Professional Documents
Culture Documents
2021 styczeń-luty
STOWARZYSZENIE
❱ LAUREACI NAGRÓD
BRANŻOWYCH
TECHNIKA
❱ WENTYLACJA FASADOWA
❱ WT 2021 W MIESZKANIÓWCE
❱ triGENERACJA
A PRE NU
N
BEZPŁ AT
M ER A
Cyrkulacje
w wersji drukowanej
AT
zamów na
www.cyrkulacje.pl
ISSN 2300-9373
WWW. C YR K UL AC J E. P L
ANEMOSTATY ASV
nowa definicja stylu
Eleganckie i funkcjonalne zakończenia kanałów wentylacyjnych marki Darco Ventlab.
Idealne uzupełnienie nowoczesnego wnętrza.
Komfovent
Domekt
Poznaj pierwszą centralę
wentylacyjną 100% on-line
z 3-letnią, pełną GWARANCJĄ!
Sterowanie centralą z każdego miejsca na Połączenie z centralą bez Bezpłatna pomoc techniczna i serwisowa
Ziemi – dzięki połączeniu z chmurą producenta. kabli, Wi-Fi w standardzie. on-line także po gwarancji.
APLIKACJA KOMFOVENT CONTROL NANO ROUTER zawsze gratis. ZDALNE WSPARCIE SERWISOWE ON-LINE.
fot. Ł. Kozyra
Zielony Ład
Z
ielony Ład to plan działań Unii Europejskiej na jest to, że zapisy zawarte w Warunkach Technicznych
rzecz zrównoważonej gospodarki. Dotyczy on nie nadążają za szybkim rozwojem branży i zmianami
również branży budowlanej, w tym wentyla- technologicznymi. Receptą na tę bolączkę mogłoby być
cyjno-klimatyzacyjnej. Celem jest przejście na czystą szybkie opracowywanie wytycznych, na czym powinny się
gospodarkę o obiegu zamkniętym oraz przeciwdziała- skupić poszczególne stowarzyszenia branżowe. Pomocne
nie utracie różnorodności biologicznej i zmniejszenie mogą być również normy, które niestety w Polsce są zbyt
poziomu zanieczyszczeń. W efekcie do 2050 roku UE wolno tłumaczone. Na tym polu jest również dużo do
chce, aby Europa stała się kontynentem neutralnym zrobienia – obecnie po przetłumaczeniu jedynie okładki
dla klimatu. na język polski uznaje się normę za wdrożoną. Jej treść
Komisja Europejska dąży do poprawy efektywno- niedostępna w ojczystym języku to duże utrudnienie.
ści energetycznej o 32,5% do 2030 roku. Tymczasem Przed sporym wyzwaniem stają również instalatorzy,
raport z planów klimatycznych pokazuje różnicę 2,8 którzy muszą w szybkim tempie zmieniać dotychczasowe
p.p. dotyczącą zużycia energii pierwotnej oraz 3,1 p.p. przyzwyczajenia i na bieżąco poszerzać wiedzę na temat
dotyczącą zużycia energii końcowej. Potrzeba co najmniej nowych technologii. To z kolei wymaga przygotowania
podwojenia, a może nawet potrojenia wysiłków państw i przeprowadzenia szkoleń zawodowych dla przynajmniej
członkowskich, aby osiągnąć zamierzony cel i zwiększyć kilkudziesięciu tysięcy osób.
oszczędności energii. W kolejnych latach naszą branżę czeka sporo wyzwań.
Jednym z kluczowych działań w dążeniu do reduk- Jedno jest jednak pewne – bez dobrze przygotowanych
cji emisji jest osiągnięcie efektywności energetycznej pracowników wdrożenie Zielonego Ładu w Europie po
w budynkach. To z kolei sprawia, że przed olbrzymim prostu się nie uda.
wyzwaniem stają zarówno projektanci HVAC, jak i in- Elżbieta Socha
stalatorzy. Dla projektantów największym problemem Redaktor prowadząca
Wydawca: Stowarzyszenie Polska Wentylacja, 02-520 Warszawa, ul. Wiśniowa 40B lok. 6, tel. 22 542 43 14, cyrkulacje@wentylacja.org.pl
www.cyrkulacje.pl
Stowarzyszenie Polska Wentylacja jest zrzeszeniem osób zawodowo związanych
z branżą wentylacyjną. Celem działania jest wspieranie rozwoju branży wentylacyjnej
i upowszechnianie wiedzy. Działa od 2001 roku, a od 2013 jest także członkiem
Stowarzyszenia Europejskiego Przemysłu Wentylacyjnego EVIA z siedzibą w Brukseli.
28 68
www.cyrkulacje.pl 5
AKTUALNOŚCI
LINDAB rozpoczął nowy cykl „Premiery Lindab 2021” SCHIESSL POLSKA dostarczył urządzenia do Cen-
dotyczący premierowych produktów przygotowanych trum Handlowego Stop Shop w Siedlcach nagrodzo-
na ten rok. Co miesiąc w ofercie firmy pojawi się nowy nego w konkursie dla projektantów Hisense VRF Design
produkt wprowadzony do sprzedaży. „Premiery Lin- Contest 2020. Wręczenie nagród odbyło się online Do
dab 2021” to odpowiedź na potrzeby rynku, klientów konkursu zaproszono ponad 30 projektantów HVAC mię-
i partnerów, a także budowanie korzyści wynikających dzy innymi z Turcji, Polski, Rumunii, Serbii, Chorwacji. Na
ze stosowania rozwiązań i urządzeń Lindab. W no- podstawie weryfikacji dokonanej przez zespół techniczny
wym cyklu prezentowane będą nowości w dwóch i ekspertów z Hisense VRF wyłoniono finalistów. II miejsce
kategoriach: dotyczące branży wentylacyjno-klimaty- zajął Krystian Lipa z biura projektowego LINS z Dębicy.
zacyjnej oraz branży pokryć dachowych i systemów Natomiast nagroda za najlepsze zintegrowane rozwią-
rynnowych. zanie HVAC trafiła do Macieja Książkiewicza z firmy AK
OZONFREE to nowa firma, która powstała jako odpo- Klimatyzacje za projekt centrum fitness Just Gym zlokali-
wiedź na wyzwania związane z pogarszającą się jakością zowanego w Centrum Handlowym M1 w Poznaniu. Or-
powietrza. Oferuje rozwiązania zapewniające świeże ganizatorem konkursu jest firma Qingdao Hisense HAVC.
i czyste powietrze wykorzystujące technologię NPBI, czyli SF-FILTER w walce z COVID-19. SF-Filter oferuje wy-
bezpiecznej dla użytkowników, niegenerującej ozonu mianę standardowych filtrów G4/M5 kasetowych i kie-
ani żadnych innych produktów ubocznych bipolarnej szeniowych z materiałem syntetycznym w niskiej klasie
dwuigłowej jonizacji powietrza. Ozonfree dostarcza m.in. na wysokoefektywne filtry EPA/ePM1 80% z włóknin
oczyszczacze powietrza Marshal, pomaga w doborze szklanych o skuteczności 99% do drobnych aerozoli
i montażu jonizatorów bipolarnych w instalacjach wen- i wirusów przenoszonych drogą kropelkową z powie-
tylacyjnych, centralach wentylacyjnych, urządzeniach trzem. Jednocześnie zapewnione są niskie opory prze-
wentylacyjnych, urządzeniach nawiewno-wywiewnych, pływu i zużycia energii przez zastosowanie większej
rekuperatorach i jest dystrybutorem jonizatorów Global powierzchni filtracyjnej i zaawansowanych materiałów
Plasma Solution (woj. pomorskie). filtracyjnych.
REKLAMA
www.cyrkulacje.pl 7
AKTUALNOŚCI
DAIKIN oferuje nowy cichy klimatyzator przypodłogowy aktywny. Dostępne są cztery modele do pomieszczeń
Perfera FVXM-A, który ogrzewa i chłodzi, jest łatwy w uży- o wielkości do 200 m2 na jednostkę, z zakresem 400,
ciu i instalacji, a kompaktowa jednostka zapewnienia wy- 500, 1000 oraz 2400 m³/h przepływu powietrza. AP BIO
soką wydajność i efektywność energetyczną A++ w trybie są szybkie w instalacji, łatwe w obsłudze, nie wymagają
ogrzewania i A+++ w trybie chłodzenia. Wentylator turbo użycia narzędzi i są certyfikowanymi urządzeniami zgod-
utrzymuje stałą temperaturę otoczenia w pomieszczeniu. nie z normą EN14476 + A2-07-2019.
Urządzenie można także włączyć na tryb nocny, który FUJITSU GENERAL rozszerzyło linię klimatyzatorów
automatycznie ustawia temperaturę o 2°C niższą w trybie typu split o nowe modele ścienne oznaczone symbo-
ogrzewania i 0,5°C wyższą w trybie chłodzenia. Urządze- lem KE. Urządzenia są ciche, mają wysoką efektywnością
nie ma nowe funkcje m.in. automatycznego zwiększania energetyczną i mogą być sterowane za pomocą Wi-Fi.
temperatury (o 14% szybciej niż w przypadku zwykłego Klimatyzatory, z czynnikiem chłodniczym R32 o niskim
klimatyzatora), ogrzewania przypodłogowego (gorące współczynniku GWP (675), dostępne są w czterech wiel-
powietrze rozprowadzane jest od dołu urządzenia) oraz kościach – od 2 do 4,2 kW mocy chłodniczej. Zastosowa-
podwójnego przepływ powietrza, który można łatwo ne w urządzeniach najnowsze technologie przekładają
ustawić za pomocą pilota. Klimatyzator pracuje na R-32 się na wysoką energooszczędność (klasa efektywności
i ma niski współczynnik GWP. A++ dotycząca chłodzenia i A+ trybu grzania). Klima-
FLÄKTGROUP POLAND wprowadził serię mobilnych tyzatory dostępne są w dwóch kolorach: perłowej bieli
oczyszczaczy powietrza AP BIO. Innowacyjna technologia oraz srebra. Na polskim rynku urządzenia ścienne KE
filtracji AirFend (ze środkiem z substancji roślinnych) dez- można kupić od początku roku, co zbiega się w czasie
aktywuje 99,995% wirusów i bakterii, w tym Sars-CoV-2. z ich europejską premierą.
W urządzeniach wykorzystane są filtry ePM1 50% (F7) GROUND-THERM rozpoczął produkcję nowego typu
oraz HEPA H14, oczyszczające powietrze również z kurzu kanałów wentylacyjnych Ventiflex® VTX-DN75 oraz
i innych cząstek. Zastosowane wentylatory EC sprawiają, Ventiflex® VTX-DN90. Kanały te cechują się zwiększoną
że proces oczyszczania powietrza odbywa się w sposób o ok. 25% przepustowością, co w efekcie daje 40 m3/h
REKLAMA
www.cyrkulacje.pl 9
AKTUALNOŚCI
❱❱DAIKIN AIRCONDITIONING (kanał DN-75) oraz 52 m3/h (kanał DN90) przy prędkości
POLAND Sp. z o.o. przepływu powietrza 3 m/s. Kanały wraz z modułowym
systemem kształtek Ventiflex PLUS dają możliwość zbu-
Miejsce pracy: Warszawa (biuro DAIKIN) oraz przydzielony teren dowania dowolnego układu wentylacji rozdzielaczowej.
działania
INWEST-KLIMA oferuje kilka nowości: kanały wentyla-
Inżynier serwisu cyjne Spectra Green (rury , których warstwa wewnętrzna
Obowiązki: wsparcie techniczne klientów w obiektach w zakresie wzbogacona jest opatentowaną kompozycją składników
rozwiązań produktowych oferowanych przez Daikin, współpraca aktywnych zapewniających poszerzoną ochronę przeciw
z działem sprzedaży przy rozwiązywaniu złożonych zagadnień tech-
nicznych związanych z obsługą przed- oraz posprzedażową produk- drobnoustrojową), rozdzielacze uniwersalne w systemie
tów Daikin, tworzenie prezentacji szkoleniowych oraz prowadzenie samouszczelniającym, elastyczne przewody izolowane
szkoleń technicznych dla klientów zewnętrznych i wewnętrznych,
koordynacja i nadzór nad pracą podwykonawców współpracujących w wersji higienicznej, czerpnio-wyrzutnie zblokowane oraz
z firmą Daikin centrale wentylacyjne z czujnikiem wilgotności. W ofercie
Wymagania: jako nowości są także: systemy rozdzielaczowe samousz-
• z najomość działania układów chłodniczych i elektronicznych czelniające do średnic dn 50, dn 63, dn 75, dn 90, a także no-
•w ykształcenie techniczne o preferowanym profilu: klimatyzacja,
watorski system chowanego węża Anakonda w instalacjach
chłodnictwo, ogrzewnictwo lub elektryka (mile widziane wykształ-
cenie wyższe) centralnego odkurzania w domkach jednorodzinnych.
•m in. 3-letnie doświadczenie w branży HVACR KAISAI do oferty pomp ciepła dołączyło nowy model
• z mysł analityczno-techniczny
•p rawo jazdy kat. B modułu hydraulicznego wyposażony w zbiornik ciepłej
•d obra znajomość języka angielskiego w mowie i piśmie wody użytkowej w dwóch wariantach pojemności: 190
i 240 l. Urządzenie wyposażone jest we wbudowany za-
❱❱DAIKIN AIRCONDITIONING wór trójdrogowy i grzałkę wspomagającą, a kompaktowa
POLAND Sp. z o.o. konstrukcja jednostki sprawia, że powierzchnia zabudowy
to 0,36 m². Wbudowany sterownik umożliwia obsługę
Miejsce pracy: Warszawa (biuro DAIKIN)
urządzenia przez Wi-Fi, aktualizację oprogramowania
Stażysta przez USB i zapisywanie ustawień pompy w pamięci prze-
Wymagania: nośnej. Zabezpieczenie antykorozyjne zbiornika zapew-
• student lub absolwent studiów technicznych o specjaliza- nione jest dzięki zastosowaniu stali nierdzewnej SUS 316L.
cji klimatyzacja, chłodnictwo, wentylacja lub ciepłownictwo
(ewentualnie energia odnawialna, automatyka, robotyka) SF-FILTER oferuje nowe filtry powietrza w wersji PRO lub
• dyspozycyjność co najmniej 3-4 dni w tygodniu wersji ekonomicznej EKO. Filtry zapewniają odpowiednie
• chęć związania przyszłości z branżą HVAC
• chęć poszerzania wiedzy technicznej i nabywanie nowych zabezpieczenie przed najbardziej szkodliwymi dla ludzi
umiejętności rozmiarami pyłów podczas przebywania w budynkach
(70% czasu życia). Filtry wersji PRO spełniają wymogi nor-
❱❱BELIMO SIŁOWNIKI SA my ISO16890. Wysoka skuteczność zatrzymywania pyłów
zawieszonych o rozmiarach PM1, PM2,5, PM10 jest możliwa
Miejsce pracy: Polska region północno–zachodni
dzięki stosowaniu włókien szklanych w miejsce materia-
Regional Application Consultant (RAC) – łów syntetycznych. Wszystkie filtry PRO poddawane są
kierownik ds. kluczowych obiektów
badaniom w niezależnych instytutach takich jak Eurovent.
