Andhra Kristhava Kirthanalu

JHÍ~åk Ñ¨\ Hì˜ õ P#O^ŒÜ∂« „`« ...
629
P#O^Œ=∞QÆ∞ =ÚHÎ̃ (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú KÒ^èiŒ ) ... 347
J H©~#Î° P#O^Œ=∂#O^Œ =∂Ü≥∞#∞ ... 628
JO`«ºk#=∞O^Œ∞ ^Œ∂`« ... 497 P Ü«∞O^èŒHÍ~°OÑ¨Ù éË~ÚÖ’ (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^èŒi) ... 178
JO^Œ"≥∞ÿ# „H©ã¨∞Î Hõ^äŒ (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^èŒi) ... 151 PeOK«∞ ^Õ"å (Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^è=Œ Ú) ... 375
JO^•Å `å~° ... 697 PeOK«∞ =∂ „áê~°#÷ (Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^è=Œ Ú) ... 587
JO^è∞Œ _» ~å= J~°=∞~° ... 627 Pj~°=O|∞ÖÏ‡g∞^Œ ... 386
JÅã≤ ™⁄Åã≤ áÈux ... 746 Pj~åfi^Œ=Ú hÜ«Ú=Ú (`«∂Å∂i „Ñ¨HÍâ◊=Ú) ... 555
J_»∞QÆ∞K«∞<åfl"≥∂ ^Õ= (qeÜ«∞O Éˇ„i) ... 269 PÇ¨ <åˆH =∂#O^Œ=Ú (*ˇ.ZKü.yÖò "≥∂~ü) ... 431
J<åfl =∞# ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨É∞íè x (~å=Ói ÅHõ∆ ‡Ü«∞º) ... 162 PÇ¨ =∞Ç¨`å‡ Ç¨ â◊~°}Ïº (ÑÖ`«QÍx Ñ¨~°^Õt) ... 196
Jxfl HÍÅO|∞Å (ÉË`åà◊ *Ï<£) ... 1 PÇ¨ Ü≥∞O`«\ ˜ „â◊=∞Å (H˘`«ÑÎ e¨ ¡ *Ï<£) ... 190
J#∞HõiOK≥^Œ (=∞ÖˇÅ¡ ^•g^Œ∞) ... 543 W
JÑ¨~åkèx ÜÕ∞ã¨Ü«∂º (ã≤iÑ¨Ù~°Ñ¨Ù Hõ$áê#O^Œ=Ú) ... 332 WHõ g∞^Œ@ h ‰õΩ=∂~°∞_» #xÑ≤OK«∞H˘#∞@‰õΩ ... 745
JÑ¨Ù_»~°ÛHÍ^Œ∞ Å∞á⁄ÊOyi (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^èŒi) ... 185 WO`« zO`« WO`« ^Œ∞óY "Õ∞Å#Ü«∂º (ã¨.™ê.ã¨∞|ƒÜ«∞º) ... 721
JÜ≥∂º <å^ŒQ∞Æ Ñ¶∞¨ ’~°áêÑ¨=Ú (Z^Œ∞Ì ^•xÜÕ∞Å∞) ... 197 WO^Œ∞ÖË^∞Œ xÅ∞K«∞Ñ¨@} ì =Ú (*ˇ.D.ëês¯) ... 479
JÜ≥∂º ~Úk Ü≥∞O`« ^Œ∞óY=Ú (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú KÒ^èiŒ ) ... 230 WHõ <Õq∞QÆu Ü«Ú#flk (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú KÒ^èiŒ ) ... 289
JÅã¨@Ñ¨_¤» h=Ù (*Ï<£ "Õ∞ã¨<£ hÖò) ... 410 WK«∞Û#\ì̃ q^è=Œ Ú (|#º<£ *’ã¨Ñ)π¶ ... 574
Jã¨`À=∂ ã¨^=æŒ ∞Ü«∂ (PKå~°º P~åˆ~¯ =¸iÎ) ... 708 W_»∞QÀ Q˘éˇ]Å HÍÑï (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^èŒi) ... 163
J^Œ∞ƒù`"« ∞≥ #ÿ h Hõ$Ñ¨Ö’ =∞=Ú‡ ... 755 W`«~∞° Å ™êHõ∆ º=Ú (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú KÒ^èiŒ ) ... 357
P WkQÀ <å t+¨µºÖÏ~å (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú KÒ^èiŒ ) ... 224
P.....<å Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O ã≤÷~°=∂Ü≥∞ ... 764 WkQÀ hu ÉèÏã¨¯~°∞O_»∞ (K≥\ ì̃ ÉèÏ#∞=¸iÎ) ... 84
PHÍâ◊O|∞ Éè∂í q∞Ü«Ú (U.KåÔ~ã¡ π H˜xûOQÆ~)ü ... 52 WkQÀ h ~åA =K«∞ÛK«∞O_≥ ... 631
PK«iOK«∞K«∞<åfl=Ú (qeÜ«∞O _®ã¨<£) ... 274
P z#fl"åiÖ’ <Õ#∞O_ç (`«∂Ñ≤e Ü≥∂Ç¨#∞) ... 546 WkQÀ â◊√Éèí^Œ ~°Hõ∆}=Ú (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^èŒi) ... 160
PÜ≥∂ ÜÕ∞ã¨∞ [ˆQ=∂ ... 739 Wk Ü≥∂Ç¨ÏŸ"å HõeyOz# (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú KÒ^èiŒ ) ... 58
P`«‡Å#∞ ãÖáêkOÑ¨^QŒ ∞Æ (=∞ÖˇÅ¡ ^•g^Œ∞) ... 461 WkÜÕ∞ ã¨=∞Ü«∞O|∞ ~°O_ç ... 632
P`«‡<˘ã¨QÆ∞=∞Ü«∂ áê=<å`«‡ ... 757 W<åflà◊√§ =∂‰õΩ ™êÜ«∞"≥∞ÿ (S[H± "å\òû) ... 35
P`«‡ â◊$OQÍiOK«∞H˘#∞=Ú (*ˇ.„á¶êOH±) ... 625 W=∂‡#∞ÜÕ∞Å∞ ~°H=Îõ Ú (qeÜ«∞O H“Ñ¨~)ü ... 343
P`å‡ #_»∞Ñ¨Ù ã¨`º« =ÚÖ’xH˜ (`«∂Å∂i H˘ˆ~fleÜ«∞ãπ) ... 239 WÜ«Úº_ô g∞H˜Ü∞« º|_»∞#x (l.*Ï<£ `å`«Ü∞« º) ... 570
P^ŒiOÑ¨Ù=Ú ÜÕ∞ã¨∞"å (q._ç.*Ï<£ ã¨∞O^Œ~~° å=Ù) ... 321 WÅñÑ¨ÙK«∞ÛH˘#∞@ Hõ#fl (=∞ÖˇÅ¡ ^•g^Œ∞) ... 569
P#O^ŒO – P#O^ŒO ... 630 W„âßÜÕ∞bÜ«ÚÅ ^Õ=ÙO_Õ (=∞ÖˇÅ¡ ^•g^Œ∞) ... 123
D Zé˜ñy Ü≥∞é˜ñy K≥_ç (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú KÒ^èiŒ ) ... 319
D rq`« D`« ... 633 ZÅ¡ ™È^Œ~∞° ÖˇY· º`« (=∞ÖˇÅ¡ ^•g^Œ∞) ... 260
D QÆ∞_çÜ«∞O^Œ∞ „Ñ¨"ÕtOÑ¨<£ (Ñ≤.Ü«∞O.~°á¶êÜÕ∞Å∞) ... 585 Z=x Ju„Hõ=∞=ÚÅ∞ ... 635
DÜ«∞<å ÜÕ∞ã¨∞ ~°H‰∆õ Ωõ _»∞ (q∞H˜¯e ã¨=¸ÜÕ∞Å∞) ... 164 Z=~°∞ „H©ã¨∞Î "≥·Ñ¨Ù#∞<åfl~°∞ (\˜.QÆ∞~°=Ü«∞º) ... 459
DÖÏ\˜^• ÜÕ∞ã¨∞ „¿Ñ=∞ (~å=Ói ~°OQÆÜ∞« º) ... 165 Z=~°∞ ÉèÏQÆº=O`«∞Ö∫^Œ∞ (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú KÒ^èiŒ ) ... 154
D ãÖÑ¶¨∞OÑ¨Ù Ñ¨Ù<åk (™ê=¸ºÖò *Ï<£ãì̈<£) ... 264 ZÅ¡HÍÅ=ÚÖ’ – ZÅ¡"àÕ Å◊ Ö’ ... 768
D ™êÜ«∞OHÍÅ=Ú# (=∞ÖˇÅ¡ ^•g^Œ∞) ... 53 U
L Uk ãŸ∞_» (K≥\ ì̃ ÉèÏ#∞=¸iÎ) ... 579
L^Œ~ÚOz<å_»∞ (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^èŒi) ... 107 Uk <å q„âßOu (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú KÒ^èiŒ ) ... 477
L#fl@∞ì <Õ#∞ =K≥Û^Œ<£ (KåÔ~\¡ ˜ WeÜ«∞\ò) ... 334 UkÜ«∞k ÜÕ∞kÜ«∞k (q∞H˜¯e ã¨=¸ÜÕ∞Å∞) ... 511
L#fláê@∞ =K«∞ÛK«∞<åfl#∞ (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú KÒ^èiŒ ) ... 315 U^Õ<£ =#O|∞#O^Œ∞ (*Ï<£ HÔ aÖò) ... 566
Z U ^Õâ◊ã¨∞÷Å"≥∞ÿ# (Ñ≤.q[Ü«∞ KåÔ~¡ãπ) ... 549
ZO`« *Ïe ÜÕ∞ã¨∞"å ... 636 U áêÑ¨"≥∞~°∞QÆx (Ü«∞~°‡}˜â‹\ ì̃ ^•g^Œ∞) ... 186
ZO`« ^Œ∂~°=Ú ... 637 U =∂â◊Û~°º=Ú „Ñ≤ÜÚ« ÖÏ~å (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú KÒ^èiŒ ) ... 184
ZO`« Q˘Ñ¨Ê ÉÁ|ƒÑ¨Ù>ì̌#∞ (=ÚOQÆ=¸i ^Õ=^•ã¨∞) ... 207 Uq∞ <Õ#∞ ã¨=∞iÊO`«∞ (Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^è=Œ Ú) ... 86
ZO`« áêÑ≤<#·≥ #∞ (Z~ü=¤ ∂<£ #∂ºg∞Ãã~ì )ü ... 339 Uq∞ <Õ~°O|∞ ÖËHõ (ÉË`åà◊ *Ï<£) ... 205
ZO`« „¿Ñ=∞ Ü≥∞O`« „¿Ñ=∞ ... 10 Uq∞ ÖË^∞Œ ã¨∞g∞ [QÆ=ÚÖ’ (qeÜ«∞O _®ã¨<)£ ... 175
ZO`« „¿Ñq∞OK≥<À ^Õ=Ù_»∞ (K«^ÅŒ "å_» [Y~åº) ... 64 U =ÚYO|∞ `À_»=`«∞Î (*’#fl‰õÄ\˜ ^Õ= ^•#=Ú) ... 324
ZO`À Ñ¶∞¨ #=∞QÆ∞"å~°Å∞ (|#º<£ *’ÃãÑ¶)π ... 597 UÅ zO`« ÜÕ∞Å=O`« ("Õ∞_çHÍÜ«∞Å ™ê^è∞Œ =Ù) ... 366
ZO`À ^Œ∞óY=Ú ÉÁOku"å (|∞^•Å Öˇ=· ∞<£) ... 182
ZO`À ~°=∞ºOÉˇ#· k (ZO.P#O^Œ=Ú) ... 520 UÖÏ\˜ "å_À HÍx (`«∂Ñ≤e ÉˇOlq∞<£) ... 156
ZO`À qO`« Ü≥∞O`À zO`« ... 191 S
ZO`À â◊$OQÍ~°"∞≥ #ÿ k (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú KÒ^èiŒ ) ... 502 S^Œ∞ QÍÜ«∞=Ú ÖÁOk<å"å (ÉË`åà◊ *Ï<£) ... 192
ZO`À ã¨∞O^Œ~"° ∞≥ #ÿ q ("Õ∞_çHÍÜ«∞Å ™ê^è∞Œ =Ù) ... 267 X
ZO^Œ∞‰õΩ =∞~°zuq (^•g^Œ∞ KÒ^Œi) ... 290 XHõ¯ =∞#∞A _≥~∞° +¨Ö=Ë Ú (l.*Ï<£ `å`«Ü∞« º) ... 541
ZO^Œ∞Hˆ zOuOK≥^=Œ Ù (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú KÒ^èiŒ ) ... 394 X_»∞K¤ iÕ h Ü≥∞^Œ∞@ ... 471
ZO^Œ∞HÀ #xflO`«QÍ h=Ù ... 638 F
ZO^Œ∞ñÉ’Ü≥∞^Œ"À (~å=Ói ~°OQÆÜ∞« º) ... 203 F „H©ã¨∞Î Éèí‰õΩÎÖÏ~å ... 530
Z@∞Å h‰õΩ ã¨∞`Î ∞« ÖÁ#~°∞=Î Ú (=∂=Ú_»∂i Ãã=· ∞<£) ... 23 F ¢HÔ ã· =Î̈ Ü«Ú=HÍ (ÉÁO`å ã¨=¸ÜÕ∞Å∞) ... 527
Z#fl_»∞ QÍOK≥^"Œ ∂≥ (Q˘Å¡Ñe¨ ¡ #`åxÜÕ∞Å∞) ... 195 F ^ŒÜ∂« xÅÜ«∂! „Ñ¨É∞íè "å ("≥ÚÅ`å\˜ q^•º#O^Œ=Ú) ... 277
Z#fl_»∞ <≥_É» ÏÜ«∞ (Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^è=Œ Ú) ... 397 F k=ºHÍOu =∞|∞ƒ (*Ï<£ ÃÇÏ„h #∂º"Õ∞<£) ... 428
F ^Õ= <Õ#∞ h ^•Ñ¨Ù# (=∞`«~Î Ú ã¨=¸ÜÕ∞Å∞) ... 411 HõÅfiiÖ’x „âı+µ¨ _ì ® ... 643
F hu ã¨∂~°∞º_® „H©¿ããÎ ∞¨ <å^è∞Œ _® ... 754 HõàÏº} â’ÉèÖí Ë ... 724
F ^Õ=~°Hõ∆HÍ (ˆ~ áê=∞~ü) ... 392 ‰õΩ=∞‡i F ‰õΩ=∞‡i ... 644
F ^Õ= ##∞fl „É’= (Zãπ.Zãπ.¿+`«∞) ... 415 HÍ<åÑ¨Ù~°O|∞Ö’ (Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^èŒ=Ú) ... 562
F „Ñ¨É∞íè O_® x<£ #∞uOK«∞ (=∞ÖˇÅ¡ ^•g^Œ∞) ... 31 ‰õÄ_çH˘x Ü«Ú<åfl=Ú (Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^è=Œ Ú) ... 18
F „áê~°÷<å ã¨∞„áê~°÷<å (qeÜ«∞O "åÖò á¶È~ü¤) ... 384 H˘O_»Å`«@∞ì<ñÕ (=∞ÖˇÅ¡ ^•g^Œ∞) ... 412
F Éˇ`¿¡Õ ÇÏ=Ú „QÍ=∞=∂ (Ñ¶e≤ Ñπ „|∂H±û) ... 133 H˘xÜ«∂ñ_»^~Œ "° ∞≥ x#∞fl (ÑÖ`«QÍx Ñ¨~^° tÕ ) ... 108
F =∂#=ÙO_» h QÆu ... 639 H˘#∞=Ú =∂ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« O|∞ (=∂^è=Œ Éè‰í Ωõ ÅÎ ^•g^Œ∞) ... 448
F =∂ `«O„_ç h^Œ∞ <å=∞=Ú (qeÜ«∞O _®ã¨<)£ ... 372 HÀ`« Ü«∞[=∂#∞O_» (Hõ_Üç ∞« O QÍ„aÜÕ∞Å∞) ... 581
F ÜÕ∞ã¨∞ h „¿Ñ=∞ ... 640 HÀÑ¨ k#=Ú =K«∞Û#∞ ... 232
F ÜÕ∞ã¨∞ Éèí‰õΩÎÖÏ~å (*Ïi˚ _»Ñ¶‘Öò¤) ... 363 HÀiH˘x Ü«Ú<åfl=Ú (qeÜ«∞O _®ã¨<)£ ... 561
F ÜÕ∞ã¨∞ ~°Hõ∆HÍ (Å∂~Úãπ Ç¨~üì™È) ... 335 HÀÖÏÇ¨ÏÅ=ÚQÆñ QÆ∂iq∞`À (q∞H˜¯e ã¨=¸ÜÕ∞Å∞) ... 227
F ~°HH∆õ Í h k=º <å=∞=Ú (*Ï<£ ZÖˇ~¡ @
ü <£) ... 57 Hõ$Ñ¨QÆÅ ^Õ=Ùx (*Ï<£ q∞Åì<£) ... 38
F qO`«! <å ~°Hõ∆‰õΩ_® (`å=∞ãπ Ç‘Ïeãπ) ... 167 „H©ã∞¨ Î <åÜ«∞Hõ h ^ŒÜ∂« ox (q∞H˜¯e ã¨=¸ÜÕ∞Å∞) ... 90
F ãÖÑ¶∞¨ =∂ ã¨~åfiOQÆ=∂ ... 641 „H©ã¨∞Î <Õ_»∞ ÖËK≥#∞ (KåÔ~¡ãπ "≥ã‘¡) ... 222
F ã¨^Œƒù‰õΩÎÖÏ~å („ÃÑ¶„_çH± F ÔHb) ... 126 „H©ã¨∞Î „Ñ¨Éèí∞x „Ñ¨`«ºHõ∆`«Å#∞ (=∞Öˇ¡Å ^•g^Œ∞) ... 223
F Ç¨ÏŸÇ¨ÏŸ =∂ Ü«∞#flÖÏ~å (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú KÒ^èiŒ ) ... 231 „H©ã∞¨ Î ÜÕ∞ã¨∞‰õΩ =∞OQÆà=◊ Ú (Ñ≤.~°q=~°‡) ... 76
Hõ „H©ã¨∞Î Ü≥∂^èŒ∞ÖÏ~å (ã¨c<£ ÉÏiOQ∑ QÆ∂Öò¤) ... 362
Hõi#î Ç¨Ï$^ŒÜ∞« =∂ ... 642 „H©ã¨∞Î ÖËK≥#∞ Ç¨ÏÖˇ¡Å∂Ü«∂ (a.ã¨∂~°º„Ñ¨HÍâ◊~å=Ù) ... 219
Hõ#~Ô ÜÕ∞ã¨∞x „Ñ¨`º« HõO∆ |∞ (`«∂Å∂i „Ñ¨HÍâ◊=Ú) ... 152 „H©ã¨∞Î ã≤Åfi <å‰õΩ Q˘Ñ¨Ê (*Ï<£ É∫iOQ∑) ... 623
Hõ<åº QÆ~ƒ° =ù Ú#|∞\˜ì (q∞H˜¯e ^Õ=ã¨Ç¨ Ü«∞=Ú) ... 551 „H©¿ãÎ ã¨~åfikèHÍi (~å=Ói ~°`fl« =Ú) ... 144
Hõ~∞° } ™êQÆ~° g"≥HÍ= (Q˘Å¡Ñe¨ ¡ #`åxÜÕ∞Å∞) ... 206 „H©¿ãÎã¨∞ â◊HÎ̃ <å=∞"≥∞Å¡~°∞ (Z.KåÔ~¡ãπ H˜xûOQÆ~ü) ... 146
„H©ã∞¨ ÖÎ ’ =∞#"≥ÚHõ – #∂`«fl ã¨=∂[=Ú ... 751
Hõ~åÎ =∞=Ú‡#∞ nqOz (*Ï<£ á¶êÃã\ò) ... 616 „H˘`«Î ÜÕ∞_»∞ "≥Ú^ŒÅ∞ Éˇ>ì̌#∞ (Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^èŒ=Ú) ... 603
Hõ~∞° } #Ü«∞<åÅÖ’ (PKå~°º P~åˆ~¯=¸iÎ) ... 718 ¢ÔH·ãÎ̈=ÙÖÏ~å ÖˇO_ç (*Ï<£ Éˇ·~˘O) ... 130
Hõé∞}ÏÑ‘~î°=Ú *Ë~°Ô~ (U.a.=∂ã≤ÖÏ=∞}˜) ... 378 ¢ÔH·ãÎ̈= Hõ~°¬Hõ ... 645
Hõé∞}ÏÜ«Ú`«OÉ∫ HÍ~°ºO|∞Å∞ (*Á#fl‰õÄ\˜ ^•xÜÕ∞Å∞) ... 466 ¢ÔH·ãÎ̈=ÙO_» Hõ^Œe~å=Ü«∞º ... 646
HõÅ=i"≥∞@ìÃÑ· (K≥\ ì̃ ÉèÏ#∞=¸iÎ) ... 201 Hõ$áê=∞Ü«Ú_® ... 647
HõÅ∞QÆ∞ñQÍHõ ^Õ"å (Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^è=Œ Ú) ... 612 Y
HõÅ∞QÆ∞#∞QÍHõ ^Õ=ÙxH˜ =∞Ç≤Ï=∞ (U~°∞ÊÅ "≥∂¿+) ... 27 YO_çOÑ¨=Öˇ#∞ ... 330
HõÅfiiyi *Ë~∞° =∞#™ê (ÑÖ`«QÍx Ñ¨~^° tÕ ) ... 202 QÆ
HõÅfii Ü«Ú#flO`« ^Œ∂~°=Ú (Zqe<£ „Ñ‘ã)ìπ ... 550 QÆ`«HÍÅ=ÚÅÜ«∞O^Œ∞ (*Ï<£ KÒ^èŒi) ... 62
QÆQ#Æ =Ú pÅ∞Û‰õΩx ... 648 KÕi H˘Å∞fi_ç (HÍ*Ï J#O`«=Ú) ... 85
QÍ#=Ú KÕÜÚ« ñ_»∞ (qeÜ«∞O _®ã¨<)£ ... 2 KÕi Éèí∞l~ÚOÑ¨Ù _ôqOK«∞ (q._ç.*Ï<£ ã¨∞O^Œ~°~å=Ù) ... 280
QÍ"≥∞ QÍ"≥∞~° =∂O~Ú ... 741 [
QÍÜ«∞O|∞`À xO_®~°∞ (Éˇ~åfl~ü¤ ÔH¡~Ú~ü <åH±û) ... 210 [_çÜ∞« ‰õΩ=Ú <Õ<Õ (ÉË`åà◊ *Ï<£) ... 404
w`«=ÚÅ∞ áê_»∞ñ_ô (=Ú~åi ^•g^Œ∞) ... 115 [#QÆ}=∞# Jkè<åÜ«∞Hõ ... 609
w`«O w`«O [Ü«∞[Ü«∞ ... 649 [#∞ÅO^Œé∞ q#O_ç ... 311
„w<å¡O_£ ^Õâ◊ã¨∞÷Å∞#∞ (Ô~l<åÖò¤ ÃÇÏ|~ü) ... 286 [Ü«∞ [Ü«∞ ÜÕ∞ã¨∞ ... 650
Q˘Ñ¨Ê ^Õ= <å‰õΩ `«O„_çq (Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^èŒ=Ú) ... 60 [Ü«∞O [Ü«∞O Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∞ (Zqe<£ „Ñ‘ã)ìπ ... 534
Ñ¶¨∞ [Ü«∞„Ñ¨Éèí∞ ÜÕ∞ã¨∞<≥ (Z.KåÔ~¡ãπ H˜xûOQÆ~ü) ... 462
Ñ¶¨∞#^Õâ◊ „Ñ≤Ü«∞`«#Ü«ÚO_® (Q˘Å¡Ñë¡ JO„^≥Ü«∞º) ... 602 [Ü«∞ q[Ü«∞=∞x ... 651
Ñ¶∞¨ #Éè=í ^Œ∞Ñ¨H$õ `«∞Å#∞ (q∞H˜¯e ã¨=¸ÜÕ∞Å∞) ... 68 *Ï„QÆ`« *Ï„QÆ`« ... 469
Ñ¶¨∞#"≥∞ÿ# „H©ã¨∞Î Hõ$Ñ¨ (ÜÕ∞ã¨∞^•ã¨∞ #~°ã¨Ü«∞º) ... 488 r==∂ zOuOK«‰Ωõ O_»∞ (q∞H˜¯e ã¨=¸ÜÕ∞Å∞) ... 398
Ñ¶∞¨ # Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å (=∞ÖˇÅ¡ ^•g^Œ∞) ... 266 r==∂~°æ=Ú<£ (xHÀÖÏãπ lO*ˇO_®~üÊù) ... 430
Ñ¶¨∞#∞_≥·# Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å QÆ^≥Ì (qeÜ«∞O _®ã¨<£) ... 61 r==Ú áÈ=QÆ<£ (|~åfl~ü¤ Å∂HÍãπ) ... 493
K« r"åÇ¨~°=∞ ~°=Ú‡ (U.a.=∂ã≤ÖÏ=∞}˜) ... 278
K«H¯õ x Ñ¨~Ö° ’Hõ ãÖ|O^è∞Œ Å`À (K«^ÅŒ "å_» [Y~åº) ... 509 rq`«O|∞ Ñ¶¨∞’~° Hõ+ì̈#+ì̈O|∞Öò ... 371
Kå\ÕK«∞ñ_ç =∞#∞+¨º*ÏuH˜ ... 470 rq`«=∞O`« h „¿Ñ=∞QÍ#O ... 653
Kå@∞ñ_ç â◊√Éèí"å~°Î#∞ (Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^èŒ=Ú) ... 460 rq`åO`«=Ú =~°‰õΩ (Ñ≤._ç.â◊√ÉèÏ=∞}˜) ... 442
KåÅ#∞ Ö’Hõ Éè’QÆ=ÚÅ∞ (ÉË`åà◊ *Ï<£) ... 481 *’ºuQÆ =∞=ÚKÕÜ«Ú"≥∂ ^Õ"å (Ñ≤._ç.â◊√ÉèÏ=∞}˜) ... 444
zO`«ÖkË ñHõ ÜÕ∞ã¨∞ Ñ¨Ù>ì̌#∞ (Z<£._ç.UÉˇÖò) ... 109 *Ï˝#∞ÖÏ~åkèOzi (ÉË`åà◊*Ï<£) ... 114
z#fl Ñ¨~Ö° ’Hõ=∞#fl (Fy~åÅ QÍ„aÜÕ∞Å∞) ... 553 `«O|∞~° <å^Œ ã¨fi~°=ÚÅ (PKå~°º P~åˆ~¯ =¸iÎ) ... 715
z#fl a_»Å¤ q#flÑ¨=ÚÅ ... 533 `«~° `«~åÅÖ’ Ü«ÚQÆ ... 654
z#fl"åi „Ñ≤Ü∞« ÜÕ∞ã¨∞~°HH∆õ Í ... 554 `«# Ü«∞„Hõ=∞=ÚÅ‰õΩ (=∞ÖˇÅ¡ ^•g^Œ∞) ... 337
K«∂K«∞K«∞<åfl=Ú h"≥Ñ· Ù¨ (Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^è=Œ Ú) ... 11 `«#∞=Ù <å k^Œ∞QÀ (=ÚOQÆ=¸i ^Õ=^•ã¨∞) ... 440
K«∂_»QÀÔ~^Œ h =∞Ok~å (ZO.*ˇ.~å=∂OAÅ∞) ... 19 `«∂~°∞Ê #∞Oz Ñ¨_=» ∞~° (PKå~°º P~åˆ~¯ =¸iÎ) ... 709
K«∂_»ˆ~ „H©ã¨∞Îx E_»ˆ~ (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^èŒi) ... 188 „`åÇ≤Ï=∂O „H©ã¨∞Î<å^èŒ (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^èŒi) ... 313
K«∂_»~ˆ =∂éË_∞» (*Ï<£ KÒ^èiŒ ) ... 120 „u`«fi"≥∞ÿ x`«º`«fi=Ú# (q∞H˜¯e ã¨=¸ÜÕ∞Å∞) ... 21
K«∂_»~ˆ ã≤Å∞=#∞ „"ÕÖÏ_»∞ (XOQÀÅ∞ J„|Ç¨=Ú) ... 193 `≥Å¡"åi# "Õà◊ (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^èŒi) ... 42
K«∂_»∞=Ú QÔ `«û=∞<Õ ... 649 „`ÕºHõ ^Õ=ÙO_» Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å (=∂~åÎO_» *Ï˝#„Ñ¨HÍâ◊=Ú) ... 591
KÕ_Ü ç ∞« Å∞ QÆ∞OÑ¨Ù‰õÄ_çi ... 200 ^Œ
KÕuÖˇuÎ =O^Œ#=ÚÅ∞ (ã¨.ã¨.ã¨∞|ƒÜ«∞º) ... 532 ^ŒÜ∞« KÕÜÚ« =Ú ... 655
^ŒÜ∞« QÆÅ =∂ „Ñ¨É∞íè "å ... 752 ^Õ=~° „É’=Ù=∂ (K≥\ ì̃ ÉèÏ#∞=¸iÎ) ... 514
^Œâ=◊ ∞ ÉèÏQÆ=Ú ÖˇÅ¡ (‰õÄzÑ¨Ó_ç ~å[~°`fl« =Ú) ... 571 ^Õ= ãÖã¨∞uÎ KÕÜ∞« "Õ =∞#™ê (=ÚOQÆ=¸i ^Õ=^•ã¨∞) ... 12
^•Ç¨Ï# |e h‰õΩ #x+ì̈=Ú (=∞ÖˇÅ¡ ^•g^Œ∞) ... 32 ^Õ"å`«‡ [Ü≥∂ n#^ŒÜ∂« à◊¥ (K≥\ ì̃ ÉèÏ#∞=¸iÎ) ... 93
^•`«$`«fi=Ú#∞ QÆey ("≥∂~°Î „Ñ¨HÍâ◊=Ú) ... 573 ^Õ"å k"åº#O`« „Ñ¨ÉèÏ= (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^èŒi) ... 4
^•#q∞K≥Û#∞ (Ô~=.H˘OQÆ~° ™ê"Õ∞ºÖò ãÖrq) ... 700 ^Õ"å <å ^Õ"å ... 710
^•xÜÕ∞ÅfiÖË ™êÇ¨Ïã≤OK«∞_ç (|∂^•Å Öˇ=· ∂<£) ... 525 ^Õ"å "Õ_∞» K«∞O\˜q∞ (Ô~=.H˘OQÆ~° ™ê"Õ∞ºÖò ãÖrq) ... 707
^•=Ùñ*Ë~°∞K«∞ñÉÏ_»∞=Ú (Ñ¶≤eÑπ a¡ãπ) ... 354 ^Õ"åk ^Õ"å`«‡*Ï (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^èŒi) ... 523
^•~°∞}=∞QÆ∞ =∞~°} "åikè (~å=Ói ^•g^Œ∞) ... 309 ^Õ"å nqOK«∞=∂ ... 727
^•ã¨∞Å „áê~°÷# (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^Œi) ... 373 ^Õ"å nqOK«∞ q∞Ñ¨C_»∞ (=Ú~åi ^•g^Œ∞) ... 279
k#=∞O`å „Ñ¨É∞íè ã¨∞uÎ ~ÚO`«∞ ... 759 ^Õ"å =∂ QÆ$Ç¨ÏO|∞#∞ (^•ãï "≥∂*ˇã)π ... 567
„^•Hõ=∆ e¡x <Õ#∞ (ZO.*Ë.~å=∂OAÅ∞) ... 159 ^Õ"å! "≥O|_çOzuh (U.a.=∂ã≤ÖÏ=∞}˜) ... 367
k‰õΩ¯ÖËx"å_»<À „Ñ¨É’è (zHÍ¯Å áêÅãπ) ... 316 ^Õ"å tâ◊√=ÙÅñ^≥zÛuq∞ (Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^è=Œ Ú) ... 272
k#k#=Ú#‰õΩ k‰õΩ¯ h"Õ (Q˘Å¡Ñe¨ ¡ #`åxÜÕ∞Å∞) ... 402 ^Õ"å ã¨Ç¨ Ü«∞=Ú x=∂‡ (q∞H˜¯e ^Õ=ã¨Ç¨ Ü«∞=Ú) ... 376
k#=Ú QÆu~ÚOK≥#∞ (^•ãï "≥∂*ˇã)π ... 51 ^Õ"å ##∞ ÉÏkèOK«∞"å~°∞ ÖËz ... 771
k=º áê=<å`«‡ („H˜ãì̈Ñ¶¨~ü =~ü¤ û=~ü)Î ... 241 ^Õ=ÙO_»"#·≥ Ü«∂`«‡ (=∂iì<£ Å∂^ä~Œ )ü ... 624
nqOK«∞ ^Õ"å (Ñ≤._ç.â◊√ÉèÏ=∞}˜) ... 568 ^Õ=Ù_çzÛ# k=º"åHõº (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú KÒ^èiŒ ) ... 252
n"≥#`À ÃãÅq=Ú‡ ... 613 ^Õ=Ù_»∞ =∞#‰õΩ ZÅ¡ÑC¨ _»∞ ... 656
n"≥#Å x_»∞ ^Õ"å (ÑÖ`«QÍx Ñ¨~^° tÕ ) ... 270 ^Õ=Ù_»∞ |ÖË=∞Oz"å_»∞ ... 544
^Œ∂`«áê@ áê_»∞_ô (KåÔ~¡ãπ "≥ã‘¡) ... 127 ^Õ=Ù_Õ <åHÍ„â◊Ü∞« O|∞ (ÑÖ`«QÍx Ñ¨~^° tÕ ) ... 405
^Õ= Ü≥∞Ç¨ÏŸ= – „¿Ñ=∞ ã¨fi~°∂Ñ¨ ... 743 ^Õ=Ù_Õ–J=`å~°∞_®Ü≥∞#∞ ... 769
^Õ= HÍ="Õ <Õ_∞» =∞=Ú‡Å<£ ... 539 ^Õ=Ùx Q˘Ñ¨Ê „¿Ñ=∞#∞ ... 65
^Õ= HÍ="Õ ~å„u =∞=Ú‡Å<£ ... 540 ^Õ=Ùx „QÆO^ä=Œ Ú ... 253
^Õ= ‰õΩ=∂~å n<ÀÑ¨HÍ~å (q∞H˜¯e ã¨=¸ÜÕ∞Å∞) ... 70 ^Õ=Ùx hu „Ñ¨`åÑÖ (U.a.=∂ã≤ÖÏ=∞}˜) ... 96
^Õ=^•ã¨ áêÅHõ ~å*Ï ... 396 ^Õ=Ùx hu „Ñ¨`åÑÖ ... 253
^Õ=! n#áêÑ≤x ... 314 ^Õ=Ùx "å~°ã∞¨ ÅO ... 657
^Õ= ^Õ=Ùx Q˘Ñ¨Ê Ñ¨Ù~°=Ú (`«∂Ñ≤e ^•xÜÕ∞Å∞) ... 510 ^Õ=Ùx „¿Ñ=∞ ~ÚkQÀ (Q˘Å¡Ñe¨ ¡ #`åxÜÕ∞Å∞) ... 149
^Õ= h‰õΩ ™ÈÎ„`«=Ú (=∞`«~Î Ú ã¨=¸ÜÕ∞Å∞) ... 50 ^Õ=Ùx ã≤Ü∂≥ <£ Ñ¨Ù~°=∂ 2(*Ï<£ #∂º@<£) ... 265
^Õ= h=Ù ##∞fl Ñïâ’kèOz (=∞ÖˇÅ¡ ^•g^Œ∞) ... 327 ^Õ=ÙxH˜ ™ÈÎ„`«=Ú ... 657
^Õ= Ñ¨Ù„`«∞ÅO^Œ~∞° ... 548 ^Õ=Ùx ã¨∞uÎ ~ÚOK«∞_ç ... 659
^Õ=~° h n"≥#Å∞ (JÖÏ¡i ÃÑ^ŒÌ g~å™êfiq∞) ... 564 ^Õâ¿◊ ã=ñ#∞*Ëã≤ ^Õ= (=∂~åÎO_» *Ï˝#„Ñ¨HÍâ◊=Ú) ... 608
^≥·= „¿Ñ=∞ =∞#Å <≥Ñ¨Ù_»∞ (Z.KåÔ~¡ãπ H˜xûOQÆ~ü) ... 604
^≥·= „¿Ñ=∞ Ñ¨$kèfiÖ’x (KåÔ~¡ãπ "≥ã‘¡) ... 66 <å „áê}„Ñ≤ÜÚ« _® ... 666
^≥"· å`«‡ kQÆ∞=Ú ^•ã¨∞ÅÃÑx· (=∂q∞à◊ Ü≥∞+¨Ü∂« ) ... 238 <å^Œ∞ „áê}"≥∂ „Ñ¨Éè’ („á¶ê<≥ûãπ i_ô¡ Ç¨Ï=~°ÌÖò) ... 450
^≥"· å`«‡ Ñïâ◊√^Œ∞ñú _® (S[H± "å\òû) ... 242 <å ^Õ= „Ñ¨Éèí∞"å h K≥O`«#∞ (âß~å Ñ¶¨¡=~ü P_»"£∞û) ... 370
^èŒ <å xq∞`«=Î ∂Ü«∞# ... 665
^è~Œ }
° Ö˜ ’x ^è#Œ =ÚÖˇÅ¡ (Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^è=Œ Ú) ... 291 <å^èŒ ÜÕ∞ã¨∞<å^èŒ „H©ã¨∞Î (Ñ¨ã¨∞Ñ¨ÙÖË\ ˜ ^•g^Œ∞) ... 416
^è•ºxOÑ¨"Õ z`«=Î ∂ (Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^è=Œ Ú) ... 600 <å^è•! ã¨=¸ÜÕ∞Å∞ su („á¶ê<≥ûãπ i_ô¡ Ç¨Ï=~°ÌÖò) ... 425
^èŒ#º rq`« =∞~°Ü«∞ ~°O_ç ... 773 <åÜ«∞#fl ~åñQÆ^Õ (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^èŒi) ... 179
^˘~°∞‰õΩ`å=Ù~å #Ç¨˙ ... 660 <å Ü«∂`«‡ hÖ’ "Õ∞ÖÁ¯x (Zãπ."≥∞_Õ)¡ ... 101
# <å Ü«∂`«‡Öˇ=Ú‡ ã≤^=úŒ Ú Hõ=Ú‡ (ÑÖ`«QÍx Ñ¨~^° tÕ ) ... 364
#_çÑO≤ K«∞ <å<å= ... 661 <å ÜÕ∞ã¨∞ P`«‡ ã¨∂~°∞º_® (*Ï<£ ÔHaÖò) ... 54
h~åHõ ã¨g∞Ñ¨º=∞OK«∞ ... 749 <å ÜÕ∞ã¨∞<å^è• (Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^è=Œ Ú) ... 380
#_»∞Êq∞, =∞Ç¨ Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å (qeÜ«∞O qeÜ«∞"£∞û) ... 429 <å ÜÕ∞ã¨∞ <å=∞â◊|=Ì Ú (*Ï<£ #∂º@<£) ... 147
##∞fl QÆ#flÜ«∞º~å"Õ (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^èŒi) ... 377 <å ÜÕ∞ã¨∞ <å Ü«∞`å‡|Å=∂ ... 350
##∞fl k^Œ∞=Ì Ú z#fl „áêÜ«∞=Ú (=ÚOQÆ=¸i ^Õ=^•ã¨∞) ... 325 <å ~°Hõ∆‰õΩx "≥O|_çO`«∞ (qeÜ«∞O P~üHõ\ò Hõ+≤OQ∑) ... 426
#=∞ã¨¯iOÑ¨~O° _ç (*Ë"∞£ û =∂O\òQ˘=∞s) ... 103 <å ~°HH∆õ Í ÜÕ∞ã¨∞<å^è• (u~°∞HÀ=à◊¥i¡ ã‘=ì <£) ... 91
#=∞‡=^Œ∞Ì – #=∞‡=^Œ∞Ì ... 662 <å =xfl Ü«∞OwHõiOK«∞g∞ (Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^è=Œ Ú) ... 441
#=∞‡Ô~ #~°∞ÖÏ~å (ÔQÖÏ¡ ~å=∞Ü«∞º) ... 296 <å ãÖHõ@O|∞ÅxflÜ«Ú ... 668
#q∞‡u#Ü«∂º ÜÕ∞ã¨Ü∂« º h (|∞éÏ] ~Ô _ç)¤ ... 326 x[=ÚQÆ Ñïâ◊√^Œ∞_ú ˘Hõñ_ô (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú KÒ^èiŒ ) ... 292
#"≥∂ ÜÕ∞ã¨∞<å^è• (W.l.P#O^Œ=Ú) ... 88 x#∞fl <Õ#∞ q_»∞=#∞ ^Õ= (Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^è=Œ Ú) ... 381
#~°H=õ ∞#∞#k ... 663 x^Œ∞~°ñÉ’~Ú#\˜ì (Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^è=Œ Ú) ... 494
#$áê! q"≥∂K«HÍ (KåÔ~¡ãπ "≥ã‘¡) ... 39 h Hõ#fl xñHõ "Õ̂~ "ÕÅ∞ÊÅ∞ (~å=Ói ÅH˜∆ ‡#~°ãÜ ¨ ∞« º) ... 351
<å HÍÅQÆ`∞« Öˇqfi (Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^è=Œ Ú) ... 13 h K«~} ° =ÚÖˇ #q∞‡u (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú KÒ^èiŒ ) ... 393
<å HÕ`« „áÈ`åûÇ¨#O^ŒO|∞Öò (=ÚOQÆ=¸i ^Õ=^•ã¨∞) ... 348 h z`«OÎ ÉË#∞ (Z.Z.á⁄ÖÏ¡~)¤ü ... 449
<åˆHq∞ H˘^Œ∞= <å^è∞Œ _»∞O_» (=ÚOQÆ=¸i ^Õ=^•ã¨∞) ... 14 huQÆÅ Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å ã¨∞Îu (Ñ¨ã¨∞Ñ¨ÙÖË\ ˜ ^•g^Œ∞) ... 5
<åÔH· pÅÛ|_»Ü¤ ∂≥ (JQÆã<ì̈ £ =∂O>ËQ∑ \Ï¿Ñ_¡ )ô ... 342 h^Œ∞ ã¨xfl^è•#=∞O^Œ∞ (ÃÇÏÖˇ<£ ÅH˜∆ ‡ QÀÔ~) ... 436
hÔH· pe# Ü«ÚQÆÜÚ« QÆ=ÚÅ (`«@=iÎ <å~åÜ«∞}™êfiq∞) ... 417 h ^è#Œ =Ú h Ñ¶∞¨ #=Ú (ÉÁO`å ã¨=¸ÜÕ∞Å∞) ... 578
<å H˘é‰õΩñ K«xáÈ~Ú<åñ_» (q∞H˜¯e ã¨=¸ÜÕ∞Å∞) ... 209 h=Ù `À_≥Ü · Ú« #fl *ÏÅ∞ (Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^èOŒ ) ... 413
<å „Ñ≤Ü∞« ÜÕ∞ã¨∞xÃÑ· ... 667 h=Ù <å ^Õ=ÙO_»"·≥ Ü«Ú<åfl=Ù ... 71
<å_»∞ =zÛ#@∞¡QÍ^Œ∞ (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú KÒ^èiŒ ) ... 228 h KÕu`À ##∞fl Ñ¨@∞ìHÀ ... 688
<å^Œ∞ „áê}=Ú „Ñ¨É∞íè x q∞QÆ∞Å (Éè=í <åã≤ ã¨=¸ÜÕ∞Å∞) ... 124 h K≥_∞» `«#=Ú#∞ =∂#‰õΩH˘x ... 744
h h_»<Õ ... 731
h=Ù <å „Ñ≤Ü«Ú_»=Ù (Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^èŒ=Ú) ... 414 Ñ¨~Ö° ’Hõ Éè∂í Ö’HõO|∞Å‰õΩ#∞ (=∞ÖˇÅ¡ ^•g^Œ∞) ... 590
h"ÕÜ∞« x #q∞‡Hõ (=ÚOQÆ=¸i ^Õ=^•ã¨∞) ... 145 Ñ¨~Ö° ’Hõ=Ú#O^Œ∞O_»∞ ^Õ= (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú KÒ^èiŒ ) ... 25
h ã¨=∂^è•#=Ú ^•ã¨∞x (ã¨=¸ÜÕ∞Å∞ ™êHõ∆ º<å^è=Œ Ú) ... 125 Ñïâ◊√^Œú Ñïâ◊√^Œú (Ü≥∞+¨Ü∂« g~°=∂iì<)£ ... 20
h=ÙO>Ë KåÅ∞#∞ ÜÕ∞ã¨Ü∞« º ... 763 Ñïâ◊√^ŒOú Ñïâ◊√^ŒOú (`«∂Å∂i H˘ˆ~fleÜ«∞ãπ) ... 505
#∞u¿ãÜ«Ú#∞ ÖË"Õ (ÑÖ`«QÍx Ñ¨~^° tÕ ) ... 582 Ñïâ◊√kú Ñïâ◊√kú Ñïâ◊√kú (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^èŒi) ... 504
<Õ áê„`«∞O_»OK«∞ HÀ~°#∞ ... 734 Ñïâ◊√^•ú`‡« x`åº`«‡ (ÉË`åà◊*Ï<£) ... 237
<Õ h "å_»<≥· Ü«ÚO_»QÀÔ~^Œ<£ („á¶ê<≥ûãπ PÅû\©<£) ... 454 Ñïâ◊√^•ú`‡« #∞ QÀ~°∞=Ú (ÉË`åà◊*Ï<£) ... 243
<Õ#∞ „H©ã¨∞Î „Ñ¨Éèí∞x*Ëi (Ñ≤.~°q=~°‡) ... 353 Ñïâ◊√^•ú`«‡ „Ñ¨Éèí∞x (ã¨∞~°QÍÅ u"≥∂u *Ï˝<å#O^Œ=Ú)... 247
<Õ#∞ h"å_»#∞ ^Õ"å (Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^è=Œ Ú) ... 445 Ñïâ◊√^•ú`‡« áê=Ù~°=∂ (q._ç.*Ï<£ ã¨∞O^Œ~~° å=Ù) ... 248
<Õ#∞#∞ <å ~ÚO\˜"å~°∞#∞ (Z.KåÔ~ã¡ π H˜#ûOQÆ~)ü ... 518 Ñïâ◊√^•ú`∞« ‡_» ^Õ=! (Hõ_Üç ∞« O QÍ„aÜÕ∞Å∞) ... 244
<Õ c^Œ z#fl Ñ≤Å#¡ ∞ (Ããã≤Öò „á¶êxûãπ JÖˇQÍ˚O_»~∞° ) ... 556 Ñïâ◊√^•ú`∞« ‡_» „Ñ¨É∞íè = (^•ãï "≥∂*ˇã)π ... 246
<Õ~∞° ÛH˘#Ô~ ÜÕ∞ã¨∞"å_»∞Hõ (D`«HÀ@ „Ñ¨HÍâ◊=Ú) ... 153 Ñïâ◊√^•ú`∞« ‡ñ_» Öˇ=Ú‡ (Hõ_Ü ç ∞« O QÍ„aÜÕ∞Å∞) ... 268
<Õ ÜÕ∞ã¨∞x "≥O|_çO`«∞ ... 670 Ñïâ◊√^•ú`«∞‡xñÉÁO^Œ∞=Ú (=∞O_»áêHõ ˆHâ◊=~åÜ«∞ â◊~°‡)... 250
_» Ñïâ◊√^•ú`«‡, áê=# ~°∂Ñ¨Ù_® ... 772
_®QÆ∞<Õk =∂Ñ¨Ù#∞ ... 341 Ñ¨âßÛ`åÎÑ=¨ Ú ÉÁO^Œ∞=Ú ("≥∂~°Î „Ñ¨HÍâ◊=Ú) ... 333
Ñ¨ „Ñ¨[ÖÏ~å "ÕQ"Æ ∞≥ ... 673
ÑÖÑ¨Ù=Ú ^Õ"å n"≥#Å`À (Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^è=Œ Ú) ... 614 „Ñ¨HÍtOK«∞_ç Ü«∞#∞ <å[˝#∞ (Zq∞e Ç¨ÏO\ÕQ∑ @<£ q∞Å¡~)ü ... 557
Ñ¨^Œ̂~ ™È^Œ~°∞ÖÏ~å (qeÜ«∞O _®ã¨<£) ... 482 „Ñ¨|Å=ÚQÆ<Õ „Ñ¨ã¨∞ÎuOK≥^Œ (K≥\ ì̃ ÉèÏ#∞=¸iÎ) ... 9
Ñ¨~°^Õt Ñ¨Ù}ºˆH∆„`« ... 487 „Ñ¨É∞íè „H©ã∞¨ Î ÜÕ∞ã¨∞ „¿Ñq∞OK≥ (ZO.ZÖò."≥∂*ˇã)π ... 262
Ñ¨~^° âÕ √◊ Å"≥∂ „Ñ≤ÜÚ« ÖÏ~å (Q˘Å¡Ñe¨ ¡ #`åxÜÕ∞Å∞) ... 483 „Ñ¨Éèí∞„¿Ñ=∞ `˘eˆHHõ ... 674
Ñ¨~=° ∞r==Ú <å‰õΩx=fi ... 671 „Ñ¨É=íè ÙÜÕ∞ã¨∞x =^Œ#=ÚÖ’ ... 675
Ñ¨~=° ∞`«O„_ç x#∞ "Õ∞g∞ (Ü≥∞+¨Ü∂« g~° =∂iì<)£ ... 577 „Ñ¨É∞íè "å <Õ x#∞fl #q∞‡ ... 676
Ñ¨~=° ∞^Õâ◊ q∞kQÀ ("Õ∞_çHÍÜ«∞Å ™ê^è∞Œ =Ù) ... 507 „¿Ñ=∂=∞$`« ^è•~°Å∞ ... 677
Ñ¨~°=∞ ~°Hõ∆‰õΩO_»∞ (Ô~=.H˘OQÆ~°™ê"Õ∞ºÖò ãÖrq) ... 704 „Ñ¨É∞íè Ñ¨Ù#~åQÆ=∞su (|O_®~°∞ ã¨∞*Ï˝#=Ú) ... 235
Ñ¨~°=∞„Ñ¨Éè’ ÜÕ∞ã¨∞~°Hõ∆HÍ (|#º<£ *’ã¨Ñ¶π) ... 225 „Ñ¨É∞íè =∂~°=æ ÚÅÜ«∞O^Õ (ÉË`åà◊ *Ï<£) ... 560
Ñ¨~=° ∞ Ñ¨ÙiHõÅÊ Éè∂í [ (áêÅÑïÎ Ü«∂HÀ|∞) ... 63 „Ñ¨É∞íè "å x<åfl~åkèOÑ¨#∞ ("≥ÚÅ`å\˜ q^•º#O^Œ=Ú) ... 46
Ñ¨~°=∞ ~°Hõ∆Hõ ÜÕ∞ã¨∞ (~å=Ói ~°OQÆÜ«∞º) ... 168 „Ñ¨Éèí∞"å ÑÖÑ¨Ù=∂ (PÖò„ÃÑ¶_£ `åºQÆ~åA áê=∞~ü) ... 254
Ñ¨~=° ∞ ~å[º=Ú#‰õΩ #~°∞Å∞ (`«∂Ñ≤e ~°OQÆÜ∞« º) ... 344 „Ñ¨É∞íè "å =∞=Ú‡#∞ nqOz ("≥ÚÅ`å\˜ q^•º#O^Œ=Ú) ... 610
Ñ¨~=° ∞ "≥^· ∞Œ ºñ_» ÉèÏ~°fÜ«ÚÅ (=∞ÖˇÅ¡ ^•g^Œ∞) ... 599 „Ñ¨Éèí∞=ÙQÆ<£ „Ñü+≤ìOÑÔ̈~ (Ñ≤.q[Ü«∞ KåÔ~¡ãπ) ... 515
Ñ¨~=° Ú#O^Œ∞O_≥_∞» =∂ (=∞ÖˇÅ¡ ^•g^Œ∞) ... 374
Ñ¨~=° ÚÖ’# |~°=ÚÖ’# (Q˘Å¡Ñe¨ ¡ #`åxÜÕ∞Å∞) ... 503 „Ñ¨É∞íè ¿ã= H˜kÜÕ∞ ã¨=∞Ü«∞O|∞ ... 458
áê_»∞^Œ∞#∞ „H©ã¨∞Î¿Ñ~° (JÖÏ¡i ÃÑ^ŒÌ g~å™êfiq∞) ... 403 Éèí
áê_≥^^Œ "Õ å–h Hõ$Ñ¨=Å<£ ... 672 Éèí[#KÕÜ«ÚK«∞ ÉèíHõÎáêÅHõ (^˘~°™êq∞ P~ÀQÆº=Ú) ... 81
áêÑ¨ ‰õÄÑ¨=Ú#O^Œ∞ (ÑÖ`«QÍx Ñ¨~^° tÕ ) ... 308 ÉèÜ
í ∞« =Ú <˘O^Œ‰Ωõ =Ú (qÅÜ«∞O _®ã¨<)£ ... 399
áêÑ¨ Ñ¨âßÛ`åÎÑ¨ "≥ÚO^Œx"åiH˜ (q."≥OHõ@™êfiq∞) ... 328 ÉèíÜ«∞"Õ∞Å ¢ÔH·ãÎ̈=ÙO_® (l.*Ï<£ `å`«Ü«∞º) ... 368
áêÑ¨=Ú^ŒÅK«∞ ã¨∞g∞ (Ü≥∞+¨Ü∂« g~°=∂iì<)£ ... 317 ÉèÏ~°`« ¢HÔ ã· =Î̈ Ü«Ú=[#∞ÖÏ~å (K≥\ ì̃ ÉèÏ#∞=¸iÎ) ... 524
áêÑ¨=Ú=Å#ñ*ˇ_ç#"åx („á¶ê<≥ûãπ *Ë<£"Õ<£ PÖòû\©<£) ... 468 ÉèÏ~°"∞≥ #ÿ k ¿ã= (ˆH™ê#Ñë¡ J„|Ç¨=Ú) ... 463
áêÑ≤HÍ„âßÜ«Ú_»=Ù h"≥ (q∞H˜¯e ã¨=¸ÜÕ∞Å∞) ... 169 cèH~õ ∞° O_Ò =∂ Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å ... 6
áêÑ≤#Ü«∂º <Õ (ÉË`åà◊ *Ï<£) ... 318 Éè∂í =∞O_»Å=Ú ^•x ãÖÑ¨Ó~°`‚ « (=∞ÖˇÅ¡ ^•g^Œ∞) ... 24
áêÑ≤x Hõ$Ñ¨K«∂Ñ¨Ù=Ü«∂º (ã≤iÑ¨Ù~°Ñ¨Ù Hõ$áê#O^Œ=Ú) ... 329 =∞
áêÑ≤x <Õ#x (Zãπ.*ˇ."≥∂*ˇã)π ... 306 =∞OQÆàO◊ |x áê_»~ˆ (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú KÒ^èiŒ ) ... 75
áêÑ¨ÙÅ‰õΩ ãŸ∞O_»∞ ... 293 =∞OQÆà◊=Ú „H©ã¨∞Î#‰õΩ (ÉË`åà◊ *Ï<£) ... 559
áêÑ¨ÙÅ Ü≥∞_» „H©ã¨∞Îx (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^èŒi) ... 187 =∞OQÆà=◊ Ú ÉÏ_»~ˆ (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú KÒ^èiŒ ) ... 72
áêÇ≤Ï Ö’Hõ„Ñ¨Éè’ (|#º<£ *’ã¨Ñ¶π) ... 29 =∞OQÆà◊"Õ∞ ÜÕ∞ã¨∞#‰õΩ (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^èŒi) ... 73
„áê~°#÷ q<≥_ç áê=#∞_® (ÔH.qÅû<£) ... 383 =∞^èºŒ áê# „Ñ≤ÜÚ« ÖòQÍ‰õΩO_ç (<ÕÅ@∂i Å∂^ä~Œ )ü ... 598
Ñ≤`åã¨∞`« =~å`«‡Hõ ... 619 =∞O^•~° =∞Hõ~O° ^Œ (PKå~°º P~åˆ~¯ =¸iÎ) ... 716
Ñ≤`«$Ñ¨Ù„`« â◊√^•ú`«‡Öˇ· ... 618 =∞^è∞Œ ~°O =∞^è∞Œ ~°O ... 679
Ñ≤Å<¡ #·≥ ##∞fl E_»∞g∞ (Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^è=Œ Ú) ... 538 =∞^è∞Œ ~° =∞^è∞Œ ~° =∞^è∞Œ ~° ... 698
„Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ#\ì̃ <å Ü«∂`«‡ (*ˇ.xÜ«∂O_»~ü) ... 622 =∞# ^ÕâO◊ |∞# „H©ã∞¨ Î (=∞ÖˇÅ¡ ^•g^Œ∞) ... 589
„Ñ≤Ü∞« ÜÕ∞ã¨∞ xi‡Ozuq ... 678 =∞# "≥Ú^Œ\ ˜ `«e^ŒO„_»∞Öò (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú KÒ^èiŒ ) ... 295
„Ñ‘uQÆÅ =∞# ÜÕ∞ã¨∞ (*’ÃãÑ¶π ZO.„ã≤¯"≥<£) ... 407 =∞# ÜÕ∞ã¨∞ =∞~°}ã¨‡~°} (^•ãï "≥∂*ˇã)π ... 282
Ñ¨Ù>ì̌ ÜÕ∞ã¨∞_»∞ñ<Õ_»∞ (¿Ñ¶eH±û PO„_»∞) ... 110 =∞#ã¨! Ü«∂`«‡! `Õ[iÅ∞¡=∂ (~å=Ói ^•g^Œ∞) ... 276
ÃÑ#· "≥∞ÿ Ü«Ú<åfl#Ü«∂º (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú KÒ^èiŒ ) ... 486 =∞#ã¨ ÜÕ∞ã¨∞ =∞~°}ÉÏ^èŒ (q∞H˜¯e ã¨=¸ÜÕ∞Å∞) ... 180
„á⁄^Œ∞Ì „QÆ∞O‰õΩK«∞#flk ("Õ∞s ÖÏ`ü|s) ... 55 =∞#™ê =∞#™ê hH˜k (PKå~°º P~åˆ~¯ =¸iÎ) ... 712
áÈáÈ"Õ Ü≥∂ Ö’Hõ=∂ (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú KÒ^èiŒ ) ... 484 =∞#™ê#O^Œ=Ú ÉÁO^Œ∞@Hõ#fl (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú KÒ^èiŒ ) ... 489
áÈÜ≥∞QÆ áÈÜ≥∞QÆ HÍÅ=Ú (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú KÒ^èiŒ ) ... 303 =∞#™ê q#"Õ"∞Õ „H©ã∞¨ xÎ (a.HÀ@Ü«∞º) ... 331
| =∞#ã¨∞xzÛ q#∞=∂ (K≥\ ì̃ ÉèÏ#∞=¸iÎ) ... 406
ÉÏÅHÍ h =~°#Î =Ú (^•ãï "≥∂*ˇã)π ... 528 =∞#∞g∞, =∞#∞g∞ =∞#ã¨ (ã≤.*Ë=Úû) ... 395
ÉÏÅ‰õΩÅ q#flÑ¨=Ú ... 535 =∞<ÀqÅã≤Ò« É∫ (W.l.P#O^Œ=Ú) ... 595
ÉÏÅÜÕ∞ã¨∞x E_»~ˆ (K≥\ ì̃ ÉèÏ#∞=¸iÎ) ... 552 =∞}∞Å∞ =∂}˜Hºõ =Ú ... 679
|∂ºÖÏ ^Õâ=◊ Ú<åk (PKå~°º P~åˆ~¯ =¸iÎ) ... 711 =∞=Ú<£ ã¨$lOz# (KåÔ~ã¡ π "≥ã)¡‘ ... 102
=∞=Ú‡ „ÉË=∞ñEz (*ÏHõÉò KÕO|ˆ~<¡ )£ ... 256 Ü≥∞~°∞+¨Ö=Ë Ú, Ü≥∞~°∞+¨Ö=Ë Ú ... 717
=∞~°}=Ú#‰õΩ q[Ü«∞"Õ∞k (`«∂Å∂i H˘ˆ~fleÜ«∞ãπ) ... 495 Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å <å HÍÑï (=∞ÖˇÅ¡ ™⁄Ö’"≥∂#∞ *Ïi˚) ... 422
=∞~°}=Ú<£ [~ÚOz ÖËK#≥ ∞ (=Ú~åi ^•g^Œ∞) ... 213 Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å <å "≥ÚéÖÏeOK≥#∞ (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú KÒ^èiŒ ) ... 16
=∞iÜ«∂i ¿Ñ>Ë=∂ ÜÕ∞ã¨∞ ... 736 Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å <å |Å=Ú ... 682
=∞Ç¨`«∞‡_≥#· <å „Ñ¨É∞íè (S[H± "å\òû) ... 212 Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å x#∞fl Pj~°fikOz ("≥.· =O^Œ#O qÅû<£) ... 621
=∞Ç¨ "≥^· ∞Œ ºO_»∞ =K≥Û#∞ (qeÜ«∞O Ç¨ÏO@~ü) ... 312 Ü≥∞Ç¨ÏŸ=Ñ¨Ùi Ñ¨Ù<åk (ã¨.ã¨.ã¨∞|ƒÜ«∞º) ... 258
=∞Ç≤Ï=∞`À =∞# ÜÕ∞ã¨∞ (Q˘Å¡Ñe¨ ¡ #`åxÜÕ∞Å∞) ... 229 Ü≥∞Ç¨ÏŸ"åÜ«∞O^Œ∞ ÉèíHÎ̃ ("Õâ◊áÈQÆ∞ QÆ∞ÖÏƒ#=∞‡) ... 517
=∞Ç≤Ï=∞<˘Ñ¨C [#Hõ h‰õΩ (Ü≥∞+¨Ü∂« g~°=∂iì<)£ ... 611 Ü≥∞Ç¨ÏŸ"åÜÕ∞ <å =∞Ç¨^Õ=Ùñ_»x (A\ỖH ^•g^Œ∞) ... 464
=∞Ç≤Ï=∞, =∞Ç≤Ï=∞, =∞Ç≤Ï=∞ (qeÜ«∞O Éˇ„i) ... 506 Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å ã¨xflkèx (QÆ∞O*Ï "≥OHõ@~°`fl« =Ú) ... 583
=∞Ç≤Ï=∞ ã¨~Àfi#fl`«"≥∞ÿ# (ÉË`åà◊ *Ï<£) ... 28 Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å QÆ^Ì≥ =ÚO^Œ@ (S[H± "å\òû) ... 33
=∂x`« =∞ø ... 725 Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å <å HÍÑï (ã¨.ã¨.ã¨∞|ƒÜ«∞º) ... 15
=∂~°Oæ ã¨`º« O r=O h"Õ ... 767 Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å Éèí[# KÕÜ«∞O_ç (ÜÕ∞ã¨∞^•ã¨∞ #~°ûÜ«∞º) ... 17
=∂Hõ~Î° QÆ\ ì̃ ^Œ∞~°=æ Ú (=∂iì<£ Å∂^ä~Œ )ü ... 37 Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å h =∞Ç≤Ï=∞ãÎ̈==Ú (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú KÒ^Œi) ... 586
=∂ ^Õ=Ù#‰õΩ#∞ ™ÈÎ„`«=ÚÅ∞ ("≥ÚÅ`å\˜ q^•º#O^Œ=Ú ... 615 Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å =∂ `«O„_çQÍñ_» (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=ÚKÒ^Œi) ... 435
=∂#= *Ï˝#O|∞#∞ (_À~°f „á¶ê<≥ûãπ QÆ∞sfl) ... 565 ÜÕ∞ã¨∞ Hõé∞} (q∞H˜¯e ã¨=¸ÜÕ∞Å∞) ... 420
=∂#=Ù_»"·≥ ã¨HÅõ #~°∞Å (=∂~åÎO_» *Ï˝# „Ñ¨HÍâ◊=Ú) ... 281 ÜÕ∞ã¨∞= ^ŒÖË¡=∂ ÖËÖ’~° ... 738
=∂#=ÙÅ "Õ∞Å∞H˘é‰õΩ ... 563 ÜÕ∞ã¨∞„H©ã¨∞Îñ_»∞ x`«º^Õ=Ù_»∞ (Q˘Å¡Ñë¡ #`åxÜÕ∞Å∞) ... 95
=∂ ÜÕ∞ã¨∞ „H©ã∞¨ #Î =∞é∞QÆ∞ (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú KÒ^èiŒ ) ... 490 ÜÕ∞ã¨∞„H©ã¨∞Î ^˘iÔH<Õx (Q˘Å¡Ñë¡ #`åxÜÕ∞Å∞) ... 172
=∂ ÜÕ∞ã¨∞ „H©ã∞¨ Î h"Õ (ã¨=¸ÜÕ∞Å∞ áêHõº<å^è=Œ Ú) ... 30 ÜÕ∞ã¨∞„H©ã¨∞Îx Q˘Åfi~°#fl (Q˘Å¡Ñë¡ #`åxÜÕ∞Å∞) ... 297
=∂~°=æ Ú K«∂Ñ¨Ù=Ú ... 681 ÜÕ∞ã¨∞„H©ã¨∞Îx ^•ã¨∞ÖÏ~å (Ñ≤.q[Ü«∞ KåÔ~¡ãπ) ... 516
=∂ „â◊=∞Åxfl fiÛuq (*Ï<£ =∂<≥ûÖò) ... 409 ÜÕ∞ã¨∞„H©ã¨∞Î =∞`«ã¨∞÷_»#QÆ ("Õ∞_çHÍÜ«∞Å ™ê^èŒ∞=Ù) ... 360
=ÚO^Œ∞HõO^Œ~°∞#∞ *Ë~°#∞ (*ˇi‡Ü«∂ W.ˆ~OH˜<£) ... 607 ÜÕ∞ã¨∞ ~åA ~å*Ë~À ~å[ ... 742
=ÚHÎ̃Q#Æ ~ˆ ... 418 ÜÕ∞ã¨∞_»∞ ~åQÆ<£ (q∞H˜¯e „ÃÑ¶_»iH±) ... 338
"Õ∞Ñ¶∞¨ O|∞ÃÑ· <≥H¯˜ (`«∂Å∂i „Ñ¨HÍâ◊=Ú) ... 226 ÜÕ∞ã¨∞`À sîqQÍ#∞ (U.ã≤.H˜xûOQÆ~ü–â◊√ÉèÏ=∞}˜) ... 521
"Õ∞q∞K«∞Û HÍ#∞HõÖò (qeÜ«∞O "åÖÏ¬OÇ¨Ï∫) ... 576 ÜÕ∞ã¨∞<å^è∞Œ x ã≤Å∞=ÃÑx· (A\ỖH ^•g^Œ∞) ... 194
"Õ∞=Ú "≥o§ K«∂z<å=Ú ... 118 ÜÕ∞ã¨∞ ^ÕÇ¨Ï"≥∞ÿ# ãÖÑ¶¨∞=Ú (Ñ¨\Ïìaè „Ñ¨ãÖy) ... 259
"Õ∞Å∞H˘#ˆ~ g∞ =∞#O|∞Å (q∞H˜¯e ã¨=¸ÜÕ∞Å∞) ... 41 ÜÕ∞ã¨∞ ##∞fl „ÉËq∞Oz (J#fl ÉÏ~üÖì \ˇ ò "å~°fl~ü) ... 558
"Õ∞Å∞H˘x ~ÚHõÖzË (K≥\ ì̃ ÉèÏ#∞=¸iÎ) ... 522 ÜÕ∞ã¨∞<å^äŒ Hõ^ä• ã¨∞^è•~°ã¨ (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^èŒi) ... 299
"Õ∞à◊§xfl ~ÚK«∞Û ^Õ=Ùx<£ (`å=∞ãπ HÔ <£) ... 617 ÜÕ∞ã¨∞<å^äŒ ~å~å~å (Ñ¶≤eÑ¶π ÉˇOl=∞<£) ... 537
Ü«∞ ÜÕ∞ã¨∞<å^è∞Œ x Ü≥∂^è∞Œ ÅO^Œ~∞° (=∞`«~Î Ú ã¨=¸ÜÕ∞Å∞) ... 117
Ü«Ú=[#∞ÅO`å (Ô~=.H˘OQÆ~° ™ê"Õ∞ºÅ∞ ãÖrq) ... 703
ÜÕ∞ã¨∞<å^è∞Œ x ¿ã= ~ÚÑ¨Ù_»∞ ... 400 ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨É∞íè =Ù Ü≥∞~°∂+¨Ö=Ë Ú (ˆQ~å „¿Ñ=∞Ü«∞º) ... 594
ÜÕ∞ã¨∞ <å=∞OÉˇuÎ (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^èŒi) ... 433 ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨É’è <å „áê}=Ú ... 733
ÜÕ∞ã¨∞ <å=∞=Ú ã¨‡iOK«∞ (ZÖò.ÉÏH±û\~ü) ... 148 ÜÕ∞ã¨∞ Ñ¨Ù#~°∞`å÷#=∂Ü≥∞#∞ (q∞H˜¯e ã¨=¸ÜÕ∞Å∞) ... 220
ÜÕ∞ã¨∞ <å=∞"≥∞O`À =∞^è∞Œ ~°O (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú KÒ^èiŒ ) ... 137 ÜÕ∞ã¨∞ É’e =∞Oz |∞kú (Ñ≤.q[Ü«∞ Kèå~Ô ã¡ )π ... 547
ÜÕ∞ã¨∞ <å=∞"Õ∞ áê=#=Ú (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú KÒ^èiŒ ) ... 138 ÜÕ∞ã¨∞ ÉèíHõÎ=~°∞Å`À (_Õq_£ Öˇ·@<£) ... 434
ÜÕ∞ã¨∞ <å=∞"Õ∞ áê=#=Ú „Ñ¨É∞íè ... 699 ÜÕ∞ã¨∞ Éè[í #ÜÕ∞ =∞#Å#∞ (qeÜ«∞O _®ã¨<)£ ... 78
ÜÕ∞ã¨∞ <å=∂=∞$`«=Ú Hõ#fl#∞ (Q˘Å¡Ñe¨ ¡ #`åxÜÕ∞Å∞) ... 136 ÜÕ∞ã¨∞ Éè[í #¿ãÜ«∞"Õ (Fy~åÅ QÍ„aÜÕ∞Å∞) ... 82
ÜÕ∞ã¨∞ <åÜ«∞‰õΩñ_» (Q˘Å¡Ñe¨ ¡ #`åxÜÕ∞Å∞) ... 3 ÜÕ∞ã¨∞ =∞=Ú‡ #_çÑO≤ K«∞ ... 432
ÜÕ∞ã¨∞ <å=_»x #=Ú‡^Œ∞<£ („á¶ê<≥ûãπ *Ë<£"Õ<£ PÖòû\©<£) ... 346 ÜÕ∞ã¨∞ Ü«∂`«‡ „Ñ≤Ü«Ú_» (KåÔ~¡ãπ "≥ã‘¡) ... 408
ÜÕ∞ã¨∞! <å ã≤Å∞=<≥uÎ (ÑÖ`«QÍx Ñ¨~^° tÕ ) ... 446 ÜÕ∞ã¨∞~å*Ï h^Œ∞ „¿Ñ=∞ (K«^ÅŒ "å_» `å=∞ãπ) ... 166
ÜÕ∞ã¨∞x H˘~°ÔH· ~ÚÅrqOK≥^Œ (~åq *Ï<£ ã¨∞O^Œ~°~å=Ù) ... 474 ÜÕ∞ã¨∞ ÖËK#≥ ∞ Pk"å~°=Ú# (|ã¨º<£ *’ã¨Ñ)π¶ ... 218
ÜÕ∞ã¨∞x KÕ`«∞ÅO^Œ∞ („á¶ê<≥ûãπ *Ë<£"Õ<£ PÖòû\©<£) ... 498 ÜÕ∞ã¨∞ =O\˜ „Ñ≤Ü∞« |O^è∞Œ _»∞ (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú KÒ^èiŒ ) ... 174
ÜÕ∞ã¨∞x*Ë~° "ÕQÆ=Ú~å (l.ZÑ¶π.~°∂\ò) ... 355 ÜÕ∞ã¨∞ =K≥Û_ç "ÕàÏÜ≥∞ (K«^ÅŒ "å_» `å=∞ãπ) ... 234
ÜÕ∞ã¨∂ x<£ E`«∞xO^Œ∞ (Ç¨ÏŸˆ~+≤Ü«∞ãπ É’#~ü) ... 284 ÜÕ∞ã¨∞= [Ü«∞=Ú`À (|#º<£ *’ÃãÑ¶)π ... 593
ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨Éèí∞ h K«~°}O ... 713 ÜÕ∞ã¨∞=Öˇ#∞ ~ÚÅ <Õ#∞O_≥^#Œ ∞ (Ñ≤.q[Ü«∞ KåÔ~ã¡ )π ... 526
ÜÕ∞ã¨∞x „¿Ñ=∞#∞ <Õ=∂~°H#õ ∞ (^˘~°™êq∞ P~ÀQÆº=Ú) ... 173 ÜÕ∞ã¨∞ =¢ãÑÎ̈ Ù¨ K≥OQÆ∞#∞ (`«∂Ñ≤e ÉˇO[q∞<£) ... 157
ÜÕ∞ã¨∞x Éèlí ~ÚOÑ¨"Õ (~å=Ói ÅHõ∆ ‡Ü«∞º) ... 80 ÜÕ∞ã¨∞ qÉè∞í x ^ŒÅz =∞kÖ’ (_Õq_£ Öˇ@· <£) ... 320
ÜÕ∞ã¨∞x Éèlí ~ÚOÑ¨"Õ =∞#™ê (PKå~°º P~åˆ~¯ =¸iÎ) ... 719 ÜÕ∞ã¨∞ t+¨µºÅ‰õΩ <≥~°∞Hõ (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^èŒi) ... 177
ÜÕ∞ã¨∞x ã¨∞K«i`« ... 302 ÜÕ∞ã¨∞ ã¨=∂kèÖ’ Ñ¨~∞° O_ç (~å|~üì Ö∫s) ... 221
ÜÕ∞ã¨∞x ¿ãqOÑ¨ ^ŒÜ∞« KÕãu≤ q (Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^ä=Œ Ú) ... 476 ÜÕ∞ã¨∞ ™êq∞ h‰õΩ <Õ#∞ ... 455
ÜÕ∞ã¨∞x =^Œ#=Ú (PKå~°º P~åˆ~¯ =¸iÎ) ... 714 ÜÕ∞ã¨∂ ##∞fl „¿Ñq∞Oz<å=Ù (ÉË`åà◊*Ï<£) ... 171
ÜÕ∞ã¨∞ h^Œ∞ *Ïe=Å¡ (P~°÷~ü H©¡"£ÉÏO_£ HÀÔHû) ... 336 ÜÕ∞ã¨∂ <å „Ñ¨Éèí∞"å (Uh Ã+~ü=Ù_£ Ç¨H±û) ... 427
ÜÕ∞ã¨∞ h <å=∂=∞$`«=Ú (Ü≥∂¿ãÑ¨Ù ^•xÜÕ∞Å∞) ... 140 ÜÕ∞ã¨∂ <å Ü«∂`«‡ ~°H‰∆õ Ωõ O_» (=∞`«~Î Ú ã¨=¸ÜÕ∞Å∞) ... 419
ÜÕ∞ã¨∞ h ã¨^•`«‡ =$+≤ì (Ze[Éˇ`ü HÍ_»fl~ü) ... 385 ÜÕ∞ã¨∂, x<£ E`«∞xO^Œ∞ (Ç¨ÏŸˆ~ã≤Ü∞« ãπ É’#~ü) ... 284
ÜÕ∞ã¨∞„H©ã∞¨ #Î ∞ – r= "åHõº=∂ ... 753 ÜÕ∞ã¨∞ ÉèQí =Æ <åfl=∞O (Ñ≤.~°q=~°‡) ... 139
ÜÕ∞ã¨∞#∞ K«∂K«∞@ Ü≥∞#fl\˜HÀ ... 491 ÜÕ∞™⁄ãÖÔQ Q˘Ñ¨Ê Ü«∂[˝#∞ (Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^èŒ=Ú) ... 273
ÜÕ∞ã¨∞<Õ ¿ãqOÑ¨~O° _ç (Z<£._ç.UÉˇÖò) ... 294 ~°
ÜÕ∞ã¨∞ Ñ¨^•O|∞[ K«~} ° O (K≥\ ì̃ ÉèÏ#∞=¸iÎ) ... 92 ~°O_ç áê_» ^Œ∂`«ÖÏ~å (*Ë"∞£ û =∂O\ò Q˘=∞s) ... 132
ÜÕ∞ã¨∞ Ñ¨~°Ö’Hõ <åÜ«∞Hõ (~å=Ói ÅHõ∆ ‡Ü«∞º) ... 379 ~°O_ç =∂#=ÙÖÏ~å (l.*Ï<£ `å`«Ü∞« º) ... 305
ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨É∞íè "å ##∞fl ... 732 ~°O_ç ÜÕ∞ã¨∞x Ü≥Ú^ŒÌ‰õΩ (Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^èŒO) ... 298
ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨É∞íè =Ù ã≤Å∞= (Ô~=.H˘OQÆ~° ™ê"Õ∞ºÖò ãÖrq) ... 705 ~°O_ç Ü«Ú`åûÇ≤ÏOz áê_»∞^Œ=Ú (ã¨=¸ÜÕ∞Å∞ áêHõº<å^è=Œ Ú) ... 26
ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨Éèí∞ÔH· ™ê‰õ∆ΩÖˇ=Ô~=~À (K≥\ ì̃ ÉèÏ#∞=¸iÎ) ... 361 ~°O_ç ~°O_ç ã¨∞"å~°Î É’^èŒ ... 275
~°O_ç ~°O_ç ÜÕ∞ã¨∞x =^ŒÌ ... 685 Å
~°O_ç ã¨∞"å~°Î ã¨∞<å^Œ=Ú`À (U.a.=∂ã≤ÖÏ=∞}˜) ... 135 ÖÏeÖÏe ÖÏe ÖÏÅ=∞‡ ÖÏb (u~°∞HÀ=à◊¥§i ã‘"ì <≥ )£ ... 122
~°O_»∞ qâßfiã¨∞ÖÏ~å (=∞OQÆ∞=¸i ^Õ=^•ã¨∞) ... 214 ÖÏeÜ≥∂ ÖÏqˆHhÜ≥∂ ... 735
~°=∞‡#∞K«∞<åfl_Õã¨∞~åA ... 683 Öˇ=Ú‡ `Õ[iÅ∞¡=Ú (`«∂Å∂i „Ñ¨HÍâ◊=Ú) ... 465
~°=Ú‡ h `«~∞° }q∞^Õ ... 684 ÖËz<å_»∞~å ã¨=∂kè ... 687
~°=Ú‡ Ñïâ◊√^•ú`‡« ^Õ=Ù_® (^•ãï "≥∂*ˇã)π ... 249 Öˇ=Ú‡ `Õ[iÅ∞¡=Ú h‰õΩ (Ô~=.H˘OQÆ~° ™ê"Õ∞ºÅ∞ ãÖrq) ... 702
~°=Ú‡ ~°=Ú‡ Ñïâ◊√^•ú`å‡ ("Õ∞_çHÍÜ«∞Å ™ê^è∞Œ =Ù) ... 245 ÖËz ã¨∞uÎ OÑ¨|∂#∞_ç ... 47
~°=Ú‡ ~°=Ú‡ F Ñïâ◊√^•ú`‡« (ã¨.™ê.ã¨∞|ƒÜ«∞º) ... 722 ÖËK∞« k#=Ú =K«∞Û#∞ ("Õ∞_çHÍÜ«∞Å ™ê^è∞Œ =Ù) ... 496
~°=Ú‡ ~°=Ú‡ =∂ ~ÚO\˜H˜ (W.l.P#O^Œ=Ú) ... 519
~°=Ú‡ „j ÜÕ∞ã¨∂ (ÜÕ∞ã¨∞^•ã¨∞ r=~°`fl« O) ... 437 ÖËÖˇ=Ú‡ ¢ÔH·ãÎ̈=Ù_® (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^èŒi) ... 365
~°=Ú‡ Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å~°=Ú‡ „Ñ¨Éè’ ... 747 ÖË Öˇ=Ú‡ JO`«~å`«‡ ÖËz ... 750
~°q HÍOux q∞Oz#^Ò ... 499 Ö’Hõ=∞O`«@ "≥Å∞QÆ∞ (P~ü.^Õ=^•ã¨∞) ... 119
~°Hõ∆HÍ #<£ =∞~°fiÉ’‰õΩ („á¶ê<≥ûãπ *ˇ.PÖòû\©<£) ... 387 Ö’Hõ=Ú "åÔ~Å¡ Ö’‰õΩ= (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú KÒ^èiŒ ) ... 480
~°Hõ∆‰õΩO_»∞^Œ~ÚK«Oz<å_»@ ("≥∂K«~°¡ ~åÑ¶¨∞=Ü«∞º) ... 112 =
~åx=Ú‡^≥·= ~å[ºO ... 758 =O^Œ#O hˆH =O^Œ#O (~å=Ói ^•g^Œ∞) ... 189
~å*Ïkè ~å*Ï ~å~å (D._ç.x`åº#O^Œ=Ú) ... 236 =O^Œ#O ÉÁ#~°∞"Î ∂≥ „Ñ¨É’è (=∞`«~Î Ú ã¨=¸ÜÕ∞Å∞) ... 601
~å*Ï <å ^Õ"å ##∞fl (l.ÃÑ^Œ ã¨=¸ÜÕ∞Å∞) ... 536 =O^Œ#=∞Ü«∂º ÜÕ∞ã¨∞ h‰õΩ (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú KÒ^èiŒ ) ... 89
~åAÅ‰õΩ ~å*ˇ#· ~¸ (Zãπ.*Ë=Úû) ... 181 =O^Œ#"Õ∞ ÜÕ∞ã¨∞#‰õΩ (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú KÒ^èiŒ ) ... 74
~å„u Ü«∞Ü≥∞º #<≥fl_» ÉÏÜ«∞‰õΩ (ÃÇÏ„h „á¶êxûãπ Öˇ·\ò) ... 56 =~°<å=∞"Õ∞ ÜÕ∞ã¨∞ =~°<å=∞"Õ∞ ... 766
~å~°O_ç Ü«Ú=u ... 729 =zÛ K«∂_»∞=Ú (ã¨.™ê.ã¨∞|ƒÜ«∞º) ... 720
~å~å[QÆ∞ ÜÕ∞ã¨∞x <å=∞O (Ñ≤.~°q=~°‡) ... 143 =zÛ QÍ„aÜÕ∞Å∞ Ñ¨Ö¯ˇ #∞ (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú KÒ^èiŒ ) ... 106
~åÔ~ Q˘Å¡"å~°ÖÏ~å ... 105 =K«∞Û#∞ „H©ã∞¨ Î =K«∞Û#∞ (~å=Ói ÅHõ∆ ‡Ü«∞º) ... 233
~åÔ~ K«∂`«=Ú ~å[ã¨∞`«∞_ô (K≥\ ì̃ ÉèÏ#∞=¸iÎ) ... 116 =^Œ∞Ì =∞#ã¨ |∞kú‰Ωõ ~°∞K« (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú KÒ^èiŒ ) ... 473
~åÔ~ ÜÕ∞ã¨∞x E`«=Ú (ÉË`åà◊ *Ï<£) ... 300 =~°<å=∞"Õ∞ â◊~} ° =Ú (qeÜ«∞O _®ã¨<)£ ... 141
~åˆ~ =∞# ÜÕ∞ã¨∞™êfiq∞x (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú KÒ^èiŒ ) ... 83 "å~°∞ ^èŒ#∞ºÖˇ·# Ñ≤Å¡Å∞ (*Ï<£ ¿ÇÏ) ... 542
~å~À [#∞ÖÏ~å "ÕQ=Æ Ú (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú KÒ^èiŒ ) ... 301 "å~°∞ ÉèÏQÆº=O`«∞Ö∫^Œ∞~°∞ (qeÜ«∞O _®ã¨<)£ ... 472
~å=Ü«∞º ÜÕ∞ã¨∞<å^è• ... 323
ˆ~QÆ`«fi~°Ñ¨_»‰õΩ ... 531 "åÔ~ =∞Oz ¢HÔ ã· =Î̈ ÙÅ∞ QÆ^• ... 475
~ˆ Ñ¨Ù=∂Ñ¨Ù QÆ∂_» ~°=∞º"≥∞#ÿ (ÔH.ëê) ... 467 qO`«QÅÆ =∂ ÜÕ∞ã¨∞ „¿Ñ=∞#∞ (`«∂Ñ≤e ÉˇO[q∞<£) ... 161
~ˆ ~Ú Ñ¨QÅÆ ∞ h Ñ¨^Œ ¿ã"Õ ... 686 qO^Œ∞ Ñ¨~°=∞O^Œ∞ ÉˇO_ç¡ (ÉË`åà◊ *Ï<£) ... 508
é q[Ü«∞O|∞ q[Ü«∞O|∞ (*Ï<£ „á¶êxûãπ ÃãÊ#û~ü) ... 216
éË_∞» "≥∞ã‘ûÜ«∞ [x‡OK≥#∞ (Zãπ.*Ë"∞£ û) ... 111 q[Ü«∞ w`«=ÚÖò áê_»~ˆ (JÖÏ¡i ÃÑ^Œg~å™êfiq∞) ... 77
q#~°=Ú‡ ÜÕ∞ã¨∞<å^è∞Œ _» (*’ã¨Ü∂« |~°~¤ )ü ... 382 â◊√Éèí"å~°Î qO\˜q∞ („Ñ≤ã≤ÖÏ¡ *Ë<£ F"≥<£û) ... 288
q#~°Ü«∞º #~°∞ÖÏ~å (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^èŒi) ... 155 â◊$OQÍ~° ^•fi~°O|∞ (`«∂Ñ≤e Ü≥∂Ç¨#∞) ... 501
q#ˆ~ =∞#∞AÖÏ~å (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú KÒ^èiŒ ) ... 150 â◊$OQÍ~° ^Õâ◊=Ú (KåÔ~¡ãπ Ç¨ÏŸ=∞~ü QÍ„aÜ≥∞Öò) ... 513
q#ˆ~ #~°∞ÖÏ~å (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú KÒ^èiŒ ) ... 271 „j Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å h H˘ãÖQÔ ^Œ ("Õâá◊ ÈQÆ∞ QÆ∞ÖÏƒ#=∞‡) ... 443
q#Ô~ Ü«∞á⁄ãÎ̈Å∞Å HÍ~°º=ÚÖò (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú KÒ^èiŒ ) ... 251 „j ÜÕ∞ã¨∞O_»∞ [x‡OK≥ (H˘=Ú‡ Hõ$Ñ¨) ... 121
q#ˆ~ ÜÕ∞ã¨∞„H©ã¨∞Î É’^èŒ (Ñ¨ÙeHÍHõ [QÆ<åfl^èŒ=Ú) ... 304 „j ÜÕ∞ã¨∞ Hõ~°Î#∞ (ÉË`åà◊ *Ï<£) ... 43
q#ˆ~ Ü≥∂ #~°∞ÖÏ~å (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú KÒ^èiŒ ) ... 104 „j ÜÕ∞ã¨∞ k=º<å=∞ ã¨‡~°} (ÑÖ`«QÍx Ñ¨~^° tÕ ) ... 142
q#"Õ <å q#u (q∞H˜¯e ã¨=¸ÜÕ∞Å∞) ... 49 „j ÜÕ∞ã¨∞ K«i`«q∞k ... 773
q=∞Å Ç¨Ï$^ŒÜ∞« q∞=Ú‡ (PÖò„ÃÑ_¶ £ `åºQÆ~åA áê=∞~ü) ... 438 „j ÜÕ∞ã¨∞x "Õ_∞» (|∞ã¨=∞Å¡ ÉˇOl=∞<£) ... 457
qâßfiHÍâ◊=Ú ÖÏ^Œ∞Å#∞ (Zãπ.a.Ãã=· ∞<£) ... 592 „j ÜÕ∞ã¨∞ h áê^Œ ... 730
qâßfiã¨ Ñ¶e¨ `«=ÚÅ∞ (=Ú~åi ^•g^Œ∞) ... 389 „j ÜÕ∞ã¨∞<Õ Éèlí OK«∞ (Ü≥∞+¨Ü∂« g~°=∂iì<)£ ... 79
qâßfiã¨=Ú`À "Õ__≥ ç (Z.*ˇY~åº) ... 388 „j ÜÕ∞ã¨∞ ~å[º=ÚO_»∞#∞ (S[H± "å\òû) ... 287
qâßfiã¨"∞Õ q[Ü«∞=Ú (=Ú~åi ^•g^Œ∞) ... 391 „j ÜÕ∞ã¨∞ suQÍ#∞ ... 529
„j ÜÕ∞ã¨∞ ™êfiq∞ uiy (¿ÇÏiÜ«∞\ò P|~ü) ... 240
qã¨∞Hõ^Õ „áê}O|∞ (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^èŒi) ... 478 „j ~°Hõ∆‰õΩO_»∞ Ñ¨Ù@ìñQÍ (Z_»‡O_£ ¿ÇÏq∞Åì<£ Ñ≤Ü«∞~üû) ... 129
g~°∞Å=∞Ü«∂º [Ü«∞ (Z.*ˇY~åº) ... 359 „j ~°Hõ∆‰õΩx <å=∞=Ú (Z_»fi~ü¤ ÃÑ„~À<≥\ò) ... 97
"≥O_ç |OQÍ~°=ÚÅHõ#fl ... 688 „j ~ålÅ∞¡K∞« ÜÕ∞ã¨∞ (*Ï<£ KÒ^Œi) ... 285
"≥~∞° =<ÕÅ =∞#™ê ... 401 „j q<À^Œ ^•Ü«∞HõO|∞ (QÆ∞<åfl|`«∞ÅÎ ã¨=¸ÜÕ∞Å∞) ... 257
"≥Å∞QÆ∞#∞ ~°Hõ∆}Hõ~°ÎÜ«Ú#QÆ∞ (~åq *Ï<£ ã¨∞O^Œ~°~å=Ù) ... 352 „j ÜÕ∞ã¨∞x ™ÈÎ„`« w`«O ... 761
"Õ‰õΩ= K«∞Hõ¯Å „âı+ª̈=∂ (Ô~l<åÖò¤ ÃÇÏ|~ü) ... 134 „âı+µ¨ ª _≥Å"¡ åiÖ’#∞ (*Ï<£ #∂º@<£) ... 176
"ÕzÜ«ÚO\˜q∞ h `«@∞ì (|∂Å *Ï<£) ... 492 â’^è#Œ ‰õΩ g∞~°∞ KÀ\©Ü∞« ‰õΩ_ç (Ç¨ÏŸˆ~ã≤Ü∂≥ áê=∞~ü) ... 369
"Õ_^≥ Œ <å^ŒQ∞Æ q#ux (qeÜ«∞O _®ã¨<)£ ... 45 ã¨
"ÕzÜ«ÚO\˜ <Õã¨Ü«∂ ... 748 ãÖÑ¶∞¨ t~°Ãã· "≥ÅÜ«Ú (K≥\ ì̃ ÉèÏ#∞=¸iÎ) ... 263
"Àº=∞ ã≤OÇ¨ã¨#ã¨∞O÷ _» (q∞H˜¯e ã¨=¸ÜÕ∞Å∞) ... 22 ãÖ`«#O|∞# =`«∞Î ("≥ÚÅ`å\˜ q^•º#O^Œ=Ú) ... 456
â◊ ãÖ`À+¨=Ú`À xK≥Û_»∞ ("≥∂K«~¡° ~åÑ¶∞¨ =Ü«∞º) ... 575
â◊~}
° O â◊~} ° O <å „Ñ≤Ü∞« ÜÕ∞ã¨∞ ... 762 ãÖ`À+≤OK«∞_ç Ü«∞O^Œ~°∞ (ÉË`åà◊ *Ï<£) ... 113
â◊~}° ∞ *ÁzÛu (q∞H˜¯e ã¨=¸ÜÕ∞Å∞) ... 421 ãÖ`À+≤OÑÔ̈~ „Ñ≤Ü«ÚÖÏ~å (U.a.=∂ã≤ÖÏ=∞}˜) ... 349
â◊~} ° ∞ <å ÜÕ∞ã¨∞ „Éè∞í "å (q∞H˜¯e ã¨=¸ÜÕ∞Å∞) ... 322 ãÖkÜ«∞=Ú g_»"≥ (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú KÒ^èiŒ ) ... 390
â◊~}° ∞ â◊~}° ∞ ÜÕ∞ã¨∞ (q∞H˜¯e ã¨=¸ÜÕ∞Å∞) ... 424 ãÖÑ¨Ó~°‚ r==Ú („á¶ê<≥ûãπ i_ô¡ Ç¨ÏŸ=~°æÖò) ... 453
âßâ◊fi`«∞_® qã¨‡Ü«∞"≥ÚOk (HÍ~ü¡ É’Éˇ~üæ) ... 67 ãÖÑ¨Ó~°‚ Ñïâ◊√kú x=Ú‡ (Zãπ.a.Ãã=· ∞<£) ... 439
â◊√^Œú ~å„u ã¨^ŒÌ}OQÆ (*’ã¨Ñ¶π "≥∂~ü) ... 128 ã¨HÅõ [QÆ*Ï˚ÅHõ~Î° (qeÜ«∞O _®ã¨<)£ ... 44
â◊√kú, â◊√kú, â◊√kú (Ô~l<åÖò¤ ÃÇÏ|~ü) ... 40 ã¨HõÖËO„kÜ«∞=ÚÖÏ~å (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^èŒi) ... 485
ã¨=∞$kú r==Ú „H©ã∞¨ xÎ Ö’ á⁄O^Œ∞O_ç ... 756
ã¨=∞$kú r==∂ – ãÖÑ¨Ó~°‚ „¿Ñ=∞Ü«∂ ... 760 ã≤Å∞"Õ Hõ^• zO`«ã^¨ • (~å=Ói ~°OQÆÜ∞« º) ... 596
ã¨∞Y∞ÖÏ~å ãÖÑ¶∞¨ OÑ¨Ù |_ç (=∞ÖˇÅ¡ ^•g^Œ∞) ... 588 ã≤Å∞"Õ <å â◊~} ° ÏÜ≥∂#∞~å (K≥\ ì̃ ÉèÏ#∞=¸iÎ) ... 198
ã¨^ŒƒùHÎ̃`À_» ™ê‰õ∆ΩÖˇ· (qeÜ«∞O "åÖÏ¬OÇ¨Ï∫) ... 500 ã‘Ü∂≥ #∞ áê@Å∞ ... 692
ã¨#∞fluO`«∞"≥∂ „Ñ¨É’è (ÉÁO`å ã¨=¸ÜÕ∞Å∞) ... 7 ã‘Ü∂≥ #∞ Hõ<åº ãÖ„Éè∞í =∞ ... 158
ã¨#∞fluO`«∞"≥∂ ^Õ"å ... 726 ¢ã‘ÎÅ "≥∞ÿ„uÖ’ (Ô~=.H˘OQÆ~° ™ê"Õ∞ºÖò ãÖrq) ... 707
ã¨=∞‰õÄ~°∞Û=Ú `«O„_ç (ãÔ̈~à◊¡ ã¨=¸ÜÕ∞Å∞ ã¨∞|ƒÜ«∞º) ... 261 ã¨∞O^Œ~° ~°HH∆õ Í (ZO.ÔQ™êOQ∑ |∞Kü) ... 98
ã¨=∞$kú r==Ú („á¶ê<≥ûãπ Ô~_ô¡ Ç¨Ï=~°æÖò) ... 452 ã¨∞ˆH∆=∞â◊√ÉèíHÍÅ („H˜+¨ìÑ¶¨~ü =~ü¤ãπ=~üÎ) ... 59
ã¨=∂#∞Öˇ=~°∞ „Ñ¨É’è (K≥\ ì̃ ÉèÏ#∞=¸iÎ) ... 94 ã¨∞Yq∞KÕÛ QÆ^• =∂‰õΩ (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú KÒ^èiŒ ) ... 255
ã¨~°fiHõ$áêxkèÜ«∞QÆ∞ ... 689 ã¨∞^Œ`∞« ÖÏ~å q∞iKÀÛ@ (Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú KÒ^èiŒ ) ... 215
ã¨~fi° "Õ∞ã¨∞"Õ <å‰õΩ ... 690 ã¨∞uÎ ~ÚO`«∞"≥∂ „Ñ¨É∞íè "å (a.W.^Õ=~åA) ... 584
ã¨~°fiz`«ÎO|∞ h^Õ#Ü«∂º (Z.KåÔ~¡ãπ H˜xûOQÆ~ü) ... 451 ã¨∞uÎ Ü«Ú =∞Ç≤Ï=∞Ü«ÚhÔH (=ÚOQÆ=¸i ^Õ=^•ã¨∞) ... 572
ã¨~°fi^Õâ◊=ÚÖÏ~å (ãÔ̈~à◊¡ ã¨=¸ÜÕ∞Å∞ ã¨∞|ƒÜ«∞º) ... 69 ã¨∞Îu ã¨∞Îu ã¨^ŒÜ«Ú_≥·# (¿Ñ¶h „HÍã‘ƒ) ... 99
ã¨~fi° Ö’Hõ ãÖÑ¨Ó*Ïº p#"≥∂ (K≥\ ì̃ ÉèÏ#∞=¸iÎ) ... 87 ã¨$+≤ìHõ~åÎ – ™ÈÎ„`«=Ú ... 728
ã¨~°fiâ◊‰õΩÎx ™ÈÎ„`«QÍ#=Ú (q∞H˜¯e ã¨=¸ÜÕ∞Å∞) ... 8 ¿ãflÇ¨ÏOÑ¨Ù |O^èŒ=∂ (*Ï<£ á¶êÃã\ò) ... 606
ã¨~°fiâ◊‰õΩÎ_» x~°‡ÖÏ`«∞‡_» (K«^ŒÅ"å_» *’<å) ... 423 ™ÈÎ„`«=Ú ¿ãÜ«∞Ô~ (Q˘Å¡Ñë¡ #`åxÜÕ∞Å∞) ... 605
ã¨~åfi^Œ∞ƒùÒ« |∞Å<£ (=∂iì<£ i<£ HÍ~ü)ì ... 36 ™ÈÎ„`«=Ú ™ÈÎ„`«=Ú F ^Õ"å (|#º<£ *’ã¨Ñ¶π) ... 48
ã¨ˆ~fiâß! ~°=Ú‡ h (KåÔ~¡ãπ "≥ã‘¡) ... 34 ™ÈÎ„`«=∞ K≥eO¡ `«∞=Ú ... 694
™ê=∂#º=∞@O_Õ – ã¨¢`¯·≥ ãÎ̈=ÙÖˇ· ... 770 ™ÈÎ„`å~°Ê} #iÊO`«∞=Ú (ã¨=¸ÜÕ∞Å∞ áêHõº<å^è=Œ Ú) ... 283
™ê=∞Ö’ˆ~ |O*Ï~° ÉèÏ~Úˆ~ ... 737 ™ÈÎ„`«=Ú KÕ`∞« =Ú (Ô~=.H˘OQÆ~° ™ê"Õ∞ºÖò ãÖrq) ... 701
™êyÅÑ¨_ç „"≥ÚHÔ ¯^Œ=Ú ... 691 ™ÈÎ„uOK«∞_ç ã¨$+≤ìHõ~°Î<£ ... 620
ã¨fiK«ÛùO^èŒ ã‘Ü≥∂#∞"åã≤ ... 693 ã≤Å∞= K≥O`« KÕi#"å_»∞ ... 695
ã¨$+≤ªÑ≤`å! ã¨~Àfi#fl`å (_ç.q._®xÜ«∞Öò) ... 447 ã≤Å∞= "≥∂ã≤<å"å ... 696
ã¨fi`«O„`« ~å[ºO (D._ç.x`åº#O^Œ=Ú) ... 512 „j ÜÕ∞ã¨∞ K«i`«q∞kÜÕ∞ (ã¨.™ê.ã¨∞|ƒÜ«∞º) ... 773
™êHõ∆ ºq∞K≥Û^Œ (=∞ÖˇÅ¡ ^•g^Œ∞) ... 356 Ç¨Ï
™ê~°fi[QÆuH˜ (|O_®~°∞ ã¨∞*Ï˝#=Ú) ... 580 Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∞ w^ŒÉ’ÖÏ ... 740
™È^Œ~∞° ÅO`å SHõº`å Hõey ... 765 Ç¨Ï~°¬"Õ∞ Ü≥∞O`À Ç¨Ï~°¬"Õ∞ (q∞H˜¯e ã¨=¸ÜÕ∞Å∞) ... 208
ã≤~∞° ÖˇÅ¡ =$^è•HÍQÆ (qeÜ«∞O _®ã¨<)£ ... 199 Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∞ Ü«∞x áê_»∞_ô (Hõ_Ü
ç ∞« O QÍ„aÜÕ∞Å∞) ... 217
ã≤Å¡K≥O`« <Õã¨∞"å („á¶ê<≥ûãπ *Ë.JÖòû\©<£) ... 340 Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∞ h HõÖÅ¡ˇ ∂Ü«∞ ... 545
ã≤ÅfiÜ≥Ú^ŒÌ *Ë~°∞^Œ∞<£ (_»|∞¡ º."≥∞H±_˘<åÖò¤) ... 211 Ç¨Ï$^ŒÜ«∞=∞<≥_»∞ `«Å∞Ñ¨Ù<˘^ŒÌ (Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^èŒ=Ú) ... 310
ã≤Å∞= QÆ#∞ñ_ô (~å=Ói ~°OQÆÜ∞« º) ... 204 Ç¨Ü«∂#O^Œ ã¨∞k#=Ú (Ñ¶≤eÑπ _®„_ç̊) ... 345
ã≤Å∞=#∞ "≥∂ã≤u"å ... 183 Ç¨~Ú Ö’Hõ=∂! „Ñ¨É∞íè (S[H± "å\òû) ... 131
ã≤Å∞= Ããx· ‰õΩÖÏ~å xÅ∞=O_ç (l.=Úx™êfiq∞) ... 358 ¿ÇÏ „Ñ¨Éèí∞ ÜÕ∞ã¨∞ (U.a.=∂ã≤ÖÏ=∞}˜) ... 307
^≥"· å"å^è#Œ 34
PO„^èŒ ¢ÔH·ãÎ̈= H©~°Î#Å∞ 2 ^Õ=Ù_»∞ ã¨~°fi™ÈÎ„`« áê„`«∞_»∞

~å – P#O^ŒÉè̌·~°q (KèåÜ«∞ : Ü≥∞Ç¨ÏŸ= Éèí[#) `å – „uÑ¨Ù@
QÍ#=Úñ *ËÜÚ« ñ_»∞ ã¨∞H©~#Î° #∞ ´ Ü≥∞Ç¨ÏŸ – "å#∞ QÆ∂iz „H˘`«ñÎ –
^≥·"å~å^èŒ# QÍ#∞ ~°HQÎ̃ #Æ ∞ IIQÍ#=ÚII
1. `«<åfl=∞=Ú #∞uOz Ü«∞`«x – ~°Hñ∆õ – *ˇ#∞flñQÆ ™êÔ~ñ „| – ã≤^=úŒ Úñ
^≥=· ã¨∞uÎ *Ëã≤ ´ Ñ¨#∞flQÆ ##∞ºÅÖ’ ^Œ#‡Ç≤Ï=∞ – Ü«∞O – ^Œ∞#fl`« z„`«=Ú – Å#∞
*Ï@O_ç IIQÍ#=ÚII
2. Ñ¶∞¨ #`«ÜÚ« =∞Ç¨Ï`«‡º=Ú#∞ – ^Œ – ^Œ#… x Ü≥∞^Œ∞@#∞O_»∞ – Ñ¶∞¨ #|Å=Ú#∞´
1 ã¨$+≤ìHõ~°Î „Ñ¨ã¨∞Îu q#`«=∞ø ™œO^Œ~º° =Ú#∞ – # – `«xq x~°‡Å ã¨Å÷ –=Ú# qÅã≤Å∞¡ IIQÍ#=ÚII
~å – HÍOÉè’l `å – P@ 3. Ñïâ◊√^•úÅOHÍ~°=Ú`À – <å – Ñ¨~°=∂`å‡~å^èŒ# – Ñ¨~°∞Öˇ· Ü«ÚO_»O_ç ´
Jxfl HÍÅO|∞Å – #∞#fl Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å x – <≥#flñ^Œ~°O|Ü≥∂ – Hõ#fl ^è~Œ }
° ˜ ã¨HÅõ [#∞ÖÏ~å – Ö’Hõ – QÆ∞~°∞x Ü≥∞^Œ∞@ cèuñ – Q˘#∞K«∞ #∞O_»O_ç
`«O„_ç – =<≥fl ÔHH˜¯# "≥∂Hõ∆ – "å™êo ã¨#∞fl`«∞ – Å∞#fl`«"≥∞ÿ Ü«ÚO_» –
IIQÍ#=ÚII
=Ú<≥fl h‰õΩ II#xflII
1. x#∞flñ „|Hõ@# ¿ãÜ«∞ – xdÅ Ö’Hõ=ÚÅ#∞– |#∞flQÆñ *Ëã#≤ – |Å∞ñ_» 4. ÑïáêeOK«∞K«∞<åflñ _»#∞K«∞ `À_ç – #~°∞Å`Àñ *ˇÑC¨ ñ_ç – ^Œ~ú ñ° QÆ^‰Œ Ωõ O_»
g"≥ ´ L#fl Ö’HõO|∞Å – #∞_»∞QÆHõ Hõ~°∞}Ï ãÖ–Ñ¨#fl`«`À <ÕÅ∞ – ´ ã≤~÷ =° ÚQÆñ *ËÜÚ« ã¨`º« =ÚQÍ – [#∞Å – Hõi=ÚiQÍ#∞ <åº – Ü«∞=Ú
„Ñ¨É∞íè ñ_» g"≥ ´ Jxfl r=ÙÅ <≥éñ˜ y – Ü«∂Ç¨~° q∞K«∞ÛK«∞ – #∞#fl ã¨~fi° A˝O q=∞i≈OK«∞ IIQÍ#=ÚII
– _»=Ù h"Õ ´ Z#fl â◊Hºõ =ÚQÍHõ – L#fl ÅHõ} ∆ =ÚÅ – ã¨#∞fluOK«∞@‰õΩ 5. U=∞x# <å =∞Ç¨`«∞‡O_»∞ – =K«∞Û – h =∞Ç≤ÏH˜ <åºÜ«∞=Ú – <Õ~Ê° ~°K∞«
<Õñ – *ÏÅ∞^Œ∞<å IIÜ«∞xflII @‰õΩ ´ Éè∂í q∞ [#∞Å‰õΩ hu ã¨`º« – =ÚÅ – `À q∞OK«∞ <åºÜ«∞ "≥∞O – `À
2. Ñ¨Ù\ì̃OÑ¨ h=OK«∞ñ – É’+≤OÑ¨ h=OK«∞ñ–y\ì̃OÑ¨ h=OK«∞ – wiÎO`«∞#∞ q=∞i≈OK«∞ IIQÍ#=ÚII
´ #\ì̃ Ñ¨xH˜ =∂e – #\ì̃ =∂#=ÙÅ KÕ – Ñ¨\ ì̃ ~°HO∆˜ Ñ¨ñ ÉÏ–^è∞Œ ºO_» =OK«∞ 6. [#∞ÖÏ~å Ü«∂ Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å‰õΩ – =∞Ç≤Ï – =∞#∞ |Å=Ú#∞ ã¨=∞~°Ê}=Ú
´ ^Œ@ì"≥∞ÿ# Hõ$Ñ¨#∞ ^Œiñ*Ë~°Û <åH˜zÛ – Ñ¨@ì~Ú xÅzÜ«ÚO_»∞ – „Ñ¨Éèí∞ñ_»
=OK«∞ñ ´ QÆ@_ì K» ñÕ QÆ_» – =Ú@∞ì^#Œ ∞Hõ <å – Ñ¨@∞ìH˘Åñk x#∞flñ – „|ã¨∞Î *ËÜ«∞O_ç q#Ü«∞=Ú`Àñ QÍ#∞HõÅ#∞ – fã≤ – H˘x `«„`åÊHÍ~°=∞O^Œ∞#
uO`«∞ II#xflII =ã≤~ÚOÑÖ_ç IIQÍ#=ÚII
3. HÍ~°∞}ºxkè g=Ù – Hõi<î å`«∞‡ñ_»#∞ <Õ#∞ – Éè∂í i â◊√^Œ∞ñú _» g=Ù – áêÑ≤ – qeÜ«∞O _®ã¨<£
<Õ#∞ ´ ™ê~° ÉèÏQÆ∞º_» g=Ù – [QÆuÖ’ <åHõ#fl – ^•i„^Œ∞ñ_Õ ÖËñ_»∞ –
`«~°z K«∂_» ´ ™ê~° ã¨^Œ∞æ}=ÚÅ – ãÖÑ¨#∞flñ_»=Ù h=Ù – Ñ¶¨∞’~° ^Œ∞~°∞æ} 3 ÜÕ∞ã¨∞ ã¨Ç¨Ü«∞=Ú#ÔH· „áê~°÷#
ãÖ– Kåi, <Õ#∞ ´ U su ã¨∞uÎ ~ÚO`«∞ – <Õ su ¿ãqO`«∞ – <Õ~° "≥∞#flHõ ~å – =∂~°∞= (KèåÜ«∞ : `«#∞=Ù <åkkQÀ) `å – Pk
„áÈ= – <≥~° #q∞‡u II#xflII ÜÕ∞ã¨∞ <åÜ«∞‰õΩñ_» –Ü≥∞Å¡ "ÕàÅ◊ #∞ h – ^•ã¨∞Å <ÕÅ∞=∞Ü«∂º ´ "≥∂ã¨=Ú
– ÉËàÏà◊ *Ï<£ Åxfl\˜ – =Ú#QÆñ„^À`«∞#x – ÉÏã¨Å∞ *Ëã#≤ – „Ñ¨É∞íè ñ_»=Ù h"≥QÍIIÜÕ∞ã¨∞II
1
35 ^≥=· ã¨∞uÎ ^≥"· å"å^è#Œ 36
1. ~ˆ ~ÚO|=Å∞ =∂ – <åºÜ«∞=Ú K≥iÃÑ_ç – =∂Ü«∞ Ñ≤âßzx ´ „`ÀÜ«Úq∞ 1 2
3. ã¨∞O^Œ – ~åâ◊Û~°º QÆ∞} – |$O^• – |O^èŒ∞~° x`åº – #O^• – ™ê^èŒ∞
^Œ∂~°=Ú –ÉÏÜ«∞Hõ Éè‰í Ωõ ÅÎ – KÕ~Ú q_»∞=x |Ç¨ï„âı+µ¨ ñì _» h"≥QÍ IIÜÕ∞ã¨∞II ã¨[#˚ 3=O^•º – 4YO_ç`« HõÅ∞+¨ |$O^• ´ =∞O^Œ =∞ux <å –
2. Ç¨Ï$^ŒÜ∞« =Ú Ö’Hõ=Ú – =∞k áêÑ¨=Ú =∞=Ú‡ – ã¨``« =« Ú „â◊=∞ ÃÑ@∞ì#∞ _≥O^Œ=Ú Hõ_∞» ñ ^≥e – "˘O^Œñ *Ëã≤ h – Ü«∞O^Œ∞ xÅ∞Ñ¨ñ QÆ^≥ II^Õ"åII
´ ã¨^Ü Œ Ú« ñ_» =∞=Ú‡#∞ – =^ŒÅHõ x`«º=Ú – =∞k `«ÅÑ¨ÙÅÖ’ – =∞Ç≤Ï=∞QÆ 4. h=Ù – ##∞fl ã¨$+≤ìOz – <å=Ù – <å QÆ∞~°∞~å_ÕÌ=Ùñ _»=Ù – „H©ã¨∞Î ÜÕ∞ã¨∞x
<ÕÅ∞g∞ IIÜÕ∞ã¨∞II – Kå=Ù – =Å# ##‡xÑ≤ – <å=Ù ´ áê=# [#Hõ ã¨∞ – `å`«‡Å`À_»#∞
3. HÍáê_»∞q∞ =∞=Ú‡ – =∂Ñ¨Ù ˆ~Ñ¨Ù h – „j áê^Œ=Ú ÖÁ^ŒÌ#∞ ´ U ˆQ=Å "≥ÚHõ¯ñ_» – "≥· "≥eñÔQ_ç „Ñ¨Éèí∞ II^Õ"åII
áêÑ¨=ÚÅ∞#∞ UÅ‰õΩO_»QÆ h – „áêÑ¨Ù#ñÉˇOK«∞=Ú – =∂áêÅ‰õΩñ_»"À IIÜÕ∞ã¨∞II 5. „¿Ñ=∞ ã¨fi~°∂Ñ¨ x`«º – Hˆ =∆ ∞ – 5Ñü`« áê=# – <å=∞ – 6^•ã¨ Ö’HÍaú –
4. =∂ H˘~°HÔ · h – "Õ∞#∞#∞ „=∂#∞# – "Õ∞‰õΩÅ`ÀñQ˘@ìQÆ – =∂#=Ú =∞Ç≤Ï
™È=∞ ã¨~ˆ fiâ◊ Ñ¨~=° ∞ – ^è•=∞ ´ <Õ=∞ "≥∞é∞OQÆx – hK«∞ñ_»
=∞Å∞ – =∞#∞AÅ H˜Ü∞« º#∞ – ÉèÏ#∞ñ_» ~åAQÆ – „|uH˜ÖzË uq IIÜÕ∞ã¨∞II
5. K≥é#∞ K≥é#∞QÍ – =∞i Ñ¨@∞ìHõ h=Ù – Ñ¨~=° Ú# Hõiyu"Õ – =~°=ÚÅ #^è=Œ Úñ_» – <À=∞Ç¨`«‡ ^ŒÜ∞« – `À =∞xflOÑ¨"≥ II^Õ"åII
x_çuq – ^è~Œ Ö° ’ #~°∞Å‰õΩ – Ñ¨~=° Úñ_» h ^ŒÜ∞« =∞~°∞=â◊Hºõ =∂ IIÜÕ∞ã¨∞II – Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú KÒ^Œi
– Q˘Å¡Ñe¨ ¡ #`åxÜÕ∞Å∞
5 ^≥·= ã¨∞Îu
~å – #=~ÀA `å – „uÑ¨Ù@
4 ^Õ=Ùx Ü«∞#∂#`«fi=ÚÅ∞
huQÆÅ Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å ã¨∞Îu g∞ – Ü«∂`«‡`À #iÊOK«∞ñ_ç – g∞Ü«∂`«‡`À
~å – Hˆ ^•~°Q“à◊ `å – Pk #iÊOK«∞_ç ^•`«Ü∞« ø =∞# „H©ã∞¨ Î hux – ^•Å∞ÛH˘x ¿ãqOK«∞ñ_ç IIhuII
1 2
^Õ"å – k"åº#O`« „Ñ¨ – ÉèÏ= – =∂OáêÇ≤Ï Ñ¶¨∞# Ü≥∞ – Ç¨ÏŸ"å´
3 1. 7K«^ÅŒ ñ |∞_»q∞Ü«Ú ~°qÜ«Ú [ÅkèÜÚ« – #^Œ∞Å∞ y~°∞Å∞#∞ [Hõ¯ñQÍ ´
™ê÷=~° [OQÆ=∞ – ã¨Ç≤Ï`« 4xdÅ [QÆ – 5^•=# áê=# – ÉèÏ= x~°O`«~° 8
II ^Õ"åII ã¨^=Œ ∞ÅO|QÆ∞ ^≥=· <å=∞=Ú – ã¨~fi° ^• #∞uñ*ËÜ∞« #∞ IIhuII
1. 6™ê~° – HÍ~°∞}ºáê~å – "å~å – ã¨~°fi[˝ xifi – HÍ~å – ÜÕ∞ã¨∞ 2. ã¨~°fiâ◊‰õΩÎx HÍ~°º=ÚÅ H© – ã¨~°fi~å¢+ì̈=Ú ÅxflÜ«Ú ´ QÆ~°fi=ÚÅ∞ q_ç
<å=∂= – `å~å – n# [<ÀÑ¨ – HÍ~å ´ Ñ¶∞¨ ’~°"∞≥ #ÿ ãÖ – ™ê~°@qñ `«ÅÅ∞ =OK«∞K«∞ – #∞ifiÖ’ #∞uñ*ËÜ∞« #∞ IIhuII
|_ç – ^•iñ QÆ#x ##∞ñ – *Ë~ñ° aezuq II^Õ"åII 3. w`« 9`åO_»= "å^Œº=ÚÅKÕñ – „cu Ñ¨~K° _≥ ∞» ¿ã=`À ´ áê`«HOõ |∞Å∞
2. 7JH©∆ – } qÉèí"å#O^Œ – "≥∂Hõ∆ – ~å[º =∞Ç≤Ï=∂ – ^èŒºHõ∆ – ãÖ`«`« ÑïÇ¨ÏiOK≥_»∞ – ^•`«<Õ ¿ãqOK«∞ñ_ç IIhuII
ã¨∞[# ~°HÍ∆ – HõÑ@¨ ^Œ∞~°‡#∞[ – tH∆Í ´ 8Ñ¨Hõ∆ qÑ¨Hõ∆ q – ÅHõ∆} ~°Ç≤Ï`« 4. Ñ¨~°=∞^Œ∂`«Å∞ #~°∞Å∞ Ñ¨Ù_»q∞x – "≥Ú~°Å∞Éˇ@∞ìK«∞ ^Õ=Ùx´ Ñ¨~°=Ú
Hõ – \ÏHõ=∆ Ú <å^≥ã¨ – nHõ#∆ ∞ xÅ∞Ñ¨"≥ II^Õ"åII #O^Œ∞#fl\ì̃ ÜÕ∞ã¨∞x – áê^Œ=ÚÅ∞ ¿ãqO`«∞~°∞ IIhuII
1
1
q∞uÖËx k=º =∞Ç≤Ï=∞QÆÅ"åñ_®. 2##∞fl ~°H˜∆OK«∞=Ú. 3K«eOÑ¨x"å\˜`À#∞ QÆ∞}Ï#=¸Ç¨Ï=Ú HõÅ"åñ_®. 2^Œ@"ì ∞≥ #ÿ x`åº#O^Œ=ÚHõÅ"åñ_®. 3ã¨=∞ã¨¯iOÑ¨ñ
K«eOK«∞"å\˜`À#∞ QÆ∂_»∞H˘x#. 4 ã¨=∞ãÎ̈Ö’Hõ=Ú#∞. 5~°H˜∆OÑ¨=Öˇ##∞ Ñïâ◊√^ŒúÉèÏ==Ú |_»^yŒ #"åñ_®. 4ZO`«=∂„`«=Ú áêÑ¨=Ú ÖËx"åñ_®. 5áêÑ¨ÙÅ#∞ Ñ¨q„`«Ñ~¨ ∞° Û"åñ_»#∞¿Ñ~°∞
x~°O`«~°=Ú HõÅ"åñ_®, 6™ê~°"≥∞ÿ# Hõ~°∞}‰õΩ ã¨=Ú„^Œ∞ñ_®. 7`«~°QÆx ÉèÏQÆº=Ú#∞ HõÅ"åñ_®. 6^•#ã¨=¸Ç¨Ï=∞#∞ ã¨=Ú„^Œ=Ú#‰õΩ K«O„^Œ∞x =O\˜"åñ_®. 7PHÍâ◊=Ú
8
P#O^Œ=Ú#∞ QÆÅ"åñ_®. 8â◊„`«∞q∞„`«fiÉèÏ==ÚÅ<≥_∞» q~°∞^Œú QÆ∞}=ÚÅ∞ ÖËx"å_»∞. Ñïâ◊√^Œ=ú Ú. 9<å@º=Ú.
2
37 ^≥=· ã¨∞uÎ ^≥"· å"å^è#Œ 38
5. WÅ#∞ Éè‰í Ωõ ÅÎ ∞ QÆ∂_»∞H˘xÜ«∂ – |Å=Ú QÆe#æ ^Õ=Ùx ´ "≥ÅÜ«Ú ã¨∞uÎ 2. huã¨∂~°º `Õ[=∂ – *’ºu~°`fl« ~å[=∂
"Õ <Àà◊¡`À_»#∞ – qã¨∞QÆ∞ *ˇO^ŒHõ *ËÜ«Ú_ç IIhuII áê`«H[õ # ~°HH∆õ Í – Ñü`«áê=# <å=∞HÍII
6. P`«‡ hqñHõ "Õ∞Å∞H˘x â◊√ – ^•ú`‡« ñ ÜÕ∞ã¨∞xñ ^ŒO„_çx ´ „u`«fi=∞QÆ∞<å 3. =∂#= ãÖ~°HH∆õ Í –n# xK«Ü∞« áÈ+¨HÍ
ÜÕ∞Hõ ^Õ=Ùx – Ç¨Ï~°¬=Ú# ¿ãqOÑ¨"Õ IIhuII ^Õ==∂#= #O^Œ<å –k=º ã¨∞QÆ∞} =∞O^Œ<åII
– Ñ¨ã¨∞Ñ¨ÙÖË\ ˜ ^•g^Œ∞ 4. „¿Ñ=∞ `«`fi« É’^èHŒ Í – Hˆ =∆ ∞^•`« g"≥QÍ
HÍq∞`« Ñ¶¨Å^•Ü«∞Hõ – ™êfiq∞ ÜÕ∞ã¨∞ <åÜ«∞HõII
6 Ü≥∞ÃÇ˙"å ã¨∞uÎ 5. áêÑ¨zO`«Åxfl\˜<£ – áê~°^ÀÅ∞"≥∂ „Ñ¨É’è
~å – Ü«∞=∞<£ `å – Pk
1
h Ñ¨q„`« <å=∞=Ú<£ – x~°`=« Ú ã¨‡i~ÚOK≥^<Œ I£ I
cèH~õ ∞° O_Ò =∂ Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å – Ñ‘~î° "≥∞^Œ∞@O QÆ∂_»ˆ~ – ÜÕ∞Hõ"≥∞ÿ – ÉÁO`å ã¨=¸ÜÕ∞Å∞
™êëêìOQÆÑ¨_ç ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞x Q˘xÜ«∂_»ˆ~ IIcèHõ~°∞O_ÒII
1. =∞\ì̃`À<Õ =∞=Ú‡ <≥Å¡ – =∂#=ÙÅ∞QÆ ã¨$lOK≥#∞ ´ W\ì̃ â◊‰Ωõ OÎ _Ò „Ñ¨É∞íè 8 ã¨~°fiâ◊‰õΩÎx ™ÈÎ„`«QÍ#=Ú
<Õ‡ "≥∞K«∞ÛQÍ =∞k <≥O`«∞=Ú IIcèH~õ ∞° O_ÒII ~å – aÅÇ¨Ïi (KåÜ«∞: ÜÕ∞ã¨∞<å^èŒ Hõ^ä• ã¨∞^è•~°ã¨) `å – „uÑ¨Ù@
2. 2Ui`À_»∞ ÖËHõ =∞=Ú ã¨ – ˆ~fiâ◊fi~°∞ñ_»∞ ã¨$+≤ìOK≥#∞ – ^è•~°∞}Õ ^• ã¨~°fi â◊‰õΩÎx ™ÈÎ„`«QÍ#=Ú – ã¨ÅÊˆ~ [QÆ "≥∞Å¡#∞´ x~°fiÇ≤ÏOK«∞#∞ ^•ã¨
<˘Hõ¯ñ_Õ =∂ – ^≥=· =∞x Ñ¨ÓlO`«∞=Ú IIcèH~õ ∞° O_ÒII ÉèÏ~°=Ú – x`«º "≥∞^Œ ~ålÅ¡#∞ IIã¨~°fiII
3. 3Ñ¨Ù@ìy@ìO*ËÜ«∞ñ^•<≥· – #\ì̃ ^Õ=Ùx â◊HÎ̃x ´ |@∞ìQÍ Ö’Hõã¨∞÷ÖÏ~å – 1. =Ú^Œ=Ú`À x~å‡}‰õΩO_»Q∞Æ – =¸Å Hõ~#Î° ∞ ÉÏ_»~ˆ ´ =^Œ# 1g∞H∆Í‡#fiOz
„Ñ¨ã¨∞ÎuOÑÔ̈~ ÉèíHÎ̃x IIcèHõ~°∞O_ÒII ^Õ=Ùx =O^Œ#=Ú`À "Õñ_»~ˆ IIã¨~fi° II
4. "Õ∞\˜ ãÖw`«O|∞Å∞ÃÑ· – q∞O@ 4<å~°= "≥ÚO^Œ#∞ ´ *Ï@ˆ~ "Õ"ÕÅ 2. "Õ^áŒ ê~åÜ«∞}=Ú ¿ãÜ«ÚK«∞ – qâ◊fi =∞O`« [~ÚOÑ¨~ˆ ´ ™ê^Œ~=° ÚQÍ
<Àà◊§<£ ã¨#∞fl`«∞Öò „Ñ¨Éèí∞ =O^Œ#∞ IIcèHõ~°∞O_ÒII ^Õ=Ù xñHõ g∞ – ™êfiO`«=Ú#ñ |∂lOÑ¨~ˆ IIã¨~fi° II
5. q∞H˜¯e Hõ+Oì̈ |∞Å`À – 5q∞uÎH˜x ÉÏÖÁÊO^Œ#∞ ´ k‰õΩ¯ÖËx Q˘éˇ] 3. Z^Œ#∞ q„âßOu<£ Ñ¨~ˆ â◊√x – ÃÇÏK«∞ÛQÍ #∞uñ*ËÜ∞« ~ˆ ´ ã¨^=Œ ∞ÅO|QÆ∞
Å@∞¡ñ – k~°∞QÆñ *Ë~Ê° <£ =∞O^Œ#∞ IIcèH~õ ∞° O_ÒII ÉèíHÎ̃`À g∞ – ã¨~°fi =∂Ü«∞# H©Ü«∞ˆ~ IIã¨~°fiII
4. Kå=Ù Ñ¨Ù@∞ìHõ ÖËx"åñ_»∞QÆ – ãÖ`«`=« Ú rqOK«∞#∞ ´ D=Ù eK«∞ÛK«∞ñ
7 ^≥=· <å=∞ ã¨∞uÎ ^Œ#∞fl "Õñ_»∞ =∞ – ¿ÇÏ+¨µìÅ#∞ ~°H˜∆OK«∞#∞ IIã¨~°fiII
(KåÜ«∞ : ^Õ=Ù_® , ##∞ QÍ=Ù=Ú)
5. ^•ã¨∞Öˇ· ^Õ=ÙxH˜ <≥^ŒÖ’ – 2^Œ~°Ê=Ú#∞ É’ñQÍÅÊˆ~ ´ ÜÕ∞ã¨∞„H©ã¨∞Îx
~å – â◊OHõ~åÉèí~°}=Ú `å – u„â◊*Ïu UHõ
Ñ¨Ù}º=¢ãÎ̈=Ú – <Õ =∞~°Hõ "≥∞ÿñ^•ÅÊˆ~ IIã¨~°fiII
1. ã¨#∞fluO`«∞"≥∂ „Ñ¨É’è – ã¨^=Œ ∞Å=∞QÆ∞ ÉèHí `Î̃ À
– q∞H˜¯e ã¨=¸ÜÕ∞Å∞
Hõ#fl`«O„_ç HÍ=Ù=∂ – HõÅ∞+¨=Ú <≥_É» ÏÑ¨Ù=∂II
1 2 3 4 5 1 2
ã≤OÇ¨ã¨#=Ú Z=fii. K«OÑ¨#∞ „"≥∂`«. Kå=Ù Éè∂í q∞ÃÑ· =Oz. QÆ~°fi=Ú#∞.
3
39 ^≥=· ã¨∞uÎ ^≥"· å"å^è#Œ 40
9 ã¨∞uÎ w`«=Ú 11 ^Õ=Ùx "≥Ñ· Ù¨ K«∂K«∞@
~å – â◊OHõ~åÉèí~°}=Ú `å – UHõ ~å – Hõ=∂ã¨∞ `å – „uÑ¨Ù@
„Ñ¨|Å=ÚQÆ<Õ – „Ñ¨ã¨∞ÎuOK≥^Œ – „Ñ¨Éèí∞x Hõ$Ñ¨Åxfl ´ „Ñü k#=Ú K«∂K«∞K«∞<åfl=Ú h "≥Ñ· Ù¨ – =∂ „Ñ≤Ü∞« [#Hõ – K«∂K«∞K«∞<åfl=Ú
x#∞ – „Ñ¨K«∞~°Ñ¨~°K≥^Œ – „Ñ¨Éèí∞_» <åqÉèí∞_® II„ÑÏI h"≥Ñ· Ù¨ ´ K«∂K«∞K«∞ h „¿Ñ=∞ – ™⁄OÑ¨Ù ã¨∞"å~°#Î ∞ – *ÏñK«∞K«∞ñ QÆ~=° ÚÅ∞ –
1. á⁄O^Œ∞QÀi <å – Ü«∞O^Œ∞ xez# – |O^è∞Œ q∞„`«∞_»=Ù ´ =∞O^Œ=∞u K«Hõ¯ñQÍ h"≥·Ñ¨Ù IIK«∂K«∞II
HÍ – #O^Œ"Ú≥ ãÿ# – =∞Ç≤Ï=∞`ÕA_»=Ù II„ÑÏI 1. "Õ∞1=∞~°∞Å"≥∞ÿ Ü«ÚO\˜q∞ – =∂~°=æ Ú g_ç – "Õ∞=∞O^Œ~=° Ú áÈuq∞ ´
2. zO`«niÛ <å – „ÉèÏOu =∂iÛu – "≥O`« qO`«kÜ≥∂ ´ ™êfiO`«=Ú# „¿Ñ=∞KÕ #Ñ¨C_»∞ – „Ñ≤Ü∞« `«#Ü«Ú #OÑ≤Oz – Hˆ =∆ ∞=∂~°=æ Ú =∂‰õΩñ –
Hõ_∞» – âßOuQÆ∂iÛu – "≥O`« Hõ~∞° }kÜ≥∂ II„ÑÏI „ÉË=∞#∞ EÑ≤uq IIK«∂K«∞II
3. hu Hõ~Ñ° #≤ – *Ïu =∞~°Ñ#≤ – MÏºu ÜÕ∞ã¨∞x^Õ ´ h~°ã∞¨ _» ##∞ – 2. x#∞ #=Ú‡ áêÑ¨ÙÅ‰õΩ – "åÔ~=Ô~·# – h â◊~°}∞ñ *ÁK«∞Û"å~°Å‰õΩ ´
QÍ~°qOz# hu~ål`«_Õ II„ÑÏI 2
W#∞ñ_»=Ù 3Hˆ _≥O|∞ – h [QÆuÖ’ #QÆ∞K«∞ñ – QÆ#∞Ñ¨~K° ∞« K«∞O^Œ∞=Ù – Ñ¶∞¨ #
4. r=q∞zÛ# – *Ï==zÛ# – ^Õ=ã¨∞`« h"Õ ´ r=^•Ü«∞Hõ – „É’=~å ~ÚHõ
"≥∞#ÿ h Hõ$Ñ¨ñ IIK«∂K«∞II
– *ÏÖ"Õ∞Å#∞~å II„ÑÏI
5. xq∞+¨xq∞+¨=Ú – x#∞ Éèlí OK≥^Œ – <≥=∞‡#O|∞##∞ ´ â◊=∞^Œ=∂k – 3. h ÉèÜ í ∞« =Ú =∂Ü≥∞^ŒÅ#∞ – xÅ∞Ñ¨Ù=Ú h^Œ∞ – „áêÉè=í "≥Ú#~°OQÆ#∞ ´
ã¨∞QÆ∞}â’aè`« – ã¨=∞‡kx x=∂‡ II„ÑÏI h ÉèíÜ«∞=ÚKÕ "Õ∞=Ú – "≥·Éèí= "≥ÚO^Œ∞K«∞ – <Õ ÉèíÜ«∞=Ú ÖË‰õΩO_» – h Éèí∞qx
– K≥\ ì̃ ÉèÏ#∞=¸iÎ Q˘<åflà◊√§ IIK«∂K«∞II
4. ^ŒÜ∞« ñEz =∞=Ú <≥ÑC¨ _»∞ – =∞Ozq Ü«∞xfl – ^ŒÜ∞« KÕÜÚ« "≥∞Å¡ Ñ¨C_»∞
10 ^Õ=Ùx „¿Ñ=∞ ^ŒÜ∞« KÕÜ∞« ~åxq ^ŒÜ∞« KÕÜÚ« =∞x HÀ~°ñ – ^ŒÜ∞« EÑ≤ =∞xflOK«∞ – ^ŒÜ∞« QÆÅ
~å – [O~°≠∂\˜ `å – Pk =∂ `«O„_ç IIK«∂K«∞II
ZO`« „¿Ñ=∞ Ü≥∞O`« „¿Ñ=∞ Ü≥∞O`« „¿Ñ=∞Ü«∂ – ^Õ=Ùñ ´ _≥O`« – Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^èŒ=Ú
Q˘Ñ¨Ê „¿Ñ=∞Ü≥∞ÿ "≥Å∞OQÆ∞K«∞O_»∞<Õ IIZO`«II
1. ZO`« Ö’`«∞ ZO`« x_çq Ü≥∞O`« qi=Ü«∂ – ^•x ´ xO`« Ü«∞O`«Ü∞« x 12 Ü≥∞ÃÇ˙"å ^Õ=Ùx ã¨∞uÎ
=zOK«∞ =∞#∞Añ _≥=fiñ_»∞ IIZO`«II (103-= ^•g^Œ∞ H©~°Î#)
2. =∞#=Ú#ñ ^ŒÅáÈÜ«∞ #∂Ç¨ÏHõO^Œ ^≥O`«ÜÚ« <£ – ^•xñ ´ [#∞=ÙñQÆ ~å – P#O^ŒÉ~·è̌ q° `å – Pk
[QÆ=∞O^Œ∞ñ ÉÁQÆ_» =∂@ ÅO^Œ"Õ IIZO`«II ^Õ= ãÖã¨∞Îu KÕÜ«∞"Õ =∞#™ê – „j – =∞O`«∞_»QÆ∞ Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å ãÖã¨∞Îu
3. ^Õ=^Œ∂`«Ö#·ˇ ^•xñ ÉÏ_»Ö~Ë @ ° – ~ÚOHõ ´ ^Õ=Ùñ_Õ `«# ã¨∞`«∞ <˘ãÖy KÕÜ∞« "Õ =∞#™ê ´ ^Õ= ãÖã¨∞uÎ KÕÜÚ« =∂ <å – r==∂ Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å
WO`« Ü«∞k Ü«∞<≥<£ IIZO`«II ^Õ=Ùx – áê=# <å=∞=Ú #∞uOK«∞=∂ – <å Ü«∞O`«~O° QÆ=Ú – Ö’ =ã≤OK«∞
4. WO`« Q˘Ñ¨Ê „¿Ñ=∞ñ EÑ¨ #∂~°‰õΩO^Œ∞<Õ – „Ñ¨Éèí∞ ´ *ˇO`«ñ*Ëi ãÖ`« <À ã¨=∞ã¨=Î ∂ II^Õ=II
1
`«O|∞ „Ñ‘uñ *ËÃã^Œ<£ IIZO`«II â◊„`«∞=ÙÅ=Ú. 2ã¨∂~°∞ºñ_»=Ù. 3
_®Å∞
4
41 ^≥=· ã¨∞uÎ ^≥"· å"å^è#Œ 42
1. r==∂, Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å h‰õΩñ – *Ëã≤# "Õ∞à◊¡<£ =∞~°=‰õΩ ´ h=Ù KÕã≤# 10. Ñ¨Óã≤ QÍe g= <≥yi – áÈ~Ú |ã¨#∞ ^≥eÜ«∞x =# – "åã¨ Ñ¨Ù+¨Ê=Ú
áê`«HOõ |∞Å#∞ – =∞xflOz [|∞ƒ – ÖËqÜ«Ú<£ ÖË‰Ωõ O_»ñ *ËÜÚ« #∞ – P =Öˇ<≥ #~°∞ñ_»∞O_»∞ – #~°∞ <åÜ«Ú=Ù `«$} – „áêÜ«∞=Ú =∞# ^Õ= Hõ$Ñ¨
HÍ~°}=ÚKÕ II^Õ=II "≥∞O_»∞ – P HÍ~°}=ÚKÕ II^Õ=II
2. Kå=Ù QÀu#∞O_ç x#∞fl – ÖË=<≥uÎ ^ŒÜ∞« #∞ QÆ$Ñ¨#∞ – r= H˜s@=ÚQÆ 11. Ñ¨~°=∞ ^Õ= x|O^èŒ <å[˝Öò – ÉèíHÎ̃`Àñ ÔQ·H˘#∞ [#∞Å‰õΩ ´ x~°`«=Ú#∞
"ÕÜÚ« #∞ – h t~°ã∞¨ g∞^Œ r= H˜s@=ÚQÆ "ÕÜÚ« #∞ – P HÍ~°}=ÚKÕ QÆ$Ñ¨ xez Ü«ÚO_»∞#∞ – Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å hu-`«~=° ÚÅ∞ Ñ≤ÅÅ¡ ‰õΩ #∞O_»∞#∞ -
II ^Õ=II P HÍ~°}=ÚKÕ II^Õ=II
3. Ü«∞ø=#O|∞ Ñ¨H˜∆~åA – Ü«∞ø=#O|∞ =Öˇ<≥ „H˘`«Î ´ Ü«∞ø=#OÉˇ· - =ÚOQÆ=¸i ^Õ=^•ã¨∞
"≥ÅÜ«Ú#@∞¡QÍ – "Õ∞ ezÛ h^Œ∞–ÉèÏ==Ú#∞ ãÖ`«∞+≤ìÑ¨~°K«∞#∞QÍ – P
HÍ~°}=ÚKÕ II^Õ=II 13 h"Õ <å ã¨Ç¨ Ü«Ú_»=Ù
4. „Ñ¨É∞íè =Ù hu Ñ¨#∞Å∞ KÕÜÚ« <£ – ÉÏkè`∞« Å‰õΩ <åºÜ«∞ q∞K«∞Û<£ ´ qÉè∞í O_»∞ ~å – â◊OHõ~åÉè~í }
° =Ú (KåÜ«∞: =∞# "≥Ú^Œ\ ˜ `«e^ŒO„_»∞Öò) `å – „uÑ¨Ù@
=∂~°=æ Ú `≥eÃÑ, "≥∂¿+‰õΩñ – ^Œ# HÍ~°º=ÚÅ#∞ – qÃÑÊ x„âß <å HÍÅQÆ`∞« Öˇqfi – <å KÕ`∞« Å#∞ ÖË=Ù – <å^Œ∞ ^Õ= ´ Ü≥∞Ñ¨Ù_»∞ – hˆH
ÜÕ∞Å∞ [#=Ú#‰õΩ – P HÍ~°}=ÚKÕ II^Õ=II "åx g∞^Œ – x`åºkèHÍ~°O|∞ – xeÛÜ«ÚO_»∞ II<åII
5. J`« º kè H õ „¿Ñ=∞ ã¨ fi ~° ∂ Ñ≤ – Ü≥ ÿ ∞ # nè ~ ° … âßO`« Ñ ¨ ~ ° ∞ O_» ∞ – x`« º =Ú 1. `«e¡QÆ~°ƒùO|∞# – ^Œã¨~° ã¨$lOzuq – ^èŒ~°}˜ ##∞fl ´ h=Ù – `«e¡Hõ#fl#∞
"åº[ºO|∞ KÕÜ∞« ñ_»∞ – P Hõ$áÈ#fl`«∞ñ_»∞ – h Ñ¨~Ú <≥ÑÙ¨ _»∞ HÀÑ¨ =ÚO q∞QÆ∞Å – ^ŒÜ∞« KÕ`ñ« Ezuq – `«O„_ç ##∞fl II<åII
K«ñ_»∞ – P HÍ~°}=ÚKÕ II^Õ=II 2. áêÑ¨ ‰õÄÑ¨=Ú#O^Œ∞ñ – |_çÜÚ« O_»ñQÍ ##∞flñ – ÉÏ~°ñEz ´
6. áê=∞~°∞Å =∞x „Ñ¨`«∞ºÑ¨HÍ~° – „Ñü Ñ¶¨ÅO|∞Öò ÑÖÑ¨ÖË^Œ∞ ´ Éèí∂q∞ KÕ~Ú – KåÑ≤ ÜÕ∞ã¨∞x^•fi~° – K«H¯õ ñQÍñ^≥zÛuq – KåÅ∞ ^Õ= II<åII
Hõ#fl <åHõãÖ|∞#fl – Ü≥∞`«∞ÎO_»∞ ^≥·= – „¿Ñ=∞ ÉèíH˜Î [#∞ÅÜ«∞O^Œ∞# 3. ã¨∞Yó^Œ∞Y HÍÅ=ÚÅ∞ – â’kèOÑ¨ñ – |OÑ¨Ù^Œ∞=Ù – â’ÉèÏÜ«ÚHõÎ ´ <å‰õΩ
P HÍ~°}=ÚKÕ II^Õ=II – ã¨∞Y=Úñ QÆÅæ*ËÜ«Ú – ™⁄OÑ¨ÙQÆ "åxKÕ – ã¨∂÷Å â◊HÎ̃ II<åII
7. Ñ¨_»=∞\˜H˜ñ ^Œ∂Ô~ÊO`« Ü≥∞_»"≥∂ – áêÑ¨=ÚÅ‰õΩ#∞ =∞#‰õΩ #O`« ´ 4. ã¨HõÅ HÍÅO|∞Åñ – [Hõ¯ñQÆ Ö’ñ|_ç – ##∞fluO`«∞ ´ ##∞fl –
Ü≥∞_»=Ú HõÅ∞QÆ*Ëã≤Ü«Ú<åflñ_»∞ – =∞# áêÑ¨=ÚÅ#∞ – Z_»=ÚQÍ<Õ PHõÅO‰õΩxQÍñ *ËÜÚ« – =∞#∞K«∞ "Õñ_»∞K«∞#∞O^Œ∞ – #kèHÍã¨HÎ̃ II<åII
KÕãÜ≤ Ú« <åflñ_»∞ – P HÍ~°}=ÚKÕ II^Õ=II – Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^èŒ=Ú
8. H˘_»∞‰õΩÅÃÑ·ñ ^ŒO„_ç *Ïe – Ñ¨_»∞ q^èŒ=ÚQÍ ÉèíHÎ̃Ñ¨~°∞Å ´ Ü≥∞_»Å *Ïe
Ñ¨_»∞#∞ ^Õ=ÙO_»∞ – `«# ÉèíHÎ̃Ñ¨~°∞Å –Ü≥∞_»Å *ÏeÑ¨_»∞#∞ ^Õ=ÙO_»∞ – P 14 Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å <å HÍÑï
HÍ~°}=ÚKÕ II^Õ=II (23-= ^•g^Œ∞ H©~°Î#)
9. =∞#=Ú xi‡`«=∞~Ú# su– `«#‰õΩñ ^≥eã≤ÜÚ« #fl ãÖQÆu ´ =∞#=Ú ~å – ™ê"Õi ~å – „uÑ¨Ù@
=∞O\˜ "å~°=∞OK«∞#∞ – *Ï˝ÑH¨ =õ ÚKÕã≤ – H˘#∞K«∞ Hõé∞} EÑ¨ÙK«∞O_»∞#∞ <åˆHq∞ H˘^Œ∞= – <å^è∞Œ ñ_»∞O_» xñHõ ´ NHõ~∞° O_»Q∞Æ ^Õ=Ùñ_Õ <å –
P HÍ~°}=ÚKÕ II^Õ=II „âı+ª̈ áêÅ‰õΩñ_»∞ – <å – ÜÕ∞Hõ ~°Hõ∆‰õΩñ_»∞ QÆ#∞Hõ II<åˆHq∞II
5
43 ^≥=· ã¨∞uÎ ^≥"· å"å^è#Œ 44
1. `«xq n~°= "Õ∞–à◊¡#∞ÉèíqOÑ¨ – <Õ#∞ ´ ##∞ ã¨^• "Õ∞à◊¡<≥_ç Ñ¨zÛHõ – 1. Ñ¨zÛHõQÅÆ KÀ@¡ ##∞ Ñ¨–~°∞O_»*Ü Ë Ú« K«∞ñ – QÆ_∞» – ÃÇÏK«ÛQÆ∞ ™œYº=ÚÅ∞
#kq∞ =∞$^Œ∞=ÙQÆñ – |O_»∞ – H˘#ñ*ËÜÚ« #∞ QÆ#∞Hõ II<åˆHq∞II ã¨^• – ~ÚK«∞Û <å`«ñ_Õ II
2. ZO`« â’^èŒ# – Ü≥∞O_» Ü«Ú#fl – <å‰õΩ ´ <≥O`«‰õΩ <ÀiQÆ~° ^≥Ñ¨Ù_»∞ – 2. âßOuHõ~° [Å=ÚÅ‰õΩ ##∞–™êQÆ*Ü Ë Ú« K«∞ ´ q–„âßOu „áê}=Ú# H˘ãÖQÆ∞
âßO`« [Å=ÚÅ∞ – <å K≥O`«<Õ Ü«ÚO_»∞= QÆ#∞Hõ II<åˆHq∞II – qÉè∞í ñ_»∞ P`«ñ_Õ II
3. `«ÑÊ≤ áÈ~Ú# #<£ – ^•iO Éˇ\ ì̃ – ##∞fl ´ `≥ÑÊ¨ iÅ¡ñ*Ëã≤ <å‰õΩñ n~°∞ 3. QÍ_è®O^èŒHÍ~°"≥∞ÿ# Ö’Ü«∞Å – QÆ∞O_» É’~Ú# ´ <Õ–H©_»∞‰õΩ ÉèíÜ«∞Ñ¨_» xñHõ
#Åã¨@#∞ – <å – `«ÑÙ¨ Ê =∞xflOK«∞<£ Hõ#∞Hõ II<åˆHq∞II <å – `À_»∞ PÜ«∞<Õ II
4. hu =∂~°=æ Ú#<£ – xÅ∞Ê<£ ##∞fl – „Ñ¨É∞íè =Ù ´ hu ÖËx <å‰õΩñ ^Œ## ∞ 4. ^Œ∞_»∞H¤ é
õ `] À â◊„`«∞=ÙÅñ – ^Œ~∞° =∞ñQ˘@∞ìK∞« ñ ´ ^Œ# – ^˘_»¤ ^ŒO_»=Ú`À
– hu ^ŒÜ∞« KÕÜÚ« <£ – ã¨fi – hux „^Œ∞OK«∞<£ QÆ#∞Hõ II<åˆHq∞II
hu – ^•iÖ’ #_»∞Ñ¨Ù II
5. Kå=Ù pñHõ@¡ – â◊HÜ Î̃ Ú« O_»∞ – PÇ¨ ´ Ö’Ü«∞Ö’ñ|_ç áÈ=Åã≤##∞ –
<Õ "≥~°=‰õΩO^Œ∞ – <å – ^Õ=ÙO_Õ `À_»∞ QÆ#∞Hõ II<åˆHq∞II 5. JO^ŒiÖ’ ##∞fl <≥Oz – Ü«∞kèHõ „¿Ñ=∞`Àñ ´ QÆ_∞» – qO^Œ∞ ÖÁã¨ñy
6. g∞ñ^Œñ|_»∞#\ì̃ – â’^è#Œ Å<£ – ^è~Œ #° ∞ ´ <å ^ŒiH˜ ~åhHõ ^ŒO_»=Ú – `«$Ñ≤ÎÑ¨~°∞K«∞ – qÉèí∞ñ_»∞ – PÜ«∞<Õ II
##∞fl „É’K«∞K«∞#∞ – <å – HÍ^Œ~} ° Ü«∞ø#∞ QÆ#∞Hõ II<åˆHq∞II 6. =ÚY=Ú HõàQ◊ Í #∞O_»∞#@∞¡ – =∞Oz`≥Å· =Ú<£ ´ <å – ãŸ∞ñ_»∞ <å‰õΩñ
7. Ñ¨Q"Æ å~°Öò ã≤Q∞Æ æ – Ñ¨_∞» #@∞¡QÆ – <å ´[QÆ=Ú Ü≥∞~°∞ñQÆx ™œYºÉè’ [# |∂Ü«ÚK«∞O_»∞ – ã¨HÅõ "ÕàÅ◊ <£ II
=∞QÆÑ¨~°∞K«∞#∞ – Ç¨ – `«y#^Õ ÃÑ@∞ì<£ QÆ#∞Hõ II<åˆHq∞II 7. „|^Œ∞‰õΩ k#=Ú Åxfl@ <å‰õΩ – |O@∞Å=Öˇ<Õ ´ ##∞ – "≥^HŒ ˜ Hõ$áê
8. `«# Ü«∂`å‡#O^Œ – `≥Å· O|∞`À – „Ñ¨É∞íè =Ù ´ ##∞k#=Ú `«ÅÜ«∞O\˜ Hˆ =∆ ∞=ÚÅ∞ <å – "≥O@=K«∞Û#∞ II
qã¨∞QÆ – H˘#Hõ `«∞_»∞K«∞#∞ – <å Hõhflà◊¡xfl QÆ#∞Hõ II<åˆHq∞II – ãÔ̈~à◊¡ #=¸ÜÕ∞Å∞ ã¨∞|ƒÜ«∞º
9. Ñ¨Å∞q^è=Œ ÚÖˇ#· ÉèÏQÆº=ÚÅ`À – `«O„_ç ´ "≥Å∞ÑëH˜ kQÆ"_≥ Å» ∞#\ì̃ –"≥Å
QÆÅ y<≥fl – <å Hõeq∞QÍñ *ËÜÚ« <£ QÆ#∞Hõ II<åˆHq∞II 16 Ü≥∞ÃÇ˙"å „¿Ñ=∞
10. „|^Œ∞HõO`«@<£ QÆ$ – áê Hˆ =∆ ∞=ÚÅ∞ – <å ´ =^ŒÅ‰õΩO_»QÆ =K«∞Û (23= ^•g^Œ∞ H©~°Î#)
<å`À – ã¨∞k#=ÚÅ∞ QÆÅæ – <å – Ñ¨^ÅŒ ∞ ãÖÑ¨^ÖŒ ∫ QÆ#∞Hõ II<åˆHq∞II ~å – â◊OHõ~åÉè~í }
° =Ú `å – Pk
11. ^Œ∞i`«O|∞ Å∞O_»∞ – ^è~Œ } ° ˜ <å‰õΩ x[=Ú ´ x~°=Ù HÍñkHõ <≥ÑÊ¨ \˜H˜ Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å <å "≥Úé ÖÏeOK≥#∞ – ^Œ# – =∞Ç¨ ^ŒÜ∞« #∞ ##∞ 1QÆ}O˜
<å – Ñ¨~=° ∞ ^Õ=Ùx – =∞O – k~°"∞≥ <å ~ÚÅ∞¡ QÆ#∞Hõ II<åˆHq∞II K≥#∞ ´ 2JÇ¨Ïiflâ◊Å n#Ç‘Ï#∞ñ_»QÆ∞ <å – ^Œ∞ 3Ç¨Ü«∞<≥_»∞ ^èŒfix –
– =ÚOQÆ=¸i ^Õ=^•ã¨∞ „QÆÇ≤ÏOz 4=∞xÃÑ#∞ IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ"åII
15 Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å <å HÍÑï 1. Ñ≤âßz QÆ_qç ∞ñ|_»ñQ˘>ì̌#∞ – ^Œ# – =âß# ##∞ xÅ∞=ñ Éˇ>#ì̌ ∞ ´
6
„Ñ¨âßO`« =∞^èŒ∞~° ã¨∞ – qâı+¨ 7"åHõÊÅù – 8xâßO`«=Ú#ñ *Ë – iÛ 9¿ã^Œñ
(23= ^•g^Œ∞ H©~°Î#) nÔ~Û#∞ IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ"åII
~å – â◊OHõ~åÉè~í }
° =Ú (KåÜ«∞: ZO`« „¿Ñ=∞) `å – UHõ
1
Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å <å HÍÑï ÖË – "Õ∞q∞ QÆÅ∞QÆ^Œ∞ ´ `«# – =∞Ç¨ Hõ$Ñ¨`Àñ ãÖáêkOK≥#∞. 2~å„uÜ«∞O^Œ∞ Ñ¨Q\Æ Ü ˜ ∞« O^Œ∞. 3^Œ∞óY=Ú KÕ`Q« eÆ y#. 4~°H˜∆OK≥#∞.
„É’z ##∞fl - =∞#∞Ñ¨Ù <å`«ñ_ÕII 5
â◊HÎ̃. 6q∞QÆ∞Å <≥=∞kQÆÅ. 7"å‰õΩ¯Ü≥ÚHõ¯ Ñ¶¨Å"≥∞ÿ# 8QÆ$Ç¨Ï=Ú# 9JÅ`«.
6
45 ^≥=· ã¨∞uÎ ^≥"· å"å^è#Œ 46
1 2 3
2. =∞^•=à◊=Úñ É’Å∞ <å=∞k<£ – ^Œ# – „Ñ¨nÑ¨Î "å HÍºO ‰õÄâß 4. =∂Ü«∞ Ö’HõÑ¨Ù „ÉèÏO`«∞ efi_çz – =∞#∞ – ëêºÜ«Ú=Ù Éèí∞qÖ’#
Ç¨Ïu<£ ´ Ü«∞^èÕK«ÛÅxfl\˜ QÆ∞kOz áêÑ¨Ñ¨Ù – "≥Ú^ŒÖò `«∞^ŒÖò #i – H˜ *ˇÅ∞¡@ñ ^ŒÅñz ´ =∂Ü«∞ =∂~°=æ Ú ÖˇÅ¡ =∞~°z – "≥∂Hõ∆ – =∂~°=æ Ú =∞#
^ŒiH˜ñ *ËÔ~Û#∞ IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ"åII =Ú# – =∞~°=Hõ `«Åñz IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ"åII
3. Jhu =„ã¨Î 4"≥∞_»eOK≥#∞ – ÜÕ∞ – ã¨∞<å^èŒ∞ ~°HõÎ=Ú# =ÚOK≥#∞ ´ 5. HÍÜ«∞=Ú <˘ã¨ñy# „Ñ¨Éèí∞x – Ü«∞~Ú^Œ∞ – QÍÜ«∞O|∞ ÖÏ`«‡Ö’ñ
5
q#∂`«fl Ü«∞`«fl"≥∞ – ^Œ #∂x Ü≥∞#flñ_»∞ – QÆ#<£ q#<£ „ÉË – =∞ QÍ#OQÆ ~å^• ´ PÜ«Ú =ã≤~÷ ° =∞x `≥eã≤ – g∞~°∞ – HÍÜ«∞ =∂`«‡Ü«Ú
<å‰õΩñ EÃÑ#∞ IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ"åII xÑ¨Ù_»∞ – Hõ~°Î‰õΩ xzÛ IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ"åII
4. qÖÏÑ¨=ÚÅ‰õΩñ *ˇq xK≥Û#∞ – „â◊=∞ – HõÖÏÑ¨=ÚÅ‰õΩ ÃãÅqK≥Û#∞ ´ – ÜÕ∞ã¨∞^•ã¨∞ #~°ûÜ«∞º
tÖÏ#QÆ=Ú ÃÑ· – H˜ÖÏy ##∞ ã¨∞Y – HõàÏ=à◊√Öò =∞# – ã¨∞Ö’#
xeÃÑ#∞ IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ"åII
18 ¢ÔH·ã¨Î"å~å^èŒ#
~å – #∞~°\ ˜ `å – „uÑ¨Ù@
5. JQÆ}º áêÑ≤Ü«∞x „`ÀÜ«∞Hõ – # – #∞fl QÆ∂iÛ `«# ã¨∞`«∞x ^•ñ
‰õÄ_çH˘x Ü«Ú<åfl=Ú – ãÖÑ¶∞¨ „Ñ¨É’è – ‰õÄ_çH˘x Ü«Ú<åfl=Ú ´ `À_»
K«Hõ ´ `≥yOz =∞$u H˘ – Ñ¨ÊyOz áêÑ¨Ñ¨Ù – <≥QÆ∞Öò kQÆ∞Öò ™⁄QÆ –
#∞O_≥ ^ Œ ##∞K« ∞ #=Ú‡K« ∞ – ^˘_» ¤ ^Œ Q Æ ∞ h áê^Œ ã¨ x flkè II‰õ Ä _ç
ã¨∞QÍ #}OK≥#∞ IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ"åII
H˘xII
– Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^èŒi
1. ZK«@ <å „Ñ≤Ü«∞ Éèí‰õΩÎ – ÖˇÅq∞ñ QÆ∂_çÜ«Ú#fl #K«\ ˜H˜ <Õ`≥O`«∞ –
17 ^≥·"å~å^èŒ# #x Ñë¯u ´ qK«@ #∞O_»∞ =∞=Ú‡ – gHÕ∆ z Hõ$Ñ¨K`Õ « – xÑ¨Ù_»∞ nqOK«∞
~å – <å^Œ<å=∞„H˜Ü∞« `å – J@ q∂ – ÜÕ∞ã¨∞ „H©ã¨∞Î<å^è• II‰õÄ_çH˘xII
Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å Éèí[# KÕÜ«∞O_ç – áêÑ¨ – #~°∞ÖÏ~å ~¸ su =∞~°z 2. QÆ`« HÍÅ=∞O^Œ∞# – QÍx KÕñ`«ÅKÕ ^Œ∞ – ~°uæ <˘Ok Ü«ÚO_»ñQÍñ –
áÈHõO_ç IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ"åII QÆ#∞ñQ˘O\˜q ´ â◊`« ãÖYº QÆÅ áêÑ¨ – K«Ü∞« g∞=Ù Hõq∆ ∞~ÚOz – Ü«∞u
1. ÜÕ∞ã¨∞ ¿Ñi@ „áê~°÷#O|∞ – =∞# ^Àã¨=ÚÅ#∞ É’Q˘@ì#∞ "≥~°=Ù ´ âßOu x_çuq – Ü«∂`«‡ã¨fi~°∂áê II‰õÄ_çH˘xII
ÉèÏã¨∞~° Ñ¨~Ö° ’Hõ ã¨∞Y=Ú – HÀ\˜ – ÉÏ^èÅŒ ∞ – =∞#‰õΩ#fl –ãÖ`À+¨H~õ =° Ú II 3. x~°`=« Ú h „¿Ñ=∞ – <≥#~°∞# ^è•ºxOz –Ñ¨~=° ∞ ^è~Œ ‡° =ÚÅO^Œ∞ñ – |~°`ñ«
Ü≥∞Ç¨ÏŸ"åII QÆeæ ´ Ü«∞~°∞Å‰õΩ â◊√Éè=í ÚÅ∞ – x~°Ò« |∞ñ *ËÜ∞« ñQÆñ – k~°`« =∂ H˘ã¨ñQÆ∞
2. ÜÕ∞ã¨∞ „H©ã¨∞Î#∞ Q˘Å∞=O_ç – ÜÕ∞ã¨∞ – ^•ã¨∞Å`À "å^Œ=Ú ÖÏ_» =Ú – ^Õ=Ùx „Ñ≤Ü∞« `«#Ü«∂ II‰õÄ_çH˘xII
HõO_ç ´ "≥∂ã¨ÑÙ¨ ^•i q_»∞=O_ç – ^À+¨ – ~åã¨∞Å #∞ifiÖ’ñ – *ËãH≤ ˘# 4. Jxfl â’^è#Œ =ÚÅ – #xfl qÑ¨`∞« ÅÎ – #xfl HÍÅ=ÚÅO^Œ∞ – <å^ŒiOz
HõO_ç IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ"åII x#∞fl #q∞‡# [#∞Å – h ãÖk@#∞ *ËiÛ – Ñ¨#∞flQÆñ QÍáê_»∞ – „Ñ¨É∞íè
3. r= ~°Hõ∆‰õΩx #=∞‡O_ç – x`«º – ¿ã=Ö’ "≥∞ÅñQÆHõ K≥_çáÈ=HõO_ç ´ ÜÕ∞ã¨∞ „H©ã¨∞Î II‰õÄ_çH˘xII
ÉèÏqOz Ü«∂`«‡<£ "Õñ_»O_ç – ^Õ= – ^Õ=Ùx <≥_»ñÉÏã≤ `≥~°=Ù q_»HõO_ç II 5. J=∞Å∞ñ_» #QÆ∞ # – #fl #∞HõiOK«∞O _»#∞K«∞ – <å# uzÛ<åñ_»–"å`«‡
Ü≥∞Ç¨ÏŸ"åII AÅ‰õΩ ´ #=∞Å =∂~°=æ Ú #O^Œ∞ – #~°∞QÆOQÆ =∂H©=Ù – q=∞ÖÏ`«‡ ^ŒÜ∞«
¿ãÜ«Ú – "ÕQOÆ |∞ =∂ `«O„_ô II‰õÄ_çH˘xII
1
=∞kOz# ÜÕ∞#∞QÆ∞. 2„Ñ¨HÍ#"≥∞ÿ#. 3JO‰õΩà◊ÑÙ¨ ^≥|ƒ KÕ`.« 4áÈQ˘>ì̌#∞. 5„H˘`«Î. – Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^èŒ=Ú
7
47 ^≥=· ã¨∞uÎ ^≥"· å"å^è#Œ 48
19 ^Õ=Ùx =∞Ok~å=~°}=ÚÅ∞ 1. Ñïâ◊√^Œú [#‰õΩñ_» – Ñ¨~=° ∂`«‡~°∂Ñ¨Ùñ_» ´ x~°∞Ñ¨=∞ |Å|∞kú – hu
(^•g^Œ∞ H©~°Î# 84) „Ñ¨ÉèÏ"å IIÑïâ◊√^ŒúII
~å – Ç≤ÏO^Œ∞™ê÷x =ÚMÏi `å – AÅfi
2. Ñïâ◊√^Œú `«#Ü«Úñ_» – #~°~°∂Ñ¨^è•~°∞ñ_» ´ #~°∞Å#∞ ~°H˜∆OK«∞ – Hõ~°∞}Ï
(KåÜ«∞ó ™êHõ∆ ºq∞K≥Û^Œ)
K«∂_» QÀÔ~^Œ – ^Õ= – =∞Ok ~å=~°}=ÚÅ#∞ – K«∂_» QÀÔ~^Œ ´ K«∂_» ã¨=Ú„^• IIÑïâ◊√^ŒIú I
<å‰õΩ <åâ◊ QÆÅ^Œ∞ – ã¨∞O^Œ ~å=~°}=Ú Åq ´ K«∂_» <å^Œ∞ „áê}"≥∞O`À – 3. Ñïâ◊√^Œú =∞QÆ∞ <å`«‡ ´ =~°=Ú e_»∞ <å`«‡ ´ Ñ¨~=° ∂#O^Œ„¿Ñ=∞ – Éè‰í Ωõ ÅÎ
™⁄=∞‡ã≤Å∞¡K∞« #fl^ŒÇ¨ IIK«∂_»II H˜_∞» =∂ IIÑïâ◊√^ŒIú I
1. h^Œ∞ x"åã¨=ÚÅ∞ E_» – <≥O`À ~°=∞º"≥∞ÿ `«#~° ´ <å^Œ∞ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« =Ú#‰õΩ 4. [#Hõ ‰õΩ=∂~å`«‡ – Å#∞ <ÕHõ ^Õ"å ´ Ñ¶∞¨ #=∞Ç≤Ï=∞ K≥Å∞¡#∞ – ^Œ#~°
<å – #O^Œ q∞K«∞Û xÑ¨Ù_»∞ <≥ÑÙ¨ _»∞ IIE_»II
x`«º=ÚQÍñ IIÑïâ◊√^ŒIú I
2. r==Ú QÆÅ „Ñ¨É∞íè x E_» – rq <åÖ’ Hˆ Hõ "ÕÃã ´ HÀ"≥ÅÅ‰õΩ ^˘éỖH
– Ü≥∞+¨Ü«∂ g~°=∂iì<£
QÆ∂\˜ – `å=Ù h =∞Ok~°=Ú# IIK«∂_»II
3. Ñ≤K«∞ÛHõÅ‰õΩ ^˘é˜ÔH ã¨÷Å=Ú – =ÚK«Û@ |eÑ‘~î° "≥∞^Œ∞@ ´ ÃÑ@∞ì 21 „u`«fi=Ú#‰õΩ ã¨∞uÎ
‰õΩ`«∂Ç¨ÏÅ=Ú`À#∞ – Ñ≤ÅÅ¡ #q =∞Ok~°=Ú# IIK«∂_»II
~å – HÍOÉè’l (KåÜ«∞ó ÜÕ∞ã¨∞ h <å=∂=∞$`«=Ú) `å – Pk
4. h^Œ∞ =∞Ok~°O|∞Ö’# – x`«º"åã¨∞Öˇ#· "å~°∞ ´ xHõ¯=ÚQÆ#∞ ^è#Œ ∞ºÅQÆ∞K«∞
– x#∞fl ##∞fluO`«∞ ~°Ç¨ IIK«∂_»II „u`«fi"≥∞ÿ x`«º`«fi=Ú# <Õ – Hõ`«fi=∞QÆ∞ ^Õ"å – h ´ ã¨`«º™ê=∞~°÷º`«fi=ÚÅ
5. „Ñ¨Éèí∞x =Å# |Å=Ú <˘O^Œ∞ – „Ñ¨[Å∞ ^èŒ#∞ºÅQÆ∞^Œ∞ iÅ ´ „áê} x[ – `«`fi« =Ú QÆ}O˜ z x#∞ x`«º=Ú ã¨∞uÎ OK≥^#Œ ∞ II„u`«fi"≥∞Iÿ I
„Ñ≤Ü∞« =Ú Ü«∂„`« ¿ãÜ«Ú „Ñ¨[Å =∂~°æ =∞=∞~° ^è~Œ #° ∞ IIK«∂_»II 1. ZÅ¡Ö’HõO|∞Å ã¨$lOz# – K«Åx¡ `«O„_ç – <å ´ Ü«ÚÅ¡=Ú# h Q˘Ñ¨Ê qO`«
6. h^Œ∞ Ü«∂=~°}=ÚÅÖ’ – <Õ#∞ <˘Hõ¯ k#=Ú QÆ_∞» Ñ¨ ´ <≥O`À qÅ∞= QÆÅ – ÖˇÅ¡ ãÖ`«ã≤Å¡ â’ – aèÅ¡ñ ^ŒÅOK≥^Œ#∞ II„u`«fi"≥∞ÿII
<å‰õΩ – "Õ~Ú<åà◊¡ „|`«∞‰õΩ Hõ#fl IIK«∂_»II
2. "åã≤ HÔ H˜¯# Ñ¨~=° ∞~å[ºx – "åã¨=Ú#∞ q_ç# – N ´ ÜÕ∞ã¨∞<å^è∞Œ O
7. HÍ#~°O_»∞ =∞#=Ú xÑ¨Ù_≥ – =∞#=Ú ÅÅ~° „Ñ¨É∞íè x E_» ´ =∞Ok~°=Ú#
Hˆ y xO_»∞ – =∞#âß≈Ou ÉÁOk „|`«∞Hõ IIE_»II _»#∞ ‰õΩ=∂~å ^À+¨µÅ ^ÀãÖ|∞ÖˇÅñ¡ – QÍz ~°HO∆˜ z<å=Ù II„u`«fi"≥∞Iÿ I
– ZO. *Ë ~å=∂OAÅ∞ 3. P^Œ~} ° HÍ~°∞O_» =QÆ∞ â◊√ – ^•ú`∞« ‡_® ^Õ"å – Ü«∂ ´ "≥∂^Œ <å=∞=Ú
#OÑ¨ñ|_ç ÜÕ∞ã¨∞ – <å^èŒ∞x ã¨∞É’^èŒ ÖˇÅ¡ – É’^èŒÑ¨~°z áê^Œ∞H˘Å∞Ê
20 „`ÕºHõ ^Õ=Ùx ã¨∞Îu
II„u`«fi"≥∞ÿII
° =Ú `å – J@
Ñïâ◊√^Œú Ñïâ◊√^Œú – Ñïâ◊√^Œú „Ñ¨Éèí∞"å ´ =~°^Œ∂`« Öˇ·# x<£ – =i‚OÑ¨ñ 4. FÑ≤`å ã¨∞`å â◊√^•ú`«‡ – XHõ¯ ^Õ=Ùñ_»=Ù – ZÅ¡ – áêÑ¨ÙÅ#∞ ~°H˜∆OÑ¨
QÆÅ~å IIÑïâ◊√^ŒIú I q∞QÆ∞Å – <ÀÑ≤Hõ`À <åÑ¨^ŒÅ∞ – ÉÏÑ≤ Hõ$Ñ¨ñ EÑ≤<å=Ù II„u`«fi"≥∞ÿII
8
49 ^≥=· ã¨∞uÎ ^≥"· å"å^è#Œ 50
22 ^Õ=Ùx „Ñ¨ÉÏè = =~°#‚ 2. ÉèÏ~° Éèíi`«"≥∞ÿ# Ü«∂`«‡Å – ÉèÏ~°=Ú#∞ nã≤ – Éèí∂i ™œYº=ÚÅ`À
~å – <å@ (KåÜ«∞ó ÜÕ∞ã¨∞„H©ã∞¨ Î ^˘iÔH<Õx) `å – J@ xOÑ¨#∞ ´ ÉèÏ~°‰õΩO_» – Ñ¶¨∞’~°"≥∞ÿ# „â◊=∞Å<˘Ok – =∞~°}"≥ÚOk uiyÖËz
1 2 3 h=Ù ^è•„u – =∞Ç≤Ï=∞ <˘Ok#\ì̃ ^Õ= IIÜ≥∞@∞ÅI
"Àº=∞ ã≤OÇ¨ã¨#ã¨∞÷ñ_» – Ü«Úifi áê^ŒÑ‘~î°ã¨∞÷ñ_» =∂=∞H©# ^ŒÜ«∂
=∞Ü«Úñ_» – =∞=Ú‡ñQÍ=Ù"≥∂ ^Õ=Ùñ_» II"Àº=∞II 3. huÇ‘Ï#∞Å"≥∞ÿ Ü«ÚO_»ñQÍ – <À Hõ~Î° =∂^Œ∞ – cè`∞« ÅxflñÉÏÑ≤ h Hõ$Ñ¨<£
1. 4JO`«iHõ∆ Ö’HõnÑ¨ – Ü«∞^Œ∞ƒù`å^Œ$â◊º ã¨fi~°∂áê ´ ~ÚO`« h =∞Ç≤Ï=∞<ÀÑ¨ ´ hu ~°Hõ∆}=„ãÎ̈=ÚÅ#∞ – ÉèÏuQÆ ^èŒiOÑ¨*Ëã≤ – Éèí∂`«ÅO|∞#O^Œ∞ x#∞fl –
– <≥O`«k <å <åÅ¯ K«∂Ñ¨ II"Àº=∞II MÏºuQÆ ¿ãqOÑ¨ñ*Ëãu≤ IIÜ≥∞@∞ÅII
2. QÍe éˇHõ¯Å ÃÑ·<≥H˜¯ – QÍ_è®O^èŒHÍ~°=Ú#O^Œ∞ ´ <ÕeHõ"≥· ãÖK«iOK«∞ – 4. x#∞flñ*Ë i x~° Û Å∞O_» < ≥ · – ~¸ Éè í ∂ q∞Ü« ∞ O^Œ ∞ – x#∞flñ É’e
#\ì̃ x#∞fl „"≥Ú‰õΩ¯K«∞O^Œ∞ II"Àº=∞II #_»∞K«∞H˘#∞@ÔH· ´ u#flx =∂~°=æ Ú#∞ EÑ≤ – Jxfl H©_∞» Å#∞ [~ÚOÑ¨ñ –
3. hu <åºÜ«∞ n~°…âßO`å – x~°‡Å 5^ŒÜ«∂ x`åO`å ´ „Ñ‘u#∞OK«"Õ |#∞flñQÆ q=∞ÖÏ`«‡â◊HÎ̃ – #∞#fl`«=ÚñQÆ x_ç# ÜÕ∞ã¨∂ IIÜ≥∞@∞ÅII
6
N=∞O`å – ÃÑ^ŒñÌ QÍ <å HÍÅ=∞O`å II"Àº=∞II 5. Ñ¨~=° ∞ ~å[º=∞O^Œ∞ x~°`=« Ú – h`À_»#∞O_»ñ – Hõ~∞° }`À_» <≥OK«∞H˘O\˜q
4. ã¨~°fi Éèí∂Ö’Hõ Ñ¨Ól`å – ã¨`«º ã¨^Œ∞æ} ~ål`å ´ QÆ~°fi ^Œ∞ã¨ûfiÉèÏ ´ uiy =zÛ =∞=Ú‡#∞ g∞ – z~°„Ñ¨HÍâ◊ Ñ¨Ù~°=Ú#O^Œ∞ñ – `«fi~°QÆñ
7 *ËiÛÜ«∞O^Œ∞ ã¨∞Y=Ú – k~°=ÚQÍ <˘ãÖQÆ∞^Õ= IIÜ≥∞@∞ÅII
"åÇ≤Ï`å – HÍ=Ù#hfl <å@ Ñ≤`å II"Àº=∞II
– =∂=Ú_»∂i Ãã·=∞<£
5. #q∞‡# ~¸##flñ `«∂Å – <å_»=Ù n<å`«‡áêÖÏ ´ „Hõq∞‡ h „¿Ñ=∞`Àñ
*ÏÅ – „É’`«∞=Ù ^ŒÜ∂« ÖÏ 8"åÖÏ II"Àº=∞II 24 ã¨~fi° =Ú ^Õ=Ùx ™⁄`«∞Î
– q∞H˜¯e ã¨=¸ÜÕ∞Å∞ (^•g^Œ∞ H©~°Î# 24)
~å – Ç¨ÏiHÍOÉè’l (KåÜ«∞ó ãŸ∞ÖÏ~° ãÖÑ¶∞¨ OÑ¨Ù|_ç) `å – Pk
23 ^Õ=Ùx ã¨∞Îu Éè∂í =∞O_»Å=Ú ^•x ãÖ – Ñ¨Ó~°`‚ « Ü«Ú#∞ Ö’Hõ=Ú#∞ ´ Éè∂í =∞O_»Å
~å – =ÚMÏi (KåÜ«∞ó F =∂ `«O„_ç h^Œ∞ <å=∞=Ú) `å – KåÑ¨Ù "åã¨∞Å#∞ – ÉÁÖÏÊ~° Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å"Õ IIÉèí∂II
Z@∞Å h‰õΩ ã¨∞`Î ∞« ÖÁ#~°∞=Î Ú – Ü≥∞Ç¨ÏŸ= `«#Ü«∞ – Ü≥∞@∞Å h‰õΩñ 1. Ü≥∞Ç¨ÏŸ= ãÖ„^Œ=Ú g∞ñ^Œ – Éè∂í q∞ Ñ¨Ù<åk "ÕÃã ´ =∞Ç¨[Å=ÚÅ g∞ñ^Œ
#∞`«∞ ÖÁ#~°∞=Î Ú ´ Ñ¨@∞`«~° áêÑÖ|∞Å<≥_ç – ÑÖHõ=∞O^Œ∞ñlH˜¯ =∞kx – – =∞#^Õ=Ùñ_»k ã≤÷~°ÑÔ̈~Û IIÉèí∂II
k@=Úñ *ˇ_#ç =∞=Ú‡ñ„É’z – k‰õΩ¯ñEÑ≤#\ì̃ ÜÕ∞ã¨∂ IIÜ≥∞@∞ÅII 2. Ü≥∞Ç¨ÏŸ= Ñ¨~fi° `«=Ú#‰õΩ – <≥H¯õ OQÆñ ÉÏ„`«∞ _≥=ñ_»∞ ´ =∞Ç¨ÅÜ«∞O|∞#O^Œ∞
1. áêÑ¨ ‰ õ Ä Ñ¨ = ∞O^Œ ∞ #∞O_» Q Íñ ÉÏáêq"≥ ∂ K« – ^•Ñ¨ Ù ñ*Ë i Û HÍÑ¨ Ù ñ – =∞i xÅfi Ü≥∂QÆ∞ºO _≥=≥ ñ_»∞ IIÉè∂í II
EÑ≤u ´ âßÑ¨„QÆã¨∞ÎÖˇ·# =∂ – âßÑ¨=Ú q=ÚHÎ̃ñ*ËÜ«∞ – h Ñ¨q„`« ~°HõÎ"Õ∞ 3. JÑ¨q„`« =∞#ã¨∞ÖËHõ – HõÑ@ ¨ „Ñ¨=∂}=Ú ÖËHõ ´ ã¨∞Ñ¨q„`«=∞ø KÕ`∞« Å#∞ –
<å – „áêÑ¨ÙQÍ <˘ãÖyuq IIÜ≥∞@∞ÅII â◊√^•ú`«‡ QÆeæ#"åñ_Õ IIÉèí∂II
1
PHÍâ◊=Ú. 2Éèí∂q∞. 3<åk. 4PHÍâ◊=Ú. 5
q™êÎ~° ^ŒÜ«∞QÆÅ"å_®. 4. PÖÏ\˜ "åñ_»∞ „Ñ¨É∞íè x Ü«∂j~°fiK«#=Ú <˘O^Œ∞ ´ Éè∂í Ö’Hõ=Ú# ~°H} ∆õ
6
ãÖÑ¨^QŒ ÅÆ "å_®. 7Ñ¨Q"Æ å_»∞. 8LxH˜Ñ@
¨ ∞ì. ^Õ=Ùx hu =∞`«fi=Úá⁄O^Œ∞ IIÉè∂í II
9
51 ^≥=· ã¨∞uÎ ^≥"· å"å^è#Œ 52
5. „Ñ¨Éèí∞<å„â◊ ~ÚOK«∞ #\ì̃ – "å~°∞ Ü«∂HÀ|∞ ^Õ= ´ „Ñ¨Éèí∞ã¨xfl^è•#=Ú 2. =∞# „Ñ¨É∞íè "Õ =∞Ç¨ ^Õ=ÙO_»∞ – Ñ¶∞¨ # =∂Ç¨`«‡º=ÚQÆÅ ~åA ´ Éè∂í =∞º
"≥^Œ‰õΩ – „Ñ¨[ÖˇÅ¡ ~°\ ì̃"åˆ~ IIÉèí∂II QÍ^èŒÑ¨ÙÖ’Ü«∞Å∞#∞ – Éèí∂^èŒ~° tY~°=Ú ÖÏÜ«∞#"Õ II~°O_çII
6. ^•fi~°O|∞ ÖÏ~° ~ÚñHõ g∞ `«Å ÖˇÅ¡Éˇ·ÔH`«Î =Öˇ<£ ´ ~å~åA H˘~°‰õΩñ`«Å∞Ñ¨Ù 3. ã¨=Ú„^Œ=Ú ã¨$+≤ìOK≥ <åÜ«∞#^Õ – ã¨`«∞ºx Ç¨ÏãÎ̈"Õ∞ Éèí∞qñ*ËÃã<£ ´ PÜ«∞#
– ÖÏ~å q∞"≥∞‡`«∞HÎ ˘#∞ñ_ç IIÉè∂í II ^≥=· =Ú áêe`«∞Å – =∂Ü«∞# "Õ∞ÃÑ_ç Q˘éˇÅ] =Ú II~°O_çII
7. WÅÖ’ =∞Ç¨ =∞Ç≤Ï=∞O|∞ – QÆey# ~¸ ~å*ˇ=ñ_»∞ ´ |Åâ∫~°º 4* P „Ñ¨É∞íè ã¨xflkè "≥∂ñHõiOz – PÜ«∞# =ÚO^Œ~° „"≥Ú‰õΩ¯^Œ=Ú ´ PÜ«∞#
=ÚÅ Ü≥∞Ç¨ÏŸ= – |Ç¨ïâ◊¥~°∞_Ò Ü≥∞Ç¨ÏŸ= IIÉèí∂II =∂@Å∞ QÔ H· ˘x# – #Ü«∞ºq =∞#ÔHO`À "Õ∞ÅQÆ∞#∞ II~°O_çII
– =∞ÖˇÅ¡ ^•g^Œ∞ 5. `«O„_ç ‰õΩ=∂~° â◊√^•ú`‡« ‰õΩ#∞ – ^ŒQ∞Æ ã¨∞uÎ =∞Ç≤Ï=∞Å∞ HõÅ∞æñQÍHõ ´ Pkx
25 ~°Hõ∆}H˘~°‰õΩ Hõ$`«[˝`« xÑ¨C_»∞ <≥ÅÑ¡ C¨ _»∞ – #~Ú#@∞¡ Ü«ÚQÆ=ÚÅ <Ò#∞ P"Õ∞<£ II`«O„_çII
~å – [O~°≠∂\˜ `å – UHõ – #=¸ÜÕ∞Å∞ áêHõº"å^è=Œ Ú
Ñ¨~Ö° ’Hõ=Ú# #∞O_»∞ ^Õ= – h Ñ¨^=Œ ÚÅ H˘#iO`«∞ ¿ã= ´ ^Œ∞i`«O|∞Å‰õΩ 27 ^≥·=ã¨∞Îu
<Õ#∞ – "≥éz Ü«Ú<åfl#x – Hõ~°∞}Õz h ã¨∞`«∞x – ^èŒ~° HõOÑ≤uq ~å – aÅÇ¨Ïi `å – „uÑ¨Ù@
QÍ^• ´ J~°Ü∞« ñQÍ h „¿Ñ=∞ ~ÚO`«#ñ – ^Œ~=° Ú QÍ^À Ñ¨~=° ∞ [#Hõ – HõÅ∞QÆ∞#∞QÍHõ – ^Õ=ÙxH˜ =∞Ç≤Ï=∞ – HõÅ∞QÆ∞#∞QÍHõ ´ HõÅ∞QÆ∞ #∞#fl`«"∞≥ #ÿ
=∞~°} Ñ¨~º° O`«O|∞ x#∞ <Õ – =∞~°∞=ñ *ÏÅ#∞ – =~°H$õ áê xkè IIÑ¨~Ö° ’HõII – Ñ¶∞¨ # ã¨Å÷ =ÚÅO^Œ∞# – xÅ‰õΩ ã¨=∂^è•#O – #~°∞Å HÍÜ«∞# ^ŒÜ∞« II
1. ÜÕ∞ã¨∞„H©ã¨∞Îx ^ŒÜ«∞¿ãÜ«∞ – ‰õΩ#fl – "≥∂ã¨ "≥ÚO^≥^Œ <≥O^Œ∞Hõ#fl ´ HõÅ∞QÆ∞#∞II
^ÀãÖ|∞Å‰õΩ <Õ#∞ – ^•ã¨∞O_»<≥· „Ñü – "åã¨~°O|∞#∞ h^Œ∞ – ÉèÏã¨∞ 1. „Ñ¨Éèí∞"≥·# ^Õ"å – Ñ¨~°=∞~å*Ï – ã¨~°fiÑïáêÖÏ ´ ÑïÑ¨Ó~°‚ â◊HÎ̃QÆÅ –
~å[˝Å∞ q_çz ´ "Õã@ ¨ Å∞ QÆÅ #~°H=õ Ú#ñ |_» – „^Àã≤# #k <åºÜ«∞=∞ø Ñ¨~=° ∞ [#Hõ x#∞fl – =∞Ç≤Ïx ã¨∞uÎ OK«∞K«∞ – =∞i á⁄QÆ_∞» K«∞<åfl=Ú IIHõÅ∞QÆ∞II
QÆ^Œ – <å ã¨∞<å^è• ¿Ñi‡KÕ`«#∞ – h ã¨∞`«∞x #OÑ≤Oz<å=Ù IIÑ¨~°Ö’HõII 2. =∞Ç≤Ï=∞Ñ¨~∞° ÛK«∞ – P~åkèOK«∞ – K«∞<åfl=Ú x#∞fl ´ =∞Ç≤Ï=∂uâ◊Ü∞« =Ú#∞
2. Z#fl~åx =∞Ç≤Ï=∞ #∞O_ç – ÜÕ∞ã¨∞ – ##∞flñ ÉÏeOÑ¨ <Õ`≥Oz ´ – =∞kñ ^ŒÅOzÜ«Ú h‰õΩ – =∞Ç≤Ïx =∂ ã¨∞Îu Hõ$`« – [˝`« xK«∞Û
Ü≥∞#fl â◊Hõº=Ú QÍHõ – Ü«Ú#fl áêÑ¨=Ú Åxfl – zè<åflaè#fl=Ú *Ëã≤ ´ K«∞<åfl=Ú IIHõÅ∞QÆ∞#∞II
##∞fl ã¨=∞‡uÑ¨~°Ñ¨ – ##fl Ü«∞QÆ∞ <å ~°Hõ∆‰õΩO_»∞ – `«#∞fl `å#iÊOz 3* UHõ ‰õΩ=∂~å – ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨Éèí∞"å – Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å `«#Ü«∂ ´ Ö’Hõ
"≥O_çÜ«Ú – #∞#fl`«∞O_≥· ÖËz ~ÚÑ¨C_»∞ – ã¨xfl^è•#O ÉÁã¨ñÔQ <å‰õΩñ áêÑ¨=Ú "≥∂Ü«Ú – UHõ ^Õ=Ùx Q˘éˇ] – Ñ≤Å¡ =∞=Ú‡#∞ HõxHõ – iOK«∞=Ú
II|~°Ö’HõII K«Åñ¡ QÆ IIQÆÅ∞QÆ∞#∞II
– Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^èŒi 4* Ö’HõáêÑ¨=ÚÅ∞ – "≥∂Ü«ÚK«∞ñ É’=Ù – ÜÕ∞ã¨∞ ~°Hõ∆HÍ ´ "åã≤QÆ
[#‰õΩx – ‰õΩ_ç"≥·Ñ¨Ù#ñ QÆ∂~°∞ÛO_ç – ÜÕ∞ã¨∂ =∂ „áê~°÷# <å – eOz Hõx
26 95–= ^•g^Œ∞ H©~#Î° HõiOK«∞ IIHõÅ∞QÆ∞#∞II
° =Ú `å – Pk 5. Ñïâ◊√^Œ∞úñ_»=Ù – „Ñ¨Éèí∞ñ_»=Ù h"À – „Ñ¨Éèí∞"≥·# „H©ã¨∂Î ´ Ñïâ◊√^•ú`«‡`Àñ
~°O_ç Ü«Ú`«ûÇ≤ÏOz áê_»∞^Œ=Ú – ~°Hõ∆} ^Œ∞~°æ=Ú =∞# „Ñ¨Éèí∞"ÕII `«O„_ç – Ü≥ÿ∞# ^Õ=ÙxÜ«∞O^Œ∞ñ|iÑ¨Ó~°‚ =∞Ç≤Ï=∞`Àñ – „||Å∞K«∞<åfl=∞
1. ~°O_ç Hõ$`«[˝`« ™ÈÎ„`«=Ú`À – ~å~åA ã¨xflkè ˆHQÆ∞^Œ=Ú ´ ã¨„`«ÊÉèí∞ "å"Õ∞<£ IIHõÅ∞QÆ∞#∞II
<å=∞=Ú H©~#Î° Å<£ – ãÖ`À+¨ QÍ#=Ú KÕÜÚ« ^Œ=Ú II~°O_çII – g~°∞ÊÅ "≥∂¿+
10
53 ^≥=· ã¨∞uÎ ^≥"· å"å^è#Œ 54
28 ^Õ=Ùx =∞Ç≤Ï=∞ 1. x#∞fl ã¨∞uÎ ~ÚOK«∞K«∞ – h=Ù „Ñ¨É∞íè ñ_» =x ´ K≥#∞flq∂~°ñQÆ #q∞‡ –
~å – P#O^ŒÉè̌·~°q `å – ~°≠OÃÑ Ü«Ú<åfl=Ú ã¨„`«ÊÉè’ II
=∞Ç≤Ï=∞ ã¨~Àfi#fl`« – "≥∞#ÿ ^≥=· =Ú#H˜ – =∞‡Ç≤Ï ã¨=∂^è•<å#∞„QÆÇÏ¨ =Ú 2. x`«º =∂ `«O„_ç Éèí∂ Ö’HõO |O`«Ü«Ú x#∞fl ´ ÉèíH˜Î`À <å~åkèO
QÆÅ∞æ„#ÊÉè’ II=∞Ç≤Ï=∞II K«∞ – K«∞#flk =∂ „Ñ¨É’è II
1. x#∞fl ™ÈÎ„uOK«∞K«∞ – x#∞fl |∂lOK«∞K«∞ – x#∞fl =∞Ç≤Ï=∞Ñ¨~∞° ÛK«∞ – 3. ^Õ= Ö’HÍkèÑ`¨ ∞« Å∞ – ^Œ∂`«Å ã¨=¸Ç¨Ï=Ú ´ ^Õ"å Ü«∞x H˘Å∞ÛK«∞ –
<åfl=Ú Ö’Hõ „Ñ¨É’è II=∞Ç≤Ï=∞II <åfl~°∞ x#∞flñ „|Éè’ II
2. „Ñ¨Éèí∞"≥·# ^Õ=ÙO_® – Ñ¨~°=∞O_»ÅÑ¨Ù ~å*Ï – „Ñ¨|ÅO|∞ QÆÅ `«O„_ç 4* Ñïâ◊√^Œú Ñïâ◊√^Œú – Ñïâ◊√^Œú „Ñ¨Éèí∞"å ´ Ñ¨~°Ö’Hõ ¿ã<åkè – Ñü "≥·# =∂
Ñïâ◊√^ŒúO|QÆ∞ „Ñ¨Éè’ II=∞Ç≤Ï=∞
„Ñ¨Éè’ II
3. q#Ü«∞O|∞`À h^Œ∞ – Ñ¶∞¨ # =∞Ç≤Ï=∂~°O÷ Éˇ· – =O^Œ#=Ú ÅiÊOz q#∞ –
5. WÇ¨ÏÖ’HõO |O`«ÜÚ« ñ – |~°Ö’HõO |O`«ÜÚ« h ´ =∞Ç≤Ï =∞Ç¨`«‡º=Ú`À
uO`«∞=Ú ã¨„`«fiÉè’ II=∞Ç≤Ï=∞II
#∞#fl=x „Ñ¨É’è II
4. [x`≥·Hõ Ñ¨Ù„`«∞_»QÆ∞ – Ñ¶¨∞# „H©¿ãÎã¨∞ „Ñ¨Éèí∞ ^Õ – =Ùx Q˘„Ô~Ñ≤Å¡ [#‰õΩx
‰õΩ=∂~°∞_» „Ñ¨É’è II=∞Ç≤Ï=∞II 6. HÔ ~°∂|∞Å#∞ ^Œ∂`«Å∞ – Ãã~°∂Ñ¨ÙÅ#∞ ^Œ∂`«Å∞ ´ u~°=ÚQÍ x<£ Q˘xÜ«∂_»∞
5. ^è~Œ ° áêÑ¨=ÚÅ"≥∂Ü«Ú – =~°ÑÙ¨ }º jÅ∞O_® – Hõ~∞° }Õz =∂ c^Œ – – K«∞<åfl~°∞ =∂ „Ñ¨É’è II
"≥Ú~°ÖÏeOK«∞=Ú „Ñ¨É’è II=∞Ç≤Ï=∞II 7. h ^Œá⁄ãÎ̈Å∞Å – =∞Ç≤Ï=∞QÆÅ ãÖÑ¶∞¨ =Ú ´ „áÈkQÍ x#∞fluOK«∞ – K«∞#flk
6. `«O„_çÜ≥ÿ∞# ^Õ=Ùx – ^ŒH˜∆} ÉèÏQÆ=Ú# QÆ∂ – ~°∞ÛO_ç Ü«Ú<åfl=Ù Hõ$Ñ¨ – =∂ „Ñ¨É’è II
EÑ¨Ùq∞ ã¨„`«ÊÉè’ II=∞Ç≤Ï=∞II 8. x`«º=Ú „Ñ¨=HõÎÅ – Ü«Ú`«Î=∞ ãÖÑ¶¨∞=Ú ´ ã¨`«º=ÚQÆ x#∞fluOK«∞ –
7. Ñïâ◊√^Œ∞_ú =» Ù h"Õ – Ñ¨~=° ∞ „Ñ¨É∞íè _»=Ù h"Õ – ^Œ∞i`å`«∞‡Å#∞ QÍ# – K«∞#flk =∂ „Ñ¨É’è II
=∞~°}OÉˇ·uq „Ñ¨Éè’ II=∞Ç≤Ï=∞II 9. nè~° Ç¨Ï`« ™ê‰õ∆ΩÅ – g~° Ãã·#º =∞O`«Ü«Ú ´ ™êÔ~‰õΩ x#∞fluOK«∞ –
8. Ñ¨~°=∞ [#‰õΩx =∞Ç≤Ï=∞<£ – Ñïâ◊√^•ú`≥·‡HõºOÉˇ· – ã¨~°}˜ =∂ÔH· Ü«Ú#fl – K«∞#flk =∂ „Ñ¨É’è II
ã¨~Àfi#fl`« „Ñ¨É’è II=∞Ç≤Ï=∞II 10. x`«º =∞Ç¨`«‡º=ÚQÆÅ – `«O„_ç "≥·# x#∞fl#∞ ´ h^Œ∞ Ñ¨ÓAºñ_»QÆ∞
– ÉË`åà◊ *Ï<£
x[ – JkfifÜ«∞ ã¨∞ux<£ II
29 F ^Õ"å, x#∞fl ã¨∞uÎ OK«∞K«∞<åfl=Ú 11. P^Œ~} ° Hõ~Ü
Î° ∞ÿ≥ – #\˜ì â◊√^•ú`∞« ‡x ´ #O`«@ #∞O_»∞ ã¨Éíè – Ü≥ÚÑ¨CH˘#∞#∞
~å – nè~°â◊OHõ~åÉèí~°}=Ú `å – Pk x<£ „|Éè’II
áêÇ≤ÏÖ’Hõ „Ñ¨Éè’ – áêÇ≤Ï Ö’Hõ „Ñ¨Éè’ ´ áêÇ≤Ï Ü«∞x "Õñ_»∞ – |#º<£ *’ã¨Ñ¶π
=∂O – áêÇ≤ÏÖ’Hõ „Ñ¨Éè’ II *D QÆ∞~°∞Î QÆÅ K«~°}=ÚÅ#∞ n#ã¨fi~°=Ú`À áê_»^ŒQÆ∞#∞.
11
55 ^≥=· ã¨∞uÎ ^≥"· å"å^è#Œ 56
30 F ^Õ"å, x#∞fl ã¨∞uÎ OK«∞K«∞<åfl=Ú 11. x#∞fl #q∞‡ Ü«Ú<åfl=Ú – h Hõ$Ñ¨ =∂ ÃÑ·ñ EÑ¨Ù=Ú – "Õ∞=Ú
~å – q∞„â◊=∞ `å – Pk "≥∂ã¨áÈ‰õΩO_» – h"Õ HÍáê_»∞ =∞Ü«∂º – F „H©ã∂¨ IÎ I
=∂ ÜÕ∞ã¨∞ „H©ã∞¨ Î h"Õ – =∞Ç≤Ï=∞QÆÅ ~å[=Ù ´ h=Ù h"Õ `«O„_çH˜ – – #=¸ÜÕ∞Å∞ áêHõº<å^è=Œ Ú
x`«º‰õΩ=∂~°∞_»=Ù – F „H©ã∂¨ IÎ I
1* Éèí∂#~°∞Å<£ ~°H˜∆OÑ¨ñ – |∂#∞H˘x#Ñ¨C_»∞ ´ n# Hõ<åºQÆ~°ƒù=Ú= –
31 F ^Õ"å, x#∞fl ã¨∞uÎ OK«∞K«∞<åfl=Ú
~å – â◊OHõ~åÉè~í } ° =Ú `å – Pk
k~°ã¨¯iOÑ¨ÖË^Œ∞QÍ – F „H©ã¨∂ÎII 1. I. F „Ñ¨É∞íè O_® x<£ #∞uOK«∞ – K«∞<åfl=Ú q#Ü«∞=Ú`À_» –
2* q[Ü«∞=Ú =∞~°}Ñ¨Ù – "Õ^#Œ ÃÑ· <˘O^ŒñQÍ ´ qâßfiã¨∞ÅO^ŒiH˜<£ – qÑ≤Êuq II. =∂ „Ñ¨É∞íè O_» =OK«∞ x#∞fl – =∂#Hõ "Õ∞"≥ÚÑ¨CH˘O^Œ∞ II"≥∂II
"≥∂Hõ∆=Ú<£ – F „H©ã¨∂ÎII 2. I. x`«∞ºñ_»"Ò `«O„_ç Ö’Hõ=Ú – x<åfl~åkèOK«∞K«∞ #∞O_»∞ –
3. h=Ù `«O„_ç^#·≥ \˜ì – x`«º =∞Ç≤Ï=∞Ü«∞O^Œ∞ ´ ^Õ=Ùx ‰õΩ_ç"Ñ·≥ Ù¨ ñ – k~°=ÚQÍñ II. ã¨`«º^Œ∂`«Öò "≥∂Hõ∆=∞O^Œ∞ – ã¨~°fi „Ñ¨^è•#∞Öò ã¨∞ÉèíHÎ̃<£ –
QÆ∂~°∞Û<åfl=Ù – F „H©ã∂¨ IÎ I I. x`«º "Õ∞Hõ HõO~î= ° Ú`À_» – x<£ Q˘xÜ«∂_»∞K«∞<åfl~°∞ IIFII
4. h=Ù <åºÜ«∂kèÑu¨ "≥· – xâ◊ÛÜ«∞=ÚQÍ =K≥Û^Œ=Ù ´ HÍ=Ù# h ™êÜ«∞O|∞ 3. III. Ñïâ◊√^Œú, Ñïâ◊√^Œú – Ñïâ◊√^Œú, ¿ã#Å ^Õ"å –
– HÍx=Ú‡ h ^•ã¨∞Å‰õΩ – F „H©ã∂¨ IÎ I ^è~Œ Ñ° ~¨ Ö° ’HõO|∞Å∞ h – =~° =∞Ç≤Ï=∞`À <˘Ñ¨C#@OK«∞ II<ÀII
5* k=º=∞ø ~°HOÎõ |∞ zO – kOz h=Ù ~°HO∆˜ z# ´ ¿ã=‰õΩÅÔH· "Õ∞=Ú – 4. I. ÔH~°∂|∞Öò Ãã~°∂Ñ¨ÙÖò – x#∞flñ wiÎOK«∞K«∞<åfl~°Ç¨ÏÇ¨ –
KÕÜÚ« =∞#q <åeOK«∞ – F „H©ã∂¨ IÎ I II. ™êÔ~‰õΩ= x#flá⁄ãÎ̈Å∞Å – ãÖÑ¶∞¨ =Ú ™ÈÎ„uOK«∞K«∞O_»∞= –
I. ‰õÄiq∞= „|=HõÅ Î ãÖÑ¶∞¨ =Ú – H˘xÜ«∂_»∞K«∞ x<£ #∞u~ÚOK«∞ II<ÀII
6* h "åi <≥ÅÑ¡ C¨ _»∞#∞ – x`«º =∞Ç≤Ï=∞Ü«∞O^Œ∞ ´ h Ñïâ◊√^Œ∞Åú `À#∞ – h
"≥OK«∞H˘#∞ =∞Ü«∞º – F „H©ã∂¨ IÎ I 5. IV.=∂ =∞Ç¨ [#HÍ – x#∞ – =∂#∞ºñ_Ò Ñ¨Ù„`«∞<£ – |Ç¨ï – „¿Ñ=∞QÆÅ
=∂ Ñïâ◊√^•ú`‡« #∞ – „cu`À ãÖÑ¶∞¨ =Ú Éè∞í q <˘Ñ¨CH˘#∞<£ IIFII
7* h^Œ∞ [#=Ú= ~°HO∆˜ z – h ^•Ü«∞=Ú nqOK«∞=Ú ´ <å^è• "å~°Å#∞
6. V. h"Õ „H©ã∞¨ Î ~å[=Ù – x`«º ‰õΩ=∂~°∞ñ_»=Ù – h qÅÖ’ =∂#=ÙÅ#∞ –
<Õe – ÖË=<≥`∞« Î – "≥∞Ñ¨C_»∞#∞ – F „H©ã∂¨ IÎ I
QÍ=ñQÆñ |∂x#Ü«∞Ñ¨Ù_»∞ – áê=# Hõ<åº – QÆ~°ƒùO|∞# |∞@∞ì@ –
8. k# k#=Ú#∞ x#∞fl – =∞Ç≤Ï=∞ Ñ¨~°∞ÛK«∞<åfl=Ú ´ Ñ¶¨∞#=ÚQÍ h <å |Ç¨ïn#O|#Hõ – Kå=Ù „â◊=∞ <À_çOz – ã¨[#˚ ∞Å‰õΩ kqñ ^≥~z° u"Õ IIFII
=∞=Ú= – Q˘Ñ¨ÊKÕÜÚ« K«∞<åfl=Ú – F„H©ã∂¨ IÎ I KåÜ«∞Ö’x ÉèÏQÆ=Ú bq^è=Œ ÚQÍ áê_»ñ^ŒQ∞Æ #∞:-
9* <Õñ_»∞ áêÑ¨=Ú KÕÜ∞« ‰õΩO_» – <≥#~°∞`À =∞=Úñ QÍ=Ù=∞Ü«∂º ´ áê_≥_ç I. áê, iQÍáê I ^• ™êh^• I áê ^ŒÑ= ¨ ∞QÆiã¨ I iã¨x ^Œ™ê,, I
h ^•ã¨∞Å‰õΩñ |~°=∞ ^ŒÜ∞« x=∞‡Ü«∞º – F „H©ã∂¨ IÎ I II. áê, iQÆ™êI =∂, QÆáê^• I s, ã¨h^• I áê =∞QÍsI
10. „Ñ¨É∞íè "å Hõ~∞° }ÕK«∞=Ú – „Ñ¨É∞íè "å Hõ~∞° }ÕK«∞=Ú ´ „áêi÷OK«∞ h ^•ã¨∞ÅÃÑ· III. ã¨¨Ñ¨Ñïs,, I QÆÑ¨=∞QÆQÍ,, I QÆÑ¨=∞QÆ=∞QÆiã¨ I iQÆiã¨™ê,, I "≥Ú,,
– „"åÅx=Ú‡ n"≥#Å= – F „H©ã∂¨ IÎ I IV. áê,iQÍQÆQÆ I QÍ,,,,, iQÆI áê,ã¨™ê™ê I áê,,,,, ^ŒÑ¨ I ™ê,ã¨ã¨ã¨ã¨ã¨ I "≥ÚII
V. áê,,=∞QÆiQÆ I ^•,,=∞QÆiQÆ I ™ê,,=∞QÆiQÆ I áêÑ¨ã™ ¨ ê, I "≥ÚII
*D QÆ∞~°∞QÎ ÅÆ K«~}
° =ÚÅ#∞ n#ã¨fi~°=Ú`À áê_»^QŒ ∞Æ #∞.
12
57 ^≥=· ã¨∞uÎ ^≥"· å"å^è#Œ 58
7. I.h=Ù ^Õ=Ùx ‰õΩ_ç áê~°≈fiO|∞# – x`«º=Ú =∞Ç≤Ï=∂ã‘#∞ñ_»=Ù – 33 Before Jehovah's throne
II. h=Ù =∂ <åºÜ«∂kèÑu ¨ "≥· – ~å=ÅÜ«Ú#x #=Ú‡K«∞O^Œ∞=Ú – 1. Ü≥∞Ç¨ÏŸ= QÆ^≥Ì =ÚO^Œ@ 3. ã¨∞H©iÎ áê_ç QÆ∞OÑ¨ÙÖˇ·
I. áê=#OÉ∫ h ~°HO Îõ |∞# – ¿ã=‰õΩÅ‰õΩñ ^À_»Ê_»∞ q∞Ñ¨Ù_Õ IIFII [#O|∞ÖÏ~° „"≥Ú‰õΩ¯ñ_ç „Ñ¨ãk≤ Kú `Õ ∞« =∂Ü«∞#=
8. IV.x`«º =∞Ç≤Ï=∞=ÚÖ’ – xñHõ – h^Œ∞ Éè‰í Ωõ ÅÎ `À – # – QÆ`º« =ÚQÆ ÖˇH¯˜ OK«∞=Ú Ü≥∞Ç¨ÏŸ= ^Õ=Ùñ_Õ ã¨∞q∂ [QÆ`∞« Î "Õ~Ú <Àà◊`¡ À
"å~°Åñ – QÆx ~°HO∆˜ K«∞q∞ h ã¨∞[#O|∞= IIFII ã¨$lOÑ¨ñ [OÑ¨ñ QÆ~°ÎÜÕ∞. ã¨∞ÎuOK«∞ k=º=∞ø ^èŒfix=.
2. ã¨fiâ◊HÎ̃KÕ`« <åÜ«∞<Õ 4. „Ñ¨Éèí∞`«fi =ÚO_»∞ #O`«‰õΩ=
9. IV. h=Ù nqOz – h x`«º ™êfiã¨÷ºO|∞ – ã¨∞ – r= q∞_ç "å~°Åñ =∞=Ú<£ ã¨$lOK≥ =∞\ì̃KÕ JQÆ∞<£ h „¿Ñ=∞ x`«º=Ú
ÉÏeOz – ÖË=ñQÆ <≥`∞« =Î Ú ã¨``« =« Ú „Ñ‘u= IIFII „Éèqí ∞OK«∞ Q˘éˇ] suQÍñ z~°O|∞ h^Œ∞ ã¨`º« =Ú
10. III. F „Ñ¨É∞íè "å áêÑ¨=ÚÖ’ – #∞O_» ‰õΩO_»ñQÆñ ^À_»Ê_»∞=Ú – ^ŒÑÊ¨ OQÆ =∞m¡ KÕ~Ô Û#∞. =ã≤OK«∞ <≥ÅH¡ ÍÅ=Ú.
=∂ „Ñ¨É∞íè "å Hõ~∞° }ÕK«∞ – =∞=Úñ QÆ~∞° }ÕK«∞=Ú ^ŒÜ∞« `À_»<£ IIFII – S[H± "å\òû
11. II. F „Ñ¨É∞íè O_® x#∞fl #q∞‡ – Ü«Ú#fl =∂‰õΩñ „ÉË=∞ñ EÑ¨Ù – J#∞: D. #∂º"≥Öò
I. N „Ñ¨É∞íè O_® x<Õfl #q∞‡u – ã≤Q∞Æ < æ ˘O^Œ hÜ«∞‰õΩ=Ú IIFII
– =∞ÖˇÅ¡ ^•g^Œ∞
34 Come,Thou Almighty King
1. ã¨~ˆ fiâß! ~°=Ú‡ h 3. ~°=Ú‡ =∞Ç¨`«‡! =∂
32 J~°Ê} H©~#Î° ã¨xflkè HÍOu <˘ H˜=Ú‡ h Ü«∂`«‡#∞
ãÖQÆ∞ =∂‰õΩ ~°=Ú‡ "ÕQÆ
(^•g^Œ∞ H©~°Î# 51:16–19.)
ã¨`«º ã¨<å`«# ~°HÎ̃`À xÑ¨C_»∞
~å – Ç≤ÏO^Œ∂™ê÷x `À_ç (KåÜ«∞: PÇ¨, ZO`«\ ˜ „â◊=∞Å∞) `å – „uÑ¨Ù@ ã¨~åfikèHÍ~°∞ñ_® ~°=Ú‡ =∂ =∞^èºŒ ‰õΩ
^ŒÇÏ¨ # |e h‰õΩ #x+ì̈=Ú – =∞iÜ«Ú – ^≥=· |Å∞Å∞ qiy# Ü«∂`«‡ÜÕ∞ ã¨^• =∞"Õ∞‡Å∞=Ú ~°HO∆˜ K«∞ =∞=Ú‡#∞
´ Ü≥∞Ç¨ÏŸ= ^Õ= qiy #ey# – Ü«∞\ì̃ – Ç¨Ï$^ŒÜ∞« O |ÅHõ∆ ºO|∞ ¿ãÜ«∞=Ù II ã¨~Àfi#fl`å! ~°OlÅ¡ñQÆ<.£
^ŒÇÏ¨ #II 2. x`«ºOÑ¨Ù "åHõº=∂! 4. ™ÈÎ„`«O Ñ¨q„`«∞ñ_®!
1. h Hõ \ ÏHõ ∆ = Ú`À ã‘ Ü ≥ ∂ #∞# – H˜ Ñ ¨ Ù _Õ – <≥ # ~° ∞ `À_» # ∞ "Õ ∞ Å∞ h^ŒQÆ∞ Y_»æ=Ú ™ÈÎ„`«O|∞ „`Õº‰õΩO_®!
x=Ú‡ =∂‰õΩ ™ÈÎ„`«O ã¨^•
KÕÜ«Úq∞ ´ „áêHõ@O|∞QÆ#∞ Ü≥∂~°∂+¨ÖË – =Ú#‰õΩñ – „ÉÏHÍ~°=ÚÅ#∞
h x[ Éè‰í Ωõ ÅÎ <£ ^è•„u h=∞Ç≤Ï=∞
QÆ\ Oì̃ K«∞q∞ II^ŒÇÏ¨ #II h "åHõº „Ñ≤ÜÚ« Å<£ <Õ„`«O|∞Å∞ QÆ#∞
2. JO`«@ huÜ«ÚHõÎO|∞ Ö∫ – |Å∞Å – Ü«∂QÆ=ÚÅ ã¨~åfiOQÆ Ç¨ÏŸ=∞ xOÑ¨Ù h Ü«∂`«‡`À q∂, ''„`åÇ≤Ï=∂O—— Ü«∞x
=ÚÖò ´ ZO`À ~Ú+ì̈OÉ∫ |eÑ‘~=°î Ú – q∂ñ^Œ – <≥<Àfl HÀ_≥Å [#∞ÅiÊOK«∞ xOÑ¨Ù q∂~°. "Õñ_»∞ "åi=.
`«∞~°∞ II^ŒÇ¨Ï#II – KåÔ~¡ãπ "≥ã‘¡
– =∞ÖˇÅ¡ ^•g^Œ∞ J#∞: XOQÀÅ∞ ^•g^Œ∞
13
59 ^≥=· ã¨∞uÎ ^≥"· å"å^è#Œ 60
35 O God our help in ages past 37 A mighty fortress is our God
1. W<åflà◊√¡ =∂‰õΩ ™êÜ«∞"≥∞ÿ í ∞« O|∞ zO`«ÉÏ^èÅŒ =
ÉèÜ 1. =∂Hõ~Î° QÆ\ ì̃ ^Œ∞~°=æ Ú 3. „Ñ¨ÑO¨ K« =∞O`«@<£ „QÆ=Ú‡
~¸ =ÚO^Œ∞‰õΩ#∞ =∂ [~ÚOz =∞<£^∞Œ ~°∞. <Õ #=Ú‡ PÜ«Ú^èOŒ |∞ Ñ≤âßK«∞ ÖËq∞ KÕÜÚ« ?
Ü«Ú#fl`« QÆ$Ç¨Ï =∞O_»"·≥ 4. K«~åK«~O° |∞ ÖˇÅ#¡ ∞ ãÖ„áêÑÎ̈"≥∞ÿ# Hõ+ì̈=Ú =∞"≥∞‡Å¡ „q∞OQÆ#∞#fl#∞
Ü≥ÚÃÑÊ_»∞ ^≥=· =∂! [xOK«∞HõO>ˇ =Ú= Å#xfl\˜ #}OK«∞ =∂ˆHÅ cèu"ÕÜÚ« ?
2. UÖÏ\˜ ~¸uÉÏ^èÜ Œ Ú« ^Œ~`° ~« åÅ#∞O_çÜÚ« = P áê`« â◊„`«∞ D Ö’HÍkèÑÙ¨ ñ
"≥O`À „‰õÄ~°∞ñ_»∞ _»∞„QÆ∞ñ_≥·##∞
h=K«∞Û ÜÕ∞ñ\˜Ö’ h~å[º =ÚO_≥_∞» = `«^•Ü«Ú^è=Œ Ú ^•<Õq∞ KÕÜÚ« ñ?
HõÅ∞QÆ‰Ωõ O_»ñ „É’="Õ 5. W<åflà◊√¡ =∂‰õΩ ™êÜ«∞"≥∞ÿ Å∞áêÜ«∞ â◊‰Ωõ ÅÎ ∞ n~˘ÊO^≥ #`«ñ_»∞
Ñ¶∞¨ #OÑ¨Ù „¿Ñ=∞`À ÜÕ∞Å∞K«∞ñ QÍz# J`«O _»ã=¨ ∂#∞O_»∞. #tOK«∞ =∂@`À<Õ.
3. h ã≤OÇ¨ã¨# h_»Ö’ L#fl`« „Ñ¨É∞íè „¿Ñ=∞`À 2. "Õ∞"≥∂ #tOzáÈ^Œ∞=Ú 4. "åHõºO|∞ x`«º"Õ∞ QÆ^•
xÅ∞K«∞ Éè‰í Ωõ ÅÎ ∞ =∞xflOK«∞ q∞OHõ#∞=. =∂ â◊HÎ̃ x+¨ÊÅù O|∞ q~Àkè =OK« ÖËñ_»∞.
– S[H± "å\òû =∂ÔH· „Ñ¨Éèí∞x â◊¥~°∞ñ_»∞ ^≥·"å`«‡ `À_»QÆ∞O QÆ^•
J#∞: PÖò„ÃÑ¶_£ `åºQÆ~åA ™ê=∞~ü Ü«Ú^ŒúO|∞ KÕã≤ÃÑ@∞ì `å x#fl <Õñ_»∞ ˆ~Ñ¨Ù.
J`«O _≥=fiñ_»∞? =∂ ‰õΩ@∞O|=Ú
36 Now thank we all our God ÜÕ∞ã¨∞ „H©ãÎ̈#∞ =∂ H©iÎ, Ü«∂ã≤Î,
1. ã¨~åfi^Œ∞ƒù`«O|∞Å= =∞Ç¨Ï`«∞Î „¿Ñ=∞#∞ =∂ ~°H‰∆õ Ωõ O_»∞ „áê}O|∞ áÈ~Ú#<£
ã¨~°fi„`«ñ *ËÜ«ÚHõ~°Î= =∂Ü«∞O^Œ∞ #∞OK«∞#∞ =∞~˘Hõ¯ñ _≥=fi_»∞? #+ì̈O|∞ "åx^≥
ã¨~åfi`«‡ eO`«@= WÇ¨ÏO|∞#<£ =∞=Ú‡= P`«O_≥ QÔ Å∞Êá⁄O^Œ∞. ~å[ºO|∞ =∂k Ü«∞ø#∞.
âß¡Ñ¶≤∞OÑ¨ñ *Ë~°~°O_ç! Z#flO_»∞ñ „É’K«∞#∞. – =∂iì<£ Å∂^äŒ~ü
=∂ ~åHõáÈHõÅ<£ 3. „Ñ¨ÑO¨ K«áêÅHÍ! J#∞: D. áêÖò
=∞"£∞ g_»‰õΩO_»#∞ „Ñ¨ã≤^Œ∞úñ_≥·# `«O„_ô!
=∂ ~°Hõ∆‰õΩO_ç>Ë¡ ã¨∞Ñ¨Ù„`« ^Õ=Ù_®!
38 Let us, with a gladsome mind
1. Hõ$Ñ¨QÅÆ ^Õ=Ùx 3. Ñ¨Q\Æ ˜ <ÕÅ∞#@∞¡
=∞=∂‡^ŒiOK«∞#∞. ã¨∞r=q∞K«∞Û <å`«‡! ã¨~fi° ^• #∞uOK«∞ñ_ç ã¨∂~°∞ºx= ã¨$lOK≥#∞
2. =∞Ç¨ ^ŒÜ«∂à◊√ñ_Õ ãÖÑ¨Ó~°‚ „`Õº‰õΩñ_®! k=º Hõ$áê „¿Ñ=∞Å∞ k=º Hõ$áê „¿Ñ=∞Å∞
=∂ r=HÍÅ=∞O`« „Ñ¨MÏºuHõÅQæ Í ZÅ¡HÍÅ =ÚO_»∞#∞. ZÅ¡HÍÅ =ÚO_»∞#∞.
ã¨Ç¨Ü«∞=¸~°@= Jáê~°ã¨#∞flu 2. ã¨~°fiâ◊‰õΩÎñ_®Ü«∞<Õ 4. ã¨~°fir=HÀ\˜x
ãÖ`À+¨q∞K«∞ÛQÍHõ! #iÊO`«∞ ã¨~°fi^•. ã¨~fi° ^• Kå\ÕK«∞ñ_ç „É’K«∞ ^Õ=Ùñ _≥#flñ_»∞
– =∂iì<£ i<£HÍ~üì k=º Hõ$áê „¿Ñ=∞Å∞ k=º Hõ$áê „¿Ñ=∞Å∞
J#∞:ÖˇKü. Ç¨~ü‡û ZÅ¡HÍÅ =ÚO_»∞#∞. ZÅ¡HÍÅ =ÚO_»∞#∞.
14
61 ^≥=· ã¨∞uÎ ^≥"· å"å^è#Œ 62
5. Hõ~Î° =∞#Ü«∞O^Œ∞#∞ 6. ^≥=· Ñ¶∞¨ # =∞Ç≤Ï=∞= 3. â◊√kú, â◊√kú, â◊√kú! `Õ[iÅ∞¡ ^Õ= 4. â◊√kú, â◊√kú, â◊√kú! ã¨~°fiâ◊HõÎ „Ñ¨Éèí∞
HõxHõ~° =ÚOK≥#∞ *Ï@∞K«∞O_»∞ñ_ç ~ÚÅ= áêÑ≤ Hõ#∞fl K«∂_»ÖxË "Õ∞Ñ¶∞¨ ã¨$+≤*ì ÏÅ=∞O`« h H©iñÎ ÉÏ_»∞#∞
k=º Hõ$áê „¿Ñ=∞Å∞ k=º Hõ$áê „¿Ñ=∞Å∞ "åã≤q â◊√kú, â◊√kú, â◊√kú! Hõ$Ñ¨QÆÅ ^Õ=
ZÅ¡HÍÅ =ÚO_»∞#∞. ZÅ¡HÍÅ =ÚO_»∞#∞. JkfifÜ«∞„Ñ¨Éèí∞, h=Ù =∂„`«"Õ∞#∞ =ÚQÆ∞æÔ~·Ü«ÚO_»∞ ^≥·=„`Õº‰õΩñ_®!
– *Ï<£ q∞Åì<£ Hõ~°∞}, â◊HÎ̃, „¿Ñ=∞~°∂Ñ≤q.
J#∞: |~åfl~ü¤ Å∂HÍãπ – Ô~l<åÖò¤ ÃÇÏ|~ü
39 O for a thousand tongues to sing

J#∞: *ËHõÉò KÕO|ˆ~¡<£
1. #$áê! q"≥∂K«HÍ! „Ñ¨É∂íè áêáê`«∞‡ â◊√^Œ∞*ú ñË Ü«Ú#∞ 41 L^ŒÜ«∂~å^èŒ#

"ÕÖÏk <Àà◊¡ h NÜÕ∞ã¨∞ ~°H=Îõ Ú. „áê`«:HÍÅ H©~°Î#
Hõ$áê [Ü«∞„Ñ¨ÉÏè ==ÚÖò 5. [<åo! áêÑ¨Ù ÖˇÅ~¡ ∞° !
~å – aÅÇ¨Ïi `å – „uÑ¨Ù@
#∞uO`«∞ <≥O`«ÜÚ« <£. NÜÕ∞ã¨∞<£ #=Ú‡ñ_ç
2. Hõ$áêkèHÍ~°! ^Õ=! h Hõ$áêq=Ú‰õΩÎÅO^Œ∞ñ_ç "Õ∞Å∞H˘#ˆ~ q∂ =∞#O|∞Å – "Õ∞eq∞QÆ q∂ "Õ∞~°ñ ^ŒÑ¨ÊHõ ´ áêÅ∞
™êÜ«∞O|∞ *ËÜ«Ú=∂ ãÖÑ¨Ó~°‚ ÉèíHÎ̃`À. =∂ÅHõ ÖËz ^Õ=Ùx – áê^Œ=ÚÅ∞ Ñ¨ÓlOÑ¨ „QÆ‰Ωõ ¯# II"Õ∞Å∞H˘#ˆ~II
Éè=í „`«ÊÉèÏ= H©~∞° ÅÎ <£ 6. JiÊOK≥ ÜÕ∞ã¨∞ „áê}=Ú<£
1. k‰õΩ¯ ÖˇÅ#¡ ∞ ^Õ[iÖˇ#¡ ∞ – k#Hõ~∞° O _»∞^Œ~ÚOÑ¨#Ü≥∞º#∞ ´ „"≥Ú‰õΩ¯Å‰õΩ
*Ï@OQÆ <≥Ö_¡ˇ <» .£ #~åoñQÍ=#∞†
3. ÉèíÜ«∞O|∞ zO`«ñ ÉÏÑ¨Ù#∞ Ü«∞[˝OÑ¨Ù ^Õ=Ù Q˘éˇ]ÃÑ· „ÑüÑ¶Å¨ =Ú xK≥Û_»∞ – =¸Å Hõ~‰Î° Ωõ ñ Q˘Å∞=¿ãÜ«∞ñQÆ II"Õ∞Å∞H˘#ˆ~II
Ç¨Ï~°¬O|∞ áêÑ≤H˜ #Ñ¶¨∞O|∞ "ÕÜ«Úñ_ç. 2. Ñ¨‰Ω∆õ ÖˇÅ#¡ ∞ yÅH˜ÅOK«∞#∞ – „|Éè∞í x =∞Ç≤Ï=∞Å∞ |Å¯ñ ^˘_»ñQÔ #∞ ´
™œYºO|∞ r=âßO`«∞Å∞ 7. ã¨f¯iÎ ™ÈÎ„`« „¿Ñ=∞Å
~°Hõ∆‰õΩx ã¨HõÖ’Ñ¨Hõ$`«∞Å#∞ – ~°=∞º=ÚQÆ #∞u~ÚOz áê_»ñQÆ II"Õ∞Å∞H˘#ˆ~II
h <å=∞ q∞K«∞Û#∞. #ÉèÏ# Éè∂í q∞x
4. q=ÚHÎ̃ *ËÜÚ« Mˇk· x ã¨~fi° „`« ^Õ=Ùñ_˘O^Œ∞QÍ 3. x^Œ∞~° É’~Ú# "Õà◊ q∞"≥Ú‡Hõ – xq∞+¨"∞≥ #ÿ #∞ ÉÏã≤ÜÚ« O_»Hõ ´ Ñ¨kÅ=ÚQÆ
áêÑÖ|∞ ÉÏÑ¨Ù#∞ ã¨^ŒƒùHõÎ áêoKÕ. ~°HO∆˜ K«∞ ^Õ=Ùxñ – „|ã¨∞uÎ OÑ¨ =∞Ç¨=Ú^ŒO|∞# II"Õ∞Å∞H˘#ˆ~II
– KåÔ~¡ãπ "≥ã‘¡
4. "Õ∞\˜Ü∞« ø Ç¨Ï$^ŒÜ∂« |˚=ÚÅÖ’ – q∂ Hõ$`å[˝`å Éè∂í +¨}O|∞Å∞ ´ <Õ@∞QÍ
40 Holy, Holy, Holy, Lord God Almighty ^èiŒ ~ÚOK«∞H˘x ~Ú@∞ – x~°‡ÖÏ`«∞‡xñ |∂[¿ãÜ«∞ñQÆ II"Õ∞Å∞H˘#ˆ~II
1. â◊√kú, â◊√kú, â◊√kú! ã¨~°fiâ◊HõÎ „Ñ¨Éèí∞ 2. â◊√kú, â◊√kú, â◊√kú! Jx Ñ¨~°=∞O^Œ∞ñ 5. `≥Å"¡ å~°ñQÆñ ^≥eÜ«∞~ˆ ~Úk – `≥eqQÆÅ =∂#= ã¨=∂[=Ú ´ Ü«ÚÅ¡ãÅ≤ ∞¡K∞«
„áê`«:HÍÅã¨∞Îu hˆH K≥e¡O`«∞=Ú |~°"åã¨∞ ÖˇÅ¡ x<Õflâß¡Ñ¶≤∞O`«∞~°∞
â◊√kú, â◊√kú, â◊√kú! Hõ$Ñ¨QÆÅ ^Õ"å! â‹~°Ñ¨ÙÖò Mˇ~°∂|∞Å∞ ™êëêìOQÆÑ¨_ç hu ÉèÏã¨¯~°∞ñ – _»∞^ŒÜ∞« =∞Ü≥∞º#∞ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« =ÚÅ ÃÑ· II"Õ∞Å∞H˘#ˆ~II
=ÚQÆ∞æÔ~·Ü«ÚO_»∞ ^≥·=„`Õº‰õΩñ_®! x`«∞ºñ_»"≥·# x<£ #∞uO`«∞~°∞. – q∞H˜¯e #=¸ÜÕ∞Å∞
15
63 L^ŒÜ∂« ~å^è#Œ ^≥"· å"å^è#Œ 64
42 „áê`«ã¨Î==Ú 2. JO^èŒHÍ~° =∞}ñÔQ<£ – Ç¨Ï$^Œ – Ü«∂O^èŒHÍ~° =∞}ñQÆ<£ – „Ñ¨Éèí∞ –
~å – HÍOÉè’l `å – ‰õΩ~°∞~°≠OÃÑ #O^Œ∞ñ ^≥eq QÆÅ∞QÆ<£ x – |O^è#Œ Å∞ _≥O^Œ=Ú# – HõO^Œ=ÚQÆñ QÆ∂iÛ IIN
`≥Å"¡ åi# "Õàñ◊ – ^≥e "˘Ok =∞# „H©ã∞¨ Î – k=º <å=∞=Úñ ÉÏ_»~Ô – ÜÕ∞ã¨∞II
Ü≥∂ „Ñ≤ÜÚ« ÖÏ~° – k=ã¨ ~°H} ∆õ "Õñ_»~ˆ ´ `«e¡ ~˘=Ú‡# ^•ñK«∞ – Ñ≤Å¡ sux 3. HõO\˜áêÑ¨ =Öˇ#∞ – x#∞ – QÍÜ«Ú"åx ^ŒÜ∞« #∞ – QÆ#∞ñ – Q˘O\˜q
=∞#Åñ [Å¡^#Œ =ÚQÆ ~åu – ~Ô Å¡ñ QÍz# qÉè∞í xñ II^≥Å"¡ åi# "ÕàI◊ I ™ÈÎ„`«=Ú#∞ – *ËÜ«Ú – q∞O\˜ H˜x=∞O\˜Hõ–xflO\˜H˜x Hõ~°Î Ü«∞xIIN ÜÕ∞ã¨∞II
1. x„^ŒáÈ~Ú# "Õà◊ – xdÖÏÑ¨^∞Œ ÅñÉÏÑ≤ – xâ◊ Åxfl QÆ_∞» Ñ¨Ù qÉè∞í x<£ ´ 4. HõÅHõÅ ^èfiŒ xñ*ËÜÚ« – Ñ¨H¯˜ – QÆ=ÚÅ∞ ÅÜ«∞#∞ QÆ∂Ü«Ú – ã¨fi~° – =ÚÅ∞
Éè„í ^Œ=ÚQÆ q#uOz – ÉèÜ í ∞« ÉèHí `Î̃ À =∞#=Ú – =Ú„k `å‰õΩ∆ Åñ Qˆ Å∞ – "≥∂_çÛ „Ñ¨Éèí∞ ã¨∞Îuñ*ËÜ«Ú – h – =ÅÜ«∞Hõ ™⁄ÅÜ«∞Hõ – "≥ÅÜ«∞ñQÆñ ÉÏ_»∞ IIN
„"≥Ú‰õΩ¯K«∞#∞ II^≥Å¡"åi# "Õà◊II ÜÕ∞ã¨∞II
2. ÉèÏ#∞ñ _»∞^ŒÜ«∞O |Ü≥∞ºñ – |^Œ‡=ÚÅ∞ qHõã≤Öˇ¡ – QÍ#=∞Å∞ *ËÃãñ 5. ¿ã=Ü«∞O^Œ∞ h‰õΩ – =∞Oz – ~¸=Ù e_»∞Ñ¨~å‰õΩ – QÆÅ – ÉèÏ==Úñ|_»ñ
|‰õΩ∆ Öò ´ =∂#™ê|˚=Ú ÅÅ~° – =∞#=Ú HõÅfii "≥∞@ì – ÃÑ· <≥‰Ωõ ¯ x#∞ñ É’‰õΩ – <Õ_∞» ñ – HÍ#"Õ HÍ="Õ – HÍ="Õ Ü«∞OK«∞ IIN ÜÕ∞ã¨∞II
_»<≥_ç – „Ñ¨Éèí∞ñ Ez "Õ_»¯<£ II^≥Å¡"åi#"Õà◊II 6. Ñ¨Q\Æ "˜ å~° =∞OK«∞ – x – +¨ÊÅù Ñ¨Ù „yÜ«∞Å∞ „^Œ∞OK«∞ – Ü«ÚQÆ – Ü«ÚQÆ=ÚÅ∞
3. k@ì=ÚQÆ =∂#¿ãO – „kÜ«∞ HÍÜ«∞ â’^è#Œ Å∞ – Ñ¨@∞ìH˘x,Ü«ÚO_»∞ k#=Ú<£ rqOK«∞ – Ñ¨Ùi – HÔ QÆÜ∞« h kQÆ∞Å∞ q_»∞ – `«Q∞Æ #=∞‡Hõ=Ú# IIN ÜÕ∞ã¨∞II
´ ^Œ@=ì ÚQÆ =∞# <åÅ∞æ – `«@¡ ÜÕ∞ã¨∞x Hõ~∞° }ñ A@∞ìH˘x ~°HO∆˜ K«∞ – â◊√Éèí 7. q∞O\˜ #O@ñ ÉÏ_»∞ – h – Ü≥ÚO\˜ |eq∞ <Õñ_»∞ – „Ñ¨É∞íè #O\˜ÜÚ« O_»
=∞_»∞QÆ∞H˘#∞K«∞<£ II^≥Å"¡ åi# "ÕàI◊ I "åñ_»∞ x – <˘flO\˜ <≥#flO\˜ HÔ – xflO\˜H˜ hfi_»ñ_»∞ IIN ÜÕ∞ã¨∞II
4. áêÑ¨ ÉèÏ~°=Ú =∞#=Ú - „Ñ¨É∞íè x ÃÑ· x_ç QÆ∞~°∞x - áê^Œ=ÚÅ∞ K≥O`« – ÉË`åà◊ *Ï<£
<˘~°y - HÍÑ¨Ù Hõ~Î° qâßÅ - Hõ~=° Ú =∂@∞# _®ñy - Ü«∂Ñ¨^ÅŒ ñ ^˘Åñ
yOK«∞ - =∞x "Õñ_»∞H˘#∞K«∞<£ II^≥Å"¡ åi# "ÕàI◊ I
44 L^ŒÜ«∂~å^èŒ#
~å – aÅÇ¨Ïi `å – J@
ã¨HõÅ [QÆ*Ï˚Å Hõ~åÎ – ÉèíHõÎ – ãÖÑ¶¨∞ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞ `åÑ¨ Ç¨Ï~åÎ Ü«∞HõÅOHõ
43 „áê`«óHÍÅ ã¨∞uÎ QÆ∞}=∞}˜ – xHõ~° ¿Ñ\© Hõ$`« – „Ñ¨H@
õ Ö’HõKÜ « ∞« – Ñ¨~=° ∞ ^ŒÜ∂« ÅÜ«∞
~å – Ü«∞=Ú<åHõàÏº}˜ `å – ~°∂Ñ¨H=õ Ú IIã¨HõÅII
N ÜÕ∞ã¨∞ Hõ~°Î#∞ – ¿ã=ñ *ËÜ«Ú@‰õΩ "Õ∞ÖÁ¯#∞ – NÜÕ∞ã¨∞ Hõ~°Î#∞ ´ 1. <å^Œ∞ <≥=∞‡k `˘ÅñyOK«∞K«∞ñ – „|u – "å^Œ∞ b"≥∞~Ú <≥O`À áê^Œ∞H˘<åfl~°∞
„âıÜ∞« =ÚÅ <≥éO˜ y – h‰õΩ ~ˆ ~ÚÑ¨= ÖÁãÖy – Ü≥∞_»ñ – ÉÏÜ«∞x Ü«∞O`« – ÉÏ^èŒÅO^≥·##∞ –™ê^èŒ∞Åñ„É’= # – <åk Ü≥ÿ∞#\ì̃ h – "å^è•~°"≥∞ÿÜ«ÚO_»
~°Oy – Ü«∞ – áêÜ«∞O|∞ñ „^ÀÜ«∞ ã¨ – Ç¨Ü«∞O|∞ñ*ËÜ∞« IIN ÜÕ∞ã¨∞II IIã¨HõÅII
1. x^Œ∞~°Ü«∞O^Œ∞ <Õñ_»∞ – ˆH∆=∞ – "≥Ú^Œ=ñ QÍz<åñ_»∞ – ã¨∂~°∞ºñ – 2. k#Hõ$`«º=ÚÅñ QÆ+=ì̈ ∞O`« – pñHõ – \˜x <Õ h Hõ_» ÉèHí Î̃ – =∞#q*ËÜ∞« ´
_»∞^ŒÜ∞« =∂Ü≥∞ñE_»∞ – h – Ç¨Ï$^ŒÜ∞« =Ú# ã¨^=Œ ∞Å – Ñ¨^=Œ ÙÅ∞^Œ~ÚOÑ¨ q#∞K«∞ <å Hõ+¨ì=Ú – "≥ã¨ #+¨ì=ÚQÆñ *ËÜ«∞ – Ñ¶¨∞#=ÚQÆ <åÜ«∞O^Œ∞ñ
IIN ÜÕ∞ã¨∞II QÆ~∞° }ñ *Ëãu≤ q IIã¨HÅõ II
16
65 L^ŒÜ∂« ~å^è#Œ ^≥"· å"å^è#Œ 66
3. `«=∞ HÍÑ¨Ù ##∞fl ñ HÍáê_»ñQÆ – <Õ#∞ – `«=Î ∞ x„^Œñ ÉÁOkuñ – ^Œxqñ 1. W~°∞Å∞O QÆq∞‡##∞O_ç – Ü«∞~°∞}À^ŒÜ∞« =Ú ^Œ#∞Hõ – #iQÍÑ¨Ù h"Õ HÍ^•
n~°ñ ´ H˘=∞ ~˘Ñ¨Ê "Õ∞ÖÁ¯#flñ QÆ∂e# =∞$`«∞º Éèí – Ü«∞=ÚÉÁO^Œ <å _≥O^» – ^Õ"å ~å„u – Ü«∞iQÍÑ¨Ù h"ÕHÍ^• ´qiqQÍ =∂ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« ã‘=∞Å – <≥~ã° ≤
– =∞O^Œ∞ <≥ÅÑ¡ C¨ _»∞ IIã¨HÅõ II Ü«ÚO_ç# pñHõ@∞Å∞ñÉ’ –^Œiq∞ âßO`«OÉˇ#· =∞#ã¨∞Å – ^ŒÜ∞« ñ„|™êkOÑ¨#∞
4. ~åui ã¨∞Yx„^Œ *ˇO^Œñ – *Ëã≤ – ~°H˜∆OÑ¨ ##∞ hÔH – K≥Å∞¡ – „áê`«ã¨∞Î`«∞Öò ÉèílO`«∞=Ú II„Ñ¨Éèí∞"åII
*ËÜ∞« ñ – |QÆÅ∞ – EK«∞ `≥efi – MÏº`«=ÚQÍ <å‰õΩñ – QÆÅ∞QÆñ*Ëãu≤ q 2. J#Ñ¶∂¨ h ™êxfl^èºŒ – =Ú# #∞O_»ñQÍ =∂ ^Œ∞ – ~°≈#ã¨∞Å #i Hõ@∞ì"∂≥
IIã¨HõÅII
– ^Õ"å =∂ ^Œ∞ – ~°≈#ã¨∞Å â◊√z *ËÜÚ« =Ú ´ q#Ü«∞ ÉèÜ í ∞« Éè‰í Ωõ ÅÎ ∞ñ^Œ
– qeÜ«∞O _®ã¨<£
e~°ÊQÆ – q#∞K«∞ h "åHÀºÑ¨^Õâ◊=Ú – Åxâ◊=Ú#∞ ^è•ºxOÑ¨<å`«‡#∞ –
45 „áê`«óHÍÅ „Ñ¨ã¨∞Îu |xz `«∞^Œ‰Ωõ ñ „|ã¨#fl=∞QÆ∞=Ú II„Ñ¨É∞íè "åII
3. Ñ¨xáê@ÅÖ’ "Õ∞q∂ – k#=Ú h Hˆ =∞Ç≤Ï=∞ <˘#ñQÆ∂~°Ê #_çÑO≤ K«∞"≥∂
~å – <å^è<Œ å=∞„H˜Ü∞« `å – Pk
"Õñ_≥^Œ <å^ŒQÆ∞ q#ux ÔQ·H˘# – "Õ [QÆnâ◊ „Ñ¨Éè’ ´ <Õñ_»∞ „ÑüHõ∆} – ^Õ"å x<Õfl – Ñ¶∞¨ # Ñ¨~K° #« fl_çÑO≤ K«∞=Ú ´ `«#∞=Ù „â◊=∞KÕ|_»e##∞ =∂ –
"≥∞_»ÉÏÜ«∞Hõ <å – `À_» #∞O_»"≥ „Ñ¨Éè’ II"Õñ_≥^ŒII ^•i ^Œ∞~°æ=∞"≥∞ÿ# Hõ#O|_» – =#@ñ*ˇO^ŒHõ <Õk *Ëã≤#ñ – „|Éèí∞=Ù H˘éHõx
1. „áê`«ã¨Î==Ú 1Éèí=`«ûxflkè ã¨ – ~°fiO|∞# #QÆ∞ <å^Ò ´ 2KÕ`«ã¨∞û# KÕÜ«∞ #_»∞Ñ¨Ù=Ú II„Ñ¨Éèí∞"åII
^èŒ~å‡`«‡#∞ 3ãÖã≤÷u – *ËÜ«∞"≥ ã¨`«¯ $Ñ¨#∞ II"Õñ_≥^ŒII – "≥ÚÅ`å\˜ q^•º#O^Œ=Ú
2. <Õ ñ ÉÏ`« H ˜ #*Ï˝ # ∞ñ_» ñ „Ñ¨ É è í ∞ "å – h=Ù Hõ ~ ° ∞ }*Ë Ü « Ú ´ áê
4
áêK«~} ° =Ú #O^Œ∞# l`«=Î Ú – ÉÏÑ¨Ù=Ú <åÔHÑ¨Ù_»∞ II"Õñ_≥ÎŒ I 47 „áê`«ã¨Î==Ú
3. áêÑ¨=Úñ QÆx cè`∞« ñ_»<·≥ 5â◊OHÍ – Ñ¨~°`« ã¨`«=Ú #∞O_»<£ ´ <å ÃÑ· ~å – ÑÖ`«∞=~åo (KåÜ«∞: W_»∞QÀ Q˘„Ô~Å HÍÑï) `å – J@
#∞OK«∞=Ú h^ŒQÆ∞ ã¨`«¯~°∞ – }Ï ^Œ$+ì≤x „ÉË=∞<£ II"Õñ_≥^ŒII ÖËz ã¨∞uÎ OÑ¨ñ |∂#∞ñ_ç – Ö’ˆHâ◊fi~°∞x – ÖËz ã¨∞uÎ OÑ¨ñ |∂#∞ñ_ç ´
4. <å^ŒQ∞Æ áêÑ¨ Éè~í O° |O`«ÜÚ« h – q∂ñ^Œ<≥ ~Ú_»∞K«∞O^Œ∞<£ ´ h^Œ∞ =∞Ç¨ ÖËz ã¨∞uÎ OK≥^=Œ Ú – K«∂K«∞K«∞ =∞#Å#∞ – „É’z „¿Ñ=∞`Àñ QÆ~=° Ú – *Ïz
Hõ$Ñ¨ #∞O_ç Ü≥ÚãÖQÆ∞=Ú – x~°‡Å QÆu <å‰õΩ<£ II"Õñ_»^ŒII HÍáê_»∞ qÉè∞í x IIÖËzII
5. Jq~°`« =∞u x@∞ Å`«∞e`« QÆu h – ã¨∞Îu #∞`«∞ ÖÁ#iO`«∞<£ ´ 1. ~å„u *Ï=ÚÅ Ü«∞O^Œ∞# – ~°OlÅñ^Œ# – <Õ„`«=Ú `≥~°z#O^Œ∞# ´
Éèí=^ŒO„Ñ¶¨∞ÅÃÑ· <å^ŒQÆ∞ ÉèíHÎ̃x – „||eOÑ¨"Õ ÜÕ∞ã¨∞ II"Õñ_»^ŒII "≥∞ÿ„u`À ^Õ= ^ŒÜ«∞‰õΩ – áê„`«∞Å"≥∞ÿuq∞ – 1„â’„`«=ÚÅ HÕÑ¨Ùã¨ñ| – q„`«
– qeÜ«∞O _®ã¨<£ w`«=Ú áê_»∞K«∞ IIÖËzII
2. x^Œ∞~°ñÉ’~Ú# "Õà#◊ ∞ – x~°‡Å"≥∞#ÿ – Ç¨Ï$^ŒÜ∞« =Ú =∞#‰õΩ xÜ«∞º#∞ ´
46 L^ŒÜ«∂~å^èŒ# =Ú^Œ=Ú`À x^Œ∞~°ñÉÁOk – Ü«Ú^ŒÜ∂« # ÖËzuq∞ – ã¨^Ü Œ Ú« ñ_≥#· „H©ã∞¨ Î –
~å – Ñ¶Ö‘ ò `å – ~°∂Ñ¨H=õ Ú Ñ¨^=Œ ÚÅ ^Œiñ*Ë~° IIÖËzII
„Ñ¨Éèí∞"å x<åfl~åkèOÑ¨#∞ *Ëiuq∞ Ü«Ú^ŒÜ«∞ â◊√ÉèíHÍOu „Ñ¨ÉèíqOÑ¨ñQÍ – 3. 2xQÆ=∞ "Õ^∞Œ ºñ_»∞ =∞#Å#∞ñ – ^Œ#Ö’# h – Ñ¨QÅÆ ∞ HÍáê_»ñ|∂<≥#∞ ´
^Õ"å <Õñ_»∞ – â◊√ÉèHí ÍOu q~°l=∞‡ñQÍ ´ qÉè=í =ÚQÆ#∞ „Ñ¨ÉÏè Hõ~=° ÚQÆ#∞ – kQÆ∞Å∞ ÉÁO^ŒHõ Ñ¨#∞Å∞ – `≥QÆ∞=`Àñ [~°∞Ñ¨ÙH˘#∞K«∞ – =QÆÑ¨Ù`À ÖËz
qiÜ«Ú h `Õ[OÉˇÅ~°ÊñQÆ – #aè ^Œ#O|∞ÅñQÆ∂_ç ÉèíH˜Îx Ü«∂`«‡`À „"≥ÚH˜¯ – q∞QÆ∞Å â◊√^•ú`«‡#_çy IIÖËzII
ã¨`«ºO|∞`À_»#∞ II„Ñ¨Éèí∞"åII
1 2
1
ã¨xflkè. 2
=∞#ã¨∞û 3
LOK«^.≥ä 4
KÕÜÚ« @. 5
â◊OHõÜ«∞O^•ã¨HÎ̃ K≥=ÙÅ∞ "Õ^=Œ Ú <≥iy#"å_»∞.
17
67 ™êÜ«∞O`«<å~å^è#Œ ^≥"· å"å^è#Œ 68
4. <Õ\ ˜ áê~î=° ÚÅÜ«∞O^Œ∞ – x~°ƒÜ
ù ∞« =ÚQÆ – ^•\˜"Å≥ ã≤ Ü«ÚO^Œ∞ ´ ã¨∂\˜QÆ 2. h =∞Ç¨Ï^•„â◊Ü«∞ "≥Úã¨ñy ^Œ∞~°æux – <Õñ|_»‰õΩO_»ñQÆ#∞ ´ <å =∞k
1
h^Œ∞ éˇH¯õ Å – Kå@∞QÆ#∞ xÅ∞Ñ¨Ù =∞#∞K«∞ – h@∞QÍ <≥Å"¡ å~° – x`«º=Ú `«<åfik ã¨=∞ãÎ̈=Ú`À – ##∞ñ QÍ="≥ „Ñ¨É∞íè "å IIq#"ÕII
„¿Ñ=∞<ÕÅ IIÖËzII 3. Zxfl k#O|∞Å∞ [QÆu #∞#fl h – Hõ#fl "Õ̂~ QÆÅ"å ´ Ñ¨#∞flQÆ =∞k
h 2Ñ¨^Œ ãÖQÆ`"« ∞≥ ÿ – Ü«Ú#flk ~ˆ =QÆÅ∞ IIq#"ÕII
48 L^ŒÜ«∞wu 4. áêÑ¨ Hõ~°∞O_»#∞ <Õ 3ã¨∞Hõ$`å – áêk Hõ~°‡ "≥∞é∞ñQÆ ´ h áê^Œ 4ã¨~À[=Ú
~å – P#O^ŒÉ~·è̌ q° (KåÜ«∞: ZO^Œ∞‰õΩ =∞~°zuq) `å – „uÑ¨Ù@
<å H˘ã¨ñQÆ∞=Ú – <åÃÑ· h Hõ$Ñ¨ñ *ˇÅñQÆ IIq#"ÕII
™ÈÎ„`«=Ú ™ÈÎ„`«=Ú F ^Õ"å – D "Õ‰Ωõ =<Õ – ™ÈÎ„`«=Ú *Ë`∞« =Ú =∂ ^Õ"å
5. h H˘~°ÔH· <å =∞#=Ú ^Œ$_è»OÉ∫ñ – QÍHõ ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨Éèí∞"å ´ <å‰õΩñ
´ ~å„uÜ« ∞ O^Œ ∞ # =∞=Ú‡ ~° H ˜ ∆ O z QÍáê_ç – ^è • „u =∞iÜ≥ Ú Hõ
aâßK«=ÚKÕ „Éè=í ∞ [#‡=Ú – QÍ‰õΩO_»ñQÆ <ÕÅ∞ IIq#"ÕII
k#=Ú= - ^ŒÜ∞« `À xzÛ# ^Õ"åII – q∞H˜¯e #=¸ÜÕ∞Å∞
1. áêÑ¨â’^èŒ#Å#∞O_ç – „Ñ¨Éèí∞"å =∞=Ú‡ HÍáê_ç „É’=Ù=∞Ü«∞º ´ U
áêÑ¨=Ú =∞=Ú‡<£ – UÅ xÜ«∞º‰õΩO_» – =∂Ñ¨Ù ~ˆ Ñ¨ÙÅ∞=∞=Ú‡ – =∞xÑ≤ 50 ™êÜ«∞O „áê~°#÷
„É’=Ù=∞Ü«∞ºII ~å – =∞^èºŒ =∂=u `å – Pk
2. Hõ#fl `«O„_çHõO>ˇ#∞ – HõxHõ~°=Ú# – HÍáê_≥_ç =∂ ^Õ"å ´ J#fl ^Õ= h‰õΩ ™ÈÎ„`«=Ú – D ~å„uÖ’ – h "≥Å∞ñQÆ∞ n"≥#HÔ · ´ HÍ=Ù=Ú
^Œ=Ú‡Å=Öˇ "Õ∞ =∞O^Œix „¿Ñq∞Oz – =∞#fl#`À hk#=Ú – =∞# #xflÑ¨C_»∞ – ~åAÅ ~å*Ï – „áÈ=Ù ~Ô Hõ¯Å h_»Ö’ II^Õ=II
xÜ«Úº"≥∂ ^Õ"åII 1. Ñ¨Óx ÜÕ∞ã¨∞x ¿Ñi@<£ – =∞xflOK«∞=Ú – HÍx Ñ¨#∞Å#∞ *Ëã#≤ <£ ´ <Õ#∞
3. Ñ≤`å ã¨∞`å â◊√^•ú`«‡ – Å<≥_ç ^Õ"å – „Ñ‘u`À QÍ=Ù=∞Ü«∂º ´ x^Œ∞~°áÈ=Hõ – =ÚO^Õ ã¨=∂ – ^è•# q∞=Ú‡ <å‰õΩ II^Õ=II
hu=∂~°=æ ÚÅO^Œ∞ x~°`=« Ú =∞=ÚQÍz – MÏºuQÍ hH˘~°‰Ωõ „|`«∞Hõx"≥∂‡ 2. Kå=Ù <˘O^Œ∞@ ÔH#fl_»∞ – cèu ÖËHõ – rqOÑ¨ <ÕiÊOK«∞=Ú ´ r=
^Õ"åII Ñ¨Ù#~°∞`å÷#=Ú – Ö’ =∞Ç≤Ï=∞`À – ÖË= =∞_çÜ∞« #_»∞Ê=Ú II^Õ=II
– |#º<£ *’ã¨Ñ¶π 3. <Õ#∞ rñHõ\ ˜ x„^Œ#∞ – ~ÀÜ«ÚK«∞ñ ^Œ∞^Œ – ÖËx k#O|∞#O^Œ∞ ´
=∂#‰õΩO_»QÆ ^Œ∂`«Å<£ – QÆ∂_ç KÕÜ∞« – QÍ# "≥∞Ñ¨C_»∞ QÆÅ∞æ<À II^Õ=II
™êÜ«∞O`«<å~å^èŒ# – =∞`«~Î Ú ã¨=¸ÜÕ∞Å∞
49 ™êÜ«∞O`«# ã¨=∞~°Ê}=Ú
~å – <å^è<Œ å=∞„H˜Ü∞« `å – Pk 51 ™êÜ«∞O`«# ã¨=Î =Ú
q#"Õ <å q#u x"Õ^Œ# ^ŒÜ«∞ – "≥ÅÜ«∞ñQÆ <À „Ñ¨Éèí∞"å ´ x#∞ â◊~° ~å – â◊OHõ~åÉè~í }
° =Ú (KåÜ«∞: q=∞Å Ç¨Ï$^ŒÜ∞« ) `å – „uÑ¨Ù@
}˘Oku ##∞ñ QÆ∞â◊ÅO|∞# – #∞#∞Ñ¨"≥ Ü≥∂ „Ñ¨É∞íè "å IIq#"ÕII k#=Ú QÆu~ÚOK≥#∞ – k#<å^èŒ∞ñ_» Ñ¨~å„k – "≥#∞Hõ_®ñ ÔQ – xñ
1. x~°‡Å QÆu ãÖ^è•º HÍÅO|∞# –h ãÎ̈= =∞QÆ∞ „Ñ¨É∞íè "å ´ 1^èŒ~°‡nÑ≤Î <å Hõ=∂ – =Úx=∂Ñ¨Ù ãÖãÎ̈==Úñ Q˘#∞=Ú ãÖ„Ñ‘u"≥∞ÿ – Ñ¶∞¨ #∞ñ_» ^Õ"å II
H˘ã¨ñy KÕÜÚ« - 2nÑÎ̈=O`«∞xQÆ ##∞fl IIq#"ÕII k#=ÚII
1 2 1
Ñïâ◊√^Œú"≥∞ÿ# "≥Å∞ñQÆ∞. "≥Å∞ñQÆ∞QÆÅ"åxQÍ. â◊s~°=Ú "≥Ú^ŒÖ#·ˇ . 2áê^Œ=ÚÅ`À QÆ∂_»∞H˘#∞#k. 3#`å¯~°º=ÚÅ#∞ Ñ¨Ù\Oì˜ K«∞. 4Ñ¨^‡Œ =Ú.
18
69 ™êÜ«∞O`«<å~å^è#Œ ^≥"· å"å^è#Œ 70
1. ã¨~q° #O|~°gkè – ãÖ[ HÔ O*ÏÜ«∞Å∞ – =Ú~°∞=ÙñEÃÑ – „Ñ¨É∞íè "å – 5. <Õ Å #∞ É’Ü≥ ∞ _ç |O_» ¡ Ö ’ – h@#∞ É’Ü≥ ∞ _ç F_» Å Ö’ ´ QÍe
^˘~°=Ú h =ÚYHÍOu – H˜~} ° *ÏÅ=Ú =∂ÃÑ· – <≥éÑ¨~=° Ú‡ IIk#=ÚII q=∂#O|∞ÅÖ’# – HÍ=Ù=Ú ^Õ=„Ñ¨Ü∂« }˜‰Ωõ Å<£ II
2. Hõ\ H˜ ˜ pñHõ@∞Å∞ k – Hõ@
Î =ÚÅñ QÆeÑ≤ÜÚ« – `«¯@=ÚÖˇ#· – h K≥O – 6. ~å„uÖ’ h^Œ∞ ^Œ∂`«Å∞ – ~°=∞ºOÉˇ#· ~Ô Hõ¯Å`À ´ z„`«O|∞QÆ =∞=Ú‡#∞
QÆ@ #∞#fl <≥\ ì̃ ãÖ – Hõ@"Õ∞x =∞=Ú‡ñ – ^•ñ‰õΩ@‰õΩ [O‰õΩ IIk#=ÚII „QÆ=∞‡<£ – x„kOK≥^=Œ Ú =∂^Õ"å II
3. `«ÅñÑ¨Ù=Å##∞ <À\˜ – Ñ¨Å∞‰õΩ=Å##∞ *ˇ#ñ\˜ – Ñ¨#∞Å=Å¡ – "Õ∞=Ú 7. `≥Å"¡ å~°∞*Ï=Ú# – `≥e"˘Ok "Õ∞ =∞O^Œ~=° Ú ´ "≥∞Å¡QÖÆ zË #∞u~ÚOÑ¨<£
–=Åz KÕã#≤ áêÑ¨ – =ÚÅ <≥Å¡ Hõq∆ ∞~ÚOÑ¨Ù – =∞ ÅÑ¶∞¨ H∆ÍOu IIk#=ÚII – "Õ∞ÖÁ¯Å∞Ê=Ú <å „Ñ≤Ü∞« `«O„_ç II
4. =Ú=∞‡~°=∞‡QÆ∞ â’^èŒ – #=Ú‡ÅÃÑ· q[ – Ü«∞=Ú‡<˘O^Œ – h k #=Ú‡ 8. [#Hõ `«#Ü«∂ â◊√^•ú`å‡ – [Ü«∞=Ú =∞Ç≤Ï=∞ ™ÈÎ„`«=ÚÅ∞ ´ Jxâ◊=Ú
=∂‰õΩ ™ê=∞ – ~°º… "≥Ú‡ã¨ñyuq =O^Œ – #=Ú‡ ^Õ= IIk#=ÚII hˆH K≥Å∞¡#∞QÍ – Jxâ◊=Ú K≥Å∞¡#∞ h HÍ"≥∞<£ II
5. D k#=Ú =∂‰õΩ ã¨ – "≥∂‡^ŒO|∞`À xzÛ – Ü«∂^Œ∞H˘#fl – =~°=∞ø – – U. KåÔ~¡ãπ H˜xûOQÆ~ü
h k=º^•#=ÚÅ – HÔ · ^Õ=! =∂ Hõ$`« – [˝`#« ∞ Q˘=Ú‡ IIk#=ÚII 53 ™êÜ«∞O`«# „áê~°#÷
6. JÅã≤# =∂ ^ÕÇÏ¨ – =ÚÅ‰õΩ =Åã≤# x^Œ∞~°ñ – QÆÅ∞QÆñ*Ëã≤ – h^Œ∂ – ~å – HÍOÉè’l `å – Pk
`«Å Ç¨ÏãÎ̈=ÚÅÖ’ =∞ – =Ú‡Å#∞ ^•ñK«∞=Ú Éè„í ^Œ – =ÚQÆ#∞ ^Õ= IIk#=ÚII D ™êÜ«∞OHÍÅ=Ú# – ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨É’è "Õñ_≥^=Œ Ú ´ h ã¨∞^ŒÜ∂« ~°ã¨ "≥ÚÅ¯
7. J~°∞}À^ŒÜ∞« =Ú#x –#fliÛOK«∞ H˘é‰õΩ h – Hõ~=° Ú ™êñz – =∞=Ú‡ – – x`«ºO|∞ =∞=ÚñQÍ=Ù IIq∂II
`«fi~°QÍ "Õ∞ÖÁ¯Å∞Ê=Ú – ™êfiã¨º÷ „Ñ¨^•`«"·≥ – Ñ¨~=° ∞^Õ= IIk#=ÚII 1. K≥_»¤ HõÅÖò ~å‰õΩO_» – #_»¤yOK«∞q∞ „Ñ¨Éè’ ´ a_»¤Å=Ú ~å„uÖ’ – cèu
8. ^•`« g"≥ Ö’Hõ – „`å`« g"≥ =∂‰õΩ – <Õ`« g"≥ – ÜÕ∞ã¨∞ – hu ÉÏÑ¨Ù=Ú `«O„_ô II~¸II
ã¨∂~°∞ºO_»q – MÏºu =∞Ç≤Ï=∞Å∞ hÔH – HõÅ∞QÆ∞ñQÍHõ IIk#=ÚII 2. ^Œ∞+¨µOì _Ò â’^è‰Œ Ωõ xñ – „^˘‰õΩ¯@‰õΩ |Åq∞=Ú‡ ´ „Éè+í `ì̈ fi« =Ú# "Õ∞=Ú –
– ^•ãï "≥∂*ˇãπ Ñ¨_‰» Ωõ O_»ñ QÍáê_»∞ IIq∂II
52 ™êÜ«∞O`«# „áê~°#÷ 3. h ÜÕ∞Hõ Ñ¨Ù„`«∞O_Ò – N ÜÕ∞ã¨∞ <å=∞=Ú# ´ ™êÜ«∞O „áê~°#÷ ÖˇÅ¡ –
ã¨~Q° Æ <åeOK«∞=∂ II~¸II
° =Ú `å – Pk
4. [#Hõ ã¨∞`« â◊√^•ú`‡« – Ñ¶∞¨ #^Õ"å ã¨∞uÎ ~ÚO`«∞O ´ Jxâ◊=Ú rqOz~å –
1. PHÍâ◊O|∞ Éèí∂q∞Ü«Ú – JO`«@ pHõ\ ˜ Ü«∂Ü≥∞#∞´ „áêÔH_»∞ pHõ\ ˜
[ºO|∞ñ *ËÜÚ« =∂"Õ∞<£ IIDII
ã¨=∞Ü«∞=Ú# – „áê~°#÷ KÕ`∞« =Ú =∂ ^Õ"å II
– =∞ÖˇÅ¡ ^•g^Œ∞
2. K«H¯õ x K«∞Hõ¯Å∞ q∞O@#∞ –K«H¯õ QÍ =∞=Ú‡#∞E_»QÆ ´ „Ñ¨H¯õ ‰õΩ ~å"≥ "ÕQ=Æ ÚQÍ
– „Ñ¨É∞íè "å QÍ=Ù=Ú QÍ=Ù=Ú h h_»<£ II 54 Sun of my soul, Thou Saviour dear
3. z#fl z#fl Ñ¨‰Ω∆õ Å∞ – z#fl z#fl Ñ¨Ó=ÙÅ∞ ´ Z<Àfl Z<Àfl r=ÙÅ∞ – x<Õfl 1. <å ÜÕ∞ã¨∂, P`«‡ ã¨∂~°∞ºñ_® 2. <Õ#∞ x„kOK«∞ "ÕàÖ◊ ’
Q˘ez x„kOK«∞<£ II h=Ù#fl ~å„u Hõ=∞‡^Œ∞ <å‰õΩ #ÉèÜ
í ∞« q∞Ü«Úº=Ú
4. zxfl zxfl áêÑ¨Å∞ – zxfl zxfl Ñ¨_H» Åõ Ö’ ´ zxfl Hõ#∞flÅ∞ =¸Ü«∞OQÍ <å Ü«∂`«‡Ö’ h qÑ¨C_»∞ <Õ ÖËz Ñ¨xKÕÜ∞« ñQÍ
– K≥#∞flQÆ ÜÕ∞ã¨∂QÍ=Ù=∂ II =ã≤Oz áêÜ«∞‰õΩO_»∞q∂. <å Ü≥Ú^ŒÌ #∞O_»∞ ~°HH∆õ Í.
19
71 ™êÜ«∞O`«<å~å^è#Œ ^≥"· å"å^è#Œ 72
3. <å`À_» ~å„uO|QÆà√◊ ¡ Hõq∆ ∞Oz QÆ∞}Ñ¨éz 4. ã¨=∞$^Œ∞ñú _»∞ ã¨Ç¨ Ü«Úñ _®Ü≥∞#∞ 5. ~ˆ =Ù <Õñ *Ë~ñ° É’=Ù "ÕàÖ◊ ’=
h =ÙO_ç #_çÑO≤ K«∞=Ú h =∞O^ŒÖ’H˜ñ *Ë~∞° Û=Ú. F =∞$`«∞º"å h =ÚÅ∞¡ QÔ Å∞Û<å? HÍ=Ù=∞Ü«∂º h nÑ≤ñÎ EÑ¨ÙK«∞=
h=Ù <å`À ÖË‰Ωõ O_ç#= 5. ~Àyx ã¨fiã¨Ñ÷ é
¨ z ã¨=∂kè h‰õΩ [Ü«∞=∞|∞ƒ<å? Kå=Ù r=O|∞ÅO^Œ∞ <≥#· #∞
rqOÑ¨ñ *Ï=ñ*ÏÅ#∞. c^ŒÅ#∞ áÈ+≤OK«∞q∂ =∂ =∞^èºŒ =Ú<£ ã¨~ˆ fiâ◊ áêÜ«∞‰õΩ. h=Ù `À_≥· #<åƒã≤áÈ‰õΩ=Ú.
4. <Õñ_»∞ h k=º "åHõº=Ú ^Œ∞ódOK«∞"åi ^Œ∞óY=Úñ
– ÃÇÏ„h „áêxûãπ Öˇ·\ò
qx# áêÑ¨Ù ÖˇÅi¡ <£ ÉÏÑ≤ Ü«∂#O^Œ q∞Ü«Úº=Ú.
J#∞: PÖò „ÃÑ_¶ £ `åºQÆ~åA áê=∞~ü
– *Ï<£ HÔ aÖò
J#∞: *ËHõÉò KÕO|ˆ~¡<£ 57 Saviour, again to Thy dear Name we raise
55 Day is dying in the west 1. F ~°HH∆õ Í, h k=º <å=∞=Ú WK«Û@ ¿ã=ñ *ËÜÚ« =∞=Ú‡#∞
1. „á⁄^Œ∞Ì „QÆ∞O‰õΩK«∞#flk 2. rq`åO`«=∞O^Œ∞# SHõºO|∞`À#∞ ã¨∞uÎ ~ÚO`«∞=Ú áêÑÖ|∞ñ *ËÜ∞« ‰õΩO_»ñQÍÜ«Ú=Ú.
ã¨^} ÌŒ OQÆ∞K«∞#flk h qz„`« *’º`«∞Å= P~å^è<Œ åO`« "≥∞O^Œ∞ "ÕàÜ
◊ ∞« O 3. =∂ K«∞@∞ì #∞O_»∞ =∞|∞ƒ#ñ „Ñ¨É’è
Ü«∂HõãO¨ |∞ k"≥fiÅ∞ EK«∞K«∞O_»ñQÍ#∞ =∂ ^Œ#∞ „QÆÇÏ≤ OK«∞ h^Œ∞ n"≥#=. h k=ºHÍOu<£ =∂‰õΩ xÜ«Úº=∂
Ö’Hõ=Ú<£ "≥eæOÑ¨ñQÍ H©"˘ãÖQÆ∞ h Hõ$Ñ¨= 2. QÆ$Ç¨ÏO|∞ñ *Ë~° <å`«‡ âßOux áêáêO^èŒHÍ ÉÏ^èŒ #∞O_ç h
ã¨∞ÎuOK«∞ñ_ç. x`Àº^ŒÜ«∞O. XãÖy =∂`À #∞O_»∞=Ú ã¨^• a_»Å¤ "≥∞#ÿ =∞=Ú‡ñ „É’=Ù=∂.
II â◊√^Œú, â◊√^Œú, â◊√^Œú 3. x#∞fl QÀ~°∞"å~°=Ú
– *Ï<£ ZÖˇ¡~ü@<£
ã¨ˆ~fiâ◊√ñ_® ##∞fl `Õâ◊ h ^Œi=
J#∞: |~åfl~ü¤ Å∂HÍãπ
~Ú^Œú~åHÍâ◊O|∞Å∞ =∞=Ú‡ñ *Ë~°∞ÛH˘=Ú‡ h
ã¨#∞fluOK«∞K«∞#flq q=Ú‡ x`«º ™œYº=Ú= „Ñ¨É∞íè k=ã¨=Ú
ã¨~Àfi#fl`å II ™ÈÎ„`«O h‰õΩ.
– "Õ∞s ÖÏÖò |s 58 „Ñ¨É∞íè k#=Ú
J#∞: XOQÀÅ∞ ^•g^Œ∞ ~å – Ü«∞^Œ∞‰õΩÅ HÍOÉè’l `å – Pk
56 Abide with me, fast falls the eventide Wk Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å HõeyOz# k#=Ú ´ ã¨∞k=ãÖ|∞##∞ – *ÁÑ¨Ê_»∞ QÆ_Ü ç ∞« Å∞
1. ~å„uÜ«∞Ü≥∞º# <≥fl_»ñÉÏÜ«∞‰õΩ hHõO>ˇ <å‰õΩ ÖË^Œ∞QÍ – H˘^Œ∞=ÖËx ^ŒÜ∞« – QÆ∞Öˇ¯_»∞ "åxq II~ÚkII
^è•„uÃÑñ· rñHõ@∞Å∞ñ „QÆ"∞≥ ‡#∞ Ö’Hõ „Ñ¨HÍâ◊√ñ_®, #<åƒÜ«∞‰õΩ. 1. "≥∂Hõ=∆ Ú Éè∂í q∞Ü«Ú ã¨ – "≥∂‡^Œ =∞Ok #∞`«∞ – ÅHõ~∆ ∞° QÆ^Ì≥ K«∞@∞ì –
<å„Hõq∞O`«∞~°∞ QÍHõ IIxkII
ã¨Ç¨ Ü«∞ "Õ∞q∞ ÖËx"åiH˜ 3. <å K≥O`« h=Ù KÕiÜ«ÚO_»ñQÆ 2. J`«ñ_ô k#=∞O – K«O`« "≥ÚO^Œ∞ #~° ´ q`«u #∞O_ç "Õ – "ÕQÆ =K≥Û#∞II
ã¨Ç¨Ü«Úñ_®, #<åƒã≤áÈ‰õΩq∂. U zO`«Ü≥ÿ∞# ##∞fl ™È‰õΩ<å WkII
2. UHÍÅOÉˇ#· h ã¨Ç¨ Ü«∞=Ú U â◊„`«∞"≥#· ##∞fl QÔ Å∞Û<å? 3. P Ñ≤âßK« ~å – ~å[ºO|∞ ‰õÄe#k ´ P Ñ¨~ˆ â◊√ q[ – Ü«∞=Ú b
ÖËHõ Ñ≤âßz<£ QÔ Åfiñ*ÏÅ#∞ <å â‹Å· =∂, #<åƒã≤ áÈ‰õΩ=∂. k#=Ú# IIxkII
20
73 „Ñ¨É∞íè k=ã¨=Ú
4. ¿ã=Hõ =~°∞Å∞ qÅ – ã≤OÑ¨ñQÆñ *Ëã≤ Ü«∂ ´ áê=<å^Œ∞ƒù`«=ÚÅñ –
„|K«∞~°=Úñ *ËÜÚ« ^Œ∞ II~ÚkII
`«O„_çÜ∞« QÆ∞ ^Õ=Ù_»∞
5. ^•g^Œ∞x =~° – `«#Ü«Úñ_≥· Ü«∞aè¿+ ´ HÍ=$`«∞ñ_Ò ~å*Ï – „QÆ}˜H˜
Ç¨ÏŸã¨<åfl II~ÚkII
60 h=Ù <å `«O„_çq
~å – P#O^ŒÉ~·è̌ q° `å – Pk
– Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=∞ KÒ^èŒi Q˘Ñ¨Ê ^Õ= <å‰õΩ `«O„_çq – Ü«∂HÍâ◊=∞O^Œ∞ – Q˘Ñ¨Ê ^Õ= <å‰õΩñ ^ŒO„_çq
59 O day of rest and gladness
´ `«ÑÊ¨ ‰õΩO_» =`«∞Î h – ^ŒiH˜ ÜÕ∞ã¨∞ <å=∞=∞O^Œ∞ – Q˘Ñ¨Ê Hõ~∞° } KÕ`« # –
xflÑ¨C_»∞ `«QñÆ *Ë~∞° ÛH˘#∞=Ú IIQ˘Ñ¨ÊII
1. ã¨∞Hˆ =∆ ∞ â◊√ÉèHí ÍÅ „`≥OK«∞K«∞ `å#∞ ÖËz 1. h=Ù q∞QÆ∞Å Q˘Ñ¨Ê "åñ_»=Ù – <å ã¨$+≤ì Hõ~Î° – ~¸=Ù ÖˇÑÙ¨ _»∞ xK«∞Û "åñ
q„âßOu k#=∂ Kå=Ù= [~ÚOK≥#∞ _»=Ù ´ ÉèÏ==∞O^Œ∞ x#∞ñ ^ŒÅOz – áê=<å`«‡ <å‰õΩ xzÛ – r==∂~°=æ ∞O^Œ∞
qKå~°"≥∞Å¡ f~°∞Û h Ü«∞O^Œ∞ áê=<å`«‡ xeÑ≤ – HÍ=Ù =∞#∞K«∞ "Õñ_»∞H˘O^Œ∞ IIQ˘Ñ¨ÊII
2. z#fl"åx #Oy „áê~°#÷ – h Ö’Hõ=∞O^Œ∞ – =Ú#∞fl ^ŒÜ∞« #∞ x#fl "åñ_»=Ù
^≥"· åk"å~°=∂ =∂H˜Ü∞« ºñ |_≥#∞.
´ ã¨#∞fl`«∞ñ_»Q∞Æ ÜÕ∞ã¨∞ h^Œ∞ – ã¨xflkè #∞<åflñ_»∞ QÍ# – ##∞flñ QÆxHõiOK«∞
D<å_»∞ "Õ∞=Ú ‰õÄ_ç 3. Éè∂í "åã¨∞ b k#O|∞ =∞#∞K«∞ – x#∞fl #q∞‡ =`«∞Î xÑ¨Ù_»∞ IIQ˘Ñ¨ÊII
^Õ"åÅÜ«∞O|∞# ãÖ`À+¨Ñ¨_»∞K«∞ 3. qÅ∞= QÆÅ∞æ h^Œ∞ <å[˝Å∞ – <å Ç¨Ï$^ŒÜ∞« =∞O^Œ∞ – |Å∞ q^è=Œ ÚÅñ ^ŒÅñ
=∂ „`ÕºHõ ^Õ= ã¨∞uÎ ñ ã¨∞"å~°Î qx, áê_ç K«∞ K«∞O^Œ∞#∞ ´ |Å∞‰õΩÅO^Œ∞ñ|#∞ÅÜ«∞O^Œ∞ – |Å=Úñ EÑ≤ x#∞flñ
Q˘ez – ~ÚÅ#∞ x#∞flñ „cuÑ¨~∞° `«∞ – #ÅÜ«∞Hõ h Hõ~∞° } "≥∞~Úx IIQ˘Ñ¨ÊII
QÍqO`«∞ "≥∞O`«ÜÚ« . =∂ ÜÕ∞ã¨∞ ™ÈÎ„Î `«=Ú 4. q∂ñk ~å[º=∞O^Œ∞ñ *Ë~∞° Û=Ú – Hõ~∞° }Ïã¨=Ú„^Œ – c^Œ <≥#· ##∞flñ
2. hÜ«∞O^Œ∞ ã¨$+≤ìHõ~°Î Ñ≤`«$Ñ¨Ù„`« â◊√^•ú`«‡ QÆ~∞° }KÕ ´ ™È^Œ~∞° Å#∞ QÆ∂_çH˘#∞K«∞ – "≥∂^Œ "≥ÚÑ¨ÊñQÆ h^Œ∞ ¿ã=ñ –
q„âß=∞ "≥ÚO^≥#∞ „u`«fiOÉ∫ ^Õ=Ùx ÉÏ^Œ∞H˘#∞K«∞ #∞O^Œ∞#∞ h áê^ŒÑ^¨ ‡Œ =ÚÅ#∞|\ì̃ IIQ˘Ñ¨ÊII
– Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^äŒ=Ú
hÜ«∞O^Œ∞ ÜÕ∞ã¨∞„H©ã¨∞Î L`åûÇ¨Ï ^èŒfix`À_»
=∞$`«∞º |O^è=Œ Ú#∞ <≥O`À ã¨∞uÎ O`«∞~°∞. 61 ã¨$+≤ìHõ~°Î ã¨∞Îu
– „H˜ã¨ìÑ¶¨~ü =~ü¤û=~üÎ ~å – HÍOÉè’l `å – ~°≠OÃÑ
1
J#∞: *ËHõÉò KÕO|ˆ~¡<£ Ñ¶¨∞#∞ñ_≥·# Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å – QÆ^≥Ì =ÚO^Œ@ q∂~°∞ – q#`«∞ eÑ¨C_»∞ KÕÜÚ« _ç
– Ü≥∂[#∞ÖÏ~° – q#Ü«∞O|∞QÍ x~°‡ – ÖÏ#O^Œ 2~°ãÅ¨ Ç¨Ïi – =∞# =∞#O
ÉÁÑ¨CK«∞O_» – <À [#∞ÖÏ~° II Ñ¶¨∞#∞ñ_≥·#II
1 2
™ÈÎ„`«=ÚÅ∞. PÅ
21
75 `«O„_çÜ«∞QÆ∞ ^Õ=Ù_»∞ `«O„_çÜ«∞QÆ∞ ^Õ=Ù_»∞ 76
1. XHõ¯ñ_Õ =∞# Hõ~Ü Î° Ú« O_»∞ ^Õ=Ù_»x Ü«Ú<£ – [‰õ¯QÍ#∞ ã¨$l~ÚOK«∞ – 5. QÆ`«HÍÅ=ÚÅÜ«∞O^Œ∞ – Ñ¶¨∞# ã¨Ç¨Ü«Ú_» ^Õ"å – Ç≤Ï`«xsHõ∆} h"Õ –
ãÖÇ¨ÏiOK«∞ #xÜ«Ú<£ – xHõ¯=ÚQÆñ ^≥eã≤H˘O_ô =∞# ã¨Ç¨Ü«∞"Õ∞ – Ü≥∞<ÕflO_»¡ÔH·# ´ H˜∆urq`åO`«=Ú – QÆuQÍ#∞O_»∞=Ú ^Õ"å – x`åO`« QÆ$Ç¨Ï
=∞Hõ¯~°Ö‰Ë Ωõ O_» =∞#Å ´ q∞‰õΩ¯@Ñ¨Ù ÑïáêÅ#Ñ¨Ù |Å=ÚKÕñ *ËÃã – =∞$`«∞KÎ Õ q∂"≥ – x`«∞º_Ò „Ñ¨Éèí∞"å IIQÆ`«II
=∂#=ÙÅñQÆ – k‰õΩ¯ ´ QÍ#Hõ u~°∞QÆ∞ Q˘ – „ÔQÅ =Öˇ =∞#=Ú K≥^~Œ ñ° – – *Ï<£ KÒ^èŒi
k~°∞QÆñ^Œ# ^˘_ç¤ñÉˇ>ì̌ – <À [#∞ÖÏ~å IIÑ¶¨∞#∞ñ_≥·#II
2. "Õ∞ =∞O^Œ~=° Ú =O^Œ#Ñ¨Ù áê@`À =¸y – q∞OK«∞ h QÆ∞=∞‡=ÚÅÖ’ –
=∂=∂ ã¨fi~°=Ú Öˇ`∞« ^Î ∞Œ =Ú #Éè=í Ú á⁄_»=ÙQÍ – =∞^è∞Œ ~°ÅÜ«∞ ã¨ÇÏ≤ `«=ÚQÆ#∞
63 „`ÕºHõ ^Õ=ÙxH˜ ã¨∞Îu
° =Ú (KåÜ«∞: J<åfl=∞# ÜÕ∞ã¨∞) `å – UHõ
– Éè∂í q∞Ü«Ú<£ ^Œ#^Œ∞ Ñ¨k"ÕÅ lÇ¨ÏfiÅ =Åñ – ÉÁO^≥#· h #QÆi HÍ –
^è•=∞O|∞Å#∞ QÍ# ã¨#∞flu q`«uÑ¨Ói – `«=Ú‡Å∞QÆñ *ËÜÚ« ^Õ"å Ü≥∂ Ñ¨~=° ∞Ñ¨Ùi HõÅÊÉè∂í [ – x~°`« Éè∂í #~°∞Å Ñ¨Ó[ ´ Ü«Ú~°∞`«~z° `« =∞Ç≤Ï=∞`Õ[
[#∞ÖÏ~° IIÑ¶∞¨ #∞ñ_≥#· II – =~°ã∞¨ uÎ ã¨ÖÊˇ ^Œ=Ú ~å[ IIÑ¨~=° ∞II
3. ^è~Œ Ü ° ∞« O`« q™êÎ~"° ∞≥ Ü
ÿ Ú« #flk h Ü«∂[˝ – `«QÆ q~°ÇÏ≤ `å^ŒºO`«"∞≥ ÿ – ã≤~÷ "° ∞≥ #ÿ 1. [#Hõ ã¨∞`« â◊√^•ú`«‡ – Ü«∞#∞ ¿Ñi@ ÜÕ∞HÍ`«‡ ´ Ñ¶¨∞#`«~° ãÖ~°Hõ∆ „¿Ñ=∞ –
HÍÅO|∞=Öˇ<≥ Ü«Ú#fl ^ŒÜ«∞^ŒÜ«∞ – á⁄~°eáÈ=ÙK«∞ #∞#fl= ´ `«û~°=ÚÖò #xÑ≤ =∞=Ú HõxHõiOK«∞ IIÑ¨~=° ∞II
xezáÈ~Ú #Ñ¨Ê\˜Hx˜ h^Œ∞ – ã¨`º« O|∞ xezÜ«ÚO_»∞<£ – =~° tÖÏ YO_» 2. h"Õ =∂ „áêÑ¨Ù=OK«∞ – <≥~#° q∞‡ Ü«ÚO^Œ∞ =∞OK«∞ ´ ÉèÏ=O|∞# ^ŒÅñK«∞
Ñ¨~fi° `«=Ú `À_»#∞ ™ê\˜ – =<≥fl HÔ ‰õΩ¯K«∞ <≥O`«ÜÚ« <£ F [#∞ÖÏ~° IIÑ¶∞¨ #∞ñ
"åiñ – ÉÏ=#∞Åñ *ËÜÚ« ã¨^• IIÑ¨~=° ∞II
_≥·#II
– qeÜ«∞O _®ã¨<£
3. HõÅ∞+Ö|∞Å#∞ Ç¨ÏiOÑ¨ – xÅ Ãã·`å#∞#∞ [~ÚOÑ¨ ´ |Å∞=∂~°∞ x#∞
^ŒÅOK«∞ – |Å=Ú QÆÅ „Ñ¨É∞íè ñ_» g"Õ IIÑ¨~=° ∞II
62 J#O`« ã¨Ç¨Ü«Ú_»QÆ∞ ^Õ=Ù_»∞ 4. D Ö’Hõ áêÑ¨#~°∞Å∞ – KåÅ x#∞ #q∞‡ =∞~°Å ´ ^Œ∂eKÕ ^•~°∞} Ãã· –
~å – â◊Ç¨Ï# `å – q∞„â◊KåÑ¨Ù `å#∞#∞ |_»ñ„^˘H˜¯"ÕÜÚ« IIÑ¨~=° ∞II
1. QÆ`«HÍÅ=ÚÅÜ«∞O^Œ∞ – Ñ¶¨∞#ã¨Ç¨Ü«Ú_» ^Õ"å – Ç≤Ï`«xsHõ∆} h"Õ – 5. JÖÏÊ F "Õ∞QÆÜÚ« #∞ – <å^ŒºO`«O|∞Å∞#∞ ´ HõÖÏÊO`« ™ê÷ÜÚ« "≥#· ´ Hõ~åÎ
Ü≥∞<ÕflO_»HÔ¡ #· ´ JuQÍ gz#QÍ_»∞Ê – ÅO^Œ∞ ^Œ∞~°Oæ c"≥· – x`å‡O`« QÆ$Ç¨Ïq∂"≥ Hõ~∞° }ÕK«∞ =∞=Ú#∞ IIÑ¨~=° ∞II
– x`«ºñ_Ò „Ñ¨Éèí∞"å IIQÆ`«II – áêÅÑïÎ Ü«∂HÀ|∞
2. h ã≤OÇ¨ã¨# KèåÜ«∞ – Ö’ ã¨∞~°H˜∆`«=ÚQÆ – "åã¨=Ú ¿ãÜ«Ú^Œ∞=Ú –
Éèí=ºQÆ∞}`Õ*Ï ´ h ã¨∞ÉÏÇ¨ï"ÕKåÅ∞ – xâ◊ÛÜ«∞ ã¨∞~°H∆Í – "åã¨=ÚñQÍ
<˘Ñ¨C – „Ñ¨Éèí∞"å Ñ¶¨∞# ^Õ"å IIQÆ`«II
64 ^Õ=Ùx „¿Ñ=∞
~å – ã¨∞~°\ ˜ (‰õÄ_çH˘x Ü«Ú<åfl=Ú) `å – Pk
3. #QÆ=ÚÖò =~°∞ã¨xez – #QÆ^~Œè x° ~å‡} – =∞QÆ∞@‰õΩ =Ú<ÕflÜ«∞ – #O`«
„Ñ¨É∞íè h=Ù – JQÆ}`˜ =« `«û~°=Ú – h"Õ =∂ –ÉèQí =Æ O`«∞_»=Ù x#∞fl „Ñ¨}∞uO`«∞ ZO`« „¿Ñq∞OK≥<À – ^Õ=Ùñ_»∞ =∞#ÃÑ· – <≥O`«^Ü
Œ ∞« ñEÃÑ<À ´ qO`«QÅÆ
"Õ∞=Ú IIQÆÌ« I ~¸ ^≥=· „¿Ñ=∞#∞ – ™êO`«=Ú# ^è•ºxOÑ¨~ˆ IIZO`«II
4. "Õ~Ú Ü«ÚQÆ=ÚÅ∞ h‰õΩ – ^≥ãQ¨ uÆ Oz# Ü≥ÚHõ¯ – ™êÜ«∞O„`« ã¨^$Œ â◊=Ú ´ 1. Ñ¨xH˜=∂e# áêáê`«∞‡Å"≥∞#ÿ =∞#=Ú P - Ñ¶∞¨ #^Õ=ÙxH˜ Ñ≤ÅÅ¡ =∞#|_»∞@ÔH·
ã¨q„`«∞_»∞~°∞ â’ – ÉèÏÜ«Ú`«=ÚQÆ ÖË – =Hõ =ÚO^Œ∞ ~å„uÖ’ – „Ñ¨Ç¨Ï~°=Ú ´ `«# ‰õΩ=∂~°∞x =∞~°} |e~°H=Îõ Ú# =∞# – Å#∞ ã‘fiHõiOK«∞H˘<≥#∞ nxx
ã¨∞q∞Ü«∞qfi IIQÆ`«II E_»~ˆ IIZO`«II
22
77 `«O„_çÜ«∞QÆ∞ ^Õ=Ù_»∞ `«O„_çÜ«∞QÆ∞ ^Õ=Ù_»∞ 78
2. ÃÑO@‰õΩÑ¨Êq∂ñ^Œ Ñ¨_Ü ç Ú« #fl ~¸ hK« – =∞O\˜ Ñ¨Ù~°∞QÆ∞Å#∞ ÖË=<≥uÎ ´ 66 Love Divine, all love excelling
q∞O\˜ÃÑ· Ñ¶∞¨ #∞Å`Àñ QÆ∂~°∞ÛO_»ñ*ËÜ∞« h – =∞O\˜ Hˆ `≥OK≥ =∞# – =O\˜ 1. ^≥=· „¿Ñ=∞ Ñ¨$käfiÖ’x x<£ ã¨∞uÎ OK«∞K«∞O_ç "Õ∞=Ú
^ÕÇÏ¨ =Ú ^•eÛ IIZO`«II Ü«∞xfl\˜x q∞OK«∞#∞ ã¨~fi° ^• ¿ãqO`«∞=Ú.
3. „^•H∆Í~°ãÑ¨ Ù¨ =∞^è∞Œ ~°=Ú#∞ q∞Oz ~¸ „¿Ñ=∞ – ™êH∆Í`«∞QÎ Í =∞#Ñ¨~Ú#∞O_»QÍ ÜÕ∞ã¨∞ =∂Ö’ x=ã≤OK«∞ x<£ „ÉÏi÷Oz Ñ¨Ó~°„‚ ¿Ñ=∞
– D H˜∆u<å „¿Ñ=∞ „^•H∆Í~°ã¨=ÚHõO>ˇ – nHõ∆QÆ"Õ_ç Ü«∞¿ÑH˜∆OÑ¨`«QÆ∞<åÇ¨ Ü«∞k =∂ q=ÚH˜Ü Î ∞Õ "Õ∞ =∞uâ◊~ÚO`«∞=Ú
IIZO`«II
4. =∞#Å#∞ „¿Ñq∞Oz `«# „áê}q∞zÛ# – Ñ¶¨∞#∞ñ_® HÍâ◊=Ú#∞O_ç =∞~°e h Hõ=¸Åº „¿Ñ=∞ Ü«ÚO_»∞ 3. „H˘`«QÎ Í =∞=Ú‡ ã¨$lOz
=zÛ ´ =∞# ^≥·#º^ÕÇ¨Ï=Ú#∞ `«#~°∂Ñ¨=Ú‰õΩ =∂iÛ – H˘xáÈ~Ú `«# h=Ù ^•ã¨∞Å "≥∞#ÿ =∞=Ú‡ñ áêÑ¨ "≥∞Å¡ñ ÉÏÑ¨Ù=Ú
~å[º=Ú#∞ =∞#H©ÜÚ« #∞ IIZO`«II QÆ$Ñ¨`À ~°H˜∆OK«∞=Ú. =∂‰õΩ ã¨fiã¨÷`« <˘ãÖy
5. QÆ\ ˜ìQÆ =∞#=Ú#O k\˜ì xsHõ∆} – ÃÑ\˜ìÜ«Ú#fl ã¨`ü „ÔH·ã¨Î=ÙÅ∂ „Ñ¨Éèí∞ ´ 2. =∞=Ú‡ ãÖ~°H˜∆OK«∞ â◊HÎ̃ Q˘Ñ¨Ê ~°Hõ∆ñ EÑ¨Ù=Ú
_≥\ "ì̃ åñ_˘ =∞#=Ú#\ì̃ "å~°∞QÆ „Ñ¨É∞íè x – Hõ@_ì Å» #∞ =∞kx Éˇ\ Ü
ì̃ Ú« O^Œ=Ú h‰õΩO_»∞, =∂ „Ñ¨Éèí∞"å ÉèíHÎ̃ Ü«∞aè=$kú á⁄Ok
"Õ_»¯ II<≥O`«II Z#flñ _≥#flñ _Õx h^Œ∞ ã¨fi~°=æ ∞O^Œ∞ñ *Ë~Q° Í
– K«^ŒÅ"å_» [Hõ~åº ã¨xflkèx ÉÏÜ«Ú=Ú qO`« <˘Ok „¿Ñ=∞ ã¨∞uÎ
hHõiÊO`«∞ "≥∞Ñ¨C_»∞.
65 The Love of God – KåÔ~¡ãπ "≥ã‘¡
1. ^Õ=Ùx Q˘Ñ¨Ê „¿Ñ=∞#∞ ÜÕ∞ã¨∞<£ x~åHõiOK«∞"å~°∞ J#∞: ZKü. ÃÇÏ„x _Õq_£
HõÅO|∞ `≥ÅÊ*ÏÅ^Œ∞ Kå=Ù#∞ HÀ~°∞ "Õà#◊ ∞
J`«∞º#fl`« #Hõ„∆ `«=Ú<£ ^Õ=Ùx „¿Ñ=∞ QÔ Å∞Û#∞
67 How Great Thou Art
J^èÀQÆu<£ P=iOK«∞<£ J#O`« r==Ú – 1. âßâ◊fi`«∞_®! qã¨‡Ü«∞"≥ÚOk <Õ#∞ `«H}∆õ =∞„QÆÑ~¨ fi° `«O|∞ #∞O_ç
#tOK«∞ *Ïu<£ ~°HO∆˜ Ñ¨<£ #tOK«∞ "åi HÍ„â◊Ü∞« O|∞ h ã¨fiO`«Ç¨ÏãÎ̈ ã¨$+≤ìE_»QÍ J‰õ∆ΩÅ`À h =∞Ç≤Ï=∞ QÆO^Œ∞<£.
ã¨∞`«∞x |OÃÑ#∞ – „¿Ñ=∞ ãÖ^Õâ=◊ Ú. h ã¨fi~°O qO^Œ∞<£ L~°∞=ÚÅÜ«∞O^Œ∞ 3. =∞Ç¨^Õ"å! hÜÕ∞Hõ Ñ¨Ù„`«∞O_çÅ<£
áêÑÖ|∞ #∞O_ç áêÑ≤H˜ 3. ã¨=Ú„^Œ=Ú ã≤~å`À xO_ç ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨Éèí∂ x<åfl~åkèO`«∞#∞ <å ¿ÇÏÜ«∞áêÑ¨=ÚÖò ÉèíiOz, <å
q„âßOu EÃÑ#∞. PHÍâ◊"∞≥ HÍy`«"∞≥ ÿ IIF ~°Hõ∆HÍ! h ã¨∞Îu áê_≥^Œ<£ ã¨Ç¨Ü«Ú_≥· `å =∞~°}ÕK≥ #OK«∞
II^Õ=Ùx „¿Ñ=∞ ãÖÑ¨^Œ H˘=∞‡Öˇ¡ HõÅO|∞Öˇ #∂~°O`«Å<£ =∞Ç¨^Õ"å FÇ¨ÏŸ! Ü«∂â◊Û~°ºÑ¨_ç ã¨‡iO`«∞<£.
Jáê~°"≥∞ÿ#k „Ñü #~°∞O_»∞ Hõ~°}"≥∞ÿ <å ~°HH∆õ Í! #=∞ã¨¯iO`«∞x<£ 4. „H©ã∞¨ Î q[Ü«∂~åƒù@=Ú`À =zÛ
x~°O`«~O° |∞ xÅ∞Û#∞ ^Õ=Ùx „¿Ñ=∞<£ z„uOÑ¨<£ =∂~°x Ü≥∂ =∞Ç¨^Õ"åII h ãú̈Å=∞O^Œ∞ ##∞fl *Ë~Û° QÍ
„¿Ñ=∞ ãÖw`«=ÚII ãÖ„^ŒO|∞ ~ÚO‰õΩ#∞ 2. =$Hõ∆O|∞ÅO^Œ∞<£, J_»=ÙÅÖ’<Õ <Õ ã≤÷~°`«∞+≤ì`À ™êëêìOQÆÑ¨_ç
2. Ü«ÚQÍO`«HÍÅ =∞O^Œ∞# PHÍâ◊ "åºÑ≤Î Ü«∞O`«ÜÚ« Ñ¨‰õ∆ΩÅ áê@ÖÏÅHÕ`«∞#∞ h ã¨∞Îu *Ë`«∞<À =∞Ç¨^Õ"å.
Éè∂í ~å[º=ÚÖò #tOK«QÍ KåÅHõ áÈ=Ù#∞. – HÍ~ü¡ É’Éˇ~üæ
– J#∞: U.a. =∂ã≤ÖÏ=∞}˜ J#∞: U. <Õã≤‡`ü
23
‰õΩ=∂~°∞_»Q∞Æ ^Õ=Ù_»∞ 80
1. P „Ñ¨Éèí∞"Õ ^Õ=ÙO_»∞ – JkèHõ™ÈÎ„`å~°∞›O_»∞ ´ Éèí∂„Ñ¨[Å∞ #O^Œix –
‰õΩ=∂~°∞_»QÆ∞ ^Õ=Ù_»∞ |∞\ì̃Oz# ÉèQí =Æ O`«∞O_»∞ IIã¨~fi° II
ÜÕ∞ã¨∞„H©ã¨∞Î ã¨∞Îu 2. =∞#=Ú ^Õ=Ùx "å~° – =Ú#∞ =∞i Ü«∂Ü«∞# „Ñ¨[Å ´ =∞#Ü«∞=Ú <å
Ñ¶¨∞#„Ñ¨Éèí∞=Ù – <≥#~°∞`À "Õ∞ÃÑ_ç Q˘éˇ]Å=Ú IIã¨~°fiII
68 „Ñ¨Éèí∞"≥·# ÜÕ∞ã¨∞#‰õΩ ã¨∞Îu 3. Hõ$`«[`˝ å~°Ê}Å∞ – H˘Å¡Q#Æ ∞ *ˇeO¡ Ñ¨ ´ <å`«x Ü«∂=~°}=ÚÖ’ – #u
~å – P#O^ŒÉ~·è̌ q° (KåÜ«∞: ÜÕ∞ã¨∞=O\˜ „Ñ≤Ü∞« |O^è∞Œ ñ_»∞) `å – Pk q#Ü«∞=Ú`Àñ*Ë~O° _ç IIã¨~fi° II
1 2
Ñ¶¨∞# Éè=í ^Œ∞Ñ¨H$õ `«∞ – Å#∞ =∂\˜H˜ <Õ – q#∞uO`«∞#∞ ^Õ – x[ã¨∞`«´ 4. PÜ«∞# ^ŒÜ∂« =∞Ü«Úñ_»∞ – PÜ«∞# Hõ$áê=∞Ü«Úñ_»∞ ´ PÜ«∞# „¿Ñ=∞
ã¨`º« O – |#=~°Ò« |∞O_»∞#∞ x["Õ∞ IIã¨~fi° II
Ü≥Ú#~°ñQÆ <åÃÑ· – 3##∞„HÀâ◊=Úñ ^ŒQÆ – 4#∞#∞Ñ¨"Õ ¢ÔH·ãÎ̈= – [# qÇ≤Ï`« II
5. â◊√Éè<í å=∞O =∞k#∞Oz – „Ñ¨É∞íè <å=∞O ã¨∞uÎ ~ÚOz ´ Ñ¶∞¨ #<å=∞O |uÉèHí <Î˜ £
Ñ¶¨∞#II – J#Ü«∞=Ú Q˘Å∞=Ù_ç [#∞ÖÏ~å IIã¨~fi° II
1. ^èÀ~°}˜QÍ <å – ^Àã¨=Ú ÖˇOK«‰õΩ – ™êÔ~‰õΩ <å„t`« – [#=~°^• ´ 6. Ñ≤`$« Ñ¨Ù„`å`«‡‰õΩ#∞ – „Ñ≤Ü∞« =∞Ç≤Ï=∞ =∞QÆ∞QÍHõ ´ Pkx #∞O_ç#su –
5
áê~°=Úñ ^ŒÑ≤Ê# – áê`«‰õΩ #QÆ∞ <Õ – <å~°_ç=_» h – Hõk a~°∞^•IIÑ¶¨∞#II ##=~°Ò« |∞O_»∞#∞ QÍHõ IIã¨~fi° II
2. [Å|∞^Œ∞ƒ^Œ=Ú`À – ã¨=∞ =∞x <åã≤u÷ – `≥eÜ«∞^Œ hHõk – ^ÕÇÏ¨ ^è~Œ å ´ - #Ô~à◊¡ #=¸ÜÕ∞Å∞ ã¨∞|ƒÜ«∞º
YÅ=∞Ü«∞ =∞QÆ∞ h – Hõi‡xñ „É’=#∞ – ã≤Å∞=#∞ ÉÁOk# – „âıÜ∞« óHõ~å II 70 ^Õ=‰õΩ=∂~°∞xH˜ ™ÈÎ„`«=Ú
Ñ¶¨∞#II ~å – â◊OHõ~åÉè~í }
° =Ú `å – Pk
3. =∞O^Œ=∞ux <å – Ü«∞O^Œ∞ #ÅHõ∆ º=Ú – <˘O^Œ‰Ωõ ^Õ= 6ã¨∞ – #O^Œ ^Õ= ‰õΩ=∂~å – n<ÀÑ¨HÍ~å ´ <å =OHõ ^ŒÜ∞« ñ EÑ¨ – <å Ü«∞#fl ~å~å
<å ´ Ü«∞O^Œ=ÚQÍ <å – _≥O^Œ=Ú Hõ_∞» ñ ^≥e – "˘O^ŒñQÆ h ^ŒÜ∞« – II^Õ=II
#O^Œ∞ =∂ IIÑ¶∞¨ #II 1. =$Hõ∆=Úñ ÉÏã≤# – Ñ¨H˜∆ <Õ#Ü«∂º ´ JH©∆} Hõ~°∞}KÕ – ~°H˜∆OÑ¨=Ü«∂º
– q∞H˜¯e #=¸ÜÕ∞Å∞ II^Õ=II
2. áêÑ¨ÙÅ áêe\˜ – Ñ¨~=° ∞^ŒÜ∂« à◊¥ ´ nqOK«∞ h ^ŒÜ∞« – n#∞xH˜ÑÙ¨ _»∞
69 ^≥·= ã¨∞Îu II^Õ=II
° =Ú (KåÜ«∞: Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å ã¨xflkè) `å – Pk 3. q#∞uO`«∞ ã¨^∞Œ }æ – q=∞Å qKå~å ´ ##∞ñ „É’="Õ ÜÕ∞ã¨∞ – <å=∂=`å~å
ã¨~°fi^Õâ◊=ÚÖÏ~å – N ÜÕ∞¿ã ^Õ=ÙO_»∞ ´ Lifi #∞`åûÇ¨Ï=Ú`À – II^Õ=II
QÆ∞~°∞™ÈÎ„`«=Ú *ËÜ«∞#∞ ~°O_ç IIã¨~°fiII 4. Éè[í #ñ *ËÃã^Œ x#∞fl – x[ ~°H‰∆õ Ωõ O_» ´ q[Ü«∞=Úñ *ËÜ∞« "Õ – #[ˆ~`«∞
"åñ_® II^Õ"åII
1
Q˘Ñ¨ÊÜ≥∞ÿ # 2h LÑ¨HÍ~°=ÚÅ#∞. 3
„¿Ñ=∞ 4
LOK«∞=Ú 5
QÆ@∞¡, ÖËHõ "Õ∞~°. 5. HõxHõ~° =∞`«ºO`« – Hõ~∞° }Ü«ÚñQÆÅ^Œ∞ ´ x#∞ #=Ú‡ "åx KÕ – ux g_»
6
ã¨∞Ñ¨Ù„`«∞ñ_®. 7Ç¨Ï$^ŒÜ∞« =Ú. =Å^Œ∞ II^Õ=II
24
81 ÜÕ∞ã¨∞„H©ã∞¨ Î ã¨∞uÎ ‰õΩ=∂~°∞_»Q∞Æ ^Õ=Ù_»∞ 82
6. =∞Ç¨ÏhÜ«∞ QÆ∞}=∞}˜ – =∞O_ç`« ^Õ"å ´ WÇ¨ÏÉÏ^èŒ ÉÏÑ¨"Õ – W=∂‡#∞ÜÕ∞ÖÏ 2. Hõ~∞° } QÆÅ "åñ_»x – áêÑ¨ÙÅñ „É’K«∞ – a~°∞^Œ∞ñQ˘x<åñ_»x ´ =∞~°}=Ú#∞
II^Õ=II ^•xñ 1|i – =∂~°∞Û Ñ¶∞¨ # â◊HQÎ̃ ÅÆ – Ñ¨~=° ∞ QÆ∞~°∞ñ_ç`ñ« _≥ =∞# – áêe
– q∞H˜¯e #=¸ÜÕ∞Å∞ "åñ_»x â◊√Éèí II=∞OQÆà=◊ ÚII
71 „H©ã¨∞Î#∞ ã¨∞ÎuOK«∞@ 3. ãÖw`«=Ú áê_»∞K«∞ – ã¨∞"å~°Î „Ñ¨ – ãÖQÆ=ÚÅñ QÆ∂_»∞K«∞ ´ 2xOyH˜x
~å – =ÚMÏi `å – „uÑ¨Ù@ Éèí∂q∞H˜x – x`«º=ÚQÆ <ÕÅñ ^ŒQÆ∞ – â◊$OQÍ~°Ñ¨Ù ~åA#‰õΩ – ˆH∆=∞ =∞QÆ∞
h=Ù <å ^Õ=ÙO_»"·≥ Ü«Ú – <åfl=Ù ÜÕ∞ã¨∞ <å^èŒ hqÅñ – „É’="Õ I ##∞flñ P"Õ∞#x II=∞OQÆà=◊ ÚII
– QÍ="Õ IIh=ÙII – Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^èŒi
1. áêÑ¨ =∂#= – âßÑ¨ ÉèÏ~°=Ú – <ÀÑ≤ ã≤Åfi#∞ – |_ç# Hˆ =∆ ∂ – kèÑu¨
ã¨~°fi – Éèí∂Ñü IIh=ÙII
73 „H©ã¨∞Î#‰õΩ ™ÈÎ„`«=Ú
~å – `À_ç `å – Pk
2. „âıÜ«∞=∞ø HÍ – Ü«∞O|∞ Éèí‰õΩÎÅ – H©Ü«∞ ã≤^Œú=Úñ *ËÜ«Ú ÜÕ∞ã¨∞ –
<åÜ«∞HÍ – "≥∂Hõ∆ – ^•Ü«∞HÍ IIh=ÙII =∞OQÆà◊"Õ∞ ÜÕ∞ã¨∞#‰õΩ – =∞#∞*Ï=`å~°∞#‰õΩ ´ â◊$OQÍ~° „Ñ¨Éèí∞=Ù#‰õΩ –
3. r= =∂Ô~_ç – „`À= <Õñ|_ç – Kå=<≥· Ü«Ú<åfl#∞ Ñü`« – áê=<å Ü«∂`«‡ Hˆ =∆ ∂kèÑu¨ H˜ II=∞OQÆà"◊ ∞Õ II
– r=<å IIh=ÙII 1. Ñ¨~=° ∞ Ñ¨q„`«∞#‰õΩ – =~°k=º `ÕA#‰õΩ ´ x~°∞Ñ¨=∂#O^Œ∞#‰õΩ – xÑ¨Ù}
4. *ÏQÆ∞¿ãÜ«∞Hõ – ÉÏQÆ∞¿ãÜ«∞#∞ – ~åñQÆ^≥ <Õ Ñ¶¨∞’~° áêÑ¨ – ~Àyx – ^Œ∞óY "Õ^∞Œ º#‰õΩ II=∞OQÆà"◊ ∞Õ II
– ÉèÏyx IIh=ÙII 2. ^Œ∞i`« ãÖÇ¨~°∞#‰õΩ – =~°ã¨∞QÆ∞}À^•~°∞#‰õΩ ´ Hõ~°∞}Ï ãÖÑ¨#∞fl#‰õΩ –
5. áêÑ¨=Ú# <å – ~°∂Ñ¨Ù =∂Ñ≤u – „áêÑ¨Ù h=x #q∞‡ux ##∞ ÖËÑ<¨ å – *Ï˝#nÑ¨ÙÎ#‰õΩ II=∞OQÆà◊"Õ∞II
Hõ$Ñ¨#∞ – EÑ¨"å IIh=ÙII 3. ã¨`º« „Ñ¨=~°∞#Î ‰õΩ – ã¨^~úŒ ‡° jÅ∞#‰õΩ ´ x`«ºã¨fiÜ«∞Or=Ù#‰õΩ – x~°‡ÖÏ`«∞‡#‰õΩ
72 „H©ã¨∞Î#‰õΩ =∞OQÆàÏ~°Û# II=∞OQÆà◊"Õ∞II
~å – aÅÇ¨Ïi (KåÜ«∞: w`«=ÚÅ∞ áê_»~Ô ) `å – „uÑ¨Ù@ 4. Ü«ÚHõÎ™ÈÎ„`å~°∞›#‰õΩ – ÉèíHõÎ~°H∆Í=∞}˜H˜ ´ ã¨`«ºÑ¨~°O*’ºu Ü«∞QÆ∞ –
=∞OQÆà=◊ Úñ ÉÏ_»~Ô – „H©ã∞¨ ‰Î Ωõ [Ü«∞ – =∞OQÆà=◊ Úñ ÉÏ_»~Ô – Ü≥∂ „Ñ≤ÜÚ« ÖÏ~å ™ê~°fiÉè∫=Ú#‰õΩ II=∞OQÆà◊"Õ∞II
– =∞OQÆà=◊ Úñ ÉÏ_»~Ô ´ =∞OQÆà=◊ Úñ ÉÏ_ç ^Œ∞ – ã¨ûOQÆux g_ç „Ñ¨É∞íè – 5. #~°Ñ∞¨¶ ’~° HõÅ∞+¨=ÚÅ – #∞~°∞=∂~°OQÆ xÅ ´ Hõ~∞° ^≥Oz# =∂áêe – =~°
1
ãÖQÆ∞Å#∞ QÆ∂_ç =∞kñ – ÉÁOQÆ∞K«∞ñ 2*ˇÅOQÆ∞K«∞#∞ II=∞OQÆà=◊ ÚII ~°Hõ∆‰õΩ#‰õΩ II=∞OQÆà◊"Õ∞II
1. ~åAÅ‰õΩ ~å[x – ^Œ∂`«ÅKÕ`« – Ñ¨Ó[ñQ˘#∞"åñ_»x – `Õ[=Ú# 6. Ñ¨~°=∞Ñ¨Ùi "åã¨∞#‰õΩ – #~°^≥·= ~°∂Ñ¨Ù#‰õΩ ´ Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~° `«#Ü«Ú#‰õΩ –
ã¨∂~°∞ºxH˜ – nÑ≤Î x_»∞ ã¨^Œ∞æ} q – 3~ål`«∞x ™ê^èŒ∞[# – ~°Hõ∆‰õΩx Ñ¨Hõ∆=ÚQÆ „|}∞uO`«∞=Ú x#∞fl II=∞OQÆà"◊ ∞Õ II
II=∞OQÆà=◊ ÚII – Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^èŒi
1 2 3 1 2
„Ñ¨É∞íè =Ù`À #∞#fl"åix. ãÖ`À+≤OK«∞K«∞. „Ñ¨HÍtOK«∞"åxx #tOÑ¨*ËÜ«Ú. PHÍâ◊=Ú
25
74 „H©ã¨∞Î#‰õΩ =∞OQÆàÏ~°Û# 2. ™È^Œ~åo ÉèOí yx – Éè‰í Ωõ ÅÎ <≥Åñ¡ – Ez „áÈK≥_∞» "åxx ´ Ü«¸^Œ
~å – P#O^ŒÉ~·è̌ q° `å – Pk ^ÕâÑ◊ Ù¨ "å~°ÅkèHõ – ÉÏ^èñŒ Éˇ@∞ìK∞« Ç≤ÏOã¨ñ*Ëã#≤ – ™ê^Œ~O° |∞# 1„uk#=ÚÅ‰õΩ
=O^Œ#"Õ∞ ÜÕ∞ã¨∞#‰õΩ – =~°∞ã¨∞QÆ∞}À^•~°∞#‰õΩ ´ ™œO^Œ~°º „Ñ¨Éèí∞=Ù#‰õΩ =Ú^Œ=Ú`À QÆ#∞Ñ¨_#ç „Ñ¨É∞íè #‰õΩ II=∞OQÆàI◊ I
ã¨~ˆ fiâ◊fi~° h‰õΩ II=O^Œ#"Õ∞II
3. ^è~Œ } ° ˜ <˘æÖÛˇ _ç ^•ã¨[ – #=ÚÅ#∞ñ„É’K«∞ – ^≥=· `«#Ü«Úñ_»x x[ ´
1. Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å `«#Ü«Ú#‰õΩ – W=∂‡#∞ÜÕ∞Å∞#‰õΩ ´ |Ç¨ï Hõ~∞° }ÏÉè~í } ° ∞#‰õΩñ 2
– „Ñ¨Éèí∞=ÙÅ „Ñ¨Éèí∞=Ù#‰õΩ II=O^Œ#"Õ∞II =∞~°Ü«∞ xÅ#∞ ã¨‡iOK«∞"åiH˜ – QÆ∞~°∞`«~°O|QÆ∞ 3HõÅ∞+¨ [Åxkè – ^ŒiH˜ñ
2. P„t`« [#áêÅ∞#‰õΩ – #HõÅ∞+¨ =~° ^ÕÇï¨ #‰õΩ ´ W„âßÜÕ∞Öò ~åA#‰õΩ - *Ë~°∞Û Ñ¨~°=∞ Ñ¨^Œ"Õ∞ – 4~Ú~°∞ "˘#Ô~Û^Œ #x# „Ñ¨Éèí∞#‰õΩ II=∞OQÆà◊II
Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å h‰õΩ II=O^Œ#"Õ∞II – Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^èŒi
3. =∞iÜ«∂`«#∂A#‰õΩ – =∞Ç≤Ï=∞ QÆOcè~∞° #‰õΩñ ´ Ñïâ◊√^•úK~« } ° ∞#‰õΩñ ´
|~°"∞Õ â◊fi~° h‰õΩ II=O^Œ#"Õ∞II 76 „H©ã¨∞Î ÜÕ∞ã¨∞#‰õΩ =∞OQÆà◊Ç¨~°u
4. ~åAÅÃÑ· ~åA#‰õΩ – ~°qHÀ\˜ `ÕA#‰õΩñ ´ Ñ¨Ó*Ï~°›Ñ¨^•|∞˚#‰õΩ – ~å – P#O^ŒÉ~·è̌ q° (KåÜ«∞: `≥Å∞QÆ∞ `«eH¡ ˜ =O^Œ#O) `å – J@ KåÑ¨Ù
Éè∞í =<å=# h‰õΩ II=O^Œ#"Õ∞II „H©ã∞¨ Ü
Î ∞Õ ã¨∞‰õΩ =∞OQÆàO◊ =∂ – H©iÎ ~åA‰õΩ =∞OQÆàO◊ ´ „H©ã∞¨ Ü
Î ∞Õ ¿ã ^≥=· =∞OK«∞#∞
5. „¿Ñ=∞ ^ŒÜ∂« ã≤O^è∞Œ #‰õΩ – Hˆ =∆ ∂=∞$`« Ñ¨Ó~°∞#‚ ‰õΩ ´ P"Õ∞ #x ™êëêìOQÆ=Ú – ‰õÄ_ç áê_»∞^Œ∞ =∞OQÆàO◊ II
– ÅiÊO`«∞=Ú h‰õΩ II=O^Œ#"Õ∞II 1. „Ñ¨=K«#O|∞Å∞ |e¯#\ì̃ – „áê}<å^è∞Œ _»g"≥ h^Œ∞ ´ ãÎ̈==Ú *ËÜÚ« K«∞
"≥∞ÅQÆ∞ =∞#∞AÅ – ã¨„`«ÊÉèí∞=ÙH˜^≥ =∞OQÆà◊O II„H©ã¨∞ÎII
75 „H©ã¨∞Î‰õΩ =∞OQÆà◊ ™ÈÎ„`«=Ú 2. [QÆ=Ú<ÕÖ_ˇ ∞» r=<å^è∞Œ _» – [Ñ¨=ÚÅO^≥_∞» QÆ$Ñ¨H\õ ÏHõ∆ ´ JQÆ}© `«O|QÆ∞
~å – =∂~°∞= (KåÜ«∞: ãÖkÜ«∞=Ú g_»")Õ `å – J@ „¿Ñ=∞EÑ≤# – J=∞~°À Õ _» =∞OQÆàO◊ II„H©ã∞¨ IÎ I
=∞OQÆà◊O|x áê_»ˆ~ – „H©ã¨∞Î‰õΩ [Ü«∞ – =∞OQÆà◊O|x áê_»ˆ~ – ÜÕ∞ã¨∞‰õΩ 3. YÅ∞Å „É’K≥_∞» HõxHõ~å`«‡ – Hˆ O„^Œ ™ê÷#=Ú h Ñ¨^•|˚=Ú ´ HõÅ∞+¨=Ú#∞
[Ü«∞ – =∞OQÆàO◊ |x áê_»~ˆ ´ =∞OQÆàO◊ |x áê_ç 1ã¨[˚ – <åOQÆ Ñ¨Ól`«∞ñ_≥·
2 Hõ_=» ∂iÛ#\ì̃ – ã≤Å∞= <å^è∞Œ _» =∞OQÆàO◊ II„H©ã∞¨ IÎ I
Hõ$áê`« – ~°OyÖ’Hõ ã¨=¸Ç¨Ï áêÑ¨q – 3ÉèOí QÆ∞_»x Ü«Úá⁄ÊOy [Ü«∞[Ü«∞
II=∞OQÆàI◊ I 4. =∞#=Ú QÀÔ~_»∞ =∂ Ç¨Ï$nâ◊√_» – =∂~°^æ ~Œ ∞° ≈_» g"≥QÍ= ´ J#Ü«∞=Ú
1. Ñ¶∞¨ # Ü«¸^Œ ^ÕâO◊ |∞Ö’ – Éˇ`¿¡≥ ÇÏ – =Ú# Ü«¸^• QÀ„`«O|∞Ö’ ´ q#∞ñ x#∞Q˘Å∞Û [#=ÚÅ – Pk ^Õ=Ù_» =∞OQÆàO◊ II„H©ã∞¨ IÎ I
_»∞ ÜÕ∞¿ãÑ¨Ù#‰õΩ ãüÜ≥ÿ∞ – `«#~°∞K«∞O_≥_ç =∞iÜ«∞ Hõ_»∞Ñ¨Ù# – [##"≥∞ÿ ~¸ 5. [#Hõã¨∞`« â◊√^•ú`«‡ ^Õ=Ù_» – QÆ#x q#x „¿Ñ=∞ Ñ¨Ó~°∞‚_» ´ `«xqf~°QÆ
=∞~°ºÎ =~°∞Å‰õΩ – ã¨ûæŒ x QÆeOæ K«∞ "åxH˜ II=∞OQÆàI◊ I áê_»∞^Œ=Ú ~¸ – ^è•„u hHõQÆ∞ =∞OQÆà◊O II„H©ã¨∞ÎII
1
ã¨[#˚ ã¨=¸Ç¨Ï=ÚKÕ`« Ñ¨ÓlOÑ¨|_ç# "å_≥.· 2
JÅÅ=O\˜ Hõ$Ñ¨QÅÆ "å_»∞ – ã≤. ~°q=~°‡
1 2 3 4
3
<åâ◊#=Ú KÕÜÚ« "å_»∞. =¸_»∞~ÀAÅ‰õΩ. qKåiOÑ¨QÍ áêÑ¨ã=¨ Ú„^Œ=Ú x"åã¨=Ú.
26
77 ~°H‰∆õ Ωõ xÜ«∞O^Œe q[Ü«∞=Ú 2. 1 2
JHõ∆Ü«∞ Hõ~°∞}ËHõ∆ Éè∞í =# – ~°H}
5
3 4
∆õ YÅ tH∆Í ´ ^èºŒ Hõ∆ |∞^èŒ Ñ¨Hõ∆ Hõ$`« –
~å – â◊ÇÏ¨ # `å – „uÑ¨Ù@ "≥∂Hõ∆ Ü«∞#∞ nHõ∆<£ IIÜÕ∞ã¨∞II
q[Ü«∞w`«=ÚÖò áê_»~ˆ – „H©ã∞¨ ‰Î Ωõ [Ü«∞ – q[Ü«∞w`«=ÚÖò áê_»~ˆ ´ 3. =∂\˜H˜ 7q∞<Õfl\˜Hñ˜ É’ – <Õ\ H˜ ñ˜ QÍÖò <˘=fi ´ ã¨∂\˜QÆ #~°HÀ\˜ 8^Œ∞i`« –
=$l# =∞O`«\ ˜ q∂ñ^Œ – q[Ü«∞ q∞K≥Û_»∞ ^Õ= – x[‰õΩ=∂~°∞x <å=∞=Ú<£ "å@=ÚÅ#∞ 9q∂@∞ IIÜÕ∞ã¨∞II
– Ç¨Ï$^ŒÜ∞« =ÚÅ`À – Éè[í # *ËÜÚ« K«∞ x`«º=Ú<£ IIq[Ü«∞II 4. 10„â’„`«=∞ Ü«∞Ñ¨q„`« #~° K« – i„`«Å∞ q#ñÉ’Hõ ´ "≥∞ÿ„ux |~°=∂`«∞‡x Hõ^äŒ
– =∂„`«=Ú q#∞ =∞#∞K«∞<£ IIÜÕ∞ã¨∞II
1. =∞OQÆà◊=ÚQÆ ÜÕ∞ã¨∞ñ_Õ – =∞#‰õΩ ~°Hõ∆} – â◊$OQÆ"≥∞ÿ =∞i xÖˇÛ#∞ –
5. =∞# r=#=Ú#‰õΩ =∂~°∞QÆñ – `«# „áê}=Ú xK≥Û<£ ´ `«# ~°H=Îõ ÚKÕñ
xOy<£ q_çz =K≥Û#∞ – â◊„`«∞x Ü«Ú^Œú – ~°OQÆ=∞O^Œ∞# ÔQÖˇÛ#∞ ´ ~°OQÆ∞ ÉÏ=# "≥Ú#iOK≥#∞ =∞#Å<£ IIÜÕ∞ã¨∞II
q∂~°ñQÆñ^Œ# – ~°H|Îõ Å=Ú =Å#ñ – á⁄OQÆ∞ #}ñQÆñ*ËÃã#∞ – ™ê`å#∞x – qeÜ«∞O _®ã¨<£
|Öò – „‰õΩOQÆ #eÑ≤ pÖˇÛ#∞ IIq[Ü«∞II
2. áêÑ¨=ÚÖò ^˘ÅñyOÑ¨#∞ – =∞#Å#∞ ^Œ# ã¨fi – ~°∂ÑÖ|∞#‰õΩ =∂~°Ê#∞
79 ÜÕ∞ã¨∞ Éè[í #
~å – [O~°≠∂\˜ `å – Pk
– âßÑÖ |O`«ÜÚ« <ÀÔ~Û#∞ – ^Õ=Ùx <åºÜ«∞ – HÀÑ¨=Ú<£ Éèií ~ÚOK≥#∞ ´
N ÜÕ∞ã¨∞<Õ – Éèlí OK«∞ – <å =∞#™ê – N ÜÕ∞ã¨∞<Õ Éèlí OK«∞ ´ N ÜÕ∞ã¨∞
áêÑ¨ "≥∞~°∞ñQÆx ÜÕ∞ã¨∞ – áêÑ¨"≥∞ÿ =∞#H˘~°‰õΩ – áêÑ¨Ü«∂QÆ=Ú nÔ~Û#∞ –
„Ñ¨Éèí∞<Õ ÉèílOK«∞ – <å =∞#™ê – N ÜÕ∞ã¨∞<Õ ÉèílOK«∞ IIN ÜÕ∞ã¨∞II
^Õ=Ùx hu<£ – nè~°∞ñ_≥· <≥~°"ÕÔ~Û#∞ IIq[Ü«∞II 1. ÜÕ∞ã¨∞ „u`«fi=∞O – nâ◊ ‰õΩ=∂~°∞ñ_»∞ ´ ÉèÏã¨∞~°∞ñ _®`«ñ_»∞ – Éè∂í +≤`«
3. ã≤Å∞= =∞~°}=Ú <˘OkÜ«Ú – =∞#Å#∞ ^Œ#HÔ · – QÔ Å∞=<£ ÖËz# "åxH˜ ~°Hõ∆‰õΩñ_»∞ IIN ÜÕ∞ã¨∞II
– K≥Å∞=ÙQÆ<£ q=∞ÖÏ`«∞‡x – „¿Ñ=∞#∞ =∞#Ö’ – xÅ∞=<£ *Ëã#≤ "åxH˜ñ ´ 2. #~°∞Å ^Œ∞i`«ãu÷≤ ñ – QÆ~∞° }Õz "åiH˜ñ ´ Ñ¨~=° ∞ ã¨∞Y=Ú e_» – ÑïHÕz
H˘Å∞=Ùñ *Ë`∞« "≥∞QÍx – WÅ#∞ =∞~°∞=Hõ "åx – ã≤Å∞= "≥∂Ü«ÚK«∞ h Hõ$áê =zÛ# IIN ÜÕ∞ã¨∞II
– ~°H}
∆õ KåÅ qÅ∞= QÆÅ^Œx Kå@∞K«∞ IIq[Ü«∞II 3. ™êfiq∞H˜ =∞Ç≤Ï=∞Ü«Ú – Éè∂í q∞H˜ <≥=∞‡k ´ Hˆ =∆ ∞=Ú xÜ«∞º#∞ – ÖËq∞_çñ
– JÖÏ¡i ÃÑ^Œg~å™êfiq∞ |∞\ì̃# IIN ÜÕ∞ã¨∞II
4. #~°∞Å#∞ `«O„_ç`À – <≥·Hõº=Ú *ËÜ«∞QÆ x~°`«=Ú "Õñ_≥_ç – x[„áêÑ¨‰õΩñ
78 „H©ã¨∞Î ¿ã"å ™êÑ¶¨Åº`« _»Q∞Æ IIN ÜÕ∞ã¨∞II
~å – [O~°≠∂\˜ `å – UHõ 5. =¸ñ_»= k#=Ú# – =∞$`«∞º=Ù <À_çOz ´ `«_Ü » ∞« Hõ Ñ¨Ù#~°∞ – `å÷#=Ú
ÜÕ∞ã¨∞ Éè[í #ÜÕ∞ =∞#Å#∞ P ã¨∞QÆuH˜ñ nÜ«Ú – [#∞ÖÏ~å ´ ^•ã¨[#∞Å∞ <˘Ok# IIN ÜÕ∞ã¨∞II
*ËÜÚ« Ñ¨Å∞ – ^Àã¨=ÚÅ∞ "≥∂Ü«Ú IIÜÕ∞ã¨∞II – Ü≥∞+¨Ü«∂ g~°=∂iì<£
1. "Õ∞Å 1‰õΩÅjÅ „=`« – 2*Ï 3ÖÏkèHõ "Õ∞Å ´ KåÅ =∞# q∂ÖÏQÆ∞#ñ – 1
âßâ◊fi`«"≥∞ÿ# Hõ~°∞} QÆÅ K«∂Ñ¨ÙQÆÅ"åñ_®. 2Ö’Hõ=Ú#∞ ~°H˜∆OK«∞"åñ_®. 3áêÑ¨ÙÅ#∞
4
QÍÖÏ=kèñ QÆ∂Å IIÜÕ∞ã¨∞II tHÕ∆ Ñ¨#kèHÍi. 4*Ï˝#∞Å Ñ¨H"∆õ ∞≥ #ÿ "åñ_®. 5"≥∂Hõ™∆ ê÷#=Ú#∞KÕã#≤ "åñ_®. 6xÅHõ_K» `Õ .« 7QÆOQÍ#k?
8
1
‰õΩÖÏKå~°=Ú. 2
ã¨=¸Ç¨Ï=Ú. 3
"≥Ú^ŒÖˇ·#q. 4
HÍÖÏO`«=ÚO^Œ∞. áêÑ¨=ÚÅ#∞ J_»∞Å¤ #∞, ÖËHáõ êÑ¨=Ú Ü≥ÚHõ¯ Ü«∞aè=$^Œ∞Åú #∞. 9áÈñQ˘@∞ì 10K≥q.
27
80 „ÔHã· =Î̈ qâßfiã¨=Ú#‰õΩñ „ÉË̂~Ñ¨} 1. k=ºÑ¨^qŒ x q_çz h=Ù – n#∞ñ_»"·≥ Ñ¨Ù\ì̃<å=Ù ´ Éè=í º"≥∞#ÿ É’^èÖŒ <ˇ Àfl –
~å – Ü«∞^Œ∞‰õΩÅHÍOÉè’l `å – Pk ÉÏQÆ∞QÍ ^èŒ~° <ÕiÊ<å=Ù IIÉèí[#II
ÜÕ∞ã¨∞x Éèlí ~ÚOÑ¨"Õ =∞#™ê – h ^Àã¨=ÚÅ∞ K«#ñ – *Ëã≤ Hõ$Ñ¨`Àñ 2. #~°∞Åñ QÍ=#∞ Ñ¨~=° Ú#∞O_ç – ^è~Œ ‰° Ωõ h=Ù =zÛ<å=Ù – Ñ¨~∞° ñ_» <≥#· <å
„É’K«∞<Õ =∞#™ê ´ "åã≤ ÔHH˜¯# „H©ã¨∞Î "≥∂Hõ∆x – "åã≤QÍ H˜ñHõ "Õ̂~ÖË~°x – H˘~°‰Ωõ h – „áê}=Ú #iÊOz<å=Ù IIÉè[í #II
^Àã≤ÖÁyæ #∞uOz`Õ x#∞ – „`Àã≤"Ü Õ ∞« ñ_»∞ ^Àã¨HÍ~°x IIÜÕ∞ã¨∞II 3. K≥_#ç "åñ_» <≥#· ##∞flñ – *Ë~ñ° nã≤ „áÈz<å=Ù ´ Ñ¨_#ç <å^Œ∞ QÀu #∞O_ç –
ÃÑH· ˜ ÖË=<≥uÎ <å=Ù IIÉè[í #II
1. U\˜ˆH h H©^Œ∞~åâ◊Å∞ – h – ÔHÑ¨C_»∞#∞ K≥q – <å@=ÙQÆ „Ñ¨Éèí∞ ÜÕ∞ã¨∞
4. ZO`« „¿Ñ=∞ Ü≥∞O`« ^ŒÜ«∞ – Ü≥∞O`« Hõ$Ñ¨ ÜÕ∞ã¨Ü«∞º h‰õΩ ´ WO`«Ü«∞x
"åHõº=ÚÅ∞ ´ "å@=ÚQÆ <å `«∞k k#=Ú# – h@∞q∂éñQÆ x`«ºr= H˜ –
=i‚OÑ¨ xÅÖ’ – <≥=xH˜x ™ê^èºŒ O|∞HÍ^Œ∞ IIÉè[í #II
s@=Ú#∞ hH˜`∞« Î #x `«# – <À@ñ |e¯# =∂@ñ ^ŒÑÊ¨ ñ_»∞ IIÜÕ∞ã¨∞II
– ^˘~°™êq∞ P~ÀQÆº=Ú
2. YO_»#QÆ x#∞ K≥O_çÜ«∂_»ñ_»∞ – Ü≥∞Å¡Ñ¨C_»∞O^Œ# q∞„`«∞_»x ~°H˜∆OK«∞
#`«ñ_ç`ñ« _»∞ ´ JO_»ñÉÏÜ«∞Hõ x#∞fl „Ñü k# – QÆO_»=ÚÅ#∞ Ç¨ÏiOK«∞#x 82 ÜÕ∞ã¨∞ <å=∞ Éè[í #
h – =ÙO_» QÀi# xO_»∞ <≥=∞‡k – ^ŒO_çñQÆ h‰õΩO_»ñ *ˇÑC¨ #∞ IIÜÕ∞ã¨∞II ~å – =ÚMÏi `å – Pk
ÜÕ∞ã¨∞Éèí[#¿ãÜ«∞"Õ – ^Àã¨Ñ¨Ù=∞#™ê! ´ "åã≤QÆ <Õ<Õ, =~°~°Hõ∆‰õΩñ_»∞ – "Õ™êi
3. Ö’Hõ Ãã·`å#∞ ^Œ∞~Àƒù^èŒÅ∞ – h "åeOÑ¨Hõ Ü«∂ – Ö’Hõ~°Hõ∆‰õΩx ã¨∞É’^èŒÅ∞ ´ =ã¨∞^èŒ – <≥"åfiixñ QÍ#=Ú IIÜÕ∞ã¨∞II
´ UHõ =∞#ã¨∞`À ~å„uñ|QÆÅ∞ Ñ¨ – ~å‰õΩÖËHõ#∞ QÍK«∞ <å „Ñ¨Éèí∞ – ~åHõ_»#∞ 1. ^è•~°∞}áêÑ¨ – Éèí~°}Ï! Ç¨Ï~°}Ï! ´ HÍ~°∞}ºHõ~°Ü«∞x HÀiÉèílOÑ¨"≥ IIÜÕ∞ã¨∞II
h"≥éÕy##∞ Ñ¨~° – Ö’Hõâ◊√Éèí ã¨∞Y™œYº "≥Úã¨ñQÆ∞#∞ IIÜÕ∞ã¨∞II 2. âßOuã¨∞hu – ã¨^Œ=ÚÅÉèíH˜Î<£ ´ qO`«QÆx_»∞ =∞# – âß≈Ouã¨∞^è•Hõ~°∞ñ
4. =OK«#Å∞ =∞k #∞OK«Hˆ =∞#™ê – h – ^Œ∞~°∞} æ =Ú `«Åñ „^Œ∞Oz „Ñ¨É∞íè x II_Õã¨∞II
¿ãqOÑ¨"Õ =∞#™ê ´ JOz`«=ÚQÍ „H©ã∞¨ ñÎ _ô„Ñ¨ – ÑÖK« [#∞Å Éè"í åaú<å=QÆ 3. J#Ñ¶∂¨ ! h"Õ – J=x`«ÅO|∞# – ##∞ñQÆ#∞ñQ˘O\˜q – <å ^è#Œ =∞O\˜q
– <≥Oz h Éè=í ÉèÏ~° =∞`«xÃÑ· – #∞Oz ã¨`=« Ú „áêi÷OK«∞ =∞#™ê IIÜÕ∞ã¨∞II IIÜÕ∞ã¨∞II
5. x#∞fl áêÑ¨ |O^è=Œ ÚÅ #∞O_ç – ~°HO∆˜ K«∞@‰õΩ ã¨ – ~Àfi#fl`«∞x ‰õΩ=∂~°∞ñ 4. =∞#™ê! h^Œ∞ – =∞e#O|∞#∞ `å ´ =∞#∞QÆ_,» ã≤ÅfiÃÑ· – =∂ÃÑ=∞Ç¨`«∞‡ñ
_≥· "≥Åã≤ ´ Z#flñQÆ h"˘O^Œ∞ ^Œ∞óY=Ú – Åxfl\˜x `å ##∞Éèqí OK≥#∞ – _»∞ IIÜÕ∞ã¨∞II
– Fy~åÅ QÍ„aÜÕ∞Å∞
q#fl `«H} ∆õ "Õ∞ã¨∞„H©ã∞¨ xÎ – qâ◊fiã≤Oz ã¨∞dOK«∞ =∞#™ê IIÜÕ∞ã¨∞II
– ~å=Ói ÅHõ∆ ‡Ü«∞º 83 „H©ã¨∞Î#∞ K«∂_» ~°O_ç
° =Ú `å – Pk
81 ÜÕ∞ã¨∞ <å=∞ Éè[í # 1
~åˆ ~ =∞# ÜÕ ∞ ã¨ ∞ ™êfiq∞x – E`« = Ú HÀÔ ~ ¯ – Å∂~° „Ñ≤ Ü « Ú
~å – Ç≤ÏO^Œ∂™ê÷x `À_ç `å – Pk
ÖÏ~å 2¿Ñi‡x ´ 3QÆ∂iq∞ Éè‰í Ωõ ÅÎ ñ – 4qO^Œ@ – Éè∂í i^Œ 5Ü«∂=∞$`« -
Éè[í #KÕÜÚ« K«∞ ÉèHí áÎõ êÅHõ – „Ñ¨ã∞¨ uÎ O`«∞ h <å=∞=Ú#∞ ´ =$l#=ÚÅÃÑ·
1
[Ü«∞=Ú xzÛ# – q[Ü«Úñ_® x#∞ "Õñ_»∞H˘O^Œ∞II =$kúá⁄Ok#@∞¡ 2„¿Ñ=∞KÕ`« 3„¿Ñ=∞KÕ`« 4|O^è∞Œ =Ùñ_»∞. 5J=∞$`«=Ú Ü≥ÚHõ¯ ~°ã=¨ Ú
28
1
™ê~°=Ú ÖÁeÔH_»∞ – Kå~°∞ Hõ\ÏHõ∆ q – âßÖËH}
4
2
∆õ ∞ñ_»ñ@ – <å~°‰Ωõ ÅQÆ∞ 3
84 hu ã¨∂~°∞ºñ_»∞
#~° – <ås[#∞Å‰õΩ – ^•~°Hõ "≥Úã¨ñQÆ#∞ – ^•<≥ Ñ≤Å∞K«∞#ñ@ – 6^•~°∞}
5
~å – ÉËÇ¨Q∑ `å – UHõ
áêÑ¨ =∞ - Ç¨~°}º=Ú#‰õΩñ - 7QÍ~°∞zK«∞Û QÆu - QÆ#Ê_»∞"åñ_»@ - WkQÀ huÉèÏã¨¯~°∞O_»∞ – L^ŒÜ∞« =∂Ü≥∞ #`«x hu Ç¨Ï$^ŒÜ∞« Hõ=∞Å=Ú##∞
Ñ¶¨∞’~°^Œi„^Œ`«ñ – QÆ∂ÖˇÛ_ç"åñ_»@ ´ ™ê~°O |QÆ∞ `«# – ã¨Éèí‰õΩ 8=∞‰õΩ@=∞ñ xez ´ =∞k `«"∂≥ QÆ∞}O|∞Å}ÃÑ – ã¨^=Œ ∞Å *Ï˝#O|∞ <˘ã¨ñQÔ IIWkQÀII
@ II~åˆ~II 1. Z=x *Ï˝#=∞Ç≤Ï=∞ qÉè=í – "≥∞=xhu |Å„Ñ¨HÍâ◊ – "≥∞=x =∞#∞[
9 ~°∂Ñ¨=∂Ü≥∞ ´ #=qh`« ã¨`º« =iÎ ~°qxq∞OK«∞ `Õ[=¸iÎ IIWkQÀII
1. Ñü`« áê=#=∞ø "ÕÅÊñ@ – J<åk ^Õ= – ã¨∞`«∞_≥· ~ÚÅñ *Ëi <åñ_»ñ@
2. #~°[#=ÚÅ huÜ≥∞=_À – ^èŒ~°}˜Ñ¨`«∞Å nÑ≤ÎÜ≥∞=_À – ^Œ∞i`«|∞∞}=Ú
´ ã¨`«`«=Ú Hõ_»∞ 11^Œ∞i – `«`«"≥∂Ü«Ú`«=∞QÆ∞ – „Ñü ^Õâ◊=Ú#‰õΩ –
10
n~°∞Û<≥=ñ_À ´ Ñ¨~°=∞Ñ¨Ù~°∞+¨µ _Õã¨∞ñ_»`«ñ_≥ – x~°`«r= "≥Úã¨QÆ∞xÑ¨Ù_≥
12
Ç≤Ï`«ÉèÏã¨¯~°∞ñ_»ñ@ – 13J`«∞e`« 14"≥∂H∆À –#fl`« QÆ∞}QÆ}∞ñ_»ñ@ – IIWkQÀII
15
‰õΩ`«ÅO|∞# 16ã¨ – ^Œuæ ~°ÇÏ≤ `«O|QÆ∞ – Ñü`«∞Åñ QÍ=#∞ – =∞$`«∞_≥<· åñ 3. HõÅ∞+¨ "≥∞Å¡ ÉÏÑ¨^ÅŒ ñz – HõÅ∞=i yi=~°‰Ωõ #_»z – Ü«∞ÅqHÍx =ÚHÎ̃
_»ñ@ – JuÑ¨Ù}º 17`«#∞ – Hõ`∆ « â’}˜`=« Ú#∞ – 18„=`«=ÚQÆ ã≤Å∞=#∞ – QÆ∂~°Û<£ ´ ã≤Å∞=q∂^Œ |eÜ≥∞ÿ =∞~°} – |Å=Ú#}ñz uiyÖËK≥ IIWkQÀII
#`«_˘ãÖQÔ #ñ@ – =∞$ux [~ÚOK«∞K«∞ – „|uH˜ ÖËK#≥ ñ@ ´ =∞u #q∞‡# 4. =∞k`«=∞O |^≥K\« H˜ iõ QÔ – Ü≥∞^Œ#∞ Hõi#î `«#=Ú HõiQÔ – Ç¨Ï$^ŒÜ∞« ~°ã=¨ Ú
=∞# – QÆu ~Ú`«ñ_Õ#ñ@ II~åˆ~II Åuâ◊~ÚOz ´ ™ê^è∞Œ QÆ∞}=ÚQÆey ÜÕ∞ã¨∞ – áê^Œ=ÚÅ#∞ Q˘Å∞`«∞ xÑ¨Ù_≥
2. `«∞^ŒÖxË =∞Ç≤Ï=∞"åñ_»ñ@ – `«#∞ñQ˘Å∞Û ™ê^è∞Œ – Ç¨Ï$^ŒÜÚ« Å ™⁄=Ú‡ IIWkQÀII
=¸@ñ@ ´ K≥^Œi# Q˘éˇ]Å – 19"≥^ŒHõ=K≥Û#ñ@ – z^Œ∞~°∞Ñ¨ÅQÆ∞ [# 5. [#QÆ}=ÚÅ r==∞`«ñ_≥ – ^è#Œ Ñ¶∞¨ #=ÚÅ ^•`«Ü∞« `«ñ_≥ – Ü«∞#∞Éè=í =Ú#
Ç¨Ï$^ŒÜ∞« =Ú Åxfl@ñ – |kÅ=ÚQÍ <≥ – =∞‡k x_»∞"åñ_»ñ@ – 20#k`«@ <≥é∞ñQÆ∞=∞`«x ´ Ü«∞#∞Ñ¨=∞ „¿Ñ=∂ =∞$`«O|∞ – ##=~°`å #O^ŒH~õ =° Ú
21
=∞~î° 22[# – =^Œ#=ÚÅ 23ã¨ – =∞‡^Œ â◊√Éè"í å~°#Î ∞ñ – |eH˜#"åñ_»ñ@ – IIWkQÀII
ã¨^ÜŒ ∞« `« 24#O^è∞Œ Å – 25Hõ‰Ω∆õ Å 26x_≥#ñ@ – "≥^HŒ ˜ 27|kè~∞° Å‰õΩ – 28g#∞ – K≥\ ì̃ ÉèÏ#∞=¸iÎ
– ÖÁã¨ñQÔ #ñ@ – 29ã¨^=Œ ∞Å 30"≥∂Hõ∆ – „Ñ¨^Œ∞ñ_»QÆ∞ qÉèí∞ñ_»ñ@ ´ ~ÚkQÀ 85 „H©ã¨∞Î#∞ H˘Å∞K«∞@
=∞#H˜`« – _Õe#"åñ_»ñ@ II~åˆ~II ~å – [O~°≠∂\˜ `å – Pk
– Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=∞ KÒ^èŒi
1
KÕiH˘Å∞fiñ_ç – „H©ã∞¨ xÎ áê^Œ=ÚÅñ – *Ëi H˘Å∞fiñ_ç ´ KÕi H˘Å∞fiñ_ç –
ã¨∞O^Œ~°"≥∞ÿ#. 2ÃÑ^Œ<Ì „Õ `«=ÚÅ∞QÆÅ"åñ_»∞. 3#~°Hãõ O¨ |O^è∞Œ Å∞. 4Ñ¨Ù~°∞+¨µÅ. ¢ãÅÎ‘ ∞#QÆ∞. ã≤~÷ =° ∞u`À q∂ – <À~°∞ xO_» =∞k – HÀiHõñ n~°ñ II*ËiII
5
P^è•~°=Ú 6ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ#. 7J_»qxÑ¨C. 8H˜s@=Ú. 9áêÑ¨ÙÅ#∞ Ñ¨q„`«=ÚKÕÜ«Ú. 1 2
1. nè~°Hõe`«∞ñ _»∞Ñ¨ – HÍ~°‰õΩñ _ç`«ñ _»x – Ü«∂~°∂_èQç Æ =∞kñ – QÀi
10
x`«º=Ú. 11áêÑ¨=∞<≥_»∞ pHõ\ ˜`À QÆ∂_»∞H˘x#. 12J#∞‰õÄÅ"≥∞ÿ# ã¨∂~°∞º_»∞.
13 „Ñ≤Ü∞« =Ú#ñ II*ËiII
ã¨=∂#=ÚÖËx. 14"≥∂Hõ=∆ ∞HõO>ˇ L#fl`«"∞≥ #ÿ QÆ∞} ã¨=¸Ç¨Ï=ÚQÆÅ"åñ_»∞ 15Éè∂í q∞Ü«∞O^Œ∞
16
ã¨_»uÖËx 17â◊s~°=ÚÜ≥ÚHõ¯ QÍÜ«∞Ñ¨Ù ~°HõÎ=Ú#∞. 18Ñ¨@∞ì^ŒÅQÍ. 19=ÚHõ¯Å∞.
2. [#‰õΩx Ü«Ú„QÆO – |∞#∞ ^• <Àiz – [#∞Å‰õΩ "Õ∞Å∞ <˘ – ãÖy
20
#nf~°=ÚÅÜ«∞O^Œ∞. 21QÆ∞à◊¡Ö’. 22„QÍ=∞=ÚÅÖ’. 23ãÖ`À+¨=Ú`À 24„QÆ∞_ç¤"åiH˜. Ñ¶∞¨ #∞xñ II*ËiII
25
Hõ#∞flÅ∞. 26WK≥Û#∞. 27K≥q\˜"åiH˜ 28K≥=Ù_»∞ 29Ñïâ◊√^Œú"≥∞ÿ#. 30"≥∂Hõq∆ ∞K«∞Û"åñ_»∞ 1
^è≥·~°º=O`«∞ñ_»∞ 2
xâ◊ÛÜ«∞=ÚQÍ.
29
1 2 3
3. ™ê~° K«i„`À – ^•~°∞ñ_»∞ áê`«Hõ – nè~°∞ñ_»∞ â◊√^•ú – Kå~°∞O_ç`ñ« _»x 3. h Ü«∞O^Õ Ü«∂#O^Œ "≥ÚO^ŒñQÆ – ÜÕ∞ã¨∞ – h^≥#· Ü«∂`«‡ <åHõO^ŒñQÆ ´
II*ËiII *ËÜ«Ú =∞OK«∞ h‰õΩñ *ËÃã^Œñ „ÉÏ~°÷#–<åÜ«∞O^Œ∞ ^ŒÜ«∞KÕã≤ – <å =∞#q
4. ^Õ=Ùx H˘=∞~°∞ñ_»∞ – 4nèq™êÎ~°∞ñ_»∞ – 5¿ã= HÍ=#∞ñ_»∞ Hˆ =∆ ∞Hõ~∞° O_»x <åeOK«∞ II"Õ∞q∞II
II*ËiII 4. <Õ#∞ *Ëã#≤ Ü«∞Ñ¶∞¨ =Ú ÖˇÅ#¡ ∞ – QÆ~Î° – h Ü≥∞^Œ∞@ñ ^ŒÅOK«∞ H˘O^Œ∞#∞ ´
5. ÜÕ∞ã¨∞x "å~°Å – 6hâ◊√ñ_»∞ =∞#fl# – *Ëã≤ `«ÑC¨ Hõ=∆ ∞ – KÕÜÚ« #∞QÍ#ñ <Õ#∞ ã≤QÆ∞æ <˘Ok – x[=ÚQÆñ QÆ∞O^Œ∞K«∞ – <Õ#∞ "Õñ_»∞H˘O^Œ∞ – h
II*ËiII Hõ∆=∂Ñ¨} H˘~°‰õΩ II<Õq∞II
6. =∞~°}=Ú <˘Ok# – #~°∞Å#∞ QÆ$Ñ¨ñ 7„QÆ – =∞‡~°ñ „|uHÕz# – 5. ##∞fl h=Ù ã≤~÷ Ñ° ~¨ K° ∞« =Ú – Hõ~Î° – Ü«∞xfl@ ##∞ |ÅÑ¨~∞° K«∞=Ú ´ u#flx
8
=∞Ç≤Ï"≥∂[fiÅ∞xñ II*ËiII =∂~°æ=Ú# – ^Œ$_è»=ÚQÆ <ÕQÆ∞K«∞ – x#∞fl <Õ ã¨∞Îu~ÚO`«∞ – xO_»∞QÆ <≥Å¡Ñ¨C
9
7. Ñ¨Å∞ ^ŒÜ∞« ºO|∞Åñ – ÉÏ~°ñ^Œiq∞ ~À – QÆ∞Å ~°HO∆˜ z# – =∞e<åÑ¨Çï¨ xñ II_Õq∞II
II*ËiII – Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^èŒ=Ú
8. [#∞ 10ÅK≥Û~°∞ "˘O – ^Œ#∞ =¸ñQÆ‰Ωõ <À – ~°∞#∞ QÆ#∞flÅ∞ 11pñ –
‰õΩ#H˜_<ç åñ _»x IIKÕiII 87 „H©ã¨∞Î‰õΩ #"≥∂#=∞ó
– HÍ*Ï J#O`«=Ú ~å – â◊OHõ~åÉè~í }
° =Ú `å – J@
1. ã¨~°fi Ö’Hõ ãÖ Ñ¨Ó*Ïº – #"≥∂#"≥∂ – ã¨~°fi *Ï˝# ãÖÑ¨Ó~å‚ – #"≥∂#"≥∂
86 ÜÕ∞ã¨∞# Hˆ q∞ ã¨=∞iÊOK«∞^Œ∞#∞? – ã¨~fi° ã¨`º« ™ê~åOâß – #"≥∂#"≥∂ – ^Õ"å QÍ"À II
~å – P#O^ŒÉè̌·~°q `å – J@ 2. n# ÉèHí Îõ =∞O^•~å – #"≥∂#"≥∂ – ^À+¨ â◊HÎ̃ ãÖÇ¨~å – #"≥∂#"≥∂ –
Uq∞ <Õ#∞ ã¨=∞iÊO`«∞ – ÜÕ∞ã¨∂ – Ü≥∞@∞¡ x#∞fl ã¨∞Îu~ÚO`«∞ ´ Uq∞ ^Õ= ÜÕ∞™ê=`å~° – #"≥∂#"≥∂ – ^Õ"å QÍ"À II
ã¨=∞iÊO`«∞ – Ç‘Ï#∞ñ_» #QÆ∞ <Õ#∞ – QÍq∞`å~°=÷ Ú ÖˇÅ¡ – QÆÅ∞QÆñ*ËÜÚ« 3. ^Õ=Ö’Hõ „Ñ¨náê – #"≥∂#"≥∂ – ÉèÏ=Ö’Hõ „Ñ¨`åáê – #"≥∂#"≥∂ –
h‰õΩ II<Õq∞II áê=<å`«‡ ã¨fi~°∂áê – #"≥∂#"≥∂ – ^Õ"å QÍ"À II
1. <Õ#∞ =∂~°=æ Úñ ^ŒÑÊ≤ Ü«ÚO_»ñQÆ – ##∞fl – h=Ù HõO\˜q Hõ~∞° } xO_»ñQÆ ´ 4. "Õ^"Œ åHÍº^Œ~≈° q∂"≥ – #"≥∂#"≥∂ – "Õ^Œ r==∂~°Oæ c"≥ – #"≥∂#"≥∂
n#áêÑ¨ÙÅ#∞ – ^Œ$_è=» ÚQÆñ „É’=#∞ – ^•# q∞zÛuq – `«#~° h „áê}=Ú – "Õ^"Œ å‰õΩ¯#∞ h"Õ – #"≥∂#"≥∂ – ^Õ"å QÍ"À II
II<Õq∞II 5. âßÑ¨„QÆÇ≤Ï"≥·uq <åÔH· – #"≥∂#"≥∂ – „áê}`åºy"≥·uq. <åÔH· – #"≥∂#"≥∂
2. JO^Œi H˘é H©=Ù `≥zÛ# – q∞QÆ∞Å – JO^Œ"∞≥ #ÿ x`«º ~°H}
∆õ ´ JOk x#∞fl – „áêÜ«∞tÛ`«Î"≥∞ÿuq <åÔH· – #"≥∂#"≥∂ – ^Õ"å QÍ"ÀII
q#u – á⁄O^Œ∞QÆñ *ËÃã^Œ – <˘O^Œ∞ =∂ <å #∞u – #∞`«Î=∞ „Ñ¨Éèí∞ „H©ã¨∞Î – K≥\ ì̃ ÉèÏ#∞=¸iÎ
IIUq∞II
1 2 3
88 ÜÕ∞ã¨∞#∞ ã¨∞ÎuOK«∞@
=∞Oz K«i„`«QÅÆ "åñ_»∞. áêÑ¨=Ú#∞ [~ÚOK«∞"åñ_»∞. Ñïâ◊√^Œú"≥∞ÿ# ~å – HÍ#_» `å – Pk
QÆ∞~°∞=Ù. 4q∞H˜¯e *Ï˝x. 5¿ã=‰õΩÅ#∞ ~°HO∆˜ K«∞"åñ_»∞ 6^Õ=Ùñ_»∞ 7uiy. #"≥∂ ÜÕ∞ã¨∞<å^è• – <å^è• – #"≥∂ r=<å^è• ´ ã¨=∂# q~°Ç≤Ï`«
8
=∞Ç≤Ï=∞`À „Ñ¨HÍtOK«∞#fl"åx. 9áêÑ¨=Ú#∞ áÈQ˘@∞ì"åx 10Pâ◊Û~°º=Ú 11QÆ∞_ç.¤ ã¨<å`«<å`å‡ – ã¨=Ú#fl`À[fiÅ „Ñ¨âßO`« ^è•=∂ II#"≥∂II
30
1. ™ê÷=~° [OQÆ=∞ [QÆ=∞O^Œ∞# h â◊HÎ̃ ã¨fi~°∂Ñ¨=Ú „ÑüÑ¶e¨ OÑ¨QÆ ´ Éè∂í 3. â◊=∞^Œ=∞ „¿Ñ=∞ – Hõ$áê q#Ü«∞ – ã¨^∞Œ }
æ =ÚÅ<≥_ç – Éè∂í +¨}=ÚÅ –
=ÅÜ«∂HÍâ◊O|∞Å q∞OK«∞K«∞ – Éè∞í =# áêÅ#=Ú*ËÃã\˜ „Ñ¨É∞íè "å II#"≥∂II xq∞_çÜ«Ú#fl\˜ì – `«#∞=Ù ^•eÛ – „Hõ=∞=ÚQÍ#O^Œ∞ – ^≥·=`«fi=Ú –
2. ^è~Œ }
° © =∂#= q"≥∂K«<å~°=÷ Ú – Hõ~∞° }#∞ r==Ú ÖÁãÿ# „Ñ¨É∞íè "å ´ Hõ#∞Ñ¨éz<å=Ù ´ q=∞Ö’Ñ¨^âÕ =◊ ÚÖò qq^èOŒ |∞QÍ t+¨º – ã¨=Ú^ŒÜ∞« =Ú#‰õΩ
Ñ¨~°=∞ Hõ$áêÉèíi`å =∞$`«™ê~å =~°ã¨[˚# Ç¨Ï$^ŒÜ«∂|˚ qÇ¨~å II#"≥∂II #∞`«=Î ÚQÍ É’kèOz – Ü«∞q∞`« áêÑ¨ÇÏ¨ ~°O|∞#‰õΩ Éè∞í q#=`«iOz# "Õ∞#∞
3. ã¨∞O^Œ~° =∞ÅÜ«∞[ QÆO^èŒ ^è∂Œ Ñ¨=ÚÅ – K«O^Œ=Ú##∞=∂ q#∞`«∞Å∞ Q˘#∞ ã≤Å∞=#∞ – „â◊=∞#∞ =∞$uHõeÊOz =∞$`«∞º=Ùñ – [OÑ≤ rqOz# =∞Ç¨`å‡
=∂ ´ =O^Õ ^Õ= ^ŒÜ∂« ãÖnÑ¨ ´ =O^Õ â◊√Éè^í •#O^Œ ã¨fi~°∂áê II#"≥∂II II=O^Œ#=∞Ü«∂ºII
– W.l. P#O^Œ=Ú
89 ÜÕ∞ã¨∞#‰õΩ =O^Œ#=Ú 90 ÜÕ∞ã¨∞„H©ã¨∞Î‰õΩ ã¨∞Îu

