MN- TERAKK DEL, SK- TERAKK (KALKINMAYA ENGEL DEL, KALKINMANIN TEVKS) : . NAS !

LMEN"N TE#SRNDE KTSD GR$LER

20. Yzylda stanbul Mftsnden ktisat Notlar: mer Nas i !ilmen "efs#rinde ktis$d# %onular %alknma& '$iz(mer Nas i !ilmenin "efs#rinde ktis$d# %onular

smail Yurdak)k ismailyurdakok*+mail.,om

-./01-.20 yllar arasnda on yedi yl stanbul Mfts olarak +)re3 ya4an mer Nas i !ilmen& bu +)re3den sonra +eldi5i 6nkaradaki 7iyanet 8leri !a8kanl5 +)re3ini& darbe,ilerle anla8amamas zerine& bir yldan az bir zamanda terk edi4 Nisan -.2- ylnda e3ine 9ekilmi8ti. %endi if$desiyle: :;,izleri kendi n$mma tefs#r 3e ter,me yaza,ak bir iktid$ra sa i4 olmad5m itir$f ederim. 6n,ak ayli d#n karde8lerimizin arzularna bin$en %ur$n1 6z#min me$l1i $l#sine 3e mu tasar,a <ksa,a& )zetle= #z$ na d$ir bu eseri& bir 9ok muktedir $limlerimizin tefs#rlerinden istif$de etmek zere yazmaya ,ret eyledim.> diyerek& e3ine 9ekilmesinden iki ay sonra& -? @aziran -.2- +n ki yeni i,r# yln ilk +ndr <Mu arrem -0A-= te Kurn- Kermin Trke Meli lsi ve Tefsri ismini 3erdi5i tefs#rini yazmaya ba8lam8& btn ayat boyun,a 9ok dzenli bir 9al8ma tem4osu i9inde olan mer Nas i !ilmen& tam d)rt yl i9inde bu 9al8masn tamamlayarak 2. Nisan -.2? <2B Cil i,,e -0A/= +n& basl olarak sekiz ,ilt 3e /-22 sayfa tutan tefs#re son noktasn koymu8tur. Mukaddime<ns)z=de :%ur$nn kutsal $yetleri binler,e +er9e5i to4lam8tr 3e btn akl sa i4lerini ir8$da& ten3#re <aydnlatmaya= yeterlidir> diyen mer Nas i !ilmen& bunun 8artn ise 8)yle belirtir: :Yeter ki& o y,e kit$bn emirleri& yasaklar& btn kmleri& ta3siyeleri ,an 3e +)nlden kabul edilsin& onun a9klamalarnn birer +er9ek& birer ilim kayna5 oldu5u do5rulansn.> 7)rt yllk ukuk )5renimi +)rd5 Medresetl1%ud$t <%adlar Dkulu= -.-2 ylnda bitiren mer Nas # !ilmen <-AA21-.B-=& da a sonra 'et3$ $nede de 9al8m8tr. Medresetul1%ud$tn ders 4ro5ramnda ukuk dersleri yannda %&'%()' *+,(% de +)ze 9ar4maktadr. mer Nas i !ilmen )n,e Medresetul1E$iz#nde& da a sonra ,um uriyet d)neminde de stanbul mam @ati4 Mektebi ile stanbul Yksek slam Fnstitsnde usl1 fk <sl$m ukuku metodoloGisi= dersini okutmu8tur. <Frtan1%9k& -.B2& -00= sl$m @ukuku& sl$m d8n,esi& sl$m a l$k 3e %ur$n tefs#ri konularnda kita4lar 3e makaleleri ile retken bir yazar olan mer Nas i !ilmen& seksen ya8nda yazmaya ba8lad5 tefs#rinde& -%,.%/0% -12-34*)&% %&'%(5*6 &7/84), akkndaki sl$mn +)r8n +zel 3e doyuru,u if$delerle a9klam8tr. %FN7HFIN 6Y7JN C6NNF7FNHFI. :6lla "e$l$ btn kullarna bir ir$de& bir i tiy$r <se9me= k$biliyeti 3ermi8tir. @er insann bu k$biliyetini +zel,e kullanmaya da&

kullanmamaya da +, yeter.><!ilmen tefs#r& ,ilt& J& sayfa& -2K !akara sresi& B. $yetin tefs#ri= :..Ler9ek 8u ki& er zaman 3e er yerde& b)yle baz yanl8 d8n,eli ki8iler bulunmaktadr. !unlar kendilerini bil+ili& mne33er< aydn=& terakk#4er3er <ilerlemeM kalknma yanls= zannederler. !a8kalarna akaretle& k9k +)rerek bakarlar. %endileri +ibi d8nmeyenleri d8n,eden 3e zek$dan yoksun sayarlar 3e onlar medeniyete 3e &)4&3/.)ya mu alif <kar8t= sanrlar. Ca3alllar kendilerinin nasl bir bil+isizlik 3e +aflet 9ukuruna d8m8 olduklarnn farknda de5ildirler.> <,ilt: J& sayfa: 20K !akara sresi& -0. $yetin tefs#ri= :K8,5/, +/ 91-1& /6.+''%, ki dnya 3e $ iret mutlulu5unun ara,dr. K8,5/"3/ 91'1/ :1&1.4+,%, %/()/43;3 -1&(+& 9%, .+*+/%-+'+ <+ -1&(+& ):45&6 9%, '+,9%-+-+ &)<8='8,.)-) &5>6*%,. Y+'+, &%, K8,5/") :)&&3-4) 8-84(8/.>< ,ilt: EJJ& sayfa: 0?22= "FM!FHH% EF YD%NOHHO% PN7F Y6Q6M6M6HJ MRNHRM6NH6I. :F3etS !u mb$rek $yetlerden& Mslmanlar d$im$ ders almaldrlar da ayatlarn& yurtlarn dzenlemek i9in *):) ?7& ?)43=.)43*3,4),. %endileri i9in yaratlm8 milyonlar,a nimetten& yaratl8 k$nnlarndan yararlanma yollarn taki4 etmelidirler. %endileri at$let ('+.9+44%&) <+ (+>54+' (-7&(8448&, )=3,3 >)&%,4%&) %?%/*+ -)=)-),)&, 9)=&) .%44+'4+,%/ ?)43=.)4),3/), .)**+'+/ %4+,4+.+4+,%/+ 9%, :)-,+' 9)&3=3-4) 9)&.).)43*3,4),. A&(%/+ .)**6 <+ .5/+<6 &)4&3/.) &7/8(8/*) 91'1/ %/()/43;) @),4)& 9%, A,/+& 74.)43*3,4),. %i 3aktiyle Mslmanlar b)yle )rnek +)sterilen bir durumda bulunmu8lardr. Medeniyet tari i buna 8a ittir.><,ilt: J& sayfa: 0/K !akara sresi& 2.. $yetin tefs#ri= YFIYRCRNRN TM;IJ. :!u $yeti ker#me <!akara sresi& $yet: 00=& Uen$b1 @akkn yeryznde bir al#fe yarata,a5n meleklere bildirmi8 oldu5unu& meleklerin de bu yaratl8taki ikmeti anlayamadklarndan& bunu sorduklarn a9klamaktadr. Q)yle ki: Fy Vey+amberimS :Iabbin meleklere> it$ben :!en yeryznde bir al#fe kla,a5m> -+,%/ 6.5,3/)& id$resine& <3e da a sonra da= zrriyetinin yeryzne yaylmasna onu memr ede,e5im :diye buyurmu8tu.><JM0?= 6I"FCYFN EOIMOQ L!& NO 'JQ%JI7J PH7F. <P)llerdeki yer alt sularM+)lleri 2-. yzylda uzaydan tesbit edilebiliyor ama 9 bin be8 yz yl )n,e @z. Ms$& 6lla n kudretiyle m,ize +)stererek& i9bir $let olmadan& bu sulardan sr$il D5ullarn faydalandryordu. i.y.= :!en# sr$il& "# sa r$snda dola8rken& @z. Ms$nn du$syla kendilerine +)kten kudret el3as& bldr,n ku8lar +ibi nimetler 3erilmi8& yerlerden sular f8krmaya ba8lam8t. @i9bir za met 9ekmeden& bu +ibi mkemmel nimetlerden istif$de etmekteydiler. 'akat sr$il D5ullar bu nimetlerin kadrini bilmediler..><JM2-K !akara sresi& 2-. $yetin tefs#ri= <6lla "e$l$ dilerse& bu 8ekilde de yani kul i9 +ayret sarf etmeden de& bazen kuluna rzkn bol bol +)nderir. 'akat kul& 9al8makla ykmldr. @ayatmzn baz d)nemlerinde& i9 beklemedi5imiz bir anda bir yerden bize rzk +)nderilir. %ulun ya4mas +ereekn& er +n& kendisine +)nderilenMnasi4 edilen rzka 8kretmektir. Dnun kymetini bilmelidir. sr$il D5ullar +ibi& de5i8ik rzk isteyi4& nank)rlk ederek& 6lla a isyan etmemelidir. i.y.= : :!iz bir 3akit sr$il D5ullarndan a it <s)z= alm8tk ki 6lla tan ba8kasna kulluk ya4maya,aksnz. 6nanza babanza da iyilikte buluna,aksnz. 6krabalara& yet#mlere& yoksullara da iyilik ya4a,aksnz. Ee insanlara +zel s)z s)yleyin. Ee namaz do5ru,a kln&

zek$t da 3erin ..> <!akara sresi& $yet: A0= 6krabalara iyilikte bulunmak: F3et.. 6kraba& ana 3e baba y)nnden olan smlar e4 birlikte $deta bir $ile te8kil etmi8 olurlar& aralarnda )nemli bir mn$sebet& bir to4lumsal al$ka 3ardr. 6rtk bunlar ile +zel,e +)r84 konu8mak& kendilerine iyilikte bulunmak )nemli bir +)re3 de5il midirW 8te il$ # d#nler bu konuya dikkat edilmesini emredi,idirler. Yet#mlere yardm edilmesi: 3aktiyle babasn kaybetmi8& onun 8efkatli bak8larndan& yardmlarndan yoksun kalm8 bir 9o,u5u d8nelim. D 9o,u5un bu durumu& kendisine 8efkatle baklmasn 3e mer ametle mu$mele edilmesini +erektirmez miW !u 9o,uklara +ere5i 8ekilde yardm etmek& +zel da3ran8ta bulunmak& ins$n# bir +)re3dir. 8te mukaddes d#nler bu konuya da dikkat edilmesini insanlara emretmi8lerdir. Misk#nlere: yani B+?%.4+,%/% ();4)-)0)& B10+ <+ :%?9%, .)4) ():%@ 9848/.)-)/ -7&(84 &%.(+4+,+ -),*3. +*%4.+(%: 9%4%/%, &% :+, 2).)/ <+ :+, -+,*+ 9)23 50%2, @+,6=5/ %/()/4), 9848/8, &%, &+/*% B+?%.4+,%/% ();4)-)0)& 9%, =+-+ ():%@ 9848/.)24),. ='+ 98/4),) :)4% <)&'% -+,%/*+ 74)/4),3/ -),*3. +'.+4+,% 4523. *+;%4 .%*%,W 8te il$ # d#nler& insanlara bu ayrl yardm da ta3siye buyurmaktadrlar( 'akir d#nda8lara zek$t ad altnda yardm edilmesi: bilinmektedir ki& aralarnda d#n ba5 bulunan insanlar& d#n karde8li5ine sa i4tirler. 6lla n ikmeti eseri olarak da& insanlarn e4si +e9im dzeyi itibariyle ayn 3aziyette bulunmazlar. nsanlarn bir ksm ser3ete 3e refa a sa i4 oldu5u alde& di5er bir ksm da madd# olarak bir i tiya9 i9inde olabilirler. 8te birin,ilerin& bu ikin,i yoksul zmreye madd# olarak yardm etmesi 4ek +zel olmaz mW 8te il$ # d#nler zek$t +)re3iyle bu ins$n# areketi de sa5lamaktadrlar. Ee sonu9 olarak da d#nlerin en sonun,usu olan 3e kmleri btn insanl5a y)nelik olan 3e btn bu yksek +)re3leri en mkemmel bir 8ekilde btn insanl5a teklif eden mukaddes sl$m d#ninin y,eli5ini kabul ile emirlerine 3e yasaklarna i9ten +elen bir istekle uymak& btn insanlara +erekmez miW><JMB.1 A0= 6%HJ !6QJN76 DH6N& 7RNY6Y6 !O %676I @JINH6 !6XH6NM6C <FUDN V@JHDNDV@Y=. :8te onlar )yle bir +r tur ki& $ iret kar8l5nda dnya ayatn satn alm8lardr. !u nedenle de& onlardan aza4 afifletilmeye,ektir. Ee onlar yardm da olunmaya,aklardr.><!akara sresi& $yet: A2= !u $yet& sr$il D5ullarnn ne kadar dnyaya rsla ba5l 3e ebed# az$ba u5raya,aklarn +)stermektedir. Q)yle ki Y8te onlarZ o il$ # kmlere kar8 +eli4 duran sr$il D5ullar Y)yle bir +r tur kiZ )yle B+?%0% .+/>))'4+,+ *1=&1/, -)4/32 *1/-)-3 *1=1/.+&4+ .+=B84 9%, '7@4848&'8, ki Y$ iret kar8l5ndaZ yani ebed# ayat 3e mutluluk kar8l5nda& yani bunlar fed$ ederek Ydnya ayatn satn alm8lardr.Z %endi elleriyle kendilerini ebed# azaba d8rm8lerdir.Y!u nedenle onlardan aza4 afifletilmeye,ektir.Z..!ilindi5i +ibi dny$: en yakn 3e en a8a5 m$n$snadr& i9inde

ya8ad5mz bu +e9i,i $leme 3erilmi8 isimdir. 6rtk akl ba8nda olan bir insan& o $ iret ayatna kymet 3ermez de bu dnya ayatna rsla sarlabilir miW @er +n bu f$n# <biti,i& sonunda yok olu,u olan= dnya ayatna 3ed$ edi4 +idenleri a,aba +)rmyor muyuzW !a tiyar 3e +er9ekten )&3443 7 &%.(+*%, &%, *1/-) :)-)'3/*)/ *) .+=,C =+&%4*+ >)-*)4)/3, <+ 98 :)-)' ()-+(%/*+ , *1/-)(3/3 *) 5:%,+'%/% *+ .)&984, .5D&C4 <+ 5:%,+''+ (7,8.48 '8'84)0);3 -)/43= 9%, %= -)@.)*)/ +4*+ +'.+-% 9)=),3,.> <JMA/1A?= !I !OPO% MHYDN NR'ONHO !;!H <6NUJFN" !6!JHHDNJ6: -&? MJHHJDN VDVOH6"JDN& FUDN @JN".= :!$bil 8e ri: Leld$n#lerin ba8kenti olan me8 ur bir 8e irdir. !a5datn .0 kilometre +neyinde 3e @ille kasabas ,i3arnda imi8. Nemrut tarafndan in8a edilmi8& bir bu9uk milyon a $l#si 3arm8. D zamanlar dnyann en m$[mr& en ssl 8e ri imi8. !uras :si irbazlar diy$r> olmakla 8) ret bulmu8tu. 7a a sonra !$bil bir9ok kmdarlarn eline +e9mi8& sonunda ara4 olu4 a $l#si da5lm8& 8e irden i9bir eser kalmam8tr. @ille ise !a5dat 3il$yetinde bir li3a <san,ak merkezi& mutasarrflk= olan bir yerle8im birimidir. @ille in8a edilirken& !$bil arabelerinin tu5lalarndan istifade edilmi8tir. Non zamanlarda burada ara8trma ya4an 63ru4allar& @ille ,i3arnda !$bile $it baz arabeleri 3e yazlar bulmu8lardr.><JM-00K !akara sresi& -02. $yetin tefs#ri= :N6X DH7O%P6 %;'IN 7F IJC%JNJ EFIIM> :br$ #m de demi8ti ki :Fy IabbimS !u 8e ri em#n <+3enli= bir 8e ir ya4. @alkndan 6lla a 3e $ iret +nne inananlar 9e8itli mey3alarla besle.> 6lla buyurdu ki: :ink$r edeni de az bir sre +e9indirir& sonra onu ,e ennem azabna <+irmeye= zorlarm. Ne k)t 3arla,ak yerdir& orasS><!akara sresi& $yet: -22= ..%$firi de dnyada bulunduk9a& rzklandrrm..!urada bir i8$ret 3ardr ki& bu dnyada m8rikler de <4uta ta4anlar=& madd# 8eylerden faydalana,aklar& istif$de ede,eklerdir. !u da onlarn aklarnda az$b1 il$ #nin da a da artmasna sebe4 ola,aktr. Pnk onlara denile,ektir ki: siz dnyada bulunduk9a& o kadar nimetlere sa i4 oldu5unuz alde& o nimetleri size 3eren Yarat,y& D U)mert Iazz$k d8n4 de neden ona #m$n etmedinizW><JM-22= :nsanlara faydal olan 8eyler ile denizde yryen +emilerde> de& ;ll$ n insana olan ediyesine ne byk kantlar 3ardr. F5er Uen$b1 @ak a3ay& sular 3e di5er +9leri insanlara izmet eder yaratmasayd& *+/%2 ),)?4),3 ile bir9ok %&'%(5*6 3e to4lumsal yararlar elde edebilirler miydiW T)--5,+4+,in insanlara izmeti de bunlardan de5il midirW><JM-??K !akara sresi& -2/. $yetin tefs#ri= :!ir insan& son dere,e a9 kal4 ba8ka el$l bir 8ey bulamad5 taktirde& domuz eti +ibi aram olan bir 8eyden yalnz ayatn kurtara,ak kadar bir miktar yemesi el$l olur 3e +erekir. F5er bunu yemez de a9lktan )lrse& bir ne3i inti ar etmi8 ola,a5ndan& 6lla katnda sorumlu olur. 6ksine i tiya,ndan fazla yedi5i takdirde de Fb @an#feye +)re yine sorumlu olur. mam M$lik ile mam Q$fi#ye +)re ise bundan doyun,aya kadar yiyebilir.><JM-20K !akara sresi -B0. $yetin tefs#ri= YF7 YRC 7I@FM E6NYF"F 7FXMFC. :Qartlarna uymak 8artyla& bir 3asiyet yararldr. Po5u zaman da& insann )ldkten sonra da amel defterinin ka4anmay4 se3a4 yazlmaya de3am edilmesine bir 3es#ledir 3e insanlk adna +zel& ayrl& 8efkatli bir da3ran8tr 3e sadaka1i ,$riyedir. zellikle d#n# +)re3lerinden bazlarn& er naslsa zamannda ya4amam8 olan bir Mslmann& +e9mi8i tel$f# i9in keff$ret kab#linden ya4a,a5 bir 3asiyet& +zel bir +)re3dir ki kendisinin kurtulu8 sebebi de olabilir. Easiyet ara,l5yla& bir ni,e fakirlerin imd$dna ko8ulmu8& du$lar alnm8 olur. Qu da 3ar ki& bir kimsenin 3asiyette bulunmas i9in& fazla,a mal bulunmaldr. Easiyeti ile& kendisine miras9 olanlar

m#r$sndan yoksun brakmamaldr. Ii3$yet olunuyor ki: @z. 6linin bir $zatls 3asiyette bulunmak istemi8 de& @z. 6li ona sormu8: :ne kadar maln 3arW> D da demi8 ki: :yedi yz dir em malm 3ar> !unun zerine @z. 6li onu 3asiyetten en+elleyerek demi8 ki: :6lla <$yette= :..in terake ayran..> buyuruyor. !u :9ok mal> demektir. Nenin bu maln ise& 9ok de5ildir.> !ir kimsenin m#r$snn mu ta9 olan akrabalarna kalmas& maln ba8kalarna ba58lamasndan da a 9ok se3$ba 3es#ledir. 'akat& akrabasn da yoksun brakmay4 3e olduk9a fazla olan malnn 9te birini 3asiyet etmesi ise +e9erlidir. Ee b)yle 3asiyetler yerine sarfedilirse byk se3$ba 3es#le olur. M#ras9lar da buna uymaya me,burdurlar.><JM-B/K !akara sresi& -A01-A-1-A2. $yetlerin tefs#ri= %FN7 M6HJNJ !HF NI;' F7FMFC. :Niz oru9lu oldu5unuz zaman& kendi el$l malnzdan 3e $ilenizden bile +e9i,i bir zaman i9in olsun& yararlanmaktan yasaklanyorsunuz. D alde& kendi mallarnzdan 3e ba8kalarnn mallarndan aram yere faydalanmaya 9al8manz nasl do5ru olabilirW !ir defa insan kendi el$l maln bile lzumsuz yere sarfetmemeli& i8ret +ibi kumar +ibi 8eylere ar,ayarak +na k$r olmamaldr.><JM-A/K !akara sresi& -AA. $yetin tefs#ri= 6Y "6%EM FN6N"JI& MRNHRM6NH6I PN. :YNana il$llerden soruyorlarZ !unun ne ikmetle +)rnd5n anlamak istiyorlar. %endilerine Yde ki onlarZ o il$ller Yinsanlar i9in 3e a, <me3simi= i9in birer al$mettirlerZ !unlarn 3$stasyla 2%,))', '%05,+', 97,?4),3/ A*+/.+(% +ibi dnya ile al$kal i8lere $it zamanlar anla8lr. Dru9& iftar& bayram +ibi de d#n# +)re3lere $it zamanlar belirlenir.><JM-A2K !akara sresi& -A.. $yetin tefs#ri= :<@a, me3siminde ti,$ret ya4arak= Iabbinizden bir rzk istemeniz& sizin zerinize bir +na de5ildir.><!akara sresi& $yet: -.A= :sl$m )n,esi 6rabistannda bir9ok 4azar yerleri 3ard. 6ra4lar& a, me3siminde buralarda ti,$retle me8+ul olurlard. sl$miyet yaylmaya ba8lad5 zaman& baz Mslmanlar b)yle a, me3siminde ti,$ret ya4maktan 9ekinmi8lerdi. @albuki buna +erek yoktu. T%05,+'4+ 8;,)=.)&, *6/6 BA,+<4+,+ +/B+4 74.).)& =),'3-4) :+, 2).)/ .1.&1/*1,. zellikle a, me3siminde& d8ardan 4ek 9ok ki8i @i,azda to4lanmakta 3e bu ki8iler i tiya9larn +idermek i9in oradaki ti,$ret $nelere ba83urmak zorunda kalmaktadrlar. F5er o me3simde ti,$ret yasak olursa& bu kalabalk insanlarn i tiya9lar nasl +)rlebile,ektirW><JM200= %DYON EF 7FEF N"YDIH6I. :nsanlardan )yleleri 3ardr ki: :Fy IabbimizS !ize <nas#bimizi= dnyada 3er> derler. !unlara $ irette bir nas#4 yoktur.><!akara sresi& $yet: 200= !unlar baz m8riklerdir ki& a, esn$snda sade,e dnye3# 8eyleri isterlerdi. Ee :Y$ Iabb# bize koyun 3er& de3e 3er& babalarmza 3erdi5in +ibi bizlere de ba5lar& ba 9eler 3er diye du$da bulunurlard. 'akat $ iret d8n,esinden yoksun bir alde ya8arlard. 6ma :insanlardan )ylesi de 3ardr ki:>Fy IabbimizS !ize dnyada iyilik 3er& $ irette de iyilik 3er 3e bizi ate8 az$bndan koru> derler> <!akara: 20-= !u $yet1i ker#me& mminlerin ne kadar +zel bir 8ekilde du$ 3e niyazda bulunduklarn bildiriyor. !u mbarek du$ $yetinde +e9en <3e iyilik olarak ter,me edilen= : asene> kelimesi& s)zlkte :+zellik> demektir. nsann ,anna& bedenine& ser3etine $it olu4 ka3u8makla se3ine,e5i er minet bir asenedir. badet 3e kulluk da birer asenedir.><JM202= :nk$r edi4 k$fir olanlarn& dnya ayat sslendi. !u yzden onlar& #m$n edenlerden bazs ile alay ederler. Dysaki <#m$n edi4= 6lla n az$bndan korunanlar& kyamet +nnde onlarn stndedirler. 6lla diledi5ine esa4sz rzk 3erir.><!akara sresi& $yet: 2-2= :Fb Ue il +ibi baz k$firler& ellerinde bulunan +e9i,i dnya 3arl5na +3enerek& 6bdulla b. Mes[d& !il$l1i @abe8#& Fb Obeyde +ibi fukara sa $b#ler ile alay ediyor 3e :bunlarla m Mslmanlk

yayla,akW> diyorlard...6lla "e$l$ diledi5i ki8iyi bu dnyada 3e $ irette Y esa4sz olarak rzklandrrZ 7nyada bir istidr$, olarak k$firlere bir9ok ser3etler 3erir& onlar bu ser3etleri kendilerine 3eren Yarat,ya kullukta bulunmadklarndan& 8krlerini sunmadklarndan )tr& az$ba& fel$kete u5raya,aklardr.><JM2-0= :8retin <i9kinin= sa5l5 koruma a9sndan zararlar ise& saylamaya,ak kadar 9oktur. F3et. Na5l5 korumakla il+ili eserler +)steriyor ki&: 8ara4& rak& bira& ar4a suyu +ibi alkoll i9kiler 4ek fazla muzurdurlar <zararldrlar=. !unlar azm yolunda bozukluklar ya4arlar& 3,da titreme 3erirler& 3,utta yanma olu8tururlar 3e sonunda eller& ayaklar tutmaz bir ale +elir. Ninirleri etkileyerek sar o8 ya4arlar 3e midenin 3e ba5rsaklarn in,e zarlarn a8lanm8 +ibi ya4arlar. !u yzden i9kiye m4tel$ olanlar& yediklerini azmedemeyi4 kusarlar 3e <)n,e kilo al4 sonra da= +nden +ne zayf d8erler. !u i9kiler& insanda al8kanlk meydana +etirir. 6rtk bunlar terk etmek 4ek zor olur. !u i9kiler 4ek 9ok insan ze irlerler 3e $fza kaybna zayf olurlar& da a ileri a8amalarda akllarn da kaybederek bu rana +irerler& <madd# y)nden de= sef$lete u5rarlar& <bir yandan da= insanlarn ak$retine u5rarlar. !unun m$ne3# zararlar ise& e4sinin stndedir. 6rtk insan +zel,e d8nrse& b)yle muzur <zarar 3eri,i= bir 8eye y)nelir miW %umara +elin,e: 3aktiyle sl$m )n,esi d)nemde 6ra4lar& ta3la& satran9& @%-)/B7 tarzndaki oyunlar ile &8.), oynarlar& birbirlerinin mallarn b)yle bir oyun sonu,unda kolaylkla ele +e9irirlerdi. !unun sonundaki zararlar ise i9 d8nmezlerdi. sl$miyet ise &8.),3 >+,*6, '7@48.()4, *6/6 9%,?7& 2),),4),3 74*8;8/*)/ A'1,1 :),). &34.3='3,. F3et..!az kimseler kumar yznden kolaylkla zen+in olabilir. 'akat bu zen+inlik& kendisi +ibi bir insann ,ebinin bo8almas sretiyle olmu8 olur. !una ise temiz 3i,dan sa ibleri ta amml edemez. !unun yannda kumar ara,l5yla bir 8eyler kazanm8 olanlar& da a sonra yine kumar yznden da a bir 9ok 8eyler kaybederler ki bu durum d$im$ +)rlmektedir. !ir di5er nokta daK kumar ile me8+ul olma& insan to4lum izmetleri ile il+ili yararl i8ler ya4maktan da alkoyar. %umar insan i tiraslarna kurban eder. !ir9ok kimseler& kumar yznden ser3etlerini kaybederler& aysiyetleri 9i5nenmi8 olur& +nlerini zn 3e kederle +e9irirler. ;ile ya8amlarnda o8 olmayan durumlar meydana +elir. Ya8am fel,e u5rar. <%rk yllk= 6rkada8lar arasnda tart8malar 3e atta 3uru8malar bile olur. Ner3etlerinin kumar yznden ellerinden kolaylkla 9k4 +itmesi& bir 9ok ki8iyi mitsizli5e d8rr 3e d#n,e yasaklanm8 olmasna ra5men inti $ra bile se3keder. Nitekim bu +ibi elem 3eri,i $diseler& d$im$ +)rlmektedir. D nedenle& d8nen bir insan& kumardan& i9kiden 3e bu +ibi yasaklanm8 8eylerden ka9nr 3e me8r kazan9 yollarndan birine +irer de ba8ary Uen$b1 @akdan niy$z eder. 8te uzur 3e mutluluk da buradadr.><JM22-K !akara sresi& 2-.. $yetin tefs#ri= 6M6H%676 6XJI EFILHFI <@F6EY "6\FN JN 6NUJFN" "JMFN=. :%esin olan t$ri i bil+ilere +)re& Ms$ aley issel$mdan sonra sr$il D5ullarnn ayatlarnn den+esi bozulmu8& bir9ok atalar ya4m8lar& do5ru yoldan 9km8lard. 6lla "e$l$ da onlara U$ltun to4lumunu musallat etmi8ti. !u to4lum Msr ile 'ilistin arasndaki s$ illerde otururlard. !unlara 6malika denilmekteydi. !unlar& sr$il D5ullarn yenmi8ler& bir 9ok yerleri i8+$l etmi8ler& on binler,e es#r alm8lar& sr$il D5ullar zerine );3, <+,B%4+, koymu8lard. D zaman sr$il D5ullar arasnda bir 4ey+amber yoktu. Nonra kendilerine 6lla tarafndan 8muil 3eya Qem[n aley imessel$m& 4ey+amber olarak +)nderildi. !u z$ta kar8 da ,e4 e aldlar 3e :e5er sen 4ey+amber isen& bize bir kmdar tayin et de& ,i $da kalkalm da bu i8+$lden kurtulalm> dediler. !unun zerine "$lt ismindeki z$t sr$il D5ullarna kmd$r tayin edilmi8ti. n,e ona da zorluk 9kartm8larsa da& da a sonra "$ltun )nderli5inde bir9ok feti ler elde etmi8ler 3e 6malikann U$lt ismindeki komutann te4elemi8ler 3e onlarn saldrlarndan kurtulmu8lard.><JM2?/12??K !akara sresi& 2/2. $yetin tefs#ri=

<65r 3er+iler& t$ri in er d)neminde em i8+al,ilere em de z$lim y)neti,ilere kar8 isy$n n k3l,mlarn tutu8turan en )nemli fakt)rlerden biri olmu8tur. i.y.= :Fy #m$n edenlerS %azand5nz 8eylerin 3e yerden sizin i9in 9karm8 oldu5umuz 8eylerin temizlerinden ayra <yoksullara= ar,ayn.> <!akara sresi& $yet: 22B= @erkes9e bilinir ki& bir .%44+'%/ %&'%()' (5:)(3/*) -1&(+4+9%4.+(% %?%/, :+. -8,*8/8/ ),526(%/*+/, .5*+/4+,%/*+/ <+ *%;+, *7;)4 &)-/)&4),3/*)/ -),),4)/.)(3, :+. *+ '%05,+', ()/D)' (()/)-%, '+&/747E%) B%9% 9%, =+- %4+ .+=B84 74.)(3 4523.*3,. 8te bu $yet1i ,el#le& bizlere 98 %&% -74un lzmuna& me8riyetine i8$rette bulunmaktadr.><JM2A0= ]@JU@ %JN7 D' V@JH6N"@IDVYW :<Yoksullara= Ya4t5nz er ar,amay 3e adad5nz er ada5 6lla bilir. C$limler i9in i9bir yardm, yoktur.><!akara sresi& $yet: 2B0= ..Yani ya4a,a5nz yardm 3eya adak& 6lla yolunda mdr& nefis 3e e3$ <arzu& e+o= u5runda mdr& iyi niyetle midir& yoksa +)steri8 i9in midir& d#ne uy+un mu yoksa +ayr1 me8r bir +$yeden dolay mdrW !tn bunlar bilen an,ak 6lla "e$l$dr. 6rtk ona +)re areket etmelidir. !u ya4tklarnz& 6lla rzas i9in olmay4 da& srf e3$ 3e e3esinizin bir eseri ise& nefsinize <kendinize= zulmetmi8& kendinizi <$ iret= mk$f$tndan <)dlnden= yoksun brakm8 olursunuz...YF5er sadakalar <zek$tlar 3e di5er +)nll olarak ya4t5nz ayrlar= a9ktan 3erirseniz& ne +zeldir o. F5er onu +izler de fakirlere +izli,e 3erirseniz& i8te o sizin i9in da a ayrldr <da a iyi bir da3ran8tr=. !)yle ya4t5nzdan )tr& 6lla sizin +na larnz ba58lar. 6lla ya4makta olduklarnz noksansz bilir.><!akara: 2B-=Z !u $yette& sadakalarn +izli,e 3erilmesine te83ik 3ardr. Nitekim bir ad#s1i 8er#fte de :Nadakats1sirri ttfi +adaber1Iabbi> :Lizli,e ya4lan sadaka Uen$b1 @akkn +azabn s)ndrr> buyrulmu8tur. Yani b)yle bir sadaka& onu 3erenin aff1 il$ #ye u5ramasna 3es#le olur. !unun i9indir ki baz z$tlar& sadakalarn 3ere,ekleri fakirlere de a9ktan 3ermez& kendilerine bildirmeden onlara +)nderir. %endilerine kar8 fakirleri& 8kran bor9lu olarak issettirmek istemezler. 6n,ak farz olan zek$tn alen# olarak 3erilmesi da a iyidir. Pnk zek$t bir farzdr& bir bor9tur. 6yn namaz +ibi& Iamazan oru,u +ibi& 8artlarn ta8yan er Mslman i9in yerine +etirilmesi zorunlu bir +)re3dir.><JM2A212AB= MRNHRM6N DHM6Y6NH6I6 Y6VJH6U6% M677T Y6I7JM. :<Fy Vey+amberimS= Dnlar do5ru yola erdirmek <onlar d#ne inandrmak= senin zerine bir bor9 de5ildir. 'akat <an,ak= 6lla diledi5ine do5ru yolu +)sterir. <!ir= @ayr <ya4mak= zere ar,adklarnzdan e4si& kendiniz i9indir <3erdi5iniz sadakalardan 6lla faydalanmaz& siz faydalanrsnz=. Ya4a,a5nz yardm an,ak 6lla n rzasn kazanmak i9in ya4n. Nadaka olarak ne 3erdiyseniz& size tam olarak noksansz )denir 3e siz asla akszl5a u5ratlmazsnz.><!akara sresi& $yet: 2B2= !u $yet1i ker#me Mslman olmayanlara da zek$t d8ndaki sadakalarn 3erilebile,e5ine i8aret etmektedir. <78nlrse= Dnlar& Mslmanlara kar8 ,e4 e alm8 bulunuyorlar. Dnlara sadaka 3ermek& d8mana yardm etmek +ibi olabilir. 'akat sl$miyet& bir 8efkat 3e a,ma d#ni oldu5undan& sl$m d#ninin mensubu olmayanlara da yardm edilebile,e5ini bildirmi8& bu da sl$mn y,eli5inin da a iyi anla8lmasna ara, olmu8tur. !ir ri3$yete +)re @z. Fbbekirin mu terem kz Fsm$& a, i9in Mekkeye +itmi8& orada oturan 3e 4ut4erest olan annesi kendisinden yardm isteyin,e& Mslman olmad5ndan )tr ona yardmdan ka9nm8t. !unun zerine bu $yetin indi5i s)ylenilir.> <Na5lam ri3$yetlerde tersi nakledilmektedir: 6nnesi Med#neye Fsm$y ziy$rete +elmi8& @z. Fsma da ona bir ikram ya4mam8& da a sonra @z. Vey+ambere konuyu sormu8 3e bu $yete +)re& ondan sonra annesine ikramlar ya4m8t. i.y.= :!ununla beraber& Mslman olmayanlara da sadaka olarak yardm ya4makta bir sakn,a yoksa da& allerini kimseye s)ylemeyen& d$im$ ,i $da& ib$det 3e kullu5a de3am eden 3e @akka +3eni4 duran baz fakir Mslmanlara yardmda bulunulmas da a 9ok se3aba 3es#le olur.><JM2AA12A.=

%"N;7T @6Y6" N6NJH LFHQI& NH;M 7RNY6NJN76. :Mallarn +e,e 3e +ndz& a9k 3e +izli ayra sarf edenlerin mk$f$tlar 6lla katndadr. Dnlar i9in ne bir korku 3ardr& ne de zlme.><!akara sresi& $yet: 2B/= !u $yet& sl$m to4lumunda ya4lan (7(-)4 -),*3.4),n 6lla katnda ne kadar makbul oldu5unu 4ek a9k bir 8ekilde +)steriyor. F3et. Lzel bir d#n# terbiyeye sa i4 olan bir ki8i& btn insanl5a kar8 ama )zellikle kendi 9e3resine& kendi d#nda8larna kar8 4ek fed$k$rdr. %endi ser3etinden srf 6lla rzas i9in ba8kalarn da istif$de ettirmeye 9al8r& onlara +e,e 3e +ndz demiyerek er lzum +)rldk9e +izli 3e alen# 8ekilde yardm eder 3e bunu bir d#n# +)re3 bilir. Ee bu +)re3i bir 9)=) &)&.) <+ 9%, =A:,+' :+<+(%/+ 9);43 74.)&(323/ '). 9%, /)2%&4%&4+ ya4ar. 6rtk b)yle bir a l$k# terbiye& b)yle y,e bir duy+u& bir to4lumun fertleri arasnda yay+nla8rsa& artk o to4lum i9inde sef$letten& birbirinin aklarna saldrdan bir eser +)rlebilir miW 6ralarnda en +zel bir dayan8ma& en takd#re layk bir birlik +er9ekle8mez miW !ununla beraber& 9A-4+ 9%, -),*3.4)=.)/3/ 91-1& .1&5>5'3/3 *1=1/+/ 9%, &%=%, &+/*%(%/%/ *+ 9A-4+ 9%, .1&5>5'3 +4*+ +*+9%4.+(% %?%/ ?)43=.) (5:)(3/) *):) ?7& )'343,, *):) ?7& (+,<+' (5:%9% 74.)& %('+, &%, &+/*%(% *+ >8&),5-) <+ 2)-3>4),) -),*3. +*+,+& 9A-4+ .8)22). 9%, /%.+'+, 9%, +9+*6 5:%,+' .8'4848;8/) &)<8=(8/. ='+ ?7& &%.(+4+, 9A-4+ *1=1/1,4+,(+, 98/8/ (7/808/*) *) '7@48.8/ %&'%(5*6 :)-)'3 *):) ?7& B+4%=%,. !unun tam tersi iseK b)yle yksek bir duy+udan& b)yle nezi bir inan9tan yoksun olan kimseler ise yalnz kendi menfaatlerini d8nrler de frsat bulduk9a ba8kalarnn mallarn da bir yolunu bulu4 ellerinden ka44 almak isterler. %endi ser3etleri ne kadar 9o5alrsa 9o5alsn& yine de doymazlar. Layet rsldrlar. !a8kalarnn sef$letlerine a,mazlar& b)yle yoksul d8m8 kimselerin i tiya9larn& @ak rz$s i9in +idermek istemezler. @atta b)yle d8knlerin i tiya9larndan bil1istif$de kendileri i9in d$im#& bir +elir kayna5 sa5lamak isterler. !)yle bir durum ise ikmete& erdeme& ins$niyete aykr de5il midirW 8te f$izle il+ili olarak inen %ur$ndaki $yetler& bizleri b)yle sfl# <al9ak= i tiraslardan yasaklamakta 3e ka9nmamz emretmektedir.><JM2.212.0= JNH6MJU 7FEFHDMFN" V@JHDNDV@Y. :Mslmanlar aralarndaki d#n karde8li5inin kadrini +zel,e bilsinler& sade,e dnye3# olan 3e yok olmaya ma km olan maksatlardan )tr& birbirlerine kar8 d8man,asna bir ta3r almasnlar. 7ostlarn& d8manlarn tansnlar da d8manlarnn yaldzl 3e mn$fk9a s)zlerine aldanmasnlar. Var9a 4ar9a ayrlarak& ku33etlerini zaafa u5ratmasnlar. N)zleri de& )zleri de& +$yeleri de bir olsun. !tn 9al8malar& Mslmanlarn birli5ine& +enel yararna& sl$m yurdunun uzuruna& ykselmesine y)nelik olsun. 8te bu s$yede& sl$m to4lumu ya8ar 3e (1,+&4% 9%, B+4%=.+ye ka3u8ur& d8manlarnn da +)zleri k)r olarak& muzr <zarar 3eri,i= mitleri suya d8m8 olur. Yoksa& d8manlarn s)zlerine baklr 3e kymet 3erilirse& 1Uen$b1 @ak mu afaza buyursun1 sl$m to4lumunun 4er#8an bir $le +elmesi kesindir. 78manlar& Mslmanlar 8a8rtmak i9in neler neler s)ylerler& sl$miyetin +eli8meyeMkalknmaya en+el oldu5unu mu s)ylemezler& Mslman unsurlar ayra,ak d8manl5a sebe4 ola,ak yalanlar m uydurmazlar& do5ru s)z s)yleyen Mslmanlara taassu4 <k)r k)rne ba5lanma= 3e ,$ illik mi isnat etmezler& a l$k# erdemler i9inde ya8amay modernli5e 3e aydn olmaya aykr m saymazlar. 6rtk bizlere d8en 3az#fe& bu +ibi aldatma +iri8imlerine kulak 3ermemektir& aldanmamaktr. Nitekim 3aktiyle Ciya Va8a 6lla ra met eylesin& bu +ibi sl$m d8manlarnn r allerini 8u satrlarla te8 #r etmi8tir: :%)r k)rne +idiyor> derler& +ayretli Mslmanlara& 7insizlere :ileri +)r8l> demek yeni 9kt. sl$m imi8& bu de3letin +eli8mesine en+el& F33el yok idi& i8bu ri3$yet yeni 9kt.

7#ni ink$r ederek& er i8imizde !at d8n,esine uymak yeni 9kt.>

<JM/22K ;l1i mr$n sresi& -0-. $yetin tefs#ri=

';CN NF!FV DH7OXO 'FH;%F"HFI <U6H6MJ"JFN D' "@F JN"FIFN"= :D kimseler ki f$izi yerler: onlar kalkamazlar an,ak 8eytann 9ar4m8 oldu5u delirmi8 bir ki8i +ibi kalkarlar. !u ise onlarn :al83eri8 <de= t4k f$iz +ibidir> demeleri sebebiyledir. @albuki 6lla "e$l$ alm1satm el$l& f$izi ise aram klm8tr. Qimdi er kim ki& kendisine Iabbinden bir )5t +elir de f$iz<yemey=e son 3erirse& e33el,e ald5 <artk= kendisinedir 3e onun km 6lla "e$l$yadr. Ee er kim tekrar f$iz,ili5e d)nerse& i8te onlar ,e ennemliklerdir 3e orada temelli kala,aklardr.><!akara sresi 2B?. $yet= !u $yet& bu mmeti f$izden men etmek i9in inmi8& >5%2%/ /+ +4+.4% >+45&+'4+,+ (+9+@ 74)0);3n en a9k bir 8ekilde +)stermi8tir. Q)yle ki: Fy MslmanlarS YD kimseler ki f$iz yerlerZ yani f$iz denilen i8lemi ya4arlar& f$iz alr& ondan istif$de etmek isterler YonlarZ mezarlarndan YkalkamazlarZ. Ma 8er meydanna akl# den+elerini koruyor bir alde 3aramazlar. Y6n,ak 8eytann 9ar4m8Z ,inlerin saldrsna u5ram8 Yoldu5u delirmi8Z ,innet aline d8m8 Ybir ki8i +ibi kalkarlar.Z><JM2.0K !akara sresi& 2B?. $yetin tefs#ri= :<Ler9ek Mslmanlar ise= Dnun bunun maln birer ba ane ile mesel$ f$iz sretiyle almak de5il& aksine kendi mallarnn bir ksmn fakir d#nda8larna 3ermek fed$k$rl5nda bulunurlar.> <!akara sresi& 2BB. $yetin tefs#ri= :Fy #m$n edenlerS 6lla tan korkun <da= F5er +er9ekten inanyorsanz& f$iz olarak artan miktar almayn. Qayet <f$iz akknda s)ylenenleri= ya4mazsanz& 6lla 3e Vey+amberi tarafndan #l$n edilmi8 bir sa3a8 ile kar8 kar8ya oldu5unuzu iyi bilin. F5er f$iz,ilikten 3az+e9erseniz& sermayeniz <ana4aranz= sizindir. !)yle,e akszlk etmezsiniz 3e akszlk da edilmezsiniz.><!akara sresi& 2BA12B.. $yetler= !u $yet& f$izden ka9nmayanlar akknda en byk te d#di i9ermektedir. Q)yle ki Fy mminlerS YF5er b)yle ya4mazsanzZ yani 6lla "e$l$dan korku4& f$izden ala,a5nzn +eri kalann bor9lulara brakmazsanz Y6lla "e$l$ ile Vey+amberi tarafndan <size kar8= bir sa3a8 <#l$n edile,e5i= aberiniz olsunZ Niz Uen$b1 @akka 3e Dnun Vey+amberine isyan etmi8& onlarn emirlerine kar8 +elmi8 3e b)yle,e ma 3edili4 ortadan kaldrlmaya ak kazanm8 olursunuz. @akknzda 8er#atn ,ez$larnn uy+ulanmas #,$4 eder. YEe e5erZ >5%2%/ :),). 74*8;8/8 9%4%@ *+ 7/8 '+,& +*+, <+ +<<+40+ <+,*%;%/%2 9%, A*1/01/ &)4)/ >5%2%/% 97,?48-) 93,)&3@ *) )4.)2 3e bundan )tr Yte3be edersenizZ kendinizi ,ez$dan kurtarm8 olursunuz. bn1i 6bbas azretlerine +)re f$izin aram oldu5unu bildiren bu $yet @z. Vey+ambere inen en son $yetlerdendir. Mekke1i Mkerremenin fet i srasnda indirilmi8tir. '$izin yasaklanmasndaki ikmetler ise 8unlardr: -1n,elikle 8unu arz edelim ki& 8er#ata +)re yasak olan bir 8eyin tamamen faydasz olmas diye bir 8ey yoktur. 'akat zararlar faydasndan 9ok oldu5u i9in yasaklanm8tr. Qarabn 3e kumarn yasaklanmas akkndaki $yet de bunu s)ylemektedir. '$iz de b)yledir. !ir miktar 4ara& f$iz sebebiyle artar 3e sa ibi i9in bir +elir kayna5 olabilir. Dndan ba8kalar da istif$de ederek& iktisat s$ asnda bir +eli8me meydana +elebilir. 'akat bu 8ekilde az 9ok bir f$iz sakn,asz +)rlebilir ama bunun ):45&6, '7@48.()4, %&'%(5*6 ()&3/0)4),3 4ek 9ok oldu5undan& bu konudaki snrl menfaate <yarara= baklmaz. 21'$iz i8lemi& bir9ok ki8inin iktis$d# faaliyetlerini azaltr. !unlar f$iz ile +e9imlerini sa5lamak isterler. !u sebe4le de& i8 ayatndan uzak dururlar. !)yle,e& >5%2 -748 %4+ +4*+ +*+0+&4+,% @),)-) B1<+/+,+& '%05,+'4+ <+ *%;+, >)-*)43 %=4+,4+ 8;,)=.)24),. !)yle bir sonu9 ise ki8isel 3e '7@48.()4 9%, 2),),*3,. 01'$iz i8lemi& bir 9ok kimseleri a5r bir yk altnda brakr. !or9 olarak aldklar 4aralar& lzumsuz yerlere sarf ederler 3e bir sre sonra da tekrar i tiya9 i9inde kalrlar. %ar8l5nda

bir 8ey kazanamadklar alde& bu f$izle aldklar bor9 ile bir 8ey kazanamadklar +ibi& bu yzden bir9ok 8eylerini de mesel$ re ine <i4otek= 3erdikleri e3leri de ellerinden 9kar. Ee bunlar tel$f# etmek de mmkn olamaz. <Dsmanlnn son d)neminde !atdan alnan f$izli bor9lar emen i9bir i8e yaramam8tr. i.y.= /1#5%2 %=4+.%, '7@48.()4 -),*3.4)=.) BA,+<%/+ )-&3,3*3,. sl$m to4lumu arasnda bir se3+inin& kar8lkl yardmla8mann de3am ettirilmesi& Mslmanlarn )nemli +)re3lerinden birisidir. '$iz ise& 9o5u zaman bu +)re3in ortadan kalkmasna sebebiyet 3erir. !u a9dan da f$izin kesinlikle aram edilmesi& to4lumsal erdemleri 3ur+ulayan d#nin +ere5indendir. !7,? ),)-)/ &%.(+, :+,:)4*+ 9%, %:'%-)? %?%/*+ 9848/.)&')*3,. A,'3& 9A-4+ .8:')? 9%, &%.(+*+/, <+,+0+;% @),)-) &),=343& 9%, >)24)43& 9+&4+.+&, %/()/43;) .+,'4%;+ )-&3,3 *+;%4 .%*%,W ?1 '$iz i8lemi& 9o5u zaman bor9lunun uzurunu ka9rr& f$izi )demek end#8esiyle zlr durur. !azen de ala,aklya kar8 +,enmesine yol a9ar 3e aralarnda eski +3en 3e se3+i kesintiye u5rar. Fsasnda %/()/, 2),C,6 9%, %:'%-)? 74.)*3&?), >5%2(%2 *+ 74() 97,? 9%, =+- )4.).)43*3,. 'akat mu ta9 olanlara karz1 asen 8eklinde yardmda bulunmak& 3akti 3e durumu yerinde olanlar i9in +zel bir 3az#fedir. !u yardm& fakirlere sadaka 3ermekten da a 9ok se3$ba 3es#le olabilir. Pnk bor9 arayan kimsenin mutlaka bir i tiya, 3ardr. @albuki bazen fakir zannedilerek kendisine sadaka 3erilen bir ki8i& esasnda yardma mu ta9 olmayabilir. !)yle 9%, &%=%/%/ &+/*%(%/% >)&%, BA('+,%@ ()*)&) )4.)(3 %(+, .+,'4%;+ )-&3,3*3,, A44):"3/ <+,*%;% /%.+'+ /)/&A,41&'1,, 5:%,+''+ *+ (7,8.48 74.)(3/) (+9+@'%,. 21'$iz i8leminin sakn,asz +)rlmesi& fakirlerin aley ine olarak zen+inlere byk bir frsat 3ermektedir ki& bu da ad$lete& fukar$ 3e zayflara yardm 3az#fesine aykrdr. @albuki sl$m d#ni bir mer amet 3e mertlik d#nidir& fakirlerin yardmna ko8ulmasn emretmektedir. 8te zek$tn kurumla8trlmas 3e bor,un <zor durumda ise= ala,aklya ba58lanmas<nn %ur$nda ta3siye edilmesi= bu sl$m# mer ametin en +zel )rne5idir. !urada akla +elen bir mesele 3ardr. Q)yle ki: !ir ki8i& elindeki mallar f$iz almak sretiyle nem$landrmad5 takd#rde& bir de bunlarn er sene zek$tn 3erirse bunlar onun elinden bsbtn 9kmaz mW F3etS !u bir iktis$d# +)r8e +)re do5ru olabilir. fakat da a iyi d8nlrse& bir miktar ser3etin& senede krkta birini fakirler 3erilirse& o ser3et krk sene sonra elden 9km8 ola,aktr. @albuki bu <krk yllk= sre i9inde& o (+,<+'%/ .+=,C (=+,6)') 8-B8/) 9%, =+&%4*+ ),'3,34.)(3 %?%/ 9%, ?7& %&'%(5*6 -744), 9848/)9%4%, . Mesel$ 9%, '%05,+' =%,&+'%/+ 7,')&43& B%9%.> <@i9 9al8trlmayan bir ser3etin krk yl sonra tamamen tkene,e5i if$desi& ba8ka sl$m# kita4larda da yer alr ama& bu yanl8 bir esa4lama sonu,udur 3e ele8tirel d8n,enin yoklu5unun sl$m $leminde bin yldan fazla bir sre de3am etmesi sonu,u& kita4larnMyazarlarn birbirlerinden i9 d8nmeden ya4tklar aktarmlara da bir )rnektir. Mesel$ ser3et yirmi bin liraya indi5inde& bunun yllk zek$t bin lira de5il& krkta bir olarak be8 yz lira ola,aktr. Caten ser3et seksen +ram altn de5erine indi5inde <ise= artk bundan sonra& bu kadar ser3ete i9 zek$t +erekmemektedir. i.y.= B1'$izin 8er#at tarafndan yasak edilmesinin sebebi& f$izin insanlar arasndaki +3eni 3e me8r[ ti,$ret i8lemlerini i l$l eden ):45&6 74.)-)/ 9%, %=4+. olmasndandr. sl$m d#ninin feyzinden istif$de eden bir to4lum i9in& -)4/32 >5%2 &7/8(8/*) *+;%4, 91'1/ '7@48.()4, %&'%(5*6 <+ ):45&6 &7/84),*) *) (45.%-+'"%/ 8-),34),3/) 8-.)& B+,+&%,. !unlara uya,ak bir to4lum i9inde ise& 4arann me8r[ bir 8ekilde artrlmas i9in bir9ok 9areler bulunabilir. Mesel$: eldeki 4ara& me8r[ bir ti,$ret 8irketinde sermaye olarak kullanlabilir. !u 8irketin +eliri& issedarlar arasnda belirli bir oran ile da5tlabilir. !)yle bir +elir ise& f$iz yoluyla alna,ak bir +elirden elbette da a bereketlidir. Ler9i bu+n& bir to4lum& bir iktis$d# kurum& b)yle d8n,elere katlmayabilir. 'akat to4lumun 3eya kurumlarn bu

esaslara uymamas& bu kutsal emirlerin bilimd8 oldu5u anlamna +elmez. 7a a do5ru bir if$de ile& kutsal kmler bir to4lumun& bir kurumun keyf# y)nlenme 3e i8lemlerine +)re 8ekillene,ek de5ildir& aksine o kurumun 3e to4lumun o kutsal kmlere +)re i8lemlerini dzenlemesi +erekir. !)yle ya4lmazsa& o to4lumda ortaya 9ka,ak yararsz sonu9larn sorumlulu5u o kutsal kmlere de5il& o to4luma 3e o kurumlarn zerine olur. A1'$iz i8lemi konusunda 8unu da d8nmelidir ki& d#nimizin kuts# kmleri tam bir ad$let& iyilik 3e e8itlik zerine kurulmu8tur. !u nedenle bor9 olarak alna,ak 4aradan yararlanma& 9o5u zaman me3 um < ay$l#= oldu5u alde& kar8l5nda 3erile,ek 4ara <f$iz= kesin oldu5undan& b)yle ay$l# 3e mu temel bir 8ey kar8l5nda& kesin bir 8eyin 3erilmesi zorunlulu5u& sl$miyetin er zaman edefledi5i ad$let& iyilik& e8itlik uslne aykr olmu8 olur. .1 #5%2 %=4+.%/%/ :),). 74.)(3/*) -%/+ 9%,?7& :%&.+'4+, 74)9%4%,. !%2 98/4),3/ :+@(%/% *1=1/+.+-%2. 'akat biliriz ki& Uen$b1 @ak& 6l#m < er 8eyi bilen= 3e @ak#mdir < er kmnde ikmet s$ ibidir=. +, /+-% +.,+'.%= <+-) -)()&4).3=(), 7/8/ .8'4)&) 9%, :%&.+'% <),*3,, 9%2 7/8 )/4)-).)()& *). !%2%. BA,+<%.%2, 7 %45:6 +.,+ <+ -)();) 8-.)&'3,. !%2%. %'5)'&5, 9%, &84 748@ 74.)*3;3.32 9A-4+ )/4)=34)0)&'3,. !iz bu s$yede se3a4 3e )dle ak kazana,a5z.><JM2.21000= NUF @THF YDHONO LN"FIYDI MFI N6N^@ !HMFN& NDNI6 76 :F!F7T @6Y6"JNJCJ "F@H%FYF 6"M6YJN> 7YDI. :Qu da bilinir ki& bir9ok kimseler& d#n# kmleri 3e m$ne3# meseleleri tam m$n$syla takd#r edemezler. L)zleri er 8eyin +)rnenlerine y)neliktir. Madd# ser3etlerin +)rnen faydasn elde etmek isterler. !az kimseler de& er insann ba8na +elebile,ek bir al ile& i tiya9 i9ine kalm8 olabilirler de kimseden bor9 bulamazlar 3e f$iz ile bor9 almaya me,bur kalabilirler. 8te b)yle bir 3aziyet kar8snda 8er#ata uy+un bir 9k8 yolu olmak zere :bey[ul1#ne> denilen bir i8lem& mu terem m9te id mam Ysuf tarafndan +)sterilmi8tir. Q)yle ki: bir kimse& birisine mesel$ yz lira karz1 asen yani faizsiz olarak bor9 3eri4& on liralk bir maln da o 8a sa yirmi liraya satsa& o 8a s ta bu yz liray )dn9& o mal da al813eri8 yoluyla alm8 olur. !or9 3ermi8 olan o kimse de& bu i8lem sonu,unda <en fazla on liraya satlabile,ek maln yirmi liraya satarak= al813eri8 yoluyla 4ara kazanm8 olur. 6rtk bu s$yede& iki taraf da d#n# kmlere uyarak& f$iz uslnden ka9nm8 3e f$izden do5an +ayr1 me8r[ bir +elir yerine& me8r[ <8er#ata uy+un= olan bir sat8 8ekliyle bir fayda sa5lam8 olur. !una #le1i 8er[#ye <8er#at #lesi= denilmi8tir ki& bir 9are1i 8er[# <8er$ita uy+un bir 9are=& bir 3es#le1i al$s <kurtulu8 ara,= demektir. !ilinir ki& bir 9e8it akit ile sakn,al olan bir i8lem& di5er bir 8ekilde ya4la,ak bir i8lem ile sakn,asz olabilir. !unun )rnekleri 9oktur. @atta bu 8ekilde i8lem ya4anlar& f$izden ka9nm8 ola,aklar i9in mam Ysfa +)re se3a4 da kazanrlar. F3etS !unlar +zel <f$izsiz= )dn9 3ermeye uy+un olarak uslne uy+un me8r[ bir sat8 i8lemi ya4yorlar. 6yr,a bu <9e8it bir= bor9lanma i8lemi olmasa da& bir kimse ba8kasnn bir maln kendi rz$syla& +er9ek de5erinden fazla bir fiyatla satn alabilir. !u 8ekilde o maln sa ibine bir iyilikte bulunmak isteyebilir. !u me8r[ ins$n# bir i8lemdir. zetle& bu iki ki8i& karz1 asen <f$izsiz bor9 3erme= yoluyla uslne uy+un bir al813eri8 aktediyorlar 3e bu s$yede kendilerini f$izden koruyarak& i8lemlerine me8r[ bir 8ekil 3eriyorlar 3e bu yol ile f$izden kurtulu4& 6lla n affna ka3u8a,aklarndan mit3$r oluyorlar. !tn bunlarla beraber& 98 =+&%4*+&% 9%, ()'3= %=4+.%, .). M8:)..+*"+ BA,+ 8-B8/ *+;%4*%,. !undan da ka9nmak& i tiyata da a uy+undur. 6lla en do5rusunu bilir. Qunu da il$3e edelim ki& f$iz i8lemi& 4ek 9ok sorumlulu5u olan bir i8tir. D nedenle >5%2 74*8;8 )?3&43&4) 9%4%/+/ =+-4+,*+/ &)?3/.)& 9%, 27,8/4848& 74*8;8 B%9%, &+/*%(%/*+ >5%2 =1@:+(% 9848/)/ =+-4+,*+/ *+ &)?3/.)& 4523.*3,. !8 9%, %:'%-)'43 74.) B+,+;%*%,. F)'+/ 98 &7/8*) 9%,?7& :)*6(-% =+,6> *+ <),*3,. Y)()& 9%, .3/'3&)-) B%,.+& *+;%4, 7/8/ ?+<,+(%/+ 9%4+ -)&4)=34.).)43*3, &%, %?%/+ *1=.+& %:'%.54% 74.)(3/. #5/6

