Wchodzimy w piąty rok naszej obecności.

W mię-
dzyczasie z dwumiesięcznika staliśmy się mie-
sięcznikiem, wydaliśmy parę specjalnych nume-
rów Extra, jeszcze więcej wydań Starter Kita, zor-
ganizowaliśmy liczne konkursy, poznaliśmy wielu
utalentowanych, ciekawych ludzi, którzy swoją
pasją i wiedzą chcieli podzielić się z nami na ła-
mach .psd.
Jednym z nich jest Paweł Zakrzewski – ojciec
chrzestny tego wydania. Zaraził on nas pomysłem
stworzenia numeru, w pełni poświęconego premie-
rze najnowszego pakietu Adobe Creative Suite 4. Na
produktach tej firmy zna się jak nikt inny w Polsce
– jest w końcu założycielem i managerem Adobe
User Group, która zrzesza entuzjastów oprogramo-
wania Adobe. Wspólnie z Pawłem i członkami Ado-
be User Group zapraszam więc do wycieczki po no-
wym, doskonałym świecie programów Photoshop,
InDesign, Illustrator, Dreamweaver, Fireworks. Skąd
ta pewność, że doskonałym? Skrót do doskonałości
– to przecież hasło najnowszej premiery.
Nie zapominajmy o wszystkich pozostałych twór-
cach tego numeru. Anna Owczarz-Dadan podpowie
Ci, jak odnaleźć się w nowym, zmienionym interfej-
sie Photoshopa, Katarzyna Sadło, Cali Rezo, Maria-
no Villalba oraz Tomasz Gądek podzielą się z Tobą
sztuczkami, których używają przy tworzeniu efek-
townych grafik, a Krzysztof Kopciowski zaprasza
na drugą część multimedialnego kursu instrukta-
żowego o video Photoshop Extended. Nie zapomnij
też o naszym konkursie, w którym wygrać można
naprawdę świetne nagrody!
Miłej lektury i do zobaczenia za miesiąc,

Marysia Dąbrowska,
Redaktor Prowadzący

4 .psd 06/2008
01/2009 » www.psdmag.org
 spis treści

grafika z okładki
ostatni anioł
Mariano Villalba 10

warsztaty
gdzie się podziały moje zabawki?! sprzęt dla grafika
Anna Owczarz-Dadan 16
HP Elite Book 8730w dla mobilnego grafika
artykuł powstał we współpracy z firmą HP 70
koncert rock&roll
Tomasz Gądek 20
fotomontaż
tworzymy animowaną,
londyńska ulica mlekiem płynąca
świąteczną kartkę e-mail Katarzyna Sadło 72
Paweł Zakrzewski 24

nowość – Content-Aware Scale recenzje/testy

Paweł Zakrzewski 28
Fotografia cyfrowa. Edycja zdjęć
Paweł Kołodziej 53
animacja 3D w... Adobe Photoshop CS4
Paweł Zakrzewski 32
pozycje stałe
cyfrowe malowanie autorzy 06
Cali Rezo 40
opis CD1 07
cyfrowa ciemnia według Epsona
artykuł powstał we współpracy z firmą Epson 44
opis CD2 08
interaktywny pokaz zdjęć
Paweł Zakrzewski 48 konkurs 13

budujemy interaktywne formularze informacje z branży 14

Paweł Zakrzewski 54
szybkie triki 15
interaktywny projekt strony
Paweł Zakrzewski 60 galeria Digart.pl 76

wiwat sztuczne ognie! klub PRO 78

Piotr Ogiejko 64
prenumerata 80
razem czy osobno?
Paweł Zakrzewski 66 zajawka 82

.psd 06/2008
01/2009 » www.psdmag.org 5
 autorzy
PHOTOSHOP
Magazyn .psd jest wydawany przez Software-Wydawnictwo
Sp. z o.o. z siedzibą przy ul. Bokserska 1, 02-682 Warszawa
Tomasz Gądek
Konstruktor w branży mechanicznej, od ok. 2 lat zafascynowany Redaktor Naczelny:
Photoshopem ponieważ jego nieograniczone możliwości pozwala- Anna Adamczyk
ją na swobodne wyrażanie własnych emocji. Zabawę z Photosho- anna.adamczyk@software.com.pl
pem zaczął przypadkiem, ucząc się z kursów zamieszczanych m.in. Dyrektor wydawniczy:
w magazynie .psd. Teraz próbuje własnych sił, tworząc tutoriale dla Sylwia Małecka
innych, by tak jak on odnaleźli inspirację i chęć nauki. Przecież to Redaktor Prowadzący:
nic innego jak tylko świetna zabawa. W tym numerze zaprasza nas
na rockowy koncert... Maria Dąbrowska
maria.dabrowska@software.com.pl
Krzysztof Kopciowski Zastępca Redaktora Prowadzącego:
Absolwent filmoznawstwa. Jego szczególnym zainteresowaniem Łukasz Łopuszański
cieszą się możliwości łączenia grafiki 2D i 3D. Szczery pasjonat lukasz.lopuszanski@psdmag.org
digital paintingu oraz innych form wizualizacji cyfrowej. Przygo- Opracowanie CD:
tował dla nas drugą część multimedialnego kursu instruktażowe-
Krzysztof Wołowski, Krzysztof Kopciowski
go o wideo w Photoshop Extended oraz opisał przybliżył nam taj-
niki skanowania. Kierownik Produkcji:
Marta Kurpiewska
Anna Owczarz-Dadan marta.kurpiewska@software.com.pl
Autorka ponad dwudziestu książek poświęconych tematyce grafiki Skład:
komputerowej oraz fotografii cyfrowej. Od lat pasjonatka programów Tomasz Kostro
wykorzystywanych do tworzenia grafiki cyfrowej (Photoshopa, Pa- tomasz.kostro@software.com.pl
int Shop Pro, Illustratora i Paintera). Miłośniczka edycji obrazów cy-
Grafika na okładce:
frowych. Grafik. Autorka i wydawca kursów wideo do nauki obsługi
programów Photoshop, Photoshop Elements. Członek NAPP. Autorka Mariano Villalba
opisała wygląd najnowszego Photoshopa i podpowiedziała gdzie od- Projekt graficzny okładki:
najdziecie niektóre zagubione narzędzia i polecenia. Agnieszka Marchocka
Strona: www.annaowczarz.pl. Korekta:
Mateusz Lipiński
Cali Rezo Dział reklamy:
Autorka francuskiej edycji magazunu .psd. Mieszka w Paryżu. Spe-
adv@software.com.pl,
cjalizuje się w digital painting i właśnie w tej technice opowiada jej
tutorial. Wykształcenie: matura z literatury i sztuki, 1 rok w szkole tel.: (22) 427 35 30
Sztuk Pięknych w Aix-en-provence, cztery lata w E.N.S.A.D. - École Prenumerata i archiwa:
Nationale Supérieure des Arts Décoratifs de Paris (Państwowa Wyż- Marzena Dmowska, marzena.dmowska@software.com.pl
sza Szkoła Sztuk Dekoracyjnych). www.buyitpress.com, tel.: (22) 427 36 79, (22) 427 36 53
Strona: www.calirezo.com, kontakt: contact@calirezo.com, Sklep internetowy:
blog: www.calirezo.com/blog, muzyka: www.myspace.com/calirezo. www.buyitpress.com
Wydawca:
Katarzyna Sadło
Pomiędzy kolorami. Bezwarunkowa miłość do Photoshopa i uwiel- Software-Wydawnictwo Sp. z o. o.,
bienie dla kolorów, może z wyjątkiem połaczenia brązu i fioletu. Gra- 02-682 Warszawa, ul. Bokserska 1
fika, projektowanie stron www, obróbka zdjęć, Flash... Nieustające e-mail: psd@psdmag.org,
dokształcanie i ciągłe ściganie Photoshopa. Ulubieni artyści to Vin- www.psdmag.org
cent Van Gogh i DESA... W tym numerze pokaże jak z nieudanego tel. (22) 427 37 59
zdjęcia wykonać barwny fotomontaż. fax (22) 244 24 59
Strona: www.ebru.glt.pl lub www.deekey.pl

Mariano Villalba Wyprodukowano w Polsce

Autor naszej okładki. Urodził się w Argentynie. Jest samoukiem w fo-
tografii i fotmontażu. Zamiłowanie do rysunku i malarstwa wyniósł
z domu. Jego matka jest wybitną ilustratorką, a ojciec wielkim foto-
grafem. Lubi bawić się obrazami i nadawać im surrealistyczny cha-
rakter. Od pięciu lat uczestniczy w największych wystawach foto-
grafii, zarówno krajowych, jak i międzynarodowych. Otrzymał wiele
nagród i zaproszeń do licznych krajów. Spośród nagród, które otrzy-
mał, chciałby wyróżnić Trierenberg Super Circuit, nagrodę uznawaną
za Oskara w dziedzinie fotografii. Zaprojektował kilka okładek płyt
muzycznych. Pracował z takimi gwiazdami jak piłkarz Carlos Tevez
i prezenterka telewizyjna Susana Gimenez.
Strona: www.flickr.com/marianovillalba, www.marianovillalbadigital.tk.
E-mail: marianofotografo@gmail.com
Paweł Zakrzewski
Ojciec chrzestny tego numeru .psd. Pomysładawca tematu przewod-
niego. Guru i znawca produktów firmy Adobe. Wraz z pasjonatami
Photoshopa z Adobe Users Group stworzył większość artykułów w
tym numerze. Adobe Certified Expert, Adobe Certified Instructor.
Strona: www.pawelzakrzewski.com
Druk: ArtDruk
Zakład Poligraficzny, Kobyłka
www.artdruk.com
tel. +48 604 979 357
Nakład: 8000 egz.
.psd ukazuje się w językach:
Redakcja dokłada wszelkich starań, by publikowane w piśmie i na towarzyszących mu nośni-
kach informacje i programy były poprawne, jednakże nie bierze odpowiedzialności za efek-
ty wykorzystania ich; nie gwarantuje także poprawnego działania programów shareware,
freeware i public domain. Uszkodzone podczas wysyłki płyty wymienia redakcja. Wszyst-
kie znaki firmowe zawarte w piśmie są własnością odpowiednich firm i zostały użyte
wyłącznie w celach informacyjnych. Deklarowana wysokość nakładu obejmuje również
dodruki. Redakcja nie udziela pomocy technicznej w instalowaniu i użytkowaniu progra-
mów zamieszczonych na płycie CD dostarczonej z pismem.
Płyty CD dołączone do magazynu przetestowano programem AntiVirenKit firmy
G DATA Software Sp. z o.o.
Redakcja używa systemu automatycznego składu
Sprzedaż aktualnych lub archiwalnych numerów pisma po innej cenie niż wydrukowana na
okładce — bez zgody wydawcy — jest działaniem na jego szkodę i skutkuje odpowiedzial-
nością sądową.

6
 opis CD

CD1
Photoshop Extended Wideo cz.2

Na CD1 znajdziecie drugą, ostatnią część multimedialnego kursu in-

struktażowego poświęconego zagadnieniu wideo w Photoshopie. Dru-
ga część składa się z ośmiu rozdziałów:

Rozdział 1 – Optymalizacja i praca z wieloma warstwami

Rozdział 2 – Niedestruktywna edycja wideo
Rozdział 3 – Warstwy wideo i inteligentne filtry
Rozdział 4 – Edycja warstw wideo
Rozdział 5 – Konwersja i spłaszczanie ramek
Rozdział 6 – Animowanie światła głobalnego
Rozdział 7 – Menu warstw wideo
Rozdział 8 – Interpretacja materiału wideo

.psd 01/2009 » www.psdmag.org 7

 opis CD

CD2 zdjęcia Royalty Free oraz filmy instruktażowe (bez dźwięku) i pliki źródłowe do tutoriali

Zdjęcia Royalty Free

od agencji Eblis Zdjęcia Royalty Free
www.eblis.pl od agencji Digitouch
www.digitouch.pl

Zdjęcia Royalty Free

Zdjęcia Royalty Free od agencji Human Anatomy for the Artist
od agencji Skorpions www.human-anatomy-for-artist.com
www.skorpions.pl

8 .psd 01/2009 » www.psdmag.org

 tu powinny być 2 płyty CD
w razie ich braku proszę skontaktować się ze sprzedawcą

Co na krążku?

kurs multimedialny
Photoshop Extended Wideo cz.2

CD1

Ekstrasy
• Uwaga: Pliki zamieszczone na CD służą tyl-
ko do uzyskania efektów z tutoriali, każde
inne użycie jest niedozwolone!
• zdjęcia Royalty Free do komercyjnego wy-
korzystania

CD2 • filmy instruktażowe są uzupełnieniem tek-

stu, służą jako pomoc w wykonaniu ćwiczeń
znajdujących się na stronach magazynu i są
bez dźwięku

Płyty działają w systemach Win/Mac

W przypadku uszkodzonej płyty prosimy
napisać maila na adres: cd@software.com.pl

.psd 01/2009 » www.psdmag.org 9

 grafika z okładki

trudny | 30 min. | pliki na CD

Photoshop CS2

10 .psd 01/2009 » www.psdmag.org


ostatni
anioł
Ostatni Anioł to już ostatnia grafika okładkowa, którą mam przyjemność
opisywać Wam na łamach magazynu .psd. Mam nadzieję, że wszystkie
dotychczasowe fotmontaże mojego autorstwa przypadły Wam do gustu.
Spójrzmy, jak wykonałem ostatniego anioła...
01 początek pracy
Otwieramy obraz i powielamy warstwę, klikając [Ctrl]+[J]. Usuwamy
nasycenie [Shift]+[Ctrl]+[U]. Przygotowaną warstwę łączymy w try-
bie Nadpisywania, ustawiamy krycie na 48%. Na dolną warstwę w kolo-
rze nanosimy cienie i światło. Scalamy obraz. Na obrazie tworzymy ma-
skę warstwy w kolorze białym. Przy użyciu aerografu rozmytego w kolo-
rze czarnym, przy twardości 2%, czyścimy tło modelki. Przygotowujemy
nową warstwę pod warstwą z modelką i wypełniamy ją kolorem szarym
o kryciu 50% (Edycja>Wypełnienie 50% szarości). Warstwa ta posłuży
nam tylko do sprawdzenia czy tło zostało dokładnie wyczyszczone.
02 ciała w tle oraz gradient bieli i czerni
Przeciągamy obraz ciał na wierzch warstwy szarej. Tworzymy
maskę warstwy i rozpoczynamy czyszczenie górnej części. Do
tego stosujemy aerograf rozmyty o twardości 2%. Tworzymy mapę
gradientu bieli i czerni. Przechodzimy do Palety warstw>Warstwy
łączące>Mapa gradientu i wybieramy biel i czerń. Mapa musi być
umieszczona nad pozostałymi warstwami i połączona w trybie ko-
loru przy kryciu ok. 45%. Przechodzimy do warstwy ciał i wybiera-
my Światło i cień.
.psd 01/2009 » www.psdmag.org
grafika z okładki
03 dodawanie kamieni,
warstwy koloru i włosów I
Przeciągamy fotografię kamieni pod warstwę ciał. Powielamy
warstwę kamieni i warstwę znajdującą się nad nią. Usuwamy nasy-
cenie i łączymy ją w trybie Nadpisywania (Overlay). W warstwie ko-
lorowej stosujemy cień i światło, a następnie scalamy oba obrazy.
Przechodzimy do Warstwy>Połącz w dół. Tworzymy maskę warstwy
i rozpoczynamy całkowite czyszczenie nieba w warstwie kamieni.
04 dodawanie kamieni,
warstwy koloru i włosów II
Przechodzimy do palety warstw, wybieramy kolor kryjący i sto-
sujemy kolor (#57512c). Pozostawiamy obraz w trybie łączenia ła-
godne światło przy kryciu 60%. Przechodzimy do warstwy ciał i za
pomocą Lassa zaznaczamy krawędzie fotografii. Przechodzimy do
Edycja>Kopiuj i Wklej. Obracamy skopiowany obraz Edycja>Prze-
kształć>Obrót poziomy i umieszczamy go tam, gdzie znajdują się
białe fragmenty na warstwie ciał. Dodajemy włosy. Wybieramy pa-
sma włosów i umieszczamy je na nowej warstwie.
11
 grafika z okładki
05 skrzydła modelki
Otwieramy odpowiedni plik i przeciągamy pożądany element.
Musi on znaleźć się pod warstwą z modelką. Z palety narzędzi
wybieramy Magiczną różdżkę o tolerancji 32px, przyciskamy [Del]
w celu wyczyszczenia tła i [Ctrl]+[J]. Kopiujemy warstwę skrzydeł
i obracamy ją poziomo. Narzędziem Przekształć zmniejszamy ele-
ment do 85% w celu uzyskania właściwej perspektywy. Obniżamy
krycie do 80%. Tworzymy maskę warstwy i pędzlem o kryciu 35%
rozpoczynamy odzyskiwanie części skrzydeł. Ta czynność ma na
celu lepsze scalenie skrzydeł z tłem. Po zakończeniu procesu odzy-
skiwania, nakładamy filtr Sepia o gęstości 90%.
0 6 zaciemnienie modelki i tła I
Powielamy warstwę modelki, usuwamy nasycenie skopiowanej
warstwy i łączymy ją w trybie Mnożenie (Multiply) przy kryciu
50%. Tworzymy maskę warstwy, pędzlem o kryciu 60% lub 65% roz-
poczynamy odzyskiwanie części twarzy i tułowia. Scalamy te dwie
warstwy. Przechodzimy do Warstwy>Połącz w dół. Pojawi się py-
tanie, czy chcesz zachować zmiany w masce warstwy. Wybiera-
my tak, tworzymy nową warstwę i wypełniamy ją kolorem szarym
ustawionym na 50%, a następnie łączymy w trybie Nadpisywania
(Overlay), który wybieramy z palety narzędzi.
07 zaciemnienie modelki i tła II
Teraz należy wybrać narzędzie Dosycania (Burn). Przy ustawie-
niu Dosycania na 35% w trybie Tony Średnie (Midtones) rozpo-
czynamy przyciemnianie lewej strony obrazka, jak pokazuje zrzut
z ekranu, a następnie przyciemniamy niektóre fragmenty nóg i ra-
mion, również po lewej stronie. Po zakończeniu, tworzymy warstwę
kryjącego czarnego koloru i umieszczamy ją poniżej modelki. Łą-
czymy wszystko w trybie Łagodne światło (Softlight) i obniżamy
stopień krycia do 50%.
12 .psd 01/2009 » www.psdmag.org
08 dodawanie gałęzi i dymu
Tworzymy nową, przezroczystą warstwę i umieszczamy ją po-
niżej warstwy kamieni. W tym przypadku należy utworzyć dwie
warstwy gałęzi, które scalamy w trybie Normalnym przy kryciu na
poziomie 95%, a także osiem warstw dymu, które scalamy w trybie
Nadpisywania (Overlay). Krycie może zostać zmienione w celu uzy-
skania różnej intensywności dymu w tle. Jego wartość może wahać
się od 90% do 60%.
09 zastosowanie systemu strefowego
na skrzydłach modelki
Cyfrowy system strefowy jest doskonałą techniką pozwalającą na
uzyskanie właściwego oświetlenia części fotografii. Wybieramy Lasso,
zaznaczmy lewe skrzydło. Przechodzimy do palety warstw, tworzy-
my nową warstwę dopasowania poziomów i dopasowujemy wysokie
światła histogramu. Na warstwie dopasowania stosujemy narzędzie
Gaussian Blur – Filtry>Rozmycie>Gaussian blur o promieniu 30%, aby
roztopić białą maskę, która powstała po utworzeniu warstwy dopaso-
wania poziomów. Powtarzamy operację na drugim skrzydle.
10 Gaussian blur i wartość koloru
Przechodzimy do najwyższej warstwy i wybieramy Zaznacz
wszystko, idziemy do Edycja>Kopiuj całość, Wklej. Kopiujemy fo-
tografię Obraz>Kopiuj. Obraz zapisujemy jako TIFF lub PSD. Drugą wer-
sję zapisujemy w całości. Dodajemy warstwę dopasowania w kolorze
kryjącym (#b7bf76). Łączymy w trybie Nadpisywania o kryciu 17%.
Powielamy warstwę [Ctrl]+[J] i stosujemy Gaussian Blur o wartości
14%. Łączymy je w trybie Łagodne światło przy kryciu 30%, usuwamy
nasycenie, a gumką o kryciu 60% wycieramy części twarzy modelki
i niektóre fragmenty ciała rozciągnięte na ziemi. Mariano Villalba
 informacje z branży
01 triale do pobrania
Firma Adobe udostępniła do pobrania triale produktów z pakietu
Adobe Creative Studio 4. Do pobrania wymagane jest posiadanie
Adobe ID (czyli zarejestrowanego konta na stronach Adobe) oraz
wtyczki Java zainstalowanej w przeglądarce internetowej. Więcej
znajdziecie na stronie http://www.adobe.com/downloads/
02profesjonalne procesory graficzne NVIDIA dla
miniaturowych komputerów i rozwiązań zintegrowanych
Przy obecnych cenach stacji roboczych, wiele firm może sobie
pozwolić na wyposażenie w profesjonalne rozwiązania graficzne
tylko niektórych projektantów i inżynierów. Powinno się to zmie-
nić, gdyż NVIDIA Corp. przedstawiła pierwszy zintegrowany proce-
sor graficzny dla płyt głównych NVIDIA® Quadro® FX 470 oraz kar-
tę NVIDIA Quadro FX 370 Low Profile (Quadro FX 370 LP), niskopro-
filowe rozwiązanie graficzne Quadro klasy podstawowej, przezna-
czone dla miniaturowych komputerów typu small form factor.
Procesory graficzne Quadro FX 470 i Quadro FX 370 LP za-
pewniają wysoką wydajność i elastyczność w aplikacjach CAD
i DCC przy zachowaniu niewielkiej ceny, co pozostaje w zbieżności
z tradycją firmy NVIDIA oferowania profesjonalnych produktów z li-
nii Quadro zaprojektowanych tak, by zaspokajać specyficzne za-
potrzebowania ich użytkowników
Podnosząc wydajność i niezawodność, oba nowe produk-
ty są certyfikowane dla głównych aplikacji DCC i CAD, produkowa-
nych przez takich niezależnych producentów jak Autodesk i Ado-
be. Zaprojektowany tak, aby pasować do niewielkich komputerów,
procesor graficzny Quadro FX 370 LP oferowany jest w sugerowa-
nej przez producenta cenie 149 USD i zapewnia wydajność profe-
sjonalnej grafiki bez konieczności stosowania aktywnego chłodze-
nia, co zmniejsza głośność środowiska pracy. Procesor graficzny
Quadro FX 470 ułatwia dostęp do profesjonalnej grafiki pozwalając
na konstruowanie systemów w cenie niższej niż 700 USD.
Zapewniając jakość i niezawodność, których oczekuje rynek
od rozwiązań NVIDIA Quadro, procesory graficzne dla płyt głów-
nych Quadro FX 470 oraz Quadro FX 370 LP oferują 128-bitową
precyzję potoku graficznego, 32-bitową precyzję obliczeń zmien-
noprzecinkowych, filtrowanie i blending, zaawansowaną kompre-
sję koloru i wczesne wykrywanie wymiaru z, co zapewnia wyższą
efektywność renderingu i pełnoekranowego antyaliasingu. Wśród
dodatkowych funkcji znaleźć można:
• Zunifikowana architektura GPU – dynamicznie przydzielająca
zadania przetwarzania geometrii, cieniowania i obróbki pikseli
w celu zwiększenia wydajności w aplikacjach OpenGL i Micro-
soft DirectX 10,
• Technologia NVIDIA CUDA™ – rewolucyjna architektura proce-
sora obliczeń równoległych wykorzystywana za pośrednic-
twem środowiska języka C i pakietu narzędzi, zapewniająca
wysoką wydajność wizualizacji,
• Obsługa Shader Model 4.0 – pozwala wykorzystywać ultra-re-
alistyczne, działające w czasie rzeczywistym aplikacje do wi-
zualizacji,
• Oprogramowanie do obsługi zaawansowanych funkcji wy-
świetlania NVIDIA nView®: połączenie technologii sprzęto-
wych i programowych nView zapewnia maksymalną elastycz-
ność wyświetlania obrazu na jednym lub wielu ekranach, ofe-
rując niespotykaną dotąd możliwość kształtowania wyglądu
pulpitu przez użytkownika,
• Skalowalność I/O i wydajność – bogata obsługa wyjść i wejść
zapewnia obsługę takich peryferiów jak SAS czy podwójny GbE,
co wydłuża czas życia platformy i zwiększa jej wydajność.
03 myszki 3D firmy 3Dconnexion podwyższają nowe
poziomy produktywności oferowane w SolidWorks 2009
3Dconnexion, a Logitech company, ogłosiła, że jej grupa pro-
duktów zwanych myszkami 3D jest teraz wspierana przez So-
lidWorks® 2009, najnowszą wersję popularnego programu 3D
CAD. Myszki 3D firmy 3Dconnexion powiększają znaczną już
szybkość i wydajność programu SolidWorks 2009, oferując inży-
14 .psd 01/2009 » www.psdmag.org
nierom CAD bardziej intuicyjną nawigację i kontrolę dla lepszych
osiągnięć projektowych.
Nowe usprawnienia wprowadzone w SolidWorks 2009 bez-
pośrednio przekładają się na korzyści z pracy z myszkami 3D fir-
my 3Dconnexion, mówi Dieter Neujahr, prezes 3Dconnexion. Soli-
dWorks 2009 oferuje przejście na nowe poziomy produktywności
i jakości projektów z większą szybkością i usprawnieniami, które
pozwalają użytkownikom skupić się bardziej na projektowaniu niż
na samej aplikacji. Usprawnienia te, wraz z udowodnionymi wzro-
stami produktywności i większymi koszyściami projektowania
dostarczanymi przez myszki 3D, mają olbrzymi wpływ na proces
rozwoju produktu, pozwalając dzisiaj organizacjom tworzyć wyso-
kiej jakości dobra szybciej i bardziej efektywnie.
Po dokładnym przeanalizowaniu SolidWorks 2009 3Dcon-
nexion odkryło obszary, w których myszka 3D może podnieść
efektywność aplikacji dla użytkownika, mówi Nick Iwaskow, Ma-
nager of Alliances w Dassault Systemes SolidWorks Corp. Przede
wszystkim zaś, nasi klienci zawsze szukają takich korzyści
i wzrostów produktywności, jakie zapewnić mogą myszki 3D fir-
my 3Dconnexion.
Myszki 3D firmy 3Dconnexion zapewniają intuicyjną i wygod-
ną pracę przy projektowaniu komputerowym oraz zwiększoną
produktywność, co ma ogromne znaczenie dla inżynierów aplika-
cyjnych, którzy większość czasu spędzają na pracy z zaawanso-
wanymi i złożonymi aplikacjami. W odróżnieniu od zwykłych my-
szek przeznaczonych do ruchu na płaskiej powierzchni, mysz-
ki 3D firmy 3Dconnexion umożliwiają użytkownikom ruch we
wszystkich trzech wymiarach równocześnie.
Myszki 3D firmy 3Dconnexion integrują się płynnie z trybem
pracy projektowej w SolidWorks, oferując zaawansowaną nawi-
gację i korzyści, które wzmacniają nowe funkcje programu Soli-
dWorks 2009, takie jak:
• Duże złożenia – w bardzo dużych, kompleksowych złoże-
niach użytkownicy SolidWorks mogą manipulować poszcze-
gólnymi częściami niezależnie, używając myszek 3D firmy
3Dconnexion do przesuwania, przybliżania, oddalania i obra-
cania obiektami 3D. Sześć stopni swobody ruchu pozwala pro-
jektantom lepiej przeglądać i manipulować dużymi projekta-
mi, ułatwiając jednocześnie wykrywanie wad projektowych.
• Technologia SpeedPak – myszki 3D firmy 3Dconnexion umoż-
liwiają intuicyjną nawigację uproszczonych wersji komplekso-
wych złożeń poprzez płynne przybliżenie w celu przeglądnię-
cia modelu lub manipulowania wybranym obszarem projektu,
i później oddalenie by obejrzeć złożenie jako całość – funkcja
ta wyraźnie poprawia osiągnięcia projektowe.
• Czujniki symulacji – kiedy wada projektowa jest wykryta przy
pomocy czujnika symulacji, myszka 3D może być użyta w ce-
lu szybkiej i prostej nawigacji do tego konkretnego miejsca i po-
zwala inżynierowi obejrzeć projekt pod różnymi kątami, pomóc
dokładnie zidentyfikować błąd oraz wprowadzić modyfikacje.
Oprócz usprawniania procesu projektowania myszki 3D firmy
3Dconnexion dodatkowo pomagają ulepszać jakość samych pro-
jektów poprzez swój wkład w szybkie wykrywanie wad projekto-
wych. Urządzenia 3Dconnexion: SpaceNavigator™, SpaceNaviga-
tor™ for Notebooks, SpaceExplorer™ i SpacePilot™ są dla inżyniera
idealnym uzupełnieniem aplikacji do projektowania w 3D takiej jak
SolidWorks 2009 zmieniając rozbudowane ruchy w zupełnie pro-
ste. Dodatkowych korzyści dostarczają programowalne przyciski,
w które wyposażone są modele SpaceExplorer i SpacePilot, umoż-
liwiające użytkownikowi szybki dostęp do najczęściej wykorzy-
stywanych komend i funkcji pomocniczych klawiatury.
Firma 3DConnexion oferuje po przystępnej cenie zaawanso-
wane technicznie manipulatory 3D, które obsługują ponad 130
obecnie wiodących i wydajnych aplikacji 3D. Kompletna lista apli-
kacji obsługiwanych przez urządzenia firmy 3D podana jest na:
www.3dconnexion.com/solutions/cad/all_sup_app.php. Dodatko-
wo na stronie www.3dconnexion/solidworks_demo obejrzeć moż-
na film pokazujący pracę myszek 3D w programie SolidWorks.
 szybkie triki
01 Aby szybko powielić warstwę, wykorzystaj skrót klawiaturo-
wy [Ctrl]+[J] lub [Cmd]+[J] na Macu. Ta sama kombinacja kla-
wiszy sprawdza się doskonale w sytuacji, gdy na nową warstwę
chcemy przenieść jedynie zawartość zaznaczenia.

02 Aby szybko wypełnić warstwę lub dowolny obszar zaznacze-

nia kolorem Foreground Color (narzędzia) wystarczy wykorzy-
stać kombinację [Alt]+[Backspace] lub [Option]+[Backspace]
na Macu. Alternatywnie, wykorzystanie skrótu [Ctrl]+[Backspa-
ce] lub [Cmd]+[Backspace] pozwala szybko wypełnić warstwę
lub obszar zaznaczenia kolorem Background Color (tła).

03 Aby szybko wypełnić warstwę kolorem narzędzia z zacho-

waniem jej przezroczystości, możemy skorzystać ze skrótu
[Alt]+[Shift]+[Backspace] lub [Option]+[Shift]+[Backspace]
na Macu. Podobnie kombinacja [Ctrl]+[Shift]+[Backspace] lub
[Cmd]+[Shift]+[Backspace] na Macu pozwoli wypełnić obszar
grafiki na bieżącej warstwie kolorem tła (z zachowaniem prze-
zroczystości). Obszary przezroczyste w obu przypadkach pozo-
stają przezroczyste.

04 Aby szybko powrócić do pracy z domyślnymi kolorami (czar-

ny jako kolor narzędzia oraz biały jako kolor tła) wystarczy wci-
snąć klawisz [D] na naszej klawiaturze. Wykorzystanie klawisza
[X] pozwoli szybko zmienić kolor narzędzia i tła miejscami, nie-
zależnie od tego jakie kolory mamy właśnie wybrane.

05 Jeśli chcesz szybko zmienić wielkość używanego narzędzia,

wykorzystaj nawiasy kwadratowe lewy [[] – pomniejsza wiel-
kość pędzla (lub innego narzędzia), natomiast prawy []] – po-
większa jego rozmiar.

06 Aby szybko zmienić kolor krycia (Opacity) wybranego narzę-

dzia np. pędzla, wystarczy podczas pracy wcisnąć jeden z klawi-
szy [1], [3], [5], [9] itp. Każdy z nich odpowiada innemu pozio-
mowi krycia, według schematu: 1=10%, 2=20%, 3+30%, 0=100%.

07 Aby szybko zmienić poziom krycia grafiki na bieżącej war-

stwie, wykorzystaj następujący skrót [V] (wybiera narzędzie
Move), a następnie dowolny z klawiszy numerycznych [1], [2],
[3] itp. Wybór narzędzia Move jest tu konieczny, w przeciwnym
wypadku użycie klawiszy numerycznych zmienia bowiem po-
ziom krycia aktywnego narzędzia.

08 Aby szybko zmieniać tryby mieszania warstw lub kolorów

(Blending Mode) skorzystaj ze skrótu w postaci [Shift]+[-]
lub [Shift]+[+]. Kombinacja ta pozwala szybko zmieniać try-
by mieszania kolorów, odpowiednio warstwy lub wybranego
narzędzia.

09 Aby dodawać obszary do zaznaczenia, wykorzystaj klawisz

[Shift]. W ten sposób możliwe jest stopniowe powiększanie do-
wolnego zaznaczenia. Alternatywnie klawisz [Alt], pozwala na
odejmowanie obszarów od istniejącego zaznaczenia. Co ważne
obie kombinacje działają dla wszystkich narzędzi selekcji. War-
to wykorzystać je podczas pracy z narzędziem Magic Wand [W]
czy też Quick Selection.

