EDUKALBOAN

ELKARTASUNERAKO HEZKUNTZA. 2011. URTEA. 3. zk.

www.alboan.org

HEZKUNTZA: guztion eskubidea

Herrien arteko elkartasunaren
alde lan egiten duen Fundazioa da
ALBOAN. Jesulagundiak sortu
eta bultzatzen du.

AURKIBIDEA

ALBOAN

BILBAO.....................................................
Aita Lojendio, 2 - 2.
HEZKUNTZA
hil ala biziko kontua
48008 - Bilbao
Telefonoa: 944 151 135
Faxa: 944 161 938
alboanbi@alboan.org
Agur bero bat berriro ALBOAN erakundetik, hezkuntza guztion eskubidea eta,
IRUÑEA.................................................... eraikitzen ari garen gizarte global honetan, lehen mailako betebeharra dela
Barañain etorbidea, 2 pentsatzen duzuen pertsona guztioi.
31011 Iruñea
Telefonoa: 948 231 302 EDUKALBOANen azken zenbaki honetan pertsona guztiok dugun hezkuntza-
Faxa: 948 264 308 eskubideari buruz hausnartu dugu, eta bereziki emakumeen egoera azpimarra-
alboanna@alboan.org tu dugu. Aurten emakumearen nazioarteko egunaren mendeurrena ospatzen
dugu, eta, horrek bultzatuta, emakumeek hezkuntza-sistemetan nozitzen duten
DONOSTIA ............................................. diskriminaziora bideratu ditu bere sentsibilizazio- eta mobilizazio-jarduerak
Ronda, 7 - 4. I Hezkuntzaren aldeko Munduko Kanpainak. Zenbakiek adierazten digutenez,
20001 - Donostia 760 milioi pertsona analfabetoren bi herenak emakumeak dira, eta eskolatu
Teléfono: 943 275 173 gabeko 69 milioi adingabekoren % 54 neskak dira. Ez da kasualitatea, baizik eta
Faxa: 943 320 267 konpondu beharreko bidegabekeria.
alboangi@alboan.org
Hala ere, Munduko Kanpainak esku artean dituen estatistika batzuek oraindik
GASTEIZ................................................... ere egoera izugarriagoa jartzen dute agerian. Datuek adierazten dute irakurtzen
Estenaga Apezpikua, 1 eta idazten dakiten emakumeen seme-alabek bizitzako lehen 5 urteetan bizirik
01002 - Gasteiz irauteko duten probabilitatea % 50 handiagoa dela, eta emakume batek bere
Telefonoa: 945 202 676 hezkuntzan inbertitzen duen urte bakoitza zuzenean lotuta dagoela etorkizunean
Faxa: 945 202 676 izango dituen seme-alabak bizitzako bosgarren urtea baino lehen hiltzeko proba-
alboanar@alboan.org bilitatea murriztearekin. Gainera, garapenaren arloan lan egiten dugunok ondo
dakigu emakumeen gaitasunak eta erabakitzeko askatasuna handitzeak ondo-
rio zuzena duela beren komunitateen garapenean, bai gertuko komunitatearen
kasuan (familiari buruz ari garelarik), bai komunitate zabalagoaren kasuan ere
Zuzendaria (gizarte-sarea sortu eta indartzeari dagokionez).
José Ignacio Eguizabal
Publikazio koordinatzailea Ez dira garai onak gizarte-gasturako edo nazioarteko solidaritaterako. Ikusten
Zigor Uribe-etxebarria dugu gero eta txikiagoak direla hezkuntzara bideratzen diren aurrekontuak, bai
Argazkiak gure herrialdean bai nazioartean. Murrizte horrek heriotzan eta bazterketan
ALBOAN artxiboa izango duen eraginaz jabetu behar dugu, eta urrats bat aurrera egin aberasta-
Diseinu eta maketazioa suna gehiago eta hobeto bana dadin defendatzeko, eta bereziki munduko neskato
Worköholics S.L. guztien hezkuntza babesteko. Hil ala biziko kontua da.
Lege-gordailua: SS-290-2010

Birziklatutako paperean inprimatutako,

aldizkaria %100 klororik gabea.
EDUKALBOAN // 2
BERRIAK

Pedro Arrupe Saria: “Pertsona

errefuxiatuak ezagutuz”
Errefuxiatuentzako Jesuiten Zerbitzuak (EJZak) Pedro Arrupe Sariaren lauga-
rren edizioa deitu du, pertsona errefuxiatuen egoerari buruz sentsibilizatzeko.
Interesa duten ikastetxeetako ikasleei zuzenduta dago saria, eta EJZak sariaren
web-orrian (www.jrseurope.org/pedroarrupe-award) azaltzen ditu errealitate honetara hurbiltzeko baliabide batzuk. Ikaste-
txe bakoitzeko ikasleek lan-taldeak osatu beharko dituzte, gai honi buruzko beren ondorioak, ikaskuntzak eta iritziak jasotzen
dituen proiektua egiteko.

