuele evaluatie-
onderdeel evaluatiemethode onderdeel
verdeling verdeling methode
Schriftelijk
80%
examen
20% Groepsopdracht

100 %
20% Nieuwe individuele opdracht
De deadlines voor de groepsopdracht dienen gerespecteerd te worden; deze deadlines

worden uitdrukkelijk vermeld op Toledo in de cursus “Sportcommunicatie 2”.
Bij het niet uitvoeren van de groepsopdracht bekomen alle studenten van de betrokken
groep een “nul” voor die opdracht.
De deadline voor het indienen van de nieuwe individuele opdracht (derde
examenperiode) dient eveneens gerespecteerd te worden; deze deadline wordt eveneens
uitdrukkelijk vermeld op Toledo in de cursus “Sportcommunicatie 2”. Bij niet of te laat
indienen van de nieuwe individuele opdracht bekomt de student een “nul” voor die
opdracht.

10.44 Sport en recht 2
Code SCM-4543.E0-s1
Opleidingsfase 3
Semester 1
Studiepunten 4
Contacturen 30 u
Niveau Inleidend
Sportmanagement 2.
vastgelegd.
/cultuurcontext.
D O E L E N
De cursus beoogt de student vertrouwd te maken met de frequent voorkomende

juridische aspecten in de sportwereld.
De cursisten kunnen concrete juridische problemen in de sportwereld oplossen.
De cursisten worden vertrouwd met het gebruik van het belangrijkste bronnenmateriaal
van het sportrecht. Zij kunnen zelfstandig dit bronnenmateriaal interpreteren.

I N H O U D
De cursus start met een uitgebreide studie van het de meest voorkomende
organisatievormen in de sportwereld. De meeste aandacht gaat naar de vzw en de
feitelijke vereniging.
Daarna wordt de verzekering van sporters en sportmanifestaties bestudeerd.
Ten slotte komen volgende capita selecta aan bod: recht op afbeelding, recht op
informatie, veiligheid bij voetbalwedstrijden, evenementenrecht.
- Hoorcollege

Losbladig lesmateriaal (o.a. wetgeving) klasdrukwerk

/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
100 % 0%
onderdeel onderdeel
Schriftelijk
100%
examen

100 %

10.45 Management van sportaccommodaties en -evenementen
Code SCM-4144.E0-s1
Opleidingsfase 3
Semester 1
Studiepunten 3
Contacturen 24
Niveau Inleidend
Sportmanagement 2.
vastgelegd.
/cultuurcontext
D O E L E N
- De student(e) verwerft kennis over en inzicht in het management van

sportaccommodaties en –evenementen, zowel in een Belgische als in een
internationale context. Hij/zij leert de problematiek kennen van de sector en krijgt
inzicht in de planning, ontwikkeling, exploitatie en marketing van
sportaccommodaties en –evenementen. Hij/zij kan reflecteren over en oplossingen
voorstellen voor concrete problemen uit de sector.

I N H O U D
Bij wijze van inleiding worden opkomst, groei en belang van de sportaccommodatie- en
-evenementensector behandeld. Vervolgens komen aan bod : succesfactoren voor de
exploitatie van sportaccommodaties en het organiseren van sportevenementen, planning
van nieuwe sportaccommodaties en –evenementen. In dit kader wordt uitvoerig
ingegaan op het “Meerjarenplan sportinfrastructuur” uit het “Handboek
Sportbeleidsplanning” van het Vlaams Instituut voor Sportbeheer en Recreatiebeleid vzw
(ISB). Ook worden toegelicht : het exploiteren van sportaccommodaties en bijhorende
marketingaspecten.
Theoretische concepten worden verduidelijkt aan de hand van actuele cases en
praktijkvoorbeelden.
- Hoorcollege
- Groepsopdracht

Westerbeek, H., Smith, A. , Turner, P., Emery, P., Green, C., Boek x
van Leeuwen, L. et al. (2005). Management van
sportaccommodaties en –evenementen. Nieuwegein: Arko
Sports Media. (ISBN 9789077072905)
Huyghe, P. (2010). Capita selecta uit “Handboek Syllabus x
Sportbeleidsplanning”. Brugge: KHBO. (Niet-gepubliceerde
syllabus)
Losbladig lesmateriaal klasdrukwerk

/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
100 % 0%
onderdeel onderdeel
Schriftelijk
75%
examen
25% Groepsopdracht

100 %
De groepsopdracht wordt in 2 exemplaren afgegeven in de laatste week voor de

kerstvakantie.
Bij niet of te laat indienen van de groepsopdracht wordt de volledige betrokken groep
studenten doorverwezen naar de 3de examenperiode.
De deadline voor het indienen van de individuele opdracht (derde examenperiode) dient
gerespecteerd te worden; deze deadline wordt uitdrukkelijk vermeld op Toledo in de
cursus “Management van sportaccommodaties en –evenementen”. Bij niet of te laat
indienen van de individuele opdracht bekomt de student een “nul” voor die opdracht.

10.46 Sporteconomie en sportforum
Code SCM-4517.S2-j1
Opleidingsfase 3
Semester 1
Studiepunten 4
Niveau Inleidend
Sportmanagement 2.
volgtijdelijkheid vastgelegd met Spelers op de markt van sport
1SCM.
Examencontract Niet mogelijk voor sportforum
10.46.1 Sporteconomie
Code SCM-4345.O1-s1
Semester 1
Studiepunten 2
Contacturen 24
Titularis N.N.
Docent(en) N.N.
In opmaak.
D O E L E N
- De student ziet de relatie tussen de economische vakken die hij reeds gekregen heeft
en de sportwereld. Hierbij wordt de nadruk gelegd op de relatie tussen sport en
economie waarbij de student begrijpt dat er een duidelijk verschil is tussen de
economie van de breedtesporten en de professionele sporten.
- Hij kan tevens de zogenaamde “winsten” van sportevenementen analyseren en via
een kosten-batenanalyse of een economische impactbenadering argumenten geven
die deze zogenaamde winstgevendheid weerleggen.
- Hij ziet in dat de overheid een belangrijke rol te vervullen heeft in de sportsector en
dit voornamelijk bij breedtesporten is.
- Voor professionele sporten ziet de student in dat de overheid een gestructureerd
kader moet aanbieden en zorgen voor de noodzakelijke faciliteiten maar dat de vrije
markt een belangrijke rol blijft spelen.

