You are on page 1of 49

Σύνδρομο Υπνικής

Άπνοιας
Κλινικά Σενάρια ΠΦΥ
Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας,
Γενικής Ιατρικής και Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας
Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ

Nίκα Αικατερίνη
Ειδικός Γενικής Ιατρικής

Τετάρτη 19 Φεβρουαρίου 2020


Άδεια Χρήσης

▪ Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό αποτελεί πνευματική ιδιοκτησία των συγγραφέων


και της ομάδας Κλινικών Σεναρίων Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας του
Εργαστηρίου Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής Ιατρικής & Έρευνας
Υπηρεσιών Υγείας του ΑΠΘ
▪ Σκοπός του είναι η παροχή εκπαιδευτικού υλικού στους ειδικευόμενους και
ειδικούς Γενικής / Οικογενειακής Ιατρικής καθώς και σε επαγγελματίες υγείας της
Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας.
▪ Δεν επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του υλικού, χωρίς άδεια από τους
δημιουργούς.
▪ Δεν επιτρέπεται η εμπορική χρήση του υλικού.
▪ Δεν επιτρέπεται η δημιουργία παραγώγων του έργου.

Κλινικά Σενάρια ΠΦΥ Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής


Ιατρικής και Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας - Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ
Παρουσίαση Κλινικού Σεναρίου

Ένας 55χρονος άνδρας προσέρχεται στο ιατρείο σας μαζί με τη


σύζυγο του. Τους τελευταίους μήνες εμφανίζει υπνηλία.

Κλινικά Σενάρια ΠΦΥ Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής


Ιατρικής και Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας - Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ
Παρουσίαση Κλινικού Σεναρίου
Ένας 55χρονος άνδρας προσέρχεται στο ιατρείο σας μαζί με τη σύζυγο
του. Τους τελευταίους μήνες εμφανίζει υπνηλία κατά τη διάρκεια της
ημέρας, με αποτέλεσμα την πρόσφατη εμπλοκή του σε τροχαίο
ατύχημα. Η σύζυγος παραπονιέται για το έντονο ροχαλητό του. Σχετικά
με το τροχαίο αναφέρει ότι αποκοιμήθηκε για δευτερόλεπτα ενώ
οδηγούσε μέσα στην πόλη, με αποτέλεσμα να χτυπήσει το μπροστινό
του όχημα. Προκλήθηκαν μόνο υλικές ζημιές. Δεν λαμβάνει
φαρμακευτική αγωγή. Καπνίζει 1 πακέτο τσιγάρα ημερησίως από την
ηλικία των 25 ετών.
Ζωτικά σημεία
ΑΠ 147/96 mmHg
SpO2 98%, Σφ 88/min, 16 αναπνοές/min
ΔΜΣ 36 kg/m2

Κλινικά Σενάρια ΠΦΥ Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής


Ιατρικής και Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας - Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ
Παρουσίαση Κλινικού Σεναρίου

● Ποια κατάσταση μπορεί να ευθύνεται για την υπνηλία του ασθενή;


● Ποια θα είναι τα επόμενα βήματα για την αξιολόγησή του;
● Πως διαχειριζόμαστε τον ασθενή;

Κλινικά Σενάρια ΠΦΥ Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής


Ιατρικής και Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας - Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ
Σκοπός του Σεμιναρίου
Σκοπός του σεμιναρίου είναι η αναγνώριση ασθενών με πιθανό
Σύνδρομο Υπνικής Άπνοιας και η διαχείρισή του στην Π.Φ.Υ..

Στο τέλος του σεμιναρίου οι συμμετέχοντες θα είναι σε θέση να:


-αναγνωρίζουν τα συνήθη σημεία και συμπτώματα του συνδρόμου
υπνικής άπνοιας
-αναγνωρίζουν νοσήματα που συνδέονται με το σύνδρομο και να
γνωρίζουν τη διαφορική διάγνωση
-γνωρίζουν τα επόμενα βήματα διαχείρισης και παρακολούθησης ενός
ασθενή με σύνδρομο υπνικής άπνοιας

Κλινικά Σενάρια ΠΦΥ Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής


Ιατρικής και Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας - Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ
Βασικά Σημεία Παρουσίασης

1. Ορισμοί
2. Παθοφυσιολογία
3. Συμπτωματολογία – Παράγοντες κινδύνου
4. Διάγνωση
5. Επιπτώσεις – Επιπλοκές
6. Θεραπεία

Κλινικά Σενάρια ΠΦΥ Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής


Ιατρικής και Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας - Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ
Σύνδρομο Υπνικής
Άπνοιας 1. Ορισμοί