Taldeek txikiak izan behar dute, 3 eta 5 ikasle bitartekoak, eta lanak aukeratzerakoan irizpide hauek izango dira kontuan, besteak
beste: originaltasuna, azterketaren eta ikerketaren kalitatea edo gaia garbi azalduta egotea. Gainera, hainbat formatutan (bi-
deoak, jokoak, web-orriak, etab.) aurkez daitezke lanak.

ALBOAN erakundeak jasoko ditu ikastetxe bakoitzak eginiko proposamenak, apirilaren 1a baino lehen, eta EJZ-Europa erakun-
dera bidaliko ditu ebaluazio-irizpideetara hobekien egokitzen direnak. Talde irabazleak Europara bidaiatu eta han EJZak duen
proiektu bat ikusteko aukera izango du. Informazio gehiago nahi izanez gero, jo ezazu sariaren web gunera.

Gainera, “Ikastetxea kanpin-denda batean” kanpainaren barruan, ALBOANek hezkuntza-fase guztietara egokituriko jarduera
didaktiko multzoa eskaintzen du, munduko pertsona errefuxiatu eta desplazatuen errealitatea ezagutzeko. Informazio gehiago
dago gure web-orrian: www.alboan.org.

Hezkuntza ez da ipuin bat

Neskatoen eta emakumeen eskubideen alde
“Hezkuntza ez da ipuin bat. Neskatoen eta emakumeen eskubideen alde”
lemapean, hezkuntzaren esparruan emakumeek nozitzen duten diskriminazioa
salatzeko eta neskatoen eta emakumeen hezkuntza-eskubidea aldarrikatze-
ko deia egiten digu aurten Hezkuntzaren aldeko Munduko Kanpainak. Aurten
ere, Hezkuntzaren aldeko Munduko Ekintza Astea (EMEA) ospatuko da apiri-
laren 11tik 15era. Bertan, hainbat ekintza eta mobilizazioren bidez, politikariei
eskatuko zaie bete ditzatela hartu dituzten konpromisoak, kalitatezko oinarrizko
hezkuntzarako eskubidea bermatzeko guztiontzat.

Iazko urtean, 18.000 ikasle inguruk (haur-hezkuntzatik hasi eta batxilerrerai-

no) eta Euskadiko eta Nafarroako 84 ikastetxek landu zituzten kanpaina honek
eskainiriko proposamen didaktikoak, eta EMEAren jarduerekin bat egin zuten.

Zure ikastetxearekin EMEAn parte hartu nahi baduzu, jar zaitez ALBOANen
edozein egoitzarekin harremanetan. Oraindik garaiz zabiltza!

Laster...
Munduko Txokoa / Leiho bat mundura – elkartasunerako prestakuntza:
aurrera jarraitzen du 2010-2011 ikasturterako Munduko Txokoa / Leiho bat munduraren programa-
zioak. Programazioan jarduera ugari daude (hitzaldiak, tailerrak, zineforuma, kontzertuak...), eta jar-
duera horiez Bilbo, Donostia, Gasteiz eta Iruñean gozatu ahal izango duzu. Hurrengo deialdiei buruzko
informazioa izateko, begiratu hemen: www.alboan.org.

Bidezko Merkataritzaren Eguna: maiatzaren 14a.

Hezkuntzaren aldeko Munduko Ekintza Astea: apirilaren 11tik 15era.

Albiste hauei eta ALBOANeko beste albiste batzuei buruzko informazio gehiago nahi izanez
gero, sartu gure web-orrian (www.alboan.org), eta eman izena gure albiste-aldizkarian.

EDUKALBOAN // 3
Hezkuntza,
eskubide unibertsala?
“Pertsona orok du hezkuntzarako eskubidea”. Horrela dio Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsalaren 26. ata-
laren hasierak. Adierazpen hori 1948ko abenduaren 10ean onartu zuen Nazio Batuen Batzar Nagusiak.

