Professional Documents
Culture Documents
မြန္းတည့္ေန႔ဂ်ာနယ္ အတြဲ (၁) အမွတ္ (၄၈)
မြန္းတည့္ေန႔ဂ်ာနယ္ အတြဲ (၁) အမွတ္ (၄၈)
rma&ausmma&a& wHwHwwdkidkif;f;awG
awGaatmuf
tmuf t&d
t&dyyfafaysysmmufufaapp
Weekly
2 4
N o v e m b e r
2 0 1 3
News
V o l
1 ,
N o . 4 8
aMumfjim
t wJG ( 1 ) ? t rS wf ( 4 8 )
w e *F a EG ? 2 4 ? Edk 0if b m ? 2 0 1 3
jynfwGif;owif;
t wJG ( 1 ) ? t rS wf ( 4 8 )
w e *F a EG ? 2 4 ? Edk 0if b m ? 2 0 1 3
tvufrsm;udo
k &d v
Sd ykd gu xdik ;f Edik if &H Sd jrefrm
oHHk;rS tvkyform;Xmetjyif tvkyf
orm;ta&; aqmif&u
G af eaom tzGUJ rsm;odYk
wdu
k f u
kd f aqmif&u
G f Ekid af Mumif;? txufyg
udp& yfEpS cf k ESiyhf wfoufNy;D Edik if u
H ;l vuf
rSwf yGpJ m;aps;uGuw
f iG f xdik ;f bwfaiG ESpf
aomif;txd awmif;aeaom owif;rsm;
xGuaf y:aeonft
h wGuf oHt&m&SdOD;ausmf
ausmt
f aejzifh rJaqmuftxd oGm;a&muf
&Si;f vif;ajymMum;cJjh cif;jzpfonf/ atoif
&JwyfzGJY0ifrsm;vkyf&yf
*sme,fvpfuGef&ufuefhuGuf
vuf&t
Sd csed x
f d ajyvnfEikd f jcif;r&daS o;aom rH&k mG cdik f qm;vif; Bu;D NrKd Ue,f
rdk;BudK;jyif&Gm\ awmif buf ykodrf-rHk&Gmvrf;ray:wGif *sme,fESpfapmifrS
owif;axmuf ESpOf ;D udk &Jt&m&dES iS hf &JwyfzUJG 0ifrsm; u Edik x
f ufp;D eif; jyKvyk cf o
hJ nfh
tay: jrefrm*sme,fvpfueG &f ufu tqdyk gtjyKtrlonf w&m;Oya'ESihf nDnw
G f
jcif;r&d[
S q
k u
kd m Ed0k ifbm 18&ufwiG f oabmxm;wpf&yfxw
k jf yefvu
kd o
f nf/
tqdyk gvrf;ray:wGif,lewD owif;*sme,frSowif;axmuf OD;ausmEf ikd Ef iS hf
tm&Stvif;owif; *sme,frS owif;axmufO;D rsK;d jrifh aZmfw\
Ykd uifr&mrsm;tm;
vHx
k ed ;f &Jrsm;u Edik x
f ufp;D eif;ppfaq; owif;"mwfyrkH sm;tm; t"rzsucf ikd ;f cJh
aMumif;? owif;rD',
D morm; rSe;f odvsuEf iS hf dik ;f pdik ;f pGmjyKral jym qdjk cif;? rnfonfh
taMumif;jycsurf &db
S J owif;axmufEpS Of ;D pD;eif;vmonfh qdik u
f ,fvikd pf ifEiS hf
wnf;cdo
k nfah e&mwdu
Yk kd w&m;cHwpfO;D ozG,pf pfaq;cJah Mumif;? ,if;uJo
h Ydk vkyf
aqmifaepOf owif;axmufwpfO;D u &Jt&m&dw
S pfO;D udk &mxl;tac:ta0: rSm;
,Gi;f ac:qdrk cd hJ &m 'k&t
J yk t
f qif&h o
Sd u
l tqdyk gowif;axmufukd dik ;f pdik ;f pGmqJa&;
wdik ;f xGmcJah Mumif; oabmxm;xkwjf yefcsut
f & od&onf/
vHNk cKH a&;wm0ef,x
l m;olrsm; taejzifh wdik ;f jynf\ pwkwr @dKif vnf;jzpf?
em;? rsupf o
d zG,v
f nf; jzpfaom owif;rD',
D mrsm;tay: ,ckuo
hJ Ykd jyKrjl cif;onf
w&m;Oya' ESihf nDnw
G jf cif; r&So
d uJo
h Ydk'Dru
kd a& pDpepf\ tajccHusonfh yGiv
hf if;
jrifomrIEiS hfvGwv
f yfpmG xkwaf zmf ajymqdrk u
I kdxdcu
kd af paMumif;? owif;rD',
D mrsm;
owif;vGwv
f yf pGm&,lciG u
hf kd Bu;D rm;pGmxdcu
kd af ponfh Ncrd ;f ajcmufrw
I pf&yftjzpf
Ijrifonf[k *sme,fvpf uGe&f ufuqdo
k nf/
owif;axmufEpS Of ;D udk w&m;cHozG,f ppfaq;aqmif&u
G f jcif;? vGwf vyfpmG
owif;&,lcGifhudk xdyg;jcif;? Ncdrf;ajcmufjcif;wdkYESifh ywfoufNyD; jynfxJa&;
0efBu;D Xmetaejzifh pHpk rf;ppfaq;um w&m;Oya'pd;k rd;k rI&aSd &;? owif;vGwv
f yfpmG
&,lciG u
hf kd todtrSwjf yKapa&;wdt
Yk wGuf vdt
k yfonfah qmif&u
G rf rI sm; jyKvyk f
ay;&ef jrefrm*sme,f vpfueG &f ufu jynfxaJ &;0efBu;D Xmeudkawmif;qdv
k u
kd o
f nf/
atoif
t,f'Dwmha&;&m
trIaqmift&m&Scd sKyf
a'guw
f mtdtpd H
t,f'w
D mcsKyf
armifjrifjh rwf
tkycf sKypf rD t
H ,f'w
D m
ausmrf if;cdik f
wm0efct
H ,f'w
D m
atmifoefY (usKad um)f
trIaqmift,f'w
D m
[efopf
t,f'w
D mtzJUG
pdeo
f mG ;jrm;
pmjyift,f'w
D m
&Jp;kd
'DZikd ;f wm0efcH
[efjrifrh &kd f
owif;axmufcsKyf
ode;f rif;atmif
tBu;D wef;owif;axmuf
atmifcikd Of ;D ? ZJG ? ajr;cspn
f Kd ?rif;0ef
owif;axmuf
0wf&nf? xGe;f xGe;f OD;? nDaZmf(aejynfawmf)
bmomjyef
cspaf q G ? aZmfrif;OD;? ausmo
f &l
pmrsuEf mS tjyiftqif
NzKd ;pnfol ? eE ? ppf&D
taxGaxGrefae*sm
xGe;f xGe;f Ekid f
aMumfjimwm0efcH
atmifausmrf ;dk ( 09 4211 07903)
aMumfjimtzJUG
&efuek -f pdik ;f pdik ;f ? csKad 0vGi?f *l;*l;
rEav;-rsK;d 0if;oef;
vlxq
k ufqaH &;
*Reaf omif;
k;H tzJUG
pka0? tdtad xG;
yHEk ydS w
f m0efcH
atmifoufO;D
jzefcY sad &;
&efuek f -aZmfxeG ;f ? atmifjrifh ? wif0if;
rEav;-ae0if;
xkwaf 0ol
OD;pHwif(,m,D-2010)
yHEk ydS f
vrif;yHEk ydS w
f u
kd f ( Nr-J 09947)
trSwf-113(ajrnD)?
32vrf;(v,f) ? yef;bJwef;NrdKUe,f/
apmifa& - 1000
wefz;kd - 300 usyf
H;k csKyf
t wJG ( 1 ) ? t rS wf ( 4 8 )
w e *F a EG ? 2 4 ? Edk 0if b m ? 2 0 1 3
trSwf-(104)? 26bDvrf;? 82 x 83
vrf;Mum;? atmifajrompHNrdKUe,f/
rEav;NrdKU/ 02 -33774
ocifvSBudKif\tvSLaiGrsm;udk aumfrwDzGJUum
xdef;odrf;ay;jcif;tay: vltrsm;pk a0zefajymqdk
yJcl;wdkif;a'oBuD; yJcl;NrdKU
aexdik v
f su&f aSd om ocifvBS uKd i\
f
b0taMumif;rsm; tGev
f ikd ;f rS ysUH ESYH
cJNh y;D aemufyikd ;f tvSL&Sit
f rsm;pkrS
vma&mufvLS 'gef;Muaom aiGaMu;
rsm;udk tvSLaiGxed ;f odr;f a&;aumf
rwDzGJUum xdef;odrf;ay;aejcif;
tay: trsm;pku a0zefajymMum;cJh
onf/
xdkuJhodkY tvSLaiGxdef;odrf;
ay;jcif;ESifhpyfvsOf; trsm;pku
ajymqdak 0zefrrI sm; &daS eaomfvnf;
tvSLaiGxed ;f odr;f a&;aumfrwD0if
wpfO;D u um,uH&iS f OD;vSBuKd i\
f
qEt& xde;f odr;f ay;xm;jcif;jzpf
onf[k ajymonf/
]]um,uH&SifjzpfwJh tbOD;
vSBuKd iu
f ,
kd w
f ikd u
f olu
Y v
kd ma&muf
vSL'gef;wJah iGawGukd,lrxm;csib
f ;l /
aumfrwDtaeeJyY J xde;f odr;f ay;yg
vdYk ajymw,f/ ol&Y UJ vuf&rSd o
d m;pk
eJY rjzpfb;l av/ 'gaMumifh xde;f odr;f
ay;xm;wmyg}}[k aumfrwD0ifwpf
OD;jzpfonfh Adv
k Bf u;D vSwifO;D (Nird ;f )
u ajymonf/
'dAYk rmtpnf;tH;k tzGUJ 0if
owif;rsm;ay;ydkYEdkifygonf
txufjrefrf mjynf;kH cJG
t,f'Dwmhpum;
&efuek w
f ikd ;f a'oBu;D tygt0if wdik ;f a'oBu;D rsm;ESihfjynfe,f
toD;oD;wGiaf exdik Mf uaom wdik ;f oljynfom;rsm;taejzifh rdrw
d Ykd
&ifqikd f BuKH awGU&aomowif;rsm;tjyif eD;pyf&m a'o&yf0ef;rsm;rS
owif;rsm;udk qufo,
G af y;ydEYk ikd yf gonf/
09-5404289? 09-421076796? 09-43132789
e-mail: middaysun.news@gmail.com
owif;aqmif;yg;
t wJG ( 1 ) ? t rS wf ( 4 8 )
w e *F a EG ? 2 4 ? Edk 0if b m ? 2 0 1 3
]]uRefawmfuawmh ppfom;vkyfzdkY
0goemrygygbl;/ tckuawmhawmfveS af &;
vkyaf ewmyg/ aemufyikd ;f rSmawmh ppfom;
rvkyfawmhbl;}} vdkYajymvmolu teuf
a&mifucsiw
f idk ;f &if;om;tusu
kd ukwyf pkH H
'DZdkif;csKyfxm;yD; ppfpdrf;a&mif abmif;bD
tazsmu
h kd 0wfqifxm;Ny;D owif;axmuf
awG&UJ ar;jref;rIukd NyKH ;Ny;D pdw&f n
S v
f uf&n
S f
jyefajzqdak ewJo
h jl zpfygw,f/
ol[m 2009 ckEpS u
f vnf; jrefrmEkid if H
om; rSwyf w
kH if&w
dS v
hJ w
l pfa,mufvv
Ykd nf;
olu*kP,
f pl mG tckvakd jymcJyh gw,f/
]]rSwfyHkwif&NyD;ygNyD/ 2009 rSm&yg
w,f/ uRefawmfEdkifiHom;yg}} qdkNyD;awmh
&,farmajymqdck yhJ gao;w,f/
olqw
kd o
hJ u
l awmh ucsiv
f w
G af jrmuf
a&; wyf r awmf & J U 'k w d , ppf O D ; pD ; csKyf
Akv
d cf sKy*f rG af rmfjzpfygw,f/
Adv
k cf sKy*f rG af rmf[m &efuek Nf rKd Uudk vm
a&mufNy;D Ekid if u
H ;l vufrw
S &f &Szd eYkd YJ xdik ;f Ekid if H
csi;f rdik u
f kd w&m;0ifomG ;a&mufzYkd ADZmvm
a&mufavQmufxm;wmawG vkyfaqmif
aewmjzpfygw,f/
'kppfO;D pD;csKyf wpfa,mufjzpfayr,fh
olrY mS vHNk cKH a&;awG rsm;rsm;pm;pm;ac:rvm
ovd k c&D ; pOf & J U &nf & G , f c suf u vnf ;
,HMk unfryI Nkd y;D cdik Nf rzJ Ykd jzpfw,fvv
Ykd nf; olu
wevFmaeYuvkyw
f hJowif;pm&Si;f vif;yGrJ mS
ajymqdv
k u
kd yf gw,f/
ol&Y UJ tckc&D;pOf t"du&nf&,
G cf suf
uawmh rMumao;cifu NyD;qHk;oGm;wJh
vdik Zf maqG;aEG;yGrJ mS zGUJ pnf;cJw
h hJ wpfjynfv;kH
typftcwfa&;qdkif&m ndEdIif;a&;tzGJU
(NCCT) &JUvkyfief;wm0efeJY &efukefNrdKUudk
vma&mufNy;D jrefrmNird ;f csr;f a&;pifwmu
wm0ef&o
dS al wGeYJ awGUqHck yhJ gao;w,f/
ol&Y UJ c&D;pOfawGtwGi;f rSm &efuek rf mS
&Sw
d hJ ucsiw
f idk ;f &if;om;awGeYJ awGUqHck o
hJ vdk
88 rsK;d qufausmif;om;acgif;aqmifawGeYJ
vnf; awGUqHck yhJ gao;w,f/
ucsifvGwfajrmufa&; wyfrawmf
autdik af tu tpd;k &ppfwyfeYJ wdu
k yf aJG wG
jzpfaewm? vuf&SducsifvGwfajrmufa&;
wyfrawmfu ppfwu
kd af e&wm[m zuf'
&,fta&;eJY wef;wlnDrQa&;twGuf jzpf
w,fvdkY cH,lNyD;ppfwdkufaewmvdkY ajymyg
w,f/ trSew
f u,fawmh vwfwavmjzpf
yGm;aewJh wdu
k yf aJG wGukd olt
Y aeeJY qufjzpf
rvmzdkY vdkvm;olwpfa,mufjzpfNyD;awmh
vuf&w
dS u
dk yf aJG wG jzpfae&wm[m wkid ;f &if;
om;awGbufu tmrcHcsurf &Sv
d Ykd jzpfw,f
vdo
Yk u
l qufajymygw,f/
]]wdu
k yf aJG wGvnf; qufrjzpfapcsif
ygbl;/ 'gayrJh wkdif;&if;om;awGbufu
awmfvSefa&;NyD;&if
ppfom;rvkyfawmhr,fh ol
wifx#
G E
f i
kd f
oufa&mufwJh'kwd,NrdKUawmf &efukefudk
vma&muf&wm[m olykefacgif;aqmif
wpfO;D taeeJY awmfo
kH wde YJ vma&mufwm
r[kwfbl;qdkNyD;awmhvnf; jynfwGif;Nidrf;
csr;f a&;apmifMh unfh tuJjzwfawGuajymyg
w,f/
KIA eJYtpdk;&tMum; tcktcsdefxd
typftcwfr&yfp&J ao;r,fv
h nf; ol&ef
ukefNrdKUudk vma&mufwm[m wpfzufeJY
wpfzufMum; ,HMk unfraI wG yd&k vmEkid w
f ,f
vdYk Adv
k cf sKy*f rG af rmfu ajymygw,f/
]]uReaf wmfvmwmuawmh NCCT &JU
vkyif ef;wm0efawG aqmif&u
G zf jYkd zpfygw,f/
tJ'aD wmh vHNk cKH a&;qdw
k muawmh uReaf wmf
wdYk xnfph Of;pm;&r,fh udpj zpfaomfvnf;yJ
'Dupd u
awmh vlxu
k v
kd nf; tckvo
kd mG ;Ny;D rS
oufaojyzdv
Yk ykd gw,f/ ESpzf uf&UJ ,HMk unfrI
udk 'Dvdkenf;eJYwnfaqmufaewm jzpfyg
w,f}} vdkYajymygw,f/ tpdk;&wyfawGeJY
wku
d yf aJG wG jzpfaeayr,fh wpfEidk if v
H ;kH Nird ;f
csr;f a&;&Ekid rf ,fvYkd ,HMk unfcsuf cdik cf ikd rf m
rm Adv
k cf sKy*f rG af rmfrmS &Sad ewmudk ol&Y UJ ajym
qdck suw
f pfcrk mS oGm;awGU&ygw,f/
]]tcktcsdefrSmawmh autdkiftdku
wdu
k yf aJG wGjzpfaew,f/ 'Dwu
kd yf rJG sm;udk &yf
qJNy;D Ekid if aH &;aqG;aEG;yGjJ zpfzYkd BuKd ;pm;w,f/
atmifjrifatmifvyk zf v
Ykd nf; qE&ydS gw,f}}
vdaYk jymygw,f/
vwfwavmrSmawmh autdkifat
taeeJY uav;ppfom; yaysmufzYkd ynmay;
wmawG vkyaf eNy;D awmh tpd;k &u rMumcP
ajymaewJh vufeufzsuo
f rd ;f a&;[mvnf;
aqG;aEG;yGJawG atmifjrifNyD;&if &SdwJhvuf
eufawGtyfrmS ygvdYk Adv
k cf sKy*f rG af rmfuajym
ygw,f/
]]autkid t
f rkd mS uav;ppfom;vuf
rcH&qdkwJh tcsuf&Sdygw,f/ a&SUqufNyD;
uav;ppfom;awG enf;trsK;d rsK;d eJY a&muf
vmwmawG&ydS gw,f/ uav;awGukdjyefcikd ;f
wmwd?Yk ynmoifcikd ;f wmwdYk vkyaf eygw,f/
tckxufxdawmh vHk;0yaysmufoGm;wm
awmh r&Sad o;ygbl;/ wyfxrJ mS awmh tenf;
eJt
Y rsm;&Sad eygao;w,f/ aemufuReaf wmf
wdx
Yk rJ mS todynmawGay;w,f/ ausmif;
awGrmS vnf; todynmawGay;w,f}}
]]vufeufupd q
w
kd mu wu,fawmh
rlydkif;t& oabmwlnDcsuf &&ifawmh
tifrwefao;i,fwhJ udpj zpfygw,f/ pm
&if;ay;wmwd?Yk tyfEw
HS mwd?Yk pGeyYf pfwmwdYk
qdw
k muaemufyikd ;f rSm ygvmr,f/ b,fvkd
yHpk eH YJ aqG;aEG;Ny;D b,fvykd pkH eH YJ pGeyf pfrvJ
qdw
k maqG;aEG;&r,f/ uReaf wmfwaYkd y;oifh
wJh tcsed rf mS ay;rSmyg}} vdo
Yk u
l ajymygw,f/
wdu
k yf aJG wGaMumifh ae&yfuae xGuf
ajy;vmwJh'kuonfawGudk KIA xdef;csKyf
e,fajrawGrSmvnf; tultnD&&SdrIawG
twGuf jynfwiG ;f ? jynfyu tultnDay;
olawGev
YJ nf; csw
d q
f ufvyk af qmifaew,f
vdYk ajymygw,f/
]]uReaf wmfwb
Ykd ufu 'kuo
nfrsm;udk
vnf; wwfEidk o
f avmuf BuKd ;pm;Ny;D rS tul
tnDay;aeovdk wjcm; NGO awG? INGO
awGev
YJ nf; yl;aygif;Ny;D rS tultnDay;vsuf
&Syd gw,f}} vdaYk jymygw,f/
KIA,KIO taeeJY tpd;k &eJt
Y ypftcwf
&yfpaJ &; vufrw
S rf xd;k wm[m wpfzufeYJ
wpfzuftMum; ,HMk unfraI wG wnfaqmuf
Ekid af tmifvYkd jzpfNy;D awmh ,HMk unfraI wG jyef
&Nyq
D &kd if vufrw
S x
f ;kd wm[m tcsed rf a&G;
jzpfEidk w
f ,fvv
Ykd nf; oluajymygw,f/
KIA udw
k kwEf idk if u
H taxmuftyHh
ay;aewmawG? KIAe,fajrxJrmS wkwEf idk if H
u vufeufpufkH wnfaqmufxm;wmrsK;d
awmh vHk;0r&Sdygbl;vdkY olutwdtvif;
ajymqdck yhJ gw,f/
jynfwGif;owif;
jrpfausmufrsm;ay:wGif
qD;*drf;vdk*dka&;qGJa&mif;cs
ES p f a ygif ; 40 ausmf M um
jrifNh y;D rS jrefrmEkid if u
H tdr&f iS t
f jzpf
'kwd,tBudrfajrmuf usif;yrnfh
ta&SUawmiftm&S tm;upm;NydKif
yGJtrSwfw& ypnf;rsm;xkwfvkyf
a&mif;cs&mwGifjrpfausmufrsm;ay:
wGif qD;*dr;f vd*k rkd sm;udk a&;qGjJ yKvyk f
a&mif;csvsu&f adS Mumif; od&&dS onf/
&efuek Nf rKd U Nobel Art Garden
rS jrpfausmufrsm;ay:wGif yef;csD
a&;qGJNyD; Stone Art tjzpfxkwf
vkyaf &mif;csjcif;jzpfaMumif; od&&dS
ygonf/
tqdyk g Stone Art ausmufw;kH
av;rsm;udk rEav;NrdKUwGifvnf;
a&mif;csvsu&f &dS m Ekid if jH cm;om;rsm;
yif pdwf0ifwpm; 0,f,lvsuf&Sd
aMumif; trSww
f &ypn;f a&mif;cs
onfh trsK;d orD;wpfO;D u ajymMum;
onf/
]]ausmufw;kH yef;csu
D kd ZD;uGuf
vmbfaumifyekH YJ tjcm;tm;upm;
enf;yHak wGuv
kd nf; a&;qGx
J m;wm&Sd
ygw,f/ 'DrSmvm0,fwJhtxJrSm
Ekid if jH cm;om;awGvnf; pdw0f ifpm;
NyD; 0,fMuwmrsKd;awG&Sdw,f}} [k
ypn;f a&mif;csol,if;trsK;d orD;u
ajymMum;onf/
qD;*dr;f ausmufw;kH yef;csrD sm;
udk wpfcv
k Qif aiGusyo
f ;kH axmifrS
ig;axmifausmt
f xd aps;trsK;d rsK;d
&SNd y;D rdrBd uKd uEf pS o
f uf&m 'DZikd ;f rsm;
udkvnf; rSm,lEkdifaMumif; if;u
qufvufajymMum;onf/
ajr;cspn
f Kd
t wJG ( 1 ) ? t rS wf ( 4 8 )
w e *F a EG ? 2 4 ? Edk 0if b m ? 2 0 1 3
aq;0g;awGudk pkaqmif;xm;&SdNyD;
jzpfygw,f}} [krEav;taxGaxG
a&m*gukaq;HkBuD;rS wm0ef&Sdol
wpfO;D uajymonf/
oD;oefYtzGJUrsm;udk zGJUpnf;
xm;&Sdonfhtjyif NydKifyGJusif;y&m
wGifvdt
k yfcsujf zpfaom rl;,pfaq;
oHk;pGJxm;&SdrI &Sd? r&Sd? a,musfm;?
rdef;rcGJjcm;Ekdif&eftwGuf prf;oyf
ppfaq;rIrsm; jyKvyk Ef idk ?f ppfaq;Ekid f
onfh q&m0ef? pufud&d,mrsm;?
tpmtqdyo
f ifrh jI zpfymG ;vQif uko
rIay;Ekdif&eftwGuf ukoa&;tzGJU
rsm; ponfwu
Ykd kdvkyaf qmifomG ;rnf
jzpfonf[k od&onf/
NyKd iyf u
JG si;f yrnfh rEvmoD&d
upm;uGi;f wGiv
f nf; uGi;f twGi;f
vlemwif,mOfESpfpD;? uGif;jyify
rEav;wGif ,mOfwdkufrIaMumifU
aehpOfvlESpfOD;cefh aoqHk;ae&
rEav;wkdif;a'oBuD;wGif
,ckEpS f 10 vydik ;f txd ,mOfwu
kd f
rIjzpfpOfaMumifhwpf&ufvQiv
f El pS Of ;D
eD;yg;aoqH;k aeNy;D ud;k OD;cef'Y Pf&m&
vsu&f adS Mumif; rEav;wkid ;f a'o
Bu;D ,mOfxed ;f &JwyfzUJG rS pm&if;Z,m;
rsm;t& od&&dS onf/
xdkuJhodkY,mOfwdkufrIrsm;rSm
armif;ESifolrsm;\ pnf;urf;rJhrI
onf 95 &mcdkifEIef;&SdaMumif;udk
trSwf (11) ,mOfxdef;&JwyfzGJUrS
wm0ef&SdolwpfOD;u ,ckvdk ajym
Mum;cJo
h nf/
]],mOfwu
kd rf jI zpfpOf av;rsK;d
&Sw
d t
hJ xJu armif;ESio
f al wG pnf;
urf;rJv
h jYkd zpfwmu 95 &mcdik Ef eI ;f &Sd
w,f/ rEav;wkdif;a'oBuD;rSm
,mOfwdkufrIjzpfpOfawG avsmhus
atmifvYkd,mOfxed ;f &JawGu zrf;qD;
ta&;,lwmrsKd;awGyJ vkyfaeyg
w,f/ pnf;urf;eJn
Y &D ifawmh zrf;r&
bl;aygh}} [k tqdkygwm0ef&Sdolu
ajymonf/
qufvufNyD; if;u,mOf
wdu
k rf jI zpfpOfaMumifh 'Pf&m&olEiS hf
aoqHk;rIpm&if;rSm rESpfuxuf
avsmhenf;cJhaMumif;ESifh ,cifESpf
xuf 'Pf&m&ol 25 OD;ESihf aoqH;k
ol 47 OD;avsmeh nf;cJo
h jzifh xde;f
odrf;BuD;MuyfrIatmifjrifaMumif;
ESihf2012 ckEpS f Zefe0g&DvrS atmuf
wdb
k mvtxd 2914 OD; 'Pf&m&
553 rI jzpfymG ;cJah Mumif; ajymMum;
cJo
h nf/
odaYk omf'Pf&m&olpm&if;ESihf
aoqHk;olpm&if;rSm rESpfuxuf
rsm;pGmavsmu
h saeaomfvnf; ,mOf
wdkufrIEIef;rSmrl 10 &mcdkifEIef;om
avsmu
h saMumif;udv
k nf; ,mOfxed ;f
wyfzUJG pm&if;rsm;t& od&&dS onf/
rEav;cdkif ckepfNrdKUe,f
twGi;f ,ckEpS Zf efe0g&DvrS atmuf
wdb
k mvxd ,mOfwu
kd rf aI ygif; 354
rI? 'Pf&m&ol 432 OD;ESihf aoqH;k ol
154 OD;&Sad Mumif; od&&dS Ny;D aoqH;k
oif,rl u
I kdpdw0f ifpm;zG,jf zpfap&efqef;opfwx
D iG f
aom enf;vrf;rsm;\ ta&;ygyHrk sm; udk rD;armif;
xd;k jyoGm;rnfjzpfonf [k NAw
d o
d QaumifpD (jrefrm
Ekid if )H \ ynma&;Xme refae*sma'gufwm cdik jf zL
xG#u
f &Si;f jycJo
h nf/
aqG;aEG;yGJ\ yifrrdefYcGef;udk Macmillan
Education \ tm&S a'owm0efcH rpwm uvdi
k 'f f
azmif;vf (Product Development and Teacher
Training) rSif;\ t*FvdyfpmoifMum;rIqkdif&m
bmompum;tpDtpOfrsm;? tkycf sKyrf q
I ikd &f mESihf
q&m? q&mr oifwef;ay;rIrsm;qkid &f m ESpf 20
ausmt
f awGU tBuKH rsm;udk tajccH ajymMum; ay;
oGm;rnfjzpfonf/ if;onf Sheffield Hallam
wuov
kd rf S M.A TESOL &&Scd NhJ y;D t*Fvyd pf m oif
Mum;rIEiS hf oufqidk af om aqmif;yg;rsm;pGmwGif a&;
om;azmfjycJo
h jl zpfonf/
ajr;cspn
f Kd
rIjzpfpOfrsm;rSmvnf; ZGefvwGif
trsm;qH;k jzpfaMumif; od&&dS onf/
]]rESpu
f ZGev
f rSm ta,muf
20 aoqH;k Ny;D 'DEpS Zf eG v
f xJrmS awmh
19 a,muf a oqH k ; rI & S d y gw,f /
urmESifhjrefrm
t wJG ( 1 ) ? t rS wf ( 4 8 )
w e *F a EG ? 2 4 ? Edk 0if b m ? 2 0 1 3
pkpnf;wifjyonf
xGuaf jy;ae&wJo
h al wG tultnDawG&,l
Edik zf Ykd jzpfymG ;aewJh wdu
k yf u
GJ kd csucf si;f &yfyg}/
ucsijf ynfe,fwiG f wdu
k yf rGJ sm; quf
vufjzpfymG ;aeaomaMumifh wdu
k yf rGJ sm;udk
&yfwef&Y ef Ed0k ifbm 18 &ufu urmu
h v
k
or*u awmif;qdkvdkufjcif;jzpfonf/
tqdkyg xyfrHjzpfyGm;aeaom wdkufyJGrsm;
aMumifhrefp&D dSjynforl sm;tcufBuKH ae&ovdk
tpdk;&wyfrsm;u pmoifausmif;rsm;udk
0ef;&H ydwq
f cYkd
hJ ausmif;om; 700 eD;yg;
twGuf pd;k &dryf yl efrrI sm; jzpfapcJo
h nf/ 0ef;&H
cH&aom ausmif;om;rsm;ESihf q&m? q&mr
rsm; jyef v G w f a &;twG u f uuf o vpf
bke;f awmfBu;D rsm;u arwm&yfcrH rI sm; vkyf
aqmifc&hJ onf/
ukvor*tzJGU
]2013 ckESpftukefrSm vTwfr,fqdk
wJt
h wdik ;f Edik if aH &;tusO;f om;tm;vH;k udk
jyefvw
T af y;oifw
h ,f/ Edik if aH &;orm;awG&UJ
tcGit
hf a&;eJY vGwv
f yfciG ahf wG tjynft
h 0
&atmif vkyaf y;apvdw
k ,f/ jrefrmEdik if rH mS
vlt
Y cGit
hf a&;vIy&f mS ;ol? Edik if aH &;vIy&f mS ;ol?
