;dfhjfb
;Dej 5 M
ljKnj ;L
jif{ !^, c+s !&, @)&( ;fn df3 @@ ut] cfOtaf/ (Feb. 5, 2023) d"No ?= !).– lj:t[t ljj/0f k]h # df
pb\3f6g ub}{ dxf;lrj ljKnjn] ;f] hgtfn] e|i6frf/ u/]sf 5f}F xf]Og lg Û ToxfFsf o'jf / hgtfn] agfPsf] xf],
s'/f atfPsf x'g\ . dxf;lrj ljKnjn] of] b] z sf] lhDdf lnP/ a;] s f cfkm}F ag]sf] xf]Og . xfd|f v]nf8Ln] klg
ljb]zL cfP/ xfd|f] dflns x'g] xfdL zf;sx?n] e|i6frf/ u/]sf 5g\ . of] ;kgf b]Vg' k5{ oxL b]zdf /fd|f] ug{
u'nfd x'g] Tof] sbflk lbg' x'bF g} eGb} b]zdf zf;g ug]{ dfG5]x?n] ;Dk"0f{ ;lsG5, /fd|f] agfpg ;Sg'k5{, xfdL
b]znfO{ cfˆgf] hgtfsf] b]z agfpg' b]znfO{ n'l6/x]sf 5g\ r'l;/x]sf 5g\ To;sf] nflu ;xsfo{ u/f}F . of] kf6L{ Tof]
kg]{ atfP . pgn] gofF k':tf ljb]z Tof] t k|:6 b]lvG5 lg Û s;}n] c/af}F kf6L{ xf]Og, xfd|f] b]znfO{ ;a}n] ;f]r/]
hfg' gk/f];\ eGb} g]skfsf] rfxgf ?k}ofF lnP/ a}s + df n'sfO/x]sf 5g\ . Ps rf]6L /fd|f] b]z agfpg' k5{ .Ú
g]kfndf c? b]zsf dfG5]x¿ lnP/ s;}n] Ps 5fs vfg klg kfO/x]sf lzju9L o'jf ;+hfnåf/f a'waf/
sfd u/fpg kfOof];\ eGg] /x]sf] atfP . 5}gg\ . v]nf8Ln] /fd|f;] uF 8fO6 vfgf, cfof]lht n'lDagL k|bz ] :t/Lo s/fFt]
pgn] c? b]zsf dfG5]nfO{ g]kfndf /fd|f] Pp6f /fd|f] hflu/ kfPsf 5}gg\ lg Û v]nf8L 5gf}6 k|ltof]lutf pb\3f6g ub}{
sfd kfOG5 eGg] u/fpg ;Sg], Tof] To;}n] of] b]znfO{ abNg cem} afFsL g]kfn sDo'lgi6 kf6L{sf dxf;lrj
cfˆgf] / g]skfsf] rfxgf ePsf] atfP . 5 . xfdL Tof] eGg 8/fpg' x'bF g} xfdLn] ljKnjn] JoQm u/]sf] wf/0ffsf] ;Dkflbt
dxf;lrj ljKnjn] eg]– …of] b]znfO{ ug{' k5{ of] b]znfO{ /fd|f] agfpg'k5{ / c+z o; k|sf/ /x]sf] 5– …;a}eGbf
abNg' k5{ ab\lnPsf] 5}g . c/jf}s + f] agfpg ;lsG5 .Ú klxn] o; dxTjk"0f{ sfo{qmddf vf;u/L
e|i6frf/sf] ;dfrf/ cfO/x]sf] 5, Pp6f dxf;lrj ljKnjn] v]nf8L;Fu !@ j6f lhNnfaf6 oxfF cfpg' x'g] u'?, l3l;ªnfO{ k|of]u u/]/ nlK;km]bLdf Pd;L;L cfO/x]sf] sfo{qmdsf] cWoIftf Ao'/f] OGrfh{ ;lGhjn] u/]sf lyP . ;fy} sfo{qmddf
v]nf8Ln] vfg kfPsf] 5}g, hflu/ kfpg 5nkmn ug{ tof/ ePsf] atfpFb} k|lzIfs / v]nf8L ;fyLx¿ of] eGb} ;fF7ufF7n] geP/ g]kfnnfO{ clxn]sf] ;+s6af6 kf/ kf]ln6Ao'/f] ;b:oåo e]if/fh / ljhosf] / kf6L{ s]Gb|Lo ;b:o tyf
;s]sf] 5}g, Joj;fo /fd|f;] uF ug{ kfPsf] v]nf8Lsf lglDt g]skfn] v]nf8Lsf] k|ltof]lutf eAo / zfgwf/ 9+un] ;kmn nfpg ;a}n] qmflGtsf] nflu ;f]Rg' kg]{ atfP . pgn] gjnk'/ lhNnf OGrfh{ sdnsf] klg cfltYotf /x]sf] lyof] .
5}g . o'jfx¿ b]zdf ;Gt'i6 5}gg\ t/ Joj:yfkg ug{ s]–s] k5{ Tof] ug{ tof/ x'g5] eGg] z'esfgf /fVg rfxG5' . g]kfn eg], …oxL Joj:yf l7s eGg] xf] / dfGg] xf] eg] Pstf sfo{qmddf :jfut dGtJo kf6L{ s]lGb|o ;b:o tyf Ko'7fg
c/af}F ?k}ofFsf] s/K;g 5, b]zdf s'g–} ePsf] atfP . pgn] b]znfO{ ;'Gb/ sDo'lgi6 kf6L{ hgtfsf] kf6L{ xf] . d x'Gg t/ ;dfhjfbsf] nflu hfg] xf] eg] ;+;bLo Joj:yfsf] lhNnf OGrfh{ hfu[tLn] /fv]sf lyP . sfo{qmddf kf6L{ s]Gb|sf]
s'g} dfG5]n] k};f /fVg] 7fpF klg kfPsf agfpg] ;kgf b]Vg' k5{ eGb} v]nf8LnfO{ v]nf8L, u'?x?nfO{, kmnk"mnsf] nflu @) ljsNk j}1flgs ;dfhjfbdf hfg] / ;+;bLo kf6L{sf] ;s{n ' /, gjf}F s]lGb|o ;ldltsf] t];f| ] a}7sn] kfl/t u/]sf] b:tfj]h
5}gg\, k};f n'sfpg] 7fpF kfPsf 5}gg\, lg/fz gx'g cfu|x u/] . pgn] eg]– xhf/ xfd|f] kf6L{sf] tkm{af6 ;xof]u ug]{ ljsNk g]kfn sDo'lg:6 kf6L{ x'g] xf] eg] x'g ;S5 .Ú / Ao'/f]n] kfl/t u/]sf] …s]lGb|o k|:tfj / klZrd n'lDagL n'lDagL
ljb]zsf a}s + x?df Aofh lt/]/ k};f …lg/fz cfpg ;S5 . clxn] dfG5] hfgsf/L u/fpF5' . tkfO{x+ ?nfO{ vfg– dxf;lrj ljKnjn] cufl8 yKb} eg], …ck/ s0ff{nLlj?4 Ao"/f]sf cleef/fx?Ú jfrg s]lGb|o j}slNks ;b:o tyf k"jL{
n'sfO/x]sf 5g\ t/ b]zsf hgtf cfh ;8sdf dl//x]sf 5g\, hln/x]sf 5g\, a:g ufx|f] eof] eg] xfd|f] sfo{no oxLF n8\g] kf6L{ xfd|f] xf], kf6L{sf nflu Hofg lbg] sfo{stf{ xfd|f slknj:t' lhNnf OGrfh{ ;'lgnn] u/]sf lyP .
‘hgtfn] k'/fgf] bnfn k'“hLjfbL ;Qfsf] vf/]hL rfx]sf 5g\’ g]kfn sDo'lg:6 kf6L{, hgtfsf] ;fyL Û
sf7df8f}F . g]kfn sDo'lg:6 kf6L{sf hgtf;Fu} /xg]5f}F .Ú
sf7df8f}F . g]kfn sDo'lg:6 kf6L{sf /fHo;Qf rfx]sf] eGb} To;}n] hgtfn] l6Kk0fL ub}{ eg]– …xfd|f] b]zdf ax'/fli6«o pgn] eg]– …g]kfndf qmflGtsf nflu :yfoL sld6L ;b:o e/t ;Ln] kf6L{n] kf6L{n] &–* jif{;Dd ljleGg ptf/–
:yfoL sld6L ;b:o ljifd ;Ln] ;+;bLo r'gfj c:jLsf/ u/]sf] atfP . sDkgLx?sf] ahf/ dfq} 5 . oxfF xfd|f] j:t'ut cj:yf lxhf]eGbf emg\ cg'sn " …g]kfn sDo'lg:6 kf6L{ ;'vb'vdf r9fjdf latfPsf] g]tf /0flj/n]
hgtfn] k'/fgf] bnfn k'h F LjfbL ;Qfsf] pgn] eg]– …;+;bLo Joj:yf k"0f{?kn] cfˆgf] pTkfbg g} 5}g . k|To]s /x]sf] 5, ca hgcfwfl/t kf6L{ / hgtfsf] ;fyLÚ cleofg rnfpg] atfPsf lyP . pgn] eg], …xfdLn]
vf/]hL rfx]sf] 7f]sj' f u/]sf 5g\ . g]skf km]n ePsf] 5 . hgtf of] Joj:yfaf6 lhNnfdf s[lif / pBf]unfO{ lj:tf/ hgcfwfl/t–hgcg' d f] l bt g] t f– atfPsf 5g\ . lalxjf/ hgkqsf/ ljutsf jif{df k|ltaGwdf latfof}F .
wf}nflul/ Ao'/f]åf/f laxLaf/ afun'ª cflht ePsf 5g\ / hgtfn] cfˆgf] ug]{ gLlt;lxt j}1flgs ;dfhjfbL sfo{stf{ agfpg] kf6L{sf] of]hgf xf] . ;+u7g g]kfn, bfªåf/f cfof]lht /fHosf] u}/Goflos k|ltaGw, h]n–
ahf/df cfof]lht /fhg}lts tyf efUo / eljiosf] km};nf cfkm}F ug{ pTkfbgsf] cEof; ug{' k5{ .Ú xfdL qmflGt gfos x'g5 ] f}+ . PsLs[t kqsf/ e]63f6 sfo{qmddf af]Nb} g]tf lx/f;t df]rf{ ;DxfNb} xfdL oxfF;Dd
of] h gfut k| l zIf0f sfo{ q mddf kfpg] j}1flgs ;dfhjfb rfx]sf] ca Ps csf]{ k|;u+ df g]tf ljifdn] hgqmflGt ljhoL eO5f8\g] 5 .Ú e/t ;Ln] pQm s'/f atfPsf x'g\ . cfOk'u]sf 5f}F . bnfn k'FhLjfbL
pQm sfo{qmddf g]skfsf s]lGb|o
;b:o tyf afun'ª, DofbL, d':tfªsf]
k"j{OGrfh{ /fhg ;LnfO{ labfO{ /
gjlgo'Qm OGrfh{ s]lGb|o ;b:o
ljsL/0fnfO{ :jfut;d]t ul/Psf] lyof]
eg] sfo{qmddf g]skfsf] s]lGb|o
;b:ox? /fhg ;L, ljsL/0f ;L,
afun'ªsf] OGrfh{ cfsfz ;L, DofUbLsf
OGrfh{ piff ;L, d':tfªsf] OGrfh{
;'zLnf ;L, afun'ª ;]qm]6/L qmflGt
;Lsf] ;d]t ;xeflutf /x]sf] lyof] .