° =Ú (KåÜ«∞: L^Œ~ÚOz<å_»∞) `å – J@ ~å – aÅÇ¨Ïi (KåÜ«∞: ÜÕ∞ã¨∞<å^èŒ Hõ^•ä ) `å – „uÑ¨Ù@
1
=O^Œ#=∞Ü«∂º – ÜÕ∞ã¨∞ h‰õΩ – =O^Œ#=∞Ü«∂º – =∂ HÀiHõ – ÅOkÜ«∞º „H©ã¨∞Î<åÜ«∞Hõ h ^ŒÜ«∂ox – H©~°Î#Å∞QÍ ÉÏ_»∞^Œ∞<£ – <Õã¨∞Î`«∞Å`Àñ ^ŒO„_ç
=Ü«∂º ´ =O^Œ#=∞Ü«∞º h ã¨∞O^Œ~° áê^•~° – qO^Œ=ÚÅ‰õΩ ÉèHí Î̃ – q#`«∞Å∞ ^Õ=Ùx – x`«º=Ú#∞ 2Q˘O_®_»∞^Œ∞<£ II„H©ã¨∞ÎII
QÍqO`«∞ ´ ãÖkÜ«∞O|∞Å∞ÖËx Ñ¨~=° ∂#O^Œ=Ú# hÜ«∞O^Œ∞ _≥O^Œ=Ú – 1. ã≤Å∞= "≥∂ã≤# h „Ñ¨Ü∂« ã¨#∞ – *ˇÑC¨ @‰õΩ <À~å_»^∞Œ ´ 3JÅ∞‰õΩ<˘O^ŒHõ
™êfiq∞ h 4k – "åºO„Ñ¶≤∞ K≥O`«#∞ QÆ∂_»∞^Œ∞ II„H©ã¨∞ÎII
á⁄O^Œ∞Ñ¨_»ñ *ËÜ«∞"≥ Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å – #O^Œ<å 1áê¿ÑO^è<Œ åyfl II=O^Œ#=∞Ü«∂ºII 2. xq∞+¨"∞≥ #ÿ <åƒÜ«∞HÔ ^ŒÖ’ – x#∞fl <Õ ã¨‡i~ÚO`«∞#∞ ´ Jq∞`«=∞ø ^Õ"å
5
1. #~° ^≥=· `«fi=ÚÅ∞ – ~Ô O_»∞QÆ∂_ç – ÑïÑ¨Ó~°"‚ ∞≥ #ÿ – ^ÕÇ¨ `«‡Å∞ – ^èiŒ ~ÚOz #∞ „HÀâ◊=Ú – Ç¨Ï~°¬=ÚQÆ =i‚O`«∞#∞ II„H©ã¨∞ÎII
Ü«∞O^Œ∞ – ÖËâO◊ |~Ú# – ^Œ∞i`«O|∞ÖËx – Ü«∞=`å~°=Ú – <≥~=° ÙQÍ ^•eÛ 3. ÜÕ∞ã¨∞„Ñ¨Éèí∞ <å HÍÅ=∞O`«Ü«Ú – <Õ=∞éHõ h <å=∞=Ú ´ ^•ã¨∞xQÆ
ÉèílÜ«∞O`«∞ xñHõ <Õñ – ^ŒÑ¨Ê‰õΩO_»#∞ h=∞=Ú II„H©ã¨∞ÎII
´ ^è~Œ }° H˜ ˜ <ÕÒ≥ z 2x~°Ü∂« ~°∞›ÅQÆ∞ ã¨~fi° – #~°∞Å ~°HO∆˜ Ñ¨ h Hõ~∞° }Ï „Ñ¨"åÇ¨Ï=Ú 4. K«zÛ <Õ #~°∞^≥Oz "≥∂Hõ∆=Ú – ™êfiq∞ h Ü«ÚÑ¨HÍ~°=ÚÖò ´ ÃÇÏK«∞Û
´ qiqQÍ Ñ¨~∞° QÔ `«ñÎ *ËÜÚ« K«∞ – q=∞Å=∞QÆ∞ h „áê}~°H=Îõ Ú – Å~°∞^Œ∞QÍ „¿Ñ=∞#∞ ÉÏ_»∞K«∞O^Œ∞#∞ – Ü≥∞Ñ¨C_»∞#∞ 6ÔQ·"å~°=ÚÖò II„H©ã¨∞ÎII
ã¨=∞~°Ê}=Ú ,KÕãÜ ≤ Ú« – uiy ÖËzu"À =∞Ç¨ „Ñ¨É∂íè II=O^Œ#=∞Ü«∂ºII 5. =∞e#=∞ø <å #uÎ <åÅ¯ ã¨ – =∂kèÖ’ñ QÆ$t~ÚOÑ¨#∞ ´ |eq∞`À<Õñ
ÉÏ_»∞K«∞O^Œ∞#∞ – ÉèíHÎ̃ 7Ü«Ú[fieOÑ¨#∞ II„H©ã∞¨ IÎ I
2. h Ñ¨Ù}º=∞O^Œ∞ – #=Ú‡H˘<≥_ç – ÜÕ∞ áêÑ≤Ü∞ÿ≥ # – `«H} ∆õ =Ú# – âßÑÖ|∞ñ 6. Hõ#∞fl =¸`«Å∞QÍ#∞ h ã¨=Ú – YO|∞ Hˆ #∞ a~åÅ#∞ ´ `≥#∞fl `«ÑÊ¨ Hõ=`«∞Î
ÉÏã≤ – 3„`å}QÆey – h 4ã¨[#˚ ∞O_»∞ – Hõ$Ñ¨"åxx – HÍáê_»∞K«∞O_»∞ ´ NHõ~° – ^Õ= ##∞ h"ÕÅ#∞ II„H©ã∞¨ IÎ I
nÑ≤OK«∞ Éèí= nÜ«∞ k=º "åQÆÌ`«ÎO|∞ – ÖÏÑ¨`«Ê~°OÑ¨~°Å Hõ_»∞¤Ñ¨_»∞K«∞ #∞O_ç 7. =ÚQÆ∞æ~˘Hõñ_≥· "≥Å∞æK«∞O_≥_ç – "≥∂Hõ∆~å[º 8QÆi+¨µªñ_® ´ Ü≥ÚQÆ∞æKÕÜ«∞Hõ
´ h Ñ¨ ~ ÚO^Œ # Éè Ï ~° " ≥ ∞ Å¡ # ∞ – "≥ ∂ Ñ≤ Ü≥ ∂ Ñ≤ H õ # ∞O_» <Õ i Û# – ##∞flñ „É’="Õ – ÜÕ∞ã¨∞<å^èŒ 9=∞¿ÇÏâ◊√ñ_® II„H©ã∞¨ IÎ I
áêÑ≤Ñ¨Ù}ºO_»QÆ∞K«∞ <å`«‡#∞ – 5Éèí=º ã¨∞Y 6=∞dÅO|∞ñ |_»Ü«Ú#∞ 8. Éè∂í `«Å=ÚÖ’ h ã¨=∂#=Úñ – É’ÅÛ <ÕkÜ«Úñ QÍ#=Ú ´ ^•`«"·≥ =∞=Ú
II=O^Œ#=∞Ü«∂ºII ã¨Å∞Ñ¨"Õ h – `«O„_çH˜x 10ãÖ^è•#=Ú II„H©ã¨∞ÎII
– q∞H˜¯e #=¸ÜÕ∞Å∞
1 2 3 4 1
áêÑ¨=∞<Õ Hõ>Åìˇ ‰õΩ xÑ¨C=O\˜"å_®. #~°áê„`«∞Å∞. |Å=Ú. ã¨g∞Ñ¨=Ú. ¿ãflÇ≤Ï`«∞Å`À. 2ã¨∞uÎ O`«∞#∞. 3ÉèÜ
í ∞« =Ú. 4Ñïâ◊√^Œáú êÑ¨^=Œ Ú. 5HõxHõ~=° Ú 6™ÈÎ„`«=ÚÅ∞
7
5
â◊√Éèí"≥∞ÿ#. 9
ã¨HõÅ „Ñ¨HÍtOÑ¨#∞. 8Q˘Ñ¨Ê"å_®. 9Q˘Ñ¨Ê^Õ=Ù_®. 10‰õÄ_çHõ.
31
91 „H©ã¨∞Î#‰õΩ ã¨∞Îu 2. áêÑ¨q<åâ◊Hõ â◊~}° O – #~° âßÑ¨q"≥∂K«Hõ – â◊~}
° O ´ áê=<å`«‡ Éè=í nÜ«∞
~å – â◊ÇÏ¨ # `å – Pk „áê}q∞_ç – „áêÑ¨Ù"≥·u"À „Ñ¨Éèí∞"å-â◊~°}O
<å ~°Hõ∆HÍ ÜÕ∞ã¨∞<å^èŒ W=∂‡#∞ÜÕ∞Å∞ – Ñ¶¨∞’~° áêÑ¨ÙÅ áêÑ¨ ÉèÏ~° q"≥∂K«Hõ 3. Ñ¨~=° ∞Ñ¨Ù~°∞+¨µ_® â◊~} ° O – F – x~°∞Ñ¨=∞„¿Ñ=∞_» – â◊~} ° O ´ =∞~°}
II<å ~°Hõ∆HÍII "≥ÚOk =∞i =∞$`«∞ºO[Ü«Ú_≥· – Ñ¨~=° Ú# [iy# „Ñ¨É∞íè "å-â◊~} ° OII
1. x`«ºHÍÅ=Ú#O^Œ∞ – x["≥∞#ÿ ^Õ=Ùx ´ ã¨`º« "åHõº"≥∞ÿ Ü«Ú#fl – ™êfiq∞ 4. huÑ¨Ó~°=‚ ∂ â◊~}° O – [QÆ – *’ºu ~°`fl« =∂ – â◊~}° O – *ÏuÉè^Ë ~Œ åÇ≤Ï`«∞º_»
x#∞flu~ÚO`«∞ II<å ~°Hõ∆HÍII Ç≤Ï`«∞_® – hu„Ñ¨É’^èŒHõ h"Õ-â◊~°}O
2. ã¨~°fi Ö’HõO|∞Å#∞ – ã¨`«º"åHõº"≥∞ÿ Ü«ÚO_ç ´ x~°fiÇ≤ÏOz# ^Õ=Ùx – 5. `Õ*’=¸iÎH˜ â◊~°}O – q„ÉèÏl`« H©iÎH˜ – â◊~°}O ´ ~å[~å[ Ü≥∂ ÉèÏ~°`«
x[ÉÏÇ¨ï"å ã¨∞ÎuO`«∞ II<å ~°Hõ∆HÍII ~å[º – „Ñ¨*Ï`«‡ ~°Hõ∆Hõ „Ñ¨Éèí∞"å - â◊~°}O
– K≥\ ì̃ ÉèÏ#∞=¸iÎ
3. ^Õ=[#∞Å‰õΩ – ã¨∞"å~°Î ^≥Å∞Ñ¨ #aè¿+HõO|∞ ´Ñ¨Óx <˘Ok# ^Õ=Ñ¨Ù„`«∞_»
#∞u~ÚO`«∞ II<å ~°Hõ∆HÍII 93 ÜÕ∞ã¨∞ n#^ŒÜ«∂à◊√_»∞
4. ^Õ= =∞Ç≤Ï=∞ „Ñ¨HÍâ◊ – n#~°Hõ∆Hõ =∂#∞ ´ ëêº=`å~°=Ú ^•eÛ – ~å – =∂Ü«∂=∂à◊=Q“à◊ `å – Pk
Ü«∂=^•[˝Å niÛ# II<å ~°HH∆õ ÍII ^Õ"å`«‡ [Ü≥∂ n#^ŒÜ∂« à◊¥ áê=<å`«‡ – =∞=Ú „É’z`«ÇÏ¨ Ÿ – h"Õ QÆ^•
5. áê=<å^Œ∞ƒù`«∞_»"≥· – Ñ¨~°=∞ *Ï˝#=Ú ^≥eÊ# ´ ^Õ=ã¨fiÉèÏ= =Ú„^Œ – =∂ – x[~°Hõ∆}ÔH· r=q∂Ü«∞ ^èŒ~° – *Ëi`«Ç¨ÏŸII
^ÕnÑ¨Ùº_® ã¨∞ÎuO`«∞ II<å ~°Hõ∆HÍII 1. ã¨∞QÆ∞}Ï`«∞‡ÅÖ’ – ã¨∞QÆ∞}=Ú h"Õ xQÆ=∞=Ú Öˇ~∞° QÆx – hu=Ç¨ÏŸ ´
6. áêáê`«∞‡Å#∞ QÍ= – âßÑ¨ÉÏè ~°=Ú „HÕ^Œ ´ <ÀÑ≤H`õ À xeÛ – „áêÑ¨Ù ã¨∞[<å`«∞‡Å H˜Å – ã¨∞*Ï˝<å`«‡=Ù – ã¨q#Ü«∞ ÉèíHÎ̃H˜ ™ê~°=∞Ç¨ÏŸII
EÑ≤# „Ñ¨Éèí∞"å II<å ~°Hõ∆HÍII
2. ¿Ñ^ŒÅÖ’ x~°∞ – ¿Ñ^ŒÑÙ¨ h"Õ ™ê^è∞Œ ÅÖ’ Ñ¶∞¨ # – ™ê^è∞Œ =Ç¨ÏŸ ´ "≥∂^Œ=∞Å~°
7. D =ã¨∞^è#Œ ∞ „¿Ñ=∞ – <≥ãQ¨ ∞Æ #@∞¡QÆ EÑ≤ ´Kå=Ù QÔ eÛ# ã¨~fi° ™ê=∞~°∞º÷ _® =∂ – =ÚHÎ̃x QÆ∂iÛ# ™ê^èŒ∞ ¿Ñ^Œ[# ™È^Œ~°Ç¨ÏŸII
ã¨∞ÎuO`«∞ II<å ~°Hõ∆HÍII
3. n<å`«∞‡ÅÖ’ – n#∞_»"·≥ Éè=í nÜ«∞ ^ŒÜ∂« ~°ã¨ – ^è•~°ÅÇ¨ÏŸ ´ k#k#
8. Ñ¶∞¨ # ^Õ=Ùx ‰õΩ_ç áê~°≈fi=Ú# – QÆ∂~°∞ÛO_ç q[˝ÑÎ≤ ´ <˘#iOK«∞ <å ÜÕ∞ã¨∞
"≥Úãÿ# – ^Õ"å`«‡[ ~Ú=∂‡#∞ ÜÕ∞Å∞ =O – ^Œ#=ÚÅÇ¨ÏŸII
– q#Ü«∞ ™ÈÎ„`«OakQÀ II<å ~°Hõ∆HÍII
– u~°∞HÀ=à◊¥¡i ã‘ì"≥<£ 4. Ñ¨~°=∞ Ñ¨ÓAº_® – Ñïq∞`« „¿Ñ=∂Éèíi`«∞_» ãÖã¨÷= – áê„`«∞_»Ç¨ÏŸ ´
x~°`=« Ú x<Õfl=∞~°Hõ – #∞uO – K≥^Œ #~°[# QÆ}=ÚÅ – <Õã_Î̈ Ç» Ï¨ ŸII
92 ÜÕ∞ã¨∞ â◊~°}∞ – K≥\ ì̃ ÉèÏ#∞=¸iÎ
~å – [O~°≠∂\˜ `å – Pk
ÜÕ∞ã¨∞ Ñ¨^•O|∞[ â◊~} ° O – #~° – ^À+¨ =∞Ç¨O|∞kè – Ç¨Ï~°}O ´ ÜÕ∞¿ã 94 ÜÕ∞ã¨∞#‰õΩ ã¨=∂#∞Öˇ=~°∞?
=∂~°=æ Ú ÜÕ∞¿ã ã¨`º« =Ú – ÜÕ∞¿ã r==Ú ÜÕ∞ã¨∞‰õΩ – â◊~} ° OII ~å – â◊OHõ~åÉè~í }
° =Ú `å – Pk
1. ^Õ = ‰õ Ω =∂~° â ◊ ~ ° } O – #~° – r=„Ñ¨ ^ •`« – â◊ ~ ° } O ´ ^Õ = ^Õ = ã¨=∂#∞Öˇ=~°∞ „Ñ¨É’è – h – ã¨=∂#∞Öˇ=~°∞ „Ñ¨É’è ´ã¨=∞ãÎ̈ =∂#= –
[QÆ^•=`å~°=∞=Ú – „É’=~å"≥ „Ñ¨É∞íè h"Õ-â◊~} ° O II „â◊=∂#∞ Éè=í =Ú<£ – ã¨ÇÏ≤ Oz =Ç≤ÏOz – „¿Ñq∞OK«QÅÆ h IIã¨=∂#∞II
32
1. ã¨=∂# `«`«fi=Ú – ã¨Ç¨ÏŸ^Œ~°`«fi=Ú ´ ã¨=∞O[ã¨=Ú QÍ#∞ – =∂‰õΩ 8. =∞#Åñ ÉÏÑ¨=Ú#∞O_ç ÉÏÑ¨#∞ – =∞#∞Añ_≥· =∞~°}O|∞<˘Ok ´ =∞#
^≥Å∞Ñ¨ h IIã¨=∂#∞II „Ñ¨É∞íè "≥ =¸ñ_»= k#O|∞# – =∞Ç≤ÏxÖËz Ñ¨~=° Ú "≥à#¡‹ ∞ IIÜÕ∞ã¨∞II
2. Ñ¨~å~°ú"≥∞ÿ Éèí= – â◊s~° "≥Úãÿ# ´ Ñ¨~ÀÑ¨HÍ~å – #~å= `å~åIIã¨=∂#∞II – Q˘Å¡Ñë¡ #`åxÜÕ∞Å∞
3. ^ŒÜ∂« Ç¨Ï$^ŒÜ∞« ~¸ – ^Œ∞~å`«∞‡ ÖˇÅi¡ <£ ´ #Ü«∂# ÉèÜ í ∂« # – ^ŒÜ∂« #
„É’= h IIã¨=∂#∞II 96 ÜÕ∞ã¨∞„H©ã¨∞Î ^Õ=Ù_»∞
4. F áê=<å`«∞‡_» – F Ñ¨Ù}º jÅ∞_» ´ áêáê`«∞‡Å#∞ „É’= – Ñ¨~=° ∂`«‡ 1. ^Õ=Ùx hu „Ñ¨`åÑÖ J=h ã¨$[<å`«‡ „Ñ¨fu
ã¨∞`«h IIã¨=∂#∞II Éèí∞q ÜÕ∞ã¨∞x ã≤Åfi „Ñ¨ÉèÏ=O JdÅ „Ñ¨ÑÖK« „Ñ¨^•`« – Jkè<Õ`«
– K≥\ ì̃ ÉèÏ#∞=¸iÎ ^Õ=ÙÅ ^Õ=Ùx JÑ¨Ù~°∂ÑÖ J#∞k# Hõ$áêe_»∞ ã¨∞Y^•`«.
Éè∞í q ÜÕ∞ã¨∞x <å=∞ ã¨fi~°∂ÑÖ 3. áêÑ¨=Ú ÉèÜ í ∞« Ñ¨_∞» <å=∞O
95 „H©ã¨∞Î ^≥·=`«fi=Ú ^Õ= Ü≥∞Ç¨ÏŸ= ã¨∞"åHõºO áêáê`«∞‡_»∞ Hõ$Ñ¨QÆ#∞ Ç¨ÏŸ=∞O
~å – â◊OHõ~åÉè~í }° =Ú (KåÜ«∞: ^Õ=Ù_çzÛ# k=º "åHõº=Ú) `å – J@ –™œÉèÏQÆºO Ñü`«∞Å "≥^ŒH˜# „¿Ñ=∞ã¨fi~°O
ÜÕ∞ã¨∞ „H©ã∞¨ ñÎ _»∞ x`«º ^Õ=Ùñ_»∞ – Zé˜y #=Ú‡ñ_ç =∞#∞AÖÏ~å ´ "≥∂ã¨ ^≥·= [#∞Å Ç¨Ï$^ŒÜ«∂#O^ŒO. Ñ¨~°Ö’Hõ ã¨∞MÏÅ qÇ¨~°O
"≥ÚO^ŒHõ "≥∂Hõ∆ÑüH˜ñHõ – ^•ã¨∞Öˇ· – „|`«∞HõO_ç ~°O_ç IIÜÕ∞ã¨∞II
IIÜÕ∞ã¨∞„H©ã∞¨ Î ^≥=· ã¨∞`«∞O_»∞ áêÑ¨ Hõ=∆ ∂Ñ¨} QÍ#O – |Ç¨ï
1. P~°∞ k#=ÚÅÖ’Ñ¨Å<Õ – Ü«∂Hõã=¨ Ú Éè∂í Ö’Hõ=ÚÅ#∞ ´ „áêHõ@=ÚQÆñ ÜÕ∞ã¨∞„H©ã¨∞Î =∞#∞[ã¨∞`«∞O_»∞ J#=~°`«=Ú x[|e^•#O. [=∂#O
*Ëã≤ <åñ_»∞ – „Ñ¨HÍâ◊√ñ_®Ü«∞# „Ñ¨[=˝ O`«∞ñ_»∞ IIÜÕ∞ã¨∞II ÜÕ∞ã¨∞„H©ã∞¨ Î ^Õ=ÙO_»∞ 4. [#=ÚÅ r"åkèÑu¨
2. Pk Ñ¨Ù~°∞+¨µx Ü«∂k¢ãxÎ‘ ñHõ – Ç¨ÏãÎ̈=ÚÅ`À #O\˜ KÕÃã#∞ ´ "Õ∞kx<£ ÜÕ∞¿ã „Ñ¨É∞íè =Ù [QÆ=∞O`«\ ˜ <ÕÖ_ˇ *ç ’ºu
Ñ¶Å¨ =#=ÚÖ’ # – ™ê^è∞Œ Öˇ· x=ã≤OÑ¨ xK≥Û#∞ IIÜÕ∞ã¨∞II – ã¨∞uÎ áê„`«∞_»∞II r=ÙÅ JOu=∞ <åºÜ«∞Ñü
3. "å~° e^ŒÑÌ Ù¨¶ ^Õ=Ù<å[˝#∞ – HÀiHõÅ`À q∂i#Ñ¨C_»∞´ QÍ~°_ô Ñ≤âßK« `«O„`«=Ú 2. P^ŒºO`« ~°Ç≤Ï`« H©iÎ r"å`«∞‡Å∞ „HÀÖˇ_ç hu
– "åi Ñ¨~°"≥∞ÿ áêÑ¨ÙÖˇ·i IIÜÕ∞ã¨∞II J=`å~° „â◊=∂~°̊# =¸iÎ [## =∞~°} [Ü«∞jÅ – #~°áêÅ
4. g~°ÅO^Œé∞ "åi ãÖ`«u – "ÕÔ~ÖËs ^èŒ~°}˜Ö’ ^Œ∞ ´ ëê¯~°∞ºÖˇ· ^Õ=Ùx PHõã¨ ~åã¨∞Å PkÑü [QÆux =∂Ô~Û_ç â◊√Éè*í ÏfiÅ.
Ü«∂[˝Å∞ – q∂i ~°O^Œé∞ #~°Hõ áê„`«∞Å∞ IIÜÕ∞ã¨∞II – U.a. =∂ã≤ÖÏ=∞}˜
5. WO`« áêÑ¨Éiíè `«∞Öˇ· HÍ – ãÖ`«ã`¨ º« =Ú ÖËx #~°∞Å ´ <≥O`«QÍñ „ÉËq∞OK≥<À
`«# – ™⁄O`« „áê}=Úñ |eQÆñÉˇ>#ì̌ ∞ IIÜÕ∞ã¨∞II 97 All hail the power of Jesus Name
6. áêÑ¨q∞OK«∞HõÖxË Hõ~∞° }Ï – áê=#∞_»∞ #~°∞ñ_®Ü≥∞#∞ ´ âßÑ¨„QÆã∞¨ ÅÎ "≥∞#ÿ 1. N ~°H‰∆õ Ωõ x <å=∞=Ú 2. Ñ¨~ˆ â◊√Ç¨Ï`« Ãã#· º=∂
=∞# – âßÑ¨=ÚÅ∞ `åñ*Ë`ñ« |∂<≥#∞ IIÜÕ∞ã¨∞II H©iOÎ z H˘Å∞fiñ_ô q∂ ~åA DÜ«∞<Õ
H˜s@ =ÚOz Kå@∞ñ_ç H˜s@ =ÚOz Kå@∞ñ_ç
7. Z#fl~åx ÉÏ^èÖŒ ÁO^Œ∞K«∞ – Ñ¨Ù}º~°H=Îõ Ú lO^≥xÅ#∞ ´ Z#flñ_»∞ hÖÏ\˜ – N ~å*Ï, ~å*Ï, ~å*Ï, – N ~å*Ï, ~å*Ï, ~å*Ï,
„¿Ñ=∞ – =<≥flÖË^À Ü«∞#flÖÏ~å IIÜÕ∞ã¨∞II
~å*Ïkè~å*Ï! ~å*Ïkè~å*Ï!
33
3. #~°∞ÖÏ~å! q∂ HÀã¨=Ú – N ~å*Ï, ~å*Ï, ~å*Ï, 99 Praise Him, Praise Him
Kå=Ù#∞ <˘O^≥#∞ ~å*Ïkè~å*Ï! 1. ã¨∞uÎ ã¨∞uÎ ã¨^Ü Œ Ú« ñ_≥#· ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ‘u<£ =∂ÔH· =∞~°}"≥ÚO^Œ∞K«∞
H˜s@ =ÚOz Kå@∞ñ_ç 5. Ñ¨~O° |∞#O^Œ∞ ÜÕ∞ã¨∞‰õΩñ #∂\˜ hfl‰õΩã¨$+≤ì K≥eO¡ K«∞#∞ (ÜÕ∞ã¨∞
– N ~å*Ï, ~å*Ï, ~å*Ï, H˜s@ =ÚOK«∞K«∞ hu=∞O`å xdÅ ^Œ∂`«Å∞ KÕi „¿Ñ=∞ñ EÑ≤ „Ñ¨[Åñ „É’z`Õ
~å*Ïkè~å*Ï! Ç¨Ï~°¬O|∞`Àñ wiÎO`«∞=Ú hˆH H©iÎ ÉèíHÎ̃ñ*ˇe¡O`«∞~°∞. ~åu HÀ@ "≥·uq =∂‰õΩ h=Ù
KÕ`«#∞Oz Ñ≤Å¡Å <≥Å¡#∞ ÜÕ∞ã¨∞ ~°Hõ∆‰õΩO_» Hõ~°∞}™êQÆ~å.
4. ã¨~°fi [<åOQÆ=ÚÖÏ~å! – N ~å*Ï, ~å*Ï, ~å*Ï, q∞uÖËx „¿Ñ=∞#∞ QÍK«∞#∞. 3. PHÍâ◊OÑ¨Ù QÆ=Ù#∞ÖÏ~å q∂~°∞
â◊~}
° ∞ºñ _ôÜ∞« <Õ ~å*Ïkè~å*Ï! IIã¨∞uÎ ã¨∞uÎ ã¨^Ü Œ Ú« ñ_≥#· ÜÕ∞ã¨∞ P#O^Œ áê@Å#∞ áê_»∞ñ_ô
H˜s@ =ÚOz Kå@∞ñ_ç MÏºu`À hÔH#flñ_˘#~°∞=Î ÚII „áêHõ@OÉ∫ „Ñ¨=HõÎ QÆ∞~°∞=Ù ~åA
– Z_»fi~ü¤ Ãã„~˘<≥\ò 2. ã¨∞uÎ ã¨∞uÎ ã¨^Ü Œ Ú« ñ_≥#· ÜÕ∞ã¨∞ Ö’HÍO`«O|∞Öò "≥Å∞ñQÆ <ÕÅ∞#∞
J#∞: *Ï<£ Z_»‡O_£ ëêi¯ ™ÈÎ„`«=ÚÖò =∂ ™êfiq∞H˜ gñHõ `À_»"QÕ Æ =K«∞Û#∞ ÜÕ∞ã¨∞
K≥Å∞¡#∞ "åHõOÉˇÅ¡ #^Œ∞~°∞#@∞¡QÍ<£.
98 Beautiful Saviour
– ¿Ñ¶h „HÍã‘ƒ
1. ã¨∞O^Œ~° ~°HH∆õ Í! 3. ã¨∂~°∞ºx HÍOuÜ«Úñ J#∞: *ËHõÉò KÕO|ˆ~¡<£
ã¨$+≤ìÜ≥ÚHõ¯ <å^è• K«O„^Œ∞x âßOuÜ«Ú
^Õ==∂#= Ñ¨Ù„`«∞ñ_® ZO`À „âı+"ª̈ ∞≥ Ü
ÿ Ú« #flq. 100 All glory, land, and honour
x#∞flñ „ÉËq∞O`«∞<£ J@¡q Ü«Ú#fl 1. áêÑ¨Öò Ç¨ÏŸã¨<åfl áê@Öò ÃÇÏ„cÜ«ÚÖò Y~°∂~˚ O° Ñ¨Ù
áê_ç# suQÆ<£ âßYÖò KÕñ|∂#∞K«∞
ã¨^• ¿ãqO`«∞<£ Jxfl\˜ Hõ#fl #$áêÅã¨∞Îu H©~°∞ÎÖò ÃÇÏzÛOz "≥ÚH˜¯#@∞¡
=∞^•`«‡`Àñ ys@=∂. ÜÕ∞ã¨∞x HÍOu Q˘Ñ¨Êk. h‰õΩñ *ˇeO¡ `«∞=Ú x#∞ ™ÈÎ„uO`«∞=Ú.
^•g^Œ∞ Ñ¨Ù„`«‰Ωõ O_® 3. h „â◊=∞Å‰õΩ =ÚO^Œ∞,
2. "≥∞^ÿ •# =∞O`«ÜÚ« ñ 4. P#O^Œ ~°HH∆õ Í! ~Ú„âßÜÕ∞Öò áêÅHÍ x<£ Q“~°qOzi
Ñ¨zÛHõ |Ü«∞à◊√¡ „Ñ¨[Å <å^è∞Œ ñ_® ^Õ=Ùx ¿Ñ~° =K«∞Û h [Ü«∞"≥ÚO^Œ∞"≥#¯
<˘Ñ¨ÊQÆñ |∂K«∞K«∞#flq ^Õ==∂#= Ñ¨Ù„`«∞ñ_® nè~°∞O_® ^èŒ<åº`«‡. =∂ H©~°Î# ã¨∞Îu
S##∞ ÜÕ∞ã¨∞`À =∞Ç≤Ï=∞, Ñ¶∞¨ #`« 2. ^Œ∂`« ÖÏHÍâ◊=∞O^Œ∞ J"åfii ã¨∞`Î ∞« Öò h=Ù
^˘_»Q¤ ñÆ Q˘Å∞Î~∞° JOwHõiOzu
<åÜ«∞# HÍOuÖ’ ã¨∞uÎ , Ü«∂~å^è#Œ Éè∂í `«Å=∞O^Œ∞ ã¨$+≤ì =∂ H©~OÎ° |∞QÆ∂_»
^Œ∞óY=ÚÖËx"å~°=Ú. x~°O`«~O° |∞ hHõQ∞Æ <£. Ñ¨ÓlOK«∞#∞ x#∞fl =∞#fl# *ËÜÚ« q∂.
– ZO.ÔQ™êOQ∑|∞Kü – uÜ≥∂_»ÖòÊ Ji¡Ü«∞<£û
J#∞: Ñ≤. +¨ØÖò>ûˇ J#∞: PÖò„ÃÑ_¶ £ `åºQÆ~åA áê=∞~ü
34
101 Awake my soul is joyful lays 103 Hali to the Lord's Anointed
1. <å Ü«∂`«‡ hÖ’ "Õ∞ÖÁ¯x <å áêe Ñ¨Ù}º~°H‰∆õ Ωõ <£ 1. #=∞ã¨¯iOÑ¨ ~°O_ç 3. kQÆO`«"åã¨∞ Öˇ#·
^ŒÜ«∂à◊√x H©iÎOÑ¨Ù=Ú „Ñ¨Ñ¨Ó~°‚ „¿Ñ=∞ñ ÉÏ_»∞=Ú. ^•g^Œ∞ Ñ¨Ù„`«∞x Éè∂í ~åA ÅO^Œé∞
„Ñ≤Ü«∞O|∞`À h~°Hõ∆‰õΩ<£ 3. U áê\˜ â◊„`«∞"≥·##∞ N ÜÕ∞ã¨∞ ~°H‰∆õ Ωõ O_»∞ N ÜÕ∞ã¨∞ K«~} ° O|∞Öò
„Ñ¨Ñ¨Ó~°‚ „¿Ñ=∞ÉÏ_»∞=Ú. Uáê@∞¡ ÃÑ@ìÖË iñHõ<£ U`≥OK≥ Éèí∂q∞H˜ #=∞ã¨¯iO`«∞~°∞
<åºÜ«∞O|∞ Ö’Hõ=∞O^Œ∞ Éèí∂Ö’Hõ"åã¨∞Öˇ·#
2. <Õ áêÑ¨=∞O^Œ∞ñ QÆ∂ÅQÆ<£ <åÑ¨Ù}º =∂~°^æ ~Œ ≈° ‰õΩ<£
™ê÷ÑO≤ z x`«º=Ú [#O|∞ ÅO^Œé∞
HÍáê_ç ##∞fl ÖËÃÑ<Õ „Ñ¨ÑÓ¨ ~°‚ „¿Ñ=∞ñÉÏ_»∞=Ú. J<åºÜ«∞ =∞O`«ñ ^•#∞ „H©ã∞¨ Î ™êfinè#=∞O^Œ∞
– Zãπ. "≥∞_Õ¡
áÈñQ˘@ì=K≥Û#∞. rqO`«∞ Ô~Ñ¨C_»∞.
102 Rejoice, the Lord is King 2. =~°¬O|∞ Ñ¨_∞» #@∞¡ 4. q~À^è∞Œ Öˇ#· "åi<£
â◊√+≤¯OK«∞ <ÕÅ#∞ [~ÚOÑ¨ <≥#flñ_»∞<£
1. =∞=Ú<£ ã¨$lOz# K«∂Ñ≤OK≥ =∂‰õΩ#∞
^Œ∞ódOK«∞ "åi ÔHÅ¡ ã≤OÇ¨ã¨#O|∞q∂ñ^Œ
^Õ=ÙO_»∞ „áê}=Ú ãÖ`À+¨ ã¨fi~° "≥∞`«∞KÎ ∞« Ç¨Ï~°¬O|∞ xK«∞Û#∞ Pã‘#∞ñ_»QÆ∞#∞
<˘ãÖy Ü≥∞Ñ¨C_»∞ ã¨∞uÎ OK«∞K«∞O_»∞ñ _®Ü«∞#<£. N ÜÕ∞ã¨∞ ~å[º=∞O^Œ∞ J`«ºO`« „¿Ñ=∞=¸iÎ
HÍáê_»∞ =∞=Ú‡#∞ 4. =∂ x`«ºÉÏ^èÅŒ ∞ ã¨^Œƒù‰õΩÎÅO^Œé∞ N ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨Éèí∞=Ù
ãÖ`À+¨ ã¨fi~° "≥∞`«∞ÎK«∞ "åiOK«∞H˘~°‰õΩñ Y~°∂~˚ ° =$Hõ∆ su<£ P k=º <å=∞H©iÎ
ã¨∞ÎuOK«∞K«∞O_»∞ñ_®Ü«∞#<£. ^• ™⁄O`« Ñ¨Ù„`«∞x =iúÅ∞¡K«∞O^Œ∞~°∞. "åºÑ≤OK«∞ h Éèí∞q<£.
2. Ñ¨Å∞q^è•Å∞QÆ ÑÖÃÑ<£ ã¨∞„¿Ñ=∞`À – *Ë"∞£ û =∂O\ò:QÀ=∞s
J#∞: |~åfl~ü¤ Å∂HÍãπ
ÉÏkèOK«∞ ~ÀQÆ=ÚÖò ãÖ`À+¨ ã¨fi~° "≥∞`«∞ÎK«∞
áÈñQ˘\ì̃ q∂ñ^Œ‰Ωõ ã¨∞uÎ OK«∞K«∞O_»∞ñ _®Ü«∞#<£. ÜÕ∞ã¨∞ [#‡=Ú
~å‰õΩO_»ñ *ËÃã#∞ 5. P#O^Œ "≥ÚO^Œ∞ñ_ç
ãÖ`À+¨ ã¨fi~° "≥∞`«∞KÎ ∞« N ÜÕ∞ã¨∞ "≥∂Hõ=∆ Ú 104 „H©ã∞¨ Î #~å=`å~° ãÖ^Õâ=◊ Ú
ã¨∞uÎ OK«∞K«∞O_»∞ñ _®Ü«∞#<£. ã¨fi¿ã=HÍoH˜ ~å – Ü«∞^Œ∞‰õΩÅHÍOÉè’l `å – Pk
q#ˆ~ Ü≥∂ #~°∞ÖÏ~å – g#∞Å HÕÑ¨Ù q∂~° – =∞#Å ~°H˜∆OÑ¨ „H©ã¨∞Î –
3. ^Õ=ÙO_»∞ =∂„`«"∞Õ J#∞„QÆÇÏ≤ OK«∞#∞
=∞#∞*Ï=`å~°∞ñ _»Ü∞≥ º – q#ˆ~ ´ J#∞k#=Ú#∞ ^Õ – =Ùx `«#Ü«Úx 1Ñ¨^Œ
~°Hõ∆} =∂~°æ=Ú ãÖ`À+¨ ã¨fi~° "≥∞`«∞ÎK«∞ – =#[O|∞Å∞ =∞# – =Ú# x_çH˘#∞K«∞#∞ IIq#ˆ~II
PÜ«∞`«ÎÑ¨éz ã¨∞uÎ OK«∞K«∞O_»∞ñ _®Ü«∞#<£.
1
– KåÔ~¡ãπ "≥ã‘¡ `å=∞~°ÑÙ¨ =ÙfiÅ=O\˜ áê^Œ=ÚÅ∞.
35
103 ÜÕ∞ã¨∞ [#‡=Ú ‰õΩ=∂~°∞_»Q∞Æ ^Õ=Ù_»∞ 104
1. 1
#~°~∂° Ñ¨Ùñ |∂x Ñ¶¨∞’~° – #~°‰õΩÅ ~å~°=∞‡x – ^Œ∞i`«=Úñ ÉÏÑ¨Ù ^˘_»¤ – 106 ^Œ∂`« =∞iÜ«∞#∞ ^Œi≈OK«∞@
^˘~°Ü∞« ø =∞iÜ«∂ =~°ÑÙ¨ „`«∞ñ_»∞ ´ 2Hõ~° =∞~°∞ ^ŒQ∞Æ Hõ – Åfii yi ^Œi 3Hõi ~å – P#O^ŒÉè̌·~°q `å – „uÑ¨Ù@
– y 4~°Ü«∞O|∞# „Ñ¨Éèí∞ – Hõ~°∞}#∞ QÆ#ˆ~ IIq#ˆ~II
2. P#O^Œ"∞≥ #ÿ "≥∂Hõ∆ – =∞O^Œi H˜Ü∞« º 5nHõ∆ – |∂x `«#"Õ∞x ã≤Å∞= – =zÛQÍ„aÜÕ∞Å∞ Ñ¨Öˇ¯#∞ – =∞iÜ«∞ – =∞K«ÛHõO\˜_≥O^Œ 2=ÚÖˇ¯#∞ ´
1
„=∂#∞ #}ñz =∞$uñ ÉÁO^≥#∞ ´ n# ^ŒÜ∂« Ñ¨~∞° ñ – _≥#· =∞Ç¨`«∞‡ñ_»∞ ÃÇÏK≥Û#Â â◊√Éè=í ÚÅ – 3<≥#ÖËx Hõ$Ñ¨ ^Õ=Ùñ _çzÛ 4~ÚO`«∞ÅÖ’x – <≥flK«∞Û
– *Ï#∞QÆ – Ü«∂QÆ=Ú ãëÑ≤# `≥~O° yk IIq#ˆ~II *ËÜÚ« #@OK«∞ II=zÛII
6
3. á⁄O^Œ∞ñ QÀi# "åi – 7qO^• Ñ¨~"° ∂≥ Ñ¨HÍi – Ü≥∞O^Œ ~Ô O^Œiñ |~°=∂ 1. ÉèÜ í ∞« =∂`«‡Ö’ g_»∞ Hõ#ºHÍ – h=Ù – ^ŒÜ∞« ÉÁOk Ü«Ú<åfl=Ù ^è#Œ ºQÍ ´
– #O^ŒÑ^¨ Œ "≥ÚO^ŒñQÆñ *ËÃã#∞ ´ JO^Œ=Ú#<£ ^Œ# – 8ÉÁOk ã¨∞~°H=Îõ Ú – 5
~°Ü∞« =ÚQÆ xkQÀQÆ – ~°ƒ=ù Úñ ^•ÖˇÛ^Œ=Ù 6Ñ¨Ù„`À – ^ŒÜ«∞=∞ø ÜÕ∞ã¨#∞ ¿Ñ~° –
lO^≥#∞ Éèí‰õΩÎÅ – _≥O^Œ=Ú QÆ∞O^ŒñQÆ IIq#ˆ~II `«x H˜_∞» =∞OK«∞#∞ II=zÛII
4. WÅ =∂Ü«∂"å^Œ∞Å =∂x – ~Ú`«ñ_Õ ã¨^∞Œ ~æ ∞° _»x – `«ÅáÈã≤ K«∂z
=∞u x – â◊ÛÅ ÉèHí xÎ̃ Q˘ez# "åiH˜´xÅ [#∞Å‰õΩ 9QÆÅ∞-=ÚÅ#ÅÔ~_»∞ 2. J`«ñ_≥#flñ|_»∞#∞ =∞Ç¨`«∞‡_≥· – ã¨~Àfi – #fl`«∞ñ_≥#· ^≥=· ‰õΩ=∂~°∞ñ_≥· ´
^èxŒ -‰õΩÅ HõO^Œx ã¨∞Y – =ÚÅ∞ =∞i Ü≥Úã¨ñQÆ∞#∞ IIq#ˆ~II Ç≤Ï`« "≥ÚÑ¨C ^Õ=ÙO_»∞ – #fluñ *Ëã≤ ^•g^Œ∞ – 7q`«`« ã≤OÇ¨ã¨# – =∞`«x
5. ^Œ∞i`«=Ú Å}ñÑ¨ =zÛ – =∞~°}"≥∞ÿ uiy ÖËz – x~°`« "≥∂H∆Í#O^Œ H˜K∞« Û#OK«∞ II=zÛII
ã¨∞O–^Œ~° =∞Ok~°=Ú# Hõ~∞° ^Œ∞QÆñ 10[<≥ ´ 11a~°a~° =∞# =∞O – ^Œ~° =∂ 3. Ñ¶∞¨ #`«~∞° ñ_»Q∞Æ "åx ~å[º=Ú – JO`« – "≥Ú#QÆ∂_» ^Œk x`«ºÑ¨Ó[º=Ú
Hõ~∞° }Ï – 12â◊~x° kè 13K«~}
° "≥∞ – â◊~}° x áÈ^Œ=Ú IIq#ˆ~II ´ 8=x`«=∞QÆ∞ Ü«∂HÀ|∞ – =Oâ◊ "≥∞Å¡ÑÙ¨ _ÕÅ∞ – H˘#∞ <å`«ñ _»#∞OK«∞ñ
^≥ – ÖˇÊ#∞ ^Œ∂`« =∞iÜ«∞`À II=zÛII
105 Q˘Å¡Å QÍ#=Ú – Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=∞ KÒ^ŒŒi
~å – P#O^ŒÉè̌·~°q `å – „uÑ¨Ù@ 107 '<Õ_»∞ ~°Hõ∆‰õΩ_»∞ q∂‰õΩ Ñ¨Ù\ì̃Ü«Ú<åfl_»∞—

~åÔ~ Q˘Å¡"å~°ÖÏ~å – <Õ\ ˜ – ~å„u ÉË`≥¡¿ÇÏ=Ú #∂~° ´ *Ëi "≥∂Hõ∆^Œ∂`« – ~å – ã¨∞~°\ ˜ `å – „uÑ¨Ù@
HÀi ^≥ÖÊˇ #∞ „H©ã∞¨ Î – "åi *Ï_»H#õ ∞fl – ÖÏ~å E`«=Ú "ÕQÆ II~åÔ~II L^Œ~ÚOz<åñ_»∞ – „H©ã∞¨ ñÎ _»∞ <Õñ_»∞ – L^Œ~ÚOz<åñ_»∞ ´ qk`«Ü∞« ø
1. Ñ¨Ù@∞ì Kå=ÙÅ∞ ÖËx"å_»ñ@ – Ñ¨ã∞¨ Å `˘\ì̃Ö’Ñ¨Åñ |∞>ì̌<_Õ ñ» @ ´ Z\˜ì =∞iÜ«∞ 9#O^Œ#∞ñ_≥· ~Ú=∂‡#∞ÜÕ∞Öò ´ 10ã¨^ŒÜ«Úñ_≥· K≥_çÜ«Ú#fl 11Ñ¨$käqH˜
"å~°Å#∞ *Ë – Ñ¨\ ì̃ áêÑ¨=Ú Å∂_»ñ – Q˘\ì̃ "≥∂HõÑ∆ Ù¨ „`À=ñ – Éˇ@∞ì "å_»@ – 12<˘^Œ= 13ã¨=∞‡^Œ =∞Å Ñ≤âßzH˜ – 14=∞^Œ =∞}OQÆ#∞ ™ê^è∞Œ [#=ÚÅ –
"ÕQÆ II~åÔ~II Ç¨Ï$^ŒÜ∞« =ÚÅ 15=Ú^Œ "≥∞^Œ∞QÆ∞#@∞¡QÆ II#∞^Œ~ÚOzII
2. |Ç¨ïHÍÅ=∂Ü≥∞#∞ qO\˜q∞ – <Õ_∞» – =∞Ç≤ÏH˜=K«∞Û@ Hõ#∞Q˘O\˜q∞ ´ 1. U 16qÉè∞í x=Å# – h [QÆ =∞Ü≥∞º – <å qÉè∞í ñ _ô~ÚÅ#∞ ´ ^≥=· `«fi=∞QÆ∞
qÇ≤Ï`«=Ú`À_» – ¿ãqOz =`«Î=Ú "≥∂Hõ∆ – =∞Ç≤Ï`«∞x 14QÆx ^Œ∞óY – =∞#∞ – ëêº=`å~°=Úñ ^•ÖˇÛ ´ r=ÙÅ‰õΩ r=#=ÚÃÑ· `«QÆ – ^Õ=Ùñ_»∞#∞ ^•
~°Ç≤Ï`«∞Å=∞=Ù^Œ=Ú. II~åÔ~II
1
1
í ∞« OHõ~∞° ÅQÆ∞. 2q∞H˜¯e Pâ◊Û~°ºHõ~"° ∞≥ #ÿ . 3"≥o.¡ 4`«fi~°Q.Æ 5„â◊^`úŒ À. 6 ã¨ÇÏ¨ "åã¨=Ú. 7|O^è∞Œ =Ù.
ÉèÜ ¢ã.Î‘ 2LeH˜Ñ¨_≥#∞. 3™ê\˜ÖxË . 4¢ãÅÎ‘ Ö’. 5j„Ñ¶∞¨ =ÚQÆ. 6‰õΩ=∂~°∞ñ_»∞ Ñ¨Ù>ì̌#∞. 7"≥_»Öˇ·Ê#.
8
8
â◊s~°=Ú Ü≥ÚHõ¯. 9ãÖÑ¨^ÅŒ `À <˘Ñ¨CK«∞#fl. 10"≥à#¡‹ ∞. 11`«fi~°Q.Æ 12ã¨=Ú„^Œ=Ú. 13áêÑ¨"∞Õ . ã¨∞ÎuOÑ¨|_»^Œy#k. 9‰õΩ=∂~°∞ñ_»∞ 10Hõ$Ñ¨QÆÅ"åñ_»∞. 11Éèí∂q∞. 12HõÅ∞QÆ∞#@∞¡.
13
14
"≥∂Hõ=∆ ∞O^Œ∞ Ñ¨Ó*Ïºx. ãÖ`À+¨=Ú 14QÆ~fi° =Ú J}QÆ∞ÖÏQÆ∞#. 15ãÖ`À+¨=Ú ÃÑ~°∞QÆ∞#@∞¡. 16„Ñ¨Éèí∞x.
36
105 ÜÕ∞ã¨∞ [#‡=Ú ‰õΩ=∂~°∞_»Q∞Æ ^Õ=Ù_»∞ 106
<˘Hõ¯ñ_»∞ z~°–rqÜ«∞QÆ∞ „Ñ¨Éèí∞ áêÑ≤ r=ÙÅñ – QÍ=ñ ^Œ#∞ñ *Ï=Ù#‰õΩ 109 Hõ~°∞}QÆÅ ~°Hõ∆‰õΩ_»∞
<˘_»ñ|_ç IIÜ«Ú^Œ~ÚOzII ~å – aÅÇ¨Ïi `å – „uÑ¨Ù@
2. Ü«¸^Œ∞Å #_»∞=∞<£ – ÉˇH¯õ QÆ∞ Éè^Ë • – Éè^Ë =Œ ÚÖò ÉÁ_»=∞<£ ´ "åkOz zO`« ÖËkñHõ ÜÕ∞ã¨∞ Ñ¨Ù>ˇì#∞ – qO`«QÆ#∞ ÉË`≥¡¿ÇÏ=∞O^Œ∞#ñ ´ K≥O`«
„Ñ¨Éèí∞ ~åHõñ – QÍ^ŒOK«∞ =∞k <≥Oz ´ q∂^Œ∞ñ E_»x "åi HÍ~°∞O_» *Ë~#° ∞ ~°O_ç ã¨~fi° [<åOQÆ=∂ – ãÖ`«ã¨ "≥ÚO^Œ∞=∂ IIzO`«II
"å~°∞O_≥· ã‘fiÜ«∞ [#∞Å‰õΩ "≥∞^Œ=∞QÆ∞ ~˘`«ÎOQÆ 1=∞^Œ#… ∞ñ – _Ò ^ŒÜ∂« à◊√ñ_»∞ 1. ^Œ∂`« `≥ÖÊˇ #∞ Q˘Å¡Å‰õΩ â◊√Éèí – "å~°Î <å k=ãÖ|∞ qO`«QÍ – MÏºu
„áê} q∞_»∞@‰õΩ II#∞^Œ~ÚOzII q∂~°ñQÆ "å~°∞ ÜÕ∞ã¨∞#∞ QÍOzi – ã¨∞`Î ∞« ÖÁ#iOzi IIzO`«II
– Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=∞ KÒ^Œi
2. K«∞Hõ¯ñ QÆ#∞Q˘x *Ï˝#∞ ÖˇO`À – =∞‰õΩ¯=`À <å „Ñ¨É∞íè x QÆ#∞ Q˘# ´
108 ÉÏÅÜÕ∞ã¨∞#‰õΩ ™êfiQÆ`=« Ú K«H¯õ ñQÍ Éˇ`=¡≥ ÚÑ¨Ù~°=Ú# *ÁzÛi – HÍ#∞Hõ ezÛi IIzO`«II
~å – Hõ=∂ã¨∞ `å – „uÑ¨Ù@ 3. Hõ#ºQÆ~°ƒù=Ú#O^Œ∞ñ |∞>ˇì#∞ – Hõ~°∞}QÆÅ ~°Hõ∆‰õΩñ_»∞ „H©ã¨∞Îñ_»∞ ´
H˘xÜ«∂_»ñ ^Œ~"° ∞≥ x#∞fl – HÀ=∞Å Ç¨Ï$^ŒÜ∞« – H˘xÜ«∂_»ñ ^Œ~"° ∞≥ x#∞fl ´ ^èŒ#∞ºÅQÆ∞@‰õΩ ~°O_ç "ÕQÆ"≥∞ n#∞Öˇ· – ã¨~°fi=∂#∞ºÖˇ· IIzO`«II
`«#~å~°∞ k#Hõ~°∞ñ – Éˇ#∞`å~°Å#∞ q∞OK«∞ – Ñ¶¨∞#`Õ[=Ú# <˘Ñ¨C – 4. áêÑ¨ "≥∞Å¡#∞ ÑïÇ¨ÏiOÑ¨#∞ – Ñ¨~°=∞ ~°Hõ∆‰õΩñ _»=`«iOK≥#∞ ´ ^•Ñ¨Ùñ
HÍOu=∞O`«∞ñ_» g=Ù IIH˘xÜ«∂_»II
*Ëi# "åi H˜_»∞ñ QÆ_»∞ ÉèÏQÆº=Ú – "≥∂Hõ∆ÉèÏQÆº=Ú IIzO`«II
1. Mˇ~∞° |∞Å∞ Ãã~°∞Ñ¨ÙÅ∞ – =∞i ^Œ∂`«Q} Æ =ÚÅ∞ ´ #∞~°∞`«~O° |∞QÆñ Q˘Å∞= – Z<£._ç. UÉˇÖò
– <˘Ñ¨C „âı+µ¨ ñª _» g=Ù IIH˘xÜ«∂_»II
2. ã¨~fi° Ö’HõO|∞Åñ – |~°∞fi ^Õ=Ùñ_» =Ü«Úº ´ #∞ifi ¢ãÎ‘ QÆ~åƒù# – #∞^Œƒqù Ozu 110 ÜÕ∞ã¨∞ [#‡=Ú
g=Ù IIH˘xÜ«∂_»II ~å – Ç¨ÏiHÍOÉè’l `å – „uÑ¨Ù@
3. qâ◊fi=∞O`«ÜÚ« <ÕÅ∞ – g~åã¨#∞ñ_» =Ü«Úºñ ´ Ñ¨âßfio`Àñ ^˘\ì̃ñ – Ñ¨Ù>ì̌ ÜÕ∞ã¨∞ñ_»∞ <Õñ_»∞ – =∞#‰õΩ – Ñ¨Ù}º=∂~°=æ Ú EÑ¨#∞ ´ Ñ¨\ ì̃ Ü«∞Ü≥∞ºñ
ÑÖ_çÜÚ« O\˜q h=Ù IIH˘xÜ«∂_»II |~°=∞ QÆ∞~°∞ñ_»∞ – „áêÜ«∞tÛ`«∞Îñ_»∞ ÜÕ∞ã¨∞_»∞ IIÑ¨Ù>ì̌II
4. ^ÀãÖ|∞Å#∞ =∞_çÜÚ« – ^•™êoñ QÆ~∞° }Õz ´ ÜÕ∞ã¨∞ ¿Ñ~°∞# [QÆu 1. ^è~Œ ñ° aâßzx "Õñ_ç# – ^Œ∞ – ~°fl~°∞Åñ „ÉÁK«∞@ÔH· Ü«∂ ´ Ñ¨~=° ∞"åã≤
Hˆ QÆ∞^≥Ozu h=Ù IIH˘xÜ«∂_»II áêÑ¨Ç¨Ï~°∞ñ_»∞ – =~°ÉèíHõÎ [# áÈ+¨µñ_»∞ IIÑ¨Ù>ì̌II
5. #~°∞ÅÜ«∞O^Œ∞#ñ QÆ~∞° } – ^è~Œ ° ã¨=∂^è•#O|∞ ´ z~°HÍÅ=Ú#∞ =∞Ç≤Ï=∞ 2. Ü«¸^Œ ^Õâ=◊ ÚÖ’#∞ – ÉË`¡≥ – ¿ÇÏ=∞#∞ „QÍ=∞=Ú# ´ <å^ŒiOÑ¨ #∞^Œƒqù OK≥
Ñ¨~°ñQÆñ *ËÜ«Ú^Œ∞ g=Ù IIH˘#Ü«∂_»II – #^è=Œ ÚÅ"≥∞#ÿ =∞#Åñ II|∞>ì̌II
6. F ÜÕ∞ã¨∞ áê#∞ÊQÆ – <å Ü«∂`«‡ñ *ËH˘x ´ „âıÜ∞« =ÚQÆ |=oOK«∞ NHõ~° 3. `«∂~°∞Ê *Ï˝#∞Å∞ H˘O^Œé∞ – Ñ¨Ó~°fi – k‰õΩ¯ K«∞Hõ¯#∞ QÍOz ´ ã¨~Àfi#fl`«∞x
=~°ã∞¨ `« IIH˘xÜ«∂_»II =∞iÜ«Ú H˘=∞~°∞x – Hõ~Ê° }=Ú ezÛi IIÑ¨Ù>ì̌II
– =O`«QÍx Ñ¨~°^Õt
1
<å.
– ¿Ñ¶eH±ûPO„_»∞
37
107 ÜÕ∞ã¨∞ [#‡=Ú ‰õΩ=∂~°∞_»Q∞Æ ^Õ=Ù_»∞ 108
111 "≥∞ã‘ûÜ«∂ [#‡=Ú 112 ~°H‰∆õ Ωõ x [##=Ú
~å – P#O^ŒÉ~·è̌ q° (KåÜ«∞: =zÛ QÍ„aÜÕ∞Å∞ Ñ¨Ö¯ˇ #∞) `å – „uÑ¨Ù@ ~å – =∞^èºŒ =∂=u `å – J@
1
éËñ_»∞ "≥∞ã‘ûÜ«∞ [x‡OK≥#∞ – N^• – g^Œ∞ Ñ¨Ù~°=Ú# #∞^Œ∞ƒùqOK≥#∞ ´ ~°Hõ∆‰õΩO_»∞^Œ~ÚOz<åñ_»ñ@ – =∞#H˘~°‰õΩñ|~°=∞ – ~°Hõ∆‰õΩO _»∞^Œ~ÚOz
"Õ_∞» Hõ`À_»#∞ – ÉÏ_»∞ñ_ç áê@Å∞ ´ ~°∂_èQç Æ ™ê`å#∞ – HÍ_çx ^˘ÅñyOÑ¨ <åñ_»ñ@ ´ ~°H‰∆õ Ωõ O _»∞^Œ~ÚOz<åñ_»∞ – ~åÔ~ Q˘Å¡É’Ü«∞ÖÏ~° – `«H}
∆õ =Ú#ñ
IIéËñ_»∞II É’~Ú =∞# x – sHõ∆} Ñ¶¨Å "≥ÚO^Œ∞^Œ=Ú II~°Hõ∆‰õΩO_»∞II
1. =∞#H˘éÔH· tâ◊√=Ù Ñ¨Ù>ì̌#∞ – J`«ñ_»∞ – =∞# ^À+¨=ÚÅ#∞ É’Q˘>ì̌#∞ ´ 1. ^•g^Œ∞ =Oâ◊=∞O^Œ∞ ^èŒ#∞º_»∞ [x‡Oz<åñ_»∞ ´ ^Õ=Ùñ_»QÆ∞ Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å
J#Ü«∞O|∞ #`«xq∂ñ – ^Œ#∞ ~å[ºÑ¨Ù ÉèÏ~° – =Ú #∞OK«ñ|_≥ q"≥∂ – =∞# – k‰õΩ¯ñ ^Õi K«∂z<åñ_»∞ II~°H‰∆õ Ωõ O_»∞II
K«#Hõ~°Î ~Ú`«ñ _Ò#∞ IIéËñ_»∞II 2. QÆQ#Æ =Ú#∞O_ç _çyæ – Ñ¶∞¨ #∞ñ_»∞ QÆ„aÜÕ∞Å∞ ^Œ∂`« ´ `«y#@∞ì K≥ÃÑÊ "åiH˜
2. Ñ¨~Ö° ’Hõ Ãã#· ºO|∞ QÆ∂_≥#∞ – =∞# – =~° tâ◊√=Ù#∞ QÆ∂iÛ áê_≥#∞ ´ – q∞QÆ∞Å ãÖ`À+¨"å~°Î II~°Hõ∆‰õΩO_»∞II
#~°∞ÅÜ«∞O^Œ∞# QÆ~°∞} – ^èŒ~° ã¨=∂^è•#O|∞ – z~° ^Õ=ÙxH˜ ÉÇ¨ï – 3. =~°=Î ∂#=Ú *ˇÑÊ≤ ^Œ∂`« – "≥É· =íè =Ú# áÈ=ÙK«∞<åflñ_»∞ ´ Hõ~#Î° ∞ Ez#
=∞Ç≤Ï=∞ Ü«∞@OK«∞#∞ IIéËñ_»∞II "≥#∞Hõ – HÍO`«∞=Ú q„â◊=∞O |Ñ¨C_»∞ II~°Hõ∆‰õΩO_»∞II
3. H˘=∞‡ Ü≥∞+¨¬~Ú#∞O_ç Ñ¨Ù>ì̌#∞ – zQÆ∞~°∞ – „Hõ=∞‡~° "≥Ú^Œ∞Ì# |∞>ì̌#∞ ´ 4. Ñ¨â√◊ =ÙÅ `˘\ì̃Ö’# – ÉèÏã≤Å∞¡ =¢ã=Î̈ ÚÅA\ì̃ ´ tâ◊√=Ù#∞ QÆ#∞Q˘O^Œ∞~°x
Hõ"∞≥ ‡#∞ ^Õ=Ùx Ü«∂ – `«‡=Ú‡#∞ `≥eq *Ï˝ – # =∂‡Ö’K«# =∞Ç¨Ï – `«fi – j„Ñ¶¨∞=ÚQÆ#∞ ^Œ∂`« `≥ÖˇÊ II~°Hõ∆‰õΩO_»∞II
"≥Ú‡‰õΩ¯=∞‡_ç<å`«x IIéËñ_»∞II 5. J#∞K«∞ Q˘Å¡ ÖÁHõi H˘Hõ – ~å#"åÅ∞ *ˇÑ¨CH˘#∞K«∞ ´ J#∞=∞uOz
4. ã¨~fi° â◊HÎ̃ QÆÅ ^Õ=Ùñ_»∞ – =∞iÜ«Ú – #∞ifiÜ«∞O^Œ∞ ^ŒÜ∂« ã¨fiÉèÏ=Ùñ_»∞ ´ Hõ_»‰õΩñ „H©ã¨∞Î – #O^ŒiH˜h ^≥eÊ<å~°∞ II~°Hõ∆‰õΩO_»∞II
ã¨~fi° =∞Ç≤Ï=∞=Ú QÆÅ∞æ – ã¨fi~°æ Ö’Hõ=Ú =^Œe – QÆ~fi° =Ú`À xO_ç# – ã¨~fi° Oã¨Ç¨ – "≥∂K«~°¡ ~åÑ¶¨∞=Ü«∞º
2
ã¨÷eÃÑ· IIéËñ_»∞II
5. qO`≥#· "åñ_»∞QÆ #∞O_≥#∞ – HÀi#O`« ã¨∞O^Œ~`° « ÖË‰Ωõ O_≥#∞ ´ zO`«`À_»#∞ 113 „H©ã∞¨ Î [#‡k<À`«û==Ú
=∂Ü«∂ – ãÖQÆ`∞« ÅQÆ∞ "åi – Ü«∞O`«=ÚÖË#\ì̃ – Ü«∂Ñ¨^#Œ ∞ gHÕ∆ z IIéËñ ~å – â◊OHõ~åÉè~í }
° =Ú `å – Pk
_»∞II ãÖ`À+≤OK«∞ñ_ç – Ü«∞O^Œ~°∞ <å`À – ãÖ`À+≤OK«∞ñ_ç – Ü≥ÚHõ ´ qO`«Ü«∞QÆ∞
6. K≥îŒ # Q˘éˇÅ] "≥^‰Œ Ωõ #∞ – "åx – =Ú^Œ=Ú# =∞O^ŒÖ’ñ *Ë~∞° Û#∞ ´ H©~#Î° ñ ÉÏ_» =zÛux – ãÖ`À+≤OK«∞ñ_ç – <å`À IIãÖ`ÀII
ã¨^ŒÜ«∞`« ÜÕ∞ã¨∞O_»∞ – [x`≥·Hõ ã¨∞`«∞ñ_»∞ 3ÉèÏ – ã¨fi^ŒkèHõ qÉèí∞ñ_®Ö’ K«# 1. JO^èHŒ Í~° =∞Ü«∞"≥∞#ÿ Éè∂í q∞ <å – ^ŒºO`«=Ú "≥eñyOÑ¨ – ^•x Ü«∂ –
Hõ~°Î [x‡OK≥ IIéËñ_»∞II "Õâ=◊ Úñ ^˘ÅñyOÑ¨ ´ =Ok`«∞O_»∞ „H©¿ããÎ ∞¨ <å^è∞Œ ñ_»∞ – =K≥Ûñ „|HÍâ◊√O_≥·
7. JHõ∆Ü«ÚO_»QÆ∞ ÜÕ∞ã¨∞ =K≥Û#∞ – =∞# – ~°Hõ∆}=Ú‡#∞ ã≤^ŒúÑ¨Ô~Û#∞ ´ – Éè∂í q∞H˜ – xK≥Û „Ñ¨HÍâ◊O|∞ IIãÖ`ÀII
"≥∂Hõ∆=Úñ ã¨~°∞}Ï Hõ – \ÏHõ∆=Ú`À xÜ«∞º – hH˜∆uÜ«∞O^Œ∞# – ÃÇÏ„c
=Oâ◊=Ú#O^Œ∞ IIéËñ_»∞II 2. HÍ# #O^èHŒ Í~°O|∞ ^˘ÅñQÆñ „Ñ¨ – HÍtOK≥#∞ ÖˇO_»∞ – q∂~°∞ „Ñ¨ –
– Zãπ. *Ë"∞£ û HÍtOÑ¨#∞ ~°O_»∞ ´ =∂#=ÙÅ#∞ ãÖ`À+¨Ñ~¨ Û° <≥· – =∞Ç≤Ïx #=`«iOK≥ –
1
~åA. 2
Éè∂í q∞. 3
„Ñ¨HÍtOK«∞. Éè‰í Ωõ ÅÎ – =∞#=Ú ãÖ`«ãO≤ K≥ IIãÖ`ÀII
38
109 ÜÕ∞ã¨∞ [#‡=Ú ‰õΩ=∂~°∞_»Q∞Æ ^Õ=Ù_»∞ 110
3. q∞#∞fl #∞O_ç ãÖ`ÀëÈ^ŒÜ∞« =Ú – q∞QÆ∞Å „Ñ¨HÍtOK≥ – Ç¨Ï$^ŒÜ∞« =ÚÅñ 115 ÉÏÅ ÜÕ∞ã¨∞‰õΩ w`åO[e
– ^ŒQÆ∞Åñ „Ñ¨HÍtOK≥ ´ =Ú#∞fl *ËÜ«∞ñ|_ç# "åQÆú`«Î=Ú – u#flQÆ <≥~°"ÕÔ~ ~å – Éè̌~· q° (KåÜ«∞: ãÖkÜ«∞=Ú g_»")≥ `å – „uÑ¨Ù@
Éèí‰õΩÎÅ – Hõ#∞fl ÖÏã¨ nÔ~ IIãÖ`ÀII w`«=ÚÅ∞ áê_»∞ñ_ô – ÜÕ∞ã¨∞xH˜ ãÖ – w`«=ÚÅ∞ áê_»∞ñ_ô ´ áê`«‰Ωõ Å
4. „Ñ‘uÜ≥ÿ∞# h ÑÖ_»∞QÆ QÆ∂iÛ – #∂`«# H©~°Î##∞ – QÆÅã≤H˘x – <å`Àñ =∞QÆ∞ =∞#Å ^•~°∞} – áê`«H=õ Ú `«# q=∞Å~°HÎõ – ™êfl`«∞Å#∞QÍñ *Ëã≤
áê_»∞K«∞#∞ ´ h `«i ^Œ∂~°ã¨∞÷Å H© "å~°Î#∞ – <Õ f~°∞#∞ <≥·#ñ – ^≥Å∞Ñ¨ñQÆ – áêÑ¨#∞ – ÉèÏ`«‰Ωõ ÅÖ’ #=`«iOK≥#∞ IIw`«=ÚÅ∞II
<å`«∞~°Ñ¨_»=Öˇ#∞ IIãÖ`ÀII 1. ~åAÅ‰õΩ ~åAQÍ – <ÕÅ∞K«∞ "≥∂Hõ∆ – ~å[º=Ú# Hõ~QÎ° Í ´ |∂[ÅO^Œ∞K«∞
5. áêÑ¨ÙÅÃÑ· ^Õ=ÙxH˜ñ QÆey# – „Ñ¨|Å"≥∞#ÿ ^ŒÜ∞« #∞ – Ö’Hõ=Ú#ñ – EÑ≤OÑ¨ñ ^Œ∂`« ÑïQÆ} – Ñ¨Ól`«∞O_Ò Ñ¶∞¨ #∞ñ_»∞ `«# ^ŒQ∞Æ – `Õ[ "≥∞Å¡#∞ q_çz
QÆ=Öˇ#∞ ´ EÑ¨HõáÈ~Ú# Ö’Ñ¨=Ú =∞#ÃÑ· – "≥∂Ñ¨ñ|_»∞#∞ x[=Ú – ~¸~ÚÅñ – ^Õ[Ç‘Ï#∞ÅÖ’#ñ |∞>ì̌#∞ IIw`«=ÚII
"ÕQ=Æ Ú – EÑ¨Ù^Œ =∂ Ñ¨^=Œä Ú IIãÖ`ÀII 2. ^•ã¨∞ÅQÆ∞ "å~°Å<£ – ^Œ=∞ Ñ¨@∞ ^À+¨ – „`åã¨ q=Ú‰õΩÅÎ <£ ´ *Ëã≤ "å~°Å
– ÉË`åà◊ *Ï<£ <≥Å¡ "≥∂Hõ∆ x – "åã¨∞Å∞QÆñ *ËÜ«∞OQÆ ~°HõÎ=Úñ – É’ã≤ Hõ$Ñ¨KÕñQÍ= =K≥Û#∞
– ÜÕ∞ã¨∞ <å^è∞Œ ñ_»∞ n# =$uÎx IIw`«=ÚÅ∞II
114 *Ï˝#∞Å∞ „H©ã¨∞Î#∞ P~åkèOK«∞@ 3. =∂#=ÙÅ HÔ Å¡#∞ – ^Õ=Ùx „¿Ñ=∞ – =∂#∞QÍñ EÑ¨#∞ ´ „=∂xÃÑ· ^Œ#
° =Ú `å – Pk ~°HõÎ "≥Úã¨ñQÆñQÆ – =∂#=ÙO_≥· Ñ¨Ù>ì̌ Ü«¸^Œ∞Å – Ö’# ÜÕ∞ã¨#∞ ¿Ñ~°∞KÕñ^• –
*Ï˝#∞ ÖÏ~åkèOzi – ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨É∞íè xñ – |∂x áêÑ¨ÙÅñ „É’= "≥∞xñ n#∞ñ_≥· ~Ú=∂‡#∞ÜÕ∞Å∞ IIw`«=ÚÅ∞II
^•eÛ# `«i II*Ï˝#∞II 4. Pkñ ^Œ# "åHõº=Ú – #O^Œ∞# ÜÕ∞ã¨∞ – "≥∂^Œ=Ú<£ x@¡<#≥ – "Õ∞kxO^•
1. KåÅ HÍÅ=Ú #∞O_ç – "Õ∞Å∞ "å~°Î <åã¨HÎ̃ – <åÅHÕz #Hõ„∆ `« – HÍÅ =∞#∞Añ_≥· ~ÚñHõ – ™ê^Œ~=° Ú‡#ñ „É’= =∞#∞AÅ – <å ^ŒÜ∂« à◊√ñ_»∞
zÇ¨Ïfl=Úñ QÆ∂_ç ´ "Õ∞Å∞ "Õ∞Åx – =∞ - "Õ∞‡Å∞ "åñ_»x – =∞Oz – `«#^Œ∞ ^ÕÇÏ¨ =Ú – ™ê^è∞Œ QÍ #iÊO`«∞ ##∞K«∞#∞ IIw`«=ÚÅ∞II
É’à◊=Ú ™êO„ÉÏ}˜ "Õã≤ II*Ï˝#∞II
2. ^Œ∂~° =∞#Hõ Ü«∂„`« – ÉèÏ~° =∞#Hõ |Ü«∞Å∞ – ^Õi ãÖ`À+¨=Ú`Àñ – *Ëi – =Ú~åi ^•g^Œ∞
"Õ∞eq∞ |O ´ QÍ~° q∞zÛi – =∞# – ™ê~° "≥∞zÛi *’ – Ç¨~°∞ *’Ç¨~°@OK«∞
II*Ï˝#∞II
116 ~å~åA [#‡k#=Ú
3. D k=ãÖ|∞# – ÉË`≥¡¿ÇÏ=∞#∞ #∂~° – Ü«¸^Œ∞Å ~åAQÍñ – ~å – Ç≤ÏO^Œ∞™ê÷x `À_ç `å – Pk
ÉÏ^Œ∞H˘#flÜÕ∞ã¨∞ ´ <å^èŒ ™êfiq∞x – ã¨ – "≥∂‡^Œ q∞=∞‡x – Ü«∞ – ~åÔ~ K«∂`«=Ú – ~å[ã¨∞`«∞_ô – ~ˆ ~Ú [## =∂Ü≥∞#∞ ´ ~åAÅ‰õΩ ~å –
Ü«¸º^Œ[#∞Å =∞^èºŒ II*Ï˝#∞II ~åA "≥∞ã≤ûÜ«∞ – ~ål`«O|QÆ∞ `Õ[=∞kQÀ II~åÔ~II
4. D ã¨=∞Ü«∞=Ú =∞# – =∂ ã¨=∞Ü«∞O|∞QÆñ – *Ëã≤ ã¨∞uÎ OÑ¨#∞ – *Ëiu 1. ^Œ∂`« QÆ}=ÚÅ<£ – ^Õi K«∂_»~ˆ – ^≥=· "å‰õΩ¯Å<£ – ^≥ÅÊQÍ ´ ^Õ=Ù_Õ
q∞KÀÛ@ ´ ÉèÏã¨∞~°O|QÆ∞ – N – ÜÕ∞ã¨∞ <å^è∞Œ x – Ç¨Ï$^Œ – Ü«∂ã¨#O|∞#ñ =∞# – n#~°∂Ñ¨Ù# – ^è~Œ } ° ˜ HõiQÔ h – k#=Ú# II~åÔ~II
*ËiÛ II*Ï˝#∞II 2. HõÅQ¡ Íkk – HõÅÜ«Ú QÍkk – Q˘Å¡ É’Ü«∞Å – ^Œ~≈° #O ´ `≥ÅQ¡ Í#^≥ –
– ÉË`åà◊ *Ï<£ `Õ[iÖˇ¡_ç – `å~°QÍOK«Ô~ – `«fi~°QÆ ~åˆ~ II~åÔ~II
39
111 ÜÕ∞ã¨∞ [#‡=Ú ‰õΩ=∂~°∞_»Q∞Æ ^Õ=Ù_»∞ 112
3. ÉÏÅ∞ _»_∞» QÀ – "ÕÅ ã¨∂~°∞ºÅ – É’Å∞ ã¨^∞Œ }
æ – jÅ∞_»∞ ´ ÉÏÅ ÉÏeHÍ 118 ÉÏÅÜÕ∞ã¨∞ ^Œ~≈° #=Ú
– ÉÏÅ=$^Œ∞úÅ <ÕÅ QÆeæ# – <å^èŒ∞_»∞ II~åÔ~II ~å – [O~°≠∂\˜ `å – Pk
4. Ü«¸^Œ =Oâ◊=Ú – #∞ ^Œiú OÑ¨ ^• – g^Œ∞Ñ¨Ù~°=Ú# – #∞^Œƒqù OK≥ ´ "Õ∞=Ú "≥oK¡ ∂« z<å=Ú – ™êfiq∞ ÜÕ∞ã¨∞„H©ã∞¨ #Î ∞ ´ „¿Ñ=∞ „"≥ÚH˜¯ =zÛ<å=Ú
ã¨^=Œ ∞ÅO|QÆ∞ – =∞kx Q˘eÛ# – ã¨~fi° [#∞Å‰õΩ ™ê~°fiÉè∫=Ú_»∞ II~åÔ~II – =∂ =∞#O|∞ÅÅ~°QÆ II"Õ∞=ÚII
– K≥\ ì̃ ÉèÏ#∞=¸iÎ 1. ÉË^ÖŒ =Ë Ú Ñ¨Ù~°=ÚÖ’# – c^Œ Hõ#º=∞iÜ«∞‰õΩñ ´ ÉË^QŒ Í ã¨∞~°∂Ñ¨Ùñ ^•eÛ
– "≥ÅÃãñ |â◊√ÅáêHõÖ’ II"Õ∞=ÚII
117 „H˜ã‡¨ ã¨∞ =~°=Î ∂#=Ú 2. *Ï˝#∞Å=∞x QÆ~fi° Ñ¨_H» õ – n#∞Å"≥∞ÿ x`«º=Ú ´ "åx „¿Ñ=∞ ã¨HÅõ „Ñ¨[‰õΩ
~å – ˆ~QÆ∞Ñ≤Î `å – UHõ – =∂#Hõ „Ñ¨H\õ O˜ `«=Ú II"Õ∞=ÚII
ÜÕ∞ã¨∞<å^è∞Œ x Ü≥∂^è∞Œ ÅO^Œ~∞° "åã≤QÆ x@~°O_»∞ – "ÕQ"Æ ∞≥ – "åã≤QÆ x@~°O_»∞ 3. `«îÌŒ â◊#=∞O^Œ∞ =∂‰õΩñ – Éˇ^ÌŒ "Õ∞Å∞ QÆeQÔ QÍ ´ Ç¨Ï^Œ∞ÖÌ xË áêÑ¨=∞O`« –
´ ÉèÏã¨∞~°=ÚQÆ „Ñ¨Éèí∞ [#‡=Ú ÉÏ_»∞K«∞ – <åã¨`À_» ~°O_»∞ – "ÕQÆ"≥∞ – ~°^∞Œ ÑÌ ~¨ K° |« _≥#∞QÍ II"Õ∞=ÚII
Ü«∂ã¨`À_» ~°O_»∞ II*Ë [Ü«∞OII 4. =∞~°}"≥∞Ñ¨Ù_˘ ˆ~á⁄=∂áÈ – =∞iÜ≥∞Ñ¨Ù_À =∞# "≥∞~°∞QÆ=Ú ´ `«fi~°QÍ
1. ^Œ∂`«Å=∂ki QÍ„`«=Ú Öˇ`∞« KÎ ∞« – w`«=Ú ÉÏ_»∞O_ç – "ÕQ"Æ ∞≥ – w`«=Ú áÈ~Ú Ñ¨~=° ∞QÆ∞~°∞x – ^Œiâ◊#O|∞ñ *Ë`=« Ú II"Õ∞=ÚII
ÉÏ_»∞O_ç ´ ^•`«Ü∞« ø =∞# „H©ã∞¨ xÎ hux – MÏºuQÆ |Å∞‰õΩO_ç – "ÕQ"Æ ∞≥ 5. Ñïâ◊√^•ú`‡« [#‡ =∂‰õΩ – =~°=ÚQÍ <˘ãÖQÔ #∞ ´ Ñ¨~=° ∞Ñ¨Ù~°=Ú =∂‰õΩ
MÏºuQÆ |Å∞‰õΩO_ç II*Ë [Ü«∞OII Ç¨Ï‰õΩ¯ – ÑÖK≥^•#∞ x~°`=« Ú II"Õ∞=ÚII
2. Q˘Å¡Å∞ „Ñ¨Éèí∞ Hõ_»ˆHy# sux – <≥Å¡~°∞ #_»∞=ÙO_ç – "ÕQÆ"≥∞ – Ü≥∞Å¡~°∞ 6. =∂‰õΩ ã¨~fi° QÆ~fi° =∞}˜y – =∞Oz =∂~°=æ ∞Éˇƒ#∞ ´ =∂‰õΩ h ã¨∞"å~°ñÎ *ˇÑÊ¨
#_»∞=ÙO_ç ´ LÅ¡=ÚÅO^Œ∞# ãÖ`«ã≤Oz „Ñ¨Éèí∞ – <≥Öˇ¡_» ^≥Å∞Ñ¨ÙO_ç – "ÕQÆ"≥∞ =∞‰õΩ¯"≥O`Àñ QÆeQÔ #∞ II"Õ∞=ÚII
– Ü≥∞Å¡_» ^≥Å∞Ñ¨ÙO_ç II*Ë [Ü«∞OII 119 ÜÕ∞ã¨∞ Ö’Hõ=Ú#‰õΩ "≥Å∞QÆ∞
3. *Ï˝#∞Å ÉèOí yx =∂#=ÙÅO^Œ~∞° – HÍ#∞Hõ eÜ«ÚºO_ç – "ÕQ"Æ ∞≥ – HÍ#∞Hõ ~å – =ÚMÏi `å – Pk
eÜ«ÚºO_ç ´ =∂#=HÀ\˜H˜ ~°H} ∆õ ÉèÏQÆº=Ú – ^•#=Ú ÉÁO^Œ∞O_ç – "ÕQ"Æ ∞≥ Ö’Hõ = ∞O`« @ "≥ Å ∞QÆ ∞ „Ñ¨ H ÍtOK≥ # ∞ – ÜÕ ∞ ã¨ ∞ [x‡Oz#Ñ¨ Ù _» ∞ ´
– ^•#=Ú ÉÁO^Œ∞O_ç II*Ë [Ü«∞OII PHÍâ◊=Ú#O^Œ∞ Q˘Ñ¨Ê #Hõ∆„`«O|∞ |∞>ì̌#Ñ¨Ù_»∞ – Ö’Hõ*Ï˝#∞Å∞ Q˘Å¡Å∞ "≥o¡
4. =∞iÜ«∞ suQÆ#∞ =∞#ã¨∞ Ö’Ñ¨Å#∞ – =ÚiÜ«ÚK«∞ #∞O_»∞O_ç – "ÕQ"Æ ∞≥ Ö’Hõ ~°Hõ∆‰õΩ_Õã¨∞‰õΩ „"≥ÚH˜¯i IIÖ’II
HÍ#∞Hõ eÜ«ÚºO_ç ´ =∂#=HÀ\˜H˜ ~°H} ∆õ ÉèÏQÆº=Ú – ^•#=Ú ÉÁO^Œ∞O_ç – 1. <Õ#∞ "≥Å∞ÔQ· pHõ\ Ö˜ ’ "≥Å∞QÆ∞K«∞<åfl#∞ – pHõ\ ˜ ^•x „QÆÇÏ≤ OÑ¨ ÖË^∞Œ ´
"ÕQ"Æ ∞≥ – ^•#=Ú ÉÁO^Œ∞O_ç II*Ë [Ü«∞OII <Õ#∞ Ö’Hõ=Ú#‰õΩ "≥Å∞ÔQ· Ü«Ú<åfl#∞ ##∞ "≥O|_çOK«∞ – "å_»∞ pHõ\ Ö˜ ’
5. [Ü«∞[Ü«∞ â◊|=Ì Ú *ËÜÚ« K«∞ „Ñ¨É∞íè #‰õΩ – [Ü«∞=∞x áê_»∞O_ç "ÕQ"Æ ∞≥ – #_»∞=Hõ r=Ñ¨Ù"≥Å∞ÔQ· Ü«ÚO_»∞_»<≥ ÜÕ∞ã¨∞ IIÖ’II
[Ü«∞=∞x áê_»∞O_ç ´ [Ü«∞[Ü«∞ =∞OK«∞#∞ – [Ü«∞ â◊|=ú Ú`À [Ü«∞=ÚÅ 2. P Ñ¨@} ì =ÚÖ’ "≥Å∞QÆ∞@‰õΩ ã¨∂~°∞º_≥#· #∞ – K«O„^Œ∞_≥#· #Hõ¯~°Ö^Ë ∞Œ ´ P
<˘O^Œ∞O_ç – "ÕQ"Æ ∞≥ – [Ü«∞=ÚÅ <˘O^Œ∞O_ç II*Ë [Ü«∞OII Ñ¨@ì}=ÚÖ’ ^Õ=Ùx =∞Ç≤Ï=∞ÜÕ∞ – „Ñ¨HÍtOK«∞K«∞#flk Ü≥∞Ñ¨Ù_»∞ – P
– =∞`«~Î Ú #=¸ÜÕ∞Å∞ Ñ¨@}
ì =Ú#‰õΩ ^Õ=Ùx Q˘éˇÑ] Å≤ Ü ¡ ∞Õ nÑ¨"∞≥ ÿ "≥Å∞QÆ∞K«∞O_»∞ IIÖ’II
40
113 ÜÕ∞ã¨∞ [#‡=Ú ‰õΩ=∂~°∞_»Q∞Æ ^Õ=Ù_»∞ 114
3. q∂~°∞ Ö’Hõ=Ú#‰õΩ "≥Å∞ÔQ· Ü«Ú<åfl~°∞ QÆ#∞Hõ – q∂~°∞ "≥Å∞QÆ∞ ãÖ|O^è∞Œ Å∞ 2. ã¨„`« =∞O^Œ∞#ñ |â◊√=ÙÅ ™êÅÜ«∞O^Œ∞# – ^Õ= – Ñ¨Ù„`«∞O_»∞ =∞#∞AO
´ q∂~°∞ H˘O_»ÃÑ#· Hõ@|ì _ç# Ñ¨@}ì O|∞=Öˇ<Õ – =∞~°∞QÔ · Ü«ÚO_»Hõ #~°∞ÅO^ŒiH˜ _®Ü≥∞#O^Œ∞# IIN ÜÕ∞ã¨∞O_»∞II
– "≥Å∞ÔQ· Ü«ÚO^Œ∞~°<≥ ÜÕ∞ã¨∞O_»∞ IIÖ’II 3. Ñ¨\ ì̃ á⁄uÎQ∞Æ _»Å¤ `Àñ A@ìñ|_ç – Ñ¨ã∞¨ Å – `˘\ì̃Ö’ñ |~°∞O_»É@
ˇ ñì |_ç
4. pHõ\ ˜Ö’ #_»∞K«∞[#∞Å∞ Q˘Ñ¨Ê "≥Å∞QÆ∞#∞ – K«∂zi ^èŒ#∞ºÖˇ· ´ Ö’Hõ IIN ÜÕ∞ã¨∞O_»∞II
=∞O^Œ∞ =∞~°}KåÛùÜ∞« QÆÅ ^Õâx◊ "åã¨∞Å q∂^Œ – „Ñ¨HÍtOK≥#∞ Q˘Ñ¨Ê "≥Å∞QÆ∞ 4. Q˘Å¡ÖˇÅ¡~°∞ q∞QÆ∞Å cèuÅ¡ñQÆ – ^≥ÖˇÊ – Q˘Ñ¨Ê "å~°Î ^Œ∂`« K«Å¡ñQÆ IIN
„Ñ¨Éèí∞=Ù ÜÕ∞ã¨∞‰õΩ *ËÜ«∞x áê_»ˆ~ IIÖ’II ÜÕ∞ã¨∞O_»∞II
– P~ü. ^Õ=^•ã¨∞ 5. =∞# H˘éH˘Hõ¯ tâ◊√=Ù Ñ¨Ù>ì̌#∞ – ^è~Œ #° ∞ – =∞# ^À+¨=ÚÅñ É’ñQ˘@ì#∞
120 ~°Hõ∆‰õΩx ~åHõ IIN ÜÕ∞ã¨∞O_»∞II
~å – Ü«∞^Œ∞‰õΩÅ HÍOÉè’l `å – Pk 6. Ñ¨~°Ö’HõÑ¨Ù Ãã·#ºO|∞ñ QÆ∂_≥#∞ – q∞O@ – =~° ~°Hõ∆‰õΩx QÆ∂iÛ áê_≥#∞
K«∂_»ˆ~ =∂éËñ_»∞ – Ñ¨Ù\˜ì – <åñ_»∞ Éˇ`≥¡¿ÇÏ=ÚÖ’ ´ <Õñ_ô Éèí∂q∞ IIN ÜÕ∞ã¨∞O_»∞II
"åã¨∞Å‰õΩ – xO_»∞ ~°Hõ∆}Éˇƒ#∞ IIK«∂_»ˆ~II 7. JHõ∆Ü«ÚO_»QÆ∞ ÜÕ∞ã¨∞ =K≥Û#∞ – =∞#‰õΩ – ~°Hõ∆}O|∞ ã≤^ŒúÑÔ̈~Û#∞ IIN
1. Z#fl~åx ^Õ= nÑ≤Î – =Ú#∞fl q∞#∞fl „QÆ"∞≥ ‡#∞ ´ Ñ¨#∞flQÍ ~ˆ Ü≥∞O_» HÍOu ÜÕ∞ã¨∞O_»∞II
– H˘=Ú‡ Hõ$Ñ¨
– Hõ#fl#k q∞OK≥#∞ IIK«∂_»~ˆ II
2. ^Œ∂`« `≥ÖÊˇ „"ÕÅ H˘Hõ – „Ñ‘uÜ«∞QÆ∞ =ÚK«Û@<£– MÏºuQÆ ^•g^Œ∞ Ñ¨Ùix – 122 „H©ã¨∞Îx =∞Ç≤Ï=∞
Hõ~°ÎÜÕ∞ã¨∞ Ñ¨Ù@∞ì@<£ IIK«∂_»ˆ~II ~å – =∞^èºŒ =∂=u `å – J@
3. `«∂~°∞Ñ¨Ù# *Ï˝#∞ÖÁHõ¯ – `å~° kqx QÍOzi ´ "å~°∞ g~°∞ =zÛ ¿ã= – ÖÏeÖÏe ÖÏe ÖÏÅ=∞‡ ÖÏb – ÖÏeÜ«∞x áê_»~ˆ – ÉÏÅÜÕ∞ã¨∞#‰õΩ IIÖÏeII
=~°∞ã¨QÍ#∞ *Ëãi≤ IIK«∂_»~ˆ II 1. Ñ¨~Ö° ’Hõ ^Õ=Ùx `«#Ü«Úñ_À Ü«∞=∂‡ ´ Ñ¨Ù_»q∞ÃÑ· ÉÏÅ∞ñ_»∞QÆñ – |∞>ì̌<À
4. =∞‰õΩ¯=`À =∞#"≥∞Å¡ – „"≥ÚH˜¯ ¿ã=ñ *Ë`=« Ú ´ q∞‰õΩ¯@=ÚQÆ =∞#‰õΩ Ü«∞=∂‡ IIÖÏeII
âßOuñ – „QÆ‰Ωõ ¯# <˘ãÖQÆ∞#∞ IIK«∂_»~ˆ II 2. WÇ¨Ï Ñ¨~å^Œ∞Å Hõ~Î° ~¸`«ñ_À Ü«∞=∞‡ ´ =∞Ç≤Ï áêÅ#=Úñ *ËÜÚ« –
– *Ï<£ KÒ^èŒi =∞Ç≤Ï`«∞ñ_À Ü«∞=∂‡ IIÖÏeII
3. P^ŒºO`«=ÚÅ∞ ÖËx ^Õ=Ùñ_À Ü«∞=∂‡ ´ P^•=Ú ^À+¨=Ú# – Hõ_∞» ¤ Ñ¨_≥
121 ÜÕ∞ã¨∞x [##=Ú #=∂‡ IIÖÏeII
~å – =ÚMÏi `å – J@ 4. Ü«¸^Œ∞Å‰õΩ ~åAQÍñ|∞>ì̌<À Ü«∞=∂‡ ´ Ü«¸^Œ∞ ÖÏ`«x `À_» – "åkOz
N ÜÕ∞ã¨∞O_»∞ [x‡OK≥ ~ˆ ~ÚÖ’ – <Õñ_»∞ – áêÜ«∞Hõ Éˇ`¿¡≥ ÇÏ=∞ Ü«¸iÖ’ ~°=∂‡ IIÖÏeII
IIN ÜÕ∞ã¨∞O_»∞II 5. #~°Q˘éˇÅ] =∞O^Œ HÍÑ¨~À Ü«∞=∂‡ ´ Q˘iÜ«∞Å „áê}O|∞ „H©ã∞¨ Î `å#=∂‡
1. HõxflÜ«∞ =∞iÜ«∞=∞‡ QÆ~ƒ° =ù ∞O^Œ∞# – x – =∂‡#∞ ÜÕ∞Å<≥_ç <å=∞=∞O^Œ∞# IIÖÏeII
IIN ÜÕ∞ã¨∞O_»∞II – u~°∞HÀ=à◊¥¡i ã‘ì"≥<£
41
115 ÜÕ∞ã¨∞ [#‡=Ú ‰õΩ=∂~°∞_»Q∞Æ ^Õ=Ù_»∞ 116
123 *ˇH~õ åº áê@ 1. ^Õ=Ùñ_»∞ `«# Éè$í `«∞º~åe – n#ã≤u÷ ÅHÕ∆ K≥#∞ ´ D =ã¨∞O^è~Œ ñ° ^Œ~=° Ú
~å – ÉÏºQÆ∞ `å – Pk ÅxflñHõ – <≥#∞fl ##∞ â◊√Éè=í u Ü«∞x II<å^Œ∞II
W„âßÜÕ∞bÜ«ÚÅ ^Õ=ÙO_Õ – Ü≥∞O`À ã¨∞uÎ <˘O^Œ∞#∞ QÍHõ ´ Ü«∂„t`«∞"Ò 2. ã¨~°fi â◊‰õΩÎñ_»∞ =∞Ç¨Hõ$`«º=Ú – ãÖÉèíqOÑ¨ñ *ËÃã#∞ ´ LifiÖ’ <å „Ñ¨Éèí∞x
`«# [#∞Å‰õΩ ^Œ~≈° # – =∂`«‡ q"≥∂K«# HõeyOK≥ IIx„âßII <å=∞O – É’Ñ¨C |iâ◊√^ŒOú |∞QÍ II<å^Œ∞II
1. `«# ^•ã¨∞ñ_»∞ ^•g^Œ∞ QÆ$Ç¨ÏO|∞# – Ñ¶∞¨ # ~°H} ∆õ â◊$OQÆ=Ú xK≥Û ´ =∞# 3. ÉèÜí ∞« =Ú ÉèHí Ü
Î̃ Ú« ñ QÆeæ ^Õ=Ùx – Éè[í #ñ *ËÃã_ç "åiH˜ ´ #Ü«∞=ÚQÍñ
â◊„`«∞=Ù ÅQÆ∞ ^Õfi+¨µÅ#∞O_çÜÚ« – =∞#Å<£ ÉÏÑ≤ ~°H} ∆õ xK≥Û IIx„âßII ^Œ# Hõ$Ñ¨ <˘ãÖQÆ∞ # – #Ü«∞=Ú#∞ ^Œ~`° ~« =° ÚÅ∞ II<å^Œ∞II
2. nxx QÆ∂iÛ „Ñ¨=HõÅÎ <À@ – ^Õ=Ùñ_»∞ ÑëHÕK≥#∞ ^˘e¡ ´ =∂#= =∞# 4. qk`« ÉÏÇ¨ï=Ù KÕ`« â∫~°º=Ú – qÉèí∞ñ_»∞ Hõ#ÑÔ̈~Û#∞ ´ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞Ñ¨Ùñ
Ñ≤`«~°∞Åñ QÆ~°∞}ÕÑ¨ñQÆ – =∞Ç≤ÏÖ’# x|O^èŒ#ñ *ËÃã IIx„âßII ^ŒÅñÑ¨ÙÅ#∞ QÆ~∞° fiÅñ – *ˇ^~Œ ñ° Q˘>ì̌#∞ x[=ÚQÆ II<å^Œ∞II
3. [#‰õΩO ^ŒQÆ∞ #„ÉÏÇ¨=Ú`Àñ – *Ëã≤# Ü«∂ „Ñ¨=∂}=Úñ ^ŒÅñz ´ 5. Pã¨<åã‘#∞Öˇ· Ü«Ú#fl – Ü«∞uâ◊Ü∂« `«∞‡Å<£ |_»ñ ´ „^Àã≤ ^Õ=Ùñ_»∞ n#∞Å#∞
=∞#=Ú q~À^è∞Œ Å#∞O_ç q"≥∂K«# – QÆx x~°ƒÜ ù Ú« Å"≥∞ÿ "≥∞ÅñQÆ IIx„âßII ã≤O – Ç¨ã¨#O|∞Å #∞xK≥#∞ II<å^Œ∞II
4. PÜ«∞# ã¨xfl^è•#=Ú#O^Œ∞ – #u â◊√kúQÆ huQÆ #∞O_»ñ ´ áêÜ«∞Hõ `«# 6. ‰õ∆Ωkè`«∞Å#∞ ^Œ# =∞^èŒ∞~°=ÚÅKÕñ – QÀi `«$Ñ≤Î Ñ¨Ô~Û#∞ ´ JkèHõ
¿ã=#∞ x`«ºO|∞#∞ – *ËÜ∞« ñQÆ h ~°H} ∆õ xK≥Û IIx„âßII ^è#Œ =O`«∞Å#∞ iHõÎ – Ç¨ÏãÎ̈=ÚÅ`À #xÃÑ#∞ II<å^Œ∞II
5. ^èŒ~° <À tâ◊√"å ^Õ=Ùx n~°… – ^Œi≈ =<≥_»∞ ¿Ñ~˘O^≥^Œ=Ù ´ Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞x 7. Pk Ñ≤`~« ∞° Öˇ#· Ü«∞„ÉÏ – Ç¨=Ú Hõ`x« ãÖ`«∞# ´ HõkfifÜ«Úñ _®kÖ’Hõ
"å`«ûÅº`«`Àñ – áêÑ¨q=ÚHÎ̃ñ „|[ ÖÁO^Œ IIx„âßII – <å# uzÛ#@∞¡QÍ II<å^Œ∞II
6. =∂#∞QÆ ~°Hõ∆} *Ï˝# "≥ÚãÖQÆñQÆ – =∂~°æ=Ú ã≤^ŒúÑ¨~°K«∞@ÔH· – n# 8. x~°`=« Ú#∞ ^Œ# Hõ~∞° }ñ EÑ¨ ´ x[=ÚQÍ =∞k <≥OK≥#∞ ´ =~°^∞Œ ñ
=∞#ã¨∞û`Àñ „|Éèí∞#‰õΩ =ÚO^Œ∞ – QÍ #_çK≥^Œ=Ù ÉèíÜ«∞ÉèíHÎ̃ IIx„âßII _ç„âßÜÕ∞Å∞#‰õΩñ ^Œ# – =~° ã¨Ç¨Ü«∞ "≥Ú#Ô~Û#∞ II<å^Œ∞II
7. =∞iÜ«Ú#∞ ã¨=∂^è•# ã¨~°}˜Ö’ – =∞# q∞ñHõ #_»∞=ñ rñHõ\ ˜Ö’ ´ 9. Ñ¨~°=∞ `«O„_çH˜ ^≥·= ã¨∞`«∞#‰õΩ - áê=<å`«‡‰õΩ xñHõ xÇ¨Ï ´ Ñ¨~°=Ú
=∞~°}KåÛùÜ∞« Ö’ #∞O_ç# "åiH˜ – #~°∞}À^ŒÜ∞« ^Œ~≈° # q∞K≥Û IIx„âßII ÅO^Œ∞#∞ Ü«ÚQÆÜÚ« QÆO|∞Åñ - |~°ñQÆ∞ =∞Ç≤Ï=∞ =∂"Õ∞<£ II<å^Œ∞II
8. [#Hõ Ñ¨Ù„`å`«‡ ^Õ=Ùx H˜ÅÖ’ – Ñ¶∞¨ #`« =∞Ç≤Ï=∞ HõÅ∞æ#∞ QÍHõ ´ =Ú#∞ – Éè=í "åã≤ #=¸ÜÕ∞Å∞
Ñ≤ÑÙ¨ _≥ÑC¨ _»∞ `«#i #@∞¡ Ü«ÚQÆ – =ÚÅ‰õΩ#∞ ^Œ#~å~°∞#∞QÍ HÍ"Õ∞<£ IIx„âßII
– =∞ÖˇÅ¡ ^•g^Œ∞
125 ã¨∞"≥∞Ü≥∂#∞ áê@
° =Ú (KåÜ«∞: <åHÍÅQÆ`∞« Öˇqfi) `å – „uÑ¨Ù@
124 Hõ#º =∞iÜ«∞ áê@ h ã¨=∂^è•#=Ú – ^•ã¨∞x H˜Ñ¨C_»∞ – <å^è• ^Õ"å ´ ~ÚzÛ – h
~å – Ç≤ÏO^Œ∞™ê÷x `À_ç `å – Pk =∂@K˘Ñ¨C# – áÈxK«∞ÛK«∞<åfl=Ù – <å^è• ^Õ"å IIh ã¨=∂^è•#=ÚII
<å^Œ∞ „áê}=Ú „Ñ¨É∞íè x q∞QÆ∞Å Ñ¶∞¨ – #O|∞ KÕÜÚ« K«∞#flk ´ <å^Œ∞ <å`«‡ 1. J#∞ºÅ‰õΩ x#∞fl – |Ü«∞Å∞ Ñ¨~K° _≥ ç – "≥Å∞QÆ∞ñQÍ#∞ ´ h‰õΩ – #}ñQÆ∞
^Õ=Ù#O ^• – #O "≥ÚO^≥#∞ x~°`=« Ú II<å^Œ∞II „Ñ¨[Öˇ#· – ~Ú„âßÜÕ∞Öò "åiH˜ – =∞Ç≤Ï=∞ QÍ#∞ IIh ã¨=∂^è•#=ÚII
42
117 ÜÕ∞ã¨∞ [#‡=Ú ‰õΩ=∂~°∞_»Q∞Æ ^Õ=Ù_»∞ 118
2. #~°∞ÅÔH· h=Ù U – ~°Ê~°z# ~°H}∆õ <£ – <å^è• ^Õ"å – ~ÚkQÀ – <åHõ#∞Å∞ 2. T~°úfiÖ’Hõ=∞O^Œ∞#ñ 3. ^•"≥ hu ã¨∂~°∞ºñ_®
K«∂z Ü«∂ – #OkOK«∞K«∞#flq – <å^è• ^Õ"å IIh ã¨=∂^è•#=ÚII Q˘ÅfiñQÍ#∞ â◊√^Œ∞Åú ∞ ~å"≥ ^Õ=Ñ¨Ù„`«∞ñ_®
3. `«O„_çH˜ ã¨∞`«∞xH˜ñ |iâ◊√^•ú`«‡‰õΩ#∞ – QÆÅ∞QÆ∞QÍHõ ´ =∞Ç≤Ï=∞ – `«~°∞QÆHõ JO`«ºHÍÅ=∞O^Œ∞# h^Œ∞ ~åHõ=Å¡#∞
ã¨^•HÍÅ=Ú – Ü«ÚQÆÜÚ« QÆ=ÚÅ‰õΩ#∞ – QÆÅ∞QÆ∞ <å"Õ∞<£ IIh ã¨=∂^è•#=ÚII Hõ#ºQÆ~°ƒù=∞O^Œ∞# Ö’Hõ ™œYº =∂Ü≥∞#∞
– #=¸ÜÕ∞Å∞ áêHõº"å^è=Œ Ú |∞\ì̃#\ì̃ ~°HH∆õ Í Éè∂í x"åã¨∞ ÅO^Œé∞
126 O come all ye faithful
F ~Ú=∂‡#∞ÜÕ∞Öò „Ñ¨É’è =∞$`«∞ºcèu QÔ Å∞Î~∞°
F #~å=`å~°∞ñ_® x#∞fl #=Ú‡"åiH˜
1. F ã¨^ƒŒ ‰ù Ωõ ÖÎ Ï~å ! 3. F ^Œ∂`«ÖÏ~å!
Ö’Hõ~°Hõ∆‰õΩO_»∞ L`«ûÇ≤ÏOz áê_ç x#∞fl <≥#fl â◊Hºõ =∂? P`«‡â◊√kú HõÅ∞æ#∞
Éˇ`≥¡¿ÇÏ=∞O^Œ∞ <Õñ_»∞ [x‡OK≥<£ ~°Hõ∆‰õΩO_≥·# ÜÕ∞ã¨∞<£ #∞uOK«∞ñ_ç ^Œ∂`« áê@ áê_»∞ñ_ô ^Œ∂`« áê@ áê_»∞ñ_ô
~å*Ïkè~åA Ñ¨~å`«Ê~°∞O_® ~°Hõ∆‰õΩ<£ ã¨∞ÎuOK«∞ñ_ô ~°Hõ∆‰õΩ<£ ã¨∞ÎuOK«∞ñ_ô
„Ñ¨Éèí∞"≥·# ÜÕ∞ã¨∞ h‰õΩ ™ÈÎ„`« =∞OK«∞ – KåÔ~¡ãπ "≥ã‘¡
#=∞ã¨¯iOÑ¨ ~°O_ç #=∞ã¨¯iOÑ¨ ~°O_ç J#∞ : *Ë. D. á¶ê_£ Ñ¶‘Öò¤
#=∞ã¨¯iOÑ¨ ~°O_ç. #=∞ã¨¯iOÑ¨ ~°O_ç
#=∞ã¨¯iOÑ¨ ~°O_ç Ü«Ú`åûÇ¨Ï=Ú`À. #=∞ã¨¯iOÑ¨~O° _ç Ü«Ú`åûÇ¨Ï=Ú`À 128 Silent night, Holy night
2. ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞O_»∞ 4. ÜÕ∞ã¨∂! ^è•ºxOz 1. â◊√^Œú~å„u! ã¨^Œú}OQÆ ZO^Œ∞ H˜@∞ìÅ∞ áê_≥^Œ~°∞?
#~°~°∂Ñ¨ "≥∞uÎ h Ñ¨q„`« [#‡ #O^Œé∞ x„^ŒáÈ= „H©ã∞¨ Î [x‡OK≥#∞.
Hõ#º‰õΩñ |∞\ì̃ <Õñ_»∞ "ÕOKÕÃã<£ q∂ "Õà◊ ™ÈÎ„`«=Ú #iÊO`«∞=Ú â◊√^Œú ^ŒOÑ¨`«∞Öò "Õ∞ÖÁ¯#ñQÍñ „H©ã¨∞Î [x‡OK≥#∞.
=∂#= [#‡ J<åk "åHõº |iâ◊√^Œ∞ñú _Ò ÉÏÅ‰õΩñ_®! 3. â◊√^Œ~ú å„u! ã¨^}
ÌŒ OQÆ
"≥∞uÎ# N ÜÕ∞ã¨∂ =∂Ü≥∞ #~°~∂° Ñ¨Ù k=º x„^Œ á⁄=∂‡ ^Õ=Ùx H˘=∞~°∞ñ_»!
h‰õΩ #=∞ã¨¯iOz #=∞ã¨¯iOÑ¨ ~°O_ç k=º x„^Œ á⁄=∂‡. h =ÚYO|∞# „ÉË=∞ ÖÁÅ∞¯
h‰õΩ #=∞ã¨¯iOz #=∞ã¨¯iOÑ¨ ~°O_ç 2. â◊√^Œú~å„u! ã¨^ŒÌ}OQÆ <Õñ_»∞ ~°Hõ∆} =∂‰õΩ =K≥Û
h‰õΩ #=∞ã¨¯iOz Ñ¨ÓlO`«∞=Ú. #=∞ã¨¯iOÑ¨ ~°O_ç Ü«Ú`åûÇ¨Ï=Ú`À ^Œ∂`«Å Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∞ h=Ù Ñ¨Ù@∞ì@KÕ
– „ÃÑ¶_≥iH± FÔHb
J#∞ : |~åfl~ü¤ Å∂HÍãπ Q˘Å¡"åO„_»‰Ωõ ñ ^≥eÃÑ#∞ h=Ù Ñ¨Ù@∞ì@KÕ.
– É’ÃãÑ¶π "≥∂~ü
127 Hark! the herald Angles sing
1. ^Œ∂`« áê@ áê_»∞ñ_ô ™œYºãÖ„Éèí =∂Ü≥∞#∞ 129 It came upon the midnight clear
~°Hõ∆‰õΩ<£ ã¨∞ÎuOK«∞ñ_ô PHõãÖ|∞#O^Œ∞# 1. N ~°Hõ∆‰õΩO_»∞ Ñ¨Ù@ìñQÍ 'Ñ¨~°O|∞#O^Œ∞ ™êfiq∞H˜
P „Ñ¨Éèí∞O_»∞ Ñ¨Ù>ì̌#∞ „"≥∂QÆ∞ áê@ Kå@∞ñ_ô <åHÍâ◊ Ãã#· º=Ú =∞Ç¨ „Ñ¨ÉÏè ==Ú
Éˇ`¿¡≥ ÇÏ=Ú #O^Œ∞#<£ ^Œ∂`« áê@ Ñ¨áê_»∞ñ_ô WÇ¨ÏO|∞# Hˆ `≥OK«∞K«∞ WÇ¨ÏO|∞#O^Œ∞ âßOux
Éèí∂[#O|∞ ÔHÅ¡#∞ ~°Hõ∆‰õΩ<£ ã¨∞ÎuOK«∞ñ_ô. D áê@ áê_≥#∞. "åºÑ≤OÑ¨hÜ«Úñ_»∞—.
43
119 ÜÕ∞ã¨∞ [#‡=Ú ‰õΩ=∂~°∞_»Q∞Æ ^Õ=Ù_»∞ 120
2. P ~°=∞º"≥∞#ÿ QÍ#=Ú 4. áêáê`«∞‡ÖÏ~å, q#∞ñ_ç 4. Ñ¨~=° ∞`«O„_ç ^ŒÜ∂« ~°ã=¨ Ú 5. N =∂`« Ãã#· º=Ú`À "Õ∞=Ú#∞
D "Õà◊ „"≥∂QÆ∞#∞ N ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨É∞íè =Ù #~°∞ÅÔHO`À <åâ◊Û~°º=Ú "å^Œº=ÚÅ∞ "å~ÚOK«∞K«∞O^Œ∞=Ú†
ãÖ`«∞+¨µìÖˇ·# Éèí‰õΩÎÅ∞ q∂ áêÑ¨ÉèÏ~° =∞O`«Ü«Ú #~å=`å~°∞ñ_»Q∞Æ ^Õ=Ùñ_»∞ D k#=∞O^Œ∞ #∞^Œƒqù Oz#
P ^èfiŒ x qO^Œ∞~°∞ =Ç≤ÏOÑ¨ =K≥Û#∞ x~°Ñ~¨ åkèQÍ#∞ rqOz Ü«∂ k=ºHõ~#Î° ∞ gHÕ∆ `«∞=Ú†
„Ñ¨Ü«∂ã¨Ñ¨_»∞ „Ñ¨[Å `åÑ¨„`«Ü«∞O|∞ #O`«Ü«Úñ x~ÀÌ+"¨ ∞≥ #ÿ „`À= K«∂Ñ≤Oz ã¨^Ü
Œ Ú« ñ_≥#· ÜÕ∞ã¨∞ „¿Ñ=∞#∞
^Œ∞óYO|∞ f~°ñQÍ ^•<Õ =Ç≤ÏOK«∞#∞ q~À^è∞Œ Å<£ „¿Ñq∞OK«∞K«∞O_≥#∞. ã¨^• ã¨∞uÎ Oz áê_»∞K«∞O^Œ∞=Ú.
P „âß=º"≥∞#ÿ QÍ#=Ú ãÖÑ¨Ó~°‚ âßOu ãÖÑ¨^Œ – *Ï<£ Éˇ·~˘O
D "Õà◊ qO^Œ∞~°∞. Å#∞ „QÆÇÏ≤ OK«∞#∞. J#∞ : |~åfl~ü¤ Å∂HÍãπ
3. Ñ¨Ó~°fiO|∞ ^Œ∂`«QÍ#=Ú 5. ã¨^ƒŒ ‰ù Ωõ ÅÎ ∞ ã¨∞uÎ Oz#
Éè∞í q<£ q#O|_ç D ã¨`º« Ü«ÚQÆ=Ú 131 Joy to the world, The Lord is come
~Ô O_»∞"ÕÅ =~°¬=ÚÅ∞ D "Õà◊ <Õ x[O|∞QÍ 1. Ç¨~Ú, Ö’Hõ=∂! „Ñ¨É∞íè =K≥Û<£ 3. áêÑ¨ ^Œ∞óYO|∞ÖˇÅ#¡ ∞
QÆuOzáÈÜ≥∞#∞ ã¨q∂Ñ¨ =∂Ü≥∞#∞ JOwHõiOK«∞q∂ x=$uÎñ *ËÜÚ« #∞
Éè∂í „Ñ¨[Å∞ q~À^è∞Œ Öˇ· P HÍÅ=∞O^Œ∞ Hˆ =∆ ∞=Ú áêáê`«∞‡ÖˇÅ¡ ˆ~ã¨∞#∞<£ ~°Hõ∆}º ã¨∞YˆH∆=∞=ÚÖò
Ü«Ú^ŒOú |∞ ÖÏ_ç Ü«∂ "åºÑ≤OK«∞K«∞O_»∞#∞ H©iOÎ z áê_»∞ñ_ô. ã¨^• "åºÑ≤OK«∞#∞.
=∞<À[˝"∞≥ #ÿ QÍ#=Ú P k=º QÍ# =∞O^Œé∞ 2. Ç¨~Ú ~°H‰∆õ Ωõ O_»∞ UÅ∞#∞ 4. ã¨∞hu ã¨`º« Hõ$Ñ¨Å<£
#ÅHõ∆ ºÃÑ\ì̃i. áê_»∞K«∞ <≥Ñ¨C_»∞. ™ê`å#∞ ~å[º=Ú<£ ~å[ºO|∞ <ÕÅ∞#∞
– Z_»‡O_£ ¿ÇÏq∞Åì<£ Ñ≤Ü«∞~üû
#tOÑ¨ñ*Ëã≤ =∂ ÜÕ∞¿ã Éè∂í [#∞ÖÏ~° „"≥Ú‰õΩ¯ñ_ô
J#∞ : |~åfl~ü¤ Å∂HÍãπ
[Ü«∞O|∞ <˘O^Œ∞#∞. ™ÈÎ„`å~°∞›ñ_®Ü≥∞<Õ.
– S[H± "å\òû
J#∞ : *ËHõÉò KÕO|ˆ~¡<£
130 Christians awake, salute the happy morn
1. ¢HÔ ã· =Î̈ ÙÖÏ~å! ÖˇO_ç ~¸<å_»∞ ã¨∞"å~°Î <Õ#∞ ZiyO`«∞#∞. 132 Angles from the realms of glory
„H©ã∞¨ Î Ñ¨Ù>ì̌#OK«∞ áê_»∞ñ_ç† ^•g^Œ∞ Ñ¨@fl=∞O nk#=Ú 1. ~°O_ç áê_» ^Œ∂`«ÖÏ~å "åã≤QÍ#∞ ^Õ=ÙO_»∞
„Ñ¨ã¨#∞flñ_≥·# `«O„_ç „¿Ñ=∞#∞ ^≥·=~°Hõ∆‰õΩñ_»∞ [x‡OK≥#∞.— xO_»∞ ãÖ`À+Ö|∞`À ~°O_ç <Õ_∞» Ñ¨Ù\ì̃#\˜ì
Pã¨HÎ̃Ñ¨~°∞Öˇ· H©iÎOK«∞ñ_ç 3. `«fi~°QÍ<Õ PHÍâ◊ Ãã·#º=Ú ÜÕ∞ã¨∞x [#‡O|∞ QÆ∂iÛ ~åA <å~åkèOK«∞_ç.
„H©¿ã#Î ∞ =∂#"åo`À_»#∞ Ç¨Ïi¬OK«∞K«∞ hÖÏQÆ∞ áê_≥#∞ D Éè∂í Ö’Hõ=∞O`«@ 3. *Ï˝#∞ÖÏ~å! =∂#∞_çOHõ
#tOÑ¨=K≥Û#OK«∞ áê_»∞ñ_ç. 'ã¨~Àfi#fl `åHÍâ◊O|∞#O^Œ∞O_»∞ ~°O_ç <Õ_∞» Ñ¨Ù\ì̃#\˜ì Ü≥∂K«#ÅO *ËÜÚ« @
2. ^Õ=Ùx ^Œ∂`« Q˘Å¡"åiH˜ ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞xH˜ „Ñ¨ÉèÏ==Ú ~åA <å~åkèOK«∞_ç. =∂#∞QÍ#∞ "≥^Œ‰õΩ_Õã¨∞<£
2. =∞O^ŒQÍÜ«Ú Q˘Å¡ÖÏ~°! K«∂K«∞K«∞ #Hõ„∆ `«=Ú<£
D suQÍ#∞ „Ñ¨H\õ O˜ K≥#∞:– #~°∞ÅÜ«∞O^Œ∞ ã¨=∂^è•#=Ú =∞#∞+¨µºÅ`À <Õ_»∞ ~°O_ç <Õ_»∞ Ñ¨Ù\ì̃#\˜ì
'D "Õà◊ =∞Ç¨ ãÖ`À+Ö|QÆ∞ ^èŒ~°}˜Ö’ "åºÑ≤OÑ¨xÜ«Úºñ_»∞—. "åãÖ|∞ *ËÜÚ« K«∞<åflñ_»∞ ~åA <å~åkèOK«∞_ç.
44
121 ÜÕ∞ã¨∞ [#‡=Ú ‰õΩ=∂~°∞_»Q∞Æ ^Õ=Ù_»∞ 122
4. Ñïâ◊√^Œ∞Öú Ï~å! q∂~°∞ 5. Ñ¨âßÛ`åÎÑ¨ "≥ÚOkÜ«Ú#fl 2. K«Å=¡ ∞OKåÜ«∞# `˘\ì̃ÃÑ· <˘Ñ¨C 4. x+¨ÊÅù "Õ∞ Ü«∞xfl „âıëêª~Ê° }Å∞
xsHÕ∆ K«∞K«∞O_ç# áêÑ¨ÙÖÏ~°! q∂‰õΩ q Ñ¨â√◊ Å`À Éè∞í q|~°∞O_≥#∞ HÍ#¯Å <åÜ«∞# „¿Ñ=∞~å^Œ∞
ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨Éèí∞"åÅÜ«∞O|∞ =ÚHÎ̃ QÆÖæ̌† â◊HÎ̃ <˘Ok ‰õΩ<≥¯_»∞ <åÜ«∞# ^Œ∂`«Å∞ „"≥Ú‰õΩ¯ Jxfl@ _≥O^Œ=Ú c^ŒÅ "≥Ú~°Öò
ÜÕ∞`≥OK≥#∞ K«∂_»∞_ç ~°HÎ̃ <Õã¨∞O*Ë~°∞_ç ^Õ=Ùx H˜+=ì̈ Ú Ö∫HÍ#¯Å∞.
~°O_ç <Õ_∞» Ñ¨Ù\ì̃#\˜ì ~°O_ç <Õ_∞» Ñ¨Ù\ì̃#\˜ì #O^Œ~° „ã¨+ì̈, ~åA, ~°Hõ∆}. 5. "Õ‰õΩ= K«∞Hõ¯Å „âı+ª̈=∞ø^•<å
~åA <å~åkèOK«∞ñ_ç. ~åA <å~åkèOK«∞_ç. 3. PÜ«∞#‰õΩ =∞OzHÍ#¯e`«Î=∂! =∂~Ú~°∞Öò ÉÏÑ≤ h ™êÜ«∞q∞=Ú‡
– *Ë=Úû =∂O\ò QÀ=∞s U^ÀO ã¨∞"åã¨#Å „k=ã¨∞Öò „áêyÌâ`◊ å~°! kV‡O_»Å Éè∂í ëê
J#∞ : XOQÀÅ∞ ^•g^Œ∞
"åiÌ =Ú`åºÖò HÍ#É’à◊O|∞Yx =∂ ÉÏÅ~°H‰∆õ Ωõ EÑ≤OÑ¨Ù=∂.
133 O Little Town of Bethlehem ã¨fi~°=‚ Ú x`«=Î ∂ Ü«∂Ü«∞#‰õΩ.
1. F Éˇ`¿¡≥ ÇÏ=Ú „QÍ=∞=∂! 3. ã¨^qÌÕ ∞ ÖËHõ =K≥ÛQÍ! – Ô~l<åÖò¤ ÃÇÏ|~ü
ã¨^qÌÕ ∞ÖËHÜ
õ Ú« D qO`« ^•#=Ú
h"˘O^Œ QÍ_è»x„^ŒÃÑ· Psu ^Õ=Ù_çK«∞ÛÃÑ· „H©ã∞¨ Î <å=∞=ÚÅ∞ – a~°∞^Œ∞Å∞
"≥Å∞OQÆ∞ `å~°Å∞ =~åÖò #~åoH˜ 135 ã¨∞"å~°Î ã¨∞<å^Œ=Ú
HÍ<Õq∞, x`«º*’ºu #~°∞O_≥~°∞OQÆ‰õΩ#fl<£
[fieOK«∞ h`«q∞<£ D áêÑ¨^•è „uÖ’ ~°O_ç ã¨∞"å~°Î ã¨∞<å^Œ=Ú`À 3. ÜÕ∞¿ã ã≤Å∞=#∞ "≥∂ã≤# ^≥=· O
ÃÑˆH¯O_»¡ cèu"åOKè«b n#∞ÅOwHõiOz# ~°OlÅ∞ ã≤Å∞= x<å^Œ=Ú`À ÜÕ∞¿ã P`«‡Å âßâ◊fi`« r=O
~å„u fÔ~ hÖ’<£. ÜÕ∞ã¨∞O^Œ∞*ÁK«∞Û#∞. `«O|∞~° ã≤`å~° <å^Œ=Ú`À ÜÕ∞¿ã Hõ=∆ ∂Ñ¨} JkèHÍ~°O
2. =∞iÜ«∞ˆHã¨∞Ñ¨Ù>ˇì#∞ 4. F Éˇ`¿¡≥ ÇÏ=Ú áê=# „Ñ¨Éèí∞ÜÕ∞ã¨∞ ^ŒÜ«∂xkè ã¨xflkèH˜ ^•ã¨∞Å „áê~°÷# ã¨Ç¨ÏHÍ~°O
x„kOÑ¨ =∞~°∞ºÎ Å∞ =`åû! =∂ ÃÑ· kQÆ∞ II~°O_çII
ÃÑ· QÆ∂_ç ^Œ∂`«efiO`«Ü∞« ø áÈQ˘\ì̃ áêÑ¨=ÚÖò =∂Ö’ 1. ÜÕ∞¿ã =∂#= *Ïu qHÍãÖ 4. ÜÕ∞¿ã ãÖÑ¶∞¨ =ÚÖ’ =∞#HÍOu
„¿Ñ=∞hfiH˜∆O`«∞~°∞ h "Õà◊ Ñ¨Ù@∞ì=Ú ÜÕ∞¿ã =∂#= hu qÖÏãÖ ÜÕ∞¿ã Ç¨Ï$^ŒÜ∞« =ÚÖ’ Ñ¶∞¨ #âßOu
Kå@∞_À "ÕQÆ∞K«∞Hõ¯Öò ã¨∞"å~°Î „H˜ã¨‡ãπ ^Œ∂`«Öò ÜÕ∞¿ã Ñü`« áê=# <å=∞O ÜÕ∞¿ã ‰õΩ@∞O| r=# *’ºu
D â◊√^Œ[ú #‡=Ú K≥ÑÊ¨ OQÆ qO^Œ∞=Ú ÉèÏã¨∞~° ¢ÔH·ãÎ̈= â◊√Éèí<å=∞O Ñ¨ã≤áêÑ¨Å n"≥# =¸iÎ
^≥"· å#‰õΩ #∞#fl`«∞Öò Éè∞í q<£ =∂ Ü≥Ú^ŒÌ #∞O_»~=° Ú‡ =∂ II~°O_çII II~°O_çII
âßO`«OK«∞ áê_»∞_ô. „Ñ¨É∂íè ! W=∂‡#∞ÜÕ∞Öò, P"Õ∞<£. 2. ÜÕ∞¿ã ^Õ=Ùx „¿Ñ=∞ ã¨fi~°∂ÑÖ 5. ÜÕ∞¿ã r=# =ÚHÎ̃H˜ =∂~°Oæ
– Ñ¶≤eÑ¶π „|∂H±û ÜÕ∞¿ã ã¨ˆ~fiâ◊fi~° „Ñü~°∂ÑÖ ÜÕ∞¿ã Éèí‰õΩÎÅ Éèí∂`«Å ã¨fi~°æO
ÜÕ∞¿ã „Ñ¨*ÏÑü Ñ¨~°"Õ∞â◊O ÜÕ∞¿ã „Ñ¨ÑÖK« âßOuH˜ ã¨∂„`«O
134 Brightest and Best of the Sons P„t`« [#=ÚÅ ã¨∞Y"åãÖ "åã≤QÆ #q∞‡# [#™ÈÎ„`«O.
1. "Õ‰Ωõ =K«∞Hõ¯Å „âı+=ª̈ ∞ø ^•<å! „áêyÌâ◊ `å~° kV‡O_»Å Éè∂í ëê II~°O_çII II~°O_çII
=∂ ~Ú~°∞Öò ÉÏÑ≤ h ™êÜ«∞q∞=Ú‡ =∂ ÉÏÅ~°H‰∆õ Ωõ EÑ≤OÑ¨Ù=∂. – U.a. =∂ã≤ÖÏ=∞}˜
45
123 „H©ã∞¨ Î <å=∞=Ú# – a~°∞^Œ=ÚÅ∞ ‰õΩ=∂~°∞_»Q∞Æ ^Õ=Ù_»∞ 124
136 "Õ~˘Hõ <å=∞=Ú# ~°H}
∆õ ÖË^∞Œ 5. jÅ =∞`«∞Å – áêe "≥`Å« ñ ´ `«∂Åñ [#ñ^Àe `«# – *Ïe Hõ#Ñ¨~K° ∞«
~å – Ü«∞=Ú<å HõÖÏº}˜ `å – „uÑ¨Ù@ „Ñ¨Éèí∞ IIÜÕ∞ã¨∞II
ÜÕ∞ã¨∞ <å=∂=∞$`«=Ú Hõ#fl#∞ – "Õˆ~ =∂H˜ñHõ ÖË^Œ∞QÍ ´ ^Àã¨=ÚÅ – Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^èŒi
<≥_»ÉÏÑ≤ Ñ¨~°=∞x – "åã¨ Ñ¨^ŒqH˜ñ *Ë~°∞ÛñQÍ IIÜÕ∞ã¨∞II
1. x`«º ~°H}∆õ x`«º r==Ú – x[=ÚQÍ =∂H˜K∞« Û#∞ ´ ã¨`º« ã¨∞qâıëê~°™÷ ê~°=Ú
138 ÜÕ∞ã¨∞ <å=∞=Ú áê=#=Ú
– ã¨`=« Ú „QÀÅ∞@ H˘ã¨ñQÔ #∞ IIÜÕ∞ã¨∞II ~å – P#O^ŒÉè̌·~°q `å – J@
ÜÕ∞ã¨∞ <å=∞"Õ∞ áê=#=Ú – =∂‰õΩ – ÜÕ∞ã¨∞ QÆ^Œ x`«º r=#=Ú ´ ^•ã¨
2. ^Œ∞i`« Éè=í =∞#∞ #O^èHŒ Í~°=Ú – ^Œ∂~°=ÚQÆñ É’ñ^ÀÖˇñQÍ ´ J~°Ü∞« ñ [# 1Ç¨Ï$kfiHÍã¨"≥∞ÿÜ≥∞Å¡ – ^Àã¨=ÚÅ‰õΩ q – <åâ◊Hõ~°"≥∞ÿ# IIÜÕ∞ã¨∞II
^Œ# q=∞ÖÏ`«‡ =~°=Ú# – =∞~°Å =∞=Ú "≥eñyOK≥ñQÍ IIÜÕ∞ã¨∞II 1. ™ê^è∞Œ =∂#™ÈÖÏ¡ã=¨ ÚÅ∞ ÜÕ∞ã¨∞ – <å^è∞Œ QÆ∞} zkfiÖÏã¨=ÚÅ∞ ´ É’^èñŒ
3. Q˘Ñ¨Ê ‰õΩÅ QÆ~fi° =ÚÅ "≥∞Ñ¨Ê#∞ – `«ÑC¨ Å xfi_»ñQ˘>ˇ#ì ∞ ´ K≥ÑÊ¨ â◊Hºõ =ÚQÍx Q˘#∞ "åi – ÉÏ^èŒ "≥_e» Oz – =∂^è∞Œ ~°º=∞QÆ∞ =ÚHÎ̃ – ™ê^è#Œ =ÚeK«∞Û.
~°H}
∆õ – ã¨$+≤Öì ’ =∞=Ú xÖˇÊ#∞ IIÜÕ∞ã¨∞II IIÜÕ∞ã¨∞II
2. 2ÉèHí Îõ [# Ö’Hõ Ñ¨Ó[º=ÚÅ∞ 3~°HõÎ – ã≤HõÎ áê^ŒÑ¨Ü≥∂[=ÚÅ∞ ´ 4=ÚHõÎ
4. J_»∞¤ Ñ¨~K° ∞« Ñ≤âßz =∂~°Ñæ Ù¨ l_»∞Å¤ #∞ KèkÕ OK≥#∞ ´ ^˘_»¤ HÍÑï ÜÕ∞ã¨∞
~å*Ïºaè – +≤‰õΩÎñ_Ò ã¨~°fi – â◊HÎ̃ Ü«Ú`«∞ñ_≥·# – ™êq∞Ü«∞QÆ∞ „H©ã¨∞Î IIÜÕ∞ã¨∞II
`«# ^ŒQÆ∞ – ^˘_ç¤Ö’ =∞=Úñ *ËÔ~Û#∞. IIÜÕ∞ã¨∞II
3. n# [# x`«º 5`À+¨}=Ú – ã≤Åfi – „=∂x „Ñ¨É∞íè =∞$`«∞º Ñ¶∞¨ ’+¨}=Ú ´
6
– Q˘Å¡=e¡ #`åxÜÕ∞Å∞ áê#Hõ=Ú AO\˜ – `ÕxÜ«∞Å 7™êfi^Œ∞ – g#∞Å#∞ 8„QÀÅ∞ – =∂#=ÙÅ HÔ Å¡
137 ÜÕ∞ã¨∞ <å=∞=Ú =∞^è∞Œ ~°=Ú IIÜÕ∞ã¨∞II
~å – =∂~°= `å – Pk 4. áêÑ¨ÙÅ‰õΩ =∞Oz 9Ñ¨H=∆õ ÚÅ∞ – =ÚHÎ̃ñ EÑ¨Ù „H©ã∞¨ Î Hõ\ÏHõ=∆ ÚÅ∞ ´ áêÑ¨
10
ãÖ^ÀÇ¨Ï – ‰õÄÑ¨=Ú#ñ QÆ∂Å∞ – HÍÑ¨Ù~°∞+¨µ ##∞flñQÍK«∞H˘x„áÈK«∞ IIÜÕ∞ã¨∞II
ÜÕ∞ã¨∞ <å=∞ – "≥∞O`À =∞^è∞Œ ~°O – ÜÕ∞ã¨∞ <å=∞ – "≥∞O`À =∞^è∞Œ ~°O ´
^Àã¨=ÚÅ∞ "≥∂ã¨=ÚÅ∞ – <å^èŒ "≥Ú#iOK«∞ „Ñ¨É∞íè IIÜÕ∞ã¨∞II
1. ™êfiO`«=Ú##∞ – âßOu x_»∞#∞ ´ zO`«Å#∞ „ÉèÏO`«∞Å#∞ – qO`«Å∞QÆñ 139 ÜÕ∞ã¨∞ <å=∞ã¨‡~°}
„^Œ∞OK«∞ „Ñ¨Éèí∞ IIÜÕ∞ã¨∞II ~å – J™ê"Õi (KåÜ«∞: Éè*í ’ =∞^è∞Œ ~°) `å – Pk
2. <≥q∞‡ *ËÜÚ« Hõq∞‡"ÕÜÚ« ´ #q∞‡HõÅ∞ ™⁄=Ú‡Å∞QÆ – =Ú=∞‡~°=Ú *ËÜÚ« ÜÕ∞¿ã, ÉèíQÆ=<åfl=∞O ÉèílOÑ¨#∞ – ÜÕ∞¿ã, ÉèíQÆ=<åfl=∞O ´ ÉèílOÑ¨ x~°O`«~°
„Ñ¨Éèí∞ IIÜÕ∞ã¨∞II II"Õ∞¿ãII
3. „¿Ñ=∞ Öˇ^∞Œ QÆ∞ – Hˆ =∆ ∞ "≥Ú^Œ=Ù ´ HÍ=∞ QÆ∞} áê=∞~°u – ÖËq∞ K˘~°h^Œ∞ 1
=∞#ã¨∞û#∞ qHõãO≤ Ñ¨*Ü Ë Ú« #k. 2ÉèHí [Îõ #∞Å ã¨=¸Ç¨Ï=ÚKÕ`« Ñ¨ÓlOÑ¨|_»^yŒ #k.
„Ñ¨Éèí∞ IIÜÕ∞ã¨∞II 3
~°H=Îõ ÚKÕ`« `«_Ñ» |¨ _ç# áê^ŒÑ^¨ ‡Œ =ÚÅ∞. 4=ÚH˜Î ~å[=Ú#‰õΩ ~åAQÍ #aè¿+HÕÑ¨|_ç#"åñ_»∞.
5
4. "≥∂Hõ∆ ^Œâ◊‰õΩ – ™êHõ∆ º "≥Úã¨ñQÆ∞ ´ #Hõ∆Ü«∞ ã¨∞~°Hõ∆}‰õΩ – ^ŒHõ∆`« =Ç≤ÏOK«∞ ãÖ`À+¨=Ú. 6áê#Hõ=ÚÜ≥ÚHõ¯ Ñ¨Ón<≥ÜÚ≥ Hõ¯. 7=∞^èŒ∞~°=Ú 8„`åQÆ∞. 9ã¨Ç¨ Ü«∞=ÚÅ∞.
10
„Ñ¨Éèí∞ IIÜÕ∞ã¨∞II ã¨=¸Ç¨Ï=∞<≥_∞» #∂uÖ’.
46
1. ÜÕ∞¿ã ã¨∞QÆ∞}O – ÜÕ∞¿ã âßO`«O – ÜÕ∞¿ã =∞#âß≈O`«O ´ ÜÕ∞¿ã 141 „H©ã∞¨ Î <å=∞"Õ∞ =∞# â◊~}
° =Ú
=∞#âß≈Ou Éèlí OÑ¨#∞ IIÜÕ∞¿ãII ~å – N ~åQÆ=Ú `å – J@
2. ÜÕ∞¿ã „¿Ñ=∞O – ÜÕ∞¿ã Hˆ =∆ ∞O – ÜÕ∞¿ã Ñ¨~¨ O° ^è•=∞O ´ ÜÕ∞¿ã Ñ¨~O° ^è•=∞ 1 2
=~°<å=∞"Õ∞ – â◊~} ° =Ú â◊~}
° =Ú – „H©ã∞¨ Î – =~°<å=∞"Õ∞ – â◊~}° =Ú
Éèlí OÑ¨#∞ IIÜÕ∞¿ãII â◊~°}O II=~°II
3. ÜÕ∞¿ã `≥~°=Ù – ÜÕ∞¿ã Ñ¨~°∞=Ù – ÜÕ∞¿ã ã¨^Œ∞æ~°∞=Ù ´ ÜÕ∞¿ã ã¨^Œ∞æ~°∞=Ù 1. Ñ¨~°=∞ÉèíHõÎ 3„"å`« – ^Œ∞i`« 4ãÖÑ¶¨∂`« 5^Œ∞ ´ ãÎ̈~° =# *Ï`« 6cè – Hõ~°H©e
Éèlí OÑ¨#∞ IIÜÕ∞¿ãII Ü«∞ø „H©ã¨∞Î II=~°II
4. ÜÕ∞¿ã x`«ºO – ÜÕ∞¿ã ã¨`º« O – ÜÕ∞¿ã ã¨∞Y^•Ü«∞O ´ ÜÕ∞¿ã ã¨∞Y^•Ü«∞ 2. ™ê~°Ç‘Ï# ãÖ – ™ê~° 7áê~å"å~° ´ 8`å~°} HÍ~°} – 9`«~°}˜ Ü≥ÿ∞# „H©ã¨∞Î
Éèlí OÑ¨#∞ IIÜÕ∞¿ãII II=~°II
5. ÜÕ∞¿ã r=O – ÜÕ∞¿ã *Ï˝#O – ÜÕ∞¿ã [QÆnâ◊O ´ ÜÕ∞¿ã [QÆnâ◊O 3. Ü«¸^Œ ^Õâ=◊ Ú#O^Œ∞ – #∞O_»∞ ÉË`¿¡Õ ÇÏ=Ú# ´ Ü«¸^Œ∞ Å#∞ [#∞ÅÖ’ –
Éèlí OÑ¨#∞ IIÜÕ∞¿ãII áê^Œ∞H˘#fl „H©ã¨∞Î II=~°II
– Ñ≤. ~°q=~°‡
4. WÅÖ’ áêÑ¨ÑÙ¨ =∂# – =ÙÅ <≥Å¡ "≥∂Hõ∆ 10ãÖ ´ Hõe`«∞Åñ *ËÜ∞« ñQÆ –
140 ÜÕ∞ã¨∞<å=∞ =∂^èŒ∞~°º=Ú ã≤Å∞= <˘Ok# „H©ã∞¨ Î II=~°II
~å – HÍOÉè’l `å – Pk 5. 11UzÜ«Ú#fl\ì̃ Ñ≤ – âßK«ÉÏè ~°ÑÙ¨ HÍ_ç ´ "≥∂ã≤ ^Œ∞ódOK≥_∞» – hK«∞Å‰õΩ#∞
ÜÕ∞ã¨∞ h <å=∂=∞$`«=Ú =∂ – HÔ O`À ~°∞z Ü«∞Ü«∂º – ^Õ= ´ =∂ – „H©ã¨∞Î II=~°II
^Àã¨=ÚÅ#∞ Ç¨ÏiOz "≥∂Hõ∆x – "åã¨∞Å∞QÆñ *ËÜ«Ú@‰õΩ – ÉèÏã¨∞~° „Ñ¨HÍâ◊"≥∞ÿ# 6. H˘Å¡QÍ#∞ ÉÏÑ¨ – "≥∞Å¡ñ *Ëã≤ ^•x ´ ‰õΩÅ¡=ÚÖ’ñ^ŒÅ¡ – _çÅ∞¡"åiH˜ñ
IIÜÕ∞ã¨∞II „H©ã¨∞Î II=~°II
1. "Õ_∞» HõÅ~°ñQÆñ QÆ∂_ç x#∞ñ Q˘x – Ü«∂_»∞ "åiH˜ – ^Õ= ´ Ü≥∞O`À – – qeÜ«∞O _®ã¨<£
H©_»∞ *Ëã≤# áê_»∞ "≥·ix – QÀ_»∞QÀ _»#OQÆ "åx – `å_»#=Ú *Ëã≤uq 142 ÜÕ∞ã¨∞ <å=∞ã¨‡~°}
IIÜÕ∞ã¨∞II ~å – Ç≤ÏO^Œ∞™ê÷x HÍÑ≤ (KåÜ«∞: PÇ¨ =∞Ç¨`«‡! Ç¨â◊~°}º) `å – ~°∂Ñ¨Hõ=Ú
2. áêÑ¨=ÚÅ∞ Ç¨ÏiOÑ¨ h"Õ – „áêÑ¨Ù =∂HõÜ∂« º – ^Õ= ´ h – ^•Ñ¨Ùñ *Ëi#
N ÜÕ∞ã¨∞ k=º <å=∞ã¨‡~°} – KÕÜ∞« "Õ =∞#™ê ´
"åi HõO^Œi – HÍÑ¨^ÅŒ ∞ ÉÏÑ≤ x`«º I HÍÑ¨ÙQÆuñ EÑ≤<å=Ù IIÜÕ∞ã¨∞II
áêÜ«∞Hõ ã¨‡i~ÚOz Ñ¨~=° Ú – á⁄O^Œ"Õ =∞#™ê II N II
3. JHõ∆Ü«∞ Hõ~°∞}ËHõ∆ Éèí∞=# – ~°Hõ∆HÍ h"Õ – ^Õ= ´ =∞=Ú‡ñ – Ñ¨Hõ∆=ÚQÆ
1. #~°∞Å áêÑ¨ Ç¨Ï~°}=Ú#ÔH· – #~°∞_»Ü∞≥ º =∞#™ê
~°H˜∆Oz "≥∂Hõ∆ã¨∞ – ~°Hõ∆}‰õΩ nHõ∆ñ Q˘x – gH˜∆`«∞Å"≥∞ÿ# =∂‰õΩ IIÜÕ∞ã¨∞II
Ñ¨~=° ∞ Ñ¨Ù~° ^•fi~°O|∞ =∞#‰õΩ – `≥~K° <≥ Õ =∞#™ê II N II
4. JO^Œ=∞QÆ∞ h =∞Ok~°=Ú# – ÉÁO^Œ∞QÍ "Õ∞=Ú – ^Õ= ´ h – ã¨∞O^Œ~°
Hõ~∞° }Ï=∞$`«=Ú =∂ – _≥O^Œ=ÚÅ Ü«∞O^Œ∞ „QÀÅ∞ – @O^Œ∞‰õΩ ã¨∞O^Œ~"° ∞≥ #ÿ 1
„âı+ª̈"≥∞ÿ#. 2~°Hõ∆Hõ=Ú. 3ã¨=¸Ç¨Ï=Ú Ü≥ÚHõ¯. 4ã¨=¸Ç¨Ï=∞<≥_∞» . 5^•@â◊Hºõ =ÚQÍx
IIÜÕ∞ã¨∞II J_»=ÙÅ ã¨=¸Ç¨Ï=Ú#‰õΩ. 6ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# Jyfl. 7ã¨=Ú„^Œ=Ú. 8^•ñ@∞@‰õΩ. 9F_».
10
– Ü≥∂¿ãÑ¨Ù ^•xÜÕ∞Å∞ ‰õÄ_»∞H˘#fl"åix. 11ÉÏ^èÃŒ Ñ\˜.ì
47
2. #~°∞Å áêÑ¨ âßÑ¨ Ñ¶Å¨ =Ú – #~°H"õ ∞Õ =∞#™ê 2. ã‘"¡ åOHõ=ÚQÆÅ ~Ú<å=∞O - ã¨∞[#∞Å *ËÃã_»∞ ã≤~÷ <° å=∞O II ~å~å[ II
P – =∞~°}=Ú#∞ `˘ÅOK«„Ñ¨É∞íè "Õ – #∞_çÃã <Õ=∞#™ê II N II 3. q[Ü«∞O ÉÁÑÔ̈Q_»∞ x[<å=∞O – q=∞ÖÏ`«∞‡Å H˜k=~°<å=∞O II ~å~å[ II
3. áêÑ¨=Ú#‰õΩ „áêÜ«∞tÛ`«ÎO – Éèí=º"Õ∞ QÆ^• 4. =∞#=Ú# H˜k Ü«∞[˚fiÅ<å=∞O – [#=ÚÅH˜kÜÕ∞ |∞∞A<å=∞OII ~å~å[ II
„Ñ¨Éèí∞"Õ „áêÜ«∞tÛ`«Î |eÜ≥ÿ∞ – Ñ¨~°ÔQ<Õ =∞#™ê II N II 5. D^è~Œ ã° ∞¨ `Î ∞« Å#∞ Q˘#∞<å=∞O – DÜÕ∞ã¨∞x Ü«∞=∞$`«<å=∞O II ~å~å[ II
4. ã≤Å∞="Õã≤ „Ñ¨É∞íè x „Ñ¨[Å∞ – K«OÑ≤~ˆ =∞#™ê – Ñ≤. ~°q=~°‡
P – |Å∞_»∞ uiy ÖËz =∞$ux – QÔ eKÕ<Õ =∞#™ê II N II
5. QÔ ez ÜÕ∞ã¨∞ Ç≤Ï`«∞Å=∞^èºŒ – xeK≥<Õ =∞#™ê
xez ã¨=∂^è•# =∞OK«∞ – ÑëHÔ <Õ =∞#™ê II N II
144 ÜÕ∞¿ã ã¨~åfikèÑu¨
„H©¿ãÎ ã¨~åfikèHÍi – „H©¿ãÎ "≥∂H∆ÍkèHÍi
6. Ñ¨Ù#~°∞`å÷# "Õ∞ã¨∞ ^Õ= – Ñ¨Ù„`«∞_»x =∞Ç¨
„H©¿ãÎ =∞Ç¨ÏŸÑ¨HÍi – „H©¿ãÎ P ã≤Åfi^è•i II
Ñ¶∞¨ #=ÚQÍ „Ñ¨H\õ O˜ K«∞K«∞O_» – HÍ#<Õ =∞#™ê II N II
7. `å<≥ =∂~°Oæ `å<≥ã`¨ º« O – `å<≥r==Ú 1. =ÚHÎ̃ q^è•`«<Õ`« – â◊HÎ̃ <˘ãÖQÆ∞^•`«
D – Ñ¶∞¨ # ã¨`º« O|∞ #=Ú‡#~°∞Å∞ – ^è#Œ ∞ºÖË =∞#™ê II N II ÉèíHÎ̃ qÖÏÑ¨„â’`« – Ñ¨~°=∞O|∞ g_≥ QÍ# II „H© II
8. x#∞fl h "≥iOy „Ñ¨É∞íè x – <≥~∞° QÆ "Õ =∞#™ê 2. k=ºÑ¨ÔŒä |∞~Àã≤ – ^≥=· O|∞ `À_»∞ÉÏã≤
ã¨#∞fl`«∞ _»O^Œ∞Å H˘ãÖQÔ – ã¨`º« "Õ^=Œ Ú II N II ^•ã¨∞x ~°∂Ñ¨Ù^•eÛ – ^èŒ~°}˜ ˆH`≥OK≥QÍ# II „H© II
9. áêÑ¨=ÚÅ‰õΩ Ñï`«Ñ≤Oz – „Ñ¨Éèí∞x *Ë~°"Õ 3. âßâ◊fi`« Ö’Hõ"åã≤ – ã¨`åº=∞$`«OÑ¨Ù~åt
^•Ñ¨Ù#‰õΩ ~°=∞‡OK«∞ Hõ~=° Ú – Kå¿Ñ<Õ =∞#™ê II N II âßÑ¨ ÉèÏ~°O|∞ "≥∂ã≤ – „â◊=∞Å ã¨ÇÏ≤ OK≥QÍ# II „H© II
10. ZO`« Ñ¶¨∞’~°áêÑ¨"≥∞ÿ# – <≥OK«_Õ =∞#™ê 4. Ãã`· å#∞ [#=Ú QÆ∂ÅÊ<£ – áê`åà◊=Ú#‰õΩ |OÑ¨<£
ZO`« "≥Ú`«"Î ∞≥ #ÿ #∞ Hõq∆ ∞ – ~ÚOK«∞<Õ =∞#™ê II N II hu Ñ¨^äŒO|∞ ÉˇOÑ¨ – ~°∞kè~°O|∞ QÍÔ~ÛQÍ# II „H© II
11. „|`«∞‰õΩ âßâ◊fi`«O|∞ HÍ^Œ∞ – ÑïHÕK«∞ =∞#™ê 5. =∞$`«∞º=Ù =ÚÅ∞¡ `«$OÑ¨<£ – x`«ºr=O|∞ ÉˇOÑ¨<£
D – „|`«∞‰õΩ#O^≥ „Ñ¨É∞íè x Ñ¨^=Œ Ú – Ñ¨@∞ìHÀ =∞#™ê II N II =∞~åÎºoÉèÜ í ∞« =Ú n~°Ê<£ – =∞~°}O|∞ QÔ eK≥QÍ# II „H© II
12. [#Hõ ‰õΩ=∂~å`«‡ ^Õ=Ù<£ – [Ñ≤~ÚOK«∞ =∞#™ê 6. Ñ¨~=° ∞O^Œ∞ kqAÖˇ#· – ^è~Œ Ü ° ∞« O^Œ∞ =∞#∞AÖˇ#·
J#Ü«∞=Ú#∞ ã¨‡iOK«∞ ã¨fi~°æ – =∞kÌÜ∞Õ =∞#™ê II N II „Ñü <åÅ∞Hõ "≥∂HÍÅ∞ – „Ñ¨Éèí∞<Õ ÉèílOK«∞QÍ# II „H© II
– =O`«QÍx Ñ¨~°^Õt 7. D <å=∞=Ú#‰õΩ q∞OK«∞ – <å=∞O|∞ ÖË^@ Œ OK«∞
Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å `«O„_ç ÜÕ∞ã¨∞<£ – ÃÇÏzÛOz<å_»∞ QÍ# II „H© II
143 ~å~å[QÆ∞ ÜÕ∞ã¨∞ – ~å=Ói ~°`fl« =Ú
~å – ÉËÇ¨ Q∑ `å – Pk
~å~å[QÆ∞ ÜÕ∞ã¨∞x<å=∞O – ~°=∞ºO|QÆ∞ ^Õ=Ùx <å=∞O 145 ÜÕ∞¿ã =∂~°=æ Ú
Dâ◊√O_»Q∞Æ ÜÕ∞ã¨∞x<å=∞O – D^è~Œ ° x^≥ áê=#<å=∞O ~å – "≥∂Ç¨Ï# `å – q∞„â◊KåÑ¨Ù
ÜÕ∞ã¨∞x<å=∞O – ^Õ=Ùx<å=∞O – ~°=∞ºO|QÆ∞ ^Õ=Ùx <å=∞O II ~å~å[ II h"ÕÜ∞« x #q∞‡Hõ – ÜÕ∞ã¨∞<å‰õΩ – h"ÕÜ∞« x #q∞‡Hõ ´ h"Õ =∂~°Oæ |∞ –
1. QÆQ#Æ =Úg_ç# QÆ∞~°∞<å=∞O – HõÅ∞ëê`«‡Å„É’K≥_∞» <å=∞O II ~å~å[ II h"Õ ã¨`º« O|∞ – h"Õ r=O|∞ – h"Õ ã¨~fi° O|∞ IIh"ÕII
48
1. ÃÑ_»^•ix É’=QÆ – <åq∂kH˜ – W_»∞=∞ÖˇxflÜ≥Ú~åQÆ ´ J_»qÖ’|_ç 147 How Sweet the Name of Jesus Sounds
<Õ#∞ – P_»Å∞K«∞ #∞O_»QÆ – `«_=» ‰õΩO_» ^˘~°∞‰õΩ – ^è#Œ ∞º=∞ø =∂~°Oæ |∞ 1. <å ÜÕ∞ã¨∞ <å=∞ â◊|=Ì Ú 4. <å ÜÕ∞ã¨∞ k=º<å=∞=Ú
IIh"ÕII
2. HÍ~°∞"Õ∞Ñ¶¨∞=ÚÑ¨@ìQÆ – <å =∞#ã¨∞ûÖ’ – Hõ\ ˜Hõ pHõ\ ˜Ñ¨Ù@ìQÆ ´ ZO`À ~ÚOÃÑ#· k ã¨∞Hˆ =∆ ∞ xkèÜ∞« ø
Ñ¶¨∞’~åÑ¨^ŒÅ∞KÕi – ^•iÜ«∞x „Éèí=∞Ñ¨_»QÆ – `ÕiK«∂_»QÆÅ∞æ – `Õ*’=∞Ü«∞ ÉèÜí ∂« ^Œ∞ÖˇÅ¡ niz <å k‰õΩ¯ÖËx Ü«∂`«‡‰õΩ
=∂~°Oæ |∞ IIh"ÕII q„âßOu xK«∞Û#∞. ã¨=∞$kúxK«∞Û#∞.
3. ÖËxáÈx =∂~°Oæ |∞ Öˇ<ÀflÜ«ÚO_» – *Ï˝<ÀÑ¨^âÕ O◊ |∞ ´ =∂#∞QÆ*Ü Ë Ú« K«∞ – 2. PHõeQ˘#fl Ü«∂`«‡‰õΩ 5. ÜÕ∞ã¨∂ h"Õ <åHÍÑï
"åxxYO_çOz – <Õ<Õ =∂~°Oæ |#fl – x["≥∞#ÿ =∂~°Oæ |∞ IIh"ÕII J^Õ =∞<åflÜ«∞QÆ∞ <å ~°Hõ∆HÍ, ~å*Ï,
4. #~°Ö’Hõ=Ú#∞O_ç Ñ¨~°Ö’HõO|∞ – =~°‰õΩ xK≥Û#QÍ #∞O_ç ´ #~°∞Å‰õΩ „Ñ¨Ü«∂ã¨Ñ¨_»¤"åiH˜ <å „Ñ¨Éèí∞"å, <å r==∂!
=ÚO^Œ∞QÆ – #_»K∞« K«∞ =ÚHÎ̃H˜ – ãïQÍ H˘xáÈ=Ù ã¨∞ – ã≤~÷ "° ∞≥ #ÿ =∂~°Oæ |∞ Ñ¶Å¨ =Ú xK«∞Û#∞. <å ã¨∞uÎ á⁄O^Œ∞=Ú.
IIh"ÕII 3. D „Ñ≤Ü∞« "≥∞#ÿ <å=∞=Ú 6. h „¿Ñ=∞ „Ñ¨H\õ O˜ `«∞#∞
– =ÚOQÆ=¸i ^Õ=^•ã¨∞
xsHõ∆}˜K«∞Û#∞ <å Kå=Ù =~°‰Ωõ
146 „H©¿ãÎ ~å~åA <å^Œ∞~°æ"≥∞ÿ# ™ê÷#=Ú h <å=∞ ãÖH©~°Î#=Ú
° O `å – Pk Hõ$áêxÅÜ«∞=Ú. #<åfl^ŒiOK«∞#∞.
– *Ï<£ #∂º@<£
1. „H©¿ãÎã¨∞ â◊HÎ̃<å=∞"≥∞Å¡~°∞ – H©iÎOz H˘Å∞fi_çÅ<£ Ü≥∞Ñ¨Ù_»∞ ´ H©iÎ H˜s@=Ú
^èŒi~ÚOÑ¨ *ËÜ«Ú_ç – „H©¿ãÎ ~å~å[#∞_ç II„H©¿ãÎII 148 Take the Name of Jesus with you
2. ™êëêìOQÆÑ_¨ ç ^Œ∂`«Öò Ñ¨~=° Ú# – x+ª̈`À Q˘Å∞K«∞K«∞#∞ ÜÕ∞ã¨∞x ´ H©iÎ 1. ÜÕ∞ã¨∞ <å=∞=Ú ã¨‡iOK«∞ _®Å∞QÍ#∞ ^•x <≥Oz
H˜s@=Ú ^èŒi~ÚOÑ¨ *ËÜ«Ú_ç – „H©¿ãÎ ~å~å[#∞_ç II„H©¿ãÎII ÉÏ^èŒ h‰õΩñ QÆÅñæ QÍ "Õñ_»∞=∂ ã¨∞<å=∞=Ú<£
3. Ç¨Ï`«™êHõ∆ ºÑ¨Ù [#=∂ ÜÕ∞ã¨∞_≥ – Ç≤Ï`«=∞u`À aÅ∞K«∞<£ q∞=Ú‡Å ´ H©iÎ #kÌ Hˆ =∆ ∞ ™œYº q∞K«∞Û 3. =∞=Ú‡ñ *Ë~ñ° nÜ«Ú ÜÕ∞ã¨∞
H˜s@=Ú ^èŒi~ÚOÑ¨ *ËÜ«Ú_ç – „H©¿ãÎ ~å~å[#∞_ç II„H©¿ãÎII ^•x ã¨‡i~ÚOK«∞=Ú. <å=∞=Ú ã¨∞uÎ OÑ¨ñQÍ
4. W„âßÜÕ∞Öò „Ñ¨[ÖÏ~å ~ÚK≥Û#∞ – P„â◊Ü∞« ~°H} ∆õ #∞ ÜÕ∞ã¨∞_Õ ´ H©iÎ H˜s@=Ú
II„âı+=ª̈ ∞ø <å=∞=Ú =∂^è∞Œ ~°ºOÑ¨Ù <å=∞ =∞ø#∞
^èŒi~ÚOÑ¨ *ËÜ«Ú_ç – „H©¿ãÎ ~å~å[#∞_ç II„H©¿ãÎII
5. áêÑ¨ÙÅ ~°HO∆˜ K≥<£ ã≤Å∞=ÃÑ· – âßÑ¨=Ú ^˘ÅyOK≥<£ ÜÕ∞ã¨∞_Õ ´ H©iÎ H˜s@=Ú P^ŒiOK«∞ xÅ#∞ P`«‡ HõkÌ `«∞+≤Üì ∞Õ
^èŒi~ÚOÑ¨ *ËÜ«Ú_ç – „H©¿ãÎ ~å~å[#∞_ç II„H©¿ãÎII „âı+=ª̈ ∞ø <å=∞=Ú 4. „"≥Ú‰õΩ¯K«∞O^Œ∞ "Õ∞ã¨∞ <å^èŒ
6. ã¨~°fi[#O|∞ÖÏ~å „H©ã¨∞Îx – ã¨~°fi[QÆO|∞ÅÖ’ sîqQÆ ´ H©iÎ H˜s@=Ú "≥∂Hõ™∆ œYº =∞kÌÜ∞Õ II h^Œ∞ áê^Œ Ñ¨^‡Œ =ÚÖò
^èŒi~ÚOÑ¨ *ËÜ«Ú_ç – „H©¿ãÎ ~å~å[#∞_ç II„H©¿ãÎII 2. ÜÕ∞ã¨∞ <å=∞=Ú ã¨‡iOK«∞ "≥∂Hõ∆=∞O^Œ∞ñ*Ë~°ñQÍ#∞
7. Ñ¨~=° ∞O^Œ∞#fl\˜ì „Ñ¨É∞íè ^ŒQ∞Æ – Ñïâ◊√^Œú ãÖÑ¶∞¨ =Ú`À =∞#=Ú ´ H©iÎ H˜s@=Ú â’^è#Œ O|∞ Å∞O_»ñQÍ ÃÇÏK«∞ÛQÍ #∞uO`«∞=Ú
^èŒi~ÚOÑ¨ *ËÜ«ÚK«∞ – „H©ã¨∞Î <å~åkèO`«=Ú II„H©¿ãÎII – ZÖò. KåHõì û~ü
– Z. KåÔ~¡ãπ H˜xûOQÆ~ü J#∞ : *Ï<£ JÉˇs¡
49
131 ‰õΩ=∂~°∞_»Q∞Æ ^Õ=Ù_»∞ 132
„H©ã∞¨ Î rq`«=Ú – LÑ¨^âÕ =◊ ÚÅ∞ 11. ~°H‰∆õ Ωõ _»∞ „â◊=∞ñ ÉÁO^ŒñQÍ – ^ÕâO◊ |∞ – `«H} ∆õ =Ú pñHõ @Ü≥∞º<£ ´
~°H‰∆õ Ωõ ñ_»∞ =∞$u <˘O^ŒñQÆñ – `≥~° zxñy – ~åu H˘O_»Å∞ ÑÿÖˇ#∞ II^Õ=ÙxII
149 „H©ã¨∞Î#O^Œ∞ „Ñ¨`«ºHõ∆"≥∞ÿ# ^Õ=Ùx „¿Ñ=∞ 12. ~åu ã¨=∂kèÖ’#∞ – ~°H‰∆õ Ωõ x – huQÆÅ ^ÕÇÏ¨ O|∞#∞ ´ áêñu ÃÑ\ì̃i
~å – P#O^ŒÉè̌·~°q `å – ‰õΩ~°∞~°≠OÃÑ Éè‰í Ωõ ÅÎ ∞ – #q∞‡# – <å`«∞ ÅO^Œé∞ñ E_»ñQÍ II^Õ=ÙxII
^Õ=Ùx „¿Ñ=∞ ~ÚkQÀ – [#∞ÖÏ~° – ÉèÏ=O|∞#O ^≥eÜ«∞~ˆ ´ Hˆ =Å=Ú 13. =¸ñ_»= k#=∞O^Œ∞# – ÜÕ∞ã¨∞O_»∞ – =∞$u QÔ eÛ ÖËz<åñ_»∞ ´ <åñ_»∞
#=Ú‡H˘x#ñ – Ñ¨~Ö° ’Hõ – r=O|∞ =∞# Hõ|∞ƒ#∞ II^Õ=ÙxII #q∞‡# =∞#∞AÅ∞ – K«∂zi – #Å∞=k k#=ÚÅO^Œ∞<£ II^Õ=ÙxII
1. ã¨~°fiÖ’Hõ=Ú =∞#Å#∞ – `«# "åHõº – ã¨`«ºO|∞`Àñ *ËÃã#∞ ´ 14. Ñ¨^Œ∞<˘HõO_»∞ =∂~°∞Å∞ – "å~°Å‰õΩñ – „|`«º‰õ∆Ωñ _®Ü≥∞ <Õã¨∞ ´ Ñ¨~°
ã¨~ÀfiÑ¨HÍ~°∞_»∞O_Õ – =∞# q∂^Œ – *ÏeÑ¨~∞° ñ_≥· Ü«ÚO_≥#∞ II^Õ=ÙxII Ö’Hõ=Ú# Hˆ QÔ #∞ – `«# "å~°ñÎ – „|Hõ\ O˜ K«∞ =∞x Ñ¨Ö¯ˇ #∞ II^Õ=ÙxII
2. =∂#=ÙÅ ~°HO∆˜ Ñ¨#∞ – ^Õ=ÙO_»∞ – `«# ‰õΩ=∂~°∞xñ |OÃÑ#∞ ´ =∞# 15. #q∞‡ ÉÏÑ≤ãÎ ‡¨ "≥ÚO^Œ∞ – #~°∞Å‰õΩ – ~°H} ∆õ =∞i HõÅ∞æ#∞ ´ #=∞‡ <˘Å¡Hõ
â◊s~°=Úñ ^•ÖˇÛ#∞ – P „Ñ¨É∞íè =Ù – =∞# áêÑ¨=Ú#‰õΩ ^Œ∂~°∞ñ_Õ II^Õ=ÙxII áÈÜ≥∞_»∞ – #~°∞Å‰õΩ – #~°HõO|∞ ã≤^Œú=∞<≥#∞ II^Õ=ÙxII
3. ÜÕ∞ã¨∞„H©ã#Î¨ ∞ ¿Ñ~°∞# – ~°H‰∆õ Ωõ ñ_»∞ "≥Åã≤ <åñ_çÖÖ’Ñ¨Å ´ ^Àã¨HÍi [#∞Å`À – Q˘Å¡Ñë¡ #`åxÜÕ∞Å∞
– <≥O`À#∞ – ÉèÏ+¨Å#∞ |e¯<åñ_»∞ II^Õ=ÙxII
4. áêÑ¨ÉÏè ~°O|∞ `À_» – <Õ „á⁄^Œ∞Ì – „Ñ¨Ü∂« ã¨=ÚÅñ ÉÁO^≥_ç ´ áêÑ¨ÙÅO^Œé∞
150 ÖÏ[~°∞#∞ uiy „|uHÕK«∞@
~å – â◊OHÍ~åÉè~í } ° =Ú `å – Pk
#q∞‡# – q„âßOu – ÑïÑ¨Ó~°‚q∞`«∞Î #<≥#∞ II^Õ=ÙxII 1
q#Ô~ =∞#∞AÖÏ~° „H©ã∞¨ ñÎ – _çÅ#∞ñ *ËÜÚ« Ñ¶∞¨ #=ÚÖˇ#· ´ Ñ¨#∞ÅÖ’#ñ
5. ã¨`«∞Öˇ·# Ñ¨Ù~°∞+¨µÖˇ·#<£ – Ü«∂ Hõ~°Î ã¨~°fi [#∞Å Ü≥∞_»Å#∞ ´ ã¨„`ÕÊ=∞QÆ l„`«"≥ÚHõ¯ – Ñ¨x 2=zOK≥^Œ IIq#Ô~II
#_çK≥#∞ – Ñ¨~°Ö’Hõ ã¨^Àƒ^èŒeHõ *ËÃã#∞ II^Õ=ÙxII 1. =∞# =∞#O|∞ 3ÅÅ~°∞K«∞O_» – k#k#O|∞ „Ñ¨Éèí∞x xO_»∞ ´ Ñ¶¨∞#
6. Kå=Ù <˘Ok# H˘O^Œé<˜ £ – ÜÕ∞ã¨∞O_»∞ – K«H¯õ ñQÍ „|uHÕK≥#∞ ´ ã¨HÅõ =∞Ç¨^Œ∞ƒù`=« ÚÅ∞ qx#ñ – 4^Œxqñ n~°^Œ∞ IIq#Ô~II
"åº^è∞Œ Å ~ÀQÆ∞Å∞ – „Ñ¨É∞íè #O\˜ – ã¨fiãÖ÷ |∞ `å "≥ÚOki II^Õ=ÙxII 2. WÅ#∞ ÉË`x« Ü«∞Ñ¨Ù~°O|∞ – QÆÅ^Œ∞ =∞iÜ«∞ =∂~°ÅÎ Hõ¯ ´ ÃãeÜ«∞ÅO^Œ∞
"åã¨=ÚO_ç – 5Ô~Åq∞`À_»#∞ IIq#Ô~II
7. QÍe ãÖ„^ŒÑÙ¨ á⁄OQÆ∞Å<£ – ã¨^} ÌŒ Ñ≤ – hà◊Ã¡ Ñ· #_»z<åñ_Õ ´ "Õ∞Å∞ QÆÅ
3. Ñï=∞à◊OÑ¨Ù `≥Å· "Õ∞ã¨∞ – K«~}° =ÚÅ‰õΩñ |∂ã≤# ~¸ ´ =∞iÜ«∞ ™È^Œ~∞° O_»∞
Ü«∞^Œ∞ƒù`=« ÚÅ∞ – DÖÏQÆ∞ – "ÕÅH˘ÅñkQÆ *ËÃã#∞ II^Õ=ÙxII ~ÀQÆ – Éèíi`«∞ñ_»Ü≥∞º#∞ IIq#Ô~II
8. KÕ`∞« Å HÍà◊Ö¡ ’#∞ – ~å ~åA – KÕ~° "Õ∞‰õΩÅ∞ ÉÁO^≥#∞ ´ áê`«‰Ωõ Å∞ 4. "åºkèK`Õ « ÖÏ[~°∞O_»∞ – ÉÏ^è<Œ ˘O^Œ∞K«∞O_»ñ „wã¨∞Î ´ <å^è∞Œ ñ aÅ∞=#OÑ≤
Q˘\ì̃<åˆ~ – Ñïâ◊√^Œú – hu `å "≥∂~°fiÖËHõ<£ II^Õ=ÙxII ~°Ñ¨Ù_»∞ – 6<å`«∞ e~°∞=Ù~°∞ IIq#Ô~II
9. X_»Å∞ ~°H=Îõ Ú QÍ~°ñQÆ – ^≥|ƒÅ∞ – K≥_∞» QÆ∞ ÅO^Œé∞ñ Q˘\ì̃i ´ =_ç=Úà◊√¡ 5. `«=Ú‡ _»H¯õ ÃãeÜ«∞Å∞#∞ „a – Ü«∞=Ú‡ `«#‰õΩñ QÆeyÜ«ÚO_» ´ #=∞‡Ç¨`«∞‡ñ
`«Åq∂ñ^Œ#∞ – Éˇ\ ì̃i FÔ~Û<À ~°Hõ∆‰õΩO_»∞ II^Õ=ÙxII _≥·# „H©ã¨∞Îñ 7_»iÔQ #K«\ ˜H˜ IIq#Ô~II
1 2 3 4 5
10. Wxfl ÉÏ^èŒÅ∞ Éˇ@∞ìK«∞ñ – ^Œ#∞ñ [OÑ¨Ù – K«∞#fl áêÑ¨ #~°∞Å#∞ ´ Éè∂í q∞Ö’. K≥ÃÑÊ^Œ. „Ñ¨HÍtOK«∞K«∞O_»∞. `«$Ñ≤.Î ãÖ`À+¨=Ú.
6 7
=∞xflOK«∞ =∞x `«O„_çx – ÜÕ∞ã¨∞O_»∞ – ã¨#∞flu`À "Õñ_≥#∞ II^Õ=ÙxII ¢ãÅÎ‘ ∞. áÈÜ≥∞.
50
133 „H©ã∞¨ Î rq`«=Ú – LÑ¨^=Õ =ÚÅ∞ ‰õΩ=∂~°∞_»Q∞Æ ^Õ=Ù_»∞ 134
6. ÜÕ∞ã¨∞=K«∞Û >ˇéy˜ =∂~°Î – Ü≥∞^Œ∞~°∞ QÍ#∞ñ É’~Ú `«#^Œ∞ ´ ^Àã≤ÖÁyæ 151 Ñ¨Ù@∞ì„QÆ∞_ç¤H˜ñ EÑ¨ÙxK«∞Û@
„"≥ÚH˜¯ „Ñ¨Éèí∞=Ù – `À_»ñ |Öˇ¯#∞ IIq#Ô~II ~å – #=~ÀA `å – „uÑ¨Ù@
7. Hõ~Î° h‰õΩ ^Õ=Ùñ_çK∞« Û – Ñ¶∞¨ #|Å"≥∞é∞QÆ∞^Œ∞#∞ ã¨`º« ´ =iÎ qK«@ 1ÖËx JO^Œ"≥∞ÿ# „H©ã¨∞Î Hõ^äŒ q∂ – ~åeOÑ¨~°Ü«∞º IIJO^Œ"≥∞ÿ#II
Hõ`«# – 2„"åÖˇ ÖÏ[~°∞ IIq#Ô~II 1. á⁄O^Œ∞QÆ t+¨µºÅ`À ÜÕ∞ã¨∞ – áÈ=ÙK«∞O_»∞ =∂~°æ=∞O^Œ∞ – =ÚO^Œ∞QÆ
1
8. Ñ≤^ÑŒ ¨ =∞iÜ«∞=zÛ „H©ã∞¨ Î – 3Ñ¨^Ü Œ Ú« QÆ=Ú# 4H˘iy ÜÕ∞_çÛ ´ "≥Ú^Œ@ gH˜∆Oz ~˘Hõ¯ Ñ¨Ù 2@ìO^è‰Œ Ωõ x ´ JO^Œ∞ñ Q˘O^Œé∞ t+¨µº – ÖÏ`«‡Ö’ ÉèÏqOz
=∂~°Î ÑëH˜#@∞¡ – 5ã¨∞^Œu ÑëÔH#∞ IIq#Ô~II – Ô~O^Œ∞ H©`«ñ_»∞ 3pHõ – Ü≥∞º#∞ nx q^è"Œ ∞Õ "≥∂ – _≥O^Œ=ÚÅ#∞ñ QÆÅ∞æ –
9. JÑ¨Ù_»∞ Hõ~Î° "åiÑ¨Å∞‰õΩ – ÖÏÅHÕz =∞kx =¸eæ ´ Hõ$Ñ¨‰Ωõ ñ ÉÏ„`«∞ ãÖkÜ«∞=ÚÅ∞ g_» – qO^Œ=∞#∞K«∞ Ö’Hõ – 4=O^Œ∞ºx ãÖ`«`å ´ #O^Œ∞x
~åe`À_» – #Ñ¨Ù_»∞ #_çK≥#∞ IIq#Ô~II =∞#∞[ – 5#O^Œ#∞x #_çy~°Ñ¨C II_»O^Œ"≥∞ÿ#II
10. #_çz ÖÏ[~°∞x ã¨=∂kè – Hõ_‰» Ωõ ñ *Ëi QÆ∞Ç¨Ï#∞ =¸Ü«∞ñ ´ |_ç# ~å~Ú 2. p‰õΩ"åñ_≥· [x‡OK«∞@‰õΩñ *ËÃã<å ^Œ∞+¨¯ $`«=Ú x`«ñ_»∞ – ÖËHõ gx 6[#h
fÜ«Úñ_»#∞K«∞ñ – „Ñ¨É∞íè =Ù K≥ÃÑÊ#∞ IIq#Ô~II [#‰õΩ – ÖËq∞ KÕã~≤ À ´ ~¸ HÍ~°}=Úñ ^≥Å∞Ê – "≥∂Hõ~Î° ~ÚÑ¨Ù_ô=Ù –
=∂HõOK«∞ `«#∞ "Õñ_» – Ö’ˆHâ◊fi~°∞O_»∞ x – ~åHÍ~°∞ñ _ç`«xÜ«∞O –
11. ÜÕ∞ã¨∞`À_» =∂~°ÑÎ e¨ HÔ – h ã¨=∂kè#∞xz <åÅ∞æ ´ 6"åã¨~O° |∞ÅÜ≥∞ºñ nHÍ~°º=ÚÅ∞ñ EÑ¨ñ – „ÉÏHõ@=ÚQÆñ *ËÃãñ – QÍHõ "Õ~˘Hõq^è=Œ Ú ´ ÖË‰Ωõ #fl^Œx
QÆOÑ¨Ù – Ñ¨\ ì̃ Ü«ÚO_»^• IIq#Ô~II `≥eÊ – p‰õΩñ „É’=ñ ^ŒÅOK≥ II#O^Œ"∞≥ Iÿ I
12. ^•x #q∞‡ K«∂_»∞=∞x =∞ – Ç¨#∞ÉèÏ=Ùñ 7_®`«‡|Å=Ú ´ 8#∂x 3. |∞~°^Œ "åx Hõ#∞flÅO^Œ∞ñ – 7QÆ~=° ÚÅ`Àñ 8[q∞iÜ≥ÚHõ¯ – K≥é=ÙÖ’
`«O„_çHõÑ¨Ù_»∞ ™ÈÎ„`« – "≥Ú#~°ñ*ËÃã#∞ IIq#Ô~II 9
„|H∆ÍoOK«∞@‰õΩ – ÃãÅqK≥Ûñ „|Éè∞í =Ù ´ a~°a~° #Ü«∞ºO^è∞Œ ñ – _»iy ÜÕ∞ã¨∞x
13. ÖÏ[~°∞ ã¨=∂kè<_≥ e» – ~°=Ú‡ Öˇ=∞‡@OK«∞ 9Ö’Hõ ´ Ñ¨Ól`«∞ñ_»∞ =∞Ç¨ Ñ¨Å∞¯ñ – k~°=ÚQÆ =∞k#q∞‡ – 10ã¨~ã° Ö≤ ’ =Úxñy ã¨∞O – ^Œ~"° ∞≥ #ÿ <Õ„`«=ÚÖò
10
~°=O|∞ñ – 11|∂x Ñ¨Ö¯ˇ #∞ IIq#Ô~II – ^èŒi~ÚOz Ü«∂#O^Œ – Éèíi`«∞_≥· K«#∞^≥OK«∞ – 11`«é"˜ åx á⁄~°∞yO\˜ ´
14. =∞~°}"≥∞#ÿ "åñ_»∞ „áê} – Éèií `«∞ñ_»Q∞Æ K«∞ ÖËz =K≥Ûñ ´ 12`«~∞° }∞ÅkèHõ #~°∞Å|∞ƒ~°=ÚQÆñ E – zi =∂~À‡=∞QÆ∞"åx II#O^Œ"∞≥ #ÿ II
13
Ç¨Ï~°¬Öˇ·i – 14ÃÑ^Œ[#O|∞`À IIq#Ô~II 4. K«∂Ñ¨ÙÖËx „QÆ∞_ç¤"åxñ – E_»ñ QÆÅ∞QÆñ*ËÜ«Ú"åñ_Õ – áêáêO^èŒHÍ~°
12
15. Hõ# q#OQÆ ~åx ~Ú\ì̃ – Ñ¶∞¨ # =∞Ç¨^Œ∞ƒùÒ« |∞ñ Ez ´ [#∞Å∞ „H©ã∞¨ Î =∞QÆ∞flÅ <å – „Ñ¨Éèí∞"Õ ~°H˜∆OK«∞ ´ ÃÑ·ÃÑ·x =∞#Hõ#∞fl – K«∂Ñ¨Ù K«∂Ñ¨k QÍ^Œ∞
ÜÕ∞ã¨∞<å^è∞Œ – ##∞ãïOzi IIq#Ô~II – Ö’Ñë Hõ#∞QÆ∞_ç¤ – Ü≥∞ÿ áÈ~Ú Ü«Ú#flk – Ü«∂Ñ¨ 13`«Ê~°OÑ¨~° – Ö’ñ
16. Hõ#∞Hõ =∞#=Ú "åxñ *Ë~∞° – H˘x ã¨∞YO|∞ñ |_»Ü∞« =K«∞Û ´ =∞#ã¨∞ ÉÁ~°Å∞K«∞<åfl=Ú – HÍáê_»∞=∞x ÜÕ∞ã¨∞ – N áê^Œ=ÚÅ∞ñ |\ì̃ ´ K«∂Ñ¨Ù
xeÑ≤ Ü«∞`«xÜ«∞O^Œ∞ – 15=∞#∞@ "Õ∞ÅQÆ∞<£ IIq#Ô~II Ö’Ñë K«∂Ñ¨Ùñ – Ez Ü«∂#OkO`« II=∞O^Œ"∞≥ #ÿ II
– Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^èŒi – Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^èŒi
1
ÖË#O^Œ∞#. 2=∞~°}"≥ÚO^≥#∞. 3Ô~O_»∞ áê^Œ=ÚÅ‰õΩ. 4„"≥ÚH˜¯. 5¢ã.Î‘ 6k#=ÚÅ∞. 1
K«∂zi. 2QÆ∞_ç¤"åx. 3QÆ∞_ç.¤ 4™ÈÎ„uOÑ¨|_ç#. 5‰õΩ=∂~°∞x. 6`«e^ŒO„_»∞Å∞
7
ã¨fiH©Ü∞« "≥∞#ÿ |Å=Ú. 8=Ç≤ÏOz 9Ö’Hõ=ÚKÕ`« Ñ¨ÓlOÑ¨|_»^yŒ #"åñ_»∞. 10^èŒfix 7
KÕ`∞« Å`À. 8„"åã≤. 9Hõ_∞» QÆ∞H˘#∞@‰õΩ. 10K≥é=ÙÖ’. 11ã¨=∞Ü«∞=Ú#. 12=Ú}˜y#.
11
=Ç≤ÏOz 12¢ãÅÎ‘ ∞. 13ãÖ`À+≤Ozi. 14W`«~.° 15„|`«∞‰õΩ@. 13
ã¨=¸Ç¨Ï=Ú.
51
152 ÜÕ∞ã¨∞„H©ã¨∞Î „Ñ¨`«ºHõ∆`« 153 ÜÕ∞ã¨∞#∞ J#∞HõiOK«∞@
~å – <å^Œ<å=∞„H˜Ü«∞ (KåÜ«∞: Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å Éèí[#,KÕÜ«∞O_ç) `å – Pk ~å – aÅÇ¨Ïi (KåÜ«∞: "Õ∞Å∞H˘#ˆ~) `å – „uÑ¨Ù@
Hõ#Ô~ ÜÕ∞ã¨∞x „Ñ¨`«ºHõ∆O|∞ – J#º – [#∞Å‰õΩ QÆeæ#, q^èŒ"≥∞\Á¡ `«~°z <Õ~°∞ÛH˘#ˆ~ – ÜÕ∞ã¨∞"å_»∞Hõ – Å#∞k#=Ú q∂ „|`«∞‰õΩ#O^Œ∞# –
IIHõ#Ô~II <Õ~∞° ÛH˘x# – q∂~°ÖÏÜ«∞# [#=ÚQÆ <˘Ñ¨C^Œ∞~°∞ – WÅÖ’ II<Õ~∞° ÛH˘#ˆ~II
1. #Hõ∆„`«=∂~åæ# *Ï˝#∞Öò – É’~Ú – ~°Hõ∆‰õΩx Ezi – ~°HÎ̃q∂~°OQÆ ´ 1. PÅÜ«∞ – P~å^è#Œ Å‰õΩ – É’Ü≥∞_çÜ∞« Å"å@∞QÆeyÜ«Ú – KåÅ=∂~°∞Å∞
HÍOHõ∆`À „Ñ¨Éèí∞xH˜ „"≥ÚH˜¯ – HÍ#¯Öò – HÍOuq∂~°QÆ xzÛ – `«~°ei Ñ¨~°QÆ<£ PÅÜ«∞=Ú#‰õΩ J~°y# Ü«∂ „Ñ¨Éèí∞x "å_»∞Hõ II<Õ~°∞ÛH˘#ˆ~II
IIHõ#Ô~II 2. ^Õ="åHõº Ñ¨~#°î =∞O^Œ∞# – nHõQ∆ eÆ yÜ«Ú =∞iÜ«∞ ã¨∞`«∞_»∞ – k=º=ÚQÆ
2. Ñ¨kÜ«Ú ~Ô O_Õ_,¡» „áêÜ«∞=Ú# – „Ñ¨É∞íè =Ù – Ñ¨™ê¯ÑÖ_»∞QÆ∞#‰õΩ – Ñ¨~Q° ÉÆ ’Ü≥∞#∞QÆ <å „QÆO^äŒ Ñ¨~î°#=Ú – *Ëã≤#q^èŒO|∞ q∂~°Å∞ II<Õ~°∞ÛH˘#ˆ~II
´ =Ú^Œ"Ú≥ Ñ¨Ê ^Õ"åÅÜ«∞=ÚÖ’ – *Ëi – =Ú^Œ∞QÌ Æ É’kèOK≥ – É’^è‰Œ Ωõ Å‰õΩ#∞ 3. Ñ¨~=° ∞ `«O„_çH˜ – „áê~°#÷ Å∞ – „Ñü"Õà◊ *ËÜÚ« @ Ñ¨~=° ∞qkèÜ∞« x =∞~°∞=Hõ#∞
IIHõ#Ô~II – „áêiúOz =∞#Å#∞ – x~°`=« Ú#∞ „áêiúOÑ¨=∞<≥#∞ II<Õ~∞° ÛH˘#ˆ~II
3. HÍ<åÜ«¸i ÃÑO_çH¡ iõ y – „Ñ¨É∞íè =Ù – Ñ¶∞¨ #=ÚQÆ hà◊√¡ „^•H∆Í – ~°ã=¨ ÚQÆ*ÃË ã<£ 4. c^Œ áêÑ¨ÙÅ∞ – ÉÏkè`∞« Å∞ – |OkèOÑ¨|_ç# "åi HÔ Å¡#∞ – P^Œ~=° Ú
´ `«#~°=∞Ç≤Ï=∞#∞ |Ü«∞Å∞Ñ¨~z° – t+¨µºÅ – =∞#=ÚÅ|ÅÑÔ̈~Û – Ñ¶∞¨ # EÑ≤Oz "Õ∞Å∞#∞ – *Ëã#≤ q^èOŒ |∞ q∂~°Å∞ II<Õ~∞° ÛH˘#ˆ~II
qâßfiã¨=Ú# IIHõ#~Ô II
5. ã¨∞"å~°Î „Ñ¨H@
õ #*ËÜÚ« @ – ã¨∞ÉèÏQÆº=ÚQÆ ^•<≥Oz – ~¸ Éè∞í q ¿ã=Ö’
4. ‰õΩ+ª̈~Ày Ü≥ÚHõ_»∞=zÛ – `«#^Œ∞ – ‰õΩ+ª̈~ÀQÆ=Ú ÉÏÑ¨ – „Ñ¨Éèí∞x"Õ_»OQÆ ´ ã¨∞"å~°Î *Ï@∞K«∞ ãÖK«iOz# – ÜÕ∞ã¨∞ "å_»∞Hõ II<Õ~°∞ÛHÀII
W+ì̈|∞kú`À „Ñ¨É∞íè =Ù"åx – =Ú\ì̃ ‰õΩ+¨µ~ª ÀQÆ=Ú ÉÏÃÑ – HÀÔ~¯Å∂~°OQÆ IIHõ#~Ô II
6. JHõ¯~°ÅÖ’ ^Œ#∞fl*Ëi – =∞‰õΩ¯=`À „ÉÏiúOz "Õ_#ç – ÃÑ‰õΩ¯ [#=ÚÅ –
5. â◊`åkèÑu¨ qâßfiã¨=Ú#∞ – „Ñ¨É∞íè =Ù – `«~z° K«∂z "≥∞zÛ – ^ŒÜ∞« EÃÑ Ü«∞Hõ¯~°Å#∞ – [Hõ¯QÆ niÛ# q^èŒO|∞#∞ II<Õ~°∞ÛH˘#ˆ~II
QÆ#Ô~ ´ Ç≤Ï`«=ÙQÆ"åx ^•ã¨∞x – Ñ¨Hõ∆ – "å`«O|∞ ã¨fiã¨÷`« =∞iQÍqOK≥#∞QÆ
IIHõ#Ô~II 7. ^≥·=z`«Î=Ú n~°∞Û@ÜÕ∞ `«# – ^èŒ~°‡ qkèQÆ <≥iy Ü«∂Ü«∞# – ^èŒ~°}˜Ö’ <å
^è~Œ ‡° =Ú#ÔH· – =∞~°}"≥ÚOk# – qÉè∞í x =∂ki II<Õ~∞° ÛH˘#ˆ~II
6. QÍe"å#Å qÑ¨=¡ O|∞ – „Ñ¨É∞íè =Ù – QÆkOÌ z ã¨^}ÌŒ Ñ˜ ≤ – Ñ¶∞¨ #=∞Ç≤Ï=∞EÃÑ – D`«HÀ@ „Ñ¨HÍâ◊=Ú
´ QÍeãÖ„^Œ=ÚÃÑ·# Ç¨Ï‰õΩ¯ – „Ñ¨Éèí∞xH˜ – QÆÅ^ŒOK«∞ t+¨µºÅ∞ – Ñ¶¨∞#Ñ¨~°ziQÆ
IIHõ#Ô~II 154 ^èŒ#º`«Å∞
~å – Ü«∞^Œ∞‰õΩÅ HÍOÉè’l `å – Pk
7. W\ì̃â◊HÎ̃QÆÅ „Ñ¨Éèí∞x – =∞#=Ú – QÆ\ ì̃QÆ#q∞‡# – QÆÅ∞QÆ∞ ~°Hõ∆}=Ú ´ 1 2
Z=~°∞ ÉèÏQÆº=O`«∞ Ö∫^Œ∞ – ~°=x Ö’Ñ¨Å ´ "≥∂Hõ∆ – q=~°"≥∞ÿ# „H©ã¨∞Î
Ñ¨@∞ìg_»Hõ „Ñ¨É∞íè x<≥ÑÙ¨ _»∞ – QÆ∞eÊ – Ñ¨~=° ∞âßOux ÉÁOk – =∞i"≥Å∞QÆQÅÆ =Ú É’^èŒ – K≥=ÙÖÁyæ q#∞"åiHõ#fl II<≥=~°∞II
IIHõ#Ô~II
– `«∂Å∂i „Ñ¨HÍâ◊=Ú 1 Éèí∂q∞ÃÑ·#. 2ã¨Ê+ì̈"≥∞ÿ.
52
1 2 3
1. Hõ=ÙÅ∞ ÖÏÉèí =∞~°ã≤ KÕÜÚ« – HõÑ@ ¨ =∞O„`«=ÚÖò ´ q^è∞Œ Å∞ – ^Œ=ÙÅñ 4. =∞#™ê~°^=Õ Ùx<£ – =∂#Hõ „¿Ñq∞OÑ¨Ù – =∞#∞K«∞<Õ~Ô Ê<£ ´ WOHõñ ^Œ#
4
É’=ñ ^Œiq∞ ÜÕ∞ã¨∞ – `«`fi« =ÚñQ˘#∞"åiHõ#fl II<≥=~°∞II áÈÖˇ¯ – <˘~°∞Å#∞ ^•#∞ „ÉËq∞OÑ¨QÆ ^Œ#~° ^≥ÖˇÊ<£ IIq#~°Ü«∞ºII
2. n#=∂#ã¨∞Å H˜\ ˜ì 5Ü«ÚÑ¨ – ^Õâ◊ q∞K≥Û#∞ ´ k=º – "≥∞#ÿ "≥∂Hõ∆ ~å[º=Ú 5. `«# t+¨µºÅ‰õΩ <≥H· ºõ – =Ú#∞ „ÉËq∞OK«∞@ HÍ[˝ – ÖÁ#~° xK≥Û ´ <≥O`À
"åi ^Ò#@OK«∞ – „Ñ¨É∞íè =Ù `≥ÖÊˇ II<≥=~°∞II – Ñ¶¨∞# ã¨¢`«ÊÉèí∞=Ù HÍà◊√¡ – QÆ_çy Éèí‰õΩÎÅKÀ@ – q#`«∞ñ _»Ü≥∞º<£
6 IIq#~°Ü«∞ºII
3. =$l#=ÚÅÔH· ^Œ∞ódOK≥_ç – ã¨∞[#∞ Öˇ=fi~À ´ "å~°∞ – x[=ÚQÆ <À^•~°∞Êñ
ÉÁOk x`«º 7ãÖ`À+≤`«∞ Åx `≥ÖˇÊ II<≥=~°∞II – Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^èŒi
4. âßOu huHõ~∞° }Å Ü«∞O^• – ã¨HQÎ˜ ÅÆ "å~°∞ ´ Éè∂í ã¨fi`«O„`«∞Öˇ· Ñï `«$Ñ≤<Î ˘Ok 156 „H©ã¨∞Î `«∞á¶ê#∞#∞ x=∞‡à◊Ñ¨~°∞Û@
– ^ŒÜ«∞ñ |_»Ãã^Œ ~°x „Ñ¨Éèí∞=Ù `≥ÖˇÊ II<≥=~°∞II ~å – =ÚMÏi `å – „uÑ¨Ù@
5. Ñïâ◊√^Œú Ç¨Ï$^ŒÜ«ÚÅ∞ 8Ñ¨~å – `«Ê~°∞xñ E`«∞~°∞ ´ ã¨~°fi – #~°∞Å UÖÏ\˜"åñ_À HÍx – ~¸ ÜÕ∞ã¨∞x – <Õ=∞x q=iO`«∞=Ú ´ QÍe"å#
ã¨=∂^è•#Ñ¨~K° ∞« – #~°∞Öˇ Ñ¨~=° ∞ [#‰õΩx ã¨∞`«∞Å∞ II<≥=~°∞II ÜÕ∞ã¨∞x – QÆkOÌ Ñ¨Ù#‰õΩñ KåÅ ÉèÜ í ∞« Ñ¨_ç xeK≥#∞ IIUÖÏ\˜II
6. huH˘~° HÍÑ¨^Œ <˘O^≥_ç – xâ◊Û ÖÏ`«∞‡Å∞ ´ "å~°∞ – 9MÏºuQÆñ |~° Ö’Hõ 1. =Ú^Œ∞Ì t+¨µºÅ`À_»#∞ – ã¨=Ú„^ŒÑÙ¨ – @^ŒiÌ H˜ "≥à#¡‹ ∞ ´ H˘kÌ Ñ¨_=» <≥HÔ ¯#∞
~å[º – Ñ¶∞¨ # ™œYº=Ú ÖˇÅ#¡ ∞ 10|_»ÜÚ« ^Œ∞~°∞ IIZ=~°∞II ´ WO`«Ö’<≥ – ÃÑ^ŒQÌ Íe ~ˆ QÔ #∞ IIUÖÏ\˜II
2. JÅ¡HõÖ’¡Å=ÚQÍ – ã¨=Ú„^Œ=Ú – JÅ¡ÖÏ_»∞ #Ñ¨C_»∞ ´ K«Å¡ñQÆ ^À<≥
155 „H©ã∞¨ Î "åHõº=Ú Ñü`«áê=#=Ú "≥#∞Hõ – `«ÅQÆ_Ã» Ñx· – "≥∞Å¡# x^Œ∞"ÀÜ≥∞<£ IIUÖÏ\˜II
~å – â◊OHõ~åÉèí~°}=Ú (KåÜ«∞: =∞# "≥Ú^Œ\ ˜ `«e^ŒO„_»∞Öò, `å – „uÑ¨Ù@ 3. zO`« ÖË^• ÜÕ∞=∞Ü«∂º – É’^è‰Œ Ωõ ñ_® # – tOzáÈ=ÙK«∞<åfl=Ú ´ ZO`À
q#~°Ü∞« º #~°∞ÖÏ~å – qâßfiã¨=Ú# „H©ã∞¨ Î – q=∞Å É’^èŒ ´ áêÑ¨ =∞#∞AÅ "Õ^#Œ Ñ¨_uç q∞ – HÍáê_»∞=∞ – @OK«∞ t+¨µºÅ∞ ÖËÑi≤ IIUÖÏ\˜II
HÔ Å¡ áê – =# r=#=Ú ¿ãÜ«Ú – =ã¨∞^èŒ q∂ñ^Œ IIq#~°Ü∞« ºII 4. kQÆ∞#æ ñ „|Éè∞í =Ù ÖËz – Ü«∂ QÍex – QÆkOÌ z# "≥O@<Õ ´ `«yæ x=∞‡oOK≥#∞
1. áêáê`«∞‡Å#∞ Ñ¨âßÛ – `åÎÑ=¨ Ú Ñ¨_∞» ñ_»OK«∞ – „|Éè∞í =Ù ^≥ÖÊˇ <£ ´ ^Œ# – – ã¨=∞ãÎ̈=Ú – ã¨^∞Œ Ì L_çyáÈÜ≥∞#∞ IIUÖÏ\˜II
^•Ñ¨Ù QÀi#"åiñ – QÍáê_»∞@‰õΩñ ^•<Õ 11^Œ‰õ∆Ω_»Ü≥∞º<£ IIq#~°Ü«∞ºII 5. UÅ cè`∞« Öˇu· i – ~ÚO`«Ö’<Õ – Ü≥∞O`« #q∞‡Hõ ÖË^xŒ ´ ~¸ÖÏQÆ∞
2. ÉèÏ~å„HÍO`«∞Öˇ·# – áêÑ¨ÙÅñ – ^Œ#∞ñ *Ë~°ñ – „|Éèí∞=Ù Ñ≤ÖˇÛ<£ ´ „â◊=∞Å∞ <À^•Ô~Û#∞ – ÜÕ∞ã¨∞ `«# – ™⁄O`« t+¨µºÅ #Ñ¨C_»∞ IIUÖÏ\˜II
– ^Œ∂~°O|∞ñ *Ëã≤`« – ^Œ∞Ìi`«=ÚÖò ÉÏÑ≤ ãÖ – `À+¨ q∞Ü«∞º<£ IIq#~°Ü«∞ºII – `«∂ã≤e ÉˇOlq∞<£
3. J#∞=∂xOÑ¨Hõ <≥=fi – ~Ô #· =zÛ#ñ „^ÀÜ«∞ – ##∞K«∞ñ |Öˇ¯<£ ´ ÃÑ‰õΩ¯
– =∞#∞AÅ H˘é‰õΩ r – =# q∞Ü«∞º<Õ =zÛ – `«#∞K«∞ñ ^≥ÖÊˇ <£ IIq#~°Ü∞« ºII 157 "åºkè ÉÏkè`∞« ~åex ã¨fiã¨Ñ÷ ~¨ ∞° Û@
1
Hõq`«fi=Ú K≥ÑC¨ "å~°∞. 2
qKåiOz. 3
^Œ∂~°=ÚQÆ. 4"åã¨=Î =Ú. 5É’^è.Œ ~å – P#O^ŒÉè̌·~°q (KåÜ«∞: ^Õ=Ùx „¿Ñ=∞ ~ÚkQÀ) `å – ‰õΩ~°∞~°≠OÃÑ
6
áêÑ¨=ÚÖÔH.· 7
ãÖ`À+≤OÑ¨ KÕÜ∞« |_»∞"å~°∞. 8
^Õ=Ùx. 9„Ñ¨ã≤kúQÍ. 10á⁄O^Œ∞^Œ∞~°∞. ÜÕ∞ã¨∞ =¢ãÑÎ̈ Ù¨ K≥OQÆ∞#∞ – =∂„`«"∞Õ – Ü«∂ã≤Oz =Ú\ì̃#\ì̃ ´ ^Àã¨HÍ~°∞Å
11
ã¨=∞~°∞.÷ ~ÀQÆ=ÚÖò – "≥O@<Õ – `˘Åñy áÈÜ≥∞#∞ x[=ÚQÆ IIÜÕ∞ã¨∞II
53
1. QÆ∞OÑ¨Ù‰õÄ_ç# [#∞Å`Àñ – „|Éè∞í ÜÕ∞ã¨∞ – ™⁄OÑ¨Ù`Àñ É’=Ù#Ñ¨Ù_»∞ ´ 4. "åã≤QÆ ÃÇÏ„c – ÃÇÏÖË¡hÖ’ ~À=∂~ÚÖ’#∞ ´ Ç¨ÏŸã¨<åfl Ç¨ÏŸã¨<åfl – „Ñ¨Éèí∞x
`≥OÑ¨Ù`À ~°=∞}˜ Ü≥ÚHõ`≥ – „Ñ¨Éèí∞ K≥OQÆ∞ – `≥eÜ«∞‰õΩO_»#∞ =Ú>ì̌#∞IIÜÕ∞ã¨∞II ¿Ñ~°@ =K«∞Û – "≥∞ã‘ûÜ«∞º^•g^Œ∞ – H˘_»∞HÍ „jâ◊√Éè=í ÚÅ∞ IIã‘Ü∂≥ #∞II
2. JO`«@#∞ ~°HõÎ^è•~° – Ü«∂"≥∞ H˘ – HÕ`≥·# ÖËHõáÈÜ≥∞ ´ WO`«Ö’ñ 159 „^•H∆Í=e¡, fÔQÅ∞
„Ñ¨É∞íè =Ù Ü≥∞é˜ñy – `«#Ü≥ÚHõ¯ – qO`«ñ EÃÑ#∞ [#∞Å‰õΩ IIÜÕ∞ã¨∞II ~å – â◊OHõ~åÉè~í }
° =Ú (KåÜ«∞: ã¨~fi° ^Õâ=◊ ÚÖÏ~å) `å – Pk
3. „Ñ¨[ÖÏ~° q∂Ö’ <˘Hõi<£ – <å^Œ∞ „Ñ¨ – ÉèÏ=O|∞ ã¨fiã¨Ñ÷ ~¨ K° ≥ ´ x[=∞OK«∞ñ „^•H∆Í=e¡x <Õ#∞ – „^•H∆ÍfÔQÅ∞ q∂~°∞ ´ JHõ∆Ü«Ú _Õã≤@∞ |eÔH
Ju=Ú^Œ=Ú##∞ q#~°O_ç II„^•H∆ÍII
„Ñ¨É∞íè =Ù K≥ÑÊ¨ – =}∞ñ‰õΩ`À – QÆ[Ü«∂# =zÛ xÖˇÛ IIÜÕ∞ã¨∞II
1. <åÜ«∞O^Œ∞O_»x fÔQ – <åâ◊#"≥ÚO^Œ∞#∞ x[=Ú ´ <åâ◊#"≥ÚO^ŒHõ q∂~°∞
4. X^Œ∞QÆ∞K«∞O_ç# =x`«`À – NÜÕ∞ã¨∞ – J^Œ∞~°∞ =∂#∞q∞ ~ÚOHõ#∞ ´ – <åÜ«∞O^Œ∞O_»∞_ç Ñ¶ë~ÚOÑ¨<£ II„^•H∆ÍII
WkQÀ h qâßfiã¨=Ú – ~°HO∆˜ K≥ – =Úk`« <≥=∞‡kx "≥à√◊ ¡ IIÜÕ∞ã¨∞II 2. Ñ¶Å¨ =ÚÅ x=fix fÔQ – Ñ¨xH˜~å^Œx #iH˜ ´ áê~°"Ü Õ ∞« O|_»∞#∞ – x~°`=« Ú
5. UÑ¨Ùq∂~°QÆ ÜÕ∞ã¨∞#∞ – q∂ Ü≥ÚHõ¯ – „áêÑ¨ÙQÍ #=Ú‡H˘#∞ñ_ç ´ PÑ¨^ÅŒ ∞ `«^ºŒè =Ú xÑ¨CÅÖ’ II„^•H∆ÍII
^˘ÅñyOK«∞#∞ – x[=ÚQÆñ – áêÑ¨=Ú‰õΩÅÎ ñ *ËÜÚ« #∞ IIÜÕ∞ã¨∞II 3. Ñ¶e¨ OK«∞ „Ñü fÔQ – Ñ¶Å¨ =ÚÅ ÃÑ‰õΩ¯QÆ x=fi<£ ´ Ñïâ◊√kú KÕÜ∞« |_»∞<£ –
– `«∂Ñ≤e ÉˇOlq∞<£ Ü≥∞é∞QÆ̂~ q∂~°k J#=~°Ò« II„^•H∆ÍII
4. <åÜ«∞O^Œ∞O_ç#QÍx – #Ü«∞=∞QÆ∞ HÍÑ¨ÙO_»kÅ<£ ´ <åÜ«∞O^Œ∞O_ç# "å_»∞
158 WkQÀ h ~åA h Ü≥Ú^Œ‰Ì Ωõ =K«∞ÛK«∞<åfl_»∞ – <å}ºÑ¨Ù Ñ¶Å¨ =ÚÅxK«∞Û <åÇ¨ II„^•H∆ÍII
~å – Ü«∞=Ú<åHõàÏº}˜ (KåÜ«∞: HõÅ∞QÆ∞#∞ QÍHõ) `å – J@
5. q∂~°∞ ÜÕ∞kÜ«Ú KÕÜ∞« – ÖË~∞° <å‰õΩ "Õ~Ô · ´ "Õ~∞° QÆ q∂~°∞O_ç#KÀ –
ã‘Ü≥∂#∞Hõ<åº – ãÖ„Éèí=∞Ñ¨_»∞K«∞ – "ÕÜ«Ú=Ú ˆHHõÖò ´ áêÜ«∞Hõ h ~åA "≥O@<Õ Ü≥∞O_çáÈÜ≥∞^Œ~°∞ II„^•H∆ÍII
– ÉèÏ~°"åÇ¨ÏHõ "≥∞H˜¯ – ÉÏÅ™ÈÎ„`«=ÚÅ`À – Éˇ·Å∞^Õi =K≥Û IIã‘Ü≥∂#∞II
6. HÍ# ÜÕ∞ã¨∞x Ü«∞O^Œ∞ – =∂#Hõ#∞O^Œ∞=Ú ¿ãfiK«Ûù<£ ´ =∂#∞º_Õã¨∞x
1. ÃÇÏ„ÉÏ~ÚÖ’#∞ – h ~åA ¿Ñ~°∞ – Ü«¸^Œ∞Å~åA ´ ÃÇÏ„cÜ«∞ [#∞Å#∞ Ñ¨Å∞‰õΩÖò – =∞k^ŒÅK≥^Œ q∞Å =∞~°∞=Hõ#∞ II„^•H∆ÍII
– J„ÉÏ=Ú H˘_»∞‰õΩÅ#∞ – qÉèí=^Õâ◊=Ú *Ë~°∞Û – â◊√Éèí~åA ~¸`«O_Õ – ZO.*Ë. ~å=∂OAÅ∞
IIã‘Ü≥∂#∞II
160 „H©ã∞¨ xÎ QÆ∂iÛ „Ñ¨=K«#=ÚÅ∞
2. ÃÇÏÖËh¡ Ö’#∞ – h ~åA ¿Ñ~°∞ – Ü«¸^Œ∞Å~å*Ë ´ Ü≥∞Å¡áêÑ¨ÙÅñ „É’K«∞ – ~å – ÑÖ`«∞=~åo (KåÜ«∞: W_»∞QÀ Q˘éˇÅ] HÍÑï) `å – J@
`åe‡~°Hõ∆‰õΩñ_ç`«ñ_»∞ – K«Å¡x „Ñ¨Éèí∞=x – Q˘ÖÁæ`« „"≥∂ÔQ#∞ IIã‘Ü≥∂#∞II WkQÀ â◊√Éèí^Œ ~°Hõ∆}=Ú – ^Õ=Ùñ_»∞ ÑÖÃÑ – xkQÀ â◊√Éèí^Œ ~°Hõ∆}=Ú ´
1
3. Lifi ~À=∂Ö’ – h ~åA ¿Ñ~°∞ – Ü«¸^Œ∞Å~å*Ë ´ ã¨~fi° ~å¢+‰ì≤ Ωõ Å‰õΩ – ã¨^=Œ ∞ÅO|QÆ∞ Ñ¨Ó~°fi – ã¨`º« "åHõº=Ú#O^Œ∞ – =∞$^Œ∞=ÙQÍ n~°… ^Œ – ~°∞≈Å
|∂~°fiÑ≤`«~°∞Å`À#∞ – =~°ã≤OÇ¨ã¨# q∞K«∞Û – =~°^ÕâßkèÑ¨Ùñ _ç`«ñ_»∞ KÕ`ñ« |Å∞Hõñ|_≥ IIWkQÀII
1
IIã‘Ü≥∂#∞II q∞H˜¯e Ñïâ◊√^Œú"≥∞ÿ#k.
54
141 „H©ã∞¨ Î Hõ$áê „¿Ñ=∞Å∞ ‰õΩ=∂~°∞_»Q∞Æ ^Õ=Ù_»∞ 142
1 2. áê_»∞ñ_ô =∂ ÜÕ∞ã¨∞ „¿Ñ=∞#∞ – "Õñ_»∞ñ_ô =∞kñ QÆ∂_»∞ñ_ô ´ áê_»∞ñ_ô
1. JÅÑ≤âßK«=Ú`À_»#∞ – ^Õ=Ùñ_»∞ `˘e¡ñ – |Å∞‰õΩ "åHõº=Ú *Ï_»#∞ ´
2
á⁄Åu ãÖ`«u x#∞fl – `«ÅñQ˘@ìñ |∞@∞ì#x – `≥eÜ«∞ñ*ËÃã#∞ "≥∂Ã+ – `«# k=º~°H=Îõ Ú – áêÑ¨ „HõÜ∞« =ÚQÆ xzÛ âßÑ¨=Úñ – ÉÏÑ≤ ##∞ ~°HO∆˜ K≥
n~°… ^Œ~°≈# "åHõº IIq∞kQÀII #Ç¨ÏÇ¨ IIqO`«II
3. x`«º r==Ú xO_»∞ <≥=∞‡k – x~°`=« ÚQÆ <åH˜Ü∞« º#∞ ´ ~°H¿Îõ ãfi^Œ=Ú
2. Ñ¶∞¨ # k=º |eKÕÜ∞« #∞ – áêÑ¨=ÚÖˇÅñ¡ – 3^Œ∞xq∞ Ñ¨Ù}º=Ú eÜ«∞º#∞ ´ QÍÔ~Û #Ç¨ÏÇ¨ – #~°Hõ âßÑ¨=Úñ „^Œ∞Oz Ü«∂Ñ¨^Œ – #∞Oz ##∞ ~°H˜∆OK≥
4
X#~°ñQÆ h HÍÅ =Ú#ñ „wã¨∞Î =K«∞Û#x – =Ú#∞ ^•xÜÕ∞Å∞ | – Öˇ¯#∞ #Ç¨ÏÇ¨ IIqO`«II
n~°… ^Œ~≈° #=Ú IIWkQÀII – `«∂Ñ≤e ÉˇOlq∞<£
3. Ü«¸^Œ ~å[º=ÚÖ’Ñ¨@ – Éˇ`Õ¡=∞<≥_ç – Ü«¸~°ñ „wã¨∞Î_»∞ |∞@∞ì@ ´ 162 ÜÕ∞¿ã ~°Hõ∆‰õΩñ_»∞
PkÖ’# q∂HÍ – Ü«∞#∞ n~°… ^Œi≈KÕ – "≥∂^Œ=Ú#ñ ^≥ÅÊ|_≥ – =ÚO^Œ∞ ~å – â◊OHõ~åÉè~í }
° =Ú `å – ~°∂Ñ¨H=õ Ú
"Õ^=Œ Ú#O^Œ∞ IIWkQÀII J<åfl =∞# ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨É∞íè x – Hõ#fl ~°H‰∆õ Ωõ ñ_»∞ ÖËñ_»∞ ´ Z#fl ~åx =∞#
4. =∞# ^À+¨=ÚÅ H˘é‰õΩ<≥· – ÜÕ∞ã¨∞x HÍÜ«∞ – =∞k QÍÜ«∞=ÚÅ 5„Ç¨Ïã¨fi"≥∞ÿ Ü«∞Ñ¶∞¨ =Ú – Åxfl ã¨_e» Oz „áÈK«∞ II##flII
´ =∞# ~°Hõ∆‰õΩx áê@∞¡ – QÆx#@∞ìÅ Ü≥∞+¨Ü«∞º – =Ú#∞ ^≥ÖˇÊ n~°…^Œ – ~°≈# 1. =∞# ^À+¨ = ÚÅ‰õ Ω |^Œ ∞ Å∞QÆ – =∞~° } Ï=ã¨ ÷ Å <˘O^≥ # ∞ ´ `« #
"åHõº=ÚÅ xzÛ IIWkQÀII k"åº=Ü«∞==ÚÅ ~° – Hõ=Î Ú zOkOK≥#∞ Éè∞í qÃÑ· II##flII
2. x[ ~°Hõ∆‰õΩñ_ç`«ñ_Õ =∞# =$l<å^Œ∞Åñ |i=∂~°Ê#∞ ´ q[Ü«∞O |QÆ∞
#`«x áê^Œ – ~°[Ü«ÚQÆ‡=Ú#∞ ã¨‡iOK«∞ II=∞#flII
„H©ã¨∞Î Hõ$áê „¿Ñ=∞Å∞ 3. k‰õΩ¯ =∂e# "åiH˜ – kÔH¯· =∂~°=æ ÚñEÃÑ#∞ ´ K«H¯õ h QÆ∞}=ÚÅ ™⁄O
– ÃÑH˜¯ =iÎOK≥ #Ç¨ÏÇ¨Ï IIÜ«∞#flII
161 ÜÕ∞ã¨∞ „¿Ñ=∞#∞ ã¨∞uÎ OK«∞@ 4. DÖÏ\˜ ^ŒÜ∂« ã¨=Ú„^Œ∞ – xÅ <≥O^≥#· #∞ QÍ#=Ú ´ hÖ’ñ QÆÅ ^Œ∞~°∞} æ Ïk
~å – aÅÇ¨Ïi `å – J@ – *ÏÅO|∞Åñ QÆ_ñ» „^ÀÜ«Ú#∞ IIJ#flII
qO`«QÅÆ =∂ ÜÕ∞ã¨∞ „¿Ñ#∞=∞ – ãÖ`«ã=¨ Ú# ã¨∞uÎ O`«∞#∞ ´ ÑÖ`«=ÚQÆñ 5. =∞$u QÔ eÛ# "åñ_Õ ^Œ∞ – i`« r=ÙÅñ „É’=ñ ^ŒQ∞Æ #∞ ´ =∞$u <˘Ok
^Œ# „áê}=Ú#∞ áê – Ñ¨ÙÅ‰õΩ xÜ«∞º#∞ =zÛ ã≤Å∞=#∞ – [zÛ ##∞ ~°HO∆˜ K≥ #tOK«∞ Ö’Hõ – =¸_è®`«∞‡Å Hˆ Åñ QÆÅ∞æ II##flII
#Ç¨ÏÇ¨ IIqO`«II – ~å=Ói ÅHõ∆ ‡Ü«∞º
1. „Ñ‘uQÆÅ =∂ „Ñ¨É∞íè x Hõ$Ñ¨ |Ç¨ï – „Ñ≤Ü∞« =Ú`Àñ *Ï\Õ`«∞#∞ ´ ™ê^è∞Œ QÍ 163 ÜÕ∞ã¨∞ Q˘éˇÅ] =∞Oz HÍÑï
<åH˘é‰õΩ ã≤Å∞=#∞ – KåÅ „â◊=∞Å Éèií Oz Kå=Ù [ – ~ÚOz ##∞ ~°HO∆˜ K≥ ~å – ÑÖ`«∞=~åo `å – KåÑ¨Ù
#Ç¨ÏÇ¨ IIqO`«II W_»∞QÀ Q˘éˇÅ] HÍÑï – ™È^Œ~∞° ÖÏ~å – ~Ú_»∞QÀ Q˘éˇÅ] HÍÑï ´ Hõ_Q» Í#~åx
1
P. 2
¢ã‘Î. 3
<åâ◊#=ÚKÕã≤ 4
K«Hõ¯QÍ. 5
H©∆}Õz. – HÍ~°_q» Ö’ #Åã¨@ñ – Ñ¨__≥ ∞» Q˘éˇÅ] #∞ – ¿Ñi_çaeÛ ~°HO∆˜ K«∞ IIx_»∞QÀII
55
1
1. K≥ ^ Œ i áÈ~Ú# Q˘éˇ ] < ≥ · – ^˘_ç ¤ H ˜ ñ É’= – =Ú^Œ = ÚÖË x "å_» < ≥ · ´
=∞$^Œ∞=∞^è∞Œ ~°OÑ¨Ù h – 2<å^Œ=∂ eOK«Hõ Hõ~°Î – 3H˘kñy Ü«ÚO_»Hõ =¸_è» – 164 Pâ◊Û~°ºHõ~°=∞QÆ∞ „H©ã¨∞Î „¿Ñ=∞
Ç¨Ï$^ŒÜ«Úñ_»<≥·u IIx_»∞QÀII ~å – P#O^ŒÉ~·è̌ q° (KåÜ«∞: DÖÏ\˜^• ÜÕ∞ã¨∞ „¿Ñ=∞) `å – ‰õΩ~°∞~°≠OÃÑ
2. ^Œ∂~°O|∞#‰õΩñÉ’ux – [#‰õΩx Hõ$áê – ™ê~°O|∞ñ 4Q˘#<≥u· x ´ 5HÍ~°∞ DÜ«∞<å ÜÕ∞ã¨∞ ~°Hõ∆‰õΩ_»∞ – `«# – ^•Ü«∞=∞x ~°H˜∆OÑ¨ñ – ^ŒÅñK≥<å
=¸~°Ñö Ù¨ Ñ≤Å¡ – QÍ ãÖK«iOz<å – 6‰õÄiq∞ ~ÚÅ∞ñÉÏã≤ – ^•i ^˘ÅyáÈu ##∞fl – hÜ«∞<å ÜÕ∞ã¨∞ ~°Hõ∆‰õΩñ_»∞ ´ PÜ«∂ã¨=∞QÆ∞ <˘Hõ¯ "≥∂Ñ¨Ù – <Õ –
IIx_»∞QÀII "≥∂Ü«∞ÖË‰õΩO_» <å – =¸Ñ¨ÙÃÑ· #∞O_» – „âıÜ«∞:Hõ~°Ñ¨Ù ã≤Å∞=ñEÑ≤ – <å‰õΩ
3. `«#^Œ∞ Q˘éˇ#] ∞ EK≥#∞ – É’Ü«∞ñ_»∞ `«O„_ç – `«#tâ◊√=Ù#∞ QÍOK≥#∞ ´ – Ç¨~Ú xK≥Û#∞ ÉèÏ~° – =∞O`« "≥_e» Oz II~¸Ü«∞<åII
HõxHõ~"° ∞≥ ^ŒÖ’ xO – _ç#"å~°Ö·ˇ ##∞fl – =# 7yiHõ@HÍ^Œ∞ – Å#∞ "≥O|_çOzi 1. ^Œ∞i`å`«∞‡ñ_»x „`ÀÜ«∞‰õΩO_» ##∞flñ – |iâ◊√^Œ∞ñú _® ÜÕ∞ã¨∞ – „Ñ¨É∞íè ñ_»∞
IIW_»∞QÀII Hõ~°∞}ÕÑ¨ ´ ^èŒ~°}˜Ö’ xk =∞Ç¨^Œ∞ƒù`«=Ú – <Õ – =∞~°∞`«∞<å ~¸ „¿Ñ=∞ –
4. „áê}Ï=ã¨~° =∞Ñ¨C_»∞ – ÜÕ∞HÍH˜<·≥ – H©} ∆ O˜ zÜ«Ú#flÑ¨C_»∞ ´ 8„`å}Ï~°÷=∞QÆ∞ =∞~°}=∞ø ^•ñHõ IIDÜ«∞<åII
9
<≥#~°∞ – „`åà◊`¡ À ##∞QÆ\ ì̃ – <å}ˇO|∞QÍñ^≥zÛ – ##∞fl ~°HO∆˜ K≥#∞ IIW_»∞QÀII 2. FÑ¨ñQÆ∂_»x ^Œ∞+¨¯ $`«O|∞Öò – <Õ#∞ – `ÕÑ`¨ ÑÕ ‰¨ Ωõ ñ *Ëã≤ – ^Õfi+≤<·≥ Ü«ÚO_»ñ
5. K≥_∞» QÆ∞ "≥∞Hõ=ÚÅ=Å¡#∞ – ÉÏ^èÅŒ <˘Ok – Hõ_∞» =∞e#"≥∞ÿ Ü«ÚO_»#∞ ´
´ QÀÑ¨ q∞O`≥·# ~åhHõ – ##∞flñ – QÍÑ¨Ù~°∞+¨µñ _»x `å#∞ – MO_çOÑ¨ñ
Hõ_yç QÍÜ«∞=ÚÅxfl – QÆ\ ì̃ â◊√„Éè=í ÚKÕã≤ – 10`«_Ü » ∞« Hõ <å~ÚO@ – x_ç
<≥=∞‡k Ü≥ÚãÖQÔ IIx_»∞QÀII _®Ü≥∞ IIhÜ«∞<åII
6. „Ñ¨Éèí∞ÜÕ∞ã¨∞ <å É’Ü«∞ñ_»∞ – ~¸`«ñ_≥ Éèí∂q∞ – 11#Éè=í Ú ÖËÖ_ˇ ç 12~åÜ«∞ñ 3. =∞#ãÎ̈"∂≥ QÆ∞}=Ú Öˇ_É» ÏÃÑ<£ – <å – k#Hõ~À^ŒÜ∞« =∞@∞¡ – nÑ≤=Î ∞k
_»∞ ´ â◊√Éèí"≥∞ÿ# `«#k=º – 13â’}˜`« "≥Úã¨ñyÜ«∞ – 14qfiÉè∞í ñ_»∞ „¿Ñq∞Oz n q∞OK≥<£ ´ `«# áê^Œ=ÚÅñ *Ï_» ÅÉˇƒ<£ – ã¨^• – q#∞u HÔ H˜¯# "åx
– qOz ã¨fiã¨=÷ Úñ*ËÃã IIx_»∞QÀII q=∞ÖÏ`«‡ "≥Å∞ñQÆ∞ IIhÜ«∞<åII
7. ##∞fl ^˘_ç¤x Éˇ>ì̌#∞ – áÈ~Ú#Q˘éˇ] – `≥#∞fl "≥^ŒH˜Ñ¨>ì̌#∞ ´ ã¨#flOÑ¨Ù 4. Ç¨Ï`«∞ñ _»Ü≥∞º <åÜÕ∞ã¨∞ <åÔH· – ^Œ∞ – ~°æu `˘Åñy <å‰õΩ "≥∂ – Hõ∆"Õ∞
Ñ¨zÛHõ – Ü«Ú#∞fl r=#Ñ¨Ó@ – Å∞#∞flñ QÆÖ_æ̌ Kç À@¡ – ##∞flOz ~°HO∆˜ K≥ QÆÅ∞æ H˘é‰õΩ ´ Ju ^ŒÜ∂« n~°â… ßO`«∞O_Õ – ^≥=· – ã¨∞`«∞ñ _»x Ü≥∞é˜yu –
IIx_»∞QÀII â’kèOÑ¨ñQÍ#∞ IIDÜ«∞<åII
8. <Õ#∞ =¸~°öÑ¨ÙQ˘éˇ]<≥· – Ö’|_»‰õΩO\˜ – =∂#ã¨=Ú# "≥„i<≥· ´ Ñ¨Óx 5. nqOÑ¨ñ^ŒQÆ∞ #`«x ã≤Å∞= – <å – r"åO`«=∞QÆ∞ ^Œ#∞Hõ – K≥Åñy
~ÚÑ¨C_»∞ HÍKÕ – "åx â◊|Ì=Ú „¿Ñ=∞ – `À <åeOÑ¨ÙK«∞ ^˘_ç¤ – "≥∂Ü«ÚK«∞#∞ ´ D =ã¨∞O^è~Œ ° [#∞Å HÔ Å¡ q∂~°∞ – ¿ãqOK«∞ñ _Õã∞¨ #x –
<å#O^Œ=Ú##∞O^Œ∞ IIx_»∞QÀII K≥ÑÊ≤ Kå@∞^Œ∞#∞ IIDÜ«∞<åII
9. K≥_»¤a_»¤<≥· Ü«ÚO\˜x – ~Ú@∞#@∞É’= – 15<≥_≥¤`«#=Úñ Q˘O\˜x ´ – q∞H˜¯e #=¸ÜÕ∞Å∞
16
"≥∞_»∞¤ÖËH˜Ñ¨Ù_»∞ „¿Ñ – q∞O`«∞ <å „Ñ≤Ü«∞[#‰õΩ – ^˘_»¤ â◊|Ì=Ú "åOzèO –
`«∞#∞ =ÚHÎ̃ 17xÅÜ«∞O|∞ IIW_»∞QÀII 165 ÜÕ∞ã¨∞x x~°∞Ñ¨=∂# „¿Ñ=∞
– Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^èŒi ~å – P#O^ŒÉè̌·~°q `å – J@
1 2 3 4 5 6
ãÖ`À+¨=Ú. â◊|=Ì Ú. Ö’|_ç. Ñ¨ÙK«∞ÛH˘#∞. "≥∂@. „¿Ñ=∞QÆÅ WÅ∞¡q_çz. DÖÏ\˜^• ÜÕ∞ã¨∞ „¿Ñ=∞ – ##∞fl ´ `«∂Å<å_»Hõ `«#^Œ∞ – *Ïe EÑ≤#^•
7
Ñ¨~°fi`«„Ñ¨Hõ¯Å∞. 8|Å"≥∞ÿ#. 9„¿Ñ=∞. 10PÅã¨º=ÚKÕÜ∞« Hõ. 11PHÍâ◊=Ú. 12~å*Ï. IIDÖÏ\˜^•II
13
~°HõÎ=Ú. 14„Ñ¨Éèí∞=Ù. 15"≥∂@`«#=Ú. 16P@OHõ=Ú. 17x"åã¨=Ú. 1
K«∞@ì=Ú. 2Éèí∂Ö’Hõ=∞O^Œ∞. 3^Œ∞¢+¯≤ Ü«∞Å∞. 4=∂\˜ =∂Æ\ ˜H˜. 5K«OÑ¨ñ|_ç#"å_»∞.
56
1. Z#ÖËx áêÑ¨‰Äõ Ñ¨=Ú# – <Õ#∞ – `«xH˜ q∞#∞‰õΩK«∞#∞ <Õ – ^Œiñ QÍ#‰õΩ 3. QÔ `Õû=∞<≥ =#=ÚÖ’H˜ñ – *ÁzÛ `«O„_çH˜ z`«"Î ∞≥ ÿ ´ ~ÚzÛ# <å „â◊=∞Åáê„`«<£
_»<£ ´ HõxHõ~=° Úñ ÉˇOz <å Ü«∞O^Œ∞ – "ÕQñÆ – Q˘x áÈ= <å "Õ∞Å∞ – H˘~° – |∞K«∞ÛH˘x Éèií Oz<å II"Õã∞¨ II
HÕ^Œ∞ =K≥Û IIDÖÏ\˜II 4. Ç¨ÏãÎ̈=Ú,áê^Œ=Ú, „Ñ¨H¯õ Å∞ – =∞ãÎ̈HÑõ Ù¨ QÍÜ«∞=ÚÅÖ’ ´ qãÎ̈iOz zO^≥ h
2. ÃÑ#∞Q˘#fl ^Œ∞óMÏaúÖ’# – <Õ#∞ – =Úxñy ‰õΩ=ÚÅ∞K«∞ <Õ_∞» – Ñ¨Ù#QÆ∞O^Œ∞ „Ñ¨ – â◊ãÎ̈ ~°HõÎ=∞O`«Ü«Ú<£ IIÜÕ∞ã¨∞II
#Ñ¨Ù_»∞ ´ ##∞ hK«∞ñ_»x „`ÀÜ«∞ÖËHõ – `«#^Œ∞ – <≥#~°∞ <å HõQÆ∞Ñ¨~°z – 5. H˘O_»q∂^Œ x#∞flñE_» – QÆ∞O_≥ÅkiáÈ=Ù<Õ ´ xO_»∞ „¿Ñ=∞ KÕ`« <å=QÆ∞
huñEÑ≤OK≥ IIDÖÏ\˜II – "≥∞O_»∞ÉÏ^èŒÅ <ÀiÛ<å II"Õã¨∞~å*ÏII
3. <≥q∞‡ ~°=fiO`≥#· ÖËHõ – zO`« – „Hõq∞‡á⁄QÆÅ∞K«∞ #∞O_» – QÍ ##∞fl ñ 6. =∞~°∞=ÖË#∞ h^Œ∞ „¿Ñ=∞ – =∞~°}ÑïÜ«∞O`«O|∞ <å ´ #~°Hõ ÉÏ^èÅŒ xfl
Ez ´ ã¨=∞‡ux ##∞ñ „É’=ñ ^ŒÅñz – Hõ~°=Úñ – *Ïñz <å – h"å – H˘~°`«ÃÑ· =Ç≤ÏOz<å II"Õã¨∞~å*ÏII
KÕ~Ú|\ì̃ – K«H¯õ ñQÍ aeK≥ IIDÖÏ\˜II 7. x#∞fl^ŒÅñK« <å xsHõ∆} – Ü«Ú#fl`«=Ú QÍ#∞O_»∞#∞ ´ Ü≥∞#fl_»∞ h
4. Ñ¨xH˜=∂e# "åñ_»<#·≥ – <Õ#∞ – Hõ#Ñ¨~K° ∞« <å^À+¨ – HõÑ@ ¨ =~°#Î =Ú ´ =∞Ç≤Ï=∞#∞ <å – Hõ#∞flÖÏ~°ñE`«∞<À IIÜÕ∞ã¨∞~å*ÏII
=∞#ã¨∞ #∞OK«Hõ `åÑ¨Ñ_¨ H» õ ~ÚO`« – Ñ¶∞¨ #"≥∞#ÿ ~°H}
∆õ – =Ú#∞ <å‰õΩñ EÃÑ – K«^ÅŒ "å_» `å=∞ãπ
IIDÖÏ\˜II
5. <å HÀÔ~¯ ÖˇÅ¡ ã¨=∞Ü«∞=ÚÅ<£ – „HÕk – Ö’Hõ "åOKè«Å „Éèí=∞ã≤ – 167 „H©ã¨∞Îx J^Œ∞ƒù`« „¿Ñ=∞
ÖÁOÔQ_»∞ "Õà◊<£ ´ KÕ‰õÄiÛ ^Œ$_è»=Ú z`«Î=Ú#<£ – â◊√Éèí=Ú – <å H˘ãÖÔQ ~å – Éè̌·~°q `å – Pk
rqOÑ¨ – <å ~°Hõ∆‰õΩO_»∞ IIDÖÏ\˜II F qO`«! <å ~°H‰∆õ Ωõ ñ_® <åÔH· – h qÅ∞= ~°H=Îõ Ú HÍiÛu"å ´ r"åkèÑu¨
6. â’^è#Œ Å∞ ##∞ñ A\ì̃#Ñ¨Ù_»∞ – hu – É’^èŒ <å =∞#ã¨∞Ö’ñ – |∞\ì̃Oz =∞$uñ *ˇO^≥ #Ç¨ÏÇ¨ Ñ¨Ù~°∞QÆ∞ – =O\˜ <åÔH· h – r= =∞iÊOz <å"å
ÃÑOz ´ ÉÏ^èŒ ÖˇÅ#¡ ∞ ÉÏÑ≤ =∂Ñ≤ – ~Ú\ì̃ Ü«∂^Œ~} ° ñ EÃÑ<å Ü«∞Ç¨ÏÇ¨Ï IIF qO`«II
ÜÕ∞=∞O^Œ∞ IIDÖÏ\˜II 1. <Õ#∞ *Ëã#≤ áê – Ñ¨=ÚÅ‰õΩ <åÜ«∞# – „=∂xq∂ñ^Œ#∞ =¸eæ<å"å ´
– ~å=Ói ~°OQÆÜ«∞º <Õ#∞ „QÆÇÏ≤ OÑ¨ÖxË – h *Ïe Hõ~∞° } q∞u – ÖËx „¿Ñ=∞ nx – =Å##∞
QÆ#∞Ñ¨_∞» K«∞ #∞#flk II F qO`«II
166 áêÑ≤Ü∞≥ _»Å ÜÕ∞ã¨∞ „¿Ñ=∞
~å – Ü«∞^Œ∞‰õΩÅ HÍOÉè’l (KåÜ«∞: ^è~Œ }
° Ö˜ ’x ^è#Œ =Ú) `å – Pk 2. Ñ¨~=° ∞ â◊s~°∞ñ_»∞ `å – =∞~°} ~°HOÎõ |∞KÕ`ñ« – QÆ~∞° }`À ##∞flñ „É’z<åñ
ÜÕ∞ã¨∞~åA h^Œ∞ „¿Ñ=∞ – <≥OK« `«~=° ÚQÍ^ŒÜ∂« ´ ^À+≤Ü∞ÿ≥ # ##∞fl „É’= _® ´ =∞~°∞`«∞<å ~¸ „¿Ñ=∞ <å – =∞~°}O|∞ #O^Œ∞ ã¨Ç¨ – Hõ~°Î $
– hã¨∞„áê}q∞_çu"å IIÜÕ∞ã¨∞~å*ÏII Hõ\ÏHõ=∆ ÚÅ∞ – HõÅHÍÅ =ÚO_»∞ <å`À IIF qO`«II
1. =∞Oz"åx H˘~°‰Ωõ <˘Hõñ_»∞ – =∞~°} "≥ÚO^Œ∞@~°∞^Œ∞QÍ ´ JOz`«=∞QÆ∞ 3. <å ÜÕ∞ã¨∞ <å^èŒ h‰õΩ – <Õ#zÛÜ«Ú#fl ^≥Å¡ – <å ÖËq∞`Àñ „ÉË=∞ QÆ^• ´
„¿Ñ=∞ KÕ`« – q∞Oz QÍÜ«∞=Ú ÖÁOk<å II"Õã∞¨ II xÜ«∞=∞O|∞ QÆÅ „Ñ¨Éèí∞"å – hÔH@∞¡ K≥e¡OK≥^Œ#∞ – ##∞fl <Õ<Õ h‰õΩ –
2. K≥Ü∞« º~åx ^Œ∞+¨¯~°‡=ÚÅ∞ñ – KÕã≤ <Õ K≥_Ü ç Ú« O_»QÍ ´ JÜ≥∂º „=∂#∞q∂ñ #iÊOK«∞H˘#∞@ QÍHõ IIF qO`«II
kH©=Ù – WÜ«∞ºH˘x "≥∂ã≤u"å IIÜÕ∞ã¨∞II – `å=∞ãπ Ç‘Ïe<£
57
168 „H©ã∞¨ Î áêÑ≤H˜ P„â◊Ü∞« =Ú 2. 1
J*Ï˝# <åâ◊# „|^èŒ∞flñ_»=Ù h"Õ ´ q*Ï˝# ^•Ü«∞Hõ Ñ¨~°QÆ∞~°∞=Ù h"Õ –
~å – J™ê"Õi (KåÜ«∞: L#fláê@∞#) `å – „uÑ¨Ù@ ÜÕ∞ã¨∞ h"Õ IIáêÑ≤II
Ñ¨~°=∞ ~°Hõ∆Hõ ÜÕ∞ã¨∞ – „Ñ¨Éèí∞"å <Õ h áêÅñ Ñ¨_çu áêÅ# ¿ãÜ«∞"Õ ´ 3. K≥îŒ # áêÑ¨ÙÅ "≥^HÔŒ _»∞ h"Õ ´ K≥îŒ # Q˘éˇÅ] HÍÑïq h"Õ – ÜÕ∞ã¨∞ h"Õ
^èŒ~°[#O|∞Å∞¿ãÜ«Ú |Ç¨ïq^èŒ – ^Œ∞i`«=ÚÅ∞ Hõ∆q∞~ÚOz ã¨^Œæu `≥~°=Ù IIáêÑ≤II
EÑ≤ `«iOÑ¨ñ*ËÃã_ç – ^˘~°=@OK«∞#∞ =∞~°∞QÆ∞*’zÛu IIÑ¨~°=∞~°Hõ∆HõII 4. ~Ày+¨µÅª ‰õΩ 2ã¨fiã¨÷ „Ñ¨^Œ∞ñ_»=Ù h"Õ ´ „"≥∂QÆ∞ <å~°∞ÎÅ Ü≥ÚHõ¯ "≥Úéq#∞
1. H˜∆u 1#aú f~° 2ÃÑ· Hõ`«Ü≥ÿ∞# <≥#fl<å – 3~ÚuÜ«∞ø#∞ ÖˇH˜¯OÑ¨ñQÍ ´ h"Õ – ÜÕ∞ã¨∞ h"Õ IIáêÑ≤II
4 5. #~° Ñ¨Ù„`«∞Å‰õΩ huñ QÆ~°Ñ≤OK«∞ h"Õ ´ Hõ~°=Ú KåñÑ≤ Hõ+ì̈=ÚÅ∞ „^ÀÜ«Ú
‰õΩ`«Å [#‡OÉˇuÜ Î ∞Õ x@ – „|`«∞‰õΩ k#=ÚÅ – *ËÜÚ« #Ñ¶∞¨ =ÚÅ∞ – =∞u
5 h"Õ – ÜÕ∞ã¨∞ h"Õ IIáêÑ≤II
^ŒÅÑ¨xq∞`å Ü«Ú`«O|∞Å∞ – Ñü`«∞ _»#∞<åQÆu Ü≥∞~°∞OQÆ#∞ IIÑ¨~°=∞~°Hõ∆HõII
2. 6Ñ¨ãÖ¨ xË =∂Ü«∂ ^Œ∞ – ~°fi ºã¨#O|∞Å#∞ *ˇOk – ^≥ã^¨ ÑŒ Ê≤ Ü«Ú<åflñ_»#∞ 6. âß„`«"åO`«~=° Ú# =∞$`«∞ñ_»=Ù h"Õ ´ "≥∞„ÿ uñ EÑ¨ñQÆ =∞$`«∞º^Œ`ú ∞« ñ_»=Ù
´ =ã¨∞^èÖŒ ’ ^Œ∞+¨µxì H˜ Ö’ñ|_ç – =∞ã¨Å*ÏÅx |ÅÇ‘Ï#`« – 7QÆã@¨ ∞ Hõ#∞flÅQÆÑÊ≤ h"Õ – ÜÕ∞ã¨∞ h"Õ IIáêÑ≤II
Hõ_»∞ =∂ – #ã¨=Ú ^Œ∂e qÖÏÑ≤<≥·ux IIÑ¨~°=∞~°Hõ∆HõII 7. Éè=í nÜ«∞ Ñ¨^HŒ Oõ [ ^•ã¨∞O_» <Õ<Õ ´ 3Éè=í =∞QÆ∞fl ##∞ =Ú‰õΩñÎ *ËÜÚ« =Ú
3. =∞k`«ÑÊ≤ Q˘éˇÅ] – =∞O^Œ ÉÏã≤#Q˘éˇ] – K≥îŒ K«eOz#@∞¡ ´ =^ŒÅHÔ Ñ¨Ù_»∞ h"Õ – ÜÕ∞ã¨∞ h"Õ IIáêÑ≤II
^Œ∞~å`«‡Öˇi· ã¨ – =Ú^ŒÜ∞« =Ú#ñ |_çuiy =_çK_≥ ç – =∞kH˜ q„â◊=∞"Õ∞q∞ – q∞H˜¯e #=¸ÜÕ∞Å∞
ÖËq∞x – Ç¨Ï$^ŒÜ«∞ ãÖ`åÑ¨=ÚÅ ã¨∞_çñ|_ç IIÑ¨~°=∞~°Hõ∆HõII
4. 8=∞^ŒÑ¨Ù<åflQÆ=Ú ÉèíOy – =∞uÎe¡ ^Œ∞~åƒù= – Ç¨Ï$^ŒÜ«Úñ_»<≥· K≥_çux ´ 170 „H©ã¨∞Îx ^ŒÜ«∞
Q˘^ŒQ˘#∞K«∞ QÍÜ«∞=ÚÅ`À <å – Ü≥∞^Œ ^Œ$_èO» aOK«∞HõÜÚ« ÖËq∞xñ – QÆ^ÅŒ ~å – =ÚMÏi `å – Pk
â◊Hºõ =Ú QÍHõ =¸Å∞æK∞« – Q˘^Œ∞=Å‰õΩ Ö’<≥u· „^ÀÇ≤Ïx IIÑ¨~=° ∞~°HH∆õ Iõ I ÜÕ∞ã¨∞„H©ã¨∞Î „Ñ¨Éèí∞"å – "Õ∞=Ú h – "≥∂Hõ∆=Úñ ÉÁO^Œ∞@‰õΩ ´ ^Àã¨Ñ¨Ù
5. Jq∞`« ^Œ∞~å`«∞‡ñ_» – #x Hõ_ñ» „^ÀÜ«∞Hõ – Hõq∆ ∞~ÚOÑ¨Ù q∂ Hõ~∞° }KÕ ´ Ö’Hõ=Ú – Ö’xH˜ =zÛu – ^À+¨µÅñ „É’K«∞@‰õΩ IIÜÕ∞ã¨∞II
`«q∞x q∞H˜¯e ^Œ∞ifi+¨Ü∞« QÆ∞} ã¨=Ú^ŒO|∞Å∞ A\˜ì áêÑ¨ÑÙ¨ – `«=∞=Ú QÆÑÊ≤ Ü«Ú 1. Ñïâ◊√^Œ∞ñú _» g=Ù – WÅÖ’ – áêÑ¨ÙÅ #O^Œix ´ ÑïÑïq^èŒ – Hõ$Ñ¨ –
QÆÅ∞+¨HÍ## – ã¨q∞uÖ’ñ|_ç „â◊=∞Å∞ <˘O^Œ∞K«∞ IIÑ¨~=° ∞~°HH∆õ Iõ I "å‰õΩ¯Å`À_»#∞ – Ñ≤ezu "≥ÅÑ¡ C¨ _»∞ IIÜÕ∞ã¨∞II
– ~å=Ói ~°OQÆÜ«∞º 2. ã¨`º« Ñ¨Ù #_»`Å« `À – [QÆux – ã¨~åfi^Œ∞ƒù`=« ÚÅ#∞ ´ x`«º=Úñ *ËÜÚ« K«∞
– h Hõ$Ñ¨ KåÅ – ~ÚÅÖ’ñ ^≥eÊu"Õ IIÜÕ∞ã¨∞II
169 ÜÕ∞ã¨∞ áêÑ≤H˜ P„â◊ÜÚ« ñ_»∞ 3. Ju Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡ñ_»"Õ – 4H˜u∆ Ö’ – 5"≥`Å« #∞ ÉÁOku"Õ ´ =∞$ux ÉÁOkÜ«Ú
° =Ú `å – J@ – =¸ñ_»= k#=Ú# – „|uH˜ÜÚ« ÖËzu"Õ IIÜÕ∞ã¨∞II
áêÑ≤ HÍ„â◊ÜÚ« ñ_»=Ù h"Õ – ÜÕ∞ã¨∞ h"Õ 4. áêÑ¨ÙÅ =∞x `≥eã≤ – h^ŒQÆ∞ ^•Ñ¨Ù# *Ë~°ñQÆ<Õ ´ áêÑ¨=Úñ ÉÏÑ¨ÙK«∞
1. L#fl`« Ö’Hõ=Ú q_çz# h"Õ ´ HõxflÜ«∞ QÆ~ƒ° =ù Ú#ñ |∞\ì̃# h"Õ ÜÕ∞ã¨∞ „áêÑ¨ÙQÆ #∞O_≥_ç – „Ñ¨Éèí∞ñ_»=Ù h"≥QÆ^• IIÜÕ∞ã¨∞II
h"Õ IIáêÑ≤II
1 2 3
1
ã¨=Ú„^Œ=Ú. 2Wã¨∞Hõ. 3
™ê^èºŒ =∂#∞. 4
Éè∂í q∞. 5
Ñ¨k"ÕÅ∞. 6
HÍOu. ã¨∂~°∞ºñ_»=Ù. P~ÀQÆº=Ú xK«∞Û"åñ_»=Ù. áêÑ¨=ÚÖ’ =Úxy#"åñ_»#QÆ∞.
4 5
7
=∂e#º=Ú. 8
U#∞QÆ∞. Éè∂í q∞Ö’. Hõ+ì̈=ÚÅ#∞.
58
5. 1
^Œ∞i`« q`«u ^Œ∂~å – #q∞‡# – ^Œ∞i`«∞Å ¿ãflÇ≤Ï`«∞ñ_® ´ x~°`=« Ú 172 ÜÕ∞¿ã =∞# ã¨=∞ãÎ̈=Ú
=∞=Ú‡#∞ – h Hõ$Ñ¨ Ö’Ñ¨Å – xÅHõ_Q» Íñ ÉˇOK«∞ IIÜÕ∞ã¨∞II ~å – #=~ÀA `å – Pk
1
6. <À~°∞ xO_» <≥^ŒÖ’ – h Hõ$Ñ¨ – „¿Ñˆ~Ñ¨}ñQÆey ´ ™êÔ~‰õΩ "Õñ_≥^Œ – ÜÕ∞ã¨∞„H©ã¨∞Î ^˘iÔH <Õx – ÜÕ∞q∞H˘^Œ∞qOˆHq∞ ÉèíÜ«∞=Ú ´ ^Àã¨HÍi [#∞Å
2
=ÚifiH˜ ~°H}
∆õ – HÍ~°‰Ωõ ñ_® x#∞fl IIÜÕ∞ã¨∞II ÔHO`Àñ – 2„QÍã¨=∞=Ù<å ÜÕ∞ã¨∞ ¿Ñ~°∞ IIÜÕ∞ã¨∞II
– Q˘Å¡=e¡ #`åxÜÕ∞Å∞ 1. `«e^¡ OŒ „_»∞ÅHõ#fl KåÖÏñ ^Œ# „¿Ñ=∞ =∞#q∂^Œ ´ <≥ÅH¡ ÍÅ=∞O^Œ∞ #∞OK«∞
– ÜÕ∞ã¨∞ñ_Õ =∂ `«O„_çÜ∞« ø#∞ IIÜÕ∞ã¨∞II
171 ÜÕ∞ã¨∞x Q˘Ñ¨Ê „¿Ñ=∞
~å – =ÚMÏi `å – „uÑ¨Ù@ 2. =Å¡QÍx =â◊=ÚÖËx – Ü≥∞Å¡ "Õ∞à◊x¡ fl\˜ <≥ÅÑ¡ Ù¨ _»∞ ´ 3H˘Å¡QÍ =∞# H˜KÛ≥ _ç
ÜÕ∞ã¨∂ ##∞fl „¿Ñq∞Oz<å=Ù – áêÑ≤<#·≥ – ##∞fl „¿Ñq∞Oz<å=ÙII ^Õ= – H˘=∞~°∞ñ_Õ "Õ~Ô =~°∞ ÖË~∞° IIÜÕ∞ã¨∞II
4
3. ^ŒO_çÜ∞ÿ≥ # QÆO_»=ÚÅ∞ – "≥∞O_»∞QÍ#∞ =∞=ÚñA\ì̃# ´ `«O„_ç=Öˇ =∂
1. ##∞fl „¿Ñq∞OÑ¨=∂ – #=~°∂Ñ¨ "≥∞uÎ ^• – #=ÚQÍ r==Ú ã≤ÅfiÃÑ· – ^ŒiH˜ =zÛ – QÆO_»=ÚÅ#∞ QÆkq∞ñ „É’K«∞<£ IIÜÕ∞ã¨∞II
xzÛ ´ Hõ#fl `«e^ŒO„_»∞Å – Ü«∞#fl^Œ=Ú‡Å „¿Ñ=∞ – Hõ#fl q∞Oz# „¿Ñ=∞`À
4. ã¨`º« =Ú =∂~°=æ Ú`å<≥ – x`«ºr=q∞OHÍ `å<Õ ´ 5„Éè∞í `«∞ºÅ =∞#H©Ü∞«
IIÜÕ∞ã¨∂II
"≥∂Hõ∆=Ú – Éèí∞qx ~°HõÎ=∞O`« QÍÔ~Û IIÜÕ∞ã¨∞II
2. `«e¡ QÆ~°ƒù=Ú# <Õ – ^èŒi~ÚOÑ¨ñ|_ç #Ñ¨Ù_Õ – ^Œ∞i`«∞O_»<≥· Ü«ÚO\˜x –
5. Z#fl~åx áêáê`«∞‡Å ´ Hõ#∞flÖÏ~å HõxHõiOz ´ Ñ¨Ù<≥fl"≥∞#ÿ `«# „áê}=Ú–
<å ´ =Å¡ñ*ËÜ«∞ñ|_≥_»∞ – <≥Å¡ HÍ~°º=Ú ÖˇÑ¨C – _ÕÇ¨ÏºO|∞Öˇ· Ü«ÚO_»ñQÆ 6
Éè∞í qx |eÃÑ\ì̃<åñ_»∞ IIÜÕ∞ã¨∞II
IIÜÕ∞ã¨∂II
7
3. =∞Oz <åÖ’ñ Ñ¨Ù@ì – ^ŒOK«∞ h "≥iñy #<£ – q∞OK«ñ „ÉËq∞Oz <å=Ù – 6. X_»Å∞ xO_® QÍÜ«∞=ÚÅ`À – 8#_»~°∞ K«∞O_»=∞~°Å ÖËz ´ 9"≥_»e
Ñ¨~=° ∞O^Œ∞#∞O_ç – 10"Õ_∞» HõÅ∞ =∂HõOÑ≤<åñ_»∞ IIÜÕ∞ã¨∞II
PÇ¨ ´ Ü≥∞OK« â◊Hºõ =ÚQÍx – =∞Oz <åÖ’ñ ÉˇOK« – <≥Oz „¿Ñq∞Oz<å=Ù
IIÜÕ∞ã¨∂II 7. Pâ◊`À_»ñ `«#∞fl #=Ú‡ – Ü«∂`«‡Å‰õΩ ^Œ~≈° #q∞K≥Û_ç – ÜÕ∞ã¨∞`À xOÔH=~°∞
4. ##∞flñ „ÉËq∞OÑ¨ h – ‰õΩ#fl Hõ+=ì̈ Ú Åxfl – =Ú<≥fl· `≥eã≤ÜÚ« O\˜q – ™ê\˜ – ÖËâ◊"≥∞ÿ<å ÖË~°∞ã¨∞O_ô IIÜÕ∞ã¨∞II
– Q˘Å¡Ñë¡ #`åxÜÕ∞Å∞
`≥eã≤ ´ ##∞flñ „ÉËq∞OÑ¨ h – ‰õΩ#fl HÍ~°}"Õ∞"≥∂ – Ü«∞<åfl `≥eÜ«∞^Œ∞
z„`«=Ú IIÜÕ∞ã¨∂II 173 ÜÕ∞ã¨∞x „¿Ñ=∞ ã¨‡~°}
5. <å =O\˜ #~°∞ñ _˘Hõñ_»∞ – ##∞flñ „¿Ñq∞Oz# – <å=Å# Ñ¶Å¨ =Úñ ~å – â◊OHõ~åÉè~í }
° =Ú `å – Pk
QÀ~°∞ – PÇ¨ – h=O\˜ Ñ¨Ù}∞ºxH˜ – <å =O\˜ áêÑ≤`À – Hˆ =ÅOÉËq∞ ÖËHõ ÜÕ∞ã¨∞x „¿Ñ=∞#∞ – <Õ=∂~°H#õ ∞ – <≥ÑC¨ _»∞ ^ŒÅñK«"Õ Ü≥∂ =∞#™ê ´
"åã≤QÆ <å`«x – =~°<å=∞O|∞#∞ – =^ŒÅHõ á⁄QÆ_"» ≥ Ü≥∂ =∞#™êII
IIÜÕ∞ã¨∂II
1
– ÉË`åà◊ *Ï<£ áêÑ¨[#∞Å∞. 2PÇ¨~°=Ú. 3q™êÎ~=° ÚQÍ. 4Q˘Ñ¨Ê. 5=‰õΩÅ∞<Õ. 6Éè∂í q∞Ü«∞O^Œ∞.
7
1
áêÑ¨ã=¨ ¸Ç¨Ï=Ú# ^Œ∂~°"∞≥ #ÿ "åñ_®. 2
Éè∂í Ö’Hõ=Ú#‰õΩ â◊s~°=Ú. 8„Ñ¨HÍtOK«∞. 9ÉˇÅ· ∞^Õi. 10ãÖ`À+¨=ÚÅ∞.
59
1. áêÑ¨ÙÅH˘~°HÔ · – „áê}=Úñ Éˇ\ #ì̃ – „Ñ¨É∞íè xÅñ ^ŒÅñK«"≥ Ü≥∂ =∞#™ê ´ 3. `«Q∞Æ áæ ê@∞Å∞#∞ ã≤Q∞Æ áæ ê@∞Å∞#∞ – ^ŒÅq∂ñ^Œ#∞ „"åe#QÍx ´ ^ŒQ~æÆ ° =∂
âßÑ¨=Ú #O`«ÜÚ« ñ – [Hõ¯ñQÆ <ÀiÛ# – âßO`«∞x á⁄QÆ_"» ≥ Ü≥∂ =∞#™ê áêe@ñ „Ñ¨Éèí∞=ÙO_»QÆ – ã≤QÆ∞æ#∞ ÉÁO^Œ∞=Ú `«QÆ∞æ#ñ 1QÆ∞O^Œ=Ú IIÜÕ∞ã¨∞II
IIÜÕ∞ã¨∞xII 4. Z<≥fl<Àfl â’^è#Œ ÉÏ^èÅŒ ∞ K≥Å – ~ˆ y =∞#Åñ A\ì̃# Ü«∞Ñ¨Ù_»∞ ´ Hõ#fl
2. Hõ+=ì̈ ÚÅÖ’ =∞# – HõO_»QÆ #∞O_ç# – Hõ~#Î° ∞ ^ŒÅñK«"≥ Ü≥∂ =∞#™ê ´ `«O„_ç=Öˇ <À^•~°∞ÛK«∞ñ ^Œ# –Ñ¶∞¨ # "åQÆƒÅ=Ú# ^Œ∞#∞=Ú#∞ "åxx IIÜÕ∞ã¨∞II
#+¨ì=ÚÅxflÜ«Ú – #}ñz# Ü«∂QÆ∞~°∞ – „âı+¨µªx á⁄QÆ_»"≥ Ü≥∂ =∞#™ê 5. =∞#ã¨∞ „‰õΩOy Ñ¨Å∞ zO`«ÅKÕ`« – =∞@ìñ|_ç# "Õà#◊ ∞ =∂‰õΩñ ´ `«#
IIÜÕ∞ã¨∞xII "åQÆÌ`«Î=ÚÅ#∞ *Ë`«∞Å ÖË – =<≥uÎ Ü≥∞O`À ãÖ`«ã¨ "≥Úã¨ñQÆ∞#∞ IIÜÕ∞ã¨∞II
3. =∞~°}`«é˜x =∞# – â◊~°}∞QÆ #∞O_≥_»∞ – =∂#∞ºxñ ^ŒÅñK«"≥ Ü≥∂ 6. `«e^¡ OŒ „_»∞Å∞ q_çz# QÍx – `å#∞ =^ŒÅñ _≥ÑC¨ _»∞ =∞=Ú‡ ´ LÅ¡=Ú<≥uÎ
=∞#™ê ´ Hõ~°∞}#∞ =∞# Hõ–hfl\˜x ^Œ∞_çz# – Hõ~°Î#∞ á⁄QÆ_»"≥ Ü≥∂ Ñ≤ez# "Õà◊ – <ÀÇ¨ÏŸ Ü«∞#∞K«∞ ^ŒiH˜ =K«∞Û IIÜÕ∞ã¨∞II
=∞#™ê IIÜÕ∞ã¨∞xII 7. J`«ñ _»∞O_»x Ñ¨~=° ∞O_»Å=Ú WHõ – "≥^HŒ #˜ QÍx Ü«∞QÆÑ_¨ ^» ∞Œ ´ Hõu∆ <å`«ñ
4. „áê~°#÷ Å∞ qx – Ñ¶Å¨ =ÚÅ <˘ã¨ñy# – „Ñ¨É∞íè xñHõ ^ŒÅñK«"≥ Ü≥∂ =∞#™ê _»∞ =∂ =∞ux =ã≤Oz# – J`«∞e`« ™œYºO |kÜÕ∞ "≥∂Hõ=∆ Ú IIÜÕ∞ã¨∞II
´ =~°÷#ñ QÀ~°∞K«∞ – „â◊^Œú`À kkÌ# – =O^Œ∞ºx á⁄QÆ_»"≥ Ü≥∂ =∞#™ê – Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=∞ KÒ^èŒi
IIÜÕ∞ã¨∞xII 175 „H©ã¨∞Î „¿Ñ=∞ ™ê\˜ÖËxk
5. =OK«#ÖËHõ – =~°=ÚÅ <˘ã¨ñy# =~°^∞Œ xñ ^ŒÅñK«"≥ Ü≥∂ =∞#™ê ´ ~å – =∂~°∞= (KåÜ«∞: L#fl áê@∞# =K«∞Û) `å – J@
H˘OK≥=Ú HÍx – ‰õÄi‡`À ^Õ=Ùx – H˘=∞~°∞x á⁄QÆ_»"≥ Ü≥∂ =∞#™ê Uq∞ ÖË^∞Œ ã¨∞q∂ [QÆ=ÚÖ’ ÜÕ∞ã¨∞x – „¿Ñ=∞ ™ê~°=Ú Hõ#fl#∞ ´ 2áê=∞~°O
IIÜÕ∞ã¨∞xII ÉË\ H˜ ˜ =$^è• Hõ#∞3 – ^•=∞~°Å∞ =¸Ü«∞QÆ<≥ pHõ\ ˜ – Ü«∞ø =∞#O|∞# <≥Å¡
– ^˘~°™êq∞ P~ÀQÆº=Ú ã¨`º« =Ú – QÍq∞ QÆx ã¨~fi° O|∞ q_»∞=Ùñ II_Õq∞II
174 ÜÕ∞ã¨∞ =∞# „Ñ≤Ü«∞|O^èŒ∞=Ù 1. 4^•~° Ñ¨Ù„`åk |O^èŒ∞ 5„âı}˜ÃÑ· =∞=∞ – HÍ~° ÉèÏ==Ú *ˇO^Œ∞K«∞ñ –
~å – PÇ≤Ïi `å – Pk ^Œkfi+¨Ü«∞"≥∞ÿ – HÀi ^Œ∞óY=Ú ÖÁO^Œ∞K«∞ – „Éèí=∞ñ QÆ∞O^Œ∞K«∞ ´ Éèí∂i
ÜÕ∞ã¨∞=O\˜ „Ñ≤Ü∞« |O^è∞Œ ñ_»∞ <åH˜ñHõ – xÇ¨Ï Ñ¨~=° ÚÅÖ’ ÖËñ_»#fl ´ =∂Ü«∂ *ÏÅ |O^è• – HÍ~° q∞k Ü«∞x `≥eÜ«∞ H© ãÖ – ™ê~° =∞O`«ÜÚ«
1
ÉèÏã¨∞~°=ÚQÆ x[ Éèí‰õΩÎÅ Hõk Ü«∞#∞ – Éèí= 2QÀK«~° "≥∞Ñ¨Ù _»QÆ∞ ##fl IIÜÕ∞ã¨∞II <åk <å^Œx – Ü«¸~°̂H K≥_áç È= <Õ\ H˜ ˜ II<Õq∞II
2. D ^ÕÇ¨Ï=Ú#‰õΩñ „ÉÏ}=Ú#‰õΩ ãÖ|O^èŒ – q∞OK«∞ ÔH·#ñ QÆÅ^• –
1. T~°∞¿Ñ~°∞ Ñ¨~∞° =ÙÅ∞ 3=Ú~°∞=ÙÅ∞ =∞i – Ü«¸_»ñQ˘@ì|_ç##∞ QÍx ´
4
^ÕÇ¨ `«‡Å‰õΩ – Éè^Ë =Œ Ú QÆ# =Å^• – |∞kú Q˘# =Å^• ´ Ü«∂k <Õ ^ÕÇÏ¨ =Ú
‰õÄiq∞`À „H©ã∞¨ _Î ∞» =∂‰õΩO_ç#ñ – H˘^Œ∞=~å^Œ∞ Q˘Ñ¨ÊÜ«Ú áÈ^Œ∞ IIÜÕ∞ã¨∞II
– <å`«‡ 7ã¨ – =∂^Œ~O° |∞# #∞O_»∞ <å `«#∞ – g ^èiŒ „ux q_»z K«#∞
5
2. P_çHõÅ∞ u~°™ê¯~°O|∞Å∞ =∂ – Hõ==∂#=Ú Å∞#fl<£ QÍx ´ `À_»∞ #Ñ¨Ù_Õ 8^ŒÜ«∂=∞$`«"åiú kHõ¯QÆ∞ II<Õq∞II
„H©ã∞¨ ñÎ _»∞ =∂‰õΩO_ç##∞ „`À=ñ ^ŒÑÊ¨ =Ú F_çáÈ=Ú IIÜÕ∞ã¨∞II 1
^Œ∞ódOÑ¨=Ú. 2"≥∂Ç¨Ï=Ú. 3Ñ¨^‡Œ =ÚÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ∞. 4ÉèÏ~°º. 5ã¨=¸Ç¨Ï=Ú
1
„âı+ì̈`«~°=Ú. 2`≥eÜ«∞|_ç#k. 3™⁄QÆã∞¨ Å∞ 4„¿Ñ=∞. 5JÑ¨H©~°∞ÎÅ∞. 6
=Å`åà◊=¡ O\˜k. 7q∞QÆ∞Å <å^Œ~}° Ü«∞O^Œ∞. 8^ŒÜ∂« ~°ã=¨ Ú#‰õΩ ã¨=Ú„^Œ=Ú=O\˜"åñ_»∞.
60
3. 1 2 3
*ÏÜ«∂ Ñ¨Ù„`À^•º# QÆ$Ç¨Ï q`åÎ \ÏìÅHõ – ã¨HÅõ =ã¨∞Î *ÏÅ=Ú – „Ñüëêª#∞ „H©ã∞¨ Î „â◊=∞Å∞ – =∞~°}=Ú
– Éè∂í u q^èÜÕ Ú« Å∞ – #dÅ ãÖÑ¨^ÅŒ ∞ ´ h Ü«∞=x Ö’Ñ¨Å ã¨=∞~°Ê}ñ –
*ËÜ∞« ñQÍ |_»∞ñ QÍx ~ÚOK«∞Hõ – 4`ÀÜ«∞=Ú#∞ Q˘x áÈ=â◊Hºõ =Ú – ÖË^Œ
177 „H©ã∞¨ Î `«# „â◊=∞Å#∞ QÆ∂iÛ „Ñ¨=zOK«∞@
~å – P#O^ŒÉè̌·~°q (KåÜ«∞: <åÔH· pe#) `å – J@
Ç¨ „Éèí=∞ <˘O^Œ <Õ\ ˜H˜ II<Õq∞II
ÜÕ∞ã¨∞ t+¨µºÅ‰õΩ – <≥~°∞Hõ *Ëã≤# – ÉèíqëÈº‰õΩÎÅ∞ q#ˆ~ ´ ÔH·ã¨~°Ü«∞# –
– qeÜ«∞O _®ã¨<£
QÆ~° „áêO`«=ÚÅ#∞ – Ñ¶∞¨ #∞ñ_»∞ KÕi `«# – QÆu =∞uñ ^ŒÅñK«∞K«∞ IIÜÕ∞ã¨∞II
176 One There is above all others 1. Ü≥∞~°∂+¨ÖË =∞<≥_ç – Ñ¨Ù~°=Ú#ñ ^Œ# H˜ñHõ – HõeQÔ _»∞ ^Œ∞óY=ÚÅ∞ ´
1. „âı+¨µªñ_≥Å¡"åiÖ’#∞ 3. „¿Ñ=∞=¸iÎ ã¨`º« =iÎ ^Œ∞i`å`«∞‡Å∞ Ü«¸ – ^Œ∞Å∞ Hõ_∞» ÉÏ^èÅŒ ∞ – Ñ¨~z° `«#∞fl ã≤Å∞ – =#∞
=∂ ÜÕ∞ã¨∞"Õ =∂ ÜÕ∞ã¨∞"Õ K«OÑ¨Ù^Œ∞ ~°x IIÜÕ∞ã¨∞II
`«e¡HõO>ˇ „Ñ≤Ü«Ú_Ò#∞ WÇ¨ÏÑ¨~°ÉèÏQÆºq∞K«∞Û 2. hu É’^è‰Œ Ωõ Å – <Õ‰Ωõ Å∞ ÃÑ^ŒÅÌ ∞ – MÏºuQÆ #~°Û‰õΩÅ∞ ´ J`«iñ^Œ# #Ñ¨
=∂ ÜÕ∞ã¨∞"Õ =∂ ÜÕ∞ã¨∞"Õ – Ç¨ã¨º=Ú ÖÏ_»∞K«∞ñ – É’`«iOz Ü«Úq∞ – "Õ`∞« ~° @OK«∞#∞ IIÜÕ∞ã¨∞II
Ö’Hõ¿ãfl Ç¨Ï=∞ã≤÷~°O|∞ „H©ã¨∞ÎH˜=Ú‡ h^Œ∞Ü«∂`«‡ 3. =∞#∞[ ‰õΩ=∂~°∞ñ_»∞ – =∞~°}"≥∞ÿ ã¨=∂ – kèx "ÕÜ∞« OQÆñ|_»∞<£ ´ ^Œ#
~°ñQÆ =¸ñ_»= – k#=Ú#ñ |∞#~°∞ – `å÷#"≥ÚOk ^Œ – ~°≈# q∞_»∞ q∂Hõx
<Õñ_»∞ „¿Ñ=∞ˆ~Ñ¨Ù HõH∆õ h‰õΩ âßOuxzÛ HÍz
IIÜÕ∞ã¨∞II
ã≤÷~°∞_≥·# q∞„`«∞_Ò#∞ `«∞kñ*Ë~°∞Û "≥∂Hõ∆=∞O^Œ∞
=∂ ÜÕ∞ã¨∞"Õ. =∂ ÜÕ∞ã¨∞"Õ.
2. <å‰õΩ x`«ºr==∞ø#∞ 4. ÉÏ^è<Œ ˘O^Œ∞ "Õ∞=Ú KÕ~° 178 PÜ«∞# JÑ¨ÊyOÑ¨ñ|_ç# ~å„u
=∂ ÜÕ∞ã¨∞"Õ =∂ ÜÕ∞ã¨∞"å! ~å – J™ê"Õi `å – ~°∂Ñ¨H=õ Ú
ã¨~fi° =∞O^Œ∞ ã¨~fi° =∞ø#∞ =∂‰õΩ Ç¨Ï~°¬ q∞zÛ<å=Ù P Ü«∞O^èŒHÍ~°OÑ¨Ù – ˆ~~ÚÖ’ „H©ã¨∞Î Ñ¨_»∞ – <åÜ«∂ã¨=ÚÅ∞ ^ŒÅñK«ˆ~ ´
=∂ ÜÕ∞ã¨∞"Õ =∂ ÜÕ∞ã¨∞"å! ™êÜ«∞O`«#=Ú t+¨º – 1ã¨q∞u`À Éè’[#=Úñ – *ËÜ«∞ñQÆ∂~°∞Û#fl „Ñ¨Éèí∞=Ù –
##∞fl "Õ∞Å∞H˘eÊ „áÈz WÇ¨Ï=∞O^Œ∞ #_çÑO≤ K«∞ Éèí‰õΩÎÅ HõxÜ≥∞ II<å Ü«∞O^èŒII
â◊√kúKãÕ ≤ „¿Ñ=∞`À_» J=™ê#HÍÅ=∞O^Œ∞ 1. XHõñ_»∞ q∂Ö’ ##∞fl – Ü«¸^Œ 2QÆ}=ÚÅ KÕ`∞« – Å‰õΩ #Ñ¨ÊyOÑ¨ñ ^ŒÅñ
##∞fl `«# =∞O^Œñ*Ë~Ô Û "≥∂Hõ™∆ œYº "≥ÚO^Œx=Ú‡ K≥<£ – 3"≥ÚHõ q∞K«ÛHõ=Ú QÆÅ∞æ – =¸~°∞öñ_»QÆ∞ Ü«¸^•#∞ – 4"≥Ú#Ãã
=∂ ÜÕ∞ã¨∞"Õ. =∂ ÜÕ∞ã¨∞"å! g_»#∞K«∞ñ ^≥eÑ≤ ~ÚHõñ q∞=Ú‡ñQÆ∂_çÜ«ÚO – _»HõÜ«ÚO^Œ∞#x ~˘>ˇì –
– *Ï<£ #∂º@<£ qiz ™ÈÎ„`«O|∞*Ëã≤ ´ „Ñ¨Hõ@O|∞QÍ – nx ÉèíH˜∆OK«∞ñ_»x Ñ≤^ŒÑ¨ – <˘Hõ áê„`«
J#∞ : *ˇ.¿ÇÏ. 5
<å# xK≥Û<£ – „^•H∆Í~°ãÖ IIÉÏ Ü«∞O^èŒII
1
ÉèÏ~°º. 2HÀ@"åH˜\ ˜ g∞ñk ~ÚÅ∞¡. 3J#∞Éè=í =Ú#‰õΩ. 4[Å=Ú#∞ 1
ã¨=¸Ç¨Ï=Ú. 2
ã¨=¸Ç¨Ï=ÚÅ. 3
=ÚYã¨∞uÎ KÕÜÚ« . 4ã≤^ŒúÑ¨_≥#∞. 5„`åQÆ∞@‰õΩ.
61
155 „H©ã¨∞Î „â◊=∞Å∞ =∞~°}=Ú ‰õΩ=∂~°∞_»Q∞Æ ^Õ=Ù_»∞ 156
2. `«# "Õ∞x QÆ∞~°∞`«∞ ~˘ – >ì̌#∞ *Ëã≤ áêÑ¨q"≥∂ – K«#"≥∞ÿ# ~°HõÎ=Ú#‰õΩ – 1
1. XHõ `Àñ@ Ö’Ñ¨@ – <åñ_»∞ h=Ù Ñ¨_#ç – ã¨HÅõ „â◊=∞ eKÀÛ@ ´ xHõ@"≥∞ÿ
<˘#~°OQÆ „^•H∆Í~°ã¨ – =Ú#∞ QÆ∞~°∞`«∞QÍñ ^≥eÑ≤ – <≥#~°∞QÆÅ Hõ~°Î Ü«∞Ñ¨Ù_»∞ Ü«Ú#fl@∞¡QÍ – x@∂ì~∞° ÊÅ`Àñ ^ŒÅO`«∞ – #Hõ@ <å ~åu QÆ∞O_≥ – 2â◊HõÅOÉˇ·
– K«<≥ ÔQ`≥û=∞#∞ =# – ã¨÷eÖ’# t+¨µºÅ – #∞xz `å<˘Hõ¯~°∞O_»∞ ´ áÈ=Ù#@∞¡QÍ II <å Ü«∞#flII
=∞#ã¨∞ "åº‰õΩÅ=Ú KÕ–`«#∞ xO_çÜÚ« O_»ñQÍ – Ñ¶∞¨ #∞_»∞ „áêiúOK≥ñ^ŒO„_ç<£
– QÍ_è=» ÚQÍ#∞ II P Ü«∞O^èIŒ I 2. Ñ¨~=° ∂â◊Û~°º=Ú QÍ^• – ~¸ÖÏ\˜ „¿Ñ=∞ – ^è~Œ } ° Ö˜ ’ #∞#fl^• ´ K«∞~°∞H“
3. „â◊=∞KÕ`ñ« ^Œ# â◊s – ~°=Ú #∞O_ç kQÆ*ÏÔ~ñ – *ˇ=∞@ ~°HÑÎõ Ù¨ ÉÁ@∞¡QÍ – =ÚÅ∞¡Å áÈ@¡‰Ωõ h – t~°=Ú <å =O\˜ hK«ÑÙ¨ – Ñ¨Ù~°∞QÆ∞ H˘~°HOõ kK≥Û_»∞ h
1
#q∞`«=∞ø Ö’Hõáê – Ñ¨=Úñ Ez x@∂ì~°∞ÊÅÑ¨Ê@Ñ¨Ê\˜H˜ñ |∞zÛ – – Hõ~°∞}<£ ^Œi≈O`«∞ <Õñ_»∞ II<å Ü«∞#flII
„Hõ=∞=ÚQÍ ^Œ∂`« `«# – Hõ_» 2Hõ~°∞QÆ∞^≥Oz âßO – `«=Úñ |e¯ K«x# 3. WK«ÛHõ q∞k QÍ^Œ∞ – q∞QÆ∞Åñ ^ŒÅáÈÜ«∞ – =ÚK«Û@ n~°^∞Œ ´ JzÛ =zÛ#
3
Ñ≤^ÑŒ O¨ ´ `«=∞ =∞#O|∞Åñ É’Å∞ – 4`«=∞ã¨=Ú# Ü«¸^Œ Ãã· – #º=Ú <å – Ü«∞=`å~°∞ñ_» h „Ñ¨H¯õ – „QÆ∞K«∞Û QÍÜ«∞=Ú Ö’Ñ¨Å <Õñ – *ÁzÛ h
5
ÖËQÆ∞^≥OK≥ #Ñ¨Ù_»∞ – ÔQ`≥û=∞#∞ =xH˜ II<å Ü«∞O^èŒII „¿Ñ=∞ñ E`«∞ II<å Ü«∞#flII
4. Ñ¨~â° ßOu 6jÅ ã¨ – ~°fi[˝`«Å∞ QÆÅ „Ñ¨Éèí∞O – _≥iñy `«#‰õΩ#fl áê@∞¡ –
7
ÑïÑÖkè QÆ}=Ú`Àñ – |eÔH q∂iKÀÛ@ – #~°Ü«ÚK«∞<åfl Ô~=xx – 4. `«Å =Oz ã≤Q∞Æ #æ – <Õñ *ËÜÚ« <Õ~° – =ÚÅ <≥O`«∞ <åÖ’#ñ ´ |Å∞ =∂~°∞
#~°∞Å∞ #[ˆ~`«∞ ÜÕ∞ – ã¨#∞ "åx ##ñQÆñ ^• – <≥éñ˜ yOK≥ <Õ<Ü Õ ∞« x ´ h QÍÜ«∞=ÚÅñ – QÔ eH˜ x<£ „â◊=∞Ñ¨~K° ∞« <å – 3YÅ ^À+¨=ÚÅÔH· ~ÚÑ¨Ù_»∞ –
8 9 10
QÆ∞~°∞nÑ¨ tYÅ ™È – ‰õΩ Ñ¨`«OQÆ=ÚÅ ÉèíOy – ^èŒ~°}˜ÃÑ·ñ |_çi "å~°Öò – qÅÑ≤Oz "Õñ_»∞H˘O^Œ∞ II<åÜ«∞#flII
11
^Œ~Ê° =Ú Å}ñy IIÜ«∂ Ü«∞O^èIŒ I – Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^èŒi
5. `«# t+¨µºÅ#∞ q_»∞=Ùñ – _»x iÑ¨ÙÅKÕñ ^•<≥ Ñ¨@∞ì=_çÜ∞≥ <£ – 13H˜xÑ≤
¿Ñ`«∞~°∞ Ü«∂[ – ‰õΩx ^•ã¨∞ 14Hõ~°‚O|∞ – 15^Œ∞#∞=∞OQÆ „H©ã¨∞Îñ_»Ñ¨Ù_»∞ – 180 „H©ã¨∞Î ã≤Å∞= ÉÏ^èŒ
HõxHõ~°O|∞# ã¨fiã¨÷ – `«#∞ *ËÜ«Ú <åqÉèí∞x – Hõ~°=ÚÅ#∞ qiz Hõ\ ì̃ ´ ~å – QÍO^è•i `å – UHõ
"≥#∞Hõ =ÚO^Œ~ñ° A@∞ì – H˘x Ü≥∞~°∂+¨Ö=Ë Ú Ñ¨Ù~° – =Ú#‰õΩñ nã¨∞Hõñ =∞#ã¨ ÜÕ∞ã¨∞ =∞~°} ÉÏ^èŒ – Öˇ#ã≤ áê_»"Õ – `«# – <≥#~°∞ñ E_»"Õ Ü«∂
É’~Úi – ~å}∞="å~° IIÖÏ Ü«∞O^èIŒ I – Ñ¶∞¨ #∞xñ QÆ∂_»"Õ ´ x#∞ =∞#∞Ñ¨ [K«∞Û@~°ãÜ ≤ ∞Õ – =∞~°Hõ "Õñ_»"Õ II=∞#ãÏI
– Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=∞ KÒ^èŒi 1. JzÛ áêÑ¨=ÚÅ#∞ ÉÏÑ¨ – =zÛ<åñ_»ñ@ – "å – H˜¯zÛ `«O„_ç`À – <å
– QÔ `≥û=∞O^Œ∞# ´ `åñ – *ÁzÛ Ü≥∞^Œ#∞ <˘zÛ ÉÏ^èŒ – ÃÇÏK«∞ÛQÆ<#≥ ñ@
179 ã≤Å∞= Ü≥∞^Œ∞@ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞"Õ^Œ# II=∞#ãÏI
~å – ^è<Œ åºã≤ `å – Pk 2. P xj^èŒ ~å„u "Õà◊ – <å~°ƒù\ ÕK«∞K«∞ – # – Ü≥∂º #~åO`«‰õΩÖò – KÕñ –
<å Ü«∞#fl ~åñQÆ^Õ – F ÜÕ∞ã¨∞ `«O„_ç – <å Ü«∞#fl ~åñQÆ^Õ ´ <å „áê} |∂x ~¸>ˇÅ<£ ´ XHõ – Y∂x "åx=Öˇ#∞ QÆ\ ˜ì – H˘OK«∞ñÉ’~Ú~å
^è#Œ =∂ – <å Ñ¨@∞ìH˘=∂‡ – <å =Ú^Œ∞Ì =¸@ – <å =ÚHÎ̃ÉÏ@ – <å Ü«∞#fl
~åñQÆ^Õ ´ <å Ü«∞#fl ã≤Å∞=Ö’ h – "åÜ«∂ã¨Ñ¨_ç# <åñ\˜ – h II=∞#ãÏI
16
Ü«∞O„Ñ¶∞≤ Ü«ÚQÆ=ÚxÑ¨Ù_»∞ – <å Ü«∂ã¨ñn~°ñE`«∞ II<å Ü«∞#flII 3. Ñ¨\ ì̃ ^˘OQÆ=Öˇ#∞ QÆO`« – QÆ\ ì̃ Hõ#∞flÅ<£ – =∞i – Q˘\ì̃ K≥OÑ¨Å<£ –
1
JÑïq∞`«"∞≥ #ÿ 2=zÛ. 3Ñ≤=∞‡@. 4pHõ\Ö˜ ’. 5=K≥Û#∞. 6=∞Oz ã¨fiÉèÏ==Ú. 7â◊„`«∞=ÙÅ. =_çñ – k\˜ì #=ÙfiK«∞<£ ´ x#∞ñ – Q˘\˜ì ~Ô =fi ~°kÜ«Ú =∂‰õΩñ – *ˇÑC¨ =∞x~°ñ
8
Q˘Ñ¨ÊnÑ¨ *ÏfiÅÅ∞. 9`«Q∞Æ Å∞. 10q∞_»`Å« =Öˇ 11QÆ~fi° =ÚÅ∞. 12â◊„`«∞=ÙÅKÕ`.« 13HÀÑ≤Oz. @ II=∞#ãÏI
14
K≥q. 15HÀÜ«∞QÍ. 16~Ô O_»∞ áê^Œ=ÚÅ∞. 1
ã¨g∞Ñ¨=Ú. 2
=ÚHõ¯. 3
^Œ∞+¨ì"≥∞ÿ#.
62
157 „H©ã¨∞Î „â◊=∞Å∞ =∞~°}=Ú ‰õΩ=∂~°∞_»Q∞Æ ^Õ=Ù_»∞ 158
4. =Úà◊¡`À_» <˘Hõ H˜s@ – =∞e¡ „Ñ¨Éèí∞`«Å<£ – Éˇ\ ì̃ – Ô~Å∞¡ Hõé]`À <å – HõÅ¡ 181 „H©ã¨∞Îx „â◊=∞Å ^è•º#=Ú
[#=ÚÅ∞ ´ ~å – lÅ∞¡ =∞#∞K«∞ñ Q˘\ì̃ #qfi – Q˘Å∞¡ Éˇ\ ~ì̃ å II=∞#ãÏI ~å – HÍOÉè’l `å – ~°∂Ñ¨H=õ Ú
5. "≥ÚÜ«∞ºÖËHõ ã≤Åfi Éè~í =° Ú – =¸~°Ûù É’Ü≥∞<å – J – Ü«∞ºÜ≥∂º *ÁÔH¯<å ~åAÅ‰õΩ ~å*ˇ#· ~¸ – =∞# qÉè∞í x – Ñ¨Ó[¿ãÜ«Ú@‰õΩ ~°O_ç ´ ~¸
– ÜÕ∞ – ã¨Ü«∞º `«∂Öˇ<å ´ =∂ – Ü«∞Ü«∞ºx<£ ^ŒÅOÑ¨QÆ∞O_≥ – Å^Œi [Ü«∞âße Hõ#fl – =∞# HÕHõ – ~å*ˇ=fi~°∞#∞ ÖË~°x II~åAÅ‰õΩII
áÈÜ≥∞<å II=∞#ãÏI 1. Hõ~°∞}QÆÅ ™È^Œ~°∞O_≥· – ~¸Ü«∞# – ^èŒ~°}˜ ˆH`≥OK≥ #Ü«∂º ´ u~°=ÚQÍ
6. HÍÅ∞ ¿ã`«∞Å<£ QÆ∞kOz – HõÅfii yiÃÑ· – x<£ – Qˆ eñ*ËÜÚ« K«∞ – h – #=Ú‡H˘x# – =∞# H˘ã¨ñQÆ∞ñ – |~°Ö’Hõ ~å[º=Ú‡#∞ II~åAÅ‰õΩII
HÍà◊q¡ ∂ñ^Œ#∞ ´ x#∞Ñ¨ – pÅÅ`Àñ „QÆ∞zÛ x#∞fl – ã≤Åfiñ Q˘\ì̃~å II=∞#ãÏI 2. #Hõ¯Å‰õΩ ÉÁiÜ«∞ Å∞O_≥ – <åHÍâ◊ – Ñ¨‰Ω∆õ Å‰õΩ QÆ∂à◊√O¡ _≥#∞ ´ XH˜¯O`«
7. ^Õ= ã¨∞`«∞ñ_» "≥u· "Õx – f=~°O|∞QÍ – ky – h=Ù "ÕQ"Æ ∞Õ – ~°=Ú‡ – ã¨÷Å"≥∞ÿ##∞ – =∞# qÉèí∞x – ÔHHõ¯_» ÖË‰õΩO_≥#∞ II~åAÅ‰õΩII
QÍ=Ù =∞#∞K«∞#∞ ´ W@∞¡ – QÍ=iOz Ñ¨Å∞¯ Ñ¨QÆ~° – Hõ~°∞}ñEÃÑ<å 3. JÑ¨Ç¨ ã¨=ÚÅ∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ – <åÜ«∞# – Ü«∂##=Ú ÃÑ· #∞q∞Ü«ÚK«∞ñ ´
II=∞#ãÏI QÆ$Ñ¨ =∂e# Ããx· ‰õΩ – ÅO^Œ~∞° #∞ – <≥Ñ=¨ Ú ÖˇOK«∞K«∞ñ Q˘\ì̃i
II~åAÅ‰õΩII
8. `«#∞flñ [OÑ¨Ù â◊„`«∞=ÙÅ‰õΩ – ^ŒÜ∞« #∞ EÃÑ<å `«# – <≥#~°∞ EÃÑ<å –
4. Hõ~=° Ú#O ^˘Hõ¯ ~Ô Å∞¡ – Ñ¨Ù_»H#õ ∞ – k~°=ÚQÍ #∞xz "å~°Öò ´ ^è~Œ }
° Ñ© u¨
„Ñ¨É∞íè – HõxHõiOK≥<å ´ F – [#Hõ ~¸ [#∞Å Hõq∆ ∞OK«∞ – =∞#∞K«∞ "Õñ „âı+¨µª_® – hH˜Ñ¨Ù_»∞ – ^ŒO_» =∞#∞K«∞#∞ – „"≥ÚH˜¯i II~åAÅ‰õΩII
_≥<å II=∞#ãÏI
5. W\˜ ì „â◊ = ∞Å#∞ ÉÁOk# – ~° H õ ∆ ‰ õ Ω xñ – |@∞ì ^ Œ Å `À #q∞‡# ´
9. `åà◊ÖxË ÉÏ^èŒ ÖˇzÛ – ^•Ç¨Ï =∂Ü≥∞<å – # – <ÕflÅ∞"åxH˜ – <å – áêe J@ìÇ¨ ã¨=Ú`À_»#∞ – |~°Ö’Hõ – Ñ¨@} ì O|∞# *Ë~∞° Û#∞ II~åAÅ‰õΩII
™êfiq∞H˜ ´ <Õ – <ÕÅ áêÑ¨=ÚÅ#∞ *Ëã≤ – Ç≤ÏOã¨ Ñ¨~z° u II=∞#ãÏI
6. â◊HÎ̃QÆÅ ~°Hõ∆‰õΩO_≥· – =∞# H˘~°‰õΩ – =ÚHÎ̃ ã≤^Œú=Úñ *ËÃã#∞ ´ ÉèíHÎ̃`Àñ
10. QÀ_»∞ |∞zÛ ã≤Å∞=ÃÑ#· – <Õ_∞» =∂~°∞Å∞ – =∂ – \Ï¡_ç „¿Ñ=∞ `À – <å „ÉÏi÷Oz# – =∞#H˘ã¨QÆ∞ – ~°HÎ̃`À <å=ÚHÎ̃x II~åAÅ‰õΩII
– <åñ_»∞ t~°=Ú#∞ ´ =Oz – <Õñ_»∞ =ÚyÃã ã¨~°fi =∞#∞K«∞ – g_≥ 7. `«fi~°Ñ¨_ç ~°O_ç ~°O_ç – ~¸ Ñ¨~°=∞ – QÆ∞~°∞x Ü≥Ú^ŒÌ‰õΩ q∂~°Å∞ ´ ^ŒiH˜ñ
„ÉÏ}=Ú II=∞#ãÏI *Ëi# "åix – ~¸ „Ñ¨Éèí∞=Ù – ^Œ~°∞=∞ñ _≥#fl_»∞ ^Œ∂~°=Ú II~åAÅ‰õΩII
11. =∞~°}"≥∞#ÿ „Ñ¨É∞íè x Ez – ^è~Œ }
° ˜ =}ñÔH<å – |Öò – y~°∞Å∞ |yÖˇ<å – – Zãπ. *Ë=Úû
QÆ∞_ç – `≥~Ü ° Ú« ñ – rÖˇ<å ´ k"å – Hõ~∞° ñ_»∞ pñHõ \ÏÜ≥∞ =∞$`«∞Å∞ –
uiy ÖËzi II=∞#ãÏI 182 ã≤Å∞=Ö’x ^≥=· „¿Ñ=∞
~å – =ÚMÏi `å – „uÑ¨Ù@
12. WO`« *Ïe ~ÚO`« „¿Ñ=∞ – ~ÚO`« âßO`«=∂ – h – Ü«∞O`«óHõ~∞° }#∞ – ZO`À ^Œ∞óY=Úñ ÉÁOku"å – <åH˘~° HÔ O`À – ^Œ∞óY=Ú á⁄Ok u"å ´
<Õñ– lO`« KÕÜ∞« ñQÍ ´ h – qO`« ÖˇÅ¡ x`«º r= – q^è=Œ Ú ÖÏÜ≥∞<å Ü≥∞O`À ^Œ∞óY=Ú h‰õΩ – ZO`À zO`«ÜÚ« h‰õΩ – ZO`À kQÆ∞ÅÜ«∂º <å‰õΩ
II=∞#ãÏI – P – á⁄Ou Ñ≤ÖÏ`«∞ Ü«¸ – ^Œ∞Å∞ h‰õΩñ Éˇ\ #ì̃ – „â◊=∞Å#∞ ^ŒÅáÈÜ«∞ñ
– q∞H˜¯e #=¸ÜÕ∞Å∞ QÍ II<≥O`ÀII
63
159 „H©ã¨∞Î „â◊=∞Å∞ =∞~°}=Ú ‰õΩ=∂~°∞_»Q∞Æ ^Õ=Ù_»∞ 160
1. =zÛi Ü«¸^Œ∞Å∞ – =ÚK«Û@ ÖÏ_»∞K«∞ – <≥KÛ« @ "åñ_»#∞K«∞ ´ x#∞fl – 4. ÑÖK«QÍÜ«∞=ÚÅ#∞ – <≥Oz Ü«∂`«‡Ö’# – #∞Oz `«ÅOÑ¨ñQÆ#∞ ´ Ç¨<å
=∞K«Û~°=Ú`À "åi – ~ÚK«Û =zÛ#@∞¡ – H˘\ì̃ ^Œ∂+≤Oz<å~å IIÜ≥∞O`ÀII – q∞Oz# ^Œ∞i`«=ÚÖò – „^Œ∞Oz #<≥flOz~° – HÕ∆ Ñ¨=K≥Û#∞ Éè∂í q∞H˜ IIã≤Å∞=II
2. ã¨∞O^Œ~=° ∞QÆ∞ ^ÕÇÏ¨ – =∞O^Œ∞# ^≥|ƒÅ∞ – „QÆO^è∞Œ Å∞ QÆ\ #ì̃ "å ´ h=Ù – 184 Pâ◊Û~°ºHõ~°"≥∞ÿ# ã≤Å∞=
á⁄Ok# ÉÏ^èŒ <å – _≥O^Œ=Ú `«ÅñÑ¨<å – #O^Œ=ÚÖË ^•Ü≥∞#∞ IIZO`ÀII ~å – Ñ¨Ù<åflQÆ `À_ç (KåÜ«∞ó ZO`À ã¨∞O^Œ~°"≥∞ÿ#q) `å – „uÑ¨Ù@
3. H˘@∞ìH˘@∞ì=∞x – u\˜ìˆHÖò ^Œ\ ˜ìx – #fl\˜ì@∞ì <≥@∞ìK«∞#∞ ´ "å~°∞ – U=∂â◊Û~°º=Ú „Ñ≤ÜÚ« ÖÏ~å – „H©ã∞¨ Î =∞~°}=Ú – „¿Ñ=∞E_»~Ô =∞#™ê~° ´
ÃÑ@∞ì„â◊=∞Å∞ `«∞^Œ – =∞@∞ì# HÀiÛÜ«Úñ – Éˇ\ uì̃ "å „áê}=Ú II<≥O`ÀII P =∞Ç¨`«∞‡ñ_»∞ =∞~°} – =∞QÆ∞ suñ QÆ#∞H˘#fl – ™ê=∂#º=∞QÆ∞ <˘Hõ¯ –
4. <≥Ñ=¨ Úñ Éˇ@∞ìK∞« ñ k\ì̃ – Ü«∞Ñ¨ÇÏ¨ ã≤OK«∞K«∞ Ü«¸^Œ – K«ÑÅ¨ ∞Å∞ Q˘\˜ì [#∞x K«O^Œ=Ú QÍ^Œ∞ ´ D =∞Ç≤Ïx QÆÅ áêÑ¨ r=ÙÅ – ÃÑ· =∞Ç¨Hõ$Ñ¨ñ
<å~å ´ <å – Ü«∞Ñ¨~å^è=Œ ÚÅ‰õΩ <å – Ñ¨^ÅŒ #∞ ÉÁOk h – Hõ$Ñ¨ <å‰õΩñ EÑ≤ x`«º – Hˆ =∆ ∞ "≥Úã¨ñQÔ _»∞ H˘~°‰Ωõ |Å∞ „â◊=∞ – KÕ =∞$`«∞O_≥<· åñ_»∞
EÑ≤<å"å IIÜ≥∞O`ÀII ¿ãfiK«Û#ù ∞ IIU=∂â◊Û~°º=ÚII
5. K«Hõ¯x <å ÜÕ∞ã¨∞ – q∞H˜¯e ÉÏ^èŒ h – ÔH‰õΩ¯= QÆeÔQ #Ü«∂º ´ PÇ¨ – 1. H˘O_»=Öˇ ÉèÏ~°"≥∞ÿ – Ö’Hõ áêÑ¨=ÚÅ∞ – ^ŒO_çOÑ¨ñ|_≥ Ñ¶¨∞’~°"≥∞ÿ ´ xO_»∞
Ü≥ÚHõ¯ ^Œ∞+¨µìñ_ô>ˇ – „Ñ¨Hõ¯#∞ „QÆ∞zÛ `«# – Ü«∞Hõ¯ã¨ n~°∞ÛH˘<≥<åIIÜ≥∞O`ÀII ÉèÏ~°=Ú „HÕ^Œ – xÅ∞K«∞#fl "Õà#◊ ∞ – QÆ∞O_≥ kQÆ∞Å∞#ñ ^Œ#∞=Ù – xO_≥
~°HÑÎõ Ù¨ ñ *ˇ=∞@ ´ "≥∞O_»∞H˘x ^Œ∞:Y=ÚÖ`À <å – `«O„_ç ~¸ áê„`«=Ú#∞
6. J#fl^Œ=Ú‡Öˇ#· – JHõ¯ ÃãÖˇO¡ ¢_#·≥ ñ – Hõ#fl Ñ≤„`å^Œ∞ Öˇ#· ´ ##∞fl – Z#flñ <å Hõ_» – #∞O_ç `˘ÅyOK«∞@‰õΩ =∞#ÃÑ· – Ü«ÚO_ç##∞ *ËÜ∞« =∞x "Õñ_≥#∞
_≥·#ñ „ÉËq∞OK«ÖË Ô~·i <å – Ü«∞<åfl „¿Ñq∞Oz<å"å IIÜ≥∞O`ÀII IIU=∂â◊Û~°º=ÚII
– |∂^•Å Öˇ=· ∞<£
2. Hõ_»∞ ^Œ∞~å‡~°∞æÅKÕ`«#∞ – „H©ã¨∞Îñ_»∞ Ñ¨@∞ì – =_≥ ^•#O`«@ `å#∞ ´
183 „H©ã∞¨ xÎ ã≤Å∞= K≥_»∞QÆ∞ ÖˇO^Œ~°∞ xO^Œ – *Ëã≤ "≥∂=ÚÃÑ· 1#∞q∞ã≤ – =_ç=Úà◊`¡ À #Å¡ñ –
~å – =ÚMÏi (KåÜ«∞ó ZO`À ^Œ∞óY=Ú ÉÁOku"å) `å – „uÑ¨Ù@ |_ç# H˜s@=Ú ´ 2`«_Ü » ∞« 3H“^ŒÅ Éˇ\ ì̃ Hõ~=° ÚÅ – #_»∞QÆ∞Å#∞ ã≤Å∞= x_ç
ã≤Å∞=#∞ "≥∂ã≤u"å – <å H˘éÔH· – HõÅ∞=i "≥∞@ìÃÑH· ˜ ´ ã≤Å∞= <å "Õ∞‰õΩÅ∞ – 4^˘_çÑ≤ „Ñ¨H¯õ #∞ ~°H[Îõ Å=ÚÅ∞ – 5^˘~°QÆ 6QÆ∞O`«=Ú „QÆ∞zÛ ~°Ç¨ÏÇ¨
Ü«∂`«‡Ö’ñ – |Å∞=∂é∞ ^ŒÅñÑ¨ñQÍñ – ^•eq∞ ÖË^•Ü≥∞#∞ – Ç¨ ~¸ – IIU=∂â◊Û~°º=ÚII
*ÏeH˜ =∂~°∞QÍ – <Õ<qÕ ∞ ¿ãÜ«Ú^Œ∞ – „¿Ñ=∞#∞ =∞~°∞=ñ*ÏÅ IIã≤Å∞=II 3. W~°∞ áê~°≈º=ÚÅ x^ŒiÌ – ^˘OQÆÅ #∞xz – =∞~°}Ï=ã¨Å÷ ñ Éˇ\ iì̃ ´
x~°Ñ¨~åkè „Ñ¨Éèí∞=Ù – ^Œ∞i`å`«∞‡ ÖÁ#iOK«∞ – `«~°∞K«∞ ÉÏ^èŒÅ HÀiÛ – =∞i
1. Ñ¶¨∞’~°"≥∞ÿ#\ì̃ ~¸ – ÉèÏ~°"≥∞ÿ# ã≤Å∞= – ^èŒi~ÚOz Éèí∞[=ÚÃÑ·x ´ <å –
"åiñ QÆ~∞° }Õz ´ Ü≥∞~°∞ñQÆ ~ˆ q∞ Ü≥Ú#~°∞~Î À ~¸ – ^Œ∞i`« r=ÙÅ∞ gi
^Œ∞i`«=ÚÖò ÉÏÑ¨#∞ – Hõ~∞° }KÕñ [#∞^≥Oz – =∞~°}=Ú <˘Oku"å IIã≤Å∞=II
<ÀÇ¨ÏŸ – Ñ¨~°=∞ 8[#Hõ Hõ∆q∞OK«∞ =∞x `«# – 9Ü«∞~°∞Å H˘~°ÔH· "Õñ_»∞
2. HõÅ∞=i "≥∞@ìÃÑñ· – HÍÅ∞ ¿ã`«∞ ÖˇÅ¡ – pÅÅ`Àñ „QÆ∞zÛÑ¨\ ì̃ ´ Ü«∂ – H˘xÜ≥∞#∞ IIU=∂â◊Û~°º=ÚII
ã≤Å∞=‰õΩñ Q˘@ìñQÆ – qÅ∞"≥#· h "Õ∞x – ~°H=Îõ Ú „Ñ¨=Ç≤ÏOK≥<å IIã≤Å∞=II – Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^èŒi
3. "≥∞@ìÃÑ·# x#∞flñ – ÃÑ\ì̃# ÉÏ^èŒ <Õñ – |\ì̃ `«ÅOÑ¨ñQÆ#∞ ´ PÇ¨ Ñ¨>ì̌Â# 1
Lq∞‡"Õã.≤ 2PÅã¨º=ÚKÕÜ∞« Hõ. 3`«Åg∞ñ^Œ. 4„QÆ∞zÛù. 5^˘~°∞#¡ @∞¡. 6D>ˇ. 7„Ñ¨H¯õ Å.
h „¿Ñ=∞ – <≥@∞ìÅ =∞é`«∞#∞ – Hõ+=ì̈ ÚÖò QÆey##∞ IIã≤Å∞=II 8
`«O„_ô. 9â◊„`«∞=ÙÅ∞.
64
161 „H©ã¨∞Î „â◊=∞Å∞ =∞~°}=Ú ‰õΩ=∂~°∞_»Q∞Æ ^Õ=Ù_»∞ 162
185 ã≤Å∞= 4. P HÍÅ Hõ~∞° ‡Å∞ – cèH~õ O° |∞QÆ x#∞fl P H˘Ü«∞ºÃÑ· #∞Oz~å ´ h HÍÅ∞
~å – P#O^ŒÉ~·è̌ q° (KåÜ«∞: =zÛ QÍ„aÜÕ∞Å∞) `å – „uÑ¨Ù@ ¿ã`«∞Å∞ – P H˘Ü«∞ºˆH #∂k – "Õ∞‰õΩÅ`À „QÆ∞zÛ<å~å IIÜÕ∞ áêÑÏI
JÑ¨Ù _»~Û° HÍ^Œ∞ Å∞á⁄ÊOyi – „Ñ¨É∞íè x – qÑ¨s`«=ÚQÆñ [OÑ¨™êyi ´ 5. Ñ¨Å∞q^èOŒ |∞Å „â◊=∞Å∞ – K≥Å~ˆ QÆñ ^ŒO„_çH˜ – <≥Å∞ÔQuÎ "≥Úée_çu"å ´
Hõ$Ñ¨=∂e#\ì̃ áê – Ñ¨Ñ¨Ù l`«Î=Ú# x+¨µª – ~°Ñ¨Ù ã≤Åfi=∂xÃÑ·ñ – „|Éèí∞x ã≤Å∞=ÃÑñ· |Å∞=∂é∞ – HõÅ∞QÆ∞K«∞O_≥_ç ÉÏ^èŒ – =Å# ^•Ç¨Ï=Ú <åÜ≥∞<å
"ÕÜ«Ú@ H˘Ñ≤Ê II~°Ñ¨Ù _»~°ÛII IIÜÕ∞ áêÑÏI
1. Ü≥∞~°∂+¨Ö=Ë ∞#∞ #∂i Éˇ@ · #∞ – ^Œ∞óY – Hõ~"° ∞≥ #ÿ HõÅfii"≥∞@ì#∞ ´ Ñ¨~=° ∞ 6. |e¡^∞Œ O_»Q∞Æ |O@∞ – |Öˇ=¡ Ú# h „Ñ¨H¯õ ñ – le¡ñ |_»ñ ÉÁ_çz <åñ_®
™ê^èŒ∞x ã≤Åfi – ÃÑ·ñ Éˇ\ ì̃ `«`åÊ^Œ – Hõ~°=∞^èŒº=ÚÅ "Õ∞‰õΩ – Å~°∞^Œ∞QÆ kQÆñ ´ LÖ’¡Å=ÚÅ=Öˇ – #Å¡ h~°∞|∞HõOQÆñ – [ÖÏ¡~Ô ñQÆ^Œ HÀÑ¨=Ú IIÜÕ∞ áêÑÏI
Q˘\ì̃ II~°Ñ¨Ù _»~°ÛII 7. Hõ@Hõ\Ï áêÑ¨ ãÖ – Hõ@=Úñ ÉÏÑ¨Ù@ HÕ`« – Ñ¨@∞ÉÏ^èŒ <˘Ok <å"å ´
2. z"≥∞‡ x=∞‡QÆ∞ "Õ∞x ~°H=Îõ Ú – ^•x – #=Ú‡ "å~°Å HÔ O`À Ü«ÚHõ=Î Ú ´ Z@∞=O\˜ n „¿Ñ=∞ – Ü≥∞@∞=O\˜ n âßO`« – "≥∞@∞Å =i‚O`«∞ ™êfiq∞
<≥"∂≥ ‡=Ú "å_ç HÔ O – ^Œq∞‡ Ñ¨Ó=Öˇ =∞ãÎ̈ –Hõ=Ú‡ "Õ@∞Å#∞ ~° – Hõ=Î Ú *Ïi IIÜÕ∞ áêÑÏI
Hõ#∞Ñ¨>ì̌ II#Ñ¨Ù _»~°ÛII – Ü«∞~°‡}â‹\ ˜ì ^•g^Œ∞
3. QÆ_ç ^˘OQÆ e~°∞=Ù~°∞x |\˜ìi – „Ñ¨Éèí∞x – ‰õΩ_ç Ü≥∞_»=∞Å#∞ ã≤Åfiñ 187 „H©ã¨∞Îx Ü«∞^Œ∞ƒù`« „¿Ñ=∞
Q˘\˜ìi ´ K≥_»∞QÆ∞ Ü«¸^Œ∞Å∞ Éˇ@∞ì – Hõ_»∞ ÉÏ^èŒÅ#∞ =∞iÜ«∞ – H˘_»∞ ~å – ™œ~å¢+ì̈ `å – Pk
HÀ~°∞ÛH˘x "åi – Ü≥∞_» ^ŒÜ«∞ q_»ñ_»Ü≥∞º II#Ñ¨Ù _»~°ÛII áêÑ¨ÙÅÜ≥∞_» „H© – ã¨∞Îx „Ñ≤Ü«∞ "≥∞\ì̃^À – ÑïHÕÑÔ̈~ Hõ – ÅfiiyiÃÑ· ´
<åÑ¨^ŒÅ#∞ ^Œ# – H©QÆuñ Éˇ>ì̌_»∞ – HÍÑ¨Ù~°∞+¨µÅ ^≥ã¨ñ QÆ#∞Q˘#∞ Hõ$Ñ¨`Àñ
186 ã≤Å∞=ÃÑ· „H©ã¨∞Îx „¿Ñ=∞ IIÉÏÑ¨ÙÅII
~å – <å^èŒ<å=∞ „H˜Ü«∞ `å – ‰õΩ~°∞[OÃÑ 1. Ü≥∞~°∞+¨ÖË=Ú Hõ – #ºÅ∞ H˘O^Œ~°∞ `«# – Ü≥∞^Œ∞@ =zÛ ÜÕ∞_»∞ÛK«∞
U áêÑ¨ "≥∞é∞ñQÆx – Ü≥∂áê=# =¸iÎ – áêÑ¨ q"≥∂K«‰Ωõ O_» ´ <å áêe xÅ∞=<£ ´ =~°∞ã¨ #Ñ¨CiH˜ – =K«∞Û <åâ◊# QÆ`∞« – Öˇ~∞° ñQÆñ |eH˜ "å –
^≥=· =∂ – <å áêÑ¨=ÚÅ H˘é – H© áê@∞¡ <˘Ok<å"å IIÜÕ∞ áêÑÏI ~°Å <À^•Ô~Û#∞ IIÉÏÑ¨ÙÅII
1. =Úà◊`¡ Àñ ys@ – =∞e¡ h t~°=ÚÃÑ· – [ÖÏ¡@=Ú# "≥ÚuÎ~å ´ =Úà◊á¡ È@¡‰Ωõ 2. â◊„`«∞=Ù Å@∞ `«#∞ñ – [OÑ¨ÙK«∞ #∞O_»ñQÆ – "≥∞„ÿ uñ EÃÑ ã¨=∞‡u `À_»<£
t~°=Ú – `«Å¡_çÅ¡QÆ ™⁄=∞‡ – ã≤e¡áÈu= ~°Hõ∆HÍ IIÜÕ∞ áêÑÏI ´ ™ÈÎ„`«=Úñ *ËÃã#∞ – ^ŒO„_ô g~°Å – ^Œ∞i`« "≥∞Å¡ Hõ∆q∞ – ~ÚOÑ¨"≥
2. HõÅ∞=i yi ^Œ#∞Hõ – ã≤Å∞= "≥∂Ü«∞ÖËHõ – HõÅ=~°=Ú <˘Ok<å"å ´ ã≤Å∞= Ü«∞#∞K«∞#∞ IIÉÏÑ¨ÙÅII
h`À "≥∂Ü«∞ñ – `«∞Å∞=Å∞ "Õé˘Hõxñ – ^À_»∞QÍ xzÛ<å~å IIÜÕ∞ áêÑÏI 3. `«# „Ñ¨Hõ¯#∞ ã≤Å∞ – =#∞ "Õã≤# Ü≥ÚHõ – `«ã¨¯~°∞ñ _çOK«∞Hõ "Õñ_»∞ H˘#<£
3. K≥_»∞QÆ∞ Ü«¸^Œ∞Å∞ Éˇ@∞ì – Ñ¨_»~åx áê@¡‰õΩ – ã¨∞_ç=_ç #_»z<å"å ´ ´ HõxHõ~=° Ú =∞# – =Ú#ñ Éˇ#Q˘# x – K≥Û#∞ "≥∂Hõ=∆ Ú `«# – `À
Hõ_»‰õΩñ HõÅfii yi – Hõ_» ˆHy ã≤Åfi#∞ – „QÆ‰õΩ¯# kOz<å"å IIÜÕ∞ áêÑÏI Ü«ÚO_»∞@QÆ∞<£ IIÉÏÑ¨ÙÅII
65
163 „H©ã¨∞Î „â◊=∞Å∞ =∞~°}=Ú ‰õΩ=∂~°∞_»Q∞Æ ^Õ=Ù_»∞ 164
4. q∞uÖËx ^Œ∞i`« ´ r=ÙÅ Ö’Ñ¨Å – q∞Oz Ü«Ú#fl Ñü`«∞Å HÔ #· <£ ´ "≥∂=Ú – ‰õΩO^≥<å ´ ~ÚñHõ <Õ – <≥O^Œ∞ñ É’=Hõ x#∞flñ Q˘eK≥^Œ –
Ç≤Ï`«=ÚQÆ "≥∂Hõ∆O ´ aK«∞Û@ÔH· â’ – }˜`« q∞K≥Û#∞ <å – =∞u Hõk ™êH˜∆QÆñ #O^Œ=ÚQÆ =∞Ç≤Ï=∞ „Ñ¨ÉÏè "å II=O^Œ#OII
IIÉÏÑ¨ÙÅII 2. cèH~õ ∞° ñ_» h Ü≥∞^Œ∞@ ã¨~fi° – Ö’Hõ=ÚÅ∞ =}ỖH_»∞ Ñ¶∞¨ #=ÚY – "Õ∞ Hõ~}° ˜
– Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^èŒi #∞q∞ "ÕÜ∞« ñ|_çÜ∞≥ q – HÍ~° ~°∂Ñ¨=Ú <˘OkHõO^≥#∞ – NHõ~å – N â◊√ –
ÉèÏHõ~å ´ <Õ h =ÚY „Ñ¨HÍâ◊=Ú áê_»∞*Ëã≤u – <À Hõ~°∞} ÉèÏã¨¯~° Hõ∆q∞OK«∞=Ú
188 ã≤Å∞= ^è•º#=Ú II=O^Œ#OII
~å – =ÚMÏi `å – „uÑ¨Ù@ 3. q∞OK«∞ h =ÚY ÅHõ} ∆ =Ú ÅÇ¨Ï – =∞Oz ÃÑ^Œ=ÙÅ ~°OQÆ∞ñ E_»ñQÆñ –
K«∂_»ˆ~ „H©ã¨∞Îx E_»ˆ~ – <å ãŸ∞ÖÏ~° – K«∂_»ˆ~ „H©ã¨∞Îx E_»ˆ~ ´ Q˘OK≥"≥∞ÿ##∞ QÆ#∞Ñ¨_»Hõ Hõ$ – tOz ^Ò_»Å∞ „‰õΩOyáÈ=Ù@ – <≥OK«ñQÍ
K«∂_»~ˆ <å=ÚHÎ̃ Ñ¨^qŒ H˜ – éËñ_»∞ ÜÕ∞^Œâñ◊ QÆ∂_ç<åñ_À IIK«∂_»~ˆ II <åÖ’ – zOK«ñQÍ ´ P h – Ü«∞Oz`«ÑÙ¨ |Å â∫~°º=ÚÅ∞ Ç¨Ï – iOz
1. q∞Oz á⁄Ou Ñ≤ÖÏ`«∞ ã¨`º« "≥Ú – HÕK«∞HÔ #· ñ ^ŒÅOÑ¨ HõH¯õ @ – =OK«##∞ áÈÜ≥∞#∞ =∞~°} |Å=Ú# II=O^Œ#OII
Q˘\ì̃Oz Ü«¸^Œ∞Å – =∞Oz`«#"Õ∞ HÀi Ü«∞Ñ¨Ê – yOK≥<å – "Õ∞Å∞ QÆ – 4. ã≤Å∞= Ü≥∞^Œ∞@#∞ xÑ¨Ù_»∞ <ÕxñHõ – xez x#∞ñ „ÉÏi÷O`«∞ñ „|Éè∞í "å –
}ÕK≥<å ´ W`«xñ QÍOz HÍOz Éè‰í Ωõ ÖÎ @ˇ ∞¡ ã¨ – Ç≤ÏOz~À ÑïHÕz q∂ik YÅ∞ñ_» #x ##∞ñ „^ÀÜ«∞‰õΩ=Ú <Õ – #Åã≤ ™⁄Åã≤# x#∞fl q_»∞=Hõ –
IIK«∂_»ˆ~II Ñ≤eK≥^Œ – x<Õflñ – Q˘eK≥^Œ ´ h `«Å – |eq∞ Kå=Ù# "åÅÛQÆ#∞ <å –
2. =∞O\˜Hx˜ <åHÍâ◊=Ú#‰õΩ#∞ – =∞^èºŒ =Ú# „"ÕÖÏ_»∞K«∞O_»ñQÆ – #O@ñ ÜÕ∞ã¨∞ x#∞ñ *Ë`∞« Å`À <åÃÑ^Œ II=O^Œ#OII
Q˘@ìñQÆ ã≤Å∞= „=∂x – HõÑÊ¨ yOK«∞@H˘~°‰Ωõ x#∞flñ – QÍOK≥<å – ~Úk 5. x#∞fl <Õñ Q˘xÜ«∂_»∞@‰õΩ xÑ¨Ù – _»∞#fl ÉèÏ+¨Å∞ KåÅ qñHõ x – <≥fl@∞Å
=∞k – <≥OK≥<å ´ Ç¨ <å – HõO@ <Õ x@∞=O\˜ Ü«∂Ñ¨^ñŒ – QÆO\˜ñ <Õ #∞u~ÚO`«∞<À Ç¨ÏŸ – ã¨#fl ~°Hõ∆Hõ „áÈ=Ù # <≥fl_» ÉÏÜ«∞‰õΩ – d#∞flxñ –
„ÉÏ}=Ú Å∞O_»∞<Õ ~ÚñHõñ IIE_»~ˆ II *ËÜ∞« ‰õΩ ´ <å H˘~° – H˜xfl ÉÏ^èÅŒ <˘Okuq <å – Ü«∞#fl <å r=O|∞ h^Õ
3. T@QÍ ~°HOÎõ |∞ HÍ~°∞K«∞ – #∞O_» |ÖˇÑ¡ Ù¨ ñ „|Hõ¯áÈ@∞ – =∂\˜=∂\˜Hñ˜ II=O^Œ#OII
E_» ^Œ∞óY=Ú – =∞~°Å∞<Õ `«Åq∂ñ^Œ =Úà◊H¡ ˜ – s@=∂ – ~Ú`«xH˜ – 6. =∞~°} k#=Ú# ÉèÜ í ∞« =Ú Ñ¨_ç h – H˘~° HÔ ^Œ∞~°∞ E_»OQÆñ QÆ$Ñ¨`À –
"å@=∂ ´ Ü«¸^Œ∞Å∞ – "≥∂@∞Öˇ· ÉÏÇ¨@=Ú# h – áê@∞Å#∞ QÍ@=ÚQÆñ =~°|Å∞O_® <å q~À^è∞Œ x – Hõ~‰° Ωõ â◊~=° ÚÅñ „^Œ∞OK« ~å"≥ – â◊¥~°∞ñ_® –
*Ëã≤i IIK«∂_»ˆ~II ^Õ=‰õΩ – =∂~°∞ñ_® ´ J@∞ h – =∞~°} ~°∂Ñ¨=Ú ã≤Å∞=ÃÑ· <å –
– Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=∞ KÒ^èŒi `«~∞° }=Ú#ñ EÑ¨Ù=Ú Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å II=O^Œ#OII
– ~å=Ói ^•g^Œ∞
189 QÍÜ«∞Ñ¨~Û° ñ|_ç# Ñïâ◊√^Œú t~°ã∞¨ û
~å – =ÚMÏi (KåÜ«∞: K«∂_»~ˆ „H©ã∞¨ xÎ ) `å – „uÑ¨Ù@ 190 „H©ã∞¨ Î =∞~°}=Ú
=O^Œ#O hˆH =O^Œ#O – Ñïâ◊√^Œú t~°=∂ – =O^Œ#O – hˆH – =O^Œ#O ~å – Ç≤ÏO^Œ∞™ê÷x `À_ç `å – „uÑ¨Ù@
´ =O^Œ#O ÉÁ#iO`«∞ h ^Ò – #O^Œ=∞QÆ∞ Ñ¶∞¨ # <å=∞=Ú#ÔH II=O^Œ#OII PÇ¨ Ü≥∞O`«\ ˜ „â◊=∞Åñ ÉÁOku – =Ü≥∂º – ^•Ç¨Ï =∂Ü≥∞#∞ h‰õΩ
1. ã¨∞O^Œ~°∞ñ_» h t~°ã¨∞ ¿ÇÏà◊#ñ – ÉÁO^≥ =ÚO_»¡ H˜s@ =ÚOK«QÆ – ã≤ÅfiÃÑ· ´ „^ÀÇ¨ï ÅO^Œ~∞° QÆ∂_ç ~°Ü∞« ºÜ≥∂º – h^Œ∞ – ^ÕÇÏ¨ O|∞ ÉÏkèOz
<≥O^Œ∞ñ Ez# ~°HÎõ aO^Œ∞Å∞ – zO^Œ∞K«∞O_≥_ç QÍÜ«∞=ÚÅ`À – „QÆO^≥<å – ~°Ü«∞ºÜ≥∂º IIÜ«∂Ç¨II
66
165 „H©ã¨∞Î „â◊=∞Å∞ =∞~°}=Ú ‰õΩ=∂~°∞_»Q∞Æ ^Õ=Ù_»∞ 166
1. ^Œ∞+¨¯~°∞‡Å‰õΩ #Ñ¨ÊyOK≥<å – Ü«¸^Œ – ~Úã¨¯i Ü≥∂`«<≥_ç t+¨µº_»∞ ´ 192 „H©ã∞¨ Î =∞~°} „â◊=∞Å ^è•º#=Ú
`«ã¯¨ iOz#"åx ÉèOí y# x#∞fl – xëê¯~°}=ÚQÍ#∞ |\ì̃~å IIPÇ¨II ~å – =ÚMÏi (KåÜ«∞: ZO`À ^Œ∞óY=Ú) `å – J@
2. HõÅ∞ëê`«∞‡ÅO^Œ~∞° QÆ∂_ç~å – x#∞fl – |Å∞q^èOŒ |∞Å Ç≤ÏOã¨É\ˇ ~ì̃ å ´ `«ÅÃÑ· S^Œ∞ QÍÜ«∞=Ú ÖÁOk<å"å – <åH˘~°! HÔ ^· ∞Œ – QÍÜ«∞=Ú ÖÁOk <å"å ´
=Úà◊¡ H˜s@=ÚOz Ü«∂ – ã≤Å∞= h`À<Õ "≥∂~ÚOz~å IIPÇ¨II S^Œ∞ QÍÜ«∞=ÚÅ <å – Ü«∂`«‡ñ ^ŒÅOÑ¨ <å HÍ~å@ "≥∞zÛ#^Õ – h – "≥∞nÿ QÔ
3. HÍÅ∞¿ã`«∞ÅÜ«∞O^Œ∞ "å~°Å∞ – W#∞Ñ¨ – pÅÅ kQÆQ˘\ì̃~Ü ° ∞« ºÜ≥∂º ´ *Ïe <å=O\˜ – =∞~°∞ºÎ Å áêÖË̊ã≤ – =∞~°} "≥ÚOkuq QÆ^Õ IIS^Œ∞II
– ã¨∞=∞O`≥·# EÑ¨Hõ – "å~°∞ – ˆQe*ËÜ«ÚK«∞ ÉÏ^èŒÃÑ\ì̃~å IIPÇ¨II 1. QÍ~° "≥∞ÿ# h â◊ – s~° ~°HõÎ q∞Å#∞ – ^è•~°Ü≥ÿ∞ HÍi#^• – <å ´ <Õ~°=∂
4. ÉÏ^èŒ `«yOæ Ñ¨~å}∞="å~°Å∞ – h‰õΩ KÕ^∞Œ „^•H∆Í~°ã=¨ Ú x=fiQÍ ´ h^Œ∞ =∞#ã¨∞û Ü«∞Ü«∞ºk – ÉèÏ~°"≥∞ÿ h ÃÑ·x – Ñ¶¨∞’~°"≥∞ÿ Ü≥Úiy#^• IIS^Œ∞II
^•x<˘Å¡Hõ Q˘Ñ¨Ê – "Õ^Œ#Å#∞ Éèíi~ÚOK≥<Õ IIPÇ¨II 2. JO^Œ=∞ø h `«#∞=Ù – HõOk ~°HÎõ ¿ãfi^Œ – aO^Œ∞=ÙÖˇ· ~åÖˇ<Õ – ~¸ ´
– H˘`«ÎÑë¡ *Ï<£ K«O^Œ =¸Ç≤ÏOÑ¨ <å – _≥O^Œ=Ú‡ cèuKÕñ – Q˘O^ŒÅ"≥∞ÿ `«∂Öˇ<Õ IIS^Œ∞II
3. ZÅ¡ áêÑ¨=Ú "≥∂Ü«Ú – JÅ¡ ^Õ=Ùx Q˘éˇ] – Ñ≤Å=¡ Ù h"ÕQ^Æ • – <å ´
191 ã≤Å∞= ^è•º#=Ú =Å¡<å h HÕ`« – Ü«∞ÖÏ¡@ Ñ¨Ù>ì̌<Õ – K≥Å¡ `åà◊√<≥ <å Ü≥∞^Œ IIS^Œ∞II
~å – â’Hõ==o `å – Pk 4. ÉèOí QÆ=∞ø#\ì̃ ^Œ∞ – ëêÊÑ¨ÙÅñ QÍ= h – „áê} =∞iÊOzu"å – ~¸ ´
ZO`À qO`« Ü≥∞O`À zO`« – ÜÕ∞ã¨∞<å^è∞Œ =∞~°} =∞O`« ´ ÑÖ`«=Ú `À ñ ãÖQÆuñ E_» h – ™êÇ¨Ïã¨ q∞OHõ <Õ – ÉèíOy h [QÆu =∞~°= II<≥·^Œ∞II
*Ëã≤ ~°O`« – ™⁄O`« „Ñ¨[Å∞ ™êfiq∞ #O`« IIZO`ÀII 5. PÜ«∂ã¨"∞≥ #ÿ h – Ü«∂Ñ¨^ÖŒ Åˇ ¡ <Õ – <åÖ’zOÑ¨ñQÆ <å`«‡Ö’ – <≥_» ´
1. Ñ¨\ ì̃ Hõ\ ì̃ <≥\ ì̃ H˘\ì̃ – u\ì̃ ˆ~ã¨∞ <å^èŒ∞ #Hõ\Ï ´ J\ì̃ „â◊=∞Å <˘Ok ÉÏÜ«∞Hõ `«kÌ=º – áê^Œã¨~À[=ÚÖò – ÉèÏã≤Å∞¡ <å Ü«∂`«‡Ö’ II<≥·^Œ∞II
Ñ¨Å∞Hõñ – _®Ü≥∞ ÜÕ∞ã¨∞ ™êfiq∞ <åñ_»∞ IIZO`ÀII 6. `«e¡ÔH·# =∞i – `«O„_ç ÔH·# ##fl – ^Œ=Ú‡Å ÔH·# ÖË^Õ – Hõ#fl ´ Ñ≤Å¡ÅÔH·#
2. "≥ÚÜ«∞ºÖËx „=∂#∞ <˘Hõ\ ˜ – "≥∂Ñ≤ ~ˆ ã¨∞ gÑ¨ÙÃÑx· ´ "≥ÚÜ«∞ºÖËHõ „=∂x`À_» h – „¿Ñ=∞ñ áÈÅ∞Û^Œ – =∞#flñ – |$käqÖ’ñ QÍ#~å^Õ IIS^Œ∞II
– =¸~°ÛùñÉ’Ü≥∞ <Õã¨∞ `«O„_ç IIÜ≥∞O`ÀII 7. D „Ñ‘u h Ü≥∂i‡ – h =∞Ç¨`«º‡O aÅ – <≥=fi ~°∂Ç≤ÏO`«∞ ~˘y – <À ´
3. H˘Ü«∞ºÃÑ· <ÕãÜ¨ ∞« º<£ Éˇ\ ì̃ – HÍÅ∞¿ã`«∞ÅÖ’ñ rÅÖò ´ Hõi#î ∞ ÅO`« QÆ∂_ç Ç¨ÏŸ „Ñ¨Éèí∞"å `«^ŒÌ – Ü≥∂`«¯@ QÍOcè~°º – =¸Ç≤ÏOÑ¨ hˆH `«QÆ∞ II<≥·^Œ∞II
H˘\ì̃i – Ñ¶¨∞’~°=ÚQÆñ „H©¿ãÎã¨∞<£ |\ì̃ IIÜ≥∞O`ÀII – ÉË`åàò *Ï<£
4. ^•Ç¨Ï=ÚQ˘#ñ *Ë^∞Œ z~°Hñõ – „^•= x_çi „^ÀÇ¨ï ÅHõ\Ï ´ ^è•„uñ „Ñ¨[Å 193 ã≤Å∞=q∂ñk „H©ã∞¨ Î
ÉÏ^èŒ HÀiÛ – ^èŒ#∞ºñ_® kq ˆHÔQ #Ç¨ÏÇ¨ IIÜ≥∞O`ÀII ~å – Ç≤ÏO^Œ∞™ê÷x HÍÑ≤ `å – „uÑ¨Ù@
5. |Öˇ¡=Ú`Àñ „|Hõ¯<£ ÉÁ_»=<£ – áêÔ~ h~°∞ ~°HõÎ =∞Ç¨ÏÇ¨ ´ UÔ~· áêÔ~ ÜÕ∞ã¨∞ K«∂_»~ˆ ã≤Å∞=#∞ „"Õ – ÖÏ_»∞ ÜÕ∞ã¨Ü∞« º#∞ ´ áê_»∞ Ö’HõO|∞#ÔH· – QÀ_»∞
~°HõÎ – "≥∞Å¡ „Ñ¨[Å ÔHÅq∞ <˘ã¨ñQÆ∞ II<≥O`ÀII *ˇO^≥ñ QÆ^• IIK«∂_»~ˆ II
67
167 „H©ã¨∞Î „â◊=∞Å∞ =∞~°}=Ú ‰õΩ=∂~°∞_»Q∞Æ ^Õ=Ù_»∞ 168
1. <å KÕ`Å« ∞ KÕã#≤ \ì̃ – ^À+Ö|∞ÖË QÆ^• ´ <å ~åA KÕ`∞« ÅÖ’ Ñ¶∞¨ ’~°OÑ¨Ù 6. áê=#QÍ„`«O|∞ Hõ∆`«=∞Ü«∞ – "≥∞ÿ "≥`«ÅáêÖË̊ã≤#k <å – ^ÕÇ¨Ï"Õ∞ – Ü«∞Ñ¶¨∞
rÅÅ∞ IIK«∂_»~ˆ II ãÖ – ^ÀÇ¨Ï"Õ∞ IIÜÕ∞ã¨∞II
2. ^Œ∞i`«OÑ¨Ù ^ŒÅñÑ¨ÙÖË – Ñ¨~°=∞QÆ∞ix t~°=ÚÃÑ· ´ <≥#~°∞ ÖËHõ "≥Ú`≥Î#Ü≥∂º 7. nxñQÆx <å =∂#™ê|˚=Ú – Ö’x HõÅ∞+¨=Ú ^Œ∂~°Ñ~¨ Û° Hõ – #_»∞`«∞<å –
– =ÚO_»¡ H˜s@"≥∞ÿ IIK«∂_»~ˆ II ^è•~°∞}˜ñ – QÆ_»∞`«∞ <å IIÜÕ∞ã¨∞II
3. Ñ¨~∞° QÔ uÎ áê^Œ=ÚÅ∞ – KÕã#≤ áêÑÖ|∞Å∞ ´ Ñ¨~=° ∞ ~°H‰∆õ Ωõ x – áê^Œ=ÚÅÖ’ – A\˜Hõ ^•g^Œ∞
"Õ∞‰õΩÅ∞ IIK«∂_»~ˆ II 195 „H©ã∞¨ Î „â◊=∞Å ^è•º#=Ú
4. áê¿ÑK«Ûù `À_»ñ QÆ∂_»∞ – <å^Œ∞ K≥_»¤ Ñ¨_»HõÖË ´ Ñ¨~°=∞QÆ∞~°∞x „Ñ¨Hõ¯Ö’x – ~å – =ÚMÏi (KåÜ«∞: áêÑ¨=Ú ^ŒÅK«∞ ã¨∞q∂) `å – Pk
|ÖˇO¡ Ñ¨Ù áÈ@∞Å∞ IIK«∂_»~ˆ II Z#flñ_»∞ QÍOK≥^"Œ ∂≥ – ÜÕ∞ã¨∞x – <≥#flñ_»∞ QÍOK≥^"Œ ∂≥ ´ Ü≥∞#flñ_»∞
– XOQÀÅ∞ J„|Ç¨=Ú E`«∞=Ú – Hõ<fl≥ ‰õΩ=∂~°∞x – ã¨#∞flu *ËÜÚ« K«∞#∞ II<≥#flñ_»∞II
194 ÜÕ∞ã¨∞ ÃÑ· =∞#^À+¨=Ú "≥∂Ñ¨|_≥#∞ 1. JO^è∞Œ Å QÍK≥ #ñ@ – Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å – #O^Œ#∞ñ _ç`ñ« _Ò#@ ´ á⁄O^Œ∞QÆñ
~å – ™ê"Õi (KåÜ«∞: ZO^Œ∞Hˆ <å _≥O^Œ=∂) `å – Pk ÉÏáê`«∞‡ÅH˘~° – HÔ · `«# – „áê}=Ú q_çK#≥ ñ@ IIÜ≥∞#flñ_»∞II
ÜÕ∞ã¨∞<å^èŒ∞x ã≤Å∞=ÃÑ·x – "Õã≤ „â◊=∞ñÉÁkOz#k <å - ^Àã¨"Õ∞ - 2. "Õãi≤ ã≤Å∞=#ñ@ – „H©ã∞¨ xÎ – *Ëãi≤ ¿ÇÏà◊#ñ@ ´ _®ã≤i Ü«¸^Œ∞Åñ@ –
^Œ∞ã¨ûÇ¨Ï - "åã¨"Õ∞ IIÜÕ∞ã¨∞II |Öˇ=¡ Ú – ^Œ∂ã≤i „Ñ¨H¯õ #ñ@ IIÜ≥∞#flñ_»∞II
1. 1HõO@Hõ H˜s@ 2=∞ø^ŒÅ – #O@Q˘\˜ìOz#k <åK≥_»∞ - `«ÅñÑ¨ÙÖË - 3. zO^≥#∞ ~°H=Îõ ∞ñ@ – Ñ¨~=° ∞ – ãÖ^è∞Œ Å∞ ^≥ÖÊˇ #ñ@ ´ xO^ŒÅ HÀÔ~Û #ñ
áêÑ¨Ñ¨Ù Ñ¨Å∞‰õΩÖË IIÜÕ∞ã¨∞II @ – =∞# ^ŒQ∞Æ – <Õ~=° Ú QÍK≥#ñ@ IIÜ≥∞#flñ_»∞II
2. =∞$^Œ∞Hõ~O° |∞Å "Õ∞‰õΩÅOkOÑ≤ – #k`«ÅñÑ¨ <å Ç¨ÏãÎ̈H$õ `« HÍ - ~°ºO|∞ÖË 4. PÑ¨^Œ HÀÔ~Û#ñ@ – áêÑ¨ÑÙ¨ – "≥∂Ñ¨ÙÅ∞ "≥∂Ãã#ñ@ ´ HÀÑ¨=Ú =∂<≥Ê#ñ
^Œ∞+¨¯ - ~°‡O|∞ÖË IIÜÕ∞ã¨∞II @ – Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å – H˘_»∞HÔ · "≥ÅÃã#ñ@ IIÜ≥∞#flñ_»∞II
3. áê^ŒÜÚ« QÆ=Ú# <å\˜pÅÅ∞ – ÉÏ^èŒ <˘OkOz#k <å K≥_∞» – #_»HÖõ Ë – 5. JHõÜ ∆ Ú« ñ _ç`ñ« _≥#ñ@ – [QÆuH˜ – ~°H‰∆õ Ωõ ñ _®Ü≥∞#ñ@ ´ nHõQ∆ Æ #q∞‡#
^Àã¨Ñ¨Ù – Ñ¨_»HõÖË IIÜÕ∞ã¨∞II #~°∞ÅO – ^ŒiH˜ x – sHõ} ∆ ^Õ=Ùñ_»ñ@ IIÜ≥∞#flñ_»∞II
4. ^•Ç¨Ï=ÚO Q˘#ñ*Ë^∞Œ z~°H#õ ∞ – „^•=^ŒÅñz#k =∞^è∞Œ áê<å – ã¨HÜ Î̃ ∞Õ – Q˘Å¡Ñë¡ #`åxÜÕ∞Å∞
– Ü«∞O^Œ#∞ – ~°HÎ̃ÜÕ∞ IIÜÕ∞ã¨∞II
196 „H©ã∞¨ Î ã≤Å∞=q∂ñ^Œ Ñë¯# ÜÕ∞_»∞ =∂@Å∞
5. ÃÇÏK«∞ÛQÆ Ö’Ç≤Ï`« Ñ¨`«#=ÚQÆñ – „QÆ∞zÛ# ‰õΩO`«O|∞ <å áê – ¿ÑK«ÛùÖË – ~å – Ç≤ÏO^Œ∞™ê÷x HÍÑ≤ `å – ~°∂Ñ¨Hõ=Ú
Ç¨Ï$^ŒÜ«∞^Œ∞ – ˆ~K«ÛùÖË IIÜÕ∞ã¨∞II PÇ¨ =∞Ç¨`«‡ Ç¨ â◊~°}Ïº – Ç¨ q"≥∂K«HÍ ´ „^ÀÇ¨Ï ~°Ç≤Ï`« K«OÃÑ x#∞
1
=ÚO_»¡. 2
`«Å <å – ^À+¨"Õ∞QÆ^• IIÜ«∂Ç¨II
68
169 „H©ã∞¨ Î „â◊=∞Å∞ =∞~°}=Ú ‰õΩ=∂~°∞_»Q∞Æ ^Õ=Ù_»∞ 170
1. ''g~°Å#∞ Hõq∆ ∞OK«∞ `«O„_ç – <Õ~° ~ˆ q∞Ü«Ú<£—— ´ HÀi u@∞Å∞ x#∞flñ 3. "≥ÚÜ«∞º~åx ÃÑ#∞H˘Ü«∞º <˘O_»∞ h – =¸Ñ¨ÙÃÑ#· ÉèÏ~°=ÚQÆ "≥∂Ñ≤ ´
[OÑ¨Ù – „‰õÄ~°[#∞ÅÔH· IIÜ«∂Ç¨II ~°Ü∞« ºÜ≥Úº ~ÚO`« ÉÏ^èŒ ãëÊ#k Ü«¸ – ^ŒÜ∞« º "åã¨∞ÖˇO`« =∂„`«=Ú#∞QÍ
II~°Ü≥∂ºII
2. ''h=Ù <å`Àñ |~°^#·≥ ∞# – <Õñ_≥ Ü«ÚO^Œ∞=Ù—— ´ áê=#∞O_» ~Ú@∞¡ñ |eH˜
– áêÑ≤ñ QÍzu II"åÇ¨II 4. HÀÅÅKÕ <≥<fl≥ <˘fl ÃÑ@∞¡ ÃÑ#∞ – QÀÅQÍHõ Ü≥∞<≥fl<˘fl u@∞¡ Hõ$Ñ¨ ´ =∂e
h^Œ∞ =^Œ#=Ú‡ÃÑ· #∞q∞Ü«∞ –<ÕÅ xO`« HÀÑÖ|∞~å^Œ∞ x[ II=∞Ü≥∂ºII
3. ''J=∂‡! h #∞`«∞ñ_»—— @OK«∞ =∞i – Ü«∞=∞‡`Àñ |eH˜ ´ „Hõ=∞‡~° ''h
[#x—— Ü«∞OK«∞ñ – QÆ~°Î #∞_çqu II"åÇ¨II 5. =ÚO_»`¡ À_» =∞‰õΩ@ "≥ÚHõ¯ @e¡ Hõ_∞» – =¸~°`ö « h `«ÅÃÑx· ñ Éˇ\ ì̃ h ´
HõO_»¡ H˘Hõ¯ QÆO`«ñ QÆ_» – QÆO_»∞ ÃÑ@ìñ QÍ~°}=Ú x[=ÚQÍ II#Ü≥∂ºII
4. ''<å ^Õ= ^Õ= ÜÕ∞q∞ q_» – <å_çu—— =#∞K«∞ ´ N^Õ= ã¨∞`« ÑëH˜uq
„â◊=∞ – K≥ÑÊ¨ â◊Hºõ =∂ IIÜ«∂Ç¨II 6. D=Ù „áê}=Ú#∞ hqQÆ <˘ã¨ñQÆ – h>ˇ`À_»ñ „|Hõ¯#∞ ÉÁ_»∞K«∞@ Ç¨ ´
ÉèÏ==∞O^Œ∞ñ ^ŒÅáÈã≤ K«∂_» #Å – |O@∞ QÍ^Œ∞ |Öˇ¡O|∞ QÍ^Œ∞ x[
5. ''^ŒÑÊ≤ H˘#∞K«∞<åfl #—— @OK«∞ñ – *ˇÑÊ≤ uq QÆ^Œ ´ ~ÚÑ¨Êykx ÉÏ^èŒ <˘O^Œ II=∞Ü≥∂ºII
– <Õq∞ h‰õΩ Ç¨! IIÜ«∂Ç¨II – Ü≥∞^Œ∞Ì ^•xÜÕ∞Å∞
6. „â◊=∞ „Ñ¨=∂^Œ=ÚÅ#∞ Q˘Ñ¨Ê – â◊|Ì "≥∞uÎ Ç¨ ´ ''ã¨=∂ÑÎ̈"∞≥ #ÿ —— ^ŒOK«∞ñ
^≥eÑ≤ – ã¨=∞ã≤uq QÆ^• IIÜ«∂Ç¨II 198 ã≤Å∞= |Å=Ú
~å – ‰õΩ~°Ol `å – Pk
7. ''JÑ¨ÊyO`«∞ñ ^ŒO„_ç h‰õΩ – <å`«‡—— #OK«∞#∞ ´ Q˘Ñ¨Ê Ü«∂~åƒù@O|∞ KÕã≤ ã≤Å∞"Õ <å â◊~}
° ÏÜ≥∞#∞ ~å – h – ã≤Å∞"Õ <å â◊~° }ÏÜ≥∞#∞ ~å ´ ã≤Å∞=
– ‰õÄeáÈu"å IIÜ«∂Ç¨II Ü«∞O^Õ =ÚHÎ̃ |Å=Úñ – Ezu ~å IIh ã≤Å∞"ÕII
– ÑÖ`«QÍx Ñ¨~°^Õt 1. ã≤ Å ∞=#∞ „"åe ÜÕ ∞ ã¨ ∞ – Ñ¨ e H˜ # Ñ¨ Å ∞‰õ Ω ÅO^Œ ∞ ´ qÅ∞=ÖË x
197 ã≤Å∞= ^è•º#=Ú „¿Ñ=∂=∞$`«=Úñ „QÀeu ~å IIh ã≤Å∞"ÕII
~å – <å^è<Œ å=∞„H˜Ü∞« `å – Pk 2. ã≤Å∞=#∞ EK«∞H˘Åñk – tÅã¨=∂#"≥∞#ÿ =∞#ã¨∞ ´ #ey Hõiy h~°Q∞Æ
JÜ≥∂º <å^ŒQÆ∞ Ñ¶¨∞’~°áêÑ¨=Ú QÆ^• – ÉèÏ~°"≥∞ÿ hÃÑ· <˘iÔQ ´ <≥Ü«∞º=Ú K«∞#flk ~å IIh ã≤Å∞"ÕII
g_ç "≥∞ã‘ûÜ«∞º x<£ ã≤Å∞= – H˘Ü«∞ºÃÑx· Q˘~°`« HõÑÊ¨ yOz# II^ŒÜ∂≥ ºII 3. ã≤Å∞=#∞ ^Œ~z° `«~z° u – qÅ∞= HõO^ŒñQÆ ~åx h Hõ$Ñ¨ ´ HõÅ∞+¨ "≥∞Å¡#∞
ÉÏÑ¨ñQÆñ *ÏÅ∞#∞ ~å IIh ã≤Å∞"ÕII
1. x~°`=« Ú ^Œ∂`åhHõ =¸_çQ=Æ Ú – <≥~Ñ° Ù¨ K«∞O_»ñ ^ŒO„_ç Ñ¨[#˚ ∞O_çÜÚ« ´
4. Ñ¨Å∞ q^èŒ Ñ¨^=Œä Ú Å~°ã≤ – Ñ¶e¨ `« "Õ∞q∞ QÍ#ÖËHõ ´ ã≤Å∞=Ü≥∞^Œ∞@#∞
x~°∞Ñ¨=∂# ™œYº=ÚÅñ ^ÕÅ∞ x#∞ñ – |~°=Ú#∞O_ç „HÕkH˜ kQÆÖÏy#
xÅz<åñ_»#∞ ~å IIh ã≤Å∞"ÕII
II^ŒÜ≥∂ºII
5. â◊~°}∞ ÜÕ∞ã¨∞ â◊~°}∞ â◊~°}∞ – â◊~°}∞ â◊~°}∞ <å „Ñ¨Éèí∞"å ´ ^Œ∞i`«
2. HÀi x#∞flñ QÆ_∞» áê~°ñ QÆxÜ«Úñ QÆ#∞ – ÖÏ~°ñ K«∂K«∞H˘# <Õ~#° \ì̃ Ü«∞Å ^Œ∂~°∞ñ_» h ^Œiñ *Ëiu ~å IIh ã≤Å∞"ÕII
´ "Õ∞i QÆ~ƒ° =ù Ú# ^Œ∂Ü«∞ñ|_ç# Hõ_∞» – Ñ¶∞¨ ’~°"∞≥ #ÿ Y_»Oæ |∞ x[=ÚQÆ II#Ü≥∂ºII – K≥\ ì̃ ÉèÏ#∞=¸iÎ
69
171 „H©ã¨∞Î „â◊=∞Å∞ =∞~°}=Ú
199 „H©ã¨∞Î ã≤Å∞=ÜÕ∞ =∞# =∞Ç≤Ï=∞
~å – P#O^ŒÉè̌·~°q (KåÜ«∞: <åÔH· pe# Ü«ÚQÆ) `å – ‰õΩ~°∞[OÃÑ
1
ã≤~∞° ÖˇÅ¡ =$^èŒ HÍñQÆñ – ÑïHÕz <å‰õΩ#fl – QÆ∞~°∞==Úñ k~°ã¯¨ iO`«∞<£
´ "≥~° =∞Ç≤Ï=∞ ~å~åA – =∞~°}Ï^Œ∞ƒù`Ñ« Ù¨ ã≤Å∞= – 3#~°Ü«ÚK«∞#fl\ì̃ "Õà◊<£
2
– =ÚYº=Ú Öˇ#· IIã≤~∞° ÖˇÅI¡ I

