You are on page 1of 100

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn

NHN XT CA GIO VIN Hng dn


Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


2

MC Lc

Li ni u
Ngy nay, t c s dng rng ri nh mt phng tin giao thng thng dng. t hin i thit k nhm cung cp ti a v mt tin nghi cng nh tnh nng an ton cho ngi s dng. Cc tin nghi c s dng trn t hin i ngy cng pht trin, hon thin v gi vai tr ht sc quan trng i vi vic m bo nhu cu ca khch hng nh nghe nhc, xem truyn hnh, Mt trong nhng tin nghi ph bin l h thng iu ho khng kh (h thng in lnh) trong t. H thng iu ho khng kh gii thiu nhng kin thc c bn v l thuyt iu ho khng kh, v cu to v nguyn l lm vic, thit k m hnh ging dy cho hc sinh, sinh vin trong nh trng v thc hin cc bi thc hnh trn m hnh trong xng, cch vn hnh cc my lnh trn t hin nay. Ni dung c bn ca h thng in lnh t gm 3 chng: Chng 1: Tng quan v h thng in lnh trang b trn t, chng 2: Thit k m hnh ca h thng in lnh trn t, chng 3: Xy dng cc bi thc hnh trn m hnh. L sinh vin c o to ti trng i hc SPKT Hng Yn, chng em c cc thy c trang b cho nhng kin thc c bn v chuyn mn. n nay kt thc kho hc, tng kt, nh gi qu trnh hc tp v rn luyn ti trng, chng em c nh trng v khoa c kh ng lc giao cho trch nhim hon thnh ti tt nghip vi ni dung: Thit k ch to m hnh h thng in lnh trn t. Chng em rt mong rng khi ti ca chng em c hon thnh s ng gp phn nh trong cng tc ging dy trong nh trng. ng thi c th lm ti liu tham kho cho cc bn hc sinh, sinh vin chuyn ngnh t v cc bn sinh vin hc cc chuyn ngnh khc ham thch tm hiu v k thut t.

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


3

Do ni dung ti cn mi, kin thc v kinh nghim cn hn ch nn khng th trnh khi thiu st trong qu trnh thc hin ti, chng em rt mong c s gip ca cc thy c v bn b ng nghip ti ca em c hon thin hn.

Chng 1. Tng Quan v iu ha khng kh trong t 1.1. L thuyt v iu ha khng kh 1.1.1. Mc ch v iu ho khng kh
- Lc sch, tinh khit khi khng kh trc khi a vo cabin t. - Rt sch cht m t trong khi khng kh ny. - Lm mt khi khng kh v duy tr mt nhit thch hp. - Gip cho khch hng v ngi li xe cm thy thoi mi, mt du, khi xe chy trn ng trng trong khi thi tit nng bc. khi (hnh 1.1). Hnh 1.1. S khi gii thiu qu trnh lc sch, ht m v lm lnh khi khng kh a vo cabin
Lm sch Lm lnh ht m

t. Nguyn l hot ng ca h thng in lnh t c m t theo s

1.1.2. L thuyt v iu ho khng kh trong t Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


4

H thng in lnh c thit k da trn cc c tnh c bn ca s truyn dn nhit sau y: Dng nhit, s hp th nhit v p sut i vi im si. 1.1.2.1. Dng nhit H thng in lnh c thit k xua y nhit t vng ny sang vng khc. Nhit c tnh truyn dn t vt nng sang vt ngui. S chnh lch nhit gia hai vt cng ln th dng in lu thng cng mnh. Nhit truyn dn t vt ny sang vt khc theo ba cch: - Dn nhit. - S i lu. - S bc x. a. Dn nhit S dn nhit xy ra gia hai vt th khi chng c tip xc trc tip nhau. Nu u ca mt on dy ng tip xc vi ngn la (hnh 1.2), nhit ca ngn la s truyn i nhanh chng xuyn qua on dy ng. Trong dy ng, nhit lu thng t phn t ny sang Hnh 1.3. Nhit c truyn dn do s i lu. Khng kh trn b mt nung nng, bay nn nung chn g. Hnh 1.2. Truyn nhit nh s dn nhit. Nhit ca m hn c truyn i trong thanh ng. M hn

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


5

phn t kia. Mt vi vt cht c c tnh dn nhit nhanh hn cc vt cht khc. b. S i lu Nhit c th truyn dn t vt th ny sang vt th kia, nh trung gian ca khi khng kh bao quanh chng. c tnh ny l hnh thc ca s i lu. Lc khi khng kh c un nng bn trn mt ngun nhit, khng kh nng s bc ln pha trn tip xc vi vt th ngui hn pha trn v lm nng vt th ny (hnh 1.3). Trong mt phng, khng kh nng bay ln trn, khng kh ngui i chuyn vng xung trn di to thnh lun Hnh 1.4. Truyn dn nhit do bc x. Mt tri truyn nhit nung nng Tri t nh tia hng ngoi. Tri t Sng ngoi tia hng Mt tri

chuyn khp kn, nh vy cc vt th trong phng c c. S bc x

nung nng u, l hin tng ca s i lu.

S bc x l s truyn nhit do tia hng ngoi truyn qua khng gian xung Tri t, nung nng Tri t (Hnh 1.4). 1.1.2.2. S hp thu nhit Vt c th c tn ti mt trong ba trng thi : Th rn, th lng v th kh. Mun thay i trng thi ca vt th, cn phi truyn cho n mt lng nhit. V d khi ta h nhit ca nc xung n 320F (00C) nc s ng thnh , nu un nng ln n 212 0F (1000 C) nc si s bc hi. Nu ta un nc 00C th n s tan ra, nhng nc ang tan vn gi nguyn nhit . un nc nng n 1000C ta tip tc truyn

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


6

nhit nhiu hn na cho nc bc hi ch thy nhit ca nc gi nguyn 1000C. Hin tng ny gi l n nhit hay tim nhit. 1.1.2.3. p sut v im si S nh hng ca p sut i vi im si c mt tc ng quan trng i vi hot ng bin th ca mi cht lnh trong my iu ho khng kh. Thay i p sut trn mt thong ca cht lng s lm thay i im si ca cht lng ny. p sut cng ln th im si cng cao, c ngha l nhit lc cht lng si s cao hn so vi p sut bnh thng. Ngc li, nu gim p sut trn mt thong cht lng th im si ca n s gim. H thng iu ho khng kh cng nh h thng in lnh t ng dng nh hng ny ca p sut i vi s bc hi v s ngng t ca mt loi cht lng c bit sinh hn gi l mi cht lnh. 1.1.2.4. L thuyt v iu ho khng kh L thuyt v iu ho khng kh c tm lc theo ba nguyn tc sau: + Nguyn tc th nht: Lm lnh mt vt th l rt bt nhit ca vt th . + Nguyn tc th hai: Mc tiu lm lnh ch thc hin tt khi khong cch khng gian cn lm lnh c bao kn chung quanh. V vy cabin t cn phi c bao kn v cch nhit tt. + Nguyn tc th ba: Khi cho bc hi cht lng, qu trnh bc hi s sinh hn v hp thu mt lng nhit ng k. V d cho mt t ru cn vo lng bn tay, cn hp thu nhit t lng bn tay bc hi. Hin tng ny lm ta cm thy mt lnh ti im git cn ang bc hi.

1.1.3. n v o nhit lng Mi cht lnh Du nhn bi trn


1.1.3.1. n v o nhit lng

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


7

o nhit lng truyn t vt th ny sang vt th khc, thng thng ngi ta dng n v Calorie v BTU. - Calorie l s nhit lng cn cung cp cho 1kg nc tng nhit ln 1 0 C . - BTU vit tt ca ch British Thermal Unit. Nu cn nung 1 pound nc ( 0,454kg) n 10F (0,550C) phi truyn cho nc 1 BTU nhit. 1.1.3.2. Mi cht lnh:.... Mi cht lnh cn gi l tc nhn lnh hay ga lnh dng trong h thng iu ho khng kh t phi t c cc yu cu sau y: - D bc hi c im si thp. - Phi trn ln c vi du bi trn. - C ho tnh tr, ngha l khng lm hng cc ng cao su, nha do, khng gy st g cho kim loi. - Khng gy chy n v c hi. H thng in lnh t s dng hai loi mi cht lnh ph bin l R12 v R-134a. a. Mi cht lnh R-12 Mi cht lnh R-12 l mt hp cht gm clo, flo v cacbon. im si ca R-12 l -220F (-300C), nh vy: - u im: N bc hi nhanh chng trong gin lnh v hp thu nhiu nhit. R-12 ho tan c trong du nhn bi trn chuyn dng cho my lnh (loi du khong cht), khng phn ng lm hng kim loi, cc ng mm v giong m. N c kh nng lu thng xuyn sut qua h thng lnh nhng khng b gim hiu sut lnh. - Nhc im: Cht ny thi vo khng kh, nguyn t clo tham gia phn ng lm thng tng zn bao bc bo v Tri t. Trn tng cao t 16

48 km, tng zn bo v Tri t bng cch ngn chn tia cc tm

ca mt tri phng vo Tri t. Do , ngy nay h thng in lnh t dng loi mi cht mi R-134a thay th cho R-12.

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


8

b. Mi cht lnh R-134a Mi cht lnh R-134a l hp cht gm flo v cacbon. im si ca mi cht R-134a l -150F (-260C). - u im: Hp cht ny khng tham gia ph hng tng zn. V trong phn t ny khng cha clo. - Nhc im: R-134a khng ho tan c vi du nhn bi trn khong cht. - Mt s khc bit quan trng ca mi cht lnh R-134a so vi R-12 l: + Du nhn bi trn chuyn dng cng vi mi cht lnh R-134a l cc cht bi trn tng hp polyalkalineglycol (PAG) hay polyolester (POE). Hai cht bi trn ny khng th ho ln vi mi cht lnh R-12. + Cht kh m dng cho R-134a khc vi cht kh m dng cho R-12. + H thng in lnh t dng mi cht lnh R-134a cn p sut bm ca my nn v lu lng khng kh gii nhit gin nng (b ngng t) phi tng cao hn so vi h thng in lnh dng R-12. Ch : Trong qu trnh bo tr sa cha cn tun th cc yu t k thut sau y: + Khng c np ln mi cht lnh R-12 vo trong h thng ang dng mi cht lnh R-134a v ngc li. Nu khng tun th iu ny s gy ra sai hng cho h thng in lnh. + Khng c dng du bi trn my nn ca h thng R-12 cho my nn ca h thng R-134a. Nn dng ng loi. + Phi s dng cht kh m ng loi dnh ring cho R-12 v R134a. c. phng tai nn i vi mi cht lnh Tnh cht vt l ca mi cht lnh l khng mu sc, khng mi v, khng chy n. Nu tip xc trc tip vi mi cht lnh c th b m mt hay hng da. Mi cht lnh bn vo mt s gy ng lnh ph hng mt. Nu khng may b mi cht lnh bn vo mt phi nhanh chng t cp cu nh sau:

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


9

+ Khng c di mt. + Tt nhiu nc l sch vo mt lm tng nhit cho mt. + Bng che mt trnh bi bn. + n ngay bnh vin mt cha tr kp thi. + Nu b cht lnh phun vo da tht, nn tin hnh cha tr nh trn. Khng nn x b mi cht lnh vo trong mt phng kn, v mi lnh lm phn tn kh xi gy ra chng bun ng, bt tnh v t vong. Nu mi cht lnh tip xc vi ngn la hay kim loi nng s sinh ra kh c. Nn tun th mt s nguyn tc an ton sau y mi khi thao tc vi mi cht lnh: + Lu tr cc bnh cha mi cht lnh vo ch thong mt. Tuyt i khng c hm nng mi cht lnh ln qu 510C . + Khng c va chm hay g mnh vo bnh cha mi cht lnh. + Khng c trn ln R 12 vi R 134a. 1.1.2.3. Du nhn bi trn h thng in lnh Tu theo quy nh ca nh ch to, lng du bi trn khong 150 ml n 200ml c np vo my nn nhm m bo cc chc nng: Bi trn cc chi tit ca my nn trnh mn v kt cng, mt phn du nhn s ho ln vi mi cht lnh v lu thng khp ni trong h thng gip van gin n hot ng chnh xc, bi trn c trc my nn .v.v Du nhn bi trn my nn phi tinh khit, khng si bt, khng ln lu hunh. Du nhn bi trn my nn khng c mi, trong sut mu vng nht. Khi b ln tp cht du nhn i sang mu nu en. V vy nu pht hin thy du nhn trong h thng in lnh i sang mu nu en Hnh 1.5. Bnh cha 2ounces (59 ml) du nhn bi trn dng cho thm vo h thng in lnh t.

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


10

ng thi c mi hng nng, th du b nhim bn. Cn phi x sch du c v thay du mi ng chng loi v ng dung lng quy nh. Chng loi v nht ca du bi trn my nn tu thuc vo quy nh ca nh ch to my nn v tu thuc vo loi mi cht lnh ang s dng. c th cho thm du nhn vo my nn b p cho lng du b tht thot do x ga, ngi ta sn xut nhng bnh du nhn p sut ( Pressurizedoil) nh gii thiu trn (hnh 1.5) . Loi bnh ny cha 59 ml du nhn v mt lng thch ng mi cht lnh. Lng mi cht lnh cng cha trong bnh c cng dng to p sut y du nhn np vo h thng. Cho thm du nhn vo h thng in lnh t. Trong cng tc bo tr sa cha in lnh t, c th nh x mi cht lnh, thay mi cc b phn, cn phi cho thm du nhn bi trn ng chng loi v ng lng. Du nhn phi c cho thm sau khi tin hnh tho x mi cht lnh, sau khi thay mi mt b phn v trc khi rt chn khng. Du nhn ho tan vi mi cht lnh v lu thng khp xuyn sut h thng, do vy bn trong mi b phn u c tch t mt s du bi trn khi tho ri b phn ny ra khi h thng. Lng du nhn bi trn phi cho thm sau khi thay mi b phn c quy nh do nh ch to v c ch trc tip vo b phn . Sau y l quy nh ca hng t Ford: . Gin lnh (b bc hi) . Bu lc ht/m 240 cc. .... 90 cc. . 30 cc. . Gin nng (b ngng t) . 30 cc. Tng th tch du bi trn trong h thng in lnh t khong

1.2. Cu to v nguyn l hot ng ca h thng in lnh t 1.2.1. H thng in lnh v cc thnh phn chnh
1.2.1.1. Cu to chung ca h thng in lnh t

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


11

H thng in lnh t l mt h thng hot ng p xut khp kn, gm cc b phn chnh c m t theo s hnh 2.1.