- Hij ziet bovendien in dat er tussen de “gewone’ economische sectoren en de
professionele ploegsportwereld een groot onderscheid is en deze laatste specifieke
economische wetten heeft.
I N H O U D
De cursus is opgebouwd uit 4 delen. In het eerste deel gaan we via voorbeelden de
relatie tussen sport en economie aantonen. Hierbij bespreken we de verwevenheid en
mondiale waarde van sport, de macro economische impact van sport en geven we enkele
data over de omvang en grootte van de sportmarkt. We constateren tevens de
moeilijkheden die ontstaan bij het bepalen van de “grootte” van de sportsector in de
bestaande statistieken en sectoriele indeling van de economie.
In een tweede deel analyseren we de vraag en het aanbod van en naar sport. Hierbij
leggen we eerst de relatie tussen vrije tijd, inkomen en sportparticipatie en consumptie.
We bekijken ook de typische economische variabelen van de vraag zoals prijs, inkomen,
prijs van andere goederen, de kwaliteit van het aanbod en de voorkeuren van de
consument. Bij het aanbod delen we sport in bij de dienstensector waardoor elementen
zoals het aanbieden van de noodzakelijke sportinfrastructuur en de verklaringen voor
overheidstussenkomst in de sportsector centraal staan. We bespreken tevens kort de
diverse onderdelen van de sportindustrie en sportdiensten.
In het derde deel worden de professionele teamsporten benaderd. Hierbij definiëren we
eerst de sportcompetitie als een economisch product waarbij we de specifieke
eigenschappen in de kijker zetten. Daarna maken we een onderscheid tussen de
Amerikaanse en Europese benadering van het fenomeen professionele teamsport en
competitie waarbij we voor beiden de typische kenmerken en onderlinge verschillen
bespreken. Het onderscheid tussen beide sportmodellen vormt de basis van vele
discussies waarbij we aantonen dat een Amerikaanse benadering van het Europese
sportmodel geen oplossing biedt maar wel enkele indicaties voor toekomstige
herstructureringen aanreikt. Een van de belangrijkste kenmerken van het Amerikaanse
model is de onzekerheid van de uitkomst en het competitief evenwicht. We bespreken
deze begrippen en verduidelijken de iets andere benadering in Europa. We gaan tevens
op zoek naar de diverse inkomstenbronnen, zoals uitzendrechten, ticketting,
merchandising, stadions, leaguerechten, shirtsponsoring e.d. van de Europese
voetbalclubs en competities. We tonen de toenemende kloof en de steeds grotere impact
van economische wetmatigheden aan. In een verdere fase bespreken we de
veranderingen in de arbeidsmarkt. Hierbij tonen we dat het Bosman arrest en de
toenemende inkomsten beiden zorgden voor een grotere mobiliteit van de betere spelers
naar de topcompetities. Om te eindigen wordt de Champions League bekeken en
analyseren we de werking van de CL en op welke wijze zij zouden kunnen ingrijpen in de
steeds groeiende ongelijkheid tussen de diverse landencompetities.
In deel vier bespreken we de sportevenementen waarbij we onderscheid maken tussen
wat de populaire pers als zogenaamde winstcijfers naar buiten brengt en wat de
werkelijke geldstromen zijn. Hierbij maken we een onderscheid tussen economische
impactstudies, kosten baten analyses en haalbaarheidsstudies. Via een fictief voorbeeld
en werkelijke cases zoals de wereldbeker 2006 Duitsland en het WK wielrennen te Zolder
in 2002 wordt de link met de werkelijkheid gelegd. We analyseren bovendien de
Olympische Spelen als grootste mondiaal sportevenement en tonen we terug de
geldstromen en de winnaars en eventuele verliezers in het proces aan.
- Hoorcollege
- onderwijsleergesprek


Dejonghe T. (2007). Sport en economie: een aftrap, boek x
Nieuwegein, Arko Sports Media.

/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
100 % 0%
onderdeel onderdeel
Schriftelijk
100%
examen

100 %

10.46.2 Sportforum
Code SCM-8745.O2-s1
Semester 1
Studiepunten 2
Contacturen 18
D O E L E N
- Kennis verwerven en inzicht verkrijgen in actuele thema’s, recente ontwikkelingen

en trends in de sportwereld in het algemeen en in sportmanagement en bepaalde
sporttakken in het bijzonder.
I N H O U D
Een aantal sprekers uit de wereld van de sport, die professioneel met sportmanagement
bezig zijn, brengen gastcolleges over actuele thema’s, recente ontwikkelingen,
regelgeving en trends in hun specialisatiedomein(en). Hierbij kan het b.v. gaan over
een bepaalde sporttak, -ploeg, –federatie, -liga of –bond. Ook kan een sportsponsor,
een medewerker van een sportmarketingbureau of van een sportaccommodatie aan het
woord komen.
Tevens wordt een bezoek gebracht aan meerdere sportclubs of –accommodaties,
eventueel in combinatie met een seminarie door een gastspreker ter plaatse.
- Hoorcollege
- Bezoek



/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
100 % 0%
onderdeel onderdeel
Individuele
100%
opdracht

100 %
Te herwerken individuele
100%
opdracht
De deadline voor het indienen van de individuele opdracht dient gerespecteerd te

worden; deze deadline wordt uitdrukkelijk vermeld op Toledo in de cursus “Sportforum”.
Bij niet indienen van de individuele opdracht bekomt de student een “streepje” (d.i. “niet
afgelegd”). Bij te laat indienen van de individuele opdracht wordt 1 punt afgetrokken per
effectieve schooldag dat de student(e) te laat afgeeft.