10 Aby utworzyć zaznaczenie na podstawie istniejącej na war-

stwie grafiki, kanału lub ścieżki, wystarczy wcisnąć klawisz
[Ctrl] lub [Cmd] na Macu i kliknąć miniaturkę warstwy, ścieżki
lub kanału. W rezultacie szybko powstanie zaznaczenie o wska-
zanym kształcie.

Paweł Zakrzewski

15
 warsztaty
gdzie się
podziały moje zabawki?!
Stało się. Mamy nowego Photoshopa – tym razem o dumnie brzmiącej nazwie
CS4. Poza wprowadzonymi do niego udoskonaleniami, zmieniono wygląd
programu oraz umiejscowienie niektórych narzędzi i poleceń. Gdzie zatem
obecnie rezydują? Przeczytaj i zapamiętaj.
interfejs programu
Na pierwszy ogień idzie interfejs programu. Jego wygląd uległ
zmianie, to fakt, ale czy tylko wygląd? Nie do końca. Ktoś po-
przestawiał w nim różne elementy. Zacznijmy od ikony Bridge,
która pozwalała przełączać się do programu Bridge. Nadal jest
ona dostępna w Photoshopie, jednak z prawej strony paska opcji
została przeniesiona na lewą stronę paska menu programu.
Wprowadzono także zmiany w dostępnych trybach ekranu.
W najnowszym Photoshopie zrezygnowano z trybu Zmaksyma-
lizowany tryb ekranu (Maximum Screen Mode). Poza tym nie ma
już możliwości zmiany trybu ekranu za pomocą ikon dostępnych
w przyborniku. Można tego dokonać, korzystając z paska menu
i dostępnej na nim ikony zmiany widoku ekranu (rysunek 1).
Poza tym w Photoshop CS3 po włączeniu trybu pełnoekrano-
wego (Full Screen Mode) (poprzez naciśnięcie klawisza [F] lub
wskazaniu go na liście po wybraniu polecenia Widok/Tryb ekranu
(View/Screen Mode)), w oknie programu były widoczne jedynie:
pasek opcji, przybornik oraz palety i obraz, na którym pracujesz.
Dzięki temu, podczas pracy ze zdjęciem, miałeś do dyspozycji
większy obszar roboczy. Wspaniale, prawda? W wersji CS4 wpro-
wadzono coś ekstra. Otóż pracując w tym trybie (rysunek 2), pa-
lety i przybornik są automatycznie rozwijane i zwijane, kiedy tyl-
ko zbliżysz kursor do krawędzi obszaru roboczego (lub oddalisz
go od danej palety) (rysunek 3). Aby powrócić do standardowego
widoku, naciśnij klawisz [F] lub [Esc].
Wcześniej, aby przywrócić domyślne ustawienia przestrze-
ni roboczej programu wybieraliśmy polecenie Okno/Przestrzeń
robocza/Domyślna przestrzeń robocza (Window/Workspace/
Default Workspace) lub klikaliśmy na pasku opcji przycisk Prze-
strzeń robocza (Workspace) i wybieraliśmy opcję Domyślna
przestrzeń robocza (Default Workspace). Teraz opcja Domyśl-
na przestrzeń robocza (Default Workspace) została zastąpio-
na przez opcję Essentials, a więc dla uzyskania tego samego re-
zultatu wybieramy polecenie Window/Workspace/Essentials (ry-
sunek 4) lub klikamy na pasku menu odpowiedni przycisk (rysu-
nek 5) i wybieramy opcję Essentials.
Rysunek 1. Przycisk na pasku menu służący do zmiany trybu ekranu w Photoshop CS4
Rysunek 2. Zmiana trybu ekranu w Photoshopie CS4 na pełnoekranowy – Full Screen Mode
16 .psd 01/2009 » www.psdmag.org
Z listy menu Okno/Przestrzeń robocza (Window/Workspace)
zniknęły również polecenia Wyzeruj położenie palet (Reset Panel
Location), Wyzeruj skróty klawiszowe (Reset Keyboard Short-
cuts) oraz Wyzeruj menu (Reset Menus) i Skróty klawiszowe
i menu (Keyboard Shortcuts & Menus).
narzędzia
W Photoshop CS4 zmieniło się także położenie niektórych na-
rzędzi, a jedno z nich zupełnie zniknęło. Mam tutaj na myśli Ad-
notacje dźwiękowe (Audio Adnotation), które wcześniej znaj-
dowało się pod narzędziem Uwagi (Notes), a teraz jest niedo-
stępne. Zmiana położenia dotyczy narzędzi takich, jak Uwagi
(Notes), które zostało przeniesione pod narzędzie Kroplomierz
(Eyedropper) oraz Cięcie na plasterki (Slice) i Zaznaczanie pla-
sterków (Slice Selection), które zostały umieszczone pod narzę-
dziem Kadrowanie (Crop). Tym samym miała tu miejsce kolejna
zmiana, polegająca na tym, że w wersji CS4 narzędzie Kadrowa-
nie (Crop) nie jest już w przyborniku samodzielnym narzędziem,
lecz dzieli szufladkę narzędziami Cięcie na plasterki (Slice) i Za-
znaczanie plasterków (Slice Selection) i nie jest już jedynym na-
rzędziem, które można uaktywnić naciskając klawisz [C] (jak by-
ło do tej pory) (rysunek 6).
warstwy oraz tworzenie panoramy
W najnowszej wersji Photoshopa przestało być dostępne pole-
cenie Warstwa/Zmień typ wypełnienia dynamicznego (Layer/
Change Layer Contents). Poza tym z okna Łączenie obrazów
(Photomerge) zniknęła opcja Układ interaktywny (Interacti-
ve Layout), która dawała możliwość ręcznego dopasowywania
zdjęć łączonych w panoramę. W oknie tym pojawiły się jednak
nowe funkcje. Coś za coś.
preferencje programu
Trochę zmian pojawiło się także w oknie Preferencje (Preferen-
ces) Photoshopa, które możesz nadal wywołać za pomocą po-
lecenia Edycja/Preferencje (Edit/Preferences). Zacznijmy od
 gdzie się podziały moje zabawki?!
Rysunek 3. Kiedy pracujemy w trybie pełnoekranowym (Full
Screen Mode), cała powierzchnia naszego ekranu staje się obsza-
rem roboczym Photoshopa CS4. Potrzebne do pracy palety wywo-
łujemy i ukrywamy jednym ruchem kursora
Rysunek 4. W Photoshop CS4 domyślne ustawienia przestrze-
ni roboczej przywracamy korzystając z polecenia Window/
Workspace/Essentials
czcionek. Polecenie umożliwiające przeprowadzenie zmiany
rozmiaru czcionki interfejsu zostało przeniesione do sekcji In-
terfejs (Interface) (pole UI Font Preferences) i teraz nosi na-
zwę UI Font Size. Dodatkowo w sekcji tej znalazło się polecenie
umożliwiające zmianę języka interfejsu (UI Language). Kolej-
na zmiana dotyczy opcji Automatyczne uruchamianie progra-
mu Bridge (Start Bridge at Login), która została przeniesiona
z okna Preferencje (Preferenes) do sekcji Advanced okna prefe-
rencji programu Bridge.
Opcja Użyj ikony paska narzędziowego Skala szarości (Use
Grayscale Toolbar icon) została przemianowana na Use Graysca-
le Application Icon (znajduje się ona nadal w sekcji Interfejs (In-
terface) okna Preferencje (Preferences)). Wcześniej powodowa-
ła wyświetlanie w skali szarości kolorowego paska ze skróconą
nazwą programu, widocznego nad paletą narzędziową, a teraz
Rysunek 5. Domyślne ustawienia przestrzeni roboczej programu możemy także przywrócić, klikając przycisk na pasku menu i wybiera-
jąc odpowiednią opcję
.psd 01/2009 » www.psdmag.org
Rysunek 6. Zmiany dotyczące umiejscowienia narzędzi
w Przyborniku programu Photoshop CS4
Rysunek 7. W nowej wersji Photoshopa nie oszczędzono także
poleceń. Niektóre z nich zostały przeniesione w inne miejsce me-
nu programu
sprawia, że w skalę szarości zostaje zamieniona ikona programu
widoczna na pasku menu.
filtry
Nawet ich nie oszczędzono? Oj, tak. Dla miłośników filtrów Wy-
dziel (Extract) oraz Tworzenie wzorka (Pattern Maker) mam złą
wiadomość – już ich nie ma! Nie, to nie żart. Naprawdę filtry te
zostały usunięte z programu Photoshop. Jednak Adobe obiecuje,
że będzie można je pobrać w najbliższej przyszłości, jak zgaduję
w postaci pluginów. Trzymamy za słowo.
polecenia
Pora na polecenia. Zacznę od tego, że polecenie Proporcje pikseli
(Pixel Aspect Ratio) znajduje się w tej chwili na wygnaniu w me-
nu Widok (View), a wcześniej było dostępne w menu Obraz (Ima-
ge). Poza tym, polecenia służące do automatycznej korekcji ko-
loru, kontrastu i poziomów (teraz tonów) zostały przeniesione
z podmenu Dopasowania (Adjustments) bezpośrednio do me-
nu Obraz (Image). Czemu miała służyć ta zmiana? Szczerze mó-
wiąc, nie wiem. Ale stało się i miłośnicy automatycznej korekcji
wyglądu obrazu powinni to po prostu zapamiętać (rysunek 7).
Kolejną naprawdę dużą zmianą jest wprowadzenie w CS4 pa-
nelu Adjustments (rysunek 8). W nim zgromadzono większość
17
 warsztaty

opcji dopasowania. Pisałam o tym w poprzednim numerze ma-

gazynu.
Zmiany zostały również wprowadzone w oknie polece-
nia Czarno-biały (Black & White). W wersji CS3 programu, kiedy
chcieliśmy uzyskać dostęp do suwaków Barwa (Hue) i Nasyce-
nie (Saturation), musieliśmy zaznaczyć opcję Tinta (Tint) i suwa-
ki stawały się aktywne. Teraz kiedy wywołujemy okno polecenia,
suwaki te nie są widoczne, ponieważ zostały usunięte z progra-
mu. Aby wybrać kolor o określonym nasyceniu, zaznacz opcję Tint,
a kiedy aktywna stanie się próbka z kolorem, kliknij ją i w otwar-
tym w ten sposób oknie wybierz odpowiedni kolor (rysunek 9).
Teraz coś dla miłośników polecenia Krzywe (Curves). Pa-
miętacie znajdujące się w dole okna Opcje wyświetlania krzy-
wej (Curve Display Options)? Kiedy korzystacie z tego dopa-
sowania w panelu Adjustments, opcja ta nie jest widoczna. Aby
z niej skorzystać, musicie kliknąć ikonę menu panelu (ikona
w górnej części panelu) (rysunek 10) i wybrać tę opcję z roz-
winiętej listy. Zmienił się także sposób przechodzenia pomię-
dzy punktami na krzywej w oknie Krzywe (Curves). Kiedyś ro-
biliśmy to za pomocą klawiszy [Ctrl]+[Tab], a teraz służą do te-
go klawisze [+] i [-].

kanały
W poprzedniej wersji Photoshopa (CS3), kiedy podczas pracy
z poleceniami dopasowania, takimi jak np. Poziomy (Levels),
Krzywe (Curves) chcieliśmy wskazać kanał obrazu, który ma zo-
Rysunek 10. Nowa lokalizacja opcji Curve Display Options

stać poddany edycji, używaliśmy klawisza [Ctrl]+cyfra (z zakre-

su 1-3, określająca odpowiedni kanał). W wersji CS4 zastosowa-
nie tego rozwiązania nie jest najlepszym pomysłem. Po prostu
nie zadziała. Teraz, aby uzyskać ten sam efekt, musimy użyć
klawiszy [Alt]+cyfra. Ale to nie jedyna różnica. W najnowszym
Photoshopie kanałom została nadana inna numeracja (wyż-
sza). Przykład: jeśli wcześniej używałeś kombinacji klawiszy
[Ctrl]+[3], aby edytować kanał niebieski (B), teraz musisz użyć
w tym celu klawiszy [Alt]+[5]. Aby edytować kanał zielony (G)
używasz kombinacji [Alt]+[4], a czerwony (R) – [Alt]+[3]. Uży-
cie klawiszy [Alt]+[2] pozwala edytować wszystkie kanały jed-
nocześnie, czyli sprawia, że pracujemy na kanale RGB.
Wprowadzone w Photoshopie CS4 zmiany, być może, w wie-
lu przypadkach, nie sprawią, że cały Twój uporządkowany świat
legnie w gruzach i będziesz czuł się, jakbyś pracował w zupełnie
nowym programie. Jednak wiele z tych zmian warto zapamiętać,
aby później nie tracić czasu na prowadzenie poszukiwań wspo-
mnianych przeze mnie narzędzi, czy poleceń w chwili, gdy będą
one potrzebne.
Anna Owczarz-Dadan

Rysunek 8. Paleta Adjustments – jedna z nowości programu

Photoshop CS4

Rysunek 9. Zmiany wprowadzone w oknie dopasowania

Czarno-biały (Black & White) – usunięto z niego suwaki Barwa
(Hue) i Nasycenie (Saturation)

18 .psd 01/2009 » www.psdmag.org

 warsztaty

trudny | 80 min. | pliki na CD

Photoshop 7.0

20 .psd 01/2009 » www.psdmag.org


koncert
rock&roll
W tutorialu tym zaprezentuję, jak w prosty i szybki sposób założyć własną
kapelę i zorganizować tournee po kraju. Wystarczy kilka zdjęć z wakacji
oraz inwencja twórcza. Głównym narzędziem, jakie zostanie użyte w tym
ćwiczeniu, będzie pióro oraz filtr chmury. Rock’n roll...
01 wybór zdjęć do projektu
W celu stworzenia projektu z koncertu, należy najpierw przy-
gotować zdjęcia, z których wytniemy postacie. Proponuję wy-
brać zdjęcia ze znajomymi i oczywiście ze sobą w roli głównej - bo
to oczywiście nasz zespół i nasz koncert. Po wybraniu zdjęć nale-
ży wyselekcjonować postacie, możemy to zrobić na kilka sposo-
bów: używając narzędzia Pióro (Pen), Lasso Magnetyczne (Magne-
tic Lasso Tool) lub opcji Wydziel (Extract) znajdującej się w zakład-
ce Filtr (Filter).
02 selekcja postaci
Z palety z narzędziami wybieramy Pióro (Pen) i obrysowujemy
jak najdokładniej postać na zdjęciu. Po obrysowaniu wciskamy
prawy przycisk myszy i z menu wybieramy Utwórz Zaznaczenie
(Make Selection), wpisujemy Wtapianie (Feather) 0px i wciskamy
OK. Następnie wciskamy [Ctrl]+[J]. Wybieramy czarny kolor narzę-
dzia, z menu głównego wybieramy Zaznacz>Wczytaj Zaznaczenie
(Select>Load Select). Teraz możemy skorzystać ze skrótu klawia-
turowego [Alt]+[Backspace] w celu zamalowania postaci. Możemy
również kopiować ręce i ustawiać je w sposób, jaki nas interesuje.
.psd 01/2009 » www.psdmag.org
warsztaty
03 selekcja instrumentów muzycznych
Kolejnym krokiem będzie dobór instrumentów muzycznych i ich
wyselekcjonowanie. Zdjęcia instrumentów, których użyłem w tu-
torialu, znalazłem, używając wyszukiwarki internetowej. Jeżeli ma-
cie swoje własne zdjęcia, możecie ich również użyć. Wybrane instru-
menty można wyselekcjonować używając Różdżki (Magic Wand
Tool). Należy kliknąć białe tło, odwrócić zaznaczenie wciskając [Ctrl]
+[Shift]+[I] oraz użyć [Ctrl]+[J], postępując dalej tak jak zostało to
opisane w poprzednim punkcie.
04 rozmieszczenie postaci i instrumentów
Z menu wybieramy Plik>Nowy [File>New] i wpisujemy następują-
ce wartości wysokość 800px na szerokość 880px, wybieramy białe
tło i zatwierdzamy OK. Korzystając z narzędzia Zaznaczanie Prostokąt-
ne [Rectangular Marquee Tool] rysujemy na nowej warstwie prostokąt,
który zamalowujemy na czarno – będzie on wstępnie tworzył scenę. Za
pomocą narzędzia Przesuń [Move], przenosimy wszystkie wyselekcjo-
nowane postacie oraz instrumenty do głównego projektu. W razie potrze-
by ,korzystając ze skrótu [Ctrl]+[T] i przytrzymując [Shift] zmniejszamy
lub powiększamy je, dopasowując do odpowiedniej wielkości.
21
 warsztaty
05 tworzenie głośników i pałeczek dla
perkusisty
Ponieważ niektóre postacie mają uniesioną nogę, należy umie-
ścić na scenie głośniki, tak by mogły na nich ją oprzeć. Wykonamy to
narzędziem Zaznaczanie Prostokątne (Rectangular Marquee Tool),
jak w punkcie poprzednim, z tym że wybierzemy teraz wartość Wta-
piania (Feather) 1px. Brakuje mikrofonu i pałeczek dla perkusisty.
Na nowej warstwie rysujemy czarnym pędzlem o twardej końców-
ce i średnicy 3px linię prostą. Następnie obracamy ją [Ctrl]+[T] i do-
pasowujemy do perkusisty. Wciskamy [Ctrl]+[J] i mamy kolejną pa-
łeczkę, którą obracamy i wkładamy perkusiście do drugiej ręki.
0 6 rysowanie mikrofonu
Tworzymy nową warstwę, na której narysujemy mikrofon. Wybiera-
my czarny pędzel o średnicy 7px i Twardości (Hardness) 100%. Ry-
sujemy linię jak na rysunku, a następnie powiększamy średnicę pędz-
la do 12px i klikamy na końcu prostej, którą narysowaliśmy. Dopasowu-
jemy mikrofon jak w poprzednim kroku. W celu narysowania przewodu
dochodzącego do mikrofonu wybieramy średnicę pędzla 3px, a na-
stępnie rysujemy Piórem (Pen) kształt jak na rysunku. Wciskając pra-
wy przycisk myszy, wybieramy opcję Obrysuj Ścieżkę (Stroke Path),
z nowego okna wybieramy Pędzel (Brush) i zatwierdzamy OK.
07 tłum
Tych samych postaci możemy użyć w celu stworzenia tłumu pod
sceną lub wyselekcjonować nowe jak w pkt. 2. Jeżeli wybierze-
my te same postacie, proponuję je zmienić, robiąc na przykład od-
bicie lustrzane lub delikatnie je rozciągając bądź zwężając. Może-
my również zaznaczyć rękę i przekopiować ją do innej postaci zmie-
niając jej kształt. Kiedy nasz tłum będzie gotowy, łączymy wszyst-
kie tworzące go warstwy w jedną, używając kilkakrotnie skrótu
[Ctrl]+[E]. Na koniec zamalowujemy całe tło na czarno.
22 .psd 01/2009 » www.psdmag.org
08 tworzenie oświetlenia I
Stworzymy teraz reflektor oświetlający scenę. W tym celu two-
rzymy nowy plik Plik>Nowy (File>New) o wymiarach wys.
600px i szer. 300px, Tło (Background) malujemy na Czarny (Black)
kolor. Na palecie Warstwy (Layers) wciskamy ikonkę Utwórz War-
stwę (Create New Layer). Z palety z narzędziami wybieramy Zazna-
czanie Prostokątne (Rectangular Marquee Tool) i rysujemy prosto-
kąt jak na rysunku. Używając narzędzia Wiadro z Farbą (Saint Buc-
ket) zamalowujemy prostokąt na kolor biały.
09 tworzenie oświetlenia II
Nastepnie na palecie z narzędziami klikamy dwa razy na iko-
nę Tryb Szybkiej Maski (Quick Mask Modes) i w pojawionym się
oknie zaznaczamy opcję Obszary Zaznaczone (Selected Areas). Wy-
bierając narzędzie gradient, zamalowujemy nasza warstwę przecią-
gając z dołu do góry, na całej długości prostokąta. Następnie wciska-
my [Q] na klawiaturze, powinno pojawić się zaznaczenie jak na ry-
sunku. Teraz wybieramy z menu Filtr>Rozmycie>Rozmycie Gaus-
sowskie (Filter>Blur>Gaussian Blur) i ustawiamy suwak na 14px.
W celu pozbycia się zaznaczenia wciskamy [Ctrl]+[D].
10 tworzenie oświetlenia III
Kolejnym krokiem będzie zablokowanie przezroczystych pikseli,
w tym celu na palecie Warstwy (Layers) wciskamy pierwszy kwa-
dracik znajdujący się w górnej części palety. Wybieramy czarny kolor
narzędzia, a z menu głównego wybieramy Filtr>Rendering>Chmury
(Filter>Render>Clouds). Efekt powinien być zbliżony do tego na zrzu-
cie. Teraz możemy już odblokować przezroczyste piksele, ponownie
klikając na tę sama ikonkę co poprzednio. Następnie wciskamy [Ctr-
l]+[T] i wciskając prawy przycisk myszy, wybieramy opcję Perspekty-
wa (Perspective). Przekształcamy światło reflektora jak na rysunku.

11 dodanie reflektora
By całość wyglądała dość realistycznie, należy stworzyć źró-
dło, z którego wyłania się snop światła. Z palety z narzędziami
wybieramy opcję Zaznaczanie eliptyczne (Elliptical Marquee Tool)
i na nowej warstwie rysujemy niewielką elipsę, którą wypełniamy
białym kolorem. Następnie z menu Warstwy (Layers) wybieramy
opcję Dodaj Styl Warstwy>Blask Zewnętrzny (Add A Layer Style>
Outer Glow) oraz ustawiamy opcje: Wielkość (Size) 21px, Rozszerze-
nie (Spread) 10px, Krycie (Opacity) 85%.
12 reflektor – kosmetyka
Ponieważ reflektor nie wygląda jeszcze dość naturalnie, doko-
namy jego niewielkiej korekty. W tym celu z menu głównego wy-
bieramy Edycja>Przekształć>Wypaczenie (Edit>Transform>Warp)
i klikając myszką pośrodku dolnej linii, delikatnie ją unosimy, uzy-
skując efekt widoczny na rysunku. Jeżeli efekt jest zadowalający,
łączymy warstwę reflektora z warstwą snopu światła, wciskając
[Ctrl]+[E]. Używając narzędzia Przesuń (Move), przenosimy oświe-
tlenie do projektu.
13 rozmieszczenie oświetlenia na scenie
Umieszczamy oświetlenie reflektorów poniżej warstwy z ludźmi
na scenie oraz poniżej warstwy z instrumentami. Możemy każde
oświetlenie stworzyć od nowa bądź powielić je wciskając [Ctrl]+[J].
Pozostało nam teraz ustawienie reflektorów w taki sposób, by oświe-
tlały interesujące nas instrumenty oraz postacie na scenie. Wciska-
jąc [Ctrl]+[T] możemy zmieniać wielkość oświetlenia, a także obra-
cać je według własnych potrzeb. Reflektory znajdujące się na dru-
gim planie powinny być odpowiednio mniejsze.
.psd 01/2009 » www.psdmag.org
koncert rock&roll
14 tworzenie refleksu świetlnego I
Gdy ustawimy już wszystkie reflektory, możemy scalić war-
stwy, na których znajdują się osoby na scenie oraz warstwy
instrumentów muzycznych (z wyjątkiem perkusji) po to by w póź-
niejszym kroku dodać efekt odbicia światła na scenie. Nie łączymy
warstw z głośnikami oraz ze sceną. Będąc na warstwie, którą scala-
liśmy, wybieramy z menu palety Warstwy (Layers) Dodaj Styl War-
stwy>Faza i Płaskorzeźba (Add New Layer Style>Bevel And Em-
boss). Ustawiamy suwaki: Glębia (Depth) 121%, Wielkość (Size) 3px,
Zmiękczanie (Soften) 1px, Kąt (Angle) 1050, a Krycie (Opacity) na
70%.
15 tworzenie refleksu świetlnego II
Kopiujemy Styl Warstwy (Layer Style) i wklejamy go na warstwę
z instrumentami, a następnie w ustawieniach Faza i Płasko-
rzeźba (Bevel And Emboss) zmieniamy Krycie (Opacity) na około
30%. To samo robimy na warstwie perkusji – tylko Krycie (Opacity)
zmniejszamy do 15%. Przechodzimy na warstwę z tłumem, gdzie
wklejamy styl warstwy, a następnie w zakładce Faza i Płasko-
rzeźba (Bevel And Emboss) ustawiamy Głębię (Depth) oraz Krycie
(Opacity) na wartości 30%.
16 ostatnie poprawki
W taki oto sposób stworzyliśmy koncertowy projekt. Na koniec
możemy pobawić się kolorystyką świateł, tworząc na samej gó-
rze nową warstwę i zamalowując ją dowolnym kolorem. Zmieniamy
Tryb Mieszania (Blend Mode) na Kolor (Color) i zmniejszamy Krycie
(Opacity) w przedziale 30 – 50%. Na koniec możemy dodać efekt dy-
mu Filtr>Rendering>Chmury (Filter>Render>Clouds), zmieniamy Tryb
Mieszania (Blend Mode) na Mnożenie Odwrotności (Screen), a krycie
do 70%. Niepotrzebnego dymu pozbywamy się Gumką (Erase).
Tomasz Gądek
23
 warsztaty

średni | film i pliki na CD

Photoshop CS4 | Illustrator CS4

tworzymy
animowaną, świąteczną kartkę e-mail
Boże Narodzenie, Wielkanoc czy Dzień Zakochanych to najpopularniejsze
święta, które skłaniają nas do składania życzeń najbliższym, pracownikom,
współpracownikom czy też znajomym. Świąteczna, animowana kartka email,
jest chyba jednym z najpopularniejszych sposobów przekazywania życzeń.

W przykładzie tym spróbujemy przygotować prostą animowaną kart-
kę świąteczną, zapisaną w postaci umożliwiającej przesłanie jej w tre-
ści wiadomości e-mail. Naturalnie w podobny sposób możemy budować
nie tylko kartki świąteczne, lecz także wszelkiego typu newslettery czy
graficzne wiadomości e-mail. Co ważne możemy w takim przypadku łą-
czyć różne formy mediów. Animowany element graficzny wraz z treścią
możemy zamknąć w prostej tabeli, co pozwoli na bardziej atrakcyjną
formę prezentacji.
Do wykonania tego przykładu wykorzystamy łącznie trzy progra-
my: Adobe Illustrator – w celu wstępnego przygotowania wektorowego
projektu, Adobe Photoshop – aby dodać prostą animację oraz Microsoft
Outlook – by przygotować finalną postać naszej e-kartki. Wybór tego ty-
pu narzędzi nie jest tu obligatoryjny. Jedynym istotnym programem jest
bowiem Photoshop, który nie tylko pozwala na utworzenie animacji, ale
także przygotowanie projektu w postaci gotowej do rozsyłania klientom
i znajomym. Wykorzystałem Illustratora dla wygody i łatwej edycji uży-
tych elementów wektorowych. Nie jest on jednak konieczny, cały pro-
jekt od podstaw możemy zbudować za pomocą Photoshopa.
Często wiadomość prezentowana w atrakcyjnej formie graficznej
zwana bywa – mailingiem HTML. Niestety tworzenie tego typu wiado-
mości ma kilka istotnych ograniczeń, które warto poznać, zanim jesz-
cze rozpoczniemy projektowanie.
poznajemy i pojmujemy ograniczenia
Jednym z podstawowych błędów początkujących grafików jest próba
tworzenia animowanej kartki świątecznej za pomocą programu Adobe
Flash. Oczywiście sam program doskonale nadaje się do tworzenia gra-
fiki okolicznościowej, wprowadzenia odpowiednich animacji, a nawet na-
strojowego podkładu muzycznego. Na tym kończą się jednak jego atuty
(choć jest ich naprawdę wiele), a rozpoczynają problemy. Pierwszy jest
najbardziej istotny:
• Nie można zapomnieć także o niezwykle istotnej kwestii kolo-
rystyki. Wprawdzie, praca prezentowana będzie na ekranie mo-
nitora w trybie RGB, jednak aby możliwe było dodanie stosow-
nej animacji, konieczny jest zapis jej efektów w postaci pliku GIF.
Jednym z jego największych ograniczeń z punktu widzenia kre-
acji i grafiki jest niemożność użycia pełnej palety kolorów RGB.
Pliki typu GIF pozwalają zapisać wyłączenie do 256 kolorów.
Jest to niestety poważny problem.
• Ostatnim, jednak niezwykle ważnym ograniczeniem jest wa-
ga całej animacji. Nie ma racjonalnych możliwości, by tworzyć
piękne, płynne animacje w postaci pliku GIF. Ten nie nadaje się
do zapisu filmów, doskonale zaś sprawdza się podczas budo-
wy prostych animacji złożonych z kilku następujących po so-
bie ekranów. Mając to na uwadze, możemy przygotować na-
prawdę ciekawe animacje, dbając jednocześnie o ich odpo-
wiednią wagę.
o czym należy pamiętać?
Wiadomość e-mail nie powinna być zbyt ciężka - to chyba oczywi-
ste, jednak podczas projektowania nie można zapomnieć także o jej
rozmiarze. Kartka prezentowana będzie za pomocą jednego z popu-
larnych programów do obsługi poczty a może nawet bezpośrednio w
oknie przeglądarki internetowej. Aby dać możliwość wyświetlenia jej
w całości, nie może być ona zbyt szeroka. Zwykle dobrym rozwiąza-
niem okazuje się przygotowanie kartki o szerokości około 500-700
px i długości dostosowanej do zawartości.
Projektując kartkę warto pamiętać o kolorach. Ograniczenie do
użycia jedynie 256 kolorów wymusza niejako rezygnację ze zbyt
wielu zdjęć jednocześnie. Dobrym rozwiązaniem może być także
(warto rozważyć to w praktyce) przygotowanie świątecznej kart-
ki o charakterze wektorowym. Oczywiście tego typu grafika nie nie-

• Nie ma możliwości osadzenia pliku Flash SWF w treści wiadomo-

ści e-mail. Ten problem w zasadzie całkiem skutecznie niweczy
pomysł tworzenia kartki świątecznej za pomocą Flasha. Co gor-
sze, w ten sposób rozumując, nie ma możliwości, by dźwięk zapi-
sany w animacji Flash znalazł się łatwo w naszej kartce. Pamięta-
jąc o tych ograniczeniach, możemy oczywiście zdecydować się na
budowę animowanej kartki za pomocą Flasha, jednak finalną ani-
mację eksportujemy wówczas do postaci animowanego GIFA. Takie
postępowanie niesie ze sobą tak wiele ograniczeń i wyrzeczeń, że
trudno powiedzieć by użycie Flasha w tym przypadku było dobrym
pomysłem. Osobiście, pomimo niezłej znajomości zasad tworzenia
animacji Flash, kartki świąteczne zawsze buduję za pomocą Pho-
toshopa (wcześniej Image Ready).
• Kolejnym istotnym ograniczeniem naszej kreatywności jest brak
(racjonalnych) możliwości wykorzystania muzyki w treści naszej
kartki. Oczywiście istnieją sposoby, by to zmienić, jednak ich uży-
cie zupełnie nie gwarantuje nam tego, że nasi docelowi odbiorcy Rysunek 1. Prace rozpoczynamy od utworzenia dokumentu
odsłuchają podkład muzyczny czy nasze życzenia. Photoshopa o docelowej wielkości