1. F Hõ~Î° <å ^Õ=Ùñ – _Ò „H©ã∞¨ Î =∞$uÜ«∞O^Œ∞ñ – QÍHõ =∞i 4=ÚiÜ«∞
hÜ«∞‰õΩ ´ 5„áêHõ@ 6„Éèí=∞HÍi – =º~°ú =ã¨∞Î=ÙÅ#∞ – „Ñ¨Éèí∞x ~°HõÎO|∞ H˘~°ÔH·
– `«ºlOK≥^Œ#∞ IIã≤~°∞ ÖˇÅ¡II
2. Kå~°∞ =∞ãÎ̈Hõ Ç¨ÏãÎ̈ – áê^Œ=ÚÅ=Å# q – Kå~°O|∞ ^ŒÜ∞« Ü«Úñ QÆÅã≤ ´
™êÔ~ñ „|=Ç≤ÏOK«∞K«∞#flk K«∂_»∞ "≥∞Ñ¨Ù_ç\ ì̃ – ^•i QÆÅ^• =Úà◊√¡ – `«Q∞Æ
H˜s@O É∫# IIã≤~∞° ÖˇÅI¡ I
3. "åx x[ ~°HOÎõ |∞ – =¢ãOÎ̈ |∞=Öˇ ã≤Å∞= – ÃÑ· #`«x `«#∞=Ù QÆÃÑÊ ´
S#<Õh Ö’Hõ – =∞O`«\ H˜ ˜ =∞$`«∞ó_»<·≥ – ux <å H© Ö’Hõ=Ú – =∞$`«O|Ü≥∞º
IIã≤~°∞ ÖˇÅ¡II
– qeÜ«∞O _®ã¨<£
200 „ã‘ÅÎ ∞ ã≤Å∞=K≥O`« ^è•ºxOK«∞@

~å – ™ê~°OQÆ (KåÜ«∞: =zÛ QÍ„aÜÕ∞Å∞) `å – „uÑ¨Ù@
KÕ_Üç ∞« Å∞ QÆ∞OÑ¨ÙQÆ∂_çi – „H©ã∞¨ Î – *Ï_»ñ QÆx `åe‡ h_çi ´ 8P_çHÅõ <ÀiÛ
7
<Õñ_»∞ =∞# áêñe – "åñ_»∞ã≤Å∞= #∞ – <åfl_»∞ QÆ^≥ Ü«∞OK«∞ IIKÕ_Ü ç ∞« Å∞II

1. "åi "≥ÚQÆ=ÚÅ∞ "å_≥#∞ – ÜÕ∞ã¨∞ – "åi "≥`« ÖˇÅ¡ E_»#∞ ´ 9h~°∞
10
^Œ$Hõû~° – ã‘~°∞Ç¨Ï=ÚÅO^Œ∞ – *Ï~° `«=∞ H˘# – QÀ~°∞Å#∞ 11q∂\˜
IIKÕ_çÜ«∞Å∞II
1
qKåiOz. 2Pâ◊Û~°º"≥∞ÿ#. 3qKåiOK«∞K«∞. 4Juâ◊~ÚOÑ¨xÜ«∞º‰õΩ=Ú.
5
„Ñ¨ã^≤ =úŒ ÚQÍ. 6"≥∂ã¨ÑÙ¨ K«∞Û. 7F~°∞Ê. 8xO^ŒÅ∞. 9Hõhflà◊√.¡ 10 Hõ=∞Å=ÚÅ=O\˜
Hõ#∞flÅ#∞O_ç. 11zq∞‡.
70
172 ‰õΩ=∂~°∞_»QÆ∞ ^Õ=Ù_»∞ „H©ã∞¨ Î „â◊=∞Å∞ =∞~°}=Ú 173
2. ~˘=Ú‡Å#∞ *Ë`∞« Å∞OK«∞K«∞ – 1zO`« – „QÆq∞‡ 2x@∂ì~∞° Ê eK«∞ÛK«∞ ´ 3. Hõ~=° ÚÑ¨\ ì̃ ^Œix *ËiÛ – =~°=Úe_ç nqOz# Ü«∂ ´ Hõ~∞° }QÆÅ KÕ`∞« ÅÖ’
3
H˘=∞‡Å@ 4xÅ∞Ê – ÉÁ=∞‡Å# 5KÕ+ì̈ – e=Ú‡K≥_ç 6Ü«∞|∞ƒ – ~°=Ú‡`À xeÛ pÅ – QÆ∞K≥Û^Œ ~ˆ Å IIHõÅfiiII
IIKÕ_çÜ«∞Å∞II 4. „¿Ñ=∞, Hõ$Ñ¨, x~°‡Å`«fi=Ú#∞ – h=∞=Ú#∞ QÆÅ "≥∂=ÚÃÑ#· ´ áê=∞~°∞Å∞q∞
"ÕÃã^Œ̂~Å – áê\ÕK«~ˆ Å IIHõÅfiiII
201 ÜÕ∞ã¨∞ âßOuHõ~∞° _»∞
5. Ñ¶∞¨ ’~° Ü«∂`«#Å∞#∞ h^Œ∞ – „‰õÄ~°=∞~°}=Ú K«∂_» QÆ∞O_≥ ´ h~°∞ hÔ~á· È=^≥
~å – âßº=∞ (KåÜ«∞ : âßO`«=Ú ÖËH)õ `å – Pk
7
HõÅ=i "≥∞@ìÃÑ· – HõÅ=~° "≥∞\ì̃^˘ – ã≤Å∞"≥@∞Ö’iÛu"À – Ñ¨Å∞„â◊=∞ ^Õ= – „‰õÄ~°∞xÔH·# IIHõÅfiiII
ÖÁOkh – „áê}=Ú Éˇ\ uì̃ IIHõÅII 6. áêÑ¨"Õ∞q∞KÕã≤ Ü≥∞~°∞QÆ=Ù – áê=# Ñ¨~°=∞^Õ=Ù_»=Ù ´ F Ñ¨~å`«Ê~° hˆHq∞
1. `«∞Å∞=Å∞*Ëix<£ – `«ÅÑ¨_ç "≥ÚuÎ~À – JÅã≤u ™⁄Åã≤u – <å`«‡#∞ ~ÚO`« – L`«¯@ ÉÏ^èŒ IIHõÅfiiII
QÆ∞Oku IIHõÅII 7. ™êfiq∞ =∂ÔH· Ñ¨Ó@Ñ¨_#» ∞ h – „¿Ñ=∞ÜÕ∞ HÍ~°}=Ú x[=Ú ´ Éè∂í q∞
2. áêÑ¨ÙÅH˘~°HÔ · – „áê}=ÚÉˇ\ uì̃ – „¿Ñ=∞ k Ü≥∞\ì̃^À – <å=∞kHõO^Œ^∞Œ Ü«∞k QÆ∞iÎOÑ¨QÆ x=Ú‡ – Ñ¨ÓAºO_» ^Õ= IIHõÅfiiII
IIHõÅII 8. áê=<å`«‡ h=Ù *Ï= – áêÑ≤ Hõ|∞ƒ#∞ x`«ºr= ´ =∂=K«# ã¨`º« O|∞
3. ^•~°∞} áêÑ¨ – ÉèÏ~°=Ú "≥∂ã≤u – n#∞Å – ~°H} ∆õ ^•#"≥∞uÿ q QÆ^Œ IIHõÅII ^≥Å∞Ê=Ú – =∂#"åoH˜<£ IIHõÅfiiII
4. [#‰õΩ# cè+=ì̈ Ú<£ – [Hõ¯QÆ niÛu – [#=ÚÅ „É’=h – r==Ú xzÛu 9. ã≤Å∞= ^ŒiHÍHõi¬OK«∞=Ú – YÅ∞_»#∞ Ñ¶∞¨ ’~°áêÑ≤x ´ HõÅ∞+¨=ÚÅ∞ q_»
IIHõÅII â◊HhÎ̃ Ü«Ú=Ú – ã≤Å∞= ^è•º#=Ú# IIHõÅfiiII
5. âßOux QÀi k – âßO`«=ÚeÌiy# – „ÉèÏOuÜ≥∞ QÍx q – „âßO`≥=i`«∞~Î ∞° ? – ÑÖ`«QÍx Ñ¨~°^Õt
IIHõÅII – K≥\ ì̃ ÉèÏ#∞=¸iÎ
203 ã≤Å∞="≥∂Ü«Ú ÜÕ∞ã¨∞
202 ã≤Å∞= ^è•º#=Ú ~å – =ÚMÏi (KåÜ«∞: HõÅ∞QÆ∞#∞ QÍHõ) `å – KåÑ¶π
~å – ã¨∞~°\ ˜ `å – Pk ZO^Œ∞ñÉ’Ü≥∞^Œ"À – Ç¨ „Ñ¨Éèí∞~åÜ«∞ ZO^Œ∞ñÉ’Ü≥∞^Œ"À ´ ZO^Œ∞ñ
HõÅfii yi*Ë~∞° =∞#™ê – ã≤Åfi ã¨~ã° ¨ IIHõÅfiiII É’Ü≥∞^Œ=Ü«∞º – ~¸ ^Œ∞~å‡#=„âı}˜ – ÉÁO^Œñ^Œy# Éèí~°O|∞ñ |∂x ~°Hõ∆Hõ
1. ã≤Å∞=ÃÑ#· E_»∞ =∞^Õq∞ N Hõ~∞° _»∞ „Ñ¨É∞íè ÜÕ∞ã¨∞ ™êfiq∞ ´ `«Å#∞ =ÚO_»¡ h=Ù IIZO^Œ∞II
H˜s@O|^Õq∞ `«~z° K«∂_»∞q∂ IIHõÅfiiII 1. =_»QÍeÖ’#∞ – h <≥"∂≥ ‡=Ú – "å_çHOõ ^ŒñQÆ#∞ – <˘_»Åñ *ˇ=∞@Ü«Ú
2. Ñ¨~∞° Å‰õΩÑ¨HÍ~°O|∞ ã¨ÅÊ – ^è~Œ #° ∞ "≥Åã≤# =~°áê^Œ=ÚÅ ´ Hõé‰õΩ "Õ∞‰õΩÅ∞ h~°∞ – <˘_çã≤=~° ^ŒÜ≥ÿ∞ áê~° – #_»∞QÆ∞Å∞ `«_»ñ|_» – #Ü«∂º ~ÚÑ¨C_»∞
Q˘>ì̌^Œ ~ˆ Å – Hõ~∞° }ÏÅ"åÅ IIHõÅfiiII h=Ù IIZO^Œ∞II
1
^Œ∞óY=ÚKÕ`« xO_»∞H˘x. 2Lã¨∞û~°#∞K«∞. 3
¢ãÅÎ‘ ∞ 4
xÅ∞=Éˇ\ #ì̃ 5ÉÁ=∞‡Å=Öˇ 2. =¸ñÑ¨ÙÃÑ· ã≤Å∞= â◊„`«∞ ã¨ – =¸Ç¨Ï=ÚÖò #_»∞=ñ ´ HÍÑ¨Ù „Ñ¨KO« _»=∞ø
Hõ^ŒÅ"≥∞^ŒÅHõ 6Pâ◊Û~°º=Ú`À. 7„â◊=∞Å∞. HÍÔ~O_» HÍÜ«∞ñQÆ – <ÕÑ¨Ù# <å áêÑ¨ – q∂ áê@∞ ÃÑ@ìñQÆ IIZO^Œ∞II
71
174 ‰õΩ=∂~°∞_»QÆ∞ ^Õ=Ù_»∞ „H©ã∞¨ Î „â◊=∞Å∞ =∞~°}=Ú 175
3. q~°∞=Ù QÆ\ ˜ìqÜ≥∂ – [#∞Å ~°H˜∆OK«∞ – a~°∞^ŒÅÜ«∞ºqÜ≥∂ ´ Ñ¨~°=∞ 6. â◊~°}∞ QÆÅkñHõ áêÑ¨HÀ\˜H˜ – ™êfiq∞ „^ÀÇ¨ÏÑ¨Ù â◊„`«∞Å‰õΩ ã¨Ç¨Ï ´ Hõ~°∞}
~°Hõ∆‰õΩO_® <å – áêÑ¨|O^èŒ=Ú ÅqÜ≥∂ – Ñïâ’kOK≥_ç "åi – ~°∞kè~° Hõ}ÏQÆ`«O|∞# – HõÅ∞+¨ ~°Ç≤Ï`« =∞#O`« ~°Hõ∆} IIã≤Å∞=II
Ñ¨@∞ìH˘=∞‡ÅqÜ≥∂ IIZO^Œ∞II 7. =∂‰õΩ „¿Ñ=∞ ™ê~°=∞Ü≥∞º#∞ – =∂‰õΩ r=<å^è•~°=∞Ü≥∞º#∞ ´ =∂‰õΩñ
4. PHÍâ◊=∞O^Œ∞ – ^Œ∂`«Å∞ H˘Åfi – #u`Õ[ "≥ÚO^Œ∞ ´ „áêHõ@"≥∞#ÿ h ^Œ$Ñ≤Î ã¨∞h~°=∞Ü≥∞º#∞ – =∂‰õΩñ |~°=∞ qKå~°=∞Ü≥∞º#∞ IIã≤Å∞=II
ã¨¨^Œ=ÚÖò Ñ¨QÆ∞Å∞~åÅ – `åñ‰õΩ#ñ|ye ~° – HõÎ ^è•~°ÖÁÅ¯ñQÆ#∞ II<≥O^Œ∞II 8. #=Ú‡^Œ=Ú Ãã#· º=ÚÅ „Ñ¨É∞íè =Ù#∞ – z=Ú‡^Œ=Ú ãÖkÜ«∞=Ú ÖÏ`«‡#∞ ´
5. Ñ¨~=° ∞O^Œ∞ñQÆÅ∞æ – Ñï=∞à◊=ÚKÕñ – |ã¨q∞Oz "≥Å∞æ ´ z~°=∞ø ^ÕÇÏ¨ =Ú#‰õΩ „Hõ=Ú‡^Œ=Ú "≥∂HõÑ∆ Ù¨ i ÉÏ@ ã¨∞ – Y=Ú‡ =∞# Ç¨Ï$^ŒÜ∞« =Ú‡ ÖÁO^Œ#∞ IIã≤Å∞=II
<å – Ü≥∞~°∞+¨ ÖË=∞#∞ #\ì̃ – Ñ¨Ù~°=ÚÖ’Ñë =∞#∞fl – Ñ¨Ó`« =∞Ü≥∞º<å – ~å=Ói ~°OQÆÜ«∞º
„Ñ¨Éèí∞"å IIZO^Œ∞II
6. XHõ áêe"≥`«ÖÏ – ~°=fiO`≥·# – ã¨∞Hõ~°=∞ø ã≤÷`«∞ÖÏ ´ Ü«∞Hõ\Ï K≥^Œi QÆ∞O_≥ – 205 ã≤Å∞= ^è•º#=Ú
Å^Œi ~°≠∞Öò ~°≠∞Öò=∞x – Ü≥ÚHõ\ ˜ñ ÉÁO^ŒHõ `åÑ¨ – "≥ÚOk ‰õΩO^Œ∞<Õ Hõ~°Î ~å – =ÚMÏi `å – Pk
IIZO^Œ∞II Uq∞ <Õ~O° |∞ÖËHõ – Ü«∂ =∞~°}ãÎ̈OÉè=í Ú – <ÕÅ "≥∂Ü«∞ <åÜ≥∞#∞ – <å
– ~å=Ói ~°OQÆÜ«∞º ÜÕ∞ã¨∞ – ZO`« Ñ¶∞¨ ’~°=Ú ÖÏÜ≥∞#∞ ´ D =∂#=ÙÅ∞ Ü≥∞~°∞+¨Ö=Ë Ú Éˇ@ · ‰õΩ
204 ã≤Å∞=#∞ E_»∞ñ_ç nÜ«∞ – <Õq∞ <Õ~=° Ú ^ÀK≥#∞ IIUq∞II
~å – aà◊Ç¨Ïi (KåÜ«∞ : "Õ∞Å∞H˘#ˆ~) `å – „uÑ¨Ù@ 1. =Ú#∞fl n~°…^Œ~°∞≈ – Öˇxfl# sux – Hõ<≥flHõ_»∞Ñ¨Ù# |∞\ì̃# – <å ÜÕ∞ã¨∞ –
ã≤Å∞=QÆ#∞ñ_ô =<≥fl q∂~°OQÆ Éˇiy# ´ K≥<fl≥ #Â h "Õ∞#∞ – K≥=∞@ |∞@ìOQÆ h – H˜xfl
ã≤Å∞=Ö’ „"ÕÖÏ_»∞ „Ñ¨É∞íè "Õ – qÅ∞= HõO^ŒñQÆ ~åx ~¸=ÙÅ ´ <≥Åq∞ Hõ_Q» OÆ _®¡Ü∞≥ #∞ IIUq∞II
=∞#ÔH· – H˘xÜ≥∞ñQÆÅfii – xÑ¨Ù_»∞ ™êëêìOQÆ=Ú ÖÁ#~°∞ÛK«∞ IIã≤Å∞=II 2. Hõ#fl`«e¡ ~Ú\ì̃ – Hõ_»QÆO_»∞¡ QÍOz# – Hõ_»∞¿Ñsu<À~°∞Û#∞ – <å ÜÕ∞ã¨∞ –
1. H˘~°`« Kå=~Ú##∞ =∞~°}=Ú – =é‰õΩñ^Œ#∞ñ ^ŒyOæ K«∞H˘x =∞# ´ H˘é‰õΩ QÍOK«<ÅÕ #∞ QÆ∂Å∞#∞ ´ x<≥fliy #\ì̃"å~°∞ – h áê@∞¡ QÆx ÜÕ∞_»∞Û –
^•ã¨∞O_»Q∞Æ K«∞ i‰õΩxÎ – Hõ~}° ˜ x@ r==Ú <˘ãÖQÔ _»∞ IIã≤Å∞=II K«∞<åfl~°b "Õà#◊ ∞ IIUq∞II
2. `«##∞ #q∞‡#"å~°∞ Kå=Hõ – Ü«∞xâ◊ r==Ú<˘Ok |`«∞Hõ#∞ ´ ^Œ# 3. JÜ«∞ºÜ≥∂º Ü«¸^Œ∞ – eO`« <≥Ü∞« ºO|∞ ^ŒÑÊ≤ ^≥#· – ÉèÜ í ∞« O|∞ q_çz
ã¨fiÑ¨Ù„`«∞x xK«∞Û#O`«ñQÆñ – ^ŒO„_ç „¿Ñq∞OK≥#∞ [QÆO|∞#∞ IIã≤Å∞=II Ñ¨Óx – <å ÜÕ∞ã¨∞ – "≥∂Ü«∞ â◊Hºõ O|∞ QÍx ´ H˘Ü«∞º=¸Ñ¨Ù <≥uÎ – ~°Ü∞« º h
3. áêÑ¨ "≥∞é∞QÆx "åx =∞#ÔH· – áêÑ¨=ÚñQÆ <˘#iOz ^Õ=Ùñ_»∞ ´ HÔ O`« ÉèÏ~° – =∞Ü«∞º "≥È « _» *ÏÅ#∞ IIUq∞II
âßÑ¨„QÆã∞¨ ÅÎ Ö’# <˘Hõñ_»∞QÆ – =∂ „Ñ¨É∞íè O_≥OK«OQÆñ |_çÜ∞≥ #∞ IIã≤Å∞=II 4. Ñ≤Å¡ ÖÏ\Ï¡_#ç @∞¡ – =ÚÅ∞¡Å`À H˜s@ =∞e¡ <≥u#Î Q˘\ì̃i – <å ÜÕ∞ã¨∞ –
4. Ö’Hõ=∂Oã¨ Ñ≤âßK«∞Åx Ü≥∞_ç – cèHÍ~°∞Å á⁄OQÆ∞ñ QÆ$OQÆ#∞ ´ N Hõ~∞° ñ Ñ¨Å~¡ ∞° Ñ¨Ù ÅkèH=õ ∂_çi ´ ZÅ¡"åiÖ’ x#∞fl – ZQÆ`åo QÍqOz – "≥ÚQÆ=Ú
_»∞ =∞# ^Õ=`«#Ü«ÚO – _Ò Hõ$áêxkè n#∞_»Ü∞≥ º#∞ IIã≤Å∞=II q∂ ^≥Å#¡ ∞q∞ã≤i IIUq∞II
5. Ñ¶¨∞’~°Ü«Ú^Œú=Úñ *Ëã≤"≥·ix – QÆ∂Åñ„^Àã≤# `åq^Õ =∞# ´ áê~°=∂iúHõ 5. H˘~°_®Å`À x#∞fl – Q˘\ì̃ HõO_»¡‰õΩ QÆO`« – QÆ\ ì̃ KÕ[iz "Õ_»¯#∞ – <å
|Å=Ú H˜~∞° =QÆ∞ – nè~° „âı+µ¨ ñª _»∞ kâ◊Å∞ Ñ¶∞¨ à◊#¡ IIã≤Å∞=II ÜÕ∞ã¨∞ – J\ì̃ "åÔ~=fi~°OK«∞#∞ ´ q~°QÆ ÉèÏ=O|∞#_çy – <≥H¯˜ iOK«∞K«∞ h –
^Õâ◊ q∞`«∞Î #x – „jHõ~°∞O _≥Ç¨ÏŸ"å ÃãÅqK≥Û#∞ II^Œâ◊=∞II "≥O|_ç =`«∞~Î̂ Å#∞ IIUq∞II
72
176 ‰õΩ=∂~°∞_»QÆ∞ ^Õ=Ù_»∞ „H©ã∞¨ Î „â◊=∞Å∞ =∞~°}=Ú 177
6. UÖˇ_"ç å~°∞ #_»∞= – „"≥∂Å=¢ãOÎ̈ |∞Å#∞ – <ÕÅ |iz# suQÍ – <å 206 ã≤Å∞= „â◊=∞Å∞
ÜÕ∞ã¨∞ – „"≥∂Å|iziÜ«∞@∞¡QÆ ´ UÅ ~¸ HÀ_çQOÆ |∞ – ÖËÅ hq∂^Œ HõO@∞ ~å – ~ˆ QÆ∞Ñ≤Î `å – J@
– Uq∞ <Õ~O° |∞ ÖË^∞Œ QÆ IIUq∞II 1
1. Hõ~∞° }™êQÆ~° g"ÕHÍ"å – =∞~°}"≥ÚO^Œ ã≤Åfi "≥∞@ì‰Ωõ "≥∂ã≤<å"å ´ Hõ~∞° }
7. KåÅ ÉÏkèOz Hõ – áêÅ ã¨Å÷ =Ú#‰õΩ =zÛ – <ÕÅ ÉÏui H˘Ü«∞º#∞ – <å ™êQÆ~° g"≥HÍ= ´ =∞iÜ«Ú HõÅfii "≥∞@ìq∂ñ^Œ#∞ Hõ_‰» Ωõ "Õ∞‰õΩÅ∞ñ Q˘@ì|_ç
ÜÕ∞ã¨∞ – *Ïe ~°=fiO`« ÖËH#õ ∞ ´ HÍÅ∞ ¿ã`«∞e#∞Ñ¨ pÅÅ`À ayOK« – lq∞‡ h – =∞~°}~°HõÎ=Ú KÕ`« #~°∞Å‰õΩ – Ñ¨~°=∞~°Hõ∆}ñ ^≥eÊ<å"å IIHõ~°∞}II
~°HOÎõ |∞ QÍÔ~#∞ IIUq∞II 2. #[ˆ~`«∞ Ñ¨Ù~° 2qÇ¨~å – #~°∞Åñ „É’= 3#~°∞ ^≥Oz<å"å ´ #[ˆ~`«∞
8. <å^Õ= <å ^Õ= – #<≥flO^Œ∞HÔ · q_çz – <å =OK«∞ "≥Ú~°É_ˇ uç q – <å Ñ¨Ù~°qÇ¨~å ´ „Ñ¨[ÅáêÑ¨=Úñ |iÇ¨ÏiOzÜ«Ú – „Ñ¨[Å 4ã¨ûæŒ <˘O^Œñ
ÜÕ∞ã¨∞ – #q∞‡uq Ö’|_çuq ´ "Õ^Œ#kèHõOÉÏÜ≥∞ – <Õ k‰õΩ¯ÖË#@∞ì – *ËÜ∞« #∞ – q[Ü«∞=Ú#∞ñ ÉÁOkuq ~ÚÅÖ’ – ã¨[#∞ÅO^Œ~∞° Éè[í #¿ãÜ«∞ñ
Ü«¸^•o HõQ∞Æ Ñ¨_uç q IIUq∞II QÆ II#[ˆ~`«∞II
9. JO^èHŒ Í~°=Ú ^Õâ◊ – =∞O`«@ QÆeQÔ #∞ – P=iOK≥#∞ ã¨∂~°∞ºx – <å 3. =∞iÜ«∞Ü«∞<Õ Hõ#º‰õΩ=∂~å – #~°HÉõ Ï^èñŒ ^ŒÑÊ≤ Oz<å"å ´ =∞iÜ«∞Ü«∞<Õ
ÜÕ∞ã¨∞ – PÅÜ«∞Ñ¨Ù `≥~°zxÔQ#∞ ´ |O^èŒ ãÎ̈OÉèí=Ú#∞O_ç – |Ç¨ï Q˘Ñ¨Ê Hõ#º‰õΩ=∂~å ´ =∂~°ãæ `¨ º« =Ú r=#=Úb – =∞Ç≤Ïx #q∞‡# "åi HÔ Å¡#∞ –
â◊|=Ì Ú`À aeK≥^Œ "Õq∞@¡#∞ IIUq∞II q∂Ô~QÍH˜ñHõ "Õ̂~ÖË~°x – ™êÔ~™êÔ~‰õΩñ *ˇÑ≤Ê<å"å II=∞iÜ«∞Ü«∞<ÕII
10. F `«O„_ç h KÕu – H˘Ñ¨ÊyOK«∞K«∞<åfl#∞ – X#~°OQÆ <å Ü«∂`«‡#∞ – <å 4. =∞Ç≤ÏÖ’#∞ =∞#∞[‰õΩ=∂~å ´ Ü«∞Ç¨ `«O„_çx "Õ_<ç å"å ´ =∞Ç≤ÏÖ’#∞
ÜÕ∞ã¨∞ – Jx „áê}=Ú#∞ g_≥#∞ ´ U `«ÑÊ≤ ^ŒO|∞ ÖËHõ – h áê@∞<˘Okuq =∞#[‰õΩ=∂~å ´ ~ÚÇ¨Ï=ÚÖ’x#∞ #=Ú‡"åix – |Ç¨ï h Hõ\ÏHõO∆ |∞KÕ`#« ∞
– ZO`À qO`≥· xÅ∞K«∞#∞ IIUq∞II – =∞Ç≤Ï=∞[#HÍ QÍ=Ù=∞#∞K«∞ – 5„`åÇ≤ÏÜ«∞x „ÉÏiúOz <å"å II=∞Ç≤ÏÖ’#∞II
11. h Kå`«∞‡ _˘Hõ_»∞ xé] – heæ |Öˇ¡O|∞`À_» – h „Ñ¨Hõ¯ ÉÁ_çK≥ Kå=#∞ – <å 5. Ñ¨~°=∞`«O„_ç „Ñ≤Ü«∞‰õΩ=∂~å – 6áê=#=Ú*ËÜ∞« q∂ˆ~HÍ~å ´ Ñ¨~=° ∞`«O„_ç
ÜÕ∞ã¨∞ – h~°∞ <≥`«∞Î~°∞ QÍÔ~#∞ ´ UzÜ«Ú#fl\ì̃ Hõã≤Î – ÔH@∞¡ h Ü≥Ú_»Å∞Ãã·K≥ „Ñ≤Ü∞« ‰õΩ=∂~å ´ Ñ¨~=° Ú_® h ÑÖK«QÍÜ«∞=Ú 7Å~°Ü«∞QÍ ~°HõÎ=Ú`À xO_≥#∞
– <≥O`À KÀ^ŒºO|∞ K«∂_»#∞ IIUq∞II – ^è~Œ #° ∞ =∂ áêÑ¨=ÚÅ∞ñ – QÆ_∞» QÆ#∞ – 8z~°=ÚQÍ #∞9 `«Î ~°=Ú<åÜ≥∞
IIÑ¨~°=∞`«O„_çII
12. áêáê`«∞‡Å‰õΩ Ñ¨Ó@ – |_ç# =Å¡<Õ ~ÚO`« – Ñï`åÑ¨=∞~°}=∂Ü≥∞#∞ –
<å ÜÕ∞ã¨∞ – ZiˆQ Ü«∞#∞Éèqí OK≥#∞ ´ <å áêÑ¨ Ñ¶Å¨ =Ú x#∞fl – "Õáê@∞¡ Éˇ\ ˜ì
K«OÑ¨ – <ÀÑ≤u=Ü«∞º „¿Ñ=∞#∞ IIUq∞II 207 ã≤Å∞= =∞~°}=Ú
13. ZO`« Ü«∞=¸Åº"≥∞ÿ# – ^≥O`«Ü«∞#O`«"≥∞ÿ# – ^≥O`«Ü«∞QÍ^èŒ"≥∞ÿ#k – <å ~å – ÑÖ`«∞=~åo `å – J@
ÜÕ∞ã¨∞ – ZO`À Ü«Úz`«"∞≥ #ÿ k ´ ZO`À qO`≥#· „¿Ñ=∞ – UÇ¨ïºÅ"≥∞#ÿ ZO`« Q˘Ñ¨Ê ÉÁ|ƒ Ñ¨Ù>ì̌#∞ – ^•x`À ~°H}
∆õ =∞O`«ÜÚ« #∞ ã¨=∂ÑÎ̈ =∂Ü≥∞#∞
=∂‰õΩ – UÅ Hõ#∞Ñ¨~Û° |_»k¤ IIUq∞II ´ ZO`« Q˘Ñ¨Ê ÉÁ|ƒ Ñ¨Ù>ì̌#∞ – ÜÕ∞ã¨∞#‰õΩñ HõÅfii "≥∞@ì#∞ – ãÖ`«ã=¨ Ú`À
14. „¿Ñ=∂uâ◊ÜÚ« _»<#Õ ∞ – U =∂„`«∞_»#∞ <≥#fl – <å =∂#ã¨=Ú# HõO^Œ#∞ – ã≤Åfiñ Q˘@ìñQÆ – #∂~°∞ºñ _»O^èHŒ Í~°=∂Ü≥∞#∞ IIZO`«II
<å ÜÕ∞ã¨∞ – „¿Ñ=∞ ™ê~°O|∞ `≥eÜ«∞#∞ ´ áê=∞~åox „É’K«∞ – Hˆ =∆ ∂kèHÍi 1
„¿Ñ=∞Ü«∞<Õ ã¨=Ú„^Œ=Ú. 2
ãÖK«iOz#"å_®. 3
=zÛ<å"å. 4
=∞Ozã≤u÷ .
5 6
x#∞fl – ÜÕ∞=∞OK«∞ =i‚O`«∞#∞ IIUq∞II Hõ$Ñ¨ K«∂Ñ≤OK«∞=Ú. Ñïâ◊√^Œ∞úÅ∞QÍ*ËÜ«Ú. K«∂_»QÍ. ã≤÷~°=ÚQÍ 9P^Œ~≈°
7 8
– ÉË`åà◊ *Ï<£ =∂Ü≥∞#∞.

73
178 ‰õΩ=∂~°∞_»QÆ∞ ^Õ=Ù_»∞ „H©ã∞¨ Î „â◊=∞Å∞ =∞~°}=Ú 179
1. QÆeae QÆeÔQ <˘HõÑ¨C_»∞ – t<åº~°∞ ÉÏÉˇÅ∞ Hõ@ì_»=Ú Hõ@∞ì#Ñ¨C_»∞ ´ 3. á⁄iá⁄iO QÍã≤OK«∞ K˘Hõ `« – ã¨¯~°∞ñ_»∞ =^è•ºãÎ̈OÉè=í Ú# # ´ #~°∞‡=
Ñ¨Å∞‰õΩ ÉèÏ+¨Ü«Ú <˘Hõ¯ >ˇÿ##∞ – Ñ¨Å∞q^èŒ=ÚÅQÆ∞ ÉèÏ+¨ÖÏÜ≥∞#∞ – HÀ™êfiq∞Ü«∞# ¢#ƒÉèí∞ – Hõ~°∞}`À "≥∂Hõ∆O ÉÁãÖQÆ∞@ IIÇ¨Ï~°¬"Õ∞II
#Å∞^≥ãÅ¨ ‰õΩ#∞ [#∞Å∞ áÈ~Úi – HõÅ∞=i ÃÑ· Hõeã≤H˘xi IIÜ≥∞O`«II 4. Ue 1Hõ#∞q_» ™êÅ"≥∂#∂ƒù – áœÅ∞ <å ^Õ"åÅÜ«∞Ñ¨Ù `≥~° ´ reáÈ=#∞
2. áê=#∞O_»QÆ∞ „Ñ¨Éèí∞=Ù =∞#H˘~°ÔH· – Ü«∂ ã≤Å∞=q∂ñ^Œ Kå=Ù<˘O^≥_»∞ ~Ô O_»∞QÍ [# – *ÏÅ =∂â◊Û~°º=Ú#ñ ÉÁO^Œ∞@ IIÇ¨Ï~°¬"∞Õ II
ã¨=∞Ü«∞=∞O^Œ∞# ´ ^Õ=Ùñ_® <å ^Õ=Ùñ_® #<ÕflÅ K≥~Úq_çzuq Ü«∞xÜ«∂ – 5. ã≤Å∞=ÃÑ· ÜÕ∞ã¨∞<£ â◊ÑO≤ z# – YÅ∞ÅÔH· ^Õ=Ùxñ a`åÜ«∞x ´ Ñ≤ez giOQÍ=Ù
~å==ÚQÆ "≥ÚéÉˇ>#ì̌ ∞ Ü≥∞ – Ç¨ÏŸ=Ü«∞#∞ ^Œ# `«O„_ç`À#∞ IIZO`«II =∞OK«∞#∞ – „ÉË=∞`À r=O|∞ q_»∞K«∞@ IIÇ¨Ï~°¬"∞Õ II
6. <≥Ü«∞º=Ú# qÉèí∞ñ _Õã¨∞<å^èŒ∞O – 2_ç Ü«∞º~°∞ÅÔH· „áê}q∂Ü«∞ñQÆ ´
3. JO^Œ∞ kq∞~°=Ú „Hõ=Ú‡ QÆ_Ü ç ∞« Ü≥∞º – <å hu ã¨∂~°∞ºx #O`« K«∞>ì̌#∞
„=Ü«∞ºÖÏÜ≥∞ ^èŒ~å^èŒ~°O|∞Å∞ – #Ü«∞º~å`«∞Å∞ cèu<˘O^Œ∞@ IIÇ¨Ï~°¬"Õ∞II
|O^èHŒ Oõ |∞Å∞ ´ xO^Œ"åÜ«Ú=Ù Öˇ<Àfl gK≥#∞ – HõO^Œ∞ ÜÕ∞ã¨∞x Ü«∂=iOK≥#∞
7. H©@Hõ=Ú`À ™ê\˜ Ü«∞QÆ∞<å – Ñ¶¨∂@=∞QÆ∞ ÃÑ#∞ÉÏ@∞ÖˇÅ¡ ´ =∂\˜H˜x
– ÑÖ^≥=ÚQÆ <˘Hõ HÍ@∞"ÕÃã#∞ – áê`« ã¨~°Ê=Ú „Ñ¨Éèí∞=Ù ÜÕ∞ã¨∞#∞ IIZO`«II
^•q∂@ <ÕxñHõ – "Õ∞\˜ r=H˜s@ "≥ÚO^Œ∞@ IIÇ¨Ï~°¬"∞Õ II
4. âßO`«=∂Ü≥∞ #@OK«∞ñ |Å∞‰õΩK«∞#∞ – P ~°H‰∆õ Ωõ ñ_»∞ `«# – ã¨fiO`« qÅ∞=QÆ∞ – q∞H˜¯e ã¨=¸ÜÕ∞Å∞
„ÉÏ}=Ú#∞ g_≥<£ ´ WO`«Ö’ <˘Hõ Éèí@∞ñ_»∞ `«#^ŒQÆ∞ – h>ˇ`Àñ „Ñ¨Éèí∞
„Ñ¨Hõ¯ñ ÉÁ_»∞=ñQÆ – K≥O`«ñ*ËÔ~_ç áêÑ¨ÙÅ#∞ ~° – H˜∆OK«∞ ~°HõÎÑ¨Ù ^è•~°ñ QÍÔ~#∞ 209 ÜÕ∞ã¨∞„H©ã¨∞Î =∞~°}Ï=ã¨÷ ^è•º#=Ú
IIZO`«II
– =ÚOQÆ=¸i ^Õ=^•ã¨∞ ~å – =ÚMÏi (KåÜ«∞ : DÜ«∞# ÜÕ∞ã¨∞ ~°H‰∆õ Ωõ ñ_»∞) `å – J@
<å H˘é‰õΩñ K«xáÈ~Ú <åñ_» – P^Œ – Ü«∂Hõ~∞° O_ç~∞° 3=OHõ ^˘OQÆÅ`À_»
208 „H©ã∞¨ xÎ Ü«∂â◊Û~°º"≥∞#ÿ =∞~°}=Ú II<å H˘é‰õΩII
~å – =ÚMÏi (KåÜ«∞ : K«∂_»~ˆ „H©ã∞¨ xÎ ) `å – „uÑ¨Ù@ 1. PÅHÕÑ¨QÆ#∞ =∞#™ê~° – <å‰õΩ – 4<å#^Õ Ü«∂ ^ŒÜ«∂=∞$`« ™ê~°^è•~° –
Éè∂í Ö’Hõ=Ú#ñ^Œxqñ n~° – x\ì̃ – Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡ <Õ=∞éHõ – Ñ¨ÓlO`«∞ 5q∂~°
1
Ç¨Ï~°¬"Õ∞ Ü≥∞O`À Ç¨Ï~°¬"Õ∞ – „H©ã¨∞Î#∞ HÍ~°º=Ú – Ç¨Ï~°¬"Õ∞ Ü≥∞O`À Ç¨Ï~°¬"Õ∞ II<å H˘é‰õΩII
´ Ç¨Ï~°¬"Õ∞ `«^ŒƒùHõÎ=~°∞Å‰õΩ - #^Œ∞ƒù`«O|QÆ∞ ÜÕ∞ã¨∞ „H˜Ü«∞ÖÏ – Hõ~°¬"≥∞ÿ 2. Hõ#fl `«e^ŒO„_»∞Å‰õΩ <≥·# – ~ÚO`« Ñ¶¨∞# 6=`«ûÅ`« <Õñ – QÆÅ∞æ@OQÍ# –
Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O|∞ #O^Œe – HõÅ∞+¨=ÚO ^èŒfiOã≤OÑ¨ñ*ËÜ«Ú IIÇ¨Ï~°¬"Õ∞II q#flkÜ«ÚÖË^∞Œ K≥=ÙÅ∂# – ™êfiq∞ – q„HõÜ∞« OÉˇ· H˘~°Î – "Õ^#Œ Å`À#∞ II<å
1. 2P~°∞ºñ_≥· ÉèÏã≤Å∞¡ =∞# „Ñ¨Éèí∞ – <å~°Î ^èŒfix`À r=q∂Ü«∞ñQÆ ´ ã¨∂~°º~°t‡ H˘é‰õΩII
^˘ÅOy 3~Ú~°Ö·ˇ 4H∆À}˜Ü«Ú#∞ QÆOÑÖ|∞ <˘O^Œ∞@ IIÇ¨Ï~°¬"Õ∞II 3. H©@Hõ=Ú=O\˜ ##∞ñ „É’= – ™⁄O`« – 7H©ÖÏÅ=∞iÊOz – 8MË^ÑŒ _¨ Kç å=
– 9"å@=∂ `«# H˜@∞Åñ QÍ= – <Õ#∞ – =i‚OÑ¨ñ QÆhfl~°∞ – =~°^ÖŒ á·ˇ È=
2. =∂~°}=Úñ ^•<˘O^Œ∞#Ü≥∞º_» – =∞OQÆà=◊ ÚQÍ =∞$`«∞Å<Õ‰Ωõ Öò ^•~°∞}Õ II<å H˘é‰õΩII
rqOz =∞éÅ#∞ – ^•"≥∞~°∞ã¨Ö=Ë ∞O^Œ∞ñ *ÁK«∞Û@ IIÇ¨Ï~°¬"∞Õ II 1
„áê}=Ú. 2â◊„`«∞=ÙÅ‰õΩ. 3
„Ñ¨H¯õ Å. 4
„`åQÆ∞. 5
Z‰õΩ¯=QÍ. 6
„¿Ñ=∞.
1 2 3 4 7 8 9
ãÖ`À+¨"∞Õ . Ñ¨ÓAº_≥.· pHõ\ Ü
˜ ∞ÿ≥ . Éè∂í q∞. <≥`«∞~°∞, hà◊√¡ ^Œ∞óY=Ú. `«°QÆ∞<å.
74
180 ‰õΩ=∂~°∞_»QÆ∞ ^Õ=Ù_»∞ „H©ã∞¨ Î „â◊=∞Å∞ =∞~°}=Ú 181
4. Ñ¶¨∞’~°=ÚQÆ x#∞Ñ¨"Õ∞‰õΩÅ#∞ – „QÆ∞zÛ – 1H˘OHõHÍx~°ÌÜ«ÚÖò – Q˘ÖÁæ`å 5. <å HÀã¨ q∞O`« ÉÏ^èŒ h <å=∞=∞O^Œ∞ <Õ#∞
2
=∞#Å#∞ – =∂~°}O|QÆ∞ #=ã¨÷Å#∞ – Éˇ@ì – =∂^Œ$âß`«‡<åæ= – =Ç≤ÏOz #O^Œ∞‰õΩ! qâßfiã¨ =ÚO`«∞#∞
=∞ø#"≥∞~ÿ ÚÅ#∞ II<å H˘é‰õΩII Ü«∞^è•~°÷"≥∞ÿ# ã¨∞Îu <å Ü«∞O`«ºHÍÅ=∞O^Œ∞
5. Uq∞ |Ç¨ï=∞`«∞Å #iÊO`«∞ – #\ì̃ – ™êfiq∞"Õ∞à‹Å¡ ¡ <å – ™êfiO`«=Ú# x`«ºO|∞ h^ŒQ∞Æ <£ <å Ü≥Ú^Œ#Ì ∞O_»∞=Ú.
#∞O`«∞<£ – „¿Ñ=∞ ÉèÏ==Ú# =iÎO`«∞<£ – x`«º – 3HÍq∞`å~°÷O a_»∞ – – Éˇ~åfl~ü¤ ÔH¡Â~ü "åH±û
Hõ~°Î#∞ ÉèílO`«∞<£ II<å H˘é‰õΩII J#∞: qeÜ«∞O yÜ≥∂xOQ∑
6. KÕÜ«∞xñHõ áêÑ¨ 4ãÖQÆ`=« Ú – <åñ_»∞ – ã≤Å∞=ÃÑñ· [zÛ# – NHõ~∞° x
5
Hõ`=« Ú – áêÜ«∞ HÍ„|Éè∞í ã¨`º« „=`«=Ú – <å^è∞Œ – „áê}ÏO`« =∞ø^•ñHõ „áêi÷O`«∞
ã¨`=« Ú II<å H˘é‰õΩII 211 I am coming to the Cross
– q∞H˜¯e ã¨=¸ÜÕ∞Å∞ 1. ã≤ÅfiÜ≥Ú^ŒñÌ *Ë~∞° ^Œ∞<£ 3. ##∞fl #∞ <å q∞„`«∞Å<£
c^Œ Ç‘Ï#Ü«∞O^è∞Œ ñ_»<£ Ö’Hõ Ü«∂ã≤ñÎ QÍÅ=Ú<£
210 O Sacred Head once wounded Ö’Hõ=Ú<£ `«ºlO`«∞#∞ ^ÕÇ¨ÏÜ«∂`«‡Ü«∞O`«Ü«Ú
1. QÍÜ«∞O|∞`À xO_®~°∞ 3. h"ÀiÛ#\ì̃ ÉÏ^èŒ Ñ¨Ó~°‚=ÚHÎ̃ <˘O^Œ∞^Œ∞<£ hHõiÊO`«∞xÑ¨C_»∞.
F â◊√^Œú t~å™êû! <å „‰õÄ~° áêÑ¨"Õ∞! IIHõ~,Î° x<≥fl #=Ú‡^Œ∞<£ 4. ÜÕ∞ã¨∞=∂@ #"≥∞‡^Œ<£
Ç¨! =ÚO_»¡ H˜s@O|∞ <åHÀã¨ q∞O`« ÉÏ^èŒ HõÅfis Q˘éˇ]Ñ≤ÖÏ¡ „H©ã¨∞Î ~°HõÎ Ñ¨Ù}º=Úñ
ÉèíiOK«∞ t~°™êû! =Ç≤ÏOz<å=ÙQÍ! "≥∂HõiOz "Õñ_≥^<Œ £ Ez „"≥ÚH˜¯ ÜÕ∞ã¨∞`À
hH˜Ñ¨C_»∞ _»Ñ¨H©iÎ ^≥·"À„QÆ ÉÏ^èŒ ˆH#∞ ##∞flñ QÍ=Ù"≥∂ „Ñ¨É’è !II <Õ#∞ =∞$u<˘Oku<£.
Ç¨ã¨ºO|∞ QÆÖæ̌ñQÍ áê„`«∞O_» <≥·ux 2. x<£ <Õñ*Ë~ñ° QÀ~°ñQÍ 5. ÜÕ∞ã¨∞ `å#∞ =K«∞Û#∞
Hõ~åÎ! Ñ¶∞¨ #O|∞ H©iÎ ^Œ$+≤Oì z ##∞flñ Eñz ##∞fl ñÉÏÜ«Ú áêÑ¨=Ú <å‰õΩ xK«∞Û Ñ¨Ó~°‚`«<£
Z#fl_»∞ QÆÅ∞æñQÍ Hõ\ÏHõ∆ =ÚOK«∞q∂. â◊√kúñ*Ë`«∞#OK«∞#∞ â◊√^Œú ™œYº "≥ÚO^Œ∞^Œ∞<£
2. Ö’HõO|∞ cèu <˘O^Œ∞ 4. <Õñ ÉÏÑ≤ <≥u· QÍx ÜÕ∞ã¨∞ =∂@xK≥Û#∞. [Ü«∞™ÈÎ„`« "Õ∞ã¨∞‰õΩ.
„Ñ¨HÍâ◊Ñ¨Ó~°∞‚_®! #<£ h=Ù KÕ~∞° Û=Ú!
– _»|Å∞º. "≥∞H±_À<åÖò¤
P Ü«¸^Œ∞Öˇ#· "å~°∞ h x`«ºÜ«¸@#∞O_ç
J#∞: *ˇ. PÉˇs¡
h "≥Ú=Ú q∂ñ^Œ#∞! "Õ∞à◊x¡ fl áê~°∞#∞!
<åñ_»∞q∞‡ "Õã<≤ å~å? h <À~°∞ =∂^è∞Œ ~°ºOÑ¨Ù 212 When I survey the wondrous Cross
h =ÚYHÍOuH˜ ã¨∞É’^èñŒ *ˇÃÑÊ#∞ 1. =∞Ç¨`«∞‡ñ_≥#· <å „Ñ¨É∞íè 2. h ã≤Åfi QÍHõ Ü≥∂ ^Õ"å
ã¨=∂# HÍOu ÖË^∞Œ h áê=<å`«‡ "≥∂Hõ∆ qz„`« ã≤Åfiñ E_» <å ^Õx<£ „ÉËq∞OÑ¨ hÜ«∞‰õΩ
‰õΩ~°∂Ñ≤ "≥u· "å. ã¨∞YO|∞ eK«∞Û#∞. Ü«∂ã≤Î<£ #+ì̈O|∞QÍ <≥Oz #<åflÇ¨ÏiOK«∞ ã¨~°fi=Ú<£
1 2 3 4 5
ÉèíÜ«∞Ñ¨_»Hõ. H˘O_»#∞. HÀi#. ¿ãflÇ¨Ï=Ú. H˘~°‰õΩ QÆ~°fiO |}OQÆñ „^˘‰õΩ¯^Œ∞<£. h ã≤ÅfiÔH· `«ºlO`«∞#∞.
75
182 ‰õΩ=∂~°∞_»QÆ∞ ^Õ=Ù_»∞ „H©ã¨∞Î Ñ¨Ù#~°∞`å÷#=Ú 183
3. t~°O|∞ áê^Œ Ç¨ÏãÎ̈=ÚÖò 5. Ö’HõO|∞ <Õ #iÊOz# 4. H˘~°`« ÃÑ·x =∞~°} "≥ÚOk# – #[ˆ~Ü«Úñ _Õã¨∞ – H˘~°‰õΩ q∞QÆ∞Å "≥^Œ‰õΩ
#∂zOK«∞ ^Œ∞óY „¿Ñ=∞Å∞ #Ü≥∂QÆº"≥∞#ÿ ~¸q Ü«∞ø K«∞O_ç# ´ 1`«~∞° }∞ÖÏ~° q∂ „Ñ¨É∞íè O_»∞ – uiy „|uÔH xHõ¯ q∞kÌ – ã¨~Q° ¿Æ Ñ`«∞
=∞Ô~#fl_≥·# QÆ∂_≥<å qO`≥·# ÜÕ∞ã¨∞ „¿Ñ=∞ÔH· ~åk t+¨º – ã¨q∞u`À_»ñ *ˇÑC¨ _»xÜ≥∞ II=∞~°}=ÚII
qëê^Œ„¿Ñ=∞ b QÆu<£? <å Ü«∂=r˚= q∞`«∞#Î ∞. 5. =∂x`«=ÚQÆ q∂H˜@∞ =ÚO^Œ∞ – „Ñ¨É∞íè =x# Ü«∞@∞¡ – HÍ#ñ|_»∞#∞
4. =ÚO_»¡<£ ^Œ∞~å‡~°∞æÅe¡# 6. ~°H˜∆OÑ¨ñ |_»¤ Ö’Hõ=∂ QÆeÖˇÜ· ∞« =∞O^Œ∞ñ ´ QÍ# "≥à√◊ ñ¡ _»OK«∞ ÉèÏã≤ – `å#~°∞O_»∞ Ñ¨Å¯ q#∞K«∞ –
H˜s@ "Õ∞ã¨∞ ‰õΩO_ç#<£ ~°H˜∆OÑ¨ñ *Ï=Ùñ ÉÁOk# n# [#∞Å∞ [_çã≤ q∞QÆ∞Å – kQÆ∞Å∞ <˘Ok =}H˜ ~°ÑÙ¨ _»∞ II=∞~°}=Ú<£II
D Éè∂í H˜s@=ÚÅhfl ~°H‰∆õ Ωõ ñ _Õã∞¨ x<£ ã¨^• 6. "≥Ú^Œ@ =∞QÆÖÌ <Ë Õ =∞iÜ«∞‰õΩñ – QÆ#ñ|_≥ #@OK«∞ – ã¨∞^Œu ^≥ÖÊˇ t+¨º
^•#O ^Œ∂QÆOQÆñ *ÏÅ∞ <Õ? ~å=O|∞`À_»ñ Q˘Å∞fi=∂ =~°∞Å‰õΩ ´ H˘^Œ∞=ÖËx ãÖ`«ã=¨ Ú#ñ – QÀÔ~¯ n~°ñ „|Éè∞í xñ E_»ñ –
– S[H± "å\òû |kÅ"≥∞#ÿ Ü«∞`«fl=ÚÅ‰õΩñ – |~°ñQÆñ *Ëã≤ K«∂z ~°ÑÙ¨ _»∞ II=∞~°}=Ú<£II
J#∞: ZKü. ÃÇÏ„h _Õqãπ 7. JO`«óâ◊„`«∞ "≥#· =∞~°}=Ú#∞ - „Ñ¨É∞íè =Ù QÔ ÖˇÛ - ãÖ`«ãO≤ z ã¨#∞fluO`«=Ú
´ =O`« ÖËÅ Éè‰í Ωõ ÖÎ Ï~° – "åãÎ̈==ÚQÆ =∞#Å x@∞Å – #O`«º k#=Ú #O^Œ∞
„H©ã∞¨ Î Ñ¨Ù#~°∞`å÷#=Ú ÖËÑÙ¨ – #=∞Å ^ÕÇÏ¨ =ÚÅ <˘ãÖQÆ∞ II=∞~°}=Ú<£II
– =Ú~åi ^•g_»∞
213 „H©ã¨∞Î Ñ¨Ù#~°∞`å÷# K«i„`«=Ú
214 Ñ¨Ù#~°∞`å÷# q[Ü«∞=Ú
~å – P#O^ŒÉè̌·~°q (KåÜ«∞: F =∂ `«O„_ç) `å – UHõ
=∞~°}=Ú<£ [~ÚOz ÖËK#≥ ∞ – =∞# „Ñ¨É∞íè =Ù <Õñ_»∞ – =∞Ç≤Ï=∞ ^ÕÇÏ¨ ~å – â◊OHõ~åÉè~í }
° =Ú `å – Pk
1
"≥Ú#~°ñ ^•ÖˇÛ#∞ ´ ^è~Œ ° ã¨=∂kè |O^è=Œ ÚÅ#∞ – ^è#Œ º=ÚQÆ#∞ „`≥Oz ÖËz ~°O_»∞ qâßfiã¨∞ÖÏ~å – ~°O_»∞ q[Ü«∞=Ú ã¨∂zOK«∞ – K«∞O_≥_»∞
– H˘é`« Åxfl fiÛ r= – =~°=Ú eÜ«∞º =ã¨∞^èÃŒ Ñx· II=∞~°}=Ú<£II ãÖ`À+Ö|∞#∞ QÆeæ – "≥∞O_»∞QÆ <≥`«∞Î_ç ~åQÆ=ÚÖò ´ xO_Ò Ç¨Ï~°¬=Ú =∞#‰õΩ
1. =∞iÜ«∞Ü«Ú#∞ ã¨Ö’q∞ "≥Ú^ŒÅQÆ∞ – =∞QÆ∞=Å∞ ã¨ÉÏ`«∞ – =∞~°∞ – xÜ«∞q∞OK≥ ^Õ=Ùñ_»∞ – q[Ü«∞O, q[Ü«∞O, q[Ü«∞O, q[Ü«∞O IIq[Ü«∞OII
k<À^ŒÜ∞« =Ú#ñ „aÜ«∞ =∞QÆ∞ ´ QÆ∞~°∞x ^ÕÇÏ¨ =Ú#‰õΩñ |∂Ü«∞ñ – |i=∞à◊OÑ¨Ùñ 1. <Õ\ ˜ ã¨=∞Ü«∞ =∞xfl Ü«∂`«‡Å‰õΩ#∞ – h @QÆ∞ =ãÖ`« |∞∞`«∞=QÆ∞#∞ –
^≥·Å=ÚÅ#∞ – ã¨~°QÆñ nã≤H˘x ã¨=∂kè – Hõ~°∞QÆ∞^≥Oz Hõ#∞ÅñE_» "å@=ÚQÆñ *ˇ~°™êÅ#∞ ÔQeK≥ – =~°∞ã¨QÆ =¸<åflàò x„kOz ´ ã¨∂\˜QÆ
II=∞~°}=Ú<£II ÖËK<≥ £ – ÜÕ∞ã¨∞ – ã¨∂~°∞ºx =Öˇ<£ IIq[Ü«∞OII
2. <Õñ_»∞ „Ñ¨É∞íè ã¨=∂kè =ÚY=ÚÃÑ· – #∞#fl ~å~Ú – <≥=ñ_»∞ nÜ«Ú Hõ~∞° }#∞ 2. Hõ#∞fl Hõ#∞flHÍ#x pñHõ\ ˜ – HÍÅ=Ú „H©ã∞¨ xÎ HÍOuKÕ – x<åflà◊‰¡ Ωõ j„Ñ¶∞¨ =ÚQÆñ
=∞#ÔH· – 2KÕ_Ü ç ∞« e@¡#∞K«∞ "ÕQñÆ – *Ëi Ü«∂ ã¨=∂kè =¸ñ`« g_ç Ü«ÚO@ñ É’=Ù – K«∞#flk – N ÜÕ∞ã¨∞x ´ HÔ <åflà◊¡ HÍQÆx – =∞# – ã¨#∞fl`«∞Öò Éè∞í q<£
Ez q∞QÆ∞Å – qã¨‡Ü«∞=Ú‡ #Ok ~°ÑÙ¨ _»∞ II=∞~°}=Ú<£II IIq[Ü«∞OII
3. "å~°∞ `≥Å¡ xÅ∞=Ù@Oyñ`À QÆ∂~°∞Û#fl Ñ¨_∞» K«∞ – "åxñ Ez q∞QÆ∞Å 3. |Å=∞QÆ∞ =∞~°} ^•fi~°|O^èŒ – =ÚÅ∞ x<£ |@ìHáõ ÈÜ≥∞#∞ – "≥Å∞`«∞~°∞
ÉèíÜ«∞=Ú`Àñ ´ *Ë~°~åHõ xezÜ«Ú#fl "åi #`«_»∞QÍOz Ü«∞=∞‡ – ÖÏ~° ÖËx ã¨=∂kè QÆ∞=∞‡ – =ÚÅ∞ x<åflÑ¨Hõ áÈÜ≥∞#∞ ´ QÔ Å∞= "åÜ≥∞#∞ – HÍ –
ÉèíÜ«∞Ñ¨_»‰õΩ _»@OK«∞ – 3#∂~°_Oç K≥ #∞z`«=ÚQÆ#∞ II=∞~°}=Ú<£II =eÜ«Ú =Ú„^ŒÜÚ« IIq[Ü«∞OII
1
1
K«Hõ¯QÆ. 2
¢ãÅÎ‘ ∞. 3
P^ŒiOK≥#∞. ¢ã‘ÎÖÏ~å.
76
184 ‰õΩ=∂~°∞_»QÆ∞ ^Õ=Ù_»∞ „H©ã¨∞Î Ñ¨Ù#~°∞`å÷#=Ú 185
4. Ñ¨xfl^ŒiÌ Ö’Ñ¨Å h "Õà◊ – ã¨#∞fl`«=ÚQÆ h=Ù xez – Ü«Ú<åfl=Ù =∂#=ÙÅ 1. q[Ü«∞O|∞ q[Ü«∞O|∞ – q[Ü«∞O|∞ =∂#=ÙÅ – 1=$l# x=$uÎx –
`≥eq – HÔ #flñ_≥#· #O^Œx ´ Ü«∞ø#fl`«º âßOux – # – #∞„QÆÇÏ≤ O`«∞=Ù qÉè∞í ñ _˘#iOÑ¨<£ ´ QÆ∞[#∞ÅKÕ #`«ñ_»∞ „‰õÄ~° =∞~°}=Ú <˘Ok – 2ql`«
IIq[Ü«∞OII =∞$`«∞º=Ù #∞O_ç – q[Ü«ÚO_≥· "ÕOKÕÃã IIq[Ü«∞O|∞II
– =ÚOQÆ=¸i ^Õ=^•ã¨∞ 2. q[Ü«∞O|∞ q[Ü«∞O|∞ – q[Ü«∞O|∞ =∂ ÜÕ∞ã¨∞ Éè∞í [=Ú q∂ñ^Œ#∞
215 „H©ã¨∞Î Ñ¨Ù#~°∞`å÷#=Ú "≥∂Ü«Úñ – |iáêÅ#O|∞ ´ 3‰õΩ[=Ú q∂ñ^Œ#∞ „ÉÏ} – `«º[#=Ú *ËÃã#∞
~å – =∞^èºŒ =∂=u (KåÜ«∞: hHõ#fl ~ÚHõ"~Õ̂ "ÕÅ∞ÊÅ∞) `å – „uÑ¨Ù@ – ^èfiŒ [=Ú "≥∂Ü«ÚK«∞ ã≤Åfi – áêÑ¨ "≥∂_çO`«=Ú IIq[Ü«∞O|∞II
ã¨∞^Œ`∞« ÖÏ~° q∂ – iKÀÛ@ <≥=fii – "≥^∞Œ ‰õΩK«∞#∞<åfl~°∞ ´ =∞$^Œ∞=ÙQÍ#∞ 3. q[Ü«∞O|∞ q[Ü«∞O|∞ – q[Ü«∞O añHõ#∞ =∂ Hõ – Ñ¨[Ü«∞=Ú HÍ‰õΩO_»ñ
– „|Éèí∞ ÜÕ∞ã¨∞ „H©ã¨∞Î ´ ã¨∞[#`«fi=Ú# "≥·i – 4„=[=Ú QÔ ÅfiñQÆñ*Ëã≤ –
– r – qOK«∞ "åx ÃÑ^ŒÌ – x^Œ∞~° É’~Ú#@∞ – Öˇ^ŒÅO^Œ∞ ÉèÏqOz
x[=ÚQÆñ |~°Ö’Hõ – xÅÜ«∞O|∞Ö’ xÅ∞Ê IIq[Ü«∞O|∞II
IIã¨∞^Œ`«∞ÖÏ~°II
1. WK«@ ÖËñ_»∞ ÖËz – Ü«Ú<åflñ_»∞ „Ñ¨Éèí∞ „H©ã¨∞Î – ÜÕ∞ã¨∞ ã¨fi`«O„`«∞ñ_≥· ´ 4. q[Ü«∞O|∞ q[Ü«∞O|∞ – q[Ü«∞O |<≥_ç áê@ – x[ÉèHí `Î̃ À =∞#=Ú –
<ÕiÛ# "åx ´ Éèlí ~ÚOK«∞^Œ=Ú Éè∂í # – Éè=í ÚÅ∞ `åñ ÉÏeOK«∞ – Jl`«
„Ñ¨K∞« ~°O|∞QÆñ ^Œ# – áê@∞¡ ÖËK∞« @Ü«Ú#∞ – =z~ÚOK≥ QÆeÅÜ«∞º – =~°
r= „Ñ¨^∞Œ ñ – _»=∞~°`fi« q∞_»∞ =∞#‰õΩ IIq[Ü«∞O|∞II
^Õâ=◊ Ú# q∂`À IIã¨∞^Œ`∞« ÖÏ~°II
– *Ï<£ „á¶êxûãπ ÃãÊ#û~ü
2. =∞#∞[ ‰õΩ=∂~°∞ñ _≥ – ‰õΩ¯_»∞ áêÑ≤+µ¨ Åª KÕ`« – =∞~°} "≥ÚO^Œ∞@ ã≤Åfi
ÃÑñ· ´ ^Œ#‰õΩñ ^•<≥ =¸ñ_»= – k#=∞O^Œ∞ ÖËK∞« @ – Ü«Ú#∞ ^≥ÖÊˇ ñ QÆ^Œ 217 PÜ«∞# Ü«ÚQÆÜÚ« QÆ=ÚÅ∞ rqOK«∞K«∞<åflñ_»∞
q∂~°∞ – q#∞K«∞O_»ñQÆñ ^˘e¡ IIã¨∞^Œ`∞« ÖÏ~°II ~å – aÅÇ¨Ïi (KåÜ«∞: w=ÚÅ∞ áê_»∞_ô) `å – „uÑ¨Ù@
3. Z^ŒÅÖ’# *Ï˝Ñ¨ – Hõ=Ú KÕãH≤ ˘#∞ñ_çOHõ – ÜÕ∞ã¨∞ `≥eÊ# =∂@Å∞ ´ Ç¨ÏÖˇÅ∂Ü«∞ Ü«∞x áê_»∞ñ_ô – ã¨=∂kèÃÑ· – "≥Å∞ñ Qˆ "≥Ú ÑïHÕK«∞ñ_ô ´
=Ú^Œ=Ú`À r==Úñ – QÆx ÖËK≥ ##∞ "å~°Î – ã¨∞^Œ`∞« ÖÏÅHÕz – ~°k HõÅñ_»∞ ÜÕ∞ã¨∞ ã¨r=Ùñ_»~Ú, ÖË – Y#=ÚÅ Åq <≥~"° ~ÔÕ #∞ – Hõeq∞ "≥∂^Œ=Ú
xHõ¯=ÚQÆñ ^ÀñK«ñ IIã¨∞^Œ`∞« ÖÏ~°II QÆ∞ÅQÆ, kq #∞u – ã¨Å∞Ñ¨ =∞Ç≤Ï=∞#∞ =K«∞Û#∞ IIÇ¨ÏÖˇÅ∂Ü«∞II
– Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^èŒi 1. Ç¨ÏÖˇÅ∂Ü«∞ Ü«∞x áêñ_»∞_ô – ~¸ [QÆuH˜ñ – HõeQÔ ~°H} ∆õ K«∂_»∞ñ_ô ´
tÅñ ^˘ÅOÔQ#∞, =Ú„^Œ q_≥, HÍ – =e ã¨=∂[=Ú ^Õ=Ùx – |eq∞ HÍQÆHõ
216 „Ñ¨É∞íè Ñ¨Ù#~°∞`å÷#=Ú áêiáÈÜ≥∞#∞ – QÆea ÖÏÜ≥∞#∞ #~°H=õ Ú IIÇ¨ÏÖˇÅ∂Ü«∞II
~å – J™ê"Õi (KåÜ«∞: WÑ¨Ê\˜ #~°∞ÖÏ~å) `å – „uÑ¨Ù@ 2. Ç¨ÏÖˇÅ∂Ü«∞ Ü«∞x áê_»∞ñ_ô – pñHõ\ Ã˜ Ñx· – "≥Å∞ñˆQ [Ü«∞ "≥ÚO^Œ∞ã¨∞O_ô
q[Ü«∞O|∞ q[Ü«∞O|∞ – q[Ü«∞O|∞ =∂ ÜÕ∞ã¨∞ – x["≥∞ =∞$`«∞º=Ù ´ ~ÚÅ#∞ =∞$`«∞º=Ù QÆ∂Öˇ, „|uÔHñQÍ – Ü«∞Å qâßfiã¨=Ú =∞~°Å#∞ –
QÔ eÛ – <Õñ_»∞ "ÕOKÕÃã ´ Ü«∞[=∂#∞ñ _≥Å¡ „Ñ¨ – Ü«∂ã¨=Ú Öˇ_ñ» ÉÏÑ¨ – |ÅxsHõ} ∆ =∞#‰õΩñ QÆeQÔ #∞ – „|uÇ¨Ï$^ŒÜ∞« =Ú |ÅÑ¨_<≥ £ IIÇ¨ÏÖˇÅ∂Ü«∞II
1 2 3 4
ã¨fi[#∞Å ~°H˜∆OÑ¨ – ã¨=∞Ãã ã≤Å∞=q∂ñ^Œ IIq[Ü«∞O|∞II áêÑ¨=Ú [~ÚO|_ç#. K≥@∞ì. ã¨=¸Ç¨Ï=Ú
77
186 ‰õΩ=∂~°∞_»QÆ∞ ^Õ=Ù_»∞ „H©ã¨∞Î Ñ¨Ù#~°∞`å÷#=Ú 187
3. Ç¨ÏÖˇÅ∂Ü«∞ Ü«∞x áê_»∞ñ_ô – ^Œ∞:dOK«∞ <À – K≥eÜ«∞ÖÏ~å q#∞ñ_ô ´ 2. ã¨=∂kèÃÑ· ~åu<£ – ™êfiq∞ ^Œ∂`« e^Œ~Ì ∞° ´ ã¨=∞=ÚQÆñ nÜ«∞#∞ – ™êfiq∞
™⁄ÅÜ«∞‰õΩO_»ñQÆ q∂~° Å@∞x@∞ – K«∂K«∞K«∞O_»∞@ Ü≥∞=ix – Ñ¶Å¨ =Ú ÖËK≥ #Ç¨ÏÇ¨Ï IIÜÕ∞ã¨∞II
ÖËkñHõ „|`«∞‰õΩ ÜÕ∞ã¨∞ – „Ñ¨É∞íè x "≥^‰Œ Ωõ @ =∞$`«∞ÅÖ’ IIÇ¨ÏÖˇÅ∂Ü«∞II 3. =∞$`«∞ÅÖ’ ã¨r=Ù<£ – "≥`‰« Ωõ >ËÅ #x ´ ^Œ∂`«Å∞ "åi`À – ^•`« ÖËñ_»x
4. Ç¨ÏÖˇÅ∂Ü«∞ Ü«∞x áê_»∞ñ_ô – ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨É∞íè x – =Å#<Õ QÆeQÔ ñQÆ#∞ñ_ô ´ `≥eÊ IIÜÕ∞ã¨∞II
~ÚÅÜ«Úñ |~°=Ú#∞ ãŸºÑ¨_Ü ç ∞≥ #∞ – QÆeQÔ Ç¨Ï~°¬=Ú Kå=ÙKÕ – ã≤Å∞= 4. ¢ãÅÎ‘ ∞ "ÕQÆ "≥o¡ – t+¨µºÅ‰õΩñ ^≥ÅÊ ´ lO`« =∂iáÈ~Ú – ãÖ^ÕÇÏ¨ =Ú
zO`«Å∞ =∂x, á⁄O^Œ∞ñ_ç – HõÅHõÅO|QÆ∞ "≥∂^Œ=Ú IIÇ¨ÏÖˇÅ∂Ü«∞II `˘Åæ IIÜÕ∞ã¨∞II
5. ¿Ñ`«∞~°∞ Ü≥∂Ç¨#∞Öò – Ñ¨~∞° QÔ `«∞HÎ ˘x =zÛ ´ „Ñ¨"tÕ Oz QÆ∞Ç¨ÏÖ’ Ñ¨~=° ∂#O^Œ
5. Ç¨ÏÖˇÅ∂Ü«∞ Ü«∞x áê_»∞ñ_ô – q∂ Éè∂í i zO – `«Å∞fÔ~ =∞k #=Ú‡ñ_ô "≥ÚO^Œ IIÜÕ∞ã¨∞II
´ |ÅÇ‘Ï#Ñ¨Ù z#fl =∞O^•!– „Ñ¨É∞íè x K≥O`«‰Ωõ =∞~°Å∞=Ú – HõÅ∞QÆ∞ r==Ú 6. ÜÕ∞ã¨∞ K«zÛ ÖËK≥ – ÜÕ∞ã¨∞ t+¨µºÅ>Ë¡ ´ ^ÀãÖ|∞Å‰õΩñ [zÛ – "åã≤QÆ
q∞=Ú‡ <åÜ«∞# – Hõ~∞° }`À #_»∞Ñ¨Ù#∞ ã¨^• IIÇ¨ÏÖˇÅ∂Ü«∞II ÖË`«∞~°O_ç IIÜÕ∞ã¨∞II
6. Ç¨ÏÖˇÅ∂Ü«∞ Ü«∞x áê_»∞ñ_ô – ãÖÑ¶∞¨ =Ú ã¨^• – xez Ü«ÚO_»∞#∞ ã¨∞=∞O_ô – |ã¨º<£ *’ã¨Ñ¶π
´ Ñ¨Å∞ `≥~O° QÆ∞Å iÑ¨ÙÅ =Å##∞ – ÉÏ^èŒ ÖˇxflÜ«Úñ QÆey#<£ ^˘ÅñQÆ
Hˆ q∞Ü«Ú #xfl Ü«∞_»∞Å¤ – QÔ ez =iúÅ∞¡K∞« O_»∞#∞ IIÇ¨ÏÖˇÅ∂Ü«∞II 219 „H©ã¨∞Î ÖËK≥#∞
7. Ç¨ÏÖˇÅ∂Ü«∞ Ü«∞x áê_»∞ñ_ô – ^Õ=Ùx É’^èŒ – ‰õΩÅ∞ ã¨~°fi~å¢+ì̈O|∞Å ´ ~å – Ü«∞=∞<£ HõàÏº}˜ (KåÜ«∞: <Õ#∞#∞ <å~ÚO\˜"å~°∞#∞) `å – „uÑ¨Ù@
<≥Åq∞ =∞Ç≤Ï=∞‰õΩñ „|^äŒ=∞ Ñ¶¨Å=∞QÆ∞ – ÜÕ∞ã¨∞ ~°Hõ∆} "å~°Î#∞ – "≥Å∞ñ „H©ã¨∞Î ÖËK≥#∞ Ç¨ÏÖˇ¡Å∂Ü«∞ – „H©ã¨∞Î ##∞flÖËÑ¨Ù#∞ ´ WkÌÜ≥∞ ã¨∞<å^Œ ã¨`«º=Ú
QÆ∞=Öˇñ „|ãïOÑ¨ñ *ËÜÚ« ^Œ∞ – iÅ#∞ ^è$Œ u`À <Õ~∞° Ê`À IIÇ¨ÏÖˇÅ∂Ü«∞II – WÅ#∞ Kå@∞_ç x`«º=Ú II
8. Ç¨ÏÖˇÅ∂Ü«∞ Ü«∞x áê_»∞ñ_ô – Éè‰í Ωõ ÖÎ Ï~å – qÅÑ≤OÑ¨=Å^Œ∞ ã¨∞O_ô ´ 1. =∞$`«∞Å Ñ¨Ù#~°∞`å÷# ÑÖ@‰õΩ – „Ñ¨^äŒ=∞ Ñ¶¨Å=∞QÆ∞ „H©ã¨∞ÎÖ’ ´ =∞$`«∞Å∞
HõÅ∞QÆ‰Ωõ O_»∞ñ_ç ãÖkÜ«∞O|∞Å∞ – QÆ_∞» K«∞ HÍÅ=Ú j„Ñ¶∞¨ "Õ∞ – HõÅ∞QÆ∞ q∂‰õΩ ÖË`∞« ~°∞ <Õ#∞ ÖË`∞« #∞ – <å^Œ∞=~°∞ã¨Ö’ x[q∞kII
ã¨=∂kè q∞=Ú‡#∞ Q“ñyeOÑ¨ <≥=∞‡k IIÇ¨ÏÖˇÅ∂Ü«∞II 2. áêÑ¨=∞~°} #~°H|õ Å=ÚÅ∞ – „Ñ¨É∞íè x â◊HHÎ̃ ˜ F_≥#∞ ´ áêÑ≤#QÆ∞ ##∞ „É’=
9. Ç¨ÏÖˇÅ∂Ü«∞ Ü«∞x áê_»∞ñ_ô – QÀ^è∞Œ =∞ yO[ – =Öˇ „|`«∞‰õΩ^Œ∞~°∞ q∂~°Å∞ „H©ã¨∞Îx – „áê}^•# „Ñ¨ÉèÏ==ÚII
´ WÅ „Ñ¨É∞íè =Ù `«# ÑÖ@ñ QÆ∂~°Ê#∞ – <ÕQ∞Æ ^≥OK«∞#∞ l=~°#∞ – `˘ÅñQÆñ 3. =∞~°}=∂! h=ÚÅ∞¡ Ü≥∞Hõ¯_»? – =∞~°}=∂! [Ü«∞"≥∞Hõ¯_»? ´ =∞~°}=∂!
*ËÜÚ« #∞ QÆ∞~°∞QÆ∞Å#∞ QÀ – ^è∞Œ =∞Å#∞O_ç x[O|∞QÍ IIÇ¨ÏÖˇÅ∂Ü«∞II h=ÚÅ∞¡ qiÔQ#∞ – =∞Ç≤Ï=∞ „H©ã∞¨ ÖÎ ’ xÑ¨C_»∞ II
– Hõ_çÜ«∞O QÍ„aÜÕ∞Å∞ 4. tÅÜ«Ú =Ú„^ŒÜÚ« |eq∞HÍ=e – QÆeaÖÏÜ≥∞#∞ ~å„uÖ’ ´ WÅÜ«Ú
Ñ¨~°=Ú#∞ HõÅ∞ã¨∞H˘xÜ≥∞#∞ – ÔQÅÑ¨Ù<˘Ok# „H©ã¨∞ÎÖ’ II
218 „H©ã¨∞Î Ñ¨Ù#~°∞`å÷#=Ú 5. =∞$`«∞Å∞ h^ŒQÆ∞"å~°ÅO^Œ~°∞ – „|uH˜ ÖË`«∞~°∞ ã¨`«º=Ú ´ „¿Ñ`«Å#∞
~å – =ÚMÏi `å – J@ rqOÑ¨KÜ Õ Ú« #∞ – Ñ¨$käq „H©ã∞¨ xÎ q[Ü«∞=Ú II
ÜÕ∞ã¨∞ ÖËK#≥ ∞ – Pk"å~°=Ú# – ÜÕ∞ã¨∞ ÖËK#≥ ∞ – "Õ‰Ωõ =*Ï=Ú# – ÜÕ∞ã¨∞
ÖËK#≥ ∞ II 6. ã¨∞ÎuÜ«Ú =∞Ç≤Ï=∞Ü«Ú Ñ¶¨∞#`« hÔH – ã¨∞ÎuH˜ áê„`«∞_» ~°Hõ∆HÍ ´ ã¨fiO`«
1. "Õ‰Ωõ =*Ï=Ú# – pñHõ @∞O_»ñQÍ<Õ ´ Ü«∂HÍâ◊^∂Œ `«Å∞ – gHõ`À ~åñ ~°H=Îõ Ú zOkuq <å – ™êfiq∞ ~Ú^≥<å Ü«∞O[e II
QÍ<Õ IIÜÕ∞ã¨∞II – a. ã¨∂~°º „Ñ¨HÍâ◊~å=Ù
78
188 ‰õΩ=∂~°∞_»QÆ∞ ^Õ=Ù_»∞ „H©ã¨∞Î Ñ¨Ù#~°∞`å÷#=Ú 189
220 „H©ã¨∞Î Ñ¨Ù#~°∞`å÷#=Ú 222 Christ the Lord is Risen Today
~å – `À_ç (KåÜ«∞: "å~°∞ ÉèÏQÆº=O`«∞ Ö∫^Œ∞~°∞) `å – Pk 1. „H©ã¨∞Î <Õ_»∞ ÖËK≥#∞ 4. „H©ã¨∞Î ÖËz#Ñ¨C_»∞
ÜÕ∞ã¨∞ Ñ¨Ù#~°∞`å÷#=∂Ü≥∞#∞ – Kå=Ù<˘Ok „H© – ¿ã#Î ∞ Ñ¨Ù#~°∞`å÷#=∂Ü≥∞#∞ P P P Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∞ PÎ P P Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∞
´ ÜÕ∞ã¨∞ Ñ¨Ù#~°∞`å÷#=∂Ü≥∞ – ^•ã¨∞ÖˇÅ¡ #∞uOÑ¨ qO`«QÆ – ÉèÏã¨∞~°O|∞QÆ =∞~°ºÎ ^Œ∂`« ãÖÑ¶∞¨ =∂ Kå=Ù=ÚÅ∞¡ „`«∞OK≥#∞
ÉèíHõÎÅ#ƒ~° – "åã¨∞Å∞QÆñ ^•ñ*ËÜ«Ú xÑ¨C_»∞ IIÜÕ∞ã¨∞II P P P Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∞ P P P Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∞
1. ÉË^ÑŒè _¨ ç Ü«∂ ã≤Åfiq∂ñ^Œ#∞ – ^Œ∞ëêì`‡« ÖÏÜ«∞# – <å^Œ~O° |∞QÆñ |\˜ì Éè∂í q∞ <åHõãO¨ |∞Ö’ ZÅ¡"åiñ „É’K«∞#∞
"≥∂^Œ#∞ ´ áê^Œ∞H˘x „¿Ñ=∞#‡u#Êi – ÑÖkè [#∞Å QÍ=Ù=∞OK«∞#∞ – P P P Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∞ P P P Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∞
™ê^Œ~°O|∞QÆ "Õñ_≥ `«O„_çx – â◊„`«∞Å#∞ ~°H˜∆OÑ¨ xÑ¨C_»∞ IIÜÕ∞ã¨∞II ÉÏ_»∞q∞O^Œ∞ KÕ`#« ∞ =∞$`«∞ºqOHõ QÔ Åfi^Œ∞
P P P Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∞. P P P Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∞.
2. ^Œ∞+ì̈[#∞ ÖËÒ≥ K«∞K«∞<åfl~°∞ – ##∞flñ|\ì̃ KåÅñQÆ – QÆ+Ãì̈ Ñ@ìñ ^ŒÅOK«∞
H˘<åfl~°∞ ´ q+¨ìÑÖ|∞# ã≤Åfiq∂ñ^Œ#∞ – "Õ^Œ# „‰õÄ~°=ÚQÆ Éˇ@∞ìK«∞ – 2. "≥∂Hõ∆ q∞Ü«∞º <å^ä∞Œ _»∞ 5. ÜÕ∞ã¨∞ =∞$u QÔ ÖˇÛ#∞
„Éèí+¨µìÖˇ·##∞ ÉÏã≤q∂~°ñHõ – áêiáÈÜ≥∞^Œ~°OK«∞ xÑ¨C_»∞ IIÜÕ∞ã¨∞II P P P Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∞ P P P Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∞
3. P=∞Ç≤Ï#Êi â◊√^Œ=ú O`«∞ñ_≥· – [x‡OK≥ ^Õ=Ùx – hÜ«∞O^Œ∞# hu=∞O`«∞ñ Ü«Ú^Œ=ú ∂_ç QÔ ÖˇÛ#∞ "Õ∞=Ú ‰õÄ_» QÔ Å∞Î=Ú
_≥· ´ ~¸ =∞Ç≤Ïx É’kèOÑ¨ ^À+¨ q – Ç‘Ï#∞ñ_≥·# x~°Ñ¨~åkèx – ™êfiq∞ P P P Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∞ P P P Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∞
„^ÀÇ≤ÏQÆ <≥Oz Ü«¸^Œ∞Å∞ – K«OÑ≤ Ñ¨Ó_çzÃÑ@ì xÑ¨C_»∞ IIÜÕ∞ã¨∞II ã¨∂~°∞ºñ_»∞^ŒƒùqOÑ¨QÆ ÜÕ∞ã¨∞ñ_»∞O_»∞ KÀ@∞‰õΩ
– q∞H˜¯e #=¸ÜÕ∞Å∞ P P P Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∞ P P P Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∞
pHõ@∞Öò QÆuOK≥#∞ "Õ∞=Ú ‰õÄ_»ñ É’^Œ∞=Ú
221 Low in the Grave He Lay P P P Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∞. P P P Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∞.
1. ÜÕ∞ã¨∞ ã¨=∂kèÖ’ 2. =º~°"÷ ∞Õ HÍ=e
Ñ¨~°∞O_çÜ«ÚO_ç ã¨=∂kèÜ≥Ú^ŒÌ 3. |O_», =Ú„^Œ, HÍ=e 6. Éè∂í q∞ <åHõãO¨ |∞Ö’
"åã≤QÆ =¸ñ_»= =º~°O÷ |∞ =Ú„^ŒÜÚ« P P P Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∞ P P P Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∞
<åñ_»∞ ÖËK<≥ .£ ÜÕ∞ã¨∂„Ñ¨Éèí∂! Jxfl =º~°÷"≥∞ÿ#q ÜÕ∞ã¨∞, h‰õΩ ™ÈÎ„`«=Ú
II ÖËK<≥ £ ã¨=∂kè#∞O_ç 3. =∞$`«∞º|O^èŒO|∞Å<£ P P P Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∞ P P P Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∞
=∞$`«∞º=ÙÃÑ· q[Ü«∞"≥ÚOk x`«∞ºO_»∞ „`≥OK≥<£ ÜÕ∞ã¨∞ #~°HõO|∞#∞ =∞$`«∞º ãÖÇ¨~°‰õΩO_»
â◊„`«∞=Ù <À_çOz [Ü«∞âßeÜ≥∞ÿ ã¨∞`Î ∞« ºO_»∞ [~ÚOK≥<£ P P P Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∞ P P P Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∞
<å`«º=ÚO rqOK« [Ü«∞O! [Ü«∞O! QÔ eÛ =ÚHÎ̃ñ ^≥KÛ≥ #∞ h^≥ x`«º[Ü«∞=Ú
=∞^èŒº=iÎÜ≥ÿ∞† P P P Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∞. P P P Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∞.
ÖËK#≥ ∞! ÖËK#≥ ∞ – ~å|~üì Ö∫s – KåÔ~¡ãπ "≥ã‘¡
Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∞! ÖËK#≥ ∞ II J#∞ : XOQÀÅ∞ ^•g^Œ∞ J#∞: *Ï<£ JÉˇs¡
79
190 ‰õΩ=∂~°∞_»QÆ∞ ^Õ=Ù_»∞ „H©ã∞¨ Î P~ÀÇ¨Ï}=Ú 191
223 „Ñ¨Éèí∞x „Ñ¨`«º‰õ∆`«Å∞ 1. Ü≥∞~°∂+¨Ö=Ë ∞O^Œ∞O_ç q∂ – ~Ô ^Œ∞~°∞ K«∂_»∞ñ_ç – q∂ÃÑñ· – |iâ◊√^•ú`‡« Ü«Ú
ky=zÛ – Ñ¨#∞Å∞ ^≥Å∞Ê#∞ IIWkQÀII
~å – â◊OHõ~åÉè~í } ° =Ú (KåÜ«∞: ÜÕ∞ã¨∞x „¿Ñ=∞#∞ <Õ=∂~°H#õ ∞) `å – Pk
2. k‰õΩ¯ÖË#@∞¡ q∞=Ú‡ – kQÆ<å_ç áÈ#∞ ´ q∂`À – 1=∞‰õΩ¯"≥·Ü«ÚO_»ñ
„H©ã¨∞Î „Ñ¨Éèí∞x „Ñ¨`«ºHõ∆`«Å#∞ q= – iOK≥^Œ q#ˆ~ „Ñ≤Ü«ÚÖÏ~° ´ "åãÎ̈==ÚQÆ |iâ◊√ – ^•ú`‡« #∞ |OÃÑ^Œ#∞ IIWkQÀII
=∞~°}O˜ z „|uÔH#x – =ã¨∞^èÖŒ ’ñ „|Hõ\ O˜ ÑÔ̈~ Ü«¸~°∂~°ñ II„wã¨∞IÎ I 3. 2
x~åº}=Ú# q∂H˘~°HÔ · 3<≥Å=ÙÅ∞ QÆeÊO`«∞ ´ <å`À – ã¨~fi° HÍÅ=Ú x`«º
1. =∞iÜ«∞ =∞QÆÖÌ <Ë ‰≥ Ωõ ñ „|^ä=Œ ∞O|∞# – =∞# QÆ∞~°∞=~°∞ºO _»QÑÆ _¨ Ü ç ∞≥ ñ ´ – 4™ê„=∂[º=Ú <ÕÅ IIxkQÀII
`«~∞° }©=∞}∞Å‰õΩ ~Ô O_»= =∂é˘Hõ – ^Œ~≈° #=Ú ^ŒÜ∞« `À x_çÜ∞≥ ñ II„wã¨∞IÎ I 4. XHõi`À <˘Hõ~∞° „Ñ≤Ü∞« =Ú – ÖÁÑ≤Ê Ü«ÚO_»∞ñ_ç ´ <å^Œ∞ – ã¨HÖõ Ï[˝ÅO^Œ∞
2. ã‘"∂≥ ##∞ ¿Ñ`«∞~°∞#∞ QÆ∂_» ^Œ – i≈OK≥ #`«ñ_»∞ =¸ñ_»= =∂é∞ ´ xkÜ≥∞ – ™ê~° =∞#∞H˘#∞ñ_ç II~ÚkQÀII
„¿Ñ=∞`À_» x=∂‡~Ú t+¨µºÅ‰õΩñ – „aÜ«∞ "≥Ú#iOK≥ =∞é˘Hõ fé∞ II„H©ã∞¨ IÎ I 5. U^≥#· <å ¿Ñi@q∂ – iOK«∞Hõ "Õñ_ç##∞ ´ q∂‰õΩ – 5"≥∂^Œ=Ú`À_»^•x
– =ÚO^Õ KÕÜÚ« ^Œ∞#∞ IIWkQÀII
3. `À=∂ÖËx `«~°∞}=Ú#ñ |^Œ∞QÆ∞i – `À =zOK≥ QÆ$Ç¨Ï=Ú#ñ *Ëi ´ 6
6. LÅ¡=Ú ÅO^Œ∞ñ QÆÅñ`« – ÖˇÅ¡ q_»∞=Ùñ_ç ´ <Õ#∞ – =∞o¡ =K≥Û_ç q^è=Œ Ú
`À=∂‰õΩ Hõ#Ñ¨_ç Ü«∞`«x ãÖâ◊Ü∞« =Úñ – ^˘ÅñyOK≥#∞ „|Éè∞í ñ _˘Hõ™êi
– =∞~°∞=‰õΩO_»∞ñ_ç II~ÚkQÀII
II„H©ã¨∞ÎII – Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^èŒi
4. ãÖ^Œ~°OÑ¨Ù ^Œi <Õ_»∞QÆ∞iH˜ =∞ – `«ûºO|∞Å∞ qO`«QÆ ã¨=∞‰õÄÔ~Û ´
ãÖ^Œi≈OzÜ«Ú Ü«∂HÀ|∞#‰õΩ#∞ – ãÖ`À+¨=Ú <≥O`«Ü«Úñ QÆ∂Ô~Ûñ II„H©ã¨∞ÎII
„H©ã∞¨ Î P~ÀÇ¨Ï}=Ú
5. „Ñ¨Éèí∞ñ _˘Hõ =∂éË #∂~°∞QÆ∞iñ ^•ñ – „|`«º‰õ∆ΩO _»Ü≥∞º#∞ ¿Ñi‡ ´ #+¨Ü«∞ 225 P~ÀÇ¨Ï} k#=Ú
"≥ÚãÖy Ü«∞á⁄ãÎ̈Å∞Å‰õΩñ „H© – ™êÎ~ÀÇ¨Ï}∞ñ _»Ü≥∞º#∞ QÆ∂i‡ñ II„H©ã¨∞ÎII ~å – P#O^ŒÉ~·è̌ q° (KåÜ«∞: F =∂ `«O„_ç h^Œ∞ <å=∞=Ú) `å – UHõ
Ñ¨~°=∞ „Ñ¨Éè’ ÜÕ∞ã¨∞~°Hõ∆HÍ – ^èŒ##~°∞Å „É’z ´ Ñ¨~°=∞ HÍ~ÀÇ¨Ï}OÉˇ·u"å
6. Ç¨Ï`«ºñ *ËÜ«∞ <ÕÔQ_»∞ `åsûÜ«Ú# – HõQÆÑ¨_ç ~°H˜∆OK≥#∞ ã¨∞=Ú‡ ´
´ =∞iÜ«∞Ü«∞O^Œ∞ [##"≥ÚOk – =~°=Ú e_»∞K«∞ kiy^è~Œ #° ∞ – =∞~°}"≥ÚOk
=∞$`«∞ºO[Ü«Ú _çÑC¨ _»∞ =∞# HÍ`«‡Ö’ – ^Œ$â◊√ºO _»Q∞Æ xk ã¨`º« =Ú‡ II„H©ã∞¨ IÎ I uiyÖËz – Ñ¨~=° Ú Hˆ yu"å „Ñ¨É’è IIÑ¨~=° ∞II
– =∞Öˇ¡Å ^•g^Œ∞
1. Ñ¶∞¨ ’~° áêÑ¨ÉÏè ~°=Ú`À_» – ^ŒiQÍ#ÖËHñõ – k~°∞QÆ∞K«∞O_ç#\ì̃ =∞=Ú‡#∞ ´
224 „H©ã¨∞Î Hõ_»Ñ¨\ ˜ ÃÇÏK«ÛiHõ ‰õÄiq∞`Àñ ^ŒiH˜ñaez – ÉèÏ~°=Ú#∞ h"Õ"∂≥ ã≤ – T~°H=õ ∞=Ú Hõq∆ ∞~ÚOz
~å – =ÚMÏi `å – Pk – <Õ~°=ÚÅ#∞ ÉÏÑ≤# „Ñ¨Éè’ IIÑ¨~°=∞II
2. ã≤Å∞==∞~°}"≥ÚOk#ñ „Ñ¨É∞íè "å – WÅ#~°∞Å Ñ¶∞¨ ’~° – HõÅ∞+¨=ÚÅ#∞ ÉÏÑ≤#
WkQÀ <å t+¨µºÖÏ~å – Ü≥∞é∞Hõ Å∞OK«∞ñ_ç ´ "≥∂Hõ∆ – 1ã¨^#Œ =Ú# Hˆ #∞ „Ñ¨É∞íè "å ´ qÅ∞=ÖËx h^Œ∞ „|`«∞‰õΩ – |Å=ÚQÆÅ h „¿Ñ=∞ ¿ã= – ã¨Åe`«=ÚQÆ
É’^Œ∞ – ãÖ`À+≤OK«∞ñ_ç IIWkQÀII ##∞HõiOz – WÅ#∞ "Õ∞=Ú „|`«∞‰õΩ#@∞¡ IIÑ¨~=° ∞II
1
1
x"åã¨=Ú#‰õΩ. ¿ãflÇ¨Ï=Ú. 2"≥∂Hõ=∆ ∞O^Œ∞. 3x"åã¨ãÅ÷¨ =ÚÅ∞. 4„Ñ¨É∞íè `«fi=Ú. 5ãÖ`À+¨=Ú. 6=∞#=∞q.
80
192 ‰õΩ=∂~°∞_»QÆ∞ ^Õ=Ù_»∞ „H©ã¨∞Î Ñ¨Ù#~åQÆ=∞#=Ú 193
3. K≥é#∞ K≥éQÆñ|\ì̃# „Ñ¨É∞íè "å – ^è#Œ ~°∞ÅÔHÅ¡ – =~°=ÚÅ#∞ qiq x_çu"å „H©ã∞¨ Î Ñ¨Ù#~åQÆ=∞#=Ú
´ Ñ¨~=° ÚˆHy Ñ¨~=° ∞`«O„_ç – Ñ¨~=° Ú# ‰õΩ_çáê~°≈fi=∞O^Œ∞ñ – k~°=ÚQÍñ
QÆ∂~°∞ÛO_ç Ü«ÚO_ç – uiy ^èŒ~°‰õΩ =K≥Û^Œ"å IIÑ¨~°=∞II 227 „H©ã¨∞Î Ô~O_»= ~åHõ_»
4. h^Œ∞ ~åHõ HÔ ^Œ∞~°∞EK≥_ç – h ^•ã¨∞Å#∞ – ã¨^Ü
Œ ∞« `«`À E_»∞"≥∂ „Ñ¨É’è ~å – Hõ=∞ÖÏ=∞<ÀÇ¨Ïi `å – Pk
´ =∂k#Ñ¨Ù „áê~°#÷ Å#∞ – =∂^Œ∞ ™ÈÎ„`«=ÚÅ#∞ q∞QÆ∞Åñ – „É’kQÍ QÔ H· ˘#∞K«∞ HÀÖÏÇ¨ÏÅ=ÚQÆñ – QÆ∂iq∞`Àñ QÆ∂_ç – HÀÖÏ@=∂_»#∞ ~å ~å – =∂ –
<Õ_∞» – „É’=Ù=∞Ü«∞º =∞=Ú‡Å#∞ IIÑ¨~=° ∞II áêe\˜ ÜÕ∞ã¨∞x ¿Ñ~°ñ – =∂áêe\˜ ÜÕ∞ã¨∞x ¿Ñ~° – =∞ – "Õ∞‡Öˇ_ç ^Õ=Ùx
5. ÑÖÑ¨Ù=∞Ü«∞º h^Œ∞ P`«‡#∞ – Ñ¨kÅ=ÚQÆ ^ŒÜ«∞`À – ™⁄OÑ¨ÙQÆ h â◊√^•ú`«‡#∞ ¿Ñ~°ñ IIQÀÖÏÇ¨ÏÅ=ÚQÆII
– xOÑ¨Ù=∞Ü«∞º h^Œ∞ Hõ$Ñ¨`À – WOÑ¨Q∞Æ h=~°=ÚÅ`À – ™⁄OÑ¨Ù QÍ#∞ h^Œ∞ 1. =∂ ™êq∞ Ü«∂ "≥∂Hõ∆ – "åã¨∞O_»∞ <≥#· \ì̃ – ÜÕ∞ã¨Ü∞« º áÈHõ#∞ E_»∞ –
¿ã= – *ËÜ∞« xÅ#∞ <≥ÅÑ¡ Ù¨ _»∞ IIÑ¨~=° ∞II =∂ ÜÕ∞ã¨Ü«∞º~åHõ#∞ ÉÏ_»∞ – ÜÕ∞ã¨Ü«∞º ~åHõ#∞ ÉÏ_»∞ – h Ç¨ÏŸã¨#fl – Ü«∞x
– |#º<£ *’ã¨Ñπ¶ =∞k"Õ_∞» IIHÀÖÏÇ¨ÏÅ=ÚQÆII
2. áêÑÖ|∞Å<£ "≥∂ã≤ – „áê}O|∞ |e ~ÚzÛ – `åñ |~°=Ú# Hˆ QÆÖ^Ë • –
226 „H©ã∞¨ Î P~ÀÇ¨Ï}=Ú h – *Ï˝Ñ¨Hõ=ÚÖ’xH˜ ~å^• – *Ï˝Ñ¨Hõ=ÚÖ’xH˜ ~å^• – h „áêÑ¨‰õΩñ_≥·
~åQÆ=Ú – P#O^ŒÉè̌·~°q (KåÜ«∞: hHõ#fl ~ÚHõ "Õ̂~) `å – „uÑ¨Ù@
Ü«ÚO_»Ö^Ë • IIHÀÖÏÇ¨ÏÅ=ÚQÆII
"Õ∞Ñ¶¨∞O|∞ÃÑ· <≥H˜¯ – "Õ∞Å∞QÆ „Ñ¨Éèí∞ „H©ã¨∞Î – Ü«∂HõãÖ|∞# ˆHÔQ#∞ ´
„áêHõ@=ÚQÆ#∞ P`«‡#Ok – „Ñ¨[˝ q∂~°QÆ ™êHõ∆ ºq∞zÛ – ÜÕ∞Hõ nHõ∆#∞ ÜÕ∞ã¨∞ 3. Ue#"å_≥#· – ÜÕ∞ã¨∞x ~åHõ#∞ – <åeOz K«∂_»=^Õ~° – x#∞ áêeOK«∞
~åHõ‰õΩ – <≥^Œ∞~°∞ E_»∞_»@OK«∞ „Ñ¨Éèí∞=Ù II"Õ∞Ñ¶¨∞O|∞II "å_» # ∞HÀ~° – áêeOK« ∞ "å_» # ∞HÀ~° – Ñ¨ i – jeOK« ∞ "å_» # ∞HÀ~° »
IIHÀÖÏÇ¨ÏÅ=ÚQÆII
1. Ü«¸^ŒÜ«∞º – ã¨=∞~°Ü«∞º – „áêO`«O|∞ÅO`«@ – <å^Œ∞ "å~°Î#∞ *Ï@ˆ~ ´
4. JO`«=ÚÖ’ Éè∞í q – HÍ ÜÕ∞ã¨∞<å^è∞Œ O_»∞ – K≥O`«#∞ ^Œ∂`«Å`À_» – |Öò –
Éèí∂kQÆO`«=Ú =~°‰õΩ q∂~°∞ Éèí∂i ™ê‰õ∆ΩÅQÆ∞K«∞ <å‰õΩ – ™ê^Œ~°O|∞QÆ ã¨`«º
qO`«QÆ =K«∞Û#∞ E_» – qO`«QÆ =K«∞Û#∞ E_» – # – `«ºO`« |Å=Ú`À_»
qâßfi – ãÖ|∞Å<£ =∞#∞_»OK«∞ „Ñ¨É∞íè =Ù II"Õ∞Ñ¶∞¨ O|∞II ~åñ_» IIHÀÖÏÇ¨ÏÅ=ÚQÆII
2. QÆeÅÜ«ÚºÖÏ~° q∂ – ~åâ◊`À <≥O^Œ∞‰õΩ – uÅHÕK«∞ K«∞<åfl~°@∞¡ ´ 5. PHÍâ◊ Éè∂í =∂º^Œ∞ – ÖÏ~°ƒ\ù Å˜ ∞ ^Œ∂`«Å – =¸HõÅ`Àñ QÆ∂_ç<åñ_»∞ – D
"≥ÅÜ«∞Ñ¨~=° Ú# HÔ @∞¡ <ÕQÔ <˘ – ~ÚÅ‰õΩ <å „Ñ¨É∞íè =>ˇ=¡ ∞~°Å – Ü«∞Å~° =K«∞Û@ I Ö’HÍx Hˆ `≥OK«∞ñ"å_»∞ – Ö’HÍx Hˆ `≥OK«∞"åñ_»∞ – WñHõ gHõ`Àñ „|Éè∞í x
q∂~°∞ QÍOK≥^Œ – ~°OK«∞ ^Œ∂`«Å∞ |e¯~°Ñ¨Ù_≥ II"Õ∞Ñ¶¨∞O|∞II ÉÏ_»∞ IIHÀÖÏÇ¨ÏÅ=ÚQÆII
3. N ãÖÑ¶∞¨ q∞kq#∞ =∂ ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨É∞íè „H©¿ãÎ – ÉèÏã≤Å¡ =∞é˜ =K«∞Û#∞ ´ 6. cèHõ~° ã≤OÇ¨ÏÑ¨Ù – \ÏHÍ~°=Ú`À#∞ – _èôH˘x "Õ∞Ñ¶¨∞=ÚÅ`À_» – |Öò –
ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨Éèí∞x Ü«∞_»∞QÆ∞ *Ï_»Å – ÜÕ∞Ñ¨Ù q∂~°QÆ #_»K«∞ H˘#∞K«∞ – hã¨∞ ÉÏHÍ~°=O|∞Å∞ ÉÏ_» – ÉÏHÍ~°=O|∞Å∞ ÉÏ_» – x@∞ – _èHô ˘x =K≥Û#∞
~°H}
∆õ xÅ‰õΩ*Ï@∞K«∞ – <≥^∞Œ ~°∞ E_»∞=Ú ÜÕ∞ã¨∞ H˘éˆH II"Õ∞Ñ¶∞¨ O|∞II E_» IIHÀÖÏÇ¨ÏÅ=ÚQÆII
– `«∂Å∂i „Ñ¨HÍâ◊=Ú
81
7. ÉèÏã¨∞~°"≥∞ÿ#\ì̃ – ÜÕ∞ã¨Ü«∞º ~åHõ#∞ – D ã¨∂~°∞ºñ_»∞ E_»ÖËñ_»∞ `«# q – 229 „H©ã¨∞Î =∞Ç≤Ï=∞`À =K«∞Û@
HÍã¨=Ú rñHõ\∫#∞ q – HÍã¨=Ú rñHõ\∫#∞ – h HÍ ã¨∞QÆuñ EÑ¨Ù"åñ_»∞ ~å – Ñ¶∞¨ O\Ï `å – J@
IIHÀÖÏÇ¨ÏÅ=ÚQÆII
=∞Ç≤Ï=∞`À =∞# ÜÕ∞ã¨∞ – WÇ¨Ï=Ú#‰õΩ "ÕOKÕÜÚ« <£ ´ ã¨ÇÏ¨ Ÿ^Œ~∞° ÖÏ~å
– q∞H˜¯e #=¸ÜÕ∞Å∞ =∞# =∂ – =∞Ç≤Ï=∞Ö’ "≥Å∞ñQÆ∞^Œ∞=Ú II=∞Ç≤Ï=∞`ÀII
228 1. "≥∂=ÚÅ∞ =Oz ÜÕ∞ã¨∞ – <å=∞=Ú #∞u~ÚOK«∞ ´ áê=∞~°∞Å"≥∞#ÿ =∞#Åñ
– „ÉË=∞`Àñ QÆÑÊ≤ <åñ_Õ II=∞Ç≤Ï=∞`ÀII
„H©ã∞¨ Î Ü≥ÚHõ¯ ~Ô O_»= ~åHõ_» – Jqâßfiã¨∞Å ÉèÜ
í ∞« =Ú
2. áê„`«∞Å=∂ =∞#=Ú – â◊„`«∞Å"Õ∞ HÍ^• ´ q∞„`«∞Å<£ *Ëã#≤ q – z„`«=Ú
~å – =ÚMÏi (KåÜ«∞: Ç¨Ï$^ŒÜ∞« =∞<≥_∞» ) `å – Pk `≥eÜ«∞ÖË=Ú II=∞Ç≤Ï=∞`ÀII
<åñ_»∞ =zÛ#@∞¡ QÍ^Œ∞ – <Õñ_»∞ =K«∞Û@ ´ `Õi – K«∂_»~å^Œ∞ „H©ã∞¨ Î 3. t~°=ÚÅ ÃÑx· r= – H˜s@=ÚÅ`À#∞ ´ |~°=∞ ^Õ=Ùx =~°=ÚÅ∞ – =Úi
xOHõñ – *Á`«∞Î "≥∞K«∞Û@ II<åñ_»∞II Ü«ÚK«∞ =∞~°∞=ÖË=Ú II=K«∞Ç≤Ï=∞`ÀII
1. "≥Ú^Œ@ Q˘éˇÑ] Å≤ ¡ su – <˘ky =K≥ÛñQÍ ´ ~ÚÑ¨Ù_»∞ – H˘^Œ=∞ ã≤OÇ¨Ï=∞Ü≥∞º 4. g}ˇÅ`À =∞#=Ú – <å}ˇ"∞≥ #ÿ áê@ ´ |∞∞}=Ú K≥eO¡ Ñ¨Ö=Ë ∞x – Ü«∞}ñ
=∞#‰õΩ - QÆ∞O_≥ kQÆ∞Å∞QÍ II<åñ_»∞II y =∞}ñy áê_»∞^Œ∞=Ú II=∞Ç≤Ï=∞`ÀII
2. ^•ã¨∞x=Öˇ ^˘e¡ñ – Ez<å=ÚQÍ ´ ~ÚÑ¨Ù_»∞ – ^Àã¨=Ú ÖˇOz ^ŒO_çOÑ¨
– ^˘~°Ü∞ÿ≥ <åñ_»∞QÍ II<åñ_»∞II 230 JO`«º k#=Ú
3. U `«@∞ì É’~Ú# =∞#‰õΩ – <≥^∞Œ ~°∞ =K≥ÛñQÍ ´ Ñ≤_∞» QÆ∞ – su "åx ~å – =O`«∞=~åo `å – Pk
JÜ≥∂º ~Úk Ü≥∞O`« ^Œ∞óY=Ú – „Ñ¨É∞íè f~°∞Ê"Õà◊ – #Ü≥∂º ~Úk Ü≥∞O`«
Ü«Ú„QÆ"≥∞ÿ# – ^Œ$+≤ì ÃÇÏK«ÛñQÍ II<åñ_»∞II
^Œ∞óY=Ú ´ K«Ü∞« º# Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å ã≤OÇ¨ – ã¨#=Ú K«∞@∞ì =Ç≤Ïfl =∞O_»∞ –
4. H˘O_» =O_» ÅO^Œ∞ _®y – Ü«ÚO_»Ö=Ë ÚQÍ ´ "åx – Ü«∞O_»#∞O_ç #Ü≥∞º_» qâßfiã¨∞Å‰õΩ ^Œ∞ – ~å`«‡Å HõQ∞Æ x`«º MË^Œ II=∞Ü≥∂ºII
=∞O_»∞ #yfl – Ü«∞kQÀ =K≥ÛñQÍ II<åñ_»∞II 1. `«e¡ Ñ≤ÅÅ¡ ∞ QÆ∂_»∞^Œ∞ ~°K@
« ñ – ^ŒO„_ç `å`« ÅK«@ñ QÆeÜ«Ú^Œ∞ ~Ô Å¡ HÍÅ
5. k‰õΩ¯QÍ #∞#fl@∞¡ x`«~° – ^Õ=`«Å#∞ #q∞‡ ´ =\˜ì – Ñ¨ÙH˜¯\˜ Ñ¨Ù~å}=ÚÅ‰õΩñ =∞@∞Å #∞O_» – HÔ _»|_ç =∞i Ü≥∞Ñ¨Ù_»∞ K«∂_» II~°Ü∂≥ ºII
É’~Ú K≥_uç q∞ II<åñ_»∞II 2. J#fl^Œ=Ú‡ÅK«@ñ – QÆ∂_»∞^Œ∞~°∞ ~°H¯õ ÃãeÜ«∞ÅO^Œ∞ñ QÆeÜ«Ú^Œ∞ ´ ~Ô #flñ
6. g^è∞Œ Å É’kèOK«∞ "åi – q#Hõ áÈuq∞ ´ ~ÚÑ¨Ù_»∞ – ÉÏ^èñŒ ÉÁOk _»∞ =∞i K«∂_» ~åx – Ü≥∞_»ñQÆÅ ã¨Å÷ =ÚÅ‰õΩñ É’^Œ∞ II~°Ü∂≥ ºII
#~°HÍyflÖ’ñ |_»ñÉÏÖˇu· q∞ II<åñ_»∞II 3. ÉèÏ~åºÉèí~°ÎÅ∞ QÆ∂_»∞^Œ∞~°∞ ~°K«@ – |O^èŒ∞ q∞„`«∞Å∞ HõeÜ«Ú^Œ∞~°∞ ~°O^Œ∞ñ
– Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^èŒi ´ HÍ~°º Éè^Ë =Œ Ú=Å# ã¨~fi° – HÍÅ=Ú =∞i ‰õÄ_»ñ*ÏÅ II~°Ü∂≥ ºII
82
4. „H©ã¨∞Î =∞`« „Ñ¨É’^èŒ‰õΩÅ∞ ã¨ – =∞ãÎ̈ t+¨µºÅ∞ ‰õÄ_»∞^Œ∞ ~°K«@ ´ "åãÎ̈= ã≤÷`«∞ 6. „¿Ñ=∞`À #_çÔQ^Œ#∞ <å – „Ñ≤Ü«∞|O^èŒ∞=ÙÖÏ~° ´ q∂~° – ÖÏ=∞Ç¨
Öˇ~∞° ñQÆñ|_ç# – =Å##∞ q_»ñ|_»∞^Œ∞ ~°O^Œ II~°Ü∂≥ ºII k#=∞O^Œ∞# k~°"∞≥ ÿ – Ü«∞@ xÅ∞=OQÆÅ~° IIFÇ¨ÏŸII
5. t+¨µÅì ∞ ^Œ∞+¨µÅì ∞ ‰õÄ_»∞^Œ∞ ~°K@
« – ¿ãflÇ¨Ï=O`«∞ ÅO^Œ∞ñ QÆeÜ«Ú^Œ∞ ´ 7. HÍ=∞„HÀ^èŒ Ö’Éè"í ∂≥ Ç¨Ï – QÆ~fi° QÆ∞}=ÚÅ#∞ ´ q∂~°∞ – „¿Ñq∞Oz KÕãu≤ i
i+ì̈=Ú QÍx aè#∞flÅQÆ∞K«∞ – xñHõ =∞i Ü≥∞#fl\˜Hñ˜ QÆ∂_» II~°Ü∂≥ ºII QÆ^Œ – ÃÑ‰õΩ¯ q^èŒ=ÚÅ#∞ IIFÇ¨ÏŸII
6. JÅ Ñ≤âßz áêÑ¨Ù ÅO^Œ~°∞ – #_»∞Ñ¨Ù Hõ~°Î‰õΩ aè#∞fl ÅQÆ∞K«∞ ´ Ñ¨Å∞Q˘~°∞‰õΩÅ 8. HõÅ¡ÖÏ_»∞K«∞_ç „á⁄^Œ∞Ìñ – QÆ_»∞Ñ¨ÙK«∞O\˜ˆ~ ´ ~ÚOHõ – zÅ¡~° "ÕÅ∞ÊÅ Ñ¨Ó[
x`«º #~°Hõ – ÉÏ^èŒÅ áêÅƒ_»Hõ áÈ~°∞ IIJÜ≥∂ºII – KÕÜÚ« K«∞O\˜~ˆ IIFÇ¨ÏŸII
9. „Ñ¨H@ õ O|∞QÆ <≥#· =∞i 1QÆ∞ – ÑÎ̈ã¨÷Å =∞O^≥·# ´ KÕÜ«Ú – ã¨HõÅ „H˜Ü«∞Å∞
7. ™ê^èŒ∞ ã¨[˚#O|∞ ÖˇÅ¡ – ã¨HõÅ ^Œ∂`«Å`À_»ñ QÆ∂_ç ´ "≥∂^Œ=Ú`À –
„Ñ¨Éèí∞=Ù# ÔHé∞Hõ – ãÖÑ¨Ó~°‚=ÚQÍ#∞ IIFÇ¨ÏŸII
„Ñ¨É∞íè x "≥O@ – =ÚHÎ̃ Hˆ y x`«∞ºÅQÆ∞^Œ∞ ´ ~åÇ¨ ~Úk Ü≥∞O`« q[Ü«∞=Ú
„Ñ¨É∞íè f~°∞Ê "Õà◊ – <åÇ¨ ~Úk Ü≥∞O`« q[Ü«∞=Ú IIJÜ≥∂ºII 10. *Ïu QÀ„`«=∞_»∞QÆñ É’_»∞ – ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞O_»∞ ´ „H˜Ü«∞Å – su =∞#ã¨∞
– Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=∞ KÒ^èŒi =∂„`«"≥∞ qKå – iOK«∞ „Ñ¨Éèí∞=`«ñ_»∞ IIFÇ¨ÏŸII
– Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^Œi
231 „H©ã¨∞Î â◊~°}∞ QÀ~°∞@ 232 áêáê`«∞‡Å Ü≥ÚHõ¯ tHõ∆
~å – =ÚMÏi (KåÜ«∞: <å_»∞ =zÛ#@∞¡ QÍ^Œ∞) `å – Pk
1
FÇ¨ÏŸÇ¨ÏŸ =∂ Ü«∞#flÖÏ~å – Ü«Ú^ÀºyOÑÖ_ç ´ ~ÚÑ¨Ù_Õ – „`åÇ≤Ï „`åÇ≤Ï ~å – ÑÖ`«∞=~åo (KåÜ«∞: W_»∞QÀ Q˘éˇ]Å HÍÑï) `å-P@
Ü«∞#∞K«∞ñ „H©ã¨∞Îx – ^ŒÜ«∞#∞ QÀ~°O_ç IIFÇ¨ÏŸII HÀÑ¨ k#=Ú =K«∞Û#∞ – áêÑ¨ÙÅ QÆ∞O_≥ – Ñ¨Q∞Æ Å∞ HÍÅ=Ú =K«∞Û#∞ ´ N áêÅ
1. JO`«ºk#=Ú <å\˜ ÉÏ^èŒ – ÖÏÅHÕK«O_ç ´ #~°Hõ – „áêO`«=Ú#‰õΩñ ÜÕ∞ã¨∞x – ^•Ñ¨Ù#ñ *Ë~°Hõ – =∂Ñ¨Ù ˆ~Ñ¨ÙÅ∞ =∞Ç¨Ï – áêÑ¨ÙÅ‰õΩ#∞ Q˘Ñ¨Ê IIHÀÑÏI
É’Hõ=Ú#∞¿Ñ – „Ñ¨Éèí∞=Ù#∞ "Õ_»O_ç IIFÇ¨ÏŸII 1. Éèí∞qÖ’ ~åÅ Hõ„~°Å – Ñ¨Ó[Åñ*ËÜ«Ú – K«q ^Õ=ÙO_»¡x K≥ÃÑÊ_ç ´ JqQÍHõ
2. q∞O@ „Ñ¨Éèí∞=Ù 2`Õ*’=∞Ü«∞=∞ø – "Õ∞Ñ¶∂¨ ~°∂_è∞» O_≥· ´ Ü«∞yfl – =∞O@ `«=∞=O\˜ – #~°∞Å^Õ=ÙO_»¡x – Ü«∞q"ÕHõ=ÚQÆ #=Ú‡ – #~°∞ÅO^ŒiH˜
g#∞ ã≤OÇ¨ã¨#=Ú – #O\˜ ‰õÄ~°∞ÛO_»∞ IIFÇ¨ÏŸII <≥O`À IIHÀÑÏI
3. JO^èHŒ Í~°=∞QÆ∞#∞ ã¨∂~°∞ºñ_® k#=∞O^Œ∞ ´ 3‰õΩ=Ú^Œ– ÉÏO^è=Œ Ù_»∞ q∞QÆ∞Å 2. #~°ÇÏ¨ O`«∞‰õΩÅ∞ ^˘OQÆÅ∞ – =ºaèKå~°∞Å∞ – =∞i Ü«∞|kú‰Ωõ ÅO^Œé∞
~°HõÎ– =~°‚=Ú <˘O^Œ∞#∞ IIFÇ¨ÏŸII W~°∞QÆ∞ á⁄~°∞QÆ∞ "åi – xñHõ "≥∂ã¨=ÚÅ∞ KÕÜ«Ú – #~°∞ÅO^Œé∞ K≥_»¤
4. Hõ_»∞ cèuQÆ ã¨~°fiã¨$+≤ì – HõOÑ≤OK«∞K«∞ #∞O_»∞<£ ´ Éèí∂q∞ 4Hõ_e» 5Ü«∞„Éè=í Ú #~°H=õ ÚÖ’ñ |_»∞#\ì̃ IIHÀÑÏI
`åÑ¨=Ú# – Hõiy áÈ=ÙK«∞O_»∞<£ IIFÇ¨ÏŸII
3. P@ áê@Å=Å¡#∞ – áêÑ¨=Ú KåÅ – "Õ\Ï_»∞H˘#∞ "å~°Å∞ ´ |∂@
5. #~°Hõ „Ñ¨K«O_®yfl QÆ∞O_» – =∞~°^≥· QÆ#Ê_»∞#∞ ´ ^•xñ – *Á~°Hõ =∞i ÜÕ∞ Hõ=ÚÅ "å~°Å∞ – Éè∞í qÖ’ Ü«∞H˜}∆ Q˜ ÍO„_»∞ – =∂@ÖÏ_»Hõ Ü«∞yfl – =∞_»∞QÆ∞Ö’
`≥~∞° =Ù áêáê – `«∞‡Å‰õΩ QÆÅ∞QÆ∞#∞ IIFÇ¨ÏŸII |_ç HÍÖË IIHÀÑÏI
1 2 3 4 5 1
~°H˜∆OK«∞=Ú. `Õ*’qHÍ~°=Ú. K«O„^Œ∞_»∞. ã¨=Ú„^Œ=Ú. PHÍâ◊=Ú. ~°Ç¨Ïã¨º"≥∞ÿ#.
83
4. ‰õΩÅÉè^Ë =Œ ÚÅ∞ QÆeÊOz – ‰õΩ\˜Å=∞O^Œ∞ – |Å=ÚQÆ „|`«∞‰õΩK«∞O_»∞ ´ 234 PÜ«∞# =K«∞Û "ÕàÏÜ≥∞#∞
WÅ =∂Ü«∞"å^Œ∞Å – H˜ñHõ <Õq∞ QÆuÖËHõ – Ñ¨Å∞Q˘~°∞‰õΩÅ∞ #∞O_≥ – ÉÏ^èÅŒ ~å – HõàÏº}˜ (KåÜ«∞: ãÖ`À+≤OÑÔ̈~) `å – J@
áêÅÜ≥∞º_»∞ IIHÀÑÏI
ÜÕ ∞ ã¨ ∞ =K≥ Û _ç "Õ à ÏÜ≥ ∞ ™È^Œ ~ ° ∞ ÖÏ~å – HÍâ◊ " Õ ∞ Ñ¶ ¨ ∞ =ÚÅ`À#∞ ´
5. q∂ñk ^Õ=Ùx=Å##∞ – ~ÚÜ«∞ºO|_≥_∞» – "Õ^Œ "≥ÚHõ¯\˜ ã¨`º« =Ú ´ ÉèÏã¨∞~°=∞QÆ∞`«# x"åãÖ|∞#‰õΩ=∞#Å – nã¨∞HõáÈ~Ú„Ñ¨HÍt`«∞Å#∞ *ËÜ∞«
P^è•~°"≥∞ÿÜ«ÚO_»∞ <å`«‡~°Hõ∆} Hõk – ™ê^èŒ∞Öˇ·#=∞‡x ÉèË^Œ‰õΩÅ‰õΩ <≥O`À IIHÀÑÏI IIÜÕ∞ã¨∞II
1. x„^Œ"∞Õ ÖÁ¯#∞ "ÕàÏÜ≥∞ ã¨=∞Ü«∞=Ú ^≥eã≤–Fiq∞`À #∞O_»~ˆ ´ Éè„í ^Œ=ÚQÍ
233 „H©ã¨∞Îx Ô~O_»= ~åHõ_» â◊„`«∞Ü«ÚÑ¨„^Œ==Ú#∞ ^•\˜ – ã≤^ŒúÑ¨_»∞ñ_ç „Ñ¨Éèí∞xÜ≥Ú^ŒÌ x=ã≤OK«∞@‰õΩ
~å– ÑÖ`«∞=~åo (KåÜ«∞: =O^Œ#O hÔH) `å – KåÑ¨Ù IIÜÕ∞ã¨∞II
=K«∞Û#∞ „H©ã∞¨ Î =K«∞Û#∞ – Éè∂í Ö’Hõ=Ú#‰õΩ – =K«∞Û#∞ – „H©ã∞¨ Î =K«∞Û#∞ 2. `«#∞=Ù#∞ |eÃÑ\ì̃# =∞# ~°H‰∆õ Ωõ ñ_»∞– Ñ¶∞¨ # =∞Ç≤Ï=∞Ö’H˜ "≥o¡ ´ `«#
~ÚO@ ã¨÷Å=ÚÅ∞ =∞#‰õΩ ã≤^Œú=Úñ*Ëã≤ – K«#∞^≥OK«∞ "ÕàÏÜ≥∞ HõxÃÑ\˜ì
´ K≥KÛ≥ ~°#∞ "Õ∞Ñ¶∞¨ =ÚÅÃÑ ~°= – q∞K«∞Û |∂~° ã¨∞<å^Œ=ÚÅ`À – ÃÇÏK«∞ÛQÆ#∞
Ü«ÚO^•=Ú. IIÜÕ∞ã¨∞II
^Œ∂`«ã¨ =¸Ç¨Ï=Ú – ÅK«∞ÛQÆ#∞ ¿ãqOÑ¨„QÆ‰Ωõ ¯# II=K«∞Û#∞II
3. KåÖÏ~å„u QÆuOK≥#∞ ™È^Œ~°∞ÖÏ~å – "≥Å∞QÆ∞ ã¨q∂Ñ≤OK≥#∞ ´ "ÕÅ
1. JO`«@#∞ ã¨HÅõ Éè∂í [#∞Å∞ – qO`«Q#Æ ∞ |∂~° ^èfiŒ xÜ«Ú qx – #O`«Ö’<≥
^Œ∂`«Å`À_» ÜÕ∞ã¨Ü∞« º=K«∞Û#∞ – HÍÅQÆ∞~°∞`«∞ÅQÆx "Õ∞Å∞H˘#Ô~"ÕQÆ IIÜÕ∞ã¨∞II
ã¨r=ÙÖˇ· „Ñ¨Éèí∞ – K≥O`« xÅ∞Î ~°áê~° =∞Ç≤Ï=∞#∞ II=K«∞Û#∞II 4. â’^èŒ# HÍÅq∞^Õ ~¸^èŒ~°}˜Ö’ – ÉÏ^èŒÅ∞~å=K«∞Û#∞ ´ <å^èŒ∞ñ_≥·#
2. X#~°Q#Æ ∞ñ^Œ# "Õ∞Ñ¶∞¨ ã≤OÇ¨ – ã¨#=ÚÃÑñ· QÆ∂~°∞ÛO_ç áê=# – [#∞Å ÜÕ∞ã¨∞áê^Œ=ÚÅ Hõ_#» ∞O_» – ÜÕ∞k H©_∞» KÕÜ∞« ÖË^∞Œ =∞#ÃÑ· <≥ÑÙ¨ _»∞ IIÜÕ∞ã¨∞II
ÉÏ~°∞Å x~°∞áê~°≈fi=Ú – Å#∞ qÉè[í #=Úñ *ËÜÚ« xHõ¯=Ú II=K«∞Û#∞II 5. =∞#Å#∞ „ÉËq∞OK«∞K«∂ =∞# áêÑ¨=ÚÅ–^Œ#~°H=Îõ Ú# QÆ_∞» QÆ∞K«∞ ´ Ñ¶∞¨ #
3. J^Œ#∞ xk Ü«∞x Ç¨Ï$^ŒÜ«∞=ÚÅ „Ñ¨É∞íè – Ñ¨^Ü
Œ Ú« QÆà◊ ã¨∞#fluÜ≥∞é∞OQÆHõ ^Õ=ÙxH˜ #~°Û‰õΩÅ#∞*Ëã#≤ „Ñ¨É∞íè x – H˘xÜ«∂_ç |Å=∞Ç≤Ï=∞Å#∞ *ˇeO¡ `«∞=Ú
– =∞^Œ ^Œ∞ ~ˆ K«ÛÅù QÔ ^Œ~∞° áêÑ¨ÙÅ – Ç¨Ï$^ŒÜ∞« =ÚÅ∞ K≥îŒ cèuÅ¡ñQÆ II=K«∞Û#∞II x~°`« IIÜÕ∞ã¨∞II
– K«^ŒÅ"å_» `å=∞ãπ
4. Jq∞`« áêáê`«∞‡Å #~°HÖõ ’ – Hõ=Ú#ñ |_»"z·≥ ã¨∞[# ã¨=¸ – Ç¨Ï=ÚÅ
^Œ#"≥#∞ "≥O@ñ Q˘x K«#∞ – q=∞Å x`«º H˜s@=Ú ÖÁã¨ñQÆñ II=K«∞Û#∞II 235 „Ñ¨É∞íè Ñ¨Ù#~åQÆ=∞# wuHõ
5. `«e¡ Ñ≤Å¡Å <≥_»ÉÏã≤Ü«Ú – #Å¡HõÖ’¡Å=ÚQÆ Éèí∞qÃÑ· – `«Å¡_çÅ∞¡K«∞ <˘Hõi (KåÜ«∞: WkÜÕ∞ ã¨=∞Ü«∞O|∞)
<˘Hõ¯~°∞ – <≥ÅH¡ ÍÅ=Ú E_»x QÆ_çÜ«∞ II=K«∞Û#∞II „Ñ¨Éèí∞ – Ñ¨Ù#~åQÆ=∞su q#∞ – "≥∂ „Ñ¨ÉèÏ`«wu – K«Ü«∞º# ~å#Ü≥∞ *’ºu
– ~å=Ói ÅHõ∆ ‡Ü«∞º – ã¨=∞Ü«∞O|∞ÖË^Œ∞ ^è•„u II„Ñ¨Éèí∞II
84
200 ‰õΩ=∂~°∞_»QÆ∞ ^Õ=Ù_»∞
1. Ñ¨=Å∞ Ñ¨kÜ«Ú~Ô O_»∞ Ñ¶∞¨ O@Å∞ – áêÑ¨`"« ∂≥ ¿ÇÏo – Éè∞í =#O|∞Å∞ `≥efi Ñïâ◊√^•ú`∞« ‡_»Q∞Æ ^Õ=Ù_»∞
^ÕeÛ „Ñ¨ – É’^èŒ ã¨∞„Ñ¨ÉèÏo ´ ‰õΩ=ÅÜ«Ú „`å}=ÚÔH· Hõ_»Ñ¨@ – ‰õΩ^èŒ~° =ÚÃÑ·
„"åe K«# – ^Œqe# â’Hõ=Ú# kfi*Ïuq – `«u QÆ∞O_≥q~åo II„Ñ¨Éèí∞II 237 Ñïâ◊√^•ú`«‡ ã¨∞Îu
2. QÆu~ÚOK≥#∞ ãÖ^èºŒ pHõ\ ˜ – HÍ~°∞H˘<≥O^è•\˜ – =∞u ™êfiã¨º÷ =Ú <≥_Q» Í ~å – aÅÇ¨Ïi `å – J@
„H©©ã¨∞Î ã¨ – =∂[„Ñ¨*ÏHÀ\˜ ´ H˜∆u`«ÖÏ# ~åA„Ñ¨Éèí"≥e – ÔQ<˘fl HÕ`«áê\˜
Ñïâ◊√^•ú`«‡ x`åº`«‡ – Ñ¨~°=∞ áê=Ù~°=∂ ´^Œ∞~°`ÕK«ÛùÅ#∞ ^Œ∂~°– Ñ¨~°K«∞
J@–=∞$uÉèíÜ«∞OHõ~°OÉˇ· =_ç#_ç – ˆ~~ÚáÈÜ≥∞^•\˜ II„Ñ¨Éèí∞II ã¨`åº`å‡ IIÑïâ◊√^•ú`«‡II
3. `˘e *Ï=ÚãÎ̈==Ú*ËÃã qÇ¨ÏOQÆ=∞ – ãÖÑ¶∞¨ =ÚÅÅ"ÀHõ Hõ_∞» n=∞ã¨=Ú#
1. x`«ºOÑ¨Ù "≥Å∞æKÕ – xOÑ¨Ù *Ï˝<å`«‡ ´ ã¨`«ºOÑ¨Ù â◊√Éèí "å~°Î – ãÖkèOK«∞
q∞O@ K«@∞‰õΩ¯# ´ ^Õ"QÕ ∞Æ ~°∞AHõ¯ [QÆf=∞Ç¨ÏŸ^ŒÜ∞« OÑ¨Ù K«Å#=Ú – ^≥KÛ≥ "ÕQÆ
<å`«‡ IIÑïâ◊√^•ú`«‡II
É’Hõ Hõ#∞„ÉèÏq∞Hõ q_»"Õ~° Éèím`≥Å"åÔ~ `«∂~°∞Êˆ~Y II„Ñ¨Éèí∞II
2. r==∂~°Oæ |∞# – rqOÑ¨ <ÕiÊ ´ „`À=ñ ^ŒÑÊ≤ # "åi – ÉèÏ=O|∞ =∂~°∞Û
236 „H©ã∞¨ Î Ñ¨Ù#~åQÆ=∞#=Ú IIÑïâ◊√^•ú`«‡II
~å*Ïkè ~å*Ï ~å~å – ~åAÅ‰õΩ ~åA"≥· ~å~å – ~å[ÜÕ∞ã¨∞ ~å[º"Õ∞Å 3. áêáêO^èHŒ Í~°O|∞ñ – ÉÏÑ¨Ù h "≥Å∞ñQÆ∞ñ ´ EÑ≤ q∞O\˜H˜ #_çÑ≤ –
~å~å – ~°qHÀ\˜`[Õ ÜÕ∞ã¨∞~å~åII HÍáê_ç "≥∞ÅñQÆ∞ IIÑïâ◊√^•ú`«‡II
F ..."Õ∞Ñ¶¨∞ "åÇ¨Ï#O|∞q∂^Œ "ÕQÆ"Õ∞ – F.. q∞OK«∞ "≥·Éèí=O|∞`À_» "ÕQÆ"Õ∞
II~å*ÏkèII 4. Éèí‰õΩÎñ_»∞ â’kèOÑ¨ñ – |_»∞K«∞O_»∞<Õx ´ Ü«ÚH˜Îñ ^≥ÖˇÊ_ç ã¨~°fi – â◊H˜Î
1. F...Éè∂í [#O|∞ÖˇÅ¡ `ÕiK«∂_»QÍ–F...h [#O|∞ ™êfiQÆÒ« |∞hÜ«∞QÍ ´ h^Ò#∞ IIÑïâ◊√^•ú`‡« II
h ~å[º™ê÷Ñ¨#O|∞¿ãÜ«∞–Éèí∂~åAÖˇÅ¡ QÆ∂eáÈ= – Éèí∂q∞Ü«∂HõãÖ|∞ 5. u#fl<≥#· `≥eq – `Õ@ <åH˜=Ú‡ ´ x#∞fl ¿ãqOK≥^Œ – x[=Ú ™ÈÎ„`«=Ú‡
=∂iáÈ=–h =∞Ç¨ „Ñ¨ÉÏè ==Ú#"ÕQÆ II~å*ÏkèII IIÑïâ◊√^•ú`«‡II
2. P....PHõã¨=Ú# ^Œ∂`« ÖÏ~°ƒù\ ÕÑ¨QÍ – P ...PkÉèíHõÎ ãÖÑ¶¨∞ã¨"Õ∞`«O|∞QÍ – ÉË`åà◊ *Ï<£
´ PHõãÖ|∞ =∞^èŒºgkèÖ’# – UHõ"≥∞ÿ =∞Ç¨ã¨Éèí*ËÜ«∞ – ÜÕ∞ã¨∞<å^èŒ! h^Œ∞ 238. Ñïâ◊√^•ú`«‡H˘~°‰õΩ "Õñ_»∞@

=∞Ç≤Ï=∞Ö’# – =∂Hõ^Õ =∞Ç¨#O^Œ=∞øQÆ II~å*ÏkèII ~å – =ÚMÏi (KåÜ«∞: ÜÕ∞ã¨∞ „H©ã∞¨ xÎ Q˘Åfi~°#fl) `å – Pk
3. F...Ñ¨~°=∞ Ü≥∞~°∞+¨ÖË=Ú Ñ¨Ù}ºãÖÑ¶¨∞=∂ – F...Q˘é˜Ü«∞Ñ≤Å¡ „H©ã¨∞Î ^≥·"å`å‡ kQÆ∞=Ú ^•ã¨∞Å ÃÑ·x – h ^ŒÜ«∂ ^Œ$+≤ìñ – áê~°*ËÜ«Ú=Ú
Ñ¨Ù}ºãÖÑ¶¨∞=∂ – Ñ¨~°=∞^Œ∂`«ÖÏ~°! Éèí‰õΩÎÖÏ~å! áœÅáÈã¨∞ÎÖÏ~å! ÃÑ^ŒÌÖÏ~å! „¿Ñ=∞<£ xOÑ¨Ù ´ ^Õ"å Ü«∂`«∞‡O_»–kQÆ∞=Ú =∞=Ú‡Å – â◊√núHiõ OK«∞=Ú –
Q˘é˜Ü«∞Ñ≤Å¡ ÜÕ∞ã¨∞~åA¿Ñ~° – „H˘`«Î w`«"≥∞uÎ áê_»~å~å II~å*ÏkèII ^ŒÜ∂« ~°ã=¨ ÚKÕ II^≥"· å`å‡II
–D._ç.x`åº#O^Œ=Ú
85
202 Ñïâ◊√^•ú`«∞‡_»QÆ∞ ^Õ=Ù_»∞ Ñïâ◊√^•ú`«∞‡_»QÆ∞ ^Õ=Ù_»∞ 203
1. ^≥"· å`å‡ kQÆ∞=Ú „Ñ¨=HõÅÎ ∞ – Ñ¨Ó~°fiO|∞ h^Œ∞ –„¿Ñ~°}=Å#ñ „|=zOzi
´ áê=Ù~°=∂ ky – =∂Ö’ =ã≤OK«∞=Ú–áêÑ¨Ù=Ú pñHõ\ ˜– "≥Å∞ñQÆ∞K«∞ 240 Our Blest Redeemer, ere He Breathed
=∂Ö’ II^≥"· å`å‡II 1 N ÜÕ∞ã¨∞ ™êfiq∞ uiy 3. ã¨^∞Œ }
æ =Ú#fl =∞#‰õΩ
2. ~°=Ú‡ F Ü«Ú#fl`«OÑ¨Ù P`å‡ – <åÅ∞QÆ∞ ^≥ãÅ¨ –#∞O_ç =∞=Ú‡Å <å= "≥∂HõO∆ |∞ñ *Ë~Q° Í P Ü«∂`«‡ ^•#=Ú
iOK«∞´ ~°=Ú‡ ~°=Ú‡ ky ´ Ü≥∞O_ç# Ü≥∞=ÚHõÅ∞–QÍ#QÆ∞ Ö’‰õΩÅ –q∂kH˜ XHÍ¯^Œ~°}Hõ~°Î#∞ â’kèOK«∞ ^Œ∞+¨µìx ã¨Ç¨
=Ú^Œ=Ú# II^≥"· å`å‡II XãÖÔQ#∞. [~ÚOK«∞#∞.
3. "Õ∞ =∞*Ï˝<åO^èŒHÍ~°=Ú##∞ – =Úxñyuq∞ QÍ# – K≥^Œ~°ñQÆñ*ËÜ«Ú 2. P ^Õ=Ù<å`«‡ „Ñ‘uQÍ 4. F ^Õ=Ù<å`«‡, =∞=Ú‡#∞
=∞O^èHŒ Í~°=Ú ´ áê=∞~° [#∞Å‰õΩñ–ÉËi‡`˘ <˘ã¨ñQÆ∞ #∞– *Ï˝# „Ñ¨HÍ â◊=Ú =∞k<£ =ã≤OK«∞K«∞ qâ◊√kúÑ¨~°∞Û=Ú
– xÅ∞Ê=Ú =∂Ö’ II^≥"· å`å‡II q^èÜ
Õ Ú« Öˇ#· =∞#Å =∂ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« O|∞Ö’ ã¨^•
– =∂q∞à◊¡ Ü≥∞+¨Ü«∂ áêeOK«∞#∞. =ã≤OK«∞=Ú.
–¿ÇÏiÜ«∞\ò P|~ü
239 Ñïâ◊√^•ú`‡« H˘~°‰Ωõ ñ „ÉÏi÷OK«∞@ J#∞ *ËHõÉò KÕO|ˆ~¡<£
~å – =ÚMÏi (KåÜ«∞: ÜÕ∞ã¨∞ Hõ~∞° }) `å– J@ 241 Gracious Spirit, Holy Ghost
P`å‡ #_»∞Ñ¨Ù ã¨–`«º=Ú Ö’x H˜Ñ¨Ù_Õ – Ü«∂`å‡ #_»∞Ñ¨Ù ´ P`å‡ h 1. k=º áê=<å`«‡, h 4. ^Œ$+≤Qì Í qâßfiã¨=Ú
™êÜ«∞O|∞ – #kèHOõ |∞QÍ xzÛ –P`å‡#O^Œ=Ú`À ^≥–· "å~å^è#Œ =Ú#II HÍ`å‡II ~¸=Ù Åxfl =∞Ozq =∂éñQÍ xsHõ} ∆
h^Œ∞ =ÚYº^•#q∂ Ü«∞#∞Éè=í =∞øñ QÍx
1. Ñ¶¨∞’~° HõÅ∞+Ö|∞Å– ^Œ∂~°O|∞QÍñ ^Àe ´ áê~°=∂i÷Hõ |∞kúñ–QÀ~°∞
–k=º „¿Ñ=∞ÜÕ∞– – „¿Ñ=∞ x`«º"Õ∞–
#@∞ìÅ#∞ IIP`å‡II
2. „¿Ñ=∞ ^ŒÜ∞« K«∂Ñ¨Ù#∞ 5. qâßfiã¨ xsHõ} ∆
2. JO^è`Œ fi« O|∞ =Å# – =∞O^Œ"∞≥ Üÿ Ú« O_»∞ =∂ ´ _≥O^ŒO|∞ ÖˇÅ¡ h Ü«∞O^Œ∞ „¿Ñ=∞ n~°â… ßO`«=Ú „¿Ñ=∞ b =¸_»∞O_»∞#∞
"≥Å∞ñQÆ∞@‰õΩ IIP`å‡II
=∞$uHõ#fl |Å=Ú HÍx „âı+=ª¨ ∞~Ú#k
3. x~°‡Å Ç¨Ï$^ŒÜ∞« O|∞ – x~°Ò« |∞ =∂ H˜zÛ ´ ‰õÄi‡<£ h =~°=ÚÅñ– – k=º „¿Ñ=∞ÜÕ∞– –k=º „¿Ñ=∞ÜÕ∞–
QÆ∂iÛ nqOz IIP`å‡II 3. HÍÅ*Ï˝# =∞O`«ÜÚ« 6. áê=<å`«‡! ™ÈÎ„`«=Ú
4. ã¨HÅõ =∂#=ÙÅ`À – JHõÅOHõ â◊√Éè"í å~°ñÎ ´ „|Hõ\ O˜ K«∞ |Å*Ï˝# – xHõ H˘\ì̃ "ÕÜ∞« |_»∞#∞ h‰õΩñ *ËÜÚ« "å~°=Ú
~°O|∞ xzÛ IIP`å‡II „¿Ñ=∞ x`«º =ÚO_»∞#∞ =∂‰õΩ ^ŒÜ∞« KÕÜÚ« =Ú
5. nqOz ÑÖÑ¨Ù "≥∂ ^≥"· å`å‡ =∞=Ú‡#∞ ÉèÏ=*Ï˝# "≥ÚãÖy – „Ñ¨É∞íè ¿ã=Ö’# - k=º „¿Ñ=∞ÜÕ∞ - –k=º „¿Ñ=∞ÜÕ∞ –
IIP`å‡II „H˜ã¨ìÑ¶¨~ü =~ü¤û =~üÎ
-`«∂Å∂i H˘ˆ~fleÜ«∞ãπ J#∞: |~åfl~ü¤ Å∂HÍãπ
86
4. Ñïâ◊√^•ú`‡« ÖËxk – r==Ú ÖËx – „|`«∞Hˆ „|`«∞‰õΩQÍ^Œk ´ ^Œ∞i`ÕKÛ« ù
242 Come Holy Spirit Heavenly Dove
– Å#∞ Q˘Ñ¨Ê – Ü«Ú~°∞ÅO ^Œye ÉèíHÎ̃ – `«iy áÈ=Ù@ HõkÌ – ^˘~°Hõ#O^Œ∞#
1. ^≥"· å`«‡ Ñïâ◊√^Œ∞_ú ® 3. =∂ ^Œ∞~°∞} æ O|∞ ÖˇÅ#¡ ∞ =∞=Ú‡ IIÑïâ◊√^•ú`‡« #∞II
^è•~åà◊ „¿Ñ=∞#∞ K≥^~Œ ñ° Q˘@∞ì=Ú
^ŒO_çQÆ xzÛ =∞=Ú‡#∞ =∂ áêÑ¨ =∞}∞Ñ¨Ù@ÔH· 5. Ñïâ◊√^•ú`‡« #∞ ÉÁO^Œ∞@ – Jxfl\˜ Hõ#flñ –„Ñ¨|ÅOÉˇ#· "Õ∞e@ ´ <≥~°
^ŒÜ∞« <£ nqOK«∞=Ú. h â◊HñÎ̃ EÑ¨Ù=Ú. #q∞‡ "≥ÚéÉˇ@∞ì – Ñ¨~=° ∞ áê=#ñ _»kÌ – Hõ~∞° }Õz h H˘ã¨ñQÆ∞ – =∞~°}ÏO`«
=∞QÆ∞ ^Œ#∞Hõ IIÑïâ◊√^•ú`«‡#∞II
2. =∂ Ü«∞*Ï˝<åO^èHŒ Í~°=Ú 4. ã¨<å‡~°=æ ∞O^Œ∞ x`«º=Ú – ÉË`åà◊ *Ï<£
„=Ü«∞=Ú *ËÜÚ« =Ú =∞=Ú‡ #_»∞Ñ¨Ù=Ú 244 Ñïâ◊√^•ú`å‡, ~°=Ú‡
h Ü≥∞‰õΩ¯"≥#· `Õ[=Ú h "≥∂Hõ=∆ ∞O^Œ∞ Ñ≤=∞‡@
=∂ Ü«∞O^Œ∞ áÈÜ«Ú=Ú. =∞=∂‡^ŒiOÑ¨Ù=Ú. ~å – P#O^ŒÉ~·è̌ q° (KåÜ«∞: `«#∞=Ù<åkkQÀ) `å– J@
Ñïâ◊√^•ú`∞« ‡ñ_» ^Õ=!– „Ñ¨É∞íè "å h Hõ~∞° } =∂ – ÃÑ#· =i¬OK«∞ =∞Ü«∞º´
– S[H± "å\òû =~°∞ñ_® h Éè‰í Ωõ ÅÎ –=∞#=ÚÅ <å`«‡Å – |ÅÑïÛ ~°HO∆˜ z–=∞i ã¨fiã≤Î x_»∞
J#∞: *Ï<£ ã≤‡`ü "å~å¡¤ =∞Ü«∞º IIÑïII
1. |Å=∞ø h "≥Å∞ñQÆ∞KÕñ – |Å∞ ^Õ= ÉèÏ+¨Å – „Ñ¨[Å HõO^Œ~° HÔ H· ºõ =Úñ´
243 Ñïâ◊√^•ú`«‡H˘~°ÔH·# =∞# Ü«∞Hõ¯~° QÆeyOz qâßfiã¨ – =Ú# "åi <˘#ñQÆ∂iÛ – "≥ÅÜ«ÚK«∞O_≥_∞» hˆH – q#
~å – HõàÏº}˜ `å– „uÑ¨Ù@ `«∞Öò ã¨Å∞Ê^Œ∞ =∞Ü«∞º IIÑïII
Ñïâ◊√^•÷`‡« #∞ QÀ~°∞=Ú – r==∞ ÜÕ∞ã¨∞ – „Ñ¨É∞íè x ¿Ñ~°@ "Õ_∞» =Ú ´ 2. |Å=∞ø ^Œ∞~°=æ ∂ q∞QÆ∞Å – áê=#O|QÆ∞ "≥Å∞ñQÍ!– „Ñ¨É∞íè "å ^Õ=Ùx *Ï˝#=Ú
#~°∞ ÅO^Œi q∂ñ^Œ – <å Ü«∂`«‡ #∞O`«∞ #x – Ñ¨~°Ö’HõÑ¨Ù `«O„_ç – ÑëÔH ´ HõeyOz =∞k`À_»ñ– aÅ∞=ñ ^ŒO„_ô Ü«∞OK«∞ – "≥Å∞QÆ∞ ã¨`º« =Ú<Ò h –
"Õ^=Œ Ú#O^Œ∞ IIÑïâ◊√^•ú`‡« #∞II |Å "åHõº q∞_»∞ =∂‰õΩñ IIÑïII
1. Ñïâ◊√^•ú`«‡ ÖËxk – "Õ^•QÆ=∞ – Ñ¨~î°# Ñ¨~î°#=Ú QÍ^Œk ´ <≥~° pñHõ 3. qÑ¨s`« É’^èÅŒ #∞ –"Õ~“ É’^è‰Œ Ωõ Å#∞ – q_»∞= =∂ H˜_∞» ™êÜ«∞=Ú ´
\Õ@ ã¨~° – ‰õΩÅ∞ "≥^Œ‰õΩ su Ñ¨ – Å‡~°∞ "≥^ŒH˜##∞ x~° – ~°÷Hõ"≥∞ÿ áÈ=Ù#∞ Hõ$Ñ¨ <˘Ñ¨ÙÊ ÜÕ∞¿ã =∂ – QÆ∞~°∞ =OK«∞ =∞k #q∞‡ – Ü«∞Ñ¨#q∞‡Hõ#∞ =∂x
"ÕQÆñ IIÑïâ◊√^•ú`«‡#∞II – Ü«∞=xO „|`«∞Hõ x=Ú‡ IIÑïII
2. Ñïâ◊√^•ú`«‡ ÖËxk – =~°¬=Ú ÖËx – ÃÑ·~°∞ K«O^ŒOÉË Ü«∞k ´ Ñ¨~°É’^èŒHõ 4. Ñïâ◊√^Œú`«‰õΩ #∂\Ï – <≥~° <≥=∞‡kH˜ Hõ~åÎ – [iyOÑ¨ h Ü«∂[˝Å<£ ´
=ÚÅ = – iÎ`"« ∞≥ #ÿ Ñ¨#∞Å∞ r – = ~°ÇÏ≤ `«=ÚÖˇ· Ü«∞#∞ – Éè=í =Ú QÍx"≥· `«fi~° <˘O^Œ∞ K«~} ° =ÚÅ∞ – ã≤~÷ ° _≥O^Œ=Ú#∞ x=Ú‡ – Ñïâ’^è#Œ Å∞ QÆÅ∞QÆ –
Ü«ÚO_»∞ñ IIÑïâ◊√^•ú`«‡#∞II ÉèíÜ«∞"≥ÚO^Œ hÜ«∞‰õΩ=Ú IIÑïII
3. Ñïâ◊√^•ú`«‡ ÖËxk – ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨Éèí∞x –<≥é∞ñQÆ∞ >ˇéñQÆ∞@ QÍ^Œk ´ #~° 5. =∞~°} r=O|∞ Å – ã≤~÷ ° Ü≥∂^è∞Œ Å#∞ É’e – Ñ¨~∞° QÔ `«Î h ^•i<Õ ´
~°∂Ñ¨Ùñ ^•eÛ ^Œ∞ – ~°fl~°∞Å ~°Hõ∆}H˘~°‰õΩ – =∞~°} "≥ÚOk# „Ñ¨Éèí∞x– u~°`«ñ ^ŒÑ≤Ê# "Õà◊ – ^ÕÇ¨ÏO|∞#‰õΩ â◊HÎ̃ – QÆi=∞`À x_ç ã≤^Œú – Ñ¨~°K«∞=Ú
=∞=Ú „Ñ¨É∞íè "å IIÑïII
Hõ~∞° }ÏkèH=õ Ú =_»Ü∞« ñ IIÑïâ◊√^•ú`‡« #∞II – Hõ_çÜ«∞O QÍ„aÜÕ∞Å∞
87
245 Ñïâ◊√^•ú`å‡, ~°=Ú‡ 1. Ñ¨~°=∞O_»ÖÏyfl"≥· – Ü«∞~°∞^≥Oz =∂ Ç¨Ï$^ŒÜ«∂O – `«~° ^Œ∞i`«`«∂ÅO
~å – N~åQÆ=Ú `å – Pk |∞#∞ ´ ^ŒiH˘eÊ Ñïâ◊√^Œú Ñ¨éz =∂ Ü«∂`«‡Å =∂–=~°~H° ‰∆õ Ωõ #‰õΩ # –
~°=Ú‡ ~°=Ú‡ Ñïâ◊√^•ú`å‡ – ~°=Ú‡ ~°=Ú‡ ´ ~°=Ú‡ nqOÑ¨ñQÆ – x=Ú‡ ~°Ê} =ÚQÍ x_»∞=∞Ü«∞º IIÑïâ◊√^•ú`∞« ‡ñ_»II
h^Œ∞ Hõ$Ñ¨#∞ – xOÑ¨Ù =∂ _≥O^Œ=ÚÖò – <≥=∞‡kñ ÉÁO^ŒOQÆ II~°=Ú‡II 2. HÍO`«∞b<≥_∞» nÑ¨ – HõeHõ"=·≥ zÛ =∂ – ™êfiO`«O|∞ÅñQÆÑÊ≤ # ´ Ü«∞O`«∞
1. r=OÑ¨Ù @∂@=Ù – „¿Ñ=∞ *ÏfiÅ g"≥ ´ ^Õ= ^•# q∂"≥ – Ü«∂^Œ ÖËx Ü«∞q^•º – ^è•fiO`«O|∞ñ *’Ñ≤ ã¨∞ – ™êfiO`«∞ÖËÔQ_»∞ ã¨`«º – ã¨~°}˜ñ
iOK«∞"åñ_» II~°=Ú‡II EÑ≤OÑ¨Ù=∂ IIÑïâ◊√^•ú`∞« ‡ñ_»II
2. ^Õ=Ç¨ÏãÎ̈ q∂"≥ – =~°=Ú Åxfl h"≥ ´ h"≥ `«O„_ç "åQÆú – `«Î=∞‡~Ú
"≥Å∞OQÆ∞K«∞O_»∞ II~°=Ú‡II 3. K«Å∞=ñ QÆ∂~Ô Û_»∞ =∞OK«∞–[Å∞¡~∂° Ñ¨=Ú# =∞ – =Ú‡Å <≥Å¡ nqOÑ¨Ù=∂
3. =∂@ÖÏ_»∞ â◊HÎ̃ – xzÛ <åÜ«∂`«‡#∞ ´ "Õ∞\˜Å¡ ##∞ #aè – ¿+HÕK«∞q∂ ´ Ñ¶¨Åâ◊¥#ºOÉˇ·# Ü«∂ – P`«‡Å‰õΩ h |Å "≥Úã¨ñy–Ñ¶¨Å=O`«=ÚÅ∞QÆ
^Õ= II~°=Ú‡II Qˆ –=Å∞ñ_® Ü≥Ú#iOÑ¨Ù=∂ IIÑïâ◊√^•ú`∞« ‡ñ_»II
4. W=Ú‡ h^Œ∞ "≥Å∞ñQÆ∞ – xOÑ¨Ù h „¿Ñ=∞`À ´ Hõ=Ú‡ <å‰õΩñ `À_»∞ ´ ##∞fl 4. Ñ¨~°=∞ áê~å=`«=∂!–Ñ¨Hõ∆=ÚÅ∞ qÑ≤Ê =∂ – t~°=ÚÅÃÑ·x Kåñz ´
|ÅÑ¨~∞° Û=∂ II~°=Ú‡II Ñ¨~=° ∞O^Œ∞ h ãÖÑ¶∞¨ – Ñïâ◊√^Œ∞Åú ‰õΩ=Öˇ<≥ – ^è~Œ #° ∞#fl =∂‰õΩ h – =~°=ÚÅ
5. áê~°^ÀÅ∞ ^Œ=Ùfi – <å`«‡ â◊„`«∞=ÙÅ xO ´ áê~° h^Œ∞ <≥=∞‡ – kzÛ „áÈ=Ù x_»∞=∞Ü«∞º IIÑïâ◊√^•ú`∞« ‡ñ_»II
##∞fl II~°=Ú‡II
5. kq#∞O_ç Éè∞í qH˜ <å – ~°==Ú`À g`≥OK«∞ –Ñ¨==∂<åHÍ~°∞O_»"·≥ ´ #=
6. =ÚO^Œ∞ h=Ù #_»∞= – ##∞fl _®Ü«∞ ^Õk ´ ~ÚO^Œ∞ ##∞fl ñ *ˇ~K° ∞« – [#‡ãÖ„áêHÎ̃H=õ ~À^è"Œ Ú≥ #iOK«∞ – Éè=í ^Œ∞óMÏO|∞^Œ Ñ¨@eñ ÉÏéñ ^ÀÅ∞=Ú
"å~°∞ ÖË~°∞ Éèí∞qx II~°=Ú‡II
Hõ$Ñ¨KÕñ IIÑïâ◊√^•ú`«∞‡ñ_»II
7. [#‰õΩñ EÑ¨Ù <å‰õΩ – #>ˇ¡ K«∂Ñ¨Ù ã¨∞`«∞x ´ ##Ü«∞ "≥∞é˜ñy ^Õ= x#∞
#q∞‡ rqOÑ¨ II~°=Ú‡II 6. JO^Œ=∞ø h"≥∂=Ú – #O^Œ∞ñ lO^≥_∞» `Õ[–=∞O^Œé∞ gHÕ∆ Ñ¨QÍ ´ qO^Œ"·≥
8. [#Hõ ã¨∞`å`«‡Ü«∞ø – Ñ¶¨∞#„u`«fi=∞ø ^Õ"å ´ x#∞ ã¨#∞fluOÑ¨#∞ h^Œ∞ =zÛ =∂ – _≥O^ŒO|∞Å‰õΩ x`åº – #O^ŒO|∞ñQÆ∂iÛ =∂ – =O^Œ#O|∞Å∞
^ŒÜ∞« #OÑ¨Ù=∂ II~°=Ú‡II Q˘#∞=∂ IIÑïâ◊√^•ú`∞« ‡O_»II
– "Õ∞_çHÍÜ«∞Å ™ê^è∞Œ =Ù
–^•ãï "≥∂*ˇãπ
246 Ñïâ◊√^•ú`‡« H˘éÔH#· „áê~°#÷ 247 Ñïâ◊√^•ú`∞« ‡x „áêÑ¨Ù
~å – Ü«∞^Œ∞‰õΩÅHÍOÉè’l (KåÜ«∞:`«#∞=Ù<åkkQÀ ÔQ·H˘#∞q∂) `å –„uÑ¨Ù@ ~å – HÍOÉè’l (KåÜ«∞: Jxfl HÍÅO|∞Å) `å – J@
Ñïâ◊√^•ú`∞« ‡ñ_» „Ñ¨É∞íè =! – =~°^•! =∂ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« =∞O – k~°=ÚÅ =ã≤ Ñïâ◊√^•ú`‡« „Ñ¨É∞íè x – =~°k=ºâ◊H|Î˜ O – ^è∞Œ ~°=Ú ^è~Œ }
° H˜ r˜ = – ãÖr==Ú
~ÚOÑ¨Ù=∂ ´ J~°∞^≥#· hk=º – `«~â° ‰◊ Ωõ ÅÎ #∞ ^•eÛ – `«fi~°QÍ =∂ÃÑ· kQÆ∞=∂ – Ñ¨~=° ∞ø#fl`«ºOÉˇ#· – Ñ¨~Ö° ’Hõ ã¨∞qâı+¨ – Ñ¨~=° ∂~°=÷ ÚÅ∞ ^≥Å∞Ñ¨Ù <≥é=˜ ∂~°=æ Ú
Hõ~°∞}Ïaú"≥· ~ÚÑ¨Ù_»∞ IIÑïâ◊√^•ú`«∞‡ñ_»II IIÑïII
88
1. PÑ¨`å¯Å=Ú#O^Œ∞ – „áêÑ¨~Ú =∂#=*Ïu – HÍÑ¨~Ú ãÖ~°H˜∆Oz – 3. ã¨`º« ã¨fi~°∂áê ~°=Ú‡ – =∞=Ú‡Å ã¨~fi° – ã¨`º« =ÚÖ’ #_»∞Ñ¨Ù=Ú ´ ã¨`åº`å‡
Uáê~°∞#∞ ´ áêáêO^èŒHÍ~°=Ú# |_ç „=∞yæ â’HÕK«∞ – áêÑ¨*ÏuH˜ nÑ¨ h â◊HÎ̃–ãÖÑüÎ`À ^≥·= – Hõ$`«º=Ú ÖÁ#iOÑ¨ –„QÆ∞=∞‡iOÑ¨Ù=∂ â◊HÎ̃ IIÑïII
~åtÜ≥ÿ∞ ~°Ç≤Ï~ÚOK«∞ – Hõ$Ñ¨Ü«Ú HõxHõ~°=ÚÅ∞ QÆ∞OÑ¶≤Oz – =∞^èŒ∞~åu– 4. "åHõº=∞O^Œe ÉèÏ==ÚÖò – Ö’`«∞QÆ ^Œ~z° – =z~ÚOÑ¨ ^Œ~"° ∞≥ =∂‰õΩ ´
„Ñ¨ÉèíQÍ ÉèÏã≤Öˇ¡_»∞ Ñ¨~°=∂~°÷=Ú – JÑ¨„ÉèíOâ◊HÍ~°º=ÚÅ ÔHÑ¨Ù_»∞ `ågÜ«∞Hõ– "åHÀºÑ¨ ^ÕtqQÍ – =zÛ =∂Ö’ xÅz – "åHõº=∞O^Œe r= – ÉèÏ"åÅ∞
ã¨∞Ñ¨Ù~ÀQÆux EÑ≤ â’kèOK«∞#∞ IIÑïII ^≥Å∞Ñ¨Ù=∂ IIÑïII
2. |O_»Å#∞Ñ¨q∞OK«∞ – QÆ∞O_çÜ∞« Å HõêŒ OK«∞ – xO_»∞â◊HÎ̃ Ñ¶∞¨ \ÕK«∞ hu 5. ™ê^èŒHõ ÉÏ^èŒHõ=ÚÅ – xÅÜ«∞OÉˇ·# – ãÖ™ê~° ™êO„^Œ=ÚÖ’´ P^Œ~°}
ÉˇOK«∞ ´ ZO_ç# Ü≥∞^ŒÅ#∞ xO_çOK«∞ ~°H}∆õ À – ^ŒOÌ _» qÅã≤`« ÉèÏQÆº ^•#=Ú‡Å∞ Hõ~=Î° ÙQÍ – #~°∞^≥Oz =∂ ã¨~fi° – ÉÏ^èÅŒ ^˘ÅyOz – "≥∂^ŒO|∞ QÆ∂~°∞Û=∂
– ^ŒO_çQÍ#ã¨=∂# ^è~·≥ Àº`åûÇ¨Ï=ÚezÛ– "≥∞O_»∞QÍ <å^Œ~=° Ú "Õ∞à◊qOz – IIÑïII
=∞O_»∞K«∞#fl áêÑ¨ =∞~°}Ïyfl *ÏfiÅÅ – #∞O_ç áêÑ≤x QÍK«∞ #O_»Ü∞« øK«∞ -q._ç. *Ï<£ ã¨∞O^Œ~°~å=Ù
IIÑïII 249 =∂~°æ^Œi≈Ü«∞QÆ∞ Ñïâ◊√^•ú`«∞‡ñ_»∞
3. âßOu ã¨=∂^è•# –™œ[#ºÉèÏ==Ú‡– HÍOu=∞O`«=Ú QÆÅ∞æ HÍ~°∞}º=Ú´ ~å – P#O^ŒÉ~·ˇ q° (KåÜ«∞: F =∂ `«O„_ç h^Œ∞ <å=∞=Ú) `å – UHõ
JO`«=ÚÖË#\˜ì – P#O^Œ â◊√^•ú`‡« âßOu^•OuÜ≥ÚãÖy ãÖ~°HO∆˜ K«∞ ´ ZO`À
~°=Ú‡ Ñïâ◊√^•ú`«‡ ^Õ=Ùñ_®– =∞=Ú‡#∞ QÆ$áêã¨ – #=Ú‡Hõ_»‰õΩ – <≥q∞‡
ãÖ`À+¨=Ú`À – JO`«∞ÉÁO`«∞ÖËx q –„HÍOu |Å`åºQÆ=ÚÅ – QÍqOÑ¨
#_»∞Ñ¨Ù=∂ ´ =∞=Ú‡ #_»∞Ñ¨Ù nHõ∆`Àñ| – ~°=Ú‡ q_çz Ü«∂`«‡ã¨fi~°∂–
*ËÜÚ« – zO`å ^è•fiO`«=ÚÖ’# – K≥îŒ H˘@∞ìHáõ È=Ù – âßOuÖËx [#`«‰Ωõ – Ñ¨=Ú‡# #~°∞^≥Oz# ^≥· – ==Ú‡ h"≥H^õ Œ Ü≥∞Ç¨ÏŸ= II~°=Ú‡II
™œMÏºã¨Ê^Œ=Ú IIÑïII
– #∞~°QÍÅ u"≥∂f *Ï˝<å#O^Œ=Ú 1. Ö’HõÜ«∂„`« KÕÜ«Ú#Ñ¨C_»∞ p – HÍ‰õΩÑ¨_ç# – =∂‰õΩ h"≥ =∂~°æ ^Œi≈"≥· ´
gñHõ <˘ã¨ñy – =∂Hõ~°O|∞ñ – *ËH˘x Ñï„â◊=∞=ÚñÉÏÑ≤ – ã≤Å∞=ñ
248 Ñïâ◊√^•ú`∞« ‡_® – ky~°=Ú‡ |_ç#"åxHõ_‰» Ωõ – `ÕûHõ=¸x =∞=Ú‡ñ*Ë~Ê° II~°=Ú‡II
~å – Hõ=∂ã¨∞ (KåÜ«∞: K«∂K«∞K«∞<åfl=Ú h "≥Ñ· Ù¨ ) `å – „uÑ¨Ù@ 2. ÉèHí =Îõ # =ãÖ`«^=·≥ =∂– hÜ«∞O^Œ∞ñ „ÉË=∂ – ã¨H=Î̃ $kúKãÕ ≤ =∞#∞Ñ¨Ù=∂´
Ñïâ◊√^•ú`å‡ áê=Ù~°=∂ – h ^•ã¨∞ÅÃÑ· – Hõ~∞° }`À #~°∞^≥OK«∞=∂ ´ =ÚH˜Î^•`« ÜÕ∞ã¨∞qÉèí∞x – ~°HõÎ=∞Ç≤Ï=∞ñ ^≥eÊÜ«∞Ñ¶¨∞ q–=Ú‰õΩÎÅ#∞QÆñ*Ëã≤
Ñïâ◊√^Œ∞ú_»QÆ∞ ÜÕ∞ã¨∞ – Ñ¨~°=Ú# Hõiy Ü«∂ – ^Œ~°}Hõ~°ÎQÆ x#∞fl – ^ŒÜ«∞KÕÃã =∞=Ú‡ – Ü«ÚHõ=Î ∂~°=æ ∞O^Œ∞ xÅ∞Ñ¨ II~°=Ú‡II
QÆ^Œ =∂‰õΩ IIÑïII 3. rq`«OÑ¨ÙÉÏ^èŒ ÖˇxflÜ≥∂ – ÃÑ#∞ñ„É’=ÙÅQÆ∞K«∞ – <å=iOz =∞=Ú‡ñ ^•
1. `«O„_ç ‰õΩ=∂~å`«‡Å – ÜÕ∞HÍ`«‡"≥· – Ü«ÚO_ç# áê=#∞_® ´ xO_®~° h H˜# ´ =∂‰õΩ h"≥ Ç≤Ï`«∞ñ_»=QÆ∞K«∞ – ÉèÏ=q∞zÛ ÉèÜ í ∞« =ÚñniÛ – r= "≥∞#ÿ
Ü«∂`«‡ – #O_»QÆ =∂H˘ãÿ – ^ŒO_çQÆ =~°=ÚÅ –^ŒÜ∞« KÕÜÚ« "≥∂^Õ= IIÑïII ÜÕ∞ã¨∞áê^Œ – ¿ã=‰õΩ =∞=Úã≤^ÑúŒ é
¨ ∞Ñ¨ II~°=Ú‡II
4. Ñ¨Å∞q^èOŒ |∞Öˇ#· zO`«Å∞ – K≥Å~ˆ ñy =∞=Ú‡ – HõÅñ`«ÃÑ@∞ì #=ã¨~O°
2. qkèQÆ "Õ^=Œ Ú [kq# – "Õ=∂~°∞ã¨^Àƒ^èÅŒ <åeOz<å ´ ã¨^Ü Œ Ú« _» h |∞# ´ =Å#∞K≥_#ç =∂=∞#=ÚÅ – =∞ÅÜ«Ú "åº‰õΩÅ`«#∞ =∂xÊ – =ÅÜ«Ú
â◊HÎ̃ – Ç¨Ï$^ŒÜ«∂Å ÖË‰õΩ#fl – Hõ^ŒeOÑ¨|_»ÖËx –HõÅ∞ëê`«∞‡Å=Ú `«O„_ç IIÑïII <å^Œ~}° =Ú xK«∞Û – Ñ¨Å∞‰õΩ^À_»∞ g"≥Ü∞« QÆ∞K«∞ II~°=Ú‡II
89
5. `˘e„Ñ¨=HõÎ ÖˇO^Œ ~Ô O^Œé’ – h „¿Ñ~°}=Ú#ñ –|eH˜#\ì̃ "Õ^=Œ ∞O^Œ∞#ñ´ 5. Ñïâ◊√^•ú`«∞‡xñ QÆeæ# – rq`«"≥∞Å¡ñ–Ñïâ◊√^Œú=ÚQÆ #∞O_»∞#∞ ´ Ñïâ◊√^Œú
QÆÅ xQÆ∂_è» ÉèÏ==ÚÅ#∞ – ^≥Å∞Ñ¨Ù <˘[˚g"≥Ü∞« QÆ∞@ñ – ^≥eÑ≤ "åx =∞=Ú‡ rq`«=Ú – Hõ~=° Ú ™ê^èºŒ O|QÆ∞#∞ – Ñïâ◊√^•ú`∞« ‡x â◊H<Î˜ £ – =iÎOÑ¨ñQÆÅ=∞@∞¡
*Ï˝# – Hõe`«=∞`«∞Åñ *ËÜÚ« H˘é‰õΩ II~°=Ú‡II IIÑïII
6. ã¨_e» "å_çáÈ=ÙK«∞#fl =∂ – qâßfiã¨Å`«#∞ – |Åã¨=∞$kú #∞^Œiú Oz =∂ - =∞O_»áêHõ ˆHâ◊=~åÜ«∞â◊~°‡
´ Ü≥∞_»ñ^Œâ’^è#Œ =ÚÅHõ`#« ñ ÉÁ_»=Ú ãÖâ◊Ü∂« O‰õΩ~°O|∞ – Å_»ñz „¿Ñ=∞ñ
*’ºu=∂Ö’ñ – QÆ_∞» ã≤~÷ =° ÚQÆ "≥Å∞ñQÆ*ÜË ∞« II~°=Ú‡II 251 Ñïâ◊√^•ú`‡« ‰õΩ=∞‡iOÑ¨Ù
7. ã¨∞Î`«∞Å∞ #∞`«∞Å∞ hÔHK≥Å∞¡ñQÍ – =Ù`« Ü«ÚQÆÜ«ÚQÆO|∞ – Å`«∞ÅÉèíHÎ̃x <≥fl ~å – P#O^ŒÉè̌·~°q (KåÜ«∞: ~åˆ~ Q˘Å¡"å~°ÖÏ~å) `å – Pk
H˘Å∞`«∞=Ú ´ H˜u∆ xg_» =∞=Ú‡ "≥∂Hõ∆ QÆuH˜ #_çÑ≤ KÕ~∞° Ê=∞Ü«∞º – =∞$uH˜ q#ˆ~ Ü«∞áÈã¨ÅÎ ∞Å HÍ~°º=ÚÖò – ¢HÔ ã· =Î¨ Ù –Å#∞ "åi Hõq Ü≥∞O`À ^è~·≥ º° =ÚÖò
=∞$`«∞º"≥·#"åx q`«`«ã≤OÇ¨ÏÑ‘iîÃÑ·x II~°=Ú‡II ´ =∞#ã¨∞ ÖÁHõ¯\˜ñ *Ëã≤ – H˘x Ü«∞@∞¡ „áêi÷OÑ¨ – Ñ¶¨∞# =ÚQÆ q=∞ÖÏ`«‡ –
– ^•ãï "≥∂*ˇãπ
K«#∞^≥OK≥ "åiÃÑ· IIq#ˆ~II
250 Ñïâ◊√^•ú`∞« ‡xñ ÉÁO^Œ∞_ç
1. Ñ¨~=° ∞O_»Å=Ú#∞O_ç =K≥Û#∞ – ÃÑ^ŒÌ – Hõ~∞° =e=Öˇ â◊|Ì q∞K≥Û#∞ ´ u~°
~å – HõàÏº}˜ (KåÜ«∞: Ñïâ◊√^•ú`‡« #∞ QÀ~°∞=Ú r==∂) `å – J@ =ÚQÆ "å~° ÅO– ^Œ~°∞ñ QÆ∂_ç Ü«Ú#fl =∞O–k~° "≥∞Å¡ xO_≥ |O–^èŒ∞~°"≥∞ÿ
Ñïâ◊√^•ú`«∞‡xñ ÉÁO^Œ∞=Ú – „Ñ¨Éèí∞qK≥Û_»∞ – =~°ã¨Ç¨Ü«Úxñ ÉÁO ^Œ∞=Ú `«<åfl^Œ=Ú IIq#ˆ~II
´ Ñïâ◊√^Œ=ú ~°#Î ‰õΩ – Ñ¨~=° ∞™êÇ¨Ü«∞ºO|∞ñ – Ñ¨~=° Úñ*Ë~∞° =é‰õΩ –Ñï Ñ¨ÓiÎQÍ 2. J#ÖÏ~°∞ÛÅ#∞ nÑ≤Î q∞OK«∞K«∞–cñ@–ÅQÆ∞ lÇ¨ÏfiÅfiÖˇ QÆ#∞Ñ≤OK«∞K«∞ ´
^˘~°‰õΩ IIÑïII Ñ¶∞¨ #=ÚQÆ <˘H˘¯Hõ¯ – [#∞xÃÑ· – #q xÅfiñ – QÆ#∞ |iâ◊√^•ú`‡« KÕ – `«#∞
1. Ñïâ◊√^•ú`«∞‡xñ QÆeæ# – =∞# ~°Hõ∆} – ÑïÑ¨Ó~°‚"≥∞ÿ Ü«ÚO_»∞#∞ ´ Ñ¨~°=∞ xOÑ¨ñ|_ç ~°O`« IIq#ˆ~II
~°Hõ∆‰õΩñ_çK«∞Û – ÑïÑ¨Ó~°‚ ~°Hõ∆}#∞ – Ñ¨~°=∂#O^Œ=Ú`À_»ñ– Ñ¨~°QÆñÔQ·H˘#∞
q∞Ñ¨Ù_Õ IIÑïII 3. "å~°#º ÉèÏ+¨Å`À_»#∞ – <å`«‡ – „¿Ñ~°}=Ú#∞ *ËÜ«Ú *Ï_»#∞ ´ ^è•~å
à◊=ÚQÆ ÉèÏëêO–`«~=° Ú ÖÏ_çi q#fl–"åi Hõ|∞ƒ~°"∞≥ ÿ q – Kå~°=Ú ÖÁƒ_»=∞OQÆ
2. Ñïâ◊√^•ú`«‡xñ QÆeæ# – Éˇ·aÅ∞"åHõº – Ñ¨~°=∞™ê~°=Ú `Õ@QÆ∞ñ<£ ´ Ñ¨~°
IIq#ˆ~II
=∞O_»ÅÑ¨Ùñ `«O„_ç – Ñïâ◊√^Œúz`«ÎO|∞ – á⁄~°áê@∞ÖË‰õΩO_» – qiqQÍñ
^≥eÜ«Ú#∞ IIÑïII 4. =ÚO^Œ@ "åi@∞Å QÆ∞OÑ¨ÙQÆ – "≥∂^Œ–=∞O^Œ∞K«∞ ^Õ=Ùxñ Q˘eÛ `å ´
3. Ñïâ◊√^•ú`∞« ‡xñ QÆe#æ ñ – „ÉÏ~°#÷ ÅO^Œ∞ñ – Ñ¨~=° ∞ áê@= =∞|∞ƒ#∞ ´ =∞O^Œ~°∞ K«∂_»ñQÆ – qO`« qO`« Ñ¨#∞Å – #O^ŒO^Œ∞ *Ëã≤i – ^Õ=Ùx
ãïQÍñ „ÉÏi÷OK≥_∞» – ã¨~} ° Ü
˜ Ú« ñ ^≥eÜ«Ú#∞– =~°=ÚÅ#∞ ÉÁO^Œ∞@‰õΩ – ^ŒÜ«∞KÕ`« IIq#ˆ~II
`≥~∞° =ÙÅaè~ÚOK«∞#∞ IIÑïII 5. =∞#=Ú <å suQÆ QÆ∞OÑ¨ÙQÍñ QÆ∂_ç – =∞# ^Õ=Ùñ Q˘ÅfiñQÆ Éè∂í q∞Ö’ ´
4. Ñïâ◊√^•ú`«∞‡xñ QÆeæ# – â’^èŒ#=ÚÅñ–Ñ¨~°=∞ q[Ü«∞=Ú QÆÅ∞æ#∞ ´ =∞#∞AÅ HÍâ◊Û~°º – =∞QÆ∞ HÍ~°º=ÚÅñ *ËÜ«∞ – <˘#QÆ∂_»∞ =∞#ã¨∞
^Œ∞i`«OÑ¨Ù â’^è#Œ Åñ – ^˘ÅyOÑ¨ <å „Ñ¨É∞íè =Ù – Ñ¨~=° ∞â◊H<Î̃ ˘ãÖy – Hõ~∞° }`À HÍ–#O^Œ=Ú#∞ QÆÅ∞æ IIq#ˆ~II
[Ü«∞q∞K«∞Û IIÑïII –Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^Œi
90
Ñïâ◊√^Œú ÖËY#=ÚÅ∞ 213
Ñïâ◊√^Œú ÖËY#=ÚÅ∞ 253 Ñïâ◊√^Œú„QÆO^äŒ=Ú
~å – Ç≤ÏII Éè̌·~°q `å – KåÑ¨Ù
252 ^Õ=Ùx "åHõº=Ú ^Õ=Ùx „QÆO^èŒ=Ú–k#k#=Ú K«^Œ∞=Ù=Ú ´ áê=#=∂~°æ=Ú – r==Ú
~å – Y~°ÇÏ¨ ~°„Ñ≤Ü∞« `å – J@ ã¨`º« =Ú II^Õ=ÙxII
^Õ=Ùñ _çzÛ# k=º"åHõº q∞ – ^Õ#∞ =∞# HÀ Ü«∞#flÖÏ~å ´ ÉèÏ= â◊√kúx 1. ZOz `«ÅOK«∞=Ú – q∞Oz# „QÆO^ä=Œ Ú ´ JOz`«=ÚQÆ#∞ ~Ô O – _»OK«∞Å
*ËÜÚ« Ñ¶∞¨ # â◊√Éèí – =~°=Î ∂#=Ú nx ¿Ñ~°∞ II^Õ=Ùñ _çzÛ#II Y_»=æ Ú II^Õ=ÙxII
1. ÉèÜ í ∞« =Ú`À ÉèHí `Î̃ À ñ [kq#ñ – „áêÑ¨Ù „H©ã∞¨ ñÎ _»@OK«∞ñ ^≥Å∞Ê#∞ ´ 2. `ÕxÜ«∞=∞^è∞Œ ~°=Ú – u#∞=Ú „Ñük#=Ú ´ ^è•º#=Ú¿ãÜ«Ú=Ú – ^•##
^ŒÜ∂« =∞Ü«Úñ_»Q∞Æ ^Õ=Ùñ_Õ =∞# – `«O„_ç Ü«∞x É’kèOK«∞ <≥Ö_¡ˇ » II^Õ=Ùñ „|^Œ∞‰õΩ=Ú II^Õ=ÙxII
_çzÛ#II 3. <å^èŒ∞x "åHõº=Ú – J~°Ü«Ú=Ú ÉèÏQÆº=Ú ´ áê^ŒÑ¨Ù nÑ¨=Ú – Éèí‰õΩÎÅ
2. ã¨`º« âßO`«=Ú ÅO‰õΩiOK«∞#∞ – ã¨„u¯Ü«∂ Ñ¶Å¨ =ÚÅ∞#∞ ÉÁ_»=Ú#∞ ´ Hõ=K«=Ú II^Õ=ÙxII
x`«ºr==Ú QÆÅ∞QÆ∞ ^•#<£–xã¨ûO^ÕÇ¨Ï=ÚQÆ #∞O_»∞#∞ II^Õ=Ùñ _çzÛ#II 4. P`«‡Å âßO`«=Ú – JÉèÜ
í ∞« =Ú „âıÜ∞« =Ú ´ P`«‡Å‰õΩ |Å=Ú – J#Ü«∞=Ú
3. D ã¨∞=∞OQÆà◊ k=º"åHõº=Ú–xÑ¨C_Õ q∂ ~°#∞ãïOK«∞ñ_»∞ ´ ^Àã¨=ÚÅ∞ ™œYº=Ú II^Õ=ÙxII
<≥_»ÉÏã≤ "≥∂Hõ∆Ñ¨Ùñ – „^À=ñ QÀi# "å~°ÖˇÅ¡~°∞ II^Õ=Ùñ _çzÛ#II 5. áêÑ¨=Ú âßÑ¨=Ú – Ñ¨Å∞q^èŒ`åÑ¨=Ú ´ áêÑ¨Ù#∞ "ÕQÆ=Ú – ^•Ñ¨Ù#
4. áêÑ¨=ÚÅÖ’ #∞O_ç q_»∞^ŒÅñ – Ñ¨~=° ∞ ã¨∞Y =∞x ^ŒÅñ`«∞ ~ˆ xÜ«Úñ ´ *Ë~∞° =Ú II^Õ=ÙxII
`åÑ¨ =∂~°∞Ê#∞ ÖËz ~°O_ç – `«fi~°QÆñ „H©ã¨∞Îx â◊~°}∞ ÉÁO^Œ#∞ II^Õ=Ùñ_çzÛ#II 6. =∞kxk x~°`=« Ú – Ñ¨kÅ=Ú KÕÜÚ« =Ú ´ ã¨^=Œ ∞Å *Ï˝#=Ú – ã¨q^è=Œ Ú
"≥∂Hõ=∆ Ú II^Õ=ÙxII
5. ^Œ∞i`« |∞∞}=ÚÅ∞ n~°∞Û =∞^èºŒ – ã¨∞O÷ _»∞ QÍ=Öˇ ##fl "å~°Å∞ ´ `«fi~°QÆ
~°O_ô `«fi~°QÆ ~°O_ô – =~°^Œ∞_Ò „H©ã¨∞Î Hõ_» H˜Ñ¨Ù_≥ II^Õ=Ùñ _çzÛ#II
6. =∞~°}=Ú#ÔH· ÉèÜ í ∞« =Ú <˘O^≥_ç – =∂#ã¨=Ú QÆÅ "å~° ÖˇÅ~¡ ∞° ´ Ñ¨~=° ∞
254 „Ñ¨É∞íè x "åHÍº=∞$`«=Ú
âßOu Ü≥ÚãÖQÆ∞ „H©ã¨∞Îx – Ñ¨[˚ _®Ü«∞ñQÆ ~°O_ç "ÕQÆ=Ú II^Õ=Ùñ _çzÛ#II ~å – Y~°Ç¨Ï~°„Ñ≤Ü«∞ `å – Pk
„Ñ¨É∞íè "å ÑÖÑ¨Ù=∂ – h– â◊√Éè=í ~°¬=Ú x=∂‡ ´ „Ñ¨|ÅO|∞QÆ h "åHõºO
7. x~°‡ÖÏO`«óHõ~°} ™œYº=Ú –x[=ÚQÍ xÅ"≥^Œ‰õΩ"å~°∞ ´ ^èŒ~°‡z`«∞ÎO_≥·#
|<≥_ç– qÉèí"å=∞$`«=Ú ‰õΩiÜ«∞ñ*Ëã≤ II„Ñ¨Éèí∞"åII
„H©ã¨∞Îx – ^ŒiH˜ ~°O_ç ~°O_ç "ÕQÆ=Ú II^Õ=Ùñ _çzÛ#II
1. "å_çÜ«Ú#fl\˜ì – ~¸ – "≥∂_»∞ =$Hõ∆=ÚÖË ´ =_çQÍñ lQÆ∞~°∞ ÃÑ\˜ì
8. "≥∂Hõ∆ ~å[º=Úñ *Ë~ñ° QÀÔ~_»∞ – |∞kú QÆey# "å~° ÖˇÅ~¡ ∞° ´ ~°H∆õ ‰õΩO_»Q∞Æ Ñ¨Óz – QÍ_è»O|∞QÆ#∞ Ñ¶¨Å=Ú eÜ«∞ºñ II„Ñ¨Éèí∞"åII
ÜÕ∞ã¨∞ <˘^ŒÌ‰õΩ – ~°O_ç ~°O_ç qâ◊fiã≤OK«∞K«∞ II^Õ=Ùñ _çzÛ#II 2. h "åHÍº#Å – N – ^Õ"å ÑÖÑ¨Ù=Ú ´ ÉèÏ"åÑ¶∞¨ =ÚÅ =∂_çÛ =∞#=ÚÖò
–Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^Œi – áê=#O|∞ ÉÁO^Œ∞#@∞Åñ II„Ñ¨É∞íè "åII
91
214 Ñïâ◊√^Œú ÖËY#=ÚÅ∞ Ñïâ◊√^Œú ÖËY#=ÚÅ∞ 215
3. ^è~Œ ñ° rHõ\ ˜ H˜kÜÕ∞ – "Õ – QÆ∞~°∞ñ K«∞Hõ¯ „Ñ¨É∞íè "å ´ ã¨~à° O◊ |∞QÆ Ü«∂„u‰õΩÅ∞ 3. áêÑ¨ =∞O`«Ü«Ú g_ç "Õ∞=Ú – ÉèíHÎ̃ ã¨~°}˜x #_»∞=ñQÆñ ´ „áêÑ¨ÙQÍñ ^Œ#
#_»z – Ñ¨~=° ∞Ñ¨ÔŒ |∞#∞ ÉÁO^ŒñQÆñ *ËÜÚ« K«∞ñ II„Ñ¨É∞íè "åII Ü«∂`«‡ xK≥Ûñ – „áê}ãŸ∞ñ_»Q∞Æ ÜÕ∞ã¨∞O_»∞ II=∞=Ú‡II
– PÖò„ÃÑ¶_£ `åºQÆ~åA áê=∞~ü 4. ã¨HÅõ [#∞Å∞ ÖËY#=ÚÅ – ã¨`º« =ÚÅ#∞ ^≥eÜ«ÚK«∞ ´ JHõÅ∞+¨=ÚQÆ
"åx#=∞‡ñQÆ – #OÑ¨Ù =∂`«‡#∞ ~°HH∆õ Í II=∞=Ú‡II
255 ^Õ=Ùx "åHÍº#O^Œ=Ú – *ËHõÉò KÕO|ˆ~¡<£
~å – "≥∂Ç¨Ï# `å – J@
257 ^Õ=Ùx "åHõº=Ú
ã¨∞Y q∞K≥ÛQÆ^Œ =∂‰õΩ – „Ñ¨Éèí∞ÜÕ∞ã¨∞"å h – ã¨∞~°∞z~°=∞QÆ∞ "å‰õΩ¯ ´
~å – HÍÑ≤ `å – UHõ
xdÅHõÅ‡+¨ =#=Ú#‰õΩ ^Œ= – td tYÅ=Öˇ QÍÅ∞Û h^ŒQ∞Æ – =ÚYqHÍã≤`«
"åHõº=ÚÅ∞ |Ç¨ï – ã¨∞Y=Ú ÖÁã¨ñQÆ∞ `«"å„t`åoH˜ IIã¨∞Y q∞K≥ÛII N q<À^Œ ^•Ü«∞HõO|∞ – ^Õ=Ùx "åHõºO|∞ – r==Ú#‰õΩ <åã¨Ê^ŒO|∞ –
1. [QÆuÖ’Ñ¨Å "≥∞O_»∞QÆ – #∞O_ç# qq^èŒ – =∞QÆ∞ âß„ãÎ̈=ÚÅ∞ E_»ñQÆ ´ z~°=∞QÆ∞ ^è#Œ O|∞ ´ ÉèÏ=O|∞Å =∂~°∞Û #O|∞ – |Ç¨ïà◊ ™ê^è#Œ O|∞ IINII
q∞QÆ∞Å QÆO^Œ~°QÀà◊"≥∞ÿ =∞i – Ü≥ÚHõ\ ˜ H˘Hõ\ ˜ q~°∞^Œú=ÚQÆ =∞ –~°ÎºQÆ} HõeÊ`« 1. áêÑ¨ `«uH˜ <åÜ«Ú^èŒO|∞ – áêÑ≤ HÍ„â◊Ü«∞O|∞ – Éèí∂Ñ¨`«∞Å‰õΩ ^Œ∞ãÎ̈~°O|∞
=∞QÆ∞K«∞ #∞#flq – `«QxÆ =x „^Àzuq∞ "å\˜x IIã¨∞Y q∞K≥ÛII –Ñ¨Ù}º ™ê^è#Œ O|∞ ´ âßÑ¨ =∞_»OK≥_∞» â◊~O° |∞ – [QÆuH˜ qÉè=í O|∞ IINII
2. h "åHõº=ÚÅ ÉèÏ==Ú – #q∞‡# áêÑ≤ – r=ÙÅ Hõk r==Ú ´ Hˆ =ÅO |QÆ∞ 2. ™êfi`«O„`«º q∞_»∞ ^Œ#O|∞ – ã¨~°fi„âıÜ«∞O|∞ – Ñ¶¨∂`«‰õΩÅ‰õΩ Y_»æO|∞ –
^èŒ~°‡âß„ãÎ̈=Ú – _Õ=Ùñ _çzÛ# ^˘Hõ\ ˜ Éˇ·aÅ∞ – D =ã¨∞^èŒñQÆÅ ã¨~°fi áêÑ¨ÙÅñ huH˜xÅÜ«∞O|∞ ´ „Ñ‘ux QÆ~Ã° Ñ_»∞ q^èOŒ |∞ – MÏºuH˜ñ |^äOŒ |∞ IINII
„É’= =zÛ# x#∞flñ EÃÑ#∞ IIã¨∞Y q∞K≥ÛII 3. ã¨`«º q~ål`«O|∞ – x`«º â’aè`«O|∞ – Éèí$`«º =~°∞Å ãÖK«Hõ~°=Ú –
– Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^Œi cè`∞« # HõÉÜ
íè ∞« O|∞ ´ KÕ`À qÉè=í O|∞ ã¨∞QÆ∞} – t+¨µºÅ Ç¨~°O|∞ IINII
4. Hõ~°Îñ EÑ¨Ù #^ŒÌO|∞ – Ñ¶¨∞#=∞Ç¨^Œ∞ƒù`«O|∞ – ^Œ∞i`«`«uH˜ #„ãÎ̈O|∞– ^Œ∞
256 ^≥=· "åHõº=Ú Yâ’+¨}O|∞ ´ Ñ¨~"° ∂≥ Ñ¨^âÕ O◊ |∞ – |Ç¨ïà◊=∂x`«O|∞ IINII
~å – Ü«∞^Œ∞‰õΩÅHÍOÉè’l (KåÜ«∞: ^è~Œ }
° Ö˜ ’x ^è#Œ =Ú ÖˇÅ)¡ `å – Pk 5. ã¨~fi° [#∞Å‰õΩ#∞ Ç≤Ï`«O|∞ – ™œYº™ê^è#Œ O|∞– âßOuH˜ x[=∂~°Oæ |∞–
=∞=Ú‡ñ „¿Ñ=∞ñ Ez ^Õ=Ùñ_»∞ – =∂‰õΩ É’^èÑŒ ~¨ Ñ° ñ¨ QÆ ´ W=Ú‡QÍ#∞ [QÆ_=» ÚÅ Ç¨Ï~°O|∞ ´ [QÆ=Ú #O`«‰Ωõ #∞ =~°O|∞ – ã¨`º« q[Ü«∞O|∞ IINII
ÖËY#=ÚÅ – xK≥Û =∂‰õΩ Éè∂í q∞ÃÑ· II=∞=Ú‡II 6. HÀÖÏÇ¨ÏÅ HÍ~°}O|∞ –KåÅ „áêp#O|∞–=¸Å=∞ø ^è#Œ O|∞ [QÆ=Ú–
1. =∂ "≥ÚQÆO|∞ #^Œ=Ì ∞O^Œ∞ – "Õ∞=Ú K«∂K«∞#@∞¡QÆ ´ "Õ∞=Ú QÍ# =K«∞Û <ÕÖ_ˇ ç `«O„`«O|∞ ´ *ÏeÜ≥∞ ^Œ# ã¨∂„`«O|∞ – "Õ∞Å∞ Éè∂í +¨}O|∞ IINII
=∂ã≤u÷ – q∞QÆ∞Åñ ^Õ@QÆ #O^Œ∞Ö’ II=∞=Ú‡II 7. *Ï˝xH˜ ^Œ∞~ü „QÍÇ¨ÏºO|∞–^•x É’^èŒ#O|∞–n#[#∞Å Hõ~°÷O|∞ – k=º
2. áêÑ¨ =∞<≥_»∞ |∞~°^Œ QÀux – |_ç# =∞=Ú‡ <≥`«ÎñQÍ ´ áêÑ¨ ~°Ç≤Ï`«∞O_≥·# â’aèÒ« |∞ ´ =∂x`«ÉHíè xÎ̃ k#O|∞ – =∂#x Ñ¨~#°î O|∞ IINII
ÜÕ∞ã¨∞ – „áê} q∞K≥Û#∞ „ÉË=∞KÕ II=∞=Ú‡II – QÆ∞<åfl|`«∞ÅÎ ã¨=¸ÜÕ∞Å∞
92
¢ÔH·ãÎ̈= ãÖÑ¶¨∞=Ú 217
1. ™ê÷Ñ¨‰õΩñ_»∞ Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å ^Õ=Ùñ_»∞ – áêÑ¨ÙÅ#∞ QÍ= – <ÀÑ≤ ã¨∞`«∞xñ |OÃÑ
¢HÔ ã· =Î̈ ãÖÑ¶∞¨ =Ú Hõ~∞° }∞ñ_»∞ ´ D Ñ¨q„`« ãÖÑ¶∞¨ =Ú#‰õΩ – nÑ¨=Ú Ñïâ◊√^Œú "Õ^Œ – "Õ∞Ñ¨Ùq∂é∞
258 ãÖÑ¶∞¨ =Ú t~°ã¨∞ „H©ã¨∞Î – HÍÑ¨ÙHõ~°Î áê=<å`«‡ IIÜÕ∞ã¨∞II
2. =~°∞ñ_»∞ „H©ã¨∞Î ÜÕ∞ã¨∞<å^èŒ∞x – =Ú~°∞=OÑ¨Ù =^èŒ∞"≥· – Ñ¨~°ñQÆ∞ #Ç¨Ï
~å – =∞^èºŒ =∂=u `å – Pk qâı+M¨ Ïºux ´ ãïQÔ Ñ¨@∞ì <å~°p~° – Å~°Ü∞« hu <åºÜ«∞=Ú Åq–Ü«Ú~°∞`«~å
Ü≥∞Ç¨ÏŸ= Ñ¨Ùi Ñ¨Ù<åk – ~ÚÅ – =∞Ç¨ ã≤÷~°OÉˇ·#k Éèí~°}=ÚÅ ã¨∞O–^Œ~°=Ú ÉèíHÎ̃ =~°Î#O|∞ IIÜÕ∞ã¨∞II
1. =∞Ç¨ ã‘Ü∂≥ #∞ QÆ∞=∞‡=ÚÅ∞ – Jq – Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å‰õΩ #u„Ñ≤Ü∞« =ÚÅ∞ ´ 3. `«# Ü«∞=¸Åº ~°HõÎ=Úñ ^≥zÛ – Ü«∞#∞~°‰õΩÎñ _ô"≥∞ – Hõxâ◊ â◊√Å¯ ^•
WñHõ – xÇ¨Ï [#∞ ÖˇÅ¡~°∞ Q˘xÜ«∂_ç – x#∞ – |Ç¨ï H©iÎO`«∞~°∞ Ñ¨@ì}=∂ #=ÚxzÛ ´ Ñ¶¨∞#∞ñ _»QÆ∞ <å áê=<å`«‡ – `«#‰õΩñ ^À_»∞*Ëã≤ =∞Oz – Ñ¨x
IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ"åII `«#=Ú# h"≥∞ H˘Hõ¯ – Éè=í #=Úñ QÆ@Oì QÆñ É’Ü≥∞ IIÜÕ∞ã¨∞II
2. Éè∂í q∞Ö’ ã¨~fi° [<åOQÆ=ÚÖò – `«=∞ – <å=∞=Ú ÅK«Û@ „"åÜ«∞<£ ´ P – 4. =∞~°} q[Ü«Úñ _≥#· g~°∞ñ_»∞ – =∞Ç¨„|=ÚÅÃÑ· – #~°∞QÆ∞^≥OK«∞ =∞Ç≤Ï=∞
™êfiq∞ Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å "åi<£ – J@ – [x‡Ozi Ü«∞x „"åÜ«∞<£ IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ"åII â◊¥~°∞ñ_»∞ ´ x~°`„« ¿Ñ=∞ HÍ=Úñ _ô"∞≥ – Hõ~=° Ú|\ì̃ ÃÑO_ç¡ Ü«∂_»ñ – ^Œfi~°QÆ
=K«∞Ûñ QÍ# ÉèHí Î̃ – ÃÑ~°∞QÆ „|`«∞‰õΩ @∞`«=Î ∞O|∞ IIÜÕ∞ã¨∞II
3. áê@Å∞ áê_ç [<åOQÆ=∂ – `«=∞ – Ü«¸@Å∞ h Hõ_» QÆÅ"Õ ´ Ü«∞x -Ñ¨\Ïìaè „Ñ¨ãÖy
ã¨∞Îu~ÚO`«∞~°∞ x#∞ ã¨∞Îuáê„`å – ~ÚñHõ – Éèíl~ÚO`«∞~°∞ x#∞ x[ÉèíHÎ̃<£
IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ"åII 260 ãÖÑ¶∞‘ ÉèÏ==Ú |Å=Ú
^•g^Œ∞ H©~°Î# 133
4. Wk ¢ÔH·ãÎ̈= ãÖÑ¶¨∞OÉË – Hõ_»∞ – â◊√Éèí=ÚÅ xK«∞Û ã¨÷ÅOÉË ´ ^èŒ~°–|∞^èŒ∞
ÖËã∞¨ x x@ñ QÆ#∞K«∞ – #u–=Ú^Œ=Ú#∞ ÉÁO^Œ∞@ x["Õ∞ IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ"åII ~å – Hõ=∂ã¨∞ (KåÜ«∞: H˘xÜ«∂_»`~« "° ∞Õ ) `å – Pk
5. [#ó ‰õΩ=∂ ~å`«‡‰õΩ#∞ – xñHõ – Ñ¶∞¨ #=∞Ç≤Ï=∞Å∞ QÆÅ∞æ#∞QÍHõ ´ P – ZÅ¡ ™È^Œ~∞° ÖˇH· ºõ `« – =ã≤~ÚOK«∞@ – Ü≥∞O`« "Õ∞Å∞ =∞<ÀÇ¨Ï~°=Ú IIZÅ¡II
kx #∞O_ç# sux xÑ¨Ù_»∞ – xñHõ – ##=~°`=« ÚO_»∞#∞ P"Õ∞<£ IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ"åII 1. ^èŒ~°}˜Ö’ #Ç¨Ï~À#∞ – `«Å#∞O_ç kQÆ *Ï~°∞ ´ Ñï=∞à◊ `≥·ÅO|∞ – =Öˇ
- ãÔ̈~à◊¡ ã¨=¸ÜÕ∞Å∞ ã¨∞|ƒÜ«∞º #kÌ `«#~å~°∞ IIZÅ¡II
259 ãÖÑ¶∞¨ =Ú „H©ã∞¨ xÎ ^ÕÇÏ¨ =Ú 2. "≥ÅÜ«Ú ã‘Ü∂≥ #∞ H˘O – _»Å ÃÑH· ˜ ky =K«∞Û ´ #Å ÃÇÏ~À‡#∞ =∞OK«∞
=Öˇ #kÌ K≥ÖÏfi~°∞ IIZÅ¡II
~å – P#O^ŒÉè̌·~°q (KåÜ«∞: F =∂ `«O„_ç) `å – UHõ 3. `«~O° `«~O° ÉÏj~åfi – ^Œ=Ú x`«º r=O|∞ ´ ã≤~÷ =° ÚQÍ #O^Œ∞O_» – ÃãÅ
ÜÕ∞ã¨∞ ^ÕÇ¨Ï"≥∞ÿ# ãÖÑ¶¨∞=Ú – „Ñ¨Éèí∞ „H©ã¨∞ÎÃÑ· q–âßfiã¨ =∞=∞i „HÍ Öˇ_»∞ q_≥#∞ ^Õ=ÙO_»∞ IIZÅ¡II
[#=Ú ´ ÜÕ∞ã¨∞ „áêÜ«∞tÛ`«Î ~°H=Îõ Ú – ^Àã¨=ÚÅ#∞ ÉÏÑ¨Ù #OK«∞ – <åã¨`À_» 4. [#Hõ `«# Ü«∂`«‡‰õΩ#∞ – Ñ¶∞¨ # =∞Ç≤Ï=∞ =∞QÆ∞ñQÍHõ ´ =Ú#∞ Ñ≤ÑC¨ _»∞<£
Ü«ÚQÆ – =ÚÅ HõQ∞Æ #∞ QÍ HÍ"Õ∞<£ IIZÅ¡II
#q∞‡ `«=∞ „Ñ¨ – Ü«∂ã¨=ÚÅ#∞ n~°∞ÛH˘#fl IIÜÕ∞ã¨∞II – =∞Öˇ¡Å ^•g^Œ∞
93
218 ¢ÔH·ãÎ̈= ãÖÑ¶¨∞=Ú ¢ÔH·ãÎ̈= ãÖÑ¶¨∞=Ú 219
261 SHõº`« 5. áê=∞~° [#=ÚÅ∞ „Ñ¨Éèí∞ <≥é∞OQÆHõ – ÃÑ_» =∂~°æO|∞Å k~°∞QÆQÆ#∞ ´
~å – Y~°ÇÏ¨ ~° „Ñ≤Ü∞« (KåÜ«∞: `«# Ü«∞„Hõ=Ú=ÚÅ‰õΩ) `å – Pk =∂#∞QÆ ~°H}
∆õ =∂~°=æ Ú EÑ¨Ù@ – ãÖÑ¶∞¨ =∞ – h ÉÏ^èºŒ `«QÍ^•? II„Ñ¨É∞íè II
ã¨=∞‰õÄ~°∞Û=Ú `«O„_ç – ¢ÔH·ãÎ̈= – ã¨ÉèíÖ’ <≥·Hõº`«#∞ – ^Œfi~°Ö’ñ ´ ^Œ=∞ 6. ¢ÔH·ãÎ̈= ^•`«$`«fi=Ú #O^≥^Œ∞QÆ∞@ – Hõ~°Î#∞ H©iÎOK«∞@ Ü«∞ø#∞ ´ ^Œâ◊=∞
„Ñ≤Ü∞« H˘=∞~°∞ñ_»∞ – „â◊=∞Å‰õΩñ |∂~°fiO – |q∞`åã¨H`Î̃ À – #_çy# q^èŒ ÉèÏQÆ=ÚÅ∞ ^•`« H˘ãÖQÆ#∞ – ãÖÑ¶¨∞ =∞ – h ÉÏ^èŒº`« QÍ^•? II„Ñ¨Éèí∞II
=Ú# IIã¨=∞II – ZO.ZÖò. "≥∂*ˇãπ
1. ^Õâ◊=Ú ~°Hõ∆}ÔH· – `«O„_ç – ^Õ=Ùx =∞Ç≤Ï=∂~°÷O – x[=ÚQÆ ´ "åã≤QÆñ 263 ¢H©ã¨∞Î ãÖÑ¶¨∞=Ú#‰õΩ t~°ã¨∞û
QÆ∂~°Ê#∞ – ÉèÏã¨∞~° SHõºO – ÉÏâ◊`À xxfl@∞ – #_»∞QÆ∞K«∞#∞O_»ñQÆ IIã¨=∞II
~å – ÉËÇ¨ Q∑ `å – Pk
2. ÜÕ∞ã¨∞x <å=∞=Ú<£ – =∞=Ú‡Å – <ÕH=õ Ú*ËÜÚ« q∞ñHõñ – ^ŒO„_ç ´
h ã≤Å∞=#∞ E – K«∞K«∞ "Õ∞ q∞ÅÖ’ – "åã≤QñÆ „ÉË=∞`À – =i÷Å∞¡@HÔ · ãÖÑ¶¨∞ t~°Ãã· "≥ÅÜ«Ú „Ñ¨Éèí∞"å – ã¨`«ºHõ$Ñ¨ ãÖÑ¨Ó~°‚ „Ñ¨ÉèÏ"å ´ ã¨~°fi
IIã¨=∞II ¢ÔH·ãÎ̈= ãÖÑ¶¨∞ =∞Ç≤Ï =∂ – ¢™ÈÎ„`«w`«Öò ã‘fiHõiOÑ¨Ù=∂ IIãÖÑ¶¨∞II
– ãÔ̈~à◊¡ ã¨=¸ÜÕ∞Å∞ ã¨∞|ƒÜ«∞º 1. ãÖÑ¶¨∞ Ü«∞ã≤÷ÉèÏ~°=Ú g"Õ – ãÖÑ¶¨∞ r"å^è•~°=Ú h"Õ ´ ã¨~°fi [#~°Hõ∆}=Ú
h"Õ – ã¨~°fiÖ’Hõ xsHõ∆} h"Õ IIãÖÑ¶¨∞II
262 ¢ÔH·ãÎ̈= ãÖÑ¶¨∞ ÉÏ^èŒº`«Å∞ 2. `«~°}˜ K«∞@∞ì `å~å„QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞ – Ñï=$`«ÎOÉˇ· u~°∞QÆ∞ sux ´ `«Å Ü≥∞
„H©ãÎ̈~Ú `«#∞"Õ Éèí‰õΩÎÖˇ· – `«y# ãŸº`« <≥·Hõº`« #∞O^Œ∞~°∞ IIãÖÑ¶¨∞II
~å – PÇ≤Ïi (KåÜ«∞: ÜÕ∞ã¨∞=O\˜ „Ñ≤Ü∞« |O^è∞Œ _»∞) `å – Pk 3. #∂`«<å`«‡ #∂`«# [#‡ – hu ¿ã"å x~°uÜ«Ú QÆey ´ x`«º =∂`«xÜ«∞O^Œ∞
xÅz – <≥QÆ_»∞ "åˆ~ x[¢ÔH·ãÎ̈=ÙÅ∞ IIãÖÑ¶¨∞II
„Ñ¨Éèí∞„H©ã¨∞Î ÜÕ∞ã¨∞ „¿Ñq∞OK≥ ãÖÑ¶¨∞=Ú#∞ – Ñï=∞à◊ "åã¨#QÍ#∞O_»´
4. P`«‡â◊√kú – J#∞Ñ¨=∞|∞kú J=∞Å=~°#Î =∞xâ◊=Ú QÆey ´ P`«‡Ñ¶Å¨ =ÚÅ∞
„Ñ¨É∞íè =Ù z`«=Î Ú#∞ ÑïQÆ}O˜ K«∞@Ü≥∞ – ãÖÑ¶∞¨ =Ú h ÉÏ^èŒº`«QÍ^•! II„Ñ¨Éèí∞II
*ÏÑ¨QÆ <ÕiÛ# –Ü«∞#∞ Éèí=OÉË ¢ÔH·ãÎ̈=O|∞ IIãÖÑ¶¨∞II
1. ^Õ=Ù_çK«∞Û |Ç¨ï=∂#"≥∞ a_»¤Å∞ – QÆ~°ƒùÑ¶¨Å"≥∞ =∞# H˜_»∞ ™êfiã¨÷ºO WOÑ¨ÙQÆ 5. qâ◊fiã≤O`«∞=Ú x<Õfl "Õ∞=Ú – q=∞Å r= „Ñ¨^•Ü«∞‰õΩO_» ´ =~°∞_»h"≥·
„Ñü+≤ìOÑ¨#∞ "åix – ãÖÑ¶¨∞=∞ – h ÉÏ^èŒº`«QÍ^•? II„Ñ¨Éèí∞II =~°^Œ∞_» g"≥· – qâ◊fi ÉèÏ~°u #∞^ŒúiOÑ¨Ù=∂ IIãÖÑ¶¨∞II
2. Ü«Ú=‰õΩÅ∞ ~ˆ Ñ¨\ ˜ ãÖÑ¶∞¨ =Ú #O^Œ∞# – <åÜ«Ú‰õΩ Ö∫^Œ∞~°∞ #Ü«∞=ÚQÆ#∞ – K≥\ ì̃ ÉèÏ#∞=¸iÎ
áê=#∞Å∞QÆ xÅñ *ËÜ∞« #∞ "åix – ãÖÑ¶∞¨ =Ú – h ÉÏ^èºŒ `« QÍ^•? II„Ñ¨É∞íè II