10.47 E-cultuur
Code SCM-8846.E0-s1
Opleidingsfase 3
Semester 1
Studiepunten 3
Niveau Inleidend
vastgelegd.
/cultuurcontext
D O E L E N
- Via deze lessen worden de eerste stappen gezet in de e-cultuurpraktijk en de eerste

ervaringen en kennis opgebouwd via het aanreiken van mogelijkheden en het
illustreren van het potentieel e-cultuur aan de hand van voorbeelden die hun waarde
reeds hebben bewezen.
I N H O U D
Wat is e-cultuur, eigenschappen, rolverandering en voorwaarden.

E-cultuur in de context van de kennis-en informatiemaatschappij.
Werken met software voor ticketing en zaalverhuur.
Analyseren en praktiseren van het e-cultuurbeleid met een internationale en Vlaamse
dimensie.
De digitale bibliotheek en Bibnet.
E-cultuur binnen de kunsten en creatieve productie.

- Hoorcollege
- Werkcollege
- Bezoek

Woordenboek Naslagwerk
Laptop In de les

Dewit, D., Esmans, D. (2006).E-cultuur, bouwstenen voor Boek v
praktijk en beleid. Leuven: Acco. ISBN 90-334-6320-2
Huybrechts, L., (2008). Cross-over Kunst, media en Boek
technologie in Vlaanderen. Tielt: Lannoo N.V.
ISBN 978 90 209 7850 6
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
100 % 0%
onderdeel onderdeel
Mondeling
Volledige
examen met
cursus E- 70%
schriftelijke
cultuur
voorbereiding
Individuele
Oefening 10%
opdracht
Permanente
20%
evaluatie

100 %

Volledige cursus E-cultuur 100%

10.48 Cultuur en peoplemanagement
Code SCM-5247.E0-s1
Opleidingsfase 3
Semester 1
Studiepunten 3
Contacturen 4 uur per week gedurende 6 weken
Titularis Pieter De Cleyn
Docent(en) Pieter De Cleyn
Niveau Inleidend
vastgelegd.
10. Leidinggevende taken opnemen.
D O E L E N
- De student kent een aantal basisprincipes en kaders die gebruikt worden binnen
people management. Hij of zij kan ze benoemen, er voorbeelden van geven, ze
herkennen en toepassen op voorgelegde casussen en in de praktijk van
cultuurmanagement.
- De student verwerft een aantal basisvaardigheden in het omgaan met mensen en
groepen binnen het cultuurwerkveld, dit op een beginnend niveau.

I N H O U D
Dit onderdeel richt zich op het adequaat werken met en omgaan met mensen. Het gaat
hier zowel om het werken met individuen, groepen als het gepast kunnen hanteren van
methoden en strategieën binnen de organisatie.
Op het niveau van het werken met individuen worden gesprekstechnieken, leiding geven,
motiveren en werken met vrijwilligers behandeld.
Meer naar groepen toe wordt teamwork, vergaderen en werken met vrijwilligers
besproken.
Wat de organisatie betreft gaat het vooral om communicatietechnieken binnen en buiten
de organisatie en organisatiecultuur.
Al naargelang de actualiteit in het werkveld is het mogelijk dat hiernaast ook andere
onderwerpen aan bod komen.
- Hoorcollege
- Werkcollege


/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
100 % 0%
onderdeel onderdeel
Schriftelijk
70%
examen
Individuele
30%
opdracht

100 %

Aangezien de studietijd college en toepassing/begeleiding evenredig verdeeld is en

gezien de praktische doelstellingen van dit opleidingsonderdeel, is een aanwezigheid en
actieve deelname tijdens de lessenreeks vereist. Concreet betekent dit dat, indien een
student meer dan éénmaal ongewettigd afwezig is tijdens een blok van 2 lesuren , hem
of haar de deelname tot het examen ontzegd wordt.
Naar de individuele opdracht toe wordt een deadline afgesproken. Indien deze deadline
niet gehaald wordt, is de student niet geslaagd voor dit onderdeel van de evaluatie.

10.49 Juridisch kader van de cultuursector 2
Code SCM-4548.E0-s1
Opleidingsfase 3
Semester 1
Studiepunten 4
Contacturen 30
Niveau Inleidend
vastgelegd.
/cultuurcontext.
D O E L E N
- De student verwerft een ruime kennis van de belangrijkste rechtsregels waarmee

de cultuurmanager geregeld geconfronteerd wordt. Hij slaagt er in deze kennis
correct te interpreteren en ook toe te passen op praktische gevallen.

I N H O U D
De cursus start met een uitgebreide bespreking van de vzw-reglementering. Hierbij

komen zowel de voordelen, nadelen als oprichtingsformaliteiten van deze rechtsvorm aan
bod.
Daarna gaan we dieper in op de praktische juridische aspecten bij de organisatie van
evenementen in de cultuursector. Hierbij gaat de meeste aandacht naar verzekeringen
en veiligheidsregels.
Deze cursus gaat verder met enkele topics uit het sociaal recht. Het sociaal statuut van
de kunstenaar wordt gecontrasteerd met de gemeenrechtelijke sociale regels
(werknemer – zelfstandige – ambtenaar). Hierbij aansluitend komen de voor de
cultuursector belangrijke regels in verband met het werken met uitzendarbeid en het
werken met vrijwilligers aan bod.
Ten slotte worden de belangrijkste bijzondere contracten voor de cultuurmanager
besproken zoals artiestencontracten, boekingscontracten, uitgeverscontracten en
tentoonstellingscontracten.
- Hoorcollege

Losbladig lesmateriaal (o.a. wetgeving) Klasdrukwerk

/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
100 % 0%
onderdeel onderdeel
Schriftelijk
100%
examen

100 %

Elke student maakt gedurende het semester één voorbeeldexamenvraag met

standaardantwoord betreffende de leerstof. De student presenteert deze examenvraag
aan de collega-studenten op een afgesproken tijdstip (tijdstip en bijzondere voorwaarden
worden meegedeeld via Toledo).
Het opmaken en presenteren van een kwaliteitsvolle examenvraag en een correct
antwoord zijn een voorwaarde om aan het examen in de eerste examenkans deel te
kunnen nemen.

