Professional Documents
Culture Documents
Η ποίηση ως το 1930:
Σικελιανός
Καρυωτάκης
Καβάφης
Άγγελος Σικελιανός
• Λευκάδα 1884 – Αθήνα θεάτρου.
1951.
• Ποιητής, δοκιμιογράφος,
θεατρικός συγγραφέας.
• Το 1900 γράφτηκε στη
Νομική Σχολή Αθηνών, δεν
ολοκλήρωσε τις σπουδές
του.
• Αναμείχθηκε στην κίνηση
του Κωνσταντίνου
Χριστομάνου για την
αναβίωση του ελληνικού
Άγγελος Σικελιανός
• Το έργο:
• Σίβυλλα
• Ο Δαίδαλος στην Κρήτη
• Ο Χριστός στη Ρώμη
• Ο θάνατος του Διγενή
Άγγελος Σικελιανός
• Απόηχοι της ποίησης και της ποιητικής του
Σικελιανού στους
• Γιώργο Σεφέρη
• Οδυσσέα Ελύτη (το Άξιον Εστί εκπορεύεται από τον
Πρόλογο στη ζωή)
• Ανδρέα Εμπειρίκο
εφημερίδα Ακρόπολις.
Σχολή Αθηνών.
Κ. Γ. Καρυωτάκης
• 1919: 1η ανέκδοτη ποιητική συλλογή του,
• Συνδέθηκε με τη Μαρία Πολυδούρη.
με τίτλο Τραγούδια της Πατρίδας.
Συνεργάστηκε με περιοδικά της εποχής,
μεταξύ των οποίων ήταν ο Νουμάς και η Νέα
Εστία. Διακρίθηκε σε διαγωνισμούς των
περιοδικών Ελλάς και Παιδικός Αστέρας.
Εκδίδει με τον Άγη Λεβέντη βραχύβιο
σατιρικό περιοδικό, με τίτλο Η Γάμπα.
τον Χ. Σακελλαριάδη.
Αμφισημία/ διττότητα
Αλληγορίες
Ποιητική του συμβόλου
Οξύμωρο
Γλωσσικό σύμφυρμα (δημοτική –
καθαρεύουσα)
Ειρωνεία
Σάτιρα (συνύπαρξη υψηλού με κωμικό)
Δακρυογελώεσσα διάθεση
(κλαυσίγελως, ποίηση αλγεινού
μειδιάματος)
Κ. Γ. Καρυωτάκης
• Ο ΣΤΙΧΟΣ ΤΟΥ ΚΑΡΥΩΤΑΚΗ
Γρήγορος ρυθμός
Κ. Γ. Καρυωτάκης
• Ο πόνος του ανθρώπου και των πραμάτων (1919)
χαρακτήρα της.
Στη συλλογή αυτή υπάρχει ταύτιση των έμψυχων και των άψυχων, κοινός
Τα αντικείμενα του εξωτερικού κόσμου- ιδίως στο δεύτερο μέρος της συλλογής-
• Ενδεικτικά θέματα:
Ποιήματα ποιητικής («Οι στίχοι μου»).
Υστεροφημία του ποιητικού υποκειμένου («Ποιητές», «Μπαλάντα στους άδοξους
ποιητές των αιώνων»). Ειρωνεία.
Πεζότητα της δημοσιοϋπαλληλικής ζωής («Γραφιάς»).
Μοτίβο του ποιητή που ‘‘χαμογελά’’ στον θάνατο και συνθέτει παυσίλυπους στίχους
(«Ευγένεια»).
Πικρία και απογοήτευση από τη διάψευση των ιδανικών («Δον Κιχώτες»).
Μοτίβο της άρρωστης μούσας («Πολύμνια», επιρροή από Baudelaire).
Κ. Γ. Καρυωτάκης
Κ. Γ. Καρυωτάκης
• Ελεγεία και Σάτιρες (1927)
Η πορεία προς τον θάνατο έχει αρχίσει, μάταια αναζητά διεξόδους. Ο ίδιος έχει γίνει
«κήπος…που αντί λουλούδια τώρα πια στ’ αγκάθια έχει ταφεί, που σώπασαν τ’
αηδόνια του και πνίγεται στα φίδια», όπως χαρακτηριστικά αυτοπεριγράφεται στο
«Τελευταίο ταξίδι», «Μια σκιά», «Θέλω να φύγω πια από δω…», «Επίκλησις»,
«Ιδανικοί Αυτόχειρες».