3. ÉÏÑ≤ãÎ ‡¨ =Ú#∞ Hõ$áê „Ñ¨™ê^Œ=ÚÅ∞ – „Ñ¨É∞íè "≥OK≥#∞ Ñïâ◊√^Œ=ú ÚQÆ ´ Ñ¶∞¨ #=ÚQÆ
264 The Church's one foundation
1 D ãÖÑ¶¨∞O Ñ¨Ù<åk ÃÑ· #∞O_ç =zÛ ÜÕ∞ã¨∞

"å\˜x ÔQ·H˘# x~°`«=Ú – ãÖÑ¶¨∞=Ú – h ÉÏ^èŒº`«QÍ^•! II„Ñ¨Éèí∞II „H©¿ãÎ ™ênèâ◊√ñ_Õ ÃÑO_®¡_≥ h"≥∞<Õ
4. ^Õ=Ù_»∞ [`«ÑïÛ# ^•OÑ¨`«º=Ú – ÉèÏ==ÚÅ~° |O^èŒ∞`«fi=ÚÅ∞<£ ´ ^ŒH¯˜ OK≥ ÜÕ∞ã¨∞ nx HÀ~°∞K«∞ ~°HÎõ q∞zÛ
ã¨=ºO|∞QÆ ãï *ËÜ«∞ñQÆ "å\˜x – ãÖÑ¶¨∞ =∞ – h ÉÏ^èŒº`«QÍ^•? II„Ñ¨Éèí∞II "åHÍ¯Ñ¨ÙÖò Ô~\ì̃OKÕ H˘<≥ h Hõ#º<Õ
94
220 ¢ÔH·ãÎ̈= ãÖÑ¶¨∞=Ú ãÖÑ¶∞¨ ¿ã=‰õΩÅ∞ 221
2 XHõ¯ñ_Õ ^Õ=Ùñ_çO^Œ∞ ã¨∞Éèí‰õΩÎÖò "Õ_»∞K«∞O„^Œ∞
XHõ¯ qâßfiã¨=Ú JÉèÜ í ∞« HÍOuÔH· ãÖÑ¶¨∞¿ã=‰õΩÅ∞
XHõ¯>Ë [#‡ q∞O^Œ∞ ~¸ xO^Œ ÖˇÅñ¡ É’Ü≥∞ 266 x[¿ã=‰õΩx ÅHõ}
∆ =ÚÅ∞
XHõ¯ ‰õΩ@∞O|=Ú P#O^Œ <å\ỖH·
^•g^Œ∞ H©~°Î# 15
XHõ¯ „Ñ¨™ê^Œ qO^Œ∞ 4. Hõiî# ^Œ∞óY ÉÏ^èŒÖò
XˆH ã¨∞<å=∞=Ú Hõe#æ <À~°∞ÛK«∞ ~å – nè~°â◊OHõ~åÉèí~°}=Ú (KåÜ«∞ : Éèí[# KÕÜ«ÚK«∞) `å – Pk
xsHõ∆}˘Hõ¯ \Õ^Œ∞ qÉèí "å#O^Œ „áêÑ≤Î Ñ¶∞¨ # Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å h QÆ∞_®~°O – |∞# #ukäÜ∞« ø "å_≥=O_»∞ ´ `«#~°
x~°O`« „áêÑ≤Î̂H ÅaèOÑ¨ñ QÀ~°∞K«∞ h Ñïâ◊√^Œú Ñ¨~fi° `« – =Ú# =ã≤OK≥_∞» "åñ_≥=O_»∞ IIÑ¶∞¨ #II
3 Jã¨`«º =∂~°æ=∞OK«∞ P ã¨fi~°æ ÑÖHÎ̃ñ*Ëi 1. "≥ÅñÜ«∞QÆ#∞ Ü«∞^ä•~°÷ =~°#Î – QÆey hu ##∞ãïOK«∞K«∞ ´ <≥Åq∞`À
J<Õ‰Ωõ Öò #qfi#<£ Ü«∂#O^Œ "≥ÚO^Œ∞K«∞<£
qÉèÏQÆ "≥∞ÿ „â◊=∞O|∞Öò ~¸ ãÖÑ¶∞¨ "Õ∞ã¨∞ñ QÆ∂_ç =∞#™ê~° x[=Ú – Ñ¨Å∞‰õΩ K«∞O_»∞"åñ_≥· ã¨∞=∞‡ IIÑ¶∞¨ #II
qâı+¨ "≥ÚOk#<£ q„âßOu ÉÁO^Œ∞#∞ 2. `«#^Œ∞ <åÅ¯`ÀñQ˘O_≥ =∂_»ñ_»∞ – `«# ãŸ∞#‰õΩ#∞ w_»∞ KÕÜ∞« ñ_»∞ ´
– ™ê=¸ºÖò *Ï<£ ™ê÷<£ `«#^Œ∞ á⁄~°∞QÆ∞ "åxÃÑ· xO–^ŒÅ#∞ "≥∂Ñ¨ñ_çOK«∞ ˆHxÜ«Ú IIÑ¶¨∞#II
J#∞: PÖò„ÃÑ_£ `åºQÆ~åA áê=∞~ü 3. "åxH˜x hK«∞O _»ã¨Ç¨ïº_»∞ – "åñ_»∞ Éèí‰õΩÎÅ Q“~°qOK«∞#∞ ´ Ç¨x Hõey#
265 Glorious Things of Thee are spoken
<å`«ñ_»∞#∞ „| – =∂} =∂_çÜÚ« =∂@ `«ÑÊ¨ ñ_»∞ IIÑ¶∞¨ #II
1 ^Õ=Ùx ã‘Ü≥∂<£ Ñ¨Ù~°=∂! JÅã≤ ™⁄ÅÜ«∞‰õΩO_» 4. =∞iÜ«Ú „^Œ=º=Ú – =_ç¤ H©Ü∞« ñ_»∞ – x~°Ñ~¨ åkèxñ *ˇéÑ¨ ÅOK«=Ú ´
„âı+ì̈=∞ø Ñ¨@ì}=∂ ! ^•Ç¨Ï=Ú<£ n~°∞Û^è•~° J~°Ü«∞ñ _ç@∞ìÅñ *ËÜ«Ú"åñ_Õ – ^èŒ~° <≥Ñ¨Ù_»∞ QÆ^ŒÅÊñ|_»ñ_»∞ IIÑ¶¨∞#II
™ê÷=~°OÉˇ·# Ñ¨Ù~°=∂ ! ^•`«Ü«∞ø ^Õ=Ùx Hõ$Ñ¨
^Õ=Ùx x"åã¨=∂! ã¨~fi° HÍÅO|∞ áê~°∞<£ 5. [#Hõ `«#Ü«∞ áê=<å`«‡‰õΩ – Ñ¶¨∞# =∞Ç≤Ï=∞Ü«Ú HõÅ∞æñQÍHõ ´ =Ú#∞
Ü«ÚQÆ=ÚÅ tÅÜ≥∞ÿ # 3 HÍOK«∞=∂ h ~ÚO_»q¡ ∂^Œ Ñ≤ÑÙ¨ _»∞ <≥ÅÑ¡ C¨ _»∞<£ Ü«ÚQÆ – =ÚÅ‰õΩñ QÆÅ∞æ#∞QÍHõ Ü«∂"Õ∞<£ II[#HõII
^Õ=Ù_Õ h Ñ¨Ù<ån! Jyfl "Õ∞Ñ¶¨∞O|∞eÌÔQ –=∞Öˇ¡Å ^•g^Œ∞
â◊„`«∞=Ù [~ÚOK«ÖËx „Ñ¨Éèí∞x ~åHõ ã¨=∞Ü«∞O 267 ã¨∞"åiÎ‰õΩÅ Ñ¶¨∞#`«
~°H}∆õ h ^Œ∞~°=æ Ú. |x =∞Ç≤Ï=∞ ^≥ÅÊ!
~å – HõàÏº}˜ `å – „uÑ¨Ù@
2 HÍOK«∞=∂ ã¨r=^è•~°Öò „áê~°#÷ Ñ¶Å¨ O|∞ezÛ
âßâ◊fi`« „¿Ñ=∞^è•~°Öò =∞<åfl xzÛ# „Ñ¨Éèí∞ ZO`À ã¨∞O^Œ~°"≥∞ÿ#q – ^èŒ~° y~°∞ÅÃÑ· – <≥O`À Ü«∞O^Œ"≥∞ÿ#q ´ ãÖ`«
h^Œ∞ Ñ¨Ù„uHÍ Ñ¨Ù„`«∞Å<£ ã≤OÇ¨ã¨<åã‘#∞_≥· ã¨∞ `«O|∞ñ |~°=∞ – [#‰õΩ „¿Ñ=∞#∞ ^≥ÅÊ – ãÖ`«ã¨ =∞O^Œ∞K«∞ – ãïQÆ „|Hõ@#
`«$Ñ≤ÎÑ¨~°∞Û ^è•~°Ö<£ <å^Œ∞™ÈÎ„`«O|∞Öò q<≥<£ *ËÜ∞« ´ JO`«@#∞ |xñ |∂x „Ñ¨É∞íè # – `«ºO`«=ÚQÆñ „|Hõ \Õz =ã¨∞^èŒ
–*Ï<£ #∂º@<£ #–#O`« =∞QÆ∞ â◊√Éè"í å~°ñÎ *Ï>ˇ_∞» – qO`« Ü«∞QÆ∞ É’^è‰Œ Ωõ Å áê^Œ=Ú IIÖˇO`ÀII
J#∞ : Ñ≤.ã≤ Éˇ<Àfl
95
222 ¢ÔH·ãÎ̈= ãÖÑ¶¨∞=Ú ¢ÔH·ãÎ̈= ¿ã=‰õΩÅ∞ 223
1. =∞O^Œ=∞`«∞ÅQÆ∞ "å~°Å∞ – =¸~°`ö fi« O|∞ – <˘O^Œ∞ <≥Å¡ [#O|∞Å∞ ´ 3. Ñïâ◊√^•ú`«‡ |ÅO|∞#∞ – "åHõºÑ¨Ù ^èŒ$uxñ – |_»ã≤# É’^èŒ‰õΩÅ#∞ ´
=O^Œ∞K«∞ñ QÆ∞O^Œ∞K«∞ – =# yi HõO^Œ~=° Ú – ÅO^Œ∞ #∞#fl ã¨HÅõ – =∞ø W~°∞Å â◊HxÎ̃ „^Àã≤ – #~°∞Å#∞ h `«@∞ì – =∞~°Åñ *ËÃã_»∞"åiñ – ^Œfi~°Ö’ñ
"≥∂@∞[# "≥∞~°∞ñQÆñ ´ á⁄O^Œ∞QÍñ „Ñ¨Éèí∞ ÜÕ∞ ™⁄ãÖÔQ_»∞ – ã¨∞O^Œ~°O |OÑ¨Ù=Ú ^Õ= IIÑïII
|QÆ∞ ã¨`º« "åHõºO – |O^Œ∞H˘x Kå\ÕK«∞K«∞O_≥_∞» – JO^Œ =∞QÆ∞ É’^èŒ 4. h Ü«∂`«‡ HÍOu`À_»ñ – |∂~°fi=Ú =Öˇ<Õ – _®Ü«∞OQÆ =∞=Úñ *ËÜÚ« =∂
‰õΩÅ áê^Œ=ÚIIÖˇO`ÀII ´ ÜÕ∞ Ü«∞_»∞#¤ fl#∞ ÉÏÑ≤ – Ü≥∞Åq∞ xOyx reÛ – ^•Ü«Ú=Ú =∞=Ú ¿ãfiK«Ûù
2. =∞kÖ’ñ „Ñ¨É∞íè x #q∞‡# – áêÑ¨ÙÅ <≥Åñ¡ – `«∞kx "≥∂Hõ∆ Ñ¨^=Œ Ú‡# ´ – ^ŒÜ∞« KÕã≤ h Ü≥Ú^ŒñÌ IIÑïII
qk`«=Ú‡QÍñ *ËiÛ – „Ñ‘uñ EÑ¨Ù# @OK«∞ – WkQÀ ~°=∞‡x „H©ã∞¨ Î – Ñ¨^Œ 5. [#∞ ÖˇÅ¡ h "åHõºÑ¨Ù – â◊HÎ̃ <≥éÕy – Ñ¶¨∞#Ñ¨~°Ñ¨ñ ^Œfi~°KÕÜ«Ú=Ú ´ ÃÑ#∞
ã¨xflkèx *Ë~Ê° ´ ã¨^Ü
Œ Ú« Öˇ· â◊√Éè"í å~°=Î ∂#=Ú ´ =Ú^Œ=Ú##∞ =∞kÖ’# x_ç ãÖÑ¶∞¨ =ÚÅ∞ Ö’Hõ – =Ú# <å\˜ ~Ú„âßÜÕ∞Öò – [#Ñ¨Ù x„^Œ#∞ ÉÏÑ¨Ù – [Ü«∞
H˘x – Ñ¨kÅ=ÚQÆñ „Ñ¨H\õ O˜ K«∞K«∞O_≥_ç – qk`«∞ ÅQÆ∞ É’^è‰Œ Ωõ Å áê^Œ=Ú "≥ÚO^Œ∞ h "å‰õΩ¯ IIÑïII
IIÖˇO`ÀII 6. WÅ ãÖÑ¶∞¨ =Ú# <≥_®~°∞Öò – HõÑC¨ =Ú ^Õ= – `˘ÅñyOK«∞ =∂@OHõ=Ú ´
3. ÜÕ∞ã¨∞ „H©ã¨∞Î ~å~å*ˇ· – Ü«Ú<åflñ_»#∞K«∞ – ÉèÏã¨∞~°O|∞QÆñ ^≥Å∞ÊK«∞ ´ JÅ h "åHõº=Ú#‰õΩ – #_»O¤ |∞ ÖËq∞Ü«Ú – QÆÅ∞ñQÆ‰Ωõ O_»ñQÆ x=Ú‡ – Ñ¶∞¨ #
"åã≤QÍñ „Ñ¨Éèí∞ ÜÕ∞ã¨∞ – =ã¨∞^èŒ ~°Hõ∆‰õΩñ_»#∞K«∞ – ~¸ ã¨∞"å~°Î#∞ *Ï\˜ ãÖÑ¶¨∂^èŒº‰õ∆ΩO_»– IIÑïII
~ÚK«@ <≥=∞‡k<˘O^Œ ´ ^Àã¨HÍi [#O|∞ ÅO^Œi – H© ã¨∞=∞OQÆà◊ "å~°ñÎ 7. h ãÖÑ¶∞¨ =Ú#∞ #|^Œú – É’^èÅŒ #∞O_ç – x~°‡ÅO|∞QÆñ QÍ=Ù=∂ ´ QÍã≤ñ *ËÃã_»∞
^≥Å∞Ñ¨ÙK«∞ – ^Àã¨ =∞O`«ÜÚ« ñ ÉÏÑ¨Ù =∞# „Ñ¨É∞íè – ÜÕ∞ã¨∞ñ EÃÑ_»∞ "åi r`« – QÍO_»¡#∞ ÉÏÑ≤ h – ÉèÏã≤Å∞¡ #∞^•º# – =#=ÚQÆ #∞OK«∞=∂ IIÑïII
áê^Œ=Ú IIÖˇO`ÀII – Hõ_çÜ«∞O QÍ„aÜÕ∞Å∞
–"Õ∞_çHÍÜ«∞Å ™ê^èŒ∞=Ù
268 ã¨ÉèíHÍÑ¨~°∞Å H˘~°‰õΩ „áêi÷OK«∞@ 269 É’^èŒ‰õΩÅH˘~°ÔH·# „áê~°÷#

° =Ú `å – Pk
~å – HõàÏº}˜ (KåÜ«∞ : Ñïâ◊√^•ú`‡« #∞ QÀ~°∞=Ú) `å – Pk
Ñïâ◊√^•ú`∞« ‡ñ_», Öˇ=Ú‡ h – ãÖÑ¶∞¨ =ÚÃÑ· h – =~° n"≥#Å #∞OK«∞q∂ J_»∞QÆ∞K«∞<åfl "≥∂ ^Õ= – Hõ_∞» ^ŒÜ∞« #∞ QÍ=ñ ´ *ˇ_∞» QÆ∞Å "≥∞#ÿ "Õ∞=Ú
z~°∞`« HÍÅÑ¨Ù ã¨Éíè HÍ – Ñ¨~∞° ÖÁOk h Ü«∞yfl – Ü«∞~°∞Å <≥kiOz Kå – x– #fl_»∞QÆ∞@‰õΩ <Õ a_çÜ∞« "≥ÚO^Œ=Ú ´ J_»∞QÆ∞ñ_ç q∂ H˜_Ü ç ∞≥ ^Œ #OK«∞ –
\˜i h^Œ∞ ã¨`«ºO|∞ IIÑïII <å# uzÛ# "åQÍÌ#=Ú#ñ QÆx IIÜ«∞_»∞QÆ∞II
1. |Å∞ñ_® ~¸ HÍÅO|∞#<£ – k"å~å„`« – =ÚÅ∞ h^Œ∞ ¿ã=‰õΩÅ∞<£ ´ 1. "Õ_»∞ HõÅ~°ñQÆñ QÆ∂_ç x#∞ Q˘x – Ü«∂_ç Ü«∞_çÔQ_»∞ h^Œ∞ Éèí‰õΩÎÅñ ´ QÀ_»∞
#Å∞ k‰õΩ¯Å#∞ kiy – qÅã≤Å∞¡ h "å~°Î – Ñ¨Å∞ [<åOQÆ=ÚÅ‰õΩñ „|Hõ\ O˜ K«∞ QÆx ^ŒÜ«∞`À_» <≥Ñ¨C_»∞ – g_»Hõ <≥~°"Õ~°∞Î =x x II#fl_»∞QÆ∞II
K«∞O^Œ∞~°∞ IIÑïII 2. ™êÔ~ ™êÔ~‰õΩ x#∞fl q_çz – Ñ¶¨∞’~° ^Œ∞i`«Ñ¨Ù ÉèÏ~°=∞O^Œ∞ñ ´ *Ëi x#∞
2. „Ñü^Õâ=◊ Ú kÑ¨C_»∞ – Lr˚==Úñ |_»ãi≤ h a_»Å¤ ∞ ´ J`«∞Å∞O_»∞ h =∞ézuq∞ QÆ^Œ =∂ – „‰õÄ~°`« <≥_» ÉÏÑ¨Ù =∞x x II#fl_»∞QÆ∞II
Ñ¨Ù„`«∞ñ – _®*Ï˝ÑO≤ z# Ü«∞>Ë¡ – Ü«∞u f„=`«#∞ "Õñ_» Jkèáê =∂H˘ã¨ñ 3. ^Œ∞+¨µì_»∞ =∂`À_»ñ É’~°ñQÆ – „âı+ª̈ =∞QÆ∞ =∂x+ª̈ `À_»∞`« ´ Hõ+ì̈ =∞#Hõ
QÆ∞=ÚIIÑïII "åx QÔ Åfiñ – |∞+≤xì |∞\ì̃OK«∞ =∞x x II#fl_»∞QÆ∞II
96
224 ¢ÔH·ãÎ̈= ãÖÑ¶¨∞=Ú ÉÏÑ≤Îã¨‡=Ú
4. `À~° =∞QÆ∞ qâßfiã¨ xsHõ} ∆ – ‰õÄiq∞ q=∞ÖÏ`«‡ =~°=ÚÅ∞ ´ "å~°Hõ
Ç¨Ï$^ŒÜ∂« O`«~O° |∞Åñ – *Ëiz =∞=Ú "≥eyOK«∞ =∞x x II#fl_»∞QÆ∞II
ÉÏÑ≤Îã¨‡=Ú
5. "≥∂^Œ "≥ÚÑ¨ÊñQÆ h^Œ∞ "åHõº=Ú – "Õ∞kxÃÑ· É’^èŒÑ¨~°K≥_»∞ – É’^èŒ ‰õΩÅÃÑ· 271 „Ñ¨Éèí∞x ÉÏÑ≤Îã¨‡=Ú
â’^è#Œ O|∞Å∞ – á⁄i¡ ~å‰õΩO_®^ŒiOÑ¨ II#_»∞QÆ∞II
~å – =ÚMÏi `å – Pk
6. ^Œ∞i`«=ÚÅ KÕ Éèíi`«∞ ÅÜ≥∞º_»∞ – #~°∞ÅÃÑ· h Hõ~°∞}ñ EÑ≤ ´
QÆ∞~°∞`«~O° |QÆ∞ =∂~°∞ Ñ¨Ù@∞ìHõ – =~°=Úñ QÆ∞=∞‡iOK«∞ =∞x x II#fl_»∞QÆ∞II q#ˆ~ #~°∞ÖÏ~å – =∞#=ÚÅ – "Õ_∞» HõÅ#∞ q∂~° ´ =∞#, ~°H‰∆õ Ωõ ñ_»Q∞Æ –
=∞iÜ«∂ `«#Ü«Úx – =∞Ç≤Ï=∞Å∞ K≥=ÙÖÏ~° IIq#ˆ~II
7. ~ÀQÆ=ÚÅKÕ ¿ãy <˘O^Œ∞K«∞ – *ÏQÆ∞ ¿ãÜ«∞Hõ x#∞ñ ^ŒÅñK«∞K«∞ ´ ÉÏQÆ∞
QÀ~°∞K«∞ #∞#fl Éè‰í Ωõ ÅÎ – ~ÀQÆ=ÚÅ∞ "≥_e» OK«∞ =∞x x II#fl_»∞QÆ∞II 1. `«# Hõ#fl#∞ =ÚO^Œ∞ – Ü≥∂Ç¨ – ##∞ #`«ñ _çOá⁄O^Œ∞ ´ Ñ¶¨∞#`«~°
8. ^èŒ~°}˜ÃÑ·x =∞~°} =∞Ü≥∞º_»∞ - `«~°∞}=∞O^À Hõ~°∞}Ï Hõe`å ´ Ñ¨~°=∞ =∞QÆ∞#∞ – „Ñ¨=K«#=Úñ| – Öˇ¯#∞ Éè∂í [#∞ ÅO^Œ∞– IIq#ˆ~II
Ñ¨Ù~°=Ú#O^Œ∞ñ*Ëi - =~° ã¨∞YO|∞ Å#∞Éèqí OÑ¨ II#_»∞QÆ∞II 2. J`«ñ_»∞ Ü≥∂~åÌ#∞ – #kÖ’ – MÏºuQÆ ##∞k#=Ú<£ ´ áê`«‰õΩÅ‰õΩ
–qeÜ«∞O Éˇ„i ÉÏ – Ñ≤Îã¨‡ q∞K«∞Û <≥_»O – „Ñ¨Éèí∞ =K«Û\˜ HõiÔQ<£ IIq#ˆ~II
270 ¿ã=‰õΩÅH˘~°HÔ #· n"≥# 3. <åºÜ«∞=Ú xÅ∞Ñ¨Ù@ÔH· – „Ñ¨Éèí∞x q– ^èÕÜ«∞`«ñ QÆ#∞Ñ¨éz ´ „âıÜ«∞ Ñü
~å – =ÚMÏi (KåÜ«∞ : Hõ~°∞}™êQÆ~°) ÉÁO – ^≥#∞ Ü≥∂Ç¨#∞x – KÕ`« ÉÏÑ≤Îã¨‡O|∞ IIq#ˆ~II
`å – Pk
n"≥#Å x_»∞ ^Õ"å h^Œ∞ – ¿ã=ÔH· "≥_Ö» _ˇ ∞» n#∞ÅÃÑñ· ´ áê=<å`«‡ #OÑ¨Ù=Ú 4. Ñ¨~°=∞O_»Å =∞Ñ¨Ù_»∞ – `≥~°=O – |_ç áê=Ù~°=Ú QÆu<£ ´ Ñïâ◊√^•ú`«‡ â◊√
– Ñ¨#∞ÅÖ’ #_çÑO≤ Ñ¨Ù=Ú – Hˆ =ÅO|∞QÆ =∂ `«#∞=ÙÅ∞ h – ¿ã=ÔH· Ü«∞iÊOÑ¨ – Éèí„Ñ¨Éèí b#∞K«∞ñ – „Ñ¨Éèí∞=Ù q∂ñ^Œ „"åÖˇ<£ IIq#ˆ~II
QÆ*ÜË Ú« =Ú IIn"≥#ÅII 5. PHÍâ◊=Ú#∞O_ç – HõeQÔ #∞ – „áêHõ@=∞QÆ∞ ~°==Ú ´ <å H˜`ñ« _»∞ „Ñ≤Ü∞« O
1. =∂\˜=∂\˜H˜ ÉÏÑ¨ÜÚ« `«OÉ∫ – =∂~°=æ Ú#ñ [#∞ =∞#ã¨∞Åñ „^Œ∞Oz ´ – É∫ ‰õΩ=∂~°∞ñ_® – #O^Œ "≥ÚOk ~°#∞K«∞ IIq#ˆ~II
"Õ∞\˜ „H©ã∞¨ xÎ <å=∂ – =∞$`«=Úñ „QÀÅ∞K«∞ "Õ∞=∂ – áê@∞# <å`«‡Å ~°H} ∆õ HÔ · 6. JO`«@ =∞# Hõ~Î° – Ñïâ◊√^•ú`‡« |Å=Ú Hõeq∞<£ ´ ãÖ`«ã=¨ Ú# "≥∂ –
– Ñ¨#∞Å∞ ã¨ÅÊñQÆ |OÑ¨Ù=Ú Hõ$Ñ¨KÕ IIn"≥#ÅII Hõ∆ ‰õΩâ◊Å"å~°Î#∞ – *Ï@OQÆ#∞ ^˘_»ñÔQ<£ IIq#ˆ~II
2. k=º É’^èŒ Öˇ^#Œ ∞ QÆeæ – n#`«#∞ ~°H} ∆õ =∂~°=æ Ú#∞ ´ Éè=í º=ÚQÆ É’kèOÑ¨ñ 7. P x`«º ã¨∞"å~°Î – =∞# "≥∞^Œ – Ö’ x_ç #q∞‡#KÀ ´ <å#O^Œ=∞Ü«∞O
– |~°=∂~°÷ "≥∞é˜yOÑ¨ – ¿ã=º <Õ~Ê° "≥ k# k#=Ú#∞ h – ¿ã=HÍoH˜ h |=∞$`« "Õ∞ã¨∞ ^Œ–Ü«∂ xkè =∞# H˘ãÖQÆ∞<£ IIq#ˆ~II
=∞~°‡=ÚÅ IIn"≥#ÅII – Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^Œi
3. ^Œ∞i`« ~ÀQÍ^Œ∞ÅKÕ q∞QÆ∞Åñ – `«∂e K«#∞ =∞#∞*ÏoH˜ h"Õ ´ Ñ¨~=° ∞ 272 tâ◊√ ÉÏÑ≤ãÎ ‡¨ =Ú
q„âßOu x_»∞ – =~°^∞Œ ñ_» =OK«∞ñQÆ_∞» – "≥~=° Ù##∞ É’kèOÑÖQÆ#∞ h –
=¨~° =ÚÅ`À xOÑ¨Ù=Ú ^•ã¨∞Å#∞ IIn"≥#ÅII ~å – <å^è<Œ å=∞„H˜Ü∞« `å – P@
4. „QÍ=∞ ãÖÑ¶∞¨ O|∞Å#∞ |_»∞Å – Hˆ =∆ ∞=ÚQÆñ QÍáê_ç ÃÑOÑ¨ ´ F =∞Ç¨`«‡ ^Õ"å tâ◊√=ÙÅñ ^≥zÛuq∞ – h=Ù – nqOK«∞g~°Å – k=º Hõ$Ñ¨q∂~°II^Õ"åII
h Hõ$Ñ¨ – `À =∞=Ú‡ñ QÍz ã¨^• – ™êfiq∞ =∂Ö’ h=Ù#∞ hÖ’ "Õ∞=Ú 1. g~°∞ á⁄Ok# ÉÏÑ≤Îã¨‡O|∞ – QÆ∞~°∞`«∞ – g~°∞ h"å ~°# – qâ◊^ŒÑ¨~°ÑÖQÍ
=∞#QÆ#∞ „É’=Ù =∂"Õ∞<£ IIn"≥#ÅII giÃÑ·ñ QÆ∞iÑ≤OK«∞ ^ŒÜ«∞#∞ – "ÕQÆ – giH˜ñ QÆÅ∞QÆOQÆ – q*Ï˝# ^èŒ#=Ú II^Õ"åII
–ÑÖ`«QÍx Ñ¨~°^Õt
97
226 ¢ÔH·ãÎ̈= ãÖÑ¶¨∞=Ú ÉÏÑ≤Îã¨‡=Ú 227
2. h "˘ã¨ñQÆ∞ tâ◊√=ÙÅ =∂‰õΩ – ^Õ= h= KÕiÛH˘#∞=Ú – h= HÍáê_»∞ r= 274 ÃÑ^ŒÅÌ ÉÏÑ≤ãÎ ‡¨ =Ú
=∂~°=æ Ú #O^Œ∞ xÅ∞Ñ¨Ù – x`«º – r=O|∞ ^ŒÜ∞« KÕã≤ – N ÜÕ∞ã¨∞ Hõi#î <£ ~å – #=~ÀA (KåÜ«∞ : JO^Œ"∞≥ #ÿ „H©ã∞¨ Î Hõ^)Œè `å – J@
II^Õ"åII PK«iOK«∞K«∞#∞<åfl=Ú – P K«O^Œ=Ú "Õ∞=Ú ´ ÜÕ∞ K«O^Œ"∞Õ ã¨∞ „Ñ¨É∞íè
3. q=∞ÖÏ`«‡ ÉÏÑ≤ãÎ ‡¨ "≥Úã¨ñy – gi – q=∞Å∞Åñ *ËÜÚ« =Ú – „Ñ‘ux ^Õ"å ÃãÅ – qzÛ"ÕOKÕã`≤ À Ñ¨~=° ∞O_»eH˜ IIPK«iOK«∞II
– Hõ=∆ ∞ ÉèHí „Î̃ ¿Ñ=∞ âßO`«∞Å – <˘ãÖQÆ∞ – „â◊=∞=ÚÅ "≥Å∞ñQÆOQÆ – ã¨`º« 1. h ã¨∞Éè‰í Ωõ ÖÎ ò xã¨∞ÖÎ Ïá⁄ã¨ÅÎ ∞Öò – h ÃãÅ=Ù# xfldÅ Éè∂í ã¨∞Å÷ ∞Öò – "åã≤HÔ Hõ¯QÍ
™ê‰õΩ∆ Å∞QÍ II^Õ"åII QÍñ*ËÜÚ« @‰õΩ "åºÑ≤Ozi HÀi ´ Ü≥∂ã≤Ü∂≥ º#∞ ~å[âßâ◊fi`« – Nã¨<å^èŒ
4. g~°Å‰õΩñ ^À_≥· Ü«ÚO_»∞=Ú – `«O„_ç – g~°Åñ E_»∞=Ú – qq^èŒ =∂~°æ „t`«~°Hõ∆ÉèÏ[ – h ã¨∞^ŒÜ«∞KÕ h Ü«Ú^ÀºQÆ=Ú – x`«ºO|∞#∞ ÉÁOk
=ÚÅ – g~°∞ Ö’Hõ=Ú q_»∞K«∞ #Ñ¨Ù_»∞ – ^ŒÜ∞« #∞ – g~°Åñ *Ë~∞° Û=Ú – q=∞ IIÜ«∂K«iOK«∞II
ÖÏ#O^Œ=Ú# II^Õ"åII 2. ÉèÏã¨∞~°`fi« `«û=∂ Kå~° – "åHõº=Ú qx ã¨^•q – âßfiã≤ÉÏè QÍºaè =ÚY
- Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^Œ=Ú ™êfiÉèÏ=ÙÅ h"Õà◊<£ ´ ÉèÏã¨=∂# Ñü`«áê – =#`åOH˜`« áê„`« ^Œi‰õΩ –
ÖÏ¡ã=¨ Ú <≥"∂≥ ‡=ÚÅO^Œ∞ – ~ålÅ¡QOÆ ^≥zÛ IIÜ«∂K«iOK«∞II
273 Ñ≤#fl ÃÑ^ŒÅÌ ÉÏÑ≤ãÎ ‡¨ =Ú 3. Ñïâ◊√^Œú <å^è•º`«‡ "≥∂Hõ∆ – áê~å=`«=∂ – gi – x`«Îi – #~°∞^Ò
h^≥=· `«fiz – Ç¨Ïfl=Ú`À_»#∞ QÆ∂_» ´ ã¨~q° QÍ ^ŒuÜ«∞#∞ ÉÁO^≥ ^≥~Q° ∞Æ #
~å – hÖÏO|i (KåÜ«∞ : "å~°∞ ÉèÏQÆº=O`«∞Å∞) `å – „uÑ¨Ù@ h|Ñ≤Î ™ÈÎ^HŒ =õ ÚÅÜ«Ú – |ix "åºÑ≤OzÜ«ÚO_»∞@‰õΩ – „áêi÷OK«∞K«∞ x#∞fl
ÜÕ∞ ™⁄ãÖÔQ Q˘Ñ¨Ê Ü«∂[˝#∞ – `«# t+¨µºÅ‰õΩ#∞ – ÜÕ∞™⁄ãÖÔQ Q˘Ñ¨Ê IIÜ«∂K«iOK«∞II
Ü«∂[˝#∞ ´ ^•ã¨∞Å∞#∞QÆñ *ËÜ∞« É’~Ú – ^è~Œ } ° q˜ ∂ñk ~åR=ÚÅ‰õΩ – P 4. Ñ¨~°Ü«∂#O^Œ =^Œ#=Ú h – ^ŒiHõ~åñyQÀ~°∞ gi hfl – Ñ¨~°=∞ Hõ$Ñ¨<£
ã¨#∞ ÉÏÑ≤Îã¨‡ q∞zÛ – <å ã¨∞É’^èŒ <Õ~°∞Êñ_»#∞K«∞ IIÜÕ∞™⁄ãÖÔQII nqOz h – Hõ~°∞}Ï Hõ\ÏˆH∆Hõ∆<£ ´ ã≤÷~°`«ñ ÉÏxÛÜ«∂`«‡Å‰õΩ – h =∞Ç≤Ï=∞
1. [#Hõ ‰õΩ=∂~å`«‡Å ¿Ñ~° – ÉÏÑ≤Îã¨‡ q∞Ü«∞ºñ – K«#∞_»∞ q∂~°∞ ã¨HõÅ H˜~}
° =ÚÅ∞ – <≥~Ñ° Ù¨ "≥∂ JÉè∞í "åÜ«∞x – x#∞fl "Õ_∞» K«∞ II<åK«iOK«∞II
kâ◊Å#∞ ´ `«#Ü«Ú Öˇ#· ñ `«Å∞¡Ö#·ˇ ñ – `«O„_»∞Öˇ#· ñ ÉÁO^Œ=K«∞Ûñ – ^Œy# -qeÜ«∞O _®Hõ<£
su ^•x xÑ¨Ù_»∞ – `«O„_çÜ≥ÿ∞# ^≥·= Hõ$Ñ¨#∞ IIÜÕ∞™⁄ãÖÔQII
2. ÉÏÅ∞ ~Ô Å¡ ÉÁO^Œ=K«∞Û#∞ – ÉÏÑ≤ãÎ ‡¨ q∞Ñ¨Ù_»∞ – *Ïeñ EÑ¨Ù „H©ã∞¨ Î ÃãÅ=Ù#
275 „H©ã∞¨ #Î ∞ #q∞‡ ÉÏÑ≤ãÎ ‡¨ =Ú á⁄O^Œ ~°O_ç
´ ÉÏÅ∞ ~°O^Œ∞ñ „ÉË=∞ #∞Oz – „Ñ¨É∞íè =Ù Ñ≤Å∞K«∞ "åi <≥Åñ¡ *ÏÅ "Õ∞Å∞ ~å – ~ˆ QÆ∞Ñ≤Î (KåÜ«∞ : áêÑ¨ÙÖÏ~å q∂ Ñ¨xãï) `å – Pk
¿ãÜ«∞ QÀi – ã¨HÅõ HÍÅ=ÚÅ Ü«∞O^Œ∞ IIÜÕ∞™⁄ãÖQÔ II ~°O_ç ~°O_ç ã¨∞"å~°ÎÉ’^èŒ q# – ~å~À[#∞ÖÏ~å ´ xO_»∞ =∞#O|∞Å
3. á⁄O^Œ=ÅÜ«Ú ÉÏÑ≤ãÎ ‡¨ =Ú – â◊√^•ú`‡« KÕ`« – qO^Œ∞ñ QÆÅ∞QÆ∞ =∞#∞A HÀÔ~¯Å∂~°QÆ#∞ – x[~°Hõ∆‰õΩñ_»QÆ∞ ÜÕ∞ã¨∞xñ *Ë~° II~°O_çII
ÅO^Œ~∞° ´ =∞O^Œ |∞kú q_çz ÃÑ\ì̃ – =∞Ç≤Ï=∞ QÆÅ∞æ ^Õ=Ù Q˘Åfi – #O^Œ=Ú 1. áêÑ¨=Ú Öˇ_» ÉÏÑ¨#∞ ~ÚÅHõiy# – „Ñ¨É∞íè =Ù =∞Ç≤Ï=∞ q#∞ñ_ç – q∂ q∂
QÆ#∞ ÖËz ~°O_ç – Ç¨Ï~°¬ Ñ¨Ó~°∞‚ ÅQÆ∞K«∞ q∂~°∞ IIÜÕ∞™⁄ãÖÔQII – áêÑ¨=ÚÅ#∞ ^ŒÅáÈã≤ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« =ÚÅ – Ñ¨âßÛ`åÎÑÑ¨ _¨ ç ´ Ü«∂ Ñ¨~=° ∞QÆ∞~°∞x
– Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^èŒ=Ú <å=∞=Ú^•fi~å – ##∞ãïOz =ÚOK«_=» Úñ ÉÁO^Œ∞ II~°O_çII
98
228 ¢ÔH·ãÎ̈= ãÖÑ¶¨∞=Ú „Ñ¨É∞íè ~å„u Éè’[#=Ú 229
2. `«# =∞Ç≤Ï=∞#∞ |Å=Ú#∞ – ^≥=· `«fi=Ú `«yOæ K«∞H˘x =_ç – Ü«∞Ñ¨C_»∞ 3. ZO^Œ∞ñ QÍ#~åx „¿Ñ=∞#∞ – EÑ≤Oz hÔH· – á⁄O^Œ∞QÍñ ^Œ# „áê}
`«# ¿ã=‰õΩñ_»x =∞kñ^ŒÅáÈÜ«∞x – `«Q∞Æ hux QÆ#∞ñ_ô ´ „H©ã∞¨ OÎ _»∞#∞ – q∞K≥Û#∞ ´ zOk# ~°H=Îõ Ú#∞ Ü«∂QÆ – =∞Ok #\ì̃ â◊s~°O|∞ – #O^Œ=ÚQÆ#∞
ÉÏÑ≤Î ã¨∞Î _»∞ Ü≥∂Ç¨#∞xKÕ – =Ú#∞H˘x Ü≥∂~åÌ#flkÖ’ – =ÚOK«∞@QÆx ~å„u Éè’[ – #O|∞ #O^Œ∞ ã≤^ŒúÑ¨~°K≥ II=∞#ãÏI
II~°O_çII 4. ÜÕ∞ã¨∞ `«#^Œ∞ |Å¡q∂ñ#∞ – ã¨∞r= q∞K«∞Û – <≥Å¡ #+ì̈=ÚÅ∞ #tOK«∞#∞
3. =ÚiÜ«ÚK«∞ „H©ã¨∞Î=Ù Ü≥∂~åÌ#flkÖ’ – =ÚOK«|_ç#su – xÑ¨C_»∞ – ´ ÉèÏã¨∞~°=ÚQÆ "≥∂Hõ=∆ Ú#x – "åã≤"·≥ N ÜÕ∞ã¨∞`À_» – ~¸ ã¨∞Éè’ [#O|∞
QÆi"≥∞`À „H©ã∞¨ xÎ #q∞‡# [#=ÚÅ∞ – QÔ H· ˘#∞@k hu ´ =∞~°∞=Hõ – ã≤~÷ =° ÚQÆ k#∞@ – HÍj~åfi^Œ=ÚÅ <˘ãÖQÆ∞ II=∞#ãÏI
– ~å=Ói ^•g^Œ∞
q∂ =∞#=ÚÅ <≥Å¡ –Ñ¨C_»∞ #~°=∞~°q_ç „H©ã¨∞Îx `«QÆñ*Ë~° II~°O_çII
4. `«Å∞¡Å∞ `«=∞ a_»Å¤ – HÍj~åfi^Œ=Ú e=∞‡x `ÕQÍ – #Ñ¨C_»∞ – K«ÅQ¡ Æ 277 „Ñ¨Éèí∞=Ù |Å¡#∞ ã¨q∂Ñ≤OK«∞ Ü≥∂QÆº`«‰õΩ „áê~°÷#
ÉÏÅ∞~° HÍj~åfi^Œ "≥∞ã¨ñÔQ „Ñ¨Éèí∞ qkQÍHõ ´ „H©ã¨∞Îñ_»∞ – `˘e¡ [#=ÚÅ‰õΩ ~å – ÉèÏˆQâ◊fii `å – K«`«∞~°„â◊ UHõ
=ÚOK«_» q∞zÛ# – >ˇÅ¡ q^è∞Œ ÅÖË^∞Œ "Õ^=Œ Ú# II~°O_çII
F ^ŒÜ«∂xÅÜ«∂! „Ñ¨Éèí∞"å! =∂ –‰õΩ#fl ã¨fihu – |Å=ÚQÍHõ ´ h
5. JO^Œ∞KÕ`« "Õ^Œ=Ú# – ÉÏÑ≤Îã¨∞ÎO_»#ñ|_≥ Ü≥∂Ç¨#∞ – WÑ¨C_»∞ á⁄O^Œ∞QÆ ^ŒÜ∂« Ç¨Ï$^ŒÜ∞« OÉˇ #=Ú‡K«∞ – h^ŒQ∞Æ |Å¡#∞ *Ë~ñ° ^≥yOzu II"≥∂ ^ŒÜ∂« II
=ÚOK«∞"å~°∞ ÉÏÑ≤ãÎ ∞¨ ÅÎ ∞ á⁄ã¨QQÆ Æ ãïQÍ#∞ – q∂~°Å∞ – #O^Œé∞ q# ã¨`º«
1. ÖË^∞Œ Ü≥∂QÆº`« |Å¡‰Ωõ kQÆ∞= – ÖËHx˜ <Õ~∞° H˘#ñQÆ#~Ú#<£ ´ =∂^Œ∞QÆuñ
"Õ^"Œ åHõº=Ú – ãÖkÜ«∞=ÚÅ∞ q_ç ™êy "ÕQ=Æ Ú# II~°O_çII
QÆ~°∞}ÕzÜ«Ú <≥Ñ¨Ù_»∞ =∂~°∞Ê#∞ÖËx „Ñ¨Éèí∞O_»"≥·uq IIF ^ŒÜ«∂II
„Ñ¨É∞íè ~å„u Éè’[#=Ú 2. F „Ñ¨É∞íè O_®! HÍ=Ù# =∂ áê – áÈ^Œ∂ƒùÒ« |QÆ∞ âßs~å`«‡Å ´ h „Ñ≤Ü∞« O|QÆ∞
276 „Ñ¨Éèí∞~å„u Éè’[#=Ú H˘~°‰õΩ ã≤^ŒúÑ¨_»∞@ „H©ã∞¨ `Î #« ∞=Ù# – <≥`∞« @
Î ñ |iâ◊√^ŒOú |QÆ∞#@∞Å IIF ^ŒÜ∂« II
~å – P#O^ŒÉè̌·~°q (KåÜ«∞ : F =∂ `«O„_ç) `å – UHõ 3. PÜ«∞# =∂Ö’ñ|~°Q#Æ ∞ "Õ∞ – =∂Ü«∞#Ö’ rqOÑ¨Q#Æ ∞ ´ h Ü«ÚQÍO
`«=Ú^•ñ Hõ <ÕH`õ « – h`À rqOK«∞ÖÏQÆ∞#<À IIF ^ŒÜ∂« II
=∞#ã¨! Ü«∂`«‡! `Õ[iÅ∞¡=∂ – Ü«∞ÅOHõiOK«∞ – H˘#∞=Ú áêÑ¨ =∞O`«
g_»∞=∂ ´ q#∞=Ú <Õñ_»∞ ÜÕ∞ã¨∞ h‰õΩ – Ñ¶∞¨ #=ÚQÍ#∞ qO^Œ∞ñ *Ëã≤ – 4. Ü«ÚHõ=Î ÚQÍ <åÜ«∞# =∂Oã¨=Ú#∞ – <ÀÔ~=ÚQÍ Éè∞í l~ÚOÑ¨#∞ ^Œ# ^ŒQ∞Æ
x#∞ñ ^ŒÅz KÕ~=° K≥Û – Ñ¶∞¨ #∞x "≥Å∞æÖ’x Hˆ QÆ∞=Ú II=∞#ãÏI ´ ~°H=Îõ Ú "Õ∞=∞O^Œé=Ú#∞ „^•=#∞ – ~åQÆO|_»~ñ° QÆ ^ŒÜ∞« KÕÜÚ« =Ú „Ñ¨É∞íè
IIF^ŒÜ«∂II
1. Ç¨Ï$^ŒÜ«∞ =∞<≥_»∞ `«Å∞Ñ¨Ùñ ^Œ@∞ìK«∞ñ – „Ñ¨Éèí∞ ÜÕ∞ã¨∞ xÅz – ã¨^ŒÜ«Úñ – "≥ÚÅ`å\˜ q^•º#O^Œ=Ú
_çkQÀ x#∞flñ aÅ∞K«∞K«∞ ´ Z^Œ∞~°∞ EK«∞K«∞O_»∞ qÉè∞í x – Ñ¨^¨ Ü Œ Ú« QÆ=Ú#
HÔ ~°y „"≥ÚH˜¯ – =Ú^Œ=Ú`À_»ñ *Ë~∞° ÛH˘#∞=Ú – ã¨^=Œ ÚÅ =∞QÆ∞ „¿Ñ=∞ñ 278 r"åÇ¨~°=Ú
EÑ≤ II=∞#ãÏI ~å – =ÚMÏi (KåÜ«∞ : <åÔH· pe# Ü«ÚQÆÜÚ« QÆ=ÚÅ) `å – Pk
2. ^èŒ~°#∞ ã¨~°fi „âı+ª̈ ÉèÏQÆº=ÚÖò – =~°=ÚÅ∞#∞ ^èŒ#=Ú – #~°∞Å∞ ÉÁO^Œ∞ r"åÇ¨~°=Ú ~°=Ú‡ – z~°r"å#fl=Ú xzÛ – rq`« ‰õΩ∆ ^Œ n~°∞Û=Ú ´
K«∞O^Œ∞ ~°∞z`«=Ú ´ Ñ¨~°=∞ ~°Hõ∆‰õΩO _˘ãÖQÆ∞ – =~°â◊s~° ~°HõÎ=ÚÅ‰õΩ ^èŒ~°}˜ r=#Ñ¨^=Œä ÚÖ’ – pHõ\ ˜ Ñ¨_∞» "Õà◊ – ri‚OK«∞ H˘xáÈ=Ù – rq`åâ◊Åñ ÉˇOK«
~°`fl« ~åã¨∞Öˇ#· ñ – *ÏÅ∞"å =∞ˆ~q Ü≥∞ÿ # II=∞#ãÏI IIr"åII
99
1. qO^Œ∞QÆ$Ç¨Ï=Ú#ˆHy – gH˜∆O`«∞ „Éèí=∞`À h – qq^èŒã¨∞Éè’[ºO|∞Å<£ ´ 4. =∂ ^•i„^Œº=ÚÅ∞ ÉÏÑ¨<Õ – áêÑ¨ÉÏè ~°OÑ¨Ù – „=∂#∞ h k=º =¸Ñ¨Ù#<Õ
qzÛù#fl"≥∞#ÿ h – q=∞Å ^ÕÇÏ¨ Ñ¨Ù qO^Œ∞ – qHõÅOÉ∫ =∞#ã¨∞`À – q#∞uOz, ´ QÍkeKÕ Éèií ~ÚOz QÆ_ç ^˘OQÆ e~°∞=ÙiÖ’ – ÉÏ^èŒ ÖÁOku =#∞K«∞ –
u#∞K«∞O^Œ∞ IIr"åII |Ç¨ïQÍ ^Œ∞ódOK«∞ =∞=Ú‡ II^Õ"åII
2. ~°∞kè~° ^è•~°ÅÖ’# – |∞∞A"Ò h „¿Ñ=∞Å∞ – ~°∂Ñ¨Ù=∂Ü«Ú#∞ áêÑ¨=Ú´ 5. h g q^èOŒ Ñ¨Ù =∞~°}=ÚKÕ - x[=ÚQÍ =∞=Ú‡ - rqOÑ¨ñ*Ëã≤ xÅ∞Ê@KÕ
´ áê=#^Õ= "Õ∞ q∂ - „Ñ¨É∞íè ãÖ™ê¯~°=Ú‡ =∂ =∂ - r"å`«‡ ÖÏ^Œ~}
° HÔ · -
|∞∞`«„^•Hõ∆ =b¡ h – ~°∞kè~á° ê#=ÚKÕ`« – |∞∞}ÉèÏ~°=ÚÅ∞ ni – ~°∞z *Ë =∞#=ÚQÆñ QÔ H· ˘##∞ II^Õ"åII
~ÚOK«∞ <å „|`«∞‰õΩ IIr"åII – =Ú~åi ^•g^Œ∞
3. Éèí=nÜ«∞ ã¨‡~°}Ï~°÷O – Ñü`«∞Å â◊~°}Ï~°÷O – Ñ¶ë~ÚOK«∞ ~¸Ç¨ÏŸ=∞=Ú´
„Ñ¨Éèí∞"å <åÜ«∂`«‡Ö’ – „ÑüaO|"≥∞ÿ "≥Åã≤ – áê<å~°Ê}OÉ∫#∞ – „Ñü~°HõÎ 280 „Ñ¨É∞íè ~å„u ãÖ™ê¯~°qO^Œ∞
aO^Œ∞=Ù IIr"åII ~å – Hˆ ^•i (KåÜ«∞ :™È^Œ~∞° ÖÏ~å QÆ#∞_ô Ü«∂â◊Û~°ºO) `å – J@
4. P`å‡O`«óÑ¨Ù~°=ÚÖ’ – PO`«~º° QÆkÖ’# – P~åkèO`«∞ h <å=∞=Ú ´ KÕi Éè∞í l~ÚOÑ¨Ù_ôqO^Œ∞ – ÜÕ∞ã¨∞ – ã≤^ÑúŒ ~¨ z° # Hõ$áêqO^Œ∞ ´ `À~°}O|QÆ∞
JÅ<å\˜ h ~°HÎõ – #=x|O^è#Œ <Õ_∞» – JÑ¨Ù~°∂Ñ¨"∞≥ ÿ <åÖ’ – #=`«iOK«∞#∞ "Õ∞_» QÆkÖ’ – *Ëi t+¨µºÅ `À_» ã≤Å∞= ´ ÉèÏ~°=Ú<£ =∞k<≥Oz <≥~Ñ° #≤ –
^Õ"å IIr"åII ÉèÏ=
–U. a. =∂ã≤ÖÏ=∞}˜ QÆiƒù`«"≥∞ÿ# qO^Œ∞ IIKÕiII
1. r"åÇ¨~°=Ú ^≥·=ã¨∞`«∞_Õ – Ñ¨~°=∞ – r=[Å=ÚÅ ^•`« ~Ú`«_Õ ´
279 „Ñ¨É∞íè ~å„u Éè’[# =∂K«iOK«∞#Ñ¨Ù_»∞ n"≥# QÀ~°∞@ r=<å^è∞Œ x ~°HÎõ – "Õ∞#∞Å∞ – r"å<åÇ¨~°=ÚÅ∞ HÍQÍ ´ Kå=Ù#∞ ^˘Å yOz
~å – Ç¨ï<Õx (KåÜ«∞ :^Õ"å Ü«∂j~°fikOÑ¨Ù=Ú) ~å – „uÑ¨Ù@ =∞$`«∞Åã¨ – r=ÙÅ#∞QÍ =∂~°∞ÛqO^Œ∞ IIKÕiII
^Õ"å nqOK«∞ q∞Ñ¨C_»∞ – n# [<åo<£ – QÍ= ~å ~°"∞≥ ‡Å¡ÑC¨ _»∞ ´ h 2. HÍ~°∞}ºxkè ÜÕ∞ã¨∞ ~åA – #~°∞Å – QÍ=QÆ |eÜ≥∞ÿ # ~ÀA ´ ÉèÏ~°"∞≥ #ÿ
=~°Q^Æ KÌ≥ ∞« @∞ì – x[ ^•ã¨∞ e@∞Åñ QÆ∂_ç – áê=# ãÖ™ê¯~°=Ú#∞ – |Oz ã≤Å∞= ÔH~°Ü≥ÿ∞ – áêÑ¨ ÉèÏ~°=Ú ÑïÇ¨ÏiOÑ¨ ´ ^è•~°"Àã≤# Ñ¨Ù}º~°HõÎÑ¨Ù –
áêÖÁO^Œ∞K«∞O_» II^Õ"åII ^è•~°Å<£ ^ŒÅáÈÜ«Ú qO^Œ∞ IIKÕiII
1. =∞=Úñ QÍ= <≥·^Œ∞ QÍÜ«∞=ÚÖò – ÉÁOk# ^Õ= – ã¨=Úñ_® h ~°HõÎ 3. ^•ã¨Q} Æ =ÚÅ „É’=<≥Oz – ~°∞kè~° – ^è•~°Å#∞ QÍiÛÉèií Oz ´ ÉèÏã¨∞
HÍÜ«∞=ÚÖò ´ q=∞ÅOÑ¨Ù ÉèHí Î̃ ^•fi~å – gHÕ∆ z =∞#ã¨∞ÅO^Œ∞ – Jq∞`« ^Œ∞ó ~°O|QÆ∞ #= x|O^èŒ# – *Ëã≤ ãÖÑ¶¨∞ Ñ¨Ù<åk "Õã≤ ´ "åã≤ q∂~°QÆ x`«º
r==Ú – É’ã≤#\ì̃ ÜÕ∞ã¨∞ qO^Œ∞ IIKÕiII
Y "≥ÚO^Œ∞@KÕ – #ey# ÉèHí Îõ [#∞Å<£ II^Õ"åII
4. áêÑ¨ ÑïÇ¨~å~°÷=ÚÔH· – „H©ã¨∞Î – Ñ¨_ç# Ñ¶¨∞’~°ÉÏ^èŒ H˘~°ÔH· ´ ÜÕ∞Ñ¨Ù ^Œ#~°QÆ
2. h ~å[º=Ú#‰õΩ =∞=Úñ *Ë~Ê° – x[=Ú =∂ áêÑ¨ – Ñ¶∞¨ ’~° âßÑ¨=Ú‡Å<£ ã¨∞Î`«∞Å∞ÉÏ_»∞K«∞ – ÜÕ∞ã¨∞<å^èŒ∞x ~åHõ=~°‰õΩ ´ PÑ¨‰õΩO_»QÆ ã¨„`«Ê™ê^Œ=Ú –
n~°Ê ´ <Àiq∞KÕ =∂ H˘~°‰Ωõ – ^•~°∞}=ÚQÆ <˘Ok# – „‰õÄ~° =∞~°}=Ú#∞ #O^Œ∞H˘x |Å"≥ÚO^Œ ~°O_ç IIKÕiII
^ŒÅñz – ‰õΩ=ÚÅ∞K«∞#fl Ç¨Ï$^ŒÜÚ« Å#∞ II^Õ"åII 5. qO^Œ∞`À "≥Ú^Œe_ç# ¿ã= – ÜÕ∞ã¨∞ – qO^Œ∞`À =Úy~ÚOK≥ „É’= ´
3. HÀi x#∞ñ Q˘Å∞K«∞ Éè‰í Ωõ ÅÎ – HÀiHõ Åaè=$k÷ – QÍ ~ålÅñ*ËÜÚ« â◊‰Ωõ ÅÎ qO^Œ∞Ö’QÆÅ =∞~°‡"Õ∞kÜ≥Ú – qÑ¨ÙÅ=ÚQÆ É’kèOK«∞ „H©ã∞¨ <Î £ ´ _≥O^Œ=Ú#
´ ^è•~åà◊=ÚQÆ <˘ãÖQÆ∞ – ^è<Œ å`«∞‡O_» h k"åº – HÍ~° =∞O^Œ∞O_ç ~¸ ãÖ ^è•ºxOz Ü«∂Ü«∞# – Ü«∞O^≥ #q∞‡Hõ QÆeyÜ«ÚO^Œ=Ú IIKÕiII
– ™ê¯~° ã¨=∞Ü«∞=Ú# =∞=Ú‡ II^Õ"åII –q. _ç. *Ï<£ ã¨∞O^Œ~°~å=Ù
100
281 #∂`«# x|O^è#Œ qO^Œ∞ 282 „Ñ¨É∞íè Éè’[#=Ú# HÍÇ¨fi#=Ú
~å – Éè̌·~°q (KåÜ«∞ :ÜÕ∞ã¨∞„H©ã¨∞Î ^˘iÔH<Õx) `å – KåÑ¨Ù
~å – Éè̌·~°q (KåÜ«∞ :Ñïâ◊√kú Ñïâ◊√kú Ñïâ◊√kú Ü«∞x) `å – „uÑ¨Ù@
=∂#=Ùñ_»"·≥ ã¨HÅõ #~°∞Å – =∂#Hõ <å ^À+¨=ÚÅñ – ÉÏÑ¨Ù@‰õΩ |e
Ü≥∞ÿ u"Õ ÜÕ∞ã¨∂ – |Ç¨ï „¿Ñ=∞`À_» II=∂#=Ùñ_»"I·≥ I =∞# ÜÕ∞ã¨∞ =∞~°}™ê‡ – ~°}qO^Œ∞Ö’ñÉÏÅ∞ – Q˘#~°O_»∞ „Ñ≤ÜÚ« ÖÏ~° –
1. h^Œ∞ |ex x`«º=ÚQÆ#∞ – x[=ÚQÍ ^è•ºxOz „¿Ñ=∞#∞ – h^Œ∞ k=º q#Ü«∞=∂#ã¨∞Öˇ· ´ =∞# ^À+¨ K«Ü∞« "≥∞Å¡ñ – ^Œ#"Õ∞# ^èiŒ ~ÚOK«∞ – H˘x=∞#Å
„¿Ñ=∞ <˘O^Œ∞@‰õΩ – xÜ«∞=∞O|∞ xzÛ II=∂#=Ùñ_»"I·≥ I QÍ= <å – Ü«∞# Ñ¨_#ç „â◊=∞ÖˇOz II=∞# ÜÕ∞ã¨∞II
2. h"≥ r=Ñ¨Ù ~˘>ì̌ =O\˜q – h"≥ r= [ÅO|∞ =O\˜q – x#∞fl ##∞Éèí 1. =∞~°Å =∞# =∞^èºŒ HÍ – Ñ¨~=° ∂`«∞‡ñ_»~∞° ^≥OK« – =éHÍÜ«∞##∞ =∞#=Ú
qOK«∞ñ_»O\˜qQÍ – x[^Õ"å ÜÕ∞ã¨∂ II=∂#=Ùñ_»"I·≥ I – =∞é=‰õΩO_»∞@ÔH· – ã≤~÷ ° ÉèHí Î̃ #^•Ìx – [iyOÑ¨=Öˇ#OK«∞ – QÆ∞~°∞`«~O° |QÆ∞
3. h â◊s~°=Ú ~˘>ì̌=Öˇ<Õ – x[=ÚQÍ q~°∞=OQÆñ|_≥<Õ – x#∞flñ k#∞ <å[˝ – <≥éÑ≤`åñ [<≥ñQÍ# II=∞# ÜÕ∞ã¨∞II
ÉèÏQÆºO|∞ xzÛu"Õ – <å Ü«∞#fl ÜÕ∞ã¨∂ II=∂#=Ùñ_»"I·≥ I
2. u#∞ñ_çk Ü≥∞ <å k=º – `«#∞=OK«∞ <˘Hõ ~˘\ì̃ – Ü«∞#∞ „=zÛ „Ñ¨É∞íè ñ
4. =∞Oz Ü«¸@ q∞Oz ^ŒO_ç – ÑÖK«QÍÜ«∞=ÚÅÖ’ #∞O_ç – x`«ºr=Ñ¨Ù _çK≥Û– ##∞|O^èŒ∞`«uH˜ ´ Ñ¶¨∞# „â◊^Œú^•xñÔQ· – H˘x =∞#=Ú – Éèí∞l~ÚOÑ¨
@∂@Å∞ *Ëãu≤ – h „¿Ñ=∞ #∞O_ç II=∂#=Ùñ_»"I·≥ I
<˘# QÆ∂_»∞ l~°r= – =∞#∞=∂# q∞ñHõ<ÅÕ II=∞# ÜÕ∞ã¨∞II
5. x#∞fl *Ï˝ÑH¨ õ =ÚOK«∞H˘#∞@‰õΩ – h^Œ∞ „¿Ñ=∞ |eÖ’ =∞#∞@‰õΩ – x`«º
=∂K«iOK«∞ñ_»O\˜q h – x[ÉèHí `Î̃ À_» II=∂#=Ùñ_»"I·≥ I 3. P su x[~°HõÎ – ^è•~°Ü≥ÿ∞ "≥ÅÜ«Ú „^• – H∆Í~°ã¨=Ú xK≥Û xO – áê~°
Q˘#∞ _»#∞K«∞ñ ´ QÀi Ü«∂ =∞^è∞Œ ^è•~°ñ „QÀe# =∞#‰õΩH˜∆ – ^À~°=∞ø r=OÑ¨Ù^è•~°
6. ZO`À „¿Ñ=∞`À |eQÍ <≥u· q – Ü≥∞O`À „¿Ñ=∂Kå~°"∞≥ uÿ q – zO`«Å∞#∞
<å áêÑ¨=ÚÅ∞ ÉÏÑ¨ – N ÜÕ∞ã¨∞ ^Õ"å II=∂#=Ùñ_»"I·≥ I Å∞^Œƒ=ù "≥ÚO^Œ∞ II=∞# ÜÕ∞ã¨∞II
7. x`«º|e Ü«∞QÆ∞ x<Õfl #q∞‡ – x#∞fl ##∞ÉèíqOz <≥q∞‡ – x#∞fl 4. „Ñ¨Éèí∞ Éèí∞HÎ̃ <≥=ñ_»∞ ^≥· – =ÉèíÜ«∞O|∞ ÖËHõ Ü«∞ – #∞ÉèíqOK«∞ "åxHõ –
x=Ú_çOK«∞H˘x <åÖ’ h– x[~°∂Ñ¨ "≥ÚO^Œ II=∂#=Ùñ_»"I·≥ I â◊√Éèí=∞ø <å q∂ñ^Œ ´ qÉèí=O|∞ ^˘ÅñQÆ∞~À – QÆÉèíÜ«∞O|∞ KÕ‰õÄ~°∞ – â◊√Éèí
8. <Õ#∞ h |eÖ’#ñ QÆeã≤ – <Õ#∞ h`Àñ QÆeã≤ "≥∞eã≤ – <Õ#∞ h=Öˇ =∞"åfixH˜ <≥Ñ¨Ù_»∞ – Åaè~ÚOÑ¨^Œx `≥eã≤ II=∞# ÜÕ∞ã¨∞II
#∞O_»ñ *Ëãu≤ "Õ – <å k=º ÜÕ∞ã¨∂ II=∂#=Ùñ_»"I·≥ I 5. q∞=Ú q∂Ô~ `«Q∞Æ su – QÆ=∞xOz Ñïâ’^èŒ –#=Ú KÕãH≤ ˘x q∂ áêÑ¨=Ú
9. h^Œ∞ „â◊=∞Å#∞ |ex xÑ¨Ù_»∞ – <å^Œ∞ Hõ#∞Å∞ K«∂_» <≥ÑÙ¨ _»∞ – <å^Œ∞ Ö’Ñ¨CH˘#∞K«∞ ´ #q∞`åiÎñ|âßÛ`åÎ – Ñ¨=ÚñÉÁOk ~¸ qO^Œ∞ – „Hõ=∞=Ú
áêÑ¨ÉÏè ~°=ÚÅ∞ kQÆ∞<Õ – <å k=º ÜÕ∞ã¨∂ II=∂#=Ùñ_»"I·≥ I ÉÏ\ÕÑ¨ Hˆ ∆ – =∞=Ú q∂‰õΩ ã≤kOú K«∞ II=∞# ÜÕ∞ã¨∞II
10. h=Ù |eÜ≥∞ÿ uiy ÖËz – x`«º `Õ*’~°∂Ñ¨Ù ^•eÛ – x`«º=Ú#∞ <å |Ou 6. ^Œ∞i`åO^èŒHÍ~° ÉèÏ – ã¨¯~°∞ñ_»∞ ã¨^Œ∞æ~°∞ñ_Õã¨∞ – Ñ¨~°=∞qO^Œ∞# H˜k Ü«∞#∞
#∞<åfl"Õ – x[ ^Õ"å ÜÕ∞ã¨∂ II=∂#=Ùñ_»"I·≥ I – „áêãÖ|x Ü≥∞é˜ñy ´ 1L~°}âß|Hõ~°HõÎ – ãï ^ŒO`«óÑïÑ¨Ó`åO –
11. h"Õ h KÕ`∞« Å`À x`«∞=Î Ù – D h |eqO^Œ∞#‰õΩ =`«∞=Î Ù – x#∞fl x@ |~°∞Öˇ·ã¨`å¯~°º`« – `«Ê~°∞Öˇ· |O^èŒ∞~°=∞`«∞Öˇ· II=∞# ÜÕ∞ã¨∞II
Ezux <å ÜÕ∞ã¨∂! Ü≥∞#flñ_»∞#∞ =∞~°=#∞ II=∂#=Ùñ_»"I·≥ I – ^•ãï "≥∂*ˇãπ
1
-=∂~åÎO_» *Ï˝#„Ñ¨HÍâ◊=Ú Q˘éˇ]Ñ≤Å¡ ~°HõÎ „Ñ¨"åÇ¨Ï=Ú# #∞^Œ∞Hõ|_ç# =G=ÚÅ∞ QÆÅ"åÔ~·.
101
234 235
283 Ñïâ◊√^Œú ã¨=∞ÉèÏHõÎ fi=Ú 285 ¢ÔH·ãÎ̈= „¿Ñ+≤`À^Œº=∞=Ú
™ÈÎ„`å~°Ê} #iÊO`«=Ú – [Ñ¨ – ^èŒ∂Ñ¨=Ú "Õã≤ H©iÎO`«=Ú ´ áê„`«∞O _≥·# ^ÕjÜ«∞ „¿Ñ+≤`À^Œº=∞ wu
N ÜÕ∞ã¨∞ñ_»∞ – Ñ¨~°=∞ – Éè’[<åOâ◊"≥∞ÿ#O^Œ∞# II™ÈÎ„`å~°Êù}II
(KåÜ«∞ : D ãÖÑ¶∞¨ OÑ¨Ù |∞<åk)
1. Hõ$`«[˝`å ™ÈÎ„`«O|∞Å<£ – ^Õ= – Hõ$áê~°÷OÉˇ· KÕÜ«Ú^Œ=Ú ´ H©∆u <å`«O_»∞
|e xÜ« ∞ ºñQÍñ – Ñ¨ Ù >ˇ ì – #∂`« # OÑ¨ Ù x|O^è Œ # II™ÈÎ „ `å~° Ê }II 1. N ~ålÅ∞¡K∞« ÜÕ∞ã¨∞ |O^èŒ q=Ú‰õΩÖÎ ∫K«∞ñ
2. áêÑ¨=Ú Åxfl Ç¨ÏiOK≥#∞ – =∂ – „Ñ¨Éèí∞ =QÆ∞ ÜÕ∞ã¨∞ ã¨∞~°HõÎ=Ú ´ UÑ¨ÙQÆ „H©ã¨∞Î "ÕOKÕÃã#∞ „Ñ¨Éèí∞"≥·# ÜÕ∞ã¨∞x
nxñ ^ŒÅOK«∞K«∞ – xñHõ – <≥#flñ_»∞ ÜÕ∞ã¨∞x ÉèílO`«=Ú II™ÈÎ„`åII ÉèÏ~°ux [~ÚOz |O^è∞Œ ~° ¿ã=KÕÜÚ«
3. Kå=Ù #∞O_ç ~°H˜∆OK≥#∞ – ã¨ – r=ÙÅÖ’ ÖˇH˜¯OK≥#∞ ´ ^Õ=Ùx H˜ñH „Ñ¨*Ïo<£ „É’K«∞#∞! "å~°ÅÜ≥∞º^Œ~°∞
#iÊO`«=Ú ã¨ – r"å~°Ê} |eQÆ#∞ II™ÈÎ„`åII P~åA âßtfi`«∞O_»∞
Éèí∂i^ŒÜ«∂à◊√ñ_»∞ 4. gÔ~Å¡ñ „H©ã¨∞Î#O^Œ∞
4. Ñ¨Ù}º~°HÎõ â◊s~°=ÚÅ – Ö’ñ áêÖÁO^Œ∞ =∞# =∞O^Œ~=° Ú ´ J#∞ºÅ=Ú
HÍ<Õ~=° Ú – ^≥· – "å<Àº#ºO|∞ <˘Ok<å=Ú II™ÈÎ„`åII g~å„ˆQã¨~°∞O_®l<£ qâßfiã¨=ÚOz#
q[Ü«∞ ^èfiŒ [O|^≥! P ~åA gi<£ âßâ◊fi
5. =∞~°} „â◊=∞Å ã¨‡iO`«=Ú – „Ñ¨É∞íè – uiy =K«∞Û Ñ¨~º° O`«=Ú ´ ^è~Œ ° <å
`å#O^Œ ™ê„=∂[º
ÜÕ∞ã¨∞ =∞~°}O|∞#∞ – ~ÚOHõñ z~°HÍÅO|∞ñ *Ï\Õ`«=Ú II™ÈÎ„`åII
– ã¨=¸ÜÕ∞Å∞ áêHõº<å^äŒ=Ú
2. P Ç≤Ï=∂K«Å=∞O^Œ∞ ^èÒ~ˆ Ü«ÚÅ<£ QÍqOK«∞
284 Here, O my Lord, I see Thee face to face <å>Ô̌H¯ "≥∞`≥Î#∞ B~°! ~¸ "å~°Î#∞
1 ÜÕ∞ã¨∂, x<£ E`«∞ xO^Œ∞ñ ^Õ qO^•~°yOK«∞K«∞<£ h `À_ç <å HÍÇ¨Ïà◊ ^èŒfixÜ«∞O^Œ∞ñ ™êÊù~å#O^ŒO|∞`À_»ñ
@QÍ =∂^èŒ∞~°º ã¨fiÅÊ "≥∞ÿ„u<£ ÉˇOK«∞ „QÆO^Œ∞H˘<≥#@<£! *Ï@∞^Œ∞ Ô~=fi~°∞!
JQÀK«~å~°÷=ÚÖò <Õ =Ú@∞ì^Œ∞<£ ^Œ∞<£. ™œÇ¨~°÷ ÉèÏ==¸x
Hõ$Ñ¨<£ <Õñ |@∞ìH˘O^Œ∞ QÆ\ ì̃QÍ 4 ™êÜ«∞O c"Õ, "Õ̂~ <å ÔHO^Œ∞‰õΩ [<åo<£ „É’K«∞ñQÆ 5. ÉèsË `«∂~å~°"åk
h q∂ñ^Œ "ÕÜÚ« ^Œ∞<£ <å ÉèÏ~°=Ú. "Õ̂~ KÕq∂ñ^Œ <å#∞H˘##∞ PÇ¨ ~¸ ÜÕ∞ã¨∞„¿Ñ=∞ QÍ ~°HÍ∆ "å~°#Î ∞
2 <Õ ^≥·"åÇ¨~° q∞O^≥ uO^Œ∞#∞ „Ñ¨É∂íè , x[O|∞QÍ x^Õ KåÅ∞#∞ Ü«∂â◊Û~°º"≥∞ÿ#k! ^À~°OÑ¨Ùñ QÀÔ~¯ñ *Ï@∞
Pf‡Ü«∞ „^•Hõ∆áê„`« „`åQÆ∞^Œ∞<£ h â◊HÎ̃Ö’<≥ |ÅO |∞O_»∞<£ "≥∂ ^Õâ◊ ãÖÑ¶∞¨ =∂!
Éèí∂ÉèÏ~°=ÚÖò <Õñ ÉÏ~°"ÕÜ«Ú ^Œ∞<£ 5 áêÑÖ|∞ <åk, hu h^≥QÍ 3. PO„^èŒ HÍj‡~° =OQÆ ™œ~°Éèíº=∞ø h „¿Ñ=∞
Hõ=∆ ∂ ™œYºO|∞ QÆÅ∞æñ „H˘`«QÎ Í. <Õ~O° |∞ <åk â◊√kú h^≥QÍ P ¿ã`«∞"åã¨∞Å∞ ™ê~°O|∞ EÑ¨Ù=Ú
3 ãÖw`« Éè’[<åÅ HÍÅ=Ú h ~°HÎõ huÜÕ∞ <å =¢ã=Î̈ ÚÖò PO„^èŒ„áêÜ«ÚÖˇ·Ü«Ú#fl nè~°`«<£ Ü«Ú^Œú=∞O^Œ∞ñ
„Ñ¨Éèí∞O_»∞ <åÔH· |Å¡ "ÕÃã#∞ <å HÍ„â◊Ü«∞O|∞ âßO`«ã≤÷`«∞Å∞ Ü«∞~°}º"åã¨∞Å∞<£ É’~å_ç QÔ Å∞fi=Ú
– Ç¨ÏŸˆ~+≤Ü«∞<£ É’#~ü – *Ï<£ KÒ^Œi
102
236 ¢ÔH·ãÎ̈= ãÖÑ¶¨∞=Ú ¢ÔH·ãÎ̈= „¿Ñ+≤`À^Œº=∞=Ú 237
286 From Greenland's Icy Mountains 5. N ÜÕ∞ã¨∞ â◊HÎ̃ KÕ`#« ∞ 6. =∂ ~åA HÔ Å¡ ã¨$+≤Ü ì Ú« <£
1. „w<å¡O_£ ^Õâã◊ ∞¨ Å÷ ∞#∞ 3. ã¨∞"å~°HÎ ÍOu =∂‰õΩ ã¨fiã¨÷O|∞ QÆÅ∞æ <≥Öˇ¡_»<£ qâı+¨ ã¨∞Î`«∞Öò ã¨Å∞Ê`«<£
WO_çÜ∂« [#∞Å∞<£ „Ñ¨HÍâ◊"≥∞ÿ#^• ^ŒKÛ« Hù Î̃ Ü«Ú#fl "Õ∞~°Å<£ ^Œ∂`åo =∞o¡ áê_»ñQÍ
P„Ñ¶H≤ Í YO_»=∞O^Œ∞ J*Ï˝#∞ÅO^ŒiH˜ #tOK«∞ =∞$`«∞º âßÑ¨=ÚÖò. Ñ¶∞¨ ’+≤OK«∞ Éè∂í q∞Ü«Ú P"Õ∞<£
x"åã¨∞ÖˇÅ¡~°∞ ^•x "Õ∞q∞Ü«∞º=∂ –S[H± "å\òû
ã¨=Ú„^Œ nfiÑ¨ã¨∞÷Å∞ ~°Hõ∆} k=º"å~°Î J#∞ : *Ï<£ ã≤‡`ü "å~å¤¡
ã¨∞"å~°Î "≥Å∞QÆ∞ Ö’Hõã¨∞ÎÖˇÅ¡~°∞
=∂‰õΩ xÑ≤ÊOK«∞_»x qx =∂ ÜÕ∞ã¨∞q∂^Œ 288 We have heard the joyful sound
=∞=Ú‡#∞ Ñ≤Å∞Î~°∞. qâßfiã¨∞Ö∫^Œ∞~°∞.
2. =∂ ^Õ=Ù_çK∞« Û ã¨∞Y 4. ã¨∞ˆH∆=∞Hõ~°"≥∞ÿ# 1. â◊√Éè"í å~°Î qO\˜q∞ nfiÑ¨"åã¨∞ ÅO^Œé∞
ã¨∞Hˆ =∆ ∞ ~¸=ÙÅ∞ ã¨∞"å~°Î ãÖQÆu ÜÕ∞ã¨∞ ~°HO∆˜ K«∞#∞ q#∞#@∞¡ Kå@∞ñ_ç
XH˘¯Hõ¯ ^Õâ=◊ ∞O^Œ∞ QÍe `«~O° QÆ=ÚÅ∞ ZÅ¡"å~°∞ q#h k=º=~°Î=∂#=Ú
q™êÎ~°"≥∞ÿ##∞ "åºÑ≤OÑ¨*ËÜ«Ú_ô ÜÕ∞ã¨∞ ~°H˜∆OK«∞#∞ ÜÕ∞ã¨∞ ~°H˜∆OK«∞#∞
J*Ï˝#∞Öˇ·#"å~° =∂ ã¨$+≤ìHõ~°Î ~åA „Ñ¨Éèí∞ =∂@ qO\˜~å 3. WÇ¨Ï ÉÏ^èŒ#∞O_çÜ«Ú
ÖÏ ã¨`«º ^Õ=Ùx x~ÀÌ+≤ Ü«∂Ü«∞<Õ Ñ¨~fi° `«O|∞Öò ^•@∞K«∞ ÜÕ∞ã¨∞ ~°HO∆˜ K«∞#∞
Q˘ÅfiHõ "Õ~∞° "å\˜<£ =∂ ÜÕ∞ã¨∞ ky =zÛ
"å~°Î „Ñ¨Hõ\ ÕÑ¨Ù_ç Ñ¨~°ÉèÏQÆºq∞K«∞Û#∞
Ñ¨ÓlOK«∞K«∞O^Œ∞#∞. ~¸ Ö’Hõ"∞Õ Å∞#∞.
–Ô~l<åÖò¤ ÃÇÏ|~ü ÜÕ∞ã¨∞ ~°H˜∆OK«∞#∞. ÜÕ∞ã¨∞ ~°H˜∆OK«∞#∞
J#∞ : *ËHõÉò KÕO|ˆ~¡ãπ 2. ã¨fi~°"∞≥ uÎ áê_»∞_ô n#∞[#∞ ÖˇÅ~¡ ∞°
287 Jesus shall reign where'er the sun ÜÕ∞ã¨∞ ~°H˜∆OK«∞#∞ Éèí∂x"åã¨∞ÅO^Œé∞
^≥·=„Éèí+¨µì ÖˇÅ¡i<£ D ã¨∞"å~°Î q#∞ñ_ô
1. NÜÕ∞ã¨∞ ~å[º =ÚO_»∞#∞ 3. ã¨=∞ãÎ̈ ^Õâ◊ "åã¨∞Å∞
ã¨∂~°∞ºO_»∞ "≥Å∞æ KÀ>ˇÅ¡ QÆ}Õ`«∞ ˆ~ã¨∞ „¿Ñ=∞#∞ ÜÕ∞ã¨∞ ~°H˜∆OK«∞#∞ ÜÕ∞ã¨∞ ~°H˜∆OK«∞#∞.
HõÖÏÊO`«HÍÅ =∞ø^•Hõ N ÜÕ∞ã¨∞ ¿Ñ~°∞ ÉÏÅ‰õΩÖò – „Ñ≤ã≤ÖÏ¡ *Ë<£ F"≥<£û
P ~å[º=Ú "åºÑ≤OK«∞#∞. ÉÏÅºO|∞# #∞uO`«∞~°∞. J#∞ : *ËHõÉò KÕO|ˆ~¡ãπ
2. x~°O`«~°O|∞ „áê~°÷#Öò 4. ÜÕ∞ã¨∞x ~¸=Ù ÖÁÅ∞¯#∞

x`«º ã¨∞Î`«∞Öò NÜÕ∞ã¨∞‰õΩ Mˇ·kH˜ ãÖÔHà◊¥¡_»∞#∞
`«<åfl=∞=Ú „Ñ¨`º« Ç¨Ï=Ú _®Ü«∞OQÆ âßOu HõÅ∞æ#∞
ã¨∞QÆO^èŒ =∞@∞¡ ÖËK∞« #∞. ã¨∞ÉèÏQÆº =∞|∞ƒñ ¿Ñ^Œ‰Ωõ <£
103
ã¨∞"å~°Î „Ñ¨Hõ@# 239
2. zO^≥#∞ ~°H=Îõ Ú – ã≤Å∞=ÃÑx· ñ – á⁄O^≥#∞ QÆ+=ì̈ Ú – "Õ∞‰õΩÅ áÈ@¡ ´
ã¨∞"å~°Î <≥O^Œ éˇO^Œé∞ HõÅfi – s"≥∞@ìÃÑ· #`«x – xOkOz K«OÑ≤i – x~°ÌÜ«ÚÖˇ·
ã¨∞"å~°Î „Ñ¨H@
õ # Ü«∞Hõ\Ï IIZO^Œ∞‰õΩII
289 „H©¿ãÎ áêÑ¨ÙÅ QÆu 3. áê¿ÑK«ÛÖù ’#∞O_ç – =∞~°e "åx – „j áê^Œ=ÚÅ∞ |@∞ì=Ú „áêi÷OK«∞=Ú
´ HÍáê_»∞@‰õΩ ^ŒÜ«∞`Àñ – QÆxÃÑ\ì̃ Ü«Ú<åflñ_»∞ – áêÑ≤ h qÉèí∞ñ_≥·# –
~å – =∞^èŒº=∂=u `å– „uÑ¨Ù@
„Ñ¨É∞íè =∂~°=æ Ú#ñ ÉÁ=Ú‡ IIZO^Œ∞‰õΩII
WñHõ <Õq∞ QÆu Ü«Ú#flk – =∂#=ÙÖÏ~å – ~ÚñHõ <Õq∞ QÆu Ü«Ú#flk – –^•g^Œ∞ KÒ^Œi
áêÑ¨ÙÅHÀã¨ – q∞ñHõ <Õq∞ QÆu Ü«Ú#flk ´ Ü≥ÚHõñ _≥#· ñ |∞}Ïº`«∞‡ñ – _»∞ifi
ÖËñ_»x =ÚO^≥ – „Ñ¨H\õ O˜ z ^•g^Œ∞ – Ñ¨Ö¯ˇ "Õ^=Œ Ú #O^Œ∞ IIWñHõII 291 âßâ◊fi`« ^è#Œ =Ú
1. WÅ ~°H‰∆õ Ωõ ñ_»∞ ÖËq∞x – Q˘éˇÅ] =∞O^Œ – eÅñ *ˇÅ¡ K≥^∞Œ ~åÜ≥∞#∞ ´
Ñ¨ÙÅ∞Åñ É’e# ^≥=· – =ÚÅ∞ QÆ∞~°∞=ÙÅ∞ ÃÑ‰õΩ¯ – QÆÅ ~ˆ Å "å~°∞ Ñ¨û÷Œ EÑ¨ ~å – <å@ `å – UHõ
*ÏÅ~°∞ IIWñHõII ^èŒ~°}˜Ö’x ^èŒ#=Ú ÖˇÅ¡ – ^èŒ~°}˜áêÖˇ· áÈ=Ù#∞ ´ QÆi=∞`À_» h=Ù ÔQ·H˘#∞
2. ^Œ∞i`«=Ú Å}ñyOÑ¨ñQÆñ – ÉÏÑ¨ÙÅ <≥Å¡ – ^Œiñ *ËiÛ „|uHÕÑ¨QÆ ´ Ñ¨~° – x~°`« =ÚO_≥_ç ^èŒ#=Ú#∞ II^èŒ~°}˜II
"Õ∞â◊fi~°∞ñ_»∞ `«# – =~°Ñ¨Ù„`«∞ñ _»QÆ∞ „H©ã¨∞Î<£ – ^èŒ~° HõOÃÑ #ÜÕ∞ºã¨∞ – â◊~°}∞ñ
*Á~°HõÜ«Ú#fl IIWñHõII 1. ÜÕ∞ã¨∞ #O^Œ∞ x`«ºr=O – aÑ¨Ù_»∞ ^Õ=Ùñ _çK∞« Û#∞ ´ fã≤H˘#∞=Ú ^•x
– Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^Œi "ÕQ=Æ Ú – k=º =~°=ÚQÆ #q∞‡Hõ<£ II^è~Œ } ° I˜ I
2. q_»∞=Ù h^Œ∞ áêÑ¨=ÚÅ#∞ – `«_=» Ùñ*ËÜÚ« ñ É’‰õΩq∂ ´ q_»∞= ‰õΩ#fl
290 `«ÑÊ≤ áÈ~Ú# "åix "Õ∞Å∞H˘Å∞Ê@ h‰õΩñ QÆÅ∞æ – "Õ^Œ <åkèHõO|∞áÈ II^èŒ~°}˜II
~å – P#O^ŒÉè̌·~°q `å – „uÑ¨Ù@ 3. Ñ¨~∞° Å =∂@Åñ |\ì̃ h=Ù – Ñ¨_‰» Ωõ "≥∂ã¨ =∞O^Œ∞# ´ #~°∞Å H˘é‰õΩ r=
q∞zÛ# – Ñ¨~=° ∞^è•=Úx #=Ú‡q∂ II^è~Œ } ° I˜ I
ZO^Œ∞‰õΩ =∞ézuq – ÜÕ∞ã¨∞x „¿Ñ=∞ – ZO^Œ∞‰õΩ =∞ézuq ´ ZO^Œ∞‰õΩ
=∞ézuq – á⁄Okuq xO^ŒÅ∞ – ã¨∞O^Œ~° =∞QÆ∞#\ì̃ – ã¨∞Y"≥∞#ÿ „Ñ¨É∞íè 4. `«ÅñK«∞H˘#∞q∂ ^è~Œ } ° Ö˜ ’# – xÅ∞K«∞ HÍÅ =∞O`«@ ´ qÅ∞=ÖËx ÜÕ∞ã¨∞
„¿Ñ=∞ II<≥O^Œ∞‰õΩII „¿Ñ=∞ – q^èŒ=Ú K«Hõ¯ñQÆ <≥é∞ñQÆ∞K«∞ II^èŒ~°}˜II
1. ^Õ=„QÆO^ä=Œ Ú h=Ù – K«^∞Œ =ÖË^• – ÉèÏ==Ú# ^•xñ QÔ H· ˘#ÖË^• ´ ¿ã=Hõ 5. ^Õ= Hõ$Ñ¨#∞ É’Å∞#\ì̃ – k=º ÉèÏQÆº "≥ÚHõ\ Ü ˜ Ú« <£ ´ h=Ù K«∂_» É’=Ù
=$`«∞ÎÅ∞ – ¿ãÜ«∞Hõ áÈuq – Kå=~åx Kå=Ù – ãÖáêkOzu =Ü≥∂º q∞„`« - <Õ@ <≥K«@ "≥^ŒH˜#<£ II^èŒ~°}˜II
IIZO^Œ∞‰õΩII – Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^èŒ=Ú
104
240 ã¨∞"å~°Î ã¨∞"å~°Î „Ñ¨Hõ@# 241
292 áêÑ¨=Ú ™ê~°fi„uHõ=Ú 3. „^Œ=º q∞OK«∞Hõ ÖËx q„HõÜ«∞ – =∞Ü«∞º ~¸ ÜÕ∞ã¨Ü«∞º ~°HõÎ=Ú ´ KÕÜ«∞ÖË
~å – Hˆ ^•~°Q“à◊ `å – „uÑ¨Ù@ =∞Ü«∞º =∞# – =∞Ü«∞º ^Œ∞~°flÜ«∞º=ÚÖò IIáêÑ¨ÙÅ‰õΩII
1
x[=ÚQÍñ Ñïâ◊√^Œ∞ú _˘Hõñ _ô – <ÕÅÃÑ· ÖËñ_»∞ ´ =$l#=ÚÅKÕñ *ˇ_#ç 4. xO_»∞ =∞#ã¨∞ QÆeyÜÕ∞ – ãÖ_»ñ*Ë~° ~°O_ç "ÕQÆ"≥∞ ´ xO_»∞ „Ñ≤Ü«ÚO_»∞
=∞kx | –q„`«=¸ÅO Éˇ@∞Å 2ÉÁ_»=Ú#∞ IIx[=ÚII # – YO_» Ñ¨Ù~°∞+¨µO_»x IIáêÑ¨ÙÅ‰õΩII
1. 3^Œ∞i`« Å`«Å‰õΩ 4=¸ÅHõO^Œ=Ú – ^Œ∞ã¨ûfiÉèÏ==Ú ^•xñ QÆ∂_ç# – 5. xO^Œ Åxfl á⁄Ok „Ñ¨Éèí∞x – =∞O^ŒÖ’ "≥Å∞ñQ˘O^Œ̂~ `«é˜ñ ´ á⁄O ^Œ∞QÆ
#~°∞ÅÖ’ñ |iâ◊√^Œú q^èŒ∞ Öˇ – #fl\˜H˜ñ QÆ#~å=Ù ´ 5<≥~°=ÙQÍ ã¨^Œú~°‡=ÚÅ<Õ xO^ŒÖ’ – #∞O^Œ∞ ~å#O^Œ=Ú# IIÉÏÑ¨ÙÅ‰õΩII
6
`≥éñQÆ∞##∞ñ 7QÍqOÑ¨ <Õ~°∞Î~°∞ – ^èŒ~°}˜ Ö’Ñ¨Å =Úã≤ñ_ç K≥@∞ì# – K≥é‰õΩ
~°ã¨ =ÚO_»∞<≥ `«ÅOÑ¨QÆ IIx[=ÚII 294 „H©ã∞¨ xÎ Q˘Ñ¨Ê`«#=Ú
2. =∞#ã¨∞ „H˜Ü∞« Åxfl\˜H˜ =¸ÅO – |#∞K«∞ âß„ãÎ̈=Ú Ñ¨Å∞¯ =∞é˜ Ü«∂ – ~å – Ç≤ÏO^Œ∂™ê÷x `À_ç `å – Pk
=∞#ã¨∞ â◊√zQÍ‰õΩ#fl #QÆ∞<Õ – `«#‰õΩ „H˜Ü∂« â◊√kú ´ 8Jxâ◊ =∂ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« =Ú
ÜÕ∞ã¨∞<Õ ¿ãqOÑ¨~°O_ç – "≥∂ã¨áÈHõO_ç – „Ñ¨Éèí∞ ´ ^Àã¨=ÚÅ#∞ ÉÏÑ¨Ù
^Œ∞iK«ÛÅù – 9#Åi 10q∞^è•ºã¨HÎ̃ #∞O_»ñQÆ – Ñ¶¨∞#`«QÆÅ ã¨`åº~°º =ÚÅ xÅ –
=∞#∞Añ_≥ 11\Á¡ #iOÑ¨ñ*ÏÅ∞#∞ IIx[=ÚII #O_ç – ^˘_»¤ „Ñ¨Éèí∞=O_ç „Ñ¨Éèí∞ IIÜÕ∞ã¨∞<ÕII
3. x~°`=« Ú#∞ áêáêyflKÕ`#« ∞ – QÆ~Q° ∞Æ K«∞#fl =∞#O|∞Ö’Ñ¨Å – Ñ¨~=° ∞ 1. ^Õ=Ùñ _ô`ñ« _Õ ã¨∞=∞O_ç – kQÆ∞Å∞Ñ¨_H» Oõ _ç – =∞# ´ Kå=Ù <˘Ok ÖËK#≥ O_ç
^èŒ~°‡=Ú ÉèíHÎ̃ Z@∞=Öˇñ – ÉÏ^Œ∞H˘x Ü«ÚO_»∞<£ ´ x~°Ñ¨~åkè Ü≥ÚHõO_»∞ ÖËñ – r= q∞`«ñ_»O_ç – „Ñ¨Éèí∞ IIÜÕ∞ã¨∞<ÕII
_»x – xHõ¯=ÚQÆñ QÆ#=K«∞ÛK«∞#flk – Ñ¨~=° ∞ ^Õ=Ùñ_»∞ „H©ã∞¨ Î Hõ$`«=Ú#ñ– 2. áêÑ¨ÙÅ#∞ „¿Ñq∞OK≥ #O_ç – „áê} q∞_≥ #O_ç – „Ñ¨Éèí∞ ´ ^•Ñ¨Ùñ*Ëi "Õñ
áêÑ¨ÙÅ#∞ ~°HO∆˜ Ñ¨=ÅÜ«Ú#∞ IIx[=ÚII _» ~°O_ç – ^ŒÜ«∂=∞Ü«Úñ_»O_ç – „Ñ¨Éèí∞ IIÜÕ∞ã¨∞<ÕII
- Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^èŒi
3. #~°HõÉÏ^èŒ <˘O^≥ #O_ç – #~°∞ÅH˘~° HõO_ç – „Ñ¨Éèí∞ ´ ^Œ∞i`«=ÚÅ#∞
293 áêÑ¨ÙÅ ¿ãflÇ≤Ï`«∞_»∞ ÉÏÑ¨Ù #O_ç – ^Œ∞óYÑ¨_»HõO_ç – „Ñ¨Éèí∞ IIÜÕ∞ã¨∞<ÕII
– Z<£._ç.UÉˇÖò
~å – "≥∂Ç¨Ï# `å – UHõ 295 =∂#= Ñ¨`#« =Ú
áêÑ¨ÙÅ‰õΩ ãŸ∞O_»∞ – =∞# „áêÑ¨Ù ÜÕ∞Ãã ã¨∞=∞O_ç – Éèí∞q – áêÑ¨ÙÅ‰õΩ ~å –â◊OHõ~åÉè~í }
° =Ú `å – „uÑ¨Ù@
ãŸ∞O_»∞ IIáêÑ¨ÙÅ‰õΩII
1. ~°O_ç ~°O_ç q∞„`«∞ÖÏ~° – xO_»∞ ^è≥·~°º Ñ¨_»O_ç "ÕQÆ"≥∞ ´ ^ŒO_≥·# Ü«∞O_» =∞# "≥Ú^Œ\ ˜ `«e^¡ OŒ „_»∞ÅÖò – =∂Ü«∞‰õΩ Ö’<≥i· – J#flÖÏ~å ´ "åi
=∞# – ‰õΩO_»∞ ÜÕ∞ã¨∞O_»x IIáêÑ¨ÙÅ‰õΩII Hõ#∞Q˘#Å‰õΩ ã≤Q∞Æ æ – QÆ^∞Œ ~° "≥∂=ÚÅ∞ =Oz – ~°#flÖÏ~å II=∞#II
2. ^•Ç¨Ï =∞}OK«∞ ^Õ= "åHõº=Ú – ^ÕÇ¨Ï^è•~°∞ÖÏ~° ~°O_ç ´ ^ÕÇ‘Ï Ü«∞# 1. `«=∞ #QÆfl`«#∞ E_»ñ ^• "≥ÚÑ¨Ê ÖË~Ô i· – J#flÖÏ~å ´ H˘xfl – Ü«∞=∞i#
qÇ‘Ï#∞Å – ™êÇ¨Ü«∞º=Ú <ÀÇ¨ÏŸ Ü«∞x IIáêÑ¨ÙÅ‰õΩII =∞éÏ]‰Ωõ – ÅOQÆO|∞Å#∞ QÆ\ ì̃ – ~°#flÖÏ~å II=∞#II
1
áêÑ¨=ÚÅKÕ`.« 2Ñ¨ÙÅ∞#∞. 3áêÑ¨=Ú#∞ fQÆÅ‰õΩ 4"Õ~°∞, QÆ_»¤ 5K«Hõ¯QÍ 6q^è=Œ ÚQÍ 1
7
KÕÜ∞« ÖË~∞° . 8 ZÅ¡ÑC¨ _»∞ 9 ãÖ`À+≤Oz 10 =∂Ü«∞ 11 KÕÜ∞« QÆÅ∞QÆ∞#∞ HõÅ∞QÆñQÍ 2 =ÚY=ÚÅ∞.
105
242 ã¨∞"å~°Î ã¨∞"å~°Î „Ñ¨Hõ@# 243
2. Ñ¨~°=∂`«∞‡ñ _ç_»∞ <å[˝ñ – áêeOÑ¨ ÖËÔ~·i – J#flÖÏ~å ´ Ñ¨Ó~°fi – Ñï 297 ÜÕ∞ã¨∞ „H©ã¨∞Î#∞ H˘Å∞K«∞@
â◊√^Œú`« <≥_»ÉÏã≤ – áêáê`«∞‡Öˇ· áÈ~Ú – ~°#flÖÏ~å II=∞#II ~å – =ÚMÏi `å – Pk
3. #~°=Oâ◊AÅ HÔ Å¡ñ – 1`«~°Öˇñ ^Œ^Œ∞Ì~°=ã¨÷ – J#flÖÏ~å ´ „H©ã¨∞Î – =∞~° ÜÕ∞ã¨∞ „H©ã∞¨ xÎ Q˘Åfi ~°#fl – ~¸ [QÆuÖ’# – <≥=fi~°∞ ÖË~∞° "åx Hõ#fl ´
}O|∞ =∞# áêÑ¨ – Ç¨Ï~°}O|∞ñ QÍqOK«∞ – ##flÖÏ~å II=∞#II ÜÕ∞ã¨∞x "åHõº=Ú – Z=fii Hõ|∞ƒ<À – ^Àã¨=Ú q_ç Ñ¨~° – "åã¨=Ú ^˘~°‰Ωõ #∞
–Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^Œi IIÜÕ∞ã¨∞II
1. ã¨`«∞ºñ_»∞ x`«∞ºñ_®Ü«∞ ##fl – ~¸ ã¨~°fi ã¨$+≤ìñ – [Hõ¯ñQÆ ãëÑ≤ xeÃÑ
296 #q∞‡#"åiH˜ ~°H}
∆õ ##fl ´ =º`åºã¨=Ú ÖË –q∞Ü«Ú ÖË‰Ωõ O_»ñQÆ – ã¨`∞« ºO_»∞ KÕÃã#∞ – ã¨~fi° [QÆO
~å –=ÚMÏi (KåÜ«∞ : áêÑ¨=∂ ^ŒÅñK«∞ ã¨∞q∂) `å – Pk |∞#∞IIÜÕ∞ã¨∞II
2. x~åHÍ~°∞ñ_»∞ xâ◊ÛÜ«Úñ_»#fl – #~°∞Å ~°H˜∆OÑ¨ – #~å=`å~°∞ñ_≥· <åñ_»#fl
#=∞‡Ô~ #~°∞ÖÏ~° – ÜÕ∞ã¨∞x – ã¨=∞‡uQÍñ *Ëi ´ #q∞‡# "å~°Å x=Ú‡QÆ ´ #~°∞Å áêÑ¨=ÚÅ∞ñ – ÑïÇ¨ÏiOK«∞@ – H˘~°ÔH· =∞iÜ«∞ H˘_»∞ÔH· Ñ¨Ù>ì̌#∞
„É’K«∞#∞ – ™⁄=Ú‡QÆ `«#∞ *ËiÛ II#=∞‡Ô~II IIÜÕ∞ã¨∞II
1. ÜÕ∞ã¨∞ „H©ã¨∞ÎHõO>ˇñ – áÈ+¨‰õΩ – Öˇ=fi~°∞ ÖË~°∞ã¨∞q∂ ´ ^À+¨µÅ `«# 3. Ñïâ◊√^Œú=O`«∞ñ _®Ü«∞ ##fl – „Ñ¨Éèí∞ ÜÕ∞ã¨∞ #O^Œñ – áêÑ¨"Õ∞ QÍ#ñ
^•ã¨∞Å∞QÍñ nã≤ÜÚ« – ^Àã¨=Úñ ÉÏÑ¨Ù ã¨∞q∂ II#=∞‡Ô~II |_»∞@ ã¨∞#fl ´ Ñ¨~∞° Å#∞ QÍ=#∞ – ^è~Œ Ö° ’ñ kiÔQ#∞ – #~°∞Å #_»∞=∞ |Ç¨ï
– x~°Ñ~¨ å^è=Œ Ú`À IIÜÕ∞ã¨∞II
2. #~°H=õ Ú <˘O^ŒHõ q∂ – ~°Ü∂≥ º – #~°H=õ Ú ÉÏ^èŒ ã¨∞q∂ ´ <åºÜ«∞=Ú
HÍ^Œ∞ã¨∞q∞ #~°∞ÖÏ~° – #+ì̈=Ú q∂‰õΩ ã¨∞q∂ II#=∞‡Ô~II 4. ÉèË^•ÉèË^Œ=ÚÅ∞ QÍx É’^èŒ – <å^èŒ∞ñ_˘#iOK≥ – ™ê^èŒ∞ ÖˇÅ¡#∞ ãÖ`À+≤OÑ¨
´ ÉÏ^èŒÅ∞ñ|_»∞ ã¨ – „k‰õΩÎÅ`À_»#∞ – ™ê^Œ~° "å‰õΩ¯Å∞ – [Hõ¯QÆ ÑëÔH#∞
3. `«O„_ç H˘=∞~°∞ñ_»∞ q=∞ – ÖÏ`«∞‡ñ_»∞ – „`ÕºHõ^Õ=ÙO_»∞ ´ `«O„_ç =Öˇ#∞ IIÜÕ∞ã¨∞II
=∞#Å#∞ áêeOK«∞#∞ – `«O„_çQç Æ #=Ú‡^Œ=Ú II#=∞‡Ô~II
5. =∞Ç≤ÏÖ’# =∞#∞A Öˇ=fi ~Ô #· ñ – *ËÜ∞« ÖË#\ì̃ – =∞Ç≤Ï=∂^Œ∞ƒ`«=ÚÅñ
4. ^èŒ~°}˜Ö’ <˘Hõñ_≥·# – K«∂_»Ô~ – ^èŒ#∞º_»∞ ÖËñ_»#∞K«∞ ´ n~°…^Œi≈ ^•g^Œ∞ *ËÃã ##fl ´ =∞Ç¨ ~ÀQÆ∞Å#∞ – =∞é˜ =∞$`«∞Å#∞ =∞Ç¨ – =∞Ç¨ïO_»∞ ã¨fiã¨∞Å÷
`≥ÖÊˇ x@∞ – n#∞Å HõO^ŒéH˜ ˜ II#=∞‡Ô~II – =∞é˜ QÍqOK≥#∞ IIÜÕ∞ã¨∞II
5. „Ñ¨É∞íè =∞# áêÑ¨=ÚÔH· – „áê}=Ú – |eQÍ – xK«∞Û#∞QÍ ´ áêÑ¨=Ú 6. =i‚OÑ¨ =Å#∞HÍx "åñ_»∞ =∞# HÀã¨~° =∞`«_»∞ – =∞~°}"≥∞ÿ =∞~°Å
"≥∂Ãã#∞ =∞$uÜ≥∞ÿ ÖËK#≥ ∞ – áêÑ¨ÙÅñ „É’K«∞@ÔH· II#=∞‡Ô~II „|uH˜<å_»∞ ´ Ñ¨~°Ö’Hõ=Ú#‰õΩ – =∞i "ÕOKÕã≤# – Ñ¨~°∞ñ _»QÆ∞ „H©ã¨∞Îx –
6. ^Õ=ã¨∞`«∞x ~°HOÎõ – Jaƒ# – „^ÀÇ¨ïÅ Hõu„Ñ≤Ü∞« =Ú ´ áê=# "≥Ú#iOK«∞#∞ áê^Œ=Úñ |@∞ì=Ú IIÜÕ∞ã¨∞II
áêÑ≤H˜ xñHõ – r=#"≥∞ÿ Ü«ÚO_»∞<£ II#=∞‡Ô~II 7. Ñïâ◊√^Œú ^Œ∂`«Å <å^Œ=Ú`À – „Ñ¨Éèí∞ ÜÕ∞ã¨∞ „H©ã¨∞Î – „Ñ¨HÍâ◊ =¢ã¨Î
– ÔQÖÏ¡ ~å=∞Ü«∞º =∞Ç≤Ï=∞Å`Àñ ´ Ñ¨~=° Ú#∞O_ç |Ç¨ï – `«fi~°QÍ =K«∞Û#∞ – ^è~Œ Ö° ’ #q∞‡# –
1
HõeQÔ #∞ #~°∞Å#∞ „É’K«∞#∞ IIÜÕ∞ã¨∞II
106
244 ã¨∞"å~°Î ã¨∞"å~°Î „Ñ¨Hõ@# 245
8. <åºÜ«∞O|∞ n~°∞Û k#=Ú QÆÅ^Œ∞ – #=∞‡x "åÔ~Å¡ – ™êÜ«∞O|∞ "≥^HŒ #˜ #∞ 299 ÜÕ∞ã¨∞<å^èŒ Hõ^ä•ä =∂^èŒ∞~°º=Ú
QÆ#Ñ¨_^» ∞Œ ´ ã¨∞"å~°Î <åºÜ«∞=Úñ n~°∞Û#∞ – #_»=_ç K˘Ñ¨C# – #=∞‡x
~å – aÅÇ¨Ïi `å – „uÑ¨Ù@
áêÑ¨ÙÅ – #~°Hõ=Ú *Ë~°∞Û#∞ IIÜÕ∞ã¨∞II
9. #=∞‡O_ô #+¨=ì Ú <˘O^ŒHõ – ÜÕ∞ã¨∞x #q∞‡# – á⁄=∞‡x K≥ÑÊ¨ ñ_»∞ ã¨∞=∞‡O_ç ÜÕ∞ã¨∞ <å^äŒ Hõ^ä• 1ã¨∞^è• ~°ã¨ – q∞kQÀ áê#=Úñ *ËÜ∞« ~ˆ ´ ^Àã¨HÍi
´ W=Ú‡QÆñ QÆ$Ñ¨`À – xÅÖ’ñ QÍK«∞#∞ – Ñ≤=∞‡@ "≥∂Hõ∆ Ñ¨Ù~°=Ú#ñ *Ë~∞° Û#∞ [#O|∞ÖÏ~å – ^Œ∞i`« Éè=í =ÚÅ ÉÏÜ«∞~ˆ IIÜÕ∞ã¨∞II
IIÜÕ∞ã¨∞II 1. WÇ¨ÏÑ¨~O° |∞ Öˇ=xKÕ ã¨$l – ~ÚOÑ¨ñ|_çÜ∞≥ <˘ K«∂_»~ˆ ´ Jã¨ÇÏ¨ Ç¨Ï Ü«∂
qÉè∞í ñ _»=`«iOK≥#∞ – J`«x QÆ∞}=ÚÅñ ÉÏ_»~ˆ IIÜÕ∞ã¨∞II
2
298 ÜÕ∞ã¨∞<˘^ŒÌ‰õΩ ~°O_ç 2. ^Œ∞i`« Éèíi`«∞Å ^Œ∞+ì̈ 3K«i`«∞Å– #~°Ü∞« =K≥Û#∞ E_»~ˆ ´ã≤~÷ =° ÚQÍ=∞k
~å – =∞^èºŒ =∂=u `å –Pk #q∞‡ Ü«∂ „Ñ¨É∞íè – Hõ~∞° } =∞kñ Q˘xÜ«∂_»~ˆ IIÜÕ∞ã¨∞II
3. Ñ¨xH˜=∂e# 4"ÕÅ∞Ñ¨ÙÅ ^≥ã¨ – Ñ¨~°∞QÆ∞ Öˇ`«∞Î@ =∂#ˆ~ ´ 5`«#∞=Ù q∂
~°O_ç ÜÕ∞ã¨∞x Ü≥Ú^ŒÌ‰õΩñ – „Ñ≤Ü«ÚÖÏ~å q∂~°∞ – ~°O_ç ÜÕ∞ã¨∞x Ü≥Ú^ŒÌ‰õΩ
H˘é H˜K«∞Û „H©ã¨∞Îx – ^ŒÜ«∞‰õΩñ ÉÏ„`«`«ñ |∂#ˆ~ IIÜÕ∞ã¨∞II
´ ~°O_ç ~°O_ç – ~°Ü«∞=Ú# aÅ∞K«∞K«∞ – #∞O_≥_ç ~°Hõ∆‰õΩñ – _˘ã¨ñÔQ#∞
„ÉÏ}=Ú II~°O_çII 4. =∞~°} |e ~°H=Îõ Ú# =∞# Ü«∞O –^Œéx˜ „É’=#∞ =K≥Û#∞ ´ ‰õ~∞° }`Àñ
1. q∂~°∞ áêÑÖ|∞Åñ ^ŒºlOz – ÜÕ∞ã¨∞x Hõ_‰» Ωõ – ~åˆ~ "ÕQ=Æ Ú qâ◊fiã≤Oz ÉÏÑ¨ÙÅñ aÅ∞K«∞ QÆ∞~°∞ – ^ŒiH˜ñÉ’=Ù^Œ q∞K«Ûù#∞ IIÜÕ∞ã¨∞II
´ q∂~°∞ =zÛ##∞ – q∞=Ú‡#∞ „^ÀÜ«∞ñ_»∞ – KÕ~Ô _»∞ "åix – *Ë~∞° Û#∞ ^Œ# 5. Ñ¨~°=∞`«`«fi q^è•# É’^èŒÅ∞ – ÉÏQÆ∞QÆñ „|Hõ\ ÕK≥#∞ ´ 6z~°ã∞¨ MÏã¨Ê^Œ
^Œi II~°O_çII Ñ¨^=Œ Úñ QÀi# – r=ÙÅ‰õΩ qxÑ≤OK≥#∞ IIÜÕ∞ã¨∞II
2. q∂‰õΩ „|`«∞Hˆ q∞ âßâ◊fi`«=Ú – „Ñ≤Ü∞« [#∞ÖÏ~å – áÈ‰õΩñ_ç Ü«∂tOz 6. =∞~°} "≥ÚOk# H˘O^ŒéH˜ ñ˜ ^• – =∞~°Åñ „ÉÏ}=Ú eK≥Û#∞ ´ =~°
Ö’Hõ=Ú#∞ ´ Ö’HÍâ◊Å‰õΩ#∞ – ÖÁOQÆ∞@ KÕ`#« ∞ – q∂‰õΩ Ñ¶∞¨ \˜Å∞¡#∞ – =∞Ç¨^Œ∞ƒù`« HÍ~°º=ÚÅ x– ^Œú~° #<ÕHõ "≥Ú#Ô~Û#∞ IIÜÕ∞ã¨∞II
"≥∞O_»Q∞Æ ^Œ∞óY=Ú II~°O_çII
7. ‰õΩ\˜Å |∞^Œ∞úÅ „^Àz ã¨[˚# – QÀ+≤ì #∞O_»∞@ QÀ~°ˆ~ ´ k@=ÚQÆ#∞
3. q∂ˆ~Å *ÏÅ=Ú KÕÃã^Œ~∞° – „Ñ≤ÜÚ« ÖÏ~å "ÕQÆ – ~åˆ~ Hõ_∞» ÉèÏQÆº "≥ÚO^≥^~Œ ∞° <≥=∞‡kx q∂~˘O – ^Œ∞@‰õΩñ „H©ã¨∞Îxñ *Ë~°̂~ IIÜÕ∞ã¨∞II
´ KÕ~° =zÛ z~° – r==Ú <˘O^Œ∞ñ _» – áê~° =Ú^ŒO|∞#∞– |_»Ü∞« ñQÆ – Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^Œi
^Õ=Ùñ_»∞ II~°O_çII 1
J=∞$`«=Ú 2áêÑ¨=ÚÅ`À xO_çÜÚ« #fl"åix. 3^Œ∞~å‡~°æ"≥∞ÿ# „Ñ¨=~°Î#QÆÅ"åix
– Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^èŒ=Ú 4 5 6
^Õ=`«Å ^ÕÇÏ¨ =Ú. ZÅ¡Ñ¨Ê\˜H˜x =ÚYHÍ~°}"≥∞ÿ#
107
246 ã¨∞"å~°Î ã¨∞"å~°Î „Ñ¨Hõ@# 247
300 =zÛ „H©ã∞¨ #Î ∞ K«∂_»∞ñ_ç 301 ~°Hõ∆}ÏÇ¨fi#=Ú
~å – HÍOÉè’l `å–@ N~åQÆ=Ú `å–„uÑ¨Ù@
~åÔ~ ÜÕ∞ã¨∞x E`«=Ú – HÀiHõ n~° – ~åÔ~ ÜÕ∞ã¨∞x E`«=Ú ´ ~åÔ~ ~å~À [#∞ÖÏ~å – "ÕQÆ=Úñ QÆ∂_ç – ~å~À „Ñ≤Ü«ÚÖÏ~å– âßâ◊fi`«"≥∞ÿ#
ÜÕ∞ã¨∞x E_» – ~å~å*ˇ· =∞# r"å – ^è•~° Hõ~°∞}Ï=∞$`« – ™ê~°"≥∞ÿ Ü«Ú<åflñ –Ñ¶¨∞# ~°Hõ∆}ñ *Ë~° ´ 1™ê~å™ê~°=ÚÖò ´ ã¨=∞‡uQÍñ Ez – 2nè~`° fi« =Ú#ñ
_»∞ II~åÔ~II „H©ã¨∞Î – *Ë~°∞ ^•iñ QÀi II~å~ÀII
1. ™ê~°Ç‘Ï# =∞QÆ∞ 1ãÖ – ™ê~åaúÖ’ñ lH˜¯ – ÉèÏ~°=∞#∞K«∞ h`« – <Õ~°x 1. J#∞=∂#=Ú Åxfl – q∂~°Å∞ =∂x – 3P^ŒºO`«=Ú ÖËx ´ HõxHõ~=° Ú
"åiH˜ 2`å~°H"õ ∞≥ #ÿ ^Õ=‰õΩ – =∂~°∞ñ_»∞ ÜÕ∞ã¨∞ñ_»∂ 3~å~°∞Û K«∞O_»∞ @‰õΩ –
4 KÕ`« – =∞#Å ~°HO∆˜ Ñ¨#∞ – ^Œ# r==Ú xK«∞Û – Ñ¶∞¨ #∞xñ „H©ã∞¨ xÎ Q˘Åfi
Éèí∂iã¨Ç¨Ü«∞ – HÍiÜ≥ÿ∞ KÕÜ«¸`«‰õΩñ ´ QÀi ~ÚK«∞ÛK«∞ ˆH∆=∞ – f~°O
|∞#‰õΩñ *Ë~Û° – ^•iñ EÑ¨ÙK«∞ q∂q – Kå~°=ÚÖò ^˘ÅñyOK«∞ II~åÔ~II II~å~ÀII
2. Ñ¶¨∞’~°"≥∞ÿ# áêÑ¨ – ÉèÏ~°O|∞ "≥∂Ü«ÚK«∞ – ^•iñ QÍ#Hõ `å~°∞ – =∂~°∞ 2. =∞# áêÑ¨=Ú Åxfl –"≥∂Ü«∞#∞ ^Õ – =Ùx KÕñ |xñ |∂x ´ =∞#∞*Ï=
Öˇ#· #~°∞Åñ – QÆ∂iq∞`À ñ aÅ∞Û#∞ – 5<å~°Hõ ÉÏ^èŒ – 6Å∂~°Hõ ^˘Åñ `å~°∞ñ_≥· – q#∞@ Hõ^Œ∞ƒù`«"≥∞ÿ# – Ñ¨#∞ Öˇ<Àfl KÕã≤ ã≤ – Åfi#∞ |_ç# Ñ¶¨∞#∞ñ
yOK«∞K«∞ – h~°ã∞¨ ÅOK«∞ – ÉèÏ~°O|∞ `å "≥∂Ü«ÚK«∞ ´ <Ài =∞kè Hõ=Úñ *Ë~° II~å~ÀII
EÑ≤ – <Õ~°O|∞ ÉÏÑ≤ â◊$O – QÍ~°"≥∞ÿ# "≥∂Hõ∆ – ^•fi~°"≥∞ÿ Ü«Ú<åflñ_»∞ 3. áêáê`«∞‡ ÅQÆ∞ "åi – ÉèÏ~°=Úñ 4„^Œ∞OK«∞ – |Å∞_≥·# Ü«ÚÑ¨HÍi ´
II~åÔ~II
FÑ≤H`õ À ñ ^Œ# – ^•Ñ¨Ùñ *Ëi# "åi – âßÑ¨=Ú `å "≥∂ã≤ – HÍáê_»∞
3. HÍ~°∞}∞ºñ_»∞#∞ xifi – HÍ~°∞ñ_»∞ ^Œ∞i`ÀÑ¨ – HÍ~°∞O_»∞ â◊√^•úÅO – Ñ¶¨∞#∞"Õñ_»II~å~ÀII
HÍ~°∞O_Ò ÜÕ∞ã¨∞x – <Õ suQÍ qO\˜"∂≥ – Ü«∂ su "≥∂ – 7H∆Í~å=∞ =Ú#
E`«∞=Ú – ™ê~° 8"åHõº – ^èÀ~°}<˜ £ |_ç áÈ^Œ=Ú ´ ^•~°∞}O |QÆ∞ „â◊=∞Å∞ 4. `«# Ü«∂`«‡‰õΩñ w_»∞ – QÆeæOK≥_»∞ – Ñ¶¨∞#`« ÖˇÅ¡#∞ 5áê_»∞ ´6`«#∞=Ù
– ÉÏ~°∞ÉÏ~°∞QÍ #∞#fl – 9áÈi ^•ñ\˜ „Ñ¨Éèí∞xñ – *Ëi ã¨∞dO`«=Ú II~åÔ~II x`«º=Ú QÍ – ^Œx Ü«∞aè=∂# – =Ú#∞ g_ç =∞# „H© –ã¨∞xÎ [_» QÆuñE_»
4. P ~°=∞ºÑ¨Ùi# „ÉË – =∂~°yOK«∞K«∞ x`«º =∂~ÀQÆº=Ú‰õΩ ÉÁOk – II~å~ÀII
™êÔ~™êÔ~‰õΩñ „Ñ¨Éèí∞x – 10<å~å==ÚQÆ ™ÈÎ„`«=Ú – 11Kå~°∞`«~° ^Õ –"å 5. ã¨HõÖÏO`«~åºq∞ – x~åHÍ~°∞ – _˘Hõ_Õ Ü«∞O`«@ ™êq∞ ´ „Ñ¨Hõ@ =ÚQÍ
~å^èŒ#=Úñ *Ë`«=Ú – <À~å~° <å – ¿Ñ~°∞ <Õ Ñ¨ÓlO`«∞=Ú ´ ^Œ∂~°ã¨∞÷Öˇ· =∞~°∞Îº – Å‰õΩ<≥Å¡ =∞^èŒºã¨∞÷ – _˘Hõ_Õ „H©ã¨∞Î_»∞ ãÖ – ~°Hõ∆‰õΩ_≥· ~ÚÅ∞‰õΩ =K≥Û
Ü«Ú#fl – "å~°ÅO ^Œ# ~°HõÎ – ^è•~À^ŒHõ=ÚKÕñ 12*Ë – ‰õÄ~°∞#@∞¡QÆñ *ËÜ«Ú
– ÉË`åà◊ *Ï<£ II~å~ÀII
1
ã¨=Ú„^Œ=Ú=O\˜ Ö’Hõ r=#=Ú. 2^•\ÕK«∞#kÜ≥∞ÿ . 3F^•~°∞Û@. 4Q˘Ñ¨Ê
1 2 3 4
5
Ñ¶¨∞’~°"≥∞ÿ#. 6
Lz`«=ÚQÆ. 7 `Àñ@Ö’. 8 "åHõº „Ñ¨"åÇ¨Ï=ÚÖ’. 9 áÈ~å@=Ú. ™ê~°=Ú QÆÅq, ™ê~°=ÚÖËxq. ^è≥·~°º=Ú`À. x`«º"≥∞ÿ#. fã≤"Ü
Õ Ú« ,
10
â◊|=Ì Ú`À. 11=∞<ÀÇ¨Ï~°"≥∞ÿ#. 12
KÕuH˜ ^˘~°∞‰õΩ#@∞¡QÆ. Ñ¨xH˜~åxq. 6 â◊s~°=Ú.
108
248 ã¨∞"å~°Î ã¨∞"å~°Î „Ñ¨Hõ@# 249
302 â◊√Éè=í ~°=Î ∂# „Ñ¨H@
õ # 2. [Å |∞^Œ∞ƒù^=Œ Ú HõO>ˇ – K«∞ÅHõx „|^Œ∞‰õΩ ´ ^ŒÅáÈã≤ nx Ü«∂ – â◊Å∞
Q˘~Úº "≥^Œ‰õΩ IIáÈÜ≥∞ñQÆII
~å – ÉÏºQÆ∞ (KåÜ«∞: ÜÕ∞ã¨∞x „¿Ñ=∞#∞ <Õ=∂~°Hõ) `å–Pk
3. Z<åflà◊√§ ã¨∞Y ÃÑ>ì̌ – <≥~"° Ò h "Õ∞#∞ ´ Hõ#∞fl =¸ã≤#<åñ_≥ – HÍ\˜
ÜÕ∞ã¨∞x ã¨∞K«i`« – "≥∞O`« á⁄#i#k – Ü≥∞=fi~°∞ qx Ü≥∞^Œ – s [QÆu<£ áêÖ∫#∞ IIáÈÜ≥∞ñQÆII
ÉèÏã¨∞~° #Ü«∞ =∞#∞ – |O^è=Œ Ú QÆey# – Éè‰í Ωõ ÅÎ H˜k ™œ – ÉèÏQÆº=ÚQÍ 4. =∞^Œ =∞`«û~°=ÚÅ "≥O–|_ç QÆ∂_ç h=Ù ´ Ç¨Ï$^ŒÜ∂« aè=∂#=Ú – =^ŒÅ∞
IIÜÕ∞ã¨∞II H˘<åfl=Ù IIáÈÜ≥∞ñQÆII
1. ^•ã¨∞Å "≥ÚéÅ#∞ – ^ŒÑ¨ÊHõ q#∞K«∞#∞ – ^è≥·~°º=Ú <˘ã¨ñÔQ_ç – ^•`« 5. K≥_»∞ ^Œ∞~°∞æ}=ÚÅ áÈ – +≤OK«∞@ q_»∞= ´ QÆ_»ÉÏ@∞¡ h Hõ#∞Å∞ –
ã¨∞q∂ ´ ^Àã¨=ÚÅ QÆq∞ñ – „^ÀÜ«∞ |Å=ÚQÆÅ – ^˘_»¤ ^˘~°‰Ωõ #∞u – QÍ#OQÆÖ=Ë IIáÈÜ≥∞ñQÆII
^Œ∂`«ÅKÕ<£ IIÜÕ∞ã¨∞II
2. áêÑ¨ #~°∞Åñ QÆx – áê=#O ÉÁ#~°Û#∞ – ÉèÏ~° =∞#x Ñ¶¨∞# – |O^èŒ∞ 6. [=fi# |Å=ÚKÕ – „H˘=ÙfiK«∞ h=Ù ´ #=ÙfiÖÏ@Å „á⁄^Œ∞Ì – #_çÑ≤ Ü«Ú<åfl=Ù
IIáÈÜ≥∞ñQÆII
=Ùñ _»∞ – P Ñ¨~=° ∞ [#‰õΩ – <å[˝ñ |_»ã≤ <≥i Ü«∂_è∞» ºñ_ç_∞» =∞ – ÖÁO^≥
–Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^Œi
#∞~ÚÅ<£ IIÜÕ∞ã¨∞II
3. ã≤Å∞=ÃÑ· xÅz – KÕ@∞ =_»∞K«∞ =∞i – z=~°‰Ωõ [#‰õΩx – z`«=Î Ú#<£ ´ 304 ~°H}
∆õ =∂~°=æ Ú
K≥Å∞=QÆ =∞#qx – *ËÃã#∞ #~°∞Å‰õΩ tHõ∆ `˘ÅñQÆ∞@‰õΩ – NHõ~∞° ñ_Ò IIÜÕ∞ã¨∞II ~å – ™œ~å¢+ì̈ `å–P@
4. áêÑ¨ ~°Ç≤Ï`« Ü«∞ – áê~° =∞Ç≤Ï=∞=Ú#– áê„`«=∞ =∞i ‰õΩ_ç – áê~°≈fi q#ˆ~ ÜÕ∞ã¨∞„H©ã¨∞Î É’^èŒ – =∞kx – Q˘#ˆ~ – Ü«∂`«x ã¨`«º É’^èŒ – qx#
=Ú#<£ ´ áêÑ¨ÙÅq+¨Ü«∞=Ú – „áê~°÷# "≥Ú#Ô~Û_ç – ÉèÏ==Ú QÆÅ Ç≤Ï`« – ÜÕ∞ã¨∞x É’^èŒ – qâßfiã¨=Ú# q∂~°∞ – Q˘#Ü≥∞^Œ~°∞ x[=ÚQÆ – Q˘Ñ¨Ê
ÉèÏã¨¯~°∞ñ_Ò <å IIÜÕ∞ã¨∞II ÉèÏQÆºO|∞Å∞ IIq#ˆ~II
5. ^Œ∞+¨µÅ∞ ##∞ñ QÆx – ^Œ∂+¨} #∞_»∞=ÙÅ∞ – ^ŒQ=úÆ Ú Å#Hõ – ^Œ∂i# <å 1. ^•i ^˘ÅñyÜ«Ú#fl – "åi<≥Å#¡ ∞ „É’=ñ – QÀi=zÛu #OK«∞ – ‰õÄi‡
´ W+¨µñì _»∞ =_»ã#≤ ~Ú_»∞=∞Å∞ ^ŒÅñz ´ ~ÚOK«∞Hõ Ñ¨QÆ =∞k – <≥OK«#∞ ÜÕ∞ã¨∞=Ù `≥ÖˇÊ IIq#ˆ~II
<åIIÜÕ∞ã¨∞II 2. =∞# áêÑ¨=ÚÅ <≥Å¡ –=∞# H˘~°‰Ωõ =Ç≤Ï~ÚOz – =∞# Ü«∞O^Œ∞ ^ŒÜ∞« KÕ`ñ«
^Œ# „áê}=∞iÊOz IIq#ˆ~II
303 HÍÅ=Ú QÆuOzáÈ=ÙK«∞#flk 3. =∂~°∞ =∞#ã¨∞ <˘Ok – =∞~°Å ~°=∞‡OK«∞"Õ – =∂~°∞ aÅ∞K«∞ ÜÕ∞ã¨∞ –
~å – [O~°≠∂\˜ `å–„uÑ¨Ù@ "≥∞„ÿ ux ^ŒÅñK«∞K«∞ IIq#ˆ~II
áÈÜ≥∞ñQÆ áÈÜ≥∞ñQÆ – HÍÅ=Ú "≥o¡ – áÈÜ≥∞ñQÆ áÈÜ≥∞ñQÆ ´ =∂Ü«∞ 4. `«# Ü«∂[˝ QÔ H· ˘x – `«# ¿ã=*ËÃã_ç – =∞#∞AÅ H˘ã¨ñQÆ∞#∞ –=∞#ã¨∞#
ãÖ™ê~° ãÖ – Ñ¨^Œñ QÆ∂~°Ê =∞iy – Ü«∂Ü«Ú =O`«Ü«Ú =º~°÷ – "≥∞ÿáÈÜ≥∞ñ <≥q∞‡k IIq#ˆ~II
^Œiy IIáÈÜ≥∞ñQÆII 5. `å#∞ #_»z# „`À= – `«# [#∞Å∞ „^˘‰õΩ¯#∞ – `å<≥ÑÙ¨ _»∞ KÕÜÚ« #∞ –
1. WÅÖ’ <≥O^Œ~°∞ h`À – h_≥·#"å~°∞ ´ HõÅñ QÍOz "Õ∞ÖÁ¯#fl – QÆu `«y# ã¨Ç¨ Ü«∞ºO|∞ IIq#ˆ~II
=∞_»ã<≤ å~°∞ IIáÈÜ≥∞ñQÆII – Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^èŒ=Ú
109
250 ã¨∞"å~°Î ã¨∞"å~°Î „Ñ¨Hõ@# 251
305 ~°Hõ∆‰õΩx Ü≥Ú^ŒÌ‰õΩ ~°O_ç 2. [Ñ¨`Ñ« =¨ ÚÅ∞ =∞i – Ü«ÚÑ¨"åã¨=ÚÅ∞#∞ – LÑ¨Ü∂≥ yOÑ¨=Ù F =∞#™ê
– <≥Ñ=¨ ÚÅ *ˇÃÑÊ_»∞ – JÑ¨"åkx q_ç – Hõ$Ñ¨"åkxQÆx „|`«∞HÀ =∞#™ê
~å – =∂~°∞= (KåÜ«∞ : Ç¨ÏÖˇÅ∂Ü«∞Ü«∞x áê_»∞_ô) `å–P@ IIáêÑ≤xII
~°O_ç =∂#=ÙÖÏ~å – ~°Hõ∆‰õΩx# – =∞‡O_ç "ÕQÆ=Ú „Ñ≤Ü«ÚÖÏ~å ´ ~°O_ç 3. =∂#x „¿Ñ=∞KÕ – =∞#∞AÅ „É’=QÆ =∂#=Ù_»Ü∞≥ º#∞ F =∞#™ê =∂#∞QÆ
áêÑ¨ÙÅ „É’K«∞@‰õΩ Ñ¨~° – =∞O_»ÅO|∞#∞ q_çz ~¸ Éè∞í q –=∞O_»ÅO|∞# QÆÅfii – „=∂xÃÑ· ÜÕ∞ã¨∞_»∞ – „áê}=Ú <˘ãÔ̈Q#∞ F =∞#™ê IIáêÑ≤xII
Hõ~°∞QÆ∞^≥Oz#– =∞Ç¨`«∞‡<£ QÆ#∞Q˘x ã¨∞dOÑ¨#∞ II~°O_çII 4. =∞~°}=Ú <˘OkÜ«Ú – =∞~°Å ã¨r=Ù_≥· – =∞#∞AÅ HõQ∞Æ Ñ¨_<≥ À =∞#™ê
1. WÅÖ’ =∂#=ÙÅO^Œ~∞° – Ñ¨Å∞q^èŒ áêáê – â◊ÅÖ’ =Úxy Ü«ÚO_çi ´ – =∞~°} |O^è=Œ ÚÅ – |i=∂iÊ# „Ñ¨É∞íè – ãï~°H‰∆õ Ωõ eHõ ÖËiÅ =∞#™ê
`«∞Å∞=Ü«∞QÆ∞ ™ê`å#∞ K≥_¤» – =Å#∞ lH˜¯#"å~°Å<£ ^Œ# – |Å=Ú`À q_ç IIáêÑ≤xII
Ñ≤OÑ¨ „ÉÏ}=Ú – |eQÆÉˇ\ ì̃# „Ñ¨Éèí∞x Ü≥Ú^ŒÌ‰õΩ II~°O_çII 5. =∂~°∞Ê#∞ ÉÁO^ŒHõ – =∞e# `«~∞° }=Ú – =∞~°Å ÅaèOÑ¨^∞Œ F =∞#™ê –
2. Ñ¨~°=ÚO_»∞ #~°∞ÅO^ŒiÔH· – =∞~°}O|Ü≥∞º – Hõ~°∞}`À_»#∞ H˘~°`«ÃÑ· ´ f~°∞ÊHÍÅ=Ú# f~°Êi „H©ãxÎ̈ – u~°=ÚQÆ #=Ú‡=Ú ÜÕ∞ã¨∞x =∞#™ê IIáêÑ≤xII
– Zãπ.*ˇ."≥∂*ˇãπ
=∞~°e =¸_»=k#=Ú#O^Œ∞# – =∞Ç≤Ï=∞`À <å „Ñ¨É∞íè =ÙÖËz – `≥~=° *ËÃã#∞
"≥∂Hõ=∆ ∂~°=æ Ú – â◊~} ° ∞ *ÁzÛ#"å~°Å‰õΩ#∞ II~°O_çII
307 ÜÕ∞ã¨∞„H©ã¨∞Î ã¨=∂^è•#Hõ~°Î
3. áêÑ¨ÉèÏ~°O|∞ #∞O_ç – q_»∞^ŒÅ<˘O^Œ – „áêÑ¨ÙQÀi#"å~°Å∞ ´ „áêÑ¨
‰õΩO_»Q∞Æ „H©ã∞¨ <Î å^è∞Œ x – ^•Ñ¨Ù*Ëi `«ÑO¨ |∞ *Ëã#≤ – áêÑ¨ÉÏè ~°=Ú nã≤ âßOux ¿ÇÏ „Ñ¨Éèí∞ÜÕ∞ã¨∞ – ¿ÇÏ „Ñ¨Éèí∞ ÜÕ∞ã¨∞ – ¿ÇÏ „Ñ¨Éèí∞ ^Õ=ã¨∞`å ´ ã≤Åfi^èŒ~å,
QÆ∂~°∞Û – Ü«∂ „Ñ¨Éèí∞ <˘^ŒÌH˜Ñ¨Ù_Õ II~°O_çII áêÑ¨Ç¨Ï~å, âßOuHõ~å II¿ÇÏ „Ñ¨Éèí∞II
4. ÉèÏ==∞O^Œ∞# ^≥eÜ«Ú_ç – q∂~°Å∞ x`«º – r==∂~°=æ Ú QÆ#∞_ô ´ áê= 1. âßOu ã¨=∂^è•<åkèÑf¨ – ™êfiO`«=ÚÖ’ „Ñ¨âßO`«xnè ´ âßOu ã¨fi~°∂áê,
#∞O_»Q∞Æ „H©ã∞¨ Î q∞=Ú‡#∞ – áê=#∞Å∞QÍ *Ëã≤ #∂`«# – r==Ú <˘ãÖy Ñ¨~° r=#náê – âßOu ã¨∞"å~°xÎ nè IIã≤Åfi^è~Œ åII
=Ú# – *Ë~∞° Û q∞=Ú‡#∞ xâ◊ÛÜ«∞=ÚQÍ II~°O_çII 2. `«Ñ=¨ ÚÅ∞ `«~z° # x<≥flQÆ^• – [Ñ¨=ÚÅ∞ Q˘ez# x<≥flQÆ^• ´ qÑ¶Å¨ ∞Å∞
– l.*Ï<£ `å`«Ü«∞º *Ëã≤# q*Ï˝Ñ¨#Å‰õΩ – ã¨Ñ¶¨Å`« h"≥QÆ^• IIã≤Åfi^èŒ~åII
306 ã¨∞"å~°Î 3. =∞`«=ÚÅ∞ "≥^HŒ #˜ x<≥flQÆ^• – „=`«=ÚÅ∞ QÀi# x<≥flQÆ^• ´ Ñü `«∞Å∞
^Õ=Ùx ã¨∞`«∞Åx <ÕiÊ# – Ç≤Ï`«=∞u g"≥QÆ^• IIã≤Åfi^èŒ~åII
~å – PÇ≤Ïi (KåÜ«∞ : ÜÕ∞ã¨∞=O\˜ „Ñ≤Ü«∞|O^èŒ∞_»∞) `å–Pk
4. Ñ¨Å∞‰õΩÅÖ’ h âßOu Hõ^Œè – `˘ÅHõi "å#QÆ QÆ∞iÃãQÆ^• ´ =∞Å=∞Å
áêÑ≤x<Õ#x – „Ñ¨É∞íè Ñ¨^=Œ ÚÅHõ_» – „áê~°#÷ ¿ãÜ«Ú=Ú F =∞#™ê – áêÑ¨ÙÅ =∂_ç# =∂#=Ç¨Ï$^ŒÜ∞« =Ú – HõÅHõÖÏ_≥H^õ • IIã≤Åfi^è~Œ åII
q∞„`«∞_»∞ – „Ñ¨Éèí∞ ÜÕ∞ã¨∞xHõ_» – áêÑ¨Hõ∆=∂Ñ¨} HõÅ^À =∞#™ê IIáêÑ≤xII 5. HÍ##`«∞Åº ã¨=∂[=ÚÖ’ – Ç‘Ï#`« *ˇO^≥#∞ =∂#=`« ´ =∂#= "≥∞„ÿ ux
1. #~°∞x ã¨fihuKÕ – ^˘~°∞Hõ^∞Œ "≥∂Hõ=∆ Ú – #~°∞Å#∞ E_»‰Ωõ Ü≥∂ =∞#™ê ã≤ÅfiÑ¨`åHõ=Ú – ^•#=Ú *ËÃãQÆ^• IIã≤Åfi^è~Œ åII
– ^èŒ~°<˘Hõ Ñ¨Ù}∞º_»∞ – ^Œ~°z#ÖË_»x – Ñ¨~°=∞"Õ^Œ=ÚÖ’ QÆÅ^À =∞#™ê 6. ^Õ=Ùx ÉÏã≤# Ö’Hõ=ÚÖ’ – Kå=ÙÜ≥∞ HÍÑ¨Ù~°=ÚO_≥QÆ^• ´ ^Õ=Ùx`À
IIáêÑ≤xII ãŸºO|∞#∞ [QÆuH˜ – ~¸q x_çuq QÆ^• IIã≤Åfi^è~Œ åII
110
252 ã¨∞"å~°Î ã¨∞"å~°Î „Ñ¨Hõ@# 253
7. áêÑ¨=Ú KÕã≤# ¢ã‘Îx QÆx – áêÑ¨ÙÅ HÀÑ¨=Ú =∞O_≥QÆ^• ´ ^•Ñ¨Ù# *Ëi 6. â◊~°}©Ü«∞ =~°"≥∂Hõ∆ – Ñ¨Ù~°=∞O^Œ∞ Ñ¶¨∞#™œYº – Ñ¨~°=∂#O^Œ=Ú ÖÁO^Œ∞K«∞
áêÑ≤x „É’z# – HÍÑï g"≥QÆ^• IIã≤Åfi^èŒ~åII ´ =~°∞Å ^Œ∂`«Å – ÉèíHõÎQÆ}=ÚÅ – ã¨~°ã¨^Õ=Ù ã¨‡iOK«∞ ÉèÏQÆº=Ú– QÆ∞~°∞_»∞
8. MÏm ã¨=∂kèÖ’ =∞~°}=Ú#∞ – Mˇk· QÆ *Ëã#≤ h"≥Q^Æ • ´ YÅ=∞Ü«Ú_»Q∞Æ hH˜_ñ» QÀi Ñ≤Å∞K«∞K«∞ – Hõ~=° Ú *ÏÃÑ#∞ – H“yeOÑ¨"≥ IIáêÑÏI
™ê`å#∞x QÆ~fi° =Ú – YO_»#=∂Ü≥∞QÆ^• IIã≤Åfi^è~Œ åII – ÑÖ`«QÍx Ñ¨~°^Õt
9. HõÅ∞=iÖ’ h âßOu ã¨∞^è• – ÃãÅÜÕ∞é∞QÆ „|=Ç≤ÏOK≥QÆ^• ´ HõÅ∞+¨ 309 „H©ã¨∞Î ã¨∞"å~°Î
Z_®iÖ’ HõÅ∞=Å∞ Ñ¨ÓÜ«Ú@ – ã≤Å∞= q[Ü«∞=Ú QÆ^• IIã≤Åfi^è~Œ åII ~å – =ÚMÏi (KåÜ«∞ : L#fláê@∞# =K«∞ÛK«∞<åfl#∞) `å–„uÑ¨Ù@
– Z.a.=∂ã≤ÖÏ=∞}˜
308 áêÑ¨=Ú ^•~°∞} =∞QÆ∞ =∞~°} – "åikè ^•ñ@ <≥ – "åfii â◊Hºõ =Ú ™È^Œ~° ´ Ñ¶∞¨ ’~°
=∞QÆ∞ HÔ ~°@=ÚÅ=Öˇ q – ™êÎ~=° ÚQÆ <Õ~=° ÚÅ∞ ÃÑñ· Q˘x – áê~°∞ K«∞O_»∞#Ñ¨C
~å – =ÚMÏi (KåÜ«∞ : L#fláê@∞# =K«∞ÛK«∞<åfl#∞) `å–„uÑ¨Ù@ _»^ŒÌiñ – *Ë~°∞ >ˇ@∞¡ ^•iñ QÆ#ˆ~ II^•~°∞}II
áêÑ¨‰Äõ Ñ¨=Ú#O^Œ∞ – Ñ¨_ç =ÚxyÜ«Ú<åfl=Ù – áê\ÕÑ¨=k Ü≥∞O^Œ∞‰õΩ´ 1. XHõ¯ ÃÑ@∞ì# <≥QÆã≤ – K«Hõ¯ "≥Å∞§^Œ =∞# h – Ô~Hõ¯ ÅHõ¯é‰õΩ ~å=Ù ´
áêÑ¨ [#‡=Ú áêÑ¨Hõ~°‡=Ú – áêÑ¨Ñ¨Ói`«"≥∞ÿ# Ç¨Ï$^ŒÜ«∞=Ú – FÑ¨~åx ZHõ¯_≥·##∞ <À_» QÆ#∞ñQ˘x – Ü≥∞H˜¯áÈ^Œ =∞x `«ÅOz#ñ – *ˇHõ¯ xi‡`«"≥∞ÿ#
ÉèíÜ«∞OHõ~À„QÆ`« – âßÑ¨=ÚÅ∞ ã¨=∞Hõ\ ì̃Ü«ÚO_»QÆ IIáêÑÏI Ü≥∂_» – ÅHõ¯é‰õΩ ~å"Õq∞ ¿ã`«∞=Ú II^•~°∞}II
1. Ñ¨~=° ∂`«‡ q∂^Œ<Õ – QÆ∞i xÅ∞Ê =∞x ^≥Å∞Ê – =~°É’^è=Œ ∞k <≥OK«=Ù ´ 2. =∞OQÆà◊ ^èfiŒ #∞Å`À – â◊$OQÍ~°ÑÙ¨ ~°=Ú "≥– Å∞OQÆ∞K«∞#flk =ÚO^Œ@ ´
x~°`« =Ú#∞ ~å„uÜ«Ú#∞ |=Å∞#∞ – x~°=Ù ^è#Œ =Ú#∞ Ñ¶∞¨ #=Ú ™œYº=Ú á⁄Oy áê~°∞K«∞ =∞~°} #k `«–~°OQÆ=ÚÅñ *ˇÅOQÆ∞K«∞#flk ÉèOí QÆÑ_¨ ‰» Ωõ ñ_ç
Å~°Ü«Ú K«∞O^Œ∞=Ù Hõ∆}=Ú h"å – Ñ¨~°=∞ ^èŒ~°‡=Ú ã¨~°‰õΩ*ËÜ«∞=Ù IIáêÑÏI =∞#‰õΩ „H©ã∞¨ Î – ã¨∞"å~°Ü
Î ∞« #∞ ÃÑ#∞ <å= ~ÚkQÀ II^•~°∞}II
2. Hõxq#OQÆ #∞^ŒQÆx – Ñ¨xH˜=∂e# „H˜Ü«∞Å –^Œxã≤ „Éèí=∞Ü«ÚK«∞ #∞O^Œ∞=Ù 3. "å^Œ ~°Ç≤Ï`«∞O_≥·# – Ü«∂k ^Õ=Ùñ_»∞ ^•x – <å^èŒ∞O _»#O |~°ñQÆ∞#∞ ´
´ Ñ¶¨∞#∞Å ÃÑ^ŒÌÅ [#h[#‰õΩÅ – #xâ◊=Ú#∞ x~°ã≤Oz "≥∞ÅÔQ_»∞ ÉÏ^èŒ ÖÁOk# #~°∞Å #O^Œiñ – *Ë~°ñnã≤# „H©ã¨∞Î ÜÕ∞ã¨∞ – <å^èŒ∞ñ_Õ <åq
q#Ü«∞~°Ç≤Ï`«OÉˇ·# rq`« – =Ú#‰õΩ <Õq∞ Ñ¶¨∞\˜Å∞¡<ÀHõ#∞ IIáêÑÏI ‰õΩñ _»∞ ¢ÔH·ãÎ̈= – "Õ^Œ"Õ∞ K«∞HÍ¯x nxH˜ II^•~°∞}II
3. ÃÑ~°"å~°Å#∞ „aÜ«∞™È – ^Œ~°∞Å∞QÆ „ÉËq∞OÑ¨ – Ñ¨~°=∂`«‡Ñ¨ÙiH˘ÅÊ^Õ – 4. =∂#=Ù ÅO^Œ~∞° – =∞~°}ÏO|∞kèx ^•ñ@ – =∞Ç¨ÏhÜ«∞ =∞QÆ∞ <å= ~Ú^≥
Ñ¨~°∞ÅÃÑ· ^Õfi+Ö|∞ Ñ¨QÆQ˘x – Ñ¨Å∞`≥~°OQÆ∞Å ÉÏ^èŒÑ¨éK«∞K«∞ – „áê}Ç¨Ï`«º ´ nxÖ’ <≥‰õΩ¯@‰õΩ =ÚO^Õ – =∂#∞QÆ "åHõº=Ú#∞ qx ã¨∞ – *Ï˝#
ÖÁ#~°∞Û h‰õΩ – Ñ¨~°=∞ Ñ¨^Œ=Ú ÅaèOÑ¨™ê^èŒº"≥∞ IIáêÑÏI "≥ÚOk#"å~°∞ ¢ÔH·ãÎ̈= – ™êfl# =∞#∞ Ñ¨„uHõ#∞ ÉÁO^ŒÔ~ II^•~°∞}II
4. áêÑ¨ ÑïÇ¨~å~°÷ – „áêÜ«∞tÛ`«Î=Ú *Ëã≤ –„áê}=∞iÊOK≥ <≥=~À ´ P 5. qk`«O|∞QÍ xO^Œ∞ – q*Ï˝# É’^Œ‰Ωõ Öò – qxÑ≤OK«∞^Œ∞~°∞ "åHõº=Úñ ´
Ñ¨~å`«Ê~°∞ <å„â◊~ÚOK«∞=Ú – âßÑ¨ÉèÏ~°=Ú ÉÏÑ≤„É’K«∞#∞ – =∂Ñ¨Ù ˆ~Ñ¨Ù#∞ÖËx Q˘^ŒQ˘x# Ü«∂`«‡=ÚÅ∞ `«$Ñ≤Îñ – Q˘#∞#∞ „|Éèí∞ Éè’[#=ÚÖ’<Õ –
ã¨fi~°æ – „áêÑ≤ÎHõÅ∞æ#∞ x`«ºâ◊√Éèí=∞QÆ∞ IIáêÑÏI Ç¨Ï$^ŒÜ«∞=ÚÅÖ’ ^Õ=Ù<å`«‡ – Ü≥∞Ñ¨Ù_»∞ nÑÖÉˇ· "≥Å∞OQÆ∞#∞ II^•~°∞}II
5. áêÑ¨ÉèÏ~°=Ú „HÕ^Œ – Ñ¨_ç‰õΩO^Œ∞ q∂‰õΩ<Õ – Ñ¨~°QÆx`«∞Î#∞ âßOux – 6. Ñ¨Å∞q^èŒ ãÖw`« – =ÚÅ`À ™êQÆ∞K«∞ =∞#=Ú – #ÅÜ«∞ ‰õΩO_»ñQÆñ É’^Œ∞
^•Ñ¨Ù #‰õΩ ~°O_»OK«∞ Ñü`«∞Å – ^ŒÜ«∞#∞ aÅK≥_»∞ ÜÕ∞ã¨∞„H©ã¨∞Î#∞ – áêÑ≤ =Ú ´ |Å=ÚQÆÅ ~¸ – Ü«∞ÅÅ∞ ^•ñ\˜ – Ñ¨~=° ∞ Ñ¨Ù~°^•fi~°=ÚÅ "≥Å∞Ñ¨Å
HÍ„â◊Ü«Ú_»OK«∞ #q∞‡ – ÉèíHÎ̃`À „áêi÷Oz "Õ_»"Õ IIáêÑÏI – QÆeã≤H˘x Ñïâ◊√^Œú [#=Ú#∞ – QÆ_‰» Ωõ "≥∂Hõ=∆ Ú KÕ~∞° H˘O^Œ∞=Ú II^•~°∞}II
111
254 ã¨∞"å~°Î ã¨∞"å~°Î „Ñ¨Hõ@# 255
7. Hõ~°∞}Ï=∞Ü«Úx ã¨ÉèíÖ’ñ – *Á~°HõáÈ~Ú# x`«º – #~°Hõ =∞O`« =∞O^Œ∞# 311 Come, ye people, hear the message
=∞iÜ«Ú #O`«º k#Ñ¨Ù ÉÏ^èŒÅ∞ – qiqQÆ q#ñ QÀ~°∞"å~°Å∞ – =∞~°}
"≥ÚO^ŒHõ =Ú#∞ „Ñ¨`«ºH©∆ – Hõ~°} =∞#∞ „QÆO^äŒ=∞#∞ q#ˆ~ II^•~°∞}II 1. [#∞ ÅO^Œé∞ q#O_ç `«# ÜÕ∞Hõ Ñ¨Ù„`«∞ xzÛ
- ~å=Ói ^•g^Œ∞ k=º ãÖQÆu ÑÖÃÑ xÅ‰õΩ<£.
`«O„_çÜ∞ÿ≥ # ^Õ=Ùñ _≥O`« 4. PÜ«∞##∞ #=Ú‡"å~°∞
310 ÜÕ∞ã¨∞ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« ^•fi~°=Ú#∞ `«@∞ì@ „¿Ñ=∞ K«∂ÃÑ#∞. <åâ◊ "≥ÚO^ŒHõ
~å – Éèˇ·~°q `å–Pk II ÜÕ∞ã¨∞ „H©ã∞¨ Î <å‰õΩñQÍ#∞ x`«ºr= "≥ÚOkã¨^•
Ç¨Ï$^ŒÜ«∞=∞<≥_»∞ `«Å∞Ñ¨Ù <˘^ŒÌ – ÜÕ∞ã¨∞ <å^èŒ∞O_»∞ ´ xÅz – ã¨^ŒÜ«Úñ „ÉÏ} q∞K≥Û#∞ ãÖ`«ã≤O`«∞~°∞.
_»Q∞Æ K«∞ñ ^Œ@∞ìK∞« O_»∞ – ã¨HÅõ q^è=Œ ÚÅ#∞ IIÇ¨Ï$^ŒÜ∞« II `«#∞fl ñ *Ë~° ##∞fl ñ aÖˇÛ<£ 5. áêÑ¨ÉèÏ~°=Ú ÉèíiOK«∞
„H©ã¨∞Î =`«∞Î#∞ II áêÑ¨ÙÖˇÅ¡~°∞
1. Ñ¨~∞° x É’e xÅ∞K«∞<åflñ_»∞ – ÑïHÕz K«∂_» ´ #`«ñ_»∞ – Ñ¨~∞° ñ_»∞ QÍñ
2. #~°HÀ\˜ áêÑ¨=∞O^Œ∞ ÜÕ∞ã¨∞ =∂@ q#ñQÍ#∞
_»∞ ~°Hõ∆‰õΩO_»∞ – „áê} ¿ãflÇ≤Ï`«∞ñ_»∞ IIÇ¨Ï$^ŒÜ«∞II
=Úxæ Ü«ÚO_»ñQÍñ ÉÏ^èŒ fé∞#∞.
2. Hõ~∞° }ÏjÅ∞O _»`ñ« _»∞ QÍ#ñ – QÍz Ü«Ú<åflñ_»∞ ´ ÜÕ∞ã¨∞ – Hõ~∞° } <≥é˜ ^ŒO„_ç "å~°Å<£ ~°H˜∆OÑ¨ñ 6. KÕ~° ~°O_ç, ã¨∞q„âßOu
y QÍ~°qOÑ¨ñ – QÆ~°=Ú <åºÜ«∞O|∞ IIÇ¨Ï$^ŒÜ«∞II „^À= KÕÃã#∞. x`«ºãÖ`«∞+≤ì
3. ZO`« ¿ãÑ¨Ù xÅ∞=ñ Éˇ\ ì̃ – ÜÕ∞_çÊO`«∞ ~°`«x ´ <å`«ñ – _≥O`À ^ŒÜ«∞KÕ 3. =∂‰õΩñ QÍ#∞ „áê}q∞zÛ q∂‰õΩ x`«∞Î #OK«∞ ÜÕ∞ã¨∞
aÅ∞K«∞K«∞<åflñ – _çÑC¨ _»∞ q∞=Ú‡Å#∞ IIÇ¨Ï$^ŒÜ∞« II =∞$`«∞º "˘O^Œ#∞ q∞=Ú‡ñ aÅ∞Û#∞
4. J`«ñ_»∞ q∞„`«∞ñ_»`«ñ_»∞ q∞„`«∞O –_»dÅ áêÑ¨ÙÅ‰õΩ ´ q∞~° – Å`«x –J#∞ : *ËHõÉò KÕO|ˆ~¡<£
Ñ≤Å∞Ñ¨Ù qO\˜ ˆ~x – Ü«∞`«ñ_»∞ – „Ñ≤Ü«Úñ_»QÆ∞#∞ IIÇ¨Ï$^ŒÜ«∞II
5. *ÏeKÕ`ñ« ^Œ# Ç¨ÏãÎ̈=ÚÅñ – *ÏñÑ≤ Ü«Ú<åflñ_»∞ ´ q∞=Ú‡ – <åeO 312 The Great Physician
QÆ#=Ú ¿ãÜ«∞ñ QÀi – Ü«∞xâ◊=Ú HõxÃÑ@∞ì IIÇ¨Ï$^ŒÜ∞« II 1. =∞Ç¨ "≥·^Œ∞ºO_»∞ =K≥Û#∞ QÆ$áê ãÖÑ¨Ó~°‚ "≥ÚO^Œ∞ñ_ç
6. ™ê\˜ÖxË ^ŒÜ∞« QÆÅ "åñ_»∞ – ã¨~ˆ fiâ◊√ ã¨∞`«∞ñ_»∞ ´ `«# – =∂@ q<≥_∞» „Ñ¨*Ïoñ „É’K«∞ ÜÕ∞ã¨∞ Ü«∞áê~° âßO`«∞ñ _Õã∞¨ .
"å~°Å <≥Å¡ – ã¨∂\˜QÆ ~°H˜∆OK«∞ IIÇ¨Ï$^ŒÜ«∞II ã¨Ç¨ Ü«∞ q∞Ü«∞º =K≥Û#∞ 3. q#∞O_ç Q˘éˇ] Ñ≤Å#¡ ∞
7. KÕ~∞° ÛH˘#∞ñ_ç q∂ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« =Ú# N ÜÕ∞ã¨∞<å^è∞Œ ´ #`«ñ_»∞ – KÕ~∞° Û ãÖkèOÑ¨~O° _ç ÜÕ∞ã¨∞<£ qâßfiã¨ =ÚOz ÜÕ∞ã¨∞<£
H˘#∞K«∞ q∂ H˜K∞« Û#∞ –z~° r==Úñ QÆ$Ñ¨#∞ IIÇ¨Ï$^ŒÜ∞« II II =∂^èŒ∞~°ºOÑ¨Ù <å=∞=Ú Ñ¶¨∞#O|∞QÆ<£ ã¨∞ÎuOK«∞ñ_ç
8. J`«ñ_»∞ `«ÑÊ¨ Hõ HõÅ∞QÆñ*ËÜÚ« – #dÅ ÉèÏQÆº=ÚÅ∞ ´ q∂~° – Å`«x "≥∂^Œ q∞K«∞Û QÍ#=Ú =∞#O |∞á⁄ÊOQÆ ÜÕ∞ã¨∞<£
Ç¨Ï`«∞ÎH˘O^Œ∞ ~°Ñ¨C – _®#O^Œ=Ú`À_» IIÇ¨Ï$^ŒÜ«∞II "Õ^Œ "åHõº™ê~°=Ú 4. P ~°=∞‡"≥∞#ÿ <å=∞=Ú
9. „|`«∞‰õΩ âßâ◊fi`«O|∞ HÍ^Œ∞ – ÑïHÕz K«∂_»ñ ´ QÍ# – „|uH˜ Ü«ÚO_»∞ ÜÕ∞ã¨∞ k=º ÜÕ∞ã¨∞ II J}OK«∞ <≥Å¡ cèu<£
HÍÅ=Ú#<Õ – „Ñ¨É∞íè x Q˘Å∞=O_ç IIÇ¨Ï$^ŒÜ∞« II 2. q∂ áêÑ¨ "≥∞Å¡ñ É’Ü≥∞#∞ â◊~}° ∞º Öˇ#· "åi <å
–Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^èŒ=Ú "Õ∞ÖÁO^Œ∞ñ _Õã¨∞ ¿Ñ~°<£ ^ŒiOK«∞ <≥O`À „Ñ‘u<£
112
256 ã¨∞"å~°Î Ñ¨âßÛ`åÎÑ¨=Ú 257
5. F Ü«∞#flÖÏ~å áê_»∞ñ_ô `«ÑO≤ K«∞"åi ^•`«Ü∞« ø 4. x#∞flñ *Ëi ™ê\˜ÖxË – x`åº#O^Œ =∞O^ŒñÉ’=Ù – K«∞#flÑ¨C_»∞ xO^ŒÅ∞
Ü«∞ø^•~°º`«<£ ã¨ˆ~fiâ◊√<£ ^ŒÜ«∂=∞Ü«Ú<£ N ÜÕ∞ã¨∞<£ <å – HÔ xfl KÕi<å ´ q#fl^Œ#=Ú ÖË‰Ωõ O_» h – "Õ <å =∞kH˜ ^è~·≥ º° q∞zÛ–
F Ü«∞=∞‡ÖÏ~å „"≥Ú‰õΩ¯ñ_ô 7. N ÜÕ∞ã¨∞HÔ · Ü«∞iÊOK«∞ñ_ô Ü«∞xfl@ ~°H˜∆Oz uq <å – Ü«∞#fl h‰õΩ ™ÈÎ„`« =∞Ç¨Ç¨ II„`åÇ≤ÏII
„Ñ≤Ü∂« u „Ñ≤ÜÚ« ñ_Õã∞¨ q∂ Ü«∂=r˚=#=Ú#∞ – Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KèÒ^Œi
6. F Ñ≤ÅÖ¡ Ï~å H˘Å∞fiñ_ô „Ñ≤Ü∞« OÑ¨Ù ^•ã¨∞Ö∫K«∞#∞ 314 ^•g^Œ∞ H©~#Î° 51
Ü«∞ø#fl`«º ~åA <Õ#∞<£ ~°Ü∞« O|∞ Q˘Å∞fiñ_Õã∞¨ <£
– qeÜ«∞O Ç¨ÏO@~ü ~å – â◊OHõ~åÉèí~°}=Ú `å–UHõ
J#∞: PÖò „ÃÑ_¶ £ `åºQÆ~åA ™ê=∞~ü ^Õ=! n#áêÑ≤x – F áê=# – QÍ=Ù Hõ$áê ÉÏÇ¨ïà◊º=Ú KÕ`« II^Õ"åII
Ñ¨âßÛ`åÎÑ¨=Ú 1. YÅ∞_»<À ^Õ"å! <å xÅ∞"≥Å¡ áêÑÖÉˇ ´ =∞e#`«fi=Ú#∞ ÉÏÑ≤ – =∂#∞º
*ËÜ«∞"≥ `«O„_ô! II^Õ=II
313 Ñ¨âßÛ`åÎÑ¨ „áê~°#÷ 2. h‰õΩ ˆH=ÅO|∞ – hˆH q~À^èŒ=ÚQÆ ´ „áêH˘x <Õ Ñ¶¨∞’~° – áêÑÖ ÉÁ#iÛux
~å – Ü«∞^Œ∞‰õΩÅ HÍOÉè’l `å–Pk II^Õ=II
1
3. <åÜ«∞u„Hõ=∞ "≥∞Ñ¨Ù¤ – <å Ü≥∞^Œ∞@ #∞#flk ´ <å Ü≥∞^Œ#∞ ÉèÏ~°OÉˇ· – ##∞
„`åÇ≤Ï 2=∂O „H©ã∞¨ Î <å^èŒ – ^ŒÜ∞« ñ E_» ~å"Õ ´ <Õ#∞ – 3^ÕÇ≤Ï Ü«∞#∞K«∞
„^Œ∞OK«∞K«∞#flk II^Õ=II
h áê^Œ=ÚÖË – k‰õΩ¯QÍñ *Ëiu xÑ¨Ù_»∞ II„`åÇ≤ÏII
4. áêÑÖ|∞Ö’<Õ Ü«Ú – ^Œƒqù Oz<å_»#∞ ´ áêÑÖ|∞Ö’<Õ QÆ – ~°ƒ=ù Ú ^•eÛ#k
1. QÆ=fi KÕÜ«∞~åx K≥_»¤ – Hõ̂~‡O„kÜ«∂nè#∞ñ_»<≥· – 4~°=fi áêÖˇ· <Õ <≥O`À – `«e¡ II^Õ=II
5
<≥=fiñ ÉÁOkuñ – „`«=ÙfiK«∞#fl H˘Åñkñ – ÃÑ~°∞ñQÆ∞ñ – ^Œ~Q° ^Æ ∞Œ <å áêÑ¨
5. Z^ŒÜ«∞O^Œ∞ ã¨`«ºOÉË – Ü≥∞_»ñQÀ~°∞ K«∞O^Œ∞=Ù ´ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞=∞O^Œ∞# *Ï˝#
~åt – ~Úqfi^èŒ=Ú#ñ *ˇ_çáÈux<Õ – <Õq∞ ¿ã`«∞ <ÀÇ¨ÏŸÇ¨ÏŸÇ¨ÏŸ II„`åÇ≤ÏII – "≥Ú^Œ= *Ë`∞« =Ù <å‰õΩ II^Õ=II
2. h Ü«∞O^Œ∞ ÉèíÜ«∞Éèí‰õΩÎÅ∞ ÖËx – 6x~°¡*Ï˚z`«Î=Úñ |∂x – KÕÜ«∞~åx 6. HõeyOK«∞ <åÖ’ x – ~°‡Å â◊√^Œú Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O|∞ ´ xÅ∞Hõ_≥·# =∞#ã¨∞
^Œ∞+¨¯~°‡=ÚÅ∞ – KÕã<≤ åñ_»#∞ ´ ^ŒÜ∂« ºÅ~åA KÕuÖ’ñ–*Ë~Ú "Õã≤ "åx xÅ∞Ñ¨Ù =∂O`«~º° =Ú# II^Õ=II
Ñ¨#∞Åñ – *ËÜ∞« ™êy <Õ 7x|ƒùOyñ – *ˇ_áç È~Úu <Õ #Ü«∞ºÜ«∞ºÜ≥Úº II„`åÇ≤ÏII 7. „`Àã≤"Ü Õ ∞« ‰õΩ ##∞fl – h ã¨xflkè #∞O_ç ´ fã≤"Ü
Õ ∞« Hõ #∞OK«∞ ´ q∂
3. x|ƒ~° "≥ÚH˜¯OK«∞ÔH·# – x[=Ú ~°=fiO`≥·# ÖËHõ – ^Œ|ƒ~° ÖÏ_»∞@‰õΩ =Ú â◊√^•ú`‡« #∞ <åÖ’ II^Õ=II
–`åÎ <≥·ux ´ J|∞ƒ~°"≥∞ÿ# Ñ¶¨∞’~° áê – áêO^èŒHÍ~° ‰õÄÑ¨=∞O^Œ∞ – ^Œ|∞ƒ# 8. h ~°Hõ∆}Ï#O^Œ –"≥∂ ~°Hõ∆HÍ =∞~°Å ´ KÕ~°nã≤ ~ÚzÛ– ã≤÷~°Ñ¨~°K«∞ <å
|_çáÈu #Ü≥∂º – ^•i K≥_ç <Õ#|ƒ|ƒÉÏƒ II„`åÇ≤ÏII =∞#ã¨∞ II^Õ=II
1 2 3 4 5
~°H˜∆OK«∞=Ú. ##∞fl. W=Ú‡. JÑ¨Hi© .Î PÑ¨^.Œ 6ã≤Q∞Æ Öæ xË =∞#ã¨∞û. 9. HÍ="Õ Hõ~åÎ~° – HÍÎÑ¨~å^èŒ=Ú#∞O_ç ´ HÍ=Ù <Õ #∞`åûÇ¨Ï – QÍ#O|∞ñ
7
D q^è=Œ Ú#. *ËÃã^Œ II^Õ=II
113
258 ã¨∞"å~°Î Ñ¨âßÛ`åÎÑ¨=Ú 259
10. „Ñ¨Éèí∞=! <å <À~°∞x<£ – „Ñ¨ã¨∞ÎuOK«∞K«∞ ã¨^• ´ qÉèí==ÚQÆñ Q˘xÜ«∂_» – 5. h "åQÆÌ`«Î=Ú #q∞‡ – hÃÑ· ÉèÏ~°=Ú ÃÑ\˜ì –r= =∂~°æ=Úñ QÆO\˜x1
qÑ¨C <å ÃÑ^Œ=ÙÅ#∞ II^Õ=II Hˆ =ÅO|QÆ∞ „¿Ñ=∞ KÕ`#« ∞ – h=Ù ##∞fl Hõq∆ ∞Oz KÕH˘x – 2ÉèÏ=â◊√kú 3<˘#iÛ
11. HÀ~°∞"åñ_»=Ù HÍg – "å~°Ü∞« #~°Ê}Å∞ ´ HÀi# #iÊO`«∞ – HÀ\˜ |Å∞Å∞ ãÖ`Àëê=ã¨~=° ÚÅ x_»∞^Œ∞=x ~Ú^≥ IIL#flII
h‰õΩ II^Õ=II 6. ^ŒiÖËx Ü«∂#O^Œ – Hõ~"° ∞≥ #ÿ h „¿Ñ=∞ – 4`«~"° ∞Õ 5=~°#‚ KÕÜ∞« #∞ ´
6
12. qé˜y# =∞#¿ã h – qÅã≤`« Ü«∞~°Ê}=Ú´ J~°Ü∞« #ey# Ç¨Ï$^ŒÜ∞« – `≥~°=Ù Hõ_»¤O Éˇ·# Ü«∞xfl\˜ – qé∞QÆñQ˘>ì̌#∞ 7QÍ# <Õ xÑ¨Ù 8_»~∞° ^Œ∞QÍ h
=∞u „Ñ≤Ü∞« OÉ∫ h‰õΩ II^Õ=II "åñ_» #=Ù@‰õΩ – =∞é˜ x[=Ú h"åñ_» #=Ù@ˆH IIL#flII
– Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KèÒ^Œi
315 L#fl q^è=Œ Ú#<Õ h Ü≥Ú^Œ‰Ì Ωõ =K«∞ÛK«∞<åfl#∞
~å – =ÚMÏi `å–„uÑ¨Ù@ 316 áêÑ¨ÑÙ¨ \ÁÑ¨CHÀÅ∞
~å – ˆH^•~°Q“à◊ `å–UHõ
L#fláê@∞# =K«∞Û – K«∞<åfl#∞ h áê^Œ – ã¨xflkè HÀ ~°HH∆õ Í ´ Ü≥∞#fl
â◊Hºõ =ÚQÍx áêÑ¨=Ú – Åxfl "≥∂Ñ¨ÙQÆ gÑ¨ÙÃÑñ· |_ç – Ü«Ú#fl q^≥ #_»ÖHË õ k‰õΩ¯ÖËx "åñ_»<À „Ñ¨Éè’ – h Ü«∞O_»*Ëi – „"≥ÚH˜¯ ¿ã=ñ*Ë`«∞ <À „Ñ¨Éè’ ´
`˘„\˜Å∞ – K«∞#fl"åñ_»#∞ ##∞fl ^ŒÜ∞« ñQÆ#∞ IIL#flII „"≥ÚH˜¯ q#flqOK«∞ "åi – Ü«∞Hõ¯~°Å#∞ n~°∞Û ã¨`«º=Ú – „QÆ‰õΩ¯# x_ç
1. HÍ~°∞}ºxkè ÜÕ∞ã¨∞ – <å ~°Hõ∆HÍ h â◊ – s~° ~°HõÎ=Ú zO^Œ∞@ ´ Éèí∂i Ü«∂^ŒiOK«∞ – =∞‰õΩ¯"≥#· ^Õ= `«#Ü«∞ IIk‰õΩ¯ÖËxII
^ŒÜ∞« `À ##∞fl h^Œiñ – *Ë~° ~°=∞‡x Ñ≤Å∞K«∞@Ü«Ú x – ëê¯~°}Ñ¨Ù h „¿Ñ=∞ 1. Ñ¶∞¨ ’~° áêÑ¨ Éè~í =° Ú <≥Å#¡ ∞ – "≥∂Ü«ÚK«∞ #ÅÜ«Ú – "å~°ÖÏ~° ~°O_»@OK«∞#∞
~Úk =∞i – "Õ̂~ ¿ÇÏ`«∞=Ù ÖË^∞Œ <å Ü≥Ú_» IIL#flII ´ Éèí∂i ^ŒÜ«∞#∞ aez Ü«Ú#fl – ™ê~° "å‰õΩ¯ Öˇé∞ñQÆ HõkèHõ – ÉèÏ~° "≥ÚOk
2. =∞ã≤ ÉÁQÆ∞=æ Öˇ <å =∂ – #ã¨ "≥∞Å¡ñ QÆÃÑÊ ^À – +¨ ã¨=¸Ç¨Ï=ÚÅ∞ `«∞kx h ^Œiñ – *Ëiu #<åfl^ŒiOK«∞=Ú IIk‰õΩ¯ÖËxII
=∞K«ÛÖˇ· ´ 1Jã≤`« =∞QÆ∞ „Ñü _®QÆ∞ `«∞_»∞=#∞ – 2QÆã¨∞@∞ñ QÆ_çy Ñ¨q„`« 2. |Å=Ú ÖËx "åñ_»<À „Ñ¨É’è – Hˆ =Å=Ú áêÑ¨ – =ÚÅ#∞ *Ëã≤ Ü«∞Åã≤ux
Ñ¨¨~°Ñ¨#∞ – 3#ã¨∞=Ù 4e_»∞ h ~°HõÎ"Õ∞ Ü«∞x – 5=∞ã¨Å H˜ÑC¨ _»∞ ã≤Å∞= x^≥ QÆx „Ñ¨É’è ´ WÅ#∞ <Õ <˘#~°∞Û#\ì̃ – ‰õÅ∞+¨ *ÏÅ=ÚÅ#∞ h=Ù – `˘ÅñQÆ *Ëã≤
IIL#flII Ü«∂`«‡ HõkHè õ – |Å=Ú <˘ãÿ =∞#∞Ñ¨Ù =∞Ü«∞º IIk‰õΩ¯ÖËxII
3. "≥ÅÑ¨@ |Ç¨ï Ü«Ú^Œú – =ÚÅ∞ Ö’Ñ¨@#∞ ÉèÜ í ∞« =Ú – HõeQÔ <≥=∞‡k ^˘Å 3. áê=∞~°∞O_» <Ò@ =Å¡#∞ <Õ <≥é∞ñQÆ<u·≥ – Hˆ =∆ ∞ q∞K«∞Û Ñ¨^=Œ ÙÖˇÅ#¡ ∞ ´
6
QÔ #∞ ´ Ñ¨Å∞ q^è=Œ ÚÅQÆ∞ ãÖkÜ«∞O|∞Å – =Å#ñ É’~å@=ÚÅKÕ <Õ – HÍ=∞ „HÀ^èŒ Ö’Éèí=ÚÅ#∞ – n=∞ã¨=Ú# q_çz ÜÕ∞ã¨∞ – <å=∞ =∞O^Œ∞
#Åã≤ ~Ú@∞#@∞ñ Q˘@ìñ|_ç ^Œ∞ – ~°ƒÅù ∞ñ_»<·≥ QÍÜ«∞=ÚÅ`À x^≥ IIL#flII qâ◊fiã≤Oz – „¿Ñ=∞#∞ =iÎOÑ¨*Ü Ë Ú« IIk‰õΩ¯ÖËxII
4. 7Hõ_»∞ c^Œ"åñ_» 8#O – ^èŒ∞ñ_»#∞ ^Ò~åƒùQÆ∞ºñ_»#∞ – *ˇ_çáÈ~Ú Ñ¨_ç 4. =O^Œ#O ÉÁ#~°∞<Î À „Ñ¨É’è – <å _≥O^Œ=∞O^Œe – ãÖkÜ«∞=Ú Å}OK«∞
Ü«Ú<åfl#∞ ´ 9ã¨∞_ç=_ç# <å =∞kH˜ ã¨fiã¨`÷ ñ« – *ˇ_#ç Hõ#∞Å‰õΩ ^Œ$+≤ì ÉèÏQÆº=Úñ "≥∂ „Ñ¨Éè’ ´ ãÖkÜ«∞ "≥∞_»ÉÏÑ≤ âß„ãÎ̈ –=∞O^Œ∞ #∞O_»∞ ™ê~° "åHÍº#O^Œ
–|_»Ü∞« =Åã≤# =xfl h KÕñ – 10|_»ÜÚ« @‰õΩ <å 11Ü≥Ú_» Ü«∞ñ_® ~Ú^≥
IIL#flII Ñ¨^=Œ Ù Å#∞Éèqí OÑ¨ –_≥O^Œ=Ú "≥eñyOÑ¨ =Ü«∞º IIk‰õΩ¯ÖËxII
– zHÍ¯Å áêÅãπ
1 2 3 4 5 6 1
#Å¡q. "≥∞Åÿ . „áê}=ÚÅ∞. WK«∞Û@. PÅã¨º=ÚKÕÜ∞« Hõ. ãÖ^ÕÇÏ¨ =ÚÅ∞. =ÚYº"≥∞#ÿ . =∞#ã¨∞û â◊√zQÍ. KÕã.≤ â◊Hºõ =∂. ã¨∞uÎ . =∂~°=æ Ú. 7Hõ#∞Hõ.
2 3 4 5 6
7
q∞H˜¯e. 8„QÆ∞_ç"åñ_»#∞. 9™⁄=∞‡ã≤e#¡ . 10á⁄O^Œ∞@. 11Hõ~°Î. 8
„Ñ≤Ü«∞=ÚQÍ.
114
260 ã¨∞"å~°Î Ñ¨âßÛ`åÎÑ¨=Ú 261
317 Ñ¨âßÛ`åÎÑ¨ „¿Ñ~ˆ Ñ¨} 3. UÅ =Ü«∂º – # – <ÕflÅ =Ü«∂º – "Õ∞eÜ«∞º =Ü«∂º – KåÅ #q∞‡uñ
QÆ~∞° }Ï – âße =Ü«∂º – <Õñ – *ÏÅ #=∞‡uñ QÆ~∞° }Ï – âße =Ü«∂º
~å – =ÚMÏi `å–Pk IIáêÑ≤II
áêÑ¨=Ú ^ŒÅñK«∞ ã¨∞q∂ – Ñ¨âßÛ – `åÎÑ=¨ Úñ ÉÁO^Œ∞ ã¨∞q∂ ´ ^•Ñ¨x 4. =∞O\˜"åñ_» – <Õ – =∞O\˜"åñ_» # – <˘flO\˜ g_» HÔ –#flO\˜ HÔ #· x –
ÜÕ∞ã¨∞x áê^ŒO|∞Å|_ç – áêÑ¨=Ú g_»∞ ã¨∞q∂ IIáêÑ¨=ÚII #flO@∞"åñ_» – <Õ <≥ – #flO\ỖH#· x – #flO@∞"åñ_» IIáêÑ≤II
1. áêÑ¨=Ú KÕÜ«∞‰õΩ q∂ – ÜÕ∞ã¨∞x – QÍÜ«∞=Ú ˆ~Ñ¨‰õΩq∂ ´ áêÜ«∞Hõ 5. âßOuÑ¨~K° ∞« – ##∞ – âßOuÑ¨~K° ∞« h – âßO`« q∞_»∞K«∞ <å – ™⁄O`«
áêÑ¨=Ú KÕã#≤ =∞#™ê – HÍÜ«∞ñ_»∞ ÜÕ∞ã¨∞ ã¨∞q∂ IIáêÑ¨=ÚII =∞QÆ∞ ^Œ#∞Hõ – K≥O`« #∞#∞K«∞ – <Õ <å – ™êO`« =∞QÆ∞ ^Œ#∞Hõ – K≥O`«
#∞#∞K«∞ IIáêÑ≤II
2. QÆO`«∞Å∞ "ÕÜ«∞‰õΩq∂ – ÜÕ∞ã¨∞x – K≥O`«‰õΩñ *Ë~°∞ ã¨∞q∂ ´ qO`«ñQÆñ –ÉË`åà◊ *Ï<£
„wã¨∞Îx ~°Hõ∆}Ïº=∞$`« – aO^Œ∞=Ùñ QÀ~°∞ ã¨∞q∂ IIáêÑ¨=ÚII 319 P`«‡ =OK«#
3. D ^è~Œ #° fl=∞‡‰õΩq∂ – P`«‡‰õΩ – â’^è#Œ Å∞O_»∞ ã¨∞q∂ ´ â’^è#Œ =∂<≥Ê_»∞ ~å – ^èŒ<åºã≤ `å–Pk
„H©ã¨∞Î#∞ #q∞‡ „â◊^ŒúQÆ #∞ñ_»∞ ã¨∞q∂ IIáêÑ¨=ÚII
4. `≥Q∞Æ =ñ É’~å_»∞ ã¨∞q∂– iÑ¨Ù#‰õΩ – ÉˇyÅæ =^Œ∞Ì ã¨∞q∂ ´ `≥Q∞Æ =QÆ∞ ZéÕy Ü≥∞é˜ñy K≥_áç Èuq =∞#™ê – ~ÚñHõ h kÔH¯=fi~°∞ K≥ÑÙ¨ =∂ ´
^Œ∞i`«O ak ã¨ – K«Ûùi`«O ak Ü«∞x – Ü≥∞~°∞Hõ ã¨~°‰õΩ Q˘# – ˆHq∞Ü«Ú h
„áê~°#÷ Y_»=æ Ú#∞ñ |\ì̃ – Ñ¨Q`Æ ∞« xñ QÔ Å∞fi ã¨∞q∂ IIáêÑ¨=ÚII IIÜ≥∞é˜ñyII
5. JO`«=Ú =K«∞Û ã¨∞q∂ – ~°H} ∆õ – JO`«Ö’ "≥^‰Œ Ωõ ã¨∞q∂ ´JO`« ~°OQÆ∞ñ 1. Wk ^Õ=Ùx ^ŒÜ∞« ~Úk „H©ã∞¨ xÎ „Ñ≤Ü∞« –q∞k q=∞ÖÏ`«∞‡x QÆ∞} =∞#∞K«∞
_»QÆ∞ „H©ã¨∞Î ~°Hõ∆‰õΩx – K≥O`«#∞ *Ë~°∞ ã¨∞q∂ IIáêÑ¨=ÚII ´ Z^ŒÖ’ ##∞Éè=í – "≥∞éÕy =∞~°Å ^Œ∞ – ~°‡^Œ=Ú# ^Œ∞+¨¯ $`« – Ñ¨^=Œ Ú#
– Ü≥∞+¨Ü«∂ g~°=∂iì<£ |_çuq IIÜ≥∞é˜ñyII
318 áêÑ¨ÑÙ¨ \ÁÑ¨CHÀÅ∞ 2. ã¨HÅõ =Úñ EK≥_∞» ^Õ=Ùx HõO\˜Hñ˜ – *Ï@∞QÆ [iÔQ_ç Ñ¨x ÜÕ∞k ´ WñHõ
~å –Ç¨ÏiHÍOÉè’l `å–„uÑ¨Ù@ *ˇq QÆ∞ã¨QÆ∞ã¨ – ÖˇÅ¡#∞ k‰õΩ¯Åñ „|Hõ@=Úñ *ËÃã_»∞–„Ñ¨Éèí∞ =Ù<åflñ_»x
IIÜ≥∞é˜ñyII
áêÑ≤#Ü«∂º – <Õñ – ÉÏÑ≤ #Ü«∂º – HÍáê_» =Ü«∂º – áêÑ¨ÉÏè ~°=Ú
3. Zxfl=∂~°∞¡ ã≤Å∞=#∞ "ÕÜÚ« K«∞ñ „Ñ¨É∞íè – ÜÕ∞ã¨∞x "≥`|« _»ñ *ËÃã^Œ=Ù´
#∞O_ç – áêÑ¨Ù =∞Ü«∂º – ##∞flñ – áêÑ¨ÉÏè ~°=Ú#∞O_ç – áêÑ¨Ù =∞Ü«∂º u#flx =∂~°=æ Ú – `≥eã≤ÜÚ« O_ç h – Hõ#∞flÅ QÆO`«Å∞ – QÆ\ uì̃ =Ü≥∂º
IIáêÑ≤II IIÜ≥∞é˜ñyII
1. HÍ=Ù=∞Ü«∂º – ##∞ñ – QÍ=Ù =∞Ü«∞º <å – áê= #Ü«∂º – r="≥∞#ÿ 4. QÆkÌOK≥_»∞ =∞#™êûH˜∆H˜ QÆ_» – QÆ_» ÖÏ_»Hõ áÈuq h=Ù ´Ç¨Ï^Œ∞Ìq∂i ^≥·–
ÜÕ∞ã¨∞ – h "Õ #Ü«∂º <å r="≥∞#ÿ ÜÕ∞ã¨∞ – h"Õ #Ü«∂º IIáêÑ≤II "å[˝Å∞ „^ÀÜ«ÚK«∞ – <≥^∞Œ Ì ÖÏQÆ∞ Ñ¨~∞° – QÔ uÎu =Ü≥∂º IIÜ≥∞é˜ñyII
2. „áêÑ¨Ù h=Ù – <å „áêÑ¨Ù h=Ù # – <ÀflÑ≤<å=Ù – <å áêe^≥·==∂ – ##∞fl 5. Ñ¨Å∞q^èŒ â’^èŒ# ÉÏ^èŒÅÖ’ Ñ¶¨∞# – „Ñ¨Éèí∞ „H©ã¨∞Î_≥ h k‰õΩ¯#∞HÀ `åà◊√K«∞
ñ QÍ=Ù –"≥∂ – <å áêe ^≥=· =∂ – ##∞fl ñ QÍ=Ù IIáêÑ≤II |âßÛ`åÎÑ=¨ ÚÑ¨_ç ~ÚHõ – *ÏeOK«∞=Ú HõÅ∞ – +¨ÑÙ¨ Ü«∞`«flO|∞ IIÜ≥∞é˜ñyII
115
262 ã¨∞"å~°Î Ñ¨âßÛ`åÎÑ¨=Ú 263
6. JÑïq∞`« ^ŒÜ∂« âßO`«∞Å∞ QÆÅ „Ñ¨É∞íè – =xâ◊=Ú HÀÑ≤OÑ¨ñ_»∞ hÃÑ· ´ 321 áêÑ≤ qÖÏÑ¨=Ú
Hõ$áê "åQÆÌ^ŒÎ=Ú – ÖˇÑ¨Ù_»∞ ^ŒÅñz h – Ü«∞Ñ¨q„`«`«ñ QÆx – Ç¨ Ü«∞x ~å – aÅÇ¨Ïi (KåÜ«∞ : ÜÕ∞ã¨∞<å^èŒ Hõ^ä• ã¨∞^ä•) `å–„uÑ¨Ù@
ÜÕ∞_»∞fi=Ú IIZé˜ñyII P^ŒiOÑ¨Ù=Ú ÜÕ∞ã¨∞"å x – <åfl„â◊~ÚOzu <å H˜Hõ<£ ÖË^Œ∞ "Õ~˘Hõ
– Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^Œi Ü«∂„â◊Ü∞« O|x – Öˇãû¨ QÍ =∞k #q∞‡u<£ IIP^ŒII
1. x~°`=« ÚO_≥_∞» Ñ¨~=° ∞ ^è#Œ =∞#∞ – hu rq`« suÖ’ ´ ÃÑ~°∞QÆ QÀ~°∞K«∞
320 Ñ¨âßÛ`åÎÑ¨ „¿Ñ~ˆ Ñ¨} x#∞fl *Ëiu – „¿Ñ=∞ EÑ¨Ù=Ú ÜÕ∞ã¨∞"å
~å – aÅÇ¨Ïi (KåÜ«∞ : cèHõ~°∞O_Ò) `å–„uÑ¨Ù@ 2. ã¨`«º ãÖ^èŒ∞_» Ö’Hõ ÉÏO^èŒ= – ã¨~°fiâßOu ã¨∞^è•Hõ~° ´ x`«ºr= [ÅO|∞
ÖÁã¨Q∞Æ =Ú – hu x^è∞Œ Å ã¨r=Ù_® IIP^ŒII
ÜÕ∞ã¨∞ qÉè∞í xñ ^ŒÅñz =∞kÖ’ – ^Õfi+¨=Ú Å}ñyOÑ¨~ˆ ´ "≥∂ã¨ qâ◊fi
3. =ÚO^Œ∞ "≥#∞Hõ#∞ ^Œ∞+ì̈ â◊‰õΩÎÅ – =¸Hõ ##fli Hõ@ìQÆ<£ ´ |Okè`«∞O_»<≥·u
„ÉèÏO`«∞ ÖˇÅ¡ – ~Àã≤ ÑïÇ¨Ïi¬OÑ¨ˆ~ IIÜÕ∞ã¨∞II <å Ñ¨ – ^•ƒO^è=Œ q_çÑO≤ K«∞=∂ IIP^ŒII
1. HÍ=∞ „HÀ^èŒ Ö’Éèí "≥∂Ç¨Ï – H∆Í=∞ QÆ∞}=ÚÅ∞ =∂#ˆ~ ´ ¿ÇÏ=∞ sux ^Õ= 4. Ñ¨~°=∞ Ñ¨Ù~°=Ú# Hõ~°∞QÆ <Õ~°x – áêÅã¨∞_»<À ~°Hõ∆HÍ ´ Hõ~°∞}`À <å
Hõ$Ñ¨Ö’ – Hˆ =∆ ∞ =Ú#flk HÍ#ˆ~ IIÜÕ∞ã¨∞II "≥Ú~°#∞ ÔQ·H˘x – HõÅ∞+¨=ÚÅ <≥_»ÉÏÑ¨"Õ IIP^ŒII
2. ã¨`«º"Õ^Œ ™ê~° "≥∞Å¡ – x`«º=Ú ~°∞zK«∂_»ˆ~ ´ ã¨`«Î ÖËx ^Œ∞i`« *Ïe – 5. Ñ¨~=° ∞ ^è•=Ú_» =x Ü≥∞iy h – â◊~} ° ∞ "Õ_uç <À „Ñ¨É’è ´ `«#∞=Ù
ÉÁuÎQÍ q_» nÜ«∞~ˆ IIÜÕ∞ã¨∞II q_çz# "ÕàÖ◊ ’ h – `«Å∞Ñ¨Ù <åÔH· `≥~∞° =Ù =∂ IIP^ŒII
3. Hõ~°Î Hõ~°ÎÜ«∞#∞K«∞ "Õñ_ç – =º~°∞úÖˇ· K≥_ç áÈHõ̂~ ´ ™êfi~°ú K«~°º ÖˇÅ¡ =∂x – – q.l.*Ï<£ ã¨∞O^Œ~°~å=Ù
Hõ~°Î ÜÕ∞ã¨∞x É’Åˆ~ IIÜÕ∞ã¨∞II 322 „H©ã¨∞Î "≥∂Hõ∆ =∂~°æ=Ú

4. |O^èŒ∞ q∞„`«∞ – â◊„`«∞ <≥#~°∞ – xO^Œ∞ñ EÑ¨ñ |∂#ˆ~ ´ Ü«∞O^Œ"≥∞ÿ# ~å – P#O^ŒÉè̌·~°q (KåÜ«∞ : ^Õ=Ùx „¿Ñ=∞ WkQÀ) `å–‰õΩ~°∞[OÃÑ
"≥∂Hõ∆ qÉè=í =Ú – ÅO^Œ∞ñ QÆx Ç¨ÏiÊOÑ¨~ˆ IIÜÕ∞ã¨∞II â◊~} ° ∞ <å ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨É∞íè "å – h"≥QÍ – Ñ¨~Ö° ’Hõ=Ú#‰õΩñ „^À= ´ Hõ~∞° }`À
##∞flñ QÍ= – h Hõ#fl QÆ~Î° Ü≥∞=fiñ_»∞ ÜÕ∞ã¨∞"å IIâ◊~} ° ∞II
5. "≥∂Hõ∆ "≥·Éèí= "≥∞^ŒÖ’ñ ^ŒÅñz – "≥∂ã¨=Ú# |_çáÈ^Œ∞ˆ~ ´ HõH˜∆ ™ê`å<£
1. Ñ¨~° ã¨∞Y=Ú q_çz<å=Ù – Hõ#ºHõ – =∞iÜ«∞QÆ~°ƒù=Ú# h=Ù ´ ^èŒ~°}˜
=ÚK«∞Û =ÅÅ#∞ – ÃÇÏK«∞ÛQÍñ ^≥QñÆ Q˘@ì̂~ IIÜÕ∞ã¨∞II
#∞^Œ~ÚOz<å=Ù – h Hõ#fl – ^•`« Ü≥∞=fiñ_»∞ ÜÕ∞ã¨∞"å IIâ◊~} ° ∞II
6. ã¨^∞Œ ÖÌ HË #õ ∞ ^Õ= ¿ã= – =Ú^Œ∞`Ì À ñ Q˘x Ü«∂_»~ˆ ´ Ç¨Ï^Œ∞Ì q∂~°∞ q=∞`« 2. áêÑ¨ÉèÏ~°=Ú „HÕ^Œ#∞ – |_ç Ü«Ú#fl – áêáê`«∞‡Å#∞ <≥Å¡#∞ ´ *ËñÑ¨\ ˜ì
™ê`å<£ – ã¨∞^Œ∞ÌÅ#∞ ^Œºl~ÚOÑ¨ˆ~ IIÜÕ∞ã¨∞II ~°H˜∆OÑ¨ñQÍ – h Hõ#fl – „âı+¨µªñ _≥=fiñ_»∞ ÜÕ∞ã¨∞"å IIâ◊~°}∞II
7. ÉÏ^èŒ KÕÃã_ç QÆ∞~°∞Å g_»∞K«∞ – É’^èŒ‰õΩÅ ^Œiñ *Ë~°̂~ ´ <å^èŒ∞ „H©ã¨∞Î#∞ 3. =∞~°}"≥∞ÿ ÖËz<å=Ù – rqOÑ¨ – =∂~°Oæ |∞ñ EÑ≤<å=Ù ´ Ñ¨~=° ∞Ç≤Ï=∞
#q∞‡ q∂~°Å∞ – ™ê^èŒ∞Öˇ· =iÎOÑ¨ˆ~ IIÜÕ∞ã¨∞II EÑ≤<å=Ù – h Hõ#flñ – „Ñ¨É∞íè ñ _≥=fi_»∞ ÜÕ∞ã¨∞"å IIâ◊~} ° ∞II
–_Õq_£ Öˇ·@<£ –q∞H˜¯e ã¨=¸ÜÕ∞Å∞
116
264 ã¨∞"å~°Î Ñ¨âßÛ`åÎÑ¨=Ú 265
323 ¢HÔ ã· =Î̈ Ñ¨âßÛ`åÎÑ=¨ Ú 325 áêÑ≤ =∞~°Å∞@
~å – J~îå} `å–Pk ~å – Hõ=∂ã¨∞ (KåÜ«∞ : cèHõ~°∞O_Ò) `å–„uÑ¨Ù@
~å=Ü«∞º ÜÕ∞ã¨∞<å^è• – =∂ – ~°H} ∆õ =∂~°=æ Ú – h ´ ¿ã=ñ *ËÜ∞« =∞=Ú‡ñ ##∞fl k^Œ∞=Ì Ú z#fl „áêÜ«∞=Ú – ã¨#∞fl`«∞O_»Q∞Æ <åÜ«∞<å ´ h=Ù – Hõ#fl
– *ËÑ@¨ ∞ì@‰õΩ II~å=Ü«∞ºII `«O„_ç =#∞K«∞ <Õ#∞ – x#∞fl ñ *Ëiu <åÜ«∞<å II##∞flII
1. Ç¨Ï^Œ∞Ì ÖËHõ "Õ∞=Ú – WÅ – "≥Ú^Œ∞ÅÌ "≥∞ÿ Ü«ÚO\˜q∞ –=∂ ´ H˘kÌ |∞^Œ∞Åú xfl– 1. ^Œ∂~°=Ú#‰õΩñ É’~Ú h ^Œiñ – *Ë~° <≥·ux <åÜ«∞<å ´ <Õ#∞ HÍ~°∞
kkÌ ~°H˜∆OÑ¨#∞ II~å=Ü«∞ºII =¸~°Ñö Ù¨ Ñ≤Å<¡ ·≥ HÍ – ~°_q» ñ kiyu <åÜ«∞<å II##∞flII
2. xO_»∞ "Õ_∞» Hõ`À#∞ – =∞=Ú‡ – ÉˇO_»∞=_»Hõ KÕã≤ – =∂ ´ QÆO_»O|∞ 2. =∞Oz =∂~°=æ Ú ÖË^∞Œ <åÖ’ – =∞~°} áê„`«∞O_» <åÜ«∞<å ´<Õ#∞ =Oz`«∞O_»
<≥u· x „Ñ¨– ÑÖK«=∞O^Œ∞# <åÜ«∞<å II##∞flII
ÅxflÜ«Ú – YO_çOK«∞@‰õΩ II~å=Ü«∞ºII
3. KåÅ =∂~°∞Å∞ `«ÑÊ≤ áÈux – "Õ∞Å∞ QÍ#Hõ <åÜ«∞<å ´ <å – KåÅ "≥ÚéÅ
3. "Õ∞~° ÖËx áêÑ¨=Ú – =∂‰õΩ – ÉèÏ~°"∞≥ #ÿ "≥∂Ñ¨Ù – h=Ù ´ ^Œ∂~°O|∞QÍñ <åÅHÕK«∞=Ú – *ÏeQÆÅ <å <åÜ«∞<å II##∞flII
*Ëã≤ – ^•iñ EÑ¨Ù@‰õΩ II~å=Ü«∞ºII
4. *Ï˝# =∞O`«ÜÚ« ñ ÉÏ_»∞KÕã≤ – HÍ# <≥u· x <åÜ«∞<å h=Ù – *Ï˝#=Ú QÆÅ
4. áêÑ¨ÙÅ =∞Ü«∞º "Õ∞=Ú – Ñ¨~=° ∞ – `«O„_çx QÍ#Hõ#∞ – =∂ ´ áêÑÖ|∞ `«O„_ç =OK«∞ – [˝ÑÎ≤ =K≥Û#∞ <åÜ«∞<å II##∞flII
ÅxflÜ«Úñ – áê~°ñ ^ÀÅ∞@‰õΩ II~å=Ü«∞ºII 5. H˘kÌ #~°∞ñ_»#∞ kkÌ ##∞ h – Ü≥Ú^ŒÌñ *Ë~°∞Û=Ú <åÜ«∞<å ´ h – Ü≥Ú^ŒÌñ
5. JO^Œ"≥∞ÿ# h^Œ∞ – Ñ¨~°=∂#O^Œ Ñ¨Ù~°=∞O^Œ∞ ´ "Õ∞ =∞O^Œ~°=Ú*Ëi *ËiÛ |∞kú K≥ÑC¨ =Ú – "≥Ú^Œ∞Ì <≥u· x <åÜ«∞<å II##∞flII
P#OkOK«∞@‰õΩ II~å=Ü«∞ºII 6. ZHõ¯_»#∞ h=O\˜ =∂~°=æ Ú – <≥é∞ñQÆ <≥u· x <åÜ«∞<å ´ h – éˇH¯õ
Kå@∞# ##∞fl ñ *ËiÛ – K«H¯õ Ñ¨~K° ∞« =Ú <åÜ«∞<å II##∞flII
324 áêÑ¨ Ñ¨âßÛ`åÎÑ=¨ Ú 7 â◊„`«∞=QÆ∞ ™ê`å#∞ ##∞fl – q∞„`«∞ ñ *ËÜ∞« #∞ <åÜ«∞<å ´ Ü≥∞<Àfl ã¨∂„`«=ÚÅ∞
~å – <å^èŒ<å=∞„H˜Ü«∞ `å–~°∂Ñ¨‰õ=Ú QÆeÊOK≥#∞ <å – <Õ„`«=ÚÅ HÀ <åÜ«∞<å II##∞flII
8. "åã≤QÍ <Õñ ÉÏÑ¨Ö’HõÑÙ¨ – "åã¨∞ñ_» <À <åÜ«∞<å ´ h – ^•ã¨∞ÅÖ’
U =ÚYO|∞`À_» =`«∞Î – ÜÕ∞ã¨∞ <å^èhŒ ^Œ∞ „"≥∂Å ´ HÍ=iOz x#∞fl=∞éz <˘HõxQÍ ##∞ñ *Ëã≤ HÍ=Ù=Ú <åÜ«∞<åII##∞flII
– ÜÕ∞Hõ "≥∞uÿ ÉÏ=∞~°∞Å`À – <Õk ^•i x#∞flñ *Ë~° – <Õ"∂≥ `≥eÜ«∞^•Ü≥∞#∞ –=ÚOQÆ=¸i ^Õ=^•ã¨∞
IIU =ÚYO|∞II
1. hK« áêÑ¨ =~°#Î O|∞ – ¿ÑK« "≥∞Å¡ñ ÉÏÑ≤ =ÚO^Œ∞ ´ HÍz ÃÑOz xÜ«∞=Ú
326 „H©ã∞¨ #Î ∞ #=Ú‡@
x+ª̈ – ÖÏK«~} ° =Ú xÅ∞Ñ¨ÙH˘~°‰Ωõ – ^À+¨ÉÏè ~° "≥∞Å¡ ÉÏÑ¨ñ – |∂zh ^≥ ~å – =ÚMÏi (KåÜ«∞ : ã‘Ü≥∂#∞ Hõ#º) `å–P@
x[=ÚQÍ IIU =ÚYO|∞II #q∞‡u #Ü«∂º ÜÕ∞ã¨Ü∂« º h áê^Œ=ÚÖË – #q∞‡u #Ü«∂º ÜÕ∞ã¨Ü∂« º ´
2. `«∞@ì`∞« ^Œ‰Ωõ x#∞fl ñ *Ë~ñ° – QÆ\ <ì̃ åñ_»O QÆOHõ}=Ú#∞ ´ =\ì̃=∂@HÍ^Œ∞ #q∞‡u #Ü«∞º <å – <≥=∞‡kÖ’ x#∞fl – x=Ú‡QÆñ QÆ$Ñ¨ <åÃÑñ· – QÆ∞=∞‡iO
x[=Ú Ñ¨\ ì̃ – #_»∞Ñ¨Ù Ñ¨~=° ∞ Ñ¨ÙiH˜ñ – |\ì̃H˘#∞=Ú<å^Œ∞ KÕ~Ú – =∞\˜ì K«∞=Ú "ÕQÆ II#q∞‡uII
áêÅ∞ HÍHõ=Ú#∞¿Ñ IIU =ÚYO|∞II 1. áêÑ¨ ÉèÏ~° =∞<≥_»∞ – "≥∂Ñ¨Ù "≥∂Ü«∞ñQÆ ÖËHõ – HÍÑ¨Ù h"≥ Ü«∞x h – ^•Ñ¨Ù
– *Á#fl‰õÄ\˜ ^Õ=^•#O *Ëi# <Õ#∞ II#q∞‡uII
117
266 ã¨∞"å~°Î Ñ¨âßÛ`åÎÑ¨=Ú 267
2. PÑ¨`å¯Å=Ú#O^Œ∞ñ – „ÉÏÑ¨Ù h=x "Õñ_»ñ – QÍáê_ç ~°H˜∆OK«∞ – 7. <Õ#∞ Ñ≤O_»O Éˇ·#Ü«∞Ñ¨C_»∞ – h=Ù ##∞ g H˜∆Oz<åñ_»=Ù ´ <Õ#∞ „|`«∞‰õΩ@
Hõ~∞° }Ïã¨=Ú„^Œ∞ñ_» II#q∞‡uII =ÚO^≥ ed`«OÉÏÜ≥∞#∞ – h „QÆO^äOŒ |∞Ö’ II^Õ=II
3. Zxfl `«ÑC¨ Å∞ <åÖ’ – #∞#fl h ^ŒÜ∞« KÕ`« – =∞xflOz ~°HO∆˜ K«∞ – =∞Ç≤Ï`« 8. xHõ¯=ÚQÆ ^Õ"å h `«ÅñÑ¨Ù – Öˇ‰õΩ¯= „Ñ≤Ü«∞ =∞QÆ∞#∞ <å‰õΩ#∞ ´ ÖˇHõ¯‰õΩ
^Õ= ‰õΩ=∂~° II#q∞‡uII <≥‰õΩ¯"Ò II^Õ=II
– =∞Öˇ¡Å ^•g^Œ∞
4. ^•ã¨∞x "≥Úé h=Ù – "Õ™ê~°Hõ qx – "åã≤QÍ ~°H˜∆OK«∞ – Ñ¨~°=∞ [#Hõ
##∞fl II#q∞‡uII
– |∞éÏ]Ô~_ç¤
328 Ñ¨âßÛ`åÎÑ¨=Ú ÖËx^Õ Ñ¨~°=∞ ÉèÏQÆº=Ú ÖË^Œ∞
327 Ñ¨âßÛ`åÎÑ¨ wu ~å – J™ê"Õi `å–P@
(^•. H©. 139) áêÑ¨ 1Ñ¨âßÛ`åÎÑ¨ "≥ÚO^Œx "åiH˜ – Ñ¨~°=∞ ÉèÏQÆº "Õ∞_» #|∞ƒ<Õ – =∞#™ê
~å–Éè∂í áêà◊=Ú (KåÜ«∞ : zO`«ÖkË ñHõ) `å – „uÑ¨Ù@ ´ áêáê`«∞‡Å‰õΩ ÜÕ∞ã¨∞ – 2Ñ¨~°=∞O_»Å=Ú #∞O_ç Éèí∂=∞^èŒº=Ú#‰õΩñ ^•
=K≥Û#∞ – áêÑ≤+µ¨ Åª ~°=∞‡x Ñ≤eK≥#∞ – <å – 3„áêÑ¨Ùñ QÀ~°∞=∞x K≥ÃÑÊ#∞ –
^Õ= h=Ù ##∞fl ñ |iâ’ –kèOz ÉÏQÆ∞QÆñ ^≥eã≤H˘O\˜q – h "≥é∞ñQÆ∞ =∞#™ê IIáêÑÏI
^Œ∞=Ù <Õ#∞ ‰õÄ~°∞ÛO_»∞@Ü«Ú#∞ – <Õ ÖËK∞« @Ü«Ú#∞ II^Õ=II 1. ^è≥·~°º"≥ÚOk ##∞fl ^ŒÅñz# "åiH˜ – Ñ¨Ó~°fi*Ï˝# "≥Ú#ñQÆ∂~°∞Î#∞ – 4^Œ∞
1. <å‰õΩñ ^ŒÅñÑ¨ÙÅ∞ Ñ¨Ù\˜ì#Ñ¨Ù_Õ – <å =∞#ã¨∞û „QÆÇ≤ÏOz <åñ_»=Ù ´ –~åƒù= "≥∞Å¡#∞ q_»ñ n`«∞#∞ – ÜÕ∞ã¨∞ – "åi Ü«∂[˝ Ü«∞x Ü«∞xÜ≥∞#∞ –
„áêHõ@O|∞QÆ <å #_»Hõ <å Ñ¨_H» #õ ∞ – |ijeOzu II^Õ=II =∞#™ê IIáêÑÏI
2. h‰õΩ <å ã¨=∞ã¨Î K«~º° Å – x[=Ú `≥eÜ«Ú#∞, =∂@ <åÅ¯‰õΩ ´ ~åHõÑÓ¨ ~°fi=Ú 2. |ÅÑ¨_ç <å^Œ∞ <å=∞=Ú Q˘#fl"åiH˜ – ~ÚÅ ÉÏO^è=Œ ÙÅ "≥~· =° ∞O^Œ∞#∞ –
^Õ= ã¨~fi° =Úñ |∂iÎQÍ – hˆH – `≥eÜ«Ú#∞ II^Õ=II ã¨~fi° – ‰õΩÅ [#O|∞Å „HÀ^è=Œ ∞O^Œ∞#∞ – ¿ãflÇ≤Ï – `«∞Å Ü≥∞_» ÉÏ@∞Å∞
3. <å "≥#∞Hõ#∞ =ÚO^Œ∞ #∞O_ç – ##∞fl <å=iñz h K≥~Úº ´ h=Ù <åÑ¨~Ú QÆÅ∞æ#∞– =∞#™ê IIáêÑÏI
#∞Ozuq <å =∞k Hõk – Hˆ =Å =∞O^Œ^∞Œ II^Õ=II 3. J_çy# "åiH˜ <˘ã¨ñQÆ∞^Œ∞ ##∞K«∞#∞ – Hõ_∞» "≥∂^Œ=Ú# <å*Ï˝ÑO≤ K≥#∞ –
4. J~°∞QÆ∞^≥OK≥^Œ <≥KÛ« \˜H˜ h – Ü«∂`«‡ Ü≥Ú^ŒÌ #∞O_ç ~ÚOHõ h ´ Ñ¨~=° ∞ `«@∞ì – `«@∞ìñ_»x É’kèOK≥#∞ – qÑ≤Ê – q_»|_»∞#x „¿Ñq∞OK≥#∞ – =∞#™ê
ã¨xflkè #∞O_ç <Õ <≥KÀÛ\˜Hñ˜ – ÉÏiáÈ=Ù^Œ∞ II^Õ=II IIáêÑÏI
5. U#∞ "Õ‰Ωõ = >ˇH¯õ Å#∞ ^èiŒ – ~ÚOz Hõ_e» Ö’ #∞#fl h K≥~Ú ´ =∂#Hõ 4. ^À+¨=ÚÅxflÜ«Ú ÜÕ∞ã¨∞ <å^è∞Œ _»∞ `å – "≥∂ã≤H˘x ã¨=∞‡uOK≥#∞ – ã≤Å∞=
#_çÑO≤ K«∞ h ‰õΩ_ç KÕ~ÚÜ«Ú – =∞i ##∞ QÔ H· ˘#∞ II^Õ=II – "Õã#≤ "åix nqOK≥#∞ – "≥∂Hõ–∆ "åã¨ ™ê^è#Œ =∞x `≥ÖÊˇ #∞– =∞#™ê
IIáêÑÏI
6. ##∞ ã¨$lOz# `≥éñÔQé∞OQÆñQÆ – <å‰õΩ ÉèÜ í ∞« =∂â◊Û~°º "≥Ú^Œ=Ù#∞ ´ – q."≥OHõ@™êfiq∞
QÆ#∞Hõ h‰õΩ#∞ <Õñ QÆ$`«[˝`åã¨∞Î`«∞Å#∞ *ˇe¡O`«∞#∞ II^Õ=II 1 2 3
=∂~°∞=∞#ã¨∞û. Ñ¨~Ö° ’Hõ=Ú. P„â◊Ü∞« =Ú. 4
K≥_¤» HÀiHõÅ∞ Ü«∂=`«∞.Î
118
268 ã¨∞"å~°Î Ñ¨âßÛ`åÎÑ¨=Ú 269
329 Hõ=∆ ∂Ñ¨} "Õ_∞» @ 2. ZO^Œ∞ H© „Éèí=∞Å∞ – h Ü«∞O^Œ∞O_»∞ – ãÖ^ÕÇ¨Ï=Ú g_»∞ ´ á⁄O^Œ∞QÆ
~å – Hõ=∂ã¨∞ `å–„uÑ¨Ù@ ÜÕ∞ã¨∞ ãÖ–|O^èŒ∞ _»"≥· Ü«Ú#fl – #O^Œ"≥∞ÿ# "≥∂Hõ∆ – =∞O^Œ∞ñ *Ë~°∞@ H˘é‰õΩ
áêÑ≤x Hõ$Ñ¨ EÑ¨=Ü«∂º – ^•Ñ¨Ù *Ëiux ÜÕ∞ã¨Ü«∂º ´ áêÑ¨ ÉèÏ~°=Ú IIYO_çOÑÏI
„HÕ^Œ „â◊=∞Ñ¨_ç – Hõ$OyÜ«Ú<åfl#∞ ÜÕ∞ã¨Ü«∂º IIáêÑ≤II 3. Éˇ^Œ~°Hõ h=Ù – ™ê`å#∞x – <≥kiOÑ¨=Öˇ#∞ ´ ‰õΩ^Œ∞~°∞QÆ h ÜÕ∞ã¨∞ –
1. "Õ+¨ ÉèÏ+¨Å`À_» xO_ç – "≥∂ã¨áÈ~Úux ÜÕ∞ã¨Ü∂« º ´ ^Àã≤ÖÁyæ x#∞fl K«^Œ~°∞#ñ *Ëi# – =^Œ~°∞É’`«∞ ÖˇÅ¡ – <≥^Œ∞~å_» ÖËiñHõ IIYO_çOÑÏI
KÕiu – ^•ã¨∞xQÆ „É’=Ù ÜÕ∞ã¨Ü∂« º IIáêÑ≤II 4. Pã≤OÑ¨É’‰õΩ – Ö’HõÉè’QÆ=ÚÅ∞ – "≥∂ã¨"≥∞ÿ Ü«ÚO_»∞ ´ "åã≤QÆ ÜÕ∞ã¨∞x –
2. hu ÖËx <å^Œ∞ rq`« – "Õ∞Å xHõ#Ü«∂º ÜÕ∞ã¨Ü∂« º ´ hu QÆ~Ñ° ≤ „É’=Ù ^•ã¨∞ñ_»"≥·Ü«Ú#fl – QÍã≤ñ *ˇO^ŒHõ "≥∂Hõ∆ – ^•ã¨∞ñ_» "Ò^Œ∞=Ù IIYO_çOÑÏI
=∞Ü«∂º – hu x_»=Ü«∂º ÜÕ∞ã¨Ü∂« º IIáêÑ≤II
3. h^Œ∞ ã≤Å∞=Ö’x „¿Ñ=∞ – <≥OK«^~Œ ° =∞ø#? ÜÕ∞ã¨Ü∂« º ´ <å^Œ∞ HõÅ∞+¨ 5. #q∞‡ rqOK«∞ – ÜÕ∞ã¨∞x Ü«∞O^Œ∞ – <≥=∞‡kñ ÉÁO^Œ∞ ´ ~°=Ú‡ ÜÕ∞ã¨∞x
=∞O`« ÉÏÑ≤ – HõxHõiOÑ¨Ù =∂ ÜÕ∞ã¨Ü«∂º IIáêÑ≤II Ü≥Ú^ŒÌ – ™⁄=Ú‡ h‰õΩ#flk – ã¨=∞‡uOz =∞kx – <≥=∞‡kQÍñ EzIIYO_çOÑÏI
4. h^Œ∞ ~°HõÎ^è•~°ÖË~ÚÅ – áêÑ≤HÍ„â◊Ü«∞=Ú ÜÕ∞ã¨Ü«∂º ´ hu=∞O`«∞Å
*ËÜÚ« =∞Ü«∂º – huã¨∂~°∞ºO_® ÜÕ∞ã¨Ü∂« º IIáêÑ≤II 331 =∂~°∞=∞#ã¨∞ñ ÉÁO^Œ∞@
5. ^•Ñ¨ÙQÀi#"å~°Å‰õΩ h – „áêÑ¨ÙEÑ≤uq ÜÕ∞ã¨Ü∂« º ´ áêÑ¨âßÑ¨=Ú ÉÏÑ≤ ~å – =ÚMÏi `å–Pk
x`«º – r=q∞_»=Ü«∂º ÜÕ∞ã¨Ü∂« º IIáêÑ≤II
6. âßOu QÀ~°∞"å~° ÖˇÅh¡ – K≥O`«H~õ y° #KÀ ÜÕ∞ã¨Ü∂« º ´ zO`«ÖÅˇ ¡ n~°ÛQÆÅ=Ù =∞#™ê q#"Õ"∞Õ – „H©ã∞¨ xÎ ñ –QÆx ¿ãqOÑ¨""Õ ∞Õ ´ J#∞k#=Ú# h HÍÜ«Ú=Ù
– âßOu <˘ãÔ̈Q^Œ=Ù ÜÕ∞ã¨Ü∂« º IIáêÑ≤II H©}
∆ O – |QÆ∞K«∞#flk QÆ^"Œ Õ II=∞#™êII
7. Ñ¨~°=∞~°Hõ∆Hõ h^Œ∞ „¿Ñ=∞ – <≥~°∞QÆ `«~°=∞ø# ÜÕ∞ã¨Ü«∂º ´ Ñ¨~°∞Å "≥∞ÿ# 1. zO`«ÖËÅ h‰õΩ – =~° N – =∞O`«∞_»∞O_»∞ =~°‰õΩ ´ K≥O`«#∞ *Ë~°Hõ
=∞=Ú‡ „É’= – "ÕzÜ«Ú<åfl"å ÜÕ∞ã¨Ü∂« º IIáêÑ≤II Ü≥∞O`«¿ãÑ¨Ù h – Ü«∞O`«@ #∞O_≥^Œ"Õ II=∞#™êII
8. <å^Œ∞ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞=Ú h^≥ã¨∞=∂‡ – h"≥ ÔQ·H˘#∞=∂ ÜÕ∞ã¨Ü«∂º ´ â◊√^Œú 2. Ö’HÍâ◊Å‰õΩ#∞ – h=Ù – Ö’‰õΩ"≥· Ü«ÚO_»‰Ωõ =Ú ´ PHÍâ◊=Ú <ÕÖ_ˇ ∞» =∞#
Ç¨Ï$^ŒÜ«∞=Ú *Ëã≤ ##∞ h – ã¨∞`«∞xQÍ *ËÜ«Ú ÜÕ∞ã¨Ü«∂º IIáêÑ≤II „Ñ¨É∞íè =Ù#∞ – „áêHõ@=ÚQÆ #=Ú‡ II=∞#™êII
– ã≤iÑ¨Ù~°Ñ¨Ù Hõ$áê#O^Œ=Ú
330 áêÑ¨=Ú#∞ qãïO˚ K«∞@ 3. =∂Ü«∞ ãÖ`«Ö’# – lH˜¯ – =∂Ü«∞Åñ É’Ü≥∞^Œ=Ù ´ HÍÜ«∞=Ú ã≤~÷ =° ∞x
#=∞‡‰õΩ q∂ h – „áêÜ«∞=Ú ^ŒH¯õ ^Œ∞QÍ II=∞#™êII
~å – =ÚMÏi (KåÜ«∞ : ÉèíÜ«∞=Ú <˘O^Œ‰õΩ=Ú) `å–J@
YO_çOÑ¨=Öˇ#∞ – ^Œ∞~°∞}
æ =ÚÅ∞ – YO_çOÑ¨=Öˇ#∞ ´ YO_çOÑ¨=Öˇñ ÉÏÑ¨– 4. ~°Hõ∆HõÜ«∞x "Õñ_»∞ – h=Ù – ~°Hõ∆}ÔH· "Õñ_»∞ ´ ~°Hõ∆}ñ ÉÁO^Œ∞@ H˜kÜÕ∞
=ÚO_»ñEz ÜÕ∞ã¨∞ – #O_»ñ*Ëi =∞# – QÆ∞O_≥ Ñ¨kÅ=Úñ *Ëã≤ IIYO_çOÑ¨ ã¨=∞Ü«∞=Ú `«H} ∆õ =Ú# "Õñ_»∞ II=∞#™êII
1. JO^è`Œ fi« =Ú##∞ – ~°H} ∆õ =∂~°æ – =∞O^Œ∞ñ *Ë~H° Ü
õ Ú« ´ ZO^≥O^Œ∞ñ E 5. JO^Œ~=° Ú#∞ QÆ∂_ç – ÜÕ∞ã¨∞x – =∞Ok~°=Ú#ñ *Ëi ´ á⁄O^Œ∞QÆ „H©ã∞¨ xÎ
z# – ãÖ^Œ∞ÖËHõ áêÑ¨ –=∞O^Œ∞ =Úxñy #~°ÖÏ – #O^Œ"Ú≥ O^ŒHõ K≥_iç á⁄QÆ_∞» K«∞ñ ÉÏ_»∞K«∞ – #O^Œ∞#ñ *Ë~∞° ^Œ=Ú II=∞#™êII
IIYO_çOÑÏI – a.HÀ@Ü«∞º
119
270 ã¨∞"å~°Î Ñ¨âßÛ`åÎÑ¨=Ú 271
332 áêÑ≤ Ñ¨âßÛ`åÎÑ=¨ Ú 3. q#∞=Ú „Ñ¨É∞íè =Ù "åHõº=Ú – r==∞ h=Ù – QÆ#∞=Ú ~°H} ∆õ ÉèÏQÆº=Ú ´
`«#∞=Ù x`«º=ÚQÍ^Œ∞ – x#∞ h"≥ #=∞‡‰õΩ – q#Ü«∞ |∞kúx „wã¨∞Î – Ñ¶∞¨ #=Ú
JÑ¨~åkèx ÜÕ∞ã¨Ü∞« º – Hõ$Ñ¨ EÑ≤ „É’=Ù=∞Ü«∂º
<≥Ñ¨"≥∞OK«HõÜ≥∞ h Hõ$Ñ¨Ö’ – #Ñ¨~å^èŒ=ÚÅ#∞ Hõ∆q∞OK«∞ IIJÑÏI "≥^Œ∞‰õΩ=Ú "ÕQÆ IIÑ¨âßÛ`åÎII
1. ã≤Å∞=‰õΩ x#∞ <Õ Q˘\ì̃ux – `«∞Å=Ö`À *Ëiux 4. k‰õΩ¯=∂e# ^•#"Õ – r==∞ „Ñ¨É∞íè x – „"≥ÚH˜¯ Ñ¨~=° Ú#∞ *Ë~"° Õ ´ xHõ¯q∞k
HõÅ∞+Ö|∞Å#∞ "≥∂Ñ≤ux – ^À+¨µO_»<Õ#∞ „Ñ¨Éèí∞"å IIJÑÏI h áêÑ¨ – "≥∞‰õΩ¯=QÍ #∞#fl – =∞‰õΩ¯=`À x#∞fl – „QÆ‰Ωõ ¯# q_çÑO≤ K«∞ IIÑ¨âßÛ`åÎII
2. „Ñ¨Hõ¯Ö’ |Öˇ¡Ñ¨ÙáÈ@∞ – „QÆ‰õΩ¯# á⁄_çzu <Õ<Õ 5. |Å=ÚÖËx ^•#"Õ – r==∞ Ü«∂`«‡– |Å=Ú ÉÁO^Œ∞=Ú "ÕQ"Æ ∞Õ ´ ~ÚÅ#∞
q∞H˜¯e ÉÏkèOzux – =∞‰õΩ¯= EÑ≤u=Ü≥∂º IIJÑÏI q^•º^è#Œ – |Å=ÚÅ #=∞‡Hõ – HõÅ∞+¨ *ÏÅ=Ú g_ç – Hõ~° Hõ_Hˆ» QÆ∞=Ú
3. =Úà◊`¡ À H˜s@O|∞ – #e¡ h t~°=Ú# x_çu IIÑ¨âßÛ`åÎII
<å =Å¡ <Õ~°=∂Ü≥∞ – K«Å¡x ^ŒÜ«∞QÆÅ `«O„_ô IIJÑÏI 6. =∞O^ŒáÈ+¨‰õΩñ_»∞ „H©ã¨∞Î – r==∞ ÜÕ∞™ê – #O^ŒÑ¨Ó~°∞‚ñ_»∞ nä~°∞ñ_»∞ ´
4. ^•Ç¨ÏO|∞ Q˘#QÍ KÕ^∞Œ – z~°H#õ ∞ „^•=x_çu =Ok`« ã¨`û« OÑ¶∞¨ – =∞O^Œ∞ñ *Ëi# ã¨`åº – #O^ŒO|∞ x`«ºO|∞ – <˘O^Œ∞K«∞
„^ÀÇ¨ïO_»<·≥ *Ëãu≤ h – ^ÕÇ¨ÏO|∞QÍÜ«∞O|∞Å#∞ IIJÑÏI #∞O^Œ∞=Ù IIÑ¨âßÛ`åÎII
5. Ñ¶∞¨ ’~°O|∞QÍ ^Œ∂iux – <Õ~O° |∞Å#∞ *Ëãu≤ x – "≥∂~°Î „Ñ¨HÍâ◊=Ú
„‰õÄ~°∞O_»<≥· Q˘\ì̃ux – Ñ¶¨∞’~°OÑ¨Ù áêÑ≤x ^Õ"å IIJÑÏI
6. zOku ~°H=Îõ Ú <åÔH· – á⁄Ok# ^≥|ƒÅKÕ`«
xO^ŒÅ∞ ÃÑ\ì̃u#Ü≥∂º – ãÖ^ÕÇ¨Ï"Õ∞Å#Ü«∂º IIJÑÏI
334 Just as I am, without one plea
7. tHõ‰∆ Ωõ áê„`«∞_»#Ü«∂º – ~°H}∆õ ^≥zÛu=Ü«∂º 1. L#fl@∞ì <Õ#∞ =K≥Û^Œ<£ 4. L#fl@∞ì <Õ#∞ =K≥Û^Œ<£
JHõÜ ∆ ∞« ÉèÏQÆº=Ú xÜ«∞º – "≥∂Hõ∆O|∞ EÑ≤u=Ü«∂º IIJÑÏI áêÑ≤+¨µª hfl=Ù Ñ≤ÅfiñQÆ<£ ÜÕ∞ã¨∂, HõÉ’k #∞O_»QÆ<£
–ã≤iÑ¨Ù~°Ñ¨Ù Hõ$áê#O^Œ=Ú h <≥„`«∞KÕ`ñ« QÆ_∞» =æ ∂ Pf‡Ü«∞^Œ$+≤ì hÜ«Ú=∂
Ü≥∂ Q˘éˇ] Ñ≤Å¡ ^Õ=Ùñ_®! Ü≥∂ Q˘éˇ] Ñ≤Å¡ ^Õ=Ùñ_®!
333 Ñ¨âßÛ`åÎÑ¨Ñ¨_»∞@‰õΩñ „ÉË̂~Ñ¨} 2. L#fl@∞ì <Õ#∞ =K≥Û^Œ<£ 5. L#fl@∞ì <Õ#∞ =K≥Û^Œ<£
~å – P#O^ŒÉè̌·~°q (KåÜ«∞ : Ñïâ◊√^•ú`«‡#∞ QÀ~°∞=Ú) `å–J@ <Õ <˘Ñ¨CH˘O^Œ∞ñ ^ŒÑC¨ Å<£ h =∂@ #=Ú‡#\ì̃ #<£
Ñ¨âßÛ`åÎÑ=¨ Ú ÉÁO^Œ∞=Ú – r==∞ h=Ù – „Ñ¨É∞íè x ã¨xflkè Hˆ QÆ∞=Ú ´ h =∂@`À Ç¨ÏiOK«∞=∂ =∞xflOz KÕ~∞° ÛH˘=∞‡Ü«∂
Ñ¨âßÛ`åÎÑ¨=ÚÖËx – „Ñ¨[Öˇ=fiiH˜ QÍx – xâ◊ÛÜ«∞=ÚQÆ QÆÅ∞æ – x`«º=∞ø Ü≥∂ Q˘éˇ] Ñ≤Å¡ ^Õ=Ùñ_®! Ü≥∂ Q˘éˇÑ] Å≤ ¡ ^Õ=Ùñ_®!
#~°HõO|∞ IIÑ¨âßÛ`åÎII 3. L#fl@∞ì <Õ#∞ =K≥Û^Œ<£ 6. L#fl@∞ì <Õ#∞ =K≥Û^Œ<£
1. ZO`« áêÑ¨"≥·##∞ – r==∞ „H©ã¨∞Î – K≥O`« „áê~°÷#ñ *ËÜ«Ú=Ú ´ ^Œ∞óYO|∞ ÉÏ^èŒÑ¨~°ÛñQÆ<£ h „¿Ñ=∞ ##∞flñ aÅfiQÆ<£
ãÖ`À+¨=Ú#∞ =∞# – âß≈Oux <˘ã¨ñQÆ∞# – #O`«∞ñ_≥·# q=∞–ÖÏ`«∞‡ñ ÉÏÑÖ|∞ñ *ËÜ∞« h‰õΩ=∂ h "åñ_» <Ò^Œ∞ ã¨~fi° ^•
_®^ŒiOK«∞ IIÑ¨âßÛ`åÎII Ü≥∂ Q˘éˇ] Ñ≤Å¡ ^Õ=Ùñ_®! Ü≥∂ Q˘éˇ] Ñ≤Å¡ ^Õ=Ùñ_®!
2. *Ï~°KÀ~° HÍ~°º=Ú – ÖË"#·≥ #∞ – ÉÏ~°ñ^ÀÅ∞#∞ "ÕQ=Æ Ú ´ <å ~å[º=Ú#∞ "≥^‰Œ Ωõ – KåÔ~¡\ò WeÜ«∞\ò
– #~°∞ ÅO^Œé‰õΩ r= – ^è•~° eK≥Û^Œ#x – HÀi Hõ~°Î =zOK≥ IIÑ¨âßÛ`åÎII J#∞ : ZKü. Ç¨~ü‡ û
120
272 ã¨∞"å~°Î Ñ¨âßÛ`åÎÑ¨=Ú 273
335 I hear Thy welcome voice
áêÑ¨Hõ∆=∂Ñ¨}
1. F ÜÕ∞ã¨∞, ~°Hõ∆HÍ 2. <Õ<≥·`Õ áêÑ≤x 337 áêÑ¨H=∆õ ∞
h Ñ≤Å∞Ê qO^Œ∞#∞ h"Õ <å „áêÑ¨Ñ¨Ù (^•g^Œ∞ H©~°Î# 32)
HõÅfii ÃÑ· <å áêÑ¨=Ú <å ^À+¨ "≥∞Å¡ Hõ_yç
~å – Y~°Ç¨Ï~°„Ñ≤Ü«∞ (KåÜ«∞ : „Ñ¨Éèí∞"å ÑÖÑ¨Ù=∂) `å–Pk
x=$uÎ KÕãu≤ . Ñ¨q„`«Ñ¨~°∞Û=Ú
IIÜÕ∞ã¨∞, =K≥Û^Œ<£ 3. Jâ◊‰Ωõ ñÎ _»<Ò #<£ `«# Ü«∞„Hõ=∞=ÚÅ‰õΩ – Hõ=∆ ∂ – Ñ¨} <˘Ok#"åñ_»∞ ´ `«# áêÑ¨ =ÚÅ‰õΩ
##∞fl ñ *Ë~∞° Û=Ú h"Õ ™ê÷ÑO≤ K«∞=Ú „ÉÏÜ«∞tÛ`«=Î Ú – |∞#∞ ÉÁOk#"åñ_»∞#∞ ^è} Œ ∞ºO_Ò II`«#II
#<£ h ~°H=Îõ ∞O^Œ∞# qâßfiã¨ ^è~·≥ º° |Å=ÚÖò 1. ^Õ=Ùx KÕ`« x – ~ÀÎ+Q≤ ñÆ – n~°Ûñ |_ç# "åñ_»∞ ´ ÉèÏ=O|∞# ÖËâO◊
Ñ¨q„`« Ñ¨~∞° Û=Ú II <åÖ’ ñ |∞\ì̃OK«∞=Ú |~Ú##∞ QÆ – Ñ¨@=Ú ÖË#"åñ_»∞#∞ ^è#Œ ∞ºO_Ò II`«#II
– Å∂~Ú<£ Ç¨~üì™ê
J#∞ : *ËHõÉò KÕO|ˆ~¡<£ 2. =Ú#∞<Õx =∞øx – <≥· k# – k#=Ú# <Õ<˘#O ´ z# <å Ü«∂~°Î ^èfiŒ xKÕ
H©}
∆ O˜ – K≥#∞ <å Ü≥∞=ÚHõÅ∞ ã¨HÅõ O |Hõ\Ï II`«#II
336 Saviour sprinkle many nations 3. ~ˆ ~Ú Ñ¨QÅÆ ∞ <å q∂ñ – ^Œ#∞ h KÕ~Ú ÉèÏ~°=∞Ü≥∞ºñ ´ QÍÜ«∞=Ú #O^Œe
1. ÜÕ∞ã¨∞, h^Œ∞ *Ïe=Å¡ HÀÜ«∞ñ|_»¤ QÆ_¤ç =∞OK«∞ñ ™ê~°=Ú "Õãq¨ – HÍÅO|∞# <≥O_ç# q^èŒ =∂Ü≥∞#∞ II`«#II
ÖˇH¯õ ÖËx"å~°Å∞ QÀ~°∞#@∞¡ áêÑ¨ÙÅ∞ 4. HõÑ¨CH˘#HõÜÕ∞ h – Ü≥∞^Œ∞@ñ QÆÅ∞+¨ "≥∞Ñ¨CH˘O\˜ ´ <˘Ñ¨CH˘O^Œ∞
~°Hõ∆}Ok ãÖ`«ã≤Å¡ h"≥ ~°Hõ∆‰õΩO_» =OK«∞ ##∞H˘O\˜ #„Hõ=∞ – "≥∂~°∞Ê`À_»ñ ÉÏÑ¨=Ú =∞xflOzu II`«#II
x=Ú‡ "åi _≥O^Œ=ÚÖò x<£ ã¨^• Ü«∂tO`«∞~°∞. 5. HÍ=Ù# h ãÖ^Œ – ~°≈#Ñ¨Ùñ QÍÅ=∞O^Œ∞ Éè‰í Ωõ ÖÎ ò ´ ÉèÏ==Ú ~°OlÅ x#∞ñ
h^Œ∞ ã≤Åfi qO`«"å~°Îñ „ÉÏi÷O„`«∞ „Ñ¨ – "åÇ¨ÏO|∞Å∞ "å~°ÅÃÑ·ñ ÉÁ~°Å=Ù II`«#II
*Ï@ñ*Ëã≤ ~å¢+=ì̈ ÚÖò 3. nfiÑ¨"åã¨∞ ÖˇuÎ Hˆ Å∞
K«∂_» x=Ú‡ „`å}Hõ~°Î! HÀ~°∞K«∞O^Œ∞ iÑ¨C_»∞ 6. ^•QÆ∞ KÀ@∞ h"Õ „â◊=∞Å#∞ – ^ŒÑÊ≤ OK≥^Œ g"Õ ´ "ÕQÆ q"≥∂K«# QÍ#O|∞Å`À
h Hõ$áê „Ñ¨HÍâ◊=ÚÖò h^Œ∞ ¿ã=HÍo #OÑ≤ – q_»∞=Hõ h"Õ Ü«∂=iOK≥^=Œ Ù II`«#II
2. Uq∞Ü«Ú<£ „QÆÇ≤ÏOÑ¨‰õΩ#fl Ü«∂`«‡ „H˘O`«Î [#‡=Ú<£ 7. h ‰õΩÑ¨^tÕ O`«∞ – =∂~°=æ Ú – h‰õΩ#∞ É’kèO`«∞ ´ h HÍÖ’K«# <Õñ *ˇÃÑÊ
=∞~°∞ºÎ _≥O^Œ =∂â◊`À „¿Ñ=∞nÑ≤Î *Ï˝#HÍOuñ ^Œ#∞ – h q∂ñ^Œ#∞ ^Œ$+≤Oì z ã¨Ò« |∞,#∞ II^Œ#II
x#∞fl ñ QÆ∂iÛ `«$+¨‚ Q˘#fl QÆÅOæ *ËÜÚ« "åHõº=Ú 8. *Ï˝#=Ú ÖË#\ì̃ – QÆ∞é]=∞ – >ÿ̌#¡ #∞ Y~°=Ú=Öˇ ´ <≥#· #∞ q∂~°∞O_»‰Ωõ ñ
Ü«∂`«‡ ÜÕ∞_»∞Û "≥∞O_»∞QÍ xzÛ Q˘éì̌ Ñ≤Å¡ H©iÎ<£ _»x Hõà=¡‹ Ú –`À <≥O`À ay~ÚOÑ¨ñ|_»=Öˇñ II^Œ#II
"åi <À@ #∞OK«∞=Ú
–P~°÷~ü H©¡<£ÖÏO_£ HÀ<£û
9. HõÅ∞QÆ∞ #<ÕHõ=ÚÖ∫ – "Õ^Œ – #Å∞ Hõ_»∞ ÉèíHÎ̃ qÇ‘Ï ´ #∞Å‰õΩ #q∞`« Hõ$Ñ¨
J#∞ : PÔQflãπ |. ëê_≥ ^Õ=Ùx qâßfi – ã¨∞Åñ A@∞ìH˘x Ü«ÚO_»∞ x[O|∞QÆ II^Œ#II
121
274 ã¨∞"å~°Î áêÑ¨Hõ∆=∂Ñ¨} 275
10. ãÖ`À+≤OK«∞ñ_ç – hu – =∞O`«∞ÖÏ~° ã¨`«º ´ ™êfiO`«∞ÖÏ~å q∂~°O^Œ 339 Sinners Jesus will receive
é`«ºO`« – ãÖ`À+Ö|∞# QÍ#=Úñ *ËÜÚ« _ç II`«#II 1. ZO`« áêÑ≤ <≥·##∞ <≥O`« áêÑ≤ ÔH·#ñ ^•
11. [#Hõ `«#Ü«∞ Ñïâ◊√ – ^•ú`‡« – ‰õΩ#∞ =∞Ç≤Ï=∞=Ú QÆÅ∞æ ´ =Ú#∞ Ñ≤ÑC¨ _»∞ ÜÕ∞ã¨∞ KÕ~∞° ÛH˘#∞#∞ xzÛ KÕ~∞° ÛH˘#∞#∞.
<≥ÅÑ¡ C¨ _»∞ Ü«ÚQÆ=ÚQÆ – =ÚÅ‰õΩ#∞ ^Œ#~å~°∞#∞ QÍHÍ"Õ∞<£ II[#Hõ`#« Ü«∞II JOK«∞ h ã¨∞"å~°#Î ∞ 3. `«# k=º ã≤ÅfiKÕñ
– =∞Öˇ¡Å ^•g^Œ∞ JO`«@ñ *Ï\ÕK«∞ñ_ç nã≤ áêÑ¨ âßÑ¨=Ú<£
IIÇ¨ÏÖˇ¡Å∂Ü«∞ Ç¨ÏÖˇ¡Å∂Ü«∞ #<£ |q„`«ÑÔ̈~Û#∞
338 áêÑ¨=Ú q∂ñk „H©ã∞¨ xÎ q[Ü«∞=Ú Ü≥∞O`« áêÑ≤ <≥#· #∞ <å‰õΩ Ç¨~Ú xK≥Û#∞
ÜÕ∞ã¨∞ KÕ~°∞ÛH˘#∞# 4. Ñ¶¨∞’~° áêÑ≤ <≥·##∞
~å – J~îå} `å–J@ @OK«∞ñ „|Hõ\ O˜ K«∞ñ_çII ##∞fl ñ *Ë~∞° ÛH˘#∞#∞
ÜÕ∞ã¨∞ñ_»∞ ~åñQÆ<£ – *Ëã#≤ ^À+¨=Ú ´ <åâ◊# =∂Ü≥∞<£ IIÜÕ∞ã¨∞ñ_»∞II 2. "≥∞O_»∞QÍ Hõ=∆ ∂Ñ¨}<£ Ñ¨Ó~°â‚ √◊ kú xK«∞Û#∞
Ñ¨Ó~°‚ ã¨=∂^è•#=Ú ã¨fi~°æ=∞O^Œ∞ñ *Ë~°∞Û#∞
1. zO`«Å∞ áÈÜ≥∞<£ – qO`«QÆ <å‰õΩ<£ ´ *ˇO`«‰õΩñ *Ë~°ÊñQÆ – ãÖ`«ã¨
–Z~ü=¤ ∂<£ #∂ºg∞Ãã~ì ü
=∂Ü≥∞<£ IIÜÕ∞ã¨∞ñ_»∞II J#∞ : JÅ∂¡i ÃÑ^Œg~å™êfiq∞
2. ã≤Å∞=#∞ "≥∂Ãã<£ – QÆÅ∞=i "≥∞@ì<£ ´ K≥Å∞=ÙQÆñ ÉÏÑ¨ÑÙ¨ – |Å∞=Ù#∞
kOK≥<£ IIÜÕ∞ã¨∞ñ_»∞II 340 Jesus, keep me near the Cross
3. t~°=Ú# =ÚO_»∞<¡ £ – QÆ~=° Ú# "Õ∞‰õΩÅ∞<£ ´ ã≤~÷ =° ÚQÆ <å@ñQÆ – |~°=Ú#∞ 1. ã≤Åfi K≥O`« <Õã∞¨ "å ™⁄OÑ¨Ù q∂~°ñ „É’zu
EÃÑ<£ IIÜÕ∞ã¨∞ñ_»∞II KÕiÛ ##∞fl #∞OK«∞ ã¨∂~°º`Õ[ ã¨∞¯O_»
4. Ñ¨^=Œ ÚÅ "Õ∞‰õΩÅ∞<£ – *ˇ^~Œ ñ° QÆ ~°H=Îõ Ú ´ Z^Œ xñHõñ „ÉË=∞`À – =Ú^Œ=Ú HõÅfii<£ „ã¨qOK≥_»∞ 3. ^Õ= Q˘éˇ] Ñ≤Å¡ D#
<˘ãÖÔQ<£ IIÜÕ∞ã¨∞ñ_»∞II HÍÅfiÖ’ ##∞‡OK«∞. nÑ≤Î <å‰õΩñ EÑ¨Ù
5. ~°Hõ∆} EÃÑ<£ – ^Œ‰õ∆Ωñ_»∞ <å‰õΩ<£ ´ Ñ¨Hõ∆=Ú`À xñHõ – "≥∂Hõ∆=Ú EÃÑ<£ II ã≤ÅfiˆH ã≤ÅfiˆH h =^è• „Ñ¨ÉÏè ==ÚÖò
K≥Å∞¡<å q=ÚHÎ̃ áê=#∞O_» <Õ~∞° Ê.
IIÜÕ∞ã¨∞ñ_»∞II
K≥Åfi "≥ÚÑ¨Ê #^ŒiÌ <£ 4. <Õ xsHõ} ∆ O|∞`À
6. ~°HÎ̃QÆ "Õñ_»<£ – â◊HÎ̃ <˘ãÖÔQ<£ ´ ~°HõÎ=Ú [e¡Ü«Ú – =ÚHÎ̃x EÃÑ<£ *Ë~° <å‰õΩ =ÚHÎ̃ II <≥Ñ¨Ù¤ "Õz Ü«ÚO^Œ∞<£
IIÜÕ∞ã¨∞O_»∞II 2. HõOÑ≤`å`«∞‡ #O^èŒ∞<≥· Éèí∂ x`åO`« "å~°kè<£
7. QÆ∞~°∞=Ù#∞ #=Ú‡^Œ∞<£ – ÉèÏ~°=Ú "≥_»Öˇ<£ ´ nè~°∞xñ *ËÜ«ÚK«∞ –^•ix HÍ#ÖËHõ Ü«ÚO_» |∂x ~¸k =∞#∞Ì<£
EÃÑ<£ IIÜÕ∞ã¨∞ñ_»∞II – ¢á¶ê<≥ûãπ *Ë<£"Õ<£ PÖòû\©<£
–q∞H˜¯e „ÃÑ¶_»iH± J#∞ : PÖò„ÃÑ_¶ £ `åºQÆ~åA ™ê=∞~ü
122
276 ã¨∞"å~°Î #∂`«# [#‡=Ú 277
341 What can wash away my stain ? 343 There is a fountain filled with blood
1. _®QÆ∞ <Õk =∂Ñ¨Ù#∞ âßÑ¨ÑÙ¨ ãÖÇ¨~°=Ú 1. W=∂‡#∞ÜÕ∞Å∞ ~°H=Îõ Ú 3. h Ü≥ÚHõ¯ áêÑ¨ =∞\ì̃^Õ
"ÕQÆ ÜÕ∞ã¨∞ ~°HõÎ ^è•ˆ~ ™êfiq∞ ÜÕ∞ã¨∞ ~°HõÎ ^è•Ô~ WOÃÑ#· Ü«¸@QÆ∞ x~°∂‡Å =∞ø@‰õΩ
~Ày Hˆ Ü«∞ø+¨^=Œä Ú 3. W^Õ <å ã¨∞f~°=÷ Ú F áêÑ≤! Ü«∞O^Œ∞ =Ú#∞æ=Ú ~°HO∆˜ K«∞ Q˘éˇ] Ñ≤Å?¡ h
ÉÏQÆ∞QÍ <å ~°HõÎ ^è•Ô~ ÜÕ∞ã¨∞ Ü≥ÚHõ¯ ~°HõÎ^è•Ô~ áêÑÖ|∞ áÈ=Ù#∞ ~°HOÎõ Éˇ KåÅ∞#∞.
II Ç¨ k=º ~°H=Îõ Ú <å^Œ∞ Hõ=∆ ∂Ñ¨}=Ú IIÜÕ∞ã¨∞O_»∞ <å‰õΩ =∂~°∞QÍ 4. <å <å^è∞Œ ~°H=Îõ ∞O^Œ∞#
P |∞QÆæ q#Ç¨ ™ê^èŒ∞ "Õã¨∞ ~°HõÎ ^è•Ô~ P ã≤Åfiñ *Ï=ñQÍ <Õ #q∞‡ Ü«ÚO_ç#<£
ÜÕ∞kÜ«Ú ÖË^∞Œ QÍ 4. <å‰õΩ ã¨=∂^è•#=Ú N ÜÕ∞ã¨∞ ~°HÎõ "≥∞Ñ¨C_»∞ <å ^Õ=Ùx xO_»∞ „¿Ñ=∞
ÜÕ∞ã¨∞ Ü≥ÚHõ¯ ~°HõÎ ^è•Ô~ II <å^èŒ∞ñ _Õã¨∞ ~°HõÎ ^è•Ô~ „ã¨qOK«∞, <å‰õΩñQÍ II <Õ xO^Œ∞ñ EK≥^<Œ .£
2. áêÑ¨ ÑïÇ¨~°=Ú ™ê‰õΩ <Õ#∞ QÍ##∞ 2. P Ü«¸@ =Úxæ ^˘OQÆÜÚ« 5. <å Ü«∂ Ü«Úëê¯Å =∞O`«@
„áêÑ¨Ù ÜÕ∞ã¨∞ ~°HõÎ ^è•Ô~ [Ü«∞ ÜÕ∞ã¨∞ ~°HõÎ ^è•Ô~ Ç¨ ! â◊√^Œ∞ñú _®Ü≥∞#∞ <å ãÖ`«ãO¨ |^Õ
J#∞ : *ËHõÉò KÕO|ˆ~¡ãπ <Õ#\ì̃ áêÑ≤ xÑ¨C_»∞ <å „H©ã¨∞Î Ü≥ÚHõ¯ ~˘=Ú‡#<£
<Õ#O^Œ∞ =Ú#∞æ^∞Œ . <å QÍ# q∞kÌÜ∞Õ .
342 Rock of ages, cleft for me
– qeÜ«∞O H˘#~ü
J#∞ : ZKü.Ç¨~ü‡û
1. <åÔH· pÅÛñ|_»¤ Ü≥∂ 3. =\ì̃ KÕ~Ú KåñK«∞K«∞<£
<å Ü«∞#O`« #QÆ=∂ =Ú\ì̃ ã≤Åfiñ *ËÔ~^Œ<£ #∂`«# [#‡=Ú
x#∞fl _®y Ü«∞O^Œ∞#ñ k‰õΩ¯ ÖËx áêÑ≤x
K≥#∞ q∂~°ñ ÉÏÔ~_»∞ „Ñ¨Hõ¯ñ *ËiÛ „áÈ=Ù=Ú 344 #∂`«# [#‡=Ú
~°HõÎ [Å^è•~°ÖÏ <å Hõà◊OHõ "≥∞Å¡#∞ ~å – â◊OHõ~åÉèí~°}=Ú `å–UHõ
ã¨HÎ̃ñ „QÀÅñQÍ x=Ú‡. ÜÕ∞ã¨∞<å^èŒ, áêÑ¨Ù=Ú. Ñ¨~=° ∞ ~å[º=Ú#‰õΩ #~°∞Å∞ – uiy Ñ¨Ù@ì=ÅÜ«Ú ##∞K«∞ñ ´ |~°=∞
2. <Õ#∞ <å^Œ∞ â◊HÎ̃KÕ 4. D ^èŒi„uÜ«∞O^Œ∞# QÆ∞~°∞=Ù ÜÕ∞ã¨∞ „H©ã¨∞Î – ã≤÷~°=Ú KÕÃã#∞ IIÑ¨~°=∞II
x#∞flñ Q˘Å¡ñ*ÏÅ#∞ <Õé∞ ^•ñ@∞#Ñ¨C_»∞ 1. "Õ^Œâß„ã¨Î "≥∞é˜ñy#\˜ì – Ü«¸^Œ∞Å Ü«∞kèHÍiÜ«∞ø x ´ HÀ^Õ =∞<≥_»∞
HÍÅ "≥∞Å¡ <Õ_Ûç #<£ <å^ŒiOz h Hõ_<» £ Ñïã¨ÜÚ« O_»∞ – =∞kx ^ŒÅñK«∞K«∞<£ IIÑ¨~=° ∞II
"ÕÅ „Hõ`«∞Öò KÕã≤#<£ <åÔH· pÅÛñ|_»¤Ü≥∂
<Õ#∞ KÕÜÚ« áêÑ¨=Ú <å Ü«∞#O`« â‹Å· =∂ 2. J`«ñ_»∞ ~å„u"Õàñ◊ „Ñ¨É∞íè x – "≥`H« ˜ áÈ~Ú Ü≥∞^Œ∞@ ã¨ ´ =∞‡ux xez
Ñ≤ez Ñ¨Öˇ¯ – Ç≤Ï`«=Ù`À_»#∞ IIÑ¨~°=∞II
<Õ<≥ ÉÏÑ¨ñ*ÏÅ#∞. ##∞fl ñ *Ë~ñ° nÜ«Ú=∂
– JQÆã¨æãπ =∂O>ËQÆ∞ \Ï<£ÖË_ô
3. É’^è‰Œ Ωõ O_» h=Ù "≥∂Hõ∆ – <å^è∞Œ ñ_Ò Ü≥∞Ç¨ÏŸ= Ü≥ÚHõ¯ ´ "Õ^Œ "å~°ñÎ *ˇÃÑÊ^Œ=Ù
J#∞ : ZKü. Ç¨~ü‡û h – É’^èŒ <≥é∞ñQÆ∞^Œ∞<£ IIÑ¨~°=∞II
123
278 ã¨∞"å~°Î #∂`«# [#‡=Ú 279
4. =∞é˜ÜÚ« h=Ù KÕÜÚ« K«∞#fl – QÆ∞~°∞`«∞ Öˇ=fiÔ~#· ^≥=· ´ =~°=Ú ÖËx Ü«∞\˜ì 346 Blessed assurance - Jesus is Mine
áêÑ¨ – #~°∞Å∞ KÕÜ∞« ~°∞ IIÑ¨~=° ∞II
1. ÜÕ∞ã¨∞ <å"å_»x #=Ú‡^Œ∞<£ 2. ãÖÑ¨Ó~°‚ ÉèíHÎ̃`À #∞O_≥^Œ<£
5. J#∞K«∞ñ |iã¨ÜÚ« O_»∞ Ñ¨Å¯ – q#∞K«∞ ÜÕ∞ã¨∞ HõxHõ~=° Ú#ñ ´ ^Œ#‰õΩ
x@∞¡ ^≥eÃÑñ *Ïe – =∞#ã¨∞`À_»#∞ IIÑ¨~=° ∞II ÉèÏã≤Å∞¡ k=º ™œÉèÏQÆº=Ú ÃÑOáê~° ÜÕ∞ã¨∞<£ ^è•ºxOK≥^Œ<£
^•ã¨∞ñ_» <ÒK«∞ áêÖÁÊO^≥^<Œ £ ™⁄OÃÑ#· ^Œ∂`«Öò áê_»∞K«∞O_»<£
6. „H˘`«Î [#‡ "≥∞=fiñ_≥·# – <≥`«Î ‰õΩ#fl "≥∂Hõ∆=∞=Ú#‰õΩ ´ <≥`«Îñ|_»ñ _»@OK«∞
x[=Ú – „H©ã∞¨ Î Ñ¨Ö¯ˇ #∞ IIÑ¨~=° ∞II <åâ◊O|∞ ÖËx ™œYºO|∞#∞. WOÃÑ#· áê@Öò <Õ qO^Œ∞#∞.
7. q#∞K«∞ñ |iã¨ÜÚ« O_»∞ =Úãë – [#∞ñ_»∞ =∞éÅ `«e¡ QÆ~ƒ° ù ´ =Ú##∞ IIW^Õ <å áê@ <åã¨∞Hõ^èŒ 3. xO_≥·# ÉèíHÎ̃ÜÕ∞ <≥=∞‡k
u~°∞QÆ<@≥ ∞¡ |∞@∞ì – ##∞K«∞ñ |Öˇ¯#∞ IIÑ¨~=° ∞II ÜÕ∞ã¨∞x ã¨^• ã¨∞uÎ OK«∞@ QÔ Å∞Û# ^Õq∞ ÜÕ∞ã¨∞O_»ñQÆ
8. JO^Œ∞ Hˆ ã¨∞ `≥ÖÊˇ [Å=Ú – #O^Œ∞ñ <å`«‡Ü«∞O^Œ∞ [#‡ ´ "≥ÚO^Œ ‰õΩ#fl W^Õ <å áê@ <åã¨∞Hõ^èŒ "≥∞O_≥·# nÑ≤Î<£ „ÉÏi÷OK«∞K«∞
"≥∂Hõ∆ ~å[º – "≥ÚO^Œ ~°#∞K«∞#∞ IIÑ¨~=° ∞II ÜÕ∞ã¨∞x x`«ºO ^è•ºxOK«∞@ II ^ŒO_çQÆ „ÉË=∞<£ ã¨∞dO`«∞#∞.
–`«∂Ñ≤e ~°OQÆÜ«∞º – „áê<≥ûãπ *Ë<£"Õ<£ PÖòû\©<£
345 Oh happy day that fixed my choice 347 x`«ºr"å#O^Œ=Ú

