Scribd Logo
Upload

Welcome to Scribd!

  • ΝΙΚΗΦΟΡΟΥ ΒΡΕΤΤΑΚΟΥ, «ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΟ ΙΔΙΟ ΒΟΥΝΟ» Ο ΠΟΙΗΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΩΣ ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ. ΠΟΛΥΣΗΜΙΕΣ ΚΑΙ ΣΥΝΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΒΟΥΝΟΥ

    Uploaded by

    Stergiani Zaneka
    81 views11 pages
    Στόχος αυτής της εισήγησης είναι η ανίχνευση της φύσης στα «Ποιήματα για το ίδιο βουνό» του Νικηφόρου Βρεττάκου, καταδεικνύοντας παράλληλα τις καταβολές της σχέσης φύσης και δημιουργικής έκφρασης που ανάγονται στην ποιητική του Βρεττάκου. Ας διευκρινίσουμε κάποιους όρους: Η φύση είτε ως μεταπλασμένη ψυχική ζωή («Συναντιόνταν το έξω και το μέσα μου φως κι απλωνόταν δίχως όρια γύρω μου», VI), είτε ως ταυτότητα του Θεού («Μου αρκεί να γνωρίζω ότι στάζει Θεό στις ψυχές των παιδιών η λάμψη των λέξεων», VII), είτε ως αντικείμενο a priori γνώσης και ως σκοπιμότητα («σε ανέβηκα πρώτη φορά όταν ήμουν φως σ’ ένα μίσχο. Οι περισσότεροι στίχοι μου είναι κτίσματα πάνω σου», I)  απασχολεί τη λογοτεχνική σκέψη όχι μόνο ως μορφή και υπόσταση του κοσμικού γίγνεσθαι, αλλά και ως εμπειρία που πραγματώνεται ποιητικά. Στο ποίημα η φύση προκύπτει από μία καθολική εγκόσμια δύναμη. Η ωραιότητά της και ο ζωοδότης πυρήνας της πηγάζουν από την ομοιότητα του Δημιουργού προς το δημιούργημά του. Έτσι η φύση είναι σε θέση να οργανώνει το ρυθμό της κοσμικής δράσης και να αισθητοποιεί τις κοσμικές ενέργειες. Στο επίκεντρο αυτής της διαδικασίας βρίσκεται ο ποιητής μέσα από το πλέγμα των νοητικών, ψυχικών και εκφραστικών του ικανοτήτων. Οι οντολογικές συσχετίσεις της ύπαρξής του προσδιορίζουν τη θέση του, αλλά και τις δυνατότητες της ποιητικής του έκφρασης. Τα «Ποιήματα για το ίδιο βουνό» ανήκουν στη συλλογή «Χορωδία» που εκδίδεται μαζί με τη «Φιλοσοφία των λουλουδιών» το 1988, τη χρονιά της επίσημης υποδοχής του στην Ακαδημία Αθηνών. Είναι καρπός της τελευταίας δημιουργικής περιόδου του ποιητή, μια κορυφαία δημιουργία του λυρισμού του με πλαίσιο τη φύση, και ειδικότερα, το αγαπημένο του βουνό τον Ταΰγετο που, ως τόπος, οριοθετεί την αφετηρία και το τέρμα του «μυθικού σύμπαντος» της ποίησής του. Το πολύστιχο αυτό ποίημα, γραμμένο σε 14 αριθμημένες ενότητες, αποσπασματικές σχεδόν, αλλά με λυρική αυτοτέλεια, κινείται σε ονειρικές καταστάσεις που απορροφούν τις εμπειρίες της πραγματικότητας, με σκοπό να προσδιορίσει τις διαστάσεις του δεσμού του μαζί του που, όπως διαπιστώνουμε ήδη από τη συλλογή του 1949 «Ο Ταΰγετος και η σιωπή» , είχε καθοριστική σημασία για τον ποιητή και τον άνθρωπο.

    Original Title

    ΝΙΚΗΦΟΡΟΥ ΒΡΕΤΤΑΚΟΥ, «ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΟ ΙΔΙΟ ΒΟΥΝΟ» Ο ΠΟΙΗΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΩΣ ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ. ΠΟΛΥΣΗΜΙΕΣ ΚΑΙ ΣΥΝΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΒΟΥΝΟΥ

    Copyright

    © Attribution Non-Commercial (BY-NC)

    Available Formats

    DOCX, PDF, TXT or read online from Scribd

    Did you find this document useful?

    Is this content inappropriate?