(A41.41) 9%, <),43& %?%/, +9+*6 :)-)'3 '+:4%&+-+ *1=1,.+& )&34 &5,3 .3*3,G A,'3& ?7& %:'%-)'43 :),+&+' +'.+& B+,+&%,.><JM000100-K !akara sresi& 2BA12B.. $yetlerin tefs#ri= 6I6!6 N6"6NH6IJN @FVN !6""J. <mer Nas i !ilmenin s)yledi5i 8ekilde #le ile +izli f$iz yiyenler -.A0lerde 3e -..0larda 6nadoluda ayli fazlayd. !unlarn 9o5u a,1 o,a denilen ti4de sakall& be8 3akit namazn klan& < o zamanlar a, kotas olmad5ndan= sk sk a,,a 3e umreye +iden 3e byk 9o5unlukla Iefa Vartisi yesi 3e atta il 3e il9e y)netimlerinde +)re3 alan ki8ilerdi. !unlarn f$izle 4ara 3erdiklerini erkes biliyordu. "abi#& aldklar 4araya f$iz demiyorlard. 8lem 8)yle ya4lyordu: bir esnaf 3eya t,,ar 3eya sanayi,i 4araya sk8t5nda& )dene,ek bir 9eki oldu5unda bunlar bulur 3e :benim on binlira 4araya i tiya,m 3ar> derdi. !u Iefa l18eriat9 :bende bir araba 3ar sana sataym> derdi. lk defa bu i8e +ire,ek olan ki8i bazen bunu anlayamaz 3e :abi& ben de araba ala,ak 4ara yok& bana bor9 4ara lazm> dese de& )tekisi aldrmaz 3e :sen bu arabay al& bak& ,aminin alt tarfndaki sokakta& +el bir +)relim> diyerek& o ki8iyi arabann yanna +)trr 3e :bunu sana sataym> derdi. !ir mddet konu8ulduktan sonra a, am,a: :sen ne zaman )deyebilirsin bana onu s)yle> derdi. Mesel$ D,ak ay i9inde bulunuyorlarsa& 4araya i tiya, olan ki8i :"emmuzda )derim> der. @a, da :tamam "emmuz da alrm 4aray& sen yaz bir 9ek& 00 "emmuza> derdi. 6rabann +er9ek de5eri on bin lira ise& < o yllarda enflasyon yllk yzde yz +enellikle +e9ti5i i9in= a, :yirmi bin liraya& "emmuzda )demek zere& sana bu arabay sattm> der& yirmi bin liralk 9eki alarak& ,eketinin ,ebine koyarak uzakla8r +iderdi. 6rabay bu 9ekle alan ki8i ise& arabayla 8e irde bir tur attktan sonra& tekrar a,y bulur 3e : a, abi& ben de bir araba& alr msnW derdi. @a, arabay emen on bin liraya 4e8in 4ara ile alrd. Varaya i tiya, olan b)yle,e emen o on bin liray alarak uzakla8r 3e +ider )demesini ya4ard. "emmuz aynda da yirmi bin liralk 9ekini )demeye 9al8rd. !azen )der& bazen de& o a,dan 3eya ba8ka bir a,dan yine bu yolla bir araba alm1satm <da a= ya4arak )demeye 9al8rd. 8i bu olan bu a,lar da& :bizim kazan,mz el$ldan& ka rolsun f$iz,i dzen> diyerek& Iefa Vartisindeki 9al8malarn srdrrlerdi. Iamazan aynda da ter$3i lerini atimle klarlar& ter$3i den sonra da 8er#at de3leti so betlerinin ya4ld5 ka 3elerde bir1iki saat oturduktan sonra e3lerinin yolunu tutarlar& sa urdan sonra tekrar& mukabele dinlemek i9in erkenden karanlkta ,amiye +elirlerdi. !u ki8ileri yakndan tanm8 birisi olarak biliyorum ki& bunlarn e4si 3erdikleri 4aralara kar8lk 9eklerine ek olarak bazen +ayr1 menkul i4otek de almalarna ra5men battlar. !tn 4aralarn kaybettiler. 6lla n km erkesin +)z )nnde ,ereyan etti. Qu anda sa5 olanlar sade,e emekli maa8laryla +e9iniyorlar. i.y.= DNM6NHJNJN YRC %6I6NJ: V6I6 E6%J'H6IJ. <Dsmanl zamannda asrlar,a 9al8an @),) <)&3>4),3 da& bu rezaletin t$ri tekiM+e9mi8teki )rne5idir. Dsmanl d8n,e tari i<Dttoman Jntelle,tual @istory=nin er alde en byk tart8masMka3+as -2. Yzyldaki Fbussuud1!ir+i3# tart8masdr. %onu da :4ara 3akflar>dr. Ler9i tart8maya !ir+#3# sonradan katlm8tr. Qey ul1isl$m P#3#z$denin :4ara 3akflar>na kar8 fet3a 3ermesi& 4ara 3akflarnn f$iziyle +e9inen binler,e o,a& 8ey & imam& mderrisi uzursuz etmi8ti. P#3#z$de drst bir adam oldu5undan o +)re3de durduk9a& kendileri i9in em madden em de m$nen i9 de iyi olmayan bir durum olu8a,a5nMolu8tu5unu +)ren bu molla takm& Pi3#z$denin +)re3i brakmas i9in kollar s3adlar. Ee sonunda mu3affak olu4& kendileri i9in istedikleri fet3$y 3ere,ek olan Iumeli %azaskeri Fbus1suudu 8ey ul1isl$m ya4may ba8ardlar. Fbus1suud da onlarn istedi5i fet3$y 3erdi. Ler9i Fbus1suud otuz yla yakn sre,ek uzun me8# at d)neminde& kendisinden istenilen da a ni,e sl$ma aykr fet3$lar da 3ermekte tereddt etmeye,ektir. 6rkasna em de3let +,n em de Dsmanl derin de3letinin +,n alm8 olan Fbus1suuda kar8& !at 6nadoludaki k9k bir kasabadaki medresesinden mam !ir+i3# sesini ykselte,ek 3e bu ses er defasnda stanbuldan Qama 3e %$ ireye kadar im4aratorlu5un er yannda yanklana,aktr. demi8in !ir+i kasabasndaki medresesinde bir

taraftan talebe okuturken& di5er taraftan da d8n,elerini k$5da d)ken mam !ir+i3#ye :mam> un3$nn er an+i bir kurum 3e kurulu8 3ermi8 de5ildir. 6nadolu alk& ona imam demi8tir. 6ma !ir+i3# de bu un3$na layk oldu5unu& i9 kimseden korkmadan yazd5 9al8malaryla ortaya koymu8tur. Vara 3akflarnn& +nmzde f$izle 9al8an 3e d#nin l$netledi5i bankalardan i9bir fark olmad5n& +erek !ir+i3#nin fet3$larndan& +erekse konu ile il+ili o zaman 3eya zamanmzda ya4lan 9al8malarda +ayet a9k olarak +)ryoruz. Dsmanl zamanndaki says bir ayli fazla d#n adamnn da bu 3akflarn f$iz +elirlerinden maa8larn aldklarn da& artk biliyoruz. Camanmzda 'en1Fdebiyat 'akltelerinde ya4lan tez 3e makalelerde 6nadolu 3e Iumelideki bir y5n 4ara 3akfnn bu usle +)re 9al8tklar& 9al8ma usllerinin f$izli bankalardan i9bir fark olmad5 +)rlmektedir. !una ra5men& Dsmanly 4utla8trmay srdren bir y5n akademisyen 3e yazar& be +er9e5i $l$ +izlemekte 3e stelik bu 4ara 3akflarnn 9a5da8 f$izsiz <denilen= finans kurumlarna )rnek olabile,eklerini zaman zaman iddia etmektedirler. !u son iddia belki de do5ru olabilir. Pnk bu faizsiz denilen finans kurumlar da& 8eklen f$izsiz i8lem ya4ar +)rn4& >%/)/0%)4 @,7*80'( <finansal rnler= denilen 3e i9 84 esiz =+-')/3/ >%&%, <+,.+(%-4+ 9848/.8= -A/'+.4+,le& f$izli i8lemleri +izlemekte& trl dala3ere 3e akl almaz formllerle& :i8te bakn ya4t5mz f$iz,ilik de5il> diyerek& em kendilerini em de buralara 4ara yatran Mslmanlar da a5r 3eb$l altna sokmaktadrlar. i.y.= NN6'NJC QHFM : ';C. :Y:Fy #m$n edenlerS '$izi kat kat arttrlm8 olarak yemeyiniz. Ee 6lla tan korkunuz ki& kurtulu8a erebilesiniz. Ee o ate8ten korkunuz ki& k$firler i9in azrlanm8tr. Ee 6lla a 3e Vey+amberine itaat ediniz ki& mer amet olunasnz.> ;l1i mr$n sresi& -001-0-1-02. $yetler= :!undan )n,eki mb$rek $yetlerde& d8manlarna kar8 ,i at etmekle emredilen Mslmanlara& nefisleriyle de <e+olaryla da= sa3a8ta bulunarak& f$iz +ibi aram olan 8eylerden kendilerini korumalar konusunda uyar ya4lmakta& onlara kurtulu8 i9in ara9 ola,ak ya8ant 8ekli +)sterilmektedir. Q)yle ki: YFy #m$n edenlerSZ Fy Uen$b1 @akkn 3arl5na& birli5ine #m$n 3e btn emirlerine 3e yasaklarna uymann +ereklili5ine inanan MslmanlarS Y#5%2i kat kat arttrlm8 olarakZ al4 YyemeyinizZ ,$ iliyet <sl$m )n,esi= de3rine $it& )yle %/()>(32 9%, %=4+.*+ asl$ bulunmaynz. YEe 6lla "e$l$dan korkunuzZ Dnun btn emirlerine yasaklarna uyarak >5%2 B%9% -)()&4),3 %=4+.+-%/%2.> :!u $yet& ,$ iliye d)nemindeki f$iz usln bildirmektedir. Q)yle ki: o zaman bir ki8i& di5er bir 8a sa mesel$ bir miktar f$iz ile 3e bir sene sreyle yz lira )dn9 3erirdi. Nre biter de bu bor9 )denemezse& ala,aklnn iste5i zerine bor9lu& bu bor,un miktarn mesel$ iki yz liraya 9kararak bir sene da a u desinde bulundururdu. !)yle seneler ilerledik9e bor9 )denemezse& bu miktar arttrlrd. 8te bu $yet ile bu ,$ iliye $deti knanarak& Mslmanlara b)yle i8lemler ya4malar yasaklanm8tr. Yoksa bunu yasaklayan bu $yet& kat kat olmayan bir f$ize sakn,asz diyor de5ildir. 6ksine& ,$ iliye d)nemindeki bu i8lemin 4ek insafsz,a bir i8lem oldu5una i8$ret etmektedir. Y7&() >5%2 (7,)/3), )2 74(8/ ?7& 74(8/ &+(%/4%&4+ :),).*3,. Mesel$: elindeki bir sila ile ona buna saldr4 duran bir ki8iye it$ben: :sen b)yle bir sila la ona buna saldr4 durma> denilse& o ki8iye sila sz olarak da ba8kasna saldrmaya ms$ade edilmiyor demektir. <Ler9i= !u $yet<in= Mekkede in<di5i de s)ylenil=mi8tir. Nonra Med#ne d)neminde f$iz akknda 9e8itli $yetler inmi8 3e f$izin kesinlikle aram oldu5u& bor9ludan yalnz,a <da a )n,e 3erilmi8 olan= ana4arann +eri istenilmesi l$zm +eldi5i a9klanm8tr(Ii3$yete +)re& O ut mu arebesinde m8rikler f$iz yoluyla elde etmi8 olduklar mallarn sarf etmi8lerdi. Mslmanlardan baz z$tlar da b)yle bir yolla fazla ser3et kazanarak& o d8manlarndan intikam almaya meyleder +ibi olmu8lar. !unun zerine f$iz akkndaki bu $yet inmi8 3e Mslmanlarn d8manlarndan de5il& 6lla "e$l$dan korkmalar +erekti5i konusunda uyarlm8lardr. Ler9ekten b)yle insafsz,a i8lemler sonu,u

elde edilen bir ser3etin mane3# zararlar& madd# yararlarndan kat kat fazladr. 6rtk Uen$b1 @aktan korkarak& me8r olmayan ara9lara mr$,a$t edilme.+lidir. YEeZ Fy MslmanlarS Y6lla a 3e Vey+ambere it$at edinizZ onlarn btn emirlerine& yasaklarna 3e bil assa f$iz akkndaki kmlerine akkyla uymaya 9al8nz& mu alefetten ka9nnz& YkiZ 6lla tarafndan Yra meteZ kurtulu8a& d8manlarnza +$li4 +elmeye Yerdirilesiniz.Z sizin i9in bundan ba8ka kurtulu8 3e mutluluk ara, yoktur. Ne +zel bir te83ik 3e ne y,e bir il$ # 3aat. Lzel da3ran8larda bulunarak& bu il$ # 3aadi elde edenlere ne mutluS><JM/??1/?2= C6E6HHJ !DIPHOY6 MFI@6MF" F7HMFH7I. :F5er <bor9lu= darlk i9inde ise& bir kolayl5a ula8n,aya kadar& ona m let 3ermek <+erekir=. F5er +er9ekleri 9ok iyi anlayan kimselerden iseniz& <)deyemeye,ek dere,ede +9sz olan bor9lunun bor,unu= sadaka <3eya zek$t= saymak& sizin i9in da a ayrl bir i8 olur.><!akara sresi& $yet: 2A0= :!u $yet1i ker#me bor9lular akknda +)sterile,ek en ins$n# bir +)re3i bizlere a9klyor. Q)yle ki& bor9lu olan kimse& bor,unu belirlenen srede )demelidir. Ya4lan muk$3elelere uymak l$zmdr. YEe e5erZ bor,unu b)yle 3aktinde )demeye durumu ms$it olmay4 YyoksulZ bir durumda bulunur Yise o aldeZ onun Y+eni8lik zamannaZ bor,unu 3erebile,ek bir 8eye sa i4 oldu5u 3akte YkadarZ sre 3ermeli Ybeklemelidir.Z !u bir to4lumsal <sosyal= yardmdr& se3$ba 3es#ledir. YEe e5erZ o ala,a5nz 7 2)<)443 97,?48-) Yba58larsanzZ& bu ba58lama Ysizin i9in da a ayrldrZ ona sre 3ermekten da a iyidir& da a 9ok se3$ba 3es#ledir. D ?5,+(%2 97,?48-8 121/'1*+/ &8,'),.3= 748,(8/82. YF5er bilirsenizZ b)yle bir ba58lamann& sre 3ermekten da a ayrl oldu5unu bilir& takd#r ederseniz )yle ya4nz& byk bir ins$niyet +)steriniz& se3$ba 3e $ iret mk$f$tna fazlasyla ka3u8asnz> <JM002= <mer Nas i !ilmen& bor9lu i9in :za3all bor9lu> 3e :b#9$re medyn> <9aresiz bor9lu= if$delerini kullanarak& okuyu,unun kalbini yumu8atmaya 9al8yor 3e bor9lulara +eni8 mddet tanma 3e atta )deme +9leri kalmam8sa& ala,aklya bor,u ba58lama yoluna +itmeye te83ik ediyor ki& 9ok +zel ya4yor. demeye +, olan bor9lunun& )demeyi4 +e,iktirmesini @z. Vey+amber :matlul1+aniyyi zulmn> buyurarak& bu da3ran8n zulm oldu5unu 3ur+ulam8tr. 'akat bazen de @z. Vey+amberin ala,akl 3e bor9lu arasna +irerek& )deme +, olmayan bor9lular i9in& ala,aklya ala,a5nda indirim ya43ermesini istedi5ini ad#s kita4larnda +)ryoruz. Camanmzda ka4italizmin mer ameti kaldran anlay8 sonu,u& insanlar 3e Mslmanlar& %ur$nn& )demeye +, olmayandan :bor,u affetmeMsilme> ta3siyesini tamamen akllarndanM+ndemlerinden 9karm8 durumdadrlar. @albuki bu +zel da3ran8 :bilirseniz sizin i9in da a ayrldr.> i.y.= :Ee o +nden korkunuz ki& o +nde 6lla "e$l$ya d)ndrle,eksiniz. Nonra <da= erkese kazanm8 oldu5u tamamen 3erile,ektir. Ee onlara zulmedilmeye,ektir.> <!akara sresi& 2A-. $yet= :!u ayette& insanl5 uyanmaya 3e $ iret ay$tn sa5lama almaya da3et 3ardr. Q)yle ki: Fy insanlarS 7nye3# i8lerinizi& al813eri8lerinizi me8r[ bir 8ekilde ya4nz.YEe oZ $ iret Y+nndenZ ye3m1i ky$metten Ykorkunuz ki& D +nde 6lla "e$l$yaZ Dnun byk ma kemesine& Dnun m$ne3# uzruna Yd)ndrle,eksiniz.Z Drada mu asebeniz ya4la,aktr. YNonra erkeseZ dnyada iken Ykazanm8 oldu5uZ iyi 3eya k)t da3ran8larnn )dl 3e ,ezas Ytamamen 3erile,ektir. Ee onlara zulmedilmeye,ektir.Z <JM0021000= F%DNDMMC MFQI^ QF%H7F LFHQ"IFHM. :!u $yet <!akara 2A2= me8r 8ekilde ya4la,ak bor9lar 3e ti,$ri i8lemler akknda uyula,ak usl 3e k$tib1i $dil <noter= ile 8$ itler akknda +erekenleri bildirmektedir. Q)yle ki: YFy mminlerSZ aranzda Ybelirli bir zamana kadar bir bor9 bor9land5nzZ mesel$: )dn9 al4 3erdi5iniz 3eya selem yoluyla yani 4e8in 4ara ile 3eresiye mal satt5nz Yzaman onuZ o bor,u sresiyle beraber Yyaznz.Z Pnk bu bir bel+edir. leride anla8mazlk meydana +elmesine en+eldir. !ununla bereber& bunu yazmak mste a4tr& yoksa 3$,i4 <zorunlu= de5ildir. YEe bir k$ti4& onu aranzda $dil$ne bir

8ekilde yaz3ersin.Z Fksik 3eya noksan olarak yazmasn. 69k 3e anla8mazl5a en+el ola,ak 8ekilde kaleme alsn. "araflardan birini tutmasn.YEe k$ti4& Uen$b1 @akkn ona )5retmi8Z ltuf 3e yardmyla& ona yazma k$biliyetini 3ermi8 Yoldu5u +ibi yazmaktan ka9nmasn.Z Uen$b1 @akkn kendisine 3erdi5i bu k$biliyetin bir 8kr olmak zere& bu i8lemi yazmaktan ka9nmasn da )yle,e Yyazsn.Z F5er ba8ka yaza,ak kimse bulunmazsa& bunu yazmak o k$ti4 i9in bir zorunluluk olmu8 olur.> :!ir9ok bor9 i8lemlerini yazdrmaya i tiya9 olmaktadr. !unun i9indir ki& bir9ok yerlerde birer k$tib1i $dil d$ireleri <noter= bulunmaktadr. YEeZ bu konudaki bel+eyi& senedi Y akZ bor9 Ykendi zerinde bulunan kimse yazdrsnZ 9nk bor9lu olan odur. Dnun ikr$r <s)ylemesi= +erekir. Pnk ink$r ederse me8 dun aley ola,ak olan da odur. YEe Iabbi olan 6lla "e$l$dan korksun da ondanZ o aktan& o aley ine yazla,ak bor9tan Ybir 8ey eksiltmesinZ noksan if$de etmesin. YEe 8ayet bor9lu ki8i( sef# Z :akl az>& :mbezzir>: :maln bo8 yere sarfeder bir kimse> ise Y3eya zayfZ 9o,uk 3eya 4#r1i f$n# denile,ek kadar ya8l& :mu telle81 8uur> <kar8tryor: bunam8& alzemayr= iseY3eya do5rudan yazdrmaya +, yetmiyorsaZ mesel$& dilsiz 3eya maksadn if$de edemeyen bir ki8i ise Yonun 3el#siZ babas& 3as#si 3eya i8lerini +)rmeye t$yin edilmi8 olan 3ek#li 3eya ter,man Yad$let zere yazdr3ersin.Z Yazla,ak bel+ede bir noksan da& bir fazlalk da bulunmasn. YEeZ Fy MslmanlarS YNizin erkeklerinizden iki ki8iyi de 8$ it tutunuzZ !u 8$ itlerin akll& bl5a ermi8& r& Mslman 3e da a )n,e er an+i bir su9la it am edilmemi8 olmalar lazmdr. !or9lu Mslman de5ilse& 8$ itler de Mslman olmayabilirler. YEe o iki 8$ it erkek olmazsa& tanklklarna r$z ola,a5nzZ 8$ itliklerini o8 +)re,e5iniz& tanklklarna +3ene,e5iniz Ykimselerden bir erkek ile iki kadn 8$ it tutunuz.Z %adnlarn mal konularnda <ti,$r# konularda= tanklk ya4malarnda bir sakn,a yoktur. @anef#lere +)re ,ez$ d$3$larnn d8nda& kadnlarn btn konularda tanklk ya4malarnda bir sakn,a yoktur. 'uka $dan <sl$m ukuk9ularndan= bazlarna +)re ise& ti,$r# konularn d8nda& er an+i bir d$3$da iki erke5in tankl5 olmadk9a er an+i bir km kesinle8mez. mam Q$fi#ye +)re ise: kadnlarn da a iyi bile,ekleri konular mesel$: bek$ret& do5um& st emzirme +ibi 8eyler bir erkek 3e iki kadnn tankl5 ile kesinle8e,e5i +ibi& < i9 erkek tank olmakszn= d)rt kadnn tankl5 ile de kesinle8ir. Y!u iki kadndan birisi unuta,ak olursa& onaZ olay Ydi5eri atrlatsnZ Yani& bu iki kadndan biri tank oldu5u bir m$l# i8lemi +e9i,i olarak unutmu8 olursa& di5eri ona atrlatr. Yoksa yalnz di5erinin aber 3ermesiyle tanklkta bulunamaz& konuyu kendisinin de kesinlikle atrlamas l$zmdr. Y"anklar da 9a5rldklar zamanZ +eli4 8$ itlikte bulunmaktan Yka9nmasnlar.Z "anklklarn saklayarak& bir akkn kaybolmasna sebe4 olmasnlar. Qayet tanklar 9ok az olu4& onlar da 8$ itlikte bulunmazlarsa& bir ak kaybola,ak ise& b)yle bir durumda tanklk ya4mak artk farz olur. YNiz deZ Fy %$ti4lerS Y6z olsun& 9ok olsun onuZ o bor,u& ona $it bel+eyi Y3$desine kadarZ ne mddetle bor9 3erilmi8 oldu5unu& onun di5er 8artlarn Yyazmaktan 8enmeyiniz.Z @atta bunlar defterlere kaydetmek de 4ek uy+undur. Y!)yle ya4manzZ bor9lar b)yle ayrntl yazmanz Y6lla katnda ad$lete da a uy+un& tanklk i9in de da a ku33etlidir.Z 7a a sa5lamdr& da a faydaldr. YEe 84 eye d8memeniz i9in da a yakn bir sebe4tir.Z 6rtk o bor,un miktar& sresi konusunda tereddte yer kalmam8 olur. Y6ma& aranzda emenZ elden ele Yde3rede,e5iniz azr bir ti,$r# i8lem d8ndaZ satlan 8ey ile bedeli azr 3e teslimleri 4e8in olursa Y o zaman bunu yazdrmad5nzdan )tr& sizlere bir 3eb$l yokturZ fakat mmknse bunu da yazarsanz da a iyidir. YEe alm1satm ya4t5nz zaman da 8$ it bulundurunuzZ bu i8lemi +izli,e de5il& alen# ya4nz ki ileride bir <taraflardan birinin= ink$rna imk$n olmasn. Y %$ti4 de& 8$ it de zararlandrlmasnZ Yaz,lk ,reti 3arsa 3erilsin& 8$ itler uzak yerlerden +etirile,ek ise& onlarn da yol masraflar )densin ki i8lerinden +9lerinden alkonulmu8 olmasnlar.Y Ee e5erZ b)yle ya4arsanzZ k$tibi de& 8$ itleri de zarara sokarsnz.Y84 e yok ki& bu sizin i9in yoldan 9kma olurZ bir +na olur. !unun m$ne3# zarar size $it olur. YEe 6lla "e$l$dan korkunuzZ Dnun emirlerine&

yasakladklarna kar8 +elmekten saknnz. YEe 6lla 6z#m818$n sizlere <bunlar= )5retiyorZ bu +ibi to4lumsal& %&'%(5*6 .+(+4+4+,% (%24+,+ 9%4*%,%-7,. !unlarn bir ad$let& bir dzen i9inde ak8n sa5laya,ak 8eyleri sizlere bu %it$b1 Mb#n ara,l5yla )5retiyor. YEe 6lla u Cl1,el$l er 8eyi akkyla bilendir.Z !u emretmi8 oldu5u 3e yasaklam8 oldu5u 8eylerin +ereklili5ini& ikmetini bildi5i i9indir ki& sizlere tebli5 buyuruyor. 6rtk sizin +)re3iniz de& bunlara uymaktr. F3etS Uen$b1 @ak& er 8eyi bilendir 3e kmnde ikmet s$ ibidir& kullar akknda Iaf 3e Ia #mdir <mer ametli 3e 8efkatlidir=. !izlere Vey+amberi C#18$n 3e %ur$n 6z#m ara,l5yla en do5ru yollar +)stermi8tir. M+=,C =+&%4*+ .)4 &)2)/.)-3 <+ 98 .)44),3 .+=,C =+&%4*+ &7,8.) <+ ?7;)4'.)-3 9%24+,+ +.%, <+ ')<(%-+ 98-8,.8='8,. K% %&'%(5*%-5'3.32) .+=,C =+&%4*+ 9%, %/&%=5> <+,+4%. <ekonomimizi me8r[ 8ekilde +eli8tirelim= *+ :)-)'3.323 7/) BA,+ *12+/4+-%@ ,):)'?) -)=)-)9%4+4%., 98 (+,<+'%.%2*+/ *+ >8&),5-) <+ 2)-3>4),) -),*3. +*+,+& *85 <+ (+<5@ &)2)/)43.. #5%2 B%9% 2),),4),3 >)-*)(3/*)/ ?7& 74)/ =+-4+,*+/ &)?3/)43., 21:' <dnya nimetlerinin en azyla yetini4= <+ ')&<5*)/ <6lla korkusundan= )-,34.)-3@, *1/-).323 *) 5:%,+'%.%2% *+ ();4).) )4.)-3 9)=),)43.. :%adnlar +enel itib$riyle erkekler kadar ti,$ret i8leriyle me8+ul de5illerdir. Dnlar +)rdkleri 8eyleri erkekler kadar atrlarnda tuta,ak bir durumda bulunmazlar. 9lerinde afzalar da a ku33etli olanlar bulunabilir. 'akat km 9o5unlu5a +)re 3erilir. %adnlarn zi inleri& o +ibi 8eyler ile fazla al$kadar olmaz. !u nedenle kadnlarn ksas& zin$ ,ezas +ibi konularda tanklklar kabul edilmedi5i +ibi& di5er bir9ok konularda da yalnz kadnlarn 3eya bir erkek ile bir kadnn tankl5 da yetmez. %adnlar& 9o5unlukla kendi e3lerinde ya8ay4& d8 i8ler ile me8+ul olmadklarndan 3e 9o5u zaman da duy+ularna ma5lu4 olu4& bir olay oldu5u +ibi +)remeye,eklerinden& onlarn tek ba8larna tanklklar uy+un +)rlmemi8tir. !u nedenle m$l# i8lerde de& yalnz kadnlarn tanklklar yetmedi5i +ibi& bir kadnn bir erkekle beraber tankl5 da yetmez. !ir erkekle beraber mutlaka iki kadn tanklkta bulunmaldr.><JM00?1 00A= <!ir olay& bir +rlt oldu5unda kadnlar do5al olarak aradan emen uzakla8rlarM)yle da3ranmalar da normaldir& ama erkekler aksine olay +)rmek i9in o tarafa do5ru +iderlerK i8te bu yzden de olay da a iyi 3e da a net +)zlemleyebildiklerinden& ya4a,aklar tanklk da a is$betli ola,aktr. i.y.= CR@" : 7RNY676N FN 6C HF YF"NMF <FUDN V@JHDNDV@Y=. :YNana %it$b indiren Ddur. Dnun <%ur$nn= baz $yetleri mu kemdir ki& bunlar %itabn es$sdr. 7i5er bir1ka9 da mte8$bi tir. 8te kal4lerinde e5irilik olanlar& fitne 9karmak 3e onun yorumuna yeltenmek i9in& mte8$bi $yetlere ya484& onlarla u5ra8r dururlar. @albuki onun yorumunu an,ak 6lla bilir. limde yksek 4$yeye eri8enler ise: :Dna inandk. @e4si Iabbimiz katndandr.> derler. !u in,eli5i an,ak& akl1 sel#m s$ i4leri d8n4 anlar.><;l1i mr$n sresi& $yet: B= :;yette :ilimde yksek 4$yeye erenler> olarak me$li 3erilen :r$si n> kelimesi: seb$t& met$net& sa5lamlk& :bir bilim 3e sanatn esaslarn tam anlamyla bilmek> demektir. !)yle bir sfat olana :r$si > denilir. Po5ulu :r$si n>dur. :er1I$si ne fil1 ilm>den kast ise& ilimleri& #manlar rs bulmu8& $fzalar ilm# meselelerle sslenmi8 z$tlardr. !az $limlere +)re :r$si n>dan olan z$t& o kimsedir ki& onun ilmi kendisinde 8u d)rt +zel )zelli5in bulunmasna ara, olur: kendisiyle 6lla "e$l$ arasnda tak3$K kendisiyle alk arasnda al9ak +)nlllkK &+/*%(%-4+ *1/-) ),)(3/*) 21:'H &+/*%(%-4+ /+>(% (+B7(8) ),)(3/*) ()<)=.><JM02?= YRC7F YIM !FQ"& NI;TH DXOHH6IJN6 CF%;". <sl$mda zek$t yllk net +elirin +enelde krkta biri oldu5u alde& sr$#l D5ularnda bu oran on kat idi. !u da 6lla "e$l$nn mmet1i Mu ammede olan kolaylklarndan biri idi.= :Y:Fy IabbimizS Ee bize& bizden e33elkilere yklemi8 oldu5un +ibi a5r yk ykleme> <!akara sresi& $yet: 2A2=Z :!ize

me8akkatli 8eyleri tekl#f buyurma. Nitekim sr$#l D5ullar b)yle 8eylerle 1elbette onda da ikmetler 3ardr1 ykml tutulmu8lard. Mesel$: onlarn mallarnn d)rtte birini zek$t olarak 3ermeleri l$zmd..><JM0-0= JNH6MJU FUDN V@JHDNDV@Y. :%adnlardan& o5ullardan& kantarlar,a altn 3e +m8ten& salma atlardan& sa5mal ay3anlardan 3e ekinlerden +elen ze3klere d8knlk 3e ba5llk& insanlar i9in bezeni4 sslendi. !unlar dnya ayatnn mallardr. Nonunda 3arla,ak +zel yer <ise=& 6lla n uzurudur.><;l1i mr$n sresi& $yet: -/= :..F3etS 7nye3# olan e3l$t 3e $ile& ser3et 3e zen+inlik de me8r[ bir 8ekilde elde edildi5i takd#rde knanm8 de5ildir. !unlar da 6lla n birer arma5andr 3e insanlar i9in dnyada ya8andk9a l$zm olan faydal olan 8eylerdir. !unlarn aklar yerine +etirilirse& bunlar ile d#n# 3e ins$n# +)re3ler ya4lrsa& bunlar da 8kredilmesi +ereken birer nimet olurlar. !ununla beraber& ne de olsa bunlar sonu9ta +e9i,idirler& faydalar snrldr 3e tkeni,idirler. nsano5lu& bunlarla yetinmemeli 3e ebed# ayatn sa5laya,ak 8eyleri elde etmeye da a 9ok 9al8maldr. Yoksa& *1/-+<6 /%.+'4+,& 9o5u defa insan +aflete 3e +n$ a se3keder. +4+ 98/4), B)-,-3 .+=,C =+&%4*+ +4*+ +*%4%,4+,(+ <+-) &A'1 -74) (),>748/8,4),(), ():%9% %?%/ 9%,+, >+45&+' (+9+9% 748,. !u nedenle insan uyank olmaldr. Y7& 74)0)& 9%, <),43& (*1/-) :)-)'3) 8;,8/*), +9+*6 :)-)'3/3 >+*5 +'.+.+4%*%,. Nonra 4i8manlk fayda 3ermez( ;yette +e9en :kantar> kelimesi& bir )l9 3e tart birimi olarak de5i8ik m$n$lara +eliyor ise de& biri biri zerine y5lm8& to4lanarak def#ne aline +etirilmi8 mal demektir. ;yet1i ker#medeki :el1 kan$t#rul mukantarati>den kast& :to4lanm8 9ok,a mal>dr. /()/4),*) 9A-4+ .)4 '7@4).)-), -),)'343=4),3/*)/ 9%, ),28 <),*3,. Nitekim bir ad#s1i 8er#f de :He3 k_ne libni ;deme 3$diy$ni min ze ebin le1temenn_ en yekne le um_ s$lisun 3e1l$ temleu ,e3fe ;deme ill$t1tr$bu> buyrulmu8tur. Yani: ;dem o5lu i9in iki dere dolusu altn olsa& bunlara bir 9n,snn de eklenmesini temenn# eder. ;dem o5lunun karnn to4raktan ba8kas dolduramaz.> 6rtk insan& +zel bir d#n# terbiye 3e bir nez# r a s$ i4 olmaldr ki& b)yle bir %:'%,)(tan kurtulabilsin 3e elindeki me8r[ ser3eti de takd#r ederek k)t kullanmaktan ka9nsn. !unu 8krn yerine +etirmek i9in de mu ta9 olanlara yardmdan da +eri kalmasn 3e bu ser3etini ebed# mutlulu5unu sa5lamaya bir ara, klsn.><JM00-1002= FNUDOI6LFMFN" D' `OI6N 'DI U@6IJ"Y. :YNe3di5iniz 8eylerden <i tiya, olanlara= ar,amadk9a <en= iyiye eremezsiniz..Z><;l1i mr$n sresi& $yet: .2= :!u $yet inin,e sa $b#lerden bir9ok zatlar& mu ta9lara byk yardmlarda bulunmu8lardr. Fb "al $ azretleri de& @z. Vey+amberin yanna 3arm8. :Y$ Iaslell$ S !enim mallarm arasndaki en se3di5im bir ba 9em 3ardr. Dnu nereye emrederseniz oraya brakaym> diye sormu8. @z. Vey+amber de& :Ne +zel& Ne +zel <bir da3ran8=. Dnu yakn akrab$na 3er> buyurmu8. Fb "al $ azretleri de onu ).0)25*+4+,%/+ <+ *%;+, )&,)9)4),3/) 9);3=4).3=tr.><JM/-2= 7FEF F"N PD% NFEYDI7O& 6M6. :Y"e3r$tn indirilmesinden )n,e aY$kbun kendisine aram kldklar d8nda1 yiye,e5in er trls sr$#l D5ullarna el$l idi..;l1i mr$n sresi& $yet: .0= :Ii3$yete +)re& @z. Y$kb 8iddetli bir astal5a tutulmu8& da a sonra da bu ra atszl5 de3am etmi8ti. :Uen$b1 @ak bana 8if$ 3erirse& yiyi4 i9mesini en 9ok se3di5im 8eyleri ada5m olsun& kendime aram kldm> demi8 3e 8if$ bulun,a da& en se3di5i de3e etini yemeyi 3e de3e stn i9meyi brakm8tr.><JM/-B= N6EONM6 Y6V6U6% %676I FN 6CJN76N& !I F%DNDM% LRUF N6@V DHM6. :@i,retin ikin,i yl Iamazan aynda meydana +elen !edir sa3a8& @z. Vey+amberin ilk ya4t5 sa3a8tr..!u sa3a8a +iden olaylar 8)yle +eli8mi8ti : Mekkedeki m8rikler& Qama bir ti,$ret k$filesi +)ndermi8lerdi. !u s$yede byk bir ser3et elde edi4& ileride Mslmanlara kar8 sa3a8 etmek emelinde idiler. Uen$b1 @ak da bunlarn bu niyetini @z. Vey+ambere bildirmi8 3e bu :ti,$ret k$filesi>yle :%urey8 t$ifesi>nden <ikisinden= birine

<kar8= Mslmanlarn bir zafer kazana,a5n& @z. Vey+ambere 3a iy ile mGdelemi8ti. @z. Vey+amber de bu k$fileyi ele +e9irmek i9in& Med#neden 9k4& 68ire denilen yere kadar +itmi8 ise de& ker3ana tes$df edemeyi4& Med#neye d)nm8t. Nonra o ti,$ret k$filesinin Qamdan +eri d)nd5n aber aln,a& Med#neden 9k4 Ia3 a denilen yere 3ard. !u areketten aberd$r olan bir ki8i Mekkeye 3ar4: :Fy %urey8S Ne duruyorsunuzW Qamdan d)nen ker3an Mslmanlar ele +e9ire,ekler> diye feryada ba8lam8& bunun zerine ba8ta Fb Ue il olmak zere& %urey8in ileri +elenleri& Mekke a $l#sini sefere d$3et etmi8ler 3e Mekkeden 9k4& !edir k)yne +elmi8lerdi. Qamdan d)nen ker3an ise& Mslmanlar,a bir saldrya u5ramakszn& Mekkeye d)nmesine ra5men& Mekkeden 9kan kitle sa3a8a de3am karar ald. Mslmanlar ise bundan aberd$r olun,a& er ne kadar d8manlarna +)re saylar az ise de& +eri d)nmeyi sl$m# ,es$rete aykr +)rdler.><JM//.1/?0K ;l1i mr$n sresi& -2?. $yetin tefs#ri= <Mslmanlarn kendilerini ezdirmeye,ek kadar& to4raklarn i8+al ettirmeye,ek kadar bir sa3unma +,ne sa i4 olmalar +erekir. !u +,n& sl$m d8manlarnnki kadar yksek teknoloGiye sa i4 olmas da l$zmdr. !)yle bir +, d$im# olarak sila altnda tutabile,ek kadar da& o lkenin ekonomisinin +9l olmasM en azndan o kadar mili +elire sa i4 olmas da er alde 3$,i4tir. i.y.= %"N6"HJ 76EI6N6N '6%I 7RQMFC. :Mslmanlkta :dan8ma>nn ne kadar mendu4& ne kadar +erekli oldu5unu 8u ad#s de +)stermektedir: :M$ $be meniste $re 3e1l$ Nedime meniste8$re 3e1l$ $le meniktesade> Yani :isti $re eden yanlmaz& isti8$rede bulunan 4i8man olmaz& iktisada uy+un da3ranan da fakir d8mez.> Pnk bu 9 8eye uyan ki8i& ayatna +zel bir istik$met 3ermi8& areketlerini +zel,e dzenlemi8 olur.><JM/A2K ;l1i mr$n sresi& -?.. $yetin tefs#ri= LFHFNF%NFH !F7I V6N6YJIJ <'O6IJ= <"I67J"JDN6H !F7JI '6JI=. :!unun zerine kendilerine i9bir fen$lk dokunmadan& 6lla n nimeti 3e <bol rzk= 3ermesiyle +eri d)ndler. !)yle,e 6lla n rz$sna <da= uymu8 oldular. 6lla byk i s$n <,)mertlik= sa ibidir.><;l1i mr$n sresi& $yet: -B/= :O ut sa3a8nn sona erdi5i saatlerde d8man ordusunun komutan Fb Nufy$n sa3a8 alann terk ederken @z. Vey+ambere& :Fy Mu ammedS nmzdeki yl& !edirde seninle tekrar kar8la8alm <3armasn=S> te d#dini sa3urun,a& @z. Vey+amber de :n8$6lla > demi8ti. Frtesi yl o 3akit +elin,e& )n,e Fb Nufyann 3e Mekkelilerin b)yle bir azrlk i9inde bulunduklar aberi Med#neye ula8m8& @z. Vey+amber de bir s3$r# birli5i ile d8man kar8lamaya 9km8t. Fb Nufyan bir miktar askerle yola 9km8 fakat ordunun sa3a8a isteksizli5ini +)rn,e& korkarak +eri d)nm8t. @z. Vey+amberin komutasndaki birlik& bir yl )n,e Fb Nufyanla s)zle8ilen yere +elmi8& ama onlar bulamayn,a bir afta beklemi8& d8mann +elmemesi zerine& Mslmanlar da k$rl al813eri8ler ya4arak tekrar Med#neye d)nm8lerdi.><zek 3e di5.& B2= :Ni $yet sl$m m,$ itleri !edir me3kiine +elmi8lerdi. Drada bir afta beklediler. 78man meydanda +)rnmedi. D +nlerde !edirde bir 4anayr kurulur& al813eri8 ya4lrd. !u sl$m ka ramanlar da o afta i9inde :8,.), 121. <+ ():'%-)/ (*+,%) B%9% =+-4+,% )43@()'),)& 9%, :)-4% )43=-<+,%='+ 9848/.8=4),& bir +zel ti,$ret ya4m8 olarak Med#neye s$limen d)nm8lerdi.><JM?0/= CDIONHO M;HT LIFEHFI& MRNHRM6NJN. :6lla n <insanlara= ,)mertli5i eseri olarak& kendilerine 3erdiklerini& <yoksullara 3ermekte= ,imrilik ya4anlar& sanmasnlar ki bu durum& kendileri i9in ayrldrK tersine bu durum onlar i9in 9ok k)t bir durumdur. Uimrilik ettikleri 8ey de kyamet +n boyunlarna dolana,aktr. L)klerin 3e yerin m#r$s 6lla ndr. 6lla btn ya4tklarnzdan aberd$rdr.><;l1i mr$n sresi& $yet: -A0= :;yette +e9en :m#r$s> kelimesine tefs#rlerde 8u m$n$lar 3erilmi8tir: +)klerde 3e yerde ne 3arsa e4si

6lla n mlkdr. !u mlkten yararlananlar& e4 6lla n mlkn biri birlerinden de3ralmaktadrlar. D alde 6lla n olan mlkte& ,imrilik etmeleri ne kadar yanl8S !ir +n erkes )le,ek 3e s$ i4 oldu5u 8eyler zerindeki mlkiyetini kaybede,ektir. @albuki 6lla b$k#dirK mlk yine Dnundur.> <zek 3e di5.& B2= :!u $yetteki ,imrilikten kast& bil+inlerin 9o5una +)re& Mslman i9in zorunlu olan m$l# +)re3i ya4maktan ka9nmaktr. Mesel$: bir insann kendisini 3e nafakalarn sa5lamak kendi zerine d8en kimseleri id$re etmek i9in& s$ i4 oldu5u maln sarfetmesi bir +)re3dir. Yine i9 tanmad5 alde& a9lktan )lmek te likesi ile kar8 kar8ya olan bir ki8inin imd$dna ko8u4& onu te likeden kurtarmak zorunlu bir m$l# +)re3dir. 8te bu +ibi m$l# +)re3leri& +9leri yetti5i alde yerine +etirmekten ka9nanlar& $ irette ,ez$landrlmaya adaydrlar. !unlarn d8nda sadaka olarak ya4lanMya4la,ak di5er yardmlar ise& se3$4 kazanmaya ara, olurlarK fakat bunlar ya4lmad5nda ,ez$ya u5ranlmaz.><JM?0.= FUDN U@6IJ"Y. : :6lla fakir& biz ise zen+iniz> diyenlerin s)zlerini 6lla elbette i8itmi8tir. Dnlarn bu s)zn& aksz yere 4ey+amberleri )ldrmeleri <su9u= ile beraber yaza,a5z 3e diye,e5iz ki: "adn o yak, az$bS> <;l1i mr$n sresi& $yet: -A-= :!u mbarek $yetin ini8 sebebi akknda deniliyor ki: :Men zellez# yukridull$ e kardan asenen..> :Eerdi5inin kat kat fazlasn kendisine )demesi i9in& 6lla a +zel bir bor9 <karz- hasen: B12+4 A*1/?= 3ere,ek olan kim 3arW 6lla <diledi5ine= bol 3erir& <diledi5inden= ksar..><!akara sresi& $yet: 2/?= $yeti inin,e& Ya d#lerden bazlar 3e )zelikle @uyey b. 6 t$b demi8ler ki: :6lla fakir olmal ki& bizden bor9 istiyor. D alde biz Dndan zen+iniz.> !u dal+a +e9iri,i 3e edebe aykr s)zleri zerine& bu mb$rek $yet inmi8tir..Qunu erkes bilir ki& Uen$b1 @ak& i9bir 8eye mu ta9 de5ildir. Dnun bor9 4ara 3e buna benzer 8ey almas d8nlemez. 'akat 6lla n bor9 4ara almasndan kast& Dnun rz$s i9in fakirlere& zayflara zek$t 3e sadaka 8eklinde yardm edilmesi 3e bu s$yede se3a4lara ka3u8maktr. ;yetteki bu +ibi t$birler& yazda 3e konu8mada kullanlan if$delerdendir. !unu erkes anlayabilir. 6ma bunu yanl8 anlar +)rn4 dal+a +e9iri,i s)zler s)yleyenler& az$bn en ate8lisine l$yk de5il midirlerW Flbette l$yktrlar 3e o az$ba er +e9 ka3u8a,aklardr.><JM?--1?-2= JNH6MJU FUDN V@JHDNDV@Y. :@er ,anl )lm tada,aktr. Q4 e yok ki kyamet +n& ya4tklarnzn kar8l5 size tastamam )dene,ektir. %im ,e ennemden uzakla8trl4& ,ennete konursa& o& +er9ekten kurtulu8a ermi8tir. !u dnya ayat ise& aldat, bir maldan ba8ka bir 8ey de5ildir.><;l1i mr$n sresi& $yet: -A?= :..Y7nya ayat iseZ yani bu dnya 3arl5 ise& bu dnyadaki btn ser3et 3e zen+inlik& makam 3e rtbe& ,ism$n# ze3kler& me8+uliyetler& yiyi41i9meler ise& Ybir aldat,Z +e9i,i& yok olmaya y)nelik& insana +urur 3eren bir Ymaldan ba8ka 8ey de5ildir.Z !u nedenle& b)yle +e9i,i& yok olu,u& sorumlu olmamza sebe4 ola,ak 8eylerden )tr& insan& byk bir zn 3e kedere ka4lr mW !)yle insan i5f$l eden <aldatan=& insan y,e +$yeleri taki4ten en+elleyen bir f$n# <yok olu,u= 3arlk <olan mal= i9in insan& ebed# mutlulu5una ara, ola,ak +)re3lerini terk eder miW !ir mmin dnyada baz kederlerle& skntlarla kar8 kar8ya kalsa da& bunlarn +e9i,i 3e bir ikmete dayal oldu5unu d8nerek bir mitsizlik 3e kedere asla ka4lmamaldr& asl $ iret mutlulu5unu sa5laya,ak sebe4lere sarlmal 3e duy+ularla i9i a9lm8Mkalbi ra atlam8 olarak ya8amaldr. Yoksa dnya da& dnya 3arl5 da yok olu,udur. :Ee le3 k_netid1duny$ tedmu li13$ idin He1k_ne Iaslull$ i f# $ mu alleden>

F3et.. :7nya bir kimse i9in srekli olmu8 olsayd& er alde @z. Vey+amber dnyada ebed# olarak kalrd.> 6rtk& @z. Vey+ambere bile b$k# olmayan bir dnya& ba8kalar i9in b$k# d$im# olur muW