Διαταραχές της αναπνοής σχετιζόμενες με τον ύπνο

• Σύνδρομα Κεντρικής άπνοιας ύπνου (πρωτοπαθής, νοσήματα (ΣΚΑ, ΑΕΕ, ΧΝΑ),


υψόμετρο, φάρμακα)

• Σύνδρομο Αποφρακτικής άπνοιας ύπνου ~ 90%

• Διαταραχές ύπνου λόγω υποαερισμού / υποξαιμίας (ΧΑΠ, νευρομυικά/θωρακικού


κλωβού, παχυσαρκία, ιδιοπαθής κυψελιδικός υποαερισμός ,συγγενής κεντρικός
κυψελιδικός αερισμός)

Κλινικά Σενάρια ΠΦΥ Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής


Ιατρικής και Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας - Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ
Σύνδρομο Υπνικής
Άπνοιας 1. Ορισμοί

Άπνοια: Αποφρακτικού τύπου:


- Αναπνευστική παύση (ελάττωση Συνοδεύεται από αναπνευστική
της αναπνευστικής ροής > 90% προσπάθεια (δραστηριότητα
που ανιχνεύεται με αισθητήρα αναπνευστικών μυών)
πίεσης ή θερμότητας) διάρκειας
τουλάχιστον 10 sec. Κεντρικού τύπου:
- Δεν απαιτείται σύγχρονη Δεν συνοδεύεται από
παρουσία αποκορεσμού ή αναπνευστική προσπάθεια
μικροαφύπνισης. (καταγράφεται παύση της
δραστηριότητας των
αναπνευστικών μυών)

Κλινικά Σενάρια ΠΦΥ Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής


Ιατρικής και Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας - Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ
Σύνδρομο Υπνικής
Άπνοιας 1. Ορισμοί
Υπόπνοια: RERA (Respiratory Effort Related
- Ελάττωση της αναπνευστικής ροής Arousal)- Αφύπνιση που
κατά 50% σχετίζεται με την αναπνευστική
(σε σύγκριση προσπάθεια:
με το βασικό επίπεδο) διάρκειας
Ακολουθία αναπνοών διάρκειας
τουλάχιστον 10 sec με συνοδό
τουλάχιστον 10 sec με αυξανόμενη
αποκορεσμό αιμοσφαιρίνης
αναπνευστική προσπάθεια που
τουλάχιστον 3% ή/και
οδηγεί σε μικροαφύπνιση. Δεν
μικροαφύπνιση ή
πρέπει να πληρεί κριτήρια για την
- Ελάττωση της αναπνευστικής ροής
υπόπνοια
κατά 30% διάρκειας τουλάχιστον 10
sec με συνοδό αποκορεσμό
τουλάχιστον 4%

Κλινικά Σενάρια ΠΦΥ Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής


Ιατρικής και Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας - Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ
Σύνδρομο Υπνικής
Άπνοιας 1. Ορισμοί

Κείμενο Κείμενο

Κλινικά Σενάρια ΠΦΥ Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής


Ιατρικής και Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας - Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ
Σύνδρομο Υπνικής
Άπνοιας 1. Ορισμοί

Κείμενο Κείμενο

Κλινικά Σενάρια ΠΦΥ Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής


Ιατρικής και Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας - Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ
Σύνδρομο Άπνοιας
Ύπνου 2.Παθοφυσιολογία
• Λειτουργική ή ανατομική διαταραχή που προκαλεί στένωση ή/και απόφραξη των
ανωτέρων αεροφόρων οδών
• O ανώτερος αεραγωγός αποτελείται από μυς και μαλακούς ιστούς, στερείται
σκληρότητας και οστικής υποστήριξης
• Το κώλυμα συνήθως εντοπίζεται στον οπισθοϋπερώιο χώρο (στενότερο τμήμα του
φάρυγγα) και στην περιοχή του στοματοφάρυγγα.
• Επιρρεπής στην απόφραξη ο στενού εύρους αεραγωγός 🡪 Υπερτροφία αμυγδαλών ή
αδενοειδών, θέση γλώσσας , μικρογναθισμός ή οπισθογναθισμός,
κρανιοπροσωπικές ανωμαλίες , διόγκωση θυρεοειδούς, ρινικοί πολύποδες
• Παχυσαρκία → οδηγεί σε αύξηση της διαμέτρου του λαιμού και του περιφαρυγγικού
λίπους, μείωση πνευμονικών όγκων → μείωση έλξης φαρυγγικού τμήματος τραχείας
→ σύμπτωση τοιχωμάτων φάρυγγα

