Ρυθμιστικό Σχέδιο Ιωαννίνων Β΄ Φάση

Β φάση - Μάιος 2009 ΑΝΑ∆ΟΧΟΣ: ΣΥΜΠΡΑΞΗ
1. EDP S.A. / Μ. ΧΟΥΣΙΑΝΑΚΟΥ

(2) 2. ΧΡΥΣΑΝΘΗ ΑΡΑΜΠΑΤΖΗ - ΚΑΡΡΑ
ΟΜΑ∆Α ΜΕΛΕΤΗΣ
Ανάδοχος της μελέτης είναι τα συμπράττοντα γραφεία μελετών:

 EDP S.A. (Γραφείο Μελετών της Μ.Χουσιανάκου)
 ΧΡΥΣΑΝΘΗ ΑΡΑΜΠΑΤΖΗ-ΚΑΡΡΑ.
Η ομάδα εκπόνησης της μελέτης έχει ως συντονίστρια και εκπρόσωπο
την Κα Μάρθα Χουσιανάκου, Πολεοδόμο και Χωροτάκτη μελετήτρια,
και αναπληρωτή συντονιστή και εκπρόσωπο

την Κα Χρυσάνθη Αραμπατζή - Καρρά, Αρχιτέκτων Μηχανικό - Χωροτάκτη
μελετήτρια.
Σ’ αυτή τη φάση της μελέτης η σύνθεση της ομάδας μελέτης ήταν η ακόλουθη:
ΒΑΣΙΚΑ ΜΕΛΗ:
Μάρθα Χουσιανάκου, Χωροτάκτης και Πολεοδόμος, Συντονίστρια μελέτης
Χρυσάνθη Αραμπατζή – Καρρά, Αρχιτέκτων Μηχανικός – Χωροτάκτης
Πατρίκ Μπενσέ, Πολεοδόμος – Συγκοινωνιολόγος / G.I.S.
Κατερίνα Μαραγκουδάκη, Μηχ. Χωροταξίας, Πολεοδομίας – Περιβαλλοντολόγος
/ G.I.S.
Ντέννις Κρίστι , Αρχιτέκτων Μηχανικός
ΕΙ∆ΙΚΟΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ:
Ιωάννης Γοργογιάννης, Οικονομολόγος
Ελένη Παγκρατίου, Αρχιτέκτων Μηχανικός
Κωνσταντίνος Μακρής, Πολ. Μηχανικός – Συγκοινωνιολόγος
Γεώργιος Σίμου, Γεωλόγος
Ηρώ ∆ερμιτζάκη, Αρχαιολόγος
∆ΙΕΥΘΥΝΟΥΣΑ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
∆ιεύθυνση Πολεοδομικού Σχεδιασμού/ ΥΠΕΧΩ∆Ε
∆ιευθυντής: Ιωάννης Λουλουργάς, Αρχιτέκτων Μηχανικός
ΟΜΑ∆Α ΕΠΙΒΛΕΨΗΣ
Άννα Αρβανιτάκη, Αρχιτέκτων Μηχανικός
Μόνικα Θέμου, Πολιτικός Μηχανικός-Συγκοινωνιολόγος
Βασίλειος Γκέκας, Αρχιτέκτων Μηχανικός
ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ / Β φάση – Μάϊος 2009 i

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
α/α τίτλος σελ.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1
Τα θεσμικά πλαίσια του Ρ.Σ.Ι. 2
Βασικές υποθέσεις / Πολιτικές 5
Β. ΠΡΟΤΑΣΗ Ρ.Σ.Ι.
Β.1. ΑΞΟΝΕΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ & ΓΕΝΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Β1 / 1
Β.1.1 Ρόλος - θέση - τυπολογία Β1 / 3
Β.1.2 Οικονομική θέση και εξειδίκευση της πόλης Β1 / 9
Β.1.3 Βιώσιμη αστική ανάπτυξη Β1 / 18
Β.1.4 Προγραμματικά Μεγέθη Β1 / 25
Β.1.4.1 Γενικοί στόχοι πληθυσμού / Μέγεθος πόλης – ∆ημογραφικά Β1 / 25

προγραμματικά μεγέθη
Β.1.4.2 Οικονομικά χαρακτηριστικά του μόνιμου πληθυσμού Β1 / 27
Β.1.4.3 Μεγέθη χώρων επιρροής / εξυπηρέτησης Β1 / 28
Β.1.5 Εναρμόνιση / ανάδραση με / προς τον υπερκείμενο σχεδιασμό Β1 / 29

και τον προγραμματισμό 2007 – 2013
Β.1.5.1 Εναρμόνιση με το Γενικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Β1 / 29
Αειφόρου Ανάπτυξης (Γ.Π.Χ.Σ.Α.Α.)
Β.1.5.2 Εναρμόνιση με το Επιχειρηματικό Πρόγραμμα Ηπείρου 2007-2013 Β1 / 32
Β.2 ΕΙ∆ΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ - ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΕΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ Β2 / 1
Β.2.1 Οριοθέτηση περιοχής Ρ.Σ.Ι. - Χωροταξική οργάνωση Β2 / 1
Β.2.1.1 Οριοθέτηση του Ρυθμιστικού Σχεδίου Ιωαννίνων Β2 / 1
Β.2.1.2 Οργάνωση και λειτουργία Λειτουργικής Αστικής Περιοχής (ΛΑΠ) Β2 / 1
Β.2.1.3 Χωρικές ενότητες Β2 / 2
Β.2.2 Οικιστική και πολεοδομική οργάνωση / κατοίκηση και Β2 / 10

κεντρικές λειτουργίες
Β.2.2.1 Οικιστική οργάνωση της κατοίκησης Β2 / 10
Β.2.2.2 Οικιστική οργάνωση για τις Κεντρικές λειτουργίες της πόλης Β2 / 13
Β.2.3 Οργάνωση των αστικών εξυπηρετήσεων ποιότητα ζωής Β2 / 22
Β.2.3.1 Πόλοι πρασίνου υπερτοπικής κλίμακας – Αθλητισμός / Αναψυχή Β2 / 24
Β.2.3.2 Αισθητική αναβάθμιση της εικόνας της πόλης κυρίων διαδρομών και Β2 / 25
εισόδου της πόλης
Β.2.3.3 Πολιτιστικές υποδομές και υποδομές αναψυχής και αθλητισμού της Β2 / 27
Λ.Α.Π. των Ιωαννίνων
Β.2.4 Οργάνωση παραγωγικών δραστηριοτήτων – Ειδικές Β2 / 29
ολοκληρωμένες παρεμβάσεις
Β.2.4.1 Έρευνα – Τεχνολογία – Καινοτομία Β2 / 29
Β.2.4.2 Εμπόριο Β2 / 31
ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ / Β φάση – Μάϊος 2009 ii

α/α τίτλος σελ.
Β.2.4.3 Μεταποίηση – Χονδρεμπόριο - ∆ιαμετακόμιση Β2 / 35
Β.2.4.4 Τουρισμός – Πολιτισμός - Αναψυχή Β2 / 37
Β.2.5 ∆ίκτυα μεταφορών και κοινής ωφέλειας (ενέργεια / ύδρευση / Β2 / 41

αποχέτευση / επικοινωνίες)
Β.2.5.1 Μεταφορές - Συγκοινωνίες Β2 / 41
Β.2.5.2 Τεχνική υποδομή Β2 / 55
Β.2.6 Περιβάλλον Β2 / 59
Β.2.6.1 Αστικό περιβάλλον Β2 / 59
Β.2.6.2 Φυσικό και Πολιτιστικό Περιβάλλον στην ύπαιθρο-περιαστικό χώρο Β2 / 61
Β.2.6.3 Γεωργική γη και λοιποί φυσικοί πόροι Β2 / 63
Β.2.6.4 Υγιεινή και Ασφάλεια Β2 / 64
Β.2.6.5 Κλιματική αλλαγή Β2 / 65
Β.2.7 Κατευθύνσεις διαχείρισης των χρήσεων γης και εργαλείων Β2 / 66

πολιτικής γης
Β.2.7.1 Κατευθύνσεις διαχείρισης των χρήσεων γης στον εξωαστικό χώρο Β2 / 67
Β.2.7.2 Κατευθύνσεις εργαλείων πολιτικής γης και διαχείρισης της εκτός Β2 / 68

σχεδίου δόμησης
Β.3 ∆ΙΟΙΚΗΣΗ - ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ Β3 / 1
Β.4 ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ Ρ.Σ.Ι. Β4 / 1
ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ / Β φάση – Μάϊος 2009 iii

ΧΑΡΤΕΣ εντός κειμένου
ΚΕΦΑΛΑΙΑ Α/Α ΘΕΜΑ Α4 / Α3
1 ∆ΙΑΚΡΑΤΙΚΗ ΘΕΣΗ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ Α4

Β.1.1
Β.1 2 ΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΕΘΝΙΚΟ ΧΩΡΟ - ∆ΙΕΘΝΗΣ ΠΡΟΣΠΕΛΑΣΙΜΟΤΗΤΑ Α4
Β.1.4 3 ΑΝΑ∆ΥΟΜΕΝΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΏΣ ΧΩΡΟΣ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ Α4
Β.2.1 4 ΧΩΡΙΚΗ ∆ΟΜΗ Α4
Β.2.2 4α ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΚΕΝΤΡΟΥ Α3
5 ΠΟΛΟΙ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΩΝ ΥΠΟ∆ΟΜΩΝ Α4

Β.2.4
Β.2 6 ΠΟΛΟΙ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΝΑΨΥΧΗΣ Α4
B.2.5 7 ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ - ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΕΣ Α3
B.2.6 8 ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΙ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΙ ΠΟΛΟΙ Α4
B.2.7 Π.1α ΣΥΝΘΕΤΙΚΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΠΡΟΤΑΣΗΣ Α3
ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ / Β φάση – Μάϊος 2009 iv

Εισαγωγή
Στο τεύχος αυτό παρουσιάζεται η Β΄ Φάση της μελέτης του Ρυθμιστικού Σχεδίου και
προγράμματος προστασίας περιβάλλοντος Ιωαννίνων, μετά την ενσωμάτωση των
παρατηρήσεων και προτάσεων του ΥΠΕΧΩ∆Ε στην μελέτη που κατέθεσαν οι
ανάδοχοι.
Η μελέτη του Ρυθμιστικού Σχεδίου Ιωαννίνων στη Β΄ φάση, αναλύει και εξειδικεύει, σε
ζητήματα που η χωροταξική και πολεοδομική νομοθεσία απαιτεί στα πλαίσια των Ν.
2742/99 και Ν. 2508/97, το μακροπρόθεσμο (2021+) όραμα για την πόλη των
Ιωαννίνων όπως αυτό διατυπώθηκε από τη μελέτη στην προηγούμενη φάση
εκπόνησής της στο σενάριο Ι «Γιάννενα ανοιχτή πόλη, ευρωπαϊκή
λειτουργική αστική περιοχή, κέντρο διοίκησης και κόμβος ανάπτυξης».
Το σενάριο αυτό επελέγη ως «επιθυμητό σενάριο» με κύρια στρατηγική την

προώθηση εκείνων των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της πόλης και των
προοπτικών / ευκαιριών ανάδειξής τους, που θα της δώσουν τη δυνατότητα
ανάδυσής της ως μείζον αστικό κέντρο σ’ ένα νέο διακρατικό / διαπεριφερειακό
χώρο, «ανεξάρτητα» διοικητικών ορίων στο πλαίσιο των γεωπολιτικών και
οικονομικο-κοινωνικών εξελίξεων τόσο του εθνικού όσο και του Κοινοτικού και περι-
Κοινοτικού Ευρωπαϊκού χώρου και της «αειφορίας» στη διαχείριση των ζητημάτων
της πόλης και των εδαφικών περιφερειακών χώρων επιρροής-εξάρτησης της.
Ειδικότερα στο σενάριο αυτό, η μελέτη για την πόλη των Ιωαννίνων με βασικές αρχές
σχεδιασμού την πολυκεντρική ανάπτυξη και την εδαφική συνοχή ως κύριες επιλογές
αειφορικής διαχείρισης του χώρου, στα πλαίσια των κρίσιμων διλημμάτων
περιβάλλοντος της εποχής (κλιματική αλλαγή, ενεργειακή κρίση, οικολογική
ανασυγκρότηση) και την εταιρική συμφωνία στη διαχείριση των χωρικών ζητημάτων,
από το Επίπεδο του Κράτους / Ευρωπαϊκής Ένωσης / παγκόσμιων συμφωνιών έως
το επίπεδο των τοπικών κοινωνικών και αυτοδιοικητικών φορέων, διατυπώνει μέσω
του Ρυθμιστικού Σχεδιασμού τις επιλογές / υποχρεώσεις της πόλης με χρονικό βάθος
σχεδιασμού / προγραμματισμού μιας εικοσαετίας σε δύο προγραμματικές περιόδους
εφαρμογής:
 βραχυ-μεσοπρόθεσμα για την περίοδο 2008 – 2013 στο πλαίσιο της ∆'
Προγραμματικής Περιόδου του ΕΣΠΑ. Για την περίοδο αυτή έχουμε μέτρα και
δράσεις δημόσιων πολιτικών μέσω των Κοινοτικών Πλαισίων Στήριξης και του
ΠΕΠ Ηπείρου και των Κοινοτικών Πολιτικών / Πρωτοβουλιών της Ε.Ε. ώστε
να προγραμματίσουμε αξιόπιστα μια πολιτική εφαρμογής των σχεδιασμών
του Ρ.Σ.Ι.
ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ / Β φάση – Μάιος 2009 1

 μακροπρόθεσμα για την περίοδο 2013 – 2021. Για τη δεύτερη αυτή περίοδο
έχουμε κατευθύνσεις γενικών πολιτικών στο επίπεδο της Ευρωπαϊκής
Ένωσης που εκφράζονται από το Σχέδιο Ανάπτυξης του Κοινοτικού Χώρου
(ΣΑΚΧ) και το πρόγραμμα που το εξειδικεύει (ESPON) και χωροταξικών
επιλογών σε εθνικό επίπεδο που εκφράζονται από το Γενικό και τα Ειδικά
Πλαίσια Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης και το
Περιφερειακό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης της
Περιφέρειας Ηπείρου.
Το τεύχος της μελέτης περιέχει τέσσερα κεφάλαια.

Το πρώτο Κεφάλαιο αφορά στα πλαίσια των αρχών του σεναρίου τους ισοδύναμους
και συμβατούς άξονες στρατηγικής (ενότητες γενικών στόχων) και τους γενικούς
στόχους και ειδικούς στόχους - κατευθύνσεις για τα υπερκείμενα επίπεδα
σχεδιασμού που διαμορφώνουν το Χωρικό Πρότυπο Ανάπτυξης της περιοχής του
Ρ.Σ.Ι. και οργανώνεται ανά θεματικό τομέα / στρατηγική παράμετρος αστικής
ανάπτυξης.
Το δεύτερο κεφάλαιο αφορά την αναλυτική περιγραφή των ειδικών στόχων /

κατευθύνσεων χωροταξικής και πολεοδομικής οργάνωσης της περιοχής του Ρ.Σ.Ι
κατά θεματικό τομέα λειτουργίας της πόλης και διαχείρισης του αστικού χώρου που
εξυπηρετούν την στρατηγική/γενικούς στόχους του προηγούμενου κεφαλαίου.
Το τρίτο κεφάλαιο αφορά τα θέματα διακυβέρνησης της περιοχής του Ρ.Σ.Ι

Το τέταρτο κεφάλαιο αφορά το πρόγραμμα εφαρμογής υπό μορφή ευρείας κλίμακας
στρατηγικών παρεμβάσεων προτεραιότητας.
Τα θεσμικά πλαίσια του Ρ.Σ.Ι
Χωρικά επίπεδα σχεδιασμού – προγραμματισμού / Οι διάφορες κλίμακες του χώρου
Η διοικητική οργάνωση της χώρας επιβάλλει την υπέρθεση σημαντικού αριθμού

διοικητικών αρχών και δομών που κάθε μία έχει την ευθύνη και το δικαίωμα, στα
πλαίσια που ορίζουν οι νόμοι, να προγραμματίζει το μέλλον της εδαφικής της
επικράτειας.
Κεντρικό κράτος / Ευρωπαϊκή Ένωση, Προγραμματικές Περιφέρειες στα πλαίσια του
∆’ ΚΠΣ , ∆ιοικητικές Περιφέρειες, Νομαρχίες, ∆ήμοι και Κοινότητες, Ενώσεις ∆ήμων
και Κοινοτήτων (συμπολιτείες) είναι οι διάφοροι εταίροι του προγραμματισμού και

επομένως παράγοντες επιρροής του σχεδιασμού και της μετεξέλιξής του χώρου και
της πόλης σε βάθος χρόνου.
Απαντώντας στα διλήμματα συνοχής του σχεδιασμού που συνοδεύουν την
παραπάνω διακυβέρνηση του χώρου, έχει τεθεί σε εφαρμογή στα πλαίσια της
χωροταξικής και πολεοδομικής νομοθεσίας μία ιεραρχία σχεδίων στα πλαίσια των
οποίων τα Ρυθμιστικά Σχέδια των κύριων αστικών κέντρων της χώρας παίζουν ένα
σημαντικό ρόλο.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση από το 1999 έχει συντάξει ένα Σχέδιο Ανάπτυξης του
Κοινοτικού Χώρου (ΣΑΚΧ) που αποτελεί οδηγό πολιτικών της με στόχο την εδαφική
συνοχή και τη βιώσιμη περιφερειακή ανάπτυξη του χώρου και των πόλεών της.
Πέρυσι η Κυβέρνηση θεσμοθέτησε το Γενικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και
Αειφόρου Ανάπτυξης (ΦΕΚ 128 Α΄/03.07.2008) της χώρας.
Το ρυθμιστικό σχέδιο των μεγάλων πόλεων συμπληρώνει την προς τα πάνω

ιεραρχία του τοπικού επιπέδου βάσης του σχεδιασμού του χώρου που είναι το
επίπεδο του ∆ήμου ή της Κοινότητας με τα Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια ή τα
ΣΧΟΟΑΠ.
Θεσμικό πλαίσιο των Ρ.Σ.
Η εξέλιξη της νομοθεσίας για τον χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό (Ν.
2508/97 και Ν. 2742/99) υπήγαγε τις παρεμβάσεις στο χώρο αφ’ ενός στην
υποχρέωση για «αειφορική διαχείριση των περιβαλλοντικών πόρων και βιώσιμη
ανάπτυξη» των επιμέρους εδαφικών κοινωνικο-διοικητικών ενοτήτων αναφοράς των
σχεδίων, στα πλαίσια ιεραρχημένων εταιρικών συμφωνιών, αφ’ ετέρου συνάρτησης
τον χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό με τον προγραμματισμό
βραχυπρόθεσμο ή μεσο-βραχυπρόθεσμο των εδαφικών προγραμματικών ή
διοικητικών ενοτήτων.
Τα Ρυθμιστικά σχέδια επιχειρούν τη συνολική έκφραση του περίπλοκου φαινομένου

της πόλης μέσα από ένα κοινό όραμα για το μέλλον και στη βάση αυτού του
οράματος την μεσοπρόθεσμη ρύθμιση του συνόλου των θεματικών τομέων που
αφορούν τη διακυβέρνηση της «πόλης» και καθορίζουν τη χρήση της γης.
Οι τοπικοί κοινωνικοί εταίροι της πόλης, σε συνέργια με τους λοιπούς κρατικούς και
περιφερειακούς θεσμούς, πρέπει να απαντήσουν στην πρόκληση της διατύπωσης
ενός οραματικού εταιρικού μέλλοντος για την πόλη και να την υλοποιήσουν γύρω
από άξονες / επιλογές έργων, παρεμβάσεων και σχημάτων χρήσης της γης,

οικονομικών προοπτικών και μέτρων προστασίας και ανάδειξης των σύγχρονων
περιβαλλοντικών ζητημάτων και των ζητημάτων κοινωνικής συνοχής.
Τα ανωτέρω απαιτούν τον καθορισμό μιας νέας εδαφικής περιμέτρου
αντιπροσωπευτικής της «πόλης» πέραν των διοικητικών διαιρέσεων του
πραγματικού της χώρου με ενιαίο σχεδιασμό και προγραμματισμό και ενός οργάνου
και μιας διαδικασίας λήψης απόφασης και διακυβέρνησης με στόχο την εφαρμογή
του σχεδιασμού και την κυλιόμενη επικαιροποίησή του, του Οργανισμού Ρυθμιστικού
Σχεδίου της Περιοχής.
Ο κεντρικός στόχος του Ν. 2508/97 που διέπει κυρίως τα ρυθμιστικά σχέδια, είναι η
συνεργασία και ο συντονισμός των διαφόρων επιπέδων σχεδιασμού / εταίρων της
χωρικής ανάπτυξης στην υπηρεσία της «βιώσιμης» ανάπτυξης της Λειτουργικής
πόλης που προαναφέραμε.
Η «βιώσιμη ανάπτυξη» της Λειτουργικής πόλης ταυτόχρονα αφορά:
 στο εσωτερικό της «πόλης», τις συνοικίες – οικιστικούς πυρήνες της με στόχο
να κατοχυρώσει την ποιότητα ζωής και την τοπική ευημερία και ευ ζην
συνθέτοντας τις απαιτήσεις της διαχείρισης της οικιστικής αναγκαίας γης για
«κατοικία για όλους» «υπέρ» του δημόσιου οφέλους, της προστασίας του
περιβάλλοντος, της κοινωνικής συνοχής, και της εξασφάλισης τόσο των
υποδομών όσο και της αισθητικής του αστικού χώρου.
 τους ∆ήμους και τις κοινότητες που συμμετέχουν στην εδαφική «χωρίς
διοικητικά σύνορα» περιοχή της Λειτουργικής πόλης με στόχο να τους
επιτρέψει να πραγματοποιήσουν υπέρ των κατοίκων και του περιβάλλοντος,
σύνθετες παρεμβάσεις και υποδομές που θα υπερβαίνουν τα όριά τους και θα
επεκτείνουν τις δυνατότητές τους στην αποτελεσματική διαχείριση της
πραγματικής πόλης και στην προώθησή της σε δυναμικότερη θέση και ρόλο
στα υπερκείμενα χωρικά επίπεδα σχεδιασμού.
 τη σχέση της πόλης με την ύπαιθρο χώρα που την περιβάλλει με στόχο την
αλληλεγγύη και την ισόρροπη συνύπαρξη στα πλαίσια μιας ενότητας ζωτικών
ανταλλαγών από το Νομαρχιακό στο Περιφερειακό επίπεδο.
 τη σχέση της πόλης με το ευρύτερο αστικό δίκτυο του εθνικού, υπερεθνικού

Κοινοτικού – Ευρωπαϊκού χώρου και μέσω αυτού του «παγκόσμιου /
διεθνούς αστικού χώρου» με στόχο παρουσία, θέση και ρόλο σ’ αυτό.

Βασικές υποθέσεις / Πολιτικές μέλλοντος
Το Επιθυμητό Σενάριο Ι λαμβάνει υπ’ όψη του τις παρακάτω τάσεις / υποθέσεις /
προβλέψεις ή πολιτικές του μέλλοντος που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο θα
αποτελέσουν το πλαίσιο του «εξωγενούς περιβάλλοντος» της πόλης των Ιωαννίνων
τα επόμενα δέκα έως δεκαπέντε χρόνια (2007-2013 και 2013-2021+), περιβάλλοντος
που επιβάλει όρια αλλά και παρουσιάζει ευκαιρίες ως προς τις στρατηγικές επιλογές
της πόλης:
 τις μείζονος σημασίας κλιματικές αλλαγές και τις επιπτώσεις τους που θα
οδηγήσουν:
 σε ένταση των πολιτικών αειφορίας στην περιφερειακή ανάπτυξη με

αναδιάταξη των αγορών και οικονομικών χώρων και νέες περιοχές χωρικής
και διοικητικής ολοκλήρωσης, με χωρικό πρότυπο την πολυκεντρική
ανάπτυξη με κόμβους τις πόλεις.
 στην ανάπτυξη των πόλεων και τον περιορισμό της αστικής διάχυσης και
την προώθηση της «συμπαγούς πόλης» των μικρών αποστάσεων και των
μεικτών χρήσεων γης.
 σε νέα πρότυπα κατανάλωσης και κινητικότητας προϊόντων με επανεξέταση

της σημασίας της τοπικής αγροτικής παραγωγής στη διατροφική ασφάλεια
των πόλεων κάθε μεγέθους, αλλά και
 σε νέα πρότυπα κινητικότητας πληθυσμών και πολιτικές προώθησης των

μέσων μαζικής μεταφοράς ιδίως του σιδηροδρόμου και των μέσων
σταθερής τροχιάς (τραμ).
 τη συνέχιση των πολιτικών προστασίας της «φύσης» και της «πολιτιστικής

κληρονομιάς» και η σύνδεσή τους με το «ευ ζην» ως κριτήριο ελκυστικότητας
ιδίως για τις πόλεις και ειδικότερα για πόλεις-κέντρα «εκπαίδευσης, έρευνας και
καινοτομίας».

B1. ΑΞΟΝΕΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ & ΓΕΝΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ
Γενικά / Σκοπός / Χωρικό πρότυπο ανάπτυξης
Ο σκοπός του επιθυμητού σεναρίου χωρικής ανάπτυξης της πόλης των Ιωαννίνων
που επελέγη κατά την Α΄ Φάση της εκπόνησης του Ρυθμιστικού Σχεδίου Ιωαννίνων
(Ρ.Σ.Ι.) είναι ο προσδιορισμός μέσω του Ρ.Σ.Ι. χωροταξικών ρυθμίσεων (μέτρων
πολιτικής) και δράσεων που θα επιτρέψουν στην πόλη των Ιωαννίνων να επιτύχει:
 την ενδυνάμωση της πόλης στον ευρύτερο χώρο επιρροής της ώστε να
αναδειχθεί σε ιδιαίτερο κόμβο του ευρωπαϊκού αστικού συστήματος στα
πλαίσια των πολιτικών της Ε.Ε. και σε εθνικό πόλο ανάπτυξης σύμφωνα με
το Γενικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης,
 τη διατήρηση της πόλης ως μεγάλο περιφερειακό διοικητικό κέντρο και πόλο

ανάδειξης συνεργασίας πόλης - υπαίθρου
 τη συνεχή βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων χωρίς αποκλεισμούς

με σεβασμό στις τοπικές ιδιαιτερότητες,
 την προώθηση οικολογικά αποτελεσματικής οικονομικής διαχείρισης των

τοπικών φυσικών και πολιτιστικών πόρων, συμπεριλαμβανομένου του πόρου
γη με συνετή ως προς την κατανάλωση και καινοτόμο ως προς τη δράση
χρησιμοποίησή τους,
 την προώθηση της οικονομικής ευημερίας μέσω ανταγωνιστικής και

οικολογικά αποτελεσματικής οικονομίας συνδεδεμένης με τα συγκριτικά
πλεονεκτήματα της πόλης και της υπαίθρου της με παράλληλη εξασφάλιση
της εξέλιξης της τοπικής παραγωγικής βάσης,
 την ανταπόκριση στις υπερτοπικές υποχρεώσεις και πολιτικές για την αειφόρο
ανάπτυξη στα πλαίσια της αναθεωρημένης στρατηγικής της Ε.Ε. και των
εθνικών στόχων και πολιτικών για την αντιμετώπιση των νέων
περιβαλλοντικών προκλήσεων.
Στηριζόμενοι στις πολιτικές που επιλέγουν ως στρατηγικό χωρικό πρότυπο την

πολυκεντρική ανάπτυξη με κόμβους τις πόλεις προκειμένου να επιτευχθεί από τη
μία πλευρά η σύζευξη «ανάπτυξης – συνοχής – αειφορίας», και από την άλλη να
ενταχθούν στο σύστημα των πόλεων – κόμβων, πόλεις με όλο και μικρότερα
«βιώσιμα» μεγέθη στα πλαίσια των ενεργειακών προβλημάτων και της κλιματικής
ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ / Β φάση – Μάιος 2009 B.1. / 1

αλλαγής, προτείνεται στα πλαίσια του ΡΣΙ η πόλη των Ιωαννίνων να επιδιώξει
κατά προτεραιότητα την ανάδειξή της σε πόλη – κόμβο περιφερειακής
ακτινοβολίας στοχεύοντας περισσότερο στην εξειδίκευση και στην εξαιρετικότητα
των δραστηριοτήτων – υπηρεσιών που έλκει ή διοχετεύει.
Το πολυκεντρικό πρότυπο οργάνωσης του αστικού και περιφερειακού χώρου είναι το

κατ’ εξοχή επιλεγόμενο πρότυπο για «βιώσιμη» αστική και περιφερειακή ανάπτυξη»
στον Ευρωπαϊκό και Εθνικό χώρο.
Το πρότυπο αυτό υιοθετεί η Ε.Ε., το Σχέδιο Ανάπτυξης του Κοινοτικού χώρου, το

Γενικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης της Ελλάδας και
το αντίστοιχο Περιφερειακό Χωροταξικό Πλαίσιο της Περιφέρειας Ηπείρου καθώς και
οι πολιτικές και προγράμματα διαχείρισης και ανάπτυξης των ευρωπαϊκών πόλεων
και του ευρωπαϊκού αστικού δικτύου (πολιτικές ESPON, URBAN AUDIT, Interreg,
URBAN, αστική πολιτική στα πλαίσια του ΕΣΠΑ).
Με βάση τα παραπάνω το ΡΣΙ εντόπισε τις κύριες προκλήσεις σε στρατηγικούς
θεματικούς τομείς χωρικής ανάπτυξης και αντίστοιχους άξονες στρατηγικής / γενικούς
στόχους και δράσεις που διατυπώνονται στη συνέχεια του Κεφαλαίου.

Β.1.1. Ρόλος - θέση - τυπολογία / Οι προκλήσεις της πολυκεντρικότητας
και της εδαφικής συνοχής στα πλαίσια του σχεδιασμού της
ισόρροπης και αειφόρου χωρικής της Ε.Ε. και της χώρας.
(Χάρτες 1, 2 & 3 επόμενων σελίδων)
Άξονας 1: Ανάδειξη διακρατικού / διαπεριφερειακού / εθνικού ρόλου και

διακεκριμένης θέσης της πόλης των Ιωαννίνων στον κοινοτικό,
ευρύτερο κοινοτικό και εθνικό χώρο στα πλαίσια πολυκεντρικής
αστικής ανάπτυξης και των πολιτικών εδαφικής συνοχής.
Κλειδί της στρατηγικής του ΡΣΙ είναι η ανάδειξή της πόλης των Ιωαννίνων σε
∆ιακρατική Περιφερειακή Πόλη (Transnational Functional Urban Area), “πύλη”
στα δυτικά Βαλκάνια και τον Αδριατικό ∆ιάδρομο και «πόλη-πυρήνα»,
ενσωμάτωσης της νότιας Αλβανίας στον κοινοτικό διασυνοριακό χώρο Ελλάδας -
Αλβανίας και ολοκλήρωσης του κοινοτικού, εθνικού και διαπεριφερειακού χώρου της
στην ευρύτερη περιοχή της εισόδου του Αδριατικού ∆ιαδρόμου και γενικότερα στον
χώρο Ελλάδα - Νότια Ιταλία - Βαλκάνια.
Για την λειτουργία της ως πύλη, η πόλη των Ιωαννίνων υποστηρίζεται στο επίπεδο
των θαλάσσιων μεταφορών από την Ηγουμενίτσα, θαλάσσια διεθνής πύλη στον
Αδριατικό διάδρομο, με την οποία στοχεύει να προωθήσει συνεργασίες για λειτουργία
ενιαίας χωρικής ενότητας τύπου «διπόλου» και τους διευρωπαϊκής εμβέλειας άξονες
της Εγνατίας και της Ιόνιας Οδού.
Στη προσπάθειά της αυτή η πόλη αξιοποιεί τον χαρακτηρισμό της ως πόλο
διακρατικών συνεργασιών στο παραπάνω χώρο από το «Γενικό Πλαίσιο
Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης» του ελληνικού χώρου και τις
κοινοτικές πολιτικές εδαφικής συνοχής.
Το πληθυσμιακό μέγεθος και ο χαρακτήρας της πόλης των Ιωαννίνων ως

πανεπιστημιακή πόλη με ισχυρά περιβαλλοντικά στοιχεία και πλούσια ιστορική
κληρονομιά, προδιαγράφουν υψηλή ποιότητα ζωής και ελκυστικότητα, αναπτυγμένες
δραστηριότητες του δευτερογενή και τριτογενή τομέα ιδιαίτερα στην Έρευνα,
Εκπαίδευση και Υγεία. Επίσης η άμεση γειτνίασή της με την Αλβανία και τον
διασυνοριακό θαλάσσιο χώρο Ελλάδας-Ιταλίας (διά της Ηγουμενίτσας),
διαμορφώνουν για την πόλη των Ιωαννίνων ένα ισχυρό διαπεριφερειακό / διακρατικό
προφίλ για «αστικό κέντρο – πόλο» με ισχυρές προδιαγραφές επίτευξης υψηλής
ποιότητας ζωής και μεγάλη εμβέλεια επιρροής. Το προφίλ αυτό αναδεικνύεται
περαιτέρω και ενισχύεται μέσω της συμπλήρωσης – ολοκλήρωσης των ειδικών
υποδομών της περιοχής της Ηγουμενίτσας – λιμενική πύλη της χώρας

διασυνδεδεμένη με τον διευρωπαϊκό άξονα της Εγνατίας, τον ενεργειακό άξονα του
φυσικού αερίου προς την Ιταλία και τον Αδριατικό διάδρομο - και των διευρωπαϊκών
συγκοινωνιακών αξόνων της Εγνατίας και της Ιόνιας Οδού και του Άξονα Ε65,
ανατρέποντας, έτσι, πλήρως τη μειονεκτικότητα της πόλης στις διάφορες ως
πρόσφατα εκτιμήσεις της θέσης της ως προς την προσπελασιμότητα. Ο
διαμορφωμένος, τέλος, αστικός πόλος των Ιωαννίνων διεκδικεί ένα κοινοτικού
ενδιαφέροντος ρόλο με ακτίνα επιρροής μέσω των ∆ιευρωπαϊκών και Εθνικών
Αυτοκινητοδρόμων με σημαντικές πόλεις της Αλβανίας (Αυλώνα, Αργυρόκαστρο,
Τίρανα) σε άμεση διασύνδεση με τα μητροπολιτικά κέντρα της χώρας (Αθήνα,
Θεσσαλονίκη).
Παράλληλα εξ ίσου κυρίαρχη στρατηγική του ΡΣΙ είναι η ανάδειξή της πόλης των
Ιωαννίνων σε παράγοντα περιφερειακής ανάπτυξης μιας διευρυμένης περιοχής
πέραν του σημερινού διοικητικού / ιεραρχικού της ρόλου εντός του εθνικού χώρου ως
έδρα της σημερινής Περιφέρειας Ηπείρου. Η ως άνω ανάδειξη ενός de facto
οικονομικού χώρου θα συνδράμει μακροπρόθεσμα και στην αναβάθμιση του
διοικητικού / ιεραρχικού ρόλου της πόλης.
Η επιτυχία υλοποίησης του ρόλου στο εθνικό επίπεδο αποτελεί καίριο παράγοντα
επιτυχίας της στρατηγικής επιλογής για διακεκριμένο ρόλο σε ευρωπαϊκό επίπεδο .
Το «Γενικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης» του

ελληνικού χώρου προωθεί την πόλη των Ιωαννίνων ως πρωτεύοντα εθνικό πόλο
ανάπτυξης με εξειδίκευση στους τομείς της ανώτατης εκπαίδευσης, της έρευνας –
τεχνολογίας, της υγείας, του αθλητισμού, των εναλλακτικών κυρίως μορφών
τουρισμού, των δραστηριοτήτων του πρωτογενούς τομέα (ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά την
παραγωγή προϊόντων με βιολογικές μεθόδους, ονομασίας προέλευσης κ.α.) και της
καλλιτεχνικής επεξεργασίας ευγενών μετάλλων.
Πρωτεύουσα της Ηπείρου και πόλη με δυνατότητα ανάδειξής της σε ισχυρό αστικό
κέντρο σε μια ευρεία περιφέρεια με διασυνοριακό χαρακτήρα στα ∆υτικά Βαλκάνια
και στην είσοδο του Αδριατικού ∆ιαδρόμου, τα Γιάννενα πρέπει να κατοχυρώσουν
γρήγορα, εντός μιας δεκαετίας, τον ως άνω ρόλο του κυρίαρχου αστικού πόλου που
ξεπερνά συμβατά διοικητικά όρια και υπερκείμενες στρατηγικές, προωθώντας την
υπεροχή του σε ανεπτυγμένες υπηρεσίες στους κατοίκους, τις επιχειρήσεις και τη
διοίκηση και τους φορείς των περιοχών επιρροής της πόλης.

Η εξειδίκευση της παραπάνω στρατηγικής σε Γενικούς Στόχους έχει ως εξής:
 Άμεση προώθηση μιας ισχυρής ∆ιακρατικής Λειτουργικής Αστικής Περιοχής

Ιωαννίνων με συμπαγή πυρήνα την πόλη των Ιωαννίνων και μέγεθος
ανώτερης μεσαίας ευρωπαϊκής πόλης (100.000 έως 200.000 κατ.) ως
κατοχύρωσή της ως ∆ιαπεριφερειακής Πόλης στο χώρο της Ε.Ε.
 Προώθηση ευρύτερης ζώνης συνεργασίας «Ιωάννινα – Ηγουμενίτσα» και

ενδεχομένως συμπλήρωση με Κέρκυρα.
 Ανάδειξη διακρατικής – μακρο / μεσο περιφέρειας γειτονίας / συνεργασίας /

δικτύωσης στα ∆υτικά Βαλκάνια.
 Εξειδίκευση των Ιωαννίνων στο δίκτυο πόλεων της Ε.Ε. σε ευρωπαϊκή

περιφερειακή πόλη Έρευνας / Τεχνολογίας.
 Προώθηση των μεταφορικών υποδομών διακρατικής / διευρωπαϊκής

προσπελασιμότητας και κομβικής λειτουργίας στη ζώνη συνεργασίας
«Ιωάννινα - Ηγουμενίτσα».
 Ανάπτυξη και κατοχύρωση του διοικητικού ρόλου της πόλης ως κέντρο

αποφάσεων κοινοτικής σημασίας στο διακρατικό/διαπεριφερειακό/εθνικό
χώρο .
 Ανάδειξη σε ευρωπαϊκής τάξης ελκυστική πόλη για κατοίκηση και αστικό

τουρισμό στηριζόμενο στη φυσική και πολιτιστική κληρονομιά και το ∆ίκτυο
«Φύση 2000».
 ∆ιατήρηση / προώθηση της δυναμικής συνοχής της Περιφέρειας Ηπείρου.
 Συμβολή της πόλης στην ισόρροπη σχέση πόλης (Λ.Α.Π. Ιωαννίνων) και
υπαίθρου τόσο στο επίπεδο της άμεσης περιαστικής περιοχής της όσο και
στο επίπεδο του Νομού Ιωαννίνων.
 Προώθηση της διαπεριφερειακής επιρροής / ρόλου των Ιωαννίνων στα Ιόνια,

στη ∆υτική και Κεντρική Ελλάδα. Προώθηση της ελκυστικότητας αστικού
εμπορίου – υπηρεσιών πολιτισμού / τουρισμού / αναψυχής / υγείας και
δημιουργία ενός ευρύτερου οικονομικού χώρου των Ιωαννίνων και της
δημιουργίας ενός διευρυμένου οικονομικού χώρου.
 Ενίσχυση Πανεπιστημίου με την ίδρυση Πολυτεχνικής σχολής και εξέλιξη του

μεγέθους του σε μεσαίου ευρωπαϊκού μεγέθους (20.000 - 50.000 φοιτητές).
 Ενίσχυση του πόλου έρευνας και παροχής υπηρεσιών στο τομέα της Υγείας
με κέντρο το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ιωαννίνων.

 Προώθηση κοινών δικτύων διακίνησης διατροφικών προϊόντων ποιότητας και
ανάπτυξης τεχνολογίας τροφίμων μέσω συνεργασιών και δικτυώσεων με
κέντρο τα γεωργικά Ινστιτούτα των Ιωαννίνων με συνοριακές πόλεις του
οικονομικού χώρου της πόλης.
Προωθούν έτσι τα παρακάτω γενικά μέτρα επίτευξης των στόχων:
 Προώθηση της ΛΑΠ μέσω του Ρυθμιστικού Σχεδίου Ιωαννίνων και νέων
σχέσεων συνεργασίας και διακυβέρνησης του χώρου της πόλης που θα
αυξάνουν την αποτελεσματικότητα της διακυβέρνησης και της διοικητικής
εκπροσώπησης της πόλης των Ιωαννίνων.
 Προετοιμασία του διπόλου με στόχο την ενιαία Λειτουργική Αστική Περιοχή

«Γιάννενα – Ηγουμενίτσα» δυναμικότητας 200.000 κατοίκων, που στη
δεκαετία 2013 – 2021 θα δώσουν ένα νέο Ρ.Σ.Ι. με δύο αστικούς πυρήνες,
των Ιωαννίνων και της Ηγουμενίτσας, μέσω της εφαρμογής του εγκεκριμένου
Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης της Ηπείρου.
 Προετοιμασία της Αστικής Πολυκεντρικής Περιφέρειας «Ιωαννίνων –

Ηγουμενίτσας – Κέρκυρας» . Η προετοιμασία συνίσταται στην προώθηση
«δικτύου πόλεων» και κοινά project στους τομείς:
 Τουρισμού / Πολιτισμού (Γιάννενα – Κέρκυρα)
 Εκπαίδευσης / Τεχνογνωσίας (Γιάννενα – Κέρκυρα)
 Μεταφορών (Γιάννενα – Ηγουμενίτσα- Κέρκυρα)
 Αστικής διαχείρισης (Γιάννενα – Ηγουμενίτσα – Κέρκυρα)
 Πολιτιστικής κληρονομιάς (Γιάννενα – Κέρκυρα)
 Προώθηση κατά προτεραιότητα στα κοινοτικά προγράμματα 2007-2013 της

∆ιασυνοριακής Πολυκεντρικής Αστικής Περιφέρειας Ιωάννινα-Ηγουμενίτσα-
Κέρκυρα-Αργυρόκαστρο-Αυλώνα μέσω διασυνδέσεων / δικτυώσεων υλικών
και άυλων ένθεν και ένθεν της διασυνοριακής περιοχής Ελλάδας – Αλβανίας.
Κατά προτεραιότητα λειτουργικές διασυνοριακές συνδέσεις σε

συγκοινωνιακές και παραγωγικές υποδομές σε τομείς εξαιρετικότητας της
πόλης όπως Πανεπιστημιακή Εκπαίδευση / Έρευνα / Καινοτομία / Υψηλή
Τεχνολογία – Νοσοκομειακές Υπηρεσίες και Υπηρεσίες Υγείας - Μεταφοράς
Τεχνογνωσίας σε θέματα Κοινοτικού Ενδιαφέροντος– Πολιτισμού και Κέντρων
Εμπορίου και Μεταφορών.

