‫!

ﺑﻧﺎم ﺧداوﻧد ﺟﺎن و ﺧرد‬

‫اﻧﺟﻣن ﺣﻘوﻗداﻧﺎن در اﻓﻐﺎن در اروﭘﺎ ھﻣﮫ ﺳﺎﻟﮫ ﻛﻧﻔراﻧس ﻋﻠﻣﻰ – را ﺗﺣت ﻋﻧﺎوﯾن‬
‫ﻣﺧﺗﻠف و ﻣﺑرم ﺑراى اﻓﻐﺎﻧﺎن و اﻓﻐﺎﻧﺳﺗﺎن داﯾر ﻣﯾﻧﻣﺎﯾد ‪ .‬در ﺳﺎل ) ‪ ٢٠٢٠‬م ( ﺑﻧﺎﺑر‬
‫ﺷﯾوع وﺳﯾﻊ واﯾروس ﻛروﻧﺎ ‪ ،‬ﺗدوﯾر ﻛﻧﻔراﻧس ﻣﻣﻛن ﻧﮕردﯾد و ﺑرﻣﺑﻧﺎى ﻧظرات ﺧﺑره‬
‫ﮔﺎن ﺷوراى رھﺑرى اﻧﺟﻣن ﺗﺻﻣﯾم اﺗﺧﺎذ ﻧﻣود ‪ ،‬ﺗﺎ ﻣﻘﺎﻻت ﭘژوھﺷﻰ ﺧﺑره ﮔﺎن ﺣﻘوق و‬
‫داﻧﺷﻣﻧدان ورﺟﺎوﻧد ‪ ،‬ﺑﺷﻛل ﻛﺗﺎب ﻣﻧﺗﺷر ﮔردد ‪ .‬در ﺳﺎل ) ‪ ٢٠١٩‬م ( در ﻛﻧﻔراﻧس‬
‫ﻋﻠﻣﻰ – ﻣﺳﻠﻛﻰ اﻧﺟﻣن ﻣﻧﻌﻘده در ﻛﺷور ﺷﺎھﻰ ﺑﻠﺟﯾم ‪ ،‬ﺑﺧﺎطر دﺳﺗﯾﺎﺑﻰ ﺑﮫ ﺻﻠﺢ واﻗﻌﻰ‬
‫و ﭘﺎﯾدار ‪ ،‬اﻧﺟﻣن ﺻﻠﺢ » ارزش ﻣﺣور « ) ﺑرﺧﻼف ﺷﺧص ‪ ،‬ﻗوم و ﺗﻧظﯾم‬
‫‪ :‬ﻣﺣورى ( را ﭘﯾﺷﻧﮭﺎد و اﺻل‬

‫دﻓﺎع از ﺟﻣﮭورﯾت ‪ ،‬در ﺑراﺑر اﻣﺎرت را ﻣطرح ﻧﻣود ‪ ،‬ﻛﮫ ﺧوﺷﺑﺧﺗﺎﻧﮫ ﺑﮫ ﺑﺣث‬
‫ﻣﺣورى و ﮔﻔﺗﻣﺎن ﻋﺎم ﻣﺑدل ﮔردﯾد ‪ ،‬در ﺗداوم ان ﻋﻧوان ﻛﻧﻔراﻧس اﻣﺳﺎل ﻛﮫ اﻛﻧون ‪،‬‬
‫ﻋﻧوان ﻛﺗﺎب ﻣﻰ ﺑﺎﺷد ‪ ،‬ﻣرﺗﺑط ﺑﮫ ﻧﯾﺎز و ارﻣﺎن واﻗﻌﻰ ﻣردم ﻣﺎ ‪ ،‬ﺑﺧﺎطر دﺳﺗﯾﺎﺑﻰ ﺑﮫ‬
‫‪ :‬ﺻﻠﺢ ﭘﺎﯾدار‬

‫ﺻﻠﺢ ‪ ،‬ﺣﻘوق و ﺣﺎﻛﻣﯾت ﻗﺎﻧون‬

‫ﭘﯾﺷﻧﮭﺎد ﮔردﯾد ‪ ،‬ﻛﮫ ﻣﺟﻣوع ﻣﻘﺎﻻت ﻣﻧدرج در ﻛﺗﺎب ‪ ،‬زواﯾﺎﯾﻰ ﻣﺧﺗﻠف ﻣوﺿوع را ﺑﮫ‬
‫‪ .‬ﺑررﺳﻰ ﮔرﻓﺗﮫ اﺳت‬

‫‪ :‬اظﮭر ﻣن اﻟﺷﻣس اﺳت ﻛﮫ‬

‫ﺻﻠﺢ ﻧﯾﺎز اﺻﻠﻰ ﻣردم ﻣظﻠوم و ﺷرط ﺑﻘﺎى ﺟﺎﻣﻌﮫ اﺳت و اﻓﻐﺎﻧﺎن و اﻓﻐﺎﻧﺳﺗﺎن ﺑﻌد از‬
‫ﺗﺣﻣل ﺑﯾﺷﺗر از ﭼﮭﺎر دھﮫ ﺟﻧﮓ و ﺧوﻧرﯾزى ‪ :‬ﺣق دارﻧد و ﻣﺳﺗﺣق ﻣﻰ ﺑﺎﺷﻧد ‪ ،‬ﺗﺎ ﺑﮫ‬
‫‪ .‬ﺻﻠﺢ ﻧﺎﯾل و ﺑﺷﺎھراه ﺑﺎزﺳﺎزى و ﺗرﻗﻰ ﮔذار ﻧﻣﺎﯾﻧد‬