Ordutik, eskubide ekonomiko eta sozialei buruzko nazioar-
teko hitzarmen garrantzitsuenetan jaso eta berretsi da
pertsona guztiek dutela lehen mailako hezkuntza izateko
eskubidea, eta hezkuntza horrek doakoa, derrigorrezkoa eta
eskuragarria izan behar duela.
Lehen mailako hezkuntza guztientzat izatea helburu gisa
ezarri zen Milurtekoko Garapen Helburuetan, eta, gainera,
helburu hori lortzeko epe bat ere ezarri zen: 2015. urtea.
Hala ere, adierazpen, berrespen eta helburu guztiak izanik
ere, gaur egun hezkuntza ez da pertsona guztien eskura
dagoen eskubide bat, ezta gutxiagorik ere.
Herrialde pobre askok aurrerapen handiak egin dituzte
hezkuntzaren arloan; hala ere, 2015erako ezarritako hel-
buruak lortzeko gero eta itxaropen gutxiago dago. Lehen
mailako hezkuntzan izaniko matrikulazioak igo egin dira
azken urteotan, baina oraindik ere 69 milioi neska-mu-
tiko dago eskolatu gabe. Gainera, milioika neska-mutikok
amaitzen dute eskola eduki beharko lituzketen oinarrizko
ezagupenak lortu gabe. Saharaz hegoaldeko herrialde ba-
tzuetan, bost urteko ikasketak dituzten gazteak analfabe-
toak izateko probabilitatea % 40koa da; Ekuador, Guatemala
eta Dominikar Errepublikan, berriz, lehen hezkuntzako hiru-
garren mailako ikasleen erdiak baino gutxiagok ditu oinarri-
oinarrizkotik haratago doazen irakurketa-gaitasunak.
Munduko ekonomia-krisiaren ondorioak oraindik ere na-
baritzen ditugun une honetan, azken hamar urteotan egin
diren aurrerapen asko geratzeko (edo baita atzera egiteko
ere) arriskua dago. Nazioarteko finantza-krisiaren ondorio
zuzena da, munduko herrialde gehienetan, murriztu izana
irakasleak kontratatzeko, azpiegituretarako edo hezkun-
tzako materialetarako aurrekontuak. Gainera, herrialde
pobretuetan milioika familien bizi-baldintzak gero eta
okerragoak direnez, horren ondorioz baliteke neska-mutiko
gehiago ateratzea eskoletatik.

EDUKALBOAN // 4
 HEZKUNTZA: guztion eskubidea
Emakumeen eta neskatoen hezkuntza-eskubidea
Hezkuntza-eskubideak babes eta onarpen handia du munduan;
hala ere, errealitateak erakusten digu emakumeek diskrimi-
nazio handia nozitzen dutela oraindik ere eskubide hori gauza-
tzerakoan. Oraindik orain, planetako hainbat lekutako milioika
emakume eta neskatori ukatu egiten zaie kalitatezko hezkun-
tzarako eskubidea: alfabetatu gabe dauden 759 milioi pertsona
helduren bi herenak emakumeak dira, eta eskolatu gabeko 69
milioi neska-mutikoren % 54 neskatoak dira. Datu horiek argi
adierazten dute emakumeek eta neskatoek oztopo eta zailtasun
handiei egin behar dietela aurre eskolara joateko eta oinarrizko
eskolatzea amaitzeko. Sarritan eskolan edo eskolarako bide
luzean pairatzen dituzten erasoez gain, beste zailtasun batzuk
ere izaten dituzte: ezkondu eta haurdun geratzen dira gaztetan,
osasun-arazoak izaten dituzte edo familiaren beharrak direla-
eta eskola uzten dute, neskatoen hezkuntza mutikoena baino
gutxiago baloratzen baita.
Neskatoen hezkuntza, beste ezer baino lehen, eskubide bat da;
baina, era berean, onura handiak ekartzen dizkie ekonomiaren
hazkuntzari, demokraziari eta familiaren osasunari. Estatis-
tikek agerian uzten dute haurren amek irakurtzen eta idazten
baldin badakite, haur horiek bost urtetik aurrera bizirik irau-
teko duten probabilitatea % 50 handiagoa dela, eta hortik au-
rrera emakume batek jasotzen
EDUKALBOAN // 5
duen hezkuntza-urte gehigarri bakoitzeko murriztu egiten dela
bere seme-alabek bizitzako lehen bost urteetan hiltzeko duten
arriskua. Gainera, ikasketak dituzten emakumeek funtsezko
zeregina izaten dute beren komunitateak sortzerakoan, eta
beren bizitzak hobeto kontrola ditzakete.
Egoera honen aurrean, aurten Hezkuntzaren aldeko Mun-
duko Kanpainak emakumeek eta neskatoek hezkuntzaren
esparruan nozitzen duten diskriminazioa salatu nahi du, eta
kalitatezko hezkuntza jasotzeko eta hezkuntza hori osatzeko du-
ten eskubidea aldarrikatu. Kanpainak ikasleei, irakasleei, poli-
tikariei eta gizarteko gainerako eragile guztiei denek batera lan
egiteko deia egiten die, horrela emakumeek gizonen baldintza
berberetan kalitatezko hezkuntza izateko duten eskubidea
gauzatu ahal dezaten. Guztion artean gobernuak derri-
gortu behar ditugu (are gehiago egungo egoera eko-
nomikoan) harturiko konpromisoak bete ditzaten
eta beharrezko baliabide ekonomikoak bide-
ra ditzaten 2015ean hezkuntza pertsona
guztien eskura dagoen eskubidea
izan dadin bermatzeko.
 Hezkuntza eskubidea
lantzeko proposamen pedagogikoak