:Lam de5ildir +ide dnya& kala d#n

Lam odur kim& kala dnya& +ide d#n>

!u $yetteki :tu3effe3ne> kelimesi& )dllendirme 3e ,ez$landrmann tamamyla bsbtn +)rle,e5i yerin& $ iret $lemi oldu5unu +)steriyor. Yoksa insan da a dnyada iken de 3eya kabre atln,a da baz da3ran8larnn baz )dl 3e ,ez$sn +)rrse de& bu tastamam kar8lk de5ildir. F3et..!az insanlar& da a dnyada iken de baz da3ran8larnn )dl 3eya ,ez$sn +)rrler. 'akat bunlar +e9i,idir& yeterli de5ildir. Po5u zaman da insanlar& da3ran8larnn kar8l5n dnyada +)rmezler. Mesel$: bir 8e it& ayatn fed$ eder +ider 3e dnyada kal4 bunun kar8l5n +)rmez. !ir ,$n# de& ,in$yeti f$il1i me9 l kalarak& ya4t5nn ,ez$sn dnyada +)rmeyebilir. 'akat asl mk$f$t 3e ,ez$landrma s$ as& $ iret $lemidir ki& orada erkes layk oldu5u mk$f$t 3e ,ez$ya ka3u8a,aktr.><JM?-?1?-2= "@F M6JN U@6I6U"FIJN"JUN D' JNH6MJU V@JH6N"@IDV@Y :..kin,i olarak& bir Mslman& ya4t5 iyilikleri& d#n# 3e dnye3# +)re3lerini sam#miyetle ya4maldr. GA('+,%= %?%/, 7/8/ 98/8/ A<B1(1/1 &)2)/.)& %?%/ -)@.).)43*3,. !)yle ya4lrsa bunun i9bir a l$k# de5eri olamaz. 6ksine mane3# sorumlulu5u olur..><JM?20& ;l1i mran sresi& -AA. $yetin tefs#ri= NDNY6HCM1%DMRNCM NF7FN "O"ON6M67J& NH;M "DVI6%H6IJN76W :Ynk$r,larn <refa i9inde= diyar diyar dola8mas& sakn seni aldatmasnSZ> :!az mminlerin& m8rikleri +eni8 madd# imk$nlar i9inde +)rmeleri sebebiyle& :6lla n d8manlar uzur i9inde& biz ise skntdayz> demeleri& bu $yetin inmesine sebe4 +)sterilmi8tir.><zek 3e di5.& B?= Y6z,k bir menfaattir <yararlanmadr= o <dnya ayat=. Nonra& onlarn 3ara,aklar yer& ,e ennemdir. D ne k)t 3ar8 yeridirS 'akat Iablerine kar8 +elmekten saknanlar i9in& 6lla tarafndan bir ikr$m olarak& zem#ninden rmaklar akan& i9inde temelli kala,aklar ,ennetler 3ardr. yi ki8iler i9in& 6lla katndaki <nimetler= da a ayrldr.> <;l1i mr$n sresi& .21.B1.A. $yetler=Z :!u $yetler& Mslmanlar uyan8a 9a5ryor. sl$miyetten ma rum olanlarn s$ i4 olduklar +e9i,i nimetlere +4ta edilmemesini emrediyor. yilik 3e tak3$ s$ i4lerinin ise& ne kadar muazzam 3e temelli nimetlere ka3u8a,aklarn mGdeleyerek& kal4lerine teselli 3eriyor. Q)yle ki Y%$fir olanlarn yerle8im birimlerindeZ '%05,+'ler i9in 3e di5er &)2)/? i8leri i9in Ydola84 durmalarZ %&'%(5*6 3e to4lumsal i8lerini artrmaya 9al8malar& Fy Vey+amberimS YseniZ yani senin mmetini Ysakn aldatmasnZ bunlar sizi +aflete d8rmesin. !unlarn yani *1/-) .)43/3/ %?+,%;%, (7/8 <+ ?)980)& -7& 748<+,.+(% BA2 A/1/+ )43/3/0), 98/4),3/ A-4+ :3,(4) %('+/+0+& =+-4+, 74.)*3;3, )&(%/+ (7,8.4848;8 B+,+&'%,*%;% @+& B12+4 )/4)=343, .> :Ii3$yete +)re baz Mslmanlar& baz m8riklerin zen+in 3e +eni8 bir ti,$retle me8+ul olu4& 8e irler arasnda +idi41+eldiklerini +)rn,e: :a,aba biz mminler& darlk i9inde ya8ad5mz alde 6lla "e$l$nn d8manlar neden 8u +)rd5mz 3arlk i9inde ya8yorlar> demi8lerdi de& bunun zerine bu $yet inmi8ti. 8te bizler de bu $yetten en +zel bir uyan8 dersi almalyz. F3et..!az M1(41.)/ 74.)-)/ &%=%4+,, 91-1& 9%, (+,<+' (5:%9%*%,4+,. &'%(5*6 (5:)*) 91-1& 9%, B1?4+,% <),*3,. !az insanlar da da a +eni8 s$ alarda e+emenlik kurmu8lardr. 'akat bu nimetler& onlar i9in +e9i,idir. M$dem ki onlar& kendilerine bu nimetleri nas#4 etmi8 D U)mert Yarat,y laykyla bili4& birli5ini onaylamyorlar da %/()/4),) <+ :+-&+44+,+ ')@3@ *8,8-7,4), 3e m$dem ki btn insanl5a +)nderilmi8 olan sl$m d#nini kabl etmiyorlar. Ee m$dem ki& elde ettikleri ser3etleri 3e nimetleri 9o5u zaman me8r[ 8ekilde de5il de& frsat bulduk9a ba8kalarnn aklarna saldrarak elde etmi8 bulunuyorlarsa& artk b)yle bir nimetin& de3letin& ser3etin ne kymeti olabilir ki& rsla elde edilmek istenilsinW D nimet +e9i,idir& sorumlulu5a sebe4tir& s$ ibinin fel$ketinin de sebebidir. F3et(Me8r[ 8ekilde elde edilen bir nimet 3e ser3et Mslmanlk9a )3lm8tr. !)yle bir ser3eti bize

3eren 6lla "e$l$ya da bundan dolay 8krederek se,deye ka4anrz. 'akat +ayr1 me8r[ bir ser3ete s$ i4 olmay& $ iret sorumlulu5u ta8yan akll bir kimse asla istemez. Caten )yle bir ser3et esasnda nimet de de5ildir& o bir aza4tr& bir fel$kettir& )ldr, bir ze irdir. 78nelim ki& bir ki8iye bir +n sonra #d$m edilmek zere bir milyon altn 3erilse& a,aba bu 4arann o ki8iye bir kymeti& de5eri olabilir miW 6ksine zn 3e kederi artm8 olmaz mW 8te $ iret az$bna ak kazanm8 olan kimselerin bu +e9i,i dnya ayatnda sa i4 olduklar nimetler de ser3etler de buna benzemektedir. !ununla beraber& b)yle ni,e nimetler 3ardr ki& da a dnyada iken <)n,eleri 9ok zen+in olan= s$ ibinin elinden <sonra= 9km8tr. Ni,e ser3etlere& $kimiyetlere s$ i4 kimselerin& bu nimetlerini kaybederek& dnya sayfasndan silini4 +ittiklerini t$ri kita4lar bize a9k 8ekilde +)stermektedir. zetle& Uen$b1 @ak& bizleri bu +ibi sonu 3a im& +e9i,i 3arlklara a8r il+i +)stermemizi yasaklamaktadr.> %6Y!DH6N LHLF <CJHH1J C;H= : 7RNY6 @6Y;"J. <Nonra= D d#nsizlerin& bu dnyadaki 3arlklar 3e dnya zerinde i8 seya atleri i9in dola84 durmalar Yaz,k bir maldrZ onlar bu maldan& dnyada az bir zaman i9in yararlanabilirler. !u mal& ne kadar 9ok da olsa& +e9i,idir 3e $ iret $leminde kaybetmi8 ola,aklar nimetlere +)re& zll1 z$il<&)-974)/ 9%, BA4B+)den ib$rettir. Ya ut onlarn bu dnyada s$ i4 olduklar bu ser3etler& $ irette mminlerin s$ i4 ola,aklar nimetlere )dllere +)re i9bir kymete s$ i4 de5ildir. YNonra onlarnZ o ink$r,larnY3ar4 s5na,aklar yerZ onlarn son ebed# ik$met+$ lar Y,e ennemdir 3e ne fen$ bir yataktr orasZ 6rtk d8nmeliS 6rtk )yle +e9i,i 3e zerimize az$b 9eken dnya 3arlklarna kymet 3ermemelidir.> "FMFNNT F7HFUF% %Q%HFI& !6@PFHFI. :Y'akat o kimseler kiZ o mmin o s$li ki8iler ki YIablerinden korkarlarZ Dnun d#ninin kmlerine kar8 +elmekten saknrlar. YDnlar i9inZ o mttek# ki8iler i9in Yaltlarndan rmaklar akan ,ennetler 3ardrZ )yle ebed#& ayat 3eren ba 9eler& k$8$neler <k)8kler= me3,uttur. YDrada ebediyen kala,aklardrZ Ee o nimetlerden yoksun kalmaya,aklardr. Dnlara Y6lla tarafndan 3erile,ek ni,e ziy$fetler oldu5u aldeZ onlar ni,e atr 3e ay$le +elmeyen muazzam mk$f$tlara ka3u8a,aklardr. Y3e 6lla "e$l$nn yanndaZ mane3# uzurunda Yolanlar iseZ onlara takd#r edile,ek mk$f$tlar 3e se3a4lar Ys$li kullar i9in da a ayrldrZ Pnk o nimetler ebed#dir& sonsuzdur& i9erikleri 4ek y,edir. yle dnya nimetleri +ibi& yoklu5a ma kum de5ildir. 8te asl +4ta edile,ek& temenn# edile,ek nimet 3e de3let& bu $ iret mk$f$tdr. yi d8nenler& da a dnyada iken b)yle mutlu bir sonu,u sa5lamaya 9al8rlar.><JM?2B11?2.= Mus$bere: bel$ zamannda& kalbi kontrol etmek& kalbe met$net 3ermeye 9al8maktr. Nabra de3am etmektir.Lzel da3ran8lar ya4mak& 9irkin i8lerden ka9nmaktr..!ir kimsenin& ba8kalarn kendi nefsine ter,i etmesi de& bir mus$beredir. Mu ta9 olan bir ki8inin& kendisini brak4 da& ba8kalarnn i tiya9larn +idermeye 9al8mas +ibi. Nitekim :3a yusirne al$ enfusi im 3e1le3 k_ne bi im as$sa> :kendileri zarret i9inde bulunsalar bile& di5erlerini kendilerine ter,i ederler> <@a8r sresi& $yet: .= $yeti de bunu +)stermektedir.><JM?02K ;l1i mr$n sresi& 200. $yetin tefs#ri= NR'ON 6I"JQJ F%DNDMY !RYR"RI. :nsanlar ne kadar fazla 9o5alrsa& ser3et de o oranda artar& yeter ki iktis$d# usllere uyulsun. !u nedenle& bir $ilede nfsun artmas& ser3etin b)lnmesine sebe4 ola,a5 +ibi& ser3etin artmasna da ara, olur. !ununla beraber& ser3etin b)lnmesi& tek tek fertlerin ser3etine olumsuz etkide bulunursa da& ser3et1i ummiyeye <+ayr1 s$f# mill# $slaya= o dere,e olumsuz etkisi olmaz. Qu da ink$r olunamaz bir +er9ektir ki& nfsun artmasyla beklenilen +enel fayda& ser3etlerin b)lnmesi nedeniyle umulan zarardan da a 9oktur 3e da a )nemlidir.><JJM?/AK Nis$ sresi& 0. $yetin tefs#ri=

H;@T 6IM6X6N DH6N M6H. :Y6lla n +e9iminize dayanak kld5 mallarnz akl ermezlere 3ermeyinK <ama= o mallarla onlar besleyin& +iydirin 3e onlara +zel<etkili= s)z s)yleyin. F3lilik 9a5na +elin,eye kadar yet#mleri <+)zeti4= deneyinK e5er onlarda bir ol+unla8ma +)rrseniz& emen mallarn kendilerine 3erin. !yye,ekler <de +eri ala,aklar= diye o mallar isr$f ile 3e tez elden yeme<yoluna +itme=yin. Cen+in olan <3el#M3as#= iffetli olmaya 9al8sn& yoksul olan <3as#= da <i tiya9 3e eme5ine= uy+un olarak yesin. Mallarn kendilerine <yet#mlere= 3erdi5iniz zaman& yanlarnda 8$ it bulundurun. @esa4 soru,u olarak da 6lla yeter.> <Nis$ sresi& $yet: ? 3e 2. $yetler=Z :!u $yetler& (+,<+'%/ &3-.+'%ni bildiriyor. Dnun k)t yolda kullanlmamasna i8$ret ediyor& yet#mlerin mallar akknda da ne 8ekilde areket edile,e5ini +)steriyor. Q)yle ki: ey 3el#lerS Yet#mlerin 3e id$reniz altnda bulunan di5er kimselerin aklarna dikkat ediniz Y3e 6lla "e$l$nn sizler i9inZ yani insanlarn yararlar i9in Ymed$r1 ky$m kld5 <+e9iminizin de3amnz sa5layanZ refa i9inde ya8amaya bir ara9 olmak zere 3erdi5i YmallarnzZ yani korumak 3e i8letmek zere yet#mlerin 3e di5er ki8ilerin mallarn& onlardan Ysef# lere <israfla& ser3eti o3arda,a ar,ayanlar=Z& mallarn lzumsuz yere sarfeden 3e id$reniz altnda bulunan kimselere Y3ermeyin.Z D mallar koruyun& <de5erini 9al8trarak= artrn YonlarZ o id$reniz altnda bulunan ki8ileri Y o mallarn i9inden rzklandrnZ onlara $it mallar '%05,+' B%9% 9%, %&'%(5*6 ),)? %4+ ?7;)4'),)&, 7/4),3/ B+4%,%/*+/ 98 &%=%4+,%/ B1/41& B%*+,4+,%/% ();4).)-) ?)43=3/ Y3eZ bu +elirlerden onlar Y+iydirinizZ ki& ana4aralar sarfedili4 bitmesin. YEe onlara +zel s)z s)yleyinizZ o 9aresiz 3e kendilerini id$reden $,iz kimseler ile kal4lerini o8 ede,ek& allerini dzeltmelerine ara, ola,ak 8ekilde konu8unuz& o 8ekilde onlara ita4 ediniz. Mesel$: :bu mal zaten senindir>& :ben senin i9in bunu saklyorum>& :ileride sen bundan yararlan4 +ele,e5ini in8$ ede,eksin& in8$6lla >& :merak etme bu mal yok olmaya,aktr& in8$6lla > +ibi konu8ulursa& onun $lini dzeltme 3e israf ya4masnn )nne +e9ilme& ba8arlabilir. "o4lumsal 3e a l$k# nez$ket de bunu +erektirir. !)yle uy+un s)ylenilmeyen s)zler ise& yet#min 3eya sef# in +,enmesine sebe4 olur 3e israf etme& maln 9ar9ur etmeye meylini artrr.> :Nef# : maln bo8 yere& faydasz yere sarfeden& israfta bulunan kimse demektir. Po5ulu <$yette de +e9en= :sufe $>dr. %endi nefsinin <e+osunun= a3asna <arzusuna= uyu4& 8er[i 8er#fe <8erefli 8er#ata= aykr da3ran8ta bulunan kimse de sufe $dan saylr. :Nefe > : : iffetul1akl> <akl afifli5i& akl azl5= demektir. :Nefi > de :nak#sul1akl> <akl noksan= olan kimsedir. :sraf> da bir 8eyi l$yk oldu5u yere uy+un olan miktardan da a 9ok ar,amaktr ki& bu ki8iye :msrif> denilir. :"ebz#r> de& bir 8eyi layk olmayan yere sarfetmektir ki <%ur$nda sr$ sresi 22. $yette +e9er: :3e1l$ tubezzir tebz#ran> :Lereksiz yere de sa94 sa3urma> demektir=& bu ki8iye de :mubezzir> denilir <ki sr$ sresi 2B. $yette +e9er: :nnel1mubezzir#ne %_n i 3$ne818ey$t#n..> :!)ylesine sa94 sa3uranlar& 8eytanlarn karde8leridir>=. !u +ibi <yanl8= areketler& birer atyye1i il$ iye <il$ # arma5an= olan maln de5erini bilmemekten& bir 9e8it nimete nank)rlk etmekten do5ar ki& a l$ken 9ok k)tdr. 8te ilme )nem 3eren d#nimiz& bizlere bu +ibi areketleri yasaklamaktadr. !ir insann& kendi maln da lzumsuz yere& e3l$t 3e $ilesine 3ererek israfa meydan 3ermesi de 8er#ata +)re yasaklanm8tr. !u $yette buna i8$ret etmektedir.> H6]1FUDNDMJUN IFH6"JDNN. :Fy 3el#lerS d$reniz altndaki Yyet#mleri nik$ 9a5naZ yani on be8 ya8na Yerin,eye kadar deneyinizZ te,rbe ediniz& mallarn +zel,e id$re edi4 edemeye,eklerini anlamaya 9al8nz. Mesel$ bir t,,ar 9o,u5u al83eri8 i8leriyle& bir k)yl1 9ift9i 9o,u5u ziraat i8leriyle 3e bir kz 9o,u5u da yemek 4i8irmek& elbise dikmek& e3 e8yasn koruyabilmek +ibi 8eylerle te,rbeye t$b# tutulur. YF5er kendilerinde bir r8tZ d#nen erdemli 3e mal id$resinde de ba8arl Y issedersenizZ ad$let sfatn d8re,ek byk +na i8lemedikleri& k9k +na larda da srar etmedikleri +)rlrse 3e mallarn bo8 yere telef

etmedikleri& al813eri8lerinde 9ok byk aldanma ile aldanmadklar da anla8lrsa Ymallarn kendilerine emenZ +e,iktirmeksizin Yteslim ediniz 3eZ Fy 3el#lerS D yet#mler Ybyye,eklerZ de mallarn elimizden ala,aklar end#8esine ka4larak Y o mallar israf ileZ aksz yere 3e Yalela,eleZ ar,amaya 9al8arak YyemeyinizZ..><JM??/1???= MTI6NJN "6%NTMN7F& YD%NOHH6I6 76 @6IPHJ% EFIMF% <JNH6MJU U@6IJ"Y @6N LD" 6 HD" D' %JN7N D' 6J7NMIFHJF'N. :Y<M#rastan 4ay olmayan= Yaknlar& yet#mler 3e yoksullar& m#ras taks#minde azr bulunursa& o taks#mden bunlar da rzklandrn 3e onlara +zel s)z s)yleyin. <Nis$ sresi& $yet: A=Z :!u $yet& sl$mn +etirdi5i en +eni8 karde8lik 3e en ins$n# dayan8ma anlay8 3e sosyal ad$let 4rensibi i9inde& m#rasta 4ay olmayan anis4eten1 uzak akrabaya 3e o ,i3arda bulunan fakir fukaraya da m#rastan bir 8eyler 3erilmesi& +)nllerinin alnmasn& emeksiz elde edilen bu ser3ete kar8 mu temel olumsuz duy+ularn )nlenmesini emretmektedir.><zek 3e di5.& BB= :!u $yetin km baz $limlere +)re& da a sonra inen ayrntl m#ras $yetleriyle kalkm8tr. 'akat mfessirlerin 9o5una +)re& bu km kalkm8 de5ildir. !u konudaki emir 3,u4 <zorunluluk= de5il& nedib i9indir <nedib& mendub: d#n,e ya4lmas istenen 3e ya4ld5 takd#rde mk$f$t olan 3e fakat ya4lmad5 takd#rde ,ez$s olmayan 8ey=. M#rasn taks#mi esn$snda bulunu4 da& m#ras9lardan olmayan akrabalara 3e yet#mler ile yoksullara& bir ediye olarak bir 8eyler 3erilmesi mendubtur. Po,uk olan bir m#ras9nn 3el#si& onun adna b)yle ediye 3erebilir. Eeya ut 3eremeye,ekse& m#ras9nn enz ykmllk 9a5nda olmad5n s)yleyerek& orada azr bulunanlara kar8 )zr dileyerek +)nllerini alr 3e b)yle,e +zel bir s)z ile kal4lerini krmam8 olur. !tn bu %ur$n# emirler& sl$m d#ninin ne kadar y,e& ins$n#& erkese iyilik 3e dayan8ma esaslar zerine kurulmu8 oldu5unu 4arlak bir 8ekilde +)stermektedir.><JM??B= Y6N6%H6NMJQ E6NYF" <VID@J!J"F7 ]JHH=. :YEe korksunlar o ki8iler ki& kendi arkalarndan k9k zayf 9o,uklar braka,ak olsalard& onlar i9in korku4 end#8e duya,aklard. D alde 6lla "e$l$dan saknsnlar da drst s)z s)ylesinler. <Nis$ sresi& $yet: .=Z :!az kimseler& )lm alinde olan astalarn yanna +irerek& onlara +ya iyi ta3siyelerde bulunaym derken yanl8 ya4arlard. :Nana e3l$t 3e $ilenden bir fayda yoktur& sen )lmeden kendini kurtarmaya bak da btn mallarn ayr i9in ba58la& fil$na 3er& fil$na 3er..>diyerek& o ki8inin son nefesinde btn mallarnn elinden 9kmasna sebe4 olurlard. Leride kala,ak yet#mleri 3e di5er m#ras9lar d8nmezlerdi. @albuki b)yle bir areket uy+un olmaz. !ir kimse& em mmkn mertebe iyilik 3e ayr ya4mal& em de 3$rislerini& yet#mlerini +)zetmelidir. !tn mallarn 3asiyet 3e ayr ya4arak elden 9kararak& m#ras9larn ma rum brakmamaldr. %i8inin kendi mu ta9 m#ras9larna brakt5 m#ras isseleri de sadaka kmndedir. 8te bu $yet bize bu y)nleri tenb# ediyor 3e bizleri a5zmzdan 9kan 3e ba8kalarna s)yledi5imiz s)zlerMta3siyeler konusunda& kendimize kyas ya4maya 9a5ryor. 6rtk& kendi e3l$t 3e $ilemiz akknda nasl d8nyor isek& ba8kalarnn e3l$d 3e $ilesi akknda da )yle insafla d8nmeliyiz& kimseye yanl8 ta3siye 3e telkinlerde bulunmamalyz.><JM??A= :sl$m @ukukunda& m#ras9lar zarara sokarak& m#rasn 9te birinden fazlasn 3asiyet etmek yasaklanm8tr. len ki8i& malnn 9te birinden fazlasn bu 8ekilde 3asiyet etmi8se& m#ras9larn onay olmadan bu 3asiyet +e9erlilik kazanamaz. M#ras9lar m#rastan ma rum brakmak mmkn olmad5 +ibi& )lmeden e33el ki8i& b)yle bir niyetle& bir forml ya4arak& ba8kalarna sanki bir bor,u 3arm8 +ibi bir bel+eMsenet 3eri4 3eya :fil$na 8u kadar bor,um 3ar> diyerek& s)zl <ama yalan= bir ikrarda bulunu4& m#ras9larn m#rastan yoksun brakmak yasaktr. !)yle bir areket m#ras9lara zarar 3ermektir.><JJM?2/K Nis$ sresi& -2. $yetin tefs#ri= <sl$m @ukukunun& !at @ukukundan en )nemli farklarndan biri de budur. Easiyet an,ak tm malnn 9te biri orannda olursa +e9erlidir. %i8i 3$rislerini <m#ras9larn= m#rastan ma rum brakamaya,a5 +ibi& :benden sonra m#rasm 8u 8ekilde b)l8lsn diyerek& 3$risleri

arasnda kendisine bir taks#m de ya4amaz. %endisi )ldkten sonra& erkes& %ur$n kendilerine ne oranda m#ras braktysa ona r$z olarak& m#raslarn alrlar. i.y.= :YFy #m$n edenlerS 6ranzda kar8lkl rz$ya dayanan ti,$ret olmas $li d8nda& mallarnz b$tl < aksz 3e aram yollar= ile aranzda yemeyin. Ee kendinizi )ldrmeyin..> <Nis$ sresi& $yet: 2.=Z :!u $yet& mallarn <ser3etin= de5erli 8eyler oldu5una i8$ret ederek& mallarn +ayr1 me8r[ 8ekilde elden 9karlmasn yasaklamaktadr..Fy e l1i sl$mS Ymallarnz aranzdaZ sl$m 8er#atnn muba klmad5 kumar& f$iz& rszlk& iy$net& +asb& yalan yere 8e $det +ibi Yb$tl yere yemeyinizZ o mallarnzdan b)yle +ayr1 me8r[ 8ekilde istif$deye kalk8maynz. Y6n,ak kar8lkl rz$ya dayananZ kendi rz$larnzla Yya4lan bir ti,$retZ mal YolsunZ )yle me8r[ bir 8ekilde ya4lan ti,$ret mallarndan istif$de de bir sakn,a yoktur. Nasl ki& m#ras& 3asiyet& #be& sadaka& me ir& ,in$yet bedeli <diyet= +ibi mallardan da istif$de de bir sakn,a yoktur. YEeZ Fy mminlerS Ykendinizi de )ldrmeyinizZ biri birinizin ayatna kasdetmeyiniz& inti ar etmeyiniz& ,annzn dnyada 3e $ irette el$kna sebe4 ola,ak 8eylere te8ebbs etmeyiniz. 6ranzdaki d#n karde8li5ine de& insanlk karde8li5ine de uyunuz da +ayr1 me8r[ ,in$yetlere frsat 3ermeyiniz..><JJM?A-1?A2= :Y6lla n sizi birbirinizden stn kld5 8eyleri <ba8kasnda olu4 da sizde olmayan= asretle arzu etmeyin. Frkeklerin de kazandklarndan bir 4aylar 3ardr& kadnlarn da kazandklarndan bir 4aylar 3ardr. 6lla tan Dnun lutfunu isteyinK 84 esiz 6lla er 8eyi bilmektedir. <Nis$ sresi& $yet: 02=Z YEe 6lla "e$l$nn baznzaZ sizden Ydi5er bazZ kimseler YzerineZ ikmet #,$b Yter,# enZ fazla olarak ltuf 3e Yi s$n buyurmu8 oldu5u 8eyiZ m#ras issesini 3eya di5er yollarla elde etmi8 olduklar kazan9lar 3eya makam 3eya rtbeyi Ytemenn# etmeyinizZ :)&&3/32) ,523 748/82, &3(.+'%/%2+ &)/5)' B+'%,%/%2, 9)=&)4),3/) :)(+' +*%@ 7/4),3/ +4%/*+/ 7 /%.+'%/ B%*%@ 7 /%.+'%/ (%2%/ 74.)(3/3 '+.+//6 +'.+-%/%2. !)yle bir temenn#& 6lla n takd#rine rz$ +)stermeme demek ola,a5ndan& do5ru olmaz. YFrkekler i9in kazan9larndanZ +)re3lerinden& 9al8malarndan 3e k$biliyetlerinden dolay Ybir nas#4 3ardrZ 3e onlar takd#r olunan bu 4aya ak kazanrlar. Y%adnlar i9in de bir nas#4 3ardrZ onlar da k$biliyetleri 3e durumlarna uy+un birer isseye& birer nas#be& 4aya ak kazanm8 olurlar. YEe 6lla "e$l$nn fazlnZ onun lutfunu 3e arma5ann YisteyinizZ Dnun ra met az#neleri sonsuzdur. !irbirinizin mal 3e ser3etine +)z koymaktan ise& Uen$b1 @akkn fazlna 3e i s$nna s5nnz& Dndan me8r[ 8eyler isteyiniz. Mesel$ bir ad#sde a9kland5 +ibi& <ba8ka= bir ki8inin maln 3eya makamn istememelidirK Y$ Iabb#S @akkmda ayrl ise bana )yle <onunki +ibi= bir mal& )yle bir makam i s$n et diye duada bulunmaldr. YQ4 e yok ki 6lla "e$l$ er 8eyi akkyla bili,idirZ !unun i9indir ki& insanlar ikmeti eseri tabakalara ayrm8& bazlarn sa i4 olduklar k$biliyet 3e di5er sebe4lerle& di5er bazlar zerine stn klm8tr. 6rtk buna itir$za& buna aset etmeye& o ki8inin elindeki o imk$nnn yol olmasn temenn# etmeye kimsenin akk 3e yetkisi yoktur.><JJM?A/= :Y6lla a ib$det edin 3e Dna i9bir 8eyi ortak ko8mayn. 6nne1babaya& akrabaya& yet#mlere& yoksullara& yakn kom8uya <e81dost 3e arkada8a=& uzak kom8uya& yol,uya& ellerinizin altnda bulunanlara <k)lelere= iyi da3rannK 6lla kendini be5enen 3e srekli b)brlenen kimseyi se3mez.<Nis$ sresi& $yet: 02=Z :..Y3e yol,u olanaZ Yurdundan ayrlm8 bulunana& mis$fir saylana da yardm ediniz. !u +ibi kimseler& 9o5u zaman yardma mu ta9 bulunurlar. !unlara yardm etmek ins$niyet +ere5idir. sl$miyetin Mslmanlara 3ermi8 oldu5u bu a l$k# terbiye s$yesindedir ki& sl$m diy$rnda 3aktiyle bir9ok .%(5>%,:5/+4+, -)@34.3=, 9%,?7& -+,4+,*+ -74084),) -+,4+, BA('+,%4+,+&, -+.+& <+ *%;+, %:'%-)?4),3 ();4)/.3='3,. YEe sa5 ellerinizin s$ i4 oldu5unaZk)lelerinize& ,$riyelerinize 3e bunun yannda di5er s$ i4 oldu5unuz ay3anlara +zel,e mu$melede bulununuz& onlara +9lerinin stnde i8leri

+)rdrmeyiniz. %)le 3e ,$riyelerin nafakalarn& +iye,eklerini sa5laynz& kendileriyle +zel,e arkada8lk ya4nz. sl$m a l$k bunu +erektirmektedir. YQ4 e yok ki 6lla "e$l$& kibirliZ akrabalarna& kom8ularna 3e di5er insanlara kar8 kibir 3e ululuk taslayan ki8iyi 3e Y)3n+enZ ba8kalarna kar8 )3n4 duran ki8iyi Yse3mezZ )yle ki8inin durumuna r$z olmaz. yle bir 8a s il$ # $tfete de l$yk olamaz. %ibriy$y1 azamet @akka yarar %ul olanda bu sfatlar ne arar W> <JJM?A.= <%)lesine& kendi yedi5inden yedirmek& +iydi5inden +iydirmeye me,bursa ki8i& yannda 9al8an i89iye da a iyi ,ret 3ermek zorunda de5il miW 89iye da a iyi sosyal 3e madd# 8artlar sa5lamaya me,bur mu& de5il miW Norusunu sorarsak& olumlu ,e3a4 da 3erebiliriz& olumsuz ,e3a4 da 3erebiliriz. :89iye ayn 8artlar sa5lamaya me,bur de5il> diyebiliriz. Pnk k)le sonu9ta $ileden birisidir 3e o nedenle k)leye yedi5inden yedirmek& +iydi5inden +iydirmek zorundadr. 89i ise& belirli saatleri <ya4lan anla8ma ile= satn alnan& <$ile1d8= bir yaban, ki8idir. 89i i9in olumlu bir a9dan d8nrsek& )n,elikle i8teki 3erimlilik a9sndan& i89inin ,retinin iyi olmas l$zmdr ki& kendisini i8ine 3erebilsin 3e atta i8yerindeki mu temel zararlar en+ellesin. 'irmaMfabrika yeni kurulmu8 bir i8yeri ise& i89ilerin iki19 yl fed$k$rlk +)stermeleri beklenebilir. 6ma& +zel k$r eden bir firma& 9al8anlarna o k$rdan bir 4ay 3ermelidir ki& i89iler randmanla& 8e3kle 9al8snlar. i.y.= N"JNLY: DNF D' "@F MDN" !H6MF7 @6!J"N. :Y!unlar ,imrilik eden 3e insanlara da ,imri olmalarn emreden& 6lla n kendilerine 3erdi5i nimeti +izleyen kimselerdir. !iz k$firler i9in al9alt, bir aza4 azrldk.><Nis$ sresi& $yet: 0B=Z :!u $yet& il$ # emre kar8 +eli4& yardm 3e ayr ya4maktan ka9nan& ,imrilik ya4arak il$ # nimeti ink$ra ,esaret eden ki8ilerin k)t allerini 8)yle,e bildirmektedir: YDnlar ki ,imrilik ya4arlarZ mallarn +ereken yerlere ar,amazlar. YEe insanlara ,imrili5i emrederlerZ ba8kalarn da ,imrili5e y)nlendirmeye& insanl5a izmetten en+ellemeye 9al8rlar. YEe 6lla "e$l$nn kendilerine ltfuyla 3erdi5i 8eyi de +izlerler.Z Mallarn& ser3etlerini& bil+ilerini insanl5n izmetine 3ermeyi4 +izlerler& zerlerindeki nimeti ink$r ederler. 7#n1i sl$ma izmetten& mmkn oldu5u kadar ka9nrlar. 6rtk b)yle insanlar er trl knanmaya& azaba ak kazanm8 olmazlar mW..<;yette +e9en= :!u l> kelimesi: ,imrilik& tama k$rlk 3e <ba8kalarna= nimeti en+ellemektir. !u bir r # durumdur ki& ki8iye maln +ereken yere sarfetmekten en+eller. Qer#ata +)re ,imrilik: 3erilmesi zorunlu olan bir 8eyi en+elleyen r $lidir. I$+b sfe $n# diyor ki. ,imrilik: nank)rl5n bir $detidir& al8kanl5dr. Nank)rlk ise ink$rn +iri8 ksmdr..Ii3$yete +)re bu $yet& Fns$ra :fakir olursunuz> diyerek& mallarn sadaka olarak 3ermemelerini ta3siye eden 3e @z. Vey+amberin sfatlarn kendi kita4larnda +)rm8 olduklar alde& bu durumu itiraf etmeyi4 +izleyen baz Ya d#ler akknda inmi8tir.><JJM?.01?.-= <@z. Vey+amberin emen emen er +n ya4t5 dualardan birinin de :,imrilikten 6lla a s5nma> oldu5u& sa # ad#slerde +e9er: :6lla umme inn# ezu bike minel1bu li> :Y$ Iabb# ,imrilikten sana s5nrm> i.y.= U@6IJ"Y 'DI N@D] D'' . :Y6lla a 3e $ iret +nne inanmadklar alde mallarn& insanlara +)steri8 i9in sarfedenler de <$ irette azaba u5rarlar= Qayet 8eytan bir ki8iye arkada8 olursa& ne k)t bir arkada8tr o> <Nis$ sresi& $yet: 0A=Z YD kimseler kiZ o mn$fk 3e m8rik olan ki8iler ki& YmallarnZ 6lla rzas i9in& srf Yinsanlara +)steri8 i9inZ kuru bir 8) ret kazanmak i9in YsarfederlerZ bundan m$ne3# bir mk$fat da beklemezler& zaten )yle bir mk$f$ta da inanmazlar(6rtk o +$filler bunlar tasd#k etselerdi ya Y3e 6lla "e$l$nn kendilerine rzk olarak 3erdi5iZ mallardan& nimetlerden bir ksmn +)steri8 i9in de5il& srf

il$ # rz$ i9in Y ar,asalardZ ne kaybetmi8 olurlardW !ir kay4 de5il& aksine kendilerini azab1 il$ #den kurtarm8& ni,e mk$f$tlara n$il olmu8 olurlard..><JJM?.-1?.2= @OIM6NJN PF%I7FXN !HF EFIFMFCHFI. Uimrili5in baz ki8ilerde an+i boyutlara ula8abile,e5ini& %ur$n 9ok ibretli bir )rnekle a9klyor: :YYoksa onlarn <bu ,imri k$firlerin= mlkten bir 4aylar m 3arW yle olsayd insanlara 9ekirde5in filizi <kadar bile bir 8ey= 3ermezlerdi.> <Nis$ sresi& $yet: ?0= :YYoksa onlar i9inZ o Mslmanl5a kar8 ,e4 e alan Ya d#ler i9in YmlktenZ dnye3# saltanattan 3eya il$ # mlkten Ybir 4ay m 3arWZ neye +3eniyorlarW @ayr ..Dnlar b)yle bir 8eye s$ i4 de5ildirler. 'arzedelim ki s$ i4 olsalar Y o zaman onlar insanlaraZ insanlardan i9birine 6lla rz$s i9in& insanl5a bir fayda i9in Ybir 9ekirdekZ yani e emmiyetsiz bir tek 8ey Ybile 3ermezlerZ onlarn t#netlerindeki ,imrilik b)yle bir yardma en+eldir. Nitekim bir $yette: :7e ki: Iabbimin ra met az#nesine e5er siz s$ i4 olsaydnz& ar,anr korkusuyla kstk9a ksardnz. nsano5lu 9ok ,imridir.> <sr$ sresi& $yet: -00= %imseye bir 8ey 3ermezdiniz. F3et..Dnlar yalnz,a kendi menfaatlerini d8nrler& ba8kalarnn bir nimete ka3u8masn istemezler& kskanrlar..%ur$nda +e9en nak#r& fet#l& ktm#r kelimeleri 4ek az& kymetsiz& ak#r 8eylerden kin$yedir. Q)yle ki& lu+at itib$riyle <bu $yette +e9en= :nak#r> <kelimesi= :9ekirdek zerindeki ufa,k bir nokta> demektir. :'et#l de :9ekirdek zerindeki in,e,ik bir tel>den ibarettir. :%tm#r> lafz da : urma 9ekirde5inin stndeki in,e kab>dr. @urma 9ekirde5inin arkasndaki ak9a nokta ki a5a9 ondan biter.><JJM20A120.= %"N;7T %ICN NF!F! <"@F IF6NDNN D' "@F FUDNDMJU UIJNJN=. :Y..%endilerine bir iyilik dokunsa :!u 6lla tan> derler. !a8larna bir k)tlk +elin,e de :!u senden> derler. :@e4si 6lla tandr> de. !u adamlara ne oluyor ki& bir trl l$f anlamyorlarS Nana +elen iyilik 6lla tandr. !a8na +elen k)tlk ise nefsindendir <kendindendir=.><Nis$ sresi& BA 3e B.. $yetlerZ :nsanlar +enellikle elde ettikleri ba8ar 3e iyi sonu9lar kendilerine <3eya inanyorlarsa 6lla a= m$l ederler. 'el$ket& k)tlk 3e ba8arszlklar ise ykleye,ek birisini ararlar& kendilerini knamak 3e su9lamaktan ka9arlar. @albuki er 8eyi yaratan 6lla tr. @er 8ey Dnun takd#r 3e kudreti ile 3ar olur. 6n,ak 6lla i9bir kimse i9in do5rudan do5ruya fel$ket 3e k)tl5e rz$ +)stermez. %ulun i8ledi5i er +na & su9 3e k)tlkte bizzat kulun kendi ir$desi de3reye +irer 3e 6lla & kulu )yle istedi5i i9in& ir$desini o yolda sarfetti5i i9in )yle yaratrK 8u alde kul kazan,dr& ak eder& ister& 6lla da yarat,dr 3e kulun iste5ine +)re yaratr.> <zek 3e di5.& A.= :Ii3$yete +)re& @z. Vey+amber& Med#neye +elin,e baz Ya d#leri 3e mn$fklar #m$na d$3et etmi8& onlar ise ink$rlarnda sr$r etmi8lerdir. !una bir 9e8it ,ez$ olmak zere& o sene biraz %&'%(5*6 98:,5/ meydana +elmi8& bunun zerine o ink$r,lar demi8ler ki& ekinlerimizde mey3alarmzda olu8an bu noksanlk& Mu ammed ile sa $b#leri yzndendir. !u ink$r, ,$ iller& kendi kusurlarn +)rmeyi4 :@z. Vey+amber ile u5ursuzlandk> demek istiyorlard. 8te bunlarn bu bo8 iddialarna ret i9in bu $yet inmi8tir. Fy insanS YNana +zelliktenZ& dnye3# 3e u re3# nimetlerden Y er ne 8ey nas#4 olursaZ o 8ey 84 e yok ki& Y6lla "e$l$dandrZ sana Dnun i s$n& ba 8i8i& arma5an olarak 3erilmi8tir. nsan ne kadar kulluk 3az#felerine uy+un da3ransa da& kendisine bu kadar nimetler 3erilmesine yetmez. D nimetler& il$ # arma5an olarak mmin kullarna 3erilmektedir. YEe sana k)tlktenZ bel$dan& 9irkin +)rd5n olaylardan Y er ne is$bet ederseZ o da Ykendi<nefsi=ndendir.Z D bel$y senin zerine 9eken 8ey& i8ledi5in +na lar& at$lardr..6rtk o k)tlklere& ba8kalarnn sebebiyet 3erdi5ini s)ylemeyiniz de& kendi kusurlarnz biliniz.><JJM200120-= <%ulun ba8na +elen bel$lar er alde iki trldr. !ir ksmn kulun )nleme imk$n yoktur: de4rem +ibi..6ma bir ksmn da )nleme imk$n 3ardr. No5uk su i9mek ki8iye dokunuyorsa& so5uk su i9ti5inde astalanmas& kendi sebe4 oldu5u bir astalktr. 6ma mesel$ duru4 dururken 3e i9ki& si+ara +ibi k)t al8kanlklar da yok iken& oburluk da ya4mayan bir insan

iken buna ra5men i9 or+anlarnda a5r bir astal5a yakalanmas ise& o 6lla tan +elen bir imti andr. Na5l5na dikkat edi4& i9ki 3e si+ara kullanmad5 alde mesel$ siroza yakalanr& bu o ki8i i9in bir imti andr 3e +na larnn d)klmesine 3e dere,esinin artmasna 3es#le ola,aktr ama bir de i9ti5i i9ki sebebiyle siroza yakalanmak 3ardr ki bu durum kendi sebe4 oldu5u bir astalktr. i.y.= :Y.. :3e onlara ,umartesi +n addi a8mayn dedik 3e onlardan a5r bir s)z aldk> <Nis$ sresi& $yet: -?/=Z :sr$il D5ullarna ,umartesi +nnde ya4lmasna ms$ade edilmi8 8eylerin d8nda ba8ka 8ey ya4mayn& mesel$: o +n balk a3lamayn& ti,$retle 3e di5er i8lerle me8+l olmayn& sizi rzklandran an,ak Uen$b1 @aktr Ydedik 3e onlardan a5r bir a it aldk.Z Dnlar da :semi[n$ 3e eta[n$> :i8ittik 3e it$at ettik> dediler 3e d#nin kmlerine kar8 9kmaya,aklarna kesin s)z 3erdiler. 'akat sonra s)zlerinde durmadlar..><JJM2..= 6E PN N6'6IYF L"MF%. :Y:..6lla n size )5retti5inden )5reti4 a3, $le +etirdi5iniz ay3anlarn sizin i9in yakaladklarndan da yiyin 3e zerine 6lla n adn ann <!esmele 9ekin=. 6lla tan korkun. 6lla n esab 4ek 9abuktur.>Z<M$ide sresi& $yet: /= :Ea 8# ay3anlar a3lamakta bir sakn,a yoktur. !unlar& insanlarn istif$desi i9in yaratlm8lardr. !unlar a3lamak bir muba kazan9 yoludur. 'akat ba8ka kazan9 yollar bundan da a uy+undur. !ir de bu a3lamak& +;4+/0+ %?%/ 74.).)43*3,. E;4+/0+ %?%/ 748,(), %/()/3/ &)49%/% &)'34)='3,3, <+ =+>&)' *8-B8(8/*)/ .):,8. 93,)&3,. Uen$b1 @akkn yaratklarna 8efkat +)stermemiz ise& bir a l$k# erdem +ere5idir.><JJMB00= HRMRNF IF%;!F" %;!HN 6@H;%J7JI. :Y:Nonunda <%$bilin= nefsi kendisini& karde8ini <@$bili= )ldrmeye itti de& onu )ldrd& bu yzden de kaybedenlerden oldu. <M$ide sresi& 00. $yet=Z :!u $yet& %$bilin karde8i akkndaki ,in$yetini bildirmektedir. )(+' <+ ,+&59+' B%9% ):45&6 74.)-)/ :)44+,%/ /+ &)*), @%=.)/43&4),), >+45&+'4+,+ (+9+9%-+' <+,+0+;%/% BA('+,.+&'+*%,.><JJMB?B= :YF5er F l1i %it$b <Ya d#ler 3e @ristiyanlar= #m$n edi4 <k)tlklerden= saknsalard& er alde <+e9mi8= k)tlklerini )rter 3e onlar nimetli ,ennetlere sokardk. F5er onlar "e3r$t& n,ili 3e Iablerinden onlara indirileni <%ur$n= do5ru drst uy+ulasalard& 84 esiz em stlerinden& em de ayaklarnn altndan yerlerdi <yer alt 3e yerst ser3etlerinden istif$de ederek ref$ i9inde ya8arlard=. Dnlardan a8rl5a ka9mayan <iktisatl& ortadan +iden= bir zmre 3ardrK fakat onlardan 9o5unun ya4tklar ne k)tdrS> <M$ide sresi& 2? 3e 22. $yetler=Z :D6/*5, 74.)& <+ *6/% 8-B84).)&, .+*+/6 <+ %&'%(5*6 9)&3.*)/ '7@48.4),3 B+,% 93,)&.)& =A-4+ *8,(8/, ,+>5: <+ .8'4848;8/ 2%,<+(%/+ ?3&),3,. #)&)' *6/% 93,)&3@ *) .+/>))' (>)-*)I-),),) >+4(+>+(%/+ BA,+ :),+&+' +*+/4+,, 9)=&)4),3/3 (A.1,.+ -748/) B%''%&4+,% %?%/, B+,%4%&, (+>54+', ()<)= <+ %? &),B)=)4),) (+9+@ 74.)&')*3,4),. A44):"3/ +.%,4+,%/+ 97-8/ +;%4*%;% ')&*6,*+, -+,-121/*+ :%?9%, &%.(+ 2+,,+0+ 284.+ 8;,).)-)0)&, :+,&+( :)&&3/3 )4)0)&, 2+/B%/4%&, 97448& <+ ,+>5:3 .+=,CD -744),*) ),)-)0)& <+ %='+ 7 2).)/ BA&'+/ /%.+'4+, -);)0)&, 97448& <+ 9+,+&+' 74)0)&, -+,*+/ *+ 2+/B%/4%&4+, >3=&3,)0)&'3,.> <zek 3e di5.& --A= :YEe onlaraZ #m$n etmeleri i9in YIableri tarafndan indirilmi8 olanZ sem$3# kita4larn sonun,usu olan %ur$n %er#me #m$n etselerdi 3e da a e33el Q$y$ aley issel$m& @aykk aley issel$m& 7anyal aley issel$m +ibi z$tlara indirili4& @z. Vey+amberin btn insanl5a +)nderile,e5ini mGdeleyen kita4lar Ydosdo5ruZ de5i8tirmeksizin Ytutsalar idiZ bunlarn kmlerini uy+ulasalard& YelbetteZ aklarnda il$ # nimetler tamamyla te,ell# ederdi. Y@em stlerinden& em de ayaklar altndan yiye,ekleriZ rzklar ola5anst olarak +eni8 ola,akt. L)kten 3e yerden nimetler f8kr4 dura,akt. 65a9lar bol mey3alar 3ere,ek& ekinleri 4ek 9ok ola,ak& kendilerine er y)nden nimetler

y)nele,ekti. %endilerine zaman zaman baz i tiya9lar& mus#betler& m,$deleler ortaya 9k4 durmaya,akt. ; iretleri +zel ola,a5 +ibi& dnyalar da mkemmel ola,akt. @albuki onlar ink$rlarna de3am ettiler. !u yzden de Ya d#ler bir mddet @):)4343& <+ &3'43&la kar8 kar8ya +eldiler. !u sefer de 6lla n eli ba5lanm8tr& 6lla bizi rzklandramyor diye& 4ek ,$ il$ne s)zler s)ylediler..><JJMB.2= :YFy #m$n edenlerS 6lla n size el$l kld5 iyi 3e temiz 8eyleri <siz kendinize= aram klmayn 3e snr a8mayn. 6lla snr a8anlar se3mez. 6lla n size el$l 3e temiz olarak 3erdi5i rzklardan yiyin 3e kendisine #m$n etmi8 bulundu5unuz 6lla tan korkun.<M$ide sresi& AB 3e AA. $yetler=Z :!u $yetler Mslmanlara& el$l olan nimetlerden yararlanmalarn& fakat bu konuda a8rlktan saknmalarn emir 3e ta3siye etmektedir. Pnk baz to4lumlar +ibi 91(91'1/ *1/-)-) *)4.)& &3/)/*3;3 B%9%, *%;+, 9)23 '7@4848&4), B%9% *1/-)*)/ ').).+/ )45&)-3 &+(%@ 9%, ,8:95/%-+', 9%, 05:%45/+ 21:* %?%/*+ -)=).)& *) 8-B8/ *+;%4*%,. +, &7/8*) A4?141, *+/B+4% 9%, :)-)' '),23/3 ')&%@ +'.+4%*%,. Q)yle ki: YFy #m$n edenlerS 6lla "e$l$nn sizin i9inZ yarat4& kendilerinden istif$de etmenizi Y el$l klm8 oldu5uZ o8 iyi 8eyleri& y$ni YtemizZ lez#z& yararl Y8eyleriZ kendinize Y aram klmaynzZ <ama= :+454 (5:)(3/3 (*)) B+?.+-%/%2, 412C.8/*)/ >)24) (),>%-5' %4+ %(,5>) .+-*)/ <+,.+-%/%2, /%.+'%/ &)*,%/% 9%4%/%2, )&(% ')&*6,*+ )=3,343;) &)?.3=, /%.+'% 97= -+,+ -7& +'.%= ('1&+'.%=) 748,(8/82. J1@:+ -7& &%, A44): T+545K &844),3/) :+, &7/8*) 7,') -7448 :),+&+' +'.+-% :%&.+' <+ .)(4):)') 8-B8/ :),+&+' +'.+-% +.,+*+,, J(3/3,3 )=)/4),3K :+454 .%&'5,3 93,)&3@ *) :),)., .823, (2),), <+,%0%) 9%, )4)/) B+?+/4+, i Yse3mez.Z !)yle ki8ileri& il$ # rz$sna aykr arekette bulunmu8 ola,aklar i9in& il$ # ltfune ula8trmaz.> <;yette +e9en= :"ayyib$t> <kelimesi=& nefislerin i8ta n 9eken& kal4leri o tarafa do5ru y)nlendiren lez#z 8eylerdir. YEeZ Fy MslmanlarS Y6lla "e$l$nn sizi rzklandrd5 8eylerdenZ size 3ermi8 oldu5u n#metlerden Y el$l 3e temiz olanlar yiyinizZ sade,e onlardan istif$de ediniz& yalnz onlardan yiyi4 faydalanmanz size muba <sakn,asz= +)rlm8tr. Yararlanlmas d#nen aram olan 8eylerden faydalanmaya kalk8maynz Ykendisine #m$n etmi8 oldu5unuz 6lla "e$l$dan korkunuzZ Dnun emir 3e yasaklarna aykr areketlere ,es$ret etmeyiniz. Pnk sizin $fiyet 3e mutlulu5unuz& an,ak bu 8ekilde <il$ # emirlere uymakla= mmkn olur. Ii3$yete +)re& bir +n @z. Vey+amber Ffendimiz& sa $b#lerine kyamet +nn anlatarak bir ayli uyarda bulunmu8tu. !unun zerine sa $b#ler& Dsman b. Maz[nun e3inde to4lanarak& kendilerine dnya nimetlerini aram klmaya& +ndzleri e4 oru9lu& +e,eleri de saba a kadar namaz klmaya& +' -+.+.+-+& d)8eklerde yatmamaya& anmlarna yakla8mamaya& basit bir kyafetle dola8maya karar 3ermi8lerdi. @z. Vey+amber& bu karar duyun,a buyurdu ki: :@ayr& ben bununla emrolunmadm. Nizin zerinizde nefsinizin <,annzn= de akk 3ardr. @em oru9 tutunuz ama baz +nler de tutmaynz. Le,enin birksmnda namaz klnz& bir ksmnda da uyuyunuz. Pnk ben de <+e,e= em <namaza= kalkarm& em uyurum. @em <bazen= oru9 tutarm& baz +nler de tutmam. Ee et de yerim& ya5 da yerim 3e anmlarma yakla8rm. <Niz de b)yle ya4n.= 6rtk kim benim snnetimden <benim bu 8ekildeki uy+ulamamdan= yz 9e3irirse& o benden de5ildir.> 8te bu olay zerine& bu $yetler inmi8tir. Caten& <@z. Vey+amberin ta3siyesinin= aksine areket <a8r 4er iz=& ya8ama <olumsuz= tesir eder& or+anlar 9ok zayflatr& akla da d8n,eye de zarar 3erir 3e ki8inin d#n# 3e dnye3# +)re3lerini ya4masna en+el olur. !ununla beraber& 91(91'1/ *1/-+<6 4+22+'4+,+ *)4.)& *), %/()/3 .5/+<6 .1&+..+44%;+ +,%=.+&'+/ -7&(8/ 93,)&3,& $ iret mutlulu5unu sa5lamaya 9al8maktan alkoyar& ki8iyi +it +ide :)-<5/6 9%, -)=). '),23na brndrr.><JJMA-?1A-2=