Κλινικά Σενάρια ΠΦΥ Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής


Ιατρικής και Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας - Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ
Σύνδρομο Υπνικής
Άπνοιας Παθοφυσιολογία
• Μυϊκή υποτονία λόγω ύπνου • Ελάττωση αναπνεόμενου όγκου
αέρα
• Άρση της διεγερτικής επίδρασης
της εγρήγορσης στην αναπνοή • Το επεισόδιο τελειώνει με μία
αφύπνιση που επαναφέρει τον
• Η θέση του σώματος κατά την τόνο των φαρυγγικών μυών,
κατάκλιση, λόγω της βαρύτητας, λύνοντας την απόφραξη. Η
φέρει τις κινητές δομές του αφύπνιση αυτή καταγράφεται στο
φάρυγγα (κάτω γνάθο, γλώσσα, ΗΕΓ, αλλά δε γίνεται συνειδητή
μαλθακή υπερώα, σταφυλή) προς από το άτομο
το οπίσθιο φαρυγγικό τοίχωμα

Κλινικά Σενάρια ΠΦΥ Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής


Ιατρικής και Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας - Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ
Σύνδρομο Υπνικής
Άπνοιας Παθοφυσιολογία

Κείμενο Κείμενο

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/obstructive-sleep-apnea/multimedia/obstructive-sleep-
apnea/vid-20084717

Κλινικά Σενάρια ΠΦΥ Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής


15
Ιατρικής και Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας - Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ
Σύνδρομο Υπνικής
Άπνοιας
3. Παράγοντες κινδύνου - Συμπτωματολογία

Παθολογικές καταστάσεις Προδιαθεσικοί παράγοντες


σχετιζόμενες με υπνική άπνοια:
• Φύλο (άνδρες x 3)
• Παχυσαρκία
• Κολπική μαρμαρυγή • Ηλικία (συχνότερο σε > 60 ετών)

• Συμφορητική καρδιακή • Παχυσαρκία


ανεπάρκεια • Ανατομικοί παράγοντες
• Αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο
• Γενετικοί παράγοντες
• Σακχαρώδης διαβήτης
• Υπέρταση • Κάπνισμα

• Στεφανιαία νόσος • Χρήση αλκοόλ


• Κατάθλιψη

Κλινικά Σενάρια ΠΦΥ Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής


Ιατρικής και Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας - Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ
Σύνδρομο Υπνικής
Άπνοιας
3. Παράγοντες κινδύνου - Συμπτωματολογία

Ημερήσια συμπτώματα Κατά τη διάρκεια του ύπνου


• Υπνηλία
• Κόπωση • Ροχαλητό
• Αίσθηση μη αναζωογονητικού • Διακοπές αναπνοής
ύπνου • Αίσθημα πνιγμονής
• Διαταραχές • Ανήσυχος ύπνος
μνήμης/συγκέντρωσης • Πολλαπλές αφυπνίσεις
• Πρωινή κεφαλαλγία • Νυκτουρία
• Σεξουαλική δυσλειτουργία • Συμπτωματολογία ΓΟΠ
• Συναισθηματικές διαταραχές • Ξηροστομία

Κλινικά Σενάρια ΠΦΥ Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής


Ιατρικής και Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας - Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ
Σύνδρομο Υπνικής
Άπνοιας 4. Διάγνωση

Συνδυασμός ιστορικού, κλινικής εξέτασης και


πολυσωματοκαταγραφικής μελέτης

Κλινικά Σενάρια ΠΦΥ Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής


Ιατρικής και Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας - Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ
Σύνδρομο Υπνικής
Άπνοιας 4. Διάγνωση
Διαγνωστικά κριτήρια αποφρακτικής υπνικής άπνοιας στους ενήλικες
Α. Παρουσία ≥1 από τα παρακάτω:
• Ο ασθενής παραπονείται για υπνηλία, μη αναζωογονητικό ύπνο, κόπωση ή αϋπνία
• Ο ασθενής αφυπνίζεται, με αίσθημα πνιγμονής
• Ο/Η σύντροφος αναφέρει ροχαλητό και/ή επεισόδια διακοπής της αναπνοής κατά τη διάρκεια του ύπνου
• Ο ασθενής πάσχει από αρτηριακή υπέρταση, γνωστικές διαταραχές, διαταραχές διάθεσης, στεφανιαία νόσο,
Α.Ε.Ε., συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια, χρόνια κολπική μαρμαρυγή ή σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙI

Β. Πολυσωματοκαταγραφική μελέτη ή φορητή καταγραφή με Δείκτη RDI ≥5 ανά ώρα ύπνου

Γ. Πολυσωματοκαταγραφική μελέτη ή φορητή καταγραφή με ΔείκτηRDI ≥15 ανά ώρα ύπνου


Α+Β ή Γ
(International Classification of Sleep Disorders,ICSD-3, 2014)

Κλινικά Σενάρια ΠΦΥ Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής


Ιατρικής και Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας - Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ
Σύνδρομο Υπνικής
Άπνοιας 4. Διάγνωση