ajr,modr;f rI? t"rusirhf aI wGeYJ ywfouf
vdYkpd;k &draf e&qJyg/ 'gawG[m vlom;rqefwhJ
tjyKtrlawGvYkd qdEk ikd w
f ,f}/
Ed0k ifbm 19 &ufu urmu
h v
k or*
jrefrmEdkifiHqdkif&m tar&duefoHHk;
]vuf&adS y;wJt
h axmuftyH[
h m Edik if H
ta&SUawmifbufae&mjzpfwhJ ucsief YJ &cdik f
a'otwGuf vlom;csi;f qdik &f m ta&;ay:
tultnDjzpfw,f/ tJ'aD 'oawG&UJ jynfol
awG[m a&TUajymif;aexdkif&rIawGaMumifh
tcuftcJjzpfaew,f}/
Ed0k ifbm 19 &ufu jrefrmEdik if q
H ikd &f m
tar&duefoH ;kH u xkwjf yefaom aMunm
csuf xnfo
h iG ;f azmfjycJjh cif;jzpfum &cdik Ef iS hf
ucsijf ynfe,f&dS jynforl sm;twGuf tar&d
jcm;xm;onf / xd k u Ref ; qG , f
ay:wGif tBuD;pm;pufrIvkyfief;
rsm; vkyaf qmifrnfjzpfonf/ ,ck
tcg xm;0,f a &euf q d y f u rf ;
pD;yGm;a&;Zkef (SEZ) rSowif;&if;jrpf
ESpcf t
k & &if;ES;D jrK yEf v
HS o
kd nfh vkyf
ief;&SiBf u;D rsm; jyefvnfpw
d 0f ifpm;
vma&;ESifh pD;yGm;a&;vkyfief;rsm;
jyef v nf O D ; armh v ma&;twG u f
uRrf;usifolrsm;ESifh yl;aygif;um
tpGr;f ukev
f yk af qmifawmhrnfjzpf
onf/ xm;0,fa&eufqdyfurf;
onf ta&SUawmiftm&S\ zGHUNzdK;
wd;k wufrI tvm;tvmtaumif;
qH;k pufrZI ek w
f pfct
k jzpf pD;yGm;a&;
vkyfief;&Sifrsm;u jiif;cHkvsuf&Sd
onf/ xm;0,fpDrHudef;refae*sm?
ITD ESiv
hf yk u
f ikd rf nfh ukrP
rD sm;u
yl;aygif;vkyfaqmif&ef oabmwl
pmcsKyrf sm; csKyq
f x
kd m;cJah omfvnf;
,cktcgtqH;k owf vufwjJG zKwf
&ef qH;k jzwfvu
kd Mf uNyjD zpfaMumif; ESihf
Ekid if w
H umrS uRr;f usiyf nm&Sirf sm;
xHrS tultnDrsm;jzifh xyfrt
H qifh
jri w
hf ifEidk &f ef vkyaf qmifomG ;rnf
jzpfaMumif; tpd;k &tzGUJ rS xdyw
f ef;
wm0ef&o
dS w
l pfO;D \ ajymMum;csuf
t&od&onf/ xm;0,fprD u
H ed ;f udk
jyefvnfoHk;oyfMunfhrnfqdkygu
ESpf&Snfvrsm; pD;yGm;a&;EGHxJwGif
ke;f uefae&onfh taetxm;udk
awGU&S&d rnfjzpfNy;D xdt
k csed Mf uefMY um
rIuyif *syefEidk if rH S pufv
kH yk if ef;&Sif
rsm;udk xm;0,fa'owGif pD;yGm;a&;
vma&mufvyk u
f ikd &f ef pdw0f ifpm;rI
udk wdk;jrifhvmapcJhonf/ *syef
ukrPDBuD;rsm;jzpfonfh Honda,
Toyota,Canon Inc ESihf Toshiba uJh
odkY ukrPDBuD;rsm;u e,fpyfteD;
tem;jzpfaom xdkif;EkdifiHwGif
atmfwrkd b
kd ikd ;f ukrP
rD sm;? pGr;f &nf
jrifph uf ypn;f xkwv
f yk o
f nfu
h rk P
D
tjyif xdkif;ta&SUydkif;pufrIZkefESifh
vnf; csdwfqufxm;ao;onf/
xdu
k o
hJ jYkd zpfvmNyq
D ykd gu xm;0,f
a&eufqyd u
f rf;onf urmt
h vkyf
tIyfqHk; a&vufMum;wpfckjzpf
onfh rvuma&vufMum;udk ausmf
vGefonfESifh ta&SUawmiftm&S
twGuf pufrIZkefESifh t"duukef
oG,af &;vrf;aMumif;wpfck jzpfvm
awmhrnfjzpfonf/
cs
wkdif;&if;om;a&;&m
t wJG ( 1 ) ? t rS wf ( 4 8 )
w e *F a EG ? 2 4 ? Edk 0if b m ? 2 0 1 3
oufNy;D &cdik w
f yfrawmf&UJ oabmxm;udk
vnf; odcsiyf gw,f/
ajz/ / jrpfBu;D em;aqG;aEG;yGrJ mS wdik ;f &if;
om;vufeufuikd f tzGUJ tpnf;awGbufu
wifjywJh vdik Zf mbHo
k abmwlncD suf (11)
csut
f m; tpd;k &Nird ;f csr;f a&; azmfaqmifa&;
vkyif ef;aumfrwDukd csjyEdik cf o
hJ vdk tpd;k &
Nidrf;csrf;a&;azmfaqmifa&; vkyfief;aumf
rwD (UPWC) bufuvnf; olw&Ykd UJ rlawGukd
wdkif;&if;om;vufeufudkif tzGJUtpnf;
tay:csjyEdkifcJhwmrdkY a&SUqufaqG;aEG;yGJ
awGtwGuf wd;k wufrv
I uPmwpf&yfjzpf
w,fvdYkjrifw,f/ vmr,fh 'DZifbmv u&if
jynfe,f bm;tHNrdKUaqG;aEG;yGJrSm b,fvdk
ndE iId ;f rIawG jyKvyk o
f mG ;rvJqw
kd hJ ar;cGe;f
tay:rSmawmh UPWC &JUrleYJ vdik Zf moabm
wlncD suaf wGMum;rSm b,ftcsuaf wG uGm
[rI&w
Sd ,fqw
kd hJ tajccHay:rSmyJ tajccH
Ny;D ndE iId ;f &rSmyg/
ar;/ / tck &cdik jf ynf e,fpyfrmS &dw
S hJ &cdik f
wyfrawmftaeeJY NyD;cJhwJh vlrsKd;a&; y#d
yutoGiaf qmifwhJ vlxq
k yl rl u
I pd e YJ ywf
oufNy;D b,fvrkd sK;d oabmxm; &do
S vJqkd
wm&,f? 'Dvu
kd pd & yfrsK;d awG xyfrrH jzpfymG ;
ap&ef b,fvkd pDpOfxm;&dyS govJqw
kd meJY
tpd;k &tzGUJ &JU 'Dupd a wGtay: xde;f csKyrf I
udk b,fvkd oH;k oyfajymqdv
k ykd govJcifAs/
ajz/ /'Dy#dyueJYywfoufNyD; jyem
wpfcck si;f pD jzpfay:cJrh t
I ay:rSm ,cif
uwnf;uyif uRefawmfwdkY &cdkifwyf
rawmf&UJ tjrifawGukd awmfawmfajymcJNh y;D
tajcpdkuftar&duefoHHk;rS uef
a':vm 2 'or 5 oef ; ul n D
oGm;rnfjzpfaMumif; od&onf/
,if;odt
Yk qdyk g&efuek u
f csif
ESpjf cif; c&pf,mefausmif;awmfwiG f
autdkifat 'kwd,ppfOD;pD;csKyf
Adv
k cf sKy*f rG af rmfEiS hf ucsijf ynfov
l l
xkawGUqHkrI 'kwd,ppfOD;pD;csKyf
Adv
k cf sKy*f rG af rmfonf 'kw,
d ppfO;D pD;
csKyfwm0efjzifh yxrOD;qHk;tBudrf
vma&mufawGUqHjk cif;jzpfum ,cif
tcsdefrsm;wGif &efukefusif;ycJh
onfh trsKd;om;nDvmcHrsm;uJhodkY
aqG;aEG;rIypkH rH sK;d rsm;tm; G2 &mxl;
tqifjh zifh oH;k Burd cf efv
Y ma&mufchJ
zl;aMumif; autdik af tESihf eD;pyfol
wpfO;D \ ajymjycsut
f &od&onf/
atmifatmif
jynfwGif;owif;
t wJG ( 1 ) ? t rS wf ( 4 8 )
w e *F a EG ? 2 4 ? Edk 0if b m ? 2 0 1 3
vufyHawmif;wif;rmrI
vHkxdef;bufrS enf;enf;avQmh
tkdtdkifpDudkvm;? bmoma&;udkvm;
uRefawmfwdkYEdkifiH w&m;Oya'&JU orD;ysKd[m t"rtBudrfBudrf tusifhcHvdkuf&ygNyD/
(zD',fvfuufpxdk)
'Dpum;uawmh tm;vk;H odNy;D om;
jzpfwJhusL;bm;EdkifiH&JUawmfvSefa&; acgif;
aqmif zD',fvu
f ufpxdak jymcJw
h hJ pum;
yJjzpfygw,f/ uufpxd[
k m ppftmPm&Sif
awGjzpfwb
hJ mwpfpwmtpd;k &udkawmfveS cf hJ
wJh Oya'ausmif;om; wpfa,mufuae
usL;bm;jynfov
l x
l &k UJ awmfveS af &; acgif;
aqmifwpfa,muf jzpfco
hJ yl g/
ol&Y UJ awmfveS af &;vkyif ef;awG aMumifh
uufpxdu
k kd tmPm&Sit
f pd;k &u zrf;qD;
tusOf;csNyD; kH;xkwfppfaq;wJh tcgrSm
w&m;Oya't& ud,
k w
f ikd af vQmufvcJ suf
ay;cJNh y;D usL;bm;Edik if &H UJ rw&m;wJh Oya'
awGukd axmufjyajymqdk avQmufvcJ suf
ay;cJw
h hJ pum;awGyg/ uufpxd&k UJ avQmuf
vJcsuaf wGuvnf; urmausmf avQmufvJ
csurf sm;tjzpf ordik ;f wGicf w
hJ myg/
'ghtjyif uufpxd[
k m usL;bm;
w&m;k;H rSm Oya'eJt
Y nD rqk;H jzwf? rvkyf
udik &f w
J hJ w&m;olBu;D rsm;udv
k nf; tckvkd
a0zef jypfwifcyhJ gw,f/ w&m;olBu;D rif;
rsm;cifAsm; w&m;olBu;D rif;rsm; &Suw
f wf
r,fq&kd ifvBl u;D rif;wd&Yk UJ ud,
k af y:rSmkx
H m;
wJh 0wfrHk sm;udk cRwv
f u
kd o
f ifyh gNyD qdNk y;D
w&m;olBu;D rsm;udv
k nf; a0zefcyhJ gw,f/
tckuReaf wmfwYkd Edik if rH mS vnf; tJ'v
D kd
ajym&r,fh tjzpftysufawGu wpfcg
r[kw?f ESpcf gr[kwf jzpfysuaf ewmu
] om;azmufEeI ;f jref
tpvmrf?
wd& pme0f g' qefu
Y siMf u } qdw
k hJ pmom;ygwJh
ADGEdkif;udk qdk&S,frD'D,mwpfckjzpfwJh azhcf
bGwpf mrsuEf mS awGrmS tcsed ef YJ wpfajy;nD
wufvmwm jrifvu
kd &f awmh tvGet
f if
rwefrS tHMh ozdaYk umif;avmufatmifuykd J
jzpfr&d ygw,f/ bmvdv
Yk q
J akd wmh tJ'AD EGD ikd ;f
qdik ;f bkwu
f kd udik af qmifxm;olrsm;[m
oHCmawmfrsm;jzpfaevdyYk gyJ/
tifrwefrS odum orm"dejYJ ynfph NHk y;D
wnfMunfwhJ aexdik rf rI sm;eJY aexdik Mf uwJh
bk&m;om;awmf &[ef;awmfrsm;&JU qGrf;
pm;wJyh pHk u
H kd tHMh orIrsm;eJw
Y uG Edik if w
H um
urmvSnchf &D;onfrsm;u wul;wuvm
MunfMh u ? "mwfyHk u
kd Mf ueJY vkyaf ewJt
h csed f
rSm tcsKUd aom &[ef;rsm;u wjcm;bmom?
omoemudk ajymifajymifwif;wif;yJ apmf
um;ykwcf wfcw
hJ m[m tvGet
f ifrwefrS
&Supf &m aumif;ygw,f/
'Dru
kd a&pDacwfBu;D rSm vGwv
f yfpmG
qExw
k af zmfciG &hf adS yr,fh tJ'v
D kd qExw
k f
azmfwahJ e&mrSm ig;&ufBuKd Ny;D cGijhf yKcsuf
,l&wmwdYk ?qExw
k af zmfwahJ e&mrSmygr,fh
vlO;D a& ? qdik ;f bkwaf xmifr,fq&kd ifvnf;
bmpmom;awGygrSmvJ ? a<u;aMumfoq
H &kd if
vnf; b,fvkd a<u;aMumfrmS vJqw
kd mawGukd
oufqikd &f mudk t&ifwifjy&ygw,f/
pm - 24okYd
10
tvkyform;a&;&m
t wJG ( 1 ) ? t rS wf ( 4 8 )
w e *F a EG ? 2 4 ? Edk 0if b m ? 2 0 1 3
k m&Sw
d ,f/
stituton qdw
'gawGukd practice
vkyfvm;qdkwmMunfhw,f/ Training ay;
w,faygh/ 'gaMumifh'DtcsdefrSmawmh 'Dvdk
tvkyo
f rm;or*awG (pm;aomufuek v
f yk f
ief;u tvkyform;or*awG? aemufydkY
aqmifa&;atmufu rD;&xm;? jynfwGif;
a&aMumif;pwmawG) tJvt
kd zGUJ tpnf;awG
cdik rf mzdt
Yk wGuf tajccHwnfaqmufyakH v;
awGukd training ay;aew,f/
kH if
ar;/
/ vuf&adS &m FTUM urSwyf w
xm;Nyv
D m;cifAs/
ajz/ / tckrw
S yf w
kH ifxm;w,f/ 'D{NyD
xJrmS wifxm;w,f/ FTUM tzGUJ 0iftaeeJY
wifxm;w,f/ tzGUJ atmufrmS yg0ifr,fh
tzGUJ aygif; 104 zGUJ &Sw
d ,f/ 'gawGu tajccH
tzGJUawGaygh/ tJ'DtxJrSmrS c&rf;NrdKUe,f
pdkufysKd;a&;or*u NrdKUe,ftqifh&Sdw,f/
aemufxyfESpfcg yJc;l wkdif;a'oBuD;xJrmS
'dkufOD;NrdKUe,fu NrdKUe,ftqifh&Sdw,f/
aemufxyfwpfck anmifav;yifNrKd Ue,fu
pdkufysKd;a&;or*NrdKUe,ftqifh&Sdw,f/
aemufxyfwpfcg arSmfbDu vloHk;ukef
or*NrKd Ue,ftqifh &Sw
d ,f/ NrKd Ue,ftqifh
&Sw
d mav;zGUJ ygw,f/usew
f mutajccHawG/
ar;/ / jynfwGif;rSm tvkyform;?
tvky&f iS f 0efBu;D XmetMum;rSm trsm;Bu;D
jyemawG&adS ewmawGukd bmajymcsiv
f J
tpfu/kd
ajz/ / ud,
k w
f v
Ykd yk w
f mu ud,
k w
f cYkd ek u
ajymovdk or*upd vkyw
f myg/ or*upd
vkyw
f ,fqw
kd m 0efBu;D Xme&JU tvkyaf wGukd
vkyw
f mr[kwb
f ;l / or*upd a wG vkyw
f ,f
qdw
k m ckewnfaqmufrI vkyif ef;awGxu
J
wpfcak yghaemf/ aemufwpfcg vkyif ef;cGief YJ
&Ja0atmif(csif;wGi;f owif;Xme)
u0ifaeygw,f/ workshop awGvnf;ac:
w,fav/ tvkyo
f rm;a&m? tvky&f iS af wG
udka&m? 'gayrJh ILO wpfckwnf;eJY b,f
avmufvyk Ef idk rf mS rdv
Yk v
Ykd /J 'gayrJt
h enf;qH;k
awmh tvky&f iS af wGtaeeJY zGUJ pnf;xm;Ny;D
or*awGukd wef;wl&nfwq
l ufqzH Ykd tod
trSwfjyKzdkYudk jznf;jznf;csif;oGm;ae&wm
aygh/ tvky&f iS af wGuvnf; vGwv
f w
G v
f yf
vyfvyk cf w
hJ m Mumvmwmuwpfc?k aemuf
wpfcu
k wcsKUd u tvky&f iS t
f ppfawGr[kwf
bl;/ 'DrmS &Sad ewJh olawGu decision making
level r[kwfbl;/ refae*smvdkYyJajymajym?
tkyfcsKyfa&;t&m&SdyJajymajym 'DvlawG&JU
aemufu,
G rf mS ydu
k q
f H xkw,
f x
l m;wJh
EkdifiHjcm;u ukrPDawGjzpfaeawmh awmf
awmftcuftcJ&w
dS ,f/ 'Dawmhoifwef;vm
onfw
h idk af tmif bmrStusK;d rxl;bl;/
ar;/ / tpfub
kd mrsm;ajymcsiw
f m&Sd ao;vJ/
ajz/ / vdt
k yfcsuaf wmh&rdS mS yJ/ bmjzpf
vdv
Yk q
J akd wmh tJ'rD mS &Sw
d hJ olawGu,
kd w
f idk f
urmvSnfhvuPmtBuHay;ynm&Sif ygarmua'gufwmOD;pHwifatmif(a&Tbdk)\om;
q&mpHausmf[ef0if;
vuPmtBuHay;ynm&Sif
B.A(Palmistry)(Kol.India),
Gold-Prize@Life Membership,(M.A.R.P)
: 09-49 28 94 33 : 09-444 00 62 16
ygarmua'gufwm OD;pHwifatmif (a&Tbdk)Hk;cef;
trSwf(264)? yxrxyf? 28 vrf;/ 82_83 vrf;Mum;? rEav;NrdKY/ - 02-39949
t wJG ( 1 ) ? t rS wf ( 4 8 )
w e *F a EG ? 2 4 ? Edk 0if b m ? 2 0 1 3
aMumfjim
11
12
EdkifiHa&;
EkdifiHawmforw OD;odef;pdefv uf
xufrmS 'Dru
kd a&pDpepfukd ul;ajymif;vmwJh
twGuf A[du
k ae xde;f csKyx
f m;wJh tajc
taeudkajymif;vJEidk zf YkdpwifBuKd ;pm;vmwm
awGUjrif&ygw,f/jrefrmtpd;k &taeeJv
Y nf;
A[dx
k ed ;f csKyrf I avQmch sa&;awGukdjyKvyk af eNyD
jzpfayr,fh ajymif;vJaepOfumvrSmvnf;
jyemaygif;pH&k adS ewJt
h wGuf A[dck sKyu
f ikd f
rI avQmch s a&;qdw
k hJ acgif;pOfeaYJ qG;aEG;yGaJ wG
jyKvyk v
f mMuwmudk awGU&ygw,f/
A[dkcsKyfudkifrIeJY ywfoufNyD;awmh
vTwaf wmfxu
J vli,fawG? Ekid if aH &;ygwD
awG? wkid ;f &if;om;vufeufuikd t
f zGUJ tpnf;
xJu vli,fawG? t&yfbufvlrIa&;vkyf
ief;awGrmS yg0ifaewJh vli,fawGukd zdwf
Mum;cJNh y;D Ny;D cJw
h EhJ 0dk ifbm 9 &ufuae 10
&uftxd aejynfawmf&ZdS ALoD&[
d w
kd ,frmS
vli,frsm;twGuf A[dkcsKyfudkifrIavQmhcs
a&;aqG;aEG;yGJudk The Innovative upDpOf
usi;f ycJMh uw,f/
jrefrmjynfrSm tpdk;&tqufquf
A[dck sKyu
f ikd rf rI sm;cJw
h t
hJ wGuf wkid ;f &if;om;
tcsi;f csi;f t,Ht
k Munfrv
hJ mjcif;? jynfwiG ;f
ppfrD;awmufavmif&jcif;awG[m tzGJU
wpfcu
k xde;f csKyx
f m;vdYk jzpfvm&wmawG
jzpfaMumif;eJY ckv'kd rD u
kd a&pDpepfajymif;ae
csed rf mS 'DjyemawGukd ajz&Si;f Ekid zf t
Ykd
wGufA[dck sKyu
f ikd rf aI vQmch szu
Ykd ta&;Bu;D ae
w,fvYkd usm;jzLygwDu &Sr;f jynfe,fajrmuf
ydkif; oDaygNrdKUuae a&G;cs,fjcif;cHcJh&wJh
jynfov
Yl w
T af wmfu,
kd pf m;vS,f OD;&JxeG ;f u
qdyk gw,f/
]]wkid ;f jynfrsuEf mS Munfw
h mr[kwb
f ;l /
olw&Ykd UJ ud,
k Bf uKd ;pD;yGm;udMk unfNh y;D awmh A[dk
csKyfudkifrIavQmhcsa&;udk rvkyfcsifbl;/ tJ
awmh uRefawmfwdkYu tck[muwdkif;&if;
om;pnf;vHk;nDnGwfa&;eJY wef;wltcGifh
ta&;&zdb
Yk ufuaeNy;D awmh A[dck sKyu
f ikd rf I
avQmch swmawGukd vkycf siw
f ,f/ wpfzuf
uusawmhvnf; wkid ;f jynfzUHG NzKd ;wd;k wufzYkd
qdNk y;D awmh 'DtusK;d pD;yGm;u oGm;udu
k af e
w,f}}vdYk jynfov
Yl w
T af wmfu,
kd pf m;vS,f
OD;&JxeG ;f uajymygw,f/
tckvkd toGiu
f ;l ajymif;aecsed rf mS
t"dujyemu bmawG&SdvJqdkawmh
tpd;k &tzGUJ qdw
k mu tzGUJ wpfcjk zpfaew,f/
wpfEkdifiHvHk;udk udk,fpm;jyKxm;wJh tpdk;&
t wJG ( 1 ) ? t rS wf ( 4 8 )
w e *F a EG ? 2 4 ? Edk 0if b m ? 2 0 1 3
'D rdkua&pDpepfESifh
A[dkcsKyfudkifrI avQmhcsa&;
aroBuFe[
f e
d (f jrpfrc)
tajctaerSmvnf; A[dkcsKyfudkifavQmhcs
a&;eJY atmufajcxdvkyfydkifcGifhay;a&;
twGuf aqmif&u
G af ew,fvYkdajymygw,f/
EkdifiHa&;t& yGifhvif;vGwfvyfvm
wJhtwGuf t&yfbuftzGJUtpnf;awGu
OD;aqmifNyD;awmh tvkyfHkaqG;aEG;yGJawG?