‫در ﺣﺎﻟﯾﻛﮫ ‪ ،‬ﻛﺷور اﻣﺎج ﺗرورﯾﺳم ‪ ،‬ذھﻧﯾت ﺗﻛﻔﯾرى و واﯾروس ﻛروﻧﺎ ‪ ،‬ﻗرار دارد و‬
‫ﺑﺎ ﻣﺻﯾﺑت ﻓﻘر ‪ ،‬ﺑﯾﻛﺎرى و اﻓت ﺑﻰ اﺗﻔﺎﻗﻰ ﻣواﺟﮫ اﺳت ‪ ،‬ﻣﺻﺎﯾب ﺧﺎﻧﻣﺎﻧﺳوز ﺟﻧﮓ‬
‫ﺗﺣﻣﯾﻠﻰ ‪ ،‬دﻣﺎر از روزﮔﺎر ﻣردم ﺑﯾرون ﻧﻣوده و ﻣﻘدرات ﺗﺎرﯾﺧﻰ اﻓﻐﺎﻧﺳﺗﺎن ‪ ،‬ﻛﻣﺎﻛﺎن‬
‫در ﻛﺷﻣﻛش ھﺎى ﺗﺎرﯾﺧﻰ و ﻛﻼن ﺟﯾوﭘوﻟوﺗﯾك ﻣﻧطﻘوى و ﺑﯾن اﻟﻣﻠﻠﻰ و در ﺗداوم ھﻣﺎن‬
‫» ﺑﺎزى ﺑزرگ « رﻗم ﻣﯾﺧورد ‪ ،‬اﯾن ﺳوال ‪ ،‬ﻗﺑل از ھر وﻗت دﯾﮕر ﻣﺑرﻣﯾت ﺧﺎص‬
‫‪ :‬ﻛﺳب ﻣﯾﻧﻣﺎﯾد ﻛﮫ‬

‫ﭼﮕوﻧﮫ ﻣﯾﺗوان ﺑﮫ ﺻﻠﺢ واﻗﻌﻰ و ﭘﺎﯾدار ) ﺻﻠﺢ ﻣﺛﺑت ( ‪ ،‬دﺳت ﯾﺎﻓت ‪ ،‬ﻛﮫ از اﺳﻘﺎط‬
‫ﻧظﺎم و ﺗﻛرار ﺳﻘوط دھﺷﺗﺑﺎر ﻛﮫ در ﻗرن ﺑﯾﺳت دو ﺑﺎر ‪ ،‬ﺑر اﻓﻐﺎﻧﺳﺗﺎن ﺗﺣﻣﯾل ﮔردﯾده ‪،‬‬
‫ﺟﻠوﮔﯾرى و زﻣﯾﻧﮫ ﭘﯾوﺳﺗن » ﺗﺣرﯾك اﺳﻼﻣﻰ طﺎﻟﺑﺎن « را در ﭘروﺳﮫ ھﺎى ﺳﯾﺎﺳﻰ و‬
‫‪ .‬ﺣﯾﺎت ﻣدﻧﻰ ‪ ،‬ﻣﺳﺎﻋد ﺳﺎﺧت‬

‫زﻣﺎﻧﯾﻛﮫ از ارزﺷﮭﺎ و ﺟﻣﮭورﯾت ﺻﺣﺑت ﻣﻰ ﺷود ‪ ،‬ﻧﺑﺎﯾد ﺑﺎ ﻓﺳﺎد ﺳﺎﻻرى و‬

‫ﻛﻠﯾﭘﺗوﻛراﺳﻰ ‪ ،‬ﻣﻐﺎﻟطﮫ ﮔردد ‪ ،‬ﻣطﻣﺢ ﻧظر ﻣﺎ ‪ ،‬ھﻣﺎﻧﺎ ﺣﻘوق و ازادﯾﮭﺎى اﺳﺎﺳﻰ ﻣردم‬
‫‪ :‬اﺳت ﻛﮫ ﺑﺎ ﻓﺿﯾﻠت ﻣﻌﻧوى در وﺟود ‪ ،‬دو ﺣﺎﻛﻣﯾت‬