1. Ç¨! Ü«∂#O^Œ ã¨∞k#=Ú 3. <å Ü«∂`«‡, âßO`« "≥ÚO^Œ∞=Ú ~å – ã¨∞~°\ ˜ `å–J@
<å ÜÕ∞ã¨∞<£ #=Ú‡ k#=Ú h ÜÕ∞Ãã h Ü«∂^è•~°=Ú
„Ñ¨Ü«∂ã¨ "≥∞Å¡ É’~Ú# ÉèíÜ«∞O|∞ ÖËHõ ~°Hõ∆}<£ P#O^Œ =∞QÆ∞ =ÚHÎ̃ – ÜÕ∞ <å =∞Ok~°=Ú ´ *Ï˝x =∂#∞QÆñ EK«∞ –
^ŒÜ∂« ~°H} ∆õ k#=Ú. áêeÉèÏQÆO|∞ á⁄O^Œ∞=Ú. ^•x ã¨∞O^Œ~=° Ú IIP#O^Œ=∞QÆ∞II
IIÉèÏQÆº=∞ø k#=Ú 4. <Õ <Õã∞¨ "åñ_» <Õã∞¨ ñ_»∞ 1. Ñ¨~^° tÕ =Öˇ ^ÕÇ¨ – =~°}=∞O ^Œ∞O^Œ∞<£ – ^è~Œ }
° ˜ HÍ##=ÚQÍ – ^Œi≈OK«∞
„Ñ¨É∞íè <£ QÔ H· ˘#fl k#=Ú x`«ºO|∞ <å "åñ _®Ü≥∞#∞ K«∞O^Œ∞<£ – <≥i ^Œ∞óYã¨∞Y=ÚÅ∞ – ãïQÍ ÉèÏqO`«∞<£ ´ Ñïâ◊√^•ú`∞« ‡x "Õñ
ÉèíHÎ̃ „áê~°÷# ÖËã¨∞ñ_»∞ W^≥O`« Q˘Ñ¨Ê ÉèÏQÆº=Ú
_ç – Ñï`«$Ñ≤Î #∞O_»∞ II<å#O^Œ =∞QÆ∞II
„Ñ¨MÏºu <å‰õΩ <ÕiÊ# <Õ<Õã¨∞ Ü≥ÚHõ¯ q∞„`«∞ñ_»<£
ÉèÏQÆº=∞ø k#=Ú 5. <Õñ *ËÃã_ç Ü≥ÚÑ¨ÊO^Œ=Ú 2. |Ç¨ï â’^è#Œ Å∞ <åÃÑñ· – |_ç =K«∞Û#Ñ¨Ù_»∞ – #Ç≤Ï`åO^è`Œ =« ∞=Ú # –
„Ñ¨Éèí∞<£ ÔQ·H˘#fl k#=Ú II ZÖˇ¡_» <≥é"Õ~°∞Î#∞ #fl_»∞H¤ ˘#flÑ¨Ù_»∞ – xÇ¨ÏÉÏ^èŒ Åxfl# – <≥flkiOz#Ñ¨Ù_»∞ ´ #Ç¨ÏÇ¨Ï ÜÕ∞ã¨∞x=Å¡
2. „Ñ¨Éèí∞x`À x~°O`«=∞ø <Õñ [K«∞Û "Õà◊Ü«∞O^Œ∞#∞ – #=∞$`«∞ñ_» <≥ÑÙ¨ _»∞ II<å#O^Œ =∞QÆ∞II
x|O^è#Œ ñ *ËãH≤ ˘O\˜ h ^ŒÜ∞« "≥∞zÛ áê_»∞^Œ∞. 3. =ÚO^Œ∞ <å =∞#ã¨∞ ^Õ–=Ùx HõÑ¨ÊyO`«∞–#O^Œi #ã¨‡`«∞Î–Åº=ÚQÍñ
<Õñ|∞\ì̃u xOá⁄O^ŒñQÆ
qÉèí∞x áê^ŒÑ¨^Œ‡=Ú. „¿Ñq∞O`«∞<£ – ãÖ^ÕÇ¨Ï ~åÇ≤Ï`«º – ã¨~°}˜Ö’ xÅ∞Îñ ´ á⁄O^Œñ É’Ü≥∞_ç =ÚHÎ̃
– Ñ¶≤eÑπ _®„_ç_ç˚ – Éèí∞q Ü«∞O^≥ QÍO`«∞ II<å#O^Œ =∞QÆ∞II
J#∞: |~åfl~ü¤ Å∂HÍãπ – Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^Œi
124
~°Hõ∆}Ï#O^Œ=Ú 281
¢HÔ ã· =Î̈ rq`«=Ú 349 ~°H}
∆õ Ï#O^Œ=Ú
~å – HõàÏº}˜ (KåÜ«∞ : ZO`À ã¨∞O^Œ~°"≥∞ÿ#q) `å–„uÑ¨Ù@
~°Hõ∆}Ï#O^Œ=Ú
ãÖ`À+≤OÑÔ̈~ „Ñ≤Ü«ÚÖÏ~å – ÜÕ∞ã¨∞x K≥O`« – ãÖ`«ã≤OÑÔ̈~ =∞#™ê~° ´
348 „H©ã∞¨ #Î O^Œe <å Ü«∂#O^Œ=Ú ZO`À „¿Ñq∞Oz Ü«∞ – #O`«∞ _˘ãÔ̈Q#∞ ã¨∞`«∞x – qO`«QÆ „|`«∞‰õΩ= – ãÖ`«
~å – HõàÏº}˜ (KåÜ«∞ : ^•~°∞}=∞QÆ∞ =∞~°}) `å–„uÑ¨Ù@ â’Éè#í ∞ ^•ÖˇÛ ´ JO`«~O° QÆ=ÚÖ’ =ã≤Oz# – zO`« ÖˇÅ#¡ ∞ "å_» ÉÏÔ~#∞ –
QÆO`«∞ e_»∞K«∞#∞ #∂`«flr= 1Å – `åO`«=ÚÅ∞ Ñ¨ÓÜ«∞OQÆ ^˘_»QÔ #∞ IIãÖ`ÀII
<å HÕ`« „áÈ`åûÇ¨ – #O^ŒO|∞Öò QÆÅ∞æ@ –ˆH Hõ~°Î Ñ¶¨∞#"≥∞ÿ# – ¿ÇÏ`«∞"≥·
Ü«ÚO_»∞ ´ <å‰õΩ QÆÅ Ü«Ú#fl`« Hõ`"« ∞Õ ‡ – <å^è∞Œ ñ _»Q∞Æ #∞ <Õ#∞ =ÚiÜ«Ú – 1. ã≤Å∞=Ö’ =Å~åi# – ÜÕ∞ã¨∞x„¿Ñ=∞ – Ñ¶e¨ ~ÚOK≥ Ç¨Ï$k =#=Ú# ´
NHõ~°O|QÆ∞ <å=∞ "Õ∞k – ã≤Åfiñ|_»¤ ÜÕ∞ã¨∞ „H©¿ãÎ II<å HÕ`«II HõÅ∞+¨ "≥∞Å¡#∞ ÉÏÑ¨Ù – HõÅ∞=iÖ’ ÉèHí Î̃ – Ñ¨Å=ÙÅ∞ zyiOz – K≥Å∞x áê^Œ
1. Z=~°∞ <å ÉèíHÎ̃H˜ – Ç≤Ï`«"≥∞ÿ#\ì̃ Ñ¨Ù<åk – Ü≥∞=~°∞ <å HõO~î°O|∞ – <≥`≥Î<£ Ñ¨^‡Œ =ÚÅ∞ ´ JÅ∞=ÚH˘x Ü«∂ ~å^è#Œ O|∞# – =∞ÅÜ«∞ =∂~°∞`« gzHõÅÃÑ·
áê@Å`À ´ Z=~°∞ <å áêÑ¨=ÚÅ – ÉèÏ~°=Ú <≥`∞« HÎ ˘x ^Õ=ÙxH˜ <å‰õΩ#∞ – – =∞ÅÑ¨Ù Q˘#∞K«∞ ã¨=∞~°Ê}O|∞#∞ – ã¨∞Åe`«=ÚQÍ *ËÜ∞« ^˘_»QÔ #∞ IIãÖ`ÀII
z=~°‰õΩ<£ ¿ãflÇ¨ÏO|∞ HõeÑ≤i – ã≤Åfiñ|_»¤ ÜÕ∞ã¨∞ „H©¿ãÎ II<å HÕ`«II 2. áêÑ¨`åÑ¨=Ú `˘ÅÔQ#∞ – rq`«ÑÙ¨ `«∞–á¶ê#∞ÅxflÜ«Ú #}ÔQ#∞ ´ „áêp#
2. <Õ#∞ <å q^èŒ∞ ÖˇÅ¡ – xâ◊ÛÜ«∞O|∞QÆ <≥é∞ñQÆ – *Ï˝# q∞K«∞ÛK«∞#∞O_»∞ ã¨~Ê° =Ú – Ñ¨Q|Æ \ì̃ Ñ¨_QÔ» uÎ – ÑÖ`«=Ú# ##∞_®ã≤ – Ñ¨@∞=Ù# Hõé=OQÍ ´
*Ï˝x Ü≥∞"åfi~°∞ ´ "åx Ü≥∞_»Å ##∞ Ü«∞^è•~°÷ – Ñ¨~°∞xQÍñ QÍqOz Ü«∞q<å áêÑ¨ =∞~°}Ñ¨Ù qé∞QÆ∞_»QÆ∞<å – „Ñ¨Éèí∞x Ü«∞=∞$`« ~°HõÎ™ê~°=Ú – „áê} aèHõ∆#∞
– KÕ <≥~°"ÕiÊOK«∞ <≥=~°∞ – ã≤Åfiñ|_»¤ ÜÕ∞ã¨∞ „H©¿ãÎ II<å HÕ`«II Éˇ>ì̌#∞ =∞i – Ñ¨QÆ`«∞x Ü≥∂_çOK≥ # Ç¨Ç¨ IIãÖ`ÀII
3. Z=~°∞ <å â◊„`«∞=Ù – <≥kiOz QÔ eÛi – Ü≥∞=~°∞ <å â’HõO|∞ – <≥Q∞Æ ~°ñ 3. Ü«∂„`« Ñ¨^=Œä Ú# ÜÕ∞ã¨∞_»∞ – „Ñ¨HÍtOÑ¨ –~å„uÜ≥∞ Ñ¨QÖÆ ÏÜ≥∞#∞ ´ <Õ„`«=ÚÅ∞
Q˘\ì̃i ´ Z=~°∞ <å Ç¨Ï$^ŒÜ∞« OÑ¨Ù =¸~°Û#ù ∞ – h_çÛ ¿ã^Œ#∞ niÛ =∞#ã¨∞ – qHõãO≤ Ñ¨ – ^è•„u <å |ã¨Ö’Ñ¨ –q„`« "åHõº=ÚÖ’ q– z„`« Hõ$Ñ¨Å#∞ QÍOz
z=Ù‰õΩ =∞#∞ QÍÜ«∞O|∞ =∂xÊi – ã≤Åfiñ|_»¤ ÜÕ∞ã¨∞„H©¿ãÎ II<å HÕ`«II ´ QÍ„`« g}#∞ q∂\˜ ^Õ=Ùx – ™ÈÎ„`« w`«=Ú áê_ç Ñ¨Ù}º – ˆH∆„`« Ñ¨^äŒ=Ú#
4. =∞~°}O|∞Ö’ <å‰õΩñ – l~° r= "≥∞"åfi~°∞ – =∞~°}O|∞#ÔH Q˘Ñ¨Ê =∞~°} É’= ÜÕ∞ã¨∞_»∞ – q∞„`«∞_≥· #_çÑ≤OÑ¨ ^˘_»ÔQ#∞ IIãÖ`ÀII
"≥∞"åfi~°∞ ´ qiqÖËx =∞Ç≤Ï=∞ ¿ãÅ∞ – ^Œix #∞O_»ñQÆ ##∞flñ *ˇO`«#∞ – 4. ã≤iãÖÑ¨^ÅŒ ∞ Ü«Ú#fl#∞ – ÖË‰Ωõ #fl#∞ – Hõé∞}Ï=~°=ÚÅ∞ `«~∞° QÆ=Ù ´
ã≤÷~°=ÚQÆ ™ê÷Ñ≤OK«∞ <≥=~°∞ – ã≤Åfiñ|_»¤ ÜÕ∞ã¨∞„H©¿ãÎ II<å HÕ`«II ÃÑ~· ∞° ÑÖ@Å∞ QÍx – Ñ¨~∞° =Ù „Ñü+ì̈Å∞ – Hõé∞"≥#· QÍx<Õ – =ÚiÜ«Ú^Œ∞
5. ##∞fl ~°HO∆˜ Ñ¨ =∞~°–}O ÉÁOkÜ«Ú ã¨=∂kè – <≥#fl\˜Hx˜ QÔ eÛ – Ü«Ú#fl =∞kÖ’# ´ y~°∞ÅÃÑ#· #∞–Ñ¨~∞° QÆ∞ e_»∞@‰õΩ 4Ç¨Ïi} áê^Œ=Ú ÖÁãÔ̈Q ÜÕ∞ã¨∞_»∞
„Ñ¨É∞íè #O^Œ∞ ´ #∞#fl qâßfiOã¨Éˇ <å‰õΩ – #∞`«û=O|∞#∞ QÆÅ∞QÆ *ËÜÚ« #∞ "≥é`«∞<å zOuO`«∞<å Hõ – Åfiix „¿Ñ=∞Å∞ ‰õΩiÜ«ÚK«∞O_»QÆ IIãÖ`ÀII
–U.a. =∂ã≤ÖÏ=∞}˜
–K≥#flQÆ∞ <å „Ñ¨Éèí∞ qñ ÔH=fi~°∞ – ã≤Åfiñ |_»¤ ÜÕ∞ã¨∞ „H©¿ãÎ II<å HÕ`«II
1 2 3 4
–=ÚOQÆ=¸i ^Õ=^•ã¨∞ Ñ¨Ó=ÙÅ∞. QÍeÔH~°@=ÚÅÃÑ.· J_»∞K«∞. ÖË_ç.
125
282 ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«=Ú ~°Hõ∆}Ï#O^Œ=Ú 283
350 ~°H}
∆õ á⁄Ok# áêÑ≤ 1. x#∞flñ ^≥eÜ«∞Hõ =Ú#∞fl – ##º ^≥=· O|∞Å – ##∞ãïOz# áêÑ¨=Ú ´
Åxfl ÃÑ#Q˘x <å^Œ∞ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞Ñ¨Ùñ – QÆ#∞fl ñ „QÆq∞‡ „Ñ¨HÍâ◊ q∞Ü«∞ºHõ –
~å – P#O^ŒÉ~·è̌ q° (KåÜ«∞ : DÖÏ\˜^• ÜÕ∞ã¨∞ „¿Ñ=∞) `å–‰õΩ~°∞[OÃÑ
Ü«Ú#fl h q=∞ÖÏ`«‡ =~°=Ú# – ##∞fl "≥eyñz# ^ŒÜ∂« xkè IIh Hõ#flII
<å ÜÕ∞ã¨∞! <å Ü«∂`«‡ |Å=∂! – h^Œ∞–QÍÜ«∞O|∞ÖË xÅ∞=|Å"≥∞#ÿ ã¨Å÷ =Ú 2. =^ŒÅHõ <Õñ *ËÜÚ« – `«∞^Œ ÖËx áêÑ¨=Ú – =^ŒeOz ##∞ñ „É’zu ´
´ ã¨HõÅ ã¨$+≤ì Ñ¨Ù<åkÜ«∞Ñ¨Ù_Õ – <å^Œ∞ – ã¨HõÅ áêÑ¨=ÚÅÔH· |eÜ≥ÿ∞u "Õã¨∞! ´ `« ∞ kk#O|∞#ñ QÆ Å ∞QÆ ∞ ÉÏ^è Œ Å ∞ñ ^˘ÅñQÆ *Ë Ü « Ú @ h= Ü« ∞ x <å
ã¨HõÅ Éèí∂=∂ºHÍâ◊=ÚÅ#∞ – ã¨=∞=Ú – QÍ QÆuOz#ñQÍx h „¿Ñ=∞ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞=∞O^Œ∞# <å xsHõ∆} – Ñ¨kÅÑ¨~°z# ÉèíHõÎ áêÅHõ IIh Hõ#flII
xÅ∞K«∞II<åII
3. h "åHÍº~°=÷ Ú <åÖ’ – x=ã≤OÑ¨ñ *Ëã≤ h – ¿ã=‰õΩxQÆñ „É’="Õ ´ h"≥
1. <å `«O„_ç! h x`«º Hõ$Ñ¨#∞ – <≥OK«–<å `«~°=∞? h „¿Ñ=∞ Ç¨ÏãÎ̈=ÚÅ Ez ã¨`º« =Ú h"≥ r==Ú – h"≥ =∂~°=æ Ú h"≥ ^•fi~°=Ú – h=Ù QÍHÕ HÔ =~°∞
´ áê`«‰Ωõ Å ~°O_»OK«∞ aez – "ÕQÆ h^Œ∞ Hõ$Ñ¨ ~°∞z EÑ≤ r=O|∞ xK«∞ÛII<åII
ÖË~∞° - HÍ="Õ ##∞ ÜÕ∞ã¨∞<åÜ«∞Hõ IIh Hõ#flII
2. ^ŒiÖËx Ö’`≥#· „¿Ñ=∂! – hÖ’ – ^Œ∞i`« Ü≥∞Å¡#∞ =Úxñy áÈ=Ù ´ – ~å=Ói ÅH©∆ ‡#~°ã¨Ü«∞º
^ŒiÖËx Ü«Úz`« Hõ$Ñ¨ñ *Ï@∞ – h^Œ∞ – ~°HõÎO|∞ <å áêÑ¨_®QÆ∞Å#∞ QÆ_çÔQ 352 ÜÕ∞ã¨∞ <å ~°Hõ∆‰õΩ_»∞
II<åII
~å –=ÚMÏi `å–J@
3. D „¿Ñ=∞ ™êQÆ~°O|∞# <Õ – ^Œ∞q∞H˜ – <å „Ñ¨Éèí∞x Ü≥∞^Œ^Œ∂i q„âßOu
<˘Ok ´ ÜÕ∞ „á⁄^Œ∞Ì ãÖ`«ãO≤ K≥^#Œ ∞ – ##∞fl – <å „áê}=Ú#∞ _®Ü«∞kñHõ "≥Å∞QÆ∞#∞ ~°H}∆õ Hõ~Ü
Î° Ú« #QÆ∞<å – |Å=∞QÆ∞ ^Õ=Ùx ™ÈÎ„uO`«∞#∞ ´ "≥~∞° =#∞
#~°Hõ "≥ÚO^Œ∞ II<åII <ÕxHõ <≥=fiiH˜<£ – "≥Å∞ÔQ·# ÜÕ∞¿ã <å ^Œ∞~°æ=Ú
4. <å t~°=ÚÃÑ· #ÅÅ∞ˆ~y – ~ÚÅ#∞ – <å ã¨`∞« =Î Ü«Ú ¿ãflÇ≤Ï`«∞Å∞ ##∞fl 1. JQÍ^èŒ pHõ\ ˜ [Å=ÚÅ #∞O_ç – JYO_»"≥∞ÿ# "≥Å∞QÆ∞ ã¨$lOz# ´
g_ç´ <å ã¨∞Y=Ú <å ãÖ`«ã=¨ Ú#∞ – É’~Ú – ##∞ h^Œ∞ Hõ$Ñ¨ ##∞fl Ü«ÚQÆÜÚ« QÆO|∞Å <ÕÖ_ˇ ç „Ñ¨É∞íè =Ù – Ü«∞Ñ¶∞¨ =ÚÅ ÉÏÑ≤ ##∞ "≥eyOK«∞#∞II"≥Å∞II
q_çáÈ^Œ∞ `«O„_ô II<åII 2. <å nÑ¨=Ú#∞ "≥eyOK«∞ „Ñ¨É∞íè "Õ – <å ^Œi pHõ\ <˜ £ "≥Å∞QÆ∞QÆ =∂~°∞Û#∞ ´
5. <å Ç¨Ï$^ŒÜ«∞"Õ∞ xezáÈh – <å^Œ∞ â◊s~°"Õ∞ ‰õΩo§ hÔ~·# QÍh ´ ^èŒ~° <å ^À+¨=Ú ÖˇÅ#¡ ∞ ^Œ# HÍOuÖ’ – <å^Œ~=° ÚQÆ Hõ_yç ~°HO∆˜ K«∞#∞ II"≥Å∞II
Ñ¨Ù<å^Œ∞ÖË HõiyáÈh – ÜÕ∞ã¨∞ – x~°Ò« |∞ h „¿Ñ=∞ xÅ∞K«∞ ##∞ „É’K«∞II<åII 3. Ñ¨Å∞q^èŒ â’^è#Œ Öò ##∞ A\ì̃##∞ – qÅ∞=QÆ∞ ãÖÑ¨^Œ ÅO`«iOz##∞ ´
"≥Å∞QÆ∞^Œ∂`« <åÃÑ· Ü«Ú~°∞ÖÁ_ç#¤ – #ÅÜ«∞Hõ x`«º=Ú #_»K^≥ Œ "≥Å∞æÖ’ II"≥Å∞II
351 ÜÕ∞¿ã ~°Hõ∆‰õΩñ_»∞
4. `«e^¡ OŒ „_»∞Å∞ q_»z#QÍx – Ü«ÚÅ¡=Ú cèue ÉèÜ í ∞« =∞Ok##∞ ´ ZÅ¡
~å – ™ê"Õi `å–„uÑ¨Ù@ „Ñ¨[Å∞ ##∞ ^Õfi+≤Oz##∞ – Z_»ÉÏÜ«∞_»∞<å – „Ñ≤ÜÚ« _»Q∞Æ ÜÕ∞ã¨∞ II"≥Å∞II
h Hõ#fl xñHõ "Õ̂~ – "ÕÅ∞ÊÅ∞ ÖË~Ü° ∂« º – x[=ÚQÍ <å ÜÕ∞ã¨∞"å ´ h
5. „H©ã¨∞Î ÜÕ∞ã¨∞_Õ Ö’HõÑ¨Ù "≥Å∞QÆx – "åã¨Î=ÚQÆ QÆ#∞_ç „Ñ≤Ü«ÚÖÏ~° ´
‰õ~°∞} Ü«∞#∞ <≥#~°∞KÕ`«#∞ – h^Œ∞ ã¨`«º ã¨∞"å~°Î ^•fi~° – „áêHõ@O|∞QÆ
##∞flñ aez#– Ö’Hõ ~°Hõ∆Hõ h‰õΩ „"≥ÚÔH¯^Œ IIh Hõ#flII âßâ◊fi`«O|QÆ∞ ~å[º=Ú KÕ~° – ã¨`fi« ~°=∂Ü«∞# "≥Å∞QÆ∞#∞ ÉÁO^Œ~Ô II"≥Å∞II
–~åq *Ï<£ ã¨∞O^Œ~°~å=Ù
126
284 ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«=Ú ¢ÔH·ãÎ̈= ™êHõ∆ ºO 285
353 „H©ã∞¨ xÎ É’eÜ«ÚO^Œ∞#∞ 355 Come to the Saviour
~å – ÉËÇ¨Q∑ (KåÜ«∞ : WkQÀ hu ÉèÏã¨¯~°∞O_»∞) `å–UHõ 1. ÜÕ∞ã¨∞x *Ë~ñ° "ÕQ=Æ Ú ~å 2. ÉÏÅ∞~°"∞≥ #ÿ =∞=Ú‡#∞ ^•
=∂~°=æ Úñ EÑ≤ "Õ^=Œ ÚÖ’ <≥O`«\ ˜ „¿Ñ=∞`Àñ aÅ∞K«∞<£
<Õ#∞ „H©ã¨∞Î „Ñ¨Éèí∞x *Ëi – <Õ#∞ „H©ã¨∞Î"å_» <Ò^Œ∞ ´ <Õ#∞ „H©ã¨∞Î ™⁄`«∞Î QÍ# ^•Ñ¨Ù# #∞O_ç „H©ã¨∞Î ^ŒÜ«∞<£ ÜÕ∞ã¨∞x ã‘fiHõiOK«∞@ÔH·
– <Õ#∞ <å ã¨=∞ãÎ̈=Ú#∞ – <å^èŒ∞ _Õã¨∞ H˜Ñ¨Ù_»∞ ~Ú`«∞Î II<ÕII ~°=∞‡x Ñ≤Å∞Û#∞. =`«∞=Î Ú "ÕQ"Æ ∞Õ .
1. <Õ#∞ „H©ã∞¨ Î ##∞Éèqí Oz – <Õ#∞ „H©ã∞¨ Î É’eÜ«ÚO^Œ∞ ´ <Õ#∞ <å ã¨fi~°∂Ñ¨=∞O^Œ∞ II ãÖ`«ãO¨ |∞ ãÖ`«ãO¨ |∞ |Öò 3. <å =Ú^Œ∞Ì a_»¤ ~°=∞‡#ñQÍ
– <å „Ñ¨Éèí∞O_»∞ QÍ#∞Ñ≤OÑ¨ – <Õ#∞ <Õã¨∞Ö’ =ã≤O`«∞ II<ÕII áêÑ¨â√◊ kú "Õ∞=Ú á⁄O^ŒñQÍ <å`«x „¿Ñ=∞ Hõ#Ê_»ñQÍ
2. <Õ#∞ „H©ã¨∞Î#O^Œ∞#∞O_ç – <Õ#∞ „H©ã¨∞ÎÖ’ Éˇ~°∞QÆ∞^Œ∞ ´ <Õ#∞ „H©ã¨∞Î ^•i#_»z ÜÕ∞ã¨∞x Ü≥∞^Œ#Ì ∞O_» ã¨^• <åÜ«∞# <Õñ_»∞ xxÛÅ∞=<£
– <Õ#∞ „H©ã¨∞Î =∞#ã¨∞ <≥Ñ¨Ù_»∞ – QÍ#∞Ñ¨é`«∞ <≥Öˇ¡_»#∞ II<ÕII "≥∂Hõ∆ Ñ¨ÔŒä |∞# II ~å#x Ü«∞O^Œ∞"å? II
3. <Õ#∞ „H©ã¨∞Î ¿ã=*Ëã≤ – <Õ#∞ „H©ã¨∞Î ™êH˜∆<Ò^Œ∞ ´ <Õ#∞ „H©ã¨∞Î ™ê^èŒ #OÉˇ – –l.ZÑ¶π. ~°∂\ò
<Õ#∞ Ü«∞#∞ÉèíqOK«∞ ~°Hõ∆ – }Ï#O^ŒO|∞ *Ï>ˇ^≥Ñ¨Ù_»∞ II<ÕII J#∞ : *Ï<£ JÉˇs¡
4. <Õ#∞ „áê}"≥∞ÿ# xzÛ – <Õ#∞ „H©ã¨∞ÎÔH· „|`«∞‰õΩ^Œ∞ ´ <Õ#∞, „H©ã¨∞Î Hõeã≤Ü«Ú#fl
– <åâ◊# `«#Ü«Úx â◊HÎ̃ – <ÕÅQÆ∂Å∞ #^Œ∞ƒù`=« ÚQÆ II<ÕII 356 ¢ÔH·ãÎ̈= ™êHõ∆ º=Ú
–ã≤. ~°q=~°‡ ~å – Ç≤ÏO^Œ∂™ê÷x =ÚMÏi `å–AÅfi
354 Sing them over again to me
1. ^•Ñ¨Ùñ*Ë~∞° K«∞ñ ÉÏ_»∞=Ú ã¨`º« „¿Ñ=∞ <˘ãÖQÔ _»∞ ™êHõ∆ º q∞K≥Û^Œ – =∞# ™êfiq∞ ÜÕ∞ã¨∞ ^Õ=Ùñ _»OK«∞ ´ ™êHõ∆ º =∞#ñQÆñ
QÆx# qx# – ãÖQÆ`«∞Å#∞ ^≥Å∞Ê@ÜÕ∞ – ™êHõ∆ º q∞K«∞Û H˘é∞‰õΩ ##∞fl
r=Ñ¨Ù =∂@Å<£ ã¨^Ü Œ Ú« ñ _Õã∞¨ ñ_»∞
™êfiq∞ ~°H˜∆OK≥ #OK«∞ II™êHõ∆ ºII
=∂^è∞Œ ~°ºO|QÆ∞ QÍ#=Ú q∞uÖËx „¿Ñ=∞
=∞~°Åñ ÉÏ_»∞=Ú q∞O\˜HÍHõi¬OK«∞<£. 1. k‰õΩ¯ ^≥ãÜ ¨ Ú« ÖËx ##∞fl – ^Õ=Ùñ _≥O`À HõxHõiOz ´ =∞‰õΩ¯=`À <å‰õΩ
r="≥∞ÿ# áê@<£ 3. „Ñ¨K«∞~°Ñ¨~°∞Ûñ _≥Å¡_»<£ <≥@∞¡ =∞#âß≈Ou xzÛ<åñ_À II™êHõ∆ ºII
„`À=ñEÑ¨Ù =∂@<£ „Ñ¨É∞íè x ~°H}∆õ <£ 2. Ñ¨Öˇ¡@∂à◊¡ [#∞Å ~°Hõ∆} – ÉèÏ~°=Ú <åÃÑ·x QÆÅ^Œ∞ – Ñ≤Å¡Å‰õΩ#∞ Éˇ^ŒÌÅ
II ã¨∞O^Œ~° =∂#O^Œ=ÚQÆ<£ ^•K«ñQÆ∂_»x ã¨`º« =Ú<£ ‰õΩ#∞ – „ÉË=∞`À <å ™êfi#∞Éèí==Ú II™êHõ∆ ºII
™⁄OÑ¨ÙQÆñ ÉÏ_»∞=Ú II Ñ¨Ó~°‚ Hõ∆=∂Ñ¨}<£ 3. É’^èŒ KÕÜ«∞ÖË#∞ "å^Œ –=ÚÅ‰õΩñ É’#∞ <åHõ ^ÕÅ ´ <å^èŒ∞ñ _Õã¨∞ „Ñ¨Éèí∞x
2. x`«ºr==Ú xK≥Û_»∞ ~°H‰∆õ Ωõ x K≥O`« QÆ∂iÛ – <å‰õΩñ ^≥eã≤#O`« =~°‰õΩ II™êHõ∆ ºII
xÑ¨Ù}∞ñ _Õã∞¨ ñ_»∞ Pâ◊`À_» ~°O_»∞
–Ñ¶≤eÑ¶π a¡ãπ 4. áêÑ¨ÙÅ‰õΩ#∞ q∞„`«∞ñ _»OK«∞ñ – „ÉÏ} "≥Úã¨ñy ÖËK≥ #OK«∞ñ ´ ÉÏ==ÚÅ
– PÖò„ÃÑ¶_£ `åºQÆ~åA áê=∞~ü Hõ∆q∞OK«∞ #OK«∞ñ „|Éèí∞x qâ◊fiã≤OK«∞ñ _»OK«∞ II™êHõ∆ ºII
127
5. KÀ~°∞ Öˇ·# *Ï~°∞ Å<å Kå~°∞ Öˇ·# <≥=fiÔ~·# ´ Ñ¶¨∞’~°áêÑ¨Ù Öˇ·#ñ „H©ã¨∞Î – 2. J`«ñ_»∞ x[ ^èfiŒ [ – =∞`«∞º#flu <˘O^Œ ´ „|u g~°∞x QÔ Å∞Û – =~°‰Ωõ ¿ã#Å
‰õÄi‡`À ~°H˜∆OK«∞ #OK«∞ II™êHõ∆ ºII #_»∞Ñ¨Ù IIã≤Å∞=II
6. Ñ¨~=° ∞`« ^Œ∂+¨}=Ú ÖËÅ – ÑïÇ¨Ïã≤Oz Ñ¨Å∞‰õΩ >ËÅ ´ W~°∞QÆ∞ á⁄~°∞QÆ∞ 3. q∂ ã‘fiÜ«∞ |Å=Ú# – q∂ ~å#∞H˘#HõÜ∞Õ ´ q∂ ™êfiq∞ |Å=Ú#∞ –
"åi ÔHÅ¡ – ÜÕ∞ã¨∞ „H©ã¨∞Î ^Õ=Ùñ _»OK«∞ II™êHõ∆ ºII q∂~°∞ #q∞‡ QÔ Å∞= IIã≤Å∞=II
7. ZÅ¡HÍÅ =¸~°‰Ωõ O_» – <ÕÅ Ü«∂`«‡ âßOu ÖËHõ ´ `«Å_¡ Åç ∞¡ "å~°Å‰õΩ#∞ –
`«O„_ç ‰õΩ=∂ ~å`«‡ ¿Ñ~° II™êHõ∆ ºII 4. â◊`« ã¨Ç¨Ï„ã¨=Ú Öˇ·# – â◊„`«∞Å <≥kiOz ´ ã¨`«`«=Ú „Ñ¨Éèí∞ ¿ã= – ãëÊ
– =∞Öˇ¡Å ^•g^Œ∞ ^è~·≥ º° =Ú <˘Ok IIã≤Å∞=II
357 =∞<À™êH∆Íº#O^Œ=Ú 5. ^Õ=Ùñ _˘ã¨ñy#\ì̃ – k=º Hõ=K«=Úñ ^•eÛ ´ ÉèÏ= „áê~°<÷ åã≤ – |\˜ì
~å – â◊Ç¨Ï# (KåÜ«∞ : ã¨HõÖËO„kÜ«∞=ÚÖÏ~å) `å–J@ Ü«Ú^Œ=ú Ú ¿ãÜ«∞ IIã≤Å∞=II
W`«~∞° Å ™êHõ∆ º=Ú – ÖˇO`À QÆeyÜ«Ú#fl – =∞i ™êHõ∆ º"Õ∞ =∞Ozk ´ 6. [Ü«∞jÅ∞ ~°Q∞Æ "å~°∞ – Kå~°∞ H˜s@ =∞Ok ´ [Ü«∞âße „H©ã∞¨ Î ^ŒÜ∞« –
=∞$uÉÁOkÖËzÜ«Ú – #fl`«"≥∂Hõ∆ ~å*Ïºkè – ÑüÜ≥ÿ∞ Ü«Ú#fl ÜÕ∞ã¨∞ – „Ñ¨Éèí∞"Õ [<≥^~Œ ∞° ã¨ûæŒ H˜ IIã≤Å∞=II
=∂ qÉè∞í ñ_≥#· IIx`«~∞° ÅII – l.=Úx™êfiq∞
1. QÆ∞i ã≤Å∞= ^≥ã¨ =∂‰õΩ – ã≤~÷ "° ∞≥ ÿ xezÜ«Ú#fl – ^Œ∞i`«=Ú `«ÅÜ≥∞`«∞<Î Õ ´
=∞i ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨H¯õ Ö’ – K˘~°ñÉÏi Ü«∞O^Œ∞#fl – Hõ~∞° }Ï~°ã=¨ Ú „QÀÅ∞ –
359 ¢ÔH·ãÎ̈= g~°∞Å∞
>ˇéñ˜ y Ü«ÚO_ç# KåÅ∞ IIx`«~∞° Å∞II ~å – â◊OHõ~åÉèí~°}=Ú `å–UHõ
2. `«Å"åÅ∞Û@‰õΩ `«#‰õΩ – ã¨Å÷ =Ú ÖË ^Œ#∞#\ì̃ – Ñ¨Å∞ˆH =∂ HÔ â· fi◊ ~°º=Ú ´ g~°∞Å =∞Ü«∂º – [Ü«∞ – g~°∞Å =∞Ü«∂º – =∂ ´ "≥·iñ [OÑ¨
|Åq∞zÛ Ü≥∞kyOK«∞ – „Ñ¨É∞íè "åQÆ`Ì =Î« ÚÖË – =∂ – H˜ÅÖ’ ÑÖK«ÉHíè ∆õ º –
=ÚÅ∞QÍ #∞O_ç# KåÅ∞ IIx`«~∞° Å∞II Ü«Ú^Œ=ú ∂_»∞– â◊¥~°∞Å =∞Ü«∂º IIg~°∞ÅII
3. ÉˇîŒ Oz Ãã`· å#∞ – HõkeOÑ¨Ö#Ë \ì̃ – ‰õΩ^Œ∞~Ô #· qâßfiã¨=Ú ´ ÉÁ^ŒÅ∞K«∞ 1. =∂Oã¨ Ö’Hõ Ñ≤–âßz – Ç≤ÏOã¨Ñ~¨ z° # – =∞=Ú ´ ^èfiŒ Oã¨=Úñ*ËÜ∞« ÃÑ·
=∂Ö’ xO – á⁄^Œ=ÙK«∞O_ç# KåÅ∞ – =∞kÖ’ <≥=∞‡k ~ÚK«∞Û – =∂ ÜÕ∞ã¨∞ |_ç# – ^èfiŒ [=Ú q_»=∂Ü«∂ IIg~°∞ÅII
Hõ$Ñ¨ QÆÅæ IIx`«~°∞ÅII 2. Ñ¨~°=∞ QÆ∞~°∞ =QÆ∞ – ÜÕ∞ã¨∞ – „Ñ¨Éèí∞=Ù <å[˝#∞ – |Ç¨ï ´ `«fi~°QÆñ
358 ¢HÔ ã· =Î̈ =∞#∞ Ü«Ú^Œ=ú Ú „|[‰õΩñ |Ü«∞Å∞Ñ¨~∞° Û – Éè@í ∞Å "Õ∞ =∞Ü«∂ IIg~°∞ÅII
~å – ã¨∞~°\ ˜ `å–„uÑ¨Ù@ 3. Ju ^Œ∞+ì̈ „^ÀÇ¨ïÅ∞ – =∞=Ú – "≥`Å« ñ Éˇ\ #ì̃ – h ´H˜u∆ ã¨∞"å~°Î H˘é
ã≤Å∞= Ããx· ‰õΩÖÏ~å – xÅ∞=O_ç =_ç ÖËz ´ |Å∞ñ_»∞ ÜÕ∞ã¨∞„H©ã∞¨ Î – „Ñ¨É∞íè H˘HÕ`« – ã≤QÆ∞æ Ñ¨_» =∞Ü«∂ IIg~°∞ÅII
^ŒÜ∞« [Ü«∞ =∞ø#∞ IIã≤Å∞=II 4. Éè∂í Ö’Hõ <å^è∞Œ Å∞ – KåÅ – áÈ~°∞ ãëÊ# – =∂ ´ "ÕÅ∞Ñ¨Ù#‰õΩñ „ÉÏ}
1. ~å~åA ÑÖÑ¨Ù# – ~°}=Ú ¿ãÜ«∞QÆñ |∂x ´ nè~∞° Öˇ· xÅ∞=Ùñ_ç – k#=Ú "≥∞ÿ#ñ Éˇ@∞ì"å~°=Ú IIg~°∞ÅII
â◊„`«∞Å QÔ Åfi IIã≤Å∞=II – Z. *ˇY~åº
128
360 ¢ÔH·ãÎ̈= ÅHõ∆}=Ú 2. ~åÜ«∞ÉÏ~°∞Å – =∞OK«∞ #=∞‡O_ç – ~å~åA "å~°ÅÎ ∞ – ~ˆ ~Ú|=Å∞#∞
^≥Å∞Ñ¨ ÖËÖˇO_ô ´ áêÜ«∞‰õΩO_»QÆ – ÜÕ∞ã¨∞ `«# q=∞ – ÖÏ`«‡ <≥Ñ¨C_»∞ `À_»
~å – â◊OHõ~åÉèí~°}=Ú `å–„uÑ¨Ù@ #∞OK«∞#∞ – áêÑ¨ÙÖˇÅ¡~°∞ – ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨Éèí∞x – áê^Œ=ÚÅ∞ ¿ãqOz „|`«∞HõQÆ
ÜÕ∞ã¨∞ „H©ã¨∞Î =∞`«ã¨∞÷ñ _»#ñQÍ – <≥é˜ñy =∞#∞ñ_ô [QÆ=Ú Ö’Ñ¨Å ´ IIÜÕ∞ã¨∞II
"åã≤QÍñ „Ñ¨Éèí∞ ÜÕ∞ã¨∞ ^•ã¨∞Öˇ – Ñ¨~°=Ú#O^Œ∞ x–"åã¨∞ÅQÆ∞^Œ∞~°∞ IIÜÕ∞ã¨∞II 3. nä~°∞Öˇ· â◊√Éèí"å~°Î *Ï@O_ô – k#k#=Ú "åHõº „Ñ¨ – Kå~°"≥∞Å¡#∞ KÕÜ«∞
ÖËÖˇO_ô ´ KÕÜ«∞=Åã≤# ^≥Å¡ „Ñ¨Éèí∞"Õ – KÕÜ«Ú q∂`À – <å`«‡~°∂Ñ¨Ù# –
1. ÜÕ∞ã¨∞ „H©ã¨∞Î#∞ #q∞‡ Ü«∂Ü«∞# – ^•ã¨∞ñ_≥· =iÎOK«∞ <å`«ñ_≥ ´ ÉèÏã¨∞ [Ü«∞=Ú q∂^Œ#∞ – [Ü«∞=ÚxzÛ – [QÆux ^ŒQÆ "≥Å∞QÆ *ËÜ∞« QÆ IIÜÕ∞ã¨∞II
~°O|∞QÆñ ¢ÔQ·ãÎ̈=ÙO _»x – „áêHõ@O|∞QÆñ |~°QÆ∞K«∞O_»∞#∞ IIÜÕ∞ã¨∞II
4. áœÅ∞ =∂ki É’e ÖËÖOˇ _ô – Ñ¨~Ö° ’Hõ ~å[º – „Ñ¨Kå~°"∞≥ Å¡#∞ *ËÜ∞« ÖËÖOˇ _ô
2. ZÅ¡ ã¨=∞Ü«∞=ÚÅO^Œ∞ ^è•„ux – ÜÕ∞ã¨∞ #_»`Å« ñ Ez #_»ñK«∞K«∞ ´ ´ Ñ¨Å∞q^èŒO|∞Å „â◊=∞ÅHÀiÛ – „Ñ¨Éèí∞=Ù â◊„`«∞Å <≥Å¡ =∂_çÛ – ã≤Å∞=
#∞Å¡=Ú# ~°Hõ∆‰õΩxñ ^•eÛ# – Ü≥∂~°ÊiÜ≥∞ ¢ÔH·ãÎ̈=Ùñ_»∞ ã¨∞=Ú‡ IIÜÕ∞ã¨∞II ^èfiŒ [=Ú#∞ KÕ`|« \ì̃ – ã¨∞ã≤~÷ O° |QÆ∞ ¿ã= *ËÜ∞« QÆ IIÜÕ∞ã¨∞II
3. „H©ã¨∞Î ##∞fl Q˘<≥#∞ QÍ=Ù# – „H©ã¨∞Î"åñ_»#∞ <Õ# @OK«∞#∞ ´ ¢ÔH·ãÎ̈=ÙO_»∞ – K≥\ ì̃ ÉèÏ#∞=¸iÎ
Q˘Å∞Û <å`«x – "åãÎ̈==Ú‡QÆ <å`«‡ `«#∞=ÙÅ IIÜÕ∞ã¨∞II
4. ~åAÅ∞ Ü«∂[‰õΩÅ∞ â◊√^Œ∞úÅ∞ – ~å[#O^Œ#∞ Å<≥_»∞ ¿Ñà◊§#∞ ´ ~å[
362 Onward Christian Soldiers
~å[QÆ∞ ^Õ=Ùñ _˘ã¨ñQÔ #∞ – ~ål`«O|∞ñ ¢HÔ ã· =Î̈ ÙÅ‰õΩ#∞ IIÜÕ∞ã¨∞II 1. „H©ã¨∞Î Ü≥∂^èŒ∞ÖÏ~å „H©ã¨∞Î ~å[º"≥∞ÿ#
Ü«Ú^Œú =∂_»∞ñ_ô x`«º =ÚO_»∞#∞
5. HõÜ∆ ∞« =Ú ÖËxk â◊√^Œ"ú ∞≥ #ÿ k – =ºÜ«∞=Ú ÖËxk x`«º"≥∞#ÿ k ´ ^ŒÜ∞« #∞
„H©ã¨∞Î ã≤Åfi q∂~°∞ ™ê`å <åkèÑ¨`«º
ÜÕ∞ã¨∞ñ _˘ãÖQÆ∞ ÉèÏQÆº=Úñ – ^ŒÑ¨Ê‰õΩO_»ñ ¢ÔH·ãÎ̈=ÙÅ‰õΩ#∞ IIÜÕ∞ã¨∞II Ñ¨\ ˜ì ÔQÅ∞fiñ_ô =∂ñyáÈ=Ù#∞
– "Õ∞_çHÍÜ«∞Å ™ê^èŒ∞=Ù
=∞# ~åA „H©ã¨∞Î „H©ã¨∞Î k=º ã¨Éèí
^ŒO_»∞ #_»∞Ê#∞ [Ü«∞ "≥ÚO^Œ∞#∞.
361 ÜÕ∞ã¨∞#‰õΩ ™ê‰õ∆ΩÅ∞ K«∂_»∞ =∂‰õΩ =ÚO^Œ∞ 3. F [#O|∞ÖÏ~å
~å – P#O^ŒÉèˇ·~°q `å–Pk „H©ã∞¨ Î ^èfiŒ [=Ú. =zÛ KÕ~∞° ñ_ô
II „H©ã∞¨ Î g~°∞ÖÏ~å [Ü«∞ H©~#Î° O|∞
ÜÕ∞ã¨∞„Ñ¨Éèí∞ÔH· – ™ê‰õ∆ΩÖˇ=Ô~=~À –Z=fiÔ~=fi~À Ü«∞x – Ü«∂â◊`À „Ñ¨Éèí∞ – Ü«Ú^Œú =∂_»∞ñ_ô ÖˇuÎ áê_»∞ñ_ô
=_»∞QÆ∞K«∞<åfl_»∞ ´ ÜÕ∞ã¨∞ H˘~°HÔ · – xeÛ ¢HÔ ã· =Î¨ – Ü«Ú=‰õΩÖˇÅ~¡ ∞° ™êHõ∆ ºq∞K«∞ÛK«∞ „H©ã¨∞Î ^èŒfi[ "≥∞uÎ H©iÎ, ã¨∞Îu, Ñ¶¨∞=
– ÉèÏã¨∞~°O|∞QÆ – „H©ã¨∞Î – <≥O`À ÉèÏ~°fÜ«ÚÅ∞ „Ñ¨ã¨∞ÎuOK«~À IIÜÕ∞ã¨∞II [Ü«∞ "≥ÚO^Œ∞ñ_ô II "≥∞#flñ _»∞O_»∞#∞
1. ^Õ=^Œ~≈° # "≥ÚOk ÖËÖOˇ _ç – ^è#Œ [#∞ÅÔHÅ¡#∞ – ^≥=· „¿Ñ=∞#∞ QÆ∂iÛ 2. Ö’Hõ ~å[º H©iÎ =∞# „H©ã∞¨ Î ~åA
^≥Å∞ÑÖ_ô ´ áê=#∞O_»QÆ∞ „Ñ¨Éèí∞x É’^èŒÅ∞ – áê_ç ~°Hõ∆} =∂~°æ"≥∞Å¡#∞ "å_çáÈ=Ù#∞ x`«º "Õ∞Å∞#∞.
–#c<£ KåiOQ∑ – ‰õÄÖò¤
™ê=^è•#=Ú`À_» ^≥ÅÊˆ~ – ™œÅ∞ =∂i áœÖˇ\ÏÜ≥∞<À IIÜÕ∞ã¨∞II J#∞ : *ËHõÉò KÕO|ˆ~¡<£
129
290 ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«=Ú â’^è#Œ Å∞ – áÈ~å@=ÚÅ∞ 291
363 Stand up, Stand up for Jesus 2. [Ü«∞=Ú <˘Oku #x `«ÅñÑ¨‰Ωõ =Ú – ™œYº=Ú#ÔH· ã¨ – =∞Ü«∞ 1=∞¿Ñ
HÕ∆ z ‰õÄ~°∞ÛO_»‰Ωõ =Ú ´ xÜ«∞q∞`« =∞‰õΩ@=Ú – h "˘O^Œ∞=~°‰Ωõ – x~°ƒ~ù °
1. F ÜÕ∞ã¨∞ Éèí‰õΩÎÖÏ~å, q∂ Ô~Å¡ ˆ~ã¨∞ ¿Ñ~°∞ Ü«Ú^Œ=ú Ú – xÅ∞=^Œ∞ #=Ú‡=Ú II<å Ü«∂`«‡II
q∂ ~åA ^èfiŒ [=Ú =zOz Ü«∂Ü«∞<Õ
„QÆÇÏ≤ Oz ™êÇ¨Ïã≤Oz ã¨~åfikèHÍi Ü«∞OK«∞ 3. áÈ~°∞ áÈ~å_»∞ x#∞ =∞~°}=Ú – ^Õ=Ùx Ü≥Ú^ŒÌñ – *Ë~°∞ ^Œ#∞Hõ g_»‰õΩ
áÈ~å_ç ÔQÅ∞fiñ_ô ¿ãqOÑ¨=Öˇ#∞. ~°}=Ú ´ N ~°=Úºx k – "åº~å=∞O|∞#ñ – *Ëi ã¨∞dOÑ¨ñQÆñ – *ËH˘x
qâßfiã¨∞ÖÏ~°, ~°O_ç 3. „Ñ¨K«O_» "≥∞ÿ# ^ŒO_»∞ x#∞ q#∞ II<å Ü«∂`«‡II
q∂ ~°Hõ∆}Ï~°÷"≥∞ÿ áÈ~å_» ÖËz#<£ – ÑÖ`«QÍx Ñ¨~°^Õt
„Ñ¨Ü«∂ã¨Ñ¨_»¤ ÜÕ∞ã¨∞ q~Àkè â◊HÎ̃ H˘kÌ
q[Ü«∞ q∞K«∞Û#∞. =∞s `≥yOK«∞ñ_ô 365 ¢ÔH·ãÎ̈= Ü«Ú^Œú„¿Ñ~°}=Ú
2. q∂Ü«∞O ^Œã∂¨ Ü«∞ñ |\˜ì ã¨fiH©Ü∞« â◊HñÎ̃ QÍHõ ~å – â◊Ç¨Ï# `å–Pk
q∂ Ü«∂`«‡ <åâ◊=Ú N ÜÕ∞ã¨∞ <å=∞=Ú<£
<≥#flO_»∞ñ QÀ~°∞#\˜ì ã¨‡iOz "åxÜ«∞O^Œ∞ ÖËÖ=ˇ Ú‡ ¢HÔ ã· =Î̈ Ùñ_® – hÖ’ "Õ∞ÖÁ¯x – ÖËÖ=ˇ Ú‡ ¢HÔ ã· =Î̈ Ùñ_® – hÖ’ "Õ∞ÖÁ¯x
Ü«∞<Õ‰Ωõ Å∞O^Œ∞~°∞ qâßfiã¨ =ÚOK«∞O_ô. IIÖËÖˇ=Ú‡II
– *Ïi˚ _»Ñ¶‘Öò¤ 1. q_»∞=‰õΩ Ü«Ú^Œ=ú Ú – #∞_»∞=Hõ|^Œ=ú Ú ´ Ü≥Ú_»ÜÚ« ñ_»∞ hHõ_» – #∞O_»∞#∞
J#∞ : *Ï<£ ¿ÇÏ ÉÏÜ«∞ñ_»∞ IIÖËÖ=ˇ Ú‡II
â’^è#Œ Å∞ – áÈ~å@=ÚÅ∞ 2. q_»∞=‰õΩ ^è≥·~°º=Ú – =^ŒÅ‰õΩ Hõ=K«=Ú ´ ã¨^ŒÜ«Úñ_»∞ „H©ã¨∞Îñ_»∞ – ã¨`«ÊùÅ
q∞K«∞Û#∞ IIÖËÖ=ˇ Ú‡II
364 <å P`å‡, "Õ∞Å∞H˘=Ú‡ 3. Éˇ^~Œ ‰° Ωõ "Õ∞iH˜ – =^ŒÅ‰õΩ ^•ix ´ #k ~Úk HÍxk – Ü«∂`«‡#∞ Éˇ@Hì õ
~å – =ÚMÏi (KåÜ«∞ : ÜÕ∞ã¨∞„H©ã¨∞Îx Q˘Åfi~°#fl) `å–Pk IIÖËÖˇ=Ú‡II
4. „áê~°÷# ™ê~°=Ú – =iúÅñ QÀ~°∞=Ú ´ ™ê~°÷Hõ HÍÅ=Ú – =º~°÷=Ú KÕÜ«∞Hõ
<å Ü«∂`«‡! Öˇ=Ú‡! ã≤^=úŒ Ú Hõ=Ú‡ –<å 1~ålñ |∂x –áêÜ«∞Hõ 2áÈ~° IIÖËÖˇ=Ú‡II
=Öˇ#∞ x[=Ú‡ ´ "Õ~Ú 3â◊~O° |∞Å – <ÕÜÚ« K«∞ â◊„`«∞ = – "Õ∞Ü«∞`« x#∞
Ñ¨_ñ» – „^ÀÜ«∞ñ ^≥yOK≥#∞ II<å Ü«∂`«‡II 5. ÉèÏ==ÚÖ’#<£ – ^Õ=Ùx „¿Ñ=∞<£ ´ h=k "Õñ_»∞K«∞ – <≥=∞‡kñ QÆ∂_»∞K«∞
IIÖËÖˇ=Ú‡II
1. "Õz „áêi÷Oz Ü«Ú^Œ=ú Ú 4ã¨Å∞Ñ¨Ù – g~åHõ$u É’~°∞=Ú – "Õ [Ü«∞=Ú
6. ÜÕ∞ã¨∞x ã≤Å∞= – <≥^∞Œ @ Éˇ@∞ìHÀ ´ "≥∂ã¨=Ú <˘O^Œ=Ù – ÜÕ∞ã¨∞x HÍÑ¨Ù#
HõÅ∞QÆ∞ #x Ü≥∞OK«‰Ωõ =Ú ´ UOK«∞K«∞ñ „|uk# – "Õ∞ã¨@ É’~°∞K«∞ – Ü«∂ IIÖËÖˇ=Ú‡II
zOz QÆ∞~°∞ ã¨ – Ç¨Ü«∞=Ú ÉÁO^Œ∞=Ú II<å Ü«∂`«‡II – Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^Œi
1 2 3 4 1 2 3
Hõu.Î Ü«Ú^Œ=ú Ú KÕÜ∞« =Öˇ#∞. JO|∞Å. KÕÜÚ« =Ú. HÀi. q∞H˜¯e =∞<ÀÇ¨Ï~°∞x. ã¨∞O^Œ~"° ∞≥ #ÿ `˘ñ@Ö’
130
366 „H©ã¨∞Î =∞#Å <≥#flñ_»∞ q_»∞=ñ_»∞ 3. <å^è•! D^ŒÖ#Ë ∞ D „Ñ¨"åÇ¨Ï=Ú<£ – h^Œi<£ QÍ# h HÔ ~°\ÏÅ^è•\˜KÕ ´
~å – <å@ (KåÜ«∞ : ^èŒ~°}˜Ö’x ^èŒ#=Ú) `å–UHõ <åqHÍ ~°=Ú‡ #<£ „É’=Ù=Ú II^Õ"åII
UÅ zO`« ÜÕ∞Å =O`« - ~ÚK«@ h‰õΩ ¢HÔ ã· "Î̈ å ´ áêÅ‰õΩO_»∞ ÜÕ∞ã¨∞ h^Œ∞ 4. ™êfiq∂! h^Œ∞ „¿Ñ=∞‰õΩ <Õ ™êH˜∆x – ãÖÑ¶¨∞=∞O^Œ∞# <å á⁄~°∞QÆ∞"åiH˜ h ´
- =O`« ÖˇÅ¡ <≥~∞° ñQÆ∞ñQÍ IIÜÕ∞ÅII ã¨`«º ã¨∞"å~°Î <Õ *Ï@∞^Œ∞<£ II^Õ"åII
1. `˘e¡ h "˘#iÛ#\ì̃ – ^À+¨ "≥∞O`À E_»∞=∂ ´ HõÅQ¡ Í^Œ∞ ÜÕ∞ã¨∞ „H©ã∞¨ Î – 5. ~å*Ï! h^Œ∞ ~å[º=ÚÖ’ *Ëiu – ~°=∞º=∞ø ~å[º=∞O^Œ∞# #<£ "å_»∞=Ú
K≥Å¡ K≥^~Œ ñ° *ËÃãñQÍ IIÜÕ∞ÅII ´ ~°H}
∆õ Ï#O^Œ=Ú QÆ∂~°∞Û=Ú II^Õ"åII
2. h‰õΩ HÍÅ∞ *Ïi#Ñ¨Ù_»∞ – x#∞fl ÖË=<≥`ñÎ≥ QÍ ´ h HõÅ∞+¨=Úñ QÆ_yç "≥z· – – Z.a.=∂ã≤ÖÏ=∞}˜
x#∞fl q=∞Å∞ñ *ËÃãñQÍ IIÜÕ∞ÅII 368 ¢HÔ ã· =Î̈ Ùx q[Ü«∞=Ú
3. h‰õΩñ QÆÅ∞æ "åº^è∞Œ Å<åfl –<≥=~°∞ q∂~°ñ nÔ~ÛñQÍ ´ „áêHõ@=ÚQÆ h‰õΩ
ã¨HÅõ –Ñ¨^=Œ Ù ezÛ „áÈK≥ñQÍ IIÜÕ∞ÅII ~å – P#O^ŒÉè̌·~°q (KåÜ«∞ : ~åAÅ‰õΩ ~å*ˇ·#) `å–YO_»*Ïu Kèå"£
4. ÜÕ∞ã¨∞ x#∞fl ÉÏQÆ∞ *ËÜ«∞ – xK«@ „â◊=∞Å∞ Éˇ@∞ìQÍ ´ "åã≤QÍ#∞ ÉèÜ
í ∞« "Õ∞Å ¢HÔ ã· =Î¨ ÙO_® – hqHõ #Ñ¨[Ü«∞=Ú# „|`«∞Hõ<ÅÕ ´ [Ü«∞ â◊¥~°∞_»Q∞Æ
„â◊=∞ÅÜ«∞O^Œ∞ – ÜÕ∞ã¨∞ Ñ¨[ñ˚ *Ë~∞° =∂ IIÜÕ∞ÅII
„Ñ¨É∞íè =Ù – ~ÚÅh‰õΩ [Ü«∞=Ú xK«∞ÛK«∞ #∞O_»QÆ IIÉèÜ
í ∞« "Õ∞ÅII
5. x#∞fl `«Å_¡ Åç ñ¡ *ËÜÚ« – h q~À^è∞Œ ÅO^Œi<£ ´ =Ú#∞fl `«O„_ç Ñÿkñ
^Œiq∞ – Ñ¨#∞flQÍ#∞ „É’K≥ñQÍ IIÜÕ∞ÅII 1. Éèí∂`«Ñ‘_ç`«∞Å <≥Å¡ – q_çÑ≤OK«∞^•`« – =∞# ~°Hõ∆‰õΩO_»∞ ´ ™ê`å#∞ =Å
6. ãÖkÜ«∞O|∞ ÖËÅ h‰õΩ – ã¨fi~°æ <å^è∞Œ ñ _»∞O_»ñQÍ ´ JO^Œ"∞≥ #ÿ ~¸=ÙezÛ #∞O_çÜÚ« – q_çÑO≤ zÑ¨ hu`À =∞#∞Ñ¨Ö_Ë ® IIÉèÜ
í ∞« "Õ∞ÅII
– Ü«∞`«ñ_»∞ x#∞fl ñ „É’=QÍ IIÜÕ∞ÅII 2. =∞~°} áêâ◊=ÚÅ#∞O_ç – ÖÏ[~°∞#∞ – Hõ~∞° }`À ÖËÑÖ¨ ^Ë • ´ ^è~Œ }° q˜ ∞=Ú‡Å
#∂`«# – |Å=Ú`À – QÆ∞é˜H˜ #_çÑO≤ K«Ö_Ë ® IIÉèÜ
í ∞« "Õ∞ÅII
367 „H©ã∞¨ #Î ∞ "≥O|_çOK«∞@ 3. „^•Hõ∆~°ã¨=ÚQÆ hà◊¡#∞ – =∂iÛ# – =∞Ç≤Ï=∞QÆÅ ~°Hõ∆‰õΩO_»∞ ´ JHõ∆Ü«∞
^Õ"å! "≥O|_çOzu h <å=∞=Ú<£ – rq`Õâfi◊ ~° <å rq`åâ◊ h"Õ ´ ~å"≥ ãÖ`«ãO¨ |∞ – xÅq∂‰õΩ nHõ`∆ À x=fiÖË_® IIÉèÜ
í ∞« "Õ∞ÅII
<å ÉèÏQÆº=∂ ÜÕ∞ã¨∞"å II^Õ"åII 4. S^Œ∞ z#fl ~˘>ì̌Å∞ – =∞i ~Ô O_»∞ – z#fl KÕÑÅ¨ `À_»∞#∞ ´ S^Œ∞"ÕÅ
1. ÜÕ∞ã¨∂! h^Œ∞ „¿Ñ=∞#∞ <Õ qO\˜x – ÉèÏã¨∞~°O|QÆ∞ h ã≤Å∞= <Õ QÆO\˜x ´ =∞Okx – |ÅÑïÛ#\ì̃ ~°Hõ∆‰õΩ_»∞O_»QÆ IIÉèíÜ«∞"Õ∞ÅII
ÜÕ∞ã¨∞"å_»#∞ <Õ #O\˜x II^Õ"åII
5. q[Ü«∞Hõ~°=ÚQÆ „|`«∞Hõ#∞ – „Ñ¨Éèí∞=ÙO_»∞ – x["åQÆÌ`«Î=Ú e=fi h –
2. „Ñ¨Éè’! „áê~°OaèOzu „Ñ¨Ü«∂}=Ú<£–Ñ¨~°Ö’Hõ Ü≥∞~°∂+¨ÖË=Ú Ñ¨ÙiH˜<£ ´ =$l#=Ú QÔ Å∞=OQÆ#∞ – =Ú^Œ=Ú`À x[=ÚQÆ <≥~"° ~Õ Û° _® IIÉèÜ
í ∞« "Õ∞ÅII
áê=<å EÑ¨Ù=Ú =∂~°=æ Ú II^Õ"åII – l.*Ï<£ `å`«Ü«∞º
131
369 Yield not to temptation 3. Ü«∂HÀ|∞ suQÍ 4. <Õx„^ŒÖË=ñQÍ
1. â’^è#Œ ‰õΩ q∂~°∞ áêáê`«∞‡Å á⁄O^Œ∞ P "≥∞@¡#∞ <å `«O„_ç, <Õ
KÀ\˜Ü«∞‰õΩñ_ç `«Ñ≤ÊOK«∞H˘x ã¨fi~°æO|∞ñ *Ë~°#∞ñ h‰õΩO QÆ$`«[˝`«ñ
^è~·≥ º° =Ú =Ç≤ÏOz N ^Õ=Ùx ¿Ñ~°∞<£ E_»x=Ú‡. *ˇe¡O`«∞#∞.
áÈ~å@=Ú#∞ ^Œ∂+≤OÑ¨HõÜ«Ú h k=º ~°∂Ñ¨=Ú <Õ Kå=Ù<˘O^ŒñQÍ
™êkèOK≥_∞» "å~°∞ âß¡Ñ∞≤¶ OK«∞K«∞ q∂~°∞ „áÈ`åûÇ¨ÏÑ¨~°ÛñQÍ W^Õ <å HÀiHõ
[~ÚOK≥^Œ~°∞ =iúÅ∞¡ñ _çÅ<£ h K≥O`«#∞O^Œ∞#∞ h K≥O`«#∞O^Œ∞#∞
™ê`å#∞‰õΩ ÖÁOQÆñ 3. [~ÚOK≥_»∞"å~°∞ <å „Ñ¨Éèí∞"å. <å „Ñ¨Éèí∞"å.
ÉÏÑÖ |QÆ∞#∞. ™œO^Œ~°º „Ñ¨Éèí<£ – âß~å Ñ¶¨¡=~ü P_»"£∞û
II ÜÕ∞ã¨∞ â◊HxÎ̃ QÀi Kå~°∞ =∞‰õΩ@O|∞ J#∞ : |~åfl~ü¤ Å∂HÍãπ
Ü≥∞Å¡HÍÅ=Ú "Õñ_»∞ñ ^èŒiOK≥^Œ~°∞
_Õã¨∞ñ _®â◊`À q∞=Ú‡ „Ñ¨Éèí∞O_»QÆ∞ ÜÕ∞ã¨∞ 371 When upon life's billows
_®ã≤ #_»∞Ñ¨Ù#∞ II xHõ¯O|∞ #=Ú‡ñ 1. rq`«O|∞ Ñ¶¨∞’~° Hõ+ì̈#+ì̈O|∞Öò 3. <åâ◊#O|∞ *ˇO^Œ∞ <åã≤Î E_»QÍ
2. ^Œ∞~°∞ƒùkú ‰õΩÉèÏ+¨ _®Ü«∞<≥ x`«ºO|∞ P=iOz x#∞fl ^Œ∞óYÑïÛ# "åã≤QÍ N ÜÕ∞ã¨∞ h H˘ãÖy#
=∂#∞O_»∞ ã¨^• ™êÜ«∞=Ú xK«∞Û<£
^Õ=Ù_çzÛ#\ì̃ D=ÙÖˇOK«∞=Ú ÉèÏã¨∞~°OÑ¨Ù ÉèÏQÆº=ÚO ^ŒÅOÑ¨Ù=∂
– Ç¨ÏŸˆ~+≤Ü≥∂ iHõ‡O_£ áê=∞~ü
J#∞ : PÖò „ÃÑ_¶ £ `åºQÆ~åA áê=∞~ü
h "åâ◊Û~°º "≥ÚO^≥^Œ=Ù. "åxÔH·. ~¸ ™œÉèÏQÆº"Õ∞ QÆ^• ã¨^•
Ü«ÚO_»∞
370 Nearer, my God to Thee IIZOK«∞=Ú ÖˇH¯˜ OK«∞ q∂=ÙÅ<£ 4. rq`åkÜ«∞O^Œ∞ ^è~·≥ º° "≥ÚO^Œ∞=Ú
1. <å ^Õ= „Ñ¨Éèí∞"å 2. „Ñ¨Ü«∂}‰õΩO_»#∞ ZOzK«∂_»∞ "Õ∞ã¨∞n"≥#Öò ^Õ=Ù_»∞O_»∞ <≥Å"¡ åi¯ `À_»∞QÆ
h K≥O`«#∞ #_»qÖ’ ZOK«∞ "≥∞OK«∞ "≥∞OK«∞ q∂=ÙÅ<£ r=Ü«∂„`« Ü«∞O^Œ∞ ™êÜ«∞q∞Ü«∞º
ã¨^• =ã≤OÑ¨#∞ <å „`À=ñ rñHõ\ ˜ qO`« <˘O^≥^Œ=Ù h=Ù "åxÔH· II QÆ < £
<å H˜+¨ì=Ú Hõq∞‡##∞ ^Õ=^Œ∂`«Öò h‰õΩ `À_»∞QÍ #∞O_»∞.
U"≥#· „â◊=∞Å∞ x„kOK«∞K«∞O_»ñQÍ 2. zO`«=∂#ãÖ|∞ h‰õΩ QÆe#æ <£
`«@ã¨÷"≥∞ÿ##∞ ã¨fiÑ¨flO|∞#O^Œ∞# =O`«KÕ ÉèÏ~°O|∞ QÆÅæ hÜ≥∞^Œ<£
h K≥O`« #∞O^Œ∞#∞ h K≥O`«#∞O^Œ∞#∞ ãÖ`«ãO¨ |∞`À_» <≥OK«∞q∂=ÙÅ<£
<å „Ñ¨Éèí∞"å <å „Ñ¨Éèí∞"å. qO`« <˘O^≥^Œ=Ù h=Ù "åxÔH·
132
296 „áê~°÷# 297
„áê~°÷# 2. =∞k qâßfiã¨=Ú – QÆ∂_ç# „áê~°#÷ – ã¨^Ü Œ ∞« `« q#∞@‰õΩñ – *ˇ=Ù ÖÁQÆ∞<æ £
´ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« =Ú Hõ#∞ñQ˘x – Ü«Úz`« ã¨=∞Ü«∞=Ú# – QÆ∞^Œ∞~°∞QÆ Éè‰í Ωõ ÅÎ –
HÀÔ~¯ eK«∞Û#@ II^•ã¨∞ÅII
372 „Ñ¨Éèí∞ „áê~°÷#
3. =Ú^Œ=Ú# x^Œ~Ì ∞° – =ÚQÆ∞~æ ∞° <˘HõKÀñ – |kÅ=ÚQÍñ ^Œ#∞ñ „ÉÏiúOÑ¨<£
~å – P#O^ŒÉèˇ·~°q `å–UHõ ´ =^ŒÅHõ ^•#@ – =zÛ Ü«ÚO^Œ∞ #x – =∞$^Œ∞=ÙQÆñ |eH˜# – Hõ$`«
F =∂ `«O„_ç h^Œ∞ <å=∞=Ú – x`«º "≥∞#∞fl – K«∞O_»∞ QÍHõ ã¨HÅõ Ö’Hõ=Ú ~°H}∆õ ∞ñ_»@ II^•ã¨∞ÅII
´ ˆH∆=∞=ÚQÆ#∞ q=∞Å=ÚQÆ#∞ – *ˇ#∞fl q∞~°QÆñ |~°Ö’Hõ – ^è•=Úñ_»"≥· – Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^Œi
"≥ÅÜ«Ú#\ì̃ – ^è#Œ º ™œ[#º=∂#º IIF =∂ `«O„_çII
1. h ~å[ºO|∞ ~å x=Ú‡ – h^Œ∞ z`«=Î Ú – <Õ@∞QÆñ |~°Ö’Hõ=∞O^Œ∞# ´ <Õ 374 „Ñ¨Éèí∞ „áê~°÷#
suQÆ#∞ *ËÜ∞« ñ|_»∞<À – ~¸ Éè∂í Ö’Hõ=∞O^Œ∞ #\˜ì – ^•i ÉÁO^Œñ *ËÜ∞« =Öˇ#∞ ~å – ˆH^•~° `å–UHõ
– ^è~Œ ‡° =¸iÎ ã¨`º« =iÎ IIF =∂ `«O„_çII
Ñ¨~=° Ú #O^Œ∞O_≥_∞» =∂ – Ñ¨~=° ∞ [#Hõ h^Œ∞ ¿Ñ~°∞ ´ Ñïâ◊√^ŒOú |QÆ∞#∞
2. <Õ\ ˜ Ü«∂Ç¨~°O|∞ =∂‰õΩñ – QÆ~∞° }ñ*Ëã≤ – <Õ\ ˜ H˜zÛ ã¨∂\˜ Ñ¨~K° ∞« q∞ – QÍHõ – `«fi~°QÆ#∞ h ~å[ºO|∞ – ^èŒ~°‰õΩ #~°∞QÆ∞ ^≥OK«∞ñQÍHõ – Ñ¨~°=Ú#O^Œ∞
"Õ∞\˜ =∂ q~Àkè [#∞Å – "Õ∞ "≥∞@∞Å Hõq∆ ∞O`«∞ =∞@∞Å – =∂\˜Hx˜ Hõq∆ ∞OÑ¨ <≥@∞ìÅ<À – ^èŒ~°}˜Ü«∞O^Œ∞ #@∞¡ h z– `«ÎO|∞ <≥~°"Õ~°∞ñQÍHõ IIÑ¨~°=ÚII
h"≥ – =∂‰õΩ "Õ~Ô ÖË~∞° ã¨∞=Ú‡IIF =∂ `«O„_çII
1. =∂ Ü«∞#∞k<åÇ¨~°=Ú – =∂‰õΩ <Õñ_»∞ ^ŒÜ∞« KÕÜÚ« =Ú – =∂ Ü≥∞_»Å#∞
3. =∞=Ú‡ â’^è#Œ =Ú#‰õΩ `Õ‰Ωõ =Ú – H©_∞» #∞O_ç – =∞~°Åñ *ËÜÚ« =∞=Ú‡ ^ŒÑÊ≤ ^Œ=ÚÅñ – *ËÜÚ« "åi <≥ñ· K«∞#@∞¡ ´ =∂Ü«∞Ñ¨~å^è=Œ Ú Hõq∆ ∞Oz – =∞=Ú
<Õ=∞#<£ ´ W=∞‡QÆ∞ |Å =∞Ç≤Ï=∞ ~å – [º=Ú‡Å∞#∞ ã¨~fi° HÍ – Å=Ú‡ h"Õ â’^è#Œ Ö’H˜ñ ^ÕHõ – =∞Ç≤Ïx w_»∞ #∞O_ç h ã¨ – Ç¨Ü«∞=Ú# ^ŒÑÊ≤ OK«∞=Ú ~å
=∂^Œ∞ „áê~°÷ – # #=Ú‡ñ *ËH˘=Ú‡ P"Õ∞<£ IIF =∂ `«O„_çII – [º=Ú‡ â◊HÎ̃ =∞Ç≤Ï=∞=Ú <≥ – Å¡ÑC¨ _»∞#∞ h"≥ Ü«∂"Õ∞<£ IIÑ¨~=° ÚII
– qeÜ«∞O _®#<£ – =∞Öˇ¡Å ^•g^Œ∞
373 J_»∞QÆ∞_ç, q∂ H©Ü«∞|_»∞#∞ 375 Hõ$Ñ¨ H˘~°‰õΩ „áê~°÷#

~å – ÑÖ`«∞=~åo `å–Pk N~åQÆ=Ú (KåÜ«∞ : HõÅ∞QÆ∞#∞QÍHõ ^Õ=ÙxH˜ =∞Ç≤Ï=∞) `å–J@
^•ã¨∞Å „áê~°÷# – ^ŒÑ¨ÊHõ Ü≥∞ã¨ñÔQ_»∞ – ÜÕ∞ã¨∞ <åÜ«∞‰õΩñ_≥ =∂ "ÕÅ∞Ê ´
^Àã¨=ÚÅ∞ ¿ãÜ«Ú – ^Œ∞~°̊#∞ñ_≥#· #∞ – ^Àã≤ ÖÁQÆñæ |~° – "åã≤ *ËÜÚ« #ñ@ PeOK«∞ ^Õ"å – <å =∞#=ÙÅ – <åeOK«∞ ^Õ"å ´ Ü«∂eOK«∞ <å ^Õ= –
Ü«∞xfl ã¨=∞Ü«∞O|∞Åñ – *ÏÅ QÆ#Ñ¨~K° ∞« K«∞ñ – [Hõ¯x h ^ŒÜ«∞ IIPeOK«∞II
II^•ã¨∞ÅII
1. ã¨HõÅ ã¨`«ºÉèÏQÆº – ãÖÑ¨^Œ h Ü«∞O^Œ∞ qHõÅO|∞ QÍ‰õΩO_» – "≥ÅÜ«Ú
1. [# ~°ÇÏ≤ `« ã¨Å÷ – =Ú# [x "Õñ_≥_ç – =∞#∞AÅ „áê~°#÷ – q#∞K«∞O_»∞<£ <≥ÅÑ¡ C¨ _»∞ II<åeOK«∞II
´ `«# áê^Œ=Ú # – q∞‡# ™ê^è∂Œ `«=Î ∞ – [#∞Å#∞ Ez# – ãÖ`«ã¨
q∞_»∞#ñ@ II^•ã¨∞ÅII 2. Ñ¨Å∞=∂~°∞ h "˘ã¨ñQÆñ – |~°=∞ ÉèÏQÆºO|∞Å∞ 1á⁄eã≤ áÈ^Œ∞ h^Œ∞ Hõeq∞
1
™œQÆã¨∞QÆ. 2x=ã≤OK«∞"åñ_»=Ù. 3
ÉèÏQÆº=O`«∞ñ_®. 4=∞Oz`«#=Ú#∞|\˜ì HÍãÖ`≥·# II<åeOK«∞II
=∞xflOÑ¨|_» ^Œy#"å_®. 5„âı+ì̈=ÚQÆ. 6
K«H¯õ Ñ¨~K° ∞« =Ú. 7Q˘Ñ¨Ê 1
#tOK«∞áÈ^Œ∞.
133
298 ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«=Ú „áê~°÷# 299
3. <å Ü«∞Ñ¶¨∞=Ú ÅxflÜ«Ú – <å `«O„_ç Hõ∆q∞~ÚOK«∞ h Ü«∞#∞„QÆÇ¨Ï=ÚKÕ – h 377 „H©ã∞¨ #Î O^Œe JÉèÜ
í ∞« =Ú
ã¨∞`«∞x Hõ$`«=Ú# II<åeOK«∞II ~å – Ç¨ï¿ãx `å–J@
4. h Ü«∂[˝ ÅxflÜ«Ú – <Õ#∞ [Hõ¯ñQÆ ã¨ÅÊ – h Ü«∞O^Œ∞ #q∞‡Hõ – <≥QÆ ##∞fl ñ QÆ#flÜ«∞º ~å"≥ <å ÜÕ∞ã¨∞ ´ ##∞flñ QÆ#flÜ«∞º ~å"≥ <å „Ñ¨É∞íè "åII##∞flII
_çOK«∞ =∞xâ◊O|∞ II<åeOK«∞II
1. =ÚO^Œ∞ h áê^•~°qO^Œ=Ú – ÅO^Œ∞ xâ◊ÛÅ ÉèHí Î̃ „¿Ñ=∞#∞ ´ á⁄Ok HõQÍñ
5. h ¿ã= <˘#iOÑ¨ – xO_»∞QÆ xÅÖ’# – h ¿ã=‰õΩx H˜=Ú‡ – h â◊√^•ú`‡« #∞ *ËÜ«∞ ~å"Õ <å – _≥O^Œ =∂#O^Œ =∞#O`«"≥∞ÿ Ü«Úá⁄ÊOQÆ II##∞flII
Hõ$Ñ¨KÕ II<åeOK«∞II 2. Ç¨Ï^Œ∞ÌÖË#\ì̃ ^Œ∞~åâ◊Å – #q"ÕH˜<≥· ‰õÄ_ç Ü«∂_çu ´ "≥Ú^Œ∞ÌÅ`À xOHõñ
– Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^èŒ=Ú ‰õÄ@q∞ – =^ŒÜ Ì ∞« º =^ŒÜ
Ì ∞« º =^ŒÜ
Ì ∞« º `«O„_ç II##∞flII
3. HÍÅ=Ú ÃÑ‰õΩ¯ QÆuOK≥#∞ – QÆ~åfi^Œ∞ Öˇ_ñ» ^≥QÆ "åÜ≥∞#∞ ´ D Ö’Hõ =∂Ü«∞
376 ^≥·=ã¨Ç¨Ü«∞=Ú H˘~°‰õΩ „áê~°÷# ã¨∞MËKÛ« Åù ∞ – KåÅ∞#∞ *ÏÅ∞#∞ *ÏÅ∞ <À`«O„_ç II##∞flII
~å – <å^èŒ<å=∞„H˜Ü«∞ (KåÜ«∞ : Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å Éèí[#) `å–J@ 4. ^•~°∞} ãÖ™ê~° "å~°kä – ^Œiñ EÑ≤ „áÈ= h Hõ#fl#∞ ´ HÍ~°} QÆ∞~°∞=Ù
eOÔH=fi~°∞ – ÖË~°Ü«∞º ÖË~°Ü«∞º ÖË~°Ü«∞º `«O„_ç II##∞flII
^Õ"å ã¨Ç¨ Ü«∞=Ú x=∂‡ – r=OÑ¨Ù @∂@Å∞ „^•=Ù@ H˜=∂‡ II^Õ"åII
5. <å =O\˜ ^Œ∞+¨¯~°=∞‡rqxñ – Hˆ =Å =∞QÆ∞ h^Œ∞ ¿Ñi‡x ´ nqOz ~°HO∆˜ Ñ¨
1. QÆ_çÜ«∞ QÆ_çÜ«∞‰õΩ <≥QÆÃãñ #=Ú‡ – ÖˇO`À – =_çQÍ <åÃÑ· =K≥Û #~°Hõ xÑ¨C_Õ – ~å=Ü«∞º ~å=Ü«∞º ~å=Ü«∞º `«O„_ç II##∞flII
ÉÏ}=ÚÅ∞ – ZQÆ`≥QÆx â’^èŒ#=ÚÅ∞ h=Ù – Ñ¨_»ñQ˘\ì̃ "ÕQÆ"≥∞ –^Œ$_è»ÉèíHÎ̃ –Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^Œi
x=∂‡ II^Õ"åII
2. HÀ\Ï# HÀ\˜ Hõ+=ì̈ ÚÅ∞ – <å‰õΩ – =∂\˜ =∂\˜H˜ =K≥Û =∞i xHõ$+ì̈=ÚÅ∞
378 P^Œ~≈° „áê~°#÷ Å∞
– ™ê`å#∞ ™ê^è#Œ =ÚÅ∞ – <Õ#∞ – ^•ñ\˜ h ~Ô Hõ¯Å – Kå@∞# #∞O_» II^Õ"åII ~å – Hõ=∂ã¨∞ (KåÜ«∞ : W_»∞QÀ Q˘éˇ]Å HÍÑï) `å–„uÑ¨Ù@
3. ^•~å Ñ¨Ù„`«∞Å ÃÑ·# „Éèí=∞Å∞ – ##∞fl ™êÔ~ ™êÔ~‰õΩ h_»∞Û Ö’Hõ ÉèÏQÆº=ÚÅ∞ Hõé∞}ÏÑ‘~î°=Ú *Ë~°̂~ – ^Õ=Ùx Hõ$áê – K«~°} ã¨÷ex *Ë~°̂~ ´ Ñ¨~°Ö’Hõ
[#‰õΩx – =~°=ÚÅ∞ Åaè~ÚOK«∞ – `«~∞° }=∞ø „áê~°#÷ Ö’ Hõ~=° ÚÅ∞ *’_çOz
– Ñ¶∞¨ ’~°=∞QÆ∞ <å`«‡Hõ=ÚÅ∞ – # – hfl su „Éè=í ∞ ÃÑ@∞ì ^è•~°∞}˜Ö’# II^Õ"åII IIHõé∞}ÏII
4. =∂ Ü«∂=Ù=Ùk#=ÚÅ∞ – K≥@∞ì – KåÜ«∞=Öˇñ ^Œ~∞° QÆ∞K«∞ =∞O\˜ áêÖ∫#∞ 1. Ç¨Ï$^ŒÜ∞« "Õ^#Œ <˘O^Œ∞K«∞ – Ü«∂HÀ|∞ `«# – =∞kÖ’ ÉèÜ í ∞« =Ú# QÆ∞O^Œ∞K«∞´
– KåÅ∞ h Ö’HõO|∞ "Õ∞Å∞ – "Õ∞=Ú – Ñ¨~Ö° ’Hõ~å[º=Ú – KÕ~∞° @ "Õ∞Å∞ =^ŒÅ ‰õΩO_»QÆ „Ñ¨É∞íè x – Ñ¨^=Œ ÚÅ∞ ãÖkèOz – ã¨^Ü
Œ Ú« x n"≥# =Ú^Œ=Ú#
II^Õ"åII <˘Ok# IIHõé∞}ÏII
5. =∞Oz =∞~°}O a=Ú‡ ^Õ= – =∞=Ú‡ – =zOK«∞ – ™ê`å#∞ =Å #∞O_ç 2. 1Hõ#fl „¿Ñ=∞#∞ ~Ú=∞‡x – ™È^Œi Ç¨Ï<åfl – q#flqOK«QÍ ^Õ=Ùx ´ Jxfl
HÍ= <≥Oz ^Œ∂`«Å #OÑ≤<å= – =∂ÔH· – ÑÖK«QÍÜ«∞=ÚÖÁO^Œ – „Ñ¨É∞íè Ü≥∞é˜y# `«O„_ç – Ç¨Ï<åfl#∞ nqOÑ¨ – =<≥fl ÔHH˜¯# H˘_»∞‰õΩ<£ – K≥#∞flQÍ
=zÛ<å"å II^Õ"åII <˘Ok# IIHõé∞}ÏII
1
–q∞H˜¯e ^Õ=ã¨Ç¨Ü«∞=Ú Hõ#fl`«e¡ „¿Ñ=∞.
134
300 ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«=Ú „áê~°÷# 301
3. âßÑ¨ ÉèÜ í ∞« =Ú#∞ <Õ_∞» ÛK«∞ – ^•g^Œ∞ – `«# – áêÑ¨ ~°∂Ñ¨=Ú EK«∞K«∞ ´ 4. â◊OHõÅ#∞ "≥_Å» ñQ˘@ì"Õ – Ö’HÍ – @OHõ=ÚÅ <≥uÎ "≥Ú@ì"Õ ´ ~ÚOHõ <å
`åÑ¨=Ú`À Ñ¨âßÛ–`åÎÑ¨=Ú`À „Ñ¨Éèí∞x – „áêÑ¨Ù QÀ~°QÆ<Õ Hõ∆ – =∂Ñ¨} <˘Ok# Ü«∞Ñ¶¨∞ – ÑÖHõ=Ú#∞ QÆ$Ñ¨ – xOHõ QÆ#∞ x+¨¯ – à◊O‰õΩxñQÆñ *ËÜ«Ú IIÜÕ∞ã¨∞II
IIHõé∞}ÏII 5. k‰õΩ¯ h=x #q∞‡u – x<Õfl – „"≥Ú‰õ¯ ÑÖ`«O|∞ñ *Ëãu≤ ´ K«H¯õ QÍ #Å Ñ≤
4. HÍÜ«∞=Ú# "≥`« <À~°∞ÛK«∞ – Ü≥∂^èŒ∞_»∞ áœÅ∞ – ™êÜ«∞q∂ ^èŒ~° QÀ~°∞K«∞ ´ – âßz ^Œ∞~À‡Ç¨Ï – ^Œ$Hõ¯}Oz h – K«H¯˜ ñ *Ë~∞° Û "≥∂ IIÜÕ∞ã¨∞II
~ÀÜ«ÚK«∞ ^Œ# =ÚÅ∞¡ – nÜ«Ú=∞x „áêi÷Oz – "Õ~ÚÔ~@∞¡QÆ Hõ$Ñ¨ÜÚ« – –~å=Ói ÅHõ∆ ‡Ü«∞º
áêºÜ«∞=ÚQÆ <˘Ok# IIHõé∞}ÏII
5. k#=∞O`« Ñ¨x *ËÜÚ« K«∞ – <å^è∞Œ _® ÜÕ∞ã¨∞ – [#∞Å ÉÏ^èÅŒ "≥∂Ü«ÚK«∞ ´
380 ã¨Ç¨Ü«∞=Ú H˘~°‰õΩ „áê~°÷#
1
W#∞_»∞ =∞~°∞Q“"Õà◊ – [#‰õΩx Hõ_Hˆ» y – =∞#™ê~° q„âßOu – Ü«∞#∞Éèqí Oz# ~å – ˆ~QÆ∂Ñ≤Î (KåÜ«∞ : YO_çOK«=Öˇ#∞) `å–„uÑ¨Ù@
ã¨Å÷ =Ú IIHõé∞}ÏII <å ÜÕ∞ã¨∞ <å^è• – ##∞ñ E_»"Õ – <å r=<å^è• ´ <å ÜÕ∞ã¨∞<å^èŒ =∂
6. WÅ „|`«∞HõO`«Ü«Ú „áê~°÷# – „Ñ¨Éèí∞ ÜÕ∞ã¨∞#‰õΩ – ã≤Å∞"Õ `«# `«∞k „áê~°÷# – #= áêÑ¨ "≥∂K«Hõ – h Ü«∞#∞„QÆÇ¨Ï=ÚKÕ – x~°`«O|∞ Éèí∞qÖ’#
´ K≥Å∞=ÙQÆ q*Ï˝Ñ¨ – #Å∞ *ËÜÚ« K«∞#∞ =∞#ÃÑ· – QÆÅHÍÅ=Ú#∞ n"≥ –#Å∞ II<å ÜÕ∞ã¨∞II
=i¬OK≥_ç KÀ@∞ IIHõé∞}ÏII 1. qO\˜x <Õ#∞ – <å Ç¨Ï$^ŒÜ∞« O|∞ – qO`«ñ ÉÁO^ŒñQÆ#∞ ´ q∞O@#∞O_ç
–U.a. =∂ã≤ÖÏ=∞}˜ h=Ù – "Õ∞kx Hõ~°∞^≥Oz – Ü≥∞O\˜ #iÊOzu – "˘#~°OQÆ <å H˘~°‰õΩ
379 Éèí‰õΩÎx Pã¨HÎ̃ II<åÜÕ∞ã¨∞II
~å – HÍOÉè’l (KåÜ«∞ : KÕ_çÜ«∞Å∞ QÆ∞OÑ¨ÙQÆ∂_çi) `å–J@ 2. h Ü«∂#`«∞Å#∞ – x[=ÚQÆ q∂i – <Õ #∞O\˜ =Ú#∞fl ´ <å Ü≥∞^Œ#∞
QÆ∞O^Œ∞K«∞– <å áêÑ¨=ÚÅ H˘~°‰õΩ – h Ü≥Ú^ŒÌñ *ËÔ~^Œ – x[~°Hõ∆‰õΩñ_» =#∞K«∞
ÜÕ∞ã¨∞ Ñ¨~°Ö’Hõ <åÜ«∞Hõ – ã¨∞q – âı+¨ ã¨∞Ñ¶¨Å „Ñ¨^•Ü«∞Hõ ´ ^À+¨~°Ç≤Ï`« „Ñ¨ II<å ÜÕ∞ã¨∞II
– „HÍâ◊ ã¨fiÜ«∞ zèkfi ÖÏã¨ Ñ¨~=° ∞ x – "åã¨ |∞^èŒ ^Õ= IIÜÕ∞ã¨∞II 3. <Õ#∞ h <≥#~°∞ – ~°∞z Ezu – xk Ü≥∞O`À `«#~°∞ ´ n#∞ó_» #QÆ∞ <Õ#∞
1. =∞Oz =∞#™êHõ∆ º q∞Ü«∞º"Õ – „â◊=∞Å – <≥Oz – Hõ$Ñ¨Å #OkÜ«∞º"Õ ´ – ^èŒ$_» Hõ$`«[˝`« „¿Ñ=∞Öò – QÍ#∞Ñ≤OÑ¨ñQÆ h – Hõ_»‰õΩ =`«∞Î#∞ ^Õ=
=OK«#Å – <≥_» – eOz "≥Úé z`«Î – yOz q∞QÆ∞Å ~°–HÕ∆ K«∞ q∞ñHõ "ÕQÆ II<å ÜÕ∞ã¨∞II
IIÜÕ∞ã¨∞II 4. <Õ #â◊‰õΩÎ_»#∞ – x#∞ ¿ãqOÑ¨ – x`«ºO|∞ ^èŒ~°#∞ ´ QÍ#ñ „ÉÏ~°÷#ñ |∂x
2. h~°ã¨∞ñ_» #x áÈ<å_»Hõ – Ü≥Ú^ŒÌñ– *Ëi x~°ÌÜ«∞ñ E_»Hõ ´ ™ê~°ã¨ `«¯ $Ñ¨ – Ñ¶¨∞#∞ó_» =x #=Ú‡K«∞ – <å#O^Œ=Ú# =`«∞Î – #xâ◊O|∞ h ^ŒiH˜
Å∂~°##∞ñ „É’K«∞ – "å~° Öˇ=fi ~°∞–<åfl~°∞ h=Ùñ QÍHõ IIÜÕ∞ã¨∞II II<å ÜÕ∞ã¨∞II
3. Hõ#fl`«O„_ç h áê^Œ=ÚÖò – á⁄_» – QÆ#fl "åi Ç¨Ï$^Õƒ^ù =Œ ÚÖò ´ Jxfl ^˘Å 5. ^ŒÜ∞« KÕÜÚ« =∞Ü«∂º – ã¨`åº`«‡#∞ – ^•ã¨∞x H˜ÑÙ¨ _»∞ ´ ^ŒÜ∞« KÕã≤ â◊√^•ú`‡« ñ
QÆ∞#x – Ü«∞#fl â◊√Éèí~°=O – Éˇxfl q<åflñ_» – ##fl=QÆ∞ „H©ã¨∞Î IIÜÕ∞ã¨∞II – ^Œfi~°QÍñ QÆeæOK«∞=Ú – „Ñ≤Ü«∞=ÚQÆ h ¿ã= ÃÑOÑ¨Ù¿ãÜ«∞ñQÆ â◊H˜Î
1 II<å ÜÕ∞ã¨∞II
~å„u"Õà◊.
135
302 ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«=Ú „áê~°÷# 303
6. h=Ù <å`À_» –<≥ÑC¨ _»∞ #∞O_»∞ – x[ "≥Ú#QÆ∂_» ´ h=Ù <å`À #∞O_» – 382 „áê~°÷#
x~°ƒùÜ«∞=ÚQÆ <Õ#∞ – „^À=ñ É’=Ù^Œ∞ h‰õΩ ™ÈÎ„`«O|∞ KÕÜ«ÚK«∞ II<å ÜÕ∞ã¨∞II ~å – [O~°≠∂\˜ `å–UHõ
– Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^èŒ=Ú
q# ~°=Ú‡ ÜÕ∞ã¨∞ <å^èŒ∞ñ_» <å – =∞#q xÑ¨C_»∞ ´ Ñ¶¨∞# – "≥∞ÿ# h^Œ∞
1
<≥#~°∞KÕ ##∞ñ – QÍ=Ù "≥∞Ñ¨C_»∞ IIq# ~°=Ú‡II
381 'h=Ù ##∞fl Pj~°fikOÑ¨x Ü≥∞_»Å x#∞fl "≥àx¡◊ Ü«∞º#∞— 1. ZHõ¯ _ç^ŒÌé∞ =ÚQÆ∞æ~°∞ h – Ü≥ÚHõ¯ ¿Ñ~°@<£ ´ *Ë~°∞ – >ˇHõ¯_À <Õ #Hõ¯_» 2ˆH
~å – `À_ç `å–~°∂Ñ¨Hõ=Ú – `≥O`«∞ #O\˜q IIq# ~°=Ú‡II
2. =∞é˜ Ü≥∞=~°∞ k‰õΩ¯ ^èŒ~°}˜Ö’# – "Õé∞ ÖË~°∞QÍ ´ ^Œ∞– ~°fl~°∞Å ÔHÅ¡ñ
x#∞fl <Õ#∞ q_»∞=#∞ ^Õ= – h=Ù ##∞ nqOK«∞ =~°‰Ωõ ´ x#∞fl #q∞‡#"å~°Å 3
^≥~=° Ùñ ^≥eÊ – <å=Ù h"≥QÍ IIq# ~°=Ú‡II
<≥Å¡ – h=Ù K«H¯õ ñQÆ nqOK≥^=Œ Ù IIx#∞flII 3. =∞~°} "≥∞ÿu "åÇ¨Ç¨ <å – H˘~°‰õΩ ã≤ÅfiÃÑ· ´ h – Hõ~°∞} HõÖæ̌ <≥O`« ~¸
1. <Õ#∞ â◊„`«∞=Ù<≥· Ü«ÚO_»OQÆ – h=Ù <åÃÑ· <≥#~°∞ EÑ≤ ´ ^•# q∞zÛuq ^Œ∞ – ~å`«∞‡x <åÃÑ· IIq# ~°=Ú‡II
<å H˘~° ‰õΩ – ^•~°∞ñ_Ò h „Ñ≤Ü«∞ Ñ¨Ù„`«∞x IIx#∞flII 4. ã¨HÅõ O|∞ h^Œ @OK«∞ =∞kx – ãÖ`«ãO≤ K≥^Œ ´ "Õ –é˘Hõx HÕK«∞ HõO`«Ü∞ÿ≥ #
– #∞ifi ÖË^∞Œ QÍ IIq# ~°=Ú‡II
2. „`À= ^ŒÑÊ≤ u~°∞QÆ∞K«∞O_» – ^Œ∞_»∞‰õΩ<≥#· ##∞fl ñ QÍOz ´ „áÈ=ñQÀi
=∞kx h=Ù – „`À=#∞ Éˇ\ uì̃ q ##∞fl IIx#∞flII 5. HÀiu x#∞^•iQÆ ##∞ – ^Œ∂~°Ñ~¨ Û° ‰õΩ ´ h – 4‰õÄiq∞ <å H˘ã¨ñy
#_»∞Ñ¨Ù– 5=∞~°}Ï=kèH˜ IIq# ~°=Ú‡II
3. <åñ@#∞O_ç <Õñ\˜ =~°‰õΩ – <å‰õΩñ QÆeæ# â’^èŒ#=ÚÅÖ’ ´ <Õ@∞QÍ 6. q#Ü«∞O|∞ ã¨^∞Œ } æ O|∞ z`«Î – =Ú##∞ñ QÆ∂~°Ê"Õ ´ Ñ¶∞¨ # – "≥∞#ÿ hu
##∞ñ QÍz# "åñ_»=Ù – h=Ù QÍ"å, F <å `«O„_ç IIx#∞flII Ü«∞#∞Éè=í O|∞ñ – QÆÅ∞QÆñ *ËÜ∞« "Õ IIq# ~°=Ú‡II
4. WO`« HÍÅ=Ú ##∞flñ QÍz – ~ÚñHõ#∞ ##∞fl q_»∞= =#∞K«∞ ´ ãÖ`« 7. ^Õ= ^Õ= ~å"≥ x#∞fl – ¿ã=ñ *ËÜÚ« ^Œ∞ ´ ##∞ñ – ÉÏ=#∞xQÆñ *ËÜ∞« "≥
ã≤Oz =∞kx <Õ#∞ – [Hõ¯ñQÆ h ^Œi *Ëiux IIx#∞flII <Õñ áêÑ¨ #~°∞ñ_»#∞ IIq# ~°=Ú‡II
–*’#Ü«∂ |~°¤~ü
5. h=Ù QÍHõ Ü≥∞=~°∞<åfl~°∞ – <ÕÅÃÑx· ##∞ñ QÍáê_»ñ ´ KÕ= ÖËx <å‰õΩ h=Ù 383 P^Œ~≈° „áê~°#÷
– KÕ= QÆÅ∞QÆñ *ËÜ∞« ñ QÆÅ=Ù IIx#∞flII „áê~°÷# q<≥_ç áê=#∞_® – „áê~°÷# =∂‰õΩ <Õ~°∞Ê=∞Ü«∂ II„áê~°÷#II
6. J_»∞QÆ∞ "åi H˜K≥Û^Œ #OK«∞ – <å# uzÛ<å=Ù QÍ# ´ #_çÔQ^Œ x#∞ 1. „âı+"ì̈ ∞≥ #ÿ ÉèÏ==Ú QÆ∂iÛ – t+¨º |$O^Œ=Ú‰õΩ <ÕiÊuq ´ Ñ¨~=° Ú_» x#∞fl
™êÇ¨Ü«∞ºO|∞ – <å`«‡"≥∞ÿ Ü«Ú#fl\ì̃ `«O„_ç IIx#∞flII – „Ñ¨}∞uOK≥^Œ=Ú – Ñ¨~°Ö’Hõ „áê~°÷# <Õ~°∞Ê=∞Ü«∂º II„áê~°÷#II
7. <å^Œ∞ „áê~°÷# Åxfl~Ú h=Ù – h^Œ∞ Hõ$Ñ¨KÕ <åÅHÕz ´ h^Œ∞ ã¨~°}˜x xeÊ 2. Ñ¨~=° ∞ ^Õ=Ù_»=x `≥eã≤ – Hõ~=° Ú ÖˇuÎ [O@QÆ "≥∂_çÛ ´ t~°=Ú#∞=Oz
– ãïQÆ#∞ "Õ_ç# – ã¨∞OHõi „áê~°÷# <Õ~°∞Ê=∞Ü«∂ II„áê~°÷#II
##∞fl – <Õ~°∞Ê ^Œ#~°ñQÆ ~°H˜∆Ozuq IIx#∞flII
–Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^èŒ=Ú 1 2 3 4 5
„¿Ñ=∞KÕ`.« =`«∞#Î ∞. ^•i. ^ŒÜ∞« . Kå=Ù=∞@∞ì‰Ωõ .
136
304 ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«=Ú „áê~°÷# 305
3. k#k#O|∞ KÕã#≤ ¿ã= – ^≥=· z`«=Î Ú‰õΩ ãïáÈ= ´ n#∞_»=Ü«Úº – 3. ~°HH∆õ Í, #<£ ^•ñ\˜ áÈ‰õΩ 5. =∂é#\ì̃ ^≥=· „¿Ñ=∞.
k@=ÚQÆ H˘O_»#∞ – KÕã≤# „áê~°÷# <Õ~°∞Ê=∞Ü«∂ II„áê~°÷#II <Õ#∞ x#∞fl #q∞‡u<£ „H©ã¨∞Î ~°HõÎ Ñ¨Ù}º=Ú
4. â◊„`«∞=¸Hõ x#∞ K«∞@∞ìH˘x – ã≤Å∞=ÃÑx· x#∞ [OÑ¨Q#Æ ∞ ´ âßO`«=Ú`À h^Œ∞ ^ŒÜ∞« Ñ¨ÓiÎQÍ#∞ áê=<å`«‡ „¿Ñ~°}O|∞
h – â◊„`«∞Å „É’=QÆ – ãëÑ≤# „áê~°÷# <Õ~°∞Ê=∞Ü«∂ II„áê~°÷#II <åÃÑñ· QÆ∞=∞‡iOK«∞q∂. xO_»∞QÍ#∞ É’Ü«Úq∂.
4. áê=<å`«‡, ^•ñ\˜ áÈ‰õΩ 6. ##∞fl ^•ñ\˜áÈHõ ÜÕ∞ã¨∞
384 Sweet Hour of Prayer <Õ#∞ QÆ∞_ç"¤ åñ_»#∞ h‰õΩ ¿ã=KÕÜ∞« <å
1. F „áê~°÷<å ã¨∞„áê~°÷<å 3. h k=º"≥∞ÿ# Ô~Hõ¯ÖË *Ï˝#^Œ$+≤ì <å‰õΩ x=Ú‡ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O|∞#∞ |OkèOz
h „áêÉèí=O|∞<£ =∞~°`«∞<å? <å ^Œ∞óYÉèÏ~° "≥∞Å¡#∞ <å‰õΩ ^≥·= â◊HÎ̃ h. #<åflj~°fikOK«∞q∂
<å „Ñ¨É∞íè =Ù<£ =ÚMÏ =Úd<£ <å ^Õ=Ùñ _Õã∞¨ K≥O`«‰Ωõ – Ze[Éˇ`ü HÍ_»fl~ü
<Õñ „|}∞uO`«∞ h „Ñ¨É<íè £ "≥∂^ŒO|∞ñ Q˘OK«∞ñÉ’=Ù#∞ J#∞ : *ËHõÉò KÕO|ˆ~¡<£
<å „áê}=∂ ã¨∞ „áê~°<÷ å ã¨^• â◊√ÉèOí |∞ ÖÁO^Œ#∞
h „¿Ñ~°}O|∞KÕñ QÆ^•
h „¿Ñ=∞^è•~°ñ „QÀÅ∞^Œ∞
q^èOŒ |∞ñ EÑ¨ h"≥QÍ
<å ^è≥·~°ºq∞K«∞Û „áê~°÷<å
386 There shall be showers of Blessing
<À „áê~°÷<å ã¨∞„áê~°÷<å. ã¨∞^è• ã¨∞^è•~° „áê~°÷<å 1. Pj~°=O|∞ ÖÏ‡q∂ñ^Œ =∂ ^•Ç¨Ï "≥∞Å¡#∞ ÉÏÑ¨Ù
2. Ñ≤âßz ##∞fl Ü«ÚHÎ̃`À 4. J~°}º"≥∞#ÿ Éè∂í q∞Ö’ =i¬OÑ¨*Ü Ë Ú« q∂â◊ =∂^è∞Œ ~°º=∞ø =~°¬=Ú<£
=â◊O|∞ KÕÜ∞« ñ EK«∞KÀ <å ~°=∞º=∞ø Ñ≤™êæ #QÆO Ü«∂â◊`À #q∞‡ Ü«Ú<åfl=Ú 3. =∂q∂ñ^Œ ‰õΩi~ÚOK«∞ q∂â◊
h âßO`«"≥∞ÿ# nÑ≤ÎÜÕ∞ |∞ ~°OQÆ∞QÍ#∞ <≥H˜¯ <å hã¨`«º "åQÆÌ`«Î=Ú. „¿Ñ=∞ „Ñ¨"åÇ¨ÏO|∞Å<£
<å â◊OHõ ÖˇÅ¡ =∂#∞Ñ¨Ù<£ z~°Q$Æ Ç¨ÏO|∞ñ E`«∞#∞ II W=∞‡Ç≤Ï q∂^Œ ã¨=∞ãÎ̈ ^ÕâO◊ |∞ q∂ñ^Œ
h â◊HÎ̃ <Õ#∞ =∞~°`∞« <å â◊s~°=Ú<£ q^ŒeÛ <Õñ „‰õΩ=∞‡iOK«∞=Ú ^Õ= H∆Í=∞O|∞ áÈ#@∞¡Q<Æ .£
<å â‹Å· =∞# „áê~°<÷ å |~°O|∞ É’=Ù "ÕàÖ◊ ’ „Hõ=∞‡~° „¿Ñ=∞ =~°¬O|∞<£ 4. D<åñ_≥ =i¬OÑ¨Ù q∂â◊
<å â’Hõ "≥∞Ö¡ñ nÔ~Û_»∞ Hõ~O° |∞ x#∞fl "≥∞K≥Û^Œ<£ „QÆ∞=∞‡iOK«∞=Ú ^Õ"å II h xO_»∞ n"≥#Å<£
qâı+¨"≥∞ÿ# „áê~°÷<å. Ñ¨ˆ~â◊√ ^è•º# „áê~°÷<å. 2. F ^Õ= ÑÖÑ≤OÑ¨ =Ü«∂º h <å=∞=∞O^Œ∞# "Õñ_ç
– qeÜ«∞O "åÖòá¶È~ü¤
h n"≥# ^è•~°Å<£ ã¨#∞fluñ „ÉÏi÷O`«∞=Ú.
385 Lord, I hear of showes of blessing
1. ÜÕ∞ã¨∞, h ã¨^•`«‡ =$+≤ì 2. `«O„_ç, ##∞fl ^•ñ@=^Œ∞Ì 387 Pass me not, O Gentle Savior
Éèí‰õΩÎ ÖˇÅ¡"åiÃÑ· áêÑ≤ #OK«∞ "Õñ_≥^Œ<£
h=Ù ‰õΩ=∞‡iOÑ¨ñQÍ#∞ h =∞xflOÑ¨Ù h^Œ∞ Hõ$Ñ¨ 1. ~°Hõ∆HÍ, #<£ =∞~°fiñÉ’‰õΩ IIÜÕ∞ã¨∞, ÜÕ∞ã¨∞
<åÃÑñ· QÆ∞=∞‡iOK«∞q∂. <å Hõ#∞„QÆÇÏ≤ OK«∞q∂ "≥Úé] <åeOK«∞ "≥Úé] <åeOK«∞
II ##∞fl#∞<£ , ##∞fl #∞<£ J#∞ºÖˇ#· "åiñ aÅfi<£ J#∞ºÖˇ#· "åiñ aÅfi<£
#<åflj~°fikOK«∞q∂ II =∞~°fiñÉ’‰õΩ #<£ =∞~°fiñÉ’‰õΩ #<£ II
137
306 ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«=Ú qâßfiã¨=Ú 307
2. h Hõ$áêã¨#O|∞ <˘^ŒÌ „‰õΩOy#\ì̃ <å^Œ∞ <å`«‡ñ 5. Jqâßfiã¨=Ú# – #u cè`∞« ÅKÕ – #qã≤ „‰õΩOQÆ #QÆ∞ – <Õ =∞#™ê ´
âßO`« q∞Ü«Úº=Ú „É’=Ù „¿Ñ=∞`À Éè∞í qñ ÉÏáê`«∞‡Åñ – „É’K≥_∞» „Ñ¨É∞íè Hõ$Ñ¨ñ – [qñ E_»∞=Ú #∞u –
Ñ¨âßÛ`åÎÑ¨ Ñ¨_»∞ x#∞fl 4. <å‰õΩ ã¨∞Y^•`« g"≥ ã¨Å∞ÊK«∞ "ÕQ"Æ ∞Õ IIqâßfiII
<å^ŒiOK«∞=Ú. r=^•`«"Õ
– Z.*ˇHõ~åº
3. h^Œ∞ Ñ¨Ù}º "Õ∞#∞ #q∞‡ ~ÚÇ¨ÏÑ¨~°Å=ÚÅÜ«∞O^Œ∞
Ü«∂ â◊ ~ÚO`«∞ x<£ k‰õΩ¯ h"≥QÍ
– „á¶ê<≥ûãπ *Ë<£"Õ<£ PÖò¬\ ©<£ 389 qâßfiã¨ Ñ¶e¨ `«=ÚÅ∞
J#∞ : *Ï<£ JÉˇs¡
~å – [O~°≠∂\˜ `å–J@
qâßfiã¨=Ú
qâßfiã¨ Ñ¶e¨ `«=ÚÅ∞ – qâ◊^=Œ Ú‡QÍ h‰õΩ q=iO`«∞ q#∞ ¢HÔ ã· "Î̈ å ´ qâßfiã¨
388 qâßfiã¨ „áê~°#÷ =O`«∞xH˜ – qâ◊fi=Ú‡Ö’Ñ¨Å =∞ – =â◊º"≥Ú‡^Œ=Ù ¢HÔ ã· "Î̈ å IIqâßfiII
~å – ™œ~å„+ì̈ (KåÜ«∞: =∞#™ê#O^Œ=Ú) `å – Pk 1. Ñ¶Å¨ =ÚÅxfl\˜Ö’# – „áê=ÚYº"≥∞#ÿ \ì̃ – Ñ¶Å¨ =∞k áêÑ¨ Hõ=∆ ∞"Õ∞ ´ qÅ∞"≥#·
qâßfiã¨=Ú`À – "Õñ_≥_ç "åiH˜ – qâ◊fi =∞O`«ÜÚ« #∞ – gÅÊ_»∞#∞ ´ ~¸ Ñ¶Å¨ =Ú – QÆÅ∞QÆ∞ #~°∞xH˜ =ÚHÎ̃ – ^˘ÅQÆ ^Œ`x« H˜ Hˆ =∆ ∞"Õ∞ IIqâßfiII
âßâ◊fi`« ~å[º – näâfi◊ ~°∞ñ _®_è∞» ºñ_»∞ – âßâ◊fi`« =∞QÆ∞ h – âßã¨# q∞ K≥Û#∞ 2. ^•#=ÚÅÖ’#∞ „Ñ¨– ^è•#=∞#|_»∞ ã¨=∂ – ^è•#=Ú#∞ QÆeOæ K«∞#∞´ =∂x
IIqâßfiII
`«=Ú‡QÆ ã¨=∂ – ^è•#=Ú#∞ Éè∞í qk=ÙÅ – =∞Ç≤Ï`«∞`À QÆeOæ K«∞#∞ IIqâßfiII
1. a_»¤Å∞ `«O„_»∞Å – "Õ_»ñQÆ ##fl=Ú – Éˇ_»¤ eK«∞Û "≥ – é∞]Å∞ QÆÅˆ~´ ^˘_»¤
`«O„_ç xÅñ – ^À_®Ê @_çy# – #_»∞Ö¤ HË õ q=∞ – ÖÏ`«‡ <˘ãÖQÆ∞#∞ IIqâßfiII 3. #~°Hõ áê„`«∞Å"≥∞ÿ# – <å=O\˜ h=O\˜ – ^Œ∞i`« r=ÙÅ ÔHÅ¡#∞ ´
2. #=∞‡Hõ=Ú#ñ *ˇ_∞» – #~°∞Å#∞ QÍ#=Ú – #=∞‡Hõ K≥_∞» ^Œ∞~°∞ – #~°∞ÅÜ≥∂º´ Q˘é`«ÅxflÜ«Ú n~°Û – x~°`« r==Ú xÜ«∞º – xâ◊ÛÜ«∞q∞‡k K≥Å∞¡#∞ IIqâßfiII
W=∞‡Ç≤Ï ã¨HÅõ â◊√ – Éè=í Ú‡Å∞ QÆÅ∞QÆ∞#∞ – ã¨=∞‡u "≥`H« ñõ QÆ âßâ◊fi`« ~å[º=Ú 4. =Ú`≥=Î Ú‡#‰õΩ =Öˇ<≥ – =ÚiH˜ QÆÑÊ¨ ñQÆ|_ç# – z`«=Î Ú#∞ z„`«qkèQÍ ´
IIqâßfiII ~°`fl« =Ú=Öˇ q∞QÆ∞Å – ~°OlÅ¡ñ *ËÃã_ç Ñ¨–q„`å`«‡ =∞#H˘^Œ=ÙQÍ IIqâßfiII
3. "≥`«ÔH_»∞ "åiH˜ – "≥ã¨ñ QÆ$Ñ¨ñ EÑ¨Ù#∞ – QÆuñ QÆx "Õ_»O – QÍñ ^≥~° 5. "Õ∞~°ÖxË ^À+¨ – HÍ~°∞Å"≥∞ÿ „Ñ¨É∞íè ‰õΩ – ^Œ∂~°=ÚQÆñ ^˘ÅyÜ«Ú#fl ´ "å~°=∞QÆ∞
K«∞<£ ´ ã¨`«`«=Ú ÜÕ∞ã¨∞x – K«Hõ¯x ¿Ñ~°@ – Ç≤Ï`« =∞u "Õñ_»QÆ – <≥O`« Ü«Ú
##∞ x#∞fl – KÕ~O° QÆ aez ‰õΩ – =∂~°`fi« "≥ÚãÖQÆ∞ ##fl IIqâßfiII
"Õ∞ÅQÆ∞ IIqâßfiII
4. |Å "Õ∞q∞Ü«Úñ QÆ#ñ – |_» ^•Ç¨Ï <Õ ãëÃÑ_»∞ ÉèHí xÎ̃ – ãü =∞#∞ K«∞ ´ 6. ¿ãQÆ∞ „H˜Ü«∞Å#∞ *Ëã≤ – áÈQ˘@∞ìH˘#fl\ì̃ – ˆH∆=∞ ~å[ºÑ¨Ù Ç¨Ï‰õΩ¯Å<£ ´
#ÅÜ«∞‰õΩ <ÕÅ#∞ – <å=yO[ =∞i xeÑ≤#ñ *ˇ@~ì Ú – xOyH˜ <≥^∞Œ QÆÎ≥ IqâßfiII ÉÏQÆ∞QÆ =∞#H˜zÛ – ÉÏO^è=Œ º "≥Ú#iOK«∞ – ÉèQí =Æ O`«∞xH˜ =∞#‰õΩ<£ IIqâßfiII
138
308 ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«=Ú qâßfiã¨=Ú 309
7. qâ◊fi<å^èŒ∞x Q˘Ñ¨Ê – q„âßOuÖ’#∞ „Ñ¨– "Õâ◊=Ú <å‰õΩ <˘ãÖQÆ∞QÍ ´ 391 qâßfiã¨ q[Ü«∞=Ú
qâßfiã¨ Ñ¶Å¨ =Ú eq – h âßâ◊fi`« ~°H∆õ – }Ï„â◊Ü∞« O akÜ≥∞ q_»‰Ωõ IIqâßfiII ~å – Hõ=∂#∞ (KåÜ«∞: H˘xÜ«∂_»^Œ~°"≥∞) `å–J@
– =Ú~åi ^•g^Œ∞
qâßfiã¨"∞Õ q[Ü«∞=Ú – q#∞ „Ñ≤ÜÚ« ñ_® Ü«∞ – qâßfiã¨ =∞Ñ¨[Ü«∞=Ú ´
390 qâßfiã¨=Ú=Åx q„âßOu qâßfi™êÜ«Ú`«"∞≥ #ÿ – qã¨∞Hõx ã¨∞HÍ~°º=ÚÖË – qâßfiã¨=O`«∞xH˜ – q[Ü«∞
"≥ÚãÖQÆ∞#∞ x[=Ú IIqâßfiã¨"∞Õ II
~å – =∂~°∞= (KåÜ«∞ : =∞OQÆà◊O|x áê_»ˆ~) `å–J@
1. Éè‰í Ωõ ñÎ _»O^Œ∞ =Å#<Õ – „|`«∞‰õΩ#∞ =∞iÜ«Ú – â◊H<Î̃ ˘Ok xÅ∞Û#∞ ´
ãÖkÜ«∞=Ú g_»"Õ – <å =∞#™ê Ü«∂ – #O^Œ=Ú# QÆ∂_»"Õ ´ ãÖkÜ«∞=Ú Ü«ÚHõ=Î ÚQÆ =iÎOz – Ü«Úifix [~ÚOz – =ÚHÎ̃<˘O^Œ∞# @OK«∞ – ~°HQÎ̃ Íñ
eOˆHÅ x#∞ ã¨∞Y– "≥ÚO^Œñ *ËÃã_»∞ „H©ã∞¨ Î ~°HÑÎõ Ù¨ – aO^Œ∞=ÙÅ∞ â◊√Éè"í å~°"Î åHõº=Ú ÉÏ_»∞^Œ∞#∞ IIqâßfiã¨"∞Õ II
– ÅO^Œ∞ñ QÆx `≥e "˘Ok „|`«∞‰õΩK«∞ IIãÖkÜ«∞=ÚII 2. =∞Oz ¿Ñ~°∞ <˘O^Œ∞#∞ – ™ê`å#∞ <≥k– iOz q[Ü«∞ "≥ÚO^Œ∞#∞ ´
q∞Oz# ÉÏ^èŒ Åû – Ç≤ÏOz [~ÚOK«∞#∞ – #Oz`« =∞~°}=Ú – <å#O^Œ
1. zO`« eñHõ =∂#∞=Ú – Ö’‰õΩÅ∞ ^≥Å∞Ê – „ÉèÏO`«∞Öò |_»ñ É’‰õΩ=Ú
=ÚQÆñQÍOK«∞ IIqâßfiã¨"∞Õ II
´ZO`« qO`« ^Œ∞~°O`« áêÑ¨=Ú – ÅO`«@#∞ ^Œ# ~°HõÎ=Ú# QÀ – ~°O`«
ÖËHÜ
õ ∞≥ ^Œ∞_»∞K«∞ #x ã≤ – ^•úO`« =∞QÆ∞ „Ñ¨É∞íè "åHõº=Ú#∞ qx IIãÖkÜ«∞=ÚII 3. „Ñ¨q=∞Å "≥ÚO^≥^Œ=Ú – áêÑ¨=Ú#∞O_ç – ÑïÇ¨ÏiOÑ¨ñ|_»∞^Œ∞=Ú ´
Jq ~°`=« Ú#∞ =∞#=Ú – <åâ◊Û~°º=ÚQÆ Ñ¶∞¨ #=Ú – Éè∞í qÜ«∞O^Œ∞<£ kqÜ«∞O^Œ∞<£
2. áêÑ¨=ÚÅ∞ g_»∞=Ú – h qñHõñ ÉâßÛ – `åÎÑ=¨ Ú# QÆ∂_»∞=Ú ´ UÑ¨Ù – |∞^è∞Œ Å`À <˘O^Œ∞^Œ∞=Ú IIqâßfiã¨"∞Õ II
q∂i# Ü≥∂~°∞Ê`À <˘Hõ – áêÑ≤ HÔ #· ÅÜ«∞O|∞ñ QÀ~°Hõ – áêÑ¨ÙÅO^Œé∞ kiy 4. hu=∞O`«∞Å =∞ø^Œ∞=Ú – xâ◊ÛÜ«∞=Ú „Ñ¨– MÏºu É’^è#Œ ∞ <Õ~∞° =Î Ú ´ P
=K≥Û_»∞ – HÀÑ¨Ùñ QÀÔ~_»∞ Hõ~Î° ^Œiñ [x IIãÖkÜ«∞=ÚII `«O„_ç ^Œ`=Î« ÚÅ – #xfl Ü«∂i˚OK«∞K«∞ – Ü«∂`«x ã¨∞Éè„í ^Œ=ÚÖ’ – ##Ü«∞
3. <Õ~°=ÚÅ <≥OK«∞HÀ – ÜÕ∞ã¨∞x Hõ~°∞}Ï – ™ê~°=Úñ ^ŒÅOK«∞HÀ ´ ÉèÏ~° =ÚO^Œ∞=Ú x[=Ú IIqâßfiã¨"∞Õ II
=ÚÖò "≥∂Ü«ÚK«∞ „â◊=∞<£ |_»∞ – "å~° ÅO^Œé∞ #q∞‡ <å ^Œiñ *Ë~° q„â◊=∞ 5. ÑïÑ¨Ó~°‚ qâßfiã¨"Õ∞ – „H˜Ü«∞Å`À #∞#fl – =∞i =∞Oz qâßfiã¨"Õ∞ ´
q∞`«∞Î##∞ „Ñ¨Éèí∞ – ™ê~° "åÔH¯Å∞ K«Hõ¯ñQÍ qx IIãÖkÜ«∞=ÚII ^èŒ~°Ü«∞O^Œ∞<£ |~°=∞O^Œ∞<£ – ^èŒ<åº`«∞‡xQÆñ *ËÜ«Ú<£ – ã¨~°QÆ∞ #^•Ìx<Õ –
4. x=∞‡à◊=Ú <˘O^Œ∞=Ú – ~°H‰∆õ Ωõ x Ñ¨Å∞‰õΩ – #=Ú‡H˘x Ü«ÚO_»∞=Ú ´ ãÖáêkOK«∞=Ú „Ñ≤ÜÚ« ñ_® IIqâßfiã¨"∞Õ II
– =Ú~åi ^•g^Œ∞
W=∞‡Ç≤Ïx ÉÏÑ¨ÙÅ‰õΩ <≥· Ñ¨ – Hõ∆=Ú‡ *Ëã≤ Ñ¨~å`«Ê~°∞x ã¨=Ú – Y=Ú‡#O^Œ∞ñ
z`«=Î Ú‡QÍñ – HÍÜ«∞=Ú‡ |e~Ú_»∞ h„Ñ¨É∞íè xñ QÆx IIãÖkÜ«∞=ÚII 392 My faith look up to Thee
5. „¿Ñ=∞ ^ŒÜ∂« âßO`«=ÚÖò – Hõ~‰Î° Ωõ Éè∂í ëê – ™ÈÎ=∞=Ú Å=O`«=ÚÖò h 1. F ^Õ= ~°HH∆õ Í <å áêÑ¨ =∂~°∞Ê=Ú
"≥Úé efix ÜÕ∞ã¨∞<å^èŒ – ™êfiq∞ `«# ~°H=Îõ Ú# ÉÏÑ¨=Úñ ^Àq∞ x #flHõàO◊ ‰õΩñ <Õ qâßfiãÖ|∞`À #xflOHõ h ^Œi<£
*ËÜÚ« #∞ h =∞k<£ ^ŒQÆ #=Ú‡H˘# ~ÚñHõ IIãÖkÜ«∞=ÚII x<£ E`«∞#∞ ã¨^• Ü«ÚOK«∞.
– Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^Œi <å "≥ÚéÏ]eOK«∞=Ú
139
310 ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«=Ú #q∞‡Hõ – <≥=∞‡k 311
2. =¸~°ÛÅù ∞¡ <å`«‡‰õΩ Hõhflà◊ñ¡ ^Œ∞_»∞fi=Ú 6. K«∞@∞ìH˘x Ü«Ú#fl– â’^è#Œ Å∞#flñ ´ Ñ¨@∞ì q_»ñ Q˘@ì"Õ H˘@ì"Õ H˘@ì"Õ
|ÅO ÉÁãÖQÆ∞=Ú ^˘ÅOQÆ h‰õΩ#<£ IIh K«~}
° =ÚÖËII
Éèí=`«¯ $|∞∞Ñ¨<£ h ã¨xflkè. 7. <åK«∞ Ñ≤âßz – #~°∞‰õΩ@ QÍz ´ HÍK«∞HÀ ^•ñK«"Õ ^•ñK«"Õ ^•ñK«"Õ
<åÔH· Kå"˘Ok# 4. <å Ü«∂Ü«Ú =O`«"∞≥ ÿ IIh K«~}
° =ÚÖËII
x<≥flÅ¡HÍÅ=Ú =∞$`«∂º„QÆ ÉÏ^èŒÅ∞ 8. ÜÕ∞ã¨∞x `À_» – <≥#fi~°∞ ™ê\˜ ´ ^Àã¨=Úñ ÉÏÑ¨Ù#∞ ÉÏÑ¨Ù#∞ ÉÏÑ¨Ù#∞
Pã¨HÎ̃ â◊√kú`Àñ #<˘flO^Œ∞KÀ IIh K«~}
° =ÚÖËII
„ÉËq∞OÑ¨ h. ãÖâ◊Ü«∞ cè`«∞Å∞
3. <Õ Ç¨x <˘Ok# `˘ÅQÆñ „ÉË=∞`À 394 „H©ã¨∞Î Z#fl\˜H˜ q_»<å_»∞ "åñ_»∞ HÍñ_»∞
#<£ lO`« „Hõ„q∞‡#ñ <å ^Õ=, Ü«∂`«‡‰õΩ
QÍáê_»∞=Ú "≥∂Hõ∆O a=Ú‡. ~å – ™ê"Õi `å–Pk
áÈñQ˘@∞ì pñHõ\ ˜ ZO^Œ∞ ˆH zOuOK≥^Œ=Ù <å – _≥O^Œ=∂ h HõO^Œ=∂ ´ ~ÚO^•ñHõ
– ~ˆ áê=∞~ü
J#∞ : ã≤.ZÑ¶π. ‰õÄ_»~ü ~°HO∆˜ z#"åñ – _çñHõ#∞ x#∞fl q_»∞=ñÉ’_»∞ IIZO^Œ∞Hˆ II
#q∞‡Hõ – <≥=∞‡k 1. `˘e¡ h "˘#iOz#\ì̃ – ^À+¨"∞≥ O`À Ü«∞iã≤ K«∂_»∞ – K≥ÅK¡ ^≥ ~ÔŒ · Ñ¨éK«∞
`«ix – K≥~Úº Ñ¨\ <ì̃ åñ_»∞ – JÅ∞¡H˘x# h ^Œ∞~°∞} æ =Ú – Å}ñQÆñ „^˘H˜¯
393 „H©ã∞¨ #Î ∞ P„â◊~ÚOK«∞@ "Õã<≤ åñ_»∞ – `«Å_¡ Åç *¡ Ü
Ë Ú« h â◊–„`«∞=ÙÅñ ^Œiq∞ „áÈz<åñ_»∞ ´ #Å¡QÍ
~å – â◊Ç¨Ï# `å–Hõ~°∞[OÃÑ ^Œ<åfl _® <Õñ_»∞ – =^Œ∞Ì ãÖ^ÕÇÏ¨ O|∞Å∞ g_»∞ IIZO^Œ∞Hˆ II
h K«~} ° =ÚÖË #q∞‡u #q∞‡u – h áê^Œ=ÚÖË Ñ¨\ uì̃ ñ |\ì̃uñ |\ì̃u 2. `«Å Ü≥∞`«~Î åx KÀ@ñ – QÆà◊ ezÛ xeÑ≤<åñ_»∞–Ñ¨Å∞=∂~°∞ h Ü«∞Hõ¯éÅ∞
IIh K«~}
° =ÚÖËII – `≥eã≤ Ü«∞OkzÛ<åñ_»∞ – |ÅÇ‘Ï# =∞Ñ¨Ù_»∞ h‰õΩ x – ~°ƒÜ ù ∞« q∞Ü«∞º
1. kH˜¯ñHõ h"Õ – K«Hõ¯ñQÆ ~å"Õ ´ q∞H˜¯e „"≥Ú‰õΩ¯^Œ∞ „"≥Ú‰õΩ¯^Œ∞ „"≥Ú‰õΩ¯^Œ∞ =K≥Û_»∞ "åñ_»∞ – Ñ¨Å∞ q^èOŒ |∞ ÅQÆ∞ ÉÏ^èÅŒ ñ – ÉÏ~°ñ ^Àe"Õã<≤ åñ_»∞ ´
IIh K«~}
° =ÚÖËII <≥Å qÑ¨C_»∞ ÖË^<Œ åflñ_® – h`À xñHõ ãï Ü«∞<åflñ_® IIZO^Œ∞Hˆ II
2. SÇ≤ÏHõ ã¨∞Y=Ú – #~°ã≤u x`«º=Ú ´ PÇ¨Ç¨ „^ÀÇ≤Ïx „^ÀÇ≤Ïx „^ÀÇ≤Ïx 3. XHõ¯ h `«Å "≥O„_»∞Hõ Ü≥ÿ∞# – #∂_çÑ¨_» ^Œx K≥ÃÑÊ_»∞ "åñ_»∞ – k‰õΩ¯ hH˜Hõ
IIh K«~}
° =ÚÖËII <Õ<Õ Ü«∞x `«# – k=º "å‰õΩ¯Åñ ^≥eÃÑ_»∞ "åñ_»∞ – z‰õΩ¯ Å#∞ Éˇ>_ì̌ ∞»
3. <åºÜ«∞=Ú QÍx – <å „H˜Ü«∞ Åxfl ´ ~ÀÜ«ÚK«∞ñ „^ÀÜ«∞‰õΩ „`ÀÜ«∞‰õΩ Ñ¨Q"Æ åi – KÕ`« x#∞ñ lH˜¯OÑ¨x "åñ_»∞ – WHõ¯@∞ì "≥∞@∞ìÅ ^•ñ\ÕK«∞@ –
„`ÀÜ«∞‰õΩ IIh K«~}
° =ÚÖËII H˜kQÀ Ü«∞x K≥~Ú ~ÚK≥Û_»∞ "åñ_»∞ ´ Ç¨Ï‰õΩ¯ ÖË^<Œ åflñ_» <Õ_∞» – J`«ñ_»∞
x#∞ "≥e "ÕÜ∞« É’ _»∞ IIZO^Œ∞Hˆ II
4. ÉèÏ==Ú =∂iÛ – <å"≥`«ñ niÛ ´ ^Õ=~° „áÈ="Õ „áÈ="Õ „áÈ="Õ
IIh K«~}
° =ÚÖËII 4. ÜÕ∞ã¨∞ `«# ~°H=Îõ Ú`À x#∞fl – <≥Oz =ÚO^Õ H˘#∞K«∞<åflñ_»∞ – ^Àã¨=ÚÅ∞
"≥_e» OK«∞ 1q=∞ÖÏ – `«∞‡O_»∞ h ™êH˜Q∆ Æ #∞<åflñ_»∞ – Pâ◊`À h=Ù Q˘eK≥_∞»
5. K«OK«Å |∞kú – =OK«# Ü≥∞kÌ ´ LOK«Hõ „`«∞OK«"Õ „`«∞OK«"Õ „`«∞OK«"Õ
1
IIh K«~}
° =ÚÖËII Ñïâ◊√^•ú`«‡
140
312 ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«=Ú #q∞‡Hõ – <≥=∞‡k 313
`«O„_ç – Ü«∞O`«\Ï QÍÃÑ· Ü«Ú<åflñ_»∞ – h ã¨∞~°Hõ∆} *ËÜ«Ú "å~°∞ – x#∞ñ 396 =∞# ~å[QÆ∞ „H©ã¨∞Î
A\˜ì Ü«Ú<åfl Ô~Å¡Ñ¨C_»∞ ´ 1âı+¨~°Ç≤Ï`å#O^Œ 2=∞Å¡^≥. KÕ~°∞=QÆ∞K«∞#flk
K«∂_»∞=Ú IIZO^Œ∞Hˆ II ~å – â◊OHõ~åÉèí~°}=Ú `å–UHõ
– Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^Œi ^Õ= ^•ã¨áêÅHõ ~å*Ï ~å"Õ – r==ÚÅ „Ñ¨^•`«"≥· „Ñ¨HÍâ◊ "≥ÚO^ŒñQÍ –
^Õ"å ^Õ"å n# áÈ+¨H¨ Í II^Õ=II
395 „Ñ¨Éèí∞x Ç¨Ï`«∞ÎH˘#∞@ 1. Ö’HõÉÏ^èŒ ~Ú~°∞‰õΩ â’^èŒ# #∞O_ç – ã‘fiHõiOz<å=Ù „`ÕºHõ^Õ=Ùñ_® ™ÈÎ„`«O
~å – [O~°≠∂\˜ `å–J@ ™ÈÎ„`«O ™ÈÎ„`« =∞~°Ê} II^Õ=II
=∞#q∂ =∞#∞q∂ =∞#ã¨ – h =#∞k#=Ú ÜÕ∞ã¨∞x ã¨~ã° ¨ ´ Ñ¶∞¨ # ^è#Œ =ÚÅ 2. k‰õΩ¯ ÖËx áêÑ≤H˘~°‰õΩ h ^ÕÇ¨ÏO – q∞‰õΩ¯@OÑ¨Ù ÉÏ^èŒ H˘Ñ≤Êuq Ü«∞Hõ¯\Ï –
h=Ù ~Àã≤ – ^Õ= – `«#Ü«Úx Hõ$Ñ¨ñ ^ŒÅ áÈã≤ II=∞#q∂II [Ü«∞O [Ü«∞O [Ü«∞=Ú <˘O^ŒñQÍ II^Õ=II
1. =∞O‰õΩ `«#=ÚÅ#∞ q_çz – h – Éèí – Ü«∞OHõ~° "Õ^#Œ ‰õΩ "≥~z° ´ ~ÚOHõ 3. Hõiî#∞ ÅO`« ‰õΩ\˜Å=Ú*Ëã≤ x#∞flñ – QÆ\ ì̃ H˘\ì̃ <≥\ ì̃ h‰õΩñ Q˘Ü«∞º <≥uÎ~å
=_ç ÜÕ∞ã¨∞ Hõ_» Hˆ y – áê^Œ – ÑÖHõ[=ÚÅ Ü≥Ú^ŒÌ ^•ñy II=∞#q∂II – ~Ú^Õ <å Ü≥∞_»ñ „ÉË=∞ñ EÑ≤u II^Õ=II
2. „áêHõ@=ÚQÆ <˘Ñ¨C #\ì̃ – ^≥=· "åHõºO|∞ =∞#=Ú#ñ Éˇ\ ì̃ ´ N Hõ~° 4. WO`« Ü≥∂~°∞Ê ~ÚO`« âßO`«=∂ <åÔH· – ÑÖ`«=Ú`Àñ ÉÏÑ≤H˘~°‰õΩñ „ÉÏ}
<å^è∞Œ x #q∞‡ – ^è•„u – h HõÅ∞+¨=Ú‡Å∞#∞ [q∞‡ II=∞#∞q∂II q∞Ü«∞ºñQÍ – áêÑ≤<£ h^ŒQÆ∞ ^•Ñ¨Ùñ *Ë~°Û"Õ II^Õ=II
3. ã¨$+≤ì „Ñ¨Éèí∞=Ù h‰õΩ ÖËñ_» – Ü«∞`«x – ~Ú+ì̈ – QÆ∞}QÆ}=Ú‡Å∞ ÉÏ_» ´ 5. HõÅ∞=i yi =~°O|∞# <åÔH–· `«∞Å∞=#∞ <å H˘~°‰Ωõ xÅ#∞ ã≤Åfi"≥∂Ü«∞ñQÍ
W+ì̈=Ú `À_»#∞ "Õñ_ç – h^Œ∞ – ^Œ∞+ì̈ QÆ∞}=Ú‡Å g_ç II=∞#∞q∂II – Ç¨ÏÖˇÅ∂Ü«∂ Ç¨ÏÖˇÅ∂Ü«∞ Ç¨ÏÖˇÅ∂Ü«∞ P"Õ∞<£ II^Õ=II
4. K≥O`«ñ *Ë~° =Å ^Œ<åflñ_» – Hõ_∞» – qO`≥# [#‰õΩñ_»∞ QÍñ_® ´ zO`«Å∞
hH˜ñHõ <ÕÅ – |Ç¨ï – ãÖ`À+¨=Ú# ÜÕ∞ã¨∞ áêÅ II=∞#∞q∂II 397 ^Õ=Ùñ_»∞ `«# Ñïâ◊√^Œ∞úÅ#∞ Z#fl_»∞ <≥_»ÉÏÜ«∞ñ_»∞
5. a~°a~° =~°Q∞Æ ~°∞ ^ŒiH˜ – h =~°∞QÆ∞=Ú ^Œ∞i`«=Úñ ÉˇiH˜ ´ ã¨∞iz~°=∞QÆ∞ ~å – â◊OHõ~åÉèí~°}=Ú (KåÜ«∞ : =∞# "≥Ú^Œ\ ˜ `«e¡^ŒO„_»∞Öò) `å–„uÑ¨Ù@
ÜÕ∞ã¨∞ Hõ~∞° } – h‰õΩ – =∞~°}Ñ¨Ù `«i #QÆ∞ <å^Œ~}
° II=∞#∞q∂II Z#fl_»∞ <≥_»ñÉÏÜ«∞ – <Õ H˘Åñk q_»<åñ_» – #x# `«O„_ç – x~°`« –
6. x~°`=« Ú‡ <å`«xq∂ñ^Œ – h^Œ∞ – ^Œ∞i`«=ÚÅ #∞#∞Ñ¨~å^Œ ´ `«fii`«=Ú‡QÆ =∞xfl ÉÏ^èÅŒ Ü«∞O^Œ∞ – #xfl ^Œ∞óY=ÚÅO^Œ∞ – ##∞fl ñ „É’K«∞ IIZ#fl_»∞II
<≥q∞‡ñ EÑ≤ – ^Œ∞+ì̈ – K«i`«=Ú‡#∞ "≥àÉ¡◊ ÏÑ≤ II=∞#∞q∂II 1. áêÑ¨ÙÅ ~°H˜∆OÑ¨ñ – „ÉÏ}q∞zÛ# ÜÕ∞ã¨∞ – „|uH˜ Ü«ÚO_»∞ – `«# –
7. J=∞ÖÏÑ¨ÙñÎ _»∞ x#∞ _®Ü«Ú – h^Œ∞ – „â◊=∞ ÅxflÜ«Ú "≥_Å» ñ *ËÜÚ« ´ „áêÑ¨Ù QÀi#"åi – ÉèÏ~°=Ú `å "≥∂ã≤ – „áêÑ¨~Ú Ü«ÚO_»∞ IIZ#fl_»∞II
q=∞ÖÏ`«‡#∞ ^ŒÜ∞« KÕÜ∞« – hu – Hõ=∞ÖÏÑ¨ÙxÎ =∞k H©Ü∞« II=∞#∞q∂II 2. ZÅ¡ HÍÅO|∞Å – <ÕHsõ uQÆ #∞O_»∞ – ÜÕ∞ã¨∞<å^è∞Œ ñ – _®`«ñ – _≥Å¡
8. JOz`«=ÚQÆ #∞u ¿ãÜ«Ú – x<£ ~° – H˜∆Oz# Hõ$áê ãÖ™êÎºÜ«Ú ´ qâßfiã¨∞Å – <≥Å¡ – "ÕàÅ◊ ñ ^ŒÅñz – ÜÕ∞Å∞K«∞O_»∞ IIZ#fl_»∞II
<≥OK«∞K«∞ <å`«x qÉè∞í xQÆñ – w – iÎOK«∞K«∞ñ |~°=∞ QÆ∞~°∞xQÆ II=∞#∞q∂II 3. `«#"åi Ü«∞Hõ¯éÅ∞ – `å<≥é˜y Ü«Ú<åflñ_»∞ – `«Ñ¨Ê‰õΩO_» – <å`«ñ _≥#ÖËx
– ã≤. *Ë=Úû
^ŒÜ∞« ñ|∂x – q#∞"åi =∞#=ÙÅ∞ – "Õ_¯» q∂é IIZ#fl_»∞II
1 2
ãÖÑ¨Ó~°‚"≥∞ÿ# JkQÀ – Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^èŒ=Ú
141
314 ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«=Ú #q∞‡Hõ – <≥=∞‡k 315
398 ~ˆ Ñ¨\ x˜ QÆ∂iÛ zOuOÑ¨‰Ωõ =Ú 3. [QÆ=Ú x#ƒ\ì̃ – "≥#¯‰õΩ h_çÛ– Ñ¨QñÆ n~°ñ QÆ\ ì̃ ´ Ü≥∞QÆ`åo QÍqOK«∞ –
~å – <å^èŒ<å=∞„H˜Ü«∞ `å–J@ >ˇéÕy „H©ã¨∞Îx Ñ≤Åfiñ – _»QÆñ|@∞ì =∞Ñ¨Ù_»∞ h – Ñ¨QÆ =∂xÊ q_çÑ≤OK«∞
r==∂ zOuOK«‰Ωõ O_»∞ – x#∞flñ – QÍ= =zÛ# ÜÕ∞ã¨∞ Hõ~∞° }Ï =∞Ü«ÚO_»∞ IIÉèíÜ«∞=ÚII
´ r==∂ zOuOz – H˜u∆ =¸Ô~ _≥#· h – r==Ú ‰õΩ#fluñ *ËÃã^Œ"å – 4. HõÅ∞+¨ *ÏÅO|∞ – =∂Ü«∂ H©@ – Hõ=ÚÅ *ÏÅO|∞ ´ QÆÅ ÉÏq h
HÍ=Ù# h zO`å – „HÍO`«=Ú "≥_e» OK«∞ – ^Õ=Ùñ _≥ÇÏ¨ Ÿ= h –kHõ¯x #q∞‡ Ü«∂`«‡ – QÆeÜ«∞‰õΩO_»ñQÆ ÜÕ∞ã¨∞ñ – ^ŒÅñK«∞ =∞Ñ¨C_»∞ xO *Ë – `«O|\˜ì
IIr==∂II HÍáê_»∞ IIÉèÜí ∞« =ÚII
1. QÆQ#Æ gkèx É’=Ù – YQÆ=ÚÅ∞ ^Œ∞#∞fl<å – `≥QñÆ QÀã≤ H˘@¡Ö’ – ^•ñ 5. „â◊=∞ ^ŒO_»#=ÚÅ – tâ◊√ tHÕ∆ K«∞ – [#‰õΩ q^è=Œ ÚÅ ´ ã¨=∞‰õÄ~°∞Û h
K«∞<˘HÀ ´ Ü«∞QÆ}˜`« Ñ¨‰õ∆ΩÅ – HÍÇ¨~° q∞Ü«∞ºOQÆ – ÉˇQÆ_≥^Œ "≥O^Œ∞‰õΩ –
ÃÑOK«∞ x #fl`« _»∞ IIr==∂II ^Õ=Ùñ – _»q∞`« „¿Ñ=∞#∞ QÍOz – Ü«∞=∞Å=∞ø =∞u <À~°∞Û – =∞Ñ¨Ù_»∞
"Õ∞e_»∞ h‰õΩ IIÉèÜ í ∞« =ÚII
2. Ñ¨H˜∆ =$H∆Í^Œ∞Å – ÃÑ· xO`« „¿Ñ=∞`À – ÉèíHõ∆} eK«∞ÛK«∞ñ – ÉÏeOÑ¨ñQÍ ´
#Hõ∆~°=ÚÅHõO>ˇ – ÃÇÏK«∞ÛQÆ #<≥flOz – Ü«∞Hõ∆Ü«∞=ÚQÆ <ÕÅ∞ – #ÅÊqâßfiã≤ 6. Hõ# h^Œ∞ K«@∞Å – ^Œ∞óMÏ^Œ∞ Öˇ – @¡#∞ g_»∞ #@∞Åñ ´ Q˘# k#=Ú#
IIr==∂II <åºÜ«∞ – =Ú#∞ n~°ÊñQÍñ „H©ã∞¨ Î – K«#∞ ^≥Oz x`«º r –=# H˜s@=Ú
3. q∞„âß~¸O ÉÏ^èÅŒ – "Õ∞~°Å ^˘ÅñyOz – ~Ú„âßÜÕ∞Å∞‰õΩ – =∞<åfl – xK«∞Û IIÉèíÜ«∞=ÚII
xÜ«∞ºÖË^• ´ Ü«∂„â◊Ü∞« "≥∞ÿ h^Œ∞ – Ç¨ÏãÎ̈=Ú q_»∞=Hõ – h „â◊=∞Å#∞ ÉÏÑ≤ – –qeÜ«∞O _®#<£
x<ÕflÅ∞#`«_∞» IIr==∂II
– q∞H˜¯e ã¨=¸ÜÕ∞Å∞
400 ¢ÔH·ãÎ̈=ÙÅ x~°ƒùÜ«∞=Ú
399 ¢ÔH·ã¨Î"å^Œ~°}
~å – =ÚMÏi `å–„uÑ¨Ù@ ~å – =ÚMÏi (KåÜ«∞ : =∞# "≥Ú^Œ\ ˜ `«e¡^ŒO„_»∞Öò) `å–J@
ÉèíÜ«∞=Ú <˘O^Œ‰õΩ=Ú – ¢ÔH·ã¨Î= ã¨Ç¨ÏŸ^Œ~° ~ÚOHõ – ÉèíÜ«∞=Ú <˘O^Œ ÜÕ∞ã¨∞<å^è∞Œ x ¿ã= – ~ÚÑ¨Ù_»∞ =∂HõÉƒˇ #∞ – "≥é==Ú "≥é==Ú ´ ÜÕ∞ã¨∞
‰õΩ=Ú ´ ÉèíÜ«∞=Ú <˘O^Œ‰õΩ=Ú Ç¨Ï$ – ^ŒÜ«∞ "åã¨∞ñ_»QÆ∞ „H©ã¨∞Î – ^ŒÜ«∞ h ´ ^•ã¨∞Å`À – ÉÁ`«∞Î – ÉèHí Î̃ =∂ Hõ=∞Ô~#∞ – [_çÜ∞« =Ú [_çÜ∞« =Ú IIÜÕ∞ã¨∞II
`«ÅñÑ¨Ù ÖˇÅ¡ – ~°Ü«∞=ÚQÆ <≥~°"Õ~°∞Û IIÉèíÜ«∞=ÚII 1. Ö’Hõ *Ï˝#=ÚÖ’x – Ö’`«∞ñ ^≥eã≤ "Õ∞=Ú – ÖÁOQÆ=Ú ÖÁOQÆ=Ú –
1. nqOÑ¨ñ|_≥_∞» – [QÆ=Ú# H˜~∞° H“ – „`À= [#∞ #Ñ¨Ù_»∞ ´ ÉèÏ= *Ï˝#=Ú ÜÕ∞ã¨∞ ´ ~åHõ_H» ˘é‰õΩ ãÖ`« – ã≤Oz Ü≥∞Å¡ÑC¨ – _»∞O_≥^Œ =ÚO_≥^=Œ Ú
g_» – ÉèíÜ«∞Ñ¨Ùñ rñHõ\ ˜ QÆ∂_»∞ñ – QÍ=Ù# =∞k ÜÕ∞ã¨∞ – ÉèÏqOÑ¨ QÆu *Ë~°∞Û IIÜÕ∞ã¨∞II
IIÉèíÜ«∞=ÚII
2. ^≥=· [#∞Å =∞x – ^è~·≥ º° =Ú`À "Õ∞=Ú – Ñ¨Ö¯ˇ ^Œ=Ú Ñ¨Ö¯ˇ ^Œ=Ú – áêÑ¨ ´
2. h Ü«∂`«‡ñ Ez – HõÜ∞« º=Ú *ËÜ∞« – _®Ü«Ú Ñ≤âßz ´ Ü«∂ Ü«Ú^Œ=ú Ú#
„|`«º – Ü«∞ =∞‡<≥_»∞ _®Åƒ@ì – <å Ü≥∞_»ñ „wã¨∞Î ã¨– Ç¨Ü«Úñ_≥· ÔQeÊOK«∞ ÉèÏ~°=∞O`«Ü«Ú ÜÕ∞ã¨∞ – „Ñ¨Éèí∞# HõÑ¨ÊyOz – „|`«∞‰õΩK«∞ „|`«∞‰õΩK«∞ IIÜÕ∞ã¨∞II
IIÉèíÜ«∞=ÚII 3. â◊√Éèí=~°Î=∂#=Ú – ™⁄OÑ¨ÙQÍ #~°∞Å‰õΩñ *ˇÃÑÊ^Œ=Ú *ˇÃÑÊ^Œ=Ú – Ö’Hõ
1
^Œ∂`«Å∞ (#tOÑ¨xq) ´ "≥É· =íè =ÚÅ#∞ – "åOzèOK«Hõ ÜÕ∞ã¨∞x – ÑëHÔ ^Œ=Ú ÑëHÔ ^Œ=Ú IIÜÕ∞ã¨∞II
142
316 ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«=Ú #q∞‡Hõ – <≥=∞‡k 317
4. huHõ=K«O|∞#∞ – <≥#~°∞`À ^èiŒ ~ÚOz – xeK≥^=Œ Ú xeK≥^=Œ Ú – Ö’Hõ 402 ^Õ=Ùñ_Õ =∞# k‰õΩ¯
´ Ñ¶∂¨ `«‰Ωõ ñ_≥#· Ñ≤ – âßzx Ü≥∞kiOz – Hõ>^ì̌ =Œ Ú Hõ>^ì̌ =Œ Ú IIÜÕ∞ã¨∞II ~å – Y~°Ç¨Ï~°„Ñ≤Ü«∞ `å–Pk
5. â’Hõ "≥ÚO^ŒHõ ÜÕ∞ã¨∞ – ~åHõ_» HÍtOz – ~°OlÅ∞¡ K«∞O_≥^Œ=Ú – ^Œ∂`« ´ k#k#=Ú‰õΩ – k‰õΩ¯ h"Õ – =∂ ^Õ=Ùñ_® – =∞=Ú‡ ´ HõxÃÑ\ì̃ HÍáê_»
=¸ñHõÅ`À QÆ∂_ç – "≥∂^Œ "≥ÚÑ¨Ê ÜÕ∞ã¨∞x – á⁄QÆ_≥^Œ=Ú á⁄QÆ_≥^Œ=Ú <≥Ñ¨Ù_»∞ – Hõ~°Î g"Õ Hõ~°Î g"Õ IIk#k#=Ú#‰õΩII
IIÜÕ∞ã¨∞II 1. Ñ¨xH˜=∂e# "å~°=Ú – áêÑ≤+µ¨ Åª =Ú h^Œ∞ ´ HõxHõ~=° Ú#∞ Ez Hõ$Ñ¨`Àñ
– QÍ=Ù =∞=Ú‡ñ QÍ=Ù =∞=Ú‡ IIk#k#=Ú#‰õΩII
2. áêÑ¨ "≥∞#ÿ Ö’Hõ "≥∞#ÿ Ñ≤– âßK«Hõ "≥∞#ÿ =∞=Ú‡ñ ´ Éè\í ì̃ ~°HO∆˜ Ñ¨ =zÛ#ñ –
401 ¢ÔH·ãÎ̈= x~°ƒùÜ«∞=Ú „ÉÏÑ¨Ù h"Õ „áêÑ¨Ù h"Õ IIk#k#=Ú#‰õΩII
~å – <å^èŒ<å=∞„H˜Ü«∞ `å–UHõ 3. Hõ+=ì̈ ÚÅ∞ – HÍx â’^è#Œ Å∞ =∞=Ú‡ñ ´ A@∞ì H˘#ñQÆ h Hõ$Ñ¨<O≥ `À –
K«∂Ñ¨Ù^Œ∞"Õ K«∂Ñ¨Ù^Œ∞"Õ IIk#k#=Ú#‰õΩII
"≥~∞° =<ÕÅ =∞#™ê – „H©ã∞¨ xÎ – "Õñ_»"Õ <å =∞#™ê ´ ~Ú~°∞‰õΩ#ñ |_ç 4. xO^ŒÖ#·ˇ ^≥|ƒ Öˇ#· – h^Œ∞ <å=∞=Ú# "Õ∞=Ú ´ á⁄O^ŒñÉ’=Ù HÍÅ=∞O^Œ∞ñ
Ü≥∞_»∞ – "ÕàÖ◊ ’ñ „H©ã∞¨ xÎ – K«~}
° =Ú KÕ~∞° = – *Ëi# ã¨∞Y =∞k II"≥~∞° =II ^ŒO„_ç g"Õ `«O„_ç g"Õ IIk#k#=Ú#‰õΩII
1. â’^è#Œ HÍÅ=Ú#ñ – „H©ã∞¨ xÎ – É’^è‰Œ Ωõ K≥q x=∂‡ ´ ™êkèOK≥_∞» ™ê – 5. ã¨`º« "≥∞#ÿ "åHõº q∞zÛ – ™ê~°=Ú#∞ ^≥eÊ h^Œ∞ ´ x`«ºr= =∂~°æ =∞O^Œ∞
– xeÑ≤u"Õ xeÑ≤u"Õ IIk#k#=Ú#‰õΩII
`å#∞x =Å =∞i – KèkÕ OK≥_∞» xñHõñ – Éˇ^~Œ ‰° Ωõ II"≥~∞° =II
6. Pã¨ñ Q˘eÊ Ü«∂`«‡Ö’ <å HÍº#∞Éèí= "≥ÚOkOz h‰õΩ ´ ^•ã¨∞Å"≥∞ÿ
2. áêÑ¨ÑÙ¨ ¢ãÎ‘ =zÛ – Ñï=∞à◊ `≥Å· =Ú `åñ ^≥zÛ ´ áêÑ¨ "≥∞_»Å∞ #x – „|`«∞‰õΩ#@∞¡ – ^è~·≥ º° q∞=Ú‡ ^è~·≥ º° q∞=Ú‡ IIk#k#=Ú#‰õΩII
`«#Ö’ ##∞H˘x – ÜÕ∞Ñ¨Ù# „H©ã¨∞Îx – <≥Åq∞ ÉèílOK≥#∞ II"≥~°∞=II 7. qâßfiã¨ xsHõ}∆ „¿Ñ=∞ – eOÑ¨ÙQÍ =∂‰õΩ h=Ù ´ âßâ◊fi`«=ÚQÆñ |OÑ≤OK«∞q∂
3. „QÆ∞_ç"¤ å_»∞ xez – =∂~°=æ Ú – |_»¤ ÜÕ∞ã¨∞x aÅz ´ K≥_"¤» å_»#x – – „âı+=ì̈ ÚQÆ#∞ „âı+=ª̈ ÚQÆ#∞ IIk#k#=Ú#‰õΩII
KÕ~Úq_»∞=‰õΩ =∞# – ^˘_»¤ „H©ã∞¨ Î 1HõO^À~Ú <˘ãÖQÔ #∞ II"≥~∞° =II
4. QÍã≤ |_»∞K«∞ ~Ày – Ü«∞QÆ∞ K≥e – Ü«∂â◊K`Õ « =zÛ ´ "åã≤QÆ ÜÕ∞ã¨∞x – 403 „H©ã∞¨ Î ¿Ñ~°@ñ ÉÏ_»∞@
=¢ãÎ̈=∞O\˜ ã¨∞Y – "åã≤ Ü«∞Ü≥∞º „Ñ¨Éèí∞ – ÜÕ∞ã¨∞x Hõ$Ñ¨KÕ II"≥~°∞=II ~å – P#O^ŒÉèˇ·~°q `å–Pk
5. ÖÏ[~°∞O_»∞ =∞$`«∞_≥· – Ñ¨_∞» "Õ – à◊ ã¨=∂kèH˜ =zÛ ´ ÖÏ[~å Ü«∞x – áê_»∞^Œ∞#∞ „H©ã∞¨ Î ¿Ñ~° Ñ¨^=Œ Ú – <≥O`À – "Õ_∞» ^Œ∞ <å k"åºQÆ∞~°∞ xqfi^è=Œ Úñ
|Å¯~°∞}#∞ aÅ∞=ñQÆ – ~ålÅ „|uÔH#∞ – „ÉÏ}Ïxfi`«∞ñ_≥· II"≥~∞° =II ´ E_»ñE_» =∞kÖ’ <≥O`À – "Õ_∞» HõQÍ q∂éˇ qO`« – éË_∞» ñ É’e#"å
_çÇ¨Ï – ÖËñ_»∞ ÖËñ_»O^Œ∞ #Ç¨ÏÇ¨ IIáê_»∞^Œ∞#∞II
6. Ñïã¨ÜÚ« ºxÖ’x – ÉèÏ==Ú – „Ñ¨É∞íè `åñ QÆ#∞ñQ˘#∞K«∞ñ ´ uiy á⁄=Ú‡
1. ÃÑ‰õΩ¯ áêÑ¨=ÚÅÖ’# =∞}ñy – <å^Œ∞ –`«‰Ωõ ¯= |∞kúKÕ #O^Œ}ñy k‰õΩ¯
h – ^Œ∞i`«=Ú "≥_Ö» #ˇ ∞ – "≥~∞° =‰õΩ =∞x Ü«∂^Œ~=° ÚQÆ |eÔH#∞ II"≥~∞° =II QÍ#Hõ #∞O_»∞ "Õà◊ – kHõ¯~Ú K«#∞^≥Oz =∞~°Å – „QÆ‰Ωõ ¯# Hõ~=° Úñ Ez –
1 2
Ô~O_»∞ Hõ#∞flÅ∞ ‰õÄ_»∞H˘x#"å_»∞ K«H˜¯H˜ñ *ËiÛ „áÈK≥ IIáê_»∞^Œ∞#∞II
143
318 ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«=Ú #q∞‡Hõ – <≥=∞‡k 319
2. "≥∂ã¨ÑÙ¨ Ö’Hõ "åOKèÅ« #∞ – =\ì̃ – Ü«∂â◊Å`Àñ QÆ∂_çH˘#fl HõÅÅ∞ ´ 4. =Ú#∞fl ÃãÎÑ¶¨#∞#∞ ~åà◊¡`Àñ Q˘@∞ì – K«∞#fl Ñ¨QÆ`«∞~° H˘~°‰õΩ ^Õ=Ùx – q∞#∞fl
~Àã≤uñ QÍ# "åx – ÜÕ∞ã¨∞`Àñ QÆ∂_»∞H˘O\˜ – gã¨"∞≥ #ÿ #∞ ÖËq∞ – ÖËâ=◊ Ú "≥Ñ· Ù¨ #ñ Ez Ü≥∂iÛ – =∞#fl #_»∞QÆÖ^Ë • – h ´ ‰õΩ#fl „â◊=∞Å@∞ Ö’~°Ûñ
ÖË^#Œ ∞™êfiq∞ IIáê_»∞^Œ∞#∞II „|Éè∞í =Ù – `≥#∞flñ EÑ¨Ö_Ë ® II[_çÜ∞« ‰õΩ=ÚII
3. áêÜ«∞ <≥#fl\˜Hx˜ "åã≤QÍñ – ÉÏã¨ – „`ÀÜ«∞#∞ „`ÀÜ«∞#∞ Ü«∞x KÕÃãQÍ ´ 5. ÉèíHõÎ [#∞Å#∞ Mˇ·^Œ∞‰õΩ h_çÛ – ÉÏ^èŒÅ∞ QÍqOz#Ñ¨C_»∞ – â◊HÎ̃ Ç‘Ï#∞Å
~ÀÜ«∞Hõ # <åflqÉèí∞ñ_»∞ – ™êÜ«∞"≥∞ÿ ~°H˜∆OK«∞ <≥Ñ¨Ù_»∞ – <å Ü«∞hu ÉèíÜ«∞=ÚÅ∞ =∞OK«∞ ÜÕ∞ã¨∞x – â◊HÎ̃ #=∞‡ÖË^• – Ü«∂ ´ Ü«ÚHõãÎ Ç¨ ¨ Ü«∞=Ú ^˘~°‰Ωõ =~°HÍ
=∂x – Ü«∂Ü«∞<Õ [Ü«∞O[Ü«∞=∞x IIáê_»∞^Œ∞#∞II – ã¨HÎ̃ #∞O_»Ö^Ë • II[_çÜ∞« ‰õΩ=ÚII
4. KåÅ∞ KåÅ∞ áêÑ¨=∂ h K≥eq∞ – x`«º – HÍÅ=Ú QÆeyOK«∞ =∞$`«∞ºHõeq∞ – ÉË`åà◊ *Ï<£
´ ÜÕ∞eÔH·# <å~Ú=∂‡#∞ – ÜÕ∞Å∞ <åÜ«∞O^Œ∞ ^ŒÜ«∞#∞ – "Õ∞eq∞
#QÆ∞Ñ¨~z° #\ì̃– *Ïe<Õñ QÆO\˜ñ QÍ# IIáê_»∞^Œ∞#∞II 405 ^Õ=Ùñ_Õ =∞# Ü«∂„â◊Ü∞« =Ú
5. ^èŒ~°Ö’ ^ÕxH˜ ÉèíÜ«∞Ñ¨_»#∞ – Z\˜ì – `«~°∞}"≥∞ÿ##∞ KÕ~Ú q_»#∞ ´ ~å – â◊OHõ~åÉèí~°}=Ú (^•g^Œ∞ H©~°Î# 46) `å–UHõ
Hõ~∞° }Ï=∞Ü«ÚO_»∞ ##∞fl – Hõ~∞° } <Õ~Ê° ~°z =Ú#∞fl =∞~°}=∞O^Œ∞#∞ "åx – ^Õ=Ùñ_Õ <å HÍ„â◊Ü∞« O|∞ – k=º"≥∞#ÿ ^Œ∞~°=æ Ú ´ =∞ – Ç¨ q<À^Œ∞ñ
â◊~} ° O <åâ◊~}
° =∞x IIáê_»∞^Œ∞#∞II _®Ñ¨^ŒÅ ã¨– Ç¨Ü«Úñ_≥· #<£ „É’K«∞#∞ – JÉèíÜ«∞ – =∞ÉèíÜ«∞ – =∞ÉèíÜ«∞
–JÖÏ¡i ÃÑ^Œg~å™êfiq∞
"≥∞Ñ¨C – _®#O^Œ – =∂#O^Œ – =∂#O^Œ =∞øñQÆ II^Õ=Ùñ_ÕII
404 Hõ+ì̈HÍÅ=∞O^Œ∞ <À^•~°∞Ê 1. Ñ¨~fi° `«=ÚÅ Hõke# h – Ü«Úifi =∂~°∞Ñ¨_#ç #∞ ´ ã¨~fi° =Ú<£ Ñ¶∞¨ ’+≤OK«∞K«∞
~å – =ÚMÏi `å–‰õΩ~°∞[OÃÑ h – ãÖ„^Œ =Úá⁄ÊOy#<£ – JÉèíÜ«∞ – =∞ÉèíÜ«∞ – =∞ÉèíÜ«∞ II^Õ=Ùñ_ÕII
[_çÜ«∞‰õΩ=Ú <Õ <Õ Ü«Ú<åfl#x – Hõ_»∞ <≥#~°∞ "åH˜¯zÛ# ÜÕ∞ã¨∞x – 2. ^Õ=Ùñ _≥ÑÙ¨ ¤ `À_»∞QÍñQÆ – ^Õâ=◊ Ú =iúÅ∞¡#∞ ´ P – `å=Ù #O^Œ∞ „Ñ¨[Å∞
Ü«∞_»∞QÆ∞*Ï_»Å∞ "≥O|_çOz – #_»∞K«∞H˘#~å^• – r"å ´ ~Ú_»∞=∞ ÅkèH=õ Ú q∞QÆ∞Å – ^èŒ#∞ºÖˇ· =ã≤O`«∞~°∞ – JÉèíÜ«∞ – =∞ÉèíÜ«∞ – =∞ÉèíÜ«∞ II^Õ=Ùñ_ÕII
QÆey# „Ñ¨Éèí∞x – Hõ_»‰õΩñ *Ë~°~å^• II[_çÜ«∞‰õΩ=ÚII 3. ~å[º=ÚÖò HõOÑ≤Oz# Éè∂í – ~å„+¨=ì ÚÖò Ñ¶∞¨ ’+≤Oz# ´ Ñ¨ÓAºO_Ò Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å
1. WÑ¨C_»∞ x#∞ ÉÏ^èÑŒ ~¨ K° _≥ ç –=ÚÑ¨CÅO ^ŒÅáÈã≤ `«ÑÊ¨ Hõ – Q˘Ñ¨Ê „¿Ñ=∂~°O÷ Ñ¨Ù "≥·iñ–|∂x ãÖÇ¨ÏiOK«∞#∞–JÉèíÜ«∞–=∞ÉèíÜ«∞–=∞ÉèíÜ«∞ II^Õ=Ùñ_Õ
tHõ∆‰õΩ – <˘Ñ≤ÊÜ«ÚO_»~å^• – h ´ `«Ñ¨CÅ<£ q_ç „Ñ¨Éèí∞=Ù #O^Œ∞ – "≥∞Ñ¨C 4. qÅ∞¡ qéK«∞ <åÜ«∞# `≥QÆ – |Öˇ¡=Ú #é‰õΩ <åÜ«∞# ´ K≥Å¡K≥^Œ~° *Ëã≤
ÉÁO^Œ~å^• II[_çÜ∞« ‰õΩ=ÚII iÑ¨ÙÅ – <≥Å¡ñ„^Œ∞OK«∞ <åÜ«∞<Õ JÉèíÜ«∞ – =∞ÉèíÜ«∞ – =∞ÉèíÜ«∞ II^Õ=Ùñ_ÕII
2. Ñ¶∞¨ #=Ú ^è#Œ =Ú ™œYºO|∞ É’~Ú – =º – ã¨#=Ú â’^è#Œ =Ú#fl Ü≥∂|∞ 5. Ñ≤âßz Ñ¨Ó~°‚|Å=Ú <å`Àñ – Éˇ#∞ñQÆ∞ÖÏ_» [_çÜ«Ú#∞ ´ #tOz
– =∞#ã¨∞ ^Œ$_è=» Ú KÕã≤ „Ñ¨É∞íè x – =∞Ç≤Ï=∞ Ñ¨~Ñ° Ö¨ ^Ë • – h ´ =∞#ã¨∞ â◊„`«∞QÆ}=Ú ^Õ=Ù – <å[˝ =Å# =∞_çÜÚ« #∞ – JÉèÜ í ∞« =∞ÉèÜ
í ∞« – =∞ÉèÜ
í ∞«
^Œ$_èO» |@∞Å *Ëã≤ – =∞Ç≤Ï=∞ Ñ¨~Ñ° ~¨ å^• II[_çÜ∞« ‰õΩ=ÚII II^Õ=Ùñ_ÕII
3. c^Œ ÖÏ[~°∞O_»∞ Éèí∞qx – ÉÏ^èŒ <˘Ok# ™ê^Œ$â◊ºOÑ¨Ù – É’^èŒ# h 6. HÀ@Ü«Ú <å„â◊Ü∞« =Ú<≥· Ü«∂– HÀ|∞ ^Õ=Ùñ _»∞O_»ñQÆ ´ U\˜ HÕHõ "≥~=°
=∂#ã¨=Ú# – áê^Œ∞H˘#ÖË^• – Ü«∞`«ñ ´ _®^ŒiOÑ¨ñ|_ç# q^èŒ=Ú – =ÅÜ«Ú – <≥Ñ¨Ù¤ <å‰õΩñ |O_»∞QÆ –Ü«∞ÉèíÜ«∞ – =∞ÉèíÜ«∞ – =∞ÉèíÜ«∞ II^Õ=Ùñ_ÕII
"≥∂^Œ q∞Ü«∞ºÖË^• II[_çÜ∞« ‰õΩ=ÚII – ÑÖ`«QÍx Ñ¨~°^Õt
144
320 ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«=Ú #q∞‡Hõ – <≥=∞‡k 321
406 „H©ã∞¨ xÎ "≥O|_çOK«∞@ 3. ^ŒÜ∞« QÆÅ =∞# ÜÕ∞ã¨∞ 4. ^è•~°∞}˜Ö’ ÜÕ∞ã¨∞QÍHõ
„Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ# q∞„`«∞ñ_»∞ "Õ~°∞Q˘Ñ¨Ê q∞„`«∞ñ_®?
~å – Hõ=∂#∞ `å–Pk =∂Ü«∞Ö’Hõ=∞O^Œ∞ x*Ï Ñ¨~Ö° ’Hõ=∞O^Œ∞ ÜÕ∞¿ã
=∞#ã¨∞ xzÛ q#∞=∂ – =∞k ##∞ãïOz K«#∞=∂ II=∞#ã¨∞II „â◊Ü«Úñ_≥· HÍáê_»∞#∞ g~°∞_Ò ~°Hõ∆‰õΩñ_»∞
1. J~°Ü∞« ÜÕ∞ã¨∞ ã≤Å∞= – Ü«∞k – J=∞~°ÑÙ¨ iH˜ „`À= ´ P ~°=∞º"≥∞#ÿ „`À= ÉèÜ
í ∞« ^Œ∞óY „â◊=∞ ÖÏk <å~°‰Ωõ Å! QÍ= "ÕQñÆ
– Ü«∞k Ü«∞#∞ãïOz<å= – Jk Ü«∞~°ã≤ K«∂z<å=? II=∞#ã¨∞II "≥∂Ü«∞~åx ÉÏ^èŒÅ<£ „QÆ∂~° Ç≤ÏOã¨ñ ÉÁO^≥#∞
[Ü«∞ "≥ÚÑ¨Ê <ÕiÊ ÜÕ∞ã¨∞ Hõ~°∞}Õz xzÛ „Ñü
2. Jk #_»z #_»z áÈ#∞ – P#O^Œq∞zÛ K«#∞#∞ ´ Jk ÜÕ∞ã¨∞ ã≤Å∞=
™ê÷~Ú =$kúKÕÜ«Ú#∞. „áê~°÷# <åeOK«∞#∞.
„=∂#∞ – Jk Ü«∞#∞ãïOÑ¨^QŒ ∞Æ #∞ – Jk Ü«∞O^Œ~∞° K«#^ŒQ∞Æ #∞ II=∞#ã¨∞II – *’ÃãÑ¶π "≥∞_ç¡HÍ\ò ¢ã‘ì"≥<£
3. ~°HõÎ=∞Ü«∞Ñ¨Ù ÉÏ@ – h – =ÚHÎ̃HõkÜ≥∞ Ü«¸@ ´ Éèí‰õΩÎÅO^Œi Ü≥∞^Œ∞@ ã¨–
^ŒƒùHÎ̃ "≥∞~°Ü«Ú áê@ – Å#∞~°HÎ̃ ÉÏ_≥^Œ~°K«@ II=∞#ã¨∞II 408 Jesus, Lover of my soul
4. ZO`« áêÑ¨"≥∞ÿ# – =∞kÔHO`« ÉèÏ~°"≥∞ÿ# ´ ZO`« ^ŒÜ«∞Ü≥∂QÍx – Ü«∞k 1. ÜÕ∞ã¨∂, Ü«∂`«‡ „Ñ≤Ü«Úñ_® 3. „H©ã¨∞Î x<≥flñ QÀ~°∞^Œ∞<£
ZO`« Hõ$Ñ¨ÜÚ≥ QÍx – Ju âßOu xK«∞ÛÖ’# II=∞#ã¨∞II x#∞fl <å„â◊~ÚOzu ^˘~°∞¯ #xfl h Hõ_<» £
5. ™ê\˜ÖxË ^•i – =∞# – ™êfiq∞K«∂Ñ¨Ù^•i ´ "Õ∞\˜HÅõ fii^•i – [#HÀ\˜ ÖË=ñQÍñ ^Œ~O° QÆ=ÚÖò Ñ¨_¤» Ç‘Ï#∞ <≥`∞« qÎ ∂
^Œ∞~°∞} æ Ç¨i – =∞#HÀ@‰õΩ ~°ÇÏ¨ ^•i II=∞#ã¨∞II QÍe"å# H˘@ìñQÍ ã¨fiã¨÷Ñ¨~°∞Û ~ÀQÆ∞Å<£
Ö’HõÉÏ^èŒ Åxflñ@<£ <åºÜ«∞â◊√^Œú <å=∞=Ú
6. =Å^Œ∞Ö’Hõ"∞Õ Å – h – =ÅÑ¨Ù <å H˜Hˆ Å ´ xÅ∞=Ùq∞OHõ KåÅ∞ – #x ##∞fl ^•ñK«∞ ~°HH∆õ Í h^≥, <Õ#∞ áêÑ≤x
aÅ∞K«∞ ÜÕ∞ã¨∞„"≥∂Å – <Õ Q˘Å∞`«∞ HÍÅ"≥∞Å¡ II=∞#ã¨∞II ˆ~Ñ¨Ù#‰õΩ #_»∞Ê=Ú <Õ#∞ áêÑ¨Ñ¨Ó~°∞‚ñ_»<£
–K≥\ ì̃ ÉèÏ#∞=¸iÎ <å^Œ∞ Ü«∂`«‡<£ „É’=Ù=Ú h=Ù „¿Ñ=∂~°∂Ñ≤q
407 What a friend we have in jesus 2. k‰õΩ¯ ÖËx Ü«∂`«‡‰õΩ 4. áêÑ¨"∞≥ Å¡ =∂#ÊñQÍ
1. „Ñ‘uQÆÅ =∞# ÜÕ∞ã¨∞ñ 2. huQÆÅ =∞# ÜÕ∞ã¨∞ "Õéˇ „áêÑ¨Ù ÖËkñHõ h^Œ∞ „¿Ñ=∞ KåÅ∞#∞
_≥O`À Q˘Ñ¨Ê q∞„`«∞ñ_»∞ ^èŒ$uQÆÅ q∞„`«∞ñ_»∞ XO\˜QÍ#∞ q_»fiHõ =∂#∞Ê hà◊√¡ <åÜ≥∞^Œ<£
q∞uÖËx ^ŒÜ∞« KÕ`« =∞$uñ ÉÁOk Hõ$Ñ¨`À q ##∞fl <å^ŒiOK«∞q∂ â◊√kú KÕÜ∞« ñQÍ x=Ú‡
x<≥fl #q∞‡ Ü«ÚO\˜x h=Ù „|`«∞¯ @∂@=Ù
Ç¨Ï`«∞KÎ ∞« ñ „ÉËq∞OK«∞#∞ „âßOu HõeyOK≥#∞
h"≥ <å ã¨Ç¨Ü«∞=Ú „`åQÆx=Ú‡ h^Œi<£
„H©ã¨∞Î<˘^ŒÌ =∞# ÉèÏ~° cèu <˘O^Œ∞ñ ÉÏÑ¨Ù Öˇ·#ñ HÍÑ¨ÙÖËx <å `«Å<£ Ñ¨Ù\ì̃ <å^Œ∞ <å`«‡Ö’
=∞O`« #Ñ¨ÊyOz#<£ lO`å„HÍO`«∞Öˇ·##∞ HÍÜ«Ú=∂ h h_»#∞ <≥Å¡ „á⁄^Œ∞Ì áê~°∞q∂
â◊HÎ̃QÆÅ ÜÕ∞ã¨∞KÕ`« „H©ã¨∞Î Ü≥ÚHõ¯ nÑ≤Î KÕ`« – KåÔ~¡ãπ "≥ã‘¡
"≥∂ñ`« ÖˇÅ¡ g_»∞#∞ „H˘`«Î QÆuñ E`«∞~°∞ J#∞ :|.#∂º"≥Öò
145
322 ¢HÔ ã· =Î̈ rq`«=Ú
409 Rest of the weary ^≥=· ã¨Ç¨ Ü«∞=Ú – #_çÑO≤ Ñ¨Ù
1. =∂ „â◊=∞ Åxfl fiÛuq 3. Hõhflà◊√¡ h=Ù `«∞_çÛuq 411 ^≥·=ã¨xflkè
=∂‰õΩ q„âßOu xzÛuq =∂‰õΩ ãÖ`À+¨ q∞zÛuq
=∞Ç≤Ï=∞ h‰õΩñ QÆÖ_æ̌ ∞» #∞ =∞Ç≤Ï=∞ h‰õΩñ QÆÖ_æ̌ ∞» #∞ ~å – Ü«∞^Œ∞‰õΩÅHÍOÉè’l (KåÜ«∞ : `«#∞=Ù <åkkQÀ) `å–„uÑ¨Ù@
q∞„`«∞ñ_»"≥·# ~°Hõ∆‰õΩñ_®! q∞„`«∞ñ_»"≥·# ~°Hõ∆‰õΩñ_®! F ^Õ= <Õ#∞ h – ^•Ñ¨Ù# #∞O_≥^<Œ £ – h ^•Ñ¨Ù# #∞O_≥^<Œ £ ´ <å ^Õ=
##∞ ÖËÑÙ¨ – #q ã≤Åfi „â◊=∞Öˇ#· <£ – h ^•Ñ¨Ù# #∞O_»∞ – h ¿ã=‰õΩx áê@
2. ãÖkÜ«∞ =∞O`«ñ niÛuq 4. h K«~} ° O|∞ #q∞‡uq∞ IIF ^Õ=II
Ñ¨Ó~°‚ qâßfiã¨ q∞zÛuq Hõ~∞° }ñ EÑ≤ „áÈzuq
1. ÉÏ@™êi ÖÏQÆ∞ – <Õñ_»∞ ÉèÏ#∞ñ_»∞ „QÆ∞OH˜ – "Õ∞\˜ pñHõ\ ˜ „QÆq∞‡#<£ ´
=∞Ç≤Ï=∞ h‰õΩñ QÆÖ_æ̌ ∞» #∞ =∞Ç≤Ï=∞ h‰õΩñ QÆÖ_æ̌ ∞» #∞ <Õ\ ˜ q„âßOuH˜ñ – *’@∞ |O_»Ü∞ÿ≥ #<£ – =∂\˜=∂\˜Hñ˜ QÆÅÖ’ ã¨∂\˜QÍ
q∞„`«∞ñ_» "≥·# ~°Hõ∆‰õΩñ_®! q∞„`«∞ñ_» "≥·# ~°Hõ∆‰õΩñ_®! x#∞ñ^ŒÅñ`«∞ IIF ^Õ=II
–*Ï<£ =∂<£ÃãÅ
2. PHÍâ◊ =∞O_»Å – =∂~°Oæ |∞ <≥ÑC¨ _»∞ – <å H©=Ù K«∂Ñ≤OK«∞=∂ ´ h
J#∞ : |~åfl~ü¤ Å∂HÍ ‰õÄi‡KÕ <å‰õΩñ – *Ë‰Äõ ~°∞ #O`«ÜÚ« – Ö’ˆHâ◊fi~å ^Œ∂`« – ÖË HÀi ##∞ñ
aÅ∞= IIF ^Õ=II
410 Art thou weary, art thou languid? 3. h‰õΩ ™ÈÎ„`«=Ú KÕã≤ Ü«∞Ñ¨Ù_»∞ <å =∞kÖ’x – „áêHõ@O|QÆ∞ <≥#~°∞`À ´
1. JÅã¨@Ñ¨_¤» h=Ù 4. ##∞fl ñ *Ë~∞° ÛH˘=∞‡#OQÆñ cèHõ~°=Ú Öˇ·# – â’HõO|∞ Å#∞ ~åà◊¡<£ – h‰õΩ <åÅÜ«∞O|∞ – <ÕñQÆ>ì̌ ^Œ#∞
^Õ"ÀHÎ̃ q#∞ *Ë~°∞ÛH˘#∞<å? QÆ~åÎ IIF ^Õ=II
~å, <å Ü≥Ú^Œ,Ì ã¨∞ q„âßOu 'B#∞ Ö’HÍO`«O|∞ ^•ñHõ 4. ãÖ`«ãÖÑ¨Ù Ô~Hõ¯ – ÖˇuÎ <åHõ=Ú#O^Œ∞ – <≥O`« ÃÑ·H˜ ÖËz#<£ ´ qO`«QÆ
á⁄O^Œ∞=Ú KÕ~°∞Û#∞— *’º`«∞Å – q`«u q∞Oz <Õ# – `«ºO`« "≥∞QÆã#≤ #∞ h – K≥O`« Hˆ QÆ∞#∞ ÉÏ@
2. <Õ#∞ K«∂K«∞ QÆ∞~°∞Î ÖËq, 5. "åx "≥O|_çO`«∞ <Õx IIF ^Õ=II
– =∞`«~Î Ú ã¨=¸ÜÕ∞Å∞
"åx ‰õΩO_»∞<å? ÜÕ∞q∞ ÖÏÉè=í Ú? 412 ^≥=· ã¨Ç¨ Ü«∞=Ú
'„Ñ¨H¯õ ñ QÍÅ∞¿ã`«∞ÅO^Œ∞ 'áêÑ¨ ^Œ∞óY Hõ+=ì̈ ÚÅ∞
QÍÜ«∞=ÚÖò— =K«∞Û#∞— ~å – =∞^èŒº=∂=u (^•g^Œ∞ H©~°Î# 121) `å–UHõ
3. ~åAñÉ’e H˜s@O|∞ 6. Kå=Ù=∞@∞ì HÀ~°∞<Î xÕ H˘O_»Å `«@∞ì <Õñ – QÀÔ~¯`À_» <å^Œ∞ Hõ#∞fl Öˇ`≥Î^Œ xÑ¨C_Õ ´ ^ŒO_çÜ«∞ø
"åx ‰õΩO_»∞<å Uq∞ ~ÚK«∞Û#∞? ã¨Ç¨Ü«∞ "≥∞K«\ ˜ – #∞O_ç <å‰õΩ =K«∞Û<À – Ü«∞O_»Ü«∞ø „Ñ¨Éèí∞xKÕ ã¨ –
'Ü«ÚO_»∞QÍx =ÚO_»K¡ `Õ « 'ãÖ`À+Ö|∞ ™œYº q∞OHõ Ç¨Ü«∞O|∞ HõÅ∞QÆ∞#∞ IIQ˘O_»ÅII
#e¡i— "≥∂Hõ∆=Ú— 1. PÜ«∞# Éè∂í =∂ºHÍâ◊=Ú – Åxfl@#∞ ã¨$lOK≥ñQÍ ´ Ü«∂Ü«∞# ~ÚHõñ
–*Ï<£ "Õ∞ã¨<£ h ^˘„\˜Å¡ – hÜ«∞ñ_»∞ h áê^Œ=Úñ IIQ˘O_»ÅII
146
324 ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«=Ú ^≥=· ã¨Ç¨ Ü«∞=Ú – #_çÑO≤ Ñ¨Ù 325
2. x#∞flñ QÍáê_»∞ "åñ _≥#flñ_»∞#∞ QÆ∞#¯ñ_»∞ ´ Ñ¨#∞fl QÆ x„âßÜÕ∞Öò QÍ – 4. h=O\˜ ^è#Œ =O`«∞ñ_Õ_ç – ÜÕ∞ã¨∞ – <å =O\˜ ^è#Œ Ç‘Ï#∞ñ _Õ_ç ´ „áÈ=ÙÖˇ·
áê_»∞ "åñ_»∞ ‰õΩ#¯ñ_»∞ IIH˘O_»ÅII Ü«Ú#flq – ~¸=ÙÅ∞ hÜ«∞O^Œ∞ – h=Ù"åx <˘ãÖy x~°Ò« |∞ ##∞ñ QÍ=Ù
3. h‰õΩ Ü≥∞Ç¨ÏŸ"åÜÕ∞ – x[=ÚQÍñ QÍÑ¨QÆ∞ ´ h ‰õΩ_ç„Ñ¨Hõ¯#∞ „|Éèí∞O _»∞ – IIh=ÙII
h‰õΩ h_»QÍ #QÆ∞ñ IIH˘O_»ÅII
4. ^è•„uñ |QÆ∞ ÖˇO_» ^≥|ƒ – ~å„u "≥#flÅ ^≥|ƒÜÕ∞ ´ =∂„`« "≥∞#ÿ #∞ x#∞fl 414 ÜÕ∞ã¨∞x „¿Ñ=∞
– =∂~˘¯#OQÆñ *ÏÅ=Ù IIH˘O_»ÅII
~å – =ÚMÏi `å–Pk
5. U Ü«∞áêÜ«∞=Ú#∞ ~å – hÜ«∞‰õΩO_» <å Ü≥∞Ç¨ÏŸ= ´ áêÜ«∞Hõ x#∞ñ
QÍK«∞#∞ h – „áê}=Úñ QÍáê_»∞#∞ IIH˘O_»ÅII h"Õ <å „Ñ≤Ü«Úñ_»=Ù – ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨Éèí∞ – h"Õ <å Ü≥Ú_»Ü«Úñ_»=Ù ´ h"Õ
6. "≥∂^ŒO|∞`À xk – "≥Ú^ŒÅ∞H˘x x`«º=Ú<£ ´ h^Œ∞ ~åHõ áÈHõÅO^Œ∞ – Ü«∞<åk – ^Õ= Ñ¨Ù„`«∞O_»=Ù – h"Õ Ö’Hõ "≥∞Å¡ – <Õ~°∞ÊQÆñ *Ëã≤uq IIh"ÕII
x#∞ Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å HÍK«∞#∞ IIH˘O_»ÅII 1. Ñ¨~°=∞O^Œ∞ h‰õΩO_»∞ – Ñ¨~°=∞ÉèÏQÆºO|∞Å∞ – #~°HÍÜ«∞`«∞Îñ_» <≥·# – <å
H˘~°‰õΩ q_çzuq IIh"ÕII
7. [#Hõ ‰õΩ=∂~å`«‡‰õΩ#∞ – Ñ¶∞¨ #`« =∞Ç≤Ï=∞ HõÅ∞æ#∞ ´ =Ú#∞ Ñ≤ÑÙ¨ _≥ÅÑ¡ C¨ _»∞
Ü«ÚQÆ – =ÚÅ HõQ∞Æ ñ QÍ HÍ"Õ∞<£ IIH˘O_»ÅII 2. h"Õ ##∞ñ „É’= – <≥#~°∞ <Õ`≥Oz – h"˘Å∞Hõ É’ã≤uq – h #Å¡
–=∞Öˇ¡Å ^•g^Œ∞ ã≤Å∞=ÃÑ· IIh"ÕII
3. <Õ<≥=iñ „ÉËq∞O`«∞ – h HõO>ˇ Ö’Hõ=Ú# – <Õ <≥Ñ¨Ù_»∞ =∞~°∞=#∞ – h
413 ÜÕ∞ã¨∞ `À_≥Ü
· Ú« #flñ *ÏÅ∞#∞ „¿Ñ=∞ <åHõ~°Î IIh"ÕII
~å – aÅÇ¨Ïi `å–„uÑ¨Ù@ 4. h ¿ã= <Õñ QÀi – x<Õfl „ÑüÑ¨~°`«∞ – h ¿ã=‰õΩñ_» <≥·# – <Õ <≥@∞¡ x#∞
q_»∞`«∞ IIh"ÕII
h=Ù `À_≥· Ü«Ú#flñ*ÏÅ∞ – ÜÕ∞ã¨∞ – x`«º=Ú <åHõk "Õ∞Å∞ ´ h=Ù
^è~Œ }
° #˜ ∞O_»∞ – hK«áêÑ¨ÙÅ <≥Åñ¡ QÍ=ñ „ÉË=∞ =zÛ – Ñ¶∞¨ # „áê} q∞_ç#\˜ì 5. ã¨HÅõ O|∞ <ÕÖ_ˇ ç – K«H¯õ x ~å[=Ù – ã¨HÖõ ÏkèHÍ~°O|∞ – K«H¯õ ñQÆO KÕÜÚ« ^Œ∞=Ù
IIh=ÙII IIh"ÕII
1. x#∞ñ É’Å∞ ~°Hõ∆‰õΩO _Õ_ç – „H©ã¨∞Î – ##∞ñ É’Å∞ áê`«‰õΩO _Õ_ç ´ x#∞ 6. h ¿ã=‰õΩÅ <≥Å¡ – <Õ~∞° ÊQÍ <ÕÖ^ˇ =Œ Ù h ¿ã=‰õΩÅ∞ á⁄O^Œ – x`«º ã¨Ç¨ Ü«∞O|∞
#=Ú‡ "å~°Å‰õΩ – h "˘ã¨ñQÆ∞K«∞O^Œ∞=Ù – `«#~°ñ áêÑ¨Hõ∆=∞ – ^ŒÜ«∞KÕ`« IIh"ÕII
xÅÖ’#IIh=ÙII
2. h áê\˜ |Å=O`«∞ñ _Õ_ç – „Ñ¨É∞íè – <åáê\˜ ^Œ∞~°ƒÅ∞O _Õ_ç ´ HÍáê_»∞ 415 ^Õ=Ùx <å„â◊~ÚOK«∞@
K«∞O^Œ∞=Ù – HõÅHÍÅ=Ú#∞ h=Ù –h áê^Œ ¿ã=‰õΩÅ – h<Õ~∞° Ê~°OlÅ¡ IIh=ÙII ~å – HÍÑ≤ `å–Pk
3. h=O\˜ Ü«ÚÑ¨HÍi ÜÕ∞_ç – Hõ~Î° – <å=O\˜ Hõ_∞» n#∞ñ _Õ_ç ´ r=ÙÅ F ^Õ"å ##∞flñ „É’= – h^≥ ÉèÏ~° =∞Ü«∞º ~å"Õ IIÜ≥∂ ^Õ"åII
‰õΩ#∞ QÆÅ∞æ – r=O|∞ eK«∞ÛK«∞ – r"å^è•~°=Ú ÖÁã¨ñy – r=ÙÅñ „É’K≥_ç 1. ™êfiq∞ ™êfiq∞ Ü«∞# <å ÉèÏ~°O – „¿Ñ=∞ñ EÑ¨#∞ h ÉèÏ~°O ´ áê=∞~°∞ñ
IIh=ÙII _» ## <å ÉèÏ~°O – áêÑ≤O „É’=#∞ h ÉèÏ~°O IIÉ’ ^Õ"åII
147
2. <≥#~°∞ `«O„_ç Ü«∞# <å ÉèÏ~°O – ##∞ñ QÆ#∞Åñ E_»#∞ h ÉèÏ~°O ´ x<Õfl 417 ÜÕ∞ã¨∞ =∞# P„â◊Ü«∞ ~°Hõ∆‰õΩñ_»∞
#=∞‡ <å^Œ∞ ÉèÏ~°O – #<≥flÑ¨Ù_»∞ HÍ= h ÉèÏ~°O IIÉ’ ^Õ"åII ~å – =ÚMÏi (KåÜ«∞ : L#fláê@∞#) `å–„uÑ¨Ù@
3. Hõ~°∞} ™êQÆ~° Ü«∞# <å ÉèÏ~°O – Hõ~°∞}O EÑ¨#∞ h ÉèÏ~°O ´ â◊~°}x "Õ <åÔH· pe# Ü«ÚQÆ Ü«ÚQÆ=ÚÅ tÅ =ÚHÎ̃ – <å H˜=Ú‡ N ÜÕ∞ã¨∞"å ´ Ö’Hõ
_»#∞ <å ÉèÏ~°O – ãÖ`«iOÑ¨ h ÉèÏ~°O IIÉ’ ^Õ"åII ~°HH∆õ õ ##∞fl h Ö’Ñ¨Å ^•y – gñHõ`À_»#∞ #∞O_»x=Ú‡ ã¨^∞Œ } æ jÖÏII<åÔH·II
4. =∞#q ¿ãÜ«∞ <åk – ÉèÏ~°O `«#qñ n~°Ê#∞ h ÉèÏ~°O ´ x#∞ =∞k ^ŒÅñ 1. pÅñ|_ç# h^Œ∞ „Ñ¨H¯õ q_çz áê~°∞ – *ÏÅ∞ [Å=Ú ~°H=Îõ Ú ´ KåÅ <å
Ñ¨ QÆ <å ÉèÏ~°O – ##∞fl QÍ =h ÉèÏ~°O IIÉ’ ^Õ"åII áêÑ¨ÑÙ¨ f~°∞Ê áêÑ¨|Å=Ú‡ – KåÅ∞ ~°∂Ñ¨Ù#∞ =∂Ñ≤ ##∞flñ ÉÏ=#∞ñ *ËÜÚ«
–Zãπ Zãπ ¿+`«∞ II<åÔH·II
2. h^Œ∞ <åºÜ«∞O|QÆ∞ „áê=∞#º q^èŒ∞Å#∞ – <å^Œ∞ ã¨`«¯ $u `«$Ñ≤ÎQÍ ´
416 „H©ã∞¨ Î qâßfiã¨∞Å HÍ„â◊Ü∞« =Ú <å^ŒiOÑ¨=Ù áê~°=∂~°÷Hõ"≥∞ÿ#\ì̃ – <å^Œ∞ <åã¨HÎ̃ ÉÏ+¨Ê=Ú#∞ ÉÏi# <å‰õΩ
II<åÔH·II
~å – Y~°Ç¨Ï~°„Ñ≤Ü«∞ (KåÜ«∞ : =∂#=ÙÅ "Õ∞Å∞H˘~°‰õΩ) `å–~°∂Ñ¨Hõ=Ú
3. <Õ#∞ *Ëã#≤ áêÑ¨=ÚÅñ „^Œ∞OÑ¨ <≥=ix – QÍ# <Õ~#° ∞ ÜÕ∞ã¨∞"å ´ n#∞ñ
<å^èŒ ÜÕ∞ã¨∞ <å^èŒ „H©ã¨∞Î – <å^èŒ – <Õ#<å^èŒ ´ ™ê^èŒ∞ [#∞Åñ „É’K«∞ _»<≥· =zÛ h "Õ∞\˜ ã≤Åfi#∞ – =∂#Hõ <Õ Ç¨Ï`«∞ÎH˘xÜ≥∞^Œ ã¨K«Ûi`« II<åÔH·II
–ã¨^ÜŒ Ú« h ^ŒÜ∞« HÍ^• II<å^èIŒ I 4. Hõ@ñì |∞@ì=Ú ÖËHõ Ñ¨Ù@ì=ÚÔH· Ü«∂â◊ – |∞\ì̃ h Ü≥∞_» =zÛu ´ <≥\ ˜ì
1. QÆuñ ^ŒÅñÑ¨x =¸~°zö `«Î – QÆ=∞#∞ñ_»<ñÕ QÍ<å ´ ã¨``« =« Ú##∞ñ QÆ~∞° }ñ ã¨Ç¨ Ü«∞=Ú ÖËHõ hÃÑ· =∞kñ – |∞\ì̃ h ã¨`¯« $|∞∞Ñ¨ñ ÉÁO^ŒñEK≥^Œ #Ü«∞º
II<åÔH·II
„É’K≥_∞» – QÆuÜ«∞ h=Ù HÍ"å II<å^èIŒ I
5. Ñ¨~°=∞HõÅ‡+¨µñ_»<≥· <Õ h\˜ |∞QÆæ‰õΩñ –|~°∞QÆ∞ Öˇ`≥Î^Œ xÑ¨C_»∞ ´ Ñ¨~°=∞
2. áêÑ¨=∞O^Œ∞ [##"≥∞#ÿ – áê=∞~°∞O_» <ÕñQÍ<å ´ ^•Ñ¨Ù *Ëi "Õñ_≥^Œ <å – áê=# ##∞flñ QÆ_∞» QÆ∞=Ú ÖË‰Ωõ #fl – =∞~°} "≥ÚO^Œ∞^Œ∞ <Õ#∞ Ñ¶∞¨ ’~° áêÑ¨q^Œ∂~°
„áêÑ¨Ù h=Ù QÍ"å II<å^èŒII II<åÔH·II
3. ‰õΩ\˜Å |∞kúQÆÅ "åñ_»#∞ –„‰õÄ~°∞ñ_» <ÕñQÍ<å ´ Hõ@Hõ@ ##∞ñ QÆx –`«@=iÎ <å~åÜ«∞}™êfiq∞
HõiOK«∞ – Hõ~∞° } hk QÍ^• II<å^èIŒ I
4. Pk Hõ~Î° g=Ù QÍ"≥ – Ü«∞dÅ Ö’Hõ=Ú#‰õΩ#∞ ´ c^Œ"åi <≥Åñ¡ „É’K«∞ –
418 =ÚHÎ̃ñ QÆ#∞@
a~°∞^Œ∞ hk QÍ^• II<å^èIŒ I ~å – Éèí∂áêà◊=Ú (KåÜ«∞ : "Õ∞Å∞H˘#ˆ~) `å–J@
5. ™ê~°"≥∞ÿ# ã¨`«ºâß¢ãÎ̈ – ™ê~° q∂=Ù QÍ"å ´ Ñ¶¨∞’~°"≥∞ÿ# áêÑ≤ [#∞Åñ – =ÚHÎ̃ñ QÆ#~ˆ
QÀi Ñ≤Å∞= ÖË^• II<å^èIŒ I =ÚHÎ̃ñ QÆ#ˆ~ q∂ =∞#O|∞Å – â◊HÎ̃QÆÅ ~°Hõ∆‰õΩx Ñ¨Å∞‰õΩÅ∞ ´ =ÚHÎ̃™ê^èŒ#
6. r= <å^è•~°"∞≥ #ÿ – „`À= h=Ù QÍ"å ´ ^Õ=^Õ= Ü≥∞Ç¨Ï"å <å – k‰õΩ¯ h=Ù =ÚÅ‰õΩ =¸Å=Ú – ÉèHí QÎ̃ ˘x Ü«∂#O^Œ "≥ÚO^Œ̂~ II=ÚHÎ̃II
QÍ"å II<å^èIŒ I 1. áêÑ¨ÉèÏ~°=Ú „HÕ^Œ „â◊=∞Ñ¨_»∞ – áêÑ¨ÙÖÏ~å ~°O_»∞ <Õ<Õ ´ „áêÑ¨Ù <≥=∞‡k
–Ñ¨ã¨∞Ñ¨ÙÖË\ ˜ ^•g^Œ∞ q∂H˜_∞» ^Œ∞#x – Ñ¨~=° ∞~°H‰∆õ Ωõ ñ _®# uK≥Û#∞ II=ÚHÎ̃II
148
2. WK«Û~ù ÚOK≥_∞» "åñ_»∞ ~ÚK«\ H˜ ˜ – =zÛ r=[ÅO|∞ ~°∞zQÍ ´ Ñ¨ÙK«∞Û 5. <å=O\˜ Ñ¶∞¨ ’~°áêÑ≤ ÜÕ∞_ç – ÜÕ∞ã¨∞ – h=O\˜ Ñïâ◊√^Œ∞ñú _Õ_ç ´ Hˆ =Å=Ú
H˘#∞QÍ Hõ#∞K«∞ñ |Öˇ¯#∞ – ã¨KÛ« iù `«∞ñ_»∞ =∞#∞+¨º Ñ¨Ù„`«∞ñ_»∞ II=ÚHÎ̃II ã¨`º« – ÉèÏ==Ú`À xO_ç – h=Ù Hõ$Ñ¨QÅÆ – ^Õ=Ùñ_»=Ù ™êfiq∞ IIÜÕ∞ã¨∂II
3. PHõã=¨ Ú#O^Œ∞O_ç ~Ú@∞ ky – Ö’Hõ=Ú#‰õΩñ r==Ú <˘ã¨ñQÆ∞#k ´ 6. h^Œ∞ Hõ$áê ÉÏÇ¨ïà◊º=∞O^Œ∞ – ÜÕ∞ã¨∞ <å^Œ∞ áêÑ¨=Ú QÆÑ¨CH˘O^Œ∞ ´ ™ê^Œ~°O
D Hõ_»<≥ Ü«Ú#fl ^Œk <Õ##∞ – ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨Éèí∞ "å‰õΩ¯ =∞^èŒ∞~å#fl=ÚII=ÚHÎ̃II |QÆ∞ – h^Œ∞ =∂@Å – "≥∂^Œ=Ú# â◊√kú – áê^Œ∞H˘#x=Ú‡ IIÜÕ∞ã¨∂II
4. <Õ<≥ =∂~°=æ Ú <Õ<≥ ã¨`º« =Ú – <Õ<≥ r==Ú <å=Å#<Õ ´ QÍx Ü≥∞=ñ_»∞#∞ 7. h=Ù x`«ºr=Ñ¨Ù @∂@=Ù – <å‰õΩ – r=[ÅO|∞ xzÛ HÍ=Ù ´ q∂Ñ¨Ù <å
`«O„_ç Ü≥ÚkÌH˜ – ~å#ÅqQÍ^Œx =zOK≥#∞ II=ÚHÎ̃II Ü≥∞^ŒÖ’ñ QÍ=ñQÆ ÖËz – r=Ñ¨^qŒ H˜ñ „^À= nÜ«Ú=∂ IIÜÕ∞ã¨∂II
– =∞`«~Î Ú ã¨=¸ÜÕ∞Å∞
5. r=[Å=Ú #∞„^•=Ù@‰õΩ q∂ – ÉèÏ=# Å<≥_ç áê„`« =ÚOK«∞K«∞ ´ KÕ=ñ
Q˘x áêxOK«∞K«∞ x~°`« – r==Ú#∞ "≥Å∞óQ˘Ok „|`«∞Hõ#∞ II=ÚHÎ̃II 420 „H©ã∞¨ Î Hõ~∞° }Ü«∞O ^•„â◊~ÚOK«∞@
6. ZHõ¯_»#∞ ~Ú@∞=O\˜ „Ñ¨É∞íè =Ù#∞ – =∞‰õΩ¯=#∞ "Õ™êi "≥`H« #˜ ´ zHõ¯ñÉ’ ~å – =ÚMÏi `å–J@
_ç@∞=zÛ E_»∞_ç – „QÆ‰Ωõ ¯##∞ *Ëã@ ¨ ∞ì _çÑC¨ _Õ II=ÚHÎ̃II ÜÕ∞ã¨∞ Hõ~∞° } – ~ÚkÜÕ∞ =∂ â◊~}
° ∞ – ÜÕ∞ã¨∞ Hõ~∞° } II
1. ÜÕ∞ã¨∞x Hõ~∞° } – ~Ú^Õ =∂‰õΩ â◊~° }x – Ü«∂ã¨`À #q∞‡# – Ü«∞^è=Œ ÚÅ
419 ÜÕ∞ã¨∞ <å P`«‡ „Ñ≤Ü«Úñ_»∞ HÔ Å¡ IIÜÕ∞ã¨∞II
2. ZxflHõ ¿ãÜ«∞Hõ – ÜÕ∞ áêÑ≤ <≥#· #∞ – =∞xflOz „É’K≥_∞» – =∂ ^Õ=Ùñ_≥#·
~å – P#O^ŒÉè̌·~°q (KåÜ«∞ : ÜÕ∞ã¨∞ <å=∞"Õ∞ áê=#=Ú) `å–J@ IIÜÕ∞ã¨∞II
ÜÕ∞ã¨∂ <å Ü«∂`«‡ ~°H‰∆õ Ωõ O_» – ##∞fl – "åã≤QÍ h ~˘=Ú‡# #∞O_»ñ ´ 3. Ñ¨âßÛ`åÎÑ=¨ Ú <˘O^Œ∞ – áêÑ¨ÙÅ <≥Å#¡ ∞ – xâ◊ÛÜ«∞=ÚQÆñ „É’= xÑ¨Ù}∞ñ
*ËãÜ ≤ Ú« [Å – ~åã¨∞Å#∞ h=Ù – fã≤"Ü Õ Ú« =Ú – "≥∂ã¨=ÚÅñ „^Àã≤ IIÜÕ∞ã¨∂II _≥· Ü«Ú#fl IIÜÕ∞ã¨∞II
1. r=ÉÏ^èŒ <Õ ^•ñ@∞^•ñHõ – ##∞fl – h"≥ ^•ñK«=Ú <å ~°Hõ∆Hõ ´ ~°∂Ñ¨Ù#‰õΩ 4. k‰õΩ¯ ÖË‰õΩ#fl\˜ – n# [<å`«∞‡Åñ – [Hõ¯ñQÆñ „É’K≥_»∞ – ã¨^ŒÜ«Úñ
_≥Ü
· Ú« #fl IIÜÕ∞ã¨∞II
#_çÊ – „áÈ=Ù "≥∂ ÜÕ∞ã¨∞ – ^Õ= Ü«∂`«‡#∞ – r==Ú#∞ *Ë~∞° Û IIÜÕ∞ã¨∂II –q∞H˜¯e ã¨=¸ÜÕ∞Å∞
2. „áêÑ¨Ù ÖËx <å Ü«∂`«‡<£ h=Ù – h^Œ∞ – ^•Ñ¨Ù#‰õΩñ *ËiÛ „áÈz HÍ=Ù ´"≥∂
Ñ¨~=° ∂`«∞‡ñ_® – Ü≥∂Ñ≤H`õ Àñ Ez – Ü«∂Ñ¨^ÅŒ ñ ÉÏÑ≤ – Ü«∂^ŒiOK«∞=Ú 421 ÜÕ∞ã¨∞ â◊~}
° ∞*ÁK«∞Û@
IIÜÕ∞ã¨∂II ~å – ˆH^•~°Q“à◊ `å–„uÑ¨Ù@
3. <å #=∞‡Hõ=Ú h Ü«∞O^Œ∞#flk – hÖ’ –<Õ#∞ QÀ~°∞ ™êÜ«∞O|∞#flk ´ QÍ# â◊~°}∞ñ *ÁzÛu ÜÕ∞ã¨∞<å^èŒ∞ñ_» – â◊HÎ̃Ç‘Ï#`«ñ QÆÖæ̌ <å ´ ^Œ~°} q∞q∞‡Å
<Õñ „ÉÏÑ¨Ù – ÖËx <å `«Å#∞ – |∂x ~Ô Hõ¯Å – Ö’# QÆÑC¨ =Ú IIÜÕ∞ã¨∂II <≥=fiñ ÉÁOku – ^Œ=Ùfi¿ãÜ«∞Hõ HÍ="Õ IIâ◊~} ° ∞II
4. ÜÕ∞ã¨∞ h"Õ <å‰õΩ ã¨~fi° =Ú – h^Œ∞ – ^•ã¨ [#∞Å ÖË=<≥`∞« =Î Ú ´ h ã¨∞|Å 1. Hõ~∞° }ñ E_»∞=Ú Hõ#fl `«O„_çq – HõÅ‡+Ö Éˇ_ñ» ÉÏÑ¨"Õ ´ =∞~°} "≥ÚO^ŒHõ
q∞"≥∂‡ – ÜÕ∞ã¨∞ ~ÀQÆ∞Å‰õΩ – "åã≤QÍñ r‰õΩ "å~°Å#∞ #_çÊ IIÜÕ∞ã¨∂II =Ú#∞fl #xflÅ – =∂~°∞Ê <˘O^ŒñQÆñ *ËÜ∞« "Õ IIâ◊~} ° ∞II
149
2. "≥Ú~°#∞ *ˇKÛ≥ ~° <åÅHÕK«∞K«∞ – "≥∂=Ú <å ^≥ãñ¨ EÑ¨"Õ ´ Ü«Ú~°∞ 423 ÜÕ∞ã¨∞ ã¨~°fiâ◊‰õΩÎ_»∞
Ñ¨ÔŒ |∞Å ¿ã=ñ *ËÃã^Œ – #∞^Œiú OK«∞=Ú ‰õÄi‡`À IIâ◊~} ° ∞II ~å – [O~°≠∂\˜ (KåÜ«∞ :ÜÕ∞ã¨∞<å^èŒ Hõ^ä•ã¨∞^è•~°ã¨) `å–K«∂Ñ¨Ù
3. `å=∞ã¨ „H˜Ü«∞ÅO^Œ∞ "åOKè«Å∞– `åHõ‰õΩO_»QÆñ *ËÜ«∞"Õ ´ ˆH∆=∞"≥∞ÿ# ã¨∞"å~°Î ã¨~°fiâ◊‰õΩÎñ_» x~°‡ÖÏ`«∞‡ñ_» – ã¨~°fi[#ãÖ~°Hõ∆HÍ – =∂ ´ ã¨~°fiáêÑ¨=Úñ
É’^èŒÅ – ã≤^ŒúÑ¨_ç – q#hÜ«∞"Õ IIâ◊~°}∞II |iÇ¨ÏiOÑ¨ h – ã¨~fi° =∞Ç≤Ï=∞#∞ q_çu"å IIã¨~fi° II
4. „â◊=∞Å∞ KåÅ Hõeæ Ü«Ú#fl#∞ – Ããñ· Ñ¨ <Õ~∞° Ê=Ú ã¨`¯« $Ñ¨<£ ´ QÆq∞e áÈÜ≥∞_ç 1. x`«º<åâ◊#=∞QÆ∞flÅQÆ∞=∂ – x`«ºâßÑ¨=¨ Úñ ÉÏÑ≤ =∞i – h ´ x`«º r==Ú
=∂Ü«∞ Ö’HõÑÙ¨ – QÍOu h~°ã¨ =∞OK«∞ h IIâ◊~} ° ∞II =∂‰õΩhÜ«∞#∞ – =∞$`«∞º ÉÏ^èÅŒ ∞ Ñ¨_uç "å IIã¨~fi° II
–q∞H˜¯e ã¨=¸ÜÕ∞Å∞ 2. áêÑ¨=∞~°}Ñ¨Ù |O^èHŒ =õ ÚÅ#∞ñ – ^≥OÑ≤ =∞=Ú q_çÑO≤ K«∞@‰õΩ – =∂ ´
422 =∞OzHÍÑï áêÑ¨=Ú#∞ Éèií Oz =∂ÔH· – Ü«∂Ñ¨^ÅŒ áêÅÊ_çu"å IIã¨~fi° II
~å – Hõ=∂ã¨∞ (KåÜ«∞ :H˘xÜ«∂_»ñ^Œ~°"≥∞) `å–Pk 3. "≥∞@∞ìH|© Å∞ ^Œ∞+¨µÅì #∞KÕ – Ñ¨\ ì̃ r==Ú xzÛuq – HÍ ´ |\ì̃ ~ÚñHõ h
Hõ@_ì Å» Ö’ – k@ì=ÚQÆ |ÅÑ¨~∞° K«∞q∂ IIã¨~fi° II
Ü≥∞Ç¨ÏŸ= <å HÍÑï – ~ÚñHõñ Q˘^Œ∞ "Õq∞ IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ"åII 4. ã¨`º« q^è∞Œ ÅÖ’ #_»∞=<Õ #–â◊‰Ωõ ñÎ _»<À ~°HH∆õ Í – h ´ Éè$í `«∞ºxH˜ â◊HÎ˜ x`«ºq∞_ç
1. Ñ¨zÛHõ KÀ@¡Ö’ñ – |O_»ñ *ËÜÚ« #∞ ##∞fl ´ ã¨fiK«Û[ù Å=ÚÅ Hõ_‰» Ωõ ñ – #_ç – Ñ≤OÑ¨Ù h Ñ¶¨∞#¿ã=Ö’ IIã¨~°fiII
[Hõ¯ QÍ #_çÑ≤OK«∞ IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ"åII 5. h^Œ∞ <å=∞=Ú =∞Ç≤Ï=∞Ñ¨~∞° K«#∞ – <å^Œ∞ rq`«HÍÅ=Ú# – |Ç¨ï ´
™ê^èŒ∞ xQÆ ##∞ñ *Ëã≤ ™êÜ«∞=Ú – <å^èŒ∞ñ_® <åH©Ü«Ú=∂ IIã¨~°fiII
2. PÜ«∞# ^ŒÜ∞« `À <å –Ü«∂ Ü«∂ã¨=ÚÅñ niÛ ´ <åºÜ«∞=∂~°=æ ÚÅO^Œ∞ – 6. „Ñ¨ã¨∞Î`«=Ú Ñ¨~°^Õt<≥· – „Ñ¨K«∞~°O|∞ñ*Ë`«∞ h ™ÈÎ„`«=ÚÖò – Ñ¨~° ´ =ã¨∞Î
##∞ñ |\ì̃ #_çÑO≤ K«∞ IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ"åII Ñ¶¨∞#~å[ºO|∞H˘~°ÔH· – "åãÎ̈==ÚQÆ xsH˜∆O`«∞<£ IIã¨~°fiII
3. QÍ_è®O^èHŒ Í~° =∂ – ~°=æ Ú# <Õñ kiy##∞ ´ QÍ_èO» Ñ¨Ù QÆ$Ñ¨`À_»ñ QÆ~∞° }ÕK«∞ 7. =ÚHÎ̃#∞Oz h=Ù ~åQÍ – â◊HÎ̃`Àñ „Ñ¨Éèí∞ ÜÕ∞ã¨∞"å – Ü«∂ ´ ã¨HÎ̃`À x#∞ñ
#<≥flÑ¨Ù_»∞ IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ"åII QÆ∂_»∞H˘x |Ç¨ï – Ü«ÚHõÎ™ÈÎ„`«=ÚÖò *Ë`«∞=Ú IIã¨~°fiII
– K«^ŒÅ"å_» *’<å
4. h=Ù `À_≥· Ü«ÚO_» – x~°ƒùÜ«∞O |QÆ∞ <å‰õΩñ ´ HÍ==K«∞Û#∞ ^Œ∞_»∞¤ –
Hõé]Ü«Ú#∞ ^ŒO_»O|∞ IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ"åII
424 ÜÕ∞ã¨∞ =∞# Ü«∂„â◊Ü∞« =Ú
5. <å â◊„`«∞=ÙÅ #_»∞=∞ – <å‰õΩ Éè’[# "≥Úã¨ñy ´Ü«∂â◊ f~°OQÆñ ^Œ– ~å – ™ê"Õi `å–‰õΩ~°∞[OÃÑ
ÅO>ˇ #∂<≥#∞ É’ã≤ IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ"åII
â◊~°}∞ â◊~°}∞ ÜÕ∞ã¨∞ ^Õ"å – ##∞fl ñ – QÆ~°∞}ÕÑ¨"Õ x`«º r"å ´ Ñ¨~°=∞
6. <å y<≥fl xO_≥#∞ – <å „|`«∞‰õΩ k#=ÚÅÖ’ ´ ÉÏQÆ∞QÍ h^Œ∞ Hõ$ – áê ^Õ=Ùx `«#∂ – Éèí=Ùñ_»"≥· ^èŒ~°}˜Ö’ – #~° ~°∂Ñ¨"≥∞ÿuq – #~°∞Å#∞ ~°H˜∆OÑ¨
^ŒÜ«∞Å∞ "≥O\Ï_»∞ IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ"åII IIâ◊~°}∞II
7. Ñ¨~=° ∂#O^Œ=Ú`À_»ñ – „|Éè∞í ã¨xfl^è•#=Ú#ñ ´ Ñïâ◊√^•úÅÜ«∞=∞O^Õ 1. ^≥"· À„QÆ=Ú#‰õΩñ ÉÏ„`«∞ñ_»#∞ – q=∞Å – ÉèÏ==Ú#ˆH #ã¨Çï¨ ºñ_»#∞ ´
x~°`«O|∞ x=ã≤O`«∞ IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ"åII QÍ=iOz# áêÑ¨ – Hõ~∞° ‡ñ_»<£ Hõi#î ∞ñ_»<£ – *Ï#=Åã≤# Ü«∞\ì̃ ™êfiq∞
–=∞ÖˇÅ¡ ™⁄ÖÁ"≥∂#∞ *Ïi˚ „^ÀÇ¨ï _» #Ü«∞º IIâ◊~}° ∞II
150
2. =∞^Œ =∞`«û~°=Ú‡Å∞ "≥∞O_≥· – <å^Œ∞ – =∞k <å„Hõq∞OK≥#∞ xO_≥· ´ 426 Down in the valley
ã¨^ÜŒ Ú« O_» h k=º – ã¨~åfi[˝Å<£ q∂i – qk`«=ÚQÆñ ÉÏÑ¨=ÚÖò – "Õ_¯» #∞
*Ëãu≤ IIâ◊~}° ∞II 1. <å ~°Hõ∆‰õΩx "≥O|_çO`«∞ #xfl@<£ „Ñ¨Ü«∂ã¨"≥∞ÿ# Ö’Ü«∞Öˇ·# ÉèíÜ«∞
3. "≥∂ãÖ|∞Ö’ñ lH˜¯ KåÅ – <Õ#∞ – ^ÀãÖ|∞ KÕãu≤ xÅ ´ ÜÕ∞ã¨∞ <å^è∞Œ x Ñ¶¨∞’~°"≥∞ÿ# H˘O_»Öˇ·# [OH˘O^Œ#∞ Ñ¨_»<£
ã≤Å∞= – <Õ=∂„`«"∞≥ #ÿ <Õ – <åã¨`Àñ E_»x – Ü«∞<åºÜ«∞ Ñ¨~∞° ñ_»#∞ IIâ◊~}° ∞II ã¨∞~°H`∆˜ O« |∞QÍ#∞ <Õ#∞ "≥à√◊ ^¡ ∞Œ <£ ^ŒÜ∞« ñ EÑ¨Ù ÜÕ∞ã¨∞ ##∞fl "≥O
|~°=∞ H˜s@ "≥ÚO^Œ∞=~°‰õΩ. _çOK«∞KÀ
4. <≥=∞‡ kOK«∞Hõ Ü≥∞ÿ # =∞kÖ’ – ÖËHõ – „QÆ=Ú‡H˘x Ü«∞Ñ¶∞¨ =Ú <å Ü≥∞^ŒÖ’ñ IIÜÕ∞ã¨∞<£ <Õ#∞ Z#flñ _≥#fl_»∞#∞ ÉèíÜ«∞ "Õ∞Å Éèí∞=#O|∞Ö’^ŒQÆ<£
´ „k=∞‡i<≥· Éèí∞q<£ – kiy "Õ™ê~°ñQÆ ã¨=∞‡`«=Ú ^˘~°Hõ ^À – ã¨ˆ~fiâ◊ hHõO>ˇ
IIâ◊~°}∞II Pã¨`À #xfl@<£ "≥O|_çO`«∞#∞ 3. <å HÍÅ"≥∞Å¡ ÜÕ∞ã¨∞#O^Œ∞#=Ú‡
ÉèÏã¨∞~°OÉ∫ „Ñ¨Éèí∞ "≥O@ Hõ#∞flÖò ^Œ∞<£
5. <å `«O„_ç Ü≥∂ ÜÕ∞ã¨∞<å^è• – x#∞fl – Ñ¶∂¨ `«ñ*Ëã#≤ ^Õ#∞QÍ^• ´ hu=∂e#
áêÑ¨ – hK«∞ñ_»<£ ^Œ∞+¨µñì _»<£ – <å `«ÑC¨ Hõq∆ ∞~ÚOz #<Õfle ~°HO∆˜ K«∞ IIâ◊~}
° ∞II =¸ã≤H˘x Ü≥∞Hõ¯ñ_Õx "≥à◊√¡^Œ∞<£II cèH~õ O° Ñ¨Ù "åiúÜ∞ÿ≥ # <Õ^•@∞^Œ∞<£
2. <å ÜÕ∞ã¨∞ `À_» "≥à√◊ K¡ ∞« O^Œ∞ <å Hõ~`Î° À_» <≥O^Œ∞<≥#· <ÕQ∞Æ ^Œ∞<£
6. Hõ_∞» ^ŒÜ∂« âßO`«ãfi¨ ÉèÏ"å – ##∞fl – ^Œ_=» Ù*ËÜ∞« Hõ ÜÕ∞Å∞HÀ"å ´ Ü≥Ú_»|_ç <≥Å¡_»<£ <åHõ "≥∞H˜¯`«O„_ç ñ K«∞=~°‰õΩ<£.
‰õΩ[#∞ÅÔH· – Ü≥∂iÛÜ«∞Åã¨@#∞ – |_ç r=q∞_ç#<å – „áê} ~°HH∆õ õ HÍ=Ù
–qeÜ«∞O P~üHõ\ò Hõ+≤OQ∑
IIâ◊~°}∞II
– q∞H˜¯e ã¨=¸ÜÕ∞Å∞ J#∞ :PÖò„ÃÑ_¶ £ `åºQÆ~åA áê=∞~ü
425 Master, speak, Thy servant hearth 426 I need Thee every hour
1. <å^è•! ã¨=ÚÜÕ∞Å∞ su 3. <Õ#∞ ã¨fiÅÊt+¨µº_»#∞ – 1. ÜÕ∞ã¨∂, <å „Ñ¨É∞íè "å, 3. ã¨∞YO|∞ñ ÉÁO^ŒñQÍ
h Ü«∂"≥∂^Œ â◊|=Ì Ú #<£ x~åHõiOÑ¨‰Ωõ h „¿Ñ=∞ ÖË‰Ωõ #fl x<Õfl Ü«∂tO`«∞#∞
¿ã=‰õΩñ_» <≥#· ##∞fl x<åfleOÑ¨ <≥O`« Ü«∂â◊ <å Ü«∂`«‡ Hˆ kÜ«Ú ^Œ∞óYO|∞ <˘O^ŒñQÍ
<å`À _®ÅHÕÑ¨h h "≥éO˜ y Ü«ÚO^Œ∞=Ù q„âßOu xÜ«∞º^Œ∞. h"Õ â◊~}° º=Ú.
<å`À h"Õ=∞O^Œ∞"À P`«‡ Ü«∞Hõ¯~°Öò f~°∞Û IIXH˘¯Hõ¯ QÆO@ <Õ#∞ 4. h =∂~°=æ ∞O^Œ∞#
<Õ <åeOK«∞"åñ_»#∞. ^èŒ#∞ºñ_»<£ <Õ <Ò^Œ∞#∞ x<åfltOK«∞H˘O^Œ∞ <Õ #_»fi <Õ~∞° Ê=Ú
2. h =∂@ „QÆÇÏ≤ OK«∞#@∞¡ 4. <å^è•, h â◊|Ì =∂eOÑ¨ h Ü«∂j~åfi^Œ q∞=Ú‡ h =∂@ K˘Ñ¨C#
^•xñ ^Õ@Ñ¨~∞° Û=Ú ##∞fl ã≤^ÑúŒ ~¨ ∞° Û=Ú <å ~°H‰∆õ Ωõ ñ_®II ##∞fl<£ nqOK«∞=Ú.
x#∞fl "≥O|_çOK«∞#@∞¡ h^Œ∞=∂@ ÅHõ∆ º ÃÑ\˜ì 2. ÜÕ∞ã¨∂, ~ˆ |QÆ∞à◊√¡ 5. x<Õfl Ü«∂tO`«∞#∞
x|ƒiOÑ¨ñ *ËÜÚ« =Ú x`«º¿ã=ñ *ËÜ∞« h <å Ü≥Ú^ŒÌ #∞O_»∞=Ú ÜÕ∞ã¨∂, <å „Ñ¨Éèí∞"å
<Õ#∞ h^Œ∞ Q˘éˇ#] ∞ <å`À h"Õ=∞O^Œ∞"À <å`À h=ÙO_ç# h=O\˜"åñ_»<≥·
'|O_» h_»Ö’ "Õ∞Ñ¨Ù— <Õ <åeOK«∞"åñ_»<Õ. <Õ ÉèÜ
í ∞« =ÚO_»^∞Œ . ##∞flO_»ñ *ËÜÚ« =Ú.
–„á¶ê<≥ûãπ i_ô¡ Ç¨Ï=~°æÖò – Uh Ã+~üÑ¨Ù_£ – Ç¨H±û
J#∞ : ZKü. ÃÇÏ„h _Õq_£ J#∞ : |HÍfl~ü¤ Å∂~åÑ¶π
151
428 Lead, Kindly Light 430 Jesus, still lead on
1. F k=ºHÍOu, =∞|∞ƒ Hõ=∞‡ñQÍ ##fl_»∞Ê=Ú 1. r==∂~°æ=Ú<£ 3. ™⁄O`« "Õ^Œ#<£

##fl_»∞Ê=Ú QÆ~°fi=Ú ÜÕ∞Öˇ <å Ç¨Ï$^ŒÜ∞« =Ú ÜÕ∞ã¨∂, K«∂Ñ¨"Õ zO`« Hõe#æ <£
<å~ÚO\˜ „`À= ^ŒÑÊ≤ áÈux =∞xflOK«∞ <å QÆ`« rq`«=Ú h=Ù =∂‰õΩ =ÚO^Œ∞ "ÕQÆ J#º Ç≤ÏOã¨ñ QÆ∂iÛ ÜÕ∞_»fi
##fl_»∞Ê=Ú 3. W<åflà◊√ñ¡ QÍzÜ«ÚO\ qOHõ#∞ "≥O@ =`«∞Î "Õ∞=Ú "ÕQÆ =∞=Ú‡Å<£ ã¨ÇÏ≤ OÑ¨x=Ú‡
<åHÍà◊√¡ *Ï~°‰õΩO_»ñ QÍK«∞K«∞ ##fl_»∞Ê=Ú `«O„_ç ~ÚO\˜Hˆ "Õ∞=Ú ã¨`º« =Ú<£
=∞=Ú‡ #_»Ê"Õ K«∂_» <Õ~Ê° "Õ.
XH˘¯Hõ¯ "≥∞@∞ì Éèí„^Œ Ñ¨~°∞Û=∂ <å #+ì̈ Hõ+ì̈ ^Œ∞óY ÉÏ^èŒÅ∞
2. Ç≤ÏOã¨ HõÖ#æ̌ 4. =∂ „Ñ¨=~°#Î
2. W<åflà◊√¡ <Õ#∞ HÀ~°‰õΩO\˜x áÈñQ˘@∞ì=Ú
=∞=Ú‡ QÍ=Ù=∂ K«Hõ¯Ñ¨~°∞Û=∂
h â◊~}° ∞ h=Å¡ <Õ#∞ [Ü«∞ "≥ÚO^Œ∞K«∞ =∞=Ú‡ Hõ+Hì̈ ÍÅ=∞O^Œ∞ =∂‰õΩ <≥\ ì̃ Ç≤ÏOã¨Ö#·ˇ
ã¨fi|∞kú #q∞‡ `«ÑÊ≤ áÈux x#∞fl ã¨∞uÎ Oz áê_»∞^Œ∞<£ ã¨^• <å^ŒiOK«∞ Éè∂í q∞Ü«∞O^Œ∞ h ã¨Ç¨ Ü«∞ q∞zÛ, <Õ\ ˜
ã¨^•. q∞O\˜„`À=Ö’ Ü«∂„`«HÍñQÍ<Õ
– *Ï<£ ÃÇÏ„h #∂º"Õ∞<£
J#∞ : *ËHõÉò KÕO|ˆ~¡<£ =∞=Ú‡ #_»Ê"Õ. `«Å∞Ñ¨Ù nÜ«∞"Õ.
–xH˘ÖÏãπ lO*ˇO_®~üÊù
429 Guide me, O Thou Great Jehovah

J#∞ : q. yÜ≥∂xOQ∑
1. #_»∞Êq∂, =∞Ç¨ Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å #_»q<£ #<£ ^•ñ\ÕK«∞ñ 431 He leadeth me, O blessed thought
Ö’Hõ Ü«∂„`« Ü«∞O^Œ∞# Q˘Ñ¨Ê „áêÑ¨Ó, Q˘Ñ¨Ê „áêÑ¨Ó 1. PÇ¨ <åˆH=∂#O^Œ=Ú ÉÏ^è•O^èHŒ Í~° "≥∞#ÿ #∞
h^Œ∞ â◊HÎ̃ <å‰õΩ k‰õΩ¯ <å‰õΩ _®Å=Ù ã¨^•. N ÜÕ∞ã¨∞ <åKÕñ |@∞ìK∞« =Ú^ŒO|∞`À_» #∞O^Œ∞#∞.
#<£ ~°H˜∆OÑ¨ñ *ËñÑ¨@∞ì 3. Ü≥Ú~åÌ<£ #k ^•ñ@∞ "Õà◊ ã¨Ç¨ Ü«Úñ_≥· <åÜ«∞xfl@<£ 3. zO`ÕÅ <å‰õΩ h ^ŒÜ∞« <£
k=º =∞<åfl, k=º =∞<åfl cè`∞« ÖˇÅñ¡ ÉÏÑ¨Ù=Ú ã¨r=Ùñ_≥· #_»∞Ñ¨Ù#∞. ãÖ`«`« q∂=Ù `À_»∞QÍ<£
<å HÍÇ¨~°"∞≥ ÿ Ü«ÚO_»∞. =∞$`«∞º „â◊=∞ Åxfl ##∞fl II<å ^•iñ EÑ¨Ù#∞ ÜÕ∞ã¨∞ |O`«O|∞ hKÕñ |@∞ìK∞«
2. T@QÍ ã¨fiK«Û[ù ÅO|∞ Hˆ =∆ ∞ HÍ<å<£ *Ë~∞° Û#∞ <å KÕñ|\ì̃ #_»∞Ñ¨Ù#∞ ãÖ`«$Ñ≤Î`À <Õ #∞O^Œ∞#∞.
Z#flñ_»∞ <≥_É» ÏÜ«∞ñ_»∞ 4. <å Kå=Ù "Õà◊ =zÛ#<£
|O_»#∞O_ç áê~°h ã¨∞uÎ wu, ã¨∞uÎ wu ÜÕ∞Ãã <å ^•iñ EñÑ¨Ù#∞ II qKå~° "≥ÚO^ŒHõ ^è$Œ u<£
Jyfl "Õ∞Ñ¶∞¨ ãÎ̈OÉèÏÅKÕ h HõiÊO`«∞ x`«º=Ú 2. ÜÕ∞^Õ #∞ûYO|∞ Öˇ#· <£ h KÕ~Ú |\ì̃ ÜÕ∞ã¨∞ñ_®
– qeÜ«∞O qeÜ«∞"£∞û ã¨^• qKå~° "≥∞#ÿ #∞ h Kå~°∞ "≥∂Hõ∆ "≥∞‰õΩ¯^Œ∞<£
J#∞ : ZKü. ÃÇÏ„h _Õqãπ –*ˇ ZKü yÖò"∂≥ ~ü
152
432 Saviour, like a Shepherd lead us 5. [#∞Å xO^ŒÅ ÔHÅ¡ <ÀÔ~Û^Œ=∞ ´ É’^èŒ – HõxÃÑ\ì̃ „Ñ¨Éèí∞ K≥O`« <Õ~°Û ^Œ=∞
IIÜÕ∞ã¨∞II
1. ÜÕ∞ã¨∞, =∞=Ú‡ #_çÑO≤ K«∞ 3. c^Œ áêÑ¨Ù Öˇ#· =∞=Ú‡
h^Œ∞ HÍÑ¨Ù HÍ=Öˇ<£ h =OwHõiO`«∞=Ù 6. =∂<å==∂#=ÚÖò Éèíi~ÚO`«=∞ ´ Ü≥∂~°fi – ÖËx QÆ∞}=ÚÅ "Õ~°∞ñ
h=Ù =∞=Ú‡#∞ É’+≤OK«∞ =∞=Ú‡#∞ |q„`«Ñi¨ Û Éˇ~∞° ‰õΩ^Œ=∞ IIÜÕ∞ã¨∞II
=∞=Ú‡ñ *Ë~∞° Û =∞O^ŒÖ’<£ =∞=Ú‡ q_çÑO≤ K«∞q∂ 7. Ñïâ◊√^•ú`‡« #∞ ÉÁO^Œ #_»∞QÆ∞^Œ=∞ ´ |∞kÌ – Ñ¨~=° ∂#O^Œ=Ú *Ï_» #_»∞Ñ¨Ù
ÜÕ∞ã¨∞<å^è•, „Ñ≤Ü«∞<å^è•! ÜÕ∞ã¨∞<å^è•, „Ñ≤Ü«∞<å^è•! ^Œ=∞ IIÜÕ∞ã¨∞II
=∞=Ú‡ q"≥∂zOK«∞=∂. x#∞fl <å„â◊~ÚO`«∞=Ú 8. ã¨HÅõ =∂#=Ù ÖÏ`«‡ ãïK«∂`«=∞ ´ ~ÚOHõ – "≥ÚHõ q∞K«ÛHõÑÙ¨ =∂@
2. =∞=Ú‡ <å^ŒiOK«∞ ÜÕ∞ã¨∂ 4. ÉÏÅº=∞O^Œ∞ x#∞fl ñ *Ëi efi_çK^≥ =Œ ∞ IIÜÕ∞ã¨∞II
=∂‰õΩ áêÅ‰õΩO_»=Ù x#∞fl Ç¨Ï`«∞HÎ ˘O^Œ∞=Ú
áêÑ¨ =∂~°æ=∞O^Œ∞ #∞O_ç „Ñ≤Ü«∞ ~°Hõ∆‰õΩO_», ÜÕ∞ã¨∂ 9. k#=Ú „áê~°÷#ñ *ËÜ«∞ QÆ∞i Ü«ÚO`«=∞ ´ K≥_»¤ – =∞#ã¨∞ |^ŒúHõ=ÚÃÑ·
„¿Ñ=∞`À! ^ŒÑÊ≤ OK«∞q∂ h „¿Ñ=∞ñ EÑ¨Ù=∂ <≥kiO`«=∞ IIÜÕ∞ã¨∞II
ÜÕ∞ã¨∞<å^è•, „Ñ≤Ü«∞<å^è•! ÜÕ∞ã¨∞<å^è•, „Ñ≤Ü«∞<å^è• ! 10. QÆ∞~°∞ É’^èŒ ã¨÷eH˜ a~°a~°ñ É’^Œ=∞ ´ |∞kú – u~° =ÚOz "åHÍº~°÷ "≥∞é∞
"≥Úé] <åÅHÕK«∞=∂. =∞q∞‡OHõñ „ÉËq∞OK«∞=∂. QÆ∞^Œ=∞ IIÜÕ∞ã¨∞II
J#∞ : *ËHõÉò KÕO|ˆ~¡<£ – Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^Œi
ã¨Ç¨Ï"åã¨=Ú 434 „H©ã¨∞Î ^•ã¨∞Å ã¨Ç¨Ï"åã¨=Ú

433 ¢ÔH·ãÎ̈"å#∞Éèí==Ú ~å – ÉËÇ¨Q∑ `å–~°∂Ñ¨Hõ=Ú
~å – â◊OHõ~åÉèí~°}=Ú `å–J@ ÜÕ∞ã¨∞ ÉèHí =Îõ ~°∞Å`À x – "åã¨=ÚO^Œ=∞ – ÜÕ∞ã¨∞^•ã¨∞ Ö∫^Œ=∞ IIÜÕ∞ã¨∞II
ÜÕ∞ã¨∞ <å=∞O ÉˇuÎ áê_»∞^Œ=∞ ´ „H©ã∞¨ Î ^•ã¨∞Å`À ñ ÉÁ`«∞ñÎ QÆ∂_»∞ ^Œ=∞ 1. ^Àã¨=ÚÅ#∞ fQÆÅxfl – HÀã≤"`Õ =« ∞ –q∞QÆ∞Å – "≥∂ã¨ÑÙ¨ K«∞Û <åã¨ÖÅˇ ¡ –
IIÜÕ∞ã¨∞II ~Àã≤"`Õ =« ∞ – ÜÕ∞ã¨∞^•ã¨∞ Ö∫^Œ=∞ IIÜÕ∞ã¨∞ ÉèHí IÎõ I
1. WÇ¨ÏãÖ|O^è∞Œ Å á⁄O^Œ∞ñ *ÏeO`«=∞ ´ =∞Ç¨ – =∞Ç¨ïñ_Ò ^Õ=Ùx Ü«∂[˝ñ 2. ^Àã≤ÖÁyæ „Ñ¨Éèí∞x"Õ_» – 1QÍã≤ Ñ¨_»∞^Œ=∞ – "åã≤QÍ#∞ – ÜÕ∞ã¨∞q∂^Œ
ÉÏeO`«=∞ IIÜÕ∞ã¨∞II <åã¨Ñ_¨ ∞» ^Œ=∞– ÜÕ∞ã¨∞ – ^•ã¨∞ Ö∫^Œ=∞ IIÜÕ∞ã¨∞ ÉèHí IÎõ I
2. â◊√Éè"í å~°~Î =÷° Ú Åxfl â’kèO`«=∞ ´ ÜÕ∞ã¨∞qÉè∞í ã¨`º« q∞ÅÖ’# – #∞Éèqí O`«=∞ 3. *Ï~°KÀ~° ^Œ∞+¨¯ $`«=ÚÅ∞ – áê~°"Õ`«=∞ – ã¨`«º – ™ê~° "≥∞~°∞QÆ |~°=∞
IIÜÕ∞ã¨∞II QÆ∞~°∞x – *Ë~°∞ H˘O^Œ=∞ – ~ÚñHõ – HÀ~°∞ H˘O^Œ=∞ IIÜÕ∞ã¨∞ ÉèíHõÎII
3. ^À+¨=ÚÅ#∞ Éˇ@ · ñ Éˇ@∞ì^=Œ Ú ´ HõÑ@
¨ – "Õ+É¨ Ïè +¨Åñ „QÆ∞OQÆñ |@∞ì ^Œ=∞
IIÜÕ∞ã¨∞II 4. 2„áêÑ¨Ù ÖËx"åiÔHÅ¡ ^• á⁄ãÖQÆ∞#∞ – ÜÕ∞ã¨∞ – âßÑ¨~åã¨∞Åxfl `å<Õ Ü≥∂Ñ≤
"≥∂Ãã#∞ – `«O„_ç – ^•á⁄ãÖQÆ∞#∞ IIÜÕ∞ã¨∞ ÉèíHõÎII
4. =∞# ~°H‰∆õ Ωõ x áê@∞¡ =∞k <≥O`«=∞ ´ =∞#ã¨∞ – Ö’Ñë QÆ~fi° =Ú Å}∞Ñ¨Ù^Œ=∞ 1
IIÜÕ∞ã¨∞II ÉÏ^èŒ. 2k‰õΩ¯
153
338 ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«=Ú Ñïâ◊√^Œú`« 339
5. â◊~°}∞*Á K«∞Û #O^Œ~°‰õΩ#∞ – ^Œ∞i`« "≥∞OK«Hõ – Ñ¶¨∞’~° – =∞~°} ÉÏ^èŒÖˇÅ¡ 436 In the secret of His Presence
niÛ– Ñ¨~°"≥ÚãÖQÆ∞#∞ – ã≤ú~° – =~°=Ú eK«∞Û#∞ IIÜÕ∞ã¨∞ ÉèíHõÎII 1. h^Œ∞ ã¨xfl ^è•#=∞O^Œ∞ <å q~ÀkèÜ∞ÿ≥ # ™ê`å<£
6. Ö’Hõ Éè’QÆ=ÚÅ =∞kxfl – ~åHõiO`«=∞ – „Ñ¨É∞íè – ~åHõ HÔ ^Œ∞~°∞ E_» =∞# F <å ÜÕ∞ã¨∞~°HH∆õ Í ##∞fl "≥O|_çOz#<£
– "Õ∞Hõ =∞ø^Œ=∞ – WÑ¨Ù_≥ ÜÕ∞Hõ =∞ø^Œ=∞ IIÜÕ∞ã¨∞ ÉèíHõÎII <å^Œ∞ <å`«‡ KÕi Ü«∞O^Œ∞ h^Œ∞ ã¨xfl^è•#=∞O^Œ∞
– _Õq_£ Öˇ·@<£
<≥O`« `«$Ñ≤Î á⁄O^Œ∞#∞ ÜÕ∞ã¨∞ ##∞fl ^•ñQÆh.
ZO`« „âı+ª̈"≥∞ÿ# É’^èŒ 3. ÜÕ∞ã¨∞ â◊~°}O|∞=Å¡
435 =∞# |O^è∞Œ =ÙÅ∞ <Õ#∞ <Õ~°∞ÛH˘O^Œ∞#∞ HõÅ∞æ =∞^èŒ∞~°O|∞#∞
hu =∂~°=æ ∞O^Œ∞ #_»fi h=Ù ~°∞zK«∂_» "åOKè«
~å – #=~ÀA `å–Pk <≥O`« ^è≥·~°º "≥ÚO^Œ∞^Œ∞<£! h‰õΩñ QÆeæ Ü«Ú#fl^•?
2. Ö’Hõ ^èŒ<å¿ÑHõ∆Ü≥ÿ∞# ÜÕ∞ã¨∞ â◊~°}O|∞ñ *ÁK«∞Û
Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å =∂ `«O„_ç QÍñ_» – ÜÕ∞ã¨∞ñ_»∞ =∂ Ü«∞#fl QÍñ_» ´ =∞Ç≤Ï=∞
##∞fl "≥∂ã¨ÑÙ¨ K«Û^Œ∞ q∞k h‰õΩ ÖÏÉè=í Ú
QÆÅ â◊√^•ú`‡« ~Ú\ì̃ – =~°∞ã¨ñ ^≥eÃÑO QÆ^Œ =∂`À_» IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ"åII WÇ¨Ï ^Œ∞óYÉÏ^èŒ Öˇ# PÜ«∞# ã¨fi~°∂Ñ¨ q∞@∞¡
1. "≥∂Hõ∆ #QÆ~∞° =∂ Ñ¨Ù\˜Åì ∞¡ – =ÚYº ^Œ∂`«Öò =∂ ¿ãflÇ≤Ï`«∞Å∞ ´ ™êH∆Í`å¯~°"∞≥ ÿ ##∞fl ÉèíÜ«∞Ñ¨~°Û=Ù h‰õΩñ QÆ∂_»ñ QÆÅ∞æ#∞.
Ü«Ú#flÑ¨Ù_»∞ – ÅHõ∆ ºÃÑ@ì q∞Ç¨Ï ÉÏ^èŒÅ‰õΩ IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ"åII –ÃÇÏÖˇãπ ÅH˜∆ ‡ QÀÔ~
J#∞ : *ËHõÉò KÕO|ˆ~¡<£
2. J„ÉÏÇ¨=Ú ^•g^Œ∞ "≥Ú^ŒÖˇ· – #\ì̃ =~° ÉèíHÍÎ„ˆQã¨~°∞ÖË ´ â◊√„Éèí=ÚQÆ =∂ Ñïâ◊√^Œú`«
K«∞\Ïì Öˇ·#<£ – Ç¨Ï~°¬q∞ñHõ =∂ ˆHq∞ H˘^Œ∞= IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ"åII 437 Ñïâ◊√^Œ`ú « H˘~°‰Ωõ „áêi÷OK«∞@
3. ¿Ñ`«∞ ~åk ã¨HÖõ ÏáÈã¨∞ÖÎ ò – ¿Ñi‡QÆÅ =∂ x[ ‰õÄ@ã¨∞Ö÷ ò ´ 1MÏºu ã¨ÉèíÖ’ ~å – ~ˆ QÆ∞Ñ≤Î (KåÜ«∞ : <å ÜÕ∞ã¨∞<å^è• – ##ñ E_»"Õ) `å–J@
"Õ∞ =Ú#flÑ¨C_»∞ – Ñ¶∞¨ #`«eHõ =∂ˆHq∞ "≥eu IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ"åII
1. ~°=Ú‡ N ÜÕ∞ã¨∂ – ã¨=∞‡u <å^Œ∞ – =∞#=Ú# xÅ∞= ´ x=Ú‡ <å
4. `«#∞=Ù |eÃÑ>ì̌#∞ =∂ Ü«∞#fl – `«ÑC¨ efi_»ñ Q˘>ì̌#∞ =∂ `«O„_ç ´
ÃÑ^Œ=ÙÅ – hu JyflKÕ #O@ñ – „QÆ=∞‡~° <å #uÎ – =^Œe h Hõ$Ñ¨ñ ÉÁO^Œ
=∞#ã¨∞Ö’ ™êHõ∆ ºq∞@∞¡#fl – =∞#∞A Öˇ@#¡ fl#∞ =∂ Hˆ q∞ IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ"åII II~°=Ú‡II
5. Ñ¨~°=∞ qÉèí∞ r=„QÆO^äŒ=ÚÖ’ñ – „|Éèí∞x ~°HÍÎHõ∆~°=Ú„k`«"≥∞ ´ z~°=ÚQÍ 2. x#∞fl ã¨∞ÎuO`«∞ – h Hõ$Ñ¨ <≥Ñ¨Ù_»∞ – <≥xfl H©iÎO`«∞ñ ´ |#∞fl QÆ h Hõ$Ñ¨ x
#∞O_»∞ =∂ ¿Ñ~°∞ – K≥é∞Ñ¨Ù Éˇ>ì̌_»∞"å iOÔH=~°∞ IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ"åII – <≥fl#flñ _≥~°∞ñQÆx #~°∞Å – Hõ#fl ÜÕ∞ã¨<åfl h – ^èŒ#º ~°∞kè~°"≥∞ KåÅ∞
6. Hõ~=° ÚÅ`À #O@ ~åx – Hõ#∞flÅ‰õΩ QÀK«~=° Ú QÍx ´ Ñ¨~=° ∞ Ñ¶Å¨ =ÚÖò II~°=Ú‡II
=∂ ‰õΩ#flÑ¨Ù_»∞ – ã¨~°‰õΩ Q˘# q∞Hõ¯_ç ÖË=ÚÅ‰õΩ IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ"åII 3. `«~°"≥∞ Ü≥∞#flñQÆ#∞ –^Œ`«¯ $Ñ¨#∞ Éèí∂ – #Éèí=ÚÅ <≥·#<£ ´ x~°`«=Ú h
– Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^Œi „¿Ñ=∞ – hu Ñïq∞uKÕ – ^è~Œ ñ° ^Õ*’ "åã¨∞Å‰õΩñ – QÆeyOK«∞ñ – QÆ_∞»
1
„Ñ¨ã≤kúÔHH˜¯# qO`« II~°=Ú‡II
154
340 ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«=Ú Ñïâ◊√^Œú`« 341
4. Éè=í nÜ«∞ Hõ$Ñ¨#∞ – ÉÏQÆ∞QÆñ *Ï\˜ – Éè∞í q h z`«=Î Ú#∞ ´ Jqkè <≥O K«Hõ 439 Ñïâ◊√^Œú`« H˘~°‰õΩ „áê~°÷#
fiÛ – Ü«∞q∞`« |Å=Ú`À_» – #=QÆu hu H˜ – s@O|∞ <Õñ ÉÁO^ŒII~°=Ú‡II
~å –<å^èŒ<å=∞„H˜Ü«∞ (KåÜ«∞ : <å ÜÕ∞ã¨∞<å^è• – ##ñ E_»"Õ) `å–J@
5. <Õ#∞ h H˘~°̂H – x`«º=Ú „|uH˜ – x#∞fl QÆ}∞uOz ´ =∂#∞QÆ 'Éèàí Ï—
ãÖÑ¨Ó~°‚ Ñïâ◊√kú x=Ú‡– ã¨`º« – ãÖÑ¨Ó[º ã¨~fi° [˝ Ñïâ◊√^ŒÌ ^Õ"å IIãÖÑ¨Ó~°I‚ I
Ü«∞#∞ – =∞Oz "åHõº=Ú qx – n# „Ñ¨É∞íè x ã¨=∂– ^è•#=ÚÖ’ <Õñ *Ë~°
II~°=Ú‡II 1. x~°‡Å =∞#ã¨∞ ~°OlÅ¡ – x`«º – Ñ¨~=° ∂#O^ŒO|∞ <å 1Ü«∂`«‡Ö’ <≥~°Ñ¨Ù
– ÜÕ∞ã¨∞^•ã¨∞ r=~°`«fl=Ú ´ ^è~Œ }
° ˜ „â◊=∞Å <À~°∞Ê x=Ú‡ – áêÑ¨ – Ñï`åÑ¨ =∞#∞k#O |aè=$kúÑ~¨ z°
438 Ñ¨q„`« Ç¨Ï$^ŒÜ«∞=Ú H˘~°‰õΩ „áê~°÷# IIãÖÑ¨Ó~°‚II
~å –â◊OHõ~åÉèí~°}=Ú (KåÜ«∞ : =∞# "≥Ú^Œ\ ˜ `«e^ŒO„_»∞Öò) `å–„uÑ¨Ù@ 2. qâßfiã¨ ã¨=∞$kú x=Ú‡ – <å^Œ∞ – Dâ◊√O_» N ÜÕ∞ã¨∞ „¿Ñ=∞ <≥Oz ãÖ ´
q=∞Å Ç¨Ï$^ŒÜ∞« q∞=Ú‡ – qk`«O|∞ x#∞ñ Q˘Åfi – ÜÕ∞ã¨∞<å^è• ´ h^Œ∞ `À+Ö|∞QÆ ¿ãqOK«∞@‰õΩ – h^Œ∞ – 2<åjã¨∞û ^ŒÜ«∞KÕÜ«Ú ^•ã¨ áÈ+¨‰õΩñ_®
IIãÖÑ¨Ó~°‚II
q=∞Å ~°H=Îõ Ú KÕ`« – qâ◊^=Œ ∞ø Ü≥∞^Œ x=Ú‡ – qâ◊fi<å^è• IIq=∞ÅII
1. J}ñ‰õΩ= Hõ∆=∞âßO`« – =∞kèHõ=ÚQÆ <åH˜=Ú‡ – P`«‡<å^è• ´ h‰õΩñ 3. <åÖ’ñ QÆ$`«[˝`« xOÑ¨Ù – ##∞fl ñ – ÉÏeOK«∞ „Ñ¨Éèí∞xÔH· – „|`«∞HõOQÆ
„|}∞`«=∞ø <å Ü≥∞^Œ – „Ñ¨Éèí∞xÑ‘~î°=Ú *ËÜ«Ú – =∂`«‡<å^è• IIq=∞ÅII x=Ú‡ ´ KåÅ `«#^Œ∞ =∞Ç≤Ï=∞ñ ÉÁQÆ_ç – ã¨~fi° – HÍÅO|∞ ^Œ# "å‰õΩ¯ñ QÆx
ÃÑ@∞ì#@∞¡ IIãÖÑ¨Ó~°‚II
2. h z`«"Î ∞Õ Ü«∞OK«∞ – h áê^Œ=ÚÅñ |\ì̃ – xeÛÜ«ÚO^Œ∞ ´ xO_»∞ –
xHõ~°=∞ø „Ñ¨Hõ@=∞ø – ã¨∞Hõ~°Ç¨Ï$^ŒÜ«∞ q∞=Ú‡ – "Õ∞ã¨∞<å^è• IIq=∞ÅII 4. <å áêÑ¨=ÚÖˇ ÜÕ∞ã¨∞<å^èŒ∞<£ – Ñ¶¨∞’~° – 3`åáê x~åº}O|∞ ÅOkOÑ¨ñ
*ËÃã<£ ´ <å áêÑ¨=ÚÅ‰õΩ ^Œ∞ódO`«∞<£ – ^Õ= – HÍáê_»∞q∂ ##∞flñ
3. ÉèíÜ«∞Éèí‰õΩÎ ÅÅÔ~_»∞ – ÉèÏ=O|∞ <å H˜=Ú‡ r=<å^è• ´ ##∞fl – ÅÜ«∞
ÉÏÑÖ|∞#∞O_ç IIãÖÑ¨Ó~°‚II
r==ÚÅÜ«∞O^Œ∞ – [Ü«∞âßexQÆñ *ËÜÚ« – "Õ∞ã¨∞<å^è• IIq=∞ÅII
5. ÃÑHõ¯O`« â◊√kúx ÉÁOk – <Õ#∞ – WHõ¯@¡ <À_çOÑ¨ â◊HÎ̃ #Ok=Ú‡ ´ z‰õΩ¯Åñ
4. Ñïâ◊√^Œú Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O|∞ – Ñ¨~°"Õ∞â◊ <å H˜=Ú‡ – ^èŒ~°}˜q∂ñ^Œ ´ #xfl –
|_ç Ü«ÚO_»∞#Ñ¨Ù_»∞ – hu – Ö’Hõ=∞O ^• ã¨HÎ̃ q∞‰õΩ¯@ Ñ¨~°z IIãÖÑ¨Ó~°‚II
`«~∞° }=ÚÅ#∞ <åHÍ – ^Œ~} ° q∂"Õ Ü«∞OK«∞ñ – ^ŒÅñÑ¨ <å^è• IIq=∞ÅII
5. h ~°∂Ñ¨=Ú x=Ú‡ – x#∞ñ – É’e <Õ#∞O_» – x`«º<å^è• ´ h^Œ∞ – 6. h ~å[º „Ñ¨"âÕ ◊ =∞Ok – `«O„_ç – Ü«∂ ~å[º 4â◊√„â◊¥+¨ xÅ <Õ~∞° Û#@∞¡ ´
™ê~°∂Ñ¨º "≥∞^Œq∂^Œ – ãÖÑ¨ÓiÎQÍ „"åÜ«Ú – ã¨`«º<å^è• IIq=∞ÅII Ñïâ◊√^•ú`«‡ ã¨Ç¨Ü«∞ q∞=Ú‡ – ÜÕ∞ã¨∞ – ^èŒ~°}˜ h=Öˇ <Õ#∞ 5=iÎOK«∞#@∞¡
IIãÖÑ¨Ó~°‚II
6. „¿Ñ=∞Ñ¨Ói`« Ç¨Ï$^ŒÜ«∞ – "Õ∞=∞~°Hõ <å H˜=Ú‡ – „¿Ñ=∞<å^è• ´ Ü≥∞O`À –Zãπ.a.Ãã·=∞ãπ
„¿Ñ=∞=∞ø ã¨∞=∞=∞ø – <Õ=∞=∞ø „|`«∞H˜=Ú‡ – Hˆ =∆ ∞<å^è• IIq=∞ÅII
–PÖò„ÃÑ¶_£ `åºQÆ~åA áê=∞~ü 1 2 3 4 5
"åºÑ≤OÑ¨ñ*ËÜÚ« . n"≥#. ^Œ∞óY=Ú#∞ =∞~°}=Ú#∞. ¿ã=. KÕÜÚ« ÉÏQÆ∞
155
342 ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«=Ú ã¨=∞~°Ê} 343
ã¨=∞~°Ê} 1. h‰õΩ <å „áê}=Ú – x[=ÚQÍ #iÊOz ´ h‰õΩ q∂ñ^Œ∞ñQÆ\ ì̃ – h H˘~°‰Ωõ
xÖˇÊ^Œ II<å=xflII
440 ã¨fiã¨=∞~°Ê}=Ú 2. ã¨`º« O|∞ h „¿Ñ=∞ – K«H¯õ ñQÍ =∞kñ |∂x´ x`«ºOLñ QÆ~=° ÚÅ – h
~å –Ü«∞^Œ∞‰õΩÅHÍOÉè’l `å–„uÑ¨Ù@ ¿ã=ñ *ËÃã^Œ II<å=xflII
1
`«#∞=Ù <å kkQÀ QÔ · – H˘#∞q∂ Ü≥∂ „Ñ¨É∞íè "å h – Ñ¨xH˜ñ „|u+≤Oì K«∞q∂´ 3. h ¿ã= [iÔQ_»∞ – hÜ«∂ÅÜ«∞=Ú#‰õΩ ´ <åã¨KÕ #_çÑO≤ K«∞ – =∞~°Å <å
k#=ÚÅ∞ Hõ} ∆ =ÚÅ∞ – nã≤H˘x Ü«∞q h^Œ∞ – 2q#u<£ „|=Ç≤ÏOÑ¨ñ *Ë – Ñ¨^=Œ ÚÅ∞ II<å=xflII
Ü«∞#∞ â◊HÎ̃ hÜ«Úq∂ II`«#∞=ÙII
4. ÃÑ^Œ=ÙÅ`À <Õ#∞ – ÉˇOÑ¨ÙQÆ h "å~°Îñ ´ QÆ^ŒÅHõ „Ñ¨Hõ\ ÕÑ¨ñ – QÆe yOK«∞
1. Ñ¶¨∞#"≥∞ÿ# h „¿Ñ=∞ – HÍ~°}O|∞# hÔH· – Ñ¨xKÕÜ«∞ñ *Ë`«∞ eqQÀ ´ ^Œ$_è» ÉèíHÎ̃ II<å=xflII
Ü«∞#Ü«∞O|∞ h q+¨Ü«∞ – "≥∞ÿ ™⁄QÆã¨∞QÍñ A~°∞‰õΩ – ^Œ#=Ú`À ñ |~°∞ÔQ`«Î –
q#Ü«∞ áê^Œ=Ú eqQÀ II`«#∞=ÙII 5. <å "≥O_ç Hõ#HõO|∞ – <å `«O„_ç ÔQ·H˘#∞q∂ ´ Ü«∂=O`«Ü≥ÿ∞##∞ –
<åtOÑ¨ =∞kÖ’# II<å=xflII
2. ã¨fi~° q∞kQÀ H˘#∞q∂ – =~°~å[ x#∞ QÆ∂iÛ– x~°`=« Ú‡ áê_»x=Ú‡ ´
=∞iÜ«Ú ÃÑ^Œ=Ù eqQÀ – =∞Ç¨ÏhÜ«∞"≥∞#ÿ h – Ñïâ◊√^Œú "å~°`Î À ñ – |i 6. h=Ù <å H˘ã¨ñy# – x~°‡Å |∞kúKÕ ´ ¿ã=ñ *ËÜ«∞ñQÆ x=Ú‡ – ã≤ú~° ÉèíHÎ̃`À
Ñ¨Ó~°‚=ÚQÆ xOÑ¨Ù II`«#∞=ÙII h‰õΩ II<å=xflII
3. "≥O_ç 3Ñ¨ãñ≤ _ç ~ÚqQÀ – 4gã¨ "≥∞#ÿ #∞ <åÔH· – Ü«ÚO_»=Öˇ #x HÀ~°#∞ ´ 7. z`«=Î Ú h Hõ$áê – Ü«∞`«OÎ |∞ QÍqOz ´ =∞uÎÅ‰¡ Ωõ O_»ñQÆ – =∂~°Oæ |∞ñ
xO_≥#· h ~Ú+ì̈ – xÜ«∞=∞O|∞ K˘Ñ¨C# – "≥∞O_»∞QÆ "å_»ñ |i – q∞uÜ«∞ø ^≥Å∞Ñ¨Ù=Ú II<å=xflII
*Ï˝#O akQÀ II`«#∞=ÙII 8. Ç¨Ï$^ŒÜ∞« O|∞ h H˜`∞« Î – ã¨^#Œ O|∞QÍqOz ´ Ñ¨kÅO|∞QÍ ^•xñ – |\˜ì
4. <å ~Ú+ì̈ q∞kQÀ ~Úk – h ~Ú+¨=ÚQÆñ *ËÜ∞« – <å ~Ú+ì̈ q∞ñHõñ QÍ^Œk HÍáê_»∞=Ú II<å=xflII
´ <å ~ÚK«Ûù Ü«Ú#fl\ì̃ – <å Ç¨Ï$^ŒÜ∞« q∞kQÀ – h – Hˆ ~ÚÜ«∞ºk ~å[ –Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^èŒ=Ú
–H©Ü«∞ ã≤OÇ¨ã¨#=∞ø II`«#∞=ÙII 442 ã¨=∞~°Ê} w`«=Ú
5. L#fl <å „¿Ñ=∞ h – ã¨xfl^è•#=Ú# <Õ – <≥#flñ_»∞ ^è•~° "ÀÜ«∞<£ ´ ##∞fl
h "åxQÆ – <å^è• ÔQ·H˘#∞ =∞Ñ¨Ù_»∞ – K≥#∞flQÆ h =â◊"≥∞ÿ – ã≤÷~° =ÚQÆ ~å – Ü«∞=Ú<åHõàÏº}˜ (KåÜ«∞ : ##∞fl k^Œ∞Ì=Ú) `å–„uÑ¨Ù@
#∞O_≥^ñŒ II`«#∞=ÙII rq`åO`«=Ú =~°‰Ωõ hˆH – ¿ã= ã¨Å∞Ê^Œ∞#O\˜x ´ h=Ù <å`À #∞O_ç
–=ÚOQÆ=¸i ^Õ=^•ã¨∞ ^è≥·~°º=Ú – xzÛ #_»∞Ñ¨Ù=Ú ~°Hõ∆HÍ IIrq`åOII
441 ã¨=∞~°Ê}=Ú 1. Zxfl Ü«∂@OHõO|∞Å∞#fl#∞ – Zxfl ÉèÜ í ∞« =ÚÅ∞ Hõe#æ ´ Jxfl áÈ=Ù#∞
~å –™œ~å„+¨ì `å–J@ h=Ù <åHõ_» – #∞#fl x[q∞k ~°HH∆õ Í IIrq`åOII
<å=xfl Ü«∞OwHõiOK«∞q∂ – ^Õ"å – #<≥flÑ¨Ù_»∞ h=Ù Hõ~∞° }ÕK«∞q∂ ´ 2. Jxfl "ÕàÅ◊ h=Ù K≥O`«<≥ – Ü«Ú#fl Ü«∞#∞ Éè=í g∞Ü«∞"≥ ´ u#flQÍ h
<å=xfl Hõ$Ñ¨K`Õ « – h =Å# <˘Ok# – ÉèÏ=O|∞##∞ <Õ#∞ – |Ç¨ï ^è~·≥ º° =∂~°æ=∞O^Œ∞# – Ñ¨Óx#_»K≥^Œ ~°Hõ∆HÍ IIrq`åOII
"≥ÚO^≥^Œ II<å=xflII 3. <Õ„`«=ÚÅ∞ q∞~°∞q∞@∞¡ Q˘eÃÑ_ç – z„`«^$Œ â◊º=ÚÅ∞#fl#∞ ´ â◊„`«∞=QÆ∞ ™ê`å#∞
1
â◊s~°=Ú. 2
=∞Ç≤Ï=∞#∞. 3
|OQÍ~°=Ú. 4
H˘OK≥"≥∞ÿ##∞. ÔQÅfi#∞ KåÅ∞ h Hõ$Ñ¨ ~°Hõ∆HÍ IIrq`åOII
156
344 ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«=Ú ã¨=∞~°Ê} 345
4. <å^Œ∞ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« =Ú#O^Œ∞ "≥Å∞Ñ¨@ – <å=iOz# â◊„`«∞Å<£ ´ K≥^~Œ ° Q˘@∞ì=Ú 1. =∂ ‰õΩ@∞O|=Ú Ö’# h "≥Å∞QÆ∞ – „Ñ¨ãi¨ OK«∞ #@∞¡QÆ – <å^Œ∞ „|^Œ∞‰õΩ#∞
~°∂Ñ¨Ù=∂Ñ¨Ù=Ú – N„Ñ¶¨∞=ÚQÆ <å~°Hõ∆HÍ IIrq`åOII â◊√kú *ËÜÚ« =∞Ü«∂º ´ =∂ ‰õΩ@∞O|=ÚÖ’x "å~°Å∞ – =∂#Hõ#∞ h "≥Å∞QÆ∞
5. =∞Ç≤Ï=∞Ö’ h=ÙO_»∞ KÀ\˜H˜ – =∞=Ú‡ *Ë~Ô Û^Œ#O\˜"Õ ´ WÇ¨Ï=Ú ^•\˜#^•Hõ EÑ¨QÆ – =∞=Ú‡ h =∂~°Oæ |∞#O^Œ∞# – =∞#∞Ñ¨ Ñïâ◊√^•ú`‡« x_»∞=∂II*’ºuQÆII
x#∞fl – g_»#O\˜x ~°HH∆õ Í IIrq`åOII 2. ãÖÑ¶¨∞=Ú# h H©iÎ Hõ#Ñ¨_»QÆ – Ñïâ◊√^Œú ã¨Ç¨Ï"åãÖ|∞Ö’ ##∞ =$kú
6. áêÑ¨ =∂~°æ=Ú ^ŒiH˜ É’=Hõ – áê`« Ü«∂â◊Å QÀ~°Hõ ´ ZÑ¨Ù_»∞ x<Õfl *ËÜ«Ú =∞Ü«∂ ´ ÉèíOQÆÑ¨~°K≥_ç HõHõ∆Åxfl\˜ – ÉÏ^èŒÑ¨~°K≥_ç â◊‰õΩÎÅxfl\˜ – áê~°
"≥O|_çOÑ¨QÆ – Hõ$Ñ¨ <˘ãÖQÆ∞=Ú ~°Hõ∆HÍ IIrq`åOII ^ÀÅQÆ â◊HÎ̃x_ç h – ÉèíHÎ̃ HÍOux EÑ≤ <åÖ’ II*’ºuQÆII
–ã≤._ç. â◊√ÉèÏ=∞}˜
3. x#∞fl ^≥eÜ«∞x Ü«∂`«‡ Öˇ<≥fl<Àfl – =∂ K«∞@∞ì#∞#flq – h H˘~°‰õΩ
443 ãÖÑ¨Ó~°‚ ã¨=∞~°Ê}=Ú HõxÃÑ@∞ìK«∞#fl=Ü«∂ ´ Jxfl"Õà◊Å h ã¨∞"å~°Î#∞ – JO^ŒiH˜ „Ñ¨Hõ\ ÕÑ¨
~å –Ü«∞=∞<£ (KåÜ«∞ :cèHõ~°∞O_Ò) `å–Pk =∞#ã¨∞#– <åâ◊x_ç h "å~°Î "≥Å∞QÆ∞#∞ – Jxfl kâ◊Å‰õΩ *Ï@∞#@∞¡QÆ II*’ºuQÆII
4. ã¨=∞Ü«∞=Ú#∞ =~°=ÚÅ <˘ãÖyuq – =∂ ~°HH∆õ Í ^è#Œ – ãÖÑ¨^#Œ ∞ h"Õ
N Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å h H˘ãÖÔQ^Œ – „âıÜ«∞ "≥Ú^Œ=ñQÆ <å^Œ∞ ãÖÑ¨^Œñ ´ ÉÏÜ«∞Hõ Ü≥ÚãÖyuq ´ q=∞Å rq`«=∞O^Œ∞ "åxx qiqQÍ x`«~∞° Å H˘ãÖy – g~°
h ã¨=Ú‡Y=Ú‡# – <Õ Ü≥∞_» x=ã≤O`«∞ ÉèHí `Î̃ À IINII `åºQÍ~°Ê}=ÚÅ`À h – "≥Å∞QÆ∞ „Ñ¨ãi¨ OÑÖQÆ*Ü Ë ∞« #∞ II*’ºuQÆII
1. J_»ñ‰õΩ=`À h áê^Œ=ÚÅñ|_ç – Ü≥Ú_»ÜÚ« ñ_® <å"≥Å¡ hH˜_ç ´ `«_=» Ù – Ñ≤._ç. â◊√ÉèÏ=∞}˜
KÕÜ∞« Hõ H˘Å∞Î x#∞fl ñ – ^ŒO„_ç ##flOwHõiOK«∞q∞ IINII
2. h=Ù <å ~åA=Ù x~°`=« Ú – <Õ#∞ h a_»#¤ ∞ xâ◊ÛÜ«∞=Ú ´ áê=<å`«∞‡x
445 <Õ#∞ h ¿ã=‰õΩñ_»#∞
Ü≥∞^Œ∞@ <å^Œ∞ – r= q∞_»∞^Œ∞ ã¨r=˚ #=ÚHõ~Ú IINII ~å – =ÚMÏi (KåÜ«∞ :r==∂ zOuOK«‰õΩO_»∞) `å–J@
3. „Ñ¨Éèí∞=~å Ü«∞iÊOK«∞H˘O^Œ∞ – ÉèíHÎ̃`À_» ##∞fl xO^Œ∞ ´ â◊√Éèí„Ñ¨^Œ=Ú ÅQÆ∞ <Õ#∞ h "åñ_»#∞ ^Õ"å – xHõ¯O|∞QÆ – <Õ#∞ h "åñ_»#∞ ^Õ"å ´ g#∞Å h
â◊‰õΩÎÅ`À ##∞ – ™⁄OÑ¨Ùq∂~°ñQÆ xOÑ¨Ù ™êfiq∂ IINII „¿Ñ=∞ – q=~° =∂eOK«∞K«∞ – "Õ∞#∞ <å`«‡Ü«Ú x`«∞Î – "Õ∞ÖÁã¨ñQÆ∞
4. =∞Ç≤Ï=∞ã¨∞`Î ∞« Å∞ K≥Å∞¡ h <å – =∞O|∞#‰õΩ x`«ºO|∞QÍ # ´ xflÇ¨Ï Ñ¨~O° |∞ñ hH˜Ñ¨Ù_»∞II<Õ#∞II
„É’K«∞"åñ_» – h"≥ ã¨∞=∂‡ Ö’Hõ ~°HH∆õ Í IINII 1. Ñ¶∞¨ #∞ñ_» "≥#· h=Ù – QÆeyOzuq ##∞fl – =∞#∞[ Ö’Hõ=Ú#O^Œ∞ – x#∞
–"Õâ◊áÈQÆ∞ QÆ∞ÖÏƒ#=∞‡ <Õ#∞ ¿ãqOÑ¨ II<Õ#∞II
444 *’ºuQÆ =∞=Ú *ËÜÚ« =Ú 2. <å‰õΩ #=ã¨~° =∞ø# – <å<å =ã¨∞Î=Ù ezÛ – h Hõ\ÏHõ∆=Ú ##∞fl –
xÅ∞ÊK«∞#flk QÍ# II<Õ#∞II
~å –P#O^ŒÉè̌·~°q (KåÜ«∞ : Q˘Ñ¨Ê ^Õ= <å‰õΩ `«O„_çq) `å–KåÑ¨Ù
3. <å ^À+¨=ÚÅ #∞O_ç – ##∞fl ~°H˜∆OÑ¨#∞ – h^Œ∞ Ñ¨Ù„`«∞x „¿Ñ=∞ – xO_®~°
*’ºuQÆ =∞=Ú *ËÜÚ« "≥∂ ^Õ"å – ~¸ Ö’Hõ=Ú# h MÏºu xÅ∞Ñ¨QÆ *ËÜÚ« "≥∂ <˘ãÿuq II<Õ#∞II
^Õ"å ´ *’ºuQÆ =∞=Ú *Ëã≤ =∂Ö’ – „H©ã∞¨ Î =∂~°=æ Ú |Ü«∞Å∞ Ñ¨~z° – hu 4. <Õ #Ñ¶∞¨ =ÚÅ KÕ`« – x[=ÚQÆñ *Ï=ñQÆ – h <≥#~°∞KÕ ##∞fl – h=Ù
„¿Ñ=∞Å`À_» Ç¨Ï$^ŒÜ∞« =Ú – xOÑ≤ =∞=Ú#_çÑO≤ Ñ¨Ù =∞Ü«∂º II*’ºuQÆII „|uHÕzuq II<Õ#∞II
157
346 ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«=Ú ã¨=∞~°Ê} 347
5. <å `«#∞=Ù <å`«‡Ü«Ú – <å‰õΩñ QÆeæ# =xfl – <å `«O„_ç ~ÚzÛuq – <å‰õΩ 2. =∂ "≥O_ç |OQÍ~°=ÚÅ∞ h"Õ – =∂‰õΩ#fl =~°=ÚÅ∞ h"Õ ´ =∂ ^ÕÇÏ¨ =ÚÖò –
h Hõ$Ñ¨ KÕ`« II<Õ#∞II =∂ Qˆ Ç¨Ï=ÚÖò =∂ rq`«=Ú h"Õ IIã¨$+≤Iì I
3. "≥ÅÖËx QÍe "≥Å∞`«∞~°∞Å∞ – qÅ∞"≥#· áê_ç ÃÑ~· ∞° Å∞ ´ qq^èOŒ |∞Öˇ#·
446 <å ã≤Å∞= n"≥#Å∞ – h Hõ~∞° }Ï =~°¬=ÚÅ∞ IIã¨$+≤Iì I
~å –aÅÇ¨Ïi (KåÜ«∞ :Ç¨ÏÖˇÅ∂Ü«∞ Ü«∞xáê_»∞ñ_ô) `å–„uÑ¨Ù@ 4. Ñïâ◊√^Œú „QÆO^äŒÑ¨Ù Ñ¨Å∞‰õΩÅ∞ – Ñ¨~°Ö’Hõ `Õ<≥ z#∞‰õΩÅ∞ ´ „Ñ¨Éèí∞ ÜÕ∞ã¨∞x
=∂@Å∞ – =∂ "≥Å∞æ ÉÏ@Å∞ IIã¨$+≤Iì I
ÜÕ∞ã¨∞! <å ã≤Å∞= <≥uÎ – ~ÚÑ¨C_»∞ <Õ – h ã¨∞=∂~°=æ Úñ |\ì̃u ´ <å 5. =∂^ŒO`« h^Õ =∞Ç¨ ^Õ"å – =∂ ~åA=Ü«∂º Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å ´ =∂ `«#∞=ÙÖò
ã¨fi[#=Ú Å<å^Œ~O° |∞#ñ – „`Àã≤##∞ Ñ¨Q*Æ ãË #≤ – <å ã¨=∞ãÎ̈=Ú h"≥QÍ =∂ „|`«∞‰õΩÖò =∂ Ü«∂=^•ã≤Î h"Õ IIã¨$+≤Iì I
~ÚHõ – <Õ ã¨~°‰õΩQ˘# <Õq∞Ü«Ú<£ IIÜÕ∞ã¨∞II 6. "Õ∞q∞K«∞Û HÍ#¯ ÜÕ∞áê\˜k? ÜÕ∞ „¿Ñ=∞ h‰õΩ ™ê\˜k? ´ "≥∂Hõ∆ <å^è•
1. Zxfl „â◊=∞Å∞ =zÛ# – Ö’HõÑÙ¨ \Ïâ◊ – Åxfl aè#fl=Ú <˘Ok# ´ ##∞fl ÜÕ∞ã¨∞„Ñ¨Éè’ - JOwHõiOK«∞qÉè’ IIã¨$+≤ìII
d#∞flx*ËÜ«∞ <Õ~°=Ù – ã¨#∞fl`«∞O_»∞#∞ ã¨fi~°æ=Ú – #xfl <å"≥·Ü«Ú#fl qQÆ xñHõ 7. `«O„_ç ‰õΩ=∂~° â◊√^•ú`«∞‡_® – „uÜÕ∞Hõ ^Õ= ™ÈÎ„`«=ÚÖò ´ ^•`« g"Õ <Õ`«g"Õ
– ##∞flñ QÆ^∞Œ Ñ¨Ù# ^≥=fi~°∞ IIÜÕ∞ã¨∞II – ^Õ"åk ^Õ=ÙO_»"Õ IIã¨$+≤ìII
–_ç.q._®xÜ«∞Öò
2. PÑ¨^ŒÖò ##∞ñ A\ì̃#ñ – *Ë~°∞^Œ∞ <Õ – <À Ñ¨~å`«Ê~° ~˘=Ú‡#ñ ´ „ÉÏ=
‰õΩO_»=Ù Ñü`«∞ñ_≥· h – ^•Ñ¨Ù *Ëi# "åxH˜<£ – ^•Ñ¨ =∂Ñ¨ÙK«∞ ãÖ`«ãÖa_ç
448 ã¨=∞~°Ê} „áê~°#÷
– ^è#Œ ∞ºñ *ËÜÚ« ^Œ∞ g"≥QÍ IIÜÕ∞ã¨∞II ~å –=ÚMÏi `å–J@
3. x#∞ñ „ÉËq∞OK≥_»∞ `«O„_çx – <å Ü«∂`å‡ – x#∞ ~°H˜∆Oz# „H©ã¨∞Î#∞ ´ H˘#∞=Ú =∂ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O|∞ – Å#∞ hHõiÊOK≥^Œ – =∞#Ü«∞=Ú #∞u
QÆ#∞=Úx#∞flñ *Á –zÛ# „Ñ≤Ü∂« `«‡#∞ – Ñ¶∞¨ # „`Õº‰õΩx x`«º=Ú<£ – Q˘#∞=Ú ~ÚOK«∞K«∞ ´ Ñ¶∞¨ #=ÚQÍñ QÆ$Ñ¨K`Õ « =∞=Úñ QÍ – z##∞ "Õ∞ "≥∞O`«ÜÚ«
##~°∞›Å – =∞#∞K«∞ h áê^Œ=ÚÅ ÔH~°QÆ∞K«∞ – #xâ◊=Ú#∞ h Hõ$Ñ¨ñ
~°H}
∆õ , áêÑ¨=Ú zO – `«#∞ q_çz ~ÚO HÔ #flñ_»∞<£ IIÜÕ∞ã¨∞II ^ŒÅO`«∞=Ú IIH˘#∞=ÚII
4. qâßfiã¨ Hõ=K«O|∞#∞ – "Õ∞#∞ x_ç – q*Ï˝Ñ#¨ =Ú KÕÜÚ« =Ú ´ âßâ◊fi`«O|QÆ∞ 1. |ÅÇ‘Ï#∞Å=Ú "Õ∞=Ú – |Å=O`«∞ñ_»=Ù h=Ù – |Å q∞zÛ =∞=Ú
~å[º=Ú#‰õΩ#∞ – ã¨^Ü Œ Ú« ñ_Ò „Ñ¨É∞íè =Ù #_»∞Ñ¨Ù – qâ◊fiã≤`=« Ú ÅaèOK«∞#@ #_»∞Ñ¨Ù=Ú ´ WÅ#∞ "Õ∞ q∞ñHõ „|`«∞‰õΩ k=ãÖ–|∞Å#∞ h Ñ¨^Œ ÉèHí KÎ̃ Õ
h – q#flÑ¨=Ú ã¨∞uÎ Ü«∞ø#∞QÍ IIÜÕ∞ã¨∞II <≥Ñ¨Ù_»ÅÜ«∞ ‰õΩO_»QÆ =∞=Ú‡ñ QÆ_»∞ x – ~°‡e# Ç¨Ï$^ŒÜ«ÚÅñ *Ëã≤ Hõ~°∞}#∞
– =O`«QÍx Ñ¨~°^Õt IIH˘#∞=ÚII
447 ã¨=∞~°Ê} 2. Ñ¶¨∞’~å~°}º=Ú Éèí∞q q –Kå~° ãÖHõe`«=Ú – Éèí∂i ÉèíÜ«∞OHõ~°=Ú ´ ^•i
~å –Ü«∞=Ú<åHõàÏº}˜ `å–J@ ÖËkñHõ h=Ù ^ŒÑÊ¨ – "Õ~Ô ™ê^è#Œ "≥∞K«@ñ QÍ#=Ú – HÀi =∞=Ú #O^Œix
h^Œi – *Ë~∞° H˘#∞ =∂~°=æ Ú#∞ EÑ¨Ù IIH˘#∞=ÚII
ã¨$+≤ìÑ≤`å – ã¨~Àfi#fl`å ´ ã¨=∞iÊO`«∞<£ – ã¨~°fiã¨fi=Ú<£ 3. QÆ`« =`«û~°=Ú# h – Ü«∞`«∞Å=∞ø Hõ$Ñ¨K`Õ « – Ñü`«∞Å =∞=Úñ QÍzu ´
1. Éè∂í q∞ PHÍâ◊=Ú h"Õ – Éè∂í ^è~Œ ° tY~°=ÚÅ∞ h"Õ ´ Éè∂í „Ñ¨[Å∞ h"åˆ~ – =u q#„=ÚÅ =∞QÆ∞K«∞ =∂=∂ – =∞`«∞ÅÖ’ h „¿Ñ=∞ñ ^ŒÅñK«∞K«∞ – =∞u
|Åâ∫~°º=ÚÅ∞ h"Õ IIã¨$+≤Iì I qÇ‘Ï#`Õ g_ç ~ÚñHõ x#∞ – ã¨``« `« =« Ú ¿ãqO`«∞ =∞Ü«∞º IIH˘#∞=ÚII
158
348 ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«=Ú ã¨=∞~°Ê} 349
4. D =`«û~°O|∞# – <≥=fi~°∞ =∂Ö’# – áÈ=Ù^Œ∞ iÅ#∞ q_çz ´ ^Õ= 450 Take my life, and let it be
"å~°Å∞ Éè∞í qx =^Œe – áÈ=Ù HÍÅ=Ú#O^Œ∞ñ k#flx – „`À=Ö’ "å~°Å#∞ 1. <å^Œ∞ „áê} "≥∂„Ñ¨É’è , <å^Œ∞ HÍÅ =∞O`«ÜÚ«
ã¨∞Y=ÚQÆñ – „É’=ñ ^˘_˘¯x áÈ=Ù =∞Ü«∞º IIH˘#∞=ÚII <Õ#∞ hHõiÊO`«∞#∞. x#∞fl ñ „|ã¨∞uÎ OÑ¨h
5. =∞=Ú‡#∞ qâßfiã¨ – =∂~°=æ ∞O^Œ∞# ^À_» – x=Ú‡QÆñ Q˘x áÈ=ÙK«∞ ´ <å^Œ∞ KÕ`«∞ ÖˇÑ¨C_»∞ |∞kú Ñ¨Ó~°fiHõO|∞
#=Ú‡ h „Ñ≤Ü∞« ¿ã=‰õΩÅ |$O – ^Œ=Ú‡#‰õΩ ã≤ÔúŒ |∞ÅQÆ∞ =∞‰õΩ– @=Ú‡Å#∞ h^Œ∞ ¿ã=ñ *ËÜ∞« h x#∞fl <Õ#∞ H˘Åfih.
"Õ∞ "≥ÚO^Œ∞@‰õΩ "Õ – QÆ=Ú‡QÍñ ÉÏ„`«∞Å#∞ *Ëã≤ IIH˘#∞=ÚII <å^Œ∞ HÍà◊√¡ Öˇãû¨ QÍ 3. ™⁄O`« "Õ∞Å∞ñ QÀ~°Hõ
6. â’^è#Œ Å Ü«∞O^Œ∞# – ÉÏ^èÅŒ Ü«∞O^Œ∞# – <À^•~°∞Ê =∂ H˘ã¨ñQÆ∞=Ú ´ h^Œ∞ „`À=ñ É’=h h^Œ∞ H©iñÎ QÀ~°∞^Œ∞
â’^è#Œ ÅKÕ =∂‰õΩ =∞iÜ«Ú#∞ – â◊√^Œ=ú ∞QÆ∞ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« O|∞ eK«∞ÛK«∞ – â’^è#Œ Öò <å^Œ∞ ã¨fi~° "≥∞#flñ_»∞ <å^Œ∞ #O`«~O° QÆ=Ú
h^Œ∞ ã¨∞uÎ ñ ÉÏ_»h ã‘fiHõiOz ÜÕ∞Å∞=Ú
Ñ¶e¨ ~ÚOÑ¨ñ *ËÜÚ« =Ú – ÉÏ^èHŒ =õ Ú‡Å∞ QÍHõ Ü«ÚO_»ñ IIH˘#∞=ÚII 2. <å^Œ∞ <À~°∞ x`«º=Ú <å^Œ∞ xO_»∞ „¿Ñ=∞#∞
7. D Ö’Hõ ^Œ∞óY=Ú – ÖˇÅ¡ <Õy# Ñ≤^ŒÑ¨ – h Ö’Hõ=Ú#∞ *Ë~°ñQÆñ ´ h^Œ∞ É’^èñŒ |Å¯ h hHõiÊO`«∞ <≥ÑC¨ _»∞
áêÅ∞=∂ÅHõ "Õ∞=Ú =∂=∂ – Ñ¨~∞° QÆ∞ <≥`ñÎ« QÆ∞ ™êÜ«∞ q∞"≥∂‡ – ÜÕ∞eHÍ h <å^Œ∞ ™⁄=Ú‡ ™⁄`«∞ÅÎ ∞ ##∞fl h^Œ∞ ™⁄`«∞QÎ Í
Hõ~=° ÚÅ#∞ =∞ – "≥∞‡Ñ¨Ù_»∞ Q˘x #_»∞=OQÆ <Õ~∞° Ê IIH˘#∞=ÚII h‰õΩ x`«∞Î <≥ÑC¨ _»∞ h =OwHõiOK«∞=Ú.
8. ^Œ∞i`«O|∞ ÖˇÅ#¡ ∞ – QÆ~∞° }KÕñ QÆ_yç h – Ñ¨~=° ∞O^Œ∞ =∞=Ú *Ë~∞° Ê=Ú ´ – „á¶ê<≥ûãπ i_ô¡ Ç¨Ï=QÆæÖò
x~°`=« Ú#∞ "Õ∞ =∞K«@ h Hõ$Ñ¨ – qiq <≥O`«ÜÚ« ÉÁQÆ_∞» K«∞#∞ =∂ – J#∞ : *Ï<£ JÉˇs¡
Hõ~=° ÚÅ#∞ |OQÍ~°∞ g}ˇÅ∞ – "≥~=° ÙQÍñ Q˘x q∂@∞K«∞O^Œ∞=Ú IIH˘#∞=ÚII 451 h z`«"Î ∞Õ ã≤kOú K«∞ „Ñ¨É∂íè
– =∂^èŒ=Éèí‰õΩÎÅ ^•g^Œ∞ ~å –â◊OHõ~åÉèí~°}O `å–Pk
449 Have Thine own Way Lord 1. ã¨~°fiz`«ÎO|∞ h^Õ#Ü«∂º – ã¨fi~°∂Ñ¨q∞K«∞Û ‰õΩ=∞‡i"Õ ´ ™êÔ~ÃÑ· #∞#fl
=∞O\˜#Ü«∂º – ãïÜ≥ÿ∞# áê„`«<£ *ËÜ«Ú=∞Ü«∂º – ã¨ˆ~fiâ◊fi~å <Õi‰õΩÎO_»#∞
1. h z`«ÎO ÉË#∞ – h z`«ÎOÉË ÉÏQÆ∞KÕÜ«Ú #<£ – =Ú\ì̃„Ñ¨Éè’ ã¨~°fi^• x<Õfl ¿ãqO`«∞#∞ IIã¨~°fiII
<Õ#∞ =∞\ì̃x – F ‰õΩ=∞‡s! hˆH ã¨=∞ãÎ̈ – â◊HÎ̃ <˘Ñ¨C<£ II
h HÀÔ~¯n~° – #<£ n~°∞Û=∂ 4. h ~Ú+ì̈OÉË#∞ – h ~Ú+ì̈OÉË 2. „Ñ¨Éèí∂! ã≤kúOK«∞ h z`«Î"Õ∞ – „áêi÷OK«∞K«∞O\˜ h ã¨xflkè ´ ÑïHÕÑ¨Ù
h‰õΩ ÖÁOÔQ^Œ<£ – F „Ñ¨É∞íè "å II h Ü«∂`«‡`À_» –#<£ xOÑ¨Ù=∂ #hflk=ãÖ|∞# – Ñïâ◊√„Éè"í ∞≥ #ÿ Ç≤Ï=∞=ÚHõ#fl –Ñïâ◊√^Œ∞<ú £ *Ëã≤ áêeOÑ¨Ù=∂
2. h =∂~°Oæ ÉË#∞ – h =∂~°Oæ ÉË <åÜ«∞O^≥Å~¡ ∞° – „H©ã∞¨ <Î E
£ _»<£ – áêÑÖ|∞É’= ##∞ QÆ_∞» QÆ∞=∂ IIã¨~fi° II
<Õ_∞» ##∞fl Ñ¨–iâ’kèOK«∞ h Ü«∂nè#O|∞ – ##∞flOK«∞HÀ 3. h z`«"Î ∞Õ ã≤kOú K«∞ „Ñ¨É∂íè – x<Õfl „áêi÷O`«∞ <å ~°HH∆õ Í ´ hK«=∞ø QÍÜ«∞=ÚÅ
â◊√kú*Ü
Ë Ú« "≥∂ – ÜÕ∞ã¨∂ ##∞fl 5. JÑ¨C_»∞ <Õ#∞ – h suQÍ<£ KÕ`«#∞ – x`«ºO|∞ Hõ$Oy JÅã≤Ü«ÚO_» –x["≥∞ÿ# ã¨~°fiâ◊‰õΩÎO_»"Õ – h
h ã¨xflkèÖ’ – "≥∂HõiO`«∞<£ II `«Ñ¨ÊHõ*Ë`«∞ – <À „Ñ¨Éèí∞"å KÕ`«|\ì̃#<£ ~°H˜∆OÑ¨Ù=∂ IIã¨~°fiII
3. h HÀÔ~¯ ÜÕ∞ã¨∞ – h HÀÔ~¯ÜÕ∞ WÑ¨C_Õ h^Œ∞ – ¿ã= *ËÜ«Ú<£ 4. P`«‡ã¨fi~°∂Ñ¨ h z`«"Î ∞Õ – Jxâ◊O|∞ K≥Å∞¡ WÇ¨ÏÑ¨~=° Ú# ´ JkèHOõ |∞QÍ
<Õ QÍÜ«∞OÉÁOk – JÅã≤u<£ JÑ¨ÊyO`«∞ <å – ã¨=∞ãÎ̈O|∞ II #hfl Ü«∂`«‡`À –P=iOÑ¨Ù"≥∂ <å ~°HH∆õ Í – JO^Œ~∂° <åÖ’ „H©ã∞¨ xÎ E_» –
– Z.Z. á⁄ÖÏ¡~ü P`«‡`À ##∞fl xOÑ¨Ù=Ú ^Õ"å IIã¨~°fiII
J#∞ : ZO.*Ë.~å=∂OAÅ∞ – Z.KåÔ~¡ãπ H˜xûOQÆ~ü
159
350 ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«=Ú ã¨=∞~°Ê} 351
452 Thy life was given for me 4. K≥ÑÊ¨ ~åx ÉÏ^èÅŒ <£ 5. h Hõ=∆ ∂Ñ¨}=Ú<£
á⁄O^Œ∞K«∞ ã≤ÅfiÃÑ· ~°H}
∆õ =∂~°=æ Ú<£
1. ã¨=∞$kú r==Ú h =xfl =∂xu zOku ~°H=Îõ Ú JHõ∆Ü«∞ÉèÏQÆº=Ú<£
ãÖÑüÎ <å‰õΩñQÍ Ü«∞xfl `«ºlOzu z=Ùfi# „É’=#∞ PtOz `≥zÛu<£
ãÖ`«ÑÎ̈ "≥ÚO^Œ∞K«∞ñ h ˆHq∞ `«ºlO`«∞<£? zO`«Å hÔH· Ü≥∂iÛu hÔH· ~°Hõ∆} `≥zÛu<£
Kå=Ù#∞ ÉÁOku 4. <åâ◊O|∞#∞O_ç #<£ zO`«Å <À~°∞Î"å? <åˆHq∞ ~Ú`«∞Î=Ù?
<åÔH· Kå"˘Oku ~°H˜∆OK«∞@‰õΩ#∞ – „á¶ê<≥ûãπ i_ô¡ Ç¨Ï=~°æÖò
hÔH· ÜÕ∞q∞ KÕ`«∞<£? ÖˇH˜¯OÑ¨ â◊Hõº=Ú
2. <≥=∞‡~Ú# ~å[º=Ú
<Õ<˘O^Œ∞ ÖÏQÆ∞#
HÍx qKå~°"∞≥ ÿ
h „â◊=∞ Ö’iÛu
454 I am Thine, O Lord, I have heard Thy voice
h <≥„`«∞ HÍ~°∞ÛK«∞ hÔH· <Õ<À~°∞Î<å? 1. <Õ h"åñ_»<≥· Ü«ÚO_»ñ QÀÔ~^Œ<£ <å^Œ∞ <å`«‡ x#∞fl xsH˜∆OK«∞
h „áê} q∞zÛu 5. <å áêÑ¨ =∞xflOÑ¨Ù<£ ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ≤Ü«∞ ~°Hõ∆HÍ h z`«ÎO|∞ <å^ŒQÆ∞<£
<å Ü«∂`«‡ñ „É’zu ~°H}
∆õ º =∂~°=æ Ú h=Ù K«∂Ñ¨Ù „¿Ñ=∞#∞ QÍOzu<£ 3. h^Œ∞ ã¨xflkèÖ’ xñHõ #∞O_»
hˆHq∞ ~Ú`«∞Î#∞? JHõ∆Ü«∞ ÉèÏQÆº=Ú ##∞fl ñ *Ë~°∞Û h^Œi<£ <≥O`« `«∞+≤ì <åHõQÆ∞<£
3. h `«O„_ç ~ÚO\˜x <åtOz `≥zÛu II ##∞flñ *Ë~∞° Û KÕ~∞° Û KÕ~∞° Û ¿ãflÇ≤Ï`«∞x =∂@ÖÏ_≥^<Œ £
h ã≤OÇ¨ã¨#=Ú<£ <å Hõxfl `≥zÛu ~°Hõ∆HÍ ã¨~°fiâ◊HõÎ „Ñ¨Éèí∞`À
h Q“~°=O|∞#∞ hˆHq∞ `≥KÛ≥ ^Œ<£ ? h=Ù Ñ¨_¤» ã≤Åfi‰õΩ<£ 4. h^Œ∞ k=º „¿Ñ=∂uâ◊Ü∞« =Ú
– „á¶ê<≥ûãπ i_ô¡ Ç¨Ï=~°æÖò ##∞flñ *Ë~°∞Û KÕ~°∞Û KÕ~°∞Û WÇ¨Ï |∞kú HõO^Œ^Œ∞
~°Hõ∆HÍ Ñ¨~°=∞O^Œ∞# ^•x „âı+¨ª`«
453 I gave my Life for Thee QÍÜ«∞Ñ¨_»¤ „Ñ¨Hõ¯‰õΩ<£ II <Õ ##∞ÉèíqOK≥^Œ<£
1. ãÖÑ¨Ó~°‚ r==Ú <å „áê}q∞zÛu 2. ##∞fl ñ „|u+ª̈Ñ¨~°∞Ûq∂ <å^è•
ãÖÑüÎ h‰õΩ QÍ<£ <å „áê}q∞zÛ „áÈzu h^Œ∞ Hõ$Ñ¨=Å¡<Õ
ãÖ`«ÑÎ̈ "≥ÚO^Œ∞K«∞ <åˆH q∞zÛuq? –„á¶ê<≥ûãπ *Ë<£"Õ<£ PÖòû\©<£
Kå=Ù#∞ ÉÁOku 3. <å `«O„_ç ~ÚO\˜x J#∞ : *ËHõÉò KÕO|ˆ~¡<£
hÔH· Kå=Ù#∞ ÉÁOku <å ã≤OÇ¨ã¨#=Ú<£ 455 All to Jesus I surrender
<åˆHq∞ KÕ`∞« =Ù? <å QÍ~°=O|∞#∞ 1. ÜÕ∞ã¨∞™êq∞ h‰õΩ <Õ#∞ II <å ã¨=∞ãÎ̈=Ú
2. <≥=∞‡~Ú# ~å[º=Ú <å "≥Å=¡ ∂xu <å ã¨=∞ãÎ̈ q∞`«∞#Î ∞ <å ã¨=∞ãÎ̈=Ú
h "˘O^Œ∞ÖÏQÆ∞# <å "≥Å=¡ ∂x=zÛu h ã¨xflkèÖ’ =ã≤Oz <å ã¨∞~°HH∆õ Í h H˜`∞« Î
<å <≥„`«∞ HÍ~°∞ÛK«∞ h"Õ q∞K≥Û^Œ=Ù? Pâ◊`À ¿ãqO`«∞#∞ <å ã¨=∞ãÎ̈=Ú II
160
352 ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«=Ú ¿ã= – „ÑüÑ¶Å¨ =Ú 353
2. ÜÕ∞ã¨∞™êq∞ hÔH <Õ#∞ 4. h‰õΩ ##∞fl ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨Éèí∂ 457 „H©ã¨∞Î H˘~°‰õΩ ¿ã=
^Àã≤ ÖÁyæ „"≥ÚÔH¯^Œ<£ DÜ«∞<Õ<≥ ÜÕ∞yu ~å –Y~°Ç¨Ï~°„Ñ≤Ü«∞ (KåÜ«∞ : „Ñ¨Éèí∞"å ÑÖÑ¨Ù=∂) `å–Pk
fã≤"Õ`«∞ Ö’HõÜ«∂â◊Öò h^Œ∞ „¿Ñ=∞â◊HÎ̃ xOÑ¨Ù
ÜÕ∞ã¨∞ KÕ~∞° Ûq∞Ñ¨C_Õ. h^Œ∞n"≥ xÜ«∞º"Õ. N ÜÕ∞ã¨∞x "Õñ_»∞ – =∞#™ê – ¿ãqOÑ¨"Õ <Õñ_»∞ ´ h Ü«∞Ñ¶∞¨ =ÚÅ#∞
3. <Õ#∞ h"å_»#∞ ÜÕ∞ã¨∞ 5. ÜÕ∞ã¨∞ h^≥ <å ã¨~åfiã≤Î ÉÏÑ≤Ü«Ú x#∞ <≥_» – ÉÏÜ«∞Hõ Hõ_»∞ ã¨Ç¨Ü«∞=Ú *ËÃã_ç IIN ÜÕ∞ã¨∞II
h=Ù#∞ <å"å_»=Ù Ç¨ ã¨∞*ÏfiÅ<£ ÉÁOku
h=Ù <Õ#∞ <ÕH=õ ∂Ü≥∞ Ç¨ ã¨∞~°H}
∆õ Ï#O^Œ=∂ 1. áêÑÖ|∞Å∞ g_ç – Ñ¨âßÛ – `åÎÑ|¨ O|∞#∞ QÆ∂_ç – ^•Ñ¨Ù# *Ë~∞° =Ú –
h â◊√^•ú`«‡ ™êHõ∆ º=Ú. Ç¨ÏÖˇ¡Å∂Ü«∂ ™ÈÎ„`«=Ú. ^ŒÜ«∞QÆÅ „Ñ¨Éèí∞=Ù h – áêÑ¨=Úñ ÉÏÑ≤Ü«Úñ áêeOK«∞#∞ ^èŒ~° II„j ÜÕ∞ã¨∞II
J#∞ : ZO. l. ~å=∂OAÅ∞ 2. ^Õ=Ùx =∞~°∞=‰õΩ=Ú – ^≥=· – ¿ã=#∞ =∞~°∞=‰õΩ=Ú ´ r=Ñ¨Ùñ „`À=#∞ –
¿ã= – „ÑüÑ¶Å¨ =Ú ã≤~ú =° ÚQÆ #_»∞=#∞ – áê=# =∞#ã¨∞#∞ – „ÉÏÑ¨ÙQÆ xK≥Û_ç IIN ÜÕ∞ã¨∞II
3. ~°HõÎ=Ú zOkOK≥ñ – „Ñ¨Éèí∞=Ù – ~°HÎ̃`À h H˘~°‰õΩ ´ ~°HõÎÑ¨Ù @∂@Å –
456 ¢HÔ ã· =Î̈ ¿ã= â◊HÎ̃x #q∞‡# – =ÚHÎ̃ HõÅ∞QÆ∞#∞ – ÉèíHÎ̃`À h=Ù IIN ÜÕ∞ã¨∞II
~å –™ê"Õi (KåÜ«∞ : `«#∞=Ù <å kkQÀ) `å–~°∂Ñ¨Hõ=Ú
4. ã≤Å∞=ÜÕ∞ h Ñ¶¨∞#=Ú – „H©ã¨∞Î – ã≤Å∞=ÜÕ∞ h ^èŒ#=Ú ´ ã≤Å∞=ÜÕ∞
ãÖ`«ãÖ|∞# =`«∞Î – ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞x z`«Î – "≥∞O`«Ü«Ú <≥~°"Õ~°Û#∞ ´ =O`«Å∞ ÉèÏQÆº=Ú – `«∞Å∞=Å HÔ Å¡#∞ –ã≤Å∞= =Å#<Õ –HõÅ∞QÆ∞#∞ ~°H} ∆õ IIN ÜÕ∞ã¨∞II
q_ç <å^Œ∞ – #O`«~O° QÆ=Ú Hõ^∞Œ ~° – <≥O`À qâßfiã¨=Ú# – "≥O@ =`«∞#Î ∞ – |∞#=∞Å¡ ÉˇO[q∞<£
„|Éèí∞"å IIãÖ`«II
1. ã¨∞~°∞z~°=∞QÆ∞ =∞iÜ«∞ – ã¨∂#∞x Ü«∂[˝Å∞ – t~°=Ú# x_çH˘O^Œ∞#∞ ´ 458 ¿ã= H˜^Õ Ü«ÚHõÎ ã¨=∞Ü«∞=Ú
=∞iÜ«∞ =∞#ã¨∞`À – =∂~°=Î ∞‡ Hõ~=° ÚÅ`À ñ – |~°=∞ ™œYº=Úñ ÉÁO^Œ –
~å –™œ~å„+¨ì `å–J@
ÉèíHÎ̃`À ¿ãqO`«∞ IIãÖ`«II
2. <å~åA ¿ã= ^Œ∞ – ~°ƒù~°"≥∞ÿ ÉÏ^èŒQÆ #∞#fl – ÉèÏ~°O|∞QÆ#∞ ^ÀñK«^Œ∞ ´ „Ñ¨Éèí∞ ¿ã= H˜kÜÕ∞ ã¨=∞Ü«∞O|∞ – „Ñ¨[Å q=∞Å – Ñ¶¨Å=ÚÅ <˘O^Œ
™êÔ~™êÔ~‰õΩñ ^Œ#^Œ∞ – K«Hõ¯x zé∞#=Ùfi – "åiOz ÉèÏ~°=Ú<£ – nè~°`« <˘ã¨ xkÜÕ∞ ã¨=∞Ü«∞O|∞ II„Ñ¨É∞íè II
QÆ∞#∞ IIãÖ`«II 1. =∞~°}O|∞ |_»Ü«∞Hõ =Ú<Õfl – Ñ¶¨∞’~° – `«~°"≥∞ÿ# áêáê`«∞‡ – Å~°ã≤ QÆ∞}
3. HÍ~°∞}º=Ú# <å^Œ∞ – HõÅ‡+¨=∞Ü«∞ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« – ÉèÏ~°=ÚÅ#∞ "≥∂ã≤u ´ P Ñ¨_»ñQÆ – #~°Hõ "Õ^Œ#ñ ÉÏÑ¨Ù H˘~°‰õΩ – ^Õ=Ùñ 1_»i=Úi `«i Ü≥∞O`À–
~å[º=Ú#ñQÆÅ – Ü«∂ã≤ÎÔH· <å z`«Î – =∂Åã≤OÑ¨ñQÆ <≥uÎ – Ü«∞O^Õ ã≤ú~°=ÚQÆ Hõ~∞° }`À <˘ã¨ñQÔ ñ II„|Éè∞í II
#∞OK«∞ IIãÖ`«II 2. Hõ~∞° } QÆÖ_æ̌ ç k=ã¨=ÚÅÖ’ – h=Ù – Ñ¨~=° ∞ ÉèÏQÆºO|∞Å∞ – |_»ÜÚ« OQÆ
4. D Ü«Úifi <Õñ*ËÜÚ« – ¿ã=‰õΩ Ñ¶Å¨ =ÚÅ∞ – h KÀ@ñ QÆ#∞ñQ˘O^Œ∞<Õ ´ =K«∞Û – =∞~°}O Éˇiñy# r"å`«‡ – Ü«∞kÌ – =∞éK≥^qŒ k Ü≥∞O`À –
HÍÜ«∞O c^èŒ~° – Hõ~°‡ÅO QÆ~°Ñ≤# – <å Ü«∂ã≤Î <å Ç¨Ï$^ŒÜ«∞ – =∂Ö’ Hõ=Ú# 2
J~°∞^≥· Ü«Ú#flk <å II„Ñ¨Éèí∞II
=∞O_»∞ IIãÖ`«II 1 2
– "≥ÚÅ`å\˜ q^•º#O^Œ=Ú =∞Oz. Pâ◊Û~°º=Ú.
161
354 ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«=Ú ¿ã= – „ÑüÑ¶Å¨ =Ú 355
3. Ñ¨âßÛ`åÎÑÖ |<≥_ç `«Å∞Ñ¨Ù – =¸Ü«∞ñ – |_»∞=∞ ^Õ=Ùx Hõ~°∞}Ï – ÉèÏQÆº 460 ã¨∞"å~°Î „Ñ¨H@
õ #
=∞#∞ `«Å∞Ñ¨Ù – xâ◊ÛÜ«∞=∞O|∞QÆ "ÕÜ∞« ñ|_»∞ – <≥O`À – Ü«∂â◊Û~°ºHõ~=° ∞ø – ~å –Ç¨ÏiHÍOÉè’l (KåÜ«∞ : ZO`À ã¨∞O^Œ~°"≥∞ÿ#q) `å–„uÑ¨Ù@
#=# =∞QÆ∞Ñ¨_»^Œ∞ II„Ñ¨Éèí∞II
Kå@∞ñ_ç â◊√Éèí"å~°Î#∞ – É’^èŒ‰õΩÖÏ~å – Kå@∞ñ_ç â◊√Éèí"å~°Î#∞ ´ *Ï@∞ñ
4. ™ê~°ã¨º"≥∞ÿ# HÍ~°º=ÚÅO – *ËÜ«∞ – ã¨=∞Ü«∞ =∞<≥_ç `«Å∞Ñ¨Ù – ã¨~°QÆ _ç â◊√Éèí"å~°Î – ã¨HõÅ ~å„+ì̈=ÚÅÖ’ñ – *Ï\ÕK«∞ó_»x K≥ÃÑÊ – _è®\˜QÆñ „Ñ¨Éèí∞
=¸Ü«∞|_»∞<£ – 1"å~°Hõ =∞$u ÉÁO^Œ∞#Ñ¨Ù_Õ – QÍHõ – ™ê~° HÍ~°º=Ú Åxfl ÜÕ∞ã¨∞ II*Ï@∞ñ_çII
– [Hõ¯ñQÍñ *ËÜ«Ú II„Ñ¨Éèí∞II 1. Ö’Hõ=Ú#∞ „¿Ñq∞Oz – Ö’Hõ~H° } ∆õ H˘é‰õΩ – „áêHõ@O|∞QÆ ã¨∞`«∞xñ –
5. QÆ`« k#O|∞ÅÔH· ã¨∞ÎuO`«∞<£ – q∞QÆ∞Å – Hõiî#O|∞Öˇ·#\ì̃ – QÆO_»=ÚÅ |OÃÑ ^Õ=Ùñ_»@OK«∞ñ II*Ï@∞ñ_çII
#∞O_ç – „Ñü k#O|∞#∞ ^ŒÑÊ≤ OK«∞K«∞ – <≥O`À – q∞uÖËx Hõ$Ñ¨K`Õ « – 2. â◊„`«∞=ÙÅ ~°HO∆˜ Ñ¨ – q∞„`«∞ñ_»∞QÍ =zÛ ´ "≥∞„ÿ u #ã¨∞=Ù xzÛ – =∞~°Å
„|uHÕK«∞ =∞#Åñ II„|Éè∞í II ÖËK#≥ @OK«∞ñ II*Ï@∞ñ_çII
6. huÜ«Ú`«∞ÅQÆ∞ Éèí‰õΩÎÖÏ~å – =∞# – áê`«Hõ=ÚÅ‰õΩñ [zÛ – Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞x 3. Z\ì̃ áêÑ¨Ù Öˇ#· ñ – |\ì̃ ÜÕ∞ã¨∞x =∂@ ´ k@ì=ÚQÆ #q∞‡#ñ – |@∞ìQÆ
Hõq∆ ∞~ÚOK«∞ñ II*Ï@∞ñ_çII
– „Ñ‘u „"≥Ú‰õΩ¯Å∞ K≥e¡OK«∞^Œ=Ú – #∂`«fl – =`«û~°=Ú „Ñ¨Éèí∞ – ã¨∞ÎuÔH·
„|`«∞‰õΩ^Œ∞=Ú II„Ñ¨Éèí∞II 4. Ç¨Ï$^ŒÜ«∞ â◊√kúx QÀi – ã¨^ŒÜ«Úñ_»QÆ∞ ~°Hõ∆‰õΩxñ ´ Ñ¨kÅ=ÚQÆñ „áêiúOÑ¨ñ
– Ñïâ◊√^•ú`‡« <˘ãÖQÆ∞ñ II*Ï@∞ñ_çII
459 Z=~°∞ „Ñ¨É∞íè x Ñ¨H=∆õ Ú# #∞<åfl~°∞? 5. #q∞‡ ÉÏÑ≤ãÎ ‡¨ O|∞ – <≥q∞‡ñ ÉÁOk# =∞#∞A ´ e=Ú‡QÆñ ÉÁO^Œ∞^Œ∞ –
iÅ#∞ Ñ¶∞¨ # ~°H} ∆õ =Úñ II*Ï@∞ñ_çII
~å –Ü«∞^Œ∞‰õΩÅHÍOÉè’l (KåÜ«∞ :Z=~°∞ ÉèÏQÆº=O`«∞ Ö∫^Œ∞~°∞) `å–Pk 6. WO^Œ∞ #O^Œ∞ q∞‰õΩñ – ÉÁO^Œ∞QÆ <˘ã¨ñQÆ∞#∞´ ãÖkÜ«∞=Ú ÖË‰Ωõ O_» ã¨HÅõ
Z=~°∞ „H©ã¨∞Î "≥·Ñ¨Ù #∞<åfl~°∞ – Z= ˆ~ã¨∞x "å~°∞ – ~å*∫ ´ k=º ÜÕ∞ã¨∞ ÉèÏQÆº=Ú Å#∞K«∞ñ II*Ï@∞_çII– –Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^èŒ=Ú
„Ñ¨Éèí∞x H˘~°ÔH· – Ü≥∞=~°∞ ¿ã= KÕÜ«ÚK«∞ #∞O^Œ∞ IIÔ~=~°∞II 461 P`«‡Å ãÖáê^Œ#=Ú
1. <åâ◊#O |QÆ∞ <å`«‡Å ÔHÅ¡ – <å„â◊Ü«∞ ~°Hõ∆‰õΩñ_Ò – „H©ã¨∞Î ´ ÜÕ∞ã¨∞#∞ ^≥ÅÊ ~å –=ÚMÏi (KåÜ«∞ : Hõ~°∞}™êQÆ~°) `å–Pk
Ö’Hõ=Ú#∞ – qãïO˚ z ¿ã=ñ*ËÜ∞« II<≥=~°∞II
P`«‡Å#∞ ãÖáêkOÑ¨ñ #QÆ∞ – P`«‡ |Å=Ú# xk KÕÜ∞« #QÆ∞ ´ P`«‡
2. ÅÜ«∞=Ú QÍx ÜÕ∞ã¨∞ â◊HÜ Î̃ ∞Õ – [Ü«∞=Ú á⁄O^Œ∞#∞ – PÜ«∞# ´ „Ñ≤Ü∞« =∞ø ãÖáê^Œ#=ÚHõ#fl – #Hõ∆Ü«∂#O^Œ=Ú ÖË^Œ#fl – Ü«∂`«‡Å#∞ "≥^ŒH˜ ~°H˜∆OÑ¨
Ãã#· º=∞O^Œ∞ñ *Ëy – ã¨~Ú`å#∞ <≥kiOz QÔ Å∞= II<≥=~°∞II <å`«‡Å HÍÑï Ü«∂# u_ç II<å`«‡Å#∞II
3. =∞~°}=∞O^Œ∞ QÆ∂_» =∂‰õΩñ – QÆ~∞° }ñ EÑ≤# ÜÕ∞ã¨∞ h H˘ ´ =∞~°∞Å"≥∞ÿ 1. ^è#Œ =ÚHõ#fl <å`«‡ ãÖáê – ^Œ#=Ú "Õ∞Ö∫ ^•x ãÖáê ´ ^Œ#=Úñ QÀi
"Õ∞=∞O^Œé=Ú h – ^ŒiH˜ñ *Ëi Ü«Ú<åfl=Ú IIZ=~°∞II =∞# ~°Hõ∆‰õΩñ_»∞ – ^è•~°áÈÃã#∞ ^Œ# ~°HõÎO|∞ II<å`«‡Å#∞II
– \˜.QÆ∞~°=Ü«∞º 2. Hõ}∆ Hõ}
∆ =Ú <≥O^Œé’ #tOÑ¨ – *ÏeÖË^Œ h=Ù ã¨∞dOÑ¨ ´ J}ñ‰õΩ=`À
1
ãÖ`«`«=Ú ##∞k# "≥ÚHõ Ü«∂`«‡ – <≥·# ~°H˜∆OÑ¨ñQÆ ^ŒÜ«∞ ~å^• IIÜ«∂`«‡Å#∞II
162
356 ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«=Ú ¿ã= – „ÑüÑ¶Å¨ =Ú 357
3. Ñ¨~∞° Å Ü«∂`«‡ q"≥∂K«#O|∞ – „Ñ¨É∞íè =Ù HÀ~°∞ |Ç¨ï=∂#O|∞ ´ Ñ¨~^° ∞Œ ñ 5. WÇ¨ÏÑ¨~=° ÚÅ x#∞QÍHõ „¿Ñ=∞`À – Z=ix Q˘eK≥^=Œ Ú? – Z=ix „¿Ñq∞OÑ¨
_Ò „H©ã∞¨ #Î ∞ h"≥@∞¡ – =\ì̃ KÕ`∞« Å`À ^Œi≈O`«∞ II<å`«‡Å#∞II =â◊"∞≥ ? ´ qÇ¨ÏiOK≥^=Œ Ú ÜÕ∞ã¨∞x "≥O|_ç – =∞Ç≤Ï=∞ ~å[º=Ú# ÜÕ∞ã¨∞x
4. hu=∂~°=æ Ú ##∞ãïOÑ¨ – x`«º=Ú#∞ [Hõ¯ñQÆ =iÎOÑ¨ñ ´ áê`«‰Ωõ Åñ Q˘Å∞=QÆ II[Ü«∞„Ñ¨É∞íè II
„kÃÑÊ_»∞ ã¨^Œƒù‰õΩÎÖò – *’º`«∞Å@∞¡ „|HÍtOK≥^Œ iñHõ II<å`«‡Å#∞II – Z. KåÔ~¡ãπ H˜xûOQÆ~ü
5. r`«<å`«O|∞Å∞ ÖË=x – ã≤Q∞Æ Ñæ _¨ ‰» Ωõ q∞k HÍ^Œx ´ „Ñ‘u`À <å`«‡Å#∞
QÆ_Oç Ñ¨ – hu =∞Ç≤Ï=∞ =∞‰õΩ@O|∞Å∞<Ò II<å`«‡Å#∞II 463 ã¨∞"å~°Î ¿ã"åÉèÏ~°=Ú
6. h Ü«∞=¸Åº `«~∞° }O|∞Å – h „Ñ¨âã◊ ^Î¨ •#O|∞Å ´ "Õ~ÚÜÕ∞Å h ã¨~fi° O|∞
– qÉè∞í x ¿ã=‰õΩ h =iÊOK«∞ II=∂`«‡Å#∞II ~å –P#O^ŒÉè̌·~°q (KåÜ«∞ : ZO`À ã¨∞O^Œ~°"≥∞ÿ#q) `å–„uÑ¨Ù@
– =∞Öˇ¡Å ^•g^Œ∞ ÉèÏ~°"≥∞ÿ#k ¿ã= – =∞~°}=Ú Hõ#fl – ÉèÏ~°"≥∞ÿ#k ¿ã= ´ Ñ¶¨∞’~°#~°HõÑ¨Ù
^•i – KÕi #_»K_≥ "ç åi<£ *Ëi "åi`À – ãÖ„Ñ¨kOz „Ñ¨É∞íè =Ù#∞ K«∂Ñ≤ –
462 ÜÕ∞ã¨∞#∞ "≥O|_çOK«∞=Ú Ñ¶¨∞’~°#~°HõÑ¨Ù ÉÏ^èŒÅxflÜ«Ú – ‰õÄi‡`À q#*ˇÑ≤Ê – "≥∂Hõ∆Ñ¨Ù – ^•iH˜x –
~å –â◊OHõ~åÉèí~°}=Ú `å–Pk #_çÑO≤ z – ÜÕ∞ã¨∞x – ^•Ñ¨Ù#‰õΩ #_çÑO≤ K«∞^•i II
[Ü«∞„Ñ¨É∞íè ÜÕ∞ã¨∞<≥ "≥O|_çOK«∞K«∞ – [Ü«∞=ÚQÆ #_»K^≥ =Œ Ú – ÜÕ∞ã¨∞`À
[Ü«∞=ÚQÆ "≥_Ö» ^ˇ =Œ Ú ´ „Ñ≤ÜÚ« _»Q∞Æ ÜÕ∞ã¨∞x „¿Ñ=∞#∞ K«qQ˘x – Ñ¨Ü∞« #=Ú 1. ^Œ∞i`«^∞Œ ~°uæ #t~ÚOK«∞ "åixEz – Ñï`åÑ¨ – "≥ÚO^Œ=ÅÜ«Ú<£ ´
*ËÃã^Œ =∂ „Ñ¨Éèí∞ "≥O|_ç II[Ü«∞„Ñ¨Éèí∞II =∂~°=∞#ã¨∞ <˘Ok – KÕi „Ñ¨Éèí∞x`À Hõeã≤ – Ñ¶¨∞’~°áêÑ≤x <Õ#x – "Õ_ç –
1. P^Œ~} ° Ü«Ú JkèH|õ Å=Ú#∞ P`«‡Y_»=æ Ú#∞ – J=xÖ’ JO^Œi ~°HÜ ∆õ Ú« #∞ ã≤Å∞= ^è•ºxOz ´ ^Œ∞i`«=ÚÅ#∞ – KÕÜ∞« #x f~å‡#=ÚÅ#∞ KÕãH≤ ˘x –
´ P^Œ~°≈OÉ∫ PÜ«∞# "åHõº"Õ∞ – Jxâ◊=Ú =∞#H˜Å =∂~°æ=Ú K«∂Ñ¨QÆ ~°H˜∆OÑ¨|_ç#k QÆ∞~°∞`«∞QÆ ™êHõ∆ ºO|∞xK«∞Û@ÜÕ∞ ^•i II
II[Ü«∞„Ñ¨Éèí∞II 2. „Ñ¨^äŒ=∞ ^Œâ◊ÉèÏQÆO|∞Å – „Ñ¨Éèí∞#‰õΩ xzÛ – „Ñük#=Ú „áêi÷OÑ¨ =Öˇ<£ ´
2. ^èŒ~° q~À^èŒ∞Å∞ =∞=Ú‡ A@ìQÆ – ^Œi *ËÔ~^Œ "Õ∞ã¨∞<£ – „Ñ¨Éèí∞x ^Œi*ËÔ~^Œ J^è=Œ ÚÅQÆ∞ – c^ŒÅ‰õΩ <å^è•~°=ÚÅ <˘ãÿ –qkèQÆ Éè‰í Ωõ ÅÎ – <å^ŒiOz –
"Õ∞=Ú ´ ^è•„u ^Œ∞~åâ◊Å _»O|=ÚÅxfl\˜ – "≥∞„ÿ ux g_ç #_»K^≥ Œ "Õ∞ã¨∞`À ã¨=iOz ´ „Ñ¨É∞íè =Ù "åHõº=Ú – K«^∞Œ =ÙH˘#∞K«∞ – „Ñ¨É∞íè x áê@Å∞ áê_»∞H˘#∞K«∞
II[Ü«∞„Ñ¨Éèí∞II
– „Ñ¨É∞íè x "Õ^=Œ Ú „Ñ¨K∞« ~°Ñ~¨ z° – Ñ¨kÅ=ÚQÆ – rqOK«HÀi II
3. =∂ „Ñ¨É∞íè E=Ú=Ú h^Œ∞ =∂~°Ñæ Ù¨ – =∂ki *Ï_»Å#∞ – h ^ŒQ∞Æ ´
=∂ki *Ï_»Å#∞ ´ =∂ áê^Œ=ÚÅ#∞ `˘„\˜Å‰õΩO_»QÆ – =∂ H˜_∞» |Å=Ú#∞ 3. ^Õâ◊^Õâ◊=ÚÅ uiy – ^Õ=Ùx "åHõº=Ú – ^Õâ◊„Ñ¨[Å‰õΩ Kå@=Öˇ<£ ´
~¸ Hõ$áêk#=Ú# II[Ü«∞ „Ñ¨É∞íè II Pâß^Œ∞~åâ◊Å#∞ – HÀã≤"ãÕ ≤ ÜÕ∞ã¨∞ – ^•ã¨∞Å#∞ *Ëã≤ – "≥eyOz uÅHÕz ´
4. =∂ H˘~°HÔ · h=Ù #_»z#– =∂~°=æ Ú E_»Q#Æ ∞ – "Õ∞=Ú =∂~°=æ Ú E_»Q#Æ ∞ ÜÕ∞ã¨∞Éèí‰õΩÎÅ Ñ¨kÅÑ¨~°z ÜÕ∞ã¨∞`À – ÑïK«Ü«∞=Ú KÕã≤ – ÜÕ∞ã¨∞#∞ ^èŒi~ÚOÑ¨
´ =∂ ~°Hõ∆Hõ h J_»∞QÆ∞*Ï_»Å∞ – =∞~°∞=Hõ q_»∞=Hõ #_»∞=QÆ Hõ$Ñ¨x_»∞ *Ëã≤ – ÜÕ∞ã¨∞`À x=ã≤OK«∞^•i II
II[Ü«∞„Ñ¨Éèí∞II – ˆH™ê#Ñë¡ J„|Ç¨=Ú
163
358 ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«=Ú ¿ã= – „ÑüÑ¶Å¨ =Ú 359
464 ^Õ=Ùx Ñ¨xÜ«Ú, =∞#∞+¨µºx Ñ¨xÜ«Ú 465 Öˇ=Ú‡ `Õ[iÅ∞¡=Ú
~å –Q“oÑÖ`«∞ (KåÜ«∞ :™ÈÎ„`«=Ú ¿ãÜ«∞ˆ~ ™È^Œ~°∞ÖÏ~å) `å–Pk ~å –HõàÏº}˜ `å–Pk
Ü≥∞Ç¨ÏŸ=ÜÕ∞ <å – =∞Ç¨^Õ=Ùñ_»x – |Ç¨ïQÆ <≥éñ˜ y =∞# <å=O`«∞ ´ Öˇ=Ú‡ `Õ[iÅ∞¡=Ú h‰õΩ – "≥Å∞QÆ∞ =zÛÜ«Ú#flk ´ W=Ú‡QÆ „Ñ¨É∞íè x =∞Ç≤Ï=∞
ã¨ÇÏ¨ ^•ã¨∞Å`À – =∞Ç≤Ï <˘Hõñ_»#x – ã¨Ç¨ Ü«∞ q∞_»∞>Ë h=O`«∞ IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ=II – WkQÀ #∞^Œ~ÚOK≥ hÃÑ· IIÖˇ=Ú‡II
1. q∞uq∞é˜# ^Œ∞ – i`« ã¨=¸Ç¨Ï=ÚÅ – 1Hõ`∆ « "≥Ú#~°Ê =∞# <å=O`«∞ ´ 1. [#=ÚÅ∞ h^Œ∞ "≥Å∞QÆ∞#‰õΩ – [#∞^≥OK≥^~Œ ∞° QÆ#∞=∞ ´ `«#~° h Ü«Ú^ŒÜ∞«
HÍOuH˜ – `«~e° ~åAÅ∞ =`«∞~Î ∞° IIÖˇ=Ú‡II
Ñü`«áê=#∞x – 2Hõ`∆ [« #=ÚÖ’ ##∞ – #∞uH˜ Hõ_∞» QÆ∞>ˇ h=O`«∞ IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ=II
2. ã¨=Ú„^Œ "åºáê~°O|∞ – ãï„uÑ¨Ê|_»∞ g"≥·Ñ¨Ù ´ J=∞~°∞QÆ [#∞Å Ü≥ÿ∞â◊fi –
2. „Ñük# „|`«∞‰õΩ#∞ – =∞u #∞OK«∞K«∞ x#∞ – ã¨∞uÎ Ü≥Ú#~°∞Û>Ë <å=O`«∞
~°º=Ú =K«∞Û h Ü≥Ú^Œ‰Ì Ωõ IIÖˇ=Ú‡II
´ H˜u∆ <Õñ|_»∞^Œ∞ – ~Ô fi`«Å #∞O_» âß –â◊fi`«=Úñ „É’K«∞>ˇ h=O`«∞ IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ=II
3. Q˘Ol ^Õ=^•~°∞ ã¨~à° ◊ – =$H∆ÍÅ∞ <åÅÜ«∞=Ú#‰õΩ ´ ZOz `Õ|_»∞ <åáê^Œ
3. K«OK«Å =∞uñ^˘Å – yOK«∞=∞OK«∞ñ „ÉÏ – i÷OK«∞K«∞O_»∞>Ë <å=O`«∞ ´ – ˆH∆„`«=Ú Q˘Ñ¨ÊQÆ*Ë`«∞ IIÖˇ=Ú‡II
JOz `å`«‡xñHõñ – |Oz ã≤~ú `° #« ∞ – ÉˇOK«∞K«∞O_»∞>Ë h=O`«∞ IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ=II
4. x`«º=∞ø HÍOu`À_» – x#∞fl "≥Å∞OQÆ*`Ë ∞« ´ x`«º ãÖ`À+¨=Ú#‰õΩ –
4. ÜÕ∞ã¨∞ ã≤Å∞=Ö’ – <Õ ãÖkèOz – QÍã≤ ã¨ÇÏ≤ OK«∞@ <å=O`«∞ ´ ÉèÏã¨∞~°"∂≥ Hõ∆ x#∞fl HÍ~°}=ÚQÆ *Ë`∞« IIÖˇ=Ú‡II
x – "åã¨=Ú#‰õΩ ##∞ – nã¨∞HõáÈ=Ù>Ë h=O`«∞ IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ=II 5. ZOK«OQÆ <˘O@iQÍ_≥ – Zã¨Q∞Æ "Õ~Ú=∞OkÜ≥∞ÿ ´ ZOK«OQÆ ^ŒQxÆ <å_≥ –
5. "Õ∞\˜ "å~°Î <å – É’\˜ [<åoH˜ ñ – *Ï\ÕK«∞@ÜÕ∞ <å=O`«∞ ´ Kå\˜# ZO`À |Å=∞QÆ∞ [#=∞QÆ∞#∞ IIÖˇ=Ú‡II
^•xx – QÍ@=ÚQÆ =∞k – <å\ÕK«∞@ÜÕ∞ h=O`«∞ IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ=II – `«∂Å∂i „Ñ¨HÍâ◊=Ú
6. J#∞k# 3=∞|Å∞ñ_» – #x =∞kxO QÆ#∞ñ – Q˘x „|^Œ∞‰õΩ@ÜÕ∞ <å 466 Hõé∞}ÏÜ«Ú`« HÍ~°º=ÚÅ∞
=O`«∞ ´ ##∞ñ 4|^•|˚Ñ¨ – [˚#∞ñ *ËiÛÜ«Ú |Å – =Ú#∞ QÆ$Ñ¨ xK«∞Û>Ë
~å –"≥∂Ç¨Ï# `å–Pk
h=O`«∞ IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ=II
Hõé∞}ÏÜ«Ú`«O É∫HÍ~°º=ÚÅ∞ – Hõ#|_»=ÖˇQÍ^• =∞#Ö’ – J#=~°`=« Ú
7. =Ú^Œ=Ú`À_» h – `«∞k~åHõ H˘é‰õΩ – <≥^∞Œ ~°∞ K«∂K«∞>Ë <å=O`«∞ ´
=∞# „|`«∞‰õΩ „Ñ¨É∞íè xÔH· ´ JOH˜`=« ∞QÆ∞#@∞ – #Å=~°K∞« H˘#QÆ IIHõé∞}ÏII
ã¨^=Œ ∞ÖÏ`«‡KÕ – Ç¨Ï$^ŒÜ∞« =Ú#∞ ã¨^• – Ñ¨kÅÑ¨éK«∞#>Ë h=O`«∞ IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ=II
–A\ỖH ^•g^Œ∞ 1. á⁄~°∞QÆ"åx „¿Ñq∞O`«=Ú =∞#=Ú – H˘~°`Å« xfl ~ÚHõ n~°∞#∞ =∞#‰õΩ –
1
<åâ◊#=Ú. 2
~°HõÎ=Ú. 3
|ÅÇ‘Ï#∞_». 4
`å=∞~°=ÚÅ=O\˜ áê^Œ ã¨g∞Ñ¨=Ú#. `«~∞° QÆ∞Ñ¨_^¤» • QÆ∞}=∞k =∞#Ö’ ´ `«fii`«QuÆ x ã¨=iOK«∞H˘O^Œq∞Hõ IIHõé∞}ÏII
164
360 ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«=Ú ¿ã= – „ÑüÑ¶Å¨ =Ú 361
2. ‰õΩO\˜ „QÆ∞_ç¤ ‰õΩ+¨µª ~ÀQÆ∞ÖˇO^Œ~À – HõO~î°"≥∞uÎ Ñ¶¨∞’+≤OK«∞K«∞ #∞O_» – 468 Rescue the perishing, care for the dying
WO@QÆ∞_çz ã¨∞d~ÚOK«∞@ <åºÜ«∞=∞ ´ =O@|@ì^Œk ™êfi~°÷ Ñ¨~°`«fi=Ú 1. áêÑ¨=Ú =Å#ñ K≥_#ç "åxñ „¿Ñ=∞`À "åixñ aÅ∞K«∞H˘O_ç
IIHõé∞}ÏII „¿Ñ=∞`À "≥`«H˜ ~°H˜∆OK«∞ñ_»∞ ÜÕ∞ã¨∞#∞ #q∞‡# ~°H˜∆OK«∞#∞.
3. ÑÖ_»∞=O\˜ HÍÑ¨Ù~°O|∞ =∞#k – ^ŒO_ç„Ñ¨É∞íè _»∞ ^ŒÜ∞« KÕÃã#∞ =∞#Hõk – `«ÑÊ≤ #"åxx „^ÀÇ≤Ïx q∂~°∞ 3. áêÑ¨q+Ö|∞ =∞#ã¨∞û# ^•y
|O_»∞ Ö’_»Ö∫ F_»Å∞ |O_Ò¡ ´ =ÚO_»¡ H˜s@=Ú =ÚO^Œ∞ Éˇ@∞ìH˘x IIHõé∞}ÏII ÜÕ∞ã¨∞x Ü≥Ú^ŒÌ‰õΩ ~°=∞‡#∞ñ_»∞. QÆ∞}=Ú Ñ¨ÓiÎQÆñ *ˇé˜Ñ≤#<£
ÜÕ∞ã¨∞x „¿Ñ=∞ Ü«∞#∞H˜~} ° O|∞
4. =∞#∞AÅO^Œ∞ QÆÅ=Ù ~Ô O_»∞ `≥QÅÆ ∞ – q#∞=Ú Ñ¨ÙK«∞ÛH˘<≥_∞» "åi ^˘Hõ IIÑ¨_ç#"åiH˜ñ EÑ¨Ùñ_»∞ „`À= ^•x QÆ∞^Œ∞~°∞Û#∞ Ñ¨Ó~°‚=ÚQÍ.
`≥QÆ – =∞#ã¨∞ n~° xK«∞Û"åi^˘Hõ `≥QÆ ´ QÆ#∞=∞ =∞#ã¨ h"≥O^Œ∞QÆÅ"˘ ~ÚHõ ÜÕ∞ã¨∞ áêáê`«∞‡Å<£ ~°H˜∆O
IIHõé∞}ÏII K«∞#∞II 4. K≥_ç#"åix ~°H˜∆OÑ¨ñ ÉÁO_ç
5. Hõé∞} ~°ã¨=Ú =∂‰õΩ„Ñ¨Éèí∞"å – HõÅ∞QÆ#∞ Hõ$Ñ¨ x=∂‡ Ü≥∞Ñ¨Ù_»∞ – J~°=∞~° ÜÕ∞ã¨∞ñ_»∞ â◊HxÎ̃ q∂ H©Ü∞« ñQÍ
ÖËH#õ ∞ Jxfl ã¨=∞Ü«∞=ÚÅ ´ #O^Œ~° „¿Ñ=∞#∞ E_»QÆ #_»∞Ñ¨Ù=∞ IIHõé∞}ÏII 2. hux HÀ~°Hõ Ü«∞ÖÏ¡_∞» "åx "≥∂Hõ∆ =∂~°Oæ |∞#_çÑO≤ K«∞O_ç
–*Á#fl‰õÄ\˜ ^•xÜÕ∞Å∞ ÜÕ∞ã¨∞ ~°H˜∆OK«∞@ÔH· HÍK«∞#∞ "åix ~°H˜∆OÑ¨ ÜÕ∞ã¨∞ =K≥Û<£
–„á¶ê<≥ûãπ *Ë<£"Õ<£ PÖòû\©<£
467 Sowing in the morning J#∞ : *ËHõÉò KÕO|ˆ~¡<£
1. ~ˆ Ñ¨Ù =∂Ñ¨Ù QÆ∂_»~=° ∞º "≥∞#ÿ yO[Öò H˘O^ŒÅO|∞ ÖËHõ Hõ+=ì̈ $uÎ KÕã≤ 469 To the work ! To the work ! !
„Ñ‘u`À#∞ [e¡ "ÕzÜ«ÚO^Œ=Ú Ü«∞O^Œ~O° |∞ KÕi Ü«∂#OkO`«=Ú
1. *Ï„QÆ`« *Ï„QÆ`« 2. *Ï„QÆ`« *Ï„QÆ`«
HÍÑ¨Ù`À_» #∞O_ç ^•Ñ¨Ù #∞O_»∞ 3. „¿Ñ=∞ q`«Î#O|∞Öò ˆH∆=∞Ü«∞O‰õΩ
ÜÕ∞ã¨∞ñ _ç@∞¡ Ñ≤Å∞Û<£ hu <åtOK≥_∞»
ÑÖ@ ~°O|∞Öò <Õñ_»∞ áÈ Ñ¨xKÕ~Ú "åi #O^Œix
UÑ¨Ù q∂~°ñ ÑÖ@ñHÀã≤ H˘O^Œ=Ú „Ñ‘u<£ HÍÅ "≥∞Å¡ „áêO`«=∞O <å^Œ∞ =#=ÚÖ’ `«$Ñ≤ÎÑ¨Ô~Û^Œ=Ú
IIÑÖ@ ÑÖ_»QÆ<£ HÀã≤H˘O^Œ=Ú `«@<£ PÜ«∞<Õ =ÚO^Œ∞ "≥ ÜÕ∞ã¨∞ ã≤Å∞= <≥
HõO@ h~°∞ áÈ=ñ HÀã≤H˘O^Œ=Ú II ¿ã=∞ "≥ÚÑ¨Ê <å\˜<åÜ«∞‰õΩO_»∞ o¡ =∂ „`À= K«∂Ñ¨Ù<£ uÎ =∂^èfiŒ [=ÚQÆ
2. ãÖkÜ«∞O|∞ ÖËÅ ™êfiq∞ ¿ã= ~åñQÆ<£ HÍQÆ *Ï„QÆ`«`À ~°Hõ∆} Ü«Úz`«O
Ü«∞O^Œ∞ xO_»∞ ÑÖ@ñ HÀãÖ QÆ∂~°∞ÛH˘O Ñ¨x KÕÜÚ« ^Œ∞=Ú. |x Kå\Õ`«∞=Ú.
=O^Œ#O|∞ `À_» q`«∞KÎ ∞« O^Œ=Ú ^Œ=Ú. II Ñ¨x KÕ~Ú, Ñ¨x KÕ~Ú
– ÔH. ëê HÀ~°∞K«∞ HÍK«∞K«∞
J#∞ : PÖò„ÃÑ_¶ £ `åºQÆ~åA áê=∞~ü #∂ÜÕ∞ã¨∞ =K«∞Û =∞@∞ì‰Ωõ II
165
362 ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«=Ú ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«Ü«∂„`« 363
3. *Ï„QÆ`« *Ï„QÆ`« 4. *Ï„QÆ`« *Ï„QÆ`« 471 Must I go and empty handed
=zÛ áÈ~å_»∞_ô ÜÕ∞ã¨∞ â◊HÎ̃ xK«∞Û<£ 1. X_»∞K¤ iÕ h Ü≥∞^Œ∞@ 3. ÜÕ∞ã¨∞"å! <å ã¨fi~°H}
∆õ
^Œ∞+ì̈ ™ê`å#∞ ~å QÔ Å∞Û"åiH˜ r xÅ∞Ê#Ñ¨Ù_»∞ ~°Hõ∆HÍ xâ◊ÛÜ«∞O|∞ Ü≥ÿ∞#^Õ
[ºO|∞ áê_»Q∞Æ #∞ = H˜s@O |QÆ∞<£ XHõ¯ Ü«∂`«‡<≥·# `ÕHõ S#Ñ¶ë`«O|∞E_»
ÜÕ∞ã¨∞ <å=∞ „Ñ¨MÏº "≥∂H∆Í#O^Œ=ÚÖ’ ã≤QÆ∞æÑ¨_çáÈ^Œ∞<å. Hõ+¨ìÑ¨_»<≥·u<Õ.
ux âß¡Ñ¶≤∞OÑ¨Ù_ô x=ã≤OK«∞"åÔ~·
PÜ«∞# ~°Hõ∆} ~°Hõ∆} Ü«Úz`«O II XHõ¯ Ü«∂`«‡<≥#· <Õ#∞ 4. HÍÅ"≥∞Å¡ QÆ_Ûç áÈÜ≥∞<£
Ü«Úz`«O|QÆ∞#∞. |x áê_≥^Œ=Ú ~°H˜∆OÑ¨Hõ ÜÕ∞ã¨∞"å "≥∂ã¨áÈu<Õ#Ü≥∂º
J#∞ : *ËHõÉò KÕO|ˆ~¡<£ =\ì̃ KÕ`∞« Å`À x#∞fl QÆ_Ûç #\ì̃ HÍÅ"≥∞`ÿ Õ
^Œi≈OK«∞@ `«Q∞Æ <å II U_çÛ##∞ ~å^Œk.
470 Go, preach my Gospel
1. Kå\ÕK«∞ñ_ç =∞#∞+¨º*Ïu Hˆ ã¨∞ IIKå@∞^Œ=Ú – Kå@∞^Œ=Ú 2. P`«‡ÅO^Œ∞ "åOKè«ÖËHõ 5. Éèí‰õΩÎÖÏ~å! ^è≥·~°ºO`À_»