• Δείκτης Απνοιών – Υποπνοιών Εκτίμηση Βαρύτητας


(AHI, Apnea Hypopnea Index):
Αριθμός επεισοδίων απνοιών και • ΑΗΙ /RDI<5: φυσιολογικός
υποπνοιών ανά ώρα ύπνου δείκτης
• ΑΗΙ /RDI 5-14: ήπιο σύνδρομο
• Δείκτης Αναπνευστικής • ΑΗΙ /RDI 15-29: μέτριο σύνδρομο
Δυσχέρειας (RDI, Respiratory • ΑΗΙ /RDI ≥30: σοβαρό σύνδρομο
Disturbance Index):
Αριθμός επεισοδίων απνοιών -
υποπνοιών και επεισοδίων REPA
ανά ώρα ύπνου

Κλινικά Σενάρια ΠΦΥ Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής


Ιατρικής και Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας - Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ
Σύνδρομο Υπνικής
Άπνοιας 4. Διάγνωση

Κλινική εξέταση:

• Εξέταση αναπνευστικού, κυκλοφορικού και νευρικού συστήματος

• Αναζήτηση ανατομικών χαρακτηριστικών που μπορεί να υποδηλώνουν την ύπαρξη


υπνικής άπνοιας

• Αξιολόγηση στοματοφάρυγγα – Κλίμακα Mallampati


(κατηγορία ΙΙΙ ή IV υποδηλώνει αυξημένη πιθανότητα για αποφρακτικού τύπου άπνοια)

Κλινικά Σενάρια ΠΦΥ Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής


Ιατρικής και Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας - Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ
Σύνδρομο Υπνικής
Άπνοιας 4. Διάγνωση

Κατηγορία 1– όλη η σταφυλή και το οπίσθιο φαρυγγικό τοίχωμα είναι ορατά.


Κατηγορία 2– τμήμα της σταφυλής και το οπίσθιο φαρυγγικό τοίχωμα είναι ορατά.
Κατηγορία 3– η σταφυλή και το οπίσθιο φαρυγγικό τοίχωμα δεν είναι ορατά, ορατή είναι μόνο η
μαλακή υπερώα.
Κατηγορία 4– μόνο η σκληρή υπερώα είναι ορατή.

Κλινικά Σενάρια ΠΦΥ Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής


Ιατρικής και Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας - Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ
Σύνδρομο Υπνικής
Άπνοιας 4. Διάγνωση
Εκτίμηση ημερήσιας υπνηλίας:
• Ιστορικό (εξεταζόμενος + συγγενής)
• Ημερολόγιο ύπνου: Kαταγραφή των συνηθειών και συνθηκών ύπνου του ατόμου για
διάστημα 2-3 εβδομάδων
• Κλίμακες εκτίμησης υπνηλίας(υποκειμενική μέτρηση)
- Epworth Sleepiness Scale (ESS)
- Stanford Sleepiness Scale (SSS)
• Αντικειμενική μέτρηση
- Πολλαπλή δοκιμασία λανθάνοντα χρόνου έλευσης ύπνου (ΜultipleSleep Latency Test–MSLT)
- Δοκιμασία διατήρησης της εγρήγορσης (MaintenanceofWakefulnessTest–MWT)
-ΔοκιμασίαOSLER (Oxford SLEepinessResistance)
-Δοκιμασίες ψυχοκινητικής εγρήγορσης (Psychomotor Vigilance Task –PVI)
-Μέτρηση κόρης οφθαλμού+ ακτιγραφία

Κλινικά Σενάρια ΠΦΥ Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής


Ιατρικής και Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας - Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ
Σύνδρομο Υπνικής
Άπνοιας 4. Διάγνωση
Κλίμακα Υπνηλίας Epworth

• Βαθμολογεί σε μία κλίμακα από 0 έως 3 την πιθανότητα να αποκοιμηθεί ο


εξεταζόμενος σε 8 καταστάσεις καθημερινότητας

• Μέγιστη δυνατή τιμή το 24 και ελάχιστη το 0

Κλινικά Σενάρια ΠΦΥ Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής


Ιατρικής και Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας - Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ
Σύνδρομο Υπνικής
Άπνοιας 4. Διάγνωση