sfo{qmddf kf6L{sf] gjf}F s]Gb|Lo g]kfn kqsf/ dxf;+3sf] ;efxndf /fHo;Qfn] cfˆgf] c;kmntf 9fs5f]k
;ldltsf] t];f| ] k"0f{ a}7ssf] k|ltj]bg cfof]lht kqsf/ e]63f6df af]Nb} g]tf ug{ cg]sf}+ xs{t ug]{ u/]sf] 5 . xfdL
/ s]lGb|o ;ldltsf] ;s{n ' / jfrg e/t ;Ln] eg]– …xfd|f] kf6L{sf] gjf}F hgtfsf b}lgs hghLljsf, /fli6«o
ul/Psf] lyof] . s]Gb|Lo ;ldltsf] P]ltxfl;s t];f| ] k"0f{ :jfwLgtf, hgtfsf] clwsf/ / Gofosf
g]skf s]Gb|Lo ;ldlt ;b:o tyf a}7s ;DkGg ePsf] 5 . xfdLn] 5 nflu ;+3if{ ul//x]sf 5f}F .Ú
afUn'ªsf] OGrfh{ cfsfz ;Lsf] :jfut dlxg] cfjlws of]hgf;lxt hgtfsf] Ps csf]{ k|;u+ df af]Nb} g]tf e/t
dGtJoaf6 ;'? ePsf] sfo{qmdsf] aLrdf hfFb5} f} . g]kfn sDo'lg:6 kf6L{ ;Ln] o'jf Joj;foL k|d] k|;fb cfrfo{sf]
cWoIftf g]skf wf}nflul/ OGrfh{ ;'vb'vdf hgtfsf] ;fyL cleofg cfTdbfx Ps k|sf/sf] ljb|fx] ePsf]
k|lzIf0ffTds dGtJo /fVb} g]tf ljifdn] :ki6 ePsf] 5 .Ú k'FhLjfbn] k|To]s lbg cfk"mnfO{ ljsL/0f ;Ln] u/]sf u/]sf lyP eg] rnfpFb}5f} . hgtfn] kf6L{ cfˆgf] ;d]t atfP . pgn] yk]– …of] b]zdf
;f] 7f]sj' f u/]sf x'g\ . g]tf ljifdn] pgn] g]kfndf ca ax'/fli6«o gjLs/0f u/]/ afFlr/x]sf] atfP . pgn] k|lzIf0f sfo{qmdsf] ;+rfng g]skf ;'vb'vdf xd];f ;w}F ;Fu} /xf];\ eGg] s]xL u5{' eGg] o'jf pBdLx? lsg
hgtfn] k'/fgf] bnfn k'h F LjfbL ;Qfsf] sDkgLsf] pTkfbg dfq} xfaL x'bF } uPsf] sDo'lg:6x?n] klg ca cfk"mnfO{ s]lGb|o ;ldlt ;b:o tyf d':tfª rfxgf JoQm u/]sf 5g\ . xfdL hgtfsf] lbgbfxf8} cfTdbfx ul//x]sf 5g\ < of]
efjgfcg' ; f/ x/] s ;' v b' v df -af“ s L clGtd k] h df_
ljsNkdf j} 1 flgs ;dfhjfbL / cfˆgf] pTkfbg ;dfKt x'bF } uPsf] gjLs/0f ug{k' g]{ a]nf cfPsf] atfP . OGrfh{ ;'zLnf ;Ln] u/]sL lyOg\ .
2 @)&( ;fn df3 @@ ut] cfOtaf/
ef“
l 8b} uPsf] dfcf]
j fbL s]
G b|
s f] kf6L{ Pstf cleofg
ltdL ltd|f] tl/sfn] n8, xfdL xfd|f] tl/sfn] n8\5f}
– s= dfcf]T;] t'ª
✍ ;DkfbsLo ;/sf/sf] g]tT[ j ul//x]sf] dfcf]jfbL k5fl8sf] …pkgfdÚ dfq kl/jt{g ug{ 5g\ . k'; !) kl5 w]/n } ] ca km]l/ s;/L cfk"m km]l/ ;/sf/sf] g]tT[ jdf
c;kmn /fi6« agfpg] k|k~r aGb u/ s]Gb|sf] kf6L{ Pstf cleofg k|foM
c;kmn ePsf] 5 . oBlk sltkon]
/fi6«kltsf] lgjf{rgkl5 km]l/ cufl8
elgPsf] lyof] . Tolta]nf Pdfn] /
dfcf]jfbL s]Gb|sf] tTsfn a}7s a;]/
sf]i7 leqsf] …g]skfÚ dfq x6fP/ gofF
Pdfn] / dfcf]jfbL s]Gb| Ps x'g]
cfFsngx? ug{ yfn]sf lyP . Pdfn]sf]
k|dv' ;xof]u / ;dy{gdf ;/sf/sf]
k'Ug]eGg]df s]lGb|t x'bF } uPsf] b]lvG5 .
Pdfn]sf] ;dy{gdf ;/sf/df uPsf]
dfcf]jfbL s]Gb|sf] g]tT[ jn] tTsfn} Pdfn]
olta]nf b]zsf] /fhgLlt lgs} t/n ag]sf] 5 . ;Qf u7aGwgleq
a9\g ;S5 eg]sf 5g\ . ;f] cleofg pkgfd ylkPsf] eP olta]nf;Dddf g]tT[ jdf k'us] f] dfcf]jfbL s]Gb|sf] g]tT[ j lj/f]wL PsLs[t ;dfhjfbLsf] ;dy{g
/8fsf] dlRr/x]sf] 5, h;sf] sf/0f ;/sf/n] cfˆgf] cl:tTj /Iffs} c;kmn ePs} sf/0f xfn}sf] Ps a}7sdf Pdfn] / dfcf]jfbL s]Gb| Pstfsf] ;+oQ' m km]l/ k'; @^ ut] k'Ubf gk'Ub} g]kfnL h'6fpg] / ;s] kf6L{ Pstfg} ug]{ k|of;
lglDt ;Dk"0f{ zlQm vlr{/x]sf] b]lvG5 . klxnf] ;+ljwfg;efsf] x7ft ca tLg dlxg] kf6L{ ;+u7g ;'b9[ Ls/0f dxflwj]zg u/]/ Pp6} kf6L{ e};s]sf sf+u;] | ;Fu ;dy{g h'6fpg k'Uof] . ;a}sf] u/]sf] lyof] . h'g sfo{n] dfcf]jfbL
lj36g u/]/ ;+;bLo v]naf6 lgdf{0f ul/Psf] @)&@ sf] ;+ljwfg nfu" cleofg ;~rfng ug]{ k|:tfj cfPsf]
gx'bF } ljjflbt aGg k'us
] f] lyof] . !) jif]{ hgo'4 / !( lbg] hgcfGbf]ngsf]
dd{ljk/Lt ag]sf] ;+ljwfgk|lt Tolta]n} cfd;r]t gful/sn] c;Gt'li6
lyof] . t/, ;f] k|:tfjsfaf/]df klg s'g}
7f]; lg0f{o x'g ;ls/x]sf] 5}g . lsgls
8f= s]zj b]jsf]6f
hgfO;s]sf lyP . jt{dfg ;+ljwfgn] b]zsf] ;+s6 / hgck]Iff k"/f ug{ dfcf]jfbL s]Gb|leq} kbflwsf/Lx?s} Pdfn]sf] ;dy{gdf ;/sf/df uPsf] dfcf]jfbL s]Gb|sf] g]tT[ jn]
;Sb}g eGb} Tolta]nf p7]sf :j/ / rn]sf] ;+3if{nfO{ aGb'ssf] andf aLrdf ljjfb 5 . kf6L{sf cWoIfb]lv tTsfn} Pdfn] lj/f]wL PsLs[t ;dfhjfbLsf] ;dy{g h'6fpg] /
bafP/ hah{:t?kdf ;+ljwfg nfu" ul/of] . t/, of] ;+ljwfgn] g t b]zsf] lhNnf / :yfgLo txx?sf] g]tT[ jdf /x]sf
k|foMsf] Wofg ;Qfsf] ;'v ;'ljwfdf
;s] kf6L{ Pstfg} ug]{ k|of; u/]sf] lyof] . h'g sfo{n]
;+s6 6fg{ ;Sof] g hgtfsf] Go"gtd ck]Iff g} k"/f ug{ ;Sof] . ;+ljwfg dfcf]jfbL s]Gb|kl| t Psflt/ Pdfn] ;z+lst eof] eg] csf{lt/
hf/L ePsf] ;ft jif{df ;+;bLo Joj:yf / ;+;bLo bnx?n] lgjf{rg ug{ s]lGb|t /x]sf sf/0fn] kf6L{sf] ;+u7g
;kmn eP t/ oL lgjf{rg / lgjf{lrt slyt hgk|ltlglwdfly
;'b9[ Ls/0f cleofgdf sf] cu|;/ x'g] < PsLs[t ;dfhjfbL klg kf6L{ Pstf ug{af6 xlRsof] . xfn
eGg] 7"nf] ;d:ofsf] cj:yf l;h{gf PsLs[t ;dfhjfbLn] 8f= afa'/fd e§/fO{ g]tT[ jsf] g]kfn
cfd:jfledfgL hgtfn] ljZjf; ug{ ;Sg] jftfj/0f ag]sf] 5}g . ;+ljwfg ePsf] b]lvG5 . dfcf]jfbL s]Gb|df d'Vo
hf/L ePsf] of] ;ft jif{df b]zdf Oltxf;d} gePsf e|i6frf/ ePsf 5g\ . ;d:of g]tT[ jd} /x]sf] 5 . ;f] kf6L{sf] ;dfhjfbL kf6L{ / rGb|bj] hf]zL g]tT[ jsf] g]skf ;+oQ' m;Fu
hxflgofF /f0ff zf;gsfn, lg/+sz ' /fhtGq / k~rfotnfO{ g} la;f{pg] tTsfnLg g]tT[ jn] )^@ ;fndf ef/tsf] kf6L{ Pstfsf] kxn ul//x]sf] b]lvG5 eg] h;kf;Fu sfo{ut
u/L /fi6«3ft / hg3ft ePsf 5g\ . b]zsf] cfwfpbL ah]6 e|i6frf/d} gofF lbNnLdf !) jif{ rn]sf] hgo'4sf] Pstfsf] kxn ul//x]sf] b]lvPsf] 5': . To;sf nflu
;lsg] u/]sf] 5 . gftfjfb / s[kfjfb lbg b'u0' ff /ft rf}u0' ff eP/ al9/x]sf] cGTo ub}{ cfk"mx?nfO{ g]kfnsf ;ft
h;kf;Fu k6s–k6s jftf{ klg ul//x]sf] b]lvG5 . d+l;/ $
5 . ;du|df eGg'kbf{ of] ;+ljwfg hf/L ePkl5 b]z / hgtfsf] d'xf/df bn;Fusf] !@ a'Fb] ;xdltdfkm{t\
v';L xf]Og, kL8f dfq ylkPsf] 5 . ;+;bjfbL /fhgLltdf ?kfGt/0f u/]sf] sf] lgjf{rgkl5 PsLs[t ;dfhjfbLn] kf6L{sf dxf;lrjsf] gfdaf6 cf}krfl/s aStAo g} k|sflzt
olta]nf hgtfsf] df}lns xs / clwsf/ aGbs ag]sf] 5 . lyof] . To;kl5 kf6L{sf qmflGtsf/L u/]/ dfcf]jfbL s]Gb|;uF kf6L{ Pstf gug]{ eg]sf] lyof] . dfcf]jfbL s]Gb|sf] g]tT[ jsf] Pdfn];uF sfo{ut
;+ljwfgnfO{ sfuhsf] vf]:6f]df kl/0ft ub}{ ;+;b\jfbL bn / g]tfx? zlQmnfO{ lsgf/f nufpg] / aflx/af6 Pstfdf /xFbf sf+u;]| ;Fu glhlsg vf]Hg] / sf+u;]| ;Fu sfo{ut Pstfdf /x]sf a]nf Pdfn];uF glhlsg
blIf0fkGyLx?nfO{ leq\ofpg] Ps k|sf/sf]
/fli6«o 9's6' Ldf a|Xdn'6 dRrfO/x]sf 5g\ . ;/sf/sf] sfo{zn } Lsf sf/0f cleofgg} rNof] eg] x'G5 . kmn:j?k vf]Hg] bf]wf/] k|al[ tn] ubf{ kl5Nnf] kf6L{ Pstfsf] cleofg klg efFl8Psf] xf] . ca o:t} cj:yf xf]
b]z / hgtf cfqmfGt ag]sf 5g\ . b]zsf] cy{Joj:yf rf}k6 ePsf] 5, hgo'4 n8]/ cfPsf] dfcf]jfbL kf6L{df eg] kf6L{ ;'b9[ Ls/0f cleofg klg /fd|f;] uF cufl8 a9\g] ;+efjgf b]lvPsf] 5}g . vf;df dfcf]jfbL
hghLljsf lbgk|ltlbg si6s/ aGb} uPsf] 5 . t/, ;Qfwf/L kf6L{ / u} / sDo' l gi6 ;d" x sf g] t f tyf s]Gb|sf nflu rflxPsf] kf6L{ k'gu{7g / g]tT[ jdf Aofks kl/jt{g xf] . olta]nfsf] cj:yfdf ;f]
;/sf/ sfgdf t]n xfn]/ a;]sf] 5 . ;Qfdf /x]sf / bndf k|eT' j sfo{stf{x? ;d]tsf] k|az ] eof] . cfh
hdfPsf g]tfx? g} ljsf;sf] gf/f lbFb} s/f]8f}s F f] e|i6frf/ ug{ 6'KkL s;]/ kf6L{df hgo'4df ;l/s ePsfeGbf ;d"xsf nflu kf6L{ / /fhgLlt cufl8 a9fpg] csf]{ ljsNk b]lvPsf] 5}g .
