You are on page 1of 8

g]skfn] n]lgg hoGtL tyf kf6L{

:yfkgf lbj; ;ftfJofkL?kdf dgfpg]


sf7df8f}F . g]kfn sDo'lg:6 sDo'lg:6 kf6L{ :Tyfkgf ePsf] lbg
kf6L{n] n]lgg hoGtL tyf g]kfndf @@ clk|nsf] cj;/df ;ftfJofkL
sDo' l g:6 kf6L{ :yfkgf lbj; sfo{qmd;lxt lbj; dgfpg] lg0f{o

;ftfJofkL?kdf dgfpg] atfPsf] u/]sf] atfOPsf] 5 .


jif{ !^, c+s @#, @)&( ;fn r}t % ut] cfOtaf/ (Mar. 19, 2023) d"No ?= !).– 5 . ;f] kf6L{sf] d+unaf/ ;DkGg ;f]leot ;+3 ?;sf] ;dfhjfbL
:yfoL ;ldltsf] a}7sn] g]kfndf -af“ s L clGtd k] h df_

‘g]kfnsf] sDo'lg:6 cfGbf]ngdf lj36gsf] k|lqmof cGTo eP/ ;+u7gsf] k|lqmof ;'? eof]’
sf7df8f} F . g] k fn sDo' l g:6
kf6L{ s f dxf;lrj ljKnj ;Ln]
ug{k' g]{ atfpFb} eg]– æ@)^@–^#;fn
jl/kl/af6 g] k fnsf] sDo' l g:6
g]kfnsf bnfnx? clt sd ljsl;t
b]zsf] cWoIf x'gsf nflu n8fOF
sDo'lg:6nfO{{ l;Wofpg b]zL–ljb]zL
bnfn ;lqmo /x]sf] 7f]s'jf ub}{
5g\ . pgn] eg]– æxfdL pxfFsf]
;fydf 5f},F of] s]kL cf]nL / k|r08sf]
zlQmsf] vfFrf] 5 .Æ
cWoIf z';Lnn] cuf8L eg]– æha
g] k fnsf] sDo' l g:6 cfGbf] n gdf cfGbf] n gdf lj36g, ljrng, ub}{5g\\ . of] l:yltaf6 b]znfO{{ d'Qm To;nfO{{ lrg{ / To;lj?4 ;+3if{ ug{' h:tf] Pstf xf] O g, xfd| f ] ju{ , /fi6«df ;+s6 k5{ ta /fi6«Lo Pstfsf]
lj36gsf] k| l qmof cGTo eP/ /fi6«3ft / k'm6sf] pTsif{df uPsf] ug{ sDo'lg:6 kf6L{ / cfGbf]ngnfO{{ g]kfnsf qmflGtsf/L sDo'lg:6sf nflu cfGbf]ng / b]zsf] cfjZostf k'/f cfjZostf k5{, ha juL{o ;+s6 k}bf
;+u7gsf] k|lqmof ;'? ePsf] 7f]s'jf lyof] . ca sDo'lg:6 cfGbf]ngnfO{{ Pstfj4 ug{ h?/L /x]sf] 5 .Ú cxd\ ljifo ePsf] atfP . pgn] ug{ Pstfsf] 3f]if0ff u/]sf xf},+ xfdL x'G5 ta juL{o Pstfsf] cfjZostf
u/]sf 5g\\ . dxf;lrj ljKnj ;Ln] w|j" Ls/0f / Pstfsf] lbzfdf ;+ul7t dxf;lrj ljKnj ;L n] cuf8L hgtfsf] kf6L{ / hgtfsf] g]tfn]
a'waf/ g]kfn sDo'lg:6 kf6L{ / g]skf
dfcf] j fbL ;dfhjfbLaLr kf6L{
ug]{ k|of; / yfngL u/]sf 5f}F . of]
Pstf eg] s f] bnfn k' F h Ljfb,
eg]– …g]kfnsf sDo'lg:6 kf6L{x?sf]
bnfnLs/0fsf] l:yt / To;sf]
cfk"mnfO{{ 7Ls 9+un] g;f]Rbf b]z /
hgtfnfO{{ 7"nf] df/ k/]sf] atfP .
;dfhjfbL b]zeQm df]rf{åf/f ;+3if{sf] pb\3f]if
Pstf;DaGwL ;+ o ' Q m kqsf/ e'd08nLs[t ;fd|fHojfb, ef/tLo ;dfwfgsf] ;Gbe{ d f–dfcf] j fbL k|jQmf k|sf08 ;Ln] dxfg / sf7df8f}F . g]kfn sDo'lgi6 kf6L{;lxt $ sDo'lgi6 kf6L{sf] ;dfhjfbL b]zeQm
;Dd]ngnfO{{ ;Daf]wg ub}{ ;f] s'/f ;fd|fHojfb / ;+;bLo uf]nrSs/af6 ;/sf/df x'bF f Pdfn]n] dfcf]jfbLnfO{{ Oltxf;sf lgdf{tf hgtf g} ePsf] df]rf{n] n3'ljQ, ld6/ Jofh, /fli6«o :jfwLgtf, dxËLsf lj?4 r}q !%ut] sf]0f
atfPsf x'g\ . b]znfO{{ d'Qm ug{ tyf g]kfnsf ljb]zLsf] uf]6L aGof] eG5, Pdfn] pNn]v ub}{ b]z / hgtfsf] kf6L{ / ;ef / r}q @$ ut] hgk|bz{g b]zJofkL?kdf cfof]hgf ug]{ hgfPsf] 5 . g]kfn
dxf;lrj ljKnj ;Ln] sDo'lg:6 b]zk|]dLx?nfO{{ uf]naGb ;/sf/df x'bF f dfcf]jfbLn] Pdfn]nfO{{ g]tf aGg g;Sbf 7"n–7"nf cfGbf]ng sDo'lgi6 kf6L{sf] s]GbLo sfof{no a'4gu/df df]rf{sf] cWoIf d08nsf cWoIf
kl/jt{gsf/L cu|ufdL sDo'lgi6 ug{sf nflu ul/Psf] Pstf xf] . of] ljb] z Lsf] uf] 6 L eof] eG5, of] / hg;+3if{ x'Fbf ;d]t k"0f{pklNw Pad\ g]kfn sDo'lgi6 kf6L{sf dxf;lrj ljKnj ;Lsf] cWoIftfdf r}t @ u/]a;]sf]
kf6L{ x ?aLrsf] Pstf k| l qmofsf] Pstf cf}krfl/s ¿kdf cfhsf] pgLx?sf] /x/ xf]Og bnfn pTkfbg xfl;n x'g\ g;s]sf] eGb} hgtf k'g M

a}7sn] pQm lg0f{o u/]sf] xf] . pQm a}7s kl5 df]rf{sf cWoIf d08nsf cWoIf
ljKnj ;Ln] hf/L u/]sf] la1lKt o; k|sf/ /x]sf] 5– …@)&( r}t /ut] ;dfhjfbL–
b]zeQm df]rf{ s]Gb|Lo ;ldltsf] k|yd j}7s df]rf{sf] cWoIfd08nsf cWoIf sd/]8
ljKnj ;Lsf] cWoIftfdf j:of] . j}7sn] lnPsf dxTjk"0f{ lg0f{ox? hfgsf/Lsf
nflu of] k|]; jQmJo hf/L ul/Psf] 5 .
!= a}7sdf dxfg\ ;lxbx?k|lt ! ldg]6 df}gwf/0f / j]kQf of]4fx?sf] :d/0f ul/of] .
@_ s_ ;dfhjfbL–b]zeQm df]rf{sf] k|bz ] ;ldlt r}qleq lgdf{0f ug]{ lg0f{o lnOof] .
v_ df]rf{sf] sfo{no ;lrjdf sd/]8 lr/0f ;LnfO{ lgo'Qm ul/of] .
#_ a}zfvleq ljleGg hg;/f]sf/sf ljifox?df k|b]z :t/df cGt/lqmo sfo{qmd
cfof]hgf ug]{, sf7df08f}+df dlxnf / dw]z k|b]zdf >ldsM blnt ;d'bfosf]
yfngL ePsf] atfpFb} eg], …of ;'vb sfo{qmdaf6 ePsf] h:tf] ePsf] b]lvP ;DaGwn] k}bf u/]sf] pgLx?sf] lgolt ;+3if{df pqg afWo ePsf] atfP . ljifodf cGt/lqmof ug]{ lg0f{o lnOPsf] 5 .
;'?jft xf] . xfdLn] oxfFaf6 ;'? u/]sf klg o;sf k5fl8 ;femf lhDd]jf/L, xf] . o:tf] jiff}{ b]lv lsg eof] < pgn] g] k fnsf qmflGtsf/L $_ n3'ljQ, ld6/ Jofh, /fli6«o :jfwLgtf, dxËLsf lj?4 r}q !%ut] sf]0f ;ef
5f}+ . of] g} k"/f xf]Og . xfdLn] cfh ;'emfj, cfjZostf / p2]Zon] k|l] /t d"Nof+sg u/f}F, dfcf]jfbL / Pdfn] sDo'lg:6nufot tdfd k|ultzLn / / r}q @$ ut] hgk|bz{g b]zJofkL?kdf cfof]hgf ug]{ lg0f{o ul/Psf] 5 .
;'? u/]sf 5f}+ . x/]s If]qdf Pp6f u/]sf] 5 .Æ leqsf gofF k':tfn] ca o;sf] nf]stGqjfbLx?nfO{{ ;d]t ;d]6]/ %_ df]rf{sf lgoldt sfo{ ;+rfngsf nflu s]Gb|Lo sf]if v8f ul/Psf] 5 .
;+u7g / lj36g cfpF5 . g]kfnsf] dxf;lrj ljKnj ;L n] n]vfhf]vf ug{k' 5{ To;sf nflu xfdL qmflGt ;DkGg ug]{ 7f]sj' f;d]t u/] . ^_ a}zfvleq df]rf{sf] s]Gb|Lo d'vkq k|sflzt ug]{, d'vkq k|sfzgsf nflu
sDo' l gi6 cfGbf] n g lj36gsf] cfk" m x?n] g] k fnsf ;a} b'O{ kf6L{ aLrsf] Pstf k|lqmof Pp6f o;}u/L, pQm kqsf/ ;Dd]ngdf sd/]8 cfx'lt, l;n'nufot /x]sf] ;Dkfbs d08n u7g ul/of] .Ú
pTsif{df k'Yof] . cfhaf6 xfdLn] sDo'lg:6x?nfO{{ Pstfj4 ug{ vf]hs ] f] yfngL x'g5 ] .Ú af]Nb} sDo'lg:6 kf6L{ dfcf]jfbL qmflGtsf/L cfGbf]ngsf cGo zlQm, k5{, ha dfcf]jfbL cfGbf]ngdf ;+s6
;+u7gsf] k|lqmof ;'? ub}{5f}F .Ú / To;sf] j:t'ut cfjZostf /x]sf] o;}u/L, pQm kqsf/ ;Dd]ngdf ;dfhjfbLsf cWoIf ;'zLnn] g]kfnL JolQm / kfqx?nfO{{ Pstf u/]/ k5{ ta xfdL dfcf]jfbLnfO{{ Pstf
dxf;lrj ljKnj ;L n] hgtfsf] k|;Ë sf]6o\ fpFb} eg]– …ljZj ljsf;sf] af]Nb} g]kfn sDo'lg:6 kf6L{sf k|jQmf qmflGtsf] g]t[Tj ug]{ lhDdf ca Psk6s bnfn k' F h Ljfb lj?4 ug{ rfxG5f}+ .Æ
g]tT[ j ug]{ c;n sDo'lgi6 kf6L{ lgdf{0f gofF o'u / r/0fdf k|j]z u/]sf] a]nf k|sf08 ;Ln] g]kfnsf qmflGtsf/L ljKnjsf] sfFwdf cfPsf] atfPsf clGtd n8fOF n8\g xfdLnfO{{ PsLs[t -af“ s L clGtd k] h df_

‘zflGt k|lqmofsf af“sL sfd oyfzL3| k'/f u/’


sf7df8f} F . g] k fn sDo' l g:6 ;Dd]ngdf af]Nb} dxf;lrj ljKnjn] hgtf p7]sf] x]g{ grfxg], ljb|fx] u/]sf] o;sf] plrt hjfkm lbg h?/L 5 .Æ
‘bnfn ;+;bLo Joj:yfn] pTkLl8t ;d'bfo / If]qsf] d'lQm lb“bg} ’
sf7df8f}F . g]kfn sDo'lg:6 kf6L{sf of]ubfg u/]sf] eGb} of] bnfn ;+;bLo
:yfoL ;ldlt ;b:o ljifd ;Ln] bnfn
;+;bLo Joj:yfn] s'g} klg pTkL8g
Joj:yf kmfNg klg s0ff{nLn] dxTjk"0f{
e"ldsf v]Ng'kg]{ atfP . pgn] hgo'4nfO{{
kf6L{sf dxf;lrj ljKnjn] zflGt ;f] 7f]s'jf u/]sf x'g\ . x]g{ / clwsf/ ;DkGg ePsf] x]g{ o;} u /L, dxf;lrj ljKnjn] ju{ / s0ff{nLsf k5fl8 kfl/Psf hgtf ck/fwLs/0f ug{ vf]lhPsf] eGb} of]
k|lqmofsf afFsL sfd oyfzL3| k'/f dxf;lrj ljKnjn] hgtfsf] grfxg]x¿ ;nanfPsf] atfP . pTkLl8t ;d'bfonfO{{ ck/fwLs/0f ug{ d'lQm glbg] atfPsf 5g\ . s0ff{nL d'lQm cfk"mx?nfO{{ ;Xo gx'g] / o;sf] lj?4
ug{ cfu|x ub}{ åGåsfnLg d'4f / tfutaf6 hlGdPsf] Joj:yf / dxf;lrj ljKnjn] eg] – vf]lhPsf] atfpFb} eg]– …hgtfsf] df]rf{ g]kfnsf] bf];f| ] e]nfnfO{{ ;f]daf/ h:tf];s' } ;+3if{ ug{ klg tof/ x'g] atfP .
zflGt ;Demf}tfn] ;Daf]wg u/]sf] kl/jt{gnfO{{ ;Lldt d'¶Le/x¿sf] æk|wfgdGqLnfO{{ ;d]t lgoGq0f ug{ tfutn] NofPsf] kl/jt{ g nfO{ { ;Daf]wg ub}{ g]tf ljod ;Ln] ;f] s'/f g]tf ljifdn] g]kfnL hgtfn] kl/jt{g
bnfnx¿n] d' ¶ Ldf nUg vf] h ] .
k'FhLklt ju{n] b]znfO{{ sAhf u/]/
kl/jt{gsf afxs >lds hgtfnfO{{
ck/fwLs/0f ug{ vf]lhFb} 5 . To:tf
JolQmx¿ b]zdf l6Sg ;Sg] 5}ggÚ
ljKnjn] eg], …ltgLx¿n] hlt g}
b':;fx; u/] klg of] cfGbf]ng jf
k|ltjfb k|lt/f]wsf ;fd' l6Sg ;Sg]
5}gg\ .Ú
dxf;lrj ljKnjn] of] b]zdf
pTkLl8t ;d'bfo, sd}of d'Qm, >lds atfPsf x'g . g]tf ljifdn] s0ff{nLdf rfx]sf] / To;}sf] pkh /lj nfld5fg]
/ blntn] ljb| f ] x u/] s f] b] V g w]/} ;|ft] ;fwg xFb' fxFb' } klg To;sf] plrt h:tf] JolQm cfPsf] atfP .
grfxg]x¿ k|jl[ Q xfaL /x]sf] atfP . k|of]u gu/L s0ff{nLnfO{{ ul/jLsf] gfddf pQ/ s0ff{nL Ao'/f] OGrfh{ ;+ud
pgn] ;a} qmflGtsf/L sDo'lg:6x¿ u/]/ vfg] bnfnx¿n] s0ff{nLnfO{{ d'lQm ;Ln] bnfn ;+;bLo Joj:yfn] s0ff{nLnfO{{
Pstfa4 eP cfufsf] Hjfnfn] ;a} glbg] eGb} ca s0ff{nL d'lQm df]rf{n] ;f}tg] L Joxf/ ug]{ u/]sf] eGb} ca of]
v/fgL x'g] atfPsf 5g\\ . b]zeQm / s0ff{nLsf ;a}vfn] pTkL8gsf lj?4 df]rf{n] s0ff{nLsf] If]qLo pTkL8gsf
qmflGtsf/Lx¿ Ps h'6 ePdf s;}sf] ;+3if{ ug{ lgb]z{ lbP . lj?4 ;+3if{ ug{'kg]{ atfP . pgn]
tfutn] gEofpg] pgsf] egfO{ lyof] . pgn] ljleGg vfn] pTkL8gsf s0ff{nLsf] /fhwfgL ;d]t 8f]6Ldf agfpg
…clxn] h] b]lvPsf 5g\\ . of] qmflGtsf] lj?4 ;+3if{ ug{ ljleGg hftLo If]qLo vf]hs ] f] eGb} o;sf lj?4 s0ff{nL af;Ln]
ck"0f{tfn] ePsf] xf] . /fHonfO{{ gofF df]rf{ u7g u/]sf] / o;} cg';f/ s0ff{nL ;+3if{ u/L $ hgfsf] alnbfgn] ;'vt{]
cfwf/df k'g{;+ul7t ug{ cfjZos d'lQm df]rf{ ePsf] eGb} o;n] s0ff{nLsf] /fhwfgL ag]sf] atfP . g]tf ;+ud ;Ln]
ljifonfO{{ pN6\ofpg vf]Hg]x¿ b]zdf xftdf nu] / hgtf / g] t f– vf]hs] f] 5 . oxfF cflbjf;L, ;'sD' jf;L, 5Ú ljKnjn] eg], …of] /fHo g]kfnL dfq} geO{ ;Dk"0f{ pTkLl8t ;d'bfo / df]rf{n] s0ff{nLsf] d'lQm ;Fu} /fli6«o
l6Sg g;Sg] 7f]s'jf 5g\\ . cfOtaf/ sfo{stf{nfO{{ ck/fwLs/0f ug{ vf]hs
] f] blntnufot hgtfx¿sf] xfnt s] hgtfsf] eO;s]sf] 5}g . xfdLn] b]zsf] d'lQm lbg]df ljZjf; JoQm u/] . d'lQmsf] nflu ;+3if{ ug]{ atfP . pgn]
sf7df8f}dF f dfcf]jfbL k[i7e"ldsf gf} eGb} ltgLx¿ cfˆgf] k|lt/f]wsf] ;fd' xf]nf < of] qmflGtsf] ck"0f{tf xf] . of] agfpg vf]Hb} lyof}F . ;fd|fHojfbLsf g]tf ljifdn] s0ff{nLn] !) jif]{ hgo'4 cfˆgf] kf6L{n] ufpF 3/df eO/x]sf]
kf6L{n] cfof]hgf u/]sf] ;+oQ
' m kqsf/ l6Sg] g;Sg] 7f]s'jf ub}{ g]kfndf /fHo g]kfnL hgtfsf] eO;s]sf] 5}g, -af“ s L clGtd k] h df_ b]lv ljleGg kl/jt{gsf cfGbf]ngdf -af“ s L clGtd k] h df_
2 @)&( ;fn r}t % ut] cfOtaf/

zlQmzfnL sDo'lgi6 kf6L{ lgdf{0f t/ s;/L <


ltdL ltd|f] tl/sfn] n8, xfdL xfd|f] tl/sfn] n8\5f}
– s= dfcf]T;] t'ª
✍ ;DkfbsLo g]kfndf sltko o:tf g]tfx? cfjZostfeGbf a9L r;f] /fVg] ef/t g]skf /x]sf 5g\\ . h;sfaLrdf bl/nf] kf6L{ ;}4flGts?kdf dfn]dfjfbnfO{{

