Professional Documents
Culture Documents
sa
Asya
Katuturan ng Relihiyon
• Ano nga ba ang relihiyon?
- Paniniwala ng tao na may isang
makapangyarihang nilalang o
pwersa na siyang pinakamataas
at nagpapakilos sa lahat ng
bagay sa daigdig.
Mga Relihiyon saAsya
• Judaism
-Nagmula sa Israel.
-Itinatag ng mga Jew oIsraelite.
-Isang monoteistikong relihiyon.
-Si Yahweh ang diyos at may likha ng lahat ng
bagay sa daigdig.
-Torah ang banal na akalat ng mga Jew. Dito
nakasaad ang mga aral at salita ni Yahweh.
• Torah – “batas at aral”
• Binubuo ng limang aklat ni Moses:
- Genesis, Exodus, Leviticus, Numbers,
Deuteronomy
• Patriyarka ang tawag sa kanilang pinuno.
• Ilan sa mga patriyarka ng mga Jew ay sina
Abraham, Isaac, at Jacob.
Sampung Utos na tinanggap ni Moses
mula sa Diyos
• Ibigin mo ang Diyos higit sa lahat. Wala kang
ibang sasambahin kundi ang Diyos.
• Huwag sambahin ang anumang imahen o
idolong nasa langit o lupa.
• Huwag kang manunumpa sa ngalan ng Diyos.
• Mangilin ka kung linggo.
• Igalang mo ang iyong ama at ina
• Huwag kang pumatay ng kapwa tao.
• Huwag kang makikiapid sa hindi mo asawa.
• Huwag kang magnanakaw.
• Huwag kang magsabi ng kasinungalingan
laban sa iyong kapwa.
• Huwag mong pagnasaan ang hindi mo ari at
hindi mo asawa o ano pa mang bagay na hindi
sayo.
Kristiyanismo
• Isang monoteistikong relihiyon tulad ng
Judaism.
• Ang doktrina ay nakabatay sa mga aral at
katuruan ni Hesus.
• Sinusunod ng mga Kristiyano ang mga aral at
salita ni Hesus bilang paghahanda sa
pagbabalik ni Hesus upang husgahan ang
lahat, buhay man o pumanaw na.
• Ang mga taong sumunod sa mga utos at
isinabuhay ang salita ng Diyos ay magtatamo
ng buhay na walang hanggan.
• Samantala, ang mga sumalungat ay
magdurusa sa kabilang buhay.
• Nakapaloob ang mga aral at salita ng Diyos sa
banal na aklat ng tinatawag na Bibliya.
• Nahahati ito sa dalawang bahagi:
- Lumang Tipan – naglalaman ng salaysay
mula sa paglikha ng Diyos sa daigdig hanggang
sa paghahanda ng mga jew sa pagdating
Mesiah.
- Bagong Tipan – tungkol sa buhay ni Hesus, ng
kaniyang mga disipulo, at iba pang pangyayaring
may kaugnayan sa Kristiyanismo.
• Nakabatay sa dalawang pangunahing paniniwala
ang Kristiyanismo: Si Hesus ay Anak ng Diyos at
ang Diyos ang nagsugo kay Hesus sa daigdig
upang mamuhay at maghirap tulad ng tao,
mamatay para sa kaligtasan ng sangkatauhan at
mabuhay muli.
• Dalawang pangunahing aral:
-Ibigin mo ang Diyos ng higit salahat;
-Ibigin mo ang kapwa mo tulad ngpagmamahal
mo sa iyong sarili.
• Monoteistiko ang Kristiyanismo subalit
pinagtibay ng Simbahang Katoliko ang
paniniwala sa Santisima Trinidad (Holy Trinity).
• Paniniwala sa tatlong persona ng iisang Diyos
– ang Diyos Ama, Diyos Anak, at Espiritu
Santo.
• Sakasalukuyan, ang Kristiyanismo ang
relihiyong may pinakamaraming tagasunod sa
daigdig.