<å=∞=Ú Kå@∞^Œ=Ú – Kå@∞^Œ=Ú ™È=∞~°∞Öˇ· HÍÅ=Ú<£ ÖËz „Ñ¨HÍtOK«∞_ô
Kå\ÕK«∞ñ_ç Ü«∞=â◊º "Õ∞ã¨∞ Kå@∞^Œ=Ú – Kå@∞^Œ=Ú =º~°÷Ñ¨~°K«∞ "å~å<å_»∞ P`«‡ÖˇÅ¡ ÜÕ∞ã¨∞Ü≥Ú^ŒÌ
„¿Ñ=∞ ™ê~°=Ú K«H¯õ x =∂~°=æ Ú II zO`«`À_» xÅ∞Î~∞° . KÕ~∞° #@∞¡ KÕÜÚ« _ç.
[<å^Œ∞Å∞ qâı+¨ ~°H} ∆õ ã¨∞<å^Œ=Ú
q#∞ Ñ¨~º° O`«=Ú. 3. ã¨q∂Ñ¨=∞O^Œ∞ #∞O_»∞ <Õ"∂≥
¢HÔ ã· =Î̈ rq`«Ü∂« „`«
IIKå@∞^Œ=Ú – Kå@∞^Œ=Ú Kå=ÙHÍÅ=Ú 472 ^èŒ#º`«Å∞
Kå@∞^Œ=Ú – Kå@∞^Œ=Ú ã¨^• #tOzáÈ=Ù"åi H©
Kå@∞^Œ=Ú – Kå@∞^Œ=Ú ã¨∞ÉèÏQÆº=Ú ~å –Éèˇ·~°q `å–Pk
N ÜÕ∞ã¨∞ <å=∞=Ú II q^èŒO|∞ñ EÑ¨ñQÀi Ü«∂â◊`À_» "å~°∞ ÉèÏQÆº=O`«∞ Ö∫^Œ∞~°∞ – Éèí∂ Ö’Hõ=∞O^Œ∞ – "å~°∞ ÉèÏQÆº=O`«∞Ö∫^Œ∞~°∞
2. Hõhflà◊¡`À q`≥Î_»∞"å~° ÖÏ#O^ŒO x`«º=Ú ´ 1Kå~°∞ â◊√Éèí"å~åÎ 2~°=O|∞ –QÀi Ü«∂Hõi‚Oz ÉèíHÎ̃ – q∂~°ñ ^≥eã≤H˘x#
|∞`À qxÊOK«∞K«∞O^Œ=Ú. Ü«∞\˜ì – 3nè~°∞ Öˇ=fi Ô~=fi~À II"å~°∞II
<≥#flñ_»∞ QÀÜ«Ú^Œ∞ ~°<_≥ ç "åQÆÌ IIKå@∞^Œ=Ú – Kå@∞^Œ=Ú 1. "å~°∞ #_»∞K«∞ =∂~°=æ ∞O^Œ∞# – 4ã¨∞Hˆ =∆ ∞ ~ål – "åi ##∞ãïOK«∞ <≥O^Œ∞#∞´
`«O|∞`À Kå@∞^Œ=Ú – Kå@∞^Œ=Ú `Õi K«∂_» ~åx 5^Õ – nÑ¨º=∂# k=ºã¨`º« – Éè∂í i `Õ[ =∂[#=ÚÅñ –
=∞#fl# QÀ~°∞ Éè‰í Ωõ ÖÎ Ï~° xO_»∞ Kå@∞^Œ=Ú – Kå@∞^Œ=Ú ÉÁÅ∞Ñ¨Ù q∂~°ñ A@∞ìH˘#∞#∞ II"å~°∞II
"≥∞ÿ„u`À ã¨`«º ã¨∞"å~°Î#∞ II 1
™⁄QÆÃã#· . 2^èfiŒ x. 3|∞kú=∞O`«∞Å∞. 4Ü≥∂QÆº"≥∞#ÿ ã¨∞Y~åt. 5K«H¯õ QÍ„Ñ¨HÍtOK«∞#k.
=∂#= „¿Ñ=∞`À 6
™⁄QÆã¨∞.
166
364 ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«=Ú ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«Ü«∂„`« 365
2. q"≥∂K«‰Ωõ x <å=∞=∞O^Œ∞# – ^Œ[#˚ O|∞Å – q„â◊√`å#O^ŒO|∞ „áê}=ÚÅ 6. =∞Oz QÆ∞}=Ú – ÖˇOzH˘#∞=Ú ´ =OK«#Å q∞Oz QÆ – ifiOz h ^Œ∞
´ 1J=∞O^Œ=ÚQÆ ÃÇÏK«ÛiOK«∞ –#`«x hu suñ ^Œ[˚ – #=ÚÅ HÀÔ~¯ =$kú ~åƒù==Úñ – „^Œ∞OK«∞ „Ñ¨Éèí∞ <˘^ŒÌ QÆ∞i – Ü«ÚOz „áêiúOK«∞ q∞ñHõ II=^Œ∞ÌII
ÉÁO – ^ŒOQÆñ *ËÜÚ« 2ãÖ`«Ò« |∞ II"å~°∞II –Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^Œi
3. #~°∞ÅÃÑ· aâßK«=Ú#∞ – xO^• ™ê÷Ñ¨ – #O|∞ *ËÜ∞« OQÆÖ^Ë ∞Œ ´ 3Ñ¨~°QÆ∞ –
∆õ Ú« 4#– "åi`«=ÚQÆ
„Ñ¨HÍâ◊=Ú#∞ ´ „ÉÏÑ¨Ù <≥#· ã¨~ˆ fi – â◊fi~°∞ñ_»∞ |Å=Ú ~°HÜ 474 ÜÕ∞ã¨∞H˘~°̂H rqO`«∞#∞
=∞#‰õΩ xK«∞Û II"å~°∞II
~å–=ÚMÏi `å–Pk
4. =~°QÆ∞} „Ñ¨â◊ã¨∞ÎÖÏ~å – ¢ÔH·ã¨Î=ÙÖÏ~å – =<≥fl q∂~° q∂ ~åA ´
5
ã¨∞~°∞z~°=ÚQÆ âßâ◊fi`«=ÚQÆñ – ÑïáêeOK«∞ q∂ ^Õ=Ùñ_»∞ – x~°`=« ÚQÆ#∞ ÜÕ∞ã¨∞x H˘~°ÔH· ~ÚÅ rqOK≥^Œ – ÉèÏã¨∞~°=ÚQÆ <Õ ##∞k#=Ú ´
rqOK«∞ – hu Éèií `« z`«∞ñÎ _»Q∞Æ K«∞ II"å~°∞II ^Àã¨=ÚÅxflÜ«Ú ÉÏÃÑ#∞ "≥∂Hõ∆ – x "åã¨=Ú# „Ñ¨É∞íè *Ë~∞° Û#∞QÍ IIÜÕ∞ã¨∞xII
– qeÜ«∞O _®ã¨<£ 1. <åâ◊#Hõ~=° ∞QÆ∞ QÆ∞O@Ö’#∞O_çÜÚ« – "≥∂ã¨H~õ O° |QÆ∞ Ü«¸a#∞O_ç ´ <åâ◊KÕ
xÅÃÑ· HÔ `≥#Î ∞ ##∞fl Ñ≤ – âßz Ñ¨ÔŒä |∞# ^˘ÅyOK≥<£ IIÜÕ∞ã¨∞xII
473 ã¨∞É’^èŒ 2. Ñ¨Å∞q^è=Œ ÚÅ áêÑÖ|∞#∞ *Ëãu≤ – =Å^Œx „^Àã≤u "åHõº=Ú#∞ – HõÅ∞+¨=Ú
~å –"≥∂Ç¨Ï# `å–Pk ÉÏÃÑ#∞ Hõ~∞° }#∞ aeK≥#∞ – ã≤Å∞=Ö’ #<åflHõi¬OK≥#∞ IIÜÕ∞ã¨∞xII
=^Œ∞Ì =∞#ã¨ – |∞kú ‰õΩ~°∞K« ´ ÃÑ^ŒÌÅ‰õΩñ Éˇ^ŒÌ Ñï – â◊√^Œ∞úñ _»QÆ∞ „H©ã¨∞Î 3. JÅÜ«∞Hõ ™⁄ÅÜ«∞Hõ ™êyáÈ^Œ∞#∞ – "≥ÅÜ«∞QÆ <å „Ñ¨É∞íè =∂~°=æ ÚÅ<£ ´
`å – k^Œ∞Ì x#∞ñ „ÉË=∞ ãï – Ç¨Ï^Œ∞ÅÌ #∞ q∂~°ñÉ’ II=^Œ∞IÌ I HõeQÔ #∞ <≥=∞‡k HõÅ∞=iyiÖ’ – qÅ∞=QÆ∞ ~°H=Îõ Ú zOkOz# „Ñ¨É∞íè IIÜÕ∞ã¨∞xII
1. K≥_»¤ `«ÅñÑ¨Ù – Å_ç¤ xÅ∞Ñ¨Ù ´ "≥∞_≥¤Å‰õΩ <≥_≥¤Ü«∞QÆ∞ – QÆ_»∞¤ ™ê`å#∞ #‰õΩ 4. â’^è#Œ ÉÏ^èÅŒ ∞ „â◊=∞eÅ Hõe#æ – P^Œ∞H˘#∞#∞ <å „Ñ¨É∞íè =xâ◊O ´ "åº^è∞Œ Å∞
– "≥∞_»∞¤H˘x ^˘_»¤ „Ñ¨Éèí∞ – a_»¤=Öˇ #_»∞=Ù q∞ñHõ II=^Œ∞ÌII ÖË=ÚÅ∞ =∞~°}=Ú =zÛ# – <å^è∞Œ _Õ <å xsHõ} ∆ QÆ∞<£ IIÜÕ∞ã¨∞xII
2. xO^Œ áêÅ∞ – ÉÁO^Œ "Õ∞Å∞ ´ á⁄O^Œ∞QÆ#∞ JO^Œ=ÚQÆ – =ÚO^Œ∞ h 5. |∞kú q*Ï˝# ã¨~fi° ãÖÑ¨^ÅŒ ∞ –QÆ∞Ñ¨"Î ∞≥ ÿ Ü«Ú#flq – „Ñ¨É∞íè #O^Œ∞ ´ J^Œ∞ƒù`=« ÚQÆ
Ü«∞O^Œ∞ "≥Å∞ñ – Q˘O^Œ∞ „Ñ¨Éèí∞ ã¨∞O^Œ~° x –|O^èŒ#Å∞ =∞iK« áÈ II=^Œ∞ÌII „Ñ¨É∞íè – =xflÜ«Ú<˘ãÿ –k^Œ∞#Ì ∞ <å „|`«∞HõO`«\ x˜ IIÜÕ∞ã¨∞xII
3. Pâ◊ Éˇ@∞ì – ÜÕ∞ã¨∞ `«@∞ì ´ ^Àã¨=ÚÅ∞ "åã≤ K«#ñ – *Ëã≤ ##∞ "≥∂ã≤ 6. JiÊOK≥#∞ ^Œ# „áê}=Ú<åÔH· – ~°HO∆˜ K≥#∞ <å „Ñ≤Ü∞« „Ñ¨É∞íè =Ù´ JiÊO`«∞#∞
H˘#∞– ÜÕ∞ã¨∞ x[ ^•ã¨∞Å#∞ – ÉÏã≤ Ü«ÚO_»‰Ωõ q∞ñHõ II=^Œ∞IÌ I <å Ü«∂=r˚==Ú – ~°Hõ∆‰õΩ _Õã¨∞x ¿ãqOÑ¨ IIÜÕ∞ã¨∞xII
4. ÉˇO_»∞ Ñ¨_»‰õΩ – xO_»∞ q_»‰õΩ ^ŒO_ç QÆÅ `«O„_ç Ü≥Ú_» – Ü«ÚO_»∞ 7. „Ñ¨Éèí∞#O^•#OkO`«∞#∞ x~°`«=Ú – „áê~°÷# q*Ï˝Ñ¨#=ÚÅ`À ´ qÉèí∞_Õ
ÜÕ∞ã¨∞O_»∞ h – Ü«∞O_» #∞O_»ñQÆ h – QÆ∞O_≥ kQÆ∞ ÖËÅ ~ÚñHõ II=^Œ∞IÌ I n~°∞Û#∞~ÚÅ<å zO`«Å∞ – JÉèÜ í ∞« =Ú`À ã¨∞uÎ ~ÚO`«∞ „Ñ¨É∞íè <£ IIÜÕ∞ã¨∞xII
5. Ñ¨@∞ì q_»‰Ωõ – k@=Ú Ãã_»‰Ωõ ´ <≥@∞ìH˘x =Ú@ì_Qç ñÆ – A@∞ìH˘#∞
8. Ü«∞ø=# [#=∂ – ~ÚkÜÕ∞ ã¨=∞Ü«∞=Ú ÜÕ∞ã¨∞x Kå@#∞ ~å~°O_ç´ áê=#
Hõ+ì̈=ÚÅ – a@∞ì q_»ñQ˘@∞ì „Ñ¨Éèí∞ –`«@∞ì HõxÃÑ@∞ì q∞ñHõ II=^Œ∞ÌII
<å=∞=Ú – Ñïâ◊√^Œú <å=∞=Ú – r=Ñ¨Ù =∂~°=æ Ú – „Ñ¨K∞« iOÑ¨<£ IIÜÕ∞ã¨∞xII
1 2 3 4 5
K«∞~°∞‰õΩQÍ. ZÅ¡ÑC¨ _»∞. "åºÑ≤OK«∞. J_»∞¤ÖË‰õΩO_». K«H¯õ QÍ. –~åq *Ï<£ ã¨∞O^Œ~å=Ù
167
366 ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«=Ú ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«Ü«∂„`« 367
475 =∞Oz ¢HÔ ã· =Î̈ ÙÅ QÆ∞}=ÚÅ∞ 6. K«H¯õ x QÆ∞}=ÚÅ∞ ÖˇH¯õ ÖËHõ `«# – K«H¯õ x Ü«∂`«‡#∞ zHõ¯QÆñ|\˜#ì IIÜÕ∞ã¨∞xII
~å –P#O^ŒÉè̌·~°q (KåÜ«∞ : "å~°∞ ÉèÏQÆº=O`«∞Å∞) `å–J@ 7. Ö’Hõ=∞O`«Ü«Ú#∞ Ö’ñ|_»∞K«∞O_»ñQÆ – <ÕHõ „Ñ¨Éèí∞"≥· ÜÕ∞Å∞K«∞O_»∞=∂
IIÜÕ∞ã¨∞xII
"åÔ~ =∞Oz ¢HÔ ã· =Î̈ ÙÅ∞ QÆ^• – ~¸ Ö’Hõ=∞O^Œ∞ – "åÔ~ =∞Oz ¢HÔ ã· =Î̈ ÙÅ∞ –Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^èŒ=Ú
QÆ^• KÕ~°∞#@∞¡ KÕÜ«Ú_ç. ´ áê~°=∂~°÷"≥∞ÿ# „H©ã¨∞Î – ™ê~°"åHõº =∞#∞ÉèíqOK«∞
– "åi ^•i QÀi *Ëi – Éè∂í iã¨∞Y=Úñ |_»ÜÚ« #\ì̃ II"åÔ~ =∞OzII 477 WÇ¨ÏÖ’Hõ=Ú q„âßOu ÖËxk
1. HõÑ@ ¨ "Õ+¨ ÉèÏ+¨ ÖˇÅ#¡ ∞ – `˘ÅOQÆñ „^Àz – qÑ¨ÙÅ ÉèHí Î˜ xÑ¨Ù}∞ ÅQÆ∞K«∞#∞´ ~å –â◊√^ŒHú ÍOÉè’l (KåÜ«∞ : q[Ü«∞O|∞ q[Ü«∞O|∞) `å–‰õΩ~°∞[OÃÑ
ÅÑ≤`=« ÚÅ∞ #ã¨`º« =ÚÅ∞#∞ – â◊Ñ^¨ =Œè ÚÅ∞#∞ ÖËHõ ^Õ= – Hõ$Ñ¨ =∞#O|∞Ö’#
"≥ey – Ü«ÚÑïÉèÏQÆ =∞~°ÜÚ« #\ì̃ II"åÔ~ =∞OzII Uk <å q„âßOu – ~¸ Ö’Hõ=∞O^Œ∞ – <Õ k‰õΩ¯ QÆ#∞ñQ˘#fl – ÖË^∞Œ ã¨∞Y
"≥∞O^Œ∞ ´ 1"Õ∞^Œ∞~å 2"≥∂^Œ x – 3`Àº^Œ„QÆ "≥∂Hõ∆ Ñ¨Ù@ – ÉèË^Œ=Ú#
2. #=∞‡HõO|∞ ã¨∞ã≤~ú O° |∞QÍ – =∞#O|∞Ö’# – ã¨=∞‡`«O|∞ QÆey "≥∞O_»∞QÍ K˘~°‰Ωõ #fl–ÖË^∞Œ ã¨∞Y "≥∞K«@ II<ÕkII
´ „Hõ=Ú‡ H˘<≥_ç „â◊=∞ÅÜ«∞O^Œ∞ – ™⁄=∞‡ã≤ÅHõ „Ñ¨É∞íè x áê – ^Œ=Ú‡ÅO^Œ∞ 1. Hõ+ì̈=ÚÅ∞ `≥~°`≥~°Å∞ – QÍ =zÛ# =∞^•`«‡ – ^Œ$+≤ì ^ŒÑ¨ÊHõ Ü≥∂iÛ –
|∞kú xeÑ≤ – <≥=∞‡k QÆÅ"å~° Öˇ=~À II"åÔ~ =∞OzII f~°=∞O^Œ =ÅÜ«Ú<£ ´ ã¨Ê+ì̈=∞QÆ∞ <å „`À= – Ñ¨Ü∞« #O|∞ `«∞^Œ =Ú@ì –
„âı+ª̈ =∞QÆ∞ <å ~ÚÅ∞¡ KÕ~°∞ #O^•Hõ II<ÕkII
476 ÜÕ∞ã¨∞ ÉèÏQÆº^•`« 2. HÀiO^Œ á⁄^ŒK∞« @∞ì – H˘xÜ«ÚO_» x=Ú‡ <Õñ – QÀ~° xK«@ QÆ∞ÖÏa –
~å –ˆ~QÆ∂Ñ≤Î `å–Pk ‰õΩã¨∞=∞ â◊Ü∞« #O|∞ ´ <Õsu<≥#· <å – ÜÕ∞ã¨∞ ~˘=Ú‡#ñ *Ëi – Éè∂í iã¨∞Y
"≥ÚO^≥^Œ q– Kå~° q∞ñHõ <ÕÅ II<ÕkII
ÜÕ∞ã¨∞x ¿ãqOÑ¨ ^ŒÜ∞« KÕãu≤ q – „¿Ñ=∞ã¨fi~°∂Ñ¨ – ÜÕ∞ã¨∞x ´ ^•ã¨∞Å#O^Œix
^Œi *Ë~°∞Û@‰õΩ#∞ –"åã≤ÔHH˜¯ Ñ¨~°"åã¨=Ú KÕÃã_ç IIÜÕ∞ã¨∞xII 3. ÜÕ∞ã¨∞„Ñ≤Ü«∞ q∞OK«∞ ˆH – <≥é˜ñy Hõ<˘æ#∞ "Õà◊ – <å ãÖ`«ã¨=Ú xO_»∞ –
áêã≤ K«<≥ "≥`Å« ∞ ´ ÉèÏã¨∞~°O|∞QÆ =∞OK«∞ – Ñÿkñ ^Œà◊ `«àÖ◊ Ï_»ñ – *ËÃã <å
1. PkÜ«∞O^Œ∞ Éè∂í =∂ºHÍâ◊O|∞Å – â◊HÎ̃ P`«‡ xOáê~° ã¨$lOz# IIÜÕ∞ã¨∞xII Hõhflà◊√¡ – zO`« Öˇ_ñ» ÉÏÑ≤ IIÜÕ∞kII
2. â◊„`«∞=ÙÅQÆ∞ [#ãÖYº#∞ ÉÁ_»QxÆ – q∞„`«∞_»Q∞Æ K«∞ ^Œ#"Õ∞#∞ <˘ãÖy# 4. LO_»∞<Õ ãÖkÜ«∞=Ú – Å∞O_»∞<Õ ^Œ∞óY=ÚÅ∞ – QÆO_»=ÚÅ∞ _èÜ ô ∞« #∞ K«∞
IIÜÕ∞ã¨∞xII Éˇ·H˜ ~åñ QÆÅ"Õ ´ "≥∞O_»∞QÍ =∞^èŒ∞~°"≥∞ÿ – Ü«ÚO_»∞ "≥∂Hõ∆=Ú <å‰õΩñ –
3. áêÑ¨ÙÖˇÅ¡ ^Œ#„áêÑ¨ÙQÀ~°∞H˘x – ^•Ñ¨ÙQÆ~°O_»x ^ŒÜ«∞KÕñ aÖˇÛ_ç IIÜÕ∞ã¨∞xII ^ŒO„_ç`À QÆ_Ü ç ∞« ¿ã – Ñ¨ÙO_ç##∞ñ *ÏÅ∞ II<ÕkII
4. ã¨HÅõ â◊√ÉèOí |∞Å∞ K«H¯õ ñQÆ xK«∞ÛK«∞ ã¨HÅõ Éè‰í Ωõ ÅÎ #∞ ã¨=∞=ÚQÆñ EK≥_ç 5. #_»∞=Ú ÃÑ· <˘Hõ ãÖz – |_≥Hé õ ] KÕuÖ’ – x_çH˘#∞K«∞ â◊„`«∞=ÙÅ –
IIÜÕ∞ã¨∞xII Ñ¨Ù_»q∞ "Õ QÆ_»∞`«∞<£ ´ #_»∞^•i Hõ~°∞‰õΩ <≥ – #flHõ "ÕQÆ ~°H˜∆OÑ¨ñ – |^Œ∞^Œ∞#x
5. `«#∞fl #=Ú‡H˘x Ü«Ú#fl n#∞Å‰õΩ – ^Œ#∞flQÆ1 #∞O_≥_ç ã¨#∞fl`«∞_»Q∞Æ =∂ áê_ç K«x – Ñ¨~=° ∞ã¨∞d <Ò^Œ∞ II<ÕkII
IIÜÕ∞ã¨∞xII – Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^Œi
1 2 3
1
„áêÑ¨ÙQÆ. ^Œ@ì"≥∞ÿ#. ãÖ`À+¨=ÚKÕ`.« Q˘Ñ¨ÊkÜ≥∞ÿ #
168
368 ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«=Ú ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«Ü«∂„`« 369
478 q*Ï˝x qã¨∞QÆ∞ 2. =∂‰õΩ xe¡ ^≥#· ^Œ∞óY– =∞øHõ^• =K«∞Û Ñ¨Ù~°=Ú – ^•H˘#OQÆ "≥^HÔŒ ^Œ=Ú
~å –â◊√^ŒúHÍOÉè’l (KåÜ«∞ : q[Ü«∞O|∞) `å–[OÃÑ – ^è~·≥ º° q∞K«∞Û xkÜ≥∞ =∂‰õΩ IIWO^Œ∞II
qã¨∞Hõ^Õ „áê}O|∞ – q*Ï˝x H˜Å#∞ – á⁄ã¨QÆ∞ "≥·~åQÆºO|∞ – Ñ¨Ù@ì^Õ – 3. =∞#=Ú Ü«∂„`« "åi =Öˇ<Õ – Ñ¶∞¨ #`« q„â◊=∞O|∞ÖËHõ – H˜#∞Hõ hÖ’Hõ
`«Å#∞ ´ Jã¨^∞Œ QÍ#\ì̃ Hõ – ëêì#∞Éè=í "Õ∞ QÍx – Ü«∞ã¨^$Œ âß#O^Œ Ñ¶Å¨ – =Ú##∞ – „yOk =xfl =^ŒÅ∞ ^•=Ú IIWO^Œ∞II
"≥Úã¨Q∞Æ ñ #k ÜÕ∞k IIqã¨∞HõÎÕ I 4. q∞QÆ∞Å Ü«∂„`« Ñ¨~∞° Åq„â◊ –q∞OK«∞ ™œYº "åã¨=∂ –YQÆ=Ú =Öˇ<Õ >ˇH¯õ Å∞#fl
1. =Ú#∞ ¿Ñk Ü«ÚO_≥<À – "≥#∞Hõ #kÜÕ∞ Ü«ÚO_»∞ – =Ú#∞Ñ¨Ù "≥#∞Hõ‰Ωõ – <≥yi x#∞flñ *Ë~∞° H˘O^Œ∞ IIWO^Œ∞II
=∞^èºŒ – =Ú# #∞#fl ^ŒkÜÕ∞ ´ <˘#~°OQÆñ „Q˘`«Ü Î ∞ÿ≥ – Ü«Ú`«Ê#fl=∞QÆ∞ #\˜ì 5. ã¨^Œ∞Ì <åÜ«∂`«‡ #}OQÆ –=^Œ∞Ì `«y# "Õà◊QÍq∞ – Ü≥ÚkÌ Hõ`«x `«ÅñÑ¨Ù
– Ñ¶¨∞#HÍ~°º "≥ÚHõ¯\˜Ü«Úñ – QÍ#OQÆ~å^Œ∞ IIqã¨∞Hõ^ÕII *Ë`∞« ñ <˘ã¨ñQÆ∞ q„â◊=∞O |`«O_≥ IIWO^Œ∞II
2. ^è~Œ } ° ˜ g∞ñkH˜ kQÆO – |~°∞ñ|QÆ∞K«∞ <ÕuOK«∞ – =∞~°} =∞Ñ¨C_»∞ kQÆO – –*ˇ.D.ëês¯
|~°∞ñ_»QÆ∞K«∞ñ É’=Ù<£ ´ #„~°∞_»∞ Ñ¨Ù\˜ì#ñ_»∞ – ã¨Ô~ÔHkÌÜ«Ú#∞ `Õñ_»∞ –
=∞~°}=∞QÆ∞ <åñ_˘Hõ¯ – ã¨~‰° Ωõ Q˘xáÈñ_»∞ IIqã¨∞HõÎÕ I 480 Ö’Hõ=Ú „H©ã¨∞Î‰õΩ ™ê\˜~å^Œ∞
3. XHõ `«~=° Ú áÈ=Ù =∞iÜ≥ÚHõ `«~=° Ú [#∞^≥OK«∞ – ã¨HÅõ =Oâ◊=Ú e@∞¡ ~å –=∂~°∞= `å–Pk
– ã¨=∞ã≤áÈ=ÙK«∞O_»∞ ´ xñHõ "åi ¿Ñ~Ô ÊOÑ¨Ù – ÖˇKÀÛ@ <Õ=∂Ü≥∞ – <˘HõO_≥#· Ö’Hõ=Ú "åÔ~Å¡ – Ö’‰õΩ=ñ Ez# – 1Ö’Ñ¨=Ú hˆHq∞\˜ ´ „áêHõ@
K≥ÑC¨ @‰õΩ #∞ifiÖ’ ÖËñ_»∞ IIqã¨∞HõÎÕ I =ÚQÆñ „wã¨∞Î – Ñü`« áê=# =¸iÎ – hHÀã¨"∞≥ ÿ =ÚHÎ̃ – 2xÅÜ«∞=Ú QÆ@Oì QÆ
4. U\˜=OHõÅ∞ n~°Û – <≥"åfix HõÅq =Ú – hfl\˜ =¸ñ‰õΩ_»∞ ¿ãÜ«∞ – IIÖ’Hõ=ÚII
<Õ~Ê° i Ü≥∞=O_»∞ ´ "≥∂>ÿ̌# =∞#ã¨∞ =O– Ñ¨ÙÅ∞ n~°∞Û QÆ∞~°∞ "≥=ñ_»∞ HÀ\˜ 1. 3^ŒiÖËx 4^Œ∞i`«5^Œ∞ – ã¨Î~° 6áê~å"å~°=Ú – ^•\ÕK«∞ "åÔ~=fi~°∞ –
^è#Œ q∞zÛ##∞ – ‰õΩOaèxx ÖËñ_»∞ IIqã¨∞HõÎÕ I cèHõ~°"≥∞ÿ# – #~°HÍyfl Éˇ@∞ì 7|O – ^è∞Œ ~° ^Õ=HÀáêyfl – =∞~°eOK«∞ "åÔ~=fi~°∞
5. ^èŒ~°}˜Ö’ #~°~°∂Ñ¨Ù – ^•eÛ áêÑ¨ÙÅ H˘é‰õΩ – =∞~°}"≥∞ÿ ÖËK«∞ ã¨ – ^Œ∞æ~°∞ – K«OK«Å |∞kú ´ ã≤~ú Ñ° ~¨ z° 8Ñ¨~°=∂~°ú – "≥∞é˜ñyOz z~°=ÚHÎ̃ – QÆ∞i ^≥Å∞Ê
_≥#· ÜÕ∞ã¨∞ ´ K«~} ° Ï|˚=ÚÅ ¿ã= – ™ê~°q∞k Ü≥ÚHõ¯>Ë – Ñ¨~=° ∞ Ñ¶Å¨ q∞_»∞ "åÔ~=fi~°∞ – D ^è~Œ Ö° ’# ´ #~°~∂° Ñ¨Ùñ ^•eÛ h – H˘éÔH· r=# q∞K«∞Û –
ã¨∞Y – „áêÑ≤Î Ü≥Ú#iOK«∞<£ IIqã¨∞Hõ^ÕII 9
Hõ~°∞}Ïaú „H©ã¨∞Îñ_»∞ – =~°^Œ∞ñ_≥· Ü«ÚO_»OQÆ IIÖ’Hõ=ÚII
2. =∂\˜ =∂\˜Hñ˜ ÉÏÑ¨ – =∂~°=æ Ú#ñ [#∞K«∞O_» – =∞k „kÑ¨C "åÔ~=fi~°∞
479 ¢ÔH·ãÎ̈= Ü«∂„u‰õΩñ_»∞ – Ãã`· å#∞x – `å\Õz =∞i "åx –10Hˆ \Õz Ü«∞ÉèÜ í ∞« Ç¨Ï– ãÎ̈=Ú xK«∞Û
~å –`À_ç (KåÜ«∞ : "å~°∞ ÉèÏQÆº=O`«∞) `å–Pk "åÔ~=fi~°∞ – =∞$`«∞º=Ù =ÚÅ∞¡ ´ q∂\Õz ã¨∞Y=∂`«‡ –<å\Õz `«# 11Ü≥∂i‡
– Kå\ÕK«∞ "åÔ~=fi~°∞ – Ü≥∞~°∞+¨Ö=Ë Ú ´ Éˇ@· HõÅfii"≥∞@ì– ÃÑ· "Õ∞#∞ |e~Ú_ç#
WO^Œ∞ÖË^∞Œ xÅ∞K«∞ Ñ¨@} ì O – „H©ã∞¨ Î Ü«∂„u‰õΩÅ‰õΩ – xO^Œ∞ ÖË^∞Œ xÅ∞K«∞ – 12"Õ∞\˜ „H©ã∞¨ xÎ <å=∂ – =∞$`«=Ú h‰õΩO_»OQÆ IIÖ’Hõ=ÚII
Ñ¨@}
ì O IIaO^Œ∞II
1
1. áê^Œ∞H˘#fl Ö∫H˜‰Ωõ #‰õΩ – |Ç¨ïà◊^∞Œ óY q∞k =∞é˜ ™⁄O – ÃÑ· ^ŒQ∞Æ "Õ∞Öò H˘^Œ∞=. 2WÅ∞¡. 3QÆ@∞ìÖxË . 4áêÑ¨ÑÙ¨ . 6^•@â◊Hºõ =ÚQÍx. 7ã¨=Ú„^Œ=Ú.
7
KÀ@∞ "≥^Œ‰õΩ – Éèí‰õΩÎñ_» "≥`« <˘O^Œ ÔHÑ¨C II_çO^Œ∞II qâı+¨"≥∞ÿ#. 8"åãÎ̈==Ú. 9^ŒÜ«∂ã¨=Ú„^Œ∞_≥·# 10"Õ~°∞Ñ¨~°z. 11F~°∞Ê. 12„âı+¨ì"≥∞ÿ#.
169
370 ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«=Ú ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«Ü«∂„`« 371
3. Ç¨Ï$^ŒÜ«∞ ãÖ`åÑ¨^Œ∞ó– Y ^Œ∞~°O`«=∞QÆ∞ zO`« – ÅfikeOK«∞ "åÔ~=fi~°∞ – 8. =∞OK«∞ áÈÖˇ¯ ##∞ñ *ËÜÚ« @ÔH· ´ =ÚOK«∞q∂ h ~°HÍÎO|∞kèÖ’ñ – ÉˇOK«∞q∞
<≥=∞‡k xzÛ – Ñ¨kÅ=Ú‡`À "≥∂Hõ∆ – Ñ¨^Œ q∞^Œ∞QÀ Ü«∞OK«∞ – Ñ¨^=Œ ∞#∞ h "åHÍû~°=Ú KÕñ IIKåÅ∞#∞II
"åÔ~=fi~°∞ – Z#fl_»∞ x#∞fl ´ =^Œe "≥Ü∞« º =∞OK«∞ – =∞$^Œ∞"åHõº=ÚÅ∞ `≥eÊ 9. K≥_»¤ a_»¤ #Ü«∞º <Õ#∞ ´ ^˘_»¤ ~°Hõ∆‰õΩO_» g=Ù – J_»∞¤ÖËHõ ##∞flñ
– =Ú^Œ q∞K«∞Û "åÔ~=fi~°∞ xOH˘Hõ <åñ_»∞ ´ ã¨^Ü Œ Ú« ñ_≥· „H©ã∞¨ ñÎ _»∞ – K«#∞^≥Oz „É’=ÙIIKåÅ∞#∞II – ÉË`åà◊ *Ï<£
1
x#∞ =ÚHÎ̃ – ã¨^#Œ ã¨∞x÷ QÆñ *ËÜÚ« âß¢™ÈÎHÎõ q∞@∞Å∞O_» IIÖ’Hõ=ÚII
482 ¢ÔH·ãÎ̈= Ü«∂„`«
~å –aÅÇ¨Ïi `å–J@
481 Ö’Hõ ™œYº`«º[#=Ú Ñ¨^Œ̂~ ™È^Œ~°∞ÖÏ~° – Ñ¨~=∞Ñ¨Ùiñ*Ë~° – =∞^èŒ∞~° r"å^è•~° – Ñ¨^ŒqKÕ‰õÄ~°
´ `«∞k "≥Ú^ŒÅ∞#∞ PÑ¨^Œ – ~ˆ |QÆÅ∞ ÖËx – ã¨^#Œ O|∞#‰õΩ *Ë~° – ã¨^Ü Œ Ú«
~å –Ñ¨Ù<åflQÆ `å–„uÑ¨Ù@
_Õã∞¨ xñ QÆ∂_ç IIÑ¨^~Œ̂ II
KåÅ∞#∞ Ö’Hõ Éè’QÆ=ÚÅ∞ – KåÅ∞#∞ ´ KåÅ∞#∞ q∂#=Ú#∞ |@∞ì – 1. Zxfl k#=ÚÅ∞ „|`«∞Hõ – <Õq∞ ™œYºO|∞ – Jxfl q^è=Œ ÚÅ E_» –#kèHõ
QÍÅ"≥∞Üÿ Ú« #fl Éè’QÆ=ÚÅ∞ IIKåÅ∞#∞II Hõ+Oì¨ |∞ ´ Hõ#∞fl =¸ã≤# <åñ_»∞ – =∞#∞fl áêÖ∫^Œ∞=Ú – =Ú#∞fl *Ï„QÆ`<Î« ˘O^Œ–
1. ZO_»=∂=ÙÖË h~°#∞K«∞ ´ "≥∞O_»∞QÆñ |~°∞y_»∞ lOHõ ‰õΩÑ¨ – =ÚO_»<·≥ ‰õΩ#fl #+ì̈=Ú QÆÅ∞æñ II|^Œ̂~II
|ÅÇ‘Ï#∞ <≥u· ñ IIKåÅ∞#∞II 2. ^èŒ~°}˜ „|`«∞‰õΩ#∞ QÀ~° – =∞~°} ÉèíÜ«∞O|∞ – ^ŒiÖËx zO`«Åñ – ^Œye
2. |∂~°∞QÆ ÑÖ_®~°yOÑ¨ñ ´ QÀi HÍzH˘x Ü«Ú#fl\ì̃ – H©~™° ê=∞º "≥∞uÿ x`«ºO|∞ ´ Ñï Ñï q^èŒ=ÚÅ – Ñ¨~°∞QÆ∞ Öˇ`«∞Î@ ÖËÅ – x~°`«O|∞#∞ ã¨∞"å~°Î
#Ü≥∂º IIKåÅ∞#∞II – ã¨~°}˜ñ QÆ<˘æx =_çQÆñ II|^Œ̂~II
3. nÑ¨Ñ¨Ù nÑ≤Î <åtOz ´ Ü«¸Ñ≤i q_»∞ Ñ¨Ù~°∞QÆ∞ suñ – ÉÏÑ¨Ñ¨Ù „Éèí=∞KÕ 3. ^è#Œ =Ú ãÖáêkOz – Ñ¶∞¨ # =∞kHõ =Ú#fl – `«#∞"Õ ã¨`=« Ú QÍ^Œ∞ – J#∞
#@¡~Úuñ IIKåÅ∞#∞II Éè=í =Ú ã¨∞#fl ´ W#∞ñ _≥O^Œ =∂=Ù–Å#∞ QÀ~° <Õáê\˜ – `«xq n~°∞ xKÀÛ–
@#∞ <å áê>Ë n~°∞ñ II|^Œ̂~II
4. Ñ¨ÓÅ`À ñ@Ü«∞O^Œ∞ñ Éˇ~°∞QÆ∞ ´ |∂~°∞QÆ =$Hõ∆O|∞<≥· <Õ – "Õ∞Å∞#‰õΩ
=¸Å=ÚQÍ# <≥u· ñ IIKåÅ∞#∞II 4. Ñ¨~Ö° ’Hõ =∂~°Oæ – a~°∞HÔ · QÆ#Ê_»∞#∞ *Á~°QÍ ãÖHõ@=ÚÅ∞ – <≥iA@∞ìH˘#∞#∞
´ Ñ¨~=° ∞ [#‰õΩx Hõ$áê – =~°=Ú `À_»∞QÆ #∞#fl – "≥~Ñ° Ù¨ <˘O^Œ q∞OHõ –
5. K«e¡# q`«#=Ú Å˚OÑ¨Ù ´ KÒ@ Éèí∂q∞ =Öˇ <Õñ QÍñQÆ – ã¨`«º=Ú ã¨~°‰õΩ ¿ãÜ«Ú=Ú Ñ¨^Œ II|^Œ̂~II
x+¨ÊÅù =∞Ü≥∞º #Hõ@ IIKåÅ∞#∞II
5. WÇ¨Ï ¿ãfl=∞=ÚÅ =∞# – H˜ñHõñ*ÏÅ∞ñ *ÏÅ∞ – |Ç¨ï k#O|∞Å∞ ¿ãÜ«∞Oñ
6. =∂Ü«∞ ãÖ`« <≥·u ÜÕ∞ã¨∞ ´ <åÜ«∞Hõ #xfi_»Hõ =∂~°∞Ê – *ËÜ«Úq∞ <≥# – |_≥ <Õq∞ "Õ∞Å∞ ´ =∞Ç≤Ï=∞ ^Œ∂`«Å ¿ãflÇ¨Ï – =∞=∞~°∞ #K«Û@ – =∞#‰õΩ
~°∞Oz <åÃÑñ· IIKåÅ∞#∞II JÇ¨ÏÇ¨ ÜÕ∞ã¨∞x E_» – #kèHõ ãÖ`À+Ö|∞ IIÑ¨^~Œ̂ II
7. `˘e¡ #<£ ~°ÑÊ≤ Oz#\ì̃ ´ K«Åx¡ ã¨∞"å~°Î `Õ[ – =ÚÅ¡=∞O^Œ∞ #∞O_»ñ *ËÜ∞« 6. =∞#Å `À_˘¯x áÈ= – Ñ¶∞¨ #∞ñ_»∞ Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å – Ü«∞#O|∞ `«# â◊√^•ú –
IIKåÅ∞#∞II `«‡#∞ xzÛ HÍ= ´ <≥#ÖËx Ü«∞_»O¤ ‰õΩ – Å#∞ ^•ñ\ÕÑ¨#∞ QÆ$Ñ¨ – QÆ#∞ÑïÛ
1
™ê÷#=∞O^Œ∞ „Ñ¨"tÕ Oz#"åx. `À_»∞QÆ – #∞xK≥ "ÕQÆ=Ú QÆ∂_ç IIÑ¨^Œ̂~II
170
372 ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«=Ú ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«Ü«∂„`« 373
7. Éèí‰õΩÎÖˇ· Ü«Ú#fl\ì̃ – |O^èŒ∞ q∞„`å_»∞Å – ~°HÎ̃ QÆ∞}=Ú`À – ~°OlÅ¡ñ 484 Ö’Hõ qã¨~#°̊ =Ú
QÆx#<£ ´ =ÚHÎ̃ ~å[ºO|∞Å – =Ú~°∞=Ù`À_» ã¨~fi° – â◊‰Ωõ xÎ =∞Ç≤Ï=∞ <å – ~å – aÅÇ¨Ïi (KåÜ«∞ : ZO^Œ∞‰õΩ =∞~°zuq) `å–„uÑ¨Ù@
ã¨H`Î̃ Àñ E`«=Ú IIÑ¨^~Œ̂ II
áÈáÈ"Õ Ü≥∂ Ö’Hõ=∂ – KåeñHõñ*ÏÅ∞ – h á⁄O^Œ∞ "Õ∞ "≥ÚÅ¡=Ú ´
– qeÜ«∞O _®#<£
áê¿ÑK«ÛùÅ∞#flO`«– ¿ãÑ¨Ù <˘Ñ¨ñQÆ ~åx – "Õáê@∞¡ Éˇ\ ì̃u – gÑ¨@¡ ##∞ g_ç
IIáÈáÈ"ÕII
483 rq`«Ü«∂„`« 1. ã¨HÖõ OË „kÜ«∞ "åºÑ¨ÙÅÎ ∞ – h ¿ã= ÉÏ – Ü«∞Hõ KÕÜÚ« k=ãÖ|∞Å∞ ´ Wñ
~å–=ÚMÏi `å–Pk
Hõ ni áÈÜ≥∞ „ÉèÏ – q∞Hõ=Ú EÑ¨‰õΩ q∞Ñ¨Ù_»∞ – „Ñ¨Hõ@=Ú‡QÆñ „wã¨∞Î – Ñ¨^Œ
Ñ¨~^° âÕ √◊ Å "≥∂ „Ñ≤ÜÚ« ÖÏ~å =∞# ´ Ñ¨Ù~° q∞kQÍ ^≥ÑÙ¨ _»∞ – x[=ÚQÆñ ÉèíHÎ̃ =∂ HõÉˇƒñ IIÉ’áÈ"ÕII
II|~°^Õâ◊√ÅII 2. h ~åA |Ç¨ï=∂#=Ú – QÆO\˜q∞ Ñ¶∞¨ ’~° – #~°HÍO|∞kè f~°=Ú ´ ^•i
1. z„`«=ã¨∞Î=ÙÅ∞ – K≥Öˇ¡_ç Ü≥∞Hõq – z„`«"≥∞ÿ# ãï`« – Ö’Hõ=Ú II|~°^Õâ◊√ÅII ^˘Åñy x#∞fl ñ – *Ëi ^Œ∞ñY=ÚÅ "Õ – ™êi uÑ¨C_»∞ „H©ã∞¨ Î – ã¨^Ü Œ Ú« ñ_≥·
##∞ñaÖˇÛñ IIÉ’áÈ"ÕII
2. ãÖ`« Q˘Å∞¡ Hõ∆=∞ – ã¨_»e# K«O^ŒO ´ |O`«Ü«Ú ã¨¨^ŒÌ}ñQÆ∞<£ – x[=ÚQÆñ
3. Zé EÑ≤ |Å∞ g∞#=Ú – |>ì̌_∞» "åx – Hõ~} ° ˜ =ã¨∞ÅÎ ~°∂Ñ¨=Ú ´ ÉÁi
II|~°^Õâ◊√ÅII EÑ≤ Ö’Éèí=Ú – |∞\˜ìOz ##∞ñ|\˜ì – Ñï=∂iÛuq ~ÚOHõ – =∞i
3. ã≤÷~° =∞x #=∞‡‰õΩ – ^èŒ~° Ü≥∞=fiiH˜x ´ |~°Ö’Hõ"≥∞ ã≤ú~°=Ú – x[=ÚQÆñ ÜÕ∞=Ú#flk KåÅ∞ñ IIÉ’áÈ"ÕII
II|~°^Õâ◊√ÅII 4. ZO_»=∂=ÙÅ `Õ@Å∞ – h qK≥Û_»∞ – ^ŒO_≥#· ~ÚÇ¨Ï ã¨∞Y=ÚÅ∞ ´ HõO_»
4. "Õ∞_»Å∞ q∞^≥ÅÌ ∞ – "Õ∞ÅQÆ∞ ã¨~‰° Ωõ Å∞ ´ áê_≥· Hõ#ñ|_»"Õ – x[=ÚQÆñ II|~°^âÕ √◊ ÅII QÆ~fi° =ÚKÕ h – Ü«∞O_»ñ *ËiuñQÍx – xO_»∞ <≥=∞‡k ^ŒÜ∂« – xkè „H©ã∞¨ Î
_çÑ¨Ù _çK«∞Ûñ IIÉ’áÈ"ÕII – Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KèÒ^Œi
5. ^è~Œ ° ^è•#ºO|∞Å∞ – ^Œ~Q° HÆ õ =∂#=Ù ´ Ñ¨xáê@Å∞ áÈÜ≥∞ – x[=ÚQÆñ
II|~°^Õâ◊√ÅII 485 Éèí‰õΩÎx =$^•úÑ¨º=Ú
6. Zxfl <åà◊√§ – =∞# – q∞ÅÖ’ „|uH˜# ´ =∞<≥fl· áÈ=Ù#∞QÍ – ^ÕÇÏ¨ =Ú IIÑ¨~^° âÕ √◊ ÅII ~å –™ê"Õi (KåÜ«∞ : L#fláê@∞# =K«∞Û) `å–J@
ã¨HÖõ OË „kÜ«∞=ÚÖÏ~å – KåÅ q∂ Ñ¨x nÔ~ – xñHõ ##∞fl q_çzáÈ=Ù
7. =zÛu q∞K«\H˜ ˜ – =\˜ì Ç¨Ïã¨=Î ÚÅñ ´ ^≥zÛ# ^ÕkÜ«Ú ÖË – ^Œ∞ QÆ^• IIÑ¨~^° âÕ √◊ ÅII @‰õΩ "ÕàÜ ◊ ∞≥ º<£ ´ 1K«H˜`« 2=∞$QÆ âß|‰õ=Ú áÈeHõ – #Hõ@ q∂KÕñ lH˜¯ ux
8. Z@∞¡ =zÛuq∞ – ~¸ Ö’Hõ=Ú#‰õΩ ´ J@∞¡ "≥à=¡◊ ÅÜ«Ú<£ – q∞O\˜Hñ˜ q∂ –i Hõ ^˘ÅOQÆ∞ñ_»∞ ÜÕ∞ã¨∞ <å ~° – Hõ‰∆ Ωõ ñ_»∞ =K≥Û#∞ ##∞fl – QÍ=#∞
II|~°^Õâ◊√ÅII IIã¨HõÖËO„kÜ«∞=ÚÖÏ~åII
9. ÜÕ∞ã¨∞ #O^Œ∞ q– âßfiãÖ |∞Oz# ´ "åã≤QÆ x#∞ñ *Ë~∞° Û<£ –|~°=Ú# 1. ÑÖKÕO„kÜ«∞=ÚÖÏ~å – |Å =Ú_çQÔ q∂ H˜ÑÙ¨ _»∞ – =OK«# ¿ãÜ«∞ q∂ –
=â◊=ÚQÍ kñHõ#∞ ´ q∞Oz q∂ ~Ô kiOÑ¨Ö~Ë ∞° ^Œ– Åñz K«∂_»∞ñ_»∞ ^Õ=
II|~°^Õâ◊√ÅII Hõ$Ñ¨Ö’ – #∞Oz ##∞ñ QÆêŒ OÑ¨ q∂Hõk – H˘OK≥=∞QÆ∞ Ñ¨x HÍ^Œ∞ #∞O_ç
10. ÜÕ∞¿ã =∂~°=æ Ú – ÜÕ∞¿ã ã¨`º« =Ú ´ ÜÕ∞¿ã r==ÚQÍ – x[=ÚQÆ II|~°^âÕ √◊ ÅII IIã¨HõÖËO„kÜ«∞=ÚÖÏ~åII
– Q˘Å¡Ñë¡ #`åxÜÕ∞Å∞ 1 2
ÉèíÜ«∞Ñ¨_ç. ÖË_çÑ≤Å¡.
171
374 ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«=Ú ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«Ü«∂„`« 375
2. „â◊=}ËO„kÜ«∞=Ú h^Œ∞ – â◊HÎ̃ `«QÆ∞æK«∞ =K≥Û – qq^èŒ"å~°ÎÅ∞ ^Œqe – 9. D ãÖáê~°O|∞#O – ^Õq∞ ™œYº=Ú QÆÅ^Œ∞ – Pâ◊ =∂„`«"∞≥ QÍx –
q#∞ K«∞O\˜ "≥O`À ´ K≥=Ù_»∞ hH˜ÑÙ¨ _»#∞ãïOK≥#∞ – KÕ= `«}QỖ #∞ [iy Ü«∞k z~°=Ú QÍ^Œ∞ ´ ÜÕ∞ã¨∞ „H©ã¨∞Îñ_»∞ `«O„_ç ^Õ=Ùñ_»∞ – ÉèÏã¨∞~°O |QÆ∞
á⁄q∞‡ñHõ– ã¨q#Ü«∞O|∞QÆ ÜÕ∞ã¨∞ ¢Hã© ∞¨ xÎ – â◊|Ì =∂eOK≥^#Œ ∞ ã¨∞Y =∞k x~°‡ÖÏ`«‡Ü«Ú – ^•ã¨∞Å‰õΩ ^Œ=∞ k=º =∞QÆ∞ Hõ$Ñ¨ – *Ëã≤ x`«º x"åã¨
IIã¨HõÖËO„kÜ«∞=ÚÖÏ~åII q∞`«∞Î~°∞IIã¨HõÖËO„kÜ«∞=ÚÖÏ~åII
3. Hõ#∞ÖÏ~å q∂ "≥Å∞æ – „Hõ=∞=ÚQÆ 1H©} ∆ O˜ K≥– =Ú#∞ EK«∞ K«∂_ç¯Ö’ – – Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^Œi
=Úã¨∞ HõÜ∞≥ º xñHõ#∞ ´ Ñ¶∞¨ #=ÚQÆÅ ^Õ=Ùx ‰õΩ=∂~°∞ñ_»∞ – `«# Hõ$áêã¨#
q∞Ñ¨Ù_»∞ EÑ¨#∞ – =∞#ã¨∞Ö’Ñë Hõ#∞fl qÃÑÊ_ç – k#=Ú e"≥ K«#∞^≥OK≥ñ
486 Éè‰í Ωõ xÎ rq`«„Ñ¨Ü∂« }=Ú
E_»∞ñ_»∞ IIã¨HÖõ OË „kÜ«∞=ÚÖÏ~åII ~å –Ü«∞^Œ∞‰õΩÅHÍOÉè’l `å–Pk
4. ~°ã<¨ OÕ „kÜ«∞=Ú h 2h –~°ãH¨ ÍÅ q∞^≥ =K≥Û – qã¨∞Hõx =∂@Å#∞"≥^[Œ e¡ 1
ÃÑ#· "≥∞ÿ Ü«Ú<åfl #Ü«∂º h – áê^•O|∞[=ÚÅ ã¨xflkèHñ˜ „Ñ¨É∞íè ÜÕ∞ã¨∞
<å=Ù ´ Ñ¨ãñ¨ ^Œiy =Úk "≥u· qÑ¨Ù _À – ~°ã#¨ =∂ ~ÚñHõñ nÔ~ h Ñ¨x – <å`À #∞O_»"Õ h=Ù ´ n#∞ñ_» Éè=í 2^• – nè#∞ñ_» ##∞ñ QÆ$Ñ¨ – `À #_çÑO≤ K«∞
3
"≥ã¨#∞ <Õ xÑ¨Ù _Õã¨∞Hõ~°∞}Ï – ~°ã¨=Úñ „QÀÅ∞K«∞ñ „ÉÁ^Œ∞Ìñ |∞K≥Û^Œ "≥∞ – ^Œ∞@ #^≥ ã≤OÇ¨Ï – 3^è•fi#=Ú`À =∞$u =K«∞Û K«∞#flk – ^•x 4ÉèÜ í ∂≥ `åÊ
IIã¨HõÖËO„kÜ«∞=ÚÖÏ~åII
– `«=Ú ^˘ÅñyOÑ¨"≥ IIÃÑ#· "≥∞Iÿ I
5. `«#∞ "å^ŒºO`«=Ú =¸Ü«∞ñ – ^Œy# `«fiyO„kÜ«∞=∂ – x#∞ ™È‰õΩ#\ì̃ =
– xflÜ«Ú „QÆÇÏ≤ Ozuq ´ =Ú#∞Ñ¨ÙQÆÅ h lyayÜ«Ú #}O – QÔ #∞ QÆ^• 1. 5ã¨~}° Ö˜ ’ <ÕñÉ’=Ù#Ñ¨Ù_»∞ – „â◊=∞ Öˇ<fl≥ <Àfl K«#∞^≥Oz <å – Ñ¨~∞° QÆ∞ Hõ_=¤» ÚQÍ
„"ÕÖÏ_≥ñ k`«∞ÅÎ ∞ – K«#∞=Ú h "≥O^≥#· <Õ<Õ – ã¨∞x ã¨fi~°∂Ñ¨=Úñ ^•ÅÊ xÅ∞K«∞<Õ"∂≥ ´ =∞~°}Ñ¨Ù =Úà◊#¡ ∞ – q~°∞K«∞@‰õΩ#∞ ^Œ – ^Œ∞~Ì =° ã¨Å÷ ∞ "≥ãñ¨ –
É’Ü≥∞^Œ IIã¨HÖõ OË „kÜ«∞=ÚÖÏ~åII ^˘ÅñyOK«∞@‰õΩ#∞ – QÆ~∞° }Ïxkè <å – ã¨~ã° ¨ #∞O_»∞q∂–6â◊~°}ÏQÆ`«∞#‰õΩ
6. „Ñ¶∂¨ }ËO„kÜ«∞=∞ h=Ù – Hõ_∞» "åã¨#Åñ ^Œye – „áê}ÏxÅ=Ú KÕ`ñ« – – =∞i kÔH¯=fi~°∞ IIÃÑ·#"≥∞ÿII
„||eu qñHõ#∞ ´ <å}ˇ"∞≥ #ÿ q q_»∞#∞ ^Œ∞~°Oæ ^è=Œ ÚÅ ÉÏÅÊ_»ñ É’^Œ∞ qñHõ 2. ^Õ"å h 7^ŒH˜∆} Ç¨Ïã¨Î=Ú`À – n#∞Å#∞ |>ˇì^Œ "≥~°=‰õΩñ _»#∞ – h
<å – 6„`å}Ñü Ü«∞QÆ∞ „H©ã¨∞ÎKÕ`«#∞ – „ÉÏ} =∞iÊO`«∞#∞ ã¨∞dO`«∞#∞ "åQÍÌ`=Î« Ú# H˜k ã¨=∞Ü«∞O|∞ ´ P =K«#=Ú <å – r"å^è•~°=Ú – ^≥=· =Ú
IIã¨HõÖËO„kÜ«Ú=ÚÖÏ~åII `«eÜ ¡ Ú« ñ ^ŒO„_çÜÚ« ^•`«=Ù – h"Õ ã¨~fi° =Ú – x#∞ #q∞‡u <å– „`À=
7. Hõ_∞» ^Œ=Ùfi Ñ¨Ü∞« #O|∞ – #_çz =zÛu xOHõ – x_»∞Ñ¨Ù ÖË ^• „`À= – „Ñ¨Ü∂« }=Ú – `«∞^Œ=Ú\ì̃OK«∞=Ú IIÃÑ#· "≥∞Iÿ I
xHõ@"≥∞ÿ =K≥Û<£ – #_»∞=∞ #_»∞=∞ #_»∞¤Ñ¨_çÜ≥∞_» – x_»∞=∞ ÅxflÜ«Ú
QÆ_zç áÈÜ≥∞#∞ – [_»∞`«∞ <å =∞$u #kH˜ <å <å – q‰õΩñ_»∞ =K≥Û#∞ ##∞flñ 3. á⁄O^Œ∞QÍ h ÉèHí Ü Î̃ ∞« O^Œ∞ – _≥O^Œ =∂#OkOK«∞ #Ñ¨Ù_»∞ – ãÖkÜ«∞=Ú
QÍ=#∞ IIã¨HÖõ OË „kÜ«∞=ÚÖÏ~åII Öˇ<fl≥ <Àfl K«#∞^≥Oz ´ `˘O^Œ~° 8x_»∞ – <å – „`À=#∞ 9`«^•æ –_è®O^èŒ`«
8. "≥#∞Hõñ ni# =∂~°æ – =Ú# HõO>ˇ =ÚO^Œ∞O_ç – Hõ#∞Ñ≤OK«∞ <å „`À= – q∞„â◊=∞ – Å}ñyOK«∞@ÔH· – ã¨∞O^Œ~°=∞QÆ∞ 10~°q – K«O^ŒO|∞# – <å
Hõiî#"≥∞ÿ Ü«ÚO_»∞ ´ Ñ¶¨∞# `«~°OQÆ ^èŒfi#∞`À cè – Hõ~° =∞~°} #k áêé∞ =ÚO^Œ@ #_»∞="≥ – =Ú^Œ=Ú#ñ „|Éè∞í "å IIÃÑ#· "≥∞Iÿ I
K«∞#flk – Hõ} ∆ =Ú =∂„`«"∞≥ ^•x Ñ¨x Ü«∂ – "≥#∞Hõ <å=e Ü≥Ú_»∞¤ *Ë~Ô ^Œ 1
Ñ¨^‡Œ =ÚÅ=O\˜ áê^Œ=ÚÅ Ü≥ÚHõ¯. 2h‰õΩ Ö’|_ç#"å_»#∞. 3ã≤OÇ¨ÏQÆ~°̊#=Ú.
IIã¨HõÖËO„kÜ«∞=ÚÖÏ~åII 4
ÉèÜ
í ∞« =Ú=Å# HõÅ∞QÆ∞ LÑ¨„^Œ==ÚÅ∞. 5
„`À=. 6
â◊~}
° ∞*ÁzÛ#"åxH˜.
1 2 3 4 5
`«QÔ #æ ∞. H©∆}^Œâ◊. j„Ñ¶∞¨ =ÚQÍ. ~°Hõ∆}ÏkèHÍi. ^Œ∂~°=Ú. 6PÑ¨^ÅŒ ∞. 7
‰õΩ_çK~Õ Ú 8
HõeyOK«∞=Ú. 9
˜ ∞« O^Œ∞O_»∞. 10ã¨∂~°∞ºx.
P Q˘Ñ¨Ê Hõ\ H˜ õ pHõ\ Ü
172
376 ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«=Ú ¢ÔH·ãÎ̈= xsHõ∆} - P#O^Œ=Ú 377
4. HÍÅO |Ü≥∞º#∞ ~å~°=∞‡#∞K«∞ – 1hÅ "Õ∞Ñ¶∂¨ Hõ$u`À =zÛ – HÍÅ^ŒO_»=Ú ¢HÔ ã· =Î̈ xsHõ}
∆ – P#O^Œ=Ú
2
l~°l~° „kÑ¨CK«∞ ´ KåÅ 3ÉèÜ í ∂« #Hõ – bÅ<£ =∞$`«∞º=Ù – 4„"≥∂Å xflez#
– "Õà#◊ ∞ ^•eq∞ – ^Œ∂e K«#∞O QÍ – É’Å∞ 6Éè=í `«¯~°∞– }ÏeOQÆ# ã¨∞Y
5 488 „H©ã∞¨ #Î O^Œ∞ P#OkOK«∞@
– 7=∞`«Îé˜ <˘ã¨ñQÆ"≥ IIÃÑ·#"≥∞ÿII ~å –aÅÇ¨Ïi (KåÜ«∞ : q[Ü«∞O|∞ q[Ü«∞O|∞) `å–J@
5. h k=º ~°∂Ñ¨^è•º#O|∞ – x~°‡ÖÏ`å‡O`«~° ™œYºO|∞ – <å ^Õ=Ùx Ñ¶¨∞#"≥∞ÿ# „H©ã¨∞Î Hõ$Ñ¨ñ – QÆ#∞Q˘O\˜ xÑ¨Ù_»∞ – Ñ¶¨∞#∞ñ_»∞ `«# =∞Ç≤Ï=∞KÕñ
„¿Ñ=∂=∞$`« ™ê~°O|∞ ´ h ^•ã¨∞x Hõq – x~°`« "≥ÚãÖQÆ∞K«∞ – <å ^•ix – QÍñz ÃÑOK≥#∞ ##∞fl IIÑ¶∞¨ #"≥∞#ÿ II
QÆÅ – ¿ã^ŒÅ∞ n~°Ê#∞ – <åkÜ«Ú =∞^èºŒ =Ú – #O`«=Ú ÖËx Ñ¨Ù – <å^Œ∞Å∞QÆÅ
h – 8™œ^èŒ=Ú *Ë~°Ê"≥ IIÃÑ·#"≥∞ÿII 1. PÑ¨^ÅŒ Ö’ =Úxñy – Ü«∞_»Å∞K«∞O_»ñQÆ ##∞fl ñ – *ËÑ>¨ #ì̌ ∞ zO`« – KÕ
6. ZO_»=∂=ÙÅ 9H©_#·≥ \ì̃ – ~ÚÇ¨Ï ™œYº=ÚÅ∞ `«fi~°QÍñÉ’=Ù h – xO_»∞ *ˇ_»‰õΩ =∞#∞K«∞ – "Õáê‰õΩ Hõ#fl xk – "≥QÆ>ÿ̌# <å lÇ¨Ïfi – fÑ¨ÙQÍ <˘#iOz
^Œ~∞° QÆx x`åº#O^ŒO|∞ ´ ^ŒO_çQÆ hÜ«∞O –^Œ∞O_ç# "åi Hõ– YO_®=∞$`« – ã≤ú~°Ñ¨~°K≥ xÑ¨Ù_»∞ IIÑ¶¨∞#"≥∞ÿ#II
™œ – Yº=Ú eK≥Û^Œ=@ – `«O„_ô Éè=í ^Œ∞ – `«=Î ∞ ^•ã¨∞Å h – =ÙO_ç# 2. Ñ¶∞¨ #"≥∞#ÿ Ü«∂Ñ¨^ÅŒ – Hõ_e» Ö’ñ |_ç Ü«Ú#fl – Ñ¶∞¨ #∞ñ_»∞ <å ^≥ãñ¨ Ez
KÀ@<≥ – Ü«ÚOK«∞=Ú KåÅ∞#∞ IIÃÑ#· "≥∞Iÿ I – =∞#ã¨∞ <˘K«∞ÛH˘xÜ≥∞ – HõxHõ~=° ÚKÕ x#∞flñ QÆ~∞° }Õ`«∞ xÑ¨C_≥ – "≥#∞Hõñ
– Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^Œi E_»Hõ `«#^Œ∞ – "≥O@ ~°=∞‡<≥#∞ IIÑ¶¨∞#"≥∞ÿ#II
487 Whither pilgrims, are you going ? 3. ‰õΩÅ QÀ„`«=ÚÅ∞ g_ç – ‰õΩ\˜ÅO|∞ kQÆ<å_ç – =Å|_»¤ KÕñÑ¨=Öˇ – =^ŒÅ
Hõx ÑëHÔ <£ – ã≤Å∞=ÃÑ· #ã¨∞ qzÛ – |ÅÇ‘Ï# "≥∞_»eOz – =Å=Å#∞
1. Ñ¨~°^Õt, Ñ¨Ù}ºˆH∆„`« 3. Ñ¨~°^Õt, "≥∂Hõ∆=∞O^Œ∞ Hõhfl~°∞– =Å áÈã≤<åñ_»∞ IIÑ¶¨∞#"≥∞ÿ#II
Ü«∂„`«ñ É’=ÙK«∞O^Œ∞"å? h‰õΩ ÖÏÉèí =ÚO_»∞<å?
ÜÕ∞ã¨∞ <å[˝ `«Å áÈã≤ x`åº#O^Œ ã¨∞q„âßOu 4. Ñ¨~fi° `«=ÚÅÃÑñ· QÆ@∞ì – Ñ¨@} ì =Ú=Öˇ x#∞fl – #∞ifiÖ’ #∞Ozu – #∞z
"≥∂Hõ∆ "≥ÚO^Œñ É’^Œ∞#∞. Ü«∞O^Œ∞ #∞O_»∞ ÖÏÉè=í Ú. `«O|∞QÍ#∞ – ã¨~fi° [#∞Å‰õΩ "≥Å∞ñQÆ∞ –™êH˜Q∆ Í h=ÙO_ç – QÆifiOÑ¨ =Å^Œ#∞K«∞
H˘O_» ÖˇH¯˜ ÜÕ∞à◊√¡ ^•ñ\˜ r=#k hà◊√¡ „`åy IIÑ¶¨∞#"≥∞ÿ#II
"≥∂Hõ∆ ~å[º"£∞ KÕ~∞° ^•ñHõ ÜÕ∞ã¨∞`À ã¨^• =ã≤OÑ¨ 5. ã¨^=Œ ∞ÅO |QÆ∞ *Ï˝# – ã¨~} ° ˜ ~Ú^≥ <å =∂@ – =Ú^Œ=Ú`À #q∞‡##∞ –
=ÚO^Œ∞ áÈ=ÙK«∞O^Œ∞#∞. =ÚO^Œ∞ áÈ=ÙK«∞O^Œ∞#∞ "≥∂Hõ∆ "≥∂ã¨ñQÔ ^Œ#∞ – Hõkã≤ ™ê`å#∞ |Å∞ – HÍ_ç„HÕ^Œ#∞ |_ç# – q^ŒeOz
2. XO\˜QÍ#∞ É’=Ù^Œ∞"Õ 4. Ñ¨~°^Õt, h`À <Õ#∞ #~°Hõ=Ú# – "Õ`«∞#x ÑëÔH<£ IIÑ¶¨∞#"≥∞ÿ#II –ÜÕ∞ã¨∞^•ã¨∞ #~°ûÜ«∞º
h‰õΩ ÉèÜí ∞« =ÚO_»^•? Ü«∂„`« KÕÜ∞« =K«∞Û<å?
ÖË^∞Œ <å‰õΩ ÉèÜ
í ∞« "Õ∞Å? ~°=Ú‡ <å`Àñ QÆ∂_» ~°=Ú‡ 489 =∞#âß≈OuÜÕ∞ =∞Ç¨ ÉèÏQÆº=Ú
™êfiq∞ ##∞fl ñ QÍK«∞#∞ † ÜÕ∞ã¨∞ x#∞fl ~°=∞‡<≥<£ ~å –™œ~å¢+¨ì `å–J@
"≥∂Hõ∆ ~å[ºO KÕ~°∞^•ñHõ =∂~åæÜ«∂ã¨"≥∞ÿ# <Õq∞ =∞#™ê#O^Œ=Úñ ÉÁO^Œ∞@ Hõ#fl#∞ – =∞i ÜÕ∞ ÉèÏQÆº=Ú QÆÅ ^Œ#fl ´
ÜÕ∞ã¨∞ <å‰õΩñ ^À=K«∂Ñ¨ =∂‰õΩ "≥∂HõO∆ z‰õΩ¯ "Õà◊ J#∞=∂#=Ú eñHõ – ã¨dÅ ã¨∞YO|∞Å∞ – k# "≥ÚHõ QÆ_çH˘Hõ – fÔ~·
=ÚO^Œ∞ áÈ=ÙK«∞O^Œ∞#∞. ã¨∞q„âßOu HõÅ∞æ#∞. Ü«ÚO_»∞#∞ II=∞#II
J#∞ : |~åfl~ü¤ Å∂HÍãπ
1
HÍ~°∞=∞|∞ƒÅ PHÍ~°=Ú`À. 2y~°y~°=∞x. 3ÉèÜ í ∞« =Ú#∞ HõeyOK«∞#\ì̃. 4Z^Œ∞@. 1. k@=ÚQÆñ „áê~°#÷ Ü«∞#∞ Y_»=æ Úñ QÆx – u~°∞QÆ∞ Ñ≤âßK«=Ú "≥é K«#fl ´
5
F~°∞Ê. h Hõ~∞° }KÕ`« ##∞fl H“QÆeOK«∞H˘#QÍ QÆÅ∞æ ™œYº=Ú#∞. 7 P ã¨=∞Ü«∞=Ú#‰õΩ.
6 Ñ¨@∞nÑ¨ÙÅÎ ∞ QÆÅ – „Ñ¨É∞íè âß¢™ÈÎ‰Ωõ ÅÎ ∞ – |Ç¨ï ãÖâ◊Ü∞« ÑÖ – Hõ=Ú xOHÕK«∞#∞
8
QÆ$Ç¨Ï=Ú#∞. 9 ã¨=∂#"≥∞#ÿ \˜ì II=∞#II
173
378 ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«=Ú ¢ÔH·ãÎ̈= xsHõ∆} – P#O^Œ=Ú 379
2. ™ê^è∞Œ [<À`«=Î ∞ ¢HÔ ã· =Î̈ ãÖQÆu – ã¨=∞‰õÄ_ç# "Õ∞Ö∫ ##fl ´ â’^è#Œ Åxfl\˜ 4. =∞uÖ’x Ö’ñ`«∞ =∞ – ~°‡=Ú QÍ#ñ|_≥~å – q∞uÖËx Ñ¶∞¨ #áêÑ¨ – "Õ∞
– ã≤~÷ =° ÚQÆ <ÀÔ~Û_ç – â◊√Éè=í ∞u Hõ#fl#∞ – ã¨∞Y"Õ∞ =Ú#flk II=∞#II xO_»∞ H˘<≥~å ´ Ç≤Ï`«=ÚQÍ `«# r= – q∞K≥Û „H©ã∞¨ ñÎ _»∞~å – =∞$uKÕ`« =∞#
3. `«#∞=Ù# ^•##∞ "åxH˜ ^Œ∞i`«=Ú – ^ŒyÖˇ_∞» qkèñ QÆ#=Öˇ ##fl ´ áêÑ¨ – 1q`«u Q˘>ì̌#∞~å II=∂ ÜÕ∞ã¨∞II
Ü≥Ú#~° QÆ „H©ã¨∞Îx – =^è•ºãÎ̈OÉèí=Úñ – QÆx qâßfiã¨=Úñ – QÆ\ ì̃QÆñ ÉˇOz# 5. ‰õΩÅQÀ„`«=ÚÅ |∞kú – ‰õΩ\˜ÅO|∞ñ ^≥QÔ ~å – |Å=uÊâßK« â◊$O YÅ=Ú
II=∞#II qéỖQ#∞~å ´ ã≤Å∞= "≥∂ã≤#"åx – z~° ™œM’º#flu~å– <≥Å=ÙQÆ <åÖ’# –
4. Hõ∆=∞Ü«Ú#∞ ¿ãflÇ¨Ï=Ú „Ñ¨Éèí∞Hõ_» <ÕiÛ# – â◊„`«∞=Ù eñHõ Éèí∞q ÖË~°#fl ´ xÅz Ü«Ú#flk~å II=∂ ÜÕ∞ã¨∞II
ã¨=∞^Œ$+≤ì [QÆ – [˚#∞Å QÆ#∞OQ˘#∞ – ã¨¢`≥Î¯ãÎ̈=ÙÅ‰õΩ – ™ê^èŒ# =∞#ñ ^ŒQÆ∞ 6. `«#áÈÖˇ¯ <˘~°∞Åñ QÆ – <˘æ#ñ „ÉË=∞Ü≥∞º#∞~å – =∞#ã¨∞ ^Õ=ÙxH˜ # –
II=∞#II ~°Ê} ¿ãÜ«∞ñ |_≥~å ´ Ñ¶∞¨ # Hõ$Ñ¨âßO`«∞Å∞ – Q˘<≥#∞ <≥=∞‡k~å – =∞#ã¨∞
5. Ñ¨~°=∞^ŒÜ«∂xkè „H©ã¨∞Îx |Å=Ú#ñ – ÉÏÑ¨ Éèí~°O|∞Å∞ q_»∞ ##fl ´ =∂~°Ê_ç "≥∂Hõ∆ – =∞Ç≤Ï=∞ QÆ<˘æ<~≥ å II=∂ ÜÕ∞ã¨∞II
Ñïâ◊√^•ú`∞« ‡x – |O^è∞Œ `«fiO|∞# – J~°=∞~° pñHõ@∞ – ÅxflÜ«Úñ ^˘Åñ – Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^Œi
QÆ∞#∞ II=∞#II –Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^Œi
490 „H©ã∞¨ #Î O^Œ∞ P#OkOK«∞@

491 Ñ¨~=° ∞ÉèÏQÆº=Ú H˘~°‰Ωõ Z^Œ∞~°∞K«∂K«∞@
~å –N~åQÆ=Ú `å–J@
~å –=ÚMÏi `å–„uÑ¨Ù@
=∂ ÜÕ∞ã¨∞ „H©ã¨∞Îx – =∞é∞ñQÆ∞ QÆÖˇæ#∞~å ´ <å Ü«∂`«‡ Ñ¶¨∞#~°H∆Í – ÜÕ∞ã¨∞#∞ K«∂K«∞@ Ü≥∞#fl\˜HÀ Ñ¨~° – "åã¨∞ñ_» #QÆ∞@ Ü≥∞#fl\˜HÀ ´
1
#QÆ=∞ <≥HÔ ¯#∞ ~å II=∂ ÜÕ∞ã¨∞II ÉèÏã¨∞~°=ÚQÆ <å – Ñ¨~=° ∞ [#‰õΩ ã≤O – Ç¨ã¨#=Ú# ^Œ∂ – `å^Œ∞Å =∞^èºŒ #∞
IIÜÕ∞ã¨∞#∞II
1. =ÚO^Œ∞ <åÖ’ áêÑ¨ – =ÚÅ∞ E_»ñ |_≥~å _≥O^Œ=Ú `å #xfl – \˜x
<˘Ñ¨CH˘<≥~å ´ Ü«∞O^Œ∞HÔ · |Å∞ ^Œ∞óY =∂`«‡ñ *ˇO^≥#∞~å –ãÖ^ÕÇÏ¨ =ÚÅ∞ 1. |e`«O|QÆ∞ ÃÑâ· ßzHõ |O^è#Œ – áêâ◊=Ú =^Œ∞Å∞@ Ü≥∞#fl\˜HÀ ´ 2ã¨Åe
2
g_»∞ – *Ï_»ñ QÆ<˘æ<≥~å II=∂ ÜÕ∞ã¨∞II `«=ÚQÆ <å – ã¨^∞Œ ~æ ∞° áê^Œ – ã¨Å÷ =Ú# Hõ~ñ° QÆ∞@ Ü≥∞#fl\˜HÀ IIÜÕ∞ã¨∞#∞II
2. ã¨∞qâı+¨ É’^èŒ<å – K≥=Ù ÖÏeOK≥#∞~å – Jq"ÕHõ 3âß¢™ÈÎ‰õΩÎ –ÅO@∞ 2. ^è•„uñ QÆ+ì̈ ^Œ∞óMÏaúx =∞# q∞ñHõ – ^è•\˜QÆ ^•ñ@∞@ Ü≥∞#fl\˜HÀ ´
g_≥#∞~å ´ 4#=ã¨¢`¯·≥ ãÎ̈= 5QÀ+≤ª – Éèí∞q <å HõÉˇƒ#∞~å – qq^èŒ=Ú ÅQÆ∞ "≥∞„ÿ u`À_»ñ |~° =∂`«∞‡x K≥O`«#∞ – =∞#ã¨∞ 3f~° – =∞#∞ >ˇ#fl\˜HÀ IIÜÕ∞ã¨∞#∞II
6
"ÕÅ∞Ê – efi+¨¨ "≥∞iÿ QÆ^• II=∂ ÜÕ∞ã¨∞II 3. HÍOK«#=∞‰õΩ@=Ú Hõ#HõÑÙ¨ g}ˇÜÚ« – Ñ¶∞¨ #=ÚQÆñ ^•Å∞Û@ Ü≥∞#fl \˜HÀ
3. ÉÏ^èQŒ ∞Æ ~°∞=ÙÅ "≥∂=Ú – ÅƒÇ¨ï 7Å[˚ñ|_≥~å – 8QÍ^èŒ =∞O„`«=Ú Åxfl – ´ 4 Ü« ∞ Oz`« = ÚQÆ Ç¨ Ï Öˇ – Å∂Ü« ∂ áê@Å – <å#OkOK« ∞ @
9 Ü≥∞#fl\˜HÀIIÜÕ∞ã¨∞#∞II
Hõ_»QÆO_»¡~Ú K≥_≥~å ´ â’kèOz <åÜ«∂`«‡ – â◊√kúQÀÔ~#∞~å – ™êkèOz
„Ñ¨Éèí∞„H©ã¨∞Î – â◊~°}∞ñ *ÁK≥Û#∞~å II=∂ ÜÕ∞ã¨∞II 4. â’^è#Œ ÉÏ^èÅŒ h ^è~Œ ñ° ÉÁO^ŒHõ – â’Hõ=Ú QÔ Å∞Û@ Ü≥∞#fl\˜HÀ ´ ™ê^è∂Œ `«=Î ∞
1
H˘O_». 2q_çáÈ=Ù. 3âß¢ãOÎ̈ Ñ¨Ù=∂@ÅÜ≥∞Hõ¯. 4
#∂`«#"≥∞#ÿ . 5
ã¨ÇÏ¨ "åã¨=Ú.
[# – ™êOQÆ`º« =Ú‡# – ãÖ`«ã¨ "≥ÚO^Œ∞@ Ü≥∞#fl\˜HÀ IIÜÕ∞ã¨∞#∞II
1
6
^Õ=Ùà◊√¡. 7ã≤QÆ∞æ 8zÔH¯· #. 9ÉÏ^èŒHõ~°=ÚÅ∞. ã¨Ç¨Ï"åã¨=Ú 2K«H¯õ ñQÍ. 3
„|`«∞‰õΩ@. 4
Pâ◊Û~°ºHõ~=° ÚQÍ.
174
380 ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«=Ú =∞~°}=Ú - Ñ¨Ù#~°∞`å÷#=Ú 381
5. hu ~°ÇÏ≤ `« ÃÑâ· ßzHõ Éè@
í QÆ} – xO^ŒÅ∞ ÉÏÜ«Ú@ Ü≥∞#fl\˜HÀ ´ MÏºuQÆ
N Ñ¨~° – =∂`«∞‡x H˘Å∞=Ù# – QÆ\ Qì̃ ñÆ QÆ∞^Œ∞~°∞@ Ü≥∞#fl\˜HÀ IIÜÕ∞ã¨∞#∞II =∞~°}=Ú – Ñ¨Ù#~°∞`åú#=Ú
6. 1[~°ÜÚ« "åºkè ãÖâ’Hõ =∞~°}=ÚÅ∞ – *Á~°x KÀ@∞O_»∞@ Ü≥∞#fl \˜HÀ 493 ¢ÔH·ã¨Î=Ùx=∞~°}=Ú
´ Ñïâ◊√^Œ`ú Ü
« Ú« #∞ – |~°=∂#O^Œ=Ú – „Ñ¨|Å∞ Ñ¨^=Œ Ú *Ë~∞° >ˇ#fl\˜HÀ
IIÜÕ∞ã¨∞#∞II ~å –J~îå} `å–J@
r==Ú áÈ=QÆ<£ – ^Õ=Ùx ã¨xflkè – r=Ù_»∞ KÕ~∞° <£ IIr==Ú áÈ=QÆ<I£ I
492 Ñ¨~Ö° ’Hõ xsHõ}
∆ 1. Ñ¨Ù+¨Ê=Ú ~åÅQÆ<£ –ÉÏ+¨Ê=Ú ÖËÅ<£ ´ |∞+¨Ê=Ú"å_ç# – 1|∞+¨¯Å Ñ¶Å¨ =∞QÆ∞<£
~å –Hõ=∂ã¨∞ (KåÜ«∞ : K«∂K«∞K«∞<åfl=Ú h"≥·Ñ¨Ù) `å–„uÑ¨Ù@ IIr==Ú áÈ=QÆ<I£ I
2
"ÕzÜ«ÚO\˜q∞ h `«@∞ì – ÜÕ∞ã¨∞="Õ∞=Ú – "Õz Ü«ÚO\˜q∞ h `«@∞ì ´
ÉèÏã¨∞~°ñ|∞QÆ =∞Ç≤Ï=∞<£ – 3ÉèÏã≤Å∞¡~åHõÔH· – <åâ◊`À Hõ~°=ÚÅ∞ – KåK«∞K«∞ 2. 2x^èŒ# "≥ÚO^ŒQÆ – x^Œ∞Ì~° áÈ=Ù>Ë ´ ~À^Œ#=ÚO_»^Œ∞ – ÉÏ^èŒ=ÚyOK≥<£
h"≥·Ñ¨Ù II"ÕzII IIr==Ú áÈ=QÆ<I£ I
1. ‰õÄ_»∞K«∞O\˜q∞ ~ÚK«Û@ – "Õ_∞» HõQÅÆ – ‰õÄ@O|∞ÅÖÁ – ‰õÄi‡`À ´ 3. 3#+ì̈=Ú ÉèÏ="≥∞ÿ Hõ+ì̈=Ú n~°∞<£ ´ W+ì̈=Ú`À „Ñ¨Éèí∞ – ~ÚO@#∞ *Ë~°∞Û#∞
4
QÀ_»∞ÖËxÑ¨~=° ∞ – ‰õÄ@O|∞ÅÖ’ ÉèHí Îõ – HÀ@∞Å`À QÆ∂_ç – áê_»∞K«∞x<£ – IIr==Ú áÈ=QÆ<I£ I
ã¨∞Îu~ÚOÑ¨ II"ÕzII 4. Ñ¨~°=Ú# *Á~°QÆ<£ – Ç¨Ï~°¬=Ú<˘O^Œ<£ ´ =∞~°}=Ú ÔQeÛ# – ã¨~°fi^•
2. #q∞‡Ü«ÚO\˜q∞ h Ü≥ÚHõ¯ – #=∞‡Hõ"∞≥ #ÿ – 5<≥Ü∞« ºOÑ¨Ù "åQÍÌ#=ÚÅ<£ ´ rqOK«∞<£ IIr==Ú áÈ=QÆ<I£ I
W=Ú‡QÆ 6kqˆHy – <≥q∞‡ 7<≥Å=ÙÅ∞ QÆ\ ì̃ –=∞=Ú‡@ ^À_˘¯x áÈ=<£ ´
#=∞‡|e¯# q∂ÔH· II"ÕzII 5. ÜÕ∞ã¨∞ñ_»∞ ÖËK<≥ £ – ^•ã¨∞ñ_»∞ ÖËK∞« <£ ´ 4ÉèÏã¨∞~° QÆ$Ç¨Ï=Ú# – "åã¨=Ú
3. 8"≥éK«∞K«∞O\˜q∞ ~ÚK«Û@ – `«~°∞K«∞QÆQÆÖæ̌ – Hõ~°∞ÔH·# ã≤÷uQÆ`«∞ÅÖ’<£ ´ KÕÜÚ« <£ IIr==Ú áÈ=QÆ<I£ I
Hõ~∞° =Ù"Õ^#Œ cèu – =∞~°} ^Œ∞óY=ÚÖËx – Ñ¨~=° ∞Ñ¨Ù~°=Ú# *Ëi – =ÚiÜ«Ú – |~åfl~ü¤ Å∂HÍãπ
>ˇÑC¨ _˘ Ü«∞OK«∞ II"ÕzII 494 Éèí∂™ê÷Ñ¨#=Ú
4. x`«ºO|∞ 9qÅã≤Ö_¡ˇ ç – 10xâ◊ÛÅ"≥∞#ÿ – â◊$OQÍ~° ã¨fi~°Oæ |∞# ´ =Ú`åºÅ ~å –J™ê"Õi `å–KåÑ¨Ù
^•fi~°=Ú# – xtÛO`«áÈ=ÙK«∞ – |OQÍ~°∞g^è∞Œ Å – ãÖK«iOK«∞@ Ü≥∞Ñ¨Ù_À
II"ÕzII x^Œ∞~°ñ É’~Ú#\ì̃ – h áê^Œ ¿ã=‰õΩx–ã¨^Ü Œ Ú« ñ_»Q∞Æ `«O„_ç – K«H¯õ QÍ
5. ~°OQÆ∞QÆ∞ 11HõÜ ∆ ∞« ^è#Œ =ÚÅ – 12ãÖQÆ_ç*Ëi – ÉèíOQÆO|∞ Ñ¨_»∞K«∞O\˜q∞ ´ ^•K«∞ ´ ã¨^=Œ ∞ÅO|QÆ∞ Ö’Hõ=Ú# h – ã¨^#Œ =∞O^Œ∞#ñ *ËiÛ â◊√^Œ∞Åú –
^˘OQÆÅ∞^ÀÜ«∞x – z=∞‡@H˘@ìx – `«∞Ñ¨Ê~Ú# Ñ¨@xì – Ü«∞HõÜ ∆ ∞« ^è#Œ =Ú#ÔH· =^ŒÅ HÔ Ñ¨C_»∞ "åi`À h – Ñ¨^Ü Œ Ú« QÆO|∞Å ¿ã=ñQÀ~°∞K«∞ IIx^Œ∞~°ñII
II"ÕzII 1. W`«ñ_ôÖ’Hõ=∞O^Œ∞ – h"˘ãÖy# Ñ¨x – Ç≤Ï`«=∞u <˘#iOK≥ – ÜÕ∞ã¨∞x
–|∂Å *Ï<£
1 2 3 4 5 6
Hõ$Ñ¨#∞ ´ ã¨``« =« Ú#∞ ÉÏÑÖ|∞`À_»#∞ – *ÏÅ Ü«Ú^Œú "≥Ú#iÛ „|^Œ∞Hõ#∞ –
=Úkq∞. HõxÃÑ\˜.ì „Ñ¨HÍtOK«∞. ^Œ∞óY=Ú. „¿Ñ=∞QÆÅ. Ñ¨~°Ö’Hõ=Ú.
7x"åã¨=ÚÅ∞. 8ÉèÜí ∞« Ñ¨_∞» K«∞O\˜q∞. 9„Ñ¨HÍtOK≥_.ç 10Hõ^ÅŒ x. 11#tOK≥_.ç #u=Ú^ŒO|∞# h‰õΩ x~°`=« Ú – #∞`«∞ ÖÁ#Ô~Û_»∞ <åâ◊ñ|∂#∞K«∞IIx^Œ∞~°ñII
1 2 3 4
12¿ãflÇ¨Ï=Ú. 13#tOÑ¨x JkèH.õ =∞~°}=Ú. K≥_∞» Ñ¨ÙÖË‰Ωõ O_». „Ñ¨HÍâ◊"≥∞ÿ#.
175
382 ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«=Ú =∞~°} – Ñ¨Ù#~°∞`å÷#=Ú 383
2. ã¨xflkèñ *Ëi# – ã¨HõÅ =~°Éèí‰õΩÎÅ – Hõhfl~°∞ ^Œ∞_»∞`«∞=Ù – Hõ~°∞} q∂~°OQÆ 4. QÆQÆ# gkè#O_ç ÜÕ∞ã¨∞ñ – „QÆ‰õΩ¯# "ÕO KÕÜ«Ú~å ´ [QÆu ã¨~°fi =∞$`«∞Å
´ x#∞fl #q∞‡#"åi #_»∞=_ç – h=Ù `Õ@QÆ <≥éO˜ QÍ "åiH˜ – *ˇ#∞fl QÆ#∞ <˘Hõ¯ – Hõ} ∆ =ÚÖ’ „|uHÕK«∞~å II=∞~°}II
nÔ~Û ^Œ=Ù <åºÜ«∞=Ú – ã¨#∞fluOÑ¨QÆ ã¨[<˚ å=# IIx^Œ∞~°ñII 5. |∂~° ~å= =∂ÅHÕz – Éè∂í q∞ Ü≥∞Å¡ =}ñ‰õΩ~å ´ "å~°kÖè ’ =∞$`«∞Å∞
3. =∞~°} HÍÅO|∞# – ^è~Œ Ö° ’ñ „H©ã∞¨ xÎ ã≤Å∞= – k~°=ÚQÆñ Ez# – r= – ^è•~°∞Öˇ· ÖËK≥^Œ~°∞~å II=∞~°II
#~°∞ÅO^Œé∞ ´ =~°^∞Œ ñ_»Q∞Æ ~°H‰∆õ Ωõ x ^ŒÜ∞« KÕ – l~°ÑÙ¨ ~°=Ú xHõ¯=ÚQÆñ *Ë~∞° K«∞– 6. Éè‰í Ωõ ÅÎ ∞ qâßfiã¨=Ú#‰õΩ – Ñ¶Å¨ =Ú <˘O^Œñ É’^Œ∞~°∞ ´ =ÚiÎ H˜s@=Ú
QÆ~°=Ú <Õ~°∞Î~°∞ „¿Ñ=∞ #K«Û@ñ – ^Œ~°`«~°O|∞Å∞ QÆ_»∞K«∞K«∞O_»QÆ IIx^Œ∞~°ñII ^èŒiOz – ~°HÎ̃`À rqO`«∞~°∞ II=∞~°}II
4. Ñïâ◊√^Œ∞úñ_»QÆ∞ ^Õ= – áê^Œã¨xflkèÖ’#ñ – |iÑ¨Ó~å‚#O^Œ=Ú – áê^Œ∞ 7. Hõ~∞° }ÖËx =∞~°}=Ú#‰õΩ – "≥~=° ‰õΩO_» #∞O_»∞ñ_ç ´ =∞~°}q[Ü«Úñ_≥#·
H˘x Ü«ÚO_»∞ ´ #~°Hõ |Å=ÚÅ∞ K≥~∞° Ñ¨<~Õ =° Ù – Ñ¨~=° ∞ [#‰õΩx ã¨∞`«∞Å „Ñ¨É∞íè x – K«~}° =ÚÅ∞ #∞uOK«∞ñ_ô II=∞~°II
<≥=∞‡kñ – l~°^Ü Œ ∂« à◊√ñ_»∞ QÍK«∞ "å~°Å – x~°`=« Ú#∞ ^Œ# Ü«∂`«‡ |Å=Ú# –`«∂Å∂i H˘ˆ~fleÜ«∞ãπ
IIx^Œ∞~°ñII
5. ÜÕ∞ã¨∞<å^èŒ∞x #q∞‡ – ~ÚÅ#∞ q_çz#"å~°∞ – ÉèÏã≤Å¡ ÖË`«∞~°∞ – „Ñ¨Éèí∞â◊HÎ̃
496 Ñ¨Ù#~°∞`å÷# k#=Ú
xÅ#∞ ´ ÉèÏã¨∞~°O|QÆ∞ ^ÕÇÏ¨ =ÚÅ∞ `«# – ^•ã¨∞ ÅO^Œé˜ H˜zÛ "≥∂Hõx∆ – ~å –ÑÖ`«∞=~åo (KåÜ«∞ : W_»∞QÀ Q˘„Ô~ÅHÍÑï) `å–KåÑ¨Ù
"åã¨∞Å=ÚQÍñ *Ëã≤ "å~°Å – Ü«∂ã¨ n~°∞Û#∞ =∂@ñ ^ŒÑÊ¨ Hõ IIx^Œ∞~°ñII ÖËK∞« k#=Ú =K«∞Û#∞ – =∞$`«∞ ÖˇÅ¡ xHõñ – ÖËK∞« k#=Ú =K«∞Û#∞ ´ "Õz
– Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^èŒ=Ú ~ÚÅ #∞#fl\ì̃ – q=∞Å∞ ÖˇÅ¡ #_»∞Ñ¨Ù – ÖËz „Ñ¨É∞íè x <≥^∞Œ ~°∞ – H˘O^Œ∞
~å#O^Œ=Ú`À IIÖËK∞« II
495 qâßfiã≤ Ñ¨Ù#~°∞`åú#=Ú 1. ÜÕ∞ã¨∞ "Õ∞Ñ¶¨∂~°∂_è»∂O_≥· – ~ÚÅ‰õΩ kQÆ – "åã≤QÆ ^Œ∂`« ÅÑ¨Ù_»∞ ´
ÉèÏã¨∞~°O|∞QÆ ÉÏHÍ – ÃÑ· x<å^Œ=Ú ¿ãÜ«∞ – QÆ ã¨=∂^èŒ∞Å x„^ŒQÍOK«∞
~å –Ü«∞^Œ∞‰õΩÅHÍOÉè’l (KåÜ«∞ : ^èŒ~°}˜Ö’x ^èŒ#=Ú) `å–~°∂Ñ¨Hõ=Ú
[#∞ÖˇÅ~¡ ∞° IIÖËK∞« II
=∞~°}=Ú#‰õΩ q[Ü«∞ "Õ∞k – =∞~°} "≥∂_çáÈÜ≥∞~å ´ =∞~°} "≥ÚOk 2. Hõ_»|∂~° ^èŒfix ¿ãÜ«∞ñQÆ – =∞_çã≤# "å~°∞ – `«_»=Ù ¿ãÜ«∞Hõ ÖË`«∞~°∞ ´
ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨É∞íè =Ù – =∞éÅ „|uH˜ ÖËK~≥ å II=∞~°}II Z_»`≥QÆHõ „Ñ¨Éèí∞ <˘^ŒÌñ – QÆ_»∞ ãÖ`«ãÖ|∞`À –q_»∞=Hõ Ü«ÚO^Œ∞ ~å –
1. HõÜ∆ ∞« =∞O^Œ∞ q`«ñÎ |_ç Ü«∞ –HõÜ ∆ ∞« =Ú#O^Œ∞ ÖËK∞« ~å ´ „Ñ≤ÜÚ« _»∞ „H©ã∞¨ #Î O^Œ∞ q=∞Å Ö’Hõ=Ú#O^Œ∞ IIÖËK∞« II
=∞$`«∞Å∞ – ÃÑO á⁄ãÖQÆ∞ ^è#Œ ∞ºÅ∞ II=∞~°}II 3. Ñ¶¨∞# =∞Ç≤Ï=∞<£ „|Éèí∞=Ù ~åñQÆ<£ – QÆ_»e Ü«∞Ñ¨Ù_»∞ – `«# Ü«∞O^Œ∞O_≥_ç
2. Ö∫H˜Hõ ^ÕÇ¨Ï=Ú q_ç Ñ¨~° – Ö’Hõ ^ÕÇ≤Ï Ü«∞QÆ∞#∞~å ´ cèHõ~° Ü≥∂~åÌ#∞ â◊==ÚÅ<£ ´ Ñ¶¨∞#=ÚQÆñ QÍ##=Ú – ^Œ#Ü«∞O^Œ∞O_≥_»∞ =∞$`«∞Å<£
ÜÕ∞ã¨∞ „¿Ñ=∞`À ^•ñ\ÕK«∞~å II=∞~°}II q#Ü«∞O|∞`À ^≥zÛ – qÉè∞í x HõÑÊ¨ yOÑ¨ IIÖËK∞« II
4. J~°Ü«∞OQÆ huÑ¨~°∞ ÖÏ – #O^Œ=Ú# # Hõ∆~° ^ÕÇ¨ïÖˇ· "≥ÅÜ«ÚK«∞<£ ´l~°`«
3. ^è~Œ }° ˜ ^Œ∞óY ÉÏ^èŒ Åxfl – ^è~Œ }° Ü˜ ∞« O^≥ q_»∞`«∞=Ú´ Ñ¨~=° ∞ ^Õ=Ùx _»∞O_»∞#\˜ì ~å#O^ŒO|∞ – |~°Ö’Hõ=Ú# <≥ÑÙ¨ _»∞ – ã¨∞Êùi`« r=#∞ ÅQÆ∞K«∞ñ – |~°=∞
– Ñ¨~^° ã·≥ ∞¨ #‰õΩñ É’^Œ∞=Ú II=∞~°}II ã¨∞Y "≥ÚO^Œ∞^Œ∞~°∞ IIÖËK∞« II
176
384 ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«=Ú =∞~°} – Ñ¨Ù#~°∞`å÷#=Ú 385
5. Hõ~∞° } ÖËx ã¨=∂nè – x~°`=« Ú ##∞flñ – *ˇ~Ñ° \¨ ì˜ Ü«ÚOK«QÅÆ "Õ ´ =~°^∞Œ O_»∞ 498 Safe in the arms of Jesus
„H©ã∞¨ OÎ _»∞ – =~° ^Œ∂`« ¿ã#Å`Àñ – |i"Õ+`ì≤ ∞« ñ_≥· Ü«∞kQÀ – #~°∞^≥OK«∞K«∞<åflñ 1. ÜÕ∞ã¨∞x KÕ`∞« ÅO^Œ∞ U ^Œ∞óY ÉÏ^èÖŒ #·ˇ
_»∞ IIÖËK∞« II ÜÕ∞ã¨∞x ~˘=Ú‡#<£ #KÀÛ@ñ *Ë~=° Ù
6. =∞~°}=∂ h =ÚÖËk¡ – #~°∞Å#∞ xOHõ – "≥éÑ≤OK«∞ K«∞O_»QÅÆ "Õ ´ <å‰õΩ #ÉèíÜ«∞=∞O^Œ∞ áêÑ¨Ñ¨Ù cèuÉÏ^èŒ
=∞~°} ãÖÇ¨~°∞O_»∞ – =∞Ç≤Ï=∞`À #~°∞^Õ~<° £ – =∞~°}O |_»∞QÆ∞|_ç Ü«∞ – JO^≥ Ñ¨~∞° O_≥^<Œ £ ÅO@=Ù ##fl@<£
=∞~° `«fiOañHõ #∞O_»∞<£ IIÖËK∞« II H©~#Î° qO\˜"å? Hõhfl~°∞ ãÖkÜ«∞O|∞Öò
7. =∞~°}O|∞ <˘O^ŒÖ^Ë • – „Ñ¨É∞íè ÜÕ∞ã¨∞ h – K≥éÜ«∞O^Œ∞ #∞O_»Ö^Ë • ´ <å =∞# =∞O^Œ∞#∞O_ç H˘xfl k<å e@<£
Ñ¨~°"Õ∞â◊√ `«#Ü«ÚO_»∞ – =∞~°} ã¨=∂^èŒ∞Å<£ – ÑïÑ¨Ó~°‚=ÚQÆ ÔQeÛ – K≥é#∞ á⁄O^Œ∞ ã¨∞YO |Ç¨! 3. ÜÕ∞Ãã <å Ü«∂„â◊Ü∞« O|∞
*ˇ~°QÆÑ¨>ì̌#∞ IIÖËK«∞II II ÜÕ∞ã¨∞x KÕ`∞« ÅO^Œ∞ <åÔH· Kå"˘O^≥ñQÍ
ÜÕ∞ã¨∞x ~˘=Ú‡#<£ Q˘Ö’æ`Ü« ∞« O^Œ∞ #∞O_»∞
8. =∞OQÆà◊=∞Å∞ áê_»ˆ~ – „H©ã¨∞Î‰õΩ [Ü«∞ – =∞OQÆà◊=ÚÅ∞ áê_»ˆ~ ´ <å‰õΩ #ÉèÜí ∞« =∞O^Œ∞ <å QÆ∞i ã¨~fi° ^•
=∞OQÆà◊=ÚÅ∞ áê_ç – =∞OQÆà◊ „Ñ¨^Œ∞ñ_≥·# – â◊$OQÍ~° ~åA#‰õΩ ´ Ü«∞O^≥ Ñ¨~∞° O_≥^<Œ £ II pñHõ\ ˜ ^•ñ@∞^•ñHõ
ãÖw`«O|∞Å`À_» =∞OQÆà=◊ ÚÅ∞ áê_»~ˆ IIÖËK∞« II 2. ÜÕ∞ã¨∞x KÕ`∞« ÅO^Œ∞ <À~°∞Ê`À #∞O_≥^<Œ £
q∞H˜¯e ˆH∆=∞=Ú *ËÔ~^Œ #∞O_≥^Œ<£
497 When the trumpet of the Lord shall sound *ËÔ~_» xOHõ <åHõ =∞OK«∞#∞ #"≥∞‡^Œ<£
– „á¶ê<≥ûãπ r<£"Õ<£ PÖòû\©<£
1. JO`«º k#=∞O^Œ∞ ^Œ∂`« 2. „H©ã∞¨ #Î O^Œ∞ =∞$`«∞Öˇ#·
J#∞ : Ñ≤. +¨ØÖì̌
|∂~° #∂^Œ∞ K«∞O_»QÍ "å~°∞ ÖËz „H©ã∞¨ `Î À
x`«º"åã¨~°O|∞ `≥Å¡"å~°QÍ áêÅ∞á⁄O^Œ∞#\ì̃ Ü«Ú^ŒÜ∞« O|∞#<£ 499 There's a land that is fairer than day
~°Hõ∆}O^Œ∞H˘#fl"åi Éèí‰õΩÎÖÏ~° ‰õÄ_ç~°O_ç 1. ~°qHÍOux q∞Oz#^Ò 2. ^Œ∞óYÉÏ^èÅŒ ∞ ÖËHõ ã¨^•
¿Ñà◊√¡ Ñ≤Å∞ÛK«∞O_»QÍ Ü«∞OK«∞ aÅ∞ÛK«∞O_»QÍ XHõ ^Õâ=◊ Ú ^Œ∂~°=Ú# Ñ¨Ó~°â‚ ßOuxñ ÉÁO^Œ∞K«∞#∞
<Õ#∞ ‰õÄ_» KÕiÜ«ÚO^Œ∞#K«Û@<£ <Õ#∞ ‰õÄ_® KÕiÜ«ÚO^Œ∞ #K«Û@<£. =~°Éèí‰õΩÎÅ∞ K«∂K≥^Œ~°∞ Ñïâ◊√^Œ∞úÅ H©~°Î#Å∞
II<Õ#∞ ‰õÄ_» – KÕiÜ«ÚO^Œ∞<£ 3. HÍ# ÜÕ∞ã¨∞¿ã= „Ñ¨`º« `«O„_ç Ü«∂„â◊Ü∞« q∞K«∞Û#@<£ JO^Œ∞ <≥ÑC¨ _»∞ ÉÏ_»∞^Œ∞=Ú.
<Õ#∞ ‰õÄ_» – KÕiÜ«ÚO^Œ∞<£ Ç¨ÏO|∞ KÕÜÚ« K«∞O_ç <Õ II JÇ¨ÏÇ¨ `«fi~°Ö’ 3. „¿Ñ=∞ ™êQÆ~∞° ó_Ò [#‰õΩ<£
<Õ#∞ ‰õÄ_» – KÕiÜ«ÚO^Œ∞<£ „H©ã¨∞Î#^Œ∞ƒù`«OÑ¨Ù „¿Ñ=∞Kå@∞<£ "Õ∞=Ú KÕ~∞° ^Œ∞ =∂ ã¨Å÷ =Ú<£ =∂‰õΩ xzÛ# "Õ∞Å∞ÅÔH·
<Õ#∞ ‰õÄ_» – KÕi Ü«ÚO^Œ∞ #K«Û Hõ$Ñ¨ <˘O^Œ∞ "åi ¿Ñà◊√¡ JÇ¨ÏÇ¨ `«fi~°Ö’ =∂ Hõ$`«[`˝ « EÑ¨ÙK«∞#∞
@<£II ÜÕ∞ã¨∞ Ñ≤Å∞ÛK«∞O_»QÍ "Õ∞=Ú KÕ~∞° ^Œ∞ =∂ ã¨Å÷ =Ú<£ II x`«º=Ú<£ ã¨∞uÎ ~ÚOK≥^=Œ Ú
<Õ#∞ ‰õÄ_» KÕiÜ«ÚO^Œ∞#K«Û@<£ J#∞ : *Ï<£ JÉˇs¡
177
386 ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«=Ú Ñ¨~°Ö’HÍ#O^Œ=Ú 387
500 For all the saints 502 QÆ∞=∞‡=ÚÖÏ~å, q∂ `«ÅÅ∞ ÃÑ·ÔH`«∞ÎH˘#∞_ç
1. ã¨^ŒƒùHÎ̃`À_» ™ê‰õ∆ΩÖˇ· x`«º r= H˜s@O|∞ g∞ Hõ|∞ƒ#∞ ~å –=ÚMÏi `å–Pk
q„âßOu <˘O^Œ∞ "åiñ E_»ñQÍ Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∂ ! ZO`À â◊$OQÍ~° "≥∞ÿ#k – ÜÕ∞ã¨∞x K«i`« – q∞k Ü≥∞O`À "Õ_≥·¯ Ü«Ú#flk
N ÜÕ∞ã¨∞ <å=∞=Ú<£ ã¨∞uÎ O`«∞=Ú 4. F k=ºã¨Éíè ! ¿ãflÇ¨ÏÉèÏ=ÙÅ∞ !
Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∂ ! J<Àº#º ã¨ÇÏ¨ "åã¨=Ú<£ – "≥∂Hõ∆ „Ñ¨"Õâ◊ ´ =∞O`«@ñ ^Õ*’ – =O`«∞ñ_»∞ „H©ã¨∞Îñ_»∞ – K≥O`«#∞ 1^Œ∂`å
*ËÜ«Ú – „t`«[# Ñ¨V√Î¯Å∞ – qO`«QÆ #∞_»∞=ñQÆ – 2ãÖ`«`« #=º = – 3ãÖ`«=Ú
2. áÈ~å@=∞O^Œ∞ "åi ^Œ∞~°=æ ∞ø #q∞‡Hõ QÆÅ „H©ã∞¨ "Î å~°Å∞! QÆeæÜ«∞ – #O`«r= 4~°ã¨ – =O`«Ñ¶¨Ö’Ñ¨ 5= – <åO`«~° =ÚÅ∞ ^Œ – „`åÊO`«
N ÜÕ∞ã¨∞ ãÖ~°H˜∆OK«∞ â‹·Å=Ú Ç¨ÏÖˇ¡Å∂Ü«∂ ! |∞#QÆÅ – Ñ¨~=° ∞Ñ¨Ù~°=Ú#‰õΩ ´ 6ãÖ`«ã=¨ Ú# [<≥ – [Ü«∞â◊|=Ì Ú`À IIZO`ÀII
JO^è`Œ fi« =∞O^Œ∞ r=HÍOuÜ«Ú 5. "≥∂HõO∆ |∞ñ *Ëi Éè‰í Ωõ Î ÖˇÅ~¡ ∞°
Ç¨ÏÖˇ¡Å∂Ü«∞! Ñ≤`«$ Ñ¨Ù„`« â◊√^•ú`«‡Å<£ ã¨^• 1. `≥~z° =¸Ü«∞OQÆ ~å#\˜ì – ^•fi~°=ÚÖÏ~å q∂ – t~°=Ú Öˇ`∞« HÎ ˘x Ü«ÚO_»∞
3. F Ü≥∂^èŒ∞ÖÏ~å! ^è≥·~°ºâßÅ∞Ô~· q[Ü«∞ wu`À ñ wiÎO`«∞~°∞ _ç – Ü«∞<åkQÆ #∞O_»∞ – =~° 7Hõ "å@=ÚÖÏ~å q∂ˆ~ – Ü≥∞`«OÎ QÆñ |_»∞ñ_ô
Ñ¨Ó~°∞fiÅñ É’e Ü«Ú^Œú =∂_»∞ñ_ô Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∂ ! ´ 8ã¨∞~°z# =∞Ç≤Ï=∞ – 9ã¨∞Êù~}° Å∞QÆÅ q∂ – ^˘~°`#« Ñïâ◊√–^Œ∞Åú 10Hõ~°∞
– qeÜ«∞O "åÖÏ¬O Ç¨ÏŸ ÅQÆ∞ cè – Hõ~° 11^Œ∞i`å`«∞‡Å ^Œ∞~°=Ú#ñ 12lkÑ≤ Ü«∞–Ñïq∞`« 13|Å [Ü«∞
J#∞ : ZKü. ÃÇÏ„h _Õqãπ
– 14a~°∞^•OH˜`«∞ _≥· – z~°=ÚQÆ #∂`«# – Ü≥∞~°∞ã¨ÖË=∞ Ñ¨Ù~° – Ñï
Ñ¨~°Ö’HÍ#O^Œ=Ú áêÅ#ñ 15^Œ – `«Ê~°∞ñ_≥· ~ÚkQÀ 16<≥~=° ÙQÆ =K≥Û#∞ – x[ Éè‰í Ωõ ÅÎ `À IIZO`ÀII
501 „H©ã¨∞Î "≥∂Hõ∆ ^•fi~°=Ú 2. ã¨∞O^Œ~° 17=∞O^•xÅ=∞O^Œ∞–18r= ãÖr"å–#O^Œ™œYº 19„Ñ¨^"Œ ∞≥ ÿ Ü«ÚO_»
~å –`À_ç `å–J@ – ~ˆ |QÆ ÅO@x – =∞Ok~° "åã¨∞ÅÑ¨C_»∞ – [Ü«∞[Ü«∞â◊|=Ì ÚÅñ ´ ÉÁO^Œ∞QÆñ
â◊$OQÍ~° ^•fi~°O|∞ – =∂ ÜÕ∞ã¨∞ "≥∂Hõ∆ – =∂~°æO|∞# ÔHO`À – â◊$OQÍ~° „wã¨∞xÎ – á⁄QÆ_∞» K«∞ñ ÉÏ_»∞K«∞ – #O^Œé∞ Ñ¨~=° ∂ – #O^ŒO|∞#ñ *ˇ –
^•fi~°=Ú IIâ◊$OQÍ~°II <˘flOk `«#O^Œi – HÕ^ŒQÆ∞ ~åAQÆ – =O^Œ#=ÚÅ∞ `«QÆ – =~°∞ã¨ <˘#~°∞ÛK«∞
1. áêÅ∞#∞ ^Õ<≥Ü«Úñ – ÉÏÔ~_ç HÍ<å#∞ – „Ñ¨^Õâ◊ Éèí∂=ÚÅ‰õΩñ – „|"Õâ◊ – #O^Œ=ÚQÍ „Ñ¨Éèí∞ñ – *ˇOk# Éèí‰õΩÎÅ–20|$O^Œ=ÚÅ‰õΩñ ^ŒQ∞Æ – qO^Œ∞
ÃÑ@∞ì IIâ◊$OQÍ~°II ÖÁ#iÛi ´ á⁄OkHõ HõeQÔ #∞ – Éè∂í q∞H˜ =ÚHÎ̃H˜ IIZO`ÀII
2. Ü≥∞~°∂+¨Ö=Ë ∂ÅÜ«∞ – Ñïâ◊√^Œú ã¨Å÷ =∞O^Œ∞ – Ñïâ◊√^Œú [#∞Å∞QÆ – „|"Õâ◊ 1 2
^Œ∂`«Å∞#∞ #=Ú‡H˘x#"å~°∞#∞. x`«º"≥∞#ÿ . 3#∂`«#"≥∞ÿ# =ãÖ`«~°∞`«∞=Ù.
ÃÑ@∞ì IIâ◊$OQÍ~°II 4 5 6 7
~°∞z. `À@Å∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ q. ãÖ`À+¨=Ú`À. `«Å∞Ñ¨ÙÖÏ~å. 8ã¨∞O^Œ~°"≥∞ÿ#.
3. J`«ºO`« Ñïâ◊√^Œú – ã¨Å÷ =∞O^Œ∞ =∞=Ú‡ – x`«ºO|∞ Ü«∂[ –‰õΩÅQÍ#∞ 9
âßOu. 10
â◊„`«∞=ÙÖˇ·#. 11
Ü«Ú^Œú=Ú#O^Œ∞. 12
ãÖÇ¨ÏiOz. 13|Å=Ú#∞
*Ë~°∞Û IIâ◊$OQÍ~°II [Ü«∞=Ú#∞QÆÅ. 14
<å=∞=ÚKÕ`« „Ñ¨HÍtOK«∞"å_»∞. 15
q∞H˜¯e Pâ◊QÅÆ "å_»∞.
4. W~°∞ÔH·# <Õ=∞k – ãïÜ≥ÿ∞# ^•fi~°O|∞ – ãÖHõ@OÉˇ·##∞ – ™œMÏº# *Ë~°∞Û 16
K«Hõ¯QÆ. 17
K«Åx¡ QÍe. 18
r==Ú Hõey#@∞=O\q, r==Ú WK«∞Û#@∞=O\˜q.
IIâ◊$OQÍ~°II – `«∂Ñ≤e Ü≥∂Ç¨#∞ 19
WK«∞Û#k. 20ã¨=¸Ç¨Ï=ÚÅ∞.
178
388 ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«=Ú Ñ¨~°Ö’HÍ#O^Œ=Ú 389
2 3
3. =ÚÅÃÑñ· Éˇ\ –ì̃ Hõà◊ b#∞ ^è=Œ à◊ =¢ã=Î̈ ÚÅ∞–QÆ@Oì QÆ xzÛ ´ K≥Å∞=ÙQÆ 4
504 Ñïâ◊√^Œ∞úÅ „Ñ¨HÍâ◊`«
=∞i "å –~°Å KÕ`∞« Å Ö’– Ñ¨Å q[Ü«∂~°Ñ÷ Ù¨ – 5|~°=‚ Ú ÖÁã¨ñy ã¨– HõÅ ~å –=∂~°∞= (KåÜ«∞ : h Hõ#fl ~ÚHõ "ÕÔ~) `å–„uÑ¨Ù@
^Œ∂`«Å∞ Éèí – ‰õΩÅÎ `À QÆ∂_ç q – =∞Å Ñ‘~=°î Ú =ÚO –QÆÅ xÅ∞=O|_ç –
6
á⁄Å∞=QÆñ ^Œ=∞ ^Õ – =Ù#‰õΩ#∞ „wã¨∞#Î – 7HÔ Åq∞x ™ÈÎ„`«=Ú – |ÅÑ¶∞¨ # Ñïâ◊√kú Ñïâ◊√kú – Ñïâ◊√kú Ü«∞x q#ñ – |_»∞ Ñ¨Ù~° =∞kQÀ – Ñ¨^Œ
8
=∞xâ◊=Ú ´ HõÅ∞QÆ∞#∞ QÍHõx – ÑëH˜ #∞uOzi IIZO`ÀII Ñ¨^Œ̂~ „Ñ≤Ü«ÚÖÏ~å ´ Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞x KÕ`«ñ – |iáêÅ#=Úñ QÆeæ – z~°"≥∞ÿ
ÉèÏã¨∞~°"≥∞ÿ – ã¨∞ – ã≤÷~°"≥∞ÿ ã¨∞O^Œ~°"≥∞ÿ# IIÑïâ◊√kúII
4. Ñïâ◊√^Œú=O`«∞ ÅÑ¨C_»∞ – âßâ◊fi`å#O^Œ – Éèíi`«∞Öˇ· g}ˇÅ∞ ^èŒi~ÚOz –
áê@∞Å∞ ÉÏ_»∞K«∞#∞ – QÆ∞~°∞~åÜ«∞ñ_≥#· `«=∞ „Ñ¨É∞íè x – QÆ∞}=ÚÅ∞ =i‚Oz 1. 1~°q`À#∞ 2‰õΩ=Ú^ŒÉÏO – ^è=Œ Ù`À#∞ =∞é˜ nÑ¨ –3K«Ûqù `À#∞ ^•x Hõ=
´ Hõ~∞° }#∞ h ~° – Hõ=Î ÚKÕ =∞=Ú #O – ^Œé˜ ^è~Œ } ° O˜ QÆÅ – #~°=Oâ◊ã∞¨ Å÷ –ã¨~° q∞O`«ÖË^Œ∞ ´ 4Jq~°`=« Ú#ñ „wã¨∞ñÎ – _»O^Œ∞O_»∞ñ 5„Ñ¨Éèí`À 6ãÖ –
– `«~=° ÚÅÖ’ #∞O – _»~∞° ^Œ∞QÆ ^Õ=Ùx – H˘é‰õΩñQÆ^• =∞=Úñ – Q˘xÜ«ÚO\˜x ãÎ̈="≥∞ÿ 7"≥·Éèí="≥∞ÿ Ü«Ú – `«û="≥∞ÿ "≥Å∞æK«∞ #∞O_»∞ñ IIÑïâ◊√kúII
Ü«∞x – =Ú~°∞=ÙQÆ xñHõ ^Õ – =Ùx – H˘é‰õΩñQÆ^• =∞=Úñ – Q˘x 2. Q˘^ŒÜ≥ÿ∞# =∞é˜ÜÕ∞ Ü«∂ – Ñ¨^ŒÜ≥ÿ∞# ^ŒQÆÜ≥ÿ∞# – "≥Ú^ŒÖË ÖË‰õΩO_»∞ #
Ü«ÚO\˜x Ü«∞x – =Ú~°∞=ÙQÆ xñHõ ^Õ – =Ùx ã¨=ÚYO|∞# – ^˘~°Å#∞ Ñ¨C~° "åã¨∞ ÅO^Œ∞ ´ =∞$^Œ∞ r"À^ŒH=õ Ú Å – i‡e x~°O`«~° q∞K«∞Û –
#~°ÛHõ =~°∞Åñ *Ëã≤uq ´ ^èŒ~° <ÕÅ∞^Œ∞ q∞ñHõ – ãïÜ«∞x „"≥ÚH˜¯i IIZO`ÀII QÆ∞^Œ∞~°∞QÆ <≥^Œ∞~°∞QÆñ – QÆ∂~°∞ÛO_ç Ü«Ú=~åA IIÑïâ◊√kúII
– Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^Œi 3. „Ñ¨Éèí∞ Hõ$áêã¨#=ÚÖ’ Ñë#∞O_ç „Ñ¨=Ç≤ÏOz – â◊√Éèí"≥∞ÿ# #k Ü«ÚO_ç
503 Ñ¨~Ö° ’Hõ ÉèÏQÆº=Ú ã¨∞Yq∞K«∞Û #K«@ ´ #∞ÉèÜ í ∞« f~°=ÚÅO^Œ∞ – #∞O_»∞ =$Hõ=∆ ÚÅ∞ ™œ –
~°ÉèínÑÎ̈ â◊√Éèí=ÚÖˇ· – ~°H∆Í Ñ¶¨Å=Ú eK«∞Û IIÑïâ◊√kúII
~å –[O~°≠∂\˜ `å–UHõ
Ñ¨~=° ÚÖ’# |~°=ÚÖ’#ñ – áêÑ¨ "Õ∞q∞ ÖË^∞Œ QÍ ´ #~°Ü∞« ^•xñ QÀ~°∞ 4. [##O|∞ =∞~°}O|∞ – ãÖ™ê~° ã¨∞YÉÏ^èŒ – Å#∞Éèqí OK«∞@ QÆÅæ – ^•
Ñ¨Ù~°=Ú#O^Œ∞ ´ =Ú#∞ hu H˘é HÍÑ¨ – ^Œ#∞ ÉÁO^Œ∞ `«#"åi – Hõ#∞h
"åi – HÍâ◊ ~ÚO^Œ∞ ÖË^∞Œ QÍ IIÑ¨~=° ÚÖ’#II à◊x¡ flÜ«Ú ^Œ∞_»∞K«∞ – =∞# ^Õ=Ùñ _»O^Œ∞O_ç IIÑïâ◊√kúII
1. 9=$^Œú ã¨~Û° =∞<≥_∞» "åx – ã¨∞^Œ∞ú ÅO^Œ∞ ÖË=ÙQÍ ´ ã¨^∞Œ ÖÌ xË KÀ@ <≥ÑÙ¨ _»∞ 5. "≥ÅHõO^Œ ~åx x – â◊ÛÅ"≥∞#ÿ Ñ¶∞¨ # r= – 8qÅÑü¯s@=Ú – ÅæÅ =Ñ¨C~°
– ™êfiq∞ ¿ã= QÆÅ∞æQÍ IIÑ¨~=° ÚÖ’#II =Ú#ñ ´ aez #Ñ¨C_≥ qÉè∞í x – ÃÑO_ç¡ qO^Œ∞# Hˆ QÆ∞ – ‰õΩÅ |O^è∞Œ =ÙÅ‰õΩ
2. ZÅ¡ ~ÀQÆ „â◊=∞Å∞ =∞#‰õΩ – h ã¨Å÷ O|∞Ö’<≥QÍ ´ HõÅQ¡ Í^Œ∞ „H©ã∞¨ Î =∞#‰õΩñ x – K«ÛÅù xK«∞Û ^Õ=Ùñ_»∞ IIÑïâ◊√kúII
– QÆO\˜ hà◊√¡ ^Œ∞_»∞K«∞ñQÍ IIÑ¨~=° ÚÖ’#II – Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^Œi
3. JO^èHŒ Í~°"∞≥ #ÿ HÍ~°º=Ú – ÖÏ ã¨Å÷ =Ú# ÖË=ÙQÍ ´ ãÖ^≥ "≥Å∞ñQÆ∞ "≥Å∞QÆ∞ 505 "≥∂Hõ∆ x"åã¨=Ú
#@∞¡ – ™êfiq∞ ã¨xflkè Ü«ÚO_»∞ñQÍ IIÑ¨~=° ÚÖ’#II ~å –J™ê"Õi (KåÜ«∞ : WÑ¨Ê\˜ #~°∞ÖÏ~å) `å–„uÑ¨Ù@
4. ^˘OQÆ"åx =Å# =∞#‰õΩ – ^ÀÑ¨Ù ÖËq∞ ÖË=ÙQÍ ´ Ü«∞OQÆÖÏ~°∞Êñ niÛ Ñïâ◊√^ŒúO Ñïâ◊√^ŒúO – Ñïâ◊√^ŒúO |~Ú# Ü«∂ ´ Ñ¨~°=∞ HÍ<å#∞# –
„H©ã∞¨ ñÎ – P„â◊Ü∞« =ÚQÆ xÅ∞ÛñQÍ IIÑ¨~=° ÚÖ’#II Hõ~°∞QÆ∞# ^≥Ñ¨Ù_À IIÑïâ◊√^ŒúOII
5. J#fláê#=ÚÅO^Œ∞ =∞#‰õΩ – <åâ◊ ÜÕ∞q∞ ÖË^∞Œ QÍ ´ Hõ#fl `«O„_ç Hõ#fl 1. Ñïâ◊√^Œú=∞~Ú# Ü«∂ – Ü≥∞~°∞+¨ÖË=Ú Ñ¨Ù~°=Ú – =~° Ñ¨^Œ‡~åQÆOÑ¨Ù – ã≤ú~°
q∞QÆ∞Å – Ñ¶∞¨ #∞x „¿Ñ=∞ QÆÅ∞æQÍ IIÑ¨~=° ÚÖ’#II Ñ¨Ù<å^Œ∞Å`À_» ´ Ñï_èq» Å∞¡ ã¨∞=~°‚ „Ñ¨ÇÏ¨ iÜ«Ú QÀ_»Å∞ – #∞~°∞~°`fl« – ^•fi~°O|∞
– Q˘Å¡Ñë¡ #`åxÜÕ∞Å∞ – ÅkiQÆ QÆÅ =Ç¨ÏÇ¨Ï IIÑïâ◊√^ŒúOII
1
K«H¯õ QÍ. 2„Ñ¨HÍâ◊=ÚÅ∞ WK«∞Û. 3`≥¡q. 4ÉÏQÆ∞QÍ. 5P‰õΩÅ∞. 6K«Hõ¯QÍ. 7Öˇãû¨ QÍ. 1
ã¨∂~°∞ºñ_»∞. 2K«O„^Œ∞ñ_»∞. 3âßOu. 4âßâ◊fi`«=ÚQÍ. 5âßOu.
8
x`«º=Ú. 9„áêp# 6
™ÈÎ„`«=ÚÅ`À xO_ç#k. 7ÉèÏQÆº=ÚQÆÅk. 8„Ñ¨HÍâ◊=∂#"≥∞ÿ#.
179
390 ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«=Ú Ñ¨~°Ö’HÍ#O^Œ=Ú 391
2. P huÑ¨Ù~°=Ú# – <åHÍâ◊=Ú# "≥Å∞æ – ÉèÏ#∞O_»∞ â◊t HÍ#ñ – |_»ñ 2. qO`«Ü≥ÿ∞# 1=∞`«∞Å∞ *ËÜ«∞ñQÍ – <≥=ñ_»∞ `«#^Œ∞ –qÅ∞=ÖËx 2#Å¡ñ
É’=Ù ^ÕnÑ¨º ´ =∂#OÉˇ· qÅã≤Å∞¡ – =∂x`« Q˘é˜Ü ] ∞« – ^•xH˜ *’ºuÜ≥∞ÿ [Å¡Q´Æ 3ã¨=∞Ãã<À Ü«∞Ñ¶∞¨ O|∞ Å\ì̃ – [#‰õΩñ_≥#· „Ñ¨É∞íè =Ù <≥^∞Œ @ – #=∞Å
`«#~°∞K«∞O_»∞ #Ç¨ÏÇ¨Ï IIÑïâ◊√^ŒúOII 4
HÀ=∞OÅ|∞Öˇ#· – Ü«∂@Åñ ÉÏ@Å 5q∂@∞K«∞ñ *Ï@∞K«∞ II=∞Ç≤Ï=∞II
3. â◊$OQÍ~°"≥∞ÿ#\ì̃ – |OQÍ~°∞ g^èŒ∞ÅÖ’ – K≥OQÆ∞ K≥OQÆ∞# ^•ñ@∞ – „âı+ì̈ 3. `å=Ú „Ñ¨É∞íè x Hõ$Ñ¨#∞ q∞QÆ∞Å#∞ – Ez Ü«∞`«x – ^ŒÜ∞« #∞ Ö’Hõ =∞O^Œ∞
ã¨=∞Ü«∞O|∞# ´ =∞OQÆà◊ „Ñ¨^"Œ ∞≥ #ÿ – =∞Ç≤Ï=∞ ~å[º=Ú#O^Œ∞ – ~°OQÔ #·
"Õ_»¯#∞ ´ „ÉË=∞ñ*ˇOk ~ÚÑ¨Ù_»∞ Q˘éˇ] – Ñ≤Å¡Ü≥ÿ∞# „Ñ¨Éèí∞=Ù <≥^Œ∞@ – ^•=Ú
„Ñ¨Éèí∞ÜÕ∞ã¨∞ – ~åA<£ ^Œi≈O`«∞#∞ IIÑïâ◊√^ŒÌOII
"≥∂^Œ 6=∞Å~° xez – "Õ=∞~°∞ ^•"≥∞Å¡ <å "≥∂=Úñ „ÉËq∞Oz II=∞Ç≤Ï=∞II
4. `«à◊`«à◊ "≥∞éÃã_»∞ – ^èŒ=à◊OÑ¨Ù @OwÅ∞ – Hõà◊ b#∞K«∞O_»OQÆ – QÍàÏ¡~° –qeÜ«∞O Éˇ„i
^èŒi~ÚOz ´ Éèío~° Éèío~° Ü«∞OK«∞ – ÉèíHÍÎo`À <≥Ñ¨Ù_»∞ – <≥à◊=ÙQÍ #∞O^Œ∞=Ú
– x[ ~°Hõ∆‰õΩx K≥O`« IIÑïâ◊√^ŒúOII
5. Éè∂í i g}ˇÅ∞ KÕ`ñ« – ÉÁÅ∞ÊQÆ ^èiŒ ~ÚOz – ™êÔ~‰õΩ q∂@∞K«∞ – ãÖw`«
507 Ñ¨~=° ∞ Ü≥∞~°∞+¨Ö=Ë Ú
=ÚÅ∞ ÉÏ_ç ´ N ~å*Ï h‰õΩ *’ – Ç¨~°OK«∞ „Ñ¨Éèí∞ ÜÕ∞ã¨∞ –¿Ñ~°ñ wiÎO`«∞~°∞ ~å –|OQÍàÏ~°≠∞i (KåÜ«∞ : "≥~°∞=<ÕÅ =∞#™ê) `å–Pk
– „Ñ≤Ü«∞ Éèí‰õΩÎÅO^Œé∞ IIÑïâ◊√^ŒúOII
Ñ¨~"° ∞Õ ^Õâ◊ q∞kQÀ – #∂`«# – Ü≥∞~°∂ã¨ ÖË=∞kQÀ– ™È^Œ~° ´ u~° =∞QÆ∞
6. Hõ~=° ÚÅ∞ *’_çOz – t~°=ÚÖò „HÕkH˜ =Oz – =~°Ñ@ ‘ =Ú#∞ A\ì̃ – Ñ¨Ù~°=∞k – k=º ã¨∞O^Œ~=° Ú – `«~=° ÚQÍ^Œ∞ `« – ^ŒÜ
Ì Ú« =i‚OÑ¨QÆ II|~°=∞II
u~°∞QÆ∞ ^Œ∂`«ÅñQÆ∂_ç ´ Ñïâ◊√^ŒúO Ñïâ◊√^ŒúO – Ñïâ◊√^ŒÌ=∞x <Õ#∞ – Ñ¨~°=∞
ãÖw`«O|∞ – ÉÏ_»∞K«∞O_≥^Œ <åÇ¨ IIÑïâ◊√^ŒúOII 1. ^•fi^Œâ◊ ~°`fl« =ÚÖÏ – 7„áÈÅ∞Ñ¨Ù – <å^Œ∞Å∞QÍ #∞O_»∞ ™È^Œ~° ´ Ü«∂^Œ@
–`«∂Å∂i H˘ˆ~fleÜ«∞ãπ n~°Hõ – <å}˜ =ÚuÎÜ∞« q – <À^Œ^•fi~°=ÚÅ – #=∞i "≥ÅÜ«Ú II|~°=∞II
2. â◊√^Œú ã¨∞=~°‚=Ú# – <≥O`À – â◊√kú =∂~°æ=ÚO_»∞ – ™È^Œ~° ´ â◊√^Œ∞ú ÖˇÅ¡
506 Ñ≤ÅÅ¡ "≥∂HõQ∆ Í#=Ú |i – â◊√^Œú QÍ#=ÚÅ – â◊√^Œ∞xú <≥ÑC¨ _»∞ – ã¨∞uÎ Ü≥Ú#iO`«∞~°∞ II|~°=∞II
~å –P#O^ŒÉè̌·~°q (KåÜ«∞ : F =∂ `«O„_ç h^Œ∞ <å=∞=Ú) `å–Pk
3. Ñ¨~=° ∞ [#‰õΩ ã¨=ÚYO – |K«Û@ – #~°∞Å`À_» #∞O_»<£ – ™È^Œ~° ´
1 2
=∞Ç≤Ï=∞ =∞Ç≤Ï=∞ =∞Ç≤Ï=∞ Ü«∞#∞K«∞#∞ – tâ◊√=ÙÅ∞ x– ~°‡Å q<À^Œ #~°∞Å∞ ^Õ=Ùx – #~°∞Öˇ· Ü«ÚO^Œ∞~°∞ – Ñ¨~=° ∂`«∞‡_»∞ ^Œ# – "å~°Å`À #∞O_»∞#∞
^èfiŒ #∞Å∞ xÅ∞`«∞~°∞ ´ JÇ¨Ï=∞ =∂ 3Ü«∞Ñ¶∞¨ O|∞ ÖˇÅ¡ – #}ñK≥ gx <å=∞=∞#∞K«∞ II|~°=∞II
– |Ç¨ï q^èOŒ |∞Öˇ#· áê@ – ÖÏƒ_»∞K«∞ <å_»∞K«∞ "Õñ_»∞K«∞ QÆ∂_»∞K«∞ II=∞Ç≤Ï=∞II
4. Hõhfl~°∞O_»^∞Œ QÍ – ^Õ=Ùñ_»∞ QÆ#∞flÅ ^Œ∞_»∞K«∞#∞QÍ – ™È^Œ~° ´ Ü≥∞#flñQÆ
1. 4â◊`« ã¨ÇÏ¨ „ã¨ ãÖYº q∞Oz – ÉÏÅ 5ãÖ – K«Ü«∞=Ú „Ñ¨Éèí∞x QÆ^≥Ì K«∞@∞ì#
=∞~°}O – aHõ #∞O_»^∞Œ =∞i – K≥#∞flQÆ Éè^Ë =Œ Ú – j„Ñ¶∞¨ =Ú ^˘ÅñQÆ∞#∞
´ 6#`«∞e`«O|∞ Öˇ#· HÍOu – 7QÆ`∞« Å #=∞~° q∞O@ñ ÉÏ_» – hf~°∞ <≥=~°∞
^≥zÛ ~°K\« ˜ – Hˆ QÆuñ ^•ñQÆ∂_ç „"≥∂QÆñQÆ ™êyi II=∞Ç≤Ï=∞II II|~°=∞II
1 2 3
1
Ñ¨q„`«"≥∞ÿ#. 2WOÃÑ#· . 3áêÑ¨=ÚÅ∞. 4#∂~°∞"ÕÅ∞. 5ã¨=¸Ç¨Ï=Ú. =∞#ã¨∞ûÅQÆÅ "åiQÍ. ~°HõÎ=Ú. <åâ◊#=∂Ü≥∞#∞. 4=∞$^Œ∞=ÙÅ∞.
5 6
6
áÈÅÛ â◊Hºõ =ÚHÍx. 7ã≤÷`«∞ÅÜ«∞O^Œ∞. "å^Œº=ÚÅ∞ "å~ÚOK«∞K«∞. ãÖ`À+¨=Ú qãÎ̈iOK«∞#@∞¡QÍ. 7Ñ¨@} ì =Ú.
180
392 ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«=Ú Ñ¨~°Ö’HÍ#O^Œ=Ú 393
5. Ñ¨~°=∞Ñ¨Ù~°=Ú#O^Œ∞ – ^Õ=Ùx– H˜~°"˘Hõ@∞O_»^Œ∞QÍ – ™È^Œ~° ´ Ñ¨~°=∞ 5. x`«ºr= Ñ¨^•~°=ú ÚÅ∞ – xO_ç Ü«Ú#flq ´ ã¨`º« =∞K«@ =∞#=Ú KÕ~° –
[#‰õΩ_»∞#∞ – Q˘éˇ] Ñ≤Å¡Ü«Ú#∞ – =Ú~°∞=ÙQÆ <˘Hõ =∞– Ok~°"≥∞ÿ Ü«ÚO^Œ∞~°∞ ã¨~fi° =Ú =∞#q ~°O_»∞ IIqO^Œ∞II
IIÑ¨~°=∞II
6. ~°q K«O„^Œ∞Å`À_»<£ – x[=ÚQÆ – #=ã¨~°=ÚO_»^Œ∞QÍ – ™È^Œ~° ´ 6. ^Œ∂`« ÅO`« ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨É∞íè x – „cuñ *ËÜ∞« #∞ ´ #∂`«# ãÖw`«=ÚÅ#∞ –
Ü«∞q~°`«=ÚQÆ ÜÕ∞ – ã¨∞"≥ Ñ¶¨∞#`«~°"≥· – Éèí="≥∞ÿ „Ñ¨Éèí`À – |~°QÆ∞K«∞ #∞O_»∞#∞ *Ë`«∞~°∞ q##∞ ~°O_»∞ IIqO^Œ∞II
IIÑ¨~°=∞II –ÉË`åà◊ *Ï<£
7. ãÖ`«`«OaKÀÛ@ – ™ê^èŒ∞Å∞ – ã¨∞Îu ¿ã`«∞~°∞ ^Õ=Ù<£ – ™È^Œ~° ´ 509 Ñ¨~Ö° ’Hõ =~°#‚
Ü«∞`«∞e`«O|∞QÍ – Ç¨Ï~°¬=∞‰õΩ@=Ú#∞ – ã¨``« =« Ú ^•Å∞Î~∞° – ™êfiq∞ ã¨xflkèx ~å –â◊Ç¨Ï# (KåÜ«∞ : =∞# "≥Ú^Œ\ ˜ `«e¡^ŒO„_»∞Öò) `å–KåÑ¨Ù
IIÑ¨~°=∞II
8. PñHõeÜ«ÚO_»^Œ∞QÍ x[=ÚQÍ – <å‰õΩÅ =ÚO_»^Œ∞QÍ – ™È^Œ~° ´ K«H¯õ x Ñ¨~Ö° ’Hõ – ãÖ|O^è∞Œ Å`À QÆ∂_ç – ãÖ`À+≤OK«∞@ Ü≥∞#fl_À ´
„áêHõ@=ÚQÆ r – = [ÅO|K«Û@ – h‰õΩ <˘ãÖQÆ∞#∞ –x~°`=« Ú =~°^∞Œ ñ_»∞ q∞H˜¯e „Ñ≤Ü∞« "≥∞#ÿ – `«O„_ç ^Õ=Ùx Ü≥∞^Œ∞@ – „"≥ÚH˜¯ áê_»∞@ Ü≥∞#fl_ÀIIK«H¯õ xII
IIÑ¨~°=∞II 1. x`«º=Ú‡ qÅã≤Å∞¡ – x[~°`fl« Ñ¨Ù<å^Œ∞ – Å `«∞º`«=Î ∞ Ñ¨Ù~°=Ú# ´ =Ú`åºÅ
9. „Ñ¨Éèí∞ ã¨xflkè#∞O_ç – áê~°∞#∞ – â◊√Éèí#k ã¨∞Y q∞Ü«∞º<£ – ™È^Œ~° ´ ^•fi~°=ÚÅ – =Ú^Œ=Ú`À É’=ÙK«∞ – #$`«º"≥∞Ñ¨C_»∞ KÕ`∞« "≥∂ IIK«H¯õ xII
Ü«ÚÉèíÜ«∞ f~°=ÚÅ – #∞O_»∞ – `«~°∞Å∞ ™œ – ~°Éèí nÑ≤Îx â◊√Éèí – ~°Hõ∆}
Ñ¶Å¨ q∞_»∞ IIÑ¨~=° ∞II 2. Ñ¨<fl≥ O_»∞ ^•fi~°=ÚÅ – Ñ¨~=° ∞Ñ¨Ù~°=Ú#∞ <å – Hõ#∞flEK«∞@ Ü≥∞#fl_À´K≥#∞fl
– "Õ∞_çHÍÜ«∞Å ™ê^èŒ∞=Ù q∂~°ñQÆ – ÉèíHõÎ„âı+¨µªÅ`ÀñQÆ∂_ç –ã¨#∞fluOK«∞@ Ü≥∞#fl_À IIK«Hõ¯xII
3. Ñïâ◊√^Œú^Œ∂`«Å`Àñ – „Ñ¨Éèí∞ÜÕ∞ã¨∞ =∞~°Å ~¸ – ^èŒ~°̂H`≥OK«∞@ Ü≥∞#fl_À
508 Ñ¨~Ö° ’HõÑÙ¨ qO^Œ∞ ´ ÑïÑ¨Ó~°∞Å‚ `Àñ QÆ∂_ç – |Ç¨ï=∂#=Ú#∞ ÉÁOk – =ÚiÜ«Ú K«∞O_»∞@
~å –[O~°≠∂\˜ `å–UHõ Ü≥∞#fl_À IIK«H¯õ xII
qO^Œ∞ Ñ¨~=° ∞O^Œ∞ñÉˇO_ç¡ – qO^Œ∞ Ñ¨~=° ∞O^Œ∞ñ – ÉÁO^Œ∞ [#∞Å _≥O^Œ=ÚÖÏ
– #O^Œ=Ú <˘O^Œ∞ IIqO^Œ∞ 4. =∞Ç≤ Ï =∞H˜ s @=Ú – ^è Œ i ~ÚOzÜ« Ú #fl Ü« ∂ – =∞Ç≤ Ï `« ∞ xQÆ # ∞
>ˇ#fl_À´JÇ¨ÏÇ¨ Ü«∂ „Ñ¨É∞íè x`À – =∞Ç≤Ï=∞Ñ¨~K° |« _ç –=∞Ç≤ÏHˆ `≥OK«∞@ Ü≥∞#fl_À
1. ã¨`«º ãÖ^èŒ∞ñ _≥·# ÜÕ∞ã¨∞ – ™êq∞H˜ ã¨Éèí‰õΩ ´ x`«º „Ñ¨^è•#=Ú Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å
– x~°‚~ÚOK≥#∞ ~°O_»∞ IIqO^Œ∞II IIK«Hõ¯xII
2. hu HõxHõ~=° ÚÅ`À_» – x#∞ñ „É^è•#=Ú ´ „Ñ‘uQÍ <˘#iOzu#x –Ñ≤ÅK≥ 5. áêÑ¨â◊s~°=Úñ ÉÏã≤ – „Ñ¨Éèí∞x Ü≥ÚHõ¯ – ~°∂Ñ¨Ù<˘O^Œ∞@Ü≥∞#fl_À ´ áêÑ¨
ã¨`º« =Ú ~°O_»∞ IIqO^Œ∞ =∞~°} ^Œ∞ñY – q∂ Ü«∂Ñ¨^ÅŒ HÔ _» – ÉÏÑ¨Ù <˘O^Œ∞@ Ü≥∞#fl_À IIK«H¯õ xII
3. Z#flñ_»∞ q_»<åñ_»#∞ <Õ – <≥O`« =∂„`«=Ú ´ x<≥fl_»ñÉÏÜ«∞ ##∞ =∂@ 6. ~°=Ú‡~°=Ú‡ ÜÕ∞ã¨∞ – =∞=Ú‡ h Ñ¨Ù~°=ÚH˘x – á⁄=Ú‡ "Õ"QÕ =Æ Ú<Õ ´
– x[=Ú ^Œ`=Î« Ú ~°O_»∞ IIqO^Œ∞II
W=∞‡Ç≤ÏHõ+=ì̈ ÚÅ#∞O_ç – <≥=∞‡k x – `«º=Ú‡ x=Ú‡ "ÕQ"Æ ∞Õ IIK«H¯õ xII
4. Ñ¨~=° ∞ #QÆ~∞° ^•fi~°=ÚÅ∞ – `≥~∞° =ñ|_ç#q ´ QÆ∞~°∞`«~=° ∞}˜ `À~°}=Ú#∞
– K«^ŒÅ"å_» [Hõ~åº
QÆ∂~°Êñ|_ç#q ~°O_»∞ IIqO^Œ∞II
181
394 ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«=Ú Ñ¨~°Ö’HÍ#O^Œ=Ú 395
510 "≥∂Hõ∆ =~°#‚ 511 "≥∂H∆Í¿ÑHõ∆
~å –â◊Ç¨Ï# `å–„uÑ¨Ù@ ~å –[O~°≠∂\˜ (KåÜ«∞ : ^èŒ~°}˜Ö’x ^èŒ#=ÚÖˇÅ¡) `å–Pk
^Õ=^Õ=Ùx Q˘Ñ¨Ê Ñ¨Ù~°=Ú Ñ¨~°Ö’HÍ#O^Œ=Ú¢ÔH·ãÎ̈= rq`«=Ú´ Ü«∂ Ñ¨Ù~°=Ú UkÜ«∞k ÜÕ∞kÜ«∞k – ÜÕ∞k~å =∞# ^Õâ=◊ Ú ´ áê^Œ∞H˘#fl Ö∫H˜‰Ωõ #‰õΩ –
II^Õ=II
1. ^Õ=Ùx Ñ¨Ù~°=Ú – ^ÕnÑ¨º Hõ~=° Ú ´ r= =∞Ok~°=Ú *ËwÜ«∞ QÆ$Ç¨Ï=Ú |Ç¨ïà◊ ^Œ∞óY áêâ◊=Ú IIUkÜ«∞kII
II^Õ=II 1. ã≤Ö’=∞#∞ H˘Å#∞ QÆÅ – r=# „Ñ¨^âÕ =◊ Ú ´ áêÅ∞ `Õ<≥ ÖÁÅ∞¯ #\ì̃ –
2. Ñïâ◊√^Œú Ñ¨Ù~°=Ú – Ñ¨~°=∂~°÷ Hõ~°=Ú ´ Ñ¨~°=∞ =∞Ok~°=Ú – Ñ¨~°^≥·ã¨∞ Ñ¨~=° ∞ HÍ<å<£ ^Õâ=◊ Ú IIUkÜ«∞kII
Ñ¨Ù~°=Ú II^Õ=II 2. PÜ«∞`«"∞≥ ÿ Ü«Ú#fl^Œk –Ü«∞=∞~° [#∞Å HÀã¨=Ú ´ ã‘Ü∂≥ ##∞ ¿Ñ~°∞QÆÅ –
3. P#O^Œ Ñ¨Ù~°=Ú – Pk x~°O`«~=° Ú ´ HÍ# ^Œ∞ã¨~Î =° Ú – Ñ¶∞¨ # =∞<ÀÇ¨Ï~°=Ú NHõ~∞° x x"åã¨=Ú IIUkÜ«∞kII
II^Õ=II
3. r= „Ñ¨"åÇ¨Ï=ÚÅ∞ QÆÅ – r=ÙÅ ã¨fi^Õâ=◊ Ú ´ Hˆ =Å Ñïâ◊√^Œ"ú ∞≥ #ÿ HÔ ~°∞
4. â◊$OQÍ~° Ñ¨Ù~°=Ú – ã¨∞~° z~° Hõ~°=Ú ´ |OQÍ~°∞ "≥∞~°=Ú – „Ñ¨ÉèíÅ |∞Å ã¨fi^Õâ=◊ Ú IIUkÜ«∞kII
ÉèÏã¨∞~°=Ú II^Õ=II
5. "≥É· =íè Ñ¨Ù~°=Ú – =O^Œº =∞Ñ¨C~°=Ú ´ ™œÉèÏQÆº Hõ~=° Ú – ã¨Ê\ù H˜ õ =∞Ok~°=Ú 4. ÜÕ∞ã¨∞ [# ™êfiã¨º÷ q∞^Õ – ~Ú„âßÜÕ∞Å∞ ^Õâ=◊ Ú ´ "Õ∞ã¨Ü∞« º Ü«∞#∞ ~åAã¨^•
II^Õ=II – =∞$`«=Úe_»∞ ^Õâ=◊ Ú IIUkÜ«∞kII
6. ÔHOÑ¨Ù áêO_»∞~°=Ú – H©iÎ |O^èŒ∞~°=Ú – WOáœ #QÆ~°=Ú – WkÜÕ∞ 5. HÀiHõÅ∞ n~°∞#@∞¡ – Q˘|∞ƒ#<Õñ É’^Œ∞~å ´ KÕi ™œYº"≥ÚO^Œ =∞kx –
ã¨∞ã≤~÷ =° Ú II^Õ=II ã≤~ú `° ñ« |∂x Ü«ÚO\˜~å IIUkÜ«∞kII
7. ‰õ∆Ω^ŒÖËx Ñ¨Ù~°=Ú – ã¨∞ˆH∆=∞ Hõ~°=Ú ´ =Ú^Œ=Ú qã¨Î~°=Ú – ~˘^ŒÅ∞ 6. =∞~°}=Ú#∞ Ü≥∂~åÌ<£ #k – =∞^èºŒ =∞O^Œ∞ QÆO\˜~å ´ `«~∞° }=Ú<Õñ QÍz
^Œ∞ãÎ̈~=° Ú II^Õ=II ^•x – ^•\˜áÈ= #∞O\˜~å IIUkÜ«∞kII
8. Pâ◊Û~°º Ñ¨Ù~°=Ú – P„â◊Ü«∞ Hõ~°=Ú ´ xâ◊ÛÜ«∞Ñ¨~°=Ú – x[^Õ= Ñ¨Ù~°=Ú
II^Õ=II 7. HÍÅ∞ ^è~Œ #° ∞ xÅfi^Œk – HõO_»∞ñ¡ |_»∞ ^•Hõ~å ´ "Õ∞Å∞H˘x Ü«ÚO\˜~å –
9. =∂}˜Hºõ Ñ¨Ù~°=Ú – =∞}∞Å QÀÑ¨Ù~°=Ú ´ g}ˇÅ ã¨fi~°=Ú – q# =∞<ÀÇ¨Ï~°=Ú "Õ∞~° ^•@ ÖËH~õ å IIUkÜ«∞kII
II^Õ=II – q∞H˜¯e ã¨=¸ÜÕ∞Å∞
10. ã¨∂~°ºÉèÏã¨∞~°=Ú – K˘~°#\ì̃ Ñ¨Ù~°=Ú ´ HÍ~°º =∞|∞ƒ~°=Úñ QÍqOK«∞
QÆ~=° Ú II^Õ=II 512 "≥∂Hõ∆ ~å[º=Ú
11. ã‘Ü≥∂#∞ Ñ¨Ù~°=Ú – „âıÜ«∞™êûQÆ~°=Ú ´ =∂Ü«∞ q^èŒ∞~°=Ú – =∞i
ãÖÑ¨`«¯~°=Ú II^Õ=II ã¨fiO`«„`« ~å[ºO „Ñ¨Éèí∞~å[ºO ™êfiq∞ ÜÕ∞ã¨∞ Ñ¶¨∞# ™ê„=∂[ºO ´ ã¨fiH©Ü«∞
12. WK«∞Û x|ƒ~°=Ú – Ü≥∞~°∞+¨ÖËO Ñ¨Ù~°=Ú ´ "≥∞KÒÛ #|∞ƒ~°=Ú –"≥∞~°Ü«Ú ~å[ºO=∞# ~å[ºO – ã¨=∂^è•#=ÚQÆÅ ~å[ºO IIã¨fi`«O„`«II
=∂ Ñ¨Ù~°=Ú II^Õ=II 1. P^ŒºO`«=Ú ÖËxk ~¸ ~å[ºO – JHõÜ ∆ ∞« q=∞Å ã¨^• ã¨∞Y~å[ºO ´
– `«∂Ñ≤e ^•xÜÕ∞Å∞ KÀ^Œº=Ú =zOÑ¨ ã¨∞O^Œ~° ~å[ºO – ã¨∞~°∞z~° huÜ«Ú QÆÅ ~å[ºO IIã¨fi`«O„`«II
182
396 ¢ÔH·ãÎ̈= rq`«=Ú
2. =∞# ^Õ=Ùx ã¨ÇÏ¨ "åã¨=Ú HõÅ∞QÆ∞<£ – =∞~°} ^Œ∞óY ÉÏ^èÅŒ ∞ =∞i `˘Å∞QÆ∞<£´
¢HÔ ã· =Î̈ ‰õΩ@∞O|=Ú
Ü≥∞#ÖËx HÍOuÜ≥∞ÿ „Ñ¨É∞íè "≥Å∞QÆ∞<£ – Hõ#ÖËq∞Hõ pHõ\ ˜ `˘Å∞QÆ∞<£ IIã¨fi`«O„`«II
3. ã¨∂~°∞Û <≥O_»=_» QÍeÜ«Ú <≥·#<£ – ™ÈHõ^Œ∞ `«# „Ñ¨[Å‰õΩ xO`≥·#<£ ´ 514 ‰õΩ@∞OÉÏ~å^è#Œ
P~°ºã¨Ç¨Ü«∞O ÉÏHõeÜ≥ÿ∞#<£ – J@#∞O_»=Ù ^•Ç¨Ï=ÚÖˇ·#<£ IIã¨fi`«O„`«II ~å –‰õΩ~°Ol `å–Pk
4. hu=∞O`«∞Å@ #∂`«# w`«O – „Ñ‘uQÆ áê_»∞K«∞ „Ñ¨É∞íè x ã¨"∞Õ `«O ´ ^Œ∂`«Å ^Õ=~° „É’=Ù=∂ – n# ‰õΩ@∞O|=Ú<£ ´ n"≥# ÖÁã¨Q∞Æ K«∞ – ^è•„ux
É’e =ã≤O`«∞~°∞ x~°`«O – *’º`«∞Å=Öˇ "≥Å∞QÆ∞^Œ∞~°∞ ã¨`«O IIã¨fi`«O„`«II #_»∞Ñ¨Ù=∂ II^Õ=~°II
5. r= =$Hõ∆ Ñ¶Å¨ =ÚÅ kxÑ≤OK«∞<£ – r= [ÅO|∞Å =∞i „^•qOK«∞<£ ´ 1. áê=#=∞QÆ∞ ã¨fi – ÉèÏ==Ú x=∂‡ ´ áêeOK«~° =∂ – áêe\˜^=·≥ =∞
^Õ=Ù_≥ =∞# Hõhfl\˜x ^Œ∞_»∞K«∞<£ – ^Õ=`«ÅO^Œi Ñ¨~Ú#∞OK«∞<£ IIã¨fi`«O„`«II II^Õ=~°II
– D._ç.x`åº#O^Œ=Ú 2. ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨É∞íè = =∂ – ~ÚO\˜H˜ t~°ã∞¨ "≥· ´ "åã¨=Ú*ËÜÚ« =∂ ´ Ü«∞O^Œ∞#
xÅ∞=Ù=∞ II^Õ=~°II
513 When all my labours
3. J#∞k# Éè’[#O – |#∞„QÆÇÏ≤ Oz =∂ Ñ¨xáê@∞ÅÖ’ – „Ñ¨H¯õ #∞ xÅ∞=Ù=∞
1. â◊$OQÍ~° ^Õâ=◊ Ú KÕ~ñ° QÍ<Õ JKÀÛ@#∞O_ç ÜÕ∞ã¨∞x QÍOz II^Õ=~°II
<å ^Œ∞óY ÉÏ^èÅŒ xflÜ«Úñ É’=Ù<£ ã¨∞uÎ H©~#Î° Å∞ áê_»∞^Œ∞#∞. 4. Ñ≤ÅÅ¡ ÃÑ^ŒÅÌ <£ – ÉˇOK«∞=∞ „¿Ñ=∞`À ´ <≥Å¡ ã¨=∞Ü«∞=ÚÅ – Ü«∞O^Œ∞#
ÜÕ∞ã¨∞x Ü≥Ú^Œ#Ì ∞ x`«º=Ú<Õ 3. <Õ#∞ „¿Ñq∞OK«∞ ¿ãflÇ≤Ï`«∞Å∞#∞ QÍ=Ù=∞ II^Õ=~°II
#∞O_»∞@ q∞H˜¯e Ü«∂â◊Û~°º=Ú JHõ¯_»ñ Ez ãÖ`À+≤O`«∞#∞
5. J}‰õΩ= `åºQÆ=Ú – #ukè ã¨`åº~°º=ÚÖò ´ QÆ}∞uOK«∞K«∞ x#∞ –
II W^Õ <å‰õΩ P#O^Œ=Ú <åÜÕ∞ã¨∞ =ÚY=Ú K«∂K«∞@ÜÕ∞
Q˘Å∞`«∞=Ú ^Õ= II^Õ=~°II
P#O^Œ=Ú, P#O^Œ=Ú x`«º=Ú <åHõk Ü«∂#O^Œ=Ú.
<Õ#∞ PÜ«∞##∞ EK«∞@ÜÕ∞ 4. P ã¨fi~°æ ™œYº "≥ÚO^Œ∞=~°‰Ωõ 6. h Ñïâ◊√^Œ`ú « – <Õ~∞° Ê=Ú ÜÕ∞ã¨∞= ´ HÍÑï g"≥· – HÍÜ«Ú=Ú =∞=Ú‡
W^Õ <å‰õΩñ |~°=∂#O^Œ=ÚII HõO_»`¡ À ñ E_»Hõ áÈ~Ú##∞ II^Õ=~°II
2. Jq∞`«"∞≥ #ÿ Hõ$Ñ¨=Å# ÜÕ∞ã¨∞x =∂@Å∞ QÔ H· ˘#∞K«∞ 7. ¢HÔ ã· =Î¨ r==Ú –„Hõ=∞=ÚQÆ <˘O^Œ∞K«∞ ´ „Ñ¨ã∞¨ uÎ O`«∞"≥∂ – „Ñ¨É∞íè "å „É’=Ù=∞
##∞fl ã¨fi~°æO|∞#ñ *Ë~°∞Û^Œ∞~°∞ <å`«‡`À ñ Ez ãÖ`À+≤O`«∞#∞ II^Õ=~°II
– K≥\ ì̃ ÉèÏ#∞=¸iÎ
– KåÔ~¡ãπ Ç¨ÏŸ=∞~ü QÍ„aÜÕ∞Öò
183
398 ¢ÔH·ãÎ̈= ‰õΩ@∞O|=Ú ¢ÔH·ãÎ̈= ‰õΩ@∞O|=Ú 399
515 „H©ã∞¨ #Î ∞ QÆ$Ç¨Ï=Ú# „Ñü+≤Oì K«∞@ 4. ÜÕ∞ã¨∞ ™œjÅº=Ú#∞ "åiH˜ – "åã≤QÍ É’kèOÑ¨~ˆ ´ Ñ¨ã`≤ #« =Ú#<≥ "åi
Ç¨Ï$^ŒÜ∞« =Ú – ÜÕ∞ã¨∞~°∂Ñ¨=Ú ^•Å∞Û#∞ IIÜÕ∞ã¨∞II
~å –â◊Ç¨Ï# (KåÜ«∞ : q[Ü«∞w`«=ÚÖò áê_»Ô~) `å–„uÑ¨Ù@
5. ÜÕ∞ã¨∞„H©ã¨∞ÎÖÁ xez "å~°Å∞ – ÜÕ∞Ñ¨Ùq∂~° Ñ¶ëOÑ¨QÍ ´ ÜÕ∞ã¨∞ "åHõº=Ú
„Ñ¨Éèí∞=ÙQÆ<£ „Ñü+≤ìOÑ¨ˆ~ – QÆ$Ç¨Ï=Ú# „H©ã¨∞Î<£ – „Ñ¨Éèí∞=ÙQÍ „Ñü+≤ìOÑÔ̈~ ´ "åi Ü≥∞^ŒÅÖ’ – <åâ◊`À_»#∞ <å@ˆ~ IIÜÕ∞ã¨∞II Ñ≤.q[Ü«∞ KåÔ~¡ãπ
qÉèí="≥ÚO^ŒQÆ #`«x – â◊√Éèí=∞ø <å=∞=Ú ^èŒ~° ™œ – ~°Éèí=Ú#∞ "≥^Œ[Å¡QÆ –
„Ñ¨|Å=∞ø „¿Ñ=∞<£ – „Ñ¨Éèí∞x Ü≥∞_» QÆ#Ñ¨~°ÛÔ~ II„Ñ¨Éèí∞=ÙII 517 =∂ki ‰õΩ@∞O|=Ú
1. Ñ¨Ó~°‚ „¿Ñ=∞#∞ EÑ¨ˆ~ – QÆ$Ç¨Ï=Ú# „H©ã¨∞Î‰õΩ – Ñ¨Ó~°‚ „¿Ñ=∞#∞ EÑ¨ˆ~ ´ ~å –Y~°Ç¨Ï~°„Ñ≤Ü«∞ (KåÜ«∞ : „Ñ¨Éèí∞"å ÑÖÑ¨Ù=∂) `å–Pk
Ñ¨Ó~°‚ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞=Ú`À#∞ – Ñ¨Ó~°‚Ü«∂`«‡`À – =∞i „Ñ¨ – Ñ¨Ó~°‚ â◊HÎ̃`À EÑ¨ˆ~
– „H©ã¨∞ÎxÖ’ ãÖ –Ñ¨Ó~°∞‚ÅQÆ∞@‰õΩ ™êQÆÔ~ II„Ñ¨Éèí∞=ÙII Ü≥∞Ç¨ÏŸ= Ü«∞O^Œ∞ – ÉèíH˜Î – |Ç¨ïQÆ QÆeyÜ«ÚO_ç ´ =∞Ç≤Ï=∂_è»∞ºx
=∂~°Oæ |∞ÅÜ«∞O^Œ∞ – QÆ$Ç¨Ï=ÚÅ #_»∞Ñ¨Ù #~°∞ÖË ^è#Œ ∞ºÅ∞ II
2. ÉèHí `Î˜ À_»#∞ Q˘Åfiˆ~ – QÆ$Ç¨Ï=Ú# „H©ã∞¨ <Î £ – ÉèHí `Î˜ À_»#∞ Q˘Åfiˆ~ ´ =ÚH˜<Î å^è∞Œ _»∞
1. ^Õ=Ùx Ü«∞O^Œe – ÉèíÜ«∞=Ú – n#∞Å nqOK«∞<£ ´ h=Ù h *Ë`«∞Å
`«# ã¨fi – ~°HõÎq∂Ü«∞#∞ =∞#ÔH· – i‰õΩÎ_®Ü≥∞#∞ E_»ˆ~ – =ÚHÎ̃^•`«#∞ <å –
Hõëêìi`˚ =« Ú#∞ – x`«º=Ú ##∞Éè=í O`«∞=Ù x[=ÚQÆ II
ã¨HÎ̃`À Q˘xÜ«∂_»ˆ~ II„Ñ¨Éèí∞=ÙII
2. LÅ¡=∞Å~° ÉèÏ~°º – „^•H∆Í – =e¡=Öˇ Ñ¶e¨ OK«∞ ´ Ñ≤ÅÖ¡ Áb= "≥ÚHõ¯Å
3. #=∞‡Hõã¨∞÷Öˇ· Ü«ÚO_»ˆ~ – QÆ$Ç¨Ï=Ú# „H©ã¨∞Î‰õΩ – #=∞‡Hõã¨∞÷Öˇ· Ü«ÚO_»ˆ~ ´ K«O^Œ=Ú – ÃÑOá⁄O^Œ∞^Œ∞ Ô~O`«Ü«Ú ™⁄OÑ¨ÙQÆ#∞ II
J=∞‡Ç¨`«∞‡x <å=∞ – q∞=∞‡Ç≤Ï<£ ^ŒQ*Æ Ï@<£ – #"≥∞‡ q∞=Ú‡#∞ E_»~Ô –
ã¨=∞‡u<£ „wã¨∞Î<£ – #=∞‡HõO|∞QÆ *Ï@Ô~ II„Ñ¨Éèí∞=ÙII 3. ^Õ=Ùx ÉèíHÎ̃ÜÕ∞ – h H˜Å – n~å…Ü«Ú=Ù xK«∞Ûñ ´ QÍ=Ù# h Ñ≤Å¡Å Ñ≤Å¡Å#∞
–ã≤. q[Ü«∞ KåÔ~¡ãπ QÍO`«∞=Ù „Ñ¨Éèí∞ Hõ$Ñ¨`Àñ "≥ÅQÆ∞^Œ∞=Ù II
–"Õâ◊áÈQÆ∞ QÆ∞ÖÏƒ#=∞‡
516 ¢ÔH·ãÎ̈= QÆ$Ç¨Ï=Ú 518 ¢ÔH·ãÎ̈=Ùx „Ñü[˝
~å –aÅÇ¨Ïi (KåÜ«∞ : ÜÕ∞ã¨∞<å^èŒ Hõ^ä• ã¨∞^è•~°ã¨=Ú) `å–„uÑ¨Ù@ ~å –Ü«∞=Ú<å HõàÏº}˜ (KåÜ«∞ : rq`åO`«=Ú=~°‰õΩ) `å–„uÑ¨Ù@
ÜÕ∞ã¨∞„H©ã¨∞Îx ^•ã¨∞ÖÏ~å – q∂ ã¨∞`«∞Å‰õΩ#∞ <Õ~°ÊÔ~ ´ Pâ◊`À Ü≥∞Ç¨ÏŸ= <Õ#∞#∞ <å ~ÚO\˜"å~°∞#∞ – hu ã¨∂~°∞ºx Q˘Å∞`«∞=Ú ´ n#=∞#ã¨∞#∞
Ü«∂[˝Å – #Éèíºã≤OÑ¨QÆ *ËÜ«∞ˆ~ IIÜÕ∞ã¨∞II QÆey ^Õ=Ùx – k=º¿ã=#∞ *Ë`∞« =Ú II
1. Ñ≤Å¡ÖˇÑ¨C_»∞ ##∞ãïO`«∞~°∞ – `«e¡^ŒO„_»∞Å #_»`«Å<£ ´ ZÅ¡ q+¨Ü«∞=Ú 1. J#∞k#O|∞#∞ – „Ñ¨É∞íè x ^ŒÅK«∞K«∞ – JÅÜ«∞‰õ#∞ „áêi÷O`«∞=Ú ´ J#=~°`«
ÅO^Œ∞ =∂ki – Ñ≤ÅÅ¡ ‰õΩ QÆ#∞Ñ¨~Û° ~ˆ IIÜÕ∞ã¨∞II =∂ „Ñ¨É∞íè x z`«=Î Ú – ##∞HõiO`«∞=Ú Ñ¨#∞ÅÖ’ II
2. "≥∂^Œq∞K«∞Û ‰õΩ@∞O| „áê~°#÷ – <Õk#O|∞#∞ =∂#Hõ ´ Pk"å~°ÑÙ¨ |_çH˜ 2. "Õ^Œ"åHõº Ñ¨~î°#=∞O^Œ∞ – qã¨∞QÆ∞ – *ˇO^ŒHõ #∞O^Œ∞=Ú ´ P^Œ~°O|∞#
a_»¤Å – <å^Œ~°=Ú`À |OÑ¨ˆ~ IIÜÕ∞ã¨∞II ^≥=· z`«=Î Ú – ##∞ãïOK«∞K«∞ #_»∞`«∞=Ú II
3. ÜÕ∞ã¨∞<å^è∞Œ x É’Å∞ <åÜ«∞‰õΩ – _Õ [QÆO|∞# ÖË_x» ´ ÜÕ∞ã¨∞ Hˆ x[ 3. Pâ◊`À_»#∞ „Ñ¨É∞íè x k#=Ú#∞ – <åK«iO`«∞=Ú =∞~°∞=Hõ ´ qã¨∞‰õΩ *ˇO^ŒHõ
t+¨µºÅQÆ∞@‰õΩ – <Õ~Ê° ~ˆ Ü«∞ø=#∞Å‰õΩ IIÜÕ∞ã¨∞II <åÅÜ«∞=Ú#‰õΩ – Ñ≤#fl ÃÑ^ŒÅÌ ^≥`∞« =Î Ú II
184
400 ¢ÔH·ãÎ̈= ‰õΩ@∞O|=Ú ¢ÔH·ãÎ̈= ‰õΩ@∞O|=Ú 401
4. ãÖÑ¶¨∞ HÍ~°º„Hõ=∞=ÚÅO^Œ∞ – ã¨Ç¨ÏHõiO`«∞=Ú „Ñ¨f`À ´ ÉèíOQÆ Ñ¨~°K≥_ç 520 ¢ÔH·ãÎ̈= QÆ$Ç¨Ï=Ú
Ñ¨#∞Åxfl\˜ – Hõ$OQÆnÃã^Œ=∞xâ◊=Ú II
5. „¿Ñ=∞`À_»#∞ á⁄~°∞QÆ∞"åix – „Ñ≤Ü«ÚÅ∞QÆ#∞ ÉèÏqO`«∞=Ú ´ Hõ∆=∞Ü«Ú ~å –â◊OHÍ~åÉèí~°}=Ú (KåÜ«∞ : ZO^Œ∞‰õΩ =∞~°zuq) `å–„uÑ¨Ù@
¿ãflÇ¨Ï=Ú <ÕiÛ „Ñ¨É∞íè Hõ_» – âßOu`À rqO`«∞=Ú II
6. â◊H˜ÎQ˘Åk â◊s~°|Å=Ú#∞ – „â◊=∞#∞ „H©ã¨∞Î‰õΩ x`«∞Î=Ú ´ ÉèíH˜Î`À ZO`À ~°=∞ºOÉˇ#· k Éè∂í `«Å=∞O^Œ∞ – ZO`À =∂#ºOÉˇ#· k ´ K≥O`« *Ëi
Ç¨Ï$^ŒÜ«∞=Ú#∞ Ñ¨ÓiÎQÆ – „Ñ¨Éèí∞xˆH Ü«∞iÊO`«∞=Ú II ÜÕ∞ã¨∞ qO`« áê^•|˚=ÚÅ – ãÖ`«ãO¨ |∞# Ñ¨Ó[ã¨Å∞Ê ¢HÔ ã· =Î¨ QÆ$Ç¨Ï=Ú IIZO`ÀII
7. z#fl"å~°Å∞ ^≥=· ~å[ºÑ¨Ù – zé∞`« "å~°ã∞¨ ÅOK«∞#∞ ´ Jxfl"ÕàÅ◊ "åi
1. Ñ≤Å¡ ÖÁb= "≥ÚHõ¯Öˇ· – |Å¡Å K«∞@∞ì – ZÅ¡ÑC¨ _»∞ P_»∞K«∞<£ ´ #∞Å¡=∞O^Œ∞#
=$kúH˜ – q∞#flQÆ ^À_»Ê_≥^=Œ Ú II
ÜÕ∞ã¨∞ K«Åx¡ "åHõºO|∞<£ – <≥Å¡ "ÕàÅ◊ ^ŒÅz #∞O_»∞K«∞O_≥_ç QÆ$Ç¨Ï=Ú IIZO`ÀII
8. ÃÑ^ŒÌ"å~°Å∞ ^≥·=[#∞Åx – ¿Ñi‡`À ÉèÏqO`«∞=Ú ´ â◊√^Œ∞ú_»QÆ∞ „Ñ¨Éèí∞ „H©ã¨∞Î
=∞#ã¨∞#∞ – „â◊^`úŒ À_»#∞ EÑ¨ÙK«∞ II 2. `«e^¡ OŒ „_»∞ ÖˇH· ºõ `« – ^Œ#~°∞K«∞#∞O_ç – ^•H˜}∆ º x^è∞Œ Å le¯ ´ ZÅ¡„¿Ñ=∂=∞$`«
9. rq`«O|∞# „Ñ¨É∞íè x „¿Ñ=∂ – j≈ã¨∞Å#∞ „Ñ¨ãi¨ O`«∞=Ú ´ k=º*’º`«∞Å "≥∞Å¡ "å~°Å H˘ãÿ – HõÖ’¡Å=ÚÅ∞ g_ç – #∞Å¡ãÖ≤ _¡ˇ ç QÆ$Ç¨Ï=Ú IIZO`ÀII
su "≥Å∞QÆ∞K«∞ – k=ºã¨xflkè #∞O^Œ∞=Ú II
–U. KåÔ~¡ãπ H˜xûOQÆ~ü 3. á⁄~°∞QÆ∞"å~°Å "≥∞ÿ„ux – á⁄O^Œ∞QÆ QÀi – á⁄Å∞áê~°∞ hu<£ ^Œ#~°∞ ´
519 ¢ÔH·ãÎ̈= QÆ$Ç¨Ï=Ú #∞~°∞`«~°<å`«‡ =~°=ÚÅ ÃÑ·x QÆ∞iÑ≤OK«∞– =~°^•`« ÜÕ∞ã¨∞<£ – „áêi÷OK«∞
~å –HÍOÉè’l `å–Pk ¢ÔH·ãÎ̈= QÆ$Ç¨Ï=Ú IIZO`ÀII
~°=Ú‡ ~°=Ú‡ =∂ ~ÚO\˜H˜ `«O„_ô ~°=Ú‡ ~°=Ú‡ II 4. â’^è#Œ Å #xflO\˜x ã¨~fi° ^• ÃÑz· – â’aèÅ∞¡ qâßfiã¨=Ú<£ – "≥∂^Œ "≥ÚO^ŒQÆ
1. [QÆ=ÚÅQÆ#fl „¿Ñ=∞ QÆ~∞° ƒù_=» Ù – [QÆ=ÚÅHÍ=Å #∞O^Œ∞"≥ h=Ù ´ ã¨~Q° Æ ÜÕ∞ã¨∞<å^è∞Œ #O^Œ∞# xeÊ ™ê^Œ~O° |∞QÆ ™êHõ∆ ºq∞_≥_∞» ¢HÔ ã· =Î¨ QÆ$Ç¨Ï=Ú IIZO`ÀII
~°=Ú‡ h a_»Å¤ QÆ$Ç¨Ï=Ú#∞ ãÖnÑ¨#O|∞ *ËÜ∞« II~°=Ú‡ ~°=Ú‡II
2. ãÖ`«ã¨ „¿Ñ=∂âßO`«O|∞Å xâßñ`«OÉˇ· ~¸ QÆ$Ç¨Ï ´ "≥∞Å¡Ñ¨C_»∞ – ãÖ`«`« 5. =º~°÷ Y~°∞ÛÅ =∂#∞K«∞– =iúÅ∞¡ H˘Åk ã¨~∞° HÌ ˘x rqOK«∞K«∞<£ ´ =$kú
ã¨fi~°æ"åã¨~°∂Ñ¨"≥∞ÿ – ã¨=∞$kú á⁄O^Œ∞#@∞Å II~°=Ú‡ ~°=Ú‡II <˘O^≥_»∞ "Õà◊ „â◊^•úÉèí‰õΩÎÅ`À _® – W^Œúi„ux ^Œâ◊=∞ÉèÏQÆ "≥ÚãÔ̈Q_»∞ QÆ$Ç¨=Ú
3. J#Å*ÏfiÅ ã¨Ñ~¨ º° Å∞ =^Œe – Ü«∞xÅÑ¨H∆õ ãÖK«~} ° =Ú=^Œe ´ J#Ü«∞=Ú IIZO`ÀII
h QÆ$Ç¨Ï"åã≤q h"≥· – Ü«∂j~°fikOK«∞#@∞Å II~°=Ú‡ ~°=Ú‡II – ZO.P#O^Œ=Ú
4. h Ñ¶¨∞#<å"≥∂K«Û~°}=Ú KÕ`« – h QÆ$Ç¨Ï"≥∞Å¡#∞ áê=#"≥∞ÿ h ´ Ü«∂QÆ„¿Ñ=∞
=∞~°‡O|∞Å∞ [QÆu –ÉÏQÆ∞QÆ ^≥eÜ«Ú#@∞Å II~°=Ú‡ ~°=Ú‡II
–W.l. P#O^Œ=Ú
185
¢HÔ ã· =Î̈ Ü«Ú=[#∞Å∞ 403
2. J~°∞}~åQÆ=Ú "≥e¡ qiÃã#∞ – PHõãO¨ |∞# – AHõ¯Å}ÔQ#∞ ´ `«~∞° }
¢HÔ ã· =Î̈ Ü«Ú=[#∞Å∞ =Ú#<Õ ÖËz ^Õ=Ùx HÔ éQÆ∞=∂ – n"≥# Hõ~∞° QÆ∞=∂ II"Õ∞Å∞II
3. `≥Å¡"åÔ~#∞ Ö’Hõ"≥∞Å¡#∞ – `≥eqQ˘x =Ú#∞‡O^Œ∞ ^Õ=Ùx ´ `«e¡ ^ŒO„_çÜ«Ú
521 L`«û= QÍ#=Ú – QÆ∞~°∞_»g=x ^ŒÅK«∞K«∂ – `«Q^Æ •è ºxOK«∞=∂ II"Õ∞Å∞II
~å –Ü«∞=Ú<å HõàÏº}˜ `å–K«`«∞~°„â◊ UHõ 4. [QÆ=ÚÖˇÅ#¡ ∞ [O`«∞*ÏÅ=Ú – Å QÆ}`˜ O« |QÆ∞ r=ÙÖˇÅ#¡ ∞ ´ ™⁄QÆã∞¨ #
ÜÕ∞ã¨∞`À sîqQÍ#∞ áÈ^Œ=∂! J_»∞Q¤ Í =K«∞Û "≥i· QÔ Åfi#∞ – Ü«Ú^Œ<ú å^ŒO|∞`À <Õfi<Àà◊¡ ÉÁQÆ_∞» @ E_»∞=∂ – h=Ù#∞ áê_»∞=∂ II"Õ∞Å∞II
É’^Œ=Ú IIÜÕ∞ã¨∞`ÀII 5. hu ÉèÏã¨¯~°∞_»∞^ŒÜ∞« =∂Ü≥∞#∞ – #∂`«<Àr˚=# "≥ÚãÖQÆ#∞ ´ ã¨``« « =∂`«x
1. ~å~åA Ãã#· º=∞O^Œ∞ KÕ~#° ∞ – P ~åA k=º ¿ã=KÕÜ∞« #∞ ´ ÜÕ∞ã¨∞ ~åA ^•Ñ¨Ù# #fiã≤~ÚOK«∞=∂ – `«QÆ rqOK«∞=∂ II"Õ∞Å∞II – K≥\ ì̃ ÉèÏ#∞=¸iÎ
=ÚO^Œ∞QÍ ^èfiŒ [=Ú |\ì̃ #_»∞=QÍ – ÜÕ∞ã¨∞`À sîqQÍ#∞ "≥_Å» #∞ IIÜÕ∞ã¨∞`ÀII
523 Ü«Ú=[#∞Å∞ „H©ã∞¨ #Î O^Œ∞ ãÖ`À+≤OK«∞@
2. qâßfiã¨ Hõ=K«=Ú#∞ ^èŒiOK«∞K«∞ – P ~åA <å[˝ =∞kx xÅ∞ÊK«∞ ´
~å –™ê~°OQÆ (KåÜ«∞ : Ñ¨Ù>ˇì <Õã¨∞_»∞ <Õ_»∞) `å–~°≠∞OÃÑ
J#∞k#O|∞ â◊H˜Îx ÉÁO^Œ∞K«∞#fl"å~°"≥∞ÿ – ÜÕ∞ã¨∞`À sîqQÍ#∞ "≥_»Å#∞
IIÜÕ∞ã¨∞`ÀII ^Õ"åk ^Õ"å`«‡*Ï – =∞=Ú‡– nqOK«∞ „Ñ¨É∞íè ~å*Ï ´ ^Õ"åk^≥=· =∂#∞ëêÉè=í º
– ^ÕnÑ¨ºQÆ∞}`Õ*Ï II^Õ"åkII
3. â’^èŒ#Å∞ =∞#Å K«∞\˜ì=zÛ<å – ™ê`å#∞ JO|∞Öˇxfl `«ye<å ´ 1. K≥^Œi# h Q˘éˇ]Å – Hõ^Œ∞Ñ¨Ù – "≥^Œ∞Hõ=zÛuqÜ«∞ºÅ ´ ã¨^ŒÜ«∂
ÉèíÜ«∞=ÚÖË^Œ∞ =∞#H˜Hõ „Ñ¨Éèí∞=Ù K≥O`« #∞O^Œ∞=Ú – ÜÕ∞ã¨∞`À sîqQÍ#∞ Ç¨Ï$^ŒÜ«∂Éèí∞º^ŒÜ«∂ ™ê^èŒ∞ – [# x`«º ÑïáêÖÏ II^Õ"åkII
"≥_Å» #∞ IIÜÕ∞ã¨∞`ÀII
2. ^Œ∞i`åÅ"åÅ=Ú#O |∞@∞ì – #~°H@ © =ÚÅ =∞<åfl ´ Hõ~∞° }Ï~°ã=¨ ∞xâ◊=Ú
4. F Ü«Ú=u Ü«Ú=‰õΩÖÏ~å KÕ~∞° _ç – N ÜÕ∞ã¨∞~åA "å~°Î Kå@∞_ç ´ Ö’Hõ=∞O`« =∂ÃÑ· – q~°ñ[Å¡"Õ K«ÅQ¡ Í II^Õ"åkII
ÜÕ∞Hõ"≥∞ÿ ÜÕ∞ã¨∞<å^èŒ∞ Q˘Åfi#∞ – ™ê^èŒ#OÉˇ=~°∞ h=Ù <Õ<≥QÍ IIÜÕ∞ã¨∞`ÀII 3. #~°HõO|∞ xkèÜ≥Ú_»∞¤# – "Õ∞=Ú – k~°∞QÆ∞K«∞ Ñ¨_»É’~Ú# ´ `«é˜ h
–U. ã≤. H˜xûOQÆ~ü "≥éñ˜ y `«fi~°QÍ =∞=Ú‡ – =∞~°eOz <å=<åfl II^Õ"åkII
– Ñ≤._ç. â◊√ÉèÏ=∞}˜
4. ÜÕ∞ã¨∞ h ^•ã¨∞Å=Ú – h‰õΩ – ^Àã≤e Ü≥Úyæ<å=Ú ´ ^Àëê ~Àëê
ÉèÏºã¨=ÚÅ#∞ – ^Œ∂~°=Úñ ^˘ÅñyOK«∞=Ú II^Õ"åkII
522 "Õ∞Å∞H˘Å∞Ñ¨Ù 5. „áê}Ëâ◊ h ã≤Å∞=ñ – lO^Œ∞ – â’}˜Ò« Ñ¨Ù qÅ∞= ´ „`å}Hõ~=° Ú ã≤~ú =° Ú
~å –Éèí∂áêÅ=Ú `å–P@ ^•x – ^Œi≈OK«∞>Ë r==Ú II^Õ"åkII
"Õ∞Å∞H˘x ~ÚHõ ÖËz ÜÕ∞ã¨∞x –"Õ∞Å∞Å<£ "Õ<Àà◊¡ ÉÏ_»~ˆ ´ ÉÏÅÉÏeHõÖÏ~å 6. ÉÏÅ∞~° =∞A˝Å=Ú – =∞=Ú‡ ÉÏeOÑ¨"Õ x`«º=Ú ´ h Ö’Ñë *Ïe =∂‰õΩ
KåÖÏ áê_»ˆ~ – "ÕÅáê_»ˆ~ II"Õ∞Å∞II – x[=ÚQÍñ EÑ≤OK«∞=Ú II^Õ"åkII
1. Ñ¨H∆˜ QÆ}=ÚÅ∞ ‰õÄ_ç ^Õ=Ùx – „¿Ñ=∞ <≥Å#¡ ∞ á⁄QÆ_∞» K«∞#flq ´ ÉÏÑ¨ÇÏ¨ ~°∞_»Q∞Æ 7. P#O^Œ=∞QÆ∞ h Hõ$Ñ¨ – "Õ∞=Ú – ^è•ºxOK«∞@‰õΩ <Õ~∞° Ê=∂ ´ *Ï˝<À[fiÅ=Ú
„H©ã¨∞Î K≥O`«‰õΩ – áê~°∞=∂ – ~°Hõ∆} HÀ~°∞=∂ II"Õ∞Å∞II |Å=Ú tâ◊√=ÙÅ – "≥∞#ÿ =∂ Hõq ~Ú=Ú‡ II^Õ"åkII
186
404 ¢HÔ ã· =Î̈ Ü«Ú=[#∞Å∞ ¢HÔ ã· =Î̈ Ü«Ú=[#∞Å∞ 405
524 ¢HÔ ã· =Î̈ Ü«Ú=[#∞ÖÏ~å „H©ã∞¨ Î H˘~°‰Ωõ xÅ∞=O_ç 2. ^è•~°∞}˜ÃÑx· #QÆ~=° ÚÅÖ’ – =∞~°}O˜ ziQÍ Hõ_∞» – â◊¥~°∞Å#ñ|_»∞"å
~°<‰Õ Ωõ Å∞ ´ "å~°∞ ^•xÜÕ∞ÅûOÑ¶∞¨ =Ú#∞ QÆx – HÀi ÜÕ∞H©Éqíè Oz#=∞k –
~å –ÉËÇ¨Q∑ `å–Pk "å~°ÖË „Ñ¨Éèí∞^Õ=Ùx Éèí@ Ñï – "å~°=∞#ñ|_ç Ü«ÚO^Œ∞~°∞ x[ q∞ñHõ
ÉèÏ~°`« ¢ÔH·ãÎ̈= – Ü«Ú=[#∞ÖÏ~å – „Ñ¨Éèí∞ÔH· xÅ∞=O_ô – ÉèÏ~°`«~°Hõ∆Hõ – II^•xÜÕ∞ÖòII
Éèí@=~°∞ÖÏ~å – „Ñ¨Éèí∞=Ù#∞ EÑ¨Ù@ÔH· ÖˇO_ç – Ñ¶ë`«=Ú QÆ#~°O_ô IIÉèÏ~°`«II 3. HÍ# h ã¨∞qâı+¨=∞#∞ *ˇO_» ÃÑ·ÔH`«∞Îñ_ô Ãã· – `å#∞x <≥kiOK«#∞ ~°O_ç ´
1. ÉÏÅ„áêÜ«∞=Ú# q∂~°ÖˇÅ¡ – ÉèíH˜Î rq`åã¨H˜ÎÑ¨~°∞Öˇ· – JÅÜ≥∂¿ãÑ¨Ù#∞ nxx nx „âı}∞Å#∞ Ü«Ú – ^•úxH˜ ~å~°=∞‡x Ñ≤ez – ^•xÜÕ∞ÅûOÑ¶∞¨ =Ú
É’e#"åÔ~· – |Å`«~° ™ê=∞~°úº=Ú EÑ≤ – Ñ¶ë`«=ÚQÆ#~°O_ô IIÉèÏ~°`«II Ñ¨H=∆õ Ú#ñ – |∂x [Ü«∞^èfiŒ #∞Å#∞ñ *ËÜÚ« @ÔH· II^•xÜÕ∞ÖòII
–|∂^•Å Öˇ·=∞<£
2. â’^è<Œ åkèH=õ Ú K«∞@∞ì#∞#fl – ã¨HÅõ Ü«∂â◊Å∞#∞ – <≥@∞ìK∞« #fl – ÉÏkèOK«∞K«∞
=∞i ™êkèOK≥_ç Ü«∂ – Ãã·`å#∞x ÔQÅ∞=QÆ ÖˇO_ç – Ñ¶ë`«=Ú QÆ#~°O_ô
IIÉèÏ~°`«II
526 ÜÕ∞ã¨∞=Öˇ rqOK«∞@
~å –=ÚMÏi (KåÜ«∞ : ÜÕ∞ã¨∞ Hõ~°∞}) `å–J@
3. #=∞‡HõO|∞ =∞kÜ«∞O^Œ∞ |∂x – <Õ~°∞Ê`À_» „Ñ¨Éèí∞ ¿ã=*ËÜ«∞ – ~°q∞‡^≥
ÜÕ∞ã¨∞x ~°H} ∆õ ¿ã=‰õΩ – ~ål`«=∞QÆ∞ – r==Ú<˘O^Œ<£ – Ñ¶e¨ `«=Ú QÆ#~°O_ô ÜÕ∞ã¨∞=Öˇ#∞ – WÅ <Õ#∞O_≥^#Œ ∞ – ÜÕ∞ã¨∞=Öˇ#∞ II
IIÉèÏ~°`«II 1. â◊√^Œ∞ú_»<≥· „|`«∞‰õΩ – |^Œ∞ú_»#OK«∞#∞ ´ â◊√^Œ∞ú_»<≥· Ü«ÚO_» – „â◊^Œú EÑ¨Ù^Œ∞
4. q[Ü«∞ HÍOHõ∆QÆÅ"å~°ÖˇÅ¡ – q#Ü«∞ Éèí∂+¨}Ïã¨HÎ̃Ñ¨~°∞Öˇ· – x[=∞QÆ∞ ¢ÔH·ãÎ̈= <Õ#∞ IIÜÕ∞ã¨∞=Öˇ#∞II
hux EÑ≤ – x~°`=« ÚQÆ "≥Å∞QÆ∞^Œ∞ ~°O_ô – x[q∞k QÆ#∞Q˘#∞_ô IIÉèÏ~°Ì« I 2. Éèíi~ÚOÑ¨=Åã≤# ÉèÏ~°O|∞ÅæÅ "≥<˘fl ´ Éèíi~ÚOÑ¨ q∞H˜¯e |Åâße<≥·
– K≥\ ì̃ ÉèÏ#∞=¸iÎ <Õ#∞ IIÜÕ∞ã¨∞=Öˇ#∞II
3. ™êkèOÑ¨=Öˇ<≥<˘fl – ™êÇ¨Ïã¨HÍ~°ºO|∞Öò ´ ™êkèOÑ¨^è≥·~åº# – ™êy áÈ=Ù^Œ∞
525 ^è≥·~°º=Ú#‰õΩñ „ÉË̂~Ñ¨} <Õ#∞ IIÜÕ∞ã¨∞=Öˇ#∞II
~å –Ü«∞^Œ∞‰õΩÅHÍOÉè’l (KåÜ«∞ : ÜÕ∞ã¨∞x Éèíl~ÚOÑ¨"Õ =∞#™ê) `å–Pk 4. ^è•„u <≥Å¡~°`À_» – "≥∞ÿ„u<Õ<≥~°Ñ¨ÙK«∞ ´ â◊„`«∞Å‰õΩ#∞QÆ∂_» – q∞„`«∞ _»<≥·
<Õ#∞ IIÜÕ∞ã¨∞ =Öˇ#∞II
^•xÜÕ∞ÅfiÖˇ ™êÇ¨Ïã≤OK«∞_ç – Ü≥ÚO@iQÍ xÅfi – ^•xÜÕ∞ÅfiÖˇ
5. X~°∞Å zO`«Ån~°∞Î – #∞ÖÏ¡ã=¨ Ú# QÆ∂~°∞Î ´ Ñ¨~=° ∞ „¿Ñ=∞`À <≥ÑÙ¨ _»∞ –
™êÇ¨Ïã≤OK«∞_ç ´ ^•xÜÕ∞ÅfiÖˇ ™êÇ¨Ïã≤OK«∞K«∞ – *Ï˝#∞Öˇ· ^Œ$_è» HÍ~°º=Úñ ÃÑH· ˜ E`«∞#∞ <Õ#∞ IIÜÕ∞ã¨∞=Öˇ#∞II
QÆey – n#∞Öˇ· Ü«∂ ^Œ$_è» HÍ~°ºO añHõñ |∂x `≥ÅÊ#∞ ™êÇ¨Ïã≤OK«∞_ç
II^•xÜÕ∞ÖòII 6. <å k=º[#‰õΩ_»∞ – <å‰õΩ ##∞k#=Ú#∞ ´ É’kèOÑ¨ "åHõºO|∞ |∞kú`À
<Õ~∞° #Î ∞ IIÜÕ∞ã¨∞=Öˇ#∞II
1. xHõ¯=∞QÆ∞ HÍ~°º=Ú#O^Œ∞ xez – ^≥·"å[˝ ÖˇÅñ „QÆ‰õΩ¯# ÔQ·H˘#∞
7. qxãÖ`«ãO¨ |∞# – Ñ¶∞¨ #∞x Ü«∂[˝Å<≥Å¡ ´ "≥#∞"≥O@ *ËÃã^Œ – q#Ü«∞O|∞#
[#=ÚÅQÍOz K«H¯õ ñQÆ "åix Ñ¶∞¨ #Ñ¨~∞° ÛK«∞ – ãÖ`«`=« Ú <≥#~°∞ñ Ñ≤OK«∞K«∞–
<Õ#∞ IIÜÕ∞ã¨∞=Öˇ#∞II
q∞H˜¯e ^•xÜÕ∞ÅûOÑ¶∞¨ =Ú#∞ – "≥∞K«∞ÛK«∞ #OwHõiOK«∞ñ_ô II^•xÜÕ∞ÖòII – Ñ≤.q[Ü«∞ KåÔ~¡ãπ
187
406 ¢HÔ ã· =Î̈ Ü«Ú=[#∞Å∞ ¢HÔ ã· =Î̈ Ü«Ú=[#∞Å∞ 407
527 Ü«Ú=[#∞Å‰õΩ „H©ã∞¨ Î PÇ¨fi#=Ú 5. =QÆ=‰õΩ=Ú Ñ¨~°^èŒ#=ÚñQÆxÜ«∞k – `≥QÆ∞Å∞ÖËx ÉÏ^èŒ~å – ã¨∞QÆuQÆ<≥<≥
Ü«∂Ç¨Ï|∞`å – â◊√#Hõ=ÚÅ HÍÇ¨~°"∞≥ ?ÿ IIÉÏÅHÍII
F ¢HÔ ã· =Î̈ Ü«Ú=HÍ – x[=∞O`«ÜÚ« QÆ#∞=∂ ´ h „|`«∞HõO`« =∂~°∞>ˇ 6. P#$`«O|∞ÖÏ_»‰Ωõ =Ú ^Õ – Ç¨O`«"∞≥ #ÿ <Õq∞~å? – P#$`«=Ú KÕ#x Ü«∂`«#
"Õ∞Å∞ – HÀ~°∞=Ú r==Ú<Õ IIFII – Ü«∂e`À ã¨ÇÏ¨ ‰õÄÅñ_Õ IIÉÏÅHÍII
1. áêÑ¨Ñ¨Ù pHõ\ ˜ – „|`«∞ˆHÖÏ – âßÑ¨Ñ¨Ù ÉèÏ~°=Ú hˆHÖÏ ´ áê=# „Ñ¨Éèí∞x 7. HÀÑ¨=Ú#HÍã¨Ê^Œ=ÚhÜ«∞ñ – QÀ~°‰õΩ=Ú =∞k<≥#fl_»∞ – HÀÑ¨ *ÏfiÅÅ∞
áê^Œ=Ú *Ëi# – r==Ú hHõQ∞Æ QÍ IIFII ÃÑOzHõ~Úº#∞ – QÀ_»∞ K≥O^Œ_≥ Ç¨ÏO`«Ü≥ÿ∞ IIÉÏÅHÍII
2. ÉèíÜ«∞Ñ¨_ç "≥#∞Hõ‰õΩ Ñ¨~°∞y_»Hõ – |Å=∞QÆ∞ "≥·ix ÔQeK≥^Œ"å ´ |Å∞_»QÆ∞ 8. `«∞Å∞=Å [`« QÆ∂_ç=∂_ç – K≥eq∞KÕÜ«Ú@ `«QÆ^Œ∞~å – Ñ¨Å∞=Å
„Ñ¨É∞íè x "åHõº=Ú #q∞‡# – QÔ Å∞¿Ñ h^ŒQ∞Æ QÍ IIFII ™êOQÆ`º« =Ú# ~Ô Ç¨Ï – ÉÏ=Ú ÉèOí QÆ=Ú <˘O^Œñ_Õ IIÉÏÅHÍII
3. =∂i# rq`« f~°∞ÅÖ’ – =∂#∞QÆ h „Ñ¨É∞íè ¿ã=‰õΩ~å ´ =∞Ç≤Ï=∞ H˜s@O 9. ÉÏÅ∞_® h `«~°∞} Ç¨Ï$^ŒÜ«∞=Ú – „Ñ¨Éèí∞# HõÑ¨ÊyOÑ¨~å – jÅ ™œ+ª̈=
=∞# „Ñ¨É∞íè ¿ã=Ö’ – Ñ¶∞¨ #=ÚQÆ hHõQ∞Æ QÍ IIFII "≥Ú^Œ=Ùh HÍ – jã¨∞ûÅ∞#∞ *Ë‰Äõ ~°∞~å IIÉÏÅHÍII
– ÉÁO`å #`åxÜÕ∞Å∞ –^•ãï "≥∂*ˇãπ
529 I want to be like Jesus
528 ÉÏÅÅ „Ñ¨=~°#Î 1. N ÜÕ∞ã¨∞suQÍ#∞ N ÜÕ∞ã¨∞suQÍ#∞
~å –Ü«∞^Œ∞‰õΩÅHÍOÉè’l (KåÜ«∞ : ãÖ`«ãÖ|QÆ∞ „H˜ãπ=∞ãπ) `å–J@ „¿Ñq∞OÑ¨ñ QÀ~°∞^Œ∞<£ „¿Ñq∞OÑ¨ñ QÀ~°∞^Œ∞<£
ÉÏÅHÍ h =~°#Î =Ú QÍ – áê_»∞H˘x rqOÑ¨~å "Õ∞Å∞Å∞‰õΩñ |Å∞ H©_∞» <Õ #∞O_»ñ QÀ~°∞^Œ∞<£ <å K≥eHÍO_»¡ "Õ∞Å∞
Å‰õΩ#^≥ – =¸Å=∞xQÆ=∞xOÑ¨~å IIÉÏÅHÍII HÀÑÖ|∞ÖËx"åñ_»∞ <Õñ QÀ~°∞ K«∞O^Œ∞#∞
âßO`«∞O_»∞ <åÜ«∞<Õ 3. N ÜÕ∞ã¨∞su QÍ#∞
1. `«Ñ≤Ê#_»∞=‰õΩ "≥∞#fl_Õx – `«e¡^ŒO„_»∞Å Ü«∂#u – `«Ñ≤ÊáÈ~Ú# ã¨∞`«∞ñ_»∞
<å ™êfiq∞ Ü≥ÚO\˜QÍ#∞ <Õ#∞O_»ñ QÀ~°∞^Œ∞<£
Ñ¨_#ç – uÑ¨ÊÅ∞ h "≥é∞ñQÆ"å? IIÉÏÅHÍII „áêiúOK«∞#Ñ¨C_»∞ <å=O\˜ z#fl"åi<£
2. QÀÅKÕÜÚ« K«∞ñ Éˇ^ÅÌŒ #∞QÆx – "Õ∞Å=∂_»∞@ `«Q^Æ ∞Œ ~å – ÉÏÅ∞~å Ü≥∞eëê#∞ PÜ«∞# `«O„_ç`À#∞ „¿Ñq∞Oz Ñ≤Å∞Û#∞.
#qfi – „áê}Q˘_»=¤ Ú<˘O^Œ̂~ IIÉÏÅHÍII =∂\Ï¡_»∞K«∞O_≥#∞. N ÜÕ∞ã¨∞suQÍ#∞
3. Ñ¨~∞° ÅÔHQ˘æ#iOÑ¨ñÉ’‰õΩ=Ú – ^˘~°Å∞#kh q∂ñ^Œ<Õ – Ñ¨~∞° xÔH· Ç¨=∂#∞ 2. N ÜÕ∞ã¨∞suQÍ#∞ <ÕxÑ¨C _çKÛ« @<£
xeÊ# – H˘éñ`« #`«ñ_Õ „"ÕÅñ_Õ IIÉÏÅHÍII <Õ #∞O_»ñ QÀ~°∞^Œ∞<£ h suQÍ#∞ ÜÕ∞ã¨∂
^Œ∂+≤O|ñ|_»ñQÍ#∞ # #∞flO_»ñ *ËÜÚ« q∂
4. Hõ@ìñ_ç HÍ~°ºO|∞`«∞^Œ‰õΩñ – |\ì̃ ‰õΩ_»∞Ñ¨HõáÈ^Œ∞~å – q∞\ì̃Ñ¨_ç# ~å}˜
nqOK«∞K«∞O_≥#∞
Ü≥∞*ˇÉˇ – Öˇ@∞ìbÖæ̌<˘ `≥eÜ«∞^•? IIÉÏÅHÍII J#∞ : |~åfl~ü¤ Å∂HÍãπ
188
408 ¢HÔ ã· =Î̈ Ü«Ú=[#∞Å∞
530 O Chirstians leagued together ¢HÔ ã· =Î̈ ÉÏÅÅ∞
1. F „H©ã¨∞Î Éèí‰õΩÎÖÏ~å ™êfi~°÷O|∞ ÔQÅfi=Öˇ
hu xq∞`«Î=Ú
áÈ~å_» Hõ=K«O|∞
™êyáÈ^Œ=Ú
Ç¨Ï~°¬O|∞ÖËx Ü«∂`«‡
532 ÜÕ∞ã¨∞#‰õΩ ã¨∞Îu
#∞ ^èiŒ OK«∞_ç Öˇ<fl≥ <˘fl K«∂_»∞_»∞ ~å –=ÚMÏi (KåÜ«∞ : k#k#=Ú#‰õΩ k‰õΩ¯ h"Õ) `å–Pk
â◊‰õΩÎO_»∞ Ãã·#º „Ñ¨Éèí∞ D Ñ¶¨∞’~°Ü«Ú^Œú=Ú#
=Ù, âßOu~åA‰õΩ HõO^Œi QÆ∂~°∞Û_»∞. KÕ`∞« ÖˇuÎ =O^Œ#=ÚÅ∞ –KÕ`∞« q∞Ñ¨Ù_Õ ÜÕ∞ã¨∞ h‰õΩ ´ ~åui Ñ¨QÆ ÅO^Œ∞
Jáê~°¿ã= *ËÜ∞« =∞=Ú‡ñ – „cu`Àñ QÍáê_»∞ ÜÕ∞ã¨∞ IIKÕ`∞« II
J~°Ê} Ü≥∞ÿ uq∞. 3. „H©¿ãÎ =∂ <åÜ«∞‰õΩO_»∞ 1. ã¨∞Y"≥∞#ÿ \ì̃ x„^Œ =∞=Ú‡ – <˘O^Œñ*Ëã≤ ~å„uÜ«∞O^Œ∞ ´ ã¨HÅõ "Õ∞Å∞ ÅO^Œ
II*’Ç¨~°∞, ~°Hõ∆‰õΩO_»! J@OK«∞ ^≥ÅÊQÆ *ËÜ«Ú – ™êfiq∞ ÜÕ∞ã¨∞„H©ã¨∂Î h‰õΩñ II*Ë`«∞II
h =∂~°=æ ∞O^Œ∞# =∂ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« O|∞#O^Œ∞
q[Ü«∞QÆ$Ç¨Ï ^≥·= ãÖ`À+¨ âßOu¿ã^Œ Å∞ HõÅ∞æ#Ñ¨C_»∞ 2. J#fl=¢ã=Î̈ ÚÅ#∞ =∂‰õΩ – #xfl "ÕàÅ◊ O^Œ∞ xzÛ ´ Hõ#fl `«O„_ç=Öˇ#∞
Ñ¨Ù~°O|∞ É’^Œ∞=Ú II ã≤Åfi^èŒfi[=Ú! ÉˇOK«∞ – K«∞#fl ÜÕ∞ã¨∞™êfiq∂ hˆH IIKÕ`∞« II
2. Ñ¨ÔŒ _ç =ÚO^Œ∞HõOK«∞ D Ö’Hõ"∞Õ Å∞Åxfl 3. q^•º |∞^Œ∞úÅxfl ~ÚzÛ – qO`« qO`« =~°=Ú ezÛ ´ ÃÑ^ŒÌÅ
<å^ŒO|∞ KÕÜÚ« _»∞ n"≥# <˘O^Œ∞#∞. ^ŒÜ∞« Ö’#∞=∞=Ú‡ñ – ÉˇOáê~°ñ *ËÜÚ« "Õ∞ã¨Ü∂« º IIKÕ`∞« II
531 Be not swift to take offence
4. z#fl"åi ¿ãflÇ≤Ï`«∞_»∞QÆ – #∞#fl ÜÕ∞ã¨∞™êfiq∂ h‰õΩ ´ Z<Àfl "ÕÅ ™ÈÎ„`«O|∞Å∞
– xÅÖ’ <≥Ñ¨Ù_»∞ HõÅ∞QÆ∞QÍHõ IIKÕ`«∞II
1. ˆ~QÆ`«fi~°Ñ¨_‰» Ωõ Ö’Hõ=∞O^Œ∞ ã¨∞Y=Ú – #Ô~à◊¡ ã¨=¸ÜÕ∞Å∞ ã¨∞|ƒÜ«∞º
F~°∞ÛHÀ H˘O`«¿ãÑ¨Ù #∞O_»∞#∞
HÀÑ≤ QÀ_»∞*ˇO^Œ∞#∞ HÀÑ¨"∞Õ Åñ *Ë`∞« =Ù?
F~°∞ÛHÀ F~°∞ÛHÀ. 533 ã¨∞uÎ QÍ#=Ú
h Hõ<åºÜ«∞=∞~Ú##∞ 3. h=Ù H©_∞» <˘O^ŒñQÍ ~å –[O~°≠∂\˜ (KåÜ«∞ : Ñ¨~°=ÚÖ’# |~°=ÚÖ’#) `å–KåÑ¨Ù
Hõ#∞fl Öˇ„~°*ËÜ«∞‰õΩ F~°∞ÛHÀ
âßO`« "≥ÚO^Œ∞ "≥∞Ñ¨C_»∞ „Ñü H©_»∞ñ *ËÜ«∞‰õΩ z#fla_»¤Å q#flÑ¨=ÚÅ – <≥#fl_≥·# „`ÀÜ«∞Hõ – Ñ¨#∞flQÆ q#∞ Hõ#fl `«O„_çx–
F~°∞ÛHÀ. F~°∞ÛH˘xÜ«ÚO_»∞=Ú ã¨#∞fluOÑ¨ *Ë~°̂~ IIz#flII
2. Z=fiñ_Õx u\ì̃# JO`« ãïÜ«∞QÆ∞#∞ 1. Éèí∂q∞ q∂^Œ =∂#=ÙxQÍ – ™êfiq∞ LO_ç#Ñ¨C_»∞ – „¿Ñ=∞`À J<ÕHõ
F~°∞ÛHÀ h‰õΩ [Ü«∞=ÚO_»∞#∞
"Õ∞Å∞ñ*ËÜ«Ú H©_»∞‰õΩ F~°∞ÛHÀ. =∞Ok – Ñ≤ÅÅ¡ ^Œi *Ë~Ô Û#∞ IIz#flII
F~°∞ÛHÀ 2. K≥O`« *ËiÛ z#fl Ñ≤ÅÅ¡ – KÕ`∞« Å∞Oz "åiÃÑ· – ZO`À ^ŒÜ∞« `À <åj~°fi –
J#∞ : |~åfl~ü¤ Å∂Hõ<£ kOK≥ ÜÕ∞ã¨∞ "åix IIz#flII
189
410 ¢ÔH·ãÎ̈= ÉÏÅÅ∞ ¢ÔH·ãÎ̈= ÉÏÅÅ∞ 411
3. z#fl Ñ≤ÅÅ¡ áÈeHõÅ#∞ – Z<Àfl=∂~°∞¡ É’^èÖŒ ’ – Z#∞flH˘#∞@Ö’ =∞#Ü«∞O– 4. „Ñ¨H\õ `˜ =« ∞QÆ∞ h^Œ∞ „¿Ñ=∞ – Ü«∞#∞Éèqí OK«∞K«∞ ´ WHõ#∞ x#∞fl ¿ã= *Ë`∞« –
^Œ∞#fl „¿Ñ=∞ ^≥eÃÑ#∞ IIz#flII =∞dÅHÍÅ=Ú II
4. áê@ áê_ç „Ñ¨É∞íè x ¿Ñ~° –HÀ\˜ ã¨∞`Î ∞« Å xÜ«∞ºˆ~ – Kå@∞QÆ#∞ ÉÏÇ¨@=ÚQÆ#∞ 5. Ñ¨Ù_»q∞ h^Œ∞ ã≤Å∞= Hõ$Ñ¨#∞ – Ñ¨Ù}ºÅQÆ∞K«∞#∞ ´ Hõ_#» ∞ h^Œ∞ =∞Ç≤Ï=∞
– "Õ∞\˜ „Ñ¨É∞íè x "Õ_~ˆ» IIz#flII *Ë~° – QÆ~∞° }EÑ¨Ù=Ú II
534 ÜÕ∞ã¨∞ <å=∞=Ú#‰õΩ [Ü«∞=Ú 536 ÉÏÅ „áê~°#÷

~å –[O~°≠∂\˜ `å–AÅfi
[Ü«∞O [Ü«∞O Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∞ – [Ü«∞O [Ü«∞ q∞Ñ¨C_Õ ´ „Ñ¨É∞íè ÜÕ∞ã¨∞
~å*Ï <å ^Õ"å ##∞fl QÍ= ~å"Õ – „Ñ¨Éèí∞ II~å*ÏII
<å=∞=Ú#‰õΩ – [Ü«∞O [Ü«∞ q∞Ñ¨C_Õ II[Ü«∞OII
1. `«e¡ QÆ~ƒ° Où |∞ |Ü«∞Å∞ – "≥o#¡ k#=Ú#∞O_ç ´ H˘Å¡QÍ ¿ãqOÑ¨ñ –
1. FÇ¨ÏŸ q∞„`«∞ÖÏ~å q∂~°∞ – *Ï˝#=Ú#∞ á⁄O^Œ∞_ô ´ ¿ãflÇ¨Ï=∂~°æO [Å¡<≥·# "≥∂Hõ∆ q∞Ü«∞º II~å*ÏII
=ÚHÎ̃=∂~°Oæ – r==∂~°Oæ PÜ«∞<Õ II[Ü«∞OII
2. ÉÏÅ„áêÜ«∞=Ú#∞O_ç – „|uH˜# HÍÅ=∞O`« ´ hÖÏQÆ∞ rqOz – x`«º"≥∞#ÿ
2. PÅã¨º"Õ∞Å<À áêÑ≤ – ~°=Ú‡ ÜÕ∞ã¨∞ <˘^ŒÌ‰õΩ ´ P`«‡=¸iÎ ~°Hõ∆} =¸iÎ – "≥∂Hõ∆ "≥ÚO^Œ II~å*ÏII
ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨Éèí∞ "åÜ«∞<Õ II[Ü«∞OII 3. =∂H˘éÔH· =zÛ – =∂ áêÑ¨=ÚÅ‰õΩ =∂Ü«∞ ´ Ö’Hõ=ÚÖ’# =∞$uH˜ –
3. ~ˆ Ñ¨Ù J#∞ zO`«Å#∞ – ÉÏÑ≤ ÜÕ∞ã¨∞ #=Ú‡ñ_ô ´ ~°∂Ñ¨Ù =∂Ñ¨Ù J#Hõ Ö’<≥· ÖËzu =Ü«∞º II~å*ÏII
ÜÕ∞ã¨∞– ^•Ñ¨Ù *Ë~°∞ñ _çÑ¨C_Õ II[Ü«∞OII 4. ^ŒO_ç „Ñ¨Éèí∞O_»∞ ÜÕ∞ – ãÖ_»ñ *Ë~°ñQÆ =∂‰õΩ ´ xO_»∞ "Õ_»∞Hõ`À#∞ – x`«º
– Zae<£ „Ñ‘Ñ≤ì "≥∂Hõ∆O|∞ xÜ«∞º II~å*ÏII – l. ÃÑ^Œ ã¨=¸ÜÕ∞Å∞
535 ÉÏÅÅ q#flÑ¨=Ú 537 ÜÕ∞ã¨∞<å^è•, ~°=Ú‡