 Προώθηση κατά προτεραιότητα των απαραίτητων υλικών και άυλων
υποδομών για ανάπτυξη των τομέων εκπαίδευσης και έρευνας σε συνδυασμό
με υποδομές ποιοτικής κατοικίας και απαιτητικής ποιότητας ζωής ιδίως στους
τομείς της υπαίθριας αναψυχής, του πολιτισμού και των τεχνών για την
αύξηση της υπερτοπικής ελκυστικότητας της πόλης σε νέο εξειδικευμένο
ανθρώπινο δυναμικό.
 Ανάπτυξη ειδικού αστικού τουρισμού και συνεδριακών και πολιτιστικών /

καλλιτεχνικών εκδηλώσεων συνδεδεμένου με το ισχυρό σε ευρωπαϊκό
επίπεδο προφίλ της πόλης στον τομέα του φυσικού περιβάλλοντος με κέντρο
τη Λίμνη Παμβώτιδα σε συνδυασμό με την ιστορική και πολιτιστική
κληρονομιά της ως παράγοντα ευρωπαϊκής ταυτότητας και διεθνούς
ανοίγματος της πόλης.
Σύμφωνα με τη σημερινή κατάταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση των ευρύτερων

ζωνών των πόλεων (Large Urban Zones) σε κατηγορίες ανάλογα με την
ελκυστικότητά τους και ως εκ τούτου την προτεραιότητά τους σε αντίστοιχες
πολιτικές ανάδειξής τους, η πόλη των Ιωαννίνων εντάσσεται (EUROSTAT-
URBAN AUDIT 2008) στην πρώτη (υψηλότερης αξίας) κατηγορία ανάμεσα
σε λίγες πόλεις με παρόμοια θέση.
Η κατάταξη βασίζεται στην άμεση γειτονία των πόλεων με τους παρακάτω 3

τύπους περιοχών που αποτελούν δείκτες κατάταξης:
 υδάτινες επιφάνειες
 NATURA 2000
 Συμπλέγματα NATURA 2000 που περιλαμβάνουν αστικές πράσινες

δομές ή δομές υπαίθριας αναψυχής και αθλητισμού, δάση, υδάτινες
επιφάνειες και παραλίμνια δάση και αυτοφυές πράσινο.
Η πόλη σήμερα θεωρείται στα παραπάνω πλαίσια ως διπλά “ελκυστική”
λόγω:
 της άμεσης γειτονίας με το NATURA της Λίμνης Παμβώτιδας (νερά)
 της άμεσης γειτονίας με το NATURA στο Μιτσικέλι, μέρος του ορεινού

χώρου / Εθνικό Πάρκο της Πίνδου / Ζαγοροχωρίων.
Η συμπλήρωση των παραπάνω συγκριτικών πλεονεκτημάτων της πόλης με

ένα σύμπλεγμα της Λίμνης Παμβώτιδας με σημαντικού μεγέθους
«πράσινους» χώρους τύπου αστικών και οικολογικών πάρκων στο
παραλίμνιο σύστημα θα μπορούσε να εκτινάξει την ελκυστικότητα της πόλης
σε ευρωπαϊκό επίπεδο και να την καταστήσει κέντρο πολλών προορισμών

αστικού τουρισμού και εκδηλώσεων μεγάλης εμβέλειας (συνέδρια, συσκέψεις
κ.λ.π.). Το πλεονέκτημα αυτό θα δώσει ιδιαίτερη ώθηση και στην πολιτιστική
κληρονομιά της πόλης και θα την βοηθήσει να αναδειχθεί σε πόλη
ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς με ιδιαίτερη θέση στον βαλκανικό
χώρο.

Β.1.2. Οικονομική θέση και εξειδίκευση της πόλης / Οι προκλήσεις της
ανταγωνιστικότητας, της κοινωνικής συνοχής και της οικολογικής
αποτελεσματικότητας.
Άξονας 2: Προώθηση της ανταγωνιστικότητας και εξειδίκευσης της οικονομίας

της πόλης, της συνολικής της οικονομικής θέσης και τοπικής
ευημερίας μέσω αξιοποίησης των συγκριτικών της πλεονεκτημάτων
και της έγκαιρης ανάδειξης αναγκαίων ελκυστικών υποδομών και
υπηρεσιών εξαιρετικότητας.
Ο καθορισμός οικονομικών πολιτικών, μεγεθών και τύπου ανάπτυξης συνολικά και
κατά τομέα που θα αφορούν τα 15-20 προσεχή χρόνια είναι προφανώς εξαιρετικά
επισφαλής απόπειρα. Μπορεί όμως να επιχειρηθεί να προσδιορισθεί ποια
στρατηγική κατεύθυνση πρέπει να επιδιωχθεί. Έτσι διατυπώνονται οι παρακάτω
εκτιμήσεις.
Η ανάδειξη των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της πόλης των Ιωαννίνων – κυρίαρχου
αστικού πόλου μιας διευρυμένης περιοχής ανταλλαγών – ροών ανθρώπων,
υπηρεσιών, ιδεών – σε συνδυασμό με τον δυναμικά αναπτυξιακό πόλο της
Ηγουμενίτσας – δυτική διεθνή πύλη της χώρας – προϋποθέτει ενίσχυση και βελτίωση
των οικονομικών χαρακτηριστικών της αστικής περιοχής των Ιωαννίνων και της
ζώνης επιρροής της ευρύτερης αστικής περιοχής, στη βάση ενός ορθολογικά
οργανωμένου οικονομικού αναπτυξιακού σχεδίου που θα συνδυάζει περιορισμό της
ανισοκατανομής των πόρων μεταξύ των οικονομικών τομέων αλλά και εξασφάλιση
«ισοδύναμων» εισοδημάτων προς το απασχολούμενο τοπικό εργατικό δυναμικό.
Απαιτείται, επομένως, η δημιουργία ευνοϊκών συνθηκών απασχόλησης καθώς ο
αστικός πόλος των Ιωαννίνων μπορεί να προσελκύσει σημαντικές πληθυσμιακές
ροές με χρονικό ορίζοντα το 2021+.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι ο οικονομικώς ενεργός πληθυσμός μπορεί να αποτελεί το

43–45 % του συνολικού πληθυσμού της περιοχής, υπολογίζεται ότι το ενεργό
εργατικό δυναμικό, στα πλαίσια του Ρ.Σ.Ι., μπορεί να φθάσει και να ξεπεράσει τα
70.000 άτομα προς το 2021. Η παρουσία ενός ισχυρού αριθμητικά εργατικού
δυναμικού δίνει νέες αναπτυξιακές δυνατότητες στη διευρυμένη περιοχή του Ρ.Σ.Ι.
Παράλληλα:
Για να είναι ανταγωνιστική στον διαπεριφερειακό κοινοτικό και εθνικό χώρο και στο
σύστημα των αστικών κέντρων η πόλη των Ιωαννίνων συγκεντρώνει τις προσπάθειές
της σε στρατηγικούς τομείς όπως:

 παραγωγικοί τομείς υψηλής προστιθέμενης αξίας
 τομείς εξειδικευμένων και εξαιρετικών αστικών υπηρεσιών και διοίκησης.

Για να είναι ελκυστική αναπτύσσει έγκαιρα σύγχρονες υποδομές εγκαταστάσεις
δραστηριοτήτων σε οργανωμένους χώρους και με τις αναγκαίες εξυπηρετήσεις και σε
υπηρεσίες.
Για τη διατήρηση της τοπικής οικονομικής της βάσης υποχρεωτικά χωρίς ιεραρχική
προτίμηση ικανοποιεί τις ανάγκες σε οργανωμένους ασφαλείς χώρους και
εξυπηρετήσεις από τον αγρότη / βιοτέχνη της πόλης και των οικισμών της ευρύτερης
περιοχής της έως τη μεγάλη ή μεγαλύτερη μεταποιητική βιομηχανία ή το μεγάλο και
μεσαίο εμπόριο.
Τέλος, για να είναι βιώσιμη η οικονομική της βάση προστατεύει τους αγροτικούς και
περιβαλλοντικούς της πόρους από την πίεση της ανάπτυξης, της αστικής διάχυσης
και της διάσπασης του χώρου της από την ανάπτυξη των απαραίτητων υποδομών. Η
ικανοποίηση των αναγκών δεν πρέπει να γίνεται ούτε σε οργανωμένους χώρους που
γίνονται δεκτοί όλοι χωρίς κλαδική διασύνδεση και εξειδίκευση που επιτρέπει
οικονομίες κλίμακας και αλληλοπροώθησης, ούτε σε τυχαίες συγκεντρώσεις που
δημιουργούν συνθήκες μη συμβατότητας χρήσεων ή εξαντλητικού ανταγωνισμού των
ήδη ανεπτυγμένων πυρήνων δραστηριοτήτων της ιστορικής πόλης ή της
σχεδιασμένης σε προηγούμενες περιόδους πόλης που δεν έχουν ακόμη ωριμάσει
επαρκώς.
Οι Γενικοί Στόχοι είναι:
 Αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της πόλης
Η προβλεπόμενη, σύμφωνα με το επιλεγέν σενάριο, ανάδειξη της πόλης των

Ιωαννίνων σε Πρωτεύοντα Αστικό πόλο – δυναμικά ενεργό παράγοντα
ανάπτυξης διευρυμένης διαπεριφερειακής / διακρατικής εμβέλειας,
«μητροπολιτικού τύπου», θα υποστηριχθεί, ως προς τους κατευθυντήριους
στόχους, από τα παρακάτω συγκριτικά πλεονεκτήματα :
 Πανεπιστήμιο με υψηλού επιπέδου παροχή εκπαιδευτικών υπηρεσιών
 Υπηρεσίες Υγείας σε συνδυασμό με εφαρμοσμένη έρευνα και διεπιστημονικές

συνεργασίες
 Τεχνογνωσία με διοικητικές δομές και υποδομές μεταφοράς τεχνογνωσίας
 ∆ιαμετακόμιση (συνδυασμένες μεταφορές Ηγουμενίτσα – Αδριατικός

διάδρομος / Ιταλία – Ν. Αλβανία – ∆. Μακεδονία – Θεσ/νίκη – Αθήνα)

 Εξειδικευμένο υπερτοπικό εμπόριο με ειδικά χαρακτηριστικά
 Εξειδικευμένες υπηρεσίες τουρισμού άμεσου και ευρύτερου χώρου

(διοργανώσεις διεθνών συναντήσεων για εξειδικευμένα επιστημονικά και
λοιπά θέματα, κέντρο συντονισμού διακίνησης επισκεπτών κ.α)
 Πολιτιστικές υποδομές σύγχρονης τέχνης και διεθνών εκδηλώσεων.
 Επενδύσεις και υπηρεσίες σε ανεπτυγμένες ποιοτικές δικτυακές υπηρεσίες

τηλεπικοινωνιών.
Η κυρίαρχη επιδίωξη ανάδειξης της πόλης διά της δικτύωσης και συνέργιας σε
ένα, μη υποχρεωτικά, διοικητικά ευρύτερο διαπεριφερειακό χώρο απαιτεί κατά
προτεραιότητα την ανάπτυξη του τομέα των τηλεπικοινωνιών.
 Αναδιοργάνωση και εξισορρόπηση της προσφοράς εμπορικών χρήσεων

Σήμερα η πόλη έχει έντονες ενδείξεις «ανισορροπίας και αποδιοργάνωσης» της
προσφοράς χώρων εξυπηρέτησης του εμπορικού της ρόλου. Οι τάσεις αυτές
εξελίσσονται ταχύτατα επιτείνοντας τα προβλήματα λόγω της σταδιακής
ολοκλήρωσης ή της κατασκευής των υπερτοπικών αξόνων / πυλών της
Εγνατίας και της Ηγουμενίτσας από τη μια και της Ιόνιας / Κακκαβιάς και του
Ε65 προς τη ∆υτική Θεσσαλία / Λαμία – Αθήνα από την άλλη.
Μεγάλες εμπορικές χρήσεις επιδιώκουν την προνομιακή τοποθέτησή τους στο

νέο κομβικό χώρο εκμεταλλευόμενες παράλληλα τη δυναμική πόλη των
Ιωαννίνων.
Η παραδοσιακή δομή εμπορικής εξυπηρέτησης «πόλης – περιφέρειας» έχει
ριζικά αλλάξει και τείνει να αλλάξει δραματικά και την παραδοσιακή
εξυπηρέτηση «πόλης – κατοίκων πόλης».
Τέλος, οι νέες τάσεις μπορούν να συνδυαστούν με το σενάριο μιας πόλης
ποιότητας με υπερτοπική ελκυστικότητα και ταυτότητα στις νέες συνθήκες
λειτουργίας του ευρωπαϊκού χώρου υπό την απειλή της κλιματικής αλλαγής.
Το Ρ.Σ.Ι. επιχειρεί και προτείνει άμεσα διορθωτικές επιλογές και αποφάσεις.

Στοχεύει τα παρακάτω:
 Να διατηρήσει την εικόνα, την εμπορική δυναμική, τον κοινωνικό ρόλο και
τις παραδοσιακές αναφορές του ιστορικού κέντρου της πόλης καθώς και
την τοπική κεντρικότητα των οικισμών και γειτονιών της.
 Να επαναπροσεγγίσει τη δημιουργία «εκ του μηδενός» νέων κέντρων στο

άμεσο περίγραμμα της πόλης χωρίς αρνητικές επιπτώσεις στην

ανταγωνιστικότητα του σημερινού ιστού της πόλης και στη λειτουργία των
μετακινήσεων και των υποδομών της.
 Να οργανώσει την εξισορρόπηση και τις ανάγκες εμπορικών χώρων ή

ειδικών χώρων υποδοχής τριτογενών δραστηριοτήτων ανακυκλώνοντας
και ανασχεδιάζοντας τις διαμορφωμένες συγκεντρώσεις σε καίριους
χώρους για την πόλη και τη νέα οργάνωση του χώρου της και ιδίως των
μεταφορών της.
 Να προωθήσει σε επιλεγμένα περιαστικά οικιστικά κέντρα χώρους

πολυλειτουργικούς «εμπορίου –τουρισμού- αναψυχής» ελεγχόμενου
μεγέθους ενισχυμένης τοπικής κλίμακας.
 Ανάπτυξη του αστικού και συνεδριακού τουρισμού και των υπηρεσιών

αναψυχής και «ευ ζην» με βάση την Πολιτιστική κληρονομιά – Ποιότητα
Φυσικού τοπίου – ευκαιρίες αναψυχής / αθλητισμού.
 Εξειδικευμένες υπηρεσίες τουρισμού άμεσου και ευρύτερου χώρου (εκδόσεις,

κέντρο συντονισμού διακίνησης επισκεπτών, διοργανώσεις διεθνών
συναντήσεων για εξειδικευμένα επιστημονικά κλπ. θέματα, πολιτιστικές
υποδομές τέχνης και διεθνών εκδηλώσεων.
 ∆ιατήρηση / ενίσχυση της τοπικής οικονομικής βάσης με αναπροσαρμογές του

παραγωγικού – καταναλωτικού μοντέλου στην ποιότητα, στις μικρότερες
αποστάσεις διακίνησης προϊόντων και σε υπερτοπικές εμπορικές συναλλαγές.
 Προώθηση ικανοποιητικής έκτασης και ποιότητας οργανωμένων χώρων

παραγωγικών δραστηριοτήτων σαν κίνητρο επενδύσεων αλλά και σαν μέτρο
προστασίας των φυσικών πόρων και της ποιότητας ζωής στους χώρους
κατοίκησης.
 Εξισορρόπηση των δραστηριοτήτων και μετακινήσεων εργασίας – κατοικίας.
 Έλεγχος του βαθμού ρύπανσης από την άσκηση δραστηριοτήτων εντός της
Λ.Α.Π.
Οι παραπάνω στόχοι εξειδικεύονται τομεακά στις παρακάτω κατευθύνσεις – μέτρα
πολιτικής.
 Εξέλιξη παραγωγικού προτύπου του πρωτογενούς τομέα
Πρέπει να ενισχυθεί και να ορθολογικοποιηθεί η δυναμική του πρωτογενούς τομέα

ώστε το ποσοστό απασχόλησης στον τομέα αυτό να σταθεροποιηθεί στο 5,5%
περίπου του εργατικού δυναμικού.

Λαμβάνοντας υπόψη τις πιέσεις που ασκούνται από τη νέα ΚΑΠ, η αναστροφή της
μείωσης της απασχόλησης και η σταθεροποίησή της στον τομέα αυτό που
παρατηρείται την τελευταία 20ετία, απαιτεί στις ζώνες των γεωργικών πόρων,
ανάπτυξη νέου τύπου βιώσιμης γεωργίας – κτηνοτροφίας βασισμένης στην
προσαρμογή στην αγορά, την ποιότητα, την προστασία του περιβάλλοντος και την
εξωστρέφεια. Οι προοπτικές αυτές θα απαιτήσουν νέες πολιτικές στον τομέα αυτό με
πολλαπλές διαστάσεις:
Πολυαπασχόληση και πολυλειτουργικότητα της γεωργίας στο πλαίσιο της ανάπτυξης

της υπαίθρου, στήριξη της νέας γεωργίας – κτηνοτροφίας με έρευνα και προηγμένες
υπηρεσίες, καθετοποίηση του αγροτοδιατροφικού τομέα ώστε η διευρυμένη περιοχή
του Ρ.Σ.Ι. να είναι και αυτάρκης σε γεωργικά διατροφικά προϊόντα πρώτης ανάγκης
και εξαγωγέας ποιοτικών επώνυμων διατροφικών προϊόντων και σε διαπεριφερειακό
και σε διακρατικό επίπεδο, μέτρα για την αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών
συνεπειών τόσο της παραδοσιακής μορφής εκμετάλλευσης του πρωτογενούς τομέα
όσο και της εντατικοποίησης που απαιτείται από τη διεύρυνση των αναπτυξιακών
δυνατοτήτων του και, τέλος στήριξη των πιο ευπαθών ομάδων του τοπικού
πληθυσμού από τις νέες διαφοροποιημένες παραγωγικές δυνατότητες.
Επομένως, οι εκτατικές καλλιέργειες της περιοχής, υπό μορφή ζωοτροφών πρέπει να
ενισχυθούν ώστε να αποτελέσουν σημαντική εισροή για την κτηνοτροφία και
δυναμικό παράγοντα ανάπτυξής της, συγχρόνως όμως μπορούν να ενισχυθούν και
οι εντατικές καλλιέργειες στο πλαίσιο των δυνατοτήτων της περιοχής, αξιοποιώντας
το αρδευτικό δίκτυο και προσφέροντας, τελικά, υψηλότερους συντελεστές
απασχόλησης.
Η ζωική παραγωγή προσφέρει αξιόλογες δυνατότητες ανάπτυξης στη βάση της
αύξησης των αρδευόμενων εκτάσεων επεκτείνοντας τις κτηνοτροφικές καλλιέργειες.
Η κτηνοτροφία και ιδιαίτερα η αιγοπροβατοτροφία μπορεί να ευνοηθεί περαιτέρω

από την ύπαρξη εκτεταμένων βοσκοτόπων που θα πρέπει να βελτιωθούν σύμφωνα
με απόψεις της σύγχρονης λειβαδοποιήσεως.
Η πτηνοτροφία και η χοιροτροφία μπορούν να αναπτυχθούν ενισχύοντας την

επιχειρηματική βάση που μέχρι σήμερα έχουν επιδείξει οι τοπικοί παραγωγοί,
δημιουργώντας καθετοποιημένες αγροτοδιατροφικές μονάδες υψηλών
προδιαγραφών για ποιοτικά επώνυμα διατροφικά προϊόντα τόσο για εσωτερικό όσο
και για εξαγωγικό καταναλωτικό προσανατολισμό.
∆υνατότητες ανάπτυξης προσφέρει, τέλος, και η αλιεία εσωτερικών υδάτων υπό

συνθήκες κανονικής εκμετάλλευσης και με την εφαρμογή σύγχρονων μεθόδων
ιχθυοκαλλιέργειας.

 Εξέλιξη παραγωγικού προτύπου του δευτερογενούς τομέα
Ο δευτερογενής τομέας, όπως ήδη έχει αναφερθεί, είναι ιδιαίτερα συγκεντρωμένος

στη διευρυμένη περιοχή του Ρ.Σ.Ι. όπου λειτουργούν πάνω από το 90% του συνόλου
των επιχειρήσεων του Ν. Ιωαννίνων.
Ιδιαίτερο ρόλο παίζουν οι κλάδοι τροφίμων και ποτών, που είναι συμπληρωματικοί
της παραγωγής του πρωτογενούς τομέα συνδεόμενοι μεταξύ τους με καθετοποίηση
των τοπικών γεωργικών προϊόντων.
Χαρακτηριστικό γνώρισμα των μονάδων του δευτερογενούς τομέα είναι το μικρό
μέγεθός τους και ο προσανατολισμός τους στην ικανοποίηση βασικών αναγκών της
τοπικής αγοράς.
Βασικός στόχος, για την ανάπτυξη και την περαιτέρω διεύρυνση των παραγωγικών
δυνατοτήτων του δευτερογενούς τομέα, με τη μεγάλη βελτίωση πλέον των
διασυνδέσεων της περιοχής με την υπόλοιπη χώρα και το εξωτερικό (Εγνατία οδός,
λιμάνι Ηγουμενίτσας, Ιόνια οδός, Ε65) αποτελεί η αύξηση των δραστηριοτήτων του
τομέα με τη δημιουργία νέων μονάδων όλων των κλάδων σε οργανωμένα ΒΙΠΑ,
ΒΙΟΠΑ καθώς αίρεται η φυσική απομόνωση της περιοχής και εξασφαλίζεται με πολύ
μικρότερο μεταφορικό κόστος η εισαγωγή των απαραίτητων πρώτων υλών.
Η αύξηση των δραστηριοτήτων της μεταποίησης στους διαπεριφερειακής

εξειδίκευσης κλάδους των τροφίμων, ποτών (προϊόντα υψηλής ποιότητας, ονομασίας
ή γεωγραφικής προέλευσης και βιολογικά προϊόντα) και επίπλων καθώς και η
διεύρυνση και εκσυγχρονισμός του κλάδου επεξεργασίας μαρμάρου, θα δώσει νέα
δυναμική στον τομέα αφού η μεταποίηση μπορεί να αναπτυχθεί και να ενισχυθεί
λειτουργώντας συμπληρωματικά τόσο με τον πρωτογενή τομέα αξιοποιώντας την
τοπική γεωργική παραγωγή με τη μετατροπή της σε επώνυμα διατροφικά προϊόντα
όσο και τον τουρισμό τροφοδοτώντας την αναπτυγμένη τουριστική αγορά και τις
κατασκευές με τα προϊόντα της μεταποίησης.
Τέλος, ο κλάδος των κατασκευών θα αποκτήσει νέα δυναμική καθώς ο τομέας των
δημοσίων επενδύσεων σε έργα υποδομών και επιχειρηματικής στήριξης θα μπορεί
να αναπληρώσει τυχόν επιβράδυνση του ιδιωτικού κατασκευαστικού τομέα.
Συνολικά ο δευτερογενής τομέας μπορεί, στο χρονικό ορίζοντα 2021+ να αυξήσει το
απόλυτο μέγεθός του τόσο από πλευράς ΑΕΠ όσο και από πλευράς απασχόλησης,
έως και 22-23% του εργατικού δυναμικού, διατηρώντας ή/και επαυξάνοντας την
παραγωγικότητά του αφού οι παρεμβάσεις στο πεδίο της μεταποιητικής
δραστηριότητας θα περιλαμβάνουν περαιτέρω εκσυγχρονισμό των μεταποιητικών

μονάδων, που ήδη λειτουργούν, εφαρμογές σύγχρονων μεθόδων στους τομείς της
οργάνωσης της παραγωγής με την περαιτέρω καθετοποίησή της, παραγωγή
προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας και προϊόντων υψηλής τεχνολογίας στο
βαθμό που η σύζευξη μεθόδων έρευνας και ανάπτυξης στο Πανεπιστημιακό πεδίο με
αντίστοιχη επιτόπια εφαρμογή τους σε μεταποιητική δραστηριότητα θα δημιουργήσει
Τεχνόπολη υψηλών προδιαγραφών με εξωστρεφή προσανατολισμό.
Σημαντική βοήθεια προς αυτή την κατεύθυνση θα δώσουν, για την προγραμματική
αυτή περίοδο, αφενός μέτρα στήριξης της επιχειρηματικότητας και αφετέρου η
περαιτέρω ενίσχυση των τομεακών υποδομών γενικού οικονομικού σκοπού που
δημιουργούν εξωτερικές οικονομίες και για τη μεταποίηση (μεταφορές,
τηλεπικοινωνίες, ενέργεια, έρευνα) καθώς και για την αναβάθμιση του ανθρώπινου
δυναμικού, ενώ για τις ΜΜΕ η προώθηση της δικτύωσης σε διάφορα επίπεδα είναι
άμεση προτεραιότητα, αξιοποιώντας τις διακλαδικές σχέσεις ως συγκριτικού
πλεονεκτήματος στους υφιστάμενους διαπεριφερειακούς πόλους μεταποίησης.
 Εξέλιξη παραγωγικού προτύπου του τριτογενούς τομέα προς υψηλής

προστιθέμενης αξίας και σπάνιες υπηρεσίες.
Ο τριτογενής τομέας, όπως ήδη έχει αναλυθεί, είναι κυρίαρχος τόσο από πλευράς
απασχόλησης όσο και από πλευράς συμμετοχής του στη διαμόρφωση του τοπικού
ΑΕΠ.
Η ανάδειξη των Ιωαννίνων, κατά την προγραμματική αυτή περίοδο, σε μεγάλη
δυναμική πόλη του ελλαδικού χώρου και η συνακόλουθη κατάταξή της σε «μεσαία
ευρωπαϊκή» θα δώσει τη δυνατότητα να «εμπλουτισθεί» από έντονα μητροπολιτικά
οικονομικά χαρακτηριστικά (∆είκτες ευημερίας, Πανεπιστημιακή εκπαίδευση, Έρευνα
και Τεχνολογία, Υπηρεσίες Υγείας, ∆ημόσια ∆ιοίκηση, Τράπεζες, Πολιτισμός) που,
από τη μία πλευρά θα ενισχύσουν, ποσοτικά και ποιοτικά, την αστικότητα της
περιοχής και από την άλλη θα συμβάλλουν στην εμφάνιση υψηλού επιπέδου νέων
υπηρεσιών βελτιώνοντας την ήδη υψηλή παραγωγικότητα του τομέα και κατ’
επέκταση την εισοδηματική κατάσταση των κατοίκων της περιοχής, διατηρώντας την
απασχόληση, στον τομέα αυτό, στο 71-72% του εργατικού δυναμικού.
Στους τομείς της Εκπαίδευσης και της Υγείας, οι Πανεπιστημιακές και Τεχνολογικές
Σχολές καθώς και τα Νοσοκομειακά Ιδρύματα, τα οποία είναι υπό επέκταση, μπορεί
να συμβάλλουν πολύπλευρα στην περιφερειακή και διαπεριφερειακή ανάπτυξη
δημιουργώντας νέα ζήτηση για επενδύσεις σε κατασκευές και εξοπλισμούς, ζήτηση

αγαθών και υπηρεσιών από τη λειτουργία τους, τους εργαζόμενους και τους φοιτητές.
Μπορούν, επίσης, να συμβάλλουν στην άμεση και έμμεση απασχόληση, με την
προσφορά υπηρεσιών και διάχυση γνώσης και τεχνολογίας, τα συνέδρια και τον
εκπαιδευτικό τουρισμό, την προώθηση της προβολής της περιοχής διεθνώς, τη
συνεργασία με τοπικές και υπερτοπικές παραγωγικές επιχειρήσεις και φορείς, την
εκπαίδευση και αξιοποίηση εκατοντάδων εξωτερικών επιστημόνων, την αξιοποίηση
παλαιών κτιρίων και την εν γένει αναζωογόνηση της τοπικής αστικότητας.
Απόλυτη προτεραιότητα πρέπει να θεωρηθεί η ανάπτυξη του Πανεπιστημίου

Ιωαννίνων και της Έρευνας.
Η ανάδειξη των Ιωαννίνων σε αστικό πόλο εθνικής και διακρατικής εμβέλειας στην
κρίσιμη αναπτυσσόμενη περιοχή των ∆υτικών Βαλκανίων και της διασυνοριακής
περιοχής Ελλάδας – Αλβανίας και του Αδριατικού ∆ιαδρόμου, προϋποθέτει την
ισχυρή περαιτέρω δημόσια υποστήριξη της ώριμης εκπαιδευτικά και αναδυόμενης
«ερευνητικά – τεχνολογικά» δομής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και των
συνοδευτικών του δομών (Τεχνολογικό Πάρκο κλπ.).
Η κατεύθυνση ενίσχυσής του πρέπει να επιδιώκει την περαιτέρω ανάπτυξη σε νέες
σχολές / τμήματα, όπως η επέκταση της εκπαίδευσης μηχανικών, ώστε να αποκτήσει
ένα σημαντικό μέγεθος μεσαίου κοινοτικού μεγέθους (τάξη μεγέθους >30.000
φοιτητές).
Στο πλαίσιο αυτό έχουν ήδη γίνει σημαντικά βήματα για τη δημιουργία πολυτεχνικής
σχολής στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων με την μετονομασία του Τμήματος Επιστήμης
και Τεχνολογίας Υλικών σε Τμήμα Μηχανικών Επιστήμης Υλικών και την υπογραφή
του Προεδρικού ∆ιατάγματος για την ίδρυση Τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών.
Στον τομέα της Έρευνας και Καινοτομίας, η ενίσχυση της λειτουργίας του
Τεχνολογικού Πάρκου του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων θα βοηθήσει στην
αποτελεσματικότερη σύνδεση των ΑΕΙ / ΤΕΙ με τις επιχειρήσεις και θα δώσει νέα
ώθηση στην εμφάνιση και ενίσχυση βασικών δεικτών (π.χ. πατέντες, νέα προϊόντα,
τεχνογνωσία), ώστε στη νέα προγραμματική περίοδο να αποκτήσει η τοπική
οικονομία ισχυρή καινοτόμο βάση, τόσο για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας
υφιστάμενων κλάδων και επιχειρήσεων όσο και για τη δημιουργία νέων δυναμικών
ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων.
Η προώθηση μιας Τεχνόπολης με πυρήνα εκκίνησης το Τεχνολογικό Πάρκο και με

κέντρο αναφοράς το Πανεπιστήμιο και το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο, το ΤΕΙ και τις
τοπικές δομές Γεωργικής Έρευνας στον τομέα των διατροφικών προϊόντων (γάλα,
κρέας) εντός του Ρ.Σ.Ι είναι εφικτή και απολύτως απαραίτητη για την κατοχύρωση

του ρόλου των Ιωαννίνων στην εκτεταμένη περιοχή του επιδιωκόμενου διακρατικού
γεωπολιτικού και οικονομικού χώρου.
Στον τομέα της ψηφιακής σύγκλισης, στο χρονικό ορίζοντα του 2021+ βασικές
προτεραιότητες όπως η μεγαλύτερη προώθηση των ευρυζωνικών δικτύων, η
προώθηση της χρήσης Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) σε
επιχειρήσεις, η προώθηση της επιχειρηματικότητας σε τομείς που αξιοποιούν ΤΠΕ, η
βελτίωση της καθημερινότητας μέσω ΤΠΕ και η ισότιμη συμμετοχή των πολιτών στην
Ψηφιακή Ελλάδα με την ανάπτυξη ψηφιακών υπηρεσιών ∆ημόσιας ∆ιοίκησης,
αφενός θα καλύψουν τη μέχρι τώρα τεχνολογική υστέρηση και αφετέρου θα
συγκρατήσουν και θα επαυξήσουν το υπαλληλικό δυναμικό υψηλού μορφωτικού
επιπέδου και ικανοποιητικού εισοδήματος.
Στον τομέα του τουρισμού δημιουργούνται θετικές προοπτικές στον αστικό και
πολιτιστικό τουρισμό και στις νέες μορφές τουρισμού (ήπιου ή ειδικού) αξιοποιώντας
τους πόρους της πόλης, τις προγραμματιζόμενες και υπό κατασκευή υπερτοπικές
μεταφορικές υποδομές που θα βελτιώσουν την προσπελασιμότητα – βασική
προϋπόθεση ανάπτυξης σύγχρονου τουριστικού τομέα.
Ο τομέας του εμπορίου – λιανικού και χονδρικού – με την ταυτόχρονη ανάπτυξη και
βελτίωση της αποδοτικότητας του πρωτογενούς και δευτερογενούς τομέα και της
προσπελασιμότητας και ελκυστικότητας της περιοχής θα αποκτήσει νέα δυναμική
τόσο από πλευράς απασχόλησης όσο και από πλευράς εισοδήματος.
Ο τομέας των μεταφορών, τέλος, θα δώσει ισχυρή ώθηση στην αναπτυξιακή
διαδικασία αφού η περιοχή είναι βασικό κλειδί του Κεντρικού Πυρήνα του οδικού
πλέγματος του Βασικού ∆ιαπεριφερειακού Οδικού ∆ικτύου.

Β.1.3. Βιώσιμη αστική ανάπτυξη / Η πρόκληση της ανταγωνιστικότητας-
ανάπτυξης-συνοχής-προστασίας περιβάλλοντος, τοπικά και
συνολικά, στην οικιστική ανάπτυξη, χωροταξική και πολεοδομική
οργάνωση.
Χάρτης Π1: Συνθετική απεικόνιση της πρότασης του Ρ.Σ.Ι.
Κυρίαρχη πρόκληση της πρότασης του ΡΣΙ είναι η σύζευξη των στόχων της
αναγκαίας οικιστικής ανάπτυξης, που θα ανταποκρίνεται και θα υλοποιεί τις αρχές και
στόχους που αναπτύχθηκαν στα προηγούμενα κεφάλαια, και του σεβασμού της
ιστορίας της πόλης και του φυσικού περιβάλλοντός της.
Η σχέση αυτή κυριαρχεί / διευθύνει το χωρικό πρότυπο της Ρ.Σ.Ι. και διαμορφώνει
στο χώρο τις κοινές αρχές και στόχους που την υλοποιούν. Οι κοινές αυτές αρχές
και στόχοι αποτελούν τις χωροταξικές και πολεοδομικές κατευθύνσεις του ΡΣΙ που
αναπτύσσονται αναλυτικά στο κεφάλαιο Β2 του τεύχους της μελέτης (βλέπε
εισαγωγή).
Η σύζευξη που προτείνεται στα πλαίσια του επιλεγέντος σεναρίου συνθετικά

αποτυπώνεται σε πέντε (5) κυρίαρχους άξονες στρατηγικής που αναλύονται στη
συνέχεια σε σύνολο γενικών στόχων ανά άξονα.
Άξονας 3: Προώθηση της λειτουργικότητας της εδαφικής συνοχής και της

συνεργασίας στο χώρο του ΡΣΙ και της οικονομίας των
μετακινήσεων.
Γενικοί Στόχοι:
 Ανάδειξη και σχεδιασμός ενός χώρου αλληλεγγύης (Ρ.Σ.Ι.) που ομογενοποιεί

τη λειτουργική πραγματική πόλη και εμπνέεται από ένα κοινό όραμα της
Λειτουργικής Αστικής Περιοχής Ιωαννίνων (Λ.Α.Π.) που θα:
o επιτρέπει την αποτελεσματική διαχείριση της αστικής μεγέθυνσης και
διάχυσης της πόλης των Ιωαννίνων εντός της ολοκληρωμένης αστικής
και περιαστικής περιοχής της πόλης με βασικό πυρήνα τη γεωγραφική
ενότητα του Λεκανοπεδίου των Ιωαννίνων,
o διαχέει ομαλά μέσω συστήματος κέντρων ή πόλων υπερτοπικών

δραστηριοτήτων και αξόνων διασύνδεσης, την ανάπτυξη στα

περιμετρικά κέντρα του ευρύτερου περιφερειακού χώρου του Νομού
Ιωαννίνων (Ζίτσα, Κόνιτσα, Μέτσοβο, κλπ.) και της Περιφέρειας
Ηπείρου ή των νέων αναδυόμενων χώρων συνεργασίας της πόλης,
προωθώντας τη συνέργεια πόλης και περιβάλλουσας υπαίθρου.
Το Ρ.Σ.Ι. είναι μία ευκαιρία ανάδειξης του πραγματικού χώρου της πόλης, του
μεγέθους και της επιρροής της μέσω των τοπικών συνεργιών των φορέων της
αυτοδιοίκησης και των φορέων / υπηρεσιών που παρεμβαίνουν με δράσεις ή
πολιτικές / προγράμματα στο χώρο της για την καλύτερη δυνατή
εκπροσώπηση της πόλης και διακυβέρνησης του χώρου της ώστε:
 να επωφεληθεί από τις ευκαιρίες των υπερτοπικών αναπτυξιακών

έργων, σχεδιασμών και δημόσιων πολιτικών, να τις συντονίσει και
αξιοποιήσει για το σύνολο του σήμερα διασπασμένου χώρου της.
 να προωθήσει συνεργασίες και δικτυώσεις με γειτονικούς χώρους /

πόλεις για να επιτύχει τη βιωσιμότητα / αναβάθμιση ανώτερων
αστικών λειτουργιών και υποδομών της πόλης επωφελούμενη από
δραστηριότητες και πλεονεκτήματα του ευρύτερου χώρου της π.χ.
στον τομέα του τουρισμού των Ζαγοροχωρίων ή των Εθνικών Πάρκων
Πίνδου και Τζουμέρκων στα πλαίσια πολιτικών και προγραμμάτων
βιώσιμης ανάπτυξης του Κοινοτικού, Εθνικού και Περιφερειακού
Χώρου.
 Οργάνωση της Λ.Α.Π. Ιωαννίνων με βάση επιμέρους χωρικές ενότητες με

στόχους την αποκεντρωμένη λειτουργία της Λειτουργικής Αστικής Περιοχής
Ιωαννίνων τόσο σε επίπεδο οικιστικής εξυπηρέτησης όσο και δημιουργίας
πλεγμάτων δραστηριοτήτων που θα τροφοδοτούν τοπική απασχόληση, θα
μειώνουν τις μετακινήσεις κατοικίας – εργασίας, θα αποτρέπουν κατά το
δυνατόν τη σπατάλη των φυσικών τοπικών πόρων και την υποβάθμιση των
οικοσυστημάτων.
Άξονας 4: Έλεγχος της οικιστικής εκτατικής ανάπτυξης, με αξιοποίηση του

υπάρχοντος οικιστικού αποθέματος και της ποιότητας ζωής των
υπαρχόντων υποδοχέων και της προστασίας των πόρων της πόλης
και του περιβάλλοντος για να αναδειχθεί η ιδιαιτερότητα και
ελκυστικότητα της πόλης των Ιωαννίνων.

Κατ’ αρχή ελέγχεται ποσοτικά και ποιοτικά η οικιστική ανάπτυξη ώστε να καλύπτει τα
προγραμματικά μεγέθη της οικιστικής ανάπτυξης και ταυτόχρονα να υπακούει στις
αρχές «της διατήρησης του πόρου γη και της κατ’ οικονομία χρήσης της μέσω των
αρχών της συμπαγούς πόλης» και της προστασίας, διατήρησης, ανάκτησης και
αναβάθμισης της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς της ιστορίας και των τοπίων
της πόλης.
Η στρατηγική του Ρ.Σ.Ι. σκοπεύει στον:
 Προσδιορισμό ενός «εν δυνάμει» οικιστικού χώρου κατοικίας / οικιστικών

αναπτύξεων που θα περιορίζεται από τον οριζόμενο ως μη οικιστικό
εξωαστικό φυσικό /γεωργικό-αγροτικό /πολιτιστικό χώρο.
Ο εν δυνάμει αυτός οικιστικός χώρος μπορεί να ενεργοποιείται με ιεράρχηση,

κατ’ οικονομία και με προτεραιότητα τις στρατηγικές παραγωγικές υποδομές
για ανάδειξη / ενίσχυση του ρόλου και των εξωτερικών «πλεονεκτημάτων»
της αστικής περιοχής.
Παράλληλα η ιεράρχηση και οικονομία συνδέεται ιδιαίτερα με τη ζήτηση

μετακινήσεων / μεταφορών και επιδιώκει την κατεύθυνση της ζήτησης για
χώρους κατοικίας και απασχόλησης σε περιοχές εξυπηρετούμενες από τις
υπάρχουσες υποδομές και τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς (Μ.Μ.Μ.).
 Ενεργοποίηση των ήδη θεσμοθετημένων οικιστικών εκτάσεων της πόλης, με

την πολεοδόμηση των οικισμών της και την ολοκλήρωση / μετατροπή τους σε
πολεοδομικά ολοκληρωμένους χώρους κατοίκησης με πλήρη δίκτυα και
δημόσιους χώρους με προτεραιότητα στην ολοκλήρωση της «συμπαγούς
πόλης» των Ιωαννίνων.
 Ανάπλαση – εφαρμογή των γειτονιών του ανολοκλήρωτου ρυμοτομικού

σχεδίου της πόλης και ανάκτηση του σχολάζοντος κτιριακού δυναμικού του.
 ∆ιαχείριση των πυκνοτήτων κατοίκησης με κριτήριο την βέλτιστη

εξοικονόμηση της γης.
 Κατεύθυνση της ζήτησης για χώρους κατοικίας και απασχόλησης σε περιοχές

εξυπηρετούμενες από τις υπάρχουσες υποδομές και τα Μέσα Μαζικής
Μεταφοράς (Μ.Μ.Μ.)