Ekid if aH &;ygwDu vli,ftiftm;pkawGtae
eJY vkyfydkifcGifh&vmwJhtcgrSm vkyfEkdifzdkYt
wGuf t&nftcsi;f jri w
hf ifzYkd vkt
d yfaMumif;
eJY jrefrmEkid if rH mS jzpfymG ;aewJh y#dyuawGeYJ
Ekid if aH &;udp& yfawGtwGuf A[dck sKyu
f ikd rf I
avQmch svu
kd f ekH YJ tm;vH;k aumif;Ny;D jyem
awGukd tm;vH;k ajyvnfomG ;r,fvYkd rqdEk idk f
ayr,fv
h nf; a&&Snt
f wGuf aumif;rGeEf idk f
c&D;oGm;{nfUonfvma&mufrIjrifUcsdefwGif pdefac:rIrsm;ESifUBuHKawGY&zG,f&dS
jrefrmEdik if o
H Ykd a&muf&v
Sd m
aom c&D;oGm;ta&twGuf wd;k jrifh
vmcsed w
f iG f c&D;oGm;vkyif ef;rSm pdef
ac:rIrsm;ESifh &ifqdkifae&aMumif;
heraldsun \ azmfjyrIt& od&onf/
jrefrmEdik if H 1996 ckEpS w
f iG f c&D;
oGm;vkyif ef;udk pwifvyk af qmifchJ
aomfvnf; pD;yGm;a&;ydwq
f rYkd aI Mumifh
EdkifiHjcm;c&D;oGm; vma&mufrIEIef;
arQmv
f ifo
h avmuf jrifw
h ufrI r&dS
cJhaMumif;od&onf/ppftkyfcsKyfrIrS
t&yfom;tpd;k &odYkajymif;vJcsed w
f iG f
pD;yGm;a&;ydwfqdkYrIrsm; ajzavQmh
vdu
k af om 2011 ckEpS f aemufyikd ;f
c&D;oGm;{nfo
h nfvma&mufrEI eI ;f rSm
2010 jynfEh pS w
f iG f c&D;oGm;{nfo
h nf
oH;k ode;f cefY vma&mufrI jrifw
h ufchJ
Ny;D 2020jynfEh pS w
f iG f c&D;oGm; {nfh
onf ckepfoed ;f xd jrifw
h ufvmEdik f
onf[k cefrY eS ;f xm;onf/
odkYaomf jrefrmhc&D;oGm;vkyf
ief;twGuf BuKH awGU&Edik af om pdef
ac:rIrsm;teuf aps;EIef;BuD;jrifhrI
vnf ; wpf c k t ygt0if jzpf E d k i f
aMumif; oHk;oyfrIrsm; &dSaeonf/
NAw
d ed Ef ikd if o
H m; Marcus Allender u
jrefrmEdik if \
H tcsKUd ae&mrsm; [dk
w,faps;EIef;BuD;jrifhrIudk c&D;oGm;
{nfo
h nfrsm; BuKH ae&aMumif; ajym
qdck o
hJ nf/ Allender u ]]jzpfoif?h &dS
oifw
h hJ aps;EIe;f xuf jrifah ew,f/
&efuek Nf rKd UjyifbufrmS vnf; aps;EIe;f
rsm;w,f/ vGecf w
hJ hJ av;ESpaf vmuf
u Park Royal [dw
k ,frmS wpfn
wnf;cdw
k ahJ ps;EIe;f [m a':vm 60
&dSayr,fh vuf&dSrSm a':vm 60
ausmfjrifhwufaew,f/ tajccH
taqmufttHyk ikd ;f wd;k wufaumif;
rGeaf tmifvnf; vkyaf qmif&r,f/
jrefrmEdkifiHtwGif;&dS ae&mtrsm;
vli,fa&;&m
t wJG ( 1 ) ? t rS wf ( 4 8 )
w e *F a EG ? 2 4 ? Edk 0if b m ? 2 0 1 3
13
tem*wfrIef0g;aeonfh jrefrmuav;vkyfom;rsm;b0
cifEi
S ;f Munfom(jrpfrc)
]]vufzuf&nf usqrd w
hf pfcu
G f 'Dbuf 0dik ;f a[h}}
ykq;kd wdw
k Ekd iS hf ta&mifviG ahf eonfh teDa&miftusu
0kd wfqifxm;onfh uav;i,f
wpfO;D onf ycH;k ay:rS ykq;kd pkww
f pfxnfjzifh pm;yG0J idk ;f tm; oef&Y iS ;f a&;vkyaf e&if;rS toH
us,u
f s,jf zifh pm;p&mrsm;tm; qufwu
kd &f w
G jf y&if; pm;vufp xrif;yef;ueftm; wpfcsuf
vSnMhf unf&h if; aemufxyfa&mufvmonfh pm;oH;k oltopfrsm;xHoYkd ajy;vTm;oGm;avawmh
onf/NzdK;ausmf(trnfvTJ) touf (12) onf {&m0wDwkdif;a'oBuD; a';'&JNrdKUe,frS
&efuek Nf rKd Uv,f&dS vufzuf&nfqidk w
f pfqidk o
f Ykd vma&muftvkyv
f yk u
f ikd af eonfh uav;
i,fwpfO;D jzpfonf/vufzuf&nfqidk rf sm; tvkyv
f yk f ae&onfh pm;yGx
J ;kd uav;i,frsm;\
tvkycf sed rf mS eHeufav;em&DcefrY S pwifum n 10 em&Dtxd&adS Mumif;? abmvH;k yGjJ yonfh
qkid rf sm;qd&k ifawmh n 12 em&D/ tcsKUd qdv
k Qif eHeufvif;tm;Bu;D csed t
f xd tvSnu
hf svyk u
f ikd f
&avh&NdS y;D wpfcgwpf&q
H v
kd Qif abmvH;k yGjJ yoaecsed f acwtyd Mf u&Ny;D eHeufqikd zf iG &hf ef
jyefvnfjyifqif&onf[k pm;yGx
J ;kd vkyu
f ikd af eonhf uav;i,fwu
Ykd qdo
k nf/
&efukefNrdKUwGif; vufzuf&nf
qdik rf sm; tawGU&rsm;vmNy;D bD,mqdik rf sm;
rSm tawGU&trsm;qHk;aom 'kwd,qdkif
trsK;d tpm;jzpfvmonf/ xdb
k ,
D mqdik rf sm;
vnf; uav;vkyo
f m;wdu
Yk kdpm;yGx
J ;kd tjzpf
cdik ;f aprIrsm; &Sv
d maMumif;udv
k nf; od&&dS
onf/ ]]t&ufqikd w
f ?Ykd pm;aomufqidk w
f rYkd mS
&Sad ewJh uav;awGtwGuaf wmh avmavm
q,f bmtpDtpOfrrS &Sad o;ygbl;/ wcsKUd
u rdbawGu,
kd w
f ikd f tcaMu;aiG,Nl y;D oGm;
xm;wmqdak wmh olwrYkd o
d m;pk pm;0wfae
a&;t& uav;udktrSDjyKxm;wmqdkawmh
bmrSvyk af y;vdrYk &bl;}} [k uav;oli,f
apmifah &Smufa&;tzGUJ rS &JrLS ;trfacgif'ifu
ajymonf/
uav;oli,fOya'onf ,ckacwf
ESihf rudu
k n
f o
D nft
h wGuf jyifqif&ef tqdk
jyKxm;aMumif;? vlr0I efxrf; u,fq,fa&;
ESihf jyefvnfae&mcsxm;a&; 0efBu;D Xmeu
vnf; uav;oli,fjyKpkapmifha&Smufa&;
ESio
hf ufqikd o
f nfhOya'udak &;qGw
J ifjyxm;
aMumif;? uav;oli,frsm;tm; apmifh
a&SmufEidk af &; tpDtpOfrsm;udk aqmif&u
G f
Ekid &f ef jyifqifaeonf[k if;uqufajym
onf/
Ekid if aH wmftpd;k &taejzifh rlvwef;
ynma&;tm; tcrJyh nma&;tjzpf owf
rSwx
f m;aomfvnf; tpdk;&ausmif;rsm;odYk
vma&mufynmoif,cl iG rhf &onfh uav;
rsm;rsm;jym;pGm&Sad eao;onf/xdu
k av;i,f
rsm;twGi;f vrf;ab;ae avvGiu
hf av;
i,frsm;tm; tpd;k &rS zGiv
hf pS x
f m;onfh vl
i,favhusifhxdef;odrf;a&;ausmif;rsm;ESifh
jyifyvlrt
I zGUJ tpnf;rsm;u ynmoifMum;
ay;aeMuaomfvnf; qkid rf sm;wGif tvkyf
vk y f u d k i f a eMuonf h uav;i,f r sm;\
ynma&;twGuf xnfo
h iG ;f pOf;pm;onfukd
rawGU&ao;ay/
]]ynma&;avmuu vlwpfa,muf
taeeJaY &m Ekid if o
H m;wpfa,muftaeeJY yg
ajym&r,fqdk&if aps;qkdifawGrSm tvkyf
wdkif;jynfwdk;wufvm&if
avvGifhuav;i,fawG
avsmo
h mG ;rSmyJqw
kd m rjzpfoifb
h ;l /
uRefawmfuawmh 'Duav;awG
wkdif;jynfwdk;wufvmwmudk aeylxJuae
yifyef;qif;&JpGm &yfapmihfae&wmrsKd;
rjzpfapcsifbl;/
uav;yJac:ygw,f}} [k prf;acsmif;NrKd Ue,f
twGif; vufzuf&nfqkdifBuD;wpfqdkif
zGiv
hf pS x
f m;onfh qdik &f iS w
f pfO;D uqdo
k nf/
tqdyk gqdik Bf u;D uav;i,f 20 cefY
tvkyfcefYxm;NyD; trsm;tm;jzifh touf
ckepfESpfrS 12 ESpft&G,ftxdom&Sdonfh
uav;rsm;jzpfMuonf/ xdkuav;rsm;
14
tdwfzGifhay;pm
t wJG ( 1 ) ? t rS wf ( 4 8 )
w e *F a EG ? 2 4 ? Edk 0if b m ? 2 0 1 3
ol&d,ae0ef;*sme,fodkY
m
p
;
y
a
h
f
i
G
tdwfz
atmif[P
d ;f (usKduaf xmf)
ol&,
d tvif;*sme,fukd uReaf wmf rzwfjzpfcyhJ g/ e,frmS a&mufaecJo
h vdk *sme,frsm;eJY tvSr;f a0;vdYk pmiwf? ayiwftaeusypf mG eJyY J
rjzpfraeaecJ&h &if; tcsed jf zKe;f cJ&h w,f/ &efuek f jyefra&mufrrD mS ol&d,tvif;*sme,f 0ifa&muford ;f qnf;cHchJ&aMumif; Mum;odvu
kd &f w,f/
uReaf wmft'J u
D pd u
kd ar;jref;&if; avhvmMunfrh w
d ,f/ tjcm;*sme,fawGuv
kd nf; tuJcwf w,f/ uReaf wmfi,fi,fu owif;pm? *sme,f
avmuukd us;D uef;awGyrm ud,
k t
hf rsK;d xdvYkd 0dik ;f tmrvm;? xd;k r,f? qdwrf ,fvnf; vkyMf urvm;vd/Yk [kww
f ,fav? owif;*sme,fvYkd
urn;f wifvu
kd w
f meJYtrsK;d wltrsK;d t&if;awGjzpfomG ;Ny/D tJ'rD mS t,ltq? cH,cl suw
f cl sirf S wlrmS aygh/ 'gayrJhjynfoUl ta&;twGuw
f ikd ;f jynf
twGuaf wmh oabmxm;wpfcw
k nf;&d&S rSmaygh/
tJ'gaMumifh tpd;k &&JU rSeu
f efrI tm;
enf;wmjzpfjzpf? tpd;k & odrYk [kwf tmPm
&do
S al wGeYJ yl;aygif;xm;wJh yk*v
u
d vkyif ef;
&Sifjzpfjzpf jynfolYtay: apmfum;&if
owif;*sme,fyo
D pGm azmfjy&r,f/ a&;om;
Mu&r,f/ 'DaeY pme,fZif; vGwv
f yfciG &hf aSd e
Ny;D yJ/ t*Fvyd af cwf? *syefacwf owif;pm
q&mBu;D rsm;udak wmh uReaf wmfrrDyg/ ocif
udk,fawmfrIdif;? q&mAef;armfwifatmif?
*sme,fausmOf ;D cspaf rmif/ tJ'gawGuakd wmh
pmxJrmS zwf&orQ rSwpf w
JG mav;awG ajym
wm/ uReaf wmfi,fi,fu OD;tke;f cif&UJ rd;k
BuKd ;owif;pmwdu
k u
f kd ausmif;om;awG0ikd ;f
&mrS &Jt&m&dw
S pfO;D u aoewfeyYJ pfvYkd[,f
&DwefaoqH;k &wJu
h pd ? aemufwpfaeY aMu;rHk
owif;pm rsuEf mS zH;k rSm tyDtjyif ygvmcJh
wmudk awGUcJ&h zl;w,f/ owif;t&awmh olY
xufigaumif;? xl;atmif? OD;atmifvYkd &Sm
azG,&l w,f/ owif;pmwdu
k ?f *sme,fwu
kd f
eJYywfouf&ifawmh us;D uef;rsm;vdyk J trsK;d udk
xd&if 0dik ;f tmwwfwt
hJ usirhf sK;d &dMS u w,f/
'DaeY&UJ yk*v
u
d owif;*sme,fawG?
yk*vduowif;pmawGuawmh wpfapmif
avsmo
h mG ;&if NyKd ib
f ufavsmw
h ,fqw
kd hJ yk*
vdu pD;yGm;a&;qefwhJ t,ltqrsK;d awGyJ
&dyS &kH w,f/ wcsKUd *sme,facwfrYkd a&ma,mif
Ny;D tusK;d tjrwf jzpfvjkd zpfjim; vkyo
f rl sK;d
yk*vdu owif;*sme,fawG?
yk*vduowif;pmawGuawmh wpfapmifavsmhoGm;&if
NydKifbufavsmhw,fqdkwJh yk*vdu pD;yGm;a&;qefwJh
t,ltqrsKd;awGyJ &dSyHk&w,f/ wcsKdU*sme,facwfrdkY
a&ma,mifNyD; tusKd;tjrwfjzpfvdkjzpfjim;
vkyfolrsKd; awGvnf;ygw,f . . . .
xm;yH&k w,f/ Edik if aH &;orm;qdw
k m axmif
usrmS raMumufoifw
h mawmh trSe/f pma&;
q&mBuD ; q&mAef ; armf w if atmif [ m
axmifoufeYJ tjyifrmS ae&wJh toufwu
G f
Munf&h if axmifoufu rsm;ygw,f/ 'gayrJh
[dk; zqyv ocifEk&JUacwfrSm EdkifiHa&;
orm;twGuf axmifqw
kd m ]]at uvyf}}?
]]bD uvyf}}&,fvYkd Edik if aH &;tqifh tedrhf
tjrifh cGx
J m;w,f/ cHpm;cGihf tjynf&h w
Sd ,f/
jrefrmhq&kd ,
S v
f pfqNkd y;D ta&mifjywJh ppftm
Pm&Siaf cwfa&mufawmh Edik if aH &;orm;qdk
&if zufqpftusOf;pcef;xJ xnfhw,f/
pdw"f mwfawG ysujf ym;atmif ESyd pf ufw,f/
use;f rma&;csKUd wJah tmif ESyd pf ufw,f/ ESyd f
pufvdkY 0&if jyefvTwfay;w,f/ EdkifiHa&;
orm;&JU axmifwiG ;f tcGit
hf a&;u ESyd pf uf?
nOf;yef;cH&wJh tcGihfta&;yJvdkY ajymvdkY&
w,f/ jrefrmjynf&UJ w&m;Oya'qdw
k m jynf
olukd ESyd u
f yG af &; owfowfy/J
b,fvykd J jzpfjzpfav/ Edik if aH &;orm;
r&d&S if jyKjyifajymif;vJrI rjzpfb;l / urmBu;D
udkjyefMunf/h ya'o&mZfacwfutmPm&Sif
awG?ppftmPm&Siaf wGukdawmfveS w
f u
kd cf u
kd f
wm[m Edik if aH &;orm;awGy/J t,ltq
awmh uGejf rLepfawG? qd&k ,
S v
f pfawG? 'Dru
kd
a&pDawG trsK;d rsK;d aygh/ tJ'ED ikd if aH &;orm;
awG[m jynfou
l kd pnf;H;k w,f/ jynfol awG
tDwvD? *syefw[
Ykd m zufqpf0g' r[mrdwf
zGUJ Ny;D tiftm;xlaxmifatmifjrifcMhJ u&mu
*smreD [pfwvmu k&mS ;Edik if BH u;D udk odr;f
ydu
k af &;twGuf ppftiftm;rsm;pGmeJY jyif;
jyif;xefxef wdu
k cf u
kd w
f ,f/ &ufpufw,f/
tJ't
D csed rf mS pwmvif[m &JabmfveD ifeYJ
twlwuG awmfveS af &;wdu
k yf rJG mS yg0ifchJ
ovdk ppfr[mAsL[mudv
k nf; uRr;f usicf o
hJ l
jzpfw,f/ url;&SL;wd;k 0ifwu
kd v
f mwJh [pf
wvm&JU wyfawGukd rwdu
k b
f J ][}ay;xm;
w,f/ [pfwvm&JU wyfawGuvnf; zuf
qpfqw
kd t
hJ wdik ;f urf;ukeaf tmif &ufpuf
w,f/ ypfcwfwu
kd cf u
kd f pD;eif;vmw,f/
k&mS ;ppfwyfBu;D uvnf; tonf;,m;aeNy;D
wdu
k cf siaf eNy/D u&ifrvifeef;awmfu pwm
vif;&JU trdefYr&vdkY rwdkufbJ ae&w,f/
tJ'v
D ekd YJ [pfwvm&JU emZDzufqpfawG[m
k&mS ;jynfxJ ppfuRNH y;D trsm;Bu;D 0ifvmcJh
wmu u&ifrvifeef;awmfeyYJ g eD;vmNy/D
pwmvif[m tJ't
D csed u
f srS olpY pfwyfukd
wdu
k rf ed aYf y;vdu
k w
f ,f/ k&mS ;ppfwyf&UJ b,f?
nm w&Murf;wdu
k cf u
kd w
f m cHvu
kd &f awmh
[pfwvm&JU emZDwyf[m rIrvSaoaus
ukew
f ,f/ emZDwyfawGvnf; tajctae
r[efbJ tustqH;k awGrsm;vGe;f awmh wyf
qkww
f ,f/ pwmvif[m k&mS ;wyfukd tyD
tjyif aemufuvdu
k Nf y;D zdwu
kd cf ikd ;f w,f/
'Dvv
kd u
kd w
f u
kd &f if;u *smreDEikd if u
H kd wpf0uf
odrf;NyD;om; jzpfoGm;w,f/ tar&duefeJY
r[mrdwf wyfawGuvnf; [pfwvm&JU
emZDwyfawGukd vdu
k w
f u
kd &f if; *smreDEikd if H
udk wpf0uford ;f vdu
k Mf uw,f/ tJ'aD wmhrS
zufqpfemZDacgif;aqmifBuD; [pfwvm
vnf; udk,fhukd,fudk,f owfNyD;ao&wJh
tjzpf a&mufcw
hJ ,f/
ajymcsiw
f muawmh 'Dtjzpftysuef YJ
jrefrmjynf&UJ vuf&t
Sd ajctaet& r[m
AsL[menf;awGeYJ a&S;a&SUu qEjyrIawGukd
tomapmifMh unfh &Hxm;Ny;D vdck siw
f t
hJ csed f
t"rtMurf;zufNzKd ciG ;f cJw
h mawGvnf; &dv
S Ykd
ol&d,ae0ef;*sme,f[m b,fvdkausm
axmufaemufc&H rSd ,fqw
kd m rodayr,fh
jynfot
Yl wGuf xufjruf&w
J if;wJh *sme,f
wpfapmif&dSoifhwmrdkY nufnufuav;eJY
vSywJh y&d,m,f tcif;tusi;f eJq
Y &kd if jynf
olrsm;twGuf tNrw
J rf;&daS ezdYk wifjyvdu
k f
&ygw,fqykd gawmh/ /
EdkifiHa&;tifwmAsL;
t wJG ( 1 ) ? t rS wf ( 4 8 )
w e *F a EG ? 2 4 ? Edk 0if b m ? 2 0 1 3
15
vuf&SdpepfrSm tjyeftvSefxdef;ndwJhoabmxuf
xdef;csKyfwJhoabm jzpfaew,f
2010 t&yfom;tpd;k &opf\ oH;k ESpw
f mumvtwGi;f Ekid if t
H wGi;f 'Dru
kd a&pDp;kd rd;k rI&jdS cif;?r&Sjd cif;Check & Balance jzpfjcif;? rjzpfjcif;?
h nf/
vuf&EdS idk if aH &;tajctaewdEYk iS hf pyfvsO;f NDF ygwDOu| OD;cifarmifaqGtm; awGUqHak r;jref;cJo
rif;0ef
ar;/ / 'Dru
kd a&pDEidk if t
H jzpf toGif
ul;ajymif;rI[m yDjyifNyv
D m;/
ajz/ / ygwD pHk 'D rd ku a&pD a cwfo pf
wpfcu
k kd 0ifa&mufaew,fqNkd y;D jynfou
l
a&G;cs,x
f m;wJh tpd;k &tzGUJ awG ay:ayguf
vmNy/D 'g[mEkid if aH &;tul;tajymif;umv
rSmyJ &Sad o;w,f/ 'Dru
kd a&pDacwfopfxu
J kd
awmh ra&mufao;bl;/ 'Dru
kd a&pDvm;&m
udk a&SUqufNy;D oGm;aeqJyg/
ar;/
/ 'Dru
kd a&pDpepfrmS ta&;Bu;D wJh
Check and Balance udb
k ,fvjkd rifv/J
ajz/
/ tjyeftvSex
f ed ;f nw
d o
hJ abm
u tajccHOya'jy|mef;xm;wJh tcsuaf ygh/
wu,f t jyif r S m u tjyef t vS e f x d e f ;
ausmif;rIxuf ydu
k aJ ewJh taetxm;udk
a&mufaew,f/ tjyeftvSex
f ed ;f csKyrf u
I kd
a&mufaew,f/ r@dKifwpfcku wpfckudk
xde;f csKyaf ewm[m vGwv
f yfru
I kd uefo
Y wf
aewmyg/ vGwfvyfpGmusihfoHk;cGifh&SdrS 'Drdk
ua&pD vuPmyDjyifrmS aygh/
ar;/
/ t&yfom;tpd;k &oufwrf; oH;k
ESpw
f mumvtwGi;f 'Dru
kd a&pDenf;vrf;
wusjzpfwhJ udp& yfav;awG ajymjyay;yg/
ajz/ / &Sm;&Sm;yg;yg;xJu OyrmoH;k ck
avmufxw
k jf yr,faemf/ usio
hf ;kH wmr[kwf
bJeJY wGef;tm;aMumifhjzpfwmawGvnf;&Sd
w,f/ jrpfqHkpDrHudef;rSmqdk jynfolYqEudk
tpd;k &u rwGe;f vSeEf idk b
f ;l / vdu
k af vsmay;
ydik x
f m;Muw,f/ rcsKycf s,&f bl;qdw
k hJ Oya'
Bu;D csvu
kd &f if tmPm&Sif t0ef;t0dik ;f xJ
u vlawGyJxdrSmrdkY 'gBuD;utoufr0if
ao;bl;/
ar;/
/ 2015 rSm PR usio
hf ;kH jcif;? rusihf
oH;k jcif;&JU tusK;d qufb,fv&kd rdS vJ/
ajz/
/ usio
hf ;kH r,fq&kd if ygwDi,fawG?
ygwDvwfawGyg rJay;wJhjynfol&JU qEeJY
vTwaf wmfxaJ &mufrmS yJ/ rusio
hf ;kH &ifawmh
trsm;pktEkid &f wJh yk*Kd vaf wGyJ vTwaf wmf
xJa&mufrmS / jynfo&l UJ qEukd tukev
f yk f
ray;Ekid b
f jJ zpfwmaygh/ trsm;pktEkid ,
f pl epf
udk usio
hf ;kH r,fq&kd if ygwDp'kH rD u
kd a&pDqw
kd hJ
pdu
k o
f bm0eJY rudu
k n
f b
D ;l /
ar;/ / 2008 zGUJ pnf;yHt
k ajccHOya'
jyifqifjcif;? topfjyefvnfa&;qGJjcif;eJY
ywfoufvt
Ykd efu,fo
h abmxm;u/
ajz/
/ rMumcPajymygw,f/ jyifoifh
w,fv?Ykd jyif&r,f[
h mawGawmif 65 csuyf Ykd
xm;wm&Syd gw,f/ jyifzyYkd J vdv
k m;ygw,f/
ar;/ /orwudk jynfou
l ,
kd w
f ikd f wdu
k f
du
k af &G;aumuf wifajrm ufciG &hf &if Ekid if rH mS
'Dru
kd a&pDtjynft
h 0&vmEkid rf vm;/
ajz/ / 'Dru
kd a&pDqw
kd m rd;k ay:uus
vmwmr[kwyf gbl;/ orwudk vGwv
f yfpmG
a&G;cs,fwifajrmufcGifh&onfhwdkifatmif
vnf;yJ tjynft
h 0&zdYk odyaf rQmv
f ifv
h Ykd r&
ygbl;/
ar;/ / Political Economy em;vnf
uRr;f usio
f o
l m orwjzpfoifw
h ,fq&kd if
2015orwb,fojl zpfEidk rf vJ/
ajz/ /vlyk*dKvfudkvufndK;xdk;jyvdkY r&bl;
av/ olrY mS wnfaqmufxm;wJhtzGUJ tpnf;
&S&d r,f/ pD;yGm;a&;tjrif&&dS r,f/ Ekid if aH &;
oabmyg0ifwJh EkdifiHwumtjrifus,frI
vnf;&S&d r,f/ 'Dvv
kd rl sK;d aygh/ ta&;Bu;D wm
EkdifiHudkcspf&r,f/ EkdifiHay:opm&Sd&r,f/
Ekid if aH &;tawG;tac:&S&d r,f/ b,fo&l ,f
vdYk ajymzdu
Yk apmao;w,f/ jrifuiG ;f xJrmS
vnf;ay:rvmao;bl;/uefv
Y efu
Y maemuf
uG,rf mS vnf; &Sad umif;&Sad eEkid w
f maygh/
ar;/
/,aeYvuf&EdS ikd if aH &;tajctae
udk oH;k oyfay;yg/
ajz/ / olY&JUqHkcsufaygh/ olY&JUt"du
qHck suu
f awmh Nird ;f csr;f a&;yJav/ ckvt
kd ekH YJ
usi;f eJY oGm;wmrsK;d t&ifur&Scd b
hJ ;l / trsK;d
om;nDnw
G af &;udo
k mG ;zdYkvdt
k yfaewJhtajc
taeyg/ Ekid if rH mS tajccHOya'jyifzv
Ykd w
kd ,f/
Nidrf;csrf;a&;&zdkYvdkw,f/ 2015 ua&muf
vmawmhrmS yg/
tckvakd jzMum;ay;wJt
h wGuf aus;Zl;wif
ygw,f/
{&m0wDbPf\ ATM pufrsm;wGif Master Card ESifh China Union Pay Card rsm;jzifh aiGxkwf,lEdkifNyD
&efuek ?f Ed0k ifbm-20
{&m0wDbPfrS wyfqifxm;onfh jrefrmEdik if H
tESt
H jym;&dS ATM pufrsm;wGif Master Card ESihf China
Union Pay Card rsm; aiGxw
k ,
f o
l ;kH pGEJ ikd Nf yjD zpfaMumif;
Ed0k ifbm 19 &ufwiG f xkwjf yefvu
kd o
f nf/ tqdyk g xkwf
jyefcsuo
f nf aejynfawmfwiG f usi;f yrnfh (27) Burd f
ajrmuf ta&SU awmiftm&Stm;upm;NyKd iyf EJG iS hf tcsed rf D
xkwjf yefjcif;jzpfaMumif;od&onf/
]]{&m0wDbPfu 'D0efaqmifru
I kd (27) Burd f
oH;k pGjJ cif;tm; avQmch s&ef AIM Network rsm;udk csUJ xGif
oGm;rnfjzpfaMumif;od&onf/
{&m0wDbPfonf 2013ckEpS t
f xd jrefrm
jynftESYH bPfcaJG ygif; 52 ck wd;k csUJ zGiv
hf pS cf NhJ y;D ATM
pufaygif; 73 ckukdwyfqifcahJ Mumif;? vlpY rG ;f tm; t&if;
tjrpf zGUH NzKd ;wd;k wufa&;udk tav;ay;aqmif&u
G f
oGm;rnfjzpfaMumif; od&onf/
0wf&nf
16
Oya'a&;&m
jynfaxmifpkorwjrefrmEkdifiHwGif
vlrsK;d aygif;pH?k Edik if o
H m;aygif;pHak exdik v
f suf
&Syd g onf/ vlrsK;d ESihf ud;k uG,o
f nfb
h momudk
,SOw
f
JG Edik if o
H m;owfrw
S
f r&yg/ trsK;d
om;wpfOD;ESifh trsKd;orD;wpfOD;vufxyf
jcif;rSm y#dnmOfOya'ESihf if;wdu
Yk ;kd uG,f
,HMk unfonfh bmom? "avhx;kH wrf;wdEYk iS hf
wku
d f u
kd o
f ufqikd yf gonf/ vlrsK;d toD;oD;?