Κ. Γ. Καρυωτάκης
• Θέματα Ιδανικοί Αυτόχειρες (χειρόγραφο)
Μεταφυσική («Ηλύσια»).
Πικρία για τον ηθικό και κοινωνικό
μαρασμό («Είμαστε κάτι…»,
«Ανδρείκελα», «Όλοι μαζί…»).
Μνεία στο παρελθόν («Ηρωική
τριλογία»).
Σύζευξη λογικά ασυμβίβαστων
νοημάτων – («Εμβατήριο πένθιμο και
κατακόρυφο», «Δικαίωσις»).
Περιρρέουσα κοινωνική
πραγματικότητα - σαρκαστική επίθεση.
Συνειδητή επιλογή θανάτου – πορεία
προς την αυτοχειρία.
Κ. Γ. Καρυωτάκης
• Τα τελευταία κείμενα (1927 – 1928)
«Αισιοδοξία»
«Όταν κατέβουμε […]»
«Πρέβεζα»
Τα πεζά ποιήματα: «Ο κήπος της Αχαριστίας»
«Ονειροπόλος»
«Τρεις μεγάλες χαρές»
«Φυγή»
«Το εγκώμιο της θαλάσσης»
«Κάθαρσις»
«Η ζωή του»
«Η τελευταία»
Μεταιχμιακή γραφή ανάμεσα στο λυρικό και το μοντέρνο
πεζό ποίημα.
• Πεζά κείμενα
Κ. Γ. Καρυωτάκης, 1928
Κ. Γ. Καρυωτάκης, 1928
Κ. Γ. Καρυωτάκης, 1928
Κ.Π. Καβάφης
• Αλεξάνδρεια 1863 -1933
• Το ένατο και τελευταίο παιδί του
Πέτρου και της Χαρίκλειας
Καβάφη.
• 1872 – 1878 Αγγλία
• 1878 επιστρέφουν στην
Αλεξάνδρεια.
• 1882 – 1885 Κωνσταντινούπολη
• 1885 Αλεξάνδρεια και παίρνει
ελληνική υπηκοότητα.
• «Δεν είμαι Έλλην. Είμαι
ελληνικός»
• 1933 πεθαίνει από καρκίνο στο
λάρυγγα.
Κ.Π. Καβάφης
• Σημαντικές τομές στο καβαφικό
έργο:
• 1901 Από τον ρομαντισμό προς
τον παρνασσισμό και τον
συμβολισμό.
• 1903 «Φιλοσοφικός έλεγχος».
• 1911 Συγκρότηση της
προσωπικής του ποιητικής:
φιλοσοφικός, ιστορικός, ηδονικός
κύκλος.
• 1917/18 Κατάκτηση ρεαλισμού.
Απελευθέρωση της πολιτικής
σκέψης και του ερωτισμού του.
Κ.Π. Καβάφης
• Εκδοτική μέθοδος
• 1966 Γ. Π. Σαββίδης, Οι
Καβαφικές Εκδόσεις (1891-1932)
(διδακτορική διατριβή)
Κ.Π. Καβάφης
• Η εμβέλεια της καβαφικής ποίησης
• Έγραψε μόνον 154 (αναγνωρισμένα) ποιήματα, όμως κατάφερε να γίνει ένας από τους πιο
σημαντικούς ποιητές του 20ού αιώνα παγκοσμίως. (Τα Αποκηρυγμένα, Κρυμμένα Ποιήματα,
Ατελή Ποιήματα, Αρχείο Καβάφη)
• Δεν δημοσίευσε ποτέ σε ένα βιβλίο τα ποιήματά του, αλλά τα έστελνε όπου εκείνος
θεωρούσε σκόπιμο. Παρά την «εσωστρεφή» του πρακτική, έγινε γρήγορα γνωστός και
προκάλεσε αντιφατικές εκτιμήσεις της κριτικής.