nfu]sf 5g . ;/sf/n] 7f]; gLlt Nofpg ;s]sf] 5}g . o:tf bh{gf}F gePsf / cGo kf6L{af6 cfPsfx?sf] x'g] lyP . Tolta]nf dfcf]jfbL s]Gb| cfk"m ;dy{g h'6fpg' /fd|f] xf] . t/, To;sf] s]Gb|kl| t Psflt/ Pdfn] ;z+lst eof]
ljifon] ;+;b\jfbL bn, ;Qfwf/L kf6L{ / ;/sf/ b]z / hgtfk|lt pQ/bfoL afx'Notf /x]sf] 5 . )^# sf] /fhgLlts dfq Pdfn]af6 cnu geP/ cys cfaZostf lyPg / cf}lrTo klg eg] csf{lt/ PsLs[t ;dfhjfbL klg
5}gg\ eGg] k|:6 x'G5 of] ;a} x'gd' f ;+;b\jfbL /fhgLlts bn / g]tfsf] dfq kl/jt{ g kl5 ;+ o ' Q m /fi6« ; + 3 sf k|of;u/L dfwj g]kfnx?nfO{ klg cnu 5}g÷ePg . k'; @^ df dfcf]jfbL kf6L{ Pstf ug{af6 xlRsof] . xfn
bf]if geP/ o;sf] d'Vo bf]ifL eg]sf] ;+;bLo Joj:yf g} xf] . cgldgnufotsf laleGg lgsfox?;Fu u/fpg ;kmn ePsf] lyof] . t/, cfh s]Gb|sf cWoIfnfO{ k|wfgdGqL kbsf] PsLs[t ;dfhjfbLn] 8f= afa'/fd
olta]nf !) jif]{ hgo'4 / !( lbg] hgcfGbf]ngaf6 k|fKt u0ftGqsf] ldn]/ sfd ug]{ k|of;x? eP . Pdfn]af6 cnu eP/ ag]sf] PsLs[t ;dy{g ug{ k'us ] f] g]kfnL sfFu;
]| g ;Qf e§/fO{ g]tT[ jsf] g]kfn ;dfhjfbL kf6L{
;f]xLcg';f/ b]znfO{ ;+3Lo zf;gdf nfg], ;dfhjfbL dfcf]jfbL s]Gb|;uF kf6L{ kIf g k|ltkIf ePkl5 p;n] ;+;b / rGb|b]j hf]zL g]t[Tjsf] g]skf
pkxf; ePsf] 5 . ;/sf/ / ;Qfwf/L kf6L{aLrsf n8fOFn] g]kfndf gfd dfqsf] u0ftGq 3f]if0ff ug],{ ldl>t Pstf geP/ sfo{ut Pstf ug{;d]t ;lrjfnodf lgj]bg xfn]/ k|d'v ;+oQ' m;Fu kf6L{ Pstfsf] kxn ul//x]sf]
;+;bLo Joj:yf 7Ls 5}g eGg] s'/fsf] k'li6 u5{ . g]kfn sDo'lg:6 kf6L{n] lgjf{rg k|0ffnL nfu" u/]/ s'g} klg tof/ e}/x]sf] 5}g . ;f] kf6L{ cGo k|ltkIfsf] dfGotf sfod ug'u{ /]sf] b]lvG5 eg] h;kf;Fu sfo{ut Pstfsf]
jt{dfg ;+;bjfbL Joj:yfaf6 b]z / hgtfsf] d'lQm ;Dej 5}g eGb} kf6L{x?nfO{ ;+;bdf ax'dt Nofpg glbg], kf6L{x?;Fu Pstf ub}{ dfcf]jfbL s]Gb|;uF lyof] . o:tf] lgj]bg xfn]/ k|ltkIfL bn kxn ul//x]sf] b]lvPsf] 5': . To;sf
;'?b]lv ;+3if{ ub}{ cfO/x]sf] 5, h'g s'/fsf] clxn] cfP/ k'li6 x'g uPsf] hflto ;dfa]zLsf gfddf b]zsf] /fli6«o k|lt:kwf{ ug]{ zlQmsf?kdf cufl8 a9\g] ag]sf] 36gf g]kfndf ax'bnLo ;+;bLo nflu h;kf;Fu k6s–k6s jftf{ klg
5 . t;y{, b]znfO{ jt{dfg ;+s6af6 d'Qm kfg{ PsLs[t hgqmflGtdfkm{t\ /fhgLltnfO{ sdhf]/ agfpg], hflto, k|of;df nfu]sf] 5 . )&* c;f/df Joj:yf k'g:yf{kgf ePkl5sf] ## jif{sf] ul//x]sf] b]lvG5 . d+l;/ $ sf]
j}1flgs ;dfhjfbdf k'Ug] nIosf ;fy ;+3if{/t g]kfn sDo'lg:6 kf6L{sf] If] q Lo / lnlËo ljefhg s]jn ;/sf/ u7gsf nflu agfOPsf] cjwLdf o;cl3 slxNo} klg ePsf] lgjf{rgkl5 PsLs[t ;dfhjfbLn]
Ph]08f olta]nf lglj{sNk aGg uPsf] 5, h'g s'/fsf] k'li6 ;+;b\jfbL Nofpg]nufotsf sfdx? x'bF f olta]nf ;Qf u7aGwgnfO{ kl5 Pd;L;L kfl/t lyPg . g]sf+sf] k|ltkIfL bnsf la?4 kf6L{sf dxf;lrjsf] gfdaf6 cf}krfl/s
bnx?n] ul/;s]sf 5g\ . To;sf] gsf/fTds c;/ cGo sDo'lgi6 u/fpg] / :yfgLo tyf cfd lgjf{rgdf ;jf]R{ rdf oxL df3 !( ut] l/6 k'us ] f] aStAo g} k|sflzt u/]/ dfcf]jfbL
xfn b]zdf b]lvPsf] ;+s6 s'g} /fhgLlts bn / JolQm ljz]if xf]Og, kf6L{x?df ;d]t k/]sf] 5 . kf6L{df r'gfjL tfnd]n ug]{ zlQmdf ?kfGt/ 5 . dfcf]jfbL s]Gb|sf g]tfsf] e/ kbf{ s]Gb|;uF kf6L{ Pstf gug]{ eg]sf] lyof] .
of] t ;+;bLo Joj:yfsf] ljz]iftf g} xf] . ha;Dd ;+;bLo Joj:yf /xG5, dhb"/, ls;fg, a'l4hLljnufotsf u/fpg] sfd eof] . ef/t / cd]l/sf g]kfnL sf+u; ]| n] k|wfgdGqL kb u'dfof], dfcf]jfbL s]Gb|sf] g]tT[ jsf] Pdfn];uF
k]zfut ;+u7gx? sdhf]/ ePsf 5g\ lgs6sf zlQmx?nfO{ ldnfP/ agfOPsf] ;efd'v / pk;efd'v kb klg u'dfof] . sfo{ut Pstfdf /xFbf sf+u;] | ;Fu glhlsg
ta;Dd o:t} kmf]xf]/L /fhgLlts v]n rln/xG5 . To;sf/0f b]z / eg] hflto, If] q Lo / lnlËo ;f] u7aGwgdf vf;u/L :yfgLo ca /fi6«klt kbdf klg p:t} vf]Hg] / sf+u;] | ;Fu sfo{ut Pstfdf /x]sf
hgtfnfO{ jt{dfg ;+s6af6 d'Qm kfg{ ;+;bLo Joj:yfsf] ljsNk vf]Hg' ;+u7gx?dfq afFsL /xg] cj:yf l;h{gf lgjf{rgkl5 cem dfcf]jfbL s]Gb|sf x'gj] fnf b]lvG5 . olb g]sf+n] /fi6«klt a]nf Pdfn];uF glhlsg vf]Hg] bf]wf/]
clgjfo{ aGg uPsf] 5 . o:tf] cj:yf b]zdf j}1flgs ;dfh :yfkgfy{ ePsf] 5 . )^# sf] /fhgLlts cWoIf bfxfnsf] ck|Toflzt lbNnL kbdf ljho k|fKt u/] klg To;sf] s'g} k|al[ tn] ubf{ kl5Nnf] kf6L{ Pstfsf]
;+3if{ ul//x]sf] g]kfn sDo'lg:6 kf6L{nfO{ ;fy / ;xof]u ug{s ' f] ljsNk kl/jt{gkl5 )&@ df NofOPsf] ;+ljwfg e|d0fkl5 kmf6f]sf] cj:yf cfPsf] lyof] . cy{ / dxTj /xg]jfnf 5}g . lsgls cleofg klg efFl8Psf] xf] . ca o:t}
5}g . To;}n] cfd;r]t gful/sn] b]z / hgtfsf] :jfledfgsf] /Iffy{ Tolta]nf g} klZrdf k|efljt /x]sf] rrf{ ef/tsf] ;Qf?9 bn ef/tLo hgtf ;+;b / ;/sf/df c?g} ePsf] cj:yfdf cj:yf xf] eg] kf6L{ ;'b9[ Ls/0f cleofg
PsLs[t hgqmflGtdf uf]na4 eO{ jt{dfg ;+;bLo Joj:yf vf/]hsf] ul/Psf] lyof], geGb} To;sf pknlAw kf6L{;uF kf6L{ut:t/df ;xsfo{ ug]{ /fi6«kltaf6 dfq x'g ;Sg] s]xL klg klg /fd|f; ] uF cufl8 a9\g] ;+efjgf
lbzfdf cl3 a9\gk} 5{ . cGoyf b]z / hgtfsf] cl:tTj vt/fdf kg]{ elgPsf k|fjwfgx?dfkm{t\ g]kfndf lnlvt ;xdlt ePsf] lyof] eg] otf 5}g . olta]nf g]kfnL sf+u; ]| ef]/ b]lvPsf] 5}g . vf;df dfcf]jfbL s]Gb|sf
lglZrt 5, r]tgf eof . OG8f]klZrdf zlQmsf] babaf cTolws g]kfnL sf+u; ]| nfO{ PSNofP/ kfFr bnLo lgGb|faf6 aNn Ao'eF mg] k|of;df 5 . nflu rflxPsf] kf6L{ k'gu{7g / g]tT[ jdf
a9\g k'us ] f] 5 . )^# kl5 tTsfnLg u7aGwgleq tLg bnLo pk u7aGwg p;sf] k|of; cfk"mn] ;dy{g u/]/ Aofks kl/jt{g xf] . olta]nfsf] cj:yfdf
Pdfcf]jfbL / xfnsf] dfcf]jfbL s]Gb| agfpg] k|of;x? klg ePsf lyP . dfcf]jfbL s]Gb|sf g]tfnfO{ s;/L ;f] ;d"xsf nflu kf6L{ / /fhgLlt cufl8
g]skf ax'dt lgs6 clvn qmflGtsf/L slxn] Pdfn] / slxn] sf+u|];;Fu Tolta]nf klg ef/t lgs6x?sf] dfq} k|wfgdGqLdf l6sfpg] eGg]df xf]Og, a9fpg] csf]{ ljsNk b]lvPsf] 5}g .
dsjfgk'/sf ;+of]hs ch{'g g]skfdf ;dflxt ;xsfo{ ub}{ xfnsf] cj:yfdf cfPsf]
5 . kf6L{sf] cg'zf;g / 3f]lift l;4fGt
;dfhjfbL s]Gb| agfpg] of]hgf
;fa{hlgs ePsf] lyof] . h'g ;kmn clvn g] k fn qmflGtsf/L 6« ] 8 o' l gog
sf7df8f}F . g]skf ax'dtlgs6
clvn qmflGtsf/L dsjfgk' / sf
tTsfnLg ;dodf o'jfx¿nfO{ cfslif{t
ug]{ w]/y} l/sf s'/f u/] tfklg xfn;Dd
lakl/t s]xL g]tfx?sf] Ifl0fs :jfy{
k"lt{sf nflu hf];uF klg kf6L{ Pstf
x'g ;s]g, Tof] cs}{ s'/f xf] . d+l;/ $
sf] lgjf{rgdf dfcf]jfbL s]Gb|sf] g]tT[ jn] dxf;+ 3 sf:sLsf] cWoIfdf ldng
;+of]hs ch{g' nf]Krgn] ;f] kf6L{, cfpFbf ax'dt kf6L{sf] ljrf/, l;4fGt / sfo{ut Pstf ubf{ub}{ dfcf]jfbL tTsfnLg hgo'4 k|efljt If]qx?df uP/ sf7df8f}F . clvn g]kfn qmflGtsf/L 6«]8 o'lgog dxf;‹ sf:sLsf] cf7f}+
;+u7g / lhDd]jf/L kl/Tofu u/L / sfo{lbzf c:ki6 ePsf] / qmflGt s]Gb| xfnsf] cj:yfdf k'us ] f] xf] . g]kfnL sf+u; ]| / dfcf]jfbL s]Gb| p:t} ;Dd]ngn] ldng ;L cWoIf, /fdaxfb'/ ;L ;lrj / /fh' ;LnfO{ sf]iffWoIf
)&% h]7 # ut] kf6L{ k+lQmdf kof{Kt kf6L{ x'g\ eGb} ?v lrGxdf dt dfu]sf lgjf{rt u/]sf] 5 eg] kl5 b'O{ ;b:o yk ug]{ u/L @# ;b:oLo lhNnf ;ldlt
5nkmnlagf g} Pdfn];uF kf6L{ Pstf sf/0f g]kfnL sf+u; ]| *( l;6 Nofpg lgdf{0f u/]sf] 5 .
