Wrocaw, dnia 1 kwietnia 2011 r. WOJEWODA DOLNOLSKI NR NK-N.4131.207.2011.

RB ROZSTRZYGNICIE NADZORCZE w sprawie stwierdzenia niewanoci 3 pkt 1 i 4 uchway nr VII/45/11 Rady Miejskiej w Ldku Zdroju z dnia 24 lutego 2011 r. w sprawie wysokoci stawek opat za zajcie pasa drogowego.

Na podstawie art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorzdzie gminnym (Dz. U. z 2001 r., nr 142, poz. 1591 z pn. zm.) stwierdzam niewano 3 pkt 1 i 4 uchway nr VII/45/11 Rady Miejskiej w Ldku Zdroju z dnia 24 lutego 2011 r. w sprawie wysokoci stawek opat za zajcie pasa drogowego. Uzasadnienie Na sesji w dniu 24 lutego 2011 r. Rada Miejska w Ldku Zdroju podja m.in. uchwa nr VII/45/11 w sprawie wysokoci stawek opat za zajcie pasa drogowego. Uchwaa ta wpyna do Organu Nadzoru dnia 3 marca 2011 r.. W toku badania legalnoci uchway nr VII/45/11 Organ Nadzoru stwierdzi, e: a) 3 pkt 1 uchway narusza art. 40 ust. 8 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2007 r., nr 19, poz. 115 z pn. zm.), b) 3 pkt 4 narusza art. 40 ust. 8 i 9 ustawy o drogach publicznych w zwizku z art. 7 i 94 Konstytucji RP (Dz. U. z 1997 r., nr 78, poz. 483). Uchwa nr VII/45/11 Rada Miejska w Ldku Zdroju okrelia wysoko stawek opat za zajcie 1 m2 pasa drogowego. W podstawie prawnej uchway Rada Miejska powoaa si na art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy o samorzdzie gminnym w zwizku z art. 40 ust. 8 ustawy o drogach publicznych. Wedug 3 pkt 1 uchway nr VII/45/11: "Za zajcie pasa drogowego, o ktrym mowa w 1 pkt 2[powinno by "ustp 2"] ustala si nastpujce roczne stawki opat za 1m2 powierzchni pasa drogowego drogi gminnej zajtego przez rzut poziomy umieszczanego urzdzenia: 1) na drogowym obiekcie inynierskim-220 z." W 1 ust. 2 tej uchway Rada postanowia: "Uchwaa okrela stawki opat za zajcie pasa drogowego drg gminnych, na cele niezwizane z budow, przebudow, remontem, utrzymaniem i ochron drg, dotyczce: 2. umieszczania w pasie drogowym urzdze infrastruktury technicznej niezwizanych z potrzebami zarzdzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego." Zgodnie z art. 40 ust. 8 ustawy o drogach publicznych: "Organ stanowicy jednostki samorzdu terytorialnego, w drodze uchway, ustala dla drg, ktrych zarzdc jest jednostka samorzdu terytorialnego, wysoko stawek opaty za zajcie 1 m2 pasa drogowego, z tym e stawki opaty, o ktrych mowa w ust. 4 i 6, nie mog przekroczy 10 z za jeden dzie zajmowania pasa drogowego, a stawka opaty, o ktrej mowa w ust. 5, nie moe przekroczy 200 z.". W art. 40 ust. 5 tej ustawy postanowiono: "Opat za zajcie pasa drogowego w celu, o ktrym mowa w ust. 2 pkt 2 (...)." Z kolei w ust. 2 pkt 2 cytowanego artykuu czytamy: "Zezwolenie, o ktrym mowa w ust. 1 [na zajcie pasa drogowego na cele niezwizane z budow, przebudow, remontem, utrzymaniem i ochron drg] dotyczy umieszczania w pasie drogowym urzdze infrastruktury technicznej niezwizanych z potrzebami zarzdzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego.". Z uregulowania ustawowego jednoznacznie wynika, e opata za zajcie pasa drogowego poprzez umieszczenie w tym pasie urzdze infrastruktury technicznej niezwizanych z potrzebami zarzdzania drogami
Id: DAMKV-RXMRL-RKFCB-UNRSC-RJTSN. Podpisany Strona 1