Obowiązki: współpraca z projektantami HVAC przy realizacji nowych Podczas produkcji nacisk kładziony jest na energooszczęd-
projektów, wspieranie projektów RETROFIT modernizacje, szkolenia
ność i skuteczność filtra, ponieważ prawdziwym kosztem
projektantów, pilotowanie działań związanych z inwestycją od etapu
projektu do realizacji, uzupełnianie bazy projektów oraz jej aktu- użytkowania jest zużycie energii i częstotliwość wymian.
alizacja, współpraca z ASM i wymiana informacji o realizowanych Filtry PRO dostępne są prosto z magazynu.
projektach/obiektach, raportowanie o aktualnych realizacjach
WIGMORS oferuje nowe analizatory elektroniczne Ma-
Wymagania: stercool Spartan, które są wyposażone w łączność bez-
• doświadczenie we współpracy z projektantami branży instalacji
HVAC przewodową Bluetooth oraz dotykowy ekran 4,3”. Anali-
• z najomość zasady działania urządzeń HVAC i metod projektowania zatory mają wbudowany czujnik próżni oraz rejestrator
CAD
• c hęć zdobywania kontaktów z nowymi klientami/projektantami
danych. Wyświetlają ciśnienie, wartość próżni, temperaturę
•w ykształcenie wyższe techniczne oraz automatycznie obliczają przegrzanie i dochłodze-
• u miejętność organizacji pracy indywidualnej (home office)
nie. Mają także liczniki czasu do przeprowadzenia testów
•p rawo jazdy kategorii B
Informacje niezbędne do •d obra znajomość jęz. angielskiego szczelności i alarmy. Analizatory oferowane są w dwóch
aplikowania na stanowiska wariantach: dwudrogowe oraz czterodrogowe. Można je
pracy można uzyskać
bezpośrednio u podmiotu połączyć z aplikacją Mastercool Connect, co umożliwia
poszukującego pracownika. przeglądanie zarejestrowanych aktywności na smartfo-
nach i tabletach oraz pozwala na gromadzenie nieogra- bardziej dynamicznych polskich przedsiębiorstw sek-
niczonej ilości danych. Ekran może wyświetlać wskazania tora MŚP zakwalifikowały się firmy, które w ciągu trzech
w postaci cyfrowej lub symulować klasyczne manometry. ostatnich lat nieustannie poprawiają wynik finansowy
WILO POLSKA ma nowość – pompę do c.w.u. Wilo-Star i wykazują ciągły rozwój. Ranking prowadzony jest od
Z NOVA T. Charakterystyczne cechy urządzenia to: wysokie 2000 roku, a jego organizatorem jest Puls Biznesu. Dla
bezpieczeństwo higieniczne, zwiększona sprawność ener- firmy Klima-Therm „Gazela Biznesu 2020” jest siódmym
getyczna przy zużyciu prądu w granicach 3÷6 W, szybka, tego typu wyróżnieniem, natomiast Klimor po raz drugi
prosta instalacja i wymiana dzięki elastycznemu silnikowi znalazł się w gronie najbardziej dynamicznie rozwijają-
serwisowemu i Wilo-Konektor, zintegrowany przełącznik cych się polskich przedsiębiorstw.
czasowy i termostat, automatyczna funkcja rozpoznania FRAPOL uzyskał Certyfikat Stałości Właściwości Użytko-
dezynfekcji termicznej oraz duży komfort obsługi. wych dotyczący klap odcinających VD370-TC stosowanych
w systemach wentylacji pożarowej. Frapol uzyskał także
Certyfikaty, publikacje, nagrody kolejną Krajową Ocenę Techniczną (KOT) dla zestawu wy-
robów Franec RC przeznaczoną do różnicowania ciśnienia
AERECO WENTYLACJA w grudniu 2020 r. uzyskała w systemach kontroli rozprzestrzeniania dymu i ciepła.
certyfikat potwierdzający, że System Zarządzania Jakością GRUPA KLIMA-THERM zaktualizowała broszurę pro-
uwzględniający wszystkie procesy zachodzące w fir- duktową prezentującą rozwiązania marki Fujitsu z zakresu
mie, takie jak projektowanie, produkcja, sprzedaż i serwis urządzeń Serii Design i TOP. Zawiera ona zestawienie
urządzeń do systemów wentylacji ogólnej i pożarowej aktualnych produktów (2020) poszerzone o urządze-
spełnia rygorystyczne wymagania międzynarodowej nia KETA i KETA-B wykorzystujące do pracy ekologiczny
normy ISO 9001:2015. Certyfikacja została przeprowa- czynnik R32. GRUPA KLIMA-THERM przygotowała także
dzona przez firmę Bureau Veritas Polska. nową broszurę produktową prezentującą rozwiązania
BARTOSZ, D+H POLSKA, GRUPA KLIMA-THERM, marki Fujitsu z zakresu urządzeń przysufitowych, przy-
i KLIMOR w gronie Gazeli Biznesu 2020. Do grona naj- podłogowych i uniwersalnych. Produkty z tej serii znajdą
REKLAMA
www.alnor.com.pl
www.cyrkulacje.pl 11
AKTUALNOŚCI
zastosowanie w pomieszczeniach biurowych, małych Kilka lat temu wróciła na Politechnikę Warszawską, na
obiektach użytkowych, czy w domach jednorodzinnych. Wydział Instalacji Budowlanych, Hydrotechniki i Inżynierii
Serię minifolderów Fujitsu przygotowano z myślą o klien- Środowiska (dawniej IŚ).
tach końcowych. SMAY poinformował że, od stycznia do zarządu firmy
GRUPA KONSULTINGOWO-INŻYNIERYJNA KOM- dołączyła Marzena Maj, która pełni obecnie funkcję wice-
PLEKS, dostawca i producent systemu wentylacji z two- prezesa zarządu. Marzena Maj jest pracownikiem firmy od
rzyw Chemowent®, otrzymał w grudniu Złoty Certyfikat ponad dwudziestu lat. Dotychczas zajmowała stanowiska
Rzetelności Płatniczej 2019. Taki certyfikat mogą uzyskać dyrektorki handlowej i prokurenta. Teraz będzie odpo-
firmy, które m.in. nie zalegają z płatnościami wobec kon- wiedzialna za strategię firmy związaną z budowaniem
trahentów, mają uregulowane wszystkie zobowiązania relacji z klientami, politykę sprzedażową i marketingiem
wobec Urzędu Skarbowego i Zakładu Ubezpieczeń w Polsce i na rynkach zagranicznych. Obowiązki dyrek-
Społecznych oraz mają czyste konto w Krajowym Re- tora handlowego przejął Tomasz Karolak, dotychczasowy
jestrze Długów BIG SA. Certyfikat jest potwierdzeniem zastępca Marzeny Maj.
rzetelności i uczciwości w działalności gospodarczej.
MERCOR z certyfikatem PZU LAB Approved opracowa- Szkolenia
nym przez PZU LAB, doradcę w zarządzaniu ryzykiem
przedsiębiorstw, który stworzył nowatorski system certy- CONEX BANNINGER zaprasza na szkolenia dla instala-
fikacji urządzeń przeciwpożarowych zapewniający bez- torów i personelu technicznego z systemu miedzianych
pieczeństwo pracownikom i chroniący majątek spółek. łączników zaciskanych >B< MaxiPro stosowanych w in-
PZU LAB, wykorzystując wiedzę i doświadczenie swoich stalacjach klimatyzacyjnych i chłodniczych. Szkolenie
inżynierów, pomaga w ten sposób obniżyć szkodowość składa się z części teoretycznej obejmującej informacje
firm i ograniczyć straty finansowe związane z pożarami. techniczne i montażowe dotyczących zalet stosowanych
SMAY znalazł się wśród laureatów grona Diamentów narzędzi oraz części praktycznej – wykonania połączenia.
Forbesa 2021. „Diamenty Forbesa” to doroczny ranking Po zaliczeniu testu sprawdzającego uczestnicy otrzymują
przedsiębiorstw, które w ostatnich trzech latach naj- imienny certyfikat, który uprawnia do dziesięcioletniej
skuteczniej zwiększyły swoją wartość. Wyniki rankingu gwarancji na ten produkt. Conex Banninger prowadzi
„Diamenty Forbesa 2021” zostały opracowane w redakcji szkolenia stacjonarne oraz e-learningowe. Kontakt
na podstawie szwajcarskiej metody wyceny wartości w sprawie szkoleń: Aleksander Olearski, tel. 601 092 963.
firmy. Wśród kluczowych kryteriów znalazły się m.in. NIBE-BIAWAR zaprasza do zapisów na szkolenia tech-
wyniki finansowe za lata 2015–2019. niczne online z powietrznych oraz gruntowych pomp
ciepła NIBE. Kompleksowe szkolenia przeznaczone są
Zmiany personalne dla instalatorów, monterów, projektantów, serwisantów,
zainteresowanych doborem, montażem i/lub projekto-
INSTYTUT TECHNIKI BUDOWLANEJ informuje, że waniem instalacji z wykorzystaniem pomp ciepła NIBE.
Sebastian Wall, pełnomocnik dyrektora ds. strategii konku- Zakres szkoleń obejmuje m.in.: budowę i zasadę działania
rencyjności został nowym przewodniczącym Europejskiej pomp ciepła, rodzaje dolnych źródeł, zasady i wytycz-
Organizacji ds. Oceny Technicznej (EOTA). Jest to organi- ne ich doboru oraz wymiarowania, system sterowania
zacja europejskich jednostek oceny technicznej wyzna- pompami ciepła NIBE, ofertę i budowę systemowych roz-
czonych przez państwa członkowskie UE do wydawania wiązań komfortu cieplnego NIBE, zasady doboru pomp
Europejskich Ocen Technicznych (ETA). Europejskie Oceny ciepła NIBE za pomocą programu komputerowego NIBE
Techniczne natomiast są narzędziem pozwalającym pro- DIM. Najbliższe szkolenia z pomp ciepła typu powietrze-
ducentom na wprowadzanie do obrotu z oznakowaniem -woda odbędą się 19 lutego, 5 marca, 26 marca, szkolenia
CE m.in. innowacyjnych wyrobów budowlanych. z gruntowych pomp ciepła zaplanowane są 26 lutego
PZITS powołał w grudniu na czteroletnią kadencję nową i 15 marca. Harmonogram i zapisy na stronie firmy.
prezes Annę Bogdan dr hab. inż. prof. Politechniki War- SCHIESSL zaprasza na dwudniowe bezpłatne certy-
szawskiej. Anna Bogdan jest absolwentką Wydziału Inży- fikowane szkolenia online z pomp ciepła Panasonic.
nierii Środowiska PW (2002 r.), stopień naukowy doktora Szkolenia kierowane są do firm zajmujących się dobo-
uzyskała w 2007 r., doktora habilitowanego w 2012 r. rem, instalacją oraz serwisem systemów ogrzewania
Zawodowo przez wiele lat związana z Centralnym In- i chłodzenia pomieszczeń bazujących na urządzeniach
stytutem Ochrony Pracy – Państwowym Instytutem Ba- typu pompa ciepła powietrze-woda. Każdy uczestnik
dawczym, w którym pracowała w Zakładzie Ergonomii na otrzymuje imienny certyfikat ukończenia szkolenia po
stanowisku kierownika Pracowni Obciążeń Termicznych. uzyskaniu pozytywnego wyniku testu końcowego (cer-
tyfikat generowany systemowo wysyłany elektronicznie). wsparcie dla oprogramowania Autodesk Revit® udostęp-
Proces certyfikacji wymaga założenia konta na stronie niono dla większości wentylatorów chemoodpornych,
producenta www.panasonicproclub.com. Więcej in- a także dla wszystkich komponentów systemu mieszkanio-
formacji na temat dostępnych terminów w zakładce wego SENSOVENT. Każda z oddanych do użytku bibliotek
Aktualności na www.schiessl.pl. została szczegółowo opisana w zakresie najważniejszych
VENTIA z sukcesem rozpoczęła pilotaż nowego projektu parametrów mechanicznych i elektrycznych. Podobnie jak
online. W jego ramach został przeprowadzony szereg we- w przypadku dotychczasowych bibliotek, pakiet mate-
binarów m.in dla klientów, którzy byli zapisani na szkolenia riałów danego typoszeregu zawiera dodatkowo szablon
stacjonarne Ventia i z przyczyn obiektywnych nie mogli projektu z wczytanymi już bibliotekami, oznaczeniami
w nich uczestniczyć. Tematyką była wentylacja mechanicz- i zestawieniami materiałowymi, a także podręcznik użyt-
na w odzyskiem ciepła i centrale wentylacyjne Komfovent kowania w formacie pdf. Materiały udostępniane są przez
Domekt (centrale sterowane online). Webinaria miały luźną, dział techniczny oraz dział projektowy Harmann.
podcastową formułę, opierającą się na aktywnej wymianie SCHIESSL zaprasza na platformę zakupową B2B
myśli i spostrzeżeń między prowadzącymi oraz uczestnika- www.schiessl24.pl. Platforma dostępna jest dla klien-
mi. Bardzo ważnym elementem były pytania uczestników tów Schiessl Polska, którzy znajdują się w firmowej bazie
– na wszystkie prowadzący udzielili odpowiedzi. ERP i dokonają rejestracji na stronie www.schiessl24.pl.
Korzyści z korzystania z platformy to dostawa gratis,
Internet, aplikacje natychmiastowa realizacja zamówienia, dostęp 24/7,
dogodne formy płatności, dostawa kurierem w ciągu
BELIMO zaprasza na swoją nową stronę internetową 48 h, wgląd w zrealizowane zamówienia. Asortyment
www.belimo.pl. Nowa szata graficzna, intuicyjny i bardzo platformy obejmuje: nowość w ofercie – pompy ciepła
przejrzysty układ strony pozwala w prostszy i szybszy LG Therma V, klimatyzatory split – Hisense, Panasonic,
sposób odnaleźć wszystkie informacje o firmie oraz ofe- LG, klimatyzatory LCAC i multi split – HisensePompki
rowanych produktach. Poprzez stronę można zamówić skroplin – Refco i Sauermann, materiały instalacyjne (rury
siłowniki w sklepie, pobrać aktualny katalog, zapoznać miedziane w izolacji Armacell, Isoclima, Cooleo, wsporniki
się z aktualnymi cenami katalogowymi i dokumentacją Castel Engineering).
techniczną czy pobrać aplikację do doboru produktów SMAY przygotował zmiany w programie do doboru
Belimo. Strona ma rozbudowaną zakładkę z kontaktem nawiewników. Zmiana polega na tym, że teraz można
i jest dostępna w języku polskim lub angielskim. zainstalować aplikację na komputerze. Program nadal
D+H POLSKA informuje, że kalkulator doboru napędów w prosty i intuicyjny sposób pomaga użytkownikowi
napedyokienne.pl zyskał nowe funkcjonalności. Zmiany dobrać nawiewniki wirowe NS4, NS5, NS8, NS9 i NWM.
mają na celu ułatwienie samodzielnego montażu si- Program do doboru nawiewników nie wymaga rejestracji
łowników z serii VCD. Użytkownicy mają do dyspozycji ani logowania, jest dostępny w wersji podstawowej oraz
szablon montażowy oraz tutoriale video pokazujące jak zaawansowanej, umożliwia zmianę wersji programu bez
zamontować napęd krok po kroku. ryzyka utraty już wprowadzonych informacji. Program to
GREE ma już dostępną aktualizację aplikacji Gree – Strefa rozwiązanie dla projektantów, instalatorów, architektów
Instalatora, w której można znaleźć nowy program lojal- i dystrybutorów akcesoriów wentylacyjnych. Jest intuicyjny
nościowy „Gree Wspiera Instalatorów”. W programie Gree i umożliwia wybór właściwych nawiewników zarówno na
będą pojawiać się nowe akcje z nagrodami. Pierwszą wstępnym etapie inwestycji, jak i w trakcie projektowania.
z nich jest Montuj Gree, wierć za FREE. Do wygrania są TEMPCOLD zaprasza na nową stronę internetową
m.in. wiertarki, zestawy wierteł, manometry, poziomice www.innova-ac.pl poświęconą produktom szwedzkiej
i narzędzia. Akcja trwa do 31 marca lub do wyczerpania marki Innova. Na stronie znajdują się opisy każdego z pro-
pakietów z nagrodami. By wziąć udział w programie, duktów – klimatyzacji, pomp ciepła, osuszaczy czy klima-
wystarczy zaktualizować aplikację, kliknąć w nowy kafe- tyzacji przenośnej. Inwestorom, architektom, instalatorom
lek Program Gree, zaakceptować regulamin i rozpocząć szukającym rozwiązań do nowo budowanych obiektów
zbieranie punktów, które będą zapisywać się na indy- lub istniejących polecana jest zakładka „Rozwiązania dla
widualnym koncie użytkownika. W programie mogą biznesu”. Tam można znaleźć informacje na temat tego, jak
wziąć udział tylko certyfikowani instalatorzy Gree, czyli utrzymać odpowiednie warunki komfortu w większych
użytkownicy aplikacji z pełnym dostępem do wszystkich budynkach – hotelach, szpitalach, obiektach użyteczności
jej funkcjonalności. publicznej i innych – stosując systemy VRF czy agrega-
HARMANN opublikował kolejną wersję bibliotek BIM ty wody lodowej. Na stronie można też znaleźć adresy
dotyczącą oferowanych urządzeń. W aktualnej odsłonie, wszystkich dystrybutorów współpracujących z firmą. ❚
www.cyrkulacje.pl 13
MOIM ZDANIEM
fot. pixabay.com
Czy pandemia może mieć plusy?