‫ﺣﺎﻛﻣﯾت ﻣﻠﻰ –‬

‫ﺣﺎﻛﻣﯾت ﻗﺎﻧون –‬

‫ﻣﺗﺑﻠور ﻣﯾﮕردد ودرﺳت ھﻣﺎن ﻣواردى اﺳت ﻛﮫ » اﻣﺎرت اﺳﻼﻣﻰ « ﻣﻧﻛر ان ﻣﻰ‬
‫‪ .‬ﺑﺎﺷد‬

‫ﺣق ﺣﺎﻛﻣﯾت ﻣﻠﻰ ﺑر طﺑق ﺗﻣﺎم ﻣﻌﯾﺎر ھﺎى ﻗﺑول ﺷده ﺣﻘوق ﺑﯾن اﻟﻣﻠﻠﻰ و ﻣﯾﺛﺎﻗﮭﺎى‬
‫ﺟﮭﺎﻧﻰ ﺑطور اﻧﺣﺻﺎرى ﺑﻣردم ﺗﻌﻠق دارد و در اﺣوال ﺧوﻧﺑﺎر ‪ ،‬ﺟﺎرى اﻓﻐﺎﻧﺳﺗﺎن‬
‫‪ :‬اﻋﻣﺎل ان ﻓرﺻت را ﺑراى ﻣردم و ﺳﮫ اﻛﺛرﯾت ﺑزرگ‬

‫زﻧﺎن –‬

‫ﺟواﻧﺎن –‬
‫و ﻣﺳﺗﻣﻧدان –‬

‫ﻣﺳﺎﻋد ﻣﯾﺳﺎزد ‪ ،‬ﺗﺎ در ﺗﻌﯾن ﺳرﻧوﺷت اﯾﻧده ﻛﺷور ﺷﺎن ﺳﮭﯾم ﮔردﻧد ‪ .‬ﺣﺎﻛﻣﯾت ﻗﺎﻧون‬
‫رﻛن اﺻﻠﻰ دﯾﻣوﻛراﺳﻰ و ﺗﺣدﯾد ﻗدرت ﺧود ﻛﺎﻣﮫ اﺳت ﻛﮫ ﺑﺣﻘوق و ازادﯾﮭﺎى‬
‫‪ .‬ﺷﮭروﻧدان ﻣﻌﻧﻰ ﻣﻰ ﺑﺧﺷد و ﺣﺎﻣﻰ و ﺣﺎﻓظ ارزﺷﮭﺎى ﻣﺗﻌﺎﻟﻰ و ﺣﻘوق ﺑﺷر ﻣﻰ ﺑﺎﺷد‬

‫‪ :‬ﺑﻘول ﺳﯾﺳرون ﺧطﯾب و ﻓﯾﻠﺳوف ﻣﻌروف روم‬

‫» ﺑرای اﯾﻧﮑﮫ آزاد زﻧدﮔﯽ ﻧﻣﺎﯾﯾم ‪ ،‬ﺑﺎﯾد ﺗﺎﺑﻊ ﻗﺎﻧون ﺑﺎﺷﯾم «‬

‫ﺳﺧن ﺷﺎﻋرﻣﻌروف ﻣﻠﯽ ‪ ،‬ﮔل ﭘﺎﭼﺎ اﻟﻔت در ﺗﻌﺑﯾر ﺣﺎﮐﻣﯾت ﻗﺎﻧون ‪ ،‬درﺧور ﺗوﺟﮫ‬
‫‪ :‬اﺳت‬

‫ﮐﮫ ﻣﯽ څوک ﭘﮫ ﻟﺧﺗﮫ ووﯾﯽ ظﺎﻟم دئ‬

‫ﮐﮫ ﻗﺎﻧون ﻣﯽ ﻏوڅوى ﺳر ﻋداﻟت دئ‬

‫در ﻗرن ) ‪ ( ٢١‬ﺣﺎﮐﻣﯾت ﻗﺎﻧون ‪ ،‬ﭘل وﺻل ﺑﺎ ﺟﺎﻣﻌﮫ ﺟﮭﺎﻧﯽ ‪ ،‬ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻠل ﻣﺗﺣد و‬
‫‪ .‬ﺳﺎزﻣﺎن ھﺎی اﻗﺗﺻﺎدی و ﻓرھﻧﮕﯽ ﺑﯾن اﻟﻣﻠﻠﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﺷد‬

‫ﺣﺎﮐﻣﯾت ﻗﺎﻧون ﭼﺗر ﮐﻼن ﺑرای ﺗﻣﺎم اﺣﺎد ﻣﻠت ‪ ،‬طرﻓﯾن ﻣﺗﺧﺎﺻم و رﻓﺗن ﺑﮫ ھﻣدﯾﮕر‬
‫ﭘذﯾری ‪ ،‬ﺗﺳﺎﻣﺢ و ﺗﺣﻣل ﻣﯽ ﺑﺎﺷد ‪ .‬ﭘﺎﺷﻧﮫ اﺷﯾل اﻓﻐﺎﻧﺳﺗﺎن ‪ ،‬ﻓﻘدان اﻗﺗدار ‪ ،‬ﻣﻘﺗدر‬
‫ﻣرﮐزی ﻗﺎﻧون ﻣﺣور و ﻋداﻟت ﮔﺳﺗر ﻣﯽ ﺑﺎﺷد ‪ ،‬ﭼﻧﯾن ﻣﺎﻣوﻟﯽ ﻓﻘط در وﺟود ﺣﺎﮐﻣﯾت‬
‫‪ .‬ﻗﺎﻧون ‪ ،‬ﻣﻣﮑن ﻣﯾﮕردد‬