• Υπήρξε Έλληνας της Διασποράς, όμως κυριάρχησε όχι μόνον στη λογοτεχνία του Κέντρου
αλλά και των περισσότερων χωρών Ευρώπης και Αμερικής.
• Η παγκοσμιότητα της ποίησής του φαίνεται από το γεγονός ότι μεταφράστηκε σε όλες τις
χώρες της Ευρώπης, της Βόρειας και Νότιας Αμερικής, αλλά και της Ασίας.
• Η δυναμική της ποίησής του αποδεικνύεται και από τους δύο τόμους καβαφογενών
ποιημάτων (ποιημάτων που συνομιλούν με ποιήματά του ή γράφονται πάνω σε δικά του
θέματα), ελληνικών και ξένων.
• Κάθε χρόνο γράφονται νέες μελέτες για το έργο του καθώς κάθε καινούργια γενιά
καθρεφτίζεται στα ποιήματά του και ακονίζει τη δική της ευαισθησία πάνω τους.
• Ο ίδιος έλεγε πως είναι ποιητής των μελλουσών γενεών θεωρώντας την εποχή του ανεπαρκή
για να συλλάβει την περίπλοκη ειρωνεία του.
Κ.Π. Καβάφης
• Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του έργου του
• ΘΕΜΑΤΙΚΗ
• Ποίηση πολιτική/ιστορική - επίπεδο συλλογικό ή/και ατομικό). Συχνά ανασκευάζει
την ετυμηγορία της Ιστορίας για πρόσωπα και καταστάσεις. Εμπνέεται από κείμενα.
Τοποθετεί τα πρόσωπα/προσωπεία του στην ελληνιστική εποχή (323 π.Χ. - 146
π.Χ.), σε εποχή ετερογένειας πολιτικής, πολιτισμικής, ιδεολογικής, πνευματικής,
θρησκευτικής.
• Ποίηση ερωτική με έναν τρόπο ιδιότυπο, όχι λόγω της πολυσυζητημένης και
αποκλίνουσας ερωτικής του ταυτότητας, αλλά χάρη στη δραματική ένταση της
ποιητικής του.
• Ποίηση ανθρωποκεντρική. Ακόμη και όταν δανείζεται από την Ιστορία γνωστά
ιστορικά πρόσωπα, τα φέρνει στα ανθρώπινα μέτρα και τα φωτίζει με την πιο
δραστική και ευρεία έννοια του όρου (σχέση του ατόμου με τον Άλλο, με δικό του
τρόπο). Ό,τι τον ενδιαφέρει είναι οι συμπεριφορές, οι στάσεις ζωής, ιδίως οι
ανθρώπινες αντιδράσεις σε κρίσιμες στιγμές της ιστορίας είτε της συλλογικής είτε
της προσωπικής.
Κ.Π. Καβάφης
• Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του έργου
του:
• ΜΕΘΟΔΟΣ
• Προσωπεία
• Αφηγηματικά/δραματικά, ή και τα δύο.
Συνήθως πλασματικά (Μυρτίας,
Αιμιλιανός Μονάη), αλλά και
αγνοημένα ιστορικά πρόσωπα
(Οροφέρνης, Καισαρίων), στα οποία
αναθέτει έναν ρόλο, τα τοποθετεί σε
έναν συγκεκριμένο χώρο και χρόνο και
αναδεικνύει τις συγκρούσεις,
εσωτερικές ή/και εξωτερικές,
καθιστώντας την ποίησή του
πολυφωνική.
Κ.Π. Καβάφης
• Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του έργου
του:
• ΜΕΘΟΔΟΣ
• Αυτοαναφορικότητα
• Ένα μεγάλο μέρος των ποιημάτων του
είναι ποιήματα ποιητικής. Συνήθως
είναι ποιήματα στα οποία
πρωταγωνιστεί ένας καλλιτέχνης
(ποιητής, ζωγράφος, γλύπτης, κ.ά.), ο
οποίος θέτει ζητήματα τα οποία
σχετίζονται με την τέχνη. Με τον τρόπο
αυτό ο Καβάφης εκθέτει τις απόψεις του
και την αγωνία του για τη δική του
καλλιτεχνική ενασχόληση.
Κ.Π. Καβάφης
• Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του έργου του:
• ΣΤΑΣΗ ΖΩΗΣ