Trudności paradoksalnie dają siłę do działania. Tak stało się w czasie pandemii. Firmy
musiały zrobić wszystko, by móc obronić się w nagle zmienionej rzeczywistości.
Stąd tak wiele pomysłów i innowacji, które są odpowiedzią na kryzys. Poszukiwanie
nowych możliwości wyzwoliło dużą kreatywność i energię zarówno szefów, jak
i pozostałych pracowników firm branży HVAC.
Ubiegły rok, pewnie jak dla większości firm, był dla znaczących strat, a rynek remontowy wręcz rozkwitał.
nas okresem pełnym wyzwań i trudności. Nie ma chy- Nie zmienia to jednak faktu, że cały rok był trudny.
ba, co ukrywać, każdy z nas jest na swój sposób tym Jeśli doszukiwać się plusów, to na pewno w ramach
wszystkim zmęczony. Dlatego liczmy, że 2021 rok będzie naszej organizacji duży postęp odnotowaliśmy w nauce
spokojniejszy. i wykorzystaniu zdalnych metod pracy i porozumiewa-
Nasza firma odnotowała w tym trudnym czasie bar- nia się. Nakłady zarówno na sprzęt, jak i oprogramo-
dzo dobre wyniki sprzedażowe, najlepsze w swojej hi- wanie typu workflow to jedno, ale sama umiejętność
storii. To nieco zaskoczyło nas samych, gdyż na początku dogadywania się na odległość i wypracowane proce-
pandemii byliśmy dość septyczni. Co prawda branża dury na pewno przydadzą się w „normalnych czasach”.
budowlana, na tle innych sektorów, nie odnotowała Drugi element, który pandemia znacząco przy-
spieszyła, to wdrażanie zdalnych kanałów sprzedaży.
Sklep internetowy dla klientów detalicznych szybko
Wdrażanie zdalnych kanałów sprzedaży uzyskał docelową jakość i systematycznie generuje
satysfakcjonującą sprzedaż. Podobnie udało się do-
szlifować ważny dla nas – jako dostawcy akcesoriów
instalacyjnych – kanał B2B. Nowoczesna, szybka i intu-
icyjna platforma to elektroniczne biuro obsługi klienta.
Mocno przyspieszyło realizację zleceń, odciążyło dział
handlowy i ułatwiło pracę odbiorców, którzy otrzymują
spory zestaw informacji bez konieczności bezpośrednie-
go kontaktu. Śmiem twierdzić, że to był właśnie jeden
Łuksz Darłak z bardziej istotnych czynników, które przyczyniły się do
Prezes Zarządu DARCO Sp. z o.o. wzrostów w 2020 roku.
Powołanie działu contact center w Iglotech było Platforma do szybkiej wymiany informacji
odpowiedzią na szczególne potrzeby rynku, które za- – contact center
istniały w 2020 r. Na skutek obostrzeń związanych z epi-
demią koronawirusa w znaczącym stopniu ograniczono
możliwość spotkań biznesowych, personalnie, twarzą
w twarz. Musieliśmy w krótkim czasie dostosować się
do nowych warunków i stworzyć naszym partnerom
najdogodniejszą platformę do wymiany informacji.
Priorytetowym celem contact center jest sprawna
i szybka obsługa klienta. Wykwalifikowana kadra pra- Marcin Jasiński
cowników z doświadczeniem w branży HVAC&R za- Kierownik Działu Contact Center
pewnia profesjonalne podejście do klienta – wszystkie Iglotech Sp. z o.o.
informacje dostępne są w jednym miejscu. Prócz treści
produktowych nasi pracownicy udzielają odpowiedzi
na najczęściej zadawane pytania z zakresu możliwości
pozyskania dofinansowania z rządowego programu
Czyste Powietrze, czy też o obowiązujących od stycz- Nasza obecność na rynku od 1993 r., wypracowa-
nia 2021 r. standardach energetyczności budynków, ne przez te lata standardy współpracy oraz wnikliwa
określanych jako WT2021. Dostarczamy rzetelnych znajomość branży HVAC&R pozwoliły nam na szybką
informacji, doradzamy, a także polecamy sprawdzo- adaptację do nowych warunków. Powołanie do życia
nych instalatorów i dystrybutorów z branży wentylacji działu contact center jest tego najlepszym przykładem.
i klimatyzacji. To kolejny krok w tworzeniu nowoczesnej firmy.
www.cyrkulacje.pl 15
MOIM ZDANIEM
Głównymi klientami firmy VENTIA, generalnego dys- klientami-wykonawcami potwierdziły, że coraz częściej
trybutora central wentylacyjnych Komfovent w Polsce, ich opinia i rekomendacja, jako ekspertów, indywidu-
są wykonawcy oraz projektanci z branży HVAC. Nasza alnym inwestorom nie wystarcza, dlatego na własną
komunikacja i działania marketingowo-sprzedażowe do rękę szukają informacji na temat polecanych urządzeń
momentu wybuchu pandemii były w zdecydowanej i dostępnych rozwiązań (np. rodzajów wymiennika ciepła
większości skierowane do nich. W 2020 roku zwróciliśmy czy możliwości automatyki sterowania). Chcą dokonać
uwagę, że – głównie na forach internetowych – tematy- jak najbardziej świadomego wyboru. Niestety, na forach
ka wentylacji i rekuperacji wzbudza coraz większe zain- internetowych i w social mediach powielanych jest mnó-
teresowanie wśród indywidualnych inwestorów budu- stwo półprawd i nie do końca merytorycznie zweryfiko-
jących swoje domy jednorodzinne. Rozmowy z naszymi wanych informacji. Dlatego, jako jeden z liderów rynku,
postanowiliśmy zaangażować się w proces poszerzania
wiedzy na temat rekuperacji i wentylacji wśród tej gru-
py. Opracowaliśmy „Krótki przewodnik po rekuperacji
Edukacja użytkowników końcowych dla domów jednorodzinnych”, w którym przystępnym
i inwestorów językiem opisujemy, czym jest rekuperacja, jakie są zalety
jej stosowania i jakie są dostępne na rynku rozwiązania.
Dodatkowo ważnym elementem poradnika jest obala-
nie najczęściej pojawiających się w Internecie mitów
na temat rekuperacji. Materiał jest dostępny na stronie
internetowej ventia.pl w specjalnej nowej zakładce „Dla
inwestora”. Dodatkowo coraz mocniej angażujemy się
w dyskusje na forach tematycznych w sieci, doradzając
Tomasz Osuchowski inwestorom i przekazując im naszą wiedzę. W dobie
Kierownik Marketingu koronawirusa to właśnie social media stały się jednym
VENTIA Sp. z o.o. z głównych kanałów wymiany doświadczeń i i opinii.
Rok 2020 niemal od początku stał pod znakiem per- Pandemia – choć zupełnie inna w skutkach niż kla-
turbacji związanych z epidemią koronawirusa. Pande- syczny kryzys gospodarczy – pozwoliła zweryfikować
mia i związany z nią lockdown przyniosły naszej branży strategie sprzedażowe i marketingowe. Dzięki temu firmy
przede wszystkim negatywne skutki – wstrzymano in- bardziej elastyczne, lepiej zarządzane, gotowe na zmiany,
westycje szczególnie odczuwalne w sektorze komercyj- zdrowe finansowo mają większe szanse jeszcze bardziej
nym. Ograniczono możliwości związane z komunikacją umocnić się na rynku, eliminując z niego podmioty wy-
bezpośrednią, czy też spotkania biznesowe, targi i inne korzystujace strategię niskiej ceny, bez wystarczającego
tego typu aktywności. Wpływa to negatywnie na relacje, zaangażowania w kosztochłonne wsparcie sprzedażowe
a także możliwość pozyskiwania nowych klientów. i posprzedażowe lub pozbawione zdrowych struktur
finansowych.
W odpowiedzi na trudny rok 2020, i idące za tym
nowe wymagania klientów docelowych, wdrażamy bar-
Szkolenia zawodowe online dziej efektywne funkcje i technologie w naszych klima-
tyzatorach – są to oczyszczanie, dezynfekcja, sterylizacja,
wysokiej klasy filtry i technologie prozdrowotne.
Wprowadziliśmy również nowe kanały komunikacji
z klientami, m.in. wykorzystujemy formułę szkoleń online
– webinariów. Webinaria to dostęp do platformy szko-
leniowej z dowolnego miejsca, możliwość zadawania
pytań, profesjonalna kadra specjalistów, możliwość póź-
niejszego powrotu do prezentowanych treści. Adaptując
Maciej Mach się do stale wprowadzanych lub zmienianych ograniczeń,
Dyrektor ds. Rozwoju staramy się być przygotowani na każdy scenariusz i opty-
Refsystem Sp. z o.o.
mistycznie patrzymy w przyszłość.
CALDO-Wentylacja
laureatem nagrody
biznesowej DELTA
W 2020 roku już po raz szósty zostały Stowarzyszenie Polska Wentylacja po raz szósty
uhonorowało nagrodami DELTA najbardziej
przyznane nagrody DELTA, które dynamiczne firmy. Do nagród DELTA były
nominowane 43 firmy. Oceny dokonano
wręczono najbardziej dynamicznym w czterech kategoriach wiekowych, przyznając
po trzy nagrody w każdej z nich.
i skutecznym biznesowo firmom.
W kategorii firm działających do 10 lat
laureatem została CALDO-Wentylacja.
Rozmawiamy z wiceprezesem zarządu
Mariuszem Biaduniem.
że stale pracujemy nad poszerzaniem portfela produktów, wadzonych z sukcesem, co daje inicjatorom tych zmian
co nie pozostaje bez znaczenia. poczucie czynnego udziału w życiu całej firmy.
Jaka jest struktura całej Grupy CALDO? Jak zdobywa się zaufanie dostawców?
MB: Struktura Grupy CALDO to obecnie sześć spółek powią- MB: Zdobywanie zaufania dostawców produktów wen-
zanych kapitałowo, które, jak już wspomniałem, mają łącznie tylacyjnych to proces długi oraz wymagający wiele de-
piętnaście oddziałów w całej Polsce. Na uwagę zasługuje terminacji i systematyczności. Robimy wszystko, by do-
to, że proces tworzenia Grupy CALDO jeszcze się nie za- stawcy zauważali szereg korzyści z wypracowanej formy
kończył. Został zainicjowany i był do niedawna realizowany współpracy. Staramy się, by postrzegali nas jako dobrych
przez właściciela Leopolda Szczyrka. Polegał na budowa- partnerów biznesowych.
niu struktur poszczególnych spółek firmy CALDO-Izolacja Rynek produktów wentylacyjnych wyraźnie różni się
i tworzenia z nich sieci mniejszych oddziałów. Obecnie od rynku izolacji technicznych, z którego się wywodzimy.
te działania są kontynuowane przez członków zarządów Mam na myśli drogę, którą pokonują towary, aby dotrzeć
spółek w Krakowie, Sosnowcu, Lublinie i we Wrocławiu. do klientów. Pomimo że są to branże bardzo silnie ze sobą
CALDO-Wentylacja natomiast jest spółką, która poja- powiązane, charakteryzują się jednak różnymi sposobami
wiła się we wszystkich istniejących oddziałach, które już wprowadzania towarów na rynek. Uważam, że rolą dystrybu-
wcześniej wchodziły w skład Grupy. tora jest dystrybuować towary, a rolą producenta – produko-
wać. Wyniki, które osiągamy oraz to, że produkty kolejnych
Jakie były początki firmy CALDO-Wentylacja? producentów pojawiają się w naszej ofercie przemawiają za
MB: Początki CALDO-Wentylacja to było ogromne wy- tym, że jesteśmy partnerem, któremu warto powierzyć rolę
zwanie dla wielu osób z naszej Grupy i to na wielu płasz- łącznika pomiędzy klientem ostatecznym a producentem.
czyznach. Determinacja i wzajemna motywacja zarządów
wszystkich spółek CALDO, także dyrektorów handlowych W czym upatruje Pan możliwości dalszego rozwoju
oraz pracowników niższego szczebla, pozwoliły na zbudo- firmy?
wanie w poszczególnych oddziałach zespołów mogących MB: Istotnym elementem rozwoju zarówno firmy CALDO-
podjąć zadania polegające na wprowadzaniu na rynek -Wentylacja, jak i całej Grupy CALDO jest ciągłe poszerzanie
nowych grup produktów. palety oferowanych towarów. Dodatkowo dzięki sieci oddzia-
W krótkim czasie przeprowadziliśmy, we współpracy łów w całym kraju jesteśmy w stanie w bardzo krótkim czasie
z licznymi producentami, wiele szkoleń zarówno teore- własnym transportem zrealizować każde zamówienie i dotrzeć
tycznych, jak i praktycznych poszczególnych zespołów w każde miejsce, w którym prowadzone są prace. Wystarczy,
Grupy CALDO. Należało również dostosować magazyny że klient wykona jeden telefon do swojego opiekuna.
tak, by była możliwość obsługi nowego asortymentu. Był
to bardzo intensywny okres w życiu pracowników firmy. Jak Pan ocenia obecną koniunkturę w branży i jaką
Dziś z perspektywy kilku lat i odniesionego sukcesu bardzo prognozuje na najbliższy rok?
miło wspominam tamten czas. MB: Nie jest niczym zaskakującym, jeśli powiem, że branżę
budowlaną, podobnie jak wiele innych, dotknęła pandemia.