sDo'lgi6 Pstf cfhsf] cfjZostf klg 5g\,\ hf] h] eG5g\,\ Tof] ub}g{ g\ .
h] u5{ g \ Tof] eGb} g g\ . o:tf]
cj:yfdf g]sf+;lxtsf !) bnLo
/ cd]l/sf x'g\ . k|sf/fGt/n] g]kfnsf
;Gbe{df g]kfnL sf+u|];sf] u7hf]8
Pstfsf] cefj 5 . qmflGtsf/L
dfcf]jfbLn] b]zeQm hgu0ftflGqs
dfGb5 . t/, p;sf] lgs6tf cGo
sDo' l gi6 kf6L{ x ?;F u sd} 5 .
g]kfn sDo'lg:6 kf6L{ / g]skf dfcf]jfbL ;dfhjfbLn] ut r}t ! ut]
sf7df8f}Fdf ;+oQ' m kqsf/ ;Dd]ng u/]/ cfufdL a}zfv ( ut] cyf{t g]kfn
sDo'lg:6 kf6L{ :yfkgf lbj;sf] cj;/ kf/]/ kf6L{ Pstf ug]{ 3f]if0ff u/]sf
blIf0fkGyL kf6L{ x ?sf] df] r f{ d f
/xg'ePsf dfcf]jfbL s]Gb|sf cWoIf
8f= s]zj b]jsf]6f
tyf k|wfgdGqL k'iksdn bfxfnn] g]kfndf a[xt\ sDo'lgi6 Pstf / zlQmzfnL sDo'lgi6
5g\ . kl5Nnf] ;do bz aif]{ hgo'4sf] pknlAwnfO{ gfd]6 kfg]{ b]zLljb]zL …zlQmzfnL sDo'lgi6 kf6L{ lgdf{0fsf]
k|ltlqmofjfbL zlQmx?sf] if8\oGqnfO{ lg:t]h kfg{ / b]zdf j}1flgs ;dfhjfb kxn ug] { Ú atfpF b f sDo' l gi6 kf6L{sf] s'/f ubf{ sltko cfwf/e"t s'/fx?df Wofg
:yfkgf ug{ lautb]lv g} ;+3if{ ub}{ cfPsf] g]kfn sDo'lg:6 kf6L{sf] kxndf /fhgLltsf ;dy{ s x? ;d] t sf]
g] k fnsf tdfd qmflGtsf/L sDo' l g:6, k| u ltzLn / ;Rrf lbg'kg]{ x'G5 . Tof] eg]sf] s] eg] b]zLo?kdf
lbdfªdf Ps k|sf/sf] em6\sf lbof] .
nf]stGqjfbLx?nfO{ ;d6\g] h'gsfo{sf] ;'?jft ePsf] 5 . of] cfkm}Fdf ;f]xL ;do kf/]/ bfxfn;Fu kf6L{ ;fdGtjfbsf] k|ltlglw ;+:yf g]kfnL sf+u;]| xf] eg]
:jfutof]Uo / k|z+;lgo sfo{ xf] . Pstfsf] rrf{ rn]sf csf{ Pshgf cGt/f{li6«o?kdf g]kfndf cfjZostfeGbf a9L r;f]
olta]nf ;+;bLo Joj:yfsf sf/0f /fli6«o :jflwgtfdfly ;+s6 u} / sDo' l gi6 g] t f 8f= afa' / fd
cfOk/]sf] 5, hghLljsf lbgk|ltlbg rf}k6 x'bF } uPsf] 5 . b]zsf] /fhgLlts, e§/fO{ s f] …casf] 8] 9 bzsdf /fVg] ef/t / cd]l/sf x'g\ . k|sf/fGt/n] g]kfnsf
cfly{s, ;fdflhs / ;f+:s[ltsnufot ;a} If]qdf bnfnx?sf] xflnd'xfnL sDo'lgi6 kf6L{g} g/xg]Ú elaioaf0fL ;Gbe{df g]kfnL sf+u;]| sf] u7hf]8 ef/t / cd]l/sf;Fu}
5 . ;/sf/sf tLgj6} c+u Joj:yflksf, sfo{kflnsf / Gofokflnsf klg ;fj{hlgs ePsf] lyof] . pQm
c:tJo:t / a]nufd ePsf 5g\ . htftt} eb|uf]nsf] l:ylt 5 . of] ;a} b'O{y/L egfO{ Ps;fy cfpg' ;+of]u /x]sf] 5 . )^@ d+l;/ ;ftut] lbNnLdf ePsf] !@ a'bF ]
x'gs' f] sf/s eg]sf] ;;bLo Jojyf g} xf] eGg] cfd ;j{;fwf/0f gful/sn] xf] jf ;'lgof]lht of]hgf To;af/] ;xdltdfkm{t\ g]skf -dfcf]jfbL_ sf] tTsfnLg g]tT[ jn]
a'‰g] u/L k'li6 ePsf] 5 . b]zsf] o:tf] lau|bf] l:yltnfO{ ;xL dfu{df Nofpg ;don] atfpnf . cWoIf bfxfnn]
g]kfn sDo'lg:6 kf6L{n] ;'? u/]sf] Pstf cleofgnfO{ b]zsf tdfd kmfu' g @& df s] x L lbgleq} lnlvt?kd} hgo'4 kl/Tofu u/]/ ;+;bLo /fhgLlt ckgfpg] k|lta4tf hgfPkl5 pQm
qmflGtsf/L, k|ultzLn / ;Rrf nf]stGqjfbL /fhgLlts bn, g]tf / cfd ;dfhjfbL df]rf{ / To;}sf] hudf tLgyl/ zlQmsf aLrdf c3f]lift?kdf sfo{ut Pstf x'g k'us ] f] 5 . cfh !& jif{kl5
:jfledfgL hgtfn] ;fy / ;xof]u ub}{ ;kmn kfg]{ kf5{ . cGoyf b]z b]zL– zlQmzfnL sDo'lgi6 kf6L{ agfpg
kxn ug]{ atfpg' ePsf] lyof] . klg Tof] sfo{ut Pstf sfod} /x]sf] b]lvG5 . Tof] sfo{ut Pstfn] of] !& jif{sf]
lab]zL bnfnx?sf] v]n d}bfg aGg] lglZrt 5 . t;y{, b]z hgtfsf] nflu
g]kfn sDo'lg:6 kf6L{sf] kxndf ;'? ePsf] Pstf cleofgnfO{ k"0f{tf lbFb} pxfFn] ;f] cleAolQm lbg'kgf{sf] vf; cjwLdf Psflt/ g]kfnnfO{{ cfly{s, ;fdflhs / /fhgLlts?kdf cnu–cnu agfpg] sfd
sf/0f cfk"m lj?4 ;af{R] r cbfntdf
:jfwLg /fi6« / ;fj{ef}d g]kfnL aGgaf6 gr'sf}F . cfhsf] cfjZostf,
bo/ ePsf] l/6 / ;f] l/6sfaf/]df
u/]sf] 5 eg] csf{lt/ sDo'lgi6 kf6L{x?nfO{{ j}rfl/s / ;f+u7flgs b'a} ?kdf l5GgleGg
;dosf] dfu / cfdg]kfnLsf] rfxgf klg oxL 5 .
laleGg If]q / kIfaf6 AoQm ljljw agfpg] sfd u/]sf] 5 . g]kfnsf xfn lqmofzLn ;a} sDo'lgi6 gfdwf/L kf6L{x?sf]
clvn -qmflGtsf/L_åf/f dlxnf lx+;flj?4 ;+3if{ ug{ cfx\jfg
sf7df8f} F . g] k fn sDo' l gi6 tf/f ;~Hofnn] hf/L u/]sf] lj1lKt
ts{x? lyP . )^# sf] zflGt k|lqmof
/ ;+qmd0fsfnLg Gofosf] l;4fGtsf
;fdfGo tj/n] n]vfhf]vf ug]{ xf] eg] klg pk/f]Qm s'/fsf] k'li6 x'G5 .
cfwf/df /fhgLlts lgsf; lbg] ef/t / cd]l/sf;Fu} /x]sf] 5 . )^@ df] r f{ agfPsf] 5 eg] g] s kfn] sltko vf;–vf; ljifodf
kf6L{lgs6 clvn -qmflGtsf/L_ n] o; k|sf/ /x]sf] 5– …Tofu alnbfg / elgP klg ;Qf / zlQmdf k'us ] f d+l;/ ;ftut] lbNnLdf ePsf] !@ a'bF ] ;dfhjfbL b]zeQm df]rf{ agfPsf] 5 . k"j{dfcf]jfbLsf 36sx?;Fu sfo{ut
dlxnf lx+;flj?4 ;+3if{ ug{ cfXjfg ;+3if{af6 :yflkt xfd|f] ;+u7g clvn sltkon] ;dod} To;sf] lhDd]jf/L ;xdltdfkm{t\ g]skf -dfcf]jfbL_ sf] qmflGtsf/L dfcf]jfbLn] dfcf]jfbL Pstf x'g] u/]sf] b]lvPsf] 5 . csf]{
u/]sf] 5 . ;f] ;+u7gsf] 5fqf ljefu -qmflGtsf/L_ :yfkgf sfnb]lv g} glnOlb+bf …l/6Ú laikmf]6 ePsf] xf] . tTsfnLg g]tT[ jn] lnlvt?kd} hgo'4 s]Gb|nfO{{ blIf0fkGyL kf6L{ / ;f] kf6L{sf g]skf -dfn]_ 5, p;sf] e"ldsf klg
k|d'v tf/f ;+Hofnn] la1lKtdfkm{t z}lIfs las[lt, la;+ult, sfnf]ahf/L, kl5Nnf] ;dodf ;dfhjfbL kl/Tofu u/] / ;+ ; bLo /fhgLlt g]tfx?nfO{{ k|ltlqmofjfbL eg]sf] 5 . g] k fnsf] sDo' l gi6 /fhgLltdf
dlxnfdfly ul/g] 3[l0ft / cdfgjLo dx+uL, ei6frf/, dlxnf lx+;fnufotsf zlQmx?sf] ;xsfo{ / Pstf h?/L ckgfpg] k|lta4tf hgfPkl5 pQm t/, a]nfavt lgs6 x'g] k|of; u/]sf] k|efjsf/L x'g ;s]sf] 5}g . csf]{
sfo{sf] 3f]/ lj/f]w tyf eT;gf{ ub}{ lj?4df ;+ 3 if{ ub} { cfPsf] s' / f /x] s f] klg elgof] . t/, sf] tLgyl/ zlQmsf aLrdf c3f]lift?kdf klg b]lvPsf] 5 . To;}n] pgLx?n] Pdfn] 5, hf] cfk"mnfO{{ j}rfl/s
ck/fwLx?nfO{ s8feGbf s8f ;j{ljlbt} 5 . ;dfhjfbL / s:tf] ;dfhjfb eGg] sfo{ut Pstf x'g k'u]sf] 5 . cfh g]kfnsf] ;Qf /fhgLltdf efu klg sDo'lgi6 geP/ kk'lni6 sDo'lgi6
sf/jfxLsf] hf]8bf/ dfu u/]ls 5g\ . o;} ;Gbe{df s]xL lbg cufl8 s'/fsf] xfn;Dd klg s'g} AofVof / !& jif{kl5 klg Tof] sfo{ut Pstf lng ;s]sf 5}gg\ / qmflGtnfO{{ cufl8 dfGb5 . vf;df Pdfn] g]kfnL sf+u; ]|
;+Hofnn] lj1lKt hf/L u/L s]xL lbg ?kGb]xLsf] ;}gfd}gf – !), km'njf/Ldf laZn]if0f ePg . )&& kmfu'g @# sfod} /x]sf] b]lvG5 . Tof] sfo{ut a9fpg klg ;s]sf 5}gg\ . csf]y{ /L / dfcf]jfbL s]Gb|h:t} ;+;bjfbL kf6L{
cufl8 ?kGb]xLsf] ;}gfd}gf – !), !$ aifL{o ;Ltf 1jfnLnfO{ emf/km's ut] ;jf] { R r cbfntsf] Ps Pstfn] of] !& jif{sf] cjwLdf Psflt/ g]skf -d;fn_ pkm{ /fli6«o hgdf]rf{ xf] . pQm tLg kf6L{sfaLrdf a]nf
km'njf/Ldf !$ aifL{o ;Ltf 1jfnLnfO{ tyf pkrf/ ug]{ gfddf 3fF6L RofkL km};nfnfO{{ axfgf agfP/ g]kfn g] k fnnfO{ { cfly{ s , ;fdflhs / /x]sf] 5 . hf] OG8f] klZrdf u7aGwgdf a]nfdf Pstf x'G5 eg] a]nf a]nfdf
emf/km's tyf pkrf/ ug]{ gfddf s'6lk6 u/L lgd{dtfk"js { xTof u/]sf] sDo'lgi6 kf6L{ -g]skf_ af6 Pdfn] /fhgLlts?kdf cnu–cnu agfpg] klg 5 / aStAodfkm{t\ ef/t tyf laefhg klg x'G5 . kl5Nnf] ;dodf
3fF6L RofkL s'6lk6 u/L lgd{dtfk"js { ;dfrf/ aflxl/of] / nuQ} km]l/ / dfcf] j fbL cnu x' F b f klg sfd u/]sf] 5 eg] csf{lt/ sDo'lgi6 cd]l/sfsf] lj/f]w klg ul//x]sf] 5 . cfP/ Pdfn]sf sltko g]tfx?n]
xTof u/]sf] 36gf / lrtjgdf s[lif lrtjgdf s[lif tyf jg lj1fg dfcf]jfbL s]Gb|sf cWoIf bfxfnnfO{{ kf6L{x?nfO{{ j}rfl/s / ;f+u7flgs b'a} )&@ sf] ;+ljwfgsf] /Iff ug]{ klg eG5, g]kfnsf] sDo'lgi6 kf6L{sf] cfk"mg}
tyf jg lj1fg ljZjljBfno lj1fg ljZjljBfno lj1fg ;+sfosf l8g k|f= ;dfhjfbL df]rf{sf] cfjZostf ?kdf l5GgleGg agfpg] sfd u/]sf] ;+3Lo zf;gsf] lj/f]w klg u5{ . d"nwf/ ePsf] bfaL klg ug]{ u/]sf
;+sfosf l8g k|f= hok|sfz bQn] hok|sfz bQn] dlxnf sd{rf/LnfO{ dx;' ; ePsf] lyof] . To;kl5 5 . g]kfnsf xfn lqmofzLn ;a} csf{lt/ k|bz ] x?sf] /fhgLltdf efu 5g\\ . xfn} dfq s}nfnL k'Ug'ePsf
dlxnf sd{ r f/LnfO{ of} g of}g b'j{jxf/÷cZnLn xs{t u/]sf] Pdfn]af6 cnu x'g k|of; ul//x]sf sDo'lgi6 gfdwf/L kf6L{x?sf] ;fdfGo klg lnG5 . ;/sf/ lu/fpg / l6sfpg Pdfn] s f s] G b| L o ;lrj tyf
b' J o{ j xf/÷cZnLn xs{ t u/] s f] lel8of] klg ;fa{hlgs ePsf] 5 . dfwj g]kfn, h;kfaf6 cnu x'g tj/n] n]vfhf]vf ug]{ xf] eg] klg cu|;/ klg x'G5 . wd{lg/k]Iftfsf] ;'b"/klZrd OGrfh{ n]v/fh e§n]
36gfk|lt uDeL/ Wofgfsif{0f ePsf] o:tf lsl;dsf 3[l0ft / cdfgjLo k|of; ul//x]sf 8f= e§/fO{ / :jo+ pk/f]Qm s'/fsf] k'li6 x'G5 . ;dy{g klg u5{ / wd{ ;fk]IftfjfbL ;a} jfdkGyL 36sx?nfO{{ Pdfn]leq
hgfpFb} o:tf lsl;dsf 3[l0ft / sfo{sf] 3f]/ la/f]w tyf eT;{gf ub}{ h;kfsf cWoIf pk] G b| xfn ;/sf/sf] g]t[Tjdf /x]sf] cyf{t lxGb" wdf{anDaLx?nfO{{ dt klg uf]na4 x'g clkn ug{'ePsf] lyof] .
cdfgjLo sfo{sf] 3f]/ la/f]w tyf ck/fwLx?nfO{ s8feGbf s8f ofbjnufotsf aLrdf ;dfhjfbL dfcf]jfbL s]Gb| vf;df …dfcf]jfbÚ dfGg] xfN5 . /fi6«kltsf] lgjf{rgdf d;fnn] d+l;/ $ sf] nf]slk|o dtnfO{{ x]bf{
eT;{gf ub}{ ck/fwLx?nfO{ s8feGbf sf/jfxLsf] hf]8bf/ dfu ub{5f}F . l8g df]rf{ agfpg] s'/f s]xL lbgsf nflu kf6L{g} xf]Og . h;n] dfcf]jfbsf] v]ns ] f] e"ldsf o;sf] tfhf pbfxf/0f Pdfn] ;a}eGbf cufl8 /x]sf] b]lvPsf]
s8f sf/jfxLsf] hf]8bf/ dfu u/]sL hok|sfz bQnfO{ ljZjlaBfnoaf6 ukmsf] ljifo ag]sf] lyof] . t/, g]tf l;4fGtnfO{{ cf}krfl/s?kd} )&% h]7 xf] . h;sf] ;f+u7flgs cj:yf gfh's lyof] . o:tf] cj:yfdf dfcf]jfbL
x'g\ . ;fy} pgn] l8g hok|sfz lgisf;g ug{ ;d]t oxL lj1lKtdfkm{t\ g]kfn / 8f= e§/fO{n] cf–cfkm\gf] # ut] Pdfn];Fu kf6L{ Pstf ubf{ aGb} uP klg ;Qfsf] ;dy{g ug{ s]Gb|sf] …zlQmzfnL sDo'lgi6 kf6L{Ú
bQnfO{ ljZjljBfnoaf6 lgisf;g va/bf/L u/fpg rfxG5f}F . 9+un] kf6L{sf] ;+of]hg u/]sf] b]lvof] . kl/Tofu u/]sf] lyof] . p;sf] sfo{ut 5f8]sf] 5}g . csf]y{ /L g]dlskf 5 . agfpg] / …;dfhjfbL df]rf{Úagfpg]
ug{ ;d]t va/bf/L u/]sL l5g\ . o:tf lsl;dsf ck/fwLx?nfO{ @)&( j}zfv #) sf] :yfgLo Pstf olta]nf g]kfnsf] ;fdGtjfbL - hf] dfS;{jfb, n]lggjfb / dfcf] s'/f cfkm}d F f xf:of:kb /x]sf] 5 .
o;}u/L, dlxnf ljefun] dlxnf ;fdflhs alxisf/ ug{sf] lglDt ;Dk"0f{ lgjf{rg / d+l;/ $ sf] k|ltlglw;ef JolQmjfbdf cfwfl/t_ /fhgLltsf] ljrf/wf/fnfO{ { dfG5 . ;+ ; bLo g]kfndf olta]nfsf] d'Vo ;d:of eg]sf]
lx+;fsf lj?4 Psh'6 eP/ ;+3if{ ug{ cfd;j{;fwf/0fx?df xflb{s cg'/f]w / k| b ] z ;efsf] lgjf{ r gsf] k| l tlglw kf6L{ g] k fnL sf+ u | ] ; / lgjf{rgdf efu lnG5 t/ s]Gb| / ljb]zL x:tIf]k xf] . h'g ;d:ofn]
klg cfXjfg u/]sf] 5 . ;~Hofnåf/f klg ub{ 5 f} F . cGTodf b] z el/ k"j;{ GWofdf klg ;dfhjfbL df]rf{ cGt/f{li6«o?kdf ef/t / cd]l/sf;Fu k|b]z ;/sf/df hfFb}g . :yfgLo g]kfnnfO{{ rf}tkmL{?kdf sdhf]/ agfPsf]
lj1lKtdf elgPsf] 5, …n}lËs lx+;f 5fqfx¿df x'g] ;a}vfn] lx+;fsf lj?4 agfpg] s'/f bf]xf]l/Psf] lyof] . /x]sf] b]lvG5 . To;}n] OG8f] klZrdf ;/sf/dfeg] ;xefuL x'G5 . ;f] 5 . sDo'lgi6x?nfO{{ l5GgleGg kf/]sf]
jf h'gs'g} ;d:ofdf xfd|f] ;+u7g Psh'6 eP/ ;+3if{ ug{ cfXjfg klg Pdfn]sf] ;fy ;xof]udf b]zsf] zlQmx?sf] df]rf{sf?kdf slxn] kfFr kf6L{sf] cGo sDo'lgi6 kf6L{x?;Fu 5 / g]kfnsf] /fli6«o cv08tfnfO{{ g}
clvn -qmflGtsf/L_ 5fqf ljefunfO{ ub{5f}F . n}lËs lx+;f jf h'g's'g} sfo{sf/L k|dv ' eP/ ;f] kf6L{nfO{{ g} bnLo / slxn] cf7–gf} bnLo df]rf{ s' g } klg lsl;dsf] Pstf / w/fkdf kf/]sf] 5 . To;}n] ljb]zL
tTsfn hfgsf/L u/fpg x'g klg ;d:ofdf xfd|f] ;+u7g clvn - wf] v fw8L u/] k l5 km] l / klg aGg] u/] s f 5g\ \ . hxfF ef/t ;xsfo{;d]t 5}g . cGt/f{li6«o?kdf x:tIf] k sf lj?4 h' e m] / /fli6« o
xflb{s cg'/f]w ub{5f}F .Ú o; ljifodf qmflGtsf/L_ 5fqf laefunfO{ tTsfn ;dfhjfbL df]rf{sf] k|:tfj cufl8 lgs6sfx?sf] 5'§} pku7aGwg klg rLg / pQ/ sf]l/of;Fu lgs6 /x]sf] cl:dtfnfO{{ hf]ufpg] e"ldsf h;n]
g]kfn sDo'lgi6 kf6L{lgs6 clvn - hfgsf/L u/fpg x'g klg xflb{s cfof] . oL ;a} 36gf kl/36gfn] 5 . hf] vf;u/L ;dfhjfbL df]rf{sf b]lvPsf] 5 . csf]{y/L nf]sgf/fo0f lgjf{x ug{ ;Qm5, pxLg} g]kfnsf]
qmflGtsf/L_ sf 5fqf ljefu k|d'v cg'/f]w ub{5f}F .Ú zlQmzfnL sDo' l gi6 kf6L{ / gfdn] a]nfavt k|s6 x'g] u/]sf] 5 . ;'j]bL g]t[Tjsf] g]skf /x]sf] 5 . ;f] zlQmzfnL sDo'lgi6 kf6L{ x'G5 .
o'jf ;+u7g g]kfn ;'v]{tsf] ;dfhjfbL df]rf{sf k|z+u lsg
cfpFbf /x]5g\\ eGg] s'/fsf] ;+s]t
dfcf]jfbL s]Gb|leq klg qmflGtsf/L g]tf
tyf sfo{stf{x? g/x]sf xf]Ogg\ . t/, hgo'4sf ;lxbx¿sf] gfd /fhkqdf k|sflzt
u/]sf] 5 . ljleGg 36gfqmdx?n] pgLx? 3f]/ cNkdtdf k/]sf 5g\\ .
;Dd]ng j}zfv klxnf] ;ftf g]kfndf sDo'lgi6x?nfO{{ l5GgleGg
agfpg] / ;dfhjfbsf cfwf/x?
csf]{ zAbdf eGg] xf] eg] pgLx?
bnbndf km;]sf 5g\\ . dfcf]jfbL s]Gb|
sf7df8f}F . hgo'4sf qmddf ;xfbt
k|fKt ug]{ ;lxbx¿sf] gfdfjnL g]kfn
/fhkqdf k| s flzt ePsf] 5 .
lhNnfaf6 k|fKt ;f]xL clen]vsf
cfwf/df * xhf/ #&! hgfsf] gfdfjnL
/fhkqdf k|sflzt ePsf] 5 .
sf7df8f} F . g] k fn sDo' l g:6 ;L k|dv' cfltYotf / g]kfn sDo'lg:6
kf6L{lgs6 o'jf ;+u7g g]kfn ;'vt{] n] kf6L{sf s]Gb|Lo ;b:o w'j| ;L, lhNnf eTsfpg] sfd tLa|tfsf ;fy e}/x]sf] ;fFRr} sDo'lgi6 kf6L{ aGg] xf], zlQmzfnL dlGqkl/ifb\ a}7sn] lg0f{o u/]cg';f/ ;"rLcg';f/ ;a}eGbf a9L /f]Nkfsf
j}zfv dlxgfsf] klxnf] ;ftf lhNnf ;lrj hLt ;L, o'jf ;+u7g g]kfn ;+s]t u/]sf 5g\\ . )&^ df3 Ps sDo'lgi6 kf6L{ agfpg] xf] / j}1flgs g]kfndf ePsf] !) jif]{ hgo'4 / &%# hgf ;lxb /x]sf 5g\ eg]
;Dd]ng ug]{ atfPsf] 5 . ;f] ;+u7gsf] dWos0ff{nL Ao"/f] OGrfh{ = ldg]; ;Lsf] ut]sf] sfo{qmddf cWoIf bfxfnn] ;dfhjfbsf] af6f]df cufl8 hfg] xf] @)^@÷^# ;fnsf] hgcfGbf]ngdf To;kl5 qmdzM bf];|f]df ?s'dsf
d+unaf/ a;]sf] a}7sn] pQm lg0f{o pkl:ytL / xl/ ;Lsf] cWoIftfdf a;]sf] h] s'/f af]Ng' eof] / To;nfO{{ cfwf/ eg] OG8f]klZrdf zlQmsf] 3]/faf6 aflx/ zxfbt k|fKt u/]sf ;lxbsf] ljj/0f %*$ hgf, t];f| d ] f sflnsf]6sf $##
agfP/ ;jf]R{ r cbfntsf l/6 bfo/ cfpg' k b{ 5 . sDo' l gi6 kf6L{ s f /fhkqdf k|sflzt ePsf] xf] . ut hgf /x]sf 5g\ . ;a}eGbf sd ;lxb
eof], Tof] cnUu} k|z+u xf] . h;sf] ljZjAofkL d"No, dfGotf / cfbz{sf] kmfu'g !% ut] k|wfgdGqL k'iksdn /x]sf] lhNnfdf eQmk'/sf ^ hgf,
a[ x t\ sDo' l gi6 Pstf / kfngf ub}{ cGo qmflGtsf/L zlQmsf] bfxfn k|r08sf] cWoIftfdf a;]sf] sf7df8f}sF f & / nlntk'/sf !$ hgf
;dfhjfb;Fu 6f9fsf] klg ;fOgf] lgs6 aGg'kb{5 . csf]y{ l/ sDo'lgi6x? dlGqkl/ifb\ a}7sn] hgo'4b]lv lj:t[t /x]sf 5g\ . o;;Fu} hgo'4sfndf
5}g . g]kfndf a[xt\ sDo'lgi6 Pstf ;Qf / zlQmdf gk'us ] f k"jd{ fcf]jfbLx? zflGt ;Demf}tfsf] cjlw;Dd ePsf /fHo / ljb|fx] L kIfaf6 Hofg u'dfPsf
/ zlQmzfnL sDo'lgi6 kf6L{sf] s'/f /x]sf 5g\\ . hf] hgu0ftGqsf] kIfdf ;lxbx¿sf] gfdfjnL /fhkqdf gful/sx¿n] /fli6«o ;lxbsf] dfGotf
ubf{ sltko cfwf/e"t s'/fx?df 5g\\ . t/, )^@ sf] !@ a'bF ] ;xdlt / k|sflzt u/L /fli6«o ;lxbsf] dfGotf kfPsf 5g\ . /fli6« o ;lxbsf
Wofg lbg'kg]{ x'G5 . Tof] eg]sf] s] )^# sf] a[xt\ zflGt ;Demf}tfsfaf/]df lbg] lg0f{o u/]sf] lyof] . dlGqkl/ifb\sf] kl/jf/x¿n] o;cl3 ;lxb 3f]if0ff
eg] b] z Lo?kdf ;fdGtjfbsf] :ki6 x'g ;ls/x]sf 5}gg\ . pgLx? leq lg0f{okl5 u[x dGqfnon] && j6} lhNnf eO{ /fHoaf6 kl/k"/0f / ;Ddfg:j¿k
u/]sf] atfOPsf] 5 . g]kfn sDo'lg:6 a}7sn] j}zfv dlxgfsf] klxnf];ftf k|ltlglw ;+:yf g]kfnL sf+u; ]| xf] eg] klg df]xg a}B g]tT[ jsf] qmflGtsf/L k|zf;g sfof{nodf kq k7fO{ ;lxbx¿sf] k|fKt u/]sf] ;'ljwfcg'¿k g} Ifltk"lt{,
kf6L{sf dWo s0ff{nL Ao"/f] O~rfh{ ljj]s lhNnf ;Dd]ng ug]{ lg0f{o u/]sf] xf] . cGt/f{ l i6« o ?kdf g] k fndf dfcf]jfbL / g]qlaqmd rGb g]tT[ jsf] clen]v dfu u/]sf] lyof] . && kl/k"/0f / ;Ddfg kfpg]5g\ .
@)&( ;fn r}t % ut] cfOtaf/ 3