~å –‰õΩ~°Ol (KåÜ«∞ : Ñ¨~°=∞ `«O„_ç x#∞fl) `å–Pk ~å –â◊ÇÏ¨ # `å– UHõ
ÉÏÅ‰õΩÅ q#flÑ¨=Ú ÖÏeOK«∞ ~°Hõ∆HÍ ´ áêÅ#O|∞ ¿ãÜ«Ú=∂ Ñ¨~°=∞ ÜÕ∞ã¨∞<å^è• ~å~å~å – =∂ – r=<å^è• ~å~å~å II
áÈ+¨HÍII 1. ^Àã¨=ÚÅ∞ ÉÏÑ¨ h=Ù – "åã≤QÆ [x‡Oz<å=Ù IIÜÕ∞ã¨∞
1. ÉÏÅÖÏ~å ~°O_çÜ∞« OK«∞ – aez# ÜÕ∞ã¨∂ ´ KåÅ#q∞‡ *Ëiuq∞ – ã¨~Q° Æ 2. hK«∞Å#∞ „ÉËq∞Oz – h Hõ~∞° }ñ EÑ≤<å=Ù IIÜÕ∞ã¨∞II
„É’=Ù=∂ II 3. huÖËx "åi HÔ Å¡ – x`«ºr= q∞zÛ<å=Ù IIÜÕ∞ã¨∞II
2. =∞O^Œ|∞kú KÕ`« x#∞fl – =∞~°z Ü«ÚO\˜q∞ ´ ã¨∞O^Œ~åÑÎ̈ h^ŒÜ∞« =∂ – 4. á⁄O^Œ~åx Hõ+=ì̈ ÚÅ#∞ – ÉÁOk Ü«ÚO\˜q `«O„_ç IIÜÕ∞ã¨∞II
Ü«∞O^Œ∞ EÑ¨Ù=∂ II 5. Ö’HõáêÑ¨=Ú#∞ [~ÚOz – Ö’‰õΩÅ ~°HO∆˜ zuq IIÜÕ∞ã¨∞II
3. K«^Œ∞=Ù "Õ^Œ"åHõº ã¨~°}˜ – #_»∞= <Õ~°∞Êq∂ ´ =∞kx É’^èŒ‰õΩÅ ã¨∞É’^èŒ – 6. "Õ_»∞Hõ`À_» "Õ∞=Ú – "Õñ_»∞H˘O^Œ∞"≥∂ `«O„_ç IIÜÕ∞ã¨∞II
=∞~°∞=h‰õΩq∂ II –Ñ¶≤eÑπ ÉˇO[q∞<£
190
538 ÉÏÅ „áê~°#÷ 540 ™êÜ«∞OHÍÅ „áê~°#÷
~å –=ÚMÏi `å–„uÑ¨Ù@ ^Õ=HÍ="Õ – ~å„u =∞=Ú‡Å<£ ´ h"≥ <Õ_∞» HÍz<å=Ù – h‰õΩ ™ÈÎ„`«=ÚII^Õ=II
Ñ≤Å¡ <≥·# ##∞flñ E_»∞q∂ – „Ñ≤Ü«∞ "≥∞ÿ# ÜÕ∞ã¨∞ – Ñ≤Å¡ <≥·# ##∞fl ñ 1. PÑ¨^ÅŒ ∞ =∞=Ú<£ – JO@‰õΩO_»#∞ ´ HÍÑ¨ÙQÍz =∞Oz x„^Œ – HõÅ∞QÆ
E_»∞q∂ ´ K«Åx¡ ~°H‰∆õ Ωõ ñ_» =#∞K«∞ – ã¨`º« "å~°ñÎ ^≥Å∞Ñ¨ÙK«∞O_»– #∞Å¡ *ËÜÚ« q∂ II^Õ=II
=∞O^Œ∞ x#∞fl #q∞‡– HõÅ¡ ÖËHõ "Õñ_»∞H˘O^Œ∞ñ IIaÅ¡ <≥#· II 2. ÑÖ_çÜÚ« O_»QÍ – áê=Ú `ÕÅ∞Å∞<£ ´ QÆO_»=ÚÅ#∞ `˘ÅQÆ*ãË ≤ – HÍÜ«Ú"≥∂
1. x#∞fl #q∞‡ Ü«Ú#fl"åñ_»#∞ – Ñ¶∞¨ # ^Õ= `«#Ü«∞ – ##∞fl ^•ñK«∞ h h_»#∞ „Ñ¨Éè’ II^Õ=II
´ u#flx Ç¨Ï$^ŒÜ∞« O|∞ <å‰õΩñ – *ˇ#∞flQÍ <˘ãÖy ~ÚÑ¨Ù_»∞ – ã¨#∞fluOÑ¨ 3. ^Œ∞+¨ì ã¨fiÑ¨fl=ÚÖò – ^˘OQÆ ÉèÜ
í ∞« =Ú#∞ ´ Hõ+=ì¨ ÚÅ#∞ `˘ÅQÆ*ãË ≤ – HÍÜ«Ú"≥∂
x=Ú‡ – ##∞fl – ™ê^è∞Œ "≥#· x#∞fl ñ ^ŒÅñz IIÑ≤Å<¡ #·≥ II „Ñ¨Éè’ II^Õ=II
2. „¿Ñ=∞KÕ`« <˘Ñ¨CK«∞O\˜q – „¿Ñ=∂ ã¨fi~°∂Ñ¨ – „¿Ñ=∞Ö’# #_»K∞« K«∞O\˜q
´ „¿Ñ=∞ ÖËx ##∞flñ „É’=ñ – „ÉË=∞KÕ`ñ« „ÉÏ} q∞zÛ– „¿Ñ=∞ñ EÑ¨Ù 541 =∞Oz ã¨=∞~°ÜÚ« º_»∞
=∞#∞K«∞ ##∞flñ „cu KÕ`« É’kèOÑ¨ñ IIaÅ¡ <≥#· II ~å –â◊OHõ~åÉèí~°}=Ú(KåÜ«∞ :q#Ô~ =∞#∞AÖÏ~å „H©ã¨∞Î _çÅ#∞*ËÜ«Ú) `å–Pk
3. Ñ¨~=° ∞ [#‰õΩ z`«Î "≥∞Ñ¨C_»∞–Ñ¨~"° ∞Õ â◊ Ñ¨Ù„`« – a~°a~°Q#Æ ∞ *ËÜ∞« ñQÍ x=Ú‡´
XHõ¯ =∞#∞A – _≥~∞° +¨Ö=Ë Ú#∞O_ç – Ü≥∞iH˘ Ñ¨@} ì =Ú#‰õΩ ´ =Ú‰õΩ¯
Hõ~∞° } q∂~° <å`«‡KÕ`« –=~°=~°O|∞ ÖÁã¨ñy <å‰õΩ – #~°∞ÅÖ’# x#∞fl ñ
Q˘Å∞= – ^è~Œ }° q˜ ∂ñ^Œ ##∞fl xÅ∞Ñ¨ñ IIaÅ¡<#·≥ II =`À "≥_Å» ∞K«∞O_≥ – H˘O`« ^è#Œ =Ú`À IIXHõ¯II
4. |Å=Ú q∂~° ##∞fl xÅ∞Ñ¨Ù=Ú – `«∞Å ÖËx"åñ_» – |Å=Ú QÆÅ∞æ h^Œ∞ 1. =∂~°=æ ∞O^Œ∞ – ^˘OQÆÅ`«x – Ñ¨\ Hì̃ ˘\ì̃ ^ÀK«∞H˘xi ´ =¸~°Ûáù È=Ù #@∞¡
KÕ`∞« Å ´ xÅ#∞ h‰õΩ Ñ¶Å¨ =Ú ezÛ – Ü≥∞Åq∞ x#∞fl Q˘Ñ¨Êñ *ËÜ∞« – Q˘\ì̃ – q_çz "≥oi¡ IIXHõ¯II
ã¨Åe`« =ÚQÆ – #_»∞= x=Ú‡ – K«H¯õ x h =∂~°=æ ∞O^Œ∞ñ IIaÅ¡<#·≥ II 2. JÑ¨Ù_»∞ <˘Hõ¯ Ü«∂[‰õΩO_»∞ – =zÛ Ez „Ñ¨H¯õ QÍ#∞ ´ HõÑ@ ¨ =Ú`À "≥à¡‹
– Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^èŒ=Ú "åx <å^ŒiOÑ¨Hõ IIXHõ¯II
3. "≥#∞Hõ <˘Hõ¯ ÖËqOÜ«ÚO_»∞ – =zÛ Ez Ü≥∂~°fiÖËHõ ´ QÆ#∞flÖÏ~å Ez
539 L^ŒÜ∞« „áê~°#÷ – áÈÜ≥∞ QÆ~°∞}ÖËHõ#∞ IIXHõ¯II
^Õ= HÍ="Õ – <Õ_∞» =∞=Ú‡Å<£ ´ h"≥~å„u HÍz<å=Ù – h‰õΩ ™ÈÎ„`«=ÚII^Õ=II 4. Ñ≤^ÑŒ ¨ ã¨=∞~°ÜÚ« O_»∞ =zÛ –|kÅ=ÚQÆ#∞ Ez "åx – <å^ŒiOK≥
1. PÑ¨^ÅŒ ∞ =∞=Ú<£ – JO@‰õΩO_»#∞ ´ HÍ=Ù=∞Ü«∞º <Õ_∞» h^Œ∞ – Hõé∞} QÆ~°∞}`À_» – ÉèË^Œ"≥∞OK«Hõ IIXHõ¯II
`À_»#∞ II^Õ=II 5. #∂<≥ „^•Hõ∆~°ã¨=Ú áÈã≤ – QÍÜ«∞=ÚÅ#∞ QÆ\ ˜ì "åx – Ñ¶¨∞#=∞QÆ∞
2. <Õ\ ˜ HÍ~°º=ÚÖò – <Õ_≥ KÕÜ∞« QÍ ´ ã¨∂\˜Ü∞ÿ≥ # „`À= =∂‰õΩ – K«∂Ñ¨Ù"≥∂„Ñ¨É’è "åÇ¨Ï#=Úq∂^Œ – #∂~°∞ KÕ~Ô Û#∞ IIXHõ¯II
II^Õ=II
6. J@∞=Öˇ#∞ =∞#=Ú ‰õÄ_» – Hõ+¨ì=ÚÖÖ’ #∞O_»∞"åi ´ Hõ+¨ì=ÚÅ#∞
3. K≥_¤» HÍ~°º=ÚÖò – KÕÜ∞« ‰õΩO_»#∞ ´ ^˘_»|¤ ∞kú xzÛ =∞=Ú‡ #∞^Œiú OK«∞=Ú Ez Ü«∂^ŒiOÑ¨=ÅÜ«Ú#∞ IIXHõ¯II
^Õ= II^Õ=II – l.*Ï<£ `å`«Ü«∞º
191
542 ^è#Œ ∞ºÅ~Ú# Ñ≤ÅÅ¡ ∞ 2. `«e¡ Ü«∂#u <≥~"° iÕ Û – `«=Ú‡x Hõ+=ì̈ ÚÅñ niÛ ´ Ü≥∞Å¡HÍÅ=ÚO_»∞ H©iÎ
– xÅ QÆ_Oç z# q∞~åº=Ú II##∞HõiOK≥ÎŒ I
~å –=ÚMÏi `å–„uÑ¨Ù@
3. áêÅ∞ =∞~°z#k "≥Ú^ŒÅ∞ – „Ñ¨Éèí∞ ¿ã"å ãÖÑ¨^ŒÅ∞ ´ PÅÜ«∞=Ú#ñ
"å~°∞ ^èŒ#∞º Öˇ·# Ñ≤Å¡Å∞ – Éèí∂Ö’Hõ=∞O^Œ∞ – "å~°∞ ^èŒ#∞ºÖˇ·# Ñ≤Å¡Å∞´ |∂x# ã¨∞ – ÉÏÅ‰õΩO_»∞ ã¨=¸ÜÕ∞Å∞ II##∞HõiOK≥ÎŒ I
HÀi qKå~°=Ú#∞ „Ñ¨Éèí∞x – ™ê~° "åHõº "≥∞^Œ#∞ Éˇ\ ì̃ – "åi "åi H˜`«~°∞Öˇ·# 4. â◊„`«∞=ÙÅ#∞ |i=∂iÛ – q∞„`«∞Å‰õΩ [Ü«∞OÉÁ#iÛ ´ ™ÈÎ„`«w`«=ÚÅ∞
– "åiH˜x q^èÕÜ«ÚÖˇ·# II"å~°∞II ~°zOz# – ã¨∞O^Œ~∞° O_Ò ^•g^Œ∞ II##∞HõiOK≥ÎŒ I
1. J#fl^Œ=Ú‡ÅO^Œ∞ <≥@∞Å#∞ – `«#`À_» <å_»∞ – K«∞#fl ~Ú`«~°∞ÅO^Œ∞ 5. Ñ¨~∞° Å‰õΩ <åºÜ«∞O|∞ñ n~°Êñ – „|[Å‰õΩ Hˆ =∆ ∞O|∞ñ QÆ∂~°Êñ ´ Ñ¨~=° ∞
#@∞Å#∞ ´ aè#fl "≥∞OK« H˘Hõ¯suñ – ^Œ#∞flñÉ’Öˇ „Ñ≤Ü∞« "≥Ú#iÛ – u#flx q"ÕHOõ |∞ñ QÀi – „Ñ¨É∞íè #_çy# ™⁄ÖÁ"≥∂#∞ II##∞HõiOK≥ÎŒ I
|_çÜ«∞O^Œ∞ <Õ~°∞Û – K«∞#fl"å~° Öˇ=fi~À II"å~°∞II 6. Ü«∞[=∂#∞x ‰õΩ+¨µñª QÍOz – ã¨fi[#∞Å ^Õ=Ùx QÆ∞iOz ´ x[ ™êHõ∆ º
2. XHõñ_≥ `«O„_ç Ü«∞`«ñ_»∞ ^Õ=Ùñ_»∞ – =∞# HõO^Œ~‰° Ωõ #∞ – ã¨HÅõ ã¨∞Y=ÚeK«∞Û q∞_ç ã¨<å‡ – xOz# ÃÇÏ„cÜ«∞ ÉÏÅ II##∞HõiOK≥ÎŒ I
<≥ÑC¨ _»∞ ´ JHõ@ =∞# q∞ñHõ#∞ [QÆ_=» Ú – ÖÏ_»ñ^ŒQ^Æ ∞Œ „Ñ¨É∞íè x su – 7. JÑ¨q„`« ~å[ Éè’[ – <å^Œ∞Å q_ç ^≥·= Ñ¨Ó[ñ ´ QÆÑ¨@ q∞O`« ÖËHõ KÕã≤
<˘Hõx <˘Hõñ_»∞ „Ñ≤Ü∞« =Ú KÕã≤ – Ü«ÚO_»∞^Œ =∞x `«ÅñK«∞K«∞O_»∞ II"å~°∞II – Ñ¶∞¨ #`« <˘Ok# ^•xÜÕ∞Å∞ II##∞HõiOK≥ÎŒ I
3. =∞Oz "Õ∞Å∞ Å#∞Éèqí OÑ¨ñQÆñ – QÆ~∞° }Õz ^Õ=Ùñ – _≥Oz =∞#Å xK«@ñ 8. „áê~°#÷ ‰õÄ@=Ú#ñ *Ëi – „Ñ¨`∞« º`«~Î ° =∞Ñ¨Ù_≥ HÀi ´ ™ê~°Hú =õ ÚQÆñ ÉË`∞« ~°∞x
QÆ∂~Ô ÛñQÆ ´ =OK«#Åñ ^ŒºlOz HõxHõ – iOz Ü≥ÚHõx<˘Hõñ_»∞ =∞k ã¨ – – ã¨=∂Kå~° q∞_ç# ~˘^Õ II##∞HõiOK≥ÎŒ I
Ç≤ÏOz =∞Oz „H˜Ü∞« Å`À = – iÎOÑ¨ xâ◊Û~ÚO`«∞ ~Ô =~À II"å~°∞II 9. ÉèHí ÉÎ̃ Ü
íè ∞« =ÚÅO^Œ∞ñ Éˇiy – |Ç¨ï „Ñ¨^âÕ =◊ ÚÅ#∞ kiy ´ â◊HÎ̃ H˘Åñk
4. PHõã=¨ Ú# #∞#fl ^Õ=Ùñ_»∞ – =∞# =∞#ã¨∞ ~åHõ – áÈHõ Åxfl K«∂K«∞ ãÖÑ¶∞¨ Ñï – K«~º° <˘#iÛ# u"≥∂u II##∞HõiOK≥ÎŒ I – =∞Öˇ¡Å ^•g^Œ∞
<≥Ñ¨C_»∞ ´ UHõ=ÚQÍ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞=ÚÅ∞ q – "ÕHõ=Ú# "≥Å∞OQÆñ *Ëã≤ –
„áêHÍ@=ÚQÆñ „ÉÉè∞í x Ü«∂[˝ – QÔ H· ˘xÜ≥∞_ç "å~° Öˇ=~À II"å~°∞II 544 ^Õ=Ùñ_»∞ =∞Oz"åñ_»∞
– *Ï<£ ¿ÇÏ ~å –aÅÇ¨Ïi `å–Pk
543 P^Œ~∞° ≈Å ##∞HõiOK«∞@ ^Õ=Ùñ_»∞ |ÖË =∞Oz"åñ_»∞ – ^è~Œ } ° x˜ ÉÏeOK«∞"åñ_»∞ ´ D=ÙÅ xK«∞Û"å
_»∞ – <≥Åi¡ x QÍK«∞"åñ_»∞ II^Õ=Ùñ_»∞II
~å –Ç≤ÏO^Œ∂™ê÷x =ÚMÏi (KåÜ«∞ : ™êHõ∆ ºq∞K≥Û^Œ) `å–AÅfi
1. `«O„_ç =O\˜"åñ_»∞ =∞#‰õΩ – ^èŒ~°}˜x É’+≤OK«∞"åñ_»∞ ´ ^ŒO„_ç „Ñ≤Ü«Úñ
J#∞HõiOK≥^Œ – <Õ – ##∞k#=Ú#∞ ÉÏÅ∞ñ _Õã∞¨ ´ ##∞=ÙQÍ#∞ *Ï˝#=Ú#O _»∞ #O^ŒiH˜ñ – ^Œy#"åx <˘ã¨Q∞Æ "åñ_»∞ II^Õ=Ùñ_»∞II
– ^Œ∞#∞ =Ü«∞ã¨∞û#O^Œ∞#∞ ^Õ – =Ùx „¿Ñ=∞#∞ =∂#=ÙÅ ^Œ – Ü«∞#∞ Éˇiy# 2. J#fl=¢ã=Î̈ ÚÅ<Õ QÍHõ – Ü«∞xflñ\˜x xK«∞Û"åñ_»∞ ´ =∞#fl#`Àñ „É’K«∞
ÉÏÅ∞ñ_Õã∞¨ II##∞HõiOK≥ÎŒ I "å_»∞ – =∞#`À <≥ÑC¨ _»∞ "≥∞ÅñQÆ∞"åñ_»∞ II^Õ=Ùñ_»∞II
1. Ñ¨~°^Õâ◊O|∞# =ã≤Oz – Ñ¨~°=∂`«∞Îx =∞kñ ^ŒÅOz ´ ^Œ∞i`«=Ú#∞ 3. Hõ+Éì¨ Ï^èÅŒ O^Œ∞ =∞#Åñ – QÆxHõ~=° Ú`Àñ QÍK«∞"åñ_»∞ ´ ^Œ∞+¨=ì ∞#ã¨∞ fã≤"ãÕ ≤
[~ÚOz# ã¨ – K«ÛiO`«∞ñ_≥#· Ü≥∂¿ãÑ¨Ù II##∞HõiOK≥ÎŒ I – ~Ú+ì̈=Ú`À #∞O_»∞"åñ_»∞ II^Õ=Ùñ_»∞II
192
545 ¢ÔH·ã¨Î"å#O^Œ=Ú 547 ÜÕ∞ã¨∞#∞ J#∞HõiOK«∞@
~å –"≥∂Ç¨Ï# `å–UHõ ~å –â◊OHõ~åÉèí~°}=Ú (KåÜ«∞ : ^Õ=Ù_Õ <å HÍ„â◊Ü«∞O|∞) `å–UHõ
Ç¨ÏÖˇ¡Å∂Ü«∞ – h – HõÖˇ¡Å∂Ü«∞ ´ K«Å¡ñQÍ ~°q∞‡Ñ¨C _Õã¨∞ IIÇ¨ÏÖˇ¡Å∂Ü«∞II
1. XÑ¨CH˘O^Œ∞=Ú – =∂^Œ∞ – `«ÑÊ≤ ^ŒO|∞Å<£ ´ =ÚÑ¨CÖ’ #∞O_ç =∞=Ú‡ñ 1. ÜÕ∞ã¨∞É’e =∞Oz|∞kú – Ü≥∞O`À „¿Ñ=∞QÆey<Õ – <Õã∞¨ QÀi#\ì̃ Ñ¨#∞Å –
– ^ŒÑÊ≤ OK«∞ =∞Ü«∂º IIÇ¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∞II <≥Ñ¨Ù_»∞ KÕÜ«∞QÀ~°∞^Œ∞<£ ´ ^ŒÜ«∞Ü«Ú âßO`«=∞=∞i#\˜ì – `«#^Œ∞ #_»`«
^ŒÅK«∞H˘#∞K«∞ IIÜÕ∞ã¨∞II
2. Ñ≤Å¡Å =∞Ü«∂º – c^Œ – Ñ≤Å¡Å =∞Ü«∂º ´ K«Å¡x h <å=∞=Ú#∞ –
ã¨#∞fluO`«∞=Ú IIÇ¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∞II 2. ÜÕ∞ã¨∞ z#flÉÏÅ∞_≥· ~¸ – ^è~Œ #° ∞ kiy#Ñ¨C_»∞ – ZÅ¡~`° x« =∞Oz QÆ∞}=Ú
3. =O^Œ#=∞Ü«∂º – h‰õΩ – =O^Œ# =∞Ü«∂º ´ Ü«∞O^Œ=ÚQÆ =∞=Ú‡#∞ h – – ÖˇOz „¿Ñ=∞ EÑ≤i ´ ^ŒÜ«∞Ü«Ú, âßO`«=∞=∞i#\ì̃ – `«#^Œ∞ #_»`«
Ü«∞O^Œ∞ xÅ∞Ê=∂ IIÇ¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∞II ^ŒÅK«∞H˘#∞K«∞ IIÜÕ∞ã¨∞II
4. P_»∞K«∞O^Œ∞=Ú – "Õ∞=Ú – áê_»∞K«∞O^Œ∞=Ú ´ "Õ_∞» Hõ`À ñ QÆ∂_ç x#∞ – 3. Ñ≤@ìÅO^Œ∞ – Ñ¨Ó=ÙÅO^Œ∞ – „Ñ‘uEÃÑ <Õã¨∞_»∞ – JÅÊr=ÙÖˇ·#, `«O„_ç–
"Õ _»∞H˘O^Œ∞=Ú IIÇ¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∞II Ü«∞xfl*ËÃã#OK«∞#∞ ´ ^ŒÜ∞« Ü«Ú, âßO`«=∞=∞i#\ì̃ – `«#^Œ∞ #_»`^« ÅŒ K«∞
H˘#∞K«∞ IIÜÕ∞ã¨∞II
546 z#fl Ñ≤ÅÅ¡ #∞ x¿+kOÑ¨=^Œ∞Ì –Ñ≤.q[Ü«∞ KåÔ~¡ãπ
~å –ã¨∞~°\ ˜ (KåÜ«∞ : P#O^Œ=∞QÆ∞ =ÚHÎ̃) `å–Pk
P z#fl "åiÖ’ <Õ#∞O_ç Ü«Ú#fl – #Ç¨Ç¨ =∂ ÜÕ∞ã¨∞#∞ – <Õñ Ez 548 Blessed are the Sons of God
Ü«ÚO^Œ∞ II<å z#flII 1. ^Õ=Ñ¨Ù„`«∞ÅO^Œé∞ 3. `«O„_ç Ü≥Ú^ŒÌ Ñ≤Å¡Å∞
1. „Ñ¨Éèí∞ ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨ÑÖK«=∞O ^Œ∞O_ç#Ñ¨Ù_»∞ – Ñ¨ã≤ ÉÏÅ‰õΩÅñ aeÛ „áêi÷OK≥ ZO`À ÉèÏQÆº=O`«∞Å∞ x~°ƒùÜ«∂à◊√Ö∫^Œ∞~°∞
#<≥_∞» – „áêp# Hõ^#Œä ∞ <Õñ [^Œ∞=ÙK«∞#flÑ¨C_»∞ ´ "åiÖ’ <Õ #∞#fl – <≥O`À áêÑ¨ =∞~°}Ï^Œ∞Å∞ "å~°∞ ‰õÄ_» ^Õ=Ùx<£
ÉÏQÆ∞O_»∞ II<å z#flII ÑïÇ¨~°=∂Ü≥∞#∞. KÕ~° ÉèíÜ«∞Ñ¨_»~°∞.
2. P Hõ~∞° } Hõ~=° Ú <å `«ÅÃÑx· „"åe –Ü«∂HÍâ◊ ÉÏÇ¨ï=Ù <å K«∞@∞ì xez II <Õ#∞ #\ì̃"åi`À 4. "åi HÔ \ì̃ Hõ+=ì̈ ÚÖò
Ü«∞ – <ÕHõ ÉÏÅ‰õΩÅ ~åx=∞‡#∞ *Ïe ´ `Àñ QÆ~°Î Ñ≤Å∞Ñ¨Ù q# – <åÔHO`À áêÅ∞ á⁄O^Œ=Öˇ#∞ II Ç¨xKÕÜ∞« <Õ~=° Ù
"Õ∞e‡ IIÜ«∂ z#flII 2. "å~°∞ „H©ã¨∞Î=Å¡<Õ "åiH˜<£ x[O|∞QÍ
3. W Hõq∂ñ^Œñ „ÉÏ~°÷# ^•fi~å ^Œi≈O`«∞<£ – „|Hõ\ ˜`« „Ñ¨Éèí∞ „¿Ñ=∞ ÑÖz Si hu=∞O`«∞Å∞ „â◊=∞ Ü«ÚÑ¨Ü∂≥ QÆ=Ú
~ÚÜ«∞º=∞O^Œ∞ #– =∞‡Hõ=Ú`À ÜÕ∞ã¨∞x "≥^Œ‰õΩK«∞ #∞O^Œ∞ ´ ã¨∞Y ã≤~ú "° ∞≥ #ÿ <≥=∞‡k 5. WÇ¨Ï=∞O^Œ∞ Hõ~∞° }
Ö’Hõ=∞O^Œ∞#ñ – Ez q#∞K«∞O^Œ∞ II<å z#flII Éèí‰õΩÎÅO^Œ~˘Oki. Kå=Ù"Õà◊ <≥=∞‡kk
Ñ¨~=° ∞O^Œ∞ ÉèÏQÆº=Ú
4. â◊√^Œ∞úÅ H˘é‰õΩ ~å[º=Ú <ÕÅ<£ – ã≤^Œú=Ú KÕÜ«∞ñ „|Éèí∞ ÜÕ∞ã¨∞ "≥à‹¡<£
"åiH˜<£ ãÖÑ¨Ó~°‚=Ú.
–=Ú^Œ∞Ì áêÑ¨Å∞ =`«∞Î ~°O^Œ∞# q#∞ =∞´„â◊^úŒ ¿ãÜ«∞‰õΩ "åi–^•HÍâ◊ ~å[º
II=∂ z#flII – `«∂Ñ≤e Ü≥∂Ç¨#∞ J#∞ : *Ï<£ ã≤‡`ü "å~å¤¡
193
549 „H©ã¨∞Î#O^Œ∞ ÉÏÅÅ∞ XHõ¯>Ë 6. =∞~°Å =zÛ `«# Ü≥Ú^ŒÌ KÕ~∞° Û#∞ – KÕ~∞° Û#∞ KÕ~∞° Û#∞ ´ =∞~°Å =zÛ `«#
~å –Ü«∞^Œ∞‰õΩÅHÍOÉè’l (KåÜ«∞ : `«#∞=Ù <åkkQÀ) `å–„uÑ¨Ù@ Ü≥Ú^ŒÌ KÕ~°∞Û#∞ – <å „Ñ≤Ü«∞ ~°Hõ∆‰õΩ_»∞ II
U ^Õâã◊ ∞¨ Å÷ "≥∞#ÿ – U *Ïu =∞#^≥#· –ÜÕ∞ã¨∞Ö’ =∞# "≥ÚHõ¯>Ë ´ UHõ"∞≥ ÿ 7. â◊$OQÍ~°"∞≥ #ÿ "≥∂HõO∆ <å‰õΩ K«∂ÃÑ#∞ – K«∂ÃÑ#∞ K«∂ÃÑ#∞ ´ â◊$OQÍ~°
ÉÏÅÅ "≥∞Å¡~°=Ú#∞ `«O„_ç – <≥O`À ã¨∞ÎuOK«∞K«∞ <≥Ñ¨C_»∞ ÉÏ_»∞^Œ=Ú IIUII "≥∞ÿ# "≥∂Hõ∆O <å‰õΩ K«∂ÃÑ#∞ – <å „Ñ≤Ü«∞ ~°Hõ∆‰õΩ_»∞ II – Zqe<£ „Ñ‘ãπì
1. Ñ¨Å∞ ^Õâ=◊ ÚÅÖ’# Ñ¨#∞flQÆ ^Õ=Ùx – „áêiúOK≥_ç ÉÏÅÅO ´ Ñ¨~=° ∞ `«O„_ô 551 UÅáê@
=∂Ö’ – „Ñü"åi nqOK«∞ – |Ç¨ïQÍ h k#=∞#∞K«∞ – „|u=∂e "Õ_∞» ^Œ=Ú ~å –â◊OHõ~åÉèí~°}=Ú `å–J@
IIUII
Hõ<åº QÆ~°ƒù=Ú# |∞\ì̃ – Hõ~°∞}QÆÅ∞æ ÉÏÅ∞ñ_»"≥·# – Hõ<åº ã¨∞`«∞O_» x<Õfl
2. |Ç¨ï ^Õâ=◊ ÚÅÖ’# –Ñ¨Å∞q^è∞Œ =ÚÅQÆ∞ Ñ¨#∞Å∞ – Ñ¨~Q° *Æ ÃË ã_ç ÉÏÅÅO – #q∞‡u – <À ÜÕ∞ã¨∞<å^èŒ – Hõ#∞fl ÖˇuÎ =∞=Ú‡ñ E_»∞=Ú IIHõ<åºII
„Ñ¨Éèí∞_Õ ÜÕ∞ã¨∞x H˘éˆH – „Ñ¨ÑÖK«=∞O`«\ ˜x– ÉÏQÆ∞KÕÜ«∞#∞ q∞QÆ∞Å –
„Ñ¨Ü∂« ã¨Ñ_¨ ∞» ^Œ=Ú IIUII 1. ÉÏÅ „áêÜ«∞=Ú# <Õ#∞ – ÉÏQÆ∞QÍ h áê^Œ ¿ã=ñ *ÏÅ*Ëã≤ Ü«Ú#fl "å
– ã≤.q[Ü«∞ KåÔ~¡ãπ
_»#∞QÍ – Ü≥∂ ÜÕ∞ã¨∞ <å^èŒ – KåÅ ^ŒÜ∞« `À "Õ∞Å∞ KÕÜÚ« q∞ IIHõ<åºII
2. WOÃÑ#· \ì̃ =∞iÜ«∞ `«#Ü«∞ – ~ÚÇ¨Ï=Ú Ñ¨~=° Ú <ÕÅ∞ ÉÏÅ – ™⁄OÑ¨ÙQÍ h
550 ÜÕ∞ã¨∞ <å H˘~°‰Ωõ „áê}q∞K≥Û#∞ „áê¿Ñ QÀiu – <À ÜÕ∞ã¨∞<å^èŒ – K≥OÑ¨ñ Q˘\ì̃ |∞kú K≥Ñ¨C=Ú IIHõ<åºII
HõÅfiiÜ«Ú#flO`« ^Œ∂~°O "≥à#¡‹ ∞ – <å H˘~°‰Ωõ <å H˘~°‰Ωõ – HõÅfii Ü«Ú#flO`« 3. `«∞O@`«#=Ú KÕ`« [QÆ=Ú – `«O\ÏKÕã≤ u~°∞QÆ∞K«∞O\˜ – #O\˜# =∂Ü«∞Å
^Œ∂~°O "≥à‹¡#∞ – <å „Ñ≤Ü«∞ ~°Hõ∆‰õΩ_»∞ II ÉÏ^èÅŒ – <À ÜÕ∞ã¨∞ <å^èŒ – Ü«∞O@∞ñ ÉÏÑ≤ [O@*ËÜÚ« =Ú IIHõ<åºII
1. `«# ~°HõÎ"≥∞O`À ^è•~°áÈÃã#∞ – áÈÃã#∞ áÈÃã#∞ – `«# ~°HõÎ"≥∞O`À 4. q∞O@ #∞O_ç h=Ù =zÛ – =∞O\˜ ÃÑx· ÉÏÅ∞ñ_» =QÆ∞K«∞ñ – QÆO\˜ HÕÑ¨Ù
^è•~°áÈÃã#∞ – <å „Ñ≤Ü«∞ ~°Hõ∆‰õΩ_»∞ II QÍ#∞ #_çzu – "À ÜÕ∞ã¨∞ <å^èŒ – HÍ#∞ÑïÛ `À=Ù „`À=#∞ IIQÆ<åºII
– q∞H˜¯e ^Õ=ã¨Ç¨Ü«∞=Ú
2. <å áêÑ¨ âßÑ¨=∞O`« „H©ã¨∞Î ÉÏÃÑ#∞ – ÉÏÃÑ#∞ – ÉÏÃÑ#∞ – <å áêÑ¨
âßÑ¨=∞O`« „H©ã¨∞Î ÉÏÃÑ#∞ – <å „Ñ≤Ü«∞ ~°Hõ∆‰õΩ_® II 552 Jaè#Ü«∞ „H˜ã‡¨ ãπ w`«=Ú
3. Kå=Ù#∞ [~ÚOz =∞~°Å ÖËK#≥ ∞ – ÖËK#≥ ∞ ÖËK#≥ ∞ ´ Kå=Ù#∞ [~ÚOz ÉÏÅ ÜÕ∞ã¨∞x E_»~ˆ Hõ~∞° – }ÏÅ "åÅx ÉÏ_»~ˆ ´ HÍÅ Ñ¨Ó~°`‚ « Ez
=∞~°Å ÖËK≥#∞ – <å „Ñ≤Ü«∞ ~°Hõ∆‰õΩ_»∞ II ^Õ=Ù_»∞ – H˘=∞~°∞_≥· [x‡OK≥<Õ IIÉÏÅII
4. `«# Ü«∂`«‡`À_»∞ ã¨=∞‰õÄÔ~Û#∞ –‰õÄÔ~Û#∞ ‰õÄÔ~Û#∞ ´ `«# Ü«∂`«‡`À_»∞ 1. ^Œ∂`«ÖÏ~å ~°O_ç ~°O_ç – ÉË`«ÖË=Ú# |∞\ì̃# ´ #∂`«<å^Œ∞ƒù`« tâ◊√=Ù
ã¨=∞‰õÄÔ~Û#∞ – <å „Ñ≤Ü«∞ ~°Hõ∆‰õΩ_»∞ II Ez – ™ÈÎ„`«w`«=ÚÖò áê_»~ˆ IIÉÏÅII
5. hu „`À=Ü«∞O^Œ∞ ##∞fl #_»∞Ê#∞ – #_»∞Ê#∞ #_»∞Ê#∞ ´ h„u „`À= Ü«∞O^Œ∞ 2. Q˘Å¡ÖÏ~å ~°O_ç ~°O_ç – Q˘Ñ¨Ê Ü«Ú`«û= "≥ÚO^Œˆ~ ´ ZÅ¡ [#∞Å‰õΩ
##∞fl #_»∞Ê#∞ – <å „Ñ≤Ü«∞ ~°Hõ∆‰õΩ_»∞ II ~°H}
∆õ O|x – Ü«∞O`«@#∞ Kå\ÕK«~ˆ IIÉÏÅII
194
3. *Ï˝#∞ÖÏ~å ~°O_ç ~°O_ç – HÍ#∞HõÅ #iÊOK«Ô~ ´ n#∞Å#∞ ~°H˜∆OK« ^Õ=Ù_»∞ 555 ÉÏÅÅ [#‡ k<À`«û==Ú
– =∂#=ÙO_≥· |∞>ì̌#∞ IIÉÏÅII ~å – Hõ=∂ã¨∞ (KåÜ«∞ : ZO`« K«H¯õ x ÜÕ∞ã¨∞ Ñ¨Ù>ì̌ =∞#‰õΩ) `å – „uÑ¨Ù@
4. Éèí‰õΩÎÖÏ~å ~°O_ç ~°O_ç – Éèí[# áê@Å∞ áê_»ˆ~ ´ =ÚHÎ̃~å[QÆ∞ ÜÕ∞ã¨∞
„Ñ¨É∞íè =∞# – =∞^èºŒ <Õ [x‡OK≥#∞ IIÉÏÅII Pj~åfi^Œ=Ú hÜ«Ú=∞ – =∂ Ñ¨~=° ∞[#Hõ – Ü«∂j~åfi^Œ=Ú hÜ«Ú=∞ ´
Pâ◊Å∞n~°OQÆ – <åÜ«Ú "˘ãÖQÆ∞K«∞ – "åã≤QÆ ‰õ~°∞}#∞ – =iúÅ¡ a_»¤‰õΩ
5. Ö’‰õΩO^Œ~°∞ ~°O_ç ~°O_ç – UHõ"≥∞ÿ H©iÎOK«ˆ~ ´ NHõ~°∞O_Ò ÜÕ∞ã¨∞ „H©ã¨∞Î_»∞ – IIPj~åfi^Œ=ÚII
N ÖÁãÖQÆQÆ =K≥Û#∞ IIÉÏÅII – K≥\ì̃ ÉèÏ#∞=¸iÎ
1. ÜÕ∞ã¨∞ ÃÑiy# Ü«∞@∞ìÖË – h ^ŒÜ∞« Ü«∞O^Œ∞ – Dã¨∞ a_»#¤ ∞ ÃÑOK«∞=Ú ´
553 z#fl Ñ¨~Ö° ’Hõ=Ú "åã≤QÆ =∞#∞AÅ Hõ~°∞}Ü«∞O^Œ∞# Éˇ~°∞QÆ – ÉèÏã¨∞~° =~°q∞zÛ – ÉÏQÆ∞QÆ
(KåÜ«∞ : ZO`« K«Hõ¯x ÜÕ∞ã¨∞ Ñ¨Ù>ì̌ =∞#‰õΩ) ÉˇOK«∞=Ú IIPj~åfi^Œ=ÚII
1. z#fl Ñ¨~Ö° ’Hõ=∞#fl =∞# Ç¨Ï$^ŒÜ∞« O ´ J#fl ÜÕ∞ã¨#fl JO^Œ∞#fl ã¨=∞Ü«∞O 2. <≥#~°∞ q∂~°QÆ "≥∂¿+#∞ –<≥=∞‡kÜ«∞O^Œ∞ – `«#~° ÉˇOz#@∞¡QÆ ´Ñ¶¨∞#=ÚQÆ
IIz#flII h âßOu – ãÖ`«ã=¨ ÚÅÜ«∞O^Œ∞ – `«#~° h a_»#¤ ∞ – `«Q∞Æ su ÉˇOK«∞=Ú
2. z#fl Ñ¨~Ö° ’Hõ=∞#fl =∞# QÆ$Ç¨Ï=Ú ´ J#fl ÜÕ∞ã¨#fl JO^Œ∞#fl k#=Ú IIPj~åfi^Œ=ÚII
IIz#flII 3. U su ã¨=¸ÜÕ∞Å∞#∞ – h ã¨xflkèÖ’ –<ÕÑÙ¨ QÆ ÉˇOzu"À ´ Ü«∂su h
3. z#fl Ñ¨~Ö° ’Hõ=∞#fl – =∞# ¿ãflÇ¨ÏO ´ J#fl ÜÕ∞ã¨#fl JO^Œ∞#fl <å@<£ a_»¤ <å`«‡ ¿ãflÇ¨Ï=Ú#O^Œ∞ – HÀi ÉˇOK«∞=Ú „Ñ¨Éèí∞= – HÀÔ~¯Å∂~°QÆ "ÕQÆ
IIz#flII IIPj~åfi^Œ=ÚII
4. z#fl Ñ¨~Ö° ’Hõ=∞#fl =∞# ãÖÑ¶∞¨ O ´ J#fl ÜÕ∞ã¨#fl – JO^Œ∞#fl HÍÅO 4. ã¨`«º qâßfiã¨=Ú#O^Œ∞ – K«Hõ¯QÆ Éˇ~°∞QÆ – â◊HÎ̃ Ü≥ÚãÖy#_»∞Ê=∂ ´ ã¨`«º
IIz#flII – Fy~åÅ QÍ„aÜÕ∞Å∞ "åHõº=Ú#O^Œ∞ – ã¨~Q° #Æ ∞ =iúÅ¡ – x`«º=Ú h Hõ$Ñ¨ – xzÛ „É’=Ù=∞ „Ñ¨É∞íè =
IIPj~åfi^Œ=ÚII
554 Jesus Gentle Saviour
5. ÉèíHÎ̃ „¿Ñ=∞Å h a_»¤ – ÉÏQÆ∞QÍ Éˇ~°∞QÆ – â◊HÎ̃hÜ«∞ =∂ „Ñ¨Éèí∞= ´ =ÚHÎ̃
1. z#fl"åi „Ñ≤Ü«∞ – ÜÕ∞ã¨∞ ~°Hõ∆HÍ Ñ¨ÔŒä |∞# =Ú^Œ∞QÌ Æ #_»∞=OQÆ – Ü«ÚHõ*Î Ï˝#=Ú xzÛ – Ü«Ú^Œiú OK«∞=∞ „Ñ¨É∞íè =
=∂^Œ∞ q#flÑÖ|∞ – <åÅHÕÑ¨Ù=∂ IIPj~åfi^Œ=ÚII –`«∂Å∂i „Ñ¨HÍâ◊=Ú
2. =∂ „Ñ¨=~°Î#O^Œ∞ – [Hõ¯Ñ¨~°∞Û=Ú
hu =∂~°=æ ∞O^Œ∞ – #_»∞=*ËÜÚ« =Ú. 556 We are but little Children
3. WOHõ ÃÑ‰õΩ¯=∞Ok – z#fl a_»Å¤ ∞ 1. <Õ c^Œ z#fl Ñ≤Å#¡ ∞ 2. x`«ºO|∞ñ z#fl Ñ¨#∞Å∞
x#∞fl #=Ú‡#@∞¡ – ^ŒÜ∞« *ËÜÚ« =Ú <å |∞kú ã¨fiÅÊ =∞~Ú#k <Õ KåÅñ *ËÜ∞« =K«∞Û#∞
4. x#∞fl "≥O|_çOz – Ü≥∞Å¡HÍÅ=Ú <å k=º ÜÕ∞ã¨∞ H˘é‰õΩ <å z#fl `«ÑC¨ ÅxflÜ«Ú
h^Œ∞ ã¨=ÚY=∞O^Œ∞ – ãÖ`«ãO≤ `«∞=Ú. <Õ <Õq∞ KÕÜ∞« QÆÅ#∞? <Õ K«H¯õ ÃÑ@ì=K«∞Û#∞.
195
422 ¢ÔH·ãÎ̈= ÉÏÅÅ∞
3. =∞#ã¨∞û#O^Œ∞ HÀÑ¨=Ú <å ÜÕ∞ã¨∞HÔ · Ü«ÚÖÏ¡ã=¨ Úñ qâı+¨ ã¨=∞Ü«∞=ÚÅ∞
"Õ=∂é∞ Ñ¨Ù@∞ì#Ñ¨C_»∞ |∞\ì̃OÑ¨=K«∞Û <≥ÑC¨ _»∞
<å Hõ#∞fl Öˇé]ñ *ËÜ«∞Hõ 5. <Õ <≥O`« z#fl Ñ≤Å¡#∞ q"åÇ¨Ï=Ú
<Õ <À~°∞Û H˘#=K«∞Û#∞. <å ‰õΩO_»∞ z#fl ÉÏ^è‰Œ Ωõ 559 =∞OQÆàÏ~°Û#
4. <Õ u#flQÍ#∞ #_»∞ÛK«∞ <Õ `åe „¿Ñ=∞ ™ÈÎ„`«=Ú
WÅ¡O`« "≥eñyOK«∞K«∞ ÅiÊOK«∞K«∞O_»ñQÆÅ#∞. ~å –=ÚMÏi (KåÜ«∞ : HÍ<å Ñ¨Ù~°O|∞Ö’) `å–‰õΩ~°∞~°≠∞OÃÑ
–Ããã≤Öò „á¶ê<≥ûãπ JÖˇQÍ˚O_»~ü =∞OQÆà◊=Ú „H©ã¨∞Î#‰õΩ – =∞Ç≤Ï`« â◊√Éèí"å~°∞Î#‰õΩ – =∞OQÆà◊=Ú „u`«fiã¨ –
J#∞ : ÉÏ~°fl~ü¤ Å∂HÍãπ =∂xfi`«∞#‰õΩ ´ =∞OQÆà=◊ Ú ^Œ∂`« [# – =∞‰õΩ@ =∞QÆ∞ „Ñ¨É∞íè =Ù#‰õΩ –
557 Jesus bids us shine
=∞OQÆà=◊ Ú "Õ^•O`« – =∂#∞º#‰õΩ#∞ – [Ü«∞ =∞OQÆà=◊ Ú – ã¨^• â◊√Éèí
1. ''„Ñ¨HÍtOK«∞_ç—— Ü«∞#∞ <å[˝#∞ ^Œ∞i`åO^èHŒ Í~°=Ú<£ Ç¨ÏiO`«=Ú =∞OQÆà=◊ Ú II[Ü«∞II
„Ñ¨É∞íè "≥#· ÜÕ∞ã¨∞ =∞# H˜KÛ≥ #∞ h=Ù h ~ÚO@<£ <Õ#∞ <å
„¿Ñ=∞ Ü«∞#∞ k"≥fi "≥eñyO`«∞=Ú ~ÚO@<£ 1. HÍ<å‰õΩñ [#∞^≥Oz – HõÖÏº}=Ú#∞ =∞Ç≤Ï=∞ – QÍ <˘#~°ÑÊ¨ #∞ h~°∞ –
h=Ù h ~ÚO@<£ <Õ#∞ <å 3. ''„Ñ¨HÍtOK«∞ñ_ç—— Ü«∞#∞<å[˝#∞ QÍOz „^•H∆Í ´ áê#=ÚQÆ =∂iÛ h – „Ñ¨^=Œä ∂^Œ∞ƒù`« „Ñü+ª̈ – Éè∂í #∞`«∞ñ_»
~ÚO@<£ „Ñ¨Éèí∞"≥·# ÜÕ∞ã¨∞ =∞# H˜K≥Û#∞ `≥eÊuq – =∂x`«=ÚQÍ II[Ü«∞II
2. ''„Ñ¨HÍtOK«∞ñ_ç—— Ü«∞#∞ <å[˝#∞ ÉèíHÎ̃ Ü«∞#∞ k"≥fi "≥eñyO`«=Ú
„Ñ¨Éèí∞"≥·# ÜÕ∞ã¨∞ =∞# H˜K≥Û#∞ h=Ù h ~ÚO@<£ <Õ <å 2. h‰õΩ ãÖÑ¶∞¨ =Ú#‰õΩ – x`«º"≥∞#ÿ q"å – ÃÇÏ· Hõ`fi« =Ú#‰õΩñ ^ŒQ∞Æ – <≥KÛ« iHõQÍñ
~ÚO@<£. ´ QÔ H· ˘<≥_ç h ¿ã=Hõ =~°∞Å Ñï}Ü«∞=Ú h Hõ~∞° }KÕ ^è~Œ #° ∞ x=Ú_»∞QÍHõ
–Zq∞e Ç¨ÏO\ÕQ∑@"£ q∞Å¡~ü
J#∞ : ÉÏ~°fl~ü¤ Å∂HÍãπ II[Ü«∞II
558 Jesus loves me, this I know 3. „¿Ñ=∂#∞|O^è=Œ Ú#ñ – Éˇ#y ~¸ ^ŒOÑ¨`∞« Å∞ – "Õ=∂~°∞ h =∞Ç≤Ï=∞ –
1. ÜÕ∞ã¨∞ ##∞fl ñ „ÉËq∞Oz 2. ÉÏÅ∞~°=∞ø =∞=Ú‡#∞ "≥^HŒ ˜ Éè∞í qx ´ HÍ=∂^Œ∞Å#∞ QÔ eÛ – HÔ =· Åº Ñ¨Ù~°=Ú#‰õΩ – Hˆ =∆ ∞ =∞QÆ∞
^•ã¨∞ ##∞fl ñ aÖˇÛ#∞ ÉÏQÆ∞QÍñ „¿Ñq∞OK«∞#∞ Hõ$Ñ¨xzÛ – KÕ~x° =Ú‡ II[Ü«∞II
D ã¨`º« O|∞ Éˇ·aÅ∞ â◊H˜ÎÖËx"å~°=Ú
`Õ@QÍ#∞ ^≥ÖÊˇ #∞. |Å=O`«∞ñ _Õã∞¨ ñ_»∞. 4. PkHÍÅ=Ú <å„| – Ç¨=Ú âß~å ÖˇO`À – h ^ŒÜ∞« Ö’ „|uH˜ ~ÚÅ –
II ÜÕ∞ã¨∞ „¿Ñq∞OK«∞#∞ 3. |∞kúÖxË "åiH˜ñ <≥Q_Æ #ç @∞ì ´ D n# ^ŒOÑ¨`∞« Å∞ – QÍkeKÕ „|`«∞‰õΩ@‰õΩ – h ^ŒÜ∂« ~°ã"¨ Ú≥ ã¨
^•ã¨∞Å #O^Œé<˜ £ `å#∞ É’^èÑŒ ~¨ ∞° Û#∞ QÆ∞ – =∞HõÜ ∆ Ú« O_® II[Ü«∞II
P ™êfiq∞ "Õ^"Œ ∞Õ â◊√kúÖxË "åix
D ã¨`º« q∞K≥Û#∞ II â◊√kúñ *Ëã≤ „áÈK«∞#∞. 5. ãÖ`å#=Ú QÍOz – ã¨^ƒŒ Hù ÖÎ̃ ’ |∞kú – =∞O`«∞Öˇ· ¢HÔ ã· =Î̈ – =∞`«=Ú #O^Œ∞
– J#fl Kå~üìÖˇ\ò "å~°fl~ü ´ JO`«ºÑ¨~°ºO`«O|∞ – #}∞ñ‰õΩ=QÆñ ÉˇOK« <å – ^ŒºO`« ~°Ç≤Ï`«∞O_» ã¨–
J#∞ : *ËHõÉò KÕO|ˆ~¡<£ Ç¨Ü«∞ q∞=Ú‡ II[Ü«∞II
196
424 qâı+¨ ã¨=∞Ü«∞=ÚÅ∞ q"åÇ¨Ï=Ú 425
6. Hõ~°ÎÜ≥ÿ∞# „H©ã¨∞Î – Hõ~°∞}Ü«Ú ^Õ=Ùx – Ñ¨~°=∞Ñ¨Ó~°‚ „¿Ñ=∞ – „Ñ¨|Å=Ú QÆ#∞ 561 q"åÇ¨Ï=Ú
´ ã¨∞~°∞z~°O |QÆ∞ Ñï – â◊√^•ú`«∞‡ <≥·Hõº`« – HõÅ∞QÆ∞ñQÍHõ ^ŒOÑ¨ – `«∞Å ~å – ã¨∞~°\ ˜ (KåÜ«∞ : ‰õÄ_çH˘x Ü«Ú<åfl=Ú) `å – „uÑ¨Ù@
Hõxâ◊=Ú II[Ü«∞II
– ÉË`åà◊ *Ï<£ HÀ~°∞H˘x Ü«Ú<åfl=Ú – ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨É∂íè – HÀ~°∞H˘x Ü«Ú<åfl=Ú ´1™ê~°
HõÖÏº} QÆ∞}=∞}˜ – ã¨xflkè h ã¨xflkèx IIHÀ~°∞H˘xII
560 ^≥·"åj~åfi^Œ=Ú 1. 2Kå~°∞ q"åÇ¨ÏŸ – `«û==Ú Ñ¶∞¨ #=ÚQÆñ *ËÜ∞« ñ – QÀi ^Œ~≈° # q∞ –
zÛuq QÆ#∞Hõñ ´ QÆ∂iq∞`À xk – QÀ ~¸ ÃÑO_çH¡ ˜ =∂‰õΩñ – QÍ~°ÑÙ¨
„Ñ¨É∞íè =∂~°=æ ÚÅÜ«∞O^≥ – ÉèÜ
í ∞« ÉèHí Î̃ xO^Œ∞ – â◊√Éèsí u #_çKÕ – Ñ¨Ù~°∞+¨µO_Õ
K«∞@ì=Ú – QÍ x#∞fl ÜÕ∞ã¨∂ IIHÀ~°∞H˘xII
^èŒ#∞ºO_»∞ II„Ñ¨Éèí∞II
2. Hõ~=° ÚÅ∞ *’_çOz – Ñ¨~ã° û¨ ~° „Ñ¨=∂} – 3Éè~í =° Ú "≥∂ã≤+#≤ ~¸ ^ŒO–Ñ¨`∞« Å
1. JÑ¨Ù_»∞ hKÕ Hõ+ì̈O – ÉÏ~°yOK«∞^Œ∞=Ù – ZÑ¨Ù_»∞ ^èŒ#∞Û_»=Ù h – H˜Å"Õ∞Ö∫ q∂ñ^Œ ´ =~° Hõ~°∞}ÿ̌Hõº`«‰õΩ 4Éèí – =^Œ#∞ „QÆÇÏ¨ H˜s@ –=Ú ~°zOz 5`«^ŒƒùO^èŒ
QÍHõ II„Ñ¨Éèí∞II – =Ú#∞ h"Õ nqOÑ¨ñ IIHÀ~°∞H˘xII
2. <≥Å=Ù „Ñ¨Hõ¯Å#∞#fl ã¨Ñ¶¨Å=∞ø „^•Hõ∆f – ÔQÅ áÈe h ÉèÏ~°º – Ñ¶¨Åq∞K«∞Û#∞ 3. K«#∞"˘Ñ¨Ê "å~°∞ ¢ÔH·– ã¨Î= *ÏQÆ~°∂Hõ`« – Å#∞ ^Œ=∞ `«=∞ =O`«∞ –
QÍHõ II„Ñ¨Éèí∞II Å∞Éèqí Oz ´ 6"≥Ú#ã≤ ãÖ™ê~° Éèí~° – =Ú#∞ AÅHõ# Ñ¨~°∞Û –H˘#∞ `«^•`«‡Å
7
3. Ñ≤Å¡eÑ¨Ê "≥ÚHõ¯ – ÃÑOÑ¨Ù=Öˇ h^Œ∞ – |Å¡A@∞ìH˘x â’ – aèÅ∞¡^Œ∞~°∞ QÍHõ "Õ∞ – à◊# h=Ù ^ŒÜ∞« KÕÜ∞« ñ IIHÀ~°∞H˘xII
II„Ñ¨Éèí∞II 4. Ñ¶¨∞# qâßfiã¨ „áê –~°÷# HÀiHõÅÜ«∞O^Œ∞ñ – ^Œ#~° <˘Hõi H˘Hõ~°∞ – ^ŒÜ«∞ñ
EÑ¨ÙK«∞ ´ <˘#~° ‰õΩ@∞O|O|∞ – #∞~°∞=Ù <˘kOÑÖQÆ =∞#™ê~°ñ ^Œ`û« O`«
4. „Ñ¨Éèí∞# H˜kQÀ cèu – Ñ¨_»∞"å_ôsu – qÉèí=OÑ¨Ù ^ŒÜ«∞<˘Ok – – ux QÍ# _»Ü∞« KÕÜ∞« ñ IIHÀ~°∞H˘xII
qHõã≤OK«∞#∞QÍHõ II„Ñ¨Éèí∞II – qeÜ«∞O _®ã¨<£
5. „Ñ¨Éèí∞ ã‘Ü≥∂#∞#∞O_ç – „Ñ¨â◊ã¨Î Hõ$Ñ¨#∞ – „Ñ¨|ÅO|∞QÍ xzÛ – 562 =∞OQÆà=◊ Ú
„|uHÕK«∞#∞QÍHõ II„Ñ¨Éèí∞II ~å – P#O^ŒÉè̌·~°q (KåÜ«∞ : =∞OQÆà◊=Ú „H©ã¨∞Î#‰õΩ) `å – ‰õΩ~°∞~°≠∞OÃÑ
6. J~°Ü∞« „|uÔH_»∞ ~ÀA – Åxfl\ h=Ù – Ü≥∞~°∞+¨Ö=Ë Ú Hˆ =∆ ∞O|∞ – <≥ÑÙ¨ _»∞ HÍ<åÑ¨Ù~°O|∞Ö’ñ QÆ_»∞ qO`«QÍ h~°∞ – *Ï#∞QÍ „^•Hõ∆~°ã¨=Ú#∞ *Ëã≤ ´
EK≥^Œ=Ù II„Ñ¨Éèí∞II áê#=ÚQÆñ ÉˇO_çÖ¡ ’ – ÉÏQÆ∞QÍ xzÛ# – n# ~°HH∆õ õ ÉˇO_ç¡ – nqOK«∞q∂IIHÍ<åII
7. h^Œ∞ Ñ≤Å¡Å Ñ≤Å¡Å∞ – x[q∞„âßÜÕ∞Å∞ – q∂k ˆH∆=∞=ÚEz – 1. ~å=Ü«∞º ÃÑO_çH¡ ˜ – ~°Ü∞« =ÚQÍ <À ÜÕ∞ã¨∞ – D=Ù eÜ«∞ºñQÆ =K«∞Û –
"≥∂^Œ"≥ÚO^≥^Œ~°∞ II„Ñ¨Éèí∞II Ç≤ Ï `« ∞ x É’e ´ HÍ=Ù q∂^Œ fi O^Œ fi =Ú#∞ – Ñ¶ ¨ ∞ #"≥ ∞ ÿ # Hõ $ Ñ¨ K Õ ` « –
ÉèÏ==∂e#ºO|∞ñ – ÉÏÑ≤ ~ÚÑ¨Ù_»∞ IIHÍ<åII
8. `«O„_ç ‰õΩ=∂~° â◊√^•ú`«∞‡#‰õΩ – =∞Ç≤Ï=∞ – "≥∞O_≥· Ü«ÚQÆÜ«ÚQÆ=ÚÅO
1 2 3 4 5
^Œ∞O_»∞QÍ HÍ"Õ∞<£ II„Ñ¨Éèí∞II L`«=Î ∞"≥∞#ÿ . ™œO^Œ~º° =Ú. ÉèÏ~°=Ú. h^Œ∞. ^•x Hõ@∞ì@.
6
– ÉË`åà◊ *Ï<£ ã≤^ŒúÑ¨_ç. 7SHõºÑ¨Ù.
197
426 qâı+¨ ã¨=∞Ü«∞=ÚÅ∞ q"åÇ¨Ï=Ú 427
2. ^ŒÜ∞« #∞OK«∞ =∞Ü«∞º ~¸ – ^ŒOÑ¨`∞« Åq∂ñ^Œ ã¨ –^ŒÜÚ« ñ_»"·≥ HÍáê_»∞ – 564 ^≥·"åj~åfi^Œ=Ú
`«O„_ç =Öˇ#∞ ´ xÜ«∞=∞O|∞QÍ g~°∞ – h z`«=Î Ú#∞ [iÑ≤ – ÉèÜ í ∞« =Ú
ÖË‰õΩO_» QÆ – „|`«∞Hõ x=Ú‡ IIHÍ<åII ~å –â◊OHõ~åÉè~í }
° =Ú `å – Pk
3. XÑ¨C q∂~°ñQÆñ *ËÜÚ« – <˘Ñ¨ÊO^Œ=Ú g~° – ÖˇÑC¨ _»∞#∞ =∞kÖ’# – ^Õ=~° h – ^Õ"≥#Å∞ – ^è•~°à◊=ÚQÆ#∞ g~°ÅÃÑ· ´ ÉÏQÆ∞QÆ "ÕQÆ"≥∞ kQÆx=Ú‡
x_çH˘#∞K«∞#∞ ´ ^ŒÑ¨Ê‰õΩO_»ñQÆ ^•x – xÑ¨C_»q∞Ö’ <≥Ñ¨Ù_»∞ – Q˘Ñ¨ÊQÍ
<≥~°"Õ~°Ê – QÆ∂_» #∞O_»∞ IIHÍ<åII – áê=# ÜÕ∞ã¨∞x ^•fi~°Q#Æ ∞ II^Õ=~°II
4. K«Hõ¯ñQÍ <≥QÆ_çOÑ¨ – ãÖ™ê~° ÉèÏ~°O|∞ – <≥‰õΩ¯ =QÆ∞ h Ü«∂`«‡ – xÑ¨Ù 1. ^ŒOÑ¨`«∞Å∞ ^ŒO_çQÆ h – ^è•„uÖ’ "≥ÅÜ«ÚK«∞ ãÖÑ¨^ŒÅ<£ ´ ™⁄OÑ¨ÙQÆ
_˘ãÖy ´ xHõ¯ =∞QÆ∞ ã¨~} ° Ö˜ ’ – <≥‰Ωõ ¯=QÆ #_çÑO≤ z – „Hõ‰Ωõ ¯ ##∞ nqOK«∞ xOÑ¨ÙQÆ ÃÑOÑ¨QÆ∞K«∞ ã¨ – Ç≤ÏOÑ¨Ù# g~°∞ ã¨∞dOK«∞@ÔH· II^Õ=~°II
– Hõ~∞° }Ïxnè IIHÍ<åII 2. D Hõ=#∞ h Hõ~∞° }<£ – PHõ~∞° =~°‰Ωõ #∞ Ö’Hõ=ÚÖ’ ´ â’Hõ=Ú ÖËHÜ
õ ∞≥
5. Ñ≤ÅÅ¡ #∞ h"˘ã¨ñQÆñ – „aÜ«∞=Ú`À <À ^Õ= – ÃÑÅ∞¡QÍ É’kèOÑ¨ – "≥~=° Ù ÜÕ∞Hõ=ÚQÍñ – „ÉÏHõ@=ÚQÆ#∞ *ËH˘#∞=Ú II^Õ=~°II
EÑ¨Ù ´ "≥∞Å¡ "ÕàÅ◊ Ö’# – x~°∞‰õΩ =∂~°=æ Ú #O^Œ∞ – [Å¡ñQÍ #_çÑO≤ Ñ¨ –
â◊HÎ̃ x=Ú‡ IIHÍ<åII 3. WÑ¨Êyk <≥ÑC¨ _»∞#∞ – Q˘Ñ¨ÊQÆ∞ „¿Ñ=∞`À <˘Ñ¨CK«∞ ^• ´ "≥ÚÑ≤Ê# K˘Ñ¨C#ñ
– Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^èŒ=Ú ^ŒÑ¨ÊHõ#∞ – "≥∞Ñ¨CQÆ „|`«∞HõQÆñ |OÑ¨Ù Hõ$Ñ¨<£ II^Õ=~°II
563 q"åÇ¨Ï=Ú 4. `åÑ¨=ÚÅ∞ áêÑ¨=ÚÅ∞ – "≥∂Ñ¨ÙQÆ giÃÑ· ~å‰õΩO_»QÍñ ´ QÍÑ¨ÙQÆñ „ÉÏÑ¨ÙQÆ
~å – [O~°≠∂\˜ `å – Pk ^•Ñ¨Ù#∞O_ç – Ü«∂Ñ¨^Œ ÅxflÜ«Úñ ÉÏÑ¨ÙK«∞#∞ II^Õ=~°II
=∂#=ÙÅ "Õ∞Å∞ H˘~°‰Ωõ – *Ï˝xÜ≥∞ÿ # ^Õ=Ùñ_»∞ ´ =∂#∞QÆñ HõÖÏº} Ñ¨ûúŒ 5. ™ê^èŒ∞Å∞QÆ<£ *ËÜ«Ú@ÔH· – â’^èŒ#ÅKÕ h=Ù â’kèOÑ¨QÍñ ´ Hõ^ŒÅHõ =^ŒÅHõ
– =∞Ç≤Ïx x~°~‚ ÚOK≥QÍ II=∂#=ÙÅII =Ú^Œ=Ú# h – áê^Œ=Ú ^•Ñ¨Ù#ñ ÉÏ^Œ∞H˘#<£ II^Õ=~°II
1. HÍ<åÜ«∞#∞ #∂iÖ’ =∞# –Hõ~Î° K«∂K≥ñ ÉˇO_çx¡ ´ áê#=ÚQÆ#∞ „^•Hõ~∆ ã° =¨ Ú 6. "≥∞O_»∞QÆ Éèí∂=∞O_»ÅÑ¨Ù – QÆO_»=ÚÅÖ’ g~°∞O_»QÆ#∞ ´ `«O„_çQÆ ^ŒO_çQÆ
– ^•# "≥Úã¨ñQÔ ñ „cux II=∂#=ÙÅII
#O_»#∞O_ç – "≥O_çÜÚ« "åxx YO_çOK«"Õ II^Õ=~°II
2. ÜÕ∞ã¨∂ gi^ŒiÌ x – UHõ=ÚQÍñ *ËÜÚ« q∂ ´ ^•ã¨∞Å∞QÆ#∞ *Ëã≤ gi ^Àã¨=Ú
Öˇ_É» ÏÑ¨Ùq∂ II=∂#=ÙÅII 7. W^Œú~° gi^ŒÌ~°∞#∞ – â◊√^Œ∞úÖˇ· x#∞fl ¿ãqOK«∞@ÔH· ´ „â◊^Œú`À |∞kúQÆ ã≤^Œú
3. Hõ~Î° g~°Å‰õΩ ÉèÏ~°º – Éè~í ÅÎ° „¿Ñ=∞O|∞#∞ ´ |∂iÎQÆ h qzÛ giñ ÉÁO^Œ∞QÍ#∞ Ñ¨_<» £ – k^Œ∞=Ì Ú h „Ñ≤Ü∞« a_»Å¤ ∞QÍ<£ II^Õ=~°II
#_»∞Ñ¨Ùq∂ II=∂#=ÙÅII 8. "åã≤QÆ h ^•ã¨∞Å=Ú – KÕã#≤ ~¸ "≥ÚéÖò nã≤H˘x ´ =∂ ã¨HÖõ âË fi◊ ~° h
4. ÉèíHÎ̃Ü«Ú qâßfiã¨ „¿Ñ=∞Å∞ – ÉèÏ==∞O^Œ∞ „"åÜ«Úq∂ ´ =ÚHÎ̃ ã¨~°}˜ "≥^ŒHõ ã¨∞`«∞ñ_Ò – ÜÕ∞ã¨∞x ¿Ñi@ñ „É’=Ù =∂"Õ∞<£ II^Õ=~°II
gi ÉèHí Î̃ q∞QÆ∞Åñ *ËÜÚ« ñq∂ II=∂#=ÙÅII –JÖÏ¡i ÃÑ^Œg~å™êfiq∞
198
428 qâı+¨ ã¨=∞Ü«∞=ÚÅ∞ QÆ$Ç¨Ï„Ñ¨"Õâ◊=Ú 429
565 O Perfect Love QÆ$Ç¨Ï„Ñ¨"Õâ◊=Ú
1. =∂#= *Ï˝#O|∞#∞ q∞Oz#\˜ì ÉèHí Î̃ qâßfiã¨ hu <åºÜ«∞=ÚÅñ 567 ^Õ"å! =∂ ~ÚO\˜x nqOÑ¨Ù=Ú
=∂^èŒ∞~°º =∞ø ãÖÑ¨Ó~°‚ „¿Ñ=∞ |~°OQÆñ *ËÜ«∞ gi<£ *Ë~°∞Û=Ú
=∂, 3. ^Œ∞óYO|∞ QÔ Å∞Û <å#O^ŒO|∞`À ~å –P#O^ŒÉ~·è̌ q° (KåÜ«∞ :áÈá⁄=Ú‡ F Ö’Hõ=∂) `å – „uÑ¨Ù@
=∞‰õΩ¯= ^ŒOÑ¨`∞« Åñ „ÉË=∞ =Ú\˜ì _»ñ ^Õ"å, =∂ QÆ$Ç¨ÏO|∞#∞ – ã¨^Ü
Œ Ú« O_»"·≥ – nqOK«∞@‰õΩ ~å~°=Ú‡ ´ h"≥
K«H¯õ x Ü≥∞ÿ Hõº=∞O^Œ∞ñ *Ë~∞° Û=∂ Hõ+Oì̈ |∞ Ö’~°∞Û ã¨=∂^è•#=Ú ~Ú^•Ìxx <≥é^•`«=QÆ∞K«∞ ã¨ – ^•ƒù==Ú`À xzÛuq – |Ç¨ï=∂#=ÚQÆ
2. =∂^èŒ∞~°º =∞ø ãÖÑ¨Ó~°‚ „¿Ñ=∞ ~åñÉ’=Ù x`«ºr==Ú#∞ á⁄O^Œ =∂‰õΩ II^Õ"åII
=∂, h „áêÉè=í q∞=Ú‡ gi Hˆ ã¨∞"å. 1. =∂ ~ÚO\˜ Ü«∞[=∂#∞O_» – g"≥ã∞¨ q∞‡ – =∂ ~ÚO\˜ „Ñ¨É∞íè ñ_» g"≥ ´
"≥∂^Œ "≥ÚãÖy ã¨~fi° jÅ=Ú áêÜ«∞Hõ =∂ ~ÚO@ – Éè=í nÜ«∂cè+Oì̈ Éˇ – „âıÜ∂≥ ^•Ü«∞Hõ=∞QÆ∞K«∞ – ã≤kOú
–_À~°u „á¶ê<≥ûãπ QÆ∞sfl
J#∞ : PÖò„ÃÑ¶_£ `åºQÆ~åA áê=∞~ü K≥_∞» #∞ QÍHõ II^Õ"åII
2. =∂ Ü«∂ã≤Îáêã¨∞ÎÅxfl – =∂ HõÉˇƒ Éèí= – nÜ«∂#∞„QÆÇ¨Ï |Å=ÚKÕ ´
566 The voice that breathed o'er Eden hÜ«∂##"åfix – h Ü«∞ÅÑ¶∞¨ ¿ã=ÔH· – <åºÜ«∞=ÚQÆ #iÊOÑ¨ – hÜ«∞"≥ Ñ¶∞¨ #
1. U^Õ<£ =#O|∞#O^Œ∞ 4. P^•=Ú#‰õΩñ ^ŒO„_ô, |∞kú II^Õ"åII
Pk q"åÇ¨Ï=Ú<£ Ç¨Ï=fi <˘ ãÖyu 3. hqK«∞Û ^è#Œ x^è∞Œ Öˇ#· – =∂ a_»Å¤ ∞ – Hˆ =Å=Ú h ^•ã¨∞Öˇ· ´ ÉèÏq"åxi
qkèOz#\ì̃ "å‰õΩ¯ "å^Œ~=° ÚQÆ h"≥∞ =∞}∞Å – ~ˆ =î #∞^•ƒùãÅ≤ ¡ – h"≥"åix Éè$í â◊=Ú–„áÈ=Ù=∂Ü«Ú"˘ãÖy II^Õ"åII
=i÷Å∞¡ xÑ¨C_»∞<£. h ^è#Œ ∞º# H˜=Ú‡
4. ˆ ~ Ñ¨ Ù =∂Ñ‘ QÆ $ Ç¨ ï #ñ „É’Hõ Î = ÚÅQÆ ∞ K« ∞ –nÑ≤ O K« ∞ „áê~° ÷ # =ÚÅ ´
2. Ñ¨q„`« HõÖÏº}O|∞<£ 5. h éˇHõ¯ „HÕ^Œ giñ
Ö’Ñ¨~Ç° Ï≤ `«O|∞Å∞QÍ – ^è∂Œ Ñ¨^∂Œè =∞=ÚÅ@∞¡ – h áê^ŒÜÚ« QÆo ã¨ – q∂Ñ≤OÑ¨
Ñ¨kÅÑ¨~°∞ÛK«∞ |i„QÆÇ≤ÏOK«∞K«∞
^≥=· „u`«fiO|∞ <Õñ_»∞<£ "≥i· `«O„`«O|∞#∞O_ç x"≥∞‡Ñ¨Ù_»∞ II^Õ"åII
nqOÑ¨ =`«∞~Î ∞° . ^Œ∂~°O|∞ñ *ËÜÚ« =Ú. 5. U ~ÀQÆ=Ú#∞ <≥ÑÙ¨ _Õx – =∂ =∞Ok~°ÑÙ¨ – ^•fi~°O|∞ K˘~°hÜ«∞Hõ ´
3. ãÖ`å# =~°=Ú#∞ 6. D su<£ „|u¯ Ü«∞O`« P~ÀQÆºÉèÏQÆ^èÕ – Ü«∞OazÛ =∞=Ú‡Å#∞ – Éèí∂iHõ$ÑäÌ"≥· – áÈã≤OÑ¨Ù=∞#∞
ãÖ`À+¨ „¿Ñ=∞Ü«Ú „H©¿ãÎã¨∞ ÃÑO_ç¡H˜ k#=Ú II^Õ"åII
qO`≥·# Ü≥ÿ∞Hõº`«fiO|∞ gi^ŒÌ~°∞#∞ *Ëi 6. W~°∞QÆ∞á⁄~°∞QÆ∞ "å~°Å`À – ã¨=∂^è•# – Ñ¨~°`«=ã≤OÑ¨#∞ <ÕiÊ ´ H˘éQÍx
<≥O`«Ü«Ú x`«∞Î~°∞. |~°OQÆñ *ËÜ«Úq∞. HõÅÇ¨Ï=ÚÅ∞ – `«fi~°ÃÑ@ì #"åfix – Éèií ~ÚOÑ¨ñ^ŒQ∞Æ ã¨Ç¨ # – ÉèÏ=O|∞ =∂
–*Ï<£ ÔHaÖò
J#∞ : PÖò„ÃÑ¶_£ `åºQÆ~åA áê=∞~ü H˜=Ú‡ II^Õ"åII
199
430 QÆ$Ç¨Ï „Ñ¨"Õâ◊=Ú ^•`«$`«fi=Ú 431
7. c^Œ™ê^ŒÅ ÔHÅ¡~°‰õΩ – =∂ QÆ$Ç¨Ï"≥∞Ñ¨C – _®^Œ~°}Ïã¨Ê^Œ"≥∞ÿ Ü«ÚO_» ´ h
^•<å™ê~°O|∞ – <≥é=i¬Oz# H˘Åñk – <Ò^•~°ºQÆ∞}=Ú =∂ – Ü«∞O^Œ∞ñ ^•`«$`«fi=Ú
ÉˇOK«∞=Ú ™⁄ik II^Õ"åII
8. #Hõ¯Å‰õΩ ÉÁiÜ«∞Å∞O_»∞ – kq Ñ¨‰õ∆ΩÅ‰õΩñ – [Hõ¯x QÆ∂à◊√¡#=∞~°∞ ´
569 Ñ¨ÙK«∞ÛH˘#∞@Hõ#fl WK«∞Û@ ^èŒ#º`«
<˘H˜¯O`« 1~ÚHõ¯<å – ÔHHõ¯_»ÖË^Œx# – K«Hõ¯x #~°ã¨∞`«=∂ –ã¨^Œ#O|∞ #‰õΩ ~å –q∞„â◊=∞ `å – Pk
~°=Ú‡ II^Õ"åII – ^•ãï "≥∂*ˇãπ WÅñ Ñ¨ÙK«∞ÛH˘#∞@ Hõ#fl – <≥O`À ~ÚK«∞Û@ÜÕ∞ ^è#Œ º =∞#fl ´ `«∞ÅÖËx
ÉèíHÎ̃ q∂~° – K≥Å∞"≥·# ~°HÎ̃ n~° – #ÅÖÏ~°∞ ‰õÄiq∞`À =∞i ¿Ñi q∞`À –
568 QÆ$Ç¨Ï „Ñ¨"âÕ =◊ Ú "≥∞ÅOy#KÀ – <≥Åq∞x „|Éè∞í ñ _ç_∞» ñ |Å∞ n"≥#Å IIxÅII
~å –N~åQÆ=Ú (KåÜ«∞ :PeOK«∞ ^Õ"å) `å – J@ 1. á⁄_»QÍOz K«∞Hõ¯ *Ï˝#∞Å∞ –Hõ~=° Ú – #_çz #_»z HÍ#∞HõÅ∞ ´ x_ç
ÉÏÅ#$Ñ¨Ùx„"≥∂Å – Ñ¨_ç „"≥ÚH˜¯ "≥∂_çÛ ˆHÅñ – QÆ_»∞ x`«ºÉèÏQÆº=Ú#∞
nqOK«∞ ^Õ"å – h a_»Å¤ #∞ nqOK«∞ ^Õ"å ´ nqOK«∞q∂ QÆ$Ç¨Ï=Ú – ™œÉèÏQÆº=Ú#∞ – QÆ_Oç zHõ^• – "≥_e» ~°=∞O^•#O^Œ=Ú`À_» IIxÅII
^Õ=Ñ¨Ù„`«∞Å =∞Oz – ™ê÷=~°O|∞QÆ "≥Åã≤ – ã¨`º« HÍO`«∞Å |~°∞Ñ¨ IInqOK«∞II
2. =Ú#∞ ¿Ñ^Œ q^è=Œ KåÅ – ÉèHí Î̃ – <˘#~°OQÆ QÆ∞_ç K«O^•Åñ ´ ^Œ# r=#O
1. h"Õ ~¸ QÆ$Ç¨Ï=Ú#‰õΩ – x`«º`«ÅÑü=OK«∞ – <Õ"àÕ ◊ h =∞#ã¨∞ – <≥iy
Éˇ· Ü«ÚO_»∞ –<≥#~åx HÍã¨∞Å∞ ~Ô O_»∞ – =∞#™ê~° #iÊOK≥ ã¨=∞iÊOK≥ –
rqOÑ¨QÆ IInqOK«∞II
=∞#âß≈Ou<£ – QÆx Ü≥∞#∞ „H©ã∞¨ xÎ =~°=ÚÅ |_»Ãã IIxÅII
2. ãÖÉèÏ+¨}Å"Õà◊ – ã¨xflÇ≤Ï`«∞_® h‰õΩ – ãÖ|~°O|∞#∞ – QÆ∂~°∞Û ã¨^•fi
‰õΩ¯Å#∞ |Å∞Hõ IInqOK«∞II 3. `«#Ü«∞ h^Œ∞ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« O|∞ – <åH˜ – =∞‡<≥ ^Õ=Ùñ_≥ Ü«∞#Ü«∞O|∞ ´ =∞#
™⁄Ñ≤Ê =∞# HÍ#∞HõÅ – =∂~å_»Hõ =∞# ã¨HÅõ – =Ú#∞ hÜ«∞ñ QÍ=ÅÜ«Ú<£
3. Éè’[# ã¨=∞Ü«∞=Ú# – Éèí∂i „¿Ñ=∞`À x#∞fl– Ñ¨ÓAºO_Ò Ü«∞ukèQÆ „|Éèí∞_®Ü«∞=Öˇ<£ –=∞#O |Å~°<£ – ã¨}∞QÆHõ Q˘}∞QÆHõ =iúÅ∞ H˘Åñk IIxÅII
Ñ¨Ó[ã¨Å∞ÊK«∞ aÅ∞= IInqOK«∞II – =∞ÖˇÅ¡ ^•g^Œ∞
4. W~°∞QÆ∞á⁄~°∞QÆ∞Å<≥Å¡ – Ñ¨~"° åi=ÖˇQÍHõ – Ñ¨~=° ∂`«‡hã¨∞`«∞Å – =Öˇ Ez
„¿Ñq∞OÑ¨ IInqOK«∞II 570 ^•`«$`«fi=Ú
5. J#∞k# „áê~°#÷ – ÅO^Œ∞ „â◊^•úÉ‰íè Ωõ Î – Å#∞ EÑ≤ ¢HÔ ã· =Î¨ – Ü«∞#∞Éè=í O|∞Å ~å –#=~ÀA (KåÜ«∞ :ÜÕ∞ã¨∞„H©ã∞¨ Î ^˘iH˜`#Õ ∞) `å – Pk
<˘O^Œ IInqOK«∞II WÜ«Úº_ç q∂H˜Ü∞« º|_»∞#x – WÜ«∞ºQÆÅ N ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨É∞íè =Ù ´ <≥Ü∞« º=Ú`À
6. ¢ÔH·ãÎ̈=QÆ$Ç¨Ï q^èŒ∞b – QÆ$Ç¨Ï=Ú# <≥~°"Õ~° – q™êÎ~°=∞QÆ∞ Hõ$Ñ¨#∞ –g~° `«# – t+¨ºq`«uH˜ – #Ü«∞=Úq∂~° *ˇÑ≤Ê#@∞¡ IIWÜ«Úº_çII
ÅO^Œi H˘ãÿ IInqOK«∞II 1. "≥Ú^Œ@ Ñ¨~°=Úx #O`«∞xÜ«∞ºˆ~ – ã¨^Œ=∞Å Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O|∞`À_» ´ ã¨^ŒÜ«Ú
7. PÜ«Ú~å~ÀQÆºO|∞ – ÖÏ`≥‡Ââ◊fi~°º=ÚezÛ – D Ü«¸~° g~°∞ hHÕÑ¨QÆ∞ _»Q∞Æ =∞# Ñ¨~=° ∞`«O„_ç – =Ú^Œ=∞`À_» #O`«ÜÚ« xK«∞Û<£ IIWÜ«Úº_çII
™êHõ∆ º=Ú xÜ«∞º IInqOK«∞II – Ñ≤.Ñ≤. â◊√ÉèÏ=∞}˜ 2. â◊HHÎ˜ ˘Åk xÜ«∞º=Öˇ#x – Éè‰í Ωõ ÅÎ O^Œi`À_» *ˇÃÑÊ ´ ÉèHí `Î˜ À_» „Ñ¨É∞íè x ¿ã=‰õΩ–
1
WÅ∞¡ â◊HHÎ̃ ˘Åk xÜ«∞=Öˇ#∞ IIWÜ«Úº_çII
200
432 qâı+¨ ã¨=∞Ü«∞=ÚÅ∞ ^•`«$`«fi=Ú 433
3. H˘OK≥=ÚQÆ q`≥Î_ç"å~°∞ – H˘OK≥=Ú ã¨=∞‰õÄÔ~Û^Œ~°∞ ´ ÃÇÏK«∞Ûq`≥Î_ç 5. k#Éè’[#O aK«∞Û ^Õ=Ùxx– Ñ¶¨∞# ™œYº=ÚÅ xK«∞Û ^Õ=Ùxx ´
"åiH˜Å#∞ – ÃÇÏK«∞Û Ñ¶Å¨ =ÚÅ∞ xO_»∞QÆ ^˘~°∞‰õΩ<£ IIWÜ«Úº_çII q#Ü«∞O|∞`À =∞kx ^è•ºxOK«∞K«∞ – k#Éè’[#O|∞Å#∞ ÉèÏyOK«∞K«∞ ´
4. ãÖ`«ãÖ|∞`À xK≥Û_ç"åi <≥O`À ^Õ=Ù_»∞ Hõ$Ñ¨`À „É’K«∞<£ ´ qO`«QÍ =∂#Hõ ^Õ=Ùx HõiÊOK«∞ _ô – Ñ¶∞¨ #¿ã= [Ü«∞"≥ÚO^Œ∞ Ñ¨x |∂#_ô II^Œâ=◊ ∞II
n"≥#Å`À_» – JO`«ÜÚ« ^ŒÜ∞« KÕã≤ „É’K«∞<£ IIWÜ«Úº_çII – ‰õÄzÑ¨Ó_ç ~å[~°`«fl=Ú
5. ÜÕ∞ã¨∞ Hõ$Ñ¨#∞ Ziy=∞#∞_ç – ÜÕ∞ã¨∞ =∂~°=æ Ú#O^Œ∞ #_»∞=Ù_ç´ ^•ã¨∞_≥· 572 B^•~°º=Ú
^è#Œ =∞O`« q_çK≥ – hK«∞ÅH˘~°HÅ˜ #∞ =Ú<≥fl IIWÜ«Úº_çII
~å –HÍOÉè’l `å – ~°∂Ñ¨H=õ Ú
6. Ñ¨~=° ∞x^è∞Œ Å#∞ xOÑ¨ÙH˘#∞_ç – Ñ¨~=° ∞ ^Õ=Ùx „¿Ñ=∞#∞ QÆ#∞_ç ´ Ñ¨~=° ∞
x^è∞Œ ÅÖ’ z"≥∞‡@∞O_»^∞Œ – ^˘OQÆÅã¨ÖË ÖË~∞° ã¨∞=∞O_ç IIWÜ«Úº_çII ã¨∞uÎ Ü«Ú =∞Ç≤Ï=∞Ü«Ú hÔH – H˜u∆ H˜<£ kqH˜<£ h\˜ –q`«uH˜<£ Hõ~"Î° ·≥ –"≥ÅÜ«Ú
– l.*Ï<£ `å`«Ü«∞º
=∂ ^Õ"å ´ „Ñü =ã¨∞=Î Ù#∞ =∂‰õΩ |Ç¨ï=∞uQÍ xK«∞Û– Ç≤Ï`«∞ñ_® =∂ „¿Ñ=∞
571 ^Œâ=◊ ∞ ÉèÏQÆ=Ú h – HÔ @∞¡ K«∂Ñ¨Ù^Œ∞=Ú IIã¨∞uÎ Ü«ÚII
1. Ñ¨ã≤ñ_ç =~°‚Ñ¨Ù >ˇO_» – ÉèÏQÆº ^è•~°Å "å# – qã¨~°∞ =∞Oz QÍe –
~å –Ç≤ÏO^Œ∞™ê÷x `À_ç `å – ~°∂Ñ¨Hõ=Ú qiÜ«Ú Ñ¨Ù+¨Ê=ÚÅ∞ ´ ~°ã¨ "≥ÚÅ∞¯ ÑÖ_»∞¡ h– ~°=∞º „¿Ñ=∞<£ *Ï@∞<£ –
^Œâ=◊ Ú ÉèÏQÆ=Ú ÖˇÅ¡ ^Õ=Ùxq – ^è•~åà◊=ÚQÆ xÜ«∞º ã¨=∞‰õÄ_»∞ñ_ç ´ „|ãïOK«∞ HÀ `«Ö’ – Ñ¨Å #∞O^Œ∞ g=Ù IIã¨∞uÎ Ü«ÚII
Ñ¨â◊√=ÙÅ∞ ÃÑ·~°∞Å∞ ^Õ=Ùxq – Ñ¨ã≤ñ_ç Ö’Ç¨ÏÑ¨ÙQÆ#∞Å∞ ^Õ=Ùxq ÉèÏQÆºÉè’QÆº=Ú 2. <≥=∞‡kQÆÅ ~ÚO_»∞¡ – x[™œYº HÍÅ=ÚÅ∞ – W=∞‡Ç≤Ï Ñ¶e¨ ~ÚOK«∞ –
ÖˇÅ¡ ^Õ=Ùxq – ÉèÏqOz HÍ#∞HõÅ#∞ xÜ«Úºñ_ç II^Œâ=◊ ∞II <≥â· fi◊ ~åºkèH=õ ÚÖò ´ W=Ú‡QÆ QÆey# – Ç¨Ï$^ŒÜÚ« Å"≥∞ÿ =O^Œ – #=Ú‡Å∞
1. ^Õ=Ùxq ^˘OyeOK≥^~Œ å – ^Õ=^Õ=Ùx "≥∂ã¨ÑÙ¨ K≥Û^Œ~å ´ ÉèÏqOz =∞k |∞∞}Ñ¨_ç Ü«Ú –<åfl=Ú h‰õΩ IIã¨∞uÎ Ü«ÚII
<≥Oz ÉèíÜ«∞=Ú <≥Oz – „áêiúOÑ¨ñ ^ŒÅ=Oz „Ñ¨Éèí∞ ÉèÏQÆ=Ú<£ – 3. ^Œ∞i`«O|∞ ÖÁ#iOz – ^Ò~åƒùQÆº ã≤÷u #∞#fl – ^èŒ~°}˜H˜ h Ñ¨Ù„`«∞<£ –
^Õ"åÅÜ«∞O|∞#∞ Ñ¨Ó~°O‚ |∞QÍ – ^ÕnÑ¨º=ÚQÍ #∞O_» ã¨=∞‰õÄ~°∞Ûñ_ô II^Œâ=◊ ∞II ^èŒ~°‡O|∞ *Ëã≤ ´ #~°∞Å H© ^èŒ~°‡=Ú# – H˘~°ñ`« nÔ~Û_»∞ ã¨~°fi – =~°=Ú
2. Ñïâ◊√^Œú ^Õ=Ùx =∞Ok~°=Úñ – ÑïÑ¨Ó~°=‚ ÚQÍ#∞ Ü≥∂zOK«∞ñ_ô ´ Ñïâ◊√^Œú Å=∞iÛ# – Ñ¨~"° ∂≥ Ñ¨HÍi IIã¨∞uÎ Ü«ÚII
ÉèÏQÆ=Ú q_»ñnÜ«Úñ_ô – áê_çÑO¨ @Å∞ <åã≤Î ^Õ=Ùxx – Ñ¨kÜ«∞= ÉèÏQÆO|∞ 4. r=O|∞ „¿Ñ=∞#∞ – *Ë=ñ QÆeOæ K≥_∞» – áê=<å`«‡#∞ =∂ÔH· – ÑÖÑ≤uq ´
^Õ=Ùxq – Ñ¨~=° ∂`«‡ n"≥#Å#∞ ÉÁO^Œ∞ñ_ô II^Œâ=◊ ∞II n"≥# ÖË_∞» ~Ô – \Ï¡=iOÑ¨#∞ =∞=Ú‡ – h q=∞ÖÏ`«‡ "å – xx QÆ∞=∞‡
3. „Ñ¨^äŒ=∞ Ñ¶¨ÅO|∞Å∞ ^Õ=Ùxq – qk`«O|∞QÍ hÜ«∞ =∞k <≥OK«∞ñ_ô ´ iOK«∞ IIã¨∞uÎ Ü«ÚII
ã¨^=Œ ∞Å Ç¨Ï$^ŒÜ∞« =ÚÅ#∞ ÉÁOkÜ«Úñ – „Ñ¨^=Œä ∞ ÉèÏQÆ=Ú <≥Å¡ q_»ñnã≤ÜÚ« 5. #~°∞Å‰õΩ q"≥∂K« – #=Ú QÆÖæ̌ áêÑÖ|∞Öò – ÑïÇ¨~° =∂Ü≥∞ñ QÆ$ –
– =Ú^Œ=Ú# ^Õ=ÙxHõiÊOK«∞ñ_ô – ã¨^ŒÜ«Ú n"≥#ÖÁO^Œ ã¨=∞‰õÄ~°∞Ûñ_ô áê™ê^è#Œ =ÚÖò ´ ^˘iÔH "≥∂H∆ÍOâ◊O|∞ – ã≤~ú =° ∂Ü≥∞ "Õ∞=Ú h – H˘~°̂Hq∞
II^Œâ◊=∞II `ÕQÅÆ =Ú – ÑïÑ¨Ó~°‚ [#HÍ IIã¨∞uÎ Ü«ÚII
4. PHõã¨Ñ¨Ù "åHÕ_»¡ qÑ¨C^Œ∞#∞ – JkèHõ Hõ$Ñ¨Å#∞ QÆ∞=∞‡iOK«∞^Œ∞#∞ ´ q∂ 6. =∂ÔH· "å_»∞H˘<≥_ç – ~°∂HõÖò =º~°÷O |QÆ∞#∞ – hÔH· Ü«∞Ñ¨CQÆ xK«∞Û – xdÅ
Hõ+Ñì̈ Å¨¶ =ÚÅ#∞ nqO`«∞#∞– cèH~õ ° <åâ◊O|∞ñ ^˘ÅñyO`«∞#∞ – q∂ HÍ#O^Œ =ã¨∞Î=ÙÅ∞ ´ NHõ~°O|QÆ∞ x`«º – „âı+ª̈ ^èŒ#xkèÜ≥ÿ∞ ÃÑ· – Ö’HõO|∞ #O^Œ∞O_»∞
^Õâ◊ q∞`«∞Î #x – NHõ~∞° O _≥ÇÏ¨ Ÿ"å ÃãÅ qK≥Û#∞ II^Œâ=◊ ∞II – Ö’ÑÖ|∞ ÖËHõ IIã¨∞uÎ Ü«ÚII
201
434 qâı+¨ ã¨=∞Ü«∞=ÚÅ∞ q"åÇ¨Ï=Úqâı+¨ ã¨=∞Ü«∞=ÚÅ∞ 435
7. r=O|∞ =ã¨∞=Î ÙÅ∞ – „âıÜ∞« ã¨∞û ^•# ã¨fi– ÉèÏ=O|∞ â◊HÜ
Î˜ Ú« – ÉèÏQÆºO|∞Å∞ 574 ¢ÔH·ãÎ̈= ^•`«$`«fi=Ú
´ h=Å#<Õ ÅÉèºí "≥∞ÿ "≥ÅÜ«ÚK«∞#flq – h "åã¨"∞Õ =∂‰õΩ – x`åº#O^ŒO|∞
~å –<å^è<Œ å=∞„H˜Ü∞« (KåÜ«∞ :Éè[í # KÕÜÚ« q^è=Œ Ú) `å – J@
IIã¨∞ÎuÜ«ÚII – =ÚOQÆ=¸i ^Õ=^•ã¨∞
WK«∞Û#\ì̃ q^è=Œ Ú `≥eÜ«∞O_ç – „Ñ≤ÜÚ« ÖÏ~å q∂~°∞ – ÃÇÏK«∞Û á⁄O^Œ∞
573 ¢ÔH·ãÎ̈= ^•`«$`«fi=Ú q^è=Œ Ú Wk #∞O_ç ´ Ñ¨ÙK«∞ÛH˘#∞@ Hõ#fl <≥ÑC¨ – _çK∞« Û@ÜÕ∞ Hõ_∞» ^è#Œ º`«
~å –â◊OHõ~åÉè~í }
° =Ú (KåÜ«∞ :ÜÕ∞ã¨∞<å=∞OÉˇuÎ áê_»∞^Œ=∞) `å – J@ Ü«∞x – ÃÇÏK«ÛiOz K≥Ñ¨ÊÖË^• – ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨Éèí∞ =á⁄ãÎ̈Å∞Å‰õΩ IIxK«∞ÛII
^•`«$`«fi=Ú#∞ QÆey ÃÑ~°∞QÆ∞^Œ=∞ ´ ^è#Œ =Ú – ^è•„u ^Õ=Ùx ^ŒOK«∞ <≥é∞ 1. â◊HÎ̃H˘Åñk ^•# q∂Ü«ÚO_ç – ™È^Œ~°∞ÖÏ~° – ÉèíHÎ̃H˘Åñk Ñ¨~°∞Å H©Ü«Úñ
QÆ∞^Œ=∞ II^•`«$II _ç´ â◊HÎ̃ ÖË^Œx ™ê‰õΩ K≥Ñ¨ÊHõ – ã¨}QÆ ˆHq∞Ü«Ú ã¨~°QÆ „â◊^•ú – ã¨HÎ̃`À ¿Ñ^ŒÅ‰õΩ
1. â◊H˜ÎH˘Åñk HÍ#¯ÅiÊO`«=∞ ´ =∞# – Éèí∞H˜Î#∞O_ç H˘O`«ñ nÜ«Ú^Œ=∞ xK«∞Û@ – Ü«ÚHõÎ =∞x ÉèÏqOz =∞kÖ’ IIxK«∞ÛII
II^•`«$II 2. huÉ’^èŒÅ∞ KÕÜ«Ú"åiH˜ – É’^èŒ‰õΩÖˇ·# – xYÅ áêÅ‰õΩÖˇ·# "åiH˜ ´
2. ãÖ`À+¨=ÚQÆ xÜ«∞º ™êQÆ∞^Œ=∞ ´ =∞# – ã¨ûO`«\ `˜ Àñ *ËÜ∞« <ÕQ∞Æ ^Œ=∞ P`«∞~°=Ú`À hÜ«∞=Öˇ#x – Ü«∞#∞Éè=í =ÚQÆÅ g∞~°ÖÅˇ ~¡ ∞° – KÕ`∞« ÖÏ~° hÜ«Ú
II^•`«$II _»Ü«∞º – „Ñ‘u `À_»∞#∞ "å~°"å~° IIxK«∞ÛII
3. QÆ~°fiÑ¶¨∞#=ÚÅ∞ g_ç Ü«∞iÊO`«=∞ ´ Ü«Úifi – ã¨~°fi =∂Ü«∞#^ŒOK«∞ 3. PÅÜ«∞ Hõ$`«º=ÚÅ∞ [iyOK«∞ –Ü«∂[‰õΩñ _≥ÑÙ¨ _»∞ – <åÅÜ«∞O|∞=Å#
<ÕiÊO`«=∞ II^•`«$II rqOK«∞ ´ „áêÅ∞=∂ÅHõ Ñ¨xx *ËÜ∞« ñ |~°óQÆ q∂ Ü«∞~°Ê}Åñ QÍ#¯Å –
4. ãÖÑ¶∞¨ ¿ã=‰õΩ ™⁄=Ú‡ ã¨=∞‰õÄ~°=Î ∞ ´ „H©ã∞¨ Î – ãÖÑ¶∞¨ Ü«∞Hõ¯é Åxfl f~°∞Û^Œ=∞ |Å=O`«=Ú ÖËHõ q∂~°∞ Ñ¨Å∞q^èOŒ |∞ xÜ«∞º "≥^‰Œ Ωõ _ç IIxK«∞ÛII
II^•`«$II –|#º<£ *’ã¨Ñ¶π
5. „ÑüÜ«∂k"å~° q∞k =∞k #∞O`«=∞ ´ nx „Ñü ãÖÑ¶¨∞ã¨∞÷ñ_»∞ KÕÜ«∞
É’kèO`«=∞ II^•`«$II 575 ¢ÔH·ãÎ̈= ^•`«$`«fi=Ú
6. qkèñ ^ŒÅñz ^Œ∞~°ƒÅ∞Å ~°H˜∆O`«=∞ ´ ãÖÑ¶¨∞ – q^èŒ"åo ^•#=Ú`À ~å –™œ~å¢+ì̈ (KåÜ«∞ :=∞#™ê#O^Œ=Ú ÉÁO^Œ∞@Hõ#fl#∞) `å – Pk
^Œi≈O`«=Ú II^•`«$II
ãÖ`À+¨=Ú`À xK≥Û_»∞ "åix – <≥O`À ^Õ=Ùñ_»∞ „¿Ñq∞OK«∞<£ ´ qO`«QÆ
7. k‰õΩ¯ÖËx [#∞Å nqO`«=∞ ´ "åi – Ü«∞Hõ¯éÅÖ’ "Õ∞Å∞ñ QÍqO`«=∞II^•`«$II
=Åã≤# –^ŒO`«Ü«Ú <˘ãÖQÆ∞#∞ – q#Ü«∞ =∞#ã¨∞QÆÅ – qâßfiã¨∞Å‰õΩ#∞
8. Ñ¨ÙK«∞ÛH˘#∞@HõO>ˇ xK«∞Û^Œ=∞ ´ =∞éÅ – xK«∞Û `«O„_çH˜ ã¨∞`Î ∞« Å xK≥Û^Œ=∞ IIãÖ`À+¨=Ú`ÀII
II^•`«$II
1. J`åºã¨HÎ̃`À #kèHõ„¿Ñ=∞`À – #O^èŒHÍ~° [#∞ ÅO^Œé‰õΩ ´ ã¨`«º ã¨∞"å~°Î#∞
9. "≥^[Œ e¡ Ü«∞aè=$kÌ á⁄O^Œ∞^Œ=∞ ´ "≥∂Hõ∆ – Ñ¨^=Œ Ù Å#∞ Éèqí OÑ¨ñ |~°∞y_»∞^Œ=∞ – *Ï\ÕK«∞@ÔH· – ã¨``« =« Ú kiÔQ_»∞ – ã¨^∞Œ ƒù‰Ωõ ÅÎ ‰õΩ IIãÖ`À+¨=Ú`ÀII
II^•`«$II
2. "Õ^"Œ åHõº=Ú#∞ "Õ~∞° "Õ~∞° „QÍ – =∂^Œ∞Å #∞O_≥_∞» ÉÏÅ∞~°‰Ωõ ´ ™ê^è∞Œ Å∞
10. =iúe¡# H˘Åk K≥e¡O`«=Ú ´ Ö’Hõ – =º~°÷ Y~°∞ÛÅ<≥Å¡ =∞o¡O`«=∞ II^•`«$II
– "≥∂~°Î „Ñ¨HÍâ◊=Ú „Ñ¨Éèí∞x ã¨∞ – É’^èŒÅ∞ <ÕÔ~Ê_ç – ã¨[˚# ¢ÔH·ãÎ̈"Àáê^è•ºÜ«ÚÅ‰õΩ IIãÖ`À+¨=Ú`ÀII
202
436 qâı+¨ ã¨=∞Ü«∞=ÚÅ∞ Hõ$`«[`˝ å~°Ê}Å ÑÖ_»∞QÆ 437
3. kÔH¯=fi~°∞ ÖË‰Ωõ O_≥_ç n#∞Å – `«‰Ωõ ¯= Åxfl\˜ñ n~°∞Û@ÔH· ´ xHõ¯Ñ¨Ù ~°H}
∆õ
– x^Œ~ú Ö° ’ #Å∞ – „Ñ¨H¯õ ÅÖ’ñ „|Hõ – \ÕK«∞@ H˘éÔH· IIãÖ`À+¨=Ú`ÀII
Hõ$`«[`˝ å~°Ê}Å ÑÖ_»∞QÆ
4. WÜ«∞ºO_ô q∂ H©Ü«∞O |_»∞ #x – ~ÚÜ«∞ºOQÆÅ „Ñ¨Éèí∞ ÜÕ∞ ã¨<≥#∞ ´ 577 L`«û= H©~#Î°
WÜ«∞ºk =∞~°∞=Hõ – =∞kx #∞OK«∞H˘x – ~ÚÜ«∞º=Öˇ#∞ =∞# – ~¸=ÙÅ ~å –[O~°≠∂\˜ `å – UHõ
xñHõ#∞ IIãÖ`À+¨=Ú`ÀII
Ñ¨~=° ∞ `«O„_ç x#∞fl "Õ∞ q∂ – Ñ¨~ã° ¨ HÍÅ=Ú ´ ã¨fi~°=Ú ÖˇuÎ ~ÚOÑ¨Ù
5. ÉèíHÎ̃QÆey „Ñ¨Éèí∞ Ñ¨x H˜K«∞Û@ |Ç¨ï – Ü«ÚHõÎ =∞@OK«∞ #∞ –^•~°`«`À ´ QÍ#∞ – ã¨‡~°}ñ *Ë`∞« =Ú IIÑ¨~=° ∞II
â◊H˜ÎH˘Åñk =∞# Éèí∞H˜Î #∞O_ç Ü«∂ – ã¨H˜Î`À x~°`«=Ú – xÜ«∞º =Öˇ#∞
1. x~°∞Ñ¨=∂# ^Õ= x#∞fl – x~°`« „¿Ñ=∞`À ´ Ç¨Ï~°∞=ÙQÍ #∞uO`«∞ "Õ∞=Ú –
IIãÖ`À+¨=Ú`ÀII
Ç¨Ï~°û ~°==Ú`Àñ II|~°=∞II
– "≥∂K«~°¡ ~åÑ¶¨∞=Ü«∞º
2. J=x ãÖ„Éè=í ∞=ÚÅÖ’# – #=Ñ¶∞¨ oOK«=Ú ´ J=ã¨~=° ÚQÆ h^Œ∞ Ñ¨Å∞‰õΩ
576 We give Thee but Thine own
#=^èiŒ O`«∞=Ú IIÑ¨~=° ∞II
3. "Õ~Ú <åà◊√¡ Ö’Hõ=Ú##∞ – "≥ÅÜ«ÚHõO>ˇ#∞ ´ „âıÜ«∞ "≥ÚHõ¯<åñ_»∞ x#∞fl
1. "Õ∞q∞K«∞Û HÍ#∞HõÖò 4. DÖÏ\˜"åiH˜
– ¿ã= *ËÜÚ« @ IIÑ¨~=° ∞II
h"Õ =∂H˜zÛu ã¨Ç¨Ü«∞q∞K«∞Û@
=∂ Ü«∂ã≤Ü Î ∞« O`« „Ñ¨É∞íè "å ^Œ∂`«Å∞ KÕÜÚ« ¿ã=‰õΩ 4. Lz`«"≥∞ÿ# h QÆ$Ç¨Ï=Ú# – #K«Å ÉèíH˜Î`À ´ ~°∞z~°"≥∞ÿ# h^Œ∞ „¿Ñ=∞
h ^•#"Õ∞ QÆ^•. ã¨=∂#=∞QÆ∞#∞. ~°∞zxE`«∞=Ú IIÑ¨~=° ∞II
2. h =Ùz`«O|∞QÍ 5. áÈ+≤Oz c^ŒÅ<£ 5. =∞#ã¨∞#O^Œ∞ ã¨`º« É’^èŒ – =∞#ã¨¯iOK«∞K«∞ ´ =∞<≥_∞» `«ix q_»=Ú h^Œ∞
=∂ H˜K«∞Û"å_»=Ù ~°H˜∆Oz áêÑ¨ÙÅ<£ – LxH˜Ñ¨@∞ì#∞ IIÑ¨~°=∞II
J#∞ºÅ ‰õΩz`«O|∞QÍ JO^Œi<£ ãÖ~°OHÕ∆ K«∞@ 6. Q˘iÜ«∞ Ñ≤Å¡ Ü≥ÚHõ¯ „¿Ñ=∞ –QÆ∂iÛ ÉèíHÎ̃`Àñ ´ Q˘~°`« ÖËHõ KÕ`«∞ "≥∞Ñ¨Ù_»∞ –
"Õ∞q∞K«∞ÛK«∞O^Œ∞=Ú. N ÜÕ∞ã¨∞ HÍ~°º"Õ∞. Q˘#|∞ QÍ#=Ú IIÑ¨~=° ∞II
3. ã¨~fi° „`« c^ŒÅ∞ 6. <å c^Œ"åiH˜ 7. âßO`«[Å=Ú <˘^ŒÌ =∞=Ú‡ – âßOu Ñ¨~K° ∞« =Ú ´ ãÖ`«`=« Ú#∞ h=Ù
J#flO|∞<˘O^Œ~°∞ hqK«∞Û ^•#=Ú =∞=Ú‡ – ãÖ`«iOK«∞=Ú IIÑ¨~=° ∞II
Hõhflà◊√¡ ~åÅ∞Û „Ñ¨[Å∞ <å H˜`∞« =Î #∞ "åHõº=Ú
8. k#=Ú Åxfl "Õ∞=Ú x#∞fl –n# =∞#ã¨∞`À ´ =#~°∞ =∂x ãÖ`«ã=¨ Ú#
J<Õ‰õΩÅ∞O^Œ∞~°∞. N ÜÕ∞ã¨∞ K≥ÃÑÊ#∞.
– qeÜ«∞O "åÖÏ¬ Ç¨Ï∫
– q#u KÕ`∞« =Ú IIÑ¨~=° ∞II
–Ü≥∞+¨Ü«∂ g~°=∂iì<£
203
438 qâı+¨ ã¨=∞Ü«∞=ÚÅ∞ Hõ$`«[˝`å~°Ê}Å#ÑÖ_»∞QÆ 439
578 Hõ$`«[`˝ å~°Ê}Å∞ 580 „Ñ¨^=Œä ∞ Ñ¶Å¨ =ÚÅ∞
~å –Ç≤ÏO^Œ∂™êÎx Hõ#fl_» `å – u„â◊*Ïu UHõ ~å –â◊OHõ~åÉè~í }
° =Ú (KåÜ«∞ : ÜÕ∞ã¨∞x „¿Ñ=∞#∞ U=∂~°‰#õ ∞) `å – Pk
h ^èŒ#=Ú – h Ñ¶¨∞#=Ú – „Ñ¨Éèí∞ ÜÕ∞ã¨∞^Õ – h ^Œâ◊=∞ ÉèÏQÆ=Ú hÜ«∞ – ™ê~°fi[QÆuH˜ ãÖ~°Hõ∆‰õΩ_»∞ –™êfiq∞ Ü≥∞Ç¨ÏŸ"åÜÕ∞ QÍ^Œ ´ ^è•~°∞}© ã¨÷ex
"≥#∞n`«∞"å II ^è#Œ ^è•#º=ÚÅ#∞ ñ – ^˘e ^•#=Ú – `«#H©Ü∞« QÆ~å^• II™ê~°fi[QÆuH˜II
1. ^èŒ~°Ö’# ^èŒ#^è•#º=ÚÅ hÜ«∞QÍ – Hõ~°∞}Õz HÍáê_ç ~°H˜∆OÑ¨QÍ Ñ¨~°Ö’Hõ
<å^è∞Œ O_»∞ hH©Ü∞« QÍ – =∞i ÜÕ∞ã¨∞ H˘~°HÜ © ∞« "≥#∞n`«∞"å II 1. P^•=Ú#∞ „Ñ¨É∞íè „Ñ¨^=Œä ∞ Ñ¶Å¨ O|∞QÆ – P^Œ~≈° =ÚQÍñ =∞#H˜_Q≥ Í ´ Pk
ãÖÉè=í Ùx Hõu "≥∂^ŒO|∞# – ¿ã^Œº Ñ¶Å¨ O|∞Å∞ – `Õ=Å^• II™ê~°fi[QÆuH˜II
2. áê_çÑO¨ @Å∞ „Ñ¨É∞íè =Ù hH©Ü∞« QÍ – ‰õÄ_»∞ QÆ∞_»Å¤ ∞ h‰õΩ ^ŒÜ∞« KÕÜ∞« QÍ "Õ_O» QÍ
„Ñ¨Éèí∞ ÜÕ∞ã¨∞ <å=∞O|∞#∞ – QÆ_»∞"ÕÅ „Ñ¨Éèí∞H©Ü«∞ <À ¢ÔH·ãÎ̈"å II 2. HÍ#∞HõbÜ«∞~Ô =∂x`«∞ÖÏ~å – Hõ#º‰õΩ=∂~°∞x Éèlí ~ÚOÑ¨<£ ´ =∂#=
3. "≥Å∞QÆ∞ h_»Å∞ QÍe =~°¬O|∞Å∞ – HõeyOK≥ „Ñ¨É∞íè h‰õΩ Lz`«O|∞QÍ! Ñ¨Ù#~°∞`å÷# =∞Ç≤Ï=∞Ö’ – =∞# „Ñ¨^äŒ=∞ Ñ¶¨ÅO|`«_Ò~° II™ê~°fi[QÆuH˜II
"≥eyOK« ^èŒ~°ÃÑ·x „Ñ¨Éèí∞ <å=∞=Ú – Hõeq∞H˘Åk „Ñ¨Éèí∞# HõiÊOÑ¨"å II 3. LÉèíÜ«∞[QÍÅ ã¨~Àfi#fl`«∞ _®Ü«∞<Õ – â◊√ÉèíHõ~°∞ _»# <˘Ñ¨C#∞ QÍ^≥ ´
4. HõeyOK≥ ã¨HõÅO|∞ ã¨=∞$kúQÍ – `˘ÅyOK≥ Ñ¨Å∞ÉÏ^èŒ Éèíi`«O|∞Å∞ „Ñ¨Éèí∞x ¿Ñ~° q∂ Ñ¨~°"≥∂`«Î=∞=∞ø „Ñ¨^äŒ=∞ Ñ¶¨ÖÏ^Œ∞Å∞ ~Ú@`ÕÔ~ II™ê~°fi[QÆuH˜II
|eÜ«∂Ü≥∞ h áêÑ¨=ÚÅ Hˆ ã¨∞"Õ – K≥Å∞=OQÆ „Ñ¨É∞íè H©Ü∞« zOuO`«∞"å II –|O_®~°∞ ã¨∞*Ï˝#=Ú
– ÉÁO`å ã¨=¸ÜÕ∞Å∞
579 Hõ$`«[`˝ å~°Ê}Å ÑÖ_»∞QÆ 581 HÀñ`« Ü«∞[=∂#∞ñ_»∞

~å –=ÚMÏi `å – Pk ~å –aÅÇ¨Ïi (KåÜ«∞ : ÜÕ∞ã¨∞ <å^èŒ Hõ^ä• ã¨∞^è•~°ã¨ q∞kQÀ) `å –„uÑ¨Ù@
Uk ãŸ∞_» – ÜÕ∞k h – =∞kx *ËãH≤ ˘x# „Ñü# ÜÕ∞k h"˘ãÖQÆ∞ HÍ#∞
– H˜kÜ≥∞ `«~∞° }q∂Ü«∞~°=Ú‡ II HÀñ`« Ü«∞[=∂#∞O_» ™ÈÎ„`«=Úñ – QÆ∂i‡`À <˘#iO`«∞=Ú ´ „Ñ‘u q∂~°
1. J#fl =¢ãOÎ̈ |∞ ezÛ – Ü«∂Å∞ a_»Å¤ ##∞„QÆÇÏ≤ Oz Ü«∞xfl =ã¨∞=Î ÙÅ xzÛ QÆ =∂^Œ∞ á⁄Å=ÚÅ∞ – ÃÑiy ÑÖ_≥#∞ QÍ=Ù#ñ IIHÀñ`«II
– Ü«Ú#fl <å HÔ ^Œ∞~°∞HÍ#∞ IIˆHkII 1. h^Œ∞ ¿ã=‰õΩÖˇ#· "å~°Å∞ – xO_»∞ "≥∂^Œ=Úñ <˘O^Œ∞K«∞ ´ h ^ŒÜ∞« <˘Hõ
2. "åºkè ÉÏ^èŒÖÁOk#Ñ¨Ù_»∞ – â’^èŒ#O|∞ Å_»i#Ñ¨Ù_»∞ Uk Ü≥∞Ñ¨C_»=ã¨~°O ÜÕ∞ \˜ „QÍã¨=Ú – h k#O|∞# QÍO`«∞~°∞ IIHÀñ`«II
|k – Ü≥ÚãÖy Ü«∂kiOzu IIUkII 2. q`«∞HÎ ÍÅ=Ú HÀñ`«HÍÅ=Ú – q=∞Å"≥∞#ÿ `«ÅOÑ¨ÙÅ∞ ´ z`«=Î Ú#ñ |∞\Õì z
3. =∞#ã¨∞ âßOuÖËHõ h=Ù – =∞kx ÉÁQÆÅ∞K«∞O_» Ez Hõ#x q#x „¿Ñ=∞ =∂Hõu Hˆ =∆ ∞ "≥Úã¨ñyu ~°HH∆õ Í IIHÀñ`«II
EÑ≤ – HõxHõiOz#\ì̃ „Ñ¨É∞íè x IIˆHkII
3. "Õãq¨ x Éè∞í q "Õ∞=Ú <å\˜# – q`«#Î O |u~°=∞º"≥∞ÿ ´ ÉèÏã¨∞~°O|QÆ∞ Ñ¨KÛ«
4. áêÑ¨=∞O^Œ∞ Ñ¨_ç<å_»∞ – ^•Ñ¨Ù*Ëi xÅ∞Ñ¨ÖË^Œ? HÍÑï=Öˇ x#∞fl QÍz
Ü≥∂Ñ≤H`õ À #_»∞Ñ¨Ö^Ë Œ IIUkII "≥ÚHõ¯~Ú – |Ü«∞Å∞=_≥ xk z„`«=Ú IIHÀñ`«II
5. Uq∞ ^•z<å"À ãŸ∞_»! – Uq∞ `≥zÛ<å=Ù <Õ_∞» ? h =∞#ã¨∞ xO_» 4. [Å ã¨=∂kèx "≥_e» K«H¯õ ñQÆ – |Å=Ú`À h yO[Å∞ ´ |Å∞ñ_»∞ ^Õ=Ùx
„¿Ñ=∞Ü«Ú#fl – #kÜÕ∞ <å‰õΩ "Õ#"ÕÅ∞ IIUkII – K≥\ ì̃ ÉèÏ#∞=¸iÎ â◊HÎ̃ KÕ`«#∞ – ÉÏQÆ∞QÆ#∞ Ñ¶ë~ÚOK≥#∞ IIQÀñ`«II
204
440 qâı+¨ ã¨=∞Ü«∞=ÚÅ∞ Hõ$`«[˝`å~°Ê}Å#ÑÖ_»∞QÆ 441
5. P „Ñ¨HÍ~°"∞≥ h^Œ∞ <å=∞=Ú – #O^Œ∞ HÍÅ=Ú KÕã≤ ´ Ü«∂ „Ñ¨[Å∞ ^ÕÇÏ¨ =ÚÅ∞ 2. ^Œ∞i`«=Ú ÅO^≥ – ^Œ∞~°æu #∞#fl h – ‰õΩ~°∞`«~° „¿Ñ=∞#∞ – |~°=∂~°÷
=∞Ç≤Ï=∞#∞ – #O^Œñ *ËÜÚ« =Ú ~°HH∆õ Í IIHÀñ`«II q∂Ü«∞#∞ ´ =~°Ñ¨Ù„`«∞ <˘ã¨ñQÆñ_≥ – =O^ŒhÜ«Úñ_»∞ „Ñ¨Éèí∞ – =∞i=∞i
6. HÀñ`« HÍ~°º=Ú=Å¡ QÆ∂_»#∞ – ‰õÄi‡KÕ h a_»Å¤ ∞ ´ h`«∞Å#∞ <Õ~fi° OQÆñ „"≥Ú‰õΩ¯ =∂ – Ñ¨~"° ∂≥ Ñ¨HÍix II#∞uII
*ËÜÚ« =Ú – „Ñ‘uQÆÅ =∂ ~°HH∆õ Í IIHÀñ`«II 3. r==Ú *Ï˝#=Ú – r==Ú <˘ãÖQÔ _»∞ – áê=<å`«‡#∞ hÔH· – ÑÖÑ≤#
^Õ=Ù _»∞ ´ Hˆ =Å ^À+¨ ã¨fi –ÉèÏ==Ú =∂~°Ûñ_≥ – ¿ã= *ËÜÚ« =∞ h"å –
7. ^Œ∂`« ÅO`«º k#O|∞#O^Œ∞# – HÀñ`« QÀÜ«Ú^Œ∞ ~°O`«@ ´ <å `«~∞° } áê=#=¸iÎH˜ II#∞uII
=Ú# QÆ∞~°∞QÆ∞ ÅxflÜ«Ú – #yflÖ’ñ |_»"`·≥ ∞« ~°∞ IIHÀñ`«II
4. Hõ~=° ÚÅ∞ Ñ¨^=Œ ÚÖò – Hõ#HÍ^Œ∞ ÅxflÜ«Ú – ã¨fi~°=Ú#∞ z`«=Î Ú – ã≤~÷ =° ∞QÆ∞
8. Ö’Hõ=∞O^Œe QÍe "å#Å – Ö’#∞ "Õ∞ q∞ñHõ #∞O_»Hõ ´ <åHõ=∞O^Œ∞# „¿Ñ=∞Ü«Ú ´ =∞i h^Œ∞ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« =Ú – Ñ¨~=° ∂`«∞‡ ¿ã=ÔH· – ÑïÑ¨Ó~°=‚ ÚQÆ
^ŒO„_ç q∞O@#∞ – <ÕH=õ ÚQÆ rqO`«∞=Ú IIHÀñ`«II xzÛ – „Ñ¨}∞uOK«∞ =∂Ü«∞#<£ II#∞uII
9. h=Ù <ÕiÊ# Ü«∞>Ë¡ "Õ∞ q∞Å – x#∞flñ „|uk#=∞O^Œ∞#∞ ´ r=<ÀáêÜ«∞OÑ¨Ù – =O`«QÍx Ñ¨~°^Õt
Éèí∞HÎ̃x – ^Õ=, "Õñ_»ñQÆñ *ËÜ«Úq∂ IIHÀñ`«II 583 HÀñ`« ÑÖ_»∞QÆ
10. "Õ∞W# <Õñ É’+≤OK«∞ ##fl – áê#=ÚÅ<Õ "Õñ_»Hõ ´ *Ï#∞QÍ <å`«‡Å‰õΩ<Ò ~å –â◊OHõ~åÉè~í }
° =Ú `å –Pk
Éè’ – [#=Ú "Õñ_»ñ hÜ«Úq∂ IIHÀñ`«II
Ü≥∞Ç¨ÏŸ= ã¨xflkèx – h ™ÈÎ„`«QÍ#=Ú`À ´ =∞Ç¨ÏŸÑ¨HÍ~°∞#‰õΩ – =∂#∞QÆ
11. =ã¨∞^èŒ x#∞ñ „ÉÏi÷OK«∞ [# r – =OÑ¨Ù ~˘>ˇì=Ù h"≥QÍ ´ J#∞=Ù #~°Ê} ã¨=∞iÊOK«∞ñ_ç IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ=II
<å^Œ~°}O|∞ Éèí∞HÎ̃x – Ü«∞QÆ∞=Ú =∂ H˜Å <≥Ñ¨C_»∞<£ IIQÀñ`«II 1. „Ñ¨Éèí∞ =_»∞QÆ∞ #~°Ê}Å∞ – „¿Ñ=∞ Hõ$`«[˝`«Å∞ ´ JÉèíÜ«∞ „Ñ¨^è•#=ÚÅ∞ –
– Hõ_çÜ«∞O QÍ„aÜÕ∞Å∞
qÉè∞í #‰õΩ xÜ«Úºñ_»∞ qiqQÆ#∞ IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ=II
2. iHõÎÇ¨ÏãÎ̈=ÚÅ`À – ~å=Å^Œ∞ ã¨xflkèH˜ ´ ÉèíHõÎ=`«ûÅ∞#‰õΩ – â◊HÎ̃H˘Åñk
582 =O^Œ<å~°Ê}=Ú q∂ ~°iÊOK«∞ñ_ç IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ=II
~å –Ç¨ÏiHÍOÉè’l `å –Pk 3. â◊$OQÍ~åÅÜ«∞ q∂ÅÖ’ñ – á⁄OQÍ~°ñ QÆ@∞ì@‰õΩ ´ |OQÍ~°∞ "≥O_ç Ü«Ú#∞
#∞u ¿ãÜ«∞#∞ ÖË"Õ – Ü≥∂ =∞#™ê – #∞uñ*ËÜ∞« #∞ ÖË"Õ ´ H˜u∆ x kqx – – ÉÏQÆ∞QÆ xÜ«Úºñ_ç „Ñ¨Éèí∞¿Ñ~° IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ=II
Ç≤Ï`«=∞uñ „É’K≥_ç – ã¨∞`«∞x [#‰õΩx – â◊√^•ú`«∞‡xñ „^Õº‰õΩx II#∞uII 4. =~°∞=∂#=ÚÅKÕ`« – "åOzèOÑ¨ =Å^ŒO_ç ´ QÆ∞~°∞ <å[˝ K˘Ñ¨C##∞ –
1. ã¨∂~°∞ºx HÍOu – ™⁄OÑ¨QÆ∞ ÑÖ@Å∞ – ã¨∞HÍÅˆH∆=∞=ÚÖò – â’aèÅ∞ qiqQÆ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« =Ú ÅiÊOK«∞ñ_ç IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ=II
ˆQÇ¨Ï=Ú<£ ´ P~°º ™êOQÆ`«º=Ú – <≥·â◊fi~°º=ÚÅ xÅ – ##∞ÉèíqOÑ¨"≥ h"å – 5. Ü≥∞Ç¨ÏŸ= [#∞ÖÏ~å – ~ÚÜ«ÚºO_ç =∞#™ê~° ´ Ü≥∞Ç¨ÏŸ= ~ÚzÛ #k –
Ü«∂_è∞» ºx ¿Ñi‡x II#∞uII ÜÕ∞ã¨∞# Hõ~Ê° } K≥eO¡ `«=Ú IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ=II
– QÆ∞O*Ï "≥OHõ@~°`«fl=Ú
205
442 qâı+¨ ã¨=∞Ü«∞=ÚÅ∞ PÅÜ«∞ „Ñü+¨ì 443
PÅÜ«∞ „Ñü+ª̈ 3. x~°‡Å"≥∞ÿ# ã¨∞"å~°Î#∞ É’ – kèOÑ¨QÆ ™êÜ«∞=Ú *ËÜ«Ú@‰õΩ ´ É’^èŒ‰õΩ Öˇ·#
ã¨∞"åiÎ‰Ωõ Å – É’^è#Œ ∞ <å@QÆ *ËÜÚ« @‰õΩ IID QÆ∞_çII
584 „Ñ¨É∞íè "å x#∞fl ã¨∞uÎ O`«∞=Ú 4. „áê~°÷# qâßfi™êÜ«Ú`«=∞ø – ÉèíHÎ̃x <ÕÔ~Ê_ç xÅÜ«∞=ÚQÆ ´ Éèí‰õΩÎÅ∞ ^Õ=Ùx
~å –Ü«∞^Œ∞‰õΩÅHÍOÉè’l (KåÜ«∞ : `«#∞=Ù <åkkQÀ) `å –„uÑ¨Ù@ ã¨xflkèÖ’ – ÉÏQÆ∞QÆ ã≤÷~°Ñ¨_» *ËÜ«Ú@‰õΩ IID QÆ∞_çII
ã¨∞Îu~ÚO`«∞"≥∂ „Ñ¨Éèí∞"å – â◊√Éèí=∞ø h k#=Ú# – Ñïâ◊√^Œú=∞QÆ∞ h 5. D Ñ¨@} ì =Ú# "≥Å∞QÆ∞@‰õΩ – D „Ñ¨[ÅO^Œi ~°H} ∆õ ‰õΩ ´ D QÆ∞_ç ~¸
<å=∞=Ú ´ QÆ`H« ÍÅ=Ú# h=Ù – Ñü`«∞Å =∞QÆ∞ =∂‰õΩ – Ju^ŒÜ∞« `Àñ ã¨Éíè |ÅÑ¨_∞» K«∞ – ™êQÆ∞K«∞ =$kúx *ˇO^Œ∞@‰õΩ II D QÆ∞_çII
*Ëã#≤ – Ü«∞xfl "Õ∞Å∞Å∞ ^ŒÅñz IIã¨∞uÎ II
6. ÉÏÑ≤Îã¨‡=Ú x~åú~°}Å∞ – „Ñ¨Éèí∞ Éè’[# ãÖ™ê¯~°=ÚÅ∞ ´ ÉÏQÆ∞QÆ
1. Z#fl â◊Hºõ =ÚQÍHõ – Ü«Ú#fl =∞Ç≤Ï=∞`À "≥Å∞ñQÆ∞ – K«∞#fl h Ñ¨^Œ ã¨xflkè<´£ [~°∞QÆ∞K«∞O_»∞@‰õΩ – ÉèHí xÎ̃ ÃÑOá⁄kOK«∞@‰õΩ IID QÆ∞_çII
ã¨#∞fl`å`å‡ "Õ∞=Ú – P`«‡`À ã¨`«º=Ú`À – x<åfl~åkèOK«∞`«=Ú ~¸ –
K≥<Òfl h QÆ$Ç¨Ï=∞O^Œ∞ IIã¨∞uÎ II 7. `«O„_ç ‰õΩ=∂~° â◊√^•ú`«‡‰õΩ – `å=ÙQÆ h QÆ∞_çÜ«ÚO_»∞@‰õΩ ´ „`Õ‰õΩx n"≥#
=~°¬=ÚÅ∞ – nxÃÑ· x~°`=« Ú ‰õΩiÜ«ÚQÍHõ IID QÆ∞_çII
2. WK«@ h "åHõº=Ú – #∞z`«sux Kå@ – h ¿ã=‰õΩÅ #O^Œé˜<£ ´ –ã≤. ZO. ~°á¶êÜÕ∞Å∞
â◊√zÜ«∞ø h Ü«∂`«‡`À – ÑïÑ¨Ó~°‚=ÚQÆ xOÑ≤ – „Ñ¨K«∞iOÑ¨#∞ â◊HÎ̃ – #kèHõ
=ÚQÆ x=Ú‡IIã¨∞uÎ II 586 =∞Ok~å~°Ê}=Ú
3. ÉèíHÎ̃`À h [#∞Å∞ – Ü«ÚHõÎ=ÚQÆ x#∞ "Õñ_» – â◊HÎ̃ "åi H˜"≥∞‡Ñ¨Ù_»∞ ´ =ÚHÎ̃
HÀã¨=Ú x<åfl – ã¨HÎ̃`À „áêi÷OÑ¨ – ~°HÎ̃`À qx "åi – HÍ#O^Œ=Ú#∞ QÆ∂~°∞Û ~å –Ü«∞^Œ∞‰õΩÅHÍOÉè’l (KåÜ«∞ : ÃÑ#· "≥∞Ü
ÿ Ú« <åfl#∞) `å –Pk
IIã¨∞ÎuII Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å h =∞Ç≤Ï=∞ ãÎ̈==Ú – ÜÕ∞ã¨∞x ã¨∞O^Œ~° =∞Ok~°=Ú – Wk
4. [#Hõ ‰õΩ=∂~å`«‡ – Å#∞ ^Õ= h HÔ Ñ¨C – _≥#ÖËx ã¨∞uÎ HõÅ∞æ#∞ ´ P#Ü«∞=Ú Ü≥∞O`À x`«º â◊√ÉèíHõ~°=Ú ´ ™êÇ¨Ïã¨=Ú# ¢ÔH· – ãÎ̈"åo `À_»#∞ – ¿ãflÇ¨Ï
"Õ∞q∞ÅÖ’ – H˘xÜ«∂_»∞@‰õΩ x#∞fl – Ñ¶∞¨ #∞ñ_® n"≥# =∂ÃÑ· – ‰õΩ=∞‡iOÑ¨Ù=Ú =∞=∞~° h – t+¨µºÅ∞ xÑ¨Ù _ô – ˆQÇ¨Ï=Ú#‰õΩ Éèí –HÎ̃x *Ëii h – ÉÏÇ¨ï
"ÕQÆ IIã¨∞ÎuII –a.W. ^Õ=~åA |Å=Úñ QÆ – #Ê_» nqOK«∞=Ú IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ"åII
585 PÅÜ«∞ „Ñü+ª̈ 1. PHÍâ◊=Ú h ã≤OÇ¨ã¨# =∞QÆ∞ – #=x h Ü«∞_»∞QÆ∞Å Ñ‘~=°î ÚQÆ – #=∞~°∞
^Õ= h ÔH=fi~°∞ ™ê\˜ ´ h H˘~° H˘Hõ =∞O – k~° "≥Ú#iOK«∞@ – H©
~å –â◊OHõ~åÉè~í }
° =Ú (KåÜ«∞ : ~°O_ç Ü«Ú`«ûÇ≤ÏOz) `å –Pk 1
‰õΩOaèxÖ’ – <ÕiH˜ â◊Hõº=Ú – „áêHõ@"≥∞ÿ##∞ – h 2ã¨^ŒƒùHÍÎ – hHõO|∞Öˇ h
– 3xˆH`«#O|∞Å∞ IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ"åII
D QÆ∞_çÜ«∞O^Œ∞ „Ñ¨"ÕtOÑ¨<£ – ÜÕ∞ã¨∞x aÅ∞=QÆ ~å~°O_ç ´ PÜ«∞# ~åx^≥
n"≥#Å∞ – Pj~åfi^Œ=Ú Å~°∞^ŒQ∞Æ #∞ IID QÆ∞_çII 2. Ñ¨~=° ∞O_»ÅO=ÚÅO ^Œ∞O_ç h – Hõ~∞° }ñ [e¡ ~¸ Ü«∂ÅÜ«∞=Ú – ÃÑx·
1. PHÍ â◊=Ú =∞# ^Õ=ÙxH˜ – J`«∞º#fl`« ã≤OÇ¨ã¨#=Ú ´ áê^Œ=ÚÅ‰õΩ ~¸ ã¨∞„Ñ¨HÍâ◊ =∞OÑ¨"≥ ´ `«~`° ~« =° ÚÅ ¢HÔ · –ãÎ̈= ã¨=Ú^ŒÜ∞« =ÚÅ∞ – qiqQÆ h
– Éè∂í q∞Ü«Ú#∞ – Ñ‘~=°î ÚQÍ <˘Ñ¨C#∞ ã¨∞=Ú‡ IID QÆ∞_çII =∞O – k~° Éèií `«=ÚÖˇ· – z~°HÍÅ=Ú h – ¿ã= Ü≥Ú#~°Ê#∞ – =~°=ÚÅ
x=∞‡x – 4<≥i „ÉÏi÷O`«∞=Ú IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ"åII
2. PÜ«∞# ã¨xflkè HÍOuÜ≥∞ ~¸ – PÅÜ«∞=∞O`«@ xO_»∞H˘#<£ ´ PÜ«∞#
1 2 3 4
Ü«∂`«‡ ã¨Ç¨Ü«∞=Ú# – P~å^èŒ#Å#∞ [~°∞Ñ¨Ù@ÔH· IID QÆ∞_çII Éè∂í q∞Ü«∞O^Œ∞. Ü≥∂QÆº"≥∞ÿ# Éèí‰õΩÎÅ Ü≥ÚHõ¯ ã¨=¸Ç¨Ï=ÚÅ∞. QÆ$Ç¨Ï=ÚÅ∞. ÉÏQÆ∞QÍ.
206
444 qâı+¨ ã¨=∞Ü«∞=ÚÅ∞ Pk"å~°ÑÙ¨ |_ç 445
3. JO^Œ=ÚQÍ#∞ xO^Œ∞Ö’ x – <åfl~åkèOK«∞ „Ñ≤Ü∞« Éè‰í Ωõ ÅÎ – _≥O^Œ=ÚÖË h 4 . #Éèí=Ú <ÕÖˇ_ç `«O„_ç – ~ÚKÀÛ@#∞ – â◊√Éèí"å~°Î É’kèOK≥_»∞ ´ „Ñ¨Éèí∞
=∞Ok~°=ÚÅ∞ QÍ ´ =ÚO^˘#iOK«∞K«∞ñ – ÉÁO^Œ∞QÆ #Å∞ ^≥ã–¨ ÅO^Œ∞ ÜÕ∞ã¨∞ ¿ã=‰õΩÅ∞ – ã¨É‰íè Ωõ =∂k~°∞ ÅQÆ∞K«∞ – ã¨Éíè =$kú <˘OkOÑ¨ – â◊HÎ̃
#∞O_»∞ 1#~° – |$O^ŒO|∞Å∞ ^Œ=∞ – ãÖkÜ«∞=ÚÅ∞ q_ç – ã¨ûæŒ ñ ÉÁO^Œ∞@ "å~°Å H˜zÛ IIÜ«∂eOK«∞II
HÕ^Œ∞~å#∞ h – qOHõ <˘#~°∞Ê=Ú IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ"åII 5. K«∞@∞ì #∞O_≥_∞» #∂à◊Ö¡ ’ – â◊√Éèí "åHõºO|∞ – k@ì=ÚQÆñ „|Hõ\ O˜ Ñ¨ñ QÆñ
4. Ñü`å`«∞‡Öˇ#· \˜ì #~°∞Å – áêÑ¨ ~ÀQÍ^Œ∞Å‰õΩ =∞O^Œ∞ – "≥^‰Œ Ωõ "åi QÆ$Ç¨Ï=Ú# ´ Ñ¨@∞ì QÆÖ_æ̌ "ç åi – |OÑ≤ ~ÚK«Û@#∞O_ç – ^Œ@=ì ∞QÆ∞ h „¿Ñ=∞ñ – ^Œy#@∞¡
#∞O_»∞<£ ´ Ç≤Ï`«=ÙQÆ „H©ã¨∞ÎO – _ô QÆ$Ç¨ÏÑüÜ≥ÿ∞ – „Ñü áêÑ¨Ù# ‰õΩ#∞ – `≥eÑ≤Oz IIÜ«∂eOK«∞II
ã¨``« O« |∞#∞ "å –yfi`«ux aÅ∞K«∞#∞ – q#Ü«∞=Ú`Àñ ^Œ# – Hõ`∆ « ~°HÎõ – Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^èŒ=Ú
=∞Ç¨Ï∫ – +¨^èŒ q∞_ç „áÈ=#∞ IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ"åII
5. ^è•~°∞}˜Ö’ ^Œ∞~å‡~°∞æÅ – ¿ÑÔ~·# QÆ∞_®~°O|∞ÅÖ’ñ – *ËiÜ«ÚO_»∞ ^•x Pk"å~°ÑÙ¨ |_ç
HõO>ˇ#∞ ´ ¿Ñiq∞QÆÅ ~¸ – h ã¨^Œ <åOQÆ} – ^•fi~°áêÅHõ – `«fi=Ú =∂ 588 ãÖÑ¶∞¨ Ñ¨Ù |_ç „áê=ÚYº`«
Hõaƒ# – Éèí∂i ÉèÏQÆº Ñï – Ñ¨Ó~°∞‚Å"≥∞ÿ q– ™êÎ~° âßOu =∞k –
™œYº"≥ÚO^Œ∞^Œ=Ú IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ"åII – Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú KÒ^Œi ~å –Ç¨ÏiHÍOÉè’l `å –Pk
ãŸ∞ÖÏ~å ãÖÑ¶∞¨ OÑ¨Ù |_ç – ãÖÉèOí |∞#‰õΩ <å~°∞=∞_ç ´ ã¨∞Yr=q∞@
587 =∞Ok~å~°Ê}=Ú QÆ<˘æ#∞_ç – KÀ^ŒºOÑ¨Ù Hõ^èŒÅ#∞ q#∞_ç IIãŸ∞ÖÏ~åII
~å –Hõ=∂ã¨∞ (KåÜ«∞ : WkQÀ Q˘éˇÅ] HÍÑï) `å –J@ 1. q^•º~°∞Å÷ ‰õΩ É’^èOŒ |∞ – q#∞_˘[˚Å‰õΩ "≥∂^ŒO|∞ ´ Ñ¨^•ºÅ∞ H©~#Î° O|∞
PeOK«∞ =∂ „áê~°#÷ – =∂ ~°HH∆õ Í – Ü«∂eOK«∞ =∂ „áê~°#÷ ´ <åeO`«∞ Åƒ_»Ü∞« OQÆ xk`«~∞° }O|∞ IIãŸ∞ÖÏ~åII
=x #q∞‡ – Ü«∂ã¨H˜Î "Õñ_≥^Œ=Ú – "Õ∞Öˇ·# n"≥#Å∞ – "≥∞O_»∞QÍñ 2. "Õ∞Ö∫ QÆ∞@∞O|=ÚÅ‰õΩ – q∞uÖËx ãÖÑ¶∞¨ =ÚÅ‰õΩ ´ *ÏÅ „Ñ¨^âÕ O◊ |∞Å‰õΩ
QÆ∞iÑ≤OzIIÜ«∂eOK«∞II – ã¨<å‡~°æ"≥Ú^ŒÑ¨Ù <≥Å=Ù IIãŸ∞ÖÏ~åII
1. D ã¨^#Œ =∞iÊO`«∞=Ú – =∂ „Ñ≤Ü∞« [#Hõ – h ã¨∞`«∞x k"åºYº#∞ ´ h 3. Ñ¨ãa≤ _»Å¤ #∞ ~åqOz – Ñï+¨fiOQÆ=Ú#∞ QÍqOz ´ "≥ãñ¨ „ÉË=∞`À nqOz
¿ã=ÔH· "Õ∞=Ú – <≥#~°∞KÕ <˘ã¨ñQÆ∞ x – "åã¨=Ú QÔ H· ˘x – =~° Hõ~∞° }KÕ xÑ¨C qÉè∞í _»OÃÑ xk ÉèÏqOz IIãŸ∞ÖÏ~åII
II_®eOK«∞II 4. PÉÏÅQÀáêÅ=ÚQÆ – <å K«O„^Œ `å~°H=õ ÚQÆ ´ Éˇa· Å∞#∞ Ü«ÚHõ=Î ÚQÆñ –
2. WO^Œ∞ñ QÆ∂_≥_∞» Éè‰í Ωõ ÅÎ – _≥O^Œ=Ú Å<≥_∞» – =∞Ok~°O|∞Å <å`«‡KÕ ´ |iî~ÚOÑ¨ ^ŒQ∞Æ ñz„`«=ÚQÆ IIãŸ∞ÖÏ~åII
á⁄O^Œ∞QÆ x=ã≤Oz – Ñ¨Ó~°∞‚ñ_» =QÆ∞ ^Õ= – Ü«∞O^Œ "≥∞ÿ# ã¨∞QÆ∞} – 5. =∞# lÇ¨ÏfiÅ‰õΩ =∞^è∞Œ ~°O|∞ – =∞# Ü«∞O„Ñ¶∞¨ Å‰õΩ nÑÖ|∞ ´ =∞# KÕ`∞« Å‰õΩ
|$O^ŒO|∞`À xOÑ≤ IIÜ«∂eOK«∞II Y_»Oæ |∞ – Ñ¶∞¨ #áê=# "ÕÔŒ |∞ IIãŸ∞ÖÏ~åII
3. WK«Û@ â◊√Éèí"å~°Î#∞ – qK«ÛÅ q_çQÆ – =zÛ q<≥_»∞ áêÑ¨ÙÅñ ´ *ˇK≥Û~° 6. â◊√Éèí=~°Î=∂#O|∞ qx – ™⁄Oá⁄O^Œ ~°Hõ∆} QÆx ´ „Ñ¨Éèí∞ ãÖÑ¶¨∞=Ú#
~°H˜∆Oz – ~ÚzÛ â◊√^•ú`«‡#∞ – ã¨K«Ûi„`«∞Åñ *Ëã≤ – ™êO„^Œ =∞QÆ∞ Hõ~°∞}KÕ *Ë~°∞H˘x – Ñ¨~°∞Å<£ ~°H˜∆OK«∞_ç K«x IIãŸ∞ÖÏ~åII
II<åeOK«∞II
7. ^èŒ~°}˜Ö’ |_»∞Å∂~°∂~° – ™ê÷Ñ≤OÑ¨|_ç ÃÑOáê~° ´ |~°=∂`«∞‡x =∞# ™ê~°ñ
1 2 3
ã¨=¸Ç¨Ï=ÚÅ∞. ã¨=¸Ç¨Ï=ÚKÕ`«. QÍÜ«∞Ñ¨Ù~°HõÎ=∞<≥_ç Q˘Ñ¨Ê Ü«∞ø+¨^Œ=Ú. – „ÉÏi÷O`«=Ú Ç≤Ï`«∞ÖÏ~å IIãŸ∞ÖÏ~åII
4
=ÚOye. – =∞Öˇ¡Å ^•g^Œ∞
207
446 qâı+¨ ã¨=∞Ü«∞=ÚÅ∞ qâßfiã¨„Ñ¨=∂}=Ú 447
¢ãÅÎ‘ ã¨=∂[=ÚÅ∞ 1. PÜ«∞# Ü«∞kfifÜ«∞ ã¨∞`«∞O_Ò – <å ÜÕ∞ã¨∞x #=Ú‡K«∞ #∞O^Œ∞ ´ <åÜ«∞#
Ñïâ◊√^•ú`‡« =Å#ñ QÆ – <åº =∞iÜ«∞=∞‡‰õΩ [x‡OK≥ñ II|~°Ö’HõII
589 Éˇ·aÅ∞ ¢ã‘ÎÅ ¿ã= 2. á⁄Ou Ñ≤ÖÏ`«∞ JkèHÍ~°O|∞#ñ – ÉÁOk ã≤Å∞= ÉÏ^è#Œ ∞ =∞$`«∞ñ_≥· ´
~å –`À_ç (KåÜ«∞ : Ñ¶∞¨ #^Õ=Ùx `«#Ü«ÚO_») `å –~°∂Ñ¨H=õ Ú Ü«∞O`«@ Éè∂í ™ê÷Ñ#¨ =Úñ *ËÜ∞« ñ|_ç – Ü«∞^Œ$â◊º Ö’Hõ=Ú#‰õΩ kÔQ#∞ IIÑ¨~Ö° ’HõII
=∞# ^Õâ◊O|∞# „H©ã¨∞Î – ã¨∞"å~°Î "åºÑ≤OK«∞@‰õΩ – =∂~°æO|∞ ¢ã‘ÎÅOK«∞ – 3. =∞i =¸ñ_»= k#=Ú#ñ [xáÈ~Ú#– =∞#∞AÅÖ’ #∞O_çÜÚ« ÖËz ´
=∞~°∞=Hõ=∞‡ – Ñ¨x|∂x „Ñ¨Éèí∞H˘~°‰õΩ – Ñ¨~°^Õâ◊O|∞ÅÜ«∞O^Œ∞ – Ñ¶¨∞#∞~åO„_»∞ Ñ¨~°Ö’HõO|∞# ÔHH˜¯ `«O„_ç ‰õΩ_ç – áê~°≈fiO|∞#ñ QÆ∂~°∞Û<åflñ_»∞ IIÑ¨~°Ö’HõII
KÕÜÚ« Ñ¨#∞Öò – q#ÖË^=Œ ∂‡? II
4. JHõ¯_» #∞O_ç „|uH˜ÜÚ« #fl [#∞–ÅO^Œiñ [xáÈ~Ú#"åiñ ´ [Hõ¯OQÆ#∞
1. ™ê\˜Ü∞ÿ≥ #@∞=O\˜ – ™êÜ«∞O|"≥· ÑüH˜ – Ö’@∞ÖË‰Ωõ O_» <≥ÑÙ¨ _»∞ – Ö’|_»∞
=∞=∞‡ ´ áê@∞Ñ¨_ç h ã¨∞`«∞Å – ÉèÜ í ∞« ÉèHí `Î̃ À ÃÑOz – <å@∞=Ú =∞kÖ’# q=∞i≈OK«∞@‰õΩ#∞ – [#∞ #x #=Ú‡K«∞#∞<åfl#∞ IIÑ¨~Ö° ’HõII
É’^èŒ – #=Ú‡Å=∞‡ II 5. Ñïâ◊√^•ú`«‡#∞ #=Ú‡K«∞ #∞O^Œ∞#∞ – ÉÏ=# ™ê~°fi„uHõ ã¨Éèí#∞ ´ ^èŒ~°
2. J#fláê#=ÚÅO^Œ∞ #Å"å@∞ÅO^Œ∞ h – Ñ¨#∞ºÅ‰õΩ =∂ki – =QÆ∞^Œ∞ <≥·Hõº`«ñ ÉÏÑ¨Hõ∆=∞ñ |∞#~°∞ – `å÷# ã¨∞r==Ú #=Ú‡^Œ∞ <å"Õ∞<£ IIÑ¨~°Ö’HõII
==∞‡ ´ x#∞fl h Ñ¨#∞Å QÆ=∞ – xOz Ñ¨sHÕ∆ K«∞ –K«∞#fl"åiO@ Éˇ@ · – – =∞Öˇ¡Å ^•g^Œ∞
#∞<åfl~°=∞‡II
3. Ñ¶∞¨ #∞ñ_Ò ^Õ=Ùx "åHõº – =Ú#∞ [kqÜ≥∂ qxÜ≥∂ – k# "Õ∞HÍO`«=ÚQÆ 591 JáÈã¨ÅÎ ∞Å qâßfiã¨ „Ñ¨=∂}=Ú
„áêi÷OK«∞ =∞=∞‡ ´ x#∞=Öˇ#∞ h á⁄~°∞QÆ∞ – <≥Åñ`«∞Å „¿Ñq∞OÑ¨=Öˇ – ~å –<å^è<Œ å=∞„H˜Ü∞« (KåÜ«∞ :â◊~}
° ∞ â◊~}
° ∞ ÜÕ∞ã¨∞) `å –~°∂Ñ¨H=õ Ú
q#∞=∞ ^Œ∂+≤OÑ¨Hõ n – qOK«∞ =∞=∞‡ II
4. Ñ¨#∞Öˇ<Àfl h ‰õΩ#fl – „Ñ¨Éèí∞ ÜÕ∞ã¨∞ â◊√Éèí"å~°Î k#=Ú# H˘Hõ¯iÔH·# – „`ÕºHõ ^Õ=Ùñ_» Ü≥∞Ç¨ÏŸ= – ^Õ=Ù – <Õ #q∞‡ ¿ãÜ«Ú^Œ∞ ¿ã= – ^Õ= ´
^≥Å∞Ê=∞=∞‡ – X#~°OQÍ <Õñ_®k – H˘Hõ Ü«∂`«‡<≥·# xHõ ´ <≥#~°∞`À ~°H˜∆OÑ¨ Ñ¨~Ö° ’Hõ Éè∂í Ö’Hõ – =ÚÅ <≥Åñ¡ |∞\ì̃Oz – áêeOK«∞ `«O„_ç ^Õ – =Ùx
<Õ~°∞ÛH˘=∞‡ II #"≥∞‡^Œ#∞ <Õ#∞ II„`ÕºHõII
5. ZÅ¡¿ã=‰õΩÅ H˘~° ´ HÔ Å¡ÑC¨ _»∞ „áêi÷OÑ¨ – `«Å∞¡Å ã¨=∂[=Ú#‰õΩ – K≥Å∞¡ 1. N ^Õ=ã¨∞`«∞ñ _Õã¨∞ „H©¿ãÎ – ÜÕ∞Hõ – z~°r= <å^èŒ∞O_»∞ <åˆH – ^Õ= ´ Hõ#º
#=∞‡ – Ñ¨Öˇ¡Ö’ â◊√Éèí"å~°Î – „Ñ¨ÉèíqOÑ¨=Öˇ##fl – `«Å∞¡ÖË =∞Oz ™ê – =∞iÜ«∞=∞‡ QÆ– ~°ƒ=ù Ú# [x‡Oz# – Hõ~∞° }QÆÅ ^Õ=Ùxñ – QÆ∂i‡`À #"≥∞‡^Œñ
^èŒ#=ÚÅ=∞‡II – =∞Öˇ¡Å ^•g^Œ∞ II„^ÕºHõII
qâßfiã¨ „Ñ¨=∂}=Ú 2. á⁄Ou Ñ≤ÖÏ`«∞ HÍÅ=Ú# – ÜÕ∞ã¨∞ – á⁄Ok „â◊=∞Å#∞ ã≤Å∞=q∂^Œ –
^Õ= ´ H˘@ìñ|_ç K«xáÈ~Ú – ÃÑ@ìñ|_ç Éè∂í q∞Ö’ – =¸ñ_»= k#=∞O^Œ∞
590 JáÈãÎ̈Å∞Å qâßfiã¨ „Ñ¨=∂}=Ú – =∞$u QÔ ez ÖËK#≥ ∞ II„`ÕºHõII
~å –[O~°≠∂\˜ (KåÜ«∞ : ^Œ∞+¨µÅì `«ÅÑ¨Ù#) `å –Pk 3. Ñ¨~°Ö’Hõ=Ú# ÔHÔH¯ ÜÕ∞ã¨∞ – „H©ã¨∞Î – Ñ¨~°=∞`«O„_çH˜ñ QÆ∞_ç"≥·Ñ¨Ù ´ ^Õ=
Ñ¨~°Ö’Hõ Éèí∂Ö’HõO|∞Å‰õΩ#∞ – „|Éèí∞=Ù#∞ ã¨$+≤ìHõ~°ÎÜ«Ú<Ò ´ Ñ¨~°=∞ â◊‰õΩÎñ ã≤OÇ¨ã¨#=Úq∂ñ^Œ – ã≤~÷ =° ÚQÍñ QÆ∂~°∞ÛO_ç – Ü«Ú<åflñ_»∞ z~°<åºÜ«∞ –
_Ò `«O„_ç ^Õ=Ùx – ÉèíHÎ̃`À #=Ú‡K«∞ #∞<åfl#∞ IIÑ¨~°Ö’HõII Hõ~°ÎÜ≥ÿ∞ Ü«Ú<åflñ_»∞ II„`ÕºHõII
208
448 qâı+¨ ã¨=∞Ü«∞=ÚÅ∞ =∞@ìÖÏk"å~°=Ú 449
4. JHõ¯_»#∞O_ç „Ñ¨Éèí∞ ÜÕ∞ã¨∞ – =K«∞Û – xHõ¯=ÚQÆñ n~°∞Êñ n~°∞Û@‰õΩ – ^Õ= 7. Ñïâ◊√^Œú Ñ¨~°K«O|_ç# 8. =∞Ç≤ÏHõ~°‡ ÑïÇ¨~°=Ú#∞
´ =∞~°} "≥ÚOk#"åiH˜ – „|uH˜ Ü«Ú#fl"åiH˜ – <åºÜ«∞O|∞ñ n~°∞Û#∞ – ã¨~°fi™ê^è•~°} ãÖÑ¶¨∞O ^ÕÇ¨Ï Ñ¨Ù#~°∞`å÷#=Ú
<åºÜ«∞=O`«∞ñ_»∞ ÜÕ∞ã¨∞ II„`ÕºHõII
Ñïâ◊√^Œ∞Åú Ü«∞<Àº#º =∞QÆ∞ |Ç¨ïà◊=Ú x`«º r==Ú#∞
5. â◊√^•÷`‡« ^Õ=Ùx <Õ#∞ – =∞# – â◊√kú`À #q∞‡ H˘ÖˇÛ^Œ#∞ – ^Õ= ´ â◊√^Œú Ñïâ◊√^Œú ¿ãflÇ¨Ï=Ú HõÅ =OK«∞ II =∞Ç≤Ï=∞ Ü«∞#O`«"∞≥ ÿ "≥ÅÜ«Ú #x II
ãÖÑ¶¨∞O|∞ Ñï – â◊√^Œ∞úÅ ã¨Ç¨Ï"åã¨ –=Ú#∞ #"≥∞‡^Œ#∞ x`«º – =Ú#∞ <Õ#∞
x[ q∞k II„`ÕºHõII #=Ú‡^Œ∞#∞ <Õ #=Ú‡^Œ∞#∞ II #=Ú‡^Œ∞#∞ <Õ #=Ú‡^Œ∞#∞
P"Õ∞<£II
6. áêÑ¨H=∆õ ∂Ñ¨}#∞ <Õ#∞ – ZO`À |Å=ÚQÍ #"≥∞‡^Œ xÅ#∞ – ^Õ= ´ D
â◊s~°=ÚáÈ~Ú – Ü«∞O`«ºk#=Ú# =∞~°Å – ÖËK∞« #x u~°=ÚQÍ – "åã≤QÍ –Zãπ .q. Ãã·=∞<£
#"≥∞‡^Œñ II„`ÕºHõII
7. x`«ºr==Ú #"≥∞‡^Œ#∞ – <Õ#∞ x[=ÚQÍ N ÜÕ∞ã¨∞ ¿Ñ~° – ^Õ= ´ x`«∞ºO_»∞ =∞@ìÖÏk"å~°=Ú
`«O„_ç ^Õ – =Ùñ_»∞ ‰õΩ=∂~°∞O_»∞#∞ – P`«∞‡O_»∞ ã¨`«∞ºO_»∞ – „`Õº‰õΩñ_Ò
^Õ=ÙO_»∞ II„`ÕºHõII 593 =∞@ìÖÏk"å~°=Ú
– =∂~åÎO_» *Ï˝# „Ñ¨HÍâ◊=Ú
592 The Creed
~å –â◊OHÍ~åÉè~í }
° =Ú (KåÜ«∞ :ÜÕ∞ã¨∞x „¿Ñ=∞#∞) `å –Pk
1. qâßfiHÍâ◊=Ú ÖÏ^Œ∞Å#∞ 4. =¸ñ_»=<åñ_»∞ =∞$u #∞O_ç ÜÕ∞ã¨∞= [Ü«∞=Ú`À – Ü≥∞~°∞+¨Ö=Ë Ú# – „| –"Õâ=◊ Ú *Ëã#≤ Ü≥∂ „Ñ¨É∞íè "å
ã¨$+≤Oì z# qÉè∞í ñ _»Q∞Æ Ñ¨~=° ∞ =_çQÍñ |∞#~°∞`å÷#∞O_≥· ´ "åã≤QÆ ÉÁQÆ_Q» Æ – =ã¨∞^è#Œ ∞ [#∞Å∞ – q[Ü«∞=Ú *Ëã#≤ Ü≥∂ „Ñ¨É∞íè "å
Dâ◊√ñ_»∞ ã¨~fi° â◊‰Ωõ ñÎ _»Q∞Æ II K«∂_»ñQÆ |~°=Ú# Hˆ `≥OK≥ IIÜÕ∞ã¨∞=II
ÉèÏã¨∞~° `«O„_ç# #=Ú‡^Œ∞#∞ II <å^è∞Œ x ‰õΩ_çÜ∞≥ ñ_» QÆ∂~°∞ÛO_≥<I£ I 1. =∞@ìÅ∞ |\ì̃ÜÚ« – |@ìÅ∞ |~°zÜ«Ú – QÆ\ Qì̃ ñÆ ÉÏ_»QÆ Ü≥∂ „Ñ¨É∞íè "å ´
#=Ú‡^Œ∞#∞ <Õ #=Ú‡^Œ∞#∞ II #=Ú‡^Œ∞#∞ <Õ #=Ú‡^Œ∞#∞ II J@ìÇ¨ã¨=Ú`À – Jâ◊fi=Ú <≥Hõ¯_» – J}ñ‰õΩ=ñ QÍ~°ÌÉèí "≥∞H˜¯# „Ñ¨Éèí∞"å
2. Ñïâ◊√^•ú`∞« ‡x =¸Å=Ú# 5. JHõ¯_» #∞O_ç ~ÚÇ¨Ï=Ú#‰õΩ ñ
IIÜÕ∞ã¨∞=II
=∞iÜ«∞ Hõ#ºHÍ QÆ~ƒ° =ù Ú# „QÆ‰Ωõ ¯# =zÛ ã¨r=ÙÅ‰õΩ
^èiŒ ~ÚOÑ¨ |_ç Ñ¨Ù\ì̃# N xHõ¯=Ú <åºÜ«∞=Ú=∞$`«∞Å‰õΩ#∞ 2. Ñ≤Å¡Å∞ ÃÑ^ŒÌÅ∞ – Ñ¨Å∞ˆHHõÅ`Àñ – |eH˜ #∞uOK«QÆ Ü≥∂ „Ñ¨Éèí∞"å ´ K«Å¡QÆ
QÆ∞~°∞ „Ñ¨É∞íè ÜÕ∞ã¨∞#∞ #=Ú‡^Œ∞#∞ [Hõ¯QÆñ nÔ~Û_»∞ #x =∞kx II "åxx – ãïÜ«∞x Ü≥ÚÑ≤Ê – ãÖ`À+≤Oz# Ü≥∂ „Ñ¨É∞íè "å IIÜÕ∞ã¨∞=II
#=Ú‡^Œ∞#∞ <Õ #=Ú‡^Œ∞#∞ II #=Ú‡^Œ∞#∞ <Õ #=Ú‡^Œ∞#∞ II 3. H˘O^Œ~°∞ "åix –`˘O^Œ~°ñ *ËÜ«∞QÆ – ‰õÄi‡x kkÌ# Ü≥∂ „Ñ¨Éèí∞"å ´
3. á⁄Ou Ñ≤ÖÏ`«∞x HÍÅ=Ú# #=Ú‡^Œ∞#∞ <Õ #=Ú‡^Œ∞#∞ II
JO^Œ~∞° =∂x# – J~°K∞« #∞ ~åà◊x¡ – P#u xzÛ# Ü≥∂ „Ñ¨É∞íè "å IIÜÕ∞ã¨∞=II
<≥O`À „â◊=∞Ñ¨_ç ã≤Åfiñ|_ç 6. Ñïâ◊√^•ú`∞« ‡x #=Ú‡^Œ∞#∞
qO`«QÆ =∞$u Éè∂í ™ê÷Ñ#¨ Ü«Ú #=Ú‡^Œ∞#∞ <Õ #=Ú‡^Œ∞#∞ 4. Ü≥∞~°∞+¨ÖËO H˘~°ÔH· – Ü≥∂iq∞ EÑ≤Ü«Ú <Õ_çÛ# ^ŒÜ«∞QÆÅ Ü≥∂ „Ñ¨Éèí∞"å ´
á⁄Ok Ü«∞^èÀ`«∞Å =∞O^≥#x II Ñïâ◊√^•ú`∞« ‡x #=Ú‡^Œ∞#∞ Ü≥∞~°∞+¨ÖË=∞O^Œ∞# – Ü«∂ÅÜ«∞ =∞O`«#∞ – â◊√„ÉèíÑ¨~°z# Ü≥∂ „Ñ¨Éèí∞"å
#=Ú‡^Œ∞#∞ <Õ #=Ú‡^Œ∞#∞ II #=Ú‡^Œ∞#∞ <Õ #=Ú‡^Œ∞#∞ II IIÜÕ∞ã¨∞=II
209
450 qâı+¨ ã¨=∞Ü«∞=ÚÅ∞ Ñïâ◊√^Œú ã≤Å∞= ÑÖ_»∞QÆ 451
5. =∂ H˘éÔH· `«# – „áê}=Ú Éˇ\ #ì̃ – =∂#∞º_»g"≥ Ü≥∂ „Ñ¨É∞íè "å ´ =∂ 595 =∞@ìÖÏk"å~°=Ú
H˘~°HÔ · ^è~Œ ° – =∞~°}=Ú QÔ eÛ# – =∞Ç≤Ï=∞ ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_» Ü≥∂ „Ñ¨É∞íè "å IIÜÕ∞ã¨∞=II ~å –"≥∂Ç¨Ï# `å –Pk
6. =∂^Œ∞ =∞#ã¨∞û#∞ – Ç¨Ï$^ŒÜ∞« =Ú <å`«‡#∞ – hkQÆ QÔ H· ˘#∞ "≥∂ „Ñ¨É∞íè "å =∞<ÀqÅã≤Ò« É∫ – k#O|∞ – =∞Ç≤Ï=∂xfi`«O|∞ ´ J#O`«[QÆf=∞<ÀÇ¨Ï
´ ™ê^Œ~° "å‰õΩ¯Å∞ – K«H¯õ ñQÆñ |eH˜ÜÚ« – <å^ŒiOK«∞=∞=Ú <À „Ñ¨É∞íè "å ~°O|∞ – Ñ¶¨∞<åk„Ñ¨Éèí∞Ü«∞â◊ó „Ñ¨HÍâ◊HõO|∞ II=∞<ÀII
IIÜÕ∞ã¨∞=II 1. =∞O^Œ=∂~°∞`«=ÚÅO^Œ=Ú <˘ã¨QQÆ Æ – _≥O^Œ=ÚÅ‰õΩ <å#O^Œ=Ú x_»QÍ
– |#º<£ *’ã¨Ñ¶π ´ ã¨∞O^Œ~° Ñ¨‰Ω∆õ Å ã¨∞=∞^è∞Œ ~°QÍ#=Ú ã¨∞MÏ=Ç¨ÏOÉˇ· â’aèOK≥#∞QÍ II=∞<ÀII
2. J~°∞}ÉèÏã¨¯~°∞x H˜~°}ÏHõ~°=Ú – ^èŒ~°kHõÎ@=ÚÅ ^Œi*ËÔ~#∞QÍ ´ ^èŒ~å
594 =∞@ìÖÏk"å~°=Ú =ÅÜ«∞=∂Y~° ÉèÏ#∞xKÕ ^èŒQÆ^ŒúwÜ«∞OÉˇ· "≥Öæ̌#∞QÍ II=∞<ÀII
~å –Ç≤ÏO^Œ∂™ê÷x`À_ç `å –Pk 3. Ñ¨ÙÅ∞yÅ H˜ÅH˜Å HõÅ~°==ÚÅ`À – á⁄O^Œ∞QÆ QÆÅã≤# Éè∂í i ~°=O|∞ ´
ÜÕ∞ã¨∞„Ñ¨Éèí∞=Ù Ü≥∞~°∂+¨ÖË=Ú – „Ñ¨"ÕtOz# q^èŒ=Ú ´ ÉèÏã¨∞~°=ÚQÆ `«# Åe`«=∞<ÀÇ¨Ï~°„âß=º=∞ q#∞=∂ – `«ÅÑ¨<£ ^•xH˜ HÍ~°}"Õ∞"≥∂ II=∞<ÀII
=∞Ç≤Ï=∞ K«∂_»QÍ – *ËÃã#∞ P k#=Ú IIÜÕ∞ã¨∞II 4. ~°Ü∞« =Ú# <˘b= #QÆO|∞QÆ#∞=∂ – ~°Éãíè Ü ¨ Ú« Hõ=Î ∞QÆ∞ [#=Ú#∞ QÆ#∞=∂
1. ÉèÏ~°"åÇ¨ÏHõ QÍ~°úÉèí"≥∞H˜¯ – ÉÏÇ¨@=ÚQÍ#∞ ´ |Ü«∞Å∞^ÕÔ~#∞ *Ë*ËÅ#QÍ ´ [Ü«∞O[Ü«∞O|#∞ [Ü«∞ ^è•º#O|∞Å∞ –qÜ«∞^ŒO`«=Ú [#„"≥∂QÆ∞@ q#∞=∂
– „Ñ≤Ü«∞"≥ÚÑ¨ÊQÆ`å#∞ IIÜÕ∞ã¨∞II II=∞<ÀII
2. QÆ\ ˜æ áê_»∞K«∞ – QÆO`«∞Å∞ "ÕÜ«ÚK«∞ – J@ìÇ¨ã¨=Ú`À ´ H˘@∞ìK«∞ 5. „Ñ¨ã¨#fl=^Œ#∞_»∞ – ÉèÏ#∞`ÕA_»∞ –JãÖYº[#QÆ} Ñï=$`«|Å∞_»∞ ´
Hõ~`° åà◊=ÚÅ#∞ ÃÑ^ŒQÌ Í – ‰õÄiq∞ K«∂Ñ≤iQÍ IIÜÕ∞ã¨∞II „Ñ¨ã`≤ ~« åã¨ÉÏè ã‘#∞_»∞ ÜÕ∞ã¨∞_»∞ – Jã¨=∞ âßOu`À – #~°∞^≥OK≥#Ç¨ÏŸ II=∞<ÀII
3. Ñ≤Å¡Å∞ ÃÑ^ŒÌÅ∞ "≥∞Å¡QÆ É’=ÙK«∞ – LÖÏ¡ã¨=Ú`À#∞ ´ K«Å¡x „Ñ¨Éèí∞=x 6. [Ü«∞=ÚÅ∞ ÉÏ_≥_∞» ÉÏÅ K«Ü∞« =Ú`À – ™êufi‰õΩ_≥· ~åã¨ÉOíè |∞ <≥H¯˜ ´
[Ü≥∂`«û=O|∞`À ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞_»∞ – K«x~åÇ¨Ï$^ŒÜ∞« =Ú ã¨=∞iÊOK≥ ^Œ=Ú II=∞<ÀII
[Ü«∞=ÚÅ∞ Q˘\ì̃i – ãÖ`À+¨=Ú`À#∞ IIÜÕ∞ã¨∞II – W.l. P#O^Œ=Ú
4. H˘O^Œ~∞° =¸~°∞Åö ∞ – `˘O^Œ~° KÕÜÚ« K«∞ – =ÚO^Œ∞‰õΩ =zÛiQÍ ´ JO^Œ~∞°
=∂x# – J~°K∞« #∞ ~åà◊x¡ – JÑ¨Ù_® „Ñ¨É∞íè =#QÍIIÜÕ∞ã¨∞II Ñïâ◊√^Œú ã≤Å∞= ÑÖ_»∞QÆ
5. zQÆ∞~°∞\Ï‰õΩ K≥@¡ H˘=∞‡Å#∞ – ™⁄QÆã∞¨ QÆ =∂~°=æ ÚÖ’ ´ ÉÏQÆ∞QÆ Ñï~°zi 596 ã≤Å∞= Ñ¶∞¨ #`«
– ÉèHí xÎ̃ K«∂Ñ≤i – ™êQÆ∞K«∞ [#∞ÅO`å IIÜÕ∞ã¨∞II
~å –=ÚMÏi `å –Pk
6. Ü≥∞~°∂+¨Ö=Ë Ú – QÆuQÆx „Ñ¨É∞íè =Ù – U_≥Û#∞ ZÅ∞ÔQuÎ ´ =∞iÜ«Ú Ü≥∞~°∞+¨ÖOË ã≤Å∞"ÕH^õ • zO`«ã^¨ •=∞Ç¨ – ã≤Å∞"ÕH^õ • – =∞#Hõ"∂≥ Ñ¶∞¨ =Ú – "≥ÅÖËx
^Õ"åÅÜ«∞=Ú#∞ – Ñïâ◊√„Éè`í « KÕÃã IIÜÕ∞ã¨∞II Ü«∂`«‡ ãÖÉè’QÆ=Ú – qÅã¨`Ê« ~°=∞ „^Œ=ºÉèÏQÆº=Ú – QÆ∞}`åºQÆ=Ú ##∞~åQÆ=Ú
7. =∞#Ö’#∞#fl áêÑ¨=Ú ÖˇÅ¡ – =∞#∞Ñ¨Ù#∞ P „Ñ¨É∞íè "Õ ´ Ñ¶∞¨ #Hõ$Ñ¨âßO`«∞Å∞ =∞Ç¨ IIã≤Å∞"ÕII
– QÆeOæ zÜ«Ú =∞i– ##Ü«∞=Ú „É’K«∞xÅ<£ IIÜÕ∞ã¨∞II 1. ã≤Å∞= É’^è‰Œ Ωõ K≥q<˘QÆ∞=æ ∂ – K≥Å∞==ÚQ˘# <å`«‡ <˘QÆ∞=æ Ú =Å¡ <˘Ñ¨C
– ˆQ~å „¿Ñ=∞Ü«∞º h‰õΩ ™œÉèÏQÆº=Ú – P`å‡~ÀQÆº=Ú <≥O`À âß¡Ñ∞¨¶ º=Ú IIã≤Å∞"ÕII
210
452 qâı+¨ ã¨=∞Ü«∞=ÚÅ∞ ã¨~°fiÑïâ◊√^Œ∞úÅ ã¨‡~°} 453
2. K«OÃÑxO^Œ∞ „Ñ¨Éèí∞x Hõ~°Î#∞ – ãÖáêkOK≥ #~° q=Ú‰õΩÎx ÉˇOáê~°∞ 2. Pã≤Î xzÛ# |~°flÉÏ – Pã≤ÎÑ¨~°∞_» – áÈã¨Å∞Å`À *ËÔ~<£ ´ ã¨fiã¨÷|∞kú `À_»
<å#O^Œ=∞ã¨∂HÎ̃x – ##∞~°HÎ̃x x`«º=ÚHÎ̃x =∞Ç¨ IIã≤Å∞"ÕII – Pã≤"Î å_»∞@ Ü≥∞\’¡ – „H©ã∞¨ Î ¿ã=H˘~°‰Ωõ – Y~°∞ÛÃÑ@∞ì@ Ü≥∞\’¡ ´ "åã¨=Î =ÚQÆ
3. áêÑ¨^•"åyfl ãÖ`«∞Ñ¨ÙÎÅ∞ – ã¨fiÑ¨Ù}º^Œ∞~°‡^Œ "åºÑ¨ÙÎÅ∞ h ¿Ñ~°∞ #q∞‡# <ÕiÊ<å_»∞ – Pã≤ÎQÆÅ"å~°Å‰õΩ <≥Å¡ – „Ñ¨ã¨∞Î`«OÑ¨Ù Pã≤Îáêã¨∞ÎÅ∞ – „Ñ¨Éèí∞=Ù
nÑ¨ÙÎÅ∞ – ã¨∞Y „áêÑ¨ÙÎÅ∞ ã¨~°fi `«$Ñ¨ÙÎÅ∞ =∞Ç¨ IIã≤Å∞"ÕII Ñ¨xH˜Ü∞« º=Öˇ#x IIZO`ÀII
4. ~°OQ˘Ñ¨Ê nx „Ñ¨ãÖQÆ=Ú – =∞OQÆà◊w`«™ê~°OQÆ=Ú JOwHÍ~° Ç¨Ï$`«Ê^Œ‡ 3. ãÖÑ¶¨∞=Ú#∞ Ç≤ÏOã≤Oz# – ãÖÑ¶¨∂aè=∂x – ãÖÑ¶¨∞ <åÜ«∞‰õΩ_»∞ áœÅ∞ ´
Éèí$OQÆ=Ú – ~°Hõ∆â◊$OQÆ=Ú áêÑ¨ÉèíOQÆ=Ú =∞Ç¨ IIã≤Å∞"ÕII ãÖÑ¶¨∞=ÚÅ <≥xfl\˜<À – K«Hõ¯QÆ#∞ ™ê÷Ñ≤Oz – ãÖÑ¶¨∞=ÚÅ ‰õΩ`«Î~°=ÚÖò –
ã¨=∞Ü«∂#∞‰õΩÅ=ÚQÆ ´ ãÖÑ¶∞¨ HÍÑ¨~∞° Å‰õΩ#∞ ã¨Ç¨ – ãïÜ«∞QÆ∞ ã¨ÅÇ¨Å
5. ÉèÜ í ∞« =ÚÖË^xŒ Kå@∞K«∞#flk – „Ñ≤Ü∞« ÜÕ∞ã¨∞ "Õ_∞» H˘=∞‡#flk – ^ŒÜ∞« EÑ¨Ù xzÛ– ãÖÑ¶¨∞=ÚÅ#∞ „Ñ¨Éèí∞=Ù H˘~°ÔH· ™ê÷Ñ≤Oz xÅ∞Ñ¨ÖË^• IIZO`ÀII
h Hõ#∞K«∞#flk – xHõ¯"≥∞#ÿ k K«H¯õ <≥#· k =∞Ç¨ IIã≤Å∞"ÕII
4. Hõ#ºÜ≥∞ÿ # =∞iÜ«∞=∞‡ – ^è#Œ ∞º~åÅ∞ – Hõ#ºÅ‰õΩ `«Å∞¡Å‰õΩ#∞fl ´ J#∞ºÅ‰õΩ
6. KÕ~°=zÛ# "åi ÉèÏ~°=Ú – Ñ¶¨∞’~°"≥∞ÿ##∞ `«kfiKå~°=Ú P~°∂_èçÑ¨~°=∂~°÷ JO^ŒiH˜ – P^Œ~≈° =ÚQÆ #∞O_» – ã¨<åºã≤#∞ ÖˇO^Œ~À –™êfiq∞x ¿ãqOK« ´
™ê~°=Ú – ã¨∞qKå~°=Ú ã¨^•Kå~°=Ú =∞Ç¨ IIã≤Å∞"ÕII Hõ#ºHõÅ∞QÆ xÅ∞K«∞"å~°Å∞ – Hõiî#„=`«=ÚÅ`À_» #∞O_ç – ^èŒ#∞ºÅQÆ∞
7. Ñ¶¨∞#"≥∞ÿ# ~°Hõ∆Hõ ^è•º#=Ú =∞#Å =ÚHÎ̃H˜ *Ë~°∞Û"≥·#=Ú – [#Hõ$áêã¨∞^è• Ñïâ◊√^Œ∞Åú `À – ^≥=· ã¨xflkè #∞O_» EÃÑ#∞ IIZO`ÀII
áê#=Ú ^Œ∂`«QÍ#=Ú `Õ*’=∂#=Ú =∞Ç¨ IIã≤Å∞"ÕII 5. =∞QÆ^•ÅÜ«¸i =∞iÜ«∞ – =∞Ç≤Ïx#∞#fl – =∞QÆ∞=ÅÖ’ HÔ Å¡#∞ ´ ÉèQí =Æ O`«∞_≥·
8. Wxfl k#=Ú Å∂~°‰Ωõ O\˜q∞ – ~ÚÑ¨Ù_Õ ~°H} ∆õ Hõ#∞Q˘O\˜q∞ – Hõ#fl `«O„_çx #\ì̃ – „Ñ¨Éèí∞=Ù ÜÕ∞ã¨∞#∞*Ëi – #QÆ=Ú <≥ÔH¯#∞ `«# – ™⁄QÆÃã·# =∂~°∞ÊKÕ ´
Q˘Åfi‰õΩO\˜q∞ – HÍ#‰õΩO\˜q∞ Ü≥∞~°Q‰Æ Ωõ O\˜q∞ =∞Ç¨ IIã≤Å∞"ÕII ™êy "≥Ú^Œ@ ã¨=∂kèH_õ ‰» Ωõ – ™êfiq∞^Œ~≈° #"≥ÚOk "≥Ú^Œ@– "ÕQ"Æ o≥ ¡ t+¨µºÅ‰õΩ#∞
– ~å=Ói ~°OQÆÜ«∞º – "≥^ŒH˜ ™êHõ∆ ºq∞Ü«∞ºÖË^• IIZO`ÀII
ã¨~fi° Ñïâ◊√^Œ∞Åú ã¨‡~°} 6. =∞`«~Î Ú =∂~°∞¯Å#∞ "å~°∞ – =∞`«=Ú#O^Œ∞ – Jux+¨Qì ÅÆ "å~°Å∞ ´ =∞`«~Î Ú
Ü«¸^Œ∞ÅÔH· `«# Ñ¨ÙãÎ̈Hõ=Ú#∞ „"åÃã – =∂~°∞¯ QÆ∂_»#∞ `«# ã¨∞–"å~°Î#O^Œi
597 Ñ¶¨∞#=∞QÆ∞ Ñïâ◊√^Œ∞úÅ∞ H˜KÛ≥ ´ "åã¨=Î OÑ¨Ù rq`«=Ú#∞ – =~°∞ã¨QÍ#∞ QÆeyÜ«ÚO_» – „H©ã∞¨ Î „Ñ¨É∞íè =Ù#∞
~å –HõàÏº}˜ (KåÜ«∞ : ZO`À ã¨∞O^Œ~°"≥∞ÿ#q ) `å –„uÑ¨Ù@ "≥O|_çOK«QÆ – „H˘`«ÖÎ ’Hõ=Ú EÑ¨QeÆ yi IIZO`ÀII
7. K«∂K«#<ÕQÍx– #=∞‡#x – ¿ÑzÃÑ\ì̃ #`À=∞Ü«Ú ´ Kåz KÕ~Ú K«∂z
ZO`À Ñ¶¨∞#=∞QÆ∞"å~°Å∞ – Ñïâ◊√^Œ∞úÅ∞ – ZO`À q#^ŒQÆ∞"å~°Å∞ ´ K«H¯õ QÆ #"≥∞‡#∞ – K«∂_»‰Ωõ O_»<≥ Å∂Hõ – "≥^· ∞Œ ºO_»∞ #"≥∞‡#∞ ´ ~¸ K˘Ñ¨C#
ãÖ`«ãÖ|∞QÆ "å~° –`«ºO`« „¿Ñ~°}`À_» – ™⁄O`«"åix ã¨Ç¨ – ™⁄O`«O|∞QÆ g~°e^ŒÌ~°∞ – hK«[#∞ÅÔHÅ¡~°‰õΩ `«=Ú – „É’K«∞ „Ñ¨Éèí∞=Ù#∞ EÑ¨ÙK«∞O^Œ∞~°∞ –
q_»z ´ K≥O`«*Ëii ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨Éèí∞x – zO`«ÖËHõ#∞ "≥O|_çOz – qO`« „É’kQÍ „Ñük#=Ú#O^Œ∞#∞ IIZO`ÀII
Ñ¨#∞Å#∞ *Ëã≤ „|uH˜i – JO`«=Ú=~°‰Ωõ #∞ #_»zi IIZO`ÀII
8. „Ñ¨Éèí∞"å h Ñïâ◊√^Œ∞úÅ – „|`«∞‰õΩ#O^Œ∞ – =∂ ÉèÏQÆº=Ú#∞#flkÇ¨ ´
1. ¿Ñ`«∞ ~°áÈãÎ̈Å∞O_»∞ – J`«x ™È^Œ~°∞ – _»u „Ñ≤Ü«Ú _»O„^≥Ü«∞Ü«Ú ´ hu „Ñ¨É∞íè "å "åi „|^Œ∞‰õΩ – „Ñ¨|Å"≥∞#ÿ ¿ã= – qÉè=í OQÍQÆx – q[Ü«∞O|∞
xÜ«∞=∞=ÚÅO^Œ∞ – „Ñ‘u`À „|^Œ∞‰õΩK«∞ – KÕu Ñ¨#∞ÅÜ«∞O^Œ∞ – „â◊^`úŒ À QÍOK«∞K«∞ ´ ã¨Éèí#∞ ÜÕ∞ ~å}ÕÑ¨*Ëã≤ – ã¨Ñ¶¨Å=ÚQÆ ¿ãqOz „|uH˜ –
#∞O_»∞K«∞ ´ MÏºu <˘Ok# Ü≥∂Ç¨#∞ – J`«x Ü«∞#fl Ü«∂HÀ|∞`À#∞ – „Ñü „Ñ¨É∞íè = "åi`À <ÕÅ∞#@∞¡ – Ü«∞ÉèÜ í ∞« q∞Ü«Úº =∂‰õΩ ^Õ"å IIZO`ÀII
k#O|∞#∞ Hõeã≤ Ü«ÚO_»∞K«∞ – ÉèíHÎ̃ „Ñ¨Éèí∞=Ù#∞ "≥O|_çOzi IIZO`ÀII – |#º<£ *’ã¨Ñ¶π
211
454 qâı+¨ ã¨=∞Ü«∞=ÚÅ∞ ãÖ=`«û~å^ŒºO`«=ÚÅ∞ 455
q∞`å#∞Éèí==Ú 1. „¿Ñ=∞`À "≥^· ∞Œ ºÅ∞#∞ ^•^Œ∞Å∞ – ÃÑOÑ¨Ùñ ÉÁO^ŒñQÆ*Ü Ë Ú« =∂ ´ „QÍ=∞
~ÀQÆ∞Åñ QÍOz "åiH˜ – Hˆ =∆ ∞=Ú#∞ ^ŒÜ∞« KÕÜÚ« =∂ IIÑ¨~=° ∞II
598 =∞^Œºáê#=ÚÖ’x "≥∂ã¨=Ú
2. Éèí~°`« YO_»=Ú #O^Œ∞ "≥·^ŒºÑ¨Ù – |_»∞Å#∞ <≥ÅH˘Å∞Ê=∂ ´ Ñ¨~°ñQÆ h"Õ
~å –<å^Œ<å=∞ „H˜Ü∞« (KåÜ«∞ : Éè[í #*ËÜÚ« q^è=Œ Ú ^≥eÜ«ÚO_ç) `å –J@ "≥^· ºŒ âßÅÅñ – ÉÏÅ#O|∞ ã¨Å∞Ê=∂ IIÑ¨~=° ∞II
=∞^Œºáê# „Ñ≤ÜÚ« Å∞ QÍ‰õΩO_ç – „Ñ≤ÜÚ« ÖÏ~° q∂~å– =∞`«∞ÖÎ ’<Õ =Úxñy 3. ‰õΩñ\˜ „QÆ∞_ç¤ =¸ñQÆ ™êÅÅñ –QÆ∂i‡`À ^Œi≈OK«∞=∂ ´ Ü«∞O@∞ ~ÀQÆ∞Å
áÈ‰õΩO_ç ´ =∞^Œºáê#=Ú KÕÜÚ« "åiH˜ñ – ^Œ^ºŒä =ÚQÆñ „ÉÏÑ≤OÎ K«∞ñ w_»∞Å∞ – Ü«∂„â◊Ü∞« =ÚÅ – #O\˜ Ñ¨~å=∞i≈OK«∞=∂ IIÑ¨~=° ∞II
H˘kÌÜ∞ÿ≥ ##∞ ~°∞zx E_»ñQÆñ – QÀ~°ñ ^ŒQÆ ^Œx `«ÅñK«∞H˘#∞ñ_ç II=∞^ŒºII
4. ÖˇH¯õ ÖËx QÆ~ƒ° =ù `«∞Å – Ü«∞Hõ¯éÅ#∞ n~°∞Û=∂ ´ k‰õΩ¯ ÖËx a_»Å¤ ‰õΩ h –
1. ~°HÎõ =∞O`«ÜÚ« ñ *ˇ_∞» #∞ ã¨∞=∞‡O_ç – „Ñ≤ÜÚ« ÖÏ~å q∂~°∞ – â◊HÇÎ˜ Ï‘ #∞ÅQÆ∞^Œ∞ n"≥#Å ã¨=∞‰õÄ~°∞Û=∂ IIÑ¨~=° ∞II
iÅ #∞O_ç ´ â◊HÇÎ̃ Ï‘ #∞Öˇ QÍHõ =∞é˜ q∂ – ÉèHí Î̃ ^˘ñÅy áÈ=Ù#O_ç –
=ÚHÎ̃=∂~°=æ Ú ^≥eÜ«∞^ŒO_ç – =ÚO^Œ∞ QÆuH˜ Ç‘Ï#=∞O_ç II=∞^ŒºII 5. Ü«∞O„`«âßÅÅ QÆ#∞ÅÜ«∞O^Œ∞ – #ÅÜ«Ú "å~°ÅO „É’=Ù=∂ ´ =∞O„`«
`«O„`«=Ú ÅO^Œ∞ñ l‰õΩ¯ #– =∂Ü«∞‰õΩÅ#∞ QÍ=Ù=∂ IIÑ¨~=° ∞II
2. |∞kú|Å=ÚÅ∞ H˘kÌ "Ò#O_ç – „Ñ≤ÜÚ« ÖÏ~å q∂~°∞ – "≥Ú^Œ∞Ì ÅQÆ∞^Œ∞~°xÜ«Ú
#=Ú‡O_ç ´ Ç¨Ï^Œ∞Ì q∞~°∞K«∞ñ „^•QÆ∞"åiH˜ñ – Q˘kÌHÍÅ"≥∞ r==∞O_ç – 6. „QÍ=∞ "≥^· ºŒ ¿ã=ñ *ËÃã_ç – Ñ¶∞¨ #∞Åñ |iáêeOK«∞=∂ ´ „QÍ=∞"åã¨∞Åñ
„â◊^QúŒ eÆ æ =∞^Œºáê#=Ú ´ ~°^∞Œ Ì KÕÜÚ« @ `«y#^ŒO_ç II=∞^ŒºII QÆ∂Å∞Û "åº^è∞Œ Åñ – QÍOz x~°∂‡eOK«∞=∂ IIÑ¨~=° ∞II
3. =∞K«∞Û#‰õΩ#∞ „`åQÆñÉ’‰õΩO_ç – „Ñ≤Ü«ÚÖÏ~° q∂s – `«∞K«Ûù"≥∞ÿ# Ñ¨#∞Å∞ 7. ^Œ∞~°aè=∂# =¸_è» ÉèíHÎ̃x – ^Œfi~°QÆ ^Œ∂~° Ñ¨~°K«∞=∂ ´ =∞iÜ«Ú â◊√zKÕ
g_»∞O_ô ´ ÃÇÏK«∞ÛQÍñ kx „`åQÆ∞"åiH˜–=K«∞Û ~ÀQÆ=Ú ‰õΩ^Œ∞~°^ŒO_ç – ~ÀQÆ=ÚÅ∞ =∞@∞ – =∂Ü«∞ =∞QÆ∞ #x Hõ~Ñ° Ù¨ =∂ IIÑ¨~=° ∞II
K«K∞« Û@‰õΩ xk ¿ÇÏ`«∞=x =∞kñ – QÆzÛ`«=ÚQÆ#∞ ^≥eã≤H˘#∞ñ_ç II=∞^ŒºII 8. ^ÕÇ¨Ïâ◊√kúx l`«Îâ◊√kúx ^Õâ◊ [#∞Å‰õΩñ QÆ∂~°∞Û=∂ ´ ^ÕÇ¨Ï=ÚÅñ |~° â◊√^Œú
4. PÅ∞a_»Å¤ "Õ∞Å∞ñQÀ~°∞O_ç – „Ñ≤ÜÚ« ÖÏ~å "åi –"Õ∞Å∞ñ QÀi#ñ „^•QÆOñ =∞QÆ∞ h – ^Õ=à◊=ÚÅ∞QÆ =∂~°∞Û=∂ IIÑ¨~=° ∞II
É’‰õΩO_ç ´ "Õ∞Å∞ ÖˇéO˜ y Ñ≤Å∞K«∞ „H©ã∞¨ xÎ – *ÏeK«∂Ñ¨ÙÅ∞ ^≥eã≤H˘#∞ñ_ç– – =∞Öˇ¡Å ^•g^Œ∞
HÍÅÜ«∂Ñ¨#ñ *ËÜ∞« ‰õΩO_ç – Hõ~Î° ÜÕ∞ã¨x #=Ú‡H˘#ñ_ç II=∞^ŒºII
5. Ñ¶∞¨ # ^è#Œ =ÚÅ∞ xÅ∞=ñÉ’=O_ç – „Ñ≤ÜÚ« ÖÏ~° hK« – `«#=Ú q∂‰õΩ ãÖ=`«û~å^ŒºO`«=ÚÅ∞
=¸Å =∞ø#O_ç ´ `«#qñn~°∞Û^Œ∞ =∞^Œº=∞O_ç – Ñ¶∞¨ #∞Å H˘OÑ¨Å∞ QÆ∂Å∞Û
#O_ç – Ñ¶∞¨ #=ÚQÍñ „|Éè∞í "åHõº™ê~°=Ú– q#Ü«∞=∞u`À ñ „QÀÅ~°O_ç II=∞^èºŒ II 600 ãÖ=`«û~åO`«º ^è•º#=Ú
–<ÕÅ@∂i Å∂Hõ~ü
~å –aÅÇ¨Ïi (KåÜ«∞ : H˘xÜ«∂_»^~Œ "° ∞≥ x#∞fl) `å –Pk
¢HÔ ã· =Î̈ "≥^· ºŒ âßÅÅ∞ ^è•ºxOÑ¨ <Õ z`«Î=∂ – =~å¬O`«=Ú# – ^è•ºxOÑ¨<Õ z`«Î=∂´ ^è•ºxOK«
599 „H©ã¨∞Î J#∞„QÆÇ≤ÏOK«∞ ã¨fiã¨÷`« "åã¨H˜Î – *Ï˝#O|∞ñ QÆeyOK«∞ – *Ï˝# ã¨fi~°∂Ñ¨Ùñ_»∞ – *Ï˝<å`«‡KÕ h‰õΩ
~å –q∞„â◊=∞ (KåÜ«∞ : â◊~}
° ∞ *ÁzÛu) `å –Pk II^è•ºxOÑ¨"ÕII
Ñ¨~=° ∞ "≥^· ∞Œ ºñ_» ÉèÏ~°fÜ«ÚÅ – "åºkè ÉÏ^èÅŒ ñ ÉÏÑ¨Ù=∂ ´ Ñ¨~∞° Å ‰õΩÑ¨Kå~°O 1. J~°Ü«∞ h `«ÅñÑ¨ÙÅ – #Ñ¶¨∞=Ú ÅQÆ∞Ñ¨_»∞ h‰õΩñ – Ñïâ◊√^Œ∞úñ _ôH˜∆OÑ¨
ÉÁ#~°∞Û@ – Ñ¨~=° ∞ qkèÜ∞« x K«∂Ñ¨Ù=∂ IIÑ¨~=° ∞II |Ç¨ïQÍ QÆ#∞Ñ¨_∞» K«∞O_»∞ II^è•ºxOÑ¨"IÕ I
212
456 qâı+¨ ã¨=∞Ü«∞=ÚÅ∞ ãÖ=`«û~å^ŒºO`«=ÚÅ∞ 457
2. ÑïHÕÑ¨ñ |Å∞‰õΩÅñ – áêÑ¨ =∞QÆ∞Ñ¨_»∞ h‰õΩ – Ñïâ◊√^Œ∞úñ _»~°Ü«Úñ QÆ – 3. ^Õ= =∂^Œ∞ HÍÅ∞¿ã`«∞ ÖˇÅ#¡ ∞ – ¿ã=HÍo `«#∞=Ù k#=Ú ÅxflÜ«Ú h
#Ê_»‰õΩO_»∞ <Õ Ü«∞k II^è•ºxOÑ¨"ÕII "˘ãÖQÆ∞ "≥O_ç, Ñ¨ã_≤ ç – *Ï˝# =∞O`« h – ¿ã=ÔH· Ü«∞OwHõiOK«∞=∂ II=O^Œ#OII
3. „H˜Ü∞« Å#∞ lOuOÑ¨ – =∞~ÚÅ QÆ#Ñ¨_∞» QÍ# – ÉèÜ í ∞« "≥ÚOk #q∞‡Hõ#∞ 4. HÀñ`«H˘~°‰Ωõ ^•ã¨[#=Ú #OÑ¨Ù=Ú – D `«i =∂ Ö’@∞áê@∞¡ n~°∞Û=Ú
– |^Œ"Õ „H©ã¨∞Îx ^ŒiH˜ II^è•ºxOÑ¨"ÕII ´ áê`«HOõ |∞ ÖˇÅ¡ =∂Ñ≤ – cèuñ ÉÏÑ¨Ù=Ú – MÏºu <˘O^Œ∞ hu ã¨∂~°∞ºñ_®
4. ^Õ=Ùx Ñ¶∞¨ # „¿Ñ=∞ – k#k#=Úñ ^ŒÅáÈÜ«∞ – h=Ù á⁄O^ŒñQÆ =K«∞Û II=O^Œ#OII
xHõ¯"≥∞ÿ# â◊√kú II^è•ºxOÑ¨"ÕII 5. =∂ ã¨ÉèíÅ#∞ ÃÑ^ŒÌ*Ëã≤ ÃÑOK«∞=Ú – h ã¨∞"å~°Î *ˇÑ¨Ê â◊HÎ̃ hÜ«Ú=Ú ´
5. ã¨‡i~ÚOÑ¨ hÖ’# – =~° ~°Hõ∆‰õΩx áê@∞¡ – Éèíi~ÚOÑ¨ <ÀÑ¨Ù^Œ∞"≥ – áêÑ¨ "≥∂ã¨ÑÙ¨ K«∞Û #O^èHŒ Í~° – =∞O`«ñ „^ÀÜ«Ú=Ú –ÜÕ∞ã¨∞ Hõ$Ñ¨<£ QÆ∞=∞‡iOK«∞=Ú
"≥ÚHõ xq∞+Ö|∞ II^è•ºxOÑ¨"ÕII II=O^Œ#OII
6. Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O|∞ q=∞ÖÏ`«‡ – ã¨^Œ#O|∞ñ QÍqOÑ¨ñ – Ñ¨^Œ"Õ N„Ñ¶¨∞O|∞QÆñ – – =∞`«~Î Ú ã¨=¸ÜÕ∞Å∞
Ñ¨~°=∞ [#‰õΩx Hõ_»‰õΩ II^è•ºxOÑ¨"ÕII
7. ^Õ=Ùx ¿ãqOÑ¨ñ – k~°=ÚQÆ <åtOz – ^Õ"å`«‡ H˘~° H©=Ù – k#=Ú 602 „H˘`«Î =`«û~°=Ú
^Õ=Ùx "Õñ_» II^è•ºxOÑ¨"ÕII ~å –ˆ~QÆ∞Ñ≤Î (KåÜ«∞ : Ç¨ÏÖˇÅ∂Ü«∞ Ü«∞x áê_»∞_ô) `å –J@
Ñ¶∞¨ #^Õ= „Ñ≤Ü∞« `«#Ü«ÚO_® – [QÆ„^ŒHÍ∆ –q#∞u *Ë`∞« =Ú h =∞Ç≤Ï=∞<£ ´
601 ™êO=`«ûiHõ Hõ$`«[`˝ å~°Ê}=Ú Ñ¶∞¨ #`«~O° |∞QÆ – QÆ`« ãÖ=`«û~° – k#=Ú Åxfl@ =∂‰õΩ hÉè∞í q – Ñ¶∞¨ #ã¨∞Y=Ú
~å –QÆ∞Öò ~ÀA (KåÜ«∞ : ^Õ=^•ã¨ áêÅ#) `å –UHõ ÖÁ#iOz =∞i –#∂`«#Ñ¨Ù =`«û~° "≥Úãÿ#O^Œ∞‰õΩ IIÑ¶∞¨ #^Õ=II
=O^Œ#O ÉÁ#~°∞Î"≥∂ „Ñ¨Éè’ „Ñ¨Éè’ – =O^Œ#O ÉÁ#~°∞Î"≥∂ „Ñ¨Éè’ „Ñ¨Éè’ ´ 1. JkèHõ „¿Ñ=∞ÖÁã¨ñQÆ∞=Ú – ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨Éèí∞ – ‰õΩ^Œ∞~°∞QÆ h =`«û~°=Ú ´
=O^Œ#O|∞ `«O„_ç, `«#Ü«∞, â◊√^•ú`«∞‡ñ_® – =^Œ#O|∞ ÅO^Œ∞ HÀ „Ñ¨Éè’ „Ñ¨^=Œè ∞ k#=Ú# – =∞=Ú‡ #O^Œi – =Ú^Œ=Ú`À xK«Û@‰õΩñ *ËiÛu –
II=O^Œ#OII „Ñ¨|Å=∞QÆ∞ ãÖw`«ã¨∞Î`«∞Å#∞ – q∞QÆ∞ÅÉÁO^Œ∞=Ú ÜÕ∞ã¨∞ ~°Hõ∆Hõ IIÑ¶¨∞#^Õ=II
1. Wxfl <åà◊√¡ ^èŒ~°#∞ =∞=Ú‡ñ „É’zÜ«Úñ – QÆ#fl `«O„_ç q∞Oz Ü≥∞Ñ¨Ù_»∞ 2. JOz`«=ÚQÆ xK«Û@<£ – QÆ∂_ç# ã¨ÉÖíè ’ – ¢ãÅÎ‘ <£ |∞~°∞+¨µÅ a_»Å¤ <£ ´
QÍzÜ«Ú ´ Z#flÖËx n"≥# – e_»∞ ##fl ÜÕ∞ã¨∞"å–Ü«∞xfl ~Ô @∞¡ ™ÈÎ„`«=Ú =∞Oz =∂~°=æ Ú#∞Oz h – Ü«∞`«ºO`« „¿Ñ=∞`Àñ QÍ=Ù q∞Å#∞ – K«OK«Å∞Å∞
eqQÀ II=O^Œ#OII QÍ‰õΩO_» h Hõ$Ñ¨ – Å∞Oz =∞=Ú ~°HO∆˜ K«∞"≥∂ „Ñ¨É∞íè IIÑ¶∞¨ #^Õ=II
2. „áê`« =`«û~°OÑ¨Ùñ ÉÏÑ¨ =∞O`«ÜÚ« ñ – „cux =∞xflOz =∞=Ú‡ñ QÍ=Ù=Ú 3. nqOK«∞ „Ñ¨Éèí∞ÜÕ∞ã¨∞"å – ã¨∞"åiÎ‰õΩÅ<£ – ™ê=^è•#=ÚQÍ Éèí∞qÖ’ ´
´ #∂`« <å|Ì=Ú##∞ h^Œ∞ – hu <˘ã¨ñQÆ∞ =∂ –^•`« „H©ã∞¨ Î <å^èŒ ~°HH∆õ Í ÉèÏ==∞O^Œ∞# hÑ¨^ŒO|∞Å – ¿ã= ÉÏQÆ∞QÆñ *ËÜ«ÚK«∞<£ h – r=[Å
II=O^Œ#OII "åHõºO|∞Å<£ ^èŒ~° nè~°`«#∞ñ „|Hõ\ ÕÑ¨ñ *ËÜ«Ú=Ú IIÑ¶¨∞#^Õ=II
213
458 qâı+¨ ã¨=∞Ü«∞=ÚÅ∞ g_À¯Å∞ 459
4. Ñ¨~°=ÚO_» ^èŒ~° h ã¨ÉèíÅ<£ – #∂`«#=ÚQÆ – ã≤÷~°ÑïÛ |ÅÑ¨~°∞Û=Ú ´ 4. W^Œúi„u #∞O_»∞ #Ñ¨C_Õ – ~¸â◊fi~°∞x [#∞Å∞ – =$kúÉÁO^Œñ E_»
ã¨~°ã¨=ÚQÆ <åj~°fiK«#=Ú – efiiqQÍ <˘ãÖQÆ∞K«∞<£ #∂ – `«# ã¨Ç¨ÏŸ^Œ~° =ÅÜ«Ú#∞ ´ |∞kú hu â◊√^Œ∞Åú O^Œ∞ – =$kú<˘O^Œ „â◊^ñúŒ *ËÜ∞« – â◊√^Œ∞ú Öˇ#·
„Ñ≤ÜÚ« Å ã¨q∞ux – =∞iÜ«Úñ *Ë~∞° Û=Ú h ã¨ÉÅíè Ö’ IIÑ¶∞¨ #^Õ=II "åiÖ’ñ „Ñ¨ – ã≤^∞Œ ú ÅQÆ∞K«∞ "≥Å∞ñQÆ =K«∞Ûñ II„H˘`«IÎ I
5. áêÑ¨ÑÖHõ =∞O\˜#Ñ¨C_»∞ – „Ñ¨Éèí∞ „H©ã¨∞Î ÜÕ∞ã¨∞ – „áêÑ¨Ùñ Ei q∂~°∞ "Õñ
5. Hõ~∞° }Ïà◊ ~¸=`«û~°=Ú – ¢HÔ ã· =Î̈ |_»∞Å – ^è~Œ } ° „˜ ||Åñ *ËÜÚ« =∂ ´ _» QÍ ´ <ÕÑ¨Ùq∂éñ ^Œ#^Œ∞ Hõ~°∞}ñ – ÉÏÑ¨ =∞O`«ñ QÆ_çy"Õã≤ – áêÑ¨~ÀQÆ
ãïQÆ #∞áê^è•ºÜ«ÚÅO^Œi – =∞i =∞s nqOK«∞ „Ñ¨Éèí∞"å – ã≤÷~°=ÚQÍ zÇ¨Ïfl Åxfl – ÉÏÑ≤"Õã≤ â◊√kúñ *ËÜ«Úñ II„H˘`«ÎII
Ñ¨~=° ∂~°=ú ÚÅ∞ ÉÏ – Å∞~°‰Ωõ QÆ~Ñ° Ù¨ K«∞#∞O_»ñ *ËÜÚ« =Ú IIÑ¶∞¨ #^Õ=II –Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^èŒ=Ú
6. ÉèÏã¨∞~°O|∞QÆ Ñ¨~°Ö’Hõ – „Ñ¨HÍâ◊√ñ_® – ^•ã¨|$O^Œ=ÚÅ<£ QÍ=Ù ´ "åã≤QÍ g_À¯Å∞