‫ﻗﺎﻧون ‪ ،‬ﺳﯾﺎدت و ﺣﺎﮐﻣﯾت آن ارزشھﺎی ﺗﺎرﯾﺧﯽ ﻣﺎ و ﻣﯾراث ﻣﺷروطﮫ ﺧواھﺎن ‪،‬‬

‫آزادﯾﺧواھﺎن ‪ ،‬ﺗﺟدد طﻠﺑﺎن و ﺷﺎﺧص ﺗرﯾن ﻧﻣﺎد آن ﺷﺎه اﻣﺎن اﻟﮫ ﻣﯽ ﺑﺎﺷد و ﺟدل‬
‫ﺗﺎرﯾﺧﯽ » ﻣﺷروﻋﮫ « و ﻣﺷروطﮫ از ھﻣﺎن زﻣﺎن و ﺗﺎ ﺣﺎل ﺗداوم دارد و در ﻣراﺣل‬
‫‪ .‬ﻣﺧﺗﻠف ‪ ،‬ﻣداﻓﻌﺎن ﺣﺎﮐﻣﯾت ﻗﺎﻧون ﺑﺧﺎطر آن ﺗﻼش ﻧﻣوده اﻧد‬

‫از » ﭘدر ﺗﻘﻧﯾن « ﻣوﻟوی ﻋﺑداﻟواﺳﻊ ﻗﻧدھﺎری ‪ ،‬ﻣوﻟف ﻧﺧﺳﺗﯾن ﻗﺎﻧون ﺟزأ ) ﺗﻣﺳﮏ‬
‫اﻟﻘﺿﺎت آﻟﻣﺎﻧﯾﮫ ( و در ﻣراﺣل ﺑﻌدی ﺗﺎ ﻣوﻟﻔﺎن ﻗواﻧﯾن اﺳﺎﺳﯽ ) ﮐﮫ ﻗﺎﻧون اﺳﺎﺳﯽ ﻧﺎﻓذ‬
‫ﺷﺷﻣﯾن ﻣﯽ ﺑﺎﺷد ( و ﺑوﯾژه ﻗﺎﻧون اﺳﺎﺳﯽ ) ‪ ١٩۶۴‬م ( ﮐﮫ ﺑﻌد از ﺟﻧﮓ ﺟﮭﺎﻧﯽ دوم و‬
‫اﯾﺟﺎد ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻠل ﻣﺗﺣد ‪ ،‬ﺗﺻوﯾب ﻣﻧﺷور و اﻋﻼﻣﯾﮫ ﺟﮭﺎﻧﯽ ﺣﻘوق ﺑﺷر و ﻣﯾﺛﺎﻗﮭﺎی‬
‫ﻧﺎﺷﯽ از آن را ﺑﮫ ﺑﮭﺗرﯾن ﻧﺣو ﻣﻣﮑن ﺑﺎ ﺳﻧت و اﺳﺎﺳﺎت دﯾن ﻣﺑﯾن اﺳﻼم در ﯾﮏ ﺑﺎﻓت ‪،‬‬
‫‪ .‬ﺑﺳﯾﺎر ﻣﻧطﻘﯽ و ﻋﻣﻠﯽ ﺗﺳﺟﯾل ﻧﻣوده اﺳت‬

‫‪ :‬ﺑدﯾﻧرو‬

‫زﻣﺎﻧﯾﮑﮫ از » دﺳﺗﺎورد ھﺎ « ﺻﺣﺑت ﻣﯾﮕردد ‪ ،‬ﺑﺎﯾد ‪ ،‬ﻣوارد ﻓوق ﺑﻣﺛﺎﺑﮫ ﺑزرﮔﺗرﯾن‬

‫ارزشھﺎی ﺗﺎرﯾﺧﯽ و ﻣﻠﯽ اﻓﻐﺎﻧﺳﺗﺎن ﮐﮫ در ﻣطﺎﺑﻘت ﺑﺎ دﯾن و آﯾﯾن ﻣردم ﻓرار دارد ‪،‬‬
‫‪ .‬ﻣورد ﺣﻣﺎﯾت و ﺗداوم ﻗرار ﮔﯾرد‬

‫اﺳﺎس ﺻﻠﺢ و ﻋداﻟت ‪ » ،‬ﺣرﻣت ﺑﮫ ﮐراﻣت اﻧﺳﺎﻧﯽ ﺑﺷر « ﻣﯽ ﺑﺎﺷد ‪ ،‬ﮐﮫ ﺟوھر آن‬
‫در اﺣﺗرام و رﻋﺎﯾت ‪ ،‬ﺣق زﻧدﮔﯽ ) ﺣق ﺣﯾﺎت ( ﺑﺷر ﻣﯽ ﺑﺎﺷد ﮐﮫ در ﻣواد ﺳوم و ﺷﺷم‬
‫‪.‬اﻋﻼﻣﯾﮫ ﺟﮭﺎﻧﯽ ﺣﻘوق ﺑﺷر و ﻣﯾﺛﺎق ﺑﯾن اﻟﻣﻠﻠﯽ ﺣﻘوق ﻣدﻧﯽ و ﺳﯾﺎﺳﯽ ﺑﺎزﺗﺎب دارد‬