bmomtoD;oD;onf rdrw
d b
Ykd mom"avh
xHk;wrf;t& vufxyfavh&SdMuygonf/
vufxyfjcif;qdkonfrSm trsKd;orD;ESifh
trsKd;om;wdkY\ cspfjcif;arwmtay:wGif
tajccHygonf/ vufxyfMuolEpS Of ;D onf
rdrw
d "Ykd avhx;kH wrf;t& toufjynfNh y;D ol
rsm;jzpfygu vGwfvyfaomoabmqE
tavsmuf y#dnmOfjyKEidk Mf uygonf/ jrefrm
Ekid if w
H iG f t&G,af &muforl sm; tufOya'
t& vufxyfxrd ;f jrm;&mwGif trsK;d orD; rSm
touf 18 ESpjf ynf&h rnfjzpfNy;D rdbtkyx
f ed ;f
ol\ oabmwlcGifhjyKcsuf&Sd&rnfjzpfyg
onf/ touf (20) jynfNh y;D ygu cGijhf yKcsuf
rvdktyfyg/ tdrfaxmifjyKzl;aom rkqdk;r?
uGm&Sif;NyD;olrsm;rSm touf>cif;csuf&Sdyg
onf/
jrefrmEkid if w
H iG f Ak'b
mom0if jrefrm
Ekid if o
H m;rsm; vufxyfxrd ;f jrm;&mwGi-f
(u) ESpOf ;D oabmwl vufxyfxrd ;f jrm;vQif
ta&SUckepftdrf? taemufckepftdrfodNyD;
bk&m;oGm;? ausmif;oGm;twlwl ykq;kd wef;
wiftMuifvifr,m;t&m a&mufonf[k
vufcx
H m;Muygonf/
(c) w&m;H;k wGif vufxyfrw
S yf w
kH ifonf
vnf; &Syd gonf/
(*) vlBu;D tod oufaopH&k ma&SUwGif aphpyf
aMumif;vrf;Ny;D todtrSwjf yKr*Fvmaqmif
Muonfvnf; &Syd gonf/
(C) tcsKUd u r*FvmqGr;f auR;Ny;D td;k tdrf
xlaxmifMuonfh "avhvnf;&Syd gonf/
tpvmrfbmom0ifrsm;u tpvmrf
bmomw&m;awmfEiS t
hf nD todoufao
rsm; a&SUarSmufwGif ]]aeum[f}} jyKvkyf
vufxyfxrd ;f jrm;Muygonf/ ]]aeum[f}}
rjyKvyk b
f J aygif;oif;qufqcH iG hf vH;k 0r&Sd
yg/ c&pf,mefbmom0ifrsm;uvnf; c&pf
,mefbmom"avhxHk;wrf;Oya'ESifhtnD
bk&m;ausmif;wGif vufxyfxrd ;f jrm;Muyg
onf/ [dELbmom0ifrsm;uvnf; [dEL
bk&m;ausmif;wGif vufxyfxrd ;f jrm;Muyg
onf/
bmomw&m;tm;vH;k vdv
k w
kd iG f bm
om0if?bmomwljcif;omvufxyfxrd ;f jrm;
Mu&ef twdtvif;jy|mef;csufrsm; &Sdyg
onf/ tpvmrfomoem? usr;f jrwfu&k f
tmeftapmif2 (2;221) wGif tpvmrf bm
om0iftrsK;d om;wpfO;D onf tpvmrf bm
om,HkMunfouf0ifolr[kwfonfhtrsKd;
orD;tm; xdrf;jrm;vufxyfjcif; rjyK&ef
vnf;aumif;? tpvmrfbmom0if trsK;d
orD;wpfO;D onf tpvmrfbmom ,HMk unf
ouf0iforl [kwo
f nfh trsK;d om;ESihf xdr;f
jrm; vufxyfjcif;rjyK&efvnf;aumif; twd
tvif;qH;k roGeo
f if vrf;nTex
f m;Ny;D jzpfyg
onf/
xdrf;jrm;r*FvmrIonf tMuifvif
r,m;ESpfOD;wdkY\ bmomt,l0g'wljcif;?
wpfOD;ESifh wpfOD;cspfcifpHkrufjcif;? udk,fh
tusK;d olt
Y usK;d udv
k v
kd m;jcif;? oem;Muifem
nmwmjcif;? oabmrQjcif;ESihf pnf;vH;k nD
t wJG ( 1 ) ? t rS wf ( 4 8 )
w e *F a EG ? 2 4 ? Edk 0if b m ? 2 0 1 3
owif;pBuF H
t wJG ( 1 ) ? t rS wf ( 4 8 )
w e *F a EG ? 2 4 ? Edk 0if b m ? 2 0 1 3
17
w p f y wf t wG i f ; vd I i f ; jyif ; av x ef o w if ; t o H
tckwpfywf wpfywftwGif; vdIif;
jyif;avxefowif;toHtjzpf yxrOD;qH;k
ajymcsifwmuawmh vufyHawmif;ta&;
cif;yJ jzpfygw,f/ vufyaH wmif;a'o qm;
vif;Bu;D NrKd Ue,frmS &dw
S hJ rd;k BuKd ;jyif&mG eJY qnf
wnf;&Gmudkqufo,
G x
f m;wJv
h rf;aMumif;udk
vHNk cKH a&;wyfzUJG awGu ydwq
f w
Ykd m;jrpfxm;wJh
twGuf oGm;r&? vmr& jzpfum &GmcH? a'o
cHawGeYJ vH;k NcKH a&;wyfzUJG awG y#dyujzpfMu
wmyJ jzpfygw,f/
tJ'v
D kd ydwq
f x
Ykd m;wJah e&mrSm vHNk cKH
a&;tiftm; 200 avmuf&NSd y;D vufeufawG
vnf; udik af qmifxm;cJMh uygw,f/ &GmESpf
&Gmul;wJhvrf;udk oHql;BudK; twm;tqD;
tydwt
f qdaYk wGeYJ ydwq
f x
Ykd m;wmaMumifh rd;k
BuKd ;jyif&mG eJY tvnf&mG u aus;&Gmol? aus;
&Gmom; pkpak ygif; 150 cefu
Y z,f&mS ;ay;zdYk
awmif;qdck MhJ uygw,f/ vHNk cKH a&;wyfzUJG awG
ydwq
f x
Ykd m;wJh vrf;[m a'ocHjynfoal wG
pm;0wfaea&;twGuf aeYpOftoH;k jyKae&
wJv
h rf;jzpfNy;D jzwfoef;oGm;vm&wJh ajr{&d
,mawGuvnf; avsmaf Mu;,lxm;wJh ajr
awGr[kwb
f ;l vdYk a'ocHawGu ajymMuyg
w,f/ NyD;awmh wkwfukrPDeJY vkyfudkif
aqmif&u
G af ewJhpDru
H ed ;f e,fajrawGev
YJ nf;
a0;w,fvdkY qdkygw,f/ vlrIa&;udpawG
twGuv
f nf; roGm;&? EGm;awGtwGuf jruf
&dw?f aumuf;kd &dwzf v
Ykd nf; ay;roGm;? vSn;f
awGuv
kd nf; jzwfoef;armif;ESicf iG hf rjyKbJ
wif;wif;usyu
f syf wm;jrpfxm;wmyJ jzpfyg
w,f/
wu,fvYkd oGm;csi?f vmcsiw
f ,fqkd
&if 'Dyw
d q
f x
Ykd m;wJh vrf;{&d,mtwGi;f rSm
&dw
S hJ ,mcif;ydik &f iS af wGtaeeJY trnfpm&if;
ay;&r,fvYkdqdyk gw,f/ xGu&f ifvnf; vuf
rSwx
f ;kd Ny;D rS xGu&f r,fvYkd vHNk cKH a&;wm0ef&Sd
olawGajymwmudka'ocHawGu vufrcHbJ
twm;tqD;awG z,f&mS ;ay;zdo
Yk m t"du
xm;Ny;D awmif;qdck MhJ uygw,f/ aemufq;kH
qm;vif;Bu;D NrKd Ue,f tkycf sKyaf &;rSL;a&muf&dS
vmNy;D pDru
H ed ;f e,fajrjzpfvYkd wm;qD;ydwf
yifwmjzpfaMumif;? tifMuif;awmifay:rSm
oydwpf cef; zGix
hf m;wJt
h wGuv
f nf; ydwf
xm;wmjzpfaMumif;eJYtckajymaewJh,majr
awGudk tpdk;&ykdifNyD; aus;&GmawGuvnf;
w&m;0if aus;&Gm;awG r[kwfwJhtwGuf
tcsdefra&G; zsufodrf;vdkY&w,fqdkwmudk
ajymMum;cJah Mumif; owif;rsm;u qdyk gw,f/
'Dvekd YJ wpfzufew
YJ pfzuf ajz&Si;f vdYk
r&bJ jzpfae&muae aemufq;kH ESpzf uf y#d
yujzpfymG ;cJNh y;D a'ocHtcsKUd eJY &JwyfzUJG 0if
ud;k OD; xdcu
kd 'f Pf&m &&dcS MhJ uygw,f/ 'Pf&m
&&dcS MhJ uwJh &JwyfzUJG 0ifawG rH&k mG jynfoaYl q;
HBk u;D udw
k ufa&mufuo
k cJMh uayr,fha'ocH
awGuawmh vma&mufuo
k rI r&db
S ;l vdYkod&
ygw,f/ 'gayrJh 'Pf&m&&dcS w
hJ hJ a'ocH ig;OD;
udak wmhrEav;jynfoaYl q;HBk u;D udkydYkaqmif
vdu
k w
f ,fvYkd ajymygw,f/ tcif;jzpfymG ;rI
eJY ywfoufNyD; vHkNcHKa&;wm0ef,lxm;wJh
olawGajymwmuawmh a'ocH ta,muf
80 avmufu vHNk cKH a&;uif;wJuv
kd ma&muf
jynfolawG cHaeMu&
a'ocHawGqDu ]tarpkudk
vufvTwfqHk;HI;vdkuf&NyD}qdkwJh
pum;eJY a':atmifqef;pkMunfqDu
]EdkifiHa&;vkyfw,fqdkwm tm;vHk;cspfatmif
vkyfaewmr[kwfbl;? tm;vHk;
cspfatmifqdk&if ZmwfurSmaygh}
Ny;D cJawGeYJ ypfcwfwu
kd cf u
kd cf v
hJ Ykd vHNk cKH a&;
wyfzUJG 0ifawGu toHjrnfwhJaAsmuft;kd awG?
a&mfbmusnaf wGeYJ jyefvnfypfcwfNy;D vlpk
cGcJ &hJ w,fvYkd qdykf gw,f/ 'gayrJh &JwyfzUJG 0if
awG ypfvu
kd w
f hJ aoewfusnq
f efxrd eS Nf y;D
rEav;aq;HBk u;D udk aq;ukozdYk a&muf&Sd
vmwJh rd;k BuKd ;jyif&mG u rat;pef;uawmh
]],mcif;awGqDoGm;wJh vSnf;vrf; (qnf
wnf;-ZD;awmoGm;wJv
h rf;) ay:wnfw
h nfh
rSm &Jpcef;vmcsxm;wmyg/ tJ'v
D kd tum
tuG,af wGecYJ sxm;awmh tpfrwdu
Yk z,f
ay;zdaYk wmif;qdck MhJ uwmyg/ tJ'v
D kdawmif;qdk
wmudk olwu
Ykd rausreyfjzpfNy;D nydik ;f us
awmh zrf;r,f? qD;r,fqNkd y;D jzpfvmwm/ n
ykdif;usawmh vluvnf; enf;oGm;w,f/
tJ'rD mS zrf;r,f? qD;r,fqNkd y;D jzpfvmwm/
ydwx
f m;wJv
h rf;udkjyefvnfziG ahf y;zdt
Yk wGuf
naecif;uwnf;u awmif;qdkMuwm/
uRerf wdYk pdwv
f nf; npfygw,f ? pdwv
f nf;
qif;&Jygw,f/ wd&pmefawGvnf; pnf;d;k
ydwx
f m;wJt
h wGuf ajzmifah jzmifw
h ef;wef;
roGm;&ygbl;/ uRerf wdu
Yk &Jpcef;vmcsxm;
wmudk a&TUay;yg? a&TUay;ygqdNk y;D awmif;qdk
Muwmyg/ tJ'gudkolwu
Ykd awmif;qd&k rvm;
qdNk y;D ae0ifwmeJY vrf;ay:rxGuef ?YJ xGuf
&ifzrf;r,faygh/ awmifoal wGuv
kd nf;oGm;
Mu? roGm;ao;bl;vm;? roGm;vdYk &d&S if &Jum;
ay: zrf;wifr,fqNkd y;D ajymw,f/ vlawGu
vnf; aemufqw
k ?f aemufqw
k o
f mG ;wJh tcg
usawmh olwu
Ykd vdu
k zf rf;w,f/ tJ't
D csed f
rSmyJ 0rfaygifqku
d x
f u
J ae &Jum;awG rD;
armif;xd;k vmwmudk awGU&w,f/
&Gmom;awGu &Jum;awGukfd t0ifrcH
bJ wm;w,f/ tJ'v
D kdwm;&rvm;qdNk y;D olwYkd
bufuav;cGeYJpypfw,f/ olwu
Ykd pypfwm
yg/ &Gmom;ESpaf ,mufukd xdw,f/ xdawmh
wdu
Yk akd wmh wu,fvyk yf gvm;qdNk y;D 'Dbuf
uvnf; jyefypfw
f ,f/ &Gm;om;awGu cJeYJ
jyefypfawmh &JawGu aoewfeJYypfw,f/
tcsuf 30 avmufawmh &drS ,fxifw,f/
olwYkd tiftm;u 40 avmuf&rdS ,f xifyg
w,f/ &Gmom;u 100 avmufyJ &dyS gw,f}}
(The Voice )
'DajymMum;csufawGudkMunfh&if ESpf
zufuv
JG aJG ewmudk awGU&rSmjzpfygw,f/ vHk
NcKH a&;wyfzUJG 0ifawGuvnf; &Gmom;awGpNy;D
ypfw,fvYkd ajymovdk &Gmom;awGuvnf;
vHkNcHKa&;wyfzGJUawGupNyD; ypfvdkY olwdkYu
vnf; jyefNyD;ypfw,fvdkY qdkygw,f/ 'gu
vnf; y#dyujzpfMuwJh ESpzf uf&UJ xH;k pHygyJ/
ud,
k b
hf ufu trSm; r[kwaf Mumif;udk uk,
d f
pD?ud,
k pf aD jymwwfMuygw,f/'gayrJhESpzf uf
pvH;k upNy;D wpfNyKd ief ufwnf; ypf cwfwu
kd f
cdu
k Mf uwmawmh r[kwyf gbl;/ wpfzufu
uk,
d x
f v
d ufa&muf usL;vGev
f o
Ykd m usew
f pf
zufu ud,
k u
hf ,
kd u
f ,
kd cf ck u
H muG,w
f hJ tae
eJY jyefNy;D ypfcwfwmuawmh aocsmygw,f/
pNy;D usL;vGew
f o
hJ u
l ow&d &Sd Sd trSeu
f kd trSef
twdik ;f wdwu
d sus ajymzdv
Yk t
kd yfyg vdrrhf ,f/
tckawmh ESpfzufpvHk; 'Pf&mawG
ud,
k pf &D cJMh uygw,f/ 'DEpS zf ufpvH;k uvnf;
jrefrmEdik if o
H m;awGcsn;f yJ jzpfMuygw,f/
&Gmom;awGbufu rdrw
d &Ykd UJ bd;k bGm;ydik v
f ,f?
,majrawGukd umuG,zf Ykd BuKd ;pm;&if; 'Pf
&m&cJMhuwmjzpfayr,fhvHNk cKH a&;wyfzUJG 0ifawG
uawmh wkw0f rfaygifurk P
&D UJ tusK;d udk
&JacgifraJ rmif
umuG,&f if; 'Pf&m&cJMh uwmyJ jzpfygw,f/
NyD;cJhwJhESpfwkef;uvnf; 'DvufyHawmif;
awmiftwGufa'ocHawGeo
YJ C
H mawmfawG
tBu;D tus,f 'Pf&mawG &&dcS MhJ uygao;
w,f/ tJ'w
D ek ;f u a'ocHukd vHNk cKH a&; wyfzUJG
0ifawGu rD;avmifAHk;eJYypfw,fvdkYtcdkif
trmajymcJMh uayr,fhtmPmydik af wGuawmh
rsu&f nf,Akd ;kH yJ oH;k cJw
h ,fvYkd qdyk gw,f/
'Dupd a wGukd ajz&Si;f aqmif&u
G zf Ykda':
atmifqef;pkMunf OD;aqmifwJh vufyH
awmif;ta&;cif; pHpk rf;ppfaq;a&; tzGUJ udk
zGUJ pnf;cJyh gao;w,f/ pHpk rf;ppfaq;a&; tzGUJ
&JU tpD&ifcpH m xGuaf y:vmwJt
h cgrSmawmh
a'ocHawG ,lusK;H r& 0rf;enf;aMuuGJ jzpfchJ
Mu&ygw,f/ a'ocHjynfoal wG arQmv
f ifh
xm;wmu vufyHawmif;pDrHudef;BuD;&yf
qdik ;f zdeYk YJ rD;avmif'Pf&m &&do
S mG ;MuolawG
twGuf w&m;cH tppftrSeaf zmfxw
k af y;zdYk
yg/ 'gayrJh tpD&ifcpH mu xdu
k w
f efwahJ vsmf
aMu;aiGay;NyD; 'DpDrHudef;udk qufvkyfzdkYeJY
vufyaH wmif;awmif qEjyrIukd ESrd ef if;cJ&h m
rSm rD;avmifA;kH awGukd roH;k bJ d;k d;k rsu&f nf
,dAk ;kH awGomoH;k cJw
h ,fvYkazmf
d jyxm;ygw,f/
'DtpD&ifcHpmudk a'ocHjynfolawG
tygt0if wpfjynfvHk;twdkif;twmt&
auseyfrI r&dMS uwmaMumifh a':atmifqef;
pkMunfudk,fwdkif vufyHawmif;awmif
a'ocHawGeYJ oGm;a&mufawGUqHNk y;D tpD&if
cHpmeJyY wfoufvYkd &Si;f vif;cJyh gao;w,f/
tJ'v
D &kd iS ;f vif;&mrSmawmh a'ocHawGqu
D
]]tarpkukd vufvw
T q
f ;kH H;I vdu
k &f Ny}D }qdw
k hJ
pum;eJY a':atmifqef;pkMunfqu
D ]]Edik if H
a&;vkyw
f ,fqw
kd m tm;vH;k cspaf tmif vkyf
aewmr[kwb
f ;l ? tm;vH;k cspaf tmifq&kd if
ZmwfurSmaygh}h }qdw
k hJ pum;ESpcf eG ;f uawmh
rSwaf vmufom;avmuf use&f pfcyhJ gw,f/
'DtpD&ifcpH mt& a'ocHtcsKUd avsmaf Mu;
aiG &,lcMhJ uayr,fhr,lwhJa'ocHawGvnf;
trsm;Bu;D useaf eygao;w,f/
bmyJajymajym 'DuaeY vufyaH wmif;
awmifprD u
H ed ;f tajctae[m yGNJ y;D rD;ao
r[kwaf o;ygbl;/ BuKd ;p&Sn&f n
S u
f kdrD;IUd xm;
wJh 'dik ;f erdu
k w
f pfv;kH vdk tajctaersK;d ygyJ/
'Dvdkjzpf&wmvnf; t&ifppftpdk;&vuf
xufu aus;Zl;cH? aus;Zl;pm;awGtaeeJY
]]ADw}kd } ydik &f iS Bf u;D tBuKd uf yGiv
hf if;jrifomrI
uif;rJph mG eJY vkyaf qmifcw
hJ hJ vky&f yfawG&UJ
tusK;d aus;Zl;awGyJ jzpfygw,f/ rdrt
d mPm
wnfNraJ &;twGuf aoewftm;ud;k eJY wpf
aZmufuef; vkycf o
hJ rQ jynfoal wGcg;oD;pGm
cHpm;aeMu&wJh tjzpftysurf sm;pGmxJu
wpfcyk J jzpfaMumif;yg/
/
18
owif;ESifhtjrif
t wJG ( 1 ) ? t rS wf ( 4 8 )
w e *F a EG ? 2 4 ? Edk 0if b m ? 2 0 1 3
OD;ae0if;\ ajr;rsm;vwfwavm
rnfonfhtzGJUtpnf;rS zGJU&efr&Sd
OD;ode;f pdef OD;aqmifonfh tpd;k &wufvmNy;D aemufwiG f tusO;f axmif toD;oD;&St
d usO;f om;rsm;tm; vGwNf ird ;f csr;f omcGijhf zifh
12 Burd v
f w
T af y;cJNh y;D aemufq;kH tBurd t
f jzpf Ed0k ifbm 15 &ufwiG f yxrOD;qH;k taejzifh Ekid if aH &;tusO;f om;[k oH;k EIe;f um
vTwaf y;cJNh y;D tusO;f axmif toD;oD;rS tusO;f om; 69 OD;vGwaf jrmufvmcJo
h nf/ vGwaf jrmufvmaom tusO;f om;rsm;xJwiG f Ekid if aH wmf
ykeu
f efrjI zifh jypf'PfusccH &hJ onfh tmPm&Siaf [mif; OD;ae0if;\ ajrESpOf ;D jzpfaom udak usmaf e0if;ESihf udak t;ae0if;wdEYk pS Of ;D vGwNf ird ;f
csr;f omcGijhf zifh vGwaf jrmufvmonft
h ay: taumif;jriforl sm;ESihf a0zefajymqdo
k rl sm; yg&Sad eMuonf/ xdjYk yifEikd if aH &;tusO;f om; a[mif;
tiftm;pkrS tmPm&Siaf [mif;OD;ae0if;\ ajr;ESpOf ;D jzpfaom udak usmaf e0if;ESihf udak t;ae0if;wdo
Yk nf jrefrmEkid if u
H kd tmPm&Sit
f jzpf
qufvuftyk pf ;kd Ekid &f ef tmPml;vky&f yfaMumifh tmPm&Sit
f csi;f csi;f tmPmvkyJG H;I edrchf &hJ Ny;D axmifusc&hJ olrsm; jzpfaMumif;? if;wdu
Yk kd
Ekid if aH &;tusO;f om;pm&if;wGif xnfo
h iG ;f jcif;twGuf Ekid if aH &;tusO;f om;a[mif;rsm; apmifah &Smufa&; toif; (AAPP) rS OD;bdMk unftm;
Iwcf sco
hJ nf/ Ekid if aH &;tusO;f om;rsm;tm; ulnaD pmifah &Smufaeaom tzGUJ ig;zGUJ rS xkwjf yefaompm&if;wGif Ekid if aH &;tusO;f om; 66 OD;om
pm&if;&Sad omfvnf; trSefwu,fvw
G af jrmufvmcsed w
f iG f 69 OD;jzpf aejcif;udv
k nf; a0zefrrI sm;&Sad eMuonf/ xdaYk MumifhrGe;f wnfah e*sme,frS
udak usmaf e0if; ESihf udak t;ae0if;wdYk vGwaf jrmufvmjcif;tay: taumif;ESihf tqd;k a0zefajymqdrk rI sm;tm; owif;ESit
hf jriftjzpf azmfjyay;
vdu
k yf gonf/
Ekid ^f usO;f vdo
Yk wfrw
S rf vm;/ trsm;jynfol Munf&h w,f/ 5(n) qd&k ifp;D yGm;a&;? 5(n)
udkoufOD;
udak zmufcw
JG mvm;? ppf,mOfwikd ;f udk azmuf vnf;&Sw
d ,f/ OD;ae0if;ajr;awGu Ekid if aH &;
(Ekid if aH &;tusO;f om;a[mif;rsm; tzGUJ )
J mvm; Munfzh v
Ykd w
kd ,f/ OD;ae0if;ajr;awG yk'rf pm&if;awmh0ifaew,f/ Ekid if aH &;yk'rf
yk'frawGuawmh EkdifiHa&;yk'frawG cGw
f mwmudak wmh rk'w
d myGm;Ekid yf gw,f/ r[kwaf yr,fhaumfrwDu Ekid if aH &;jzpfpOfxJ
ygyJ? pm&if;xJrSmawmhrygbl;? EkdifiHa&; vGwv
tusOf;om;a[mif;rsm; pdppfwJhaumfrwD udak usmpf ;kd (Edik if aH &;tusO;f om; ulnaD pmifh rSmtusKH ;0ifae&ifppfaq;ay;&w,f/ uRef
awmfwpYkd pfaq;csed rf mS Ekid if aH &; tusO;f om;
wifwo
hJ u
l vnf;wifw,f/ orwqDvnf; a&Smufa&;toif; AAPP)
wifwm&Sw
d ,f/ vufusepf pd pfa&;aumfrwD
Ekid u
f sO;f ? Ekid cf sKy?f AAPP? 88 yGiv
hf if; tjzpf od&SdrSwfwrf;wifEkdifzdkY eHygwfwpf
rSm tpnf;ta0;xkdifMuw,f/ t&ifu eJY SSNLD tzGUJ ig;zGUJ a&;qGw
J hJ Ekid if aH &; t ta&;Bu;D w,f/ vTwaf y;jcif;? ray;jcif;u