lub potrzebami ruchu drogowego nie moe przekroczy 200 z. Tymczasem z zapisu 3 pkt 1 uchway nr VII/45/11 wynika, e stawka ta wynosi 220 z, a zatem wicej ni dopuszcza ustawa. Zdaniem Organu Nadzoru, ustawodawca celowo wprowadzi cile okrelone, grne granice stawek opat za zajcie pasa drogowego aby organ stanowicy jednostki samorzdu terytorialnego (tu: Rada Miejska) w ramach ustawowo przyznanej samodzielnoci ustali konkretne stawki tych opat (w granicach ustalonego w ustawie przedziau kwotowego) w zalenoci od potrzeb danej jednostki. Ustalenie przez rad gminy przedmiotowych opat w wysokoci przekraczajcej ustalon przez ustawodawc ich grn granic stanowi przekroczenie zakresu przyznanego upowanienia ustawowego i musi skutkowa stwierdzeniem niewanoci zapisw uchway zawierajcych postanowienia niezgodne z art. 40 ust. 8 ustawy o drogach publicznych w zakresie dopuszczalnej wysokoci stawek wspomnianych opat. Naley pamita, i w wietle art. 7 Konstytucji RP organy wadzy publicznej dziaaj w granicach i na podstawie prawa. Realizujc kompetencj organ stanowicy musi cile uwzgldnia wytyczne zawarte w upowanieniu. Ponadto naley podkreli, i normy kompetencyjne powinny by interpretowane w sposb cisy, literalny. Jednoczenie zakazuje si dokonywania wykadni rozszerzajcej przepisw kompetencyjnych oraz wyprowadzania kompetencji w drodze analogii. Na szczegln uwag zasuguje tu wyrok Trybunau Konstytucyjnego z 28 czerwca 2000 r. (K25/99, OTK 2000/5/141): Stosujc przy interpretacji art. 87 ust.1 i art. 92 ust. 1 konstytucji, odnoszcych si do rde prawa, takie zasady przyjte w polskim systemie prawnym jak: zakaz domniemania kompetencji prawodawczych, zakaz wykadni rozszerzajcej kompetencje prawodawcze oraz zasad goszc, e wyznaczenie jakiemu organowi okrelonych zada nie jest rwnoznaczne z udzieleniem mu kompetencji do ustanawiania aktw normatywnych sucych realizowaniu tych zada (...). Podobnie stwierdza postanowienie Skadu Siedmiu Sdziw Sdu Najwyszego z dnia 18 stycznia 2005 r. WK 22/2004 (OSNKW 2005/3 poz. 29): Art. 7 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r. stanowicy, e organy wadzy publicznej dziaaj na podstawie i w granicach prawa, zawiera norm zakazujc domniemywania kompetencji takiego organu i tym samym nakazuje, by wszelkie dziaania organu wadzy publicznej byy oparte na wyranie okrelonej normie kompetencyjnej. Uchwaa nr VII/45/11 w 3 pkt 4 stanowi: "Za zajcie pasa drogowego, o ktrym mowa w 1 pkt 2 [umieszczanie w pasie drogowym urzdze infrastruktury technicznej niezwizanych z potrzebami zarzdzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego] ustala si nastpujce roczne stawki opat za 1 m2 powierzchni pasa drogowego drogi gminnej zajtego przez rzut poziomy umieszczanego urzdzenia: 4) za umieszczanie urzdze przez gmin oraz gminne jednostki stosuje si stawk okrelon w pkt 1, 2 i 3 w wysokoci 0 z.". W przedmiotowej sprawie norma kompetencyjna zawarta w art. 40 ust. 8 ustawy o drogach publicznych przyznaje radzie gminy uprawnienie do ustalenia wysokoci stawek opaty za zajcie 1 m2 pasa drogowego w stosunku do drg, ktrych zarzdc jest jednostka samorzdu terytorialnego. Tym samym ustawodawca przekaza organowi stanowicemu cile okrelon kompetencj do stanowienia o wysokoci opaty. Brak jest natomiast, zdaniem Organu Nadzoru, upowanienia, na podstawie ktrego rada gminy mogaby uchwali zwolnienie z opat za zajcie pasa drogowego, co uczynia Rada Miejska w Ldku Zdroju w 3 pkt 4 uchway nr VII/45/11. Rada Miejska otrzymaa od ustawodawcy szczegowo okrelon kompetencj, na podstawie ktrej powinna bya ustanowi normy prawne rangi prawa miejscowego. Regulacja 3 pkt 4 uchway nr VII/45/11 nie moe zosta uznana za ustalenie wysokoci stawek opaty, dotyczy bowiem zwolnienia od jej uiszczenia, a wic stoi w sprzecznoci z treci przepisu kompetencyjnego. Rada Miejska w Ldku Zdroju wykroczya poza zakres przyznanego jej upowanienia. Tego typu dziaanie narusza zasad legalizmu, wyraon w cytowanym wyej art. 7 Konstytucji RP, zgodnie z ktrym organy wadzy publicznej dziaaj na podstawie i w granicach prawa, a take art. 94 Konstytucji, w oparciu o ktry organy samorzdu terytorialnego oraz terenowe organy administracji rzdowej, na podstawie i w granicach upowanie zawartych w ustawie, ustanawiaj akty prawa miejscowego obowizujce na obszarze dziaania tych organw. Stwierdzone naruszenie musi zosta uznane za istotne naruszenie prawa, skutkujce stwierdzeniem niewanoci okrelonej regulacji. Organ Nadzoru pragnie take zwrci uwag na brzmienie art. 40 ust. 9 ustawy o drogach publicznych, zgodnie z ktrym przy ustalaniu stawek, o ktrych mowa w ust. 7 i 8 tego artykuu, uwzgldnia si: 1) kategori drogi, ktrej pas drogowy zostaje zajty; 2) rodzaj elementu zajtego pasa drogowego; 3) procentow wielko zajmowanej szerokoci jezdni; 4) rodzaj zajcia pasa drogowego; 5) rodzaj urzdzenia lub obiektu budowlanego umieszczonego w pasie drogowym. Przepis ten wprowadza moliwo zrnicowania wysokoci stawek, jednak w zalenoci od kryteriw w nim zawartych. Nie istnieje moliwo wprowadzenia zrnicowania
Id: DAMKV-RXMRL-RKFCB-UNRSC-RJTSN. Podpisany Strona 2