24 .psd 01/2009 » www.psdmag.org

 tworzymy animowaną, świąteczną kartkę e-mail
Rysunek 2. Podczas wklejania obiektów wektorowych
Illustratora, zwykle wygodnie jest wykorzystać opcję Smart
Object. Pozwoli to na późniejszą edycję grafiki w Illustratorze
sie takiej ilości ciepła i emocji jak fotomontaże, jednak z pewnością
lepiej się kompresuje (bez utraty jakości) oraz zwykle nie wymaga
ograniczeń co do użytych kolorów i ich ilości.
Do animacji wykorzystać należy niewielki element całej kompozy-
cji. Zmieniające się obrazy, zbyt duże i jaskrawe animacje są często nie-
zwykle irytujące.
Warto rozważyć także połączenie grafiki i tradycyjnego tekstu.
Dzięki użyciu tabel, możliwe jest przygotowanie kartki w postaci dopa-
sowanej do naszych potrzeb.
tworzymy ogólny projekt kartki
Prace rozpoczynamy od utworzenia dokumentu Photoshopa o docelo-
wej wielkości. W naszym przykładzie wykorzystam dokument o wielko-
ści 600 x 266 px (rysunek 1). Takiej bowiem wielkości jest grafika przy-
gotowana wcześniej w Illustratorze. Do budowy samej animacji, pokusi-
łem się o wykorzystanie projektu zeszłorocznej kartki świątecznej fir-
my IT Media – autoryzowanego ośrodka szkoleniowego Adobe (wyko-
rzystana kolorystyka) przygotowanej w postaci wektorowej za pomocą
programu Adobe Illustrator.
W związku z faktem, iż do budowy projektu, w tym przykładzie wy-
korzystałem grafikę utworzoną wcześniej w Illustratorze, muszę prze-
nieść ją do Photoshopa. W tym celu, otwieram projekt kartki w progra-
mie Illustrator, zaznaczam go, kopiuję, a następnie wklejam do Photo-
Rysunek 3. Adobe Photoshop posiada całkiem pokaźną biblio-
tekę pędzli. Pozwalają one na uzyskanie wielu ciekawych efek-
tów graficznych. W tym przykładzie, wykorzystane zostały płatki
śniegu oraz pędzle naturalne do utworzenia mgiełki oraz płatków
.psd 01/2009 » www.psdmag.org
shopa. W rezultacie wyświetlone zostanie okno Paste, które umożliwia
wybór odpowiedniej postaci wklejanej grafiki (rysunek 2).
W tym miejscu, najlepszym wyborem jest z pewnością wskazanie
opcji - Smart Object. Umieszczona w tej formie grafika nie traci swych
wektorowych właściwości. W każdej chwili możemy powrócić do Illu-
stratora, by tam poprawić nasz projekt. Co niezwykle ważne, wszystkie
zmiany wprowadzone i zapisane za pomocą Illustratora zostaną auto-
matycznie naniesione w docelowym dokumencie Photoshopa. Jest to
niezwykle ciekawy i wygodny sposób pracy – polecam.
Wspomniałem tu o możliwości przenoszenia całej pracy z Illustra-
tora do Photoshopa, jednak nie zawsze jest to zasadne i konieczne. Nie-
kiedy, dużo lepszym rozwiązaniem okazuje się kopiowanie jedynie po-
jedynczych elementów projektu, które wielokrotnie możemy wykorzy-
stać w animowanej kartce.
Oczywiście, cały projekt kartki możemy wykonać także za pomocą
Photoshopa czy innego programu graficznego. Ważne jest, by ten znalazł
się w Photoshopie na osobnej warstwie lub warstwach. Ich ilość nie ma tu
bowiem żadnego znaczenia. Osobne warstwy ułatwiają przeprojektowa-
nie kartki, wprowadzanie koniecznych zmian oraz dodawanie animacji.
dodajemy elementy animacji
Kolejny krok to wprowadzenie dodatkowych elementów, które mają być
animowane. Warto tu pamiętać, by znalazły się one na osobnych war-
stwach. Mimo że jest to dość kłopotliwe do wykonania, niezwykle uła-
Rysunek 4. Płatki i inne elementy animacji rozmieszczamy na
osobnych warstwach
Rysunek 5. Paleta Animation pozwala na przejście w tryb ani-
mowanie elementów naszej pracy
Rysunek 6. Do budowy animacji wykorzystujemy schemat.
Nowa klatka, następnie modyfikujemy widoczność, położenie
lub/oraz poziom krycia wybranych warstw projektu
25
 warsztaty
twi późniejsze wprowadzanie konkretnych animacji. W naszym przy-
kładzie, kolejne płatki śniegu oraz świecące punkty na drzewkach doda-
ne zostały na kilku osobnych warstwach za pomocą pędzla w programie
Photoshopa (rysunek 3).
WSKAZÓWKA
Adobe Photoshop udostępnia pokaźną kolekcję dodatkowych pędzli.
Aby skorzystać z różnych kształtów dostępnych w programie Pho-
toshop, należy w palecie Brushes przejść do opcji i wskazać odpo-
wiednią bibliotekę. Jeśli podczas dodawania pędzli użyjemy opcji
Append, kolejne pędzle dodane zostaną do istniejącej kolekcji. Wy-
bór opcji OK zastąpi bieżący zestaw nową, wskazaną biblioteką.
Dla lepszych efektów wizualnych oraz aby ułatwić sobie pracę, mo-
żemy zróżnicować nieco poziom krycia (Opacity) dodanych elementów.
Pozwoli to na późniejszą ich animację w kolejnych klatkach naszej kart-
ki (rysunek 4).
budujemy animację
Tworzenie animacji kartki świątecznej jest niezwykle proste. Wszystkie
konieczne działania wykonamy za pomocą dwóch palet: Animation oraz
Layers. W tym celu przechodzimy do menu górnego Window, otwieramy
paletę Animation i zaznaczamy widoczną w dolnej części opcję Convert
to frame animation (rysunek 5). Wybór ten pozwoli na tworzenia anima-
cji poklatkowych charakterystycznych dla plików GIF.
Rysunek 7. Gotowa animacja w naszym przykładzie złożona
jest jedynie z czterech klatek
Rysunek 8. Możemy szybko zmienić czas trwania wszystkich
klatek jednocześnie
Rysunek 9. Za pomocą polecenia Save For Web & Devices zapi-
sujemy efekt naszej pracy w pliku typu GIF
26 .psd 01/2009 » www.psdmag.org
W rezultacie mamy już gotową pierwszą klatkę animacji. Jej wy-
gląd jest odzwierciedleniem bieżącego układu i widoczności warstw
naszego projektu. Aby dodać kolejną klatkę, użyjemy przycisku Du-
plicate Selected Frames widocznego w dolnej części okna Anima-
tion. W ten sposób wszystkie warstwy projektu przeniesione zostały
do drugiej klatki animacji. Tu jednak musimy wprowadzić kilka drob-
nych zmian.
Aby przygotować nasza animację, będąc w drugiej klatce pliku, mo-
dyfikujemy widoczność, położenie lub/oraz poziom krycia wybranych
warstw projektu. Pozwoli to uzyskać efekt animowania płatków śnie-
gu, mgiełki w tle oraz lampek na drzewkach (rysunek 6). Aby podejrzeć
działanie animacji, wystarczy szybko klikać kolejno w pierwszą i dru-
gą klatkę projektu. W ten sposób mamy wygodny podgląd wprowadza-
nych modyfikacji.
Wprowadzenie kolejnej klatki animacji wygląda niemal identycz-
nie. Rozpoczynamy od przycisku Duplicate Selected Frome, a następ-
nie modyfikujemy wygląd, położenie czy też widoczność niektórych
warstw naszego projektu. W podobny sposób dodajemy kilka (dosłow-
nie kilka) klatek projektu godząc się z faktem, że nie ma technicznych
i praktycznych możliwości uzyskania efektu płynnie opadających płat-
ków śniegu czy zapalania świateł na drzewkach (rysunek 7).
Liczby widoczne poniżej miniaturki podglądu określają czas wy-
świetlania kolejnych klatek animacji. W programie Adobe Photoshop mo-
żemy niezależnie określić czas trwania każdej klatki animacji. W tym ce-
lu należy rozwinąć menu widoczne tuż obok bieżącej wartości i wskazać
inną, odpowiednią wartość. Aby zmienić czas trwania wszystkich klatek
animacji jednocześnie, wystarczy zaznaczyć je wszystkie i dokonać od-
powiedniej modyfikacji czasu (rysunek 8). Wprowadzone w ten sposób
zmiany dotyczą automatycznie wszystkich klatek.
tworzymy animację w pliku GIF
Aby zapisać efekt animacji w postaci pliku GIF, konieczne jest wykorzy-
stanie polecenia Save for Web & Devices z menu górnego File. Pozwo-
li to nie tylko na wskazanie odpowiedniego formatu zapisu naszej pra-
cy, ale także na wybór liczby użytych kolorów i wykorzystanie dodatko-
wej kompresji.
W prawej części okna Save For Web & Devices wskazujemy
GIF jako format wyjściowy, a następnie (o ile to możliwe) redukuje-
my liczbę użytych kolorów animacji. Dzięki podglądowi pliku wyj-
ściowego w dolnej części okna możemy precyzyjnie określić wy-
maganą liczbę barw naszej pracy. O ile waga pliku przekracza za-
łożone maksimum, możemy także wykorzystać dodatkową kom-
presję stratną. W tym celu przechodzimy do sekcji Lossy i okre-
ślamy odpowiedni zakres kompresji. Niestety, stratna kompresja
w przypadku plików GIF prowadzi do bardzo znacznego pogorsze-
nia jakości naszej pracy. Oznacza to więc, że należy korzystać z niej
z wielkim umiarem i wyczuciem. Jeśli jednak nawet kompresja nie po-
zwoli na zapis pliku GIF o założonej wadze, konieczne będzie usunięcie
niektórych klatek animacji i/lub zmniejszenie liczby wykorzystanych
kolorów. Podczas zapisu pracy w formacie GIF, warto zwrócić uwagę tak-
że na opcję Looping Options widoczną w dolnej części okna. W tym miej-
scu określamy sposób powtarzania animacji zapisanej w pliku GIF. Wy-
bór opcji Forever pozwala na stałe zapętlenie animacji (rysunek 9).
Wprowadzone ustawienia potwierdzamy za pomocą przycisku
Save. Wskazujemy odpowiednie miejsce na dysku i nadajemy pracy do-
celową nazwę.
Uwaga!
Pliki przeznaczone do użycia w internecie nie powinny mieć nazw
zawierających spacje, polskie znaki czy inne znaki specjalne typu:
*, ;, „, @, # itp.
budujemy wiadomość e-mail
w programie Microsoft Outlook
Ostatnim krokiem przygotowania naszej kartki jest budowa odpowied-
niej oprawy za pomocą klienta poczty internetowej. W naszym przypad-
ku, wykorzystam najpopularniejszy program pocztowy, jakim bez wąt-
pienia jest Microsoft Outlook. Pozwala on na tworzenie wiadomości ema-
il w formacie HTML doskonale spełniającym nasze potrzeby.
Za pomocą przycisku Nowa wiadomość pocztowa tworzymy
nowy, czysty dokument e-mail. Należy pamiętać, by był to e-mail
Rysunek 10. W programie pocztowym tworzymy nową wiado-
mość e-mail w formacie HTML i dodajemy prostą tabelę

Rysunek 11. Cały projekt możemy od razu przygotować za po-

mocą Photoshopa. W tym przypadku w treści wiadomości znajdu-
je się wyłącznie pojedynczy plik graficzny

w formacie HTML. Jedynie tego typu forma wiadomości pozwala na

budowę atrakcyjnych mailingów.
Aby nadać naszej wiadomości odpowiednią oprawę, proponuję wy-
korzystać prostą tabelę HTML, która pozwoli na budowę odpowiednie-
go układu naszej wiadomości. W tym celu za pomocą sekcji Wstawia-
nie dodałem prostą tabelę złożoną z trzech rzędów i jednej kolumny. Te-
raz nie pozostaje nic innego jak tylko wprowadzić właściwą treść wiado-
mości. W tym celu przechodzimy do menu wstawianie i za pomocą po-
lecenia Obraz dodajemy przygotowaną właśnie animację w pierwszym
rzędzie tabeli.
W środkowym wierszu tabeli, wprowadzamy właściwą treść wia-
domości oraz odpowiednie życzenia świąteczne. W ostatnim wierszu
dodajemy zaś stopkę z danymi naszej firmy lub/oraz jej logotyp (rysu-
nek 10).
O ile to konieczne, możemy także dostosować nieco wielkość, ko-
lor i formatowanie tekstu, dodać delikatne obramowanie oraz wyśrodko-
wanie tabeli. W rezultacie powstaje nam całkiem atrakcyjna kartka świą-
teczna zbudowana za pomocą graficznych programów Adobe, w szcze-
gólności zaś chyba najpopularniejszego programu graficznego na świe-
cie – Adobe Photoshop.
Animowana kartka świąteczna nie jest jak widać trudnym za-
daniem.

inne możliwości
Naturalnie, możemy jeszcze bardziej uprościć nasze działania. Jeśli po-
większymy obszar roboczy dokumentu Photoshopa, dodamy od razu
stosowny tekst oraz logo naszej firmy, gotową kartkę możemy w całości
umieścić w wiadomości email (rysunek 11). W takim przypadku nie ma
potrzeby, by dodawać tabelę czy też wprowadzać dodatkowe teksty. Ca-
ły projekt i animacje możemy wykonać za pomocą Photoshopa. Dowolny
program pocztowy pozwoli na przesyłanie jej w treści wiadomości.
Z najlepszymi życzeniami
Paweł Zakrzewski
 warsztaty
średni | film i pliki na CD
Photoshop CS4

nowość
Content-Aware Scale
Pośród wielu nowości dostępnych w najnowszej wersji Adobe Photoshop CS4
łatwo odnaleźć funkcję Content-Aware Scale. Jest to całkowicie nowe
i doprawdy rewolucyjne narzędzie skalowania obrazów oparte o znany już od
pewnego czasu algorytm zwany Seam Carving.

W tym przykładzie przeanalizujemy jak implementacja narzędzia odpowiedniego tła, możemy pokusić się o przeskalowanie całej pra-
Content-Aware Scale w programie Photoshop CS4 działa w prakty- cy, wykorzystując algorytm Seam Carving – czyli właśnie polecenie
ce oraz zastanowimy się, w jaki sposób dotrzeć do maksymalnych Content-Aware Scale.
możliwości tego narzędzia.
dodawanie tła do fotografii
troszkę historii – Seam Carving Pierwszy przykład – dodawanie tła do istniejącej fotografii wykona-
Seam Carving został zaadoptowany w programie Photoshop CS4 my w bardzo prosty sposób. Rozpoczynamy od powielenia oryginal-
pod nazwą Content-Aware Scale. Jest to algorytm przekształ- nej warstwy obrazu. W tym celu, bezpośrednio po otwarciu grafiki za
cania wielkości obrazu, opracowany przez Shaia Avidana i Arie- pomocą polecenia [Ctrl]+[J] lub [Cmd]+[J] na komputerach Macin-
la Shamira, na podstawie mapy energetycznej obrazu. Seam Ca- tosh przenosimy oryginalne tło pracy na nową warstwę (rysunek
rving, w przeciwieństwie do tradycyjnych narzędzi skalowania 1). Jest to konieczne, ponieważ podobnie jak w przypadku innych
(powiększania lub pomniejszania), nie deformuje obrazu w opar-
ciu o przekształcenia matematyczne, kadrowanie czy odcina-
nie, ale bierze pod uwagę jego zawartość. Algorytm buduje ma-
pę energetyczną istotnych lub mniej istotnych obszarów obrazu
i na ich podstawie dokonuje dalszych działań. Dzięki dodawaniu
lub usuwaniu pikseli należących do tej samej fali energetycznej
(seam), możemy uzyskać fantastyczne efekty działania. W re-
zultacie, wykorzystanie polecenia Content-Aware Scale w progra-
mie Adobe Photoshop CS4, pozwala na niemal bezstratne skalo-
wanie wybranych (tak nawet my możemy wskazać obszary, ja-
kie chcemy chronić lub poddać edycji) obszarów pracy z zacho-
waniem nienaruszonej struktury pozostałych detali. Jak to dzia-
ła w praktyce? Postaram się wyjaśnić na podstawie kilku pro-
stych przykładów.
Istota użycia narzędzia jest niezwykle prosta. Zaznaczamy od-
powiednią warstwę, którą chcemy poddać edycji, a następnie za po-
mocą narzędzia Content-Aware Scale wykonujemy stosowane prze-
kształcenia (powiększanie lub pomniejszanie obrazu). Już w pierw-
szej chwili widać, jak niesamowite możliwości przynosi użycie no- Rysunek 2. W naszym przypadku pokusimy się o dwukrotne
wej funkcji programu. Tam, gdzie konieczne jest przykładowo prze- powiększenie rozmiaru naszej pracy
kształcenie pionowej fotografii w poziomą, tam, gdzie brakuje nam

Rysunek 3. Polecenie Content-Aware Scale dostępne jest także

Rysunek 1. Oryginalna fotografia powielona na nową warstwę skrótem [Ctrl]+[Alt]+[Shift]+[C] lub [Cmd]+[Alt]+[Shift]+[C] na Macu

28 .psd 01/2009 » www.psdmag.org

 nowość – Content-Aware Scale

przekształceń obrazu konieczne jest użycie warstwy. Nie ma moż-

liwości skalowania oryginalnego tła pracy.
W przypadku dodawania nowego tła konieczne jest rozszerze-
nie obszaru roboczego naszej pracy. W tym celu wywołujemy po-
lecenie Image>Canvas Size ([Ctrl]+[Alt]+[C] lub [Cmd]+[Alt]+[C]
na komputerach Macintosh) i dodajemy dodatkowy obszar naszej
pracy. Oczywiście ustawienia w oknie Canvas Size dobieramy od-
powiednio do efektów, jakie chcemy osiągnąć. Jeśli główny obiekt
znajduje się w centralnej części zdjęcia i chcielibyśmy dodać nowe
obszary tła zarówno z lewej, jak i prawej strony, pozostawiamy pole
Anchor w środkowym położeniu. W ten sposób dodatkowe obszary
naszej pracy zostaną dodane po obu stronach oryginalnej fotografii.
Jeśli jednak zależy nam, by dodać nowe tło jedynie po prawej stro-
nie, przenosimy pole Anchor na lewą stronę. W rezultacie dodatkowe
tło zostanie dodane jedynie po prawej stronie.
W naszym przypadku pokusimy się o dwukrotne powiększe- Rysunek 5. Porównanie obrazu oryginalnego i edytowanego
nie rozmiaru naszej pracy. Pozwoli to w pełni docenić możliwości bez żadnych dodatkowych zabiegów
narzędzia (rysunek 2). Dzięki technologii Seam Carving rozciąga-
nie naszej pracy odbędzie się w całkowicie inteligentny sposób.
Program rozpozna strukturę dokumentu i na tej podstawie zdecy-
duje, które obszary obrazu mają być powielane, które zaś pozosta-
ną bez zmiany.
Zaznaczamy górną warstwę i za pomocą polecenia Edit>Con-
tent-Aware Scale ([Ctrl]+[Alt]+[Shift]+[C] lub [Cmd]+[Alt]+[Shift]
+[C] na komputerze Macintosh) wywołujemy polecenia Content
– Aware Scale (rysunek 3). Istota jego użycia jest niezwykle prosta.
Chwytamy jeden z dostępnych uchwytów i powiększamy lub po-
mniejszamy rozmiar warstwy. W tym przykładzie chwytamy prawy,
środkowy uchwyt kontrolny i rozciągamy pracę aż do krawędzi obra-
zu. W ten sposób obraz został dwukrotnie rozciągnięty w swej szero-
kości. Jakie zmiany przyniosło takie działanie?
Już od pierwszej chwili widać niesamowite możliwości, jakie
oferuje nowa funkcja Content-Aware Scale. W rezultacie nawet tak Rysunek 6. Grafikę, jaką chcemy poddać edycji, przenosimy
znacznego powiększenia pracy, edycji uległy przede wszystkim ele- na nową warstwę
menty jej tła. Główny obiekt pozostał niemal bez zmian. I to jest na-
prawdę niesamowite (rysunek 4).
Oczywiście, dla osiągnięcia tego efektu posłużyłem się małym
trikiem, ale o tym w dalszej części artykułu (rysunek 5).

przekształcamy pionowe zdjęcie w poziome

W podobny sposób możemy łatwo przekształcić pionowe zdjęcie
w jego poziomy odpowiednik. Także w tym przypadku przenosimy
oryginalną prace na nową warstwę ([Ctrl]+[J] lub [Cmd]+[J]), po-
większamy obszar roboczy (Canvas Size) i za pomocą narzędzia
Content-Aware Scale ([Ctrl]+[Alt]+[Shift]+[C] lub [Cmd]+[Alt]+[Shi-
ft]+[C]) modyfikujemy jej zawartość. W rezultacie pionowe ujęcie
przekształcone zostaje w poziome zdjęcie. To działa!
Przykład, jaki przedstawiłem wcześniej, doskonale oddaje isto-
tę tego procesu. Ewidentnie pionowe ujęcie, dzięki przekształceniu
zawartości stało się poziome i wciąż wygląda całkiem dobrze. Cieka-
we co na to modelka ze zdjęcia? Rysunek 7. Wywołujemy polecenie Edit>ContentAware Scale
i za pomocą uchwytów kontrolnych pomniejszamy obraz. Tło tym-
czasowo zostało wyłączone

Rysunek 8. W rezultacie, zbędne elementy tła zostają usunię-

Rysunek 4. Już od pierwszej chwili widać niesamowite możli- te a centralne postacie pozostają bez zmian – działa to napraw-
wości, jakie oferuje nowa funkcja Content-Aware Scale dę rewelacyjnie

.psd 01/2009 » www.psdmag.org 29

 warsztaty
Rysunek 9. Rysujemy prostokątne zaznaczenie ponad obsza-
rem, jaki chcemy pozostawić bez zmian
Rysunek 10. Za pomocą przycisku Add New Alpha Channel
w palecie Channels dodajemy nowy kanal alpha
Rysunek 11. Przekształcamy obraz, z uruchomioną opcją
Protect>Alpha 1
Rysunek 12. Efekt działania narzędzia Content-Aware Scale
i maski
30 .psd 01/2009 » www.psdmag.org
pomniejszanie zdjęć – przekształcanie
poziomej fotografii w pionową
Początkowo narzędzie Seam Carving planowane było jako inteli-
gentny algorytm pomniejszania obrazu, z czasem zaadoptowany
został także do powiększania. Jak zatem działa to w praktyce. Po-
dobnie jak we wcześniejszych przykładach, zawartość pracy, ja-
ką chcemy poddać edycji, przenosimy na nową warstwę (rysunek
6). Wywołujemy polecenie Edit>ContentAware Scale i za pomocą
uchwytów kontrolnych pomniejszamy ją (rysunek 7). W rezultacie,
zbędne elementy tła zostają usunięte a centralne postacie pozosta-
ją bez zmian (rysunek 8).
Zdecydowanie widać, że nawet bez dodatkowych trików, Con-
tent-Aware Scale doskonale sprawdza się szczególnie podczas po-
mniejszania.
Są jednak sytuacje, gdy algorytm narzędzia Content-Aware Sca-
le nieco się gubi. Wtedy konieczne jest dodanie maski – kanału al-
pha, który pozwoli na ochronę wybranych (przez nas) obszarów. Za-
bieg ten wykorzystałem podczas skalowania postaci na ulicy. Uży-
cie maski doskonale zabezpiecza pracę przed przypadkowym znie-
kształceniem.
wybór obszarów do edycji
– maska z kanału alpha
Narzędzie Content-Aware Scale dokonuje przekształcenia obrazu na
podstawie mapy energetycznej. Algorytm automatycznie określa,
które obszary można łatwo skalować, które należy pozostawić bez
edycji. Niestety, takie podejście nie zawsze daje zadowalające rezul-
taty. Dotyczy to w szczególności obszarów o jednolitym zabarwie-
niu. Jeśli program odnajdzie takie fragmenty na głównym obiekcie
naszej fotografii, z pewnością podda je edycji. W tym jednak przy-
padku nie tego oczekiwaliśmy. Warto więc zastanowić się, w jaki
sposób możemy chronić wybrane, istotne elementy pracy przed nie-
zbyt poprawnym przekształceniem.
Odpowiedzią na ten problem okazują się dwa dodatkowe narzę-
dzia, dostępne na górnym pasku właściwości Photoshopa CS4. Uży-
cie opcji Preserve skin tones pozwala zachować bez dodatkowej edy-
cji obszaru, kolory zbliżone do koloru skóry człowieka. W rezultacie
postacie, twarze, elementy ciała pozostają chronione i program w nie-
co mniejszym zakresie poddaje je edycji. Nawet wówczas, gdy mamy
do czynienia z jednolitym kolorem. Niestety także i ten mechanizm
nie daje oczekiwanych rezultatów. Czasami trudno jest znaleźć odpo-
wiedni kolor skóry, czasami po prostu nie ma takich detali. Jak może-
my więc chronić ważne elementy obrazu przed przypadkową edycją?
Tu odpowiedzią okazuję się użycie dodatkowego kanału alpha.
Obszar zamaskowany pozostaje całkowicie bez edycji, pozostałe
fragmenty obrazu poddane są edycji na podstawie standardowego
algorytmu Content-Aware Scale. Działa to po prostu rewelacyjnie.
dodajemy kanał alpha zabezpieczający naszą
pracę przed przypadkową edycją
Najprostszym sposobem oznakowania obszarów, jakie chcemy po-
zostawić bez edycji, jest użycie zaznaczenia. Za pomocą dowolne-
Rysunek 13. Mamy do dyspozycji prosty projekt – okładkę
płyty CD
 nowość – Content-Aware Scale
Rysunek 14. Wywołujemy polecenie Image>Canvas Size, za-
znaczamy opcję Relative i w polach Width oraz Height wprowa-
dzamy wartości, o jakie chcielibyśmy powiększyć naszą pracę
Rysunek 15. Zaznaczamy górną warstwę projektu i za pomocą
narzędzia Marquee [M] – rysujemy prostokątne zaznaczenia nie-
co mniejsze niż oryginalna okładka
go narzędzia selekcji (np. Marquee Tool [M]) zaznaczamy (najle-
piej) pionowy lub poziomy obszar na całą szerokość lub wysokość
obrazu, jaki chcemy pozostawić w oryginalnej formie (rysunek 9).
Następnie przechodzimy do palety Channels (Window>Channels)
i za pomocą przycisku Save Sellection as Channel dodajemy nowy
kanał do pracy (rysunek 10). Tak przygotowany kanał, utworzony
na podstawie przygotowanej selekcji to właśnie kanał alpha, któ-
ry możemy później wykorzystać podczas edycji obrazu za pomocą
Content-Aware Scale.
Uwaga!
W zależności od konfiguracji palety Channels, a także metody za-
znaczenia, może okazać się, że chroniony obszar prezentowa-
ny jest w kolorze czarnym, zaś pozostałe są białe. Tego typu ka-
nał działa dokładnie odwrotnie i zamiast chronić wybrany frag-
ment, edytuje go, pozostawiając bez edycji obszary tła. Wyma-
ga to drobnej korekty. Nie jest to trudne. Za pomocą skrótu [Ctr-
l]+[I] lub [Cmd]+[I] na Macu tworzymy negatyw obrazu, co auto-
matycznie zamienia kolory miejscami. W rezultacie, obszar maski
staje się biały, pozostałe obszary czarne. W tej postaci, dodatkowy
kanał alpha jest już doskonałą maską zabezpieczającą naszą pra-
cę przed niechcianą edycją.
Aby aktywować kanał jako maskę zabezpieczającą naszą pra-
cę przed niechcianą edycją, musimy skorzystać z dodatkowej opcji
– Protect, dostępnej na górnym pasku właściwości.
Dalsze działania nie odbiegają od tradycyjnych metod uży-
cia narzędzia Content-Aware Scale. Wybrany obszar przenosimy
na osobną warstwę skrótem [Ctrl]+[Alt]+[Shift]+[C] lub [Cmd]
.psd 01/2009 » www.psdmag.org
Rysunek 16. Przechodzimy do narzędzia Image>Content-
Aware Scale. Upewniamy się, że w górnym pasku opcji aktywna
jest opcja Protect Alpha 1 i powiększamy grafikę
+ [Alt]+[Shift]+[C], wywołujemy narzędzie edycji – Edit>Content-
Aware Scale. Teraz właśnie uruchamiamy z górnego paska funk-
cję Protect i wskazujemy utworzony kanał alpha jako maskę (ry-
sunek 10).
Za pomocą dostępnych uchwytów powiększamy lub pomniej-
szamy obraz i potwierdzamy ustawienia [Enter] (rysunek 11). W re-
zultacie obszary chronione maską (kanał alpha) nie zostają podda-
ne edycji, zaś te niezamaskowane są w inteligentny sposób powiela-
ne lub usuwane (rysunek 12).
dodajemy spady do obrazu
Narzędzie Content-Aware Scale doskonale sprawdza się tak-
że na etapie przygotowywania gotowej pracy pod kątem druku.
Niestety, wielu projektantów podejmując się przygotowania pra-
cy o konkretnym rozmiarze, zapomina o cięciu i spadach. W re-
zultacie jakże często prace tworzone przez mniej doświadczo-
nych designerów nie mają odpowiedniego marginesu pozosta-
wionego do cięcia.
Dzięki użyciu Content-Aware Scele możemy łatwo ten pro-
blem rozwiązać. Tam bowiem, gdzie ze względu na kształt pro-
jektu, niemożliwe jest proste jego powiększenie, użycie tej no-
wej funkcji sprawdza się doskonale. Spróbujmy na prostym
przykładzie.
Na widocznym przykładzie prezentowany jest prosty projekt
– okładka płyty CD (rysunek 13). Projekt wykonany został na ostro
i nie uwzględnia spadów. Teraz dzięki użyciu narzędzia Content-
Aware Scale spróbujemy dodać te dodatkowe obszary.
Rozpoczynamy przeniesienia tła na nową warstwę ([Ctrl]+[J]
lub [Cmd]+[J] na Macu), a następnie powiększamy rozmiar ca-
łego dokumentu. W tym celu wywołujemy polecenie Image>Ca-
nvas Size, zaznaczamy opcję Relative i w polach Width oraz He-
ight wprowadzamy wartości, o jakie chcielibyśmy powiększyć na-
szą pracę. Wybór 2-3 milimetrów w większości przypadków będzie
bardzo dobry. Punkt odniesienia – Anchor Point pozostawiamy na
środku bez zmian (rysunek 14).
Zaznaczamy górną warstwę projektu i za pomocą narzędzia
Marquee [M] – rysujemy prostokątne zaznaczenia nieco mniej-
sze niż oryginalna okładka (rysunek 15). W tym miejscu zawar-
te zostaną główne elementy projektu, które nie mogą ulec defor-
macji podczas przekształcania tła. Za pomocą przycisku Add New
Channel dodajemy nowy kanał alpha w Palecie Channels i wyłą-
czamy zaznaczenie (rysunek 16).
Teraz przechodzimy do narzędzia Image>Content-Aware Sca-
le. Upewniamy się, że w górnym pasku opcji aktywna jest opcja
Protect Alpha 1 i powiększamy grafikę. Zgodnie z założeniem,
przekształcane są jedynie najbardziej zewnętrzne obszary tła,
środek obrazu (w tym przypadku wraz z logotypem grupy) pozo-
staje nienaruszony. Właśnie to było naszym celem.
Paweł Zakrzewski
31
 warsztaty

animacja 3D
w... Adobe Photoshop CS4
Tak, może brzmi to nieprawdopodobnie, ale program Adobe Photoshop CS4
Extended pozwala nam łatwo i wygodnie tworzyć animacje trójwymiarowe.
Gotowy film możemy wykorzystać podczas dalszej pracy w Adobe Premiere
czy After Effects. Może on także stanowić pełną, samodzielną reklamę. Jak się
za to zabrać?

Wraz z najnowszą wersją programu Adobe Photoshop CS4 Exten-
ded, znacznie poprawiono jego możliwości tworzenia oraz edycji
obiektów trójwymiarowych. Z pewnością praca z 3D nie jest pod-
stawowym zastosowaniem Photoshopa, jednak w wielu przypad-
kach, umiejętność budowy prostych figur 3D, ich teksturowania
a w końcu animowania otwiera przed nami zupełnie nowe moż-
liwości. To właśnie zagadnieniom związanym z tworzeniem pro-
stych obiektów 3D oraz ich animacji poświęcimy ten artykuł.
Co ważne, wszystkie wykorzystane tu techniki, możemy
z powodzeniem wykorzystywać do tworzenia zwykłych anima-
cji. Przykład ukazuje bowiem ogólne zasady tworzenia animacji
w oparciu o klatki kluczowe. Wykorzystanie w tym celu obiektów
3D daje nam dodatkowe, niezwykłe możliwości.
oznacza strefę akcji, gdzie powinny znaleźć się wszystkie istot-
ne elementy naszego filmu. Wewnętrzna, czyli strefa tytułów
określa miejsce, gdzie powinien znaleźć się tytuł animacji. Ze
względu na zjawisko zwane Overscan, w niektórych telewizorach
nie widać pełnego obrazu PAL. Przycięcie ważnej sekcji animacji
lub - co gorsza - tytułu bardzo źle świadczy o autorze animacji.
Po utworzeniu nowego dokumentu dalsze prace rozpoczy-
namy od importu/umieszczenia wzorcowego modelu 3D. W tym
celu przechodzimy do menu górnego 3D i wskazujemy polece-
nie New Shape From Layer. Na dostępnej tu liście znajduje się
szereg prostych wzorców do tworzenia modeli w programie Ado-

wykorzystujemy prosty model 3D

Naszą pracę rozpoczynamy od budowy prostego modelu 3D
– sześcianu. Co bardzo istotne, Adobe Photoshop CS4 pozwa-
la nie tylko importować gotowe modele zapisane w popular-
nych formatach DXF, OBJ, 3DS, czy też DAE (Collada), ale także
umożliwia wykorzystanie prostych modeli dostępnych w pro-
gramie. W tym przypadku skorzystamy z takiej właśnie możli-
wości i naszą prostą animację przygotujemy na podstawie goto-
wego modelu sześcianu, standardowo dostępnego w Photoshop
CS4 Extended.