Άξονας 5: Αναβάθμιση του οικιστικού χώρου υπέρ της ποιότητας του
δομημένου περιβάλλοντος και της οικολογικής ανασυγκρότησής
του, και της προσαρμογής στις νέες απαιτήσεις βιώσιμης
ενεργειακής διαχείρισης και της μείωσης των μετακινήσεων.
 Επίτευξη διαβαθμισμένων πυκνοτήτων κατοίκησης ανάλογα με τον

περιβάλλοντα αστικό (κτιριακό περιβάλλον) και γεωγραφικό / φυσικό χώρο
(τοπογραφία)
 Αναβάθμιση της εικόνας / ταυτότητας των περιαστικών / προαστιακών

οικισμών μέσω της εγκατάστασης υποδομών γενικού χαρακτήρα και
εξασφάλιση συνθηκών καθημερινής ποιότητας ζωής «in situ» ή σε ανεκτή /
εύλογη απόσταση από την κατοικία.
 ∆ιατήρηση της μείξης των χρήσεων.
 Αναβάθμιση της αισθητικής του πολεοδομικού ιστού, των κτιρίων των

δημόσιων εγκαταστάσεων, του δημόσιου χώρου και υποδομών.
 Ανάδειξη της ιδιαίτερης ταυτότητας της πόλης σε υπερτοπικό επίπεδο, μέσω

ολοκλήρωσης της αναζωογόνησης / διατήρησης του ιστορικού κέντρου της
πόλης και των ιστορικών κτιρίων και μνημείων ως και προβολής των τοπίων
αισθητικής και του δομημένου περιβάλλοντος ιδίως του δημόσιου χώρου.
 Αναδιάρθρωση της αστικής περιοχής μέσω ισχυρά αντιληπτών χώρων

(διάδρομοι – σημεία αναφοράς Lynch), όπως το ιστορικό και ζωντανό κέντρο
της πόλης, οι δομικοί άξονες πρόσβασης διαχωρισμού / συνάντησης,
προοπτικών προς σημαίνοντες χώρους ή σημαίνοντες πόλους ζωής /
εργασίας / αναψυχής / τουρισμού / πολιτισμού / φύσης.
 Οικολογική ανασυγκρότηση του δομημένου χώρου της πόλης των Ιωαννίνων.
Άξονας 6: Αξιοποίηση της αστικής δυναμικής των μεγάλων συγκοινωνιακών

έργων για την αναδιάταξη της αστικής κινητικότητας υπέρ της
ποιότητας του περιβάλλοντος και της αποτελεσματικότητας των
διασυνδέσεων και ολοκλήρωση των γενικών υποδομών κοινής
ωφέλειας της περιοχής του Ρ.Σ.Ι (Λ.Α.Π.)
∆ίκτυα συγκοινωνιακά
Τα συγκοινωνιακά δίκτυα διευκολύνουν την προσπελασιμότητα και την κινητικότητα

ανθρώπων και αγαθών και την διασύνδεση των χώρων και αποτελούν βασικές

παραμέτρους του προτύπου χωροταξικής οργάνωσης του Ρ.Σ.Ι όπως ήδη
προαναφέρθηκε.
Τα δίκτυα αυτά αποτελούν δύσκολα ανανεούμενες υποδομές και επενδύσεις και η

χρονική τους εμβέλεια είναι εξαιρετικά μεγάλη. Η διαχείρισή τους επομένως με
«σύνεση και οικονομία» είναι κύριο μέλημα του Ρ.Σ.Ι.
Παράλληλα αποτελούν βασικούς παράγοντες αφ’ ενός της μορφοποίησης του

αστικού χώρου, του τρόπου και της ποιότητας ζωής και της αισθητικής των τοπίων
και αφ’ ετέρου της ποιότητας της ατμόσφαιρας και ως εκ τούτου της ποιότητας του
υγιούς φυσικού περιβάλλοντος της πόλης.
Ανάλογα με τις αρχές οργάνωσής τους τα συγκοινωνιακά δίκτυα μπορούν:
 να δυσχεράνουν ή να διευκολύνουν την κινητικότητα αλλά και την επικοινωνία

των πολιτών,
 να μειώσουν τις αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον με τον απαιτούμενο

σχεδιασμό για την αποφυγή των διαμπερών κινήσεων.
Το επιλεγέν σενάριο θέτει τους παρακάτω γενικούς στόχους οργάνωσής των

συγκοινωνιακών δικτύων :
 Οργάνωση ενός ενιαία διαχειριζόμενου συστήματος μεταφορών και

επικοινωνίας εντός της αστικής περιοχής που ελαχιστοποιεί την
υπερφόρτωση του κέντρου και την διακίνηση τύπου transit, ελαχιστοποιεί την
κίνηση Ι.Χ. στις κατευθύνσεις κατοικίας – εργασίας και κατοικίας –
εξυπηρετήσεων / μεγάλων υποδομών, διευκολύνει την προσβασιμότητα στο
ΒΟ∆ και τα Μ.Μ.Μ.
 Εξασφάλιση ισόρροπης κατανομής υποδομών και προσπελασιμότητας

αστικών υπηρεσιών και εξυπηρετήσεων «ευ ζην».
 Προτεραιότητα στα Μ.Μ.Μ. για τις μετακινήσεις εντός της αστικής περιοχής
και προστασία / διατήρηση αποθέματος για μακροπρόθεσμες αλλαγές και
προσαρμογές των μεταφορικών δικτύων / διαδρόμων υποδομών.
Η περιοχή του Ρ.Σ. Ιωαννίνων:
 προτείνεται να λειτουργεί με «μητροπολιτική» εξυπηρέτηση με νέο δίκτυο μέσων

μαζικής μεταφοράς με κορμό το «τραμ» και συνδεδεμένα μ’ αυτό αστικά
λεωφορεία αλλά και με «γειτονία αναγκαίων προορισμών» και μετακινήσεων
πεζή ή με ήπιες συγκοινωνίες στις πολεοδομικές ενότητες, τα προάστια και τους
οικισμούς.

Έτσι προωθείται:
 αναδιοργάνωση κατά προτεραιότητα της οικιστικής ανάπτυξης συμπαγούς

πόλης των Ιωαννίνων και εξασφάλιση επικοινωνίας της με τις
«υπερτοπικές» συγκοινωνίες μέσω Μέσου Σταθερής Τροχιάς τύπου Τραμ
 ∆ιασύνδεση Τραμ – Αστικών Λεωφορείων – Υπερτοπικών Μεταφορών με

τα προάστια / οικιστικά κέντρα, άλλους οικισμούς, τους πόλους μαζικής
απασχόλησης και των μαζικών προορισμών και τουρισμού – αναψυχής.
 Αισθητική αναβάθμιση και ένταξη στον αστικό δημόσιο κοινόχρηστο χώρο

του οδικού δικτύου της πόλης (μείωση ταχυτήτων, διαχείριση πεζοδρομίων
για διευκόλυνση πεζών / ποδηλάτων, παράπλευρες οδοί στις μεγάλες
αρτηρίες εμπορικών αναπτύξεων ή στις εισόδους της πόλης, αισθητική
όψεων – πράσινες διαδρομές και πεζοπορία κλπ.).
Λοιπές γενικές υποδομές κοινής ωφέλειας
 Ολοκλήρωση των συστημάτων διαχείρισης αποβλήτων και απορριμμάτων.
 Εξασφάλιση ικανοποιητικής ύδρευσης, ποιοτικής και ποσοτικής, για την πόλη

των Ιωαννίνων και για τους οικισμούς του λεκανοπεδίου.
 Συμπλήρωση των υποδομών ενέργειας και προώθηση ανάπτυξης

εναλλακτικών πηγών ενέργειας.
 Προώθηση τηλεπικοινωνιών και νέων τεχνολογιών διασύνδεσης.
Άξονας 7: Προστασία, αποκατάσταση και ανάδειξη σε παράγοντα

ανταγωνιστικότητας της πόλης του φυσικού περιβάλλοντος, της
ιστορικότητας της πόλης και της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Οι γενικοί στόχοι είναι:
 Προστασία , αποκατάσταση και ανάδειξη των, ιδιαίτερης γεωγραφίας και φυσικής

σκηνικής αισθητικής και οικολογικής αξίας, συνόλων του φυσικού χώρου του
Ρ.Σ.Ι.
 Οργάνωση της διασύνδεσης με την πόλη και ανάδειξη σε παράγοντες ανάπτυξης

δραστηριοτήτων των προστατευόμενων κοινοτικής και εθνικής σημασίας

οικοσυστημάτων και πολιτιστικών πόρων του Ρ.Σ.Ι. μέσω συνδυασμένων
συμβατών με τη προστασία τους παρεμβάσεων.
 Ορθολογική διαχείριση των υδάτινων πόρων.
 ∆ιαχείριση των φυσικών κινδύνων και της ρύπανσης στους τόπους κατοικίας και
οικονομικής δραστηριότητας υπέρ της προστασίας της υγείας, της ασφάλειας και
του «ευ ζην» των κατοίκων.
 Συμμετοχή στις διεθνείς υποχρεώσεις για την κλιματική αλλαγή.
Τα θέματα της κατ' οικονομία χρήσης της ενέργειας και της ενεργειακής
αποδοτικότητας των κτηρίων καθώς και τα θέματα της χρήσης και συμμετοχής
στη παραγωγή των εναλλακτικών ήπιων μορφών ενέργειας θα αποτελέσουν στο
άμεσο μέλλον ελάχιστες προϋποθέσεις συμμετοχής με πολλαπλά προγράμματα
και αναπτυξιακές πολιτικές καθοριστικά για τις πόλεις. Στα πλαίσια αυτά οι
πιλοτικά αναπτυσσόμενες πρωτοβουλίες «οικολογικά αποδοτικών» νέων
γειτονιών πόλεων ή μεγάλων εγκαταστάσεων (eco quartiers) και θερμικής
αποκατάστασης παλαιών κτηρίων, ενδιαφέρουν ιδιαίτερα την πόλη των
Ιωαννίνων λόγω της ορεινότητας του κλίματός της και μπορούν να αποτελέσουν
ευκαιρία χρηματοδότησης νέων υποδομών καθώς και τροφοδότησης της
κατασκευαστικής τοπικής αγοράς και της ανανέωσης του γηρασμένου ή έχοντος
ανάγκη αισθητικής και ποιοτικής πολεοδομικού αποθέματος αναβάθμισης της
παλιάς πόλης.

Β.1.4. Προγραμματικά Μεγέθη
Β.1.4.1 Γενικοί στόχοι πληθυσμού / Μέγεθος πόλης – ∆ημογραφικά

προγραμματικά μεγέθη
Η κυρίαρχη στρατηγική κατεύθυνση του επιθυμητού σεναρίου, όπως αναπτύχθηκε

στο Κεφ.Β.1.1 που είναι η ανάδειξη της πόλης των Ιωαννίνων σε ισχυρή Λειτουργική
Αστική Περιοχή ∆ιακρατικής – ∆ιαπεριφερειακής επιρροής στον Ευρωπαϊκό
Κοινοτικό Χώρο και η κατοχύρωσή της σε Πρωτεύοντα Εθνικό Πόλο Ανάπτυξης
απαιτεί, κυρίως, την πληθυσμιακή εξέλιξη της πόλης των Ιωαννίνων, τόσο ως προς
το απόλυτο πληθυσμιακό μέγεθος όσο και ως προς τα χαρακτηριστικά του
πληθυσμού με εμπλουτισμό σε εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό.
Η πόλη των Ιωαννίνων σήμερα ως Λειτουργική Αστική Περιοχή έχει ένα μέγεθος της
τάξης των 115.000 μονίμων κατοίκων, με πυρήνα Πολεοδομικό Συγκρότημα
δυναμικού 85.000 κατ., που την κατατάσσει στις ασθενούς μεγέθους μεσαίες πόλεις
της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αφού οι ισχυρές μεσαίες πόλεις πλησιάζουν τις 200.000
κατ. στη Λειτουργική Αστική Περιοχή τους (ΛΑΠ) με πυρήνα Πολεοδομικό
Συγκρότημα με περισσότερο από 100.000 κατοίκους.
Όπως αναφέρθηκε ήδη στη Α΄ φάση της μελέτης η περιοχή Ιωαννίνων έχει
σημαντική δυναμική πληθυσμιακή εξέλιξη σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο.
Επίσης η πόλη των Ιωαννίνων διαθέτει αστικά χαρακτηριστικά (σύνθεση

απασχόλησης, υποδομές διοίκησης, εκπαίδευσης και υγείας, πολιτιστικά κλπ.) που
υπερβαίνουν το πληθυσμιακό της μέγεθος και υπερτερεί στην αστική της δυναμική
πολλών «μεσαίων – ενδιάμεσων» ευρωπαϊκών και ελληνικών πόλεων (βλέπε
τράπεζα δεδομένων μελέτης URBAN AUDIT της EUROSTAT και ΕΣΠΑ ).
Πολλές μεσαίες πόλεις μεγαλύτερου ή ισοδύναμου πληθυσμιακού μεγέθους, όπως

αποδεικνύεται από τις τράπεζες συγκριτικών δεδομένων που προαναφέρθηκαν,
διαθέτουν πιο αδύναμες αστικές εξειδικεύσεις απ’ ότι τα Γιάννενα. Για παράδειγμα η
Λάρισα και ο Βόλος διαθέτουν μαζί μικρότερο αριθμό φοιτητών, όπως και μικρότερη
αστική εξειδίκευση όπως αποδεικνύει το ποσοστό απασχόλησης στον τριτογενή
τομέα που στα Γιάννενα πλησιάζει το 80% ενώ στο σύμπλεγμα «Λάρισα – Βόλος»
κυμαίνεται μεταξύ 54% και 65%.
Η προσθήκη της δραστηριότητας της λιμενικής πύλης και του κόμβου συνδυασμένων
μεταφορών της Ηγουμενίτσας στην περιοχή άμεσης επιρροής της πόλης, ωθεί ακόμα

περισσότερο την αστική δυναμική των Ιωαννίνων ιδίως στη προοπτική ευρύτερης
περιοχής σχεδιασμού τύπου διπόλου.
Τα πληθυσμιακά σενάρια εξέλιξης του πληθυσμού της πόλης που αναλύθηκαν στην
πρώτη φάση της μελέτης μας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η επιλογή ενός
επιθυμητού μεγέθους 160.000 μονίμων κατοίκων είναι ρεαλιστικά εφικτή στα πλαίσια
του επιθυμητού σεναρίου, παρ’ όλες τις επιφυλακτικές εξελίξεις σε εθνικό και
περιφερειακό επίπεδο.
Η υπόθεση της δυναμικής της εξέλιξής του, έχει «εξωγενή» προέλευση και δεν
απομυζά, πλέον, την ευρύτερη ύπαιθρο της πόλης.
Το πληθυσμιακό αυτό μέγεθος αυξανόμενο κατά τα μεγέθη που συνδέονται με το

Πανεπιστήμιο (20.000 φοιτητές) δίδουν ένα συνολικό μέγεθος της τάξης των 180.000
κατοίκων.
Το μέγεθος αυτό είναι ικανοποιητικό για τα Γιάννενα και η προοπτική λειτουργίας του
διπόλου «Ιωάννινα – Ηγουμενίτσα» ως νέας Λειτουργικής Αστικής Περιοχής, που το
επιθυμητό σενάριο θεωρεί αναγκαία τη δημιουργία της με νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο τη
δεκαετία 2010-2021, ανεβάζει τα Γιάννενα στις πόλεις της τάξης μεγέθους των
200.000 κατοίκων, μέγεθος που από πολλούς θεωρείται σήμερα ως βέλτιστο για
μεσαία ευρωπαϊκή πόλη, στα πλαίσια πολυκεντρικής ανάπτυξης του Κοινοτικού
Χώρου.
Όσον αφορά το δημογραφικό προφίλ κατά ομάδες ηλικιών η πρόβλεψη – στόχος

είναι η εξής για το σύνολο της περιοχής του Ρ.Σ.Ι:
Πίνακας: Πρόβλεψη εξέλιξης κατά ομάδας Ηλικιών*
1991 2001 2021+

0 – 14 20,8% 15% 16%
15 - 19 9,1% 9,5% 8,5%
20 - 24 9,4% 9,7% 9%
25 - 64 49,4% 51,8% 52,5%
≥65 11,2% 11,0% 14%
(*) Οι ομάδες των ηλικιών διαμορφώθηκαν έτσι ώστε να επιτρέπουν στις δύο πρώτες ομάδες την
εκτίμηση του σχολικού πληθυσμού.
Γενικό στόχο αποτελεί επίσης η βελτίωση του δημογραφικού προφίλ ως εξής:
 Βελτίωση ποσοστών της ομάδας 0 – 14 και διεύρυνση της βάσης της

δημογραφικής πυραμίδας των ηλικιών που υπέστη σημαντική αρνητική

αλλαγή τη δεκαετία 1991-2001 και ταυτόχρονα η σταθεροποίηση της κορυφής
της πυραμίδας (≥ 65 ετών).
Τα παραπάνω μπορούν να επιτευχθούν κυρίως με εισροή νέων δυναμικών ηλικιών
ως αποτέλεσμα του επιθυμητού σεναρίου χωρικής ανάπτυξης.
Παράλληλα με τη βελτίωση των ηλικιών επιδιώκεται ως γενικός στόχος του σεναρίου

η βελτίωση του προφίλ της απασχόλησης με αύξηση των ποσοστών του
εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού με προσέλκυση επιστημόνων και εξειδικευμένων
επαγγελμάτων.
Με δεδομένα τα παραπάνω, το Ρυθμιστικό Σχέδιο πρέπει να προετοιμάσει για την

επόμενη εικοσαετία την περιοχή:
 για την υποδοχή 45.000 νέων μονίμων κατοίκων σε σχέση με τον πληθυσμό
της απογραφής του 2001, όπου σημαντικό ποσοστό μεταξύ αυτών να διαθέτει
δυναμικά δημογραφικά χαρακτηριστικά τόσο ως προς τις ηλικίες όσο και την
εξειδίκευση και επομένως με αυξημένες απαιτήσεις ως προς την ποιότητα
αστικής ζωής,
 για τη διατήρηση ή τη βελτίωση της κατοίκησης και της ποιότητας ζωής των
σημερινών κατοίκων,
 για τη φιλοξενία και άνετη διαβίωση σε ενοικιαζόμενη κατοικία ή

πανεπιστημιακές εγκαταστάσεις φοιτητικής στέγης του φοιτητικού πληθυσμού
του Πανεπιστημίου της τάξης των 20.000 ειδικών κατοίκων.
Β.1.4.2 Οικονομικά χαρακτηριστικά του μόνιμου πληθυσμού
Στα πλαίσια του επιθυμητού σεναρίου και λαμβάνοντας υπόψη από τη μία πλευρά,
τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των νέων μονίμων κατοίκων που θα ενσωματωθούν στο
μόνιμο πληθυσμό της περιοχής του Ρ.Σ.Ι. και από την άλλη, το δυναμικό προφίλ των
οικονομικών δραστηριοτήτων από πλευράς απασχόλησης προβλέπονται:
α) Το ποσοστό του οικονομικώς ενεργού πληθυσμού θα κυμανθεί μεταξύ 43-45%

του νέου συνολικού πληθυσμού, δηλαδή θα φθάσει 70.000 – 72.000 άτομα όπως
φαίνεται στον παρακάτω πίνακα.
β) Το ποσοστό του απασχολούμενου ενεργού πληθυσμού θα είναι περίπου το 40%
του συνολικού πληθυσμού.

γ) Η κατανομή της απασχόλησης κατά τομείς οικονομικής δραστηριότητας θα είναι,
ως προς το απασχολούμενο εργατικό δυναμικό:
 5,5% στον Πρωτογενή τομέα
 22-23% στον ∆ευτερογενή τομέα
 71-72% στον Τριτογενή τομέα

Επειδή, λοιπόν, στα πλαίσια του επιθυμητού σεναρίου από πληθυσμιακής πλευράς η
Χωρική Ενότητα 1 φθάνει στο 70% των αντίστοιχων μεγεθών της περιοχής του Ρ.Σ.Ι.,
δίνεται μία πιθανή κατανομή της απασχόλησης κατά οικονομικούς τομείς σε δύο
ενότητες˙ η πρώτη περιλαμβάνει τη Χωρική Ενότητα 1 και η δεύτερη το σύνολο των
αντίστοιχων Χωρικών Ενοτήτων 2-4 του Ρ.Σ.Ι.
Πίνακας: Οικονομικά χαρακτηριστικά πληθυσμού (2021)
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΣ ΕΝΕΡΓΟΙ (2021)

ΧΩΡΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ Σύνολο Απασχολούμενοι
Σύνολο Πρωτογενής ∆ευτερογενής Τριτογενής
1) Χωρική Ενότητα 1 71% 71% 2,5% 18,5% 79%
2) Χωρική Ενότητα 2-4 29% 29% 20% 30% 50%
Ρ.Σ.Ι. 100% 100% 5,5% 22% 72,5%
Β.1.4.3 Μεγέθη χώρων επιρροής / εξυπηρέτησης
Στον χάρτη 3 και στον πίνακα που ακολουθεί στις επόμενες σελίδες εκτιμώνται τα
μεγέθη διαφόρων τύπων εξυπηρετήσεων ή αγορών με κέντρο την πόλη των
Ιωαννίνων.
Τα μεγέθη αυτά δίνουν την εικόνα ενός δυνητικού οικονομικού χώρου της πόλης και
αποτελούν ενδείξεις προγραμματισμού των παραγωγικών υποδομών ή
εγκαταστάσεων εξυπηρέτησης των τομέων στους οποίους αναφέρονται.

Πίνακας:
Χώροι επιρροής της πόλης των Ιωαννίνων / Συνεργασία / ∆ικτυώσεις / Αγορές
ΕΙ∆ΟΣ (ΤΟΜΕΑΣ) ΕΠΙΡΡΟΗΣ
ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ
ΤΕΧΝΟΓΝΩΣΙΑΣ
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ /
ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ
ΧΟΝ∆ΡΙΚΟ &
ΜΕΤΑΦΟΡΑ
ΑΝΑΨΥΧΗ
∆ΙΟΙΚΗΣΗ
ΕΜΠΟΡΙΟ
ΕΜΠΟΡΙΟ
2001
ΠΑΡΚΟ -
ΛΙΑΝΙΚΟ
ΣΠΑΝΙΟ
ΧΩΡΟΙ ΕΠΙΡΡΟΗΣ
ΥΓΕΙΑ
Νομός Ιωαννίνων 170.239 170.239
Νομός Θεσπρωτίας 46.091 46.091

Περιφέρεια
353.820 353.820 353.820 353.821 353.822 353.820
Ηπείρου
Νομός Άρτας 78.134
Νομός Πρέβεζας 59.356
Νομός Λευκάδας 22.506 22.506 22.506 22.506 22.506
Νομός Κέρκυρας 111.975 111.975 111.975 111.975
Λοιπός Νομός Γρεβενών 37.947 37.947 37.947 37.947 37.947

ελληνικός
χώρος Νομός Καστορίας 53.483 53.483 53.483 53.483
Νομός Τρικάλων 138.047 138.047 138.047 138.047
Νομός Αιτωλίας &

224.429 112.215 112.215 112.215 112.215
Ακαρνανίας
Επαρχία Άγιοι Σαράντα 35.089 35.089

Επαρχία
54.647 54.647
Αργυροκάστρου
Eπαρχία Αυλώνας 147.128
Νότια
305.813 305.813 305.813 305.813 305.813
Αλβανία
Επαρχία ∆ελβίνο 10.765 10.765
Επαρχία Πρεμετή 25.780
Επαρχία Τεπελένι 32.404
ΣΥΝΟΛΟ 1.248.020 353.820 944.276 316.831 1.082.323 1.023.832 1.135.808 713.116

Β.1.5. Εναρμόνιση με τον υπερκείμενο σχεδιασμό και προγραμματισμό
2007-2013.
Β.1.5.1 Εναρμόνιση με το Γενικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και

Αειφόρου Ανάπτυξης (Γ.Π.Χ.Σ.Α.Α.)
Η πλήρης εναρμόνιση του επιθυμητού πρότυπου του Ρ.Σ.Ι. για την ένταξη της πόλης
στο ευρύτερο αστικό δίκτυο οδηγεί στις εξής κατευθύνσεις ανάδρασης:
 Θεωρεί ότι τα Ιωάννινα ως πρωτεύων εθνικός πόλος ανάπτυξης έχει

απευθείας λειτουργική εξάρτηση με την Αθήνα πέραν της προβλεπόμενης
από το Γ.Π.Χ.Σ.Α.Α. με τη Θεσ/νίκη.
 Το Ρ.Σ.Ι. βασιζόμενο σε αντικειμενικά δεδομένα που αφορούν την

αναγνώριση / ανάδειξη ενός χώρου «επιρροής – εξάρτησης» ενός αστικού
κέντρου του μεγέθους και της τυπολογίας των Ιωαννίνων, θεωρεί ότι η
εταιρική σχέση «πόλης – υπαίθρου» στην περίπτωση των Ιωαννίνων αφορά
μια ευρύτερη «χωρική ενότητα συνεργασίας αστικών, ημιαστικών και λοιπών
οικισμών» που εν δυνάμει περιλαμβάνει με πρωτεύων κέντρο τα Γιάννενα
πέραν των προτεινόμενων από το Γ.Π.Χ.Σ.Α.Α. και την Κέρκυρα, τη Λευκάδα
αλλά και τα Γρεβενά και τα Τρίκαλα – Καλαμπάκα.
 Τέλος, το Ρ.Σ.Ι., θεωρεί ότι η πόλη των Ιωαννίνων και η Ηγουμενίτσα

αποτελούν κατ’ έξοχή δίπολο, απολύτως απαραίτητο τόσο για την ανάδειξη
της Ηγουμενίτσας ως πύλης στο θαλάσσιο Αδριατικό διάδρομο όσο και των
Ιωαννίνων ως διακρατικού αστικού κέντρου στα ∆υτικά Βαλκάνια.
∆ιαχείριση φυσικού και πολιτιστικού πλούτου
Για την αποτελεσματική και ολοκληρωμένη διαχείριση της φυσικής και

πολιτιστικής κληρονομιάς δίδονται οι ακόλουθες κατευθύνσεις:
- Ανάδειξη και προστασία των μνημείων πολιτιστικής κληρονομιάς

εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα την αξιοποίησή τους ως πόλων έλξης
επισκεπτών με την κατάλληλη υποδομή πρόσβασης, την λειτουργική σύνδεσή
τους με τον περιβάλλοντα χώρο τους και τη σύνδεση των μνημείων μεταξύ
τους.

- Προώθηση της δημιουργίας ενιαίων δικτύων φυσικού και πολιτιστικού
περιβάλλοντος, οργάνωση χώρων και διαδρομών και εν γένει ανάδειξη και
αξιοποίησή τους με συνεργασία των αρμόδιων αρχών.
- ∆ιεύρυνση της προστασίας των αρχαιολογικών χώρων, με την ένταξη σε

αυτούς της διαφύλαξης των τοπίων.
- ∆ιατύπωση όρων και προϋποθέσεων για την προστασία των, μικρής

κλίμακας, τοπίων που αφθονούν στον αγροτικό και τον αστικό χώρο, σε
συνδυασμό με την επιδίωξη ήπιας και ποιοτικής τουριστικής ανάπτυξης.
Χωρικές κατευθύνσεις για την προστασία του τοπίου και της υπαίθρου από την
άναρχη οικιστική ανάπτυξη
Την κυριότερη απειλή κατά της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς αποτελεί η
κατανάλωση χώρου από την άναρχη οικιστική ανάπτυξη. Για τον περιορισμό της,
δίδονται οι ακόλουθες κατευθύνσεις:
- Προώθηση της αρχής της «συμπαγούς πόλης» σε όλα τα επίπεδα χωρικού

σχεδιασμού. Οι όποιες προτάσεις επεκτάσεων θα πρέπει να αιτιολογούνται
επί τη βάσει αντικειμενικών αναγκών (δημογραφικών, οικιστικών και
παραγωγικών).
- Στον υπόλοιπο περιαστικό και αγροτικό χώρο: περιορισμός της εκτός σχεδίου
δόμησης, ενίσχυση της συγκέντρωσης νέων παραγωγικών μονάδων σε
οργανωμένους υποδοχείς.
Κατευθύνσεις για τη βιώσιμη διαχείριση των φυσικών πόρων, κατά το σχεδιασμό σε

περιφερειακό και τοπικό επίπεδο.
Στο πλαίσιο των διεθνών, κοινοτικών και συνταγματικών δεσμεύσεων της χώρας
για την εφαρμογή των αρχών βιώσιμης χρήσης των πόρων (εδάφους, υδάτων,
ατμόσφαιρας κ.ά.), δίδονται οι ακόλουθες γενικές κατευθύνσεις:
Υδατικό περιβάλλον:
- Εφαρμογή του εθνικού προγράμματος ολοκληρωμένης διαχείρισης και

προστασίας υδατικών πόρων λαμβάνοντας υπόψη και τις πιθανές
επιπτώσεις των κλιματικών αλλαγών.

- Κατάρτιση και εφαρμογή προγράμματος ολοκληρωμένης διαχείρισης και
προστασίας υδατικών πόρων ανά υδατικό διαμέρισμα.
- Λήψη των απαραίτητων μέτρων (σχεδιασμός και εκτέλεση έργων) για τη

διασφάλιση των αναγκαίων αποθεμάτων νερού για οικιακή, αγροτική και
βιομηχανική χρήση.
- Λήψη μέτρων που συμβάλλουν στη δραστική μείωση του ρυπαντικού

φορτίου από αστικά, βιομηχανικά και αγροτικά απόβλητα σε όλους τους
υδατικούς υποδοχείς, κατά προτεραιότητας στις ευαίσθητες περιβαλλοντικά
περιοχές. Ειδικότερα προγραμματίζεται η εντός πενταετίας ολοκλήρωση των
εγκαταστάσεων βιολογικού καθαρισμού και των δικτύων αποχέτευσης όλων
των οικισμών της χώρας με πληθυσμό αιχμής μεγαλύτερο των 2000
κατοίκων.
- Συνέχιση εφαρμογής των Κοινοτικών οδηγιών για τα νερά.
Το επιθυμητό πρότυπο του Ρ.Σ.Ι. και οι προτάσεις του εναρμονίζονται απολύτως με

τις προαναφερθείσες προβλέψεις – κατευθύνσεις.

Β.1.5.2 Εναρμόνιση με το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Ηπείρου 2007-2013
Κύρια αναπτυξιακή επιλογή της Περιφέρειας Ηπείρου είναι η βελτίωση της

ελκυστικότητάς της, μέσω της ανάδειξής της σε κόμβο συνδυασμένων μεταφορών,
προκειμένου να καταστεί χώρος προσέλκυσης επενδύσεων σε τομείς που θα
ενσωματώνουν την καινοτομία και τη γνώση ως βασικά στοιχεία ανάπτυξης της
περιφερειακής οικονομίας.
Λαμβάνοντας υπόψη, σύμφωνα με την ανάλυση, το ειδικό βάρος της ευρύτερης

περιοχής της πόλης των Ιωαννίνων, στην οικονομική και κοινωνική φυσιογνωμία της
Περιφέρειας, μπορεί να λεχθεί ότι το αναπτυξιακό μοντέλο που επιλέγεται για την
πόλη, εναρμονίζεται εξ ολοκλήρου με τους αναπτυξιακούς στόχους της Περιφέρειας.
Βασικές προωθητικές δραστηριότητες του αναπτυξιακού μοντέλου είναι η ενίσχυση

συγκεκριμένων κλάδων του τριτογενούς τομέα που αφορούν την ανάπτυξη
υπηρεσιών Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών για την ενίσχυση της
επιχειρηματικής ανταγωνιστικότητας και καινοτομικής ικανότητας, τη βελτίωση
προσπελασιμότητας υποδομών και υπηρεσιών, την προώθηση ψηφιακής σύγκλισης,
την ανάδειξη τουριστικής και πολιτιστικής ταυτότητας και την προώθηση της
συνεργασίας των δικτύων μεταξύ των ενδοπεριφερειακών και διαπεριφερειακών
αστικών κέντρων.
Στο δευτερογενή τομέα, καθώς δεν υπάρχει σαφής φυσιογνωμία με εξαίρεση τη

μεταποίηση τοπικών αγροτικών προϊόντων, αναμένεται προοδευτική αλλαγή της
υπάρχουσας κατάστασης καθώς θα βελτιώνεται σημαντικά η υπερτοπική
προσπελασιμότητα και θα αναδεικνύεται μια πρόσθετη παράμετρος με τη δυνατότητα
λειτουργίας της Αλβανίας ως ενδοχώρας. Επιπλέον η ειδίκευση στον κλάδο
εξορυκτικών και λατομικών δραστηριότητων δημιουργεί πρόσθετες δυνατότητες για
την μεταποίηση, ενώ η λειτουργία του Πανεπιστημίου δημιουργεί προϋποθέσεις για
ανάπτυξη κλάδων έντασης γνώσης.
Σε συνδυασμό με τον εκσυγχρονισμό του πρωτογενούς τομέα διαμορφώνεται, για

την ευρύτερη περιοχή των Ιωαννίνων, ένα νέο σύνολο διαφορετικών
πλεονεκτημάτων / δυνατοτήτων που ανοίγουν πολλαπλές προοπτικές.
Λαμβάνοντας υπόψη και τις κατευθύνσεις του ειδικού πλαισίου χωροταξικού

σχεδιασμού και αειφόρου ανάπτυξης για τη βιομηχανία η σχεδιαζόμενη βιομηχανική
πολιτική, με πυρήνα συγκέντρωσης την ευρύτερη περιοχή των Ιωαννίνων, πρέπει να
στραφεί σε οριζόντια μέτρα αρθρωμένα στις προοπτικές αυτές. Επομένως, κρίνεται
αναγκαία η περαιτέρω στήριξη της υπάρχουσας ΒΙΠΕ ώστε να διατηρηθεί ένας
βασικός βιομηχανικός ιστός για την κάλυψη τοπικών αναγκών.

Β.2. ΕΙ∆ΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ - ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΕΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ
Β.2.1 Οριοθέτηση περιοχής Ρ.Σ.Ι.- Xωροταξική Οργάνωση
Β.2.1.1. Οριοθέτηση του Ρυθμιστικού Σχεδίου Ιωαννίνων
Προτείνεται η ταύτιση της Λειτουργικής Αστικής Περιοχής (Λ.Α.Π.) των Ιωαννίνων με

το χώρο του Ρυθμιστικού Σχεδίου των Ιωαννίνων και ο επανακαθορισμός των
προσωρινών ορίων του, όπως αυτά διαμορφώθηκαν στην αρχή της μελέτης του ΡΣΙ.
Η περιοχή του Ρυθμιστικού Σχεδίου Ιωαννίνων θα περιλαμβάνει έτσι το Λεκανοπέδιο

των Ιωαννίνων και την άμεση ευρύτερη ολοκληρωμένη λειτουργική περιοχή του
αστικού κέντρου και θα συγκροτείται από τους ∆ήμους Ιωαννιτών, Παμβώτιδας,
Ανατολής, Πασσαρώνος, Μπιζανίου, Περάματος, Εκάλης, ∆ωδώνης, της Κοινότητας
Νησί και τα ∆ημοτικά ∆ιαμερίσματα Πρωτόπαππα του ∆ήμου Ζίτσας και των ∆.∆.
Επισκοπικού, Αβγού και Σερβιανών του ∆ήμου Αγ. ∆ημητρίου (βλ. Χάρτη Π1).
Β.2.1.2. Οργάνωση και λειτουργία Λειτουργικής Αστικής Περιοχής (ΛΑΠ)
Η Χωροταξική Οργάνωση της περιοχής του Ρυθμιστικού Σχεδίου του οικιστικού

συγκροτήματος των Ιωαννίνων έχει ειδικό στόχο την αναγνώριση, οργάνωση και
λειτουργία της Λειτουργικής Αστικής Περιοχής ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος, που
σταδιακά θα τείνει να ολοκληρώσει το χώρο επιρροής και επηρεασμού της,
μεσοπρόθεσμα ως νέος διευρυμένος περιφερειακός χώρος συνεργασίας και να
συμπεριλάβει μακροπρόθεσμα την περιοχή της Ηγουμενίτσας με αποτέλεσμα τη
λειτουργία τους συνολικά ως ισχυρό δίπολο «Γιάννενα – Ηγουμενίτσα» στην περιοχή
του Ιονίου, της Αδριατικής, της Αλβανίας και της Ιταλίας.
Οι ρυθμοί της Οικιστικής Ανάπτυξης της Ηγουμενίτσας / δυτική πύλη στον αδριατικό
διάδρομο σε συνδυασμό με τα μεγάλα οδικά και σιδηροδρομικά έργα προσδιορίζουν
για το δίπολο Γιάννενα – Ηγουμενίτσα μια νέα περιοχή διευρυμένης ΛΑΠ που θα
απαιτεί εις το μέλλον τον κοινό σχεδιασμό υπερτοπικών ζωνών παραγωγικών
δραστηριοτήτων (Εμπορευματικό Κέντρο, ζώνη Χονδρεμπορίου κλπ.).
Η Λειτουργική Αστική Περιοχή των Ιωαννίνων στο υπό εκπόνηση ΡΣΙ έχει κέντρο
αναφοράς και εξυπηρετήσεων την καθαρά αστική περιοχή της πόλης των Ιωαννίνων
και τα αστικά της προάστια που συνθέτουν το Πολεοδομικό Συγκρότημα των
Ιωαννίνων (ΠΣΙ). Έτσι η ΛΑΠ τυπολογείται με μονοκεντρικό κυρίως χαρακτήρα

γύρω από μία καθαρά αστική συμπαγή περιοχή, τη συμπαγή πόλη των Ιωαννίνων,
(όπως έχει περιγραφεί στο Κεφάλαιο της Αξιολόγησης του Α’ Σταδίου της μελέτης).
Η σχέση του αστικού κέντρου και της ΛΑΠ Ιωαννίνων καθορίζεται αφ’ ενός από το
γεγονός ότι στη ΛΑΠ των Ιωαννίνων κατοικεί το 65% του πληθυσμού του Νομού και
αφ’ ετέρου οι περιοχές του Νομού στην πραγματικότητα εξαρτώνται από τη ΛΑΠ σε
σχεδόν «καθημερινή βάση» για τις εξυπηρετήσεις τους ή τις πέραν της αγροτικής
λοιπές δραστηριότητές τους με ελάχιστες εξαιρέσεις (π.χ. Κόνιτσα και το Μέτσοβο).
Ειδικό στόχο επίσης αποτελεί η παροχή εξειδικευμένων υπηρεσιών της ΛΑΠ για την
ανάδειξη των οικιστικών κέντρων που αναπτύσσονται στο πλαίσιο ειδικών πολιτικών
αγροτικού, ορεινού χώρου (Ζαγοροχώρια) ή περιοχών NATURA.
Β.2.1.3. Χωρικές ενότητες
Ειδικοί στόχοι
 Η αποκέντρωση της λειτουργίας της Λ.Α.Π. Ιωαννίνων τόσο σε επίπεδο

οικιστικής ανάπτυξης, εξυπηρέτησης και υποδομών, όσο και της δημιουργίας
ευκαιριών για την τροφοδότηση και ενίσχυση της τοπικής απασχόλησης,
 Ο καθορισμός των επιμέρους χωρικών ενοτήτων της Λ.Α.Π./συμβολή στη

διαμόρφωση συνθηκών «τοπικής ευημερίας» και δημιουργία προϋποθέσεων για
την επίτευξη του ειδικού στόχου μείωσης των μετακινήσεων κατοικίας – εργασίας
και διατήρηση της ταυτότητας των προαστίων σε αντίθεση με το πυκνό αστικό
κέντρο.
 Η οργάνωση της Λ.Α.Π. Ιωαννίνων σε τέσσερες (4) χωρικές ενότητες με ιδιαίτερα

χαρακτηριστικά, βαθμό εξάρτησης, επιρροής και επηρεασμού από το κυρίαρχο
αστικό κέντρο – την πόλη των Ιωαννίνων.
 Η ολοκλήρωση των χωρικών ενοτήτων ως περιοχές κατοικίας – εργασίας –

διαχείρισης των πόρων τους, στο πλαίσιο της ολοκληρωμένης λειτουργίας της
Λ.Α.Π.
 Ο υποχρεωτικός συντονισμός τους στις σημαντικές επιλογές του Ρ.Σ.Ι. που

συνδέονται με ευρύτερης εμβέλειας υποδομές ή πολιτικές που αναφέρονται σε
ολοκληρωμένους φυσικούς ή και γεωγραφικούς χώρους Αγροτικός – ορεινός –
χώρος, Λίμνη – Τοπία – NATURA κλπ.
 Η εύρυθμη λειτουργία κάθε χωρικής ενότητας για την ενίσχυση της εσωτερικής
της λειτουργικότητας.

Χωρική Ενότητα 1. Αστική περιοχή Ιωαννίνων
Είναι ο κεντρικός πυρήνας της Λειτουργικής Αστικής Περιοχής και περιλαμβάνει τη

«συμπαγή πόλη» και τα προάστιά της, τη λίμνη Παμβώτιδα με το νησί και τον άμεσο
ορεινό όγκο του Μιτσικελίου.
Στην Χ.Ε. 1 περιλαμβάνονται:
Η αστική περιοχή του Ρυθμιστικού Σχεδίου Ιωαννίνων / ΛΑΠΙ / που συγκροτείται

από τη «συμπαγή πόλη» των Ιωαννίνων και τον ευρύτερο χώρο των αστικών της
προαστίων.
Η αρχή της συμπαγής πόλης αποτελεί σήμερα πανευρωπαϊκή προτεραιότητα, και

έχει υιοθετηθεί και από το Γενικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου
Ανάπτυξης.
Η «συμπαγής πόλη» περιλαμβάνει:
α) Από τον ∆ήμο Ιωαννιτών:
 το ∆.∆. Ιωαννίνων,
 τμήμα του ∆.∆. Μαρμάρων (οικισμοί Άμμος και Καρδαμίτσια)
 τμήμα του ∆.∆. Σταυρακίου (οικισμοί Πεντέλη, Τσιφλικόπουλο και

Βελισσάριος)
 το ∆.∆. Εξοχής (πρώην Κοινότητα Περάματος)
β) Από άλλους ∆ήμους
 τμήμα του ∆.∆. Ανατολής (∆. Ανατολής)
 το ∆.∆. Κατσικά (∆. Παμβώτιδας)
 το ∆.∆. Αγ. Ιωάννη (∆. Πασσαρώνος)
Η «συμπαγής πόλη» οριοθετείται από δυσμάς από την περιμετρική αρτηρία

(δακτύλιος – Ring road) που συνδέει την είσοδο της πόλης βόρεια της διέλευσης της
Εγνατίας Οδού με το Αεροδρόμιο και το όριο του οικισμού Αγ. Ιωάννου και την
προτεινόμενη «προτιμητέα» επέκτασή του.
Ανατολικά οριοθετείται από την Εθνική Οδό Γιάννενα – Κόνιτσα και τον παραλίμνιο
χώρο της Λίμνης Παμβώτιδας έως τη Γεωργική Σχολή και την ενότητα του Κατσικά.
Τα αστικά προάστια περιλαμβάνουν:
 Τα λοιπά τμήματα των ∆.∆. του ∆ήμου Ιωαννιτών (οικισμοί Μάρμαρα, Κάτω
Μάρμαρα, Ολυμπιάδα, Σταυράκι).