Κείμενο

Κλινικά Σενάρια ΠΦΥ Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής


Ιατρικής και Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας - Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ
Σύνδρομο Υπνικής
Άπνοιας 4. Διάγνωση
Πολυσωματοκαταγραφική 3. μέτρηση κορεσμού αιμοσφαιρίνης
μελέτη (Polysomnografy, PSG) κυρίως με παλμικά οξύμετρα
• Gold standard για τη διάγνωση του 4. μικρόφωνο για καταγραφή ήχων τραχείας
συνδρόμου (ροχαλητό)
• Περιλαμβάνει καταγραφή: 5. ηλεκτρομυογράφημα κάτω άκρων για
ηλεκτροεγκεφαλογραφήματος (ΗΕΓ), καταγραφή κινήσεων ποδών
ηλεκτροοφθαλμογραφήματος (ΗΟΓ), 6. καταγραφή ροής αέρα σε μύτη-στόμα με
ηλεκτρομυογραφήματος (ΗΜΓ) ειδικούς αισθητήρες
υπογενειδίου μυός για τη σταδιοποίηση
7. ειδικές ελαστικές ζώνες θώρακος κοιλίας
του ύπνου,
για καταγραφή της αναπνευστικής
2. ηλεκτροκαρδιογραφήματος (ΗΚΓ) για προσπάθειας
την αξιολόγηση της καρδιακής
λειτουργίας και του καρδιακού ρυθμού 8. θέση σώματος

Κλινικά Σενάρια ΠΦΥ Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής


Ιατρικής και Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας - Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ
Σύνδρομο Υπνικής
Άπνοιας Τίτλος διαφάνειας

Κείμενο

Κλινικά Σενάρια ΠΦΥ Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής


Ιατρικής και Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας - Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ
Σύνδρομο Υπνικής
Άπνοιας 4. Διάγνωση
Μελέτες ύπνου • Τύπου ΙV: 2 απαγωγές συνήθως
• Tύπου Ι: Πλήρης μελέτη εντός καταγραφής κορεσμού οξυγόνου
εργαστηρίου, ολονύχτια PSG ή ροής αέρα
• Τύπου ΙΙ: Μπορεί να γίνει εκτός
εργαστηρίου • Μελέτη ύπνου τύπου split (Split-
• Τύπου ΙΙΙ: Φορητές συσκευές με night study): Αρχικό διαγνωστικό
καταγραφή 4 απαγωγών. κομμάτι ακολουθούμενο στο 2ο
Περιλαμβάνει 2 αναπνευστικές μέρος της νύχτας από τιτλοποίηση
μεταβλητές, καρδιακό ρυθμό ή πιέσεων για θεραπεία
ΗΚΓ και καταγραφή κορεσμού
οξυγόνου

Κλινικά Σενάρια ΠΦΥ Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής


Ιατρικής και Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας - Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ
Σύνδρομο Υπνικής
Άπνοιας 4. Διάγνωση

• Πρώτη επιλογή για διάγνωση του • Οι μελέτες ύπνου κατ’ οίκον δεν
συνδρόμου η Τύπου Ι μελέτη PSG συστήνονται σε άτομα με συνοδές
σε εργαστήριο ύπνου. παθήσεις (καρδιακή ανεπάρκεια,
• Οι μελέτες ύπνου κατ’ οίκον χρόνια πνευμονική νόσος)
ενέχουν τον κίνδυνο τεχνικών • Υπό συγκεκριμένες
αστοχιών, λόγω της μη προϋποθέσεις μπορεί να
δυνατότητας παρακολούθησης σε χρησιμοποιηθεί σε μη
πραγματικό χρόνο. Επίσης, οι επιπλεγμένες περιπτώσεις
φορητές συσκευές δεν διαθέτουν ασθενών για τη διάγνωση
ικανότητα διάκρισης μεταξύ
ύπνου και επεισοδίων αφύπνισης.

Κλινικά Σενάρια ΠΦΥ Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής


Ιατρικής και Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας - Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ
30
Σύνδρομο Υπνικής
Άπνοιας 5. Επιπτώσεις - Επιπλοκές
• Κακή ποιότητα ζωής (EDS - • Συνοδές εκδηλώσεις από άλλα
υπνηλία , κόπωση, συστήματα: Νευροψυχιατρικά
κατακερματισμός ύπνου, (κατάθλιψη, αϋπνία, διαταραχές
αφυπνίσεις) μνήμης, αδυναμία συγκέντρωσης,
•Αυξημένος κίνδυνος κεφαλαλγία) Μεταβολικά (glucose
Καρδιαγγειακών νοσημάτων: ΑΥ, intolerance, ΣΔ) Αναπνευστικό
ΣΝ, ΣΚΑ, αρρυθμίες, πνευμονική (ΠΥ), Ουροποιητικό/Γεννητικό
υπέρταση, ΑΕΕ (Nυχτερινή συχνουρία, Στυτική
• Αυξημένος κίνδυνος τροχαίων δυσλειτουργία /Μειωμένη libido)
ατυχημάτων (MVA): x 3-7 στο ,ΓΕΣ (ΓΟΠ)
σοβαρό ΣΑΥ •Κακή ποιότητα ύπνου
συντρόφου (Περιβαλλοντική
αϋπνία)