Uwaga!
Wszystkie efekty, animacje oraz cała praca związana z grafiką
trójwymiarową dostępna jest wyłącznie dla posiadaczy progra-
mu Adobe Photoshop CS4 Extended. Wersja oznaczona jako Stan-
dard nie daje możliwości pracy z obiektami 3D.
Rysunek 1. Nowy dokument utworzony na bazie standardu
posiada dodatkowe linie pomocnicze, czyli tak zwane strefy bez-
pieczeństwa

Aby gotowa animacja dobrze komponowała się z tłem, roz-

poczniemy od przygotowania nowego dokumentu, o tymczaso-
wo białym tle. Po zakończeniu animacji, zdecydujemy się na do-
danie tła najbardziej dopasowanego do utworzonej sceny. W re-
zultacie do budowy naszego przykładu utworzymy dokument
RGB o wielkości 720x576px i rozdzielczości 72ppi. Do celów te-
stowych, nie ma sensu budować większych projektów. Jak się
niebawem przekonamy, budowa animacji 3D w znaczący sposób
obciąża procesor naszego komputera, toteż mniejszy dokument
pozwoli na większą płynność wykonywanych prac. Co niezwykle
ważne, zaproponowany tu rozmiar dokumentu w pełni odpowia-
da wielkości klatki filmu w standardzie PAL. W ten sposób, goto-
wa animacja będzie od razu doskonale dopasowana do prezenta-
cji na ekranie standardowego telewizora.
Do szybkiego budowania dokumentów PSD z myślą o róż-
nego typu zastosowaniach wideo, możemy pokusić się o użycie
predefiniowanych ustawień. Cóż to daje? Nowy dokument utwo-
rzony na bazie standardu posiada dodatkowe linie pomocnicze, Rysunek 2. Po dodaniu elementu Cube w oknie dokumentu po-
czyli tak zwane strefy bezpieczeństwa (rysunek 1). Zewnętrzna jawia się model 3D – sześcian

32 .psd 01/2009 » www.psdmag.org

 animacja 3D w... Adobe Photoshop CS4

be Photoshop. Co ważne, wszystkie widoczne tu przykłady zapi-

sane są w uniwersalnym formacie Collada (*.dae) i znajdują na
naszym dysku. Aby dodać nowe modele do tego menu, wystar-
czy dowolny obiekt 3D zapisać w formacie Collada (*.dae) i umie-
ścić go w katalogu o nazwie Meshes naszego Photoshopa. Pełna
ścieżka do tej lokalizacji wygląda następująco: Adobe/Photoshop
CS4/Prestes/Meshes. Każdy umieszczony tu dokument w for-
macie Collada będzie automatycznie widoczny na liście predefi-
niowanych modeli 3D dostępnej w menu New Shape From Layer
Phoptoshopa CS4. To naprawdę niezła sprawa!
W naszym przykładzie wybieramy z dostępnej listy Cube
i automatycznie w oknie naszego dokumentu pojawia się podgląd
sześcianu. Domyślnie każda z jego ścianek prezentowana jest w
innym kolorze. Raczej trudno powiedzieć, że wygląda to atrakcyj-
nie. (rysunek 3) Tym właśnie musimy się zająć.
Za pomocą narzędzia 3D Rotate Tool (K) mamy możliwość Rysunek 3. Za pomocą narzędzia 3D Rotate Tool [K] mamy
swobodnego obracania figury. Dodatkowe narzędzia edycji pod- możliwość swobodnego obracania figury
glądu modelu 3D, jak na przykład Drag 3D Roll 3D aktywują się
na górnym pasku właściwości w chwili rozpoczęcia pracy z grafi-
ką trójwymiarową (rysunek 4).
Naturalnie tak przygotowany model nie jest żadną atrakcją
i budowa animacji sześcianu w tej formie z pewnością nie ma
sensu. Pokusimy się zatem o dodanie atrakcyjnych tekstur, któ-
re pozwolą na zdecydowaną poprawę wizerunku całej animacji.
W tym celu musimy dodać do naszej pracy elementy graficzne,
jakie chcielibyśmy wykorzystać w animacji.
W naszym przypadku pokusiłem się o dodanie kilku ikon
graficznych popularnych programów Adobe. Każdy symbol doda-
ny zostanie na osobnej ściance sześcianu. W rezultacie powsta-
nie animowana kostka, którą możnaby wykorzystać do losowa-
nia programów Adobe.

dodajemy tekstury obiektów 3D

Dodawanie tekstury na każdą ściankę nie jest trudnym zada- Rysunek 4. Aby ułatwić sobie kolejne działania, tymczasowo
niem. Wymaga jednak nieco precyzji w działaniu. W pierwszym wyłączamy podgląd dodatkowych warstw i powracamy do pracy
kroku importujemy odpowiednie elementy graficzne i umiesz- z modelem 3D
czamy je na kolejnych warstwach naszego projektu. Niewątpli-
wym atutem Photoshopa CS4 jest możliwość użycia wektoro-
wych elementów typu Smart Object jako tekstury dla naszych
obiektów 3D. W tym przypadku, skorzystamy jednak z tradycyj-
nych grafik bitmapowych.
Otwieramy dowolne pliki graficzne i przeciągamy je w okno
naszego roboczego dokumentu. W rezultacie każdy dodany ele-
ment zapisany jest na osobnej warstwie, i to nam odpowiada.
Aby ułatwić sobie kolejne działania, tymczasowo wyłączamy
podgląd dodatkowych warstw i powracamy do pracy z modelem
3D (rysunek 5).
Na tym etapie, bardzo ważne jest to, by obrócić model górną
ścianką w naszym kierunku. W tym celu przechodzimy do górne-
go paska właściwości i w sekcji View wskazujemy podgląd pierw-
szej ścianki – Top. W rezultacie sześcian wizualnie stracił swoje
trójwymiarowe właściwości. Bez obawy, to tylko podgląd, nasz Rysunek 5. Pomimo zmiany widoku obiekt wciąż pozostaje
obiekt wciąż pozostaje pełnowartościowym modelem 3D (rysu- trójwymiarowy
nek 6).
Uruchamiamy teraz podgląd pierwszej z warstw zawiera-
jących grafikę do umieszczenia na wskazanej ściance. W na-
szym przypadku, jako pierwszą wskazałem warstwę zawierają-
cą ikonę programu Adobe Photoshop. Za pomocą narzędzi trans-
formacji ([Ctrl]+[T] lub [Cmd]+[T] na Macu) należy dopasować
wielkość nowej grafiki do obiektu 3D na stronie. O ile to przydat-
ne, możemy tymczasowo zmienić poziom Krycia (Opacity) ikon-
ki, by ułatwić sobie precyzyjne przekształcenia. Po dostosowa-
niu rozmiaru grafiki ponownie nadajemy jej pełen poziom krycia
– Opacity 100%.
Kolejny krok jest stosunkowo prosty, jednak bardzo istotny.
Musimy bowiem odpowiednio zmodyfikować układ warstw na-
szej pracy. Bardzo ważne jest to, by warstwa, którą właśnie edy-
tujemy (tekstura pierwszej ścianki sześcianu) znajdowała się
bezpośrednio powyżej obiektu 3D w palecie Layers. Jedynie ta- Rysunek 6. W rezultacie użycia polecenia Merge Down war-
ki układ warstw umożliwia dodanie tekstury do naszego modelu. stwa z grafiką stała się teksturą pierwszej ścianki naszej trójwy-
Aby dostosować kolejność warstw do tych wymagań, po prostu miarowej kostki

.psd 01/2009 » www.psdmag.org 33

 warsztaty
przeciągamy bieżącą warstwę ponad obiekt 3D w palecie Layers
(rysunek 8). W naszym przykładzie, ikona programu Photoshop
przypadkowo znalazła się bezpośrednio powyżej obiektu 3D.
W naszym przykładzie nie było konieczności modyfikacji układu
warstw. Jednak w większości innych przypadków będzie to na-
prawdę niezbędny krok.
Teraz postaramy się połączyć obie warstwy, zachowując jed-
nak model 3D. W tym celu upewniamy się, że aktywna jest war-
stwa tekstury i znajduje się ona bezpośrednio powyżej obiektu
3D. Jeśli tak, za pomocą polecenia Merge Down ([Ctrl]+[E] lub
[Cmd]+[E] na Macu) dostępnego w opcjach palety Layers oraz
Rysunek 7. Korzystając z narzędzia 3D Rotate Tool [K] może-
my łatwo obrócić sześcian w dowolnym kierunku, a przygotowa-
na tekstura obraca się wraz z ruchem modelu
Rysunek 8. Przechodzimy do górnego paska właściwości
i z menu View wybieramy teraz podgląd Front – przedniej ścian-
ki sześcianu
Rysunek 9. Po dopasowaniu figury należy ponownie dostoso-
wać układ warstw w palecie Layers. Bieżąca tekstura musi znaj-
dować się bezpośrednio ponad modelem 3D
34 .psd 01/2009 » www.psdmag.org
menu górnym Layers łączymy obie warstwy (rysunek 9). W re-
zultacie, warstwa z grafiką stała się teksturą pierwszej ścian-
ki naszej trójwymiarowej kostki. Nawet pisząc ten tekst, wciąż
muszę przyznać, że robi to na mnie wrażenie. Teraz, korzystając
z narzędzia 3D Rotate Tool [K] możemy łatwo obrócić sześcian
w dowolnym kierunku, a przygotowana tekstura obraca się wraz
z ruchem modelu.
Początkowo, dodana tekstura jest dość ciemna, jednak nie
stanowi to problemu w tej chwili. Edycją wszystkich ścianek sze-
ścianu zajmiemy się nieco później.
W podobny sposób dodamy kolejne tekstury. Podobnie jak
poprzednio przechodzimy do górnego paska właściwości i z me-
nu View wybieramy teraz podgląd Front – przedniej ścianki sze-
ścianu (rysunek 10). Podobnie jak to miało miejsce wcześniej,
sześcian został automatycznie obrócony tak by jego tym razem
górna płaszczyzna znalazła się przodem do nas. Uruchamiamy
podgląd kolejnej warstwy i za pomocą tradycyjnych przekształ-
ceń dopasowujemy jej kształt do ścianki modelu.
Po dopasowaniu figury należy ponownie dostosować układ
warstw w palecie Layers. Bieżąca tekstura musi znajdować się
bezpośrednio ponad modelem 3D (rysunek 11). Po korekcie
układu warstw za pomocą polecenia Merge Down ([Ctrl]+[E] lub
[Cmd]+[E]) łączymy teksturę z obiektem trójwymiarowym.
Także w tym przypadku, jeśli za pomocą narzędzia 3D Rota-
te Tool [K] obrócimy obiekt, kolejna tekstura zostanie automa-
tycznie dopasowana do widoku 3D (rysunek 12).
Dokładnie w ten sam sposób dodajemy tekstury kolejno dla
wszystkich ścianek modelu 3D. Należy przy tym pamiętać, by
wcześniej ustawić obiekt (sześcian) w odpowiedniej pozycji, do-
stosować rozmiar warstwy, tekstury, i co najważniejsze, umie-
ścić ją (teksturę) bezpośrednio ponad warstwą 3D. Dopiero wów-
czas można za pomocą polecenia Merge Down połączyć ją z mo-
delem trójwymiarowym.
W tym miejscu warto zwrócić uwagę na fakt, że możemy wy-
korzystać tekstury o dowolnym kształcie czy wielkości. Nie mu-
szą być one dokładnie dopasowane do płaszczyzny edytowane-
go obiektu 3D. Naturalnie w finalnej wersji pracy daje to nieco in-
ne rezultaty, jednak warto w niektórych sytuacjach przetesto-
wać takie możliwości.
Po dodaniu tekstury dla wszystkich ścianek sześcianu, mo-
żemy z łatwością obracać go w dowolnym kierunku. Dzięki uży-
ciu narzędzi edycji 3D, jak na przykład 3D Rotate Tool, można ła-
two odnaleźć najbardziej atrakcyjny widok kostki.
Jak już wcześniej wspominałem, cały model sprawia wra-
żenie nieco zbyt ciemnego. Ikony programów, jakie wykorzy-
staliśmy do budowy kostki nie były aż tak ciemne. Coś jest nie
tak, spróbujmy to teraz zmienić. Okazuje się, że możliwości, ja-
kie oferuje nam Photoshop CS4 w zakresie zarządzania oświetle-
niem, są naprawdę duże. Jak to działa?
sterujemy oświetleniem obiektów 3D
Dwukrotne kliknięcie miniatury warstwy 3D w palecie Layers,
otwiera dodatkowy panel zwany 3D Scene (rysunek 13). W tym
Rysunek 10. Dwukrotne kliknięcie miniatury warstwy 3D w pa-
lecie Layers otwiera dodatkowy panel zwany 3D Scene
 warsztaty
miejscu mamy dostęp do szczegółowych właściwości naszych
obiektów. W tym także oświetlenia modelu. Za pomocą przycisku
o kształcie żarówki (Filter By Lights) przechodzimy do sekcji od-
powiedzialnej za zarządzanie oświetleniem naszej pracy.
W tym miejscu, w dolnej sekcji Infinite Lights odnajdziemy
trzy domyślnie dołączone źródła światła: Infinite Light 1, Infini-
te Light 2 oraz Infinite Light 3. Standardowo, intensywność każ-
dego z nich ustawiona jest w minimalnym zakresie na poziomie
1% (rysunek 15). Zmiana, czyli wprowadzenie większych war-
tości pozwala oczywiście na lepsze oświetlenie naszego mo-
delu. Co ważne, wszystkie wprowadzone tu zmiany widać bez-
pośrednio w oknie dokumentu, co pozwoli nam łatwo dostoso-
Rysunek 11. Standardowo, intensywność każdego z nich usta-
wiona jest w minimalnym zakresie na poziomie 1%
Rysunek 12. Wprowadzone tu zmiany widać bezpośrednio
w oknie dokumentu
Rysunek 13. Otwieramy przygotowane wcześniej zdjęcie lub
grafikę i umieszczamy ją na nowej, dolnej warstwie naszego pro-
jektu
36 .psd 01/2009 » www.psdmag.org
wać oświetlenie do naszych potrzeb w konkretnej sytuacji (ry-
sunek 16).
Oczywiście, każde źródło światła działa na inną część naszej
pracy. Warto więc skorzystać z możliwości obrotu obiektu, by do-
kładnie dostosować intensywność oświetlenia (rysunek 17).
dodajemy tło
Gotowy oświetlony obiekt pora umieścić na odpowiednim tle.
W tym celu otwieramy przygotowane wcześniej zdjęcie lub grafi-
kę i umieszczamy ją na nowej warstwie naszego projektu. Oczy-
wiście całą warstwę przenosimy na spód w palecie Layers. W re-
zultacie grafika ta stanie się tłem całej przyszłej animacji (rysu-
nek 18).
animacje 3D
w programie Adobe Photoshop CS4
Do budowy animacji obiektu 3D skorzystamy z palety Anima-
tion dostępnej w menu górnym Window. Animation to paleta/
narzędzie, które umożliwia tworzenia animacji podobnie jak
w innych programach Adobe np. Flash, After Effects czy Director
w oparciu o klatki kluczowe (rysunek 19). Paleta Animation zna-
na z Photoshopa pozwala także na przejście do trybu Frame Ani-
mation szczególnie przydatnego podczas tworzenia animowa-
nych plików w formacie GIF.
W naszym przykładzie skorzystamy z możliwości budowy
animacji na podstawie klatek kluczowych, nie ma więc koniecz-
ności, by zmieniać domyślny wygląd palety Animation. Ta w swej
standardowej formie zawiera oś czasu – Timeline, doskonale zna-
ną użytkownikom programów After Effects, Premiere czy Flash.
Rysunek 14. Paleta Animation to narzędzie, które umożliwia
tworzenia animacji podobnie jak w innych programach Adobe jak
Flash, After Effects czy Director w oparciu o klatki kluczowe
Rysunek 15. Tuż obok jej nazwy widoczny jest niewielki trój-
kątny przycisk. Pozwala on na przejście do edycji klatek kluczo-
wych dla wybranych właściwości warstwy lub obiektu 3D
 animacja 3D w... Adobe Photoshop CS4

Tu bowiem na osi czasu odłożone są kolejne sekundy i klatki na- pomocą tych właśnie narzędzi są automatycznie rejestrowane
szej animacji. w postaci klatek kluczowych na osi czasu naszej animacji.
Ogólnie rzecz ujmując, animacje tworzone na podstawie Na podstawie tego prostego przykładu widać wyraźnie, że
klatek kluczowych budowane są w oparciu o co najmniej dwa tworzenie nawet trójwymiarowych animacji w programie Adobe
ujęcia – klatki kluczowe. W pierwszej animowany obiekt prezen- Photoshop CS4 nie jest trudnym zadaniem. Z pewnością jednak
towany jest przykładowo w widoku od przodu. W drugiej klatce wymaga nieco cierpliwości. Niestety wszystkie przekształce-
kluczowej zmieniamy jego obrót, położenie czy też inne atrybu-
ty, a komputer automatycznie buduje stosowną animację. Tego
typu podejście nazywane jest Tweeningiem i wykorzystywane
jest przez wiele programów multimedialnych w tym także Pho-
toshopa.
W ten sposób do budowy naszej animacji potrzebujemy do-
dać co najmniej dwie klatki kluczowe, które staną się podstawą
do utworzenia Tweeningu – właściwej animacji. Adobe Photoshop
CS4 oferuje w tym względzie interfejs przypominający nieco Ado-
be After Efects.

dodajemy klatki kluczowe

i budujemy animację
Aby dodać prostą animację trójwymiarową, zaznaczamy war-
stwę z obiektem 3D i przechodzimy do palety Animation. Tuż
obok jej nazwy widoczny jest niewielki trójkątny przycisk. Po-
zwala on na przejście do edycji klatek kluczowych dla wybranych
właściwości warstwy lub obiektu 3D (rysunek 20).
W naszym przypadku po rozwinięciu właściwości warstwy Rysunek 17. W tym celu przestawiamy wskaźnik czasu do wy-
za pomocą niewielkiego przycisku o kształcie stopera, dodaje- branej sekundy naszej animacji i za pomocą dowolnych narzę-
my pierwszą klatkę kluczową dla właściwości 3D Object Position dzi 3D np. 3D Rotate Tool [K] wprowadzamy zmiany w wyglądzie
(rysunek 21). W ten sposób mamy gotową pierwszą, startową kostki
klatkę animacji. Aby możliwe było wykorzystanie komputera do
utworzenia automatycznej animacji typu Tweening, konieczne
jest dodanie drugiej klatki kluczowej. W tym celu przestawiamy
wskaźnik czasu do wybranej sekundy naszej animacji i za pomo-
cą dowolnych narzędzi 3D np. 3D Rotate Tool [K] wprowadzamy
zmiany w wyglądzie kostki (rysunek 22).
W rezultacie, we wskazanej lokalizacji utworzona została au-
tomatycznie druga klatka kluczowa, a Photoshop utworzył ani-
mację pomiędzy pierwszą a bieżącą klatką. Aby się o tym prze-
konać, wystarczy przesunąć nieco wskaźnik czasu bieżącego.
Trójwymiarowy model kostki zmienia swój obrót i inne zmody-
fikowane wcześniej właściwości wraz ze zmianą czasu. I to jest
właśnie nasza pierwsza animacja.
W podobny sposób możemy wskazać kolejny punkt na osi
czasu i ponownie zmodyfikować obrót, wielkość czy położenie
naszej kostki w trójwymiarowej przestrzeni. Każda modyfika-
cja automatycznie tworzy kolejną klatkę kluczową i odpowied-
nią animację. Rysunek 18. Wszystkie zmiany wprowadzone za pomocą tych
Co ważne, do edycji obiektu 3D możemy wykorzystać także właśnie narzędzi są automatycznie rejestrowane w postaci kla-
inne narzędzia, jak choćby Scale the 3D Object, Slide the 3D Ob- tek kluczowych na osi czasu naszej animacji
ject czy Roll the 3D Object. Wszystkie zmiany wprowadzone za

Rysunek 19. Dodajemy klatkę kluczową dla wybranej właści-

Rysunek 16. Po rozwinięciu właściwości warstwy za wości np. 3D Cross Section (przekrój poprzeczny), wskazujemy
pomocą niewielkiego przycisku o kształcie stopera doda- dowolny punkty na osi czasu i modyfikujemy atrybuty wybranej
jemy pierwszą klatkę kluczową dla właściwości 3D Object właściwości – tu Cross Section. Pozwoli to na animację przekro-
Position jów w czasie – po prostu rewelacja

.psd 01/2009 » www.psdmag.org 37

 warsztaty

nia nawet tak prostego obiektu w przestrzeni 3D wymagają nie-

co czasu na przeliczenie. Podgląd gotowej animacji za pomocą
przesuwania wskaźnika czasu bieżącego także pozostawia wie-
le do życzenia.
Zdecydowanie nie ma co narzekać. Możliwości, jakie oferu-
je Adobe Photoshop CS4 są naprawdę imponujące. A to jeszcze
nie wszystko!
Jeśli zwrócimy uwagę na właściwości, jakie można animo-
wać za pomocą klatek kluczowych wyraźnie widać tam: 3D Object
Position, 3D Camera Position, 3D Render Settings oraz 3D Cross
Section. Taki zestaw animowanych właściwości otwiera przed na-
mi niemal nieograniczone możliwości tworzenia naprawdę wido-
wiskowych i atrakcyjnych animacji obiektów 3D. Serdecznie na-
mawiam do prób we własnym zakresie. W każdym przypadku
zasada jest bowiem identyczna. Dodajemy klatkę kluczową dla
wybranej właściwości np. 3D Cross Section (przekrój poprzecz-
ny), wskazujemy dowolny punkty na osi czasu i modyfikujemy
atrybuty wybranej właściwości – tu Cross Section. Pozwoli to na Rysunek 20. Oczywiście do obsługi naszej animacji może-
animację przekrojów w czasie – po prostu rewelacja! my wykorzystać także tradycyjne przyciski Play (odtwarza-
nie i zatrzymania odtwarzania), Select First Frame (przewi-
podgląd animacji nięcie do początku animacji), Select Previous Frame (przej-
Do podglądu przygotowanej animacji możemy wykorzystać me- ście do poprzedniej klatki) itp. widoczne w dolnej sekcji pale-
tody znane wszystkim użytkownikom aplikacji do edycji filmów ty Animation
wideo. Najprostszym (niestety nie najszybszym) sposobem jest
przeciąganie wskaźnikiem czasu bieżącego po osi czasu – Time-
line dopóty nie wyrenderujemy naszego projektu. Podgląd tego
typu jest bardzo powolny, ale działa.
Innym rozwiązaniem jest użycie klawisza [Spacja]. Pierw-
sze wciśnięcie klawisza [Spacja] uruchamia podgląd animacji,
kolejne zatrzymuje ją. Pierwsze uruchomienie podglądu tą meto-
dą, wymaga nieco cierpliwości, program bowiem renderuje budo-
waną animację. Już po zrenderowaniu możemy oglądać ją w rze-
czywistej prędkości. To mechanizm znany z wielu programów do
edycji plików wideo.
Oczywiście do obsługi naszej animacji możemy wykorzystać
także tradycyjne przyciski Play (odtwarzanie i zatrzymania od-
twarzania), Select First Frame (przewinięcie do początku anima-
cji), Select Previous Frame (przejście do poprzedniej klatki) itp.
widoczne w dolnej sekcji palety Animation. Osobiście częściej ko-
rzystam z klawisza [Spacja].
Raz wyrenderowaną animację możemy już szybko przeglą-
dać dowolną metodą. Oczywiście wprowadzenie dodatkowej mo- Rysunek 21. Najprostszym rozwiązaniem będzie tu więc wy-
dyfikacji ponownie wydłuży czas pierwszego podglądu – rende- bór polecenia Export i wskazanie polecenia Render Video
rowania.

zapis gotowej animacji

Aby przygotowaną animację można było wykorzystać w rekla-
mie czy innym programie, należy zapisać ją w formacie czytel-
nym dla innych aplikacji umożliwiających prace z plikami wi-
deo. Najprostszym rozwiązaniem będzie tu więc wybór polece-
nia Export i wskazanie polecenia Render Video. W ten sposób
przygotowana za pomocą Photoshopa animacja zapisana będzie
w wybranym formacie typowym dla zapisu filmów wideo.
W oknie Render Video mamy możliwość określenia wielu
istotnych parametrów całej animacji. Wskazujemy właściwą lo-
kalizację dla pracy oraz wprowadzamy stosowną nazwę. W sek-
cji Quick Time Options wskazujemy jeden z dostępnych forma-
tów wideo, najlepiej dopasowany do dalszych zastosowań na-
szej animacji. Warto zwrócić tu uwagę na możliwość zapisu ani-
macji w formacie FLV (Flash Video) – doskonałym do szybkiej pu-
blikacji na stronie WWW. Aby zapisać animację do dalszej edycji
Rysunek 22. Warto zwrócić tu uwagę na możliwość zapisu ani-
w programach typu After Effects, Premiere czy też Final Cut Pro,
macji w formacie FLV (Flash Video) doskonałym do szybkiej publi-
warto wskazać jeden z formatów bez kompresji obrazu: Quick Ti-
kacji na stronie WWW
me, czy AVI. Niekiedy przydatny jest także eksport sekwencji ob-
razów bitmapowych. Każdy program do edycji wideo pozwala bu-
dować animacje na podstawie sekwencji obrazów bitmapowych. deo na naszym komputerze. Jeśli przypomnimy sobie, od czego
W dolnej części okna możemy wskazać także docelową rozpoczynaliśmy ten przykład, okazuje się, że możliwości Adobe
prędkość odtwarzania naszej animacji. Dla standardu PAL, obo- Photoshop CS4 stają się powoli nieograniczone.
wiązującego w naszym kraju jest to 25 FPS. Pawel Zakrzewski
Film zapisany w formacie Quick Time czy też AVI możemy
bez problemów przeglądać dowolnym odtwarzaczem plików wi-

38 .psd 01/2009 » www.psdmag.org

 warsztaty

cyfrowe
malowanie
Pracuję na komputerze z tabletem i rysikiem. Poza tym moja technika jest
dosyć tradycyjna. Nie używam filtrów, nie rysuję na zdjęciach. Dlatego też
wybrałam taką, a nie inną nazwę dla mojej pracy. Wykorzystanie odnośnika
do zdjęcia zamiast jego wymyślania, umożliwia oparcie się na konkretnym
modelu, którym manipuluję, aby otrzymać własny, indywidualny obraz