dfcf]jfbL hgo'4 M pTsif{, cjt/0f / k'gu{7g


s] xf] dfS;{ j fb < b]zsf] kl/l:ylt cg';f/ nfu" ug{] xf] . b]zdf k~rfotL Joj:yf ;'¿ -dfn] _ n] lgdf{ 0 f u/] s f] ;dfhjfb / ;fDojfb u/L qmflGtsf] cfqmd0f u/L Wj:t kfl/lbP . of] ;]S6/
;Eotfsf] ;' ¿ b] l v ;dfhdf s] xf] n] l ggjfb < ePkl5 kf6L{sf] nfOg lgdf{0f ug{ qmflGtsf/L nfOgM emfkf sf]l8{gz ] g r/0f klg ljefhg u¥of] . To;}n] ubf{ sf08sf gfddf Oltxf;df btf{ 5 .
zf]ifs, pTkL8s / pTkLl8tx¿ b]vf dfS;{jfbnfO{{ ;kmn k|of]u ug{] @)!& ;fndf ef/tsf] b/eª\ufdf sldl6n] ;+u7g lgdf{0f, k|of]u / ;fd|fHojfb, lj:tf/jfb, ;fdfGtjfb clxn];Dd qmflGtsf] ukmdf /dfPsf]
k/] . hGd, k'gh{Gd, efUo, cflb qmddf kf6L{ ;Ë7gdf hgjfbL ePsf] &@ lbg nfdf] lj:tfl/t a}7sn] ljsf;nfO{{ ;Fu;Fu} cl3 a9fpg] gLlt / gf]s/zfxL bnfn–k'h F Ljfb;Fu g]kfnL kf6L{df o; 36gfn] cftª\s ;[hgf
asjf;x¿ ;'¿ eP . wd{, ;bfrf/, s]Gb|Lotf, s'g} Ps b]zdf klg qmflGt klg s'g} qmflGtsf/L nfOg kf; ug{ agfPsf] lyof] . pgLx¿df w] / } hgtfsf] cGt/lj/f]w ls6fg u¥of] . eof] . o'4af6} o'4 l;Sg] xf], o'4 ufoqL
k/f]ksf/L pkb]z lbg] Pp6f kfv08 ;DkGg x'g ;S5 eGg] dfGotf, ;s]g . Toqf] dxflwj]zgdf /fli6«o ciki6tfx¿ lyP t/ lgotdf s'g} emfkf ljb|fx] n] ljsf; u/]/ o:tf] nfOg dGq k9] h:tf] z'4 x'Fb}g . nfvf}
k'/t] ju{,{ Ps zf;s ju{{ / Ps cj;/jfb / ;+zf]wgjfbsf lj?4 k| h ftGqsf] nfOg kf; ePkl5 vf]6 lyPg . logLx¿df cfTdpT;u{sf] kf; ubf{;Dd klg df]xgljqmd l;+xn] xf/af6 hLt xfl;n ug{] l;4fGt lng]
;j{;fwf/0f ju{s { f] hGd eof] . Gofo, s7f]/ ;+3if{, gofF lsl;dsf] ;j{xf/f qmflGtsf/L nfOgsf] lj;h{g eof] . pRr efjgf, alnbfgsf] l:kl/6 lyof] . emfkfnL pu|jfbLsf] v08gsf gfddf t/ Pp6} 36gfdf cftª\lst x'g' 7"nf]
ljj] s , g} l tstf h:tf cd" t { kf6L{ u7gsf nflu k|of;, gofF o'usf] qmflGtsf/L nfOg u7gsf] rf/ kfFr ;z:q hgsfaf{xL klg u/], k':tsx¿ lgsfNg 5f8]gg\ o:tf k':ts sdhf]/L b]lvG5 . To;kl5 ePsf]
jsjf;åf/f ;dfhdf juL{ o cj:yfdf sfn{ dfS;{ / Pª\uN] ;sf] k|of; M qmflGtsf/L kf6L{sf] k'gu{7g s]xL ;fdGtx¿sf] xTof klg u/] . rf/ v08df lglSn/x] . clvn g]kfn s]Gb|Lo ;ldltsf] a}7sdf ts{–
;+ / rgfx¿ lgdf{ 0 f eP . juL{ o lzIffsf] ;[hgfTds k|of]u / ljsf;, cfjZos lyof] . @)@% ;fndf ;/sf/ klg pu| ¿kdf hfOnfUof] . sf]l8{g]zg sldl6 -dfn]_sf] rf}yf] s'ts{x¿ eP . ;]S6/ sf08 ug{'
;dfhdf ;w}F ju{{ ;+3if{x¿ rln/x] . oL ;a s'/fx¿n] dfS;{jfbsf] ljsf;df dfS;{jfb–n]lggjfb–dfcf] ljrf/wf/f, /fdgfy bfxfn, g]q lwld/], s[i0f dxflwj] z gn] k" / f lbzf abn] / pu|jfdkGyL uNtL xf] elgof] . s]Gb|Lo
bf; / 3/flgof dflns, ;j{;fwf/0f ¿; / cGt/f{l:6«o dhb'/ cfGbf]ngdf gofF hgjfbnfO{{ cfwf/ agfP/ /fli6«o s'OsF n
] , la/]g /fhj+;L, gf/fo0f >]i7, ;+zf]wgjfbL nfOg–hgtfsf] ax'bnLo ;ldltn] ;]S6/ sf08df ;xefuL
k|hf, e"bf; / ;fdGt, ;+If]kdf n]lggjfbL cWofosf] ;'¿jft oxL g} ;Dd]ngåf/f s= k'iknfnn] kf6L{ cflb xf]gxf/ o'jfx¿nfO{{ @)@( hgjfb kf; u¥of] . kl5 cGo sd/] 8 x¿nfO{ { sf/jfxL u¥of] .
pTkLl8t / pTkL8s Ps csf{sf] n]lggjfb xf] . k' g u{ 7 g u/] . lj3l6t ;+ ; bsf] kmfNu'0f @! ut] ;'vfgLsf] hËndf blIf0fkGyL ;d"xx¿;Fu Pstf u/L dxf;lrjn] klg g}lts lhDd]jf/L eGb}
lj/f]wL lyP . oL pTkL8s / pTkLl8t s] xf] dfcf] j fb < k' g :yf{ k gf tTsfnLg sfo{ g Llt g]skf -Pdfn]_ aGg k'Uof] / sfFu; ]| s} dxf;lrj kb 5fl8lbP . kfF r f}
aLr ;+3if{ x'Fb} cfPsf lyP . o:tf] h'g b]z ;fd|fHojfbLsf] pTkL8gdf agfPsfn] o;n] klg ult lng ;s]g . gLltsfo{qmdsf] sfFu; ]| sf] ljsNksf] dxflwj] z gn] lgjf{ l rt u/] s f]
n8fO{n + ] x/]s kN6 ls t k'/} ;dfhsf] k/]sf] x'bF g} , hxfF ls;fg dhb'/x¿n] of] bL3{sfnLg hgo'4sf] nfOgn] klg kf6L{df cem} :yflkt 5 . dxf;lrjn] 5f8] k l5 dxf;lrj
qmflGtsf/L k'gu{7g x'GYof] ls t ;+3if{ ;+u7g ug{ / x8tfn ug{ kfPsf 7Ls af6f] kqmg ;s]g . nfOg 7Ls eP ;a} 7Ls x'g] xf], rogsf nflu lj:tfl/t a}7s jf
ul//x]sf ju{{x¿sf] k"0f{ ljgfzåf/f x'G5g\\, hxfF ;+;b x'G5, ;+;bdf bf] ; | f ] qmflGtsf/L nfOgsf] nfOg g} ;f/;ª\u|xjfbL ePsfn] /fli6«o ;Dd]ng;Ddsf] cfjZostf
g} ;dfKt x'GYof] . To;}n] clxn];Dd hgtfsf dfux¿ /fVg ;lsG5, To:tf k| o f; M @)@* ;fndf emfkf d;fndf ;+Vofdf ljsf; eP klg dx;'; ul/Pg . dxf;lrj kb 5f8]sf
cl:tTjdf /x]sf ;a} ;dfhsf] Oltxf; b]zx¿df bL3{sfnLg sfg'gL n8fOF sf]cl8{gz ] g sld6L / s]Gb|Lo Go"lSno; sfddf ljsf; ePg a¿ JolQm–JolQm ls/0fn] dxflwj]zgaf6 kf]ln6Ao'/f]df
ju{; { 3
+ if{sf] Oltxf; xf] eg]/ dfS;{n] n8\ g ;lsG5 . o:tf b] z x¿df gfdsf leGg–leGg nfOg / aLr emu8f ;'¿ eof] . dxf;lrj rog ePsf ;dsfnLg rGb|ks | f;
eg]sf lyP . pTkLl8tx¿n] ;+3if{ cNksfnLg ljb|fx] dfkm{t\ klxnf ;x/ ljrf/wf/fsf b'O{ j6f sDo'lg:6 df] x gljqmd of} g sf08sf sf/0f uh'/]nnfO{{ 5f8]/ slgi6 ;b:o
u/]/ ;dfhsf] kl/jt{g u/] tfklg / To;kl5 ufpF sAhf ug{] sfo{gLlt ;d"xx¿ b]vf k/] . clxn];Dd oL b'O{ sf/jfxLdf k/], lgd{n nfdf dxf;lrj k|r08nfO{{ dxf;lrjdf k|:tfj u/] /
;Qf k'g?TkL8s ju{{ leq g} Pssf] ckgfpg ;lsG5, h;/L ¿;df n]lggn] ;d"xaf6 6'6k'm6 eP/ ag]sf ljleGg ePkl5 cfkm\g} nfOg k|of]u ug{ vf]Hbf ;f] k|:tfj kf; klg eof] . o;/L k|r08
xftaf6 csf{sf] xftdf hfGYof] . qmflGt ;DkGg u/]sf lyP . cw{;fdGt ¿k/ª\usf sDo'lg:6 kf6L{ g} g]kfnsf] lgisfzgdf k/] . To;kl5 eQmaxfb'/ dxf;lrj aGg k'u] .
;dfhsf] kl/jt{g bz{g, j}1flgs
;dfhjfb / cy{/fhgLltdf vf]Hg]
/ cw{cf}klgj]lzs b]zx¿df of]
sfo{gLltn] qmflGt ;DkGg x'Fb}g .
/fhgLlts d~rdf lqmofzLn 5g\\ .
s] G b| L o Go" l Sno;sf] rf} y f]
bL3{k|;fb kf08] dxf;lrj eP, pgL lu/km\tf/ eP .
nfdfn] kf6L{ kmf]8L csf]{ kf6L{ agfP .
dfn]n] @)#% ;fndf qmflGtsf/L
nfOg kf; u/] tfklg df5fn] kfgLdf
sfd dfS;{n] u/] . clwsfª\z dflg;x¿ ufpFdf a:g], dxflwj]zgsf] nfOg M sDo'lg:6 /flt uf]ln xfgL tTsfnLg ;/sf/n] rf}yf] dxflwj]zgsf] d;fn kf6L{ k"mn kf/]/ 5f8] h;/L 5f8]sf] lyof] .
bz{gsf] If]qdf x]un ] n] ljZjsf ;a} snsf/vfgsf] ljsf; gePsf] , kf6L{ lj36gsf] cj:yfdf k'u]sf] xTof u¥of] . kl5 rGb| 8fFuLsf] klg cNkdtdf k/]/ lj36g x'g k'Uof] . dfn]n] rf}yf] dxflwj]zg u/L hgtfsf]
36gfx¿nfO{{ åGåjfbL tl/sfn] x]y]{ . dhb'/sf] ;+Vof Go"g ePsf b]zx¿df ;dodf s]Gb|Lo Go"lSno;sf] u7g ug'{ xTof eof] . @)) hgf hlt lu/km\tf/ lrqaxfb'/sf] g]t[Tjdf d;fnsf] ax'bnLo hgjfb kf; u/]kl5 dfn]
s'g} klg 36gfnfO{{ o;sf] pTklQ, n8fOFsf] :j¿k bL3{sfnLg x'G5, ;sf/fTds eP tfklg s] G b| L o eP, sl/a %)) hgfnfO{{ kqmfp k"hL{ k'gu{7g eof] . kf6L{leq olt w]/} 36gf ;+ ; bLo v] n df nfu] s f] lyof] .
ljsf; / cGtsf] k|lqmofdf cWoog ;+u7gsf] :j¿k hg;]gf ;d]tsf] x'G5, Go"lSno; rf}yf] dxflwj]zgn] kf6L{sf] hf/L eof] . d;fnn] ;/sf/nfO{{ kmfObf x'bF } kf6L{ 6'6k'm6–u7g–k'gu{7g x'bF f klg df]xgljqmdsf] cfkm\g} rfn lyof] .
ug{,] k|sl[ t / ;dfh b'ad } f /x]sf] o'4 xltof/j4 x'G5, zq'sf] ;fgf] gLlt sfo{qmd qmflGtsf/L agfpg x'g] u/L o; 36gfsf] ;w}F lj/f]w nfOgsf af/]df s]Gb|df s'g} ax; ls/0fn] qmflGtsf s'/f u/] klg
cGt/åGånfO{{ kQf nufpg sf]l;; u/] PsfOnfO{{ lhTb}, zlQm a9fpFb} qmdzM ;s]g . s]Gb|Lo Go"lSno;sf] rf}yf] ul//Xof] . d;fnn] ;a} v fn] ePgg\ . nfOgsf af/]df s'/f p7fpg] Jojxf/df nfg v'§f sdfpFb} cfPsf
tfklg o;nfO{{ rnfpg] s'g} cb[Zo ufpFdf :yfgLo ;Qf :yfkgf ub{} ufpFn] dxflwj]zg @)#! ebf} #) b]lv c;f]h ;fd|fHojfb, ef/tLo lj:tf/jfb, 3/]n' bfË lhNnf ;ldlt / s]Gb|df s'/f lyP . qmflGtsf/L nfOgdf s'g} kf6L{
zlQm 5 eg] s fn] pgsf] bz{ g ;x/ 3] g { ] bL3{ s fnLg hgo' 4 sf] & ut] ; Dd ePsf] lyof] . o; ;fdGtjfb / g]kfnL sfFu; ]| nfO{{ klg p7fpg] Clif b]jsf]6f c ‘ fhfb’nfO{{ g} lyPgg\ eGbf x'GYof] . csd{0otfdf
cfWofTdjfbL g} /x]sf] lyof] . csf{ dfWodåf/f s]Gb|Lo ;Qf sAhf ug{' kb{5 dxflwj]zgdf kf6L{ / kf6L{sf tTsfnLg ;dfg b'Zdg 3f]if0ff u/]sf] lyof] . oL s]Gb|Lo ;ldltn] sfjf{xL u/L kf6L{af6 kmF;s ] f] g]kfn sDo'lg:6 kf6L{ dzfndf
bfz{lgs kmfo/afvn] k|sl[ t :joDe" eGg] l;4fGt dfcf]n] NofP, oxL g} ;d:ofx¿ gfds b:tfj] h ;a} zlQmx¿nfO{{ lhTg] cfTdut lgisfzg u¥of] . rf}yf] dxflwj]zgsf k|r08sf] ;s[otfn] /fd|} phf{ kfof] .
xf] t eg] t/ ;dfhnfO{{ rnfpg] s'g} dfcf]jfb xf] . qmflGtkl5 k|ltqmflGt df]xgljqmdaf6 k]; ePsf] lyof] . cj:yf geP;Dd qmflGt ug{,' c:q dflg;x¿ dWo] df]xgljqmd, lrqaxfb'/ pgnfO{{ b'O{ nfOg ;+3if{af6 u'hg|
zlQm 5 eGg k' u ] . k' F h LjfbL /f]Sg lg/Gt/ qmflGtsf] gLlt klg kf6L{sf] dfu{lgb{z ] s l;4fGt dfS;{jfb– p7fpg' pu|jfdkGyL e8\sfa x'GYof] / df]xg j}Bdfq cem} ;s[o /fhgLltdf k/]g . dxf;lrj ePsf] b'O{ tLg jif{df
cy{zf:qLx¿n] k'FhLjfb cgGt 5 dfcf]n] k|ltkfbg u/] . oxL dfS;{jfb n]lggjfb–dfcf] ljrf/wf/f atfOPsf] To;}n] ubf{ ;j{xf/fjfbL >lds ;Ë7gn] 5g\\ / cem} ;aeGbf qmflGtsf/L hgcfGbf] n g ;' ¿ eof] .
eg]sf lyP . dfS;{n] bz{gnfO{{ wd{af6 n]lggjfb dfcf]jfb g} cfhsf] dfS;{jfb lyof] . /fhg}lts gf/f b]zeQm / u/]sf] h'u8] L sf08, vgLofaf; sf08, nfOgdf cfk"mx¿ /x]sf] atfpFb} 5g\\ . hgcfGbf]ngaf6 zlQm cfh{g ug{ /fd|}
cnu u/]/ ef}ltsjfbL bz{gsf] ;[hgf xf] . sDo'lg:6 kf6L{n] of] l;4fGt u|x0f hgu0ftflGqs zlQmx¿sf] ;/sf/sf] k" t L{ 3 f6 a} + s sf08 nufot lrqaxfb'/sf] g]tT[ jsf] d;fnsf] d] x gt u/] . jfddf] r f{ d f hfg
u/] . ef} l tsjfbnfO{ { Oltxf; / ubf{ qmflGt cl3 a9\g] / ;+zf]wgjfbL lyof] . s= k'iknfnn] lj3l6t ;+;bsf] emfkfnLx¿n] u/]sf ;a} hgsfaf{xLsf] kfFrf}F dxflwj]zg nfOgsf] ¿kdf xf]Og grfxg]x¿nfO{{ ;d]6/] ;+oQ ' m /fli6«o
åGåjfb;Fu hf]8]/ bz{gsf] If]qdf l;4fGt u|x0f ubf{ qmflGtn] wSsf vfg], k'g:yf{kgfnfO{{ tTsfnLg gf/f agfPsf s8f lj/f]w u/]sf] lyof] . csd{0otf JolQm–JolQm aLrsf] 6s/fjsf] /0fe"ld hgcfGbf]ng ;ldlt u7g ug{ sf]l;;
P]ltxfl;s åGåfTds ef}ltsjfb Ps km]l/ u7g, k'gu{7gåf/f qmflGt cl3 lyP . sfFu|];L zf;g / ;+;bLo ls+ s t{ J olad" 9 tf, pbf;Lgtf, aGof] . dxflwj]zgsf] b:tfj]h g} u/] / ;kmn eP . g]skf dzfnsf]
gofF bz{g tof/ u/] . clxn];Dd a9\g] oxL uf]nrSs/df g]kfnsf] k|0ffnLsf] :yfkgf eP/ hgtfsf qmflGtk|lt cljZjf;, cflb lgGg dxf;lrjn] k]; ubf{ cfkm\gf] kIfsf] ;fgf] zlQmnfO{{ cfkm\gf] g]tT[ jdf cGo
sNkgfdf /x]sf ;dfhjfbnfO{{ j}1flgs sDo'lg:6 cfGbf]ng ljut &@ jif{bl] v tTsfnLg ;d:ofx¿sf] ;dfwfg x'g a'hj'{ fx¿df b]vf kg{] /f]u x'g\ . rf}dsf] lj/f]w ug{n] fO{{ dWokGyL cf/f]k nufPsf ;d"x;Fu Pstf u/]/ Pstf s]Gb| u7g
;dfhjfbdf abNg] sfd u/] . rln/x]sf] 5 . g]kfn sDo'lg:6 kf6L{ ;Sb}g . /fhfsf] lg/ª\sz ' zf;g / d;fn of] /f]uaf6 kLl8t ePsf] lyP eg] csf{ kIfn] of}g h:tf s'/f u/] . ;+;bLo r'gfjsf] pkof]u ug{]
k'h
F LjfbL cy{zf:qLx¿n] k'h F LjfbnfO{{ u7g ubf{ s= k'iknfnn] k|sflzt p;sf] k~rfotL k|0ffnLsf] cGt eP/ kfOG5 . p7fP/ b:tfj]h k]; ug{] kIfnfO{{ gLlt agfP . d;fnn] r' g fj
cljgfzL cgGtsfnLg 5 eGg] JofVof u/]sf] krf{df afn;'ne sdLsdhf]/L b] z eQm hgtflGqs zlQmx¿sf] b[9 :jefj ePsf JolQm jf ;d"xn] JolQmjfbL cf/f]k nufpFb} v08g u/]sf alx:sf/sf] gLlt lnof], d;fndf ePsf
u/]sf lyP . dfS;{n] eg], æk'h F Ljfb b] l vP tfklg of] krf{ s f] nfOg ;/sf/ :yfkgf x'gk' b{5 . of] ;/sf/n] Ps k6s qmflGtsf] af6f]df kfOnf lyP . dxflwj]zgdf JolQmut emu8f ;+;bjfbLx¿ klg xl/af]n uh'/n ] sf]
cljgfzL 5}g, k'h F Ljfb cfkm}n F ] cfkm\gf] qmflGtsf/L dflgG5 . hgtfsf tTsfnLg Go"gtd sfo{qmd 6]ls;s]kl5 k/fhoaf6 ;d]t gofF a9L / gLltut ax; sd ePsfn] g]tT[ jdf Pstf s]Gb|df cfP . ;+oQ ' m
cGtsf nflu ;j{xf/fx¿ hGdfO/x]sf] klxnf] qmflGtsf/L l;4fGtM klxn] k"/f ug{5 ] , hgtfnfO{{ k"0f{ /fhgLlts zlQm cfh{g u5{g\ eGg] dfS;{sf] kf6L{af6 df]xgljqmdnfO{{ sf/jfxL ub{} /fli6« o hgcfGbf] n g ;ldltsf]
5 . log} ;j{xf/f g} k'h F Ljfbsf] cGtsf] ;fdGtL Joj:yfnfO{{ rsgfr'/ kf/, :jtGqtf k|bfg ug{5 ] , ;+ljwfg;efsf] egfO{nfO{{ emfkfsf qmflGtsf/L o'jfx¿n] ax'dtsf] cfwf/df df]xg j}BnfO{{ ;+of]hsdf d;fnsf] k|ltlglw 8f=
sf/0f aGg] 5 g\ \ . ;aeGbf kl5 ljb] z L ;fd| f Hojfb / ef/tLo r'gfj ug{5 ] / To;cg';f/ ag]sf] rl/tfy{ ul/5f8] . lu/km\tf/Laf6 dxf;lrj rog u/L kfF r f} afa'/fd e§/fO{ aGg k'us ] f lyP . pgL
kfl/Psf ;r]t ;j{xf/f ju{{ dhb'/ lj:tf/jfbsf] k|efj / 3]/faf6 cnu ;/sf/nfO{{ cfkm\gf] lhDd]jf/L ;'Dkg]5 . ar]sf s]xL o'jf / h]na|s ] u/]/ aflx/ dxflwj]zgsf] ;dfkg ePsf] lyof] . d;fnsf] lhNnf ;ldltsf] x}l;otsf
ju{n { ] ju{{ ;+3if{åf/f /fHo;Qf cfkm\gf] xf]pm, ls;fg dhb"/sf] zf;g v8f of] xfd|f] sfo{gLlt xf] . cfhsf] xfd|f] cfPsf o'jfx¿sf] k|of;n] @)#% kf6L{sf] nfOg ;Qf hgtfdf x:tfGt/0f JolQm lyP . d;fnn] s]Gb|Lo :t/sf]
xftdf lnP/ cfkm\gf] ;fy} ;du| dfgj u/, o; zf;gdf wgL ;fd|fHojfbsf /0fgLlt sDo'lg:6 kf6L{sf] g]t[Tj, ;fn;Dd cfOk'Ubf b]zsf cGo If]qdf u/ eGg] cd" t { /fhg} l ts gf/f g]tfnfO{{ gk7fP/ cfGbf]ngnfO{{ v]nfFrL
hfltnfO{{ ;a} k|sf/sf pTkL8gaf6 bnfnafx]s ;a} zf]lift hgtfnfO{{ hgtfsf] clwgfosTj, ls;fg /x]sf sDo'lg:6 qmflGtsf/Lx¿;Fu lrqaxfb'/n] k]; u/]sf lyP, ;f]xL kf; u/]sf] lyof] . xl/af]n uh'/n] sf] g]tT[ jdf
d'Qm kfg{5 ] g\\ .Æ lx:;f b]pm, ;f]leot ¿; blIf0fk"jL{ dhb' / x¿sf] Pstfsf] cfwf/df ;Dks{ u/L kf6L{nfO{{ ^ c~rn / w]/} eof] . o:tf] kf6L{n] ljsf; ug{] cfzf Pstf s]Gb|df cfpFbf afa'/fd s]Gb|Lo
dfS;{n] ;+3if{ / qmflGtdf l;4fGt o'/f]ksf gjk|hftGq / cfhfb rLg;Fu hgjfbL u0ftGq :yfkgf xf] . of] lhNnfdf lj:tf/ u/] . @)#% ;fn ug{ ;ls+bg} Yof] . rfF8} g} cNkdt kIf g]tf eP/ cfP . r'gfjL df]rf{ ;+oQ ' m
/ k|ultzLn bz{gsf] e"ldsf x'G5 eGg] /fhg} l ts ;DaGw v8f u/, sfo{qmd s] sDo'lg:6 kf6L{sf] x'g k'; !!–!& df ePsf] k|yd ;Dd]ngn] lrqaxfb'/ kIfn] kf6L{ kmf]8L 5'§} kf6L{ hgdf]rf{ u7g xFb' f klxnfsf] ;+oQ ' m
kQf nufP . cfnf]rgfsf] xltof/n] ;dfhjfbsf] nIo /fvL zf;g rnfpm . ;S5 < 6]s, af3] cf]8f/ h:tf ljlwjt clvn g]kfn sf]l8{g]zg u7g u/] . ax'dt kIf df]xg j}Bsf] /fli6«o hgcfGbf]ng ;ldltsf] ;+of]hs
xltof/sf] cfnf]rgfnfO{{ abNg ;Sb}g, gjk|hftGq lhGbfjfb . o;s} cfwf/df sfNklgs s'/fx¿ u/]/ e|d kfg{', sld6L -dfn]_ u7g u/] . kf6L{nfO{{ df]6f] dzfn / df]xgljqmdsf] ePsf] gftfn] ;+o'Qm hgdf]rf{sf]
ef}lts zlQmnfO{{ ef}lts zlQmn] dfq ls;fg cfGbf]ngx¿ eP . cfGbf]ngs} dxf;lrjn] 6]ssf] sfd ug{] x'Fbf g] k fns} Oltxf;df ;aeGbf cNkdtsf] kf6L{nfO{{ kftnf] d;fn g]tT[ jdf bfaL u/]/ hgdf]rf{sf] ;+of]hs
x6fpg ;Sb5 eg]/ ;z:q qmflGtdf qmddf kf6L{ b]zJofkL klg eof] . ha s]Gb|Lo ;ldltsf ;fyLx¿n] ;d]t qmflGtsf/L nfOg kf; ug{ of] ;Dd]ng elgof] / Pp6} gfdsf, Pp6} aGg k'u] . o;/L afa'/fd klg e"Ok{ m' §f
hf]8 lbP . csf{tkm{ l;4fGt klg t'n;Lnfn >]i7, 8L=aL= clwsf/L, dxf;lrjsf] 8]/f yfxf kfpg cfjZos ;kmn eof] . kf6L{sf] dfu{ lgb{z ] s gLltsfo{ q mdsf b' O { kf6L{ eP . tl/sfn] g]tf aGg k'u] . Pstf
ef}lts zlQmdf ablng ;S5 ha o;n] dgdf]xg clwsf/L, afns[i0f zdf{x¿ 5} g eGb} of} l gs /fznLnf ug{ ] l;4fGt dfS;{jfb–n]lggjfb–dfcf] df]xgljqmd l;+xsf] d;fn kfFrf} dxflwj]zg u/L ax'dtsf] cfwf/df
hg;d"xnfO{{ a;df kfg{ ;Sb5 egL sfFu; ]| 5f8L sDo'lg:6 kf6L{df cfP dxf;lrjnfO{{ sf/jfxL u/]kl5 lgd{n ljrf/wf/f agfof] . o'4sf] :j¿k dxflwj]zgs} nfOgdf cem;Dd cl3 k"j{ dfn]sf] nfOg hgo'4sf] nfOg kf;
l;4fGtnfO{{ klg xltof/df u0fgf u/] . ls;fg cfGbf]ng klg /f]lsP, kf6L{dfly nfdf, eQmaxfb'/ >]i7, lrqaxfb'/ bL3{sfnLg hgo'4 x'g], zflGtk"0f{ al9/x]sf] 5 eg] j}Bsf] g]t[Tjsf] ug{ ;kmn eP . hgo'4df hfg
l;4fGtn] To;} cj:yfdf dfq k| l taGw nfUof] . k| y d /fli6« o s]=;L=x¿ dxfdGqL eP t/ pgLx¿n] ;+;bLo af6f] xf]Og, Onfsfsf cfwf/df dzfnn] dzfn, Pstf s]Gb|, dfcf]jfbL gdfGg]x¿nfO{{ kf6L{af6 lgisfzg u/L
hg;d'bfonfO{{ a;df kfg{;S5 ha ;Dd]ngåf/f kf6L{nfO{{ ;+zf]wgjfbL kf6L{ nfOgdf s'g} km]/abn u/]gg\ . ;Qf sAhf ug{] ;z:q ;+3if{sf] af6f] x'bF } b; jif{] hgo'4 ug{] l:yltdf k'Uof] . kf6L{sf] gfd g]skf -dfcf]jfbL_ agfP .
o;n] pgLx¿sf] clt cfjZos ljwfgjfbL kf6L{df kl/0ft ul/of] . lgd{n nfdfsf] 5'§} ljsf;jfbL nfOg lnP/ dfq g]kfnL qmflGt ;DkGg ug{ ax'dt kIfn] @)$# ;fndf x'g rf/ tof/L ub{} kf6L{nfO{{ hgo'4df
cfwf/e"t lxtsf] ;+/If0f ug{ ;Sb5 . @)!) ;fndf eLdbQ kGtn] rnfPsf] lyof] . ;a} k|ltlqmofjfbL r'gfjnfO{{ ;lsG5 eGof] . of] af6f] d f uO/x]sf] /fli6«o k~rfotsf] r'gfj xf]d] . ;xL d"Nofª\sg ug{] xf] eg] k|r08
o;/L dfS;{n] ;a} k|sf/sf pTkL8gaf6 ls;fg cfGbf]ngnfO{{ sDo'lg:6 kf6L{sf] pkof]u ug{'k5{, hgcfGbf]ngåf/f ls;fgx¿nfO{{ hfu[t, ;+ul7t ub{} alx:sf/ ug{] gLlt agfPsf] lyof] . gePsf] eP hgo'4 x'g] klg lyPg,
d'Qm x'g ;j{xf/f ju{{ ef}ltsjfbL abgfd ug{ u/]sf] x/st eg]/ hgtfnfO{{ k|lzlIft ug{k' 5{, k~rfotsf u'l/Nnf o'4 rnfpg], hg;]gf lgdf{0f ax'dtkIf l;4fGtdf sdhf]/ eP klg u0ftGq cfpg] klg lyPg, of] ;xL
x'gk' 5{, ju{{ ;+3if{df cl3 a9\g' k5{, tTsfnLg dxfdGqL dgdf]xg clwsf/Ln] lj?4 hgtf ljb|f]x ug{ ;8sdf ug{,] ufpFdf cfwf/ Onfsf agfpg], ToxfF hf]; hfFu/ ePsf o'jfx¿ lyP . xf] . ;aeGbf b'ef{Uo of] aGg k'Uof] ls
;z:q o'4 n8\g tof/ x'g'k5{ / kf6L{sf] gfdaf6 lj1lKt g} lgsfn]c: . cfPkl5 sDo'lg:6 kf6L{n] To;sf] g]tT[ j ufpFn] ;x/nfO{{ 3]g,]{ ltgnfO{{ sAhf k~rfotsf] r'gfj ;w}F alx:sf/ elgb} k|r08sf] v/fa kIfsf] cfnf]rgf ug{]
/fHo;Qfsf] p2]Zoaf6 cl3 a9\g' k5{ /fhfnfO{{ laGtLkq n]v/] kf6L{dflysf] u/]/ qmflGt ;kmn u/fpg' k5{ . pgL ub{} /fi6«JofkL ljho k|fKt ug{] cfPsf] lyof] . kf6L{sf] alx:sf/sf] s'g} dflg; g} kf6L{df ePgg\ . bf];f| ] jl/otf
eGg] s'/fx¿ kQf nufP . oxL g} k|ltaGw k'ms'jf u/]kl5 kf6L{ k'/} oxL nfOgdf hLjge/ cl8u /x] . bL3{sfnLg hgo'4sf] af6f] g} g]kfnL k|efj slxNo} b]lvFbg} lyof] . o'jf hf];, qmddf afa'/fd k'Ug' qmflGtsf nflu
dfS;{ j fb xf] . o;} l;4fGtnfO{ { j}wflgs kf6L{ aGof] . o;/L klxnf] emfkf sf]cl8{g]zg sld6Lb]lv qmflGtsf] af6f] ls6fg u¥of] . g]kfnL hfFu/ k|of]u u/L s]xL o'jfx¿n] 7"nf] >fk eof] . s'g} nfOg gePsf]
ljZje/sf ;j{xf/fx¿n] cf–cfkm\gf] qmflGtsf/L nfOgsf] ;d"n gi6 eof] . clvn g]kfn sf]cl8{g]zg sldl6 qmflGtsf] klxrfg ub{} gf}n ] f] hgjfb, sf7df8f}dF f /x]sf kfFr–5 k|x/L la6x? -af“sL ^ k]hdf_
4 @)&( ;fn r}t % ut] cfOtaf/