Κλινικά Σενάρια ΠΦΥ Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής


Ιατρικής και Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας - Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ
Σύνδρομο Υπνικής
Άπνοιας

Άνδρας 55 ετών • ΔΜΣ 36


• ΑΠ 147/96 mmHg
• Ημερήσια υπνηλία
• Εμπλοκή σε τροχαίο
• Ροχαλητό

Παραπομπή σε εργαστήριο ύπνου

Κλινικά Σενάρια ΠΦΥ Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής


Ιατρικής και Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας - Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ
Σύνδρομο Υπνικής
Άπνοιας 6. Θεραπεία

Σκοπός της θεραπείας Γενικά μέτρα


• Βελτίωση της υποκειμενικής • Απώλεια βάρους
υπνηλίας • Αποφυγή αλκοόλ, καπνίσματος
• Βελτίωση ποιότητας ζωής και κατασταλτικών φαρμάκων προ
• Βελτίωση ανθιστάμενης του ύπνου
αρτηριακής υπέρτασης σε • Αποφυγή ύπτιας θέσης ύπνου
ασθενείς με ΣΥΑ και υπέρταση • Υγιεινή ύπνου

Κλινικά Σενάρια ΠΦΥ Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής


Ιατρικής και Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας - Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ
Σύνδρομο Υπνικής
Άπνοιας 6. Θεραπεία

Εφαρμογή θετικής πίεσης Εφαρμογή ορθοδοντικών


αεραγωγών (Positive Airways μηχανισμών
Pressure, PAP) • Σε περιπτώσεις ήπιας βαρύτητας
• Θεραπεία πρώτης γραμμής με μη ανοχή στη CPAP
• CPAP ( συνεχής θετική πίεση • Ενδοστοματικές συσκευές που
στους αεραγωγούς) στοχεύουν στην μετατόπιση/
• BiPAP ( διφασική /μεταβλητή μετάθεση της κάτω γνάθου προς
πίεση) τα εμπρός (mandibular
• Auto-CPAP (αυτορυθμιζόμενη) repositioner) ή στην μετατόπιση/
μετάθεση της γλώσσας προς τα
εμπρός (tongue-retaining device).

Κλινικά Σενάρια ΠΦΥ Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής


Ιατρικής και Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας - Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ
Σύνδρομο Υπνικής
Άπνοιας 6. Θεραπεία
Χειρουργική θεραπεία
Κείμενο • Πλαστική σταφυλής και
μαλθακής υπερώας
• Τεχνικές προώθησης γνάθου με
ή προώθηση υοειδούς
• Τεχνικές μείωσης όγκου γλώσσας
• Τεχνικές αποκατάστασης ρινικής
αναπνοής

Κλινικά Σενάρια ΠΦΥ Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής


Ιατρικής και Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας - Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ
Σύνδρομο Υπνικής
Άπνοιας 6. Θεραπεία

Κείμενο

Κλινικά Σενάρια ΠΦΥ Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής


Ιατρικής και Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας - Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ
Σύνδρομο Υπνικής
Άπνοιας Τίτλος διαφάνειας

Κείμενο Κείμενο

Κλινικά Σενάρια ΠΦΥ Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής


Ιατρικής και Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας - Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ
Σύνδρομο Υπνικής
Άπνοιας Τίτλος διαφάνειας

Κείμενο

https://www.webmd.com/sleep-disorders/sleep-apnea/video/video-cpap-machine-instructions

Κλινικά Σενάρια ΠΦΥ Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής


38
Ιατρικής και Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας - Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ
Σύνδρομο Υπνικής
Άπνοιας 6. Θεραπεία

Ενδείξεις ΒiPAP
• Μη αποδοχή CPAP ή ανάγκη
υψηλών πιέσεων (>16 cm H20) ή
αποτυχία CPAP
• Ασθενείς με ΧΑΠ
• Σύνδρομα υποαερισμού
• Νευρομυϊκά νοσήματα