Hnh 1.6. S cu to h thng in lnh trn t. A. My nn cn gi l blc lnh . B. B ngng t, hay gin nng. thp p. C. Bnh lc/ht m hay fin lc. D. Van gin n hay van tit lu . E. Van x pha cao p. F. Van gin n. G. B bc hi, hay gin lnh. 1.2.1.2. Nguyn l hot ng chung ca h thng in lnh t Hot ng ca h thng in lnh (hnh 1.6) c tin hnh theo cc bc c bn sau y nhm trut nhit, lm lnh khi khng kh v phn phi lung kh mt bn trong cabin t: a. Mi cht lnh th hi c bm i t my nn (A) di p sut cao v nhit cao n b ngng t( B) . 1. S nn. 2. S ngng t. 3. S gin n. 4. S bc hi. I. B tiu m. H . Van x pha

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


12

b.Ti b ngng t (gin nng) (B) nhit ca mi cht lnh rt cao, qut gi thi mt gin nng, mi cht lnh th hi c gii nhit, gim p nn ngng t thnh th lng di p sut cao nhit thp . c. Mi cht lnh th lng tip tc lu thng n bnh lc/ht m (C), ti y mi cht lnh c tip tc lm tinh khit nh c ht ht hi m v lc tp cht. d. Van gin n hay van tit lu (F) iu tit lu lng ca mi cht lnh th lng phun vo b bc hi (gin lnh) (G), lm lnh thp p ca mi cht lnh. Do c gim p nn mi cht lnh th lng si, bc hi bin thnh th hi bn trong b bc hi. e. Trong qu trnh bc hi, mi cht lnh hp thu nhit trong cabin t, v lm cho b bc hi tr ln lnh. Qut lng sc hay qut gin lnh thi mt khi lng ln khng kh xuyn qua gin lnh a kh mt vo cabin t. f. Sau mi cht lnh th hi, p sut thp c ht tr v li my nn. H thng in lnh t c thit k theo 2 kiu: H thng dng van gin n TXV (Thermostatic Expansion Valve) v h thngs tit lu c nh FOT (Fexed Orfice Tube) tit lu mi cht lnh th lng phun vo b bc hi.

1.2.2. My nn
My nn trong h thng in lnh t thc hin mt lc hai vai tr quan trng sau y: Vai tr th nht: My nn to sc ht hay to ra iu kin gim p ti ca ht ca n nhm thu hi n nhit ca hi mi cht lnh t b bc hi. iu kin gim p ny gip cho van gin n hay ng tit lu iu tit c lng mi cht lnh th lng cn phun vo b bc hi. Vai tr th hai: Trong qu trnh bm, my nn lm tng p sut, bin mi cht lnh th hi thp p thnh mi cht lnh th hi cao p. p sut nn cng cao th nhit ca hi mi cht lnh cng tng ln. Yu t ny lm tng cao p sut v nhit ca hi mi cht lnh ln gp nhiu ln so vi nhit mi trng gip thc hin tt qu trnh trao i nhit ti gin nng.

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


13

My nn cn c cng dng bm mi cht lnh chy xuyn sut trong h thng. My nn c phn ra lm nhng loi sau: My nn kiu piston : My nn kiu piston loi t ng. My nn kiu piston loi t nm. My nn loi cnh van quay. My nn thay i th tch bm.
1 2

1. Mt bch. 2. V my nn. 3. Van ht/van p sut. 4. Piston. 5. a cam. 6. Mt bch chn. 7. u trc truyn ng. 8. a b ng. 9. Buly. 10. Bulng x mi cht.
10 5 9 8 7 6 5 4 3

Hnh 1.7. Mt ct ca my nn kiu piston t nm c th tch bm thay i. 1.2.2.1. Cu to

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


14

My nn c cu to gm cc chi tit nh gii thiu hnh 1.7 v hnh 1.8. 1.2.2.2. Nguyn l hot ng chung ca my nn Xt nguyn l hot ng ca mt loi my nn nh gii thiu (hnh 1.8). l mt loi my nn kiu piston t nm c th tch bung bm thay i. - My nn kiu piston loi t nm, cn gi l my nn piston t dc trc c kch thc nh gn c trang b ph bin cho t th h mi .
9 8 1 10 11 12

Hnh1.8. Cu to ca my nn piston t nm c th tch bm thay i. 1. Trc truyn. Pha trn. 2. Trc pht ng. khoan tit lu. 3. L xo. Van iu chnh. 4. Bung p sut. a cam. 5. Pha di. 11. 12. Bu 10. 9. 8. L 7.

Ti liu hc tp
ly.

Thanh rng trt. 6. Piston.

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


15

Hnh (1.7) v (1.8) gii thiu kiu my nn ny. Nm piston ca my nn c dn ng nh tm dao ng c kh nng thay i gc nghing. Mi khi gc nghing ca tm dao ng thay i th khong cch chy hu ch ca piston s thay i theo, nh vy th tch mi cht lnh bm i cng thay i. Khong cch ca cc piston thay i tu thuc vo mi cht lnh cn bm i. Nh gii thiu trn, chiu di khong chy piston c iu khin do tm dao ng. Tm dao ng c th thay i gc nghing ca n trong lc ang bm. Gc nghing ny cng ln th khong chy ca piston cng di ( hnh 1.8) v bm i cng nhiu mi cht lnh gc nghing ca tm dao ng cng b th khong chy ca cc piston cng ngn v bm i cng t mi cht lnh. c tnh hot ng ny gip cho my nn c th bm lin tc v n ch cn bm i mt s lng mi cht lnh lc t lc nhiu tu nhu cu lm lnh. Gc nghing ca a dao ng c iu khin nh mt van kim sot kiu lng xp b tr pha sau bm. Van ny t ng thu ngt hay dui di mi khi p sut trong pha thp p tng hay gim. ng tc co, dui ca van lng xp iu khin mt vin bi ng hay m kim sot bn trong ccte my nn. S chnh lch p sut gia pha thp v p sut bn trong ccte my nn s quyt nh v tr hay gc nghing ca tm dao ng. Khi p sut pha thp p bng p sut bn trong ccte my nn th gc nghing ca a dao ng s ti a v bm i mt lng ti a mi cht lnh. Ngc li khi nhu cu lm lnh thp, p sut ti ca ht bng p sut chun, van kim sot s m cho hi mi cht lnh t pha cao p np vo ccte my nn to ra chnh lnh p sut gia ccte vi ca ht, lc ny gc nghing ca tm dao ng s ti thiu, mi cht lnh bm i ti thiu. Ch cn tng nh p sut bn trong ccte my nn l c th thay i gc nghing ca tm dao ng. . Duy ch c mc lnh theo yu cu bng cch thay i th tch bm ca my nn. . Khng cn ct ni lin tc ca b ly hp in t theo chu k nh i vi kiu my nn thng.

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


16

. H thng hot ng m du, duy ch lnh ca b bc hi mc 320F . . t hiu qu lm lnh cao. C cu iu khin thay i th tch bm c lp t pha sau my nn bao gm piston iu khin van in t cun dy in t, van mt chiu v van x. * B phn iu chnh ca my nn. Hnh 1.9 (a,b) gii thiu kt cu v hot ng ca b phn ny. * Nguyn l hot ng ca van iu chnh (van lng xp). - Khi cng sut lu lng ln th p sut mi cht ng cao p v ng thp p u ln (hnh 1.9a). Khi mng xp (2) b nn li, p sut ln v mng xp (1) b p li do p sut ln ca ng thp p. Van iu chnh m phn p sut thp ca bung thp p b gim i v qua ng u van iu chnh ra pha ngoi. Khi , p sut phn trn piston v lc ca l xo (1) ln hn p sut phn di piston v l xo (2). N lm cho v tr lch nghing ca a cam tng, phn tng ng bng phn yu cu ca cng sut lm lnh. - Khi cng sut lm lnh thp th p sut ng cao p v ng thp p u thp (hnh 1.9b). Mng xp (2) b gin n v mng xp (1) cng gin n nhng thng qua p sut thp ng thp p n lm van iu chnh ng. Dn n phn thp p bung p sut b ng li. Lc ny p sut bung p sut c tng bi l khoan tit lu.
4 10 5 1 2 3

1. Van iu chnh. 2. Mng xp 1. 3. Mng xp 2. 4. Bung p sut. 5. Bung p sut. 6. L xo 2.

Ti liu hc tp

8 7 6

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


17

7. L xo 1. 8. ng p sut thp. 9. ng p sut cao. 10. L khoan tit lu.

Hnh 1.9 a) S cu to v nguyn l hot ng ca my nn trong trng hp cng sut vn chuyn cao hn khi cng sut lm lnh cao hn Bung p sut thp hn. 1. Van iu chnh. 2. Mng xp 1. 3. Mng xp 2. 4. Bung p sut. 5. Bung p sut. 6. L xo 2. 7. L xo 1. 8. ng p sut thp. 9. ng p sut cao. 10. L khoan tit lu. 9 8 Hnh 1.9 b) S cu to v 7 6 1 0 5 1 4 2 3

nguyn l hot ng ca my nn trong trng hp cng sut vn chuyn thp hn khi cng sut lm lnh thp hn Bung p sut cao hn. 1.2.2.3. B ly hp in t a. Cu to Tt c cc my nn (Blc lnh) ca h thng in lnh t u c trang b b ly hp in t. B ly hp ny c xem nh mt phn ca buly my nn, c cng dng ngt v ni s truyn ng gia ng c v my nn mi khi cn thit.

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


18

B ly hp in t bn trong buly my nn c cu to nh trnh by (hnh 1.10) gii thiu chi tit tho di ca mt b ly hp in t gn bn trong buly my nn v (hnh 1.11) cu to ca b ly hp in t. H h 2 3 4 7 10 6 5 9 8 n

1.10. Chi tit tho ri b ly hp in t trang b bn trong my nn. 1. My nn. Vng bi. 2. Cun dy b ly hp, Shim iu chnh khe. 3. Vng gi cun dy. ly hp. 4. Bu ly. b. Nguyn l hot ng Khi ng c t khi ng, n my, buly my nn quay theo trc khuu nhng trc khuu ca my nn vn ng yn. Cho n khi ta bt cng tc A/C ni in my lnh, b ly hp in t s khp buly vo trc my nn cho trc khuu ng c dn ng my nn bm mi cht lnh. Sau khi t n nhit lnh yu cu, h thng in s t ng ngt mch in b ly hp t cho my nn ngng bm. Hnh 1.11 gii thiu mt ct ca b ly hp in t trc my nn (4) lin kt vi a b ng (2). Khi h thng in lnh c bt ln dng 8. Np che bi. 7. Vng hm bu ly. h b 6. Mm b ng. 10. 5. c sit mm b ng. 9.

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


19

in chy qua cun dy nam chm in ca b ly hp, lc t ca nam chm in ht a b ng (2) p dnh vo mt bu ly (3) nn lc ny c buly ln trc my nn khp cng mt khi v cng quay vi nhau
6 8 3 2

Hnh 1.11

Kt cu

ca b ly hp in t trang b trong b buly my nn: 1. Cun dy nm


4

chm in, 2. a b ng, 3. Buly my nn, 4. Trc my nn, 5. Vng bi kp, 6. Pht kn trc, 7. Khe h khi b ly hp ct khp, 8. Np chn bi.
1 5

7 0,56 -1,45mm

bm mi cht lnh.

Khi ta ngt dng in lc t trng ht mt, cc l xo phng s ko cc a b ng (2) tch di mt buly, lc ny trc khuu ng c quay, buly my nn quay, nhng trc my nn ng yn. Quan st (hnh 1.11), trong qu trnh hot ng vi khp nam chm in khng quay, lc ht ca n c truyn dn qua buly (3) n a b ng (2). a b ng (2) c gn c nh vo u trc my nn nh cht hay rnh then hoa v ai c. Khi ngt in ct khp b ly hp, cc l xo phng ko a b ng tch ra khi mt ma st ca buly (3) m bo khong cch ly hp t 0,56mm n 1,45mm.

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


20

Trong qu trnh hot ng, buly my nn quay trn trn vng bi kp 5 b tr lp trc my nn. Ty theo cch thit k. Trong qu trnh hot ng, b ly hp in t c iu khin ct ni nh cng tc hay b n nhit, b n nhit ny hot ng da theo p sut nhit ca h thng in lnh. Mt vi kiu b ly hp cho ni khp lin tc mi khi ng ni mch cng tc A/C my lnh.

1.2.3. B ngng t ( gin nng)


1 2 3

1. Gin nng 2. Ca vo 3. Kh nng 4. Mi cht lnh t my nn n. 5. Ca ra 6. Mi cht lnh i ra gin lnh (b bc hi). 7. Khng kh lnh 8. Qut gin nng 9. ng dn ch U 10. Cnh tn nhit. 1.2.3.1. Cu to

10 9

8 4 7 5 6

Hnh 1.12 Cu to v nguyn l ca gin nng.

B ngng t (hnh 1.12) c cu to bng mt ng kim loi di un cong thnh nhiu hnh ch U ni tip nhau xuyn qua v s cnh tn nhit mng, cc cnh tn nhit bm chc v bm st quanh ng kim loi. Trn t, b ngng t thng c lp ng trc u xe, pha trc gin nc to nhit ca ng c, trn t ti nh b ngng t c lp di gm xe,

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


21

v tr ny b ngng t tip nhn ti a lung kh mt thi xuyn qua do xe ang lao ti v do qut gi to ra. * Cng dng: Cng dng ca b ngng t l lm cho mi cht lnh th hi di p sut v nhit cao, t my nn bm n, ngng t thnh th lng. 1.2.3.2. Nguyn l lm vic Trong qu trnh hot ng, b ngng t nhn c hi mi cht lnh di p sut v nhit rt cao do my nn bm vo. Hi mi cht lnh nng chui vo b ngng t qua ng np b tr pha trn gin nng, dng hi ny tip tc lu thng trong ng dn i dn xung pha di, nhit ca kh mi cht truyn qua cc cnh con to nhit v c lung gi mt thi i. Qu trnh trao i ny lm to mt lng nhit rt ln vo trong khng kh. Lng nhit c tch ra khi mi cht lnh th hi n ngng t thnh th lng tng ng vi lng nhit m mi cht lnh hp th trong gin lnh bin mi cht th lng thnh th hi. Di p sut bm ca my nn, mi cht lnh th lng p sut cao ny chy thot ra t l thot bn di b ngng t, theo ng dn n bu lc/ht m. Gin nng ch c lm mt mc trung bnh nn hai phn ba pha trn b ngng t vn cn ga mi cht nng, mt phn ba pha di cha mi cht lnh th lng, nhit nng va v c ngng t. 6 5

1.2.4. H thng in lnh vi van gin n


1.2.4. 1. Bnh lc/ht m a. Cu to Bnh lc/ht m mi cht lnh (hnh 1.13) l mt bnh kim loi bn trong c li lc (2) v cht kh m (3). Cht kh m l vt 3 4

Ti liu hc tp
1 2

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


22

liu c c tnh ht cht m t ln trong mi cht lnh. Bn trong bu lc/ht m, cht kh m c t gia hai lp li lc hoc c cha trong mt ti ring. Ti kh m c t c nh hay t t do trong bu lc. Kh nng ht m ca cht ny ty thuc vo th tch v loi cht ht m cng nh tu thuc vo nhit . Pha trn bnh lc/ht m c gn ca s knh (6) theo di dng chy ca mi cht, ca ny cn c gi l mt ga. Bn trong bu lc, ng tip nhn mi cht lnh c lp t b tr tn pha y bu lc nhm tip nhn c 100% mi cht th lng cung cp cho van gin n. b. Nguyn l hot ng Mi cht lnh, th lng, chy t b ngng t vo l (1) bnh lc/ht m(hnh 1.13), xuyn qua lp li lc (2) v b kh m (3). Cht m t tn ti trong h thng l do chng xm nhp vo trong qu trnh lp rp sa cha hoc do ht chn khng khng t yu cu. Nu mi cht lnh khng c lc sch bi bn v cht m th cc van trong h thng cng nh my nn s chng b hng (hnh 1.13). Sau khi c tinh khit v ht m, mi cht lng chui vo ng tip nhn (4) v thot ra ca (5) theo ng dn n van gin n. Mi cht lnh R-12 v mi cht lnh R-134a dng cht ht m loi khc nhau. ng tip nhn mi cht lnh c b tr pha trn bnh tch lu. Mt li lc tinh c cng dng ngn chn tp cht lu thng trong h thng. Bn trong li lc c l thng nh cho php mt t du nhn tr v my nn.