• Ang Simbahang Katolitiko ay pinamumunuan
ng Santo Papa na naninirahan sa Vatican City
sa Rome.
Islam
• Ikalawang pinakalaganap na relihiyon sadaigdig.
• Islam – “kapayapaan”, “pagsuko”, “kapayapaang
madarama kapag isinuko ang sarili sa Diyos na si
Allah”
• Si Muhammad ang nagtatag ng Islam.
• Allah – ang Diyos at siya ang lumikha ng daigdig
at sanlibutan.
• Hegira – paglisan ni ni Muhammad sa Mecca at
nagtungo sa medina kasama ang kanyang mga
tapat na tagasunod.
Limang Haligi
(Pangunahing Doktrina ng Islam)
• Shahada
– Paniniwala na walang panginoon kundi si
Allah at si Muhammad angkaniyang propeta.
• Salat
– Pagdarasal nang limang ulit sa isang araw
nang nakaharap sa direksiyon ng Kaaba
• Zakat
– Pagiging bukas-palad; mahalaga ang
pagtulong sa mga nangangailangan, maysakit,
matatanda, ulila, at iba pa.
• Sawm
– Paggunita sa banal na buwan ng Ramadan
sa pamamagitan ng isang buwang pag-
aayuno araw-araw mula madaling araw
hanggang sa paglubog ng araw.
• Hajj
– Paglalakbay sa Mecca minsan sa buong
buhay ng isang Muslim, ang taong
nakapaglakbay sa Mecca ay ginagawaran ng
titulong Hajji.
Zoroastrianism
• Pinakamatandang relihiyon sa daigdig.
• Si Zarathustra ang nagtatag ng relihiyong ito.
Itinuturing na propeta.
• Ahura Mazda – itinuturing na diyos.
Pinaniniwalang tagapaglikha at
tagapagtaguyod ng daigdig.
• Zend Avesta – banal na aklat.
Ayon sa Zoroastrianism…
• Ang daigdig ay tunggalian ng mabuti (Ahura
Mazda) at masama (Angra Mainyu)
• Ang tao ay bingyan ng diyos ng laya na pumili sa
dalawang magkatunggaling pwersa.
• Kapag pinili ang mabuti, mapupunta ang tao sa
langit kasama si Ahura Mazda. Kapag naging
masama ang tao, mapupunta siya sa impiyerno
kasama si Angra Mainyu (Ahriman)
• Maisasantabi ang hidwaan sapamamagitan ng
pagpapalaganap ng pag-ibig. Sakatapusan ng
daigdig mangingibabaw ang kabutihan.
Hinduism
- Itinatag ng mga Aryan noong 1500
B.C.E. sa hilagang kanlurang bahagi ng
India kung saan umusbong ang
kabihasnang Indus.
- Isa sa mga tinuturing na
pinakamatandang relihiyon sa
daigdig.
- Isang politeistikong relihiyon.
- Hindu ang tawag sa mga tagasunod
nito.
Mga Katangian ng Hinduism
• Tatlong pangunahing diyos:
- Brahma, ang Manlilikha
- Vishnu, ang Tagapangalaga
- Shiva, ang tagawasak
• Karma
-pangunahing paniniwala sa Hinduism
-Mula sa salitang Hindu na KARna
nangangahulugang “pagkilos” at MA na
nangangahulugang “paggawa” o “paglikha”
-nangangahulugang “isang bagay na nilikha o
bunga ng gawi ng isang tao.”
• Reinkarnasyon
-siklo ng kapanganakan at kamatayan.
-kapag namatay ang isang tao, ang kaluluwa
niya ay muling mabubuhay.
-nakabatay sa kaniyang karama kung siya ay
mabubuhay sa mas mataas o mas mababang
antas ng buhay o uri ng nilalang.