40 .psd Extra 01/2009 » www.psdmag.org


01 ustawienie elementów
Wybierz zdjęcie, które posłuży Ci za model (Plik>Otwórz). Ja-
kość zdjęcia nie jest najważniejsza. Wystarczy, że będzie ono
szczegółowe, tak aby móc analizować światło oraz widoczność
kształtów. Kadruj zdjęcie (skrót na klawiaturze narzędzia [C]) i ka-
libruj je (Zdjęcie>Ustawienia>Automatyczne poziomy). Umieść je
z boku płaszczyzny pracy, będzie Ci tutaj służyło jako model. Jeśli jest
to zdjęcie wydrukowane, umieść je jak najbliżej brzegu ekranu.
02 ustawienie obrazu
Stwórz nowy obraz (Plik>Nowy obraz, [Ctrl]+[N]). Jeśli Twój osta-
teczny obraz jest przeznaczony do druku, pamiętaj, aby wybrać
dobrą rozdzielczość, zazwyczaj 300dpi (tutaj wyjściowy obraz ma wy-
miary 6780x3400px i 300dpi). Obraz wykonany w zbyt małym for-
macie nie będzie mógł być powiększony, gdyż stanie się niewyraź-
ny. Jeśli z kolei obraz jest przeznaczony do umieszczenia w Interne-
cie, 72dpi jest wystarczającą wartością. Na samym początku możesz
nadać tłu lekki odcień tak, aby móc łatwiej pracować nad strefami cie-
ni i świateł.
03 szkic
Na początku wykonaj szybki szkic za pomocą pędzelka Cienki (w
tym wypadku rozmiar 36). Jeśli nie wykonasz szkicu, obraz może
się okazać w późniejszym czasie zbyt wybrzuszony lub źle wykadro-
wany. Celem naszym nie jest skopiowanie zdjęcia, ale inspirowanie
się nim. Nie chcemy tutaj wykonać zbyt realistycznego rysunku, ale
naprawdę oryginalny obraz cyfrowy. Proporcje mogą więc być zmie-
nione (rozmiar oczu, długość szyi), a nawet przesadzone.
.psd Extra 01/2009 » www.psdmag.org
cyfrowe malowanie
04 podstawowe masy
W przypadku tego obrazu wybierz rysowanie za pomocą narzędzia
Kreda, które jest podstawowym pędzlem o rozmiarze 36 istnieją-
cym w skrzynce narzędzi programu Photoshop. Powiększ rozmiar obra-
zu, jeśli ma być on później wydrukowany (pędzel w rozmiarze 150). Jak
w przypadku tradycyjnego rysunku pędzlem lub kredą na papierze, za-
cznij od ogólnych zarysów. Narysuj duże ciemne strefy i nie zatrzymuj
się na szczegółach. Technika umożliwiająca pozostawienie wykonania
szczegółów na później, polega na tym, aby lekko zmrużyć oczy, w celu
stworzenia lekko niewyraźnego widoku.
05 podstawowe masy w całości
Rysuj dalej dużymi uderzeniami pędzla, wybierając jaśniejsze
strefy oraz bardziej zdecydowane kolory (w naszym przypad-
ku jest to rozjaśniona strefa po prawej stronie, wnętrze ust oraz wło-
sy). Jeśli po przeciwnej stronie głównego źródła światła istnieje odbi-
cie światła, podkreśl je, aby odgrodzić ogólną masę (w naszym przy-
padku jest to niebieski element po lewej stronie). Nie nanoś jeszcze
szczegółów na tym etapie, skup się na częściach, które mają iden-
tyczną skalę: policzki, ręce lub ramiona. Nie zajmuj się natomiast na
przykład uszami, oczami, ustami lub paznokciami.
0 6 więcej modelu
W miarę postępu pracy nad rysunkiem, plamy o różnych kolorach
połączą się ze sobą. Nie próbuj przeciągać odcieni za pomocą narzę-
dzia do wygładzania, możesz w ten sposób stracić ziarnistość uzyskaną
dzięki zastosowaniu pędzla i obraz wydałby się najprawdopodobniej za-
brudzony i niewyraźny. Ogólne wrażenie gładkości pochodzi z mnogo-
ści podobnych odcieni. Można użyć narzędzia Pipeta ([I]), aby pobrać
kolory z sąsiadującej strefy. Poza tym dzięki użyciu narzędzia kreda nie
otrzymujemy matowych kresek, ale kreski przerzedzone, co umożliwia
odnalezienie pośrednich odcieni.
41
 warsztaty
07 tło
Dla lepszej integracji całości, rysuj w tle tak, jakbyś zajmował się
malarstwem tradycyjnym. Jeśli uważasz, że jakiś element Ci się
nie udał, nałóż raczej kolory na siebie, zamiast je usuwać. Wykorzy-
stanie tego samego narzędzia zwiększa także szybkość wykonania.
W przypadku wątpliwości możesz utworzyć nową kalkę, aby praco-
wać oddzielnie nad tłem i postacią. Uważaj jednakże na efekt kleje-
nia postaci.
08 stabilność całości
Sprawdź, czy utrzymana jest równowaga w strukturze obrazu.
Wykonaj odbicie w lustrze płaszczyzny pracy (Obraz>Przekręć
obraz>Poziomo). Obraz przekręcony w ten sposób pojawia się nagle
w nowym świetle dla oka i ewentualne problemy są natychmiast wi-
doczne. Przechodzenie z obrazu do jego odbicia może być wykorzy-
stane w każdym momencie pracy, kiedy tylko nachodzą Cię wątpli-
wości. Często zdarza się, że wydrukowane obrazy są przekręcane w
momencie ustawiania makiety.
09 czas na szczegóły
Wykonaj szczegóły, powiększając strefę, na której chcesz pra-
cować. Zaleca się jednakże pozostanie możliwie jak najdłużej
w ogólnym widoku całości. Przy powiększaniu możesz odczuć du-
żą chęć zmniejszenia narzędzia i rysunek może wtedy stać się nie-
spójny, kiedy powrócisz do ogólnego widoku. Otwórz drugie okno
z tym samym obrazem (Okno>Nowe okno). Umieść je z ogólnym wi-
dokiem obrazu z boku ekranu i pracuj na drugim oknie, powiększa-
jąc jego części. Sprawdzaj regularnie co się dzieje na obrazie całości,
kiedy pracujesz nad szczegółami.
42 .psd Extra 01/2009 » www.psdmag.org
10 dodawanie małych elementów
Aby dodać małe elementy, takie jak iskry, kwiaty, świece, gwiaz-
dy i inne drobne obiekty, dodaj kalkę. Ogólna harmonia elemen-
tów może być czasem uzależniona od minimalnych przestawień,
ułatwionych użyciem tej kalki. Dzięki niej można uniknąć dotykania
tła i anulować działanie. Skopiuj niektóre elementy, aby podkreślić
obfitość całości (wybierz element, a następnie wykonaj [Ctrl]+[Alt],
aby go przenieść i wkleić na tej samej kalce). Zmniejszając lub prze-
kręcając skopiowane elementy ([Ctrl]+[T]), możesz uzyskać różno-
rodne kształty, które wzbogacą obraz.
11 sprawdzenie kadrowania oraz rozmiaru
obrazu
Należy teraz sprawdzić i ewentualnie poprawić początkowe ka-
drowanie. W tym przypadku lewa strona nie wnosi nic nowego do ca-
łości a uwaga powinna być skupiona na poziomie ust postaci. Wycię-
cie tego miejsca wzmacnia początkowe wrażenie. Na początku prze-
widziano, że obraz będzie miał większy rozmiar na zlecenie klienta,
kadrowanie nie wpłynie na pracę. Pamiętaj, aby zawsze dodać 5mm
więcej wokół obrazu, względem zamawianego rozmiaru, dla lepsze-
go ustawienia przy drukowaniu.
12 sprawdzenie kolorów i formatu
Sprawdź poziomy (Obraz>Ustawienia>Poziomy). Zobacz, czy
pracujesz nad obrazem przeznaczonym na potrzeby Interne-
tu. Jeśli masz wysłać obraz do prasy lub do publikacji, powinieneś
przygotować niespakowany plik JPG (standard, poziom 12) w trybie
CMYK. Przejście z RGB do CMYK ściemnia lekko obraz. Sprawdź, czy
możesz go lekko nasycić, nie ruszając jednakże kolorów, które nie
będą drukowane (Widok>Gamut warning, [Shift]+[Ctrl]+[Y]) Teraz
możesz podpisać swój obraz i wysłać go klientowi!
Cali Rezo
 warsztaty
cyfrowa ciemnia
według Epsona
o skanowaniu i skanerach cz. 1
Skanowanie, obok cyfrowej fotografii, to drugi podstawowy sposób
pozyskiwania obrazów. Bez dobrego sprzętu, wiedzy i doświadczenia trudno
uzyskać satysfakcjonujące efekty. Doświadczenie przychodzi z czasem, na
sprzęt i wiedzę jest jednak prosty sposób. I tutaj rozpoczyna się nasza rola.
Obecnie wybór skanera wiąże się z zadaniami, które chcemy realizo-
wać. To już nie tylko kwestia dygitalizacji dokumentów tekstowych,
tylko zaawansowanych projektów fotograficznych i DTP. Wynika to
z faktu, że rynek oferuje urządzenia, które dotychczas były uważa-
ne za dostępne tylko dla profesjonalnego studia. Oczywiście trudno
własne domowe studio czy też malutkie przedsiębiorstwo wyposa-
żyć w skaner bębnowy. Ale sytuacja obecnie tego nie wymaga. Wie-
le urządzeń dostępnych dla przysłowiowego Kowalskiego doskona-
le sprawdza się w pracy z wyzwaniami, które stoją przed zaawanso-
wanymi, profesjonalnymi systemami.
Zanim w ogóle zaczniemy skanować, ba, kupimy odpowiednie
urządzenie, musimy sobie odpowiedzieć na kilka pytań. W jakiej roz-
dzielczości chcemy skanować? Jaka będzie rozdzielczość wyjścio-
wa drukowanych projektów, z którymi będziemy się najczęściej sty-
kać? Czy będziemy skanować filmy, czy liczymy się z taką ewen-
tualnością? Jeśli tak, to w jakich formatach? Czy potrzebujemy ze-
wnętrznego programu do skanowania i profilowania urządzenia?
Czy stawiamy na edycję obrazu w aplikacji zewnętrznej, czy zale-
ży nam na przeprowadzeniu korekty już na wejściu? Odpowiedzi na
te pytania związane są z naszą codzienną pracą i hobby. Ważne jest
również to, aby zaznajomić się z nowymi technologiami.
możliwości i technologie
Wykorzystanie matryc CCD w skanerach płaskich znacznie ułatwia pra-
cę. Użytkownik może liczyć na mniej szumów, polepszoną dynamikę to-
nalną i zwiększoną jakość obrazu. Producenci idą dalej. Matryce są udo-
skonalane. Epson wprowadził dodatkowy system mikrosoczewek, które
pomagają skupić światło w centrum obszaru sensora oraz przesunął je
Rysunek 1. Usuwanie kurzu i rys z wykorzystaniem technolo-
gii Digital ICE
44 .psd 01/2009 » www.psdmag.org
względem siebie (Matrix CCD™). Dzięki temu rozwiązaniu matryca kom-
pensuje zmniejszoną czułość sensora w jego zewnętrznych obszarach.
Te i inne rozwiązania możemy znaleźć w linii skanerów Perfection.
W rozwiązaniach konsumenckich znajdziemy już urządzenia,
których parametry zaspokoją większość możliwych potrzeb. Ska-
nowanie z rozdzielczością 4800dpi, skanowanie filmów i slajdów
o szerokości 35mm (Epson Perfection V200 Photo). Jeśli chcemy
podnieść poprzeczkę, zwracamy uwagę na skanery, które dygita-
lizują obraz z rozdzielczością 6400dpi z 48-bitową głębią kolorów
(Epson Perfection V500 Photo). Sięgając po skanery z tej półki, mo-
żemy liczyć się z zupełnie nowymi rozwiązaniami. Przykładem mo-
że być Digital ICE, dzięki któremu już na etapie skanowania możemy
rozpocząć proces korekcji uszkodzonych klisz.
Naszej uwadze nie powinna także umknąć implementacja
technologii Epson ReadyScan LED. Źródłem światła w takim skane-
rze jest biała dioda. Wykorzystanie diody wpływa na małe zużycie
energii oraz bardzo imponujący czas rozgrzania, w granicach 0,14s
(w tradycyjnych lampach CCFL dochodzi nawet do 45s). Zużycie
energii podczas pracy nie przekracza 16 Wat, w trybie czuwania
około 7,5Wat. W obu trybach jest to o połowę mniej niż osiągi uzyski-
wane przez lampy CCFL. Konstrukcja lampy na bazie diody nie wy-
maga transformatora do przesuwania modułu skanowania klisz i fil-
mu TPP. Brak transformatora to obniżony ciężar i wielkość jednost-
ki oraz zwiększona prędkość skanowania i znowu – mniejsze zuży-
cie energii. Przekłada się to również na obniżenie temperatury pod-
czas skanowania nawet do 36 stopni Celsjusza – to o kilka stopni
mniej niż w przypadku lamp CCFL. Jak łatwo się domyślić, materiały,
zwłaszcza klisze, są mniej narażone na fizyczny stres.
Rysunek 1. Usuwanie kurzu i rys z wykorzystaniem technolo-
gii Digital ICE
 cyfrowa ciemnia według Epsona
Szukając odpowiedniego skanera warto również zwrócić uwa-
gę na prędkości skanowania. Profesjonalny sprzęt (Perfection V700
i V750 Pro) radzi sobie z materiałem pozytywowym w okolicach dwóch
minut (w rozdzielczości 6400dpi); materiał negatywowy skanowany
jest poniżej jednej minuty. Wykorzystanie podwójnych diod w takich
modelach gwarantuje duża gęstość optyczną rzędu 4.0 Dmax. Ten pa-
rametr pozwala na większe odwzorowanie szczegółów w ciemnych
obszarach zdjęcia. Warto też zwrócić uwagę na dodatkowe cechy, któ-
re nie są szczególnie eksponowane, ale mogą znacznie podnieść ja-
kość pracy, przykładowo implementacja powłoki antyodblaskowej.
Dodatkowe przystawki do materiałów światłoczułych znacznie
ułatwiają skanowanie szerszego zakresu filmów. W skanerze Per-
fection V750 Pro obok przystawek do skanowania slajdów i klisz 35
mm (12 slajdów i 24 klatek w jednym cyklu skanowania) znajdu-
je się przystawka 120/220 (maksymalnie 6x20cm) i 2 razy 4"x5".
Prawdziwy bonus to przystawka do skanowania na mokro o wymia-
rach 203mm na 254mm (użytkownik otrzymuje ją po wykonaniu
telefonu do Epsona). Skanowanie na mokro wykorzystywane jest
w skanerach bębnowych, gdzie po zamoczeniu materiału w odpo-
wiednim płynie owija się nim bęben skanera, który następnie ob-
racając się z dużą prędkością skanuje powierzchnię. Skanowanie
na mokro poprawia wiele aspektów obrazu (dynamikę tonalną, kon-
trast, gradację ostrość, nasycenie). Suche skanowanie musi upo-
rać się z rozpraszaniem i odblaskami światła; każda powierzchnia
ma swoją rozdzielczość, w przypadku kliszy jest to rozdzielczość
ziarna. Skanowanie na mokro eliminuje ten problem z racji pokrycia
powierzchni filmu warstwą płynu. Wszystkie nierówności są w tym
przypadku wypełnione. Jest to technologia, która debiutuje na ryn-
ku skanerów płaskich.
przed skanowaniem – rozdzielczość i wymiary
Z tego krótkiego opisu możemy się zorientować, że współczesne ska-
nery, szczególnie te z najwyższej półki, oferują kompleksowe rozwią-
zania z zakresu wstępnej edycji obrazu. Nic nie zastąpi jednak zwy-
kłej dbałości. Przed przystąpieniem do skanowania starannie usuwa-
my suchą szmatką kurz i zabrudzenia z filmu bądź odbitki. Sprawdza-
my powierzchnię szyby skanera. Drobinki kurzu możemy potraktować
Rysunek 3. Ramka do skanowania na mokro
.psd 01/2009 » www.psdmag.org
dmuchawką. Z tłustymi śladami walczymy za pomocą dedykowanych
materiałów eksploatacyjnych. Wykorzystanie materiałów światłoczu-
łych daje nam do dyspozycji więcej informacji o obrazie niż odbitki fo-
tograficzne. Jeśli skanujemy czarno-biały film, rozważmy przeprowa-
dzenie tej operacji w kolorze. Dodatkowe kanały informacji zwiększają
możliwość manipulowania kontrastami skali tonalnej.
Zanim włożymy odbitkę lub film do skanera musimy dokładnie
zaplanować cały proces. Wiedzieć dokąd zmierzamy. Czy skanowa-
ny materiał będzie wykorzystany w druku, na potrzeby WWW lub
w innym audiowizualnym projekcie? Odpowiedź związana jest z de-
cyzją o wyborze rozdzielczości skanowanego materiału. Najwyższa
rozdzielczość nie zawsze wiąże się z najwyższą jakością, a już na
pewno nie z szybkością wydruku. Niska rozdzielczość to mniej in-
formacji, mniej detali, zakłócenia ostrości, problemy. Współpracując
z drukarnią, możemy uzyskać odpowiednie ustalenia. Jednak co
zrobić w sytuacji, w której takimi ustaleniami nie dysponujemy?
Przychodzi czas na obliczenia.
Zacznijmy od pojęcia liniatury rastra. Jest to parametr, któ-
ry mówi nam ile komórek rastrowych, linii umieszczonych równo-
legle znajduje się w danej jednostce miary – standardowo mówimy
o calach, czyli line per inch (lpi). Wyższe liczby oznaczają więcej de-
tali podczas druku, jednak zbyt wysokie wartości powodują kłopo-
ty. Po pierwsze, rodzaj papieru i jego zdolność chłonięcia farby dru-
karskiej relatywizują nieznacznie idealną rozdzielczość. Papier po-
wlekany ma mniejsze zdolności chłonięcia, co powoduje, że zmia-
na punktu rastrowego nie jest duża; odwrotna sytuacja prezentu-
je się w przypadku papieru gazetowego. Po drugie, parametry ma-
szyny drukującej mogą nie uwzględnić dużej ilości informacji, kon-
sekwencją będzie brak właściwej reprodukcji najmniejszych i naj-
większych punktów. Wystąpią więc problemy w jasnych i ciemnych
obszarach. Im jaśniej tym mniejsze punkty, im ciemniej tym punkty
stają się większe.
Z racji tego, że chłonność papieru powlekanego nie jest duża,
wytrzyma on większe zagęszczenie kropelek tuszu, liniatura rastra
w tym przypadku może wynosić spokojnie 150lpi. W przypadku dru-
ku na papierze gazetowym liniatura rastra powinna być mniejsza,
rzędu: 100lpi (+/- kilkanaście punktów – istnieją różne szkoły).
45
 warsztaty
Wprowadźmy teraz kolejne pojęcie. Komórka rastra – tworzy
punkt rastrowy. Każdy punkt rastrowy wewnątrz komórki może
składać się z określonej liczby kropek. Przykładowo kwadratowa ko-
mórka rastra o boku 4 na 4 kropki daje 16 kombinacji, czyli 16 po-
ziomów szarości plus 1 poziom w wyniku braku kropek – biel. Przyj-
mijmy, że chcemy z komórek rastrowych o boku 4x4 zbudować li-
nię o rozdzielczość 300dpi (dots per inch – kropek na cal). W tym
celu należy pomnożyć komórkę przez 75, gdyż 75*4 kropki (jeden
bok komórki rastra) daje 300dpi. W takiej sytuacji mówimy o liniatu-
rze równej 75lpi.
Operujemy jednak dzisiaj skalą szarości, która budowana jest
z 256 poziomów, czyli 8 bitów. Dlatego aby uzyskać komórkę ra-
strową, której punkt rastrowy może symulować 256 odcieni szaro-
ści, potrzebujemy komórki o bokach 16x16 kropek. Skoro do satys-
fakcjonującego druku na papierze powlekanym potrzebujemy linia-
tury rzędu 150lpi to jeśli pomnożymy tą wartość przez 16, uzyska-
my rozdzielczość wyjściową 2400dpi.
Jak jednak obliczamy rozdzielczość wejściową (skanowania)
wyrażaną w pikselach? Po pierwsze jeden piksel odpowiada jednej
komórce rastrowej, często mylonej z kropką rastra. Można więc by-
łoby przyjąć, że jeśli chcemy uzyskać wydruk rzędu 2400dpi przy
liniaturze 150lpi, to wystarczy ustawić rozdzielczość wejściową na
150ppi (pixel per inch – pikseli na cal), czyli stosunek 1:1. Nieste-
ty sytuacja nie jest taka prosta. Kolejny atrybut rastra to jego kąt na-
chylenia. Zmiana kąta nachylenia ma zapobiec powstawaniu efektu
mory. Nachylenie rastra wynosi do 45 stopni. Także jak łatwo się do-
myślić, odległości między komórkami się zwiększają. Jeden piksel
nie wystarczy już do opisania jednej komórki rastra ergo stosunek
1:1 jest niewystarczający. Prawidłowa liczba to 1:1,41 – jest ona za-
okrąglana do 1,5 w celu uproszczenia obliczeń. Ta wartość jest pod-
stawowym mnożnikiem liniatury rastra. Przykładowo 1,5*150lpi =
225ppi. Mnożnik zmienia się w zależności od charakteru i materia-
łów wykorzystanych do realizacji projektu.
Niestety, podłączamy skaner do komputera, instalujemy ste-
rowniki, przechodzimy do okienka ustawień skanowania i widzimy,
że rozdzielczość skanowania wyrażana jest w dpi [!]. W ten spo-
sób burzy się najbardziej przemyślana próba wyjaśnienia związ-
ków ppi-dpi-lpi. W pewnym momencie rozwoju sprzętu peryferyj-
nego nastąpiło wygodne zawłaszczenie dpi do określenia rozdziel-
czości wejściowej urządzenia. Skoro skaner potrafi skanować z roz-
Rysunek 4. Bez korekcji
46 .psd 01/2009 » www.psdmag.org
dzielczością 4800dpi, to przewyższa on możliwości drukarek i wy-
magań drukarni, które oczekują od nas przykładowo 300dpi/ppi. Nic
z tego, nie dysponujemy takim zapasem. Pamiętamy, iż kwadratowa
komórka rastra o boku 16 kropek tworzy jeden punkt rastrowy, któ-
ry jest podstawą do obliczania liniatury rastra. Skaner nie posługu-
je się kropkami i punktami, skaner dygitalizuje obraz do postaci pik-
sela, który to piksel będzie później w procesie wydruku odwzorowa-
ny przez jedną komórkę rastra, która za pomocą 256+1 kombinacji
kropek odda nam wygląd skali szarości piksela. Także na jeden pik-
sel wejściowy przypada jedna komórka rastra o boku 16 kropek. Dla-
tego wartość 4800dpi, którą znajdziemy w opisie skanera, trzeba
podzielić przez 16, co da nam 300dpi rozdzielczości wyjściowej. Tak
więc myśląc o zależności pomiędzy rozdzielczością drukarki i ska-
nera, które obydwie posługują się jednostką dpi, musimy przyjąć
wzór: rozdzielczość skanera = rozdzielczość druku ÷16 i na odwrót:
rozdzielczość drukarki = rozdzielczość skanera *16.
Spróbujmy zobrazować te zależności w odniesieniu do skano-
wania kliszy. Weźmy dla przykładu małoobrazkową kliszę negaty-
wu 36mm na 24mm. Po przeliczeniu wymiaru na cale wartości wy-
noszą 1,42"x0,94" (1cal = 25,4mm, dzielimy tą wartość przez wy-
miary filmu). Przyjmijmy rozdzielczość skanowania 1200ppi (ppi to
prawidłowe określenie rozdzielczości wejściowej). W takiej sytuacji
uzyskamy wymiary w pikselach 1704px na 1128px (1,42"*1200ppi;
0,94"*1200ppi). Wyświetlając obraz na ekranie w rozdzielczo-
ści ekranowej 72ppi, możemy powiedzieć, że jest w miarę duży.
W sam raz do galerii/portfolio fotograficznego. Jeśli jednak zechce-
my wydrukować ten obrazek z uwzględnieniem rozdzielczości
300dpi (1704px ÷ 300dpi; 1128px ÷ 300dpi) to jego wymiary bę-
dą wynosiły 5,68"x3,76" – inaczej 14,42cm x 9,5cm. Jest to niewiel-
kie zdjęcie, blisko formatu A6 (105mm x 148mm). Wykorzystując
powyższe obliczenia, możemy zeskanować film z rozdzielczością
4800ppi. Otrzymamy w takiej sytuacji wydruk 57,7cm x 38,2cm,
jest to z zapasem format A3 (297mm x 420mm). Także w wyjątko-
wych sytuacjach (proces wysokiej jakości) możemy podnieść roz-
dzielczość wydruku do 350dpi. Uzyskamy wtedy wymiary prawie
równe formatowi A3.
rozdzielczość optyczna vs interpolowana
Stykając się ze skanerami, spotykamy się także z różnymi rozdziel-
czościami: optyczną, interpolowaną, wejściową, wyjściową i w koń-
Rysunek 5. Autoekspozycja
 cyfrowa ciemnia według Epsona
Rysunek 6. Autoekspozycja i przywracanie kolorów
cu bitową- uporządkujmy te terminy. Rozdzielczość wejściowa to roz-
dzielczość skanowania, którą wyrażamy w pikselach na cal (ppi) lub
ewentualnie na centymetr. Rozdzielczość optyczna opisuje rzeczywi-
stą zdolność skanera do cyfrowej reprodukcji, wynika ona z konstruk-
cji układu CCD. Często możemy zauważyć, że producent umieszcza
w dokumentacji dwie wartości rozdzielczości skanowania. Pierwsza
(niższa) związana jest z rozdzielczością optyczną, druga (wyższa)
odnosi się do rozdzielczości interpolowanej, czyli takiej, którą opro-
gramowanie skanera potrafi uzyskać na drodze matematycznych ob-
liczeń. Rozdzielczość optyczna jest rozdzielczością poziomą – zwią-
zana z liczbą układów CCD. Podobnie jak w przypadku aparatów fo-
tograficznych wyższa rozdzielczość równa się wyższej ilości prze-
tworników umieszczonych na matrycy. Rozdzielczość interpolowa-
na jest związana z rozdzielczością pionową, która dotyczy ruchu gło-
wicy skanującej. Ruch skokowy głowic obejmuje pół piksela, następ-
nie na drodze matematycznych obliczeń łączony jest obraz. Na dro-
dze interpolacji skaner nie uzyskuje więcej szczegółów. Dodawane są
piksele w oparciu o obliczenia zeskanowanego obrazu.
Rozdzielczość bitowa odnosi się do głębi kolorów. Teoretycznie
24 bity w zupełności wystarczą, każdy kanał koloru to 8 bitów. Jed-
nak wykorzystanie 48 bitów daje nam większy zakres tonalny, jed-
nocześnie większe pole do popisu podczas edycji, zanim postanowi-
my skonwertować obraz do 24 bitów. Rozdzielczość wyjściowa doty-
czy rozdzielczości druku wyrażanej w dpi.
ostatnie decyzje
Po umieszczeniu materiału w skanerze musimy rozważyć czy doku-
ment będziemy poddawać pełnej korekcie w zewnętrznym programie
takim jak Photoshop, czy też chcemy wykonać wstępną korektę przy
użyciu sterownika i oprogramowania dołączonego do skanera. Photo-
shop to potężne narzędzie jednak znacznie lepiej edytować materiał,
który nie wymaga drastycznych posunięć. Z drugiej strony sterownik
urządzenia wskutek złego doboru opcji lub na wyrost postawionych
mu wymagań może nie sprostać oczekiwaniom i pogorszyć sytuację.
Musimy po prostu poznać możliwości sterownika. Jeśli dysponujemy
zewnętrznym programem skanującym, który jest dołączony do nie-
których modeli skanerów warto zapoznać się z jego dokumentacją.
Przykładem takiego programu jest doskonała aplikacja Silver-
Fast firmy LaserSoft Imaging GmbH. W wersji SE znajdziemy ją w
Epson Perfection V700, zaś wersję AI oraz Monaco Ezcolor w Per-
.psd 01/2009 » www.psdmag.org
Rysunek 7. Autoekspozycja, przywracanie kolorów i paleta barw
fection V750 Pro. Obie wersje SilverFast gwarantują korekcję w cza-
sie rzeczywistym, autodopasowanie, ScanPilot, NegaFix® (opty-
malizacja negatywów i profilowanie). Wersja AI to także technolo-
gia GANE® (eliminacja ziarna i szumu), dwupoziomowy interfejs
(Normal/Expert), 48 bitowa korekcja RAW, HiRePP®, rozszerzona ko-
rekcja kolorów z możliwością maskowania. Program Monaco Ezco-
lor to kompletne rozwiązanie z zakresu tworzenia profilów kolorów.
Dysponując oprogramowaniem tej klasy, możemy z powodzeniem
powierzyć skanerowi wykonanie większości zadań korekcyjnych,
gdyż uzyskane skany będą daleko lepszej jakości niż zdjęcia, któ-
rych retusz obejmował także korekcję błędów skanera.
Inna kwestia to profilowanie urządzenia. Dołączanie właściwe-
go profilu koloru gwarantuje nam spójność kolorów na każdym eta-
pie pracy, począwszy od urządzenia wejściowego, a skończywszy
na urządzeniu wyjściowym. Profil koloru możemy utworzyć pod-
czas kalibracji, wykorzystując przykładowo Ezcolor. Warto zajrzeć
do ustawień sterownika urządzenia. W przypadku oprogramowania
Epson Scan mamy do dyspozycji trzy różne tryby pracy, które odda-
ją nam dyspozycji większą bądź mniejszą kontrolę procesu (Full Au-
to Mode, Home Mode, Professional Mode). Wykorzystując tryb pro-
fesjonalny, możemy określić typ dokumentu i filmu, wybrać pale-
tę kolorów łącznie z 48 bitową. Wpływamy na rozdzielczość, wiel-
kość i korektę kolorów, ustawiamy filtr wyostrzający, redukcję ziar-
na, odrestaurowanie kolorów, usuwanie kurzu i korzystamy z tech-
nologii Digital ICE.
W wersji Epson Scan 3.5 znajdziemy tryb Office. Możemy przy
jego pomocy ingerować bezpośrednio w kanały kolorów, jak i pomi-
jać poszczególne kanały podczas skanowania. Oprócz tego moż-
liwa jest korekcja położenia dokumentu na łożu skanera. Oprogra-
mowanie oferuje tworzenie wielostronicowych dokumentów PDF, z
uwzględnieniem opcji wyszukiwania tekstu. Aby skorzystać z tej
opcji, musimy posiadać silnik Abbyy FineReader OCR.
Na samym końcu musimy jeszcze zdecydować się na format
zapisu pliku, w tym przypadku bezstratna kompresja (przykładowo
TIFF) jest jedynym rozwiązaniem. Po dokonaniu szeregu decyzji mo-
żemy w końcu nacisnąć przycisk Start. Co wyniknie z tego przygoto-
wania? W kolejnej części cyklu Historia pewnego procesu, zmierzy-
my się ze skanowaniem przy użyciu Epson Perfection V750 Pro.
Krzysztof Kopciowski
Artykuł powstał we współpracy z firmą Epson
47
 warsztaty
średni | pliki na CD
InDesign CS4

interaktywny
pokaz zdjęć
Prawdopodobnie wielu z nas spotkało na stronach internetowych publikacje,
których kolejne strony można przekładać w sposób zbliżony do tradycyjnego
oglądania gazety. Chwytamy myszką prawy dolny narożnik i po prostu
przekładamy stronę. Efekt ten choć bardzo widowiskowy nie jest trudny do
zrobienia...

To z pewnością bardzo zaskakujące, że do budowy interaktyw- ła rozmiar 1200x800, co pozwoli nam łatwo prezentować ją na
nej galerii zdjęć w formacie Flash SWF wykorzystamy popularny większości popularnych monitorów.
program do składu jakim jest Adobe InDesign CS4. Jednak wygo- Jeśli w pracy chcemy dodać także różne elementy dodatko-
da pracy i nieograniczone możliwości przygotowania projektu/ we, możemy rozważyć użycie marginesów, które ułatwiają pozy-
szablonu całej pracy szybko wyjaśnią taki właśnie wybór. Co wię- cjonowanie elementów na stronie. W naszym przypadku, galeria
cej, jeśli dodamy do tego nowe możliwości eksportu dostępne nie będzie bardzo rozbudowana, toteż nie będzie konieczności
w najnowszej wersji InDesign CS4 wszystko od razu stanie się ja- dodawania linii pomocniczych marginesów.
sne i zrozumiałe. Co bardzo ważne, w oknie nowego dokumentu wskazujemy
W najnowszej wersji - CS4, ten popularny program można opcję Facing Pages (Rozkładówki, Strony widzące), aby można by-
wspaniale wykorzystać do tworzenia interaktywnych dokumen-
tów PDF i SWF. Szczególnie te drugie prezentują się widowiskowo
na ekranie naszych monitorów. W tym przykładzie pokusimy się
o przygotowanie prostej galerii zdjęć, tak by przybliżyć możliwo-
ści InDesign CS4 w zakresie tworzenia i publikacji interaktyw-
nych dokumentów SWF. Do ukończenia pracy potrzebujemy je-
dynie kilkunastu/kilkudziesięciu zdjęć i nieco czasu. Uzyskany
efekt z pewnością wynagrodzi nam cały nakład czasu włożony
w przygotowanie galerii.
Oczywiście nie ma żadnych problemów, by w podobny spo-
sób przygotować intranetowe, interaktywne wydanie gazety, ka-
talogu czy innego dokumentu przeznaczonego do druku. W takim
przypadku, nie ma potrzeby tworzenia całego szablonu, ponie-
waż ten już istnieje. Aby przekształcić dowolną pracę w prezen-
tację ekranową, wystarczy wybrać polecenie File>Export, wska-
zać format SWF i odpowiednio skonfigurować opcje zapisu final-
nej wersji naszej publikacji. Gotowy plik SWF możemy osadzić na
dowolnej stronie WWW i nie jest to żadnym problemem nawet dla
Rysunek 1. Internetowa galeria zdjęć z możliwością ręcznego
mniej doświadczonych Webmasterów.
przekładania stron prezentuje się bardzo okazale. Co więcej, jest
bardzo modna wśród naszych klientów
konfiguracja dokumentu Adobe InDesign CS4
Do budowy atrakcyjnej galerii potrzebujemy ciekawej oprawy
graficznej. Dziki użyciu narzędzi InDesign jej opracowanie nie
powinno sprawić nam żadnych kłopotów. Pracę rozpoczynamy
od ustawienia ogólnych właściwości dokumentu. Otwieramy Ado-
be InDesign CS4 i za pomocą polecenia [Ctrl]+[N] lub [Cmd]+[N]
na Macu, budujemy nowy dokument InDesign (Rysunek 2). Oczy-
wiście, w związku z tym, że całość prezentowana będzie na ekra-
nie monitora, jego właściwości będą nieco inne niż podczas two-
rzenia prac przeznaczonych do druku.
Do prezentacji na ekranie monitora przygotujemy stronę
o pionowej orientacji. Może to nieco dziwne, jednak tak przygoto-
wany dokument pasuje lepiej do proporcji monitora. Jak to możli-
we? Sprawa jest całkiem prosta, będziemy budować strony roz-
kładowe – a popularne rozkładówki wyświetlone obok siebie, wy-
pełnią nam ekran w sposób zbliżony do jego proporcji.
Oczywiście kwestią dodatkową pozostaje tu samo dobra-
nie wielkości strony, jednak po kilku próbach każdy z nas samo-
dzielnie odnajdzie rozmiar najbardziej odpowiedni do konkret- Rysunek 2. Otwieramy Adobe InDesign CS4 i za pomocą po-
nych potrzeb. W naszym przykładzie użyłem strony o wielkości lecenia [Ctrl]+[N] lub [Cmd]+[N] na Macu budujemy nowy doku-
600x800px, która prezentowana jako rozkładówka będzie mia- ment InDesign

48 .psd 01/2009 » www.psdmag.org

 interaktywny pokaz zdjęć

ło przygotować układ galerii złożony z dwóch stron prezentowanych dokument InDesign, nie ma konieczności usuwania czy też ko-
obok siebie. Do tworzenia interaktywnej galerii SWF taki układ spraw- rekty elementów wychodzących na spad.
dza się najlepiej. Wskazujemy więc jeden łam i marginesy o zerowej Po dodaniu tła przystępujemy do wprowadzenia kolejnych
wielkości, zaznaczamy opcję Facing Pages oraz początkowo 3 stro- elementów layoutu naszej galerii. W naszym przykładzie poku-
ny dokumentu i rozpoczynamy budowę szablonu (rysunek 3). siłem się o dodanie białej ramki graficznej (rysunek 7), która po-
służy mi za tło do prezentowania osobnych fotografii. Dodatko-
tworzymy makietę/szablon galerii wo, za pomocą opcji dostępnych pod przyciskiem fx nadałem jej
Do prezentacji zbioru fotografii wykorzystamy jeden stały układ efekt cienia. Aby ten nie był zbyt intensywny, dopasowałem je-
graficzny. Naturalnie nie będzie konieczności, by powtarzać go odcień (rozjaśnienie za pomocą zmniejszenia wartości para-
rozkład typowych elementów na każdej stronie, wykorzystamy metru Opacity) oraz odległość od obiektu bazowego – ramki (ry-
w tym celu Master Page, czyli stronę wzorcową InDesign. Dzięki sunek 8).
użyciu wzorca możemy łatwo i szybko przygotować makietę dla Kolejny krok to dodanie podpisu pod zdjęciem. W naszym
wielu stron jednocześnie. Co więcej, modyfikacja wzorca automa- przykładzie buduję niewielką galerię prac wykonanych za pomo-
tycznie uaktualnia wszystkie strony zbudowane na jego podsta-
wie. To niezwykle wygodne podejście jest całkowicie nieodzowne
podczas tworzenia dokumentów wielostronicowych przygotowa-
nych z myślą o druku, doskonale sprawdzi się także w naszej in-
teraktywnej, elektronicznej pracy. Zamiast budować interfejs ga-
lerii na kolejnych stronach, użyjemy wzorca i automatycznie za-
stosujemy raz przygotowany układ na wszystkich stronach tej
elektronicznej publikacji.
Do budowy szablonu – Master Page przechodzimy do pale-
ty Window>Pages [F12] (rysunek 4) i dwukrotnie klikamy mi-
niaturkę A Master widoczną w górnej sekcji okna. W ten sposób
przechodzimy do edycji wzorca naszej pracy.
Oczywiście sposób prezentacji fotografii czy też innych prac
graficznych jest sprawą indywidualnego wyboru. W naszym przy-
kładzie pokusiłem się o przygotowanie prostych elementów graficz-
nych (prostokąty, prostokątne ramki graficzne) o stonowanej szarej
kolorystyce, które doskonale kontrastują z kolorowymi zdjęciami.
Tego typu galeria cechuje się prostotą i czytelnością oraz nadaje na- Rysunek 4. Do budowy szablonu – Master Page przechodzimy
szej pracy ciekawy charakter. Jeśli jednak tego typu stylistyka gale- do palety Window>Pages [F12]
rii nie przypadła do gustu lub po prostu nie nadaje się do prezentacji
naszych prac, możemy pokusić się o przygotowanie dowolnego, in-
nego układu. Co ważne, nie ma tu żadnych ograniczeń!
Aby prezentować prace na neutralnym tle, dodałem prosto-
kątną ramkę graficzną w tle galerii. Nadałem jej odcień szarości
na poziomie 5-10% (rysunek 5) czerni. Oczywiście, aby zmiany
widoczne były na obu stronach galerii, konieczne jest powielenie
ramki także na prawą stronę projektu (rysunek 6). Ten krok do-
tyczy wszystkich elementów jakie dodamy do naszej pracy. Aby
zachować spójny wygląd lewej i prawej strony rozkładówki, na
stronie wzorcowej dodajemy elementy o jednakowym położeniu
na obu stronach. Niekiedy, w zależności od projektu możemy po-
kusić się o wprowadzenie efektu lustrzanego odbicia, który po-
zwoli zachować symetryczny wygląd całej rozkładówki.
Jako że pracujemy nad dokumentem elektronicznym prezen-
towanym jedynie na ekranie komputera, nie ma konieczności, by
do elementów graniczących z krawędziami strony dodawać spa-
dy. Ich obecność nie ma wpływu na finalną wersję naszej pracy. Rysunek 5. Aby prezentować prace na neutralnym tle, doda-
Jeśli więc przekształcamy w interaktywny projekt SWF istniejący łem prostokątną ramkę graficzną i nadałem jej odcień szarości na
poziomie 5-10%

Rysunek 3. Wybieramy jeden łam, marginesy o zerowej wiel-

kości, zaznaczamy opcję Facing Pages oraz początkowe 3 strony Rysunek 6. Aby zmiany widoczne były na obu stronach galerii,
dokumentu i rozpoczynamy budowę szablonu konieczne jest powielenie ramki także na prawą stronę projektu

