Pluraliti Masyarakat Alam Melayu dlm Sejarah.

Konsep penting utk difahami:

TAJUK 22
TAJUK • PLURALITI
• PLURAL SOCIETY
(MASYARAKAT PLURAL)
PLURALITI MASYARAKAT • PLURALITI BARU DLM MASYARAKAT
ALAM MELAYU DALAM PLURAL
SEJARAH
NHIMMAH/06CITU Pluraliti masyarkt alam Melayu dlm sej 1 NHIMMAH/06CITU Pluraliti masyarkt alam Melayu dlm 2
sej

PENDAHULUAN Samb…

• Masyarakat Asia tenggara secara semula jadinya hidup dlm
kepluralitian , tanpa paksaan oleh mana2 pihak / kuasa
• Asia Tenggara menjadi tempat pertemuan pelbagai tamadun dan
budaya utama dunia
• Ciri pluraliti ini (yg fleksibel sifatnya) kemudian musnah dgn
kedatangan kuasa kolonial dan imperial Eropah
• Mereka bongkar-musnah, dan perkenalkan sistem2 kerajaan mereka
serta pecah/bahagikan wilayah ini kpd satu komuniti masyarakat
plural.
• Pembentukan masyarakat berubah kpd bercirikan
pemaksaan dan perbezaan.
• Masyarakat Plural memperkenalkan masyarakat migran
yg dipaksa datang dan dipaksa bergaul dgn masyarakat &
sistem yg sedia ada dlm masyarakat peribumi.
• Masyarakat migran itu pula dtg dr pelbagai tamadun
(China & India) yg dibawa masuk utk jadi buruh

NHIMMAH/06CITU Pluraliti masyarkt alam Melayu dlm 3 NHIMMAH/06CITU Pluraliti masyarkt alam Melayu dlm 4
sej sej

Samb… PERSAMAAN & PERBEZAAN

(Pluraliti & masyarakat Plural)

• Masyarakat Plural juga perkenalkan: • jenis masyarakat, zmn pluraliti dgn zaman
masyarakat plural adalah SAMA iaitu
– Ilmu (bermacam-macam disiplin ) masyarakat yg pelbagai bangsa (spt melayu,
– Kontrak sosial PERSAMAAN cina, india jepun,eropah dll)
– Perbendaharaan kata
– Idiom
• proses pembentukannya,. Zaman Pluraliti
– Institusi spt peta, banci, muzium & kategori etnik, (sebelum kedtgn Eropah) pembentukannya
ekonomi kapitalis dan birokrasi politik (yg tidak secara semula jadi (1)
diketahui oleh masyarakat peribumi pd masa itu) PERBEZAAN • Zaman masyarakat plural (selepas
kedatangan Eropah) pembentukannya adalah
secara paksa (2)

NHIMMAH/06CITU Pluraliti masyarkt alam Melayu dlm 5 NHIMMAH/06CITU Pluraliti masyarkt alam Melayu dlm 6
sej sej