Κλινικά Σενάρια ΠΦΥ Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής


Ιατρικής και Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας - Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ
Σύνδρομο Υπνικής
Άπνοιας 6. Θεραπεία
Τιτλοποίηση πίεσης πολυυπνογραφίας(ορισμένες φορές
• Ρύθμιση της άριστης πίεσης στη CPAP εφαρμόζεται και με ΑΗΙ μεταξύ 20 και
είναι η διαδικασία κατά την οποία 40/hμε βάση την κρίση του θεράποντα
αυξάνεται σταδιακά η εφαρμοζόμενη (σοβαροί αποκορεσμοί, καρδιακές
πίεση, μέχρι να διαπιστωθεί η τιμή της αρρυθμίες)
ελάχιστης δυνατής • Η CPAP πρέπει να αυξάνει μέχρι να
πίεσης, η οποία εξασφαλίζει τη βατότητα εξαφανιστούν τα παρακάτω
των ανώτερων αναπνευστικά γεγονότα: άπνοιες,
αεραγωγών και τη συνέχεια του ύπνου. υπόπνοιες, RERAs, ροχαλητό ή όταν
• Πλήρης πολυυπνογραφία υπό επιτευχθεί η προτεινόμενη μέγιστη πίεση
παρακολούθηση στο εργαστήριο ύπνου • Συσκευές ΑPAP δεν δύναται να
• Μελέτη split-night εφαρμόζεται όταν χρησιμοποιηθούν σε ασθενείς με
ΑΗΙ>40/h σε τουλάχιστον 2ωρη καρδιακή ανεπάρκεια, ΧΑΠ, νυχτερινούς
καταγραφή αποκορεσμούς σε έδαφος άλλων
διαταραχών της αναπνοής

Κλινικά Σενάρια ΠΦΥ Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής


Ιατρικής και Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας - Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ
Σύνδρομο Άπνοιας
Ύπνου 6. Θεραπεία
Επιπλοκές θεραπείας PAP: • Κλειστοφοβία. Για τους
• Διαφυγές αέρα. Συμβαίνουν γύρω ασθενείς με κλειστοφοβία
από τη μάσκα, στα προτείνονται οι ρινικοί καθετήρες που
σημεία επαφής με το δέρμα εφαρμόζουν αεροστεγώς στους
• Συμπτώματα από τους ανώτερους ρώθωνες.
αεραγωγούς. Συνήθως αίσθηση • Αεροφαγία. Μείωση της πίεσης στην
CPAP συνήθως λύνει το πρόβλημα
ξηρότητας, ρινική απόφραξη ή
(συμβαίνει κυρίως όταν
καταρροή, ρινορραγία
χρησιμοποιείται στοματορρινική
• Δερματικά προβλήματα. Ξηρότητα, μάσκα).
ερυθρότητα, εξέλκωση μπορεί να • Θόρυβος. Οι συσκευές έχουν όριο
εμφανισθούν στα σημεία επαφής της συνήθως τα 40
μάσκας decibel, που είναι ανεκτό επίπεδο
θορύβου

Κλινικά Σενάρια ΠΦΥ Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής


Ιατρικής και Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας - Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ
Σύνδρομο Υπνικής
Άπνοιας 7. Παρακολούθηση - Διαχείριση
• Παρακολούθηση εφαρμογής της
θεραπείας ● Χρήση,συντήρηση,
• Εκπαίδευση ασθενή και καθαρισμός συσκευής
οικογένειας για τη χρήση της
συσκευής, ειδικά τις πρώτες Ως συμμόρφωση με τη θεραπεία
εβδομάδες εφαρμογής της ορίζεται η > 4 ωρών χρήση/νύχτα
θεραπείας για άμεση του CPAP για τουλάχιστον 5
αναγνώριση προβλημάτων και νύχτες/εβδομάδα
ενίσχυση συνεργασιμότητας
• Αντικειμενική παρακολούθηση
και καταγραφή ωρών
εφαρμογής CPAP

Κλινικά Σενάρια ΠΦΥ Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής


Ιατρικής και Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας - Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ
Σύνδρομο Άπνοιας
Ύπνου 7. Παρακολούθηση - Διαχείριση
● Μακροχρόνια παρακολούθηση
με ελάχιστη ανά έτος Τροποποίηση παραγόντων
επανεκτίμηση κινδύνου
● Παρακολούθηση βάση κλινικών ● Απώλεια βάρους
παραμέτρων: ● Διακοπή καπνίσματος
συμπτωματολογίας, κλινικής ● Ρύθμιση υπέρτασης
εξέτασης, βασικός αιματολογικός ● Αποφυγή αλκοόλ και
έλεγχος, εκτίμηση τυχόν κατασταλτικών φαρμάκων
συνοσηροτήτων, επισκόπηση
μηχανημάτων και εξαρτημάτων,
επίδειξη από τον ασθενή της
εφαρμογής του

Κλινικά Σενάρια ΠΦΥ Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής


Ιατρικής και Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας - Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ
Σύνδρομο Άπνοιας
Ύπνου Ανακεφαλαίωση Βασικών Σημείων