‫ﻣﺗﮑﯽ ﺑر ھﻣﯾن اﺻل اﻧﺳﺎﻧﯽ ‪ ،‬اﺳﻼﻣﯽ و ﺣﻘوﻗﯽ ‪ ،‬ﺑﺎﯾد ‪ :‬دﻓﺎع از » ﺣق ﺣﯾﺎت « در‬
‫‪ :‬ﺳر ﺧط ﮐﺎر ﻗرار داﺷﺗﮫ و در ﺑﺣث ﺻﻠﺢ و ﻣذاﮐرات ﺟﺎری ‪ ،‬ﺑﺎﯾد‬

‫اﺗش ﺑس ﮐﺎﻣل و ﺳرﺗﺎﺳری ﺑﻣﺛﺎﺑﮫ ﻧﺧﺳﺗﯾن ﻣورد ‪ ،‬ﻣورد ﺗﻔﺎھم ﻗرار ﮔﯾرد ‪ .‬در ﺣﺎﻟﯾﻛﮫ‬
‫طﺎﻟﺑﺎن از ده ﻣﺎه ﺑﺎﯾﻧطرف ﺑﺎ ﻧظﺎﻣﯾﺎن اﻣرﯾﻛﺎ اﺗش ﺑس ﻛﺎﻣل دارﻧد و ﺑﺎ ﺗﺑﺧﺗر ﮔﻔﺗﮫ ﻣﻰ‬
‫‪ :‬ﺷود ﻛﮫ‬

‫! ﺑﻌد از ﻋﻘد ﻗرارداد ﺑﺎ اﻣرﯾﻛﺎﯾﻰ ھﺎ ‪ ،‬ﻛﺷﺗن اﻧﺎن ﻣﺟوز ﺷرﻋﻰ ﻧدارد‬

‫ﻣردم ﻣظﻠوم ﺣق دارﻧد ‪ ،‬ﺳوال ﻧﻣﺎﯾﻧد ﻛﮫ ‪ :‬اﯾن ﭼﮫ ﻧوع ﺷرﯾﻌت اﺳت ﻛﮫ ‪ ،‬ﻛﺷﺗﺎر‬
‫اﻓﻐﺎﻧﺎن و ﺑرﻗرارى ﺣﻣﺎم ﺧون را ﺟﺎﯾز ﻣﻰ ﺷﻣﺎرد ؟‬

‫از ﺟﺎﻧب دﯾﮕر ﻣﻧﺎزﻋﮫ ﺧوﻧﯾن اﻓﻐﺎﻧﺳﺗﺎن وﯾژه ﮔﻰ ھﺎى ﺧﺎص ﺧود را دارد و ﻧﺧﺳﺗﯾن‬
‫ﺟﻧﮓ ﺧﺎﻧﻣﺎﻧﺳوز اﺳت ﻛﮫ اﺿﻼع ﻣﺗﺣده اﻣرﯾﻛﺎ ﺑر ھر دو طرف ﺟﻧﮓ اﺷراف دارد ‪،‬‬
‫در ﺣﺎﻟﯾﻛﮫ ﺣﺎﻣﻰ دوﻟت اﻓﻐﺎﻧﺳﺗﺎن ﻣﻰ ﺑﺎﺷد و ﺑﺎ اﯾن دوﻟت ﻗرارداد ﺳﺗراﺗﯾژﯾك و ﭘﯾﻣﺎن‬
‫اﻣﻧﯾﺗﻰ دارد ‪ ،‬ﺑﺎ طﺎﻟﺑﺎن ﻧﯾز ﻗرارداد ﺑﺳﺗﮫ و در ﺗﻣﺎم اﯾن ﻣدت رﯾﺷﮫ ھﺎى اﻧﺎن را در‬
‫‪ .‬ﭘﺎﻛﺳﺗﺎن اﺑﯾﺎرى و از ھﺷت ﺳﺎل ﺑﺎﯾﻧطرف ﻣﯾزﺑﺎن اﻧﺎن در ﻗطر ﻣﻰ ﺑﺎﺷد‬