VY6NLD. :YFy #m$n edenlerS 9ki& kumar& dikili ta8lar <4utlar=& fal 3e 8ans oklar& birer 8eytan i8i 4isliktirK bunlardan uzak durun ki kurtulu8a eresiniz. Qeytan i9ki 3e kumarla aranza d8manlk 3e kin sokmakK sizi 6lla anmaktan 3e namazdan alkoymak ister. 6rtk <bunlardan= 3az+e9tiniz de5il miW><M$ide sresi& .01.-. $yetler=Z :!u $yetler& i9ki 3e di5er k)tlklerin to4lum ayatndaki zararl etkilerini bildirerek& onlardan ka9nlmas konusunda uyarmaktadr. YFy #m$n edenlerS Q4 esiz i9kiZ )&43 A,'+/ ,)&3, =),)@ B%9% :+,:)/B% 9%, %?+0+&& Ykumar& 4utlarZ ib$det i9in azrlanm8 4utlar& Y3e ksmet 9ekilen zarlaraZ &8.), <+ @%-)/B7 kalemleri& Y8eytann i8inden olan murdarZ '+.%2 ,C:4),3/ &+/*%4+,%/*+/ &)?3/)0);3 9%,+, @%( Y8eydirZ onlara meydan 3ermek asl$ uy+un olamaz. Y6rtk onlardanZ )yle murdar& muzr olan er an+i bir 8eyden Yka9nnz ki& kurtulu8 bulasnzZ><JJMA-.1A20= <9ki 3e kumarn ekonomiye olumsuz etkileri zerinde ayrntl olarak 9al8lmaldr. 9ki& i8letmelerde 3erimi d8rr& i8 kazalarna 3e trafik kazalarna yola a9ar. !u yzden kaza +e9iren 3eya i9ki yznden astalananlarn astane& ted$3# masraflar d8nlmelidir. @er alde bunun i9in& zaten i9kiden a5r 3er+i fazlasyla alnyor dememiz& sorunu 9)ze,ek bir ,e3a4 de5ildir. 9ki 3e kumar& tart8malara& ka3+alara 3e atta ,inayetlere yol a9ar. !u su9larn 4olis9e takibi& zabt tutulmas& zanllarn yakalanmas& da a sonra dosyalarn )n,e yerel ma kemelerde <aylar,a= +)rlmesi& da a sonra temyiz ma kemelerine bu dosyalarn intik$li& su9u kesinle8enlerin a4is anelere konulmas(d8nld5nde& i9ki 3e kumarn de3lete& dolaysyla to4luma nasl masrafa& zaman kaybna yol a9t5 ortadadr. 9ki i9en 3e kumar oynayan bir babann e3de 9kard5 uzursuzlu5un e8i 3e 9o,uklar <3e atta kom8ular& akrabalar= zerindeki olumsuz etkilerinin ekonomik y)nden esab ise er alde mmkn de5ildir. i.y.= F%DNDM% !RYRMF& !I NRIF NDNI6% !RYR% !FH;H6IJN& !I !RYR% F%DNDM% %ICN Q;IF" 'QFX DH6!HI <@JL@ JNUDMF M6Y !F 6 IF6NDN D' 'O"OIF U6H6MJ"JFN=. :YQ4 esiz& senden )n,eki mmetlere de 4ey+amberler +)nderdik..<nk$rlarndan d)n4 !ize= !oyun e5sinler diye& onlar yakalay4 darlk 3e 9e8itli astalklarla ,ezalandrdk. @i9 olmazsa onlara b)yle az$bmz +eldi5i zaman boyun e5selerdi S 'akat <inatlar yznden= kal4leri iyi,e katla8t 3e 8eytan da onlara ya4tklarn +zel +)sterdi. Dnlar& kendilerine ya4lan uyarlar unutun,a& <da a )n,e indirmi8 oldu5umuz darlk 3e mus#betleri kaldr4= zerlerine btn nimetlerin ka4larn a93erdik. Ni ayet onlar& 3erilen bu nimetlerle 8mardklar zaman& onlar anszn yakaladk& birdenbire btn mitlerini yitirdiler. !)yle,e < i9bir fert kalmamak zere= <o= zulmeden <+na i8leyen= to4lumun k)k kesildi(><Fn[$m sresi& /21/01//1/?. $yetler=Z :n,eki mmetler& kendilerine +)nderilen 4ey+amberlere #m$n etmedikleri i9in& 6lla onlara& 9e8itli darlk 3e mus#betler 3erdi& fakat onlar yine inanmadlar. 6lla & ,ez$larn da a da artrmak i9in& onlara btn nimetlerin ka4larn a9t& bol rzk 3e nimetlere +)mldler. Nimetin +er9ek s$ ibine 8krede,ekleri yerde& ze3k 3e saf$ya daldlar. 6lla unuttular& 8e 3etlerine <arzularna= teslim oldular. 6lla n emir 3e yasaklarn bir kenara ittiler. 8te b)yle tam bir sar o8luk 3e dal+nlk $nnda& 6lla n az$b onlar yakalad da& neye u5radklarn bilemediler 3e ne ya4a,aklarn d8nmekten $,iz kaldlar 3e el$k olu4 +ittiler.><zek 3e di5.& -0-= :..YEe 8eytan& onlara ya4tklar 8eyleriZ ink$r& isyan 3e +na lar& baz +ayr1 me8r[ 3e 8e 3$n# da3ran8lar Ysslemi8ti.Z yle 9irkin inan9lar 3e ay3$n# areketleri birer insanlk& medeniyet& aydn olma eseri +)stererek onlar aldat4 durmu8tu. YNe zaman ki onlarZ o ink$r 3e isyana ka4lm8 kimseler Ykendilerine ne ile )5t 3erildi5iniZ nas# at olarak ba8larna +elen zararlar& fel$ketleri YunuttularZ& ya4tklar yanl8lar d8nmeyi terk ettiler. Yine fenalklarna

de3am edi4 durdular& ders almadlar da <bu defa= Yonlara er 8eyin ka4larn a93erdikZ onlara bol bol nimetler& ser3etler& dnyalklar 3erdik& Ysonunda kendilerine 3erilenZ o f$n# <yok olu,u& tkeni,i= dnye3# Y8eyler ile fera landklar zamanZ artk ebediyen dnyada kal4& o nimetlerden srekli yararlana,aklarm8 +ibi bir ,$ il,e ne8e ile +aflete d8tkleri zaman Yonlar anszn tuttukZ azaba m4tel$ ettik de neye u5radklarna 8a8rdlar& kaldlar Yartk o anda onlar& btn umduklarndan ma rum kaldlarZ Non dere,e mitsizli5e& kedere& zne d8m8 oldular. D nimetlerin ellerinden 9kmas& onlarn zn 3e kederlerini artrd. D alde akll olan bir insan& bu f$n# dnya malna nasl +3enir de& asl ayat +ayesi olan& asl mutluluk 3e $fiyet ara, olan d#n# terbiyeden& +zel da3ran8lardan kendisini nasl ma rum brakr da& b)yle a,kl fel$ketlerin kendisine y)nelmesine sebebiyet 3erebilirW><JJMAA/= :F%DNDM% IF';@ E66" F"MYDIOM> :Y7e ki: !en size demiyorum ki& benim yanmda 6lla n az#neleri 3ardr. Ee <ayr,a= ben +ayb da bilmem.> <Fn[$m sresi& $yet: ?0=Z :!u $yet& @z. Vey+amberin durumunu& Dnun 4ey+amber# yetkisini a9klayarak& Dndan baz $rikalar isteyen ink$r,lar uyan8a d$3et etmektedir. Q)yle ki& Vey+amberimS Nenden $yetler indirmeni& baz $rikul1$de 8eyler ortaya koyman 3eya +)kten der al aza4 indirmeni 3eya da5lar altn madenine 9e3irmeni 3e buna benzer 8eyler isteyen o inat9 d#nsizlere Y7e ki: !en size demiyorum ki& benim yanmda 6lla "e$l$nn az#neleri 3ardrZ 3e ben bu az#neleri keyfimin istedi5i +ibi ar,arm. Ee yine demiyorum ki& :arzu ederseniz sizi byk ser3etlere +ark ederim> @ayr& ben b)yle bir iddiada da bulunamam. Pnk btn ,i $na s$ i4 olan& btn insanlar rzklandran an,ak 6lla "e$l$dr. !)yle bir kudret an,ak Uen$b1 @akda 3ardr. YEe ben +ayb da bilmemZ !en b)yle bir iddiada bulunamam. 6rtk kyamet ne zaman ko4a,ak 3eya bu ink$r,larn ba8na aza4 ne zaman ine,ek diye sorular sormayn.. M8rikler <bir ba8ka sefer de= demi8lerdi ki: Mu ammed e5er 6lla n 4ey+amberi ise& Uen$b1 @aktan istesin bakalm da bizim ser3etimizi artrsn& fakirlerimizi zen+in klsn 3e bize +ele,ekle il+ili faydal 3e zararl ola,ak 8eyleri bildirsin de fayday elde edelim& zarar da +elmeden e33el def edelim. Nonra o bir 4ey+amberse& neden yemek yiyor& 9ar8larda +eziniyor 3e e3leniyorW M8riklerin bu 9 8ekildeki ,$ il$ne sorularna& i8te bu $yet ,e3a4 3ermektedir ki& insanlarn rzkn 3ermek& +ele,ekteki 8eyleri bilmek 6lla a ma sustur. Yemek yememek& bir 8ey i9memek& al83eri8 ya4mamak 3e e3lenmemek de meleklere ma sustur. @er an+i bir 4ey+amberde& ila lk sfatlar yoktur 3e 4ey+amberler meleklerden stn iseler de& insan olarak yaratldklarndan ins$n# i tiya9lar y)nnden& melekler +ibi de5ildirler. !u bakmdan& 4ey+amberlerin bu y)nn ele8tiri konusu ya44& 4ey+amberli5i ink$r etmek yanl8tr.><JJMAAB1AAA= !6X !DCOMON76 EF @6N6""6 '6%IN @6%%JNJ EFIN. :YPardakl 3e 9ardaksz <zm= ba5lar& rnleri 9e8it 9e8it urmalar <3e= ekinleri& birbirine benzer 3e benzemez bi9imde zeytin <ye8il zeytin& siya zeytin= 3e narlar <ek8i nar& tatl nar= yaratan Ddur. @er biri mey3a 3erdi5i zaman mey3asndan yiyin. 7e38irili4 to4land5 +n de& akkn 3erin& fakat isr$f etmeyin& 9nk 6lla isr$f edenleri se3mez.><Fn[$m sresi& $yet: -/-=Z :!u $yet& zek$tn farz olmasndan e33el Mekke d)neminde indi5inden buradaki : ak>tan kast& miktar belirli olmayan bir : ayr ya4ma>dr. "arladan 3eya ba5dan 9kan rnlerin nimetlerinden fakirleri de mmkn mertebe istif$de ettirmek& em bir insanlk 3az#fesidir 3e em de sl$m# mer ametin bir )rne5idir. Ii3$yete +)re& baz ki8iler de bunun tam aksini ya4m8lar& urmalar fakirlere 9ok fazla da5tm8lar 3e e3lerine 4ek bir 8ey kalmam8t. Ler9i b)yle bir iyilikse3erlikMyardmse3erlik byk bir yksek karakter ise de& bir insann kendisini 3e $ile fertlerini b)yle ma rum brakmas da uy+un de5ildir. !u 8ekilde israf sayla,ak bir da3ran8 uy+un olmad5ndan& Mslmanlar bunu ya4mak da yasaklanm8tr.> <JJM.22= <"rk9ede :+)z akk> dedi5imiz ikram da er alde buna benzeyen bir ,)mertlik 3e sl$mn +zelliklerinden biridir. i.y.=

IF%H;M76 EF 6M!6H6bH6M676 6H76"M6 Y6VM6M6%. :Y..N)z s)yledi5iniz zaman yaknlarnz da i olsa ad$leti +)zetin..<Fn[$m sresi& -?2. $yet=Z :YEe s)z s)yleye,e5iniz zamanZ bir olay aber 3ere,e5iniz 3eya bir olaya km 3eya tanklkta buluna,a5nz zaman Yad$lette bulununuzZ do5ruluktan ayrlmaynz& do5rusu ne ise onu s)yleyiniz& ona +)re km 3eriniz& tanklkta bulununuz.><JJM.B.= RMMF"N LIFE. :!u $yette <[;r$f sresi& $yet: 2= i8$ret 3ardr ki& 6lla n mer amet etti5i bu mmetin 3az#fesi de alk ir8$da 9al8maktr. @alkn <d#n# +er9ekleri= kabul etmeye,e5ini d8nerek& zne 3e yese d8erek ir8$d 3az#fesini terk etmek uy+un olmaz.><JJM..2= <sl$mn ekonomik esaslarn oldu5u +ibi ortaya koymak lazmdr. :'$izsiz finans> denilen 8ey& bir :f$iz #lesi> ise onu da +izlemeden alka s)ylemek& Mslmanlarn +)re3idir. i.y.= M677T M%;NH6I 6I"6I& QR%IF7HINF. :7o5rusu& !iz sizi yeryzne yerle8tirdik 3e size orada +e9im 3$stalar 3erdik. <!una kar8lk= ne kadar da az 8krediyorsunuzS> <;r$f sresi& -0. $yet= :Nimete 8kretmek& nimetin de3amna 3e da a da artmasna 3es#le olur. Nimete nank)rlk ise& nimetin elden 9kmasna sebe4 olur. !u nedenle& dnyada 3e $ irette nimetlerin de3amn 3e artmasn sa5lamak i9in& 8kr 3az#fesini yerine +etirmeye 9al8maldr. !u da& Uen$b1 @akkn emirlerine 3e yasaklarna +zel,e uymakla olur. !unlara aykr da3ranmak ise& en byk fel$kete sebe4tir. Qeytann bu yzden u5rad5 fel$ket ortadadr.><JJM..B= @6U76 76 YFMF% YYN 6M6& NI;' Y6VM6YJN <JNH6MJU FUDN V@JHDNDV@Y=. :Fy ;demo5ullarS @er mes,ide +idi8inizde z#netli elbiseleri +iyinK yiyin& i9in fakat israf etmeyinK 9nk 6lla israf edenleri se3mez.><;r$f sresi& $yet: 0-= :sl$m d#ninde& temizlik 3e +zellik esastr. nsanlarn a3ret yerlerini )rte,ek kadar elbise +iymeleri 8arttr. 'akat isr$f etmemek 8artyla& er Mslmann ibadet esnasnda en +zel 3e en temiz elbisesini +iymesi ise& snnettir.><zek 3e di5.& -?0= :sl$m )n,esi d)nemde baz kimseler @a, 3az#fesini ya4tklar +nlerde ya5l 3e tatl yemeyi terk ederek& yalnz )lmeye,ek kadar bir 8eyler yerlerdi. Niz ey MslmanlarS !)yle ya4makla ykml de5ilsiniz. YEeZ !ununla beraber& bu nimetlerin kadrini biliniz de Yisraf da etmeyinizZ yiyi4 i9mekte a8rl5a ka9maynz. <6yr,a= @el$l 8eyleri aram saymaynz& aram olanlar da el$l saymaynz. Eeya +iyim konusunda& yeme konusunda 3e di5er +nlk +e9im ar,amalarnda israfa yer 3ermeyiniz. !)yle <israfsz= bir areket sa5l5a da& a l$k# esaslara da& %&'%(5*6 -),),4),a da& il$ # n#metlere de bir kadirbilirlik demek olur. YQ4 e yok ki& DZ U)mert Yarat, Yisraf edenleri se3mezZ sraf9larn areketlerinden raz olmaz. yle msrif9e da3ran8lar to4lumsal yararlara da er y)nden aykr oldu5undan& il$ # rzaya da aykrdr.><JJM-0--= NRN EF LRCFH IJCJ%H6I Y6N6% 7FXH7I. :7e ki 6lla n kullar i9in 9kard5 <yaratt5= ss 3e +zel rzklar kim aram kldW Dnlar dnya ayatnda <inanmayanlarla birlikte= inananlarndr. %yamet +nnde ise& yalnz mminlerindir...> <;r$f sresi& $yet: 02= :;yette dnya nimetlerinin mminlere )z+ oldu5u bildirilmektedir. 6n,ak dnya nimetlerinden k$firler de yararlanrlar. 6lla "e$l$ k$firlerin 3arlklarna da i de5er 3ermedi5i i9in& $yette onlar anmam8tr. ; irette ise bu nimetler& sade,e mminlere $ittir.> <zek 3e di5.& -?0= !u 5-+', M1(41.)/4),3 .+=,C =+&%4*+ *1/-) .)43/3 <+ (+,<+'%/% &)2)/.)-) *) -A/4+/*%,%-7, 3e mal 3e ser3etin asl& mmin 3e mu3a id <6lla bir kabul eden= Mslmanlara $it oldu5unu bildiriyor. 6rtk *6/%.%2%/ 9%24+,% /+ &)*), &)4&3/.)-) -A/4+/*%,*%;%/% )/4).)43.><JJM-0-2=

YR%NF% LFHI NFEYFN& MO@"FQFM !N;H6I& 'FH;%F"HFINN NF!F! DH7O <IF6NDNN D' "@F U6H6MJ"JFN 6NUJFN" FUDNDMY=. :78nn ki& <6lla = ;ddan <;d to4lumundan= sonra <;dn ya8ad5 b)l+eye= sizi yerle8tirdi. !urann dzlklerinde <o3alarnda= saraylar ya4yorsunuz& da5larnda e3ler yontuyorsunuz. 6rtk 6lla n nimetlerini atrlayn da& yeryznde fesat9lar olarak kar8klk 9karmayn..!unun zerine onlar o <8iddetli= sarsnt yakalad da yurtlarnda diz st 9)kekaldlar.> <;r$f sresi& B/ 3e BA. $yetler= :N$li aley issel$m Nemd to4lumundandr. !abasnn ad Obeyddir. Nemd ise N aley issel$mn o5lu N$mn torunlarndandr. !abasnn ad 6birdir. !unlar @i,az ile Qam arasndaki E$dil1%ur$ <%)yler E$d#si= 3e @i,r denilen yerde otururlard. ;d to4lumu el$k olduktan sonra& onlarn beldelerini Nemd ka3mi #m$r ederek 828/ 9%, .1**+' -1&(+& B+4%,+ ():%@ 74),)& -)=).3=4),, .8:'+=+. 9%/54), -)@.3=4),*3,. 'akat da a sonra bunlar da 4utlara ta4maya ba8lam8lar& b)l+ede fesat9 areketler ya4m8lard..><JJM-0/A= "@FJI NJNN ]FIF "@F IF6NDN D' "@F FUDNDMJU UIJNJN. :!iz an+i lkeye bir 4ey+amber +)nderdiysek& orann alkn& <4ey+ambere ba8 kaldrmasnlar 3e !ize= yal3ar4 yakarsnlar diye mutlaka yoksulluk 3e darlkla skm8zdr. Nonra k)tl5 <yoksulluk 3e darl5= de5i8tiri4 yerine iyilik <bolluk= +etirdik& sonunda 9o5aldlar 3e : :6talarmza da b)yle darlk 3e se3in9 dokunmu8tu> <onlar da skntl 3e bolluk +nleri +e9irmi8lerdi= dediler. !iz de onlar& atrlarndan +e9medi5i bir anda anszn <bykMyok edi,i bel$ ile= yakaladk. D <4ey+amberlerin +)nderildi5i= yerle8im birimlerinin alklar& inansalar 3e <6lla n az$bndan= korunsalard& elbette onlarn stne +)kten 3e yerden ni,e bereket <3e bolluk ka4larn= a9ardk& fakat yalanladlar& !iz de kazanmakta olduklar k)tlkler yznden onlar <yok edi,i az$4la= yakaladk.><;r$f sresi& ./& .? 3e .2. $yetler= :"$ri boyun,a baz to4lumlar 8eytana 3e nefislerine <e+olarna= uymada son dere,e ileri +ittikleri i9in& 4ey+amberlerin uyarlarn kabul etmemi8ler 3e onlar reddetmi8lerdir. 6lla "e$l$ da& onlarn bu da3ran8larna kar8lk baz to4lumlar emen ,ez$landrm8& bazlarn da bir mddet m let 3eri4 ref$ i9inde bir ayattan sonra anszn yakalam8 3e el$k etmi8tir. 8te ./& .? 3e .2. $yetler bu durumu sa nelemektedir.><zek 3e di5.& -22= :!u $yetler& Uen$b1 @akkn )teden beri to4lumlar akknda takd#r buyurmu8 oldu5u 9e8itli durumlarn ne +ibi bir ikmet 3e +ere5e dayand5n bildirmektedir. Ee ni,e to4lumlarn sa i4 olduklar nimetlerin kadrini bilmeyi4& sonunda a,kl $kbetlere u5ram8 olduklarn bir ibret 3es#lesi olmak zere a9klamaktadr. Q)yle ki: Y!iz bir to4luma bir 4ey+amber +)ndermedik ki mutlakaZ o 4ey+amberi yalanlay4 ona uymaktan ka9ndklar i9in Yorann a $l#sini fakirlikle 3e astalkla yakaladk.Z Dnlar bir mddet skntlarla kar8 kar8ya +etirdik. Y%iZ Uen$b1 @akka Yyal3ar4 yakarsnlarZ af dilesinler& du$ etsinler& kusurlarn bili4 te3bek$r olsunlar& isti5f$r etsinler. YNonraZ aklarnda bir ra met1i il$ iye olarak 3e it$at etmelerine y)nlendire,ek bir il$ # yardm olmak zere Ybu k)tMskntl durumun yerine +zellik Mra at M refa 3ererek de5i8tirdikZ onlara )yle fakirlik astalk 3e i tiya9 yerine& $fiyet 3e rzk bollu5u 3erdik. Y%i 9o5aldlarZ nfuslar 3e ser3etleri artt 3e bollu5a ka3u8tular. 8te bu yeni durumunMra atl5n 8krn yerine +etirmek i9in& 6lla n emirlerine 3e yasaklarna uymalar +erekmiyor muyduW @albuki onlar nimete nank)rlk ettiler Y3e dediler ki: 84 esiz bizim babalarmzn da skntl alleri 3e ne8eli zamanlar olmu8turZ !)yle durumlar ola5andr& bazen darlk olur& bazen de bolluk diyerek ba8larna +elenden ibret almak yoluna +irmediler 3e :ba8mza +elenler& bize bir ,ez$ i9in de5ildir> dediler 3e 4utlarn terk etmediler. Y6rtkZ onlar& 6lla n kendilerine ya4t5 iyilikleri takd#r etmekten yoksun 3e kendi k)t da3ran8larnda srar, olduklarndan Y!iz de onlar& farkna 3armadklarMta min etmedikleri bir anda anszn tutu4 <byk fel$ketle yakaladk.Z bu ki8ileri el$k ederek& l$yk olduklar $kbete ka3u8turduk. 8te bu ibret 3eri,i kssalar& bu +ibi fe,# tari # olaylar& bizim i9in de bir ibret dersi 3ermektedir.><JJM-020=

6X6PH6IJ MFYE6 EFIMFC DH7O <"@F !FHJF' 6N7 "@F IF6NDNN D' FUDNDMJU U6H6MJ"JFN=. :<sr$#l D5ullar& @z. Ms$ya= [Nen bize <4ey+amber olarak= +elmeden )n,e de& +eldikten sonra da& bize eziyet edildi dediler. <Ms$:= [umulur ki Iabbiniz d8mannz el$k ede,ek 3e onlarn yerine sizi yeryzne $kim kla,ak da nasl areket ede,e5inize baka,aktr dedi. Q4 esiz ki& !iz de 'ira3un anedann ders alsnlar diye& yllar,a &8,)&43& <+ 1,1/ &3'43;3 ile ,ezalandrdk(Rzerlerine ayr ayr tf$n& 9ekir+e& bit < a8ar$t=& kurba5a 3e kan <mus#betleriniMbel$larn= $yet <ibretMders olarak= +)nderdik <ama yine de ibret almay4= kibirlendiler <byklk tasladlar= 3e +na k$r bir to4lum oldular><;r$f sresi& -2.1-00 3e -00. $yetler= :Msrda bulunan sr$#l D5ullar& @z. Ms$nn 4ey+amberli5inden e33el de& 'ira3un tarafndan bir9ok zulmlere u5ram8lard. sr$#l D5ullarnn saylarnn art4 Msrda $kimiyeti elde etmelerinden korkan 'ira3un onlardan ,izye almakta idi 3e onlar 9ok me8akkatli i8lerde 9al8tryor 3e onlarn refa i9inde ya8amalarna meydan 3ermiyordu...YEeZ A44): T+545, &844),3/3 A;1' )4.)4),3 <+ =1&,+'.+-% :)'3,4).)4),3 %?%/, 2).)/ 2).)/ (3&3/'34),) 8;,)'3,, 2).)/ 2).)/ *) B+/%=4%&4+, <+,%,. 8te bu +er9e5i 3ur+ulamak i9in Y 'ira3unun to4lumunu seneler,e ktlk 3e 4a allklaZ kar8 kar8ya braktk Y3eZ seneler,e onlar Ymey3alarn noksanl5na u5rattkZ 8e irlerde a5a9lar mey3a 3ermez oldu. Dnlarn btn bu ms#betlere u5ratlmalar ise Yd8n4 nas# at alsnlar diyeZ idi("efs#rlerde ayrntl olarak a9kland5 +ibi& 'ira3un ile to4lumuna bir ,ez$ al$meti 3e bir uyan8 3es#lesi olsun diye bir sre ya5murlar srekli ya5m8& Msrn er tarafn sular ka4lam8t. 'ira3unun to4lumuna $it e3ler& sular i9inde kalm8t..'ira3unun to4lumu& @z. Ms$ya mr$,a$t etmi8ler 3e sonunda @z. Ms$nn du$syla& ,o8kun bir 8ekilde akmakta olan seller sona ermi8ti. 6ma bu ink$r,lar yine te3bek$r olmadlar isti5f$r etmediler <+na larnn affn 6lla tan istemediler=. !unun zerine bir sre sonra onlara 9ekir+eler musallat oldu. +&%,B+4+, 7/4),3/ 91'1/ +&%/4+,%/% -%-%@ 9%'%,*%4+,. Msrllar& yine @z. Ms$ya +eli4 yal3ardlar. D da du$ etti& 9ekir+eler yok oldu. 'akat yine s)zlerinde durmadlar 3e #m$n etmediler. !unun zerine bir sre sonra 9%' <+ &+/+ B%9% 9A0+&4+, 7 '7@48.) .8()44)' 74*8..D):) (7/,) .%4-7/4),0) &8,9);) 7/4),3/ +<4+,%/+ +49%(+4+,%/%/ %?%/+, -+.+&4+,%/+ &)*), B%,*%4+, ..><JJM-0B21-0BA= V6"JFNUF 6L6JNN" FUDNDMJU 6N7 NDUJ6H U6H6MJ"JFN. :@or +)rl4 ezilmekte olan o to4lumu <sr$#l D5ullarn= da& i9ini <bolluk 3e= bereketle doldurdu5umuz yerin do5u taraflarna 3e bat taraflarna m#ras9 kldk. Iabbinin sr$#l D5ullarna 3erdi5i +zel s)z& <onlarn= sabretmelerine kar8lk olarak +eldi. 'ira3un 3e to4lumunun ya4makta olduklar <bin$lar= 3e yeti8tirdikleri ba 9elerini el$k ettik.><;r$f sresi& $yet: -0B= :!u $yet& Uen$b1 @akkn Ms$ aley issel$ma 3aat etti5i iki ikmetli olayn& y$ni 'ira3un ile to4lumunun el$ki 3e sr$#l D5lullarnn bir9ok yerlere m#ras9 3e $kim olmalarnn +er9ekle8ti5ini bildirmektedir. Q)yle ki: YEeZ k)lele8tirilmek& erkek 9o,uklarnn )ldrlmesi& kendilerinin 9ok me8akkatli i8lerde 9al8trlmalar +ibi Yzayf 3e or +)rlen o to4lumuZ sr$#l D5ullarn Ykendisinde feyiz 3e bereketZ u,uzluk 3e rzk9a +eni8lik Ymeydana +etirmi8 oldu5umuz yerinZ <!yk= Nriye b)l+esinin 3eya +enel olarak yeryznn Ydo5u 3e bat taraflarna m#ras9 kldkZ sr$#l D5ullar& 'ira3unun el$kinden sonra Nriye b)l+esine s$ i4 3e $kim oldular. 7a a sonra 7$3ud 3e Nleym$n aley isselamlar zamanlarnda da& yeryznn bir9ok yerlerine m#ras9 oldular. YEe Iabbinin +zel kelimesiZ sr$#l D5ullarna yardm ede,e5ine 3e onlarn d8manlar olan 'ira3un ile to4lumunu el$k ede,e5i ile il+ili il$ # 3aadi Ysr$#l D5ullar zerineZ 'ira3unun eziyetlerine YsabretmeleriZ <3e= 6lla n yardmn bekler olmalarYsebebiyle tamama erdiZ d8manlar sularn i9inde bo5ulu4 +ittiler. Y'ira3unun 3e to4lumunun ya4makta olduklar 8eyleriZ Msrda ya4tklar k)8kleri 3e di5er Yykseltmekte olduklar bin$lar @$m$nn ya4m8 oldu5u mu te8em saray +ibi kurumlar 3e yeti8tirmi8 olduklar ba 9eleri& ba5larn Ytamamen el$k ettik.Z Nonu9 olarak& sabrn 3e

4ey+ambere uymann )dl ile bir ink$rn 3e insana ta4mann ,ez$s bu 8ekillerde te,ell# etmi8 3e btn insanlk i9in t$ri # i9in bir ibret )rne5i meydana +elmi8tir.><JJM-0A-= :...i8te o Vey+amber onlara iyili5i emreder& onlar k)tlkten men eder& onlara temiz <3e +zel= 8eyleri el$l& 4is <3e zararl= 8eyleri aram klar..> <;r$f sresi& $yet: -?B= :Eaktiyle sr$#l D5ullarna bir ,eza olarak aram klnm8 olan baz temiz 8eylerin 3e di5er lez#z& faydal 3e insan yaratl8na iyiM o8 +elen nimetlerin& bu mmete el$l oldu5unu <bu Vey+amber= bildirir.><JJM--02= :Dnlarn ardndan da <$yetlerin metnini 3e kmn de5i8tirme kar8l5nda= 8u de5ersiz dnya maln al4& :nasl olsa ba58lana,a5z> diyerek& %it$ba m#ras9 olan baz k)t kimseler +eldi. Dnlara ona benzer bir menfaat da a +else& onu da alrlar. Veki %ita4da 6lla akknda +er9ekten ba8ka bir 8ey s)ylemeye,ekleri ile il+ili& onlardan s)z alnmam8 mydW 3e onlar %ita4daki a di okumam8lar mydW Flbette $ iret yurdu& <+na lardan= saknanlar i9in da a ayrldr. @$l$ aklnz ermiyor muW><;r$f sresi& $yet: -2.= :!u $yet& eskiden sr$#l D5ullarnn neslinden +elen baz kimselerin de& "e3r$tn i9eri5ini bilen 3e onun kmlerine uy+un areket etmeleri i9in kendilerinden s)z alnm8 olduklar alde& o %it$bn kmlerine aykr olarak& *1/-) .)43/) :),%( (:3,(43) 9848/*8&4),3/3 <+ 98 &%=%4+,%/ &+/*% :),%( *)<,)/3=4),3/3/ )>>748/)0);3/3 %**%) +*+,+& 98 :3,(4),3/*) *+<). +''%&4+,%/% bildirmektedir. l$ # %it$bn kmne sarl4& kendilerine farz olan namaz +ibi ibadetleri yerine +etiren sla edi,i kimselerin ise )dlleri ala,aklarn mGdelemektedir. Q)yle ki YDnlardanZ o )zellikleri yukarda anlan sr$#l D5ullarndan Yda a sonra baz kimselerZ onlarn Y4e8inden +eldiZ onlarn k)t neslinden oldular. !unlar @z. Vey+amber zamanndaki baz sl$m d8manlardr. !unlar Y%it$baZ "e3r$ta& )n,eki nesillerden Ym#ras9 oldularZ D %it$b& kendilerine intik$l etmi8 oldu. !unlar Ybu al9ak 3arl5nZ bu tkeni,iMyok olu,u dnyann Yyokolu,u maln alr dururlarZ r83et +ibi& >5%2 +ibi& ba8kalarnn aklarna saldr +ibi me8r[ olmayan ara9larla ser3et sa ibi olmaya 9al8rlar. YEe derler kiZ biz b)yle da3ranmamzdan )tr i9 end#8e etmeyiz& 9nk Yelbette biz ilerideZ $ irette Yaffoluna,a5z.Z 6lla "e$l$ sr$#l D5ullarn affede,ektir. !iz ya4tklarmzdan sorumlu olmaya,a5z. YEeZ b)yle yanl8 bir kan$atta bulunduklar i9in Ykendilerine dnyannZ o me8r[ olmayan dnya malnn Ybir kat <da a= malMser3et +ele,ek olsa& onu da alrlarZ i9 sorumluluktan korkmazlar da& (1,+&4% :3,(43 9%, :)4*+ -)=),4),..Neden b)yle tkeni,i dnya maln me8r[ olmayan bir 8ekilde elde ederek& bu u5urda ebed# mutlulu5unuzu sa5laya,ak olan $ iret nimetlerini fed$ etmi8 oluyorsunuzW><JJM---/= NYHF 7F OUOC%FN 6H6HJM S :7e ki: !en& 6lla n diledi5inden ba8ka kendime er an+i bir fayda 3eya zarar 3ere,ek +,e sa i4 de5ilim. F5er ben +ayb bilseydim& elbette da a 9ok ayr ya4mak isterdim 3e bana i9bir fenalk dokunmazd& ben sade,e inanan bir to4lum i9in& bir uyar, 3e mGde,iyim.><;r$f sresi& $yet. -AA= :Nakledilen bil+iye +)re& Mekke a $l#si& @z. Vey+ambere mr$,a$t ederek demi8ler ki: : an+i 8eylerin 8imdi u,uz olu4& da a sonra @):)4)/)0);3/3 9%2+ :)9+, <+,+9%4%,(+/& 7/4),3 8082) )4)43.& sonra da 4a al,a satalm. Ee an+i yerle8im birimlerinin ktlk 3e 4a allkla kar8 kar8ya kala,a5n bize s)yle ki& oradan 9k4& bolluk olan yerlere +idelim.> !u +ibi mn$sebetsiz istekler zerine bu $yet inmi8tir 3e )yle +ele,ekle il+ili 8eyleri& Uen$b1 @ak bildirmedik9e kimsenin bilemeye,e5ine i8$ret olunmu8tur.><JJM--02= U@6IJ"Y. :Dnlar& namazlarn dosdo5ru klan 3e kendilerine rzk olarak 3erdi5imizden <fakirlere& ayr kurumlarna 3e 6lla yolunda sa3a8an orduya= ar,ayan kimselerdir.><Fnf$l sresi& 0.$yet= :YDnlarZ o )zellikleri yazl ki8iler Y o mminlerdir ki& namaz dosdo5ru

klarlarZ namazlar btn rknlerine 3e 8artlarna uyarak yerine +etirmeye 9al8rlar Y3e kendilerini rzklandrd5mz 8eylerdenZ mallardan 3e di5er +elirlerinden de srf 6lla rz$s i9in& ba8kalarna Y ar,amada bulunurlarZ Mesel$: zek$tlarn& sadakalarn 3erirler& ,i at yolunda ser3etlerini sarfederler& mes,itler& medreseler& 9e8meler& k)4rler +ibi ayrl kurumlara yardmda bulunurlar. zetle& )yle +er9ek mminlerde 8u be8 yksek sfat bulunur: -= Dnlar an,ak Uen$b1 @aktan korkarlar. 2= @ak "e$l$nn btn emirlerine itaat eder& boyun e5erler. 0= Yalnz 6lla "e$l$ya +3enirler& Dndan ba8kasna itimat edi4 durmazlar. /= Namazlarn +zel,e <a,ele a,ele de5il= klarlar. ?= 6lla n rz$sn kazanmak i9in uy+un ki8ilere& uy+un yerlere yardmda bulunurlar& mallarn sarfederler. Ne +zel asletlerS Ne ayrl da3ran8larS><JJJM--?A= FUDN V@JHDNDV@Y :!iliniz ki& mallarnz 3e 9o,uklarnz birer imti an sebebidir. !yk mk$f$t <ise= 6lla n katndadr.><Fnf$l sresi& $yet: 2A= :YEeZ Fy MslmanlarS Ybiliniz ki& mu akkak mallarnz 3e 9o,uklarnz bir imti andrZ bir ibtil$dr. !unlarn yznden +na a d84 az$ba u5rama i timaliniz 3ardr. 6rtk bunlara olan se3+iniz& sizi iyanete 3e 6lla n rz$sna aykr arekete y)nlendirmesin. 6ksi takd#rde& byk zararlara u5ram8 olursunuz. YEe 84 e yok kiZ 6lla n rz$sn elde etmek i9in i $netlerden ka9nan mminlere Y6lla "e$l$nn katndaZ mane3# uzurunda& $ iret $leminde Y4ek byk bir mk$f$t 3ardr.Z 6rtk& 6lla u 6z#m88$nn kmlerine uyulmaldr. Mallar 3e 9o,uklar 3e $ile se3+isi& insan 6lla n rz$sna aykr da3ran8lara se3ketmemelidir. 6ksi takd#rde mal 3e ser3et& e3l$t 3e $ile insan i9in bir fitneden& bir i4til$dan ba8ka bir 8ey olmu8 olamaz.> <JJJM--BB= FUDN @JN" B"@ UFN"OIY. :..Eeya ut 7$run1Ned3enin re#si olan Nadr b. @$ris idi. !u mel[un adam& ti,$ret i9in @#reye 3e di5er Im <!izans= 3e 'ars <#ran= lkelerine +itmi8& o eski to4lumlarn t$ri ine $it kita4lar okumu8& baz aslsz kssalar 3e efs$neleri )5renmi8ti. !unlar Mekke a $l#sine anlatr dururdu. 8te %ur$nn aber 3erdi5i +er9ek kssalara da& bu al8kanl5 ile :efs$ne> it amnda bulunmu8tu.><JJJM--A-K Fnf$l sresi& 0-. $yeti8n tefs#ri= :mam Q$fi#ye +)re& @z. Vey+amberin 3efatndan sonra& @z. Vey+ambere $it olan <+an#metin be8te birinin be8te biri= Mslmanlarn i tiya9larna& mesel$ sa3a8 $letlerinin alnmasna sarfedilir. @$8im D5ullar ile Muttalib D5ullar yine 4aylarn alabilirler. Leriye kalan 9 isse de& !eytl1M$le ( )26/+"-+) &7/84),)& >)&%, -+'6.4+,+, -7&(844),) <+ -74084),) (),>+*%4%, <ki @z. Vey+amberin sa5l5nda da zaten buralara ar,anyordu.=> <JJJM--A.K Fnf$l sresi& /-. $yetin tefs#ri= 7F'FNNF JN7ON"IY. :Mslmanlkta tembellik& meden# ara9lardan yoksunluk <bunlar kullanmay i m$l= 3e d8manlara kar8 miskin bir duruma d8mek& kesinlikle yasaktr. %ur$nn nasl bir ebed# mu[,ize oldu5una bakmaldr ki& bu $yetin indi5i de3irde& en bilinen 3e en +erekli sila : kl9 3e kamadan ibaret bulunyordu. !u $yet ise& bunlar <kl9 3e kamalar= : azr edin> diye emretmiyor& aksine :+,nzn yetti5i kadar ku33et azrlaynz> diye emrediyor. :%u33et> ifadesi ise& bu+nk <-.22 yl= btn sa3a8 ara9larn ka4samaktadr. Mesel$ to4lar& tfekleri& u9aklar& otomobilleri& zr llar& tanklar& atomlar 3e di5erlerini de i9ermektedir. 8te bu da bir %ur$n# $rikadr ki& bu mmete B+4+0+&'+ -)@34)0)& :+, '1,41 ()<)= ),)?4),3/3/ :)23,4)/.)(3/3 +.,+'.%= 3e b)yle ara9larn ola,a5na da i8aret etmi8tir. !undan )tr& Mslmanlara d8en 3az#fe de bu konuda er trl fed$k$rlklarda bulunmaktr. YEeZ ey MslmanlarS Y er neyi ki 6lla yolunda ar,arsnzZ yurdunuzun sa3unma 3e korunmas i9in bu +ibi ar4 ara9larn azrlamaya 9al8r& yardmda

bulunursanz& kesinlikle biliniz ki YsizeZ bunun kar8l5 Ytam olarak )denirZ bunun madd# 3e m$ne3# mk$f$tn elbette +)rrsnz.><JJJM-20?K Fnf$l sresi& 20. $yetin tefs#ri= :%$fir olanlar& onlar biribirlerinin 3el#si<koruyu,usu& yardm,s=dirler. F5er siz bunu <siz de Mslmanlar arasnda smsk dost olur da yardmla8mazsanz& d#n# de5erleri sa3unmazsanz= ya4mazsanz& yeryznde bir fitne 3e byk bir fesat olur.><Fnf$l sresi& $yet: B0= :..!tn Mslmanlar& aralarndaki birli5in kadrini bilsinler& birbirlerine yardm edi4 d8manlarna kar8 birle8ik bir ,e4 e olu8tursunlar..aksi takd#rde ku33etleri azalr& d8manlar ,esaret bulur 3e Mslmanlarn zerine saldrrlar..<Mslmanlar= 7#n d8manlarnn madd#& +e9i,i& yok olu,u 3e *1/-+<6 &)4&3/.3=43& (+<%-+4+,%/+ 9)&3@ *) 7/4),) -A/+4.+& 05:%44%;%/*+ 9848/.).)43*3,4),. Mslmanlar& bu d#n d8manlarnn& sa i4 olduklar yanl8 inan9larnn ne k)t maksatlarnn es#ri olduklarn +zel,e d8nmelidirler. sl$miyetin emirlerini& ta3siyelerini +zel,e +)z )nne al4& me8r[ 8ekilde :+. *1/-)4),3/), :+. *+ 5:%,+'4+,%/+ ?)43=.)43*3,4),. Mslmanlar bu sayede ku33et bulurlar& saylar& eybetleri artar& aralarnda +9l bir *)-)/3=.) olu8ur da d8manlarnn k)tlklerinden +3ende olurlar. Ee insanlk $lemine de 4ek +zel bir 8ekilde izmette bulunmu8 olurlar.><JJJM-2-.1-220= VD]FI'OH FUDNDMY 'DI 7F'FNUF 6N7 7F'FNUF JN7ON"IY. :Ler9i sl$miyet& bir ad$let d#nidir& )z+rlk 3e e8itli5e uyulmasn emreder. nsanlar& il$ # d#ne zorlama ile& bir sa3a8 ile 27,4) *)<+' +'.+2. !elki ikmet ile <bil+i& bilim ile=& +zel )5t ile da3et eder. 6kl# 3e d#n# kantlar ile insanl5 aydnlatmaya 9al8r. Ya4lan bu d#n# 9a5ry kabul etmeyenler d8man,a bir ta3r takn4 da sl$mn 3arl5na saldrmak istemedik9e& kendileriyle sa3a8mak +erekmez. 'akat zaman olur ki& sl$mn 3arl5n 3e mukaddes$tn korumak 3e sa3unmak i9in sa3a8a lzum +)rlr. !undan )tr de& ,i ad: byk bir to4lum felsefesi i9erir. Ler9i sl$miyet& bir mer amet d#nidir. !ir $fiyet& bar8 3e mutluluk d#nidir 3e btn insanl5n d#n1i il$ # sayesinde to4lanarak tek 3,ut olmalarn& birbirlerine e4 iyilik ya4malarn emreder. 6ma ne yazk ki& insanlar arasnda rs sa i4leri er zaman ortaya 9kmaktadr. 8te& insanl5n& baz insanlarn bu i tiraslarnn zulm 4en9esi altnda es#r olmamas i9in& ,i ad i9in azr bulunmak bir ya8amsal zorunluluktur. !unu +)z )nne alan sl$m to4lumu& daima ku33etli olmaya 9al8r 3e kendi 3arl5n 3e +ele,e5ini koruyabilmek i9in& zamann +ere5ine +)re sila lanr. !unu sa5lamak i9in de& (+,<+'+, ?)43=.)-) <+ B)-,+'+ %:'%-)? *8-84)0);3/*)/ %&'%(5*%-5' <+ 1,+'%. ():)4),3/*) >))4%-+'+ *+<). +'.+& B+,+&%,. !8 /+*+/4+ M1(41.)/4),, ?+=%'4% ()/)'4), ('+&/747E%4+,) %4+ .+=B84 748,4), <+ (45. '7@48.8/8/ >+,'4+,%/%/ ();43;3/3, B12+4 ):45&3/3 <+ -),),43 >))4%-+'%/% ),'3,.)-) ?)43=3, *8,8,4),. !u sayede de& mu temel te likelere kar8& met#n bir duru8 ser+ileye,eklerinden& d8 te likeler bertaraf edilir 3e d8manlarn midi krlr da& d8manlar bar89 bir ta3r almaya me,bur olurlar.><EJJM00A?K Mu ammed sresi& /& ? 3e 2. $yetlerin tefs#ri= N"JNLJNFNN. :L)rdn m arkasn d)neniW 6z,k 3eri4 sonra 3ermemekte direneniW> <Ne,m sresi& 00 3e 0/. $yetler= :8te o +na k$rlardan bir )rnek +)stermek zere buyuruluyor ki: YQimdi +)rdn m o kimseyi kiZ #m$n 8erefine ka3u8mak zere iken Yyz 9e3irdiZ dinsizli5i se9ti& akka uymaktan 3e o konuda seb$t etmekten ka9nd. YEeZ %endisini sa4tran ki8iye Yaz bir 8ey 3erdiZ az bir mal ba58lad Y+erisini de 3ermediZ 3ermekten ka9nd& s)znde durmad. ;yette bu ki8inin 0%.,%li5ini anlatmak i9in kullanlan kelime olan:ekd_>& :kdye> kelimesinden tremi8tir. :%dye> s)zlkte :yal9n kaya>& :kazlmas zor yer> demektir. :kd$> :)yle bir yeri kazmak> m$n$snadr. !undan ,imrilik 3e :3ermeme> m$n$s kastedilir. Ii3$yete +)re bu $yet& Eel#d b. Mu+#re akknda inmi8tir.><EJJM0?02=

:Q4 esiz& zen+in eden de& fakir d8ren de Ddur.><Ne,m sresi& /A. $yet= :D Yarat,dr& kullarn Yzen+in eden 3e fakir d8ren DdurZ ba8kas de5ildir. D er 8eyi bilen Y),)'303, &844),3/3 &59%4%-+'4+,%/+ <+ ?)43=.)4),3/) BA,+, 98 *1/-) :)-)'3/*) -) (+,<+' <+ 2+/B%/4%;+ &)<8='8,8, <+-) .):,C.%-+'4+,+ *1=1,1,. !u bir to4lumsal ikmet +ere5idir. !u da :3erenin de alann da 6lla oldu5u +er9e5i& onun,u d#n1i esastr <ki& sl$mn yan sra & @risyanlk 3e Ya d#likte de& temel d#n1i easaslardan biridir. Dn be8 m im es$s$t1 d#niyye..= > <EJJM0?0.= 'IFF @DNVJ"6HJ"Y& NDHJ76IJ"Y. :Tm$n edi4 de 6lla yolunda i,ret 3e ,i $d edenlerK <mu a,irleri= barndran 3e yardm edenler 3ar ya& i8te +er9ek mminler onlardr. Dnlar i9in ba58lanma 3e bol rzk 3ardr.><Fnf$l sresi& $yet: B/= :!u $yet Mu a,irler ile <onlara yardm eden= Fns$rn yksek mertebelerini 3e aralarndaki sl$m# birli5i 3e d#n karde8li5ini +)steriyor. YEe o kimseler kiZ 6lla a 3e Dnun 4ey+amberine 3e bildirdi5i kmlere Y#m$n ettiler 3eZ d#nlerini korumak i9in Y+)9ettilerZ yurtlarn& ser3etlerini brakarak& 6lla rz$s i9in Med#neye +ittiler. YEe 6lla yolunda ,i $da atldlarZ mallarn 3e ,anlarn bu yolda fed$ etmekten 9ekinmediler. F3et..Yo kimseler kiZ b)yle fed$k$r olan Mslmanlar ki& d#n karde8leri olan Mu a,irleri de e3lerinde misafir olarak kabul ettiler& onlara yer +)sterdiler.& onlar Ybarndrdlar 3eZ onlara Yyardm ettilerZ onlar i9in ser3etlerini ar,adlar 3e onlar ile beraber sa3a8 meydanlarna atlarak& onlara yardmda bulundular. Y8te +er9ek mminler olan& onlardrZ %$mil #m$na sa i4 olan bu +ibi yksek z$tlardr. Pnk onlar& etraflarndaki b$tl d#nleri terk ederek& d#n1i sl$ma +irdiler. !u kuds# d#n u5runda 3atanlarndan 9ktlar& ,i $da atldlar& mallarn sarfettiler& d#nda8larna yardmda bulundular. 6rtk o mu terem z$tlarn& tam bir ol+un mminler olduklar ortaya 9km8 de5il midirW YDnlar i9inZ $ iret $leminde de Ybir ba58lanma 3ardr.Z Qayet kendilerinde k9k atalar 3eya kusurlar olmu8sa da& 6lla onlar affedi4 +na larn )rte,ektir. YEeZ o mbarek zatlar i9in Ybir ker#m rzkZ da Y3ardrZ dnya 3e $ irette 4ek bol,a rzklana,aklardr& ne byk bir il$ # mGdeS><JJJM-22-= 7RNYFET Y6I6I HF 7TN Y6I6I P6"JQJIN6 <FUDN V@JHDNDV@Y=. :7e ki: e5er babalarnz& o5ullarnz& karde8leriniz& e8leriniz& akrabanz& kazand5nz mallar& dur+unlu5a u5ramasndan korktu5unuz ti,$ret& o8land5nz e3ler <konaklar& k)8kler=& size 6lla tan& Vey+amberinden 3e 6lla yolunda ,i ad etmekten da a se3imli <3e da a 9ok o8unuza +idiyor= ise& artk 6lla emrini <bel$sn= +etirin,eye kadar bekleyin..><"e3be sresi& $yet: 2/= :Vey+amberimS yle ana3atanlarn 9ok se3melerinden )tr i,reti 3e ak yolunda ,i $d terk eden Mslmanlara Y7e ki. e5er babalarnz& o5ullarnz& karde8leriniz& anmlarnz& kab#lelerinizZ akrabalarnz Y3e kazanm8 oldu5unuz ser3etZ 3e sizin ba8ndan ayrla,ak olmanzdan )tr areketlili5ini kaybederek Ydur+unlu5a u5ramasndan korktu5unuz ti,$retZ bir %&'%(5*6 i8lem Y3e o8nut oldu5unuzZ i9inde se3e se3e oturdu5unuz Yik$met+$ nzK 8ayet sizin i9in 6lla tan 3e Vey+amberindenZ onlarn rzalar i9in i,ret etmekten Y3e 6lla yolunda ,i addan da a se3+ili iseZ bu 9e8it dnye3# i8ler& manfaatler& sizin d8n,eniz,e 6lla a 3e Vey+amberine itaatten 3e ak yolunda m,$deleden da a iyi +)rnyorsa Yartk 6lla "e$l$nn emriZ takd#r edilmi8 ,ez$& ka redi,i 3e yok edi,i emri Y+elin,eye kadar bekleyiniz.Z Flbette l$yk oldu5unuz $kbete ka3u8ursunuz..!u $yet bize bildirmi8 oluyor ki& dnye3# i8ler ile d#ni i8ler arasnda bir 9at8ma& bir aykrlk bulunursa& er Mslman i9in +erekir ki& d#n# i8ler dnye3# i8ler zerine ter,i etsin.><JJJM-2//= :Fy #m$n edenlerS M8rikler an,ak bir 4isliktir. Dnun i9in bu yldan sonra Mes,id1i @ar$ma yakla8masnlar. F5er <onlarn @a,,a +elmemesi sonu,unda %&'%(5*6 ayatnz sarsl4& i9ine d8e,e5iniz= yoksulluktan korkarsanz& <biliniz ki= 6lla dilerse sizi kendi katndan zen+in

ede,ektir. 6lla er 8eyi en iyi 8ekilde bilen& kmnde ikmet s$ ibi olandr.><"e3be sresi& $yet:2A= :!u $yet& din1i il$ #den ma rum olanlarn m$ne3# olarak kirlenmi8 olduklarn& bu nedenle bunlarn %$be 3e 9e3resine +irmelerine ms$ade edilmemesini 3e bu yzden %&'%(5*6 9%, 98:,)/ (&,%2) 748=.)-)0);3/3 9%4*%,.+&'+*%, . Fb @an#feye +)re m8rikler& srf ziy$ret i9in Mes,id1i @arama 3e di5er mes,itlere +irmekten en+ellenmezler. mam M$like +)re ise do5ru olan bunun tam tersidir ki& m8riklerin btn sl$m# ib$det yerlerine +irmeleri en+ellenir. YEe e5er i tiya9tan korkarsanzZ m8riklerin %$be b)l+esine +irmemesi yznden '%05,+'%/ <+ *%;+, .)**6 .+/>))'4+,%/ *8,)0);3/*)/ +/*6=+-+ *1=+,(+/%2& bu yersiz bir end#8edir. Pnk Y6lla "e$l$ elbette dilerse sizi fazlndan zen+inle8tire,ektir.Z %$be b)l+esine bamba8ka bir feyiz 3e bereket 3ere,ektir. !u b)l+enin retim +,n artra,aktr 3e ni,e to4luluklar sl$m 8erefine n$il edi4& %$beyi ziyarete y)nlendire,ektir. Nize da a ni,e feti ler 3e +an#metler nas#4 ede,ektir. Nitekim de b)yle olmu8tur. Lnmzde <-.22 yl= o mbarek yerlerden ?3&.)-) 9)=4)-)/ @+',744+, *+, 98 >+-2 <+ 9+,+&+''+/*%,. YQ4 e yok ki 6lla er 8eyi bilendirZ 6lla & sizin i tiya9larnz& skntlarnz tamamen bilir. Ee Y kmnde ikmet s$ ibidirZ Dnun er emir 3e yasa5nda& er nimet 3eri8i 3e yasak koyu8u bir ikmete dayaldr. D nedenle artk Dnun d#n# kmlerine uyunuz 3e Dndan ba8kasndan korkmaynz. Nizin i9in $fiyet 3e mutlulu5un 9aresi buradadr.><JJJM-2/A1-2/.= :<Mslman olmayanlardan alnan= Uizyenin miktarna +elin,e: bu kazanan <i8 ya4an= fakirler i9in on iki 8er dir emdir. Drta alli kimseler i9in yirmi d)rder dir emdir& zen+inler i9in ise krk sekizer dir emdir. %azan9tan $,iz 3eya asta 3eya 9ok i tiyar 3eya kadn 3eya 9o,uklar i9in ise ,izye )demesi yoktur. !u ,izyeler er senenin ba8nda alnr. mam Q$fi#ye +)re& ,izyenin miktar er 8a s i9in bir d#n$rdr <bir altn=. !u miktar zen+inden de& fakirden de sene sonunda alnr. Uizye ile ykml olan ki8i& sl$miyeti kabul ederse& ,izye 3er+isi d8m8 olur.><JJJM-2?0K "e3be sresi& 2.. $yetin tefs#ri= :D m8rikler o8lanmasalar da <6lla kendi= d#nini& btn d#nlere stn klmak i9in Vey+amberini id$yet 3e @ak d#n ile +)nderendir.><"e3be sresi& $yet: 00= :F3et..7#n1i sl$m& er tarafa yaylmaya de3am edi4 durmaktadr. 7#n1i sl$mn btn d#nler zerine +$libiyeti 3e ykseli8i aklen de ilmen de kesin bulunmu8tur. @er an+i bir d#n ile sl$miyet arasnda ilm# 3e tarafsz bir kar8la8trma ya4la,ak olsa& sl$miyetin e4sinden 9ok akl 3e bilime uy+un 3e btn insanl5n y)netimine $fiyet 3e mutlulu5una yeterli bulundu5u 4ek +zel anla8lr. !ir defa d8nmeli: insanlar anla8mazl5a d8ren& insanlara tembelli5i& miskinli5i ta3siye eden& insanlara 3e 4utlara il$ lk tanrlk makam 3eren d#nler ile bunlarn kar8snda btn insanl5 bir karde8lik d$iresinde ya8amaya d$3et eden& insanlara ad$leti& iyili5i emreyleyen& btn insanlarn tek bir Yarat,ya kulluk edi4& mukaddes de5erlere izmeti ta3siye eden& insanl5 aydnlatmaya 9al8may 3e .+=,CD =+&%4*+ %&'%(5*6 >))4%-+''+ 9848/.)-3 ')<(%-+ +*+/ (45. d#ni e8it olabilir miW Flbette bir9ok to4lumlar bu d#ni kabul etmi8lerdir& bir9ok to4lumlar da er+e9 bu y,e d#ni kabul ede,eklerdir.><JJJM-2??= :%FNC> 7FXH7I& CF%;"J EFIHFN M6H <"@F UDNUFV" D' %6NC=. :Fy #m$n edenlerS <!iliniz ki= a amlardan 3e r$ i4lerden bir9o5u insanlarn mallarn aksz yollardan yerler 3e <insanlar= 6lla yolundan en+ellerler. 6ltun 3e +m8 y54 da& onlar 6lla yolunda ar,amayanlara& a,kl bir az$b mGdele. <!u 4aralar= Ue ennem ate8inde kzdrl4& bunlarla onlarn alnlar& yanlar 3e srtlar da5lana,a5 +n<onlara denilir ki= : i8te bu kendiniz i9in biriktirdi5iniz ser3ettir. 6rtk y5makta oldu5unuz 8eylerin <az$bn= tadn.><"e3be sresi& 0/ 3e 0?. $yetler= :;yet&Ya d# 3e @ristiyan d#n adamlarn ele8tirdi5i +ibi altn 3e +m8 3eya nakit 4aray ya da mal biriktiri4 de& zek$tn 3ermeyenlerin $ irette 8iddetli aza4 ile ,ez$ +)re,eklerini de aber 3ermektedir.> <zek 3e di5.& -.-= :!unlar