Jakie punkty strategii rozwoju firmy CALDO-Wentyla- W związku z tym należy liczyć się ze zmniejszoną liczbą
cja Pana zdaniem mają największy wpływ na coroczny nowych inwestycji czy planowanych remontów. Z tego
dodatni wynik dynamiki sprzedaży? powodu uważam, że ten rok będzie bardzo trudny. Mam
MB: Jako przedstawiciel spółki handlowej, która nie pro- jednak nadzieję, że wszyscy będziemy w stanie przejść ten
wadzi działalności produkcyjnej, nie ma parku maszyn ani okres bez większych turbulencji.
nie zajmuje się procesami technologicznymi, uważam, że
naszym najcenniejszym aktywem są pracownicy. Dlatego Proszę dokończyć zdanie – Za 10 lat nasza firma…
nie ma możliwości dalszego rozwoju firmy bez ciągłego MB: Nie będę oryginalny, jeśli powiem, że chciałbym, aby
inwestowania w rozwój zawodowy pracowników. Oni chcą zostało utrzymane tempo rozwoju przedsiębiorstwa i to nie
i czują potrzebę podnoszenia poziomu swojej wiedzy, a co tylko w wymiarze ekonomicznym. Mam też na myśli zdol-
się z tym wiąże kompetencji zawodowych. W połączeniu ność dostosowywania naszych działań do zmieniających
z wiedzą i doświadczeniem zawodowym osób koordynu- się potrzeb klientów, przy współpracy zarówno z naszymi
jących pracę w poszczególnych oddziałach daje to świetne obecnymi, jak i mam nadzieję nowymi dostawcami.
wyniki i jest kluczowe w realizacji założonych celów. Jed-
nocześnie jesteśmy otwarci na wewnętrzne inicjatywy Dziękuję za rozmowę.
naszych pracowników. Wiele ich pomysłów zostało wpro- Elżbieta Socha
www.cyrkulacje.pl 19
MOIM ZDANIEM
W stowarzyszeniu Eurovent
powstała nowa Grupa Produktowa
– urządzenia Rooftop
Rozmowa z przewodniczącym Grupy Filipem Koniecznym z polskiej firmy FLOWAIR
www.cyrkulacje.pl 21
PASCAL
2021
VII EDYCJA
NAGRODA
BRANŻOWA
Stowarzyszenia
Polska Wentylacja
› NAGRODA
dla projektantów za niestandardowe
i wyróżniające się projekty instalacji
wentylacji, klimatyzacji i chłodzenia
www.nagrodapascal.pl
DZIĘKUJEMY
ZA ZGŁOSZENIA
PRZESŁANE DO VII EDYCJI
NAGRODY PASCAL
STOWARZYSZENIE POLSKA WENTYLACJA
› Kryterium
Ocenie podlegają walory koncepcji projektowych instalacji, w tym Lista nominowanych zostanie opublikowana
rozwiązania wpływające na racjonalne użytkowanie energii i na komfort
użytkowania obiektu. Werdykt zapada po wnikliwym i bardzo skrupulatnym na stronie internetowej www.nagrodapascal.pl
zapoznaniu się z informacjami zawartymi w Kwestionariuszach
zgłoszeniowych.
MOIM ZDANIEM
Prawdziwe
wyzwania
i krytyczne spojrzenie
Rozmowa z Arturem Górnym
laureatem nagrody PASCAL 2020
za projekt instalacji w biurowcu Stowarzyszenie Polska Wentylacja już po raz
GPP4 im. Konrada Blocha w Katowicach szósty uhonorowało nagrodami PASCAL auto-
rów instalacji wentylacyjnych klimatyzacyjnych
i chłodzenia za wyróżniające się koncepcje inży-
nierskie i rzetelność zawodową.
Co zadecydowało o tym, że wybrał Pan zawód pro- Co Pan najbardziej lubi w tym zawodzie, a może jest
jektanta? coś co Pana w nim drażni?
Artur Górny: Nie mogę powiedzieć, że od dzieciństwa AG: Nie będę ukrywał, że najbardziej lubię etap koncep-
o tym marzyłem. W zasadzie dopiero na etapie pracy, po cji – czyli „na początku był chaos”. Poskramianie chaosu,
ukończeniu studiów, coś wciągnęło mnie w ten zawód. to najbardziej zajmujące zajecie projektowe. Łapanie
Zawsze chętnie krytykowałem i dawałem do zrozumienia zbitek myśli i wcześniejszych doświadczeń, próby nakła-
innym, że wszystko można zrobić lepiej – ale trzeba po- dania na nie zdobytej najświeższej wiedzy technicznej
dejmować właściwe działania od samego początku. I tak lub konieczność jej zdobycia, a następnie weryfikacja
w dążeniu do doskonałości doszedłem do etapu projek- wyobrażeń z możliwościami, czyli sucha i racjonalna
towego, uznając, że wcześniejszego po prostu już nie ma. analiza. Po etapie euforii przychodzi etap cięcia kosztów,
W ten sposób – jak większość projektantów – stałem się czyli powrót do rzeczywistości. Kiedyś mnie to irytowało,
nagle obiektem krytyki. Mówiąc pół żartem pół serio – teraz jeżeli uda mi się na etapie projektowym przekonać
takie emocje trzeba przeżyć samemu, żeby zrozumieć, inwestora, że warto nawet małą rzecz zrobić inaczej –
co człowieka trzyma w tym zawodzie. Na każdym etapie czyli według mnie lepiej – uznaję to za wielki sukces,
pracy jest się zmuszanym z jednej strony do rozmów zwłaszcza na polu zmniejszania emisji CO2.
w systemie zero-jedynkowym z komputerem, a z drugiej
do rozmów o dość skomplikowanych zagadnieniach W rozwój jakich umiejętności, Pana zdaniem, po-
technicznych z ludźmi, do których trafić można jedynie winien zainwestować początkujący inżynier HVAC,
poprzez analogie lub metafory, ponieważ niektórym który dopiero planuje swoją karierę zawodową?
brakuje podstawowych kompetencji w zakresie branży AG: Zakładam, że każdy młody człowiek po studiach po-
HVAC. Ze względu na długi trening w naukach ścisłych, siadł podstawową wiedzę inżynierską. Jednak na pewno
ten drugi rodzaj rozmów daleki jest od doskonałości. musi ją na początku doszlifować – czyli uczynić z teorii
Po okresie pewnego rodzaju frustracji i uświadomieniu wiedzę praktyczną. To etap trwający z reguły kilka lat,
sobie braków w zakresie tzw. kompetencji miękkich, i po trzeba go przejść, żeby poczuć się pewnie w zawodzie.
swego rodzaju próbie ich ćwiczenia, rozmowy zaczynają Nie można tego ominąć, udając, że niektóre zagadnie-
przybierać inny wymiar. Myślę jednak, że tak jest w każdej nia nas nie dotyczą lub nie interesują. Pierwsze kilka lat
dziedzinie, gdy próbuje się przełożyć wiedzę ekspercką to ciężka harówka, bo nawet pracując osiem godzin
na język ogółu i informacje powszechnie zrozumiałe – to dziennie, pięć dni w tygodniu, tak dużej wiedzy nie da
jest moim zdaniem prawdziwe wyzwanie. się usystematyzować w krótkim czasie. Wytrwałość to
www.cyrkulacje.pl 25
MOIM ZDANIEM
www.kampmann.pl
REALIZACJE – POLSKA
Znajdująca się w sercu Warszawy PKO Rotunda już od Prace nad projektem poprzedziły konsultacje społeczne.
pół wieku stanowi jeden z najbardziej rozpoznawalnych Wzięło w nich udział ponad 10 tys. osób, które zgłosiły
symboli stolicy i charakterystyczny punkt na mapie miasta. 1500 pomysłów na to, jak budynek ma funkcjonować
Oddano ją do użytku w 1969 roku. Ze względu na nie- w przestrzeni społecznej.
typowy brzeg dachu nazywano ją generalską czapką. Stara konstrukcja została całkowicie rozebrana, po-
Dziesięć lat później budynek w znacznym stopniu został nieważ była zbyt zniszczona i skorodowana.
zniszczony przez wybuch gazu. Rotundę odbudowano Rotunda jako historyczny element Warszawy figuruje
na przełomie lat 70. i 80., ale z powodu kryzysu użyto w gminnej ewidencji zabytków. Dlatego musiała zostać
bardzo złej jakości materiałów budowlanych. W kolejnych zachowana jej forma architektoniczna zgodnie z wytycz-
latach obiekt powoli niszczał. W końcu podjęto decyzję nymi konserwatorskimi. Spójna geometrycznie kon-
o rewitalizacji ze względu na zły stan techniczny budynku. strukcja spełnia współczesne standardy bezpieczeństwa.
Do jej wzniesienia użyto wysokiej jakości materiałów wiewane przez otwory zlokalizowane w schodach oraz
budowlanych i wykończeniowych. Przywrócono trans- wywiew powietrza z biur.
parentność szklanej elewacji, utrzymując jednocześnie Dużym wyzwaniem było też zlokalizowanie i skoor-
komfort termiczny wewnątrz budynku. Dzięki temu Ro- dynowanie instalacji w stropie 0/+1. Instalacje musiały
tunda, zachowując swój zakorzeniony w świadomości być usytuowane w otworach kratownic. Dodatkową
społecznej kształt i charakter, jednocześnie jest postrze- trudność stanowiła konieczność prowadzenia instalacji
gana jako obiekt nowoczesny i przyjazny środowisku. po okręgu ze względu na kształt budynku.
Nowy budynek Rotundy PKO Banku Polskiego został
zaprojektowany jako obiekt usługowy z funkcją banko-
wą na parterze i przyziemiu oraz funkcją publiczną na
poziomie pierwszego piętra jako strefa spotkań i kawiar-
nia. W całej Rotundzie jest prawie 17 tys. roślin 11,5 tys.
posadzono na zewnątrz, a 5,5 tys. wewnątrz budynku.
Na zielone patio znajdujące się na zewnątrz budynku
została przeniesiona tablica upamiętniająca ofiary spo-
wodowanej wybuchem gazu katastrofy sprzed 40 lat.
Projekt zakładał całkowitą rozbiórkę budynku ze
znacznym powiększeniem części podziemnej na potrze-
by techniczne. Rotunda ma dwie kondygnacje nadziem-
ne oraz dwie kondygnacje podziemne. Przewidywana
liczba osób mogących przebywać w budynku wynosi Rys. 1. Usytuowanie instalacji w stropie 0/+1
maksymalnie trzysta.
› PKO Rotunda
Warszawa,
ul. Marszałkowska 100/102
› Inwestor: PKO Bank Polski
› Generalny wykonawca: NDI SA
› Projekt wentylacji: WSP Polska
› Architektura: Gowin&Siuta
› Certyfikacja BREEAM i LEED: WSP Enviro
www.cyrkulacje.pl 29
REALIZACJE – POLSKA
Parametry projektowe
Przewiduje się stałą temperaturę powietrza nawie-
wanego latem oraz zimą +21°C. Zimą powietrze jest
nawilżane do 40% wilgotności za pomocą nawilża-
cza parowego zlokalizowanego w wentylatorni.
Współczynniki jednoczesności
do bilansu zapotrzebowania chłodu
w budynku:
〉 z yski ciepła od ludzi 0,85
Wnętrza po rewitalizacji są jasne i bardzo nowoczesne – zewnętrzne szklane elewacje wykonano z materiałów ograniczają-
cych do minimum zyski ciepła od nasłonecznienia
REKLAMA
GOTOWY DO PODŁACZENIA
Z WBUDOWANA AUTOMATYKA
MOBILNY NA KÓŁKACH
SZKOŁY, RESTAURACJE,
DOMY SENIORA, SALE WYKŁADOWE,
STUDIA FITNESS
www.cyrkulacje.pl 31
www.zzzzz.pl
TECHNIKA
www.cyrkulacje.pl 33
TECHNIKA
› Budynek wielofunkcyjny
szkolno-przedszkolny
Lublin, ul. Berylowa 7
› Inwestor: Gmina Lublin
› Generalny wykonawca: Erbud
› Projekt wentylacji: Protermika Piotr Pleń s.j.
› Główny projektant: Piotr Pleń
› Sprawdzający: Adam Głowacz
› Zespół projektowy: Patrycja Dubaniowska,
Izabela Szczypa, Aleksandra Banasik,
Adriana Gruszka, Tomasz Pawłowski
› Architektura: Pracownia Projektowa Pion,
Michał Otomański, Andrzej Kusztelak
› Powierzchnia zabudowy: 4137,50 m2
› Powierzchnia użytkowa: 12 709,70 m2
› Kubatura: 52 623,60 m3
www.cyrkulacje.pl 35
TECHNIKA
Tomasz Pawłowski
Widok izometryczny instalacji wentylacji zaprojektowanej w auli PROTERMIKA Piotr Pleń s.j.
Odzysk wilgoci
w wymienniku
obrotowym
zapewnia
zdrowy klimat
w pomieszczeniach
Wbudowany czujnik
jakości powietrza
obniża koszty
eksploatacyjne
Filtracja, odzysk
ciepła, ogrzewanie,
chłodzenie
Wyjątkowo łatwy
montaż bez
użycia przewodów
wentylacyjnych
www.trox-bsh.pl
TECHNIKA
Centrum Techniczne firmy BWI Group w Balicach stopniu wpływać na środowisko. Wśród wielu kwestii
to jednostka R&D, w której opracowywane są kon- związanych z ekologią kluczowe było efektywne za-
cepcje i prowadzone badania nad zawieszeniami rządzanie mediami. Gwarancja stuprocentowego
samochodowymi dla czołowych światowych produ- wykorzystania potencjału jednostki kogeneracyjnej
centów aut. Nad procesami projektowania, testowania oraz rachunek ekonomiczny dały jasną odpowiedź,
i wytwarzania amortyzatorów pracuje blisko 400 inży- że jedynie trigeneracja, jako nowatorskie rozwiązanie,
nierów, którzy mają do dyspozycji laboratoria testo- pozwoli maksymalnie wykorzystać moc cieplną do
we, prototypownię oraz blisko 5 tys. m2 nowoczesnej chłodzenia laboratorium.
powierzchni biurowej. Inwestycja była realizowana Przedstawione przez wykonawcę obiektu firmę
w systemie zaprojektuj i wybuduj. Bremer kompleksowe rozwiązanie oraz zyski z wdrożenia
Firma BWI Group kładzie bardzo mocny nacisk na rozwiązania „chłodzenie przez grzanie” zostało zaakcep-
aspekty proekologiczne, przyjmując założenie – zgod- towane jednomyślnie przez osoby prowadzące projekt.
ne z prowadzoną polityką zrównoważonego rozwoju W realizacji wdrożenia trigeneracji pomógł fakt, że na
– że jej obecność w Balicach ma w jak najmniejszym działce w Balicach nie ma rozwiniętej infrastruktury tech-
nicznej – brak energii elektrycznej, wody, nie mówiąc Główne elementy składowe jednostki, które
już o cieple na potrzeby grzewcze. Dostawca energii odpowiadają za odzysk ciepła:
elektrycznej gwarantował jedynie 300 kW mocy przy- 〉〉 Wymiennik ciepła spaliny/woda do produkcji wody
łączeniowej, podczas kiedy faktyczne zapotrzebowanie gorącej
wynosi blisko 1 MW. Wdrożenie kogeneracji umożliwiało Wymiennik ciepła spaliny/woda typu płomieniówko-
realizację całej inwestycji oraz w pewnym stopniu unie- wego służy do produkcji gorącej wody. Został posa-
zależniło budynek od dostawców energii elektrycznej. dowiony poziomo. Ma ściany sitowe dużej grubości.