‫ﺑدﯾﻧرو ﺗداوم ﺟﻧﮓ و ﺧوﻧرﯾزى ﺑﺳﯾﺎر ﺳوال ﺑراﻧﮕﯾز و ﺑﮫ ﻣﻔﮭوم ان اﺳت ﻛﮫ ‪ ،‬اھداف‬
‫ﺳﯾﺎﺳﻰ را ﺑﺎ ﺗوﺳل ﺑﮫ ﺟﻧﮓ و ﺧﺷوﻧت ﻣﺗﺣﻘق ﻣﯾﺳﺎزﻧد ‪ .‬اﻧﺟﻣن ﻣﺎ ‪ ،‬اﻓﺗﺧﺎر دارد ﻛﮫ‬
‫ﻣﺟﻣوع ﻣوارد ‪ ،‬ﭼﮕوﻧﮕﻰ ﮔذار ﺑﮫ ﺻﻠﺢ واﻗﻌﻰ ‪ ،‬ﺑﺷﻛل ﻣﺷروح در ﻣﻘﺎﻻت ﻋﻠﻣﻰ و‬
‫ﺗﺣﻘﯾﻘﻰ ﺧﺑره ﮔﺎن ﺣﻘوق ‪ ،‬اﺳﺗﺎدان ﮔران ارج و داﻧﺷﻣﻧدان ﺑﻠﻧد ﻣرﺗﺑت ‪ ،‬ﺑﺎزﺗﺎب ﯾﺎﻓﺗﮫ و‬
‫در ﻛﺗﺎب » ﺻﻠﺢ ‪ ،‬ﺣﻘوق و ﺣﺎﻛﻣﯾت ﻗﺎﻧون « ﻧﺷر و ﺑﮫ ھﻣوطﻧﺎن ﻋزﯾز ‪ ،‬ھﻣﺳﻠﻛﺎن‬
‫ﮔراﻣﻰ ‪ ،‬ﻣﺟﺎﻣﻊ ﻋﻠﻣﻰ و ﻣراﻛز ﭘژوھﺷﻰ ‪ ،‬ﺑﮫ ﺗﯾم ھﺎى ﻣذاﻛراﺗﻰ دوﻟت و طﺎﻟﺑﺎن و‬
‫‪ .‬ھﻣﭼﻧﺎن ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﻠل ﻣﺗﺣد و ﺳﺎﯾر ﻣراﺟﻊ ذﯾدﺧل ﺑﯾن اﻟﻣﻠﻠﻰ ﺗﻘدﯾم ﻣﯾﮕردد‬

‫اﺻﺎﻟﺗﺎ و ﺑوﻛﺎﻟت از ﺷوراى رھﺑرى اﻧﺟﻣن از اﺳﺗﺎدان ﺑزرﮔوار و داﻧﺷﻣﻧدان ورﺟﺎوﻧد‬

‫ﻛﮫ ﺑﮫ ﻧداﯾﻰ اﻧﺟﻣن ﻟﺑﯾك ﮔﻔﺗﮫ اﻧد ‪ ،‬ﻣراﺗب ﺳﭘﺎس و ﻗدرداﻧﻰ ﺗﻘدﯾم و ﺧﺎطر ﻧﺷﺎن ﻣﯾﮕردد‬
‫‪ ،.‬ﻛﮫ ﻧوﺷﺗﮫ ھﺎى ﺷﺎن ﺑدون ھر ﻧوع ﺗﺻرف و » ﺳﺎﻧﺳور « ﺑﻧﺷر رﺳﯾده اﺳت‬

‫ﻛﻣﺎل اﻓﺗﺧﺎر اﺳت ﻛﮫ ‪ ،‬ﯾﺎداﺷت ﺣﻘوﻗدان ﺑزرگ و ﻣﺟرب ‪ ،‬اﺳﺗﺎد ﺳﺎﺑﻘﮫ دار ﻓﺎﻛوﻟﺗﮫ‬
‫ﺣﻘوق و ﻋﻠوم ﺳﯾﺎﺳﻰ ‪ ،‬ﺟﻧﺎب ﭘوھﺎﻧد دوﻛﺗور ﻓﺎﺿﻠﻰ ﺳراﻏﺎز ﻧوﺷﺗﮫ داﻧﺷﻣﻧدان ﮔران‬
‫ارج ﻣﻰ ﺑﺎﺷد و ﺑﺎ ﺳﭘﺎس ‪ ،‬دﺳت ﺗﻔﻘد اﺳﺗﺎد ﻋﺎﻟﯾﻘدر ﻣﺎ را ﺑر اﻧﺟﻣن ﻣﺳﺗدام‬
‫‪ .‬ﻣﯾﺧواھﯾم‬

‫از داﻧﺷﻣﻧد ﺑﻠﻧد ﻣرﺗﺑت ﺟﻧﺎب ﻣﺣق ﻛﮫ دﺳت ﺑﺎﻻﯾﻰ در ﻋﻠوم اﺳﻼﻣﻰ ‪ ،‬ﺗﺎرﯾﺦ و‬
‫ﻓرھﻧﮓ دارد ﺑﺧﺎطر ﻧوﺷﺗﮫ ﺗدﻗﯾﻘﻰ و ﺗﺣﻠﯾﻠﻰ ﺷﺎن ﻛﮫ ﺑﺎ ﺗﻣﺎم ﻣﺻروﻓﯾت ھﺎى ﻛﺎرى‬
‫ﻓراوان ‪ ،‬ﻟطف ﻧﻣوده ‪ ،‬ﺗﺷﻛر ﻣﯾﻧﻣﺎﯾم ‪ .‬ﻣﻘﺎﻻت ﺳﺎﺑﻘﮫ داران و ﭘﯾﺷﮕﺎﻣﺎن ﻧﮭﺿت زن و‬
‫ﺣﻘوﻗداﻧﺎن ﺑرﺟﺳﺗﮫ و ﻓرھﯾﺧﺗﮫ ‪ ،‬ﻣﺣﺗرﻣﮫ ﺻﻔﯾﮫ ﺣﺳﺎﺑﻰ ﺣﻘوق ‪ ،‬ﻣﺣﺗرﻣﮫ ﺑﻠﻘﯾس ﺗﺎﺑش‬
‫و ﻣﺣﺗرﻣﮫ ﻋﻔﯾﻔﮫ ﺟﺎن » ازادزوى « در ﻛﺗﺎب ‪ ،‬وﺟﺎھت اﯾن را ﻣﺿﺎﻋف ﺳﺎﺧﺗﮫ‬
‫‪ .‬اﺳت‬