6-12 urte
Zertarako balio du irakurtzeak eta idazteak?
Zer ga
Denbora: 50 minutuko bi saio.
uza be
Jarduera hemendik atera dugu: “Ireki liburu bat, ireki mundua” EMEA
ditut o rri egi
2009ko proposamen didaktikoa haur-hezkuntzarako eta
rain, ten
irakur
lehen hezkuntzarako.
eta id tzen
Kolore desberdineko bi kartoi mehe aurkeztuko ditugu, bakoitzean azten
galdera batekin: dakida
Ikasleek kartoi meheetan idatzi edo marraztu behar dituzte beren
netik?
erantzunak. Hausnarketarako behar den giroa sortu ondoren,
irakasleak hirugarren kartoi mehe bat aurkeztuko du, galdera
honekin: zertarako balio du irakurtzeak eta idazteak? Han idatziko

Zer gauza egin

ditugu ondorioak.

nitzakeen irakurtzen
Hurrengo saio batean, ikasleek ipuin bat sortuko dute azken kartoi
mehe horretatik abiatuta. Ipuinaren hasiera hau izan liteke:

“Irenek eta Juanek 15 eta 13 urte dituzte, eta

txikitan ezin izan zuten eskolara joan...”. eta idazten
ez nekienean?
12-16 urte
Eguneroko bizitza hitzetan
Denbora: 50 minutuko bi saio.
Jarduera hemendik atera dugu: “Ireki liburu bat, ireki mundua”
EMEA 2009ko proposamen didaktikoa bigarren hezkuntzarako
a,b,d?
eta batxilerrerako.

Ikasleei eskatuko diegu egun batean kontuan har dezatela irakurtzea

eskatzen duten zer jarduera egiten dituzten, eta, taldeka, jarduera horie-
tako hiruren argazkiak atera ditzatela. Bateratze-lanean, argazkiak alo-
rren arabera sailkatuko dituzte: etxea, erosketak, lana, osasuna, etab.

Galdera hau egingo diegu: zer gertatuko zen egoera horietako bakoi-
tzean irakurri ezin izan bazenute? Erantzunak aztertuta, irakurtzen ez
jakiteak eta gizartean behar bezala moldatu ezinak dituen ondorioak
aterako ditugu.

Munduan hezkuntzak bizi duen egoerari buruzko datu batzuk azalduko

ditu irakasleak. Datu horiek ikusita, planisferio baten gainean marka-
tuko dute munduan analfabetismoak duen egoera. Jarduera hau
egiteko, analfabetismo-indizerik handiena duten herrialdeak zein diren
ikertu beharko dute ikasleek. Pobreziaren eta analfabetismoaren artean
dagoen harremanari buruzko ondorioak aterako ditugu.
EDUKALBOAN // 66
EDUKALBOAN //
PROPOSAMEN PEDAGOGIKOAK

! Heziketa-material gehiago
aurkitu dezakezu

16tik aurrera
www.alboan.org/
hezkuntzamaterialak
web-orrian edo gure
egoitzaren batekin

Berdintasunean heztetan harremanetan jarrita.