Zastosowany w obiekcie system trigeneracji jest W środku znajdują się wewnętrzne przegrody. Rury
innowacyjny w skali kraju, ponieważ po raz pierwszy zostały połączone ze ścianami sitowymi ekspansyjnie.
w Polsce został zastosowany w budynku biurowo-labora- Komory mogą być otwierane, np. w celu czyszczenia
toryjnym. Do tej pory takie rozwiązanie pozostaje jednym i konserwacji.
z pierwszych wdrożonych w kraju. W bloku trigeneracyj- 〉〉 Obwód spalin z obejściem
nym silnik gazowy wytwarza energię elektryczną. Ciepło Odpowiednio dobrane przewody spalinowe łączą
generowane przez silnik oraz gorące spaliny zostaje wy- silnik z urządzeniem do odzyskiwania ciepła z ukła-
korzystane do ogrzewania budynku oraz wytwarzania du wydechowego. W jego skład wchodzi obwód
CWU. Latem, gdy wytwarzane ciepło nie jest w pełni obejściowy wykonany ze stali nierdzewnej AISI 304
zużyte, podgrzana woda jest kierowana do jednostki ab- wyposażony w trójdrogowy zawór serwo.
sorpcyjnej. Niesiona przez nią energia służy do produkcji 〉〉 Izolacja termiczna
wody ziębniczej. Nadwyżki mocy elektrycznej mogą być Aby osiągnąć zakładaną wydajność instalacji, a tak-
oddawane do lokalnej sieci energetycznej. że w celu zapewnienia właściwego bezpieczeństwa
osobom, które ją obsługują, orurowanie układu spa-
Źródło energii i ciepła linowego zostało zaizolowane termicznie za pomocą
Głównym źródłem energii elektrycznej oraz ciepła materiału z włókien celulozowych oraz warstwy wełny
w obiekcie jest jednostka kogeneracyjna wyposażona mineralnej odpowiedniej grubości i gęstości. Następ-
w silnik tłokowy o mocy elektrycznej 999 kWel i dysponu- nie całość pokryto arkuszami blachy aluminiowej.
jąca 1150 kW ciepła, co umożliwia wyprodukowanie do Izolowane są również obiegi wodne odzysku ciepła
885 kW chłodu. Zgodnie z zapotrzebowaniem obiektu za- oraz orurowanie układu spalinowego. Z jednostki
instalowany agregat absorpcyjny pozwala na wytworzenie kogeneracyjnej ciepło o parametrach (90°C/70°C)
400 kW chłodu. Jednostka jest sercem obiektu i znacząco jest transportowane rurociągiem podziemnym z rur
przyczynia się do zmniejszenia emisji CO2 do atmosfery preizolowanych do dwóch wymiennikowni ciepła
dzięki zmniejszeniu ogólnego zużycia energii pierwotnej. przeznaczonego na cele CWU, CO, ciepła technolo-
Oprócz silnika gazowego jednostka jest wyposażona gicznego oraz układu trigeneracji.
w szereg układów współuczestniczących w tworzeniu Instalacja wody lodowej obejmuje połączenie wy-
energii oraz ciepła. sokiego parametru wody z kogenaratora z absorberem
www.cyrkulacje.pl 39
TECHNIKA
stężony roztwór należy podawać w sposób ciągły – roz- wylot powietrza z gorącą parą wodną
cieńczony roztwór jest podgrzewany przez źródło ciepła
zasilania (gaz ziemny, parę wodną lub gorącą wodę –
generator). Ciepło powoduje, że roztwór uwalnia wchło- odkraplacz
wlot
nięty czynnik chłodniczy, przez co ponownie uzyskuje ciepłej wody
Woda chłodząca
Woda chłodząca przepływa przez absorber i skra-
placz. Pobiera ciepło, które roztwór LiBr pochłania z opa-
rów czynnika chłodniczego w absorberze. Oznacza to,
że woda chłodząca chłodzi absorbent. Woda chłodząca
chłodzi opary czynnika chłodniczego w generatorze
niskiej temperatury.
www.cyrkulacje.pl 41
TECHNIKA
Próżnia
We wnętrzu agregatu absorpcyjnego należy zawsze
utrzymywać wysoką próżnię. Ponieważ czynnik chłod-
niczy w agregacie absorpcyjnym jest odparowywany
w temperaturze 5°C w celu uzyskania wody lodowej
o temperaturze 7°C konieczne jest utrzymywanie w pa-
rowniku wysokiej próżni, tj. ciśnienia 6,54 mm Hg.
Kogeneracja, czyli skojarzona produkcja energii Tabela 1. Koszty i zużycie energii przed modernizacją i po modernizacji instalacji
elektrycznej i ciepła (trigeneracja – jeśli produkowany
Bilans energii zakładu przed modernizacją
jest również chłód) polega na wykorzystaniu ciepła po-
Zużycie energii Zużycie energii Koszt
wstającego w procesie wytwarzania energii elektrycznej Źródła dostaw energii EF* EP** jednostkowy
w silniku gazowym. Dzięki temu możliwe jest osiągnięcie [MWh] [MWh] [zł/MWh]
bardzo wysokiej efektywności wykorzystania zawartej energia elektryczna 15 871 39 678 363
w paliwie energii oraz minimalizacja strat w porów- ciepło 9880 10 868 145
całości energii elektrycznej oraz odzyskanie i utylizację Możliwy jest system wsparcia – premia kogeneracyjna 1 186 812 zł/rok
około 70% energii cieplnej zawartej w cieple płaszcza Koszty serwisu 400 000 zł/rok
silnika (gorącej wodzie) oraz spalinach. W obecnie ofe- Finalnie możliwe jest uzyskanie oszczędności 2 369 309 zł/rok
33%/rok
rowanych układach o mocy elektrycznej 1 MW możliwe CAPEX 4 200 000 zł
Nakłady inwestycyjne
jest uzyskanie około 1,2 MWh ciepła w postaci wody SPBT*** 1,77 lat
w obiegu 90/70°C lub zamiennie ok. 600 kWh ciepła
*EF – energia finalna , ** EP – energia pierwotna, ***SPBT – prosty okres zwrotu
w gorącej wodzie i około 500 kg pary o ciśnieniu do
8 barów i temperaturze 175°C.
Dobór jednostek kogeneracyjnych lub trigeneracyj-
nych należy prowadzić na podstawie bilansu elektrycz-
nego lub cieplnego, pamiętając o warunku wysokiej
sprawności. Tak dobrane jednostki najczęściej pozwalają
na zmniejszenie zakupu energii elektrycznej od zewnętrz- Piotr Danielski
nych dostawców o około 50÷60%. DB ENERGY SA
www.cyrkulacje.pl 43
Art ykuł sponsorowany
S
ogrzewanie
ZEZ
ZEZ
12%
PR
PR
oświetlenie
oświetlenie
IA ZUŻYWANA
IA ZUŻYWANA
ENERG
Rys. 2. Schemat systemu Conveni-Pack w sklepie spożywczym on zastosowanie zarówno w mniejszych, jak i większych sklepach. Niski
poziom hałasu i tryb nocny umożliwia pracę w lokalizacjach wrażliwych
Genezą tego unikalnego rozwiązania jest potrzeba stworzenia mak- na nadmierną emisję dźwięku. Niezależnie od sposobu montażu, urzą-
symalnie oszczędnego energetycznie i niezawodnego rozwiązania do dzenie możemy podłączyć z centralnym systemem BMS. Pozwala to na
sklepów spożywczych. Agregat chłodniczy, poprzez wymiennik zwany zdalne zarządzanie parametrami pracy, szybką diagnozę w przypadku
skraplaczem, emituje do atmosfery bardzo duże ilości ciepła odpado- wystąpienia awarii lub jej przeciwdziałanie. Jesteśmy pewni naszych
wego. System Conveni-Pack wykorzystuje tę niezagospodarowaną rozwiązań, dlatego oferujemy dłuższą niż standardowa długość okresu
energię. W okresie jesień-zima-wiosna urządzenia wewnętrzne klima- gwarancji.
tyzacji stają się skraplaczami, które ogrzewają salę sprzedaży. Dzieje się System Conveni-Pack występuje teraz w dwóch różnych wariantach:
to bez niepotrzebnego podnoszenia temperatury skraplania, jak ma to na czynnik chłodniczy R410a oraz na naturalny czynnik R744 (CO2).
miejsce często w technologii odzysku ciepła za pośrednictwem wody. Oba czynniki charakteryzują się zerowym lub pomijalnym poślizgiem
temperaturowym, co jak wiadomo znacznie ogranicza osuszkę i straty
towarów spożywczych w ladach i komorach chłodniczych.
Aby ułatwić dobór najlepszego rozwiązania, w tabeli 1. przedsta- Zachęcamy do kontaktu z przedstawicielami firmy Daikin, którzy
wione zostało praktyczne porównanie. chętnie przygotują dobór i porównanie korzyści dla obu powyższych
rozwiązań. W połączeniu z ofertą mebli plug-in z fabryki AHT, która
niedawno dołączyła do grupy Daikin, istnieje możliwość przygotowania
kompleksowego rozwiązania dla całego sklepu.
www.cyrkulacje.pl 45
Art ykuł sponsorowany
Fot. 2. Przy sprawności powyżej 70% silnik ESM zużywa tylko jedną trzecią mocy porównywalnego
silnika zwartobiegunowego i oferuje możliwość regulacji prędkości obrotowej w zależności od
zapotrzebowania
Fot. 4. Dmuchawy poprzeczne, które również pracują z silnikami EC i mają dużą powierzchnię rozdzia- Fot. 5. Energooszczędny silnik NiQ jest mechanicznie kompatybilny z silnikami zwartobiegunowymi
łu powietrza, stanowią kolejną interesującą opcję dla zastosowań w szafach chłodniczych i umożliwia prostą wymianę 1:1
prądu wynosi tylko jedną trzecią porównywalnego zużycia prądu sil- Niezawodność
nika zwartobiegunowego, a ponadto oferuje on możliwość regulacji Stała kontrola nad wentylatorami
prędkości obrotowej w zależności od zapotrzebowania. Mniejsze straty Obok możliwie najniższego zużycia energii, niezawodność jest
mocy silnika EC pozwalają zaoszczędzić jeszcze więcej energii w sza- kolejnym ważnym aspektem w przypadku szaf chłodniczych w super-
fach chłodniczych. Jego żywotność wynosi ponad 40 000 godzin, co marketach. Standardowe szafy długości 1,25 m są zazwyczaj wyposażone
odpowiada ok. pięciu latom ciągłej pracy. w jeden lub dwa wentylatory. W przypadku awarii wentylatora ważne
Kompaktowe silniki EC są dostępne zarówno jako komponenty OEM jest, aby szybko zlokalizować i usunąć usterkę, bez negatywnego wpły-
do połączenia z oddzielnym wirnikiem, jak i jako kompletne systemy wu na łańcuch chłodniczy i zanim żywność ulegnie zepsuciu. Przydatne
plug & play z doskonale dopasowanymi do siebie poszczególnymi są również konserwacja zapobiegawcza i monitoring wentylatorów.
komponentami. Wentylatory osiowe o wielkościach 130, 154, 172, 200, W tym przypadku pomocne jest połączenie sieciowe poprzez in-
230, 250 i 300 są przeznaczone do montażu pod półkami szaf i lad terfejs szeregowy do komunikacji poprzez MODBUS-RTU. Umożliwia
chłodniczych. Natomiast wentylatory z wirnikiem diagonalnym o wiel- ona realizację licznych funkcji nadzoru, sterowania i regulacji w czasie
kości 200 i 250 zostały zaprojektowane specjalnie do montażu na tylnej rzeczywistym poprzez zdalny monitoring. W ten sposób można na przy-
ścianie witryn chłodniczych, gdzie często brakuje miejsca na montaż kład kontrolować czas pracy silnika w celu przeprowadzenia konserwacji
(fot. 3.). Dzięki bardzo płytkiej konstrukcji wentylatory te mieszczą się zapobiegawczej i w razie potrzeby zlokalizować dany wentylator w celu
w ciasnych przestrzeniach, a ukośny kształt wirnika pozwala sprostać przeprowadzenia prac serwisowych.
wyższemu ciśnieniu zwrotnemu, które występuje w takich sytuacjach. Sieć poprzez protokół komunikacyjny MODBUS-RTU umożliwia
Również dmuchawy poprzeczne, które pracują z silnikami EC i roz- również szybką adaptację do zmian warunków pracy, np. poprzez
prowadzają zimne powietrze w formie kurtyny powietrznej, są od wielu zwiększenie prędkości obrotowej wentylatora można szybciej osiągnąć
lat z powodzeniem stosowane jako efektywne rozwiązania w szafach temperaturę chłodzenia po cyklach odszraniania.
chłodniczych. Charakteryzują się one szczególnie oszczędnością miejsca
i cichą pracą (fot. 4.).
Biorąc pod uwagę możliwe do osiągnięcia oszczędności energii,
opłaca się nawet przebudować starsze szafy chłodnicze. ebm-papst
oferuje w tym celu energooszczędny silnik NiQ (fot. 5.). W zależności od
warunków otoczenia, żywotność silnika NiQ może przekroczyć 40 000
godzin. Jest on mechanicznie kompatybilny z istniejącymi silnikami
zwartobiegunowymi, ma wysoki poziom sprawności do 70%, a jego
identyczne wymiary instalacyjne pozwalają na prostą wymianę 1:1. Wirni- ebm-papst Polska Sp. z o.o.
ki osiowe o średnicy od 154 do 254 mm mogą być również montowane tel. +48 22 675 78 19
na silniku NiQ w celu zapewnienia rozwiązania oszczędzającego energię. office@ebmpapst.pl
www.ebmpapst.pl
www.cyrkulacje.pl 47
TECHNIKA
www.cyrkulacje.pl 49
TECHNIKA
fot. Danfoss
(kilowatopik oznacza moc szczytową), które produkują
112 MWh energii rocznie, z czego 98% wykorzystywane
jest na potrzeby własne supermarketu.
Odzyskane z systemów chłodniczych ciepło odpadowe może pokryć 30÷50% całkowitego zapotrzebowania na ogrzewanie Kontynuując wdrażanie kolejnych kroków w ramach
budynku supermarketu Europejskiego Zielonego Ładu (EU Green Deal), Komisja
superkamerketów to idealne miejsce do zamontowania Europejska ogłosiła we wrześniu tego roku strategię łącze-
paneli fotowoltaicznych, które pozwolą na zasilanie ener- nia sektorów, a miesiąc później przedstawiła strategię na
gią wszystkich systemów potrzebnych supermarketom, rzecz fali renowacji. Efektywne budynki od dawna znajdują
w czysty i ekonomicznie opłacalny sposób. Zastosowanie się w centrum działań na rzecz ochrony klimatu, a obecnie
w budynku urządzeń energoszczędnych, w tym oświe- powinny stać się również jednym z filarów odbudowy
tlenia LED, dodatkowo wpłynie na zmniejszenie zużycia gospodarki po kryzysie spowodowanym pandemią. Inteli-
energii. Nadmiar energii wytwarzanej z wykorzystaniem gentne budynki nie mogą być jednak niezależnymi „smart
paneli fotowoltaicznych może być przekazywany do wyspami” w mieście – powinny móc współpracować
sieci lub wykorzystywany do zasilania innych miejsc, z sąsiednimi budynkami oraz z otaczającą je infrastrukturą.
w tym zainstalowanych na sklepowym parkingu stacji Najlepszym przykładem mogą być opisane w tym artykule
ładowania pojazdów elektrycznych. supermarkety, które idealnie obrazują ideę budynków
Inteligentne supermarkety to jednak nie tylko zero- połączonych w prawdziwym smart city wyposażonym
emisyjny budynek, ale również wirtualna elektrownia, w inteligentną infrastrukturę. Supermarkety, które, łącząc
dzięki której w elastyczny sposób można reagować na w sobie różne technologie, stają się integralną częścią mia-
nadmiar lub braki energii w sieci elektroenergetycznej. sta oraz pełnią o wiele bardziej istotną funkcję niż jedynie
Poprzez modyfikację ustawień zespołów sprężarkowych centrum handlowo-usługowego. To nowoczesne stacje
w przypadku nagłych nadwyżek można pobrać nad- ładowania pojazdów elektrycznych za pomocą baterii wy-
miar energii z sieci, obniżając nieznacznie temperaturę korzystujących energię produkowaną dzięki znajdującym
w ladach chłodniczych, a w okresach niedoboru ener- się na dachu panelom fotowoltaicznym. To wykorzystanie
gii w sieci – oddawać, poprzez zmniejszanie własnego nadmiaru ciepła odpadowego produkowanego przez
zużycia energii na skutek wyłączania poszczególnych znajdujące się w obiekcie zespoły sprężarkowe na potrze-
urządzeń. Wychłodzone uprzednio lady mogą przez by własne lub jako produkt sprzedawany do lokalnej sieci
jakiś czas pracować z wykorzystaniem mniejszej liczby ciepłowniczej i co najważniejsze – to wirtualne elektrow-
sprężarek bez szkody dla bezpieczeństwa przechowy- nie, które wspierają bilansowanie sieci elektroenergetycz-
wanej w nich żywności. Tego typu obiekty są niezbędne nej, stając się funkcjonalnymi magazynami energii. A dla
w zmieniającym się systemie energetycznym, w którym ich właścicieli – to zeroenergetyczne budynki, w których
stabilne źródła będą w coraz większym stopniu zastępo- dzięki integracji i odpowiedniemu zarządzaniu systema-
wane przez mniej stabilne odnawialne źródła energii. Ela- mi HVAC koszty eksploatacji są wielkorotnie niższe niż
styczny system energetyczny wymaga magazynowania w przypadku standardowych rozwiązań.
energii, a to mogą zapewnić włączone w sieć magazyny
funkcjonalne, takie jak supermarkety.