• Nirvana
- Layunin ng bawat Hindu ang makawala sa
siklo ng reinkarnasyon. Sapamamagitan ng
paulit-ulit na pagkamatay at pagkabuhay ng
kaluluwa, inaasahang makakamit ang moksha
o paglaya sa siklo ng reinkarnasyon. Kapag
nakamit ng kaluluwa ang moksha ay
mararating niya ang nirvana o tunay na
kaligayahan at katahimikan. Ang nirvana ay
ang ganap na katiwasayan at kalinisan ng
kaluluwa.
• Vedas
– Ang banal na aklat ng mga Hindu. May apat na
Vedas:
1. Rig Veda
2. Sama Veda
3. Yajur Veda
4. Atharvada Veda
Ugnayan ng Hinduism at Sistemang
Caste
Reinkarnasyon
Karma
Masama Mabuti
Moksha
Nirvana
Buddhism
• Batay sa mga aral at katuruan ni Siddharta
Gautama.
• Nagmula siya sa isang maharlikang pamilya.
• Lumaki siyang hindi nakaranas ng hirap o
pagdurusa, hanggang sa siya ay magkaroon ng
sariling pamilya. Ngunit hindi pa rin nagingganap
ang kaniyang kaligayahan.
• Noong siya ay 29 taong gulang, napagtanto niya
na bahagi ng buhay ng tao ang sakit, katandaan,
at kamatayan.
• Ito ay nang sa unang pagkakataon
ay nasaksihan niya ang buhay sa
labas ng palasyo.
• Nagpasiya siyang talikdan ang marangyang
buhay at iwan ang pamilya upang hanapin
ang lunas na magwawakas sa kapighatian
ng tao.
• Buddha – “Ang Naliwanagan”
• Inialay niya ang kanyang buhay sa
pangangaral tungkol sa kaligayahang
walang hanggan.
Wheel of Life
- simboloikong kumakatawan sa
sangkatauhan
• Four Noble Truths
-sa kaniyang pagninilay sa lilim ng punong bo,
naliwanagan si Siddharta sa sumusunod na katotohanan:
-puno ng pagdurusa ang buhay ng tao;
-nagmumula ang pagdurusa sa masidhing
paghahangad
-magwawakas ang pagdurusa sa pagwawakas ng
paghahangad; at
-mawawakasan ang pagdurusa sa pagsasagawa ng Eight
Fold Path.
Nirvana
• Paraiso o kaluwalhatian; sa pagkamit ng
nirvana, na sukdulang layunin ng mga
Buddhist, makalalaya ang tao mula sa
pagdurusa at kamalayang pansarili, gayundin
mula sa siklo ng reinkarnasyon.
Eightfold Path
- tinatawag ding Middle Path; nagsisilbing gabay ito ng
tao upang makamit ang nirvana
Wastong
Pag-iisip
Wastong Wastong
Hanapbuhay Pananaw
Wastong
Pagpupunyagi Wastong
Intensyon
Wastong
Konsentrasyon Wastong
Pagsasalita
Wastong
Pagkilos
Buddhism
KALIGTASAN
Shintoism
- ang tawag sa paniniwala ng
mga Hapones tungkol sa diyos ng
araw at iba pang diyos ng kalikasan
Shinto – nangangahulugang “ daan o
kaparaanan ng diyos”
Kami – ang tawag sa mg adiyos na may
kapangyarihang likas
- nananahanan ang mga diyos na
ito sa ilog, puno, bato, bundok, buwan at
araw
Apat na Paninindigan ng Shinto
Tradisyon at Pamilya
Pagmamahal sa kalikasan
Kanilang kalinisan
Matsuri
Paniniwala:
Purification
Kami
Aragami
Mizuko
Mizuko Kuyo
Confucianism
-Itinatag sa China sa panahon ng
kaguluhan dulot ng digmaansa pagitan
ng mga estado at mga nagmamay-ari
ng lupa.
-Pinasimulan ni Confucius o kilala
rin bilang K’ung-fu-tzu (Kongfuzi)
na nangangahulugang “Master
Kung”
• Mula sa isang mahirap na pamilya, nagsumikap si
Confucius na makapag-aral.
• Siya ay naging isang mahusay na guro at hinangad
niyang makapaglingkod sa pamahalaan.
