ÜRETİM SİSTEMİNİN

SINIFLANDIRILMASI

Hazırlayan: Firudin SULTANOV

Hazırlayan:Firudin
SULTANOV
Sistem
 “Sistem aralarında ilişkiler bulunan
ve belli bir amacı gerçekleştirmek
üzere bir araya getirilmiş
elemanlardan oluşan bir bütün
şeklinde tanımlanır.”

Hazırlayan:Firudin
SULTANOV
Üretim Sisteminin Temel
Elemanları

ÇEVRE

GİRDİ ÜRETİM ÇIKTILAR

PROSESİ

Geri Besleme Analizleri

Hazırlayan:Firudin
SULTANOV
 Birincil Üretim
 Analitik Üretim
 Sentetik Üretim
 Fabrikasyon Üretim
 Montaj Üretim

Hazırlayan:Firudin
SULTANOV
1. Üretim Yönetemlerine Göre
Sınıflandırma
2. Mamul Cinslerine Göre Sınıflandırma
3. Üretim Miktarına veya Akışına Göre
Sınıflandırma

Hazırlayan:Firudin
SULTANOV
Üretim Miktarına veya Akışına Göre
Sınıflandırma

1. Siparişe Göre Üretim

2. Parti Üretim
3. Sürekli Üretim
4. Proje Üretim

Hazırlayan:Firudin
SULTANOV
1.Siparişe Göre Üretim
 Tüketici veya müşteri firmanın
zaman, miktar ve kalite bakımından
özel olarak belirlediği bir mamülün
üretilmesidir
 Miktar genellikle , bir veya bir kaç
denilebilecek ölçüde azdır.

Hazırlayan:Firudin
SULTANOV
Sipariş Üretimi, imalatın yapıldığı
sürelerin düzeni bakımından üç alt
gruba ayrılır:

1. Az sayıda mamülün yalnız bir defa

üretilmesi
2. Az sayıda mamülün talep geldikçe,
belirsiz aralıklarla ürtilmesi,
3. Az sayıda mamülün belirli aralıklarda
periyodik olarak üretilmesi

Hazırlayan:Firudin
SULTANOV
2.Parti Üretim
 Bir mamülün özel bir siparişi veya sürekli bir
talebi karşılamak amacı ile belirli miktarlardan
oluşan partiler halinde üretilmesidir.
 Bir parti mamulün üretimi gerçekleştikten
sonra makine ve tesisler başka bir cins parti
üretiminde kuallanılabilir.
 Parti üretimin iki temel problemi var; Uygun
parti büyüklüğünü saptamak ve minimum
kapasite kaybına yol açan üretim programını
saptamaktır.

Hazırlayan:Firudin
SULTANOV
3.Sürekli Üretim
 Eldeki makina ve tesislerin yalnız belirli bir
mamule tahsis edilmesi ile yapılan üretimdir.
 Söz konusu mamülün talep düzeyi ve üretim
müktarları çok yüksektir.

İki alt gruba ayrılr:

a) Kütle Üretimi
b) Akış (veya proses) Üretimi

Hazırlayan:Firudin
SULTANOV
a.Kütle Üretimi
 Çok büyük miktarlarda ve uzun
sürede imal edilir.
 Gerektiğinde başka tip mamüle
geçme olanağı var.

Hazırlayan:Firudin
SULTANOV
b.Akış (veya proses) Üretimi

 Makine ve tesisler yalnız bir cins mamülü

üretecek şekilde dizayn edilmiş ve
yerleştirilmiştir.
 Aynı yerde başka bir mamülü üretmek ya çok
pahalıdır veya olanaksızdır.

