1

Prezantimi i kontabilitetit dhe bizneseve

Zanafilla e kontabilitetit t dyfisht

Luca Pacioli Zbulues i kontabilitetit t dyfisht m 1494

Defino kontabilitetin

Kontabiliteti nj proces informativ

Identifikimi i shfrytzuesve

Kontabiliteti nj proces informativ

Identifikimi i shfrytzuesve

Nevojat e shfrytzuesve pr informacione

Kontabiliteti nj proces informativ

Identifikimi i shfrytzuesve

Nevojat e shfrytzuesve pr informata

Sistemi i kontabilitetit

Kontabiliteti nj proces informativ

Identifikimi i shfrytzuesve

Nevojat e shfrytzuesve pr informacione

T dhnat dhe aktivitetet ekonomike

Sistemi I kontabilitetit

Kontabiliteti nj proces informativ

Identifikimi i shfrytzuesve

Nevojat e shfrytzuesve pr informacione

T dhnat dhe aktivitetet ekonomike

Sistemi I kontabilitetit

Raportet

Kontabiliteti nj proces infiormativ

Identifikimi i shfrytzuesve

Nevojat e shfrytzuesve pr informacione

T dhnat dhe aktivitetet ekonomike

Sistemi I kontabilitetit

Raportet

Vendimet e shfrytzuesve

Kontabiliteti...

Quhet gjuha e biznesit

Kontabiliteti gjuh e biznesit

Komponent ky t ktij definicioni jan:
a. Sasior kontabiliteti lidhet ne numrat, numrat leht mund t hidhen n tabel dhe t prmblidhen, b. Financiar shprehja e t dhnave prmes raporteve financiare apo pasqyrave financiare si: bilanci i gjendjes, pasqyra e t ardhurave, pasqyra e rrjedhjes s paras dhe pasqyra e ndryshimeve n ekuitet (kapital).

Kontabiliteti gjuh e biznesit

c. I shfrytzueshm si n aspektin teorik ashtu edhe n at praktik. Kjo do t thot se rregullat e kontabilitetit prher jan bazuar n kornizn teorike konceptuale. d. Vendimet informata q del nga kontabiliteti sht e rndsishme vetm nse sht e shfrytzueshme. N kt mnyr, ne mund t marrim nj vendim n drejtim t arritjes s profitit sa m t madh.

Pyetja:

far sht kontabiliteti?

Prgjigja:

Kontabiliteti sht proces prmes t cilit informatat financiare mbi biznesin identifikon, regjistrohen, prmblidhen, interpretohen dhe komunikohen pronarve, menaxherve dhe palve tjera t interesuara.

Informata financiare sht

identifikuar

Informata financiare sht

regjistruar

Informata financiare sht

prmbledhur

Profiti sht i vrtetuar!

Informata financiare sht

interpretuar

Informata financiare sht

komunikuar

Pronarve Menaxherve Palve tjera t interesuara

Ndikimi i kontabilitetit
sht Kontabiliteti sistem i cili

Identifikon

Regjistron informatat Relevante T besueshme q jan Komunikon

T krahasueshme

Pr t ndihmuar shfrytzuesit pr marrjen e vendimeve m t mira

Ndikimi i kontabilitetit
Kontabiliteti sht veprimtari e prcjelljes dhe e studimit apo e krkimit kontabl n procesin afarist. Me nocionin prcjellje t procesit afarist nnkuptojm:
Udhheqjen e librave, rezultat i s cils jan prllogaritjet e ndryshme, Planifikimin kontabl, rezultat i s cilit jan parallogaritjet e ndryshme

TEST I SHPEJT

KONTABILITETI SHT SISTEM I CILI IDENTIFIKON, REGJISTRON, KOMUNIKON INFORMATA Q JAN RELEVANTE, T BESUESHME DHE T KRAHASUESHME N MNYR Q TI NDIHMOJ SHFRYTZUESIT PR MARRJEN E VENDIMEVE M T MIRA?

A) E sakt
B) E pasakt

Fushat e kontabilitetit

Kontabiliteti financiar

Kontabiliteti i menaxhmentit

Shfrytzuesit e informatave t kontabilitetit

Kontabiliteti financiar
SHFRYTZUESIT E JASHTM

investitort kreditort rregullatort konsumatort konkurenca

Shfrytzuesit e informatave t kontabilitetit

investitort kreditort rregullatort konsumatort konkurenca

Kontabiliteti financiar
SHFRYTZUESIT E JASHTM

Kontabiliteti i menaxhmentit
SHFRYTZUESIT E BRENDSHM

pronart menaxhert puntort

DALLIMET N MES T KONTABILITETIT MENAXHERIAL DHE KONTABILITETIT FINANCIAR

KONTABILITETI I MENAXHMENTIT & KONTABILITETI FINANCIAR

KONTABILITETI I MENAXHMENTIT sht proces i prgatitjes, raportimit dhe interpretimit t informacionit llogaritar q u jepet marrsve t brendshm t informatave

