You are on page 1of 3

Tema: Participao das famlias e das comunidades na vida da escola - Estudo de caso do DU-2

Formulao do Problema
Em Moambique existe um quadro legal e politico que prev a participao das famlias e comunidades na vida das escolas. A lei 6/921, no seu artigo 1, sobre os princpios e objectivos gerais do Sistema Nacional de Educao (SNE), afirma que a educao constitui direito e dever dos cidados e que o Estado permite a participao comunitria na educao. No artigo 2, sobre princpios pedaggicos afirma-se o processo educativo orienta-se pela ligao estreita entre a escola e a comunidade, em que a escola participa activamente na dinamizao do desenvolvimento socioeconmico e cultural da comunidade e recebe desta a orientao necessria para a realizao de um Ensino e formao que respondam as exigncias da formao dos pais. No entanto ao longo da nossa experiencia de docncia2 constatamos que em geral as famlias dos alunos e as comunidades que vivem ao redor das escolas no se envolvem na vida das escolas. Por exemplo, comum que havendo problemas como gravidezes precoces, consumo de lcool e de outras drogas, violncia entre estudantes, grave indisciplina e muitos outros, as direces das escolas tendam a resolve-los sem que envolvam as famlias dos alunos e as comunidades locais. A nossa constatao no se afasta muito de concluses de algumas avaliaes sobre a matria. Por exemplo o PNUD, atravs do RDH 2005, considera que ainda no se atingiu um nvel satisfatrio de envolvimento das comunidades na vida da escola. Foram criados Conselhos de Escola com a finalidade de promover a participao das comunidades na direco das escolas. Os resultados at agora alcanados, porm, no so proporcionais aos investimentos humanos e materiais envolvidos nesses programas RDH 2005 (2006:45). A Agenda 20253 (2003:30) no Trata-se da lei sobre o Sistema Nacional de Educao. Somos professores h mais de 5 anos na Escola Primaria Completa de Ngungunhane e antes, por cerca de 7 anos fomos igualmente professores na Escola Primaria Completa de Nelson Mandela. Ambas as escolas localizam-se no distrito Urbano n 02, na Cidade de Maputo. Ao longo da nossa experiencia profissional j desempenhamos as funes de director de turma e coordenador de ciclo. 3 A Agenda 2025, um documento de iniciativa presidencial, datado de 2003, que representa um amplo consenso entre o Governo, parceiros da sociedade civil, partidos polticos e a comunidade internacional e traa uma ampla estratgia sobre a direco futura de Moambique, criando uma viso comum de longo prazo, nos planos poltico, econmico, social e cultural.
1 2

Ante-projecto de pesquisa apresentado na aula de OTC (UP/PAGE), para efeitos didcticos.

diagnstico que faz Educao, tambm considera que um dos maiores problemas desta a existncia de escolas com direces fracas e deficiente ligao com as comunidades. Considerando a existncia do quadro poltico que prev e estimula a participao das comunidades na vida da escola e a situao que descrevemos acima, formulamos o seguinte problema de pesquisa: Porqu as famlias e as comunidades no participam na vida das escolas do DU-2?

2. Justificativa
A escola a principal instituio que serve os propsitos de promover o bem-estar e o progresso das comunidades, por isso, no ordenamento jurdico moambicano existem instrumentos que permitem e regulam a participao da comunidade na escola. Tanto assim que, por exemplo, o PECC (2006:93), considera ser um pressuposto fundamental no Ensino Bsico o comprometimento do Governo para com a Educao, mas chama ateno que, e baseando-se em experiencias internacionais, uma reforma de envergadura e a expanso da Educao no pode ser alcanada num processo de cima para baixo. Noutros termos, a verdadeira mudana deve vir da ampla participao e compromisso a nvel local: comunidades, pais e escolas, em que todos comprometidos com uma educao melhor e uma vida melhor para os seus filhos. Esta pesquisa, ao pretender analisar a participao das famlias e comunidades na vida da escola, nas escolas primrias do DU2, para compreender as actuais dinmicas na relao entre estas duas entidades, revela-se importante porque visa contribuir para que as famlias e comunidades se apropriem da escola, o que no s um direito que a elas assiste, como tambm condio indispensvel para promoo de mudanas na educao, rumo a uma educao qualitativamente melhor. Com efeito, a escola uma entidade social, criada pela sociedade e que existe para se responsabilizar pela necessidade social de educar as geraes mais novas. Nesta base, a escola deve estar convenientemente inserida na sociedade, sob o risco da sua aco educativa resultar num fracasso, por estar desajustada e no contar com o comprometimento daqueles a quem deve servir, as famlias e as comunidades.

Ante-projecto de pesquisa apresentado na aula de OTC (UP/PAGE), para efeitos didcticos.

3. Objectivos
3.1. objectivo geral da nossa pesquisa

Analisar a participao das famlias e das comunidades na vida da escola.

3.2. Objectivos Especficos

1. Descrever as dinmicas da participao das famlias e comunidades na vida das


escolas;

2. Discutir as teorias sobre a participao das comunidades na vida da escola; 3. Identificar os constrangimentos que dificultam a pleno participao das famlias e
comunidades nas escolas;

4. Propor mecanismos para uma efectiva participao das famlias e comunidades na


escola.

4. Hipteses
As hipteses, segundo CASSANDRA (2004) constituem respostas supostas ou provisrias ao problema da pesquisa. Assim, para melhor orientarmo-nos na nossa pesquisa, formulamos as seguintes hipteses.

1. As prticas predominantes de gesto adoptadas pelas direces das escolas so


bastante centralizadas e rgidas, o que no cria um ambiente de abertura que convide as famlias e comunidades a envolverem-se na sua vida das escolas;

2. Os gestores escolares no percebem convenientemente os potenciais ganhos, nos


planos pedaggico, econmico, social e outros, que existiriam com uma participao efectiva das famlias e comunidades na vida das escolas, dai que no criam um ambiente favorvel para participao destas entidades a vida da escola;

3. A fraca consciencializao das famlias e comunidades sobre os seus direitos e deveres


enquanto cidados, no as leva a envolver-se devidamente na vida das escolas.

4. A situao de pobreza extrema prevalecente na nossa sociedade faz com que as


comunidades e as famlias estejam permanentemente engajadas em actividades de obteno de rendimento, relegando a participao na vida pblica, nomeadamente na vida da escola dos seus filhos, para um segundo plano.

Ante-projecto de pesquisa apresentado na aula de OTC (UP/PAGE), para efeitos didcticos.

You might also like