10.50 Kritische reflectie kunst & cultuur en cultuurforum
Code SCM-8849.S2-s1
Opleidingsfase 3
Semester 1
Studiepunten 4
Titularis Hilde Maes
Niveau Inleidend
Type Verplicht opleidingsonderdeel voor keuzetraject
volgtijdelijkheid vastgelegd met Spelers op de markt van cultuur
1SCM.
Examencontract Niet mogelijk voor het ola cultuurforum
10.50.1 Kritische reflectie kunst & cultuur
Code SCM-8849.O1-s1
Semester 1
Studiepunten 1
Contacturen 2
Titularis 18u
Docent(en) Hendrik Robberecht
2.1 Dagelijks beheer van de organisatie voeren.
D O E L E N
- De student bouwt op gestructureerde wijze kennis op over de eind 20ste – begin 21ste
eeuwse beeldende kunst, architectuur, podiumkunsten en het brede elitaire zowel als
populaire cultuurspectrum.
- De student leert dat er meer vragen dan antwoorden zijn bij de studie van
hedendaagse kunsten culturele tendensen, deels omdat het niet om een exacte
wetenschap gaat.

- De student krijgt niet alleen inzicht in de gedachtewereld van kunstenaars maar ook
in socio-economische en socio-politieke factoren en actoren in de wereld van kunst en
cultuur.
- De student leert schriftelijk en mondeling kritische bedenkingen te maken en een
eigen mening op te bouwen over de vele invalshoeken rond kunst en cultuur.
- De student kan na het verzamelen en analyseren van allerlei bronnen over het
functioneren van de kunsten cultuurwereld een persoonlijke visie hierop
ontwikkelen, structureren en formuleren.
- De student krijgt via allerlei media de mogelijkheid om zelf zijn interesse in kunst en
cultuur aan te scherpen en volgt via een opdracht autonoom de culturele actualiteit
op de voet.
I N H O U D
De cursus focust op de hedendaagse kunst en op een snel veranderende culturele

wereld. Er wordt een beeld geschetst van wat er de kenmerken en aspecten van zijn.
Wat zijn de nieuwe-media-kunsten? Geldt het begrip uniciteit nog? Wat is het belang van
het concept? Moet kunst mooi zijn? Niet alleen vanuit het standpunt van de artiest maar
ook via socio-economische en socio-politieke invalshoeken wordt kunst en cultuur
bekeken. Onderwerpen als participatie, de kunstlobby, de kunstenaar als manager,
zetten de studenten ertoe aan persoonlijk kritisch te reflecteren over de vele vragen die
opgeroepen worden door de studie van kunst en cultuur. Via een creatieve opdracht
worden de studenten aangemoedigd meer te participeren en open te staan voor wat er
nu leeft in de kunsten cultuurwereld.
- Hoorcollege
- Werkcollege

Afbeeldingen en filmmateriaal Toledo
Laptop In de les

/ / /

E V A L U A T I E
Eerste examenkans
100 % 0%
onderdeel onderdeel
Mondeling
70%
examen
Individuele
opdracht met
30% mondelinge
presentatie op
het examen

100 %
- De student respecteert de gemaakte afspraken en houdt rekening met de eisen in

verband met de werkvormen tijdens de les.
- De richtlijnen en de data voor indienen van het eigen werk worden meegedeeld op
Toledo.

10.50.2 Cultuurforum
Code SCM-8849.02-s1
Semester 1
Studiepunten 5
Contacturen 2
Titularis 24u
Docent(en) Hilde Maes
Onderwijstaal Hilde Maes
2.1 Dagelijks beheer van de organisatie voeren
D O E L E N
- De student bouwt zijn/haar culturele bagage verder op en is bereid deze permanent

te verdiepen en te verbreden.
- De student is op de hoogte van nieuwe topics en actuele tendensen uit de wereld van
kunst en cultuur
- De student toont interesse en luisterbereidheid t.o.v. de sprekers uit het werkveld.
- De student toont interesse en openheid van geest bij de deelname aan culturele
evenementen of manifestaties.
- De student is in staat om zijn/haar mening omtrent culturele evenementen en
manifestaties genuanceerd te verwoorden.
I N H O U D
De studenten komen in contact met het werkveld via sprekers die vanuit hun ervaring of
specialisatie bepaalde topics, nieuwe tendensen of domeinen uit de culturele sector
kunnen toelichten. De sprekers worden gekozen uit de verschillende culturele domeinen
en sectoren en hanteren verschillende werkvormen: lezing, debat, workshop. Interactie
en de actieve participatie van de studenten zijn hierbij een centraal gegeven.
Door specifieke opdrachten ter voorbereiding of ter verwerking van het seminarie krijgen
de studenten de kans om hun kennis betreffende een bepaalde sector te verruimen.
Om hun culturele bagage en belangstelling verder te verdiepen worden in de loop van het
semester met de studenten een aantal culturele evenementen of voorstellingen bezocht.
- Hoorcollege
- Groepsopdracht
- Bezoek


Laptop In de les

/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
100 % 0%
onderdeel onderdeel
Permanente
20 %
evaluatie
Individuele
30 %
opdracht
Mondeling
50 %
examen

100 %
100 % Mondeling examen

voor het volledige stuk ‘permanente evaluatie’. Voor GIT-studenten is een afwijking van
De student kan enkel afwezig zijn op basis van overmacht of een wettige reden. Wie
onwettig afwezig is tijdens een gastseminarie, krijgt een nul voor de betreffende
evaluatie. Wie gedurende 3 gastseminaries onwettig afwezig is, wordt niet toegelaten tot
het mondeling examen.
De student respecteert de afspraken en deadlines i.v.m. de opdrachten. De richtlijnen en

de data voor het indienen worden meegedeeld op Toledo.