ul/Psf] lyof] . kf6L{ Pstf ul/;s]kl5 ;kmn eof] eg] dfcf]jfbL s]Gb| #@ To:t} sfo{qmdsf] k|dv
' cltly kf6L{ s]Gb|Lo ;b:o tyf lhNnf OGrfh{
kf6L{ Pstfdf ;xefuL csf]{ kf6L{;uF l;6df v'Drg' k¥of] . dfcf]jfbL s]Gb|sf] pef/ ;Ln] t];|f] s]Gb|Lo ;ldlt a}7ssf] efj ;Dk|]if0f ub}{ k|lzIf0fd"ns
ldqjt Aojxf/ ug'k{ g]d{ f Pdfn]sf kl5nfu]sf] PsLs[t ;dfhjfbL klg !) dGtJo /fv]sf lyP . sfo{qmddf lhNnf ;]qm]6/L sfhL, ;'s'Daf;L lhNnf
g]tfx?sf aLrdf kmf6f] NofP/ cfk"m l;6df v'Drg k'Uof] . ;+of]hs sdn / dhb'/ ;Ë7gsf s]Gb|Lo ;lrjfno ;b:o lzj ;Ln] z'esfdgf
g]tT[ jdf k'Ug] / ;f] kf6L{nfO{ sAhfdf 8f= afa'/fd e§/fO{sf] g];kf Ps dGtJo /fv]sf lyP eg] td' d'lQm df]rf{sf lhNnf ;+of]hs x]dGt ;L, o'jf
lng] k|of; ul/of] . kf6L{sf] g]tT[ jdf l;6df ;Lldt eof] . Tolta]nf dfcf]jfbL ;+u7gsf lhNnf ;lrj dx]Gb| ;L / >lds ;d'bfo df]rf{sf s]Gb|Lo ;rLj
/x]sf cWoIfåosf aLrdf kmf6f]sf] s]Gb| PSn} r'gfj n8]sf] eP cyjf pd]z ;Ln] awfO{ dGtJo /fv]sf lyP .
cj:yf l;h{gf u/]/ kf6L{df :ki6?kn] PsLs[t ;dfhjfbLnufotsf jfd ;Dd]ngsf] Kofgn k|:tfj kf]v/f gu/ ;]qm]6/L ;f]ddfof ;Ln] u/]sf
b'Oj{ 6f w'/L v8f ul/of] . g]tT[ jdf kf6L{;uF sf] Pstfdf r'gfj n8]sf] eP lyP . ;a} hj;sf g]tfx?;lxt ;DkGg sfo{qmdsf] ;~rfng /fdaxfb'/ ;Ln]
/x]sfx?n] g} kf6L{ ;+u7g aflx/ u'6 xfnsf]eGbf bf]Aa/ l;6 k|fKt ug{ ;Sg] u/]sf lyP eg] cWoIftf ldng ;Ln] u/]sf lyP . gjlgjf{lrt cWoIf ldngn]
g]skfdf ;dflxt ePsf 5g\ . afudtL ;DkGg ug]{ vfn] s'g} klg of]hgf v8f u/]/ sfd ug{ yfn]kl5 ;f] kf6L{ cj:yf lyof] . g]kfnL sf+u;] | ;Fu ;xsfo{ k|lta4tf dGtJo /fVb} kf6L{ / ;Ë7gk|lt k"0f{ akmfbf/ /xFb} dhb'/ clwsf/sf]
ufpFkflnsf–( a]ltgLdf a;f]af; ug]{ gePsf]n] pQm kf6L{ ;+u7gsf] lhDd]jf/L Ps x'g] cj:yfg} lyPg / /x]g klg . e}/x]s} a]nf k'; !) ut] dfcf]jfbL nflu clGtd;Dd n8\g'kg]{ atfP .
ch{g' klxnf g]skf lgs6 clvn - kl/Tofu u/]sf] lj1lKtdf n]lvPsf] 5 . tTsfnLg g]kfn sDo'lgi6 kf6L{ -g]skf_ s]Gb|sf] g]tT[ j PsfP/ km]l/ Pdfn];uF
qmflGtsf/L_ df /x]/ sfd ul//x]sf ;fy} x/]s kl/l:yltsf] ;fdgf ub}{ df g]tf tyf sfo{stf{x?sf aLrdf vf;} ldn]/ ;/sf/ agfpg k'Uof] . d+l;/ $
lyP . :yfgLo txsf] r'gfj pkof]u PsLs[t hgqmflGtsf] af6f]df cl3 ljjfb geP klg g]t[Tjsf] lghL sf] lgjf{rgn] k|ltkIfdf /x]/ kf6L{
u/]/ hfg] eGg] ljifon] kf6L{ sld6L al9/x]sf] ljKnj g]tT[ jsf] g]skf dfq} ljjfbsf sf/0f )&& kmfu'g @# ut]sf] ;+u7gnfO{ cufl8 a9fpg hgfb]z
leq kmf6f] cfP kl5 cndNndf k/]sf pTs[i6 ljsNk ePsf]n] k'gM pQm kf6L{ ;af]R{ r cbfntsf] Ps km};nfnfO{ axfgf lbPsf] ;+;bsf] t]>f] kf6L{ dfcf]jfbL
ch{g' nfO{ g]skf ax'dtn] ljBfyL{sf] ;+u7gdf ;dflxt ePsf] s'/f pNn]v agfP/ Pdfn] / dfcf]jfbL s]Gb| cnu s]Gb| ;/sf/sf] g]tT[ jdf k'u] klg km]l/
lhNnf ;+of]hs agfPsf] lyof] . u/]sf 5g\ . eP . h'g km};nfdf kf6L{sf] gfd ;+s6df k/]sf l6sfl6Kk0fL x'g yfn]sf
@)&( ;fn df3 @@ ut] cfOtaf/ 3
lqlj lrlsT;f lzIffdf /flvPsf] Jofl/o/ l;:6d cj}1flgs k'“hLjfbL ;Qfsf] ljsNk j}1flgs ;dfhjfb
sf7df8f}+ F . g]kfn sDo'lg:6 kf6L{lgs6 /fVb} cfGbf]ngdf /x]sf] ljBfyL{nfO{ k|x/Ln] pgL . pgLaf6 afnsf]6sf] cfzLjf{bdf sf7df8f}F . g]kfn sDo'lg:6 pgn] eg]– …xfd|f] cfˆgf] pTkfbg 5 gofF–gofF kfqx? v8f u/]/ l6sfpg
clvn qmflGtsf/Lsf s]Gb|Lo pkfWoIf w/ks8 u/]sf]df pgn] cfklQ hgfP . ljBfyL{sf] ;d:ofnfO{ ;dfwfg gu/]/ kf6L{sf :yfoL sld6L ;b:o e/t Tof] eg]sf] xfd|f] cfˆgf] ljrf/ 5 . rfx]sf] ;d]t :ki6 kf/] . qmflGtsf
g/]Gb| ljsn] lbJofl;+x zfx cfOcf]PdsL To;}u/L, g]lj;+sf :jljo' r'gfj ljBfyL{nfO{ wDSofpg] h'g sd{ ePsf] ;L -/0flj/_ n] g]kfnL hgtfn] PsLs[t hgqmflGtsf] ljrf/ 5 . nflu j:t'ut cj:yf lxhf]eGbf emg\
8Lgdf lgo'Qm x'g] l;:6d cfkm}d+F f unt k|rf/k|;f/ ;+of]hs 8f= ;Gtf]if pkfWofon] 5, To;sf] xfd|f] ljBfyL{ ;+u7g 3f]/ k'h
F LjfbL ;Qfsf] ljsNkdf j}1flgs xfdLn] ;+Zn]if0f u/]sf] PsLs[t cg's'n /x]sf] 5, g]tf /0flj/n] yk]–
/x]sf] 7f]sj' f ub}{ clxn] lqlj lrlsT;f clxn] ljBfyL{x?n] k/LIff lbg kfpg'k5{ eT;{gf ub{5 .Ú ;dfhjfb rfx]sf] 7f]s'jf u//]sf hgqmflGtsf] ljrf/nfO{ ca …qmflGtsf nflu ca hgcfwfl/t kf6L{
lzIffdf /flvPsf] Jofl/o/ l;:6d eg]/ /fv]sf] dfu tTsfn ;Daf]wg x'g pgn] ljBfyL{sf] ;d:of g;'Gg]x? 5g\ . g]skf /fKtL Ao'/f]åf/f a'waf/ Jojxfl/s 9+un] k'li6 ug]{ a]nf cfPsf] / hgcfwfl/t–hgcg'df]lbt g]tf–
cj}1flgs /x]sf] atfPsf 5g\ . lrlsT;f cfjZos /x]sf] atfPsf 5g\ . u'0f:t/sf] ljZjljBfnosf] k|zf;s eP/ s';L{df
lzIff ;'wf/ ;+3if{ ;ldltn] d+unaf/ s'/f p7fP/ rf/j6f k/LIffdf kf; eP a:g g;'xfpg] eGb} 8fS6/nfO{ hgtfn]
eujfg\ 7fg]sf / eujfg\sf pkdf kfPsf
dfG5]sf] ;d:of ;dfwfgdf ;DalGwt
lgsfo lhDd]jf/ gx'bF f eujfg\ eg]sf
dfG5] g} /fIf; aGg] u/]sf] l6Kk0fL u/] .
…8f= bLJof l;+xn] h'g 9+un] ljBfyL{nfO{
kLl8t agfO/x]sL l5g\, h'g 9+un]
ljBfyL{sf] ;d:ofnfO{ gh/cGbfh
ul//x]sL l5g\ . To;sf lj?4df ;+oQ' m
ljBfyL{ ;+u7gsf tkm{af6 xfdL ultnf]
emfk8 xfGg tof/ 5f},+ Ú pgn] eg] . 7"nf
dfG5]sf] cf8df ljBfyL{sf] ;d:of ;'Gg
grfxg]nfO{ cfk"mx?n] 8Lgsf] ?kdf x]g{
grfx]sf] pgsf] egfO{ 5 . lrlsT;f
lzIffsf If]qdf /x]sf ;d:of ;dfwfgsf 3f]/fxLdf cfof]lht /fhg}lts tyf 5 .Ú sfo{stf{ agfpg] kf6L{sf] of]hgf xf] .
nflu pgn] ;/sf/;dIf cfu|x u/] . of] h gfut k| l zIf0f sfo{ q mddf xfdL c;kmn x'g] 5'6 5}g, pgn] xfdL qmflGt gfos x'g]5f}+ . PsLs[t
lrlsT;f lzIff ;'wf/sf] cfjfh p7fP/ k|lzIf0ffTds dGtJo /fVb} g]tf yk]– …k'/fgf] tl/sfn], k'/fgf] ljrf/n] hgqmflGt ljhoL eO 5f8\g]5 .Ú
cfGbf]lnt ePsf ljBfyL{dfly k|x/Lsf] /0flj/n] pQm 7f]s'jf u/]sf x'g\ . qmflGt x'Fb}g . gofF tl/sf / ljrf/n] >daf6 s6\ b } ;dfh
bdg ePsf] eGb} pgn] To;df klg sfo{qmddf af]Nb} g]tf /0flj/n] eg]– dfq} qmflGt ;DkGg x'G5 . g]kfndf ck/flws/0ftkm{ df] l 8Psf] g] t f
cfklQ hgfP . …d ljZjljBfnosf le;L …hgtfn] k'/fgf] bnfn k'FhLjfbL sDo'lg:6 qmflGt ug]{ kf6L{ ;'Jojl:yt /0flj/n] :ki6 ;d]t kf/]sf lyP .