1

HURAIAN (1)
DMereka datang berdagang secara sukarela utk cari kehidupan dan
kekayaan
Dmereka dtg bersama ahli keluarga, kadangkala mereka bersepakat
utk tinggal terus/menetap- keputusan scr bersama ini
menyebabkan hidup mereka tenang
DKESANNYA: wujud interaksi yg harmoni dgn penduduk, alam
sekitar dan sistem sosial-politik-agama di tempat baru itu
Dmereka sanggup juga berkahwin dgn masyarakat tempatan
(asimilasi) – seperti masyarakat Cina baba
Damalan dan adat resam yg diamalkan oleh pendatang juga
diterima pakai oleh penduduk tempatan seperti adat bersanding,
maggar, bunga telor. Hasil asimilasi dgn pendtg India
NHIMMAH/06CITU Pluraliti masyarkt alam Melayu dlm
sej
PEMBENTUKAN PLURALITI DI ALAM MELAYU
A) Hubungan dgn China dan India
– Hubungan telah lama wujud :
a) melalui perdagangan
b) tempat persinggahan
c) tempat menuntut ilmu
– Kedudukan Alam Melayu diantara timur dan barat
– Tanpa sedar sebenarnya wujud sebuah institusi
pengajian tinggi agama di alam melayu (Sri Vijaya)
yg menjd tumpuan cerdik pandai agama, khususnya
Hinduisme utk dalami pengajian mereka. Ia wujud
abd ke 7M, ada 1000 penuntut
NHIMMAH/06CITU Pluraliti masyarkt alam Melayu dlm
sej
C) Penjelmaan dari segi material dan non-
material
• Perubahan bersifat EPISTEMOLOGI (asal mula sesuatu ilmu
pengetahuan)
• Iaitu perubahan dr segi ilmu pengetahuan yg melibatkan cara berfikir
dan cara kita melihat sesuatu, seterusnya perubahan cara kita
memahami sesuatu
• Sebelum kedtgn Inggeris, ilmu pengetahuan di alam melayu lebih byk
berasaskan epistemologi yg bercorak metafizik (org Melayu
memahaminya sbg ilmu yg bersumberkan alam ghaib).
• Alam ghaib ialah alam non-material yg wujud di luar pengalaman
pancaindera manusia (con: amalan perubatan dukun/bomoh yg
menggunakan jampi serapah dlm berinteraksi utk ubati penyakit)
• Selepas kdtgn Inggeris: BERUBAH dr epistemologi metafizik yg
bersifat non-material KEPADA epistemologi Fizikal yg bersifat
rasional saintifik.
NHIMMAH/06CITU Pluraliti masyarkt alam Melayu dlm 11
sej
Huraian (2)
• Pendatang asing dari China dan India di bawa masuk demi
kepentingan ekonomi-politik Inggeris
• Mereka didatangkan khas utk kerja sbg buruh
• Buruh2 Cina: di lombong2 bijih timah dan emas
• Buruh India: diladang getah
• Mereka dtg tanpa keluarga bersama
• KESANNYA: hasrat utk pulang ke negara asal tidak pernah
padam dr jiwa mereka, gagal berasimilasi dgn penduduk
tempatan, alam sekitar sistem politik-sosial-agama.
• Tapi niat nak kembali tidak tercapai, akhirnya mereka wujudkan
kelompok masyarakat dgn sistem sosio-politik-agama mereka
sendiri.
• Akibatnya, wujud kelompok2 masyarakat yg hidup dgn dunia mrk
sendiri- terasing dr kelompok yg lain walau di tempat yg sama
7 NHIMMAH/06CITU Pluraliti masyarkt alam Melayu dlm 8
sej
B) Zaman hinduisme dan Buddhisme
• Hinduisme & Buddhisme sebenarnya tidak memberi kesan besar dlm
kehidupan rakyat biasa di alam Melayu
• Sbb itu jarang terdapat nama2 yg bercorak hindu dan buddha di
kalangan anak2 rakyat biasa.
• Ini berbeza dgn Islam, hampir kesemua nama2 diberikan
berdasarkan nama2 Islam
• Juga tidak ada kitab2 besar spt falsafah, ketuhanan, fizik dsbgnya
berasaskan Hindu & Buddha di alam Melayu kecuali kitab2 keseniaan
• Hindu & Buddha diterima baik di kalngan pemerintah alam melayu
sebelum kedatangan Islam.
• Ia ada impak politik kerana mitos hinduisme mengatakan raja adalah
anak tuhan yg diutus ke bumi, rakyat perlu taat dan patuh
• Kebesaran raja2 ini digambarkan melalui candi2
9 NHIMMAH/06CITU Pluraliti masyarkt alam Melayu dlm 10
sej
Sambungan…..
• Asas ilmu epistemologi fizikal ialah pembuktian sesuatu
material menerusi pancaindera & kemudian
diperkukuhkan dgn alat2 saintifik spt mikroskop
• Epistemologi inilah yg kemudiannya memperkenalkan
ilmu, kontrak sosial, perbendaharaan kata, & institusi yg
tidak diketahui oleh msrkt peribumi spt peta, banci,
muzium, ekonomi kapitalis, birokrasi politik dll
• Semua ini kemudiannya dikenali ‘ILMU KOLONIAL’.
NHIMMAH/06CITU Pluraliti masyarkt alam Melayu dlm 12
sej
2
 KEMUNCAK PLURALITI :
MELAKA SEBAGAI KERAJAAN MELAYU 2) PERDAGANGAN
ISLAM

1) PEMERINTAHAN • Hasil pentadbiran yg cekap dan pemerintahan terbuka,

• Kehebatan Empayar Melaka (yg menjadi pusat
pertemuan pedagang seluruh dunia) diakui sehingga
digelar “The Venice of the East’
• Pegawai istananya terdiri dr pelbagai bangsa (dtg
berdagang & menetap).
• Perlembagaan melaka berdasarkan ajaran Islam –
Hukum Kanun Melaka & Undang-undang Laut
Melaka
• Tidak wujud unsur2 terorisme dlm pemerintahan
kerajaan Melaka
perdagangan dapat berjalan dgn lancar dan maju
• Keselamatan laut drpd ancaman perompak dan lanun
dpt dikawal, ini menjamin sussana yg aman dan
selamat kpd pedagang
• Kepulauan Melayu sgt terkenal dgn rempah ratus yg
dianggap mewah pd ketika itu
• Sbb itulah pedagang seluruh pelusok dunia dtg ke
Melaka utk mendapatkannya.