KONTABILITETI FINANCIAR sht procesi i prgatitjes, raportimit dhe interpretimit t informacionit kontabl q u ofrohet marrsve t jashtm t vendimeve

KONTABILITETI FINANCIAR

Raportet financiare

Shfrytzuesit Karakteristikat

T jashtm dhe menaxhmenti

Objektive
T prgatitura sipas GAAP T prgatitura periodikisht Entitete biznesore

KONTABILITETI FINANCIAR Kontabiliteti financiar ofron t dhna n form t informatave t shprehura n raporte financiare. Ato jan:
Bilanci i gjendjes Pasqyra e t ardhurave Pasqyra e rrjedhjes s paras Pasqyra e ndryshimeve n ekuitet (kapital)

TEST I SHPEJT

RAPORTET FINANCIARE TE KONTABILITETIT FINANCIAR DUHET T JEN?

A) Objektive dhe t dedikuara pr shfrytzuesit e jashtm dhe menaxhmentin
T prgatitura sipas GAAP T prgatitura periodikisht dhe pr entitete biznesore

B) C)

D)

T gjitha t msiprmet

KONTABILITETI I MENAXHMENTIT
Raportet e menaxhmentit

Shfrytzuesit
Karakteristikat

Menaxhmenti
Objektive dhe subjektive

T prgatitura n pajtim me nevojat e menaxhmentit

T prgatitura periodikisht apo sipas nevojs Pr entitetin biznesor apo nj segment t tij

KONTABILITETI I MENAXHMENTIT
Nuk sht i kufizuar vetm n evidencn prkatse kontabl me prllogaritje, por prfshin edhe prcjelljen dhe studimin e trsishm kontabl t pjesve t caktuara t biznesit. Nuk sht rezultat i kontabilitetit t menaxhmentit vetm kostoja n kuptim t gjer, por bashk me to edhe efektet dhe mjetet si dhe rezultati financiar, apo m detal afarizmi i trsishm i ndrmarrjes.

KONTABILITETI I PRGJEGJSIS
Merret me identifikimin dhe prcjelljen e zonave t prgjegjsis n t cilat realizohen aktivitetet afariste t ndrmarrjes. Pasi t gjitha aktivitetet e ndrmarrjes jan n kompetenc qeverisse t dikujt, kjo do t thot se kostot, t hyrat, profiti dhe humbja paraqesin objektin e prgjegjsis s dikujt n strukturn qeverisse t ndrmarrjes.

TEST I SHPEJT

KONTABILITETI I MENAXHMENTIT PRGATIT RAPORTET FINANCIARE?

A) N mnyr objektive dhe subjektive pr menaxhmentin
B) N mnyr strikte dhe t rregullt periodike C) N pajtim dhe pr nevoja t menaxhmentit D) Vetm pr entitete biznesore si trsi

INFORMACIONI KONTABL
Roli i informacionit kontabl n drejtimin e nj sistemi ekonomik Regjistrimi besnik i t dhe rigoroz t t gjitha ngjarjeve ekonomike, Prdorimi i informacionit n marrjen e vendimeve ofshin personale apo t biznesit,

INFORMACIONI KONTABL shembull

Ardi dhe Zana kan vendosur t fillojn biznesin duke shitur prodhime t miellit shitoreve lokale. Ata prcaktuan se mund t shesin 12,000 t prodhimeve t tyre (pjekjeve) pr secilin muaj.

Ata kalkuluan koston e tyre mujore.

Prodhimi Pagat Qiraja Shrbimet Komunaliet Total 8,000 1,000 600 300 200 10,100

T hyrat e pritura pr Ardin dhe Zann

Shitja
Shitja e prodhimeve 12,000

Kostoja Kostoja e prodhimit 8,000 Pagat 1,000 Qiraja 600 Shrbimet 300 Komunalet 200 Total 10,100

Profiti 1,900

INFORMACIONI KONTABL
Sipas ksaj vijm deri te informacioni kontabl mbi arsyeshmrin e marrjes s nj vendimi t drejt nga pronart Sipas shembullit vendimi mbi vazhdimin e procesit t prodhimit t biskotave pr shkak t rezultatit financiar pozitiv.

Llojet e bizneseve
Bizneset prodhuese
Produkti

General Motors Intel Boeing Nike Coca-Cola Sony

Auto, kamion, furgon ipa kompjutersh Aeroplan Kpuc atletike dhe tjera Pije TV dhe pajisje tjera

Llojet e bizneseve
Bizneset tregtare
Produkti

wal-Mart Toys R Us Circuit City Lands End Amazon.com

Tregti e prgjithshme Lodra Elektronik pr konsumat. Rroba Libra interneti, muzik, video etj.