10.51 Sportmanagementcase
Code SCM-9550.E0-s2
Opleidingsfase 3
Semester 6
Studiepunten 5
Contacturen 4u
Docent(en)
Niveau Inleidend
Sportmanagement 3.
Volgtijdelijkheid Er is voor dit opleidingsonderdeel een soepele volgtijdelijkheid:

namelijk gelijktijdigheid vastgelegd met alle opleidingsonderdelen
uit 3SCM, inclusief deze uit keuzetraject.
/sport-/cultuurcontext
D O E L E N
- Het bewijs leveren van het formuleren van een persoonlijke visie over een onderwerp
uit de sportsector.
- Het kunnen formuleren van adviezen ter verbetering van de werking van de
sportorganisatie

I N H O U D
In semester 6 doorloopt de student een stage van 15 weken en schrijft hij/zij een
‘managementcase’ die (verplicht) gekoppeld is aan de stageplaats.
Tijdens de stage wordt er van de student verwacht dat hij/zij de geleerde theorie,
opgedane kennis en de ervaring ‘on the field’ kan toepassen op een concrete ‘case’,
zijnde een concreet en effectief organisatieprobleem of een analyse (markt,
tevredenheid,…) . Het organisatieprobleem moet raakvlakken hebben met één of
meerdere aspecten van het programma ‘Sport- en cultuurmanagement’.
De managementcase is een ‘adviesnota’, 25 à 30 blz., waarin de student een analyse
met besluiten, een oplossing voor een probleemstelling, aangereikt door of afgestemd
met de stageplaats, uitwerkt. Dit werk is heel praktisch van aard.
In grote lijnen zal de managementcase bestaan uit een grondige omschrijving van het
probleem, de aanpak, mogelijke (alternatieve) oplossingen, toetsingen bij mensen
binnen en/of buiten de organisatie, deelbesluiten en een algemeen besluit.
- Hoorcollege.
(Voorbereidende infosessies: stappenplan, adviesnota, vorm en taal.)
(Contacten met de interne begeleider van de hogeschool. Afstandsbegeleiding via e-
mail (enkele verplichte mails tijdens het semester.)
- Projectmatig werk

Documenten omtrent opbouw, taal, planning, … . Toledo

/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
0% 100 %
onderdeel onderdeel
Publieke
verdediging voor
de examenjury
50 % Mondeling
samengesteld uit
een intern en een
extern jurylid.
Redactie van een Individuele
50%
management case opdracht

100 %
Publieke verdediging voor

de examenjury
samengesteld uit een 50 % Mondeling
intern en een extern
jurylid.
Redactie van een
management case
Er is een verplichte koppeling tussen de management case en de managementstage in 3

SCM. Dit impliceert dat de management case enkel kan worden verdedigd nadat de 15
weken stage in een zelfde bedrijf zijn voltooid.
De management case telt minimum 25 pagina’s en maximum 30 pagina’s lopende tekst,
exclusief bijlagen, tabellen en foto’s. Management cases waarvan de lengte niet aan het
voorgeschreven aantal pagina’s voldoet, kunnen niet worden verdedigd en zullen
automatisch worden verwezen naar de volgende examenperiode. Deze laatste sanctie
geldt eveneens voor management cases die niet voldoen aan de normen qua vormgeving
en taal.
De opbouw van de managementcase is strikt voorgeschreven (met verplicht aantal blz
per hoofdstuk). Managementcases die hier niet aan voldoen, kunnen niet verdedigd
worden.
De uitwisseling van informatie van de student naar de begeleidende docent toe is
onderworpen aan vormvereisten en deadlines. Studenten die deze afspraken niet
respecteren zullen hun recht/kans op begeleiding verliezen.
Management cases die te laat worden ingediend of niet aan de randvoorwaarden
voldoen, zullen worden verwezen naar de derde examenperiode.
Studenten die hun management case in de derde examenperiode te laat indienen,
kunnen hun management case niet meer verdedigen tijdens het lopende academiejaar en
worden voor dit opleidingsonderdeel verwezen naar het volgende academiejaar.
Tijdens de verdediging is er een uurschema ter beschikking gesteld. Studenten die zich
hier niet aan houden, zullen worden verwezen naar de volgende examenperiode.
Andere bepalingen: zie toledocursus.

10.52 Stage sportmanagement
Code SCM-9751.E0-s2
Opleidingsfase 3
Semester 2
Studiepunten 22
Contacturen 8
Docent(en) Hilde Maes, Patrick Huyghe, Nele Olivier, Tania Corbanie, Kristien
Temperville, Katrien Cattoor, Stijn Vandegeuchte
Niveau Inleidend
Sportmanagement 3.
Volgtijdelijkheid Er is voor dit opleidingsonderdeel een strenge volgtijdelijkheid
vastgelegd met praktijkopdracht 2SCM.
Er is voor dit opleidingsonderdeel een soepele volgtijdelijkheid:
namelijk gelijktijdigheid vastgelegd met alle opleidingsonderdelen
uit 3SCM, inclusief deze uit keuzetraject.
8. Initiatief nemen en de impact ervan inschatten
als schriftelijk, in minstens drie vooraf gespecifieerde talen
/cultuurcontext

D O E L E N
- Inoefenen van alle competenties die eigen zijn aan het opleidingsprofiel.
I N H O U D
Tijdens de stage moeten de studenten de courante taken uitvoeren die eigen zijn aan het
beroep van een manager in een profit- of non-profitorganisatie in de sportsector.
De stage duurt 15 weken en heeft plaats in sportgelinkte ondernemingen of organisaties
in België of in een land waarvan de student een goede taalkennis heeft.
Het stagebedrijf wordt door de hogeschool aangeduid.
Ter plaatse maakt de student een stageboek en stagerapport (samen: stageverslag) op.
Voor de stages gelden volgende regels:
- de stagecoördinator zorgt voor de administratie, communicatie, opvolging en
evaluatie;
- alle stagiairs worden tijdens hun stage bezocht;
- alle afdelingen die verband houden met de leerstof komen voor stage in aanmerking.
- Stage
- Supervisie