kasalarnzda biriktiri4 zek$tn 3ermedi5iniz& yerine sarfetmedi5iniz ser3etinizdir ki& i8te 8imdi b)yle size aza4 ara, olmu8lardr(>%enz>: az#ne& to4lanlan& bir yere koyulan mal demektir. 7ef#ne +ibi. !una :m$l1 meknz> da denilir. !)yle bir maln zek$t 3erilmezse 3eya bu ser3etten a, +ibi bir d#n# 3az#fe yerine +etirilmezse 3eya bu ser3etten kendi $ilesinin nafakalarna +erekli sarf ya4lmazsa 3eya 9A-4+ 9%, (+,<+' %4+ +urura ka4lnr da 3atann& <)')/*)=4),3/ -),),3/) ?)43=34.)2() 3e )zellikle b)yle bir mal +ayr1 me8r[ bir 8ekilde elde edilmi8 olursa& artk 9A-4+ 9%, (+,<+'%/ B+,?+&'+ :%?9%, *+;+,% -7&'8,. 6ksine b)yle bir ser3et& s$ ibi i9in az$ba 3e fel$kete sebe4 olur. 6rtk b)yle bir ser3et sa ibi olmak i9in r83et +ibi& rszlk +ibi faz# alardan <rez$letlerden= ka9nmayan& +er9ekleri de5i8tirmeye 9al8an& kendisini mu ta9 olmad5 alde fakir +)stererek zek$t almak isteyen& d#n# kmleri yanl8 +)stermeye ,esaret eden kimseler& b)yle ate8 az$bna u5raya,aklardr. !unda 84 e yoktur. %ur$nn bu $yetleri& ba8ka to4lumlarn baz knanan allerini bize a9klyor ki& bizler de )yle +ayr1 me8r allerde bulunmayalm& kendimizi il$ # aza4la kar8 kar8ya +etirmeyelim. 'akat me8r[ 8ekilde kazanlan 3e zek$t 3erilen& a,,a +itmek i9in 3e $ile 3e e3l$dn nafakalar i9in +ereken miktar sarfedilen bir .)4 /+ &)*), ?7& 74() *) &3/)/.3= 9%, &+/2 <+ (+,<+' ()-34.)2. <@atta= !u )3lm8tr. Nitekim :Ni[mel1m$lus1s$li u lir1ra,ulis1s$li > :iyi < el$l= mal& iyi insan i9in ne +zeldir> denilmi8tir. !u konuda 8una da dikkat edilmelidir ki: elde edilen bir mal& sa ibini +aflete 3e 8e 3ete d8rmesin& d#n# 3az#felerini yerine +etirmeye en+el olmasn 3e ba8kalarna kar8 +urra ka4lmasna bir ara9 olmasn 3e kalbini y,e d8n,elerden yoksun brakmasn. 6ksi takd#rde& o fazla mal 3e ser3et& sa ibi i9in bir nimet de5il& bir fel$ket sebebi olur. Uen$b1 @ak ayrlsn i s$n buyursun. ;m#n.><JJJM-2?.1-220= :<@aram aylar= Frtelemek& an,ak k$firlikte ileri +itmektir. Pnk b)yle,e& k$fir olanlar sa4trlrlar. 6lla n aram kld5nn saysn 9i5nemek 3e Dnun aram kld5n el$l klmak i9in < aram ay= bir yl el$l sayarlar& bir yl da aram sayarlar. <!)yle,e= Dnlarn k)t i8leri kendilerine +zel +)sterilmi8tir. 6lla k$firler to4lulu5unu id$yet erdirmez.><"e3be sresi& $yet:0B= :sl$m )n,esi d)nemde& birbirleriyle 9ar48maya 3e aralarnda talana al8m8 olan 6ra4lara aralksz d)rt ay +3enlik 3e bar8 i9inde ya8amak 9ok a5r +eliyordu. D nedenle& @z. br$ #m 3e @z. sm$ildenberi de3am ede+elen bu tert#bi ,anlarnn istedi5i +ibi bozmaya 3e mesel$ Mu arrem ayndaki araml5 Nafer ayna nakletmeye& di5er aram aylar da ileri +eri +)trmeye ba8ladlar. !u al i,retin onun,u ylna kadar de3am etti 3e Eed$ @a,,ndan sonra tamamen yasaklanarak t$ri e kar8t.><zek 3e di5.& -.2= :!u $yet& baz k$firlerin aram olan aylar de5i8tirdiklerini 3e ertelediklerini bildiriyor. !u fazlasyla k$fir$ne olan arekete ,esaret edenlerin ise id$yetten yoksun kala,aklarn i t$r ediyor. 6lla "e$l$& baz ib$detleri yerine +etirme konusunda& kamer# aylara uyulmasn emretmi8tir. br$ #m aley issel$m da& di5er 4ey+amberler de kamer# aylara uymu8lardr. Nonradan 6ra4 m8rikleri bu kamer# aylara uymay terk etmi8ler& bunlara uymay kendi dnye3# yararlarna aykr +)rm8ler& bunun sonu,u olarak& aylar )ne almaya 3eya +eri brakmaya ba8lam8lard. %amer# aylara uyuldu5u zaman& a, me3simi bazen k8a& bazen da yaza tes$df ediyordu. %8a denk +elirse ziy$retler azalyor& '%05,+'leri biraz azalm8 +)rnyordu. Ya ut a, me3simi yaza tes$df ederse& Mekkede kalmak zorunda olduklarndan& '%05,+' %?%/ -)9)/03 *%-5,4),) B%'.+& sonraya kalyor& bu yzden de %&'%(5*6 -),),4), )2)4.3= +ibi +)rnyordu. !ir de aram olan d)rt ayda sa3a8 ya4mak yasakt. @albuki 6ra4 kab#leleri zaman zaman 9ar48maktan kendilerini alkoyamyorlard(8te b)yle dnye3# menfaatler i9in il$ # emri terk edenleri knama 3e bu areketlerinin ink$rlarnn artmasna sebe4 oldu5unu a9klamak i9in& bu $yet inmi8tir.> <JJJM-222= FUDN V@JHDNDV@Y. :Dnlarn mallarnn 3e 9o,uklarnn <9oklu5u= seni imrendirmesin. Pnk 6lla bunlarla <bu mal 3e e3l$t 9okluklaryla=& an,ak dnya ayatnda onlarn

aza4larn 9o5altmay 3e onlarn ,anlarnn k$fir olarak zorlukla 9kmasn istiyor.> <"e3be sresi& $yet: ??= :!u $yet bize bir uyan8 dersi 3ermektedir. Q)yle ki: bu 8ekilde 9abu,ak tkenen 3e sa i4lerinin $ irette +zel bir makam kazanmasn sa5lamayan dnya 3arlklarnn& +er9ek bir bak8 a9syla bakld5nda bir kymeti yoktur. 6ksine bunlar 9o5u defa& $ iret sorumlulu5una sebe4 olarak& sa i4lerinin ,e ennem azabna u5ramalarna neden olurlar. !u nedenle& baz dinsizlerin& elde ettikleri baz dnya ser3etine 3e bu ki8ilerin m$ne3#y$ta aykr d8n,elerine bak4 da +4ta etmek uy+un de5ildir.!u 3arlklar& onlarn 9ok defa dnyada da fel$kete u5ramalarna sebe4 ola,a5 +ibi& bu yzden $ iret az$bna u5raya,aklar da mu akkaktr. !ir to4lum an,ak *6/+ <+ ):45&) :%2.+' +*+/ me8r[ bir ser3ete sa i4 olma emelinde bulunmaldr. Ee bu y)nde bir &)4&3/.)y sa5lamaya 9al8maldr ki& bu sebe4le dnyada da $ irette de yararlar elde etsin.> <JJJM-2A0K benzer bir $yet: "e3be sresi& $yet: A? 3e tefs#ri JJJM-0-0= ND FNEY. :Dnlardan <mn$fklardan=& zek$tlarn taks#mi konusunda seni ay4layanlar da 3ardr. Cek$tlardan onlara da <bir 4ay= 3erilirse raz olurlar& 8$yet onlara sadakalardan 3erilmezse& emen kzarlar. F5er onlar& 6lla 3e Vey+amberinin kendilerine 3erdi5ine raz olu4& :6lla bize yeter& yaknda bize 6lla da lutfundan 3ere,ek& Vey+amberi de. !iz yalnz 6lla a y)nelmi8iz <m#dimiz e4 Dna ba5ldr> deselerdi <onlar i9in da a iyi olurdu=.><"e3be sresi& ?A 3e ?.. $yetler= :!u $yet +)steriyor ki& ak#k# Mslmanlarda 8u d)rt erdem olu8ur. -= Uen$b1 @akkn takd#rine 3e taks#mine raz olurlar. Pnk @ak "e$l$nn $dil 3e iyili5iMyardm ya4may se3en oldu5unu& zulmden& atadan uzak oldu5unu bilirler. 2= %alben b)yle olan kanaatlerini dilleriyle de ortaya koyarak& :6lla "e$l$ bize k$f#dir> derler. Cira !yk Yarat,nn azamet 3e kudretine inanm8lardr da& bunu da itir$f etmeyi bir 3az#fe bilirler. 0= 7nyada zaman zaman i tiya,a ma rmiyete d8seler de& D U)mert Yarat,nn kendilerini dnyada da $ irette de nimetlerine ka3u8tura,a5n d8nerek tesell# bulurlar. Pnk bilirler ki& kar8 kar8ya kaldklar durumlar <skntlar=& birer ikmete dayanmaktadr. !unlara kar8 +)sterile,ek sabrn ise& sonu $fiyet ola,aktr. /= !tn ib$detlerini 3e da3ran8larn 6lla n rz$sn elde etme temenn#siyle ya4arlar da& srf bir nimete ka3u8ma 3eya dnyada iyi bir +ele,ek end#8esine dayal olarak kulluklarn ya4mazlar. Pnk bilirler ki& insan i9in en byk mutluluk& il$ # rz$ya ka3u8maktr.><JJJM-2A21-2AB= :6n,ak <mus#betlere= sabredi4 +zel i8 ya4anlar& b)yle de5ildir. 8te onlar i9in ba58lanma 3e bir byk mk$f$t 3ardr.><@d sresi& $yet: --= :'akat YNabredenlerZ u5radklar mus#betlerden )tr feryat 3e isyanda bulunmay4& bu skntlarn birer ikmet sonu,u oldu5una inanarak& il$ # kme r$z olarak tesell# bulanlar Ys$li amellerde bulunanlarZ kendilerine 3erilen nimetlerin kadrini bili4& bunlar kendilerine 3ermi8 olan @ak "e$l$ya 8kredenler& +zel,e ib$detleri yerine +etirmeye 9al8anlar Yise mstesn$Z bunlar )yle ,$ il$ne mitsizli5e 3e +urra ka4lmazlar. !unlar u5radklar baz skntlarn birer il$ # imti an oldu5unu takd#r ederler 3e onlar sabr ile kar8larlar. Nimetlere kar8 da <6lla a= te8ekkr 3az#fesini yerine +etirmeye 9al8rlar. Y8te onlar 3ar ya& onlar i9inZ )yle akll 3e d#nd$r 8ekilde ya8ayan insanlara )z+ Yma5firet <ba58lanma=Z 3ardr...><JJJM-//.= N676%6& :N67;%6">"FN LFHI. :Nadakalarn bir ksm farz olan zek$tlardr ki& bunlar yalnz fakir olan Mslmanlara 3erilir. Mslman olmayanlara 3erilemez..6n,ak zek$tn d8ndaki sadakalar& Mslmanlara da Mslman olmayanlara da 3erilebilir. !u +ibi <zek$t d8ndaki= sadakalarla& ayr eserleri de ya4labilir. <Na3a8an= L$z#lere +elin,e& bunlara zek$t 3erilebilir ama& fakir olmalar 8artyladr& @anef#lere +)re. mam M$lik ile mam Q$fi#ye +)re ise& +$z#lere zen+in de olsalar zek$t 3erilebilir. Nadaka& 6lla "e$l$nn rzas i9in mu ta9 olanlara 3e di5erlerine sarf edilen maldr 3e ya4lan yardmdr. Po5ulu

:sadak$t>tr. Nadakalar& bir sdk 3e sad$kat eseridir. Uen$b1 @akka kar8 bir se3+i 3e sad$katn belirtisidir. !u yzden bu ad alm8tr.><JJJM-2AAK "e3be sresi& 20. $yetin tefs#ri= UMI7I MRN;'J%H6I. :<Nizden olduklarna d$ir yem#n eden= Mn$fk erkekler 3e mn$fk kadnlar <sizden de5il= birbirlerindendir. Pnk onlar& k)tl5 emrederler& iyilikten alkoyarlar 3e onlar ellerini sk tutarlar <6lla i9in ar,amak konusunda ,imrilik +)sterirler=. 6lla unuttular& 6lla da onlar unuttu. Q4 e yok ki mn$fklar& f$sklarn <yoldan 9km8larn= ta kendileridir.><"e3be sresi& $yet: 2B= :..!u mn$fklarn e4si Yk)tlk ileZ ink$r 3e isyan 3e @z. Vey+amberi yalanlamay Yemrederler 3e iyiliktenZ #m$ndan& ib$det 3e kulluktan YyasaklarZ dururYlarZ. sl$miyete& insanl5a fen$lk etmekten +eri durmazlar. YEe ellerini smsk yumarlarZ 6lla yolunda bir 8ey ar,amazlar& zek$t +ibi& sadaka +ibi ins$n# 3az#felerden ka9nrlar..YQ4 e yok ki mn$fklarZ ink$r konusunda& ayrlar ya4mak 3e iyilik ya4mak konusunda& YtamZ son dere,e Yf$sk Yyoldan sa4m8= kimselerdirZ Dnlar er trl sl$m# faz#letlerden <erdemlerden= ma rm <yoksun= bulunmaktadrlar.><JJJM-2.?= ]F6H"@ 6N7 M6N. "@FY 6IF UDN7FMNF7 ]J"@ :]6YH.> :Dnlar <4ut9ular= zek$t 3ermezler 3e $ ireti ink$r edenler de& yalnz onlardr.><'usslet sresi& $yet: B= : :Eeyl>: bir az$4 kelimesidir 3eya ,e ennemde bir 3$d#dir. 'en$ 8eylerden korkutmak 3e nefret ettirmek i9in kullanlr. F3et. <Eeyl= @el$k& az$4 YD m8rik kimselerZ akknda kesindir YkiZ onlar 4ek ,imridirler Yzek$t 3ermezlerZ fakirlere kar8 8efkatli bulunmazlar& bu konudaki il$ # emirlere uymazlar Y3e onlar $ ireti ink$r ederlerZ F3et YonlarZ d#n1i il$ #nin aber 3erdi5i +ibi bir kyametin& bir tekrar dirili8 3e esaba 9ekili8in ola,a5na inanmazlar. nsanlar<n 9ok byk 9o5unlu5u=& ser3etleriyle byk )l9ede il+ilidirler. Mallarn& < atta :mal& ,ann yon+asdr> diyerek= kendi 3arlklarnn birer 4ar9as sanrlar. 6ma buna ra5men mminler& srf 6lla n emri oldu5u i9in zek$tlarn 3erirler.><EJJM0-A2= Z FUDN V@JHDNDV@Y. :Fy mn$fklarS Niz de= Nizden )n,ekiler +ibi <ya4tnz=. Dnlar sizden ku33et9e da a stn& mal 3e e3l$t9a da a 9ok idiler. Dnlar <dnya malndan= 4aylarna d8enden faydalandlar <ze3klerini tatmin ettiler=. Nizden )n,ekiler nasl 4aylarna d8enden faydalandysalar& siz de 4aynza d8enden <)yle= faydalandnz 3e b$tla <bo8 8eylere= dalanlar +ibi siz de daldnz. 8te b)ylelerin amelleri <da3ran8larMya4tklar= dnyada da $ irette de bo8a +itmi8tir. Ee onlar kayba u5rayanlarn ta kendileridir.><"e3be sresi& 2.. $yet= :!u $yet& mn$fklarn da kendilerinden e33elki k$firler +ibi da3ran8larda bulunarak& dnya malndanMser3etinden istif$deye 9al8tklarn bildirmektedir 3e k$firleri sa i4 olduklar 4ek 9ok dnya mallar el$k olmaktan kurtaramad5 +ibi& mn$fklar da kendi mal 3arlklarnn el$ktan kurtaramaya,a5n i tar etmektedir. Q)yle ki: Fy mn$fklarS YNizden e33elkiler +ibiZ sizden )n,e ya8am8 sonra da el$k olmu8 k$firler +ibi da3ran8larda bulundunuz Yki& onlarZ o k$firler Ysizden ku33et9eZ beden# kudret9e Yda a 8iddetliZ idiler 3e onlar Ymal 3e e3lat y)nndenZ sizden Yda a 9o5aZ sa i4 YtilerZ bununla beraber el$k oldular& d$im# bir az$4la kar8 kar8ya kaldlar. D fazla ser3etleri& kendilerini aza4tan kurtaramad. 6rtk sizin de benzer bir $kbete u5raya,a5nz 84 esizdir. Y6rtk onlar kendi nasi4leriyleZ dnyadaki mal 3arlklaryla YfaydalandlarZ *1/-)*)&% 2+<&4+,+ *)43@, 5:%,+'% >+*5 +''%4+,. A4?)&, 9)-);3, B+?%0% 2+<&4+,%/+ =+:<+'4+,%/+ *1=&1/41& BA('+,*%4+,. (:%,+''+&%) &39+'4+,%/% :%? *1=1/.+*%4+,& 8imdi Ysiz deZ ey mn$fklarS Ykendi nas#binizle faydalanmak istedi5inizZ kendi )nemsiz zla tkenmekte olan mal 3arl5nza +3endiniz& Yo sizden e33elkilerin kendi nasi4leriyle faydalandklar +ibiZ siz de faydalandnz. D eski k$firleri takl#de 9al8tnz. YEe siz de b$tla <bo8 8eylere= dalanlar +ibi dal3erdinizZ onlarn izini taki4 ettiniz. Niz de onlar +ibi Uen$b1 @akkn Vey+amberini yalanlamaya& mminler ile dal+a +e9irmeye ,ret ettiniz. Y8te onlarnZ o eski k$firler ile onlarn yolunda yryen mn$fklarn YamelleriMda3ran8larMya4tklarZ dnya ser3eti u5runda

ko8u4 durmalar& dnya 3e $ irette Yb$tl olduMbo8a +ittiZ kayboldu& bir fayda bir yararl mey3as olmad.YEe i8te kayba u5ram8 olanlar da& onlardr.Z F3et& dnye3# olsun $ iretle il+ili olsun& kay4la& fel$ketle kar8 kar8ya kalanlar bunlardr. Pnk bunlar& em dnyadaki mal 3arlklarn kaybetmi8& em de bu ser3etlerini k)t yolda kullandklar i9in& bu yzden $ iret az$bna da ak kazanm8lardr. 6rtk bir insan b)yle bir mal 3arl5 u5runa& ebed# ayatn 3e ebed# mutlulu5unu sa5laya,ak olan d#n# 3az#felerini nasl i m$l edebilirW><JJJM-2.21-2.B= :%endilerine dokunan <ktlk 3e astalk +ibi= bir skntdan sonra& insanlara bir ra met <sa5lk 3e bolluk ze3ki= tattrd5mz zaman& bir de bakarsn ki& $yetlerimiz akknda onlarn < azrlanm8= bir tuza5 3ardr. 7e ki tuzak kurma bakmndan 6lla da a 9abuktur <ya4tklarnzn ,e3a4sz 3e +izli kala,a5n sanmayn=. Pnk el9ilerimiz <melekler= kurdu5unuz tuzaklar kesin yazyorlar.><Ynus sresi& $yet: 2-= :!u $yet Mekkeliler akknda inmi8tir. Ii3$yet edildi5ine +)re 6lla "e$l$& yedi yl Mekkeye ya5mur ya5drmad. %uraklk yznden ktlk 3e astalk ba8 +)sterdi. !ir9ok insan 3e ay3an telef oldu. Nonunda 6lla "e$l$ bol ya5mur ya5drd. Mekke yeniden 97448& <+ 9+,+&+'e ka3u8tu. 'akat k$firler bu ra meti 6lla tan de5il& yldzlardan 3e 4utlardan bildiler 3e 6lla n $yetlerini yalanlamaya de3am ettiler.><zek 3e di5.& 2-0= :YnsanlaraZ yani il$ # nimetleri takd#r etmeyen ink$r, bir to4luma Ykendilerini ka4layan bir skntdanZ bir 8iddetten& bir bel$dan& bir &3'43& <+ @):)4343&tan Ysonra bir ra metZ bir sa5lk& bir +eni8lik Ytattrd5mz zamanZ 6lla a 8krede,ekleri yerde& aksine Y!izim $yetlerimiz akknda& onlarn der al bir k)t areketleri 3ardrZ o $yetleri yalanlamaya& onlar ile alay etmeye ,eret ederler. %a3u8tuklar nimetleri& Uen$b1 @aktan bilmezler. %endilerine +elenM3erilen nimetlerin baz 3e mettikleri ku33etlerin 3eya 4utlarn 3erdi5ine inanrlar. Ii3$yete +)re& sl$m )n,esi d)nemde Mekke a $l#si -+*% (+/+ &3'43& <+ @):)4343;) u5ram8lar& $deta el$k ola,ak bir duruma +elmi8lerdi. Nonra Uen$b1 @ak& mer amet buyurmu8& yurtlarna bol bol ya5murlar ya5drm8& 97448& <+ 808248& nas#4 etmi8ti. !una kar8 Mekke a $l#si ise& bundan )5t almam8& yine ink$r 3e inada d)nm8lerdi(><JJJM-0B2= :nsanlar bir darl5a u5rayn,a& Iablerine y)nelerek Dna yal3arrlar. Nonra 6lla & kendi katndan onlara bir ra met <n#met 3e bolluk= tattrn,a & bakarsn ki onlardan bir +uru4 Iablerine ortak ko8u4 durmaktadrlar.><Im sresi& 00. $yet= :!u $yet& insanlarn bir n#mete eri8tikleri zaman se3indiklerini& kendilerinin sebebiyet 3erdikleri bir mus#bete u5rayn,a da mitsizlik 3e keder i9inde kaldklarn a9klyor. !yk Yarat,nn diledi5i kullarn fazla,a rzklandrd5n 3eya bazlarn da *), 9%, B+?%.e d8rd5n& bunda da mminler i9in ibretler bulundu5unu a9klayarak& 6lla n ya4t5 i8lerde bizim bilemedi5imiz y)nler 3e yararlar oldu5una i8$ret edilmektedir. Q)yle ki: YEe insanlara bir zarar dokundu5u zamanZ mesel$ bir astal5a& bir skntya u5radklar zaman YIablerine d)nerek Dna du$da bulunurlarZ sa4kl5 brakarak Uen$b1 @akka du$ya ba8larlar. Ee bilirler ki& Dndan ba8ka kendilerini o bel$dan kurtara,ak yoktur. F3et. 6lla "e$l$nn b)yle yarat,l5n& rabli5ini bilmek& insanda do5u8tan +elen )zelliklerdendir. YNonra onlar ondanZ o bel$dan kurtar4 Ybir ra met tattr3erin,eZ& Uen$b1 @akk insanlar da a sonra skntlardan kurtar4 bir ra ata erdirin,e Y ozaman onlardan bir +r Iablerine ortak ko8arlarZ kendilerini )yle bir nimete ka3u8turan U)mert Yarat,y unutarak& baz yaratklara tanrlk sfatlarn 3ererek& onlara ta4maya ba8larlar. !u ne kadar bil+isizlik 3e nank)rlkS !ununla beraber& insanlarn bir ksm da kendilerini o bel$lardan kurtaran Uen$b1 @akkn birli5ini tekrar etmeye 3e nimetlerine kar8 da& 8kr 3az#fesini yerine +etirmeye de3am ederler. 8te insanl5a l$yk olan da budur.><EJM2B-/=

F%DNDM% NJ%JN"JYJ 6HH6@ %6H7JIJI. :F5er 6lla sana bir zarar dokundurursa& onu yine Dndan ba8ka +idere,ek yoktur. F5er sana bir ayr dilerse& Dnun keremini +eri 9e3ire,ek < i9bir +9 de= yoktur. D& ayrn <yardmn= kullarndan diledi5ine eri8tirir. Pnk& D 9ok ba58layan& 4ek esir+eyendir.><Ynus sresi& $yet: -0B= :YEe e5er 6lla "e$l$ sana bir zararZ >)&%,4%& +ibi& astalk +ibi bir mus#bet Ydokundurursa& artk Dndan ba8kaZ D byk Yarat,dan ba8ka YonuZ o zarar Ybir a9a,akZ +idere,ek YyokturZ i9bir kimsenin buna +, yetmez Y3e e5er sana bir ayrMiyilikM(+,<+'K 9%, 9740) ,323&& +zel bir sa5lk 3ermeyi YdilerseZ o da senin akknda 6lla n ltfu demektir. Y6rtk onunZ )yle YfazlnZ ltuf 3e ,)mertli5ini Yred edi4 +eri 9e3irebile,ek yokturZ i9bir kimse 6lla n 3ere,e5i bu nimete en+el olamaz. Y!unuZ bu ayr& bu fazl 3e ,)mertli5i Ykularndan diledi5ine eri8tirirZ bu& D byk Yarat,nn istemesine takd#rine $ittir.><JJJM-/0A= LRCFH IJCJ%H6I 76 EFIHI NCF& FMIHFIF OY6IN6NJC. :Ee Iabbinizden isti5f$r <ba58lanma= dilemeniz& sonra da Dna te3be etmeniz i9in <indirildi& bu %ur$n=. F5er bu emrolunanlar ya4arsanz& sizi belirlenmi8 bir sreye kadar +zel bir 8ekilde ya8atr 3e erdemli olan erkese kendi ltfunu 3erir. F5er yz 9e3irirseniz& ben sizin ba8nza +ele,ek byk bir +nn az$bndan korkarm.><@d sresi& $yet: 0= :YEe emZ Fy insanlarS Niz +na larnzdan )tr YIabbinizden ba58lanma dileyinizZ Dna s5nnz& Dndan affnz niy$z ediniz Ysonra Dna te3be edinizZ kusurlarnzdan dolay 4i8manlkta bulunarak& onlar terk etmeye azmediniz& ib$det 3e kullu5a de3ama ba8laynz Yki sizi belirlenmi8 olan e,eleZ yani takd#r edilmi8 olan )mrnzn sonuna Ykadar +zel bir nimet ile yararlandrsnZ sizi +zel bir ya8ay8& B+/%= 9%, ,323& %4+ -)=)'(3/, (%2% .+=,CD (+,<+'4+,+& e3l$t 3e $ileye n$il buyursun Y3eZ Uen$b1 @ak Y er faz#let s$ ibineZ +zel amellerdeMda3ran8larda bulunan kuluna dnyada 3e $ irette YfazlnZ mk$f$tn Y3ersinZ F3et. @er kul& dnyadaki +zel da3ran8larna +)re $ irette 9ok 9e8itli mutluluk mertebelerine ka3u8ur 3e b)yle s$li & faz#letli ki8iler 9o5unlukla dnyada da o +zel da3ran8larnn mk$f$tn +)rrler. YEe e5erZ <Fy Vey+amberimS Dnlara de ki= : Fy insanlarS Niz Yyz 9e3irirsenizZ yani: ey kendilerine 4ey+amber olarak +)nderilmi8 oldu5um kimseler S Niz !enim bildirdi5im d#n# kmlere& %ur$nn a9klamalarna uymaz da& bundan ka9nr iseniz Y84 e yok kiZ ben Ysizin zerinize byk bir +nnZ ky$met +nnn Yaz$bndan korkarmZ ya ut da a dnyada iken &3'43& <+ @):)4343& +ibi 3e di5er mt i8 bir bel$ +ibi el$k edi,i bir mus#betin zerinize y)nele,e5inden end#8e ederim. Nitekim bir ni,e $s# to4lumlar& 3aktiyle b)yle birer mt i8 $kbete u5ram8lardr. 8te btn insanl5a bir 8efkat 3e mer amet eseri olmak zere& %ur$n diliyle )yle bir skntya u5ramamalar i9in nas# at 3erilmi8 oluyor.><JJJM-//2= :%im& <yalnz= dnya ayatn 3e onun z#netini istemekte ise& onlara da i8lerinin kar8l5n orada <dnyada= onlara tam olarak 3eririz 3e onlar orada i9bir zarara u5ratlmazlar.><@d sresi& $yet: -?= :!u $yet& 91'1/ B5-+ <+ :+*+>4+,% *1/-) .)43ndan ibaret olanlarn& )yle B+?%0% 9%, (+,<+'e ka3u8turula,aklarn& fakat b)ylelerinin $ irette ise ate8ten ba8ka bir 8eye sa i4 olamaya,aklarn bildirmektedir. Q)yle ki: Y@er kim dnya ayatn 3e onun z#netini dilerseZ yani: er an+i insan kiK btn arzusu 3e 9al8mas dnyada ze3k ile sa5lkla& 974 9%, ,323&la& fazla e3l$t 3e kalabalk $ile ile ya8amaktan ibaret olu4& ba8ka d#n# 3e $ iretle il+ili bir +aye taki4 etmezse& YonlaraZ o +ibi kimselere Ydnyada amellerini tamamen )deriz.Z Mesel$: bu ti4 ki8iler& fakirlere yardm etmi8& yollar& k)4rler& 9e8meler ya4trm8 olsalar& bunlarn kendilerine $ irette bir faydas olmaz. Uen$b1 @ak onlara 9al8malarnn kar8l5n dnyada 3erir. YEe onlar oradaZ dnyada Ybir eksikli5e u5ratlmazlarZ 9al8malarnn kar8l5n dnyada tamamen +)rrler. !u ki8iler dnyada sa5l5a& ba8kanl5a& +eni8 rzka ka3u8urlar fakat +zel bir inan,a sa i4 olmadklarndan& dnyadaki 9al8malarndan )tr $ irette bir mk$f$ta sa i4 olamazlar.><JJJM-/?/=

6NUJFN" JN7ON"IY. :Nonunda emrimiz +eli4 de tandr kaynayn,a& N a dedik ki: < ay3an 9e8itlerinin= er birinden iki 9ift ile abo5ula,a5 ile il+ili isimleri kesinle8mi8 olanlarn d8nda1 $ileni 3e #m$n edenleri +emiye ykle. C$ten onunla beraber 4ek az #m$n etmi8ti.><@d sresi& $yet: /0= :;yette +e9en :tennr> kelimesi& s)zlkte :tandr> dedi5imiz& i9inde ekmek 4i8irilen bir o,aktr& bir 9e8it frndr. Yirmin,i asr mfessirlerinden M. @amdi Yazr <Flmall=& @z. N un +emisinin sradan bir yelkenli +emi olmay4& bu arl bir 3a4ur oldu5una i8$ret etmektedir ki& o zaman :tandr kaynad> demek& :3a4urun o,a5 yand 3e arekete azr ale +etirildi>& demek olur.><zek 3e di5.& 22?= :!undan kast& <Fndlsl= Fb @ayy$nn tefs#rinde a9kland5na +)re& :+emide suyun to4land5 yer>dir. !una +)re& +eminin kazanl olu4& i9indeki kaynama& suyun bu aryla areket eder bir alde bulundu5una i8$ret ediyor. @z. N un ald5 bir 3a y1i il$ # ile bu+nk <-.22 yl= bu ar ile areket eden +emiler +ibi bir +emi in8$ etti5i uzak bir i timal de5ildir. "fandan sonra to4lum ayat uzun bir sre fel,e u5ram8& bir9ok 8eyler unutulmu8 3e bu mkemmel +emi ya4m da de3am etmeyi4 unutulmu8 olabilir. Nonradan bilimin ilerlemesiyle 8imdiki bu arl +emiler de ya4lm8tr. 'akat bu konuda elimizde kesin bir kant yoktur. ><JJJM-/B0= !RYRMF EF %6H%JNM6 76& 6HH6@JN !I NMF"7I. :Nemd to4lumuna da karde8leri N$li i <4ey+amber olarak +)nderdik=. 7edi ki: Fy to4lumumS 6lla a kulluk edin. Nizin Dndan ba8ka i9bir tanrnz yoktur. D& sizi& to4raktan meydana +etirdi& sizi orada )mr +e9irmekle <ya ut #[m$rla= +)re3lendirdi. D alde Dndan ma5firet <ba58lanma= isteyin& sonra da Dna te3be edin. Q4 esiz ki Iabbim<in ra meti= 9ok yakndrK D& <dualar da= kabul edendir.><@d sresi& $yet: 2-= :YEeZ Fy to4lumumS YNizi oradaZ o yeryznde <3eya bu b)l+enizde= ra at9a ik$met eder kld& siz ya8adk9a burada oturursunuz& sonra da sizden sonra +elenlere buray terk edersiniz. Eeya ut sizin )mrlerinizi uzatt. @atta bunlardan er birinin 9 yz seneden bin seneye kadar ya8adklar ri3$yet edilmektedir. 7i5er bir tefs#re +)re de: :Fy to4lumumS 6lla "e$l$ sizi& yeryzn #[m$r edi,iler ya4t da bu 8ekilde #[m$r ba8ardnz. 6rtk D U)mert Yarat,ya ib$det etmeli de5il misinizW !u $yet +)steriyor ki: yeryzn #m$r etmeyi ba8armak da& bir il$ # ltufdur& byk bir nimettir. !u ba8ary 6ll atan bilmeli& Dna kulluk 3e Dna 8krde bulunmaldr. 6ksi takd#rde nank)rlk edilmi8 ola,a5ndan& eldeki o nimetlerin +ide,e5inden korkulur.><JJJM-/.0= :Le,e 3e +ndz<n belirli saatlerinde= uyumanz 3e Dnun ltfundan <nas#binizi= aramanz da& Dnun 3arl5nn kantlarndandr.><Im sresi& 20. $yet= :YEe DnunZ D !yk Yarat,nn yine Y$yetlerindendir <insann ya4maktan $,iz oldu5u 8eylerdendir=Z 6lla n y,e 3e sonsuz bil+isindendir 3e insanl5a arma5anlarndadr& ey insanlarS Nizlerin Y+e,ede 3e +ndzde uyumanzZ e3et..Nizlerin )yle zaman zaman uykuya dalarak& istir$ $tinizi sa5lamanz& bu sayede 3,udunuzun do5al ku33etini <tekrar= tak3iyeyi ba8armanz& <6lla n ilmi 3e kudreti sonu,u size 3erilmi8= ne byk bir kudretin izidir. YEe DnunZ D U)mert Yarat,nn Yltfundan istemenizZ +e9iminizi sa5lamaya 9al84& ref$ i9inde bir imk$na ka3u8manz. F3et. !unlar da ne byk birer $yettir& birer ibret 3es#lesidir(!ir %/()/, &+/*%(%/+ <+,%4+/ /%.+'4+,% A44):"3/ 41'>8 74),)& *1=1/.+4%, &+/*% (+,<+'%/+, &59%4%-+'%/+ B1<+/.+.+4%*%,. N%0+ &8<<+'4%, &59%4%-+'4% &%.(+4+, <),*3, &%, 91-1& 9%, /%.+'+, (+,<+'+ ():%@ 74).)24),. A&(%/+ /%0+ 2)-3>, &59%4%-+'(%2 &%=%4+, BA,141, &%, @+& ?7& /6.+'+, (+,<+'+ ():%@'%,4+,. 2+'4+, %/()/) *1=+/ <)26>+, )&43/3 <+ B101/1 B12+40+ &844)/.)&, 9)=),3-3 *) A44):"3/ 41'>8/*)/ 9+&4+.+&'%,.(EJM2B0B= NDHJ76IJ"Y JN "@F 6NUJFN" "JMFN. :7ediler ki: Fy N$li S Nen bundan <4ey+amber olmadan= )n,e& i9imizde mit beslenen birisiydin. <Qimdi= !abalarmzn ta4tklarna <4utlara= ta4maktan& bizi yasaklyor musunW 7o5rusu biz& d$3et etti5in <"ek

"anrya kulluk konusunda= ,idden 84 e i9indeyiz.><@d sresi& $yet: 22= :Y7ediler ki: Fy N$li S Nen bundan e33elZ bu 8ekilde& bizi 4utlarmz terk ederek "ek !ir "anrya ib$dete 9a5rmaya ba8lamazdan e33el Yi9imizde mit beslenilen bir z$t idinZ biz ileriki yllarda senden da a 9ok yararlana,a5mz umar 3e beklerdik. N$li aley issel$m& erkesle +zel,e konu8ur& >)&%,4+,+ <+ 2)-3>4),) -),*3. +*+,& astalar ziyarette bulunurdu. 'akat to4lumu& bu mb$rek z$tn aline bakarak& kendi d#nlerine itir$z etmeye,e5ini& onlarn d#nlerine d8manlk de5il& aksine yardm ede,e5ini mit etmi8lerdi. D mbarek 4ey+amber& onlar "ek "anr inan,na 9a5rmakla& esasnda onlara en byk iyilikte bulunuyordu ama& onlar bunu takd#r edemiyorlard. Ee onlar 4utlar terk etmeye 9a5rn,a :biz bunu senden beklemezdik> diyorlard.><JJJM-/.01-/.-= ]F6H"@Y NDUJF"JFN !O"( :Medyene de karde8leri Quayb <4ey+amber olarak +)nderdik=. 7edi ki: Fy to4lumumS 6lla a kulluk edin& sizin i9in Dndan ba8ka tanr yoktur. l9y 3e tarty eksik ya4mayn. Cira ben sizi bolluk <3e refa = i9inde +)ryorum. Ee ben +er9ekten sizin i9in ku8at, bir +nn azabndan korkuyorum. Ee ey to4lumumS l9y 3e tarty ad$letle ya4n. nsanlara e8yalarn eksik 3ermeyin 3e yeryznde boz+un,ular olarak dola8mayn. F5er mmin iseniz& 6lla n < el$linden size= brakt5 <tand5 k$r=& sizin i9in da a ayrldr. <!ununla beraber& ben sade,e bir nasi at9iyim& yoksa= ben sizin zerinize bir bek9i de5ilim.><@d sresi& A/& A? 3e A2. $yetler= :!u $yetler de& Quayb aley issel$mn& to4lumunu 6lla n birli5ine d$3et etti5ini& onlara )43=<+,%=4+,%/*+ *7;,848&')/ )-,34.)-3@, %-% %/()/4), 74),)& -)=).)4),3/3 ')<(%-+ +''%;%/% 9%4*%,%-7, <+ .+=,CD 74)/ '%05,+'4+ -+'%/%@, &%.(+/%/ :)&&3/) '+05<12 +'.+.+4+,%/%& aksi takd#rde kendilerini <6lla n az$bndan= koruyamaya,a5n i t$r etti5ini a9klamaktadr. Q)yle ki: YMedyene karde8leri <i9lerinden biri olarak= Quayb <4ey+amber olarak= +)nderdik.Z Medyen bir kab#lenin addr ki& bunlarn babalar br$ #m aley issel$mn o5lu Medyen imi8 3eya ut Medyen bir yerle8im biriminin addr ki& onu bu Medyen denilen z$t in8a etmi8 idi. 8te bu yerle8im birimine ayn soydan Quayb aley issel$m 4ey+amber olarak +)nderilmi8ti. !u mu terem z$t Ydedi ki: ey to4lumumSZ Fy Meyden a $l#siS Y6lla a kulluk ya4nZ Dna ba8kalarn ortak ko8mayn Ysizin i9in DndanZ D byk Yarat,dan Yba8ka bir "anr yokturZ yarat,lk 3e tanrlk yalnz Dna )z+dr. !tn 3arlklar& Dnun 3arl5na& birli5ine& +er9ek "anr oldu5una 8$ ittir. YEeZ Fy to4lumumS Y)l9e5i 3e ter$z#yi eksik ya4maynZ al83eri8 ya4arken )l9eklerinizi& ter$z#lerinizi& )l9y tarty kesinlikle noksan ya4mayn& ba8kalarnn zararna areket etmeyin Y84 e yok ki& ben sizi <zaten= zen+inlik i9inde +)ryorumZ yani: siz zaten bir ser3et 3e m$l# +eni8lik i9inde ya8yorsunuz 3e bu durumunuz ise& sizi zaten ba8kalarnn aklarna te,$3ze i tiya9 issettirmemektedir. YEe ben mu akkak kiZ #m$n 3e ad$lete uymad5nz takd#rde Ysizin zerinizeZ y)nele,ek Ybir ka4lay, +nn az$bndan korkarm.Z Yani: e4inizi dnyada da& $ irette de sar4 ku8ata,ak bir az$bn ortaya 9kmasndan korkarm.YEeZ @z. Quayb yine buyurdu ki: YFy to4lumumSZ Fy Medyen a $l#siS Y)l9e5i de ter$z#yi de ad$letle ya4nZ yani )l9meyi de& tartmay da& onlarn $letlerini de +zel,e tamamlayn& onlara akkyla uyunuz Y3e insanlara e8yalarn eksiltmeyinZ @i9bir kimsenin malnn miktarn noksanla8trmaya& bu yzden kymetini indirmeye 9al8mayn& %&'%(5*6 %=4+.4+,*+ *7;,848&')/, ().6.%-+''+/ )-,34.)-3/32 <+-):8' 9%, ()'343& .)43/ .1='+,%4+,%/% 7-)43-),)& 7 .)43/ ()'34.)(3/3 B+0%&'%,.+-+ <+ .)43/ *+;+,%/%/ /7&()/4)=.)(3/) .+-*)/ <+,.+-%/ Y3e yeryznde fesat9lar olarak fesat 9karmaynZ yani: er an+i bir 8ekilde insanlarn aklarn i l$l etmeyin 3e di5er +ayr1 me8r[ i8lemlere sebebiyet 3ere,ek k)t areketlerde bulunmaynK rszlk& yol kesi,ilik& ya5ma,lk +ibi 8eylerden saknn 3eya ut dnye3# 3e $ iretle il+ili i8lerinizi ma 3etmeye 9al8mayn. @z. Quayb 8)yle de buyurdu: Fy to4lumumS YF5er siz #m$n etmi8Z size s)ylemi8 oldu5um& emretmi8 oldu5um 8eyleri tasd#k etmi8 Ykimseler iseniz 6lla n +eri brakt5Z yani: )l9lere& tartlara uyduktan sonra& size Uen$b1 @akkn el$l kld5 miktar Ysizin i9in

ayrldrZ sizin +er9ek manfaatiniz bundadr. @el$l olmayan bir maldan& bir ayr beklenemez Y3e ben sizin zerinize bir mu afz de5ilimZ yani: sizi 9irkin& +ayr1 me8r[ 8eylerden bizzat koruya,ak bir iktidarda bulunmuyorum. !en sizin btn i8lediklerinizi bilemem 3e yolsuzlu5a sebe4 olan 8eylerden sizi alkoymaya benim +,m yetmez. !enim 3az#fem 3e yetkim size ak 3e ak#kat bildirmek 3e ta3siye etmektir& sizlere nasi at etmektir. 6rtk siz buna aykr areketlerde bulunur iseniz& ben m$[zrum& artk siz kendi da3ran8larnzn sonu,unu d8nnz. Ne kadar +zel& a l$k#& %&'%(5*6& to4lumsal bir nas# at& bir ta3siye& bir ir8$d. Ne yazk ki& o +$fil to4lum& bundan istif$deye ko8madlar.><JJJM-?021-?0B= <!ir rnn torbaland5 naylon 4aketin arka yzne 9ok k9k yazlarla c 1 d? yazlarak satlmas uy+un mudurW Fksi yzde be8 demek& bir kilo+ramda ?0 +ram demektir ki& az bir miktar de5ildir. !ir kiloda ?0 +ram kesinlikle tolere edilebile,ek bir miktar de5ildir. Ee aramdr. !u kadar assas )l9 $letlerinin kullanld5 9a5mzda& b)yle bir if$de& rszl5n kibarla8trlm8 $lidir. !azen de 4lastik kyma kutularndaki ya5 oran 9ok k9k arflerle yazlmaktadr. d-0 3e da a st orandaki bir ya5 oran& esasnda fiyat aldatma,asna sebe4 olmaktadr. %yma fiyatn u,uz +ibi +)steren marketMfirma& kymann i9ine koydu5u fazladan ya5 oran ile esasnda& i9 de u,uza kyma 3ermemektedir. Pok u,uz olan ay3$n# ya5& et fiyatna satmaktadr ki bu da el$l mdrW i.y.= "U;IF""F @THF Y6VM6YJ& N6M6C FNLFHHFI. Namaz klanlarn arasnda da yanl8 ya4anlar 3arsa da& bu oran 9ok d8ktr. Caten bu yzden : em namaz klyor em de..> denilerek& o ki8inin da3ran8larna ayret edilir. Namaz klanlarn 9ok byk ksm& ti,$retlerinde 3e ki8isel ya8amlarnda ol+un& drst areket ederler. %lnan namaz ne kadar u8 i9inde olursa& ki8inin yanl8 ya4mas o kadar uzak bir i timaldir. ;yette buyuruldu5u +ibi: :Q4 esiz namaz& ayaszlktan 3e k)tlkten alkoyar> <6nkebt sresi& $yet: /?=& /).)2 &34)/4),3/ 7,)/3 9%, '7@48.*) /+ &)*), ?7;)43,(), %&'%(5*6 <+ *%;+, &7/84),*)&% ):45& *3=3 *)<,)/3=4), *) 7 &)*), )2)4)0)&'3, . Quayb aley issel$mn ink$r, to4lumu bile bunu fark etmi8lerdi ki& %ur$n bu durumu 8)yle anlatr: :7ediler ki: Fy QuaybS !abalarmzn ta4tklarn <4utlar= brakmamz& ya ut mallarmzda <eksik 3eya fazla 3erme konusunda= diledi5imizi ya4may terk etmemizi sana namazn m emrediyorW @ak#katen sen yumu8ak uylusun& 9ok akllsn <diyerek dal+a +e9irdiler=.><@d sresi& AB. $yet= :Y7ediler ki: Fy QuaybS 6talarmznZ srekli Yib$det ettikleri 8eyleriZ 4utlar& onlara ta4nmay brakmamz Y3eya .)44),3.32*) ((+,<+'%.%2*+) *%4+*%;%.%2% %=4+.+.%2%K 7/4), %4+ 9%2%. )43=<+,%=%.%2%, .)44),3.323 >)24) <+-) /7&()/ BA('+,.+.%2%, 7/4),3 *%4+*%;%.%2 -+,4+,+ (),>+'.+-% J'+,& +'.+.%2% ()/) /).)23/ .3 +.,+*%-7,Z ki& sen b)yle tekl#flerde bulunuyorsunW @i9 b)yle bir tekl#fe senin yetkin 3ar mW Ee b)yle bir tekl#f m$[kl <akla uy+un= mudurW diye s)ylediler. @z. Quayb& fazla namaz klarm8...><JJJM-?0.= :@z. Vey+amber Ffendimiz de yirmi d)rt saatlik +nlk ayatnda en 9ok sreyi namaza ayrrd. 7emek ki btn 4ey+amberler& 9ok namaz klan insanlardr. Namaza fazla 3akit ayrmak& 4ey+amberlerin en dikkat 9eken )zelli5idir. Vey+amberi )rnek kabul eden mminlerin de& i8lerinden artan 3akitlerinde emen namaza durmalar& mminlerin em $ iret ayatlar i9in& ama em de dnyadaki i8lerinden iyi randman alabilmeleri i9in& 9ok +ereklidir. i.y.= :Nizden )n,eki asrlarda yeryznde <insanlar= boz+un,uluktan alkoya,ak erdemli ki8ilerin bulunmas +erekli idi. 'akat onlardan& kurtulu8a erdirdi5imiz az bir ksm mstesn$dr. Culmedenler ise& kendilerine 3erilen ref$ n 4e8ine d8tler. C$ten +na k$r idiler.><@d sresi& $yet: --2= :YNizden e33elki asrlardaZ yani +e9mi8 mmetler arasnda Yyeryznde fesattan yasaklayanZ to4lumun fertlerini ir8$da& aydnlatmaya 9al8an Ybaz erdemli ki8ilerZ +zel d8n,e& ilim 3e irf$na s$ i4 z$tlar Ybulunmal de5il miydiWZ @albuki yoktur Yan,ak

onlardan kurtulu8a erdirdi5imiz biraz d8ndaZ i8te bu sebe4le el$kla kar8 kar8ya +elmi8lerdir. YEe o zulmedenler iseZ durumlarn dzeltmediler Ykendilerinin i9inde bulunduklar ,+>5:)K *1/-) .)43/) <+ /+>%(4+,%/%/ =+:<+'4+,%/+ (+B74),3/3/ ),284),3/)I%('+&4+,%/+) J8-*84),K -)4/320) 98 *1/-) (+,<+'%/% +4*+ +'.+-+ ?)43='34),& kulluk 3az#felerini yerine +etirmekten ka9ndlar Y3e +na k$r ki8iler oldularZ ink$r 3e isyan i9inde kal4& l$yk olduklar fel$ketler ba8larna +eldi.><JJJM-?00= %J"HJ% EF %IC C6M6NH6IJ PN !I %FN6I6 !I%M Y6VM6% <N6EJNLN JN 6NUJFN" FUDNDMJFN=. :Ysuf dedi ki: $detiniz zere yedi sene ekin ekersiniz& sonra yiye,eklerinizden az bir mktar d8nda& bi9tiklerinizi ba8a5nda <stok edi4= braknz. Nonra bunun ardndan& <to umluk olarak= saklaya,aklarnzdan az bir miktar d8nda& o yllar i9in biriktirdiklerinizi yiyi4 bitire,ek :yedi ktlk yl> +ele,ektir. Nonra bunun ardndan da bir yl +ele,ek ki& o ylda insanlara <6lla tarafndan= yardm oluna,ak 3e o ylda <mey3a= ska,aklar.><Ysuf sresi& /B& /A 3e /.. $yetler= :Yani& bol bol mey3a 3e sebzelere ka3u8a,aklar& zm& urma& zeytin 3e susam +ibi 8eyleri skarak ezerek sularndan istif$de ede,eklerdir. !u bolluk senesi ile il+ili olarak& @z. Ysufun +)rd5 ryada bir i8aret yoksa da& @z. Ysuf bunu 3a y ile il $m ile onlara mGdelemi8 3e s)yledikleri aynen de +er9ekle8mi8ti.><zek 3e di5.& 2/0= :@z. Ysuf kendisinden t$biri istenilen rya akknda soran ki8iye Ydedi ki: yedi yl normal olarakZ ekinlerinizi YekersinizZ yani: ziraat <tarm= konusundaki $detiniz naslsa& birbiri ardn,a yedi sene ekin ekiniz. !)yle ziraat ya4mak& onlarn z$ten $detleri oldu5u i9in 3e bunun )nemine i8$ret i9in& bunu emrederek YekinizZ dememi8& :ekersiniz> diye buyurmu8 3e bununla ryadaki :yedi semiz s5r>n bu :yedi bereketli sene>nin kant oldu5una i8$ret etmi8tir. Ee buyurdu ki Ysonra yiye,e5iniz 8eyleri ba8a5 i9inde braknzZ ki bozulmasn& bu ekinleri bit& kene +ibi 8eyler yemesin. Y6n,akZ !u seneler i9inde Yyiye,eklerinizden biraz d8ndaZ b)yle kendi yemenize ayra,a5nz az bir miktarn d8ndakileri& B+4+0+& (+/+4+, %?%/ ()&4)-3/32& i tiya9 miktar d8nda kullanmaynzM ar,amaynz. !u bir B12+4 %&'%(5*6 ')<(%-+dir.><JJJM-?B01-?B-= :%ral dedi ki: Dnu bana +etirin& onu kendime )zel <dan8man= edineyim. Dnunla konu8un,a dedi ki: bu+n sen yanmzda yksek makam sa ibi 3e +3enilir birisin <artk=. <Ysuf sresi& ?/. $yet= :%ral +)rd5 ryann yorumunu& bir de @z. Ysuftan bizzat dinlemek istedi. D da %raln +)rd5 ryay 3e yorumunu anlatt. %ral nasl bir tedbir almak +erekti5ini sorun,a& @z. Ysuf& :bolluk yllarnda ?7& +&%/ +&%@& 1,1/1 *+ ('7& +'.+& B+,+&%,. !A-4+0+ &3'43& -344),3/*) :+. &+/*%/%2%/ B+?%.%/% ();4),(3/32, :+. *+ %:,505' -)@),)& :)26/+-+ 974 *A<%2 &)2)/*3,3,(3/32> dedi. %ral& :4eki bu i8i kim ya4a,akW> diye sorun,a& @z. Ysuf kendisinin bu +)re3i stlenebile,e5ini s)yleye,ektir.><zek 3e di5.& 2/-= :!eni bu yerin <Msrn=& az#nelerine t$yin et. Pnk ben onlar 9ok iyi koruyan 3e <tasarrufunu= 4ek iyi bilenim.> dedi. Ee b)yle,e Ysufu orada diledi5i yerde konaklamak zere& o yerde yerle8tirdik. !iz diledi5imiz kimseye ra metimizi eri8tiririz. Ee +zel da3rananlarn mk$f$tn 3ermemezlik etmeyiz. Tm$n edi4 de <k)tlklerden= saknanlar i9in& $ iret mk$f$t da a ayrldr.><Ysuf sresi& ??& ?2 3e ?B. $yetler= :!tn Msr& @z. Ysufun y)netimine 3erildi. %ral& kendi yetkilerini bile kullanmasna ms$ade etti. @z. Ysuf& '),3.) A/+. <+,*%, 1,+'%.% ),'3,*3, %:'%-)? >)24)(3 74)/ 1,1/4+,% ('7& +''%. V+ (7/8/*) &3'43& -344),3 B+4*%. !8/8/ 12+,%/+ ('7& +*%4.%= 1,1/4+,% -+.+-+ <+ %:,)? +'.+-+ 9)=4)*34),. +, '),)>')/ %/()/4), B+4+,+&, M3(3,"*)/ +,2)& ()'3/ )4.)-) 9)=4)*34),.><zek 3e di5.& 2/-= :!unun zerine @z. Ysuf da Ydedi ki: beni yurdun az#neleri zerine memur etZ M3(3,"3/ ),526(%/+, .)44),3/), 1,1/4+,%/+ 9+/ 9)&)-3. Y3e 84 esiz ki& ben iyi bir koruyu,uyumZ .+.4+&+'%/ (+,<+'%/%, %&'%(5*%-5'3/3 B12+40+ %*5,+-+ <+ &7,8.)-) .8&'+*%,%. (B101. -+'+,) 3e ben