Hnh 1.13 Kt cu v nguyn l hot ng ca bnh lc ht m.

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


23

1. Dng mi cht lnh t gin nng vo, 2. Li lc, 3. B kh m, 4. ng tip nhn, 5. Dng mi cht lnh n van gin n, 6. Ca s knh quan s dng chy ca mi cht .

1.2.4.2. Van gin n trang b bu cm bin nhit a) Cu to van gin n trang b bu cm bin

10 5 9

6 7 8

Hnh 1.14 Cu to van gin n trang b bu cm bin. 1. Bu cm bin nhit , 7. Thn van.

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


24

2. ng mao dn bu lc i vo. 3. Mng tc ng. th lng phun vo 4. L xo. 5. Cht van 6. L tit lu thay i.

8. Mi cht lnh th lng t 9. Ca ra ca mi cht lnh gin lnh. 10. a chn l xo.

Trong h thng in lnh t, van gin n c b tr ti ca vo ca b bc hi, n phn chia h thng thnh hai pha thp p v cao p, khong 100 200 Psi (7 17kg /cm2). Van gin n c cng dng nh lng mi cht lnh np vo b bc hi ng theo yu cu lm lnh. Mi cht lnh thot ra khi van gin n l th lng 100% np vo b bc hi v sau bin thnh 100% th hi khi n ca ra ca b bc hi. Ti im m mi cht lnh bc hi hon ton c gi l hi mi cht bo ho. Hi mi cht bo ho tip tc thu ht nhit bn trong b bc hi v trong ng ht cho n khi i vo my nn. Sau khi thu ht nhit c gi l mi cht lnh qu nhit. Hnh 1.14 gii thiu kt cu ca mt van gin n trang b bu cm bin nhit (1) v ng mao dn (2). b. Nguyn l hot ng p sut ca bu cm bin nhit tc ng vo mng (3) thng lc cng ca l xo (4) m ln l nh lng (6) cho nhiu mi cht lnh th lng np vo b bc hi. Kch thc ca l nh lng thay i tu theo p sut ca bu cm bin nhit tc ng ln mng (3). Khi van (5) m ln ti a ng knh l nh lng khong 0,2 mm. Do l thot ca van gin n b ln ch c mt lng rt t mi cht lnh th lng phun vo b bc hi, to gim p gip cho mi cht lnh th lng si v bc hi. Trong qu trnh bc hi mi cht lnh hp thu mt lng ln nhit ca khi khng kh xuyn qua gin lnh v lm cho b bc hi cng nh khng kh trong cabin t tr ln lnh . Chc nng ca van gin n :

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


25

- nh lng mi cht lnh phun vo b bc hi, t lm h p sut ca mi cht to iu kin si v bc hi. - Cung cp cho b bc hi lng mi cht cn thit, chnh xc thch ng vi mi ch hot ng ca mi cht lnh. - Ngn nga mi cht lnh trn ngp trong b bc hi . 1.2.4.3. Van gin n c ng cn bng bn ngoi (Hnh 1.15) a. Cu to Hnh 1.15 gii thiu kt cu v nguyn l hot ng ca kiu van gin n c ng cn bng b tr ngoi van. Mng tc ng (4) tc ng ln cy y (5) m van (2). Mt trn ca mng c t di p sut ca bu cm bin nhit (7) qua ng mao dn (8). Mt di ca mng chu lc ht ca my nn thng qua ng cn bng (3). Ca vo ca van c li lc tinh (6). L xo (1) y van (2). Ca ra chnh a mi ch lnh np vo b bc hi. Bn trong bu cm bin nhit cha mi cht d bc hi (mi cht lnh). Trong qu trnh lp rp bu cm bin nhit phi c lp cht vo ng ca gin lnh nhm gip cho van gin n hot ng chnh xc. b. Nguyn l tit lu mi cht lnh phun vo b bc hi ca kiu van gin n - L xo (1) i van ln ng mch mi cht. - Sc ht trong ng ng ht (khong gia t u ra ca b bc hi v u vo ca my nn) tc ng qua ng cn bng p sut (3) c khuynh hng m van.

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


26

5 1. L xo van, 2. Van, 3. ng cn bng, 4. Mng tc ng, 5. Cn y, 6. L vo v li lc, 7. Bu cm bin nhit , 8. ng mao dn, 9. L ra. 3 7

6 2 1 9

Hnh 1.15 Cu to ca van gin n c ng cn bng bn ngoi. - p sut ca bu cm bin nhit tc ng m van. ch ngng hot ng p sut mt di mng (4) mnh hn mt trn ca mng, l xo (1) i van ng. Khi my nn bt u bm, p sut bn di mng gim nhanh, ng thi p sut bn trong bu cm bin ln, mng lm xung n cn y (5), mi cht lnh th lng phun vo b bc hi. Ti y mi cht lnh bt u si v bc hi hon ton trc khi ri khi dn lnh tr v my nn. Vo giai on ny mi cht lnh lu thng theo mch: T bnh lc (ht) m li lc (6) van (2) l thot (9) ca vo pha di b bc hi. Trong qu trnh si v bc hi mi cht lnh sinh hn hp thu

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


27

nhit trong ca bin lm mt khi khng kh trong t. n khi lnh t yu cu p sut bn trong bu cm bin gim, mng (4) vng ln khng t vo cht y (5), l xo (1) i van (2) ng bt l np hn ch lu lng mi cht phun vo b bc hi. ng tc ny ca van gip kim sot c lng mi cht lnh phun vo b bc hi thch ng vi mi ch hot ng ca h thng lnh.

1.2.5. H thng in lnh t trang b ng tit lu


G

Hnh 1.16 S h thng in lnh vi ng tit lu c nh. A. My nn vi b ly hp in t B. Cng tc p sut cao st p sut thp C. Gin nng 1. S nn 2. S ngng t 3. S gin n 4. S bc hi D. Ca van quan st p sut cao E. Van tit lu F. B bc hi, hay gin lnh I. Bnh tch ly H. Ca van quan

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


28

1.2.5.1. ng tit lu

Hnh 1.16 Cu to ng tit lu. 1. n gin lnh 2. Mng lc dng ti chn p sut cao 3. ng tit lu p sut thp. 4. V ng tit lu chuyn v pha 5. Li lc bn 6. Giong ch O

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


29

a. Cu to Van tit lu c cu to gm: Mng li lc dng (2), ng tit lu(3), v ng tit lu (4), Li lc (7), giong ch O chn p sut cao chuyn v pha p sut thp. b. Nguyn l hot ng: Mi cht t gin nng di nhit v p sut cao n van tit lu, n c lc sch nh li lc bn (5) sau mi cht lnh n ng tit lu y mi cht lnh nng c iu tii di p sut cao v qua giong ch O v mng lc dng ti (2) ri chuyn v gin lnh. 1.2.5.1. Bnh tch lu a. Cu to

2 3 5 4

Hnh 1.17 Cu to ca bnh tch ly. 1. Mi cht lnh t b bc hi n 2. B kh m n my nn 3. ng tip nhn hnh ch U 7. Ht mi 8. Ci np bng cht lnh th kh 4. L khoan np mi cht lnh cht do. 5. Li lc 6. Mi cht

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


30

Bnh tch lu c trang b trn h thng in lnh thuc kiu dng ng tit lu c nh thay cho van gin n. Bnh ny c t gia b bc hi v my nn. Cu to ca bnh tch ly c m t nh (hnh 1.17). b. Nguyn l hot ng Trong qu trnh hot ng ca h thng in lnh, mt vi ch tit lu, ng tit lu c nh c th cung cp mt lng thng d mi cht lnh th lng cho b bc hi. Nu cho lng mi cht lnh ny tr v my nn s lm hng my nn. gii quyt vn ny, bnh tch lu c thit k tch lu mi cht lnh th hi ln th lng cng nh du nhn bi trn t b bc hi thot ra, sau gi li mi cht lnh hi v du nhn, ch cho php mi cht lnh th hi tr v my nn . 1.2.5.2. B bc hi (gin lnh) a. Cu to B bc hi (gin lnh) c cu to bng mt ng kim loi (5) di un cong ch chi xuyn qua v s cc l mng ht nhit, cc l mng ht nhit c bm st tip xc hon ton quanh ng dn mi cht lnh. Ca vo ca mi cht b tr bn di v ca ra b tr bn trn b bc hi (hnh 1.18). Vi
6 5 1 2 3 4

Hnh 1.18 Cu to (b bc hi) gin lnh. 1. Ca dn mi cht vo kh lnh 4. Lung

Ti liu hc tp

mi cht 3. Cnh tn nhit 6. Lung

Khoa c kh ng lc Trng kh i nng hc SPKT . Hng Yn


31

kiu thit k ny, b bc hi c c din tch hp thu nhit ti a trong lc th tch ca n c thu gn ti thiu. Trong xe t b bc hi c b tr di bng ng h. Mt qut in kiu lng sc thi mt s lng ln khng kh xuyn qua b ny a kh mt vo ca bin t.

b. Nguyn l hot ng Trong qu trnh hot ng, bn trong b bc (gin lnh) hi xy ra hin tng si v bc hi ca mi cht lnh v th lng. Lc bc hi mi cht thu ht n nhit khng kh thi xuyn qua gin lnh. Hi mi cht cng n nhit khng kh c truyn ti trong h thng n b ngng t. ng thi b bc hi (gin lnh) tr ln lnh v lm mt khng kh a vo trong cabin t. Trong thit k ch to, mt s yu t k thut sau y quyt nh nng sut ca b bc hi: . ng knh v chiu di ng dn mi cht lnh . . S lng v kch thc cc l mng bm quanh ng kim loi. . S lng cc on un cong ca ng kim loi. . Khi lng v lu lng khng kh thi xuyn qua b bc hi. B bc hi hay gin lnh cn c chc nng ht m trong dng khng kh thi xuyn qua n, cht m s ngng t thnh nc v c hng a ra bn ngoi t nh ng x b tr di gin lnh. c tnh ht m ny gip cho khi khng kh mt trong cabin c tinh ch v kh ro. Tm li, nh hot ng ca van gin n hay ca ng tit lu, lu lng mi cht phun vo b bc hi c iu tit c c mt lnh thch ng vi mi ch ti ca h thng in lnh. Trong cng tc tit lu ny, nu lng mi cht chy vo b bc hi qu ln, n s b trn ngp, hu qu l lnh km v p sut v nhit trong b bc hi cao. Mi cht khng th si cng nh khng bc hi hon ton c, tnh trng ny c th gy hng hc cho my nn. Ngc li, nu mi cht lnh lng np vo khng , lnh s rt km do lng mi cht t s bc hi rt nhanh khi cha kp chy qua khp b bc hi.

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


32

Cng sut cp lnh 3.700 Kcl/gi. Lu lng khng kh thi ra l 530m3/gi. Qut gi kp hnh lng sc 12V/9,5 amps.

1.2.6. Cc b phn ph
1.2.5.1. ng dn mi cht lnh Trong h thng in lnh c hai loi ng ng dn chnh: - ng ng v (1) (ng ng ht) ca my nn, hay cn gi l ng p sut thp ni gia l ra ca b bc hi v l ht ca my nn (hnh 1.19). ng ng ny dn ga mi cht lnh (th hi) di p sut thp v nhit thp tr v my nn. Ti y chu k lu thng ca mi cht lnh li tip tc. - ng ng i (1) bt u t l ra ca my nn, cn gi l ng ng p sut cao ni my nn vi b ngng t, ni b ngng t vi bnh lc/ ht m, t bnh lc/ht m ni vi ca vo ca van gin n.

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


33

Nhng ng dn vo my nn c s dng loi ng mm c th


3 4 6 5

7 2 8 11 9

10

12

13

15 14 16

Hnh 1.19 Cc ng dn mi cht trn h thng din lnh t trang b van gin n. 1. ng ht v mi cht th hi thp p, 2. ng bm i mi cht th hi cao p, 3. Khng kh nng ngoi xe, lc/ht m, 6. Mt ga, 7. Kt nc, 4. Gin nng, 5. Bu 13. Qut 8. Qut kt nc, ng dn mi

cht lng cao p, 10. ng c, 11. My nn, 12. Van STV,


2.

nng sc, 14. Gin lnh, 15. Van gin n, 16. Khng kh lnh. cng rung vi my nn. ng mm c lm bng cao su vi mt hai lp bn,

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


34

gii thiu (hnh 1.20). Trong qu trnh hot ng di ngy, mt t lng mi cht lnh R-12 cng nh R-134a c th thm thu thot ra ngoi. n Hnh 1.20 Cu to ca ng dn mi cht lnh. 1. ng dn mi cht lnh 2. Lp bn 3. Lp ma st 4. Lp bn, 5. V bc kim loi ng hay nhm c dng ni gia cc b phn c nh t gin nng n bu lc, n van gin n. ng knh bn trong ca ng ht c kch thc t 12,7 15,9 mm. ng ng trong ca ng i l 10,3 12,7 mm. 1.2.5.2. Ca s knh L mt ca s nh bng thu tinh, n gip cho ngi th in lnh t c th quan st dng mi cht ang lu thng trong ng ng dn mi khi cn kim tra sa cha. Ca s ny cn gi l mt ga, n c
1 2 1 2 3 4 5

Hnh 1.21 Phn bit cc nhau tnh ca trng dng khc mi

cht chy qua knh ca s quan st. 1. Bong bng, 2. Si bt, 3. Ko my, 4.Trong sut, 5. Ko
5 4 3

Ti liu hc tp

sc du.

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


35

th c b tr trn bnh lc ht/m , hay b tr trn ng ng ni tip gia bnh lc ht m v van gin n. Hnh 1.21 gii thiu cc tnh trng khc nhau ca dng mi cht lnh khi quan st qua ca knh. kim tra mi cht lu thng trong h thng, ta thao tc nh sau: - M np che ca s knh. - Quan st cn thn qua ca s knh trong lc ng c t ang vn hnh s nhn thy mt trong cc tnh trng sau y ca mi cht lnh: a) Nu thy vt sc dc du nhn chy trong ng, chng t h thng ang tnh trng trng khng. b) Nu c bong bng hay si bt chng t thiu mi cht lnh. c) Nu thy dng chy ca mi cht lnh trong sut c ln t bt, chng t h thng lnh c mi cht lnh. d) Nu thy my m ko qua ca s, chng t bnh lc/ht m khng n. C th l bc cha cht ht m b v ra, cht ny thm thu qua li lc v lu thng trong ng dn. Mt s h thng in lnh khng c trang b ca s knh. Mun kim sot xem mi cht lnh hay thiu, ngi ta phi dng p k o p sut trong h thng. 1.2.5.3. Bnh kh nc gn ni tip N c b tr gia bnh lc ht/m v van gin n. Bnh ny c cng dng ht sch mt ln na cht m t cn st li trong mi cht sau khi lu thng qua bnh lc/ht m. N bo v van gin n khng b ng bng, lm tc nghn do cn st cht m trong mi cht lnh. 12.5.4. B tiu m

Hnh 1.22 Qut nhit loi

Ti liu hc tp

cnh c trang b gii nhit gin nng.

