Mikrobiologiaren sarrera historikoa 2

Juan Arbulu http://www.arizmendipro.eu juarbulu@gmail.com @jarbulu

Berezko sorrerari buruzko eztabaida

Aristotelesen garaiko ideiak Redi (1668): animalietan berezko sorrera ezeztatzen duten ikerketak
Omne vivo ex ovo Omne vivo ex vivo oraindik ez da onartzen

Spallanzani eta Needham-en arteko eztabaida

Ikerketak gaizki interpretatzen dira (Needham): ontziak berotzen direnean aireak bere bizi indarra galdu egiten du (bitalismoa)

Pasteur-ek berezko sorrarari buruzko eztabaida argitzen du

Lepo bihurgunetsuak diruzten eta airera irekiak dauden ontziekin ikerketak egin zituen (zisne lepoak).
Irekiten jartzen ditugunean ontziak, eta, mugitzen ez badira, ez dira mikroorganismoak hazten Likidoa lepo bihurgunetsura heltzen bada mikroorganismoak agertzen dira.

Louis Pasteur

Hartzigarriei buruzko eztabaida

Hartzidurei buruzko bi teoria: kimikoa eta biologikoa Pasteur-i (1857) Lilleko distilategitik deitzen diote arazo bat ebazteko
1857: Hartzidura laktikoa egiten duten bakterioak 1860: Hartzidura alkoholikoa legamiak egiten dute Hartzidura butirikoa aurkitzen du; eta airerik ez dagoen tokian bizia (anaerobiosia)

Bi teorien bat egitea: Buchner-ek legamien zelula askeen prestakin bat isolatzen du

Aurrerapen teknikoak: hazkuntza purua

Hazkuntza puruen prestaketa (Robert Koch-en laborategietan)
Patata xafletan oinarritutako hazkuntza medio solidoak Gelatinan oinarritutako hazkuntza medio solidoak Agar-agarrean oinarritutako hazkuntza medio solidoak

Petrik (Koch-en laborategian) bere izena eramaten duen kutxatila asmatzen du Hazkuntza medio aberatsak eta bereizgarriak (Beijerink, Winogradsky)

Aurrerapen teknikoak: Mikroskopioak eta tindaketa teknikak

Koch Alemaniako beira industriarekin lankidetza burutzen du (Schott) eta optikan jakintsuak direnei laguntza eskatzen die (Abb, Zeiss) Lente akromatiko hobeagoak Argiketa kondentsadorea erabiliz Inmertsioko objetiboa (1878) Koch industria kimikoarekin (BASF) lana egiten du: Bakterioak behatzeko tindaketak (metileno urdina, fuksina, violeta de genciana, etab), 1877 eta ondoren Ziehl eta Neelsen: tindaketa bereizgarria AAR (1883) Hans C. Gram: Gram tindaketa bereizgarria (1884)

Avances en microscopios debidos a Koch y sus colaboradores

Iluminacin inferior y condensador

Seccin del objetivo de inmersin

Mikroorganismoen eragina gaixotasun kutsakorretan

Pasteur Provenzara abiatzen da zetaren arrak jasatzen duen gaixotasun bat ikertzeko (pebrina) 1869. urtean Nosema bombycis protozooa aurkitzen du gaixotasunaren eragile Davaine (1863-1868): karbunkoz gaixorik dauden behien odolak mikroorganismo kantitate handiak ditu

Mikroorganismoen eragina gaixotasun kutsakorretan

Koch (1876): hazkuntza puruaren teknikari esker bakteria patjogeno bat isolatu eta hazi egiten du (karbunko edo antrax-aren eragilea) Bacillus anthtracis-aren lehenengo mikroargazkiak (metileno urdinarekin tindatuz) Bakteria honek fase erresistentea (endosporak) duela baieztatzen du Gaixotasuna berriro sortu daiteke baziloak laborategietako animalietan inokulatzen baditugu

Koch-en postulatuak (1882)

Izaki gaixoetan agente patogenoa egon behar da Gaixo dagoen izakiarengandik mikroorganismoa hazkuntza puru batean isolatu egin daiteke Kultibo puruetan hazitako mikroorganismoa osasuntsu dauden animalietan inokulatzen baditugu gaixoarazten ditu Esperimentalki inokulatuko eta gaixo dauden animali hauengandik mikroorganismoa berriro isolatu daitezke

Koch-en postulatuak

Koch-en eskolak hainbat eragile patogenoak isolatzen ditu

Kolera (1883) Difteria (1884) Tetanoa (1885) Neumonia (1886) Meningitisa (1887) Izurritea (1894) Sifilisa (1905)

Robert Koch

Asepsia, kimioterapia
Anestesiaren agerpena (XIX. Mendearen erdialdera) Lister-ek fenolaren eta merkurioaren gatzen erabilera sartzen du (kirofanoan asepsia) Paul Ehrlich:
Industria kimikoarekin lan egiten du eta salvarsan aurkitzen du, sifilisaren aurka Kimioterapia

Domagk (1935): neumokokoen aurka prontosilo gorria

Sulfamiden garaia

Antibioterapia
Fleming (1929): Penizilinaren estraktua (Penicillium notatum onddotik) Chain y Florey (1940): Penizilina purifikatu zuten. 2. gerratean erabili zen Estreptomizina aurkitzen da (Waksman, 1944) Streptomyces griseus-etik Gerra ondoren, hainbat antibiotiko aurkitzen dira, gehien bat Aktinomizetosetik abiatuz