Przykładem takiego inteligentnego supermarketu
jest aktiv&irma w Oldenburgu w północno-zachodnich Aleksandra Stępniak
Niemczech. System HVAC w budynku został zintegrowa- Konsultant ds. efektywności energetycznej
ny z systemem chłodniczym i zasilany dzięki odzyskiwa- Danfoss Poland
Filtry kieszeniowe stosowane są w urządzeniach i systemach wentylacyjnych, ■■ Budowa filtrów AFPRO A+ odznacza się unikalną strukturą,
klimatyzacyjnych, systemach przemysłowych oraz jako filtry wstępne do pomieszczeń która zapewnia najniższy możliwy opór. Poszczególne worki
czystych oraz w przemyśle farmaceutycznym. są wbudowane w aluminiową lub stalową ramę. Filtry są
odporne na działanie temperatury do 70°C i wilgotności
względnej 90%.
■■ Specyfikacja:
❙❙ typ filtra – kieszeniowy,
HQ85A11-7 ❙❙ separatory – nici szwalnicze,
❙❙ materiał filtracyjny – mikrowłókna szklane produkcji
AfproFilters
❙❙ klasa filtra zgodnie z PN-EN ISO 16890 – ePM1 60%,
❙❙ etykieta energetyczna EUROVENT – A+
www.afprofilters.pl
TECHNIKA
Branża wentylacyjno-klimatyzacyjna wciąż poszu- wie jakości i czystości powietrza dla Europy (znanej jako
kuje nowych rozwiązań, których celem jest stworzenie CAFE). W szczególności chodzi o zlikwidowanie zagrożeń
i praktyczne wykorzystanie materiałów filtracyjnych wynikających z przenikania do naszego układu krwio-
stosowanych w filtrach powietrznych, które będą cha- nośnego pyłu o wielkości 2,5 mikrona, czyli pyłu, który
rakteryzować się lepszymi niż do tej pory parametrami wprowadza do naszego organizmu najwięcej substancji
filtracji i obniżającymi zużycie energii. Poszukuje się rakotwórczych i toksycznych.
materiałów, które zapewnią prawidłową żywotność Zdaniem Światowej Organizacji zdrowia pył PM2,5
higieniczną filtrów i zabezpieczą przed nadmiernym jest czynnikiem najbardziej szkodliwym dla zdrowia
skażeniem drobnoustrojami. spośród wszystkich zanieczyszczeń atmosferycznych.
Pyły (PM ang. particulate matter) są zanieczyszczenia-
Filtry – standardy ISO 16890 mi składającymi się z mieszaniny cząstek stałych i cie-
Filtracja powietrza to złożony proces, od którego kłych zawieszonych w powietrzu będących mieszaniną
zależy czystość powietrza, którym oddychamy. Wbrew substancji organicznych i nieorganicznych. Cząstki te
powszechnemu przekonaniu zanieczyszczenie w po- są najczęściej emitowane przez pojazdy mechaniczne
mieszczeniach może być nawet do pięćdziesięciu razy (stare samochody), kotłownie, elektrownie i ciepłownie.
wyższe niż na wolnym powietrzu. Badania naukowe wskazują na wyraźny związek między
Kluczowe akty prawne określające limity emisji zanie- poziomem zanieczyszczeń cząstkami mniejszymi od
czyszczeń w Europie obejmują dyrektywę w sprawie ja- 2,5 μm a zwiększoną śmiertelnością na skutek chorób
kości powietrza i czystszego powietrza dla Europy z dnia układów krążenia i oddechowego. Szacuje się, że życie
21 maja 2008 r. (2008/50/WE) oraz dyrektywę ramową przeciętnego mieszkańca Unii Europejskiej jest krótsze
w sprawie oceny i zarządzania jakością otaczającego z tego powodu o ponad 8 miesięcy, a życie przecięt-
powietrza z 1996 r. (96/62/WE). nego Polaka, w stosunku do mieszkańca Unii o kolejne
Cele określone przez Unię Europejską dotyczące 1÷2 miesiące.
zanieczyszczenia powietrza obejmują ograniczenie Dyrektywa 2008/50/WE określa wartości stężeń py-
stężenia drobnych cząstek pyłu zawieszonego (PM2,5) łów PM2,5 docelowe i dopuszczalne. Szacuje się, że oprócz
o 75%, a stężenia ozonu w warstwie przyziemnej (O3) zmniejszenia liczby nagłych zgonów oraz zmniejszenia
o 60%, jak również zmniejszenie o 55% zagrożenia szkód środowiskowych ograniczenia te przyczynią się
związanego z zakwaszeniem i eutrofizacją środowiska między innymi do ocalenia 1,71 mln osób rocznie.
naturalnego. Wiąże się to z redukcją emisji dwutlenku
siarki (SO2) o 82%, tlenków azotu (NOx) o 60%, lotnych Wprowadzenie normy PN-EN ISO 16890 przyczyniło
związków organicznych (LZO) o 51%, amoniaku (NH3) się do powstania globalnego zharmonizowanego sys-
o 27%, a pierwotnych cząstek PM2,5 o 59% w stosunku temu filtracji, co poprawiło transparentność i ułatwiło
do poziomów emisji z 2000 r. porównania.
Dodatkowo, w styczniu 2014 r., Komisja Europejska Nastąpiło lepsze połączenie z klasyfikacją WHO –
wprowadziła nowe standardy oczyszczania powietrza (PM2,5 – 20 g/m3, PM10 – 40 g/m3 średnia).
i zaostrzyła w ten sposób wymagania z dyrektywy w spra-
Cząstki PM10 utrzymują się w atmosferze nawet do Tabela 1. Zasady klasyfikacji filtrów wg PN-EN ISO 16890
kilku godzin. W zależności od warunków powstawania Zakres Oznaczenie Wartość do
Skuteczność wymiarowy Wymaganie
pył zawieszony może się składać z cząstek dymu, sadzy, grupy klasyfikacji
[µm]
popiołu, związków nieorganicznych (np. azbestu), a także ePM1,min ePM2,5,min ePM10
metali. Powstaje przede wszystkim w procesach spalania ePM10 0,3≤x≤10
paliw stałych i ciekłych. początkowa
ISO Coarse < 50% filtracja
Z kolei największa emisja frakcji pyłów PM2,5 powstaje grawitacyjna
w wyniku spalania węgla w starych i często źle wyregu- ePM2,5,min 0,3≤x≤2,5 ISO ePM10 ≥50% ePM10
lowanych kotłach oraz piecach domowych. Znaczącą ePM1,min 0,3≤x≤1 ISO ePM2,5 ≥50% ePM2,5
emisję pyłu powoduje również komunikacja – zarówno
ISO ePM1 ≥50% ePM1
w wyniku spalania paliw w silnikach, jak i na skutek emisji
wtórnej (unoszenie się pyłów z brudnych i będących 100
w złym stanie dróg). 90
Szkodliwość pyłu dla zdrowia osób eksponowanych 80
jest ściśle związana z wielkością i składem chemicznym Sprawność filtrów [%] 70
ziaren. Pył drobny o średnicy poniżej 2,5 μm jest naj- 60
bardziej niebezpieczny. Dociera on do pęcherzyków 50
płucnych, a nawet penetruje do naczyń krwionośnych, 40
a stamtąd do krwiobiegu. Jest równie szkodliwy dla ukła- 30
grożone są także osoby aktywnie fizycznie. Wysiłek fizycz- Rys. 1. Efektywność filtrów w poszczególnych klasach. W zależności od użytego materiału, liczby kieszeni itp. filtry w tych kla-
ny sprawia, że oddychamy szybciej i głębiej, wdychając sach mogą mieć zarówno efektywność powyżej 50%, np. F9 od 85%-95%, F7 od 50%-80%, jak i poniżej, np. M5 od 20%-50%
jednocześnie więcej szkodliwych cząstek. W przypadku
Indeks jakości PM10 PM2,5 O3 NO2 SO2 C6H6 CO
osób starszych badania dowodzą, że wysoki poziom pyłu powietrza [μg/m3] [μg/m3] [μg/m3] [μg/m3] [μg/m3] [μg/m3] [mg/m3]
zawieszonego jest związany ze zwiększeniem ryzyka Bardzo dobry 0-20 0-13 0-70 0-40 0-50 0-6 0-3
hospitalizacji, a nawet zgonu z powodu chorób płuc Dobry 20,1-50 13,1-35 70,1-120 40,1-100 50,1-100 6,1-11 3,1-7
i chorób sercowo-naczyniowych. Długotrwałe narażenie Umiarkowany 50,1-80 35,1-55 120,1-150 100,1-150 100,1-200 11,1-16 7,1-11
Dostateczny 80,1-110 55,1-75 150,1-180 150,1-200 200,1-350 16,1-21 11,1-15
na wysokie stężenie pyłu zawieszonego sprzyja wystąpie-
Zły 110,1-150 75,1-110 180,1-240 200,1-400 350,1-500 21,1-51 15,1-21
niu przewlekłej zatorowej choroby płuc, a także zwiększa
Bardzo zły >150 >110 >240 >400 >500 >51 >21
podatność na infekcje dróg oddechowych. Indeks jakości powietrza nie jest wyznaczony z powodu braku pomiaru
Brak indeksu zanieczyszczenia dominującego w województwie
źródło GIOS
Wymagania dotyczące jakości powietrza
W Polsce normy dotyczące pyłów drobnych PM10
są ustalone (na podstawie średniej dobowej) na trzech Wartość
Indeksu jakości Poziomy zagrożenia zdrowia
poziomach: powietrza (AQI)
〉〉 dopuszczalny 50 μg /m3,
Dobra – jakość powietrza jest uznawana za zadawalającą, a zanieczyszczenie
〉〉 informowania 100 μg/m3, Bardzo dobry powietrza stanowi niewielkie ryzyko lub jego brak
〉〉 alarmowy 150 μg/m3.
Średnia – jakość powietrza jest dopuszczalna, jednak niektóre zanieczyszczenia
Unia Europejska dla pyłów drobnych ustaliła poziom Dobry mogą być umiarkowanie szkodliwe dla bardzo małej liczby osób, które są
niezwykle wrażliwe na zanieczyszczenie powietrza
dopuszczalny:
〉〉 PM10 – 40 μg/m3 (średni roczny), Niezdrowe dla wrażliwych osób – u osób wrażliwych
Umiarkowany mogą wystąpić negatywne skutki dla zdrowia.
〉〉 PM 2,5 – 25 μg/m3 (średni roczny). Większość populacji może nie odczuwać negatywnych objawów
zagadnienie energooszczędności, nie można zapominać, Bardzo zły Niebezpieczny – alarm zdrowotny, każdy może doświadczyć poważniejszych
skutków zdrowotnych
że najczęściej mówi się wyłącznie o koszcie użytkowania
www.cyrkulacje.pl 53
TECHNIKA
Wytyczne dotyczące filtrów w centralach wentylacyjnych wg EN16789, których celem jest poprawa jakości powietrza (IAQ) noszone nakłady. W zależności od korzyści w zakresie
Wymagania spadku ciśnienia odnosi się to do 6% globalnego zuży-
Obszar Przykłady filtracji
cia energii, która ma być obniżona. W wypadku filtrów
Wysokie wymagania szpitale, farmacja, branża elektroniczna,
higieniczne pomieszczenia czyste zasilane powietrzem ePM1 80% kieszeniowych może to prowadzić do oszczędności
Średnie wymagania przedszkola, hotele, biura, produkcja żywności ePM1 70%
odpowiadających zużyciu CO2 przez 2,5 mln gospo-
higieniczne i napojów
darstw domowych.
Pobyt czasowy osób centra handlowe, łaźnie, serwerownie ePM2,5 70%
W związku ze wzrostem kosztów utylizacji odpa-
Pobyt krótki osób toalety, klatki schodowe, rejony produkcji ePM10 80%
dów, co miało miejsce na początku ubiegłego roku,
Bez pobytu osób parkingi, stalownie, zakłady spawalnicze ePM10 60% udział procentowy utylizacji w całkowitych kosztach
Filtry kieszeniowe syntetyczne mogą mieć ramę z metalu (po lewej) lub plastiku (z prawej). Filtry syntetyczne dostępne są również w ramach drewnianych (popularne
w Skandynawii) oraz kartonowych
filtra, a powinno się brać pod uwagę również koszty filtracji, w zależności od regionu Polski, wzrósł nawet
wytworzenia filtra, a także energii potrzebnej do jego dwukrotnie. Rozwiązaniem jest stosowanie filtrów
utylizacji. o dłuższej żywotności – każdy kilogram odpadów to
średnio 4 zł za ich utylizację (z transportem). Lepsze
Ponieważ 70% całkowitych kosztów filtracji dotyczy filtry to nie tylko zdrowie, ekologia (zaoszczędzona
kosztów energii, lepsze technologie ograniczające jej energia i mniejsza liczba odpadów), lecz także zaosz-
zużycie będą pomagały w redukcji CO2 i zmniejszą po- czędzone pieniądze.
5%
15%
10%
koszt filtrów
koszty energii
koszty konserwacji
Dominika Łuczak
SFM Filtry
Całkowite koszty filtracji
Filtry Nanowave® to opare na nowoczesnej wysokoskutecznej i energooszczędnej ■■ Innowacyjna budowa i medium Nanowave® gwarantuje
Nanotechnologii rozwiązanie dla filtracji powietrza. Medium Nanowave® opracowane lepszą wydajność i trwałość wykonanych z nich filtrów. Łatwy
i opatentowane przez amerykańską firmę Hollingsworth & Vose charakteryzuje ponad
montaż i wymiana filtra (syntetyczny w 100%, brak uszkodzeń
dwukrotnie większa powierzchnia warstw filtracyjnych niż w innych dostępnych na rynku
materiałach syntetycznych czy mediach z włókna szklanego. lub podrażnień skóry, brak migracji szkodliwych włókien).