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


36

Thng thng, b tiu m c lp ti ca ra ca my nn. B ny c cng dng gim ting n pht ra do hot ng bm ca my nn. Mt vi kiu kt cu c bc cao su bn ngoi b tiu m nhm ngn ting n truyn vo trong cabin t. gim ti thiu lng du bi trn cn ng trong b tiu m, ca vo c b tr bn trn cn ca ra c b tr di y. 1.2.5.5. My qut My qut c cng dng thi lung kh mt xuyn qua b ngng t (gin nng) gii nhit b ny. Hoc thi mt khi lng ln khng kh xuyn qua b bc hi (gin lnh) truyn nhit cho b ny.

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


37 2 3

A 1

G MC

A/C(2). B C

A/C(3). 5

MR

Hnh 1.23 Mch in iu khin qut gii nhit gin nng v qut gii nhit kt nc ng c t Toyota Corolla. Cng tc my lnh A/C. 1,2,3,4. Cu ch, c, 5. My nn, A. Rle chnh ca ng D. E. ng c qut kt nc, F. Rle B. Rle qut kt nc, C. Rle qut my lnh s 2, G. qut gin nng,

Cng tc p sut cao, qut my lnh s 3,

N. Cng tc nhit

nc lm mt ng c. Trong h thng in lnh t c hai h thng qut c s dng. Loi my qut c cnh thng thng c gn trc b ngng t (gin nng) thi gi tn nhit cho b ny. Hnh 1.22 gii thiu loi qut gi y, b tr pha khng kh vo ca b ngng t, y lung kh xuyn qua b ny. Mt vi thng s k thut ca loi qut gi c cnh nh sau: - Loi qut - ng c in : 4 cnh, ng knh 250 mm : Loi nam chm vnh cu

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


38

- in p - Dng tiu th - Vn tc - Tc dng kh

: 12V/DC : 7 Amps : 2.500 vng/pht : 1.500 m/h

t Toyota Corolla trang b hai qut tn nhit, mt qut gii nhit gin nng, qut cn li gii nhit kt nc. Vn tc ca hai qut ny thay i tu theo nhit ca nc lm mt. S (hnh 1.23) gii thiu mch dy iu khin hai qut ny. ch lm vic nh s trnh by, ta thy dng in cung cp lu thng t rle chnh ca ng c ( A) n qut gin nng (G) qua rle A/C s 2 (C) n rle A/C s 3 (F) xuyn qua qut kt nc (E) v kt nc lm mt. Nh vy c ngha l qut gin nng v qut kt nc c u ni tip nhau, dng in b st th nn tc c hai qut u ch
2 1

Hnh 1.24 Qut lng sc hot ng vi nhiu vn tc khc nhau la mt khi lng ln khng kh xuyn qua gin lnh vo bn trong cabin t. Kt cu ca qut gm ng c in mt chiu (1) v lng qut (2). Khi lp rp nn lu chiu quay ng ca ng c. chm, nhit nc lm mt bnh thng. Khi nc lm mt ng c nng n 90oC, cng tc nhit nc (N) ngt mch in khi mt. Lc ny do b ngt mt nn rle (B) tr li v tr ng thng trc trong lc rle (C) tr li v tr thng m. Dng in cung cp cho hai qut lu thng v mt trc tip v c lp nn vn tc ca c hai qut t ti a gip tn nhit nhanh. n khi nhit ng c h xung, hai qut li quay chm nh trc.

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


39

Loi th hai l loi qut lng sc ( Hnh 1.24) ht khng kh nng trong cabin xe hoc t ngoi xe vo, thi xuyn qua gin lnh, trao nhit cho b ny v a khng kh mt, kh tr li cabin t. Qut ny c lp trong v b bc hi . Qut lng sc l mt ng c ch to bng thp l hoc bng cht do c nhiu cnh xp nghing song song. Khi hot ng khng pht ra ting n nh loi cnh, nng sut ht v y khng kh kh tt. Qut lng sc c iu khin hot ng vi nhiu vn tc khc nhau nh b in tr lp rp trong mch in iu khin. Hnh 1.25 cho thy s mch in iu khin gm cng tc v b in tr ca qut lng sc bn vn tc.
A 2 1 R1 B R2 7 C R3 D 3

Hnh 1.25 Mch in iu khin tc ca qut lng sc theo bn vn tc khc nhau. 1. Cng tc nhiu nc, in qut nng sc, 2. Cng tc my, tc, 3. Cc in tr, ton, 7. c quy. 6. Cu ni an 5. Rle cao 4. ng c

1.2.5.6. B n nhit

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


40

B n nhit c chc nng ngt dng in b li hp in t ca my nn cho my nn ngng hot ng khi h thng t n lnh cn thit. n lc cn lm lnh, b nhit ni in tr li cho my nn tip tc bm. Hnh 1.26 gii thiu v tr lp b n nhit trong gin lnh. v tr ny, b n nhit cm bin nhit ca lung khng kh lm mt sp c a vo cabin t iu khin ngt, ni in b ly hp my nn. B n nhit c iu chnh trc mt mc lnh thch hp do li xe v c th iu chnh thay i lnh theo mun.

Hnh 1.26 V tr lp b n nhit ti (b bc hi) gin lnh. 1. V gin lnh 2. Gin lnh 3. Cm qut lng sc kh ph trc. 4. B n nhit Hnh 1.27 a,b) trnh by kt cu v nguyn l hot ng: 5. Cng tc chnh 6. Nt vn 7. Mt n phn phi

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


41

Khi p sut bn trong bu cm bin (1) gim do lnh, lng xp (2) co li lm cho khung xoay (3) tch ri tip im (4) ngt dng in ca b ly hp t (5), my nn ngng bm (hnh 1.27 a ). Hnh 1.27 b) gii thiu lc tip im (4) ng ni in cho my nn bm.

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


42 5 4 3 2

Hnh 1.27 a) Kt cu ca b n nhit cm bin lng xp ang ch m ngt mch in cho my bm. 1. Bu cm bin v ng mao dn, 2. Lng xp cm
5 4 3 6

nn

ngng

bin p sut, 3. Khung xoay, 4. Tip im, 5. Cun dy b ly hp in t, 6. Cam chnh lnh.

Hnh 1.27 b) B n nhit kiu cm bin lng xp ang ch ng ni mch in cho my nn bm.

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


43

1.3. iu khin h thng in lnh t 1.3.1. Kim sot tnh trng ng bng gin lnh
1.3.1.1. Ct ni ly hp my nn Bn trong buly my nn c trang b b ly hp in t. B ly hp ny c iu khin ct ni nh cng tc n nhit. Cng tc n nhit cm bin theo nhit ca gin lnh. Khi nhit ca gin lnh h gn n im ng bng cng tc n nhit s ngt mch in ct ly hp cho my nn ngng bm. Khi nhit gin lnh tng ln n mc quy nh, cng tc n nhit s ng mch ni khp ly hp dn ng my nn vn hnh tr li. 1.3.1.2. Dng van ni tt ga nng
1 3 4

10

9 7

Hnh 1.28 H thng in lnh t trang b van nhnh kh nng (3) dn hi mi cht nng tr li ca ra ca gin lnh nhm kim sot tnh trng ng bng gin lnh: 1. ng dn hi nng, 2. ng ht ga mi hi cht tr v my nn, 3.

Ti liu hckh tpnng, 4. ng bm ga mi cht nng, 5. Gin nng, 6. Van nhnh


Gin lnh, 7. ng dn mi hi cht lng, 8. Bu lc ht/m, 9. Van gin

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


44

Van ni tt ga nng c dng trnh tnh trng ng bng gin lnh (hnh 1.28), van ny c b tr ti ca ra ca gin lnh c cng dng tit lu mt lng hi mi cht lnh nng t ca ra ca my nn a tr li ca ra ca gin lnh, lng ga nng ny c thot ra t gin lnh cng tr v my nn. Tnh trng ng bng ca gin lnh s c ngn chn nh lng ga mi cht nng ny. 1.3.1.3. Dng van kim sot STV (Thermostatic Expansion

Valve)
Mt phng php khc c dng chng ng bng gin lnh trn cc xe t i c l tit lu dng hi mi cht lnh t b bc hi tr v my nn nh van STV. Van STVc b tr trn ng ng v gin lnh v ca ht my nn nh gii thiu (hnh 1.29). Tn hiu thay i p sut bn trong gin lnh s iu khin van STV hot ng. Khi p sut bn trong gin lnh h xung, c ngha l lnh nhiu, van tit lu STV s gim bt lu lng hi mi cht lnh tr v my nn. n lc p sut bn trong gin lnh tng ln, ngha l cn lm lnh nhiu, van tit lu s m ln cho nhiu hi mi cht lnh th hi hi v my nn. V vy m van tit lu STV gip kim sot c p sut bn trong gin lnh, c ngha l kim sot nhit gin lnh nhm ngn nga hin tng ng bng. Mt chc nng khc ca van l t ng iu chnh nhit lnh ca h thng in t tu theo vn tc ca t. Hnh 1.29 gii thiu kt cu ca van STV. p sut ca mi cht lnh th hi t ca ra ca gin lnh i vo ca (4) ca van STV tc ng ln piston (1) v mng chn (2). i khng vi lc ln ny l l xo (3) cng nh p sut kh tri tc ng ln mng (6) ca c cu tc ng chn khng (7) b tr trn u van. Trong trng hp p sut bn trong b bc hi (gin lnh) tng ln n tr s quy nh, thng thng khong 30 Piston (1) s nhc ln m mch cho mi cht lnh tr v my nn.

33 Psi (2,1 2,3 kg/cm2).

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


45

Khi p sut trong gin lnh h xung, piston (1) s ng va nhm tit lu dng mi cht hi v my nn cho n khi p sut gin lnh tng ln n tr s quy nh. Van STV duy tr p sut cn bng ca gin lnh rt chnh xc, nh vy kim sot c cht ch nhit ca gin lnh mi vn tc khc nhau ca t. Trong hnh 1.29 cn lu c cu chn khng (7) bn trn van. Bng cch tc ng lc ht ca ng c vo c cu ny, lc n xung ca l xo (3) v mc m ln b ca piston (1) s thay i gip t c lnh ti u. ch cao tc ca t, my nn bm mnh lnh tng cao, ng thi sc ht trong hp chn khng (7) gim, l xo (3) n piston (1) xung ng bt ng v ca hi mi cht lnh nh vy lnh khng tng cao hn c.

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


46

Trong ch chy chm ca t, my nn bm va, lnh gim, ng thi sc ht trong hp chn khng (7) tng mnh, piston (1) m ln hn, cho ga mi cht lnh hi v my nn nhiu hn lm tng lnh.
7

Hnh 1.29. Kt cu ca mt loi van STV. Van ny cn bng p sut b bc hi mc 30 psi hay 33,5 psi nhm kim sot lnh. 1. Piston, 2, Mng tng tc, 3. L xo van, 4. Mi cht t gin lnh i vo, 5. Ca ra tr v my nn, 6. Mng tc ng ca c cu chn khng, 7. C cu chn khng, 8. Li lc, 9. Van tch du bi trn.
5 8 4 9 1 2 6 3

1.3.2. Thit b an ton bo v h thng in lnh


1.3.2.1. Cng tc nhit mi trng. Cng tc ny cm bin nhit bn ngoi xe, c trang b nhm ngt in b ly hp t ni khp vi bu ly my nn, khng cho h thng A/C hot ng trong trng hp nhit mi trng thp hn 4,40 C. Cng tc nhit mi trng c lp t trong ng ng ht khng kh t bn ngoi a vo cabin t. Trn mt vi t n c lp pha trc kt nc lm mt ng c.

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


47

1.3.2.2. Cng tc ngt mch khi p sut thp Cng tc ngt mch khi p sut mi cht lnh trong h thng tt thp, c lp t trn bu lc/ht m. Khi p sut trong h thng tt xung qu thp (di 2,1 kg/cm2), cng tc ny s ngt mch in ca b ly hp in t cho my nn ngng bm. Khi xy ra tnh trng p sut thp do mi cht lnh b tht thot hay thiu du bi trn, nu tip tc cho my nn hot ng s ph hng my nn v lc ny du nhn bn trong my nn khng th lu thng bi trn chi tit my nn c. 1.3.2.3. Van x kh p sut cao Khi p sut bn trong h thng qu cao, van ny s m cho mi cht lnh thot ra ngoi khng kh m bo an ton cho h thng. p sut bn trong h thng in lnh tng cao qu mc l do: Np mi cht vo trong h thng qu nhiu, gin nng b d nghn mt ngoi lm cn tr vic gii nhit hay qut gii nhit gin nng b hng. 1.3.2.4. Cng tc ngt mch p sut cao Cng tc ny c b tr trn ng ng bm i ca my nn. Khi p sut bm i qu cao, cng tc s ngt mch in ly hp t khng cho my nn hot ng. Thng thng khi p sut bm tng ln n khong 30,1 kg/cm2 cng tc ny s ngt mch in ngng my nn. 1.3.2.5. Cng tc qu nhit v cu ch Cng tc qu nhit (hnh 1.30) c lp t pha sau my nn. Cng tc qu nhit hot ng nh cm bin p sut/nhit . Khi cha hot ng cng tc ny ch thng m. iu kin nhit v p sut trong h thng in lnh cao hoc thp, cng tc qu nhit s duy tr ch m khng ni in. Khi xy ra tr ngi k thut trong h thng nh x ga, tht thot ht mi cht lnh, p sut trong h thng s thp v nhit cao. Lc ny

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


48

cng tc qu nhit s ng ni mch in lm cho cu ch nhit s b nng chy lm ngt mch in ca b ly hp in t, my nn ngng bm. Cu ch nhit (hnh 1.31) gm mt cu ch cm bin nhit lin kt vi mt in tr nung nng u song song. Khi cng tc qu nhit bn trong my nn ng ni mch in v mt, mt phn ca dng in cung cp cho b ly hp in t ca buly my nn s chy qua in tr nung nng. Cu ch s b nung chy ct dng in cung cp cho b ly hp, my nn ngng hot ng.
2 1

3 1

2 3

4 7 6 5 7 6 4

A)

B)

Hnh 1.30 Kt cu ca hai kiu cng tc qu nhit: A. L kiu c, B. L kiu mi. 1. Tip im, bin, 2. u ni dy in, cng tc, 6. L thng 7. lp b cm 5. ng cm

Ti liu hc tp 3. V,
bin.

4. Hp mng cm bin,

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


49

1.3.3. Phn phi khng kh c iu ha


Khng kh sau khi c iu ho s do mt h thng gm hp v ng phn phi u khp trong cabin t. H thng ny c hai cng dng: - Dng lm ni lp rp gin lnh v kt si m. Kt ny c lm nng nh ly nc gii nhit trong ng c. - ng dn cc lung kh c iu ha xuyn qua cc thit b c chn vo trong cabin t nh cc cng chc nng. Khng kh cung cp cho cabin t c th c ly t bn ngoi xe gi l khng kh ti, hay ly t bn trong cabin gi l khng kh ti lun lu tu theo v tr ca cng chc nng. Lung khng kh sau khi c iu ho s thi n ca ra ca sn xe, ca ra di ng h n lm tan sng cc ca knh. H thng hp v ng dn phn phi khng kh iu ho lp trn t du lch c hai kiu khc nhau: - Qut lng sc lp trc gin lnh v kt nc si m. - Qut lng sc lp sau gin lnh v kt nc si m.