.psd 01/2009 » www.psdmag.org 49

 warsztaty
cą obiektywu wyposażonego w funkcję Macro, toteż cała galeria
posiada jeden, stały tytuł. Umieściłem go w dolnej części białej
ramki i aby zachować spójny wygląd całości, nadałem jasno sza-
ry kolor tekstu (rysunek 9).
Oczywiście zarówno miejsce prezentacji tytułu galerii, jak
i wykorzystany krój pisma, kolorystyka zależy przede wszyst-
kim od charakteru naszej pracy i indywidualnych upodobań.
W dalszej części pokusimy się o użycie narzędzia Rectan-
gle Frame Tool [F] i dodanie pustej, prostokątnej ramki do pre-
zentacji zdjęcia. Jej wielkość powinna być ściśle skorelowana
z rozmiarem fotografii, jaką będziemy tu prezentować (rysu-
Rysunek 7. Za pomocą narzędzia Rectangle Tool [M] dodajemy
białą ramkę graficzną jako podkład pod fotografię
Rysunek 8. Aby cień nie był zbyt intensywny, dopasowujemy
jego odcień (rozjaśnienie za pomocą zmniejszenia wartości para-
metru Opacity) oraz odległość od obiektu bazowego – ramki
Rysunek 9. Kolejny krok to dodanie podpisu pod zdjęciem.
Umieszczamy go w dolnej części białej ramki i aby zachować
spójny wygląd całości, nadajemy nieco wygaszany odcień
50 .psd 01/2009 » www.psdmag.org
nek 10). Najwygodniej byłoby tak, że obrazek od razu pasuje
do przygotowanej ramki. Jeśli nie, warto zadbać o zachowanie
proporcji ramki, zgodne z proporcjami wykorzystanych fotogra-
fii. Pozwoli to na szybkie i automatyczne dopasowanie ich wiel-
kości w ramce.
Aby ułatwić sobie to zadanie, możemy od razu dla pustej
ramki graficznej wprowadzić odpowiednie opcje dopasowania.
W tym celu klikamy ramkę prawym klawiszem myszki i wskazu-
jemy polecenie Fitting>Frame Fitting Options. W wyświetlonym
oknie dialogowym wybieramy jeden ze sposobów dopasowania
najlepszy dla naszej pracy. Wskazanie opcji Fit Content Propor-
tionaly pozwala automatycznie dopasować zdjęcie (lub inna gra-
fikę) do wielkości ramki. Jednak w tym przypadku konieczne by-
ło wcześniejsze zachowanie proporcji dla ramki graficznej. Zdję-
cie o innych proporcjach nie wypełnia jej całkowicie, co nie za-
wsze daje dobry efekt.
Aby zabezpieczyć się przed taką sytuacją, możemy wskazać
także opcję Fill Frame Proportionally. Pozwoli ona na zachowanie
proporcji oryginalnej fotografii i doskonale dopasuje ją do wielko-
ści przygotowanej ramki graficznej. W tym przypadku możemy
jednak przyciąć część zdjęcia, jeśli jego proporcje znacznie od-
biegają od kształtu samej ramki.
Użycie odpowiedniej wielkości zdjęć zdecydowanie ułatwia
pracę i całkowicie rozwiązuje problem dopasowania.
W naszej pracy wybrałem opcję Fill Frame Proportionally,
która zapewnia mi wypełnienie całej ramki graficznej z zachowa-
niem proporcji oryginalnych fotografii. Jako że te są wcześniej
dopasowane do wielkości naszej pracy, nie będę miał żadnych
problemów z ich automatycznym dopasowaniem.
Uwaga!
Aby szybko dopasować serię zdjęć do naszego projektu, naj-
wygodniej jest wykorzystać paletę Actions (Zadania/Operacje)
i wykonać cały proces automatycznie. Podczas dopasowania
wielkości możemy dodatkowo wyostrzyć pomniejszane foto-
grafie. Pozwala to na osiągnięcie lepszej ich jakości w budowa-
nej galerii.
Ostatnim krokiem w naszej galerii jest dodanie drobnej ram-
ki, która stanowi naturalną granicę każdej fotografii. W tym ce-
lu ponownie wybieramy narzędzie Rectangle Tool [M] i rysujemy
prostokąt wokół przygotowanej ramki graficznej. Nadajemy mu
szary obrys o nasyceniu około 20% czerni (rysunek 11).
Gotowy moduł (białe tło, podpis, ramka graficzna na fotogra-
fię oraz dodatkowe obramowanie) musimy szybko przenieść na
drugą stronę rozkładówki. W tym celu wraz z wciśniętym klawi-
szem [Shift] zaznaczamy kolejno białą ramkę, podpis, ramkę na
zdjęcie oraz obrys. W ten sposób aktywne są wszystkie elemen-
ty, które powinniśmy przenieść na prawą stronę rozkładówki.
W tym celu wraz z wciśniętym klawiszem [Alt] (kopia) oraz
Rysunek 10. Za pomocą narzędzia Rectangle Frame Tool [F]
dodajemy pustą, prostokątną ramkę do prezentacji zdjęcia. Jej
wielkość powinna być ściśle skorelowana z rozmiarem fotografii,
jaką będziemy tu prezentować
 interaktywny pokaz zdjęć

[Shift] (zachowanie pionu) przeciągamy moduł na drugą stro- wości i znacznie ułatwia późniejszą edycję galerii.
nę. Dzięki liniom Smart Guides, właściwe ułożenie go na drugiej Po odblokowaniu ramki nie pozostaje nic innego jak zaim-
stronie nie powinno stanowić żadnego problemu. Jeśli jednak nie portować pierwszą fotografię. W tym celu wybieramy polecenie
dowierzamy tej niezwykle przydatnej, nowej funkcji Adobe InDe- File>Place [Ctrl]+[D] lub [Cmd]+[D] na Macu) i wskazujemy od-
sign, możemy skorzystać z możliwości pozycjonowania obiek- powiedni plik graficzny (rysunek 12). Osadzony obrazek automa-
tów za pomocą współrzędnych X i Y w górnym pasku opcji pro- tycznie dopasował się do ramki graficznej zgodnie z metodą do-
gramu. Zapewniam jednak, że dzięki wykorzystaniu nowych linii pasowania, jaką wskazaliśmy na wzorcu (rysunek 13). W podob-
pomocniczych – Smart Guides nie jest to jednak konieczne. ny sposób możemy oczywiście odblokować ([Ctrl]+[Shift]+LKM
W ten właśnie sposób przygotowaliśmy sobie makietę do lub [Cmd]+[Shift]+LKM) ramkę na prawej stronie rozkładówki
prezentacji zdjęć. Kolejny krok to dodanie samych zdjęć, dzięki i zaimportować kolejny obrazek. Także ten zostanie automatycz-
użyciu wzorca – Master Page nie będzie to trudnym zadaniem. nie dopasowany do ramki (rysunek 14).
Oczywiście w podobny sposób można dodawać kolejne stro-
dodajemy kolejne strony i zdjęcia ny, a następnie wypełniać je odpowiednimi zdjęciami. Spróbujmy
Aby zakończyć pracę z makietą, ponownie skorzystamy z pale- jednak wykonać to nieco szybciej.
ty Pages [F12]. Dwukrotnie klikamy miniaturkę strony o nume- Rozpoczynamy od dodania dwóch kolejnych stron gale-
rze 1 i przechodzimy do pracy z pierwszą stroną naszego projek- rii. Wykorzystamy w tym celu przycisk Add New Page widoczny
tu. Tu zgodnie z założeniem widoczne są od razu wszystkie do- w dolnej części palety Pages (rysunek 15). Po dodaniu kolejnych
dane elementy wzorca. W podobny sposób zbudowane są pozo-
stałe strony naszej pracy. Klikamy dwukrotnie miniaturkę strony
drugiej, by szybko przejść do widoku pierwszej rozkładówki pro-
jektu. Tu właśnie rozpoczniemy dalszą pracę.
Jeśli spróbujemy zaznaczyć dowolny element strony, łatwo
się zorientujemy, że są one zablokowane – aby uniknąć przypad-
kowej edycji. To bardzo wygodne, projekt edytujemy na szablonie
(Master Page) zaś na kolejnych stronach wprowadzamy jedynie
konkretne elementy. Jak jednak dodać zdjęcie, skoro przygoto-
wana ramka graficzna jest także zablokowana?
Posłużymy się tu niewielkim trikiem. Jeśli wraz z wciśnię-
tymi klawiszami [Ctrl]+[Shift] lub [Cmd]+[Shift] na Macu, klik-
niemy przygotowaną ramkę na zdjęcie, automatycznie odbloku-
jemy ją. Pozwoli to na łatwe dodawanie zdjęć. Co ważne, dopóty
nie zmienimy jej położenia na konkretnej stronie, modyfikacja
położenia ramki na stronie wzorca Master Page, automatycznie
zaktualizuje także tę stronę. Daje to naprawdę wspaniałe możli-
Rysunek 13. Oba zdjęcia zostaną automatycznie dopasowane
do przygotowanej wcześniej ramki

Rysunek 11. Wybieramy narzędzie Rectangle Tool [M] i rysu-

jemy prostokąt wokół przygotowanej ramki graficznej. Nadajemy
mu szary obrys o nasyceniu około 20% czerni Rysunek 14. Aby dodać dwie kolejne strony galerii, wykorzysta-
my przycisk Add New Page widoczny w dolnej części palety Pages

Rysunek 12 Aby zaimportować pierwszą fotografię, wybiera-

my polecenie File>Place ([Ctrl]+[D ] lub [Cmd]+[D] na Macu) Rysunek 15. Po dodaniu kolejnych stron odblokowujemy ram-
i wskazujemy odpowiedni plik graficzny ki graficzne, nie dodajemy jednak kolejnych fotografii

.psd 01/2009 » www.psdmag.org 51

 warsztaty
stron odblokowujemy ramki graficzne, nie dodajemy jednak ko-
lejnych fotografii. Teraz bowiem powielimy przygotowane stro-
ny, by uniknąć konieczności odblokowania ramek graficznych na
wszystkich dodawanych stronach naszej publikacji.
W tym celu zaznaczamy obie rozkładówki na palecie Pages
i przeciągamy je na miniaturkę Create New Page w dolnej czę-
ści palety (rysunek 16). Automatycznie powstała nam kopia
wskazanych stron zawierających odblokowane do edycji ramki
graficzne. W podobny sposób powielamy dwie (lub szybciej te-
raz już nawet cztery) strony naszej pracy i dodajemy tyle roz-
kładówek ile to konieczne do prezentacji wszystkich prac z da-
nej serii.
Rysunek 16. W tym celu zaznaczamy obie rozkładówki w pa-
lecie Pages i przeciągamy je na miniaturkę Add New Page w dol-
nej części palety
Rysunek 17. Tuż obok kursora myszki widoczna jest teraz nie-
wielka miniaturka pierwszej wybranej fotografii
Rysunek 18. Jeśli to właśnie ją chcielibyśmy umieścić na ko-
lejnej stronie, po prostu klikamy ramkę graficzną na stronie, obra-
zek automatycznie dopasował się do wskazanej ramki
52 .psd 01/2009 » www.psdmag.org
Po dodaniu kolejnych stron, postaramy się szybko wypeł-
nić je odpowiednią treścią. Przechodzimy na czwartą stronę
projektu, zaznaczamy ramkę graficzną i wybieramy polecenie
File>Place ([Ctrl]+[D] lub [Cmd]+[D] na Macu), w oknie dialo-
gowym wskazujemy teraz całą serię fotografii i potwierdzamy
wybór. Tuż obok kursora myszki widoczna jest teraz niewielka
miniaturka pierwszej wybranej fotografii (rysunek 17), Jeśli to
właśnie ją chcielibyśmy umieścić na kolejnej stronie, po prostu
klikamy ramkę graficzną na stronie, Obrazek automatycznie do-
pasował się do wskazanej ramki (rysunek 18). Obok kursora wi-
doczna jest teraz miniaturka kolejnej fotografii. Naturalnie, jeśli
to jest odpowiednie zdjęcie, wskazujemy ramkę na prawej stro-
nie i osadzamy je w galerii. Jeśli jednak w tym miejscu chcieli-
byśmy wykorzystać inne zdjęcie, za pomocą klawiszy – strza-
łek na klawiaturze, możemy wskazać odpowiednie zdjęcie i do-
piero wówczas osadzić je na prawej stronie. Przechodzimy na
kolejne strony i kontynuujemy dodawanie dalszych zdjęć. Aby
ułatwić sobie pracę, możemy za pomocą skrótu [Ctrl]+[-] lub
[Cmd]+[-], pomniejszyć podgląd rozkładówek, tak by na ekra-
nie widać było kilka stron jednocześnie (rysunek 19). W tym try-
bie możemy nieco szybciej dodawać kolejne fotografie na stro-
nach naszej galerii.
eksport do postaci Flash SWF
No cóż, krótko mówiąc, eksport do pliku Flash SWF nie jest pasjo-
nującym zadaniem. Jeśli nie zależy nam na szczególnych usta-
wieniach, wystarczy wybrać polecenie File>Export ([Ctrl]+[E]
lub [Cmd]+[E] na Macu), by przejść do okna eksportu (rysunek
20). W tym miejscu wskazujemy odpowiednią lokalizację na dys-
ku oraz nadajemy właściwą nazwę pliku wyjściowego. Następnie
Rysunek 19. Aby ułatwić sobie pracę, możemy za pomocą
skrótu [Ctrl]+[-] lub [Cmd]+[-], pomniejszyć podgląd rozkładó-
wek, tak by na ekranie widać było kilka stron jednocześnie. W tym
trybie możemy nieco szybciej dodawać kolejne fotografie na stro-
nach naszej galerii
Rysunek 20. Polecenie File>Export ([Ctrl]+[E] lub [Cmd]+[E]
na Macu) pozwala szybko przejść do okna eksportu
 recenzja

Rysunek 21 .W oknie dialogowym Export SWF wskazujemy za-

kres stron, jaki chcielibyśmy wyeksportować, stopień kompresji
oraz docelową wielkość naszego projektu

Ocena końcowa:
Tutuł: Fotografia cyfrowa. Edycja zdjęć
Autor: Scott Kelby
Tłumaczenie: Piotr Cieślak
Wydawnictwo: Helion
ISBN: 978-83-246-1410-3
Liczba stron: 504
Cena: 77,00 zł

Fotografia Cyfrowa. Edycja zdjęć

Rysunek 22. Gotowa galeria doskonale prezentuje się na neu-
tralnym tle w oknie przeglądarki internetowej
na liście dostępnych formatów wskazujemy SWF, przechodzimy
do kolejnego okna dialogowego.
Uwaga!
Jeśli przygotowany w ten sposób plik miałby być prezentowany
w internecie, nazwa wyjściowa nie może zawierać spacji, znaków
specjalnych typu :, ; .- / * ani polskich znaków. O ile to koniecz-
ne, nazwy złożone budujemy wykorzystując dolne podkreśle-
nie (twardą spację). W rezultacie powstaje nam nazwa moja_ga-
leria zamiast moja gal eria. Z punktu widzenia serwera WWW ma
to istotne znaczenie.
W oknie dialogowym Export SWF wskazujemy zakres stron,
jaki chcielibyśmy wyeksportować, stopień kompresji oraz doce-
lową wielkość naszego projektu. Namawiam, by nieco poekspe-
rymentować z tymi ustawieniami. Zmiana jakości, wielkość mo-
że mieć olbrzymi wpływ na szybkość ładowania tak przygotowa-
nej galerii (rysunek 21).
O ile nie przygotowaliśmy strony tytułowej całej galerii, eks-
port do formatu SWF możemy ograniczyć do samych rozkładó-
wek, po prostu omijając pierwszą stronę InDesign. Możemy jed-
nak pokusić się o przygotowanie atrakcyjnej okładki (strony ty-
tułowej) całej galerii i wówczas wyeksportować całą pracę.
Gotowa galeria doskonale prezentuje się na neutralnym tle
w oknie przeglądarki internetowej (rysunek 22). O ile to koniecz-
ne, właściwości przygotowanej w ten sposób strony WWW może-
my dowolnie modyfikować za pomocą edycji jej źródła lub nawet
wygodniej – wykorzystując w tym celu Adobe Dreamweaver CS4.
Lub inny edytor kodu HTML.
Paweł Zakrzewski
Książka Scotta Kelby’ego to najnowszy przewodnik po technikach
obróbki i modyfikacji zdjęć cyfrowych, znajdujących swoje zasto-
sowanie pośród profesjonalistów z branży fotograficznej i projekto-
wej. Wszyscy wiemy, jak wielkie są możliwości współczesnych apa-
ratów cyfrowych, jednocześnie jednak zdajemy sobie sprawę z te-
go, że żaden aparat nie zagwarantuje wykonania idealnych fotogra-
fii. Dlatego właśnie większość zarejestrowanych obrazów poddawa-
na jest cyfrowej obróbce – od korekcji barw po konwersję zdjęć na
tryb czarno-biały.
Książka ta ma za zadanie ukazanie, jak można profesjonalnie
wyostrzyć dowolną fotografię, jak zautomatyzować pracę Photosho-
pa czy też jak przetwarzać pliki RAW.
Publikacja składa się z 13 rozdziałów, każdy z nich dotyczy kon-
kretnego zagadnienia. Pierwszy jest swoistym przewodnikiem po pro-
gramie Bridge, następny uczy zaawansowanych technik posługiwa-
nia się tym programem. Tak naprawdę każdy kolejny rozdział to ist-
na wędrówka po konkretnym przypadku. W pierwszych wersach każ-
dego rozdziału autor słowem wstępu przedstawia pewną sytuacje,
by później pokazać konkretne rozwiązanie potencjalnego problemu.
Oczywiście należy zauważyć, że każde wykonane działanie jest do-
kładnie opisane i opatrzone ilustracją. Opisanych sytuacji jest kilka-
dziesiąt, dzięki czemu jesteśmy w stanie przyswoić sobie kilka cie-
kawych informacji. Po lekturze tej książki dowiemy się na przykład,
jak poprawnie ustalić balans bieli, jak w prosty sposób kadrować
i prostować zdjęcia, jak edytować kilka zdjęć jednocześnie. Bardzo cie-
kawy jest również dział poświęcony retuszowi zdjęć portretowych –
w prosty i ciekawy sposób przedstawione zostały sposoby retuszu
poszczególnych elementów twarzy. Na zakończenie autor zaprasza
do zapoznania się rozdziałem omawiającym proces przygotowania
zdjęć, od A do Z – począwszy od ich skopiowania na dysk kompute-
ra do wydrukowania odbitki włącznie. Rozdział ten jest tak naprawdę
kwintesencją całości materiału zawartego w książce.
Mogę z czystym sumieniem polecić tę pozycję każdemu. Książ-
ka jest naprawdę świetną propozycją zarówno dla osób, które posia-
dają stosunkowo niewielkie doświadczenie, jak i tych, którzy obróbką
zdjęć zajmują się na co dzień.
Paweł Kołodziej

.psd 01/2009 » www.psdmag.org 53

 warsztaty
budujemy
interaktywne formularze
Wielu z nas budując formularze na stronach WWW, spotkało się z problemem
poprawnego wypełniania konkretnych pól przez użytkowników. Puste pola,
błędny format wprowadzonych informacji nie ułatwiają później automatycznej
obsługi przesłanych danych. Dzięki użyciu elementów Spry i programu Adobe
Dreamweaver CS4, problem ten można niemal całkowicie wyeliminować.
Do analizy tego przykładu posłużymy się fragmentem strony in-
ternetowej i gotowym formularzem (rysunek 1). Na naszej stro-
nie umieszczony jest prosty formularz, wykorzystywany do prze-
syłania typowych informacji zwrotnych – hipotetycznego zamó-
wienia – wstępnego zgłoszenia na szkolenie komputerowe. Ca-
ły formularz wykonany jest i formatowany na podstawie prostej
dwukolumnowej tabeli oraz kilku dodatkowych definicji stylów
CSS. Na pierwszy rzut okna, nie różni się niczym od tysięcy in-
nych znanych z różnorodnych stron WWW (rysunek 2). Wszyst-
kie elementy naszego formularza posiadają już unikalne ID oraz
przypisaną odpowiednią klasę CSS. Sam formularz jest skonfigu-
rowany i jego użycie pozwoli na przesyłanie wprowadzonych da-
nych. Jest tylko jeden problem. Co stanie się w chwili, gdy użyt-
kownik nie wprowadzi wszystkich danych niezbędnych do wysła-
nia formularza?
Zwykle walidacja formularza odbywa się na poziomie serwera
i wymaga użycia specjalnych skryptów napisanych w języku CGI,
PHP, ASP czy innym. Oznacza to, że każdy twórca strony interneto-
wej powinien dysponować w swym arsenale odpowiednim skryp-
tem, umieć go skonfigurować i wykorzystać w praktyce. Czy tak
zawsze jest? Nie trzeba czarodziejskiej kuli, by szybko zdać sobie
sprawę, że nie zawsze takie rozwiązanie jest łatwe, a nawet możli-
we do użycia. Może więc zrobić to nieco inaczej?
Rysunek 1. Do analizy tego przykładu posłużymy się fragmen-
tem strony internetowej i gotowym formularzem. Widok z prze-
glądarki internetowej
54 .psd 01/2009 » www.psdmag.org
trudny
Dreamweaver CS4
Dzięki użyciu Adobe Dreamweaver CS4, elementów Spry i go-
towych skryptów w języku JavaScript możemy pokusić się o wy-
konanie walidacji formularza bezpośrednio na stronie bez koniecz-
ności użycia żadnych technologii serwerowych. Jest to niezwykle
wygodne rozwiązanie. Co więcej, bardzo dobrze wygląda na stro-
nie i bezbłędnie działa. Nie wymaga też wiele pracy.
Dreamweaver i Spry
Już w poprzedniej wersji Dreamweaver CS3 udostępniał szereg
elementów Spry ułatwiających projektowanie serwisów WWW oraz
właśnie formularzy. Dziś, w najnowszej odsłonie oznaczonej nu-
merem CS4, mamy jeszcze więcej ciekawych możliwości. Czym
jest więc Spry? Jak można go wykorzystać w praktyce?
Spry to nic innego jak framework technologii AJAX wykorzy-
stany w programie Dreamweaver. Dzięki umiejętnemu połączeniu
JavaScriptu, stylów CSS i często także danych zapisanych w po-
staci XML, Spry oferuje nam naprawdę niesamowite możliwości
tworzenia ciekawych, interaktywnych stron WWW. Walidacja for-
mularzy to tylko niezwykle ciekawy i bardzo użyteczny dodatek
Przekonajmy się o tym budując niewielki przykład.
Uwaga!
Dużo ciekawych informacji o technologii Adobe Spry można zna-
leźć w internecie. Najlepszym miejscem, gdzie powinniśmy roz-
Rysunek 2. Cały formularz wykonany formatowany jest na
podstawie prostej dwukolumnowej tabeli oraz kilku dodatkowych
definicji stylów CSS. Na pierwszy rzut okna, nie różni się niczym
od tysięcy innych znanych z różnorodnych stron WWW
 budujemy interaktywne formularze
Rysunek 3. Panel Insert przeniesiony ponad okno dokumentu
począć poszukiwanie własnej inspiracji, jest z pewnością serwis
http://labs.adobe.com/technologies/spry/home.html. Serdecznie
namawiam do lektury i przeglądania dostępnych tam przykładów.
Okazuje się, że Adobe Spry to wiele więcej niż kilka prostych ga-
dżetów dostępnych w programie Dreamweaver CS4.
Aby szybko przygotować walidację, czyli sprawdzanie po-
prawności wypełnienia poszczególnych pól formularza, wyko-
rzystamy właśnie najnowsze elementy Spry dostępne w zakład-
ce Spry panelu Insert. Dla wygody pracy (i nieco z przyzwyczaje-
nia) cały panel Insert, domyślnie umieszczony w pionie, po prawej
stronie okna Dreamweavera, przeniosłem ponad górną część stro-
ny. W ten sposób jest mi nieco łatwiej korzystać z dostępnych tu
elementów. W dużym stopniu zadziałało tu też przyzwyczajenie.
Zwykle właśnie w ten sposób konfiguruje sobie ekran roboczy Dre-
amweavera (rysunek 3).
dodajemy elementy Spry do formularza
Aby skorzystać z możliwości walidacji formularzy, jakie oferuje
nam Dreamweaver CS4, musimy przebudować nieco nasza stronę.
Pracę rozpoczynamy od modyfikacji samego formularza.
Zaznaczamy pierwsze pole formularza i w dolnym panelu Pro-
perties sprawdzamy jego nazwę – ID (rysunek 4). To ważny mo-
ment, ponieważ za chwilę usuniemy oryginalne pole, wprowadzając
w jego miejsce element Spry. Aby ten zadziałał poprawnie w przygo-
towanym wcześniej formularzu, musi posiadać identyczną nazwę
– ID. Możemy oczywiście ułatwić sobie pracę, i widoczną w panelu
Properties nazwę pola po prostu skopiować. Użyjemy ja niebawem.
Uwaga!
Oczywiście, wszystkie wprowadzane modyfikacje można także
przeprowadzić w trybie podglądu kodu źródłowego. Adobe Dreamwe-
aver równorzędnie traktuje oba tryby pracy.
Przechodzimy do panelu Insert, wskazujemy zakładkę Spry,
a następnie lokalizujemy element Spry Validation Text Field (ry-
sunek 5). Upewniamy się, że kursor wstawiania znajduje się
Rysunek 5. Przechodzimy do panelu Insert, wskazujemy zakładkę Spry, a następnie lokalizujemy element Spry Validation Text Field
.psd 01/2009 » www.psdmag.org
Rysunek 4. Zaznaczamy pierwsze pole formularza i w dolnym
panelu Properties sprawdzamy jego nazwę – ID
w odpowiednim miejscu i dodajemy nowy element formularza.
W wyświetlonym oknie uważnie wprowadzamy (lub wklejamy)
nazwę ID poprzednio usuniętego pola. W rezultacie otrzymamy
niemal identyczne pole formularza, zamknięte jednak w sekcji
Spry o turkusowym zabarwieniu. Ten układ oferuje nam szereg
ciekawych możliwości. Tym jednak zajmiemy się nieco później.
Oczywiście, aby zachować jednakowy wygląd formularza, zazna-
czamy dodane pole i nadajemy mu wcześniej użytą klasę i ewen-
tualnie ograniczenie co do ilości znaków (rysunek 6). W rezulta-
cie pole formularza Spry wygląda niemal identycznie jak usunię-
ty wcześniej oryginał.
Teraz w podobny sposób usuwamy i wprowadzamy kolej-
ne elementy formularza. W trakcie tych działań należy zwrócić
baczną uwagę, by zachować oryginalne nazwy nowych elemen-
tów Spry.
Oczywiście, podczas tych prac należy zachować odpowied-
ni typ dodawanych elementów. Tam gdzie mieliśmy do czynienia
z przyciskami typu radio, wprowadzamy element Spry Validation
Radio Group, tam gdzie były to zwykłe przyciski wyboru – wpro-
wadzamy odpowiednio Spry Validation Checkbox. Listę progra-
mów, czyli element formularza o nazwie List/Menu zastępujemy
odpowiednio Spry Validation Select. W każdym przypadku zacho-
wujemy oryginalną nazwę (ID) wymienionego obiektu. Naturalnie
w tym przypadku, wprowadzamy także wszystkie konieczne da-
ne samej listy.
podgląd elementów Spry i formularza
Niezwykle wygodną funkcją najnowszej wersji Adobe Dreamwe-
avera CS4 jest możliwość podglądu działania budowanej strony
bezpośrednio w oknie programu. W tym celu możemy wykorzy-
stać przycisk Live View widoczny w górnej części strony. W rezul-
tacie, formularz, jak i inne elementy strony prezentowane są w po-
staci, która będzie widoczna na stronie (rysunek 7). A wszystko to
bez opuszczania okna Dreamweavera CS4. To niezwykle wygodne.
55
 warsztaty
Rysunek 6. Aby zachować jednakowy wygląd formularza, za-
znaczamy dodane pole i nadajemy mu wcześniej użytą klasę
i ewentualnie ograniczenie co do ilości znaków
Co więcej, w tym trybie możemy nawet normalnie pracować i wpro-
wadzać odpowiednie poprawki, także w kodzie.
Aby możliwe było testowanie bieżącej strony w oknie przeglą-
darki internetowej, konieczne jest zapisanie efektów naszej pracy.
W chwili, gdy wywołamy polecenie Save, wyświetlony zostanie za-
skakujący komunikat Copy Dependend Files. Informuje on o fakcie
utworzenia dodatkowego foldera – SpryAssets wewnątrz nasze-
go site’a. Naturalnie, chcąc przesłać działającą stronę na serwer
WWW, nie można zapomnieć o przesłaniu także tego właśnie kata-
logu. W nim bowiem zapisany jest odpowiedni kod JavaScript oraz
arkusz CSS odpowiedzialny za działanie elementów Spry.
dodajemy walidację elementów formularza
Aby prawidłowo skonfigurować elementy walidacji formularza, za-
znaczamy pierwszy przykładowy element – pole tekstowe. Staramy
się kliknąć nie bezpośrednio w pole, a w turkusową nazwę Spry Text-
Field widoczną ponad nazwą pola. Wszystkie właściwości zaznaczo-
nych elementów Spry dostępne są w dolnym panelu Properties.
Jeśli wprowadzenie danych dla bieżącego pola jest wymaga-
ne, odznaczamy i ponownie zaznaczamy przycisk Required (naj-
pierw odznaczamy, a następnie ponownie zaznaczamy). Daje to
Rysunek 7. Niezwykle wygodną funkcją najnowszej wersji
Adobe Dreamweavera CS4 jest możliwość podglądu działania bu-
dowanej strony bezpośrednio w oknie programu – Live View
56 .psd 01/2009 » www.psdmag.org
Rysunek 8. Wskazanie opcji Required w miejsce Initial w sek-
cji Preview States także aktywuje podgląd komunikatu z alertem
walidacji
nam dodatkowe możliwości. W oknie formularza widoczny jest te-
raz niewielki tekst w postaci: A value is required (rysunek 8). Jest
to informacja tekstowa, która wyświetlona zostanie, gdy użytkow-
nik pozostawi edytowane pole bez żadnej treści i spróbuje prze-
słać dane formularza. Dokładnie ten sam efekt można uzyskać
zmieniając domyślny format prezentacji danych za pomocą prze-
łącznika Preview States. Wskazanie opcji Required w miejsce In-
itial także aktywuje podgląd komunikatu z alertem walidacji (ry-
sunek 9).
Wyświetlenie tej treści zdecydowanie ułatwia edycję komuni-
katu w trybie wizualnym. Oczywiście, wszyscy, którzy preferują
pracę z kodem HTML, mogą stosowne zmiany wprowadzić bezpo-
średnio w źródle strony dostępnym za pomocą górnego przełącz-
nika – Source.
W naszym przypadku wprowadzamy polski tekst w posta-
ci: wprowadź imię, wprowadź wymagane dane itp. Oczywiście, dla
wygody dobrze będzie, jeśli skopiujemy użyty tekst, by wykorzy-
stać go później jako komunikat dla kolejnych elementów naszego
formularza.
Nie są to jedyne właściwości, jakie możemy modyfikować dla
aktywnego pola formularza. Spry pozwala także na określenie ty-
pu wprowadzanych danych. W tym celu należy skorzystać z listy
Rysunek 9. Na potrzeby bardziej zaawansowanych zastosowań
dostępne są dodatkowe pola walidacji: Format, Pattern, Hint itd.
Rysunek 10. Zaznaczamy element formularza i w dolnym oknie Properties przechodzimy
do ustawienia sposobu walidacji

Type i wskazać odpowiedni zakres treści. Na potrzeby bardziej zaawansowanych zastosowań

dostępne są dodatkowe pola walidacji: Format, Pattern, Hint itd. (rysunek 10).
Dokładnie w ten sam sposób zaznaczamy każdy kolejny element formularza zamówie-
nia, a następnie uruchamiamy podgląd komunikatu o wymaganej treści. W miejsce oryginal-
nego angielskiego alertu wklejamy wykorzystany wcześniej tekst w języku polskim i ewentual-
nie modyfikujemy nieco jego treść. O ile to konieczne (lub przydatne) określamy także typ oraz
format wprowadzonych danych.
Nieco inaczej wygląda sprawa wykorzystania elementu Spry Select, czyli rozwijanej li-
sty – List/Menu. W tym przypadku także możliwe jest wykorzystanie walidacji elementu
formularza za pomocą narzędzi Spry, wykonamy to jednak w nieco inny sposób.
Do walidacji elementy Spry Select konieczne jest odpowiednie przygotowanie danych ele-
mentu <Select> formularza. W tym przypadku wprowadzamy odpowiednio etykiety – Label oraz
wartości – Value dla kolejnych pozycji listy. Ostatnią typu Wybierz czy też Zaznacz program pozo-
stawiamy albo bez wprowadzania żadnej wartości w polu Value, albo też wprowadzamy konkret-
ną wartość liczbową np. -1. Obie formy możemy wykorzystać do walidacji naszej listy.
W tym celu zaznaczamy turkusowy obszar z nazwą Spry Select widoczny nieco ponad roz-
wijaną listą na stronie i zaznaczamy odpowiednie pole w oknie Properties (rysunek 11). Je-
śli dodatkowe pole Value pozostało puste, wskazujemy przycisk Do not allow: Balnk Value. Je-
śli dodatkowa etykieta na liście zawiera konkretną wartość liczbową (u nas w przykładzie -1)
wprowadzamy ją po aktywacji opcji Do not allow: Invalid value w polu obok.
Naturalnie także w przypadku rozwijanej listy wybieramy opcję Required w polu Preview
States, a następnie wprowadzamy odpowiedni komunikat tekstowy.
Jeszcze inaczej wygląda sprawa walidacji przycisków typu Spry Radio Group. Mimo że nie
wykorzystujemy ich w naszej pracy, możemy jednak oznaczyć grupę przycisków jako wyma-
ganą do przesłania formularza, a następnie za pomocą dwóch opcji: Empty Value lub Invalid
Value sposób przeprowadzenia walidacji (rysunek 12).
Ostatni ciekawy sposób walidacji dotyczy pól typu Spry Checkbox, także niewykorzysty-
wanych w naszej pracy. W tym przypadku mamy możliwość nie tylko oznaczenia przycisku
jako wymagany (Requied), ale także wymuszenia wskazania dwóch lub większej liczby opcji

Rysunek 11. Elementy walidacji przycisków typu Spry Radio Group

.psd 01/2009 » www.psdmag.org 57

 warsztaty

Rysunek 12. Jeśli bez wprowadzenia wymaganych danych

użyjemy przycisku Zamówienie, w oknie przeglądarki interneto-
wej wyświetlone zostaną wszystkie przygotowane komunikaty
walidacyjne