(2. or. IKUSI)

Denbora: 60 minutuko bi saio

Jarduera hemendik atera dugu: “Ireki liburu bat, ireki mundua” EMEA 2009ko
proposamen didaktikoa bigarren hezkuntzarako eta batxilerrerako.

Irakasleak denboran zehar bidaia txiki bat egitea proposatuko die “Ezkontz
en zarete
ikasleei. Horretarako, pasa den mendearen erdialdeko batxilerreko zeuon ize nean, txa
na jarrik rtelean
testu batzuk izango dituzte. Neska-mutilez osaturiko taldetan banatu- leheneng o duzue,
o abizena zeuon
rik, testuak zein garai historikori dagozkion ikertuko dute, baita Pilar partikula , eta, ond
gehi zuen oren, “de
senarrare ”
Primo de Rivera eta emakumezkoen atala zein ziren ere. Aurkituriko na. Adibid n abize-
ez: Carm
Formula e n García
material guztiarekin, garai horri buruzko txartel txiki bat egingo dute. hau atse de Marín
dugu gure gina da; .
izaera ga izan ere,
ltzen: Ca ez
cía gara, rmen Ga
Informazio hori eta eginiko txartela oinarri hartuta, rol-joko bat pres- eta Marí r-
n jaunare
tatuko dugu ikasgelan. Talde batek garai horretako pentsamenduak nak gara
.
Etxeko e
bere egingo ditu, eta beste taldeak, berriz, egungo gizartean nagusi konomia
Batxilerra ,
diren baterako hezkuntzaren aldeko pentsamenduak. Argudioak , 1968
(okerrak nahiz zuzenak) erabiliz, hauei buruz eztabaidatuko dugu:
nola ikusten den familiako bizitza, etxetik kanpo emakume eta gizo-
nezkoek dituzten lan-motak, bikote-harremana, etab.

Ondoren, irakasleak ikasleei eskatuko die bilatzeko eta zehazteko zein

tza,
helburuk egiten dituzten bateraezin aurkeztutako testu-zatiak gaur e n bizi
r
oro lantak
egungo hezkuntzarekin. Gainera, 1995ean Beijingen izan zen emaku- me p
m aku zeren , edo re,
meari buruzko munduko batzarraren inguruko informazioa bilatzeko “E edo itu ere badu e
e s t e d n
b a e n
eskatuko diegu. Informazio horrekin, emakumearen garapenerako en b egit due
egit ulatu rtuko betiko
i m a
mundu mailan oztopo nagusiak zein diren identifikatzen saiatuko gara. dis dean h itzeko ”.
k a
men ait aur ik ez d
b r
nor a beste ren
tala
Azken jarduera gisa, ikasleei eskatuko diegu azal dezatela zein ondo- i
rio dituen gizartean hemen agertu den moduko eredu zapaltzaile eta nah o e nA
k
mez 1944
aku
baztertzaile batek, eta baterako hezkuntzak duen garrantzia emaku- Em karia,
iz
me eta gizonen arteko berdintasuna lortzeko. Horretarako, formatu Ald
grafiko eta linguistikoren bat erabili beharko da (posterra, bideoa,
marrazkia, etab.). Lan hori ikastetxeko hezkuntza-komunitatean
zabaltzea gomendatuko diegu.

“E
m
au aku
rk
ah itz mee
giz alme en; fa k ez
d
ba onen n sor lta z ute
itz
rra ion dim ail ie, n inoiz
a t z a
re
n na gizo ; guk ena ea, z oski ezer
e
ea a. a ed uler nek egin ri so ina ,
o o tze eg il k Jai
um d on ke i de i
ak zea giz n Pil rra a da, nda e zake ema nkoa
em at ia ga a- go h m n k
ar ”. obe ate gun b
a n, bitz ide ren beh a, Pr
im toa n
d a k
o r a , d go igu a-
os ze en e n od
z a na leh um zue hau . eR
ive
te-
it u k , ” ,
iz iz ren a tu isa sa la
ia ea,
ra,
“B ink oa . Em tsa ri g i gi z 19
eg ink zen pen ar arr so rt 42
o- stu
Ja an go sag bilg it i k a
iz roa o o ra p ol n ik
e z k e e
g e it za h
rr rba u nt o le
e k
z ak e
e st lerr
Pr txi
ba 63
19

