TEST IZ METODOLOGIJE NAUNIH ISTRAIVANJA 27. ta je osnovni zadatak realizacije projektovanog istraivanja?

Projektovanje istraivanja, predstavlja prvu i najdelikatniju fazu cjeline istraivanja. Njime se, u formi adekvatnog pisanog elaborata, definiu idejne osnove istraivnja i planiraju procesi ostvarivanja istraivanja. Zbog toga sam proces realizacije istraivanja i njegovi krajnji rezultati prvenstveno zavise od kvaliteta prethodno pripremljenog projekta istraivanja. Prema tome projekat istraivanja ima kljunu i vodeu ulogu u cjelini istraivanja. 28. Koji su osnovni dijelovi projekta istraivanja? Osnovni dijelovi projekta istraivanja su: izbor teme za istraivanje, idejno projektovanje istraivanja i organizaciono projektovanje istraivanja. 29. emu slui izbor teme za istraivanje? U savremenoj istraivakoj praksi konkretno istraivanje mogu naruiti razliiti drutveni subjekti, i to: drava, privredne organizacije, drutvene organizacije, visokokolske institucije i sami istraivai. Svi oni, dakle, imaju svoj interes od naunog istraivanja, s tim da oni mogu formulisati konkretnu istraivaku temu na osnovu ega e kasnije sami istraivai izvriti to formulisanje. U prirodi i drutvu postoje mnoge pojave koje nauka jo nije istraivala. Iz tih razloga se moe konstatovati da se naunim istraivanjem moe obuhvatiti bilo koji segment i aspekt prirodnih i drutvenih pojava, budui da njih nauka nikad ne moe do kraja istraiti. 30. emu slui idejno projektovanje istraivanja? Ono obuhvata obradu sledeih idejnih faktora: problem istraivanja, predmet istraivanja, cilj i opravdanost istraivanja, istraivake hipoteze, metode istraivanja, uzorke istraivanja, istraivake instrumente, plan realizacije istraivanja, strukturu istraivakog izvjetaja i literaturu za konsultovanje. 31. emu slui organizaciono projektovanje istraivanja? Njim se planiraju kljuni faktori putem kojih e se realizovati projektovano istraivanje. U toj oblasti se nude modeli globalnijeg i detaljnijeg planiranja realizacije istraivanja. 32. ta se izraava problemom istraivanja? Postupak izrade projekta istraivanja zapoinje detaljnom obradom problema istraivanja koji je direktno ili indirektno najavljen unutar formulisane istraivake teme. Utvrivanjem problema svakog istraivanja u principu se istie neravnotea izmeu dotadanjeg naunog poznavanja odreene pojave i njenog tretiranja u praksi. 33. ta se obuhvata predmetom istraivanja? Predmetom istraivanja determinie se konkretna pojava u okviru koje e se rjeavati utvreni problem istraivanja. 34. ta se izraava ciljem i opravdanou istraivanja? Cilj istraivanja se identifikuje iz definisanog istraivakog problema. Njime se, zapravo, utvruje krajnja namjera istraivanja, koja se najprije svodi na tenju da se konkretnim istraivanjem unaprijedi neka ljudska djelatnost i posljedino dopune nauna znanja o istraivanoj pojavi. 35. ta su istraivake hipoteze i emu one slue? Istraivakim hipotezama se unaprijed pretpostavljaju krajnji istraivaki rezultati. Hipoteza se izraava stavom istraivaa prema rjeenju utvrenog problema istraivanja. Zato se istraivaka hipoteza proglaava idejnom vodiljom u istraivanju, koja motivie istraivae da je kroz istraivanje dokau ili opovrgnu.