wysokoci stawek przy zastosowaniu kryterium podmiotowego, w zalenoci od osoby zobowizanego (osoba fizyczna lub prawna, jednostki organizacyjne gminy). Kwestia ta niejednokrotnie bya przedmiotem orzecznictwa sdowego, ktre potwierdza przedstawione wyej stanowisko (wyroki Naczelnego Sdu Administracyjnego z dnia 7 sierpnia 2008 r. sygn. akt II GSK 151/2008, Wojewdzkiego Sdu Administracyjnego w Warszawie z dnia 6 lutego 2008 r. sygn. akt VI SA/Wa 1824/2007, Wojewdzkiego Sdu Administracyjnego we Wrocawiu z dnia 29 marca 2006 r. sygn. akt IV SA/Wr 88/2005 oraz z dnia 2 lutego 2006 r., sygn. akt IV SA/Wr 465/2004). Niezalenie od oceny moliwoci zwalniania z obowizku uiszczania opaty przez Rad Miejsk w uchwale, majc na wzgldzie brzmienie art. 40 ust. 9 ustawy, nie sposb uzna za dopuszczalne rnicowanie sytuacji zobowizanych do uiszczenia opaty za zajcie pasa drogowego w zalenoci kategorii podmiotu dokonujcego zajcia. Naley mie na wzgldzie take art. 40 ust. 3 ustawy, zgodnie z ktrym za zajcie pasa drogowego pobiera si opat, a take ust. 11 tego artykuu, gdzie stwierdza si, e opat, o ktrej mowa w ust. 3, ustala, w drodze decyzji administracyjnej, waciwy zarzdca drogi przy udzielaniu zezwolenia na zajcie pasa drogowego. Ustanowienie stawki 0 z za zajcie pasa drogowego, powodujce zniesienie obowizku naoonego przez ustawodawc, jest racym naruszeniem prawa. W kwestii tej wypowiedzia si rwnie Wojewdzki Sd Administracyjny we Wrocawiu w wyroku z dnia 26 wrzenia 2006 r. (sygn. akt III SA/Wr 344/2006) stanowic, e organ stanowicy jednostki samorzdu terytorialnego nie moe na podstawie art. 40 ust. 8 ustawy o drogach publicznych ustali w drodze uchway zerowej stawki opaty za zajcie pasa drogowego. W zwizku z powyszym postanawia si jak w sentencji. Od niniejszego rozstrzygnicia przysuguje skarga do Wojewdzkiego Sdu Administracyjnego we Wrocawiu w terminie 30 dni od daty jego dorczenia, ktr naley wnie za porednictwem organu nadzoru Wojewody Dolnolskiego. Zgodnie z art. 92 ust. 1 ustawy o samorzdzie gminnym stwierdzenie przez organ nadzoru niewanoci uchway organu gminy wstrzymuje ich wykonanie z mocy prawa w zakresie objtym stwierdzeniem niewanoci, z dniem dorczenia rozstrzygnicia nadzorczego.

Wojewoda Dolnolski Aleksander Marek Skorupa

Id: DAMKV-RXMRL-RKFCB-UNRSC-RJTSN. Podpisany

Strona 3