Y<bu konular= iyi bilen bir ki8iyimZ yurdun nasl id$re edile,e5ini 91'1/ ):546/%/ -),),4),3/) /)(34 ?)43=34)0);3 &7/8(8/*) '). 9%, 9%4B% ():%9%-%.. Ysuf aley issel$m& o a3$l#de 91-1& %&'%(5*6 74)-4),3/ .+-*)/) B+4+0+;%ni il$ # 3a iy yoluyla 3e +)rlen ryann i8$retiyle bilmi8 idi ayr,a kendisi yaratl8tan +elen 4ek byk bir zek$ya 3e y)netim k$biliyetine sa i4 bulunuyordu. 6rtk )yle 27,, 98:,)/43 2).)/4),*) (&,%2 *A/+.4+,%/*+= i8leri dzeltmeye muktedir olan bir ki8inin& alkn i8leriyle il+ilenmesi bir insanlk +)re3idir. zellikle &3'43;) <+ @):)4343;) '8'84)0)& 9%, '7@48. %?%/ B+,+&+/ '+*9%,4+,% )4.)-) B101 -+'+/ 9%, &%=%/%/ 98 %=% -1&4+/.+(% 9ok +zeldir 3e insan to4luluklarna bir mer ametin +ere5idir. 8te bu +ibi sebe4lerden )trdr ki @z. Ysuf& Msrda b)yle bir +)re3i yklenmek istemi8ti. zellikle kendisi bir 4ey+amber oldu5undan& insanl5a bu yolla da iyilikte bulunmay uy+un +)rm8t. !u srada Msrn m$liye bakan olan %tm#r )lm8t. Msr kmdar& Msr m$liye bakanl5na @z. Ysufu t$yin etti. @z. Ysuf m$liye bakan olun,a& ryann t$birine +)re areket etti. Msrn yedi sene i9indeki rnn +zel,e to4latm8& fazlasn da saklatm8 idi. 7a a sonra meydana +elen yedi ktlk senesi i9inde de& o saklanlan rnleri er tarafa bir dzen i9inde da5tmaya ba8lam8t. Qam <Nriye= 3e %en$n b)l+elerinden& Msra mr$,a$t edenlere de& belli kurallara ba5l olarak za ire 3ermesi& 9ok takd#r to4lam8t. !ir *12+/ %?%/*+, >)24) <+ /7&()/ (),>%-)'')/ ()&3/),)& @+& 5*%45/+ <+ %&'%()'43 9%, -A/+'%. %4+, %*5,+ +''%;% 9A4B+4+,% *),43&4),*)/ <+ 121/'14+,*+/ &8,'),.)-3 9)=),.3='3.><JJJM-?B21-?BB= 7IDOL@" JN F6N" MF7J"FII6NF6N H6N7N. :(@z. Ysufun t$birindeki +ibi Msrda yedi sene 4ek bolluk olmu8& fazla za ireler saklanlm8t. Nonraki yedi senede bir darlk ba8lam8& -);.8,4), -);.).3=, +&%/4+, 74.).3=& :+, '),)> 9%, (3&3/'3 %?%/*+ kalm8t. 78ardan 4ek 9ok kimseler& Msra +eliyorlar 3e belirli miktarda bir za ire alabiliyorlard. 8te bu srada @z. Y$kbun bulundu5u Nriye snrndaki 'ilistine%en$n diyarnda da ktlk 3e 4a allk ortaya 9km8t. @z. Y$kbun o5ullar Y3eZ @z. Ysufun baba bir Ykarde8leriZ olan on ki8i& za ire almak i9in Msra Y+eldiZ maksatlarn arzetmek i9in Y emen onunZ @z. Ysufun Y uzuruna +irdilerZ i tiya9larn bildirdiler...@z. Ysuf& Msrda e33elki yllarda *+@7 +*%4.%= 74)/ 2):%,+4+,i& bir orana +)re da5tyordu. 78ardan +elen :+, &%=% (5%4+) %?%/ 9%, *+<+ -1&1nden fazla za ire 3ermiyordu. !u nedenle& karde8leri de on ki8i oldu5undan& onlara da o oranda za ire 3erilmesini emretti. !unun yannda& babalar 3e babalarnn yannda kalm8 olan di5er bir karde8 <!nyamin= i9in de fazladan za ire 3ermi8ti.><JJJM-?B.K Ysuf sresi& ?A 3e ?..= $yetlerin tefs#ri= : :Nem#ru> :meyir>: :ba8ka yerden za ire +etirmek> demektir. !)yle bir za ireyi +etirmeye de :imtiy$r> denilir <im4orted foods=.><JJJM-?A/K Ysuf sresi& 2?. $yetin tefs#ri= :<Ysufun yanna 9n, +eli8lerinde= Ysufun yanna +irdiklerinde dediler ki: Fy 6z#zS !izi 3e $ilemizi ktlk bast 3e biz& de5ersiz <9ok az= bir sermaye ile +eldik <bu sefer bu5day almaya=. <Nen yine= !ize yete,ek miktar tam 3er& ayr,a bize biraz da sadaka <olarak= fazladan= 3er<i3er=. Pnk 6lla sadaka 3erenleri mk$fatlandrr><Ysuf sresi& $yet: AA= :Ydediler ki Fy 6z#zS !izi deZ arkamzda brakm8 oldu5umuz Y$ilemizi de zarret ka4ladZ a9lk elemi ba8mza +eldi& e4imizde 8iddetli bir a9lktan )tr z$fiyet olu8tu Y3e de5ersiz bir sermaye ileZ Msra Y+elmi8 olduk.Z !u s)zleriyle @z. Ysufun mer ametini 9ekmek istiyorlard.><JJJM-20-= :@z. Y$kb aley issel$m +er9i %en$n ilinde )yle bir 8e irde bulunuyordu. %endisi 8e ir a $l#sinden idi& fakat srlerle beraber sa r$ya 9kar& 3akit 3akit )yle 3$ alarda& o3alarda& da5larda bulunurdu.><JJJM-2-0K Ysuf sresi& -00. $yetin tefs#ri= :NH;MYF" %6H%JNM6Y6 FNLFH> 7FYV& 7RNY6Y6 "6V6NH6I. :sl$miyetin kalknmaya en+el oldu5unu 3e sl$mn kurallarna uymann +erekli olmad5n iddiaya ,esaret edenler& erkesi de kendileri +ibi id$yet ,addesinden 9km8 ale +etirmek

isterler Yi8te onlarZ bu 8ekilde dnyaya ta4an ink$r, 3e aldanm8 ki8iler Y4ek uzakZ ak 3e ak#katten tam m$n$syla uzakla8m8 Ybir sa4klktadrlarZ 4ek byk bir sa4klk i9inde ya8amaktadrlar& ne yazk ki& bunun farknda de5ildirler. Ne byk bir ,e $let 3e fel$ketS> <JEM-22.K br$ #m sresi& 0. $yetin tefs#ri= :Tm$n eden kullarma s)yle: namazlarn dosdo5ru klsnlar& kendisinde ne al83eri8& ne de dostluk bulunan bir +n +elmeden )n,e& kendilerine 3erdi5imiz rzklardan <6lla i9in= +izli1 a9k ar,asnlar.> <br$ #m sresi& $yet: 0-= :!u nedenle er akll insan& da a dnyada iken i tiyatl areket etmelidir& namaz +ibi& oru9 +ibi ibadetleri yerine +etirmeye 9al8maldr& 2+&5'3/3, ()*)&)(3/3 /)(34 B+,+&%-7,() A-4+, B%24% <+-) )?3& 74),)& <+,.+4%*%,. !8 ()-+*+, &+/*%(%/% 5:%,+' :)-)'3/3/ &7,&8/? B1/4+,%/*+/ &8,'),.)-) ?)43=.)43*3,.><JEM-2./= JIIJL6"JDN. :L)kleri 3e yeri yaratan& +)kten suyu indiri4 onunla rzk olarak size trl mey3alar 9karan& izni ile denizde yz4 +itmeleri i9in +emileri emrinize 3eren& ne irleri de size aktan an,ak 6lla tr.><br$ #m sresi& $yet: 02= :!u $yet& byk Yarat,nn 3arl5na& ilminin 3e kudretinin sonsuzlu5una tanklk eden 4ek muazzam ikmet izlerine 3e %/()/43;) (7/(82 /%.+'4+,%/+ bak8larmz 9ekmektedir...YEeZ D ,)mert 3e mer ametli olan Yarat,nz Y3,.)&4),3 *) (%2%/ +.,%/%2+ <+,.%='%,K 7/4),3 *%4+*%;%/%2 '),)>) *7;,8 )&3')9%4%,(%/%2, 7/4),3/ (84),3/*)/ ),526/%2+ (8 <+,%,(%/%2, 7/4),*)/ 974 974 %?+,+& %('%>5*+ +*+9%4%,(%/%2.><JEM-2.?= <Yirmin,i yzylda& ne irlerin akma +,nden elektrik elde edilmesini 3e baraGlardan ya4lan sulama ile tarm retiminin byk )l9de artrlmasn& burada atrlamak lazmdr. 6!7de "ennessee Ealley 4roGesi ile milyonlar,a d)nm to4ra5n sulanabildi5i 3e bir tek ne ir zerine kurulan ondan fazla baraG ile byk miktarda elektrik enerGisi elde edilebildi5i +)rln,e& "rkiye +ibi 4ek 9ok lke de ayn yolu taki4 ederek& enerGi 3e tarmda byk retim art8 sa5lamaya mu3affak olmu8lardr. i.y.= IJCJ% PN 7O; F"MF% <"D VI6Y 'DI NON"FN6NUF= :Fy IabbimizS Namaz dosdo5ru klmalar i9in ben& 9o,uklarmdan bir ksmn senin !eyt1i @areminin <%$[benin= yannda& ekinsiz bir 3$d#ye yerle8tirdim. 6rtk sen de insanlardan bir ksmnn +)nllerini onlara meyledi,i kl 3e mey3alardan bunlara rzk 3er. Omulur ki& bu nimetlere 8krederler.><br$ #m sresi& $yet: 0B= :br$ #m aley issel$m& U)mert Yarat,sndan temenn#lerine de3am ederek 8)yle de niy$z etmi8tir ki YFy IabbimizS Fy benim 3e zrriyetimin 3e btn yaratklarn U)mert Iabbi olan Yarat,mzS Y!en zrriyetimden bazsnZ 9o,u5um sm$#l ile YNenin beyt1i mu arreminin yanndaki ekinsiz bir 3$d#deZ yani Mekke sa r$snda& da5lar ile 9e3rilmi8& aralarnda <9ok n$diren ya5mur ya5d5nda= seller akan& 9ukur,a bir bo8lu5a Yyerle8tirdimZ onlar <$ilem= Fy IabbimizS Ynamaz dosdo5ru klsnlar diyeZ burada ik$met etmelerini uy+un +)rdm YartkZ ey U)mert Yarat,S Yinsanlardan bir ksmnn +)nllerini onlara meyleder klZ onlara <sm$#l 3e annesinden ibaret olan benim $ileme= kar8 bir 8e3k 3e se3+i +)sterir olsunlar Y3e onlarZ burada yerle8tirdi5im zrriyetimi 3e onlara da a sonra katla,ak olanlar& YrnlerdenZ 9e8itli mey3alardan& yeryznn yeti8tirdiklerinden YrzklandrZ onlar ref$ i9inde ya8at Yumulur ki 8krederlerZ kendilerine bu nimetleri i s$n eden !yk Yarat,nn emirlerine uyarlar& namazlarn klar& di5er d#n# +)re3lerini de ya4arlar. @z. br$ #min ola5anst bir sl4 ile ya4lan bu temenn#si de kabl olmu8tur. Mekkede yaz 3e k8 9e8itli n#metler& er zaman bulunur. !unlar& btn etraftan& o mbarek 8e re bol bol +etirilmektedir. @er me3simde 9e8itli faydal +da maddeleri bulunur. D nedenle de artk bu nimetlerden dolay ne kadar 8kredilse yine azdr(br$ #m aley issel$m da& ald5 bir 3a ye +)re& anm @a,er ile da a st emer

bir 9o,uk olan sm$#li al4& <'ilistinden= Mekkeye +)trd& onlar oraya yerle8tirdi 3e onlarn orada ra at ya8ay4 rzklanmalar i9in du$ etti. Ee du$s da kabl edildi.><JEM-2..= :%$fir olanlar& zamannda <ke8ke= kendilerinin <de= Mslman olmalarn ni,e kez arzu ede,ekler. Dnlar brak& yesinler& e5lensinler 3e bo8 emel <arzular= onlar oyalayadursun. <%)t sonu,u= yaknda bile,eklerS><@,r sresi& 0 3e /. $yetler= :Fy Vey+amberimS YDnlarZ )yle ink$rlarnda srar edi4 duranlar& senin tamamen iyilikler i9eren tebl#+$tn kabulden ka9nanlar YbrakZK onlar nas# at kabul ede,ek kimseler de5ildirler& onlarn allerine bak4 zlme. L/4), *1/-) .)43/) B1<+/%@ *8,8-7,4),K 3arsn YyesinlerZ i9sinler& ay3$n# ze3klerini tatm#ne 9al8snlar Y3eZ dnyadaki mallaryla& 8e 3$n# arzularn yerine +etirerek lezzetlenerekYfaydalansnlarZ b)yle B+?%0% 9%, (+,<+'4+ B8,8,4)/(3/4), Y3e onlar arzular oyalaya dursunZ onlar dnyada asrlar,a ya8aya,aklarm8 +ibi& srekli ze3k 3e sef$ i9inde 3akit +e9ire,eklermi8 +ibi bo8 mitlere ka4lm8 bulunsunlar Yartk yaknda bile,eklerdirZ ba8larna ne +ibi fel$ketlerin +ele,e5ini anlaya,aklardr& o ink$r, da3ran8larnn korkun9 sonu,unu tada,aklardr. Ne mt i8 bir il$ # te d#tS !u $yet i8$ret ediyor ki: insan dnyada iken $ iret ayatn +arantiye almaya 9al8maldr. !unun i9in de& btn nefs$n# <ben,il& +B7%(') 2+<&4+,i tatm#ne 9al8arak )yle +$fil,e ya8amamaldr. Madd# 8eylere bu dere,e d8knlk 3e mtem$diyen <de3aml= dnye3# arzulara ka4lmak& sl$m# a l$ka aykrdr. Nitekim bir ad#ste 8)yle buyrulur: [;dem o5lu i tiyarlar ama iki 8ey onda +en9le8ir: bunlarn birisi mala rsl olmas& di5eri de ileriye y)nelik byk mitler. zetle& akll 3e +er9ek +ele,e5ini d8nen bir insan& bu dnyada )yle rsl bir ayat srmemelidir. Me8r[ bir 8ekilde ser3et sa ibi olun,a buna 8kretmeli 3e $ iret ayatndan abersiz ya8amamaldr& dny$ t$ri inden ibret almaldr.><JEM-B--1-B-2= !6CFN !DHHO%& !6CFN %J"HJ%. :F3rende me3,ut olan er 8eyin az#neleri an,ak !izim yanmzdadr. !iz onu an,ak belli bir miktar ile indiririz.><@,r sresi& 2-. $yet= :..@ak "e$l$nn er 8eyde bir +izli ikmeti 3ardr. !ir b)l+ede bazen bolluk& bazen de ktlk meydana +etirir. !ir kulunu zen+in& di5er kulunu da fakir eder. !tn bu +ibi farkl 8ekillerde olu8an mukadder$t& bir ikmete dayaldr. !u +ibi allerin bir ksm da& insanlarn 9al8mas 3e ter,i i ile il+ilidir. 6rtk bizim +)re3imiz& takd#r1i il$ #yeyi tasd#k ederek& kendimize d8en 3az#feleri ya4maya 9al8maktr.><JEM-B22= @6YE6NUJHJ% <6NJM6H @ON!6N7IY& ]DDH JN7ON"IY& MF6" JN7ON"IY& "6NNFIY..= :@ay3anlar da D yaratt. Dnlarda sizin i9in st, <8eyler= 3e bir9ok faydalar 3ardr. Dnlardan bir ksmn da yersiniz. Nizin i9in onlarda ayr,a ak8amleyin +etirirken& saba leyin sal3erirken& bir +zellik <ze3k= 3ardr. !u ay3anlar sizin 9ok zorlukla ta8ya,a5nz a5rlklarnz ba8ka memleketlere ula8trrlar. Q4 esiz Iabbiniz <bu ay3anlar size yardm, yaratmakla= 9ok 8efkatli& 4ek mer ametlidir. 6tlar& katrlar 3e e8ekleri binmeniz 3e bir z#net <zerinde +iderek ze3k duymanz= i9in <yaratt=. 6lla 8u anda bilemeye,e5iniz da a ni,e <ula8m ara9lar= yaratr.><Na l sresi& ?&2&B 3e A. $yetler= :YEeZ D byk Yarat, Ye l# ay3anlar da yaratm8tr kiZ onlar sekiz 9ift olu4& erkek 3e di8ileriyle koyun& ke9i& de3e 3e s5rdr. Fy insanlarS YNizin i9in onlardaZ o ay3anlarda Ykorunmak 3ardrZ onlardan +iysiler& <ynlerinden= allar& kilimler& battaniyeler..<derilerinden kalkanlar ya4arak=& kendinizi korumu8 olursunuz. YEeZ sizin i9in ba8ka YyararlarZ da Y3ardrZ onlarn ya3rularndan& stlerinden de faydalanrsnz 3e 7/4),3 ()'),)& '%05,+'%/%2+ B+/%=4%& de 3erirsiniz Y3e onlardan yersinizZ onlar sizin B+?%.%/%2% ();4).)-) A/+.4% 9%, ),)? 74.8= 748,4),(YEeZ D byk Yarat,& ey insanlarS Ykendilerine binmeniz i9inZ onlara binerek istedi5iniz yerlere +idebilmeniz i9in Y3e bir z#net olarak atlar& katrlar 3e e8ekleriZ de yaratm8tr. !unlardan d$im$ istif$de eder durursunuz. !ununla beraber Yda a ni,e 8eyleri de yarata,aktrZ onlardan +ele,ekte yararlana,aksnz. F3et& 6lla yaratm8tr 3e

d$im$ yaratmaktadr. 8te =%.+/*%>+,4+, (',+/4+,) 7'7.79%44+,, 9%(%&4+'4+,, ')--5,+4+, bunlardandr. Uen$b1 6lla n insanlara 3erdi5i byk bir k$biliyet ile bunlar 3akit 3akit medeniyet dnyasnda ortaya 9kmaktadrlar. !tn bunlar il$ # i s$ndrlar. Lele,ekte da a ni,e 8eyler& il$ # kudret ile 3arlk $leminde +)rle,ektir. !u $yette& bu ay3anlarn <at& katr& e8ek=& yalnz binilmek i9in yaratld5 +e9mektedir. F5er etlerinin yenilmesi sakn,asz olmu8 olsayd& :yemek> da a byk bir nimet ola,a5 i9in& :yemek> de anlrd. 8te Fb @an#fe 3e m$m M$lik bunu +)stererek& at& katr 3e e8ek etlerinin yenilmesinin aram oldu5unu s)ylemi8lerdir. 'akat m$m Q$fi# ile di5er baz bil+inler at etinin yenilmesinin el$l oldu5unu s)ylemi8lerdir. %atr 3e e8ek eti ise& bu bil+inler,e de el$l de5ildir.><JEM-B?B1-B?A= :6lla & kimine binesiniz& kimini yiyesiniz diye& sizin i9in ay3anlar yaratandr. Dnlarda sizin i9in da a ni,e faydalar 3ardr. L)nllerinizdeki bir arzuya& onlara binerek ula8rsnz. Dnlar 3e +emilerin stnde ta8nrsnz.><Mmin sresi& B. 3e A0. $yetler= :Y6lla & Ddur ki& sizin i9in d)rt ayakl ay3anlar yarattZ 3e *+<+4+, B%9% @+& >)-*)43 =+-4+,%.Yonlardan bir ksmna binesinizZ onlarn ara,l5yla yollarnz taki4 edesiniz Y3e onlardan yiyesiniz diyeZ nsanlar bu n#metlerin 8krn yerine +etirmeye 9al8mal de5il midirW YEe sizin i9in onlardaZ o ay3anlarda ba8ka ba8ka Yyararlar 3ardrZ onlarn (1'4+,%/*+/, *+,%4+,%/*+/ *+ %('%>5*+ +*+,(%/%2 Y3e onlarn zerinde& +)nllerinizdeki bir i tiya, +idemek i9inZ er an+i bir arzunuzu& %&'%(5*6 .+/>))'4+,%/%2% ();4).)& %?%/ yollar t$ki4 eder durursunuz. F3et. Y3e onlarn stne 3e +emilerin stne ykleniyorsunuzZ )yle ?+=%'4% 84)=3. ),)?4),3/*)/ %('%>5*+ +*%-7,(8/82. !unlar ne kadar byk birer il$ # ltufdur. 8te bu+nk ')--5,+4+,, =%.+/*%>+,4+, (',+/4+,) <+ *%;+,4+,% de bunlardandr.><EJJM0-B/= !6HJ%PJHJ%& 7FNCUH% <'JN@FIY& NF61"I67F=. :6lla & i9inden taze et <balk= yemeniz 3e taka,a5nz bir ss <e8yas= 9karmanz i9in& denizi emrinize 3erendir. Lemilerin denizde <sular= yara yara +ittiklerini de +)ryorsunuz. <!tn bunlar= Dnun ltfunu aramanz 3e nimetine 8kretmeniz i9indir. Nizi sarsmamas i9in& yeryznde sa5lam da5larK 3e ne irler 3e yollar <+e9itler& 3$d#ler& kanyonlar= da <yaratt ki= yolunuzu bulasnz. 7a a ni,e al$metler <yaratt=. Dnlar <nsanlar= yldzlarla da yollarn do5rulturlar.><Na l sresi& -/& -? 3e -2. $yetler= :YEeZ ba8ka de5il& yalnz YDZ byk Yarat, Ydr kiZ Fy insanlarS Nizlere Ydenizi emrinize 3ermi8tirZ ondan diledi5iniz +ibi yararlanmak i9in size akl 3e bilek +, 3ermi8tir Yki ondan taze bir et yiyesinizZ balklar a3lyarak& onlarn l$tif taze etlerinden yararlanasnz Y3e ondanZ o denizden +ayret edi4 Y+iye,e5inizZ sizin i9in anmlarnzn kendilerini ssleye,ekleri in,i 3e mer,an +ibi Ybir z#netZ kymetli o8unuza +iden bir 8ey Y9karasnzZ yine Y+emileri de oradaZ o denizde& sular Yyara yara +ider bir aldeZ kimisinin +elmekte& kimisinin +itmekte oldu5unu 3e onlarn bir9ok e8yay yklenmi8 oldu5unu Y+)rrsnZ btn bunlar insanl5n faydalarna izmet eder. Ee bunlarn e4si& Uen$b1 @akkn <fazlndan= ltfundan& size olan ,)mertli5inden Yisteyesiniz diyeZ bu 84)='3,.) ),)?4),3-4) '%05,+'%/%2% 0)/4)/*3,),)& <+ 98 (+9+@4+ *+ ,323&4)/)(3/32 diye Yumulur ki 8kredersinizZ 6rtk +erekir ki& Uen$b1 @akka 8krederek kulluk 3az#fenizi yerine +etirmeye 9al8nz. F5er o byk Yarat,nn ltuf 3e i s$n olmasa idi& bu +ibi ula8trma ara9lar b)yle mkemmel 3e ola5anst bir 8ekilde +eli8mezdi. Uo5rafya bil+inlerinin a9klamalarna +)re& yeryznn d)rtte 9n okyanus denilen muazzam bir deniz ku8atm8tr. !u okyanus da& yedi denize ayrlm8tr. 8te insanlar& btn bu denizlerden faydalanrlar(YEeZ D ikmet sa ibi Yarat,& bu dnyada da a Yni,e al$metlerZ 3arl5n& kudretine tanklk eden ne kadar muazzam 8eyler yaratt ki& insanlar bunlardan d$im$ istif$de etmektedirler. YEe onlarZ insanlar& )zellikle yldzlarla il+ili bil+i sa ibi olan 3e ti,$ret i9in +e,e 3e +ndz yol,ulukta bulunan 6ra4lar 3e di5er insanlar& Yyldzlar ileZ karalarda 3e denizlerde Yyollarn do5rulturlarZ )zellikle karanlk +e,elerde Nreyy$ <Rlker yldz=& 'erkad$n <kuzey kutbuna yakn +)rnen iki ikiz yldzZ& Uedi <o5lak bur,u= 3e !en$tun1na[8

<!yk 6ydan itibaren sralanan 3e 6ra4larn Na[8n %zlar dedi5i yedi yldz= denilen yldzlara bakarak yllarn taki4 etmeyi ba8arrlar.><JEM-B221-B20= <69k denizde <%uzey 7enizinde= 4etrol bulunmas sonu,u& n+iltere ekonomisi son otuz ylda yeniden +9lenmi8tir. Yine a9k deniz balk9l5 3e deniz ta8ma,l5& 63ru4ann k9k lkelerini ser3et sa ibi ya4m8tr. Yine 63ru4ann Vortekiz& @ollanda 3e !el9ika +ibi k9k lkeleri deniz ti,areti ile u5ra8malar sonu,u& son be8 yz ylda deniz a8r to4raklar elde etmi8ler& ana3atanlarndan 9ok uzaklarda binler,e kilometre )telerde& deniz a8r byk im4aratorluklar kurmu8lardr. @ollanda on bin kilometre uzaklktaki Fndonezyay asrlar,a s)mrm8tr. Ee %uzey 6merikada Nef Yorku ilk olarak Nef 6msterdam ismiyle kuranlar da @ollandallar olmu8lardr. s4anyollarn Lney 6merika ile Drta 6merikadan Ozak17o5uda 'ili4inlere 3arn,aya kadar byk bir dnya im4aratorlu5u kurmalar& da a sonra da n+ilizlerin& 'ranszlarn ayn yolu izlemesi& e4 denize 3erilen )nem sonu,u olmu8tur. !u+nk medeniyet& insanl5n a9k denizlere )nem 3ermesi sonu,u olu8mu8 bir medeniyettir. i.y.= :7enizde da5lar +ibi ak4 +iden<+emi=ler de& Dnun $yetlerindendir. 7ilerse& D <6lla =& rz+$r durdurur& +emiler denizin stnde durakalrlar. Flbette bunda 9ok sabreden& 9ok 8kreden erkes i9in ibretler 3ardr. Ya ut ya4tklar <+na lar= yznden +emileri el$k eder. !ir 9o5unu da affeder <kurtarr=. !)yle,e $yetlerimiz zerinde tart8anlar& kendilerine ka9a,ak bir yer olmad5n bilsinler. Nize 3erilen 8ey& yalnz,a dnya ayatnn +e9imidir. 6lla n yannda bulunanlar ise da a iyi 3e da a sreklidir. !u mk$f$t& #m$n edenler 3e Iablerine +3enenler i9indir.><Qr$ sresi& 02& 00& 0/& 0? 3e 02. $yetler= :Dtuz ikin,i $yete +)re& +emiye binenlerin +na lar yznden& +emi bir frtna ile batrlabilir..!ir9o5u da ba58lanr 3e kurtulur.><zek 3e di5.& /A2= <"itani,in fe,#[ bat8 atrlanabilir. i.y.= :!u $yetlerde 6lla "e$l$nn bykl5ne bir kant olmak zere +emilerin denizlerde +idi4 +elmelerine bak8larn 9e3irilmesi isteniyor. 6yr,a takd#r1i il$ #ye kar8 i9bir 8eyin +er9ekle8emeye,e5i bildiriliyor. Non $yette de& insanlara dnyada 3erilen n#metlerin 9abu,ak yok olu4 tkene,e5i& 6lla katndaki mk$f$tlarn ise da a ayrl 3e da a de3aml oldu5u 3ur+ulanmaktadr. Q)yle ki: YEe Dnun $yetlerindendirZ yani 6lla "e$l$nn birli5ine & kudretine i8$ret eden kantlardandr Ydenizde da5lar +ibi akan +emilerZ onlar& 7 &)*), 91-1&41&4+,% %4+, );3, -1&4+,%-4+ 9+,)9+, *+/%2*+ 9)'.)-3@ 12+,%/*+ )&), B%*+,4+,, %('+/%4+/ '),)>) (14&+4+,+, *+/%24+,+, 7&-)/8(4),)) -A/4+/*%,%4+9%4%,4+,. YF5erZ 6lla "e$l$ Ydilerse denizi durdururZ +emileri ittiren& areket ettiren a3a 3e di5er do5a +9lerini etkisiz brakr <3eya tersi olur& 9ok +9l frtna 3e kasr+alar& +emilerin denizlere a9lmalarn en+ellerler= YartkZ +emiler areketten ma rm kalrlar Yonun srt zerindeZ deniz zerinde YdurakalrlarZ ileriye 3eya +eriye +idemezler Y84 e yok ki bundaZ o +emilerin b)yle denizlerde& b)yle kudret1i il$ iye ile areket edi4 +itmelerinde Yelbette $yetler 3ardrZ F3renin Yarat,snn kudretine& ikmetine <bil+isinin sonsuzlu5una= kantlardr& bunlar...Fy insanlarS Lzel,e d8nnz ki Ysize 3erilmi8 olanlarZ mesel$: zen+inlik +ibi& e3l$t +ibi& makam +ibi 8eyler Yan,ak dnya ayatnn malndan ib$rettirZ bunlardan yalnz,a dnyada istif$de edilir& bunlarla +ururlan4 da ebed# ayatnz& +ele,ekteki $ iret ya8amnz unutmaynz Y3e 6lla n katnda olanlar ise da a ayrldr& da a de3amldrZ 8te o ebed# n#metler Yo kimseler i9indir kiZ onlar dnyada iken Y#m$n etmi8lerdir 3e Iablerine te3ekkl eder<+3enir=lerZ Ii3$yet olunur ki& Fbbekir Ndd#k Iadyall$ u 6n btn maln sadaka olarak 3erdi. Mslmanlardan bazlar& onun bu ya4t5n knadlar da bunun zerine bu $yet indi. 6lla "e$l$ya te3ekkl <+3en= ederek& ya4lan fed$k$rlklarn kaybolmay4& buna ya4ana 4ek 9ok faydasnn ola,a5 bildirildi.><EJJM02//102/?=

RP YRC MF"IF YR%NF%HXN7F !N; Y6V"JIMJQ"J& NFMIO" <6NUJFN" FUDN=. :..zetle& Nemrudun& %en[$nn !$bilde ya4trm8 olduklar 4ek yksek saraylar da& kaleler de ba8larna yklm8& kendilerini ma 3etmi8tir. Nemrudun ya4trd5 saray& ri3$yete +)re be8 bin ar8n <00010?0 metre= yksekli5inde imi8& bununla +)kte ne 3ar ne yok bilmek 3e +)k e li ile sa3a8 etmek derdine d8m8t. 'akat& bu saraynn 8iddetli bir frtna ile yklarak kendisini el$k etti5i s)ylenir.><JEM-BB0K Na l sresi& 22. $yetin tefs#ri= <nsanlk bunlardan ibret almayarak& son yz ylda yine 9ok yksek bin$lar ya4mak e3esine ka4lm8tr. Ne yazk ki& 7nyann en yksek bin$sn in8$ etmek yar8na Mslmanlar da katlm8& )n,e Malezyada sonra da 7ub$ide yzler,e metre yksekli5inde bin$lar ya4lm8tr& sl$m ,o5rafyasnn 4ek 9ok yerinde& k$firler& yz binler,e Mslmann rzna +e9i4& milyonlar,a Mslman a,masz bir 8ekilde )ldrrken. Mslmanlar sa3unma san$yiine )nem 3ere,eklerine& dikkatlerini nerelere 9e3iriyorlarW i.y.= :Eeya onlar korkutmak zere yakalamaya,a5ndan <em#n mi oldularW= Iabbin 9ok 8efkatli& 4ek mer ametlidir < emen bel$nz 3ermiyor& te3be etmenizi 3e sizi affetmeyi bekliyor=> <Na l sresi& $yet: /B= YEeya onlarZ o m8rikleri Uen$b1 @akkn srf YkorkutmakZ uyanmalarna bir frsat olu8turmak Yi9in yakalamaya,a5ndanZ em#n <+3ende= midirlerW Mesel$& 6lla "e$l$ +na k$r bir yerle8im birimini anszn bir zelzele ile 3eya di5er bir bel$ ile ma 3ederek ar$4 eder 3e bu olayla etraftaki kentler 3e k)yler a $l#leri i9in korkun9 bir manzara olu8mu8 olur. Eeya ut bir to4lum bir mddet @):)4343& <+ &3'43;) 3eya mt i8 astalklara u5rar& bu da kendileri i9in bir 8-)/.)-) >3,()' olur. 8te dnya ayatnda b)yle korkuya sebe4 olan skntlar olur. 6rtk insanlar bu olaylardan ibret almal& uyanmal 3e @ak "e$l$ya s5nmal& Dnun kutsal kurallarna uymaldr ki& o +ibi fel$ketlerden +3ende olabilsinler. YQ4 esiz Iabbin& elbette 9ok 8efkatlidirZ bu nedenledir ki <b)yle bel$lara u5ramamalar i9in= kullarn uyara,ak 4ey+amberler +)ndermi8tir 3e D U)mert Yarat, Y9ok mer ametlidirZ bundan )trdr ki& kullarn +na lar sebebiyle emen aza4landrmaz& kendilerini ya8antlarn dzeltebilmeleri i9in bir mddet 3erir& onlar bir mddet serbest brakr.><JEM-BA/= <"rkiyede de zall yllarla ba8lay4 +eli8en 3e -.A/den itibaren zlanan 3e bir 9eyrek yzyl de3am eden 4a allk <9ok yksek enflasyon= 3e sonunda -... 3e 200- krizleriyle eknomik 9)k8& en azndan bir ksm insan d#ne yakla8trm8& d8n,e 3e da3ran8 y)nnden eski al8kanlklarn terk ederek& mmet9i1sl$m, bir 9iz+iyi benimsemelerinde uyar, 3e yararl olmu8tur. i.y.= :6lla & rzk konusunda kiminizi kiminizden stn kld. Rstn klnanlar <e8it olalm diye=& rzklarn& ellerinin altndakilere <k)lelere= 3ermiyorlar ki rzkta e8it olsunlar. 6lla n nimetini mi ink$r ediyorlarW> <Na l sresi& $yet: B-= :YEeZ Fy insanlarS Q4 e yok ki Y6lla "e$l$ baznz baznz zerine rzk konusunda stn klm8tr.Z nsanlarn kimisi zen+in& kimisi de fakirdir& kimisi efendi kimisi de k)ledir. !az insanlar 9ok bil+ili olmadklar 3e 3,ut9a da zayf olduklar alde& ku33etli 3e bil+ili ki8ilerden da a 9ok ser3ete 3e makama sa i4 olabilirler. !tn bunlar birer takd#r1i il$ # sonu,udur. Y6rtk stn klnanlarZ yani rzklar fazla olan insanlar YrzklarnZ sa i4 olduklar ser3etlerini YonlarZ o fakirler& o k)leler YondaZ o rzklarda& ser3etlerde kendilerine Ye8it olsun diyeZ Yellerinin altndakilere 3eri,i de5ildirlerZ o fakirleri& k)leleri kendilerine e8itMdenk klmak istemezler. M$dem ki: o insanlar& kendi rzklarna& fakir 3e k)le insanlar ortak etmek istemiyorlar& o alde e3renin Yarat,sna& Dnun baz $,iz yaratklarn <4utlarM4utla8trdklar ki8i 3e kurumlar= yaratma 3e sa i4 olmada 3e kulluk etme konusunda nasl e8it 3e ortak klmak isterlerW @i9 yaratlan& byk Yarat,ya e8it olabilir miW 7i5er bir if$de ile de: efendileri de k)leleri de rzklandran an,ak 6lla "e$l$dr. @e4si taraf1 il$ #den rzklandrlmak y)nnden e8ittirler. E>+/*%4+,

2)//+'.+(%/4+, &%, &+/*% &A4+4+,%/% &+/*%4+,% ,323&4)/*3,3-7,4), . %endileri birer ara9trlar.><JEM-A0-= 6%I6!;H6I 6I6NJN76 76Y6NJQM6 <NDHJ76IJ"Y 6MDNL IFH6"JEFN=. :Q4 esiz 6lla ad$leti& iyili5i& akrab$ya yardm etmeyi emreder& 9irkin i8leri& fen$l5 3e az+nl5 da yasaklar. D& d8n4 tutasnz diye size )5t 3eriyor.><Na l sresi& $yet: .0= !u $yet en )nemli to4lumsal 3e a l$k# esaslar 3e )zel 3e +enel ede4 kurallarn i9ermektedir. Ee btn insanlk i9in en byk da3ran8 re berli5ine sa i4 olmaktadr. Q)yle ki ey ykml insanlarS YQ4 esiz ki& 6lla "e$l$ ad$letiZ emrediyor. @er konuda ad$lete uyunuz& er konuda a8rlklardan ka9narak ortadan +idiniz& insanlarn aklarna dikkat ederek& snrnz a8maynz. YEeZ @ak "e$l$ @azretleri Yiyili5iZ de emrediyor. Eaz#felerimizi +zel,e ya4malyz& insanl5a kar8 d$im$ iyilikle& ltuf 3e 8efkatle da3ranmalyz. YEeZ 6lla "e$l$ Yakrab$laraZ yakn 3e uzak akrab$ya mu ta9 olduklar 8eyleri Y3ermeyiZ yardmda bulunmay da YemrediyorZ bunlar en )nemli insanlk +)re3leridir. YEeZ D er 8eyi bilen Yarat,& Fy insanlarS Nize Yfu 8uZ yasaklyor& o nedenle zina +ibi& omoseksellik +ibi iffete 3e insanl5a aykr 3e temiz a l$ka zt olan 9irkin areketlerden ka9nnz. !unlarn sonu 9ok k)tdr. Ee D byk Yarat, Ymnkeri deZ yasaklyor. Yani& d#nen yasak 3e aklen k)t olu4 reddedilen 8eylerden& mesel$ asetten& dedikodudan ka9nmaldr. fke ku33etinin a8r olarak ortaya 9kmasna meydan 3erilmemelidir. Fde4 3e terbiye sa i4lerinin 9irkin +)re,ekleri 8eyleri i8lememelidir. Ee D y,e Yarat, Y aklara te,$3zden de yasaklyorZ insanlara kar8 aksz yere zorbalk 3e 8iddet +)stermek& aksz yere ona buna saldrmak& malna saldrmak& d#nen yasaktr& knanm8tr..>6krab$lara 3ermek> de& bu da uzak 3e yakn akrabaya iyiliktirK onlardan mu ta9 olanlara yardmda bulunmaktr..><JEM-A-/1-A-?= H7RIRUR IF%;!F"F LIQMFYNS NCRNRCR "O"ONS :6ntla8ma ya4t5nz zaman& 6lla n a dini yerine +etirin 3e 6lla zerinize 8$ it tutarak& yem#nleri 4eki8tirdikten sonra bozmayn. Q4 esiz 6lla & ya4a,a5nz 8eyleri 4ek iyi bilir. 4li5ini sa5lam,a bktkten sonra& 9)z4 bozan <kadn= +ibi olmayn. !ir to4lum di5er bir to4lumdan <say,a 3e mal,a= da a 9ok oldu5u i9in yem#nlerinizi& aranzda bir fesat $leti edinmeyin. Pnk 6lla & bununla sizi imti an etmektedir. @akknda anla8mazl5a d8t5nz 8eyi& kyamet +nnde mutlaka size a9klaya,aktr. 6lla dileseydi& e4inizi bir tek mmet klard& fakat D& diledi5ini& sa4trr& diledi5ini de do5ru yola iletir. Ya4t5nz i8lerden mutlaka sorumlu tutula,aksnz.><Na l sresi& .-& .2 3e .0. $yetler= :!u $yetler& Mslmanlarn ykml olduklar 8eylerin bir ksmn ayrntl olarak bildiriyor. 6nla8malara 3e -+.6/4+,+ 8-84.)(3/3 bir mis$l olarak emrediyor. /()/4),3/ >),&43 .)**6 <),43&4),) ():%@ 74.)4),3/*)/ A'1,1, 9%,9%,4+,%/+ &),=3 ,+&59+''+ 9848/.).)4),3/3 ')<(%-+*+ 9848/8-7,..3e erkesin sor+uya t$b# ola,a5n i t$r etmektedir. Q)yle ki: YEeZ ey d#n1i sl$m kabul ede,ek kimselerS Y6nla8ma ya4t5nz zaman daZ @z. Vey+amber ile biatla8t5nz zaman& onun d#nine izmet ede,e5inize s)z 3erdi5iniz zaman da& Y6lla n a dini yerine +etirinizZ o b#ata uyunuz..YEe yem#nleri tak3iye ettikten sonraZ ya4t5nz anla8malar& Uen$b1 @akka yem#n ederek ku33etlendirin,e& artk onlara akkyla uyunuz& onlar YbozmaynzZ sonra yem#nini bozmu8& +na k$r olmu8 olursunuz. Y albuki& 6lla "e$l$y <ya4t5nz yem#nle= zerinize kef#lZ 8$ it Yklm8snzdrZ Dnun mukaddes adna yem#n ederek& s)znz ku33etlendirmi8sinizdir. 6rtk nasl olur da& onu bozabilirsinizW YEeZ Fy b#atla8mada bulunanlarS !u b#atnz bozmaynz Yi4li5ini sa5lam,a bk4 ya4tktan sonraZ bir 3es3ese& bir yanl8 d8n,e etkisiyle onuY9)z4 bozan kadn +ibi olmaynZ siz de ku33etli,e ya4t5nz 3e akknzda 4ek faydal oldu5u kesin olan bir anla8may bir b#atla8may bozu4 da& )yle zararnza areket etmi8 olmaynz. !)yle bir areket& byk bir bil+isizlikten 3e a maklk eserinden ba8ka bir 8ey de5ildir. Mfessirlerin a9klamasna +)re& bu kadndan kast& kurey8 kab#lesinden Iita adndaki kadndr. !u kadn saba tan )5leye

kadar 9al8r& ynden kldan i4 e5iri4 bker de ur+an ya4arm8. 5leden sonra ise& kendisine +elen bir 3es3ese etkisiyle o ur+an s)ker& darmada5n eder& bo8yere 9al8m8 olurdu. 8te bu mis$l& faydal 8eylerin kadrini bilmeyi4 de onlar bozmaya 9al8anlar akknda& madd# bir mis$ldir. Ne yazk ki siz Ybir mmetin di5er bir mmetten da a 9okZ say& ku33et 3eya ser3et sa ibi Yoldu5u i9in& yem#nlerinizi aranzda bir fes$da $let edinirsinizZ bir s)znden d)nmeye& bir y$nete ara, edinirsiniz.><JEM-A-A1-A-.= :6lla & +3en <3e= uzur i9inde olan bir kenti mis$l 3erir ki& o kentin < alknn= rzk& er taraftan bol bol +elirdi. 'akat& 6lla n nimetlerine nank)rlk ettiler de& ya4makta olduklar 8eylerden )tr 6lla & onlara a9lk 3e korku elb#sesini tattrd. Q4 e yok& onlara kendilerinden 4ey+amber +eldi de& onu yalanladlar. Dnlar <+na i8leyerek kendilerine= zulmederlerken& aza4 onlar emen yakalay3erdi.><Na l sresi& --2 3e --0. $yetler= :!u $yetler& Uen$b1 @akkn n#metlerine kar8 /)/&A,41&'+ 9848/)/4),3/, *1/-)*) *) /)(34 &7,&8/? >+45&+'4+,+ 8;,)-)0)&4),3/3 bir mis$l ile uyarmaktadr. Q)yle ki: YEe 6lla Z "e$l$& il$ # n#metlerin kadrini bili4 8krn yerine +etirmeyenleri uyandrmak i9in Ybir yerle8im biriminiZ bir lkeyi 3eya Mekkeyi Ybir )rnek 3erir kiZ o yerle8im birimi 3aktiyle Yem#n <+3enli=Z idi& bir emniyetli diy$r idi. YEe sknet i9inde idiZ a $l#si ba8ka yerlere +itmek i tiya,nda de5ildiler. @er an+i bir d8man ,mundan bir end#8e i9inde de de5illerdi 3e kal4leri de +ayet uzurlu idi. YDnaZ o yerle8im biriminin a $l#sineY rzk daZ kara 3e deniz yoluyla Y er yerden bol bol +elirdiZ ra at bir +e9im sryorlard. YNonra o a $l#& 6lla n n#metlerine nank)rlkte bulundular.Z o kadar emniyet i9inde 3e bol +e9imle ya8adklar& nimetlere nank)rl5e ,esaret ettiler Yartk 6lla da& onlara i8ledikleri 8eylerdenZ bu 8ekilde nimete nank)rl5e de3am ettiklerinden Ydolay& a9lk 3e korku +iysisini tattrdZ btn 3,utlarn& bir korku& bir a9lk ka4lad 3e bunun tesiriyle& kendi +iysilerini kemire,ek bir duruma +eldiler. 8te& @z. Vey+ambere kar8 isyan eden Mekke a $l#si de& b)yle bir bel$ya u5ram8lardr. F3et..YEe 84 esiz ki& onlara& kendilerindenZ aslen 3e soy olarak kendi ,inslerinden olu4& yksek a l$k 3e +zel da3ran8lar kendileri tarafndan bilinen 3e onlarn sade,e iyili5ini isteyen Ybir Vey+amber +eldiZ Mu ammed aley issel$m kendilerini ir8$da 3e ykseltmeye 9al8t. Dnlar ise YDnuZ @z. Vey+amberi Y emen yalanladlarZ Dnun 4ey+amberli5ini kabul etmediler. Y6rtk onlarZ o ink$r, a $l# )yle nank)rlkte bulunarak Yzalimliklerine de3am ederlerken& kendilerini az$4 yakaladZ yedi sene kadar& a9lk i9inde kaldlar& da a sonra da !edir sa3a8nda byk bir ma5lbiyete u5radlar. 7i5er ink$r, to4lumlar da& b)yle benzer fel$ketlerle kar8 kar8ya +elmi8lerdir. 6rtk bu t$ri # f$,ialardan ibret almal de5il midirW><JEM-A00= L6YF" 6C7JI& Y6N6%H6N6N YYFUF% EF PFUF%HFI& NH;M76 :6rtk& 6lla n size rzk olarak 3erdi5i 8eylerden el$l 3e temiz olarak yiyin de& e5er <+er9ekten= yalnz 6lla a ib$det ediyorsanz& Dnun nimetine 8kredin. <6lla = Nize& an,ak )l ay3an& akan kan& domuz etini 3e 6lla tan ba8kas adna kesilen ay3an aram kld. %im me,bur kalrsa& istemeyerek <nefretini kalbinde tutarak= 3e 9ok az miktarda olmak 8artyla <bunlardan yiyebilir=. Pnk 6lla 9ok ba58layan& 9ok 8efkatlidir. 7illerinizin yalan yere sfatlandrd5 8eyler akknda& :bu el$ldir> :bu da aramdr> demeyin. Pnk b)yle ya4arsanz& 6lla a kar8 yalan uydurmu8 olursunuz. Q4 esiz 6lla a kar8 yalan uyduranlar& kurtulu8a eremezler.> <Na l sresi& --/& --? 3e --2. $yetler= :!u $yetler& bizim i9in 8er#ata +)re yenilmesi el$l olu4 olmayan 8eyleri bildiriyor. !ir 8eyin el$l 3eya aram olmasna kendi kendilerine km 3erenlerin& Uen$b1 @akka kar8 iftir$da bulunmu8 3e fel$kete ak kazanm8 ola,aklarn i t$r diyor. <--B. $yette de= 7nya malnn <$ irette ,ennetliklere 3erile,ek olanlarn yannda= 9ok azM9ok de5ersiz 8eyler oldu5una& kendi kendilerine :bu el$l> :bu aram> diyerek& <esasnda b)yle bir km koymam8 olan= 6lla a iftir$ edenlerin de 8iddetli azaba u5raya,aklarna i8$ret ediliyor. Lna i8leyerek kendilerine zulmetmi8 olan