Llojet e bizneseve
Bizneset shrbyese
Produkti

Disney Delta Air Lines Marriott Hotels Merrill Lynch Sprint

Argtim Transport Hotelieri Kshilla financiare Telekomunikacion

Format e organizimit

Biznesi

La Offices

Shitore ushqime

Ortakria

Korporata

Biznesi individual

Format e organizimit

Jo biznesore

Qeveria

Jo profitabile

Shkollat

Bizneset individuale jan biznese n pronsi t nj individi

Prparsit Leht pr tu organizuar

Kosto e ult e organizimit

Ardi

Mangsit Burime t kushtzuara financiare Detyrime t pakufizuara

Ortakria sht biznes n pronsi t dy a m tepr individve.

Prparsit M tepr burime financiare se sa biznesi individual. Aftsi shtes menaxheriale.

Mangsit Detyrime t pakufizuara.

Ardi dhe Zana

Korporata sht biznes i organizuar n baz t ligjit si nj entitet i ndar ligjor.

Standard Benz

Korporatat

Pronart e korporats quhen aksionar

Kur korporata emeton vetm nj lloj t aksioneve, ato i quajm aksione t zakonshme (apo aksione kapitale).

Prparsit e korporats
Korporatat kan jet t vazhdueshme, t ndar nga

ato t pronarve t tyre. Aksionart nuk jan personalisht prgjegjs pr borxhet e nj korporate (prgjegjsi e kufizuar). N shumicn e korporatave, aksionart nuk menaxhojn kompanit. Ata zgjedhin menagjer profesional t cilt udhheqin kompanin. Aksionart nuk mund t hyjn n kontakte ose marrveshje q jan lidhse pr nj korporat prderisa ata nuk jan menaxher e as drejtor.

Mangsit e korporats
Pjesa m e madhe e korporatave duhet t paguajn

taksa mbi t ardhurat e tyre. Korporatat jan t rregulluara nga agjenci t ndryshme t shtetit ose t qeveris. Zbatimi i ktyre rregulloreve sht me kosto. Disa shpalosje t krkuara mund t jen t dobishme pr konkurrentt. Korporatat m t mdha sht vshtir menaxhohen. Pronart e korporatave zakonisht nuk kan mundsi t njihen me informacionin e aktivitetit ditor t kompanis s tyre.

Zhvillimi i kontabilitetit financiar dhe standardeve t raportimit

Konceptet, parimet dhe procedurat jan zhvilluar sipas GAAP.

Udhrrfyesi i prgjithshm pr kontabilitetin financiar

Generally Accepted Accounting Principles

51

Kontabiliteti prdor parimet prgjithsisht t pranuara t kontabilitetit (generally accepted accounting principles apo GAAP pr t prgatitur raportet financiare t kontabilitetit

Prcaktimi i hershm i standardeve

Procesi i evoluimit t standardeve
1938 - 1959:
Komiteti i procedurave t kontabilitetit(Committee on Accounting Procedures (CAP)

1959 - 1973:
Bordi i principeve t kontabilitetit (Accounting Principles Board (APB)

Organi kryesor prcaktues i kontabilitetit n SHBA

Financial Accounting Standards Board

54

Kshilli pr standardet financiare dhe kontabl (FASB)

www.fasb.org
N SHBA, standardet e kontabilitetit jan vendosur nga Kshilli pr standarde financiare dhe kontabl. FASB ka selin n Norwalk, Konektikat, ndrsa t shtat antart e tij t rregullt jan selektuar nga profesione t ndryshme si: kontabilist, nga biznesi, qeveria dhe akademia. FASB sht nj organizat jo qeveritare, prkatsisht nj trup privat i themeluar dhe prkrahur nga komuniteti amerikan i biznesit, nuk ka nj forc legale q t imponoj implementimin e standardeve. Mirpo, FASB ruan influencn e tij n aplikimin e standardeve t kontabilitetit me mbrojtje t suksesshme t prestigjit dhe reputacionit t saj, duke prgatitur standarde t mira.

Komiteti ndrkombtar i standardeve t kontabilitetit (IASC)

I themeluar m 1973 pr t

ngushtuar nivelin e diferencave n mes t standardeve t kontabilitetit. Rritjet n tregtin ndrkombtare kan motivuar IASC q t bj prpjekje pr t eliminuar trajtimet alternative t standardeve.