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


50

ng tc iu khin cc cng chc nng ng m phn phi lung khng kh c thc hin bng tay hay t ng.
2 1

3 4 5 6 7

Hnh 1.31 Mch dy ca cu ch nhit trong h thng iu khin b ly hp in t my nn. 1. Ni vi h thng iu khin my lnh, nhit, 2. Cng tc nhit mi trng, qu nhit, 3. Cu ch d nng chy, ly hp t trng, 4. Dy nung nng, nn. 1.3.3.1. iu khin h thng in lnh bng tay bn trong my 7. Cun dy b 6. Cng tc 5. Cu ch

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


51

Mt s h thng in lnh t c iu khin bng tay nh cc nm iu chnh chn ch lnh nh gii thiu trn (hnh 1.32). Cc v tr khc nhau ca nm ny s ng hay m cng chc nng dn lung kh lu thng, ng thi chn ch si m hay lnh. Hng s k hiu t 1 n 7 trn (hnh 1.32) cho thy nhng v tr chn ch lnh (8). Tc dng ca tng v tr nh sau: Khi li xe dch chuyn nm nhit (9) trn bng iu khin, s iu chnh c nhit lung khng kh thi vo cabin t theo mun . Nm iu khin qut gin lnh (10) dng thay i tc qut lng sc. Cc v tr khc nhau ca nm chnh (8) trn bng iu khin h thng in lnh t (hnh 1.32) c ngha nh sau: 1. OFF Tt my lnh, qut lng sc khng quay. 2. MAX My lnh s hot ng ch lnh ti a. My nn bm, ca chc nng ng chn khng cho kh t bn ngoi vo. Khng

3
AIR COND NORM

5
ECONOMY BI-LEVEL VENT

OFF

MAX DEF

HEATR

COLD

HOT

10

Hnh 1.32 Bng iu khin h thng in lnh t bng tay: 1,2,3,4,5,6,7. Cc v tr chnh ch lnh khc nhau, 8. Nm gt chn ch lnh, 9. Nm iu chnh nhit nng (HOT)/lnh (COLD), 10. Nm chnh vn tc qut lng sc, 11. Vn tc quay chm, 12. Vn tc qut nhanh.

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


52

kh ti lun t bn trong xe c thi xuyn qua gin lnh v thot ra ca chp bng ng h. ch MAX heating, ngha l si m ti a, my nn ngng bm, van kt si m m nhn nc nng t ng c vo kt, qut lng sc ly khng kh t bn trong xe thi xuyn qua gin lnh v kt si m v thi hng xung sn xe. 3. V tr NORM Nu chn ch ny, h thng in lnh s hot ng mc lnh bnh thng, my nn bm mi cht lnh, khng kh c ly bn ngoi xe thi xuyn qua gin lnh thot ra ca chp bng ng h. 4. V tr BI LEVEL - ch ny, lung khng kh c iu ho thi ra t ca chp bng ng h v xung sn xe. 5. V tr VENT - ch ny, khng kh khng c iu ho. Lung khng kh c ly t bn ngoi xe v khng c p lnh cng khng c si m. My nn ngng bm, van kt nc m kho khng kh cho nc nng vo kt. Khng kh t ngoi xe c thi qua gin lnh hay kt si m thot ra n sn xe hay n ca chp bng ng h. 6. V tr HEATER ch ny, my nn khng bm, khng kh ly t bn ngoi xe a vo trong xe v phn phi 80% xung sn xe v 20% n cc ca knh. V tr DEFROST Khng kh t bn ngoi xe c thi xuyn qua kt si m v thot ra ca tan sng. C 80% lung kh thi n knh chn gi v ca s xe, 20% cn li thi xung sn xe. K thut iu khin ng m cc cng chc nng bng dy cp tay tng i n gin, tuy nhin n c mt s nhc im l: Dy cp d b b kt trong v ca n, phi tc ng mt lc kh ln dn ng, phi iu chnh cng thng xuyn ng m chnh xc cc cng. t th h mi c thit k h thng iu khin t ng bng chn khng hay bng in t. 1.3.3.2. iu khin bng chn khng

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


53

So vi k thut iu bng dy cp th iu khin bng chn khng c thun li hn. Cc ng dn chn khng mm do c th lun qua cc ngc ngch cht hp trong t mt cch d dng, lc tc ng iu khin nh nhng hn. H thng iu khin bng chn khng gm cc c cu chnh sau y: - Bnh tch lu chn khng c cung cp chn khng do sc ht ca ng c. - Cc bu tc ng chn khng . - Cm van iu khin. - Cc ng dn chn khng bng nha do, ng knh trong ca ng khong 3,1mm ni dn chn khng n cc bu tc ng chn khng. - S 1.33 gii thiu mch iu khin bng chn khng. Trong mch ny ta thy ng dn mu trng a chn khng n bu tc ng cng chc nng (1) ly khng kh t ngoi hay t trong xe. ng
2 1

3 4

Trn g
5 6

Vng

Xanh d ng

Ngu n chn khn

g Hnh 1.33 Mch chn khng iu khin h thng in lnh t: 1. Cng chc nng ly khng kh trong ngoi xe, tch ly chn khng, 2. Ca chc nng thi tan sng/n bng ng h, 6. Van 7. Hp kim sot, 5. Bnh

Ti liu hc tp
iu khin.

3. Cng nhit ,

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


54

mu vng dn n bu tc ng cng chc nng (2) dn lung khng kh iu ho n ca ra bng ng h hay n ca knh lm tan sng. ng mu dn n bu tc ng cng nhit (3) hng dng kh lnh thi xuyn qua hay khng xuyn qua kt si m. ng mu xanh dng dn n bu tc ng cng chc nng(4). Thi kh xung sn xe. 1.3.3.3. iu khin t ng bng in t Trong h thng iu khin t ng EATC (Electronic Automatic Temperature Control) c trang b b vi x l gip h thng duy tr c nhit mt lnh nh sn mt cch n nh. ng thi c th iu khin c nhit pha gh ti x v khu vc gh hnh khch mt cch c lp. H thng t ng ny c kh nng phn phi lung kh mt n cc hng gh pha sau nhng khng nh hng ti lung kh mt thi n cc gh ngi pha trc.

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


55

Hnh 1.34 H thng in khin bng in t 1. Cng tc iu ha, , 2. Van x p sut cao ca my nn, gin lnh, 3. Qut tn nhit gin nng, (qut nng sc), 4. Cng tc ngt p sut ca iu ha, 9. B iu khin, 5. Cm bin nhit , 10. Bu ly my nn, H thng c iu khin nhit t ng EATC tip nhn thng tin np vo t su ngun khc nhau, x l thng tin v sau cng ra lnh bng tn hiu iu khin cc b tc ng cng chc nng. Su ngun thng tin khc bao gm: 8. ng thi gi sch 7. Cm bin nhit 6. Cng tc nhit

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


56

1. B cm bin nng lng mt tri, cm bin ny l mt pin quang in c ci t trn bng ng h, c chc nng o lng ghi nhn nhit t mt tri. 2. B cm bin nhit bn trong xe, n c ci t pha sau bng ng h v c chc nng theo di, o kim nhit ca khng kh bn trong khoang cabin t. 3. B cm bin mi trng, ghi nhn nhit ca pha ngoi xe. 4. B cm bin nhit bc lm mt ng c . 5. Cng tc p sut iu khin b ly hp in t buly my nn theo chu k. 6. Tn hiu ci t t bng iu khin v nhit mong mun v v vn tc qut gi. Sau khi nhn c cc thng tin tn hiu u vo, cm iu khin in t EATC s phn tch, x l thng tin v pht tn hiu iu khin n su u ra, l bn cng chc nng, qut gi v my nn. B iu khin tc qut gi. C cu in dn ng cng hn hp. C cu dn Cm iu khi n in t (EAT C) ng chn khng cng chc nng sn thit b. C cu dn ng chn khng cng lm tan sng. C cu dn ng chn khng cng chc nng khng kh Ly hp my trong v ngoi nn.
xe.

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


57

Hnh 1.35 S khi tn hiu u vo v tn hiu u ra ca cm iu khin t ng bng in t EATC.

Chng 2. chn la phng n THIT K ch to M HNH 2.1. Chn phng n thit k 2.1.1. Cng vic chun b
Chun b cc trang thit b gia cng sa bn . Thit k, b tr cch lp t m hnh h thng in lnh trn sa bn. Trang tr sa bn. Lp t cc thit b ca h thng trn sa bn ng yu cu k thut. Np ga ng yu cu k thut.

2.1.2. Chn phng n thit k


H thng iu ho khng kh c s dng trn t gm hai loi l: H thng iu ho khng kh s dng ng tit lu c nh (hnh 2.1) v h thng iu ho khng kh s dng van gin n (hnh 2.2). 1 2 3

4 10 9 8 5

6 7

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


58

Hnh 2.1 H thng in lnh t trang b ng tit lu c nh. 1. Mi cht lnh th hi, t, 2. ng ht v, mi cht, 3. ng bm i, lu c nh, 4. My nn, ly mi cht lnh. 5. B ly hp in t, hi. Trn t th h mi c khai thc trit v tin nghi cng tnh nng an ton cho ngi s dng. V vy m h thng iu ho khng kh c s dng ngy cng rng ri v ngy cng c hon thin hn. Vit Nam, ngnh cng nghip t ang pht trin mnh m, do nhu cu ca x hi nn vic hc tp v nghin cu ca sinh vin phi gn lin vi thc t hn. Vic la chn v thit k m hnh nhm phc v cho cc bn hc sinh, sinh vin ngnh c kh ng lc i hi phi ph vi thc tin, chnh v vy m trong qu trnh tm hiu nghin cu v in 2 10. B bc 9. Bu tch 8. ng tit 7. ng dn 6. B ng ng

4 10 5 7 6

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


59

lnh t chng em quyt nh a ra phng n thit m hnh c gii thiu sau y l ph hp vi iu kin thc tp di xng hn: Hnh 2.2 H thng in lnh t trang b van gin n. 1. Mi cht lnh, t, 2. ng ht v, dn mi cht lng, 3. ng bm i, gin n, 4. My nn, ht m, 5. B ly hp in t, bc hi. -V h thng in lnh t: Chn h thng in lnh t s dng van gin n. V van gin n vi tnh nng u vit hn nh: + nh lng mi cht lnh phun vo b bc hi (gin lnh), t lm h p sut ca mi cht lnh to iu kin si v bc hi. + Cung cp cho b bc hi lng mi cht lnh cn thit chnh xc thch ng vi mi ch hot ng ca mi cht lnh. + Ngn nga mi cht lnh trn ngp trong b bc hi. + C th iu chnh d dng ph hp vi ch hot ng ca xe hn. Cn h thng in lnh s dng ng tit lu c nh khng th iu chnh lng mi cht ph hp vi tng ch hot ng ca xe. - V my nn: C rt nhiu loi my nn: + My nn loi piston: My nn loi piston t ng v my nn loi piston t nm. + My nn loi cnh van quay. + My nn thay i th tch bm. Chn my nn hiu Sanden 5 piston t nm l ph hp hn. V hin nay c rt nhiu loi t ang s dng Vit Nam,s dng loi my 10. B 9. Bu lc 8. Van 7. ng 6. B ng ng

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


60

nn ny. ng thi n nh gn hn v ph hp vi iu kin thc hnh trong xng hn. - Sa bn lp t h thng in lnh: Chn gi hnh ch nht c chiu rng ph hp vi b di ca gin nng lp t d dng hn. Chn chiu rng gi c kch thc 63 (cm), chiu cao tnh t mt t tr ln l 150 (cm). Sn lp ng c in v t nn dng rng 30 (cm) ua ra pha sau gi. Gi ng thc hnh c ua ra pha trc 30 (cm). Tn lm gi c b dy 3mm. - Chn khung hp ch nht c b rng thit din hnh ch nht l 2 (cm), b di thit din l 4 (cm), b dy thp 2 (mm). - H thng s dng 4 bnh xe c trang b phanh hm hai bnh trc di chuyn hay c nh sa bn v tr thch hp. Yu cu ca h thng in lnh l phi hot ng tt, thit k phi m bo tnh khoa hc v thm m.

2.2. M hnh thit k


Trong thi gian tnh ton thit k chng em thit k c m hnh h thng in lnh t v c xem l phng n ti u v n ph hp vi iu kin thc tp trong xng hn. V sau y chng em xin gii thiu m hnh thit k h thng in lnh t m chng em hon thnh. M hnh c chp 3 gc khc nhau (hnh 2.3): a) Pha trc sa bn, b) Pha ngang sa bn, c) Pha sau sa bn.

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


61

a) b)

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


62

c)
Hnh 2.3 M hnh h thng in lnh t

Chng 3. Cc bI luyn tp trn m hnh In lnh t 3.1. Dng c v thit b thng thng khi sa cha, bo tr h thng in lnh t
Bng 3.1. Gii thiu mt s dng c thng thng phc v cng tc sa cha h thng in lnh t. Tn dng c Hnh dng v cng dng

Co ly hp Co , tho a ca b ly hp buly my nn .

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


63

Cha

kho

Tho ai c trc my nn v a ly hp buly my nn.

tho a b ly hp

Cha tho c chn

kho Tho c kho.

Nhit k

o kim nhit .

Bm khng

chn Rt chn khng

Thit b in pht hin x ga ga ng ni ng h B ng h o p sut. X v np mi cht lnh. X ga, rt chn khng v kim tra mi cht lnh Tm kim x

3.1.1. B ng h o p sut h thng in


B ng h o p sut h thng in lnh gii thiu trn hnh 3.1 l dng c thit yu nht ca ngi th in lnh. N c thng xuyn s

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


64

dng trong cc vic: X ga, np ga, ht chn khng v phn tch chn on hng hc ca h thng in lnh t. Chic ng h bn tri l ng h p sut thp. N c dng kim tra p sut bn pha thp p ca h thng lnh. Mt ng h c chia nc theo n v PSI hay kg/cm2.

Hnh 3.1 B ng h kim tra p sut h thng in lnh t : 1. ng h thp p o pha p sut thp, 2. ng h cao p o p sut pha cao p, h thp p, 3. Van ng h cao p, 4. Van ng 5. u ni ng h p,

6. u ni ng gia, 7. u ni ng cao p. Hnh 3.1 cho thy nc chia t (1-120) psi o p sut. Ngc vi chiu xoay ca kim ng h l vng o chn khng, nc chia t (0-500) psi, mi nc gi tr 10 psi. u ng ni b tr gia b h c s dng cho c ng h thp p v cao p mi khi rt chn khng hoc np mi cht lnh vo h thng. Khi cha s dng nn nt kn u ni ny. Cc ng ni mu xanh bin mu v xanh l dng ni lin lc b ng h vi h thng lnh. Hnh 3.2 gii thiu b ng h chuyn dng cho h thng in lnh t Toyota Corona v Carina i 1992. H thng lnh ny dng mi cht lnh R134a.