NHIMMAH/06CITU Pluraliti masyarkt alam Melayu dlm 13 NHIMMAH/06CITU Pluraliti masyarkt alam Melayu dlm 14
sej sej

3) KEPENDUDUKAN 4) KEBUDAYAAN
• Keterbukaan pemerintah empayar Melaka
(terima pedagang luar), Melaka maju sbg
• Zaman pluraliti – proses penghijrahan berlaku secara pelabuhan utama dunia, hasil rempah ratus
alamiah, bukan paksaan sebagai daya tarikan, keselamatan Selat
• Tidak perlu pasport & visa utk masuk sesuatu kawasan Melaka
• Mereka berasimilasi dgn penduduk tempatan
• Wujud masyarakat Baba, mamak
• Interaksi aktif di kalangan pelbagai bangsa dan kaum --MENJADI---

Faktor
Melaka menjadi kota Metropolitan dan Kota
multi-budaya

NHIMMAH/06CITU Pluraliti masyarkt alam Melayu dlm 15 NHIMMAH/06CITU Pluraliti masyarkt alam Melayu dlm 16
sej sej

PENGASASAN PLURAL SOCIETY

Hasilnya…..
Penjajahan Eropah di rantau Nusantara

• Titik pemisah antara pluraliti dan masyarakat plural ialah dgn

• Mereka berjaya kawal masyarakat peribumi yg
ketibaan penjajah Inggeris ke Asia Tenggara (khususnya Tanah ramai sedangkan mereka sedikit shj
Melayu)
• Kedatangan kuasa Eropah spt Portugis, Belanda dan Sepanyol • Begitu juga di India, 120,000 org Inggeris berjaya
berbeza dgn kedatangan Inggeris
• Eropah :lebih menekankan imperialisme dlm misi kedatangan
memerintah 600 juta org India
mereka
• Inggeris: serampang dua mata iaitu imperialisme dan
kolonialisme. Ertinya, menjajah fizikal (kaut segala sumber alam
yg ada spt bijih, getah utk kepentingan ekonomi mereka hingga
terpaksa bawa masuk buruh Cina dan India) dan mental
(perkenalkan sistem sosio-politik-agama mereka kpd penduduk
tempatan).

NHIMMAH/06CITU Pluraliti masyarkt alam Melayu dlm 17 NHIMMAH/06CITU Pluraliti masyarkt alam Melayu dlm 18
sej sej

3

Bukan shj membentuk…. Pluraliti sosial… tetapi
juga Pluraliti Alam Sekitar
• Tidak ramai yg sedar bhw pohon2 yg tumbuh di
sekeliling kita sebenarnya byk di bawa masuk drpd
pelbagai kawasan lain di dunia
• Bunga Raya (Bunga Kebangsaan):dr Kepulauan Pasifik
• Getah: drpd Brazil
• Ini menunjukkan bukan manusia shj yg membentuk
sistem sosial di Asia Tenggara bahkan muka bumi dan
alam sekitar juga mudah berinteraksi dgn tumbuhan
drpd kawasan lain di dunia.
Penjajahan British: Prinsip, sistem,
struktur dan dasar
• Penjajahan British – Asas kpd pembentukan masyarakat
plural
• Kedatangan Inggeris ke Alam Melayu di waktu mereka
telah maju dgn ilmu pengetahuan mereka terutama dlm
bidang sosial, kemanusiaan dan sains tulen
• Mereka telah memisahkan antara agama dan sains
moden.

NHIMMAH/06CITU Pluraliti masyarkt alam Melayu dlm 19 NHIMMAH/06CITU Pluraliti masyarkt alam Melayu dlm 20
sej sej

Sambungan…

PRINSIP

• Akibat pertelingkahan antara gol.

gol agama dan
• Pemisahan negara dr Agama (Pecah Perintah) saintis di Eropah semenjak abad ke 16 -18M,
• Agihan Kuasa ilmu pengetahuan akhirnya terpisah kpd agama
dan sains moden
(kehakiman, eksekutif, perundangan)
• Ia dinamakan sbg ‘Two Rocks of The Age’
• Federalisme oleh Stephen J.Gould
• Masyarakat juga terpisah dua iaitu yg
menyokong agama & yg menyokong sains
moden