 Τα ∆.∆. Περάματος, Αμφιθέας, Λιγκιάδων, Μάζιας, Κρυόβρυσης, Σπόθων του
∆. Περάματος.
 Τα ∆.∆. Καστρίτσας, Βασιλικής, Λογγάδων του ∆. Παμβώτιδας.
 Τα ∆.∆. Πεδινής και Κοσμηράς του ∆. Μπιζανίου
Τα αστικά προάστια εξυπηρετούνται από τοπικά κέντρα που προβλέπονται στα ∆.∆.
Σταυρακίου / Κάτω Μαρμάρων, Πεδινής, Περάματος / Αμφιθέας και Λογγάδων /
Βασιλικής.
 Η συγκέντρωση του σημαντικότερου μέρους των υπερτοπικών

δραστηριοτήτων που ασκούνται στο σύνολο της Λ.Α.Π. με έμφαση στις
δραστηριότητες του Τριτογενή Τομέα (∆ιοίκηση, Έρευνα, Εκπαίδευση, Υγεία,
Τουρισμός, Αθλητισμός, Εμπόριο / Χονδρεμπόριο, Μεταφορικές υποδομές
κλπ.) αλλά και στις δραστηριότητες του ∆ευτερογενή και Πρωτογενή Τομέα,
 Η χωροθέτηση των υπερτοπικών δραστηριοτήτων εμβέλειας ΛΑΠ,

περιφερειακής εθνικής και διακρατικής σημασίας στην εκτός συμπαγούς
πόλης περιοχή της ΛΑΠ (Σταθμοί και υποδομές Μεταφορών, Τεχνόπολη,
ΒΙΠΕ, ΒΙΠΑ, ΒΙΟΠΑ, Επιχειρηματικά Πάρκα και Πανεπιστήμιο και
Νοσοκομείο).
Χωρική Ενότητα 2. Ελεούσα - Λαψίστα - Εκάλη
Είναι η προς βορράν του κεντρικού πυρήνα της ΛΑΠ Ιωαννίνων, περιαστική περιοχή
που απαρτίζεται από τα σημερινά ∆.∆. Ελεούσας, Βουνοπλαγιάς, Ζωοδόχου,
Ροδοτοπίου, Άνω Λαψίστας, Κάτω Λαψίστας, Μ.Γαρδικίου και Νεοχωρίου του
∆ήμου Πασσαρώνος, τα ∆.∆. Κρανούλας, Κρύας και Περιβλέπτου του ∆ήμου
Περάματος, το σύνολο των ∆.∆. του ∆. Εκάλης και το ∆.∆. Πρωτόπαππα του όμορου
∆ήμου Ζίτσας.
Η χωρική ενότητα διασχίζεται στη διεύθυνση Βορρά – Νότου από την «Ιόνια Οδό»
όπως αυτή οδεύει στη δυτικά του λεκανοπεδίου περιοχή και στη συνέχεια συναντά
την Ε.Ο. Ιωαννίνων – Κόνιτσας βορειοδυτικά του οικισμού Καρυές (Μεταμόρφωση)
του ∆. Εκάλης, από την Ε.Ο. Ιωάννινα – Κόνιτσα στο Βόρειο - Ανατολικό της τμήμα
και από την Ε.Ο. Ιωάννινα – Ηγουμενίτσα στη διεύθυνση Ανατολή – ∆ύση.
Η χωρική ενότητα Ελεούσας - Εκάλης στο τμήμα της που αναφέρεται στα ∆.∆. των ∆.
Πασσαρώνος , Περάματος και των ∆./∆. Ασφάκας και Πρωτόπαππα των ∆. Εκάλης

και Ζίτσας, έχει περιαστικό χαρακτήρα, ενώ στο Βόρειο και ∆υτικό της τμήμα των
λοιπών ∆.∆. του ∆. Εκάλης, έχει χαρακτήρα αγροτικό.
Ειδικοί Στόχοι
 Η ανάπτυξη δραστηριοτήτων κυρίως βιομηχανίας – βιοτεχνίας –

χονδρεμπορίου στο Ροδοτόπι και η εξυπηρέτηση της ευρύτερης περιοχής του
κόμβου της Ιόνιας Οδού από Βορρά και τη ΒΙΠΕ Ροδοτοπίου σε αναγκαίες
συνοδευτικές χρήσεις με την ανάπτυξη κέντρου υπερτοπικών και
ενδοαστικών εξυπηρετήσεων. Η χωροθέτησή του προβλέπεται βορειοδυτικά
της Ελεούσας και μεταξύ των οικισμών Ελεούσα - Βουνοπλαγιά - Ζωοδόχος
που δημιουργούν ένα οικιστικό σύμπλεγμα στην περιοχή αυτή.
 Η δημιουργία νέου υποδοχέα παραγωγικών δραστηριοτήτων στην περιοχή

μεταξύ του οικισμού της Βουνοπλαγιάς και του ∆ήμου Ιωαννιτών.
 Η κάλυψη των άμεσων αναγκών της χωρικής ενότητας σε υπηρεσίες

συμπληρωματικές του παραδοσιακού κέντρου των οικισμών της και των
αναγκών της Χωρικής Ενότητας 3 (Γραμμενοχώρια).
 Η ανάπτυξη τοπικού κέντρου παροχής υπηρεσιών ενδοαστικής

εξυπηρέτησης για τις άμεσες ανάγκες της αγροτικού χαρακτήρα της περιοχής
κυρίως του ∆. Εκάλης του οικισμού Καρυές (Μεταμόρφωση).
 Η προστασία της γεωργικής γης για αγροτικές και κτηνοτροφικές

δραστηριότητες κυρίως στην πεδιάδα «Κρύας – Ελεούσας» και «Λαψίστας –
Ασφάκας - Καρυών», στην βόρεια του Ροδοτοπίου πεδινή Ζώνη και στο
βόρειο τμήμα του ∆. Εκάλης.
 Η ανάπτυξη τριτογενών δραστηριοτήτων ( τουρισμός / πολιτισμός) στις

περιοχές Μ. Γαρδικίου (Αρχαιολογικός χώρος, χαρακτηριστικό στοιχείο
πολιτιστικού και ελευθέρου πρασίνου χώρου σε συνδυασμό με την
προτεινόμενη ζώνη προστασίας του ορεινού τοπίου στην περιοχή μεταξύ του
Μεγ. Γαρδικίου και Άνω Λαψίστας).
 Η προστασία ορεινού τοπίου στην ενδιάμεση περιοχή μεταξύ της ζώνης

NATURA και των ανατολικών ορίων των οικισμών Κρύα / Αγ. Μαρίνα /
Κρανούλα – Λυκόστομο – Άγ. Απόστολοι, και προστασία των πηγών Κρύας
και Τούμπας.
 Η σηματοδότηση της διαδρομής / πορείας της τάφρου της Λαψίστας στο μέσο
της αρδευόμενης αγροτικής γης με τη δημιουργία πεζοδρόμου /
ποδηλατοδρόμου / υπαίθρια αναψυχή, από την περιοχή του Περάματος και

κατάληξη την είσοδο της υπόγειας σήραγγας που οδηγεί τα νερά στον
Καλαμά.
 Η ανάπτυξη βιολογικής γεωργίας και κτηνοτροφίας, η οργάνωση και

λειτουργία πρότυπων αγροκτημάτων (αγροτοτουρισμό) κυρίως για τα ορεινά
∆.∆. που χαρακτηρίζονται από καθαρά αγροτικό χαρακτήρα
Χωρική Ενότητα 3. ∆ωδώνη - Νεοκαισάρεια – Κουτσελιό - ∆ροσοχώρι
Είναι η ενότητα του νοτιοδυτικού, νότιου και ανατολικού τμήματος του Ρ.Σ.Ι. / Λ.Α.Π.Ι.
που εκτείνεται νότια της Εγνατίας Οδού και απαρτίζεται από τα ∆.∆. Αγίας
Αναστασίας, ∆ραμεσίων, ∆ωδώνης, Μαντείου και Μελιγγών του ∆. ∆ωδώνης, τα ∆.∆.
Μανωλιάσας, Αμπελειάς και Μπιζανίου του ∆. Μπιζανίου, τα ∆.∆. Επισκοπικού,
Σερβιανών και Αβγού του ∆. Αγ. ∆ημητρίου, τα ∆.∆. Μπάφρας και Νεοκαισάρειας του
∆. Ανατολής, τα ∆.∆. Μουζακαίων, ∆αφνούλας, Κράψης, Ανατολικής ως και τμήματα
των ∆.∆. Κουτσελιού, Πλατάνου, Πλατανιάς, Ηλιόκαλης, ∆ροσοχωρίου και Βασιλικής
όπως διαχωρίζονται από τη διέλευση της Εγνατίας Οδού, του ∆.Παμβώτιδας
Η ενότητα διασχίζεται από την διέλευση της Ιόνιας Οδού και την Ε.Ο. Άρτας –
Ιωαννίνων / κύρια είσοδος στην πόλη, κατά μήκος της οποίας αναπτύσσονται ήδη
υπερτοπικού χαρακτήρα δραστηριότητες.
 Ανάπτυξη κέντρου ενδοαστικών υπηρεσιών στην ενδιάμεση περιοχή των

οικισμών Μπάφρας και Νεοκαισάρειας, επί πλέον εμπορικές και ξενοδοχειακές
εξυπηρετήσεις συνδεδεμένες με τον κύριο κόμβο της Εγνατίας.
 Ανάπτυξη κέντρου ειδικού χαρακτήρα «πολιτιστικό / τουριστικό», για την

εξυπηρέτηση των πολιτιστικών / τουριστικών δραστηριοτήτων και των αναγκών
της ευρύτερης αρχαιολογικής περιοχής στον οικισμό της ∆ωδωνούπολης
(Μάνδρες) σε συνδυασμό με το οικιστικό σύμπλεγμα – ∆ραμεσιοί – ∆ωδώνη –
Μαντείο του ∆. ∆ωδώνης.
 Προστασία των περιοχών ∆ωδώνης όπως έχουν θεσμοθετηθεί από το Π.∆.

29.08.07 και ανάπτυξη υπαίθριας αναψυχής της κοιλάδας του ποταμού
Ποταμιά.
 Προστασία της γεωργικής γης νότια του οικισμού Αμπελειά, και πρόβλεψη
ζώνης αναζήτησης οργανωμένων υποδοχέων οικιστικής ανάπτυξης, πλησίον
του οικισμού.

 Πρόβλεψη ζωνών αναζήτησης οργανωμένων υποδοχέων εγκατάστασης
κτηνοτροφικών δραστηριοτήτων
 Αναδιάταξη και αισθητική αναβάθμιση της εισόδου της πόλης επί δύο πλευρών
της Ε.Ο. Άρτας – Ιωαννίνων νότια της Εγνατίας οδού
 Ανάπτυξη Τουρισμού / Πολιτισμού στην ευρύτερη περιοχή Μπιζανίου,
 Ανάπτυξη κέντρου ειδικού χαρακτήρα στο Κουτσελιό για την κάλυψη των
αναγκών της αγροτικής περιοχής.
 Προστασία της χαρακτηριστικής ευρείας ζώνης ορεινού χώρου /«ορεινό τοπίο

πόλης» που ολοκληρώνεται στο ανατολικό όριο του υδροκρίτη του
Λεκανοπεδίου περικλείοντας το οικιστικό σύμπλεγμα ∆ροσοχώρι – Ηλιόκαλη –
Πλατανιά, νοτιο-ανατολικά και ανατολικά της ζώνης Αναψυχής και Προστασίας
του ποταμού Αράχθου, ως και της απώτερης ανατολικής περιοχής NATURA και
ανάπτυξη αγροτο-τουριστικών δραστηριοτήτων και Β’ κατοικίας για τους
κατοίκους της ΛΑΠ ιδιαίτερα στις περιοχές του συμπλέγματος των οικισμών
∆ροσοχώρι – Ηλιόκαλη – Πλατανιά – ∆αφνούλα, στα όρια της περιοχής της
Μονής Τζώρα και στην ανατολικά του Αράχθου περιοχή.
 Ανάπτυξη κέντρου ενδοαστικής εξυπηρέτησης, στο ∆ροσοχώρι του οικιστικού

συμπλέγματος ∆ροσοχώρι – Ηλιόκαλη – Πλατανιά.
 Προστασία και ενίσχυση της υπαίθριας αναψυχής στον Άραχθο και τη ζώνη
NATURA στο ακραίο ανατολικό όριο της περιοχής.
Χωρική Ενότητα 4. Γραμμενοχώρια – Κόντσικα – Ασβεστοχώρι - Πολύγυρος
Είναι ιστορική ενότητα με πολιτιστική ταυτότητα και απαρτίζεται από την κύρια
λεκάνη των Γραμμενοχωρίων που περιλαμβάνει τα ∆.∆. του ∆. Πασσαρώνος
(Αναργύρων, Πετραλώνων, Λοφίσκου, Γραμμένου, Βαγενιτίου, Πολυλόφου, Λύγγου,
Περάτη), τα ∆.∆. Κόντσικα, Ασβεστοχωρίου του ∆. Μπιζανίου, και τα ∆.∆. του ∆.
∆ωδώνης τα κείμενα βόρεια της διέλευσης της Εγνατίας Οδού (∆ραγοψάς,
Πολυγύρου, Ψήνας, Κωνστάνιανης, Ελευθεροχωρίου).
Η Ενότητα διασχίζεται κατά μήκος της κοιλάδας από τη διέλευση του άξονα της
Ιόνιας Οδού.

 Εξοπλισμός και ενίσχυση της περιοχής με τη δημιουργία στο Γραμμένο

τοπικού κέντρου παροχής υπηρεσιών ενδοαστικής εξυπηρέτησης της
ενότητας, σε κεντρικό σημείο του χώρου και του οικιστικού συμπλέγματος
Λοφίσκος – Γραμμένο – Βαγενίτι.
 ∆ιατήρηση και ανάδειξη του χαρακτήρα των μικρών ορεινών οικισμών /

βασικό στοιχείο για την υποστήριξη των αναπτυξιακών προοπτικών της
περιοχής.
 Ενίσχυση και προστασία της οικο-πολιτιστικής ταυτότητας της ενότητας σε

συνδυασμό με τους οικισμούς - μνημεία – φύση, την αγροτική και λατομική
δραστηριότητα, την προοπτική ανάπτυξης αγροτουριστικών δραστηριοτήτων,
την παραγωγή προϊόντων βιολογικής καλλιέργειας και την ανάπτυξη κέντρου
επεξεργασίας και καλλιτεχνικής δημιουργίας μαρμάρου / διασυνδεδεμένο με
αντίστοιχη εκπαιδευτική δραστηριότητα.
 Μη διατάραξη του αγροτικού παραδοσιακού χαρακτήρα της ενότητας και

αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από τη χάραξη της Ιόνιας
Οδού σε σχέση με την ιδιαιτερότητα του φυσικού περιβάλλοντος και επί
πλέον πρόβλεψη προστασίας της από την ανάπτυξη δραστηριοτήτων κατά
μήκος της διέλευσης της Ιόνιας Οδού.
 Προστασία της γεωργικής γης κατά μήκος της διέλευσης της Ιόνιας οδού για
λόγους περιβαλλοντικούς και διατήρησης – ανάδειξης του χαρακτήρα της
χωρικής ενότητας.
 Ανάπτυξη ζωνών προστασίας σε συνδυασμό με υπαίθρια αναψυχή στον

παραπόταμο του Καλαμά, Σμολίτσα στην περιοχή του βορειοδυτικού
τμήματος του ∆. ∆ωδώνης βόρεια της Εγνατίας.
Β.2.1.4. Πληθυσμιακά μεγέθη Οικιστικής Ανάπτυξης ανά Χωρική Ενότητα.
Η κατανομή των πληθυσμιακών μεγεθών Οικιστικής Ανάπτυξης κατά Χωρική

Ενότητα διέπεται από τους γενικούς στόχους του κεφαλαίου Β1 και τους επί μέρους
ειδικούς στόχους που έχουν αναπτυχθεί κατά χωρική ενότητα.
Η κατανομή των πληθυσμιακών μεγεθών φαίνεται στον πίνακα που ακολουθεί και τα
επί μέρους δεδομένα του αποτελούν προγραμματικά στοιχεία για τον υποκείμενο
σχεδιασμό.

Πίνακας: Μόνιμος πληθυσμός ανά Χωρική Ενότητα ( έτος 2021)
ΧΩΡΙΚΗ Μόνιμος Πληθυσμός Φοιτητές Συνολικός Πληθυσμός

ΕΝΟΤΗΤΑ
κατ. % κατ. κατ. %
Χ.Ε.1 ∆ΗΜΟΣ
100,000 62,50% 15,000 115,000 63,89%
ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ
127,500 79,69% 19,500 147,000 81,67%
Χ.Ε.1 :
27,500 17,19% 4,500 32,000 17,78%
ΠΡΟΑΣΤΙΑ
Χ.Ε. 2 14,700 9,19% 300 15000 8,33%
Χ.Ε. 3 13,800 8,63% 200 14000 7,78%
Χ.Ε. 4 4,000 2.50% 0 4,000 2.22%
ΠΕΡΙΟΧΗ Ρ.Σ. 160,000 100.00% 20,000 180,000 100.00%

Β.2.2. Οικιστική και πολεοδομική οργάνωση / κατοίκηση και κεντρικές
λειτουργίες
Β.2.2.1 Οικιστική οργάνωση της κατοίκησης
Η οργάνωση της κατοίκησης εστιάζεται στους εξής γενικούς ειδικούς στόχους:
 Κατ’ αρχήν βελτίωση του πολεοδομικού περιβάλλοντος όσον αφορά στις

υφιστάμενες οικιστικές συγκεντρώσεις.
 Σεβασμός της παράδοσης και προστασία των φυσικών πόρων και του φυσικού
περιβάλλοντος.
 Πρόβλεψη των απαιτούμενων κοινοχρήστων και κοινωφελών χώρων και του

απαραίτητου εξοπλισμού τους, ανάλογα με την κλίμακα των οικισμών.
 Εξασφάλιση υψηλής ποιότητας ζωής για το σύνολο των κατοίκων της ΛΑΠ και
διασφάλιση της ελκυστικότητας της και επίτευξης του στόχου της
ανταγωνιστικότητας.
Στο πλαίσιο των ειδικών στόχων και λαμβανομένων υπ’ όψη των πληθυσμιακών
δεδομένων και των ως εκ τούτου εκτιμωμένων απαιτούμενων νέων εκτάσεων για την
κάλυψη των αναγκών κατοίκησης και επομένως τον προσδιορισμό οικιστικών
επεκτάσεων που απαιτούνται προτείνονται:
Α. Η Χωρική Ενότητα 1 είναι και διατηρείται ως ο κατ’ εξοχή χώρος υποδοχής

κατοικίας.
Οι ειδικοί στόχοι που τίθενται είναι:
1) Στον χώρο της συμπαγούς πόλης:
 Περιορισμένης κλίμακας επεκτάσεις, όπως ορίζονται με βάση τον

πληθυσμιακό στόχο/προγραμματικό μέγεθος πληθυσμού και τις υφιστάμενες
χωρητικότητες, παράλληλα με την προστασία / οικονομία των φυσικών
πόρων. Ως κατεύθυνση προτείνονται «προτιμητέες» περιοχές επεκτάσεων
(κανονιστικοί όροι).
Οριακό γενικά σημείο για τις ως άνω προτεινόμενες επεκτάσεις (όριο αστικού
χώρου συμπαγούς πόλης) είναι το όριο της ζώνης προστασίας της
περιμετρικής οδικής αρτηρίας (π.χ. επέκταση Αγ. Ιωάννη, Τσιφλικόπουλου,
Ανατολής – δυτικά της Λεωφόρου Νιάρχου, Κατσικά).
 Ενεργοποίηση / ολοκλήρωση του οικιστικού ιστού της πόλης, με την

εφαρμογή των εγκεκριμένων πολεοδομικών μελετών και των πράξεων

εφαρμογής τους, που περιλαμβάνει άμεσα τις διανοίξεις του οδικού δικτύου
και των προβλεπόμενων κοινόχρηστων / ελεύθερων χώρων.
 Αναπλάσεις σε υποβαθμισμένες περιοχές όπου απαιτείται αποκατάσταση του

οικιστικού περιβάλλοντος, ειδικές διαμορφώσεις και αστικός εξοπλισμός.
 Ενίσχυση, προστασία και ενοποίηση του δικτύου του αστικού πρασίνου και
των ελεύθερων χώρων ως και η σύνδεση και ένταξή τους σε ευρύτερες
κεντρικές λειτουργίες και λειτουργίες αθλητισμού και αναψυχής.
 Πρόβλεψη χώρων στάθμευσης σε κομβικά σημεία της πόλης.
 Προστασία, ανάδειξη και σηματοδότηση ήπιων διαδρομών με βάση τα φυσικά

στοιχεία του χώρου (π.χ. διαμόρφωση πρασίνων διαδρομών –
ποδηλατοδρόμων - τάφρου Λαγκάτσας) ως στοιχεία συνοχής και
επικοινωνίας των περιοχών κατοικίας.
 Εκπόνηση ειδικής μελέτης για την περιοχή «Μάτσικα» που θα καθορίσει τους
όρους δόμησης (χαμηλά ύψη, υποχρεωτική στέγη κλπ), ώστε να
αποκατασταθούν οι κάτοικοι στη συγκεκριμένη περιοχή χωρίς αρνητικές
επιπτώσεις στο παραλίμνιο μέτωπο της πόλης.
2) Αστικά προάστια της Χ.Ε.1
Βασικός ειδικός στόχος, είναι για μεν τους δυτικά του παρακαμπτήριου οδικού
δακτυλίου οικισμούς, η αναβάθμιση του οικιστικού τους δυναμικού προκειμένου να
ενισχυθεί ο προαστικός τους χαρακτήρας, να διαφυλαχθεί η ποιότητα ζωής,
διατηρώντας τον εξωαστικό χαρακτήρα του ενδιάμεσου μεταξύ των οικισμών χώρου.
Προτείνονται ως κατευθύνσεις:
 Πολεοδομήσεις (Πεδινή, Νεοχωρόπουλο, Κάτω Μάρμαρα, Σταυράκι,

Ολυμπιάδα, Καστρίτσα κ.α) εντός των εγκεκριμένων θεσμοθετημένων ορίων
τους για την πλήρη ανάπτυξη του δυναμικού της κατοικίας σ’ αυτούς.
 Πολεοδόμηση της προτεινόμενης «προτιμητέας» επέκτασης των οικισμών

Νεοχωρόπουλο, Κάτω Μάρμαρα, Μάρμαρα, Σταυράκι, Ολυμπιάδα με
επιθυμητή πρόβλεψη ζώνης πρασίνου μεταξύ των οικισμών.
 Πολεοδόμηση της προτεινόμενης «προτιμητέας» επέκτασης των οικισμών

Άγιου Ιωάννη και Κοσμηράς.
 Στην ανατολική περίμετρο της λίμνης Παμβώτιδας με σεβασμό στους όρους

προστασίας των τοπίων που τίθενται στο αντίστοιχο κεφάλαιο προτείνεται η

ενίσχυση της κατοίκησης με συνδυασμένη πολεοδόμηση των υφιστάμενων
οικισμών (Πέραμα / Αμφιθέα, Λογγάδες / Βασιλική, Καστρίτσα) και της
προτεινομένης ως «προτιμητέας» επέκτασης τους σε συνδυασμό με τις
προβλεπόμενες νέες δραστηριότητες, κεντρικές λειτουργίες και
κοινόχρηστους – κοινωφελείς χώρους.
 Πρόβλεψη ζώνης αναζήτησης οργανωμένων υποδοχέων οικιστικής

ανάπτυξης στο ∆ήμο Παμβώτιδας.
Β. Στις λοιπές χωρικές ενότητες η οικιστική οργάνωση κατοίκησης αναφέρεται

συνολικά κατά χωρική ενότητα και βασίζεται στους υπάρχοντες οριοθετημένους
οικισμούς.
Βασικοί ειδικοί στόχοι τίθενται:
 Η εφαρμογή των ήδη θεσμοθετημένων πολεοδομικών μελετών διάνοιξη /

υλοποίηση οδών, κοινόχρηστων και κοινωφελών χώρων (ελεύθεροι χώροι,
πράσινο κλπ.) κατά προτεραιότητα στους οικισμούς - προτεινόμενες έδρες
πολεοδομικών κέντρων ενισχυμένων με υπερτοπικές δραστηριότητες
(Ελεούσα, Μπάφρα / Νεοκαισάρεια).
 Η κατά προτεραιότητα πολεοδόμηση ή/και επέκταση των οικισμών που

προτείνονται ως έδρες τοπικών κέντρων ή κέντρων ειδικού χαρακτήρα και
των οικισμών όπου καθορίζονται «προτιμητέες» επεκτάσεις. Επισημαίνεται
ότι λοιπές οικιστικές επεκτάσεις για να καθοριστούν από τα αντίστοιχα ΓΠΣ
και ΣΧΟΟΑΠ, θα πρέπει να αιτιολογούνται βάσει αντικειμενικών αναγκών:
δημογραφικών, οικιστικών, παραγωγικών.
 Ο σεβασμός και η ανάδειξη του χαρακτήρα της παραδοσιακής πολεοδομικής

οργάνωσης και της ηπειρωτικής αρχιτεκτονικής (μορφολογία, υλικά, ειδικά
χαρακτηριστικά).
 Η πρόβλεψη ενεργοποίησης, οργάνωσης, διαμορφώσεων και εξοπλισμού

των κοινοχρήστων και κοινωφελών χώρων με βασικές υπηρεσίες για όλους
τους οικισμούς.
Κατά χωρική ενότητα προτείνονται:
1. Στη Χ.Ε. 2 προτείνεται:
 Εφαρμογή του θεσμοθετημένου πολεοδομικού σχεδίου στην Ελεούσα και

πολεοδόμηση της “προτιμητέας” επέκτασης στο βόρειο Τμήμα του οικισμού.
 Πολεοδόμηση των οικισμών Βουνοπλαγιά, Ροδοτόπι, Ζωοδόχος και Αγ.

Μαρίνα

 Πολεοδόμηση των οικισμών Κρανούλα, Αγ. Απόστολοι, Λυκόστομο και των
«προτιμητέων» οικιστικών επεκτάσεων τους.
 Πολεοδόμηση του οικισμού Μεταμόρφωση (Καρυαί) και της “προτιμητέας”

προτεινόμενης επέκτασής του.
 Η εκπόνηση μελέτης για τον επαναπροσδιορισμό των παραδοσιακών

οικισμών και των όρων δόμησής τους.

ανάπτυξης στο ∆ήμο Περάματος.
2. Στη Χ.Ε.3 προτείνεται:
 Εφαρμογή του θεσμοθετημένου πολεοδομικού σχεδίου στους οικισμούς

Μπάφρα και Νεοκαισάρεια και πολεοδόμηση της προτεινόμενης
«προτιμητέας» επέκτασής τους.
 Μελέτη ανάπλασης του προβλεπόμενου κέντρου ειδικού χαρακτήρα

(Πολιτισμός/Τουρισμός) στον οικισμό ∆ωδωνούπολη (Μάνδρες).
 Στους αξιόλογους οικισμούς του τμήματος του ∆ήμου Παμβώτιδας η διά

ειδικού διατάγματος θέσπιση ειδικών όρων για την προστασία της
παραδοσιακής τους μορφής τόσο του πολεοδομικού όσο και του
οικοδομικού / αρχιτεκτονικού τους χαρακτήρα.
3. Στη Χ.Ε.4 προτείνεται:
 Η εκπόνηση μελέτης για τον καθορισμό παραδοσιακών οικισμών και όρων

δόμησης.

ανάπτυξης στο ∆ήμο Περάματος.
Β.2.2.2. Οικιστική οργάνωση για τις Κεντρικές λειτουργίες της πόλης
Γενικοί Ειδικοί στόχοι:
 Οι κεντρικές λειτουργίες της ΛΑΠ οργανώνονται με ιεραρχημένο τρόπο σε ένα

ιεραρχημένο σύνολο κεντρικών τόπων λαμβάνοντας υπ’ όψη την
μονοκεντρικότητα της πόλης, την ταυτότητά της και το μέγεθός της αλλά και
την ανάγκη εξισορροπήσεων στη λειτουργία της από ένα Μητροπολιτικό
Κέντρο έως τα τοπικά κέντρα της περιφέρειας της ΛΑΠ.

 Το σημερινό κέντρο της πόλης των Ιωαννίνων διατηρείται ως το πρωτεύον
πολεοδομικό κέντρο της νέας χωρικής ενότητας της Λειτουργικής Αστικής
Περιοχής Ιωαννίνων (περιοχής Ρ.Σ.Ι.) με κυρίαρχο στόχο να αποκτήσει
μητροπολιτικό χαρακτήρα και ευρωπαϊκή αναγνωρισιμότητα, εμβέλεια και
ρόλο διατηρώντας παράλληλα τη ζωντανή σημερινή λειτουργία του ως τόπου
κοινωνικής και πολιτισμικής ζωής και κατοικίας.
Ειδικοί στόχοι ανά τύπο κέντρου
B.2.2.2α. Μητροπολιτικό Κέντρο
Στα παραπάνω πλαίσια τίθενται οι παρακάτω Ειδικοί Στόχοι:
Ειδικός Στόχος 1: «∆ιεύρυνση και οργάνωση / εξειδίκευση σημερινών κεντρικών

λειτουργιών και χρήσεων για τη συγκρότηση ενός δυναμικού, λειτουργικού, ζωντανού
και ικανοποιητικής χωρητικότητας μητροπολιτικού Κέντρου της Λ.Α.Π. των Ιωαννίνων
με διαπεριφερειακή εμβέλεια»
Προτείνεται η εξής οργάνωση της περιοχής του Μητροπολιτικού Κέντρου:
Ως νέο Μητροπολιτικό κέντρο πόλης θα είναι η περιοχή περικλειόμενη από τις οδούς:
Βογιάνου, Κενάν Μεσσαρέ, ∆ομπόλη, Σουλίου, Σπύρου Λάμπρου, Μεγάλου
Αλεξάνδρου, Βορείου Ηπείρου, Ογδόης Μεραρχίας μέχρι το κλειστό γυμναστήριο της
λιμνοπούλας και τον αιγιαλό της λίμνης Παμβώτιδας, από την λιμνοπούλα έως την
οδό Βογιάνου.
Εντός του περιγραφέντος μητροπολιτικού κέντρου θα περιλαμβάνονται οι εξής

υποπεριοχές:
 Ιστορικό κέντρο, όπως είχε καθορισθεί με το Π.∆. της 28-07-1989 (ΦΕΚ

605/∆/02-10-1989).
 Μείζων ∆ημόσιος Χώρος Πρασίνου και Πολιτισμού. Ως όρια της υποπεριοχής

αυτής προτείνονται τα όρια που προκύπτουν από την ενοποίηση της
κεντρικής πλατείας της πόλης (από το ∆ικαστικό Μέγαρο μέχρι τα Λιθαρίτσια),
με το πάρκο στα Λιθαρίτσια (συμπεριλαμβανομένου και του χώρου του
Πνευματικού Κέντρου), την περιοχή της λαϊκής αγοράς (Αγία Μαρίνα), το Ο.Τ.
του ∆ημοτικού Ωδείου, την παραλίμνια περιοχή «Ταμπάκικα – Σφαγεία», έως
και την προκυμαία του Κάστρου (μέχρι την πλατεία Μαβίλη).

Τμήμα της παραπάνω Ζώνης Πρασίνου και Πολιτισμού εμπίπτει στο
χαρακτηρισμένο Ιστορικό Κέντρο της πόλης.
Επισημαίνεται ότι στην προαναφερθείσα υποζώνη μελετάται η χωροθέτηση

του νέου ∆ημαρχείου της πόλης. Η πρόταση του ΡΣΙ για τη χωροθέτηση νέου
∆ημαρχείου είναι να χρησιμοποιηθεί το υφιστάμενο κτίριο της Νομαρχίας, το
οποίο ικανοποιεί τις ανάγκες των κεντρικών ∆ημοτικών Υπηρεσιών και
εξυπηρετείται καλά ως προς τη στάθμευση και τα Μ.Μ.Μ.. Αντίστοιχα,
προτείνεται η μεταφορά των Υπηρεσιών της Νομαρχίας σε νέο ∆ιοικητικό
Κέντρο στο ∆ιοικητικό Πολιτιστικό Πάρκο Βελισσάριου.
 Εμπορικό / Κοινωνικό / Πολιτιστικό Κέντρο πόλης. Ως όρια της υποπεριοχής

αυτής νοούνται η οδός Πυρσινέλλα, η οδός Χαριλάου Τρικούπη μέχρι την οδό
28ης Οκτωβρίου, η οδός 28ης Οκτωβρίου μέχρι την οδό Κοραή, η οδός
Κοραή, η οδός Σίνα, η οδός Ανεξαρτησίας, η οδός Ιεράρχου Γερβασίου, η
λεωφόρος Χρήστου Κάτσαρη μέχρι την οδό Κύπρου, η οδός Κύπρου, η οδός
Μπιζανίου, η οδός Θαρύπα και η οδός Πουλίτσα.
Τμήματα της παραπάνω ζώνης εμπίπτουν στη Ζώνη Πρασίνου και

Πολιτισμού καθώς και στο χαρακτηρισμένο Ιστορικό Κέντρο της πόλης.
 Περιμετρική ζώνη κέντρου. Αποτελείται από τις υπόλοιπες περιοχές του

Μητροπολιτικού Κέντρου πόλης Ιωαννίνων.
 Για την περιοχή Μάτσικα προτείνεται Ειδική μελέτη, όπως αναφέρεται στην
παρ. Β.2.2.1.
Το Μητροπολιτικό Κέντρο της πόλης, όπως περιγράφηκε με τις υποπεριοχές του, με

την προοπτική μεγέθυνσης της εμβέλειάς του θα μπορεί να εξειδικευθεί σε εμπορικό
κέντρο σπάνιου και ειδικού εμπορίου, σε κέντρο αναψυχής, πολιτισμού και αστικού
τουρισμού, όπως θα αναπτυχθεί σε επόμενο κεφάλαιο.
Ειδικός Στόχος 2: «Έμφαση στην ανάδειξη / διατήρηση εικόνας με ταυτότητα,

αισθητική ποιότητα και διεθνή αναγνωρισιμότητα του μητροπολιτικού κέντρου»
Τα Ιωάννινα είναι μια ιστορική πόλη με ιδιαίτερο χαρακτήρα και ισχυρή ταυτότητα. Το
στοιχείο αυτό αποτελεί ένα μεγάλο συγκριτικό πλεονέκτημα σε ό,τι αφορά την
ελκυστικότητα και την διεθνή αναγνωρισιμότητα. Το πλεονέκτημα αυτό είναι

σημαντικό να διατηρηθεί και να αξιοποιηθεί σε κάθε αναπτυξιακό σχέδιο και επίπεδο
σχεδιασμού.
Προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος αυτός προτείνονται μέτρα και παρεμβάσεις για

την ανάδειξη και διατήρηση των ιδιαίτερων στοιχείων που συνιστούν την ταυτότητα
της πόλης.
Τέτοια στοιχεία μπορεί να είναι τα ιστορικά και διατηρητέα κτίρια της πόλης
(εκκλησίες, τζαμιά, συναγωγές, αρχοντικά, νεοκλασικά, στοές, χάνια, δημόσια κτίρια
κλπ.), σημεία – χώροι ιστορικού ενδιαφέροντος, είσοδοι προς την πόλη,
χαρακτηριστικές πλατείες (πχ κέντρα παλαιών συνοικισμών, όπως ο «Πλάτανος», ο
«Κουραμπάς» κλπ.), καθώς και δρόμοι με ιδιαίτερο χαρακτήρα, είτε ως προς την
αρχιτεκτονική των κτιρίων, είτε ως προς τη χρήση.
Η προστασία και ανάδειξη όλων των παραπάνω στοιχείων προϋποθέτει την

εκπόνηση ειδικών μελετών, οι οποίες θα προτείνουν και τα ειδικά μέτρα και την
ένταξη σε ειδικά προγράμματα. Οι μελέτες αυτές θα πρέπει να καλύψουν και τις
αυξημένες αισθητικές απαιτήσεις για τον νέο κτιριακό όγκο, προτείνοντας ειδικούς
όρους δόμησης σε συγκεκριμένες περιοχές και έλεγχο από την ΕΠΑΕ. Παράλληλα
μπορούν να αντιμετωπίσουν τη δυνατότητα αναπλάσεων όψεων κτιρίων και
κοινόχρηστων χώρων υποβαθμισμένων αισθητικά, όπως μελέτη ανάπλασης της
λεωφόρου ∆ωδώνης σε επίπεδο κτιριακών όψεων και χώρων κυκλοφορίας πεζών
και οχημάτων.
Ειδικός Στόχος 3: «Ριζική ανακατάταξη της προσπελασιμότητας, των μεταφορών και

μετακινήσεων στο μητροπολιτικό κέντρο»
Με δεδομένη την κυκλοφοριακή ασφυξία που χαρακτηρίζει σήμερα την πόλη των
Ιωαννίνων επιβάλλεται μια ριζική αναθεώρηση του συστήματος μεταφορών στον
αστικό ιστό.
Προκειμένου να διευκολυνθεί η υπέργεια κυκλοφορία υπάρχει ανάγκη

απομάκρυνσης των σταθμευμένων αυτοκινήτων από τους οδικούς άξονες. Αυτό
μπορεί να επιτευχθεί με την δημιουργία υπόγειων σταθμών, ανάλογων με τον
σταθμό της κεντρικής πλατείας Πύρρου, σε κεντρικά νευραλγικά σημεία και με
χαμηλό κόστος, με παράλληλη επιβολή αυστηρών ποινών στις παράνομες
σταθμεύσεις. Ενδεικτικά αναφέρονται σημεία όπως, πολυόροφος υπόγειος σταθμός
στο σημερινό ∆ημοτικό Parking, πολυόροφος υπόγειος σταθμός στο σημερινό Στάδιο

Ζωσιμαδών, υπόγειος σταθμός στον σημερινό σταθμό του ΚΤΕΛ, χώροι στάθμευσης
στο χώρο του παλαιού Πανεπιστημίου στη οδό ∆ομπόλη και αλλού, όπως
αναπτύσσεται στο κεφάλαιο των Μεταφορών.
Σε ό,τι αφορά τα Μαζικά Μέσα Μεταφοράς προτείνονται μικρότερου μεγέθους

λεωφορεία (mini bus) με συχνότερα δρομολόγια και πυκνότερο δίκτυο εξυπηρέτησης,
σε συνδυασμό με την προώθηση μέσου σταθερής τροχιάς τύπου «ΤΡΑΜ».
Προτείνεται επίσης η ενθάρρυνση της χρήσης ποδηλάτου και ήπιων μορφών

μεταφοράς, με τη δημιουργία δικτύου ποδηλατοδρόμων και την διάθεση δημοτικών
ποδηλάτων με σύστημα αυτόματης πληρωμής κατά τα πρότυπα που υιοθετούνται σε
όλο και περισσότερες ευρωπαϊκές πόλεις.
Συγχρόνως θα πρέπει να προγραμματισθεί μελέτη για τη διευκόλυνση της κίνησης

των πεζών με προώθηση «πεζοδρομήσεων» διαφόρων τύπων σε εκτεταμένες
κεντρικές περιοχές του αστικού ιστού. Κατά τον σχεδιασμό των μεταφορών πρέπει
να λαμβάνονται υπόψη οι ηλικιωμένοι, οι νέοι, τα άτομα με μειωμένη κινητικότητα και
οι τυφλοί, ώστε να διευκολύνεται η πρόσβασή τους στην απασχόληση και τις
υπηρεσίες καθώς και η αυτονομία των ατόμων.
Ειδικός Στόχος 4: «Ανάδειξη – διατήρηση του ‘Ιστορικού Κέντρου’ της πόλης τόσο ως
πολεοδομικού και κτιριολογικού πολιτιστικού αποθέματος όσο και ως τμήμα της
ζωντανής ιστορίας της πόλης (παραδοσιακές χρήσεις και τόποι ζωής)»
Παραδοσιακά το Ιστορικό Κέντρο της πόλης των Ιωαννίνων χαρακτηριζόταν από την
έντονη παρουσία του εμπορίου, της κατοικίας, κυρίως εντός των τειχών, και της
παραδοσιακής βιοτεχνίας. Στις σημερινές χρήσεις έχει προστεθεί και αυτή της
ψυχαγωγίας, κυρίως με την μορφή εστιατορίων και bar, που συχνά καταλαμβάνουν
τη θέση είτε εμπορικών καταστημάτων είτε κατοικιών.
Προκειμένου να διατηρηθούν ζωντανές οι παραδοσιακές χρήσεις απαιτείται να

εξασφαλισθεί μια καλή ποιότητα αστικού περιβάλλοντος στους μόνιμους κατοίκους
της περιοχής. Η ποιότητα αυτή μπορεί να εξασφαλισθεί με ανάπτυξη κοινόχρηστων
χώρων που θα διευκολύνουν τους κατοίκους, με παράλληλη εξασφάλιση της
πρόσβασης και στάθμευσης και με χαμηλά επίπεδα ηχητικής όχλησης.
Κατά τα άλλα, η περιοχή του ιστορικού Κέντρου είναι ιδιαίτερα ελκυστική για την
κατοικία ως χώρος με ανθρώπινη κλίμακα και με ποιότητα αισθητικής του δομημένου
περιβάλλοντος.