f ;kH Edik if H
vnf;'Dtwkid ;f ygyJ/ trsm;oabmeJY vky&f
usO;f om;pm&if;udk uReaf wmfwjYkd yKp&k w,f/ orway: rlwnfw,f/ twwfEidk q
wm&Sdw,f/ trsm;oabmwlwJhtwGuf tJ't
D zGUJ &JUpm&if;rSm 66 a,muf&w
dS ,f/ tJ'D a&;tusO;f om;awGygEkid af tmif tukef
t&ifutwkid ;f vky&f wmawGvnf;&Sw
d ,f/ pm&if;xJrmS ausmaf e0if;? at;ae0if;? bd;k pdppfaeygw,f/ Ekid if aH &;tusO;f om;rSe&f if
OD;jrifh0ifhatmif
awmfpMumatmifyGifhwdkY rygbl;/ olwdkY&JU orwuvnf; vTwaf y;csiaf Mumif; 0efBu;D
h ,f/Ekid if aH &;tusO;f om;
(Ekid if aH &;tusO;f om; a[mif;rsm;tzGUJ csKy)f yk'rf awGu 122^1? 5(n)? 5(Z) ygw,f/ OD;pd;k ode;f uajymcJw
ausmfae0if;eJY at;ae0if;udk EkdifiH jrefrmjynfrmS &Sw
d hJ yk'rf awGxrJ mS tBu;D qH;k ukef? rukefu vTwfay;wmeJYwifr&bl;/
a&;tusO;f om;tjzpf owfrw
S w
f mrBuKd uf yk'rf eJYtjrifq
h ;kH jypf'PfawGjzpfw,f/ rdom; vTwaf y;jcif;?ray;jcif;updppfa&;aumfrwDeYJ
bl;? axmifuvGw&f if b,foyl v
J w
G v
f w
G f pk0ifawGu pm&if;wifwm&Sw
d ,f/ AAPP rqdik fbl;/yk'rf -18vdrk sK;d xyfrzH rf;qD;wmawG
vGwNf ird ;f csr;f omcGihfay;wmuawmh aumif; uEkid if aH &; yk'rf tjzpfowfrw
S w
f hJ yk'rf awG? &Sdaeoa&GUEkdifiHa&; tusOf;om;tm;vHk;
ygw,f/ ppftpdk;&vufxufrSm rQwpGm rlawGawmh&w
dS ,f/ toif;&JUrlt& aqmif quf&adS erSmyJ/
OD;oka0 (Ou|? 'Dru
kd &ufwpfygwD? jrefrm)
w&m;pD&ifyikd cf iG hf ? xkacsyikd cf iG rhf &Scd b
hJ ;l / Ekid if H &Gu&f wmawGawmh&w
dS ,f/
bmyJjzpfjzpfvw
G Nf ird ;f cGiehf YJ vGwv
f m
a&;yk'frwpfckwnf;udkyJ MunfhvdkYr&bl;/ OD;&Jatmif (vufuseEf idk if aH &; tusO;f
wmuawmh 0rf;omp&mudpy gyJ/ tckum
5(n) &Sw
d ,f? Ekid if aH &;[kw?f r[kwv
f nf; om;pdppfa&;aumfrwD)
Munf&h w,f/ tcky'k rf -122^1 tBu;D qH;k
pdppfa&;aumfrwDu t"dutm;jzifh vrSm tusO;f om;awG vTwaf y;aewm olwYkd
Ekid if aH wmf ykeu
f efryI 'k rf jzpfw,f/ wcsKUd trI tcsuEf pS cf suu
f Mkd unfw
h ,f/ eHygwfwpfu vnf ; vG w f o if h y gw,f / em;vnf o if h
D akd wmhvnf; tck
awGrmS ESpv
f ;kH xD? oH;k vH;k xDuvnf; Ekid if aH &; yk'rf ? eHygwfEpS u
f b,fvt
kd aMumif;t&m oavmuf em;vnfvmNyq
f mwm0rf;omrdygw,f/
yk'rf jzpfaewmawG&w
dS ,f/ jzpfpOfuv
kd nf; awGaMumifh tusOf;uswmudkMunfhw,f/ tcsed rf mS vGwv
cdik cf ikd f
Munf h z d k Y v d k w ,f / azmuf c G J a &;yk ' f r ud k yk'frMunfhwJhtcg vHk;0EkdifusOf;yk'frvm;
owif;tjrif
t wJG ( 1 ) ? t rS wf ( 4 8 )
w e *F a EG ? 2 4 ? Edk 0if b m ? 2 0 1 3
ausmufjzLNrdKUay: AvDtzsufcH&rI
&Sd&if;pJGNrdKUcHwdkYrvdkvm;
Ed0k ifbm 18 &uf nydik ;f u
jzpf y G m ;cJ h a om &cd k i f j ynf e ,f
ausmufjzLNrdKUe,f urf;em;vrf;
oefyef&yfuGuf&Sd pGED*smarAvD
tzsucf &H rItay: awm&GmbufrS
ausmufjzLNrdKUay:odkY ajymif;a&TU
aexdkifolrsm;rSty &Sd&if;pJG NrdKUrd
NrdKUzrsm;u auseyfrI? vdkvm;rI
r&S d a Mumif ; ausmuf w pf v H k ;
(ausmuf j zL) 'k u o nf p cef ; rS
a'ocHwpfOD;u rGef;wnfhaeodkY
ajymonf/
]n 8 em&Davmufu ausmuf
jzLaps;em;rSm vlawGpNk y;D 8 em&DcGJ
avmufrmS AvDpzsuw
f ,f/ AvDeYJ
&Jpcef;u ay 200 avmufyJ a0;
w,f/&JawGurdepf40avmufaeNy;D
rS a&mufvmawmh AvDzsuzf Ykd olwYkd
twGufrdepf40avmuftcsed &f oGm;
wmaygh}[k if;u ajymonf/
tcif;jzpfymG ;cJo
h nfh n 11
em&DccGJ efw
Y iG yf if rGwpf vif tdrf
rsm;udk cJaygufrrI sm; xyfrjH zpfymG ;
cJNh y;D aemuf Ed0k ifbm 19 &uf nwGif
oHo,&So
d [
l k ,lq&ol armifvOS ;D
(b)OD;vSapmxGe;f qdo
k l udkzrf;qD;Ny;D
xdak eYnwGi;f jyefvnf vTwaf y;cJh
aMumif; od&onf/
zsufqD;cH&rIaMumifh *smar
AvD\ tkwfeH&H NydKusysufpD;cJhNyD;
pmoif a qmif ta&S U rsuf E S m pm
ysupf ;D oGm;um ysO;f uwd;k Murf;cif;
udkvnf; dkufcsKd;zsufqD;cJhaMumif;
od&onf/
]AvDeJY pmoifausmif; vm
zsuw
f ,fqw
kd m [kwyf gw,f/ vl
ig;a,mufavmuf vma&muf zsuf
qD;w,fvYkdowif;&vdYkuReaf wmfwYkd
9 em&DavmufrmS tcif;jzpfwahJ e&m
udk vdu
k o
f mG ;ygw,f}[k ausmufjzL
&Jpcef;rS wm0ef&o
dS w
l pfO;D u ajym
onf/
xdu
k o
hJ Ykdvma&mufzsuq
f ;D ol
rsm;tm; oufqikd &f mrS zrf;qD;&&Srd I
r&Sad o;aMumif;ESihfvuf&t
dS csed w
f iG f
&Jtiftm;? wyftiftm;csxm;um
vHkNcHKa&;ay;xm;aMumif;udkvnf;
tqdyk g ausmufjzL&Jpcef;rS wm0ef&dS
olu twnfjyKajymMum;cJo
h nf/
]ausmuf j zLrS m raeY n
(t*FgaeY)uvl 600 avmuf abm
vH;k uGi;f rSmpkNy;D rGwpf vif tdraf wGukd
zsufqD;zdkYvkyfw,f/ tmPmydkif
19
EdkifiHa&;tusOf;om;rsm;tm;vHk;
ESpfukefwGifvTwfay;rnf[k
orwuwdjyKxm;cJUaomfvnf;
EdkifiHa&;tusKd;aqmifrsm;
,HkMunfjcif;r&Sdao;[kqdk
t&yfom;tpd;k & orw OD;ode;f pdet
f aejzifh ,ckEpS u
f ek yf ikd ;f
wGif tusO;f om;rsm;tm;vH;k tm; jyefvw
T af y;oGm;rnf[q
k akd omf
vnf; Edik if aH &;tusK;d aqmifrsm;ESihfavhvmapmifMh unfo
h rl sm;tae
jzifh ,HMk unfrrI &Sad o;aMumif; ajymMum;cJo
h nf/
]orwBu;D taeeJY jynfyc&D;pOfawGrmS ajymcJzh ;l wJ?h ay;cJh
zl;wJhuwdawG&w
dS ,f/'DZifbmtukerf mS Edik if aH &;tusO;f om;tukef
vTwaf y;r,fvYkd ajymxm;cJah yr,fh tckjzpfaewJyh pkH aH wGt& ,Hk
MunfzYkd cufcaJ eao;w,f/ bmaMumifv
h q
J kd 505(c)? yk'rf (18)
eJYzrf;qD;rIawGukdpOfqufrjywfqo
kd vdkawGUae&w,f}[k Edik if aH &;
avhvmolwpfO;D u ajymonf/
rMumrD&ufyikd ;f twGi;f u orwtaejzifhvGwNf ird ;f csr;f om
cGijhf zifh Edik if aH &;tusO;f om; 69 OD;udk jyefvnf vTwaf y;cJo
h nf/
]jyefvw
T af y;w,fqakd yr,fh tusO;f axmifxrJ mS Edik if aH &; tusO;f
om;awG trsm;BuD;&Sdaeao;w,f/ ck jyefvGwfvmwJhtxJrSm
tefwaD emf wdv
Yk kd vlawGygvmvdYk t&rf;0rf;om ygw,f/ 'gayrJh
axmifusao;wmvnf;r[kwb
f J w&m;pJq
G ckd x
H m;&wJh olawGyg
w,f/ 'Dval wGu Edik ^f usO;f xJ pm&if;xnfw
h u
G v
f Ykd r&ao;bl;
av}[k jynfot
Yl usK;d aqmif uGe&f ufrS wuf<uvIy&f mS ;olwpfO;D
u qdo
k nf/
vufuseEf ikd if aH &; tusO;f om; pdppfa&;aumfrwD\ pm&if;
Z,m;rsm;t&wpfjynfv;kH &Sad xmifrsm;tm;vH;k wGifEdik if aH &;tusO;f
om;aygif; 60 0ef;usio
f muse&f o
dS nf/ ]ESpu
f ek rf mS tukev
f w
G rf ,f
qd&k ifawmif yk'rf (18)wdYk yk'rf 505 (c)wdu
Yk awmh usecf rhJ ,fxif
w,f/ wcsKUd u trderYf cs&ao;awmhav}[k pdppfa&;aumfrwDrS
OD;ndKxeG ;f u oH;k oyfajymMum;onf/
rif;0ef
20
bmomjyefowif;aqmif;yg;
]tvm[ft&SifjrwfxHawmfrS Nidrf;
csr;f om,mrItjzmjzm toifwt
Ykd ay:odYk
usa&mufygap}[k tpvmrfbmomt&
EIwcf eG ;f qufpum;qdck o
hJ l OIC twGi;f a&;
rSL;csKyfu ppfawG'kuonfpcef;odkY oGm;
a&mufcphJ Ofu olcY pH m;csurf sm;udk ajymjycJh
onf/
jrefrmEdkifiHorw OD;odef;pdeftyg
t0if tpd;k &0efBu;D rsm;? bmoma&;acgif;
aqmifrsm;? ukvor*at*sifpDrsm;ESifh
awGUqHak qG;aEG;cJah om av;&ufMum jrefrm
Edik if o
H v
Ykd ma&mufco
hJ nfh Edik if H 57 Edik if H
yg0ifzJGUpnf;xm;aom OIC tzJGUacgif;
aqmifu ]uReaf wmfb
h 0rSm 'grsK;d wpfcgrS
rcHpm;cJ&h ygbl;/ b,fvckd pH m;cJ&h ovJqw
kd m
rajymjywwfatmifygyJ/ t&rf;cHpm;&yg
w,f/ olweYkd aYJ wGUcJw
h t
hJ csed rf mS uReaf wmf
idkaecJhygw,f}[k tMurf;zufcH&rIaMumifh
'kuo
nfpcef; cdak e&aom d[
k if*smrsm;\
tajctaeudk vufawGUjrif&aomtcg
cHpm;vm&rIrsm;udk xkwaf jymcJo
h nf/
OIC twGif;a&;rSL;csKyf ygarmu
tufpfr,fvuf'ef tDqmEdk*vlOD;aqmif
aomtzJGUonf aejynfawmfwGif orw
OD;ode;f pdeEf iS ahf wGUqHNk y;D jrefrmEdik if EH iS hf OIC
qufqHa&; yl;aygif;aqmif&Gufa&;? &cdkif
jynfe,f&Sd tcuftcJrsm; ausmfvTm;Edkif
atmif jynfe,fwpfcv
k ;kH udk tultnDay;
a&;rsm; aqG;aEG;cJo
h nf/
ukvor*rSNyD;vQif urmhtiftm;
tBu;D qH;k tzJUG tpnf;Bu;D jzpfonfh OIC rS
ud,
k pf m;vS,t
f zJUG onf jrefrm&Sdd[
k if*smESihf
rGwpf vifrsm;tay: tMurf; zufaerIrsm;udk
avhvm&ef vma&mufco
hJ nf/
vlom;rsm;aexdkif&ef oifhwifh
avsmufywfrrI &Sad om pkwjf ywfEckH smedru
hf s
vGe;f onfhwJi,frsm;wGifaexdik f 'kua &muf
aeMuaomolrsm;udk awGUjrif&onfrmS pdwf
ESv;kH aMuuJzG ,f&mjzpfc&hJ onf/
bmompum;ajym tcuftcJaMumifh
'kuonfrsm;\ &ifqdkifcHpm;csufrsm;udk
vH;k aphywfaph em;vnfEikd o
f nfhtcGit
hf vrf;
r&Scd ahJ omfvnf; vufawGU aexdik af e&onfh
tajctaeudk Munfjh rifEkH iS yhf if OIC tzJUG
0ifrsm; pdwx
f cd u
kd cf &hJ onf/ ppfawG'u
k o
nf
5000\ vuf&t
dS aetxm;udMk unfNh y;D
]olww
Ykd pfawGpw
d yf sut
f m;i,f aMumuf&UHG
aeMuygw,f/ uReaf wmfwaYkd &mufvmvdYk
olwdkYawG aysmf&TifcJhygw,f/ aysmfvGef;vdkY
rsuf&nfawG NzdKifNzdKifuscJhMu&ygw,f}[k
vlom;rsm;Mum; ESv;kH om;csi;f em;vnfcpH m;
Edik rf u
I kd yHak zmf ajymjycJo
h nf/ bmoma&;?
vlrsKd;a&;qefonfh tMurf;zufrIjyem
tusK;d qufrsm;udk rajz&Si;f Edik yf gu Bu;D rm;
aom jyem&yfrsm;jzpfymG ;vmEdik af Mumif;
axmufjycJhNyD; ]tvmt&SifjrwfxHawmfrS
umuG,fvHkNcHKay;rI usa&mufygap}[k
awmif;qka>cay;cJo
h nf/
OIC tzJUG 0if Edi
k if jH cm;a&;0efBu;D rsm;
jrefrmEdik if o
H Ykdvma&mufrt
I ay: rESpNf rKd UMu
aom Ak'b
mom0iftcsKUd u uefu
Y u
G q
f Ejy
cJo
h nf/ qEazmfxw
k rf I vGeu
f t
J pGe;f a&muf
um tcsKUd aom Ak'b
mom bke;f Bu;D rsm;u
tpvmrfomoemwpfcv
k ;kH tm; apmfum;
jyKrcl surf sm; jyKvyk v
f mum ] om;azmufEeI ;f
jref tpvmrf? wd&pmef0g'qefYusifMu}
[laom ADEG ikd ;f rsm;udik u
f m tvGet
f usL;jyKchJ
Muonf/ xdu
k o
hJ Ykd tpvmrfomoemtm;
apmfum;jyKrcl surf sm;ESihf pyfvsO;f rav;
&Sm;Edik if H tpvmrftzJUG tpnf;twdik yf ifcH
aumfrwDu jyif;xefpmG Iwcf svu
kd o
f nf/
tpvmrfomoemtm; wd&pmef0g'
ESihf EdiI ;f ,SOaf zmfjyvdu
k jf cif;onf apmfum;
t wJG ( 1 ) ? t rS wf ( 4 8 )
w e *F a EG ? 2 4 ? Edk 0if b m ? 2 0 1 3
autrf
onfhvkyf&yfjzpfHkomru tpvmrf om
oemtay: tNidK;tmCmwBuD;pGm ppf
aMunmouJo
h Ykd jzpfaeonf[k xdx
k w
k jf yef
csufwGif azmfjyxm;onf/ xdkuJhodkY rGwf
pvifrsm;ESihf tpvmrfomoemudk tpGe;f
a&mufrek ;f wD;aerIukd jrefrmtpd;k &tmPm
ydik rf sm; ud,
k w
f ikd f &nf&,
G cf su&f &dS dS wdu
k cf u
kd f
azmfxw
k jf cif;jzpfonf[k oH;k oyfaMumif;?
xdak pmfum;rIjyKaom pmwef;udik af qmifjycJh
aom bke;f Bu;D rsm;\ vky&f yfEiS chf ,
H cl suu
f kd
pufqyk &f &HG mS rdaMumif;? xdu
k o
hJ Ykd dik ;f pdik ;f apmf
um;pGm uefu
Y u
G q
f Ejya&;udk tmPmydik f
rsm;rScGijhfyKcsuaf y;cJo
h nf[kod&onft
h ay:
tHMh owkev
f yI rf ad Mumif;? 0efBu;D tqif&h o
dS l
wpfOD;u tifwdkuftm;wdkuf yg0ifcJhrIudk
owif;&cJhaMumif;? urmhrGwfpvifxk\
onf;cHEikd pf rG ;f udk tuJprf;aeonfh vky&f yf
qd;k rsm; qufjzpfatmif jrefrmtpd;k &u cGijhf yK
csufray;&ef jyif;jyif;xefxef azmfxkwf
awmif;qdx
k m;onf/
uJhodkYaom tuJqwfvGef;onfh
bmoma&;ykwcf wfrrI sm;ESihtrk
f e;f w&m;rsm;
udk,ckuo
hJ Yk,Of
d aus;rItqift
h wef;jrifrh m;
aeaomacwftcgor,wGif jrefrmtpd;k &
ESihf tqdyk gbke;f Bu;D rsm;u tb,faMumifh
jyKrlaeMu&ygoenf;/ jrefrmtpdk;&onf
tpG e f ; a&muf A k ' b mom0if t csKd U ud k
vufuikd w
f w
k o
f zG,ftoH;k jyKNy;D tMurf;zuf
rIrsm;jzpfymG ;apaomrl0g'udk vufvw
T o
f ifh
ygonf/ xdb
k ek ;f Bu;D rsm;\ vky&f yfrmS vufcH
Edik zf ,
G &f mr[kw[
f k Iwcf sMu&ef? bmoma&;
vlrsKd;a&;trkef;w&m; vHIYaqmfaeaom
tpGe;f a&mufrsm;rS uif;a0;&ef jrefrmtpd;k &
tm; zdtm;ay;Mu&ef tmqD,EH ikd if rH sm;odYk
Ed;I aqmfxm;onf/
xdt
k zJUG rS tpvmrfomoem\ *kPf
odum udk ndK ;EGr;f tusn;f wefapaom aoG;
xd;k vHaYI qmfaerIrsm;udk vspv
f sLIciG hf jyKxm;
onft
h ay: wdusreS u
f efaom ajz&Si;f csuf
wpfpw
kH pf&mray;Edik yf gu tpvmrfbmom
0ifrsm;u rodbmom EIwq
f w
d af e ab;&yf
Munfah ernfhtaetxm;rsK;d r[kwaf Mumif;
tpGef;a&mufbkef;BuD;rsm;tm; owday;
vdu
k o
f nf[k a&;om;xm;onf/ jrefrmESihf
oHwref tquftqHjyKxm;aom OIC tzJUG
0ifEikd if rH sm;&Sd jrefrmoH;kH rsm;xHoYkdtvm;wl
jrefrmEdkifiH&Sd dk[if*sm
&Spfodef;cefYrSm 1982
EdkifiHom;Oya't&
EdkifiHom;tjzpf
todtrSwfjyKcHcGifh
tjiif;yGm;zG,f&m
&ifqdkifaeMu&onf
taMumif;Mum;today;&ef? rGwpf vifEikd if H
rsm;rS jrefrmtpd;k &tm; tifwu
kd t
f m;wdu
k f
zdtm;ay;awmif;qd&k ef? zdtm;ay;jcif;jzifh
txda&mufygu oHwref qufqaH &;jzwf
awmufjcif;udo
k m a&G;cs,&f ef awmif;qdk
xm;onf/
vGecf ahJ om wpfEpS af usmu
f wnf;u
tBurd Bf urd jf zpfymG ;cJah om rGwpf vifrsm;tm;
OD;wnfwu
kd cf u
kd f tMurf;zufrrI sm;aMumifh
urmt
h odik ;f t0dik ;f u pdwyf sucf &hJ onf[k
tar&dueforwa[mif; bDvu
f vifwef
u ajymMum;cJo
h nf/ "m;? wkwrf sm; a0S,
Y rf;
um &uf&ufpufpuf owfjzwfcMhJ uaom
Ak'b
mom0if a'goxGuaf eaom vltyk f
BuD;aMumifh vlaygif;&mcsDowfjzwfcH&NyD;
ode;f cs
D td;k tdrrf jhJ zpfum 'kuy ifv,fa0cJ&h
onf/ vHNk cKH a&;wyfzUGJ 0ifrsm;u &yfMunfah e
Ny;D tm;ay;tm;ajrm ufjyKcu
hJ m tpd;k &u xd
a&mufpGmta&;,lwm;jrpfcJhjcif; r&Sday/
tmPmydkifwdkYESifh jynfolrsm; xl;jcm;pGm
vspv
f sLI EIwq
f w
d af eonft
h ay: urmrS
&wufrat;jzpf&aMumif;? aumif;owif;
rsm;udo
k m Mum;vdak Mumif;? cJjG cm;rI? tMurf;
zufrIrsm;udkzwfo
I jd rifonft
h cgwdik ;f pdwf
ysu&f aMumif;? urmajr\ ae&mwdik ;f wGif
rwlujGJ ym;rIrsm;udk taMumif;cHum wpfO;D
ESiw
hf pfO;D tjyeftvSef owfjzwfaerIrsm;?
wdu
k cf u
kd af erIrsm;udk urmBu;D u pdwyf suf
aeNyjD zpf aMumif; jrefrmEdik if o
H Ykdvma&mufpOf
ajym Mum;cJo
h nf/
jrefrmEdik if &H dS d[
k if*sm &Spo
f ed ;f cefrY mS
1982 Edik if o
H m;Oya't& Edik if o
H m;tjzpf
todtrSwfjyKcHcGifh tjiif;yGm;zG,f&m
&ifqikd af eMu&onf/ d[
k if*smrsm;u vGecf hJ
aom ESpf&mcsDuwnf;u jrefrmEdkifiHwGif
tajccsaexdik cf MhJ uonf[krSw,
f o
l ufao
cHaeMuNy;D jrefrmtrsm;pkurl NAw
d o
d Quv
kd ekd D
vufxufEiS hf b*Fvm;a'h&b
fS ufrS cd;k 0ifcyhJ g
onf[k ,HMk unfpyG pf aGJ eMuonf/
Edk0ifbm 18 &ufu usif;ycJhaom
ukvor*vlt
Y cGit
hf a&;taxGaxGnv
D mcH
wGif EdkifiHrJhjzpfaeaom dk[if*smrsm;tm;
Edik if o
H m;tcGit
hf a&; wef;wlay;a&;ESihf Ak'
bmomrsm;u dk[if*smESifh tjcm;aom
rGwpf vifrsm;tm; tMurf;zuf wdu
k cf u
kd af e
rIrsm; ta&;,l&yfwefaY &; tjrefq;kH vkyf
aqmifay;&ef jrefrmtpd;k &tm; zdtm;ay;
awmif;qdv
k u
kd Nf y;D vlt
Y cGit
hf a&; aumfrwD
u oabmwltwnfjyKco
hJ nf/
jrefrmEdkifiH&Sd dk[if*smtygt0if
rGwfpvif jynfolrsm;\ vlYtcGifhta&;?