    Report this Document
    Στόχος αυτής της εισήγησης είναι η ανίχνευση της φύσης στα «Ποιήματα για το ίδιο βουνό» του Νικηφόρου Βρεττάκου, καταδεικνύοντας παράλληλα τις καταβολές της σχέσης φύσης και δημιουργικής έκφρασης που ανάγονται στην ποιητική του Βρεττάκου. Ας διευκρινίσουμε κάποιους όρους: Η φύση είτε ως μεταπλασμένη ψυχική ζωή («Συναντιόνταν το έξω και το μέσα μου φως κι απλωνόταν δίχως όρια γύρω μου», VI), είτε ως ταυτότητα του Θεού («Μου αρκεί να γνωρίζω ότι στάζει Θεό στις ψυχές των παιδιών η λάμψη των λέξεων», VII), είτε ως αντικείμενο a priori γνώσης και ως σκοπιμότητα («σε ανέβηκα πρώτη φορά όταν ήμουν φως σ’ ένα μίσχο. Οι περισσότεροι στίχοι μου είναι κτίσματα πάνω σου», I)  απασχολεί τη λογοτεχνική σκέψη όχι μόνο ως μορφή και υπόσταση του κοσμικού γίγνεσθαι, αλλά και ως εμπειρία που πραγματώνεται ποιητικά. Στο ποίημα η φύση προκύπτει από μία καθολική εγκόσμια δύναμη. Η ωραιότητά της και ο ζωοδότης πυρήνας της πηγάζουν από την ομοιότητα του Δημιουργού προς το δημιούργημά του. Έτσι η φύση είναι σε θέση να οργανώνει το ρυθμό της κοσμικής δράσης και να αισθητοποιεί τις κοσμικές ενέργειες. Στο επίκεντρο αυτής της διαδικασίας βρίσκεται ο ποιητής μέσα από το πλέγμα των νοητικών, ψυχικών και εκφραστικών του ικανοτήτων. Οι οντολογικές συσχετίσεις της ύπαρξής του προσδιορίζουν τη θέση του, αλλά και τις δυνατότητες της ποιητικής του έκφρασης. Τα «Ποιήματα για το ίδιο βουνό» ανήκουν στη συλλογή «Χορωδία» που εκδίδεται μαζί με τη «Φιλοσοφία των λουλουδιών» το 1988, τη χρονιά της επίσημης υποδοχής του στην Ακαδημία Αθηνών. Είναι καρπός της τελευταίας δημιουργικής περιόδου του ποιητή, μια κορυφαία δημιουργία του λυρισμού του με πλαίσιο τη φύση, και ειδικότερα, το αγαπημένο του βουνό τον Ταΰγετο που, ως τόπος, οριοθετεί την αφετηρία και το τέρμα του «μυθικού σύμπαντος» της ποίησής του. Το πολύστιχο αυτό ποίημα, γραμμένο σε 14 αριθμημένες ενότητες, αποσπασματικές σχεδόν, αλλά με λυρική αυτοτέλεια, κινείται σε ονειρικές καταστάσεις που απορροφούν τις εμπειρίες της πραγματικότητας, με σκοπό να προσδιορίσει τις διαστάσεις του δεσμού του μαζί του που, όπως διαπιστώνουμε ήδη από τη συλλογή του 1949 «Ο Ταΰγετος και η σιωπή» , είχε καθοριστική σημασία για τον ποιητή και τον άνθρωπο.

    Copyright:

    Attribution Non-Commercial (BY-NC)
    Download as DOCX, PDF, TXT or read online from Scribd
    Flag for inappropriate content
    81 views11 pages

    ΝΙΚΗΦΟΡΟΥ ΒΡΕΤΤΑΚΟΥ, «ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΟ ΙΔΙΟ ΒΟΥΝΟ» Ο ΠΟΙΗΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΩΣ ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ. ΠΟΛΥΣΗΜΙΕΣ ΚΑΙ ΣΥΝΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΒΟΥΝΟΥ

    Uploaded by

    Stergiani Zaneka
    Στόχος αυτής της εισήγησης είναι η ανίχνευση της φύσης στα «Ποιήματα για το ίδιο βουνό» του Νικηφόρου Βρεττάκου, καταδεικνύοντας παράλληλα τις καταβολές της σχέσης φύσης και δημιουργικής έκφρασης που ανάγονται στην ποιητική του Βρεττάκου. Ας διευκρινίσουμε κάποιους όρους: Η φύση είτε ως μεταπλασμένη ψυχική ζωή («Συναντιόνταν το έξω και το μέσα μου φως κι απλωνόταν δίχως όρια γύρω μου», VI), είτε ως ταυτότητα του Θεού («Μου αρκεί να γνωρίζω ότι στάζει Θεό στις ψυχές των παιδιών η λάμψη των λέξεων», VII), είτε ως αντικείμενο a priori γνώσης και ως σκοπιμότητα («σε ανέβηκα πρώτη φορά όταν ήμουν φως σ’ ένα μίσχο. Οι περισσότεροι στίχοι μου είναι κτίσματα πάνω σου», I)  απασχολεί τη λογοτεχνική σκέψη όχι μόνο ως μορφή και υπόσταση του κοσμικού γίγνεσθαι, αλλά και ως εμπειρία που πραγματώνεται ποιητικά. Στο ποίημα η φύση προκύπτει από μία καθολική εγκόσμια δύναμη. Η ωραιότητά της και ο ζωοδότης πυρήνας της πηγάζουν από την ομοιότητα του Δημιουργού προς το δημιούργημά του. Έτσι η φύση είναι σε θέση να οργανώνει το ρυθμό της κοσμικής δράσης και να αισθητοποιεί τις κοσμικές ενέργειες. Στο επίκεντρο αυτής της διαδικασίας βρίσκεται ο ποιητής μέσα από το πλέγμα των νοητικών, ψυχικών και εκφραστικών του ικανοτήτων. Οι οντολογικές συσχετίσεις της ύπαρξής του προσδιορίζουν τη θέση του, αλλά και τις δυνατότητες της ποιητικής του έκφρασης. Τα «Ποιήματα για το ίδιο βουνό» ανήκουν στη συλλογή «Χορωδία» που εκδίδεται μαζί με τη «Φιλοσοφία των λουλουδιών» το 1988, τη χρονιά της επίσημης υποδοχής του στην Ακαδημία Αθηνών. Είναι καρπός της τελευταίας δημιουργικής περιόδου του ποιητή, μια κορυφαία δημιουργία του λυρισμού του με πλαίσιο τη φύση, και ειδικότερα, το αγαπημένο του βουνό τον Ταΰγετο που, ως τόπος, οριοθετεί την αφετηρία και το τέρμα του «μυθικού σύμπαντος» της ποίησής του. Το πολύστιχο αυτό ποίημα, γραμμένο σε 14 αριθμημένες ενότητες, αποσπασματικές σχεδόν, αλλά με λυρική αυτοτέλεια, κινείται σε ονειρικές καταστάσεις που απορροφούν τις εμπειρίες της πραγματικότητας, με σκοπό να προσδιορίσει τις διαστάσεις του δεσμού του μαζί του που, όπως διαπιστώνουμε ήδη από τη συλλογή του 1949 «Ο Ταΰγετος και η σιωπή» , είχε καθοριστική σημασία για τον ποιητή και τον άνθρωπο.

    Copyright:

    Attribution Non-Commercial (BY-NC)
    Download as DOCX, PDF, TXT or read online from Scribd
    Flag for inappropriate content
    of 11

    , :

    .

    ,
    .
    : (
    , VI), (
    , VII), a priori
    ( .
    , I)
    , .
    .
    .
    .
    ,
    .
    , .
    1
    1988,
    . ,
    , , ,
    , 2 .
    , 14 , ,
    ,
    , ,
    1949 3 ,
    .
    : .
    ,



    !
    []
    : !4

    , ,
    ,

    ,
    -, -: ,
    , [..] ,
    (I). ,
    ,
    1

    , , ,
    . ,

    ( 5)


    .
    ,
    (VII). , :
    IX
    .
    ' .
    , ,
    , , ,

    ' .
    ,
    ,
    . .
    X

    ,
    .
    , ,

    ,

    .
    ..
    .
    ,
    ,
    .
    .
    '
    ,
    ' .
    , .

    .
    , , , ,
    ,

    , .
    o ,
    : ,
    ,
    2

    6 . 250
    , 1961, :
    .

    : , , ,
    ,
    , . , .
    .
    .
    , ,
    , :
    , , , ,
    .

    , , .
    .
    , ,
    , ,
    .7
    ,
    , .
    ,
    , . M
    , . :
    VIII
    .
    .
    , .
    ,
    . '
    :
    '
    ,
    .
    XII
    , '
    ,
    ' .
    ' '
    , ,
    ,
    , , ,
    ( )
    .
    3

    Spinoza,

    , ,
    8.
    , 9.