wd{sfGt afF:sf]6fnfO{ klg eGg rfxG5', ;Qfsf] vf/]hL rfx]sf 5g\ / of] kf6L{ g]kfn sDo'lg:6 kf6L{ g} xf] . /fhg}lts tyf of]hgfut k|lzIf0f
6'n6' n' ' x]//] a;]/ sLlt{k/' sf] xfjf vfP/ ;Qfsf] ljsNkdf j}1flgs ;dfhjfbL gofF ljrf/, bz{g nfu" ug]{ g]tf– sfo{qmddf g]skfsf kf]ln6Ao'/f]
tkfO{+ a:g kfpg'xG' g . Tof] lr;f] xfjfdf /fHo;Qf rfx]sf 5g\ . hgtfn] of] sfo{stf{ klg gofF aGg'k5{ .Ú ;b:oåo ;'jf; ;L / lztn ;Ln]
ca tftf] ldl;Fb5} . tkfO{n+ ] Vofn ug{x' f]nf,Ú ;Qfsf] ;+;bLo r'gfj klg vf/]h Ps csf]{ k|;+udf k|lzIf0f lbFb} ;d]t k|lzIf0f dGtJo JoQm u/]sf
pgn] eg] . ljBfyL{sf] ;d:of ;dfwfg u/]sf x'g\ . clxn] klg ;+;b ejg g]tf /0flj/n] k'h F Ljfbn] k|To]s lbg lyP . g]skfsf :yfoL sld6L ;b:o
cfof]hgf u/]sf] kqsf/ ;Dd]ngnfO{ dfq} k9\g kfpg] lgod cfkm}+ F cJojxfl/s ug{ aflx/ af]ns ] f] h:tf] ;xh gePsf] cufl8 g]kfnL o'jf Joj;foLx?n] cfk"mnfO{ gjLs/0f u/]/ afFlr/x]sf] /0fjL/ ;Lsf] k|dv ' cfltYodf ;DkGg
;Daf]wg ub}{ pkfWoIf ljsn] ;f] s'/f /x]sf] / clxn]sf] l8gn] ljBfyL{sf] ;d:of eGb} pgn] gjlgo'Qm lzIffdGqL lzlz/ cfTdbfx ul//x]sf 5g\ . of] eg]sf] ;d]t lhls/ u/]] . k'h F Ljfb cdfgjLo k|lzIf0f sfo{qmddf g]skfsf g]skfsf
atfPsf x'g\ . pkfWoIf ljsn] lqlj ga'em]sf] atfP . vgfnnfO{ lrlsT;f lzIffsf] ;'wf/df Wofg s] xf] eg] ;+;bLo Joj:yf k"0f{?kn] lx+;|s 5 t/ klg b'lgofFel/ /fh kf]ln6Ao'/f] ;b:oåo ;'jf; ;L, lztn
lrlsT;f lzIff cWoog ;+:yfgsf] o;}u/L, pQm kqsf/ ;Dd]ngdf lbg cfu|x;d]t u/] . km]n ePsf] 5 . hgtf of] Joj:yfaf6 ul//x] s f] 5 t/ ;j{ x f/f ;L, g]skfsf s]Gb|Lo ;b:ox? kf6g
cj}1flgs gLltsf sf/0f bf];f| ] jif{df cg]/f:jljo' sf7df8f}+F lhNnf sld6Lsf …d lbJof l;+xnfO{ cg'/f]w ug{ cflht ePsf 5g\ / hgtfn] cfˆgf] >dhLljju{ s f] k| l tlglwTj ug] { ;L, dfgj ;L, s]Gb|Lo k|ltlglw ;ldlt
cWoog/t ljBfyL{ x ? k9fO{ a f6 cWoIf P6d ljb|fx] L 8Lg zfxn] ;xdlt rfxG5', tfgfzfxL /fHo Joj:yf x6]sf] efUo / eljiosf] km};nf cfkm}F ug{ sDo'lg:6 kf6L{ lsg xfl//x]sf 5g\ < ;b:o ljZn]if0f ;L, g]skf s]Gb|Lo
aflxl/g'kg]{ cj:yf cfPsf] atfpFb} eg]– sfof{GjonfO{ a]jf:tf u/]/ ;xdltnfO{ plxNo} xf] . tkfO{F+ dxf/fgL aGg] k|oTg kfpg] j}1flgs ;dfhjfb rfx]sf] pgn] k|Zg u/] . sDo'lg:6x?n] klg ;Nnfxsf/ ;ldlt ;b:o ;'Gb/ ;Lsf]
…clxn] ljBfyL{x?nfO{ k9\g /f]Sg] s'/f s'lNrPsf] cf/f]k nufP . ljBfyL{ ;+u7g gug{x' f];\ . 1fg]Gb|sf] cl:tTj cfh gfd]6 ca :ki6 ePsf] 5 .Ú ca cfk"mnfO{ gjLs/0f ug{'kg]{ a]nf cfltYo /x]sf] lyof] .
unt 5 . clxn]sf] Jofl/o/sf] l;:6d Psh'6 eP/ cfPsf] cj:yfdf 8Lg 5 . tkfO{+sf] klg cl:tTj gfd]6 g]tf /0flj/n] hgtfn] cfˆgf] cfPsf] atfP . sfo{qmddf kf6L{sf] gjf}F s]Gb|Lo
/flvPsf] 5– of] cj}1flgs 5 . of] Ps lbg klg s';L{df a:g g;Sg] pgsf] x'g;S5,Ú pgn] eg] . ;fy}, ljBfyL{sf] x/]s ;d:ofdf xd];f cfk"m;Fu} /xg] clxn] xfd|f] kf6L{dfly bf]xf]/f] xdnf ;ldltsf] t];f| ] k"0f{ a}7ssf] k|ltj]bg
vf;u/L ljBfyL{nfO{ k]Ngsf nflu /flvPsf] 7f]sj' f 5 . pgn] clxn]sf] lzIffdGqL eljiodfly v]naf8 gug{ pgn] 8Lg kf6L{ rfx]sf] ;d]t atfP . xfd|f] 5, pgn] yk]– …xfd|f] kf6L{dfly jfrg, s]Gb|Lo ;ldltsf] t];f| ] k"0f{
5 . ljBfyL{ kf; x'g, cufl8 a9"ge\ Gbf lzlz/ vgfnn] ;d]t cfk"mx?sf] dfu zfxnfO{ cfu|x u/] . Jofl/o/ l;:6d cfˆgf] pTkfbg g} 5}g To;}n] xfdL aflx/af6 k|ltlqmofjfbLx?n] xdnf a}7ssf] ;s{'n/ / df3 !& ut]
klg ljBfyL{nfO{ s;/L lgsfNg] eGg] ;'Gg grfx]sf] eGb} ljBfyL{sf] dfu ljBfyL{ d f nfUb} ubf{ k9fpg] ul/a ePsf xf},+ pgn] yk], …xfd|f] ul//x]sf 5g\ eg] leqaf6 wd]{Gb|– 3f]/fxLdf ;DkGg g]skf /fKtL Ao'/f]
lgotn] /flvPsf] 5 . of] l;:6d kl/jt{g ;Daf]wg ug{ g;Sg] eP 8Lg zfx / k|fWofksnfO{ klg Tof] l;:6d nfu" x'gk' g]{ b]zdf ax'/fli6«o sDkgLx?sf] ahf/ ;'bz{gx? h:tf km'6jfjfbLx?n] xdnf a}7ssf] ;s{n ' / ;d]t jfrg ul/Psf]
ug{ h?/L 5 .Ú dGqL vgfnnfO{ kbdf al;/xg s'g} pgsf] dfu 5 . dfq} 5 . oxfF xfd|f] cfˆgf] pTkfbg hf/L /fv]sf 5g\ .Ú lyof]] .
pgn] lrlsT;f lzIff ;'wf/ ;+3if{ g}lts clwsf/ gePsf] / ljBfyL{ ;f] sfo{qmddf k|fOd 6fOD; g} 5}g . pTkfbg g} gePkl5 ;d[l4sf] g]tf /0flj/n] /lj / afn]gx? g]skf s]Gb|Lo ;ldlt ;b:o
;ldltsf] cfGbf]ng ;xL /x]sf] pNn]v ;+u7g ca ;+oQ' m ?kdf cfGbf]ngdf 6]lnlehgsf cWoIf Pj+ l/kf]6;{ { Sna s'/f xfjf s'/f dfq} x'G5 . xfdLn] ;fd|fHojfbL bnfnx?åf/f /f]lkPsf ;Demgf ;Lsf] :jfut dGtJoaf6 ;'?
ub}{ cfk"mx? ;w}+ cfGbf]ng/t ljBfyL{sf] hfg'sf] ljsNk g/x]sf] atfP . g]kfnsf ;efklt Clif wdnfn] lrlsT;f Nofpg] j}1flgs ;dfhjfb pTkfbgdf la?jf ePsf] ;d]t 7f]s'jf u/]sf ePsf] sfo{qmdsf] cWoIftf g]skf
kIfdf /x]sf] klg atfP . pQm kqsf/ sfo{qmdsf csf{ jQmf clvn lzIffsf] ;d:of ;dfwfg ug{sf] nflu l6s]sf] /fHoJoj:yf xf] .Ú lyP . sDo'lg:6 hgdtsf lj?4 l;s] /fKtL Ao'/f] OGrfh{ ;ljg ;Ln] u/]sf
;Dd]ngdf g]kfnL sf+u;]| lgs6 g]kfn qmflGtsf/Lsf s]Gb|Lo cWoIf xl/s[i0f ljBfyL{ ;+u7gx?sf] e"ldsf k|efjsf/L j}1flgs ;dfhjfb k|flKtsf nflu /fpt, /lj / pGd'lQm kf6L{x? PsfPs lyP eg] k|lzIf0f sfo{qmdsf] ;+rfng
ljBfyL{ ;+3sf g]tf u0f]z e08f/Ln] uh'/n ] n] ;xdlt sfof{Gjog gx'g' gePsf] eGb} o;df pgLx? klg r'ss ] f] cfˆgf] kf6L{;uF cfˆg} pTkfbg /x]sf] df}nfPsf] atfpFb} pgn] ;fd|fHojfbn] g]skf s]Gb|Lo ;ldlt ;b:o cl;gf
lrlsT;f lzIff cWoog/t ljBfyL{sf] cfOcf]Pd l8gsf] ab\df;L ePsf] l6Kk0fL u/] . …tkfO{x+ ? lsg ;+oQ' m ¿kdf ;d]t g]tf /0flj/sf] egfO lyof] . s'g} klg xfntdf bnfn k'h F LjfbnfO{ ;Ln] u/]sL lyOg\ .
;d:of ;dfwfg gu/]/ 8Lg zfxn] ljBfyL{
/fhgLlt ug]{ ;+u7gsf] cf}lrTodfly
k|ZglrGx v8f u/]sf] / cfOcf]Pdn]
ljBfyL{sf] /+usf] cfwf/df z'Ns lgwf{/0f
atfPsf 5g\ . lrlsT;f lzIff cWoog
;+:yfx?sf] ;a}sf] Pp6} gLltsf]
cfjZostf /x]sf] pgsf] egfO 5 . /fHon]
d'ns' sf] s;/L ljsf; ug{ ;lsG5 /
ljBfyL{ ptfg{ ;Sg'xG' g < tkfO{x+ ?n]
;xdlt sfof{Gjog u/fpg h;/L kqsf/
;Dd]ng ul//xg'ePsf] 5 . of] kqsf/
;Dd]ng u/]/ dfq x'bF g} , PS;gdf
g]skf emfkfåf/f ld6/AofhLx?nfO{ r]tfjgL Û
sf7df8f}F . g]kfn sDo'lg:6 kf6L{ h:tf];'s} ;+3if{ ug{ tof/ /x]sf] c;'/lIft 5 eGg] ljifonfO{ :k:6 u/]sf]
u/]sf] atfP . …cfOcf]Pdn] ljBfyL{x?sf] s;/L o'jfo'jtLnfO{ /f]huf/ lbg ;lsG5 plqg'xf];,\ l8g sfof{nodf hfg';\ . l8gn] emfkfn] ld6/AofhLx?nfO{ r]tfjgL lbPsf] hgfPsf] 5 . 5 . /, o:t} k|sf/sf ;+of} d'2fx? xfd|f]
/+ u 5' 6 \ o fpg] sfd u/] s f] 5 . eg]/ ;f]Rg'sf] ;§f cfˆgf] efua08fdf dfg]gg\ eg] Pp6f ljsNk vf]Hg';\ g . 5 . kf6L{n] lalxaf/ la1lKt hf/L ub}{ o; ljifodf g]skf emfkfsf OGrfh{ kf6L{sf] Goflos lgsfodf y'kg| ' / hgtf
ljBfyL{x?sf] /+u 5'6\ofpg] eg]/ ?dlnPsf] pgsf] cf/f]k 5 . cfk"mx?n] ljBfyL{sf] dfu 7"nf] xf]Og . xfd|f] /fHo dxfgGb g]kfnsf] 3/ hUuf #) lbgleq k|zfGt / ;lrj ;+hoåf/f hf/L la1lKt cfsf]lzt aGb} hfg'n] emfkfdf dflkmof,
cfOcf]Pdsf] s'g} klg ljwfgdf n]lvPsf] k6s–k6s eL;LnfO{ ljBfyL{sf] ;d:of ;+oGqsf] ;a}eGbf 7"nf] sdhf]/L ;Demf}tf ;'? af]nsaf]ncg';f/ lkmtf{ ug{ o; k|sf/ /x]sf] 5– …ld6/AofhL, lu/f]xla?4 lj:kmf]6s ljb|fx] plDn/x]sf]
5}g . csf]{ s'/f s] 5 eg] ljBfyL{;uF ;'gfP klg pgL ;d:of ;dfwfgsf] nflu ug]{ clg ePsf] ;Demf}tf sfof{Gjog gug],{ ld6/AofhLx?nfO{ r]tfjgL lbPsf] xf] . n3'laQ, a}s + tyf lalQo If]qn] emfkf k|:6 ePsf] 5 .