sDo'lg:6lj?4 nufPsf cf/f]k / jf:tljstf


sDo'lg:6 s] rfxG5g\\ <, of] 6f]ls/x]sf] 5}g < s] dxª\uL ef]sd/L, gnL xf], h;n] xfd|f] z/L/sf] /ut nu]/ a'9Lh:tL b]lvG5] . ;dfhdf kfOg] oL ;f6f] k'/fgf] dhb'/ sd{rf/Lsf] klg j}1flgs oGq agfpF5, To;nfO{{ klg k};fsf]
sDo'lg:6nfO{{ slxNo} ;f]lwFbg} / k'h
F Lkltsf bdg, pTkL8g h:tf ;k{ pgLx?nfO{{ dflnssf] z/L/df k'¥ofpF5 / x8\tfnsf] cGt/ k|fs[lts geP/ zf]if0f pTkL8gdf /f]huf/L vf]l;G5 . oxL sf/0fn] ubf{ ann] wgL dfG5]n] cfˆgf] lgoGq0fdf /fV5
k|sfzg ;+:yf / To;af6 k|efljt ;w}F 8:g tof/ 5}g < ;dodf of] gnL x6\gfn] dflnsx? cfwfl/t of] bnfn k'h F LjfbL Joj:yfsf] ;f/f ;+;f/df Jofkf/ ug]{ cd]l/sf, / cfˆgf] kmfObfsf] cj:yfdf dfq k|of]u
a'l4hLlj, ;flxTosf/ cfˆgf]tkm{af6 xfdL ul/a, d]xgt ug]{ dfG5] gs{sf] larlnt x'g' :jefljs x'g hfG5 . pkh xf], sDo'lg:6 zf]if0f Joj:yfnfO{{ a]nfot, O6nL, k|mfG; / hfkfgh:tf] u5{ cGoyf k'/fg} oGqaf6 sfd lnG5,
sDo'lg:6sf rfxgfx?nfO{{ k|sfz ub{5g\ . lhGbuL afRg ljjz 5f} / xfdLnfO{{ hldgbf/ / ls;fgsf z/L/nfO{{ klg ;dfKt kf/]/ / of] agfj6L e]befjnfO{{ ljsl;t k'h F LjfbL b]zdf klg cfh nfvf}+ h;n] ubf{ pTkbg ug]{ oGqsf] kmfObfaf6
ltgLx? eG5g\, æsDo'lg:6 wd{ dGb}g, atfOFbg} ls s'g kfksf] sf/0f xfdLnfO{{ o:t} Ps glnn] hf]85, h;sf] ;w}s F f] nflu x6fpg rfxG5 . a]/f]huf/ dfq geO{ lbgfg'lbg of] ;+Vof dfgj ;dfh alGrt /xG5 . k'h F LjfbL
pgLx?aLr bfh'–efO lbbLalxgLsf] /f}/a gs{df kmflnPsf] xf}F < s] d]xgt kl/0ffd:j¿k ;fgf ls;fg / v]tL ug]{ xfd|f] ;dfhsf] xfnsf] Joj:yfsf] a9\b} uO/x]sf] 5 / xfd|f] b]zdf w]/} Joj:yfdf nfvf}+ s/f]8f}+ agfpg] lg/Gt/
;DaGw x'bF g} , JolQmut ;DklQ x8k ug{' kfk xf] < s] l;wf;fwf ;/fkmtsf] dhb' / sf] d] x gtsf] sdfO{ ;w} F cfwf/ gfkmf xf] / oxfF ;a} ;dfg gfkmfsf] sf/vfgfx? aGb x'bF 5 } g\, h:n] ubf{ gofF–gofF lrh agfpg] dfG5]nfO{{ :jo+ Ps
u5{g, a'9fa'9LnfO{{ df5{g,\ x8\tfn u/fP/ lhGbuL lhpg' ck/fw xf] < xfdLn] /fd|f hldgbf/sf] 3/lt/ bf}l8G5 cGoyf olb nflu tof/ ul/G5 . oxL sf/0fn] ubf{ /f]huf/L sfof{nodf btf{ a]/f]huf/x? …j:t'dfÚ df ablnlbOG5 / p lghL{j
/fi6«sf] k|ultdf cj?4 u/fpF5g\, lx+;f 3/ agfof},F 6]l/lngsf] ?kdf /fd|f /ª\uL– ;dfhdf df]6f] sk8fsf] cfjZostf eP s/f]8f}e+ Gbf klg a9L ePsf 5g\ . j:t' h:t} ahf/df laS5, o;sf] df]ntf]n
km}nfp5g\ / jf]Ng] jf lj/f]w k|s6 ug]{ lj/ªuL sk8f agfof}, l56f] lxF8g] /]n klg 6]/l] ng / 6]l/s6g agfOG5 df]6f] a]/f]hufl/n] dfG5]sf] tg–dgnfO{{ hh{/ x'G5 / cfjZostf gk/]kl5 p;nfO{{ sfg
:jtGqtfnfO{{ jGb'ssf] gfn b]vfP/ agfof}, cflb–cflb agfof}F . o;/L cfˆgf] sk8f ul/a hgtfn] lsG5g\,\ h;n] agfP/ hg;fwf/0fsf] zf/Ll/s, dfgl;s kqm]/ aflx/ lgsflnG5, p;Fu dfgjLo
/f]S5g\ . Ps k|sf/n] sDo'lg:6nfO{{ lk;fr d]xgtaf6 xfdLn] :ju{sf ;f/f ;fdfg Hofbf df]n ltg{ ;Sb}gg\ . ctM Hofbf ljsf;nfO{{ ca?4 dfq} gu/]/ ;dfhsf] Jojxf/ ul/Fbg} p:sf] ;kgf;Fu s;}sf]
-;}tfg_ sf] ?kdf b]vfp5g\ / o:tf] h'6fof}F . o;sf] cltl/Qm c? :ju{ x'G5 gfkmf kfOg] x'gfn] clws[t, ;fx", dxfhgn] k|ultnfO{{ g} ca?4 ul/lbG5 . ;xfg'el" t /fVg' / p;sf] efjgfsf] ;Ddfg
nfU5, sDo'lg:6 lj/f]wL ?n h'g :ju{sf] g} s] < xfdLnfO{{ s]6fs]6Ldf elgGYof], vl/b ug]{ /fd|f vfnsf sk8f pTkfbg cfdfafa'n] s}of}F b'Mvsi6 em]n/] ug]{ t k|Zg} p7\bg} , kz'xf6df a]lrg]
kl/sNkgf ul//x]sf 5g\, sDo'lg:6x? :ju{df dfG5]n] ;'Gb/ lrh kfpF5 . ToxfF u5{g\ . xfdLsxfF b}lgs cfjZos pgLx?nfO{{ cfˆgf s]6fs]6Lx?nfO{{ kz'h:tf] / ;AhL ahf/df a]lrg]
To;nfO{{ gs{df abNg] hfn tof/ sNkj[If 5, h'gd'gL pleP/ xfdL h] ;fdu|Lsf] t'ngfdf s[d, kfp8/, k9fpF5g\, cfˆgf lzlIft 5f]/f5f]/LnfO{{ t/sf/Lh:t} dfG5]sf] lsga]r x'g' klg
ul//x]5g\ . k'FhLktL hldgbf/ / rfxgf u5f},+ { Tof] t'?Gt k"/f x'G5, sfdw]g' lnlki6s / /S;Lh:tf ljnfl;tfsf b]v/] pgLx?df s:tfs:tf OR5fx? 7"nf] b'36{ gf xf] .
pgLx?sf /fhgLlts bn tyf ljrf/s 5, h;n] xfd|f] ;a} OR5f k"/f ul/lbG5, ;fdu|Lsf] pTkfbg al9/x]sf] 5 / 8fN6f, cfPsf x'G5g\\ t/ ha k9fO{ ;lsG5, ;+;f/lgdf{0f ug]{ dfG5] s]xL Jofkf/Lsf]
k|rf/sx? sDo'lg:6sf] hfnaf6 s'g ToxfF dfG5] a"9f] x'bF g} , ladf/ x'bF g} , b'MvL d§Lt]n, l;d]G6, 6fo/ 6\oa' cflb gkfP/ klxn] 5f] / f5f] / Lsf] / To;kl5 xftsf] s7\kt' nL aGg' cfZro{sf] s'/f t
:ju{sf] /Iff ug{ rfxG5g\, To;nfO{{ a'‰of] x'bF g} , xfdLn] h] agfof}, s] tL xfdLnfO{{ xfxfsf/ 5 t/ ljnfl;tfsf ;fdfgn] cfdfafa'sf ;kgfx¿ PsPs u/L 6'6g\ 5Fb5 } t/ ;a} 7fpFdf ;a} ;do o:t}
eg] afFsL s'/fx¿ xfd|f] cufl8 cfkm ;]
cfkm k|i6 x'G5 / sDo'lg:6sf] lj?4
/f]u, cefj, / b'Mvaf6 hf]ufpg kof{Kt
5}g / < xfdLn] :ju{ agfpg] oxL ck/fw ;Gtf]if ;L bf]sfg el/Psf x'G5g\\ . clwsf+z hgtfsf]
cfjZostf / pTkfbgsf] aLrsf] of]
yfN5g\, b/vf:t, cGtaf{tf{ lbFbflbFbf
pgLx? yfS5g\, t}klg /fd|f] hflu/ t
e}/x]sf] 5 . olb clzlIft dfG5] laxfg}
zx/df s]xL lglZrt :yfgdf cfP/ a:5g\\
nufPsf oL cf/f]ksf jf:tljstf, ;Totf uTof}F / s] xfdL o;} ck/fwsf] sf/0f /fd|/L ljrf/ ug]{ xf] eg] hldgbf/n] vf8nsf] sf/0f s] xf] < jf:tjdf xfd|f] k/} hfcf];\, ;fwf/0f gf]s/L klg eg] lzlIft dfG5] /f]huf/ pknAw u/fpg]
xfd|f] cufl8 cfpF5 . gs{sf] cfuf]df 8l9/x]sf 5f}F < xfd|f cfˆgf] eg]sf] hldgdf ls;fg dhb'/s} b]zsf] cfly{s ;fdflhsn] Jofkf/L, jiff};
{ Dd kfOb}g pgLx?sf] cg'xf/ sfof{nosf] cufl8 ;w}+ nfOg nufP/
h'g ;dfhdf xfdLx? a:5f},F Toxf cfOdfO{sf z/L/ pbfª\luPsf] 5, xfd|f] d]xgt / kl;gfn] g} cGg afnL k'h
F Lklt, xflsd, t:s/, ;fx", hldgbf/ k'mªu p8\g yfN5, xf;f] x/fpg yfN5, a:5g\ of hflu/sf] lgj]bg / cGtjf{tf{
b'O{ k|sf/sf dfG5] kfOG5g\ . zx/df z/L/df cf]t 5}g, xfd|f aRrfsf] nflu kmnfpFbg} < sDo'lg:6n] of] jf:tljstfnfO{{ / a'hj' { f g]tfsf] ?kdf Ps clt ;DkGg cfzf dg{ yfN5 / cfdfa'afsf] cg'xf/ lbFb} lxF85g\ . sDo'lg:6 dfG5]sf]
dflns / dhb'/, ufpFdf hldgbf/ / b"w 5}g, bdaf6 kLl8t a'9f cfdfafa'sf] a'lem;s]sf 5g\ ls k|sl[ tsf] cltl/Qm ju{ tof/ u/]sf] 5 / hf];uF sfnfahf/L, l56f]l56f] rfpl/g yfN5 . slt kL8f lsga]rnfO{{ ;dfKt u/]/ Pp6f o:tf]
ls;fg tyf v]tL ug]{ dhb'/ . olb xfdLn] nflu bjfO{ 5}g, nfvf},+ s/f]8f}+ lstfa pTkfbgsf] d'Vo sf/0f d]xgtL hgtfsf] t:s/L / 6]S;rf]/Lsf] ¿kdf cj}w x'G5 xf]nf, o; a]nfdf / s:tf] hgdª\unsf/L Joj:yf lgdf{0f ug{ rfxG5,
/fd|/L ljrf/ u¥of}F eg] oL b'O{ k|sf/sf 5fKg] / ;}s8f} :s'n, sn]h agfP/ klg >d g} x'G5 . ctM ls;fg / dhb'/ g} ;DklQsf] y'kf| ] 5 / logLx? ef]ulanf;sf] cGwsf/n] 9fS5 xf]nf, ltgLx?sf h;df dfG5]n] :jtGq ?kn] ljrf/ JoQm
dfG5]x¿ 5'6o\ fpg d'l:sn kb}g{ . logdf xfdL clzlIft 5f},F ul/aL xfd|f] j}z + nfO{{ oL v]tL / sf/vfgfsf c;nL dflns hLjg latfpg kfgLh:tf] k};f vr{ cfdfafa'df / s] of] b'Mv–bb{sf] s'g} ug]{ ;Defjgf klg pTkGg x'G5 / p;sf]
dflnsx?sf] cg'xf/ rlDsnf] kfOG5, c;dod} a"9f] agfO/x]5 / ljleGg ;d:of x'g / b]zsf] ul/aL, a]sf/L / d'vdl/sf] u5{ g \ . ctM gfkmfdf cfwfl/t 7]ufgf / s'g} lx;fa sxL 5 < o;eGbf efjgfdf v]njf8 ug{ g;lsof];\ . gfl/n]
pgLx? :j:Yo x'G5g\,\ ;kmf /+uL–la/ª\uL xfd|f] hLjgsf] 9f]sfdf d[To'306f ahfO/x]5 Ps dfq sf/0f oL k'h F LktL, hldgbf/ cy{Joj:yfdf logLx?sf] ?lrnfO{{ Wofg a9L b'MvbfoL c? s] x'g ;S5 ls ;dflhs ljsf;df ;w}F Pp6f dxTjk"0f{
sk8f nufPsf x'G5g\\, pgLx?sf] lsg– lsg cflv/ o:tf] lsg < o:tf] / sfnfahf/L ;fx" x'g, h;n] cfˆgf] n'6 /fvL pTkfbg ul/G5 . sDo'lg:6x? of] Psflt/ s/f]8f}F xftn] sfd dflu/x]sf e"ldsf lgefPsf 5g\ / h+unL hgfj/sf]
cfjfhdf 68\sf/f]kgf x'G5 lhk, sf/ lsg hf] sfd u5{, ToxL ef]s} d5{, h;n] / gfkmfvf]/Lsf] nflu tdfd d]xgtL gfkmfvf]/L bf}8nfO{{ ;dfKt u/]/ ;fdflhs 5g\\ / csf]l{ t/ nfvf}F la3f hldg df;'af6 hLjg wfGg] cGwsf/ o'ub]lv of]
df]6/;fOsndf r9]/ lxF8g\ ] x'G5g\, of] ;+;f/sf] /rgf u5{ Tof] g} o;af6 hgtfnfO{{ cfly{s ;+s6sL cfuf]df cfjZostfsf ;fdu|L pTkfbg u/fpg vghf]t gu/L afFem} /x]sf] 5 . ;Eo j}1flgs o'u;Dd gf/Ln] k'?ifsf]
dxndf a:5g\ . /ld a[hdf v]Ng], jlGrt lsg < clg hf] s]xL ub}g{ , tL xf]Db5g\ . sDo'lg:6 oL dfG5] vfg] n'6/] fsf] rfxG5g\, h:n] ubf{ d]xgtL hgtfsf] snsf/vfgf 5}g ePsf klg aGb sfFwdf sfFw ldnfP/ ;+3if{ u/]sf 5g\\ .
Snadf s]j/] gfr x]g{ ] kxf8 jf ljb]z o; ;+;f/sf] dflns lsg 5g\ < zf]if0faf6 ;dfhnfO{{ d'Qm ug{ rfxG5g\,\ cfjZostf k"/f x'g ;sf];,\ pgLx?nfO{{ 5g\ of] agfpg]x? cg]sf}+ lrhsf] w]/} si6 ;x]sf 5g\,\ vt/f p7fPsf 5g\\ .
ofqf ;fydf snun{ /fVg' logLx?sf] ;f}v s] t:s/L, sfnf] ahf/L, ld;fj6 h;af6 oxfF :jl0f{d dfgj ;dfhsf] ;x'lnot k'Ug ;sf];\ / pgLx? ;'vL cfjZostf ePsf s/f]8f}+ dfG5] 5g\,\ s:tf] lj8Dagf 5 eg] Pp6f nfdf]
x'G5 . logLx?sf] x;fO{df a]lkms[kgf / ug],{ gfkmfvf]/L g} k'Go -/fd|f] sfd_ xf], lgdf{0f ug{ ;lsof];\ . JolQmåf/f JolQmsf] hLjg latfpg] qmddf kfOnf rfNg oL lrh agfpg h'g ;fdfgsf] ;do;Dd ;dfhdf gf/Lsf] :yfg Hofb}
logLx?sf] rfndf kfgLdf kf}l8/x]sf] h;n] wgL ;fx"nfO{{ :ju{sf] xsbf/ agfp5 zf]if0fn] dfgj3ftL Joj:yf hGdfpF5g\, ;s'g\ . gfkmfnfO{{ cfwf/ dfg]/ rNg] of] cfjZostf k5{, hldg afh} k/]sf 5g\\ tNnf] /x]sf] 5=== pgLx? ;}s8f}s F f] ;+Vofdf
df5fsf] h:tf] /jfkm x'G5 . lgd'vf ul/a, / Odfgbf/Lsf] kfkn] xfdLnfO{{ gs{sf] h;df Psflt/ ;DkGgtf 5fPsf] x'G5 Joj:yfn] sfnf]ahf/LnfO{{ k|fT] ;fxg lbG5 . dfG5] pbf; cfvfn] tL b[Zo x]l//x]sf Pp6f k'?ifsf :jf:gL aG5g\, ljxfgb]lv
>dhLljju{nfO{{ ufnL ubf{ d'vaf6 cfuf]df ws]N5 < Tof] s'g rdTsf/ xf], eg] csf]l{ t/ ljkGgtf . d"No lgoGq0f ugf{;fy ahf/af6 tL 5g\\ t/ To;nfO{{ kfpg ;s]sf 5}gg\ . cfwL /ft;Dd kz'n] h:t} sfd u/]/
cfuf]sf] Hjfnf a;f{p5g\ eg] cfk"m hf] ug]j{ fnf ef]s} / gug]x{ ?nfO{{ ;DkGg Psflt/ d'¶Le/L dfG5] olt ckr ;fdu|L x/fpg] u/]sf] xfd|f] cg'ejn] g} sDo'lg:6 oL cj:yfnfO{{ ;dfKt kf/]/ klg b'Tsfl/G5g\, p;sf] hGdnfO{{ g} cz'e
;x/sfl;t af]Nbf k"mn a;f{p5g\ . agfp5 < hf] hlt ;Hhg 5, Tof] Tolt x'g] ul/vfG5g\ ls To;nfO{{ krfpg bjfO{ atfO/x]5, clwsf+z hgtfdf 8fN8f, dfG5]m:nfO{{ …of]Uotfcg';f/sf] sfd / dflgG5, a'9f];uF ljjfx ul/G5, nf]Ug]
logLx?sf] dxndf dvdnh:t} g/d\ g} b'MvL 5, ljkGg 5, x]o b[li6n] x]l/G5, vfg'k5{ / csf]l{ t/ k]6sf] ef]s dfg{nfO{{ dl§t]n cflbsf] xfxfsf/ 5 t/ ;/sf/L p;sf] sfdcg';f/sf] bfdÚ lbg] Joj:yf dgf{;fy lhGbuLe/L ;a} ;'v ;'lawfaf6
3fF;sf] rf}/ x'G5, u'nfasf] ;'uGw x'G5, v/fa ;lDemOG5, c;'/lIft 5, oftgf cfOdfO{n] cfˆgf] z/L/ a]Rg'k5{, ;–;fgf d"Nodf tL lrhx? kfOFbg} g\ ha ls ldnfpg rfxG5 . alGrt eP/ ;Gofl;gL ag]/ /xg'k5{,
;frf]df 9flnPsL h:tL sf]l/af6L / bdgsf] lzsf/ agfOG5 / hf] hlt s]6f l/S;f rnfp5, a'9fa'9Ln] lev a9L d"No lt/]df sfnf]ahf/df hlt klg dfG5] ;+;f/sf] ;a}eGbf 7"nf] nf]Ug] d/]kl5 p;nfO{{ afFRg] clwsf/ lbOFbg} ,
l;ª\ufl/PsL ;'Gb/L cfOdfO{x? x'G5g\, hfnL 5, em]nL 5, Tof] Tolt g} ;'vL, dfUg'k5{, uf]a/af6 cGgsf] bfgf lgsfNg', lsGg ;lsG5 . pBf]uklt Jofkf/Låf/f cfZro{ xf], ;f]Rg], k|sl[ tnfO{{ hfGg] p;sf cfzf / OR5fsf] af/]df s;}sf]
r/fh:t} rlDsnf k"mnsf] ;'jf;em}F jf:gf ;DkGg / ;Ddflgt 5 . Pp6} k|Zg xf]6nsf] h'7o\ fgaf6 h'7f] lng s's/' ;Fu cGwfw'Gw gfkmf sdfpg j:t'x? uf]bfddf lrGg], gofF–gofF j:t' dfg]/ dgdf}hL ljrf/;Dd u/]g, p;nfO{{ 3/sf] k/vfnsf]
5g\{ ] k'tnLem}F gfRg] ;'Gb/ aRrf x'G5g\\ af/Daf/ cg'xf/ abn]/ xfd|f] cufl8 h'Wg', ?vsf] af]qmf / kft vfg' / d/]sf /fvL ahf/df agfj6L cefjsf] ;[hgf Jojxf/ ul/lbP o;sf] cg'el" t / s}b u/]/ /flvof], lelqgL–j]Zof –b]jsGofsf]
eg] dhb'/ ls;fgsf] rfp/L k/]sf cg'xf/, cfpF5 lsg < cflv/ o:tf] lsg < s's/' sf] df;'df d'v uf8\gh ' :tf] s'/f u/fpg ;fwf/0f e};s]sf] 5 / ;/sf/af6 ljrf/ k|wfg cl:tTjnfO{{ cFWof/f] ¿kdf p;sf] z/L/nfO{{ dgf]ljgf]bsf] ;fwg
cw{gfª\uf] ;'ss ] f] kftnf] z/L/, w'hf– jf:tjdf oxL k|Zgsf] pQ/ sDo'lg:6n] ca ;fwf/0f 36gf aGb} uO/x]sf] 5 . of] u}/sfg'gL c;dflhs cdfgjLo 7uLnfO{{ ‰ofnvfgfdf aGbL agfO{ /x]sf 5g\\ dfg]/ p;sf] efjgfsf] v]njf8 ul/Psf]
w'hf ePsf] sk8f, elTsg nfu]sf] sfFrf] vf]h] / oxL sf/0fn] :ju{sf] :yfoLaf;L kGw| sf]7fjfnf 3/df Pshgf a:5 / s8fOsf ;fy /f]Sg' t k/} hfj; pgLx? / agfOlbP, of] ;+;f/sf] slt bb{gfs 5 / oGqsf] cljisf/ kl5 ;a} If]qdf
df6f]sf] k'm;sf] 3/, d]xgtsf] kl;gf, pgLx?nfO{{ cfˆgf] zq' 7fg]/ ljleGg Pp6f em'kf| d] f kGw|hgf a:5g\,\ Jofkf/L cj}w ;DklQ h:t} sfnf]ahf/sf] d"NonfO{{ 36gf x'G5 / oxL b'ef{Uo cfh xfd|f] k'?ifh:t} lgdf{0f sfo{df ;+nUg eP/ klg
ef]ssf] cFWof/f], ul/asf] qf; -bnbn_, k|sf/n] ab\gfd ug{ nfu]sf 5g\ . pBf]ukltsf :jf:gLnfO{{ aflx/ 3'Dg hfg] lgoldt / sfg'gL agfpg] sf]l;; u5{g\ . lgolt ag]sf] 5, xfd|f] rf/}lt/ p;nfO{{ ;dfhdf a/fa/Lsf] :yfg 5}g .
cGwljZjf;, 7f8f] af]nL, C0f, p8'; / sDo'lg:6x?dfly lxnf] 5\ofKg pgLx?nfO{{ a]nfdf Ps 8]9 ;o bf/Ldf s'g nufpg] klxn] ul/a x6fp / ;dfhjfbsf] gfddf cGwljZjf;sf] jfbn olt cFWof/f] cd]l/sf, k|mfG; h:tf ;DkGg k'h F LjfbL
dR5/sf] xdnf / dfs'/fsf] hfnf], Tolt ufx|f] klg 5}g lsgls nfvf};+ Dd eGg] k|Zg v8f x'G5 eg] ul/a cfOdfO{nfO{{ /fHon] d"No a9fof] km]l/ sDo'lg:6sf] gfddf u/fP/ km}nfPsf] 5 ls xfdL :jtGq b]zdf klg gf/Ln] ;–;fgf sfddf dfq}
d/0ff;Gg xf;f], kmf]xf]/ gfnfsf] b'uG{ w k'Ug] cvaf/, s/f]8f};+ Dd k'Ug] /]l8of], s] nufpg] eGg] ;d:of ;w}F pTkGg ljleGg cfjZos ;fdu|Lsf d"No a9fO/x]sf eP/ ljrf/ ug{;d]t kfpFbg} f},F xfdL /f]huf/L kfpF5g\\ / o:tf] sfddf klg
w'jF f / afGtf 5 . dflns / dhb'/sf l;g]df, 6]lnlehg / nfvf}–+ nfv hgtf e}O/xG5g\ . ha wgLsf] 3/df :jflbi6 5g\ . k|z:t ;fdfg eP klg ul/an] lsGg j} 1 flgs hg3ftL dfGotfsf] pgLx?nfO{{ k'?if;/x tna lbOFbg} .
?kdf /x]sf b'O{ k|sf/sf dfG5] tkfO{+ ;dIf k'Ug] pkGof;, syf, kqklqsfsf] ksjfg\sf] ef]h rln/x]sf] x'G5 eg] kfO/x]sf 5}g . sDo'lg:6 hdfvf]/L / kvf{nleq dfq ;f]Rg :jtGq 5f}F . xfdLsxfF hflu/ vfg] gf/Ln] laxfg–a]ns ' f
;a} 7fpFdf kfpg'xG' 5 . tkfO{ sxLF klg ?kdf /x]sf oL k|rf/tGqdf log} wgL glhssf] 3/sf] a'9L cfOdfO{ ef]sn] d5]{ . t:s/LnfO{{ ;w}s F f] nflu ;dfKt u/]/ Pp6f gfkmfvf]/ / n'6fxfx? cfˆgf] lglxt 3/sf] sfd klg u5{g,\ aRrf kfN5g\,
hfg'xf];\ k|To]s zx/df b'Oj{ 6f ;x/ ;fx"x?sf] xft 5 . sDo'lg:6n] :ju{ / wgLsf s's/' /]zdL l;/sdf cf/fd o:tf] ;dfhsf] lgdf{0f ug{ rfxG5g\ hxfF :jfy{ lj:tf/sf] nflu xfdLnfO{{ gofF–gofF ;f;" gGbsf ltvf jrg klg ;'G5g\,
kfpg'xG' 5 . emf]k8L, sfrf] kfs]sf] O6fsf] gs{aLrsf] km/s / :ju{dfly oL s]xL ul//xG5g\ eg] ls;fg dhb'/sf dfG5] j:t'sf] nflu xf]Og, j:t' dfGr]sf] nflu cfljisf/ ug{ gofF–gofF d]l;g agfpg] nf]Ug]sf] l/; klg ;xG5g\ / olb ;f;'–
;–;fgf 3/ ePsf] zx/, hxfF sDd/ hfnL–em]nLsf] cflwkTonfO{{ /fd|/L 5f]/f5f]/L s's/' sf] 5fp/fem}F k'm;–k/fn x'g5] / ;dfhdf h] klg pTkfbg x'G5 s]xL :jtGqtf t lbG5g\\ t/ g t :jf:y ;;'/f jf nf]Ug] ljdf/L eP To;sf] ;]jf
efFlrg] d]xgt 5 t/ ufF; jf;sf] b'Mv a'lem;s]sf 5g\ . sDo'lg:6 h'sf / / em'df| ] cf]9/] Gofgf]sf] vf]hLdf 56\kl6Fb} Jofkf/Lsf] gfkmf / wg a9fpg geO{ ;a}sf ;fdflhs hLjg afRg] :jtGqtf lbG5g\\ klg u5{g,\ p yfs]sL 5], p pbf; 5],
5, ladf/ / nfrf/L 5 Û ef]s 5, cGofo p8';sf] of] dfG5] vfg] k/Dk/f x6fP/ /ft latfpF5g\ . wgL clws[tsf] 5f]/L cfjZostf k"/f ug]{ sfddf cfcf];\ . g t zf]if0f – pTkL8gsf] hfnnfO{{ a'em]/ p;sf klg s]xL ;kgf 5g\,\ p;sf klg
cTofrf/ / bdg 5, pbf; cfFvf 5, Ps zf]if0fd'Qm :jtGq ;dfhsf] :yfkgf cfˆgf] k|l] d;Fu dw'/ ldng ul//x]sL x'G5], afFRgsf] nflu vfgf h?/L 5 / vfgf ;'vL ;DkGg ;dfh v8f ug]{ ;'ljwf s]xL cfzf 5g\,\ p dfof rfxG5], p;sf
g'xs ] f] sDd/ 5, nf]tL em/]sf] cg'xf/ ug{ rfxG5 . xfd|f] ;dfhdf zf]if0f n'6/] fx? ptf ul/a sGof s]6L cfˆgL ljwjf sfd gu/L kfOFbg} . ctM /f]huf/L lbG5 / ca t ldl8ofx?n] 6]lnlehg s]xL ljrf/ 5g\,\ s]xL dfGotf 5g\, p;sf]
5 . ul/a, pTkLl8t oL j:tLsf] ljk/Lt 5g\, pgLx?sf] egfO{ sf/vfgf dhb'/sf] cfdf / efOalxgLnfO{{ kfNg s'g} a"9f] hLjgsf] klxnf] Go"gtd cfjZostf xf] . k|;f/0fn] Psflt/ xfdLnfO{{ ;dfhaf6 klg s]xL ;Nnfx x'g ;S5 .
;fx", dxfhg, t:s/ xflsd, a'hj'{ f / v]tL ls;fgsf] xf]Og k'h F Lklt / clws[t jf ;fx"sf] cf]5o\ fg ttfO/x]sL xfd|f] b]zdf s/f]8f}+ dfG5] a]/f]huf/ 5g\ . x6fP/ cfTdfs]lGb|t agfOlbPsf] 5 / gf/Lsf] ;Gbe{df dfG5] oL s'/f ;f]Rg;d]t
kf6L{sf g]tfx?sf] zx/ 5, h;df hldgbf/sf] xf] . sf/vfgf dhb'/sf] / x'G5], ha ;fx"sf s's/' l/;n] b"w kf]V5g\ s]xL dfG5] n]vk9 u/]/ hflu/] aGg] csf]l{ t/ bnfn k'h F LjfbL dfGotfsf] dg k/fpFbG} g . ;fgfdf 5f]/fsf] t'ngfdf sd
km/flsnf] ;8s 5, /fd|f /fd|f 3/ 5g\ . v]t ls;fgsf] xf]Og, k'FhLktL / ta nfvf}F s]6fs]6Lsf pbf; cfFvfn] rfxgfnfO{{ g} a]/f]huf/sf] sf/0f 7fG5g\ . lj:tf/af6 xfdLnfO{{ dfgjLo dfGotfsf] vfgf / yf]/} dfof lbOG5, 7'nL ePkl5
;Ddfg / k|lti7f 5 . Ps k|sf/n] o;} hldgbf/sf] xf] eg] dhb'/x?n] x8\tfn ;kgfdf /f]6Lsf] 6'qmf b]V5g\ ha pgLx?nfO{{ of] k|Zg ug{ ;lsG5, Plb :t/df vf]qmf] / pkef]Qmf ;+:s[ltaf6 p;sf] k9fO afa'cfdfsf] OR5fdf lge{/ x'G5