PN-EN ISO16890.
wewnątrz pomieszczeń.
techniczne.
www.sfm.pl
TECHNIKA
Stosowne przepisy zostały opublikowane w 2013 r., Chociaż wymagania obowiązujące w ostatnim etapie
jako jeden z elementów wdrożenia do polskiego systemu były zapowiadane z wyprzedzeniem, na wybór rozwiązań
prawnego wytycznych dyrektywy w sprawie charak- instalacyjnych, w tym wentylacyjnych, zaczęto spoglądać
terystyki energetycznej budynków – [1] [2] patrz apla z większym zainteresowaniem dopiero kilka miesięcy przed
„Dyrektywy i rozporządzenia” str. 57. dniem wejścia wymagań w życie. Jest to poniekąd zrozu-
W odróżnieniu od przepisów techniczno-budowla- miałe i wynika z podejścia władz centralnych do zagadnień
nych obowiązujących w latach 2009-2013, w obszarze związanych z charakterystyką energetyczną budynków.
poprawy ochrony cieplnej budynków i zwiększenia ich Od początku pojawienia się tej tematyki w debacie
efektywności energetycznej, przywołane wyżej zmiany publicznej wszelkie działania mają charakter doraźny,
miały charakter stopniowego zaostrzania wymagań, tak najczęściej wymuszony procedurą dostosowania pra-
by od 2021 r. mogły powstawać budynki charakteryzu- wa krajowego do wymagań przepisów europejskich.
jące się jak największą energooszczędnością. W zasadzie nie istnieje żadna strategia, która miałaby być
kiem obliczeń nie jest stan energetyczny odpowiadający Bydgoszcz 104,5 38,0 36% 66,4 64% 104,2 36,4 35% 67,8 65%
warunkom obliczeniowym wg [2], ale pewien stan zu- Warszawa 74,1 25,8 35% 48,2 65% 101,7 33,9 33% 67,8 67%
życia średniego. Z tego powodu w rozporządzeniu [4] Źródło S. Firląg, W. Górecka – Budynki wielorodzinne według wymagań WT 2021 – RI 7-8/2019
określono średnie, w miesięcznym kroku obliczeniowym,
takie wielkości jak np. zapotrzebowanie na ciepłą wodę,
strumień powietrza wentylacyjnego (rozporządzenie wyposażonych w instalację chłodzenia. Użyteczność tej
podaje dwie metody określania strumienia średniego), metody, z punktu widzenia projektanta czy inwestora,
uśrednione wewnętrzne zyski ciepła, temperaturę po- sprowadza się do potwierdzenie spełniania wymagań
wietrza zewnętrznego oraz natężenie promieniowania z rozporządzenia [2].
słonecznego. Dodatkowo, w przypadku instalacji wen-
tylacyjnych, należy pamiętać, że wielkości poboru mocy Bilans EPH+W – współczynnik nakładu
przez wentylatory czy sprawności odzysku ciepła przez nieodnawialnej energii pierwotnej
wymienniki należy przyjmować właśnie dla określonych Analiza obliczeń wskaźnika EP dla budynków miesz-
wg rozporządzenia [4] średnich strumieni powietrza, kalnych wielorodzinnych wskazuje, że największy wpływ
a nie wartości maksymalnych lub dla innych punktów na jego wartość mają takie czynniki jak lokalizacja w Pol-
pracy podawanych w kartach katalogowych urządzeń sce oraz rodzaj zastosowanego nośnika energii.
i/albo deklaracjach ErP. W tabeli 1 podano wyniki obliczeń dla budynku
Warto zauważyć, że wybór metody obliczeń jakiej mieszkalnego wielorodzinnego, którego przegrody
dokonano w [4] sprawia, że nie może być ona wykorzy- budowlane spełniają wymagania wg rozporządzenia
stywana do dokładnych symulacji energetycznych, dla [2] dla roku 2021, wyposażonego w instalację wentylacji
których właściwsze jest stosowanie godzinowych me- mechanicznej wywiewnej o stałym strumienia powietrza
tod dynamicznych, szczególnie w wypadku budynków usuwanego z pomieszczeń.
www.cyrkulacje.pl 57
TECHNIKA
Tabela 2. Wartości współczynnika wi dla różnych lokalizacji, dane dotyczące roku 2019 zasady – im wartość jest mniejsza, tym paliwo/energia
bardziej ekologiczne – tabela 2.
Miasto Współczynnik wi
W przypadku budynku ogrzewanego za pomocą
Szczecin 0,960 sieci ciepłowniczej rozporządzenie [4] w pierwszej ko-
Gdańsk 0,658 lejności nakazuje korzystanie z danych od dostawcy
Olsztyn 0,980 ciepła, a dopiero w przypadku braku danych pozwala
Białystok 0,460 na korzystanie z wartości domyślnych.
Zielona Góra 0,330 Wartość współczynnika jest określana przez dostaw-
Poznań 1,058 ców zgodnie z [5] patrz „Dyrektywy i rozporządzenia”
Bydgoszcz 1,200
str. 57 – i zależy od takich czynników, jak m.in. ilość ciepła
Warszawa 0,870
wyprodukowanego w jednostce kogeneracyjnej czy
Źródło S. Firląg, W. Górecka – Budynki wielorodzinne według wymagań WT 2021 – RI 7-8/2019 rodzaj paliwa wykorzystywanego do produkcji ciepła.
Wyniki wskazują, że dla tego konkretnego budynku Tabela 4. Porównanie strumienia podstawowego obliczonego dwiema metodami, odniesionego do wartości strumienia
wyposażonego w instalację wentylacyjną ze sterowa- projektowego V
niem wg zapotrzebowania spełnienie wymagań dla Wielkość strumienia podstawowego
Rodzaj instalacji wentylacji mechanicznej wyrażona jako część strumienia
maksymalnej wartości wskaźnika EP nie będzie stanowiło w budynku mieszkalnym wielorodzinnym projektowego V1
problemu – tabela 5. Metoda 1 Metoda 2
Rozporządzenie [4] zostało przygotowane w formie Wywiewna z DCV działająca w trybie ciągłym 0,70•V (0,61…0,46)2 •V
umożliwiającej wykonywanie obliczeń bez specjalnie Wywiewna z DCV działająca w trybie z redukcją 0,61•V 0,4•V
przeznaczonych do tego programów jednak w codzien- strumienia w okresie nocnym
1
Wszystkie dane podane w tabeli i dalej w tekście odnoszą się do wielorodzinnego budynku referencyjnego
nej praktyce takie oprogramowanie jest wykorzystywane, NAPE: https://nape.pl/rekomendacje/#1515088441507-05b0d74f-11d7e0d9-e113f4b4-705d
po prostu pozwalając na przyśpieszenie obliczeń. 2
W zależności od przyjętego systemu DCV. Podane wartości dotyczą wybranych systemów wentylacyjnych,
dla których wykonano oceny energetyczne NAPE
Warto zauważyć, że wszystkie programy dostępne
na rynku są narzędziami komercyjnymi, przygotowanymi Tabela 5. Wyniki obliczeń z uwzględnieniem metody 2
przez niezależne podmioty. Ponieważ nie funkcjonuje EP EK
Rodzaj instalacji
żaden system potwierdzania zgodności z obowiązującym [kWh/m2rok] [kWh/m2rok]
www.cyrkulacje.pl 59
Art ykuł sponsorowany
Ze względu na znaczny wzrost temperatury globalnej, szczególnie Opisane poniżej techniki schładzania powietrza polegające na
zauważalny podczas ostatnich gorących lat, rośnie zapotrzebowanie na dwustopniowym chłodzeniu adiabatycznym (znanym również jako po-
klimatyzację. Przed takim wyzwaniem stają dzisiaj zakłady produkcyjne, średnie/bezpośrednie chłodzenie wyparne) wykorzystującym IntrCooll
które borykają się z problemem utrzymania optymalnych warunków Oxycom. Pierwszy pośredni „stopień chłodzenia”, wykorzystuje wodę
chłodzenia i wentylacji, przy jednocześnie niskim zużyciu energii elek- recyrkulacyjną przepływającą przez wodny wymiennik ciepła (chłodnicę),
trycznej. Z drugiej zaś strony klimat wewnętrzny musi sprzyjać nie tylko w celu wstępnego schłodzenia przepływającego przez niego powietrza.
pracownikom, ale też i maszynom, procesom oraz komponentom pro- Powietrze opuszczające wymiennik ciepła nie zwiększa swojej wilgot-
dukcyjnym. Doskonałym rozwiązaniem w takiej sytuacji będzie zastoso- ności bezwzględnej, a osiąga niższą temperaturę. Drugi bezpośredni
wanie bezpośredniego chłodzenia adiabatycznego, określanego również adiabatyczny „stopień chłodzenia” chłodzi powietrze jeszcze bardziej
bezpośrednim chłodzeniem wyparnym. Nazywane jest bezpośrednim, dzięki Oxyvap®. W wyniku tego dwuetapowego procesu chłodzenia,
ponieważ istnieje bezpośredni kontakt między wodą a strumieniem temperatura powietrza może zostać znacznie obniżona, a wzrost ilości
powietrza. Podczas bezpośredniego chłodzenia wyparnego ciepło jawne wilgotności (ciepła utajonego) będzie niższy nawet o 60% niż w przy-
ze strumienia powietrza, które wymaga schłodzenia, jest całkowicie padku standardowych urządzeń ewaporacyjnych. IntrCooll Oxycom jest
zużyte na potrzeby odparowania wody bezpośrednio ze zwilżonych idealnym zrównoważonym i ekologicznym chłodzeniem przemysłowym.
mediów i w postaci pary wodnej przechodzi do powietrza, oddając mu
POWIETRZE ATMOSFERYCZNE POWIETRZE ATMOSFERYCZNE
ciepło utajone. W ten sposób powietrze będzie chłodzone i nawilżane. 40,0°C POWIETRZE WYWIEWANE POWIETRZE WYWIEWANE 40,0°C
16% 16%
Ten rodzaj chłodzenia jest najczęściej stosowaną formą na całym 7,0 g/kg TEMPERATURA RH 7,0 g/kg
świecie. W ten sposób powietrze można schłodzić o 10÷15°C. 32°C 38%
30°C 43%
28°C 48%
POWIETRZE NAWIEWANE
26°C 53%POWIETRZE NAWIEWANE
1 5 10 15 20 25 30 35 Zawartość 17,5°C 17,5°C
50
140 pary wodnej 90% 24°C 59% 90%
45 x [g/kg] 11,2 g/kg 22°C 67% 11,2 g/kg
1
40 130 Rys. 2. Rozkład temperatur w halach produkcyjnych
35
120
Temperatura powietrza [°C]
30 6 110
4 100
25
2 90
5 70 80 IntrCool Std potrzebuje zaledwie 1,7 kW energii elektrycznej, aby
20
3 60 Entalpia [kJ/kg] zapewnić 50 kW mocy chłodniczej (~30 EER). W przypadku IntrCooll
15
40
10 30 Plus będzie to odpowiednio 41 kW → 118 kW (~29 EER). Przy czym
CHŁODZENIE DWUSTOPNIOWE OXYCOM
5 20 1. Temp. i wilgotność powietrza zewn. (przed schłodzeniem) x=7 g/kg w upalne dni pobór mocy elektrycznej nie wzrasta, jak w przypadku
0 10 2. Temp. i wilgotność powietrza po schłodzeniu na chłodnicy wodnej
3. Temp. i wilgotność powietrza po schłodzeniu ewaporowym
tradycyjnych urządzeń klimatyzacyjnych, natomiast moc chłodnicza
-5
0 4. Temp. i wilgotność powietrza w strefie nawiewnej (w hali) rośnie. Jednocześnie wilgotność bezwzględna, czyli zawartość pary
-10 Przyrost wilgotności bezwzględnej x (g/kg):
-15 -10 Δx (1-4) = 3,5 g/kg wodnej w 1m3 powietrza wzrasta zaledwie o kilka gramów (patrz wykres
Δx (1-6) = 6,5 g/kg
-20 -20 Molliera – rys. 1.). Dzięki wykorzystaniu baz klimatycznych oraz szczegóło-
Rys. 1. Wyjaśnienie różnicy pomiędzy chłodzeniem bezpośrednim a dwustopniowym chłodzeniem wym obliczeniom, jesteśmy w stanie wskazać warunki efektywnej pracy
wyparnym OXYCOM
urządzeń, jak również stworzyć dokładny model efektywności chłodzenia
budynków podczas projektowania instalacji. Dzięki stratyfikacji nawiewa-
Co w rozwiązaniu IntrCooll Oxycom jest wyjątkowego, skoro nego powietrza IntrCooll Oxycom osiąga komfortowe strefy chłodzenia,
to zjawisko fizyczne wykorzystywane jest już od dziesiątek, w których przebywają ludzie. Taki efekt osiągamy poprzez zastosowanie
jeśli nie setek lat? Wraz z rozwojem dwustopniowej technologii unikalnych rozwiązań w dystrybucji powietrza (rys. 2.). Gdy dostarczone
chłodzenia adiabatycznego możliwe jest chłodzenie dużych zimne powietrze naturalnie opada, nie ma potrzeby chłodzenia całej
przestrzeni, przy minimalnych kosztach energii i jednoczesnym przestrzeni, wystarczy schłodzić i wentylować tylko niższe partie hali np.
zachowaniu równowagi między temperaturą a wilgotnością. do wysokości 3 metrów. Zimne powietrze po podgrzaniu automatycznie
podnosi się i opuszcza budynek bakterii, w szczególności bakterii Legionella. Daje to stuprocentową
przez wentylatory wyciągowe ochronę przed szkodliwymi dla człowieka bakteriami i grzybami. W za-
lub ciśnienie. Z zasady wymiana kresie kosztów rozwiązanie OXYCOM, poprzez zastosowane
powietrza 3/5 razy na godzinę za- w nim materiały, daje dwukrotnie dłuższą żywotność w porów-
pewnia komfortowe środowisko naniu do tradycyjnych ewaporacji, znajdujących się na rynku.
pracy. Oczywiście każda branża Jest to jedyne opatentowane rozwiązanie na skalę światową.
ma swoje specyficzne cechy Firma Iglotechnik za pomocą zaawansowanych narzędzi obli-
i wymagania w zakresie wenty- czeniowych i poprzez dokładną analizę obliczy całkowite obciążenie
lacji, czy klimatyzacji niemiej jed- cieplne budynku. Kalkulacja uwzględnia wszystkie potencjalne źródła
nak taki zabieg pozwala na duże ciepła, w tym promieniowanie słoneczne, ludzi, maszyny, oświetlenie
oszczędności energii elektrycznej i wszelkie inne źródła ciepła znajdujące się w budynku. Na podstawie
nawet o 80%. takich danych przedstawiamy symulację zużycia wody, prądu oraz
Warto podkreślić, że więk- zapotrzebowanie na liczbę urządzeń IntCooll Oxycom. Po obliczeniu
Rys. 3. Tekstylna Dysza Nawiewna AirOptimizer szość systemów chłodzenia całego obciążenia cieplnego obiektu i wymaganej wydajności chłodze-
Diffuser adiabatycznego ma panele nia, adiabatyczny system chłodzenia jest gotowy do zaprojektowania.
ewaporowe wykonane z celulo- Wreszcie po zaprojektowaniu i montażu, nowoczesny system daje wiele
zy, która jest pożywką dla bakterii możliwości nadzorowania pracy urządzeń.
i grzybów. Panele stosowane w systemie adiabatycznym Oxycom są
nie tylko suszone co 24 godziny, ale również wykonane z aluminium
i miedzi z dodatkiem antybakteryjnych jonów srebra. Ponadto urzą-
dzenie IntrCooll OXYCOM wykonuje higienizację za pomocą lamp UV, Iglotechnik Sp. z o.o.
generatorów dwutlenku chlorku i generatorów ozonu. Powoduje to www.oxy-com.pl, email: info@oxy-com.pl
neutralizację niepożądanych mikroorganizmów oraz różnego rodzaju tel. kom. +48 601 383 952, +48 68 320 16 44
REKLAMA
www.cyrkulacje.pl 61
nowości
Twoi klienci
oczekują pewności.