Edik if o
H m;jzpfciG ?hf pD;yGm;a&;tcGit
hf vrf;
twKywdorkdif;
t wJG ( 1 ) ? t rS wf ( 4 8 )
w e *F a EG ? 2 4 ? Edk 0if b m ? 2 0 1 3
21
urefav;onfawmfrsm;ESifh yoDvlrsKd;wdkY
a&S;acwfrif;rIxrf;ESifh
bk&ifhtoHk;awmfcHtjzpf
bmaMumifh b,fodkY xrf;&GufcGifh&cJhMuovJ
armifaMumhO;D
urefwdkif;&if;om;rsm;onf
&cdkifjynfe,f oHwGJcdkif aexkdifMu
jrefrmvdk0wfqif? jrefrmpum;ajymqdkum
tpvmrfbmom udk;uG,fMuonf/
toufarG;rIvkyfief;tjzpf
pdkufysKd;a&;? arG;jrLa&;? wHigvkyfief;ESifh
xD;cdkifvkyfief;vkyfudkifMuonf
]]urefwikd ;f &if;om;rsm;onf &cdik jf ynfe,f
oHwcJG dik f aexkid Mf u jrefrmvd0k wfqif?
jrefrmpum;ajymqdu
k m tpvmrfbmom
udk;uG,fMuonf/ toufarG;rIvkyfief;
tjzpf pdu
k yf sK;d a&;? arG;jrLa&;? wHigvkyif ef;
ESifh xD;cdkifvkyfief; vkyfudkifMuonf}}[k
azmfjyxm;avonf/ wdik ;f &if;om;vlrsK;d
135 rsK;d wGif &cdik v
f rl sK;d ckepfrsK;d pm&if;
]]uref}}[lwpfrsK;d yg0ifaMumif;awGU&onf/
yoDvrl sK;d qdo
k nfrmS ]]zm&pD}}bmom
pum;ajymolrsm;udk yg&oDvrl sK;d [k ac:&m
rS yoDvlrsKd;[k ac:wGifvmcJhMuaMumif;
okawoDwdkY\ a&;om;csufudk zwfI&yg
onf/ yg&oDac: yoDvrl sK;d wdo
Yk nf yifv,f
a&aMumif;ukepf nfu;l oef;&mrS ykord Nf rKd U
ESihf Nrw
d u
f Re;f pkww
Ydk iG f yg&oDac: yoDvrl sK;d
(tD&efE,
G )f wdYk tajccs aexkid v
f mcJMh uNy;D
ykord Nf rKd Uqdak om pum;rSm yoDNrKd UrS qif;
oufvmaMumif;? yoDvrl sK;d wdYk tajccs ae
xdkifcJh&mrS ykodrfNrdKU[k ac:wGifcJhaMumif;
ordkif;ygarmu a'gufwmoef;xGef;\
(tawG;tjrifpmapmifyg) {&m0wDwkdif;
a'oBu;D NrKd Utrnfrsm; aqmif;yg;wGif rSwf
csujf yK azmfjyxm;avonf/
yoDvlrsKd;wdkYonf ,leefjynfe,frS
qif;oufvmcJah om yef;ao;ac: wkwf
rGwpf vifwu
Ykd o
hJ yYdk if jrefrmEdik if o
H Ykd a&muf
&dv
S mcJo
h nfrmS ordik ;f acwfawG Mumjrifch hJ
avNy/D tr&yl&acwf y'Hrk if;vufxufwiG f
a&Tawmifom*olbGJUjzifh &r0wDNrdKU0ef
tjzpf csD;ajrmufcH&aom pmqdkOD;Ekac:
b*Fvm;oGm;&wky'kd pf kH a&;zGUJ qufoiG ;f cJo
h l
rSm yoDvrl sK;d (yoDrw
G pf vif) wpfO;D jzpfyg
onf/ bk&if;rif;jrwf\ wm0efay;csut
f &
pmqdOk ;D Ekonf tdE,
d okYd tcgcgoGm; aq;
usr;f ? "mwfusr;f ? tvuFmusr;f ? qef;usr;f
wdu
Yk kd ygVdEiS hf [if'b
D mompum;rS jrefrm
jyefqq
kd ufoiG ;f cJ&h onf/
tr&yl&acwf y'Hrk if;onf tajrmf
tjrifBuD;rm; vlrsKd;? bmom rcGJrjcm;
av;pm;rIxm;um pmqdOk ;D Ektm; yoDrw
G f
pvifw\
Ykd ,HMk unfrEI iS hf ,Ofaus;rI"avh
rsm;udk a&;om;qufoGif;&ef trdefYawmf
owfrw
S o
f jzifh pmqdOk ;D Ekonf oHawmfO;D
wifvmT &wky'kd Ef iS w
hf uG (35) cef; usr;f ac:
yoDrw
G pf vifw\
Ykd ,HMk unfrEI iS hf ,Ofaus;rI
pnf;urf;"avhtaMumif; usrf;jyKpk? a&;
om;qufoGif;cJh&m pmqdkOD;Ek\ tquf
tEG,w
f u
Ykd ,if;usr;f tm; acwftquf
qufjyefvnfyEkH ydS x
f ed ;f odr;f cJah omaMumifh
,aeYwikd f cdik Nf rv
J su&f aSd eayonf/
rEav;aejynfawmf rif;wke;f rif;
vufxufawmfwiG f yoDvrl sK;d xJrS t&nf
tcsif;&dSolrsm;udk a&G;aumufum bk&ifh
toH;k awmfcrH sm; ceft
Y yfwm0efay;cJo
h nf/
bk&ift
h oH;k awmfcq
H o
kd nfrmS eef;awmf? tdrf
awmfrsm;twGuf vdt
k yfaom ypn;f rsm;udk
jynfwiG ;f ? jynfy? &Edik af omae&mrsm;rS &Sm
azG0,f,lpkaqmif;qufoGif;&olrsm; jzpf
onf/ yoDvrl sK;d rsm;xJrS bk&ift
h oH;k awmfcH
rsm;rSm ukeo
f nfawmf [mZDrefonf bBu;D
awmf ppfuikd ;f rif;vufxuf tif;0NrKd U zGm;
jrifonf/ i,fpOfu rdbrsm; uG,fvGefcJh
onf/ tr&yl&eef;OD;wnfausmif; jrefrm
pmay? uAsm? vuFmrsm; oifMum;cJo
h nf/
1175 ckEpS w
f iG f ]]jrwfq&k vuFmusr;f }}a&;
om; bk&ifx
h H qufoiG ;f cJo
h nf/ rif;wke;f
rif;vufxufrS oDaygrif;vufxufwdkif
eef;awmfoYkd txnftvdyf trsK;d rsK;d quf
oGi;f cGihf &cJo
h nf/
yoDvlrsKd; OD;a&TiHkonf eef;wGif;u
bk&ifo
h rm;awmfBu;D rsm; tvd&k aSd om y&
22
jynfolYa&;&m
jrefrmwpfEikd if v
H ;kH MunfnKd
av;pm;Ny;D urmuyg av;pm;onfh
trsKd;om;acgif;aqmif AkdvfcsKyf
atmifqef;\ kyyf rkH sm;jzifh aiGpuL
rsm;\ wefz;kd toD;oD;wGif ,cif
acwftqufqufutwdik ;f jyef
vnftpm;xd;k xkwaf 0ay;&ef tqdk
udk oCFe;f uRe;f rJqEe,frS jynfoYl
vTwaf wmfu,
kd pf m;vS,fOD;ode;f nGeYf
wifoiG ;f cJo
h nht
f qdu
k kd A[db
k Pf
'kw,
d Ou| a':cifapmOD;u jrefrm
Edik if w
H iG f aiGpuLtopfrsm; xyfrH
xkwaf 0rnft
h csed w
f iG f Edik if aHh cgif;
aqmifrsm;? Edik if \
H xif&mS ;aom
taqmufttHkrsm;? Icif;txdrf;
trSwyf rkH sm;ponfwu
Ykd kdtajctae
tcsed t
f cgESihf vdu
k af vsmnDaxG&Sd
rnfyh rkH sm;tm; tpd;k &tzGUJ \ oabm
wlncD sujf zifh xkwaf 0oGm;rnfjzpf
aMumif; jyefvnfajzMum;cJo
h nf/
a&S;,cifEpS rf sm;pGmu toH;k
jyKcMhJ uaom aiGpuLrsm;ay:wGif
xif&Sm;onfh EdkifiHhacgif;aqmif
rsm;\ kyyf u
kH kd du
k Ef ydS x
f w
k af 0cJMh u
Ny;D ,ck vuf&Sd toH;k jyKaeaom aiG
puLrsm;ay:&dS kyyf rkH sm;rSm wd&pmef
kyyf rkH sm;jzpfNy;D
vuf&t
Sd csed x
f d
toH;k jyKvsu&f o
Sd nf/
jynfot
l rsm;uvnf; vuf
&dStoH;k jyKaeaom aiGpuLrsm;ay:&dS
wd&pmefyk yf rkH sm; ae&mwGif xif&mS ;
onfEh ikd if ahH cgif;aqmifrsm;\ kyyf kH
rsm;om &daS pcsiMf uNy;D aemufxyf
xyfrH u
kd Ef ydS rf nfh aiGpuLrsm;ay:
wGif Edik if ahH cgif;aqmifyk yf kH du
k Ef ydS f
rnft
h ay: xGuaf y:vmonfh jynf
olrsm;\toHukd azmfjyay;vdu
k &f
ygonf/
r0if;0if;cdik (f arSmb
f ND rKd U)
uRerf wdYk wefz;kd xm; oH;k pGaJ e
wJh ydu
k q
f aH wGrmS Edik if ahH cgif;aqmif
awGyHkeJY jyefvnfdkufESdyfawmhr,f
qdkawmh 0rf;omwmaygh/ tcku
ydkufqHawGrSm wd&pmefyHkawGeJYqdk
awmhbk&m;rSmuyfvLS xm;&ifawmif
t&ifAv
kd cf sKyyf kH ydu
k q
f aH wGe,
YJ OS &f if
pdwx
f rJ mS wpfrsK;d Bu;D yJ/ aemufNy;D
ydu
k q
f aH wGrmS Edik if ahH cgif;aqmifBu;D
awG&JU yHkawGeJYqdk ydkNyD;wefzdk;xm;
odr;f qnf;Mur,fxifw,f/ t&if
u uRerf awmif Adv
k cf sKyyf ykH gwJh ydu
k f
t wJG ( 1 ) ? t rS wf ( 4 8 )
w e *F a EG ? 2 4 ? Edk 0if b m ? 2 0 1 3
EdkifiHhacgif;aqmifBuD;? orkdif;0if
txifu& taqmufttHk yHBk u;D
awGeYJ xkwaf 0Muwmyg/ wd&pmef
yHak wGeYJ aiGpuL xkwaf 0wmawmh
&Sm;ygw,f/ ydu
k q
f q
H w
kd mu wpf
Edik if v
H ;kH ? jynfow
l pf&yfv;kH u oH;k pGJ
MuwmjzpfwJhtwGuf jynfolYukd,f
pm;jyK BuKd ;yrf;aqmif&u
G cf MhJ uwJh vl
yk*Kd vaf wG&UJ yHek YJ xkwaf 0wmu ydNk y;D
rSeu
f efygw,f/ t&ifuqdk Adv
k cf sKyf
atmifqef;? q&mpH? ocifz;kd vSBu;D
wdYk yHak wGeYJ du
k Ef ydS x
f w
k af 0cJw
h hJ aiG
puLqdk MunfhwmeJY awmfawmf
usuo
f a&&dyS gw,f/ vuf&Sd tajc
taeawGt&awmh rwwfEdkifay
r,fh aiGpuLawGudk wd&pmefyakH wG
eJY xkwfa0wm uRefawmfuawmh
rESpo
f ufygbl;/
OD;jrifah t;(A[ef;NrKd Ue,f)
Adv
k cf sKyf yk yf ykH gwJhaiGpuLawG
xkwfr,fqdkawmh 0rf;om;p&myJ/
tpwke;f u oH;k wJah iGpuLawGay:
rSmu xif&mS ;wJh Edik if ahH cgif;aqmif
yHak wGcsn;f yJ/ ig;usyw
f ef? 10 wef ?
45 usyfwef ? 90 wefwdkYawGrSm
dkufESdyfxm;wmu EdkifiHhacgif;
aqmifawGcsn;f yJ/ tckvuf&o
Sd ;kH ae
wJh ydu
k q
f aH wGu tukev
f ;kH wd&pmef
yHkawGcsnf;yJ/ tckvdk topfxyf
du
k rf ,fh aiGpuLay:rSm Adv
k cf sKyyf kH
awG jyefvnfu
kd Ef ydS Nf y;D xkwrf ,fqkd
wmudak wmh vH;k 0axmufcyH gw,f/
vlwikd ;f vnf; 'Dvkd u
kd Ef ydS x
f m;wJh yHk
awGuykd J arQmv
f ifah eMuwmyg/
a':a0(oCFe;f uRe;f NrKd Ue,f)
Adv
k cf sKyyf ekH YJ ydu
k q
f aH wG jyef
xkwfa0awmhr,fqdkwm t&rf;
aumif;ygw,f/ tckacwf uav;
EdkifiHa&;
t wJG ( 1 ) ? t rS wf ( 4 8 )
w e *F a EG ? 2 4 ? Edk 0if b m ? 2 0 1 3
1300jynfhta&;awmfyHk pdef&wkyGJawmfBuD;ESifh
jrefrmhNidrf;csrf;a&;tvm;tvm
rsm;udv
k nf; wef;wl nDrQa&;twGuf tBuH
ay;awmif;qdv
k mwmrsm;udk awGU&w,f/
*spD b
D aD t acwfjzpfvmawmh 1920
jynfhESpfrSmyJ yxrausmif;om;oydwfBuD;
jzpfay:vmcJyh gw,f/ tJ't
D csed t
f cgrSmyJ
*sDpDbDat&JUBudK;yrf;rIaMumifh trsKd;om;
ausmif;rsm;EkdifiHeJYt0ef; xlaxmifvm
Ekid cf MhJ uw,f/ wkid ;f &if;jzpf yifeeD YJ a,mxrD?
a,mvHkcsnfrsm; 0wfqifa&;? EkdifiHjcm;
jzpfEkdifvGeftusrsm; r0wfqifa&;wdkYudk
vIaYH qmfwu
kd w
f eG ;f Ekid cf w
hJ ,f/ tkycf sKyaf &;eJY
ywfoufvdkYvnf; 'dkiftmcDtkyfcsKyfa&;rS
[kr ;l tkycf sKyaf &;udk ajymif;vJawmif;
qdkvmcJhMuw,f/ aemuftdEd,jynf&JU
jynfe,fb0rS cGx
J u
G af &;udk awmif;qdv
k m
olyek w
f yfBu;D [m om,m0wDcdik f a&wdu
k f
&GmrS pwifNy;D vufeufuikd af wmfveS af &;udk
qifEcJT w
hJ ,f/
tJ'DESpfrSmyJ aumvdyfausmif;om;
armifbaomif;? udv
k aS bmf("mwkaA') udk
odef;armiftjrwfawmfaMu;Hk;rS pma&;
udt
k ek ;f cifwu
Ykd pwifNy;D wdAYk rmtpnf;tH;k
BuD;udk pwifxlaxmifcJhw,f/ t*Fvdyf
tpd;k &u vlxu
k rkd supf v
d nfatmif ukvm;Armt"dukPf;jzpfatmif azmfaqmifcJh
w,f/ wdkYArmtpnf;tHk;BuD;uawmh
wdAYk rmoDcsi;f eJt
Y wl wpf[ek x
f ;kd Bu;D xGm;cJh
w,f/ tm;vH;k tm;vH;k Ekid if aH &;orm;tm;
vH;k ociftzGUJ 0ifawGjzpfuek w
f ,f/ ausmif;
om;acgif;aqmif ocifatmifqef;? ocifE?k
vSausmfae
[m wuodkvfor*trIaqmiftzGJUrSm
taxGaxGtwGi;f a&;rSL; wm0efxrf;aqmif
aecsdefjzpfw,f/ tdk;a0r*Zif;rSm ocif
atmifqef;u t,f'Dwmvkyfaew,f/
r*Zif;rSm i&JacG;Bu;D vGwaf eNyaD qmif;yg;
u tmPmydik af vmuudk wkev
f yI af csmuf
csm;oGm;apcJw
h ,f/ ausmif;tkyBf u;D rsuEf mS
jzLrpwm'Da*spavmh Mr.D.J sloss urcsd
atmifemNyD; ausmif;om;acgif;aqmif
udkatmifqef;udk aqmif;yg;&Sifudk razmf
xkwfcJhwJhtwGuf ausmif;xkwfypfvdkuf
w,f/ tJ'rD mS wif 1936 ckEpS f azazmf0g&D
25 &ufrmS 'kw,
d ausmif;om;oydwBf u;D
ocifA[de;f wdu
Yk ,
kd w
f idk f wdAYk rmtpnf;tH;k
tzGUJ 0ifrsm;jzpfvmMuw,f/
'gaMumifhwdAYk rmtpnf;tH;k acwfukd
1930 rS 1941 ckESpftxd owfrSwfvdkY&
w,f/ tJ'rD mS 1938 ckEpS f 1300 jynft
h a&;
awmfyHkeJY wwd,ausmif;om;oydwft
aMumif; ajymzdv
Yk v
kd mw,f/
'kwd,ausmif;om;oydwfuawmh
tm;vH;k rSwrf Md ur,fvx
Ykd ifygw,f/ Adv
k cf sKyf
atmifqef;qdw
k hJ ausmif;om;acgif;aqmif
ay:xGe;f vmcJw
h ,f/
1937 ckESpf {NyDvqef; 1 &ufrSm
jrefrmEkid if [
H m tdE,
d jynfu cGx
J u
G cf iG &hf cJh
w,f/ 1938 ckEpS rf mS awmh a&eHajrvkyo
f m;
rsm;&JU taxGaxGrauseyfru
I ae oydwf
arSmufrIBuD; pwifjzpfyGm;cJhw,f/ tJ'DrSm
acsmufbt
D pkd u
D tvkyo
f rm;acgif;aqmif
wpfa,mufukdtmPmydik af wGu taMumif;
rJhtvkyfxkwfypfcJhw,f/ 'gaMumifh 95
&mcdik Ef eI ;f aom a&eHajrtvkyo
f rm;rsm;u
23
24
jynfwGif;owif;
t wJG ( 1 ) ? t rS wf ( 4 8 )
w e *F a EG ? 2 4 ? Edk 0if b m ? 2 0 1 3
awmftwGif; aexdkifMuaom vl
wpf p m;\ bmoma&;pd w f u d k
emMunf;ap&ef wrif rormaom
tBujH zifhrnfolrqdkpum;jzifjh zpfap?
pmjzif h j zpf a p? xif & S m ;onf h yk H
oPmefjzifhjzpfap xdkvlwpfpm;
ud;k uG,o
f nfh bmom omoemudk
vnf;aumif;? bmomomoema&;
,kHMunfrIudkaomfvnf;aumif;?
apmfum;jcif; odw
Yk nf;r[kwf apmf
um;&ef tm;xkwfjcif; rjyKvkyf&
aMumif;?jypfrIqdik &f mOya'&mZowf
Bu;D yk'rf (295-u)wGiftwdtvif;
azmfjyxm;onf[k xnfo
h iG ;f a&;
om;xm;onf/
tqdkygudpESifhywfowf
tpvmrfomoema&;&maumifprD S
wm0ef&SdolwpfOD;jzpfonfh OD;wif
armifoef;tm; rGe;f wnfah erS quf
oG,af r;jref;cJ&h m ,ckuo
hJ Ykd wifjy
wdkifwef;&jcif;rSm rdrdwdkYtaejzifh
tjcm;bmom0ifrsm;ESihf cspMf unfrI
rysujf ym;vd
k orwtm; today;
wdik Mf um;cJjh cif;jzpfaMumif; ajymMum;
cJo
h nf/]tpd;k &ud,
k w
f ikd u
f 'Dupd u
kd
ta&;,laqmif&Guf&rSmyg/ uRef
awmfwdkYuae w&m;pGJr,fqdk&if
wpfbmomeJYwpfbmom ,kMH unfrI
ysufjym;oGm;wmawGjzpfvmrSmyg/
'Dudpudk tpdk;&u rodcsifa,mif
aqmifNy;D aer,fq&kd ifawmh 'Dxuf
Bu;D rm;wJjh yemawG ydjk zpfvmOD;
r,fvYkd xifygw,f } [k OD;wifarmif
oef;u ajymMum;onf/
qufvufNy;D if;u tpvmrf
bmomtay: xdu
k o
hJ Ykd taoa&
zsurf t
I m; tpd;k &u rodusK;d uRef
jyKNy;D aeNrt
J wdik ;f qufvufaeygu
urmwGi&f adS om tjcm;bmom0if
rdom;pktzGJUrsm;url qufvuf
MunfhaevdrhfrnfrxifaMumif;udk
vnf; ol\xifjrifcsut
f m; ajym
Mum;cJo
h nf/
OIC tzGUJ tm; uefu
Y u
G q
f E
xdt
Yk jyif tqdyk gtcef;(8) yk'rf (354)
wGif Edik if o
H m;wdik ;f onf Edik if aH wmfvNHk cKH
a&;? w&m;Oya'pd;k rd;k a&;? &yf&mG at;csr;f
om,ma&; odrYk [kwf jynfow
l \
Ykd ud,
k u
f sihf
w&m;tusK;d iSm jy|mef;xm;onfOh ya'rsm;
ESirhf qefu
Y siv
f sS if vGyv
f yfpmG ok;H pGaJ qmif
&Gucf iG &hf o
dS nfqNkd y;D azmfjyxm;onf/ tqdyk g
yk'fr(354)\ tydkifcGJ(u)wGif rdrd\,kH
Munfcsuf ?xifjrif,lqcsufrsm;udk vGwf
vyfpmG xkwaf zmfajymqdck iG ehf YJ a&;om;jzefY
a0cGihf ? tyd'k cf (JG C)wGiv
f nf; wdik ;f &if;om;
vlrsK;d wpfrsK;d ESiw
hf pfrsK;d odrYk [kwf wdik ;f &if;
om; vlrsK;d tcsi;f csi;f udak omfvnf;aumif;?
tjcm; bmom? omoemudk vnf;aumif;
xdcdkufepfemrIr&SdapbJ rdrdcspfcifjrwfEdk;
onfhpum; ? pmay ? ,Ofaus;rIu;kd uG,o
f nfh
bmom? omoemESihf "avhx;Hk wrf;rsm;udk
vGyfvyfpGm aqmif&GufydkifcGifhqdkNyD; azmfjy
xm;ygw,f/ 'gaMumifh txufrmS azmfjycJh
wJh tcsufrsm;t&qdk&ifawmh OIC udk
qefYusifqEjywJhyGJrSm ] om;azmufrIjref
tpvmrf ? wd&pmef0g' qefu
Y siMf uqdNk y;D
jcif;jzpfojzifh tpvmrfbmoma&;
tzGJUcsKyfrsm;u vkH;0vufrcHEdkif
aMumif;udk xnfhoGif;azmfjyxm;
onf/
tp v mrf o moema&;&m
aumifpDrS OD;wifarmifoef;u
tpvmrftzGUJ Bu;D rsm;onf bmom
0ifrsm;\ tcGit
hf a&;ESiyhf wfowf
trsm;a&SUrSaeum &J&0J 0hH hH ajym
Mum;Edik &f eftwGufzGUJ pnf;xm;onfh
tzGJUrsm;jzpfaMumif;ESifh rnfonfh
ta&;udprqdk qufvufajymqdk
oGm;rnf jzpfaMumif; rGe;f wnfah eodYk
qufvufajymqdck o
hJ nf/ 0wf&nf
xm;onf/ xdo
k q
Ykd v
kd sS iaf wmh txufyg
twdik ;f yGiv
hf if;jrifompGm tjcm;bmom?
omemudk apmfum;vdu
k w
f mudak wmh ouf
qdik &f mu ta&;r,lbJ aernfvm;? ta&;
,lrnfvm; qdw
k mudak wmh pdw0f ifwpm;yJ
apmifMh unf&h rSm jzpfygw,f/
aemufq;Hk ajymcsiw
f hJ pum;wpfceG ;f
&Syd gw,f/ 'Daqmif;yg;&JUtzGirhf mS usL;bm;
EdkifiH&JU awmfvSefa&;acgif;aqmifBuD;
zD',fvu
f ufpxdk ajymcJw
h hJ rdecYf eG ;f eJzY iG chf hJ
ovdak qmif;yg;tydwu
f akd wmh uReaf wmfwYkd
jrefrmEdik if &H UJ acgif;aqmifvnf;jzpf? vGwf
vyfa&;zcifvnf;jzpfwhJ Adv
k cf sKyaf tmif
qef;ajymchw
J hJ pum;wpfceG ;f eJY tqk;H owf
vdu
k yf gr,f/
] vGwv
f yfa&;&Nyq
D w
kd ikd ;f vrf;ay:
wufaq;d;k vSe;f vdYk r&bl; }wJ/h [kwu
f hJ ?
vGwv
f yfpmG ajymqdck iG hf ?vGwv
f yfpmG pDwef;
vSnv
hf nfciG ahf wG &Sad yr,fv
h nf; xdak jym
qdck iG hf ? vSnv
hf nfciG ahf wG[m wjcm;olrsm;
udx
k yd g;apwJu
h pd ? wdik ;f &if;om;pnf;vk;H
nDnw
G rf u
I ykd sujf ym;apr,fh udpr sm;udak wmh
zGUJ pnf;ykt
H ajccHOya'u cGijhf yKrxm;ygbl;
qdw
k mygyJ/
ajr;cspn
f Kd
oabmxm;tjrif
t wJG ( 1 ) ? t rS wf ( 4 8 )
w e *F a EG ? 2 4 ? Edk 0if b m ? 2 0 1 3
jrefrmEdik if w
H iG f Oya'pd;k rd;k rI
r&d[
S k ajymMu? a&;Muonf/ wpfEikd if H
vH;k twdik ;f twmESihf NcKH irkH ajymEdik f
yg/ odaYk omf armif0wfvu
kH ,
kd w
f ikd f
vkyfudkifaqmif&Gufaeaom trI
wpfcu
k kd pHerlemxm; wifjyvdyk g
onf/ OD;xGe;f qdo
k o
l nf OD;aX;qdo
k l
xHrStdrEf iS ahf jruGuu
f kdusyo
f ;kH ode;f
ESifh 0,f,lcJhonf/ xdkodkY0,f,lcJh
aMumif; t&yfpmcsKyfudk rdrdwdkY&yf
uGut
f yk cf sKyaf &;rSL;H;k wGif pmcsKyjf yK
vkyfMuonf/ pmcsKyftwGuf tkyf
csKyfa&;rSL;Hk;okdY tvSLaiGusyf oHk;
axmif xnfh0ifcJhonf/ pmcsKyf
twGuf 300 wef wHqyd af cgif;udk
tcGef ;kH wGif 0,fr& tvG,&f
aom jyifyqdik w
f pfqikd rf S 0,fc&hJ
onf/ 1000 ay; vdu
k &f onf/
pmcsKyyf g owfrw
S &f uf ukef
Ny/D OD;aX;u tdrEf iS ahf jruGuf rtyf/
xdaYk Mumifh OD;xGe;f u &yfuu
G t
f yk f
csKyaf &;rSL;H;k odYk wdik o
f nf/ &yfuu
G f
wm 0ef&o
Sd rl sm;u ESpzf ufnEd idI ;f ay;
onf/ OD;aX;u OD;xGe;f xHrS aiGusyf
wpfodef;cGJacs;jcif; jzpfaMumif;?
ig;vpm twd;k ygaygif; oH;k ode;f
jzpf&aMumif;? OD;xGe;f u tdrEf iS ahf jr
uGuu
f ktmrcH
d
oabmpmcsKyaf y;&ef
ajym tm;emojzifh pmcsKyaf y;jcif;
om jzpfaMumif;? xdaYk Mumifh tdrEf iS hf
ajruGurf ay;Edik af Mumif;? oH;k ode;f
vnf; ray;Edik af Mumif;? wpfoed ;f cGJ
udkom t&pfusay;Edkifrnf jzpf
aMumif; wifjyonf/ OD;aX;u pm
csKyyf gtwdik ;f om aqmif&u
G af y;&ef
awmif;qdo
k nf/ ndE idI ;f r&ojzifh &yf
uGuf ;kH u oufqikd &f modYk wdik Mf um;
&ef vTpJ ma&;ay;vdu
k o
f nf/ taxG
axGp&dwt
f wGuf &yfuu
G t
f yk cf sKyf
a&;rSL;H;k odYk usyf 1000 tvSLaiG
xnf0h ifc&hJ onf/
vTJpm&ojzifh OD;xGef;u &J
pcef;odYkoGm;wdik o
f nf/ wm0ef&&Sd u
J
OD;aX;udk qifah c: ppfar;onf/
OD;aX;u &yfuu
G f ;kH wGif ajymonfh
twdik ;f om xGuq
f o
kd nf/ wm0ef&Sd
&Ju &Jta&;rydkifaom trI[kqdk
um w&m;H;k odYk OD;wdu
k af vQmufvmT
wifay;vdkufonf/ wm0ef&dS&Judk
usyf 3000 *g&0jyKvu
dk &f onf/
w&m;H;k a&mufomG ;onf/ OD;
wdkufavQmufvTmwGif 200 wef
wHqyd af cgif; uyf&onf/ w&m;H;k
atmufu avQmufvmT pma&;av;
xHrS 0,f&onf/ wHqyd af cgif; 200
weftwGuf 500 ay;vdu
k &f onf/
trI wifvufc&H mae&mwGif 3000
*g&0jyKvkduf&onf/ oufqdkif&m
w&m;cGio
hf Ykda&mufNy/D OD;xGe;f wpfO;D
wnf; udk usr;f used
f ppfar;onf/
a<u;udp? taygifupd ? tmrcHupd
awG ygae jypfrrI ajrmuf/ w&m;
raMumif;ESio
hf m w&m;pG&J rnf jzpf
onfhtwGuf ,cktrIudk tusOf;
enf;ESihf yvyfvu
kd af wmhonf/
w&m;raMumif;ESihfpG&J rnf qdk
awmh a&SUaeygrS &rnf/ w&m;pGJ wH
qdyaf cgif;0,f&rnf/ a&SUaeBu;D u
oabmaumif;onf/ w&m;H;k ukef
usp&dwo
f mcH&ef/ aiGjyef&vQif oH;k
aomif;ay;&ef awmif;qdkonf/
OD;aX;uvnf; oabmwlonf/
uGeyf sLwm pmdu
k cf ? rdwL qGcJ 5000
ukeo
f mG ;onf/ tcGef ;kH wGif w&m;pGJ
wHqyd af cgif; 1500 zd;k 0,f&m 2000
ay;vdu
k &f onf/ w&m;NyKd ifOD;aX;udk
qifah c:&ef 200 wef wHqyd af cgif;?