b'lgofFdf oL :ju{ / gs{sf b'O{ tl:a/ ubf{ oL lsg aGb x'G5g\\ / ltdLx?sf] clws[tlt/sf s's'/sf 5fp/fnfO{{ lzlIft x'g' g} a]/f]huf/Lsf] sf/0f xf] k|efljt gSsnL lhGbuL afRg kf/]sf] / To;kl5 s'g} s]6f;Fu p;sf] ljjfx
x'g . o;sf] cltl/Qm :ju{ / gs{ xf] g} egfO{ dfg]/ lsg rNb}g < xfdL b]V5f} c:ktfndf ;'O{ lbOG5, ta s}of}n] eg], clzlIftx? lgs} a]/f]huf/ 5g\\ / 5 . olt dfq xf]Og, pgLx? dfG5]sf] ul/lbOG5 / kl/jf/sf] sfddf r'Nxf]rf}s
s] / < ha d ;fgf] lyP, wd{sf k':tsdf x8\tfn x'bF f dflns Psbd larlnt bafOsf] cefjdf cflv/L ;f; km]l//x]sf olb z}lIfs ;+:yf aGb ul/lbof] eg] lgdf{0f ug]{ zlQmdf ;d]t k|ltaGw ubf{ub}{ p;sf] hLjg ;dfKt x'G5 slxn]
k9y] gs{df lkksf] s'08 x'G5, h:df x'G5g\\ / cfˆgf bnfn, u'08f, k'ln; / x'G5g\,\ ha k'ln; clws[t ;fx"hLsf] 3/df lzlIft a]/f]huf/ 36]/ clzlIft nufp5g\ / nufO/x]sf 5g\,\ lsgls PsIf0f;Dd klg p :jtGq JolQmTjsf]
;fk / laR5L t}l//xG5g\ / h;n] kfk ;/sf/L clwsf/Lx?sf] d2tn] x8\tfn /S;Lsf] ;/df d:t x'G5g\,\ ta ;fgf]eGbf a]/f]huf/ a9fpFbg} < jf:tjdf a]/f]huf/L zf]if0f, zf;s ju{ tL j:t'sf] Tolt clwsf/L x'Gg, kz'tN' o bf;L ag]/ /xG5g\\ .
u5{, ltgLx?nfO{{ oxL s'08df xflnlbG5g\ . tf]8g] x/]s k|sf/sf] sf]l;; u5{g=\ == ;fgf] l;kfxL klg ul/a dhb'/sf cfdf bnfn k'h F LjfbL Joj:yfsf] pkh xf] . of] l;df;Dd dfq pTkfbg ug]{ 5'6 lbG5g\\ . sDo'lg:6 gf/Lsf] of] bf;TjnfO{{ ;dfKt u/]/
laR5Ln] pgLx?nfO{{ 6f]S5 . ltgLx? 8/ pgLx? o:tf] lsg u5{g\ < jf:tjdf alxgL;Fu glhssf] gftf hf]l8/x]sf x'G5g\ Joj:yfn] gfkmfvf]/Lsf] dfWodaf6 hxfF;Dd pgLx?sf] gfkmfsf] lj:tf/ Pp6f o:tf] ;dfhsf] lgdf{0f ug{ rfxG5,
/ kL8fn] ?Fb} lrRofpFb5 } g\ . s] ul/a, gfkmfsf] ?kdf dhb'/sf] d]xgtaf6 / ha kf}li6s cfxf/f vfP/ clws[t, hgtfsf] qmozlQm 36fO{ j:t'sf] dfu x'G5 sf/vfgfdf k"0f{Ifdtf pTkfbg hxfF pgLx? k'?ifsf] ;fyL x'G5g\,\ hLjgsf]
dhb'/ ls;fgsf] lhGbuL oxL gs{sf] rf]l/Psf] k'h F Laf6 ag]sf] / pgLx?sf] ;fx"sf >LdtLx? $) aif]{ pd]/df klg a9fp5, h;sf] kmn:j¿k wdfwd gu/fpg' / aGb x'bF } hfg' g} o;sf] x/]s If]qdf k'?if;Fu sfFwdf sfFw ldnfP/
s'08df s}b 5}g < s] ul/a, a]/f]huf/L >daf6 rNg] oL sf/vfgfn] dflnsju{sf] dxfljBfno k9\g] 5fqfh:tf b]lvG5g\ sf/vfgfx? aGb x'g nfU5g\ / cfly{s jf:tljs k|df0f xf] / olt dfq xf]Og cufl8 a95g\,\ ;dfhdf k'?ifsf] a/fa/
h:tf laR5Ln] pgLx?nfO{{ af/Daf/ nflu /ftlbg ;'g pu]N5g\ / of] g} Tof] eg] otf tL; jif{sL dhb'/gL %) jif{sL ;+s6n] ubf{ gofF dfG5]n] /f]huf/ kfpg'sf] dfG5]n] cfˆgf] tLI0f lbdfun] h'g clwsf/ / ;Ddfg k|fKt ug]5{ g\\ .
@)&( ;fn r}t % ut] cfOtaf/ 5
g]skf s~rgk'/åf/f lhNnf
;fj{hlgs If]q M ljZj ljsf;s} cfjZostf
x'g t xfdLn] aL;f}+ ztfAbLsf] u/] . o; qmddf pTkfb a[l4sf ;fy dxFuf] agfOof] . kmntM xfd|f] b]z s]jn lasl;t k'FhLjfbL b]zx?df lzIff / k|zf;g sfof{nonfO{{ 1fkg kq
clGtd bzs otf nfutf/ ljZjel/ ;DklQdf c;dfgtf klg Aofks?kdf ;:tf] sRrf kbfy{ / ;:tf] >d lgof{t :jf:Yo h:tf ;'lawfx? ;fj{hlgs sf7df8f}F . g]kfn sDo'lg:6 kf6L{ lhNnf ;ldlt s~rgk'/n] lhNnf k|zf;g
slyt gofF cfly{s gLltsf] z'?jftsf] a9]/ uof] . o;} qmddf *) k|ltzt ug]{ cyf{t …k|fOd/L u'8\; cbIf If]qx?d} 5|g\ . tL ljleGg ljsl;t sfof{no s~rgk'/nfO{{ 1fkg kq a'emfPsf] 5 . ;f]daf/ s~rgk'/ lhNnf
gfddf e"d08nLs/0f, pbf/Ls/0f, /fHo–/fi6«sf] ;DklQ a9Ldf @) hgzlStÚ lgof{ t ug] { / b] z df b]zx?df cfwf/e"t 9fFrf lghL If]q;Fu k|zf;g sfof{nodf uPsf] g]skf s~rgk'/sf OGrfh{ lj/f6 ;L / ;lrj
lghLs/0f / ahf/Ls/0fsf] s'/f k|ltztsf] xftdf uof] eg] afFsL *) /f]huf/L gkfOg] b]zsf] l:yltdf /x]sf] 5}g . lbjf/ ;L nufotsf] 6f]nLn] 1fkg kq a'emfPsf] xf]˜ . g]skfn] ef/taf6
/ftf]lbg ;'Gb} cfPsf xf}+ / ljsf;sf] k|ltzt dflg;x?sf] xftdf s]jn @) ws]lnof] / Tof] qmd hf/L 5 . kmntM l5d]sL ef/ts} s'/f ug]{ xf] eg] cfpg] aGb]h nufOPsf vfB j:t' tyf t/sf/Lx¿sf] cfoftdf /f]s nufO{
d"naf6f] g} ToxL xf] eGg] /6gf–hkgf k|ltzt >f]t ;fwg dfq /xg k'Uof] . b]z k/lge{/ k/f>oL aGb} uof] / klg ToxfF ;fj{hlgs If]qn] Pp6f g]kfnL s[ifsnfO{{ k|f]T;fxg lbg] jftfj/0f l;h{gf ug{'kg]{ nufotsf dfux?
klg ub}{ cfPsf xf}+ . tL zAbx? ;fFRr} c;dfgtf a9fpg] of] k|so[ fn] ubf{ To;n] /fhgLltnfO{{ klg k/f>oL Aofks dWod ju{ tof/ u/]sf] 5, /fv]/ s~rgk'/ lhNnf l;l8of] uf]kfnk|;fb cof{nnfO{{ 1fkg kq a'emfPsf]
g} nf]slk|o h:t} ag] agfOPsf x'g\ . k/d'vfk]IfL t'NofOlbof] . cfhsf] a9\bf] h'g k/Dk/fut s[lif cy{Ao:yf / xf] . ;fy} g]skfn] lhNnf leq /x]sf hgtfsf hghLljsf;Fu hf]l8Psf ljifox¿
t/, clxn] cfP/ klxn] g} cg]s sf/0f rf}tkmL{ ;+s6 cyf{t\ a]/f]huf/L cgf}krfl/s ahf/df ;Dej lyPg . dxFuL, sfnf]ahf/L / e|i6frf/ lgoGq0f ul/g'kg]{ / a}+s, n3'ljQ /
;DkGg / ;Ifd ag]sf b]zx? afx]s c;'/Iff, cefj / bLgxLgtf pTkGg Tof] ;fj{hlgs If]q g} xf] h;n] ld6/AofhLx?sf] cj}wwGbf, ljsf; lgdf{0fsf sfo{df l9nf;':tL ug]{ 7]sb] f/nfO{{
xfd|f h:tf kl5 k/] kfl/Psf sd ug]{ cy{–/fhgLltsf] sf/0f g} oxL xf] . ef/tdf cly{s k|so[ fx?nfO{{ ;+ul7t sf/afxL bfo/fdf Nofpg'kg]{ dfu;d]t u/]sf] 5 . pQm 1fkgkqsf dfunfO{{
lasl;t / lasfzLn b]zx?df clxn] jf:tjdf of] ;dfhjfbL af6f]lt/ :j?k k|bfg u¥of] / yf]/} ;+Vofd} eP ;Daf]wg ub}{ lhNnf k|d'v clwsf/L cof{nn] cfˆgf] clwsf/ If]qleq kg]{
klg ;fj{hlgs If]qsf] s'g} e/kbf]{ hfg] ls k'FhLjfbL af6f]lt/ hfg], klg cfly{s?kn] ;zQm ;+ul7t ljifoj:t'nfO{{ ;dfwfg ug]{ atfP . ;fy} lhNnfdf /x]sf ;d:ofnfO{{ ;dfwfg
lasNk 5}g / of] gLltnfO{{ s'g} klg ;fdflhs GofonfO{{ ;'/lIft ug]{ If]qsf >dhLlj ju{ tof/ ul/lbof] ug]{ g]skf;Fu ;d'Goj u/]/ cufl8 a9\g] k|lta4tf hfx]/ u/] .
d"Nodf arfP/ /fVg'kg]{ cfjZostf ljsf;sf] a6f] lxF8g\ ] ls wgLnfO{{ emg\ h;n] la:t/} la:tf/} dWod ju{sf] o; ljifodf g]kfn sDo'lg:6 kf6L{ s~rgk'/sf OGrfh{ lj/f6 ;L / ;lrj
cem a9\g uPs} k|tLt x'G5 . lsgls wgL u/LanfO{{ emg\ u/La agfpg] ?kdf cfk"mnfO{{ lasl;t t'Nofof] . lbjf/ ;Lsf] ;+oQ' m x:tfIf/df lhNnf k|zf;g sfof{no s~rgk'/nfO{{ a'emfPsf]
of] s]jn cfly{s ljsf; / ;DkGgsf af6f]l/t nfUg] eGg] cfwf/e"t cy{ To; dWod ju{n] b]zdf pkef]u / 1fkgkq o; k|sf/ /x]sf] 5Ú xfd|f] hglk|o tyf uf}/j;fnL kf6L{ g]kfn sDo'lg:6
pks/0f dfq xf]Og, Tof]eGbf klg a9L
/ cem dxTjsf] s'/f o;n] :jfwLgtf,
nf]sgf/fo0f ;'ab] L /fVg] s'/f xf] . of]hgfa4 ljsf;sf]
;xL af6f] nfUg] ls ;a} lghL If]qdf
pTkfbgsf] k|s[ofnfO{{ ult lbP/
ahf/nfO{{ ;an t'Nofpgdf cxd\
kf6L{ laut nfdf] ;dob]lv hgtGq, hghLljsf, /fli6«otf tyf ;'zf;gsf] nflu
lr/Gt/ ;+3if{df /x]sf] oxfx?nfO{ caut g} 5 . g]kfndf c;kmn ;flat e};s]sf]sf]
cfTdlge{/tf / :jtGqtfsf] ;+3if{sf] cfh ljZjsf (( k|ltzt dflg;sf] ws]n]/ cfdhgtfk|ltsf] ;/sf/ / e"ldsf v]n]sf] b]lvPsf] 5 . xfn}sf / hah{:t nflb/x]sf] bnfn ;+;bLo Joj:yfsf] sf/0f r/d /fli6«o /fhgLlt /
klg /Iff ub{5 / ;du|df kl/0ffdtM xftdf s]jn ! k|ltzt dfq >f]t /fHosf] bfloTjaf6 cnu /fVg] eGg] jif{x?df ljZjdf hlt hlt a]nf cfly{s ;+s6n] hgtfsf] hglhjg lbgfg'lbg si6s/ aGb} uO/x]sf] 5 . cfh
hgtGq, ;fdflhs Gofo tyf dfgaLo ;fwg /xg] / ! k|ltztsf] xftdf s'/f xf] . jf:tjdf h'g lasl;t cfly{s ;+s6 / dGbLsf] vt/f ;fd'df oyfzL3| ;Djf]wg ug{ lhNnf kf6L{ hf]8bf/ dfu ub{5 . olb hgtfsf] plrt dfu
/ /fli6« o ul/dfsf] cfwf/ / (( k|ltzt ;DklQ hDdf x'g] l:ylt k'h
F LjfbL b]zx? lyP, 5g\ ltgn] klg cfof] ef/tnfO{{ To;af6 arfP/ ;Daf]wg ug{ k|zf;g a]va/ ag] xfd|f] kf6L{ s8f sbd rfNg jfWo x'g5 ] .
dfWodsf]?kdf klg o;n] ce"tk"j{ lasl;t x'g k'us ] f] 5 . o;n] ljZjsf ;fj{hlgs / lghL If]qsf] ;Gt'lnt /fVgdf klg ;fj{hlgs If]q, dWod !_ lhNnf leq eO/x]sf] j9\bf] dx+uL, sfnf]ahf/L, rsL a}+ssf] Aofhb/Ú
sfd ub{5 eGg] nfdf] sfnv08sf clwsf+z hg;fwf/0f gful/ssf] ljsf;sf] af6f] ;dft] / of ju{ / s[ l if–s] l Gb| t u| f dL0f n3'ljQsf] pTkL8g / ld6/JofhLx?sf] cj}wwGbf t'?Gt lgoGq0f /f]s
cg'ejL laZn]ifsx?n] km]l/ cf}N+ ofpg hLjg cToGt} b'?x / si6s/ aGg pklgj] z ssf] >f] t ;fwgsf] cy{Aoj:yfsf] ;a}eGbf 7"nf] of]bfg nufO{ To:tf] sfo{df ;+UngnfO{{ sf/jfxLsf] bfo/fdf Nofpg' kg]{ .
yfn]sf 5g\\ . oBlk of] ;fj{hlgs k' u ] s f] 5 eg] s] x L d' ¶ Le/ of]hgfa4 n'6 v;f]6 u/]/ cfly{s /x]sf] s'/f :yflkt eO;s]sf] 5 . @_ lhNnf leq ls;fgx?n] pTkfbg u/]sf] s[lifhGo j:t' h:t} wfg, ux'F,
If]q klg cfnf]rgfeGbf dfly eg] dfglg;x?sf] ;DklQ r' l nP/ ;d[l4 xfl;n u/]sf] tYo ljZjdf v8f x'g klg ef/tdf ;fj{hlgs If]qsf] rfdn, bfn, t]n / t/sf/L d"No;lxt jhf/sf] Uof/]G6L ug{'kg]{ ;fy}
caZo 5}g / o;sf klg cg]s c;Lldt x'g k'us ] f] 5 . o; l:yltsf] 5 . ;fj{ h lgs If] q df 7" n f Pp6f dxTjk"0f{ of]ubfgsf af/]df Dofb gf3]sf cvfB j:t'x¿sf] cg'udg u/L /f]Sg'kg]{ .
r' g f} l tx? caZo 5g\ \ ltgsf] cGTo ug{s} nflu ;fj{hlgs If]qsf] cfof]hgfx?, k"af{wf/x? / s[lif / cfd?kdf Psbd} sd rrf{ ug]{ @_ ef/tjf6 cj}w ¿kdf cfoft x'g] b}lgs pkef]Uo j:t' tyf t/sf/Ldf
lg/fs/0fsf] s'/f klg ;f]Rg} kb{5 / a9\bf] cfjZostf k'gM dx;'; ug{ pBf]unfO{{ rflxg] lzIff, :jf:Yo / ul/G5 Tof] xf] ;fdflhs Gofo / /f]s nufO{ g]kfnL s[ifsx?nfO{{ k|fT] ;fxg ug]{ jftfj/0f l;h{gf ug{k' g]{ .
pkfrf/ vf]lhg} kb{5 . yflnPsf] 5, h'g :jeflas klg xf] . pmhf{ h:tf s'/fn] ubf{ g} lghL If]qn] ;d[l4s/0fsf] If]q . kms]/{ x]bf{ ef/t $_ lgdL0flwg /fli6«o uf}/jsf] cfof]hgf dxfsfnL k'n / dxfsfnL gx/ -
oBlk aL;f}+ ztfAbLsf] clGtd To;}n] lxhf] e"d08nLs/0f / klg ljsf; ug{ ;s] s f] P]ltxfl;s?kn] laleGg ;fdflhs l;+rfO_ sf] u'0f:t/Lotf sfod ug{ ;lqmo kxnsb\dL lng'kg]{ ;fy}
bzsdf ljZje/L g} gofF cfly{s lghLs/0fsf] 8+sf lk6\g] ;/sf/x? jf:tlastfnfO{{ ljZjsf s'g} klg ju{x? vf;u/L hfltx?df ljeflht ef}lts ;+/rgf lgdf{0fdf nfk/jfxL / u'0f:t/xLg sfd ug]{ lgdf{0f
gLltsf] gfddf z' ? ePsf] of] klg cfh lghLs/0fsf] ;§f b] z df e' N g ;lsF b } g . ef/t ;dfh /xFb} cPsf] xf] / ToxfF blnt, sDklg tyf 7]s]bf/nfO{{ sf/jfxLsf] bfo/fdf Nofpg' kg]{ .
%_ lzIff If]qdf eO/x]sf] z'Nsj[l4 / ;/sf/L ljBfnodf eO/x]sf]
e" d 08nLs/0f, pbf/Ls/0f / …lalga]zLs/0fÚ zAbsf] rog ub}{ Tof] pklgj] z jfbaf6 d' S t eP kl5 cflbaf;L, lk5l8Psf] ju{ /
nfk/afxLk|lt k|zf;gn] s8f sbd rfNg'kg]{ .
lghLs/0fsf zAb? klxnf] b[iodf lgs} gLltaf6 kl5 x6\g afWo ePsf] l:ylt k|wfgdGqL ag]sf hjfx/nfn g]x?n] dlxnfx?sf] lzIff, /f]huf/L, p u/Ldf
^_ :jf:Yo If]qdf eO/x]sf] u}/lhDd]jf/L–dflkmofs/0fdf /f]s nufpg'kg]{ ;fy}
nf]slk|o h:tf] klg nfu] . k"/} ljZjdf ag]sf] 5 . o;n] …lghLs/0fÚ zAbsf] ;fj{hlgs If]qnfO{{ a9fjf lbP/ tyf ca;/x?af6 pgLx?nfO{ {
btf{ gu/L ;~rfngdf cfPsf d]l8sn lSnlgsnfO{{ sf/jfxL ug{k' g]{ /
ltgsf] lgs} ;kmntfk"js { k|rf/–k|;f/ gsf/fTds WjgL sd x'g yfNb5 / To;nfO{{ cy{tGqsf] …sdfl08Ë xfO{6Ú al~rt /flvof] . olb :jflwgtfkl5
dxfsfnL k|fb]lzs c:ktfndf eO/x]sf] ctltoldttfnfO{{ lgoGq0f ug{k' g]{
klg /ftf]lbg ug]{ ul/of] . t/, o;n] sfd ;xh aGg hfG5 . sltkon] eGg] dxTjk"0f{ ;+1f lbPsf lyP . ef/tdf ;fj{hlgs If]qsf] dfWodn] &_ g]kfn ef/t ;Ldfgfsf u•frf}sL / a|xdb]jaf6 cfot ul/g] j:t'sf]
lgs} ;kmntf kfpg ;s]sf] h:tf] clxn] …df}lb|s/0fÚ eGg] zAb klg o;n] /fli6«o k'FhLsf] ljsf; ug{, ljsf;sf] af6f] ckgfOb}gYof] eg] Sjf/]G6fOgdf u'0f:t/ r]s ul/g'kg]{ ;fy} ;fOsndf Jofkf/ u/L hLjg
b]lvg' / dfGotf kfPh:tf] b]lvg'sf cufl8 ;f/]/ lghLs/0fnfO{{ s]xL hgtfsf] qmo zlSt / /fli6«o ahf/ ;DaGw lyof] ls cfˆgf] ;fdflhs u'hf/f ug]{x?nfO{{ ;xh ul/g'kg]{ .
k5fl8 cfd?kdf ;f]leot ;+3sf] dTy/ ultn] canDag ug]{ af6f] lasl;t ug{ / /fli6«o pBf]uwGwf v8f cfly{s ca:yf kl5 kg'{sf sf/0fn] *_ g]kfn / ef/t ;Ldfgfsf u•frf}sL / agaf;faf6 cf]xf]/ bf]xf]/ ug]{
la36g / o;sf] k/fefjnfO{{ hfG5 . lnPsf] b]lvb]5 . x'g\ t of] lghLs/0f ug{ / km}nfpg d2t ldNg] tyf rf}tkmL{ of] ju{n] g /fd|f] lzIff g} xfl;n ug{ gful/snfO{{ ;xh?kdf cfjthfjt ug]{ jftfj/0f lgdf{0f ul/g'kg]{
;f]leot sfod /lx/x]sf] eP ljZj () sf] bzsdf h'g ljZjAofkL ljsf;sf] cfwf/ tof/ ug]{ s'/f k|i6 kfpFbYof] g t ;Ddfghgs /f]huf/L ef/t ;/sf/;Fu ;dGjo u/L P;P;aL ug]{ g]kfnL gful/sk|ltsf]
Ps w|'aLo x'g} ;St}gYof] / o; cleofg ag]/ cfof] Tof]eGbf klxnf 5 . Tof] g]x?sf] ljsf;sf] d"n af6f] g} xfl;n u/]/ cfly{s–;fdflhs HofbtLdf /f]s nufpg'kg]{ .
k|sf/sf cfly{s gLltx? k|lt/f]w / klg gLhLs/0f g/x]sf] / gePsf] eg] 5f]8b\ f l5d]sL d'ns
' eGbf k5fl8 k/]sf] ;dfgtfsf] To; :t/df k'Ug kfpFbYof] (_ dxfsfnL gbL, r'/] If]q / lhNnf leqsf gbLx?df cj}w ?kdf eO/x]sf]
r'gf}ltsf] ;fdgf ub}{ gul/sg lagf xf]Og . To;}n] o;df s] u8a8L 5 / vf;u/L rLgeGbf k5fl8 k/]sf] dx;'; hxfF w]/} dflg;x? cfh k'Ug ;kmn lu§L, 9'Ëf, jfn'jf tyf jgk}bfjf/ pTvgg\df /f]s nufpg'kg]{ .
k|lt/f]w ljZj ;+:yfx?åf/f sfof{Gjo lrGtfs lrGtfsf] ljifo aGg' kg]{ eGg] cfh ef/tdf ul/Fb5 } . ePsf 5g\\ . !)_ ;Ldfgfsfaf6 cj}w ?kdf x'g] nfu" cf}ifw cfoft tyf dfgj t:s/ /
u/fpg] l:ylt g} aGg] lyPg . ;jfn klg p7fOb}5 . ;fj{hlgs ;fj{hlgs If]q g} ljZjsf s'g} cy{lj1x? eGb}5g\\ ls ef/t r]nL–a]6L j]rljvgdf s8fOk"js { lgoGq0f ul/g'kg]{ .
lgZro g} of] gfkmf s]lGb|t, dfga If]qsf] lj/f]w klg klxnfb]lvg} x'Fb} / klg b]zdf cy{;fdflhs ?kfGt/0f h:tf b]zx?df ;fj{hlgs If]qsf] s'g} !!_ b}hL a]N8f+8L ;8sv08 lgdf{0fdf eO/x]sf] l9nf;':tL cg'udg u/L
/ k|s[lt cd}qL e"d08nLs/0fsf] ul/b} cfPsfs] xf] . xfd|} b]zdf klg / /fhgLlts l:y/tf / ;fdflhs ;fy{s lasNk klg 5}g / To;nfO{{ 7]sb] f/nfO{{ sf/jfxLsf] bfo/fdf Nofpg' kg]{ .Ú
gLltsf] lgaf{w lsl;dn] nfu" ePsf]
eGg] s'/f ;xL xf]Og . o; gLltsf
ljZjel/sf jfdkGyL tyf k|ultzLn
;/sf/sf] sfd ;/sf/ rnfpg] xf],
pBf]uwGwf aGb Aofkf/ rnfpg] xf]Og
eg]/ hgtf / /fi6«nfO{{ …r'x]/ ljsf;
:yfloTjsf] klg cfwf/ ag]sf] b]Vg
;lsG5 . of] af6f] g} hgtGqnfO{{
;an / ;Ifd -8]lne/L lbg;Sg]
x/ xfntdf arfO/fVg' cTofjZos
5 . of] ;fj{hlgs If]q s]jn cfly{s
ljsf; / ;DkGgtfsf] pks/0f dfq
@)*) ;fndf lbOg] ;fj{hlgs labfsf] ;"rL k|sflzt
sf7df8f}F+ . u[x dGqfnon] lj=;+= @)*) df lbOg] ;fj{hlgs labfsf]
zlStx?n] lj/f]w hgfPsf x'g\ . cyf{t\ x'g]Ú l;4fGt cyf{t …6«sn 8fpg Ifdtf ePsf]_ agfpg ;lsg] s'/f klg xf]Og, o;nfO{{ t :jfwLgtf ;"rL ;fj{hlgs u/]sf] 5 . zlgaf/ afx]s jif{el/df lbOg] ;fj{hlgs labfdf
jfdGyLx? / blIf0fkGyLx?sf] ;d]tsf] Yof]/LÚsf] e/df 5f]l8lbg] jsfnt ug]{ klg k|i6 g} 5 . cfh lasl;t ;+ 3 if{ s f ;kgfx?, nf] s tGq / o;k6s dfcf]jfbLsf] hgo'4 lbj; klg ;dfj]z ul/Psf] 5 . bz}d + f ^ lbg
a/f]wsf] aLraf6} of] gLlt u'hs ]| f] xf] . ul/of] . xfd|f] b]zdf /fHo If]qn] b]zx?lt/ cfFvf nufpFbf klg hxfF ;dflhs Gofo Pa+ ul/dfsf] dfWodsf / ltxf/df % nfdf] labf k/]sf 5g\\ . @)*) df zlgaf/ afx]s #% lbg labf
t/, ;Qfdf /x]sf clwsf+z b]zx?sf ;~rfng u/] s f k| f oM ;a} ;fa{lhs If]q ;an ?kdf /x]sf] 5, ?kdf klg a'em\g' a'emfOg' kb{5 . x'g] ePsf] 5 . u[x dGqfnon] /fhkqdf k|sflzt u/]sf] labfsf] ;"rLdf k/]sf
bnx?n] cGttM of] gLlts} cg';/0f pBf]uwGwfx? lghLs/0fsf] gfd ;d"n ToxfF cfly{s ljsf; ePsf] 5, lgZro g} of] ;fj{hlgs If]qdf klg @$ j6f ;fj{hlgs labfsf lbgdf eg] ;/sf/L sfof{nox? v'nf /xg] hgfOPsf]
u/]sf b]lvFb} cfPsf] 5 . olt;Dd gi6 ul/g] h'g sfo{ ul/of] To;n] nf]stGq ;xL lsl;dn] rNg] cfwf/ cfnf]rgfeGbf dfly t 5}g / o;sf 5 . ;/sf/L sfof{no vf]Ng] labfsf lbgx?df !$ j6f rf8 kj{ labf, $ j6f
ls lakIfdf /x'~h] e"d08nLs/0fsf] ubf{ g]kfnsf] ljsf; Ifdtfdf 7"nf] lgdf{0f ePsf] 5 clg /fhgLlts ;fd'df cg]s r"gf}ltx? klg caZo hfqf labf, $ j6f lbj; labf / @ j6f hoGtL labf /x]sf 5g\\ .
lj/f]w ul/6f]kn] klg ;Qfdf uPkl5 x|f; cfof] / To;sf] c;/ cy{tGqdf :yfloTj klg t'ngfTds?df a9L 5g\\, ltgsf] lg/fs/0f klg ug{ kb{5 a}zfv k"l0f{dfsf] pef}nL kj{, /IffaGwg, >Ls[i0f hGdfi6dL / bz}s + f] 36:yfkgfsf
ToxL gLltsf] lgaf{ w cg' ; /0f clxn] klg klg kl//x]sf] 5 . hgtf nfdf] ;do;Dd l6s]sf] 5 . of] / ug{ ;lsG5 . t/, ljsf;sf] lbg ;/sf/L sfof{no v'nf /xg] 5g\\ . o;}u/L, lqm;d;, pwf}nL kj{, wfGo k"l0f{df,
ul//x]sf] klg b]lvPsf] xf] / clxn] / /fi6« k | l tsf] hafkmb] x L / k'hF LjfbL b]zx?df klg 5 / of] s'g} cfwf/e" t hu a;fpg / bLuf] td" Nxf];f/, df3L, ;f]gd Nxf];f/, dxflzj/fqL, UofNkf] Nxf];f/, O{b / as/ O{bdf
klg b]lvPs} 5 . km/s slt dfq pQ/bfloTjaf6 ;n{Ss} kl~5g / cfZro{sf] s'/f klg xf]Og, x'g'x'Fb}g . ljsf;sf] af6f] klqmg / ;fk]lIft klg ;/sf/L sfof{no v'nf /xg] hgfOPsf] 5 .
/x]sf] xf] eg] s;}n] clns dGb ultdf cy{ t Gqdf dfq} xf] O g lzIff, ;fj{ h lgs If] q oyfy{ t M cr] n ;fdflhs :yfloTj tyf /fhgLlts o:t}, sf7df8f}+ F pkTosfdf dfq lbOg] ufO{hfqf, OGb|hfqf, ef]6f] hfqf / 3f]8h
] fqfdf
wd{/fpFb} of] gLltsf] cg';/0f u/] eg] :jf:Yonufotsf cfwf/e"t If]qnfO{{ zf;sLo :jfldTjsf] ;Gbe{df pkof]u l:y/tfsf nflu ;d]t ;fj{hlgs klg sfof{no v'nf /xg] 5g\\ . o;}u/L, u0ftGq lbj;, hgo'4 lbj;, k|hftGq lbj;