Για τους ίδιους λόγους, το Ιστορικό Κέντρο αποτελεί ελκυστικό τουριστικό στοιχείο και
επομένως είναι αναγκαίο πέραν της πολεοδομικής προστασίας να διατηρηθούν και
οι παραδοσιακές εμπορικές και βιοτεχνικές χρήσεις και να αναδειχθούν με ειδική
σήμανση, με προγράμματα προβολής, με καθιέρωση δρώμενων και άλλων
πολιτιστικών δραστηριοτήτων, καθώς και με την δημιουργία τουριστικών θεματικών
διαδρομών. Ενδιαφέρον θα είχε η ανάδειξη της συνύπαρξης των τριών θρησκευτικών
κοινοτήτων που σφράγισαν την ιστορία της πόλης (Χριστιανική, Εβραϊκή και
Μουσουλμανική). Ως παράδειγμα αναφέρεται η προβολή των βυζαντινών μνημείων,
η ανάδειξη της εβραϊκής συναγωγής, η αναστύλωση – επαναλειτουργία των
τουρκικών λουτρών (χαμάμ) κλπ.
Μια ενδιαφέρουσα βάση για περαιτέρω ανάπτυξη αποτελεί το πρόγραμμα που

εφάρμοσε ο ∆ήμος Ιωαννιτών στο Ιστορικό Κέντρο: πρόγραμμα ανάπλασης των
όψεων των κτιρίων της οδού Ανεξαρτησίας, της οδού Κουντουριώτη, της οδού
Γιοσέφ Ελιγιά κλπ.
Ειδικός Στόχος 5: «Ανασυγκρότηση πρασίνου και ανοιχτού δημόσιου χώρου και

αποκατάσταση της αλληλεπίδρασης ‘κέντρου πόλης – Λίμνης’»
Η σημερινή επικοινωνία των πεζών από το κέντρο της πόλης προς τη λίμνη γίνεται
κατά κύριο λόγο μέσω του άξονα της οδού Αβέρωφ. Προτείνεται μια δεύτερη
δυνατότητα, πολύ πιο ευχάριστη, με την ενοποίηση των χώρων που αποτελούν την
υποζώνη «Μείζων ∆ημόσιος Χώρος Πρασίνου και Πολιτισμού», όπως περιγράφηκε
παραπάνω. Η ενοποίηση αυτή μπορεί να υλοποιηθεί με:
 Την πεζοδρόμηση τμήματος της πλατείας Πύρρου, με υπογειοποίηση της

κυκλοφορίας από το ∆ικαστικό Μέγαρο έως την οδό Αβέρωφ, καθώς και της
διασταύρωσης με την οδό 28ης Οκτωβρίου.
 Την εκπόνηση ειδικής μελέτης για την οργάνωση του υπέργειου χώρου.

Ειδικός Στόχος 6: «∆ημιουργία ελκυστικών συνθηκών κατοίκησης και επενδύσεων
στην ποιοτική κατοικία με παρεμβάσεις βελτίωσης κοινωφελών υποδομών, της
ποιότητας ζωής και εξασφάλιση ‘ήσυχων γειτονιών’ και διαδρομών»
Ο παραπάνω ειδικός στόχος αφορά κυρίως την Περιμετρική Ζώνη του κέντρου,
όπως αυτή ορίσθηκε παραπάνω.
Η ποιότητα των συνθηκών κατοίκησης προβλέπεται να βελτιωθεί καταρχάς με τη

βελτίωση των προσβάσεων και της στάθμευσης, απαιτείται όμως και αντιμετώπιση
των ειδικών δυσχερειών που δημιουργούν ορισμένες χρήσεις, όπως πχ η ύπαρξη
σταθμού λεωφορείων στο κέντρο της πόλης. Εξίσου σημαντική επιβάρυνση για την
κατοίκηση αποτελεί η ύπαρξη του σταδίου Ζωσιμαδών, του οποίου προτείνεται η
απομάκρυνση. Στη θέση του προτείνεται δημιουργία πολυόροφου υπόγειου χώρου
στάθμευσης και μελέτη για την οργάνωση του υπέργειου χώρου αυτού σε ελεύθερο
χώρο.
Προτείνεται επίσης η εκπόνηση μελέτης για την ανάπλαση των κέντρων των παλαιών
συνοικιών, τα οποία διατηρούν ακόμη το ρόλο αυτό (πχ Καλούτσιανη, Πλάτανος,
Καραβατιά, Λακώμματα, Αγία Τριάδα, Κουρμανιό κλπ). Τα κέντρα αυτών των
συνοικιών πρέπει να συνεχίσουν να φιλοξενούν παραδοσιακές δραστηριότητες
(όπως οι αποκριάτικες «τζαμάλες») και μπορούν να αποτελέσουν πόλους σε ένα
δίκτυο διαδρομών αστικού τουρισμού.
Τέλος, προτείνεται μελέτη οργάνωσης υπαίθριων δραστηριοτήτων και

δραστηριοτήτων αναψυχής στο λόφο Βελισσαρίου και στο πάρκο του «Άλσους».
B.2.2.2β. Νέοι πόλοι μητροπολιτικών / κεντρικών δραστηριοτήτων
Ειδικός Στόχος
 Οργάνωση στην άμεση περίμετρο του μητροπολιτικού κέντρου νέων πόλων

ειδικών κεντρικών δραστηριοτήτων με στόχο την αποφόρτιση από χρήσεις
που προκαλούν / απαιτούν μεγάλες διαμπερείς κινήσεις και
προσπελασιμότητα ενώ ταυτόχρονα είναι απαραίτητοι για να το
εμπλουτίζουν με την κινητικότητα / ελκτικότητα που χρειάζεται.
Τέτοιοι πόλοι είναι:

 το «Πολιτιστικό /∆ιοικητικό Πάρκο Πρασίνου» «Βελισσάριος – Πυρσινέλα»,
Στο χώρο αυτό προβλέπεται η ανάπτυξη ∆ιοικητικού Κέντρου για τη
κεντρική/περιφερειακή/νομαρχιακή διοίκηση εντός ευρύτερης ζώνης χρήσεων
πρασίνου, ελευθέρων χώρων, Πολιτισμού, Αθλητισμού, Αναψυχής κλπ.
 το Παραλίμνιο Μητροπολιτικό Πάρκο.
Οι κατευθύνσεις οργάνωσης τους θα αναπτυχθούν σε επόμενο κεφάλαιο για την

προώθηση ειδικών ελκυστικών παραγωγικών δραστηριοτήτων.
B.2.2.2γ. ∆ευτερεύοντα πολεοδομικά κέντρα
 ∆ημιουργία δευτερευόντων πολεοδομικών κέντρων υποστήριξης του

Μητροπολιτικού Κέντρου σε ανεκτά ανταγωνιστική απόσταση (≈ 3χλμ. από
το κέντρο πόλης) και προσπελασιμότητα για τις εμπορικές χρήσεις, χώρους
προμηθευτών και αναπτύξεις άλλων κατάλληλων δραστηριοτήτων
(εμπορικά κέντρα, με ιδιαίτερο χαρακτήρα και προσανατολισμό) που δεν
μπορούν λόγω χώρου να αναπτυχθούν εντός των ορίων του
μητροπολιτικού κέντρου.
Πρόκειται για το βόρειο «γραμμικό» και το νότιο «συμπαγές» πολεοδομικό κέντρο επί
του κύριας ανάπτυξης άξονα «βορρά – νότου» του πολεοδομικού συγκροτήματος
Ιωαννίνων, άξονα που αποτελεί και την ραχοκοκαλιά του συστήματος αστικών και
μητροπολιτικών μέσων μαζικών μεταφορών.
Το «βόρειο δευτερεύον κέντρο» της πόλης, προτείνεται να αναπτυχθεί ως

“γραμμικού τύπου κέντρο” στην περιοχή του Αεροδρομίου, κατά μήκος της Ε.Ο.
Ιωαννίνων – Κόνιτσας, σε βάθος 1 έως 1,5 Οικοδομικού Τετραγώνου. Ο τελικός
καθορισμός του θα προκύψει μετά από τη σχεδίαση / ανάπλαση του οικισμού Αγ.
Ιωάννη (εντός οικισμού).
Το «νότιο δευτερεύον κέντρο» της πόλης, αναπτύσσεται σε οργανωμένη συμπαγή

μορφή, σε έκταση του σημερινού ∆.∆. Ανατολής και χωροθετείται ανατολικά της
Λεωφόρου Νιάρχου.
Η ανάπτυξη των δευτερευόντων κέντρων της πόλης προτείνεται να συντελεσθεί με

κανονιστικές επεκτάσεις ή με την ενεργοποίηση των μηχανισμών ΠΕΡΠΟ ή ΠΟΑΠ∆,
ή με συνδυασμό των ως άνω μηχανισμών και κανονιστικών επεκτάσεων ώστε σε
κάθε περίπτωση να υπάρχει ολοκληρωμένος επιχειρησιακός σχεδιασμός,
ορθολογική οργάνωση και αντιμετώπιση των ειδικών αναγκών τους.

B.2.2.2δ. Εξειδικευμένα Κέντρα
 Προώθηση δύο κέντρων με εξειδικευμένο υπερτοπικό χαρακτήρα και

ενισχυμένο χαρακτήρα ενδοαστικής εξυπηρέτησης στον περιαστικό χώρο της
Λειτουργικής Αστικής Περιοχής Ιωαννίνων.
Τα κέντρα αυτά χωροθετούνται προς Βορρά της πόλης στην περιοχή του
οικιστικού δικτύου/ανοιχτή πόλη «Ελεούσα – Βουνοπλαγιά – Ζωοδόχος –
Ροδοτόπι» της χωρικής ενότητας 2, και προς νότο της πόλης στην περιοχή
οικιστικού υποδοχέα «Μπάφρας – Νεοκαισάρειας» της χωρικής ενότητας 3 της
ΛΑΠ.
Η ανάπτυξη των δευτερευόντων κέντρων της πόλης προτείνεται να

συντελεσθεί με κανονιστικές επεκτάσεις ή με την ενεργοποίηση των
μηχανισμών ΠΕΡΠΟ ή ΠΟΑΠ∆, ή με συνδυασμό των ως άνω μηχανισμών και
κανονιστικών επεκτάσεων ώστε σε κάθε περίπτωση να υπάρχει
ολοκληρωμένος επιχειρησιακός σχεδιασμός, ορθολογική οργάνωση και
αντιμετώπιση των ειδικών αναγκών τους προκειμένου να ανταποκριθούν
ικανοποιητικά στο ρόλο τους.
 Προώθηση κέντρων ειδικού χαρακτήρα που περιλαμβάνουν συγκεκριμένες

υπηρεσίες και δραστηριότητες για την υποστήριξη οικιστικών ενοτήτων με
ειδικές δραστηριότητες:
 είτε με μητροπολιτικό τουριστικό ενδιαφέρον, εξοπλισμένα με υπερτοπικές

υποδομές που υπερβαίνουν τα παραδοσιακά πολεοδομικά κέντρα των
περιαστικών οικισμών και παράλληλα καλύπτουν τις ανάγκες ενδοαστικής
εξυπηρέτησης. Τέτοιου είδους κέντρα προτείνονται στην περιοχή της ∆ωδώνης
και στο προαστιακό οικιστικό σύμπλεγμα Πέραμα / Αμφιθέα.
 είτε με σημαντικό ενδιαφέρον στους παραγωγικούς αγροτικούς τομείς για την

περιοχή της ΛΑΠ, εξοπλισμένα με τις κατάλληλες υποδομές και ειδικές
εξυπηρετήσεις για την κάλυψη των εξειδικευμένων αναγκών της αγροτικής
περιοχής ενώ παράλληλα καλύπτουν και τις ανάγκες ενδοαστικών
εξυπηρετήσεων. Κέντρο αυτού του είδους προβλέπεται στο Κουτσελιό της
χωρικής ενότητας 3.

B.2.2.2ε. Τοπικά κέντρα ενδοαστικής εξυπηρέτησης
 Προώθηση τοπικών κέντρων των πολεοδομικών ενοτήτων του Π.Σ.

Ιωαννίνων ή των προαστιακών και περιαστικών οικισμών ή οικιστικών
συμπλεγμάτων που καλύπτουν τις άμεσες ανάγκες ενδοαστικών
εξυπηρετήσεων.

B.2.3. Οργάνωση των αστικών εξυπηρετήσεων ποιότητας ζωής
Η ποιότητα ζωής στην πόλη συναρτάται αφ’ ενός με το επίπεδο της ποιότητας ζωής
των κατοίκων και γενικά των χρηστών του αστικού χώρου, σε σχέση με τις
διατιθέμενες αστικές εξυπηρετήσεις και κοινωφελείς υποδομές αφ’ ετέρου με την
αισθητική και την εικόνα της πόλης.
Ενισχύεται επίσης από τη διατήρηση της ιστορικότητας της πόλης, τα στοιχεία

πολιτιστικής κληρονομιάς και τέλος την αρχιτεκτονική φυσιογνωμία του χτισμένου
αποθέματος (κτίρια και υποδομές) σε σχέση με την αισθητική και τη συντήρηση /
διατήρησή του.
Στα πλαίσια των ανωτέρω και του γενικού στόχου αναβάθμισης της ποιότητας ζωής
για τους μόνιμους ή μη κατοίκους της πόλης και της ΛΑΠ Ιωαννίνων, όπως
διατυπώθηκε στο Β1 Κεφάλαιο, προσδιορίζονται οι ειδικοί στόχοι που είναι:
 Η ενίσχυση, ανάκτηση, επέκταση και αισθητική διαμόρφωση του αστικού

πρασίνου υπερτοπικής κλίμακας της περιοχής ΡΣΙ – ΛΑΠ Ιωαννίνων, η
προστασία του Τοπίου Ιδιαιτέρου Φυσικού Κάλλους (ΤΙΦΚ) της Λίμνης, ως ζώνη
πρασίνου ή ανοικτού ελεύθερου χώρου, προσιτού στους κατοίκους της ΛΑΠ.
 Η αυστηρή προστασία και αναβάθμιση του θεσμοθετημένου Αισθητικού ∆άσους

Ιωαννίνων.
 Η δημιουργία Μητροπολιτικού Πάρκου ως χώρου κοινόχρηστου πρασίνου στο

παραλίμνιο μέτωπο της «συμπαγούς πόλης» εμπλουτισμένου με εγκαταστάσεις
αθλητισμού, πολιτισμού, αναψυχής, τουρισμού κλπ.
 Η δημιουργία «∆ιοικητικού – Πολιτιστικού Πάρκου Πρασίνου – Στρατόπεδο

Βελισσάριου / Πυρσινέλλα» στην ομώνυμη περιοχή, που θα περιλαμβάνει, πέρα
από το διοικητικό κέντρο, πολιτιστικές υποδομές καλλιτεχνικών εκδηλώσεων,
υποστήριξης καλών τεχνών, διοργάνωση Φεστιβάλ για πολιτιστικά και μορφωτικά
θέματα, αθλητισμό και αναψυχή.
 Η αξιοποίηση των πολιτιστικών εγκαταστάσεων και του πολιτιστικού πάρκου του

Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.
 Η συμπλήρωση, επέκταση, οργάνωση δραστηριοτήτων αθλητισμού με διεύρυνση

των δυνατοτήτων ικανοποίησης αυξημένων αθλητικών ενδιαφερόντων και
δραστηριοτήτων, σε συνδυασμό με αναψυχή (π.χ. κέντρο ιππασίας, σκοποβολή,
κλπ.).

 Η αισθητική αναβάθμιση της εικόνας της πόλης και η ανάδειξη των πολεοδομικών
χαρακτηριστικών της και των σημαντικών διαδρομών.
 Η συντήρηση ανάδειξη, διευκόλυνση και προώθηση της σημασίας των

Αρχαιολογικών χώρων, μνημείων, παραδοσιακών τόπων και φυσικών
/οικολογικών θησαυρών της περιοχής και η λειτουργία τους ως χώροι σύνθετοι
δηλαδή η ταυτόχρονη λειτουργία τους ως ανοιχτά πάρκα περιπάτου και
υπαίθριας αναψυχής στη φύση.
 Η κάλυψη των αναγκών υγείας για τους μόνιμους κατοίκους και τους επισκέπτες
της πόλης και της ΛΑΠ Ιωαννίνων και διατήρηση του επιπέδου και της ποιότητας
των παρεχομένων υπηρεσιών υγείας, με την παρακολούθηση των εξελίξεων,
συνέχιση της επιστημονικής έρευνας και απαραίτητου εκσυγχρονισμού του
εξοπλισμού και των ιατρικών ειδικοτήτων και μεθόδων.
 Η κάλυψη των αναγκών της εκπαίδευσης στους οικιστικούς υποδοχείς με

κατανομή στις οριζόμενες, από τα υποκείμενα σχέδια οργάνωσης του χώρου
(ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ), πολεοδομικές ενότητες των απαραίτητων μονάδων και
οργάνωση ανά χωρικές ενότητες της εξυπηρέτησης των περιαστικών οικιστικών
υποδοχέων σε υποδομές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (Λύκεια). Ειδικά για
τους προαστιακούς οικισμούς και τις επί μέρους χωρικές ενότητες η κατανομή
των μονάδων δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (Λύκεια), γίνεται στα προτεινόμενα
τοπικά πολεοδομικά κέντρα.
Ειδικότερα οι προτάσεις – κατευθύνσεις του Ρ.Σ.Ι έχουν εξής:
Β.2.3.1.Πόλοι πρασίνου υπερτοπικής κλίμακας – Αθλητισμός / Αναψυχή
Οι πόλοι οργανωμένου πρασίνου υπερτοπικής κλίμακας αναπτύσσονται από το

Ρ.Σ.Ι. κυρίως στην περιοχή της συμπαγούς πόλης και σε κομβικά σημεία ενδο-
εξυπηρέτησης των αστικών προαστίων και των λοιπών οικισμών. Επίσης κριτήριο
της οργάνωσής τους αποτελεί το συγκοινωνιακό σύστημα του Ρ.Σ.Ι.
Η διάταξή τους όπως απεικονίζεται στον Χάρτη Π.1, καλύπτει συστηματικά τον
αστικό χώρο και η ανάπτυξή τους συνδυάζεται με πόλους ανάπτυξης συνοδευτικών -
ενισχυτικών δραστηριοτήτων που συμβάλλουν στη δυνατότητα πολυμορφικής τους
οργάνωσης αξιοποίησής και διατήρησης.
Στο Χάρτη 8 καταγράφονται οι πόλοι πρασίνου και αθλητισμού που αφορούν τους
«οικολογικούς πόλους» στο Κεφάλαιο του Περιβάλλοντος, όπως αισθητικό δάσος,
πάρκο Λιθαρίτσια, πάρκο Πυρσινέλλα, Μητροπολιτικό Πάρκο, Ελεούσα- Άγιος
Ιωάννης. Ο έλεγχος της επάρκειάς τους σύμφωνα με το άθροισμα των εκτιμώμενων

εκτάσεών τους, διαμορφώνουν αναλογία >25 μ2 / κάτοικο για την εξυπηρέτηση
πληθυσμού της τάξεως των 200.000 κατοίκων, που καλύπτει ικανοποιητικά τα
standards ευρωπαϊκών πόλεων.
Οι προτεινόμενοι πόλοι αθλητισμού αναπτύσσονται είτε σε συνδυασμό με τους

προτεινόμενους χώρους κοινοχρήστου πράσινου, είτε ως εκτεταμένα πάρκα
συνδυασμένα με ποικίλες άλλες δραστηριότητες, είτε ως πράσινοι συγκεκριμένοι
χώροι άσκησης διαφορετικών αθλημάτων ως αθλητικά πάρκα με δυνατότητες
υπαίθριας ή μη αναψυχής.
 Ειδικά στο κεφάλαιο αυτό, προτείνεται η ανάπτυξη «αστικού πάρκου

Αθλητισμού/Αναψυχής/Τουρισμού Λιμνοπούλας». Το πάρκο αυτό θα
λειτουργήσει συμπληρωματικά και με τις υφιστάμενες ναυταθλητικές υποδομές
του ΕΑΝΚΙ στην Λιμνοπούλα.
 Σε κάθε μια από τις περιοχές Πέραμα / Αμφιθέα και Βουνοπλαγιάς / Ζωοδόχο (σε
συνδυασμό με την αποκατάσταση παλαιού λατομείου) προβλέπεται η ανάπτυξη
ενός αθλητικού πυρήνα τύπου Α.
 Οι ανάγκες της πόλης για νέο αθλητικό πυρήνα τύπου Β, μπορούν να καλυφθούν
με την ενδεχόμενη χωροθέτησή του στην περιοχή Τσιφλικόπουλου (θέση ΚΤΕΛ
του ΓΠΣ/ 1337).
 Προτείνεται η χωροθέτηση νέου γηπέδου ποδοσφαίρου και συνοδών χρήσεων

στη θέση του παλιού αεροδρομίου στην Κατσικά.
 Η απαίτηση για την ανάπτυξη δύο κλειστών κολυμβητηρίων που πρέπει να

συμπληρώσουν την αθλητική υποδομή της πόλης αντιμετωπίζεται με την
χωροθέτησή τους εναλλακτικά είτε σε χώρους αθλητισμού / πρασίνου, είτε σε
χώρους των νέων εμπορικών πολεοδομικών κέντρων σε συνδυασμό με άλλες
εγκαταστάσεις κοινής ωφέλειας που μπορούν να εγκατασταθούν σε αυτούς.
Β.2.3.2. Αισθητική αναβάθμιση της εικόνας της πόλης κυρίων διαδρομών και εισόδου
της πόλης
Η αισθητική αναβάθμιση της εικόνας της πόλης είναι βασικός στόχος του Ρ.Σ.Ι.
Η αναβάθμιση αυτή πρέπει να είναι ιδιαίτερο μέλημα του υποκείμενου σχεδιασμού

των ΓΠΣ και ΣΧΟΟΑΠ της ΛΑΠ. Η αναβάθμιση προφανώς αφορά κυρίως τη
συμπαγή πόλη.

Στο επίπεδο του Ρ.Σ.Ι. ο στόχος αυτός εξειδικεύεται σε δομικά στοιχεία της πόλης,
όπως το Μητροπολιτικό Κέντρο για το οποίο έχουν δοθεί ήδη προτάσεις
παρεμβάσεων, οι μεγάλοι δομικοί άξονες της πόλης που καθορίζουν την εικόνα της.
Απαραίτητη βραχυπρόθεσμη παρέμβαση θεωρεί το Ρ.Σ.Ι. την αναβάθμιση της κύριας

εισόδου της πόλης από το νότο, όπου συγκεντρώνονται οι σημαντικότερες
υπερτοπικές ροές επισκεπτών και δραστηριότητες.
Η παρέμβαση αυτή που προτείνεται από το Ρ.Σ.Ι. μπορεί να αποτελέσει πιλοτική

εφαρμογή για την αναβάθμιση και άλλων δομικών αξόνων της πόλης με τις
παρακάτω κατευθύνσεις:
 Η κύρια Είσοδος της πόλης – Αστική Λεωφόρος Ιωαννίνων
Από την καρδιά της πόλης έως τον κόμβο της Εγνατίας, η παραδοσιακή κύρια
είσοδος των Ιωαννίνων και σήμερα πρωτεύουσα είσοδος από το ∆ιεθνές Οδικό
(Εγνατία και Ιόνια Οδός) και Σιδηροδρομικό ∆ίκτυο, θα εξακολουθήσει να αποτελεί
κυρίαρχο δομικό στοιχείο της πόλης.
Η πολεοδομική πρόκληση συνίσταται:
 στην εξελικτική ανάπτυξη ενός αστικού τοπίου που ενσωματώνει διαδοχικές

εικόνες / τόπους ξεκινώντας από μια εμπορική Λεωφόρο μεγαλο-εμπορίου στην
εκτός συμπαγούς πόλης περιοχή του και καταλήγοντας σε ένα Βουλεβάρτο
(Boulevard) εμπορίου, αναψυχής και περιπάτου «κέντρου πόλης»,
 στην μεταμόρφωση μιας χαμηλής πολεοδομικής ποιότητας περιοχής εισόδου

πόλης με τυχαία αναπτυσσόμενες παρόδιες χρήσεις σε μια Λεωφόρο - βιτρίνα
προς την καρδιά της πόλης από την εικόνα / λειτουργία της οποίας θα
επωφελείται πολεοδομικά – αισθητικά όλη η νότια και ανατολική αστική περιοχή
και οι αναπτυγμένες και υπό ανάπτυξη περιοχές στρατηγικής σημασίας, χώροι
που περιέχουν χρήσεις (Πανεπιστημιακός και Νοσοκομειακός Πόλος –
Τεχνόπολη – γειτονιές και προάστια κατοικίας, κέντρα εξυπηρετήσεων Εμπορίου,
Αναψυχής, Πρασίνου και Αθλητισμού κλπ.).
Στα πλαίσια αυτά προτείνεται:
 η αναμόρφωση του δημόσιου χώρου και των ιδιωτικών πρασιών ένθεν και ένθεν
της νέας αστικής Λεωφόρου και η εξασφάλιση αστικών μετακινήσεων κίνησης
όλων των τύπων όπως ταχείας διαμπερούς, τοπικής ήπιας, ποδηλατοδρόμων,
πεζοπορίας, με ταυτόχρονη αισθητική διαμόρφωση με όρους αστικού τοπίου,

 η καθιέρωση από τα ΓΠΣ των σημερινών παρόδιων ∆ήμων ειδικών όρων
δόμησης (υψών – υλικών) και χρήσεων τύπων εμπορίου ως και ο αυστηρός
έλεγχος αισθητικού αποτελέσματος και ένταξης στο άμεσο και συνολικό αστικό
τοπίο στα πλαίσια της διαδικασίας αδειοδότησης των εμπορικών επιφανειών για
την «εκτός σχεδίου» περιοχή της Λεωφόρου,
 εκτεταμένη παρέμβαση για την περιοχή «εντός σχεδίου» καθ’ όλο το μήκος μέχρι
το «ιστορικό κέντρο», με τη μορφή ανάπλασης του δημόσιου χώρου και
καθορισμού:
 ειδικών όρων διαμόρφωσης των όψεων,
 υψών ανάλογα με την ένταξή τους στο ιδιαίτερο κάθε φορά άμεσο αστικό
περιβάλλον (δημόσια κτίρια, πάρκα, κόμβοι κυκλοφορίας, πλατείες, θέες
κλπ.),
 τρόπου εισόδου στα κτίρια και εισόδους garage, βιτρίνες και στεγασμένοι
χώροι καταστημάτων.
Όλα τα παραπάνω πρέπει να συμμετέχουν σε μια συνολική σύνθεση ενός μεγάλου

αστικού άξονα αναφοράς τύπου «Βουλεβάρτου», που εισάγει στην καρδιά της
πόλης, στο πολύτιμο ιστορικό της κέντρο και το άνοιγμα και την ολοκλήρωσή του
στην Λίμνη, τους χώρους και τα τοπία της.
Ο άξονας αυτός σήμερα υπάρχει, λειτουργεί ως παρόμοιου σκοπού χώρος και έχει
ακόμα τη δυνατότητα αναβάθμισής του.
Β.2.3.3 Πολιτιστικές υποδομές και υποδομές αναψυχής και αθλητισμού της Λ.Α.Π.
των Ιωαννίνων
Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στις υποδομές αυτές λόγω του ιδιαίτερου βάρους τους
τόσο για την καθημερινή ποιότητα ζωής όσο και ως κριτήριο για την ανάδειξη της
πόλης σε πόλη «ευρωπαϊκού κοινοτικού διαμετρήματος», δηλαδή οι υποδομές αυτές
οφείλουν να επιτρέπουν την απολαβή των ως άνω υπηρεσιών με τρόπο πλήρη και
«ανταγωνιστικό» ως προς αντίστοιχες ευρωπαϊκές πόλεις.
Στα παραπάνω πλαίσια η πόλη που διαθέτει ήδη σημαντικές υποδομές, όπως
αναφέρθηκε στην Α΄ Φάση της μελέτης, θα έχει ανάγκη «επιπλέον» υποδομών των
σημερινών στους τομείς:
 καλλιτεχνικών εκθέσεων και φεστιβάλ
 μουσικής και θεάτρου
 κινηματογράφων

 κολύμβησης με ένα τουλάχιστον ακόμη κολυμβητήριο με ολυμπιακή πισίνα
 «πολυδύναμου» αθλητικού κέντρου συμπεριλαμβανομένου κέντρου ιππασίας
 χώρων για «αθλητική αναψυχή» τύπου μοντελισμού – bowlings – skate board –
– σκοποβολής κλπ.
 μεγάλων φυσικών χώρων για ανοιχτό αθλητισμό στη φύση (ποδήλατο,
πεζοπορία, αναρρίχηση κλπ.).
Επιπλέον των ανωτέρω υποδομών που απευθύνονται κυρίως στο «ευ ζην» των
κατοίκων της πόλης, απαιτούνται επίσης κάποιες ειδικές υποδομές για την υποδοχή
δραστηριοτήτων ή ειδικού τουρισμού εθνικού – διεθνούς χαρακτήρα σε τομείς όπως:
 γκολφ, όπως προβλέπεται και από το Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τον
Τουρισμό, αφού η περιοχή διαθέτει την απαραίτητη δυναμική υδάτινων πόρων
σε συνδυασμό με ιππικό κέντρο
 αρχαιολογικών πόλων και μορφωτικών εκδηλώσεων ή φεστιβάλ
 συνεδριακών χώρων
 εκθεσιακών χώρων
Η ύπαρξη της Λίμνης και των παραλίμνιων χώρων και ο μεγάλος πόλος ελεύθερου
χώρου του Στρατοπέδου Βελισσαρίου σε συνδυασμό με τον μνημειακό κτιριακό
πλούτο του ιστορικού κέντρου και του Κάστρου των Ιωαννίνων αποτελούν πολύτιμο
απόθεμα για τον προγραμματισμό και την υλοποίηση με εφικτό τρόπο του
συντριπτικού μέρους των απαιτήσεων των υποδομών που αναφέρθηκαν.
Έτσι:
 το προτεινόμενο Μητροπολιτικό και Οικολογικό Πάρκο που περιγράφουμε

ιδιαιτέρως, μπορεί να ικανοποιήσει πολλαπλές ανάγκες αθλητισμού,
τουρισμού και αναψυχής σε εξαιρετικά καλά ισόρροπα προσβάσιμες περιοχές
της «νέας» αναπτυσσόμενης πόλης,
 το Στρατόπεδο Βελισσάριου, μπορεί να αποτελέσει το αναγκαίο απόθεμα

εξισορρόπησης της «ενδοχώρας» της πόλης σε ανοιχτούς χώρους
αθλητισμού και αναψυχής και χώρους εκδηλώσεων συνδυασμένων με τους
αναγκαίους μέσο ή μακρο-πρόθεσμα χώρους ∆ιοίκησης,
 οι Αρχαιολογικοί Χώροι της ∆ωδώνης, της Καστρίτσας και της Πασσαρώνας,

μπορούν να λειτουργήσουν ως πόλοι σύνθετοι, πόλοι αρχαιολογικού
ενδιαφέροντος, πολιτιστικού και μορφωτικού τουρισμού και ταυτόχρονα σαν
ανοιχτά πάρκα περιπάτου και αναψυχής στη φύση, αποτελώντας δίκτυο.

Β.2.4. Οργάνωση Παραγωγικών ∆ραστηριοτήτων - Ειδικές ολοκληρωμένες
παρεμβάσεις πολυλειτουργικού χαρακτήρα
Γενικοί ειδικοί στόχοι

 Οι παραγωγικές δραστηριότητες των παραγωγικών τομέων πλην του
τουρισμού αναπτύσσονται σε οργανωμένους υποδοχείς που χωροθετούνται
σε περιοχές λειτουργικά κατάλληλες για να υπηρετήσουν τους στόχους
ανάπτυξης και προστασίας της Λειτουργικής Αστικής Περιοχής του Ρ.Σ.Ι. και
σε συνδυασμό με τις διαμορφωμένες ή και τις αναμενόμενες να
διαμορφωθούν μεταφορικές υποδομές ∆ιευρωπαϊκών και Εθνικών ∆ικτύων,
οδικές, σιδηροδρομικές και αεροπορικές.
 Η προβλεπόμενη πολεοδόμηση και υλοποίησή τους προτείνεται να γίνει με

χρήση όλων των καθεστώτων πολεοδόμησης που προωθεί η νομοθεσία
μέσω του νόμου 2508/97 (κανονιστική πολεοδόμηση, ΠΕΡΠΟ) ή προτείνει το
Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τη Βιομηχανία προκειμένου να διαμορφωθούν
συγκροτημένα, λειτουργικά και κάτω από τη λογική του ολοκληρωμένου
σχεδιασμού του ενιαίου χώρου τους και να επιτευχθεί η διαμόρφωση ενός
συγκροτημένου σύγχρονου υψηλής ποιότητας περιβάλλοντος παραγωγής και
εργασίας.
 Προωθούνται ειδικές ολοκληρωμένες παρεμβάσεις πολυλειτουργικού

χαρακτήρα με βάση τις ιδιαίτερες δυνατότητες του φυσικού και πολιτιστικού
περιβάλλοντος της πόλης για την αύξηση της ελκτικότητας τόσο ως τόπου
κατοίκησης όσο και αστικού τύπου τουριστικού προορισμού.
Β.2.4.1. Έρευνα – Τεχνολογία - Καινοτομία
 Κυρίαρχος ειδικός στόχος του Ρ.Σ.Ι. είναι η δημιουργία «Τεχνόπολης».
Η ανάπτυξη της Τεχνολογίας, συνυφασμένη με την έρευνα και την καινοτομία,

αποτελεί ισχυρό θετικό στοιχείο ενίσχυσης των στρατηγικών κινήσεων για την
επίτευξη των φιλόδοξων στόχων του ΡΣΙ. που σχετίζονται με την αναγνώριση,
κατοχύρωση και ισχυροποίηση του επιθυμητού διαπεριφερειακού, εθνικού,
διακρατικού ρόλου της πόλης που θα της επιτρέπει να ανταγωνίζεται «επί ίσοις
όροις» τις αντίστοιχες Ευρωπαϊκές πόλεις και να προοδεύει.
Οι κατευθύνσεις/προτάσεις για τη προώθησή της έχουν ως ακολούθως:

Τεχνόπολη Ιωαννίνων
Προτείνεται να χωροθετηθεί στην περιοχή νοτιο-ανατολικά της Πανεπιστημιούπολης

και μεταξύ της εμπορικής ζώνης που αναπτύσσεται επί της κύριας εισόδου των
Ιωαννίνων από την Εγνατία Οδό και του οδικού άξονα εξυπηρέτησης της
Πανεπιστημιούπολης. Η Τεχνόπολη θα κατέχει στρατηγική θέση σε άμεση επαφή με
τον Πανεπιστημιακό και τον Νοσοκομειακό πόλο των Ιωαννίνων που αναμένεται να
αποτελέσουν τους πόλους αιχμής της στρατηγικής ανάδειξης της πόλης σε
διακρατικό – διαπεριφερειακό εθνικό πόλο ανάπτυξης.
Θεσμικά, το Ρ.Σ.Ι. προβλέπει τη διατήρηση της περιοχής αυτήςγια την μελλοντική

ανάπτυξη οργανωμένου υποδοχέα «Τεχνόπολης» συνδεδεμένης με το
Πανεπιστημιακό και Νοσοκομειακό Πόλο, με προτεινόμενο φορέα το ήδη
εγκατεστημένο εντός της Πανεπιστημιούπολης, Τεχνολογικό Πάρκο Ιωαννίνων.
Στην «Τεχνόπολη» αυτή που θα απευθύνεται στο διακρατικό χώρο της

Νοτιοανατολικής Ευρώπης και των ∆υτικών Βαλκανίων, θα μπορούν να
αναπτυχθούν πολλαπλές χρήσεις που θα συνδέονται με τη λειτουργία της,
συμπεριλαμβανομένων των χρήσεων κατοικίας για τους ερευνητές ή εξυπηρέτησης
για τους επισκέπτες.
Στον ίδιο χώρο προτείνεται να ενταχθούν μακροπρόθεσμα τόσο το Τ.Ε.Ι. Ιωαννίνων

όσο και οι δραστηριότητες και υποδομές έρευνας και εκπαίδευσης του ΕΘΙΑΓΕ, της
Γαλακτοκομικής Σχολής (εμπλουτισμένες με νέες σχολές, όπως οίνου κα), του
ΠΕΓΕΑΛ Ιωαννίνων που λειτουργούν σήμερα στις εγκαταστάσεις της Γεωργικής
Σχολής στο παραλίμνιο μέτωπο του Κατσικά, απελευθερώνοντας τους
καταλαμβανόμενους σήμερα χώρους που θα διατεθούν έτσι:
 Για διαμόρφωση ζώνης πρασίνου, στην περίπτωση του ΤΕΙ, που απαιτείται για
τη συμβατή αισθητική και λειτουργική ένταξη της προτεινόμενης «Τεχνόπολης»
στο ευρύτερο περιβάλλον της πόλης στη συγκεκριμένη περιοχή. Η περιοχή
αυτή έχει μέγιστη κυκλοφοριακή και σημειολογική σημασία λόγω του
παρακείμενου κόμβου που σηματοδοτεί την έναρξη της παρακαμπτήριας οδού
της πόλης και το χώρο του Πανηπειρωτικού Σταδίου Ιωαννίνων επί της
πρωτεύουσας εισόδου της πόλης.
 Για χρήσεις συνεδριακών δραστηριοτήτων / φιλοξενίας ή και ξενοδοχειακού

τουρισμού, εντεταγμένων στο Οικολογικό Πάρκο της Παμβώτιδας, στην
περίπτωση των εγκαταστάσεων της Γεωργικής Σχολής.

Οι χρήσεις εντός της Τεχνόπολης αφορούν εγκαταστάσεις εκπαίδευσης και έρευνας,
επιχειρήσεων καινοτομίας και υψηλής τεχνολογίας συνδεδεμένες με την
πανεπιστημιακή εκπαίδευση και έρευνα, θερμοκοιτίδες επιχειρήσεων, υπηρεσίες
εξυπηρέτησης συμπεριλαμβανομένων υπηρεσιών ξενοδοχειακής φιλοξενίας,
αναψυχής και εστίασης. ∆ύνανται επίσης να περιλαμβάνουν οικιστικά συγκροτήματα
στα οποία ενσωματώνονται οι αναγκαίες αστικές λειτουργίες.
Όσον αφορά το μέγεθος της Τεχνόπολης, εκτιμάται ότι μακροπρόθεσμα πρέπει να

υπάρχει η δυνατότητα ανάπτυξης μιας περιοχής της τάξης των 200 ha. Σε πρώτη
φάση μπορεί να περιλαμβάνει τις δομές υποδοχής και οργάνωσης της Τεχνόπολης
(Τεχνολογικό Πάρκο, Θερμοκοιτίδα Επιχειρήσεων) τάξης μεγέθους 30-50 ha. Το
προγραμματικό μέγεθος για τον χρονικό ορίζοντα του ΡΣΙ εκτιμάται ότι πρέπει να
είναι 100 ha.
Η Τεχνόπολη Ιωαννίνων θα μπορούσε να οργανωθεί / αναπτυχθεί γύρω από τους

παρακάτω 4 μεγάλους πόλους δραστηριοτήτων:
1. Πόλος συνδεδεμένος με το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
2. Πόλος συνδεδεμένος με το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ιωαννίνων και το

Νοσοκομείο Χατζηκώστα
3. Πόλος συνδεδεμένος με την αγροτο-βιομηχανική διατροφική Βιομηχανία και τη

Βιοτεχνία με κέντρο την ειδίκευση της περιοχής στα γαλακτοκομικά προϊόντα,
το κρασί, το γάλα και το κρέας γύρω από την Γεωργική Σχολή και τα Αγροτικά
Ινστιτούτα της περιοχής με κατεύθυνση όχι μόνο τη διατροφή αλλά και την
κοσμετολογία και φαρμακολογία.
4. Πόλος συνδεδεμένος με το περιβάλλον, τη διαχείριση των υδάτινων πόρων, τις

περιοχές Natura / βιοποικιλότητα.
Β.2.4.2. Εμπόριο
Το εμπόριο συνδέεται κατ’ εξοχή με τη στρατηγική επιλογή για νέο ενισχυμένο ρόλο
όπως και με την ιστορική εξέλιξη της πόλης. Αποτελεί έτσι ιδιαίτερο τομέα μέριμνας
του Ρ.Σ.Ι.
Οι ειδικοί στόχοι είναι οι εξής:
A) Ενίσχυση και εμπέδωση της διαπεριφερειακής / διασυνοριακής εμπορικής

ελκυστικότητας των Ιωαννίνων – Ανάδειξη εξειδικευμένων εμπορικών
περιοχών επιρροής και θέσης της πόλης στον ευρύτερο χώρο.