Wybierz najlepsze rozwiązanie
dla nich i dla siebie.
Systemy automatyki mają zapewniać
funkcjonalność i elastyczność rozwiązań.
Nasze dodatkowo zapewniają
niezawodność, której jesteśmy tak pewni,
że zdecydowaliśmy się dać najdłuższą
gwarancję na rynku.
Bo dewizą marki Wayy jest
zrobić to lepiej.
www.cyrkulacje.pl www.wayy.pl 63
nowości
Pytanie do eksperta
❱❱ jaki sposób dobiera się przewody wentylacyjne z tworzyw sztucznych
W
w systemach wentylacji chemoodpornej?
W jaki sposób łączyć elementy instalacji, w tym długie odcinki?
www.cyrkulacje.pl 65
TECHNIKA
Tabela 1. Właściwości fizyko-chemiczne tworzyw sztucznych. cyjne przed przesunięciem, mogą być w każdej chwili
zdemontowane i ponownie wykorzystane).
Właściwości Podczas łączenia elementów wentylacji za pomocą
Pełna
nazwa połączeń kołnierzowych należy upewnić się, że został
związku
Gęstość Palność Odporność Zakres Izolator
zastosowany odpowiedni moment dokręcający śrub
[g/cm3] chemiczna temperatury
i podkładek ślizgowych. Połączenia kołnierzowe muszą
być okresowo sprawdzane i koniecznie dokręcane.
Polichlorek winylu PVC 1,42 trudnopalny odporny na kwasy od 0 do 60°C
Przy montażu dłuższych odcinków prostych należy
przewidzieć punkty kompensacji wydłużeń zarówno
Polipropylen PP normalnie palny od 0 do 80°C tak
wewnątrz, jak i na zewnątrz budynku. Należy zapobiegać
0,95
Polipropylen trudno odporny na bezpośredniej ekspozycji elementów instalacji z tworzyw
od 0 do 90°C
zapalny PPs rozpuszczalniki
i alkohole
sztucznych na słońce lub inne źródła ciepła.
Polimer przewodzący Do montażu kanałów okrągłych zaleca się stosowa-
ładunki elektryczne 1,23 od 0 do 80°C nie nie obejm kwasoodpornych wykonanych z dwóch części
trudno zapalny PP-EL-s
trudnopalny połączonych ze sobą za pomocą stalowych śrub. W miej-
odporny na scach, w których tylko wnętrze kanałów narażone jest
działanie
Polifluorek winylidenu 1,78 fluorowców od -30 do 120°C
na środowisko agresywne alternatywnym rozwiązaniem
PVDF i środków
o działaniu jest wykorzystanie akcesoriów montażowych ze stali
utleniającym tak
węglowej ocynkowanej ogniowo lub elektrolitycznie.
odporny na
Dostępne są elementy do podwieszania i mocowania
Polietylen 0,95 normalnie palny rozpuszczalniki od -50 do 70°C kanałów wentylacyjnych zarówno o przekroju okrągłym,
PE i alkohole
jak i prostokątnym.
Każdy element osprzętu i wyposażenia instalacji
z uwagi na generowane siły osiowe powinien mieć
swój niezależny punkt podparcia, tak aby obciążenia
nie były absorbowane przez połączenia elementów ru-
rociągowych. Podwójnego mocowania niezależnego
od instalacji wymagają szczególnie elementy łączone
kołnierzowo oraz mocowania przepustnic zarówno ste-
rowanych ręcznie, jak i pneumatycznie.
Stosowanie elementów montażowych zależy od
sztywności i wagi kanałów wentylacyjnych. Zaleca się,
aby kanały mające wymiary do 400 mm miały podpory
co 2 m, natomiast większe co 1 m.
Łączone powierzchnie elementów instalacji
z tworzyw sztucznych muszą być odpowiednio
przygotowane. Po przycięciu należy je oczyścić. W przy-
padku zastosowania złączek o tej samej średnicy ze-
wnętrznej należy każdy element na początku zfazować.
W czasie tej czynności należy uwzględnić całą grubość
ścianki. Przed rozpoczęciem spawania trzeba upewnić
się, że na żadnym elemencie nie ma zanieczyszczeń,
tłuszczu lub warstwy tlenku. Niepożądane zabrudzenia
należy całkowicie usunąć.
przewodów, na które mają wpływ stężenia środków (złogi) powstają w wyniku gromadzenia się cząstek za-
chemicznych, temperatura oraz ciśnienie są wielo- wiesin koloidalnych, ale gładkość powierzchni kształ-
krotnie dłuższe, tek i rur z tworzyw sztucznych zmniejsza przyczep-
〉〉 niska masa instalacji – niewielka masa własna mate- ność takich cząstek, przekłada się to na możliwość
riału umożliwia łatwy transport oraz bezproblemo- rzadszego mycia oraz zabezpieczania całości systemu,
wy montaż, 〉〉 termoplastyczne tworzywa sztuczne nadają się
〉〉 szczelność instalacji ze względu na metodę łączenia w 100% do ponownego przetworzenia, co jest
(dotyczy spawania) – połączenie poszczególnych ogromnym plusem podczas projektowania instala-
komponentów następuje na skutek odpowiednie- cji wentylacji.
go procesu spawania, który w przypadku facho-
wego wykonania gwarantuje 100% szczelności, za-
pewniając tym samym mniejsze zagrożenie dla ludzi
i środowiska naturalnego,
〉〉 niska częstotliwość konserwacji – gładkość po-
wierzchni materiałów ogranicza odkładanie się osa-
dów (złogów),
〉〉 cechy technologiczne tworzyw sztucznych
gwarantują łatwość rozbudowy i naprawy
w przypadku istniejących instalacji, wyższa rentow-
ność to niewątpliwa przewaga nad rozwiązaniami
przy zastosowaniu stali,
〉〉 instalacje z tworzyw sztucznych generują niskie kosz-
Katarzyna Pawłowska
ty konserwacji podczas użytkowania systemu, osady
Alnor Systemy Wentylacji
REKLAMA
u n i se n s. p l
www.cyrkulacje.pl 67
STREFA STUDENTA
Wybieram zawód
P rzysłowie mówi, że aby odbyć najdłuższą podróż, trzeba zrobić pierwszy krok. Nie inaczej jest w budownictwie.
Aby wybudować piękny obiekt, trzeba najpierw zrobić jego projekt. Wydawałoby się, że zawód projektanta
KLIMASTER
opiera się o normy i standardy. Nic bardziej mylnego. Każdy obiekt budowlany to niepowtarzalne zadanie. Dlatego
też przede wszystkim projektanta musi cechować KREATYWNOŚĆ. Chociaż z drugiej strony również REALIZM, bo
iluż projektantów dostaje zlecenie od inwestora, który daje im całkowicie wolną rękę?
Warto korzystać z programów komputerowych wspomagających pracę, ale nie zastąpią one samodzielnego myślenia.
Trzeba więc pogłębiać wiedzę o najnowszych urządzeniach i systemach. Druga niezwykle ważna cecha dobrego
projektanta to umiejętność współpracy. Lata doświadczeń przekonały mnie, że nawet jeśli jesteś w 100% pewny, że
Tomasz Mróz
to ty masz rację, wysłuchaj cierpliwie swojego oponenta – może jednak dowiesz się jakiejś ciekawej rzeczy.
36 lat w zawodzie Kolejne wykonane projekty powinny wyrabiać w projektancie coś, co ja nazywam inżynierskim wyczuciem. Adepci
sztuki projektowania powinni być ostrożni w bezkrytycznej akceptacji wyników obliczeń komputerowych. Wtedy
po latach projektowania dochodzi się do tego, że na pytanie, jakie będą zyski ciepła w tym pomieszczeniu, po chwili
zastanowienia, podaje się wartość, która na koniec projektu nie różni się o nawet 20% od obliczeń.
J ako ścieżkę kariery zawodowej wybrałam rolę projektanta hvac, ponieważ jest to najbardziej ciekawa i wymaga-
jąca droga. Praca w biurze projektowym utwierdziła mnie w przekonaniu, że to był świetny wybór. Projektowanie
dostarcza mi mnóstwo satysfakcji, przez co praca sprawia mi przyjemność, a to chyba bardzo ważne, żeby robić to,
co się lubi.
Moja kariera zawodowa zaczęła się od stażu w firmie projektującej instalacje HVAC, podczas kończenia studiów in-
żynierskich na Politechnice Gdańskiej. Na ogłoszenie oferty stażu trafiłam przypadkiem, na forum koła naukowego,
do którego należałam, i tak zostałam tu na dłużej.
Największym zaskoczeniem dla mnie na początku pracy w zawodzie okazał się czas wykonywania jednego projektu
od A do Z. W pracy zawodowej projektowanie wiąże się z codziennymi kontaktami z pracownikami innych branż,
dostosowywaniem projektu do wymagań prawnych oraz rozwiązywaniem licznych problemów technicznych, co
Dominika zajmuje naprawdę dużo czasu, projekty ciągną się miesiącami a nawet latami.
Bandzul
2 lata w zawodzie W pracy projektanta nie ma problemów, których nie da się rozwiązać
M arząc o samodzielnej pracy i realizacji swoich ambicji zawodowych, absolwenci studiów decydujący się na
pracę projektanta mają chyba przed sobą najdłuższą drogę do realizacji tego celu. Składa się na to konieczność
wypełnienia wymogów formalnych związanych z praktyką zawodową i przyswojenia obszernej wiedzy, zarówno tej
czysto inżynierskiej, jak i „czarnej materii” ukrytej w ciągle zmieniających się normach i przepisach. Może to sugerować,
że kluczowa jest na tej ścieżce cierpliwość i systematyczność w zbieraniu doświadczeń. Te cechy są bardzo ważne
i na pewno pomocne, niemniej jednak nie można polegać wyłącznie na nich.
Najważniejsza dla młodego inżyniera powinna być ciekawość i dociekliwość. Każdy nowy projekt trzeba traktować
jak nową historię zbierania danych, uzgodnień i wypracowywania rozwiązań. Dzięki temu zbuduje się doświadczenie
Piotr Kliński
pozwalające na formułowanie własnych opinii i skuteczne uzasadnianie proponowanych rozwiązań.
30 lat w zawodzie Nowego projektu nie należy zaczynać od sprawdzenia, czy nie można tam zastosować rozwiązania z poprzedniego.
A jeśli już, to nie należy skarżyć się na nudną pracę.
W sierpniu ubiegłego roku minął pierwszy rok mojej pracy na stanowisku asystenta projektanta w biurze pro-
jektowym. Czym się zajmuję? Złośliwi powiedzą, że rysowaniem kresek, natomiast w rzeczywistości jest wiele
okazji, żeby się wykazać. W moim odczuciu jako asystent mam za zadanie wspomóc zespół projektowy w „przelaniu
na papier” wizji i idei projektanta. Ode mnie zależy natomiast skala mojej przydatności. Nie spodziewałem się, że
początkujących projektantów tak szybko rzuca się na głęboką wodę, sprawdzając, co są w stanie zrobić samodzielnie
w dużych projektach. Oprócz upychania rur i kanałów do za małych szachtów, powinno interesować mnie, w jaki
sposób będą funkcjonować projektowane przez nas instalacje – jak równoważyć je hydraulicznie, liczyć bilanse,
dobierać urządzenia itp. W końcu biorę częściową odpowiedzialność za to, czy będą działać prawidłowo.
Przywilejem asystenta jest pozostawienie projektantowi kluczowych decyzji w sprawie rozwiązań projektowych.
Przynajmniej do czasu, kiedy sami nabierzemy odpowiedniego doświadczenia.
Paweł Kot
1 rok w zawodzie W zawodzie projektanta jest wiele okazji, żeby się wykazać
www.cyrkulacje.pl 69
CZŁOWIEK Z PASJĄ
Zamiast do przedszkola tata częściej zabierał mnie razem rozpocząłem grę w drużynie oldboyów, dla za-
na swoje treningi do Akademii Wychowania Fizyczne- wodników powyżej 35 lat. Grają w niej byli zawodowcy
go, a jeśli tylko było to możliwe, również na zawody. na tak zwanej piłkarskiej emeryturze – zarówno pracujący
Tam kształtował się mój charakter sportowca, ale nie w ciągu dnia na etacie, jak i właściciele małych i dużych
poszedłem w ślady ojca. Zdałem się na swoją intuicję przedsiębiorstw, przedstawiciele wolnych zawodów, ar-
i wybrałem piłkę nożną. Do dziś pamiętam piękne cza- chitekci i projektanci – jednym słowem wszyscy, których
sy, gdy po szkole rzucałem plecak i biegłem na boisko, połączyła miłość do wspólnej pasji – piłki nożnej. Mecze
aby wrócić wieczorem z pozbijanymi kolanami, ale za to rozgrywamy wieczorami. Nie ma potrzeby forsownych
szczęśliwy. W czwartej klasie szkoły podstawowej zwrócił treningów, więc każdy znajduje czas. Wiele sezonów
na mnie uwagę trener miejscowego drugoligowego z rzędu zdobywaliśmy z drużyną mistrzostwo regionu
klubu i tak zaczęła się moja przygoda z zawodową piłką. i nigdy nie spadliśmy z podium.
Trenowałem regularnie kilka lat, aż do szkoły średniej, Gram w drużynach zarówno dla oldboyów +35, jak
kiedy nauka na drugą zmianę zaczęła kolidować z moimi i +45. Sportowy tryb życia przełożył się na utrzymanie
Borys treningami i musiałem z nich zrezygnować. Szkoda, bo dobrej kondycji i zdrowia. Piłka nożna stała się pasją rów-
Skrzypczyński kilku moich kolegów, wcale nie lepszych ode mnie, ale nież moich dzieci. Zarówno starszy trzynastoletni syn, jak
Kierownik Działu kontynuujących treningi, trafiło do dobrych klubów za i drugi dziewięcioletni grają w Akademii Śląska Wrocław.
Realizacji Inwestycji granicą. Oczywiście miłość do futbolu pozostała i kie- Ich dziewięcioletnia siostra gra w miejscowym klubie piłki
Product Manager Rhoss dy tylko mogłem, grałem amatorsko, nie rezygnując nożnej w mieszanej drużynie z chłopcami i jest kapita-
ze swojej pasji. Do piłki zawodowej wróciłem dopiero nem! Chociaż w zawodowej piłce sam nie osiągnąłem
(woda lodowa)
po studiach, zaczynając od najniższej klasy rozgryw- sukcesów, to za sukces z pewnością uznaję osiągnięcia
ELEKTRONIKA SA
kowej. W ciągu kilku sezonów wraz ze swoim klubem moich dzieci w tej dziedzinie, a przede wszystkim to, że
– Oddział Wrocław szybko awansowałem do ligi okręgowej. Potem urodził podzieliły moją pasję zarówno do futbolu, jak i zdrowego
się pierwszy syn i przyszedł czas na zajęcie się rodziną trybu życia.
i pracą. W niedługim czasie na świat przyszły bliźnięta
i znów musiałem zawiesić buty na kołku. Nie trwało to Borys Skrzypczyński
jednak długo, bo klub szybko się o mnie upomniał. Tym
GERMAN
SUSTAINABILITY AWARD
2013
ebm-papst Polska Sp. z o.o., ul. Annopol 4A, 03-236 Warszawa, tel.+48 22 675 78 19, +48 22 676 95 87, e-mail: office@ebmpapst.pl, www.ebmpapst.pl