/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
0% 100 %
onderdeel onderdeel
Individuele
Stageverslag 37.5%
opdracht
Permanente
Stage 62.5%
evaluatie

100 %
Stageverslag 37.5% Individuele opdracht
Stage 62.5% Permanente evaluatie
Norm
Er worden geen onwettige afwezigheden getolereerd.
De student mag zijn stage in geen enkel geval op eigen initiatief onderbreken en is
verplicht het huishoudelijk reglement van het stagebedrijf of stageorganisatie te
respecteren.
Sanctie
Wie zijn stage moet onderbreken omwille van redenen van overmacht of oorzaken te
wijten aan de stageorganisatie, kan zijn stage slechts aanvatten nadat de
stagecoördinator hem een nieuwe stageplaats heeft toegewezen.
Bij een tekortkoming vanwege de stageplaats tellen de gewerkte weken effectief mee.
Bij een tekortkoming vanwege de student herbegint de stage vanaf de start;
hierdoor riskeert de student bijkomende problemen (in een laatste jaar deliberatie in
september).
Studenten die zelf falen omwille van het overtreden van de procedure uitgelegd in het
stagevademecum kunnen niet meer deelnemen aan de examenperiode en kunnen ook
niet verwezen worden naar de 2de examenperiode. Studenten die zelf falen in het
buitenland krijgen een tweede kans in het binnenland, hiervoor moeten ze een eigen
stageplaats voorstellen aan de stagecoördinatoren. Voor deze laatste studenten wordt
een nieuwe datum voor het indienen van de stagedocumenten bepaald en een nieuwe
regeling betreffende de managementcase door de opleidingscoördinator uitgewerkt.
Steeds gaat het om 15 ononderbroken weken (stage) tenzij er een tekortkoming is van
het bedrijf.
Geval 1.1. De stage, met inbegrip van de volledige evaluatieprocedure, is afgewerkt

binnen de voorziene periode – of in uitzonderlijke gevallen daarbuiten,maar nog steeds
vóór de examencommissie van de tweede examenperiode – en het resultaat is ‘niet
geslaagd’ doordat de stagementor ter plaatse een lage score gegeven heeft. In dit geval
is een tweede examenkans in de derde examenperiode uitgesloten en moet de stage
worden hernomen in het volgende academiejaar.

geslaagd’ doordat de stagecoördinatoren van de school een lage score gegeven hebben
op het stageboek/stageverslag. In dit geval is een tweede examenkans in de derde
examenperiode mogelijk mits herwerking van het stageboek/stageverslag.
Geval 2. De stage met bijhorende evaluatie loopt – met toestemming van de

stagecoördinator – door tot na de tweede examenperiode. In dit geval wordt de student
voor de eerste examenkans als afwezig opgegeven en krijgt hij een tweede examenkans
in de derde examenperiode.

Stageverslag
Van de stage wordt een uitvoerig verslag opgemaakt (zie richtlijnen stagevademecum)
Dit verslag dient tegen een bepaalde datum (zichtbaar op Toledo en meegedeeld op de
briefingsmomenten) samen met de managementcase te worden ingeleverd. Alle
formaliteiten en deadlines worden meegedeeld in het stagevademecum dat aan de
studenten toegelicht wordt de dag voor de aanvang van de stage. De student
ondertekent een document dat hij/zij kennis genomen heeft van het stagevademecum.

10.53 Cultuurmanagementcase
Code SCM-9552.E0-s2
Opleidingsfase 3
Semester 2
Studiepunten 5
Contacturen 4u
Docent(en) Diverse docenten afhankelijk van onderwerp
Niveau Inleidend

vastgelegd met alle opleidingsonderdelen uit 3SCM, inclusief deze
uit keuzetraject.
6. Ondersteunen van het bedrijfsbeleid (visie, strategie,…) binnen de event-sport-
/cultuurcontext
D O E L E N
- Het bewijs leveren van het formuleren van een persoonlijke visie over een onderwerp
uit de sportsector.
- Het kunnen formuleren van adviezen ter verbetering van de werking van de
cultuurorganisatie

I N H O U D
In semester 6 doorloopt de student een stage van 15 weken en schrijft hij/zij een
‘managementcase’ die (verplicht) gekoppeld is aan de stageplaats.
Tijdens de stage wordt er van de student verwacht dat hij/zij de geleerde theorie,
opgedane kennis en de ervaring ‘on the field’ kan toepassen op een concrete ‘case’,
zijnde een concreet en effectief organisatieprobleem of een analyse (markt,
tevredenheid,…) . Het organisatieprobleem moet raakvlakken hebben met één of
meerdere aspecten van het programma ‘Sport- en cultuurmanagement’.
De managementcase is een ‘adviesnota’, 25 à 30 blz., waarin de student een analyse
met besluiten, een oplossing voor een probleemstelling, aangereikt door of afgestemd
met de stageplaats, uitwerkt. Dit werk is heel praktisch van aard.
In grote lijnen zal de managementcase bestaan uit een grondige omschrijving van het
probleem, de aanpak, mogelijke (alternatieve) oplossingen, toetsingen bij mensen
binnen en/of buiten de organisatie, deelbesluiten en een algemeen besluit.
- Hoorcollege (Voorbereidende infosessies: stappenplan, adviesnota, vorm en taal.)