Η εμπορική δραστηριότητα των Ιωαννίνων απευθύνεται σε μια δυναμική αγορά που
καλύπτει όχι μόνο την πόλη των Ιωαννίνων αλλά το νομό, και για ορισμένα είδη
εμπορίου την Περιφέρεια Ηπείρου, την ευρύτερη διαπεριφερειακή περιοχή της
Βορειο-δυτικής Ελλάδας καθώς και τη διασυνοριακή περιοχή των ∆υτικών
Βαλκανίων σε μεγάλο βάθος διείσδυσης στο αλβανικό μέτωπο.
Η αγορά αυτή έχει δυναμικά χαρακτηριστικά πληθυσμιακών μεγεθών λόγω των

σημαντικών μικρών και μεσαίων πόλεων που περικλείει και προσπελαύνει με τα νέα
μεταφορικά έργα (Ιωάννινα, Ηγουμενίτσα, Καλαμπάκα, Τρίκαλα, Γρεβενά, Πρέβεζα,
Άρτα, Αργυρόκαστρο κλπ.) (βλέπε Κεφαλ. Β.1.1) καθώς και της αυξανόμενης
καταναλωτικής δύναμης των κατοίκων της διασυνοριακής περιοχής της Αλβανίας για
την επόμενη εικοσαετία, με παράλληλη αύξηση και των επενδύσεων στον τομέα του
εμπορίου στην ίδια περιοχή.
Οι επιπτώσεις του εμπορίου στον τομέα της απασχόλησης και της κατασκευής /
εκσυγχρονισμού / ανακατασκευής εμπορικών επιφανειών θα είναι ιδιαίτερα έντονες
και θα έχουν σχέση με την εντατικοποίηση της αστικοποίησης (ποσοτικά και ποιοτικά)
των Ιωαννίνων δεδομένου ότι το ειδικό βάρος (θέση) μιας ευρωπαϊκής δυναμικής
πόλης συνδέεται άμεσα με την εμπορική της επιρροή και δύναμη.
Από την άποψη των μεγεθών η αγορά αυτή εκτιμάται ότι θα κινηθεί στα εξής μεγέθη
δυνητικών καταναλωτών: διασυνοριακό εμπόριο 300.000 και χονδρικό εμπόριο
320.000.
Τα παραπάνω οδηγούν στην ανάγκη προσφοράς εμπορικών χώρων και

προμηθευτών (leaders σύγχρονων προϊόντων, προηγμένη τεχνολογία / εμφάνιση /
ποιότητα κλπ.) «ανάλογης κλίμακας» για την εξυπηρέτηση της επιδιωκόμενης
ζήτησης αλλά και ποιότητας / αισθητικής του δομημένου περιβάλλοντος
αναβαθμισμένη εικόνα και ταυτότητα των εμπορικών πόλων.
Οι παραπάνω απαιτήσεις σε συνάρτηση με τους λοιπούς γενικούς και ειδικούς

στόχους για την πόλη, οδηγούν:
 στην επιλογή, για ανάπτυξη του ιστορικού και σημερινού κέντρου της πόλης
των Ιωαννίνων ως πρωτεύον εμπορικό κέντρο / πόλο με δυνατότητα
ποιότητας / ταυτότητας / εικόνας και η εξειδίκευσή του σε εμπόριο
πολυτελείας και ειδικό εμπόριο στα θέματα μόδας, αναψυχής, διακόσμησης –
τέχνης, καλλωπισμού, εκδόσεων κλπ.
 στην προώθηση δύο δευτερευόντων κέντρων εμπορίου με εξειδίκευση, σε

απόσταση περίπου 3 χλμ. από το πρωτεύον κέντρο στο βορρά και στο νότο,
συμπληρωματικά του πρωτεύοντος κέντρου, σε θέσεις που γρήγορα

μπορούν να αποκτήσουν τα απαιτούμενα χαρακτηριστικά ποιότητας /
αισθητικής / αστικότητας εκμεταλλευόμενα την ταυτότητα του κέντρου της
πόλης ενώ μπορούν παράλληλα να είναι άμεσα προσβάσιμα στους
προερχόμενους από τους εκτός της συμπαγούς πόλης (εξωτερικούς)
καταναλωτές και επί πλέον έχουν δυνατότητες και χώρους για την ανάπτυξη
προμηθευτών, δραστηριότητα που δεν μπορεί να εξυπηρετήσει το κέντρο της
πόλης. Τα κέντρα αυτά πέραν του γενικού εμπορικού τους χαρακτήρα, θα
είναι εξειδικευμένα το μεν νότιο σε ειδικό εμπόριο και το βόρειο σε παροχή
υπηρεσιών ώστε να ελέγχεται η ανταγωνιστικότητά τους ως προς το κέντρο
της πόλης. Τα κέντρα αυτά εντάσσονται στις περιοχές των πολεοδομικών
κέντρων που περιγράφονται στο Κεφάλαιο των κεντρικών λειτουργιών της
Λ.Α.Π. Ιωαννίνων.
 στην ενίσχυση δύο χωρικών περιαστικών ενοτήτων με υπερτοπικά κέντρα

που αναπτύσσουν υπερτοπικού τύπου εμπόριο, ένα στο βορρά στην περιοχή
της «Ελεούσας – ΒΙΠΕ – Κόμβου Ιόνιας» και ένα στο νότο στην περιοχή
«Μπάφρα – Νεοκαισάρειας» στον κόμβο Ιωαννίνων της Εγνατίας με τον
παραδοσιακό εμπορικό άξονα της Ε.Ο. Άρτας – Ιωαννίνων.
Β) Κατοχύρωση της εξυπηρέτησης του πολίτη σε αγαθά / τιμές και ποιότητα /

εξέλιξη των καταναλωτικών ειδών σε συνθήκες ποιότητας και βιώσιμης
αστικής κινητικότητας.
Ο παραπάνω στόχος οδηγεί στις παρακάτω εξειδικεύσεις:
 Ενίσχυση του εμπορίου στον αστικό ιστό μέσω:
 Ενίσχυσης των εμπορικών εγκαταστάσεων στο κέντρο της πόλης των

Ιωαννίνων, στις γειτονιές τοπικά κέντρα και στα παραδοσιακά κέντρα των
μεγαλύτερων οικισμών.
 ∆ημιουργίας νέων πόλων σε «νέα οικιστικά κέντρα» εξυπηρέτησης των

κατοίκων μειώνοντας τις απαιτούμενες αποστάσεις και χρόνους
προσέγγισης.
 Χωροθέτηση νέων εμπορικών εγκαταστάσεων που προγραμματίζονται από

το Ρ.Σ.Ι. σε συνάρτηση με την υπάρχουσα και προγραμματιζόμενη οδική /
σιδηροδρομική / αεροπορική υποδομή και τα Μ.Μ.Μ. και τις σημερινές
αναπτύξεις.

 Αποφυγή της εγκατάστασης εμπορικών κέντρων ή πολυκαταστημάτων ή
μεγάλων εμπορικών επιφανειών στην παρακαμπτήρια αρτηρία της πόλης
(ring road) και σε γραμμικές αναπτύξεις στον εξωαστικό χώρο.
 Ανάπτυξη μεικτών δραστηριοτήτων εμπορίου – καθημερινών υπηρεσιών στον

πολίτη, κοινωνικές υποδομές και υποδομές αναψυχής στα αναπτυσσόμενα
ενδο-αστικά κέντρα εξυπηρέτησης με στόχο τη μείωση των χρονο-
αποστάσεων από τις περιοχές κατοικίας.
Γ) ∆ιασύνδεση εμπορικής ελκτικότητας – τουρισμού / αναψυχής / πολιτισμού
Στην προοπτική μεγέθυνσης του διαπεριφερειακού ρόλου του τομέα, στα πλαίσια της
μεγέθυνσης του διακρατικού / διαπεριφερειακού / περιφερειακού ρόλου της πόλης,
προτείνεται:
 ενίσχυση της ελκυστικότητάς του κέντρου πόλης συνεχίζοντας και επεκτείνοντας

την ανάπλαση / αναβάθμιση του δομημένου περιβάλλοντος του ιστορικού
κέντρου της πόλης και σε παρεμβάσεις ανάδειξης και αισθητικής αναβάθμισης
μεγάλων εμπορικών αξόνων – ροών με ταυτότητα .
 προώθηση της προσφοράς χώρων – λειτουργιών αστικού τουρισμού και

αναψυχής και πολιτισμού στην άμεση περίμετρό του κέντρου της πόλης
(παραλίμνιος χώρος – νησί – είσοδοι).
 προώθηση της εγκατάστασης «μεγάλων προμηθευτών» στα θέματα μόδας,

αναψυχής, διακόσμησης – τέχνης, καλλωπισμού, τροφίμων πολυτελείας σε
συνδυασμό με την ανάπλαση / διατήρηση σημαντικών κελυφών και δημιουργία
εμπορικών στοών, εσωτερικών αυλών και διαδρομών.
 προώθηση των χρήσεων φιλοξενίας τύπου ΜΟΤΕΛ στους εμπορικούς

οργανωμένους υποδοχείς/υπερτοπικά κέντρα.
 προώθηση της ανάπτυξης μέσω μηχανισμών οργανωμένης δόμησης (ΠΕΡΠΟ –

ΠΟΑΠ∆ κλπ.) ή ανάπλασης και αμιγείς χρήσεις εμπορίου και συνοδευτικών
χρήσεων των νέων εμπορικών κέντρων που προτείνονται.
Β.2.4.3. Μεταποίηση – Χονδρεμπόριο – ∆ιαμετακόμιση
Η αναζήτηση των περιοχών για την ανάπτυξη των υποδομών και την εγκατάσταση
των επιχειρήσεων μεταποίησης, χονδρεμπορίου και εμπορευματικών μεταφορών

είναι κατ’ αρχήν συνδεδεμένη με τις υφιστάμενες και προγραμματιζόμενες διαδρομές
των μεταφορικών δικτύων στο χώρο, την απαραίτητη ένταξη στο λειτουργικό
προτεινόμενο σύστημα οργάνωσης του χώρου (Ρ.Σ.Ι.) και τους απαραίτητους όρους
προστασίας. Παράλληλα απαιτείται η ενίσχυση, εκσυγχρονισμός και αναγκαίες
επεκτάσεις και προσαρμογές των ήδη υφισταμένων και λειτουργουσών σχετικών
παραγωγικών ζωνών.
Προτείνονται οι παρακάτω Ειδικοί στόχοι συνοδευόμενοι από συγκεκριμένες
κατευθύνσεις και προτάσεις / παρεμβάσεις:
 ∆ημιουργία Επιχειρηματικού Πάρκου Κατσικά - Ανατολής
Πρόκειται για περιοχή ανάπτυξης επιχειρήσεων και επενδύσεων σε υποδομές που

συνδυάζονται με τα μεγάλα διεθνή / εθνικά δίκτυα μεταφορών του συστήματος
μεταφορών «Εγνατία – Ιόνια Οδός» και της προγραμματιζόμενης σιδηροδρομικής
σύνδεσης «Καλαμπάκα – Ιωάννινα – Ηγουμενίτσα» και εξυπηρετούν το
χονδρεμπόριο και τις εμπορευματικές μεταφορές με προορισμό τον ευρύτερο
περιφερειακό χώρο της Ηπείρου και την Αστική Περιοχή των Ιωαννίνων.
Οι κύριες υποδομές υποστήριξης της περιοχής, πλην των οδικών και
σιδηροδρομικών δικτύων που ήδη αναφέρθηκαν, αφορούν την κατασκευή και
λειτουργία Εμπορευματικού Σιδηροδρομικού Σταθμού Ιωαννίνων, στην περιοχή αυτή
με δυνατότητα εξυπηρέτησης του χώρου της Ηπείρου και ενδεχόμενως τμήματος της
∆υτικής Ελλάδας και της Αστικής Περιοχής Ιωαννίνων (τάξη μεγέθους 500.000 κατ.)
και σύγχρονων αποθηκευτικών «διαμεταφοράς (logistics)» που θα αποτελέσουν τον
«Εμπορευματικό Σταθμό Ιωαννίνων», μέρος της αλυσίδας «εμπορευματικών
Κέντρων και Σταθμών» του συστήματος του Εθνικού Χώρου.
Οι επιχειρήσεις που θα αναπτυχθούν στην περιοχή θα απευθύνονται σ’ όλη την

κλίμακα των επιχειρήσεων του χονδρεμπορίου (αποθήκες, εκθέσεις, υπηρεσίες
υποστήριξης κλπ.) καθώς και σε βιοτεχνικές / μεταποιητικές επιχειρήσεις
συνδεδεμένες με το εμπόριο της ζώνης χαμηλής όχλησης.
Η περιοχή θα αναπτυχθεί με σχεδιασμένο και οργανωμένο πολεοδομικά τρόπο κάτω

από ένα εξειδικευμένο σχέδιο ανάπτυξης με χρήση όλων των καθεστώτων
πολεοδόμησης που προωθεί η νομοθεσία μέσω του νόμου 2508/97 (κανονιστική
πολεοδόμηση, ΠΕΡΠΟ) ή προτείνει το Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τη Βιομηχανία.
Ο Εμπορευματικός Σταθμός προτείνεται να υλοποιηθεί από μεικτό φορέα με

συμμετοχή του ΟΣΕ και του ιδιοκτήτη της δημόσιας γης με βάση τη σχετική
νομοθεσία του Υπουργείου Μεταφορών.

Η πολεοδομική οργάνωση του χώρου πρέπει να έχει ένα σύγχρονο και ποιοτικά
υψηλής ποιότητας περιβάλλον, περικλείοντας χρήσεις αναψυχής, πρασίνου,
εστίασης και στάθμευσης αρμονικά συνδεδεμένων με τον γειτονικό χώρο του
Αρχαιολογικού Πάρκου της Καστρίτσας και της οικιστικής ενότητας της περιοχής
Κατσικά έτσι ώστε, αφενός να αναβαθμίζουν την ποιότητα των χώρων
δραστηριότητας και εργασίας της ζώνης, αφετέρου να εξασφαλίζουν συμβατή
μετάβαση προς τους περιβάλλοντες «ευαίσθητους» περιβαλλοντικά χώρους που
προαναφέρθηκαν.
 ∆ημιουργία Επιχειρηματικού Πάρκου Βουνοπλαγιάς
Πρόκειται για χώρο υποδοχής δραστηριοτήτων, του τριτογενούς τομέα, χαμηλής

όχλησης.
Η περιοχή θα αναπτυχθεί με σχεδιασμένο και οργανωμένο πολεοδομικά τρόπο κάτω
από ένα εξειδικευμένο σχέδιο ανάπτυξης με χρήση όλων των καθεστώτων
πολεοδόμησης που προωθεί η νομοθεσία μέσω του νόμου 2508/97 (κανονιστική
πολεοδόμηση, ΠΕΡΠΟ) ή προτείνει το Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τη Βιομηχανία.
Η πολεοδομική οργάνωση του χώρου πρέπει να έχει ένα σύγχρονο και ποιοτικά
υψηλής ποιότητας περιβάλλον, περικλείοντας χρήσεις αναψυχής, πρασίνου,
εστίασης και στάθμευσης.
 Αναβάθμιση της ΒΙΠΕ Ροδοτοπίου

Η ΒΙΠΕ Ροδοτοπίου στη Χωρική Ενότητα 2 Ελεούσας εξυπηρετεί τη βόρεια περιοχή
του Λεκανοπεδίου και η ανάπτυξή της δεν καλύπτει, σήμερα, το σύνολο της έκτασής
της. Με την προτεινόμενη χάραξη της Ιόνιας οδού της οποίας ο κόμβος με την Ε.Ο.
Ιωαννίνων – Ηγουμενίτσας είναι σχεδιασμένος ώστε να είναι σε επαφή σχεδόν με το
νοτιο-ανατολικό όριο της υφιστάμενης ΒΙΠΕ, δημιουργούνται ευμενείς συνθήκες για
τις δυνατότητες ταχύτερης διακίνησης εμπορευμάτων και αγαθών δια της Ιονίας οδού
και με απώτερη πιθανότητα αντίστοιχης πρόσβασης σε σιδηροδρομικό δίκτυο.
Προτείνεται ο έλεγχος της επιτρεπόμενης όχλησης και η λειτουργία της ως αμιγώς
μέσης όχλησης, με την ανάπτυξη άλλης ΒΙΠΕ υψηλής όχλησης για το Νομό
Ιωαννίνων, με πιθανή εξεταζόμενη θέση εγκατάστασης της στην περιοχή του
Καλπακίου.

 ∆ιατήρηση / αναβάθμιση Λατομικών Ζωνών Γραμμενοχωρίων
Στη βόρεια περιοχή των Γραμμενοχωρίων ορίζονται 2 Λατομικές ζώνες έκτασης
2.000 και 2.100 στρεμμάτων περίπου για την νόμιμη και αναβαθμισμένη άσκηση των
λατομικών δραστηριοτήτων.
 Οργανωμένη ανάπτυξη του Επιβατικού Σταθμού Πεδινής
Στην περιοχή του οικισμού Πεδινής προτείνεται σημαντική πολεοδομική παρέμβαση

που συνδέεται με την εγκατάσταση, ανάπτυξη και λειτουργία ενός πολύτροπου
Επιβατικού Σταθμού υπερτοπικής και τοπικής σημασίας που θα εξυπηρετεί
ταυτόχρονα:
- το προγραμματιζόμενο Σιδηροδρομικό ∆ίκτυο «Καλαμπάκα – Ιωάννινα –

Ηγουμενίτσα»,
- το Τραμ Ιωαννίνων, του οποίου θα αποτελεί και σημείο εκκίνησης / τερματισμού,
- το ΚΤΕΛ Ιωαννίνων,
- τις «αστικές» συγκοινωνίες της πόλης.
Η ανάπτυξη του νέου σταθμού πρέπει να γίνει σε οργανωμένο υποδοχέα και να

σχεδιαστεί συνολικά και με απαιτήσεις «αναβαθμισμένης ποιότητας» ώστε
συνδυαζόμενη με τη λειτουργία και τον απαραίτητο επίσης πολεοδομικό σχεδιασμό
του αναπτυσσόμενου προαστίου της Πεδινής:
 αφ’ ενός να δημιουργήσει ένα νέο αξιόλογο σημείο αναφοράς για την πόλη,
 αφ’ ετέρου να αναβαθμίσει το περιβάλλον του προαστίου της Πεδινής, να τονώσει

την εξέλιξή του, και να το εντάξει ορθολογικά στην πόλη, μέσα από ένα πλέγμα
υποδομών.
Β.2.4.4. Τουρισμός – Πολιτισμός – Αναψυχή
Οι σημαντικοί πόλοι ανάπτυξης τουριστικών δραστηριοτήτων, πολιτιστικών

δραστηριοτήτων και δραστηριοτήτων αναψυχής συγκεντρώνονται κυρίως στην
περιοχή της «συμπαγούς πόλης, ενώ παράλληλα στον ευρύτερο χώρο της ΛΑΠ αλλά
και πέραν αυτής στις άμεσα γειτνιάζουσες περιοχές διατίθενται σημαντικοί πόλοι
υψηλής ποιότητας φυσικού και ανθρωπογενούς / παραδοσιακού περιβάλλοντος
(περιοχές ΝATURA, Ζαγόρι, Τζουμέρκα, κλπ.).

Οι ισχυροί πόλοι Τουρισμού – Πολιτισμού – Αναψυχής έχουν ήδη αναφερθεί στο
υποκεφάλαιο Β.2.3. του παρόντος, ως συμβάλλοντες στη διαμόρφωση συνθηκών
εξασφάλισης δυνατότητας υψηλής ποιότητας ζωής στους κατοίκους της ΛΑΠ, ενώ
συγχρόνως αποτελούν ισχυρά πεδία άσκησης επιχειρηματικών / παραγωγικών
δραστηριοτήτων.
 Παραλίμνιο Μητροπολιτικό Πάρκο
Πρόκειται για μια μεγάλη (140 Ha) έκταση στο αδιαμόρφωτο παραλίμνιο μέτωπο της
συμπαγούς πόλης με κυρίαρχο τον χαρακτήρα ανοιχτού φυσικού πάρκου παρ’ όλη
την άναρχη και εν πολλοίς αυθαίρετη διασπορά πολλαπλών ασύμβατων χρήσεων.
Η περιοχή έχει καίρια θέση σε σχέση με το αστικό κέντρο που καθορίζει την
οικονομική και περιβαλλοντική της ταυτότητα.
Το ιδιοκτησιακό καθεστώς που διέπει το παραλίμνιο μέτωπο είναι πολύπλοκο με

ανάμειξη δημόσιων και ιδιωτικών εκτάσεων.
Προτείνεται η οργάνωση και ανάδειξή της σε Μητροπολιτικό Πάρκο Πρασίνου,

Τουρισμού και Αναψυχής (συμπεριλαμβανομένης πολιτιστικής αναψυχής) με
λεπτομερή σχεδιασμό μετά από «∆ιαγωνισμό πρότασης πολεοδομικής οργάνωσης,
αρχιτεκτονικής σύνθεσης και πρότασης διαμόρφωσης τοπίου» με μέριμνα του ∆ήμου
Ιωαννιτών και Ανατολής, που θα καταγράφει παράλληλα το ιδιοκτησιακό καθεστώς
και θα προτείνει «in situ» αναδασμό / αναδιαμόρφωση που θα διατηρεί ως φυσικό
χώρο του Πάρκου την παράκτια ζώνη που αποτελεί και το θεσμοθετημένο Τοπίο
Ιδιαιτέρου Φυσικού Κάλλους (T.I.Φ.K.).
Οι κύριες χρήσεις, εντός του Πάρκου, που προτείνονται είναι:
 Πολιτιστικές εγκαταστάσεις και χώροι συνάθροισης κοινού.
 Υπαίθριες δραστηριότητες αθλητισμού και αναψυχής με σχετικούς

βοηθητικούς χώρους.
 Εστίαση – αναψυκτήρια.
 Αίθουσες και χώροι αναψυχής σχετιζόμενες με την αναψυχή «ελεύθερου

χρόνου»
 Χώροι πολιτιστικών ανοιχτών εκδηλώσεων π.χ. περιοδικές εκθέσεις

ζωγραφικής, γλυπτικής, γκαλερί κλπ.
 Εγκαταστάσεις ιχθυογεννητικού σταθμού και ιχθυόσκαλας
 Ποδηλατόδρομοι / πεζόδρομοι / στάσεις, αστικές πλατείες, υπαίθρια parking.

 Ξενοδοχειακά καταλύματα κατηγορίας Β΄ και άνω.
 Κατοικία
Στοιχεία που πρέπει να διατηρηθούν και αναδειχθούν:
 Υφιστάμενοι αύλακες
 Υπόλοιπα φυσικής βλάστησης
Ο μέγιστος Σ.∆. προτείνεται μέχρι 0,3 στην πέραν των 300 μ. περιοχή που απομένει.
 Πολιτιστικό Πάρκο Πρασίνου « Στρατόπεδο Βελισσαρίου – Πυρσινέλλα»
Μείζων Φυσικός Πράσινος χώρος «εντός της πόλης» με βάση το μεγάλο αυτοφυές
πράσινο σε συνεχή εκτεταμένη μορφή στην περιοχή του Πάρκου Πυρσινέλλα
(συμπεριλαμβανομένου του τμήματος υψηλού πρασίνου δυτικά της Λεωφόρου
∆ωδώνης).
Οι χρήσεις που μπορούν να αναπτυχθούν προτείνεται να συνδέονται με

συγκεκριμένες υποδομές - δραστηριότητες, που έχει ή θα έχει ανάγκη η πόλη για την
«διαπεριφερειακή» προβολή ή λειτουργία της στο τομέα του «πολιτισμού» και της
«διοίκησης» και συγκεκριμένα:
 Εγκαταστάσεις διοικητικής φύσης που απαιτούν οι περιφερειακές /

διαπεριφερειακές / κρατικές υπηρεσίες της πόλης (όπως: Μέγαρο
Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, ∆ιοικητήριο Αστυνομίας, κ.α) όπως αυτές
εκάστοτε διαμορφώνονται και θα μπορούν να τροφοδοτούν ένα εξελισσόμενο
διαχρονικά «Υπερτοπικό ∆ιοικητικό Κέντρο».
 ∆ημιουργία «πολιτιστικού συγκροτήματος συναυλιών - καλλιτεχνικών

εκδηλώσεων και υποστήριξης καλών τεχνών» με στόχο τη φιλοξενία
συναυλιών και θεαμάτων.
 Κατασκευή «∆ιοικητηρίου» στην είσοδο του στρατοπέδου που θα

ενσωματώνει τα ιδιαίτερης αξίας κτήρια και χώρους της τέως στρατιωτικής
διοίκησης και θα διατηρεί τη μνήμη – λειτουργία του χώρου χωρίς να επιφέρει
περιβαλλοντικά επίπτωση στο «φυσικό απόθεμα» του νέου Πάρκου.
Η μεταφορά του στρατοπέδου Βελισσάριου προτείνεται να γίνει στα πλαίσια του

νόμου 2745/99 (ΦΕΚ 224 Α’/27-10-99) με χρησιμοποίηση των κοντινών στα Ιωάννινα
στρατοπέδων «Καλπακίου» και Περάματος και για την παροχή δυνατότητας
οικιστικής ανάπτυξης τμήματος του στρατοπέδου Περάματος ή αντιπαροχή άλλης

δημοτικής ή δημόσιας έκτασης με στόχο τη διατήρηση του συνόλου του ελεύθερου
χώρου του στρατοπέδου ως «Πάρκου».
Η κατάργηση της λειτουργίας του στρατοπέδου «εντός της πόλης» κρίνεται

απαραίτητη και άμεσα επιβαλλόμενη για τυπικούς πολεοδομικούς λόγους
«ασυμβατότητας χρήσεων».
Η ανάπτυξη / υλοποίηση του Πάρκου θα γίνει με ενιαία πολεοδομική, αρχιτεκτονική

και φυτοτεχνική πρόταση, με τη μορφή Πολεοδομικού και Αρχιτεκτονικού
∆ιαγωνισμού σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, ώστε να εξασφαλίζεται η υψηλή
ποιότητα, η καινοτομία στην αντιμετώπιση και ο ευρωπαϊκός χαρακτήρας στην
προσέγγιση, τόσο σε επίπεδο σχεδιασμού όσο και χρηματοδοτικών και
επιχειρησιακών εργαλείων διαχείρισης της γης και της επένδυσης.

B.2.5. ∆ίκτυα μεταφορών και κοινής ωφέλειας (ενέργεια / ύδρευση /
αποχέτευση / επικοινωνίες)
B.2.5.1. ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ - ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΕΣ
1. Υποδομές Εξωτερικής Προσπελασιμότητας
Οι μεγάλοι άξονες στον τομέα των μεταφορών και μετακινήσεων, εντάσσονται στους
γενικούς και ειδικούς στόχους σεναρίων βιώσιμης αστικής ανάπτυξης της περιοχής
του Ρ.Σ. Ιωαννίνων. Πολλά και σημαντικά έργα υποδομών, τα οποία εντάσσουν με
τις δικές τους διαδικασίες την περιβαλλοντική διάσταση, είναι σε εξέλιξη (κατασκευή ή
μελέτη) και θα κυριαρχήσουν τη δεκαετία 2007-2013. Τα έργα αυτά έχουν ληφθεί υπ’
όψη ήδη στο επιλεγέν σενάριο στη διατύπωση ρόλου και θέσης στο διαπεριφερειακό
χώρο.
Έτσι, πρωτεύοντες στόχοι για το σύστημα των υποδομών όσον αφορά την εξωτερική
προσπελασιμότητα είναι η πλήρης ένταξη των Ιωαννίνων στο Βασικό ∆ιευρωπαϊκό
Οδικό ∆ίκτυο (Β.∆.Ο.∆.), η προώθηση του Αδριατικού Οδικού Άξονα, και η ανάπτυξη
της εναλλακτικής περιβαλλοντικά επιβεβλημένης σιδηροδρομικής εξυπηρέτησης και
διασύνδεσης της περιοχής με το πρωτεύον και διεθνές δίκτυο της χώρας.
Παράλληλα στόχος είναι η βέλτιστη διασύνδεσή τους με τις λοιπές βαθμίδες του
μητροπολιτικού δικτύου των Ιωαννίνων και η αποφόρτιση του δικτύου αυτού από τις
κινήσεις transit.
Γενικός ειδικός στόχος: Ανάδειξη και εξασφάλιση του «οδικού κομβικού ρόλου» της
πόλης σε διακρατικό / εθνικό / διαπεριφερειακό επίπεδο και
προώθηση των εμπορευματικών μεταφορών.
Ειδικοί στόχοι /Προτάσεις / Κατευθύνσεις
1.1. ∆ιεθνές Εθνικό ∆ίκτυο – Β.∆.Ο.∆. / Αυτοκινητόδρομοι:

Ειδικός Στόχος είναι:
 η υποστήριξη των εκτελούμενων μεγάλων έργων Β.∆.Ο.∆. που εξυπηρετούν

την Ήπειρο και είναι τα εξής:
Α. Εγνατία Οδός που συνδέει την Ιταλία, δια του λιμανιού της Ηγουμενίτσας, με
την Ήπειρο, τη Μακεδονία, την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη και την Τουρκία.
Β. Ιόνια Οδός που θα ενώνει την Πελοπόννησο, τη ∆υτική Ελλάδα και την
Ήπειρο. Το 2013 θα έχει τελειώσει, σε συνδυασμό με τον ΠΑΘΕ, η διαδρομή
«Ιωάννινα – Αθήνα». Το τμήμα της Ιόνιας Οδού βόρεια από την Εγνατία που έχει

μελετηθεί ως αυτοκινητόδρομος έως Καλπάκι / Κακκαβιά αναμένεται να ολοκληρωθεί
έως το 2013.
Γ. Παρ’ όλο που δε διασχίζει το λεκανοπέδιο, ο αυτοκινητόδρομος «Λαμία –

Μέτσοβο (Παναγιά)» (Ε65) με σύνδεση για Λάρισα και Βόλο, είναι σημαντικός για την
πόλη. Θα προσθέσει νέα οδική λύση για μεταφορές από και προς Αθήνα. Και αυτός
ο άξονας θα έχει ολοκληρωθεί πλήρως το 2013.
Τα Ιωάννινα θα βρίσκονται το 2013 σε προνομιακή θέση όσον αφορά το βασικό

οδικό ελληνικό δίκτυο. Επίσης δια του λιμανιού της Ηγουμενίτσας θα βρίσκονται στο
πανευρωπαϊκό οριζόντιο διάδρομο «Ιταλία – Ήπειρος – Μακεδονία – Τουρκία».
Όμως για να κατοχυρωθεί ο περιφερειακός ρόλος της πόλης, πρέπει να προωθηθεί
κατά προτεραιότητα ο Αδριατικός διάδρομος «Trieste – Split – Dubrovnik - Tirana –
Κακκαβιά – Καλπάκι» σαν συνέχεια της Ιόνιας Οδού.
1.2. Aεροπορική διασύνδεση και υποδομές.

Ειδικοί Στόχοι είναι:
1) Αναβάθμιση και επέκταση του υπάρχοντος αεροδρομίου.
2) Αναβάθμιση του αεροδρομίου του Ακτίου σε διεθνές αεροδρόμιο και χρήση

του σαν αεροδρόμιο ευρύτερης περιοχής (μια ώρα απόσταση μετά την
ολοκλήρωση του οδικού δικτύου).
3) Παράλληλη χρήση του διεθνούς αεροδρομίου Κέρκυρας με σύνδεση

Κέρκυρα- Ιωάννινα με μικρά αεροπλάνα (αντί σημερινά υδροπλάνα).

1.3. Σιδηροδρομικό ∆ίκτυο.
 η ανάπτυξη σιδηρορομικού δικτύου και η διασύνδεσή του με το εθνικό

σύστημα.
Ο σιδηρόδρομος αποτελεί ένα ιδιαίτερα οικολογικό μέσο μεταφοράς και η προώθησή
του είναι επιτακτική για την μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και την
αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Η περιοχή συνδέεται με το δίκτυο του ΟΣΕ διά
του άξονα «Καλαμπάκα – Ιωάννινα – Ηγουμενίτσα» που χωροθετείται στο
Λεκανοπέδιο παράλληλα με την Εγνατία Οδό. Ο δυτικός σιδηροδρομικός άξονας,
«Αντίρριο – Ιωάννινα» και Καλπάκι / Αλβανία, είναι υπό μελέτη, καθώς και ο τρόπος
σύνδεσης του με τον σιδηροδρομικό άξονα Αθηνά - Πάτρας.
1.4. Εμπορευματικές μεταφορές
Ειδικοί Στόχοι είναι:
1) Υποστήριξη του πρωτεύοντος κόμβου συνδυασμένων μεταφορών

Εμπορευματικού Κέντρου Ηγουμενίτσας.
2) ∆ημιουργία συνδυασμένων μεταφορών Ιωαννίνων και ανάπτυξη

εμπορευματικού σταθμού εξυπηρετούμενου από σιδηροδρομικό σταθμό στο
∆ήμο Παμβώτιδας.
3) ∆ημιουργία αποθηκευτικών χωρών (logistics) στο Επιχειρηματικό Πάρκο

Κατσικάς-Ανατολής με χώρο στάθμευσης για τα φορτηγά.

4) Βελτίωση και διασφάλιση (ζώνες προστασίας υποδομών) των προσβάσεων
από τον Εμπορευματικό Σταθμό Ιωαννίνων προς τις διάφορες ζώνες
δραστηριότητας (ΒΙΠΕ, Επιχειρηματικό Πάρκο Βουνοπλαγιάς).
1.5. ∆ιαπεριφερειακή / ενδοπεριφερειακή πρόσβαση

 Η ορθολογική οργάνωση της διαπεριφερειακής / ενδοπεριφερειακής

πρόσβασης στο επίπεδο του Εθνικού ∆ικτύου.
Το διαπεριφερειακό και το ενδοπεριφερειακό δίκτυο ενώνει πόλεις και βασικούς
αρχαιολογικούς χώρους, ανάμεσά τους και με το Β.∆.Ο.∆. Αντιστοιχεί περίπου στο
Εθνικό ∆ίκτυο. Με την ολοκλήρωση των έργων Β.∆.Ο.∆., ο στόχος της
αναβαθμισμένης διαπεριφερειακής και ενδο-περιφερειακής πρόσβασης στα Ιωάννινα
θα είναι σύντομα εφικτός αφού θα ελαφρυνθεί σημαντικά η κίνηση στο λοιπό εθνικό
οδικό δίκτυο. Η διατήρηση και αναβάθμιση των χαρακτηριστικών του εθνικού δικτύου
(βλέπε πράσινους άξονες στον παρακάτω χάρτη) σε συνδυασμό με το Β.∆.Ο.∆.
(έργα ανταπόκρισης – διασύνδεσης) είναι απαραίτητοι στόχοι για την ενεργοποίηση
του διαπεριφερειακού οικονομικού χώρου των Ιωαννίνων.

1.6. Επαρχιακή Οδοποία
 η Βελτίωση της πρόσβασης από τις όμορες περιοχές του Νομού Ιωαννίνων
Το οδικό αυτό δίκτυο που εξυπηρετεί μόνο ενδοπεριφερειακές ή ενδονομαρχιακές

κινήσεις (μικρότερες αποστάσεις από το εθνικό δίκτυο) ενώνει περιοχές με τα αστικά
κέντρα, με τις βασικές χρήσεις (σχολεία, νοσοκομεία, διοικητικά κέντρα κλπ.) και με
το ανώτερης βαθμίδας οδικό δίκτυο. Η προώθηση έργων που θα ολοκληρώνουν σε
κυκλώματα το τοπικό οδικό δίκτυο σε τακτικές αποστάσεις (ανάλογα με την
πυκνότητα του πληθυσμού) και θα ενώνουν όλες τις περιοχές της Περιφέρειας είναι
ειδικοί στόχοι του Ρ.Σ.Ι. και αντιστοιχεί περίπου με το επαρχιακό δίκτυο.
2. Σύστημα ενδο-μετακινήσεων και ανταπόκρισης «ενδο-εξω» της πόλης

(Λειτουργική Αστική Περιοχή - Λ.Α.Π.).
Γενικός Ειδικός στόχος: ∆ημιουργία βιώσιμου συστήματος επικοινωνιών

/συγκοινωνιών στη Λ.Α.Π. με βάση την ανάπτυξη «τραμ» στην κεντρική πόλη και
προώθηση των Μ.Μ.Μ. και εναλλακτικών ήπιων τρόπων μετακίνησης / επικοινωνίας.
Ειδικοί στόχοι /Προτάσεις / Κατευθύνσεις
2.1. Περιαστικός χώρος
Ειδικοί στόχοι:
 Η αποφυγή κινήσεων «διά της πόλης» και πρόσβαση σε κόμβους

εξυπηρέτησης της πόλης (της Εγνατίας και της Ιόνιας Οδού).
 Βελτίωση της κυκλοφορίας και των μετακινήσεων γύρω από την πόλη.
 Η μείωση των κινήσεων με Ι.Χ. διά της οργάνωσης και διευκόλυνσης της
κίνησης / εξυπηρέτησης των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς (Μ.Μ.Μ.).
 Η μετεπιβίβαση από το Ι.Χ στο Τράμ / ΟΣΕ / ΚΤΕΛ.
Κατευθύνσεις-Προτάσεις:
1) Ανάδειξη δικτύου κλειστών λεωφόρων δια της προστασίας και βελτίωσης του
υπάρχοντος βασικού δικτύου οδικών αρτηριών παράκαμψης και εισόδου από
το εθνικό δίκτυο στη πόλη για βέλτιστη οδική ασφάλεια και γρήγορη
μετακίνηση.

2) Στο υπάρχον δίκτυο, προστίθεται καινούρια κλειστή λεωφόρος παράκαμψης
από το κόμβο του Πανεπιστήμιου στην σημερινή παρακαμπήρια αρτηρία έως
το προτεινόμενο γήπεδο ποδοσφαίρου, με στόχο τη χρήση του κόμβου
Κουτσελιό της Εγνατίας για την μείωση της κυκλοφορίας στον αδύνατο
σήμερα ανισόπεδο κόμβο της Εγνατίας με την Εθνική Οδός από/προς Αθήνα.
3) Μετατροπή των βασικών ως άνω σημερινών αρτηριών και λεωφόρων σε

κλειστές λεωφόρους 2 λωρίδων κυκλοφορίας σε κάθε κατεύθυνση με παρά-
δρόμους δεξιά και αριστερά και νησίδα στην μέση (χρειάζεται μετατροπή και
στη πρόσφατη παράκαμψη)
4) Στις λεωφόρους αυτές και όπου είναι δυνατό, προτείνεται η συστηματική

χρήση κυκλικών ισόπεδων κόμβων δυο λωρίδων με εξωτερική διάμετρο
τουλάχιστον 60 μ. (δηλαδή κόμβων δυναμικότητας διέλευσης έως 45.000
οχήματα/ μέρα) για μείωση της ταχύτητας και ομαλότερη κυκλοφορία.
Ανισόπεδοι κομβόι προβλέπονται μόνο για τους κόμβους όπου ο φόρτος θα
ξεπεράσει τα 40.000 οχήματα/ μέρα, μετά όμως από την ολοκλήρωση και τη
θέση σε λειτουργία της Ιόνιας Οδού, με την ήδη λειτουργούσα Εγνατία Οδό
και των νέων ΜΜΜ (τραμ και άλλες ρυθμίσεις).
5) Για την οργάνωση των λεωφόρων

αυτών, και με στόχο τη μείωση της
κυκλοφορίας Ι.Χ. στο κέντρο,
προτείνεται η επιλογή ενός μοντέλου
τύπου ημι-ιστού αράχνης για την
εφαρμογή του στόχου. ∆ηλαδή
συμπληρωματικά ως προς τους
διαμπερείς άξονες από Νότο προς
Βορρά της πόλης, να βελτιωθούν
όλοι οι δρόμοι που μπαίνουν
ακτινικά στο κέντρο από την
παράκαμψη, ωστόσο να μειωθεί η
κυκλοφορία στους άξονες από
βορρά προς νότο, και να γίνει
συνολικά μια ήπια κυκλοφορία Ι.Χ.
σ’όλο τον ιστό. Σ’ αυτές τις ακτίνες
πρέπει να συμμετέχουν, αν είναι δυνατό, ακόμα και δρόμοι μιας λωρίδας
κυκλοφορίας.

6) Επέκταση της Οδού Γεννηματά έως τον Κόμβο Κουτσελιού για την σύνδεση
με την Εγνατία Οδό.
7) Σύνδεση της Λεωφόρου ∆ωδώνης με την Παράκαμψη.
2.2. Κεντρική πόλη
Ο κύριος ειδικός στόχος της οργάνωσης της κυκλοφορίας και των μετακινήσεων στην
πόλη είναι:
 η μείωση των μετακινήσεων με Ι.Χ., παράλληλα με την προώθηση των ήπιων

μετακινήσεων (ποδήλατο, πεζοπορία), ιδίως στο κέντρο της πόλης και στον
παραλίμνιο χώρο, την ανάπτυξη καθαρών Μέσων Μαζικής Μεταφοράς
(Μ.Μ.Μ.) σε σταθερή τροχιά (τύπου Τράμ), και η διασύνδεσή του με άλλα
Μ.Μ.Μ. της περιοχής.
Αναλυτικότερα οι ειδικοί στόχοι - κατευθύνσεις – μέτρα είναι:
1) Μείωση της κυκλοφορίας και της στάθμευσης των Ι.Χ. στο ιστορικό κέντρο.
2) ∆ημιουργία δικτύου Τραμ (κύριος κορμός ανάπτυξης ΜΜΜ για τη συμπαγή

πόλη) με γρήγορη και συχνή επικοινωνία με τα κομβικά σημεία λειτουργίας

της πόλης που προκαλούν τις ενδο-μετακινήσεις, και χώροι στάθμευσης για
Ι.Χ. στις αφετηρίες των γραμμών για τις μετακινήσεις «έξω». Προώθηση
αιτήματος ένταξης της πόλης σε κοινοτικά προγράμματα «βιώσιμης πόλης»
με βάση τη συνολική βιώσιμη πρόταση αστικής κινητικότητας του Ρ.Σ.Ι.
Σημειώνεται ότι βασικό στοιχείο της επιτυχίας για την πρόταση αυτή που θα
εμπεριέχει τη χρηματοδότηση του «Τραμ» είναι η συνολική λογική της
πρότασης του Ρ.Σ.Ι. και η αποφυγή πρωθύστερα «σκληρών» έργων για το
αστικό περιβάλλον όπως π.χ. οι ανισόπεδοι κόμβοι κλπ.
3) Βελτίωση των υπαρχόντων αστικών μέσων μετακίνησης (χρήση Minibus,

λωρίδες κυκλοφορίας, προτεραιότητα σε διασταυρώσεις, σύνδεση με το
δίκτυο Τραμ) για την εξυπηρέτηση των συνοικιών της πόλης έξω από το
δίκτυο Τραμ.
4) ∆ίκτυο αστικών λεωφορείων ανάμεσα στους οικισμούς του Λεκανοπεδίου και

των αφετηριών του Τραμ.
5) Χωροθέτηση του Σταθμού ΚΤΕΛ και του επιβατικού Σταθμού ΟΣΕ έξω από
την πόλη, που να εξυπηρετούνται άμεσα από το δίκτυο Τραμ και από το
δίκτυο Minibus για την άμεση προσπέλαση σ’ όλα τα σημεία της πόλης.
6) Κατασκευή νέων χώρων στάθμευσης γύρω από το κέντρο (υπόγεια,

υπέργεια, ισόγεια).
7) Παρεμπόδιση της διαμπερούς κίνησης στο Μητροπολιτικό Κέντρο με φυσικά

εμπόδια (πεζοδρομήσεις, στενώσεις λωρίδων κυκλοφορίας, …) με σκοπό να
υποχρεωθεί ο επισκέπτης της πόλης με Ι.Χ. να χρησιμοποιήσει τις
οργανωμένες θέσεις στάθμευσης και να γυρίσει πίσω από τον ίδιο δρόμο.
8) Επέκταση του δικτύου πεζοδρόμων / ποδηλατοδρόμων με παράλληλη

απόδοση στους πεζούς δημοσίων χώρων που σήμερα χρησιμοποιούνται για
στάθμευση Ι.Χ.
Για την υλοποίηση των παραπάνω μέτρων, προτείνονται οι παρακάτω διοικητικές

ενέργειες:
α) Άμεση δημιουργία ενιαίου «Ρυθμιστικού οργάνου Αστικών Συγκοινωνιών» σε

συνεργασία με το αστικό ΚΤΕΛ Ιωαννίνων, στα πλαίσια του Ρ.Σ.Ι. για τη
διαχείριση της κυκλοφορίας στο Λεκανοπέδιο (ΡΑΣ) και τη διασύνδεση με τα
μεγάλα έργα.
β) Άμεση παρέμβαση του ΡΑΣ για την κυκλοφορία των ΜΜΜ στην πόλη με
προσωρινές λύσεις έως την υλοποίηση του δικτύου τραμ.