EDUKALBOAN // 7
 ! Material guztiak
ALBOAN-en
Baliabide Zentroan
aurkitu daitezke:
www.alboan.org/centroderecursos/eu
edo gure egoitzaren batekin
harremanetan jarrita. (2. or. IKUSI)
Hezkuntzaren
buruzko
baliabideak
Hezkuntza materiala:
Milurtekoko Garapen Helburuak:
2. Lehen Hezkuntza Unibertsala
lortzea. Manos Unidas, 2006.
Dokumentala:
Noaga, Burkina Fasoko neskatoa.
Intermón, 1997.
Liburo-jokoa:
Dama bikainak: 24 emakume aipaga-
rrien bizitzak kontatzen dituen liburua
eta dama jokoa. Ekilikua, Tudela.
Bideoa eta dokumentua:
Neska-mutil guztiek behar dituzte
irakasleak. Hezkuntzaren Aldeko
Munduko Kanpaina, 2006.
ELKARRIZKETA
“Erosoena ikasgelatik ez ateratzea
izango litzateke, baina garrantzitsua da
ikasgelatik kanpo ere heztea”
Mª Teresa Fernández de Manzanos
Iruñeko San Ignacio Ikastetxeko Solidaritate Batzordeko koordinatzailea
Hezkuntzako zer jarduera-mota sustatzen duzue batzordetik?
Batzordeak sustatzen dituen jardueren artean urteroko ohiko jarduerak daude, esko-
la-egutegian sartuta daudenak. Ikasturte hasieran Solidaritatearen Astea antolatzen
dugu; aste hori baliatzen dugu errealitate jakin bat ezagutzeko. Azken bi urteotan
errefuxiatuen kanpalekuetako egoerari buruz aritu gara, baina natura-hondamen
diekin ere oso sentsibilizatuta gaude. Gainera, Hezkuntzaren aldeko Munduko
Kanpainan parte hartu eta lan egiten dugu, beste jarduera batzuen artean.
Hezkuntzaren aldeko Munduko Kanpainaren parte-hartzaile gisa, zer da
proposamen horretan gehien baloratzen duzuena?
Kanpaina hori prestatzeko dugun erraztasuna baloratzen dugu batez ere, materiala
eta informazioa eskuragarri ditugulako, haien kalitateagatik eta orientazio-hitzal-
diengatik. Horri guztiari esker, ikastetxe guztiak parte hartzen duen proposamen bat
jar dezakegu abian. Jada hainbat urte daramagu kanpainan parte hartzen, eta, horri
esker, aldatuz joan gara hezkuntza modu globalean ulertzeko modua. Ikastetxeko di-
namikan eta bizitzan oso sartuta dagoen errealitatea da orain.
Zer hezkuntza-motaren aldeko apustua egiten duzue?
Gizartean eta hezkuntzan izaten diren aldaketetara irekita dagoen hezkuntzaren al-
deko apustua egiten dugu. Garai berriei eta teknologia, pedagogia eta jarduera berriei
egokituriko hezkuntza eskaintzea gustatuko litzaiguke. Asko kostatzen da, baina uste
dut gure ikastetxeak apustu garrantzitsua egiten ari direla metodologia-aldaketaren
alde, eta, jakina, gure espiritualtasuna eguneratzearen alde, hezkuntzarekin oso lo-
tuta baitago. Hain zuzen ere, eredu pedagogiko ignaziotarrean oinarritzen gara: es-
perientzia bilatzen dugu, esperientzia hori hausnarketara bideratzeko, eta, horrela,
ekintza bat eragiteko.
Ikasgelaz aparte, zein beste bide erabiltzen duzue ikasleek beren hezkuntzan
parte har dezaten?
Erosoena ikasgelatik ez ateratzea izango litzateke, baina garrantzitsua da hortik kanpo
ere heztea; izan ere, gure ikasleek izugarri ikasten dute elkarbizitzari, pertsonekiko
eta ingurumenarekiko errespetuari eta abarri buruz. Gure ikasleek ibilaldietan,
jarduera pastoraletan eta ikastetxeko festak edo garapenerako hezkuntza-tailerrak
prestatzen parte har dezakete, besteak beste.
Gainera, irakasleen jarrera funtsezkoa da balioetan oinarrituriko hezkuntza es-
kaintzeko. Entzutea eta harrera lantzen saiatu behar dugu, ikaskuntzekin kontzientzia
kritikoa izan, sormena, “desberdina dena” eta ikasteko poza sustatu, eta ikasleekin
beren ikaskuntza-prozesua partekatu.
EDUKALBOAN // 8