^) nfv, &) nfvb]lv *) nfv;Dd tof/ gePsf] klg uh'/n] sf] cf/f]k 5 . ;xdlt ug]{ sfof{Gjog gug]{ k/Dk/fn] emfkf lzj;tfIfL !! b'w] lgjf;L g]kfn lhNnfsf hgtfx?nfO{ c:jefljsJofh xfd|f] kf6L{ hgtf dfly lu/f]xx?n]
lnOPsf] 5 . ls t ;DalGwt d]l8sn cfh lzIff / :jf:Yo If]q dflkmofx?sf] tkfO{x+ ? oxfF cfP/ cfqmf]z kf]lv/xg'ePsf] kl/jf/nfO{ tLg nfv lbP/ b[l:6aGws c;'Ng], 3/ hUuf nLnfd ug],{ klqsfdf nfb]sf] o; k|sf/sf lgs[i6 xs{tx?
sn]hnfO{ pxfFn] kqfrf/ u/]/ k};f lkmtf{ sAhfdf /x]sf] pgsf] cf/f]k 5 . lzIff 5,Ú pgn] eg] . lnPsf] 3/hUuf v8\uaxfb'/ sfDjfª, tLg k':t] gfd lgsfn]/ cft+lst kfg],{ x] / ] / r' k rfk ga;L /x] s f] a?,
ug{k' 5{, gq eg] ljBfyL{n] k'/} sf];{ k9\g / :jf:Yodf lghLs/0f x'bF } dflkmofx? tTsfnLg\ dfcf]jfbL / ;/sf/aLr dfcf] j fbL s] G b| s f] g] t f 8Da/ ld6/JofhLx?n] u'08f lelhnfGt]x? glhsaf6 o:tf km6fxfx?nfO{
kfpg'k5{ eGg] xf],Ú pgn] eg] . 8Lg zfxn] xfaL ePsf] pgsf] cf/f]k 5 . cfGbf]ng/t ePsf] !@ a' F b ] ;Demf} t fb] l v k'nfdLnufotn] ljleGg AolQmsf] gfddf k|of]u u/]/ wDsfpg], ysf{pg], ckx/0f rf]srf]sdf lgofnL /x]sf] hfgsf/L
Pdfn]sf u'08f nufP/ lrlsT;f lzIff ljBfyL{x?sf] cfGbf]ngdf ;fy lbg clxn];Ddsf s'g} klg ;Demf}tf gfd;f/L ub}{ x8Kg yfn]kl5 kf6L{n] ;f] ug],{ hj/h:tL c;'nL ub}{ emfkfsf u/fpFb5f}+ . dxfgGb g]kfnsf] 3/hUuf
cWoogsf cfGbf]ng/t ljBfyL{sf] cfk"mx? tof/ /x]sf] pgn] k|i6 kf/] . k"0f{?kdf sfof{Gjog gePsf] pgsf] r]tfjgL lbPsf] xf] . pBdL, Joj;foL / u/] / vfg] ;'? ;xdlt af]nsaf]ncg';f/ #)
cfGbf]ng bafpg vf]hs ] f] cf/f]k nufP . clvn qmflGtsf/Lsf s]Gb|Lo cWoIf ldng bfaL 5 . wdnfn] lrlsT;f lzIff g]skf emfkfsf O{Grfh{ k|zfGt / ;d'bfonfO{ y]Ug} g;Sg] s:6 lbg], knfog lbgleq dxfgGb g]kfn :jod\nfO{ lkmtf{
pQm kqsf/ ;Dd]ngdf lrlsT;f /fO{n] cfGbf]ng/t ljBfyL{x?nfO{ cfˆgf] ;'wf/sf nflu ;xdltkqdf ;x:tfIf/ ;lra ;+hoåf/f hf/L ul/Psf] la1lKtdf x'g afWo kfg],{ cfTdxTof ug{ ;d]t ul/lbg r]tfjgL;lxt ;/f]sf/jfnfnfO{
lzIff ;'wf/ ;+3if{ cleofgsf k|jQmf ;+u7gaf6 ;dy{g /x]sf] atfP . 8Lg u/]sf ;a} ljBfyL{ ;+u7gnfO{ ;+oQ ' m #) lbgleq lkmtf{ gu/] ;8sdf NofP/ ljjz kfg]{ h:tf ck/flws tyf cg'/f]w ub{5f}+ . cGoyf hgtfsf] 3/af;
wgaxfb'/ tdfªn] cfk"mx?n] ;/sf/;Fu zfxn] tfgfzfxL k|jl[ Q nfb]/ dxf/fgL ?kdf l8g sfof{nodf uP/ jftf{ ug{sf] hgsf/afxL ug]{ r]tfjgL lbOPsf] 5 . ;+jb] gzLn 36gfx?k|lt xfd|f] kf6L{ p7fpg] lu/f]xnfO{ l3;f/]/ ;8sdf
7"nf] s'/f gdfu]/ ;xh ?kdf k9\g b]p aGg vf]hs ] f] pgsf] cf/f]k 5 . nflu cfu|x u/]sf 5g\ . jftf{sf] nflu ;fy} la1lKtdf emfkfdf ld6/AofhL, a}s + uDeL/ ag]sf] 5 . NofP/ hgtfsf] aLrdf pEofP/ bl08t
eg] / dfu] s f] atfP . ljleGg o;}u/L, pQm kqsf/ ;Dd]ngdf ;/f]sf/jfnf lgsfo ;xdlt geP tyf lalQo ;+:yfn] pBdL, Aoj;foL / o;} ;Gbe{df Go"h @$ df k|;fl/t ug]{ hfgsf/L u/fpFb5f}+ .
ljZjljBfnoaf6 pTkflbt hgzlQm / dfwj g]kfn g]tT[ jsf] g]skf -PsLs[t cfGbf]ngsf] 3f]if0ff ug{ klg pgsf] u/]/ vfg]nfO{ cft+lst agfPsf], rsf]{ lzj;tf;L !! b'w] lgjfzL dxfgGb ctM emfkf lhNnfdf hgtfnfO{
lqljaf6 pTkflbt u'0f:t/df Vofn ub}{ ;dfhjfbL_ lgs6 ljBfyL{ ;+u7g ;'emfj 5 . lrlsT;f lzIff ;'wf/sf] Aofh c;'ns ] f], tLg k':t] lgsfNg] wDsL g]kfnsf] gfddf /x]sf] xfn s/8f}+ d"No ljleGg gfddf 7uL ul//x]sf ld6/
;xh ¿kdf cWoogsf] jftfj/0f cg]/f:jljo"sf cWoIf ;'bz ] k/fh'nLn] nflu cfk"mn] ;~rfng ub}{ cfPsf] lbPsf], ckx/0f u/]/, ha/h:tL c;'nL kg]{ 3/hUufnfO{ b[li6aGws /fvL JofhL, n3'ljQ, a}s + tyf lalQo If]qn]
ldnfpg klg pgn] ;/sf/;dIf dfu lqlj lrlsT;f lzIff cWoog ;+:yfg - hgtf hfGg rfxG5g\ sfo{qmddf ax; u/]sf] eGb} Ps c+sdf Aofh 36fpg / v8\uaxfb'/ sfDjfªnufotsf] lu/f]xn] hgtfnfO{ cft+lst kfg]{ sfd t'?Gt
u/] . lrlsT;f lzIff ;'wf/sf ;Gbe{df cfOcf]Pd_ sL l8g 8f= bLJof l;+x zfxn] ug{ tof/ /x]sf] wdnfsf] egfO{ 5 . ;xh 9+un] Jojxf/ ldnfpg] jftfj/0f x8Kg], vfg] if8\oGq ub}{ pQm 3/hUuf /f]Sg, Ps c+sdf Jofh 36fpg / ;xh
l8g sfof{no / ;/sf/;Fu ljleGg ljBfyL{x?sf] dfu ;'Gg grfx]sf] atfP . cfk"m lrlsT;f lzIff ;'wf/sf] dfu agfpg ;/f]sf/jfnfnfO{ va/bf/L lkmtf{ gu/L ljleGg gfddf gfd;f/L tj/n] Jojxf/ ldnfpg] aftfj/0f
;dodf ePsf ;xdlt cIf/zM pgn] 8Lg zfxn] afnsf]6sf] cfzLjf{bdf /fVb} cfGbf]ng/t ljBfyL{nfO{ ;fy lbg u/]sf] 5 . ;f] kf6L{n] emfkfdf o:tf ub}{ /fhgLlts cfj/0fsf s]xL dflg;x? agfpg xfd|f] kf6L{ r]tfjgL;lxt
sfof{Gjog x'g cfjZos /x]sf] pgn] ljBfyL{sf] ;d:of ;dfwfg ug{s ' f] ;§f tof/ /x]sf] pgsf] egfO{ 5 . lrlsT;f 7ux?la?4 cfˆgf] kf6L{ ;zQm ?kdf ;d]tnfO{ ;+nUg u/fO{ Hofg dfg]{ va/bf/L ub{5 . ;fy} of] r/d
cf+N} ofPsf 5g\ . lqljn] u'0f:t/sf] s'/f wDSofpg] sfd u/]sf] atfpFb} eg]– lzIff ;'wf/sf nflu 8LgnfO{ e]6/] n8\g] / kLl8tx? z;Qm k|ltsf/ ug{ wDsL;lxt 3/hUuf vfnL u/fpg bjfa cGofosf] lj?4 kLl8tx? Pstfj4
hf]8/] lrlsT;f lzIff cWoogdf ljleGg …ha/h:t 9+un] ljBfyL{sf] dfu ;'Gg cfu|x ug]{ klg pgn] hgfP . 8Lg ;+3if{sf] d}bfgdf cfpg clkn ;d]t lbPsf] 36gfn] emfkf lhNnfdf ;f]emf agL dflkmofx?sf] e|d / if8oGqsf]
ljBfyL{nfO{ aGb]h u/]sf] pgsf] cf/f]k grfxg] l8g hf] dfG5] 5g\, a]nfa]nfdf zfxnfO{ tTsfn ljBfyL{sf] dfu u/]sf] 5 . ;f] kf6L{sf lhNnf ;lrj l;wf u/] / vfg] hgtf, pBdL, hfnf]df gk/L ;zQm k|ltsf/df
5 . ;fy}, lrlsT;f lzIff ;'wf/sf] dfu cfO{ ne o' af eg]/ l6ls/x]sL l5g\ ;Daf]wgsf nflu klg pgn] cfu|x u/] . ;+hon] cfk"mx? o:tf t:s/, lu/f]xlj?4 Aofkf/Lx?sf] l:ylt slt eofjx / pqg;d]t xfd|f] kf6L{ clkn ub{5 .Ú
8 sf= lh= k|= sf= b= g+= !^#÷@)^#÷^$ @)&( ;fn df3 @@ ut] cfOtaf/
‘hgtfn] ;+;bLo Joj:yfsf] ljsNk vf]lh/x]sf 5g\’ ‘PsLs[t hgqmflGtsf] sfo{ef/ k"/f u/f}+’
sf7df8f}F . g]kfn sDo'lg:6 kf6L{sf /fhgLlts ;+s6df ePsf] of] cj:yf cjwf/0ff cl3 ;f/]sf] atfP . pgn] k'/fgf]
sf7df8f}F . g]kfn sDo'lg:6 x'g\ . g]skfsf s]lGb|o ;b:o tyf lbPsf 5g\ . k|lzIf0f sfo{qmddf
:yfoL sld6L ;b:o laifd ;Ln] g]kfnL cGTosf] nflu g]kfndf qmflGtsf] cfjZos ;fdGtjfbL / k'h F LjfbL ;+:sf/–;f+:s[lts
hgtfx¿ of] Joj:yf / g]tfx?af6 ePsf] / o;sf] g]t[Tj PsLs[t dfGotf / cjwf/0ffx? hglj/f]wL / kf6L{sf :yfoL sld6L ;b:o ljifd blIf0f s0ff{nL Ao'/f] OGrfh{ ;+ud ;Lsf] lx/f;taf6 xfn} l/xf x'g' ePsf
;Gt'i6 gePsf] 7f]sj' f u/]sf 5g\ . pgn] hgqmflGtsf] dfWodaf6 g]kfn sDo'lg:6 oyfl:ylt ePsf] eGb} sDo'lg:6x?n] ;Ln] jt{dg bnfn Joj:yfsf] cGTo cWoIftfdf ePsf] pQm k|lzIf0f la/]Gb| / l8NnL ;LnfO{ clegGbg
hgtfn] ;+;bLo Joj:yf / ;+;b\jfbL kf6L{n] ug]{ pNn]v u/]sf 5g . To;}u/L lj/f]w ub}{ k|ultzLn ;+:s[lt / dfGotf / j} 1 flgs ;dfhjfbL Joj:yf sfo{qmddf alb{of lhNnf OGrfh{ ul/Psf] lyof] eg] sfo{qmdsf] ;+rfng
g]tfsf] ljsNk vf]lh/x]sf] / o;sf] k|To]s lhNnfdf s[lif / pBf]unfO{ lj:tf/ x'gk' g]{ eGb} cfPsf] eP klg hGd, d[To'
/ ljjfxaf/] s:tf] ;+:sf/ canDag
ug]{ eGg]af/] j}slNks dfGotf :yflkt
x'g g;ls/x]sf] a]nf g]kfn sDo'lg:6
kf6L{n] o;af/] gofF cjwf/0ff ;fj{hlgs
u/]sf] atfP .