‫ﺟﻧﺎب دوﻛﺗور ﻣﺟﺎز اﺳﺗﺎد ﺳﺎﺑﻘﮫ دار ﭘوھﻧﺣﻰ ﺣﻘوق و ﻋﻠوم ﺳﯾﺎﺳﻰ و ﺑﺎ ﺗﺟﺎرب‬
‫ﺑزرگ در ﻋرﺻﮫ ﺗدوﯾن اﺳﻧﺎد ﺗﻘﻧﯾﻧﻰ و ﻣﻧﺷﻰ ﻛﻣﯾﺳﯾون ﺗﺳوﯾد ﻗﺎﻧون اﺳﺎﺳﻰ در‬
‫ﺟﻣﮭورى دوم ‪ » ،‬ﻣﻛﺎﻧﯾزﯾم ﺻﻠﺢ « را ﺗدوﯾن و ھﻣراه ﺑﺎ ﻧوﺷﺗﮫ ﺷﺎن ﺑﻧﺷر رﺳﯾده‬
‫‪ .‬اﺳت‬

‫ﻧوﺷﺗﮫ ھﺎى ﭘر ارزش از ﺣﻘوﻗداﻧﺎن ﺳﺎﺑﻘﮫ دار و دﯾﭘﻠوﻣﺎﺗﺎن ﻣﺟرب ‪ ،‬ﺟﻧﺎب ظرﯾف ‪،‬‬
‫ﺟﻧﺎب ﻧﺑﯾل ﺑﺎرﻛزى ‪ ،‬ﺟﻧﺎب دوﻛﺗور ﻓرﻣﺎن ﻣﻌﺎون اﻧﺟﻣن ﻣﺎ و ﺟﻧﺎب اﺑوى رﯾﯾس‬
‫‪ .‬ﺷوراى اﻓﻐﺎﻧﺎن ﻣﻘﯾم دﻧﻣﺎرك درﯾن اﺛر و ﺟود دارد‬

‫ﻣﻘﺎﻟﮫ ﻣﺑﺳوط از ﭘژوھﺷﮕر ﻣﺳﺎﯾل اﻓﻐﺎﻧﺳﺗﺎن و رﯾﯾس ﺷوراى ھﻣﺑﺳﺗﮕﻰ اﻓﻐﺎﻧﮭﺎى ﺧﺎرج‬
‫از ﻛﺷور ﺟﻧﺎب دوﻛﺗور ﺧﺎﻟدى ‪ ،‬در ﺗﺣﻠﯾل و ارزﯾﺎﺑﻰ روﻧد ﺗﺟدد طﻠﺑﻰ و دﯾﻣوﻛراﺳﻰ‬
‫در ﺗﻘﺎﺑل ﺑﺎ ارﺗﺟﺎع و دﯾﻛﺗﺎﺗورى دارﯾم ‪ .‬ﻗواﻧﯾن ﻋداﻟت ﻣﺣور و رﻋﺎﯾت ﺣﻘوق ﻣدﻧﻰ‬
‫در ﺣﻛوﻣت دارى ﻧوﯾن را ‪ ،‬ﻗﺎﺿﻰ ﺳﺎﺑﻘﮫ و ﻗﺎﻧون دان ارﺷد ﺟﻧﺎب ﻗﺿﺎوﺗﭘوه ﺻﻣﯾم و‬
‫‪ .‬ﻋﺿو ﮔران ارج رھﺑرى اﻧﺟﻣن ﺑﮫ ﺑررﺳﻰ ﮔرﻓﺗﮫ اﺳت‬

‫ﺷﺧﺻﯾت ارﺟﻣﻧد ﻋﻠﻣﻰ و ﻣﻠﻰ وﺻﺎﺣب اﺛﺎر ارزﺷﻣﻧد و ﺣﻘوﻗدان ﺳﺎﺑﻘﮫ دار ‪ ،‬ﺟﻧﺎب‬
‫وﻟﻰ ‪ ،‬ﻣﻘﺎﻟﮫ » ﺻﻠﺢ در ﭘرﺗو ﻗﺎﻧون « را ﺗﺣرﯾر ﻧﻣوده اﺳت‬