γ) Άμεση υιοθέτηση ενός «Στρατηγικού Σχεδίου Μετακινήσεων» με σχεδιασμό των
Μαζικών Μέσων Μεταφοράς, χρονοδιάγραμμα υλοποίησης και τρόπος
χρηματοδότησης.
δ) Παράλληλα με τα σημεία α και β, άμεση μελέτη και έρευνα χρηματοδότησης ενός

δικτύου Τραμ με τους συνδυασμένους χώρους στάθμευσης στις αφετηρίες
(προσωρινά από υπάρχουσα υπηρεσία ή υφιστάμενο σχετικό φορέα). Μελέτη
επέκτασης του δικτύου Τραμ και περιμετρικά της λίμνης Παμβώτιδας για
εξυπηρέτηση των παραλίμνιων οικισμών/τοπικών κέντρων και για τουριστικούς
σκοπούς.

Πρόταση μέσου σταθερής τροχιάς (τύπου τραμ) στην πόλη

Πρόταση κυκλοφορίας σε ορθοφωτοχάρτες:

Προτάσεις συνεργασίας Οδικού ∆ικτύου, ΤΡΑΜ, ΟΣΕ.

2.3. Συνολικό Οδικό ∆ίκτυο –Στάθμευση
Ειδικός στόχος
 Προώθηση ολοκληρωμένου συνολικού οδικού δικτύου και κύριας στάθμευσης

με κατευθύνσεις – μέτρα ως ακολούθως
ΧΩΡΙΚΗ
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ-ΜΕΤΡΑ
ΕΝΟΤΗΤΑ
∆ΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΚΛΕΙΣΤΩΝ ΛΕΩΦΟΡΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΚΑΜΨΗ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΜΕ 2 ΛΩΡΙ∆ΕΣ ΑΝΑ
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ, ΠΑΡΑ∆ΡΟΜΟΥΣ ΚΑΙ ΙΣΟΠΕ∆ΟΥΣ ΚΥΚΛΙΚΟΥΣ ΚΟΜΒΟΥΣ (ΟΣΟ ΕΙΝΑΙ ∆ΥΝΑΤΟΝ):
 ΥΠΑΡΧΟΥΣΑ ΠΑΡΑΚΑΜΨΗ.
 ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΤΗΣ ΠΑΡΑΚΑΜΨΗΣ ΕΩΣ ΤΟ ΚΟΜΒΟ ΤΗΣ ΕΓΝΑΤΙΑΣ ΣΤΗΝ ΚΑΤΣΙΚΑ.
 ΕΘΝΙΚΗ Ο∆ΟΣ ΑΠΟ ΚΟΜΒΟ ΑΥΓΟΥ ΕΩΣ ΠΡΟΕΚΤΑΣΗ ΤΗΣ ΠΑΡΑΚΑΜΨΗΣ.
 ΕΘΝΙΚΗ Ο∆ΟΣ ΠΡΟΣ ΗΓΟΥΜΕΝΙΤΣΑ ΑΠΟ ΠΑΡΑΚΑΜΨΗ ΕΩΣ ΤΟ ΚΟΜΒΟ ΜΕ ΤΗΝ ΙΟΝΙΑ
Ο∆ΟΣ.
 ΕΘΝΙΚΗ Ο∆ΟΣ ΠΡΟΣ ΚΑΛΠΑΚΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΑΚΑΜΨΗ (ΚΟΜΒΟΣ ΑΕΡΟ∆ΡΟΜΙΟΥ) ΕΩΣ
ΤΗΝ ΝΕΑ ΠΑΡΑΚΑΜΨΗ ΤΗΣ ΕΛΕΟΥΣΑΣ.
 ΝΕΑ ΠΑΡΑΚΑΜΨΗ ΕΛΕΟΥΣΑΣ.
ΝΕΕΣ ΘΕΣΕΙΣ ΣΤΑΘΜΕΥΣΗΣ Ι.Χ.:
 ΣΕ ΥΠΟΓΕΙΟ ΠΑΡΚΙΝΓΚ ΣΤΟ ΣΗΜΕΡΙΝΟ ΣΤΑ∆ΙΟ.
 ΣΤΙΣ 4 ΑΚΡΕΣ ΤΩΝ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΩΝ ΓΡΑΜΜΩΝ ΤΡΑΜ.
 ΣΤΗΝ ΛΕΩΦΟΡΟ ∆ΟΜΠΟΛΗ
ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ ΣΤΑΘΜΕΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΛΙΑ ΠΕΡΑΜΑΤΟΣ (για Ι.Χ. και ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΑ
ΛΕΩΦΟΡΕΙΑ)
ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΜΕΓΑΛΟΥ ∆ΑΚΤΥΛΙΟΥ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ:
 ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΗΣ ΓΕΝΝΗΜΑΤΑ ΕΩΣ ΤΟΝ ΤΗΣ ΕΓΝΑΤΙΑΣ ΣΤΗΝ ΚΑΤΣΙΚΑ
 ΛΕΩΦΟΡΟΣ ∆Ω∆ΩΝΗΣ, ΛΕΩΦΟΡΟΣ ∆ΟΜΠΟΛΗ.
 Ο∆ΟΣ ΣΟΥΛΙΟΥ, Ο∆ΟΣ ΣΠΥΡΟΥ ΛΑΜΠΡΟΥ, Ο∆ΟΣ ΜΕΓΑΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΥ.
1  Ο∆ΟΣ ΒΟΡΕΙΟΥ ΗΠΕΙΡΟΥ και Ο∆ΟΣ ΠΑΠΑΝ∆ΡΕΟΥ.
ΜΙΚΡΟΤΕΡΟΣ ∆ΑΚΤΥΛΙΟΣ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ∆ΙΑΜΟΡΦΩΝΕΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΝΕΑ
ΛΕΩΦΟΡΟ ΜΕΣΑΡΕ.
ΟΡΓΑΝΩΣΗ ∆ΑΚΤΥΛΙΟΥ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ:
 ∆ΑΚΤΥΛΙΟΣ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ.
 Ο∆ΟΣ ΝΙΚΟΠΟΛΕΩΣ.
 ΚΑΤΣΙΚΑ, ΛΟΓΓΑ∆ΕΣ, ΑΜΦΙΘΕΑ.
 Η ΠΑΡΑΛΙΑΚΗ Ο∆ΟΣ ΑΠΟ ΑΜΦΙΘΕΑ, ΠΕΡΑΜΑ ΕΩΣ ΚΑΙ ΛΕΩΦΟΡΟ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ.
ΕΚΤΟΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΡΤΗΡΙΕΣ ΠΟΥ ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΝ ΣΤΟ ∆ΑΚΤΥΛΙΟ, ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΤΗΡΙΕΣ ΤΗΣ
ΠΟΛΗΣ ΕΙΝΑΙ:
 Η Ο∆ΟΣ ΓΡΑΜΜΟΥ.
 Η ΛΕΩΦΟΡΟΣ ΣΤΡΑΤΗΓΟΥ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗ και ΤΜΗΜΑ ΤΗΣ Ο∆ΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ
ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΥ.
 Η ΚΕΝΤΡΙΚΗ Ο∆ΟΣ ΚΑΡ∆ΑΜΙΤΣΙΩΝ
 Η Ο∆ΟΣ ΧΡ. ΠΑΤΣΗ και Η Ο∆ΟΣ ΠΥΡΣΙΝΕΛΑ.
 Η ΛΕΩΦΟΡΟΣ ∆Ω∆ΩΝΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΝΟΜΑΡΧΙΑ ΕΩΣ ΤΗΝ ΛΕΩΦΟΡΟ ΜΕΣΑΡΕ.
 Η Ο∆ΟΣ ΣΥΝ∆ΕΣΗΣ ΛΕΩΦΟΡΟΥ ∆Ω∆ΩΝΗΣ ΜΕ ΠΑΡΑΚΑΜΨΗ
 ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΕΣΑΡΕ, ΤΟ ΚΥΚΛΩΜΑ Ο∆ΟΣ ΣΕΙΣΜΟΠΛΗΚΤΩΝ ΕΩΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ
ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ, ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ, ΠΕ∆ΙΝΗ, ΠΑΡΑΚΑΜΨΗ ΠΕ∆ΙΝΗΣ, ΣΤΑΘΜΟΣ ΟΣΕ, ΚΤΕΛ
και ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ∆ΙΑ ΤΗΣ ΛΕΩΦΟΡΟΥ ∆Ω∆ΩΝΗΣ.
∆ΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΝΕΟΥ ΗΜΙ- ΚΟΜΒΟΥ ΣΤΗΝ ΕΓΝΑΤΙΑ Ο∆Ο ΣΤΗΝ ΕΞΟ∆Ο ΤΗΣ ΣΗΡΑΓΓΑΣ ∆ΡΙΣΚΟΥ και
2 ΣΥΝ∆ΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ Ο∆Ο ΙΩΑΝΝΙΝΑ - ΜΕΤΣΟΒΟ ΓΙΑ ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗ ΤΩΝ
ΟΙΚΙΣΜΩΝ Της Χ.Ε. 2 και ΤΩΝ ΒΟΡΕΙΩΝ ΟΙΚΙΣΜΩΝ ΤΗΣ Χ.Ε. 1.
ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΟΥ ΚΥΚΛΩΜΑΤΟΣ ΚΛΕΙΣΤΩΝ ΛΕΩΦΟΡΩΝ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΕΟΥΣΑ ΜΕ ΤΗΝ
ΝΕΑ ΠΑΡΑΚΑΜΨΗ ΒΟΡΕΙΑ ΤΟΥ ΟΙΚΙΣΜΟΥ.

ΧΩΡΙΚΗ
ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ-ΜΕΤΡΑ
ΕΝΟΤΗΤΑ
ΒΑΣΙΚΗ ΑΡΤΗΡΙΑ ΠΟΥ ΕΝΩΝΕΙ ΤΟΥΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΥΣ ΟΙΚΙΣΜΟΥΣ ΜΕ ΤΗΝ ΕΛΕΟΥΣΑ ΕΙΝΑΙ Ο
∆ΡΟΜΟΣ ΑΜΦΙΘΕΑ- ΚΡΥΑ- Αγ. ΜΑΡΙΝΑ ΜΕ ΝΕΑ ΠΡΟΕΚΤΑΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ Αγ. ΜΑΡΙΝΑ ΕΩΣ ΤΗΝ ΝΕΑ
ΠΑΡΑΚΑΜΨΗ ΕΛΕΟΥΣΑΣ.
ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ Ο∆ΟΥ ΠΡΟΣ ΚΑΛΠΑΚΙ ΣΤΟ ΤΜΗΜΑ ΕΛΕΟΥΣΑ- ΙΟΝΙΑ Ο∆ΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ
ΓΡΑΜΜΙΚΗ ∆ΟΜΗΣΗ.
ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΟΙΚΙΣΜΩΝ ΤΗΣ Χ.Ε. ΜΕ ΑΡΤΗΡΙΕΣ και ΣΥΛΛΕΚΤΗΡΙΕΣ
ΠΡΟΣ ΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΗΣ Χ.Ε. ΣΥΝ∆ΕΣΗ ΤΩΝ ΟΙΚΙΣΜΩΝ ΤΗΣ Χ.Ε. ΑΝΑΜΕΣΑ ΤΟΥΣ.
ΝΕΑ ΑΡΤΗΡΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΚΟΜΒΟ ΤΗΣ ΕΓΝΑΤΙΑΣ ΕΩΣ ΤΟΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΧΩΡΟ.
ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ Ο∆ΟΥ Προς ΑΘΗΝΑ ΑΝΑΜΕΣΑ ΤΟ ΚΟΜΒΟ ΤΟΥ ΑΥΓΟΥ ΚΑΙ ΤΟ
3 ΚΟΜΒΟ ΜΕ ΤΗΝ ΕΓΝΑΤΙΑ ΣΕ ΚΛΕΙΣΤΗ ΛΕΩΦΟΡΟΣΕ.
ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΟΙΚΙΣΜΩΝ ΤΗΣ Χ.Ε. ΜΕ ΑΡΤΗΡΙΕΣ και ΣΥΛΛΕΚΤΗΡΙΕΣ
ΠΡΟΣ ΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΗΣ Χ.Ε. ΣΥΝ∆ΕΣΗ ΤΩΝ ΟΙΚΙΣΜΩΝ ΤΗΣ Χ.Ε. ΑΝΑΜΕΣΑ ΤΟΥΣ.
ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΟΥ ΑΞΟΝΑ ΕΛΕΟΥΣΑ- ΓΡΑΜΜΕΝΟ- ΚΩΣΤΑΝΙΑΝΗ- ΚΟΜΒΟΣ ΕΓΝΑΤΙΑΣ.
ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΟΥ ∆ΡΟΜΟΥ ΠΟΛΥΓΥΡΟΣ- ΕΛΕΥΘΕΡΟΧΩΡΟΙ- ΖΩΟ∆.ΠΗΓΗ- ΚΩΣΤΙΑΝΝΗ.
4 ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ ΑΠΟ ΕΛΕΥΘΕΡΟΧΩΡΟΙ ΣΤΗΝ ΕΓΝΑΤΙΑ ΜΕ ΤΟ ΚΟΜΒΟ ΤΥΡΙΑ.

ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΟΥ ∆ΡΟΜΟΥ ΠΟΛΥΛΟΦΟ- ΛΥΚΟΣΤΑΝΗ- ∆ΡΑΓΟΨΑ- ΨΙΝΑ.
ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΟΙΚΙΣΜΩΝ ΤΗΣ Χ.Ε. ΜΕ ΣΥΛΛΕΚΤΗΡΙΕΣ ΠΡΟΣ ΤΟ
ΚΕΝΤΡΟ ΤΗΣ Χ.Ε. ΣΥΝ∆ΕΣΗ ΤΩΝ ΟΙΚΙΣΜΩΝ ΤΗΣ Χ.Ε. ΑΝΑΜΕΣΑ ΤΟΥΣ.
2.4. Λιμναίες μεταφορές.
1) Οργάνωση της επίσκεψης των τριών βασικών τουριστικών πόλων της πόλης
(Κάστρο, Σπήλαιο Περάματος και Νησί) με την βοήθεια των λιμναίων
μεταφορών.
2) ∆ημιουργία χώρου στάθμευσης Ι.Χ. στην περιοχή Μάτσικα. Οργάνωση του

παραλιακού χώρου στάθμευσης Περάματος για Ι.Χ. & τουριστικά λεωφορεία.
3) Επιπλέον της σημερινής διαδρομής Μώλος- Νησί, δημιουργία νέων λιμναίων

διαδρόμων: Πέραμα- Μώλος, Πέραμα- Νησί, Μώλος -Λογγάδες και Μώλος με
άλλα λιμανάκια.
4) Οικονομική ενίσχυση των ιδιοκτητών για την ανανέωση του στόλου.
Τέλος, στο Πέραμα δημιουργία ασφαλούς πεζόδρομου ανάμεσα στην παραλία

και το Σπήλαιο.

B.2.5.2. ΤΕΧΝΙΚΗ ΥΠΟ∆ΟΜΗ
1. Ενέργεια
Το δίκτυο της ∆ΕΗ καλύπτει το σύνολο του Λεκανοπεδίου Ιωαννίνων, και

περιλαμβάνει:
 το εθνικό δίκτυο υψηλής τάσης 150 KV
 το δίκτυο μέσης τάσης 20 KV
 το δίκτυο χαμηλής τάσης 380 V.
Οι ειδικοί στόχοι είναι:
 Ένταξη των Ιωαννίνων στο ευρωπαϊκό δίκτυο μεσαίων πόλεων ως

ενεργειακό κέντρο.
 Εξοικονόμηση ενέργειας και προώθηση εναλλακτικών πηγών ενέργειας ιδίως

ατομικών φωτοβολταικών στα κτίρια.
 Πρόβλεψη ολοκλήρωσης του δικτύου και αναδιοργάνωση για λόγους υγιεινής

και ασφάλειας στους τόπους κατοικίας.
Οι παρεμβάσεις θα είναι οι εξής:
 Στο λεκανοπέδιο υπάρχουν δύο υποσταθμοί υποβίβασης τάσης 150KV/

20KV, ο ΙΩΑ Ι στην περιοχή του ∆.∆. Ελεούσας του ∆ήμου Πασσαρώνας και
ο ΙΩΑ ΙΙ στην περιοχή του ∆.∆. Πεδινής του ∆ήμου Μπιζανίου. Από τους δύο
υποσταθμούς ο υποσταθμός της Ελεούσας είναι εντός της οικιστικής
περιοχής και πρέπει να απομακρυνθεί σε νέα θέση μη γειτνιάζουσα με
οικιστικούς υποδοχείς. Ήδη έχει κινηθεί η σχετική διαδικασία από το
ΥΠΕΧΩ∆Ε.
 Οι γραμμές υψηλής τάσης κρίνονται επαρκείς. Μεσοπρόθεσμα για την

καλύτερη ισορροπία του συστήματος θα απαιτηθεί η κατασκευή τρίτου
υποσταθμού. Σε περίπτωση κατασκευής νέου υποσταθμού η προτιμότερη
θέση για τη χωροθέτηση του ευρίσκεται στην περιοχή Μάζια-Λογγάδες.
 Στον τομέα του φυσικού αερίου λόγω της επικείμενης διέλευσης του αγωγού
μεταφοράς φυσικού αερίου από την Ελλάδα στην Ιταλία παρουσιάζεται η
ευκαιρία να δημιουργηθεί και στην ευρύτερη περιοχή της Ηπείρου δίκτυο
παροχής για την παραγωγή φθηνότερης και καθαρότερης ενέργειας.

2. Τηλεπικοινωνίες
Υπάρχει πλήρες δίκτυο ΟΤΕ που καλύπτει όλη την έκταση του Λεκανοπεδίου. Τα
Ιωάννινα συνδέονται με την υπόλοιπη χώρα με γραμμές οπτικών ινών οι οποίες
έχουν κατασκευαστεί κατά μήκος των Εθνικών Οδών και καταλήγουν στα δύο κύρια
κέντρα της πόλης. Εντός του Λεκανοπεδίου υπάρχουν δέκα δευτερεύοντα ψηφιακά
κέντρα τα οποία συνδέονται επίσης με γραμμές οπτικών ινών με τα κύρια. Πρόσφατα
κατασκευάστηκε στις κεντρικές οδούς της πόλης δίκτυο οπτικών ινών.
Όσον αφορά την κινητή τηλεφωνία, υπάρχει πλήρης κάλυψη του Λεκανοπεδίου.
 Ένταξη των Ιωαννίνων στο ευρωπαϊκό δίκτυο μεσαίων πόλεων ως

τηλεπικοινωνιακό κέντρο.
 Ανάπτυξη ψηφιακών υπηρεσιών / υποδομών τοπικής αυτοδιοίκησης για

όλους τους κατοίκους και τους επισκέπτες της ΛΑΠΙ.
 Πρόβλεψη ολοκλήρωσης του ευρυζωνικού δικτύου και γρήγορου Internet στη

ΛΑΠΙ
3. Ύδρευση-Άρδευση
Τα έργα ύδρευσης του οικιστικού συγκροτήματος του Λεκανοπεδίου Ιωαννίνων είναι
στην περιοχή ευθύνης της ∆ημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης Αποχέτευσης
Ιωαννίνων (∆.Ε.Υ.Α.Ι.) και του Συνδέσμου Ύδρευσης ∆ήμων και Κοινοτήτων
Λεκανοπεδίου Ιωαννίνων (Σ.Υ.∆.Κ.Λ.Ι.). Τα νερά του Β.∆. τμήματος του όρους
Μιτσικέλι, δημιουργούν τον κύριο υδροφόρο ορίζοντα του Λεκανοπεδίου, ο οποίος
όταν είναι πλήρης, υπερχειλίζει μέσω των πηγών Κρύας και Τούμπας. Στην περιοχή
των ανωτέρω πηγών, έχουν ανορυχθεί γεωτρήσεις για την ύδρευση της πόλης, από
τις πηγές Κρύας (∆.Ε.Υ.Α.Ι.), και την ύδρευση των πιο απομακρυσμένων
διαμερισμάτων από τις πηγές Τούμπας (Σ.Υ.∆.Κ.Λ.Ι.).
Οι ανάγκες ύδρευσης του Λεκανοπεδίου δεν καλύπτονται μεσοπρόθεσμα από τους
υπάρχοντες υδατικούς πόρους, δεδομένων μάλιστα της υπεράντλησης και σπατάλης
νερού, των απωλειών λόγω παλαιότητας του δικτύου (κυρίως στο δίκτυο της
∆.Ε.Υ.Α.Ι.) και από τη χρήση του νερού για άρδευση (κυρίως στο δίκτυο του
Σ.Υ.∆.Κ.Λ.Ι.).
Όσον αφορά την άρδευση, εκτιμάται ότι μετά την ολοκλήρωση των εγγειοβελτιωτικών
έργων στο Λεκανοπέδιο και την καλλιέργεια όλων των αρδεύσιμων εκτάσεων οι
ανάγκες σε νερό θα είναι της τάξης των 15 έως 20 εκατομμυρίων m3 το χρόνο που

εάν προέρχονται κυρίως από τη λίμνη Παμβώτιδα η άντληση τους θα επιδεινώνει το
πρόβλημα ευτροφισμού της.
Κύριοι στόχοι είναι:
 Αντικατάσταση του δικτύου ύδρευσης λόγω παλαιότητας και επεκτάσεις στις

νέες περιοχές ανάπτυξης
 Προσθήκη νέων δεξαμενών ύδρευσης
 Ανάγκη εκσυγχρονισμού του μηχανισμού παρακολούθησης και συντήρησης

του δικτύου με ενιαίο φορέα στα πλαίσια του ΡΣΙ.
 Ανάγκη μεταφοράς νερού στο λεκανοπέδιο Ιωαννίνων. Το εγκεκριμένο σχέδιο

διαχείρισης του υδατικού διαμερίσματος της Ηπείρου προβλέπει την
μεταφορά νερού από τον Αώο ποταμό για την ύδρευση του λεκανοπεδίου
Ιωαννίνων και τον εμπλουτισμό της λίμνης Παμβώτιδας, με παράλληλη
παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
4. Αποχέτευση όμβριων και ακαθάρτων

Σήμερα το πρωτεύον δίκτυο αποχέτευσης έχει κατασκευαστεί σχεδόν εξ ολοκλήρου
για την πόλη των Ιωαννίνων και τα προάστια.
Το δίκτυο των δευτερευόντων αγωγών ακαθάρτων και όμβριων πρέπει να
ολοκληρωθεί για όλο το Λεκανοπέδιο με προτεραιότητα σ’όλο το παραλίμνιο
οικιστικό χώρο.
Όσον αφορά την επεξεργασία λυμάτων, τα ακάθαρτα καταλήγουν σε Τριτοβάθμια

Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυμάτων (ΕΕΛ/ΒΙΟΚΑ). Η εγκατάσταση προβλέπεται να
εξυπηρετεί 135.000 κατοίκους, και την ΒΙΠΕ.
Μακροπρόθεσμα απαιτείται επέκταση της ΕΕΛ ώστε να εξυπηρετήσει το σύνολο του

Λεκανοπεδίου, τις νέες πληθυσμιακές ανάγκες και τις νέες ζώνες υποδομών.
Οι απομακρυσμένοι οικισμοί πρέπει να αντιμετωπίσουν τοπικά την αποχέτευση

ακαθάρτων με μικρές τύπου Compact εγκαταστάσεις.
5. Αποστραγγιστικά - Αντιπλημμυρικά Έργα

Το κύριο στραγγιστικό και αντιπλημμυρικό σύστημα του Λεκανοπεδίου αποτελούν η
τάφρος της Λαψίστας, η οποία μέσω σήραγγας εκβάλλει στον ποταμό Καλαμά, η
τάφρος της Λαγκάτσας, η οποία μέσω μικρής σήραγγας εκβάλλει στη λίμνη, η

τάφρος Σερβιανών, η τάφρος Τ10 Καστρίτσας και οι καταβόθρες Καστρίτσας,
Πεδινής, Ροδοτοπίου και Μπιζανίου
Οι παραπάνω υδάτινοι διάδρομοι χρήζουν ιδιαίτερης ζώνης προστασίας από τη

δόμηση ώστε να λειτουργούν ως ανοιχτοί φυσικοί χώροι αντιπλημμυρικής ασφάλειας.
Παράλληλα ιδιαίτερων έργων διαχείρισης και προστασίας χρήζουν οι χείμαρροι.
6. Απορρίμματα
Ειδικοί στόχοι είναι :
 η λειτουργία σύγχρονου ΧΥΤΥ του νομού Ιωαννίνων εκτός του Λεκανοπεδίου
 το κλείσιμο και η αποκατάσταση του ΧΑ∆Α της ∆ουρούτης.
 η προώθηση σταθμών μεταφόρτωσης (ΣΜΑ), όπου απαιτούνται, και κέντρα

διαλογής ανάκτησης υλικών (Κ∆ΑΥ), χωροθετημένοι/α εντός των
ΒΙΟΠΑ/ΒΙΠΕ με παράλληλη προώθηση προγραμμάτων διαλογής στη πηγή,
σύμφωνα με τον Περιφερειακό σχεδιασμό

Β.2.6. Περιβάλλον
B.2.6.1 Αστικό περιβάλλον

Η στρατηγική επιλογή για την οικολογική ανασυγκρότηση του αστικού χώρου της
συμπαγούς πόλης των Ιωαννίνων εξειδικεύεται στους παρακάτω στόχους.
Οι ειδικοί στόχοι :
 ∆ιάσωση / επανάκτηση των μεγάλων φυσικών χώρων της συμπαγούς πόλης

των Ιωαννίνων.
 ∆ιείσδυση της περιβάλουσας φύσης (Λίμνη, Ορεινός χώρος, ορεινά ανοιχτά

τοπία) στην πόλη και διασύνδεσή της με τους αστικούς πράσινους πυρήνες
και τους ελεύθερους χώρους της πόλης για εξασφάλιση οικολογικών
διαδρόμων μέσω διαδρομών συνέχειας πρασίνου εντός της πόλης και προς
την περιβάλλουσα φύση και ιδίως το σύστημα της Λίμνης.
Στα πλαίσια αυτά προωθεί την προσθήκη στο αστικό πράσινο της πόλης το
στρατόπεδο Βελισσάριου και τους παραλίμνιους χώρους όπως αναλυτικά
περιγράφονται σε προηγούμενο κεφάλαιο.
 Ειδική αντιμετώπιση της Λίμνης Παμβώτιδας ως κυρίαρχου ταυτολογικού

στοιχείου της ιδιαίτερης σχέσης του αστικού περιβάλλοντος της πόλης και της
φύσης στη πόλη.
Προτείνεται ελεγχόμενη ανάπτυξη κοινωφελών χρήσεων και κοινόχρηστων

ελεύθερων πράσινων χώρων στις παραλίμνιες ζώνες στο μέτωπο της
συμπαγούς πόλης στην Λίμνη Παμβώτιδα.
∆ιαχωρίζονται 4 ζώνες:
 Λιμνοπούλα
 Κάστρο / αστικός περίπατος
 Μητροπολιτικό Πάρκο
 Οικολογικό Πάρκο Παμβώτιδας
Ο παραλίμνιος χώρος της Παμβώτιδας εμπίπτει σε διάφορα καθεστώτα

προστασίας:
 Ζώνη πλάτους 300 μ. ή 100 μ. στο παλαιό σχέδιο πόλεως από την όχθη
της Λίμνης αποτελεί Τοπίου Ιδιαιτέρου Φυσικού Κάλλους (ΥΠΠΟ, ΦΕΚ
266Β/21-3-77),

 Έχει ενταχθεί στις περιοχές NATURA 2000 του Κοινοτικού Καταλόγου και
στα πλαίσια αυτά θεσμοθετείται με Π.∆., μετά την θεσμοθέτηση του Ρ.Σ.Ι.,
ως ζώνη οικοανάπτυξης μετά την ακύρωση της ΚΥΑ 22943/2003 (ΦΕΚ
649 Β΄/ 25.6.2003).
 Εμπίπτει στο καθεστώς «Αιγιαλού – Παραλίας»,
 Η Ζώνη του Κάστρου είναι αρχαιολογικός χώρος,
 Ρυθμίζεται από την ΖΟΕ [το από 17.05.1989 Προεδρικό ∆ιάταγμα (ΦΕΚ
297 ∆’/1989) όπως τροποποιήθηκε με το από 21.04.1993 Προεδρικό
∆ιάταγμα (ΦΕΚ 389 ∆’/1993)]
Ειδικότερα οι κατευθύνσεις διαχείρισης του παραλίμνιου χώρου είναι οι εξής:
 Η ζώνη Λιμνοπούλα – κύρια ως αστικό πράσινο / αθλητισμός / αναψυχή /

τουρισμό.
 Η ζώνη έμπροσθεν του μετώπου του οικισμού Ανατολής ως αστικό

μητροπολιτικό πάρκο.
 Η ζώνη περιμετρικά της λίμνης ως οικολογικό πάρκο.
Οι ειδικοί στόχοι του Ρ.Σ.Ι στα λοιπά θέματα που αφορούν το αστικό περιβάλλον και
συνδέονται με την εικόνα και την αισθητική της πόλης, την πολιτιστική κληρονομιά /
ιστορική φυσιογνωμία / φύση στην πόλη και τους οικισμούς, τις υποβαθμισμένες και
περιβαλλοντικά ευάλωτες περιοχές και την αστική κινητικότητα έχουν αντιμετωπιστεί
στα προηγούμενα κεφάλαια ως αναπόσπαστα τμήματα της ποιότητας ζωής ή της
κινητικότητας εντός της πόλης.
Ως ιδιαίτερη κατεύθυνση προτείνεται η οργάνωση «Οικολογικού Πάρκου» ως εξής:
 Οικολογικό Πάρκο Παμβώτιδας
Περιλαμβάνει τις παραλίμνιες εκτάσεις της Λίμνης Παμβώτιδας που δεν έχουν
υποστεί οικιστικές επιδράσεις, περικλείουν τους σημαντικότερους οικότοπους της
Λίμνης και αφορούν κυρίως εκτάσεις δημόσιου / δημοτικού ιδιοκτησιακού χαρακτήρα,
ξεκινώντας από τη Γεωργική Σχολή και τις παραλίμνιες εκτάσεις της πολεοδομικής
ενότητας της Κατσικάς, διατρέχοντας το νότιο, ανατολικό και βόρειο περίγραμμα της
Λίμνης μέχρι τις παραλίμνιες εκτάσεις της Λιμνοπούλας.
Το τμήμα του μεγάλου αυτού οικολογικού χώρου εκτάσεως περίπου 200 Ha που
περικλείει παραλίμνιες εκτάσεις της Γεωργικής Σχολής Ιωαννίνων (ΕΘΙΑΓΕ) και του
∆ήμου Παμβώτιδας μπορεί να αποτελέσει τον κυρίως οργανωμένο πυρήνα του

παραλίμνιου μεγάλου οικολογικού χώρου της Λίμνης Παμβώτιδας και να αναπτυχθεί
στα πλαίσια του σχεδίου «Περιβαλλοντικού Πάρκου» σε συνδυασμό με τις προτάσεις
περιβαλλοντικών οργανώσεων.
Ο χώρος αυτός μπορεί να λειτουργήσει σαν μεγάλος φυσικός χώρος αναψυχής για
τους κατοίκους της Αστικής Περιοχής των Ιωαννίνων.
Στα όρια του οικολογικού Πάρκου μπορεί να ενταχθεί εγκατάσταση γκολφ και η
λειτουργία ιππικού κέντρου σε κατάλληλη προσφερόμενη έκταση της περιμέτρου της
Λίμνης.
B.2.6.2. Φυσικό και Πολιτιστικό Περιβάλλον στην ύπαιθρο-περιαστικό χώρο

Φύση και Βιοποικιλότητα – Φυσικά τοπία
Για τη διατήρηση και συνετή διαχείριση της βιοποικιλότητας και των ιδιαίτερων
φυσικών τοπίων προωθείται η προστασία συνόλων του αμιγώς φυσικού χώρου και
η δημιουργία ενός σημαντικού αποθέματος οικολογικών πόρων (βλέπε Χάρτη Χ8)
που μαζί με τους πολιτιστικούς πόρους αποτελούν μια πηγή αειφορικής ανάπτυξης
και ποιότητας ζωής με ειδικούς στόχους την:
 Προστασία από τις οικιστικές πιέσεις και ανάδειξη μέσω της δικτύωσης των
παρακάτω αμιγών φυσικών χώρων (οικοτόπων) και φυσικών περιαστικών
τοπίων:
 του Λιμναίου και παραλίμνιου χώρου της Λίμνης Παμβώτιδας,
 των υγρών επιφανειών υπολειμμάτων της Λίμνης Λαψίστας, του

υγροτόπου Βρέλλη και των άλλων περιοδικών υγροτόπων,
 των μεγάλων ορεινών όγκων, με ιδιαίτερη προτεραιότητα στον όγκο του

Μιτσικελίου, που περιλαμβάνει τον κύριο όγκο των δασών και δασικών
εκτάσεων,
 των περιαστικών δασών,
 του παραποτάμιου ή παραρεμάτιου φυσικού ή τεχνητού χώρου και των

κοιλάδων που λειτουργούν ως φυσικές / οικολογικές δίοδοι.
 ∆ιατήρηση των γεωργικών ανοιχτών τοπίων μέσω της προσεκτικής

διαχείρισης της χρήσης της αγροτικής γης περιορίζοντας στο ελάχιστο την
αλλαγή της χρήσης της και δραστικός περιορισμός της διάσπαρτης δόμησης.

Πίνακας: Οικολογικοί Πόλοι
ΕΙ∆ΟΣ α/α Κάλυψη γης στρ %
1 ∆ιαχωρισμός χρήσεων 697 0,3%
ΠΕΡΙΑΣΤIΚΟ ΠΡΑΣΙΝΟ 2 ΑΕΙ - Αλσος ∆ΟΥΡΟΥΤΗ 1.788 3.958 0,9% 1,9%
3 Ζώνη προστασίας πηγών 1.473 0,7%
ΠΑΡΑΛΙΜΝΙΟΣ ΧΩΡΟΣ/ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΡΚΟ 1 Παραλίμνιος χώρος / Οικολογ. πάρκο 9.007 9.007 4,4% 4,4%
1 Βορειοανατολικά 40.215 19,8%
ΟΡΕΙΝΑ ΤΟΠΙΑ ΠΟΛΗΣ 2 Ροδοτόπι-Λαψίστα 6.858 64.942 3,4% 31,9%
3 ∆υτικά 17.869 8,8%
1 Ανατολικά (περιοχή Καστρίτσας) 16.442 8,1%

ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΓΗ ΥΨΗΛΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΤΗΤΑΣ 20.277 10,0%
2 Βορειοδυτικά (περιοχή Λαψίστας) 3.835 1,9%
1 Ανατολικά (περιοχή Πλάτανος) 2.840 1,4%

ΓΕΩΡΓΟΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΗ ΓΗ ΥΨΗΛΗΣ
15.263 7,5%
ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΤΗΤΑΣ
2 Βορειοδυτικά (περιοχή Λαψίστας) 12.423 6,1%
1 Νότια (περιοχή Επισκοπικού) 2.584 1,3%
2 ∆υτικά (περιοχή Πετράλωνα) 1.655 0,8%

ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΓΗ / ΓΕΩΡΓΙΚΑ ΤΟΠΙΑ 8.711 4,3%
3 ∆υτικά (περιοχή Βαγενίτι) 2.217 1,1%
4 ∆υτικά (περιοχή Κόντσικα) 2.255 1,1%
ΓΕΩΡΓΟΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΗ ΓΗ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ 1 Βόρεια (∆ήμος Εκάλης) 5.519 2,7%

ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΩΝ ΓΕΩΡΓΟΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΩΝ 6.369 3,1%
ΥΠΟ∆ΟΧΕΩΝ 2 Νότια (περιοχή Αβγό) 850 0,4%
1 NATURA 2000 53.829 26,4%

ΟΡΕΙΝΟΣ ΦΥΣΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ (NATURA 2000,
75.084 36,9%
Π1 & Π2 Π∆ 29-08-07) / ΟΙΚΟΑΝΑΨΥΧΗ
2 ZOE ∆ωδώνης (Π1 & Π2) 21.255 10,4%
ΣΥΝΟΛΑ 203.611 100%

Πίνακας: Αρχαιολογικοί Πόλοι
ΕΚΤΑΣΗ ΕΚΤΑΣΗ
ΖΩΝΕΣ α/α ΧΩΡΟΣ
στρ στρ % %
1 Καστρίτσα (Ζώνη Α) 4.228 19,4%
ΖΩΝΗ Α 9.560 43,9%
2 ∆ωδώνη 5.332 24,5%
1 Καστρίτσα (Λοιπός Αρχαιολογικός Χώρος) 7.770 35,7%
2 Πέραμα 483 2,2%
3 Πασσαρώνα (2) 2.232 10,2%
ΟΡΙΟΘΕΤΗΜΕΝΟΙ Λύγγος-Πολύλοφο 350 12.232 1,6% 56,1%
Βαγενίτι 584 2,7%
4 Γραμμενοχώρια
Ανάργυροι 184 0,8%
Κληματιά 629 2,9%
ΣΥΝΟΛΑ 21.792 100,0%

 Επιβολή δόμησης και πολεοδόμησης σε περιοχές ειδικής τοπιολογίας (ιδίως
στις υπώρειες ορεινών χώρων) με πολεοδομικό ιστό εξαιρετικά συνεκτικό και
ύψη που να επιτρέπουν την ανάδειξη προοπτικών και θέας.
 Προστασία των φυσικών τοπίων και χώρων από τη λατομική δραστηριότητα

και αποκατάσταση των μη λειτουργούντων χώρων.
 Προστασία των αρχαιολογικών χώρων, των μνημείων, της παραδοσιακής

αρχιτεκτονικής κληρονομιάς και του συνόλου «της Νήσου Παμβώτιδας και του
ιστορικού κέντρου των Ιωαννίνων».
 Ανάδειξη μείζονος σημασίας πολιτιστικών / αρχαιολογικών Πάρκων.
 ∆ιασύνδεση φυσικών και πολιτιστικών χώρων.
Ειδικά Προστατευόμενοι χώροι

Ειδικοί στόχοι είναι:
 Η οργάνωση της διασύνδεσης με την πόλη των προστατευόμενων κοινοτικής

και εθνικής σημασίας οικοσυστημάτων (NATURA 2000 – Εθνικοί ∆ρυμοί) και
πολιτιστικών πόρων (αρχαιολογικοί χώροι και ΤΙΦΚ) του Ρ.Σ.Ι. και η ανάδειξη
τους σε παράγοντες ανάπτυξης δραστηριοτήτων μέσω συνδυασμένων μεταξύ
τους και συμβατών με την προστασία τους παρεμβάσεων.
 Ειδική προτεραιότητα στην σύνδεση του σημερινού συνόλου «της Λίμνης και
της Νήσου Παμβώτιδας και του ιστορικού κέντρου των Ιωαννίνων» με τους
μείζονος σημασίας πολιτιστικούς / αρχαιολογικούς χώρους της ∆ωδώνης /
Καστρίτσας / Πασσαρώνας σ’ ένα σύνολο ανοιχτών υπαίθριων χώρων
«φύσης-πολιτισμού» ώστε το έντονα συμβολικό σύμπλεγμα «Ιωάννινα –
Παμβώτιδα » να ολοκληρωθεί / ενταχθεί σε ένα διαχρονικό πλαίσιο αναφοράς
που θα εξασφαλίσει στην πόλη ισχυρή ελκυστική εικόνα και θα την
πριμοδοτήσει για ανάδειξή της σε πόλη αστικού τουρισμού Ευρωπαϊκού
Ενδιαφέροντος και σε ιστορική πόλη του Συμβουλίου της Ευρώπης.
 Οργάνωση της ομαλής λειτουργίας και διασύνδεσης του οικοσυστήματος της

Λίμνης Παμβώτιδας και των απαιτήσεων προστασίας και διαχείρισής του με
την πόλη και τη ζωή σ’ αυτήν, μέσω δημιουργίας δικτύου φιλικών
περιβαλλοντικά οργανωμένων ζωνών αναψυχής, αθλητισμού, οικο-
εκπαίδευσης και οικοτουρισμού εντός ενός «πράσινου – γαλάζιου»
συστήματος φυσικών χώρων.