Agjencia qeveritare n SHBA q mbikqyr tregun financiar

Securities Exchange Commission

57

Themelimi i standardeve t kontabilitetit dhe procesi i politikave

Federata ndrkombtare e kontabilistve

www.ifac.gov

Instituti financiar ekzekutiv www.fei.org

Instituti amerikan pr certifikimin e kontabilistve publik

GAAP

Bordi qeveritar pr standardet e kontabilitetit www.gasb.org

www.aicpa.org
Komisioni pr sigurimin e kmbimeve www.sec.gov

Asiociacioni amerikan i kontabilitetit www.aaa-edu.org

Mos harroni

GAAP jan rregullat

FASB bn rregullat SEC zbaton rregullat

Etika n kontabilitet
Pr t qen t shfrytzueshme, informatat

e kontabilitetit duhet t jen objektive dhe t besueshme. Menaxhmenti duhet t jet prher nn presion pr t raportuar rezultatet e dshiruara dhe t mos injoroj rregullat ekzistuese.

Kontabiliteti financiar dhe etika profesionale

Praktikat e kontabilitetit etik ndrtojn raporte t besueshme, produktive dhe t sinqerta me shfrytzuesit e informatave kontabl. Shum kompani dhe organizata profesionale, kan shkruar kodin e etiks i cili u shrben kontabilistve si udhrrfyes.

Kodi i etiks pr kontabilistt

Katr fusha t gjra t prgjegjsive:
Ruajtja e nj niveli t lart t kompetencs profesionale Trajtimi i shtjeve t ndjeshme me besueshmri Ruajtja e integritetit personal T jet sa m objektiv n t gjitha paraqitjet

Rndsia e etiks profesionale

muarja Objektivizmi Aftsia profesionale Besueshmria Sjellja profesionale Kompetenca

Parimi i muarjes

Kontabilisti profesional duhet t jet i sinqert, i drejt dhe i ndershm n ofrimin e shrbimeve profesionale

Parimi i objektivizmit
Komunikimi i informatave t drejta dhe objektive

Objektivizmi
Paraqitja e t gjitha informatave q mund t jen t dobishme pr menaxhmentin

Parimi i aftsis profesionale

Nnkupton kryerjen e punve n mnyr profesionale dhe me kompetenc

Parimi i kompetencs
Prcjellja e ligjeve aplikative, rregulloreve dhe standardeve

Ruajtja e kompetencs profesionale

Kompetenca
Prgatitja komplete dhe e qart e raporteve pas analizave t duhura

Parimi i besueshmris
T mos zbuloj informata konfidenciale derisa legalisht t mos obligohet T mos shfrytzohen informatat konfidenciale pr avantazhe personale

Besueshmria

T sigurohet se vartsit nuk zbulojn informatat

Parimi i integritetit
Shmangia nga konflikti I interesave dhe konsultimi i t tjerve n konflikt potencial T mos shkatrroj objektivat legjitime t organizats

Integriteti
Njohja dhe komunikimi I kufizimeve personale dhe profesionale

Parimi i sjelljes profesionale

Shmangia e aktiviteteve q mund ndikojn n prmbushjen e detyrave Prmbajta ndaj aktiviteteve q mund t diskreditojn profesionin Refuzimi i dhuratave n favor t ndikimit t mundshm

Sjellja profesionale
Komunikimi i informatave jo t favorshme si dhe atyre t favorshme

Karakteristikat profesionale t kontabilistit

Shum e rndsishme Etika n pun
Aftsi analitike pr zgjidhje t problemeve Aftsi interpersonale Dgjueshmria Njohja e biznesit T kuptuarit e linjs s siprme t implikimit n vendim marrjen menaxheriale Aftsi pr t shkruar I afrt me procesin e biznesit Interpretimi I pasqyrave financiare Matja dhe raportimi I t ardhurave dhe shpenzimeve Regjistrimet akruale, t shtyra, rregullimi I regjistrimeve etj.

T rndsishme

Etika sht posarisht e rndsishme pr kontabilitetin sepse saktsia e informats s kontabilitetit varet nga sinqeriteti i atyre q i prgatisin, raportojn dhe auditojn ato informata.

Etika e kontabilistit
1. Mnjanon gabimet e vogla etike. 2. Prqendrohet n reputacionin e juaj afat gjat. 3. Ju mund t pritni t keni pasoja nga mbajtja e nj pozicioni etik.

Etika n kontabilitet
1. Mnjanon gabimet e vogla etike. 2. Prqendrohet n reputacionin e juaj afat gjat. 3. Ju mund t pritni t keni pasoja nga mbajtja e nj pozicioni etik.

Profesionet n kontabilitet
Kontabilistt q punoj n firma biznesore apo jo profitabile thuhet se jan kontabilist (privat). Kontabilistt q ofrojn shrbime n baz t tarifave quhen kontabilist t ertifikuar.

Auditimi dhe auditort

Auditimi sht ekzaminimi i hollsishm i raporteve financiare t nj organizate.

Auditort e pavarur t cilt ekzaminojn informacionet pr t konfirmuar se jan t prgatitura n pajtim me GAAP jan kontabilist publik t erfifikuar.

Fundi i ligjrats 1