#~°Ö’Hõ=Ú #x –"åã¨∞ÅQÆ∞ q∂ ^•ã¨∞ÅO^Œi – ^À+¨~åã≤x „^Àã≤ h Hõ$Ñ¨ – 604 „Ñ¨É∞íè =Ù q∂`À #∞O_»∞QÍHõ
EÑ¨ÙK«∞#∞ ~°HO∆˜ K«∞ =∞xâ◊=Ú IIÑ¶∞¨ #^Õ=II
~å –uÅHÍ¯ "≥∂^£ (KåÜ«∞ : ÜÕ∞ã¨∞<å^èHŒ ^õ •è ) `å –Pk
– Q˘Å¡Ñë¡ JO„^≥Ü«∞º
^≥·=„¿Ñ=∞ =∞#Å<≥Ñ¨Ù_»∞ |OkèOK«∞QÍ – kqx Éèí∞qx n# [#∞Å#∞
603 „H˘`«Î ãÖ=`«û~°=Ú k~°=ÚQÍ HÍáê_»∞QÍ II
1. Ñ¨~°=∞`«O„_ç QÆ^≥Ì=ÚO^Œ@ „áê~°÷#Öò =∞i*Ë`«∞=Ú – Ñ¨Å∞ q^èŒ=ÚÅ
~å –HÍOÉè’l `å –„uÑ¨Ù@ =∂~°=æ ÚÅÖ’ „Ñ¨É∞íè "Õ `À_≥Ü· Ú« O_»∞QÍ II^≥=· II
„H˘`«Î ÜÕ∞_»∞ "≥Ú^ŒÅ∞ Éˇ>ì̌#∞ – =∞# „|`«∞‰õΩ#O^Œ∞ñ ´ „H˘`«Î =∞#ã¨∞ `À_» 2. x`«º„Ñ¨É∞íè =Ù ã¨`º« ¿ã=#∞ x~°`=« Ú#∞ =∞k#∞O`«∞=Ú – xezÜ«ÚO^Œ∞=Ú
q∂~°∞ – „H˘`«Î ÜÕ∞@ñ „|Éèí∞x <Õ=ñ – ^Œ`«Î~° Ñ¨_»‰õΩO_»ñ *ËÜ«Ú– „H©ã¨∞ÎH˘~°ÔH· x`«º¿ã=Hõ [#=ÚQÍ II^≥·=II
@∞`«"Î ∂≥ `«=Î ∞O|∞ñ E_»ñ II„H˘`«IÎ I 3. =∞#=Ú q_çz "≥à√◊ #¡ Ñ¨Ù_»∞ =∞kx HõÅ∞æ#∞ "Õ^#Œ – =∞#ã¨∞ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« =Ú
1. á⁄Ok Ü«Ú#fl "Õ∞Å∞ ÅxflÜ«Úñ – ÉÁOOHõ|∞ q∂é –_≥O^Œ=∞O^Œ∞ ã¨‡~°} Hõeã≤Ü«ÚO_»QÆ =∞~°Å QÆeÜ«Ú^Œ∞ "≥∞K«Û\’ II^≥·=II
*ËÜÚ« ñ_ô ´ ~ÚO^Œ∞ q∂~°∞ "≥Ú^ŒÅ∞ Éˇ@∞ì – ÑÖ^≥=∞O^Œ∞ñ QÔ Åfi =ÅÜ«Ú – 4. [#Hõ `«#Ü«∞ Ñïâ◊√^•ú`‡« ‰õΩ [Ü«∞=Ú =∞Ç≤Ï=∞Ü«Ú Ñ¶∞¨ #`«ÜÚ« – Pk#∞O_ç
#O^Œ=ÚQÆ#∞ ~°qxñÉ’e – #ÅÜ«∞‰õΩO_» "≥∞ÅÜ«∞‰õΩO_»ñ II„H˘`«IÎ I ~ÚÑ¨Ù_»∞ Ü≥∞Ñ¨Ù_»∞ J=x Ñ¨~=° Ú# *ˇÅ∞¡QÍ II^≥=· II
– Z.KåÔ~¡ãπ H˜xûOQÆ~ü
2. "Õ∞Å∞ ¿ãÜ«∞ñ ^Œ_» "˘#~°ÊñQÍ – q∂Ô~é∞ñQÆ∞#@∞¡ – HÍÅ=∞O`« x~°∞_»∞ 605 g_À¯Å∞ â◊√Éè=í ÚÅ∞
QÆ_» K≥ñQÍ ´ „áêÅ∞=∂e Ü«ÚO_»‰Ωõ O_» – *ÏÅ "Õ∞Å∞ ¿ãÜ«∞=ÅÜ«Úñ – ~å –â◊OHÍ~åÉè~í }
° =Ú `å –Pk
*ÏÅ [#=ÚÅ H˜=∂‡#∞ – ÜÕ∞Å∞ <å=∞ Ñ¶∞¨ #`«H˘é‰õΩñ II„H˘`«IÎ I ™ÈÎ„`«=Ú ¿ãÜ«∞ˆ~ – ™È^Œ~°∞ÖÏ~° =∞# – Ü«∂`«‡Å`À ñ ^ŒO„_ç<£ ´ ^è•„ux
3. |Å=Ú ÖËx "å~° =∞Ü«Úº#∞ – |Å "≥ÚO^Œ =K«∞Ûñ – QÆeq∞ q∂éñ QÆ~Î° =∞# Ñ¨~° – =∂`«∞‡x "å‰õΩ¯Å∞ – ™ÈÎ„`«=ÚÖ’ñ QÆeÑ≤ II™ÈÎ„`«=ÚII
"å‰õΩ¯# ´ #ÅÜ«∞‰õΩO_» #ÅQÆ‰Ωõ O_» "≥∂^Œ "≥ÚOk – |Å "≥ÚãÖQÆ∞ ã¨~fi° q^è∞Œ Å 1. WK«Û@ „¿Ñ=∞Å – H˜kÜÕ∞ Hõ_=» i – =zÛÜ«Ú#fl ^Õ"∂≥ ´ JK«Û@ =∞#
–<≥Åq∞ q∂ ~˘#~°∞ÛK«∞O_»ñ II„H˘`«IÎ I =∞O – ^Œé=Úñ QÆeã≤H˘x – Ü«∂#OkO`«∞=ÚQÍ II™ÈÎ„`«=ÚII
214
460 qâı+¨ ã¨=∞Ü«∞=ÚÅ∞ *ÏfÜ≥∂^Œº==ÚÅ∞ 461
2. Z‰õΩ¯= „¿Ñ=∞Å∞ – K«H¯õ x ™ÈÎ„`«=Ú – ÅHõ¯_» =∞# =∞O`« ´ q∞H˜¯e 607 God be with you till we meet again
„Ñ≤ÜÚ« _»∞ – ^Õ=Ùx H˜_∞» ^Œ∞=Ú – XHõ¯ =∞#ã¨∞`À#∞ II™ÈÎ„`«=ÚII 1. =ÚO^Œ∞ HõO^Œ~∞° #∞ *Ë~#° ∞ z‰õΩ¯ÖÏÑ¨ uÅ¡‰Ωõ O_»
3. Hõhfl ~°∞O_»^∞Œ – Kå=Ù Hõ+=ì̈ Ú – Öˇ#fl\˜ ‰õΩO_»=ÙQÍ ´ Hõ#fl#∞ =∞# â◊$O ZO^Œ∞ É’~Ú#<£ QÍáê_ç =∞‰õΩ¯=<£ „Ñ¨É∞íè O_»∞QÍ=Ù`«<£
– QÍ~°Ñ¨Ù „|`«∞‰õΩ – Öˇ#flñ^Œ~°=Ú QÍ^≥ II™ÈÎ„`«=ÚII `˘O^Œ~°Å‡ éËq∞‡~åHõ 3. <åñ_»∞ <å_®Ç¨~°q∞K«∞ÛK«∞
4. "åQÆ∞#∞ g}ˇÅ∞ – ™êQÆ∞#∞ áê@Å∞ – ã¨``« =« ÚQÍ #K«@ ´ ~åQÆ=Ú |O^è∞Œ ñ_Õã∞¨ x#∞fl QÍ=Ù`«<£ "Õ_∞» Hõ<£ Q“y@ñ *ËiÛ
ÖˇO`À – ~°=∞º "≥∞ÿ Ü«ÚO_»∞#∞ –ÉÏyO`«# ÖË=Ú II™ÈÎ„`«=ÚII IIÜÕ∞ã¨∞x ã¨xflkè H©_∞» ÅO^Œ∞ x#∞fl QÍOz
<ÕHõ"≥∞ÿQÆ∂_»∞^•ñHõ éË_»∞x#∞flñ „É’zHÍ=Ù`«<£
5. =∞~°Å xK«@ñ QÆ∂ – _»∞^Œ∞"≥∂ ÖË^À – =∞# =∞O^Œ~=° Ú ´ `«fi~°Ö’ =Ú# ^•ã¨∞x nè~°`«<£ 4. Kå=Ù Ü≥ÚHõ¯ cèuÖËHõ#∞
Ñ¨~° – Ö’HõÑ¨Ù ^ŒO„_ç – `À_» #∞O^Œ∞ "Õ∞"≥∂ II™ÈÎ„`«=ÚII ^≥=· Ñ≤`« x#∞fl QÍ=Ù`«<£ II r==∂~°=æ ∞O^Œ∞ñ ^À_≥·
6. Q˘éˇÑ] Å≤ ¡ ~°H=Îõ Ú – qÅ∞=K«Û@ – Q˘Ñ¨Êk QÍO`«∞=ÚQÍ ´ QÆ∞~°∞`«~=° ∞QÆ∞ 2. éˇHõ¯ h_» x#∞fl ñ *ˇ~°∞ÛK«∞ ˆ~=Ùñ*Ë~°∞ñ^•Hõ „É’z
=∞# ^Õ=Ùx „¿Ñ=∞#∞ –‰õÄi‡`À E`«∞=ÚQÍ II™ÈÎ„`«=ÚII q∞‰õΩ¯@OÑ¨Ù „¿Ñ=∞ñEÑ≤ñ áê=#∞O_»∞ x#∞fl QÍ=Ù#<£
–*ˇi‡Ü«∂ W. ˆ~OH˜<£
7. Ñ¨ ~ ° = ∞ `« O „_ç ` Àñ – „Ñ¨ É è í ∞ ÜÕ ∞ ã¨ ∞ x`Àñ – |iâ◊ √ ^•ú ` « ∞ ‡x`À ´
ã≤~÷ =° ÚQÆ#∞O^Œ∞=Ú – =∞i ^Œ∂`«Å`Àñ – |~°Ö’Hõ=Ú#O^Œ∞<£ II™ÈÎ„`«=ÚII *ÏfÜ≥∂`«û==ÚÅ∞
608 =∂`«$^Õâ◊ ¿ã=
606 Blest be the tie that binds ~å –Ç≤ÏO^Œ∂™ê÷x (KåÜ«∞ : N Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å hH˘ãÖQÔ ^Œ) `å –Pk
1. ¿ãflÇ¨ÏOÑ¨Ù |O^è=Œ ∂ 3. XO_˘~°¡ ÉÏ^èÅŒ <£ ^Õâ¿◊ ã=ñ*Ëã≤ ^Õ= – ^•ã¨∞Öˇ· =iúÅ∞¡ñ _çÅÖ’ ´ "≥∂ã¨=∂~°=æ ÚÅ#∞ g_ç –
â◊√ÉèOí |∞ <˘O^Œ∞=∂ F^•~°∞Û H˘O^Œ∞=Ú ÜÕ∞ã¨∞x x[^•ã¨∞ ÅQÆ∞ñ_ç –^Àã¨=ÚÅ#∞ g_ç ^Õ= – ^•ã¨∞Öˇ· =iúÅ∞¡ñ
ã¨`ü¢ÔH·ãÎ̈= ™ê"åã¨=Ú XeÔH_ç Hõhfl\˜`À _çÅÖ’ II^ÕâI◊ I
ã¨fi~°Oæ |∞ñ É’Å∞#∞ XÑ¨C =∂ ¿ãflÇ¨Ï=Ú 1. ^Õâ◊ |O^èŒ∞=Ù ÜÕ∞ã¨∞"Õ =∞# – ^Õâ◊ ~°Hõ∆‰õΩñ _®Ü«∞<Õ ´ ^Õâ◊ =∞O`« ÜÕ∞ã¨∞
2. Ñ¨ Oâ◊√ áê^Œ=ÚÖò 4. qÜ≥∂QÆ HÍÅ=Ú =∞#ã¨∞`À – <åâ◊`À ¿ãqOK«∞_ç II^ÕâI◊ I
„áêiúOz H˘Å∞Î=Ú qKå~°"≥∞ÿ##∞ 2. hu <åºÜ«∞O|∞Å∞ QÆeyÜ«Ú – x+ª̈ÅO^Œ∞ "≥∞ÅñyÜ«Ú ´ x`«º „¿Ñ=∞
ÉèÜ
í ∞« , xsHõ}∆ Ïâ◊Å∞ gÖ∫ =∞~°Å‰õÄ_»∞@ K«∂Ñ≤ ÜÕ∞ã¨∞ – x+ª̈ ÖËHõ "Õ∞Å∞ ÖË^Œ∞ II^Õâ◊II
„áê~°÷# ÖÁHõ¯>Ë q[Ü«∞ "≥∞ÿ„u`À<£
– *Ï<£ á¶êÃã\ò 3. q#Ü«∞â◊HÎ̃ <≥O`«QÍ q= – iOz# É’kèOz# ´ qâ◊fi qÉè∞í O_Ò ÜÕ∞ã¨∞
J#∞ : U.a. =∂ã≤ÖÏ=∞}˜ q#Ü«∞ – q^è=Œ Ú ÖËHõ "Õ∞Å∞ ÖË^∞Œ II^ÕâI◊ I
215
462 qâı+¨ ã¨=∞Ü«∞=ÚÅ∞
4. „¿Ñ=∞ñ QÆÅy Ñ¨~=° ∞ ã¨`º« – „¿Ñ=∞ ¿ã=ñ *ËÜÚ« ñ_ç ´ „¿Ñ=∞=¸iÎ ÜÕ∞ã¨∞„H©ã∞¨ Î Pj~°fiK«#=ÚÅ∞
– „¿Ñ=∞ÅÖ’ =iúÅ∞¡ñ _çÅÖ’ II^Õâ◊II
610 P~å^è#Œ =ÚyOÑ¨Ù
5. P¿ã`«∞ Ç≤Ï=∂K«Å Ñ¨ – ~°ºO`«=Ú<£ kQÆO`«=Ú ´ ÖËHõ=ÚQÆ#∞ kqx ~å –cèOáê¡ãπ `å –„uÑ¨Ù@
Éèí∞qx – <ÕÅ∞ ~åA ÜÕ∞ã¨∞ñ_Õ II^Õâ◊II „Ñ¨É∞íè "å =∞=Ú‡#∞nqOz – ÑÖÑ¨Ù=Ú h Hõ$Ñ¨#OkOz Jaè#O^Œ# =ÚÅñ
– =∂~åÎO_» *Ï˝# „Ñ¨HÍâ◊=Ú
*ËH˘#∞=∂ – qÉèí==Ú =∞Ç≤Ï"≥∂#flu H©iÎ Ü«ÚQÆÜ«ÚQÆ=ÚÅ‰õΩ hHõQÆ∞`«<£
609 *ÏfÜ«∞ w`«=Ú II„Ñ¨Éèí∞"åII
1. Ñ¨Q`Æ ∞« ~°ñ „ÉËq∞OK≥_∞» â◊H<Î˜ £ – `«QñÆ ÉÁ~°∞QÆ∞#∞ EK≥_ç ~°H<Î˜ £ q∞QÆ∞ÅO^ŒÜ∞«
[#QÆ} =∞# Jkè<åÜ«∞Hõ [Ü«∞¿ÇÏ KÕÜ«Ú=Ú ^≥·= – [QÆ^ÕHõ ‰õΩ=∂~å H©iÎ –Ü«ÚQÆÜ«ÚQÆ=ÚÅ‰õΩ h HõQÆ∞`«<£
ÉèÏ~°`« ÉèÏQÆºq^è•`« II„Ñ¨Éèí∞"åII
2. QÆ∞_çÖ’ qx# h"åHõº=Ú =∂ – QÆ∞O_≥Åñ |kÅ=Ú *ËÜ«∞ñQÆ#∞
ÑÖ*Ï| ã≤O^èŒ∞ QÆ∞[~å`« =∞~å@
QÆ∞_ç|Ü«∞@#∞ <å Kå~°=ÚÖ’ – #_»∞=QÆñ ^À_»Ê_»∞"≥∂ H©iÎ Ü«ÚQÆÜÚ« QÆ=Ú
„^•q_» L`«¯à◊ =OQÆ Å‰õΩ h HõQÆ∞`«<£ II„Ñ¨Éèí∞"åII
qO^èŒº Ç≤Ï=∂K«Å Ü«∞=Ú<å QÆOQÆ 3. ¢ÔH·ãÎ̈= "≥∞ÿ„ux ãÖÑ¶¨∞=ÚÖ’ – qãÎ̈~°}=Ú *ËÜ«∞ñQÆx=Ú‡ <ÕãÎ̈= ÉèÏ==Ú
Ö’Hõ=ÚÖ’ – <≥~°Ñ¨ñQÆ ^ŒÜ«∞ñQÆ#∞"≥∂ H©iÎ Ü«ÚQÆÜ«ÚQÆ=ÚÅ‰õΩ h HõQÆ∞`«<£
LK«ÛùÅ [Åkè `«~°OQÆ II„Ñ¨Éèí∞"åII
– "≥ÚÅ`å\˜ q^•º#O^Œ=Ú
`«=â◊√Éèí<å"Õ∞ *ÏˆQ `«=â◊√Éèí Pt+¨=∂ˆQ
QÍ¿ÇÏ `«= [Ü«∞ QÍ^äŒ 611 „`ÕºHõ ^Õ= =∞Ç≤Ï=∞
[#QÆ} =∞OQÆà◊ ^•Ü«∞Hõ [Ü«∞¿ÇÏ ~å –[O~°≠∂\ (KåÜ«∞ : q#~°=Ú‡ ÜÕ∞ã¨∞<å^è∞Œ _») `å –UHõ
=∞Ç≤Ï=∞ <˘Ñ¨C [#Hõ h‰õΩ – =∞Ç≤Ï`« ã¨∞`«∞#‰õΩ ´ =∞Ç≤Ï=∞ QÆÅ∞QÆ∞
ÉèÏ~°`« ÉèÏQÆº q^è•`«
â◊√^•ú`‡« ‰õΩ#∞ – =∞Ç¨ Ü«ÚQÆ=ÚÅ∞ II=∞Ç≤Ï=∞II
[Ü«∞¿ÇÏ [Ü«∞¿ÇÏ [Ü«∞¿ÇÏ 1. Ö’Hõ ã¨$+≤ì =Ú#∞Ñ¨Ù x#∞fl – <åHõ¿ã#Å∞ ´ „áêHõ@O|∞QÍ #∞uOK≥ñ „|[˝
[Ü«∞ [Ü«∞ [Ü«∞ [Ü«∞¿ÇÏ q∂~°OQÆ II=∞Ç≤Ï=∞II
216
464 Pj~°fiK«#=ÚÅ∞ Pj~°fiK«#=ÚÅ∞ 465
2. ã¨HÅõ ã¨$+≤=ì Å# ^Õ= – ã¨HÅõ Ü«ÚQÆ=ÚÅ ´ ã¨HÅõ =∞Ç≤Ï=∞ QÆÅ∞QÆ∞ h‰õΩ 614 =ÚyOÑ¨Ù áê@
– ã¨HÅõ HÍÅ=Ú II=∞Ç≤Ï=∞II
–Ü≥∞+¨Ü«∂ g~°=∂iì<£
~å –N~åQÆ=Ú `å –J@
ÑÖÑ¨Ù=Ú ^Õ"å – n"≥#Å`À ñ – ÑÖÑ¨Ù=Ú ^Õ"å ´ ÑÖÑ¨Ù=Ú ^ŒÜ∞« KÕ`ñ«
612 ^≥·"åj~åfi^Œ=Ú – Ñü`« áê=# <å=∞ – ÃÑOÑ¨ÙQÆ h ¿ã=ñ – „Ñ≤Ü«∞"≥ÚÑ¨Ê <˘#iOÑ¨ñ
~å –ÑÖ`«∞=~åo `å –J@ II|OÑ¨Ù=ÚII
HõÅ∞QÆ∞ñQÍHõ – ^Õ"å – HõÅ∞QÆ∞ñQÍHõ – HõÅ∞QÆ∞ñQÍHõ =∂ – H˜ÅÖ’ xÑ¨C_»∞ 1. =∂ ¿ã= #∞O_ç# – =∂ "≥Å∞Î ÅxflÜ«Ú ´ ÜÕ∞ã¨∞x H˘é‰õΩ h– "≥ãñ¨ QÆ
– qÅ∞= ÖËx ^ŒÜ∞« – QÆÅ h n"≥# IIHõÅ∞QÆ∞II Hõq∆ ∞~ÚOK«∞K«∞ñ II|OÑ¨Ù=ÚII
1. `«#Ü«Úx Hõ~°∞}Ü«Úñ – ^ŒO„_ç ^Õ=Ù ^ŒÜ«∞ – `«#~°∞ <å`«‡ Hõ$Ñ¨ `«Ñ¨ÊHõ 2. qx# ã¨`º« O|∞#∞ – q=∞ÖÏ`«‡ =∞k xeÊ ´ k#k#=Ú Ñ¶Å¨ =ÚÅ∞ –k=º
=∂‰õΩñ IIQÆÅ∞QÆ∞II =ÚQÆ Ñ¶e¨ ~ÚOÑ¨ñ II|OÑ¨Ù=ÚII
2. =∞#=Ú# Éèí‰õΩÎÅ∞– =∞~°∞=Hõ Ü≥ÿ∞Hõº=Ú –Ñ¶¨∞#=ÚQÆñ ÉˇOÑ¨ñQÆ – Ñ¶¨∞# 3. Pã¨HÎ̃`À x – #flxâ◊=Ú ¿ãqOÑ¨ ´ ÉèÏã¨∞~°O|QÆ∞ <å`«‡ – "åã≤ ÔHHõ¯ñQÆ
ã¨Ç¨ Ü«∞=Ú IIHõÅ∞QÆ∞II xzÛ IIÑÖÑ¨Ù=ÚII
3. W\ì̃ Ü≥ÿ∞Hõº=Ú#∞ –ÜÕ∞ã¨∞x`À =∞i – QÆ\ ì̃QÆñ ÉˇOz# – Ñ¶¨∞# ™œYºO|∞ –Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^èŒ=Ú
IIHõÅ∞QÆ∞II
–Ñ¨ÙeáêHõ [QÆ<åfl^èŒ=Ú 615 =ÚyOÑ¨Ù ã¨∞uÎ
613 ã¨∞ÎuQÍ#=Ú ~å –cèOáê¡ãπ `å –„uÑ¨Ù@
~å –ˆ~QÆ∂Ñ≤Î `å –~°∂Ñ¨Hõ=Ú =∂ ^Õ=Ù#‰õΩ#∞ ™ÈÎ„`«=ÚÅ∞ – =∞Ç≤Ï=∞Ü«Ú *Ï˝#=Ú <åq∂^Œ<£ ´ =∂^Œ∞
Hõ$`«[`˝ Q« ÅÆ ã¨∞uÎ Ü«Ú – #‡é˜ Ñ¶∞¨ #`å â◊HÜ
Î˜ Ú« |Å=Ú<£ Ü«ÚQÆÜÚ« QÆ=ÚÅ‰õΩ#∞
n"≥#`À ÃãÅq=Ú‡ Hõ~åÎ – =∂‰õΩ h –n"≥#`À ÃãÅq=Ú‡ Hõ~åÎ ´ nqOz QÆÅ∞æ#∞QÍHõ IIP..."≥∞<£II
Hˆ =∆ ∞OÑ¨Ù – \©=ÙÅ#∞ ^ŒÜ∞« KÕã≤ – r= áÈ+¨}"å~°Î – ÉèÏ==Ú# ã¨=∞‰õÄiÛ – "≥ÚÅ`å\˜ q^•º#O^Œ=Ú
IIn"≥#`ÀII
1. Ö’Hõ=Ú# x#∞fl "Õñ_»∞H˘x – "Õ∞=Ú h – Ö’Hõ=Ú# H˘xÜ«∂_»∞H˘x ´ 616 Lord ! dismiss us with Thy blessing
NHõ~O° |QÆ∞ k=º – Ö’HõO|∞Ö’ñ *Ëi –ÜÕ∞Hõ=ÚQÆ ™ÈÎ„`«=ÚÅ∞ – h‰õΩñ 1. Hõ~åÎ =∞=Ú‡#∞ nqOz 2. WÇ¨Ï x#∞fl "Õ_∞» H˘x
*ˇe¡OÑ¨ñQÆ IIn"≥#`ÀII Hˆ =∆ ∞q∞zÛ ÑÖÑ¨Ù=Ú |Ç¨ïQÍ ã¨∞uÎ O`«∞=Ú
2. ã¨∞Îu Ñ≤`«$ Ñ¨Ù„`« â◊√^•ú`«‡ – â◊√Éèí q∞K«∞Û – ã¨∞Îu Ñ≤`«$ Ñ¨Ù„`« â◊√^•ú`«‡ ´ r"åÇ¨~° "å~°Î xzÛ Ñ¨~°=∞O^Œ∞ KÕi ~ÚOHõ
ã¨∞uÎ ~ÚOK«∞#∞ ã¨~fi° – H˜u∆ k=º Ãã#· ºO|∞ – Å`«∞e`«O|QÆ∞ ^Õ=Ùñ_»x x#∞fl =∞=Ú‡#∞ áÈ+≤OK«∞=Ú. ™È„`«=Ú K≥eO¡ `«∞=Ú.
ã¨∞uÎ ~ÚOK«∞ IIn"≥#`ÀII – *Ï<£ á¶êÃã\ò
217
466 Pj~°fiK«#=ÚÅ∞ J#∞|O^èŒ=Ú 467
617 Praise God from whom all blessings flow 622 Praise to the Lord, the Almighty
1. "Õ∞à◊x¡ fl ~ÚK«∞Û ^Õ=Ùx<£ ã¨∞uÎ OK«∞ "≥∂Hõ∆ Ãã#· º=ÚÖò 1. „Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ#\˜ì <å Ü«∂`«‡ Hõ+¨ì=ÚÖ’
ã¨∞ÎuOK«∞ ã¨~°fi ã¨$+≤ìÜ«Ú<£ Ñ≤`«$ Ñ¨Ù„`« â◊√^•ú`«‡Å<£ ™ÈÎ„`«O|∞ K≥e¡OÑ¨Ù ÉÁkq éˇHõ¯Å`À
– `å=∞ãπ ÔH<£ =∞Ç≤Ï=∞ â◊‰õΩÎÅ∞QÆÅ <å éËx „É’z# „Ñ¨Éèí∞#∞uOÑ¨Ù
J#∞ : ã≤. *Ë"£∞û =∞xflOÑ¨Ù 4. JO^Œ~°∞ QÍOK≥_»∞ÖÏQÆ∞ h
‰õÄ_»∞_ç@ ã≤÷u nqOz
618 Doxology g}ˇÅ QÍ#=Ú# Ü«∂Hõã=¨ ∞O^Œ∞# #∞O_ç Hõ$Ñ¨<£
1. Ñ≤`«$ Ñ¨Ù„`« â◊√^•ú`«‡Öˇ· ã¨∞ÎuOK«∞ ã¨~°fi Ö’Hõ=∂ ã¨#∞fl`«∞ ÖÁãÖQÆ ~°O_ç. QÆ∞iÑ≤Oz
"Õ∞à◊x¡ fl ~ÚK«∞Û ^Õ=Ùx ã¨∞uÎ OK«∞ k=º Ãã#· º=∂ 2. ã¨~°fi=Ú qO`«QÆ áêÅ#KÕÜ«ÚK«∞ „¿Ñ=∞`À
x#∞fl EK«∞ <å`«O_≥=fi_À
619 QÆ~°∞_» qÇ¨ÏQÆ Ñ¨Hõ∆=Ú ÅOk_ç â◊‰õΩÎ <å „Ñ¨Éèí∞ #∞uOÑ¨Ù
1. Ñ≤`å, ã¨∞`å, =~å`«‡Hõ ! x~°O`«~°O|∞ ™ÈÎ„`«=Ú q∞#∞fl 5. ã¨HõÖÏO`«ó Hõ~°}O|∞Å`À_»
„uÜÕ∞Hõ ^Õ= <å=∞Hõ ! Ñ¶∞¨ #O|∞ hˆH ™ÈÎ„`«=Ú <˘~°Ü«∞QÍ #∞uOÑ¨Ù
#_çÑ≤ ã¨∞Y=ÚQÍ PÜ«∞# <å=∞ „Ñ¨ãk≤ ú
620 x`«ºO|∞
1. ™ÈÎÎ„uOK«∞_ç ã¨$+≤ìHõ~°Î<£ =ÚHÎ̃Ü«¸@ Ü≥ÿ∞#"åx QÍz# „Ñ¨Éèí∞ #∞uOÑ¨Ù. wiÎOÑ¨Ù
`«O„_ç Q˘Ñ¨Ê „¿Ñ=∞#∞ r=Hõ~°ÎÜ«∞ø ^Õ=Ù<£ 3. ZO`À K«=∞`«¯uQÍ <å "≥Å∞OQÆ∞Ö’
=∞# Ü«∂QÆ"∞≥ #ÿ Q˘éˇ<] £ UHõ ^Õ=Ù_Ò Ü≥∞Ç¨ÏŸ=<£ Ü«∂`«‡! x<£ ã¨$lOz <å „|Ç¨"£∞ ãÖ`«u`À
ÃÑx· ~åA Ü«∂[‰õΩ<£ áê_»∞ _ÕH=õ ∞ø Ç¨Ï$k<£ Hˆ =∆ ∞ =∂~ÀQÆº=Ú <≥ãQ¨ QÆ Í „Ñ¨É∞íè #∞uOÑ¨Ùq∞ – P"Õ∞<£
#_çÑ≤Oz
621 –*ˇ.xÜ«∂O_≥~ü
Ü≥∞Ç¨ÏŸ= x#∞fl Pj~°fikOz HÍ – áê – _»∞QÍ – Hõ
Ü≥∞Ç¨ÏŸ= `«# ã¨xflkè „Ñ¨HÍtOÑ¨ *Ëã≤ – x#∞fl Hõ~°∞}ÕK«∞QÍHõ 623 In the cross of christ I Glory
Ü≥∞Ç¨ÏŸ= – h – q∂^Œ `«# ã¨xflkè HÍOu #∞^Œ~ÚOÑ¨*ãË ≤ – h‰õΩ 1. „H©ã¨∞Î ã≤Åfi <å‰õΩ Q˘Ñ¨Ê 2. <å‰õΩ <Õ qKå~°"≥∞ÿ#
ã¨=∂^è•#=Ú HõÅ∞QÆ *ËÜÚ« QÍHõ Ü«∞ø#∞, <Õ#∞uOÑ¨Ù^Œ∞ cèu Ü≥ÿ∞# Hõeæ#<£
P"≥∞<£ – P"≥∞<£ – P"≥∞<£ –P"≥∞<£ – P"≥∞<£ – P"≥∞<£ – P"≥∞<£ ã¨K«Ûi„`«∞ HÍOu Ü≥ÚÑ¨Ê ã≤Åfi ~°∂Ñ¨ "≥∞O^Œ∞<≥·#
–"≥·.=O^Œ#O qÅû<£ ^•x A\ì̃ Ü«ÚO_»∞#∞ ãÖ`«ãO≤ Ñ¨ *ËÜÚ« #<£
218
468 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú 469
3. "≥∂Hõ∆ ã¨∂~°º ^≥·# HÍOu 4. ÖÏÉèí, Ö’Éèí, "≥∂QÆ∞, ÉÏQÆ∞ 3. „âı+ª̈ =ã¨∞Î=ÙO „QÆÜ«∞O|∞ zO^Œ|_»¤ h â◊s~°
<å^Œ∞ „`À= |∞@ìQÍ â◊√kú Ü«∞ø#∞ ã≤ÅfiKÕ *ËÜ«∞ Q˘O„_»∞ |Åú#O|∞ ~°HõÎ aO^Œ∞ eOÑ¨Ùq∂~°
ã≤Åfi#∞O_ç HõÅ∞æ âßOu ãÖ`«ãO¨ |∞ âßOu *ÏQÆ∞ ã¨~°fi „âı+ª̈=∞ø =~°O|∞ ~å„u Éè’[<å# =∂Hõ
^•x xOÑ¨Ù KÕÜ«ÚQÍ ÖËHõ HõÅ∞æ#Ñ¨C_Õ, P"Õ∞<£. eK«∞Û K«∞O\˜ Ü«Úz`«O|∞ #O`« „¿Ñ=∞ ÃÑOK«∞QÍHõ
– *Ï<£ É∫iOQ∑
HÍHõÜ«Ú#fl h â◊s~° 5. ÜÕ∞ã¨∞! r= ÉèíHõÎ"≥∞ÿ#
~°HõÎ=ÚÖÁæ#OQÆ h~° h^Œ∞ |Å¡ QÆO\˜<≥·#
624 Come holy spirit, God and Lord
~åã¨∞Öˇ·# QÆ#∞Öˇ·# =º~°÷ #+ì̈`«Å¡ aèOÑ¨
1. ^Õ=ÙO_»"≥·# Ü«∂`«‡! ~å 4. ^Œ∞~Àƒù^èŒ KÕÜ«Ú"åix *ÏÅ∞<å =∞ˆ~qÜ≥∞ÿ #? h‰õΩ, n#<Õ #tOÑ¨
h "åi h=Ù „Ñ‘uQÍ ^Œ∂~°O|∞#O^Œ∞ #∞OK«∞q∂ 4. xâ◊ÛÅOÑ¨Ù „ÉË=∞ x#∞fl Éè∂í q∞ q∂^Œ É’Öˇ q∞O@
h ã¨`¯« $áê=~°O|∞ h =∂ ÜÕ∞ã¨∞„H©ã∞¨ Î _˘Hõ¯_Õ peÛ Éè∂í q∞HõO>ˇ ##∞fl x#∞fl QÆ∂_ç „`åy uO\˜
h „¿Ñ=∞ QÆ∞=∞‡iOÑ¨Ùq∂. F^•~°∞Û É’^èŒ ‰õΩO_çÅ<£. =∂‰õΩ<≥`· fi« nÜ«∞ „áê} H©ã∞¨ Éè’[#O|∞ #O^Œ∞
2. ã¨=∞ãÎ̈ Éè∂í [#O|∞Å∞ 5. F k=º „¿Ñ=∞! Ü«¸~°\Ï q∞zÛ<å_» =@∞¡ QÍ# h^Œ∞ „¿Ñ=∞ EÑÙ̈=∞O^Œ∞,
ã¨^=ÌÕ Ù qâ◊fiã≤OÑ¨#∞ "≥∂^ŒO|∞`À_» =∞=Ú‡Å P"Õ∞<£. – *ˇ. „á¶êOH±
h k=º "åHõº HÍOu`À h^≥=· ¿ã= KÕÜ∞« h 626 Got Ist die Lie be
x`«ºO|∞ "åi aÅ∞Î=Ù. <å^èŒ∞O_»!! Ç≤ÏOã¨ Ö’~°fih
3. ^Õ"å! qâ◊√^Œú `Õ[=∂! 6. rqOz Ü«Ú#fl [zÛ#<£ 1. ^Õ=ÙO_»∞ „¿Ñ=∞ 4. #xƒeÛ<å_»∞
r=OÑ¨Ù "åHõº q∞=∞‡Ü«∂ r"å`«‡=ÚHÎ̃ á⁄O^ŒQ<Æ £ ~°H˜∆OK≥ ##∞fl "åHõºO|∞KÕ`«
^Õ=ÙO_»∞ „¿Ñ=∞ #xƒeÛ<å_»∞
=∂ `«O„_çÜ∞« OK«∞ aÅfi#∞ =∂ H˜=Ú‡ h |ÅO|∞#∞ „¿Ñq∞OK≥#<£ â◊√^•ú`«‡KÕ.
=∂ ^Õ=Ù^≥eÊ <Õ~∞° Ê=Ú. #q∞‡Hõ QÆ\ ì̃ |~°∞Û=Ú, P"Õ∞<£ II Ô~\ì̃Oz áê_»∞^Œ∞<£ 5. D „Ñ‘u "å‰õΩ¯
– =∂iì<£ Å∂^èŒ~ü ^Õ=ÙO_»∞ „¿Ñ=∞ <åÜ«∂`«‡ Éè∞í HÎ̃
„¿Ñq∞OK≥##∞fl D „Ñ‘u "å‰õΩ¯
625 Deck thyself with joy and gladness #@OK«∞#∞ II <å áê#=Ú<£
2. #<˘flO^≥ *Ï=Ù 6. F k=º „¿Ñ=∞!
1. P`«‡! â◊$OQÍiOK«∞ H˘=Ú‡ 2. ÃÑO_ç¡ ‰õÄ`«∞Ô~@∞¡ Éèí~°Î Ãã·`å#∞ cèu <å =ÚHÎ̃^è•~°!
áêÑ¨ QÆ∞Ç¨Ï g_ç á⁄=Ú‡ #@∞¡ „¿Ñ=∞ EÑ¨ÙHõ~°Î #<≥flO^≥ *Ï=Ù F k=º „¿Ñ=∞!
"≥Å∞æÖ’x HÕHõ~°=Ú‡ <åÜ«∞ <≥O`À *ÏeQÆ∞O_≥ <å r`«=Ú. F^•~°∞Ê#<£.
`Õ[iÅ∞¡ q∂ k#=Ú `À_» ^ŒÅ∞Ê ^Œ@∞ì K«∞O_≥ 3. <åÔH· ã¨∞ÜÕ∞ã¨∞ 7. x<Õfl ã¨∞ÎuO`«∞
''~°Hõ∆}Ïkè HÍ~°qO^Œ∞ ''<å „Ñ≤Ü«ÚO_»! "ÕQÆ~°=Ú‡ <åÜ«∞Ñ¨C n~°Ê <À x`«º„¿Ñ=∞!
h‰õΩ *ËÜ∞« É’=Ù=ÚO^Œ∞ =Ú^Œ∞Ì Éˇ@ì x=Ú‡ ##∞fl—— <åÔH· ã¨∞ÜÕ∞ã¨∞ x<Õfl ã¨∞ÎuO`«∞
Éè∂í k#O|∞ ÖËÅ∞ éË_∞» JO^Œ∞ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« O|∞`À_» Kå"˘O^≥#∞. <≥Å¡Ñ¨C_»∞<£.
x#∞fl *Ë~° =K«∞Û <Õ_»∞—— ÜÕ∞ã¨∞<å^Œ <åÇ¨fixOK«∞. – Z.iã‘Ê
219
470 J#∞|O^èŒ=Ú 471
~Ô O_»= J#∞ÉO^è=Œ Ú 2. JO`«ºk#=ÚÅ Ü«∞O^Œ∞# – P qO`«‰Ωõ =∂~°∞x^•fi~å –D
627 =∂#=ÙÅ`À_» =∂\Ï¡_#≥ ∞ – ã¨~fi° =Ú#‰õΩ `«O„_ç `«#Ü«Úx "å~°ã∞¨ xQÍ
xÜ«∞q∞OK≥#∞ II=∞Ç¨Ï^•#OII
ÑÏI JO^è∞Œ _® ~å"å J~°=∞~°Ü∞Õ Å J_»∞QÀÜÕ∞ã¨Ü∞« º! JÜ≥∂º J_»∞QÀ ÜÕ∞ã¨Ü∞« º...
1. huã¨∂~°∞º_»∞ x~°‡Å*’ºu – x#∞ "≥eyOÑ¨#∞ #~°∞^≥OK≥ 3. `«#Ü«ÚO_≥ P `«O„_ç =∞Ç¨Ï=∞ – P `«`«fiO|∞ ~°∂ÑÖ|∞ `å<≥
MÏºuQÆ ã≤Å∞=Ö’ Hõ~=° ÚÅ∞ Ez – Hõhfl#~˘Å∞‰õΩK«∞ x#∞Ñ≤eK≥ ...IIJII P – =∞Ç¨`«º"≥∞#ÿ \ì̃ – =∂@ÅKÕ`« – ã¨=∞ãÎ̈=Ú#∞ x~°fiÇ≤ÏOK«∞ JO^ŒiÖ’
2. =∞~°}Ñ¨Ùâ◊HxÎ̃ =∂~˘¯xÜÕ∞ã¨∞ – =∞~°}=Ú#∞O_ç [Ü«∞ Ju „âı+µ¨ Oª _®ÜÕ∞ II=∞Ç¨Ï^•#OII
"≥ÚO^Õ Ñ¨~°=∞O^Œe `«O„_çÜ«Ú ^Œ∂`«Å∞QÆx – Hõ~°=ÚÖˇuÎ 4. h=Ù <å^Œ∞ ‰õΩ=∂~°∞_»=Ù– x#∞fl „¿Ñq∞Oz Hõ<åfl#∞ – <Õ#∞ –
[Ü«∞^èŒfi#∞e_çÔ~ IIJII <Õ_»∞ ^ŒO_çQÆ `«#Ü«Úx =Ú^•Ì_»∞_ç xO_»∞QÆ "åx <å„â◊~ÚOK«∞_ç ~°O_ç
3. ^è~·≥ º° =ÚK≥_#≥ ∞ ã¨$+≤Hì x˜ P – ^≥=· =∞~°}=Ú#∞ uÅHÕKå ~°O_ç ^è#Œ ∞ºÅ∞ HõO_ç II=∞Ç¨Ï^•#OII
^è≥·~°º=Ú K≥_≥#∞ – JkèHÍ~°∞Å‰õΩ#∞ – ^•`«#∞ KÕ~°#∞ QÆiî#OÉÏ II 5. q*Ï˝# ãÖÑ¨^Œ ÖˇÅ¡#∞ – P ã¨∞*Ï˚xÖ’ QÆ∞ÑÎ̈=∂Ü≥∞#∞– P
4. Ö’HõÑÙ¨ *Ï˝#=Ú =º~°=÷ ∞x – ~ÚHõ â’Hõ "≥ÚO^Œ_ç k#=ÚÅx ãÖ`À+¨=Ú#∞ Ñïâ◊√^Œ`ú « – ã¨=∂^è•#=Ú hu â◊HÜ Î̃ Ú«
*Ïy#ÜÕ∞Å ÜÕ∞ã¨∞#∞ KÕi – [Ü«∞=∞x áê_»∞=Ú JÉèÜ í ∞« =∞x II q"≥∂K«#=∂Ü≥∞#∞ II=∞Ç¨Ï^•#OII
5. áê=#ÜÕ∞ã¨∞x Ñ¨^=Œ ÚÅ KÕ~∞° =Ú – áêÑ¨=ÚÅ#∞ `˘ÅyOK«∞ 6. JO^ŒiHõ#fl h"≥O`«<À – Ju ã¨∞O^Œ~∞° _»"·≥ – Ü«Ú<åfl=Ù h=Ù –
x^Õ r==Ú xK«∞Û#∞ ÉèÏ==Ú =∂~°∞Û#∞ – ^Õ= ^Õ=Ùx h ÃÑ^Œ=ÙÅ g∞^Œ áÈÜ«∞|_ç – xO_ç Ü«Ú#flk ^ŒÜ∂« ~°ã=¨ Ú
Hõ~°∞} ~Ú^Õ IIJII x<åflj~°fikOK«∞#∞ `«O„_ç II=∞Ç¨Ï^•#OII
6. Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∞ áê@Å∞ áê_»∞^Œ=Ú – P#O^Œ=Ú`À „Ñ¨É∞íè 7. k=º~å~å*ˇ· ‰õΩ=∂~°∞_»∞ – XHõ "≥~Úº=~å¬Å∞ áêeOK«∞#∞
Kå@∞^Œ=Ú JÅ~åHõ_HÔ» · `«ÅÖˇ`∞« ^Î =Œ Ú –P „Ñ¨Éèí∞~åQÍ "≥à◊√§^Œ=Ú IIJII =∞Ç¨ – JO`«=ÚÖËx ~å[º"Õ∞Å∞#∞ – Ü≥∞O^Œ~∞° [Ü«∞O|∞
<˘O^Œ∞^Œ∞~À JO^Œ~∞° #∞ áêeOK≥^Œ~°∞ II=∞Ç¨Ï^•#OII
628
ÑÏI P#O^Œ=∂#O^Œ =∂Ü≥∞#∞ – <å^Œ∞ „Ñ≤Ü∞« ‰õΩ=∂~°∞x Ü«∞O^Œ∞ 629
II=∞Ç¨Ï^•#OII Ñ¨Åq¡ : P#O^Œ Ü«∂„`« – Wk Pf‡Ü«∞ Ü«∂„`«
ÜÕ∞ã¨∞`À – #∂`«# –Ü≥∞~°∞+¨ÖË=Ú Ü«∂„`« II
JIIÑÏI <å `«#Ü«Úx=∂@ q#O_ç – â◊^ÌŒ "≥ÚHõ¯\˜
Ü«∂ "Õ∞Ñ¶∞¨ =ÚÖ’ L^Œƒqù OK≥#^Œ∞ƒù`=« ÚQÆ II=∞Ç¨Ï^•#OII 1. ÜÕ∞ã¨∞x ~°H=Îõ Ú – áêÑ¨=ÚÅ #∞O_ç q_çÑO≤ K«∞#∞
"Õ~Ú<Àà◊§`À – ã¨∞uÎ Oz##∞ – f~°ÛÖË=Ú P ~°∞}=Ú#∞ IIP#O^ŒII
1. „¿Ñq∞OK«∞K«∞<åfl=Ù hux – ^Œ∞sflux ^Õfi+≤Oz<å=Ù – h=Ù –
JO^Œ∞KÕ h `À\˜ "åiHõO>ˇ – P#O^Œ`Å·≥ =Ú`À `«O„_ç 2. ~å„uÜ«Ú – Ñ¨QÅÆ ∞#∞ – áê^Œ=ÚÅ‰õΩ ~å~Ú `«QÅÆ ‰õΩO_»
x#∞fl JkèHOõ |∞QÍ #aè¿+HÕK≥#∞ II=∞Ç¨Ï^•#OII =∞#‰õΩ ÑïK«~º° KÕÜÚ« @ H˘~°‰Ωõ – ^Õ=^Œ∂`«Å∞ =∞#‰õΩO_»QÆ IIP#O^ŒII
220
472 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú 473
3. Hõ$`«[`˝ « ÖËx"å~°∞ – "ÕÅH˘ÅkQÆ ‰õÄe##∞ 2. ~°Hõ∆}QÆÖ"å_»∞QÆ – JHõ∆Ü«ÚO_»QÆ∞ ÜÕ∞ã¨∞_»∞
Hõ$áê "åHõº=Ú#‰õΩ – ™ê‰õΩ∆ Å"≥∞ÿ – Hõ$Ñ¨ "≥O|_ç Hõ$Ñ¨ á⁄O^≥^=Œ ÚIIP#O^ŒII WK«Û`À_» Ü≥∞~°∞+¨ÖËO – =K«∞Û K«∞O_≥ IIWkQÀII
4. P#O^ŒO – P#O^ŒO ÜÕ∞ã¨∞x K«∂K≥ Hõ} ∆ O Pã¨#flO 3. ™êfiu‰õΩO_»∞ ~¸Éè∞í q<£ – J`«ºO`«=∞QÆ∞ „¿Ñ=∞`À
P`å‡#O^Œ Éèíi`«∞Å"≥∞ÿ – PQÆ=∞<åHÍOHõ∆`À ™êÔQ^Œ<£ IIP#O^ŒII x`«º~åA #~°∞ÅÔH· – =K«∞ÛK«∞O_≥ IIWkQÀII
4. n#=~°∞_»∞ h „Ñ¨Éèí∞ – Ñ¶¨∞#`« Hõey# ^Õ=Ù_»∞
630 „áê}g∞Ü«∞ áêÑ¨ÙÅÔH· – =K«∞ÛK«∞O_≥ IIWkQÀII
ÑÏI P#O^ŒO – P#O^ŒO – k#k#O P#O^ŒO 5. WÅ#∞ QÍ_ç^<Œ H≥ ¯˜ ÜÕ∞ – ÉÏÅ∞~° ™ÈÎ„`«=ÚÅ`À
ÜÕ∞ã¨∞~åA <å ã¨fiO`«=∂Ü≥∞<Õ – ~¸ Ö’Hõ=∞O^Œ∞ |Å∞_»QÆ∞ h „Ñ¨Éèí∞ – =K«∞ÛK«∞O_≥ IIWkQÀII
ã¨fiO`«"å_®Ü≥∞<Õ <å =∞kÖ’ ã¨fiO`«=∂Ü≥∞#∞ (2) 6. ^•g^Œ∞ ‰õΩ=∂~°∞_»∞ – ^Õ=Ù_»∞ áêÑ¨ÙÅ‰õΩ
[Ü«∞w`«=ÚÅ`À – =K«∞ÛK«∞O_≥ IIWkQÀII
JIIÑÏI P....P#O^Œ"Õ∞ – Ñ¨~°=∂#O^Œ"Õ∞ – Wk <å Q˘Ñ¨Ê ÉèÏQÆº"Õ∞
II~¸ Ö’Hõ=∞O^Œ∞II 7. ÜÕ∞ã¨∞x „¿Ñq∞OK«∞K«∞ Ç¨ÏŸã¨#fl áê_≥^=Œ Ú
ÜÕ∞ã¨∞_çÅ =K«∞ÛK«∞O_≥ – Ç¨ÏÖˇ¡Å∂Ü«∞ IIWkQÀII
1. `˘e ÉÏÅº=Ü«∞ã¨∞Ö’ – ##∞fl QÆ∞iÎOz<å_»∞
^Œ∂~°OáÈ~Ú# Hõ#∞Q˘<åfl_»∞ (2) – `«# „áê}=Ú#∞ 632
<åHõiÊOz – r=O á⁄O^Œ∞H˘#∞=∞x K≥ÃÑÊ#∞ IIP..P#O^Œ"Õ∞II ÑÏI WkÜÕ∞ ã¨=∞Ü«∞O|∞ ~°O_ç ÜÕ∞ã¨∞x *Ë~°O_ç –
2. U ã≤u÷ Ö’<≥<· å „Ñ¨É∞íè „¿Ñ=∞`À – ##∞fl q_»∞=Hõ HÍáê_»∞#∞ WHõ ã¨=∞Ü«∞=Ú ÖË^ŒO_ç – ~°O_ç ~°Hõ∆} <˘O^ŒO_ç
##∞fl #q∞‡ ~ÚzÛ# ÉÏ^èŒº – `«#∞ „Ñ¨Éèí∞=Ù 1. áêÑ¨ÙÅ#O^Œix – `«# ^•Ñ¨Ù# KÕ~°∞Û@ÔH·
=K«∞Û=~°‰Ωõ – HÍK«∞H˘O^Œ∞#∞ IIP...P#O^Œ"Õ∞II „áê}=Ú ^•#=ÚQÍ `«# „áê}=Ú xK≥Û#∞QÍ
=∞~°}Ñ¨Ù =ÚÅ∞¡#∞ qiz – q[Ü«∞=Ú xK≥Û#∞QÍ IIWHõII
3. „Ñ¨É∞íè =Ù =K«∞Ûk#=Ú# – `«#KÕ~Ú Kåz„¿Ñ=∞`À 2. ~åAÅ ~å*ˇ·# ÜÕ∞ã¨∞ ~å<≥· Ü«ÚO_Õ#∞QÍ
Ñ≤ez KÕ~∞° ÛH˘#∞#∞ – „Ñ¨É∞íè =Ù ã¨=¸Ç¨Ï=∞O^Œ∞ QÆ∞~°∞`«∞Å∞ [iÔQ#∞QÍ – g∞~°∞ ãïQÍ K«∂_»O_ç
JK«Û\ÏÜ«∞#`À P_çáê_ç ãÖ`À+≤OK≥^Œ<£ IIP..P#O^Œ"Õ∞II `«~°∞}=ÚO_»QÍ<Õ – g∞~°∞ `«Ü«∂º~°=fiO_ç IIWHõII
631 3. |∞kú ÖËx Hõ#ºHõÅ=Öˇ – "≥Ú^Œ∞ÅÌ ∞QÍ#∞O>ˇ
ã≤^≥ÌÅÖ’ #∂<≥áÈã≤ – ã≤^ŒúÑ¨_»HõáÈ`Õ
ÑÏI WkQÀ h ~åA =K«∞ÛK«∞O_≥ – ã‘Ü∂≥ #∞ ‰õΩ=∂i
ãÖ`À+≤OK«∞ – Ü≥∞~°∞+¨ÖËO ‰õΩ=∂i LÅ¡ã≤OK«∞ IIWkQÀII `«Å∞Ñ¨ÙÅ∞ `«\ ì̃##∞ – g∞‰õΩ `≥~°∞=_»∞ ã¨∞=∞‡O_ç IIWHõII
4. "≥Å∞Ñ¨@#∞O>Ë#∞ g∞~°∞ "Õ^#Œ <˘O^≥^~Œ ∞° –
1. h^Œ∞~åA hu`À ^À+¨"∞Õ q∞Ü«Ú ÖËHÜ õ ∞Õ `«Å∞Ñ¨ÙÅ∞ `«\ #ì̃ #∞ – g∞‰õΩ `≥~∞° =_»∞ ã¨∞=∞‡O_ô
áêÑ¨~°Ç≤Ï`«∞_»∞ „Ñ¨Éèí∞ – =K«∞Û K«∞O_≥ IIWkQÀII q∞=Ú‡#∞ Z~°∞QÆ#∞ – g∞Ô~=~À á⁄=∞‡#∞#∞ IIWHõII
221
474 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú 475
5. ãÖkÜ«∞ Ñ¨_»HõO_ç – g∞~°∞ ™ê‰õΩÅ∞ K≥Ñ¨ÊHõ#∞ 5. Ãã`· å#∞ K≥Å~ˆ y ã¨=∞Ü«∞O – aHõ ÖË^xŒ – ã≤OÇ¨ÏÑ¨ÙsuQÍ
QÆ∞~°∞`«∞Å∞ [iÔQ#∞QÍ – g∞~°∞ ãïQÍ K«∂_»O_ç QÆkOÌ K«∞K«∞O_≥ – ãÖHÔ à◊§`À =zÛ Ãã`· å#∞x |OkèOz
=∞~°} k#=¸ =∞# – "≥∞~°∞QÆ=Ú ã¨∞=∞‡O_ô IIWHõII ã¨=∂^è•#~å[ºO – ™ê÷Ñ≤OK«~å"å IIDII
6. ãÖkÜ«∞ Ñ¨_»HõO_ç –g∞~°∞ ™ê‰õΩÅ∞ K≥Ñ¨ÊHõ#∞ 6. "≥Ú^Œ\ ˜ *Ï=∞Ü≥∞º#∞ g∞iOHõ ~å~°Ü∞≥ º – ~Ô O_»=*Ï=Ú#
QÆ∞~°∞`«∞Å∞ [iÔQ#∞QÍ – g∞~°∞ ãïQÍ K«∂_»O_ç *Ï_»Ö^Ë ≥ – =¸_»= *Ï=∞Ü≥∞º g∞iOHÍ ~å~°Ü∞≥ º
=∞~°} k#=Ú#∂ =∞# – "≥∞~°∞QÆ=Ú ã¨∞=∞‡O_ô IIWHõII <åÅ∞QÆ= *Ï=Ú# #_»z=ã¨∞<Î åfl~å IIDII
7. *ÏÅ=Ú KÕÜ∞« Hõ#∞ – g∞~°∞ ¿ÇÏà◊# KÕÜ∞« Hõ#∞ 7. ÃÑO_ç¡‰õΩ=∂~°∞O_» „Ñ¨Éèí∞"≥·# „H©ã¨∞ÎO_» – ÃÑO_ç¡ãÖÑ¶¨∞=Ú
‰õΩÅ=Ú ã¨Å÷ =∞#∞K«∂ – g∞~°∞ HÍÅ=Ú QÆ_∞» =Hõ#∂ <å`«‡Ü«Ú aÅ∞K«∞O_≥ – ÃÑO_ç¡qO^Œ∞Ö’ <Õ#∞ ÃÑO_ç¡
`«~°∞}=ÚO_»QÍ<Õ – g∞~°∞ `«fi~°Ñ¨_ç ~å~°O_ç IIWHõII =¢ã=Î̈ Ú`À#∞ – Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∞ Ü«∞x P#OkO`«∞<£ IIDII
633 634
ÑÏI ZÅ¡ "Õà◊ÅO^Œ∞ – Hõ+ì̈HÍÅ=∞O^Œ∞
ÑÏI D rq`« D`« – D^ŒÖË‰õΩ<åfl#∞ =Å¡Éèí∞O_® ÜÕ∞ã¨∞<£ ã¨∞ÎuO`«∞<£
<å KÕ~Ú Ñ¨@∞ìHÀ <å ÜÕ∞ã¨∞<å^è• ZÅ¡#∞ h"Õ <åÔHÅ¡_Å» =Å¡Ñ_¨ ^» ≥ q=iOÑ¨ II
JIIÑÏI QÍe `«∞á¶ê#∞Å‰õΩ QÆeQˆ `«~O° QÆ=ÚÅ
Q˘@ì|_»∞K«∞<åfl#∞ QÆ^• <å ^Õ"å IIDII 1. q"≥∂K«‰Ωõ _® – q"≥∂K«# h"Õ
~°Hõ∆‰õΩ_»=Ù – <å ~°Hõ∆} h"Õ IIZÅ¡II
1. ™ê~°Ç‘Ï#=∞QÆ∞ ãÖ™ê~åaÌÖ’# ™êQÆÖË‰õΩ<åfl#∞ 2. ã¨$+≤ìHõ~°Î=Ù – ã¨Ç¨Ü«∞=Ú h"Õ
™êÜ«∞O|∞~å"å – ™ê~åHõ~°∞}Ï~°ã¨^è•~°ÖË <å H˘ã¨QÆ∞=Ú W+¨µ_ì » h=Ù – „u`«fi=Ú h"Õ IIZÅ¡II
™êyáÈ=#∞ =ÚO^Œ∞‰õΩ â◊HÎ̃ <åH˜=Ú‡
3. *Ï˝#=Ú h"Õ – <å áê#=Ú h"Õ
2. ãÖÑ¶∞¨ ãÖ|O^è=Œ ÚQÆ âßOu ÖËHáõ ÈÜ≥∞ – ã¨=∂#`«`fi« O|∞ ^•#=Ú h"Õ – <å QÍ#=Ú h"Õ IIZÅ¡II
ã¨=∞ã≤áÈÜ≥∞ – ™È^Œ~∞° ÖË <å‰õΩ â◊„`«∞=Ù Å~Úºi 4. *’ºuÜ«Ú h"Õ – <å huÜ«Ú h"Õ
ã¨=∂^è•#=Ú <˘ã¨QÆ ã¨~°QÆ∞# ~å"å IIDII PkÜ«Ú h"Õ – <å JO`«=Ú h"Õ IIZÅ¡II
3. |Ü«∞@ áÈ~å@=ÚÅ∞ – ÉèÜ í ∞« ÃÑ@∞ìK∞« O_≥#∞ – |O^è∞Œ =ÙÅO^Œ~∞° 5. x`«∞º_» h"Õ – <å ã¨`«∞ºO_» h"Õ
|Ç¨ï^Œ∂~°∞Öˇ·i – ÉèÏ~°ºÑ¨Ù„`å^Œ∞ÅKÕ ÉÏ^èŒÖˇ<Àfl QÆeÔQ ™ÈÎ„`«=Ú h"Õ – <å <Õ„`«=Ú h"Õ IIZÅ¡II
ÉÏ^èŒÅxflÜ«Ú ÉÏ= |Ç¨ï`«fi~°QÆ ~å"å IIDII 6. r==Ú h"Õ – <å ^Õ=Ù_»∞ h"Õ
4. ~å[º=ÚÃÑ· ~å[ºO|∞ ~°OÔH "ÕÜ«ÚK«∞O_≥ – ~å¢+ì̈=ÚÃÑ· áê=# g∞"Õ – <å HÍ=e h"Õ IIZÅ¡II
~å¢+ì̈O|∞ ~°QÆ∞Å∞K«∞O_≥ – ~åAÅ‰õΩ ~åA"≥· ~°Ü«∞=Ú# 7. HÍOuÜ«Ú h"Õ– <å âßOuÜ«Ú h"Õ
~å=Ü«∞º – ~å[º"Õ∞Å#∞ ^èŒ~°}˜Ö’ ~°=Ú‡ ~°=Ú‡ IIDII ãÖ`«ã¨ g∞"Õ– <å HõO`«Ü«Ú h"Õ IIZÅ¡II
222
476 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú 477
635 3. Uq∞ h HõiÊOÑ¨QÅÆ #∞ – Uq∞ÖËx "å_»#Ü«∞º
ÑÏI Z=x Ju„Hõ=∞=ÚÅ∞ =∞xflOÑ¨|_≥<À ~°Hõ∆}OÑ¨Ù áê„`«<≥uÎ – ™ÈÎ„`«=∞OK«∞ áê_≥^• IIZO`«II
áêÑ¨ÑïÇ¨~° "≥∞=_˘O^≥<À "å_Õ ^èŒ#∞ºO_»∞ 4. h^Œ∞ <å=∞=Ú#‰õΩ ~ÚÅÖ’ – ÉèíÜ«∞Ñ¨_≥_ç "åi H˘~°ÔH·
1. Ü≥∞Ç¨ÏŸ"åKÕ x~ÀÌ+≤QÍ f~°Û|_çÜ«Ú <å^è∞Œ _® hqK«∞Û "Õ∞Å∞ – ZO`«Q˘Ñ¨Ê ^Õã∞¨ "å IIZO`«II
P`«‡Ö’ HõÑ@ ¨ =Ú ÖËx"å_Õ ^èŒ#∞ºO_»∞ IIZ=xII 5. <Õ#∞ „|`«∞‰õΩ k#=ÚÅxfl – Hˆ =∆ ∞ "≥∞Å¡"àÕ Å◊ O^Œ∞
2. =∞øxÜ≥∞ÿ Ü«ÚO_ç k#"≥∞Å¡ <Õ *Ëã#≤ \˜ì xâ◊ÛÜ«∞=ÚQÆ h=Ù <å‰õΩ – WK«∞Û"å_® „Ñ¨É∂íè IIZO`«II
P~°Î^èŒfixKÕ <å Ü≥∞=ÚHõÅ∞ H©∆}ÕK≥#∞ IIZ=xII 6. <å^Œ∞ „áê}=Ú#‰õΩ „Ñ¨Éèí∞"å – ¿ã^Œn~°∞Û"å_» h=Ù
3. k"å~å„`«∞Å∞ h KÕ~Ú <åÃÑ· |~°∞"≥·Ü«ÚO_» <å^Œ∞ HÍÑïq h=Ù – <å‰õΩ ÖËq∞ ÖË^Œ∞QÍ IIZO`«II
<å ™ê~°=Ú "Õãq¨ Ö’ ZO_ç#\Ï¡Ü≥∞ IIZ=xII 7. JO^ŒiÖ’ Ju „âı+µ¨ Oª _® – JkfifÜ«Ú_»Q∞Æ ÜÕ∞ã¨Ü∂« º
4. <Õ#∞ <å ^À+¨=Ú#∞ HõÑC¨ H˘#Hõ Ç¨ÏÖˇ¡Å∂Ü«∂ ™ÈÎ„`«=ÚÅ#∞ – Ç¨Ï~°¬=Ú`À áê_≥^• IIZO`«II
h Ü≥∞^Œ∞@ <å áêÑ¨=Ú#∞ XÑ¨CH˘O\˜x IIZ=xII
5. h ã¨xflkè <å áêÑ¨=ÚÅ <˘Ñ¨CH˘#QÍ
637
h=Ù <å ^À+¨=Ú#∞ =∞xflOzuqQÍ IIZ=xII ÑÏI ZO`«^Œ∂~°=Ú "≥∂~ÚOK≥^Œ~°∞ ™êfiq∞
6. HÍ=Ù# h ^Œ~≈° #HÍÅ=∞O^Œ∞ HÕ`« ã≤Å∞=<≥uÎ #∞O`≥·# ^ŒÜÕ∞ÅHõ IIZO`«II
ÉèíH˜ÎQÆÅ"å~°∞ x#∞fl „áêi÷OK≥^Œ~°∞ IIZ=xII 1. XO\˜QÍ „áêi÷Oz Ü«ÚÑ¨"åã¨=ÚÅ∞ *Ëã≤
7. q™êÎ~° [Å„Ñ¨"åÇ¨Ï=Ú á⁄i¡##∞ HõO\˜ x^Œ∞~°ÖHË õ HõÅ`«*ˇOk# „Ñ¨Éèí∞x IIZO`«II
xâ◊ÛÜ«∞=ÚQÆ Jq "åi q∂kH˜ ~å=Ù IIZ=xII 2. ™⁄=Ú‡<åtOz QÆ∞~°∞<£ J=Ú‡H˘#fl Ü«¸^Œ
8. <å‰õΩ ^•QÆ∞KÀ@∞ h"Õ „â◊=∞Ö’#∞O_ç #q∞‡Oz g∞H˜KÛ≥ x=∂‡#∞ÜÕ∞Å∞#∞ IIZO`«II
h=Ù ##∞fl ~°HO∆˜ K≥^=Œ Ù <å^Œ∞ ^Œ∞~°æ=∂ IIZ=xII 3. Hõ~=° ÚÅ∞ *’_çOz Hõ_‰» Ωõ Qˆ `≥û=∞xÖ’
9. q"≥∂K«# QÍ#=ÚÅ`À h=Ù ##∞fl Ñ¨~°=∞ `«O„_çx "Õ_»∞ x~°Ñ¨~åkx Ñ¨\ ˜ì IIZO`«II
P^ŒiOz <å‰õΩÑ¨^âÕ =◊ Ú KÕÃã^Œ=Ù IIZ=xII 4. Ñ≤iH˜ Ñ≤ÖÏ`«∞x ÉˇîŒ Oz Ü«∞^ŒeOz
Ü≥∞~°∞ëêÖËO g^è∞Œ Å <Õã∞¨ x „kÑ¨CK«∞ IIZO`«II
636 5. X_»ÅÅã≤ <å „Ñ¨É∞íè =Ù `«_|» _»∞K«∞O_»QÍ
ÑÏI ZO`«*Ïe ÜÕ∞ã¨∞"å ~ÚO`«Ü«∞x Ü«¸Ç≤ÏOK«ÖË#∞ IIZO`«II Ñ¶¨∞_çÜ«∞ Ñ¶¨∞_çÜ∞« ‰õΩ u\ì̃ QÆ\ ˜ìQÆ H˘@∞ìK«∞ IIZO`«II
1. Ç¨x‰õ~°∞_» Ç≤ÏOã¨‰õΩ_»#∞ –^Õ= ^Œ∂+¨‰õΩ_»#∞ <Õ#∞ 6. HõÅ∞=i yi=~°‰Ωõ ã≤Å∞= "≥∂Ü«∞ÖËHõ
Jqâßfiã≤<#·≥ ##∞fl P^ŒiOz<å=ÙQÍ IIZO`«II JÅã≤# „Ñ¨É∞íè [OÑ¨ <åÅã¨º=Ú#∞ KÕã≤ IIZO`«II
2. ~°Hõ∆‰õΩO_® <å‰õΩ |^Œ∞Å∞ – tHõ∆ ##∞ÉèíqOz<å=Ù 7. ÜÕ∞ã¨∞ hH˘~°ÔH· <Õ <Õ_»∞Û@HõO>ˇ#∞
ã≤Å∞=Ü«∞O^Œ∞ ™⁄=∞‡ã≤e¡ – Kå"˘Oku <åÔH· IIZO`«II ^À+≤#x „QÆÇÏ≤ Oz ^Àã≤ÖÁQÆ∞>æ ˇ "Õ∞Å∞ IIZO`«II
223
478 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú 479
638 4. „QÆO^è•Å∞ qÑ¨Ê|_»QÆ – „QÆO^è•ÅÖ’ "åi
ÑÏI ZO^Œ∞HÀ #xflO`«QÍ h=Ù – „¿Ñq∞Ozu"À ^Õ"å „QÆO^äŒO|∞ |@ì|Ü«∞Öˇ· – á⁄O^Œ∞^Œ∞~°∞ f~°∞Ê#∞ IIPÇ¨II
JO^Œ∞HÀ <å n# ã¨∞uÎ áê„`« – Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∞ ÜÕ∞ã¨Ü∂« º 5. #~°∞ÖˇÅ¡ „H˜Ü«∞ÅK˘Ñ¨C# – =∞i f~°∞Ê á⁄O^Œ∞^Œ∞~°∞
1. <å áêÑ¨=Ú ÉÏÑ¨ – #~°~°∂Ñ≤"≥·<å=Ù =∞~°}=Ú =∞$`«∞Å Ö’Hõ=Ú – QÆ∞iÜ«∞ø#∞ Ü«∞yflH˜ IIPÇ¨II
<å âßÑ¨=Ú =∂Ñ¨– #ey „"ÕÖÏ_çuq
<å‰õΩ Kåe# ^Õ=Ù_»=Ù h"Õ – <å ™ê÷#=ÚÖ’ h"Õ IIÇ¨ÏÖˇ¡II 6. D<å_»∞ h=Ù ‰õÄ_»#∞ – ÜÕ∞ã¨∞x q_çz#KÀ
P<å_»∞ h=Ù ‰õÄ_®#∞ – JO^Œ∞O_ç U_≥Û^Œ=Ù IIPÇ¨II
2. h ~°∂Ñ¨=Ú <åÖ’ – xi‡OzÜ«Ú<åfl=Ù
h áÈeHõÖ’<Õ – x=ã≤OK«∞K«∞<åfl=Ù 7. ^Õ=Ùx r=„QÆO^äŒ=Ú – ^Õ=Ù_»∞ `≥~°K«∞#∞
h=Ù ##∞fl Z#∞flH˘O\˜q – h H˘~°ÔH· h Hõ$Ñ¨Ö’ IIÇ¨ÏÖˇ¡II Z"åºx ¿Ñ~°O^Œ∞O_»^À – "å_»yflÖ’ |_»∞#∞ IIPÇ¨II
3. <å „â◊=∞Å∞ ã¨Ç≤ÏOz – <å P„â◊Ü«∞"≥∞ÿ<å=Ù 640
<å =º^èÅŒ ∞ Éèií Oz – #<åfl^Œ∞H˘<åfl=Ú ÑÏI F ÜÕ∞ã¨∞ h „¿Ñ=∞ ZO`À =∞Ç¨ÏhÜ«∞=Ú
##∞fl hÖ’ K«∂K«∞‰õΩ<åfl=Ù – ##∞ ^•zÜ«Ú<åfl=Ù IIÇ¨ÏÖˇ¡II PHÍâ◊`å~° Ñ¨~fi° `« ã¨=Ú„^Œ=ÚÅ Hõ#fl Q˘Ñ¨Êk
4. h ã¨xflkè <åÖ’ – <å ã¨~fi° =Ú hÖ’ 1. PQÆ=∞º P#O^Œ"∞Õ – Ç¨Ï$^ŒÜ∞« =Ú xO_≥#∞
hãÖÑ¨^Œ <åÖ’ – <å ã¨~fi° ã¨fi=Ú hÖ’ „Ñ¨Éèí∞x HÍ~°º=ÚÅ∞ QÆOcè~°"≥∞ÿ#q „Ñü
h=Ù <Õ#∞ UHõ=∞QÆ∞=~°‰Ωõ – ##∞fl q_»∞=#O\˜"Õ IIÇ¨ÏÖˇ¡II L^ŒÜ∞« ™êÜ«∞O„`«=ÚÅ∞ ã¨∞uÎ H˜ Ü≥∂QÆº=ÚÅ∞ IIF ÜÕ∞ã¨∞II
5. <å =∞#∞=ÙÅ∞ =ÚO^Õ – h =∞#ã¨∞ûÖ’ <≥~"° ~Õ̂ 2. ãÖHõ@ ã¨=∞Ü«∞=ÚÖ’ – ™êQÆÖ‰Ë Ωõ <åfl#∞ – ^ŒÜ∞« K«∂Ñ¨Ù
<å =∞#∞QÆ_» =ÚO^Õ – h „QÆO^èOŒ |∞Ö’ #∞O_≥
<åg∞^Œ Jx <Õ#∞ "≥Ú~°ÃÑ@ìQÍ – qO\˜#O\˜q
Uq∞ J^Œ∞ƒù`« „¿Ñ=∞ ãÖHõÅÊO – <Õ<Õq∞ K≥e¡O`«∞<£ IIÇ¨ÏÖˇ¡II
<å "≥Ú„~°‰Ωõ =ÚO^≥ – `À_»#∞O^Œ∞#O\˜g (2) IIF ÜÕ∞ã¨∞II
639 3. =∞~°}ÏO^èŒHÍ~°Ñ¨Ù – Ö’Ü«∞<Õ ãÖK«iOK«#
1. F =∂#=ÙO_» h QÆu ÜÕ∞=∞ø<À `≥eÜ«Ú<å x~°O`«~°"Õ∞ã¨∞ – <å^Œ∞ HÍÑïÜ≥ÿ∞ – Hõ~°=ÚezÛ
ÜÕ∞"Õ∞q∞ KÕÜ«ÚK«∞O\˜"À `«Ñ≤ÊOK«∞H˘O^Œ∞"å?.... IIPÇ¨II ##∞fl QÍÜ«ÚK«∞ #_»∞Ñ¨Ù – Hõ~°∞}QÆÅ „Ñ¨Éèí∞=Ù (2) IIF ÜÕ∞ã¨∞II
ÑÏI PÇ¨..P...JO`«ºf~°∞Ê #O^Œ∞# ...ÜÕ∞ã¨∂ h ~°Hõ∆‰õΩ_Õ 4. H˘^Œ∞=Öˇxfl Ü«Ú#fl – ÉèíÜ«∞Ñ¨_» <Õ xÑ¨Ù_»∞ – Ñ¨zÛHõ –
=∞Ç¨ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∂ ...ã≤OÇ¨ÏO|∞QÍ #∞O_»∞ |Ü«∞Å∞Ö’ Ñ¨~∞° O_»*Ü Ë Ú« #∞ – Éè’[# [Å=ÚÅ`À
2. Ö’HÍÅ∞ Ñ¨Ù\ì̃#Ñ¨Ê\˜#∞O_ç =∞$`«∞Öˇ#· `«$Ñ≤ÑÎ ~¨ K° ∞« #∞ – <å`À #∞O_»∞ <Õ#∞ (2) IIF ÜÕ∞ã¨∞II
U ‰õΩÅA_≥·# <å\˜H˜ – f~°∞ÊÖ’ xÅK«∞#∞ IIPÇ¨II 5. ^Õ=Ùx QÆ$Ç¨Ï=ÚÖ’ – ã¨^• ã¨∞ÎuOK≥^Œ#∞ – ãÖÑ¨Ó~°‚
3. =∞$`«∞Öˇ#· Ñ¶∞¨ #∞Å∞ Ç‘Ï#∞Å∞ – ÜÕ∞ã¨Ü∞« º Ü≥∞^Œ∞@#∞ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞=Ú`À ã¨^• ÉèílOK≥^Œ#∞ – ã¨∞Îu „Ñ¨â◊Oã¨Å‰õΩ
„Ñü"å~°∞ xezÜ«ÚO^Œ∞~°∞ „|uH˜# suQÆ<Õ IIPÇ¨II Ü≥∂QÆ∞º_Õã∞¨ – Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂ P"≥∞<£ (2) IIF ÜÕ∞ã¨∞II
224
480 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú 481
641 642
ÑÏI F ãÖÑ¶¨∞=∂ – ã¨~åfiOQÆ=∂ – Ñ¨~°Ö’Hõ~å[ºÑ¨Ù „ÑüaO|=∂ ÑÏI Hõiî# Ç¨Ï$^ŒÜ«∞=∂ – ‰õ~°∞QÆ= ^Õ=Ùx QÆ_»∞=ÙÅ∞
"≥∞ã¨ûÜ«∞º#∞ – Z^Œ∞~˘¯#QÆ – hu#ÅOHõiOz ã≤^ÑúŒ _¨ ∞» =∂ QÆx q#"å – ^≥|ƒÅ∞ QÆey# Ö’|_»"å
F ãÖÑ¶∞¨ =∂ – q#∞=∂ 1. Z<Àfl QÆ_∞» =ÙÅ∞ – Z<Àfl=∂~°∞Å∞ Z<Àfl QÆ_∞» =ÙÅ∞ – ^˘iH˜##∞
1. ~å}˜ F¿Ñ¶~°∞ JÑ¨~°Ol`À – ã¨fi~°‚ q=~°‚ =¢ãÎ̈^è•~°}`À Hõ#∞fl=¸ã≤H˘x – Hõ^ÅŒ ∞K«∞#∞O^Œ∞=Ù HõxHõ~° Hõ~=° Ú#∞QÆx =∂#"å IIHõi#î II
g}Ï"å^Œº`«~°OQÍÅÖ’ – „áê}Ëâ◊fi~°∞x „Ñ¨ã¨#fl`«`À 2. ã¨$+≤ìHõ~°Î‰õΩ –„"≥ÚÔH¯^Œ"å! `«# ã¨$+≤ìx Q˘x – Ñ¨ÓlOK≥^Œ"å
P#O^Œ `≥·ÖÏã¨∞QÆO^è•aè¿+Hõ=Ú – <˘Oku"Õ ã¨∞"åã¨#∞O_® IIFII ã¨$+≤ìHõ~°Î q~Àkè ^ŒÜ«∞º=ÚÅ KÕ+ì̈ÖˇÅ¡ – =∞O„kOK≥^Œ"å IIHõiî#II
3. h~°=Ú ~°H=Îõ ÚQÍ – =∂i##∞ ÉèÏ~°=ÚQÍ Hõ– Ñ¨ÊÅ∞ ¿ÑÅ∞
2. „H©¿ãÎ x#∞#∞ „¿Ñq∞OK≥#x – `«# „áê}ÏÅiÊOK≥#x *’sQÆÅ∞ Q˘Ñ¨Ê–`≥Q∞Æ Å∞ =zÛ# QÆ∞}Ñ¨_<≥ å – Ñ¶~¨ À~åA!
ã¨fiã¨Ñ÷ ~¨ K° Õ x~ÀÌ+=¨ ÚQÍ – =Ú_»`« HõàO◊ Hõ=Ú –ÖËxkQÍ
4. ^Œ^Œ∞Ì~°∞Öˇ· – ÉÁ|ƒÅ∞ á⁄H˜¯##∞ Ç¨Ï^Œ∞ÌÖËHõ – Ñ≤_»∞QÆ∞Å∞ Ñ¨_ç#
=∞Ç≤Ï=∞ Ü«ÚHõOÎ |∞QÍ – xÅ∞=QÀÔ~ ÜÕ∞ã¨∞"å „QÆ∞kÌ#@∞¡ – =_»QÆO_»∞¡ ‰õΩiã≤##∞ – QÆ∞}Ñ¨_≥<å – Ñ¶¨~À~åA IIHõiî#II
ã¨Ç≤ÏOK«∞`å"å f~°∞Ê<å_»∂ IIFII 5. q∞_»∞`«Å - ^ŒO_»∞Å∞ K≥Å~ˆ y Ü«∂q∞ye# - "å\˜x „q∞Oy##∞
3. pHõ\ Ö˜ ’#∞O_ç "≥Å∞QÆ∞#‰õΩ – Ö’Hõ=ÚÖ’ #∞O_ç "≥Å∞Ñ¨Å‰õΩ =_ç=_ç`«_»|_»∞ - #O^èŒHÍ~°"Õ∞ =zÛ# QÆ∞}Ñ¨_≥ - <å ~åA IIHõiî#II
NHõ~Î° QÆ∞}Ïuâ◊Ü∞« =ÚÅ#∞ – „Ñ¨H\õ O˜ K«∞@ˆH Ñ≤ÅK≥#x 6. Ñ¶¨∞’+¨ÃÑ\ì̃ - ^Õâ◊"≥∞Å¡<Õ_»fiQÆ QÆ∞OÑ¨ÙÅ∞QÍ *Ëº+¨µìÅ∞ Kå=
QÆ∞iÎOK«∞K«∞O\˜"å „H˜Ü∞« Å#∞ QÆO\˜"å – ã¨r==ÚQÍ #∞<åfl"å IIFII ~À+¨=Ú`À - "≥O@|_ç #tOzi ^À+¨=ÚÔH· - ^Œ∞óY=ÚÑ¨_ç̂~ IIHõiî#II
4. =ºaèKå~°∞Å∞ #~°Ç¨ÏO`«‰õΩÅ∞ – áÈH˜i KÕ+ª̈Å _®Oa‰õΩÅ∞ 7. #+ì̈=Ú Hõ+=ì̈ Ú Hõey##∞ =∞i #~°∞Å∞#∞ - ^Õ=Ù_≥ K≥ÑÊ≤ ##∞
J|^Œ[ú #‰õΩx Ü«∂ã¨#=Ú – Ü≥∞lÉˇÅ∞ h =∞^èºŒ x=ã≤OK≥<å– W+ì̈Ñ¨_»=Ù - ~°H˜∆OÑ¨|_»∞@ÔH· W~°∞‰õΩÑ¨_ç# - x~°∞‰õΩ# *ˇ_ç# IIHõiî#II
Hõ$áê=~°=ÚÅ∞ – P`«‡Å ÉèÏ~°=ÚÅ∞ Lr˚=^•Ç¨Ï=Ú HõÅ^• IIFII 8. áêÑ¨„Ñ¨`åÑ¨=Ú - <≥~∞° QÆ∞^Œ∞= ^•x âßÑ¨=Ú `åÑ¨=Ú - <≥~∞° QÆ∞
^Œ∞"å áêÑ¨=Ú <˘HõÑi¨ - |\ì̃u"å Jk Ñ¨@∞ì|_ç - Hõi#î Ñ¨~K° ∞« IIHõi#î II
5. K«ÅQ¡ <Æ <·≥ å "≥KÛ« QÆ#∂ LO_ç# h Hõk "Õ∞ÅQÆ∞#∞
9. Ö’Ö’Ñ¨Å# - <åºÜ«∞=∞|^Œ=Ì ÚÖ’Ñ¨=Ú Hõey# - "≥∂ã¨=ÚÖ’
#∞e"≥KÛ« x ã≤u÷ h‰õΩO>Ë – |Ü«∞@‰õΩ L=∞‡|_≥^"Œ "Õ ∂≥
HÍÅÜ«∂Ñ¨#KÕÜ«∞ - #∞áêÜ«∞=ÚÖËÅ? "Õ+¨^è•~°}ÜÕ∞Å IIHõiî#II
h =∞#ã¨∞û =∂~°∞ÛHÀ – `˘e¡„¿Ñ=∞ ‰õÄ~°∞ÛHÀ
Pã¨HÎ̃`À_» ~°Hõ∆} <˘O^Œ∞ IIFII 643
6. Hõ_Ñ» \¨ ˜ |∂~° „"≥∂QÆQÍ<Õ – Hõ#∞Ô~Ñ¨Ê áê@∞# =∂~°∞^Œ∞"å ÑÏI HõÅfiiÖ’x „âı+¨µì_® - Hõ~°∞}Éèíi`« ã≤OÇ¨Ï=∂
=_çQÍ "Õ∞Ñ¶∂¨ ã‘#∞_»"·≥ – #_çÜ∂« HÍâ◊=Ú áÈQÆÅ"å Hõ#∞fl „Éèíq∞OK«∞ „Ñ¨Éèí∞"å - ã≤Å∞=Ö’x q∞„`«∞_® IIHõÅfiiII
Q˘éˇ]Ñ≤Å¡ ãÖÑ¶¨∞=∂ „H©ã¨∞Î ~åA ãÖÑ¶¨∞=∂ – ~å~åA
1. ã¨∞ÎuH˜ áê„`«∞O_»QÆ∞"å_® - ^Œ∂`«Å`À "ÕOKÕÜ«Ú"å_®
<≥^Œ∞~˘¯#QÆÅ"å IIFII ã¨∞^Œu =∞iÜ«∞ Ñ¨Ù„`«∞_® - ã≤Å∞=Ö’x q∞„`«∞_® IIHõÅfiiII
225
482 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú 483
2. áêÑ¨ÙÅÔH· =zÛ#"å_® - „¿Ñ=∞QÆeæ# ~°Hõ∆‰õΩ_® 645
áê^Œ=ÚÅÃÑ· |_çuq∞ - ã≤Å∞=Ö’xq∞„`«∞_® IIHõÅfiiII ÑÏI ¢ÔH·ãÎ̈=Hõ~°¬Hõ - Hõke~å=Ü«∂º
3. n"≥#Å∞ xK«∞Û"å_® - =ã¨∞^èŒ Hˆ `≥Oz#"å_® Hõ#∞flÅ∞ `≥~z° - HÍ#"Õ=∞Ü«∂º
h"Õ ã¨∞OHõ~°ÖÏÑ¨ÙÎ_»=Ù - ã≤Å∞=Ö’x q∞„`«∞_® IIHõÅfiiII JIIÑÏI HÀ`«HÍÅ=Ú - QÆuOzáÈÜ≥∞
4. S^Œ∞ ~˘>ì̌Å∞ =∞i ~Ô O_»∞ - KÕÑÅ¨ `À <≥^· ∞Œ "ÕÅ „w+¨‡HÍÅ=Ú‰õÄ_» - [iyáÈÜ≥∞ II¢ÔH·ã¨Î=II
[#∞Å áÈ+≤Oz# `«O„_ç - ã≤Å∞=Ö’x q∞„`«∞_® IIHõÅfiiII 1. =∞#∞+¨º‰õΩ=∂~°∞_≥#· „H©ã∞¨ Ü Î ∞Õ ã¨∞ =∞Ozq`«#Î =Ú#∞ -
5. hà◊§#∞ ~°ã=¨ ÚQÆ =∂iÛuq - hà◊§g∞^Œ #_»zuq q`≥=Î Ú#fl Éè∂í Ö’HõO|<≥_∞» - á⁄ÅO|∞#O^Œ∞#
"Õ∞à◊§<˘ã¨Q∞Æ =∂^•`å - ã≤Å∞=Ö’x q∞„`«∞_® IIHõÅfiiII "åHõºO|<≥ q`«Î#O|∞ q`≥Î#∞ II¢ÔH·ã¨Î=II
6. ~ÀQÆ∞Å#∞ ÉÏQÆ∞KÕÜ«Ú"å_® - „QÆ∞_ç¤H˜ <Õ„`«=ÚezÛuq 2. Pk=∞ ¢ÔH·ãÎ̈= - É’^èŒ‰õΩÅ "Õ^Œ#`À#∞ - "åHõºO|∞ q`≥Î
J<å^è∞Œ Å <åÜ«∞‰õΩ_® - ã≤Å∞=Ö’x q∞„`«∞_® IIHõÅfiiII ~À^Œ#`À#∞ - ~°HOÎõ |∞#∞ QÍiÛ „áê}O|∞Å#∞
^•#O|∞*Ëã≤i II¢ÔH·ã¨Î=II
7. Ç¨ÏÖˇ¡Å∂Ü«∞ Hõ~°∞›_® - Ü≥∞Å¡~°∞ H˘xÜ«∂_»∞"å_® 3. K«e#¡ "åHõº=Ú - Ñ¶e¨ ~ÚOÑ¨#∞ `˘ÅHõi =~°¬=Ú -
|Å=Ú`À =K«∞Û ~å*Ï - ã≤Å∞=Ö’x q∞„`«∞_® IIHõÅfiiII QÆ∞iÑ≤OK≥#∞ qÅ∞"≥#· Ñ¶Å¨ =ÚÅ∞ - Ñ¶e¨ ~ÚOK«∞=~°‰Ωõ
644 Hõ_»=i =~°¬=Ú - H˘~°‰õΩ "Õ_»∞^ŒO II¢ÔH·ã¨Î=II
ÑÏI ‰õΩ=∞‡s F ‰õΩ=∞‡s – [QÆ^Œ∞`«ÊuÎ^•s 4. á⁄Å=ÚÅ∞ - `≥ÅÉ¡ ÏÔ~ - `ÕiK«∂_»∞ HÍÅ=Ú KåÅ -
QÆuOzáÈÜ≥∞ HÀ`«Ü∞« [=∂ - #∞_≥#· „H©ã∞¨ xÎ
lQÆ@=∞<≥fl· <å =OHõ – K«ÅQ¡ Æ K«∂_»∞=∞Ü«∂º...... HÀ`«"åix - ÑÖÑ¨ HÀi"Õ_»∞^ŒO II¢ÔH·ã¨Î=II
1. Ñ¨xH˜~åx áê„`«#x - áê~°"ÕÜ«∞‰õΩ=∂ - á⁄Oyá⁄~°Å∞
5. â◊„`«∞=QÆ∞ - ™ê`å#∞‰õÄ_® K≥_»¤q`«Î<åÅ∞ - K«e¡áÈÜ≥∞
áê„`«QÍ *Ëã≤ - ##∞fl xOÑ¨Ù=∂ - ã¨∞"å~°ÎÖ’x áê„`«Åhfl - QÀ^è∞Œ =∞Å =∞^èºŒ - QÆ∞~°∞QÆ∞Å∞ ‰õÄ_» Ñ¶∞¨ ’~°O|∞QÍ#∞
N ÜÕ∞ã¨∞<£ á⁄QÆ_»∞K«∞O_» - ™êH˜∆QÆ #∞O_»∞ ÃÑ~°∞QÆ∞K«∞O_≥#∞ II¢ÔH·ã¨Î=II
áê„`«QÆ*Ëã≤ - ã¨`«º=Ú`À xOÑ¨Ù=Ú `«O„_ç II‰õΩ=∞‡sII 6. Hõhflà◊§`À q`«∞Î - ¢ÔH·ãÎ̈=Ù_® HõÅ=~° "≥ÚO^≥^Œ
2. qÅ∞=ÖËx áê„`«<£ <Õ#∞ H˘#∞"å~°∞ ÖÔ̌~=fi~°∂ - "≥O^Œ∞Å‰õΩ ãÖ`À+¨=Ú`À - ãÖw`åÅ`À#∞
"≥ÅÖËx h^Œ∞ ~°HõÎO|∞`À "≥Å∞Q˘O^Œ∞ áê„`«QÆ*Ëã≤ ™êyáÈ=Ù^Œ∞=Ú - PyáÈHõ#∞ II¢ÔH·ã¨Î=II
P@OHõ=ÚÅ#∞O_ç `«ÑÊ≤ Oz ##∞fl - ZÅ¡ÑC¨ _»∞ HÍ=Ù=∞Ü«∂º - II‰õΩ=∞‡sII
3. Ö’HÍâ◊`À xOl Lá⁄ÊOQÆ∞K«∞ =∂~°Oæ |∞<Õ `«ÑÊ≤ u<£
646
=∞#∞¿+ºK«ÛÅù xflÜ«Ú<£ - ã≤~÷ =° ∞#∞K«∞ <Õ =∞#âß≈Ou HÀÖ’Êux ÑÏI ¢ÔH·ãÎ̈=ÙO_® Hõke~å=Ü«∂º HõÅ∞ëê`«∞‡Å‰õΩ ~¸
ã≤Å∞=â◊HxÎ̃ *Ï@"Õ=∞Ü«∂º - Ü≥∞O_»"å#ÅxÜ«Ú [_çã≤
áÈQ˘@∞ìH˘#fl áê„`«Ü∞« #∞K«∞ - Ñ¨~∞° QÔ uÎ ##∞ Ñ¨\ fì̃
ZO`«HÍÅ=Ú =¸Å#∞O^Œ∞=Ù - HõO_»Å#∞ „¿Ñq∞O`«∞"Õ=∞<åfl
„áê}O|∞ <åÖ’ L#flÑ¨C_Õ - h áê^ŒO|∞Öò <Õ Ñ¨\ ˜ìu<£ II‰õΩ=∞‡sII D =∞O\˜‰Oõ _»Å∞ ZO`« ÉˇOz# =∞O\˜ˆH#<åfl II¢ÔH·ã¨Î=II
226
484 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú 485
1. =ã¨∞^èŒÖ’ „Ñ¨[ÖˇÅ¡~°∞ ÜÕ∞ã¨∞ - "åHõºO|∞ q=‰õΩ¬^•ƒù^èŒH˘x 647
"åOzèOK«∞K«∞O_»Q#Æ ∞ - q∞+¨#∞ÖˇÅ#¡ ∞ q∞+¨ÅKÕ`« ÑÏI Hõ$áê=∞Ü«Ú_® hÖ’# (2)
q∞\ì̃Ñ_¨ ∞» K«∞ "å^Œ=ÚÅ`À - ÜÕ∞ã¨∞ É’^è#Œ ∞ q_»z<å~°<åfl x=ã≤OÑ¨*ãË #≤ O^Œ∞<å WkQÀ <å ã¨∞`Î ∞« Å ã≤OÇ¨ã¨#O hÖ’
h"≥O`«HÍÅ=Ú - "åiK≥O`« #∞O^Œ∞"À~°#fl II¢ÔH·ã¨Î=II 1. U JáêÜ«∞=Ú <å QÆ∞_®~°=Ú ã¨g∞Ñ≤OK«hÜ«∞Hõ
2. ã¨`º« "åHõº=Ú ãÖ`«Ö’^Œ∞eÑ≤ É’^è‰Œ Ωõ Å∞ ^˘~°Å <å =∂~°=æ ÚÅxflO\˜Ö’ h"Õ P„â◊Ü«∞"≥∞ÿ#O^Œ∞# IIHõ$áêII
|`«º=ÚÅÃÑ· „ÉèÏO`«∞Å∞ xeÑ≤ - z„`«=∞QÆ∞ J#∞‰õÄÅ 2. pHõ\ ˜ #∞O_ç "≥Å∞QÆ∞Ö’xH˜ - ##∞fl Ñ≤ez# `Õ*’=∞Ü«∂
É’^èÅŒ ∞ KÕã≤ „|[Å#∞ "≥∂ãÿOK«∞ ã¨∂„`«^•è ~°∞Å ~å[ =Oâ◊=ÚÖ’ - Ü«∂[Hõ`fi« =Ú KÕÃã^Œ#∞ IIHõ$áêII
*Ë~° ~å^ŒÜ«∂º ã¨∞YÉè’QÆq∞_çz ã¨`«º"åHõº=Ú 3. hÖ’ xÅz P`«‡ Ñ¶Å¨ =ÚÅ∞ - Ñ¶e¨ ~ÚOK«∞@ H˘~°‰Ωõ
Kå@ ~å=Ü«∂º II¢ÔH·ã¨Î=II <å ÃÑ#· xO_»∞QÍ - P`«‡ =~°¬=Ú „‰õΩ=∞‡iOK«∞ IIHõ$áêII
3. â◊HÎ̃Ç‘Ï#∞_»#O^Œ∞ "Õ=∞Ü«∂º - ™œ[#º=∞QÆ∞ â◊√^•ú`«‡â◊HÎ̃x 4. U Ü≥∂QÆº`« ÖËx <å‰õΩ r= H˜s@ q∞K«∞Û@‰õΩ
h Hõ$Ñ¨ ##∞ g_»Hõ - âßâ◊fi`« Hõ$Ñ¨QÍ =∂Ô~Û#∞ IIHõ$áêII
á⁄O^Œ∞H˘#∞=∞Ü«∂º ÉèíHÎ̃Ç‘Ï#`« áê~°„^ÀÅ∞ „Éèí+ì̈
=∞#ã¨∞û - |Ü«∞Å∞Ñ¨~K° ∞« â◊HHÎ̃ Åõ ∞QÆ∞ ã¨∞"å~°Î Kå@∞^Œ∞=Ù 648
ã¨∞"å~°Î KÕÜ«∞ [Ü«∞"≥ÚOk P`«‡Å#∞ ~°H˜∆OK≥^Œ=Ù II¢ÔH·ã¨Î=II ÑÏI QÆQÆ#=Ú pÅ∞ÛH˘x ÜÕ∞ã¨∞ - Ñ¶¨∞#∞Å#∞ fã≤H˘x -
4. huÔH· ÉèHí ÍÎkÑ¨~∞° ÖˇÅ¡ - x[qâßfiã¨=Ú xÅ∞Ñ¨ÙH˘# "ÕÖÏk ^Œ∂`«Å`À Éèí∞qH˜ "ÕQÆ"≥∞ ~å#∞O_≥
áÈ~å_ç̂~ - KåÅHõuÎáÈ@∞Å∞ ~åà◊§^≥|ƒÅ∞ Hõ~°‰õΩ QÆÅ 1. Ñ¨~°Ö’Hõ ÃÑ^ŒÌÅ`À- Ñï"å~°=Ú`À Hõ^Œe
~°OÑ¨=ÚÅ∞ HÀ`«Å∞ Éˇ`=Î« ÚÅ∞ H˘~°_®Å ^≥|ƒÅ∞ - ÃÑ|· _ç ^èŒ~°ãÖÑ¶¨∞ =^èŒ∞=Ù#ÔH· - `«~°Öˇ#∞ =~°∞_»kQÀ IIQÆQÆ#=ÚII
pe ^ÕÇÏ¨ =Ú "åÅÖÏ_≥#∞ ~°H=Îõ Ú Éè∞í qÃÑ· II¢ÔH·ã¨Î=II 2. "≥Ú^Œ@QÆ#∞ Q˘éˇQ] #Æ ∞ - =Ú^Œ=∂~°QÆ =K≥Û#∞
H˘^Œ=∞ã≤OÇ¨ÏÑ¨Ùsu - Hõ^ŒÖˇ#∞ QÆ~°˚#`À IIQÆQÆ#=ÚII
5. Pk ãÖÑ¶∞¨ =Ú <å~°∞Ê@‰õΩ <≥Oz P ^Œ∞+¨‚ h~À JkèÑu¨
K≥Åˆ~y QÆifiOz Pk¢ÔH·ãÎ̈= Éèí‰õΩÎÅ ã¨÷OÉèí=ÚÅ QÆ\ ˜ì 3. HõxÃÑ@∞ì ÉèíHÍÎm - Hõ#∞Ô~Ñ¨ÊÖ’ =∂Ô~^Œ~°∞
„Ñ¨^=Œä ∞=Ú# ÖËK^≥ ~Œ ∞° - Ñïâ◊√^Œ∞Åú ∞ =∞$`«∞Å∞ IIQÆQÆ#=ÚII
`å~°∞Ñ¨Óã≤ Jyflx =Ú\ì̃Oz HÍÅfiOQÆ P ãÖÑ¶∞¨ "≥∞K≥Û
JkèÑu¨ JÑ¨C_≥ #t~ÚOK≥ II¢ÔH·ã¨Î=II 649
6. ^Œ∂`«Å‰õΩ ÖË#\ì̃ ÑïK«~º° - F „Ñ≤Ü∞« ãŸ∞O_® MÏºuQÍ ÑÏI w`«O w`«O [Ü«∞ [Ü«∞w`«O KÕ~Ú`«\ ì̃ áê_≥^Œ=Ú
h H˜KÛ≥ „QÆO^äOŒ |∞ - cèuÜÕ∞Å u#∞=Ú „QÆO^ä=Œ Ú - `Õ<=≥ Öˇ JIIÑÏI ÜÕ∞ã¨∞~åA ÖËK≥<£ Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∞ [Ü«∞=∂~°ƒ\ù O˜ K≥^=Œ Ú
=∞^èŒ∞~°=ÚQÆ #∞O_»∞# - *Ï˝#=Ú hHõ|∞ƒ<À Ç≤Ï`«∞_» 1. K«∂_»∞ ã¨=∂kèx =¸ã≤#~å~Ú ^˘~°eOÑ¨|_≥#∞ - JO^Œ∞
*Ï˝#O|∞<˘Ok ™êfiq∞x ¿ãqOK«∞"≥∂ ãŸ∞O_® II¢ÔH·ã¨Î"åII "Õã#≤ =Ú„^Œ HÍ=exÖˇÛ#∞ <å - ^≥·= ã¨∞`«∞x =ÚO^Œ∞ IIw`«OII
227
486 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú 487
2. =Å^Œ∞ =Å^Œ∞ ÜÕ∞_»∞==Å^Œ∞ - "≥à√◊ §_ç QÆeÅÜ«∞‰õΩ - `å#∞ 2. ã¨=∂kè QÔ eÛ# [Ü«∞ÜÕ∞ã¨∞ - ã¨=∂kè F_≥#∞ [Ü«∞ÜÕ∞ã¨∞
K≥ÑÊ≤ # q^è=Œ Ú# uiy ÖËK#≥ ∞ - Ñ¨~°∞y_ç „Ñ¨Hõ\ ÕK«∞_ç IIw`«OII Hõq∆ ∞OK«∞=Ú ##∞ [Ü«∞ÜÕ∞ã¨∞ - J=∞~°=¸iÎq [Ü«∞ÜÕ∞ã¨∞ II[Ü«∞II
3. J#fl -HõÜ«∞Ñ¨"å~°Å ã¨ÉèíÜ«Ú J^Œ~°∞K«∞ Ñ¨~°∞y_çi - WOHõ 3. ™ê`å#∞ QÔ eÛ# [Ü«∞ÜÕ∞ã¨∞ - ™ê`å#∞ F_≥#∞ [Ü«∞ÜÕ∞ã¨∞
Éè∂í `«Q}
Æ =ÚÅ ^èfiŒ xx q#∞K«∞ - =}‰õΩK«∞ ÉèÜ í ∞« Ñ¨_iç IIw`«OII áê`«q QÆu~ÚOK≥ [Ü«∞ÜÕ∞ã¨∞ - ^•`«=Ù h"Õ [Ü«∞ÜÕ∞ã¨∞ II[Ü«∞II
4. QÆ∞=∞‡=ÚÖò `≥~z° K«H¯õ QÆ #_»∞=Ù_ç - [Ü«∞g~°∞_»∞ ~åQÍ 4. |O_»#∞ QÔ eÛ# [Ü«∞ÜÕ∞ã¨∞ - |O_»ÜÚ« F_≥#∞ [Ü«∞ÜÕ∞ã¨∞
g∞ "Õà`◊ åà◊ "å^Œº=ÚÖò - |∂~°Öuˇ Î ^èŒfixOK«∞_ç IIw`«OII |O_»Å∞nÜ«Ú=Ú [Ü«∞ÜÕ∞ã¨∞ - JO_»‰Ωõ F_≥#∞ [Ü«∞ÜÕ∞ã¨∞ II[Ü«∞II
650 5. =Ú„^Œ#∞ QÔ eÛ# [Ü«∞ÜÕ∞ã¨∞ - =Ú„^ŒÜÚ« F_≥#∞ [Ü«∞ÜÕ∞ã¨∞
ÑÏI K«∂_»∞=Ú ÔQ`≥û=∞<Õ - `À@Ö’ <å „Ñ¨Éèí∞=Ù =Ú„^ŒÅ∞ rÅ∞Û=Ú [Ü«∞ÜÕ∞ã¨∞ - =Ú„kOK«∞=Ú##∞ [Ü«∞ÜÕ∞ã¨∞II[Ü«∞II
áêÑ≤ <åÔH· q-*Ï˝Ñ¨# KÕÃã_ç - ^èŒfix q#|_»∞K«∞#flk 6. HÍ=eÔQeÛ# [Ü«∞ÜÕ∞ã¨∞ - HÍ=e F_≥#∞ [Ü«∞ÜÕ∞ã¨∞
áêÑ≤ hÔH· q*Ï˝Ñ¨# KÕÃã_ç - ^èŒfix q#|_»∞K«∞#flk ¿ã=Ö’ |Å=Ú#∞ [Ü«∞ÜÕ∞ã¨∞ - r==Úh"Õ [Ü«∞ÜÕ∞ã¨∞ II[Ü«∞II
1. ^ÕÇÏ¨ =∞O`«ÜÚ« #Åy - â’Hõ=Ú K≥Ok#"å_≥· 7. ^ŒÜ∂« ºÅ QÔ eÛ# [Ü«∞ÜÕ∞ã¨∞ - ^ŒÜ∂« ºÅ∞ F_≥#∞ [Ü«∞ÜÕ∞ã¨∞
^Õ"åk ^Õ=Ùx - UÔH·Hõ ã¨∞`«∞_»∞ Ñ¨_»∞ "Õ^Œ#Å∞ <å H˘~°̂H II HõÜ∞« º=Ú Hõey# [Ü«∞ÜÕ∞ã¨∞ - JÜ≥∂º h"Õ [Ü«∞ÜÕ∞ã¨∞ II[Ü«∞II
2. `«O„_ç D áê„`« `˘ÅQÆ∞<£ - h z`«Î"≥∞ÿ# Ü≥∞_»Å
Z@¡~Ú##∞ h - z`«=Î Ú KÕÜÚ« @‰õΩ ##flÑ¨ÊyOzu=<≥#∞ II 652
3. ~°HÑÎõ Ù¨ K≥=∞@ =Å# - q∞H˜¯e ÉÏ^è<Œ ˘Ok ÑÏI [Ü«∞ q[Ü«∞=∞x áê_»∞^Œ=∂ - [Ü«∞ q[Ü«Ú_»Q∞Æ ÜÕ∞ã¨∞#‰õΩ
~°Hõ∆‰õΩ_Õã¨∞ - Ç¨Ï$^ŒÜ«∞=Ú Ñ¨QÆ∞Å∞QÆ - q*Ï˝Ñ¨#=Ú KÕÃã<Õ II JÑ¨[Ü«∞"≥∞~°∞QÆx ^Õ=Ù#‰õΩ [Ü«∞™ÈÎ„`«O ã¨∞uÎ KÕÜÚ« ^Œ=∂ II
4. =Ú=∂‡~°∞ Éè∂í q∞g∞^ŒÑ_¨ ç q∞H˜¯e "Õ^#Œ KÕ - =∞# ÜÕ∞ã¨∞ 1. WÇ¨Ï=∞O^Œ∞ Ñ¨Å∞ PÑ¨^ÅŒ ∞ Z<Àfl Hõey##∞
„Ñ¨Éèí∞=Ù - `å<Õ "Õ_»∞H˘<≥#∞ - áêÑ¨ÙÅ q"≥∂K«# H˘~°̂H II <å Ç¨ÏãÎ̈=ÚÅ∞ Ñ¨@∞ìH˘x =_ç=_çQÍ ##∞fl #_çÑO≤ K«∞#∞ II
5. „¿Ñ=∂=∞$`« "å‰õΩ¯ÅKÕ - P^ŒiOK≥_ç „Ñ¨É∞íè =Ù - "Õ^#Œ 2. =∞Ç¨ ^ŒÜ∂« à◊√_»∞ Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å #xflÅ Hõ~∞° }Õz
ã¨=∞Ü«∞=Ú# - ÉÏ^èŒÑ¨~°K≥_ç "åi H˘~°‰õΩ „áê~°÷# KÕÃã<Õ II <å áêÑ¨=ÚÅ JxflO\˜ =∞xflOz =∞e#=Ú `˘ÅyOK«∞#∞ II
6. ##∞fl `«#=Öˇ =∂Ô~Û_ç - D =∞Ç¨ „¿Ñ=∞#∞ `«-Å-z
`«Åz Ç¨Ï$^ŒÜ«∞=Ú ‰õ~°∞QÆQÆ - ã¨^• H©iÎOK≥^Œ#∞ IIK«∂_»∞II 653
ÑÏI
rq`«=∞O`« h „¿Ñ=∞QÍ#O „Ñ¨}∞uO`«∞=Ú ÜÕ∞ã¨∞^Õ"å
651 „Ñ¨K∞« iO`«∞ "Õ∞=Ú - h H©i<Î £ - P#O^ŒQÍ#O|∞`À IIrq`«II
ÑÏI [Ü«∞ [Ü«∞ ÜÕ∞ã¨∞ [Ü«∞ÜÕ∞ã¨∞ - [Ü«∞[Ü«∞ „H©ã¨∞Î [Ü«∞„H©ã¨∞Î
[Ü«∞[Ü«∞~å*Ï [Ü«∞~å*Ï - [Ü«∞[Ü«∞™ÈÎ„`«O [Ü«∞™È„`«O II[Ü«∞II 1. ã¨~fi° ã¨=∞Ü«Ú=∞ÅÖ’ h ã¨∞uÎ QÍ#O - ZÅ¡"àÕ Å◊ Ü«∞O^Œ∞
h <å=∞^è•º#O - =∂HõkÜÕ∞ "Õ∞Å∞ - D rq`«=Ú# - ã¨∞uÎ ~ÚO`«∞ <å
1. =∞~°}=Ú QÔ eÛ# [Ü«∞ÜÕ∞ã¨∞ - =∞~°}=Ú F_≥#∞ ~°Hõ∆HÍ IIrq`«II
Ñ¨~=° ∞ |Å"≥Úã¨Q∞Æ [Ü«∞ÜÕ∞ã¨∞ - ã¨=∂kè F_≥#∞ [Ü«∞ÜÕ∞ã¨∞ II[Ü«∞II
228
488 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú 489
2. ã¨$+≤#ì O`«\ x˜ h =∂@KÕ`« - ã¨$l~ÚOzuqQÍ 2. ^≥"· å[˝#∞ t~°™ê=Ç≤ÏOz - k=º=ÚQÆ #„ÉÏÇ¨=Ú - Hõ#fl
=∂ ^Õ= ^Õ"å - h Ñ¶∞¨ #=∞QÆ∞ =∞Ç≤Ï=∞<£ - =i‚OÑ¨`~« =° ∂ - H˘=∞~°∞x YO_çOK«∞@‰õΩ - Y_»=æ Ú <≥u#Î Ü«∞Ñ¨Ù_»∞ II`À_»∞QÆII
ã¨∞Îu~ÚO`«∞ <å ~°Hõ∆HÍ IIrq`«II 3. Ü≥∂¿ãÑ¨Ù ^Õfi+≤OK«|_ç#Ñ¨Ù_»∞ - QÀuÖ’ „`ÀÜ«∞|_ç#Ñ¨Ù_»∞
3. HõÅ∞ëê`«∞‡Å"≥∞#ÿ =∂ H˘~°‰Ωõ h - qÅ∞"≥#· „áê}O|∞ â’^èŒ#Ö’ K≥~°™êÅ Ü«∞O^Œ∞ ã≤OÇ¨ã¨# "≥∞H˜¯#Ü«∞Ñ¨Ù_»∞ II`À_»∞QÆII
#iÊOzuqQÍ-HõÅfiiyiÃÑ· K«∂Ñ≤# „¿Ñ=∞<£-ã¨∞uÎ ~ÚO`«∞ 4. Ñ¶¨~À~åA `«iq∞# Ü«∞Ñ¨Ù_»∞ - Z„~°ãÖ„^ŒÑ¨Ù f~°=Ú#
<å ~°HH∆õ Í IIrq`«II Ü≥∂~åÌ#∞#k ^•\˜#Ñ¨Ù_»∞ - ZiHÀ ‰õÄe#Ü«∞Ñ¨Ù_»∞ II`À_»∞QÆII
4. Ñïâ◊√^Œ"ú ∞≥ #ÿ h ã¨xflkèÖ’- âßâ◊fi`«"∞≥ #ÿ h~å[ºO|∞Ö’ 5. ^•g^Œ∞ ã≤OÇ¨Ï=Ú <≥^ŒiOz - ^è≥·~åº# peÛ# Ü«∞Ñ¨Ù_»∞
„¿Ñ=∞`À ##∞fl KÕ~∞° ÛH˘O\˜qQÍ -ã¨∞uÎ ~ÚO`«∞ <å~°HH∆õ Í II Q˘ÖÏº`«∞#∞ Ç¨Ï`«=∂iÛ#Ñ¨Ù_»∞ - ™œÅ∞KÕ `«~∞° =∞|_ç #Ñ¨Ù_»∞ II`À_»∞QÆII
6. ã≤OÇ¨ÏÑ¨ÙÉ’#∞Ö’ ^•xÜÕ∞Å∞- +¨„^Œ‰õΩ "Õ∞ëêHõÉˇ^≥flQÀ
654 Jyfl QÆ∞O_»=ÚÖ’ "ÕÜ∞« |_»∞<£ - #Å∞æ~∞° QÍ Hõ#|_ç#Ñ¨Ù_»∞ II`À_»∞QÆII
ÑÏI `«~°`«~åÅÖ’, Ü«ÚQÆÜ«ÚQÍÅÖ’, [QÆ[QÍÅÖ’
^Õ=Ù_»∞ ....^Õ=Ù_»∞....ÜÕ∞¿ã ^Õ=Ù_»∞ P....P...P...P.. 7. áœÅ∞ |OkèOK«|_ç#Ñ¨Ù_»∞ - ¿Ñ`«∞~°∞ K≥~Ö° ’#∞#flÑ¨C_»∞
Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∂-Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∂ - Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∂ - Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∂ JáÈãÎ̈Å∞Å qâßfiã¨∞Å∞ - Ç≤ÏOã≤OÑ¨|_ç# Ü«∞Ñ¨Ù_»∞ II`À_»∞QÆII
1. Éèí∂q∞x Ñ¨Ù\ì̃OK«Hõ=Ú#∞Ñ¨Ù - Ö’Hõ=Ú Ñ¨Ù<åk ÖË#Ñ¨Ù_»∞ II^ÕII 657
2. ã¨$+≤ìH˜ tÅÊHÍ~°∞_»∞ - [QÆuH˜ PkãÖÉèí∂`«∞_»∞ II^ÕII ÑÏI ^Õ=ÙxH˜ ™ÈÎ„`«=Ú QÍ#=Ú - KÕÜÚ« @ÜÕ∞ =∞Ozk
3. `«O„_ç ‰õΩ=∂~° P`«‡Ü«Ú - XHõ_≥· Ü«Ú<åfl ~°∂Ñ¨=Ú II^ÕII =∞#=∞O^Œ~=° Ú ã¨∞uÎ QÍ#=Ú- KÕÜÚ« @ÜÕ∞ =∞Ozk
655 1. Ü≥∞~°∞+¨ÖË=Ú Ü≥∞Ç¨ÏŸ"åÜÕ∞ - Hõ@∞ìK«∞#fl"å_»x (2)
W„âßÜÕ∞bÜ«ÚÅ#∞ áÈQÆ∞KÕÜÚ« "å_»x II^Õ=ÙxII
ÑÏI ^ŒÜ«∞KÕÜ«Ú=Ú áêÑ¨Hõ∆=∂ - ^ŒÜ«∞KÕÜ«Ú=Ú áêÑ¨ Hõ∆=∂ -
ÜÕ∞ã¨∞x ~°HõÎ=Ú - ~°HõÎ=Ú =Å¡<Õ II 2. QÆ∞O_≥ K≥îŒ # "åix - ÉÏQÆ∞KÕÜÚ« "å_»x
1. `«∞_»∞Ñ¨Ù=Ú áêÑ¨Ñ¨Ù_®QÆ∞Å∞ - `«∞_»∞=Ù=Ú áêÑ¨ÑÙ¨ _®QÆ∞Å∞ IIÜÕ∞ã¨∞II "åi QÍÜ«∞=ÚÅxflÜ«Ú - Hõ@∞ìK∞« #fl"å_»x II^Õ=ÙxII
2. J#∞„QÆÇ≤ÏOK«∞ [Ü«∞Oã¨^• - J#∞„QÆÇ≤ÏOK«∞ [Ü«∞Oã¨^• IIÜÕ∞ã¨∞II 3. #Hõ„∆ `«=ÚÅ ãÖYº#∞ - PÜ«∞<Õ xÜ«∞q∞OK«∞#∞
3. W=Ú‡ x[ã¨=∂^è•#=Ú - W=Ú‡ x[ã¨=∂^è•#=Ú IIÜÕ∞ã¨∞II "å\˜ HõxflÜ«Ú ¿Ñ~°∞Å∞ - ÃÑ@∞ìK∞« #fl"å_»x II^Õ=ÙxII
4. Ñ¨~°=∞Ñ¨Ùix *Ë~°x=Ú‡ - Ñ¨~°=∞Ñ¨Ùix *Ë~°x=Ú‡ IIÜÕ∞ã¨∞II 4. „Ñ¨Éèí∞=Ù Q˘Ñ¨Ê"å_»∞#∞ - JkèHõ â◊HÎ̃ ãÖÑ¨#∞fl_»∞
*Ï˝#=Ú#‰õΩ PÜ«∞<Õ -q∞uÜ«Ú ÖËx"å_»x II^Õ=ÙxII
656 5. n#∞Å‰õΩ JO_®Ü«∞<Õ - ÉèHí ÇÎ̃ Ï‘ #∞Å ‰õÄÅ∞Û#∞
ÑÏI ^Õ=Ù_»∞ =∞#‰õΩ ZÅ¡Ñ¨C_»∞ `À_»∞QÆ#∞<åfl_»∞ (3) ã≤`å~å`À ^Õ=Ùx - ã¨∞Î`«∞Å`À H©iÎOK«∞_ç II^Õ=ÙxII
1. U^Õ#∞Ö’ P^•=Ú`À #∞O_≥<£ - Ç¨<À‰õΩ`À_» <ÕQÔ #∞ 6. PÜ«∞# PHÍâ◊=Ú<£ - "Õ∞Ñ¶∞¨ =ÚÅ`À HõÑC¨ #∞
n~°… ^Œ~°≈‰õΩÅ`À #∞O_≥<£ - ^èŒ#∞ºÅ∞ ^Õ=Ùx QÆÅ"å~°∞ II`À_»∞QÆII Éèí∂q∞ H˘~°‰õΩ =~°¬=Ú -ã≤^ŒúÑ¨~°∞Û"å_»x II^Õ=ÙxII
229
490 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú 491
7. Ñ¨~fi° `«=ÚÅÖ’ QÆ_x¤ç - Ñ¨â√◊ =ÙÅ‰õΩ "≥ÚÅÑ≤OK≥#∞ 4. ã¨r= ã≤Å∞= „Ñ¨É∞íè ã¨=∂kè QÔ Å∞K«∞@KÕ
J~°K∞« Ñ≤ÅH¡ Í‰õΩÅ‰õΩ#∞ - PÇ¨~°=Ú `åhÜ«Ú#∞ II^Õ=ÙxII q*Ë`« „¿Ñq∞‰õΩÅO - q^èÕÜ«∞ É’^èŒ‰õΩÅO - x[=ÚQÆ ~°Hõ∆}
8. QÆ∞„~°=ÚÅ #~°∞ÅO^Œe - |Å=Ú <å#OkOK«_∞» „Ñ¨|Å∞@ÔH· - ^èŒfi[=ÚQÆ ã≤Å∞=#∞ xÅ∞Ñ¨Ù^Œ=Ú II^ÕII
Hõ$Ñ¨ "Õ_»∞ "åiÖ’ - ãÖ`«ã≤OK«∞"å_»x II^Õ=ÙxII 5. QÀ^è∞Œ =∞ yO[=Öˇ - „H©ã∞¨ _Î ∞» Kå=QÆ#∞
9. Ü≥∞~°∞+¨Ö=Ë Ú Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å#∞ - ã‘Ü∂≥ #∞ h ^Õ=Ùx <å^è∞Œ x =∞~°}=ÚÖ’ - âßâ◊fi`« r==Ú#∞ - x^è∞Œ Å∞QÆ ÑÖ_çOz
H©iOÎ K«∞=Ú H˘xÜ«∂_»∞=Ú - P#OkOK«∞"å_»x II^Õ=ÙxII ÖË=QÆ#∞ - =∂^èŒ∞~°º ~°Hõ∆} Åaè~ÚOK≥#∞ II^ÕII
10. Ñ≤ÅÅ¡ <åj~°fikOzÜ«Ú - |ÅÑ¨~K° ∞« hQÆ∞=∞‡=ÚÖò 6. Ç¨Ï`«™ê‰õΩ∆ Å HÍÅO - J=xÖ’ K≥Å~ˆ QÆ
=∞Oz QÀ^è∞Œ =∞ÑÖ@`À - x#∞fl `«$Ñ≤QÎ #Æ ∞OK«∞#∞ II^Õ=ÙxII QÆ`H« ÍÅÑ¨Ù ¿ã= - Q˘ÖÁæ`« yi - cè`∞« ÅÖ’ |Ç¨ïs`«∞ÅÖ’
11. Éèí∂q∞H˜ `«# Ü«∂[˝#∞ -WK«∞Û"å_»∞ PÜ«∞<Õ #∂`«# Ö’Hõ=Ú HÍOH˜∆O`«∞=Ú II^ÕII
"ÕQÆ=ÚQÆ#∞ ^Õ=Ùx - "åHõº=Ú Ñ¨~°∞ÔQ`«∞Î#∞ II^Õ=ÙxII 7. „Ñ¨Éèí∞=Ù#∞ K«∂K«∞@ÔH· - „Ñ¨[ÅO^Œ~°∞ ~åQÆ
12. "åHõº=Ú#∞ Ü«∂HÀ|∞‰õΩ `≥eÜ«∞KÕã#≤ "å_»x qÉè∞í =∞Ç≤Ï=∞#∞ QÍOK« qâ◊fi"Õ∞ =∞=ÚQÀ~° - â◊√Éè=í ÚÅ∞
U [#Ü«Ú H©ÖÏQÆ∞# - KÕã≤ Ü«ÚO_» ÖË^Œx II^Õ=ÙxII QÆ∂~°∞ÛK«∞ =∂Ö’# -â’aèÅ∞¡ÜÕ∞ã¨∞#∞ EÑ¨Ù^Œ=Ú II^ÕII
658 659
ÑÏI ^Õ=Ùx "å~°ã∞¨ ÅO - „¿Ñ=∞ x"åã¨∞Å=Ú ÑÏI ^Õ=Ùx ã¨∞Îu~ÚOK«∞_ç - ZÅ¡Ñ¨C_»∞
r=# Ü«∂„u‰õΩÅO - ÜÕ∞ã¨∞x ^•ã¨∞Å=Ú - #=Ü«ÚQÆ ^Õ=Ùx ã¨∞Îu~ÚOK«∞_ç II^ÕII
Ããx· ‰õΩÅO - Ñ¨~Ö° ’Hõáœ~°∞Å=Ú Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∞ -#=Ü«ÚQÆ 1. PÜ«∞# Ñïâ◊√^Œú PÅÜ«∞=∞O^Œ∞ - PÜ«∞# ã¨xflkèÖ’ P P II^ÕII
1. ^•~°∞} Ç≤ÏOã¨ÅÖ’ -^Õ=Ùx ^Œ∂`«Å∞QÍ 2. PÜ«∞# |Å=Ú#∞ „Ñ¨ãk≤ ú KÕÜÚ« - PHÍâ◊qâßÅ=∞O^Œ∞ P P II^ÕII
P~°x *ÏfiÅÖ’ - PQÆx [Ü«∞=ÚÅ`À - =∂~°x „¿Ñ=∞ 3. PÜ«∞# Ñ¨~å„Hõ=∞ HÍ~°º=Ú<£ |\ì̃ - PÜ«∞#„Ñ¨ÉèÏ==Ú#∞ II^ÕII
ã¨=∞~°Ê}`À - ã¨~°fi„`« ÜÕ∞ã¨∞#∞ H©iÎO`«=Ú II^ÕII 4. |∂~°^èŒfix`À PÜ«∞#<£ ã¨∞ÎuOK«∞_ç - ã¨fi~°=∞O_»Å=Ú`À P P II^ÕII
2. Ñïâ◊√^•ú`«∞‡xÔH· - „áê~°÷# ã¨Å∞Ñ¨Ù^Œ=Ú 5. ã¨#fl`«O`«∞Å ã≤`å~°`À#∞ - K«Hõ¯x ã¨fi~°=ÚÅ`À II^ÕII
Ñ¨~°=∂`«∞‡x ~åHõ - |Å=Ú „Ñ¨™êkOÑ¨ - ^èŒ~°}˜Ö’ „Ñ¨Éèí∞=Ù#∞ 6. `«O|∞~°`À#∞ - <å@º=Ú`À#∞ `«Ou "å^Œº=Ú`À#∞ P P II^ÕII
EÑ¨Ù@ÔH· ã¨~åfiOQÆÇ¨ÏŸ=∞=Ú *ËÜ«Ú^Œ=Ú II^ÕII 7. Ñ≤Å¡#„QÀ=ÙÅ∞ K«Å¡QÆ#∂k - ZÅ¡„Ñ¨[Å∞ *Ëi II^ÕII
3. J#∞k# ‰õÄ@=ÚÅ∞ - JO^Œi QÆ$Ç¨Ï=ÚÅÖ’ 8. „"≥∂QÆ∞`åà◊=ÚÅ`À PÜ«∞#<£ ã¨∞ÎuOK«∞_ç-QÆOcè~° `åà◊=Ú`À P P II^ÕII
P#O^Œ=Ú`À#∞ P~å^è#Œ ÖÏÜ≥∂- g#∞ÅqO^ŒQ∞Æ áê@Å`À 9. ã¨HõÅ „áê}∞Å∞ Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å#∞ ã¨∞ÎuOK«∞_ç - Ç¨ÏÖˇ¡Å∂Ü«∂
^è•º#=Ú KÕÜÚ« K«∞ =∞iÜ«Ú^Œ∞=Ú II^ÕII P"≥∞<£ P P Ç¨ÏÖˇ¡Å∂Ü«∂ P"≥∞<£ ZÅ¡Ñ¨C_»∞ II^ÕII
230
492 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú 493
660 661
ÑÏI^˘~°∞‰õΩ`å=Ù~å ã¨Ç¨ÏŸ^Œ~å! ^˘~°∞‰õΩ`å=Ù~å† h=Ù ÑÏI #_çÑ≤OK«∞ <å<å= - #_ç™êO„^Œ=Ú# ^Õ"å
`«iq∞ `«iq∞ H©_»∞KÕÜ«∞ - Ñ¨~°∞QÆ∞ÖˇuÎ#QÍx `«∞^Œ‰õΩ II^˘II #=r=# =∂~°=æ Ú# - <å[#‡ `«i~ÚOÑ¨ II#_çÑ≤OK«∞II
1. <å rq`« f~°=Ú# - <å Ü«∞Ñ¨[Ü«∞ ÉèÏ~°=Ú#
1. z#fl K«∂Ñ¨Ù K«∂z `«=Ú‡x- Hõ<fl≥ é∞OQÆHõ K«OÑ≤#QÍx #ey# <å Ç¨Ï$^ŒÜ∞« =Ú#∞ - #_çÑO≤ K«∞ Ö’`«∞#‰õΩ
J#fl Hõ~¸#∞ ^Õ=Ùx - Ç¨ÏãÎ̈=Ú#‰õΩ ^˘iH˜# suQÍ II^˘II <å Ü«∂`«‡ q~°|∂Ü«∞ - <å nHõ∆ Ñ¶ë~ÚOÑ¨
2. =~°=ÚÖÁOk# `«=Ú‡x - [OÑ¨-=ÅÜ«Ú#x ÑÖ`«=ÚQÆ|\˜ì <å <å=Ö’ HÍe_»∞=Ú - <å ¿ã= *ËH˘#∞=Ú II#_çÑ≤OK«∞II
#~°H=õ zÛÖ’|_ç ÜÕ∞_çÛ# - ^Œ∞i`« K«i`«∞x ÜÕ∞âß=Ù=Öˇ II^˘II 2. ~å„`«O`«Ü«Ú „â◊=∞Ñ¨_ç<å - ~åÖË^Œ∞ „Ñ¨Éèí∞ [Ü«∞=Ú
3. ÉèHí Îõ ^•g^Œ∞#∞ |\ì̃ - „áê}=Ú nÜ«∞QÆ ^ŒÅz# `«# ~°Ç¨Ï^•~°∞Å∞ "≥^ŒH˜##∞ - ~å^•Ü≥∞#∞ „ÑüÑ¶¨Å=Ú
â◊HÎ̃`À `«iq∞# ~å[QÆ∞ -™œÅ∞ ^˘iH˜#suQÍ#∞ II^˘II ~°HO∆˜ K«∞ h ã≤Å∞= - ~°=∞}©Ü∞« Ö’`«∞ÅÖ’
~°`<« åÅ#∞ "≥^‰Œ Ωõ @Ö’ - ~ålÅ∞¡ <å Ñ¨_»= II#_çÑ≤OK«∞II
4. q„QÆÇ¨Ï=Ú#‰õΩ „"≥ÚHõ¯x ^≥·= - Ñ≤Å¡Å #yflÖ’Ñ¨_»"≥·z
3. P`å‡~°Ê} KÕÜ∞« HõÜ∞Õ - PtOzu h K≥eq∞
P„QÆÇ≤ÏOz# <≥|∞Hõ^≥fl[~°∞ - QÆ_ç¤"Õ∞ã≤ ^˘iH˜# q^èŒ=ÚQÆ II^˘II
JÇ¨Ï=Ú#∞ „¿Ñq∞OK«∞K«∞<Õ - J~°ãu≤ „Ñ¨É∞íè h Hõeq∞
5. ¢HÔ ã· =Î̈ ÙÅ#∞ |\ì̃ H˘\ì̃ - Mˇ^· ∞Œ Ö’ "ÕÜ∞« ^ŒÅz##∞ Pâ◊ x~åâßÜÕ∞ - P"Õ^Œ <≥^∞Œ ~åÜÕ∞
"åãÎ̈==∞QÆ∞ "≥Å∞QÆ∞#∞ Ez -„Ñ¨É∞íè x Kå\˜x áœÅ∞É’e II^˘II P^ä•ºu‡Hõ ÖËq∞QÆx - JÖÏ¡_≥ <å=ÅÅ∞ II#_çÑ≤OK«∞II
6. H©_»∞KÕÜ«∞É’‰õΩ "≥∞Ñ¨Ù_»∞ - H©_»∞ hˆH H©_»∞ H©_»∞ 4. „Ñ¨É∞íè =∂~°=æ Ú q_»zux - „áêi÷OK«∞@ =∂xux
H©_»∞ KÕã≤#"Õ∞Å∞KÕã≤ - H©_»∞#∞ [~ÚOÑ¨HõáÈ`Õ II^˘II „Ñ¨É∞íè "åHõº=Ú =^Œeux - Ñ¨~=° ∂~°=÷ Ú =∞~°zux
7. =∂@Å∞ ‰õΩki`Õ =∂@Å∞ - HÀ@Å∞ ‰õΩ^Œ∞~°∞#∞ h‰õΩ „Ñ¨ÑO¨ K« #@#Ö’ - „áêg}º=Ú#∞ ÉÁOk
Ñ¶¨ÅÇ‘Ï#∞_»<≥· ~ÚÑ¨Ù_»∞ - áê\Õ`«∞ h=∂@ II#_çÑ≤OK«∞II
=∂@ÅÖ’ Ö’@∞O>Ë - <À\˜=∂@ `«ÑÊ¨ ‰õΩO_» II^˘II
5. Ö’`≥#· [Å=ÚÅÖ’ - Ö’`«∞# q#|_»∞ ã¨fi~°=∂
8. ^˘OQÆ`#« =Ú =ºaèKå~°=Ú#‰õΩ - ÖÁOy âßÑ¨„QÆã∞¨ ÅÎ ∞<≥· Ö’|_»∞@#∞ <ÕiÊOz - Ö’ÑÖ|∞#∞ ã¨=iOz
^˘OyeOz# ^Œâ◊=∞ÉèÏQÆ"Õ∞ - ÖÁOQÆ∞@ HÍ~°}=∞x `«∞^Œ‰õΩ II^˘II Ö’#∞#fl D=ÙÅÖ’ - Ö’`≥#· <å „|`«∞‰õΩ
9. H˘O`«~ÚzÛ# ^Œâ=◊ ∞ÉèÏQÆ – =∞O`« ~ÚkÜ«∞x `«ÑC¨ ‰õΩ#fl Ö’Ñ≤OK«x Ü«∞~°Ê}QÍ - Ö’ˆHâ◊*Ü Ë Ú« =∞Ü«∞ II#_çÑ≤OK«∞II
H˘O`«~ÚzÛ# Hõ~¸#∞=Öˇ - H˘O`«~ÚzÛ# J#xÜ«∞=Öˇ II^˘II 6. „Ñ¨Éèí∞ ÜÕ∞ã¨∞x t+¨µº_»<≥· - „Ñ¨Éèí∞ „¿Ñ=∞Ö’ áê^Œ∞H˘x
10. K≥_∞» QÆ∞KÕã≤ |^Œ∞Å∞ ^•xx - KÕã<≤ å~°x K≥ÑÊ¨ =∞#fl =_çQÆ „Ñ¨Hõ\ Õ`«∞#∞ Ö’Hõ=ÚÖ’ - Ñïâ◊√^Œ∞úx! „¿Ñ=∞Hõ^äŒ
^Õ=Ùx <åºÜ«∞=∞<≥_ç - Ñ¨~°=∞„`åã¨∞Ö’ xÅ∞=O_ç II^˘II Ñ¨~°=∂`«‡ „áÈHõ∆}`À - ÑïÑ¨Ó~°‚ ã¨=∞~°Ê}`À
„áê}O|∞#∞ „Ñ¨Éèí∞ H˘~°‰õΩ - áê<å~°Ê}=Ú KÕ`«∞ II#_çÑ≤OK«∞II
231
494 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú 495
662 3. <À~°∞ÖˇuÎ H˘@∞ìH˘O^Œ∞~°Ü≥∂º - „Ñ¨Éèí∞ ÜÕ∞ã¨∞ „H©ã¨∞Î#∞
ÑÏI #=∞‡=^Œ∞Ì - #=∞‡=^Œ∞Ì D =∂Ü«∞Ö’HõO - #=∞‡=^Œ∞Ì #=∞‡#O^Œ∞‰õΩ <˘K«∞ÛH˘O^Œ∞~°Ü∂≥ º - Ñ¨Ù~°∞QÆ∞ Kå=^Œ∞
Wk - Pâ◊EÑ≤ "≥∂ãÖ *ËÜÚ« - D =∂Ü«∞Ö’HõO QÆ#∞Hõ II#=∞‡II Jyfl P~°^∞Œ H˘~°∞‰õΩK«∞O^Œ∞~°∞ - ÑÖ_»∞¡ Ñ¨@ Ñ¨@ uiyuiy
1. q∞=Ú‡#∞QÆ#fl `«e¡ ÜÕ∞k - q∞=Ú‡#∞QÆ#fl `«O„_çÜ∞Õ _ç K«∂K«∞K«∞O^Œ∞~°∞ -Ñ¨~°∞QÆ∞Öˇ`«ÎHõ ÜÕ∞_»∞Û K«∞O^Œ∞~°∞ II#II
<å`À_»|∞\ì̃# `À_»∞Å∞ ÜÕ∞i - "åifl 664
HÍ\˜H˜ "≥∂ã≤# HÀ@Ñ¨Ê ÖËi - QÆ#∞Hõ II#=∞‡II ÑÏI <å^Œ∞ r==∂Ü«∞<Õ - <å ã¨=∞ãÎ̈=Ú
2. g∞~°∞ Hõ\ #ì̃ ~ÚO_»∞¡ Uq g∞~°∞ - Hõ\ #ì̃ HÀ@Å∞ <å ã¨~fi° ã¨fi=Ú ÜÕ∞ã¨∞Hˆ - <å^Œ∞ r==Ú
Uq - H˘\ì̃ u#fl á⁄@ìÅ∞ L#fl"å? <å^Œ∞ ^≥=· =Ú kq k=º `Õ[=Ú
"≥∞@ìÅ∞ Ñ¨ÖÏ¡Å=fiHõ =∂#∞<å - QÆ#∞Hõ II#=∞‡II 1. Hõ$Oy#"Õà◊ ÉèíOQÆÑ¨_ç#"Õà◊ - J^ŒÌiH˜ KÕÔ~Û#∞
3. g∞~°∞ „`«qfi# ÉÏ=ÙÅ∞ Uq - g∞~°∞ „`åy# #^Œ∞Å∞ Uq K«∞HÍ¯xÖËx <å==Öˇ <Õ#∞O_» J^ŒiÌ H˜ KÕ~Ô Û#∞
U~°∞Å∞ ZO_»‰õΩO_»∞<å? HÍ~°∞Å∞ =∞~°K≥_»‰õΩO_»∞<å - QÆ#∞Hõ II#=∞‡II P`«‡`À xOÃÑ#∞ PÖ’K«# KÕÃã#∞ II<å^Œ∞II
4. g∞~°∞ Hõ\ #ì̃ |@ìÅ∞ - Uq - K«∞\ì̃ „`åy# K«∞@ìÅ∞ Uq - 2. ™ê`å#∞ Mˇn· <≥· ‰õΩ=ÚÅ∞K«∞#fl "Õà◊
Hõ\ ì̃#|@ì =∞\ì̃ÔHHõ^•? K«∞\ì̃# K«∞@ì JyæH˜ Hõ^• - QÆ#∞Hõ II#=∞‡II q_çÑ≤OKÕ N ÜÕ∞ã¨∞_Õ - ~°HõÎ=∞O`« HÍiÛ
5. =∞#O =∞\ì̃#∞O_ç fÜ«∞|_çuq∞ - =∞\ì̃`À Ñ¨Ù@ì|_çuq∞ - Z\˜ì „áê}Ïxfl |eKÕã≤ - q"≥∂K«# ^ŒÜ∞« KÕÃã#∞
„|`«∞‰õΩ „|uH˜#QÍx Hõ>ì̌HÍ\˜H˜ Ñ¨^ŒÑ¨^Œ~°<åfl - QÆ#∞Hõ II#=∞‡II ™ê`å#∞x J}QÆ„^˘Hõ¯ JkèHÍ~° |Åq∞K≥Û#∞ II<å^Œ∞II
6. ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨Éèí∞x #=∞‡O_çÑ¨C_Õ - "≥∂ã¨áÈ‰õΩ_ç D ^èŒ~°}˜Ö’ - 3. HÍ~°∞"Õ∞Ñ¶¨∂ÖË „Hõq∞‡#"Õà◊ - huã¨∂~°∞Û_»∞ #_»∞Ñ¨Ù#∞
„Ñ¨Ü«∂ã¨Ñ¨_ç ÉèÏ~°=Ú#∞ "≥∂Ãã_ç F „Ñ¨[ÖÏ~å - QÆ#∞Hõ II#=∞‡II `«∞á¶ê#∞Öˇ<Àfl K≥Å~ˆ y ÖËz# -#_»∞Ñ¨Ù#∞ <å rq`«<å=
`«fi~°Ö’ ky=K«∞Û#∞ - `«~°eáÈ^Œ∞=Ú „Ñ¨Éèí∞x`À II<å^Œ∞II
663 665
1. #~°H=õ ∞#∞#k - x~°O`«=ÚO_»∞#Ü≥∂ ÑÏI <å xq∞`«Î=∂Ü«∞# - =∞Ç≤Ïx „â◊=∞Å∞ á⁄O^≥#∞
P Ñ¶¨∞’~°#~°Hõ=Ú -#O^Œ∞ áêÑ¨ÙÅ∞ ÉÏ^äŒÑ¨_»∞^Œ∞~°Ü≥∂ Ñ¶∞¨ #^è#Œ =ÚÅ ~ÀÃã#∞ - J#∞=∞uOK≥ Kå=Ù‰õΩ
=∞iÜ«Ú #yfl Ñ¨Ù~°∞QÆ∞ÅO^Œ∞# -H˘~°∞‰õΩ K«∞O_»∞#∞ `«~°∞QÆ∞ÖËHõ#∞ 1. <å xq∞`«"Î ∞≥ (3) =∞~°} =∂Ü≥∞#∞
^èŒ~°}˜HÍkk ^ŒiÜ«ÚHÍ^Œ∞ - =∞~°}"≥∞^ŒH˜# ^˘~°Hõ^ŒO^Œ∞# II#II `«# r==Ú#∞ <å‰õΩ - |eQÍ ^è•~°áÈÃã#∞ II<å xq∞II
2. QÆÑ¨C QÆÑ¨C# ~°QÆ∞Å∞K«∞O_»∞#Ü≥∂º - P Ñ¶¨∞’~°#~°Hõ=Ú 2. Q˘éˇÑ] Å≤ ¡ suQÍ - Q˘Ñ¨Ê âßOu EÃÑ#∞
xÑ¨CÖˇQÜ Æ Ú« K«∞ - á⁄OQÆ∞K«∞O_»∞#Ü≥∂º =∞|∞ƒ=Öˇ á⁄QÆ Lifi#O`« "≥∂Ñ≤#<£ -Ü≥∂~Ô Û =∞ø#=$uÎx II<å xq∞II
ÃÑH· Ö˜ KË ∞« #∞ - JÉÏƒ! JÉÏƒx ÜÕ∞_»∞ÛK«∞O^Œ∞~°∞ ÉÁ|ƒe_»∞ 3. J`«_»∞ ^À+¨"≥∞~°∞QÆ∞_»∞ - J`«_»∞ HõÑ¨@"≥∞~°∞QÆ_»∞
^Œ∞~°∞ J_»"¤ Ú≥ K≥Û_ç - J|ƒÖˇ=~°∞ HÍ#~°O^Œ∞# II#II J~Ú##∞ ^Õ=Ù_»∞ - J`«x #Å∞QÆQ˘>ì̌#∞ II<å xq∞II
232
496 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú 497
4. J`«_∞» ~ÚÅ#∞ á⁄Ok# - JkèHõ ^≥|ƒÅ=Å<£ 5. h hux h ~°H} ∆õ #∞ - <å ÃÑ^Œ=ÙÅ∞ „Ñ¨H\õ O˜ K«∞#∞
H˜u∆ x <å‰õΩ HõeQÔ #∞ - ã¨fiã¨`÷ « =∞k ~°∂_èQô Í II<å xq∞II Hõ$`«[˝`åã¨∞Î ...`«∞Å `À_»
5. ~ÀQÆ=ÚÖò Éèií OK≥#∞ - =ºã¨#=ÚÅ∞ =Ç≤ÏOK≥#∞ h „¿Ñ=∞#∞ <Õ q=iO`«∞#∞ - q"≥∂K«HÍ II<å „áê}II
ÉÏQÆ∞QÍ <˘uÎ_<ç £ - ÉÏ^èÅŒ <£ ã¨ÇÏ≤ OK≥#∞ II<å xq∞II 6. "åQÍÌ#=ÚÖò <åÖ’ <≥~"° ~ÔÕ <£ - q"≥∂zOz <å H˜zÛu"Õ
áê_≥^Œ#∞ „Ñ¨Ç¨Ïi¬O`«∞#∞
6. QÍÜ«∞=ÚÅ#∞ á⁄O^≥#∞ - HÍÜ«∞=∞O`« <˘K≥Û#∞ Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∞ - Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∞ II<å „áê}II
¿ÇÏÜ«∞"≥∞#ÿ xO^ŒÅ<£ - ZÅq∞Ö’ ã¨ÇÏ≤ OK≥#∞ II<å xq∞II
7. ZkÔQ <åÜ«∞# - =∞# Ü≥∞_»Å n# =$uÎx 667
ã¨^#Œ ∞Å=∞QÆ∞ „Ñ‘u`À - ã¨~‰° Ωõ KÕÜ∞« "≥∞uÿ q∞ II<å xq∞II ÑÏI <å „Ñ≤Ü«∞ ÜÕ∞ã¨∞xÃÑ· P#∞H˘x - J~°}º =∂~°æ=Ú#
8. `«# Ü«∞#∞Éè=í =Ú<£ - =∞#Å ^À+¨~Ç° Ï≤ `«∞Å<£ #_»∞K«∞@ÜÕ∞ - P#O^Œ rq`«=Ú II<åII
KÕÜ∞« #∞^ÕtÌ OK≥<£ - „áê}=∞iÊOK≥#∞ II<å xq∞II 1. ee¡Ñ¨Ù+¨ÊO ëê~À#∞~À[ - Ñïâ◊√^Œú"≥∞ÿ# =∂^Œ∞ `«O„_ç
Ñ¨Ó~°‚~°∂Ñ¨ ™œO^Œ~°∞º_Õ- H©iÎOÑ¨`«y# ^Õ= II<åII
666 2. Hõ#ºHõÅ∞ „¿Ñq∞OK«∞^Õ= - <å „Ñ¨É∞íè <å=∞=Ú Ñï=∞à◊"∞Õ
ÑÏI <å „áê}„Ñ≤Ü«Ú_® ÜÕ∞ã¨∞ ~å*Ï ÜÕ∞ã¨∞x "≥#∞Hõ =zÛuq∞ - ##∞fl PHõi¬OK≥#∞ II<åII
JiÊO`«∞#∞ <å - Ç¨Ï$^ŒÜ∂« ~°Ê}
qiy #ey# P`«‡`À#∞ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞Ñ¨Ó~°fiHõ P~å^èŒ#`À - ã¨`«º=ÚQÍ 3. „¿Ñ=∞^èfiŒ [ "≥∞QÆ∞~°∞K«∞O_»QÆ - „Ñ≤ÜÚ« xã¨=ÚY=Ú HõÅ∞QÆ∞@KÕ
[ÅÌ~°∞ =$Hõ∆=Ú „HÕ^Œ HõeÔQ#∞ - „Ñ≤Ü«Úx P^Œ~°} II<åII
1. J^Œ∞ƒù`«Hõ~°∞_® PÖ’K«# - Pâ◊Û~°º ã¨=∂^è•# „Ñ¨Éèí∞"å
|Å=O`«∞_® |..Ç¨ï „Ñ≤ÜÚ« _® 4. x„kOK«∞ ~å„uã¨=∞Ü«∞=Ú#O^Œ∞ - x`«ºO <å P`«‡ "Õ∞Å∞H˘x
=∞<ÀÇ¨Ï~°∞_® =∞Ç≤Ï=∞~å*Ï - ã¨∞uÎ OK≥^<Œ £ II<å „áê}II <å `«∞Å∞Ñ¨Ù <˘^ŒÌ xÅz# - ÜÕ∞ã¨∞x „¿Ñq∞OK≥^Œ<£ II<åII
2. q"≥∂K«# QÍ#=ÚÅ`À - ™œO^Œ~º° „¿Ñ=∞ ã¨∞`Î ∞« Å`À 5. Jyfl*ÏfiÅ ÜÕ∞ã¨∞x „¿Ñ=∞ - =∞~°}=Ú=Öˇ |Å=O`«"∞≥ #ÿ k
#=∞ã¨¯iOz P~åkèO`«∞<£ h\˜ „Ñ¨"åÇ¨Ï=Ú=Å# - P„¿Ñ=∞ K«ÖÏ¡~°^Œ∞ II<åII
Ç¨Ïi¬O`«∞#∞ <Õ áê_≥^Œ#∞ - <å „Ñ¨Éèí∞"å II<å „áê}II 6. n#ãÖ÷ Éè=í Ú =Öˇ ky=K«∞Û#∞ -^Õ=‰õΩ=∂~°∞_»∞ =∞Ç≤Ï=∞`À
3. QÆ~°ƒù=Ú# Ñ¨Ù\ì̃# a_»¤Å<£ - Hõ~°∞}ÕÑ¨Hõ `«e¡ =∞~°K«∞<å Ñ¶¨∞#∞Öˇ·# "åi ~°^äŒ=Ú=Öˇ ÃÑ· ÔHyiáÈ^Œ∞#∞ II<åII
=∞~°z#QÍx h"≥#fl_»∞ 668
=∞~°∞==Ù q_»∞==Ù Z_»ÉÏÜ«∞=Ù - Hõ~∞° } ~å*Ï II<å „áê}II ÑÏI <å ãÖHõ@O|∞ÅxflÜ«Ú fiáÈÜ≥∞
4. ~°H}
∆õ ÏÅOHÍ~°=ÚÅ#∞ - JHõÜ ∆ ∞« =∞QÆ∞ h Ü«∂Ç¨~°=Ú<£ ãÖÇ¨~°^∂Œ `« ##∞fl ^•\˜áÈÜ≥∞
~°Hõ∆‰õΩ_® - <å H˘ãÿuq 1. Q˘éˇ]Ñ≤Å¡ qÅ∞"≥·# ~°HõÎ=ÚÖ’
nHõ`∆ À x#∞fl gHÕ∆ K«∞K«∞ - ã¨∞uÎ O`«∞#∞ II<å „áê}II Hõ_»∞QÆ|_ç <Õ#∞ ~°Hõ∆} ÉÁOku<£ II<å ãÖHõII
233
498 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú 499
2. Ñ¶~¨ À‰õΩ <ÕxOHõ ^•ã¨∞_»#∞ HÍ#∞ 2. Hõ~°∞=ÙÖˇ·##∞ - HõÅ`«Öˇ·##∞ HõÅã≤~åx
Ñ¨~°=∞HÍ<å#∞‰õΩ Ç¨Ï‰õΩ¯^•~°∞_»#∞ II<åãÖHõII Hõeq∞ÖË=ÚÅ∞ - HõÅ=~°O|∞Å∞ Hõey##∂
3. =∂~å#∞ =∞^è∞Œ ~°=ÚQÆ =∂iÛ<å‰õΩ Hõ^ÅŒ xOHÍ Hõ+=ì̈ ÚÖˇ<· å - =^ŒÅ#∞ <å^Œ∞ xâ◊ÛÜ«∞=Ú II<Õ ÜÕ∞II
|O_»#∞ Ñ¨Q∞Æ ÅQ˘\ì̃ ^•Ç¨ÏO nÔ~Û#∞ II<å ãÖHõII 3. „â◊=∞Ü«∞##∞ ÉÏ^èŒÖˇ·##∞ - Ç≤ÏOã¨Ü≥ÿ∞#
4. =∞<ÀÇ¨Ï~°=ÚQÆ #∞#fl HÍ<å<£ ~å[º"Õ∞ =¢ãÇÎ̈ Ï‘ #`« - LÑ¨„^Œ==ÚÅ∞ Y_»=æ ÚÖˇ#·
J^Õ <å‰õΩ ã≤~÷ "° ∞≥ #ÿ J=HÍâ◊=Ú II<å ãÖHõII
<å ÜÕ∞ã¨∞x „¿Ñ=∞#∞O_ç##∞ - Ü≥∞_»ÉÏÃÑ\˜"åÔ~=~°∞ II<Õ ÜÕ∞ã¨∞II
5. P#O^Œ"∞Õ Ñ¨~=° ∂#O^Œ"∞Õ
HÍ<å<£ rq`«=Ú <å‰õΩ P#O^Œ"∞Õ II<å ãÖHõII
6. J~°}ºrq`«=Ú# ÜÕ∞ã¨∞ <åÜ«∞‰õΩ_»∞
671
„Ñük#O #∂`«#=∞<åfl PÜ«∞# ~Ú™êÎ_»∞ II<åãÖHõII 1. Ñ¨~=° ∞r==Ú <å‰õΩ x=fi - uiy ÖËK#≥ ∞ <å`À #∞O_»
7. <å |Å=Ú <å P„â◊Ü∞« =Ú x~°O`«~=° Ú ##∞fl #_çÑO≤ K«∞#∞ - =∞~°Å =zÛ ÜÕ∞ã¨∞ H˘x áÈ=Ù#∞ IIÜÕ∞ã¨∞II
<å ~°H} ∆õ ÜÕ∞ã¨Ü∞« º - Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∂ II<å ãÖHõII ÑÏI ÜÕ∞ã¨∞ KåÅ∞#∞ - ÜÕ∞ã¨∞ KåÅ∞#∞
ÜÕ∞ ã¨=∞Ü«∞"≥∞ÿ# ÜÕ∞ ã≤÷uÔH·#
669 <å rq`«=ÚÖ’ ÜÕ∞ã¨∞ KåÅ∞#∞
ÑÏI h KÕu`À ##∞fl Ñ¨@∞ìHÀ - h P`«‡`À ##∞fl #_»∞Ñ¨Ù
teÊKÕuÖ’ tÅ#∞ <Õ#∞ - J#∞Hõ} ∆ =Ú ##∞fl K≥‰Ωõ ¯=Ú 2. ™ê`å#∞ â’^èŒ#ÅkèHõ"≥∞ÿ# - ™⁄=∞‡ã≤Å¡Hõ ™êy "≥à‹§^Œ#∞
1. JO^èHŒ Í~° Ö’Ü«∞Ö’# - ãÖK«iOz# ÉèÜ í ∞« =Ú ÖË^∞Œ Ö’Hõ=Ú â◊s~°=Ú ÖÏy##∞ - Ö’|_»Hõ <Õ#∞ "≥à‹§^Œ#∞ IIÜÕ∞ã¨∞II
h "åHõº=∞ â◊HÎ̃QÆÅk - <å„`À=‰õΩ x`«º"≥Å∞QÆ∞ IIhII 3. Ñ¨zÛHõ |Ü«∞Å∞Ö’ Ñ¨~∞° O_»*Ü Ë Ú« <£ - âßOu [Å=Ú K≥O`«
2. Ñ¶¨∞’~°áêÑ≤x <Õ#∞ `«O„_ç - áêÑ¨ Ü«¸aÖ’ Ñ¨_çÜ«ÚO\˜x #_çÑO≤ K«∞#∞ - Jxâ◊=Ú „áê}=Ú `«$Ñ≤ÑÎ ~¨ K° ∞« <£ - =∞~°}
ÖË=<≥`«∞Î=Ú â◊√kúKÕÜ«Ú=Ú - á⁄O^Œx=Ú‡ h^Œ∞ „¿Ñ=∞#∞ IIhII Ö’Ü«∞Ö’ ##∞fl HÍáê_»∞#∞ IIÜÕ∞ã¨∞II
3. D Éè∞í qÖ’ ~åA h"Õ - <å Ç¨Ï$kÖ’ âßOuh"Õ 4. #~°∞ÖˇÅ~¡ ∞° ##∞fl q_çz##∞ - â◊s~°=Ú ‰õΩo¡ Hõ$tOz##∞
‰õΩ=∞‡iOK«∞=Ú h^Œ∞ P`«‡#∞ - rq`åO`«=Ú ¿ã=KÕÃã^Œ<£ IIhII Ç¨ÏiOz#<£ <å Sâ◊fi~°º=Ú - q~Àkè=Öˇ ##∞fl q_»z##∞ IIÜÕ∞ã¨∞II
670 672
ÑÏI <Õ ÜÕ∞ã¨∞x "≥O|_çO`«∞#x - <Õ_ÕQÍ xâ◊Û~ÚOzux - <Õ "≥#∞ ÑÏI áê_≥^Œ ^Õ= - h Hõ$Ñ¨Å<£ - #∂`«# w`«=ÚÅ<£
k~°∞QÆ<£ - "≥#∞HÍ_»<£ - <Õ_Õã¨∞_»∞ Ñ≤eÛ# ã¨∞k#O II<Õ ÜÕ∞II ™ÈÎ„`«=Ú K≥e¡O`«∞<£ (2) P..P..P...(2)
1. <å =ÚO^Œ∞ tÅ∞= - <å"≥#∞Hõ Ö’HÍâ◊Öò - <å^Õ ^•i - <å 1. Éè∂í q∞ Ñ¨Ù<å^Œ∞Å∞ "ÕÜ∞« Hõ=ÚO^Õ ÜÕ∞ã¨∞Ö’ KÕãu≤ q
=∞#ã¨∞ûÖ’ „Ñ¨Éèí∞ - <å K«∞@∞ì q~À^èŒ∞Öò <å"åÔ~=~°∞- <å „¿Ñ=∞ Ñ¨Ù<å^Œ∞Å∞ "Õãu≤ q n#∞x „É’zuq
ÜÕ∞ã¨∞x q∞Oz# q∞„`«∞Öò - <åH˜ÅÖ’ QÍxÑ≤OK«~x° II<Õ ÜÕ∞II D n#∞x „É’zuq IIáêII
234
500 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú 501
2. „Ñ¨q=∞Å ~°H=Îõ Ú HõÅ∞=i ã≤Å∞=Ö’ HõÅ∞#‰õΩ xzÛuq 674
„¿Ñ=∞Hõ$Ñ¨ =∞Ç¨Ï^≥â· fi◊ ~°º=ÚÅ`À áêÑ¨=Ú `«∞_çzuq ÑÏI „Ñ¨Éèí∞ „¿Ñ=∞ `˘eˆHHõ - Ç¨Ï$^ŒÜ«∞OÖ’ „Ñü^èŒfix~ÚOKÕ
<å áêÑ¨=Ú `«∞_çzuq IIáêII áêÑ¨Hõ∆=∂ ÜÕ∞ã¨∞xÖ’ - â◊~°}∞ <˘ãÖQÆ∞K«∞ HõxÑ≤OKÕ
3. áêÑ¨=Ú âßÑ¨=Ú #~°HÑõ Ù¨ "Õ^#Œ =∞i `˘ÅyOzuq 1. áêÑ¨qHÍ~°=Ú á⁄_»ã∂¨ Ñ¨ - rq`«qÅ∞=Å∞ =∞~°∞QÍÜ≥∞
JÑ¨~å^è=Œ ÚÅKÕ K«zÛ# ##∞fl ^ä~Œ ° „|uHÕzuq Ñ¶e¨ `«=ÚQÍ Ö’Hõ=ÚÖ’ - „|`«∞‰õΩ@ÜÕ∞ <åQÆuÜ«∂Ü≥∞
##∞fl „|uHÕzuq IIáêII Ñ¨Å∞=ÙiÖ’ Hõ#|_»ÖHË Í - ^•Ç¨Ï=Ú`À <Õ<˘O@iQÍ
4. ^Õ=Ùx ~å[ºÑ¨Ù "å~°ã¨∞_»#∞QÍ „H©ã¨∞ÎÖ’ KÕã≤uq ÉÏqHõx Ñ¨Ü«∞xOÑ¨ - <å^Œ∞x ^Œ~°≈#"≥∞^Œ∞~åÜÕ∞
pHõ\ ˜ ~å[ºÑ¨Ù â◊‰Ωõ ÅÎ #∞O_ç ##∞ q_çÑO≤ zuq áê=#∞_»∞ ^•Ç¨Ï=Ú`À - [Å=Ú#∞ W=∞‡x ##∞QÀÔ~ II„ÑÏI
K≥~°q_çÑ≤Ozuq
5. =Ú„kOzuq â◊√^•ú`‡« `À ##∞ Éè„í ^Œ=Ú KÕãu≤ q - 2. *Ïux K«∂_»x <Õ„`«=Ú`À -áêÑ¨=Ú â’Hõx Ç¨Ï$^ŒÜ∞« =Ú`À
ã¨`«ºã¨fi~°∂Ñ≤ x`«ºx"åã≤ ™⁄`«∞ÎQÍ KÕã≤uq *Ïex Kå\ÕK«∞K«∞<Õ - `åÔH#∞ <å=∞k "Õ^#Œ `À
h ™⁄`«∞ÎQÍ KÕã≤uq IIáêII *ÏÑ¨º=Ú KÕÜ∞« Hõ `≥=∞‡xÜÕ∞ - ^•K«∞H˘x# <åáêÑ¨=Ú#∞
[_çÜ«∞K«∞<Õ `≥eÑ≤ux -„Ñ¨Éèí∞ "≥iy# <å x[ã≤÷ux
6. J#∞º_»<·≥ x#∞fl Z~°∞QÆHõ Ü«Ú#fl#∞ ^è#Œ ∞ºx KÕãu≤ q
„Ñ≤Ü∞« Ñ¨@}ì áœ~°∞Å ¿ãqOÑ¨#∞ =~°=ÚÅ <˘ãÿuq [Ü«∞"≥ÚO^≥ <å`«#∞=Ó - ãïQÆ #∞_ç`«=x „Ñ¨Éèí∞ `≥Å∞áê
Hõ$Ñ¨ =~°=ÚÅ <˘ãÿuq IIáêII 3. ^ÕÇÏ¨ =Ú<Õ <åã¨~fi° =ÚQÍ - ÉèÏqOK«∞K«∞ =∞k Ñ¨ÓlOáê
k#k#=Ú rq`«=¸ - Kå=ÙQÆ =∂i# HÍÅ=ÚÖ’
673 ^Õ=ÙxQÍ <å |O^è∞Œ =ÙQÍ - =∞~°}„Ñ¨"åÇ¨Ï=Ú KÕkOè z
ÑÏI „Ñ¨[Å"Õ∞ "ÕQÆ"≥∞ ~åÔ~ - x[^≥·==Ú#∞ Hõ#∞Q˘#Ô~ II ^Œi*ËiÛ nqOz - #∂`«# [#‡ „Ñ¨™êkOKÕ
JIIÑÏI „Ñü"å_»∞ "≥∂Hõ∆=Ú *Ë~° - „Ñ¨Éèí∞ ÜÕ∞ã¨∞ "å~°Î#∞ q#Ô~ II ^ŒÜ∂« ºÅ ‰õΩÇ¨Ï~°=Ú#∞ - ã¨∞uÎ =∞Ok~°=ÚQÆ ~°∂Ñ≤OKÕ II„ÑÏI
1. áêáê`«∞‡Å#|_»∞ "åi - ÉèÏ~°O|∞ nÜ«∞#∞QÀi 4. áêÑ¨=Ú ^•QÆ∞#∞ <åÉÏq -Ö’`«∞#∞ K«∂z#^≥=~°∞
„Ñ¨É∞íè ÜÕ∞ã¨∞ EÑ≤#^•i - Ñ¨~=° ∞O^Œ∞ ã¨∞Yq∞_»∞^•i II„Ñ¨[II áÈ~å@"å\˜HÜ õ ∞« ø - <å „|`«∞‰õΩ#∞ Ziy#"åÔ~=~°∞
2. U *Ïu"å~°Å<≥·#<£ - ÜÕ∞ ^Õâ◊"åã¨∞Å<≥·#<£ áêÑ≤Hx˜ áêÑ¨=Ú#‰õΩ#∂ - Éè^Ë =Œ Ú K«∂Ñ≤# "åÔ~=~°∂
ÜÕ∞"≥∞ÿ# ÉË^èŒ=Ú ÖËHõ - ÜÕ∞ã¨Ü«∞º „É’K«∞#∞"ÕQÆ II„Ñ¨[II áêÑ≤x HÍáê_»∞@‰õΩ - ã≤Å∞=#∞ "≥∂ã≤# "åÔ~=~°∂
3. áêáê`«∞‡ÖË `«# ã¨∞`«∞Å∞ - „Ñ¨Éèí∞ ÜÕ∞ã¨∞xH˜ ¿ãflÇ≤Ï`«∞Å∞ „Ñ¨Hõ\ ÕK≥ ^≥·=Hõ$Ñ¨ - `≥~K° #≥ ∞ r=# [Åx^èŒ∞Å∞ II„ÑÏI
h áêÑ¨"≥∞Å¡#∞ É’Ü≥∞<£ - hHÕHõ "≥∂Hõ∆=Ú HõÅ∞QÆ∞<£ II„Ñ¨[II 5. Ñ¶∞¨ @=Ú`À "≥_e» u <˘O@iQÍ - Ñ≤`~« ∞° Å „`å#[#=ÚÅÔH·
4. „Ñ¨Ü«∂ã¨Ñ¨_ç ÉèÏ~°=Ú#∞ - "≥∂Ãã_»∞ F „Ñ¨[ÖÏ~å Hõ#|_≥#∞ ÉÏqHõ_» - ~°Hõ∆}Ü«¸@Å „Ñ¨Éèí∞ÜÕ∞ã¨∞
„Ñ¨Éèí∞ÜÕ∞ã¨∞„H©¿ãÎ g∞‰õΩ - q„âßOu xK«∞Û#∞~°O_ç II„Ñ¨[II ‰õΩO_»#∞ g_ç Ñ¨~∞° y_çu ÉÏqx KÕH˘x Ç¨Ï$^ŒÜ∞« =ÚÖ’
5. ÜÕ∞ã¨Ü«∞ºQÍHõ#∞ "Õ̂~ - Ü≥∞=Ô~·# ÖËiHõ ~åˆ~ Ñ¶¨∞#"≥∞ÿ# â◊√Éèí"å~°Î - P`«$`«`À „Ñ¨[Å‰õΩ `≥Å∞™ê
^À+Ö|∞ÅÖˇÅfl#∞ ÉÏÑ≤ - Pj~°fikOK«∞#∞QÍz II„Ñ¨[II „QÍ=∞„Ñ¨*Ï Hõ#∞Q˘xi - qâ◊fiq"≥∂K«‰Ωõ _»Q∞Æ ÜÕ∞ã¨∞<£ II„ÑÏI
235
502 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú 503
675 4. r=OÑ¨Ù "≥Å∞æ<#·≥ - h ã¨xfl^è•#=∞O^Œ∞
ÑÏI „Ñ¨Éèí∞ ÜÕ∞ã¨∞x =^Œ#=ÚÖ’ <å ^Õ=Ùx ~å[º=ÚÖ’ <Õ ãÖK«iOK«∞#@∞¡ - <Õ *ÏiáÈ‰õΩO_»
ÑïHÕz# â◊√Éèkí #=Ú QÆ=∞xOz# Ü«∂Hõ} ∆ =Ú „Ñ¨Éèí∞"å ! <å „Ñ¨Hõ¯#∞O_ç - ##∞fl `«Ñ≤ÊOz<å=Ù II„Ñ¨Éèí∞II
Ñ¨~°Ö’Hõ=ÚÔH· z~°r==ÚÔH· - „áêi÷OK≥#∞ <å Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O 5. #<åfl^Œ∞H˘O\˜ h=Ù - #<åfl^ŒiOz<å=Ù
2. kâ◊ÅxflÜ«Ú uiyux <åáêÑ¨ÑÙ¨ ^•Ç¨Ï=Ú`À H˘<åfl=Ù h=Ù ##∞fl - =∞xflOz<å=Ù h=Ù
^Ò+ì̈ º=ÚÖ’ =∞ã¨Å∞K«∞#∞ ^Ò~°̊#º=Ú KÕÜÚ« K«∞#∞ Z<åflà◊√§ „|uH˜ Ü«Ú#fl - x<Õfl ¿ãqO`«∞ ^Õ"å!
^è#Œ Ñ‘_#» `À =∞$QÆ "åOKèÅ« `À kQÆ*Ïiu Kå=Ù#‰õΩ 677
3. ÜÕ∞ã¨∞ h~å[º=ÚÖ’ Éè∞í q Hˆ `≥OK≥_ç ~ÀA 1. „¿Ñ=∂=∞$`«^•è ~°Å∞ zOkOz# ÜÕ∞ã¨∞‰õΩ ã¨=∞"≥∞=~°∞?
D áêÑ≤x Hõq∆ ∞~ÚOz *Ï˝ÑH¨ =õ Ú`À „É’=Ù=∞x P - P - P „¿Ñ=∞Ü≥∞`å<≥· xÅz - „¿Ñ=∞"å‰õΩ¯Å<Õ |eH˜
WÅ "Õ_uç x qÅÑ≤OK«∞K«∞#∞ D_Õ~°∞#∞ <å q#u II„Ñ¨Éèí∞II „¿Ñ=∞`À „áê}=Ú Éˇ\ ì̃ - „¿Ñ=∞#QÆiH˜ K«xÜ≥∞ II„¿Ñ=∂II
2. xâ◊ÛÅ"≥∞#ÿ „¿Ñ=∞rqH˜ - ~ÚÅÖ’ `å"Õk
4. Ñ¨~^° #·≥ ∞# D k#"Õ∞ <å P#O^Œ=Ú`À#∞ „¿Ñ=∞ „^ÀÇ¨ïÖËQÍx - „Ñ≤Ü∞« =Ú# KÕ~~° ∞° "åx
áêÖÁæO^Œ∞=Ù h=#∞K«∞ "åQÍú#=Ú KÕÜ∞« QÆ<Õ (2) KÕi# K≥eHÍ_»Q∞Æ ~å - ã¨=∞Ü«∞q∞^Õ Ñ¨~∞° y_»~å II„¿Ñ=∂II
Ñ¨~°Ö’Hõ"≥∞ <å `«∞k =ÓÑ≤iQÍ Ñ¨Ü«∞xOzu „Ñ¨Éèí∞Hõ_»‰õΩ
„Ñ¨É∞íè ÜÕ∞ã¨∞x =^Œ#=ÚÖ’ <å ^Õ=Ù_»∞ HõxÑ≤OK≥ II„Ñ¨Éèí∞II 3. ZO`« Ñ¶¨∞’~°áêáê`«∞‡Å<≥·# -„¿Ñq∞OK«∞#∞~å~å
áêÑ¨ÉèÏ~°=Ú`À - ~å~å - áê^Œ=ÚÅÃÑ· |_»~å
676 áêÑ¨ÙÅ ~°Hõ∆‰õΩ_Õã¨∞ - `«Ñ¨ÊHõ x#∞ ~°H˜∆OK«∞<£ II„¿Ñ=∂II
ÑÏI „Ñ¨Éèí∞"å! <Õ x#∞fl #q∞‡ x<åfl„â◊~ÚOz<å#∞ 4. WO`« Q˘Ñ¨Ê ~°H} ∆õ #∞ - x~°H¡ ∆õ º=Ú KÕÃã^Œ"ÅÕ ?
#~°∞ÖËq∞ *ËÜ«∞QÆÅ~°∞ ÉèíÜ«∞"Õ∞q∞ÖË^Œ∞ <å‰õΩ ~°Hõ∆} k# q∞kÜÕ∞~å - `«Hõ∆}"Õ∞ Hõ#∞Q˘#~å
WkÜÕ∞ ^Õ=Ùx =~°=Ú - =Ú^Œ=∂~°QÆ *ËH˘#∞=Ú II„¿Ñ=∂II
1. QÆifi+¨µìÖˇ·#"å~°∞ - <å`À áÈ~å_»∞K«∞O_» 678
„Ñü=∂@ HÔ Å¡"å~°∞ - Ñ¨~É° Ïè = "≥∞OK«∞K«∞O_» ÑÏI „Ñ≤Ü«∞ÜÕ∞ã¨∞ xi‡Ozuq - „Ñ≤Ü«∞=∂~° <å Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O
„Ñ¨Éèí∞"å <å „Ñ¨Hõ¯#∞O_ç - ##∞fl `«Ñ≤ÊOz<å=Ù II„Ñ¨Éèí∞II =Ú^Œ=∂~° =ã≤OK«∞<å - Ç¨Ï$^ŒÜ∂« O`«~O° QÆ=Ú#
2. <Õ<O≥ ^Œ∞áÈ^Œ∞=∞<åfl - QÆ=∞xOK«∞K«∞O_»∞"å~°∞ 1. h ~°HõÎ „Ñ¨ÉèÏ==Ú# - <å ~À`« Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O|∞#∞
<å "≥O@ á⁄OzÜ«ÚO_ç - ##∞fl Hõ$OQÆnÜ«∞ <≥OK« Ñ¨q„`«Ñ¨~°K«∞=Ú `«O„_ô - „ÑüáêÑ¨=Ú#∞ Hõ_çy II„Ñ≤Ü«∞II
„Ñ¨Éèí∞"å! <å „Ñ¨Hõ¯#∞O_ç - ##∞fl `«Ñ≤ÊOz<å=Ù II„Ñ¨Éèí∞II 2. J*ÏQÆ~∂° ‰õΩ_»<u·≥ - x*Ï„â◊Ü∞« =Úq_çz
3. Ñ¨Q|Æ ∂x "å~°∞ ##∞fl - Ç¨Ï`«=∂~°Û EzÜ«Ú#fl Hõ~°∞}Ï~°ã¨=Ú`À <åÔH· - HõxÃÑ\ì̃uq `«O„_ç II„Ñ≤Ü«∞II
=∞~°}O|∞#∞O_ç ##∞fl Hõ_∞» qO`« suQÍ#∞ 3. qHõãO≤ K≥ qâßfiãÖ|∞ - "åHõºO|∞#∞ K«^∞Œ =QÆ<≥
„Ñ¨Éèí∞"å! <å „Ñ¨Hõ¯ #∞O_ç - ##∞fl `«Ñ≤ÊOz<å=Ù II„Ñ¨Éèí∞II KÕiu h^Œ∞^•i - HÀi #_çÑ≤OK«∞=Ú II„Ñ≤Ü«∞II
236
504 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú 505
679 5. JO^ŒiÖ’ Juã¨∞O^Œ~∞° _»`_« ∞» - Pk ^Õ=Ùx UÔHH· õ ã¨∞`«∞_»∞
ÑÏI =∞}∞Å∞ =∂}˜Hºõ =ÚÅ∞<åfl - "Õ∞_»q∞^≥ÅÌ ∞ Z#∞fl<åfl Pâ◊Û~°º‰õ~°∞_® PÖ’K«# Hõ~°Î - J=`«iOK≥ Éèí∞q<£ JO^Œi H˘~°̂H II=∞II
=∞kÖ’ ÜÕ∞ã¨∞ÖË‰Ωõ <åfl - Uk L<åfl Jk ã¨∞<åfl II=∞}∞II 6. ÜÕ∞¿ã „H©ã∞¨ QÎ Æ <≥iy# "Õ∞=Ú - Ñ¨~∞° y_çuq∞ áêÑ¨=Ú #∞O_ç
1. K«^∞Œ =ÙÖˇ<Àfl K«kq=Ù<åfl - Ñ¨^=Œ ÙÖˇ<Àfl KÕã∞¨ <Î åfl ^Œ∂~°O á⁄Okuq∞ P`å‡#O^ŒÉÏè QÆºO „Ñ¨H\õ O˜ K«∞>Ë
q^Œº=Ù<åfl |∞kú=Ù<åfl - *Ï˝#=Ú<åfl Jk ã¨∞<åfl II=∞}∞II =∂ „Ñ¨^è•#^èÕºÜ«∞O II=∞II
2. JO^ŒKO« ^• Öˇ#∞fl<åfl - JO_»=ÚÅÃÑ· ‰õÄ~°∞Û<åfl
681
ÑÏI =∂~°æ=Ú K«∂Ñ¨Ù=Ú WO\˜H˜ - <å `«O„_ç ~ÚO\˜H˜
ã¨∞O^Œ~°∞_»∞ „Ñ¨Éèí∞ÖËHõ Ü«Ú<åfl - JO^Œ=Ú<åfl Jk ã¨∞<åfl II=∞}∞II =∂^è∞Œ ~°º „¿Ñ=∞ „Ñ¨ÑO¨ K«=Ú - K«∂Ñ≤OK«∞ HõO\˜H˜ (2)
3. ~å[º=ÚÅ∞ ~°=∞}∞Å∞ L<åfl - â∫~°º=ÚÅ∞ g~°º=Ú 1. áêÑ¨ =∞=∞`«ÅKÕ`« áêiáÈ~Ú# <å‰õΩ - „áêÑ≤OÎ K≥HÍ∆ =∞=Ú
Å∞<åfl - |Å=Ú L<åfl - |ÅQÆ=Ú<åfl Zxfl=Ù<åfl Jq ã¨∞<åfl II=∞}∞II Ñ¨âßÛ`åÎÑ¨=Ú <˘Ok `«O„_ç Hõ∆=∞QÀ~°∞K«∞ - ÑÖÑ¨Ù=Ú
4. Ñ¨ÓAº_® Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡O_® - Ñ¨Ù}ºHÍ~°º ã≤^Œ∞ú_® Hˆ =∆ ∞=Ú - „Ñ¨É∞íè h^Œ∞ ã≤Å∞==ÚY=Ú K≥Åx¡ <å‰õΩ Ñ¨Ù\ì̃OKÕ ^è~·≥ º° =Ú
^•#^è~Œ ‡° =Ú [Ñ¨=Ú `«Ñ=¨ Ú - ÜÕ∞ã¨∞ÖËxk Jkã¨∞<åfl II=∞}∞II 2. ^èŒ#"Õ∞ ã¨~°fiO|#∞K«∞ ã¨∞Y"Õ∞ ã¨fi~°æO|#∞K«∞ - `«O„_çx g_çu
^èŒ~°}©Éè’QÆ=ÚÖˇÅ¡ „|`«∞‰õΩ ^èŒfiOã¨=Ú*ËÜ«∞ - ^ÕÇ≤Ï
680 3.
x#∞KÕiu - ^ÕÇ≤Ï Jx h"≥·Ñ¨Ù KÕ`«∞ÖˇuÎ#<å‰õΩ ^•ixEÑ¨Ù=Ú II=∂II
^Œ∂~°^âÕ =◊ ÚÖ’# ÉÏQÆ∞O_»∞##∞H˘#∞K«∞ - `«ÑÊ≤ u =∂~°=æ Ú
ÑÏI =∞^èŒ∞~°O =∞^èŒ∞~°O =∞^èŒ∞~°O - ÜÕ∞ã¨∞<å^èŒ Hõ^äŒ =∞^èŒ∞~°O II=∞#II
`«~e° áÈ~Úi <Õ#∞ #q∞‡#Ç≤Ï`«∞ÖˇÅ¡ - `«i"Õ∞ ^•i„^Œº=Ú
1. =∞^è∞Œ ~°"∞Õ =∞# „Ñ¨É∞íè ÜÕ∞ã¨∞x <å=∞O - =∂#"åoHõ^Õ
^•H˜∆}º=¸iÎ h^ŒÜ«∞ <åÃÑ· ‰õΩiÑ≤Oz - ^èŒ#∞ºx *ËÜ«Ú=Ú II=∂II
=∂^èŒ∞~°º=∞<å=∞O - áêÑ≤x „É’K≥_ç áê=# <å=∞O Ñ¨~°=Ú# *Ëˆ~Û 4. J=Ú‡H˘O\˜x <Õ#∞ J^è=Œ Ú_˘HõxH˜ <å_»∞ - PHõeÉÏ^èÖŒ ’
Ñïâ◊√^Œú<å=∞O II=∞#II J<åºÜ«∞=∞~ÚáÈÜ≥∞ ÑÖ^Œ∞Å∞ ã¨ÇÏ¨ "≥e"ÕÜ∞« - JÅ=_≥#∞
2. =∂~°x ^Õ=Ùx =∂@ÜÕ∞ =∞^è∞Œ ~°O - =∞kÖ’^ŒÅz# HõÅ`«#∞ "Õ^#Œ - J_»∞QÆO>ˇ Jqhu "Õ∞ÖÁ¯xÜ≥∞ =∂#=`«
n~°∞Û<£ - Z^ŒÖ’ ÉÏ^èŒ#∞ ÉÏÑ¨Ù<£ x~°`«O - #q∞‡##~°∞Å‰õΩ P„â◊Ü«∞=Ú QÆ∂~°∞Û=Ú II=∂II
<≥=∞‡k xK«∞Û<£ II=∞II 5. H˘_»∞‰õΩ<Õ HÍ^Œ#∞K«∞ QÆ$Ç¨Ï"Õ∞ K≥~™° êÅ#∞ - HÀÑ≤Oz
3. Ñ¨QÆÅ∞ˆ~~Ú „áêi÷OK«∞>Ë =∞^èŒ∞~°O Ñïâ◊√^Œ∞úÅ ã¨Ç¨Ï"åã¨"Õ∞ "≥o§u - ‰õÄe"åxQÆ<≥·# h ~ÚO@ Ñ¨xKÕã≤ - HõxHõ~°"Õ∞
=∞^èŒ∞~°O - JáÈãÎ̈Å∞Å ã¨^Àƒù^ŒÜÕ∞ =∞^Œ∞~°O - =∞^èŒ∞~åu HÀ~°∞^Œ∞ - HÍ^Œ#‰õΩ <å `«O„_ç kÔH¯=fi~°∞#∞ ÖË~°∞ -
=∞^èŒ∞~°O Ñïâ◊√^Œú ~°∞kè~°O II=∞II Hõ∆q∞~ÚOK«∞ „É’=Ù=Ú II=∂II
6. <å `«O„_ç ##∞Ez Ñ¨~∞° y_»∞K«∞ U `≥Oz - <åÃÑ· |_ç U_≥Û#∞
4. AO\˜`Õ<≥Ü«∞ ^è•~°ÅHõO>Ë - Hõ=∞‡xk „Ñ¨Éèí∞ „H©ã¨∞Îx #=r==Ú#∞ ‰õÄiÛ ~ÚO\˜H˜ `À_˘¯x"≥o§ ##∞fl
"å~°ºO - PkÜ«∞O^Œ∞ P "åHõº"Õ∞ LO_≥<£ - "åHõº"Õ∞ nqOK≥#∞ - <å rq`« Hõ^äŒÜ«∞O`« ÜÕ∞ã¨∞ „¿Ñ=∞‰õΩ ^èŒ~°Ö’
„Ñ≤Ü«∞„Ñ¨Éèí∞ ÜÕ∞ã¨∞QÆ =∂Ô~<£ II=∞II ™êHõ∆ º"≥∞ÿ Ü«ÚO_»∞#∞ II=∂II
237
506 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú 507
682 683
ÑÏI Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å <å |Å=∂ Ü«∞^è•~°÷"≥∞ÿ#k h =∂~°æO ÑÏI ~°=∞‡#∞K«∞<åfl _Õã¨∞~åA - ~°O_ç ã¨~°fi - [#∞ÖÏ~å
ÑïÑ¨Ó~°‚"≥∞ÿ#k h =∂~°æO IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ"åII 1. WÅ∞¡"åH˜e ÖËx"å~°Å∞ - WÇ¨# #=∞‡^ŒQxÆ "å~°Å∞
1. <å â◊„`«∞=ÙÅ∞ ##∞ K«∞\ì̃##∞ - #~°HÑõ Ù¨ áêâ◊=ÚÅiHõ\ #ì̃ #∞ `«# ~å[º=Ú g∞H˜K∞« Û#∞ ÜÕ∞ã¨∞
=~°^Œ=Öˇ ÉèíHÎ̃Ç‘Ï#∞Å∞ á⁄i¡# - =^ŒÅHõ ##∞ 2. Hõ~=° ÙKÕ Hõ$tOK«∞K«∞#fl =∞~°}O˜ K«∞K«∞#fl „Ñ¨[ÖÏ~å
Z_»ÉÏÜ«∞x ^Õ"å IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ"åII PHõe^ŒÑC¨ Å∞ f~°∞Û#∞ g∞‰õΩ ~°O_ç ã¨~°fi[#∞ÖÏ~å II~°=∞‡#∞II
2. =∞~°}Ñ¨Ù @∞~°∞=ÙÅ∞ =∞~°∞=Hõ - "≥Ú~°e_» L#fl`«^∞Œ ~°"æ ∞≥ ÿ 3. =ÚO_»¡ =∞‰õΩ@=Ú „Ñ¨H¯õ # QÍÜ«∞=Ú - áê^ŒÇÏ¨ ãÎ̈=ÚÅÖ’
~°Hõ∆} â◊$OQÆ"≥∞ÿ `«# PÅÜ«∞=ÚÖ’ <å "≥Ú~°q<≥#∞ QÍÜ«∞=ÚÅ∞- á⁄Ok# „Ñ¨É∞íè "Õ Ñ≤ÖÛˇ #∞ q∞=Ú‡ ~°O_ç
JkÔ~#∞ ^èŒ~°}˜ ÉèíÜ«∞HõOÑ¨=ÚKÕ IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ"åII ã¨~°fi[#∞ÖÏ~å II~°=∞‡#∞II
4. ~°Ü«∞=Ú# „Ñ≤Ü«ÚÖÏ~å ‰õÄ_ç - ~°O_ç Ñ¨sHõ∆ KÕÜ«∞O_ç
3. <å nÑ¨=Ú#∞ "≥eyOK«∞"å_»∞ - <å pHõ\ x˜ "≥Å∞QÆ∞QÆ
ÉèíiOK«∞#∞ g∞ ÉèÏ~°=ÚÅxflÜ«Ú ~°O_ç ã¨~°fi[#∞ÖÏ~å II~°=∞‡#∞II
*ËÜÚ« <£ [Å~åã¨∞Å#∞O_ç |Å"≥∞#ÿ KÕu`À - "≥Å∞Ñ¨Å
*ËiÛ# |Å"≥∞ÿ# ^Õ=Ù_»∞ IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ"åII
4. áœ~°∞+¨=Ú QÆÅ „Ñ¨Éèí∞ HÀÑ≤OÑ¨QÆ Ñ¨~°fi`«=ÚÅ Ñ¨Ù<å^Œ∞Å∞
684
ÑÏI ~°=Ú‡ ! h `«~°∞}q∞^Õ - Ñ≤ÅK«∞K«∞<åfl_»∞
=}ÔH#∞ `«# <À\˜ #∞O_ç =zÛ# Jyfl - ^ŒÇÏ≤ Oz"ÕÃã#∞ h „Ñ¨Éèí∞"≥·# - ÜÕ∞ã¨∞ <˘^ŒÌ‰õΩ
"≥·~°∞Å <≥Å¡#∞ IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ"åII 1. rq`«=∞O`«ÜÚ« - =º~°=÷ ÚQÆ#∞ ^Œ∞óY=Ú`À#∞
5. "Õ∞Ñ¶∞¨ =ÚÅÃÑ· PÜ«∞# =K«∞Û#∞ - "Õ∞Ñ¶∞¨ =ÚÅ#∞ QÆ_∞» Ñ¨Ù@ÜÕ∞Å - =zÛ PÜ«∞# â◊~} ° ∞ *ÁzÛ#KÀ
`«# =∂@∞QÆ *ËÜÚ« #∞ L~°∞=ÚÅ "≥∞~°∞Ñ¨ÙÅ "≥∞O_»∞QÆ *Ëã≤ "åOKè«`À x#∞fl -ã‘fiHõiOK«∞<£ II~°=Ú‡II
JÑ¨[Ü«∞q∞K«∞Û#∞ JÑ¨"åkH˜x IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ"åII 2. Hõ\ #ì̃ ~ÚÅ∞¡ - ^è#Œ ^è•#º=ÚÅ∞ Hõ#|_»∞ |O^è∞Œ q∞„`«∞Å∞#∞
6. ^ŒÜ∞« QÆÅ"åiÃÑ· ^ŒÜ∞« K«∂Ñ≤OK«∞#∞ - Hõi#î ∞Å Ü≥∞_»Å QÆ∂_»∞ q_çz - h=Ù áÈ~Ú#KÀ - "≥O@h`À ~åÔ~=~°∞ II~°=Ú‡II
qHõ@=Ú EÑ¨Ù#∞ QÆifi+¨µÅª Ü≥ÚHõ¯ QÆ~fi° =Ú #}K«∞#∞ 3. JO^Œ=Ú =∂Ü«∞ - Jã≤~÷ "° ∞Õ - ^•x #=∞‡‰õΩ=Ú "≥∂ãÿOK«∞#∞
ã¨~°fi=Ú <≥iy# ã¨~åfikèHÍi IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ"åII =∞~°}=Ú XHõ<å_»∞ =K«∞Û#∞ =∞~°∞=‰õΩ - h „Ñ¨É∞íè =Ù#∞ II~°=Ú‡II
7. <å HÍà◊§#∞ ÖË_çHÍà◊§QÆ *ËÜ«Ú#∞ - Ü≥∞`≥ÎÂ# ã¨÷Å=ÚÖ’ 4. q∞#∞fl „HÕ^Œ<£ - Éè∂í q∞ g∞^Œ<£ - q∞„`«∞_Õã∞¨ <å=∞=ÚQÍHõ
â◊HÎ̃`À xeÑ≤ ~°Hõ∆} ˆH_≥=Ú <åHõOkOz - JHõ∆Ü«∞=ÚQÆ ~°Hõ∆} á⁄O^Œ∞ - ^•iÖË^Œ∞ ~°Hõ∆‰õΩ_Õ¿ã - =∂~°æ=Ú II~°=Ú‡II
`«# Ñ¨Hõ∆=Ú *ËiÛ# IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ"åII 5. f~°x áêÑ¨"åº^èŒ∞Å#∞ - =∂~°x h^Œ∞ - |ÅÇ‘Ï#`«Öò Ñ¶¨∞’~°
8. Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å r==Ú QÆÅ ^Õ"å - |Ç¨ïQÆ ã¨∞`Î ∞« Å‰õΩ ã≤Å∞=Ö’ - "≥∂ã≤f~Ô Û<£ - QÍÜ«∞=ÚÅKÕ ÉÏQÆ∞Ñ¨_<» £ II~°=Ú‡II
J~°∞›_» h=Ù J#º[#∞ÅÖ’ ^è#Œ º`«EÑ¨ÙK«∞ - Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∂ 6. ã¨`º« "å‰õΩ¯#∞ #q∞‡ ~°=Ú‡ - x`«ºr=#=Ú#∞ hH˜K∞« Û<£
ã¨∞ÎuQÍ#=Ú *ËÃã^Œ IIÜ≥∞Ç¨ÏŸ"åII h ¿Ñ~°∞ r=Ñ¨ÙãÎ̈H=õ Ú#O^Œ∞ x[=ÚQÆ D<å_Õ - „"åÜ«Ú<£ II~°=Ú‡II
238
508 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú 509
685 5. Jyfl"åã¨##O@‰õΩO_® - JÉˇ^flŒ QÀÅ`À #∞O_ç #^Õ"å -
ÑÏI ~°O_ç ~°O_ç ÜÕ∞ã¨∞x Ü≥Ú^ŒÌ‰õΩ ~°=∞‡#∞K«∞<åfl_»∞ ^•xÜÕ∞Å∞#∞ ã≤OÇ¨ÏÑ¨ÙÉ’#∞Ö’ - P^Œ∞H˘#fl <å^è∞Œ _»h"≥ IIˆ~~ÚII
„Ñ¨Ü∂« ã¨Ñ_¨ ç ÉèÏ~°=Ú "≥∂Ü«Ú"å~°Å∞ 6. Ñ¨~°=∞QÆ∞~°∞_»=Ù „Ñ¨Éèí∞Å‰õΩ „Ñ¨Éèí∞_»=Ù - =~°=Ú KÕ~°∞Û Ñ¨^Œ=Ú h"Õ
„Ñ¨Éèí∞x K≥O`«‰õΩ Ñ¨~°∞y_ç "ÕQÆ"Õ∞ J_»∞QÆ∞*Ï_»Å #_»z# - Ç¨Ï<À‰õΩ - Ñ¨~=° ÚKÕ~Ô „áê}=Ú`À_» IIˆ~~ÚII
1. ÜÕ∞ã¨∞x Ñ≤Å∞Ñ¨Ù qxÜ«Ú xOHõ -Ü≥∂zOÑ¨~ˆ Å 7. =∞$`«∞Å ã¨ÇÏ≤ `«=Ú ÖËÑ<≤ å=Ù - =∞$uxÔQeÛ ÖËz<å=Ù
J=xÖ’ JQÆKå@¡áêÖˇ#· J|ƒ^Œ∞âßOu P`«‡‰õΩ xÅÖ’ II~°O_çII =∞$`«∞Å<≥Å¡ ÖË¿Ñ"å_»=Ù - =∞$`«∞º=Ù#∞ =∞$uÖËÑ<≤ å=Ù IIˆ~~ÚII
2. Hõ~∞° =Ù ~°}=Ú =∞~°}=Ú K«∂z HõÅ∞QÆ^∞Œ =∂~°∞=∞#ã¨∞û
„Ñ¨=K«#=ÚÅ∞ ãÖÑ¨Ó~°=‚ ÚÖÏÜ≥∞#∞ Ü«¸^Œ∞Å∞ uiy K«∞ÛK«∞<åfl~°∞ II~°O_çII 687
3. „Ñ¨Éèí∞ÜÕ∞ã¨∞ h H˘~°ÔH· `«#^Œ∞ - „áê}=Ú xK≥ÛQÆ^• ÑÏI ÖËz<å_»∞~å - ã¨=∂kè ÔQez<å_»∞~å - ÜÕ∞ã¨∞
ã≤Å∞=#∞ ~°H=Îõ Ú zOkOzÜ«Ú#∞ ÖËz<å_»∞~å - ã¨=∂kè QÔ ez<å_»∞~å
|eÜ«∂Ü≥∞#∞ Ü«∂Ñ¶∞¨ #∞_»∞ =∞#ÔH· II~°O_çII JIIÑÏI ÖË`«∞#x `å *ˇÑÊ≤ #@∞ì - ÖËY#=ÚÅÖ’ ÑëH˜#@∞¡ IIÖËzII
4. ÜÕ∞ã¨∞x <å=∞=Ú#O^Õ Ñ¨~=° ∞ - x"åã¨=Ú ^˘~°‰Ωõ #∞ 1. Éè„í ^Œ=ÚQÆ ã¨=∂kèÃÑx· - ÃÑ^Œ~Ì åux Ü«ÚOzi Éè@ í ∞Å∞
=ÚHÎ̃x áêÑ¨ q"≥∂K«#=Ú#∞ =Ú„^Œ"Õã≤ ~å„uÜ«∞O`« x„^ŒÖËHõ HÍ=eÜ«Ú#fl IIÖËzII
â◊H=Î̃ ∞O`«∞_»∞ ÜÕ∞¿ã ~ÚK«∞Û#∞ II~°O_çII 2. „Ñ¨Éèí∞=Ù ^Œ∂`« Ñ¨~°=Ú#∞O_ç - `«fi~°QÆ ky ~åux á⁄i¡Oz
5. <Õ<Õ =∂~°=æ Ú, <Õ<Õ ã¨`º« =Ú - <Õ<Õ r==Ú#∞ Éèío~° ^•xÃÑ· ‰õÄ~°∞ÛO_≥ - ÉèíÜ«∞=Ú <˘O^Œ HÍ=e"å~°∞ IIÖËzII
<Õ#∞ QÍHÕHÔ =~°∞ ÖË~x° Ü≥∞Oz K≥ÑÊ≤ # ÜÕ∞ã¨∞x =^ŒÌ‰õΩ II~°O_çII 3. „á⁄^Œ∞Ì á⁄_»=Hõ=ÚO^Õ ¢ã‘ÎÅ∞ ã≤^ŒúÑ¨~°z# ã¨∞QÆO^èŒ=ÚÅ∞
„â◊^`úŒ À_» `≥zÛ ÜÕ∞ã¨∞‰õΩ - ~°∞^Œ∞Ì^•=∞x =zÛK«∂_» IIÖËzII
686 4. K«∂_»"o≥ §# ¢ãÅÎ‘ #∞ ^Œ∂`« - K«∂z Ü«∞Ñ¨Ù_Õ "åi`À_»
ÑÏI ˆ~~ÚOÑ¨QÆÅ∞ h Ñ¨^Œ¿ã"Õ - ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨Éèí∞"å - KÕÜ«Ú@"Õ∞Å∞ ÖË_∞» QÆeÅÜ«∞ =ÚO^Œ∞QÆ áÈ`«∞<åfl_»∞ - JÑ¨Ù_≥ ÖËz<å_»x IIÖËzII
™ê\˜ÖxË ^Õ=Ù_» h"≥ - <å^Œ∞ HÀ@ H˘O_»ÜÚ« h"≥ 5. K«zÛáÈ~Ú ÖËz<å_»∞ - ™êfiq∞Éèí‰õΩÎ ÅHõQÆ∞Ñ¨_ç#"å_»∞
1. Ñ¨~=° ∞Ñ¨ÙiÖ’ =~°^• x~°Ò« - ^Œ∂`«Q} Æ =ÚÅ ã¨∞`Î ∞« Å#∞ ãëÊ K«zÛ##∞ ##∞ ÖËÑÙ¨ `å_»∞ - Kå=Ù JO>ˇ ÉèíÜ«∞Ñ¨_»~å^Œ∞ IIÖËzII
â◊√^Œ∞ú_» Ñïâ◊√^Œ∞ú_»#∞K«∞ - Ñ¨Ó[<˘O^≥ ^Õ=Ù_» h"≥ IIˆ~~ÚII 6. <Õ#∞ KÕ¿ã Ñ¨#∞Å<≥~°∞QÆ∞ - <Õ#∞ #_çKÕ =∂~°æ"≥∞~°∞QÆ∞
2. lQÆ@=∞<Õfl =∂#=ÙÅO`å - Ñ¨~=° ∞‰õΩ=∞‡i „Ñ¨É∞íè _»=Ù h"Õ <Õ#∞ K≥Ñ¨C =∂@Öˇ~°∞QÆ∞ - <Õ#∞„|uˆH „|`«∞‰õΩ<≥~°∞QÆ∞ IIÖËzII
ã¨$+≤ìHõ~°Î#∞ =∞~°z [#∞Å∞ - ã¨$+≤ìx Ñ¨ÓlOK«∞@ `«QÆ∞<å IIˆ~~ÚII
7. <Õ#∞ ÖËz# ÜÕ∞ã¨∞#O^Œ∞ - =∂#Hõ =∞k#=Ú‡ H˘O^Œ∞ - `å#∞
3. ÃÑO@‰õΩÑ¨ÊÅ#∞O_ç n#∞Å - ÃÑ·H˜ÖËÑ¨Ù „Ñ¨Éèí∞_»=Ù h"Õ <åÖ’Ü«ÚO_ç#O^Œ∞# - ^ŒÜ«∞#∞ *Ë~°∞Û#∞ "≥∂Hõ∆=∞O^Œ∞ IIÖËz
QÆ~°fi=∞}z QÆ^≥ÌÅ∞ kOÑ≤- Ñ¶¨∞#∞Å<≥·<å "Õ∞Ñ¨= QÆ_ç¤ IIˆ~~ÚII
8. áêÑ¨ÉÏè ~°=Ú ÖË^∞Œ =∞#‰õΩ =∞~°} ÉèÜ í ∞« =Ú ÖË^∞Œ =∞#‰õΩ
4. #~°∞Å #=Ú‡@ HõO>ˇ x[=ÚQÆ - h^Œ∞ â◊~} ° O â◊~} ° O ^Õ"å #~°HõÉÏ^èŒ ÖË^Œ∞ =∞#‰õΩ - =∞~°∞=HõO_ç ÜÕ∞ã¨∞„Ñ¨Éèí∞x IIÖËzII
~åAÅ#∞ ^è~Œ #° =Ú‡@HõO>ˇ - ~å[~å[=Ù <åHÍ„â◊Ü∞« =Ú IIˆ~~ÚII
239
510 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú 511
9. ÜÕ∞ã¨∞#O^Õ ~°Hõ∆}ÉèÏQÆºO - ÜÕ∞ã¨∞#O^Õ x`«ºr=O 690
ÜÕ∞ã¨∞#O^Õ P`«‡âßOu - ÜÕ∞ã¨∞#O^Õ "≥∂Hõ∆ÉèÏQÆºO IIÖËzII ÑÏI ã¨~°fi"Õ∞ã¨∞ "Õ <å‰õΩ ã¨~°fi"Õ∞ã¨∞ "Õ - ã¨~°fi^Œ∞óY ÑïÇ¨~° -
10. áêÑ¨ÙÅÔH· =zÛ<å_»∞ - áêÑ¨ÙÅ#∞ Hõ~°∞}ÕKå_»∞ ã¨~fi° "Õ∞ã¨∞ "Õ - r==∞<£ - ã¨r==Ú<£ - ã¨~fi° "Õ∞~°ã∞¨ xH˜
áêÑ¨ÙÅ#∞ „¿Ñq∞OKå<å_»∞ - „áê}^•#=Ú KÕã≤<å_»∞ IIÖËzII ^•Ü«∞"Õ∞ ÉèÏ=â◊√kú - ÉèÏQÆº"≥Úã¨QÆ∞ ÉèÏã¨¯~°∞O_Õã¨∞_Õ
688 1. ã¨~°fi"Õ∞ã¨∞ "Õ <å‰õΩ ã¨~°fi ã¨~°fi"Õ∞ã¨∞"Õ
ÑÏI "≥O_ç |OQÍ~°=ÚÅHõ#fl - ÜÕ∞ã¨∞x HõeyÜ«ÚO_≥^Œ=Ú =∂Ü«∞Ö’Hõ=∞O^Œ∞ =∂‰õΩ - =∂#∞º_Õã∞¨ _Õ -
"≥ÅQÆÅ |∂+¨}=ÚÅHõ#fl - ÜÕ∞ã¨∞x HõeyÜ«ÚO_≥^=Œ Ú =∂ Ü«∂Ü«Ú=Ù HÍÅ=∞O^Œ∞ - r==∞O^Œ∞ â’^è#Œ <£
xO^Œ ÉÏ^èŒÅO^Œ∞ - q[Ü«∞ "≥Úã¨QÆ∞ =O^èŒ∞º_Õã¨∞_Õ IIã¨~°fiII
1. J_»q~åA `«# Ñ≤ÅÅ¡ #∞ - ÖËq∞ Hõey PHõeQ˘#∞#∞
2. áê=<å`«∞‡_Õ - ÜÕ∞ã¨∞ =~°O^è•=Ú - _Õ
^Õ=Ùx P„â◊`« [#∞Å‰õΩ ZÑ¨C_»∞ - "Õ∞Å∞Å∞ H˘^Œ∞"≥· Ü«ÚO_»=ÙQÍ II"≥O_çII áê=#K«i`«∞O_»∞ ÜÕ∞ã¨∞ - Ñü`«áê=#∞_Õ
2. =∞# „Ñ¨É∞íè =ÙO_»∞ =∞Ç¨Ï^Õ=ÙO_»∞ - Ñ¶∞¨ #=∞Ç¨ÏŸ`«º=Ú QÆÅ~åA áê==Ú<£ Ç¨ÏiOK«∞ Ñ¨~=° ∞ - áê=#∞O_»∞ ÜÕ∞ã¨∞_Õ
~°Hõ∆} Hõ~°Î „Ñ¨^è•#HÍÑï- PÜ«∞# "Õ∞ÃÑ_ç Q˘éˇ]Å=Ú II"≥O_çII ÑÖK«QÍÜ«∞ - "≥ÚOk# - Ñ¨~=° ∂=`å~°^Œ∞_Õã¨∞_Õ IIã¨~°fiII
3. "åi QÆ∞é]=ÚÅ∞ ~°^=Œä ÚÅ#∞ - |\ì̃ [#∞Å∞ QÆifiOK≥^~Œ ∞° 3. Ñ¶¨∞’~°áêÑ≤<Õ - <Õ#∞ Ñ¶¨∞’~°áêÑ≤<Õ
=∞#"≥∞`ÿ Õ =∞# ^Õ=Ùx hu - <åºÜ«Ú=ÚÅ#∞ âß¡yOK≥^=Œ Ú II"≥O_çII Ñ¶¨∞’~°áêÑ¨ x~åº}O|∞ - ÅOkOÑ¨*ËÃã<£
áê~°QÍ h r=~°HOÎõ - QÀi=∞=Ú‡#O^Œi<£
689 áêÑ¨q∞„`«∞Å∞QÍ KÕÜ∞« - „áê=ÙQÀiÜ«ÚO\˜q∞ IIã¨~°fiII
1. ã¨~°fiHõ$áêxkèÜ«∞QÆ∞ „Ñ¨Éèí∞"å - ã¨HõÅ K«~åK«~° ãÖ`À+¨=∂
™ÈÎ„`«=Ú KÕã≤ ã¨∞uÎ OK≥^=Œ Ú - ãÖ`À+¨=ÚQÆ x#∞ á⁄QÆ_≥^Œ=Ú IIã¨~°fiII 691
ÑÏI Ç¨ÏÖˇ¡Å∂Ü«∞ Ç¨ÏÖˇ¡Å∂Ü«∞ Ç¨ÏÖˇ¡Å∂Ü«∞ Ç¨ÏÖˇ¡Å∂Ü«∂ ÑÏI ™êyÅÑ¨_ç „"≥ÚÔH¯^Œ=Ú - ã¨`«º=Ú`À - P`«‡`À
Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∞ Ü«∞x áê_≥^#Œ ∞ P#O^Œ=Ú`À <Õ#∞ ™êÔQ^Œ#∞ =∞#„Ñ¨Éèí∞ ÜÕ∞ã¨∞x - P P P II™êyII
2. „¿Ñq∞Oz ##∞fl "≥^HŒ u˜ q - „Ñ‘u`À ##∞fl ~°HO∆˜ zuq 1. "≥∂¿+HõO>Ë „âı+µ¨ _ª ∞» - Jxfl - "≥∂ã¨=ÚÅ#∞O_ç - q_çÑO≤ K«∞<£
"Õ+¨^è•~°∞Å#∞ ^Õfi+≤OK«∞<£ - Pâ◊`À - „"≥ÚÔH¯^Œ=Ú II™êyII
Ñïâ◊√^Œ=ú ÚQÆ rqOK«∞@ÔH· - áêÑ≤x ##∞fl Hõ~∞° }Õzuq IIã¨~°fiII
2. JÇ¨Ï~À#∞HõO>ˇ „âı+¨µª_»∞ - =∞# P~å^èŒ#‰õΩ áê„`«∞O_»∞
3. JÅÊHÍÅ „â◊=∞Å#∞Éèqí OÑ¨ - J#∞k#=Ú Hõ$Ñ¨xzÛuq
PÜ«∞<Õ „Ñ¨^è•# Ü«∂[‰õΩ_»∞ - JO^Œ~°=Ú - „"≥ÚÔH¯^Œ=Ú II™êyII
<å^è∞Œ x J_»∞QÆ∞*Ï_»ÅÖ’ - #_»∞K«∞@‰õΩ ##∞ Ñ≤ezuq IIã¨~°fiII
3. PÅÜ«∞=ÚHõ#fl - „âı+µ¨ _ª ∞» - x[ - PÅÜ«∞=ÚQÆ `å<Õ Ü«ÚO_≥<£
4. =∞~°} â◊s~°=Ú =∂~°∞Ê<˘Ok - =∞Ç≤Ï=∞ â◊s~°=Ú PÅÜ«∞=Ú g∞ˆ~Ü«∞<≥#∞ - ZÅ¡HÍÅ=Ú „"≥∞HÔ ¯^Œ=Ú II™êyII
á⁄O^Œ∞@ÔH· - =∞Ç≤Ï=∂`«‡`À ##∞fl xOÑ≤uq - =∞~°} ÉèíÜ«∞=ÚÅ#∞
4. Ü≥∂<åHõO>ˇ „âı+µ¨ Oª _»∞ - „áê} - ^•#=ÚQÍ `«#∞ JiÊOK≥<£
fiÛuq IIã¨~°fiII
=∂#=ÙÅ#∞ q"≥∂zOK≥<£ - Ñ¶¨∞# Ñ¨~°z „"≥ÚÔH¯^Œ=Ú II™êyII
240
512 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú 513
5. ™⁄Ö’"≥∂#∞Hõ#fl „âı+¨µª_»∞ - ã¨~°fi*Ï˝#=Ú#‰õΩ P^è•~°∞O_»∞ 2. ãÖw`«<å^Œ=ÚÅ`À_» - ã‘Ü∂≥ #∞Ñ¨Ù~°=Ú - ™⁄OÑ¨ÙQÆ#∞ KÕiuq∞
Ñ¨k"ÕÅÖ’ Ju„Ñ≤Ü«ÚO_»∞ - Ñ¨kÅ=ÚQÆ „"≥ÚÔH¯^Œ=Ú II™êyII âßâ◊fi`« ãÖ`À+¨=Ú - =∂ t~°=ÚÅÃÑ· "≥ÅÃã<£ - ^Œ∞óY=Ú
6. ~åAÅHõO>Ë „âı+µ¨ Oì _»∞ Ü«∂[‰õΩÅ#∞QÍ =∞#Å#∞ KÕÃã<£ x@∂ì~°∞Ê#∞ áÈÜ≥∞<£ - q∞H˜¯e P#O^Œ=Ú HõÖˇæ<£ IIã¨fiII
~å~åAQÆ `«fi~°Ö’ =K«∞Û<£ - ~°Ü«∞=ÚQÆ#∞ "≥Ú„ÔH^Œ=Ú II™êyII 3. hÅ=ÚÅ Ñ¨Ù<å^Œ∞Å∞ "Õã≤ - hÖÏO[#=ÚÅ`À
7. JO^ŒiÖ’ Ju „âı+¨µìO_»∞ - =∞#HõO^ŒiH˜ `å<Õ „Ñ¨Éèí∞=Ù =∂}˜Hºõ =∞}∞Å`À - ã¨∞=~°‚ ã¨∞hÜ«∞=ÚÅ`À
Ç¨ÏÖˇ¡Å∂Ü«∞‰õΩ áê„`«∞O_»∞ - J#∞k#=Ú „"≥ÚÔH¯^Œ=Ú II™êyII ã¨∂~°ºHÍO`«=Ú`À - „Ñ¨âã◊ Î̈ ~°`fl« =ÚÅ`À
692 „Ñ¨q=∞Å=ÚQÍ - x#∞ Hõ>ˇì^Œ#∞ IIã¨fiII
ÑÏI ã‘Ü∂≥ #∞ áê@Å∞ ãÖ`À+¨=ÚQÆ#∞ áê_»∞K«∞ ã‘Ü∂≥ #∞ "≥à√◊ §^Œ=Ú 4. ã¨∞=∞=ÚÅ Ç¨~°=Ú - ãÖ`Àëê#O^Œ`Å·≥ =Ú h"≥
1. Ö’HÍ# âßâ◊fi`å#O^Œ"∞Õ q∞Ü«Ú - ÖË^xŒ K≥ÃÑÊ#∞ „Ñ≤ÜÚ« _Õã∞¨ ã¨∞uÎ =¢ã=Î̈¨ Ú#∞ h - "Õ - LÖÏ¡ã¨ =¢ãOÎ̈ |∞ h"Õ
á⁄O^Œ=Öˇ h Ö’Hõ=Ú#O^Œ∞ - H˘O`«HÍÅ "≥∞<Àfl„â◊=∞Å∞ IIã‘II q_»∞^ŒÅÜ«Ú h "Õ - Ç≤Ï`«=`«û~°=Ú q=ÚHÎ̃
2. SQÆ∞Ñ¨ÙÎ#∞ q_çz#\ì̃ g∞~°∞ - J~°}º"åã¨∞Öˇ· ~¸ ^èŒ~°Ö’ P`å‡aè¿+Hõ=Ú h "Õ IIã¨fiII
x`«ºx"åã¨=Ú ÖËkÅÖ’# - <Õ„`åÅ∞ HÍ<å#∞ÃÑ· xÅ∞Ê_ç IIã‘II 5. [Å=ÚÅÖ’ |_ç ^•@∞#Ñ¨Ù_»∞ |Å"≥∞ÿ Ü«ÚO_≥^#Œ ∞
3. =∂~å#∞áÈe# KÕ^#·≥ ã¨Å÷ =ÚÅ - ^•fi~å áÈ=Åã≤ÜÚ« #fl h`À_≥· Ü«ÚO_≥^#Œ ∞ - #^Œ∞ÅÖ’ |_ç "≥à√◊ §#Ñ¨C_»∞
<Õq∞ - h~°Hõ∆‰õΩO_»QÆ∞ ÜÕ∞¿ã #_»∞Ñ¨Ù#∞ - =∂~°x `«#^Œ∞ hÃÑ· áê~°ÑÙ¨ - Jyfl =∞^èºŒ #∞ #_çz##∞
=∂@ #=Ú‡ IIã‘II *ÏfiÅÅ∞ x#∞ HÍÅÛQÆÖË=Ù IIã¨fiII
4. SQÆ∞Ñ¨ÙÎ Pâ◊Å #xflÜ«Ú q_çz - ~°OQÆ∞QÆ ÜÕ∞ã¨∞x 6. W`«Î_ç `«Å∞Ñ¨ÙÅ∞ - Ñ¨QÆ∞ÅQ˘>ì̌^Œ - x#∞Ñ¨ QÆ_çÜ«∞Å#∞
"≥O|_çOz áê_≥·# HÀ~°Ç¨ï áêÑÖ|∞=∂x -q^èÕÜ«ÚÖˇ· q~ålÅ∞¡_ç IIã‘II q_»Q˘>ì̌^#Œ ∞ <Õ#∞ - JO^èHŒ Í~°ãÅ÷¨ =ÚÅÖ’ #∞#fl\ì̃ x^è∞Œ Å#∞
~°Ç¨Ïã¨º=ÚÖ’ =∞~°∞ÔQ·# - ^èŒ#=Ú#∞ h H˘ãÖÔQ^Œ#∞ IIã¨fiII
5. P#O^Œ=∞Ü«∞ Ñ¨~Ö° ’HõO|∞ =∞#k - JHõ¯_»#∞O_ç
=K«∞Û<Õã∞¨ ã‘Ü∂≥ #∞ w`«=Ú ™⁄OÑ¨ÙQÆ HõÅã≤ - áê_≥^=Œ Ú 7. QÆ~ƒ° =ù Ú# Ñ¨Ù\ì̃#k "≥Ú^ŒÅ∞ - `«e¡ X_çÖ’#
„Ñ¨Éèí∞ÜÕ∞ã¨∞‰õΩ *ˇ· IIã‘II ‰õÄ~°∞ÛO_ç#k "≥Ú^ŒÅ∞ - <Õ#∞ K«OHõ ÃÑ@∞ì‰Ωõ #fl <å^Œ∞ „Ñ¨[
ÖÏ~å - =Úkq∞ =K«∞Û =~°‰Ωõ x#∞fl - ZuÎ H˘#∞"å_»#∞ <Õ<Õ IIã¨fiII
693 694
ÑÏI ã¨fiK«ÛùO^Œ ã‘Ü≥∂#∞"åã≤ - ã¨~åfikèHÍi Hõã¨∂ÎiÑ¨Ó ~åã≤ ÑÏI ™ÈÎ„`«O K≥e¡O`«∞=Ú - ã¨∞Îu™ÈÎ„`«=Ú K≥e¡O`«∞=Ú
JIIÑÏI =~°Î=∂# Éèí∂`« Éèqí +¨`å¯Å"åã≤ - JÅÊ F"Õ∞QÆ ÜÕ∞ã¨∞<å^è∞Œ x "Õ∞Å∞Å∞ - `«ÅOz (2) II™ÈÎ„`«OII
`å<Õ - J^ŒºO`«=Ú =∞# ÜÕ∞¿ã IIã¨fiII 1. k"å~å„`«=ÚÅ∞ HõO\˜áêÑ¨=Öˇ HÍz (2)
1. WkQÀ <Õ<˘Hõ x|O^è#Œ #∞ - J^Œ∞ƒù`=« ÚQÆ *Ë`∞« <£ ^ŒÜ∞« QÆÅ Ç¨ÏãÎ̈=Ú`À - „É’z #_çÑO≤ zuq (2) II™ÈÎ„`«OII
h „Ñ¨[ÅO^Œi Ü≥∞^Œ∞@ - Ñïâ’kèOÑ¨*ÏÅx =∞Ç¨ - Ñ¨#∞ÖˇÅ¡ 2. QÍ_è®O^èHŒ Í~°=ÚÖ’ Hõhfl\˜ Ö’Ü«∞ÅÖ’
„Ñ¨Éèí∞ - "Õ - ÖˇHõ¯ ÖËx J^Œ∞ƒù`«=ÚÖò - =∞‰õΩ¯=`À KÕÜ«Ú"å_»∞ IIã¨fiII Hõ$tOzáÈhÜ«∞Hõ - Hõ$Ñ¨`À |ÅÑ¨~°zuq II™ÈÎ„`«OII
241
514 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú 515
3. ã¨r=Ü«∂QÆ=ÚQÍ - =∞# â◊s~°=Ú ã¨=∞iÊOz 2. Hõ`∞« ÖÎ ò QÆ∞kÜ«∞Å`À =zÛ<å~å - Hõ\ Hì̃ ˘@∞ìK∞« x<£ -
ãÖÑ¨Ó~°‚ â◊√kú<˘O^Œ - â◊√^•ú`«‡#∞ <˘ãÿuq II™ÈÎ„`«OII k\ì̃<å~å HõO_»¡QÆO`«Öò Hõ\ ì̃ - H˘~°_®Å`À#∞ Q˘\ì̃ Hõiî#∞ÅO`å
4. ã‘Ü∂≥ #∞ =∂~°=æ ÚÖ’ Ñ¨Å∞â’^è#Œ Å∞ ~åQÍ =ÚO_»=¡ ∞‰õΩ@ =∞ø^Œ∞Å "≥ÚuÎ<å~å IIã≤Å∞=II
™ê`åxfl [~ÚOK«∞@‰õΩ - qâßfiã¨=Ú xzÛuq II™ÈÎ„`«OII 3. H˘Ü«∞º <≥uÎ - HõÅfiiyi =~°‰Ωõ "≥ÚÜ«∞º=∞#∞K«∞ x<£ - =∞i"≥ÚuÎ<å~å
5. ã≤Å∞=#∞ "≥∂ã¨∞H˘x ã¨∞"å~°#Î ∞ KÕÑ\¨ ˜ì =¸~°∞Åö O^Œ~∞° h^Œ∞ - "≥∂=ÚÃÑ· #∞q∞Ü«Ú
ÜÕ∞ã¨∞x "≥O|_çOÑ¨ - ZO`« ÉèÏQÆº=Ú xzÛuq II™ÈÎ„`«OII K«∞<£ - "≥∂Hõ∆<å^è• Ü≥∞~°∞+¨ÖËO - Ñ¨Ù~°g^èŒ∞Å „uÑ≤Ê<å~å IIã≤Å∞=II
6. áê_≥^Œ Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∂ - =∞~°<å`« Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∂ 4. r=[Å=ÚÖò - r==ÚxKÕÛ ^Õ= - ^•Ç¨Ï=∂Ü≥∞# - ^è~Œ Ü ° ∞« O^Œ∞
ã¨^Œ áê_≥^Œ Ç¨ÏÖˇ¡Å∂Ü«∞ - „Ñ¨Éèí∞ ÜÕ∞ã¨∞‰õΩ Ç¨ÏÖˇ¡Å∂Ü«∂ II™ÈÎ„`«OII h‰õΩ - KÕ^∞Œ HõeÑ≤#\ì̃ - „^•H∆Í~°ã=¨ ÚxzÛ - „^•QÆ#∞x~å
^•Ç¨Ï=Ú fÔ~# - h‰õΩ `«O„_ç IIã≤Å∞=II
695 5. ÑÖK«YO_»O|∞ - „Ñ¨[Å<£ ~°HO∆˜ Ñ¨ - ÑÖK«QÍÜ«∞O|∞Å#∞ á⁄Ok
ÑÏI ã≤Å∞= K≥O`« KÕi<å_»∞ HõÅ∞+¨=ÚÅ#∞ Hõ_yç "ÕÜÚ« - áœÅ∞ `«∞^Œ‰õΩ - JÑ¨ÊyO`«∞<£ `«O„_ç - P`«‡xkQÀ Ü«∞#∞K«∞ - *ˇÑ≤Ê
=Öˇ#∞ ã‘Å=Öˇ#∞ ã≤^ÑúŒ _¨ #ç - Éè‰í Ωõ ÅÎ Ez <å^è• P`«‡HÔ · J~°Ê}xzÛ<å"å IIã≤Å∞=II
1. H˘O_»ÖÏO\˜ |O_»ÖÏO\˜ "≥ÚO_ç Ç¨Ï$^ŒÜ∞« =ÚÅ#∞ 6. =∞~°}"≥∞ÿ h=Ù =∞iÖËz<å"å - =∞~°}Ñ¨Ù=ÚÅ¡<£ - =∞iqiz
=∞O_çOK«∞ - ÑÖ_çÜÚ« #fl áêÑ¨ÙÅ<≥#· - Ñ≤ÅK«∞K«∞O_≥ Ñ¨~=° Ú KÕ~° IIã≤Å∞=II <å"å -=∂‰õΩ q[Ü«∞OazÛ - "≥∂HõÑ∆ Ù¨ iH˜ =∞~°Å#iy<å"å
2. =O^ŒQ˘éˇÅ] =∞O^ŒÖ’ #∞O_ç XHõ\ ˜ `«ÑÊ≤ XO@iÜ«∂Ü≥∞ Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∞ =∞o§=K≥Û^Œ"å? IIã≤Å∞=II
`˘O|k `˘q∞‡k Q˘éˇÅ] q_çz - XO@iÜ≥∞ÿ # Q˘éˇ#] ∞ "≥^HÔŒ <£ IIã≤Å∞=II
3. `«Ñ≤Ê áÈ~Ú# ‰õΩ=∂~°∞O_»∞ - `«O„_ç# q_»z `«i¡áÈÜ≥∞ 697
`«Ñ¨C - `≥eã≤ uiy~åQÆ `«O„_çÜ«∞`«x *Ë~°∞ÛH˘xÜ≥∞ IIã≤Å∞=II 1. JO^•Å `å~° J~°∞^≥OK≥ <åÔH· JO|~° gkèÖ’
J=`å~°=¸iÎ ÜÕ∞ã¨Ü∞« º H©iÎ J=x*Ï@∞K«∞<£
4. áêÑ≤~å= áêÑ¨=Ú q_»z Ñïâ◊√^Œ∞úÅ qO^Œ∞Å *Ë~° - áêÑ¨ÙÅ P#O^ŒãO¨ „^Œ =Úá⁄ÊOÔQ<åÖ’ J=∞~°HÍOuÖ’
QÆux ÑïHÕzu"å - áê`åà◊OÉˇ "åi Ü«∞O`«=Ú IIã≤Å∞=II Pk ^Õ=Ùx E_» PtOÑ¨ =∞#ã¨∞ Ñ¨Ü«∞#"≥∞ÿux IIJO^•ÅII
696 2. qâßfiã¨Ü∂« „`« ^Œ∂~°"∞≥ O`≥#· - qO^Œ∞QÆ^ÀK≥#∞
ÑÏI ã≤Å∞= "≥∂ã≤<å"å - „â◊=∞ÅHÀiÛ<å"å - ÜÕ∞ã¨∞<å^è• qO`≥#· âßOu =i¬OK≥<åÖ’ - q[Ü«∞Ñ¨^=Œè Ú#
ã¨`º« r=O ã¨fi~°=æ Ú#‰õΩ ^•i II qâßfiÅ<ÕÖ_Ë ç ^Õ= ‰õΩ=∂~°∞x - gHÕ∆ K«∞ nHõ`∆ À
JIIÑÏI PÇ¨ - <å^À+¨=ÚÖË - =∞Ç¨"Õ^Œ# Éˇ>ì̌<å - "≥∂Hõ∆ q~°l"≥∞‡ |Å=Ú „Ñ¨=Ç≤ÏOK≥ „¿Ñ=∞ q„âßOu <˘ã¨QÆ∞K«∞<£ IIJO^•ÅII
~å*Ï - ã¨~°fiã¨`«º ãÖÑ¨Ó~°‚ „Ñ¨nÑ¨ 3. Ü≥∞~°∞+¨Ö=Ë Ú ~å[#QÆiÖ’ ÜÕ∞ã¨∞x "≥^‰Œ Ωõ K«∞
1. ~åuÜ«∞O`«@#∞ - ~À^Œ#=ÚKÕ - QÔ `≥û=∞<Õ =#=∞O^Œ∞ - QÆ_Ñç ≤ Ziy# ^•i `˘Åy#"Õà◊ Ü≥∞^ŒÖ’ Hõ$Oyu
Q˘Ñ¨Ê "Õ^Œ#=Ú`À - „áêi÷OÑ¨QÆ `«O„_çx - „áê}<å^è• ÜÕ∞ã¨Ü«∞º`å~° Ü≥∞Ñ¨Ê\˜"ÀÖˇ Ü≥∞^Œ∞~åÜ≥∞ „`À=Ö’
~°HõÎ^è•~°Öò - <åÔH· ~åeÛ<å"å IIã≤Å∞=II ZO`À Ü«∞|∞ƒ~° Ñ¨_∞» K«∞ qã¨‡Ü«∞ "≥ÚO^Œ∞K«∞ ÜÕ∞yu™êfiq∞ Hõ_‰» Ωõ IIJO^•ÅII
242
516 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú 517
4. „Ñ¨Éèí∞ [#‡ã¨÷Å=Ú áêHõÜÕ∞QÍx - Ñ¨~°Ö’Hõ ™œ^èŒ"Õ∞ 699
ÉÏÅ∞x E_» rq`«=∞O`« áê=#=∂Ü≥∞#∞ ÑÏI ~åQÆ=Ú - kfi*Ï=Ou [Ü«∞[Ü«∞=Ou q∞„â◊=∞=Ú `åà◊O - Pk
„Ñ¨Éèí∞áê^ŒÑ¨Ó[ n"≥#HÍQÆ „Ñ¨ãïOK≥ Ñ¨Ù}º=Ú ÜÕ∞ã¨∞ <å=∞"Õ∞ áê=#=Ú - „Ñ¨É∞íè
„|`«∞ˆH =∞Ok~°=∂Ü≥∞ J~°Ê}ÖË ã≤~°∞ÖÏÜ≥∞ Ñ¶ë~ÚOK≥ „áê~°÷# ÜÕ∞¿ã ~°H}
∆õ HÍ~°}=Ú - =∞#∞
IIJO^•ÅII *Ïo áêÑ¨=Ú f~°QÍ - =∞~°
- U.a.=∂ã≤ÖÏ=∞}˜ }ÏaÌ f~°=Ú KÕ~Q° Í - N
ÜÕ∞ã¨∞ =∂‰õΩ ^•iQÆ^•
698 1. ™êfiq∞ ÜÕ∞ã¨∞ =∂Ö’ - `«#
~å.. uÅHÍ¯"≥∂^Œ∞ `å–Pk „¿Ñ=∞ xÅ∞Ñ¨QÍ - Ü≥∞#
=∞^èŒ∞~° =∞^èŒ~° =∞^èŒ∞~°¿ã= – ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨Éèí∞ ¿ã= ÖËx D qQÍ - `«#
1. ^Õ=^Œ∂`«‰Ωõ #∞ ÖËx ^≥=· [#∞x ¿ã= – ^Õ=ã¨∞`«∞x ãÖÑ¶∞¨ ¿ã= k=º=∞ø "Õ∞#∞ |ex_» ÖË^• IIÜÕ∞ã¨∞II
ã¨∞"å~°Î ¿ã= II=∞^èŒ∞~°II 2. áêÑ¨ Ñ¶¨∞’~° `åÑ¨ - `«u
2. Ñïâ◊√^•ú`‡« „áÈHõ}
∆ =ÚKÕ „Ñ¨[fiiÅ∞¡¿ã= – Ñï=∞oOK«∞"åHõº ¿ã= ÉÏÑ≤ Hõ~∞° }`À - K≥~Ú
„ÑüÑ¶ëOK«∞ ™êHõ∆ º ¿ã= II=∞^èŒ∞~°II *ÏÑ≤ „¿Ñ=∞KÕ - `«#
„áêÑ¨Ù =∞#H˜_» ÖË^• IIÜÕ∞ã¨∞II
3. „Ñ¨Éèí∞x ¿Ñ~° „Ñ¨[Å Ü≥∞^Œ∞@ „Ñ¨=K«<åÅ ¿ã= – „Ñ¨[Å ¿Ñ~° „Ñ¨Éèí∞x 3. ~°HõÎ ã≤HõÎ ÉÏ@ - =∞#
Ü≥∞^Œ∞@ „áê~°#÷ Å∞=zOK«∞ ¿ã= II=∞^èŒ∞~°II =ÚHÎ̃ Ñ¨^=Œä ÚQÍ - J#∞
4. ÉèÏQÆºÉè’QÆx^èŒ∞Å∞ ÖËx ÉèÏ~°Éèíi`«¿ã= – ÉÏ+¨Êã≤~°∞ÅÖ’# "≥∞Åy ~°HE Î̃ Ñ¨QÍ - =∞#
ÉÏ^èÅŒ #∞ =iOK«∞ ¿ã= II=∞^èŒ∞~°II áêe ~°Hõ∆‰õΩ_®Ü≥∞QÆ^• IIÜÕ∞ã¨∞II
5. ã≤Å∞==¸iÎ Hõ$Ñ¨Å∞ *Ï@ ã≤Q∞Æ Ñæ _¨ x» ¿ã= – ã≤Å∞=xO^ŒÅ#∞ Éèií OÑ¨ 4. Kå=Ù QÔ eÛ =∂‰õΩ - `«#
t~°=Ú=Oz =ÚiÜ«Ú ¿ã= II=∞^èŒ∞~°II r="≥Úã¨QQÆ Í - =∞=Ú
HÍÜ«Ú"å_»∞QÍ - Ñ¶∞¨ #
6. Ö’Hõ*Ï˝xÜ«∞Ñ¨ÇÏ¨ tOK«∞ â’Hõ=¸iÎ ¿ã= – Ö’‰õΩÅ#∞ nqOK«∞ ¿ã= ^Õ=Ù_ç`«_»QÆ∞ QÍ^• IIÜÕ∞ã¨∞II
Ö’Hõ=Ú#∞ [~ÚOK«∞ ¿ã= II=∞^èŒ∞~°II
5. ^•i HÍ#~åx - Hõ_∞»
7. ^≥=· [#∞_» =∞~°=HÀ~Ú ^≥=· Ñ≤Å∞Ñ¨Ù<À~Ú – ^≥=· hu=^ŒÅHÀ~Ú ^Õ=Ù_»∞ Ñ¶∞¨ ’~°=#=ÚÖ’ - #_»
nqOK«∞<À~Ú II=∞^èŒ∞~°II Ü«∂_»∞ "ÕàÖ◊ ’ =∞=Ú
– Z.a.=∂ã≤ÖÏ=∞}˜ KÕ~a° ez# "å_»∞QÆ^• IIÜÕ∞ã¨∞II
243
518 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú 519
6. Z#fl~åx ~ˆ _»∞ - =∞=Ú 1. Ö’Hõ=Ú <≥O`À „¿Ñq∞Oz- „áêHõ@=ÚQÆ ~°H˜∆OÑ¨QÆ
Hõ#fl ã¨∞`«∞Å∞QÍ - KÕ „H©ã¨∞Î#∞ - gi`À =∂ H˘~°H˜zÛ #O^Œ∞ÔH· II™ÈÎ„`«II
H˘#fl"å_»∞QÍ `«#
¿Ñ~°∞ =∞#H˜_ç ÖË^• IIÜÕ∞ã¨∞II 2. ^è#Œ =O`«∞O_»Q∞Æ =∂ „Ñ¨É∞íè =Ù ^èxŒ ‰õΩÅ∞QÍ =∞=Ú *ËÜ∞« #∞ n#∞_»∞QÍ xÅ
J=`«iOz |Ç¨ï ^è#Œ ∞ºÅ∞QÍ =∞=Ú *Ëã≤ #O^Œ∞ÔH· II™ÈÎ„`«II
7. <Õ_∞» ÜÕ∞ã¨∞~åA - =∞#
`À_»∞ #_»∞=QÍ - H˘x 3. áêÑ¨ÙÅ=∞QÆ∞ =∞=Ú „¿Ñq∞Oz - áêÑ¨=Ú ÑïÇ¨ÏiOÑ¨QÍ `åÑ¨"≥∞OK«Hõ
Ü«∂_ç "Õ_∞» K«∞ - kq ã≤Å∞= <˘Ok h ^•Ñ¨Ù‰õΩ =∞=Ú‡#∞ *ËiÛ#O^Œ∞HÔ · II™ÈÎ„`«II
ã‘=∞ xÅ∞`«∞=Ú "ÕQÆ IIÜÕ∞ã¨∞II 4. XÑ¨CQÆ „H˜ã¨‡ã¨∞ #O^Œ∞# "≥∞Ñ¨CQÆ =∂ H˘~°H˜zÛ# K≥Ñ¨Ê â◊Hõº=Ú QÍx
- ™êÖÏ‡<£ ~åA =~°=ÚÔH· Q˘Ñ¨ÊQÆ∞ =∂ ã¨∞`Î ∞« ÅO^Œ∞ H˘#∞=Ú *ˇ· II™ÈÎ„`«II
700 ^Õ=Ù_»∞ Ö’Hõ=Ú#∞ <≥O`À „¿Ñq∞OK≥#∞ - Ô~=. H˘OQÆ~° ™ê"Õ∞ºÖò ãÖrq
ÑÏI ^•#q∞K≥Û#∞ ^èŒ~°}˜H˜ ^Õ=Ù_»∞ „¿Ñ=∞`À `«# „Ñ≤Ü«∞ `«#Ü«Ú<£ Ö’Hõ=Ú<≥O`À 702 ¢HÔ ã· =Î̈ ãÖÑ¶∞¨ =∂! Öˇ=Ú‡ `Õ[iÅ∞¡=Ú !!
„¿Ñq∞OK≥<£ - ‰õΩ=∂~°∞xÜ«∞O^Œ∞ qâ◊fiã≤OK«∞ "åix ~°HO∆˜ Ñ¨QÆ <≥Oz II^•#q∞K≥Û#∞II
ÑÏI Öˇ=Ú‡ `Õ[iÅ∞¡=Ú h‰õΩ - "≥Å∞QÆ∞ =zÛ Ü«Ú#flk ÜÕ∞ã¨∞x =∞Ç≤Ï=∞ hÃÑ·
1. ^Œ∂`«Å∞ J~åuiÜ«∞O^Œ∞#-MÏºuQÍ â◊√Éè"í å~°^Î e≥ ÊiÉˇ`¿¡Õ ÇÏOÑ¨@}ì =∞O^Œ∞#
- „Ñ¨HÍâ◊=ÚQÆ #∞^Œ~ÚOK≥ IIÖˇ=Ú‡II
„Ñ¨Éèí∞ÜÕ∞ã¨∞ |∞>ì̌#∞ ~°Hõ∆‰õΩ_®Ü«∞# - ~°Ü«∞=Ú# E_»∞_çII^•#q∞K≥Û#∞II
2. „áê}q∞Ü«∞º#∞ áêÑ¨ÙÅH˘~°HÔ · -„¿Ñ=∞`À „Ñ¨É∞íè ÜÕ∞ã¨∞ =K≥Û#∞ ^Õ=Ùx=∞Ç≤Ï=∞#∞ 1. ÜÕ∞¿ã ~¸ Ö’Hõ=Ú#‰õΩ - "≥Å∞ÔQ· Ü«Ú<åfl#x K≥ÃÑÊ<£ ÜÕ∞ã¨∞x #=Ú‡"å~°∞
q_çz-=∂#=Ù_»Ü∞≥ º#∞ =∞#=O\˜ "å_»∞QÍ-=∞Ç≤ÏÖ’#|∞>ì̌#∞ II^•#II "≥Å∞QÆ∞Ö’ #_»∞K«∞"å~°∞ IIÖˇ=Ú‡II
3. KÕ~°∞ÛH˘#∞ _ô g∞ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞=ÚÅ<£ - „Ñ‘u`À „Ñ¨Éèí∞ ÜÕ∞ã¨∞ ~°Hõ∆‰õΩx áêÑ≤H˜ 2. JO^èŒHÍ~° =∞O^Œ∞O_ç - |OkèOÑ¨ |_ç#"åi<£ Pâ◊Û~°º"≥∞ÿ# "≥Å∞QÆ∞ -
ÑïÇ¨~°=Ú =∞iÜ«Ú-Ñïâ◊√^Œú rq`«O Ñ¨~Ö° ’Hõ P#O^ŒO-„Ñ¨É∞íè ÜÕ∞ã¨∞_çK∞« Û#∞ #OkOz q"≥∂kOK≥<£ IIÖˇ=Ú‡II
II^•#q∞K≥Û#∞II 3. ^•`« „Ñ¨Éèí∞ ÜÕ∞ã¨∞x #q∞‡ - huQÍ #_»∞K«∞"å~°∞ *Ïu ÉèË^Œ=ÚÅ∞ ÖËHõ -
4. Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∞ áê_»∞^•=Ú - ^Õ=Ùx Ü«∞=¸Åº „¿Ñ=∞ÔH· ÜÕ∞ã¨∞ =∞# H˜zÛ *’º`«∞Å =Öˇ #∞O^Œ∞~°∞ IIÖˇ=Ú‡II
#O^Œ∞HÔ · =∞# ~°H} ∆õ H˘~°ÔH· Ç¨ÏŸã¨#fl áê_»∞^ŒO II^•#II 4. =∞#∞AÅ∞ g∞ ã¨„u¯Ü«∞Å#∞ - Ez |Ç¨ï ãÖ`À+≤Oz =∞#™ê~° Ñ¨~=° ∞
- Ô~=. H˘OQÆ~° ™ê"Õ∞ºÖò ãÖrq `«O„_ç<£ - =∞Ç≤Ï=∞ Ñ¨~°K≥^Œ~°∞ IIÖˇ=Ú‡II
5. [#=ÚÅ∞ h "≥Å∞QÆ∞#‰õΩ Ñ¨~∞° QÔ uÎ =K≥Û^Œ~∞° ~åAÅ∞ h^Œ∞ L^ŒÜ∞« HÍOuH˜
701 „H©ã∞¨ Î J=`å~°=Ú H˘~°‰Ωõ ™ÈÎ„`«=Ú
=K≥Û^Œ~°∞ IIÖˇ=Ú‡II
ÑÏI ™ÈÎ„`«=Ú *Ë`«∞=Ú áê„`«∞_» g"Õ ~å„uÖ’ =∂ „Ñ≤Ü«∞ `«O„_ô
™ÈÎ„`«=Ú e"≥ Q˘#∞=∂ =∂ ™ÈÎ„`«=Ú e"Õ Q˘#∞=∂ II™ÈÎ„`«II
244
520 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú 521
703 Ü«Ú=[#∞Å‰õΩ Ñ≤Å∞Ñ¨Ù 7. ã≤Å∞=#∞ "≥∂ã≤#"å~°∞ - „â◊=∞Å <ÀiÛ#"å~°∞ Éè∂í q∞ Ü«∞O^Œ∞ ÖË~∞° ÖË~Ü ° ∞« º
KåÜ«∞: L^ŒÜ«∂=∂‡Ü≥∞#∞ 8. Hõ=∆ ∞#∞ EÑ≤#"å~°∞ - âßOu xzÛ#"å~°∞ Éè∂í q∞ Ü«∞O^Œ∞ ÖË~∞° ÖË~Ü ° ∞« º
Ü«Ú=[#∞ÅO`å - ÜÕ∞ã¨∞x ¿Ñi@ - ÜÕ∞Hõ=Ú HÍ=Öˇ#∞ Éè∞í qÖ’ 9. ~°HõÎO HÍiÛ#"å~°∞ - =ÚHÎ̃x EÑ≤#"å~°∞ Éèí∂q∞ Ü«∞O^Œ∞ ÖË~°∞ ÖË~°Ü«∞º
ÜÕ∞ã¨∞x -„¿Ñ=∞#∞ *Ï@#∞ - |∂x Hõ^ÅŒ =Öˇ#∞ IIÜ«Ú=II 10. =∞~°}O ÉÁOk#"å~°∞ - =∞~°Å ÖËz#"å_»∞ Éè∂í q∞ Ü«∞O^Œ∞ ÖË~∞° ÖË~Ü ° ∞« º
1. ÜÕ∞¿ã =∂ki - ÜÕ∞¿ã ~°H‰∆õ Ωõ - _Õ¿ã ^Õ=Ù_»x "åã≤QÆ ÜÕ∞ã¨∞x *Ï_»Ö’ 11. =∞m§ =KÕÛ"å~°∞ - "≥∂Hõ∆=Ú xKÕÛ"å~°∞ Éèí∂q∞ Ü«∞O^Œ∞ ÖË~°∞ ÖË~°Ü«∞º
#_»∞=QÆ <åâ◊`À |∂#∞^Œ=Ú IIÜ«Ú=II - Ô~=.H˘OQÆ~° ™ê"Õ∞ºÖò ãÖrq
2. „áê~°÷# *Ë`«∞=Ú - „Ñü k#=Ú#∞ =∞# Ñ¨~°=∞ `«O„_ç H˜ÅÖ’ ™ê~°÷Hõ=ÚQÆ 705
ã¨Ç¨Ï"åã¨ `«O„_ç`À - ã¨`«`«=Ú *ËÜ«Ú^Œ=Ú IIÜ«Ú=II
ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨É∞íè =Ù ã≤Å∞= g∞^Œ - U_»∞=∂~°∞Å∞ - Pâ◊`À_» |Öˇ¯#∞ - ÉèÏã¨∞~°OÑ¨Ù
3. ^Õ=Ùx "åHõº=Ú „`À=‰õΩ "≥Å∞QÆk - ÉèÏ==Ú =∂~°∞Û#x r==Ú <˘O^ŒQÆ Ñ¨Å∞¯Å∞ - ^•ã¨[#∞Å∞ ^ŒÅáÈÜ«∞^ŒO_ç ^è~·≥ º° q∞K«∞Û#∞
k#k#=Ú# <˘Hõ ÉèÏQÆ=Ú [^Œ∞=Ù^Œ=Ú IIÜ«Ú=II
1. `«O„_ô g~°∞ KÕ¿ã^Õ"≥∂ - `≥eÜ«∞‰õΩ<åfl~°∞ - ^ŒO_çOÑ¨ =^ŒÌx ^ŒÜ«∞`À_»
4. ãÖÑ¶¨∞=Ú ÜÕ∞ã¨∞x â◊s~°"Õ∞Ü«∞x -¿ã=‰õΩ |∂#∞^Œ=Ú ãÖÑ¶¨∞Ñ¨Ù ˆH∆=∞"Õ∞
"Õ_#≥ ∞ - xO_»∞ *Ïe â◊„`«∞=ÙÅÃÑ· "≥∞O_»∞ `åe‡ EÃÑ#∞
=∞kÖ’ x_»∞H˘x - ™êÜ«∞=Ú *ËÜÚ« ^Œ=Ú IIÜ«Ú=II
5. ¿ã=#∞ *Ëã≤ ™êHõ∆ º=Ú xzÛ- ÜÕ∞ã¨∞x EÑ¨Ù^Œ=Ú ÜÕ∞ q^è=Œ Ú#<À 2. K«∂_»∞ h=Ù Ñ¨~=° Ú#O^Œ∞ - <Õ_Õ Ü«ÚO^Œ∞=Ù `«_"» ÅÕ <å`À_» - #x `≥ÖÊˇ
ÜÕ∞ã¨∞x Ü≥Ú^ŒÌ‰õΩ P`«‡Å #_»∞Ñ¨Ù^Œ=Ú IIÜ«Ú=II ^˘OQÆ`À Hõ_∞» n#`« "Õ_» áêÑ≤x Hõ~∞° } `À_» QÍK≥#∞
-Ô~=. H˘OQÆ~° ™ê"Õ∞ºÖò ãÖrq 3. J=∂‡~ÚkQÀ h ‰õΩ=∂~°∞_»OK«∞ `«e`¡ À <≥q∞‡`ÀÜ≥∂ - Ç¨#∞#∞ - #=∞‡HõOÑ¨Ù
704 - t+¨µºx - W=Ú‡QÍ =∞iÜ«∞=∞‡ `«eQ¡ Í - ã¨=∞‡u`À EÃÑ#∞
KèåÜ«∞: ã≤Å∞= "≥∂ã≤<å"å-„â◊=∞ÅHÀiÛ<å"å Ñ¨~=° ∞ ~°H‰∆õ Ωõ O_»∞ - Ñü`« áê=#∞O_»∞ 4. K≥Ñ¨Ê~åx `åÑ¨"≥ÚOk Q˘Ñ¨Ê ÉÏ^èŒKÕ - ^ŒÑ≤ÊQ˘#∞K«∞ <åfl#x ^ŒO_ç ˆHHõ
Éèí∂q∞ Ü«∞O^Œ∞ ÖË~°∞ÖË~°Ü«∞º ÜÕ∞ã¨ÜÕ∞ºQÍx - "Õ̂~ ÖË~°Ü«∞º ÜÕ∞ã¨ÜÕ∞ºQÍx "ÕÃã#∞ - ^ŒÑ≤Ê ÉÏ^èŒ f~°ÛÖËHõ KÕ^Œ∞ z~°Hõ xzÛi
1. É’^èÅŒ ∞ KÕã#≤ "å~°∞ =∂ki EÑ≤# "å~°∞ Éè∂í q∞Ü«∞O^Œ∞ ÖË~∞° ÖË~Ü ° ∞« º 5. <å^è• ^Õ= <å^Œ∞ KÕ~Ú - <ÕÅ q_çzu - #<ÕflÅ g_çu =x Hˆ Hõ "ÕÃã#∞ -
ÜÕ∞ã¨ÜÕ∞º QÍx "Õ̂~ ÖË~°Ü«∞º ÜÕ∞ã¨Ü«∞º QÍx ÉÏ^èÖŒ Oˇ `À ÃÇÏK«∞ÛHÍQÍ |Ç¨ïQÍ qÅÑ≤OK≥#∞
2. *Ïe EÑ≤#"å~°∞ - "Õ∞Å∞ KÕã≤#"å~°∞ - Éèí∂q∞ Ü«∞O^Œ∞ ÖË~°∞ÖË~°Ü«∞º
6. ã¨HÅõ =~°∞Å ~°H}
∆õ O|∞ - ã≤Å∞= Ü«∞O^Œ∞# - ã¨=∞‰õÄ_≥ QÍ=Ù# - ™êfiq∞
3. "≥Å∞QÆ∞ #∞#fl"å~°∞ "≥Å∞QÆ∞ EÑ≤#"å~°∞ - Éè∂í q∞ Ü«∞O^Œ∞ ÖË~∞° ÖË~Ü ° ∞« º
Ü≥ÚHõ¯ HÍ~°º=Ú - WHõ ã¨=∂ÑÎ̈"≥∞ÿ#^ŒOK«∞ gHõ`À „Ñ¨Hõ\ ÕK≥#∞
4. ~ÀQÆO ÉÏÑ≤# "å~°∞ -ÉÏQÆ∞ KÕã≤#"å~°∞ - Éèí∂q∞ Ü«∞O^Œ∞ ÖË~°∞ÖË~°Ü«∞º
7. `«O„_ô <å^Œ∞ P`«‡ h‰õΩ xO_»∞ „¿Ñ=∞`À JÑ¨ÊyOK«∞K«∞<åflx K≥ÑÊ≤ „áê}O
5. áêÑÖ fã≤#"å~°∞ - áêÑ≤x „É’z<å"å~°∞ - Éèí∂q∞ Ü«∞O^Œ∞ ÖË~°∞ÖË~°Ü«∞º
g_≥#∞ - "≥∞O_»∞ âßOu `À_» ÜÕ∞ã¨∞ "≥∞Å¡QÍ x„kOK≥#∞
6. „¿Ñ=∞ EÑ≤#"å~°∞ - „áê}O Éˇ\ ì̃#"å~°∞ Éèí∂q∞ Ü«∞O^Œ∞ ÖË~°∞ ÖË~°Ü«∞º - Ô~= .H˘OQÆ~° ™ê"Õ∞ºÖò ãÖrq
245
522 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú 523
706 5. Ñ≤Å¡ÅO^Œi<£ „Ñ¨Éèí∞=Ù ÉèíÜ«∞=Ú#O^Œ∞# ÉˇOK« `«Å∞¡ÅO^Œi ÔHÑ¨Ù_»∞ - `«QÆ∞
KåÜ«∞: =∞^Œºáê#=Ú ^ŒiH˜ É’HõO_ç ™êÜ«∞q∞Ü«∞º#∞ II^Õ"åII
- Ô~= .H˘OQÆ~° ™ê"Õ∞ºÖò ãÖrq
¢ãÅÎ‘ "≥∞„ÿ uÖ’ KÕ~° ~å~°=∂‡-N ÜÕ∞ã¨∞„Ñ¨É∞íè x „âıÜ∞« "≥ÚÑ¨CQÆ H˘Å∞= ~å~°=∞‡
¢ãÅÎ‘ ¿ã=#∞ „¿Ñ=∞`À Q˘x KåÖÏ ^ŒÜ∞« `À KÕ~° nã≤ "Õ∞Å∞ KÕã≤ Ü«∂^ŒiOz# 708
ÜÕ∞ã¨∞ ¿Ñ~°@ ¿ã=KÕÜÚ« #∞ II¢ãÅÎ‘ "≥∞„ÿ u`ÀII Ñ¨Åq¡ :Jã¨ ` À=∂ã¨ ^ Œ æ = ∞Ü« ∂ `« = ∞ ™È=∂ *’ºu~° æ = ∞Ü« ∂ =∞$`Àº~å‡
1. Éèí‰õΩÎ~åO„_»QÆ∞ ¢ã‘ÎÅ ÑïK«~°º<£ - „Ñ¨Éèí∞ ÜÕ∞ã¨∞ ^èŒ~°Ö’ =∞‰õΩ¯= `À J=∞$`«OQÆ=∞Ü«∂ - ã¨^Ü Œ ∂« „Ñ≤Ü∞« ÜÕ∞ã¨Ü∂« º ãï - iQÆ - QÆ=∞ - =∞^Œ
Ü«∞OwHõiOK≥#∞QÍ â◊HÎ̃ QÆÅ Ü«∂ ~°Hõ∆‰õΩO_»∞ - Ü≥∞‰õΩ¯=QÆ∞ Ü«∂^Œ~°} EÑ≤ ã¨ QÆ=∞^Œxã¨ - QÆ=∞^Œxã¨ - QÆ=∞^Œxã¨ IIJã¨`À=∂II
`«‰Ωõ ¯=QÆ∞ =∞# ¢ãÅÎ‘ ã≤u÷ xÅ Ü«ÚHõ=Î ÚQÆ |Ç¨ï Ü«Ú^Œiú OK≥#∞II¢ãÅÎ‘ "≥∞„ÿ u`ÀII
2. ¢ã‘ÎÅ∞ JO^Œ~°∞ ¿ã#QÍ KÕi - ã≤÷~°"≥∞ÿ# "≥∞ÿ„uÖ’ - "Õ∞Å∞QÍ ~°Hõ∆‰õΩx 1. h"Õ <å ã¨fi~°=æ ∞Ü«∂ - h"Õ <å =∂~°=æ ∞Ü«∂ - h"Õ <å *’ºu=Ü«∂ - h"Õ
Q˘xÜ«∂_≥ - gÅ∞QÍ =∞# ^Õâ=◊ Ú#‰õΩ áêÅ∞ =∂ÅHõ ¿ã= KÕã≤ - KåÅQÍ <å hu=Ü«∂ ãïQÆ - iQÆ=∞ - QÆ=∞^Œ - =∞^Œx - ^Œxã¨ QÆ=∞^Œxã¨
=∞# ÜÕ∞ã¨∞ „¿Ñ=∞#∞ K«Hõ¯QÍ „Ñ¨`«ºHõ∆Ñ¨~°∞Û#∞ II¢ã‘ÎÅ "≥∞ÿ„uÖ’II QÆ=∞^Œxã¨ IIJã¨`À=∂II
3. ^ŒH} ∆˜ O˜ _çÜ∂« ã¨ÉÖíè ’ #∞#fl\˜ì - ¢ãÅÎ‘ O`« QÆ∂_ç - UHõ=∞QÆ∞ ã¨ÇÏ¨ "åã¨=∞O^Œ∞O_ç 2. h"Õ <å ã¨`º« =∞Ü«∂ - h"Õ <å r==∞Ü«∂ h"Õ <å ã¨~fi° =∞Ü«∂ - N
- nHõ∆`À „áê~°÷#Å Ü«∞O^Œ∞ - ¿ã= Ü«∞O^Œ∞ ™êHõ∆ º=∞O^Œ∞ - ~°Hõ∆‰õΩO_»QÆ∞ ÜÕ∞ã¨Ü∂« º- âßOu=∞Ü«∂ ãïQÆ - iQÆ=∞ - QÆ=∞^Œ - =∞^Œx - ^Œxã¨
ÜÕ∞ã¨∞ â◊HxÎ̃ ã¨Ê+ì̈=ÚQÆ xÅKå\˜ K«∂Ñ¨‰õΩ II¢ã‘ÎÅII QÆ=∞^Œxã¨ - QÆ=∞^Œxã¨ - QÆ=∞^Œxã¨ IIJã¨`ÀII
- Ô~= .H˘OQÆ~° ™ê"Õ∞ºÖò ãÖrq - PKå~°º P~åˆ~¯=¸iÎ
707 709
KèåÜ«∞ :<Õ#∞ h "å_»#∞ ^Õ= xHõ¯O|∞QÍ ^Õ= "Õ_∞» K«∞ #∞O\˜q∞ - ¢ãÅÎ‘ "≥∞„ÿ ux -
^Õ= =iúÅ¡ *ËÜÚ« g∞ `«∂~°∞Ê #∞Oz Ñ¨_=» ∞~° - L`«~Î ° ^ŒH}
∆˜ kâ◊Å∞ ÜÕ∞ã¨∞~åA Ñï=∞à◊ -
1. ¢ã‘Î "≥∞ÿ„uÖ’ *Ë~°∞ ¢ã‘ÎÅ #O^Œi Hõ$Ñ¨`À KåÅ n"≥#ezÛ K«Hõ¯QÍ #_çÑ≤OK«∞ ã¨∞"åã¨#Å∞ QÆ∞ÉÏoOK≥#∞ II`«∂~°∞ÊII
II^Õ"åII 1. =∞Ç≤Ï=∞ Ñ¶¨∞#`« â◊‰õΩÎÖˇÅ¡ =∞Ç¨~åA ÜÕ∞ã¨∞ =â◊=Ú ÜÕ∞ã¨∞ #O^Õ ...Hõ$áê
2. „áê~°÷#ÅÜ«∞O^Œ∞ - „Ñ¨Éèí∞=Ù¿ã=Ü«∞O^Œ∞ ™ê~°÷Hõ=ÚQÆ hÔH· ™êHõ∆ ºq∞K«∞Û@ Ñ¨Ù+¨Ê~åã¨∞Å =ãÖ`« â’Éèí..... II`«∂~°∞ÊII
Ü«∞O^Œ∞ II^Õ"åII
3. =∂@Ü«∞O^Œ∞#∞ =∞iÜ«Ú - "Õ∞\˜ HÍ~°º=ÚÅO^Œ∞ `Õ@ ¢HÔ ã· =Î̈ „|`«∞‰õΩ - 2. Ç¨ÏÖˇ¡Å∂Ü«∞ áê@Å‰õΩ...LÅ¡=Ú ~°≠Å¡x á⁄OQÆ∞#∞ ~åÔ~ ÜÕ∞ã¨∞x~°Hõ∆} HÀˆ~
Kå\˜ K«∂Ñ¨Ù@ H˘~°‰Ωõ II^Õ"åII .. Éèí∂ „Ñ¨[ÖÏ~å .. II`«∂~°∞ÊII
4. Ñïâ◊√^Œú q"åÇ¨Ï Ñ¨q„`«`#« ∞ Ziy =∞~°}ÏO`« =∞QÆ∞^Œ#∞Hõ ã≤~÷ =° ÚQÆ rqOK« - PKå~°º P~åˆ~¯=¸iÎ
II^Õ"åII
246
524 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú 525
710
^Õ"å <å ^Õ"å #<ÕflÅ q_çzuq ##∞fl ~°H˜∆OÑ¨=Ù - <å "≥Ú~°#∞ 713
q#"ÕÅ II^Õ"åII ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨Éèí∞ h K«~°}O <å P`«‡‰õΩ â◊~°}O IIÜÕ∞ã¨∞II
1. |^Œ∞ÖËÅ K≥ÑÊ¨ =Ù - Jk ÉÏ^èÖŒ ’ =Ù<åfl#∞ - =∂#=Ù_»<Õ - HÍ^Œ∞ ^Õ"å 1. h „¿Ñ=∞ Hõ^•è „â◊=}O h â◊√Éèí <å=∞ ã¨‡~°}O - <å r=# `«~∞° }ÀáêÜ«∞O
^Õ"å - <å ^Õ"å =∞O\˜ Ñ¨Ù~°∞QÆ∞#∞ ^Õ"å II^Õ"åII
<åÜ«∂„`«‰õΩ x~°áêÜ«∞O IIÜÕ∞ã¨∞II
2. „Ñ¨[ÖˇÅ¡ ##∞fl K«∂z - ÑïÇ¨ã¨ =∂_≥^~Œ ∞° - <å‰õΩ ^Œ∂~°=Ú HÍ‰õΩ ^Õ"å
- <å^Õ"å - ##∞fl q_»∞=‰õΩ"≥∂ ^Õ"å II^Õ"åII 2. h k=º ã≤Å∞= =∞~°}O <å#=º r= H˜~} ° O - h âßOu HÍOu xÅÜ«∞O
- <å Ç¨Ï$k h ^Õ"åÅÜ«∞O IIÜÕ∞ã¨∞II
3. ÉèÏëê#∞ =$+¨É=íè Ú |Å"≥∞#ÿ ã≤OÇ¨Å∞ - =#º =∞$QÆ=ÚÅ∞ ##∞fl "≥O\Ï_Õ - PKå~°º P~åˆ~¯=¸iÎ
^Õ"å - <å^Õ"å ##∞fl q_»∞=‰õΩ"≥∂ ^Õ"å II^Õ"åII
- PKå~°º P~åˆ~¯=¸iÎ
714
711 ÜÕ∞ã¨∞x =^Œ#=Ú JO^Œ=∞x-ÜÕ∞ã¨∞x=K«#=Ú =∞^èŒ∞~°=∞x-ÜÕ∞ã¨∞x
|∂ºÖÏ ^Õâ=◊ Ú <åk ã¨∞ã≤~÷ "° ∞≥ #ÿ Ñ¨Ù<åk - HÍÅ=Ú ã¨Å÷ =Ú ÖËxk ã¨∞O^Œ~° K«~}° "Õ∞ â◊~}
° =∞x - ÜÕ∞ã¨∞ K≥O`«‰Ωõ =zÛux - Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∂... (4)
Ñ¨Ù~°=Ú - #O^Œ#=#=Ú II|∂ºÖÏII Ç¨ÏÖˇ¡Å∂Ü«∞x áê_çux
1. ã¨Ê\˜Hõ #k f~°=Ú <åk Jxfl\˜Ö’ Ñ¶∞¨ #O J<åk - JÑ¨â$◊ u ÖËx ~åQÆ=ÚÅ∞ 1. ÜÕ∞ã¨∞x ã≤Å∞"Õ qÅ∞=Ü«∞x - ÜÕ∞ã¨∞x ~°HõÎ"Õ∞ q[Ü«∞=∞x - ÜÕ∞¿ã
JÅÔ~_»∞ Ñ¨Ù~°=Ú ÜÕ∞ã¨∞x =~°=Ú II|∂ºÖÏII Ñ¨Ù#~°∞`å÷#=∞x - "åã≤QÆ ÜÕ∞ã¨∞x #q∞‡ux IIÇ¨ÏÖˇ¡II
2. r= =$Hõ∆ Ñ¶Å¨ ™êÜ«∞=Ú <åk ^Õ=Ùx =∞Ç≤Ï=∞ ã¨Ê~°≈"Õk - =∞~°}O ÉÏ^èÖÕ xË k 2. áêÑ≤x ##∞ ~°HO∆˜ K≥#x - âßÑ¨=Ú ÉÏÑ≤# ^Õ=Ù_»x - Ñ¨~=° Ú#‰õΩ ##∞
- J=∞~°∞Å Ñ¨Ù~°=Ú =∞OQÆàH◊ ~õ =° Ú II|∂ºÖÏII KÕ~∞° Û#x `«fi~°Ñ_¨ ç ÜÕ∞ã¨∞#∞ KÕiux IIÜÕ∞ã¨∞II
712 715
=∞#™ê =∞#™ê hH˜k `≥Å∞™ê-=∂#= rq`« =~°™ê - =∂#x rq ~°Éãíè ¨ `«O|∞~° <å^Œ ã¨fi~°=ÚÅ `À_» `«Q∞Æ qkèx x#∞ Éè[í # KÕ`∞« JO|~°O|∞#
II=∞#™êII ÔHÔQ¿ã áê@Å∞ Ç¨~ÚQÆ áê_≥^Œ áê_≥^Œ
1. „¿Ñ=∂=∞Ü«Ú_»∞ - ÜÕ∞ã¨∞x â◊√ÉèHí ~õ ° <å=∞=∞O^Œ∞ "≥∂Hõ=∆ Ú ^˘~°∞‰õΩ#∞ -
1. ã≤`å~° ã¨fi~° =∞O_»Å=ÚÅ`À - NHõ~° x#∞ Éè[í # KÕ`∞« -„Ñü k#=Ú# h
qâ◊fiã≤Oz Ñ¨~Ö° ’Hõ „¿Ñ=∞#∞ - x`«º=Ú á⁄O^Œ∞@ h qkèÜ∞Õ II=∞#™êII
„¿Ñ=∞ QÍ^èŒè»#∞ - „Ñ¨ã¨∞ÎuOz áê_≥^Œ áê_≥^Œ
2. áêÑ¨ âßÑ¨ ÉèÏ~°=ÚÅxfl\˜x - áê~°„^ÀÅ „"ÕÖÏ_Õ ã≤Å∞=ÃÑ· - Ñ¨Ù}º ~°HõÎ
^è•~°Å∞ HÍiÛ# - QÆ}∞º_»∞ ÜÕ∞¿ã h â◊~} ° ºO II=∞#™êII 2. =∞$^ŒOQÆ `åà◊ ^èfiŒ #∞Å`À - =∞$`«∞ºO[Ü«∞ x#∞ Éè[í # KÕ`∞« -L^ŒÜ∞«
™êÜ«∞O„`«=ÚÅ Ü«∞O^Œ∞ - Ç¨ÏŸã¨<åfl Ü«∞x áê_≥^Œ áê_≥^Œ
247
526 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú 527
3. Ñ≤Å#¡ „QÀqx K«ÅQ¡ Æ #∂k - LÅ¡=∞Å~° x#∞ Éè[í #KÕ`∞« - =Å¡É∞íè _»x#∞
ZÅ¡"Õà◊Å- Ç¨ÏÖˇ¡Å∂Ü«∂ Ü«∞x áê_≥^Œ áê_≥^Œ
718
Hõ~∞° }Ï#Ü«∞<åÅÖ’ - J~°∞}H˜~} ° ÏÅ∞ <å ÜÕ∞ã¨∞ K«∂Ñ¨ÙÅ∞ - #=r= Hõ}ÏÅ∞
716 1. ÜÕ∞ã¨∞ J_»∞y_ç# KÀ@∞ Ñ¨Ù}ºÜ«∂„`å ã¨Å÷ =Ú - ÜÕ∞ã¨∞ ÖËx Ö’@∞ Z@∞Å
Ñ¨ÓiOK«QÅÆ =Ú IIHõ~∞° }II
=∞O^•~° =∞Hõ~O° ^Œ =∂^è∞Œ ~°º=Ú# ^ÕÅ∞ - =∞^è∞Œ Ñ¨=∂ <å Ç¨Ï$^ŒÜ∞« =∂
2. ÜÕ∞ã¨∞ ~°∞kè~° ^è•~°ÅÖ’- k"åºu k=º â◊HÎ̃ HõÅ^Œ∞ - ÜÕ∞ã¨∞ ~åHõ_»`À<Õ -
1. ÜÕ∞ã¨∞ Ñ¨^=Œ ÚÅ „"åe - J=∞$`«^•è ~°#∞ „QÀe - P#O^Œ=Ú# `ÕÅ∞=∂(2) „â◊=∞ÅˆH ÃãÅ=Ù IIHõ~∞° }II
Ñ¨~=° ∞ ã≤OÇ¨ã¨#=ÚÃÑ· H˜QÜ Æ Ú« =∂ II=∞O^•~°II 3. „Ñ¨Éèí∞ ÜÕ∞ã¨∞ ã¨fi~°`«~°OQÍÅ∞ - áê_ç#q q[Ü«∞ w`«=ÚÅ∞ - Ñ¨~°=∞Ñ¨Ùi
2. x~°‡Å =∞O^•H˜x gzHõÖ’ `«∂QÆ∞ (2) ~å[Ç¨ÏO™ê <å =∂#™ê Ç¨ÏO™ê ^Œi KÕ~°∞"å~°∞ - Ñ¨Ü«∞#"≥∞ÿ =Ù<åfl~°∞ IIHõ~°∞}II
ÜÕ∞ã¨∞ "åHõº `«~°OQÆ, _ÀeHõÃÑ· =Óy Ç¨~ÚQÍ qÇ¨ÏiOÑ¨Ù=∂ - "≥∂Hõ∆ - PKå~°º P~åˆ~¯=¸iÎ
ãÖ^è•Ü«∞‰õΩx =i~ÚOK«∞=∂ II=∞O^•~°II 719
3. Åe`« ~°™êÅ Ñ¨Å"¡ å - MÏkÜ≥∞ÿ "≥Å∞QÆ∞ HÀ~ÚÅ=∞‡ - Ç¨Ï$^ŒÜ∞« qÇ¨ÏOQÆ=∂ ÜÕ∞ã¨∞x Éèíl~ÚOÑ¨"Õ =∞#™ê ÉèÏã¨=∂# `ÕAx - Ñ¶¨∞# ~°Hõ∆‰õΩx IIÜÕ∞ã¨∞II
- ÜÕ∞ã¨∞ `«~∞° âßYÃÑ· - UÑ¨ÙQÍ ‰õÄ~°∞ÛO_ç - r= Ñ¶Å¨ =ÚÅ<£ - Éèlí OÑ¨Ù=∂ 1. kèq∞H˜@ kèq∞H˜@ k=º =∞$^ŒOQÍ `«H@ ˜ `«H@
˜ Ü«∞x `åà◊=Ú "ÕÜÚ« K«∞
- ~°H‰∆õ Ωõ x „¿Ñ=∞ wu áê_»∞=∂ II=∞O^•~°II
IIÜÕ∞ã¨∞xII
4. Ñ¨Ó~ˆ O‚ ^Œ∞ K«O„kHõ ã¨∞Êùi`«"∞≥ ÿ "≥Å∞Q˘O^Œ∞ - K«HÀ~°=∂ - <å r=<å Ñ¨`åHõ=∂ 2. aÅÇ¨Ïi ™ê~°=∞u HÍOÉè’l - |$O^•# ™ê~°OQÍ HõÔŒ |=Ú- ~åQÆãfi¨ ~°
- ÜÕ∞ã¨∞ "≥Å∞QÆ∞Å∞ zO^Œ∞ - ÉèÏã¨∞~°O|QÆ∞ qO^Œ∞ Ñ¨~=° ∂~°=÷ Ú#∂ K«∂ÃÑ<Õ ~°Ol`«"≥∞ÿ - P ...P ^Õ=Ùx ~å[º=Ú Hõ~°∞}Ï=∞$`«"≥∞Å∞HõQÍ IIÜÕ∞ã¨∞xII
- "≥<fl≥ Å - Hõ~∞° }Ï=∞$`«=Ú ‰õΩiÃã<Õ II=∞O^•~°II 3. ~åQÆO `å#O Ñ¨Åq¡ ~°ã¨ =∂^è∞Œ i ã¨∞=∞ =Å¡i - ÜÕ∞ã¨∞Ñ¨^Œ Ñ¨^‡Œ =ÚÅÃÑ·
- PKå~°º P~åˆ~¯=¸iÎ H˘ÅáÈã≤ `«ÅáÈã≤ `«i~ÚOK«∞=Ú IIÜÕ∞ã¨∞xII
717 - PKå~°º P~åˆ~¯=¸iÎ
Ü≥∞~°∞+¨Ö=Ë Ú - Ü≥∞~°∞+¨Ö=Ë Ú - QÆ∞=∞‡=ÚÅ∞ - P^è•ºu‡Hõ =∞~°‡=ÚÅ∞ -
ÜÕ∞ã¨∞ ~åA =~°=ÚÅ∞ - JO^Œe q=~°=ÚÅ∞ IIÜ≥∞~°∞II
720 =zÛK«∂_»∞_ç
(KåÜ«∞: Ñïâ◊√^Œú Ñïâ◊√^Œú „Ñ¨Éèí∞"å)
1. Q˘„Ô~Å QÆ∞=∞‡=Ú - =∞`«ûÑ¨Ù QÆ∞=∞‡=Ú - áê`« QÆ∞=∞‡=Ú - Ö’Ü«∞ QÆ∞=∞‡=Ú =zÛ K«∂_»∞=Ú J<åfl -Ñ¨~„° H©ã∞¨ Î xÑ¨Ù_Õ - ÃÇÏK≥Û· # â◊√Éè=í ÚÅ∞ xK«∞Û#^Œ`_« Õ
2. `«∂~°∞Ê QÆ∞=∞‡=Ú - HÍ~åQÍ~°ÑÙ¨ QÆ∞=∞‡=ÚeqQÀ K«∂_»O_ç 1. ÜÕ∞¿ã =∞# ~°Hõ∆‰õΩ_»∞ - ÜÕ∞¿ã ^Õ=ÙO_»∞ - "åã≤QÆ ~°H˜∆OÑ¨ =zÛ<å _çÅ‰õΩ
3. Z„á¶ê~Ú=Ú QÆ∞=∞‡=Ú - q∞á¶ê¯^Œ∞ QÆ∞=∞‡=Ú - <≥ÃÇÏ=∂º P QÆ∞=∂‡Å#∞ 2. =∞#Å#∞ ~°HO∆˜ Ñ¨ - =∞~°}O|∞ <˘Ok - `«#‰õΩ `å<ÕÖzË Ñ¶∞¨ #∞_»Ü∞≥ º#∞ <Õã∞¨
=∞~°=∞`«∞Î KÕÃã#∞
4. ÃÑO@ QÆ∞=∞‡=Ú - ^è•~° QÆ∞=∞‡=Ú - h\˜ QÆ∞=∞‡=Ú - QÆ∞„~°ÑÙ¨ QÆ∞=∞‡=Ú- 3. "Õ∞=Ú Ezuq∞-P ™êfiq∞x x[=Ú-„¿Ñ=∞QÆÅ"å_»`_« ∞» D=∂@ q#∞=Ú
QÆ∞=∂‡Åxfl\˜ ÉèÏ==Ú <≥=∞‡k`À `«ÅáÈÜ«∞O_ç - QÆ∞=∞‡=ÚÖÏ~å ÜÕ∞ã¨∞‰õΩ 4. WÇ¨Ï=Ú# QÆ#ÖË=Ú - W\ì̃ ~°Hõ∆‰õΩx |Ç¨ï =∞Oz"å_»`«_»∞ „Ñ¨Éèí∞"≥·# „H©ã¨∞Î
- HÀi ™êfiQÆ`«g∞Ü«∞O_ç 5. W`«_Õ =∞# ^Õ=ÙO_»∞ q#∞=Ú F Ü«∞<åfl H˜u∆ Ö’#∞ =∞#‰õΩ ã¨ûæŒ ~Ú`«_Õ Ü«∞<åfl
- PKå~°º P~åˆ~¯=¸iÎ - ã¨.™ê. ã¨∞|ƒÜ«∞º
248
528 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú 529
721
(áê@ KåÜ«∞: áêÑ≤ HÍ„â◊ÜÚ« _»=Ù h"Õ) 723 N ÜÕ∞ã¨∞<å^äŒ Hõ^äŒ„Hõ=∞=Ú
1. WO`« zO`« - WO`« ^Œ∞óY"Õ∞Å#Ü«∂º - JÜ«∂º - "Õ∞Å#Ü«∂º - h - ~åQÆ=Ú ´ HõàÏº}˜ `å ´ J@
zO`« q_çz - ™⁄O`«=ÚQÆ x@∞ - *ˇÑÊ¨ =Ü«∂º
(KåÜ«∞ ´ ZO`À ã¨∞O^Œ~°"≥∞ÿ#q ^èŒ~°y~°∞ÅÃÑ·)
2. "Õ~Ú =∞}∞QÆ∞Å |~°∞=Ù#flk <å - gÑ¨Ù#Ü«∂º JÜ«∂º - gÑ¨Ù#Ü«∂º <Õ -
"≥∂Ü«∞*ÏÅ#∞ D <å |~°∞=Ù - =¸Ñ¨Ù##Ü«∂º (P^è•º`«‡ ~å=∂Ü«∞}=Ú K«kq# sux K«^=Œ =K«∞Û#∞)
3. `«ÑC¨ =∂@Öˇ<Àfl - <Õ#∞ K≥ÑÊ≤ u#Ü«∂º - JÜ«∂º K≥ÑÊ≤ u#Ü«∂º - <Õ#∞ N ÜÕ∞ã¨∞ K«i`«q∞kÜÕ∞ ¿ãflÇ≤Ï`«∞ÖÏ~å - K≥eq∞`À <åeOÑ¨~ˆ
K≥ÑÊ¨ *ÏÅx áêÑ¨=ÚÖˇ<Àfl - KÕãu≤ #Ü«∂º WÜ«ÚºifiÖ’ „Ñ¨É∞íè =Ù - Ç≤Ï`«=ÙQÆ *Ëã#≤ HÍ~°ºO|∞Åxfl\˜x - „Hõ=∞=ÚQÆ
4. HõÅ∞¡™ê~å „`åyu <Õ#∞ - ÃÑÅ∞¡QÍ#∞ - JÜ«∂º - ÃÑÅ∞¡QÍ#∞ <å ~ÚÅ∞¡ ^≥eÜ«∞~ˆ <ÕÜ∞« "≥ÚÑ¨ÊQÆ J#∞k#O|∞#∞ - <Õ~∞° ÛH˘#∞K«∞#∞ J#∞ãïOz#
Xà◊√§ QÆ∞Å¡Ü∞≥ º "≥∞Å¡QÍ#∞ „âıÜ«∞ "≥Úã¨QÆ∞#∞ ÜÕ∞ã¨∞ K«i`«=Ú „â◊^Œú`À QÆ=∞xOÑ¨~åˆ~ IINII
- ã¨.™ê. ã¨∞|ƒÜ«∞º
5. JÜ≥∂º JÜ≥∂º D <å |~°∞=Ù - J}z "ÕÜÚ« #Ü«∂º - J}z "ÕÜÚ« -
WHõ - K≥Ü∞« º=∞Ü«∂º - gÅ∞O>Ë ã¨Ç¨ Ü«∞=∞Ü«∂º II 1. |Ü«∞Å∞ ^ÕÔ~#∞ ^Õ=Ù_»∞ - Éèí∂q∞H˜ ^Œ#∞fl „|`«ºHõ∆Ñ¨~°K«∞H˘##∞ [Ü«∞"≥ÚÑ¨Ê
- ã¨.™ê. ã¨∞|ƒÜ«∞º
^Œ∂`«Å∞ - [QÆuH˜ "å~°ÎÅ<£ - ~°Ü«∞=ÚQÆ ^≥zÛi ~å„u ã¨=∞Ü«∞=Ú#
722 Ü«∞ø=#ã¨∞Å÷ Éè[í # H©~#Î° Å∞ „Ñ≤Ü∞« =ÚQÍ Éˇ`=¡Õ Ú#O^Œe - ¿Ñ^ŒQ˘Å¡Å∞ É’~Ú Ezi - #Ü«∞=ÚQÍ
Ñ¨ÓlOz Ç¨Ï$^ŒÜ∂« - #O^Œ "≥ÚOki - „Ñ¨É∞íè x Ez IIN ÜÕ∞ã¨∞II
=ÅÜ«∂HÍ~°=ÚQÍ xÅ∞=|_ç Jaè#Ü«∞=Ú KÕÜÚ« K«∞ áê_»=Öˇ#∞
(KåÜ«∞ ´ ™ÈÎ„`«=Ú KÕÜ«∞ˆ~ - ™È^Œ~°∞ÖÏ~å) 2. *Ï˝#∞ÖËyi Ü«∞O`«@ „Ñ¨É∞íè =QÆ∞ tâ◊√=Ù<£ - =∂#∞QÆA_»#O`« Ñ¨Óx |OQÍ~°∞
~°=Ú‡ ~°=Ú‡ F Ñïâ◊√^•ú`å‡ -=∞=Ú‡Å =∞~°∞=Hõ#∞-W=∞‡Ç≤ÏÖ’ =∂ `À_»∞ ™êO„ÉÏ}˜ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ \ì̃ - HÍ#∞HõÅ`À "å~°∞ - Ñ¶∞¨ #-=∞~åº^ŒÅ`À#∞ -n#
h=Ù Ü«∞x - Ç≤Ï`«=ÚQÆ "Õ_»∞QÆ#∞ ÉÏÅ∞x - E_»=zÛi -k=º=∞QÆ∞ - XO>ˇÅ#∞ ZH˜¯ - Nã¨∞`«∞x
1. ^Àã≤ÖÁyæ x#∞ "Õ_»∞K«∞O_»QÍ - ÜÕ∞ã¨∞<å=∞=Ú##∞ - h â◊√Éèí=ÚÅÔH· ¿ãqOz"≥o§i - N„Ñ¶∞¨ =ÚQÆ ã¨fi™ê÷#=ÚÅ‰õΩ IIN ÜÕ∞ã¨∞II
HÍzÜ«ÚO_»HÍ - ^•ã¨∞Å "≥Ú~° q##∞ 3. ¿ÇÏ~À^Œ∞ K«OÑ¨ñEK≥ - P tâ◊√=Ù#∞ ~å~åA Jx Ü≥∞~°∞QÆHõ - HÀi
2. t~°=ÚÅ =Oz Hõ~=° ÚÅ "≥∂_çÛ - "≥Ú~°Å∞ Éˇ@Qì Í#∞ - Ñ¨~=° ∞ =~°=ÚÅ#∞ Éˇ`Ç¡Õ ¨ =Ú KÕi ~Ô O_ÕO_»¡ ÉÏÅ∞~° #O^Œix ãÖÇ¨ÏiOz Hõ_^» ~Õ Û° Éè∂í i^Õ=Ù_»∞
- ^Œ∞~° ^Œ∞~° =∂ÃÑ· - QÆ∞iyOÑ¨Ù q∞Hõ#∞ J^Œ∞ƒù`«=ÚQÆ - áêiáÈ~Ú SQÆ∞Ñ¨ÙÎ#‰õΩ - „‰õÄ~° ~åA - =∞~°}"≥ÚO^ŒQÆ -
KÕ~Ô #∞ #[ˆ~`«∞ „QÍ=∞=Ú IIN ÜÕ∞ã¨∞II
3. "≥∂HõiOK«∞ x#∞ "Õ_∞» K«∞O_»QÍ -"≥∂^Œ=Ú K«∂Ñ¨ÙK«∞#∞ - hˆH „"≥Ú‰õΩ¯K«∞
„|uq∞ÖÏ_»QÍ - UHõ=∞#ã¨∞û`À#∞ II 4. =∞# ^Õ=Ù_ô Éè∂í q∞H˜ - =zÛ#Ñ¨Ù_Õ - ##∞ ¿Ñ~°∞ ÃÑ@∞ìH˘<≥#∞ q#Ü«∞=Ú`À
„Ñ¨É∞íè =Ù - qO`« ÉÏÅ∞xQÍ ÃÑiQÆ#∞ - ^è~Œ Ö° ’ #[ˆ~ - `«#∞ z#fl „QÍ=∞=Ú#
4. ÜÕ∞ã¨∞ <å=∞=Ú# ÖËz xÅ|_ç - ZOK«∞K«∞ "Õ∞Å∞Å#∞ - "åã≤QÆ Éè[í #Å∞
K«#∞=ÙQÍ Ñ¨™ê¯‰õΩ "≥à§‹ #∞ - ãïQÆ Ñ¨<fl≥ O_ÕO_»¡ =Ü«∞ã¨∞û#- Ñ¶∞¨ #∞Å #_çQÔ #∞-
KÕã≤ #∞uO`«∞=Ú - h ã¨Ç¨ Ü«∞=Ú##∞
- ã¨.™ê. ã¨∞|ƒÜ«∞º
„Ñ¨â◊flÖˇ<Àfl Hõ_»∞ qã¨‡Ü«∞ "≥ÚO^Œ"å~°Å∞ IINÜÕ∞ã¨∞II
249
530 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú 531
5. Ü≥∂~åÌ#∞ #k Ü≥Ú^Œ#Ì ∞ ™êfl#=Ú á⁄O^≥ Ü«ÚHõÎ =Ü«∞ã¨∞û - #O^Œ∞# â◊√^Œú 12. q~À^èŒ "≥∞‰õΩ¯=Ü≥∞º - ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨É∞íè =x - qO`« É’^èÅŒ ∞ q#QÍ<Õ - Ñ¨~Ö° ’HõÑÙ¨
Ç¨Ï$^ŒÜ«Ú_»∞ Ñ≤^ŒÑ¨, â’^èŒ#Ö’ [~ÚOz W^ŒÌiÖ’ ¿ã=xOÑ¨Ù g∞~°QÆ*ËÜ«∞ - ~˘>ì̌ „Ñ¨É∞íè =Ù `å<Õ Ü«∞#QÍ - `«i¯OK« "≥Ú^Œe_çi `«=∞Ö’ `å"Õ∞ [#∞Å∞ -
|∞kú QÆÅ t+¨µºÅ#∞ #Å∞QÆ∞i<£ - ÉË`|« ~°Ö’ Ñ≤ez "åi`À - XkÌH`õ À =∞iÜ«Ú ÃÑ^ŒÅÌ "å_»∞HõÅ#∞ - "≥~∞° =Hõ<£ YO_çOK«QÍ <å - Ü«∞~°∞Å =∞#ã¨∞û#
HÍ<å‰õΩ "≥à#¡‹ ∞ - X#~°QÆ HõàÏº}=Ú#ÔH· N ÜÕ∞ã¨∞II ^Õfi+¨ÉÏè ==Ú - ÃÑiÔQ#∞Hõ - ÃÑ~°flÇ¨ÏŸ=Ú# IIN ÜÕ∞ã¨∞II
6. W~°∞"≥· ÜÕ∞_»= =~°¬=Ú# - Ñ¨™ê¯ H˘~°ÔH· Ü≥∞~°∞+¨ÖË=Ú‰õΩ "≥à‹§#∞ 13. W~°∞"≥· `˘q∞‡^Œ= ÜÕ∞@<£ - U„ÃÑÖò <≥ÅÖ’ JiÔQ #∞`«Î~° k‰õΩ¯= - ^èŒ~°
Ñï„â◊=∞Ñ¨~K° #≥ ∞ - „Ñ¨É∞íè =Ù ^Õ"åÅÜ«∞=Ú<£ - ãïQÆ <≥xq∞k <≥ÅÅ∞- `«∂~°∞ ã‘^À#∞ - ã¨∞~ÀÑ¶x≤ Hˆ ¢ã`Î‘ À#∞ - Ñ¨~=° Ú_»∞=∂\Ï¡_ç - Hõ~∞° } EÑ≤
ã¨^ŒÜ«Ú _»Hõ¯_» QÆ_çÑ≤-"≥~°∞=Hõ#∞ ã¨=∞ - ~°Ü«ÚÅ „áêO`«=Ú - Hõiy "≥#∞Hõ uiy =K≥Û ^≥Háõ ÈeÖ’ - [iÑ≤ H˘xfl Ü«∞^Œ∞ƒù`=« ÚÅ#∞ ã¨~ã° ∞¨ û
ã¨=∞~°Ü«∞ ¢ã‘Îx Hõ#∞Q˘x - ã¨~°QÆ QÆÅÖˇ·Ü«∞ ˆHy „Ñ¨Éèí∞=Ù ã¨fiã¨÷ÑïK≥ „Ñ¨^è•x ^Œix - <åÅ∞æ"ÅÕ ‰õΩ uiy Ü«∂Ç¨Ï~°O|∞ ÃÑ>ì̌#∞ IIN ÜÕ∞ã¨∞II
H˘=∞~°∞<£ IINÜÕ∞ã¨∞II 14. ÔH·ãïÜ«∞ „áêO`«=Ú# - ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨Éèí∞=Ù - `«# t+¨µºÅ`À "≥o§# - P
7. W~°"·≥ Ü≥∞xq∞^Œ= ÜÕ∞@<£ - =∂iÛ <≥ÅÖ’ - Ü≥∞~°∞+¨Ö=Ë Ú‰õΩ "≥à§‹ #∞ - ã¨=∞Ü«∞=ÚÖ’#∞ - ÜÕ∞ã¨∞ =∞Ç¨`«‡ º=Ú# - ÉèÏã¨∞~°OÑ¨Ù =∞Ç≤Ï=∞ -
=∞~°∞=Hõ Ñ¨Ó~°fi=Ú - =∞Oz ÑÖ_»∞QÆ [iÑ≤- ã¨~° QÆÉË`«ã¨÷Ö’ - ã¨fiã¨÷Ñ¨~°z „Ñ¨`º« HõÑ∆ ~¨ z° # -^Àã≤ÖÁyæ - ÜÕ∞ã¨∞ t+¨µºÅ∞ - Jã¨∞=∂Ç¨`«‡ ºO|∞ Hõ#∞K«∞
~Ày<£ - uiy #[ˆ~`«∞#‰õΩ É’~Ú - QÆ∞~°∞=ÙQÍ „QÆO^ä=Œ Ú#∞ [^Œ∞= - - P ã¨Å÷ =Ú# *Ëi x`«º=Ú - "åã¨=Ú#∞ *ËÜ∞« OQÆQÀii IIN ÜÕ∞ã¨∞II
ÑïÇ¨Ïã≤Ozi ã¨fiO`« "å~°Å∞ - „Ñ¨Éèí∞=Ù W`«_»x^≥eÜ«∞ <Õ~°Hõ IIN ÜÕ∞ã¨∞II 15. uiy =K«∞Û"Õà◊#∞ - ÜÕ∞ã¨∞_»∞ `«# - =∞~°}"å~°Î#∞ *ˇÃÑÊ#∞ ã¨~°QÆ∞# `«#
P~°OaèOK≥#∞ „Ñ¨Éèí∞=O`« - ã¨∞"å~°Î ãÖKå~°=Ú QÆeÅÜ«∞Ö’ #O`«HÀiHõ =ÚYº - ™ê÷#O|∞ *Ëi - Ñ¨~=° ∞ É’^èÖŒ <ˇ Àfl qiqQÍ *ËÃã#∞ - ^è~Œ #° ∞
8. ÃÑ~°flÇ¨˙O *Ëi - uÉÔ̌~· ã¨~°ã¨∞û f~°=Ú# t+¨µºÅ<£ KÕ~°aez# Ñ≤^ŒÑ¨ - Q˘Ñ¨Ê`«#=ÚÜÕ∞^À - Ñ¨~∞° Å∞ Hõq∆ ∞OK«∞@#<Õ"∂≥ - ãïQÆ *ˇÑÊ≤ QÆÅeÜ«∂#∞
Éèí∂i ^ŒÜ«∞`À ‰õΩ+ª̈~Àyx ÉÁÅ∞=Ù g∞~°QÆ Ñ¨H∆ÍÜ«Ú=Ù (4) - Ñ¶¨∞’~°=ÚQÆ - ™êfiq∞ ÜÕ∞ã¨∞ q_çz "≥à‹§#∞ IINÜÕ∞ã¨∞II
"åº^è∞Œ Å#∞ =∂xÊ - "Õ∞~° ÖËx H©iÎ <˘O^≥#∞ IIN ÜÕ∞ã¨∞II 16. Ü≥∞~°∞+¨ÖË=Ú# ˆHÔQ#∞ - JHÀì|~°∞Ö’ Ñïâ◊√^Œú ÑÖ_»∞QÆÔH· - Ñ¨~°=∞ É’^èŒÅ∞
9. ~Ô O_»= Ü«∂„`«#∞ *ËÃã#∞ ÜÕ∞ã¨∞_»∞ uiy - =∞O_»∞ "Õãq¨ Ü«∞O^Œ∞# ^ŒO_ç *ËÃã - Ñ¨~â‚° ßÅÅ<å_»∞ - ^è~Œ ° r=*ÏÅ"Õ∞^À - ãïQÍ q=iOK≥#∞ -
„¿Ñ=∞#∞ `«# Ñ¨<fl≥ O_»∞ =∞Ok <˘Hõ¯ H˘O_» g∞^Œ#∞ QÆ∂iÛ - Q˘Ñ¨Ê É’^è#Œ ∞ =∞iÜ«Ú Ö’HõÑ¨Ù "≥Å∞QÆ∞ ÜÕ∞^À - Ñ¨~°=∞ ™êfi`«O„`«º=Ú ÜÕ∞^À QÆ∞~°∞`«∞ñ
*Ëã≤ xO_»∞ ^ŒÜ«∞`À Ñ≤^ŒÑ¨ #kèÑü ^ŒO_ç^•ã¨∞x ÉÏQÆ∞*Ëã¨C "≥O_çÜ«Ú<£ *ˇÑÊ¨ QÆ - ~åà◊§<≥uiÎ - Hõ~∞° ‰õΩ Ü«¸^Œ∞Å∞ =∞`«û~°=ÚKÕ IIN ÜÕ∞ã¨∞II
<å~¸#∞ q^è=Œ ‰õΩ - ^ŒO_ç"∞Õ Å∞ <˘ãÖy =K≥Û#∞ IIN ÜÕ∞ã¨∞II 17. Hõ_»∞=i ™êi "≥à‹§#∞ - QÆeÅÜ«∂º‰õΩ - QÆkÌOK« „Ñ≤Ü«Úe^ŒÌi<£ `«_»=Ù
10. Ñ≤^ÑŒ ¨ ã‘"∂≥ #∞ ~ÚO@ - ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨É∞íè =Ù - „Ñ≤Ü∞« =ÚQÍ Éè∞í lOK≥#∞ ã¨^Ü
Œ Ú« _»∞ ¿ãÜ«∞Hõ ÜÕ∞ã¨∞ - `«# t+¨µºÅ`À QÆ∂_ç - Hõ_∞» KÕ~∞° =Ö’ #∞#fl - Ñ¶∞¨ #
uÉˇ~Ü ° Ú« - ã¨~ã° ∞¨ û f~°=Ú# Hˆ y - =Ú^Œ"Ú≥ Ñ¨Ê#∞Ñ¨=∂#=ÚÅ *ˇÑÊ≤ É’kèOz ÃÑ~°Ü«∂Ö’ *Ëi Ñ¨Ù_»q∞Ö’ `«# t+¨µºÅO^Œ~°∞ - Ñ¨Ó~°‚=∞#ã¨∞û`À *ËÜ«Ú
- Ñ≤^ŒÑ¨ ãÖ„^ŒÑ¨Ù á⁄OQÆ∞#}˜Ñ≤ - =^ŒÅQ˘\ì̃ ¿ã#^ŒÜ«∞º=Ú - `«∞^Œ‰õΩ q^èŒ∞Å#∞ - Hõ_»∞<≥#~°∞# *ˇÑ≤Ê "å~°Å - HõÉèíÜ«∞ Ç¨ÏãÎ̈=Ú xzÛ ÑÖÃÑ#∞
Ü«∂~¸~ü-‰õΩ=∂i `≥#∞ - =Ú^Œ=Ú`À „|uHÕK≥ „Ñ¨É∞íè =Ù IIÜÕ∞ã¨∞II IIN ÜÕ∞ã¨∞II
11. =¸_»= Ü«∂„`«#∞ *ËÃã#∞ - HõÃÑ~°flÇ¨ÏŸO = - =ÚYº ™ê÷#=ÚQÍ *Ëã≤ - 18. Ü≥∞~°∂+¨ÖË=Ú# ˆHÔQ#∞ =∂~°æ=ÚÖ’<Õ =∞iÜ«∞=∂~°ÎÅ EÔ~#∞ ã¨~°QÆ<£
"Õ_»∞Hõ<£ t+¨µºÅ<£ qq^èŒ ã¨÷Å=ÚÅ HõOÑ≤ - QÀ_»∞ *ˇO^ŒHõ Q˘|∞ƒ# #_»qH˜ =∂~°=æ Ú#O^Õ - ã¨fiã¨Ñ÷ ~¨ z° Ü«∞O^Œ∞x - Ñïã¨ÜÚ« ºÅ#∞ qO`« - Ñ¨~z°
"≥o§ éË_∞» J~Ú^Õ -"ÕÅ „Ñ¨[ÅHÍ - <å_»∞ ~˘>ˇÅì ∞ ÑÖzÃÑ\˜ì - K«∂_»qO`«QÍ É’^èÅŒ ∞ *Ëã≤ - =~°=Ú_»∞ „Ñü+¨ì ÑÖ_»∞QÆ `«~∞° }=Ú#`« - <≥fl~°∞Hõ - Ñ¨~∞° K«QÍ
- ã¨=Ú„^Œ=ÚÃÑ· - QÀ_»∞ *ˇO^ŒHõ #_çz "≥à§‹ #∞ IIN ÜÕ∞ã¨∞II J~°∞Å∞ `«#∞fl Ñ¨@ì E_»QÍ #O^Œ‰Ωõ O_»QÆ ^•\˜áÈÜ≥∞#∞ IIN ÜÕ∞ã¨∞II
250
532 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú 533
19. ÃÑ~°Ü«∂ ÑïK«~°º Ü«∞O^Õ - ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨Éèí∞=Ù ÃÑ‰õΩ¯ É’^èŒÅ∞ *ËÃã#∞ 26. |∞^è"Œ å~°=Ú ~ÀA# - t+¨µºÅ `À_» - |∂~°‚ q„âßOu <˘O^≥ - ã¨^Ü Œ Ú« `«<£
Ñïã¨ÜÚ« ºÅ∞ EK≥_ç - Ñïâ◊√„Éè`í #« ∞ QÆ∂iÛ - W~°∞‰õΩ^•fi~°=Ú QÆ∂iÛ - QÆ∞~°∞"å~°=Ú ãÖ™ê¯~°=Ú#∞ WzÛ - Ñ¨kÅO|∞QÍ <Õã∞¨ Ñ¨~=° ∞É’^èÅŒ ∞ *ËÃã<£
Ç≤Ï`«=ÚQÆ É’kèOz - Ñ¨~=° ∞ qO^Œ∞ ^˘iÔH#xÜ«Ú - ã≤ix QÆ∂iÛ# Hõ^ÅŒä ∞ - =Ú^Œ=Ú`À `«# „Ñ≤Ü«ÚÅ H˘~°ÔH· -=ÚYº=ÚQÆ „ÉÏi÷Oz Ñ≤^ŒÑ¨ -
K≥ÑÊ≤ - ã≤ix QÆ∂iÛ# Hõ^ÅŒä ∞ K≥ÑÊ≤ - ^è~Œ #° ∞ qâßfiã¨=Ú#∞ ÃÑOK«#∞ - ã¨^Ü Œ Ú« _Õã∞¨ _»∞ QÔ `≥û=∞O^Œ∞# - â◊„`«∞=ÙÅKÕ Ñ¨@∞ì =_çÜ∞≥ IIN ÜÕ∞ã¨∞II
`«y# É’^èÅŒ <≥<Àfl *ËÃã#∞ IIN ÜÕ∞ã¨∞II 27. â◊√„Hõ"å~°=Ú #O^Œ∞# ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨É∞íè =Ù - ÃÑ‰õΩ¯ „â◊=∞Å <˘O^≥#∞ - J„Hõ=∞=ÚQÆ
20. ÉË`«xÜ«∞‰õΩ "≥à‹§#∞ - ÜÕ∞ã¨∞_»∞ Ñ≤^ŒÑ¨ „|uHÕK≥#∞ ÖÏ[~°∞#∞ MÏºuQÆ Ü«¸^Œ∞ - Å<åºÜ«∞ <Õ~°=ÚÖò - ÃÑ‰õΩ¯ "≥∂Ñ≤Hõ_»‰õΩ - ÃÑ^ŒÌ <Õ~°ã¨∞÷_»x -
<≥„á¶ê~¸O - ‰õΩ+¨ì ~ÀQÆ∞Å „É’z - „Ñ‘uQÍ <åºÜ«∂kèÑu¨ ã¨∞OHõi Ñïã¨ÜÚ« ºÅ q∞‰õΩ¯@OÑ¨Ù hK«"∞≥ #ÿ „=∂#∞# „"ÕÖÏ_»nã≤ - ÃÑ‰õΩ¯ ÉÏ^èÅŒ ∞ ÃÑ\ì̃ K«OÑ≤i
- ãüÑ¨`«∞Å Ñï `åºQÆ=Ú ^èŒ~° K«O\˜Ñ≤Å¡Å <åj~åfi^Œ=Ú - ¿Ñ`«∞~°∞‰õΩ - „Ñ¨H¯õ Ö’ |ÖˇO¡ |∞ QÆ∞zÛi IIN ÜÕ∞ã¨∞II
„Ñ¨`∞« º`«~Î =° Ú Ju „¿Ñ=∞`À q=iOz K≥ÃÑÊ#∞ II NÜÕ∞ã¨∞II 28. â◊x"å~°=Ú ~ÀA# - ÜÕ∞ã¨∞ ^ÕÇÏ¨ =Ú - ã¨=∂kèÖ’ #∞O_≥#∞ - Ñ¶∞¨ #∞_»∞
Pk"å~° - =∂# ã¨=∂kèx q_»K≥ - `«#‰õΩ `å<Õ Ü«¸Ñ≤- ixáÈã≤ - H˘#
21. KÕÃã ÜÕ∞ã¨∞<å^ä∞Œ O_»∞ Ü≥∞~°∂+¨Ö=Ë Ú - z=~°QÍ „Ñ¨Ü∂« }=Ú "åã≤QÆ Ü≥∞iHÀ‰õΩ =K≥Û - `«# „Ñ≤ÜÚ« Å‰õΩ JÑ¨C_»ÑC¨ _»∞ Hõ#|_»∞K«∞ Ü«∂^Œ~} ° xK≥Û#∞ -
- =zÛ Ü«∞O^è∞Œ Å „É’z - Ez *ˇHºõ Ü«∞º#∞ "åã≤QÆ ^Œi≈Oz - ÜÕ∞ã¨∞ Ñ¨Ù#~°∞`å÷#∞_»∞ ÜÕ∞ã¨∞ #Å∞|k - k#=ÚÅ‰õΩ - ~°ºO`«=∞=x<£IIN ÜÕ∞ã¨∞II
g∞<å - ÅÜ«∞Ñ¨^âÕ =◊ Ú *Ëã≤ `«∞^Œ‰Ωõ ÉË`x« Ü«∞Ö’ - ÉèÏã¨∞~°=ÚQÆ =∞iÜ«∞KÕ
#aè - ¿+Hõ"Ú≥ O^≥#∞ - =∞~°}=Ú#ÔH· IIN ÜÕ∞ã¨∞II 29. =∞QÆÖÌ <Ë =≥ ∞iÜ«∞‰õΩ -"≥Ú^Œ@<Õ ÜÕ∞ã¨∞ - =∞~°∞=Hõ Hõ#|_≥#∞ - W^ŒiÌ Ö’
„Ñ¨É∞íè =Ù - W`«~° ¢ãÅÎ‘ ‰õΩ Ñ≤^ÑŒ ¨ - JkÌ#=∞O^Œ∞# <≥=∂‡~Ú t+¨µºÅ‰õΩ#∞ -
22. =ÚÑ¨Ê^Œ= ãÖ=`«û~°=Ú - U„ÃÑÖò <≥ÅÖ’ Q˘Ñ¨Ê Ñ¨™ê¯ =ÚO^Œ∞QÍ XÑ¨CQÍ |∞kú `≥eã≤# ¿Ñ`«∞~°∞‰õΩ Ñï - â◊√^Œú `À=∂ ~Ú`«~° t+¨µºÅ Ü≥Ú^ŒÌ
"åÇ¨Ï#=Ú <≥H¯˜ [Ü«∞^èfiŒ #∞Å`À - Q˘Ñ¨Ê ã¨=ÚÇ¨Ï=Ú`À Q˘|∞ƒ# #iÔQ#∞ ÖË#Ñ¨Ù_»∞O_ç#Ñ¨Ù_»∞#∞ XkÌHõ`À Hõ#|_≥#∞ „Ñ¨Éèí∞=Ù IIN ÜÕ∞ã¨∞II
K≥ÑÊ¨ *ÏÅx ãÖ`«ã=¨ Ú`À - t+¨µºÅ∞O_»QÆ ÜÕ∞ã¨∞<å^ä∞Œ _»∞ - Q˘Ñ¨Ê zO`«Ö’ 30. QÆeÅÜ«∞Ö’ Hõ#|_≥#∞ - U_»∞QÆ∞iH˜ - Ñ¶¨∞#uÉÔ̌~· ã¨~°ã¨∞û Ü≥Ú^ŒÌ - `«Åz
=ÚxÔQ <åÑ¨Ùi - =ÚÑ¨C<˘O^Œ∞#∞ ãïQÆ ##∞K«∞#∞ IIN ÜÕ∞ã¨∞II ÜÕ∞ IIN ÜÕ∞ã¨∞II
23. ™È=∞"å~°=Ú ~ÀA# - ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨Éèí∞=Ù - â◊Ñ≤OK≥<˘HõK≥@∞ì#∞ ™êfiq∞ P 31. ÉË`«xÜ«∞‰õΩ "≥à‹¡#∞. Hõ_»∞=i™êi - „aÜ«∞ t+¨µºÅ`À_»#∞ - „Ñ‘uQÆ "åi`À
k#=Ú# - ãïQÆ QÆ∞_çH˜ "≥o§ - áê=∞~°∞ÅO^Œi áê~°^Àe# "≥#∞Hõ „¿Ñ=∞`À - „Ñ≤Ü∞« "≥ÚÑ¨Ê =∂\Ï¡_ç - KÕ`∞« ÖˇuÎ Ü«∞@<å - j~°fikOK«∞K«∞ "åi<£ -
~ÀQÆ∞Å#∞ ã¨fiã¨÷ Ñ¨~z° =∞@OK«∞ É’^èÅŒ ∞ KÕÜ∞« #~°∞Å∞ - `å=∞ã¨=Ú`À Éè∂í `«ÅO|∞#∞ q_çz ÜÕ∞ã¨∞ - MÏºuQÆ ÃÑHÔ· H˜¯ áÈ=QÆ - ^Œ∂`«e^Œ~Ì ∞° =zÛ
xO_»∞H˘#∞K«∞ - Uq∞ *Ë`∞« =∞@OK«∞ ã¨}y˜ i IIN ÜÕ∞ã¨∞II K≥ÑÊ≤ i ^Œ∞óYÑ¨_=» ^ŒOÌ K«∞ "åi<£ IIN ÜÕ∞ã¨∞II
24. =∞OQÆà"◊ å~°=Ú - K≥@∞ì#∞ ÜÕ∞ã¨∞ =∞~°Å *ËK≥ q - Kå~°=Ú# ãÖQÆu 32. Ñ¨~°Ö’Hõ=Ú# #∞<åfl_»∞ - WÑ¨C_»∞ =∞#ÔH· - „áê~°÷# KÕÜ«ÚK«∞<åfl_»∞ uiy
^≥eÜ«∞Hõ âß¢ã¨∞ÎÅ∞ „Ñ¨â◊fl „Ñ¨ãÖQÆ=ÚÅ`À „Ñ¨Éèí∞x ÉèíOQÆ Ñ¨ÙK«Û E_» - =K«∞Û#∞ D ^èŒ~°‰õΩ ÜÕ∞ã¨∞„H©ã¨∞Î #~°∞ÅO^ŒiH˜ f~°∞Ê - ãïQÍ KÕÜ«Ú#∞
~°OQÆ∞ g∞~°QÆ =¸_»∞ „Ñ¨âfl◊ Å∞ - ~°Ü∞« =ÚQÍ #∞Ñ¨=∂#=ÚÅ`À ÉèOí QÆÑ~¨ K° #≥ ∞ `«fi~°Ö’ - =Ú~°∞=ÙQÍ `«# Éèí‰õΩÎÅO^Œi Ñ¨~°=Ú#‰õΩ Q˘xáÈ= ã¨~°QÆ<£ -
"åi Ü«Ú‰õΩÅÎ ∞ - „Ñ¨É∞íè =Ù Ñïã¨ÜÚ« ºÅ#∞ K«∂z IIN ÜÕ∞ã¨∞II Ñ¨~=° ∞^Œ∂`«Å∞ Ñï=$`«∞O_≥· - J~°∞QÆ∞ K«∞<åfl_»kÜ«Ú q#∞_ç IIN ÜÕ∞ã¨∞II
25. "≥∂^Œ"Ú≥ O^≥#∞ ÜÕ∞ã¨∞_»∞ K«O^• "ÕÜÚ« - c^Œ q^Œ=#∞ EK≥#∞ P^ŒiOK≥#∞ 33. ^èŒ~°Ö’ ÜÕ∞ã¨∞#∞ #=∞‡O_ç - „u`«fi=Ú ¿Ñ~° - =~° ÉÏÑ≤Îã¨‡=Ú <˘O^ŒO_ç -
„Ñ¨Éèí∞=Ù "Õ∞kx ÃÇÏÖË¡xÜ«ÚÅ<£ - Ü«¸^Œ[#∞ÅO`« q~ÀkèOK«QÍ „Ñ¨Éèí∞x ãïQÆ g∞~°Å∞ „H©ã∞¨ Î ãÖÑ¶∞¨ =Ú #O^Œ∞# *Ëi - Ñïâ◊√^Œú =~°#Î `À J~°=∞~°ÖHË #õ ∞
É’^èÑŒ ~¨ K° #≥ ∞ Ü≥∞~°∞+¨Ö=Ë Ú - "Õ∞kx <åâ◊#=Ú JQÆ∞#x -„áÈkQÍ Ö’HÍO`« kiy - z~°ã∞¨ Y=ÚÅ#∞ ÉÁO^Œ~O° _ç - Ñ¨~=° ∞ Hõ~∞° }Ï - Hõ~∞° _»∞ ÜÕ∞ã¨∞_»∞
"å~°ÅÎ ∞ - Pk#=Ú#<Õ K≥ÑÊ≤ "ÕÃã#∞ IIN ÜÕ∞ã¨∞II - ^è~Œ ° Ñ¨~=° ÚÅO^Œ`_« ∞» =∞#HÍ ^Œ~} ° EÃÑ_»∞ ^ŒO_ç ^Õ=Ù_»∞IIN ÜÕ∞ã¨∞II
251
534 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú 535
724 xtÛ`å~°O÷ 1. ÃÑO_ç¡ - HÍ~°º„Hõ=∞=ÚÅÖ’ - „Ñ¨^è•#"Õ∞ - „Ñ¨^è•#=Ú ´ ÃÑO_ç¡ - Ñ¶¨∞#=Ú
- Jxfl@#∞ - áê#∞Ê x+¨¯Oà◊OHõ=Ú II=∂xII
~åQÆ=Ú :P#O^ŒÉè̌·~°q KåÜ«∞ : HÍ<åÑ¨Ù~°O|∞Ö’ 2. iÉÏ¯ =∞iÜ«∞ HõxflÜ«∞Å‰õΩ - [iÔQ „Ñ¨^•è #O|∞Å∞ ´
Ñ¨Åq¡ : HõàÏº} - â’Éè`í À - HõÅHÍÅ - „¿Ñ=∞`À ~°=∞º=ÚQÆ#∞ - [~°∞QÆ∞K«∞O_≥ - <å\˜#∞O_ç - <Õ\ ˜H˜ II=∂xII
Hõ~∞° }ÏO`« - ~°OQÆ∞_»∞ - Hõ~∞° }EÑ¨ ´ Hõ~∞° }ÏÅ - "åÅ∞x 3. „H©ã¨∞Î - =~°∞_»∞ - ãÖÑ¶¨∞ - =^èŒ∞=Ù<£ - ÉˇO_ç¡ -Ü«∂_»∞
Hõ=∞hÜ«∞ - ¿ã=Å∞ - HõÅ=~°=Ú - ÖË‰Ωõ O_» - KÕÜÚ« "≥∞Ñ¨Ù_»∞
Ñ¨~=° Ú# ´ HõÅfi~°O^Œ∞ - ãÖÑ¶∞¨ =Ú#‰õΩ - „Ñ¨^è•#O|∞ - [iÔQ#∞II=∂xII
1. xâ◊ÛÜ«∞ - `åO|∞Å - q∞zÛ Ñ¨ÙK«∞ÛH˘#∞@ - xHõ¯
=∞OK«∞ - „Ñ¨É∞íè =Ù - x~°~‚ ÚOK≥ ´ xâ◊Û~ÚOz# ÜÕ∞ã¨∞ 4. "≥O_ç |OQÍ~°∞ #QÆÅ∞ - "≥ÅQÆÅ - =¢ãOÎ̈ |∞Å∞ ´ ÃÑO_ç‰¡ Äõ `«∞~å^Œ∞Å‰õΩ -
h_»=Öˇ "≥O\Ï_ç - x~°Ò« |∞ - `À_»∞QÆ - xÅ∞K«∞ - g∞^À IIHõàÏº}II "≥ã¨QÆx`«∞Î - s k#O II=∂xII
2. ãÖ™ê~° - rq`«=Ú - ãÖw`« - HõKÕÛi - ãïQÆ#∞ - Ñ¨^Œxã¨Å 5. `«eH¡ ˜ - =Ú`«=Î fiÅ‰õΩ - `«y# su - „¿Ñ=∞`À ´ `«ÑÊ¨ Hõ
™êH©Å`À ´ ã¨fi~°¿Ñ\˜HõÅ∞ - Ô~O_»∞ - ã¨ÑÎ̈ã¨fi~°ÖÁHõ\ ˜QÍ =¢ãÎ̈=ÚÅ∞ - ÃÑO_ç¡ H˘_»∞‰õΩ - "å~°e`«∞Î~°∞ II=∂xII
ãÖ™ê~° - HõKÕÛi ™êQÆ∞#@∞Å IIHõàÏº}II 6. `«O„_ç ã¨∞`« - Ñïâ◊√^•ú`«‡ - „uÜÕ∞Hõ ^Õ= ™ÈÎ„`«=ÚÖò
3. JÑ¨„â◊√`«∞ - Å∞ HõeyOK«∞ - J+ì̈=∞ ã¨fi~°O|∞ - JÑ¨C_»ÑC¨ _»∞ `«~Q° #Æ \ì̃ n"≥#Å#∞ - `«O„_ç gi - H˘ã¨QÆ∞=∂ II=∂xII
Ñ¨Å∞‰õΩ - <å ã¨fi~°O|∞ ´ JO_»QÀ~°∞=Ú - ÜÕ∞ã¨∞ - ^ŒO_ç - - É’O_»¡ Ãã·=∞<£
ÑÖ_ç`« - QÆ∞~°∞=Ù - QÆO_»=ÚÅ∞ - `˘ÅyOK«∞ QÍ„`«=ÚÅ‰õΩ IIHõàÏº}II
4. =∞^è∞Œ ~å#∞ - Éè∂í `«∞Å - =∞^è∞Œ i=∞Å - Ç¨Ï$kg} - =∞$^Œ∞ 726 [#‡k# "åi¬H=õ Ú
=∞^è∞Œ ~° -~åQÍÅ∞ g∞@∞#@∞Å ´ fQÆ `≥yáÈ‰õΩO_» - ~åQÆ=Ú ´ =ÚMÏi `å -„uÑ¨Ù@
uÜ«∞ºx J#∞~åQÆ - ~åQÆ=ÚÅ∞ - áê_»QÆ#∞ - ~°Ü«∞=Ú g∞~° IIHõàÏº}II KåÜ«∞ : L#fláê@∞# =K«∞ÛK«∞<åfl#∞
5. fQÆ `≥yáÈ~Ú# - fQÆãi¨ KÕÜÚ« @ - g∞ `«~=° Ú
HÍ^Œx - Ü≥∞iy Ü≥∞Ñ¨Ù_»∞ ´ `«O„_ç ã¨∞`« â◊√^•ú`«‡ - „uÜÕ∞Hõ Ñ¨Åq¡ : ã¨#∞fluO`«∞#∞ ^Õ= - h ã¨xfl^è•#=Ú# - ã¨#∞fluOÑ¨QÆ *ÏÅ#∞ ´ ã¨HÅõ
^Õ=Ù_»∞ - ãïKÕã≤ - nqOK«∞ - ^èŒ#∞ºÅ#QÆ IIHõàÏº}II "Õ∞Å∞Å∞ - ã¨~fi° Hõ$Ñ¨Å#∞ - ã≤Å∞= qÅ∞=Å - „¿Ñ=∞ <˘ãÿ - HõÅ∞+¨=ÚÅ∞
- É’O_»¡ Ãã·=∞<£ - Hõ_»∞QÆOQÆ <åÃÑ· - Hõ~°∞}EÑ≤# - Hõ~°∞}=¸iÎ
725 ÃÑO_ç¡ „Ñ¨^•è #O 1. QÆ`H« ÍÅ=∞O^Œ∞#∞ - HÍx KÕ`Å« *Ëã≤ - "≥`Å« Ö’ Ñ¨_Ü ç Ú« O\˜x ´
ã≤u÷ x =∞~°z - <å^Œ∞ =∞#=ÙÅ∞ - =∞~°Å J_»∞QÆ∞K«∞O_»QÆ - =∞kx ~ÀÜ«∞x
~åQÆ=Ú ´ [O~°≠∂\˜ `å -Pk <å^Œ∞ áêÑ¨=Ú - Hõ_çy â◊√^Œ∞úx *Ëã≤#O^Œ∞‰õΩ II##∞flII
KåÜ«∞ ´ =∂#=ÙÅ "Õ∞Å∞ H˘~°‰Ωõ 2. Ñ≤O_®Hõ$uÖ’ #∞O_» - ^ŒO_ç<å^è∞Œ _» - <å^Œ∞ -QÆO_»=ÚÅ∞ - `˘ÅyOzuq
Ñ¨Åq¡ : =∂x`«=∞ø - HÍ~°º=ÚÅ#∞ - =∂#∞º_Õ¿ã - KÕÜÚ« #∞ ´ ´ |O_»=O\˜ „|`«∞‰õΩ ÉÏ@Ö’ - QÆ∞O_≥ |~°∞=ÙÅ∞ kOz JO_»QÆ - LO_ç
=∂#∞QÆ q"åÇ¨Ï ã≤u÷ x - =∞Ç≤Ïx ãÖHõeÊOK≥QÆ <å„|`«∞ - ÔHO_» ‰õΩO_»QÆ - r=[Å |∞QÆÅæ #∞ „^•QÆ∞K«∞ IIã¨#∞flII
252
536 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú 537
3. PÜ«Ú - ~å~ÀQÆº=ÚÅ∞ - P#O^Œ - ™œYº=ÚÅ∞ - J#∞„QÆÇÏ≤ Oz# <å 4. „¿Ñ=∂#∞ - ~åQÆ=ÚÅ - ã≤Å∞= =$Hõ=∆ Ú - #O^Œ∞ - JO@∞ Hõ@|ì _ç g~°Öò
qÉè∞í _»∞ ´ J#∞Hõ} ∆ O|∞ - Jxfl q^è=Œ ÚÅ - PÑ¨^ÅŒ ∞ Hõey##∞ „^Àe - ´ `«∞^Œ‰Ωõ - „¿Ñ=∞ - |O^è=Œ ÚÅ`À - |OkèOÑ¨|_ç hÖ’ - |Ç¨ïQÆ -
JO_» - ^ŒO_»QÆ LO_ç ##∞fl - P^ŒiOz# ^Õ= ã¨∞`«∞Å∞ IIã¨#∞flII Ñ¶ë~ÚOK«∞#@∞Å II^Õ"åII
4. `«e^¡ OŒ „_»∞Å∞ - J#fl - ^Œ=Ú‡Å∞ - JHõ¯Å∞ - K≥ÖO¡ˇ „_» - `À |∞@∞ì=ÙÅ<£ ´ 5. Pf‡Ü«∞ - â◊s~° - PHõe - ^ŒÑ¨CÅ - Ü«∞O^Œ∞ - P^Œ~°} - `«$Ñ≤Î <˘ãÿ ´
Ü≥∞Å¡ q^èŒ=ÚÅ - Hõ$Ñ¨Ö’ãÖQÆQÆ - LÅ¡ ã≤OÑ¨QÆ - LifiÜ«∞O^Œ∞# - Ü≥∞Å¡iH˜ P`«‡ â◊HÎ̃`À xOÑ≤ - #_çÑ≤OK«∞ - h „`À=<£ - xez - x=ã≤OÑ¨QÆ *ËÜ«∞<£
- ã¨∞"å~°Î - *Ï@∞K«∞ - Ü≥∞Åq∞ ™êH˜∆Hõ ~ÚÅ#∞ xÅ∞Ñ¨QÆ IIã¨#∞flII II^Õ"åII
5. #∂`«# - =`«û~°=∞O^Œ∞ - hu =∂~°æ=Ú q_»∞=Hõ - hu ã¨∂~°∞º_» - 6. WÇ¨ÏÖ’Hõ - Ñ¨~Ö° ’Hõ - D=ÙÅxflÜ«Ú xzÛ - D Hõ=#∞<£ nqOK«∞=Ú ´
#_»∞Ñ¨Ù=∞Ü«∂ ´ ~À`«=O\˜ - áê`« „|`«∞‰õΩ#∞ áê`« =`«û~°=∞O^Œ∞ =^Œe - Hõ_»‰õΩ - Hõ_»∞ n"≥#Å∞ - ÉÁO_» - ‰õΩ@∞O| - ã¨Éèí∞º Å"≥∞ÿ - Hõ$Ñ¨ EÑ≤ -
hu - <åºÜ«∞=Ú- Hõ~∞° } - âßO`«∞Å∞ - #∂`«#<åaÌÖ’ - <˘ã¨Q∞Æ `«O„_ç „É’=Ù "Õ∞ã¨ II^Õ"åII
IIã¨#∞flII - É’O_»¡ Ãã·=∞<£
6. [#‡xzÛ# `«O„_ç - [#‡k#O|∞# - [#h [#‰õΩÅ QÍ=Ù=∞Ü«∂ [==Ú - 728 +¨+ª≤ Ñ¨ÓiÎ L`«û==Ú
r==Ú - #=|ÅO|∞#∞ - Ñ¨H˜∆~åA# H˘ãÿ #@∞ÖË ´ "Õ∞=∞`À -
Ç¨Ï$^ŒÜ«∞=Ú#∞ - `«$Ñ≤Î`À - xOÑ≤ „É’=Ù=Ú h`À „|`«∞‰õΩK«∞ IIã¨#∞flII ~åQÆ=Ú ´ aÅÇ¨Ïi `å -„uÑ¨Ù@
- É’O_»¡ Ãã·=∞<£ KåÜ«∞ : ^Õ= ãÖã¨∞uÎ KÕÜ∞« "Õ =∞#™ê
727 q"åÇ¨Ï "åi¬Hõ k#=Ú Ñ¨Å¡q : ã¨$+≤ì Hõ~°`å - ™ÈÎ„`«=ÚÅ∞ñ *Ë`«∞ - D +¨+≤ª=`«û~°
~åQÆ=Ú ´ =ÚMÏi `å -„uÑ¨Ù@ Ñ¨~fi° k#=Ú#ñ *Ëi Ñ¨ÓlO`«∞ñ ´ ã¨$+ì̈=ÚÅ`À D =∂#=Ùx
KåÜ«∞ : ÜÕ∞ã¨∞ ##∞fl „¿Ñq∞Oz<å=Ù h ã¨fi~°∂Ñ¨=Ú - h áÈeHõ`À - ã¨$[<åâ◊H`Î̃ À - h"Õ ã¨$l~ÚOz
h ã¨$+≤ìÑ¨~Ú# áêÅ# Jaè=$kú - ÖÁãÿuq - h Hõ$Ñ¨Å -^ŒÅK«∞K«∞IIã¨$+≤ìII
Ñ¨Åq¡ : ^Õ"å - nqOK«∞=∂ ^ŒOÑ¨`∞« Å<£ - ^ŒÜ∞« `À - h=Ù nqOK«∞ "≥∞Å¡ÑC¨ _»∞
1. ÃÑO_ç¡ - J~Ú#k - "≥Ú^ŒÅ∞ - Ñ¨Å∞ n"≥#Å∞ - `À_» - nqOK«∞K«∞ 1. QÆ~°ƒù"åã≤x - Ü«∞~Ú#k - "≥Ú^ŒÅ∞ - QÆ~°ƒù=∞O^Œ∞ - ÃÑOz# ^Õ"å ´
„É’zuq - J@∞ÖË - D =`«û~°=Ú#O^Œ∞ - Pjã¨∞û - ÅOkOz P#OkOÑ¨QÆ QÆ~°ƒù=∞O^Õ - ##∞fl Ü≥∞iyuq - <å `«e¡ QÆ~°ƒù=Ú - #O^Õ ##∞ „Ñü+ª̈
- *ËÜ«Ú=∞Ü«∂ II^Õ"åII *Ëãu≤ q - h Hõ$Ñ¨Å ^ŒÅK«∞K«∞ IIã¨$+≤ìII
2. ãÖ™ê~° Ü«∂„`«Ö’ - ãÖ`å# „áêÑ≤Îx - ã¨HõÅ - ãÖÑ¨^Œ - ÖÁãÿuq Xãÿ 2. â‹â· =◊ - ÉÏÅº - Ü«∞ø=fi#=ÚÅ∞ - "≥"· åÇ≤ÏHõ - rq`«=Ú <˘ãÖy ´ ÉèÏ~°ºÉè~í ÅÎ°
´ ãÖ`À+¨ - ™œYº=ÚÅ - ã¨=∞‰õÄiÛ - ã¨`«`«O|∞ ™êfiq∞ - g~°Å - |O^èŒ=Ú#∞ "Õã≤ - Éèí= |O^èŒ=ÚÅ∞ QÆÅ -a_»¤Å#∞ - ^•#=ÚQÆ -
H˘ã¨QÆ∞=∞Ü«∂ II^Õ"åII <˘ãÿuq - h Hõ$Ñ¨Å ^ŒÅK«∞K«∞ IIã¨$+≤ìII
3. ãÖHõ@ - ã≤÷`«∞ÅO^Œ∞ - ÉèíOQÆ - áê@∞ÅÜ«∞O^Œ∞ - |Ç¨ï ^è≥·~°º - =ÚÅ 3. q^•º|∞^Œ∞ÅÌ ∞ - |Å™œYº=ÚÅ∞ - =^Œº Q˘iÜ«∞ Ñ≤Å¡ ~°H} ∆õ -
xzÛuq ´ WzÛ - h ÉÏÇ¨ï |O^è=Œ ÚÅ - |OkèOz ~°HO∆˜ z - Éè’QÆ - =∞^è•ºHÍâ◊ - =∂~°æ=ÚÅ∞ `≥eÑ≤ - D =º~°÷Ö’HõÑ¨Ù - =º~°÷
ÉèÏQÆº=Ú - ÖÁãÿuq II^Õ"åII rq`« =∂~°=æ ÚÅ∞ q_»∞K«∞ - h Hõ$Ñ¨Å - ^ŒÅK«∞K«∞ IIã¨$+≤ìII
253
538 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú 539
4. PÜ«Ú - ~å~ÀQÆº|∞Å xzÛ - Ç¨~Ú - P#O^ŒO|∞Å xzÛ 3. F.......~°Hõ∆}OÑ¨Ù - =∂~°æ"Õ∞"≥∂ `≥eÜ«∞Hõ -
Jxfl ã¨∞YÉ’QÆO|∞ezÛuq - D J=xÜ«∞O^Œ∞ - Jxfl Pjã¨∞ûÅ - <˘ãÿuq F .......áêÑ¨ ~ÀQÆ„QÆã¨∞ÎÖˇ·#- áêÑ¨ÙÅ<£ ´ Ñ¨~°=∞ "≥·^Œ∞º
- h Hõ$Ñ¨Å - ^ŒÅK«∞K«∞ IIã¨$+≤ìII _Õã¨∞ K≥O`«ˆHQÆ - áêÑ¨ ~ÀQÆ"≥∞Å¡ - áÈ=Ù#OK«∞ - ÉèíHÎ̃`À_» - Kå\˜
K≥Ñ≤Ê h=Ù - =ÚHÎ̃ ^•i- K«∂Ñ¨"ÕQÆ~°O_ç II~å~°O_çII
5. =∂#=Ùx - PÜ«Úëê¯ÅO|∞ - =∂Ü«∞=∞ø - Pqi=O\˜kÜ«∞ø -
=∞~°∞Hõ}∆ =Ú - =∞@∞ - =∂Ü«∞=∞ø áÈ=Ù - =∂#=Ùx r=O - 4. F........âßOu - „HÍOu ÖËx - Ö’Hõ"åã≤H˜ - F .....âßOu - „HÍOu ÜÕ∞¿ã
Ñ¨~°=∞Ñ¨Ù~°=Ú# - „Ñ¨Éèí∞`À #∞O_»∞@‰õΩ - h Hõ$Ñ¨Å^ŒÅK«∞K«∞ IIã¨$+≤ìII #OK«∞ - Kå@∞K«∞ ´ „ÉèÏOuÖ’Hõ=∞O^Œ∞ „Ñ‘u g_» -
6. Hõ+Hì̈ ÍÅ=ÚÅO^Œ∞ - Hõ~QÎ° Í - HÍz „É’z# - Hõ#fl`«O„_ç - q„âßOu xK«∞Û qâ◊fi<å^è∞Œ _»OK«∞ - „HÍOu Ç¨Ï$^ŒÜ∞« =∞O^Œ∞ xOÑ≤ h=Ù -
#+ì̈=ÚÅ∞ Hõey##∞ - xeÑ≤uq - <å „|`«∞‰õΩ ÉÏ@Ö’ - xâßO`«=∞O^Œ∞ - `«∞^Œ‰Ωõ *Ë~°"ÕQÆ II~å~°O_çII
`À_»∞h_Ò - HÍz„É’zuq IIã¨$+≤ìII 5. F........#∂`«# – â◊`å|Ìñ – #_»∞QÆ∞ÃÑ\ì̃# – F .....#=`« – Ü«Ú=`« –
#∂`«<À`«û=O|∞`À – k=ºÜÕ∞ã¨∞ – ~°Hõ∆}OÑ¨Ù – "å~°Î<£ – #=ºÑ¨^ŒÌ`«∞Å`À–
7. âı+H¨ ÍÅÑ¨Ù „âı+`ì̈ « Öˇiy - ™êfiq∞ ÜÕ∞ã¨∞x ¿ã=Å∞ KÕÜ∞« #∞ ´ h=Ù Kå@<£ – x^Œ∞~°É’=Ù – Ö’Hõ "åã¨∞ÖˇÅ<¡ £ – x^Œ∞~°ÖÑË ≤ – "Õ∞Å∞H˘Å∞Ñ¨Ù
JOH˜`«O|∞ *Ë`«∞ <å „|`«∞‰õΩ - „Ñ¨Éèí∞ ¿ã= H˘~°‰õΩ - áê_»<£ II~å~°O_çII
Hõ@ì Hõ_=» i - âßfiã¨ =∞@∞ì#‰õΩ - P Hõ$Ñ¨Å ^ŒÅK«∞K«∞ IIã¨$+¨ìII - É’O_»¡ Ãã·=∞<£
- É’O_»¡ Ãã·=∞<£
730
729 Ü«∞=fi# ã¨=∂[=Ú ã¨"åÅ∞ KåÜ«∞ : F ^Õ= <Õ#∞ h ^•Ñ¨Ù#
KåÜ«∞ : ~å*Ïkè ~å[ ~å~å Ñ¨Åq¡ :NÜÕ∞ã¨∞ h áê^Œ - ¿ã= KÕÜÚ« @
Ñ¨Åq¡ : ~å~°O_ç - Ü«Ú=u - Ü«Ú=‰õΩÖÏ~å - ÖËÖOˇ _ç ZO`À „âıÜ∞« O|∞ KÕ‰Äõ ~°∞Û#∞
ã≤Å∞=^•iáÈ= ´ ~å~åA - ÜÕ∞ã¨∞ ~åA ~å[ºO - <å ÜÕ∞ã¨∞ h áê^Œ ¿ã= KÕÜÚ« @KÕ
~°Ü∞« =ÚQÍ#∞ - =K«∞Û#OK«∞ Kå@ II~å~°O_çII <å PÜ«∂ã¨=ÚÅxflÜ«Ú - JO`«iOK«∞#∞ „Ñ¨É∞íè "å IIN ÜÕ∞ã¨∞II
1. F ............=∂~°∞`«∞#fl <Õ\ ˜ - ã¨=∂[O|∞Ö’ - F ...=∂~°#\˜ì 1. Ñ¶¨∞’~° áêÑ≤x <Õ#∞ - <Õ~°O|∞Å#∞ KÕã≤
ÜÕ∞ã¨∞ â◊HÎ̃ K«∂Ñ¨#∞ ´ =∂~°∞=∞#ã¨∞û á⁄Ok h=Ù "ÕQÆ - =∂~°æ ^•i `«ÑÊ≤ # „^ÀÇ≤Ïx - HÍ~°∞}º=∞Ü«Ú_»"Õ
^Œi≈ ÜÕ∞ã¨∞ ^•iáÈ= - =∂#"åo - =∞#ã¨∞û "≥Å¡ =∂iÛ - Hõ~∞° }Õz HÍáê_ç - ^•iÖ’ ##∞flOz
=∞Oz ã¨=∂[O|∞#∞ - xi‡OÑ¨<£ II~å~°O_çII ^Œi KÕ~∞° Û=Ú `«O„_ç IIN ÜÕ∞ã¨∞II
2. F.........„¿Ñ=∞ ÖËx - <Õ\ ˜ ãÖÑ¶¨∞rqH˜ - F ....„¿Ñ=∞=¸iÎ - ÜÕ∞ã¨∞ 2. ^Àã¨HÍix <Õ#∞ - ^ÀãÖ|∞Å*Ëã≤
„¿Ñ=∞ EÑ¨ÙK«∞ ´ „¿Ñ=∞ „âı+"ì̈ ∞≥ #ÿ ^ŒOK«∞ Kå\˜ - „¿Ñ=∞ ^•i ^Àã≤ÖÁyæu „Ñ¨Éèí∞"å - ^•ã¨∞O_»<À ÜÕ∞ã¨∞
Ü≥∞Å¡~°‰õΩ#∞ EÑ≤- „¿Ñ=∞^è•~° „QÀe h=Ù"ÕQÆ - „¿Ñ=∞^è•~° - „QÀÅ∞_»OK«∞ <å^è• h^ŒÜ∞« KÕ`« - ^ÀãÖ|∞Å#∞ÉÏÑ¨
Kå@ II~å~°O_çII ^•ã¨∞xQÆ *Ë H˘#∞=Ú IIN ÜÕ∞ã¨∞II
254
540 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú 541
3. ™ê`å#∞ â◊‰Ωõ ÅÎ #∞ - ãÖkèOz [Ü«∞"≥ÚOk Ç≤Ï`«"≥∞ÿ# h "åHõº - Éè’[ºO|∞Ö’<Õ
ãÖ`«ie¡# ÜÕ∞ã¨∞"å - h`À<Õ <Õ#∞O_ç Ç≤Ï`«∞_® h „¿Ñ=∞ - ~°∞z K«∂z<å#∞ IIh h_»Ö’II
x<Õfl ¿ãqOK≥^Œ - ™ê`å#∞ <À_çOÑ¨ 2. ÉÏO^è=Œ º=∞#∞Ö’Hõ - |O^è•ÅÖ’<Õ
â◊HÎ̃ xÜ«Úº=Ú „Ñ¨Éèí∞"å IIN ÜÕ∞ã¨∞II |OnQÆ L<åfl#∞ - á⁄O^•#∞ =º^è#Œ ∞
4. JÅ<å_»∞ t+¨µºÅ#∞ P^ŒiOzÜ«Ú <≥O`À |eÜ≥∞ÿ # JÅ<å\˜ - h „¿Ñ=∞ Ez
JÉèÜ í ∞« q∞zÛ# ÜÕ∞ã¨∞"å - WÅ <Õ n#∞_»#Ü«∞º |~°∞"åÜ≥∞ =∞#ãÖ`« - â◊~} ° O\˜ x#∞fl IIh h_»Ö’II
JÅ=ÚH˘x Ü«Ú#fl\ì̃ - HõÅ∞+¨ ÉèÏ~°=ÚÖˇÅ¡
`˘ÅQÆ*Ü Ë Ú« =Ú `«O„_ç IIN ÜÕ∞ã¨∞II 3. Hõ<åfl#∞ h„¿Ñ=∞ - HõÅfiiÖ’<Õ
q<åfl#∞ h É’^èŒ - "ÕÔŒ |∞Ö’<Õ
5. <å^Œ∞ rq`«"≥∞Å¡ - h^Œ∞ ¿ã=ˆH <Õ#∞ #<åfl^Œ∞H˘#∞"å~°∞ - qâßfi# ÖË~∞°
^è•~°"À~Ú^Œ∞ <å „Ñ¨Éèí∞"å
L<åfl=Ù h"Õ - q"≥∂zOÑ¨ ##∞fl IIh h_»Ö’II
<å^è• <å~°Hõ∆HÍ <å ã¨~°fiã¨fi=Ú h"Õ
- Ô~=.a.ÃÇÏ„h
h áê^Œ ¿ã=ÜÕ∞ - <å rq`åâ◊Ü∞« =Ú IIN ÜÕ∞ã¨∞II
6. h H˘~°̂H rqOz - x#∞fl ¿ãqOK«∞K«∞ 732 Ñ¨âßÛ`åÎÑ=¨ Ú
hH˘~°̂H =∞~°}Õ`«∞#∞ - hˆH <å Ü«∂`«‡#∞ Ñ¨Åq¡ :ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨É∞íè "å ##∞fl QÍ=
x["≥ÚÑ¨Ê#iÊOz h ã¨xflkèÖ’ <Õ#∞ r=^•Ü«∞Hõ ##∞fl „É’= (2)
x`«º=ÚO^Œ∞#∞ „Ñ¨É∞íè "å IIN ÜÕ∞ã¨∞II =∞#™ê "åKå Hõ~‡° }Ï <Õ áêÑ¨=rqx áêÑ≤x (2)
7. WkÜÕ∞ <å `«∞kÜ«∂â◊ - WkÜÕ∞ <å `«∞k HÀÔ~¯ 1. Hõ~°∞} ™êQÆ~° Hõ~°=ÚÖˇuÎ - Hõ~°∞} H˘~°‰õΩ HÍK«∞H˘O\˜x (2)
WkÜÕ∞ <å `«∞k Pâ◊Ü∞« =Ú - Ç¨Ï$^ŒÜ∞« O|∞ =∞#™ê "åKå Hõ~‡° }Ï <Õ áêÑ¨rqx áêÑ≤x IIÜÕ∞ã¨∞II
h H˜`∞« Î Ñ¨kÅO|∞QÆ <Õ#∞ - ã¨^ÜŒ Ú« O_®
x~°Ò« |∞ JO^Õ x=ã≤OÑ¨Ù=Ú IIN ÜÕ∞ã¨∞II 2. ã≤Å∞= K≥O`« KÕiuÑ¨Ù_»∞ - qÅ∞= `≥eã≤ uiy KÕiu (2)
- Ô~=.l.\˜. =∂~°∞¯ =∞#™ê "åKå Hõ~‡° }Ï <Õ áêÑ¨rqx áêÑ≤x IIÜÕ∞ã¨∞II
731 3. áêÑ¨ ÑÖH˜Å ÉèÏ~° „|`«∞‰õΩ#∞ - áê~°„^Àe Ñ¨q„`«Ñ¨~°K«∞ (2)
~åQÆ=Ú ´ ÉèÏQˆ â◊fii `å -Pk`åà◊O =∞#™ê "åKå Hõ~‡° }Ï <Õ áêÑ¨rqx áêÑ≤x IIÜÕ∞ã¨∞II
Ñ¨Åq¡ :h h_»Ö’ - „|`«∞‰õΩ ™êQÍÅx 4. =∞^è∞Œ ~° ¿ã= - h^Œ∞ ¿ã= rq`åO`«=Ú KÕã≤ fÔ~^Œ (2)
h ÉÏ@Ö’ - <Õ#∞ - #_»"åÅx =∞#™ê "åKå Hõ~‡° }Ï h ¿ã= KÕã≤ `«iOK≥^Œ IIÜÕ∞ã¨∞II
„Ñ¨Éèí∂ - <å rq`åâ◊ – <≥~°"Õ~°∞<å - <≥~°"Õ~°∞<å 5. h^Œ∞ ™êH˜Q∆ Í <Õ#∞ =∂~°QÍ - h^Œ∞ „¿Ñ=∞#∞ ÑÖK«∞=Ú (2)
1. =∞uÖËHõ „|uHÍ#∞ - QÆuÖËx „|`«∞‰õΩ Ñ¨~Ö° ’Hõ x"åã¨=Ú#‰õΩ - Ñ¨~Q° Æ ##∞fl KÕ~°∞ÛH˘#∞=Ú IIÜÕ∞ã¨∞II
Hõ∆uÖÏ~°x "≥`«Åxfl - ãÖ„áêÑÎ̈=∂Ü≥∞
- Ô~=._®.Ü«∞<£.*Ï<£ Ü«∞ãπ._ç.~åA.
255
542 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú 543
733 'Jesus the very Thought of Thee' 3. <Õ#~°∞›_»OK«∞ h ^Œi<£
1. ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨É’è <å „áê}=∂ QÍ#OQÆ #∞O^Œ∞<å?
<å ™êfiq∞<£ E_»QÍ â◊√núHõiOK«∞ ~°HõÎ=Ú<£
qâı+¨ =∂^èŒ∞~°ºOÑ¨Ù#∞ ã≤kúOK«∞ áêÑ≤H˜
"ÕQÆOÉˇ ÉÁO^Œ∞^Œ∞<£ 4. ÜÕ∞ã¨∂ h ~°HõÎ ^è•~°Å∞
2. h ã¨xfl^è•# „áêÑ¨ÙÎ=ÚÖò ÉèÏã≤Å∞¡K«∞O_»QÍ
ÉèÏã≤Å∞¡ suQÍ "Õ™êi <å^Œ∞ nHõ∆ÜÕ∞
<Õ E_» <å^Œ∞ r==Ú ã¨∞Hˆ =∆ ∞ suQÍ
J#∞"å^ŒO : Z.ZO.áê=∞~ü
xtÛO`«<£ ÉÁO^Œ∞QÍ
3. U su<£ h^Œ∞ „¿Ñ=∞#∞
ÅOÉÏ_» áê@Å∞
=i‚OÑ¨ ™ê^èºŒ =∂ 735
h „¿Ñ=∞Ö’<Õ <ÕÔ~Û^Œ<£ Ñ¨Å¡q: ÖÏeÜ≥∂ ÖÏqˆHhÜ≥∂ – F ÉÏà◊ ÜÕ∞ã¨∞# ^Õ"Õ~À
Hõ$áêaÌ ã¨∂~°∞º_® ÉË@Hˆ xÜ≥∂ – ‰õΩO"åºi =∞iÜ«∂i – ¿Ñ>Ë=∂
Ç¨ïÜ≥∂Kè« – T ÉÏà◊ ÜÕ∞ã¨∞ – Ç¨ïO¿ãûu ~°≠ÏOHõ~ÀK«
4. ÜÕ∞ã¨∞ =∂ „¿Ñ=∞ â‹Å· =∂
1. JÑ¨}#Ë |ÖÏ~ÀK« L ÜÕ∞ã¨∞ ^Õ= PÑ¨}ü áêÑ¨ ^èÀOÑ¨ Hˆ ~ÀK«
=∞~åºO| ã¨∂#∞_® QÆÖ’æ`« QÆ\Ï¡Ñ¨~ü F ÜÕ∞ã¨∞ ^Õ"Õ# ã≤ÖÏfiÑ¨~ü Å\Ï¯k<Õ IIÖÏeÜ≥∂II
"åã≤QÆ hˆH K≥Å∞¡#∞
"ÕÖÏk ™ÈÎ„`«=ÚÖò 2. J|[ J|[ PÜ≥∂"åà’Kè«
T ÜÕ∞ã¨∞ ^Õ= PÑ¨}¿Ë ã# ÖË*ÏÜ≥∂"åà’Kè«
- J#∞"å^ŒO : Z.ZO. áê=∞~ü
ÉÏÑ¨Ù# ^ŒÅ^¡ <Õ åHõ – F ÜÕ∞ã¨∞ ^Õ=~° "å>ˇ=∞ KåÅ*’x IIÖÏeÜ≥∂II
734 'I am not worthly Holy Lord'
736
1. <Õ áê„`«∞_»OK«∞ HÀ~°#∞ Ñ¨Åq¡ : =∞iÜ«∂i ¿Ñ>Ë=∂ ÜÕ∞ã¨∞ Ç¨ïÜ≥∂K« – ™êi [ˆQ#
h áê^Œ ã¨xflkè ~°Hõ∆} k<ÀK« – ^ŒfiH˜Ü«∂~À ^ŒfiHõ¿ã PKÀÛH˜^ÀK«
h k=º "å‰õΩ¯ =∂„`«"∞Õ P#O^ŒÖu¡Ë =∞# Éè~í n° <ÀK«
<å HÍOHõ∆ ÜÕ∞ã¨∞"å 1. ÉÏˆ~ =Ô~û=∞ ÜÕ∞ã¨∞ É’^è• Hˆ ~ÀK« – PO^≥=Ù# @∂O>ˇ=Ù#
2. áêÑ≤+≤ì <å^Œ∞ Ü«∂`«‡#∞ PKÀÛ H©^ÀK« – P#O^ŒÖu¡ˇ =∞# Éèí~°n<ÀK« II=∞iII
HÍáê_ç f~°∞Û=∂ 2. ÉÏ~°=~°ûu ÜÕ∞ ^ŒfiHˆ =∂ ~°∂O[#fl – ÜÕ∞ã¨∞ ^Õ"~Õ À ¿ãÖÏ zèÑ#¨
<å áêÑ¨=Ú<£ Hõ∆q∞OK«∞K«∞ n\˜[<åfl – pèÑÜ ‘ ∂« ^ŒfiHõ =∂~À PKÀÛ "ÕQÀKÕ
h K≥O`« *Ë~∞° Û=∂ P#O^ŒÖˇ¡u =∞# Éèí~°`«n<ÀK« II=∞iII
256
544 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú 545
737 739
Ñ¨Å¡q: ™ê=∞Ö’ˆ~ |O*Ï~° ÉèÏ~Úˆ~ – ¿ã *ÏQÆ JÑ¨}Ë# PjKè« Ñ¨Åq¡ : PÜ≥∂ ÜÕ∞ã¨∞ [ˆQ=∂ – Ç¨˙Ü≥∂ =∞iÜ«∂i ¿Ñ>Ë=∂
ÜÕ∞ã¨∞ ¿ã<≥ =∞à’*ˇ~° "åã¨∞ – Hõ„`« Hõ„`å~ÚHÀ Y∞jKè« ÖÏÜ≥∂ P##O^Õh [ˆQ=∂
1. Y∞jf JÑ¨}ü |_»<£ *Ï=∂`À UQÍfi~° Ö’HÀ ÖËÖ’¿ã ÜÕ∞ã¨∞# ^ŒÖË¡=∂ IIPII
âßOuu „Ñ¨É∞íè =Ù JÑ¨}#Ë K«ÖÏ=[<å 1. Ü«¸^ŒÜ∞« ÉË`¿¡Õ ÇÏ=∂~Ú – QÍ=_ô̂~ HÀ@"Õ∞=∂
QÆ\Ï¡ =∂~Ú – ~°≠Ï_Õ=∂~Ú II2II _èÖç ’ ÃÑ∞¶ Qˆ HÍ_»∞K«∂ II™ê=∞II Ç¨˙Ü≥∂ ÜÕ∞ã¨∞ ÉÏàÏÔ~<å~Ú
U [ˆQ=∂ ÖËÖ’¿ã ÜÕ∞ã¨∞# ^ŒÖ=¡Ë ∂ IIPII
2. Y∞ju JÑ¨} xHõàÏ [<å – âßOuf JÑ¨<£ QÆ~kü =∂~å *Ï<å
~°≠Ï_» ~°≠Ï_Õ – |"≥∂‡~Ú |"≥∂‡~Ú II2II 2. Ñ¨~°"Õ∞u ™È*Ï PÜ≥∂ – „Ñ¨Éèí∞ ÜÕ∞ã¨∞ Ç¨ïÜ≥∂K« ˆHQÆ∞
ÃÑ∞¶ Q∑ HÍ_»<£ Hõ_Éç ’Å∞K«∂ É’Å∞K«∂ II™ê=∞II áêÑ≤Ö’HÀ ÜÕ∞ã¨∞# ^ÕHÀ – U [ˆQ=∂ ÖËÖ’¿ã ÜÕ∞ã¨∞# ^ŒÖ=¡Ë ∂ IIPII
3. "ÕÅ ÉèÏ"≥\ ˜=∂ ^Õ"≥~ü "≥Öˇ~ü#~Ú – K«bÜ«∂=ÙOK«∂ „Ñ¨Éèí∞~ü 3. áêÑ≤Ô~ áê¿Ñ<≥ ^èÀÜ≥∂ – ~ÀˆQ ^Œ~°^Œ PKÀÛH˜^À
„¿Ñ"≥∞~ü "åã¨∞ – ~°≠Ï_» ~°≠Ï_» ^èŒÃÑ "Õ∞Å<£ ÉèÏs ^ŒÜ«∂u Éèí~À ÜÕ∞ã¨∞ – U [ˆQ=∂ ÖËÖ’¿ã ÜÕ∞ã¨∞# ^ŒÖË¡=∂ IIPII
Ç¨Ï`« ^è≥Ñ¨_£ ^è≥Ñ¨_»<£ ~°=∞‡K«∞ ~°=Ú‡K«∞ II™ê=∞II 4. áêÑ≤ Kè«∂Hõ<£ FÑ¨ÖË# – „Ñ¨Éèí∞~°Hõ<Õfl Ü«∂=[<åfl
Fˆ~ áê¿Ñ<Õ ^À<åH©Ü«∂ – L„Ñ¨Éèí∞ ÜÕ∞ã¨∞ F<Õ P#O^Õu Éèí~°kÜÕ∞ IIPII
738 740
Ñ¨Å¡q: ÜÕ∞ã¨∞= ^ŒÖË¡=∂ ÖËÖ’~° QÍfi~À – Fˆ~ ã≤Å∞"åˆ~ "ÕÖÏ#
^ÕHÖõ ’ˆ~ – ã≤Å∞=Ñ¨~ü ~ˆ _À [HÀÖ’~Ú Ñ¨Å¡q: Ç¨ÏÖˇ¡Å∂Ü«∞ w^ŒÉ’ÖÏ – Ç¨Ï~°Ñ¶¨∂_ç n"≥# ^è•=ÙOHõ~å
D [QÆu~Ô áêÃÑ# ^ÀÜ≥∂ P....Ç¨ÏÖˇ¡Å∂Ü«∂.....Ç¨ÏÖˇ¡Å∂Ü«∂.......Ç¨ÏÖˇ¡Å∂Ü«∂
1. `«∂ \ÏOˆQu áê¿Ñ# H©^À[<åfl 1. ã¨sÃã#· º"≥∞# "≥∂\’ ÉÏ™êºKè[« HÀ ^Õ"#≥ ^è•=ÙOHõ~å
Fˆ~ \ÏOˆQ=∂ pÖÏ<Õ =∂~°b^À IIÜÕ∞ã¨∞#II ã¨s ãÖ„^≥=K≥u ã¨∞HÀ "å>Ë=∂– K«ÖÏÜ≥∂ ^Õ"#≥ ^è•=ÙOHõ~å IIÇ¨ÏÖˇ¡II
2. `«∂ Ç¨Ï`Õu áê¿Ñ# H©^À[<åfl 2. J™ê‡<Õ LO„ÃÑu – =∞<åfl#n<À[HÀ ^Õ"#Õ ^è•=ÙOHõ~å
Fˆ~ Ç¨ÏO`Õ=∂ pÖÏ<Õ =∂~°ÖË^À IIÜÕ∞ã¨∞#II ÉèÏ@ "åK≥ =∂~Úf g∞\’ áê}˜ n<À*Ë ^Õ"#≥ ^è•=ÙOHõ~å IIÇ¨ÏÖˇ¡II
3. `«∂ Kèåuu áê¿Ñ# H©^À[<åfl
Fˆ~ Kèåu=∂ |~°zu =∂~°b^À IIÜÕ∞ã¨∞#II
741
Ñ¨Åq¡ : QÍ"≥∞ QÍ"≥∞~° =∂O~Ú – \ÏO_≥ \ÏO_≥~° =∂O~Ú
4. `«∂ =∂`Õu áê¿Ñ# H©^À[<åfl LOK« Hõ~°Ô~Kå =∂Ô~ ÜÕ∞ã¨∞~° "å`« – =∂ÅOHõ~°Ô~Kå
Fˆ~ =∂`Õ=∂ áêHõ _ç<≥ "Õ∞Åb^À IIÜÕ∞ã¨∞#II =∂Ô~ ÜÕ∞ã¨∞~° "å`«
257
546 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú 547
1. "å_» "å_»~° =∂O~Ú – |*Ï |[ˆ~~° =∂O~Ú 2. ã¨∞O^Œ~=° ∞QÆ∞ Éè∂í =∂ºHÍâ◊O|∞Å – K«O^Œ=Ú =∞k<≥OK«´ #O^Œe ã¨∂~°∞ºx,
=∞Öˇ¯ =∞ÖË¯~° =∂O~Ú – Ñ¨ÙOK« Hõ~~Ô° K« K«O„^Œ∞x, K«∞Hõ¯Å – Ü«∞O^Œ=Ú <Õ QÍO`«∞<£ II^Õ=II
=ÙOK« Hõ~°Ô~Kå =∂Ô~ ÜÕ∞ã¨∞~° "å`« 3. QÍex h\˜x ã¨∂~°∞ºx ~°t‡x – Ñ¨ÓÅ#∞ Ñ¶Å¨ =ÚÅ#∞´ "Õ∞Å∞Å QÆ∂~°ÛQÆ
=∂ÅO Hõ~°Ô~Kå =∂Ô~ ÜÕ∞ã¨~° "å`« IIQÍ"≥∞II ã¨$l~ÚOz# h – *Ïex ã¨‡i~ÚO`«<£ II^Õ=II
2. QÆ\Ï¡ QÆ\Ï¡~° =∂O~Ú – ÉÏQÆ ÉÏˆQ~° =∂O~Ú 4. „¿Ñq∞OK«∞@ÔH· `«e^ŒO„_»∞Å#∞ – „Ñ≤Ü∞« =∞QÆ∞ QÆ$Ç¨Ï=ÚÅ#∞ W=Ú‡QÆ Éè’[#
A<≥ Ñ¶¨∞~°∞OHõ# – A<≥ _è®|∞OHõ<≥ áê<å^Œ∞Å#∞ – ‰õÄi‡x QÆ∂iÛuq II^Õ=II
=ÙOK«Hõ~°Ô~Kå =∂Ô~ ÜÕ∞ã¨~° "å`«
=∂ÅO Hõ~°Ô~Kå =∂Ô~ ÜÕ∞ã¨~° "å`Õ IIQÍ"≥∞II 5. áêÑ¨Ñ¨Ù ‰õÄÑ¨=ÚÖ’xH˜ *Ïi – "å áÈ=ÙK«∞ KÕ #∞O_»<£ ´ „áêÑ¨ÙQÆ ÜÕ∞ã¨∞x
HÍÑ¨ÙQÆ xzÛ# – Hõ$ÑÔ̈H· =O^Œ#=ÚÖò II^Õ=II
3. áêÑ≤# ^≥Hõ`å}˜<£ – Ñ¨Hõ¯# ã¨~üHÀ HÀx
~Ày# ^ÕHõ `å}˜<£ – ~À`å Ñ¨_ÀHÀx 6. [#Hõã∞¨ `å`å‡ „uÜÕ∞‰õΩ_» ^Õ= – P#Ü«∞=Ú ã¨∞uÎ =∞Ç≤Ï=∞ Ñ¶∞¨ # =ÚQÆ h‰õΩ
_èO» ~Ú |ÖÏ~Ú KÕ =∂Ô~ ÜÕ∞ã¨∞~° "å`≥ Ü«ÚQÆ Ü«ÚQÆ=ÚÅ#∞ HõÅ∞QÆ∞#∞QÍHõ P"≥∞<£ II^Õ=II
ÉÏQÆ∞ Hõ~°<åH˜ =∂Ô~ ÜÕ∞ã¨∞~° "å`« IIQÍ"≥∞II – ã≤.Z.*ˇ.„Ñ¨™ê^Œ~å=Ù
742 744 Ñ¨âßÛ`åÎÑ=¨ Ú

Ñ¨Å¡q: ÜÕ∞ã¨∞ ~åA ~å*Ë~À ~å[ – Ñ¶¨~°# P=ÙOˆHQÀ h K≥_∞» `«#=Ú#∞ =∂#‰õΩH˘x =∂~°∞=∞#ã¨∞û <˘Ok
Ñ¶¨~°# P=ÙOHÀQÀ – Ñ¶¨~°<£ P=ÙOˆHQÀ „Ñ¨É∞íè =Ù#∞ "Õ_∞» H˘#∞=Ú JIIHÍºII 8:22
Ç¨ÏŸã¨<åfl [Ü«∞=Ú – Ç¨ÏŸã¨<åfl [Ü«∞=Ú ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨Éèí∞=! <ÕxO`«HÍ=Ú =$^è•*Ëã≤u, <å rq`« =∞O`«\ ˜<£ –
Ç¨ÏŸã¨<åfl [Ü«∞O JÑ¨}Ë# JÜ«∞ºÜ«∞ºÜ≥∂º IIÜÕ∞ã¨∞II
1. ãÖ„^Õ=∂ KåÅ[<å – F "åˆQ=∂ KåÅ*Ï<å 1. <å~Ú+ì̈"Õ∞ – <å ™œYº"Õ∞ – <å ™⁄QÆ¿ã – <å ¿ãfl Ç¨Ï"Õ∞
_»~°KèÕx ÜÕ∞ã¨∞[ ™ÈÑ¨`« II2II Ç¨ïOã≤ûu w^Œ É’Å IIÜÕ∞ã¨∞II WqÜÕ∞ <åˆH – Ñ¶¨∞#=∞O\˜x – JÜ≥∂º , =¸~°∞ö_»<≥·
2. r"Õ~À ~ÀQÆ ~°`À – T ^≥Å„F ~ÀQÆ~°`À 2. h "˘ãÿ# – ^ÕÇÏ¨ O|∞#∞ – h=~°=ÚÅ<£ – h*Ï˝#=Ú<£
ÜÕ∞ã¨∞`À# zèÑ`¨ å}˜<£ II2II r= }Ëu Éèí~°kÜ«∞ IIÜÕ∞ã¨∞II h ¿ã=ÔH· – "å_»<≥·u – „Ñ¨Éèí∞"å – =∞xflOÑ¨Ù=∂
3. Ç¨ÏÖˇ¡Å∂Ü«∞ w^ŒÉ’Å – Ç¨Ï~°Ñ¶¨∞_ç Ç¨ÏÖˇ¡Å∂Ü«∞ w^ŒÉ’Å 3. h=Ù QÍHõ – "ÕÔ~=fi~°∞ – kÔH¯ <å‰õΩ – ÖË~°OK«∞#∞ WÑ¨Ù_Õ
ÜÕ∞ã¨∞ ~åA JÑ¨}Ë~À ^Õ= II2II Ñ¶¨~°# P=ÙOˆHQÀ IIÜÕ∞ã¨∞II <Õ#∞ – „QÆÇ≤ÏO~ÚOzu – „Ñ¨Éèí∞"å – „QÆÇ≤Ï~ÚOzu
4. h „â◊=∞ÖË – h ã≤Å∞"≥ – h ~°HõÎ"Õ∞ – h `åºQÆ"Õ∞
743 Hõ$`«[˝`åã¨∞Îu WqÜÕ∞ <å‰õΩ – â◊~°}º=Ú – „Ñ¨Éèí∞"å – ~°Hõ∆}º=Ú
^Õ= Ü≥∞Ç¨ÏŸ= – „¿Ñ=∞ ã¨fi~°∂Ñ¨ – r= „Ñ¨^•`« „Ñ¨Éè’ II 5. KåÅ∞xHõ – Ö’HÍâ◊Å∞ – KåÅ∞xHõ <å ~Ú+ì̈=Ú
1. k#k#=Ú# #<≥fl#~°∞`À QÍK≥_ç – Ñ¶∞¨ #∞_»=Ù h"≥Q^Æ •´ QÍ#=Ú KÕÃã^Œ WÑ¨Ù_Õ <Õh"≥O@ =`«∞Î<£ „Ñ¨Éèí∞"å KÕ~°∞ÛH˘#∞=∂ II
#xâ◊=Ú x#∞fl – Ñ¶∞¨ #`« =∞Ç≤Ï=∞ HõÅ∞QÆ II^Õ=II – ã≤.Z.*ˇ.„Ñ¨™ê^Œ~å=Ù
258
548 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú 549
745 Ñ¨âßÛ`åÎÑ¨=Ú 4. =∞Oz K≥_∞» QÆ∞ ÖˇOK«Hõ – H˘O>ˇQÍ#∞ ãÖK«iOK«∞
''WHõ g∞^Œ@ h ‰õΩ=∂~°∞_» #xÑ≤OK«∞H˘#∞@‰õΩ Ü≥∂QÆ∞º_»#∞HÍ#<≥#∞—— Å∂HÍ15:21 WO\˜"åÔ~ ~Àã≤"Ü Õ ∞« – QÆ∞O_≥Ö’# QÆ∞|∞Å∞ QÆey II
x#∞ `«O„_ç Ü«∞x aÅ∞= <Õ`Q« <Æ À ^Õ"å ! x#∞ ~åhÜ«∞Hõ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« =Ú#∞ 5. H©_∞» "Õ∞Å∞ ÅO^Œ∞# –"Õ∞Å∞ =∂~°=æ ∞O^Œ∞ É’=Hõ
=¸ã≤H˘O\˜<£ – Ñ¨xH˜=∂e# =∂~°=æ Ú# #_»K∞« K«∞O\˜ H©_»∞ ãÖÉèíqOÑ¨QÍ<≥ – QÆ∞O_≥Ö’# QÆ∞|∞Å∞ QÆeyII
1. <À\˜`À_»<≥ <Õ x<˘flÑ¨CH˘#∞K«∞O\˜<£ – =∂@Ö’<Õ HÍx =∞kÖ’# ÖË^≥ – 6. r==∞~°}=∞O^Œe – r="Õ∞"≥Ú QÍ#ÖËHõ
áê\ÕÑ¨‰Ωõ O\˜x<£ „|`«∞‰õΩÖ’#Ü≥∂ºII =∞~°} "≥∞^Œ∞~°∞Ñ¨_#ç "Õà◊ – QÆ∞O_≥Ö’# QÆ∞|∞Å∞ QÆey II
2. x#∞fl =Öˇ á⁄~°∞QÆ∞"åxx – ãïQÍ<≥OK«∞ – =∞#fl Ü«∂[˝#∞ <Õ#∞ =∞xflOK«Ö^Ë ≥
– ã≤.Z.*ˇ.„Ñ¨™ê^Œ~å=Ù
– Jhfl <åˆHHÍ=Öˇ ##∞K«∞O\˜#Ü«∂ºII
3. h "åHõº Ñ¨~î°#O|∞ h <å=∞^è•º#O – ÉË"Õà◊ <å=∞kH˜ "≥QÆ@∞QÆ^ÀK≥ h
747
"åHõº=∞# K≥=ÙÅ∞ q#"åÜ≥∞#Ü≥∂ºII 1. ~°=Ú‡ Ü≥∞Ç¨ÏŸ"å~°=Ú‡ „Ñ¨É’è – „Hõ=Ú‡=Ú <å^Œ∞ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« =Ú#∞´ <å „áê~°#÷ ‰õΩ
4. Ñïâ◊√^Œ∞Åú ã¨ÇÏ¨ "åã¨ ÉèÏ="Õ∞ÖË^∞Œ W~°∞QÆ∞ á⁄~°∞QÆ∞Å K≥eq∞ ~Úã¨∞ =∞O`«Ö^Ë ∞Œ h K≥qÜ≥Úyæ – <å=∞#qx <åÅHÕK«∞@ÔH· II~°=Ú‡ ^Õ=II
– Ñ¨~∞° Å ^Œ∂~°=Ú Éˇ@ì Ñ¨~∞° =O\˜#Ü≥∂ºII 2. qiqQÆ =Åzu Ö’Hõ=Ú#∞ – ^Œi`«=Ú Öˇ<ÀflKÕux Éèií OÑ¨ÖxË ÉèÏ~°=Ú#∞
5. ™ê`å#∞ =ÅÖ’|_ç K«e~ÚOÑ¨ÖHË õ – U`å=ÙQÆ#ÖËHõ xÅ∞Öˇu· #Hõ\Ï – <å – Ç¨ÏiOÑ¨*Ëã≤ ~°H˜∆OÑ¨<£ II~°=Ú‡^Õ=II
`«O„_ô ~ÚHõ k‰õΩ¯ <åÔH=~°∞ÖË̂~II 3. `«Åzu <å^Œ∞ áêÑ¨=ÚÅ<£ – `«Åzu"åx Ñ¶e¨ `«=ÚÅ<£ `«ÅOÑ¨ÙHˆ =∞k
6. x#∞fl #=Ú‡H˘O\˜xHõ h"å_»<Ò^Œ∞ – ##∞ =Ú\ì̃, ÖËÑ≤ *Ï˝#=Ú, r= q∞zÛ K≥^Œi#k – `˘ÅyOÑ¨ #<åfl^Œ∞i`« ã≤÷u<£ II~°=Ú‡^Õ=II
– =∞#ã¨∞#∞, Ç¨Ï$^ŒÜ∞« =Ú#∞ =∂~°∞Û=Ú ^Õ"å 4. Hõ~°=ÚÅ∞ Kåz Ñ≤Å∞K«∞K«∞O_»<£ – `«fi~°Ñ¨_ç ~°=Ú‡ ã¨Ç¨Ü«∞Ñ¨_»<£´
– ã≤.Z.*ˇ.„Ñ¨™ê^Œ~å=Ù
"≥Ú~åÅHÕK«∞=Ú K≥qÜ≥Úyæ – a~å# ##∞ q_çÑ≤OK«∞@ÔH· II~°=Ú‡^Õ=II
746 5. <å ~°Hõ∆‰õΩñ_»∞ q"≥∂K«‰õΩ_≥· – P#O^Œ ãÖ`À+¨=ÚÅ xK«∞Û <å ^Õ=Ùx<£ <Õ
~åQÆO : q∞„â◊#@Éè̌·~°q `åà◊O : „u„â◊QÆu
K«∂K«∞@‰õΩ – <Õ_Õ Ü«∂ã≤OK«∞K«∞ "ÕzÜ«ÚO\˜x II~°=Ú‡^Õ=II
Ñ¨Å¡q: JÅã≤ ™⁄Åã≤ áÈux – ¿ã^Œn~°Û"å „Ñ¨Éèí∂!
„Ñ¨âßO`« r= [Å=ÚÅ – „`åQÆx=Ú‡ xO_»∞QÆII 6. â◊√^Œú=∞QÆ∞ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O|∞#∞ – ã¨∞ã≤÷~°=∞QÆ∞ qâßfiã¨=Ú#∞ xâ◊ÛÅÉèíH˜Îx
1. ^Œ∂~°ÉÏè ~°=Ú Å#∞ <Õ#∞ – áê~°E_»‰Ωõ O_» É’= <åÜ«∞O^Œ∞# – #∂`«#=ÚQÍ Ñ¨Ù\ì̃OK«∞@‰õΩ II~°=Ú‡^Õ=II
QÍe"å# ãÖÉèqí OÑ¨ – QÆ∞O_≥Ö’# QÆ∞|∞Å∞ QÆeyII 7. =∞eÑ≤u hÃÑ· <å=∞#ã¨∞<£ – xeÑ≤u hÃÑ· #q∞‡Hõ#∞ K«eOK« ‰õΩO_»QÆ HÍáê_»<£
2. =ÚO^Œ∞ "≥#∞Hõ E_»Hõ – K≥OQÆ∞ K≥OQÆ∞ =∞OK«∞ <≥Q∞Æ ~° – áêeOÑ¨ ~°=Ú‡ Ñ¨~°=∞ `«O„_ôII~°=Ú‡^Õ=II
QÆ∞O_»∞~å~Ú HÍÅ∞^ŒQ∞Æ Å – QÆ∞O_≥Ö’# QÆ∞|∞Å∞ QÆeyII 8. ‰õΩiÑ≤OK«∞=Ú hÜ«∂`«‡<£ <å ÃÑ· – =i¬OK«∞=Ú h Hõ$Ñ¨<£ <åÃÑ·´`«iOÑ¨
3. Ö’`«∞áê`«∞ Öˇ~∞° QÆHõ – Z^Œ∞~°∞QÍ#∞ D^ŒÉ’= *ËÜ«Ú=Ú <å`«#∞=Ù<£ – ã¨‡iOK≥^Œ#∞ x#∞ x~°`«=Ú<£ II~°=Ú‡^Õ=II
Q˘O`«∞^•Hõ =ÚxyáÈ= – QÆ∞O_≥Ö’# QÆ∞|∞Å∞ QÆeyII – ã≤.Z.*ˇ.„Ñ¨™ê^Œ~å=Ù
259
550 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú 551
748 „áê~°÷# â◊√^•ú`å‡ HÍOu – <å H˘ãÿ "≥eyOK«∞=Ú IIÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨É’è II
5. Hõ_|» ∂~° „"≥∂Qˆ \˜"àÕ ◊ – "Õ∞Ñ¶∂¨ Å∞ x#∞ "≥∂Ü«Ú "Õà◊ ´ Ñ¨~Ö° ’Hõ =~°∞_® F
''J_»∞QÆ∞_ç g∞H˜Ü«∞º|_»∞#∞. "≥^Œ‰õΩ_ç g∞‰õΩ ^˘~°∞‰õΩ#∞—— =∞`«Î~Ú 7:7
Q˘éˇ]Ñ≤ÖÏ¡ – h Ü≥Ú^ŒÌ‰õΩ #<≥fl`«∞Î=Ú IIÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨Éè’II
"ÕzÜ«ÚO\˜ <ÕãÜ ¨ ∂« – Pâ◊`À_» hH˘é‰õΩ II"ÕzII 6. qâßfiã¨ ãÖÑ¶¨∞O|∞Ö’# – h r= „QÆO^èŒO|∞Ö’# ´ <Õ *Ë~°Ê|_»QÆ,
1. P„â◊~ÚOz J_»∞QÆ∞ "åiH˜ – JHõ¯~°Å#∞ nÔ~Û_ç =Ú„kOÑ¨|_»QÆ – ~°H=Îõ Ú`À =Ú„kOK«∞=Ú IIÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨É’è II
P„â◊Ü∞« O|∞ h"≥ Ü«∞#∞K«∞ – JÉèÜ í ∞« q∞_çu QÍ=Ù# II"ÕzII 7. x`«∞ºO_» ã¨~åfikèHÍs – h H˘é‰õΩ HõxÃÑ@∞ìK«∞O_»´ "≥∂HÍà◊√§ =Oz
2. Ñ¨@∞ì^ÅŒ `À #∞Ñ¨=ã≤Oz´ „áê~°#÷ Å#∞ ã¨ÖÊˇ _ç „áêi÷OK«∞K«∞O_» – h Ü«∂`«‡#∞ <å H˘ã¨QÆ∞=∞ IIÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨Éè’II
Éèí‰õΩÎ<£ ^Œi≈Oz h^Œ∞ – â◊H˜Îx`«∞Î QÍ=Ù# II"ÕzII
8. ã¨~åfiOQÆ Hõ=K«O|∞ ^•eÛ – "åHõºO|#∞ Y_»Oæ |∞|∂x ´ Ãã`· å#∞ `À_»
3. "åºHõ ÉèÏ= "≥∞~°∞QÆÖËHõ – P`«‡ #OÑ‘ ^≥Å∞Ñ¨=∞#QÆ áÈ~å_»∞K«∞O_» – |Åq∞=Ú‡ [Ü«∞q∞=Ú‡ IIÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨É’è II
"åHõº Éè’[#O|∞ xzÛ r=q∞`«∞Î QÍ=Ù# II"ÕzII
9. h f~°∞Ê k#=∞O^Œ∞ ~å*Ï – hu =∞O`«∞Å ãÖÑ¶∞¨ =∞O^Œ∞´ <Õ#∞O_»QÅÆ ∞QÆ
4. ‰õΩq∞e‰õΩq∞e h~°ã≤e¡ – #ey q~°̂Q QÍ#ÖËHõ H˘xÜ«∂_»QÅÆ ∞QÆ – hu =¢ã=Î̈ Ú x=Ú‡ IIÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨É’è II
‰õÄi‡`À_» "≥^HŒ ˜ "≥^HŒ ˜ – q"≥∂zO`«∞ QÍ=Ù# II"ÕzII 10. <Õ#xfl ã¨=∞Ü«∞O|∞ÅO^Œ∞ – <Õ#xflHÍÅO|∞ÅO^Œ∞ ´ h`À_»QÆeã≤,
5. =∞#ã¨∞û#O^Œ∞ âßOuÖËHõ – =∂~°"æ ∞Õ q∞ QÍ#ÖËHõ rqOK«Q∞Æ ÅQÆ – J#∞Éè=í =Ú HõeyOK«∞=Ú IIÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨É’è II
QÍOz „É’=Ù=∞#∞KÕ "Õ^<Œ £ – âßOu QÆ∂~°∞Î QÍ=Ù# II"ÕzII – ã≤.Z.*ˇ.„Ñ¨™ê^Œ~å=Ù
6. K≥_=¤» ∞#ã¨∞ „¿Ñ~°}=Ú# – K≥_Ñ¤» #¨ ∞Å *ËÜ∞« |∂# 750
â◊√^Œ=ú ∞#ã¨∞ #OÑ≤ ##∞fl – J_»y¤ O`«∞ QÍ=Ù# II"ÕzII ~å: â◊OHõ~åÉèí~°}O `å : „u„â◊QÆu
– ã≤.Z.*ˇ.„Ñ¨™ê^Œ~å=Ù. Ñ¨Å¡q: ...........ÖË Öˇ=Ú‡ JO`«~å`«‡ ÖËz `«fi~°QÍ ã≤^ŒúÑ¨_»∞=∂
749 „H©ã∞¨ Î Ñ¨Ù#~åQÆ=Ú#=Ú 1. ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨É∞íè =Ù Éè∂í [#∞Å#∞ – f~°∞Êf~°∞Û `«~∞° }=∞Ü≥∞º<£ Hõ_|» ∂~°#∞ T^ŒQ<Æ Õ
''„Ñ¨É∞íè =Ù PQÆ=∞#=Ú ã¨g∞Ñ≤OK«∞K«∞#flk... Ü«∂HÀ 5:8 – "Õ∞Ñ¶¨∞O|∞ÃÑ·# „Ñ¨Éèí∞=Ù =K«∞Û<£ "≥∂Hõ∆O|∞#HÀ, #~°HõO|∞#HÀ x~°‚~ÚOKÕ
1. h~åHõ ã¨g∞Ñ¨º=∞OK«∞ – <ÕxÑ¨Ù_Õ QÆ∞iÎOzÜ«ÚO\˜ h~åHõ H˘éÔH· <å rq`«O|∞ f~°∞Ê f~°∞Û<£ II
<å Ü«∞`«Î Ñ¨~°K«∞=Ú <å ÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨Éè’II 2. x~°¡Hõ∆ º=ÚQÍ, x~°ƒùÜ«∞=ÚQÍ – ZO`«HÍÅ=Ú x^Œ∞iO`«∞=Ù, ã¨~åfikèHÍi
2. h~åHõ x[=∞Ü«∞º „Ñ¨Éèí∞"å – <Õ_À, ˆ~áÈ, =∞i ~ÚOÔHÑ¨Ù_À´ U "Õà◊<≥·#, „Ñ¨É∞íè =QÆ∞ – <åºÜ«∂kèHÍi, ÜÕ∞ã¨∞=K«∞Û<£, r=O|∞#HÀ, =∞~°}O|∞#HÀ –
P=∞~°‡=Ú#∞, <Õ – =∞k ^ŒÅK« Hõ$Ñ¨ x"≥∂‡ IIÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨É’è II x~°‚~ÚOKÕ f~°∞Ê f~°Û<£ II
3. hcèu ÖËâO◊ |∞ÖËHõ – Z<≥fl<Àfl áêáêÅ∞*ËÜ∞« ´ "≥#∞HÍ_»‰Ωõ O\˜<,£ q∞ug∞i 3. ^≥·=cèu, ÉèíHÎ̃ÖËHõ – ZO`«HÍÅ=Ú rqO`«∞=Ù – ^≥·=^Œ∂`«Öò, r= „QÆO^èŒO
áÈu<£ – ##∞ xeÑ≤ ã≤÷~°Ñ¨~°K«∞=ÚIIÜÕ∞ã¨∞ „Ñ¨Éè’II `≥~°z h „H˜Ü«∞Å∞ `≥eÜ«∞ K«^Œ∞=<£ – ÃÑ· ÔH`«∞Î@Ü≥∂, kQÆq_»∞ K«∞@Ü≥∂
4. <å nÑ¨=Ú# #∂<≥Ö^Ë ∞Œ – <å „|`«∞‰õΩ# "≥Å∞ˆQÖËq∞ ÖË^∞Œ ´ ã¨|ƒùHÎ̃ #∂<≥ x~°‚~ÚOK≥ f~°∞Ê f~°∞Û<£ II
260
552 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú 553
4. =∞~°}O˜ z#<£, rqOz#<£ – „Ñü"åxH˜ f~°∞ÊQÆÅ^Œ∞ – ^Œ∂`«Å`À ÉèHí ÍÎ=o`À F~°∞Ê#∞, `åºQÆ=Ú, K«∂Ñ¨Ù@=Å#
– P~åƒù@=ÚQÍ#∞ „Ñ¨Éèí∞=Ù =K«∞Û<£ – Ñ¨~°=∞ Ñ¨^èŒ"≥∂, J^äÀÑ¨^èŒ"≥∂ – „H©ã∞¨ Î ã¨∞"å~°#Î ∞ Kå@∞@‰õΩ
x~°‚~ÚOKÕ f~°∞Ê f~°∞Û<£ II „H©ã∞¨ #Î ¿ã=‰õΩÅOII
5. ^Õ=Ùx Q˘éˇÑ] Å≤ Ü
¡ ∞ÿ≥ – ÜÕ∞ã¨∞ „H©ã∞¨ Î =~°∞_≥· =K«∞Û<£ =^è∞Œ "≥#· „H©ã∞¨ Î ã¨=∞Ü«∞=Ú# 4. pHõ\ #˜ ∞O_ç "≥Å∞QÆ∞‰õΩ =∞#Å#∞
– ÃÑO_®¡_»<≥· „Ñ¨Éèí∞=K«∞Û<£, ÃÑO_ç¡ qO^À, „`ÀÜ«∞ |_»∞^À – x~°‚~ÚOKÕ Ñ≤ez# ^Õ=Ùx QÆ∞}Ïuâ◊Ü∞« =ÚÅ∞
f~°∞Ê f~°∞Û<£II „Ñ¨Hõ@# KÕÜ«∞QÆ <Õ~°Ê~°K≥<£
6. WÑ¨Ù_≥·# h áêÑ¨=ÚÅ#∞ – ÑïÇ¨ÏiOÑ¨=∞x "Õ_»∞=∂ – W+¨µì_≥·##∞ ^Õ=Ùx ™⁄`«ÎQÆ∞ „Ñ¨[Å#∞QÍ
=∂~°∞=∞#ã¨∞û á⁄Ok# Ü≥∞_»Å ~°H} ∆õ QÆÅ^Œ∞ – H˜s@"≥∂ Jyfl *ÏfiÅÖ’ – Ü«∂[Hõ ã¨=¸Ç¨Ï=ÚQÍII
x~°‚~ÚOKÕ f~°∞Ê f~°∞Û<£ II – ã≤.Z.*ˇ.„Ñ¨™ê^Œ~å=Ù
– ã≤.Z.*ˇ.„Ñ¨™ê^Œ~å=Ù 752
751 ~åQÆO : â◊OHõ~åÉèí~°}O `å : Pk
~åQÆ=Ú : q∞„â◊[O~°≠Ï\˜ `å: Pk Ñ¨Å¡q: ^ŒÜ«∞QÆÅ =∂ „Ñ¨Éèí∞"å – ‰õ~°∞}Ï=∞Ü«∞ ÜÕ∞ã¨∞ ÉèíÜ«∞Éèí‰õΩÎÅ`À
Ñ¨Å¡q: „H©ã¨∞ÎÖ’ =∞#"≥ÚHõ – #∂`«fl ã¨=∂[=Ú „H©ã¨∞Î xQÆey h =∂~°=æ ÚÖ’ rqOÑ¨ `À_»Ê_»∞=∂
#_»K∞« >ˇ =∞#qkèII 1. h "åHõº=Ú <≥ÅÑ¡ Ù¨ _»∞ – q#∞"åxQÆ<Õ QÍHõ h "åHÍº#∞ ™ê~°=ÚQÍ – rqOÑ¨
1. ^Õ=Ùx "åHõº=Ú #=Ú‡@ =Å# `À_»Ê_»∞=∂ II
^Õ=Ùx =Å# Hõey# "å~°=Ú
^Õ=Ùx P`«‡#∞ ÉÁO^Œ∞@ =Å# 2. ''„Ñ¨É∞íè "å—— Ü«∞x Ñ≤Å∞=QÆ<Õ – „Ñ¨É∞íè ~å[º=Ú ^˘~°H^õ ∞Œ „Ñ¨É∞íè = ^Õ=Ùx z`«=Î ÚQÍ
^Õ=Ùx ~å[ºÑ¨Ù "å~°ã¨∞ÅO – rqOÑ¨ `À_»Ê_»∞=Ú II
^Õ=Ùx „Ñüx^è∞Œ ÅOII 3. h ^èŒ~°‡âß¢ãÎ̈=Ú <≥Å¡<£ – J#∞ãïOÑ¨ QÆÅ"å_»<≥· hu=∞O`«∞x <≥OK«|_»<£ –
2. áê`« ã¨fiÉèÏ==Ú q_»K∞« @ =Å# rqOÑ¨ `À_»Ê_»∞=∞ II
áê`åKå~°=ÚÖò =^ŒÅ∞@ =Å# 4. h=∂@Å∞ áê\Õz – ã≤~÷ =° ∞QÆ∞ Ñ¨Ù<åk "ÕÜÚ« |∞kúQÅÆ "åxx É’e rqOÑ¨
#∂`«# [#‡#∞ <˘O^Œ∞@ =Å# `À_»Ê_»∞=∂ II
#∂`«fl ã¨=∂[Ñ¨Ù ã¨É∞íè ºÅ=Ú 5. W`«~∞° Å ~°H}
∆õ H˘é‰õΩ – x~°`=« Ú Hõ$+≤ãÅ¨ ∞ÊK«∞#∞ W`«~∞° Å Ü≥∞_» h =Å<Õ –
„H©ã¨∞Î ãÖ|O^èŒ∞Å=Ú II rqOÑ¨ `À_»Ê_»∞=∞ II
3. „H©ã∞¨ xÎ É’e #_»K∞« @ =Å# – ã≤.Z.*ˇ.„Ñ¨™ê^Œ~å=Ù
„H©ã∞¨ xÎ =∞#ã¨∞#∞ <˘O^Œ∞@ =Å#
261
554 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú 555
753 755
ÜÕ∞ã¨∞ „H©ã#Î̈ ∞ – r= "åHõº=∂ ##∞fl #_»∞Ñ¨Ù=∂ – "≥∂HõÑ∆ ^¨ =Œ Ú# II J^Œ∞ƒù`"« ∞≥ #ÿ h Hõ$Ñ¨Ö’ =∞=Ú‡ =∞ÅK«∞=Ú F „Ñ¨É∂íè
1. Pk#∞O_ç `«O„_ç`À – Hõeã≤ÜÚ« #fl "åHõº=∂ J#O`«"∞≥ #ÿ h Hõ$Ñ¨Ö’ =∞=Ú‡ =∂~°∞Û"≥∂ „Ñ¨É’è
ÑïÑ¨Ó~°‚"≥∞ÿ# – ãÖ`À+¨"≥ÚO^Œ =∞=Ú‡ =∂~°∞Û=Ú
ã¨ÇÏ¨ "åã¨ "≥Ú# QÆ∂~°∞Û=∂ II 1. Z<Àfl JÑ¶∞¨ =ÚÅ <≥iy KÕãu≤ q∞
2. Ö’Hõ=Ú#‰õΩ "≥Å∞QÆ"·≥ – `Õ[iÅ∞¡ "åHõº=∂ u#flx =∂~°=æ Ú `˘Åy uiyuq∞
r=OÑ¨Ù "≥Å∞QÆ∞ – „Ñ¨ãïOÑ¨ *Ëã≤ HÍ#~åx „H˜Ü∞« Öˇ<Àfl KÕã≤
Hõ#∞qÑ¨C HõeyOK«∞=∂II =∞#ã¨∞# âßOu ÖË^•Ü«∞#∞ IIJ^Œ∞ƒù`«II
3. ã¨`º« "≥∞#ÿ "åHõº=∂ x`«º"≥∞#ÿ "åHõº=∂ 2. ã¨fihuÜÕ∞ =∂Hõuâ◊Ü∞« =∂Ü«∞#∞
"åHõºO|∞ <≥Ñ¨Ù_»∞ – ÔQ·H˘OK«∞ #@KÕ ã¨„u¯Ü«∞ÖË =∂ HÍã¨Ê^Œ=∂Ü≥∞#∞
ÑïÑ¨Ó~°‚ ã≤÷u x=∞‡Ü«∂II =∞u ÖËx „H˜Ü∞« Å`À "Õ∞=Ú JÅã≤ Ü«ÚO\˜q∞
4. „áê}"Õ∞ Ü«∞iÊOz# – „¿Ñ=∞Ü≥∞ÿ # "åHõº=∂ Ñü`«∞Å"≥∞ÿ Hõ$Ñ¨<£ "Õ_çuq∞ IIJ^Œ∞ƒù`«II
=∞~°}O|∞ #∞O_ç – r=O|∞ <˘O^Õ 3. HõÅ∞=iÖ’ =∂ HõÅ∞+¨=Ú ÉÏÑ≤uq
Ñ¨~=° Ú<£ „Ñ¨™êkOK«∞=∂ II ã≤Å∞=Ö’ |eÜ≥∞ÿ „¿Ñ=∞#∞ K«∂Ñ≤uq
5. =∞Oz K≥_∞» Å <≥Å#¡ ∞ – ZOz K«∂Ñ¨Ù "åHõº=∂ qÅ∞=#∞ ‰õÄiÛ =∞=∞`«Å <˘ã¨QÔ
=OzOK«∞ P`«‡<£ – YO_çOz QÔ Å=<£ Ñ¨Å∞q^èŒ Hõ$Ñ¨Å#∞ WzÛuq
â◊√^•ú`‡« |Åq∞=∞‡Ü«∂ II
4. h Hõ$Ñ¨Ü∞Õ =∂ ÉèÜ í ∞« =Ú#∞ fÔ~Û#∞
6. ã¨r="≥∞ÿ. â◊HÎ̃Ü≥ÿ∞ – "å_çÜ≥ÿ∞# "åHõº=∂ áêÑ¨=Ú ÉÏÑ≤ =∂ HõÉÜ íè ∞« =Ú xK≥Û#∞
„áê}Ï`«‡ÅO^Œ∞ – â’kèOz, "≥^HŒ ˜ h Hõ$Ñ¨Ü∞Õ =∂HÍ^è•~° =∂Ü≥∞#∞
ãÖÑ¨Ó~°‚ ã≤u÷ x=∞‡Ü«∂ II =∂ ^À+¨ ÉèÏ~°=Ú `˘ÅyOK≥#∞ IIJ^Œ∞ƒùÌ« I
– ã≤.Z.*ˇ.„Ñ¨™ê^Œ~å=Ù – Ô~=.l.Ü«∞ãπ.ã¨∞=~°‚~åA
754 756
Ñ¨Å¡q:F hu ã¨∂~°∞º_® „H©¿ãÎã¨∞ <å^èŒ∞_® ã¨=∞$kú r==Ú „H©ã∞¨ xÎ Ö’ á⁄O^Œ∞O_ç „Ñ≤ÜÚ« ÖÏ~å
h k=º HÍOux <åÖ’ #∞^Œ~ÚOÑ¨ *ËÜÚ« =∂, „Ñ¨=Ç≤ÏOK«∞K«∞#flk r= #k „`åQÆ∞_ç „Ñ¨Éèí∞¿Ñ~°
„Ñ¨É∂íè ##∞fl "≥eyOK«∞=∂II
ÜÕ∞¿ã x`«º r==Ú ÜÕ∞¿ã r= =∂~°=æ Ú
1. ''<Õ<Õ Ö’HÍxH˜ – "≥Å∞ÔQ· Ü«Ú<åfl—— #x ÜÕ∞¿ã x[^≥=· =Ú #q∞‡#"åiH˜ Ñ¨~Ö° ’Hõ=Ú
''g∞~°∞ Ö’HÍxH˜ – "≥Å∞ÔQ· Ü«ÚO_®—— Åx
P^ÕtOz<å=Ù QÍ# – <åÖ’ #∞^Œ~ÚOK«∞=∂, 1. r=ÙÅ Hõ#∞flÅ∞ „Ñ¨Éèí∞"≥·Ñ¨Ù – K«∂K«∂#∞ PÇ¨~°=Ú H˘~°‰õΩ
„Ñ¨É∂íè ##∞fl "≥eyOK«∞=∂ II „¿Ñ=∞`À ^ŒÜ∞« KÕÜÚ« #∞ „Ñ¨É∞íè =Ù – HÀi#=~°=ÚÅ#∞
262
556 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú 557
2. r=# T@Å∞ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞=ÚÖ’ – „Ñ¨=Ç≤ÏOÑ¨KÕÜ«∞#∞ „Ñ¨Éèí∞ ÜÕ∞ã¨∞ 758
r=# ^•`« =∞#K≥O`« – rq`«HÍÅ=∞O`« ~åx=Ú‡ ^≥=· ~å[ºO
Éèí∞qÖ’# ÜÕ∞ã¨∞<å^è•
3. ZO_ç# Z=ÚHõÅ∞ „|uÔHQÆ^Œ – xO_»Q∞Æ r= â◊s~°=Ú`À h âßOu ™ê^è#Œ =ÚQÍ
ÖËzi =∞$`«∞Å∞ „Ñ¨É∞íè =Ù Ñ≤Å∞= – r=# ™ê‰õΩ∆ Å∞QÆ =∂~°∞Û=∂ ##∞ h KÕuÖ’ II~åII
4. =∞~°}"î ∞≥ =∞~°}O˜ K≥#∞ K«∂_»∞ – ã≤Å∞=Ö’ ÜÕ∞ã¨∞x =∞~°}=Ú`À 1. h hu ~å[ºÑ¨Ù J=^è∞Œ ÅÖ’
ÖË`∞« ~°∞ =∞$`«∞Å∞ XHõ k#=Ú – =∞Ç≤Ï=∞ â◊s~°=Ú`À Hõhfl\˜ T@Å∞ „Ñ¨=Ç≤ÏOÑ¨ h‰õΩ
h hu <åºÜ«∞O áêeOK«x x~°`«O
5. „H©ã¨∞Î â◊s~° ã¨Ç¨Ï[=ÚÖ’ – „H©ã¨∞ÎÖ’ áÈe#_çK≥^Œ=Ú h âßOu ~å[ºO D<å_≥ =∂H˜_∞» =∂ II~åII
„Ñ¨É∞íè Éè’[# ãÖ™ê¯~°=ÚÖ’ – r==Ú á⁄O^≥^=Œ Ú 2. JHÍÅ Kå=ÙÅ∞ HÍ# ~åh‰õΩ
– Ô~=. l.~å[~°`«flO PHõe Hˆ HõÅ∞ q#~åh‰õΩ
757 ^≥=· =∂#= ^è~Œ ‡° O =ã≤OK« x~°Ò«
h „¿Ñ=∞ ~å[ºO D <å_≥ =∂H˜_∞» =∂ II~åII
P`«‡<˘ã¨Q∞Æ =∞Ü«∂ áê=<å`«‡ <˘ã¨Q∞Æ =∞Ü«∂
â◊√^•ú`‡« ^Õ"å – â◊√Éè=í ÚÅ ^•`« 3. Ü«Ú=f Ü«Ú=‰õΩÅ x~åâ◊Å∞
Lr˚= g∞Ü«Ú=∞Ü«∂ IIP`«‡II x@∂ì~°∞Ê x¢ã¨Ê $Ç¨Ï ~åh‰õΩ P^Œi
1. ã‘Ü∂≥ #∞ yiÃÑ#· – L#fl`« QÆ$Ç¨Ï=∞O^Œ∞ II2II q=ÚHÎ̃ ã¨fiÑ¨flO Ñ¶ëOK«∞#∞ x~°`«O
áê=# ~å[ºO D <å_Õ=∂H˜_∞» =∂
h P`«‡ =~°=ÚÅ <˘Ok# t+¨µºÅ
– a+¨Ñπ ^≥·"åj~åfi^ŒO QÀ"å_»
J#∞Éèí= g∞Ü«Ú=Ü«∂ IIP`«‡II
759
2. Ü≥∂~åú<£ f~°=Ú# – áê=Ù~° ~°∂Ñ¨=Ú# II2II k#=∞O`å „Ñ¨Éèí∞ ã¨∞Îu~ÚO`«∞
h ã¨∞`«∞_Õã¨∞‰õΩ – „Ñ¨ÉèíqOzu"Õ J#Ü«∞=Ú ÜÕ∞ã¨∞x Éè[í ~ÚO`«∞
P Ü«∂`«‡ <˘ã¨QÆ∞=∞Ü«∂ IIP`«‡II Jxâ◊=Ú ^Õ=Ùx P~åkèO`«∞ –2
3. r=# Ü«∂„`«Ö’ Z<≥flxfl J=^è∞Œ Å∞<åfl II2II `«#=Ù =∞#ã¨∞ J~°Ê}KÕ`∞« #∞ IIk#II
1. <å JO`«~O° QÆ=∂ – <å ã¨=∞ãÎ̈=∂
Ñ¨Ù#~°∞`å÷# â◊HÎ̃`À xOÑ≤ #=r= g∞Ü«Ú=∞Ü«∂ IIP`«‡II Ñïâ◊√^Œú ^Õ=Ùx ã¨∞uÎ ~ÚOK«∞=∂
4. D =∂ ãÖÑ¶∞¨ =ÚÖ’ – SHõº`« ã¨=∞‰õÄiÛ PÜ«∞# KÕã#≤ LÑ¨HÍ~°=ÚÅ#∞ –2
Ñïâ◊√^•ú`«‡ – â◊HÎ̃`À xOÑ≤ – áê=# Ñ¨~°K«∞=∞Ü«∂ IIP`«‡II ^Õxx h=Ù =∞~°∞=‰õΩ=∂ –2 IIk#II
– a+¨Ñπ ^≥·"åj~åfi^ŒO QÀ"å_» 2. h ^À+¨=ÚÅ Hõq∆ ∞OK«∞ "å_»∞
h ãÖHõ@=ÚÅ `å<Õ ‰õΩ^Œ∞~°∞Û<£
263
558 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú 559
h „áê}=Ú#∞ =∞~°}=Ú #∞O_ç –2 761
`å<≥ `«ÑÊ≤ Oz, q"≥∂zOK«∞"å_≥ –2 IIk#II ÑÏI„j ÜÕ∞ã¨∞x ™ÈÎ„`« w`«O HõÅã≤ áê_»∞^Œ=∂
3. h „áê~°÷#Å‰õΩ K≥qÜ≥ÚQÆ∞æ "å_»∞ ãÖÑ¨Ó~°‚ rq`«=Ú#‰õΩ ™êyáÈ=Ù^Œ=∂
h "≥ÚéÅ#∞ `å<åÅHÕK«∞#∞ ãÖÑ¶∞¨ =∂ =ÚO^Œ∞‰õΩ ™êQÆ∞=∂
h „â◊=∞Åxfl@ Pã¨#∞fl_»∞QÍ
x#∞ HÍáê_»∞#∞ Hõ~°∞}ÕK«∞<£ IIk#II rq`« Ü«∂„`«Ö’ ^Õ=Ùx ¿ã=Ö’
1. JáÈãÎ̈Å∞Å rq`«O Ç¨Ï`«™ê‰õΩ∆ Å J#∞Éè=í O
760 HÍ"åe rq`« P^Œ~≈° =Ú
ã¨=∞$kú r==∂ – ãÖÑ¨Ó~°‚ „¿Ñ=∞Ü«∂ Hõey Ü«ÚO_®e ã≤~÷ ° qâßfiã¨=Ú
ã¨r= "åHõº=∂ – =∂ ÜÕ∞ã¨∞ ^≥=· =∂
Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∂ – Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∞ ÜÕ∞ã¨∞ "≥Ñ· Ù¨ K«∂K«∞K«∞ ã≤Å∞= ÉèÏ~°O "≥∂Ü«ÚK«∞
Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∂ – Ç¨ÏÖˇÅ¡ ∂Ü«∞ ™êyOK«∞ h Ü«∂„uHõ Ñ¨Ü«∞#=ÚIIãÖÑ¶¨∞=∂II
1. f~°x "åºkè`À – ^Œi<≥=fi~°∞ ÖËHõ 2. WO\Õ@ „áê~°÷# – „Ñü ãÖÑ¶¨∂~å^Œ#
=∂~°x =º^èÅŒ `À – xsHõ} ∆ ÖËq∞`À =∞~°záÈ=^Œ∞Û „Ñ¨Éèí∞ ãÖ™ê¯~°=Ú
HÀ<Õ\ ˜ ^Œix – Hõ#∞Q˘O\˜q ##∞ HõÅã≤ ^è•ºxOK«∞ ^Õ=Ùx "åHõº=Ú
=∞~°}=Ú ÉÏÑ≤ – r==Ú xzÛuq IIã¨=∞$kúII J=Ü«∞"åÅ∞ Z#∞fl<åfl XHõ¯>Ë â◊s~°O
2. áêÑ¨Ñ¨Ù ^•Ç¨Ï=Ú`À – Ö’HõÑ¨Ù "≥∂Ç¨Ï=ÚÖ’ ™êyOK«∞ ã¨=∞ã¨=∂[ r=#O IIãÖÑ¶¨∞=∂II
âßÑ¨"∞Õ rq`«"∞≥ ÿ – =ÚY=Ú K«∂Ñ¨ÖHË õ 3. HõÑ¨@ ™ê‰õ∆ΩÅ∞ ZO^Œ~À
`åÑ¨Ñ¨Ù "Õà◊Ö’ – ÉÏqH˜ Ñ¨~°∞y_ç
„Ñ¨É∞íè <Õ QÍOz – r=[ÅO á⁄Oku IIã¨=∞$kúII „H©ã¨∞Î ^Õ=Ù_»∞ HÍ_»x
Ñ¨Å∞‰õΩ uÜ«∞ºx `Õ<≥ É’^èŒÅ∞ #=∞‡‰õΩ
3. JO^è∞Œ _»<u·≥ x – pHõ\ ˜ „|`«∞‰õΩÖ’
Ñ¨Ó~°fi#q∞‡Hõ #∞O_ç Z#fl_»∞ `˘ÅQÆ‰õΩ
g^è∞Œ Å u~°∞QÍ_çu – r=# ÖËq∞`À
ÑïÑ¨Ó~°‚ „¿Ñ=∞`À – Hõ~°=Ú#∞KåÑ≤ „áê^äŒq∞Hõ áê~îåÅ`À<Õ HÍÅ=∞O`« QÆ_»Ñ¨‰õΩ
"≥Å∞QÆ∞#∞ <˘ãÿ – r==ÚxzÛu"≥· IIã¨=∞$kúII ™êyOK«∞ „Ñ¨QÆu Ñ¨^èŒ=Ú# rq`«OIIãÖÑ¶¨∞=∂II
4. ZO`À =ºÜ«∞Ñ¨~°zu – ã¨fiã¨÷`« <˘O^Œ∞@ÔH· 4. „H˜Ü«∞Å∞ ÖËx #q∞‡Hõ ™êyOK«‰õΩ hqHõ
K≥O`«‰õΩ ~åÔ~fi~°∂ – <å ã≤÷uQÆ=∞xOz á⁄~°∞QÆ∞ "åx „¿Ñq∞OK«∞ h=Öˇ
Hõ~∞° }Ï=∞Ü«Úx – K≥OQÆ∞x`åH˜ „â◊`∞« =ÙÅ#∞ =∞xflOK«∞ „Ñ¨É∞íè =Öˇ
q`«#∞ QÍOzu – #=r= "≥ÚOku J=ã¨~=° ÚÖ’ L#fl"åx P^Œ∞H˘<Õ>Ë <åºÜ«∞=Ú
"≥i.Ô~=.l.Ü«∞ãπ.ã¨∞=~°‚~åA ™êyOK«∞ D ^è~Œ ‡° HÍ~°º=Ú IIãÖÑ¶¨∞=∂II
264
560 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú 561
5. „Ñ¨Éèí∞x "å~°Î „Ñ¨Hõ@# 763
„Ñ¨[Å H˘~°ÔH· x"Õ^Œ# h=ÙO>Ë KåÅ∞#∞ ÜÕ∞ã¨Ü∞« º – H˘^Œ∞"Õk ÖË^Ü Œ ∞« º
h ^èºÕ Ü«∞O HÍ"åe ãÖÑ¶∞¨ =∂ h HõO>ˇ Ñ¶¨∞#"≥∞ÿ# "å~°∞ – Z=~°∞ ÖË~°Ü«∞º
D ÉèÏ~°O h^Õ QÆ=∞xOK«∞=∂ <å =O\˜ n# áêÑ≤H˜ â◊~} ° O h=Ü«∞º IIh=ÙO>ËII
„uÜÕ∞Hõ ^≥=· O JOkOK«∞ ™êÜ«∞O
™êyOKÕ „Ñ¨Éèí∞x "å~°Î =∞Ç¨ÏŸ^Œº=∞OIIãÖÑ¶¨∞=∂II 1. ã¨~fi° =Ú `≥eã≤# "å_»=Ù – ã¨~fi° |Å=Ú#fl "å_»=Ù
ã¨~°fiO `å<≥·#"å_»=Ù h"Õ ÜÕ∞ã¨Ü«∞º II2II
– Ô~=.l.~å[~°`«flO
762 Jxfl HÍÖÏÅÖ’# L<åfl#∞ J#∞ "å_»=Ü«∞º IIh=ÙO>ËII
â◊~°}O â◊~°}O <å „Ñ≤Ü«∞ ÜÕ∞ã¨∞ 2. ã¨HÅõ ã≤i ãÖÑ¨^ÅŒ ∞#fl – â◊HÎ̃ ™ê=∞~°ºú =ÚÅ∞#fl
KÕiu h ^Œih <å ^Õ= IIâ◊~°}OII Z#∞fl<åfl Jhfl ã¨∞<åfl – h=Ù ÖË‰Ωõ #fl II2II
1. Z<Àfl JÑ¶∞¨ =Ú <˘ãïOzuh Hõey#k H˘O`≥#· ZO`À `«$Ñ≤Î h=Ù<åfl IIh=ÙO>ËII
Hõ#∞flÖË HÍ#Hõ K«i~ÚOzux Ô~=.l.~å[~°`«flO
=∞xflOK«∞@ˆH áê„`«∞_»#∞HÍ#∞ 764
HõxHõ~°Ñ¨Ó~°∞‚_® Hõ$Ñ¨<Õ K«∂Ñ¨Ù=∂ IIâ◊~°}OII P.....P......P.....
2. K≥_∞» QÆ∞Å`À [`« KÕãu≤ x <å Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O ã≤÷~°=∂Ü≥∞
J_»∞QÆ∞Å∞ `«_|» _ç #_»Ü∂« _çux ã¨∞uÎ QÍ#=Ú <Õ KÕÃã^Œ#∞
W_»∞=ÚÅ áêÖˇ· Ñ¨`#« =Ú <˘Oku <å P`«‡Ü«Ú ã≤÷~°=∂Ü≥∞
Hõ_»ˆH <å ^Œi â◊~°}x KÕiu IIâ◊~°}OII „Ñ¨Éèí∞ ÜÕ∞ã¨∞x <Õ áê_≥^Œ#∞ II<åII
3. ~°H}∆õ <˘ãÿ áê=# Ñ¨~z° 1. h Hõ$Ñ¨ ZO`À Z–`≥·Â#k
JHõÜ ∆ ∞« ÉèÏQÆº=Ú <˘ãÿuq h ã¨`«ºO |Ç¨ï Ñ¶¨∞#"≥∞ÿ#k
"≥∂HõÑ∆ ^¨ =Œ Ú‡# ##∞ #_çÑu≤ q h Hõ$Ñ¨Ö’, xOÑ¨QÆ ##∞fl
~°H‰∆õ Ωõ _® QÔ H· ˘#∞=∂ =O^Œ#O IIâ◊~}° OII ãï KÕÜ«Ú=Ú <å rq`«=ÚII2II II<å Ç¨Ï$^ŒÜ«∞OII
4. #q∞‡u #Ü«∞º h K«~} ° O|∞Å 2. =º^èÖŒ <ˇ Àfl ##∞ K«∞\ì̃##∞
<≥=∞‡k <˘ã¨Q∞Æ =Ú <å =∞kH˜ `«∞^Œ‰Ωõ =∞~°}"Õ∞ KÕi##∞
#q∞‡# "åiH˜ P^Œ~q° ∞K≥Û_ç q_»∞=#∞ „Ñ¨Éèí∞"å, h ã¨xflkèx
ã¨=∞‡`«∞_® <å ã¨^=Œ ÚÅ qÉèí∂_®IIâ◊~°}OII q_»<å_»#∞ h ÃÑxflkèx II2II II<å Ç¨Ï$^ŒÜ∞« OII
"≥i.Ô~=.l.Ü«∞ãπ.ã¨∞=~°‚~åA
265
562 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú 563
765 2. ã¨~fi° â◊HÎ̃ ^Õ= =~°<å=∞"Õ∞
™È^Œ~°∞ÅO`å SHõº`å Hõey K«∂K«∞K«∞#fl ^Õ= =~°<å=∞"Õ∞
x=ã≤OK«∞@ ZO`« "Õ∞Å∞ Ãã#· º=ÚÅ HõkÑè u¨ Ñ¨~<° å=∞"Õ∞
x=ã≤OK«∞@ ZO`« =∞<ÀÇ¨Ï~°O P^ŒºO`«=ÚÅ HÍOu =~°<å=∞"Õ∞ II=~°II
JIIÑÏI =∞<ÀÇ¨Ï~°O ZO`À =∞<ÀÇ¨Ï~°O
™È^Œ~°∞Öˇ·Hõº`« =∞<ÀÇ¨Ï~°O 3. ^Œ=à◊=~°∞_‚ ∞» ÜÕ∞ã¨∞ =~°<å=∞"Õ∞
Ñ¨~Ö° ’Hõ `Õ[ã¨∞û =~°<å=∞"Õ∞
1. `«ÅÃÑ#· áÈã≤# Ñï=∞à◊ `≥Å· =Ú hu ã¨∂~°∞º_»∞ ÜÕ∞ã¨∞ =~°<å=∞"Õ∞
ZO`« =∞<ÀÇ¨Ï~°O – Ñï=∞à◊O – ZO`« =∞<ÀÇ¨Ï~°O ™ê\˜ÖËx ÜÕ∞ã¨∞ =~°<å=∞"Õ∞ II=~°II
JÇ¨Ï~À#∞ QÆ_=¤» Ú g∞^Œ∞QÆ JOwÅ JOK«∞=~°‰Ωõ
*ÏÔ~_»∞ `≥·ÅO =∞<ÀÇ¨Ï~°O II=∞<ÀII a+¨Ñπ ^≥·"åj~åfi^ŒO QÀ"å_»
2. ã‘Ü∂≥ #∞ H˘O_»Å"≥∞#ÿ =i¬OK«∞ Ç≤Ï=∞=Ú

767
=∂~°Oæ ã¨`º« O r=O h"Õ
ZO`« =∞<ÀÇ¨Ï~°O – Ç≤Ï=∞=Ú – ZO`« =∞<ÀÇ¨Ï~°O
ÃÇÏ~À‡#∞ H˘O_»#∞O_ç „Ñ¨=Ç≤ÏOK«∞ =∞OK«∞ =O\˜ Pk P^è•~°O JO`«O h"Õ II=∂II
SHõº`« ZO`« =∞<ÀÇ¨Ï~°O II=∞<ÀII 1. ÉèÏQÆºO h"Õ ÉèÏ~°O h"Õ
3. kq#∞O_ç =zÛ# ^≥=· ‰õΩ=∂~°∞_»∞ ÉèÏ~°O h"Õ ÉèÏ+¨ºO h"Õ
ZO`« =∞<ÀÇ¨Ï~°O – ÜÕ∞ã¨∞ – ZO`« =∞<ÀÇ¨Ï~°O "åHõºO h"Õ =ãÖ`«O h"Õ
ã¨Ç¨Ï"åã¨ rq`å# – P „Ñ¨Éèí∞x n"≥# "å# q[Ü«∞O h"Õ q"≥∂K«# h"Õ II=∂II
ZO`« =∞^èŒ∞~°O =∞<ÀÇ¨Ï~°O II=∞<ÀII 2. áêÅ# h"Õ áÈ+¨} h"Õ
766 „Ñ¨|ÅO h"Õ „Ñ¨™ê^ŒO h"Õ
=~°<å=∞"Õ∞ ÜÕ∞ã¨∞ =~°<å=∞"Õ∞ „áê~°÷# h"Õ Ñ¶ë`«O h"Õ
â◊√Éèí<å=∞"Õ∞ „H©ã¨∞Î â◊√Éèí<å=∞"Õ∞ Ñ¨Ùh`«O h"Õ „Ñ¨HÍâ◊O h"Õ II=∂II
=~°<å=∞"Õ∞ â◊~} ° ∞ =~°<å=∞"Õ∞ 3. â◊~}
° O h"Õ „âß=ºO h"Õ
â◊√Éè<í å=∞"Õ∞ â◊~}
° ∞ â◊√Éè<í å=∞"Õ∞ ã¨Ç¨Ï#O h"Õ ™êfiO`«# h"Õ
1. L<åfl#∞ J#∞"å_»∞ =~°<å=∞"Õ∞ ã¨^Œ#O h"Õ ã¨Ñ¶¨ÅO h"Õ
Z#fl_»∂ =∂~°_∞» =~°<å=∞"Õ∞ ã¨HõÅO h"Õ ã¨~°fiO h"Õ II=∂II
^Õ=Ù_»∞ =∞#`À_»∞ =~°<å=∞"Õ∞
x#fl <Õ_»∞ ZÑ¨Ù_»∞ =~°<å=∞"Õ∞ II=~°II
266
564 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú 565
768 5. ~°Hõ∆‰õΩ_»∞QÍ #=`«iOK≥#∞ – =∞# Ñ¨Hõ∆=Ú# `å tHõ∆Åxfl ÉèíiOÑ¨K≥Û#∞ –
ZÅ¡HÍÅ=ÚÖ’ – ZÅ¡"àÕ Å◊ Ö’ ~ÀQÆ=ÚÅÖ’ "åº^è∞Œ ÅO^Œ∞ – â’^è#Œ Å∞ =∞i H©_∞» ÅO^Œ∞ Öˇ\ ì̃ HÍÅ=Ú #O^≥#·
^Õ"å x#∞fl <Õ – ã¨∞uÎ O`«∞ ^ŒO_ç ~°Hõ∆‰õΩ_≥· Ü«ÚO_» II^Õ=Ù_ÕII
`«O„_çÜ«Ú h"Õ – `«e¡Ü«Ú h"Õ, |O^èŒ∞=Ù h"Õ 6. ã¨`º« ^Õ=Ùx Z~°∞QÆ∞#@∞¡#∞ – =∂#=ÙÅO`å x`«º `«O„_çx `≥Åã¨∞H˘#∞@‰õΩ#∞
x#∞fl <Õ ã¨‡i~ÚO`«∞ – `å<Õ ^Õ=Ùx ~°∂Ñ¨"∞≥ ÿ – `«# k=º *Ï˝# q"ÕH=õ ÚÅ#∞ É’^èÅŒ O^Œ∞ =∞#‰õΩ
PkÜ«Ú h"Õ – JO`«=Ú h"Õ *’ºuÜ«Ú h"Õ xzÛ – `«O„_ç „¿Ñ=∞#∞ =∞#‰õΩ K«∂Ñ¨#∞ II^Õ=Ù_ÕII
x#∞fl <Õ H©iÎO`«∞
Hõ+=ì̈ ÚÖ’#∞ #+ì̈=ÚÖ’#∞ ^Œ∞óY=ÚÖ’#∞ 7. ^Õ=Ùx "åHõº"Õ∞ â◊s~°=∂Ü≥∞#∞ – ^≥·= ÑïÑ¨Ó~°‚ uO`Õ „H©ã¨∞Î #O^Õ
x#∞fl <Õ ¿ãqO`«∞ x"åã¨=∂Ü≥∞#∞ – ^≥·= Ñ¨Ó~°∞‚_≥·# „H©ã¨∞Îx Hõ$Ñ¨Ü«Ú ã¨`«º ãÖÑ¨^ŒÅ`À P`«‡
~°∂Ñ¨=∞O^Õ x`«º x"åã¨∞_≥· Ü«ÚO_» =K≥Û#∞ II^Õ=Ù_ÕII
769 ^≥=· #~å=`å~° ã¨ÑÎ̈ Ñ¶Å¨ =ÚÅ∞ - QÀ"å_» ^Õ==∞}˜
1Ü≥∞Ç¨#∞ 3,4,5 J^è•ºÜ«∂Å∞
KèåÜ«∞O :Uq∞ [#‡O|∞ Uq∞ r=#=Ú
770 ¢HÔ ã· =Î̈ rq`« ã¨∂„`«=ÚÅ∞
Ñ¨Å¡q: ™ê=∂#º=∞@O_Õ – ã¨¢`≥·¯ãÎ̈=ÙÖˇ·
Ñ¨Åq¡ : ^Õ=Ù_Õ – J=`å~°∞_®Ü≥∞#∞ – ãÖÑ¨Ó~°‚ =∂#= tâ◊√=ÙQÍ<Õ [#‡=∂Ü≥∞#∞´
rqOK«∞@ – ÑïÑ¨Ó~°∞Ö‚ ·ˇ rqOK«∞@II™ê=∂#ºII
^≥=· =HõÅÎ ∞ Uà◊§ `«~|° _ç ^≥=· ~åHõ#∞ Éè∞í qH˜ `≥Å∞Ñ¨QÍ – ^Õ= ^Œ∂`«Å QÍ#
=¸ÖÏHÍâ◊ =∞OQÆàÏ Ç¨~°`∞« Å`ÀII^Õ=Ù_ÕII 1. =∂~°∞ =∞#ã¨∞û HõeyÜ«ÚO_» =Öˇ#∞ – =¸_èQ» ∞Æ }=ÚÅ∞ =∂#=Öˇ#∞ "≥∂ã¨
Hõ$`«º=ÚÅ∞ q_»∞==Öˇ#∞ – =∞Ç≤Ïx „H©ã∞¨ <Î Õ ¿ãqOK«=Öˇ#∞II™ê=∂#ºII
1. Éèí∞qx Hõ#º =∞iÜ«∂OÉèí QÆ~°ƒù=Ú# – Éˇ`≥¡¿ÇÏ=∞<≥_»∞ ^•g^Œ∞ Ñ¨@ì}=∞O^Œ∞#
– Ñ¨#∞flQÍ #~°Ñ¨Ù„`«∞_≥· – Ü«∂ Ñ¨â◊√=ÙÅâßÅÖ’ [#‡"≥ÚO^≥#∞ – á⁄uÎQÆ∞_»¤Å 2. QÍe ^è∂Œ o Ãã`· å#∞ Ñ¨Ó[Å∞ – Ñ¨Å∞ =`å =∂Ü«∞ Ñ¨Ó[Å∞ ã¨Åef=ÚQÍ
K«∞@ì|_çÜÚ« – Ñ¨â√◊ Å `˘>ì̌Ö’ Ñ¨~∞° O_» |_≥#∞ II^Õ=Ù_ÕII âßs~° „H˜Ü∞« Å∞ =∂#=Öˇ Ö’Hõ Éè’QÆ=Ú ÖˇÅ¡ II™ê=∂#ºII
2. áêÑ¨Ç¨Ï~°∞_≥· [#‡"≥∞`≥Î#∞ – áêÑ¨ÙÅ#∞ „É’= „áê} |e<Õ KÕÜ«∞=K≥Û#∞ – 3. `«O„_ç ^Õ=Ù_»x qâ◊fiã≤OKåe – ‰õΩ=∂~°∞_Õã∞¨ x Hõ$Ñ¨#∞ #=∂‡e – áê=<å`«∞‡x
„áê} |eKÕ `«O„_ç „¿Ñ=∞#∞ Ñ¨Ù_çq∞Ö’ „Ñ¨`«ºHõ∆ ÑÔ̈~Û#∞ – áêÑ¨ „áêÜ«∞tÛ`«Î"≥∞ÿ =∞kx #=∂‡e – Ñïâ◊√^Œú „u`«fi=Ú<Õ #q∞‡Ü«ÚO_®e II™ê=∂#ºII
`«# âßO`« Ñ¶Å¨ =Ú<Õ =∞# H©Ü∞« =K≥Û#∞ II^Õ=Ù_ÕII 4. ^Œâß*Ï˝Å#∞ ãïOKåe – ^≥=· "å‰õΩ¯Å#∞ =∞k#OKåe – ^Õ= ÜÕ∞ã¨∞x áÈe
3. ™ê`å#∞ „H˜Ü∞« Å∞ – "≥∂ã¨ Hõ$`«º=ÚÅ∞ – Ç¨Ï`«=∂~°∞Û@‰õΩ Ü«∂ k=º ã¨∞`«∞_»∞QÍ #_»"åe – ^≥·= „QÆO^èŒ=Ú<Õ ÑïîOK«∞K«∞O_®e II™ê=∂#ºII
#=`«iOK≥#∞ – Éèí∂`«=ÚÅ∞ Ñ≤âßz Ñ‘_ç`«∞ÅO^Œix ~°H˜∆OÑ¨ =K≥Û#∞ – 5. tÅ∞= QÆ∞~°∞Î <˘O^Œ∞ qâßfiã¨∞ÅO`å – ã≤Å∞= „H©ã∞¨ xÎ qâßfiã¨ =∞O^Œ∞ – ã≤Q∞Æ æ
"åãÎ̈=O|∞QÍ Ö’Hõ=∞O^Œ∞ Ñ≤âßz<Õ ÅÜ«∞ Ñ¨~Û° =K≥Û#∞ II^Õ=Ù_ÕII <˘O^ŒHõ Éè∞í qÖ’ <˘Ñ¨CH˘#∞K«∞ – Kå=Ù^Œ#∞Hõ ™êHõq∆ ∞K«∞ÛK«∞O_®e II™ê=∂#ºII
4. r=q∞Ü«∞º#∞ [#‡"≥∞`≥#Î ∞ – ãÖÑ¨Ó~°‚ r==Ú =∂#=ÙÅ‰õΩ `å#∞ `≥KÛ≥ #∞ – 6. ^Õ=Ùx a_»Å¤ "≥∞ÿ – „|`«∞‰õΩ K«∞O_®e – ^≥=· ~å[º=Ú <˘Ok Ü«ÚO_®e –
^≥=· r="Õ∞ `å#@OK«∞ ^Œ$_è=» ÚQÍ ÃãÅqzÛÜ«ÚO_≥#∞ – ^Õ= r="Õ∞ =∞#‰õΩ ^Õ= ÜÕ∞ã¨∞x ^ÕÇÏ¨ =∞"åfie – ^Õ=Ùx x`«º=Ú „áêi÷OK«∞K«∞O_®e II™ê=∂#ºII
xÜ«∞º ÉÏÅ tâ◊√"≥· [#‡"≥∞`≥Î#∞ II^Õ=Ù_ÕII - QÀ"å_» ^Õ==∞}˜
267
566 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú 567
771 â◊„`«∞=ÙÅ∞ – zO`«ÅO^Œ∞ „áê~°#÷ 2. ÃÑO`≥H˘ã¨∞#Î Éè∞í qHõ~∞° ^≥Oz# „¿Ñ=∂Ü«∞ø ^Õ"å – Ñ¨~=° Ú#∞O_ç „Ñ¨`º« ‰õΩ∆ _»"u·≥ q
(^•IIH©II3) á⁄Ok# Éè‰í Ωõ ÅÎ ‰õΩ „Ñ¨=K«# =~°=ÚÅ∞ Ñ¨Å∞ q^èŒ ÉèÏ+¨Å∞ Ñ¨~=° ∂^Œ∞ƒù`=« ÚÅ∞
Ñ¨~°QÆ <˘ãÖy# ^Õ"å – áÈÜ«Ú=Ú h Hõ$Ñ¨ =~°=ÚÅ`À WÑ¨C_»∞ h ã¨Éèí
Ñ¨Å¡q:^Õ"å ##∞ ÉÏkèOK«∞"å~°∞ ÖËz Ü«Ú<åfl~°∞ – Éèí∞q Ü«∞O^Œ∞ â◊„`«∞=ÙÅ∞ ##∞
|ÅÑ¨_Q» Í IIÑïII
K«∞\˜Üì Ú« <åfl~°∞ – J=xÖ’ |Ç¨ï Qˆ e ¿ãÜ«ÚK«∞ ##∞fl Kå@∞K«∞<åfl~°∞. II^Õ"åII
3. P`«‡ =~°O|∞Å∞ – „¿Ñ=∂ Ñ¶Å¨ =ÚÅ∞ ^ŒÜ∞« KÕã#≤ ^Õ"å – P`«‡ *Ï˝#=Ú hu
1. h"Õ <å‰õΩ Hˆ _»=ÚQÍ#∞ – <å `«Å <≥u#Î |Åâ◊¥~°∞_»=x <å – Juâ◊Ü∞«
Ñ¶Å¨ O|∞Å∞ `Õ@QÆ =∂H˜=Ú‡ ´ #= r=`«=Ú x~°‡Å ÉèHí Ü Î̃ Ú« x`«º r==Ú –
HÍ~°} Éè∂í `«∞_»=x h â◊~} ° x #q∞‡u Hõ~∞° }`À „É’="Õ II<å ^Õ"åII xÇ¨Ï=Ú# <Õ #=Ú‡ – x~°`=« Ú# ãÖÑ¶∞¨ =ÚÖ’ "Õ∞=Ú =~°=ÚÅ`À ÃÑ~°∞QÆ<£
2. HõO~î°"≥∞uÎ <Õ "≥Ú~°e_»∞#Ñ¨Ù_»∞ – q∞O@ #∞O_ç <åHõÉèíÜ«∞ q∞zÛuq ãÖ^≥@ IIÑïII
##∞fl KÕiÛÜ«ÚO\˜q XO@i<≥· h Hõ_» #∞O_»QÍ II<å ^Õ"åII
4. 1 P~° ∞ K« ∞ #flq h^Œ ∞ ã¨ O Ñ¶ ¨ ∞ =ÚÅ∞ P`« ‡ Ü« ∞ ø ^Õ " å – F~° ∞ Ê`À =∂
3. <Õ#∞ ÑÖ_ç x„kOK«∞K«∞O_»QÍ – "Õ# "Õ~∞° â◊„`«∞=ÙÅ∞ K«∞@ìQÆ ##∞ – Ñ¨#∞flQÍ ãÖÑ¶∞¨ O|∞ÅO^Œ∞O_ç <Õ~∞° Ê`À #_çÑO≤ K«∞ ZO_ç# â◊Åº=ÚÅ#∞ QÆ∞q∞ QÆ∂iÛ –
QÍz ##∞ nqOzuq – =#Ü«∞=Ú x#∞ <Õ ã¨∞uÎ ~ÚO`«∞#∞ II<å ^Õ"åII ZÅq∞e rqOÑ¨#∞ KÕÜÚ« – áÈÜ«Ú=Ú h ã¨`åº`å‡`À – ã¨ÉÖíè ’ #∞r˚==Ú
4. "åº^èŒ∞Å∞ – ÉÏ^èŒÅ∞, â’^èŒ#Å∞ |Ç¨ï – "åº‰õΩÅ=ÚÅ∞ Ñ¨Å∞ ##∞ <˘O^Œ IIÑïII
„Hõq∞‡Ü«ÚO_»QÍ – "Õ∞k# – ^ŒÜ∞« Ü«∞x #q∞‡ux ##∞fl P^Œ~=° Ú# h ^ŒÜ∞« 5. ^èŒ#º =∞iÜ«∞ <å"ÕtOz „Ñ¨Éèí∞ ÜÕ∞ã¨∞x =∂ H˜zÛ Ñ¨Ù}º É’^èŒÅ∞ k"åº^Œ∞ƒù`«
K«∂Ñ≤Oz# II<å ^Õ"åII rq`«=Ú#∞ K«∂Ñ≤ – Ñ¶∞¨ #∞x ã≤Å∞= =∞~°} Ñ¨Ù#~°∞`å÷<å~ÀÇ¨Ï} Ñ¶Å¨ =ÚÅ∞
5. [#Hõ ã¨∞`« â◊√^•ú`«‡‰õΩ =∞Ç≤Ï=∞Ü«Ú – Ñ¶¨∞#`«Ü«Ú ™ÈÎ„`«=Ú x~°`«O|∞#∞ K«∂Ñ≤ Ñ¨#∞flQÆ =∂`À #[ ã¨Ç¨ÏHÍiÜ≥ÿ∞ rqOÑ¨QÆ *Ëã≤
J#Ü«∞=ÚQÍ hˆH K≥Å∞¡#∞ – `«~=° ÚÅ∞ h‰õΩ =∞Ç≤Ï=∞ø QÍHõ II<å ^Õ"åII - QÀ"å_» ^Õ==∞}˜
- QÀ"å_» ^Õ==∞}˜
773 ^≥=· ~å[ºÑ¨Ù rq`«=Ú ^è#Œ º rq`«=Ú
772 Ñïâ◊√^•ú`‡« H˘~°‰Ωõ „áê~°#÷ Ñ¨Å¡q: ^èŒ#º rq`« =∞~°Ü«∞ ~°O_ç – =∂#∞º_Õã¨∞x rq`« #∞O_ç – Ñ¶¨∞#∞_Õã¨∞
Ñ¨Å¡q: Ñïâ◊√^•ú`«‡, áê=# ~°∂Ñ¨Ù_® – x`«º_»=QÆ∞ F ^Õ"å – x~°`«=Ú h É’kèOK≥#O_ç – k=º"≥∞#ÿ H˘O_» #∞O_ç II^è#Œ ºII
ãÖÑ¶∞¨ =ÚÖ’ #∞O_≥_∞» – Ñ¨~"° ∂≥ #fl`« *ÏfiÅ 1. P`«‡Ü«∞O^Œ∞ n#∞Öˇ#· "å~°ÖË |Ç¨ï ^è#Œ ∞ºÅO_ç – ^≥=· ~å[º=Ú "åi^Œ@OK«∞
Pk Ü«∞O^Œ∞ #QÍ^èŒ [Å=ÚÅO^ŒÖÏ¡_#ç ^Õ"å – "Õ∞k h Éè‰í Ωõ ÅÎ D=ÙÅ – „Ñ¨Éèí∞_»∞ ÜÕ∞¿ã `≥eÊ<å_»∞ ã¨∞O_çII^èŒ#ºII
<˘ÅQÆ∞K«∞ ™ê‰õ∆ΩÅ#∞*Ëã≤# ^Õ"å IIÑïII 2. áêÑ¨Ñ¨âßÛ`åÎÑÖÉÁOk – Ñ¨~°QÆ ^Œ∞óY=Ú <˘O^≥_»∞ "å~°Å∞ – „Ñ¨Éèí∞x =Å#
1. Pk Éè‰í Ωõ ÅÎ O^Œix #_çÑ#≤ P`«‡Ü«∞ø ^Õ= – ™ê^è∞Œ ÅQÆ∞ „Ñ¨HÅÎõ É’^èÅŒ ∞ =∂H˜zÛ# <å^Œ~°} <˘Ok Ñ¨~°=∞ ãÖ`À+¨=Ú# KÕÔ~^Œ ~°O_ç – WÅ ™êufi‰õΩÖË ^èŒ#∞ºÅO_ç
^Õ=´ P =∞Ç¨ â◊¥~°`« Ju ^è≥·~°ºO|∞Å∞ – J`«∞e`« *Ï˝#=Ú `«QÆ∞ ^≥=· ã¨∞`«∞_»∞ ÃãÅqK≥Û#O_ç – xÇ¨Ï Ö’Hõ=Ú ã¨fi`«O„uOK«∞H˘x ^è#Œ ∞ºÖˇ· rqOK≥^Œ
q"ÕH=õ ÚÖÁãÖy# ^Õ= – J#Ü«∞=Ú `≥eÜ«Ú – Ñ¶∞¨ # ÉèÜ í ∞« Éè‰í Ωõ ÅÎ =∂ H˜_#ç
^Õ"å IIÑïII ~°O_ç II^èŒ#ºII
268
568 J#∞|O^èŒ=Ú J#∞|O^èŒ=Ú
3. hu Ü«∞O^Œ∞ PHõe ^ŒÑC¨ Å#∞ =∞uÖ’ Hõey# qKå~°=ÚÅ #∞O_ç – `«$Ñ≤Î f~°
n"≥#ÅO_ç – H©~°Î#Å`À rqOK≥^Œ~°O_ç II^èŒ#ºII
4. HõxHõ~°=Ú QÆÅ"åˆ~ ^èŒ#∞ºÅ∞ – HõxHõ~°=Ú<Õ á⁄O^Œ∞^Œ∞~°O_ç – Hõ~°∞} QÆÅ „j
ÜÕ∞ã¨∞x =Öˇ<Õ HõxHõ~°=Ú<Õ K«∂Ñ¨Ù^Œ∞ ~°O_ç II^èŒ#ºII
5. â◊√^Œú Ç¨Ï$^ŒÜ«∞=ÚÅ∞ ^èŒ#ºÅ@OK«∞ – â◊√^Œ∞ú_»QÆ∞ „j ÜÕ∞ã¨∞x – ã¨∞|∞kú `À_»
"å~°∞ ^Õ=Ùx x`«º=Ú ^Œi≈OK≥^Œ ~°O_ç II^èŒ#ºII
6. âßOux <≥ÅH˘ÖˇÊ_ç "å~°∞ – HÍOuQÆÅ ^Õ=Ùx Ñ¨Ù„`«∞Å∞ – HÍOu`À ^Õ=Ùx
ã¨fi~°∂Ñ¨=Ú – <˘Ok Éèí∞qÖ’ ÃÑ~°∞QÆ∞K«∞O^Œ∞~°∞ II^èŒ#ºII
7. hu H˘~°ÔH· Ç≤ÏOã¨ÖÁO^≥_ç – <åÜ«∞‰õΩÖË |Ç¨ï ^èŒ#∞ºÅO_ç – ^≥·= ~å[º=Ú
"åi^Œ@OK«∞ – „Ñ¨Éèí∞=Ù „H©¿ãÎ `≥ÖˇÊ#O_ç II^èŒ#ºII
8. xO^ŒÅ∞ J|^ŒúÑ¨Ù K≥_»¤ – "å^Œ∞Å∞ g∞i – Ç≤ÏOã¨Öˇ·# "≥∞O_»∞QÍ g∞ ÃÑ·|_ç
Ü«Ú#fl – ^ŒO_çQÍ Ü«∂#OkOK«O_ç II^è#Œ ºII
9. LÑ¨C™ê~°=Ú QÆey g∞~°∞ rq`« =∞~°Ü«∞ ~°O_ç – XÑ¨C g∞~å „Ñ¨Éèí∞x =Öˇ#∞
– `«Ñ¨ÊHõ#∞ rqOK« ~°O_ç II^èŒ#ºII
10. nÑ¨=ÚÅ =Öˇ Ö’Hõ=∞O^Œ∞ k=º "≥Å∞QÆ∞#∞ K«∂Ñ¨ ~°O_ç ^≥·= "≥Å∞ˆQ g∞
Ü«∞O^Œ∞O_»∞ k=ºÖˇ· „Ñ¨HÍtOK«O_ç II^è#Œ ºII
11. ã¨`«º rq`« =∞~°Ü«∞ ~°O_ç – ã¨¢u¯Ü«∞Å<Õ KÕÜ«∞~°O_ç – ã¨∞„Ñ¨HÍâ◊"≥∞ÿ# "≥Å∞QÆ∞
– Ö’Hõ=∞O^Œ∞ K«∂Ñ¨~°O_ç II^èŒ#ºII
- QÀ"å_» ^Õ==∞}˜
269

Andhra Kristhava Kirthanalu

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Andhra Kristhava Kirthanalu

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

JHÍ~åk Ñ¨\ Hì˜ õ P#O^ŒÜ∂« „`« ...

PO„^èŒ ¢ÔH·ãÎ̈= H©~°Î#Å∞ 2 ^Õ=Ù_»∞ ã¨~°ﬁ™ÈÎ„`« áê„`«∞_»∞

39 O for a thousand tongues to sing

1. #$áê! q"≥∂K«HÍ! „Ñ¨É∂íè áêáê`«∞‡ â◊√^Œ∞*ú ñË Ü«Ú#∞ 41 L^ŒÜ«∂~å^èŒ#

89 ÜÕ∞ã¨∞#‰õΩ =O^Œ#=Ú 90 ÜÕ∞ã¨∞„H©ã¨∞Î‰õΩ ã¨∞Îu

~å – P#O^ŒÉè̌·~°q `å – „uÑ¨Ù@ 107 '<Õ_»∞ ~°Hõ∆‰õΩ_»∞ q∂‰õΩ Ñ¨Ù\ì̃Ü«Ú<åﬂ_»∞—

– =ÚYº=Ú Öˇ#· IIã≤~∞° ÖˇÅI¡ I

200 „ã‘ÅÎ ∞ ã≤Å∞=K≥O`« ^è•ºxOK«∞@

<Õñ_»∞ =∞# áêñe – "åñ_»∞ã≤Å∞= #∞ – <åﬂ_»∞ QÆ^≥ Ü«∞OK«∞ IIKÕ_Ü ç ∞« Å∞II

– ÉË`åà◊ *Ï<£ =∂Ü≥∞#∞.

´ PHõã¨O|∞ =∞^èŒºgkèÖ’# – UHõ"≥∞ÿ =∞Ç¨ã¨Éèí*ËÜ«∞ – ÜÕ∞ã¨∞<å^èŒ! h^Œ∞ 238. Ñ¨iâ◊√^•ú`«‡H˘~°‰õΩ "Õñ_»∞@

áê=#∞Å∞QÆ xÅñ *ËÜ∞« #∞ "åix – ã¨OÑ¶∞¨ =Ú – h ÉÏ^èºŒ `« QÍ^•? II„Ñ¨É∞íè II

1 D ã¨OÑ¶¨∞O Ñ¨Ù<åk ÃÑ· #∞O_ç =zÛ ÜÕ∞ã¨∞

268 ã¨ÉèíHÍÑ¨~°∞Å H˘~°‰õΩ „áêi÷OK«∞@ 269 É’^èŒ‰õΩÅH˘~°ÔH·# „áê~°÷#

2. x~°O`«~°O|∞ „áê~°÷#Öò 4. ÜÕ∞ã¨∞x ~¸=Ù ÖÁÅ∞¯#∞

Hõ~°Î ÜÕ∞ã¨∞x É’Åˆ~ IIÜÕ∞ã¨∞II 322 „H©ã¨∞Î "≥∂Hõ∆ =∂~°æ=Ú

345 Oh happy day that fixed my choice 347 x`«ºr"å#O^Œ=Ú

373 J_»∞QÆ∞_ç, q∂ H©Ü«∞|_»∞#∞ 375 Hõ$Ñ¨ H˘~°‰õΩ „áê~°÷#

1. F k=ºHÍOu, =∞|∞ƒ Hõ=∞‡ñQÍ ##ﬂ_»∞Ê=Ú 1. r==∂~°æ=Ú<£ 3. ™⁄O`« "Õ^Œ#<£

429 Guide me, O Thou Great Jehovah

ã¨Ç¨Ï"åã¨=Ú 434 „H©ã¨∞Î ^•ã¨∞Å ã¨Ç¨Ï"åã¨=Ú

1. Kå\˜OK«∞ñ_ç =∞#∞+¨º*Ïu Hˆ ã¨∞ IIKå@∞^Œ=Ú – Kå@∞^Œ=Ú 2. P`«‡ÅO^Œ∞ "åOKè«ÖËHõ 5. Éèí‰õΩÎÖÏ~å! ^è≥·~°ºO`À_»

490 „H©ã∞¨ #Î O^Œ∞ P#OkOK«∞@

534 ÜÕ∞ã¨∞ <å=∞=Ú#‰õΩ [Ü«∞=Ú 536 ÉÏÅ „áê~°#÷

535 ÉÏÅÅ q#ﬂÑ¨=Ú 537 ÜÕ∞ã¨∞<å^è•, ~°=Ú‡

579 Hõ$`«[`˝ å~°Ê}Å Ñ¨O_»∞QÆ 581 HÀñ`« Ü«∞[=∂#∞ñ_»∞

6. ÉèÏã¨∞~°O|∞QÆ Ñ¨~°Ö’Hõ – „Ñ¨HÍâ◊√ñ_® – ^•ã¨|$O^Œ=ÚÅ<£ QÍ=Ù ´ "åã≤QÍ g_À¯Å∞

742 744 Ñ¨âßÛ`åÎÑ=¨ Ú

2. ã‘Ü∂≥ #∞ H˘O_»Å"≥∞#ÿ =i¬OK«∞ Ç≤Ï=∞=Ú

You might also like