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


65

Bn trong cc u ng ni c trang b kim ch. Khi rp ni vo u van sa cha ca h thng in lnh, kim ch s n kim van m thng mch cho p k ch p sut ca mi cht lnh. trnh nhm ln trong np ga v sa cha, ngi ta ch to van sa cha ca h thng dng mi cht R-12 c kch thc b v hnh dng khc vi van sa cha ca h thng dng mi cht lnh R-134a (H. 3.3) v (H.3.4) .

Hnh 3.2. B ng h kim tra p sut h thng in lnh t, s dng loi mi cht lnh loi R 134a 1. ng h pha thp p. pha cao p. 2. ng h

Hnh 3.3. Van sa cha loi c kim chn 1. Pha my nn; 2. u ni ng kim tra c kim chn;
A

3. u ng th

Ti liu hc tp

Hnh 3.4. So snh hai kiu u bn p k o kim vo h thng lnh. u van ca h thng dng mi cht R-12 (A). u van ca h thng

R-134a(B)

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


66

Nhm m bo kn tt, khng b x h gy tht thot mi cht lnh, cc u rcco ng dn mi cht lnh c ch to c bit (H. 3.5)

Hnh 3.5. Cc kiu u rcco ni ng m bo kn tt dng cho ng dn mi cht lnh : A. u ng loe, B. Vng m kn O, C. King sit ng. 1. Vng g kn, 2. ng dn mi cht, vng g, 3. Vng g, 4. Vng cao su O, 5. V tr

6. ng dn mi

cht, 7. King sit , 8. ng dn mi cht.

3.1.2. Bm ht chn khng

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


67

Sau khi rt chn khng, nu cn xt li mt lng rt t khng kh hay cht m, vn gy nh hng xu cho h thng lnh. N lm gim hiu sut lnh, v i khi dn n nhiu hng hc quan trng khc, c

Hnh 3.6 Bm ht chn khng loi van quay

th l lm hng my nn.

Khng kh trong h thng lnh gy mt s tc hi nh : To nn p sut cao trong h thng. Lm cho mi cht lnh gim kh nng thay i t th hi sang th lng trong chu k hot ng ca n. - Lm st ng k kh nng lu thng cng nh kh nng hp th nhit ca mi cht. Mt khc, cht m trong h thng lnh l nguyn do to ra ng bng trong ng dn cng nh trong van gin n, hin tng ng bng lm tc nghn ton b h thng. Cht m trong h thng lnh cn sn sinh ra axt clohydric khi n trn ln vi mi cht lnh. Axit ny lm r st, gy mn thng bn trong h thng, c bit gy nguy him i vi my nn. C khng kh ln cht m t trong h thng lnh s lm cho h thng lc lnh lc khng hoc hon ton khng lnh. Chc nng chnh ca bm chn khng ( hnh 3.6 ) l ht sch khng kh v cht m ra khi h thng lnh. Khi lm vic, bm chn khng lm h thp p sut bn trong h thng nhm to iu kin cho

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


68

cht m bc hi, sau cng rt hi nuc ny ra theo vi khng kh (p sut thp s lm gim nhit si, gip cht m bc hi nhanh).

3.1.3. Thit b pht hin x ga


Trc nghim h thng in lnh pht hin x ga l mt bc cng on quan trng nht trong vic chn on sa cha hng hc. Sau mt thi gian hot ng, tt c h thng in lnh u b tht thot mi cht lnh. Vi mt h thng in lnh hon ho, c sau mi nm, mi cht R-12 b hao ht mt 200gr l chuyn bnh thng. Nu b hao ht nhiu hn thng s ny th cn phi kim tra pht hin v sa cha ch b x ga. Cc yu t sau y gip ta pht hin v tr x ga: Thng b x ni u ng ni ti my nn, ti cc khp ni, ni ng v ti cc giong m. Mi cht lnh c th thm thu xuyn qua ng dn. Axt to nn do trn ln nc vi mi cht lnh, n thng ng dn ca gin lnh, lm x mt mi cht.

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


69

Ni no c vt du bi trn l ni b x ga,v ga x ra mang theo du bi trn ca my nn. H n h

Hnh 3.7. Nhng v tr c nguy c b x ga trn h thng in lnh t: 1. Van ni gin ln, 2. Cng tc ngt mch khi p sut gim thp, 3. Rc co my nn, 4. Pht trcmy nn, 5. Van ca p sut cao, 6. Rc co bnh lc ht m, 7. Gin nng, 8. Gin lnh. 3.7 gii thiu cc v tr c kh nng b x ga trong h thng in lnh t. Cc phng php sau y s pht hin v tr x ga trong h thng lnh. 3.1.3.1. Phng php dng ngn la Loi thit b ny c gii thiu trn (hnh 3.8) l ngn n ga prpan, c kh nng pht hin ch h bt c ni no trn h thng lnh. Mt ng mu rt ga mi cht gn trn ngn la kh prpan, s lm ngn la thay i mu sc tu theo lng ga mi cht x ra. Cc mu sc khc nhau sau y ca ngn la trc nghim cho mc x ga :

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


70

Xanh bin nht : khng c hin tng x ga .

a)

Hnh 3.8a, b. Thit b d tim x h mi cht lnh kiu n ga propan:1. a t ngn la, 2. Chp thu tinh, 3. ng d ga mi cht r r, propan, 4. Van, 5. Bnh ga 6,7. Mu sc ngn la

theo mc x ga mi cht lnh nhiu hay t .

b)

Vng nht : Lng x ga t . Xanh ta nht : ga x nhiu . Ngn la mu tm : Rt nhiu ga b x tht thot .

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


71

3.1.3.2. Dng thit b in t Thit b in t chuyn dng khm ph v tr x ga l thit b cm tay, hot ng nh pin, c on dy d. Dy ny di chuyn chm khong 1 inch (2,54 cm) quanh vng tnh nghi c x ga, v ga mi cht nng hn khng kh nn phi t dy d pha di im th. Nu gp ch x ga, chung s reo hay n s chp bo tn hiu. y l loi thit b nhy cm nht. 3.1.3.3. Dng cht lng th ga Bi mt loi cht lng, v d nc x phng hay nc ra chn bt ln v tr nghi ng. Nu c bt tri ln l ni b x ga .

3.2. Bo tr sa cha h thng in lnh t 3.2.1. An ton k thut


Trong qu trnh cng tc thc hin bo tr sa cha mt h thng in lnh t, ngi th phi m bo tt an ton k thut bng cch tn trng cc ch dn ca nh ch to. Sau y gii thiu thm mt s quy nh v an ton k thut m ngi th in lnh cn lu . 1. Lun lun eo knh bo v mt khi chun on hay sa cha. Cht lm lnh (cht sinh hn) ri vo mt c th sinh m. Nu cht lm lnh ri vo mt hy lp tc ra mt vi mt nc ln trong vng 15 pht, ri n gn bc s iu tr . 2. Phi eo gng tay khi nng, b bnh cha cht lm lnh hoc tho lp cc mi ni trong h thng lm lnh. Cht lm lnh vo tay, vo da s gy t cng. 3. Phi tho tch dy cp m c quy trc khi thao tc sa cha cc b phn in lnh t trong khoang ng c cng nh sau bng ng h. 4. Khi cn thit phi kim tra cc b phn in cn n ngun c quy th phi cn thn ti a.

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


72

5. Dng c v v tr lm vic phi tuyt i sch s. 6. Trc khi tho tch mt b phn ra khi h thng in lnh phi lau chi sch s bn ngoi cc u ng ni. 7. Cc nt bt u ng, cc nt che kn ca ca mt b phn in lnh mi chun b thay vo h thng, cn phi gi kn cho n khi lp rp vo h thng. 8. Khng c x cht lm lnh trong mt phng kn. C th gy cht ngi do ngt th. Khi R-12 x ra khng kh, gp ngn la s to ra kh phosgene l mt loi kh c, khng mu. 9. Trc khi tho mt b phn in lnh ra khi h thng, cn phi x sch ga mi cht, phi thu hi ga mi cht vo trong mt bnh cha chuyn dng. 10. Trc khi tho lng mt u ni ng, nn quan st xem c vt du nhn bo hiu x h ga kp thi x l, phi sit cht bo m kn cc u ni ng. 11. Khi thao tc m hoc sit mt u ni ng racco phi dng hai cha kho ming trnh lm xon gy ng dn mi cht lnh. 12. Trc khi tho h h thng in lnh thay b phn hay sa cha, cn phi x ht sch ga, k n rt chn khng v np mi cht mi. Nu cho mi cht chui vo my ht chn khng trong sut qu trnh bm ht chn khng hot ng s lm hng thit b ny. 13. Sau khi tho tch ri mt b phn ra khi h thng lnh, phi tc th bt kn cc u ng nhm ngn cn khng kh v tp cht chui vo. 14. Khng bao gi c php tho np y trn ca mt b phn in lnh mi, hay tho cc nt bt cc u ng dn khi cha s dng cc b phn ny. 15. Khi rp tr li mt u rcco phi thay mi vng m ch o c thm du nhn bi trn chuyn dng. 16. Lc lp t mt ng dn mi cht nn trnh un gp khc qu mc, trnh xa vng c nhit v ma st. 17. Sit ni ng v cc u rcco phi sit ng mc quy nh, khng c sit qu mc.

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


73

18. Du nhn bi trn my nn c i lc vi cht m (ht m) do khng c m h nt bnh du nhn khi cha s dng. y kn ngay nt bnh du nhn khi s dng. 19. Tuyt i khng c np mi cht lnh th lng vo trong h thng lc my nn ang bm. Mi cht lng s ph hng my nn. 20. Mi cht lnh c c tnh ph hng mt bong long ca kim loi xi m v b mt sn, v vy phi gi gn khng cho mi cht lnh vy vo cc mt ny. 21. Khng c chm b phn ng h o v cc ng dn vo ng thot hi nng cng nh qut gi ang quay. K th ca h thng in lnh H thng in lnh t v in lnh ni chung c 3 k th ti t cn loi b, l : cht m t, bi bn v khng kh. Cc k th ny khng th t nhin xm nhp c vo trong h thng in lnh hon ho. Tuy nhin chng c th xm nhp mt khi c b phn in lnh b hng hc do va p hay st g. Qu trnh bo tr sa cha khng ng k thut, thiu an ton v sinh cng s to iu kin cho tp cht xm nhp vo h thng. Sau y l danh sch mt s tp cht v nhng tc hi ca n i vi h thng in lnh t. Cht gy hi 1. Hi m nh hng - Lm cho cc van b ng c khng hot ng c. Hnh thnh cc acid hyrochloric v hyrofluoric. - Gy ra s n mn v g. - Gy nn p lc cao v nhit cao. - Lm gia tng s bt n ca cht lm 2. Khng kh lnh. - Oxide ha du my nn v to nn cht keo. - Mang hi m vo h thng. - Lm gim kh nng lm lnh. - Gy nght l nh c hay van gin n v

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


74

li lc. 3. Buzi - To phn ng gy ra cc acid. - Tc ng n mn. 4. Alcohol - Lm gia tng s lo ha h thng. - Tc hi n cc b phn bng nhm hoc km. - Lm bin cht lm lnh. - To ra kt ta, gy nght cc van 5. Ho cht nhum mu. 6. Cao su. 7. Cc ht kim loi. - Ch gip nhn bit cc ch r ln. - Gy hng h thng. - Lm nght h thng. - Lm nght cc van v li lc. - Lm chy sc cc bc n - Lm hng li g ca van. - Lm try xc cc b phn chuyn ng. - To ra s bi trn km, hnh thnh cc cht sp, cn lm cc van , cc ng ng, rnh 8. Du my nn dng khng ng chng loi. b nght. - Du t hng v gy hng cht lm lnh. - Cha cc cht ph gia khng thch hp gy h hng cc chi tit trong h thng lm lnh. - Cha hi m. 3.2.2. Phng php lp rp b p k vo h thng 1. Chun b phng tin nh sau: a. Che y hai bn v xe trnh lm try sc sn. b. Tho np y cc ca kim tra pha cao p v pha thp p b tr trn my nn hoc trn cc ng dn mi cht lnh. 2. Kho kn c hai van ca hai ng h o. 3. Rp cc ng ni ng h o vo my nn (hnh 3.9), thao tc nh sau : a. Vn tay ng ni mu xanh ca ng h thp p vo ca ht (ca pha thp p) ca h thng.

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


75

b. Vn tay ng ni mu ca ng h cao p vo ca x my nn(ca pha cao p). 4. X sch khng kh trong hai ng ni ng h va rp vo h thng bng cc thao tc nh sau: a. M nh van ng h thp p trong vi giy ng h cho p sut mi cht lnh trong h thng lnh y ht khng kh trong ng ni mu xanh ra ngoi, kho van li. b. Li tip tc nh th vi ng ni mu ca ng h pha cao p. K thut lp rp b ng h hon tt, sn sng cho vic kim Hnh 3.9. K thut lp rp b p k vo h thng in lnh t phc v cho vic o kim : 1. ng h thp p, 2.

ng h cao p, 3,4. Ca van ti my nn lp rp cc p k, 5. ng ni mu vng s rp vo my ht chn khng hay vo bnh lnh. tra. 3.2.3. X ga h thng lnh Nh trnh by trn, trc khi tho tch mt b phn ra khi h thng in lnh t, ta phi x sch ga mi cht lnh trong h thng. Ga mi cht lnh x ra phi c thu hi v cha ng trong bnh cha chuyn dng. Mun x ga t mt h thng in lnh t ng k thut, ng vi lut bo v mi trng, ta cn n thit b chuyn dng gi l trm x ga cha mi cht

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


76

v thu hi ga. Hnh 3.10 gii thiu mt trm x ga ang rt v thu hi ga x t mt h thng in lnh t. Trm ny c t trn mt xe y tay gm mt bm, mt bnh thu hi ga c bit. Bnh thu hi ga c kh nng lc sch tp cht trong ga x, tinh khit lng ga x ra c th dng li c. Thao tc x ga vi trm x ga chuyn dng: 1. Tt my ng c t, my nn khng bm. 2. Lp rp b ng h o p sut hay kt ni thit b x ga chuyn dng vo h thng in lnh t. 3. Quan st cc ng h o p sut, h thng phi c p sut ngha l vn cn ga mi cht lnh trong h thng. Khng c tin hnh x ga theo phng php ny nu trong h thng khng cn p sut. 4. Ni ng gia mu vng ca b ng h vo thit b. M hai van ng h, bt ni in cng tc cho my bm ca thit b x ga hot
1 2

Hnh 3.10.