 ∆ιασύνδεση των προστατευόμενων τόπων με την υπαίθρια αναψυχή των
κατοίκων, τον ήπιο τουρισμό και τις παραδοσιακές αγροτικές δραστηριότητες.
 Εξασφάλιση μέσω συστήματος «πράσινων και γαλάζιων» διαδρόμων / τόπων

της συνέχειας / επικοινωνίας των μεγάλων οικοσυστημάτων NATURA 2000
της περιοχής του Ρ.Σ.Ι. μεταξύ τους και με τα λοιπά φυσικά οικοσυστήματα
της περιοχής μέσω«πράσινων» και «γαλάζιων» διαδρόμων διασύνδεσης με
ήπια μέσα (πεζοδρομία ή ποδηλατοδρομία κλπ.).
 Ο χαρακτηρισμός του Αρχαιολογικού χώρου της Καστρίτσας (πέραν της

Ζώνης Α΄) ως Ζώνη Β΄ και ο καθορισμός χρήσεων γης και ειδικών όρων
δόμησης.
Β.2.6.3 Γεωργική γη και λοιποί φυσικοί πόροι
Έδαφος - Γεωργική γη
 Για την αποτελεσματική προστασία της γεωργικής γης προώθηση της

διατήρησης και ανάδειξης βιώσιμης γεωργίας με προσανατολισμό στην
οικολογική κατεύθυνση και τα προϊόντα ποιότητας και κτηνοτροφίας.
 Ελαχιστοποίηση της απώλειας γεωργικής γης μέσω ελαχιστοποίησης της

εξάπλωσης της δόμησης μέσω «συμπαγών οικιστικών υποδοχέων» και
αποφυγή, όπου είναι δυνατό, νέων τεχνικών υποδομών.
 Απόλυτη προστασία της γης υψηλής παραγωγικότητας.
 Προστασία των εδαφών από τη ρύπανση μέσω οργανωμένης οικιστικής

ανάπτυξης των παραγωγικών δραστηριοτήτων και αποφυγή της διασποράς
τους.
Νερά
Για την ανάκτηση / διατήρηση της ποιότητας των νερών και εξασφάλιση της
ανανέωσής τους προωθούνται τα εξής:
 Αναβάθμιση με στόχο την οικονομία / μείωση απωλειών και επέκταση

υποδομών
 Καθιέρωση ζωνών / περιμέτρων προστασίας όλων των πηγών και

εγκαταστάσεων ύδρευσης και των υδάτινων διαδρομών με απαγόρευση
οχλούσας δόμησης και οικιστικής ανάπτυξης.

 Έλεγχος διαχείρισης για απόβλητα / απορρίμματα εντός λεκανοπεδίου .
 Έλεγχος ανάπτυξης κτηνοτροφίας και εντατικής γεωργίας / προώθηση

οικολογικής γεωργίας εντός της περιοχής του Ρ.Σ.Ι. και ολοκληρωμένη
διαχείριση αποβλήτων κτηνοτροφικών μονάδων.
Ορυκτά
 Συνετή διαχείριση της εκμετάλλευσης των μαρμάρων εντός οριοθετημένων
λατομικών περιοχών εκτός θέας της συμπαγούς πόλης και των κύριων
εισόδων της.
 Αποκατάσταση λατομείων.
 Λειτουργία λατομείων εκτός της θέας των οικιστικών υποδοχέων και των
μονάδων παραγωγής υλικών εντός ΒΙΠΕ ή ΒΙΟΠΑ.
Β.2.6.4 Υγιεινή και Ασφάλεια
Για τη διαχείριση των φυσικών κινδύνων, της υγιεινής και ασφάλειας των κατοίκων οι
ειδικοί στόχοι είναι:
Ατμοσφαιρική ρύπανση
 Έλεγχος στο βαθμό όχλησης των βιομηχανικών μονάδων και αποφυγή
μονάδων υψηλής όχλησης στη Λ.Α.Π.
 ∆ιατήρηση καλής ποιότητας ατμοσφαιρικού περιβάλλοντος
 Βελτίωση των επιβαρυμένων περιοχών του κέντρου πόλης με μέτρα

αναδιάταξης του κυκλοφοριακού φόρτου και προώθηση των Μ.Μ.Μ.
 Προώθηση μέσου μαζικής μεταφοράς τύπου «τραμ».
Φυσικές καταστροφές / Ατυχήματα

 Ελαχιστοποίηση κινδύνων πλημμύρας και ανθυγιεινών συνθηκών κατοίκησης
μέσω ελέγχου της αστικής εξάπλωσης σε ακατάλληλους χώρους λόγω
γεωμορφολογικών και πλημμυρικών φαινομένων.

Ρύπανση / Θόρυβος
 ∆ιαχείριση της γειτνίασης κατοικίας - πτηνοτροφίας
 Προφύλαξη από το θόρυβο
Λύματα / απόβλητα / απορρίμματα

 Ολοκλήρωση του σχεδιασμού χώρων ασφαλούς διάθεσης των οικιακών και
λοιπών στερεών απορριμμάτων και προώθηση της ανακύκλωσης.
 Συμπλήρωση εγκαταστάσεων Βιολογικού Καθαρισμού των λυμάτων.
 Αποκατάσταση χώρου διάθεσης απορριμμάτων ∆ουρούτης.
Β.2.6.5.Κλιματική αλλαγή
 Προώθηση οικολογικά φιλικής και ενεργειακά οικονομικής δόμησης κατοικιών

και οργανωμένων πρωτοποριακών υποδοχέων κατοικίας.
 Προώθηση ανανεώσιμων μορφών ενέργειας.
 Προώθηση οικολογικών μέσων μαζικής μεταφοράς (Τραμ).

Β.2.7. Κατευθύνσεις διαχείρισης των χρήσεων γης στον εξωαστικό χώρο
και εργαλείων πολιτικής γης
Β.2.7.1 Κατευθύνσεις διαχείρισης των χρήσεων γης στον εξωαστικό χώρο.
Για την ικανοποίηση των γενικών και ειδικών στόχων που ανεπτύχθησαν συνολικά
στα προηγούμενα κεφάλαια προτείνονται στη συνέχεια κατευθύνσεις για τα σχέδια
χρήσεων γης, των όρων και περιορισμών δόμησης στα εκάστοτε υποκείμενα
επίπεδα σχεδιασμού ( π.χ. ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ του Ν2508/97, ειδικά Π.∆. κ.λ.π.).
Οι κατευθύνσεις διαχείρισης των χρήσεων απεικονίζονται συνθετικά στο Χάρτη Π1

εκτός κειμένου και στο συνοπτικό Χάρτης Π.1α εντός κειμένου (επόμενη σελίδα).
Α. Τύποι εκτατικών Ζωνών Προστασίας

Προτείνονται οι παρακάτω τύποι εκτατικών ζωνών ως Ειδικές Περιοχές Προστασίας:
 Ζώνες Ορεινού χώρου περιλαμβανομένων των περιοχών του ∆ικτύου ΦΥΣΗ

2000 ή του Π.∆. 29-08-2007 για τη ∆ωδώνη, για τις οποίες προτείνεται να
προστατευθούν βάσει των σχετικών ρυθμίσεων.
 Ζώνες Ορεινού χώρου που προστατεύονται ως φυσικός χώρος με ήπιες

πολυλειτουργικές χρήσεις συναφείς μ’αυτόν συμπεριλαμβανομένων χρήσεων
ήπιου τουρισμού.
 Λίμνη Παμβώτιδα και υγροβιότοποι, ως χώροι απόλυτης προστασίας.
 Ζώνες παραλίμνιου χώρου Παμβώτιδας απόλυτης προστασίας κυρίως ως

οικολογικός χώρος ή «οικολογικό πάρκο» όπως αυτό περιγράφεται στο Β2.6
ή απόλυτα φυσικός χώρος.
 Ζώνες αμιγούς γεωργικής γης υψηλής και εν δυνάμει υψηλής

παραγωγικότητας που αφορά αρδευόμενες ζώνες ιδιαιτέρου ενδιαφέροντος
για τον πρωτογενή τομέα της οικονομίας της πόλης.
 Γεωργο-κτηνοτροφικές ζώνες που αφορούν μεικτές ζώνες γεωργικής γης

υψηλής και εν δυνάμει υψηλής παραγωγικότητας ως ανωτέρω και
εγκαταστάσεων του σημαντικού κτηνοτροφικού κεφαλαίου της περιοχής.
 Ζώνες Ορεινών Τοπίων Πόλης με όρους προστασίας τοπίου όπως ειδικοί

όροι δόμησης ιδίως ως προς τα ύψη των κτιρίων, τις κλίσεις του εδάφους
κ.λ.π.

 Ζώνες απλής γεωργικής γης - γεωργικών τοπίων. Οι περιοχές διατηρούν το
γεωργικό τους χαρακτήρα και απαιτούν ειδικούς κανόνες στις αγροτικές
κτιριακές εγκαταστάσεις.
 Ζώνες ειδικής προστασίας αρχαιολογικών χώρων και μνημείων του ΥΠΠΟ.
Β. Γραμμικές Ζώνες Προστασίες
Προτείνονται ζώνες προστασίας περιαστικού πρασίνου για λόγους προστασίας

υποδομών και πηγών ή διαχωρισμού χρήσεων.
Προτείνεται η οριοθέτηση των ρεμάτων, σε όλη την περιοχή μελέτη. Μέχρι τον
καθορισμό των οριογραμμών (μπλε γραμμών), ορίζεται προσωρινή ζώνη
προστασίας με απαγόρευση δόμηση σε απόσταση 20μ. εκατέρωθεν της φυσικής
κοίτης.
Γ. Τύποι εκτατικών Ζωνών Ελέγχου
Προτείνονται οι παρακάτω τύποι εκτατικών ζωνών ελέγχου και περιορισμένης

οικιστικής ανάπτυξης τύπου Περιοχών Ελέγχου και Περιορισμού της ∆όμησης του
Ν.2508/97 :
 Ζώνες γεωργικής γης αναζήτησης οργανωμένων οικιστικών υποδοχέων

περιορισμένης κλίμακας με διατήρηση του γεωργικού χαρακτήρα των ζωνών.
 Ζώνες γεωργοκτηνοκτροφικής γης αναζήτησης οργανωμένων υποδοχέων

γεωργοκτηνοτροφικών εγκαταστάσεων.
Το σύνολο των ανωτέρω ζωνών έχει χωροθετηθεί ενδεικτικά από το Ρ.Σ.Ι. και θα
οριστικοποιηθεί με ακριβή περιγράμματα στα Γ.Π.Σ. και ΣΧΟΟΑΠ.
Β.2.7.2 Κατευθύνσεις εργαλείων πολιτικής γης και διαχείρισης της εκτός σχεδίου
δόμησης
Σε σχέση με το θέμα των πολιτικών γης, οι προτάσεις του Ρ.Σ.Ι. κινούνται προς τους
παρακάτω ειδικούς στόχους – κατευθύνσεις:
 ενεργοποίηση της οικιστικής γης εντός ορίων οικισμών με πολεοδομήσεις με

κανονιστικούς όρους δόμησης
 ενεργοποίηση της οικιστικής γης εντός εγκεκριμένων σχεδίων με Πράξεις

Εφαρμογής ή εφαρμογές «μαζικές» σχεδίων με τη διαδικασία του από
17.7.1923 Ν.∆

 επεκτάσεις κατοικίας με κανονιστική πολεοδόμηση ή με ΠΕΡΠΟ κατά
προτίμηση στην προέκταση των σημερινών υποδοχέων κατοικίας
 δημιουργία πολεοδομικών κέντρων με κανονιστική πολεοδόμηση ή με

ΠΕΡΠΟ
 δημιουργία παραγωγικών υποδοχέων οργανωμένων είτε με το θεσμικό

καθεστώς της Βιομηχανίας – Επιχειρηματικών Πάρκων του Υπουργείου
Ανάπτυξης (ΒΕΠΕ – Τεχνόπολη) είτε με αυτό των Πάρκων Αναψυχής του
Υπουργείου Τουρισμού είτε με τα πολεοδομικά εργαλεία του ΥΠΕΧΩ∆Ε του
Ν. 2508/97 ή του Ν. 2742/99.
Για τις περιοχές προστασίας ή ελέγχου που δεν εμπίπτουν σε οικιστικές ζώνες και
δεν προστατεύονται από ίδιο καθεστώς που υπερτερεί του Ρ.Σ.Ι. (γεωργική γη
υψηλής παραγωγικότητας, αρχαιολογικοί χώροι, αισθητικά δάση, δάση και δασικές
εκτάσεις κλπ.) προτείνεται για κάθε χρήση η σταδιακή κατάργηση της εκτός σχεδίου
δόμησης, στα πλαίσια των κατευθύνσεων των ΓΠΣ και ΣΧΟΟΑΠ.

B.3. ∆ΙΟΙΚΗΣΗ
Όπως σημειώνεται στην εισαγωγή, βάση για την επίτευξη των στόχων του
Ρυθμιστικού σχεδίου αποτελεί η ολοκλήρωση και ανάδειξη της πραγματικής πόλης
χωρίς τον περιορισμό των διοικητικών ορίων και της μορφολογίας του οικιστικού
χώρου των Ιωαννίνων, ο σχεδιασμός και προγραμματισμός της και εξασφάλιση της
εφαρμογής μέσω αποτελεσματικής διακυβέρνησης του χώρου της πραγματικής
πόλης.
Η χωρική βάση της διακυβέρνησης προτείνεται να είναι η Λειτουργική Αστική Περιοχή
Ιωαννίνων (ΛΑΠΙ) η οποία προτείνεται να ταυτίζεται με το χώρο του ΡΣΙ.
Η κεντρική δράση διοικητικού χαρακτήρα για την εφαρμογή του ΡΣΙ είναι η
συγκρότηση του Οργανισμού Ρυθμιστικού Σχεδίου και Προστασίας Περιβάλλοντος
Ιωαννίνων (ΟΡΣΙ). Χωρίς τη δημιουργία του ΟΡΣΙ δεν είναι δυνατή η εφαρμογή του
σχεδίου.
Για τη συγκρότηση του ΟΡΣΙ είναι αναγκαία τα εξής βήματα: νομοθετική ρύθμιση
(έχει ήδη υπογραφεί από τον Υφυπουργό ΠΕΧΩ∆Ε το Προεδρικό ∆ιάταγμα ίδρυσης
του ΟΡΣΙ), εξεύρεση χώρων, στελέχωση και εξοπλισμός, και στη συνέχεια λειτουργία
του Οργανισμού (που προφανώς θα απαιτήσει ένα διάστημα προσαρμογής).
Σκοπός του ΟΡΣΙ είναι ο σχεδιασμός, ο προγραμματισμός και η χωροταξική δομή και
οργάνωση της περιοχής που περιλαμβάνεται στα όρια του Ρυθμιστικού Σχεδίου
Ιωαννίνων.
Αρμοδιότητες του ΟΡΣΙ είναι οι αναφερόμενες στον Ν.1515/85 και στον Ν.
2508/1997. Ειδικότερα ο ΟΡΣΙ
 Θα παρακολουθεί την εφαρμογή του Ρυθμιστικού σχεδίου και των επί μέρους
προγραμμάτων των οικείων φορέων.
 Θα προτείνει τις προσαρμογές, συμπληρώσεις και εξειδικεύσεις του

Ρυθμιστικού Σχεδίου
 Θα γνωμοδοτεί για την έγκριση των ΓΠΣ και ΣΧΟΟΑΠ των ΟΤΑ που
περιλαμβάνονται εντός των ορίων του Ρυθμιστικού Σχεδίου Ιωαννίνων.
 Θα γνωμοδοτεί για κάθε έργο μεγάλης κλίμακας, επιπέδου ΓΠΣ.
 Θα επιβλέπει τη μελέτη και εφαρμογή των μέτρων προστασίας περιβάλλοντος

και θα παρακολουθεί τις αντίστοιχες μελέτες και την εφαρμογή των μέτρων
που εκτελούνται από άλλους φορείς.

 Θα γνωμοδοτεί προς τις αρμόδιες κεντρικές, περιφερειακές ή νομαρχιακές
υπηρεσίες περιβάλλοντος κατά τη διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης
έργων και δραστηριοτήτων ή σχεδίων και προγραμμάτων σύμφωνα με τις
κείμενες διατάξεις.
 Θα επιβάλλει τις διοικητικές κυρώσεις στους παραβάτες των μέτρων

προστασίας περιβάλλοντος που καθορίζονται από το Πρόγραμμα
Προστασίας Περιβάλλοντος.
 Θα καταρτίζει κάθε χρόνο γενική έκθεση για την εφαρμογή του Ρυθμιστικού
Σχεδίου και των Προγραμμάτων Προστασίας Περιβάλλοντος Ιωαννίνων. Η
έκθεση αυτή θα αποστέλλεται στους φορείς και τους εκπροσώπους των
παραγωγικών τάξεων, οι οποίοι με συμμετοχικές διαδικασίες οφείλουν να
εκφράσουν τη γνώμη τους.
Την πορεία του έργου του Οργανισμού παρακολουθεί το Περιφερειακό Συμβούλιο

Ηπείρου και υποβάλλει σχετικές γνωμοδοτικές εκθέσεις στον Υπουργό ΠΕΧΩ∆Ε και
στο Νομαρχιακό Συμβούλιο Ιωαννίνων.
Όσον αφορά την επιτελική οργανωτική δομή του ΟΡΣΙ πρέπει να οργανώσει και
λειτουργήσει ένα σύστημα Βάσης Χωρικών ∆εδομένων με εφαρμογή ενός
Γεωγραφικού Σύστηματος Πληροφοριών.
Επίσης στο επίπεδο του ΟΡΣΙ πρέπει να υπάρξουν μηχανισμοί συντονισμού σε

Ειδικά θέματα όπως:
 Των θεμάτων διαχείρισης ύδρευσης-αποχέτευσης και ειδικά του συντονισμού της

∆ημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης Αποχέτευσης Ιωαννίνων (∆ΕΥΑΙ) και του
Συνδέσμου Ύδρευσης ∆ήμων και Κοινοτήτων Λεκανοπεδίου (ΣΥ∆ΚΛΙ), αν και η
ενοποίησή τους θα πρέπει να είναι η τελική λύση .
 Των αστικών συγκοινωνιών και μετακινήσεων
 Των θεμάτων εμπορίου, τουρισμού και αναψυχής μέσω της δημιουργίας

«επιτροπής διαχείρισης». Η επιτροπή αυτή θα μπορεί να δημιουργήσει και να
παρακολουθεί μια «τράπεζα δεδομένων» στα θέματα αυτά (τουλάχιστον για
υπάρχουσες και δημιουργικές εγκαταστάσεις μεγέθους μεσαίου και μεγάλου σε
πρώτη φάση και για όλες αργότερα) και να συγκεντρώνει όλους τους «εταίρους»
(Αυτοδιοίκηση, Κεντρική ∆ιοίκηση, Συλλόγους κλπ.) για μια κοινή αντιμετώπιση
των θεμάτων έγκρισης χωροθέτησης, πρωτοβουλίες επενδύσεων προώθησης
των προτάσεων του Ρ.Σ.Ι. κλπ.).

Β4. ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ Ρ.Σ.Ι.
B.4.1 Το Πλαίσιο Προγραμματισμού
Η προγραμματική περίοδος της εφαρμογής της μελέτης αντιστοιχεί σε συνολική

περίοδο 13 ετών+ (2009-2021+) της οποίας προτείνεται η διαίρεση σε τρεις επί
μέρους φάσεις του προγράμματος εφαρμογής της:
o Α’ Φάση ( Βραχυπρόθεσμη) : 2009-2011 (3 έτη ).
o Β’ Φάση ( Μεσοπρόθεσμη) : 2012-2016 (5 έτη ).
o Γ’ Φάση (Μακροπρόθεσμη) : 2017-2021+ (5 έτη+).
Ο χρονικός ορίζοντας του «Ρ.Σ.Ι.» ( 2021+) ξεπερνά αφ’ ενός την τρέχουσα περίοδο
προγραμματισμού αλλά και εξαρτάται καθοριστικά απ’ αυτήν αφού εμπεριέχει
πλήρως τη βραχυπρόθεσμη (2009 – 2011) Α’ φάση του προγράμματος εφαρμογής
του, φάση ουσιαστική για την κινητοποίηση των απαραίτητων αποφάσεων,
διαδικασιών, οργάνωσης των υπηρεσιών, θεσμικών παρεμβάσεων/ρυθμίσεων,
εκπόνησης των απαραίτητων τεχνικών μελετών, δυνητικών έτοιμων άμεσων
παρεμβάσεων (π.χ. εφαρμογή των εγκεκριμένων πολεοδομικών μελετών με στόχο
την άμεση βελτίωση των πολεοδομικών συνθηκών κ.τ.λ.), την άμεση λήψη μέτρων
προστασίας του περιβάλλοντος και την προετοιμασία για έναρξη των δράσεων
μείζονος σημασίας.
Η μεσοπρόθεσμη (2012 – 2015) Β’ φάση του προγράμματος εφαρμογής,

περιλαμβάνεται κυρίως στα χρονικά περιθώρια της ωρίμου πλέον προγραμματικής
περιόδου εφαρμογής του ∆’ ΚΠΣ και συνίσταται στη συστηματική υλοποίηση των
έργων μείζονος σημασίας για την επίτευξη των στόχων του Ρ.Σ.Ι. Επίσης η περίοδος
αυτή είναι κατάλληλη για την προώθηση σχεδίων “πιλοτικού χαρακτήρα”, σχετικά με
συνεργασίες στο επίπεδο των Φορέων-Εταίρων και ιδιαίτερα στο πλαίσιο
εγκαθίδρυσης συνεργασιών των αυτοδιοικητικών, κρατικών υπηρεσιών / οργανισμών
υπό την οργανωτική και συντονιστική ευθύνη του ΟΡΣΙ. Αντίστοιχα στη φάση αυτή
μπορούν να προωθηθούν και ολοκληρωθούν οι οριστικές μελέτες των σημαντικών
ολοκληρωμένων παρεμβάσεων μητροπολιτικής κλίμακας που θα υλοποιηθούν στην
επόμενη Γ’ Φάση εφαρμογής.
Στα χρονικά περιθώρια του προγράμματος εφαρμογής του Ρ.Σ.Ι. στα οποία
προβλέπεται και η δυνατότητα αναθεώρησης του Ρ.Σ.Ι., θα ήταν δυνατή η

ολοκλήρωση του Ρ.Σ.Ι. με την αντίστοιχη ένταξη της περιοχής της Ηγουμενίτσας και
η σχετική αναθεώρηση / συμπλήρωση του προγράμματος εφαρμογής του νέου
Ρυθμιστικού Σχεδίου Ιωαννίνων – Ηγουμενίτσας.
Η μακροπρόθεσμη (2017 – 2021+) Γ’ φάση εφαρμογής, είναι η φάση ολοκλήρωσης
του επιχειρησιακού προγράμματος εφαρμογής του Ρ.Σ.Ι., διευρυμένου ή μη που θα
συμβάλλει στην ουσιαστική οργάνωση / κινητοποίηση και ολοκλήρωση της
Λειτουργικής Αστικής Περιοχής Ιωαννίνων, και στην ολοκλήρωση της ανάπτυξης των
υποδομών (υπερτοπικές, αστικές, κοινωνικές κτλ.) ως και στην οριστικοποίηση και
ολοκλήρωση των μητροπολιτικών παρεμβάσεων μείζονος σημασίας.
Έτσι με το τέλος της προγραμματικής περιόδου αναμένεται η ισχυροποίηση της

ταυτότητας της “Λειτουργικής Αστικής Περιοχής Ιωαννίνων”, και της εδαφικής της
αλληλεγγύης, που θα μπορεί να λειτουργεί βιώσιμα, σε σταδιακή επίτευξη
αναβαθμισμένου περιβάλλοντος ως προς τη γεωπολιτική της θέση και ρόλο και το
παραγωγικό της επίπεδο.
Το ύψος της χρηματοδότησης εφαρμογής του προτεινόμενου επιχειρησιακού

προγράμματος εφαρμογής εκτιμάται ότι θα κινείται επομένως για τις δύο πρώτες
φάσεις στο πλαίσιο του διαμορφούμενου ύψους του ∆’ Π.Ε.Π. για την Ήπειρο και
στο αντιστοιχούν στην Περιφέρεια περιφερειοποιημένο εθνικό σκέλος του ∆’ Κ.Π.Σ.
ως και των ειδικών επιχειρησιακών προγραμμάτων διασυνοριακής και περιφερειακής
ευρωπαϊκής συνεργασίας των χρηματοδοτούμενων από το ΕΤΠΑ και αφορούν στο
σύνολο του ελληνικού χώρου και σε Νομούς της Περιφέρειας Ηπείρου.
Β.4.2. Το προτεινόμενο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Εφαρμογής του Ρ.Σ.Ι.
Το προτεινόμενο επιχειρησιακό πρόγραμμα εφαρμογής του Ρ.Σ.Ι., παρουσιάζεται

στον πίνακα που ακολουθεί και περιλαμβάνει την οργάνωση του προγράμματος σε
θεματικές ενότητες μέτρων – δράσεων και αντιστοίχησή τους με τους άξονες
προτεραιότητας του Ρ.Σ.Ι. και του ΠΕΠ της Περιφέρειας Ηπείρου.
∆ιατυπώνονται Μέτρα / ∆ράσεις κατά κατηγοριοποίηση των προτεινόμενων δράσεων

ανά τομέα παρέμβασης, προσδιορίζεται το χρονοδιάγραμμα της προβλεπόμενης
φάσης υλοποίησή τους, και προτείνεται ο αρμόδιος φορέας εφαρμογής τους και ο
τρόπος εφαρμογής και χρηματοδότησής τους.

ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ / ∆ΡΑΣΕΙΣ ΑΝΑ ΜΕΙΖΩΝΑ ΤΟΜΕΑ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΤΟΥ Ρ.Σ.Ι. ΧΡΟΝΟ∆ΙΑΓΡΑΜΜΑ ΧΡΗΜΑΤΟ∆ΟΤΗΣΗ
ΦΟΡΕΑΣ ΤΡΟΠΟΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ &

ΕΙ∆ΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ / ΜΕΤΡΑ / ΕΡΓΑ ΒΡΑΧΥ ΜΕΣΟ ΜΑΚΡΟ
ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΧΡΗΜΑΤΟ∆ΟΤΗΣΗΣ
1. ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ / ∆ΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ / ΘΕΣΜΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ
1.1. Οργάνωση και λειτουργία ΟΡΣΙ και ∆ικτύωση ΟΡΣΙ και ∆ήμων ΛΑΠ + ΥΠΕΧΩ∆Ε ΥΠΕΧΩ∆Ε
1.2. ∆ίκτυο Ιωάννινα - Ηγουμενίτσα + ΟΡΣΙ ΟΡΣΙ
1.3. Ημερίδες με πόλεις αστικών δικτύων + ΟΡΣΙ ΟΡΣΙ
1.4. ∆ιασυνοριακό αστικό δίκτυο Ιωάννινα- Αργυρόκαστρο- Αυλώνα + ΟΡΣΙ ΕΣΠΑ Ελλάδα-Αλβανία
ΕΣΠΑ Ελλάδα-
1.5. Λοιπά διασυνοριακά αστικά δίκτυα + ΟΡΣΙ
Ιταλία/Μεσόγειος
1.6. ∆ίκτυα Ευρωπαϊκών μεσαίων πόλεων ΕκΤ + ΟΡΣΙ ΕΣΠΑ / Intereg
2. ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΚΑΙ ∆ΙΚΤΥΑ ΚΟΙΝΩΦΕΛΗ
2.1. Eco-quartiers για υψηλής ποιότητας "πρωτοπόρα" κατοικία + ΟΡΣΙ-∆ΗΜΟΙ ΕΣΠΑ / ΥΠΑΝ
2.2. Μελέτη - Πιλότος "Οικολογικής γειτονιάς" + ΟΡΣΙ-∆ΗΜΟΙ ΕΠΠΕΡΑΑ
2.3. Ολοκλήρωση Πράξεων Εφαρμογής & εφαρμογή παλαιών σχεδίων πόλεως + ∆ΗΜΟΙ ΕΣΠΑ/ ΠΕΠ
2.4. Πολεοδομήσεις με Κ.Ο.∆. + + ∆ΗΜΟΙ ΕΣΠΑ/ ΠΕΠ
2.5. Ολοκλήρωση υποδομών (ΚΧ & ΚΦ) παλαιών σχεδίων και κέντρων + + ∆ΗΜΟΙ ΕΣΠΑ / ΠΕΠ
2.6. Πρόγραμμα χαμηλών κτιρίων χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης και εξοικονόμησης νερού + ΠΕΡΙΦ. ΕΣΠΑ / ΥΠΑΝ
2.7 Ύδρευση / αποχέτευση νέες περιοχές (ΓΠΣ Ν.1337/1983) + ΠΕΡΙΦ. ΕΣΠΑ / ΠΕΠ
2.8. Ενεργειακή απόδοση - νέα κτίρια + + ΠΕΡΙΦ. ΕΣΠΑ / ΥΠΑΝ

3. ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΕΣ ΥΠΟ∆ΟΜΕΣ & ΜΜΕ
3.1. Νέο Εμπορικό Κέντρο Ανατολή + ΟΡΣΙ ΕΣΠΑ / ΠΕΠ / Σ∆ΙΤ
3.2. Τεχνόπολη : 1η περιοχή υλοποίησης με πυρήνα τον πόλο καινοτομίας + + Τεχν. Πάρκο ΠΕΠ Ελλάδα - Αλβανία
3.3. Επέκταση Τεχνολογικού Πάρκου + Τεχν. Πάρκο Κ.Π.*
3.4. Επιχειρηματικό Πάρκο Παμβώτιδας + + ΟΡΣΙ ΕΣΠΑ / ΠΕΠ / Σ∆ΙΤ
3.5. Νέο Εμπορικό Κέντρο Αγίου Ιωάννη + ΟΡΣΙ ΕΣΠΑ / ΠΕΠ / Σ∆ΙΤ
3.6. Επιχειρηματικό Πάρκο Βουνοπλαγιάς + + ΟΡΣΙ ΕΣΠΑ / ΠΕΠ / Σ∆ΙΤ
3.8. Οργάνωση υπερτοπικών κέντρων εξειδικευμένου χαρακτήρα (Ελεούσα, Μπάφρα/Νεοκαισάρεια) + + ΟΡΣΙ ΠΕΠ / Σ∆ΙΤ
3.8. Ανάπλαση του προβλεπόμενου κέντρου Πολιτισμού /τουρισμού ∆ωδώνης - ∆ωδωνούπολης + ΠΕΡΙΦ. ΕΣΠΑ / ΠΕΠ
4. ΑΣΤΙΚΕΣ ΥΠΟ∆ΟΜΕΣ, ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ, ΥΓΕΙΑ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΥΠΟ∆ΟΜΕΣ
4.1. Αστική αναβάθμιση τοπικών κέντρων + ∆ΗΜΟΙ ΕΣΠΑ / ΠΕΠ
4.2. Αισθητική αναβάθμιση εισόδων - διαδρομών πόλης + ΟΡΣΙ ΕΣΠΑ/ ΠΕΠ
4.3. Ενεργοποίηση /οργάνωση /διαμόρφωση /εξοπλισμός των ΚΧ και ΚΦ του συνόλου των οικισμών + ∆ΗΜΟΙ ΕΣΠΑ / ΠΕΠ
4.4. Επέκταση αισθητικού δάσους Ιωαννίνων / ∆ίκτυο πόλεων + ΠΕΡΙΦ. ΕΣΠΑ / ΠΕΠ
4.5. Μελέτες αναπλάσεων- αναβαθμίσεων δημόσιου χώρου πόλης -οικισμών + ΟΡΣΙ ΕΠΠΕΡΑΑ
5. ΥΠΕΡΤΟΠΙΚΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΕΣ ΥΠΟ∆ΟΜΕΣ - ΕΘΝΙΚΕΣ - ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΕΣ
5.1. Ολοκλήρωση ring road + + ΠΕΡΙΦ. ΕΣΠΑ / ΠΕΠ
5.2. ΟΣΕ / Επιβατικός σταθμός Πεδινής (Σ∆ΙΤ) + + ΟΣΕ ΟΣΕ / Σ∆ΙΤ
5.3. Σιδηροδρομική σύνδεση Ιωαννίνων + + ΟΣΕ ΟΣΕ
5.4. Ολοκλήρωση αναβάθμισης αεροδρομίου + + ΥΠΕΧΩ∆Ε ΕΣΠΑ / Υπ. Μετ.

6. ΥΠΟ∆ΟΜΕΣ ΑΣΤΙΚΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ - ΑΣΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ
6.1. Tram / parking (Σύστημα τραμ και στάθμευση) "park and ride" + + ΠΕΡΙΦ. ΕΣΠΑ / Κ.Π.
6.2. Κυκλοφορ. πόλης Ιωαννίνων / Έργα ολοκλήρωσης συστήματος + ΠΕΡΙΦ. ΕΣΠΑ / ΠΕΠ
6.3. Ποδήλατο / πεζοπορία + ∆ΗΜΟΙ ΕΣΠΑ / ΠΕΠ
6.4 Ολοκλήρωση λιμνιαίων διαδρομών - ανανέωση στόλου ΠΕΡΙΦ. ΕΣΠΑ / ΠΕΠ
7. ΥΠΟ∆ΟΜΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ / ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ, ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
7.1. Νέα δίκτυα ∆ΕΗ - Μεταφορές ΚΥΤ σε νέες θέσεις + + ∆ΕΗ ∆ΕΗ
7.2. Ολοκλήρωση ψηφιακών υποδομών + + ΠΕΡΙΦ. ΕΣΠΑ / ΠΕΠ
8. ΥΠΟ∆ΟΜΕΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ & ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ
8.1. Αναβάθμιση - επέκταση της Ε.Ε.Λ. Ιωαννίνων + ΠΕΡΙΦ. ΕΣΠΑ / ΠΕΠ
8.2. Αποκατάσταση ΧΑ∆Α ∆ουρούτης + ΠΕΡΙΦ. ΕΣΠΑ / ΠΕΠ
8.3. Προώθηση και οργάνωση συστήματος ανακύκλωσης + + ΠΕΡΙΦ. ΕΣΠΑ / ΠΕΠ
8.4. Αποκατάσταση υγροτόπων + ΠΕΡΙΦ. ΕΣΠΑ / ΠΕΠ
9. ΥΠΟ∆ΟΜΕΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΑΠΌ ΚΙΝ∆ΥΝΟΥΣ

ΠΕΡΙΦ /
9.1. Αντιπλημμυρική προστασία + ΕΣΠΑ / ΠΕΠ
∆ΗΜΟΙ
9.2. Αντιμετώπιση κατολισθήσεων - εξυγιάνσεων εδαφών + ∆ΗΜΟΙ ΕΣΠΑ / ΠΕΠ
10. ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΕΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ
ΟΡΣΙ /
10.1. Μητροπολιτικό Πάρκο + + ΕΣΠΑ / ΠΕΠ
∆ΗΜΟΙ
10.2. "Βελισσάριος - πόλος πολιτισμού - ελεύθερου χρόνου- εκθέσεων / αστικού τουρισμού" ∆ιεθνής ΟΡΣΙ /
+ + ΕΣΠΑ / ΠΕΠ / Κ.Π.
διαγωνισμός ∆ΗΜΟΣ
10.3. Πρόγραμμα "Ανάδειξης κέντρου πόλης": Ιστορική πόλη / Κάστρο + + ∆ΗΜΟΣ ΕΣΠΑ / ΠΕΠ / Κ.Π.
10.4. Οικολογικό Πάρκο Παμβώτιδας + ΦΟΡΕΑΣ ΕΠΠΕΡΑΑ
10.5. Ανάδειξη αρχαιολογικών χώρων "Καστρίτσας - Πασσαρώνας" + + + ΥΠΠΟ ∆' ΚΠΣ / ΠΕΠ / Κ.Π.
10.6. Ολοκλήρωση ανάδειξης αρχαιολογικού χώρου ∆ωδώνης + ΥΠΠΟ ∆' ΚΠΣ / ΠΕΠ / Κ.Π.
11. ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΥΠΑΙΘΡΟ

ΟΡΣΙ /
11.1. Οικολογικές / πράσινες διαδρομές + ΕΠΠΕΡ
ΠΕΡΙΦ.
11.2. ∆ιαμόρφωση πράσινων διαδρομών / διατήρηση - ανάδειξη φυσικών στοιχείων του αστικού χώρου ΟΡΣΙ /
+ ∆' ΚΠΣ / ΠΕΠ
(Λαγκάτσα, χείμαροι, παραλίμνια) ΠΕΡΙΦ.
* Κ.Π.= Κοινοτικές Πρωτοβουλίες

Αθήνα, Ιούνιος 2009,
Το παρόν τεύχος συνοδεύει το υπ’ αρ. πρωτ. 26787/22.06.2009 έγγραφο της

∆ιεύθυνσης Πολεοδομικού Σχεδιασμού του ΥΠΕΧΩ∆Ε
Ο ∆ιευθυντής
Ιωάννης Λουλουργάς
Αρχιτέκτων Μηχανικός
ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ / Β φάση – Μάιος 2009

Ρυθμιστικό Σχέδιο Ιωαννίνων Β΄ Φάση

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Ρυθμιστικό Σχέδιο Ιωαννίνων Β΄ Φάση

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Β φάση - Μάιος 2009 ΑΝΑ∆ΟΧΟΣ: ΣΥΜΠΡΑΞΗ

1. EDP S.A. / Μ. ΧΟΥΣΙΑΝΑΚΟΥ

Ανάδοχος της μελέτης είναι τα συμπράττοντα γραφεία μελετών:

και αναπληρωτή συντονιστή και εκπρόσωπο

ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ / Β φάση – Μάϊος 2009 i

α/α τίτλος σελ.

Τα θεσμικά πλαίσια του Ρ.Σ.Ι. 2

Βασικές υποθέσεις / Πολιτικές 5

Β.1.1 Ρόλος - θέση - τυπολογία Β1 / 3

Β.1.2 Οικονομική θέση και εξειδίκευση της πόλης Β1 / 9

Β.1.3 Βιώσιμη αστική ανάπτυξη Β1 / 18

Β.1.4 Προγραμματικά Μεγέθη Β1 / 25

Β.1.4.1 Γενικοί στόχοι πληθυσμού / Μέγεθος πόλης – ∆ημογραφικά Β1 / 25

Β.1.4.3 Μεγέθη χώρων επιρροής / εξυπηρέτησης Β1 / 28

Β.1.5 Εναρμόνιση / ανάδραση με / προς τον υπερκείμενο σχεδιασμό Β1 / 29

Β.2 ΕΙ∆ΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ - ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΕΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ Β2 / 1

Β.2.1 Οριοθέτηση περιοχής Ρ.Σ.Ι. - Χωροταξική οργάνωση Β2 / 1

Β.2.1.1 Οριοθέτηση του Ρυθμιστικού Σχεδίου Ιωαννίνων Β2 / 1

Β.2.1.2 Οργάνωση και λειτουργία Λειτουργικής Αστικής Περιοχής (ΛΑΠ) Β2 / 1

Β.2.1.3 Χωρικές ενότητες Β2 / 2

Β.2.2 Οικιστική και πολεοδομική οργάνωση / κατοίκηση και Β2 / 10

Β.2.2.2 Οικιστική οργάνωση για τις Κεντρικές λειτουργίες της πόλης Β2 / 13

Β.2.3 Οργάνωση των αστικών εξυπηρετήσεων ποιότητα ζωής Β2 / 22

Β.2.3.1 Πόλοι πρασίνου υπερτοπικής κλίμακας – Αθλητισμός / Αναψυχή Β2 / 24

ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ / Β φάση – Μάϊος 2009 ii

Β.2.4.3 Μεταποίηση – Χονδρεμπόριο - ∆ιαμετακόμιση Β2 / 35

Β.2.4.4 Τουρισμός – Πολιτισμός - Αναψυχή Β2 / 37

Β.2.5 ∆ίκτυα μεταφορών και κοινής ωφέλειας (ενέργεια / ύδρευση / Β2 / 41

Β.2.5.2 Τεχνική υποδομή Β2 / 55

Β.2.6.1 Αστικό περιβάλλον Β2 / 59

Β.2.6.2 Φυσικό και Πολιτιστικό Περιβάλλον στην ύπαιθρο-περιαστικό χώρο Β2 / 61

Β.2.6.3 Γεωργική γη και λοιποί φυσικοί πόροι Β2 / 63

Β.2.6.4 Υγιεινή και Ασφάλεια Β2 / 64

Β.2.6.5 Κλιματική αλλαγή Β2 / 65

Β.2.7 Κατευθύνσεις διαχείρισης των χρήσεων γης και εργαλείων Β2 / 66

Β.2.7.2 Κατευθύνσεις εργαλείων πολιτικής γης και διαχείρισης της εκτός Β2 / 68

Β.4 ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ Ρ.Σ.Ι. Β4 / 1

ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ / Β φάση – Μάϊος 2009 iii

ΚΕΦΑΛΑΙΑ Α/Α ΘΕΜΑ Α4 / Α3

1 ∆ΙΑΚΡΑΤΙΚΗ ΘΕΣΗ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ Α4

Β.1.4 3 ΑΝΑ∆ΥΟΜΕΝΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΏΣ ΧΩΡΟΣ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ Α4

Β.2.1 4 ΧΩΡΙΚΗ ∆ΟΜΗ Α4

Β.2.2 4α ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΚΕΝΤΡΟΥ Α3

5 ΠΟΛΟΙ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΩΝ ΥΠΟ∆ΟΜΩΝ Α4

B.2.5 7 ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ - ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΕΣ Α3

B.2.6 8 ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΙ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΙ ΠΟΛΟΙ Α4

B.2.7 Π.1α ΣΥΝΘΕΤΙΚΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΠΡΟΤΑΣΗΣ Α3

ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ / Β φάση – Μάϊος 2009 iv

λειτουργική αστική περιοχή, κέντρο διοίκησης και κόμβος ανάπτυξης».

Το σενάριο αυτό επελέγη ως «επιθυμητό σενάριο» με κύρια στρατηγική την

ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ / Β φάση – Μάιος 2009 1

Το τεύχος της μελέτης περιέχει τέσσερα κεφάλαια.

Το δεύτερο κεφάλαιο αφορά την αναλυτική περιγραφή των ειδικών στόχων /

Το τρίτο κεφάλαιο αφορά τα θέματα διακυβέρνησης της περιοχής του Ρ.Σ.Ι

Τα θεσμικά πλαίσια του Ρ.Σ.Ι

Χωρικά επίπεδα σχεδιασμού – προγραμματισμού / Οι διάφορες κλίμακες του χώρου

Η διοικητική οργάνωση της χώρας επιβάλλει την υπέρθεση σημαντικού αριθμού

ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ / Β φάση – Μάιος 2009 2

Το ρυθμιστικό σχέδιο των μεγάλων πόλεων συμπληρώνει την προς τα πάνω

Θεσμικό πλαίσιο των Ρ.Σ.

Τα Ρυθμιστικά σχέδια επιχειρούν τη συνολική έκφραση του περίπλοκου φαινομένου

ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟ ΣΧΕ∆ΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ / Β φάση – Μάιος 2009 3

Η «βιώσιμη ανάπτυξη» της Λειτουργικής πόλης ταυτόχρονα αφορά:

 τη σχέση της πόλης με το ευρύτερο αστικό δίκτυο του εθνικού, υπερεθνικού