- Individuele begeleiding (Contacten met de interne begeleider van de hogeschool.
Afstandsbegeleiding via e-mail (enkele verplichte mails tijdens het semester.)
- Projectmatig werk

Documenten omtrent opbouw, taal, planning … Toledo

/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
0% 100 %
onderdeel onderdeel
Publieke
verdediging voor
de examenjury
50 % Mondeling
samengesteld uit
een intern en een
extern jurylid.
Redactie van een Individuele
50%
management case opdracht

100 %
Publieke verdediging voor de

examenjury samengesteld uit
50 % Mondeling
een intern en een extern
jurylid.
Redactie van een
management case
Er is een verplichte koppeling tussen de management case en de managementstage in 3

SCM. Dit impliceert dat de management case enkel kan worden verdedigd nadat de 15
weken stage in een zelfde bedrijf zijn voltooid.
De management case telt minimum 25 pagina’s en maximum 30 pagina’s lopende tekst,
exclusief bijlagen, tabellen en foto’s. Management cases waarvan de lengte niet aan het
voorgeschreven aantal pagina’s voldoet, kunnen niet worden verdedigd en zullen
automatisch worden verwezen naar de volgende examenperiode. Deze laatste sanctie
geldt eveneens voor management cases die niet voldoen aan de normen qua vormgeving
en taal.
De opbouw van de managementcase is strikt voorgeschreven (met verplicht aantal blz
per hoofdstuk). Managementcases die hier niet aan voldoen, kunnen niet verdedigd
worden.
De uitwisseling van informatie van de student naar de begeleidende docent toe is
onderworpen aan vormvereisten en deadlines. Studenten die deze afspraken niet
respecteren zullen hun recht/kans op begeleiding verliezen.
Management cases die te laat worden ingediend of niet aan de randvoorwaarden
voldoen, zullen worden verwezen naar de derde examenperiode.
Studenten die hun management case in de derde examenperiode te laat indienen,
kunnen hun management case niet meer verdedigen tijdens het lopende academiejaar en
worden voor dit opleidingsonderdeel verwezen naar het volgende academiejaar.
Tijdens de verdediging is er een uurschema ter beschikking gesteld. Studenten die zich
hier niet aan houden, zullen worden verwezen naar de volgende examenperiode.
Andere bepalingen: zie toledocursus

10.54 Stage cultuurmanagement
Code SCM-9753.E0-s2
Opleidingsfase 3
Semester 2
Studiepunten 22
Contacturen 8
Docent(en) Hilde Maes, Patrick Huyghe, Nele Olivier, Tania Corbanie, Kristien
Temperville, Katrien Cattoor, Stijn Vandegeuchte
Niveau Inleidend
Volgtijdelijkheid Er is voor dit opleidingsonderdeel een strenge volgtijdelijkheid

vastgelegd met praktijkopdracht 2SCM.
Er is voor dit opleidingsonderdeel een soepele volgtijdelijkheid
vastgelegd met alle opleidingsonderdelen uit 3SCM, inclusief deze
uit keuzetraject.
8. Initiatief nemen en de impact ervan inschatten
als schriftelijk, in minstens drie vooraf gespecifieerde talen
/cultuurcontext

D O E L E N
- Inoefenen van alle competenties die eigen zijn aan het opleidingsprofiel.
I N H O U D
Tijdens de stage moeten de studenten de courante taken uitvoeren die eigen zijn aan het
beroep van een manager in een profit- of non-profitorganisatie in de cultuursector.
De stage duurt 15 weken en heeft plaats in cultuurgelinkte ondernemingen of
organisaties in België of in een land waarvan de student een goede taalkennis heeft.
Het stagebedrijf wordt door de hogeschool aangeduid.
Ter plaatse maakt de student een stageboek en stagerapport (samen: stageverslag) op.
Voor de stages gelden volgende regels:
- de stagecoördinator zorgt voor de administratie, communicatie, opvolging en
evaluatie;
- alle stagiairs worden tijdens hun stage bezocht;
- alle afdelingen die verband houden met de leerstof komen voor stage in aanmerking.
- Stage
- Supervisie


/ / /
E V A L U A T I E
Eerste examenkans
0% 100 %
onderdeel onderdeel
Individuele
Stageverslag 37.5%
opdracht
Permanente
Stage 62.5%
evaluatie

100 %
Stageverslag 37.5% Individuele opdracht
Stage 62.5% Permanente evaluatie
Norm
Er worden geen onwettige afwezigheden getolereerd.
De student mag zijn stage in geen enkel geval op eigen initiatief onderbreken en is
verplicht het huishoudelijk reglement van het stagebedrijf of stageorganisatie te
respecteren.
Sanctie
Wie zijn stage moet onderbreken omwille van redenen van overmacht of oorzaken te
wijten aan de stageorganisatie, kan zijn stage slechts aanvatten nadat de
stagecoördinator hem een nieuwe stageplaats heeft toegewezen.
Bij een tekortkoming vanwege de stageplaats tellen de gewerkte weken effectief mee.
Bij een tekortkoming vanwege de student herbegint de stage vanaf de start;
hierdoor riskeert de student bijkomende problemen (in een laatste jaar deliberatie in
september).
Studenten die zelf falen omwille van het overtreden van de procedure uitgelegd in het
stagevademecum kunnen niet meer deelnemen aan de examenperiode en kunnen ook
niet verwezen worden naar de 2de examenperiode. Studenten die zelf falen in het
buitenland krijgen een tweede kans in het binnenland, hiervoor moeten ze een eigen
stageplaats voorstellen aan de stagecoördinatoren. Voor deze laatste studenten wordt
een nieuwe datum voor het indienen van de stagedocumenten bepaald en een nieuwe
regeling betreffende de managementcase door de opleidingscoördinator uitgewerkt.
Steeds gaat het om 15 ononderbroken weken (stage) tenzij er een tekortkoming is van
het bedrijf.

geslaagd’ doordat de stagementor ter plaatse een lage score gegeven heeft. In dit geval
is een tweede examenkans in de derde examenperiode uitgesloten en moet de stage
worden hernomen in het volgende academiejaar.

geslaagd’ doordat de stagecoördinatoren van de school een lage score gegeven hebben
op het stageboek/stageverslag. In dit geval is een tweede examenkans in de derde
examenperiode mogelijk mits herwerking van het stageboek/stageverslag.
Geval 2. De stage met bijhorende evaluatie loopt – met toestemming van de

stagecoördinator – door tot na de tweede examenperiode. In dit geval wordt de student
voor de eerste examenkans als afwezig opgegeven en krijgt hij een tweede examenkans
in de derde examenperiode.