Κλινικά Σενάρια ΠΦΥ Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής


Ιατρικής και Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας - Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ
Σύνδρομο Άπνοιας
Ύπνου Βασική Βιβλιογραφία

https://aasm.org/clinical-resources/practice-standards/practice-guidelines/
https://www.nhs.uk/conditions/sleep-apnoea/
https://www.blf.org.uk/support-for-you/obstructive-sleep-apnoea-osa/what-is-it
https://www.nhlbi.nih.gov/health-topics/sleep-apnea
Πνευμονολογικά Θέματα, Άπνοια και ύπνος, Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία
Θεραπευτική αντιμετώπισξ Αποφρακτικόυ Συνδρόμου Απνοιών – Υποπνοιών κατά
τον ύπνο με CPAP. Απαιτούμενος κλινικός-εργαστηριακός έλεγχος/ Εμπλεκόμενοι
φορείς/ Προϋποθέσεις συνταγογράφησης συσκευών CPAP/ Τύποι
συσκεύών/Παρακολούθηση ασθε΄νων, Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία

Κλινικά Σενάρια ΠΦΥ Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής


Ιατρικής και Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας - Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ
Σύνδρομο Άπνοιας
Ύπνου Συμπληρωματικό υλικό

https://www.youtube.com/watch?v=i6lxO6W2-m8

https://www.youtube.com/watch?v=HBmK5ruIapM

https://www.youtube.com/watch?v=Te0WLR71Hwh

https://www.webmd.com/sleep-disorders/sleep-apnea/video/cpap-machine-tips

https://www.webmd.com/sleep-disorders/sleep-apnea/video/sleep-apnea-lab

Κλινικά Σενάρια ΠΦΥ Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής


Ιατρικής και Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας - Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ
Σύνδρομο Άπνοιας
Ύπνου Εργαστήρια Ύπνου
• Νομαρχιακό Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης Άγιος Παύλος Εθνικής Αντιστάσεως 161, Θεσ/νικη 55134
Μονάδα Ύπνου
Η επικοινωνία με το εργαστήριο γίνεται μέσω του τηλεφωνικού αριθμού 14970
• Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης Παπανικολάου Εξοχή, Θεσ/νικη 57010
Τηλέφωνα για ραντεβού: 14546
• Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης ΑΧΕΠΑ Στ. Κυριακίδη 1, Θεσ/νικη 54636
Τηλέφωνα για ραντεβού: 2313 303312, 2313 303313

• Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης Ιπποκράτειο Κων/πολεως 49, Θεσ/νικη 54642


Τηλέφωνα για ραντεβού: 2310-892.500 σε ώρες 07.30 έως 14.30
• Γενικό Νοσοκομείο Παπαγεωργίου Περιφερειακή Οδός – Δήμος Π. Μελά - Ν. Ευκαρπία, Θεσ/νικη 56403
Πνευμονολογικό Τμήμα – Ιατρείο Έρευνας Διαταραχών Αναπνοής στον Ύπνο.
Τηλέφωνο: 2313 323258. Ημέρες και ώρες λειτουργίας: Καθημερινά 09.00 - 14.00

Κλινικά Σενάρια ΠΦΥ Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής


Ιατρικής και Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας - Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ
Πληροφορίες

Τόπoς και Χρόνος Συναντήσεων:


Τα «Κλινικά Σενάρια Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας» πραγματοποιούνται,
από τον Οκτώβριο μέχρι το Μάιο, δυο φορές το μήνα, Τετάρτη 3-5μμ, στο Τμήμα
Ιατρικής ΑΠΘ και πιο συγκεκριμένα στο Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας
Υγείας, Γενικής Ιατρικής και Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας, που βρίσκεται στο
Κτήριο ΒΕΠΙ της Ιατρικής, 4η Είσοδος, 4ος όροφος.

Υπεύθυνος Επικοινωνίας:
Κλεομένης Πολίτης, Ειδικός Γενικής Ιατρικής
email: authphc@gmail.com

Κλινικά Σενάρια ΠΦΥ Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής


Ιατρικής και Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας - Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ
Κλινικά Σενάρια ΠΦΥ 2019-2020
Συντελεστές:
Αλεπίδης Δημήτριος, Αποστολοπούλου Αικατερίνη, Καβακοπούλου Γεωργία, Καλέσης
Κωνσταντίνος, Κανούτας Βασίλειος, Κεμερίδου Αναστασία Μαρίνα, Νίκα Αικατερίνη,
Παπαγεωργίου Ιωσηφίνα-Δήμητρα, Παύλου Ιωάννα, Πολίτης Κλεομένης

Επιστημονικά Υπεύθυνος:
Σμυρνάκης Εμμανουήλ, Επικ. Καθηγητής Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας – Ιατρικής
Εκπαίδευσης, Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ, email: smyrnak@auth.gr T: 2310 999147

Εργαστήριο Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής Ιατρικής και Έρευνας


Υπηρεσιών Υγείας - Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ

You might also like