    .
    : ( /
    . , / , , , , / ,
    . [] / ).
    , ,
    , .
    ,
    10 (
    11).
    Spinoza ,
    , , (natura naturans)12.
    , Kant, , a priori
    ,

    . , , .
    , , ,
    . , , ,
    ( , ),

    13.
    H ,

    :
    IV
    ,
    .
    ,
    . '
    :
    , '
    - ,
    .
    V
    ,
    ,
    ,

    .
    ,
    '
    .

    .
    4

    ,
    '

    .

    ,
    (
    , IX), .
    ,

    . ,
    , ,
    , .
    ,
    , :
    VI

    ' . '
    . .
    .
    '

    .
    .

    .
    , ,
    .
    ,
    ,
    14 15
    .
    ,
    . 16,
    .
    , -,
    .
    , , ,
    ,
    .

    ,
    .
    ,
    .
    , .
    5



    .
    , , .
    - , 17,
    ( / / / / /
    /18). , ,
    -,
    ,
    , :
    . .
    19.
    , , ,

    .
    20.
    , ( ,
    . 21).
    , ,
    .
    ,
    , .22 `
    . 23 ( ,
    , . / ./
    / 24 ). , ,
    , ,

    :

    , ,
    .
    , ,
    .
    .

    '
    , :
    ' .
    . '
    ,
    .
    VII
    []
    '

    '
    ' .
    []
    6

    XIII

    .


    - ,

    , ,
    ,
    , .
    XIV

    .
    .
    , , ,
    .
    , ,
    , , ,
    , . ,
    .

    . ,
    ,
    .

    25: /
    / . . []
    26.

    . ,
    , , .
    ,
    30 , ,
    . 27 ,
    , , ,
    ,
    .
    , , ,
    , ,
    .
    , , -.

    .28 , ,
    , :
    I
    []


    7

    .
    '


    - ,
    ' ' .
    VII
    []

    .
    XI

    ,

    ,
    , ,
    ,
    .
    ' .
    ,
    , ,
    . ,
    , , ,
    , .
    , ,
    - , - .
    ,
    , . , ,
    , , ,
    , . ,
    , , ,
    . .29

    ( 30 ).
    , .
    , .
    , . 31
    32. ,
    , ,
    . ,
    , ,
    .
    , , ,

    , , 33,
    .
    8

    , , ,
    34.
    ,
    Kant. O Kant, ,
    , , .

    , , ,
    ,

    . , , ,
    ,
    .
    ,
    , ,

    .

    ...

    * 21 2012 (
    ) ,

    100 . ,
    26 2012
    : . . 100
    2 2013
    . .
    ..., . 121, . 55-61, ,
    -- 2012.

    , . , 1988.
    . . . . ,
    , . , 1987.
    3
    , . , 1949.
    4
    .
    5
    , ..
    6
    . . , , 1990, . 45.
    7
    , : 1933-1991, . , 1991.
    8
    . . , . ,
    , 33, 1994, . 46-63.
    9
    . . . , ,
    , 33, 1994, . 113.
    2

    10

    . . , ,
    , 33, 1994, . 28-29).
    11
    , . , 1961.
    12
    . E. R. Dodds, Tradition und persnliche Leistung in der Philosophie Plotins C. Zintzen,
    Die Philosophie des Neuplatonismus, Darmstadt 1977, . 68.
    13
    ant (Immanuel, 1724-1804) (Kritik der reinen
    Vernunft, 1781) : (
    ) (
    ). ant:
    .
    .
    . . I. Kant, , ..-. . , 1976-78, . 2, .15-17. Kant
    .
    :
    , , .
    . W. Windelband H. Heimsoeth, .., . 3, . 33, 57-58.
    14

    , . .
    , , . .
    15
    . : , , . .
    16
    . , , .
    17
    . , .
    , 1949.
    18
    , ..
    19
    . . -, (..),
    , , ..., ,
    . 30-43.
    20
    . . , ,
    , 33, 1994, . 24
    21
    , ..
    22
    , 8, 4. 5-14.
    23
    . .
    24
    , ..
    25
    . . . . ,
    , ,
    33, 1994, . 115-122.
    26
    , . , 1981.
    27
    . . , , , 1, ,
    2003, . 105-159.
    28
    . , ,
    , 2005.
    10

    29

    . . , . ,
    , 33, 1994, . 82-85.
    30
    1967-1970, ..
    31
    ,
    . , 1885.
    32
    Kant :
    , ,
    ,
    . . . I. Kant, The Critique of Judgment (Kritik der
    Urteilskraft, 1790), . J. C. Meredith, Oxford 1969, 49, . 175-176.
    33
    . 49, . 176.
    34
    Kant . M. C. Beardsley, , . .
    , . , 1989, . 200-214.

    11

    You might also like