z'qmaf/ ePsf] k|lzIf0f sfo{qmddf
g]skfsf s]lGb|o ;b:o tyf klZrd
u08s Ao"/f] OGrfh{ /fhg ;LnfO{ :jfut
;d]t ul/Psf] lyof] . sfo{qmddf kf6L{sf]
gjf}+ s]Gb|Lo ;ldltsf] t];f| ] k"0f{ a}7ssf]
k|ltj]bg / s]lGb|o ;ldltsf] ;s{n' / jfrg
ul/Psf] lyof] .
ljsNkdf j}1flgs ;dfhjfb x'g] 7f]sj' f ug]{ gLlt;lxt j}1flgs ;dfhjfbL sf:sL lhNnf ;]qm]6/L sfhLsf]
u/]sf 5g\ . g]kfn sDo'lg:6 kf6L{ klZrd pTkfbgsf] cEof; ug{' kg]d{ f hf]8 lbFb} :jfut dGtJoaf6 ;'? ePsf] sfo{qmdsf]
u08s Ao'/f]åf/f z'qmaf/ kf]v/fdf k'h
F Ljfbn] k|To]s lbg cfk"mnfO{ gjLs/0f cWoIftf g]skf klZrd u08s Ao"/f]
cfof]lht /fhg}lts tyf of]hgfut u/]/ afFlr/x]sf] / sDo'lg:6x?n] klg OGrfh{ /fhgn] u/]sf u/]sf lyP .
k|lzIf0f sfo{qmddf k|lzIf0ffTds dGtJo ca cfk"mnfO{ gjLs/0f ug{k' g]{ a]nf cfPsf] k|lzIf0f sfo{qmddf klZrd u08s
/fVb} g]tf laifdn] ;f] 7f]sj' f u/]sf x'g . s'/fdf hf]8 lbPsf 5g . Ao"/f]cGtu{tsf # lhNnf sf:sL, :ofª\hf
sfo{qmddf af]Nb} g]tf ljifdn] eg] dxËL, o;} u /L, g] t f laifd ;Ln] / kj{taf6 em08} ^) hgf lhNnf
e|i6frf/, sfnf]ahf/L, j}bl] zs x:tIf]k qmflGtsf/Lx?sf] sDo'lg:6 ;Eotf lgdf{0f ;b:ox?sf] pkl:ylt /x]sf] lyof] eg]
/ /fhgLlts bnx?k|lt hgtfx¿ ug{ g]kfn sDo'lg:6 kf6L{sf] gjf}F sfo{qmdsf] ;+rfng g]skf s]lGb|o ;ldtL
cfqmfGt 5g\ . b]z cfly{s, ;fdflhs / dxflwj]zgn] hGd, d[To' / ljjfxaf/] gofF ;b:o pef/n] u/]sf lyP .
lgdf{0fsf nflu kf6L{ g]tf–sfo{stf{n] lxdlzv/ ;L / afFs] ;]qm]6/L sNkgf g]skf s]Gb|Lo ;b:o Pa+ afFs] lhNnf
b]znfO{===== u/fpg kfOof];\ . c? b]zsf dfG5] oxfF g]kfn cfP/ bafa lbPsf] ;d]t g]tf x/bd kxn / d]xgt ug{'kg]{ / ;Ln] lhNnfut l/kf]6{ /fv]sf lyP OGrfh{ /0flbkn] u/]sf] atfOPsf] 5 .
/fd|f] sfd kfOG5 eg]/ cfpg xfdL ug{ e/tn] :ki6 kf/]sf lyP . pgn] bafa hgcfwfl/t kf6L{ lgdf{0f ub}{ PsLs[t eg] sfo{qmddf kf]ln6Ao'/f] ;b:o g]skfsf] gjf}F dxflwj]zg kl5
lht] eg]/ udSs x'g] xf]Og sf7df8f}dF f ;S5f}F . xfd|f] kf6L{sf] rfxgf oxL 5 . of] lbPsL l5g\ , g] t f e/tn] yk]
lhTg'k5{ . km]l/ sf7df8f}dF f k|lt:kwf{ hgqmflGtsf] sfo{ef/ k"/f ug{'kg]{ c;n ;L, s]Gb|Lo ;b:o Pj+ s0ff{nL ePsf] s]lGb|o ;ldltsf] t];f| ] a}7såf/f
b]znfO{ abNg' k5{ ab\lnPsf] 5}g . …;+qmd0fsfnLg d'2f p7fP/ g'Nof08n] atfPsf 5g\ . g]kfn sDo'lg:6 kf6L{ d'lQm df]rf{ ;+of]hs la/f6 ;L, g]skf kfl/t cfjlws of]hgfsf nIo /
x'G5 of b]zdf sxfF x'G5, ToxfF lhTg] clxn] klg tkfO{x+ ?n] ;'gL /fVg' ePsf] bafa lbg] / wDSofpg] sfd u/]sL
xf] . n'lDagLsf] !@ j6} lhNnfaf6 tkfO{n+ ] blIf0f s0ff{nL Ao'/f]n] kf6L{sf cu'jf s]lGb|o k|ltlglw ;ldlt ;b:o la/]Gb| of]hgfsf] efjnfO{ kf6L{sf tNnf
5 lbglbg} c/af}sf] e|i6frf/ eO/x]sf] l5g\ .Ú sfo{ s tf{ k| l zIf0f sfo{ q mdnfO{ ;Lsf] ;d]t pkl:yt /x]sf] s'/f g]skf sld6Lx?df ;Dk|]if0f ug{ k|lzIf0f
/fd|f] ug{; ' \ lht]/ kmls{g; ' \ . xfd|f] t 5 . Pp6f v]nf8Ln] vfg kfPsf] 5}g, /fli6« o tf, hgtGq, hgtfsf]
k|bz ] sf] s'/f xf], ToxfF lhTg ;s]kl5 ;Daf]wg ub}{ pgn] ;f] s'/f atfPsf afFss] f OGrfh{ /0flbk ;Ln] hfgsf/L sfo{qmd cfof]hgf ul/Psf] xf] .
v]Ng kfPsf] 5}g hflu/ kfpg ;s]sf] hghLljsfsf] d'2f kf6L{n] af]ss ] f] g]tf
OG6/g]zgnsf] s'/f x'G5, ToxfF hfg'k5{ .
g]kfn v]nf8Lx?sf] pa{/ 7fpF xf], hlxn]
klg g]kfnsf v]nf8Lx?n] /fd|f] u/]sf
Au:5g\ . t/, oxfF k"jp{ b\3f]ifsn] eg]
5}g . pBf]u Joj;fo /fd|f;] uF ug{ kfPs
5}gg\, o'jfx¿ b]zdf ;Gt'i6 5}gg\ t/
c/af} ?k}ofFsf] s/K;g 5 . b]zdf s'g–}
s'g} dfG5]n] k};f /fVg] 7fpF klg kfPsf
e/tsf] 7f]sj' f lyof] . ;a} bn p:t}
xf]Ogg\, pgn] yk] …xfdL km/s 5f}F .
;+;bLo ;Qfsf] ljsNkdf j}1flgs
;dfhjfb rfx]sf 5f}F . xfdL g]kfndf
g]kfnL hgk|ultzLn df]rf{ o'/f]kåf/f ladnfsf] p2f/
sf7df8f}F . g]kfnL hgk|ultzLn df]rf{ k|fljlws ;d:of em]Ng kg]{ ePsfn] ladnf ;Demf}tfx? ug{ g;Sbf g]kfnL o'jfo'jtLx?n]
h:t} xfd|f] efOx?n] xfd|f] b]zdf ug{ o'/f]ksf] kxndf ;fOk|;af6 ladnfsf] p2f/ / pgsf cfkmGtn] g]kfnL hgk|ultzLn ljb]zdf zf/Ll/s tyf dfgl;s oftgf
5}gg\, k};f n'sfpg] 7fpF kfPsf 5}gg\, qmflGt ug{ rfx]sf 5f}F . PsLs[t ePsf] 5 . ;fOk|;df 3/fo;L sfdbf/sf]
rflxF w]/} afFsL 5 . s]xL lbg klxnf ljb]zsf a}s + x?df dfG5]n] Aofh lt/]/ hgqmflGt ug{ rfxG5f}F . /fhgLlts,
xfdLn] ;'Gb} lyof},F xfd|f km'6an v]nf8L le;fdf cfPsL ladnfnfO{ cfOk'us ] f] tLg
k};f n'sfO/x]sf 5g\ . b]zsf hgtf cfly{s, ;fdflhs, ;f+:s[lts ;+s6sf] dlxgf gk'Ub} ;fx"n] sfd lbg g;Sg] hgfpFb}
pbf; eP/ ljb]zlt/ knfog eP . w]/} tn kl//x]sf 5g\ . ev{/} ;'Gg'eof] d'lQm vf]Hg}k5{ . gofF pbfosf zlQm
s/fFt]sf] y'k|} v]nf8Lx¿ ljb]zdf sfdsf] ;Demf}tf ;lsPsf] sfuhdf ToxfFsf]
xf]nf ljZjn] Pp6f tYofª\s lgsfNof] ;fd|fHojfbn] of] Joj:yf l6sfpg v8f Ph]G6dfkm{t\ ha/h:tL x:tfIf/ ug{
al;/fv]sf 5g\ . d stf/ uPF stf/sf] xfd|f] b]z ;a}eGbf e|i6x¿ x'g] b]z u/]/ gofF cg'xf/sf bnfn x'g\ . gofF
k|lzIfs klg xfd|f] g]kfnsf] efO x'gx' G' 5, nufof] . sfd ;lsPsf] sfuhdf x:tfIf/
kl//x]sf] 5 . s;n] u¥of] e|i6frf/ pbfosf kfqk|lt hgtf ;z+lst ePsf u/]kl5 / csf]{ gofF k|so[ fdf guP;Dd
o'/f]kdf uP o'/f]kdf klg s/fFts ] f] tkfO{,+ xfdLn] u/]sf 5f},F s] v]nf8L, 5g\ .Ú
k|lzIfs g]kfnsf] ;fyLx¿ x'gx' G' 5, k"aL{ pgsf] ;fOk|; a;fO{ g} u}/sfg'gL aGof] .