Stageverslag
Van de stage wordt een uitvoerig verslag opgemaakt (zie richtlijnen stagevademecum)
Dit verslag dient tegen een bepaalde datum (zichtbaar op Toledo en meegedeeld op de
briefingsmomenten) samen met de managementcase te worden ingeleverd. Alle
formaliteiten en deadlines worden meegedeeld in het stagevademecum dat aan de
studenten toegelicht wordt de dag voor de aanvang van de stage. De student
ondertekent een document dat hij/zij kennis genomen heeft van het stagevademecum.

1011 Opleidingsgids HWB Bedrijfsmanagement Sport - en Cultuurmanagement

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

1011 Opleidingsgids HWB Bedrijfsmanagement Sport - en Cultuurmanagement

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Departement Handelswetenschappen

Departement Handelswetenschappen en Bedrijfskunde KHBO ● Xaverianenstraat 10 ● B-8200 Sint-Michiels

Opleidingsgids 2010-2011 – Handelswetenschappen en bedrijfskunde – Bedrijfsmanagement – Sport- en Cultuurmanagement 1

2 Katholieke Hogeschool Brugge – Oostende

Opleidingsgids 2010-2011 – Handelswetenschappen en bedrijfskunde – Bedrijfsmanagement – Sport- en Cultuurmanagement 3

Deze opleidingsgids beschrijft volgens een vast schema alle opleidingsonderdelen en

Alle opleidingen van de KHBO kiezen voor 'competentiegericht onderwijs'. Een

Het opleidingsprogramma geeft een overzicht van de opleidingsonderdelen. Per

In de hoofding vind je volgende vaste gegevens:

De rubrieken geven je een goed beeld van de competenties, doelen, inhoud,

4 Katholieke Hogeschool Brugge – Oostende

Je kan makkelijker navigeren door deze opleidingsgids dankzij de inhoudstafel,

Voor het gebruiksgemak kan

Je kan in het vak zoeken gaan staan met de muisaanwijzer en

Opleidingsgids 2010-2011 – Handelswetenschappen en bedrijfskunde – Bedrijfsmanagement – Sport- en Cultuurmanagement 5

1. De KHBO en het departement Handelswetenschappen en

De Katholieke Hogeschool Brugge-Oostende (KHBO) bestaat uit vier departementen:

Samen met de departementen Gezondheidszorg en Lerarenopleiding en de centrale

2. De opleidingen binnen het departement Handelswetenschappen

Het departement Handelswetenschappen en Bedrijfskunde van de KHBO telt vier

3 KHBO Campus Brugge

De opleidingen van het departement Handelswetenschappen en Bedrijfskunde zijn

Algemeen telefoonnummer: 050 30 51 00

6 Katholieke Hogeschool Brugge – Oostende

3.1 Openingsuren campus

Bij de Studentenadministratie moet je ook zijn om allerhande documenten af te halen

De Studentenadministratie is open maandag - vrijdag van 8 uur tot 17.30 uur.

Het EHBO-lokaal bevindt zich op het gelijkvloers: lokaal B003.

In het gebouw van de Campus Sint-Michiel is er een absoluut rookverbod. Overtreders

De nooduitgangen en -trappen mogen enkel in noodgeval gebruikt worden. Het is

In de klaslokalen wordt niet gegeten of gedronken.

Opleidingsgids 2010-2011 – Handelswetenschappen en bedrijfskunde – Bedrijfsmanagement – Sport- en Cultuurmanagement 7

Alle informatie en handleidingen vind je op http://www.khbo.be/studenten/handleidingen

Op alle voor de studenten toegankelijke plaatsen binnen het campusgebouw kan

Op de campus zijn op 3 plaatsen kopiemachines ter beschikking :

• in het Atrium: 1 grootvolumeprinter op niveau 1

De grootvolumeprinters bieden ook de mogelijkheid om naar je eigen USB-stick te

Er kan enkel gekopieerd en gescand worden met kopiekaarten die in de Campusshop te

Kleurkopies kun je laten maken in de Campusshop.

8 Katholieke Hogeschool Brugge – Oostende

3.10 Werk- en zithoeken

3.11 Informatieberichten voor studenten

Dringende boodschappen, onverwachte wijzigingen… worden aangekondigd via

3.12 Eten en drinken

De catering is uitbesteed aan Sodexo. De prijzen zijn bijzonder studentvriendelijk. Ook

De niet-bewaakte vestiaire op het gelijkvloers is enkel bestemd voor de (externe)

3.14 Postvakjes docenten

Elke student is mee verantwoordelijk voor de onderwijsomgeving. Onder meer uit

In geen enkel onderwijslokaal noch in de bibliotheek wordt er gegeten, gedronken of

Wie een vals alarm veroorzaakt, betaalt een schadevergoeding.

Opleidingsgids 2010-2011 – Handelswetenschappen en bedrijfskunde – Bedrijfsmanagement – Sport- en Cultuurmanagement 9

Er zijn voldoende stroomaansluitingen voor laptops, en in de hele bibliotheek is er

Er zijn ook lokalen voor groepswerk, faciliteiten om te kopiëren en lamineren, en een

De gebruikers moeten de studieatmosfeer respecteren: luidruchtige gesprekken en

De Libiscataloog kun je overal raadplegen, ook buiten de KHBO. De digitale

In alle opleidingen van het departement Handelswetenschappen en Bedrijfskunde worden

De bibliothecarissen en de bibliotheekmedewerkers geven graag uitleg en ondersteuning.

Herfst-, krokus- en paasvakantie

Kerstvakantie en wettelijke feestdagen: gesloten

Verdere informatie over de bib vind je op www.khbo.be/bib.

10 Katholieke Hogeschool Brugge – Oostende

Alle informatie over inschrijven, toelatingsvoorwaarden, studiegelden en de vaststelling

Apart inschrijven voor de examens van de eerste en de tweede examenperiode is