Ya d#lere& <bu sebe4le= baz yiye,eklerin aram klnm8 oldu5u da a9klanmaktadr. Q)yle ki: Y6rtkZ Fy mminlerS Uen$b1 @ak sizlere el$l 3e aram olan 8eyleri a9klam8tr. !u nedenle Ysiz& 6lla n sizi rzklandrd5 8eylerin el$l 3e tertemiz olanlarn yiyinizZ aramdan ka9nnz& kulluk 3az#fenizi yerine +etiriniz YEe 6lla n nimetine 8kredinizZ mesel$ sizin +an#met mallarndan istif$de etmenize ms$ade etmi8tir. 6yr,a bir ni,e 8eyleri de el$l klm8tr. 8te bunlardan )tr @ak "e$l$ya 8krediniz. Nimetlerine nank)rlkte bulunmaynz. Ye5er& Dna kullukta bulunuyor isenizZ o 8ekilde areket ediniz& yasaklanan yiye,eklereMi9e,eklere yakla8maynz& kullu5a aykr da3ran8lardan ka9nnz.><JEM-A0?= N67FUF UOM; E6%" ";"H7I& UOM; LRNR 7FXH. :Uumartesi t$tili& an,ak o konuda anla8mazl5a d8enlere <farz= klnm8t. %y$met +n Iabbin 84 esiz& onlarn anla8mazl5a d8tkleri 8ey akknda& aralarnda km 3ere,ektir.><Na l sresi& 6yet: -2/= :bn1i 6bbas Iadyall$ u 6n dan ya4lan ri3$yete +)re& Ms$ aley issel$m& sr$#l D5ullarna aftada bir +n olmak zere& Uuma +nleri i8lerini brakarak 6lla "e$l$ya ib$detle me8+ul olmalarn emretmi8ti. Dnlar ise& bunu kabulden ka9nm8lar: :!iz 6lla n yaratmay bitirdi5i ,umartesi +nn istiyoruz> demi8lerdi. !unun zerine ,umartesi zerlerine yazlm8 3e fakat bu konuda biraz a5r 8artlar +etirilmi8ti. @ristiyanlar da& Uuma +nn kabul etmeyi4& Vazar +nn ter,i etmi8lerdir. !unlar :yaratmann ba8lan+,& Vazar +ndr> diyerek& o +n bayram +n olarak kabullenmi8lerdi. !iz Mslmanlar,a ise& Uuma +n& bir tamamlanma 3e mkemmele erme +ndr. Ee biz Mslmanlar,a Uuma +n& bir bayram +n demektir. 'akat 98B1/*+, 91'1/ *1/-+<6 %=4+,%.%2% '+,& +'.+&4+ -1&1.41 *+;%4%2, ()*+0+ M8.) /).)23/3 &34.)& %?%/, %=4+,%.%2% B+?%0% 74),)& '+,& +*+,%2.><JEM-A/0= MD76Y6 V6I6 @6IU6Y6NH6I. :!ir de akrab$ya& yoksula& yol,uya akkn 3er. Lereksiz yere de sa94 sa3urma. Q4 e yok ki& b)ylesine sa94 sa3uranlar& 8eytanlarn dostlardr. Qeytan ise& Iabbine kar8 4ek nank)rdr. F5er Iabbinden umdu5un bir rzk beklemek durumunda oldu5un i9in& onlara bakamyorsan& i9 olmazsa& kendilerine +)nl al, bir s)z s)yle. Fli sk olmaK bsbtn eli a9k da olma. Nonra knanr& <kaybettiklerinin= asretini 9eker kalrsn. Q e yok ki Iabbin rzk diledi5ine 9ok& diledi5ine az 3erir. Q4 esiz ki D& kullarndan aberd$rdr& <onlar= 9ok iyi +)rr.><sr$ sresi& 22& 2B& 2A& 2. 3e 00. $yetler= :Ii3$yete +)re !il$l& Nu eyb& N$lim& Me ,$ 3e @abb$b +ibi yoksul sa $b#ler& @z. Vey+amberin yardm ile +e9inirlerdi. @z. Vey+amber& onlara 3ere,ek bir 8eyi olmad5 zaman& ma ,biyetinden )tr s)yleye,ek s)z bulamaz& yzn ba8ka tarafa 9e3irir& fakat onlarn i tiya9larn +idermesi i9in Uen$b1 @akkn kendisine imk$n 3ermesini dilerdi. 8te bu <sr$ 2A.= $yette& @z. Vey+ambere bu +ibi insanlara bir 8eyler 3eremeye,ek bile olsa& i9 olmazsa :6lla bize de size de bol rzk 3ersin> :6lla sizleri mesut 3e mreffe klsn> +ibi s)zlerle onlarn +)nllerini almas +erekti5i atrlatlmaktadr.> <zek 3e di5.& 2A/= :!u $yetlerde& iyili5in 3e ayrl amellerin <+zel da3ran8larn= s$ as +eni8letilmektedir. !unun yannda %(,5> -)()&4)/),)&, %(,5>3/ =+-'5/6 9%, *)<,)/3= 74*8;8/) %=5,+' +*%4.+&'+*%,. Mu ta9 olanlara yardmda bulunamaya,ak bir durumda bulunanlarn da& onlara kar8 n$zik$ne bir m$zerette bulunmalarn ta3siye ediyor. Mallarn ar,anmas konusunda& ,imrili5in de& israf9l5n da knanm8 oldu5u 3e k)t neti,esine i tarda bulunuluyor. Q)yle ki: YEeZ Fy muktedir olan Mslman ki8iS Yakrabaya da akkn 3erZ baba 3e anne tarafndan yaknl5 olan kimseye& mu ta9 oldu5u takd#rde& nafakasn sa5la. 6kraba ziyareti +ibi& +zel +e9inmek +ibi& onlara se3+i beslemek +ibi akrabalk aklarna uy. !unlardan ba8ka& Yd8kne deZ akkn 3er. +, /+ &)*), )&,)9) 74.)() *), %/()/43& )*3/), (45.%-+' )*3/) .+,:).+' +*+,+&, 9A-4+ &%=%4+,%/ %:'%-)?4),3/3 *) 2+&5' %4+, ()*)&) %4+ B%*+,.+-+ ?)43=. Ee yolda Y4arasz kalm8Z kimseye de ins$niyet n$mna akk olan iyilikte bulun. Mu ta9 oldu5u 8eyi& imk$nlar )l9snde sa5lamaya 9al8. nsan# mer amet 3e d#n

karde8li5i bunu +erektirir. YEeZ bununla beraber& maln ar,ama konusunda Ysa94 sa3urmaZ uy+un olmayan yerlere ser3etini sarfetme& isr$fta bulunma& a8rlktan ka9n. S+,<+', A44):"3/ 9%, ),.);)/3*3,. L/8 &A'1-+ &844)/.)&, 9%, /)/&A,41& )45.+'%*%, &%, @+& &3/)/.3='3,.> :YQ4 e yok kiZ mallarn Ysa94 sa3uranlarZ ser3etlerinin kadrini bilmeyi4& lzumsuz yere sarfedi4 duranlar& 9)=&)4),3/) BA('+,%= %?%/ >)-*)(32 -+,4+,+ (),>+*+/4+,, .%446 +*+@4+,+ )-&3,3 .7*)4), 8;,8/) @),)4),3/3 :),0)-)/4), Y8eytanlarn karde8leridirZ Pnk b)yleleri& 8eytanlarn yolunda yrm8& 8eytanlarn aldatmasna ka4lm8 kimselerdir. YQeytan ise Iabbine kar8 nank)rlkte bulunmu8tur.Z Pnk 8eytan& Uen$b1 @akkn kendisine 3erdi5i ku33etleri& yaratldklar +ayenin d8nda sarfetmi8tir(6rtk insanlara yara8rm ki& 8eytann )yle kendi ayatn da ebed# fel$kete d8rm8 olan& o kadar nank)r 3e 4is bir yarat5n 3es3eselerine ka4lsnlar da& onun +)sterdi5i el$k edi,i bir yola +irerek& israf9lkla 8eytanla bir karde8lik kurmu8 olsunlarS !u ne kadar bil+isizlikS ..YEeZ 6lla "e$l$& @z. Vey+amberin ne 8ekilde yardmda buluna,a5n tarif 3e )5retmek i9in buyurdu ki: Yelini boynuna ba5lanm8 klmaZ yani: mu ta9 olanlara 3eme konusunda ,imrilik +)stererek onlara i9bir 8ey 3ermeyen bir 3aziyet alma Y3e onuZ yardm i9in elini Ybsbtn de a9maZ elinde bulunan 91'1/ .)43/3 >)&%,4+,+ *);3'),)&, '+.+44% @),)(32 *) &)4),)&, 98 (+>+, '7@48.) -1& 74.) *8,8.8/) *1=.+. Q4 e yok ki& er 8eyde a8rlk knanm8tr. 6 l$k# erdem ise& orta yoldan +iderek olur. Q$yet btn mallarn bu 8ekilde da5tr isen YsonraZ 6lla katnda 3e insanlar arasnda Yfazla,a knanmaya u5ram8Z olursun. Pnk kendisine yasaklanm8 olan bir areketi ya4m8 olursun 3e Y asret i9inde kalm8 bir durumda oturu4 durursunZ kendini +e9indire,ek miktar elden 9karm8 3e 4i8man bir durumda kalrsn. !tn bu i tarlar& @z. Vey+amber ara,l5yla& mmetin btn fertlerine y)neliktir. Fy Vey+amberS YQ4 e yok ki& Iabbin diledi5inin rzkn +eni8letirZ o &%=%-% >)24)(3-4) 9%, (+,<+'+ <+ B+4%,+ ():%@ &34), Y3eZ diledi5inin de rzkn Ydarla8trrZ onu i tiya9 i9inde brakr. Eeren de& en+el olan da 6lla "e$l$dr. 7iledi5i kullarna +eni8 bir ya8ay8 nas#4 eder& dilediklerini de dar bir +elir i9inde brakr. !tn bunlarn bizim bilemedi5imiz sebe4leri 3ardr. Cen+inler 8kretmelidirler. 'akirler de sabrederek m$ne3# mk$f$ta ermelidirler. nsanl5n 3az#fesi& me8r[ +elir sa5lamann sebe4lerine ya48maktr. 6rtk bu konudaki ba8ar& takd#r1i il$ #ye dayanr. YMu akkak ki DZ !yk Yarat, Ykullarnn durumlarndan +er9ekten aberd$rdrZ @e4sinin de +izli 3e a9k allerini& m$l# durumlarn& i tiya9larn tamamyla bilir. YEeZ D& kullarnn btn )zelliklerini& i8lemlerini de Y en in,e ayrntsna kadar +)rmektedir.Z !tn +)klerin 3e yerlerin az#neleri& D U)mert Yarat,nn :kudret eli>ndedir. !az kullarn i tiya9 i9inde brakmas& elbette ki bir sebebe dayaldr. N%0+ 2+/B%/4+, *):) (7/,)&% *A/+.4+,%/*+ >)&%, *1=+,4+,. N%0+ >)&%,4+, *+ *):) (7/,)&% :)-)'4),3/*) 2+/B%/ 74.)&')*3,4),. N+ .)**6 9%, <),43;) B8,8,4)/.)43*3,, /+ *+ %:'%-)?4),3.32*)/ A'1,1 1.%'(%24%;+ *1=.+4%*%,. !u durumlarn e4si& bir ikmet +ere5idir. !izim 3az#femiz ise& takd#r1i il$ #ye rz$ +)stermektir. [Mlknde 6lla & diledi5i +ibi tasarruf eder& sterse e3reni tamamen yok eder& isterse 3ar eder Ciy$ Va8a> <JEM-A221-A2A= :<%$firler= 7erler ki: [%endilerini dnyada iken k)t sayd5mz kimseleri burada ni9in +)rmyoruzW > <N$d sresi& 22. $yet= :YEeZ D az+nlar& ,e enneme atln,a Yderler ki: bize ne oluyor ki baz ki8ileri +)rmyoruzWZ 8imdi onlar ne i9in bizimle beraber& bu ,e ennemde bulunmuyorlarW !u +)remedikleri kimselerden maksatlar& onlar dnyada iken k9k +)ryorlard 3e kendileriyle dal+a +e9iriyorlard ki bunlar >)&%, M1(41.)/4),d Y3e biz onlar en k)t ki8iler sayardkZ Fb Ue il +ibi m8rikler& kendi madd# ser3etlerine me3k#lerine +3enerek @z. 6mm$r& @abb$b& !il$l 3e Nelm$n +ibi ():5964+,%/

>)&%,4+,%/*+/ 74)/ @+& .8:'+,+. 25'4),) &3-.+' <+,.+24+, <+ 7/4),3/ *1/-+<6 9%, (+,<+'+ (5:%@ 74.).)4),3/3 9%, &8(8, ()/),, 7/4),4) *)4B) B+?%,.+-+ 01,"+' +*+, 3e bu fakir Mslmanlarn ,e enneme +ide,eklerini s)ylerlerdi.><EJM00/.= UFNTN 7RQRIMF% : E6@QY;NF 76EI6NJQ. :Le9im end#8esi ile 9o,uklarnzn ,anna kymayn. !iz& onlarn da sizin de rzknz 3eririz. Dnlar )ldrmek& +er9ekten byk bir su9tur.><sr$ sresi& $yet: 0-= :YEeZ Fy insanlarS Yfakirlik korkusu ile e3l$dnz )ldrmeyinizZ baz kimseler& dnyaya +elen 9o,uklarn besleyemeye,ekleri end#8esiyle )ldrrrler. !az kimseler de& b)yle bir end#8e ile ,en#nleri d8rme ,es$retini +)sterirler. zellikle sl$m )n,esi d)nemde& kzlarn kendi kazan9larn sa5layamaya,aklar 3e kzlar e3lendire,ekleri zaman 4araya i tiya9 ola,a5 d8nlerek 3e den+i olmayan biri ile 8$yet ileride bu kz e3lenirse kendileri i9in bu durumun to4lum i9inde 9ok ay4 bir durum ola,a5n d8nerek& o m$sm kz ya3rularn )ldrrlerdi. sl$m& bu +ibi bil+isiz,e 3e 3a 8iy$ne da3ran8lar insanl5a yasaklamaktadr. F3et. !uyuruluyor ki: Fy $ile reisleriS Y!iz onlar daZ o 9o,uklar da Yrzklandrrz& sizi deZ durum b)yle iken& i tiya9 3e di5er ind#8elerle onlar )ldrmek nasl uy+un olurW YQ4 esiz ki onlar )ldrmek& byk birZ +na tr& mt i8 bir Y,in$yettirZ bunun sorumlulu5u& 9ok byktr. 6rtuk& kesinlikle b)yle bir 8eye ,ret etmeyiniz. 6naya1babaya rmet l$zm oldu5u +ibi& e3l$dn aklarna da dikkat etmek l$zmdr. Dnlar da birer <6lla n= kudreti eseridir. nsanl5n de3am& bu e3l$tlara ba5ldr. Dnlar )ldrmek& byk bir kal4 katl5nn eseridir 3e +zel a l$ktan insanlk ze3kinden& 8efkat duy+usundan yoksun olu8un i8$retidir. Uen$b1 @akka +3enmemenin de en byk i8$retidir. D nedenle& b)yle byk bir ,in$yetten& son dere,e ka9nmak l$zmdr.><JEM-A2.= YF"TMN M6HJNJ YFMFYN. :Yet#min malna& r8tne eri8in,eye kadar& tam bir iyi niyet ta8makszn yakla8mayn. Eerdi5iniz s)z de yerine +etririn. Pnk 3erilen s)z& sorumlulu5u +erektirir.><sr$ sresi& 0/. $yet= YEeZ Fy MslmanlarS Yyet#min malnaZ da Yr8t ya8na yeti8in,eye kadarZ bl5a eri4& malnda tasarrufa +9 yetirebilin,eye kadar Yyakla8maynzZ yet#min malna asla saldrda bulunmaynz Yyalnz +zel bir 8ekilde olmas d8ndaZ o mal& yet#min ser3etini me8r[ 8ekilde koruma 3e artrma i9in 3eya yet#min 3el#si <yet#me bakan= fakir olu4& ona bakma kar8l5 i89ilikMbakm ,reti +ibi bir ,ret almak me,briyetinde bulunsun. bn1i 6bbas azretlerinden ri3$yet edildi5ine +)re& <+46 *):) (7/,) 2+/B%/ 748,(), *):) +<<+4 -+'6.*+/ )4*3;3 10,+'%I-+*%;% =+-4+,% %5*+ +*+,& zen+in olmazsa i$de etmesi l$zm +elmez. <Es-Sircul-Munr= YEeZ Fy MslmanlarS Y3erdi5iniz s)z de tutunuzZ +erek Uen$b1 @akka kar8 uyulmas l$zm +elen emirler 3e yasaklar 3e +erek insanlar arasndaki i8lemlere& .8&5<+4+4+,+ 8-.) konusunda kusur etmeyiniz Y84 e yok ki& 3erilen s)zden )tr sorumluluk 3ardrZ o s)z 3eren& sorumlu ola,aktr. @er insan& d#n# 3e dnye3# olarak yklendi5i 3az#felerini akkyla yerine +etirmelidir. 7#n# +eli8me& to4lumsal erdem& +3en 3e &)4&3/.) )/0)& 98 ()-+*+ %4+,4+,. SA24+,%/*+ *8,.)-)/, -)@'3&4),3 .8&5<+4+4+,+ 8-.)-)/ &%.(+4+,, %/()/43& =+,+>%/% &)-9+'.%=4+,*%, 3e $ iretteki sormluluklar ise da a korkun9 ola,aktr.> <JEM-AB-= :l9t5nz zaman tastamam )l9n 3e do5ru ter$z# ile tartn. !u& em da a iyidir& em de sonu,u bakmndan da a +zeldir.> <sr$ sresi& 0?. $yet= :!u $yet insanlar al83eri8lerinde do5ruluktan ayrlmamalar konusunda uyarmaktadr. Q)yle ki: YEeZ bir 8eyi ba8kalarna sat4 da Y)l9t5nz zaman )l9ye tam dikkat edinZ noksan bir 8eyi tam +)stermeyin& ba8kalarnn akkna te,$3z etmeyin 3e tartla,ak bir 8eyi tartn,a da Ydosdo5ru ter$z# ile tartnzZ insanlarn zararna olan da3ran8larda bulunmayn. Y!)yleZ da3ranmak& b)yle )l9ye 3e ter$z#ye dikkat etmek& sizin i9in dnyada da& $ irette de Y ayrldrZ insan bu sebe4le& dnyada

k)t bir adla anlmaktan kurtulur& $ irette de az$ba u5ramaz Y3eZ bunun Ysonu,u da a +zeldirZ 9nk b)yle do5rulukla areket eden bir kimse& dnyada a l$kyla me8 r olur& kendisine kal4ler y)nelir& %&'%(5*6 ():)*) *) 9)=),3-) 84)=3,& $ irette de bu do5rulu5unun se3abna ka3u8ur.><JEM-AB2= !HMN "6 %FN7N7I& %OI;NJN @R%RMHFI <IOHFN D' `OI6N 6N7 FUDNDMJUN=. :8te bunlar& Iabbinin sana 3a yetti5i ikmetlerdir. 6lla ile birlikte ba8ka tanr edinmeK sonra knanm8 3e <6lla n ra metinden= uzakla8trlm8 olarak ,e enneme atlrsn><sr$ sresi& $yet: 0.= :!u $yet +)steriyor ki& %ur$nn i9erdi5i kmler& ikmetin ta kendisidir 3e id$yete ara,drlar. @ikmetten kast dosdo5ru olan bil+idir 3e @ak i9in iyi da3ran8ta bulunmaktr. @ikmet& bil+i ile da3ran8n to4lamndan olu8an y,e bir sfattr. nan9la& ede4lerle 3e a l$kla& )5tlerle il+ili )zl s)zler 3e ksa d8n,eler de birer ikmettir. 8te yukardaki $yetlerdeki emirler 3e yasaklar birer b)yle ikmetten ibarettir. Dnlara uyanlar& en +zel inan,a sa i4 olmu8 olurlar 3e en +zel kulluk 3az#felerini yerine +etirmeyi ba8arrlar. ;ile ayatlarnda 4ek +zel bir dzen meydana +elir& btn insanlar arasnda da& a l$kn en +zeli $kim olur. "o4lumsal ayatta byk bir dzenlilik +)rlr 3e *)-)/3=.) olu8ur. nsanlk s$ asnda 8a s# i tiraslardan& d8man,a da3ran8lardan 3e 3a 8iy$ne 9at8malardan eser kalmaz. 6rtk& bu noktadan bakln,a& sl$miyetin ne kadar y,e kmleri to4layan bir d#n oldu5unu anlamaldr. Ler9ek bir medeniyetin& ,+>5:) 84)=.3= 9%, '7@48. :)-)'3nn& an,ak bu 9ok )nemli kmlere akkyla uymak sayesinde olu8a,a5n& elbette ki er insaf s$ ibi 3e d8nen ki8i itir$f eder.><JEM-AB?= :Ler9ekten !iz bu %ur$nda insanlar i9in er trl mis$li a9klam8zdr. 'akat insano5lu tart8maya er 8eyden 9ok d8kndr.><%e f sresi& $yet: ?/= <%ur$nn& to4lum bilimlerinin er birinde temel kurallar koydu5una& bu $yet de i8$ret etmektedir. 'akat insano5lu& nefsini ezi4 bu +er9ekleri kabullenmek istemez. @albuki insan 6lla yaratt5ndan& onun 4sikoloGik 3e sosyoloGik dertlerini en iyi bilen de 6lla tr 3e %ur$nn insanl5a +)nderili8 +ayesi de zaten budur. i.y.= FNUDOI6LFMFN"N D' `OI6N "D !ONJNFNN 6U"JEJ"JFN. :Iabbiniz& sizin i9in denizde +emileri yzdrr ki& Dnun ltfundan rzk isteyesiniz diye. Q4 esiz D& size 9ok mer ametlidir.><sr$ sresi& $yet: 22= :!u $yet em @ak "e$l$nn kudretini& ikmetini& ra metini +)steriyor em de& denizlerdeki +emilerin areketini 3e sa5ladklar yararlar 3e bir sonraki 2B. $yette de denizlerde arasra kar8la8lan te likeli durumlar atrlatyor. "e likeli durumlarda Uen$b1 @akka niy$za ba8layan baz kimselerin& s$ ile ula8n,a yine nank)rlkte bulunduklarn 3e b)yle bir areketin 3e b)yle bir a l$kn el$k edi,i bir sona sebe4 olabile,e5ini i t$r ediyor. Q)yle ki: Fy insanlarS Nizin YIabbinizZ sizi yarat4 besleyen Yarat,nz YDZ U)mert IabYdir ki& sizin i9in denizde +emileri areket ettirirZ size fayda sa5lamak i9in& istedi5iniz taraflara +emilerinizi se3k ede,ek kudreti 3e akl size 3erir. Nitekim sizin dedeleriniz de N aley issel$m ile birlikte bir +emi ara,l5yla 4ut4erestlerin zulmnden kurtulmu8lard. F3et. D U)mert Yarat,& +emileri sizin emrinize 3ermi8tir Yki& Dnun ltfundanZ (%2%/ %?%/ ')&*6, 748/)/ ,323&')/ ')4+@*+ 9848/)(3/32, %:'%-)03/323 B%*+,+0+&, %&'%(5*%-5'3/32) B+/%=4%& <+ ,):)'43& <+,+0+& .)44),3 '+*5,%& +*+9%4+(%/%2 Y84 e yok ki& DZ U)mert Yarat,nz Ysize 9ok mer ametlidirZ !unun i9indir ki& size mu ta9 oldu5unuz 8eyleri yaratm8& onlar elde edebilmek i9in de sebe4lerini kolayla8trm8tr. L)rlyor ki bu $yet& 9%24+,+ '7@48.()4 %:'%-)?4),3 B%*+,.+&, .+=,CD =+&%4*+ (+,<+' <+ .14& ():%9% 74.) -748/8 BA('+,%-7,. !%24+,% %&'%(5*6 >))4%-+'4+,+ '+=<6& +*%-7,. !1'1/ 98/4),, (45.%-+'%/ .5/%-% '+,)&&6 *+;%4 (&)4&3/.)-)IB+4%=.+-+ +/B+4 *+;%4), (5%&-% '+,)&&6 (&)4&3/.)-) -A/4+/*%,%0%)

74*8;8/8 BA('+,+/ 9%,+, @),4)& &)/3''3,4),. !unu takd#r etmelidir 3e bu +er9ekleri ink$r ederek nank)rlkte bulunmamaldr.><JEM-A./= 'DOI LJ'"N "D @OM6NJ"Y. :!iz& +er9ekten insano5lunu 8an 3e 8eref sa ibi kldk. Dnlar& <9e8itli ula8trma ara9lar ile= karada 3e denizde ta8dkK kendilerine +zel +zel rzklar 3erdikK yine onlar& yarattklarmzn bir 9o5undan stn kldk.><sr$ sresi& $yet: B0= :L)rld5 +ibi bu $yette 6lla "e$l$& insano5luna olan ltuf 3e ikr$mnn bir )zetini ya4makta 3e insann dnyadaki )zel yerine i8$ret etmektedir.Mfessirlere +)re insann 8an 3e 8erefi 3e di5er 3arlklardan stnl5K 6lla n ona 3erdi5i beden +zelli5i& el& +)z& kulak +ibi or+anlarn da a be,erikli bir 8ekilde kullanabilmesi& +l4 a5layabilmesi& okuyu4 yazmas& ba8ka baz 3arlklar kendi izmetinde kullanmas& 54+'4+, 605' +'.+(%, 74)-4), ),)(3/*)&% (+9+@-(7/8? )45&)(3/3 BA,.+(% <+ 98 (5-+*+ B+4+0+;+ -A/+4%& @,7;,).4), <+ :)23,43&4), -)@.)(3& iyi1k)t& do5ru1yanl8& +zel19irkin ka3ramlarna sa i4 olmasK ksa,a& madd# 3e beden#& a l$k# 3e r # +zelliklere sa i4 olmasdr.><zek 3e di5.& 2AA= :!u $yette& U)mert Yarat,& insanlara 3erdi5i nimetlerden d)rt 9e8idini atrlatyor. YQ4 esiz& !iz& ;demo5ullarn stn kldkZ +zel bir d8 +)rn8& orta se3iyede bir boy& faydal or+anlar 3erdik. !unlar birin,i 9e8it il$ # atyyedir < ediyedir=. YEe onlar karada 3e denizdeZ nakil ara9larna YykledikZ insanlar karalarda atlar& de3eler +ibi 8eyler ile& denizlerde de +emiler 3e benzeri ara9larla diledikleri yerlere +iderler. zellikle insanlar 8imdi ')--5,+4+,, =%.+/*%>+,4+, (',+/4+,) B%9% *):) /%0+ .1&+..+4 84)='3,.) ),)?4),3na ka3u8mu8lardr. !unlar da ikin,i 9e8it atyye1i Iabb$niyedir. YEe onlarZ ;dem o5ullarn Ylezzetli 3e temiz 8eylerleZ nef#s& tatl mey3alarla& yemeklerle YrzklandrdkZ Dnlar bitkisel 3e ay3ansal +dalarn en +zellerinden& o8 olanlarndan istif$de ederler. !unlar insan i9in 9n, 9e8it atyye1i Nub $niyedir. YEe onlar yarattklarmzdan bir9o5u zerine fazlasyla stn kldkZ kendilerine konu8ma 3e akl ku33etleri 3erdik& ilim 3e irf$n )5renme k$biliyeti 3erdik& dnya 3e $ iret mutlulu5unu kazanmaya ara, ola,ak bir yeterlilik nas#4 ettik. !unlar da d)rdn, 9e8it bir atyye1i Nemad$niyyedir. 6rtk insanlar& sa i4 olduklar bu nimetlerin kadrini bilmelidir. 6kllarn +zel,e kullanarak& bu nimetleri kendilerine 3ermi8 olan Yarat,nn birli5ini& y,eli5ini tasd#k etmeli& Dna amd 3e 8kretmelidir. !una aykr areket 3e baz yaratklara ta4mak& en byk nank)rlktr. 8te Uen$b1 @ak& insanl5a ltfetti5i bu nimetleri a9klayarak& onlar uyan8a da3et etmi8 oluyor.><JEM-A.B= MJNFIY JN FNNFN"J6H JN @OM6N VNYU@DHDLY. :7e ki: Iabbimin ra met az#nesine e5er siz sa i4 olsaydnz& ar,anr korkusuyla kstk9a ksardnz. nsano5lu da 4ek eli skdrS> <sr$ sresi& -00. $yet= :Y7e ki: F5er siz& Iabbimin ra met az#nelerine sa i4 ola,ak olsa idinizZ bir9ok rzk kaynaklarna 3e di5er nimetlere sa i4 bulunsa idiniz& siz Yyine sarfetmek korkusuylaZ 3erilirse elde bir 8ey kalmaz& fakirlik 3e i tiya9 ortaya 9kar end#8esiyle Yelbette tutardnzZ bu nimetlerden bir 4ar9asn olsun& yine mu ta9lara 3e di5er ayr yerlerine sarfetmekten ka9nrdnz& bu 8ekilde bir 4intilik 3e ,imrilik +)sterirdiniz. 6rtk siz bu k$biliyette oldu5unuz alde mi& memleketinizde kaynaklarn f8krmasn& ser3et 3e zen+inli5in artmasn& +e9iminizin son dere,e fera lamasn istiyorsunuzW Nizlerde bu ,imrilik& bu al9aklk 3arken& btn ra met az#nelerine sa i4 olsanz& yine ,imrili5inize son 3eremezsiniz. YEe insanZ yaratl8,a& do5u8tan Y4ek ,imri olmu8turZ insann do5asnda bu 4intilik 3ardr. Pnk insanlar mu ta9 bir alde yaratld5ndan& elde edindikleri 8eyleri i tiya9 korkusuyla saklamaya do5u8tan e5ilimlidirler. !az insanlar ise ser3etlerinin bir b)lmn ayr i8lerine ar,asalar da& bu ya4tklar srf 6lla rz$s i9in olmay4& sade,e 8) retM)3nme i9in oldu5undan& bu da bir iyilik saylmaz. Ler9i& srf 6lla rz$s i9in yardm ya4an ki8iler de 3ardr& fakat bunlar aznl5 olu8turduklarndan yok kmndedirler. @er 8eyde km 3erilirken 9o5unlu5a +)re 3erilir& +enele +)re konu8ulur.><JEM-.2-=

JNH6MJU !ONJNFNN F"J`OF""F. :6lla n dilemesine ba5lamadk9a <n8$6lla demedik9e= i9bir 8ey i9in :bunu yarn ya4a,a5m> deme. !unu unuttu5un takd#rde& 6lla an 3e :umarm Iabbim beni& do5ruya bundan da a yakn olan bir yola iletir> de><%e f sresi& $yet: 2012/= :!u $yetler& er i8te ba8arnn 3e er an+i 8eyi elde etmenin an,ak Uen$b1 @akkn dilemesiyle ola,a5n bildirmektedir(YEeZ Fy Vey+amberimS Ya4mak 3eya aber 3ermek istedi5in er an+i Ybir 8ey akknda& ben bunu elbette ki& yarnZ yani +ele,ekte Yya4a,a5m demeZ )yle kesin bir s)z 3erme. Pnk yarn ne ola,a5 belli de5ildir. timal ki& insan )lr 3eya bir en+el kar8snda kalr da& o s)zn yerine +etirmeyi ba8aramaz. "akd#r1i il$ #nin nasl te,ell# ede,e5ini& meydana +elmeden e33el bilemez.><JEM-./A= ND :JN"J@`;`1J C;"T>& !O" 6HH6@ !FN"D]N "@FM "D "@F M6N. FUDN V@JHDNDV@Y: ND" "D !F 6IIDL6N". :<!)yle +urur 3e kibirle= %endisine zulmederek ba5na +irdi. Q)yle dedi: !unun& i9bir zaman yok ola,a5n sanmam. %yametin ko4a,a5n da sanmyorum. Q$yet Iabbime d)ndrl4 Dna +)trlrsem& i9 84 em yok ki& <orada da= bundan da a ayrl bir son <durum= bulurum.><%e f sresi& 0? 3e 02. $yetler= :YEe oZ +ururlu ki8i& Ynefsine zulmeder oldu5u aldeZ ser3etine +3eni4& kulluk 3az#fesini yerine +etirmekten ka9narak Yba5na +irdiZ )3nen 3e b)brlenen bir ta3r taknarak Ydedi ki: ben zannetmem ki& buZ ba5lar& bu nimetler Yebediyen yok olsunZ elimden 9ksn <kanm,a srekli bunlar benim ola,ak=. !u ki8i& byk bir +urura& +aflete ka4lm8 3e byk 3e sade,e madd# edeflere kilitlenmi8& konu8tu5u mmin arkada8na kar8 b)yle b)brlenmi8ti. YEeZ 8unu da eklemi8ti Y!en zannetmem ki& kyamet ko4sun. Ee e5erZ senin s)yledi5in +ibi& kyamet ko4ar da YIabbime d)ndrlrsem& elbetteZ ben YbundanZ bu ba5lardan& se3etlerden Yda a ayrlMda a +zel bir d)n8Z bir son& bir istira at yeri Y<yine= bulurumZ bu dnya nimetlerine sa i4 oldu5um +ibi& o iddia etti5iniz $ iret $leminde de& yine b)yle nimetlere fazlasyla sa i4 olurum. !u +$fil ki8i& kendisinin bu dnya nimetlerine bir isti k$k1 z$t#si ile < ak etti5i bir ki8isel +ayretle= sa i4 oldu5unu zannediyordu. !u nimetlerin bir +n yok ola,a5n d8nmyordu. !unlar kendisine ltfen 3ermi8 olan D U)mert Yarat,sna 8kretmiyordu. !ir $ iret $leminin 3arl5na inanmad5 i9in& bu da3ran8laryla ne kadar byk kay4larla 3e aza4larla kar8 kar8ya +ele,e5ini i9 d8nmyordu.><JEM-.?B= :%ar8lkl konu8an arkada8 ona itaben: Nen dedi& seni to4raktan& sonra s4ermden yaratan& da a sonra seni bir insan bi9imine sokan 6lla ink$r m edersinW <Nen ink$r etsen de= 'akat D 6lla & benim Iabbimdir 3e ben Iabbime i9bir 8eyi ortak ko8mam. <Nen= !a5na +irdi5inde: M$8alla S %u33et yalnz 6lla ndr& deseydin yaS F5er mal,a 3e e3l$t9a beni kendinden +9sz +)ryorsan <8unu bil ki= !elki Iabbim bana& senin ba5ndan da a iyisini 3erirK senin ba5na ise +)kten yldrmlar +)nderir de ba5 ku4kuru bir to4rak aline +elir. Ya ut ba5nn suyu& dibe 9ekilir de& bir da a onu aray4 bulamazsn><%e f sresi& 0B& 0A& 0.& /0 3e /-. $yetler= :!u $yetlerde& $ ireti ink$r eden 3e dnyadaki ser3eti ile +ururlanan ki8iye kar8 mmin arkada8nn 3erdi5i ,e3a4 bildiriliyor. Ee mmin ki8inin& o kibirliyi il$ # aza4la te d#t ederek& bu ink$r,nn ne kadar bo8 iddialarda bulundu5unu kandisine s)yledi5i naklediliyor. Q)yle ki: Y6rkada8 onaZ o ser3etiyle ma5rr 3e $ ireti ink$r eden ki8iye Yonunla konu8masndaZ onun atasn kendisine anlatmak i9in Ydedi ki seniZ senin asln 3e yaradl8nn sebebi olan @z. ;demi Yto4raktanZ yaratan YsonraZ da seni Ybir s4ermdenZ bir damla men#den Yyaratan& sonra da seni bir insan olarak dzenleyeniZ seni b)yle 9e8itli ya8am de3releri sonu,unda tam 3e bir mkemmel bir insan olarak meydana +etiren D U)mert Yarat,y Yink$r eder mi oldunWZ Pnk $ iret ay$tn ink$r& onun mutlaka ola,a5n aber 3eren 3e buna +, yeten 6lla "e$l$y ink$r demektir. @albuki e3rendeki btn atomlar 3e )zellikle bir damla s3dan meydana +etirilmi8 olan 8u mkemmel insanlk kitlesi& D !yk Yarat,nn 3arl5na& kudretine 3e 3ar olduklarn aber 3erdi5i er 8eyin birer +er9ek oldu5unun en a9k kantdr.>

:Y'akatZ Fy ink$r,S !en inanyorum ki YD 6lla benim IabbimdirZ beni yaratan& rzklandran an,ak Ddur. Y3e ben Iabbime i9bir ki8iyi ortak edinmemZ Dnun orta5 3e den+i yoktur. F+/B%/4%;% *+, >)&%,4%;% *+ -),)')/ )/0)& L"*8,. V+,*%;% /%.+''+/ A'1,1 =1&,+*+,%.. !%, *+,*+, 9%, %:'%-)0) *1=1,1,(+ *+, 98 *8,8.8.8/ *) 9%, :%&.+'%/%/ 74*8;8/8 *1=1/+,+& ()9,+*+,%. . L"/8/ ')&*6,% 74.)2() <+ 9)/) B1?-&8<<+' <+,.+2(+, &+/*% &+/*%.+ :%?9%, =+&)2)/3@ .+-*)/) B+'%,+.+.. 7*96/4%&'+/ (9+/0%44%&'+/), &%9%,4% :),+&+'4+,*+/ &)?3/.)-3 9%, &8448& <)26>+(% 9%4%,%.. Nen ey ser3etiyle )3nen ki8iS Y!a5na +irdi5in zaman ma8alla Z yani: emir& 6lla n dileye,e5idir 3eya 6lla n diledi5i ne ise& o ola,aktr YH$ ku33ete ill$ billa Z 3e bir 8eyi ya4maya t$kat <+91ku33et=& an,ak 6lla "e$l$nn dilemesiyledir& yardmyladr. 6sl kudret& 6lla a $ittir Ydemeli de5il miydinWZ !ize l$yk olan& a,zimizi itiraf ederek& b)yle demektir. Nen neden +urra ka4larak& D U)mert Yarat,y anmyorsunW Fy ben,il& ink$r, arkada8mS YF5er beni mal,a 3e e3l$t9a kendinden da a d8k +)ryor isenZ bu do5ru de5ildir. F3et. YOmulur kiZ Uen$b1 @akkn bir ikmeti +ere5i olmak zere mit edilebilir ki: YIabbim bana senin ba5ndan da a iyisini 3erirZ dilerse beni bu dnyada& ni,e nimetlere ka3u8turur 3e dilerse $ irette bir9ok ,ennetlere ula8trr Y3e senin ba5n zerine de +)kten bir yldrm +)nderir deZ 3eya takd#r etti5i bir il$ # km +er9ekle8ir de Yoras kaya,kZ <ot bitmeyen= yal9n Ybir to4rak kesilirZ bu olabilir. 6rtk orada ne otlar& ne 9i9ekler& ne a5a9lar yeti8ebilir. YYa utZ da a ba8ka bir $fet meydana +elir. Mesel$ Y<ba5n= suyu 9ekilir de& artk onuZ o kaybolan suyu Yaramaya asla +9 yetiremezsinZ onu bir da a elde edemezsin. 8te dnya 3arl5 b)yledir. 7$im# de5ildir.> :!u $yetlerde i8$ret edilen iki ki8iden kast& bir ri3$yete +)re sr$#l D5ularndan iki karde8 3eya iki ortaktr ki& biri mmin olu4 ad Ye uza& di5eri de k$fir olu4 ad %atrus imi8. 6ralarnda ortak olan sekiz bin altn b)lm8ler& k$fir olan kendi issesiyle +ayr1 menkl satn alm8& mmin olan da issesini 6lla rz$s i9in ayr i8lerine ar,am8. Nonra aralarnda bu konu8ma +e9mi8tir ki& %ur$n bunu bir mis$l 3e uyanmamza bir 3es#le olsun diye bize anlatr. F3et. Q4 e yok ki& dnya malna +3enilemez. @ele bir defa +ayr1 me8r[ bir 8ekilde elde edildi ise& sa ibi i9in o ser3et bir fel$ket sebebidir. Me8r[ 8ekilde elde edilen ser3etin de kadri bilinmez& zek$t 3erilmez 3e o ser3eti 3ermi8 olan Yarat,ya 8kredilmezse& )yle bir mal 3arl5nn da ebed# bir faydas yoktur <$ iret $leminde bir i8e yaramaya,aktr=. @em da a dnyada iken& bir +n elden 9kabilir& ayr,a $ irette de sorumlu olunmasna sebe4 olur. nsanlk t$ri i bunun )rnekleri ile doludur. Ni,e ser3et 3e makam sa i4lerinin da a dnyada iken& ne kadar d8tkleri d$im$ +)rlmektedir. Ni,e fakir 3e $,iz kimselerin de da a sonraki ayatlarnda ser3et 3e makam sa ibi olduklar bilinir. !u nedenle :3,(43 74.).)43& dnya malna +3enerek ba8kalarna kar8 b)brlenmemelidir. Me8r[ 8ekilde elde edilen ser3etin de kadri bilinmeli& ondan +zel,e istif$de edilmeli& bu (+,<+'4+ %/()/43;) :%2.+' +*%4.+4%*%,. Yoksa bu zen+inlikle insanl5a kar8 kibirli bir bak8a sa i4 olunmamaldr. Ee madd# 3e +e9i,i bir yarar midiyle b)yle +ururlu 3e b)brlenen ki8ilere de yaltaklk ya4mamaldr. !$k#nin 8u s)z ne +zeldir: !a8 e5meyiz al9aklara& 8u al9ak dnya i9in& L3eniriz 6lla a& Dnadr itimadmz. !or9luyuz sade,e Yarat,yaK de3let de dnya da bir +n son bulur& !$k# kalr sade,e& bu dnya sayfasnda admz.> <JEM-.?A1-.20= UMIHFI %6N6!6NJ. :Yine yrdler. Nonunda bir yerle8im biriminin alkna 3ar4 onlardan yiye,ek istediler. Drann alk& onlar mis$fir etmekten ka9ndlar.> <%e f sresi& BB. $yet= :Ms$ aley issel$m ile @z. @zr& aralarndaki konu8madan Ysonra yineZ yollarna

de3am edi4 Y+ittilerZ bu srada Ybir belde a $l#sine 3arn,aZ o yerle8im biriminde 8)yle bir dola8tlar Yorann alkndan yiye,ek istediler. Dnlar ise bunlarZ bu iki mu terem z$t Ymisafir etmekten ka9ndlarZ onlar e3lerine 9a5r4 yemek 3ermek isteyen i9 kimse 9kmad( !yk bir ay$t# i tiya, olan kimsenin& ba8ka trl bu i tiya,n +ideremedi ise& i tiya,n to4lumdan istemesinde bir sakn,a yoktur atta bazen istemesi 3$,i4 de <zorunlu da= olur.> <JEM-.A2= :Nonunda onlarn ardndan )yle bir nesil +eldi ki& bunlar namaz braktlar& nefislerinin arzularna uydular. !u yzden ileride az+nlklarnn ,ez$sn 9eke,ekler.><Meryem sresi& ?.. $yet= :(!unlar Ynamaz z$y# ettilerZ farz namazlar terk 3eya 3akitlerini de5i8tirdiler 3e +e,iktirdiler. Mesel$ +ne8 batn,aya kadar ikindi namazn +e,iktirdiler Y3e 8e 3etlere t$b# oldularZ %=,+'+, 2%/5-), &8.),), >5%2+ *)4*34),& 9e8it 9e8it +na lar i8ledilerZ><JEM2002= :%endilerine $yetlerimiz a9k a9k okundu5u zaman& ink$r edenler& #m$n edenlere: iki to4luluktan an+isinin <dnyadaki= me3kii 3e makam da a ayrl& me,lis 3e to4lulu5u da a +zeldirW dediler. Dnlardan )n,e de e8ya,a 3e +)rn8 bakmndan da a +zel olan ni,e nesilleri el$k ettik.><Meryem sresi& B0 3e B/. $yetler= :6sr1 Na$detteki baz m8rikler& kendilerini d#n1i sl$ma da3et eden mminlere kar8 +ururlu bir ta3rla 3e kendilerinin dnye3# mal 3arlklarna +3enerek fakir Mslmanlara kar8 b)yle bir iddiaya ,ret +)steriyorlard. 7emek istiyorlard ki: e5er ak <+er9ekler=& sizin tarafnzda olsa idi <siz akl olsaydnz= sizin ser3etiniz 3e e3leriniz bizimkilerden d8k olmazd. !u bil+isiz ki8iler& &+/*%4+,%/%/ +4%/*+&% B+?%0% <+ '1&+/%0% *1/-) .)43/) 91-1& 9%, &3-.+' <+,%-7,4), <+ +()(3/*) 7 (+,<+'4+,%/ :%?9%, A/+.% 74.)*3;3/3 *1=1/+.%-7,4),*3.. F5er dnye3# mal 3arl5nn 6lla katnda byk bir kymeti olsa idi& o ;d to4lumu +ibi& Nemd to4lumu +ibi to4lumlar& 6lla el$k etmezdi. 6rtk zamanmzda da& )yle tkeni,iMyok olu,u dnya malna +3enerek& d#n# 3az#felere kar8 ,e4 e alan kimseler& o t$ri # f$,i$lardan bir uyan8 dersi almal de5il midirlerW><JEM20/0= :7e ki: %im sa4klkta ise& 9ok mer ametli olan 6lla one m let 3erir. Nonunda kendilerine 3aat olunan 8eyi aya az$b <mminler kar8snda yenil+i 3eya 9ok 8iddetli bir zelzele ile 3eya di5er bir 8ekildeki to4lu im $ ile t$ri e +)mlmeleri= 3eya kyameti +)rdkleri zaman& yer,e da a k)t olan 3e yardm,lar y)nnden kim da a zayfm8 bile,ekler><Meryem sresi& $yet: B?= >!u $yet& Mslmanlara kar8 *1/-) (+,<+'4+,%-4+ A<1/+,+& ,e4 e alan ink$r,larn& ne kadar dnya malna sa i4 olurlarsa olsunlar sonunda 9ok a,kl fel$ketlere u5raya,aklarn i t$r ediyor. D (+,<+'4+,%/+ <+ .+<&64+,%/+ B1<+/+/ %/&5,034),a Yde ki: er kimZ sizin +ibi Ysa4klk i9inde iseZ ink$r 3e dal$let ile 3akit +e9irmekte ise Yonun i9in Ia m$nZ nimetleri snrsz olan Yarat,& b)yle kimselere bir 9ok nimet 3erir& onlarn )mrlerini uzatr& (+,<+'4+,%/% ),'3,3,. 'akat bunlar +e9i,idir. ; irette da a fazla sorumlulu5a sebe4 ola,aktr. D nedenle& bunlarla )3nmeleri uy+un de5ildir(><JE<20//= :Nakn& kendilerini denemek i9in onlardan bir kesimi faydalandrd5mz dnya ayatnn ssne +)zlerini dikmeS Iabbinin rzk em da a ayrl& em de da a sreklidir. ;ilene namaz emretK kendin de ona sabr ile de3am etS !iz& senden rzk istemiyoruz. !iz seni rzklandryoruz. Lzel sonu9& tak3$ <6lla tan korkmakla= ile <elde edilir=.><"$@$ sresi& -0- 3e -02. $yetler= :YEeZ Fy Vey+amberS YL)zlerini uzatmaZ yani meyletme& bir de5er 3erme& ra5bet etme Yo 8eye kiZ dnyann yalan, ssneM+)steri8ine ki Yonunla inanmayanlardan baz +ru4larZ baz snflar Ydnya ayatnn bir z#netiZ bir ss Yolmak zere faydalandrm8zdrZ fakat bu 8eylerin esasnda ,idd# bir yarar yoktur. YDnlar& o 8eyde o elde etmi8 olduklar z#net 3e ser3et akknda Yimti ana t$b# tutmak i9inZ kendilerine o z#netler 3erilmi8tir. Dnlar& bu n#metleri kendilerine 3ermi8 Y,e Yarat,y bilmez& Dnun 3arl5n& birli5ini& kudretini tasd#k etmezlerse& bu n#metlerin 8krn yerine +etirmezlerse&

elbette ki& bu sebe4ten $ irette az$4 oluna,aklardr. Ler9i 9o5u zaman& da a dnyada iken bu n#metlerin ellerinden 9kt5n da +)rrlerMbu da ba8larna +elir. YEe Iabbinin rzk iseZ yani yani Fy Vey+amberS Uen$b1 @akkn sana 3erdi5i 4ey+amberlik 3e id$yet ise 3eya sana $ irette 3ere,e5i n#metler ise& esasnda Yda a ayrldr 3e da a de3amldrZ. Fy Vey+amberS Y;ilene namaz emretZ yani: $ilene 3e sana uyan mmetine namaz klmalarn emret& onlar da namaz ile ykmldrler. Y3e sen de sabrla ona de3am etZ namaza de3am eyle& ,32&3/3 ();4).)& %?%/ -)@'3;3/ 8;,)=34),, /).)2) +/B+4 74.)(3/ Y!iz senden bir rzk istemiyoruzZ yani& kendini 3eya $ileni rzklandrmakla seni ykml tutmuyoruz. Dnlarn rzkn sen 3ere,ek de5ilsin. YNeni !iz rzklandrrzZ F3et. Neni de& $ileni de& ba8kalarn da rzklandran& sizin U)mert Yarat,nzdr.><JEM2-20= :@er ,anl )lm tada,aktr. !ir deneme olarak& sizi ayrla da 8erle de imti an ederiz. Ee siz& an,ak !ize d)ndrle,eksiniz.><Fnbiy$ sresi& $yet: 0?= :Fy insanlarS Eeya ey ink$r,larS YNizi bir imti an olmak zere 8er ile 3e ayr ile denerizZ yani& sizi bazen astalk 3e >)&%,4%& +ibi bir bel$ya u5ratrz 3e bazen de sa5lk +ibi (+,<+' +ibi bir dnye3# n#mete ka3u8tururuz. "$ ki sabreder 3e 8kreder oldu5unuz 3eya olmad5nz ortaya 9km8 olsun(><JEM2-//= 6NUJFN" "FU@NDHDLY. :Dna& sa3a8 skntlarnzdan sizi korumas i9in& zr ya4may )5rettik. 6rtk 8krede,ek misiniz><Fnbiy$ sresi& $yet: A0= :6lla "e$l$ @azretleri& 7$3d aley issel$ma 3erdi5i di5er bir n#meti de 8)yle a9klyor: YEe sizin i9inZ siz insanlar istif$de edesiniz diye Ysizi sa3a8larnzn 8iddetinden korusun diyeZ sizi korumak i9in Y+iyile,ek zr san[atn onaZ @z. 7$3da Y)5rettik.Z 7emirler onun 4armaklar arasnda istedi5i 8ekli alrd. Cr ilk #,$t eden @z. 7$3ddur. Y6rtkZ Fy insanlarS Ysizler 8kredi,iler misinizWZ yani size bu n#metleri 3eren Yarat,ya 8kretmeli de5il misinizW !u $yet +)steriyor ki: faydal bir san[at 3e ar4 malzemelerini ted$rik etmek& takd#re 8$yandr& 8kre l$yktr. @z. 7$3d +ibi bir Vey+amber ki ayn zamanda bir kmd$rd& em de bir ()/D)' ():%9% %*%. L ()/D)' %4+, :+. .+.4+&+'%/%/ &)4&3/.)(3/) :%2.+''+ 9848/8-7,, :+. *+ B+?%.%/% ();43-7,*8, &%.(+-+ -1& 74.)& %('+.%-7,*8. D+.+& &%, %45:6 *6/ 9)&3.3/*)/ ()/D)'&5, 74.)&, >)-*)43 =+-4+,% -)@.)& @+& A<14.1='1,. !8 *), (45.%-+''+ %&'%(5*6 >))4%-+'%/ A/+.%/% <+ (45. '7@48.8/8 &7,8-)0)& 74)/ ),)?4),3/ B+,+&4%4%;%/% 9%4*%,.+&'+*%,. D+.+& &% (45.%-+', 9%24+,% *1/-+<6 :)-)'3.32 6'%95,%-4+ *+ /+ &)*), ?)43=.)-) <+ B)-,+'+ '+=<6& +'.+&'+*%,. A,'3& 98/8 B12+40+ )/4).)43 *), (45.%-+'"%/ .5/%-% '+,)&&6 *+;%4 (&)4&3/.)-) +/B+4 *+;%4), /+ &)*), ?7& (5%&-% '+,)&&6 (&)4&3/.)-) -A/4+/*%,%0%) 74*8;8/8 )/4).)43*3, .> :Nleym$na da kasr+a <+ibi esen= rz+$r <boyun e5dirdik= ki& onun emriyle i9inde bereketler yaratt5mz yere do5ru eserdi. !iz& er 8eyi biliriz><Fnbiy$ sresi& $yet: A-= :YEe Nleym$na da 8iddetli esen rz+$rZ emrine 3erdik YkiZ onun emrine boyun e5er& onun diledi5i 8ekilde 8iddetli,e 3eya afif9e eser 3e Yi9inde bereketler olu8turdu5umuz yereZ Qam diy$rna <'ilistin <%uds= merkezli= !yk Nriye= Yonun emriyle akardZ @z. Nleym$n da& beraberindekiler de& o rz+$rlarn zerine biner& diledikleri yere +ider 3e +elirlerdi. YEe !iz er 8eyi bilenlerizZ F3et. Uen$b1 @ak& er 8eyi bilir. Vey+amberleri 3e di5er kullar akknda ne +ibi 8eylerin meydana +etirilmesinde bir ikmet 3e yararllk bulundu5unu akkyla bilir 3e Dnun kudreti sonsuzdur. 6rtk bu +ibi ola5anst 8eylerin olmas& 6lla n kudreti d8nld5nde& uzak bir i timal de5ildir. !u+n ni,e a5r 3e demirden ya4lm8 tayy$relerin a3ada u9u4 +itti5ini +)ryoruz. !tn bunlar& il$ # +,n bykl5ne birer 8$ ittir. Pnk a3alarda bu byk ktleleri d8mekten koruyan& 6lla n koydu5u kanunlardr. 6lla & Vey+amberlerine de& bilimsel bir ara,a te8ebbs etmeksizin& b)yle rz+$rlar boyun e5direbilir. !unu an+i akl sa ibi& imk$nsz +)rebilirW..Nleym$n aley issel$m& 7$3d

aley issel$mn 9o,u5udur. 7$3dun 3ef$tndan sonra& kmd$r olmu8& sonra da kendisine 4ey+amberlik 3erilmi8tir. !a8kenti %uds idi. "edmr 8e rini 3e di5er baz kentleri in8$ ettirmi8tir. Yedi senede Mes,id1i 6ks$y tamamlatm8tr. %endisine bir9ok kmd$rlar it$atte bulunmu8lardr. Camannda ilim 3e ikmet& ()/D)' <+ '%05,+' ?7& >)24) %4+,4+.%='%, .1&+..+4 B+.%4+, -)@'3,.3='3. K3234*+/%2"*+ <+ %/' L&-)/8(8"/*) *74)=)/ '100),4),, .+.4+&+'%/+ ?7& &3-.+'4% =+-4+, B+'%,%-7,4),*3.(JEM2-B012-B-= NF%NFN NFNF DHM67J& !O 7FI"HFI !6QH6Y6HJ. :Fyyba +elin,e& o Iabbine& :ba8ma bu dert +eldi& Nen mer ametlilerin en mer ametlisisin> diye& niy$z etmi8ti. !unun zerine !iz& tarafmzdan bir ra met 3e kulluk edenler i9in bir $tr$ olmak zere& onun du$sn kabul ettikK kendisinde dert 3e sknt olarak ne 3arsa +iderdik 3e ona $ile fertlerini& ayr,a bunlarla beraber bir katn da a 3erdik.><Fnbiy$ sresi& A0 3e A/. $yetler= :Y!iz de onunZ Fyyb aley issel$mn Ydu$sn kabl ettik de& onda olan ztr$b a93erdikZ astal5n +iderdik& kal4 uzrunu i$de ettik Y3e ona $ilesiniZ e3l$tlarn tekrar 3erdik 3eya onlarn saysn,a kendisine e3l$t 3erdik Y3e onlarla beraber& onlarn bir katnZ da Ytarafmzdan bir ra met 3e ib$det edenler i9inZ #m$n 3e iyi $l s$ i4leri i9in de Y)5tM atrlatmaM $tr$ olmak zere 3erdikZ !u olay& o mu terem Vey+amber i9in bir ra met1i il$ iye olmu8tur. 7i5er mminler i9in de bir nas# attr ki& insanlk #,$b asta olduklar 3eya baz n#metlerden yoksun kaldklar zaman& zntye ka4lmasnlar. Uen$b1 @aktan mitlerini kesmeyi4 sabretsinler& i9tenlikle du$ etsinler. Dnlar yine sa5lklara& n#metlere ka3u8abilirlerK dnyada olmasalar da $ irette bu dnye3# stra4larn& yoksunluklarn mk$f$tn +)rrler. Fyyb aley issel$m& s $k aley issel$mn 9o,u5u olan Jysn e3l$dndandr. Ts$ aley issel$mn do5umundan sekiz yz yl )n,e ya8am8 oldu5u zannedilmektedir. 6nnesi de& Ht aley issel$mn e3l$dndan imi8. Fyyb aley issel$mn& Qam tarafnda bir9ok ser3eti 3e e3l$d 3ar idi. @anm da Ysuf aley issel$mn 9o,u5u Ffr$imin kz Ia ime idi. @z. Fyyb& kendisi 4ey+amber oldu5u +ibi& kendisinden sonra !i8r adndaki 9o,u5u da 4ey+amber olmu8tur. @z. Fyyb& bir il$ # imti an olmak zere zntlerle kar8 kar8ya kald. 7eniliyor ki& e3i ykl4& on kadar e3l$d da enk$z altnda kalarak ,an 3erdiler. !tn ser3etini kaybetti. Dn9 3eya onsekiz sene kadar a5r asta oldu. @atta deniliyor ki: anm bir+n kendisine demi8 ki: :Uen$b1 @akka du$ etsen olmaz m ki& bu dertleri senden +ideri3ersin.> @z. Fyyb da demi8 ki: :9+/%. 97448& %4+ ,+>5: %?%/*+ B+?%,*%;%. (1,+, (+&(+/ (+/+*%,. 8 %?%/*+ 9848/*8;8.82 *),43& <+ 98 :)(')43& .8(69+'% %(+, 7 &)*), -34 74.).3='3,. 6rtk ben 6lla "e$l$dan utanrm ki& Dna du$ ederek& 8u $limin +iderilmesini isteyeyim.> !unun yannda& onun de3rindeki baz d#nsizler de aley inde konu8mu8lar 3e :F5er o Vey+amber olmu8 olsa idi& b)yle allere d8mezdi.> demi8ler. Ee sonunda& kendisi de 9ok 4er#8an bie alde iken& se,deye ka4anm8 3e :Y$ Iabb#S !ana bu zarar dokundu& Nen mer ametlilerin en mer ametlisisin> diye du$ etmi8& emen kendisine bir nid$ +elerek denilmi8 ki: !a8n kaldr& du$n kabul olundu :aya5n yere 3ur>. D da 3urmu8& yerden bir <ka4l,a= su<yu= kaynay4 9km8& onunla ykanarak& bedenindeki astalktan i9bir eser kalmam8. 6ya5n tekrar yere 3urun,a& bir kaynak da a f8krm8& ondan da i9in,e de& i9 or+anlarndaki btn astalklar emen +e9mi8. 7a a sonra 4ek 9ok e3l$d olmu8& atta 3ef$t eden e3l$tlarnn iki kat e3l$da s$ i4 olmu8tur. @z. Fyyb& @+& 0A.+,' %*%. #)&%,4+,+ ?7& .+,:).+'4% %*%. M%()>%,4+,4+, -+'6.4+,4+ ?7& %4B%4+/%,*%. :<JEM2-B012-B/= :Cikirden <kulluk +)re3lerini atrlattktan= sonra Cebrda& kesin olarak 8unu yazdk ki: :yeryzne iyi kullarm m#ras9 ola,aktr>. 8te bunda& <!ize= kulluk eden bir to4lum i9in& <a9k= bir mesaG 3ardr.><Fnbiy$ sresi& -0? 3e -02. $yetler= :..YMu akkak ki& bundaZ bu %ur$nda& bu il$ # kit$bn i9erdi5i kssalarda& )5tlerde& 3aat 3e az$4la il+ili $yetlerde& 6lla n birli5i& 4ey+amberli5in kesinli5i ile il+ili a9klamalarda Yib$det edenler olan bir to4lum i9inZ ayatn +ayesini sa5lamaya yeterli& dnya 3e $ iret mutlulu5una ara, olan