sltkon] tLa| ultdf Aofks klg lghL If]qdf ws]n]/ ltgnfO{{ ug] { ul/G5 g ls ;fj{ h lgs If]qsf] ckl/xfo{ cfjZostf /x]sf] / gf/L lbj;df klg ;/sf/L sfof{no v'nf /xg] 5g\\ . a'4 hoGtL / /fli6«o Pstf
/fhgLlts ;dy{gsf ;fy canDag hgtfsf] kx'Fraf6 6f9f cToflws :jfldTjsf] cy{df . cfhsf tdfd cg'ejx? ;xL ;flat u/]sf 5g\\ . lbj;sf lbg klg ;/sf/L sfof{no v'nf /xg] ;"rgfdf pNn]v 5 .
6 @)&( ;fn r}t % ut] cfOtaf/
dfcf]jfbL===== Iflt o; cfqmd0fdf eof] . k|r08n] klxnf] al/otfsf ln8/x¿n] lgb{z ] g jif{ leqdf hgo'4sf] dfcf]jfbL kf6L{ g]kfnsf] /fli6«otfdf ;'uf}nL ;lGwb]lv lg/Gt/tf lbg] dfcf]sf] l;4fGtnfO{{
ef/tsf] lk7\7" afa'/fdsf] nf]stGqsf] /fhfnfO{{ l;+xfg's agfP/ ;+;bLo lgu/fgL /fv]/ kf6L{n] ;+;bLo kmfF6df tLg lr/fdf ljeflht eof] . :vng ;'¿ eP/ ef/t;Fu ePsf dfg]kl5 l;4fGtdf av]8f lemSg' kg{]
gf/fn] ;w}F lsrnf] eO/Xof] . bnx¿nfO{{ kfvf nufO{ ;Qf xftkfg{ efu lnP klg kf6L{nfO{{ ;+;bLo kmfF6df k| r 08sf] g] t [ T jdf /x] s f] !(%) sf] c;dfg ;lGw x'Fb} sf]zL s'g} sf/0f 5}g .
dfcf]jfbL hgo'4 qmflGtsf/L rfxGy] . Ps lsl;dn] ;kmn x'Fb} hfgaf6 /f]Sg] lg0f{o klxnf ePsf] Pdfcf]jfbLn] ;ftf}F dxflwj]zg u/L ;Demf}tf, u08s ;Demf}tf, !(^% sf] clxn] ;Ddsf] Oltxf; ju{ {
nfOgsf e/df ePsf] lyof] . qmflGtsf uPsf klg lyP . /fhf la/]Gb|sf] j+z lyof] . ha ;+ljwfg ;efsf] r'gfj zflGt, ;+ljwfg / ;d[l4sf] gf/f kf; ;}Go ;lGw, dxfsfnL ;lGw, ck/ sf]zL ;+ 3 if{ s f] Oltxf; xf] eGg] s' / f
a]nf ;+u7gsf] :j¿k ;]gf / qmflGtsf] gf;kl5 of] ;Defjgf ;lsof] . /fhf;Fu x'g] eof] k|r08, afa'/fd, ls/0f, u/]/ qmflGtsf/L gf/f klg 5f8\of] . ;Demf}tf / laKkf ;Demf}tfåf/f k|ToIf dfGg]x¿n] ljutdf g]kfn sDo'lg:6
:j¿k ;z:q x'g] ePsfn] nfvf} ldNgsf nflu ef/t k/:t jfbn, uh'/]n ;a} pd]bjf/ ag] . kl5 ls/0fsf] kf6L{nfO{{ cNkdtdf kfb{} ¿kdf ef/tsf] cwLg:y x'g k'us ] f] kf6L{n] u/]sf ;z:q jf lgz:q
hg;d"xaf6 dflg;x¿ cfP klg afa'/fdnfO{{ sf/jfxL u/]/ ef/t;Fu kb k|flKtsf a]nf ls/0f ;d]t cl8g jfbn k|r08;Fu Pstf ug{ k'u] . lyof] . ljZj ;fd|fHojfbL zlQmx¿n] cfGbf]ngnfO{{ clgjfo{ ¿kdf dfg]df
l;4fGt eGbf k|fljlws qmflGtdf hf]8 n8\g eGb} ;'¿ª\u o'4sf gfddf ;s]gg\, en} al/otfqmd gldNbf kl5 kf6L{sf] gfd abnL dfcf]jfbL s]Gb| kbf{ k5fl8af6 k|efj km}nfO{/x]sf lajfb /xg] 5}g . @))* ;fnsf]
lbg] ePsfn] qmflGtsf] a]nf l;4fGtdf ;'?ªx? klg vgfPsf lyP . Psftkm{ ;+ljwfg;ef ;b:oaf6 kl5 x6] . a¿ aGg k'Uof] . ktgsf] >[+vnf kf/ ub{} lyP . xfn cd]l/sL ;fd|fHojfbn] ls;fg cfGbf]ng, eLdbQ kGtn]
sd / c:qdf a9L an x'g] g} eof] . vf/f cfqmd0faf6 k|r08 cftª\lst qmflGtnfO{{ kv{]/ ljKnj nufotsf Pdfn];Fu Psfsf/ eof] / tLg rf/ cfly{s ;xof]u / ljsf;sf] gfddf rnfPsf] ls;fg cfGbf] n g,
PSsfO;f}+ ztfAbLdf ljZjnfO{{ rlst lyP eg] gofF /fhf 1fg]Gb|n] ;+;bjfbL bf];|f] txsf g]tfx¿ a;] . jif{sf] ;do dbg e08f/Lsf] hgtfsf] g]kfnsf] ;+;baf6} cfkm\gf] ;}Go emfkfnLx¿n] u/]sf] emfkf ljb|f]x,
kfb{} qmflGt cl3 a9\of] . hgo'4sf] bnx¿ / dfcf]jfbLnfO{{ Pp6} 8fnf]df To;kl5 ePsf a} 7 sx¿df ax'bnLo hgjfbdf /dfof] . xfn /0fgLlt Pd=;L=;L= kf; u/fpg ;j{xf/fjfbL >lds ;Ë7gn] u/]sf]
;f}Gbo{n] ljZj ;flxTodf atfPsf] /fVg] d"v{tf u/] . ca k|r08 h;/L k|r08n] k]; ug{] b:tfj]hsf] lj?4 sfFu; ]| ;Fu ;Qf ;fem]bf/L ub{} Pd;L;L ;kmn ePsf] 5 . hgdf]rf{, dhb'/ h'u]8L, vlgofaf;, k'lt{3f6 sf08 /
eGbf klg prfO{ lnO/x]sf] lyof] . klg hgo'4nfO{{ cjt/0f u/fpg] ls/0fn] leGg b:tfj]h Nofpg yfn] . kf; u/]/ ;fd|fHojfbL cd]l/sfsf] ls;fg kf6L{ h:tf s]xL ;fgf bnx¿ dfcf]jfbLn] u/]sf] bzjif{] hgo'4 g]kfn
h;/L dfn]n] qmflGtsf/L nfOg kf; WofpGgdf lyP . 9'nd'n] dxTjsfª\IfL k|r08n] ls/0fsf] b:tfj]hdf ;xdlt lsQfdf k'u]sf] 5 . ljKnjnfO{{ kf6L{ / 7" n fbnx¿sf ;Lldt sDo'lg:6 cfGbf]ngsf ;DklQ x'g\ .
u/L cnkq 5f8]/ ;+;bLo af6f]df lgGgdWod juL{ o rl/q ePsf ug{] / sfd cfkm\g} 9Ën] ul//x] . leq leGgdtsf] b:tfj] h dfly JolQmx¿afx] s ;Dk" 0 f{ ;bgn] bzf}+ xhf/n] ;xfbt k|fKt u/]/
uPsf] lyof] . ca ;+;bLo af6f]df k|r08sf] g]t[Tjdf bzf}+ xhf/sf] s]Gb|Lo ;ldltdf k|r08, ls/0fsf] 5nkmn;Dd ug{ glbPsf] 8\of; Pd=;L=;L= ;j{;Ddt ¿kdf kf; u/L g]kfndf u0ftGq Nofpg] e"ldsf lgjf{x
nfUbf JolQmut enfO{{ x'G5 eGg] u|GyL alnbfg ePsf] lyof] . xhf/f}+ a]kQf nueu a/fa/ ;+Vofdf ;b:ox¿ dfcf]jfbLn] ljKnjsf] alxu{dg kl5 cd]l/sL ;fd|fHojfbnfO{{ g]kfndf l;w} u/]sf] pTs[i6 dfcf]jfbL hgo'4nfO{{
k|r08–afa'/fddf knfPsf] lyof] . lyP, nfvf}n + ] b'Mvsi6 kfPsf lyP lyP . kf6L{df ls/0fsf] hgo'4sf] cGo kf6L{;Fu Pstfsf] k|of; u¥of], k|jz
] u/fPsf 5g\\ . c;+nUg k//fi6« :jLsf/ ug{ sGh' : ofOF ug{ ] s]
afa'/fd aflx/ k|rf/df lyP . k|r08 tfklg ufpFsf ufpF d'Qm ePsf lyP . hudf hgljb|f]x eGg] nfOg kf; h;df g] k fn sDo' l g:6 kf6L{ - gLltdf klg km]/abn u/]sf 5g\\ . sDo'lg:6 x'g ;S5 < l;4fGt /
eGg] sf] xf] < hgdfg; nfO{{ yfxf hg;/sfx¿ ag]sf lyP . o'jfx¿ ePsf] lyof] . cfkm\gf] nfOgcg';f/ PsLs[t_ / k|r08sf] kf6L{ lyP . ¿;–o'qm]g o'4sf] ;jfndf rLg, Jojxf/sf s'/fx¿ log} x'g\ .
lyPg . ;+;bLo kmfF6df kk'/fln6Lsf] xltof/n] ;';lHht ePsf lyP . kf6L{ n fO{ { cl3 a9fpg' s f] ;§f g] s kf -PsLs[ t _n] dfcf] j fbL ef/t, h:tf zlQm ;DkGg b]zx¿n] g]kfnsf] clxn]sf] cy{/fhgLlt,
a9L dxTj x' G 5, k| r 08nfO{ { ;fdGt, zf]ifsx¿n] ufpF 5f8]sf k|r08nfO{{ bafa lbP/ k|r08af6} hgo'4nfO{{ Anf+sLjfbL, cftª\sjfbL kIf–ljkIfdf dt hfx]/ gu/]sf] ;fdflhs kl/j]z / ljZj /fhg}lts
kk'/fln6Lsf] /f]un] ;dfTof] . ;aeGbf lyP . hftLo lje]bx¿ x6\b} uPsf qmflGtnfO{ { cl3 a9fpg vf] H bf lqmofsnfk dfGbYof] . hgo'4nfO{{ cj:yfdf klg g]kfnn] cfkm\gf] dt kl/j]zsf] cfwf/df sfo{gLlt to ug{]
klxnf @)%% ;fndf kf6L{ s f] lyP . ufpF d f x' g ] ;fdflhs k| r 08n] ;z:q ljb| f ] x sf nflu :jLsf/ ug{] s'/fdf jftf{df klg ;xdt o'qm]gsf] kIfdf hfx]/ u/]/ cd]l/sL xf] . ¿;df cfkm\g} kl/j]zdf Ps}
lj:tfl/t a}7s u/L g]tT[ j :yflkt ljs[ltx¿–h'jftf;, dlb/f ;]jgaf6 hg;fu/sf] cfjZostf k5{ eGb} lyPg . dfcf]jfbk|lt klg ladlt SofDkdf cfk"mnfO{{ k'¥ofPsf 5g\\ . k6sdf ;dfhjfb :yfkgf ePsf]
ug{] gfddf cfkm\gf] kmf]6f] k|rf/ u/]/ x}/fg dlxnfx¿n] /fxt dx;'; u/]sf gf/fo0fsfhL nufot;Fu kf6L{ Pstf lyof] . olt xFb' fx'bF } klg s'g} ;Dd]ng o:tf] ;ª\s6sf] 38Ldf qmflGtsf/L lyof] . To;/L cGt st} ePg . rLgdf
k|r08n] ;+;bLo kmfF6df v'§f /fVg lyP . PSsfO;f}+ ztfAbLsf] ;dfhjfbL / u' 0 8f, e| i 6, bnfnk' F h Lklt, jf lj:tfl/t a}7sdf ;d]t kf; gu/L dfcf]jfbL ;d"xaLr kf6L{ Pstf g} klg cfkm\g} kl/j]zdf gofF hgjfb
;'¿ u/]sf lyP . @)%& ;fndf o'usf] g]tT[ j g]kfn sDo'lg:6 kf6L{ - 7u7]sb] f/x¿ dfcf]jfbLsf] zlQmnfO{{ jftf{ 6f]nLsf ;b:ox¿n] hgo'4sf] u/] / cGo b] z eQm, /fi6« j fbL :yfkgf ePsf] lyof] To;/L g} cGoq
kf6L{sf] bf];|f] /fli6«o ;Dd]ng u/L dfcf]jfbL_n] u/]sf] lyof] . dfcf]jfbL pkof]u u/]/ s's[To ug{ rfxg] 7"nf] af/]df ax; ub{} hfg], dfcf]jfb– zlQmx¿;Fu ;xsfo{ ub{} /fli6«otfsf] ePg . clxn] g]kfndf gofF hgjfb
k"j{ dfn]sf] nfOgaf6 k"j{ rf}yf] hgo'4 pTsif{df lyof] . dfcf]jfbL kª\ltnfO{{ dfcf]jfbLdf ;dfj]; u/] . dfcf]ljrf/wf/f b'a} /fVg], hgo'4sf] n8fO{+ n8\g' cfhsf] cfjZostf xf] . ls j}1flgs ;dfhjfb eg]/ sf]/f
dxflwj] z gsf] nfOg–uf] n d] r hgo' 4 n] hgtfsf cfwf/e" t kf6L{leq qmflGtsf/Lx¿ lg/Lx x'Fb} hudf hgljb|f]x eGg] /fhg}lts cfh g]kfndf hgtf qmflGtsf kIfdf ax;sf] cfjZostf 5}g . g]kfn
;Dd] n g, cGtl/d ;/sf/, cfjZostfsf af/]df sfd u/]sfn] uP . kf6L{sf] gLltcg';f/ cl3 a9]sf] gf/fnfO{{ km]/]/ hgljb|f]x dfq eGg], 5g\\ . hgtfnfO{{ g]tT[ j ug{] sDo'lg:6 Psftkm{af6 x]bf{ cw{;fdGtjfbL /
;+ljwfg;efsf] lgjf{rgdf cjt/0f hgdt dfcf]jfbL kIfdf b]vf k/]sf] eP ljho jf ljgfz b'a} ;Defjgf b'a} kf6L{sf] gfd g/fv]/ g]kfn kf6L{x? klg 5g\\ t/ u'6 pku'6 eP/ gjpklgj] z b] l vG5 t/ ;Qf
u/fpg ;kmn eP . dfcf] j fbL lyof] . s' g } tl/sfn] dfcf] j fbL x'GYof] t/ k|r08nfO{{ kfvf kf/]kl5 sDo'lg:6 kf6L{ -qmflGtsf/L dfcf]jfbL_ /x]sf] x'bF f bnfn k'h
F LjfbL zlQm ;jn bnfnk'h F LjfbL zlQmsf] xftdf 5 .
qmflGtsf] k|ltqmflGtdf kl/0ft x'g] hgo'4nfO{{ ;+;bLo kmfF6df cjt/0f qmflGtn] af6f] lng] 5 eGg] /fVg] zt{df kf6L{ Pstf eof] . / qmflGtsf/L zlQm lgj{n b]lvPsf] ;fdflhs ;+/rgf bnfn k'h F LjfbL g}
qmdsf] ;'¿jft oxL+af6 ePsf] lyof] . u/fpg ;s] ;+;bLo kmfF6df cfkm\gf] dgf]utjfbdf ls/0f kIf nfUof] . ;aeGbf qmflGtsf/L dflgPsf s= 5 . xfn ;+;bLo Joj:yfeGbf aflx/ 5 . hgjfbL Joj:yf klxnf] ;t{ t
hgo' 4 ;' ¿ ubf{ kf6L{ ; F u ar{Zj sfod ug{ ;lsG5 eGg] wf]aL3f6 e]nf u/]/ k|r08sf] 7fpFdf ls/0fsf] g]t[Tjsf] kf6L{df hgo'4sf dfS;{jfb–n]lggjfb–dfcf]jfb dfGg] x'g;Snf t/ hgjfbn] k'h F Lsf] ljsf;
qmflGtsf/L nfOgafx] s c¿ cg'dfg k|r08df lyof] . cjt/0f afa'/fdnfO{{ k|wfg dGqL agfpFbf ;xh af/]df 7Ls ls a]7Ls eg]/ ax; dfcf]jfbL lj/f;tsf ljKnjn] g]tT[ j u/]/ ;dfhjfbdf k'Ug] s'/f sNkgf
;+u7gfTds zlQm / ef}lts zlQm u/fpg Tolt ;lhnf] lyPg . /fhf x'g] ljZn]if0f ug{ k'Uof] . t/ afa'/fd rnfpg' ;aeGbf e2f sfd eof] . u/]sf] g]kfn sDo'lg:6 kf6L{ / g]kfn dfq b]lvG5 . lsgls bnfn k|sf/sf]
Go"g lyof] . nfOg 7Ls eP ;a} 7Ls 1fg]Gb|n] ;+;bLo bndfly cfqmd0f k|wfgdGqL ePkl5 ls/0fx?nfO{{ kfvf ;f]xL Pstf k|lqmofsf] jftf{6f]nLn] sDo'lg:6 kf6L{ -qmflGtsf/L dfcf]jfbL_ eP klg k'h F Ljfb g]kfndf cfO;s]sf]
x'G5 eGg] dfcf]sf] egfO /fd|} nfu" u/]kl5 ;+;bjfbL bnsf g]tfx¿ nfP/ Psnf}6L zf;g ug{ yfn] . k|r08;Fu klg lagf;t{ Pstf ug{] 5g\\ . To; afx]s dfcf]ljrf/wf/f dfGg] 5 . clxn]sf] ;dfhn] bnfn k'h F Ljfbsf]
eof] . hgo'4 ;'¿ ePsf] kfFr jif{ k|r08;Fu ;xsfo{sf] gf/f lnP/ k'u] . k|r08–afa'/fd ldn]/ hg;]gfnfO{{ lg0f{o u¥of] . s= ls/0fsf] c;xdlt d;fn nufot cGo ;d"xx¿ klg eP klg h'g pkof]u ul//x]sf] 5
leqdf cfwf/ Onfsf, hg;] g f, k|r08n] o;nfO{{ /fd|} k|of]u u/] . olt ;/sf/L ;]gfn] cwLg ul/;s]kl5 ls kl5 jfbnn] ax'dt h'6fP/ k|r08;Fu 5g\\ . logLx¿sf aLrdf kf6L{ Pstf To;af6 kl5 kms{g rfxGg . b]zdf
hgsDo'gx¿ ag] . hg;]gfx¿n] a]nf;Dd cd]l/sL ;fd|fHojfb / nfrf/ 5fof eP/ kf6L{df a:g' kg{] Pstf ug{ k' u ] . clxn] g] k fn x'g g;Sg] s'g} sf/0f b]lv+b}g . snsf/vfgf Go"g 5g\,\ b}lgs sdfpg]
/utsf] df]ndf ;]gf k'ln;af6 xhf/f} ef/tLo lj:tf/jfbåf/f kflnt–kf]lift ls ljb|fx] u/]/ kf6L{ k'gu{7g ug{' sDo'lg:6 kf6L{ -qmflGtsf/L dfcf]jfbL_ dfS;{jfb dfGg]x¿ ef}ltsjfbL x'gk' 5{, dhb"/sf] ;+Vof sd 5 tfklg g]kfnL
xftxltof/ vf];] . ;]gf k'ln;x¿nfO{{ 3/]n' k|ltlqmofjfb g]kfnL hgtfsf] kg{] jfWoftf qmflGtsf/L kIfnfO{{ eof] . kf6L{ s f] dfu{ l gb{ ] z s l;4fGt ju{;{ 3
+ if{af6 cl3 a9\gk' 5{, ;z:q o' j f ljZj k' F h Lahf/df dhb" / L
lgz:q / hgtfnfO{{ ;z:q kfg{] sfd d'Vo b'Zdg xf] eGb} cfPsf]df cd]l/sL qmflGtsf/Lx¿n] s= ls/0fsf] g]tT[ jdf dfS;{ j fb–n] l ggjfb–dfcf] j fb– o'4df hf]8 lbg'k5{, pTkLl8t ju{s { f] ul//x]sf 5g\\ . To;}n] ubf{ gofF
eof] . o'4n] o'4 l;sfpg] lgod ;fd|fHojfb d'Vo b'Zdg ls6fg u/L bf];f| ] af6f] /f]h] . k'gu{7g ubf{ gLlt– dfcf]ljrf/wf/f / qmflGtsf] :j¿k /fHo;Qf :yfkgf ug{] nIfsf ;fy hgjfbnfO{{ 6]s/] j}1flgs ;dfhjfb
cg';f/ sfnLsf]6sf dlxnfx¿n] ef/tnfO{{ b'Zdgsf] 3]/f aflx/ kf/] . sfo{qmddf Jofks 5nkmn u/L gofF ;z:q ljb|fx] / gofF hgjfb Go'gtd cl3 a9\gk' 5{ eGg]df cjZo} s;}sf] cfhsf] Go'gtd sfo{qmd x'gk' 5{ eGg]
;d] t k' l n;sf xltof/ vf] ; ] / kf6L{ s]Gb|Lo sld6L k|r08sf] df}hf sfo{lbzf lgdf{0f u/]/ g]tT[ jdf ;d]t sfo{qmd 5 . km/s dt x'Fb}g xf]nf . / gofF hgjfb Go'gtd sfo{qmd x'gk' 5{
dfcf] j fbLnfO{ { a' e mfP . dlxnf h:tf] lyof], pgn] eg]kl5 ;f]xL cbn abn u/]sf] eP kf6L{n] ult ljKnjn] g]t[Tj u/]sf] g]kfn kf6L{ ;Ë7g s:tf] agfpg] eGg] eGg] s'/fdf slrª\unsf] s'g} cy{ 5}g .
aGbLx¿n] h]na|]s u/]/ qmflGtdf eOxfNof] . lng] lyof]f: . /fli6«o ;Dd]ng jf ;ftf}+ sDo'lg:6 kf6L{n] cf7f}F dxflwj]zg ;jfndf n]lggn] ljsf; u/]sf] ;+u7g v'nf ax;–5nkmn u/]/ clxn]sf]
kmls{P . o:tf] cb\et" 36gf cGoqsf ef/tk/:tsf] cf/f]kdf dfcf]jfbL dxflwj]zg ubf{ klg kf6L{sf] gfd u/L dfS;{jfb–n]lggjfb–dfcf]jfbnfO{{ k4ltdf s;}sf] ljdlt gxf]nf . ;Qfsf g]kfnsf] kl/l:ylt cg';f/sf] gLlt
qmflGtdf kfOFbg} . kf6L{df qmflGtdfq ;}Go lzlj/df ;hfo sfl6/x]sf abn]/ 8\of; dfcf]jfbL agfpg' eGbf kf6L{sf] dfu{lgb{]lzs l;4fGt dfg]sf] nflu x'g] ;+3if{df ;j{xf/f ju{{;Fu sfo{qmd agfpg ;lsG5 . hxfF;Dd
b]Vg] k|ltqmflGtsf] z+sf g} gug{] afa'/fd / lng Kofcf]jfbL cf/f]k Pdfcf]jfbLsf] eGbf km/s s'g} gLlt 5 . PsLs[t hgqmflGtsf dfWodn] ;+u7gafx]s cGo xltof/ xF'b}g . g]tT[ jsf] k|Zg 5 ljrf/df kl/kSs
clte"tjfbL g]t[Tjn] hgtfsf] pRr nfu]sf jfbn;Fu unf ldnfpg k'u] . sfo{qmd cfPg . h;/L klxnf dzfn j} 1 flgs ;dfhjfbnfO{ { Go' g td To;}a]nf dfq kf6L{n] ;j{xf/f ju{{sf] eP tfklg krf;f}+ jif{ g]tT[ j ubf{ klg
alnbfgLaf6 k| f Kt pknAwLnfO{ { pgLx¿sf] ldqtf Ps cfk;df ePsf d;fn b'a} Pp6} gLlt sfo{qmddf sfo{qmd atfPsf] 5 . kf6L{ lgdf{0f, ;+3if{sf] ;kmntfk"js { g]tT[ j ug{ ;S5 g qmflGt ;kmntfdf k'/fpg ;Sg] g
k| r 08sf] axfb' / Lsf] kl/0ffddf lttfld7f s'/fx¿ ;}4flGts geP/ rn]sf lyP To:t} 8\of; dfcf]jfbL / k|of]u / ljsf;nfO{{ ;Fu;Fu} nfg] ha o;sf ;b:ox¿ Ps} bndf g]tT[ j 5f8\g ;Sg] x'g' x'bF g} . gofF
kl/eflift ug{ k'Uof] / k|r08ky kf; c;dembf/Lsf] sf/0f xf] eGb} Psn] Pdfcf]jfbL klg x'g k'u] . k'm6sf] gLltcg';f/ kf6L{ ;+u7g / PS;gnfO{{ Psj4 ePsf x'G5g\,\ Pp6} sfdgf, k':tfnfO{{ g]tT[ j x:tfGt/0f ub{} k'/fgf]
u/L k|r08nfO{{ k|flwsf/ agfpg csf{nfO{{ ;dft]/ ¿Fbf g]tfsfo{stf{n] ;fy;fy} pg} k|r08;Fusf] Pstfsf ;Fu;Fu} nfg] qmddf sl/a ;f9] b'O{ sfo{ / cg'zf;gåf/f afFlwPsf x'G5g\,\ k':' tfn] lgb{z] g ;Nnfx lb+b} qmflGtnfO{{
k'Uof] . ;fd"lxs g]t[Tjsf] cGt eP/ k|ltudgsf] af6f] xf] eGg] yfxf g} s'/fx¿ cfP . bf];f| ] ;+ljwfg ;efsf] jif{ kf6L{ k|ltjGwdf klg k¥of] . afx| ha kf6L{ qmflGtsf/L l;4fGtåf/f cl3 a9fpg' k5{ . o;f] u/]df kf6L{
k|r08 o'usf] ;'¿jft eof] . To;kl5 kfPgg\ . k|r08nfO{{ ;+zf]wgjfbL r'gfj ;zQm alx:sf/ ug{] gLlt agfP hgf g]kfnL ;k'tx¿sf] ;xfbt klg ;';lHht x'G5g\,\ s/f]8f}+ hg;d"x;Fu Pstf klg x'G5 / qmflGt klg l56}
;/sf/;Fu jftf{ / qmflGt ;Fu;Fu} lsQfdf hfg afFb/nfO{{ ln:gf] h:tf] tfklg x'g ;s]g . r'gfj ;zQm eof] . xfn k|ltjGw x6]sf] 5 tfklg cfkm\gf] ;DaGw a9fPsf x'G5g\,\ ;a}sf ;DkGg ug{ ;lsG5 . pkNnf] k':tfn]
rNb} uP . hftLo ;Ë7gx¿ aGg gLlt sfo{qmd– uf]nd]r ;Dd]ng, alx:sf/ ug{ o'jfx¿n] u/]sf] k|of;sf] cem} s}of}+ g]tf–sfo{stf{ h]ndf 5g\\ . nflu Ps} lsl;dsf] cg'zf;g x'G5, cem} cfkm\g} ultdf qmflGt xfFs/] qmflGt
;'¿ eof] / hftLo /fHosf] cjwf/0ff cGtl/d ;/sf/, ;+ljwfg;efsf] klg cfnf] r gf eof] . r' g fj ;/sf/n] cfkm\gf] k|ltj4tf k"/f u/]sf] cNkdtn] ax'dtsf] sb/ ug{] x'G5, ;DkGg u5f{+} eGg" qmflGtnfO{{ cem} kl5
cfof] . k|r08n] rfF8} g} qmflGtnfO{{ r'gfj bf];|f] /fli6«o ;Dd]ngn] tof/ alx:sf/sf] qmddf /fd] 5 fkdf 5} g . clxn] of] kf6L{ klg tNnf ;Ë7gx¿n] dflyNnf] ws]Ng' x'g5 ] . tNnf] k':tfn] eGbf
6'ªU\ ofpg rfxGy] . kf6L{df k|r08n] kfl/lbPsf] lyof] . r'gjfË a}7sdf o'jfx¿n] k'ln;;Fu vf];]sf] xltof/ hgcfGbf]ngdf 5 . ;Ë7gx¿sf] cfb] z dfGg] x' G 5, pkNnf] k':tfn] a9L ;f]rljrf/ u/]df
O{Zj/Lo zlQm cfh{g u/]sf lyP . o;} ln:gf]nfO{{ k|of]u u/L nf]stflGqs kf6L{} gLlt lj/Lt ePsf]n] Ifdfofrgf qmflGtsf/L kf6L{ ;d" x x¿ aLr clgjfo{ ¿kdf ;a} kf6L{ cª\ux¿sf] kf6L{ Pstf ;Dej 5 / cGo bnfn
ef/tLo lj:tf/jfbsf] dltof/ u0ftGqsf] af6f] to u/] . afa'/fdnfO{{ ;lxt lkmtf{ ul/of] . ha o'jfx¿sf] Pstfsf] cfjZostf lgjf{rg ul/Psf] x'G5, ;a}n] clgjfo{ ;d"xdf /x]sf qmflGtsf/Lx¿ klg
afa' / fdn] hgo' 4 nfO{ { ef/tsf] ef/t k7fP/ !@ a'bF ] ;Demf}tf agfpg] g]t[Tj ub{} ljKnjn] kf6L{df 5'§} /fli6« o tf, hgtGq / ¿kdf l/kf]6{ k]; ug{] x'G5, cfnf]rgf w|j' Ls[t x'g] cfzf knfpg]5 . ax;
;xfotfdf nf]stflGqs u0ftGqdf sfd nufP . !@ a'Fb] ;Demf}tfdf b:tfj] h k] ; u/] , ls/0fn] hghLljsfsf ;d:ofx¿ xn ub{} / cfTdfnf]rgf ljsf; ul/Psf] 5nkmnnfO{ { hf] 8 lbpF ,
cjt/0f u/fpg rfxGy] . k|r08n] k|r08sf] x:tfIf/ dfq xf] o;sf 5nkmn;Dd ug{ lbPgg\ . oxL lgx' gofFhgjfbsf] af6f] xF'b} j}1flgs x'G5 . oL n]lggsf] kf6L{ ;Ë7g qmflGtsf/Lx¿sf] Pp6} kf6L{ lgdf{0fsf]
a¿ /fhf;Fu ldn]/ nf]stGqjfbL k|flwsf/ afa'/fd x'g\ . To;kl5 t agfP/ o'jfx¿ lnP/ ljKnjn] 5'§} ;dfhjfb ;fDojfbdf k' U g] ;DaGwL s'/fx¿ dfGg]x¿df kf6L{ af6f]df cl3 a9f} Û gofF hgjfbdf 6]Sb}
;+;bLo bnx¿nfO{{ kfvf kf/L ;Qf 1fg]Gb|nfO{{ unfpg ;b/d'sfdx¿df kf6L{ k'gu{7g u/] . o;/L b'O{ tLg sDo'lg:6x¿sf] d'Vo nIo xf] . Pstf lsg x'g ;Qm}g < qmflGtnfO{{ j}1flgs ;dfhjfbL qmflGt k"/f u/f}+ Û
k|fKt ug{ rfxGy] . bf];|f] /fli6«o cfqmd0f ug{ k|r08nfO{{ sfFu; ]| n] klg
cg'/f]w ug{ yfn]sf lyP . !( lbg]