NHIMMAH/06CITU Pluraliti masyarkt alam Melayu dlm 21 NHIMMAH/06CITU Pluraliti masyarkt alam Melayu dlm 22
sej sej

Sambungan… Sambungan…

• Ilmu yg berasaskan sains moden akhirnya mendpt sokongan • Inggeris turut perkenalkan sistem pentadbiran
majoriti berdasarkan agihan kuasa iaitu:
• Agama kemudiannya dijadikan anutan individu shj • KEHAKIMAN
• Ilmu sains moden dijadikan ilmu asas utk memerintah negara • EKSEKUTIF
• Dasar ini diteruskan oleh Inggeris di neg jajahannya termasuk • PERUNDANGAN
Tanah Melayu
• Oleh itu, bila mereka dtg, dasar yg diterapkan ialah pentadbiran
• Ketiga2nya tidak boleh bercampur aduk- ada bidang
negara dikawal oleh mereka manakala hal ehwal agama kuasa masing2
(Islam) dan adat istiadat Melayu diletakkan di bawah • Ini berbeza dgn sebelum zmn Inggeris di mana tiada
pengawasan sultan-
sultan-sultan agihan kuasa berlaku kerana raja dan sultan ada kuasa
mutlak

NHIMMAH/06CITU Pluraliti masyarkt alam Melayu dlm 23 NHIMMAH/06CITU Pluraliti masyarkt alam Melayu dlm 24
sej sej

4
 Sambungan…
SISTEM DAN STRUKTUR
PEMERINTAHAN MODEN

• Hasil pemisahan antara negara dan agama,

terbentuklah sistem pemerintahan moden berasaskan
• EKONOMI KAPITALIS ilmu saintifik moden.
• PEMERINTAHAN MODEN • Sebelum kedatangan Inggeris, sistem kerajaan yg ada
di alam Melayu ialah kerajaan yg mencantumkan
• PENDIDIKAN kedua2 aspek agama dan negara
• Raja akan merujuk kpd penasihat agama utk buat
sesuau keputusan penting
• Golongan agama dan raja saling berperanan dlm
sistem kerajaan

NHIMMAH/06CITU Pluraliti masyarkt alam Melayu dlm 25 NHIMMAH/06CITU Pluraliti masyarkt alam Melayu dlm 26
sej sej

Sambungan…
2.5 PASCA PENJAJAH

EKONOMI:
• daripada hanya berasaskan pertanian sara diri kpd sistem
ekonomi perindustrian dan perdagangan yg mana kedua- • Masyarakat Malaysia sekali lagi alami perubahan
duanya sangat bergantung kpd keaktifan pasaran setelah merdeka & penjajahan berakhir iaitu
kewujudan:
• Kecairan modal merupakan faktor penting bg menentukan
pasang surut pasaran.
• Ertinya, ekonomi ditentukan oleh modal (ini merupakan
sistem ekonomi kapitalis)

PENDIDIKAN: PLURALITI BARU dalam MASYARAKAT PLURAL

• diwujudkan dlm bentuk dwi-sistem iaitu pendidikan agama (PLURAL SOCIETY)
dan pendidikan sekular.

NHIMMAH/06CITU Pluraliti masyarkt alam Melayu dlm 27 NHIMMAH/06CITU Pluraliti masyarkt alam Melayu dlm 28
sej sej

Sambungan…

1.Federalisme Berlapis: Persekutuan Tanah

Melayu dan Persekutuan Malaysia
• Aspek penting dlm masyarakat pluraliti baru ialah
Federalisme Berlapis
• Iaitu wujudnya 2 jenis persekutuan dlm masa yg sama
iaitu Persekutuan Tanah Melayu dan Persekutuan
Malaysia
• Anggota bg kedua2 persekutuan ini telah mengalami
perubahan dr segi bilangan anggota semenjak
kemerdekaan 31 Pgos 1957
• Anggota Persekutuan Tanah Melayu yg merdeka pd
31/8/1957 hanyalah negeri2 yg ada di Tanah Melayu shj.
• Persekutuan Malaysia hanya terbentuk pd 16 September
1963 dgn anggotanya terdiri daripada :
• Persekutuan Tanah Melayu
• Singapura
• Sabah dan Sarawak
• (Brunei pada mulanya ingin menyertai tapi kemudiannya
menarik diri)
• Jadi, kemerdekaan 31/8/1957 hanyalah kemerdekaan
Persekutuan Tanah Melayu bukannya kemerdekaan
Malaysia.