Trm thit b

dng thu hi kh x v thu hi li mi cht lnh : 1. Thit b x v thu hi mi cht lnh, 2. B p k, 3. ng dn mu vng. 4-Bnh cha mi cht lnh. ng. 5. Bm s ht mi cht lnh trong h thng, bm mi cht lnh ny xuyn qua b tch du nhn. Sau mi cht lnh s c y tip n bu lc ht m loi cht m v np vo bnh cha thu hi ga. 6. Cho bm ht x ga hot ng cho n lc p k ch cho bit c cht t chn khng trong h thng. 7. Tt my ht x ga, i trong nm pht.
4 3

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


77

8. Nu sau nm pht p sut xut hin tr li trn p k chng t vn cn ga trong h thng phi tip tc cho bm hot ng rt x mi cht. 9. Khi thy chn khng duy tr n nh trong h thng, chng t rt x ht ga. X ga vi b p k thng thng: 1. Tt my ng c, my nn khng hot ng, lp rp b ng h o vo h thng in lnh t cn c x ga. 2. t u cui gia ng mu vng ca b ng h p sut ln mt khn hay gi lau sch (hnh 3.11). 3. M nh van ng h pha cao p cho mi cht lnh thot ra theo ng gia b ng h o. 4. Quan st k khn lau xem du bi trn c cng thot ra theo mi cht lnh khng. Nu c, hy ng bt van nhm gii hn tht thot du nhn. 5. Sau khi ng h pha cao p ch p sut di mc 3,5 kg/cm2, hy m t t van ng h pha thp p. 6. Khi p sut trong h thng lnh h xung thp, hy tun t m c hai van ng h cho n lc s c l s khng.

Hnh 3.11 K thut x v khng thu li mi cht lnh: 1. Kho kn van thp p, 2. M nh van cao p, 3. ng mu u vo pha cao p, 4. ng mu xanh ni vo pha thp p, 5. Vi sch gip theo di du nhnthot ra theo mi cht lnh.

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


78

7. By gi h thng lnh c x sch mi cht lnh c th an ton tho ri cc b phn kim tra sa cha nh yu cu. 8. ng kn cc van ng h sau khi mi cht lnh x ht. 9. Tho tch b ng h, nh y kn cc ca th trn my nn, phng tp cht chui vo h thng lnh.

3.2.4. Rt chn khng h in lnh Sau mi ln x ga tin hnh sa cha, thay mi b phn ca h thng in lnh, phi tin hnh rt chn khng trc khi np mi cht lnh mi vo h thng. Cng vic ny nhm mc ch ht sch khng kh v cht m ra khi h thng trc khi np ga tr li. gn mc nc bin hay ngay ti mc nc bin, mt bm ht chn khng loi tt phi c kh nng ht (710 mmHg) hay cao hn. Mi 305m cao hn mt nc bin, s c phi cng thm 25mm Hg. Nh trnh by trc y, qu trnh ht chn khng s lm cho p sut trong h thng lnh gim xung thp, nh vy im si ca cht m (nc) nu cn st li trong h thng cng h thp, cht m si v bc hi tc th v sau c rt sch ra khi h thng lnh. Thi gian cn thit cho mt ln rt chn khng khong 15 n 30 pht.

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


79

Hnh 3.12

Lp bm

chn khng tin hnh rt chn khng h thng in lnh t: 1. Ca rp p k pha thp p; 2. Ca rp p k pha cao p; 3. Kho kn c hai van p k; 4. Bm chn khng. Thao tc vic rt chn khng nh sau: 1. Sau khi x sch mi cht lnh trong h thng, ta kho kn hai van ng h thp p v cao p trn b ng h gn trn h thng in lnh t. 2. Trc khi tin hnh rt chn khng, nn quan st cc p k bit chc chn mi cht lnh c x ht ra ngoi. 3. Rp ni ng gia ng mu vng ca b ng h vo ca ht ca bm chn khng nh trnh by trn (hnh 3.12). 4. Khi ng bm chn khng. 5. M van ng h pha p sut thp, quan st kim ch. Kim phi ch trong vng chn khng pha di s 0. 6. Sau 5 pht tin hnh rt chn khng, kim ca ng h pha p sut thp phi ch mc 500 mmHg, ng thi kim ca ng h pha cao p phi ch di mc 0. 7. Nu kim ca ng h pha cao p khng mc di s khng chng t h thng b tc nghn.

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


80

8. Nu pht hin h thng b tc nghn, phi tho tch bm chn khng tm kim, sa cha ch tc nghn, sau tip tc rt chn khng. 9. Cho bm chn khng lm vic trong khong 15 pht, nu h thng hon ton kn tt, s o chn khng s trong khong (610-660) mmHg. 10. Trong trng hp kim ca ng h thp p vn ch mc trn 0

Hnh 3.13 Phng php ht chn khng h thng in lnh : 1,2. Ca thp p v cao p trn my nn, 3. M van ng h, 4. Bm ht chn khng.

ch khng nm trong vng chn khng di 0, chng t mt chn khng, c ngha l c ch h trong h thng. Cn phi tin hnh x l ch h ny theo quy trnh sau y: a. Kho kn c hai van ng h. Ngng my ht chn khng. b. Np vo h thng mt lng mi cht lnh khong 0,4kg. c. Dng thit b kim tra x ga pht hin ch x. X l, sa cha.

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


81

d. Sau khi khc phc xong v tr x h, li phi x ht mi cht lnh v tin hnh rt chn khng tr li. 11. M c hai van ng h (hnh 3.13), s o chn khng phi t c (710740) mmHg. 12. Sau khi ng h pha thp p ch xp x (710 740) mmHg tip tc rt chn khng trong vng 15 pht na. 13. By gi kho kn c hai van ng h thp p v cao p trc khi tt my ht chn khng.` 3.2.5. K thut np mi cht lnh

Hnh 3.14 Thit b chuyn dng hay trm np mi cht lnh kiu di ng: 1. B p k, 2. p k theo di p sut ca mi cht lnh cn np, 3. Xi lanh o lng mi cht lnh, 4. Bm ht chn khng, 5. Cng tc bm chn khng, 6. Van p sut.

Np mi cht lnh vo h thng in lnh t l vic lm quan trng, phi c thc hin ng phng php, ng yu cn k thut nhm lm trnh hng my nn. Np mi cht lnh l np vo h thng in lnh t ng loi v ng lng mi cht cn thit. Thng thng, trong khoang ng c ca t cng nh trong cm nang sa cha ca chng loi t c ghi r loi mi cht lnh v lng mi cht cn np vo. Lng mi cht np c th cn o theo n v poud hay kilograms.

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


82

V d mt t tr khch c th cn np vo 1,5 kg mi cht R-12. t du lch cn lng mi cht t hn. Tu theo dung tch bnh cha mi cht v c im ca thit b chuyn dng, ta c 3 trng hp np mi cht: Np t bnh cha nh dung tch khong 0,5 kg. Np t bnh ln c sc cha 13,6 kg v np t mt thit b np mi cht a nng. Thit b np a nng gii thiu trn (hnh 3.14) bao gm bnh cha mi cht lnh, mt xy lanh o gip theo di lng mi cht np, mt bm rt chn khng v b p k. i khi thit b np c trang b phn t nung nng. Khi bt cng tc phn t ny, mi cht lnh c nung nng to iu kin bc hi gip np nhanh hn. 3.2.5.1. Np mi cht lnh vo h thng trong lc my nn ang bm Kinh nghim thc t cho thy phng php np ny thch ng cho trng hp np b sung c ngha l np thm mi cht lnh cho mt t b thiu mi cht lnh do hao ht lu ngy. N cng c p dng np mi cht cho mt h thng trng rng sau khi rt chn khng. Nguyn tc c bn ca phng php np ny l mi cht lnh c np vo h thng xuyn qua t pha p sut thp v trng thi hi. Khi ta t bnh cha mi cht lnh thng ng, mi cht s c np vo h Hnh 3.15. Lp rp b ng h chun b ga mi cht, np trong h thng ang vn hnh. 1,2. ng h p sut thp v cao; 3, 4. Kho 5. hai van ng h, thng dng hi. tin hnh np mi cht vo mt h thng in lnh t va hon tt rt chn khng, ta tun t thao tc nh sau :

LOW

HIGH

Bnh mi cht lnh R-12.

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


83

1. H thng in lnh t va c rt chn khng xong nh m t trn. B p k vn cn gn trn h thng vi hai van kho kn (hnh 3.15). 2. Lp rp ng ni gia mu vng vo bnh cha mi cht lnh. 3. Lp rp ng ni gia mu vng vo bnh cha mi cht lnh. 4. Thao tc nh sau x sch khng kh trong ng ni mu vng: a. M van bnh cha mi cht s thy ng mu vng cng ln v p sut ca ga mi cht. b. Ni lng rcco ng mu vng ti b p k trong vi giy ng h cho ga mi cht lnh tng kh ht khng kh ra ngoi. c. Sau khi x ht khng kh trong ng vng, sit kn rcco ny li. 4. t thng ng bnh cha mi cht v ngm bnh ny trong mt chu nc nng (ti a 400c). Lm nh th nhm mc ch cho p sut ca hi mi cht lnh trong bnh cha cao hn p trong h thng gip np nhanh ( hnh3.16). 5. Khi ng ng c, cho m my trn mc ga lngti.

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


84

Hnh 3.16 Phng php np mi cht lnh vo h thng in lnh t Chrysle : 1. ng h bn tri o pha ht; 2. Van x ng h phi; 3. ng h o ca ht my nn; 4. Ca ht my nn; 5. Ca x my nn; 6. ng x; 7. M van; 8. ng np; 9. Chu nc nng 41,60C; 10. B van ly ga. 6. H m t t van pha thp p cho hi mi cht lnh t np vo h thng ang trng thi chn khng (hnh 3.17). 7. Sau khi p k ch p sut tng ln c khong 2kg/cm2, ta m cng tc lnh A/C, t nm chnh mc lnh ti a v vn tc qut thi gi ti a, my nn s tip tc rt hi mi cht lnh vo h thng. 8. Khi np lng mi cht cn thit, kho kn van pha thp p. 9. Kho van bnh cha mi cht, tho tch ng mu vng ra khi bnh mi cht. 10. Tin hnh kim tra xem vic np ga hon chnh cha. Np b xung mi cht lnh: Do s dng lu ngy h thng lnh t b hao ht mt phn mi cht, nng sut lnh khng t c ti a, ta phi np b sung thm mi cht , thao tc nh sau: 1. Kho kn hai van b p k. Lp rp b p k vo h thng in lnh t ng k thut. 2. X khng kh trong ng xanh bng cch m nh van ng h thp p trong vi giy cho ga p sut bn trong h thng y ht khng kh ra u ng vng, kho kn van ng h thp p. 3. Thao tc nh th x kh trong ng bng cch m nh van ng h cao p cho khng kh b y ht ra ngoi. Kho kn van ng h cao p. 4. Rp ng gia b mu vng ca b ng h vo bnh cha mi cht t thng ng v ngm trong mt chu nc nng 400c. 5. Tin hnh x khng kh trong ng mu vng nh sau: - M van bnh cha mi cht s thy ng mu vng cng ln v p sut ga. - M nh rcco u ni ng mu vng ti b p k cho khng kh v cht ga x ra, sit kn rcco ny li. 6. Khi ng ng c t, cho n my trn mc ga lngti.

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


85

7. M rng hai cnh ca trc t, t nm chnh mc lnh ti a, qut gi vn tc ti a. 8. M van ng h pha thp p cho ga mi cht lnh np vo h

Hnh 3.17. Bt u np ga, m van ng h thp p vn kho van ng h cao p , m van ly ga. 1. ng h thp p, 2. ng h cao p, 3. M van, 4. Kho kn, 5. M thng. van ly ga.

9. Khi mi cht lnh c np , kho kn van bnh cha mi cht, kho kn van ng h thp p, tt cng tc A/C, tt my, tho b p k ra khi h thng, vn kn cc np y ca th.

Cc bin php bo m np lng ga cn thit


Nhm m bo m np lng mi cht lnh cn thit vo h

Hnh 3.18

Lp rp thit b

np ga t bnh cha mi cht lnh loi ln : 1. My nn, 2. u ni ng, 3. ng x, 4- ng h cao p, ng ni vo ng h, 12, 9. ng h thp p . 5. 6. B

ng h, 7. Cn, 8. Bnh R-

thng in lnh t, tu theo phng php np, ta c th p dng mt trong cc bin php sau y :

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


86

Cn o: p dng phng php ny mi khi chng ta bit c lng mi cht lnh cn np nh sch ch dn sa cha. Trc khi tin hnh np mi cht, ta t bnh cha mi cht ln mt chic cn nh gii thiu trn (hnh 3.18). Hiu s trng lng ca bnh cha ga trc v sau khi np cho bit chnh xc trng lng ga np vo trong h thng. Theo di p k: Trong lc np ga, my nn ang bm ta theo di cc p k, n lc p sut bn pha thp p v cao p ch ng thng s quy nh l c. Theo di ca s quan st mi cht (mt ga): Trong lc ang np ga, ta thng xuyn quan st tnh hnh dng mi cht lnh ang chy qua mt ga. Khi cha ga, bt bong bng xut hin lin tc, n khi ga , bt s t li. V vo y bnh ga: Nu bnh cha mi cht lnh l loi nh 0,5 kg, trc khi chm dt np ga, ta nn v vo y bnh xem ht ga trong bnh cha. 3.2.5.2. Np mi cht trong lc ng c ngng, my nn khng bm Phng php ny thch ng cho vic np mi cht lnh vo mt h thng lnh trng rng c rt chn khng. Mi cht th lng v c np vo t pha cao p trong lc my nn khng bm. Trong qu trnh np, khi ta lt ngc thng ng bnh cha mi cht, mi cht s c np vo h thng dng th lng. Phng php ny gip np nhanh nhng kh nguy him v c th lm hng my nn nu thao tc sai k thut. Trong qu trnh np mi cht lnh vo mt h thng in lnh t theo phng php ny, chng ta phi tun th cc quy nh an ton sau y: - Khng bao gi c php n my ng c t v cho my nn hot ng trong lc ang tin hnh np ga theo phng php ny. - Khng c m van ng h thp p trong lc h thng ang c np vi mi cht lnh th lng.

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


87

- Sau khi hon tt np ga, phi dng tay quay trc khuu my nn vi vng nhm m bo ga mi cht lng khng chui vo cc xy lanh my nn. Phi kim tra khu ny trc khi khi ng ng c v cho my nn hot ng. Chng ta thao tc nh sau np mi cht lnh vo h thng in lnh t trong lc ng c ngng hot ng, my nn khng bm: 1. B ng h c lp rp vo h thng t trc cho vic rt chn khng, hai van ng h vn cn kho kn. 2. Lp rp u ng mu vng vo bnh cha mi cht lnh. 3. X khng kh trong ng ni mu vng bng cch m van bnh cha mi cht, ni lng rcco u ng mu vng ti b ng h cho ga y ht khng kh ra ngoi. sit kn rcco ny li. 4. M ln ht mc van ng h pha cao p. 5. Lt ngc v t thng ng bnh cha mi cht cho php mi cht lnh th lng np vo h thng (hnh 3.19).

Hnh 3.19. K thut np mi cht theo phng php ng c khng n my nn khng bm. Lt ngc bnh cha mi cht lnh, kho van pha thp p (3), m van pha cao p (4). 5. Bnh cha mi cht lnh R-12. 6. Sau khi np lng mi cht vo trong h thng, kho kn van ng h pha cao p. 7. Tho tch ri gia ng mu vng ra khi bnh cha mi cht. 8. Quay tay trc my nn vi ba vng m bo mi cht lnh th lng khng i vo pha thp p ca my nn v ng trong xy lanh. 9. Nu khng th quay tay trc my nn c, chng t c mi cht lnh lng len vo ng trong cc xy lanh my nn, lc ny nu cho

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


88

my nn hot ng s ph hng my nn. Phi ch i mt lc cho mi cht lnh bc hi.