Rysunek 14. W celu edycji wyglądu elementów Spry prze-

chodzimy do panelu CSS Styles i lokalizujemy arkusz (automa-
tycznie tworzony jest zewnętrzny arkusz stylów) o nazwie Spry
Validation Text Field, Spry Validation Select itp.
Rysunek 13. Elementy walidacji przycisków typu Spry
Checkbox

jednocześnie. Pola Required oraz Enforce Range dostępne są po

zaznaczeniu turkusowego obszaru Spry Checkbox na stronie (ry-
sunek 13).
Dla obu typów przycisków Spry Radio Group oraz Spry Check-
box powinniśmy wprowadzić stosowne komunikaty walidacyjne
w języku polskim. Po zaznaczeniu opcji Required w polu Initial Va-
lue wprowadzamy odpowiedni tekst alertu. Oczywiście wszyst-
kie treści możemy także zmienić w widoku kodu źródłowego stro-
ny. Odnalezienie miejsc wymagających zmiany w kodzie strony,
z pewnością nie będzie trudnym zadaniem.
Po wprowadzeniu stosownych zmian nie pozostaje nam nic in-
nego jak przetestowanie działania formularza w oknie przeglądar-
ki internetowej. Jeśli bez wprowadzenia wymaganych danych uży-
jemy przycisku Zamówienie, wyświetlone zostaną wszystkie przy-
gotowane komunikaty walidacyjne (rysunek 14). Wszystko działa
Rysunek 15. Oczywiście o ile to konieczne, możemy także
całkiem dobrze, jest jednak jedno małe ale... Zarówno sposób pod-
kliknąć dwukrotnie nazwę stylu, by przejść do jego edycji w oknie
świetlania pól formularza, jak i wygląd komunikatów nie pasują do
edytora CSS. Wszystkie zmiany w stylach możemy wykonać tak-
naszej strony. Cóż z tym można zrobić? Nic prostszego, za pomo-
że ręcznie modyfikując dokument CSS
cą edycji dołączonych stylów CSS z łatwością zmodyfikujemy wy-
gląd wszystkich detali formularza i komunikatów walidacji.
dRequiredState .textfieldRequiredMsg, .textfieldInvalidFormatSta-
formatujemy elementy Spry te .textfieldInvalidFormatMsg, .textfieldMinValueState .textfield-
Do zmiany wyglądu sposobu podświetlenia pól tekstowych sko- MinValueMsg, .textfieldMaxValueState .textfieldMaxValueMsg, .te-
rzystamy oczywiście ze stylów kaskadowych. Co ważne, dzię- xtfieldMinCharsState .textfieldMinCharsMsg, .textfieldMaxChars-
ki Framework Spry, nie mamy konieczności tworzenia wszystkich State .textfieldMaxCharsMsg i w dolnej części panelu CSS Styles
definicji stylów CSS od początku. Elementy walidacji formularza wprowadzamy zmiany koloru tekstu czy obramowania. Oczywiście
– Spry to bowiem zestaw odpowiedniego kodu JavaScript, jak i go- o ile to konieczne, możemy także kliknąć dwukrotnie nazwę sty-
towych stylów CSS. Naszym zadaniem jest zatem edycja istnieją- lu, by przejść do jego edycji w oknie edytora CSS. Wszystkie zmia-
cych właściwości. ny w stylach możemy wykonać także ręcznie, modyfikując doku-
W tym celu przechodzimy do panelu CSS Styles i lokalizujemy ment CSS.
arkusz (automatycznie tworzony jest zewnętrzny arkusz stylów) W podobny sposób edytujemy wszystkie niezbędne style, tak
o nazwie Spry Validation Text Field, Spry Validation Select itp. Tam by dopasować wygląd formularza do naszych potrzeb.
odnajdziemy odpowiednie właściwości CSS odpowiedzialne za wy- Paweł Zakrzewski
gląd poszczególnych elementów walidacji.
Przykładowo, aby zmienić wygląd komunikatu o wymaganych
elementach zamówienia, lokalizujemy definicję o nazwie: .textfiel-

58 .psd 01/2009 » www.psdmag.org

 warsztaty

interaktywny
projekt strony
WWW w formacie PDF
Adobe Fireworks CS4 to doskonały program dedykowany do tworzenia, edycji
i dostosowywania grafiki na potrzeby internetu. Wielu z nas nie docenia jednak
ogromu jego możliwości.
Stałe przywiązanie do magicznego Photoshopa, zwykle kończy się to oczywiście proste elementy bitmapowe – zdjęcia dopasowane
użyciem tej popularnej aplikacji w każdej niemal sytuacji. Nie za- do konkretnej pracy za pomocą narzędzi graficznych programu Fi-
wsze jednak daje to tak dobre efekty, jakich w danym przypadku reworks (rysunek 1). Cały projekt nie jest oryginalny, odnajdzie-
oczekiwaliśmy. Niekiedy warto więc sięgnąć po ciekawą alternaty- my tu: złożone z kilku powtarzających się elementów tło, grafikę
wę np. Adobe Fireworks CS4. nagłówkową, przykładowe teksty i pozostałe elementy graficzne.
Okazuje się, że program Fireworks doskonale sprawdza się
podczas tworzenia różnego typu layoutów, projektów i prototy-
pów aplikacji czy też stron internetowych. Zakres dedykowanych
narzędzi webowych Fireworksa oraz wygoda działań z pewnością
przewyższają możliwości Photoshopa w tej dziedzinie. Podkre-
ślam jednak, że osąd ten dotyczy jedynie tworzenia elementów
grafiki internetowej czy aplikacji. Niestety, tylko z punktu widze-
nia pracy grafika i użycia narzędzi kreatywnych, Adobe Photoshop
jest zdecydowanie lepszym i wygodniejszym programem.
Warto jednak podkreślić, że pomimo wielu ograniczeń, da się
z dużą łatwością przygotować doskonałe projekty stron czy apli-
kacji internetowych wyłącznie za pomocą Fireworks CS4. Z pew-
nością stanowi on doskonałą alternatywę dla zakupu wiele droż-
szego Photoshopa w sytuacji, gdy zajmujemy się głównie (lub wy-
łącznie) tworzeniem stron WWW. Dostępny w pakiecie Web Stan-
dard CS4, jest doskonałym dodatkiem do uznanych aplikacji jak
Adobe Dreamweaver, Flash czy Contribute.
W tym przykładzie, pokusimy się o wykorzystanie progra-
mu Fireworks CS4 do budowy prostego, interaktywnego prototypu Rysunek 1. Projekt strony WWW wykonany za pomocą progra-
strony internetowej zapisanego w postaci pliku PDF. Dlaczego PDF? mu Fireworks może zawierać maski i teksty
Format PDF już wiele lat temu stał się uznanym standardem
wymiany dokumentów elektronicznych. Przygotowanie prototypu
aplikacji w tej postaci sprawi, że będzie ona dostępna i bez proble-
mu czytelna dla (niemal) wszystkich użytkowników komputerów.
Nie ma chyba bardziej uniwersalnej postaci zapisu efektów naszej
pracy jak właśnie PDF. Zachowanie oryginalnego wyglądu, moż-
liwości wprowadzenia elementów interaktywnych sprawiają, że
wielu z nas coraz częściej sięga po ten ciekawy program podczas
tworzenia wstępnych projektów. Zdecydowanie namawiam do ta-
kich działań. Możliwości Adobe Fireworks CS4 są bowiem niezwy-
kle obiecujące.
Budowa projektu za pomocą programu Adobe Fireworks nie
jest trudnym zadaniem. Podobnie jak w większości innych pro-
gramów graficznych, wszystkie elementy wizualne pracy może-
my tworzyć samodzielnie za pomocą dostępnych narzędzi wek-
torowych lub bitmapowych. Możemy także importować gotowe
obiekty, zdjęcia, a nawet całe projekty utworzone w innych pro-
gramach.
Co więcej, Adobe Fireworks pozwala otwierać prace w całości
przygotowane w Photoshopie i zapisane w jego tradycyjnym for-
macie - PSD. Oczywiście w tym przypadku zachowana zostanie
większość elementów edycyjnych w tym między innymi: warstwy, Rysunek 2. Na potrzeby niniejszego artykułu, wszystkie elemen-
maski, edytowalne teksty, efekty (style warstw) itp. ty składowe projektu połączone zostały w pojedyncze grafiki repre-
W naszym przykładzie, wstępnie przygotowany projekt zbu- zentujące kolejne strony serwisu. Każda z nich zapisana na osobnej
dowany został z kilkunastu osobnych elementów graficznych. Są warstwie zawiera kolejny ekran prezentacji/strony internetowej

60 .psd 01/2009 » www.psdmag.org

 interaktywny projekt strony

Aby nadać całości bardziej tradycyjny wygląd strony WWW, pokusi-

łem się o wyróżnienie sekcji strony za pomocą cienkiego, wektoro-
wego obramowania.
Na potrzeby niniejszego artykułu, wszystkie elementy skła-
dowe projektu połączone zostały w pojedyncze grafiki reprezen-
tujące kolejne strony serwisu. W rezultacie, cały prezentowany
moduł nie jest bardzo złożony i składa się jedynie z kilku gra-
fik bitmapowych zapisanych na osobnych warstwach. Każda
z nich zawiera kolejny ekran prezentacji/strony internetowej (ry-
sunek 2).
Wcześniejsze spłaszczenie poszczególnych elementów warstw
(podstron) nie było w tym przypadku konieczne, jednak do utwo-
rzenia wstępnego, interaktywnego projektu, takie podejście ułatwia
nam pracę. Pojedyncze ekrany pozwolą łatwiej skupić się na doda-
waniu elementów interaktywnych, co w tym przypadku jest na-
szym głównym zadaniem.
Naturalnie, do dalszych prac możemy wykorzystać także pro-
jekty budowane za pomocą Photoshopa lub innych programów
Rysunek 3. Na najniższej warstwie znajduje się projekt ty-
graficznych. Dzięki użyciu Fireworks CS4, łatwo i wygodnie prze-
powej strony głównej serwisu, w tym przypadku nazwany – Home
kształcimy je w interaktywny PDF, gotowy do wstępnej prezenta-
cji naszym klientom.

budowa dokumentu PNG

Na najniższej warstwie prezentowanego tu dokumentu, znajdu-
je się projekt, który możemy nazwać głównym ekranem nawiga-
cyjnym. Jest to typowa strona główna serwisu, w tym przypad-
ku nazwana Home (rysunek 3). Na pozostałych warstwach roz-
mieszczone są kolejne projekty podstron przykładowego serwi-
su WWW. Poprzez włączenie lub wyłączenie odpowiedniej war-
stwy, za pomocą przycisku o kształcie oczka w palecie Layers
[F2], możemy łatwo przejrzeć wszystkie elementy składowe.
Jak łatwo zauważyć, poza stroną główną, odnajdziemy tu pro-
jekty kilku podstron serwisu zespołu muzycznego – Openspa-
ce (rysunek 4).
Prezentowany projekt nie zawiera jeszcze żadnych przyci-
sków ekranowych. Główne elementy nawigacyjne (Home, Zespół,
Galeria, Media, itp.) to jedynie etykiety tekstowe, które marku-
ją interaktywne przyciski ekranowe. Wykorzystamy je w dalszej
pracy. Rysunek 4. Na pozostałych warstwach znajdują się kolejne
podstrony serwisu
paleta Pages – dodajemy podstrony
Adobe Fireworks pozwala wygodnie budować interaktywne pro-
jekty stron oraz łączy pomiędzy nimi za pomocą palety Pages
(Window>Pages lub szybciej [Shift]+[F2]). W praktyce, oznacza
to, że do budowy interaktywnego prototypu wykorzystać musi-
my projekty zapisane na osobnych stronach dokumentu. To dość
wygodne i całkiem intuicyjne podejście przypomina budowę tra-
dycyjnych stron WWW.
Samo rozmieszczenie kolejnych projektów na stronach nie jest
trudnym zadaniem. Wystarczy bowiem powielić istniejącą stronę
i za pomocą przycisku Oczko, włączyć lub wyłączyć podgląd od-
powiedniej warstwy. W rezultacie, kolejne podstrony naszej pracy
będą różniły się jedynie konfiguracją widocznych/niewidocznych
warstw.
Oczywiście możemy także budować każdą stronę serwisu
niejako od początku, kopiując lub importując niezbędne elemen-
ty graficzne. Niezależnie od metody, należy doprowadzić do sy-
tuacji, gdy każda strona dokumentu zawierać będzie inny projekt
podstrony serwisu. Rysunek 5. Aby przenieść kolejne warstwy na osobne strony
Aby przenieść kolejne warstwy na osobne strony dokumen- dokumentu, otwieramy paletę Pages [Shift]+[F2] i klikając pra-
tu, otwieramy paletę Pages [Shift]+[F2] i klikając prawym przy- wym przyciskiem myszki nazwę pierwszej strony – Page 1, wy-
ciskiem myszki nazwę pierwszej strony – Page 1, rozwijamy me- bieramy polecenie Duplicate Page
nu kontekstowe. Na dostępnej liście wybieramy polecenie Dupli-
cate Page (rysunek 5). Zaznaczamy drugą stronę serwisu i od ra- W rezultacie, klikając nazwy stron w palecie Layers w oknie do-
zu nadajemy jej konkretną nazwę, w tym przypadku – zespol. Za kumentu, widoczna będzie jedynie odpowiednia strona projektu.
pomocą zmian widoczności warstw w palecie Layers [F2] odsła- W kolejnym kroku dodamy proste elementy interaktywne Hot Spoty.
niamy właściwy projekt podstrony (rysunek 6). W ten sam spo-
sób duplikujemy przygotowaną stronę i ponownie zmieniamy na- proste elementy interaktywne
zwę nowej kopii. Omówione kroki powtarzamy kolejno dla wszyst- – Symbole typu Button
kich przygotowanych projektów podstron, przenosząc je na osob- Jeśli w naszej pracy korzystamy z tekstów dodawanych za po-
ną stronę. mocą Fireworks, możemy łatwo przekształcić je w przycisk

.psd 01/2009 » www.psdmag.org 61

 warsztaty

Po wprowadzeniu odpowiednich elementów aktywnych, doda-

my łącza, które pozwolą na wprowadzenie interakcji.

Rysunek 6. Zaznaczamy drugą stronę serwisu i od razu nada-
jemy jej konkretną nazwę, w tym przypadku – zespol. Za pomo-
cą zmian widoczności warstw w palecie Layers [F2] odsłaniamy
właściwy projekt podstrony
ekranowy, dodając jednocześnie prosty element interaktywny
– animację. Oczywiście w podobny sposób możemy także przy-
gotować przyciski o charakterze graficznym, które nie zawiera-
ją etykiet tekstowych, a jedynie czytelne i łatwe do zrozumie-
nia grafiki.
Aby przekształcić teksty w proste przyciski ekranowe w pro-
gramie Fireworks, skorzystamy z technik znanych doskona-
le wszystkim użytkownikom Flasha. Zaznaczamy jeden z tek-
stów lub odpowiednią grafikę i za pomocą polecenia Convert To
Symbol ([Ctrl]+[8]) przekształcamy go w symbol typu Button.
W tym przypadku, na wstępnym etapie budowy projektu stro-
ny, nie ma sensu, by skupiać się na budowie animowanych deta-
li. Może okazać się tak, że cały projekt zostanie bowiem odrzucony
przez Klienta a cała praca pójdzie na marne. Spróbujmy więc przy-
gotować przyciski ekranowe w nieco prostszy sposób. Wykorzy-
stamy w tym celu tzw. Hot Spoty.
interaktywne łącza
Każdy przygotowany Hot Spot może był łączem do kolejnej strony
naszego projektu. O ile to konieczne, możemy dodawać odnośniki
także do dowolnych stron w internecie, a nawet plików na naszym
dysku lokalnym. Wykorzystamy w tym celu panel Properties zlo-
kalizowany w dolnej części okna Fireworks.
Aby dodać odpowiedni odnośnik, zaznaczamy pierwszy obszar
aktywny – przycisk Home, a następnie w polu Link w panelu Proper-
ties z rozwijanej listy wybieramy odpowiednią stronę. W tym przy-
padku – Page 1, czyli główną stronę serwisu (rysunek 9). W podob-
ny sposób postępujemy dalej. Zaznaczamy obszar Hot Spot ponad
przyciskiem Zespół i w polu link wskazujemy stronę o tej nazwie.
Kolejne łącza dodajemy analogicznie, zaznaczamy Hot Spot i wybie-
ramy odpowiedni odnośnik w polu link.
Oczywiście możliwe jest dodawanie łączy także do innych
stron. W tym także plików lokalnych na naszym dysku. W takim
przypadku nie korzystamy z listy stron, zaś w polu link ręcznie
wprowadzamy odpowiednią lokalizację.
Uwaga!
Aby dodać łącze do strony w internecie, adres URL powinien mieć
postać: http://www.psdmag.org. Jak widać w tym przypadku, nie
można zapomnieć o pełnym zapisie poprzedzonym wyrażeniem
http://. W przypadku łączy do plików, innych stron na dysku lokal-

dodajemy elementy
interaktywne typu Hot Spot
Hot Spot to tradycyjny element interaktywny dosko-
nale znany twórcom stron WWW. Określa on za pomo-
cą dołączonego kodu HTML, obszar (najczęściej pro-
stokątny), który może stać się interaktywnym linkiem
do innej strony. Grafika, która zawiera kilka zdefiniowa- Rysunek 8. Dodajemy obszary aktywne do kolejnych elemen-
nych obszarów Hot Spot, tworzy tak zwaną Image Map tów menu. Warto w tym miejscu zwrócić uwagę, że dla wygody
– interaktywną mapę obszarów aktywnych obrazu. końcowych użytkowników zwykle budujemy obszary aktywne
Najlepszym przykładem użycia elementów Image Map nieco większe niż ramka tekstowa
i Hot Spotów jest mapa Polski z podziałem na woje-
wództwa. Aby odszukać imprezy, firmy czy też lokal-
ne biura urzędów, klikamy miniaturkę województwa, by
przenieść się do kolejnej strony serwisu prezentującej
odpowiednie informacje.
Za pomocą programu Fireworks możemy z łatwo-
ścią dodawać obszary Hot Spot budowane z myślą
o projektach internetowych, ale także projektując inte-
raktywne, wielostronicowe dokumenty PDF.
Przechodzimy na główną stroną projektu – Page
1 i za pomocą klawisza [J] wybieramy narzędzie Rec-
tangle Hot Spot (rysunek 7). Przeciągamy nim prosto-
kątny kształt ponad obszarem pierwsze-
Rysunek 7. go przycisku na stronie – Home. W podob-
Przechodzimy na ny sposób dodajemy obszary aktywne do
główną stroną pro- kolejnych elementów menu. Warto w tym
jektu – Page 1 i za miejscu zwrócić uwagę, że dla wygody koń-
pomocą klawisza [J] cowych użytkowników zwykle budujemy ob- Rysunek 9. Aby dodać odpowiedni odnośnik, zaznaczamy
na klawiaturze wy- szary aktywne nieco większe niż ramka tek- pierwszy obszar aktywny – przycisk Home, a następnie w polu
bieramy narzędzie stowa. Pozwoli to łatwiej korzystać z przygo- Link w panelu Properties z rozwijanej listy wybieramy odpowied-
Rectangle Hot Spot towanych przycisków (rysunek 8). nią stronę

62 .psd 01/2009 » www.psdmag.org

Rysunek 10. Utworzony projekt zapisany w formacie PDF, za-
chowuje nie tylko swój oryginalny wygląd (fonty, grafika, jakość),
ale także wprowadzone łącza i strony

nym korzystamy z adresów względnych typu: innaStrona.html lub

dane.pdf, pamiętając jednak, by otwierane dokumenty znalazły
się w tym samym katalogu co nasz projekt. Oczywiście możemy
używać także dodatkowych katalogów i wprowadzać adresy typu:
strony/innaStrona.html.

Na tym etapie możemy już sprawdzić działanie naszej stro-

ny. Za pomocą kombinacji [Ctrl]+[F12] lub [Cmd]+[Shift]+[F12]
na Macu, otwieramy podgląd projektu w oknie domyślnej przeglą-
darki internetowej. Jak łatwo zauważyć, po najechaniu myszką na
kolejne przyciski (Hot Spot), kursor zmienia swój kształt, informu-
jąc nas o wprowadzonym odnośniku. Kliknięcie przycisku przeno-
si nas do wybranej strony. Niestety na kolejnej stronie nie działają
już wprowadzone łącza. To właśnie musimy zmienić.

łącza do kolejnych stron

Za pomocą palety Pages, przechodzimy na pierwszą stronę pro-
jektu i zaznaczamy wszystkie wprowadzone Hot Spoty. Kopiuje-
my je ([Ctrl]+[C] lub [Cmd]+[C] na Macu) i otwierając kolejne stro-
ny, wklejamy na wszystkich podstronach serwisu. W rezultacie te
proste elementy nawigacyjne dostępne są na wszystkich podstro-
nach projektu. Pozwoli to na łatwą i szybką prezentację projektu po-
tencjalnemu klientowi. Gotowy projekt testujemy za pomocą skrótu
[Ctrl]+[F12] lub [Cmd]+[Shift]+[F12] na Macu. Jeśli w przeglądar-
ce internetowej wszystkie łącza działają poprawnie, możemy poku-
sić się o zapis ostatecznej formy naszej pracy w postaci pliku PDF.
Taki dokument możemy łatwo przesłać do oceny klientowi.

budujemy interaktywny dokument PDF

W najnowszej odsłonie programu Adobe Fireworks CS4 dodano
możliwość zapisu wielostronicowych projektów w formacie PDF.
Co ważne, tego typu podejście zachowuje wszystkie elementy in-
teraktywne, wprowadzone za pomocą prostych Hot Spotów i łączy.
Zobaczmy więc jak to działa.
Wybieramy polecenie File>Export ([Ctrl]+[Shift]+[R] lub
[Cmd]+[Shift]+[R] na Macu) i w oknie dialogowym wskazujemy
format zapisu naszej pracy – PDF. Wprowadzamy odpowiednią na-
zwę pracy oraz jej lokalizację na dysku i gotowe!
Utworzony projekt zapisany w formacie PDF zachowuje swój
oryginalny wygląd (fonty, grafika, jakość), ale także wprowadzo-
ne łącza i strony. W ten sposób niemal każdy użytkownik kompu-
tera z dowolnym systemem operacyjnym, może łatwo prześledzić
działanie prototypu strony WWW lub innej aplikacji na podstawie
wstępnego projektu (rysunek 10). Dużo łatwiej rozmawiać o stro-
nie przedstawiając jej interaktywny projekt, a i klienci traktują po-
ważniej tak przedstawione prace.
Paweł Zakrzewski
 warsztaty

średni

wiwat
Fireworks CS4

sztuczne ognie!
łatwiejsze życie Webmastera-grafika
Jeżeli jesteś projektantem lub grafikiem stron WWW, zapewne nie cierpisz
programować w ActionScript, Javie, HTML-u, Ajaksie. Przygotowujesz wstępne
projekty, a potem przenosisz je np. do Dreamweavera? Ja polecam Fireworks CS4,
który przeistoczył się z brzydkiego kaczątka w piękną księżniczkę.
Firma Adobe włożyła wiele wysiłku, aby program, który do tej pory w trybie rozszerzonym (jako otwarte panele zajmują dużo miejsca).
miał opinię mało przydatnego, stał się produktem alternatywnym dla Jaki wybierzesz rodzaj wyświetlania paneli, zależy tylko od Ciebie
Dreamweavera. Program ten polecam szczególnie początkującym we- i od wielkości monitora, na którym pracujesz. Program pozwala na
bmasterom i grafikom chcącym projektować strony WWW. W Firework- zapisanie wypracowanego układu palet (rysunek 3).
sie znajdziesz bardzo dużo podobieństw do znanych programów jak Il- Wygląd programu bardzo się zmienił i jest bardziej spójny z po-
lustrator, Freehand, Photoshop. Większość funkcji i narzędzi będziesz zostałymi aplikacjami CS4, do tego jest łatwiejszy w obsłudze.
znał z wymienionych wyżej programów, a ich obsługa będzie łatwa Zaczynając pierwszy raz pracę z programem, otwieramy preferen-
i intuicyjna. Proces tworzenia bardzo przypomina pracę w programie cje. W Fireworks CS4 pojawia się nowy panel Photoshop Import/Open.
wektorowym, dając projektantowi wielkie możliwości ograniczone tyl- Panel ten opisuje zachowanie się Fireworksa przy importowa-
ko jego wyobraźnią. Przyjrzyjmy się zmianom, jakie dokonały się w in- niu plików PSD z Photoshopa, dzięki zaznaczeniu odpowiednich
terfejsie programu Fireworks CS4 (rysunek 1).
Na pierwszy rzut oka, w porównaniu do poprzedniej wersji, in-
terfejs wydaje się bardziej interesujący, czyściej zaprojektowany
i mocniej zintegrowany z innymi programami z pakietu CS4. Po lewej
stronie znajdują się narzędzia (toolbox) podzielone na: bitmapowe,
wektorowe i webowe, co ułatwia użytkownikowi wybór i używanie
narzędzi. Po lewej stronie znajdują się panele a na dole właściwości.
Po krótkiej pracy z programem zauważymy bardzo istotną zmianę,
otworzenie wielu elementów powoduje ułożenie ich w zakładki. Jest
to bardzo wygodne, bardzo przyśpiesza pracę.
Wszystkie elementy znajdują się jakby na ramie, uniemożliwia-
jąc przypadkowe przełączenie na pulpit lub inny program, co ułatwia
pracę z programem nowym użytkownikom komputerów ze znacz-
kiem jabłka. Użytkownicy Macintosha z pewnością docenią tę zmia-
nę i przyzwyczają się do takiej formy interfejsu, natomiast tradycjo-
naliści mogą powrócić do starych przyzwyczajeń, wchodząc do pa-
nelu Windows i wyłączając opcję Use Aplication Frame (rysunek 2).
Wraz ze zmianą wyglądu paneli, na wygodniejszy (taki sam jak
w Photoshopie czy Illustratorze) zmienił się sposób ich układania.
Możesz je dowolnie grupować, układać w zakładkach, zmieniać kolej-
ność, wyciągać z grupy i umieszczać w dowolnym, dogodnym miej-
scu. Panele możemy wyświetlać jako ikony, ikony z opisem, oraz

Rysunek 1. Wygląd interfejsu programu Fireworks CS4.

Widoczny po lewej Toolbos, palety wyświetlane w trybie expan- Rysunek 2. Wyłączenie opcji Use Aplication Frame powodu-
ded po prawej i na dole paleta properties. Widok znajomy z pro- je powrót do starych skrótów przełączających między dokumen-
gramów: Illustrator, Photoshop tami – Option

64 .psd 01/2009 » www.psdmag.org


Rysunek 3. Przykłady ustawień paneli: expanded, ikony z na-
zwami, tylko ikony
opcji pliki PSD są importowane z warstwami, filtrami, i maskami, co
jest dużym udogodnieniem przy projektowaniu. Przy importowaniu
Photoshopowego pliku mamy możliwość umieszczenia go w osob-
nym folderze w panelu warstwy. Reszta preferencji nie uległa po-
ważniejszym zmianom (rysunek 4).
Widoczne zmiany zauważysz podczas rysowania i przesu-
wania elementów. Pojawią się tzw. Smart Guides. Przy przesuwa-
niu jedynego elementu na stronie, Smart Guides (pionowe i pozio-
me) pojawiają się przy zbliżaniu się krawędzi elementu do środka
strony. Jeżeli mamy dwa lub więcej elementów to Smart Guides
pokazują wyrównanie do górnej, bocznej krawędzi lub do środka
– w zależności od ustawienia elementów. Funkcja bardzo przyśpie-
Rysunek 4. Panel preferancji z opcjami dla importu i otwiera-
nia plików psd w programie Fireworks
.psd 01/2009 » www.psdmag.org
wiwat sztuczne ognie!
Rysunek 5. Ilustracja pokazująca działanie Smart Guides dla
jednego i dla wielu elementów na stronie
sza pracę i jest bardzo intuicyjna, wystarczy chwila pracy i bez
problemu wyczujemy, jak zachowują się Smart Guides. W połącze-
niu z paletą Align (wyrównanie) otrzymujemy komplet potężnych
narzędzi do pozycjonowania i wyrównywania elementów na stro-
nie (rysunek 5).
Nową funkcją edycji tekstu jest możliwość umieszczania go
w ramce, czego bardzo brakowało w poprzednich wersjach. W połą-
czeniu z możliwością umieszczania tekstu na krzywej otrzymujesz
wspaniałe możliwości edycyjne i nie musisz korzystać z pomocy in-
nych programów.
Przy projektowaniu stron bardzo przydatny staje się panel
Pages (strony). Za jego pomocą w jednym pliku możesz zapi-
sać całą strukturę strony tj. stronę główną i wszystkie podstro-
ny. Element stały (powtarzający się na wszystkich stronach)
zapisujemy jako Master Page i powielając ją w panelu Pages,
otrzymujemy podstrony, oszczędzając bezcenny czas oraz ma-
jąc pewność, że wszystkie stałe elementy strony na wszystkich
podstronach są w takim samym położeniu. Dokonując zmian
w Master Page np. inny układ płatów czy inny rodzaj przyci-
sków, mamy świadomość, że będą one widoczne wszystkich
podstronach. Genialna funkcja oszczędzająca bardzo dużo cza-
su i pozwalająca współpracować z najbardziej niezdecydowany-
mi klientami. Teraz możemy reagować bardzo szybko na ich za-
chcianki, nie tracąc za dużo czasu.
Zbliżając się do końca artykułu, w którym chciałem zachę-
cić do używania programu Fireworks CS4. Chcę nadmienić, że za-
implementowano w nim również możliwość korzystania z Arkuszy
Stylów (CSS), wprowadzono integrację z usługą internetową Kuler
(znaną z Illustratora), możliwość eksportu stron do interaktyw-
nych PDF-ów, wykonywania prototypów aplikacji internetowych
i umieszczania ich w Adobe Air, eksportowania stron z zachowa-
niem struktury CSS do Dreamweavera. Dostajemy też możliwość
skorzystania z usługi Adobe ConnectNow, dzięki której możemy
udostępnić kilku klientom (maksymalnie trzem) nasz ekran nie-
zależnie od platformy sprzętowej. Jest to bardzo duże udogodnie-
nie, pozwalające zaoszczędzić dużo bezcennego czasu potrzeb-
nego zazwyczaj na dojazd do klienta. W tym momencie warto też
wspomnieć, że wraz z programem otrzymujemy pokaźną ilość go-
towych menu, przycisków, elementów multimedialnych, gotowych
elementów do formularzy itp. Stworzenie z nich wstępnego pro-
jektu potrwa tylko chwilę. Jest szansa, że klient będzie zamykał
drzwi Twojej firmy, a Ty będziesz gotowy, aby umieścić pierwszy
wstępny projekt w sieci.
Namawiam każdego początkującego webmastera z przeszło-
ścią DTP do wypróbowania Fireworks CS4. Każdy DTP-owiec poczuje
się w nim znajomo, większość funkcji pochodzi z programów, które
wykorzystywane są w tej branży codziennie, reszta jest bardzo intu-
icyjna i łatwa do ogarnięcia. W wersji CS4 Fireworks jest bardzo sta-
bilnym i szybkim programem, który z czasem stanie się dla Ciebie
z pewnością podstawowym lub pomocniczym narzędziem do budo-
wy wspaniałych stron internetowych.
Piotr Ogiejko
65
 warsztaty

łatwy
Acrobat Connect

razem czy osobno?

pokaż mi swój ekran, a powiem Ci jak pracujesz...
Wraz z nadejściem pakietów Adobe Creative Suite 4 firma Adobe
zaproponowała swym użytkownikom nowość – możliwość przeprowadzenia
konferencji na żywo przez Internet. Co nam to daje? Otóż przede wszystkim
możliwość pracy wraz z klientem nad jednym projektem poprzez konto na
serwerze Acrobat.com. Czy tylko?