Hazırlayan:Firudin
SULTANOV
4.Proje Üretimi

 Belirli bir mamülün yalnız bir kez üretilmesi

bakımından siparişe göre üretime benzer fakat
proje üretiminde akış söz konusu değildir.
 Birim mamül fiyatı çok yüksektir

Hazırlayan:Firudin
SULTANOV
KESİKLİ VE SÜREKLİ ÜRETİM
TİPLERİNİN ÖZELLİKLERİ
1. Üretim miktarı
2. Kullanılan Makina ve Teçhizat
3. Fabrikanın Yerleştirme Düzeni
4. İş yükü dengesi
5. İşçilik Kalifikasyonu
6. İş Hazırlama Faaliyetleri
7. Hammadde, Yarı Mamul ve Mamul Stoklar
8. Fabrika içindeki Taşıma Faaliyetleri
9. Tamir-Bakım Faaliyetleri
10. Üretim Kapasitesi

Hazırlayan:Firudin
SULTANOV
Özel Üretim Tipleri
1. Araştırma Üretimi-
2. Model ve Prototip Üretimi
3. Test Modelleri Üretimi
4. Pilot Üretimi
5. Dizaynı Tamamlanmamış Mamullerin Üretimi
6. Yeni Modele Geçiş Devresi Üretimi
7. Başlangıç Devresi Üretimi
8. Demonstrasyon ve Gösteri Mamulleri Üretimi
9. İhracat Mamulleri Üretimi
10. Modifikasyon, Tamir ve İade Mamulleri Üretimi
11. Geçici Üretim
Hazırlayan:Firudin
SULTANOV
HİZMET ÜRETEN
SİSTEMLER
 Endüstri giderek hizmet sektörüne kaymaktadır.
 Üretim yönetimi tekniklerinin uygulanması
açısından mamul veya hizmet üretimi arasında
fark yoktur.
 Hizmet depo edilemediğinden en uygun
kapasitenin tayini çok güçtür.
 Hizmetin kalite özelliğini ölçmek çok güçtür.
 Hizmet taşınamaz olduğundan üretim tesisleri
dağınık yerlerde kurulmaktadır.

Hazırlayan:Firudin
SULTANOV
 Industry and Services as
Percentage of GDP
90 −
Services Manufacturing
80 −
70 −
60 −
50 −
40 −
30 −
20 −
10 −
0−
Japan
Germany

Hong Kong

Mexico

Russian Fed
France

US
Spain
Australia

Canada

China

South Africa
Czech Rep

UK
Goods and Services
Automobile
Computer
Installed carpeting
Fast-food meal
Restaurant meal/auto repair
Hospital care
Advertising agency/
investment management
Consulting service/
teaching
Counseling
100% 75 50 25 0 25 50 75 100%
| | | | | | | | |

Percent of Product that is a Good Percent of Product that is a Service

Figure 1.4
Tablo: İmalat ve hizmet işletmelerinin çeşitli faktörlere
göre kıyaslanması
FAKTÖR İMALAT HİZMET

Çıktı Somut Soyut

Üretim Yeri Sabit Değişken/Esnek

Tüketim Herhangi bir yerde, zaman içinde Hemen, üretim yerinde

İşgücü Az yoğun Çok yoğun

Makine Çok Az

Müşteri ile temas Yok Direkt

Stoklar Var Yok

Verimlilik Yüksek olabilir Düşük

Kalite Ölçümü kolay Ölçümü çok zor

Hazırlayan:Firudin
SULTANOV
 Think-Tank
 Bildiyiniz 10 kuruluşun ismini sayınız...
 Saydığınız kuruluşların kesikli veya sürekli
üretim tipine sahip olduğunu saptayınız.
 Bir imalatçı firmanın müşterisi bulunan başka bir
firma aniden üretim programında bulunmayan
farklı bir modelden pek az sayıda sipariş veriyor.
Planlamacı olarak müşteri firmanın bu isteğine
olumlu veya olumsuz bir cevap vermeden önce
hangi kriterleri gözönüne alır ve nasıl bir
hesaplama yaparsınız.

Hazırlayan:Firudin
SULTANOV
 TEŞEKKÜRLER

Hazırlayan:Firudin
SULTANOV