ufpFdf a:g] hgtfn] u/]sf 5g\ xf]Og kqsf/ e] 6 3f6 sfo{ q mddf g]kfn / ;fOk|;sf Ph]G6 ldn]/ ladnfsf] df]rf{, o'/f]knfO{ ;xof]u u/L g]kfn k7fOlbg ef]Ug kl//x]sf] 5 . pgnfO{ g]kfndf
Pl;ofdf y'k}| b]zdf g]kfnsf] k|lzIfsn] of] b] z sf] lhDdf lnP/ a;] s f kqsf/x?n] sDo'lg:6 Pstfsf] af/]df
tflnd u/fO/fVg' ePsf] 5 . t/, xfd|f] kf;kf]6{ g} hkmt ul/lbPkl5 pgn] ToxfF cg'/f]w u/] / kLl8ts} cfu|xcg';f/ df]rf{n] cfkmGt;lxt g]skfsf sfo{stf{, clvn -
zf;sx?n] u/]sf 5g\ . of] b]zdf zf;g /fv]sf] lh1f;fdf af]Nb} g]tf e/t ;Ln] gofF sfd vf]Hg klg ;d:of k¥of] . gofF ladnfsf] l6s6 Joj:yfkg u/L g]kfn qmflGtsf/L_ sf kbflwsf/L, hgkqsf/
b]zdf w]/} ug{ afFsL 5, xfd|f] rfxgf 5 ug]{ dfG5]x?n] ;Dk"0f{ b]znfO{ n'l6/x]sf kf6L{n] emfkf ljb|fx] b]lv hgo'4 x'bF }
ls xfdL n8\of}F tkfO{x+ ?nfO{ yfxf 5 . sfd / cGo ljsNksf] vf]hL ug{ kf;kf]6{ k7fPsf] 5 . g]kfn ;/sf/n] cGo ;+u7gsf ;b:o / dWok"j{ df]rf{sf
5g\, r'l;/x]sf 5g\ Tof] t k|:6 b]lvG5 clxn] ; Ddsf ;a} qmflGtsf/L, g} hkmt ePkl5 ljljw dfgl;s / b]zx?;Fu j}bl] zs /f]huf/L;DaGwL ;+of]hsn] :jfut u/]sf lyP .
xfdL klxnf dfcf]jfbL, clxn] d Pp6f lg . s;}n] c/af}F ?k}ofF lnP/ a}s + df sDo'lg:6x?;Fu Pstf x'gk' g]{ dfGotf
kf6L{sf] g]tT[ j ul//fv]sf] 5' ;'gL /fVg'
ePsf] xf]nf . clncln cft+s klg 5
of] kf6L{ eg] kl5 Tof] xf]Og xfdLn] of]
b]znfO{ hgtfsf] b]z agfpg rfx]sf
n'sfO/x]sf 5g\, s;}n] Ps 5fs vfg
klg kfO/x]sf 5}gg\ . v]nf8Ln] /fd|f;
8fO{6 vfg\, Pp6f /fd|f] hflu/ kfP/
a:g kfPsf 5}gg\ . To;}n] of] b]znfO{
] uF
/fv]sf] 5 t/ Pstfsf] gfddf Pstf
gx'g] eGb} Pstf nflu ;+;bLo Joj:yfsf]
ljsNkdf j}1flgs ;dfhjfb rfxg]
zlQm;Fu Pstf x'g ;Sg] atfPsf lyP .
;fj{hlgs ;DklQsf] ;+/If0f u/f}+
xf}F . of] b]znfO{ xfdLn] Pp6f ;Ifd
dfG5]x?sf] b]z agfpg], xfd|f] cfˆg}
abNg cem} afFsL 5, xfdL Tof] eGg
8/fpg' x'bF g} . xfdLn] ug{' k5{, of] b]znfO{
dfcf]jfbL s]Gb|;uF tTsfn Pstf ;Dej
gePsf] / Pstf rfxg] xf] eg] dfcf]jfbL
Ø;fj{hlgs ;DklQsf] cltqmd0f gu/f}+ .
b]zdf gful/s pleP/ ;+;f/df n8\g]
o'jfx?sf] b]z afpg] rfxgf 5 . ToxL
eP/ w]/} n8fOF nl8of], cfh klg xfdL
/fd|f] agfpg'k5{ agfpg ;lsG5 . xfd|f]
b]znfO{ ;'Gb/ agfpg] ;kgf xfdLn] b]Vg'
s]Gb| ;+;bLo bnfn k'h F LjfbL Joj:yf
Tofu]/ j}1flgs ;dfhjfb k|flKtsf nflu Ø;fj{hlgs ;DklQ :ofxf/ ;+ef/ u/L ;fj{hlgs sfddf
k5{, xfdL lg/fz x'gx' bF' g} . oxfF cfPsf ;8s ;+3if{df cfpg'kg]{ g]tf e/t ;Lsf]
nl8/x]sf 5f}F Tof] 7"nf] s'/f xf]Og . cfh
klg xfd|f] n8fO hf/L 5, xfd|f
efOalxgLx?nfO{ stf–stf lg/fz cfpg
;S5 . clxn] dfG5] ;8sdf dl//x]sf
wf/0ff /x]sf] lyof] .
Ps csf]{ k|;u+ df g]tf e/t ;Ln]
k|of]u u/f}+ .
v]nf8Lx?nfO{ b]zaf6 knfog x'g
glbgsf] nflu . s] ug]{ xfd|f o'jfn] 7"nf–
7"nf ;kgf b]vs ] f 5g\, Tof] ;kgfsf]
5g\, hln/x]sf 5g\, kmfF;L nufO/x]sf
5g\ . xf]Og xfdLn] kmf;L nufpg' x'bF g} ,
kf6L{sf] gjf}F dxflwj]zgn] bz{g,
/fhgLlts cy{ z f:q, j} 1 flgs Ø;fj{hlgs ;DklQsf] ;+/If0f ug{' ;a}sf] st{Jo xf] .
xfdL cfuf] nufP/ cfkm}F dg{' x'bF g} , xfdLn] ;dfhjfbsf If]qdf y'k}| gofF ;+Zn]if0f
/Iff ug{sf] nflu /fHon] s] ug{k' 5{,
/]l8of] / 6]lnlehgdf cGtjf{tf{ lbP/
cfTdbfx klg ug{' x'bF g} , xfdL ljb]zdf
uP/ klg kmflng' x'bF g} . xfdL /fd|f] ug{
u/]sf] ;d]t atfPsf x'g\ . k'/fgf]
k/Dk/fut hfltsf] ;§f gofF sDo'lg:6
Ø;fj{hlgs ;DklQsf] cltqmd0f / xflggf]S;fgL sfg"gL
dfq} x'G5 < Pp6f v]nf8Lsf] /Iff s;/L
ug{ ;lsG5, xfdL ;'Gb}5f}F pBf]u, Joj;fo
6f6 klN6Fb} uPsf 5g\, o'jfx? lg/fz
;S5f}F / /fd|f] ug]{ ;kgf b]Vg'k5{ .
;+;f/el/sf /fd|f b]z ToxfF o'jf /
– ;fDojfbL hflt ;L hflt lgdf{0f u/]sf]
;d]t g]tf e/tsf] egfO lyof] . ?kdf b08gLo x'G5 .
hgtfn] agfPsf x'g,\ cfkm}F ag]sf g]skfsf :yfoL sld6L ;b:o e/t ;Lsf]
eP/ cfkm}n F ] cfkm}n
F fO{ cfuf] nufpg'kg]{
l:ylt aGb}5 . pBf]u, Jofkf/df /fd|f]
xf]Ogg\ . xfd|f v]nf8Ln] klg ;kgf
b]Vg'k5{, oxL b]zdf /fd|f] ug{ ;lsG5,
k|dv ' cfltYodf ePsf] kqsf/ e]63f6df
g]skfsf kf]ln6Ao'/f] ;b:o ;'jf; ;L,
;fj{hlgs ;DklQsf] cltqmd0f jf xflggf]S;fgL x'bF f
ug{ g;s]sf] sf/0f cfuf] nufP/ dg{k' g]{
l:ylt cfPsf] 5 . r]lna]6Lx¿ c/a
/ stf/df uP/ kmf;L nufP/ dg{'
/fd|f] agfpg ;Sg'k5{ . xfdL To;sf]
nflu ;xsfo{ u/f},F of] kf6L{ Tof] kf6L{
g]skfsf s]Gb|Lo ;b:o tyf /fKtL Ao'/f]
OGrfh{ ;ljg ;L, g]skfsf s]Gb|Lo ;DalGwt lgsfodf hfgsf/L u/fpg' gful/ssf] st{Jo xf] .
xf]Og, xfd|f] b]znfO{ ;f]r/] Psrf]6L /fd|f] ;b:ox? ;Demgf ;L, k|lbk ;L, kf6g
kl//x]sf] 5 . ;f7L nfv xfd|f] bfh'efO, b]z agfpg' k5{ . efOalxgLx? ;L, g]skfsf s]Gb|Lo k|ltlglw ;ldltsf
lbbLalxgL ljb]zdf uP/ larNnLsf] k|ltof]lutfdf ;kmn x'g';\ eGg] ;b:o led ;L, g]skf k"jL{ bfªsf ;]qm]6/L
hLjg latfO/x]sf 5g\ . o;nfO{ s;/L z'esfdgf /fVb} of] v]ndf ;xof]u ug]{ hgs ;L, k|; ] rf}tf/L g]kfnsf bfªsf
cGt ug]{ < xfd|f] rfxgf 5, xfdL ;S5f}F ;a}nfO{ wGojfb lbFb} w]/–} w]/} z'esfdgf .Ú cWoIf OGb| l8l;, g]kfn kqsf/ dxf;+3
/ xfdLn] ;Sg'k5{ . of] b]znfO{ /fd|f] g]kfn===== bfª lhNnf sfo{;ldlt ;b:o lul//fh
agfpg'k5{, of] b]znfO{ g]kfnL hgtfsf] ljifodf /fHo lhDd]jf/ aGg'k5{ ls g]kfnL, g]kfn kqsf/ dxf;+3 n'lDagL
agfpg'k5{, ljb]zLx?sf] v]nd}bfg kb}g{ < of] cfTdbfx Ps k|sf/sf] ljb|fx] k| b ] z kl/ifbsf ;b:o uf] l aGb
agfpg lbg'xbF' g} . ljb]zL cfP/ dflns xf] . of] bnfn k'FhLjfbL ;+;bLo v8\sfnufotsf] cfltYo /x]sf] lyof] .
aGg] oxL b]zdf xfdL p;sf] u'nfd Joj:yflj?4sf] ljb|fx] xf] . of] Joj:yf hgkqsf/ ;+u7g g]kfnsf s]Gb|Lo
aGg'kg]{ < ljb]zL cfP/ xfd|f] dflns c;kmntfsf] HjnGt pbfx/0f ;d]t ;ldltsf ;b:o tyf bfªsf cWoIf g] k fn ;/sf/
lj1fkg af]8{
x'g] xfdL u'nfd x'g] < Tof] sbflk lbg' xf] . ca o'jfx¿ cfTdbfxsf] af6f] /f]Hg] x]dGtk|sfz ;Lsf] cWoIftf Pjd\
x'bF g} . xfd|f] b]znfO{ xfd|f] b]z agfpg'k5{ . xf]Og a? ;+ul7t eP/ n'6v;f]6 :jfut dGtJoaf6 ;' ? ePsf]
gofF k':tf cfpFb} x'gx' G' 5 tkfO{x+ ? ljb]z dRrfO/x]sf] ;+;bLo Joj:yflj?4 sfo{qmdsf] ;+rfng ;+u7gsf s]Gb|Lo
hfg' gk/f];\ xfd|f] rfxgf 5 . xfd|} b]zdf ljb|fx] sf] cfF6 ug{k' g]{ a]nf cfPsf] 5 .Ú ;b:o tyf lhNnf pkfWoIf h+uaxfb'/
a¿ c? b]zsf dfG5]x¿ NofP/ sfd cd]l/sL dGqL leS6f]l/of g'Nof08 ;Ln] u/]sf lyP .
If]Kof:q k|sfzg s]Gb|åf/f k|sflzt, ;Dkfbs M /fh]Gb|k|;fb lrdf}l/of, sfof{no M yfkfufpF, sf7df8f}F, df]afOn M (*$!$)#*%!,
E-mail : chhepyastra@gmail.com,website: www.janakhabar.com d'bs
| M lwDn] ckm;]6 k|;
] , b]jLgu/, kmf]gM %!&@^%%