NHIMMAH/06CITU Pluraliti masyarkt alam Melayu dlm 29 NHIMMAH/06CITU Pluraliti masyarkt alam Melayu dlm 30
sej sej

5

2. Perlembagaan & pembangunan politik
• Kontrak sosial sbg satu kesepakatan yg telah
dirunding
• Pembentukan parti2 politik etnik sbg model
permuafakatan politik (spt Parti Perikatan, Barisan
sosialis, Barisan Nasional, Barisan Alternatif)
NHIMMAH/06CITU Pluraliti masyarkt alam Melayu dlm
sej
Sambungan…
PERINGKAT KONTRAK SOSIAL DI ALAM
MELAYU
• PERTAMA: berlaku pd zaman pluraliti iaitu
janji taat setia dan saling menghormati antara
rakyat dan raja. Ia diistilahkan sbg wa’ad.
• Perkara ini berlaku antara Demang Lebar Daun
yg mewakili rakyat dan Sang Sapurba yg
mewakili raja/pemerintah
• Oleh itu, kita boleh memahami dgn mudah
mengapa org melayu sangat taat setia kpd
pemerintah mereka dari kalangan sultan dan
raja
NHIMMAH/06CITU Pluraliti masyarkt alam Melayu dlm
sej
Sambungan..
• CLC merupakan acuan/model kpd penggabungan
parti2 politik seterusnya sama ada yg mewakili
pemerintah @ pembangkang
• Jadi, scr naturalnya kelangsungan hidup parti2
politik di Malaysia ialah secara pakatan dgn parti2
lain
• Ini bererti parti2 politik di Malaysia tidak mampu
hidup secara individu
NHIMMAH/06CITU Pluraliti masyarkt alam Melayu dlm
sej
Sambungan..
• Walaupun terdpt federalisme berlapis tetapi
Perlembagaan Persekutuan Malaysia merupakan
undang2 tertinggi negara dan rujukan kpd segala undang2
yg akan dibuat dan dilaksanakan selepasnya
• Perlembagaan ialah panduan asas kepada perlaksanaan
sistem politik di negara ini
31 NHIMMAH/06CITU Pluraliti masyarkt alam Melayu dlm 32
sej
Sambungan..
• KEDUA: berlaku di zaman masyarakat plural hasil drpd
syarat yg dikenakan oleh Inggeris utk memberikan
kemerdekaan kpd Malaysia
• Setiap etnik mestilah mempunyai wakil mereka dlm
bentuk parti politik dan setiap mereka mestilah mencapai
persetujuan utk hidup bersama secara aman damai
• 1948, terbentuk Communities Liason Committee (CLC)
• Setiap kaum yg terbesar di T/Melayu iaitu Melayu, Cina &
India hantar wakil masing2 utk bincang kontrak sosial yg
hendak dipersetujui
33 NHIMMAH/06CITU Pluraliti masyarkt alam Melayu dlm 34
sej
PEMBANGUNAN BERENCANA: RANCANGAN
PEMBANGUNAN LIMA TAHUN
• Sejak 1950 rancangan pembangunan berencana telah
mula difikirkan dan dilaksanakan (1950-1965)
• Setelah pembentukan Malaysia, bermulalah rancangan
pembangunan 5 tahun (1966 – 1970)
• Selepas berlaku rusuhan kaum 13 Mei 1969, kerajaan
perkenalkan Dasar Ekonomi Baru (DEB). Dasar ini
diteruskan hingga 1990
• Sejak 1990 dan seterusnya, kerajaan wujudkan pula
Dasar Pembangunan Negara (DPN)- sbg ganti DEB
• DPN ubah ekonomi negara drpd berasaskan pertanian
kpd berasaskan industri
35 NHIMMAH/06CITU Pluraliti masyarkt alam Melayu dlm 36
sej
6
 DASAR2 KHAS: DASAR PENDIDIKAN,
DASAR KEBUDAYAAN KEBANGSAAN,
DASAR EKONOMI BARU Boleh faham ke……???
• Tuntutan kpd dasar2 ini sebenarnya telah dibincgkan
sejak sebelum merdeka lagi
• Namun setelah peristiwa 13 Mei 1969, dasar2 ini difikirkan
secara lebih serius utk dilaksanakan SEKIAN…TAMAT
• Demi utk membasmi kemiskinan dan menyusun semula
masyrakat spy keharmonian dpt dikekalkan
• Penglibatan semua kaum di negara ini diambil kira dlm
dasar2 ini

NHIMMAH/06CITU Pluraliti masyarkt alam Melayu dlm 37 NHIMMAH/06CITU Pluraliti masyarkt alam Melayu dlm sej 38
sej