36. Od ega zavisi izbor posebnih naunih metoda pri istraivanju? Izbor posebnih naunih metoda, koje e se koristiti za prikupljanje relevantnih podataka u odreenom istraivanju direktno zavisi od karaktera determinisanog predmeta istraivanja. 37. ta je istraivaki uzorak? Saglasno problemu i predmetu istraivanja potrebno je odabrati istraivaki uzorak, kao reprezentativni dio pojave koja se istrauje. 38. Zato se pribjegava korienju istraivakog uzorka? 39. U kom sluaju je istraivaki uzorak reprezentativan? Reprezentativni istraivaki uzorak ine odreeni predstavnici pojave za istraivanje. S druge strane, kada se radi o istraivanjima u drutvenim naukama, reprezentativni uzorak se odnosi na predstavnike populacije u okviru koje e se realizovati istraivanje. 40. Koje su osnovne vrste istraivakih instrumenata? Zavisno od izabranih istraivakih tehnika, pristupa se definisanju prateih istraivakih instrumenata za prikupljanje podataka. U njih spadaju: registratori, mikroskopi, teleskopi, upitnici itd. 41. emu slue istraivaki instrumenti? Oni slue za prikupljanje podataka. 42. emu slui plan realizacije istraivanja? 43. emu slui planiranje literature u istraivanju? Planiranje literature slui kao osnova za prikaz naunih saznanja iz oblasti pojave koja se istrauje. Ponekad, planirana literatura slui i za prikupljanje podataka u teorijskim istraivanjima radi identifikacije novih naunih saznanja. 44. Koji su osnovni dijelovi organizacionog dijela projekta istraivanja? Za ovu fazu projektovanja najee se koristi skup planova u koji spadaju: vremenski, kadrovski i finansijski plan istraivanja. 45. Koje su osnovne faze realizacije projekta istraivanja? To su: priprema realizacije istraivanja, proces izvoenja istraivanja i pisanje istraivakog izvjetaja. 46. emu slui konsultovanje planirane literature? Konsultovanje planirane literature treba da se obavi prije terenskog prikupljanja podataka. To treba da uini vodstvo istraivanja, jer e time stei detaljan uvid u dostignuto nauno poznavanje pojave koja se istrauje. 47. Na koje naine se obezbjeuju istraivaki instrumenti? Obezbjeuju se izradom i nabavkom. Izrada podrazumjeva pisanje tekstova instrumenata, iji su sadraji obraeni u idejnom dijelu projekta istraivanja. Nabavka instrumenata odnosi se na njihovo pribavljanje: kupovinu ili iznajmljivanje. 48. Kroz koje faze se realizuje projekat istraivanja? Projekat istraivanja se realizuje kroz tri faze: prikupljanje podataka, obrada podataka i interpretacija rezultata. 49. ta obuhvata interpretacija obraenih istraivakih podataka? Interpretacija rezultata istraivanja predstavlja zavrnu istraivaku fazu u okviru koje istraiva sa naunog aspekta tumai obraene istraivake podatke, sa ciljem da se time rijei istraivaki problem. 50. Na osnovu kojih postupaka se vri interpretacija rjeenja istraivakog problema? Na osnovu indukcije, dedukcije ili analogije. Indukcija se koristi kod interpretiranja manjeg broja podataka. Dedukcija se primjenjuje kod manjeg broja podataka (npr. Studija sluaja). Analogija

se najprije koristi pri uoptavanju rijeenog istraivakog problema u cilju dobijanja nove naune informacije univerzalnog znaaja. 51. Na osnovu ega se pie izvjetaj o realizovanom itraivanju? Informacije o izvrenoj interpretaciji rezultata istraivanja (rjeenju problema, primjeni tog rjeenja, verifikacije istraivakih hipoteza i identifikacije nove naune informacije), istraiva mora paljivo da evidentira, jer e mu to, zajedno sa biljekama o primjenjenom projektu istraivanja i obraenim podacima, predstavljati osnovu za pisanje istraivakog izvjetaja. 52. Ko su osnovni verifikatori rezultata naunih istraivanja? Naunici 53. ta predstavlja vrhunski kriterijum za provjeru istinitosti naunih saznanja? 54. Koje su osnovne vrste studentskih naunih radova? To su: nauni lanci, master radovi i doktorske disertacije. Pri tome master radovi i doktorske disertacije imaju karakter specifinih naunih monografija. 55. Koja se vrsta naunih saznanja kreira naunim lankom? U studentskim naunim lancima najee se razmatraju parcijalna pitanja oko: potrebe za nekim istraivanjem, mogueg problema i predmeta istraivanj i sl. Meutim, ponekad se u ovim lancima objavljuju segmenti nekog realizovanog istraivanja u kome su studenti bili angaovani. 56. Koja se vrsta naunih saznanja kreira master radom? Master rad predstavlja zavrni nauni rad studenata na akademskim studijama. Kroz njega, u okviru odabrane teme, student pokazuje sopstveno vladanje metodologijom naunih istraivanja i njenom primjenom u konkretnom procesu utvrivanja naunih inovacija. 57. Koja se vrsta naunih saznanja kreira doktorskom disertacijom? Nasuprot master radovima, u kojima se na izloen nain identifikuju konkretne naune inovacije, u doktorskim disertacijama se kreiraju originalne naune aplikacije. 58. emu slui projekat istraivanja za seminarski rad? Sainjen projekat istraivanja predstavlja nezamjenjljiv putokaz za brzu i kvalitetnu izradu seminarskih radova. Upravo zato se sugerie nastavnicima da od studenata zahtijevaju izradu projekata istraivanja koje e nastavnici pregledati i prije upotrebe odobriti. 59. emu slui projekat istraivanja za master rad? Projektni pristup izradi master rada zapravo podrazumjeva elaboriranje specifinog idejnog koncepta istraivanja gdje startno i centralno mjesto zauzima identifikacija problema istraivanja. 60. emu slui projekat istraivanja za doktorski rad? Kroz projektovanje svoje doktorske disertacije doktorant dobija pouzdan putokaz o tome ta e istraivati, kako treba da istrauje, na koji nain e interpretirati rezultate tog istraivanja, odnosno kako e strukturirati i napisati tekst svoje doktorske disertacije.