t]nsf] yf]kfyf]kf hf]ufcf}+


;Dd]ngkl5 hg;]gf, hg;d"xx¿
hgu0ftGqsf] nIo /fvL cl3 hgcfGbf] n gkl5 ePsf] zflGt
al9/x]sf lyP eg] d'Vo g]t[Tj ;Demf}tfaf6} dfcf]jfbL hgo'4 ;dfKt
ef/t;Fu ldNg] ls /fhf;Fu ldNg] ePsf] lyof] .
eGg] emu8fdf lyof] . o;n] ubf{ bf];f| ] To;kl5 k|r08sf] d'vdf ;z:q
/fli6«o ;Dd]ngkl5 w]/} hgwgsf] Iflt
eof] . cGt/lj/f]wdf v]n]/ ef/tn]
ef/tdf ;]N6/ lnP/ a;]sf k|r08
nufotsf g]tfx¿dfly lgu/fgL
a9fPkl5 k| r 08 :jb] z kms{ ] .
ljb|fx] , lbdfudf ;+;bLo ;Qfsf] nf]en]
sfd ug{ yfNof] . To; kl5sf a}7sdf
lemgf] :j/df k|r08sf] lj/f]wdf
:j/x¿ cfpg yfn] s f lyP .
;+ljwfg;ef d'Vo nIo ePsfn] ;a}sf]
OGwg vr{ 36fcf}+
;/sf/nfO{{ bafj lbP/ jftf{ ug{ afWo
kfg{ k| r 08 :jod\ cfkm} F vf/f
Wofg Tot} uof] . d'Vo g]t[Tjsf
ln8/x¿ ;+ljwfg ;efsf] r'gfjdf
g]kfn cfon lgud lnld6]8
cfqmd0fdf ;l/s eP . ;aeGbf w]/} gp7]/ bf];|f] jf t];|f] al/otf qmdsf kmf]g g+=+ $@^@(&), km\ofS; M $@^#$&!
sf8/x¿nfO{{ pd]b\jf/ agfpg] /
@)&( ;fn r}t % ut] cfOtaf/ 7

dfcf]jfbL – sDo'lg:6 df]rf{aGbLaf/] c/fhs tTjx?nfO{{ sf/jfxL vf]O{ <


lxhf]–cfh k|wfgdGqL k'iksdn ef]Ug'k/]sf ;a} ;d:ofx?dWo]s} Ps 5 . olt dfq xf]Og Pp6f csf]{ ;j{xf/f ju{sf] kx'r F / kIfdf p5fln/x] / ;fdflhs cdgrognfO{{ gu/]sf] < s] logLx? ;dfh layf]Ng]
bfxfn …k|r08Ú sf] gfddf ;jf]{Rr k|ltlglw 36gfsf] k|ltlglwTj u/]sf] kl/jt{g cfjZos 5 eGg] klg ldl8of t s] ;fdflhs ;~hfn;d]t vNjNofO{ /fv] . pgLx?n] u/]sf oL ck/fw sfo{ ul//x]sf 5}gg\ <
cbfntn] hgo'4sfnLg d'2f cufl8 5 . ;/n ¿kdf a'‰bf k|r08– hf] dx;'; 5 t/ To;sf] g]t[Tj egf}F jf ! k|ltzt klg 5}g . e|dsf] v]tL u/]/ s'/f ;To x}gg\, ab\lgotsf x'g\ eGg ptf uug yfkfx? hf] o'4sf
a9fPkl5 dfcf]jfbLsf] df]rf{aGbL b]vf k|wfgdGqL 5g\– n] t ;'/Iffsf] k|Tofe"lt cfkm}Fk|lt dfG5]x? ljZj:t 5}gg . ;fd|fHojfbsf] ;Gtfg bnfn k'h F Ljfb jfWo kfbf{ cfˆgf]tkm{sf efu lnG5f}+ ;+nUg kIfsf x'g\ / zflGt ;Demf}tfdf
k/]sf] 5 eg] gofF sDo'lg:6 jf gug]{ / pgsf] ;'/Iff gx'g] b]zdf c? of] l:yltdf ;d:of ;dfwfgsf nflu cl:tTjdf 5 . ;Qfsf] k'gk|fl{ Ktdf eGbf k|ltlqmofjfbL cbfnt g} k|of]u x:tfIf/ ug]x{ ? x'g,\ pgLx? klg zflGt
;dfhjfbL s]Gb|sf] ax; klg d'vl/t s;n] ;'/Iffsf] k|Tofe"lt ug{ ;S5 < ;fd'lxs jf PsLs[t ¿kdf kxn ug{' /x]sf] k"j/{ fhf / p;sf kIfn] l:ylt ;Demf}tf / ;+ljwfg lj/f]wL xs{t
ePsf] 5 . of] ;jfndf @–# j6f olb e|i6frf/ u/]sf] jf Pdl;;L clgjfo{ 5 . of] k|lqmofdf hf];Fu layf]n/] c/fhstfdf nfg] / hgtfsf ub}{5g\\ . pgLx? hgo'4nfO{{ # lbg,
dfcf]jfbL 36s eg] ;femf jQmJodf kf; u/]sf] sf/0f k|r08n] c;'/Iff /0fg}lts j}1flgs nIo, p2]Zo / ;+3if{af6 k|fKt pknlAwx? vf]:g] # dlxgf leq lgoGq0fdf lnG5f}+ eGb}
k|of]u x'g] / ug]{ s]xL zAbfjnL gldn]sf] dx;'; u/]sf] eP cnu ljifo x'GYof] . sfo{qmd x'G5 p;n] g} g]tT[ j lng]5 . b':k|of;df ldl8of, ;fdflhs ;~hfn, u} / sfg" g L xTofsf08x? 36fpF b }
eGb} cnu ePsf 5g\ . To;}n] of] oxfF t pgn] cfhsf] /fhg}lts h;/L Oltxf;df cfhsf] cbfnt, k|zf;g / ;}lgs k|of]u ug]{ cfPsf kIfsf dflg; x'g\ . s'Voft
ljifodf :ki6 x'g cfjZos 5 . kl/jt{gsf] nflu k|hftflGqs / b':k|of; ul//fv]sf] 5 . sfnf] sfg'g agfP/ / zfxL ;}lgsnfO{{
k| r 08 dfly d' 2 f lsg < sDo'lg:6 zlQmsf] df]rf{ h?/L k¥of] u}/lhDd]jf/ / k'g?TyfgjfbLnfO{{ ;+ljwfg / sfg'g ljkl/t clwsf/
k|r08 -k|wfgdGqL_ dfly d'2f l7s To;/L eljiosf] ;dfhjfbsf ;8sdf 5f8f 5f]8/] zflGtk|lqmof b'?kof]u ug{ lbP/ xhf/f}+ g/;+xf/ /
nf] s tGqsf] ;' G b/tf xf] O g ls nflu ;a} sDo' l g:6 / cufl8 a9fOof] . pgLx?n] k'/} tfut j] k Qf kfg] { kIfsf] dflg;n]
k|ltqmflGtsf] Aoaxfl/s cleJolQm ;dfhjfbLx?sf] df]rf{ h?/L 5 . oxL nufP/ / ldl8of tyf ;fdflhs zflGt;Demf}tfdf x:tfIf/ ul/;s]kl5
xf] . of] d'2f hgo'4sfnLg k|r08nfO{{ j:t' u t cfjZostf k" / f ug{ ;~hfn k|of]u u/]/ hgo'4 hgtflj?4 kmnfgf / ltnfgfnfO{{ of] jf p;n]
ck/fwL ;fljt u/]/ bl08t ug]{ / sDo'lg:6 jf ;dfhjfbLsf] df]rf{ – lyof] eg]/ em'7 s'/fnfO{{ xhf/f}+ k6s df/]sf] eGb} lx+8\g] clwsf/ sxfFaf6
zflGtsfnLg k|r08sf] ljrng /
ktgsf] kl/If0f ug]{ xltof/ xf] . of]
d+rsf] ax; p7]sf] 5 h;nfO{{
kl/0ffdd'vL agfpg cfjZos 5 .
hgtfsf] sfgdf u'~hfP . dfcf]jfbLn]
!& xhf/ dflg; df/] eg]/ ;To b]Vg] ljgf]b bfxfn kfP < uDeL/ k|sf/sf] dfgjclwsf/
b'?kof]u u/]sf] ck/fwdf plDsg]
hgo' 4 nfO{ { ck/fw ;fljt u/] / of] lbzfdf ;f]Rg' / ;fy{s k|of; yfNg' ;a} 9f]sfx? aGb u/]/ hgtfnfO{{ e|ddf ug]{ b':;fx; u/]sf 5g\\ . af6f] 5 ltd|f < c?nfO{{ bf]if yf]k/]/
/fv] . zflGt ;Demf}tfdf ePsf] ;fdGtL, k| l tufdL c/fhs plDsg] b':;fx; u5f}{ < 6fpsfdfly
hgo'4df ;xefuL ;a}nfO{{ ck/fwL hf] s;}sf] kxn klg ;sf/fTds s'/f
k| f jwfglj?4 dfcf] j fbL / tTjx?nfO{{ yk 5f8f 5f]8\g'x'Gg . em'l08Psf] t/jf/sf] 8/n] clxNo}bl] v
agfO{ ;hfo lbg] k|lqmofsf] z'¿jft xf] . emg\ o;df k|r08n] ;f]Rg' cem}
zflGtk|lqmofsf kIfw/x?n] af]Ng} cZnLn / alh{ t zAbx? / aa{/fP/ ;'v kfpg]5f} / < s]kLx? klg
xf] . of] sDo' l g:6 ab\ g fd u/L /fd|f] s'/f xf] . h;n] cw'/f] kl/jt{gsf]
gkfpg] pQm ljifonfO{{ hgla/f]wL / zflGtk|lqmof lj/f]wL em'§f s'/fx? k|of]u zflGt;Demf}tf aflx/ uP/ af]Ng] b':sfo{
Psfk;df n8fO, ljgfz ug]{ / To;sf] cleofgnfO{{ k"/f ug]{ ;+efjgf a9\5 .
z'¿jft dfcf]jfbLaf6 ug]{ e"d08nLo e/t ;L olb k|r08 jf k'/fgf] lkF9Lsfn] g]tT[ j
xTof/f b/afl/of kIfn] zflGt
k|lqmofnfO{{ k|efljt kfg]{ u/L ;fdflhs
ub}{ c/fhstf ;[hgf ub}{ ;fdflhs
;~hfndf cfpg] ;f+;b 1fgjxfb'/ /
slt~h]n u5f}{ < ltdLx?s} g]tT[ jdf
k|ltsf/ ;ldlt agfP/ ;fd'lxs xTof
k'FhLjfbL /0fgLltsf] Ps lx:;f xf] . kl/jt{gsf] sf/0f ag]sf] hgo'4sf] g]tT[ j u/] g g\ eg] gofF k' : tfaf6 Tof] ck/fw ul//x] . ;QfRo't lg/+s'z ;Qf k|of]usf cg]sf}+ k|of; ug]{ d]l8sn u/]sf] k|df0f 5}g / < j]nf cfpFb5 } .
of] b] z / hgtfsf ;d:ofx? u/]sf] sf/0f c;'/Iff dx;'; ug{k' g]{ cfjZostf k"/f x'g]5 / ;dfhn] ;fdGtLtTjn] ef8fsf dflg;af6 dflkmof b'uf{ k|;fO{x+ ?nfO{{ ;/sf/n] dfcf]jfbLn] x/]s k6s h]ge] f ;lGwsf]
;dfwfgfy{ dfcf]jfbL – sDo'lg:6 eof] . To;}n] of] ;dfhsf ;fd' pkl:yt kl/jt{gsf] dfu{ lng]5 . ;}lgs, k|zf;lgs, cbfntx?nfO{{ lgoGt/0fdf lnP/ sf/jfxL lsg kfngf u/]sf] atfO{/x]s} 5 .
nufot ;a} ;Rrf b] z eQm / hNbf]aNbf] ;d:of g} xf] . ha lg/fzf s] x L lsg cnu eP t <
nf]stflGqs zlQmx?aLr xfl;n
ug{ ' k g] { alnof] /fli6« o Pstfsf]
;+ e fjgfsf] cGTo ug] { j} w flgs
km}lnPsf] ;dfhdf c;'/Iffsf] efj Tof]
klg cu'jf /fhgLlt1df k}bf x'G5 ta
Tof] ;dfhn] Ps, cfˆgf] cl:tTj d]l6g]
clxn] hgo'4;Fu hf]l8P/ cfPsf]
;d:of / To;sf] k|ltlqmof jf
k|ltjfbdf sd/]8 ls/0fnufot c?
pBf]u– jfl0fHo dxf;+3sf] ;+of]hsdf of]uz] a'9fyf]sL
sf7df8f}F . g]kfn /fli6«o pBf]u– gofF ;ldltsf] k|:tfj u/] nuQ} sfo{ ug{ clkn;lxt ;kmn sfo{sfnsf]
cleJolQm xf] . of] hgo' 4 / hf]lvd df]N5 b'O{, Ps kmfl;:6 b'O{ -sGrg / uf]kfn_ lsg cnu jfl0fHo dxf;+3sf] /fli6«o e]nfn] of]uz] ;ldlt kfl/t ePsf] lyof] . sfo{ z'esfdgf lbP .
hgcfGbf]ngsf] clg lj:t[t zflGt tfgfzfx hGdsf] cfwf/ k|bfg ub{5 eP t < dfG5]x? lh1f;' eP/ k|Zg a'9fyf]sLsf] ;+of]hsTjdf @@ ;b:oLo ;ldlt kfl/t ePkl5 ;dfkg gjlgjf{ l rt sfo{ ; ldltn]
;Demf}tfsf] dd{ / efjgflj?4 åGåsf] / tLg, Ps csf] { qmflGtsf/L ug{ pT;'s 5g\ . To;}n] of] ljifodf t];f| ] /fli6«o ;Dd]ng cfof]hs ;ldlt ;df/f]xsf] cWoIftf gjlgjf{lrt lgjt{dfg ˆ|ofS; O~rfh{ / cWoIfsf]
Aofkf/ ug]{ k'hF LjfbL o'4sf Aofkf/Lsf] kl/jt{gsf] sf/0f x'G5 . s]xL rrf{ ug{' h?/L 5 . klxnf], u7g u/]sf] 5 . z'qmaf/ sf7df8f}dF f ;+of]hsn] u/] eg] pb\3f]if0f ;Ltf/fd ljbfO{ / gjlgjf{lrt ˆ|ofS;g OGrfh{
/0fgLlts of]hgfsf] lx:;f xf] . of] g]kfn sDo'lg:6 kf6L{n] *cf}+ ;d:of tL kf6L{hf] cnu 5g\– sf] ePsf] pBf]u–jfl0fHo dxf;+3sf]
g]kfnnfO{{ Oltxf;sf] k'aL{ o'/f]k jf dxflwj]zgdf s'g} kf6L{nfO{{ b'Zdg ls6fg ;+sL0f{tfsf] xf]– hf] xfd|f] k'/fgf] /fli6«o e]nfnfO{ g]skfsf :yfoL
klZrd\ afËfn / at{dfgsf] o'qm]g gu/L g]kfnL ;dfhsf] d'Vo zq' jf pTkfbg ;DaGw;u ;DalGwt 5 eg] ;ldlt ;b:o clgn zdf{
h:t} agfO{ tTsfnLg rLgsf] / ;d:of cg'Tkfbs bnfn k|jl[ Q xf] eg]/ bf];|f], ;d:of h8tfsf] xf] h;n] lj/xLn] ;Daf]wg ub}{ bnfn
;du|df Plzofsf] pbonfO{{ /f]Sg] ls6fg u/]sf] lyof] eg] ev{/} ;KkGg kl/l:ylt w]/} cl3 a9\bf jf kl/jt{g k' F h Ljfbsf] pbo ;' u f} n L
if8\oGqsf] Ps lx:;f xf] / of] d'2f (cf}+ dxflwj]zgn] j}1flgs ;dfhjfbsf x'bF f klg cfk"mnfO{{ ljsf; ug]{ ;fdYo{ ;lGwb]lv ePsf] / cfh ;Qf¿9
laBdfg bnfn k'FhLjfbL /fHosf] nflu ldNg;Sg] ;a};uF ldn]/ -kf6L{ /fVb}g . t];|f], ;d:of tL kf6L{ / ePsf]n] o;sf] cGTo / j}1flgs
:jefljs / clgjfo{ kl/0ffd klg xf] . Pstf, ;+oQ' m df]rf{ – ;xsfo{ / Go'gtd g]tT[ jdf laBdfg sDo'lg:6 ?9Ljfbsf] ;dfhjfbL Joj:yfsf] :yfkgf
;femf df]rf{ – d+r / kl/jt{g tfnd]n u/]/_ hfg] gLlt lnPsf] 5 . xf] h'g ;d:ofaf6 ljZjsf ;fy} clgjfo{ ePsf] atfP . pgn]
;femf jf ;+oQ' m df]rf{ eg]sf] cfˆgf] lsgeg] cfhsf] d'Vo ;d:of eg]sf] g]kfnL sDo'lg:6 cfGbf]ng cfqmfGt b]zsf] jt{dfg /fhgLlts /
cnu cl:tTj / dt;lxt tTsfn laBdfg ;+;bLo bnfn k'h F LjfbL Joa:yf 5 . rf}yf], ;d:of clnslt s'07fsf] cfly{s ;Í6sf] ljsNk gf}/ËL
b]z / hgtfsf] ;fd'Gg] cfO{kg]{ tyf xf] . cem o;f] egf}F ls ;+ljwfgdf pNn]v klg xf] lsgeg] Tof] ;femf sfo{qmddf k'h
F Ljfbn] lbg g;Sg] ePsf]n] Joj:yf pk|t] Ln] u/]sf lyP . gjlgjf{lrt sfo{ lzn'sf] :jfut clegGbg u/]sf]
dfgj ;dfhn] ;fdgf ug{ ' k g] { ePsf] ;dfhjfbnfO{{ sfo{?k s;/L lbg] k|r08kl5 ljKnjsf] gfd cfpFbf ;fob gablnsg cj:yf gablng] atfP . ;ldltnfO{ o'jf ;Ë7gsf s]Gb|Lo lyof] . clGtddf sfo{qmdsf cWoIf
;d:ofx?nfO{{ ;a} If]qsf cu'jf - eGg] d'Vo r'gf}tL xf] . c;xh dx;'; x'g] klg x'g ;S5 . sfo{qmddf g]skfsf :yfoL ;ldlt sf] i ffWoIf ;' e f; /fO{ n ] ;kmn a'9fyf]sLn] k|lta4tf dGtJo;lxt
vf;u/L /fhg}lts If]qsf_ AolQm / cfh xfd| f ] ;dfhn] ef] u ] s f cGTodf /f]lxt–s];L / Pdfn]–dfs] ;b:o tyf hj; k|mofH;g OGrfh{ sfo{sfnsf] z'esfdgf lbFb} æPdfn] sfo{qmdsf] ;dfkg u/]sf lyP eg]
;+ : yfn] ug] { ;fd' l xs k| o f;sf] ;d:ofaf/] ;a} hfgsf/ 5g\ . aGg] cltaf6 aRb} cu|ufdL kl/jt{gsf] lzn'n] k|lzIf0f dGtJo /fv]sL lyOg\ . / sfFu|]; lgs6 pBf]u– Jofkf/ sf7df08f}, h/l;+x kf}jfdf ePsf]
Aoaxfl/s cleJolQm xf] . To;}n] clxn] clxn] s f] k| 0 ffnL ;+ s 6u| : t / nflu gofF lz/faf6 ;sf/fTds ¿kdf ;xefuL k|ltlgwLx?n] cg'el" t / ;Ë7gn] ljrf}lnof / sfnfahfl/ofsf] e]nfsf] cWoIftf ;+u7gsf cWoIf
k|r08sf] d'2fn] b]z / hgtfn] rf}tkmL{ c;kmntf pGd'v 5 eGg] klg yfxf ;f]rf}F / u/f}–F hLt x'G5 . lh1f;;lxt l/kf] l 6{ ª /fv] k l5 k|ltlglwTj u5{g eg] /fli6«o pBf]u– >Ls[i0f a:g]t, pb\3f]if0f dxf;lrj
k|lzIf0f kZrft ˆ|ofS;g OGrfh{ Jofkf/ dxf;+3n] hgtf tyf cfd of]u]; e§/fO{n] / :jfut dGtAo

e|i6frf/L / n3'ljQnfO{{ hgsf/afxL Û ‘hgtfnfO{{ b'Mv lbg] n3'ljQnfO{{ kQf;fkm kfl/G5’


sf7df8f} F . g] k fn sDo' l g:6 a}7snfO{{ ;Daf]wg ub}{ g]skf Joj:yfkg bnfn ;+;bLo Joj:yfn]
lzn'af6 k'/fgf] ;ldltsf] lj36g / pkef]Qmf / /fli6«o k'hF Lsf] /Iffy{ ;‹if{ ;Ltf/fd pk|]tLn] u/]sf lyP .

kf6L{lgs6 o'jf ;+u7g g]kfnsf] pQ/ s]Gb|Lo ;b:o tyf pQ/ s0ff{nL Ao'/f] ug{ g;Sg] eGb} To;sf nflu o'jfx?n]
s0ff{nL Ao'/f]n] e|i6rf/, sldzg, OGrfh{ ;+ud ;Ln] bnfn k'FhLjfbn] PsLs[t hgqmflGtsf] dfWodaf6 sf7df8f}F . g]kfn sDo'lg:6 kf6L{ aGb gu/] kQf;fkm kf/]/ nv]6\g] dflkmofx?sf] /Ifs ;/sf/ ePsf]
dxËL, sfnf]ahf/L / n3'ljQsf] rsf{] o' j fx?nfO{ { ljleGg s' n t / j}1flgs ;dfhjfb :yfkgfsf nflu Onfdsf OGrfh{ df} ; dn] ;Ln] atfP . lg/Gt/ k|bz{g, n3'ljQx?nfO{ atfP . hgtf n3'ljQ cft+ssf] sf/0f
zf]if0f, nfu"cf}ifwnufot ;fdflhs untwGbfx?df km;fpg] u/]sf] eGb} ufpF, gu/x?df o'jfx? ;+u7gdf hgtfnfO{{ b'Mv lbg] n3'ljQnfO{{ r]tfjgL sf/afxL / kLl8t hgtf;Fu 3/ 5f8]/ efUg afWo ePsf], cfTdxTof
ljs[ l tsf lj?4 e08fkmf] / / To:tf sfo{af6 o'jfx?nfO{{ arfpg] cfj4 / ;+ul7t ug{' kg]{ atfP . kQf;fkm kfg]{ r]tfjgL lbPsf 5g\ . cGts[of ub}{ cfPsf] g]kfn sDo'lg:6 ug{ afWo ePsf] atfpFb} hgtfsf] of]
hgsf/afxL ug]{ lg0f{o u/]sf] 5 . lhDd]jf/L o'jf ;+u7g g]kfnsf] /x]sf] a}7ssf] cWoIftf pQ/ s0ff{nL Ao'/f] ;f]daf/ Onfdsf] rf]s ahf/df kf6L{ Onfdn] hgtf lj?4 x'bF } cfPsf b'Mvsf] ;dfwfgdf /fHon] e"ldsf v]Ng'sf]
d+unaf/ h'Dnfsf] vnËfdf a;]sf] atfP . pgn] o'jf ;+u7gn] cfufdL OGrfh{ k|/] 0ff ;Lsf] /x]sf] lyof] eg] n3' l jQ kLl8t hgtfx?sf] ultlawL lj?4 lgd{dtf k"js { ;+3if{ ;f6f] pN6f] n3'ljQx?sf] /Iffdf k|x/L
a}7sn] o:tf] lg0f{o u/]sf] xf] . a}7sn] lbgx?df lng] lg0f{ox? o'jfd'vL / h'Dnf lhNnf ;]qm]6/L ;kmn ;L, cg]d ;xeflutfdf g]skf Onfdn] u/]sf] ug]{ atfPsf] 5 . lnP/ lx+8g\ ' v]bhgs ePsf] atfP .
/fli6«otf, hgtGq, hghLljsfsf hg:t/df /x]sf o'jfx?sf] dd{ efjgf ;+3 -qmflGtsf/L_ sf s]Gb|Lo ;b:o ;]qm]6/L gj/fhn] k|x/L lnP/
kIfdf klg ;zQm ;+3if{ ug]{ lg0f{ox? a'‰g] x'g'kg]{df hf]8 lbP . tyf pQ/ s0ff{nL Ao'/f] OGrfh{ ;Eotf lx+8/] , an k|of]u u/]/ hgtf
u/]sf] 5 . a}7sdf pQ/ s0ff{nL a}7sdf af]Nb} o'jf ;+u7g g]kfnsf ;L, clvn -qmflGtsf/L_ sf s]Gb|Lo dfly cft+s dRrfP kf6L{n]
Ao'/f]cGtu{tsf ;a} lhNnfn] cf–cfˆgf] s]Gb|Lo ;lrj ljZn]if0f ;Ln] /fl:6«o ;b:o /d]z ;Lnufotsf cltlysf] k|ltjfb ug]{ r]tfjgL lbP .
sfo{If]qsf] l/kf]l6{ª u/]sf lyP . :jfwLgtfsf] /Iff / o'jfx?sf] j}1flgs ;xeflutf /x]sf] lyof] . Onfd 6'l+ 8v]naf6 ;'?
ePsf] ¥ofnL rf]s ahf/
kl/qmdf ub}{ d'Vo rf]sdf
uP/ sf]0f ;efdf kl/0ft
ePsf] lyof] . sfo{qmddf
Ao'/f] ;b:o clagfzn] klg
af] n ] s f lyP . ;fy}
sfo{qmdsf] ;+rfng o'jf
g]tf dbg lab|fx] Ln] u/]sf
lyP eg] sfo{ q mdsf]
cGTodf kf6L{sf d]rL Ao'/f]
k|bz{gnfO{{ ;Daf]wg ub}{ g]tf df};dn] k|bz{g sfo{qmddf af]Nb} Onfd OGrfh{ ;'dgl;+x ;Låf/f n]lvPsf]
;f] r]tfjgL lbPsf x'g\ . pgn] ufpF– lhNnfsf hgkl/ifb\ k|dv ' uf]kL ;Ln] …Onfdsf qmflGtsf/L xf]– df6f] p7fp
ufpF k;]/ ul/a hgtfnfO{{ C0f cfˆgf] kf6L{n] hgtfsf] ljb|fx] sf] g]tT[ j Onfdsf], /utsf] uGw ;'3+ /] ;kgfsf]
c;'nLsf] gfddf b'Mv lb+b} cfPsf ug]{ atfP . lhNnf ;lrj gj/fh ;Ln] lrxfg vf]hÚ eGg] ev{/} /]s8{ ePsf]
n3'ljQ ;+:yfx?n] hgtfnfO{{ b'Mv lbg of] ;/sf/ hgtfsf] ;/sf/ geP/ bnfn lut k|:t't ul/Psf] lyof] .
8 sf= lh= k|= sf= b= g+= !^#÷@)^#÷^$ @)&( ;fn r}t % ut] cfOtaf/