3.2.6. Kim tra lng mi cht lnh trong h thng


Mun kim tra xem mi cht lnh c c np y vo h thng khng, ta thao tc nh sau: 1. Khi ng cho ng c n vn tc 1.500 vng/pht. 2. Bt cng tc my lnh A/C n v tr vn hnh ON 3. Chnh nm nhit v tr lnh ti a. 4. Cho qut gi quay vi tc nhanh nht. 5. Sau khi h thng in lnh hot ng c 5 pht, hy quan st tnh hnh dng mi cht lng ang chy qua ng ca s (mt ga) ca bnh lc/ht m. Tu theo tnh hnh dng mi cht, c th on bit tnh trng d, , thiu mi cht trng h thng qua bng 3.2 sau y. Bng 3.2: Kim tra lng mi cht lnh c np vo h thng. Lng 12 Kim tra Nhit ca ng Nhit ng ng pha hu nh bng Tnh hnh mi chy knh s. nhau. Bt qua sut Bt Hon Hon khng ng cao ng cao ng cao bnh thng. p nng va, p nng, ng p nng bt ng thp p h p lnh. hi lnh R- Hu nh ht ga ga Thiu ga Tha ga

ng cao p c hai v h p

dng chy

hin ton th tng

trong ton xut hoc

cht lin tc. Bt cch ca v thay vo l sng m.

qung sut. Bt c thy bt. hin mi khi

qua s bin mt 1-2 giy.

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


89

gim tc Tnh hnh sut h thng. p sut gim ng. Sa cha. my, tra in. Tt Tm X bt ga t van kim tra pha p sut thp. kim kim ch x ton ga trong h thng, cha, thm ga. sa np p bn ca mt km. ng c. p sut p sut c hai bnh thng ca u c pha. p sut c hai

trong pha cao p pha cch bt th-

hai pha cao bt bnh thng.

3.3. Kim tra, chn on, sa cha h thng in

lnh t
3.3.1. Quy trnh kim tra.
Trc khi tin hnh kim tra, o kim cn phi quan st, xem xt k chi tit ca h thng in lnh nh sau: - Dy curoa ca my nn phi c cng ng mc quy nh. Quan st k dy curoa khng b mn khuyt, tc si, chai bng v thng hng gia cc buly truyn ng. Nn dng thit b chuyn dng. - Chn gn my nn phi c xit lc vo thn ng c, khng nt v long lng. - Cc ng ng dn mi cht lnh khng c mn khuyt, x hi v phi b tr xa cc b phn di ng. -Pht ca trc my nn phi kn. Nu b h s nhn they du quang trc my nn, trn mt buli v mm b ng b ly hp in t my nn. - Mt ngoi gin nng phi tht sch s m bo thng gi tt v c lp rp ng v tr, khng p st vo kt nc ng c. Su b v bi bn thng gy che lp gin nng, ngn cn gi lu thng xuyn qua

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


90

gii nhit. Tnh trng ny s lm cn tr s ngng t ca mi cht lnh. Mng chn cn trng t trc u xe, ngn c cn trng nhng ng thi cng ngn chn gi thi qua gin nng. Trong mi trng hp nn to iu kin cho gi lu thng tt xuyn qua gin nng. - Quan st tt c cc ng, cc hp dn kh cc ca cnh g cng nh h thng c kh iu khin phn phi lung kh, cc b phn ny phi thng sut hot ng nhy, nh v tt. - Bn ngoi cc ng ca gin lnh v c b gin lnh phi sch, khng c bm bi bn. Thng thng nu c mi hi trong kh lnh thi ra chng t gin lnh b bm bn. - ng c in qut gi lng sc phi hot ng tt, chy y mi tc quy nh. Nu khng t yu cu ny, cn kim tra tnh trng chp mch ca cc in tr iu khin tc qut gi. - Cc b lc thng kh phi thng sch. - Nu pht hin vt du vy bn trn cc b phn h thng lnh, trn ng ng dn mi cht lnh chng t c tnh trng x thot ga mi cht lnh. V khi mi cht lnh x ra thng ko theo du bi trn.

3.3.2. Chn on, x l cc h hng thng thng.


Mun chn on chnh xc cc hng hc thng thng ca h thng in lnh t,ta phi o Kim v ghi nhn p sut bn pha thp p v bn pha cao p ca h thng in lnh t. s liu o c s lm c s cho cng tc chn on nh hng dn trc y, thao tc o kim p sut ca mt h thng in lnh t c thc hin nh sau : - Kho kn hai van ng h thp p v cao p. Lp b p k vo h thng ng k thut, ng v tr, x sch gi trong cc ng ni ca b ng h. - Cho ng c n vn tc trc khuu 2000 vng/pht . - t nm chnh nhit v tr lnh ti a MAXCOLD . - Cng tc qut gi t v tr vn tc cao nht. - M rng hai cnh ca trc ca xe. - c , ghi nhn s o trn cc p k .

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


91

- Tu theo tnh trng k thut ca h thng in lnh t ,kt qu o kim p sut c th c tm tt vi nhiu tnh hung khc nhau sau y. Phn tch cc kt qu ny s gip chng ta chn on v s l ng k thut. Trong qu trnh o kim p sut ca h thng, cn lu n nhit mi trng. Bng 3.3 gii thiu s lin quan tng tc ca nhit mi trng i vi p sut bn pha cao p v thp p cng nh i vi nhit kh lnh thi ra. Bng 3.3: Lin quan gia nhit dng kh thi ra v p sut ca h thng in lnh t i vi nhit mi trng: 700F Nhit mi trng Nhit ra ( C) p
0

800F (26,50 C) C)

900F (320 C)

1000F (37,50 F

1100 (430 C)

C) 2

(210

kh lnh thot sut

4 10

7 13 210 270 20 42

10 17 240 310

13 21 280 350 30 55

bm mi cht 140 210 lnh (PSI) p sut ht mi cht lnh (PSI) 10 35

180 235

16 38

25 48

Kg/cm2 = PSI x 0,07 3.3.2.1. p sut c hai pha bnh thng. Ca s knh (mt ga) cho thy dng mi cht lnh c mt t nc bt, gi thi ra lnh t, khng ng yu cu. Kim tra bng cch ngt ni lin tc cng tc n nhit. Nu kim ng h pha thp p khng dao ng chng t trong h thng in lnh c ln t khng kh v cht m . Cn kim tra sa cha nh sau : a. Tin hnh trc nghim tnh trng x ga.

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


92

b. X ht mi cht lnh trong h thng. c. Khc phc sa cha v tr x ga. d. Trong tnh hung ny bnh lc ht m mi cht lnh no y cht m t . Bt buc phi thay mi bnh lc ht m . e. Rt chn khng h thng trong thi gian ti thiu 30 pht f. Np y li mi cht lnh mi. g. Sau khi np li y mi cht lnh, cho h thng vn hnh kim tra li 3.3.2.2. p sut ca c hai pha bnh thng. C t bt trong dng mi cht gi thi ra m m vo lc tri nng, nguyn do cn tn ti qu nhiu cht m t trong h thng lnh. Cn phi : X ht mi cht lnh (hnh 108a,b) trnh by phng php x v thu hi ga mi cht lnh theo cch th cng . a. Thay mi bnh lc ht m . b. Ht chn khng. c. Np ga tr li ng s lng quy nh. d. Vn hnh h thng lnh v kim tra 3.3.2.3. p sut c hai pha bnh thng. My nn hot ng lc ngng, lc bm theo chu k xy ra nhanh qu, pha p sut thp ng h ch p sut khng t. Nguyn nhn ca cc triu chng ny l cng tc n nhit b hang. X l nh sau: a. Tt my, ngt off h thng in lnh A/C . b. Thay mi cng tc n nhit nh np t ng mao n v bu cm bin nhit ca cnng tc ng v tr c. c. Vn hnh h thng lnh, kim tra li. 3.3.2.4. p sut ca c hai pha u thp.

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


93

Gi thi ra lnh t, mt vi bt bong bng xut hin trong dng mi cht chy qua knh ca s (mt ga). Nguyn nhn l h thng in lnh b thiu mi cht lnh. Tin hnh x l nh sau : a. Kim tra tnh trng x h lm tht thot ga mi cht. b. X ht ga mi cht lnh . c. Khc phc ch b x h. d. Kim tra mc du nhn trong my nn bng cch tho ht u nhn trong my nn vo trong mt cc o. So snh vi lng du quy nh cho loi my nn , cho thm vo nu thiu. e. Rt chn khng. f. Np ga R-12 tr li ng lng quy nh. g. Vn hnh h thng lnh v kim tra. 3.3.2.5. C hai pha p sut u thp. Gi thi ra nng, ca knh quan st cho thy trong sut. Do thiu nhiu mi cht lnh trong h thng, c kh nng h thng b x ga trm trng. Khc phc nh sau: a. Kim tra tm kim ch h. b. Kim tra cn thn tnh trng x ga ti my nn, nht l c trc my nn. c. X ht mi cht lnh. d. Kim tra lng du bi trn trong my. e. Thay i bu lc, ht chn khng tht k. f. Np mi cht lnh tr li. g. Vn hnh h thng lnh v kim tra. 3.3.2.6. p sut c hai pha u thp. Bu cm bin nhit hot ng khng ng. X l nh sau: a. X ga . b. Tho tt van gin n ra khi h thng. c. Thay mi van gin n . d. Ht chn khng .

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


94

e. Np ga. f. Cho h thng vn hnh v kim tra li. 3.3.2.7. p sut c hai pha u thp. Khng kh thi ra c mt cht lnh, s ng dn bn pha cao p cm thy lnh, ng thi quanh ng dn bn pha cao p m hi v ng sng. Triu chng ny chng t ng ng bn pha cao p b tc. X l nh sau: a. X ga. b. Thay mi bnh lc, ht m, cc ng dn mi cht cng nh thay mi cc chi tit b tc nghn. c. Rt chn khng. d. Np ga li. e. Chy th v kim tra. 3.3.2.8. Pha thp p c p sut cao, bn pha cao p c p sut li thp. Trong lc vn hnh c ting khua trong my nn. Chng t my nn b hng bn trong. Cch cha nh sau: Tho g my nn ra khi xe. Tho np u my nn tin quan st bn trong. Kim tra mc du bi trn my nn. Thay mi bnh lc ht m. Sa cha hay thay mi my nn. Rt chn khng, np ga mi chp lnh. Vn hnh h thng in kim tra. 3.3.2.9. p sut ca c hai pha u cao. Gi thi ra nng, thy y bt qua ca knh(mt ga) quan st, s cm thy ng dn bn pha cao p rt nng. Nguyn do l c tr ngi k thut ti gin nng. Cth nh b qu ti, gii nhit km. Phi kim tra nh sau:

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


95

Xem dy curoa my qut gi nhit dn nng b chng, t. Kim tra xem bn ngoi dn nng c b bm bi bn lm nghn gi gii nhit lu thng. Xem gin nng c c lp t xa i vi kt nc lm mt ng c khng. Kim tra lng mi cht lnh c b np qu nhiu khng. Vn hnh v kim tra h thng in lnh. 3.3.2.10. p sut c hai pha u cao. Qua c s quan st, thnh thong thy c bt, gi thi ra lnh t. Nguyn do c qu nhiu khng kh v m t trong h thng lnh. X l nh sau: X ht ga. Thay mi bnh lc, ht m v bnh lc c y cht m t. Rt chn khng tht k. Np ga li. Chy th v kim tra. 3.3.2.11. p sut c hai pha u cao. Gi thi ra m, bn ngoi gin lnh nhiu m hi hay ng sng. Nguyn do l van gin n b kt tnh trng m ln. Cch x l nh sau: X ga. Thay mi van gin n, nh m bo gn tip xc tt bu cm bin nhit ca van. Rt chn khng tht k, np ga li. Chy t v kim tra. Bng 3.4 gii thiu tm tt c th nm trng hp p sut bt thng cng vi cc nguyn do hng hc tp ra s bt thng ny trong h thng in lnh t.

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


96

1. B n nhit hng. Mng trong van gin n b kt ng. I. p sut ht thp, p sut y bnh thng nghn ng ng gia bnh lc, ht m v van gin n. a. lnh. Nu ng h pha thp ch chn khng chng t van gin n ng kn. Hot ng ca van gin n khng II. p sut ht cao, p ng(m ln). sut y bnh thng. Bu cm bin ca van gin n hng, hoc rp tip xc khng tt. my nn hang. III. p sut ht cao, p sut y thp. Hng van li g my nn. m np u my nn b x. C th hng u chn khng van STV. Np qu lng mi cht cho h thng. Gin nng b nghn gi khng thi gii nhit c. IV. p sut y qu cao. C hin tng tc nghn trong gin nng, bnh lc ht m v ng ng dn cao p. Qu nhiu du bi trn trong my nn. ng c qu nng. B hao ht mi cht lnh hoc np V. p sut y thp. khng . Hng van gin n. c ln cht m t trong h thng

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


97

Li kt
Sau khi c giao ti em tin hnh thu thp ti liu, c, nghin cu v khn chng thc hin. Trong thi gian tm hiu ti liu v thc hin ti em gp khng t kh khn, xong vi s ch bo tn tnh ca cc thy, c trong t b mn K thut t c bit l thy Nguyn Mnh Cng v thy Nguyn Vn Hunh cho em hiu su hn v H thng iu ho khng kh s dng trn t th h mi, cng vi s say m khm ph tm hiu cc ti liu v s gip ca bn b ng nghip. Cho n nay hon thnh c ti m nh trng v khoa giao cho ng thi gian quy nh. Sau khi thc hin xong ti em t nhn thy mnh n tng hp li cc kin thc hc v tham kho c nhiu ti liu v chuyn ngnh. Thng qua cng vic thc hin ti em thy mnh c s hiu bit nhiu hn, su hn v chuyn ngnh t, khng nhng vy em cng vi cc bn trong nhm hon thnh c sa bn m hnh h thng in lnh t c th s dng lm phng tin dy hc cho hc sinh, sinh vin ngnh t. Do ni dung ti cn mi v kin thc ca em cn hn ch nn ni dung ti khng trnh khi thiu st nht nh. V vy em mong c s ng gp kin ca cc thy c gio cng cc bn ng nghip v cc bn c khc ni dung ca em ngy cng hon thin hn. Em xin chn thnh cm n ! Hng Yn, thng 06 nm 2005

Nhm sinh vin gm:

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


98

Trn Vn Lng, Trn khoa Tun, Tin Mnh.

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


99

TI LIU THAM KHO


1. t th h mi (in lnh t). Nh xut bn giao thng vn ti. Bin son: Nguyn Oanh. 2. K thut sa cha h thng in trn xe t. Nh xut bn tr. Bin son: Chu Ngc Thch Nguyn Thnh Ch. 3. Selbststudienprogramm 208 Klimaanlagenim Kraftfzeug. 4. Thc hnh k thut c in lnh Nh xut bn Nng. Bin son: Trn Th San Nguyn c Phn. 5. Sa cha my lnh v iu ha khng kh. Nh xut bn khoa hc k thut Bin son: Nguyn c Li.

Ti liu hc tp

Khoa c kh ng lc Trng i hc SPKT Hng Yn


100

Ti liu hc tp

You might also like