Brzmi to troszkę niewiarygodnie i jak się zaraz okaże, nieprawdopo- ekran, lecz przede wszystkim elementy bieżącego projektu. Istota
dobnie działa. Wyobraźmy sobie sytuację, gdy wraz z naszym klien- działania tej funkcji jest niezwykle prosta. Aktywujemy własne kon-
tem na żywo pracujemy nad projektem, Klient mówi nam - bardziej to na serwisie Acrobat.com i w zasadzie od razu możemy cieszyć się
w prawo, proszę zmienić zdjęcie itp. A wszystko w czasie niemal rze- z możliwości użycia Share My Screen w dowolnej aplikacji Adobe.
czywistym odbywa się zarówno na naszym, jak i jego monitorze. Spróbujmy prześledzić działanie tej funkcji na przykładzie pro-
Brzmi fascynująco i w sumie tak też działa. gramu Adobe Indesign CS4. W tym celu, otwieramy dowolny doku-
Sam nie wiem czy jest to bardzo dobra, czy bardzo zła funkcja. ment InDesign i za pomocą polecenia File>Share My Screen aktywu-
Z jednej strony to rewelacja, że klient może wraz ze mną uczestni- jemy możliwość podglądu danych z programu za pośrednictwem In-
czyć w procesie budowy projektu. Z drugiej strony może być to przy- ternetu (rysunek 1).
słowiowym gwoździem do trumny i nie tylko nie pozwoli na ukoń-
czenie projektu w terminie, ale także kompletnie zrujnuje nam rela-
cje z klientem.
Oczywiście przedstawiam tu tylko jeden z możliwych scenariu-
szy. Jeśli spojrzymy na możliwości, jakie oferuje nam funkcja Sha-
re My Screen z innej strony, to może okazać się to całkowicie rewe-
lacyjnym rozwiązaniem. I raczej tak ją oceniam, mimo wcześniej-
szych wątpliwości.
Wyobraźmy sobie sytuację, gdy zespół projektowy podczas
prac nad jednym dokumentem może na żywo dokonywać popra-
wek, niezależnie od tego gdzie na świecie znajdują się jego człon-
kowie. To jest prawdziwa rewelacja! Spróbujmy przeanalizować moż-
liwości, jakie oferują programy pakietu Creative Suite 4 w tym wła-
śnie zakresie.

pokaż mi swój ekran

Każdy program pakietu Adobe CS4 posiada prostą funkcję Share My
Screen dostępną w menu górnym File. Pozwala ona na pokazanie
ekranu własnego monitora dowolnym współpracownikom, klientom
czy wreszcie chętnym z całego świata. Nie chodzi tu tylko o własny
Rysunek 2. Bezpośrednio po wywołaniu funkcji Share My
Screen otwiera się okno dialogowe, gdzie musimy wprowadzić da-
ne dotyczące naszego konta w serwisie Acrobat.com

Rysunek 1. Za pomocą dostępnego w każdej aplikacji Adobe

CS4 polecenia Share My Screen, możemy zaprosić dowolnego Rysunek 3. Aby założyć konto Acrobat.com, wystarczy przejść
użytkownika Internetu do wirtualnego spotkania i dyskusji nad na stronę o tej samej nazwie i po wprowadzeniu wymaganych in-
projektem formacji aktywować swoje konto

66 .psd 01/2009 » www.psdmag.org

 razem czy osobno?

W pierwszej chwili, otwiera się okno dialogowe Share My Screen

(rysunek 2), gdzie musimy wprowadzić dane dotyczące naszego
konta w serwisie Acrobat.com (rysunek 3). Utworzenie takiego kon-
ta jest całkowicie bezpłatne i daje możliwość wykorzystania opro-
gramowania Acrobat Connect i połączenia tworzonego nawet dla
trzech odległych użytkowników jednocześnie. W rezultacie, darmo-
we konto Acrobat.com, pozwala nie tylko na wspólną pracę, ale tak-
że na tworzenie niewielkich szkoleń online. Oczywiście, płatne kon-
to Acrobat Connect Pro oferuje daleko większe możliwości i lepszą
jakość połączeń. Nie zawsze jednak warto wydawać pieniądze na Rysunek 5. Connect otwiera okno domyślnego klienta poczty
usługę, której nie znamy. Dzięki funkcji Share My Screen możemy i automatycznie tworzy stosowne zaproszenie
wcześniej przetestować jak działa Acrobat Connect i w razie potrze-
by skorzystać z możliwości, jakie oferuje nam wersja Pro.
Bezpośrednio po zalogowaniu do konta, otwiera się nowe okno
programu Acrobat Connect, które umożliwia nam podjęcie dalszych
działań (rysunek 4). W tym miejscu, mamy przede wszystkim moż-
liwość wysłania zaproszenia wraz z adresem naszej unikalnej se-
sji do dowolnego użytkownika komputera w dowolnym miejscu na
świecie. Co ważne, adresat wiadomości nie musi posiadać konta
Acrobat.com, nie musi także posiadać żadnej wersji InDesign, ani na-
wet nowej wersji Acrobata.
Niestety nie miałem możliwości sprawdzenia, jak zachowa się kom-
puter bez zainstalowanego Acrobata lub Acrobat Readera - ponieważ
w dzisiejszych czasach trudno znaleźć taką maszynę. Drugi komputer
testowy, z jakiego korzystałem podczas pisania tego artykułu, wyposa-
żony był w pełną wersję Acrobata 6 w języku polskim. Na kolejnym, Ma-
cu miałem do dyspozycji pełną wersję programu Adobe Acrobat 9 Pro.
W obu przypadkach możliwości, jakie miał uczestnik spotkania online
były jednakowe. Odnoszę wrażenie, że do współpracy z serwisem/
aplikacją Acrobat Connect nie jest wymagana żadna wersja Acrobata!
Acrobat Connect czy też pełna wersja Acrobat Connect Pro to
następca programu Macromedia Breeze. Mam nieodparte wrażenie, Rysunek 6. Nowy użytkownik musi zalogować się do serwisu.
że programiści Macromedia projektując swój program, nie myśleli Co ważne, nie musi on mieć konta na serwisie Acrobat.com
o integracji z konkurencyjnym wtedy Acrobatem.
Za pomocą przycisku Send Email Invitation możemy bezpośred-
nio z Connect przesłać zaproszenie do udziału w sesji online (rysunek
5). O ile to konieczne, możemy także skopiować widoczny powyżej
adres wirtualnego spotkania i przesłać go wybranym użytkownikom
w sposób tradycyjny. Po przesłaniu zaproszeń do spotkania zamyka-
my okno Meet Online With Others i rozpoczynamy właściwą sesję.
Nasze działania rozpoczęliśmy od programu Adobe InDesign,
oznacza to, że po uruchomieniu przyciskiem Share My Computer
Screen, wszyscy zaproszeni i zalogowani użytkownicy zobaczą bie-
żący dokument projektowany za pomocą tej właśnie aplikacji. Da-
je to niezwykłe możliwości dostosowania projektu do szczególnych
potrzeb czy też oczekiwań klienta, czy też współpracownika.
Zanim jednak zaproszeni użytkownicy będą mogli na żywo ob-
serwować zmiany jakie wprowadzamy w budowanej pracy, musimy Rysunek 7. Jako organizator spotkania zostajemy poinformo-
zezwolić im na udział w spotkaniu. Prześledźmy więc działania, jakie wani o przyłączeniu kolejnego uczestnika. To my decydujemy
o tym czy może on wejść do naszego wirtualnego pokoju

Rysunek 4. Za pomocą przycisku Send Email Invitation może- Rysunek 8. Każdy uczestnik, ma możliwość pisania wiadomo-
my bezpośrednio z Connect przesłać zaproszenie do udziału ści tekstowych online, a także komunikacji głosowej za pomocą
w sesji online mikrofonu i słuchawek

.psd 01/2009 » www.psdmag.org 67

 warsztaty
Rysunek 9. Administrator spotkania ma dodatkowe możliwo-
ści zarządzania połączeniem
musi wykonać typowy użytkownik komputera, by móc dołączyć do
wirtualnego spotkania oferowanego przez użytkowników oprogra-
mowania Adobe CS4.
logowanie zaproszonych użytkowników
do wirtualnego spotkania
Każdy zaproszony użytkownik informowany jest o wirtualnym spo-
tkaniu za pośrednictwem poczty elektronicznej. Oczywiście, war-
to wcześniej uzgodnić termin i czas spodziewanej prezentacji. Sam
e-mail nie jest wszechwładny, jeśli nasz klient czy współpracownik
nie korzysta w danej chwili z Internetu, tego typu zaproszenie nie
zda egzaminu. Zatem ustna lub telefoniczna konsultacja terminu
i godziny wirtualnego spotkania może okazać się nieunikniona.
Przesłana z programu Acrobat Connect wiadomość e-mail zawiera
łącze do naszego spotkania. Najprościej, gdy zaproszony użytkownik
skorzysta bezpośrednio z linku przesłanego w treści maila. Oczywiście
może on także skopiować i wkleić lub po prostu wpisać adres spotkania
w oknie dowolnej przeglądarki internetowej (rysunek 6). Co chyba zro-
zumiałe, samo uruchomienie pro-
gramu Connect nie jest wystar-
czające do wzięcia udziału w spo-
tkaniu online. Każdy nowy użyt-
kownik pozostaje zablokowany do
czasu, gdy organizator spotkania
zezwoli na jego udział. To całkiem
wygodne rozwiązanie.
Jako organizator spotkania
dostajemy informacje o przyłą-
czeniu kolejnego uczestnika. To
my decydujemy o tym czy mo-
że on wejść do naszego wirtu-
alnego pokoju (rysunek 7). Je-
śli tak się stanie, każdy z dołą-
czonych użytkowników zobaczy
ekran naszego komputera –
w tym przypadku będzie to pro-
gram Adobe Indesign (rysunek
8). Każdy uczestnik ma możli-
wość pisania wiadomości teksto-
wych online, a także w komuni-
kacji głosowej za pomocą mikro-
fonu i słuchawek.
W rezultacie prowadzący spo-
tkanie, może na żywo reagować
na opinie i uwagi uczestników. Co
nam to daje? Przede wszystkim
możliwość dopasowania wyglądu
projektu do potrzeb klienta, współ-
pracownika czy szefa. Dzięki uży-
Rysunek 10. W razie pilnej ciu technologii Acrobat Connect
potrzeby, możemy zezwolić wymiana informacji na żywo staje
wybranemu użytkownikowi na się prosta i dostępna dla każdego
wykonywanie działań bezpo- użytkownika komputera (z dostę-
średnio na naszym komputerze pem do Internetu) (rysunek 9).
68 .psd 01/2009 » www.psdmag.org
Rysunek 11. Fragment tekstu edytowany przez użytkownika.
Dziwnie czuje się w tej chwili administrator komputera. Zmieniają
się narzędzia, a także nasz projekt – to działa!
Rysunek 12. Konto Acrobat Connect pozwala na połączenie do
trzech użytkowników jednocześnie. Oferuje ponadto szereg in-
nych ciekawych udogodnień
wspólna praca
Na tym nie kończą się jednak możliwości, jakie oferuje nam konto Acro-
bat.com. Każdy uczestnik spotkania może dynamicznie uczestniczyć
w pokazie. Jeśli my jako organizatorzy spotkania, zezwolimy na in-
terakcję. Każdy użytkownik może nie tylko śledzić zmiany, jakie my
nanosimy w naszym projekcie, ale także samodzielnie modyfikować
bieżący dokument InDesign (rysunek 10). Co ważne, żaden z dołączo-
nych użytkowników nie musi posiadać programu InDesign, wszyst-
kie operacje wykonuje bowiem bezpośrednio na naszym kompu-
terze (poprzez Internet). Dzięki użyciu programu Acrobat Connect
i funkcji Share My Screen modyfikuje on projekt na naszym dysku (ry-
sunek 11).
Sam nie wiem czy jest to dobry pomysł. Jeśli wyobrazimy sobie
klienta, który samodzielnie przestawia elementy projektu i buduje doku-
ment według własnych pomysłów, szybko okaże się, że całkowicie zabu-
rzy to charakter naszej pracy. Z drugiej strony na wstępnym etapie pra-
cy, tego typu możliwości pozwolą szybko znaleźć właściwe rozwiązania.
jak to działa w praktyce?
Różnie, wiele zależy od szybkości łącza jakim dysponujemy my
i nasi współpracownicy. Na łączu typu Neostrada 1MB/s cały ser-
wis działa poprawnie i mimo zauważalnego opóźnienia pozwala na
zdalną pracę. Większa liczba uczestników oraz kiepskiej jakości łą-
cze zdecydowanie pogarszają jakość takiego połączenia. Warto jed-
nak spróbować możliwości, jakie oferuje funkcja Share My Screen
w praktyce. A nóż okaże się to doskonałym pomysłem na komunika-
cję z klientem czy też współpracownikami.
Ogromne słowa uznania dla Adobe za udostępnienie wszyst-
kim użytkownikom ich oprogramowania takiej wspaniałej możliwo-
ści. Jak wykorzystamy to w praktyce, zależy już od naszych pomy-
słów możliwości technicznych i wyobraźni.
Nawet bezpłatne konto Acrobat Connect oferuje nam dużo wię-
cej możliwości. Wszyscy, którzy nie próbowali tego w praktyce, po-
winni zaraz to przetestować (rysunek 12).
Paweł Zakrzewski
 sprzęt dla grafika

HP zaleca system Windows Vista® Business

HP EliteBook
8730w
dla mobilnego grafika
Mobilna stacja robocza HP EliteBook 8730w została zaprezentowana przez
producenta na tegorocznej konferencji SIGGRAPH. Jest to jeden z pierwszych
notebooków wyposażony w procesor 4-rdzeniowy na platformie Intel Centrino 2.
Zajrzyjmy do środka.

70 .psd 01/2009 » www.psdmag.org

 HP EliteBook 8730w dla mobilnego grafika
procesory
Platforma Intel Centrino 2 miała swoją premierę w czerwcu 2009
roku. Nowa architektura obsługuje 8GB pamięci RAM DDR2 (do
800Mhz) i DDR3 (do 1033Mhz) oraz CPU wykonane w 45nm proce-
sie technologicznym. Umożliwia to instalację m.in.: 2-rdzeniowych
procesorów opartych na jądrze Penryn+ (Intel® Core™2 Extreme) lub
4-rdzeniowych procesorów opartych na jądrze Penryn XE (Intel® Co-
re™2 Quad-Core, do 12MB cachu drugiego poziomu [!]). Oznacza to.
że do rąk otrzymujemy pełne sprzętowe wsparcie dla 64-bitowych
aplikacji. Siłą rzeczy instalacja nowego 64-bitowego Creative Suite 4
znajduje teraz swoje uzasadnienie także w mobilnych urządzeniach.
Vista do wyboru
Notebook dostępny jest wraz z zainstalowanym systemem Win-
dows Vista®. Użytkownik może zdecydować się na konkretną wer-
sję: Home Basic, Buisness 32-bit, Buisness 64-bit lub instalowany
na życzenie Windows XP Professional. Wybór 64-bitowego systemu
operacyjnego w kontekście platformy Centrino 2 wydaje się natural-
ną konsekwencją zakupu sprzętu tej klasy.
karty graficzne
Niezwykłą podporą dla systemu oraz procesów graficznych jest
możliwość wyboru high-endowych kart graficznych dwóch wiodą-
cych producentów: ATI (Mobility FireGL V5725) lub NVIDIA (Quadro FX
3700M ewentualnie Quadro FX 2700M) z obsługą do 1GB pamięci vi-
deo. Implementacja kart z serii Quadro powinna zainteresować użyt-
kowników pracujących w środowisku CAD. Oczywiście oba standardy
wpierają najnowsze wersje bibliotek OpenGL i DirectX oraz udostęp-
niają podwójne cyfrowe wejście wideo Dual Link DVI. Notebook mo-
żemy także podpiąć do zewnętrznego wyświetlacza obsługującego
standard wysokiej rozdzielczości, co umożliwia nam port HDMI.
peryferia
Cieszy także coraz bardziej powszechne implementowanie urządzeń
optycznych z możliwością odtwarzania nośników w standardzie Blu-
ray, który pozwala odczytać do 50GB danych na dwuwarstwowym
nośniku. W drugim przypadku jest to szczególnie przydatne rozwiąza-
nie podczas pracy w systemie do nieliniowej edycji wideo.
Kolejny ukłon w stronę użytkownika to wejście eSata, standard
który staje się coraz bardziej konkurencyjnym rozwiązaniem wzglę-
dem Firewire (1394a/b) i USB 2.0 (oba znalazły swoje miejsce w HP
EliteBook 8730w). Port eSata umożliwia nam podpięcie dysku twar-
dego, który może pełnić rolę zewnętrznego nośnika w standardzie
SATA II. Dzięki temu przepustowość danych osiąga 150-300MB/s. Po-
Rysunek 1. Stanowisko pracy: 2 monitory 24-calowe HP LP2475w współpracujące ze stacją robo-
czą HP EliteBook 8730w umieszczoną w standzie HP Dual-Monitor Stand wraz ze stacją dokującą HP
2008 Advanced Docking Station, klawiatura i mysz
.psd 01/2009 » www.psdmag.org
HP zaleca system Windows Vista® Business
Rysunek 2. Mobilna stacja HP EliteBook 8730w
jemność dysku podyktowana jest po prostu modelem, na który się
zdecydujemy. W dobie coraz powszechniej stosowanych dysków
o pojemności przekraczającej 1TB daje to ogromne możliwości.
Jeśli to rozwiązanie nie jest wystarczające dla wykorzystywa-
nych procesów, zawsze możemy skorzystać z wnęki rozszerzeń
obsługującej dwa rodzaje dysków twardych. Instalacja opcjonal-
nego drugiego dysku twardego umożliwia tworzenie kopii lustrza-
nych w trybie RAID 1 Mirroring lub w trybie RAID 0 Striping.
monitor, energia i klawiatura
Producent przedstawił także szerokokątny 17 calowy wyświetlacz
oparty na technologii wykorzystującej diody LED (tzw. DreamColor)
– dostępny tylko w konfiguracji z kartami NVIDIA. Jego natywna roz-
dzielczość wynosi 1920x1200 pikseli. Wzmocniona obudowa wykona-
na ze stopu magnezowego oraz klawiatura DuraKeys znacznie zwięk-
szają bezpieczeństwo i odporność notebooka na intensywne użytko-
wanie. Dodatkowe wyposażenie obejmuje również 2 megapikselową
kamerę internetową oraz szereg programowych rozwiązań HP poma-
gających optymalizować system oraz zabezpieczyć dane. Żywotność
baterii w zależności od technologii na którą się zdecyduje użytkownik
wynosi od 4h do 9h 45min.
Coraz wyraźniej zaznacza się tendencja wdzierania się urządzeń
mobilnych w sektor, który dotychczas zdominowany był przez kom-
putery stacjonarne. Małe wymiary notebooka,
dodatkowy pojemny dysk twardy oraz dwa mo-
nitory mogą sprawić, że nasze stanowisko pracy
spełnia rolę stołu montażowego. Wykorzystanie
64-bitowych procesów i rozszerzonej pamię-
ci RAM, powoduje że stajemy się mobilni, wy-
dajniejsi i co najważniejsze zużywamy mniej
energii. HP EliteBook 8730w jest na dobrej dro-
dze do utrwalenia tej tendencji.
Artykuł powstał we współpracy z firmą HP
Microsoft, Windows oraz Windows Vista są zastrzeżony-
mi znakami towarowymi lub znakami handlowymi Micro-
soft Corporation zarejestrowanymi w USA i/lub w innych
krajach. Niektóre funkcje systemu Windows Vista wyma-
gają dodatkowego lub zaawansowanego sprzętu.
Szczegółowe informacje można znaleźć na stronach
www.microsoft.com/windowsvista/getready/hardwa-
rereqs.mspx oraz www.microsoft.com/windowsvista/
getready/capable.mspx. Program Doradca uaktualnie-
nia systemu Windows Vista jest przydatny przy spraw-
dzaniu, które funkcje systemu Windows Vista będą
działały na tym komputerze. Program ten można pobrać
ze strony www.windowsvista.com/upgradeadvisor.
71
 warsztaty
fotomontaż

łatwy | 00 min. | materiały na WWW

Photoshop 7.0 | 3DStudio MAX

łatwy | 00 min. | film na CD

Photoshop 7.0 | 3DStudio MAX
łatwy | 30 min. | pliki na CD
średni
Photoshop CS2| 00 min. | film i pliki na CD
Photoshop 7.0 | 3DStudio MAX

trudny | 00 min. | pliki na CD

Photoshop 7.0 | 3DStudio MAX

72 01/2009 » www.psdmag.org
.psd 12/2008

londyńska
ulica mlekiem płynąca
Często nasze nieudane zdjęcia lądują w koszu lub do nich nie zaglądamy.
W tym tutorialu zaprezentuję, jak z nieudanego zdjęcia londyńskiej ulicy zrobić
barwną fotografię wykorzystując inne zdjęcia w formie fotomontażu.
01 bliźniacze wieże
Otwieramy w Photoshopie nasze zdjęcie do obróbki. W tym przy-
padku jest to zdjęcie londyńskiej ulicy, które powielamy na nową
warstwę [Ctrl]+[J]. Za pomocą polecenia [Ctrl]+[T]>Odwróć pozio-
mo (Flip Horizontal) przekształcamy je w poziomie w celu uzyska-
nia dwóch bliźniaczych wież. Dodajemy maskę warstwy i dowolnym
pędzlem (Brush) usuwamy zbędne fragmenty fotografii. Następnie
łączymy warstwy.
02 retusz wież i budynków
Tak uzyskane symetryczne wieże powielamy na nową warstwę
za pomocą skrótu [Ctrl]+[J]. Ustawiamy tryb mieszania na Ła-
godne światło (Soft light) oraz za pomocą krzywych [Ctrl]+[M] ko-
rygujemy nasze zdjęcie. W tym przypadku dokonałam rozjaśnienia,
gdyż fotografia jest za ciemna. Retuszujemy budynki, tzn. zamalo-
wujemy niepotrzebne przebarwienia, plamki itp. Następnie za pomo-
cą dowolnej tekstury tworzymy fakturę ścian budynków - żeby były
lekko chropowate.
.psd 01/2009 » www.psdmag.org
fotomontaż
03 staw, drzewa i krzaki
Na nowej warstwie dodajemy zdjęcie ze stawem, które wkom-
ponujemy pomiędzy nasze dwie wieże ([Ctrl]+[T]), tak aby za-
kryć całą ulicę. Dodatkowo dodajemy na kolejnej warstwie drzewa
i krzaki, które możemy skopiować z innego dowolnego zdję-
cia lub namalować za pomocą gotowych pędzli pobranych z ser-
wisu www.deviantart.com. Uzyskane warstwy z drzewami do-
pasowujemy za pomocą polecenia [Ctrl]+[U], Barwa/Nasycenie
(Hue/Saturation) oraz ustawiamy tryb mieszania na Ściemnianie li-
niowe (Darker Color).
04 wodospad
Na nowej warstwie Shift+Ctrl+N, dodajemy nowe zdjęcie z wo-
dospadem, Zdjęcie dopasowujemy za pomocą Ctrl+T w prześwit
między wieżami. Tryb mieszania zdjęcia z wodospadem ustawiamy
na Jasność (Brightness). Dodajemy maskę za pomocą której usu-
wamy zbędne elementy zdjęcia z wodospadem. Proponuje używać
maski zamiast gumki, gdyż w dowolnym momencie zapewnia nam
możliwość korekty jeśli za dużo usuniemy, używając na przemian
pędzla czarnego lub białego.
73
 fotomontaż

05 wodospad o zachodzie słońca 08 kolorowe motylki

Dodajemy koleją nowa warstwę [Shift]+[Ctrl]+[N], na której
umieszczamy zdjęcie z zachodem słońca i ustawiamy je poniżej
naszego zdjęcia z wodospadem. Zdjęcie dopasowujemy za pomo-
cą [Ctrl]+[T] w prześwit między wieżami, w taki sposób, aby słoń-
ce lekko nam się wyłaniało nad wodospadem. Dodajemy maskę za
pomocą której usuwamy zbędne elementy zdjęcia.
Dodatkowo, żeby nasze motylki wyglądały bardziej kolorowo, za
pomocą narzędzia Rozjaśnianie (Dodge Tool), Tryb – Półcienie
(Range-Midtones), Ekspozycja (Exposure) – 50% rozjaśniamy frag-
menty każdego motylka (skrzydełka lub środek). Efekt ten sprawi,
że nie będą sztuczne i jednobarwne.

0 6 chmury 09 londyńska ulica mlekiem płynąca

Na samym dole naszego projektu dodajemy nową warstwę
z chmurami. Proponuję znaleźć chmury z zabarwieniem zacho-
dzącego słońca lub za pomocą [Ctrl]+[U] dodać nasycenie i barwę.
Ja dodatkowo ustawiłam dla tej warstwy tryb mieszania na Światło
punktowe (Pin light) oraz Jasność (Brightness) +53. Najlepiej jest
połączyć kilka różnych zdjęć chmur, dzięki czemu uzyskamy efekt
wielu kłębiastych chmurek.
Na zakończenie dodałam więcej kłębiastych chmur, dostosowu-
jąc Barwę/Nasycenie (Hue/Saturation) z uwzględnieniem zacho-
dzącego słońca oraz dla warstwy z wieżami dodałam tryb miesza-
nia ustawiony na Ostre światło (Hard light), co sprawiło, że nasz pro-
jekt stał się bardziej wyrazisty i nasycony kolorami.
Katarzyna Sadło

07 definiujemy pędzel z motylkami

Otwieramy nowy dokument i korzystając z gotowych pędzli mo-
tyli z www.deviantart.com, tworzymy nowy pędzel. Wybieramy
Edycja>Zdefiniuj Pędzel (Define Brush Preset) i zapisujemy nasz
nowy pędzel. Wracamy do naszego projektu i na nowej warstwie
malujemy motyle, wcześniej ustawiając (według upodobań) kształt
i dynamikę pędzla. Następnie za pomocą [Ctrl]+[T]>Wypaczanie
(Warp), przekształcamy, tworząc efekt motyli wylatujących z prze-
świtu pomiędzy wieżami.

74 .psd 01/2009 » www.psdmag.org

 warsztaty

Klub PRO
wizytówki firm prenumerujących .psd
kontakt do nas:
psd@psdmag.org
tel.: 022 427 35 30
fax: 022 244 24 59

Naszą misją jest projektowanie najwyższej jakości

dedykowanych systemów IT, które cechuje wyso-
ka niezawodność, wydajność, ergonomiczność
i intuicyjność w obsłudze oraz administracji.
Głównym elementem oferty EPRO jest opro-
gramowanie sklepu internetowego oraz identyfi-
kacja wizualna.
e-mail: bok@epro.com.pl
tel. 085 743 66 38
http://www.epro.com.pl
Red IT Production
Red IT Production. Realizujemy produkcje rekla-
mowe, telewizyjne, filmowe i radiowe. Zapewniamy
profesjonalną obsługę na każdym etapie produkcji
obrazu i dźwięku. Dodatkowo oferujemy wsparcie
kreatywne każdego projektu. Od konceptu, po-
przez storyboard, produkcję i postprodukcję.
http://www.redit.pl

78 .psd Extra 01/2008 » www.psdmag.org

 morning drink
TTS Company
Sprzedaż i dystrybucja oprogramowania kom-
eduZETO – szkolenia IT grafika z puterowego.
jednegoImport
elementu
programów na zamówienie.
al. Kraśnicka 35 Ponad 200 producentów w standardowej ofercie.
20-718 Lublin Chcesz kupić oprogramowanie i nie możesz
Tel. +48 81 718 4217 znaleźć polskiego dostawcy?
Fax. +48 81 525 5052 Skontaktuj się z nami - sprowadzimy nawet poje-
dyncze licencje.
http://www.eduzeto.lublin.pl
e-mail: szkolenia@zeto.lublin.pl www.OprogramowanieKomputerowe.pl

paweł pomorski
Zakres naszej działalności obejmuje:
• opiekę serwisową i techniczną firm oraz
wydawnictw
• doradztwo w zakresie doboru sprzętu dla
Agencja Reklamowa DTP (MAC/PC)
Nylon Coffee • bezpieczeństwo sieci i danych klienta
Inspirujące wyzwania,
energetyzująca atmosfera,
e-mail: pawel@pomorski.net
nie siedź w domu – dołącz do nas!

Nylonowcy

http://www.nc.com.pl/praca

EURO INFO GROUP

Sp. z o.o.
Istnieje na rynku usług edukacji informaty-
cznej od 1999 r. Prowadzimy profesjonalne
szkolenia z zakresu grafiki komputerowej,
projektowania stron www (HTML i CSS, PHP,
tworzenie aplikacji internetowych).
G-media
Autoryzowany Instruktor http://www.kursykomputerowe.pl
Adobe
Tworzenie stron WWW i prezentacji multi-
medialnych

G-media Paweł Zakrzewski

http://www.g-media.pl BROSTUDIO
Projekty i aplikacje internetowe; Grafika
komputerowa; Projektowanie ikonek i GUI;
Korekcja i retusz zdjęć; Corporate Identity...
i wiele innych.

http://www.brostudio.pl

Studio Filmowe Montevideo

Książka TECHNOLOGIA PRODUKCJI KOMPUTE-
ROWYCH EFEKTÓW SPECJALNYCH W POLSKIEJ
KINEMATOGRAFII Bogumiła Jochymczyka (141 s.,
16 s. barwnych ilustracji) do nabycia wyłącznie u wy-
dawcy pod adresem: info@montevideo.pl cena 29 zł
w tym koszt przesyłki. CEDRYK GRAPHICS
http://www.montevideo.pl Skład, łamanie, ulotki, broszury, książki, ka-
lendarze, foldery, katalogi;
opracowywanie projektów graficznych, logo,
papierów firmowych, szyldów;
obsługa firm i klientów indywidualnych.
Tel. 0-501-792-583

e-mail: kahuna1@wp.pl

WARSZAWSKA SZKOŁA
FOTOGRAFII
Jedna z najstarszych i największych pry-
watnych szkół fotograficznych w Polsce.
Proponujemy:
• 2 letnie studium fotografii
• 1 roczne studium fotoreportażu
• 4 miesięczne intensywne kursy fotografii
• wieczorowe i weekendowe warsztaty
z komputerowej obróbki obrazu
(Photoshop CS2)
http://www.wsfoto.art.pl
MEDIA FORM
• Sesje fotograficzne - również wyjazdowe.
• Plansze reklamowe, wystawowe (full kolor/
zdjęcie naklejane i laminowane maszynowo)
• Systemy prezentacyjne typu roll-up
Rzetelnie, Terminowo i Kompetentnie
Obsługujemy cały kraj
Rok założenia 1995 http://www.mediaform.pl

.psd Extra 01/2008 » www.psdmag.org 79

Roczna prenumerata
.psd + .psd Extra

tylko
239,-
Magazyn .psd jest jedynym polskim magazynem
poświęconym grafice 2D, który pokazuje krok po
kroku jak w praktyczny sposób wykorzystać możli-
wości programu Adobe Photoshop, uzyskać cieka-
wy efekt, wyretuszować fotografię, czy zaprojek-
tować stronę internetową. Do każdego numeru są
dodawane płyty CD z filmami instruktażowymi oraz
zdjęciami Royalty Free. W prenumeracie otrzymu-
Zadzwoń
jesz też dwa numery .PSD Extra. Jest to .PSD The
3
Best of, który jest zbiorem najlepszych tutoriali +48 22 427 36 5
o objętości aż 220 stron. Do tego numeru dodajemy lub
3 płyty DVD oraz .PSD Extra będący wydaniem spe-
cjalnym, zgłębiającym tematykę związaną z grafiką zamów
komputerową. W linii .PSD Extra pojawiają się wy- mailowo!
dania o fotografii cyfrowej, przygotowaniu do dru-
ku, numery dla początkujących.

Kontakt
1. Telefon 2. Online
+48 22 427 36 79 pren@software.com.pl
+48 22 427 36 53 www.buyitpress.com
2. Fax 3. Adres
+48 22 244 24 59 Bokserska 1
02-682 Warszawa, Polska
 Zamówienie prenumeraty
Prenumerujesz
– zyskujesz Prosimy wypełniać czytelnie i przesyłać faksem na numer:

oszczędność
00 48 22 244 24 59
l lub listownie na adres:

pieniędzy
Software-Wydawnictwo Sp. z o. o.
ul. Bokserska 1

szybka dostawa
02-682 Warszawa
l Polska

prezenty
E-Mail: pren@software.com.pl
l Przyjmujemy też zamównienia telefoniczne:

bezpieczna płatność
0048 22 427 36 79
l 0048 22 427 36 53

on-line Jeżeli chcesz zapłacić kartą kredytową,

wejdź na stronę naszego sklepu internetowego www.buyitpress.com.

Imię i nazwisko ...............................................................................

Nazwa firmy.....................................................................................

Dokładny adres ..............................................................................

.........................................................................................................

Telefon ............................................................................................

E–mail .............................................................................................

ID kontrahenta ................................................................................

Numer NIP firmy .............................................................................

Fax (wraz z nr kierunkowym) .........................................................

□ automatyczne przedłużenie prenumeraty

Od
Ilość
Ilość numeru
Tytuł nume-
rów
zamawia-
nych pre-
pisma
lub mie-
Cena

numerat
siąca
.PSD + .PSD Extra
Miesięcznik użytkowni-
ków Adobe Photoshop
i numery specjalne .PSD 13* 239
Extra. PLN
W każdym numerze
płyty CD lub DVD

* w lipcu i sierpniu ukazuje się jeden wakacyjny numer

zajawka

i to by było na tyle... To już niestety ostatnia strona styczniowego wydania .psd.

Mamy nadzieję, że artykuły i tutoriale zainteresowały Cię
i nauczyły wielu nowych, przydatnych sztuczek. Jeśli wciąż
masz głód wiedzy, musisz poczekać na kolejny numer .psd,
w którym zaserwujemy następną porcję ciekawych materiałów.
Zajrzymy za kulisy powstawania jednej z najsłynniejszych scen
z filmu Testosteron, stworzymy własną galerię internetową
w kilkanaście minut, nauczymy się cyfrowo postarzyć obraz...
i wiele, wiele więcej. Pamiętaj też o zaopatrzeniu się w najnows-
ze, specjalne wydanie .psd Extra The Best Of, które w salonach
prasowych czeka na Ciebie juz od listopada. Jest to naprawdę
arcyciekawy numer – 220 stron najbardziej efektownych,
polskich i zagranicznych tutoriali, 7 najlepszych multimedial-
nych kursów instruktażowych, ponad 1000 darmowych zdjęć
kolejnego numeru Royalty Free do ściągnięcia... uff! Musisz go mieć! .psd Extra
The Best Of i wszystkie pozostałe numery .psd mozesz kupić
w naszym sklepie internetowym. Zapraszamy też na nasze
.psd 2/2009 młode, rozwijające się forum!
www.pdsmag.org
wypatrujcie już w lutym! www.buyitpress.com

82 .psd 01/2009 » www.psdmag.org