a&SUaeud,
k pf m;vS,af y:wGif 200
twGuf1000 ay;vdu
k &f onf/ trI
vufc&H mae&mwGif 3000 *g&0 jyK
vku
d &f onf/
ouf q d k i f & m w&m;cG i f o d k Y
a&mufNy/D w&m;olBu;D u vufcNH y;D
w&m;NyKd if OD;aX;udk qifah c:&ef ckepf
&uf cGmcsdef;vdkufonf/ w&m;cGif
pma&;rav;udk qifah c:pmxkw&f ef
ESihf a&SUaeyg0gc[kqu
kd m 2000 ay;
vdkuf&onf/ yxrtcsdef; OD;aX;
armif0wfv(kH ajrmif;jr)
ac:&ojzifh oufao ajcmufOD;
twGuf 12000 ukefoGm;onf/
w&m;NyKd if OD;aX;udk ppfonf/ w&m;
NyKd ifoufao av;OD;ppf&ef ckepf&uf
pD cGmcsed ;f ojzifh ESpcf sed ;f csed ;f &onf/
w&m;vdb
k uf?w&m;NyKd ib
f uf
oufaorsm; tukefppfaq;NyD;
aemuf a&SUaeBu;D u avQmufvcJ suf
wifay;onf/ avQmufvJcsufpm
uGeyf sLwmdu
k cf ? rdwL ul;c 3000
ukefoGm;onf/ trdefYtwGuf 10
&ufcGmcsdef;onf/ pma&;rav;u
w&m;olBuD;twGuf *g&0jyK&ef
w&m;vdk OD;xGef;udk vrf;cif;ay;
onf/ OD;xGe;f vnf; rwwfEifkd &f mS /
avQmufvTmpma&;udk ay;vdkuf&
onf/ trI wifvufc&H mae&mwGif
2000 *g&0 jyKvu
dk &f onf/ ouf
qdkif&m w&m;cGifodkY a&mufNyD/
w&m;olBu;D u vufcNH y;D w&m;I;H
OD;aX;udk qifah c:&ef ckepf&ufcmG
csdef;vdkufonf/ w&m;cGifpma&;
rav;udkqifah c:&ef 1000ay;vdu
k f
&onf/
w&m;I;H OD;aX;vmNy/D rdrrd mS
wpfaeYvkyf wpfaeYpm; jzpfojzifh
wpfvvQif usyfwpfaomif;cGJjzifh
t&pfusay;qyfciG jhf yK&ef avQmuf
xm;onf/ w&m;Edik Of ;D xGe;f u rdrd
vnf;epfemvGe;f ojzifhusyw
f pfoed ;f
25
26
owif;ESifhtjrif
t wJG ( 1 ) ? t rS wf ( 4 8 )
w e *F a EG ? 2 4 ? Edk 0if b m ? 2 0 1 3
bmoma&;taqmufttHkrsm;tm; azmufcJGrIrsm;jyKvkyf&ef
pDpOfaqmif&GufcJhonfh qufpyfw&m;cHrsm; qufvuf&SmazGvsuf&Sd
bmoma&;taqmufttHkrsm;tm; azmufcJGrIjyKvkyf&ef
aqmif&u
G cf o
hJ nft
h zJUG udk Ed0k ifbm 13 &uf eHeuf 11 em&D 15 rdepfu
azmufcGJ rIjyKvyk &f ef BupH nfaeolwpfO;D udk zrf;qD;&rdcNhJ y;D if;ESihf
qufpyf w&m;cHrsm;udk qufvuf&mS azGvsuf &Sad Mumif;od&onf/
&efuek w
f ikd ;f a'oBu;D vdiI Nf rKd U e,f y'Jaus;&Gm trSw(f 3^4)&Sd
Sky tat;cef;{nf&
h yd o
f mwGif wifarmif(c)cdik af erif;(34)ESpf (b)
OD;pd;k pH0if;tm; azmufcaGJ &;ypn;f rsm;ESit
hf wl zrf;qD;&rdaMumif;?
if;onf 2013 ckEpS f Zlvikd f 3 &ufrpS wifum e,fpyfwiG f rdik ;f
axmifenf; oifwef;wufa&mufco
hJ jl zpfaMumif; od&onf/
tawG;tjrif
t wJG ( 1 ) ? t rS wf ( 4 8 )
w e *F a EG ? 2 4 ? Edk 0if b m ? 2 0 1 3
tpGef;a&mufrIrsm;\ wpfzufwGif
tv,frmS rwfwyf &yfzBYkd uKd ;pm;wJt
h csed rf mS
bmoma&;? vlrsKd;a&;t,l0g'pGJawGeJY
usO;f ajrmif;wJt
h jrif oabmxm;? t,l
tqawGaMumifhjzpfwJh jyemawG[m
Ekid if w
H um&JU &if;ES;D jrK yEf rHS w
I pfenf; jrefrm
jynftwGuf pD;yGm;a&;wdk;wufrItwGuf
t[efYtwm;jzpfapwJh pdefac:rIwpf&yf
vnf; jzpfvmcJyh gw,f/
urmay:rSm&Sw
d hJ ud;k uG,w
f b
hJ mom
wdkif;rSm raumif;rIvkyfzdkY wGef;tm;ay;
wdu
k w
f eG ;f xm;wmwpfcrk S r&Syd gbl;/ ud,
k hf
,HMk unfr?I ud;k uG,rf aI wGt&om uGmjcm;
ayr,fh tm;vH;k uawmh ud;k uG,w
f b
hJ mom
0ifawG aumif;zdt
Yk wGuf vrf;nTex
f m;wm
udk awGU&rSmjzpfygw,f/ 'gayrJh tJ'b
D mom
0ifawGxrJ mS ud;k uG,w
f t
hJ ,ltqudk wvGJ
t"dym ,faumufNy;D tpGe;f a&mufae MuwJh
tpGef;a&mufawGawmh bmomwdkif;rSm
&Sad eMuygw,f/
urmt
h v,frmS rGwpf vifEidk if aH wGu
taocHAHk;azmufcGJw,fqdkwJh vkyf&yf[m
tifrwefxif&Sm;ygw,f/ awmfHkvlom;
wpfa,muf[m rdrdwdkYudk,fcEmrSmAHk;awG
tem*wfrIef0g;aeonfh . . .rStquf
&efuek w
f idk ;f a'oBu;D twGi;f touf
ajcmufESpfrS touf 15 ESpftwGif;&Sd
uav;i,frsm;tm; NrdKUe,ftoD;oD;&Sd
vrf;ab;ta&mif;qdik rf sm;? vufzuf&nf
qk d i f r sm;? bD , mES i f h t&uf q d k i f r sm;?
pm;aomufqidk rf sm;? aps;qdik rf sm; cdik ;f aprI
rsm;jym;NyD; uav;i,fwpfOD;onf ysrf;rQ
tvkycf sed f 16 em&Dx&d o
dS nf/
]]ausmif;pdrf;jrif&ifawmh ausmif;
wufcsiyf gw,f/ 'gayrJ&h mG rSmvnf;tqif
rajyawmh 'DrmS vkyaf e&wmav? rvkycf sif
bl;/ &GmyJjyefcsiw
f ,f? 'DrmS ae&wm t&rf;
yifyef;w,f}} [k {&m0wDwdkif;a'oBuD;
a';'&JbufrS vma&mufNy;D vufzuf&nf
qkid f pm;yGx
J ;kd vkyu
f ikd af eonfh touf 12
ESpt
f &G,f armifNzKd ;ausmu
f ajymonf/
jrefrmEkid if t
H wGi;f orwOD;ode;f pdef
wm0ef,Nl y;D aemufyikd ;f qif;&JraJG wrI avQmh
csa&;tpDtpOfrsm; aqmif&u
G cf ahJ omfvnf;
vrf;ab;avvGiu
hf av;i,frsm;? vrf;ab;
aeoufBu;D &G,t
f rkd sm;om ydrk rkd sm;jym;vmNy;D
xdjk yemrsm;tm; rajz&Si;f Ekid af o;onfh
tcsed w
f iG f bD,mqdik rf sm; tvkyv
f yk af e
ywfywfvnfcsdwfNyD; aovrf;udka&G;zdkYqdk
wm pdwaf wmifu;l &JrmS r[kwyf gbl;/ olwYkd
ubmaMumifh vkyEf idk o
f vJvYkd qef;ppfMunfh
&ifawmh olwaYkd cgif;xJrmS tpGe;f a&mufqef
wJh bmoma&;acgif;aqmifawG&UJ bmom
a&;qkid &f m ppfyv
JG t
Ykd rnfwyfNy;D rdiI ;f wdu
k f
ay;xm;wJh vky&f yfawGaMumifrh o
Ykd m 'Dvjkd zpf
&yfawGukd vkyzf v
Ykd uf&ZJ uf&MJ uwmyg/
b,fbmomurS aumif;w,f?
qdk;w,fqdkwmr&SdwJUtaMumif;eJh
vlawGudk MunfUr,fqdk&if
aumif;wJUvleJhqdk;wJUvl ESpfrsKd;om&Sd
olw&Ykd UJ vky&f yfawG[m umv&SnMf um
'DvdkvkyfvmwJhtwGuf urmay:u EkdifiH
tawmfrsm;rsm;u tpvmrfbmom0ifawG?
rGwpf vifawGq&kd if tMurf;zufoal wGqkd
Ny;D awmh IjrifvmMuygw,f/
vdq
k ;kH rcJw
h phJ um;av;wpfcyk g/ tJ'g uawmh
urmrSm&Sw
d hJ b,fbmomurS aumif; w,f?
qdk;w,fqdkwmr&SdwJhtaMumif;eJY vlawG
udMk unfrh ,fq&kd if aumif;wJv
h el q
YJ ;kd wJv
h l
ESprf sK;d om&SNd y;D vlq;kd uvlq;kd tvkyv
f yk Nf y;D
jynfhNyD;jzpfonfh uav;i,fwpfOD;onf
(NFPE Level 1) odw
Yk ufa&mufNy;D atmifjrif
ygu (NFPE Level 2) odw
Yk ufa&mufEidk u
f m
atmif j rif y gu tpd k ; &ausmif ; rsm;
tv,fwef;ynmtm; qufvufoifMum;
Ekdifonfh ausmif;jyifyrlvwef;ynma&;
pDru
H ed ;f (NFPF) tm;taumiftxnfazmf
um tqdkygpifwmrsm;tm; wpfEkdifiHvHk;
twkid ;f twmjzifh 10 ckausmcf efY xlaxmif
xm;Ekid Nf yjD zpfonf[k od&onf/
]]rdbwpfa,muftaeeJY ajym&&if
qdik af wGrmS 'Dvu
kd av;awGukd awGUae&wm
raumif;ygbl;/ qJvu
kd q
f v
kd u
kd ef YJ t&G,ef YJ
rvdkuf dkif;aewmawGudkvnf; jrifae&
w,f / qd k i f & S i f awG u vnf ; p&d w f N id r f ;
ac:xm;w,fqakd yr,fh olw&Ykd UJ use;f rma&;
wpfudk,fa&oefY&Sif;rI? pm&dwydkif;qdkif&m
awGuykd g aqmif&u
G af y;oifw
h ,f/ aiGwpfck
wnf;udkyJ tmHkpdkufraeoifhygbl;}} [k
prf;acsmif;aexdik o
f nfh uav;i,fEpS Of ;D
\ rdcifroDwmuajymonf/
jrefrmEkid if o
H nf zGUH NzKd ;rItedrq
hf ;kH Ekid if H
(LDC) rsm;twGi;f 0ifa&mufco
hJ nft
h wGuf
jyefvnfemvefxEl idk af &; aqmif&u
G &f ef &if;
ESD;jrKyfESHrIrsm; zdwfac:jcif;? pDrHudef;rsm;
aqmif&u
G &f ef vufrw
S af &;xd;k um Ekid if \
H
o,HZmwtcsKdUudk wifydkYa&mif;csaqmif
&Guaf eNy;D vTwaf wmftwGi;f vnf; Ekid if H
wnfaqmufjyKjyifa&;rsm;tm; tBuw
d t
f
e,faqG;aEG;aeonfh tcsdefumvjzpfae
aomfvnf; uav;i,frsm;\ tcef;u@
um; arS;rdeS v
f suyf if &Sad eqJjzpfavonf/
uav;oli,f tvkyo
f rm;rsm;tm;
tqd;k &Gm;qH;k yHpk jH zifh cdik ;f apjcif;yaysmufa&;
tm; jrefrmEkdifiH usifhoHk;a&;udk tvkyf
orm;? tvkyt
f udik Ef iS hf vlrzI v
l akH &;0efBu;D
XmeESifh tjynfjynfqkdif&m tvkyform;
a&;&mtzGUJ (ILO) wdo
Yk nfEh 0kd ifbm 15 &uf
wGif aejynfawmf aqG;aEG;cJMh uonf/
tpd;k &taejzifh jrefrmEkid if t
H wGi;f &Sd
uav;vkyfom; ppfwrf;rsm;ESifh ausmif;
tNy;D vkyif ef;cGi0f ifa&mufrItul;tajymif;
qef;ppfjcif;ppfwrf;rsm; aumuf,lrnf
jzpfaMumif; tqdyk gyGJ tvkyo
f rm;? tvkyf
tudkifESifh vlrIzlvHka&;0efBuD;XmerS jynf
axmifpk0efBuD; OD;at;jrifhu ajymMum;cJh
onf/ uav;oli,f tvkyo
f rm;rsm;tm;
tqk;d &Gm;qH;k yHpk jH zifh cdik ;f apjcif;yaysmufa&;
qkid &f m ILO jy|mef;csuf trSw-f 182 tm;
1999 ckEpS Zf eG v
f wGif Ekid if aH ygif; 177 Ekid if rH S
vufrw
S af &;xd;k cJNh y;D 2000 jynfEh pS Ef 0dk ifbm
rS pwifum tmPmoufa&mufonf/ ,if;
27
aumif;wJv
h u
l awmh aumif;wJhtvkyyf v
J yk f
w,fqNkd y;D awmh qH;k rcJw
h myg/ tJ'v
D q
kd ;kH rrI
rsK;d awG[m b,fpmoifcef;rSmrS oifMum;
ay;wmr&Sb
d ;l qdNk y;D awmhvnf; ajymqdo
k mG ;
wmudk awGU&ygw,f/
rwl n D w J h v l o m;awG aexd k i f w J h
urmBu;D rSm wpfbmomeJY wpfbmom cspf
cspcf ifcifaexkid zf Ykd ,HMk unfraI wG&adS ezdq
Yk kd
wm[m rwlno
D al wGtMum; eD;eD;pyfpyf&dS
rSom wpfbmomeJY wpfbmomtMum;
em;vnfraI wG &Ekid rf mS yg/
oD;jcm;aexkdifrIaMumifh rwlnDwJh
vlrsKd;awGtMum; eD;pyfrIawG r&Ekdifovdk
tpGef;a&mufvkyf&yf vkyfaqmifolawG&JU
aoG;xdk;rIaMumifh wpfzufeJYwpfzuf r,Hk
MunfraI wG ydNk y;D awmhjzpfEidk yf gw,f/
udk,f,HkMunf&m udk,fudk;uG,f&m
bmomay:rSm odyfNyD;t,l0g'qefqef
tawG;tac:awG 0ifvmNyq
D &kd ifawmh 'Dvl
[m tpGe;f a&mufwhJ vlwpfa,mufjzpfvm
Ny;D ol&UJ vlawGay: pnf;H;k rIawG[mvnf;
wjznf;jznf; tpGe;f a&mufvmEkid yf gw,f/
'gaMumifhudk;uG,fwJhbmomwdkif;&JU
tpGe;f a&mufaewJh vlawGaMumifw
h pfzuf
rSm bmoma&;? vlrsK;d a&;y#dyuawG wpf
enf;r[kwf wpfenf;jzpfvmEkid w
f ,fqw
kd m
udak wmh owdBu;D Bu;D xm;apcsiyf gw,f/
&wem
jy|mef;csuf uav;i,frsm;tm; uReu
f o
hJ Ykd
cdkif;apjcif;? vlukeful;? ppfom;tjzpfpk
aqmifjcif;? npfnrf;onfhvkyfief;rsm;ESifh
jynfw
h efqmvkyif ef;rsm; toH;k csjcif;? rl;
,pf a q;0g;vk y f i ef ; rsm; cd k i f ; apjcif ; ?
uav;rsm;\ use;f rma&;? tusiphf m&dw
xdcu
kd o
f nfh vkyif ef;rsm;udk vkyu
f ikd af pjcif;
wdt
Yk m; wm;qD;wdu
k zf su&f ef jy|mef;xm;jcif;
jzpfonf/
tjynfjynfqikd &f m tvkyo
f rm;a&;
&mtzGUJ 0if 185 Ekid if t
H euf Ekid if aH ygif; 177
cku ILO jy|mef;csuf trSw-f 182 tm;vdu
k f
em&ef vufrw
S af &;xd;k xm;Ny;D tqdyk gpmcsKyf
tm; vdu
k ef moabmwl vufrw
S af &;xd;k &ef
use&f adS eao;onfh &SpEf idk if H jrefrmEkid if yH g
0ifaeao;onf/
Ekid if jH cm;abmvH;k yGt
J m; tm;ay;onfh
kww
f &ufatmf[pforH sm;um; ywf0ef;usif
udk xdk;azmufoGm;um arSmif&dyftwGif;&Sd
pm;yGJay: arSmufvsuftdyfaysmfaeonfh
NzdK;ausmfwpfa,muf vefYoGm;aomfvnf;
acgif;raxmifEidk b
f J jyefvnftyd af ysmo
f mG ;
onf/ olYtdyfrufrsm;um; v,fuGif;xJrS
pyg;yifprd ;f pdr;f rsm;? 'grSr[kwf ausmif;cef;
xJrS ausmif;0wfppkH rd ;f pdr;f av;rsm;om/
28
enf;ynm
av,mOfoGm;&mvrf;aMumif;wpfavQmuf a&SUwGif
rD;awmifjymrsm;&Sd? r&Sdudk &SmazGazmfxkwfEkdifrnfh Sensor
rD;awmifrsm;aygufuGJjcif;
(odkY) jymrsm;rIwfxkwfaomtcg
avaMumif;c&D;pOfrsm; zsufodrf;
vdkuf&onhftcuftcJudk ajz&Sif;
&ef NAd w d e f a vaMumif ; uk r P D
Easyjet urD;awmifjymrsm;udk &SmazG
azmfxkwfay;Ekdifrnfh Sensor tm;
wDxiG v
f u
kd o
f nf/ xkd sensor onf
av,mOfoGm;&mvrf;aMumif;a&SU
62 rdik t
f uGmrSp rD;awmifjymrsm;
&S?d r&Su
d &kd mS azG tcsuaf y;Ekid rf nf
jzpfonf/ xdaYk Mumifah v,mOfrLS ;rsm;
taejzifh vrf;aMumif;ajymif;um
a&S m if & S m ;oG m ;Ek d i f & ef j zpf o nf /
AVOID (Airborne Volcanic Object
Identifier and Detector) System wGif
infra-red a&mifjcnftoH;k jyKxm; Ny;D
rD;awmifjymrsm;udk &SmazGtcsuf
ay;EkdifNyD; &&Sdvmonfh tcsuft
vufEiS hf yH&k yd rf sm;udv
k nf; ajrjyif&dS
avaMumif; xde;f csKyaf &;pcef;rsm;
odaYk y;ydu
Yk m tjcm;av,mOfrsm;udk
a&Smif&Sm;oGm;vm&ef ulnDay;Ekdif
rnfh pepfwpfcjk zpfonf/
Easyjet rSwDxGifaom tzGJU
onf A400M Airbus av,mOfjzifh
AVOID pepftm; prf;oyfcjhJ cif;jzpf
onf/ ]]2011ckEpS rf mS tdu
k pf vefr;D
awmifujymawGrw
I x
f w
k w
f maMumifh
avaMumif;c&D;pOfawG tcuftcJ
trsm;Bu;D BuKH c&hJ ovdk qH;k H;I rIawG
vnf;rsm;cJhygw,f/ 'DjyemrsKd;
aemufwpfcgrjzpfzYkdAVOID System
uulnDay;ygvdrfhr,f}}[ktqdkyg
enf;ynmtm; wDxiG cf o
hJ l Easyjet
tif*sief ,
D mIanDaviesuajymonf/
ausmo
f &l ?Ref:DM
t wJG ( 1 ) ? t rS wf ( 4 8 )
w e *F a EG ? 2 4 ? Edk 0if b m ? 2 0 1 3
w,f/
tav;csed w
f efaygif; 1000
&SdwJh Sea Orbiter ,mOfBuD;&JU a&
atmuftydik ;f xJrS a&atmufrw
D m
6000 ausmx
f d &Si;f vif;jywfom;pGm
jrifawGUEkdifNyD; yifv,faeow0g
topfawG? rod&Sdao;wJh ow0g
awG&UJ ZD0zGUJ pnf;wnfaqmufrpI epf
eJY pdu
k v
f uPmawGukd avhvmrI
awG tvG,fwuljyKvkyfEkdifrSmjzpf
ygw,f / a&atmuf o bm0ud k
uGjJ ym;pGmawGUjrifEidk af tmif Bu;D rm;
wJhrD;armif;rsm;vnf; xdk;xm;yg
w,f/ ,mOfBuD;&JUa&ay:ydkif;rSm
{&d,mpwk&ef;rDwm 350 cef&Y w
dS hJ
qdkvmjym;rsm;udk jzefYMuufwnf
aqmufxm;NyD; aea&mifjcnfpGrf;
tifomru aveJv
Y iId ;f pGr;f tifwYkd
udkvnf; pkyf,l ,mOfBuD;&JUpGrf;
tiftwGuf 24 em&Dv;kH axmufyhH
Ekid af tmif pDrx
H m;ygw,f/ tqdyk g
ya&m*suftwGuf ukefusp&dwf
a':vm 52 'or 7 oef;vsmxm;
Ny;D 2014 ckEpS f rwf 31 &ufrmS
pwifwnfaqmufrmS jzpfygw,f/
ausmo
f &l ?Ref;DM
pmrludp
qufoG,fvdkvQif
ukrP
&D UJ eD;pyfaom todik ;f
t0dkif;rSvmaom owif;rsm;t&
Samsung &JU Youm enf;ynm tydi
k ;f
tm; screen version topftwGuf
toH;k csvdrrhf nf[kqko
d nf/ Samsung &JUr[mNydKifbuf Apple u
vnf; yd
k Bu;D aom auG;nGwf onfh
screen jzifz
h ek ;f topftm; xkwv
f yk f
awmhrnf[kowif;rsm; xGufay:
vm aomaMumifh Samsung uvnf;
Apple xufom vGea
f p&ef screen
'DZikd ;f udk qef;opfatmif wDxiG jf cif;
jzpfonf[k Bloomberg owif;wGif
azmfjyxm;onf/
ausmo
f &l
Ref;Bloomberg
usef;rma&;
t wJG ( 1 ) ? t rS wf ( 4 8 )
w e *F a EG ? 2 4 ? Edk 0if b m ? 2 0 1 3
29
awmf0ifaumvdyfrS uRrf;usifol
rsm;u txufyga&m*gt ajctae
onf rsm;aomtm;jzifh Adik ;f &yfpyf ;kd
rTm;rsm;aMumifo
h m tjzpfrsm;aom
a&;udkqd;k &Gm;pGmxdck u
kd af pEdik af Mumif;
Royal College of GPsrS Ou|jzpfol
a'gufwm Maureen Baker u qdyk g
w,f/
tpdr;f ykyaf &mif ESyaf cs;xGu&f
jcif;taMumif;t&if;rSm cEmud,
k \
f
ckct
H m;pepfrS a&m*gyd;k tm; wku
d f
cdu
k pf Of xkwv
f yk o
f nfh ydw
k ed ;f wpf
rsdK;aMumifhjzpfaMumif; od&onf/
,ckowday;csuu
f kd Oa&my y#dZ0D
ausmo
f &l
wpf&ufvSsif pD;u&uftvdyf40aomufonfh
tif'dkuav;i,f pD;u&ufjywfNyD
Aldi Rizal trnf&dS tif'kd eD;&Sm; uav;i,fonf if;\touf
ESpEf pS cf efrY pS wif wpf&ufvQif pD;u&uftvdyf 40 aomufo;kH
rIaMumifh urmhtHhzG,fpm&if;0ifcJhNyD; emrnfBuD;cJhonf/ ,cktcg
owif;aumif;wpfct
k aejzifh Rizalonf pD;u&ufjzwfvu
kd Nf yjD zpf
aMumif;ESio
hf a&pmrsm;udk ESpNf cKd upf mG pm;oH;k aeaomaMumifh ud,
k f
tav;csed rf sm;yif jrifw
h ufvmNyjD zpfonf/
Aldi Rizal \owif;onf vGec
f o
hJ nfo
h ;kH ESpcf efu
Y urmh rD',
D m
Bu;D rsm;\ acgif;pnf;ydik ;f wGif ae&m,lcNhJ y;D "mwfyrkH sm;? kyo
f AH 'D ,
D kd
rsm;vnf;xGu&f cdS o
hJ nf/ touf ESpEf pS f t&G,u
f av;wpfO;D wpf&uf
vQif pD;u&uf tvdyf 40 aomufaejcif;onf vltrsm;tm; tHMh o
wkev
f yI af pcJo
h nf/ ,cktcg Aldionf toufo;kH ESpt
f &G,&f jdS yD jzpfNy;D
aq;vdyaf omufonfh tusihf qd;k rS tm[m&rjzpfonfh oa&pmJunk
Food rsm;pm;onfh tusiq
hf ;kd odYk xyfraH jymif;vJcjhJ yefonf/ xdYk aMumifh
olonf aygifcsed f 56 aygif wufvmcJNh y;D Edk Eh iS hf trdu
I o
f du
k f tpmrsm;
udak eYpOf use;f rma&;ESihf nDw
G rf rI &Sd pm;aomufvsu&f o
dS nf/
]olawmfawmftpm;Bu;D w,f/tdrrf mS vlawGuvnf;trsm;Bu;D &Sd
awmh olu
Y kd tvGet
f uRH rpm;jzpfatmif vdu
k x
f ed ;f &wm wu,fukd
cufcw
J t
hJ vkyw
f pfcyk g}[k Rizal \touf28 ESpt
f &G,&f rdS cd ifjzpfol
Dians uajymMum;onf/ ,cktcg Aldi Rizal tm;cspo
f nfh rdom;pk0if
rsm;u use;f rma&;ESin
hf
D w
G u
f mtm[m&jzpfaponfh opfo;D rsm;ESihf
t&Gurf sm;udBk uKd uw
f wf&eo
f ifay;umpm;oH;k ckid ;f aeaMumif;od&onf/
Ref: nypost ?ausmo
f &l
tqifajyonfh udk,fydkifenf;jzifh
rd r d w d k Y \ oef Y & S i f ; a&;ud p r sm;ud k
ajz&Si;f aeMuonf/ xdjk yemonf
umuG,f&Edkifonfh a&m*grsm;
tvG,fwufysHUESHYapjcif;ESifh vl
aoqH;k rIrsm; xifomjrifom &Sv
d m
aeaMumif; od&onf/
]uRefawmfwdkY twm;tqD;
awGudk ausmfjzwfNyD; oefY&Sif;rIudk
urmhta&;tBuD;qHk; udpwpfck
tjzpfowfrw
S u
f mvkyaf qmifomG ;&
ygr,f}[k ukvtaxGaxG twGi;f
a&;rSL; rpwm befurD eG ;f u Ed0k ifbm
19 &ufwiG f usa&mufonfh urmh
tdro
f maeY (World Toilet Day)wGif
ajymMum;vku
d o
f nf/ ESppf OfEpS w
f idk ;f
toufig;ESpaf tmufuav;oli,f
aygif; 800000 onf 0rf;ysuf
0rf;avQmaMumifh touf qH;k H;I ae&
aMumif;ESihf trsm;pkrmS oef&Y iS ;f onfh
tdrfomrsm;r&Sdjcif;aMumifh jzpf
aMumif; ukvor*u ajymMum;cJh
onf/ ]oef&h iS ;f rIqw
kd m vlom;awGeYJ
obm0ywf0ef;usiw
f &Ykd UJ t"du vkd
tyfcsufwpfckyg/ oefY&Sif;rI[m
zGUH NzKd ;wd;k wufjcif;? tcGit
hf vrf;rsm;
tm;omjcif;ESifh *kPfodum&Sdjcif;
wdkYudk &&SdapEkdifygw,f}[k befuD
rGe;f u qufvufajymMum;onf/
Ref: ABC?ausmo
f &l
jyKvyk cf suw
f iG rf S wm;aq;aomuf
oH;k onft
h rsK;d orD;rsm;wGif a&wdrf
jzpfymG ;apEkid af Mumif; od&cdS MhJ uonf/
om;zG m ;rD ; ,yf q &m0ef r sm;ES i f h
rsupf dtxl;ukq&m0efrsm;taejzifh
trsKd;orD;rsm;udk ,ckawGU&Sdonfh
a&m*gjzpfymG ;Edik af jcudpr sm;udktod
ay;ajymMum;&efESifh yHkrSefprf;oyf
ppfaq;rIrsm;jyKvkyfckdif;&ef odyH
ynm&Sirf sm;u wku
d w
f eG ;f EI;d aqmf
xm;onf/ rnfonft
h rsK;d tpm;yif
jzpfonfh wm;aq;rsm;udk oH;k ESpEf iS hf
txuf a omuf o H k ; onf h trsKd ;
orD;rsm;onf omrefvrl sm;xuf 2
'or 05 q ydrk u
kd m a&wdrf jzpfymG ;
Ekdifajc&Sdonf[k okawoDrsm;u
30
EdkifiHwum
t wJG ( 1 ) ? t rS wf ( 4 8 )
w e *F a EG ? 2 4 ? Edk 0if b m ? 2 0 1 3
vnf; wdu
k cf u
kd rf rI mS rnfonft
h zGUJ
\ vufcsujf zpfonfukd twdtus
trSm;rsm;twGuf
awmif;yefrnf r[kwf[k
tar&duef wHkYjyef
tmz*efepwefukd 0ifa&mufwu
kd cf u
kd cf ahJ om ppfyt
JG wGi;f
t&yf om;rsm; BuKH awGUcJ&h aom tcuf tcJrsm;tjyif tar&duef\
trSm; rsm;twGuf jyefawmif;yefrI vkyf aqmif&ef rvdt
k yfaMumif;
tar&d uef trsK;d om;vHNk cKH a&;tzGUJ (NSA) \ txl;tBuaH y; Susan
Rice u xkwa
f zmfajymqdv
k u
kd o
f nf/
Ny;D cJah om &ufyikd ;f rsm;u tmz*efepweforw umqdik ;f u
or wtdb
k m;rm;xHpmyd
Yk ppfyt
JG wGi;f rSm;,Gi;f rIrsm;udk jyefawmif;
yef&ef awmif;qdck NhJ y;D aemuf Rice u ,if;uJo
h Ykd ajymqdv
dk u
kd jf cif;
jzpfonf/tar&duefEiS hfaewd;k wyfzUJG 0ifrsm;rSm2001ckEpS u
f wnf;u
tmz*efepwefoYkd 0ifa&mufwu
kd cf u
kd cf NhJ y;D wyfpcJG &hJ m 2014 ckEpS f
tukew
f iG fwyfrsm;jyefvnfqw
k cf mG rnfjzpfaomfvnf;tar&duefu
wyfpGJrI qufvufvkyfaqmifa&; aqG;aEG;aeqJjzpfaomfvnf;
tmz*efepwef orwumqdik ;f u vufc&H ef vdv
k m;rI r&daS y/
Ref;Press TV, ZMO
rod&ao;ay/
,if;wdkufcdkufrIwGif qD;&D;
,m;jynfwGif;ppfESifh qufET,fae
aom tzGJUrsm;\ vufcsufjzpf
tkwfyHkMum; ydwfrdae
awmiftmz&du EdkifiH
aqmufvyk v
f su&f aSd om taqmuf
ttHNk yKd usc
hJ vlo;kH OD;aoqH;k um
60 xufrenf; ydwrf v
d su&f aSd Mumif;
Ed0k ifbm20&ufuCNNowif;wGif
azmfjyonf/
awmiftmz&duEdik if H 'gbef
NrKd UteD;&dS wGe*f wfwiG f taqmuf
ttHNk yKd uscjhJ cif;jzpfaMumif;? tjrifh
100 rDwm 18 vufr txl&aSd om
bdvyfajravmif;aecsed w
f iG f NyKd us
rI pwifcjhJ cif;jzpfaMumif;? aps;0,f
pifwmzGifh&ef aqmufvkyfaejcif;
jzpfaMumif; owif;rsm;u azmfjy
onf/taqmufttHkNydKusrIESifh
ywfouf tao;pdwfpHkprf;ppf
tar&duefEidk if H csu
D m*dNk rKd UrS
touf 52 ESpt
f &G,&f dS trsK;d orD;
&Smrde;f rdik ;f pf[m Ed0k ifbm 19 &ufu
zrf;qD;cH&rIrmS jyefvw
G cf yhJ gNy/D olr
[m jyefvw
G v
f mcsed rf mS t&m&mwdik ;f
udk jyKajymif;vJzYkd pdwu
f ;l aeygw,f/
bmaMumif h v J q d k a wmh ol r [m
1978 ckESpfuwnf;u zrf;qD;rI
tBudrfBudrfBuHKawGUcJh&oljzpfyg
w,f/ zrf;qD;cH&rI tBudrfta&
twGu[
f m pkpak ygif; 396 Burd x
f d
&SdaecJhvdkY trsKd;orD;wpfa,muf
taeeJY tzrf;cH&wJhta&twGuf
rsm;w,fvdkYqdkEkdifygw,f/ vuf&Sd
tcsed rf mS awmh rdik ;f pfu ]]t&uf? rl;
,pfaq;0g;oH;k pGrJ u
I kd pGev
Yf w
T af wmh
r,f/ axmifxu
J akd emufwpfcg jyef
vmawmhrmS r[kwyf gbl;/ uRerf &JU
b0udak jymif;vJawmhr,f/ t&uf
aomufoHk;rIaMumifh &ufpufqdk;
oGr;f oljzpfc&hJ w,f}} vdaYk emifwawG
eJY ajymqdo
k mG ;w,f/
ZMO:Ref;UPI
aq;aeqJjzpfum taqmufttHk
vkyo
f m;tcsKUd 'Pf&m&um ydwrf d
rIrsm;vnf; &daS eonf/ awmiftmz
&duEdik if H Crisis aq;0g;ukorIvyk f
ief;rS 'gdu
k w
f m Neil Pousell u
]]taqmufttHk NyKd usvYkd vlawG
ydwrf ad ew,f/ u&de;f awGa&muf&Sd
aew,f/ vuf&t
Sd csed rf mS NyKd uscw
hJ hJ
taqmufttH&k UJ tkwt
f usK;d tyJh
awGudk &Sif;vif;aew,f/ tkwf
tusK;d awG &Si;f vif;Ny;D csed rf mS ydwrf d
aewJh vlawG&JU touftE&m,f
rjzpfatmif BuKd ;pm;uko&r,f}}[k
ajymqdo
k nf/
tqdkyg taqmufttHkrSm
rDwm 200 jrifrh nfh taqmufttHk
jzpfum 'Pf&m&&do
S l rsm;aMumif;?