‘;a} vfn] pTkL8gsf] cGTo ;dfhjfbL qmflGtaf6 dfq ;Dej’ ljleGg kf6L{ kl/Tofu u/L g]skfdf k|jz] ug]s{ f] cf]O/f]
sf7df8f}F . g]kfn sDo'lg:6 kf6L{sf Jofkf/sf] ljifo agfPsf] / cfˆgf] ;f+:s[lts, ko{6g, z}lIfs If]q, :jf:Yo sf7df8f}F . ljleGg kf6L{ kl/Tofu
u/L g]kfn sDo'lg:6 kf6L{df k|jz ]
s7fot, lxSdt s7fot, t'kmfg
s7fot, lxj]Gb| s7fot, ljsfz
g]kfn sDo'lg:6 kf6L{sf :yfoL ;ldlt
;b:o ljifd ;L, pQ/ s0ff{nL Ao'/f]
:yfoL ;ldlt ;b:o ljifd ;Ln] If]qLo :jfy{df pkof]u u/]sf] lhls/ u/] . If]qdf x'g] ul/g] pk]lIft Aoxf/sf
pTkL8g, pk]Iff, c;dfgtf, lje]b, g]tf ljifdn] s0ff{nL g]kfnsf] Ps lj?4 df]rf{n] 3lge"t ;+3if{ ug]{ ug]{sf] nx/ rn]sf] 5 . o;}qmddf s7fot, t' N 5L s7fot, pd] z OGrfh{ ;+ud ;L, sflnsf]6 lhNnf
;fdflhs, ;fF:s[lts, cfly{s / cleGg lx:;f ePsf] eGb} g]kfnsf] atfP . pgn] s0ff{nLsf gfddf x'g] ;f] d af/ h' D nfdf s0ff{ n L d' l Qm s7fot, nf]sz
] s7fot, eQm kl/of/, OGrfh{ anjfg ;L, lhNnf lhNnf
/fhgLlts ;a} vfn] pTkL8gsf] cGTo ;Ldf If]qsf] cltqmd0f / j}bl] zs e|i6rf/, sldzg, dxËL, sfnf]ahf/L OGrfh{ k|eflht ;Ln] :jfut u/]sf
/ k"0f{ d'lQm ;dfhjfbL qmflGtaf6 dfq} x:tIf]ksf lj?4 ;d]t ;+3if{ ug{k' g]{ / n3'ljQsf] rsf{] zf]if0fsf lj?4 lyP . gjk|jz ] LnfO{{ :jfut ub}{ g]skf
x'g] atfPsf 5g\ . d+unaf/ h'Dnfsf] atfP . pgn] ljutsf ;/sf/sf] df]rf{n] h:tf];s' } ;+3if{ ug]{ k|lta4tf :yfoL ;ldlt ;b:o ljifd ;Ln] cfˆgf]
vnËfdf kqsf/ ;Dd]ngdfkm{t\ s0ff{nL tkm{af6 ePsf ;'uf}nL ;lGw tyf ;g\ AoQm u/] . g]tf lj/f6n] g]kfn jf kf6L{ dfq} b]zdf o'jfx?sf] efjgf /
g]kfn aflx/ h'g;'s} :yfgdf a;f]jf; rfxgfnfO{{ ;Daf]wg ug{ ;Sg] j}1flgs
u/]sf] eP klg s0ff{nLsf] ljsf;, kf6L{ ePsf]n] b]z lgdf{0fdf Pstfa4
;d[ l 4 / s0ff{ n Lsf ;fF : s[ l ts eP/ nfUg' kg]{df hf]8 lbP . pgn]
;+/If0fsf nflu n8\g] JolQm, ;d'bfo cfˆgf] kf6L{ ef]6sf] nflu geP/ b]zdf
/ ;+:yfx?nfO{{ ;+ul7t / Pstfj4 df]rf{sf] e]nfdf ljleGg kf6L{ kl/Tofu rGb rbf/f, ;f]g' kl/of/, k'is/ j'9f, ePsf bnfnL, e|i6frf/L, dx+uL,
u/L df]rf{n] ;+3if{ ug]{ atfP . pgn] u/L b'O{ bh{g g]kfn sDo'lg:6 kf6L{df lw/]Gb| las, 6+s kl/of/, b]j kl/of/, sfnf]ahf/L, las[lt, la;+ult /
s0ff{nLsf hgtfdfly x'Fb} cfPsf] k| j ] z u/] s f 5g\ \ . kf6L{ k| j ] z v8\s j'9f / g/ lt¿jf nufotsf /fli6«o :jfwLgtfsf] kIfdf n8\g] kf6L{
pTkL8g, pk] I ff, c;dfgtf / ug] { x ¿df rGb s7fot, lszf] / o'jfx¿ /x]sf 5g\ . ePsfn] o; cleofgdf hf]l8g ;a}
lje]bsf lj?4 x'g] x/]s ;+3if{ / s7fot, ci6dfg s7fot, s'l;Gb| gjk|jz ] LnfO{{ clj/–vfbf nufP/ o'jfx?nfO{{ cfu|x u/] .
cfGbf] n gdf df] r f{ s f] P] S oa4tf b]zsf] ;+s6 / To;sf] cu|ufdL hgtfsf nflu ;j{>i] 7 lbg xf] . ;f]xL hgqmflGtsf !% hgf ;lxbx¿sf]
d'lQm df]rf{sf] e]nfsf] lg0f{o ;fj{hlgs !(%) sf] c;dfg ;Demf}tf, ljKkf, hgfpg] atfP . Pj+ qmflGtsf/L lgsf;sf] ;+efjgfn] lbj;sf] cj;/df xfdL b'O{ kf6L{n] hLjgLk/s :d[lt cÍ;lxt dxTjk"0f{
sfo{qmddf af]Nb} g]tf ljifdn] ;f] s'/f ;'kb{uLnufotsf ;Dk"0f{ c;dfg ;lGw g]tf lj/f6n] g]kfn / g]kfnL klg qmflGtsf/Lx?nfO{{ Pstfdf a9g Pstf ;DkGg ug]{ lg0f{o ug{' Hofb} k|sfzgx? ug],{ hj;, df]rf{, ;Ë7g,
atfPsf x'g\ . pgn] g]kfn sDo'lg:6 ;Demf}tfx? vf/]h x'gk' g]{ atfP . g]tf hgtfdfly x'g] /fhg}lts, cfly{s, k|]l/t ul//x]sf] 5 . oL / o:tf v'zL / pT;fxsf] ljifo ag]sf] 5 . ljefu / /f;folgs dndf ul/Psf]
kf6L{ n ] cl3 ;f/] s f] PsLs[ t ljifdn] Pd;L;L ;Demf}tf g]kfn / ef}uf]lns, wfld{s / ;fF:s[lts j}bl] zs sf/0fn] xfdL Pstfdf k'Ug] lg0f{o xfd|f] ljZjf; 5 ls qmflGtsf/L wf/df cg'bfg s6f}tL nufot ljifodf
hgqmflGtsf] sfo{lbzfdf pTkLl8t g]kfnL hgtfsf] ;fj{ef}ldstf / x:tIf]ksf lj?4 df]rf{n] h'g;'s} d"No lng ;kmn ePsf 5f}+ . /x]sf g]kfn sDo'lg:6 kf6L{ / j}1flgs dxTjk"0f{ lg0f{o ul/Psf] ;d]t g]tf
;d'bfosf] ;xeflutf clgjfo{ ePsf] :jflwgtf ljk/Lt /fi6«3ftL ;Demf}tf r'sfpg tof/ x'g] ;d]t 7f]sj' f u/] . xfd| f cfF v f ;fd' c;kmn, ;dfhjfbL sDo'lg:6 kf6L{ nufotsf zdf{n] atfP .
eGb} cfGbf]ngnfO{{ gofF lbzf / :j¿k
lbgsf] nflu g]skfn] gofF ;Zn]if0f
ePsf] eGb} o;nfO{{ vf/]h ul/g'kg]{
atfP . pgn] g]kfn ;/sf/ / cd]l/sL
pgn] g]kfn Ps ;fj{ef}d;Qf ;DkGg
d' n ' s ePsfn] o;n] s' g } klg
;+s6u|:t bnfn kF'hLjfbL ;Qf / kf6L{ x ?;F u klg Pstfsf nflu bnfn=====
;+;bLo Joj:yfsf] :j]R5frf/L zf;g 5nkmn hf/L /xg] 5 / ;+ej /x];Dd n3'ljQsf] rsf]{ zf]if0fsf lj?4 klg
;lxt d'lQmsf] nflu gofF gLltx? cl3 ;/sf/aLr ePsf] P;kLkL ;Demf}tf cf}klgj]lzs gLlt :jLsf/ gug]{ / rln/x] s f] 5 . d' ¶ Le/ bnfn Pstfa4 aGb} uOg] 5 . ;+3if{ ug]{ atfP .
;f/]sf] atfP . g]tf ljifdn] s0ff{nL Pd;L;Ls} sfof{Gjogsf] ;}Go sbd :jfwLgtfsf] kIfdf df]rf{ ;b}j nl8/xg] k' F h Lkltju{ afx] s ;f/f g] k fnL cGtdf g]kfn sDo'lg:6 kf6L{ / s]Gb|Lo ;b:o tyf h'Dnf lhNnf
If]q pTkL8g, pk]Iff, c;dfgtf / ePsf] eGb} o;nfO{{ t'?Gt vf/]h u/L k|lta4tf u/] . g]tf lj/f6n] hgtGq, hgtfsf] hLjg si6s/ 5 . ld6/ g]kfn sDo'lg:6 kf6L{ -dfcf]jfbL OGrfh{ k|eflht ;Ln] s0ff{nL d'lQm
lje]lbt aGg'kg]{ h'g kl/l:ylt 5 oL g]kfnL hgtfsf] ;fj{ef}d clwsf/sf] hglhljsf, /fli6«o :jfwLgtf, :jtGqtf, Jofh, n3"ljQ, w]/} h;f] ljQLo ;dfhjfbL_sf] ;':ki6 ljrf/ 5 ls df]rf{sf k"j{ cWoIf k/g b/fnf;Fu
;a} c;dfgtfsf] cGTo j}1flgs /Iffsf] Uof/]06L ug{k' g]{ atfP . ;dgtf, zflGt / ;d[l4sf] kIfdf ;a};uF ;xsf/L / a}s + sf rsf]{ Aofhn] u/La g]kfndf bnfn k'h F LjfbL ;Qfsf] cGTo b]zsf] d'lQmsf] nflu alnbfg ug]{ !
;dfhjfbdf dfq} x'g] 7f]sj' f u/] . pgn] kqsf/ ;Dd]ngdf af]Nb} g]skf ;xsfo{ / df]rf{jGbL u/L ;+3if{ cufl8 ls;fg, ljleGg Jofkf/ Joj;foL, / j}1flgs ;dfhjfbL ;Qfsf] :yfkgf ;o *) hgf h'DnLn] alnbfg lbPsf]
g]kfnsf] jt{dfg bnfn ;+;bLo s]Gb|Lo ;b:o tyf s0ff{nL d'lQm a9fpg] atfP . df]rf{sf] e]nfn] lj/f6 dWodju{ / /fli6« o pBf] u ug{, g]kfnL hgtfsf] ;+d4[ hLjg Pj+ :d/0f ub}{ h'Dnf ;b} kl/jt{gsf] kIfdf
Joj:yfsf] ;+ljwfg / sfg'gdf hlt;'s} df] r f{ s f ;+ o f] h s lj/f6 ;Ln] ;Lsf] ;+of]hsTjdf @% ;b:oLo sld6Ldf Joj;foLx? ;+s6df kb}{ uPsf 5g\\ . :jfwLg g]kfn /fi6« lgdf{0f ug{ afx]s /x]sf] atfP .
;dfj]lztfsf] gf/f lbP klg of] s0ff{ n LnfO{ { If] q Lo pTkL8g, ^ hgf kl5 yKg] u/L !( hgfsf] s]Gb|Lo s}of}+ C0fLx?n] cfTdxTof xfdL;Fu s'g} :jfy{ 5}g . xfdL xfd|f] sfo{qmddf g]skf s]Gb|Lo ;b:o
Joj:yfsf ;~rfnsx?n] Tof] d'2fnfO{{ /fhgLlts, ;fdflhs, cfly{ s , ;ldlt agfPsf] 5 . ul//x]sf 5g\\ eg] s}of}}+ 3/jf; nIo / ljrf/k|lt ;b}j ;dlk{t /xg] tyf sflnsf]6 lhNnf OGrfh{ anjg
5f] 8 ] / lx8\ g ljjz 5g\ \ . ;f/f k|ltj4tf JoQm ub{5f}+ .Ú ;L, d'u' /f/f OGrfh{ ;dfh ;L, x'Dnf
zflGt===== g]kfn sDo'lg:6 kf6L{ -dfcf]jfbL s]Gb|_ bnx¿ Psftkm{ sfg'g kl/dfh{g;lxt
cfof]unfO{{ k"0f{tf lbO{ zflGt k|lqmofsf o'jfk':tf ljb]zLPsf] 5 . dlxnf / g]skfn]===== lhNnf OGrfh{ lgdf{0f ;L, 8f]Nkmf
n7}tx?n] lnP/ uP .Ú sf pkfWoIf s[i0faxfb'/ dx/f, g]kfn >lds ;d'bfodfly ljeGg vfn] lx+;f lhNnf OGrfh{ ;]/fk, sflnsf]6 lhNnf
;ª\qmd0fsfnLg d'2f k|r08sf] sDo' l g:6 kf6L{ -qmflGtsf/L afF s L sfd oyfzL3| k" / f ug] { qmflGtsf Pshgf ;' q wf/ tyf
;6sf/;Fu dfu ub{5f}+ eg] csf{tkm{ hf/L 5g\\ . uf}/jk"0f{ hgo'4nfO{{ dfS;{jfbL l;4fGtsf] k|of]ustf{ dxfg ;]qm]6/L zfxf;L ;L, lhNnf ;]qm]6/L
dfq} geP/ ;Dk"0f{ kl/jt{g kIfw/sf] dfcf]jfbL_sf :yfoL sld6L ;LkL ck/fwLs/0f ul/F b } 5 . lzIff, ;kmn ;L, o'jf ;+u7g g]kfnsf s]Gb|Lo
;d]t ePsf] ljKnjn] atfP . b]zsf] uh'/]n, g]kfn ;dfhjfbL kf6L{sf lj:t[t zflGt ;Demf}tfsf kIfw/ n]lggsf] hGdhoGtLsf] ;Gbe{df
;Dk"0f{ /fhgLlts bn, gful/s ;dfh :jf:Yo, /f]huf/Lsf If]q c:tJo:t g]kfndf k'iknfn >]i7n] g]skfsf] ;lrj ljZn]if0f ;L, hgkqsf/ ;+u7g
;Dk"0f{ :jfldTj g]kfnL hgtfsf] xftdf pkfWoIf lxl;nf odL, g]kfn sDo'lg:6 5g\\ . g]kfnsf s]Gb|Lo ;lrjfno ;b:o s0f{
cfof] ls cfPg eGg] ljifodf ;a}n] kf6Lsf dxf;lrj ljKnj, cfd hgtf Pj+ cfd hg;d' b fonfO{ { :yfkgf u/]sf lyP . ljutdf n]lgg
;+ q md0fsfnLg Gofosf kIfdf e"d08nLs[t cd]l/sL ;fd|fHojfb hoGtLsf] cj;/df dgfOb} cfPsf] ;L, cg]d ;+3 -qmflGtsf/L_ sf s]Gb|Lo
x]Ssf /fVg'kg]{ eGb} dxf;lrj ljKnjn] kf6L{sf cWoIf k|e' ;fx, sDo'lg:6 g]kfnnfO{{ gjpklgj]z agfpg x:tIf]k ;b:o ;Eotf ;L, clvn g]kfn
eg]– …clxn]sf] kl/jt{gnfO{{ pN6\ofP/ kf6L{ -ax'dt_ sf ;+of]hs wd]{Gb| P]Soa4tfsf nflu xflb{s ckLn sfo{qmdnfO{{ ;ftfJofkL ?kdf dgfOg]
ub{5f}F . ;fy} /fHon] utsfndf ul//x] s f] 5 . ck;f] r /fHo / lg0f{o ePsf] :yfoL ;ldlt ;b:o ls;fg dxf;+3sf s]Gb|Lo ;b:o
@)$& ;fnlt/ nUg vf]lhFb} 5 . of] af:tf] n f, j} 1 flgs ;dfhjfbL ;+;bjfbL bnx? eg] ;/sf/, dGqL, lgdf{0f ;L, o'jf ;+u7g g]kfnsf s]Gb|Lo
:jLsf/ x'Fb}g . a? cem cl3 a9]/ sDo'lg:6 kf6L{sf dxf;lrj cfx'lt, ljleGg /fhgLlts bn;Fu u/]sf clgn zdf{ la/xLn] atfP .
;xdlt sfof{Gjogsf nflu klg xfdL s'rL{ / k};fsf nflu lbg/ft n'5frF8' L ;ftfJofkL sfo{qmd cGtu{t cfufdL ;b:o k|]/0ff ;L nufotsf cltly
j} 1 flgs ;dfhjfb lgdf{ 0 fdf g]kfn sDo'lg:6 kf6L{ -dfcf]jfbL ul//x]sf 5g\\ . ljb]zL dflns;Fu /x]sf lyP .
nfUg'k5{ . ;dfhjfbL_sf cWoIf s0f{ l ht ;/sf/;Fu hf]8bf/ dfu ub{5f}F .Ú a}zfv # ut] leQ] n]vg– k|rf/k|;f/,
g]kfnsf]===== /fi6«3flt ;f7ufF7 ul//x]sf 5g\\ . $ ut] sDo' l g:6 cu| h x¿nfO{ { sfo{ q mddf k| e ft :d[ l t
;f]xL, sfo{qmddf g]skf dfcf]jfbL a'9fyf]sL / dfcf]jfbL sDo'lg:6 kf6L{, xfdL qmflGtsf/Lx?sf] ;femf ljrf/ hg;fF : s[ l ts kl/jfsf] ;fF : s[ l t
s]Gb|sf g]tf s[i0faxfb'/ dx/fn] g]kfnsf dxf;lrj /fdgf/fo0f kfnn] g]kfn sDo'lg:6 kf6L{ dfcf]jfbL clegGbg, % ut] ;f+:s[lts sfo{qmd,
;dfhjfbLsf pkfWoIf /+ u gfy 5 ls oL ;f/f ;d:ofsf] ;dfwfg ^ ut] hgk|bz{g–;ef–e]63f6, & ut] k| : t' l t /x] s f] lyof . ;a} v fn]
cfk"mx¿ zflGt k|lqmofk|lt k|lta4 ;+o'Qm ckLn hf/L u/]sf lyP . h'g ;+;bLo Joj:yfaf6 ;+;bLo Joj:yfdf pTkL8gsf lj?4 wlge"t ;+3if{ u/f},+
ePklg åGåsf s]xL 36gfnfO{{ lnP/ o;k|sf/ /x]sf] 5– …xfdL olta]nf 9sfnn] dGtJoåf/f :jfut u/]sf] cGt/lqmof–uf]i7L, * ut] /Qmbfg
Pstf;DaGwL kqsf/ ;Dd]ngdf 3'dfpg] /fhg}lts rqmaf6 ;+ej sfo{qmd / ( ut] hg;ef, sf7df8f}F cfTdlge{/ s0ff{nLsf nflu bf];f| ] e]nf
k'gM d'ns ' nfO{{ åGådf kmsf{pg] if8\oGq lj:t[t zflGt ;Demf}tfsf] dd{ / efjgf 5}g . o;sf] ;xL ;dfwfg j}1flgs ;kmn kf/f}+ eGg] d"n gf/fsf ;fy
eO/x]sf] atfPsf 5g\\ . ;+oQ' m kqsf/ cg';f/ zflGt k|lqmofsf afFsL sfd g]kfn sDo'lg:6 kf6L{sf k|jQmf tyf lhNnfx?n] cGo /rgfTds
k|sf08 ;L, :yfoL ;ldlt ;b:ox? ;dfhjfbL qmflGt / j}1flgs /fHo sfo{qmd yKg ;Sg] ul/ of]hgf z'¿ ePsf] e]nfdf lj/f6 ;Lsf]
;Dd]ngdf af]Nb} g]tf dx/fn] cfk"mx¿ k"/f ug{ r/0fdf 5f}F . ;+qmd0fsfnLg ;QfJoj:yfaf6 dfq ;+ej 5 . cWoIftf /x]sf] lyof] eg] ltnfu"kmf
zflGt k|lqmofk|lt k|lta4 /x]sfn] Gofosf] l;4fGtåf/f lgb]{lzt eO{ lzn' ;L, e/t ;L s]lGb|o ;Nnfxsf/ agfPsf] 5 .
bL3{ ;L nufot g]tfx?sf] ;xeflutf g]kfn sDo'lg:6 kf6L{sf] :yfkgf To:t} g]kfn sDo'lg:6 kf6L{ :yfoL OGrfh{ /d]z ;Ln] sfo{qmdsf] ;+rfng
/fHosf] k' g { ; + / rgfsf] kIfdf utsfndf sfg'g lgdf{0f u/L ;To lbj; xfdL sDo'lg:6 / >lds u/]sf lyP .
nflu/x]sf] atfP . …of] n8fO{ cu|udg lg?k0f tyf d]nldnfk cfof]u tyf /x]sf] lyof] eg] sfo{qmdsf] ;~rfng ;ldltsf] a} 7 sn] PsLs[ t
/ kZrudgaLrsf] n8fOF xf] . s]xL j]kQf gful/s 5fgljg cfof]u ;d]t g]skf :yfoL ;ldlt ;b:o clgn
zflQmx? /fHosf] k'g{;+/rgf xf]Og
k|ltudgsf] lbzfdf d'ns ' nfO{{ n}hfg
u7g eO{ s]xL sfd cufl8 a9]sf]
tYo klg ;j{ljlbt} 5 . åGåaf6
zdf{n] u/]sf lyP .
o;}u/L, pQm kqsf/ ;Dd]ngdf
g]kfn sDo'lg:6 kf6L{sf k|jQmf
Ødlb/f tyf ;'lt{hGo kbfy{ :jf:Yosf nflu
rfxfG5g\Ú, dx/fn] eg], …km]l/ d'ns ' nfO{{ kLl8t gful/s tyf pgLx¿sf
k5fl8 ws]Ng] ls < cu|udgdf n}hfg]
eGg] s'/f k|d'v ljifo xf] .Ú
o;}u/L, g]kfn ;dfhjfbL kf6L{sL
kl/jf/nfO{{ Gofo lbnfpg} ;Gbe{df
;Ddflgt ;jf]R{ r cbfntn] ljBdfg
sfg'gdf ;'wf/ ug{ lbPsf] lgb]z { gdf
k|sf08 ;Ln] g]kfn sDo'lg:6 kf6L{sf
dxf;lrj ljKnj ;L / g] k fn
sDo' l g:6 kf6L{ -dfcf] j fbL
xflgsf/s 5g\ .
;dfhjfbL_sf cWoIf ;' z Lnsf]
g] t [ lxl;nf ofdLn] axfnjfnf
k|wfgdGqLnfO{{ d'2f nufpg' hgtfnfO{{
;d]t d'2f nufpg' ;/x ePsf] l6Kk0fL
klg xfd|f] Wofg uPsf] 5 .
b]zdf tNsfn ljBdfg hftLo,
If]qLo, lnËLo, juL{o nufotsf
x:tfIf/df hf/L ul/Psf] ;+o'Qm
lj1lKt jrg u/]sf lyP . h'g
Øo:tf j:t'sf] pkef]u gu/f}+ ÷ gu/fcf}+ .
o;k|sf/ /x]sf] 5– …xfdL g]kfn
u/]sL 5g\\ . kqsf/ ;Dd]ngdf af]Nb}
ofdLn] åGåsfnLg d'2f cbfntaf6
x]g'{ lj:t[t zflGt ;Demf}tf ljk/Lt
;d:ofx? ;dfwfg u/L /fHosf]
cu|ufdL k'g;+/rgf ug]{ ;+sNkk|lt
xfdL tkl;nsf kf6L{x? ;dxt 5f}F .
sDo'lg:6 kf6L{ / g]kfn sDo'lg:6
kf6L{ -dfcf]jfbL ;dfhjfbL_ cfpFbf] Ødlb/f tyf ;'lt{hGo kbfy{sf] lj1fkg ug{
x' g ] atfOg\ . …axfnjfnf pk/f] Q m ;Gbe{ d f cljnDj kf6L{ :yfkgf lbj;df Pstf ;DkGg
k|wfgdGqLnfO{{ d'2f nufpg' eg]sf]
hgtfdfly d'2f nufpg' ;/x xf] .
cfjZos sfg'g ogfO{ zflGt k|lqmofsf
afFsL sfd k"/f ug{ xfdL ;/sf/;Fu
ug]{ lg0f{odf k'u]sf 5f}+ . pQm ;'vb
Pj+ P]ltxfl;s lg0f{o hfgsf/L lbg
k|]z jQmJo hf/L ub{5f}+ . ;fDojfbL
gkfOg] sfg"gL Joj:yf 5 .
kl/jt{g kIfw/dfly d'2f nufpg' xf] . ljz]if clkn ub{5f}+ . lj:t[t zflGt
of] d'2f ;a} bnsf] d'2f xf]Ú ofdLn]
elgg\ , …hgo' 4 ;a} ;d' b fosf
;Demf}tf / To;nfO{{ cfkmgf] cleGg
c+u dfg]sf] g]kfnsf] ;+ljwfgn]
dfu{ l gb] { z s l;4fGt dfS;{ j fb–
n] l ggjfb–dfcf] j fb, j} 1 flgs
;dfhjfbL qmflGt, j} 1 flgs
Øsfg"gsf] k"0f{?kdf kfngf u/f}+ .
pTkLl8t hflt, If]q / ;d'bfosf] åGåsfnLg 36gfx¿sf] lg?if0f ug]{
k|tLs xf] . o;nfO{{ ;To lg¿k0f tyf lhDd]jf/L ;To lg?k0f tyf d];ldnfk ;dfhjfbL Joj:yf, j} 1 flgs
d] n ldnfk cfof] u dfkm{ t \ 6' + u f] cfof]unfO{{ lbPsf] 5 . of] P]ltxfl;s ;dfhjfb–;fDojfb, cGt/f{ l i6« o
nufpg'k5{ .Ú ;Gbe{ / ;+jw} flgs Joj:yfeGbf aflx/ ;j{xf/fjfb, qmflGtsf/L sDo'lg:6x?
hgo'4s} hudf c¿ /fli6«o / hfg' zflGt ;Demf}tfsf lj¿4 x'g] tJo aLrsf] Pstf h:tf cfwf/e" t
If]qLo kf6L{x¿ ;d]t hlGdPsfn] Tof] klg :ki6 5 . ljifodf xfdL b'O{ kf6L{sf] b[li6sf]0f
pgLx?sf] ;d]t d'2f ePsf] ofdLn] s]xL ;do otf ;+qmd0fsfnLg ;dfg /xFb} cfPsf] lyof] / 5 . xfd|f
aLrdf Pstf x'g' k5{ eGg] ;f]rsf
l6Kk0fL ul/g\ . lj:t[ t zflGt Gofosf ;DjGwdf rln/x]sf rrf{x¿k|lt
;fy ljleGg:t/df 5nkmn ax; g] k fn ;/sf/

lj1fkg af]8{
;Demf}tfsf] sfo{e/ tLg sfo{ dfq} ePsf] xfd|f] uDeL/ Wofgfsif{0f ePsf] 5 .
ofdLn] atfOg\ . klxnf] ;+ljwfg lgdf{0f ;+qmd0fsfnLg Gofo;Fu ;DalGwt cfPsf] klg hfgsf/L g} 5 . kf6L{
/ hgd'lQm ;]gf Joj:yfkg k'/f ePklg åGåsfnsf ;a} d'4fx¿ ;To lg?k0f aflx/af6 xfd| f z' e lrGts /
;+qmd0fsfnLg d'2f Joj:yfkg x'g tyf d]nldnfk cfof]usf] If]qflwsf/leq ;dy{sn] qmflGtsf/Lx? kf6L{x? hlt
g;s]sf] pgn] atfOg\ . kg]{ s'/f klg ;':ki6 /x]sf] 5 . ;Sof] l56f] Pstfa4 x'g' k5{ eg]/
o;}u/L, pQm kqsf/ ;Dd]ngdf ctM xfdL tkl;nsf /fhgLlts ;'emfjx? lbg' ePsf] klg 5 .
If]Kof:q k|sfzg s]Gb|åf/f k|sflzt, ;Dkfbs M /fh]Gb|k|;fb lrdf}l/of, sfof{no M yfkfufpF, sf7df8f}F, df]afOn M (*$!$)#*%!,
E-mail : chhepyastra@gmail.com,website: www.janakhabar.com d'bs
| M lwDn] ckm;]6 k|;
] , b]jLgu/, kmf]gM %!&@^%%

You might also like