‫ﺣﻘوﻗدان و ﻛﺎرﺷﻧﺎس ﺣﻘوق ﺑﯾن اﻟﻣﻠﻠﻰ ﺟﻧﺎب دوﻛﺗور ﭘﺎﻣﯾر ﺑر ﻣوﺿوع ﻣﺑرم » د‬
‫اﻓﻐﺎﻧﺳﺗﺎن ﺷﺧړه او ﻧړﯾوال ﺑﺷرى ﺣﻘوق « ﻧوﺷﺗﮫ ارزﺷﻣﻧد دارد ‪ .‬اﻣﺎج ﻧوﺷﺗﮫ ﺣﻘوﻗدان‬
‫‪ .‬ﺑﻠﻧد ﻣرﺗﺑت و ﻧوﯾﺳﻧده ﮔراﻧﻘدر ﺟﻧﺎب ﻓﯾض ‪ ،‬اﺛﺎر ﺣﻘوﻗﻰ ﻣواﻓﻘت ﻧﺎﻣﮫ دوﺣﮫ اﺳت‬

‫ﺟﻧﺎب ﻋزﯾز ﭘور در ﻧوﺷﺗﮫ ﺷﺎن ﻣﻔﮭوم و اﻧدﯾﺷﮫ دوﻟت ﻗﺎﻧون ﺳﺎﻻر را ھﻣﺟﺎﻧﺑﮫ ﺑررﺳﻰ‬
‫ﻧﻣوده اﺳت ‪ .‬ﻧوﺷﺗﮫ ﺣﻘوﻗدان ﺳﺎﺑﻘﮫ دار ﺟﻧﺎب ﭘوھﻧﯾﺎر دھزاد ﻣﻌﺎون و ﻣﻧﺷﻰ اﻧﺟﻣن‬
‫ﻣﻌطوف ﺑر ﻣﺳﺎﯾل ﺣﺎﻛﻣﯾت ﻗﺎﻧون ‪ ،‬ﺗﻘﺳﯾم ﻗدرت و ﻣﺳؤﻟﯾت و ﺷﮭروﻧد در ﻗرارداد‬
‫‪ .‬اﺟﺗﻣﺎﻋﻰ ﻣﻰ ﺑﺎﺷد‬
 ‫ﺻﺣت و ﺳﻌﺎدت ھرﯾك از داﻧﺷﻣﻧدان ﮔراﻣﻰ را ارزو ﺑرده و ﺻرﯾر ﻗﻠم ورﺟﺎوﻧد‬
‫ﺷﺎﻧرا ‪ ،‬رﺳﺎﺗر ﻣﯾﺧواھم ‪ .‬ﻛﺗﺎب ﺑﮫ اھﺗﻣﺎم ﺟﻧﺎب ﺗﻣﯾم اﺑوى ﻣﺳؤل ﻧﺷرات اﻧﺟﻣن اﻣﺎده‬
‫‪ .‬ﻧﺷر ﮔردﯾده ‪ ،‬ﻛﮫ از اﻟطﺎف و ﻣﺳﺎﻋدت ھﻣﯾﺷﮕﻰ ﺷﺎن ﺳﭘﺎس ﻣﯾﻧﻣﺎﯾم‬

‫اﻣﯾدﻣﻧدم ‪ ،‬ﻧﺷر اﯾن اﺛر ارزﺷﻣﻧد ﺑﺗواﻧد ‪،‬در ﺑﺣث و ﮔﻔﺗﻣﺎن وﺳﯾﻊ ‪ ،‬ﭘﯾراﻣون ﻣﺑرﻣﺗرﯾن‬
‫ﻣﺳﻠﮫ ﻣرﺑوط ﺑﮫ ھﺳت و ﺑود ﻛﺷور و رﻓﺗن ﺑﺳوى ﺻﻠﺢ واﻗﻌﻰ و ﺳراﺳرى » ارزش‬
‫ﻣﺣور « ) ﺑرﺧﻼف ﺷﺧص ‪ ،‬ﻗوم و ﺗﻧظﯾم ﻣﺣورى (ﻣورد ﺗوﺟﮫ ھﻣﺳﻠﻛﺎن و‬
‫ﻛﺎرﺷﻧﺎﺳﺎن ﻗرار ﮔﯾرد و ﺑﺎ ﻧﻘد و ﻧظر اﻧﺎن ‪ ،‬دﯾدﮔﺎه ھﺎى ﻣﺳﻠﻛﻰ و ﻋﻠﻣﻰ در ﺣﺎﺷﯾﮫ‬
‫ﭘروﺳﮫ ﻛﺛﯾراﻟﺟواﻧب ‪ ،‬ﭘﯾﭼﯾده و داراﯾﻰ ﺟواﻧب ﻣﻠﻰ ‪ ،‬ﻣﻧطﻘوى و ﺑﯾن اﻟﻣﻠﻠﻰ ﺻﻠﺢ‬
‫اﻓﻐﺎﻧﺳﺗﺎن روﺷن و ﻣﺳﻠط ﮔردد‬

‫ﺑﺎ ﺣرﻣت‬

‫ﻣﯾر ﻋﺑداﻟواﺣد ﺳﺎدات‬

‫رﯾﯾس اﻧﺟﻣن‬