NyKd usraI Mumifh eH;kd usK;d rIrsm; &do
S vdk
tjcm;td;k rsm;vnf; usK;d cJah Mumif;
awmiftmz&du q&m0efwpfO;D u
twnfjyK ajymqdo
k nf/ Ref;CNN
t wJG ( 1 ) ? t rS wf ( 4 8 )
w e *F a EG ? 2 4 ? Edk 0if b m ? 2 0 1 3
n 7;15em&D
n 9;30em&D
n 9;30em&D
n 9;30em&D
n 9;30em&D
n 9;30em&D
0ufp[
f rf; - csv
J q
f ;D
refp;D wD; - pyg;
um'pfz f - ref,l
26-11-2013(t*FgaeY)
eHeuf 02;30em&D
0ufpb
f &Ge;f - tufpwGeAf v
D m
pydev
f mvD*gyGpJ Of(14)
23-11-2013(paeaeY)
tJvcf s D - Avifp,
D m
qDAv
D m - bufwpf
26-11-2013(t*FgaeY)
eHeuf 03;30em&D
rmvm*g - bDvb
f mtdk
tDwvDp;D &D;atyGpJ Of(13)
23-11-2013(paeaeY)
n 11;30em&D
eHeuf 02;15em&D
atpDrv
D ef f - *sED t
kd m
eHeuf 02;15em&D
emydv
k D - yg;rm;
n 8;30em&D
vDaAmfE kd - *sLAifwyf
n 8;30em&D
qrf';kd &D;,m; - vmZD,kd
n 8;30em&D
qufqt
l v
kd kd - twvEm
n 8;30em&D
wd&k ED kd - umwmeD;,m;
n 8;30em&D
tl';D edp f - zDt&kd ifw;D em;
25-11-2013(wevFmaeY)
eHeuf 02;15em&D
eHeuf 02;15em&D
eHeuf 02;00em&D
pwk*wf - *vufbwff
n 9;00em&D
Ek&ifbwf f - 0kzb
f wff
n 9;00em&D
atmhpb
f wf - a[mhzef[rd ;f
n 9;00em&D
tde;f x&ufcs f - zdik ;f bwf
n 9;00em&D
z&efzY wf - a&Smaf u;
n 9;00em&D
[mombmvif - avAmulqif
f
24-11-2013(we*FaEGaeY)
eHeuf 00;00em&D
n 9;00em&D
n 11;00em&D
a'hgref - bdik ,
f efjrL;epff
[rf;bwf - [efEAkd m
0g'gb&Drif - rdeZYf f
31
jyifopftoif; urmhzvm;ajcppfyJGatmif
eHeuf 00;00em&D
nae 8;00em&D
n 10;30em&D
tm;upm;
pDa&mfe,f'dk\*dk;rsm;jzifh ay:wl*DajcppfyJGatmif
2014 urmzh vm;NyKd iyf GJ 0ifciG &hf &Sad &;twGuf aemufq;kH tcGit
hf a&;
wpfcjk zpfonfh Oa&myZkePf lay-off 'kw,
d tausmyh pGJ Ofrsm;udk upm;cJ&h mwGif
ay:wl*t
D oif;u ta0;uGi;f qD'G iftoif;udk pDa&mfe,f'\
kd [ufx&pf
*d;k jzift
h Edik &f &Su
d m urmzh vm;NyKd iyf 0GJ ifciG &hf &Scd o
hJ nf/
ay:wl*t
D oif;onf yxrtausmu
h vnf; qD'G iftoif;udk pDa&mf
e,f'\
kd wpfv;kH wnf;aom aemufusoiG ;f *d;k jzifh tEdik &f &Scd o
hJ vdk ,ck'w
k ,
d
tausmyh pGJ OfwiG v
f nf; pDa&mfe,f'u
kd yif ay:wl*t
D wGuf [ufx&pf*;kd
oGi;f ,lNy;D 3-2 *d;k jzift
h Edik &f &Scd jhJ cif;jzpfonf/ xdaYk Mumifh ay:wl*t
D oif;
onf ESpaf usmah ygif; 4-2 jzifh qD'G ifukd tEdik &f Ny;D ajcppfyaGJ tmifjrifcjhJ cif;
jzpfonf/ ay:wl*eD nf;jy bifwu
kd if;wd\
Yk &nfreS ;f csurf sm;rSm pDa&mfe,f'kd
aMumifh atmifjrifcjhJ cif;jzpfonf[k qdck o
hJ nf/
aomrwfpftifhudkac:,l&ef qGrfqD;jyifqifae
y&D;rD;,m;vd*w
f iG f &v'fyikd ;f
wnfNird rf rI &So
d nfh qGrq
f ;D toif;
onfbvufy;l toif;rSvil ,fuiG ;f
v,fupm;orm; aomrwfpt
f ifu
h kd
ac:,l&efjyifqifaeaMumif; od&
onf/ aomrwfpt
f ifo
h nf vDAmyl;
tu,f'rDoYkwuf
d a&mufco
hJ jl zpfNy;D
aemhpaf umifwt
D oif;odYk tiSm;cs
xm;jcif;cHc&hJ Ny;D aemufwiG f 2011
ckEpS rf pS bvufy;l toif; yg0if
upm;aeoljzpfonf/
aomrwfpftifhonf t*Fvef ,l-17? ,l-19toif;wdkYwGif
upm;cJhzl;ovdk vuf&SdtcsdefwGifvnf; t*Fvef ,l-21toif;\
vufa&G;pifupm;orm;jzpfonf/ if;onf vuf&dSbvufy;l toif;udk
enf;jytjzpfuikd w
f ,
G af eonfh ref,u
l pm;orm;a[mif;aygvftif\
h
om;vnf;jzpfonf/ aomrwfpftifhonf,ckESpfabmvHk;&moDwGif
bvufy;l toif;twGuf 12 yJG yg0ifupm;ay;cJNh y;D ajcmuf*;kd oGi;f
ay;xm;Edik cf o
hJ nf/ if;udk qGrq
f ;D toif;u ac:,l&efjyifqifae
onf[q
k akd omfvnf; pyg;toif;uyg pdw0f ifpm;rIrsm;&Sad eaMumif;
od&onf/ aomrwfpftifhonf bvufyl;toif;\ awmifyHwGif
omru t*Fvef ,l-21toif;wGiv
f nf; ajcpGr;f jyaeoljzpfonf/
SHORT
NEWS
32
EdkifiHwum
t wJG ( 1 ) ? t rS wf ( 4 8 )
w e *F a EG ? 2 4 ? Edk 0if b m ? 2 0 1 3
cJhonf[k pGyfpGJcH&olrsm;wGif t
xufygacgif;aqmifa[mif;ESpfOD;
tygt0if x d k p Of u tpd k ; &tzG J U
twGif; wm0efxrf;aqmifcJhonfh
tqif h j rif h t &m&S d a [mif ; oH k ; OD ;
vnf;yg0ifaMumif;od&onf/ pydef
w&m;H;k u tqdyk gtrIukd twnf
jyKcJhNyD; pyfpJGcH&olrsm;taejzifh
pydeEf idk if t
H ygt0if pyde\
f Oya'
tm; vufco
H nfEh idk if rH sm;udk oGm;
a&mufygu zrf;0&rf;xkwu
f m zrf;
qD;cH&awmhrnfjzpfonf/
xdkuJhodkY pGyfpGJcsufrsKd;jzifh
1998 ck E S p f u csD v D t mPm&S i f
Augusto Pinochet onfpydefEkdifiH
wGif r[kwcf ahJ omfvnf; vef'efNrKd U
wGif zrf;qD;cHc&hJ Ny;D xdpk Ofu w&m;
pGJqdkolrSm pydefw&m;olBuD;csKyf
a[mif; Baltasar Garzon jzpfonf/
vG e f c J h o nf h vuvnf ; wk w f
orwa[mif;wpfO;D jzpfco
hJ l [lusif
awmiftm; ,ckw&m;pGo
J nfh pydef
w&m;H;k rSyif wdbwfwiG f usL;vGef
tD&ef\ EsLuvD;,m;aqG;aEG;rIrsm;
*sDeDAm jyKvkyf
wpfESpftwGif; xkwfjyefcGifh&rnf
jzpfonf/
Ed0k ifbm 14 &ufwiG f txl;
tmPmtyfEiS ;f a&;twGuf AifeZD JG
vm;vTwaf wmfwiG f pwifzwfMum;rI
rsm; jyKvyk cf NhJ y;D Ed0k ifbm 19 &ufwiG f
cGijhf yKvu
dk jf cif; jzpfonf/vuf&u
Sd m
v AifeZD v
JG m;wGif tusiyhf sujf c
pm;rIrsm;? vkyif ef;&Sirf sm;\ aps;
upm; aiGaMu;azmif;yGaerI
rsm;udk wdu
k zf su&f ef orwrm'lu
kd
if;tm; txl;tmPmtyfEiS ;f &ef
vTwaf wmfxH awmif;cHco
hJ nf/
vuf&dSumvwGif ukefpnf
rsm;\ tajccHaps;EIe;f udk owfrw
S f
aps;EIe;f rsm;udk xde;f csKy&f ef BuKd ;
yrf;zG,&f aSd eonf/ Ed0k ifbm 9 &uf
u orw\ tmPmudo
k ;kH aps;
Ref;Washington Post
ZMO
ZMO , Ref;Press TV
ZMO , Ref;Press TV
NAdwdefEdkifiHjcm;a&;0efBuD;
usL;ausm0f if
a&mufvmrIudk vufrcHaMumif;?
,if;uJo
h Ydk xyfrjH yKvyk rf I vky&f yfrsK;d
vufcrH nf r[kwaf Mumif;? *sb
D a&mf
wm\ tcsKyt
f jcm? vHNk cKH a&;ESihf pD;
yGm;a&;twGuf umuG,frIrsm;udk
David Lidington u
*sb
D a&mfwmodYk 0ifa&mufchJ
aom oabFmwm0ef&dSolu pydef
tpdk;&\ cGifhjyKcsufaMumifh 0if
a&mufjcif;jzpfaMumif; wHkYjyefxm;
onf/ yifv,fa&aMumif; ydik ef uf
t& *sb
D a&mfwmrSm NAw
d ed \
f vuf
atmufwiG &f aSd Mumif;? Ny;D cJah om ESpf
ESpt
f wGi;f tjiif;yGm; *sb
D a&mfwm
odYkpydeo
f abFmESihfavSrsm;rSm w&m;
r0if 0ifa&mufvmaMumif;? wpfv
vQif oabFmig;pif;rS tpif; 40
txd &daS eaMumif; NAw
d ed Ef ikd if jH cm;
a&;0efBu;D Xmeu owif;xkwjf yef
xm;onf/
EdkifiHwum
t wJG ( 1 ) ? t rS wf ( 4 8 )
w e *F a EG ? 2 4 ? Edk 0if b m ? 2 0 1 3
33
b*Fvm;a'h&SftxnfcsKyf
tD&eftay: ta&;,lydwfqdkhrIrsm; xyfrHvkyfaqmif&ef
vkyfief;twGwf ILO owday; qD;edwftxufvTwfawmftm; tdkbm;rm;wdkufwGef;
b*Fvm;a'h&EfS ikd if \
H txnf om;rsm;ESifh EdIif;,SOfvQif rsm;pGm
csKyv
f yk if ef;qdik &f m vkyx
f ;kH vkyef nf;
rsm;udk jyKjyifajymif;vJrrI sm; jyKvyk f
&rnf jzpfaMumif;? tvkyf ab;
tE&m,fuif;&Sif;a&;ESifh vkyfc
vpmrQwa&;rS m b*F v m;a'h & S f
txnfcsKyfvkyfief; vdktyfum
ta&;Bu;D aeaMumif; Ed0k ifbm 18
&ufu urmt
h vkyo
f rm;tzJUG csKyf
( ILO )u owd a y;vd k u f o nf /
b*Fvm;a'h&EfS ikd if H 'gum&dS txnf
csKyf p uf H k r sm;rS m txyf j rif h
taqmufttHrk sm; aqmufvyk f
jcif;jzpfum rD;avmifrrI sm;? NyKd usrI
rsm; rMumcP jzpfc&hJ Ny;D vGecf ahJ om
vrsm;u taqmufttHkNydKus
tvkyo
f rm; 1200 ausmfaoqH;k cJ&h
onf/
tvk y f o rm;rsm;rS m rQw
aom vpmr&aomaMumifh NyD;cJh
aomoDwif;ywfrsm;b*Fvm;a'h&fS
wGif tvkyform;rsm; qEjycJhMu
onf/ b*Fvm;a'h&fStxnfcsKyv
f yk f
om;rsm;rSm uarm'D;,m;? AD,uferf?
ygupwef? tdE,
d &SdtxnfcsKyfvkyf
urmt
h iftm;Bu;D Ekid if rH sm;rS
tD&efEidk if \
H EsLtpDtpOftay: xd
a&mufpmG udik w
f ,
G &f ef tcsed t
f vHk
tavmuf&a&;twGuftar&duef
vT w f a wmf t rwf r sm;taejzif h
tD&eftay: ta&;,lyw
d q
f rYkd rI sm;
wd;k jri chf srw
S &f ef xyfrt
H qdw
k ifoiG ;f
oifah Mumif; ueforwtdb
k m;rm;
u wdu
k w
f eG ;f ajymMum;vdu
k o
f nf/
tD&ef\ EsLtpDtpOftm; xda&muf
pGmudkifwG,fEkdifjcif; r&Sdjcif;ESifh
oabmwl n D c suf r &,l E k d i f y gu
tD&efonf ,la&eD,o
H efpY ifa&;udk
wd;k wufvyk af qmifaevdrrhf nfjzpf
aMumif; tdrjf zLawmfajyma&;qdck iG hf
&So
d w
l pfO;D uqdo
k nf/
P5+1 Eki
d if rH sm;tzGUJ rS ud,
k f
pm;vS,t
f zGUJ onf *seD AD mNrKd U tD&ef
ESifhawGUqHkndEdIif;rIrsm; jyKvkyf&ef
tpnf;ta0;opfwpf&yfudk vkyf
aqmifaeNyDjzpfonf/ tD&efEkdifiH
jcm;a&;0efBuD;url jyemtm;
ajyvnfatmifajz&Si;f Ekid v
f rfrh nf
[k ,HkMunfaMumif;ajymMum;cJh
onf/ orwtdb
k m;rm;ESihfEkid if jH cm;
a&; 0efBuD;*Refu,f&D? trsKd;om;
tBuaH y;t&m&Sdqlqefu
kd pf w
f t
Ykd yg
t0if qD;edwv
f w
T af wmftrwfrsm;
onf tdrjf zLawmf txufygudp
ESihfywfouf ESpef m&DMum aqG;aEG;
yGjJ yKvyk cf o
hJ nf/
rMumao;rD&ufrsm;twGif;
tar&duefEidk if aH &; obmywdrsm;
u tar&dueftaejzifh tD&ef
ta&;udk udik w
f ,
G af eyHrk mS avmae
Ny;D cdik rf monfhtaMumif;t&mwpfck
tay:om wD[&D efEiS hf wpdu
k f
rwfrwfaqmif&GufoifhaMumif;
a0zefco
hJ nf/
2013 ckEpS Ef 0kd ifbm 19 &uf
uvnf; tD&efausmif;om;rsm;
onf Ekid if \
H EsLtpDtpOftm; um
uG,af xmufco
H nft
h aejzifh uGirf f
NrdKU&Sd Fordo Uranium Conversion
pufHkjyifywGif qExkwfazmfyGJ
wpfck jyKvyk cf ahJ o;onf/
CS
Ref;BBC
34
okwa&;&m
t wJG ( 1 ) ? t rS wf ( 4 8 )
w e *F a EG ? 2 4 ? Edk 0if b m ? 2 0 1 3
aqG;aEG;cJhonf/ AdkvfcsKyfatmifqef;yHkyg
aiGpuLrsm;rSm wpfusyw
f ef? ig;usyw
f ef? 10
wef? 15 usyw
f efrsm;udk vGecf ahJ om 10 pk
ESprf sm;u du
k Ef ydS x
f w
k af 0cJzh ;l onf/
AD,uferf
AD,uferfEikd if o
H rdik ;f *kPjf yKrItjzpf
awmfvSefa&;acgif;aqmifBuD; [dkcsDrif;udk
NrKd Ursm;? vrf;rsm; trnfay;owf rSwcf o
hJ vdk
aiGpuLrsm;vnf; [dkcsDrif;\ kyfyHkudk
du
k Ef ydS af zmfjycJo
h nf/ AD,uferf\ aiGpuLudk
a'gif[k ac:MuNy;D AD,uferfaiG puLrsm;
0efBuD;csKyfa[mif;ESifh
EdkifiHa&;acgif;
aqmifjzpfaom [dkcsDrif;kyfyHk? [dkcsDrif;
i,fpOfuav;b0upm;onfah e&mrsm;udk
du
k Ef ydS x
f m;Ny;D aiGpuL 10000 ESihf 20000
pdww
f pfyikd ;f yg0ifun
l cD hJ aMumif; pGypf rGJ rI sm;&Sad eonf/
ZMO, Ref: ABC
azsmfajza&;
t wJG ( 1 ) ? t rS wf ( 4 8 )
w e *F a EG ? 2 4 ? Edk 0if b m ? 2 0 1 3
35
&efukefNrdKU\ xifay:ausmfMum;jywdkufrsm;
aomf vnf; 2012 ckEpS f rwf 24 &ufwiG f
yHrk eS Mf unfh v
I nfywfciG jhf yKay;cJo
h nf/
euww
f m&mjycef;
euww
f m&mjycef;udk *syeftpd;k &u
jrefrmudk vufaqmiftjzpfay;cJNh y;D 1987
jynfhESpfwGif zGifhvSpfcJhonf/ jywdkufudk
0ifa&mufcsed w
f iG f vma&muforl sm;udk rsm;
pGmtHt
h m;oifah ponf/tqdyk gjycef;twGi;f
euwfwm&mESifhqdkifaom yHkrsm;tjyif
tjcm;pdwf0ifpm;zG,f kyfyHkrsm;udk csdwfqJG
jyoxm;onf/
*sLAvDa[m pwifziG v
hf pS cf NhJ y;D 1970 jynfh
ESpfwGifyef;qd;k wef;vrf;odYkajymif;vJziG v
hf pS cf hJ
um 1996 ckESpfwGif vuf&Sdjynfvrf;odkY
xyfrHajymif;a&TUcJo
h nf/,if;jywdu
k t
f wGi;f
jrefrmEdik if EH iS hf oufqikd af om pmay? ,Of
aus;rI? ordkif;tcsuftvufqdkif&mrsm;
tjyif a&S;a[mif; vuf&mrsm;pGm&Sad eonf/
Adv
k cf sKyjf ywdu
k f
Adv
k cf sKyaf tmifqef;jywdu
k rf mS A[ef;
NrKd Ue,fwiG &f u
dS m 1962 ckEpS u
f wnfaxmif
zGiv
hf pS cf NhJ y;D Adv
k cf sKyv
f yk Bf urH cH&rDu aemuf
qH;k aexdik o
f mG ;aomae&mudk jywdu
k t
f jzpf
vkyaf qmifxm;jcif;jzpfonf/ ,if;jywdu
k rf mS
ESpx
f yfjzpfNy;D Adv
k cf sKyaf tmifqef; ouf&dS
rl;,pfaq;0g;jywdu
k f
rl;,pfaq;0g;jywdu
k u
f kd 2001 ckEpS f
wGif zGiv
hf pS cf u
hJ m urm&GwNf rKd Ue,ftwGi;f
&Sdonf/ ,if;taqmufttHkudk 1990
jynfEh pS u
f wnf;u pwifwnfaqmufcNhJ y;D
rl;,pfaq;0g;tE&m,fukd urmEh ikd if rH sm;ESihf
twl yl;aygif;aqmif&u
G af Mumif; jyovd
k
,ciftpd;k &uaqmufvyk cf jhJ cif;jzpfonf/
,if;jywdu
k t
f wGi;f rl;,pfaq;0g;ESio
hf uf
qdik af omyHrk sm;? rl;,pfaq;0g;oH;k pJrG yI rkH sm;?
bdef;yifrsm;ESifh vlom;wdkY rl;,pfaq;0g;
oHk;pJGrIaMumifh 'kujzpf&yHkrsm;tygt0if
yef;csu
D m;rsm;udk csw
d q
f jGJ yoxm;onf/
aZmfrif;OD;