• Nabigyan siya ng pagkakataong manilbihan sa
pamahalaan ng Lu subalit hindi niya nagustuhan
ang pamamalakad ng mga namumuno rito.
• Nilisan niya ang pamahalaan ng Lu at nagpatuloy
sa pagiging guro.
• Naging tanyag ang pilosopiya ni Confucius at
nagsilbing pangunahing batayan ng lipunang
Tsino ang kanyang mga aral.
• Nakatuon ang Conficianism sa pagkakaroon ng
tamang asal at moralidad at pagsusulong
mabuting pamamahala.
• Ayon kay Confucius, ang isang ideyal na lalaki
ay yaong tinatawag na shi o iskolar.
Confucianism
Five Classics - Nakapaloob sa aklat na ito ang mga turo ni
Confucius. Ito angsumusunod.
Classic of Changes – orihinal na ginamit para sa
divination o upang mabatid ang mga darating na
pangyayari.
Book of History – kalipunan ng mga talumpati at
talakayan;
Classic of Odes – kalipunan ng mga awiting-bayan at mga
tulang panseremonya;
Classic of Rites – talakayan ng mga alituntunin sa pag-
uugali at sa mga seremonyang pampubliko at pribado; at
Spring and Autumn Annals – ulat o tula ng estado ng Lu.
Limang Relasyon sa Lipunan:
Sabawat relasyon ay may nakahihigit at may
nakabababa. Tungkulin ng may mababang
katayuan na sundin ang nakatataas sa kanya.
Ang mga relasyong ito ay ang sumusunod:
1.emperador sa mga nasasakupang
mamamayan.
2.ama sa anak na lalaki;
3.asawang lalaki sa asawang babae;
4.nakatatandang kapatid na lalaki sa
nakababatang kapatid na lalaki; at
5.kaibigan sa kaibigan.
Ilan sa mga pangunahing vitue na dapat
taglayin:
Jen –kagandahang-loob
Li – kagandahang asal o dekorum
Yi – pagkamakatuwiran at
pagkamakatarungan
Xiao – paggalang sa magulang
Taoism
• Naging tanyag sa China noong panahon ng
dinastiyang Zhou.
• Itinatag ni Lao Zi, na nangangahulugang “Old
Master”
• Hindi tiyak kung tunay nga bang nabuhay si
Lao Zi sapagkat may mga nagsasabi na siya ay
kathang-isip lamang.
• Nilikha lamang umano ang katauhan ni LaoZi
upang magkaroon ng tagapagtatag ang
Taoism.
• Nakabatay sa Tao na nangangahulugang
“daan”.
• Ang Tao ang nag-uugnay at nag-iisa sa lahat ng
bagay sa sanlibutan.
• Isa sa paniniwala nila ang wu wei, o “hindi
pagkilos”
• Hindi katamaran o hindi pagtupad satungkulin
ang kahulugan ng wu wei.
• Ayon dito, hindi kailangang ipilit o ipuwersang
tao ang ano man, sapagkat ang lahat ay
mangyayari nang naaayon sa Tao.
• Para sa mga Taoist, ang paghahangad ng
kapangyarihan at kaalaman ay pagtatangka ng
tao upang makontrol at mapagharian ang
kalikasan.
• Nakapaloob ang mga aral ng Taoism sa Dae de
Fing o The Book of the Way of Virtue.
Taoism
• Ang simobolo ng yin at yang ay nagpapakita
ng balanse sa kalikasan at daigdig.
• Sumisimbolo ang yin sa aspektong
pambabae: malambot at kalmado.
Kumakatawan din ito sakadiliman.
• Ang yang naman ay sumisibolo sa aspektong
panglalaki: matigas at masigla. Kumakatawan
ito sa kaliwanagan. Kapag nawala ang balanse
ng yin at yang ay magkakaroon ng kaguluhan.
THANK YOU!!!
Prepared by:
AILEEN B. GALEOS
A.P. Teacher