Ymkemmel bir tebli5 3ardrZ F3et. %ur$nn i9eri5i& y,e a9klamalar& +zel,e okunur da +ere5in,e areket edilirse& insan to4lumu :+, '1,41 aydnlanma 3e &)4&3/.)ya ula8r. 'akat& <to4lumun 9o5unlu5u= ib$det 3e kulluktan yoksun& iyi alden nasi4siz kimseler ise& b)yle ki8iler ayatlarn 6lla n rz$sna uy+un bir 8ekilde dzenlemediklerinden& :+, '1,41 -7&(8/48&4),a aday olurlar 3e b)yle ki8ilerin +ele,ekleri de 9ok 3a imdir.><JEM2-AA= NRHFYM6NUJH6IJN :"RI%YF 7;IOH1@6IV"I> 7FYV ';C YFMFN. :Im sresinin ilk $yetlerinin ini4 de& !izansn :9 ile dokuz sene i9inde> ran yene,e5inin bildirilmesi zerine& @z. Fbbekir& bu il$ # mGdeyi Mekke m8riklerine aber 3ererek: :artk o kadar da se3inmeyin& birka9 yl sonra Iomallar <!izansllar= da Tranllar yene,ek> demi8ti. Mekke m8rikleri ise& em kendileri +ibi kita4sz k$fir olan Tranllarn !izans yeni4 Drta17o5uya tamamen akim olmalarndan 9ok memnundular& em de: :!izans +ibi& )yle zayf& 4er#8an d8m8 bir millet& o kosko,a mu te8em Tran <N$s$n#= m4aratorlu5unu nasl yene,ekW> diyorlard. @atta m8riklerin )nde +elenlerinden Rbeyy b. @alef& Fbbekir Ffendimize bu yzden :yalan,> demi8ti. @z. Fbbekir de: :Fy 6lla n d8manS Yalan, olan sensin> diye kar8lk 3ermi8ti. lerleyen +nlerde bu tart8ma iyi,e ale3lenin,e& ikisi arasnda iddiaya +irildi. ddiaya konulan de3elerin says +ittik9e artt 3e sonunda 8)yle denildi: dokuz sene i9inde !izans +ali4 +elirse Rbeyy b. @alef yz de3e 3ere,ekti. !u iddiann zerinden alt sene +e9mi8ti ki& yedin,i senenin ba8nda& !izansn +alibiyeti kesinle8ti. D srada Rbeyy b. @alef )lm8 bulunuyordu. @z. Fbbekir& yz de3eyi& onun m#ras9larndan ald 3e fakirlere da5tt. 'akat bu kumar i8i& kumarn ta r#minden < aram klnmasndanMyasaklanmasndan= )n,e olmu8tu.> <6yr,a kumar da saylmazd. Pnk %ur$n !izansn +ali4 +ele,e5ini kesin olarak bildiriyordu. Yani :ya 9karsa& ya olursa> +ibi 8ansa dayal bir iddia de5il& %ur$n $yetinin bildirdi5i& bir kesinlik s)z konusu idi. i.y.= :'akat mfessir Cema 8er# demi8tir ki: Fb @an#fe ile mam Mu ammede +)re f$iz 3e kumar +ibi f$sit akitler sl$m diyarnda +e9ersizdir. <6ma= 7$rul1 ar4te <sl$m kmlerinin uy+ulanmad5 lkelerde ise= Mslmanlarla k$firler arasnda b)yle f$sit akitler ya4labilir. 8te @z. Fbbekirin ya4t5 anla8ma da bunun kantdr. 'akat di5er 91'1/ 9%4B%/4+,+ BA,+ 98 B%9% >5(%' )&%'4+,, :%?9%, -+,*+ B+?+,4% *+;%4*%,. <Es-Sircul-Munr ve Tefsrul-Merg=><EJM22.?= <Nleyman,lar& yukarda +)r8e 3e :d$rul1 ar4de Mslmanlarla Mslman1olmayanlar arasndaki f$izli i8lemlerde bir sakn,a olmad5> ile il+ili bir uydurma ad#se dayanarak& f$iz yemekte bir sakn,a +)rmemektedirler. @albuki o ad#sin uydurma oldu5u kesindir& 9nk @z. Vey+amber zamannda :d$rul1 ar4> ka3ram i9 kullanlmam8tr ki& @z. Vey+amber bunu ad#sinde kullanm8 olsun. 6yr,a "rkiyeye& sl$m kmleri uy+ulanmad5ndan )tr 7$rul1 ar4 denilse bile& sonu9ta Nleyman,nn yedi5i f$iz& bankann kendi ,ebinden )dedi5i bir f$iz de5ildir. !anka o 4aray& iktis$d# ayatn ka4anna ksl4 bankadan bor9 almak zorunda kalm8 olan bir Mslmandan almakta& sonra da onun bir ksmn kendine ayr4& bir ksmn da Nleyman, +ibilere 3ermektedir. Yani Nleyman,nn ald5 f$iz :6lla bel$sn 3ersin> diyerek bir bankaya er an+i bir Mslmann )demek zorunda kald5 f$izdir. "rkiyede 3e "rkiye d8nda %anadadan 63ustralyaya kadar f$iz yediklerinden Nleyman,larn etkisi son krk ylda +iderek azalm8& ibretle izledi5imiz 3e duydu5umuz +ibi& )zel ayatlarnda da ba8larna bir9ok skntlarMbel$lar +elmi8tir. i.y.= M67FNHFI PJ%6I7JH6I& N6I6YH6I Y6V"JH6I. :Dnlar& yeryznde +ezi4 de kendilerinden )n,ekilerin sonlarnn ni,e oldu5una bakmadlar mW %i onlar& kendilerinden da a +9l idilerK -+,-121/1 &)23@ )4'-1(' +'.%=4+,& yeryzn bunlarn <Mekke m8riklerinin= #m$r ettiklerinden da a 9ok #m$r etmi8lerdi. Vey+amberleri& onlara da ni,e a9k kantlar +etirmi8lerdi. Caten 6lla onlara zulmede,ek de5ildi& fakat onlar kendi kendilerine zulmetmekteydiler><Im sresi& .. $yet= :..D eski to4lumlar ki Yku33et y)nnden da a +9l

idilerZ 8imdiki ink$r, kimselerin dnya yznde Y#m$r ettiklerindenZ ya4tklarndan Yda a 9ok yeri alt st etmi8Z '),3. -)@.3=, .)*+/4+, ),)-3@ 984.8=, (8 &)-/)&4),3 9848@, :+, '),)>) )&3'.3=4),*3. Yeryznde 8imdikilerden da a 9ok Y#marda bulunmu8lardZ ni,e .8:'+=+. 9%/54),, &)4+4+,, (),)-4), -)@.3=4),*3. 6rtk& o eski to4lumlar& ink$rlar sebebiyle b)yle el$k olmu8 olun,a& onlardan ku33et9e 3e zen+inlik9e da a a8a5da olan sonraki ink$r,lar& yok olmayla kar8 kar8ya kalmaya,aklar mdrW><EJM22.A= :D alde sen& akrabaya& yoksula& yolda kalm8a akkn 3er. 6lla n rz$sn isteyenler i9in bu& en iyisidir. 8te onlar kurtulu8a erenlerdir. nsanlarn mallarnda art8 olsun diye 3erdi5iniz er an+i bir f$iz& 6lla katnda artmaz. 6lla n rz$sn isteyerek 3erdi5iniz zek$ta +elin,e& i8te zek$t 3eren o kimseler& e3et onlar <se3a4larn 3e mallarn= kat kat artranlardr.><Im sresi& 0A 3e 0.. $yetler= :;yetin ilk ,mlesindeki :f$iz>& 8u 8ekillerde tefs#r edilmi8tir: 3erilen :f$zin kendisi>& :f$ize 3erilen mal 3eya 4ara>& :kar8l5nda madd# menfaat umulan er an+i bir ba58>.><zek 3e di5.& /0B= :6rtk Fy Vey+amberS Eeya ,32&3 974 74)/ +()*3& .1".%/N JA&,)9)-) :)&&3/3 <+,K )&,)9)/*)/ 74)/ &%.(+4+,+, %-%4%&'+ 9848/, .8:')? 74)/4),) ()*)&) <+,, :)'3,4),3/3 )4, BA/144+,%/% )4 J-7&(84) *)K -)/% :%?9%, =+-+ ():%@ 74.)-3@ *%4+/.+-+ .8:')? 74)/ &%.(+-+ *+ -),*3. +', 98 &%=% )&,)9)/ *) 74.)(). Yyol,uya daZ yani ser3eti& beldesinde kalm8& yannda i9 bir 8ey bulunmayan kimseye de yardm et& onun da i tiya,n +idermeye +ayret et..> <EJM2B-B= :<Le,e= Yanlar yataklarndan uzakla8r <uykularn b)lerek namaza kalkarlar= korkarak 3e umutla Iablerine yal3arrlar 3e kendilerine 3erdi5imiz rzktan yoksullara ar,arlar.> <Ne,de sresi& $yet:-2= :Ee o mminler )yle ki8ilerdir ki Yyanlar yataklarndan uzakla8rZ yani: +e,eleri kalkarlar& uykularn terk ederler& te e,,d namazn klarlar YEe Iablerine korku 3e mit ile du$ ederlerZ em D !yk Yarat,nn az$bndan korkarlar& em de Dnun ra metini 3e n#metlerini d8nerek mit3$r olurlar. Y3e kendilerini rzklandrd5mz 8eylerden deZ fakirlere zayflara 3e di5er ayr yollarna Y ar,amadaMyardmda bulunurlarZ %(,)>')/ *), 0%.,%4%&'+/ *+ &)?3/),)&, A44): ,325(3 %?%/ -),*3. +*+,4+,. !unu ya4arak 3e D U)mert 3e Ler9ek Izk Eeri,i 6lla a +3enerek& m$l# ib$detlerini ya4maktan da +eri durmazlar. !u $yetle& .1".%/4+,%/ 1? B12+4 A2+44%;%& %ur$n tarafndan )3lmektedir: birin,isi +e,eleyin namaz klmalar& ikin,isi Uen$b1 @akka kar8 korku 3e mit zere bulunmalar& 9n,s de& mallarndan yoksullara yardmda bulunmalardr.><EJM2B2A= IF6NDNN D' NDMF FUDNDMJU UIJNJN. :Fn byk aza4tan )n,e& onlara mutlaka en yakn aza4tan tattra,a5zK olur ki #m$na d)nerler.><Ne,de sresi& ayet: 2-= :"efs#rlerde :en byk aza4> :$ iret azab> olarak& :yakn aza4> ise :dnyadaki &3'43&& es$ret 3e benzeri skntlar> olarak& a9klanmaktadr.><zek 3e di5.& /-2= :YEe elbette onlaraZ o f$sk 3e $ ireti ink$r eden kimselere YoZ $ irete $it Ybyk aza4tan )n,eZ da a dnyadalarken Y o yakn aza4tanZ dnye3# mus#betlerden& es$retlerden& saldr 3e sa3a8lardan farkl ,ez$lar da Yarttra,a5zZ onlar dnyada )yle baz +e9i,i fel$ketlere u5rata,a5z Yumulur ki onlar d)nerlerZ o fel$ketlerden birer uyan8 dersi alarak& f$sk$ne da3ran8larna son 3erirler. !u da aklarnda birer il$ # imti andr. Ler9i& Uen$b1 @ak& onlarn ne alde de3am ede,eklerini kesinlikle bilir. 6n,ak aklarnda ikmete ba5l olarak bir i8lemde bulunur& onlarn artk bir m$zeret s)yleyebilmelerine bir imk$n kalmam8 olur.><EJM2BB-= ]FH'6IF N"6"F. :zellikle @z. mer zamannda& btn Mslmanlara bol bol erzak 3erilmi8& atta meme emen 9o,uklara bile ta s#s$t ya4lm8tr.><EJM2A0?=

JIDN 6N7 UDVVFI JN "@F MJ77HF F6N"& "@DON6N7 YF6IN 6LD. 6NUJFN" "FU@NDHDLY. :Nleym$na da saba +idi8i bir aylk mes$fe& ak8am d)n8 de bir aylk mes$fe olan rz+$r 3erdik <emrineM izmetine 3erdik= 3e onun i9in erimi8 bakr da kayna5ndan sel +ibi akttk.><Nebe sresi& -2. $yet= :@ak "e$l$ @azretleri buyuruyor ki: YNleym$na da rz+$rZ emrine 3erdik. Q)yle ki Ysaba tan )5le 3aktine kadarZ +idi8i& bu sre i9inde ald5 yol miktar Ybir aylkZ yol kadard. @z. Nleym$n& btn ordusuyla beraber& ola5anst bir olay olarak& bu kadar uzak bir mes$feye rz+$r ara,l5yla +itmi8 olurdu. Y5leden& +n batmna kadar da bir aylkZ yol kadarYidiZ btn ordusu ile beraber +n ortasndan +ne8in batmna kadar bir aylk mes$feye <$yetin indi5i d)neme +)re d8nrsek& de3e yry8yle +nde otuz kilometreden& bir ayda de3e ker3an dokuz yz kilometre mes$fe +idiyorduK saba tan )5leye kadar Nleym$n aley issel$m dokuz yz kilometre yol +itmi8 oluyordu. Eeya ut :bir aylk> mesafeden kast& :9ok uzak> mes$fe olarak d8nlebilir. i.y.= +itmi8 olurlard. zetle& bir +n i9inde iki aylk mes$fe alm8 oluyorlard. Nitekim& @ak "e$l$& bizim Vey+amberimize de ; z$b <@endek= sa3a8nda& rz+$rlar emrine 3ermi8ti. 78man +9leri& 8iddetli rz+$rlar sonu,u& byk bir yenil+i 3e ez#mete u5ram8lard. %udret1i il$ iyeye +)re& bu +ibi ola5anst 8eyler& asla uzak bir i tim$l de5ildir. YEe onun i9inZ Nleym$n aley issel$m i9in& bir $rikul$delik olarak Ybakr madenini sel +ibi akttkZ bakrlar eritilmi8 3e su +ibi akmaya ba8lam8t. !u olay& Yemende olmu8& 8e ir i9inde 9 +n srm8t. @z. 7$3dun emrine demir 3erildi5i +ibi& @z. Nleym$na da b)yle,e bakr 3erilmi8ti.><EJM2.?0= !N %QNN YFMF% YYF!H7X !RYR% P6N6% <6NUJFN" MF"6HOILY=. :Dnlar& Nleym$na kalelerden& eykellerden& a3uzlar kadar <+eni8= le5enlerden& sabit kazanlardan& ne dilerse ya4arlard. Fy 7$3d $ilesiS Qkredin. %ullarmdan 8kreden azdrS><Nebe sresi& -0. $yet= :..Y3eZ yine ,inler byklklerinden )tr yerlerinden kmldatlamaya,ak dere,ede Ybyk kazanlardan ne isterseZ ,inler onu Yya43erirlerdiZ D 91-1& ?)/)&4),*)/ 9%,%/*+&% -+.+;% 9%/ &%=% -+,.%=. Ee Uen$b1 @ak buyurmu8tu ki: YFy 7$3dun $ned$nZ yani @z. 7$3d ile @z. Nleym$n 3e onlarn $ileleri Y8kr i9in 9al8nZ ka3u8tu5unuz nimetlerden )tr& U)mert Yarat,nza ib$det 3e kullukta bulunan ki& 8kr 3az#fesini yerine +etirmi8 olasnz Y3e !enim kullarmdan 8kreden azdrZ %endilerine 3erilen n#metlerden )tr& l$ykyla kalben 3e dil ile 8kreden kimseler az bulunmaktadr. Nizler& )yle 8kr 3az#fesini yerine +etirmeyenler +ibi olmaynz.><EJM2A?2= HO\OIY @DMFN !O" "DIMFN" U6MF 6" "@F FN7. :Q4 esiz& Nebe to4lumunun oturdu5u yerlerde byk bir ibret 3ardr. 8te bu& <k)8klerinin= sa5dan soldan iki ba 9e <ile 9e3rili olmasdr. Dnlara= : :Iabbinizin rzkndan yiyin 3e Dna 8kredin> denildi. <Pnk onlar i9in= Lzel bir memleket 3e 9ok,a ba58layan bir Iab <3ar denildi=.><Nebe sresi& -?. $yet= :!u $yet& Uen$b1 @akkn kendilerine ltfetti5i muazzam n#metlere 8kretmeyi4 de& isyanda bulunmu8 olan Nebe to4lumunun nasl fe,#[ bir d)n8mle kar8 kar8ya kalarak& l$yk olduklar ,ez$ya u5ram8 olduklarn a9klamakta 3e insanlar bu 9e8it nank)rlkler konusunda uyarmaktadr. Q)yle ki: Q4 e yok& ibret 3eri,i bir t$ri # olay olarak YNebeZ to4lumu Yi9in ik$met+$ larndaZ Yemende& Nan[a ile arasnda 9 +nlk bir mes$fe bulunan 3e Merib denilen kentlerinde Ybir al$met 3ardZ oralarn )n,eki 3e sonraki t$ri # durumlarnda& Uen$b1 @akkn 3arl5na& kudretine 3e istedi5i zaman istedi5i +ibi areket eden y,e kudret s$ ibi oldu5una i8$ret eden ibretlik bir olay 3ardr. Q)yle ki: D d#lni8#n <9ok o8lanlan= kentleri Ysa5ndan 3e solundanZ iki ba 9e ile 9e3rilmi8ti. Yani o kentler& kasabalar& beldeler )yle bir 3$d#de bulunuyordu ki& onun er tarafn ba5lar& ba 9eler ka4lam8t. D to4luma Vey+amberlerinin diliyle 3eya lis$n1 $l ile denilmi8ti ki: YIabbinizin rzkndan yiyinZ bu b)l+ede& 6lla n sizin i9in yaratt5 rnlerden 3e di5er 8eylerden istif$de edin Y3e Dna 8kredinZ size 4ek byk n#metleri ltfeden Yarat,nza amdedin 3e kulluk 3az#fenizi

yerine +etirmeye 9al8n. 8te yurdunuz Ytertemiz bir memleketZ er taraf +zel& a3as sa5lam& sular bol& zararl ay3anlar yok& Y3eZ sizi besleyen& bu n#metlere ka3u8turan Yarat,nz& rzk 3ereniniz ise Yaffedi,i bir IabdirZ kullarnn te3belerini kabul eden& +na larn affedi4 )rten bir U)mert Yarat,dr. !u kadar 9ok n#metlere kar8& 8kretmek +erekmez miW><EJM2A?/= ]DN7FI'OH UDMMONJU6"JDN JN 6NUJFN" MJ77HF F6N" <'OHH !ONJNFNN NFUOIJ"Y VIDEJ7F7 @JL@ JNUDMF=. :Dnlarn yurdu ile& i9ine feyz 3e bereket 3erdi5imiz memleketler arasnda& srt srta ni,e 8e irler 3ar ettik 3e bunlar arasnda yrmeyi mes$felere ayrdk. :Dralarda +e,eleri& +ndzleri korkusuz,a +ezin& dola8n> dedik. !unun zerine& :Fy IabbimizS 6ralarnda yol,uluk ya4t5mz 8e irlerin arasn uzakla8tr> dediler 3e da3ran8laryla kendilerine yazk ettiler. !iz de onlar& <insanlar arasnda dilden dileMnesilden nesile anlatlan= ayret 3eri,i masallara 9e3irdik. Dnlar darmada5n ettik. Q4 esiz bunda& 9ok sabreden 3e 9ok 8kreden erkes i9in ibretler 3ardr.><Nebe sresi& -A 3e -.. $yetler= :Nebe ile Qam arasnda& birbirine biti8ik 3e birinden di5eri +)rlen kentlereMkasabalara i8$ret edilmi8tir. !irbirlerine yakn olan bu to4lumlar da a sonra yersiz isteklerinden )tr& il$ # ,ez$ olarak 9e8itli yerlere da5tlm8lardr.><zek 3e di5.& /2.= :!u $yetler& 3aktiyle Nebe to4lumunun nasl +zel 3e birbirine yakn kent 3e kasabalarda oturduklar 3e aralarnda ne .1&+..+4 84)=3. <+ %4+'%=%.M irtibat bulundu5unu bildiriyor. Nonra bu n#metlerin kadrini bilmeyi4& 8eyt$n# 3es3eselere uyduklar& +na i8lemek sretiyle kendilerine zulmedi4 nasl fel$ketlerle kar8 kar8ya kaldklarn 3e ayatlarnn bu 8ekilde nasl ba8kalar i9in <k)t bir= )rnek oldu5unu a9klamaktadr. Q)yle ki: YEe onlarn aralarnda 3e kendilerindeZ bol su kaynaklar ile& areketli bir ti,$r# ayatla Ybereket 3ermi8 oldu5umuz yerle8im birimleri arasnda birbirine biti8ik kentler meydana +etirmi8tik 3e aralarnda sefer mes$feleri takd#r etmi8tikZ aralarnda belirli birer mes$fe bulunuyordu. Yol,ular yanlarna yiye,ek 3e i9e,ek bir 8ey almakszn bunlarn arasnda kolaylkla yryerek yolarna de3am ediyorlard. Ee o to4lumlara& $l lis$n ile 3eya Vey+amberleri ara,l5yla& bu kasabalar arasnda Y+e,eleri 3e +ndzleri korkusuz,a yrynzZ demi8tik. Yani& buralardaki seya atlar& er zaman +3enlik i9inde ola,aktr. 69lktan& susuzluktan& d8man ,mundan +3ende olarak yrmenize de3am edebilirsiniz. Y'akat onlarZ D Nebe a $l#si& aklarndaki bu il$ # ltfu takd#r edemediler 3e tersine du$ ederek YFy IabbimizS !izim sefer yerlerimizin arasn uzakla8trZ dediler. Yemenden Qama kadar olan mesafede yerle8im birimleri olmasn& b)l+e tamamen o3a 3e sa r$ aline +elsin& yaya yrmek mmkn olmasn da& yannda yiye,ek 3e i9e,ek bulunmayan kimseler zor bir durumda kalsnlar> <ra at 3e refa bu adamlara batm8t 3eya ser3etin b)yle tabana yaylm8 olmas o8larna +itmiyordu 3e btn ser3etin kendi ellerinde olmasn istiyorlard. i.y.= :Y3eZ onlar& bu temenn#leriyle kendi Ynefislerine zulmettilerZ n#metlerinin kadrini bilmeyerek& kendilerini te like ile kar8 kar8ya +etirdiler Yartk !iz de onlar dillere destan kldkZ kendilerinden sonraki nesiller i9in birer ibret dersi kldk& onlarn o nank)rlkleri 3e k)t sonlar insanlar arasnda anlatld durdu Y3e onlar bsbtn 4ar9aladkZ kentleri 3e kasabalar sel sular i9inde kalarak ara4 olun,a& kendileri 9e8itli yerlere +itmek 3e da5lmak zorunda kaldlar. Dnlardan Lass$n kab#lesi Qama& Fzd kab#lesi Omm$na& @uz$[a kab#lesi "i $meye& @uzeyme kab#lesi Jraka& e3s 3e @azre, kab#leleri de Med#neye +)9 ettiler.><EJM2A?B= JNH6MJU FUDN V@JHDNDV@Y. :!iz an+i to4luma bir uyar, +)ndermi8sek& mutlaka orann 3arlkl 3e 8mark ileri +elenleri& :biz& size +)nderilmi8 olan 8eyi emen ink$r ediyoruz> dediler. Ee eklediler: :biz ser3et 3e e3l$t y)nnden da a 9o5uz& biz az$ba u5ratla,ak da de5iliz> 7e ki: Iabbim& diledi5ine bol rzk 3erir 3e <diledi5inden= ksarK fakat insanlarn 9o5u bilmezler. @i9birinizin mallar 3e e3l$tlar& uzurumuzda size bir yaknlk

sa5lamaz& #m$n edi4 iyi da3ran8ta bulunanlar d8nda. 6n,ak onlara& ya4tklarnn kat kat fazlas kar8lk 3ardr. Dnlar <,ennet= odalarnda +3en <3e uzur= i9indedirler.><Nebe sresi& 0/& 0?& 02 3e 0B. $yetler= :!u $yetler& baz ink$r,larn yalanlamasyla kar8la8an @z. Vey+ambere bir tesell# i9ermektedir. Fski to4lumlar arasnda da .)**6 <),43&4),3/) B1<+/+,+& 4ey+amberlerini yalanlayan 3e kendilerinin az$ba u5ramaya,aklarn iddi$ eden kimselerin bulundu5unu bildirmektedir. 7nyada baz insanlarn fazla 3eya noksan ser3ete e3l$t 3e $ileye sa i4 olmalarnn il$ # bir ikmet +ere5i oldu5una i8$ret ediliyor. Ler9ek bir 8erefe& m$ne3# yaknl5a 3e $ iret makamlarna eri8menin b)yle ser3etle olmay4& #m$nla ib$detle 3e iyi da3ran8larla ola,a5 a9klanmaktadr. Q)yle ki YEeZ Fy Vey+amberimS Y i9bir kente bir korkutu,u ki8i +)ndermedik kiZ a $l#sine il$ # az$b i t$r ederek& kendilerini il$ # d#ne d$3et eden bir 4ey+amber +)ndermedik ki Ymutlaka onunZ o kentin Yref$ i9inde ya8ayanlarZ onlarn reisleri& f$n# <yok olu,uMtkeni,iM+e9i,i= 8eyler ile n#metlenmi8 zen+inleri Ydediler ki: biz 84 e yok kiZ ey bizi il$ # az$4 ile korkutan ki8ilerS Nizin Ykendisiyle +)nderilmi8 oldu5unuz 8eyi& ink$r edi,ilerizZ..$yette +e9en :mtref> kelimesi :zen+in>& :fazla n#mete s$ i4 kimse> demektir. Po5ulu :mtrefn>dr. YEeZ o eski ink$r,lar& 4ey+amberlerine it$ben Ydediler ki: biz ser3et9e 3e e3l$t9a da a 9o5uzZ biz dnyada b)yle n#metlere ka3u8mu8 bulunuyoruz Y3e biz az$4 +)re,ek kimseler de5ilizZ demek ki: 6lla bizi se3di5i i9in& bize dnyada bu n#metleri 3eriyor. 6rtk bizi $ irette az$ba u5ratr mW Dnlar kendilerine 3erilen bu n#metlerin 8krn yerine +etire,ek alde& ink$r ile isyan ile nank)rlkle esasnda da a 9ok az$ba ak kazanm8 olduklarn anlayamyorlar. 8te onlarn& b)yle bo8 inan9larnMd8n,elerini reddetmek i9in @ak "e$l$ @azretleri buyuruyor ki: Fy Vey+amberimS D mnkirlere Yde ki 84 e yok ki Iabbim& rzk diledi5i kimseye +eni8letir 3e daraltrZ diledi5ini de madd# i tiya9 i9inde brakr 3e e3l$t 3e 9o,uktan ma rum brakr da& sabrn dener. 6lla n bir kuluna +eni8 3e bol rzk 3ermesi& o kuldan r$z oldu5unun i8$reti olmad5 +ibi& bir kulunu da rzk darl5 ile imti an etmesi ondan raz olmad5nn bir i8$reti de5ildir. !u +ibi farkl ayat tarzlar& bu imti an dnyasnn +ereklerindendir. Yfakat insanlarn 9o5u <bu +er9ekleri= bilmezlerZ fazla mal 3arl5n bir 8eref 3e stnlk zannederler& madd# yoksunlu5u ise d8klk 3e akir bir durum olarak d8nrler. @albuki& ?7;8 2).)/ (+,<+'%/ ?7&48;8 7/8 +4*+ +*+/%/ *):) ?7& (7,8.4848& )4'3/*) &)4.)(3/) (+9+@ 748, *), :+. 98 .)43/ =1&,1/1 -+,%/+ B+'%,+.+2 :+. *+ 7 (+,<+'% 8-B8/ 74.)-)/ -+,4+,+ (),>+*+,(+, 98/*)/ A'1,1 5:%,+''+ 0+254),) ?),@'3,343,. Le9imin darMskntl olmas bir imti an 3es#lesidir& ama b)yle bir ki8i takd#r1i il$ #ye r$z olu4 sabretti5i takd#rde& $ iret )dllerine sa i4 olur. !ununla beraber& 98 *1/-) 9%, ?)43=.) (5:)(3*3,. +, &%. >)24) ?)43=3,(), %&'%(5*6 <+ (7(-747E%& (+9+@4+,+ *%&&)'4%0+ 8-),(), 9740) 9%, .)4 <),43;3/) &)<8=8,. A&(%/+ :),+&+' +*+/4+, *+, 9A-4+ 9%, (+,<+''+/ .):,C. &)43,4),. A.), 98 *1/-+<6 B)-,+'4+,, %-% /%-+'+ <+ A44):"3/ ,325(3/) 8-B8/ 74.)*3&?), 5:%,+''+ (5:%9%/+ 9%, >)-*) ();4).)2.><EJM2A2A12A2.= !ONH6I& DNH6IJN DN76 !I NFIEF"F !HF N6@V 7FXHHFI. :Dnlardan )n,ekiler de <4ey+amberlerini ink$r etmi8lerdi. !unlar& )brlerine 3erdiklerimizin onda birine eri8memi8lerdir. <!)yle iken=& n,ekiler 4ey+amberlerini yalanladlar ama benim de <onlar ma 3ederek= ink$rm <yok edi8im= nasl olduW><Nebe sresi& $yet: /?= :YEe onlardan e33elkiler de yalanlam8lardZ N & ;d& Nemd to4lumlar +ibi eski to4lumlar da 4ey+amberlerini ink$r ,retinde bulunmu8lard Y albuki& onlarZ @z. Vey+amber zamanndaki Mekke m8rikleri Y)tekilerineZ e33elki to4lumlara Y3erdiklerimizin onda birine ermemi8lerdirZ o eski to4lumlara *):) ?7& &8<<+', (+,<+' <+ -)=). (1,+(% <)mr= 3erilmi8ti. 8te onlar Y4ey+amberlerimizi yalanladlar. 6rtk bak !enimZ onlar Yink$rmZ onlar ka redi4 yok etmem Ynasl olduSZ onlar o ink$rlar yznden& ne byk fel$ketlere u5ratldlar da onlar o ku33etleri& (+,<+'4+,% 7 >+45&+'4+,*+/ &8,'),).)*3. 6rtk onlar

kadar bile mal 3arlklar olmayan 8imdiki m8rikleri& ba8larna +ele,ek olan bir il$ # aza4tan kim kurtarabilirW !unlar& o eski to4lumlarn t$ri # f$,ialarn d8nerek& onlardan bir ibret dersi almal de5il midirlerW><EJM2AB?= :<Dnlar= %endilerinden )n,ekilerin sonunun nasl oldu5unu +)rmek i9in& yeryznde i9 +ezi4 dola8madlar mW @albuki onlar& bunlardan da a +9l idiler. Ne +)klerde ne de yerde 6lla $,iz braka,ak bir +9 yoktur. D < er 8eyi= bilir 3e < er 8eye= +, yeter.><'$tr sresi& $yet: //= :!u $yette& ink$r,larn seya atleri srasnda& yerin dibine +e9irilmi8 to4lumlarn sonlarn yol kenarlarndaki <t$ri #= ar$belerden +)rdklerini& o fel$ketlerden aberd$r olduklarn& buna ra5men onlardan ibret dersi almadklar anlatlyor. Ee onlar bir anda el$k etmeye +, yeten 6lla "e$l$nn& onlar& il$ # ikmete dayal olarak& belirli bir mddete kadar ya8att5n& ama o 3akit +elin,e de& e4sinin l$yk olduklar sonlara ka3u8a,aklar& te d#t edi,i bir if$deyle a9klanmaktadr. Q)yle ki: o m8rikler o ink$r,lar Yyeryznde i9 dola84 da bakmazlar m kiZ onlar Qam& Yemen& Med$in <!a5datn otuz km. kuzeyinde eski #rann ba8kenti= +ibi yerlere ti,$ret 3e di5er +ayelerle d$im$ seya atte bulunuyorlar& oralar +)ryorlar& o s$ alarda eski to4lumlarn ar$4 olmu8 yurtlarn +)ryor& ba8larna +elmi8 olan fel$ketleri anlyorlar da& 4eki neden onlarn o fe,#[ durumlarn d8nerek ibret almyorlarW Y albuki& onlar& bunlardanZ bu 8imdiki Mekke ink$r,larndan Yku33et9e da a 8iddetli idilerZ ku33etleri& ser3etleri da a 9ok idi..><EJM2.-/= :Lemilerin benzerlerinden binmekte olduklar 3e ileride bine,ekleri 8eyleri onlar i9in !iz yarattk.><Y$s#n sresi& /2. $yet= :YEe onlar i9inZ insana )z+ olmak zere Yonun mislindenZ +emi +ibi ula8m ara, ola,ak 8eylerden& insanlarn Ybiner olduklar 8eyleri de& yarattkZ karalarda insanlar i9in& de3eler& atlar& mandalar +ibi 8eyleri de yarattk.> <Flli yl )n,e& bir 9ift mandann 9ekti5i :manda arabas> 6nadolunun 4ek 9ok yerinde $l$ kamyon yerine kullanlan& )nemli bir ara9t. i.y.= :Ee @z. N un +emisi +ibi ni,e +emiler de& Uen$b1 @akkn 3erdi5i bir ku33et 3e k$biliyet ile ya4lm8tr. !u $yet& yeryznde 3e a3alarda ula8m sa5layan otomobilleri& 8imendiferleri <trenleri=& tayy$releri de i9erir. Pnk bunlarn asl# maddelerini yaratan& bunlara o areket 3e srati 3eren& onlar koruyan da yine e3renin Yarat,s olan 6lla "e$l$dr. !unlar meydana +etirmeye 9al8an 3e ba8aran insanlar da yaratan& onlara o k$biliyeti 3eren de& yine D !yk Yarat,dr. F5er Dnun yaratmas 3e k$biliyet 3ermesi olmasa idi& i9bir 8ey ne 3$r olabilirdi 3e ne de yeni 8eyler ya4labilirdi.><EJM2.0A= NDUJ6H EJI"OF 6N7 NDHJ76IJ"Y. : :6lla n size rzk olarak 3erdiklerinden ayra sarfediniz> denildi5inde& ink$r,lar mminlere dediler ki: 6lla n dileseydi doyura,a5 kimseleri biz mi doyuralmW Niz +er9ekten sa4tm8 kimselersiniz><Y$s#n sresi& $yet: /B= :!u $yet& o ink$r,larn fakirlere 8efkat +)stermekten 3e insanl5a izmetten ma rm olduklarn bildiriyor 3e onlarn ne kadar bil+isiz,e 3e ,imri,e iddialarna 3e <bir sonraki $yette de= bir alay yoluyla& dal+a +e9irerek kyametin ne zaman ko4a,a5n sorduklarn anlatyor. Ee onlarn sonunda bir say a <mt i8 3e 9ok yksek desibeldeki bir ses ile= il$ # ka ra u5rayarak& yok edile,ekleri i t$r ediliyor. YEe onlaraZ D Uen$b1 @akkn $yetlerini ink$r eden m8riklere Y6lla n sizi rzklandrd5 8eyden <yoksullara= ar,aynzZ bir il$ # ltuf olarak size 3erilen ser3etinizden bir 8kr 3az#fesi olarak& fakirlere& zayflara yardmda bulununuz Ydenildi5i 3akitZ o Yk$fir olanlarZMekkede ya8ay4 da ink$r, olan o zndklar Y#m$n edenlereZ bir alay maksadyla Ydediler ki: biz mi yemek 3ere,e5iz Z ta3siyeniz zerine yediri4 i9ire,e5iz Yo kimseye kiZ sizin iddianza +)re& Ye5er 6lla dilese idi& ona yemek 3erirdiZ onu yeme5e& n#mete ka3u8tururdu& bize i tiya, kalmazd& derler 3e il$3e ederler Ysiz a4a9k bir sa4klk i9indesinizZ yani :ey bize [yoksullara yardm edin diye emredenlerS !u emriniz do5ru de5ildir. Niz lzumsuz bir teklifte bulunuyorsunuz& 6lla n

rzklandrmad5n biz nasl rzklandrabilirizW> !u ink$r,lar& &+/*% 0%.,%4%&4+,%/% BA('+,.+.+& %?%/ 9A-4+ &7/8=8-7,4),*3. Nitekim er asrdaki ,imriler& b)yle s)ylemektedirler. !unlarn maksatlar 4ek yanl8tr. F3et. D U)mert Yarat, baz kullarn fakirlik 3e i tiya9 i9inde brakr. !u bir il$ # imti andr. !ilemedi5imiz bir sebebe dayaldr. !)yle dilemesine kimse itir$z edemez. 'akat& o +ibi mu ta9 kimselere $li 3akti yerinde olanlarn yardm etmelerini de& yine 6lla emretmi8tir. !u emre uyanlar& Uen$b1 @akka olan it$atlerini +)stermi8 olurlar 3e se3aba 3e mk$f$ta aday olmu8 olurlar. !u 3es#le ile de& insanlar arasnda tes$nd <dayan8ma=& 8efkat 3e mer amet duy+ular olu8mu8 3e to4lumsal bir erdem ortaya 9km8 olur.><EJM2./-= 7OE6I6 76Y6NM6 7OE6I YJ%JHJI& NN6N6 76Y6NM6 NN6N HRI EFIMFMQ M6[!^7 NFYHFNN M6@M^7 <FUDN V@JHDNDV@Y=. :6lla n insanlara a9a,a5 er an+i bir ra meti tuta,ak <3ermeye,ek= yoktur. Dnun tuttu5unu da +)nderebile,ek yoktur. D er 8eye +$li4tir& kmnde ikmet s$ ibidir.><'$tr sresi& 2. $yet= :Y6lla insanlara ra metinden neyi a9arsaZ kendi ra met az#nelerinden madd# 3e m$ne3# ne +ibi n#metler 3erirse& sa5lk& ser3et& ilim +ibi neler ltfederse Ysonra onun i9in tuta,ak yokturZ o a9lan ra met ka4larn tutu4 ka4atmaya +9 yete,ek bir yaratk bulunamaz. YEeZ D Yarat, Yneyi tutarsaZ an+i bir kulunu an+i bir n#metten& bizim bilemedi5imiz bir sebe4le ma rm brakmak isterse Yartk bundan sonraZ Uen$b1 @akkn onu tutu4 en+elledi5ini Ysal3ere,ek yokturZ i9bir kimse& @ak "e$l$nn ma rm brakt5 bir ki8iyi bir n#mete ka3u8turamaz. D ki8iye y)nelmi8 olan bel$ 3e mus#beti a94& onu kurtaramaz..nsanlar er konuda Uen$b1 @akka +3enmeli 3e s5nmaldr. !ereketi& Dnun ra metinden beklemelidir. 7nye3# bir mal m#diyle& 6lla n emirlerine aykr arekette bulunarak& er an+i bir 8a sa +3enmemelidir. nsan bir n#mete ka3u8ursa& o mutlaka Uen$b1 @akkn takd#r 3e yaratmas iledir. !undan )tr 8kretmelidir. !ir ma rmiyetle kar8 kar8ya kaln,a da& bu da bizim bilemedi5imiz bir nedenden )trdr 3e 9o5u defa da kendi kusurlarmzn bir sonu,udur. D zaman da& kendi durumunu dzeltmeye 9al8maldr. D1/-+<6 9%, -),), 1.6*% %4+, 7/) 98/) -)4')&43& +'.+& %(+, (45. ):45&3/) )-&3,3*3,.><EJM2AA/= DI"6%HJ% 6@H;%J <F"@JUN D' N@6IF@DH7FIN=. :7$3d dedi ki: :Q4 esiz& senin koyununu kendi koyunlarna katmak istemekle sana akszlkta bulunmu8tur. 7o5rusu ortaklarn 9o5u& birbirlerinin aklarna te,$3z ederler. Yalnz #m$n edi4 de s$li ameller <ib$det 3e iyi kullukMda3ran8lar= ya4anlar d8nda. !unlar da ne kadar azdrS> <N$d sresi& $yet: 2/= :(7$3d Ydedi ki elbette senin koyununu kendi koyunlarnaZ al4 il$3e etmek YistemesiyleZ o orta5n Ysana zulmetmi8 olduZ onun bu arzusu& bir insafszlktan ba8ka bir 8ey de5ildir Y3e 84 esiz mal ortaklarndan bir9o5uZ 8irket ukkuna l$ykyla uymuyorlar Ymutlaka bazlar bazsnn akkna te,$3z ediyorZ aralarnda 9o5unlukla anla8mazlklar& m,$deleler ortaya 9kyor. @albuki erkes kendi arkada8nn& kendi orta5nn akkna dikkat etmelidir& insanlk bunu +erektirir Yan,ak #m$n edenler 3e s$li amellerde bulunanlar bunun d8ndadrZ onlar bir *6/6 '+,9%-+-+ (5:%@ <+ B12+4 ):45& %4+ *7/)/*3&4),3 %?%/ :+,&+(%/ :8&C&8/) 8-),4),, &+/*% .+/>))'4+,% 9)=&)(3/3/ 2),),3/) (+9+9%-+' <+,.+24+,. 'akat maalesef Yonlar da ne kadar azSZ><EJM0000= %6H%JNM6 IF@!FI7I& %OI;NJN %OI6HH6IJ <IF@!FI1 T["H; DH6N %OI;N 6@%;MJ=. "DVHOMN6H ;'YF" %OI;NJ OYLOH6M6%H6 MRM%RN7RI <NFH;MF"1 U"M;YYF DNONH6 %;M7I= :Fy 7$3dS !iz seni yeryznde al#fe ya4tk. D alde& insanlar arasnda ak 3e ad$letle kmet. @e3$ 3e e3ese <arzna& isteklerine& e+ona= uyma& yoksa <)yle ya4arsan= bu <durum= seni 6lla n yolundan sa4trr. 7o5rusu 6lla n yolundan sa4anlara& esa4 +nn unuttuklarndan )tr

9etin bir az$4 3ardr.><N$d sresi& $yet: 22= :YFy 7$3dS Q4 e yok ki& !iz seni yeryznde al#fe kldkZ sana mlk 3e saltanat <iktidar= ltfettik& senin a $l# zerindeki kmlerin +e9erlidir& sana it$at etmeleri lazmdr. Y6rtkZ Nen de Yinsanlar arasnda ak ile kmetZ sana 6lla tarafndan bildirilmi8 olan dnya 3e $ irete $it kmlere uy. Nel$met1i i9tim$[iyye <to4lumsal $fiyetMkurtulu8= onunla k$imdir <bununla +er9ekle8ir= Y3e e3$ya t$b# olmaZ +erek kmet etme +)re3ini yrtrken 3e +erekse di5er d#n# 3e dnye3# i8lerde& nefsinin <e+onun= arzularna uyma& YsonraZ nefsinin e3$sna uymak Yseni 6lla yolundan 8a8rtrZ sa4kl5a d8rr. Ie ber1i i[til$ olan <y,elmeMykselmeMkalknma re beri olan= bu kmlere uymaktan seni ma rum brakr 3e btn dnye3# 3e $ iretle il+ili ya4mak isteklerin +er9ekle8emez. !unun sorumlulu5u ise& elbette ki& 6lla katnda byk olur. F3et. YMu akkak o kimseler ki 6lla yolundan sa4arlarZ @akk brakarak bo8 8eylere sarlrlar Yb)yle ki8iler i9in& esa4 +nn unuttuklarndanZ kyamet +nnn sorumlulu5unu d8nmeyi4 +$fil,e ya8adklarndan )tr Y8iddetli bir az$4 3ardr.Z D nedenle& B+4+0+&'+&% 98 .1':%= (7,8.4848&, (1,+&4% *1=1/14.+4%*%,. Flbette insanl5n yaratl8& bo8 yere de5ildir. @i9bir 8ey bo8 yere yaratlmam8tr. @ay$tn +$yesini d8nmeyenler& elbette ki $ iret sorumlulu5undan kurtulmaya,aklardr.><EJM000-= !FN %6C6N7JMS !FN YJHH6IJMJ EFI7M. :nsana bir zarar dokundu5u zaman !ize yal3arr. Nonra& kendisine tarafmzdan bir n#met 3erdi5imiz zaman& :bu bana an,ak bil+imden )tr 3erilmi8tir> der. @ayr o <)yle de5il& onun dedi5i +ibi de5il=& bir imti andr& fakat 9oklar bilmezler. !unu onlardan )n,ekiler de s)ylemi8tiK ama kazandklar 8eyler& onlara fayda 3ermedi.><Cmer sresi& /. 3e ?0. $yetler= :!u $yetler& m8riklerin bir ba8ka +e9ersiz iddialarn +)zler )nne seriyor. Dnlarn kendilerine yanl8 yere +3enir olmalarnn k)t sonu,una u5raya,aklarn bildiriyor. Dnlarn ellerindeki ser3etin bir imti an 3es#lesi olu4& $ irette bir i8lerine yaramaya,a5 konusunda& %uran kendilerini uyaryor. !az kimselerin zen+in 3eya fakir olmalarnn bir takd#r1i il$ # eseri oldu5unu 3e btn bu durumlarn mminler i9in bir ibret oldu5u 3ur+ulanyor. Ynsana bir zarar dokundu5u zamanZ fakir 3eya asta oldu5unda 4utlarn unutur& onlardan bir fayda +elmeye,e5ini anlar 3e yalnz Y!ize d$ eder. Nonra ona tarafmzdan bir n#met 3erdi5imiz zaman daZ onu o skntlardan kurtard5mz& o 3a im durumunu de5i8tiri4 ra atlatt5mz zaman& ya4t5 du$lar unutur& kendisini o bel$dan kurtaran Yarat,ya te8ekkrde bulunmaz. 6ksine Ybana oZ n#met Y84 e yok ki& bir bil+i zerine 3erilmi8tir& derZ kendisinin bil+isiyle o n#metlere ka3u8tu5unu iddiaya ba8lar da& o n#metin bir il$ # ltuf oldu5unu d8nmez. !u konuda ya4t5 ki8isel +iri8imlerinde esasnda 6lla n bir ltfu& 6lla n 3erdi5i akl n#metiyle oldu5unu d8nmez. <78nme )zrl do5mu8 olsayd& bu ba8arlara sa i4 olabile,ek miydiW Eeya& 6lla onu o ki8ilerle <bir ustas& 4atronu& )5retmeni& babas& days..= kar8la8trmasayd& bu i8in in,eliklerini )5renebile,ek miydiW Ee yine bilmez ki YbuZ kendisine 3erilen n#met& sa5lk 3e ser3et +ibi 8eyler Ybir imti andrZ D n#meti kendisine 3eren D U)mert Yarat,ya kulluk edi4 etmeye,e5i& Dna 8kredi4 etmeye,e5inin ortaya 9kmas i9in& bir 3es#ledir Yfakat onlarnZ o insanlarn Y9o5u bilmezler. Q4 esiz& bunuZ bu insanlarn b)yle kendi bil+ileriyle& kendi 9al8malaryla bu n#metlereMzen+inliklere ka3u8tuklarn Ybunlardan e33elkiler de s)ylemi8lerdirZ %$rn +ibi 9ok byk ser3et sa i4leri de b)yle iddialarda bulunmu8lardr. Yfakat kazandklar 8eyZ dnye3# 3arlklar& madd# ser3etleri Ybir fayda 3ermemi8tirZ ink$rlarnn ,ez$s kendilerine y)neldi5inde& ka r1 il$ #ye u5ram8lar& o 9ok +3endikleri ser3etleri kendilerini a,kl az$4tan kurtaramam8tr.><EJM00.0= NFN MIFN7IMFNN& DNH6IJN !ONJNFNN UH6NN76 YDHUOHO% Y6VM6H6IJ. :nk$r edenlerin d8nda i9 kimse& 6lla n $yetleri akknda tart8maz. yle ise onlarn 8e irlerde +ezi4 dola8mas& seni aldatmasn><Mmin <L$fir= sresi& /. $yet=

: :nk$r,larn dola8malar>: :ti,$ret 3e k$rl kazan9lar i9in korkusuz 3e te likesiz,e seya at etmeleri& dnyada sa5ladklar stnlk 3e buna kar8 Uen$b1 @akkn kendilerine < emen el$k etmeyi4= sre 3ermesi> olarak a9klanm8tr.><zek 3e di5.& /22= :Y6lla n $yetlerindeZ %ur$n +ibi bir il$ # %it$bn y,eli5ini ink$r 3e onun e3rensel 85n s)ndrmek i9in Yk$fir olanlardan ba8kas& m,$deledeZ k$fir$ne bir d8manlkta YbulunmazZ an,ak o ink$r,lardr ki& buna ,ret +)sterirler 3e %ur$n aley inde dedikodu ya4arlar YonlarnZ bu d#n1i il$ # d8manlarnn Y8imdilik 8e irlerde dola84 durmalarZ byk ser3etlere& ti,$retlere& madd# ku33etlere s$ i4 bulunmalar& ey d8nen mmin kulS Yseni bir end#8eye d8rmesinZ Dnlarn sa i4 olduklar o madd# 3arlklar& bir imti an olarak& +e9i,idir. Dnlar bir sre sonra& ink$rlarnn ebed# ,ez$sna ka3u8a,aklardr. Nitekim& bazs da a dnyada iken ka3u8mu8tur& bir ksm da )lr )lmez& $ irette o ,ez$ya 9ar4trla,aklardr.><EJJM0-22= :nsan iyilik istemekten usanmaz& fakat kendisine bir k)tlk dokunursa emen mitsizli5ini ortaya koyar& kedere brnr.><'usslet sresi& /.. $yet= :YnsanZ bu dnyada baz madd# 3e +e9i,i 8eyleri ister. Mesel$ >)24)0) -)=).)& %('+,, 91-1& 9%, (+,<+' (5:%9% 74.)& %('+, b)yle,e Yiyilik istemekten usanmazZ +ayet rsl bir 8ekilde& dnyay istemektedir. !ir defa da $ ireti d8n4& onun i9in de 9al8mas lazm de5il midirW Y3e e5er kendisine bir k)tlk dokunursaZ bu dnyaya $it& astalk +ibi& >)&%,4%& +ibi bir sknt ba8na +elirse Y emen m#dini kesmi8& 9ok k)tmser bir al alm8trZ Uen$b1 @akkn ltfundan& ra metinden n$m#d <mitsiz= bir aldedir. !)yle +ari4 bir r $linin etkisi altndadr. @albuki bir insan& U)mert Yarat,nn ltfundan mer ametinden midini asl$ kesmemelidir. !a8na kederli bir durum +elirse& bunun kendisinin bilemedi5i bir sebebe dayal oldu5unu d8nerek emen Uen$b1@akka ilti,$ etmeli& kendisinin $fiyete ka3u8turulmasn& D U)mert Yarat,sndan istemelidir.><EJJM02-/= :nsana bir n#met 3erdi5imiz zaman& <d#nden= yz 9e3irir 3e kendine y)nelir. 'akat ona bir k)tlk dokundu5u zaman da& <6lla a= yal3ar4 durur.><'usslet sresi& ?-. $yet= YEe insana n#met 3erdi5imiz zamanZ ondan astalk +ibi& madd# i tiya9 +ibi skntlar +ideri4& kendisine sa5lk 3e bol rzk i s$n etti5imiz zaman Yyz 9e3irirZ ib$detten& 8krden ka9nr Y3e b)brlenirZ kibirli bir $l alr& ykml oldu5u d#n# 3az#feleri yerine +etirmeye tenezzl etmez Y3e onaZ aksine Ybir k)tlk dokundu5u zaman iseZ mesel$: bir astal5a yakaland5nda& bir madd# 4roblemle kar8la8t5nda ise Yartk bol bol du$ etmektedirZ an,ak o zaman Uen$b1 @akk atrlar. Dna du$da 3e yal3ar8ta bulunur durur ki o bel$ ba8ndan bir an e33el +itsin.><EJJM02-B= :6lla kullarna rzk bol bol 3erseydi yeryznde azarlard. 'akat D& <rzk= diledi5i )l9de indirir. Pnk D& <kullarnn skntlarndan 3e madd# durumlarndan= aberd$rdr 3e <kullarnn madd# durumlarn 9ok iyi= +)rmektedir. D <6lla =& <insanlar= umutlarn kestikten sonra ya5muru indiren& ra metini er tarafa yayandr. D <6lla =& ak#k# dosttur& )3lmeye l$yk olandr.><Qr$ sresi& 2B 3e 2A. $yetler= :!u $yetler& kullarnn btn allerini +)r4 bilen Uen$b1 @akkn& kullarn ikmetinin +ere5ine +)re rzklandrd5n 3e e5er onlara rzklarn 4ek bol 3ermi8 olsa idi& +urra& isy$na ka4la,aklarn bildiriyor. Ee amd 3e )3+ye l$yk olan D U)mert Yarat,nn& mitlerin kesilmi8 oldu5u bir zamanda ya5murlar ya5dr4 ra metini yayd5na& dikkatleri 9ekiyor. L)klerin& yerin 3e bunlardaki btn ya8am sa i4lerinin& il$ # kantlardan olduklarn 3e %udret N$ ibi Yarat,nn bu yaratlanlar kyamet +nnde to4lamaya da +,nn yete,e5ini i t$r ediyor. nsanlarn ba8larna +elen skntlara kendilerinin sebebiyet 3erdiklerini 3e bununla beraber insano5lunun 4ek 9ok kusrunun da 6lla "e$l$ tarafndan affedildi5i aber 3eriliyor. nsanlarn i9bir il$ # takd#re kar8 koyamaya,aklar 3e insan i9in 6lla tan ba8ka bir $m# < im$ye eden& koruyan= bir mu#n <yardm,= bulunmad5 da a9klanyor. Q)yle ki: YEe e5er 6lla & rzk kullar i9in

yaya,ak olsa idiZ onlar i tiya9larnn zerinde ser3ete 3e n#mete ka3u8tursa idi Yelbette yeryznde addi a8arlardZ o madd# 3arlklarna +3enerek& kibirli bir $l alrlard. Ee birbirlerine kar8 d8manlkta bulunarak aralarnda ni,e f$,i$lar meydana +elirdi. !unun yannda :+@(% 2+/B%/ 748/0), 9)23 :%2.+'4+,% -)@)0)& %/()/ 9848/).)2*3. T7@48.()4 >))4%-+' *8,.) /7&')(3/) 84)=3,*3 Y'akatZ D U)mert Yarat, Ydiledi5ini bir miktar <)l9= ile indiriyorZ aklarnda il$ # takd#r ne ise& ona +)re rzklandrlyorlarK zen+inli5e l$yk olanlar zen+in klyor& fakirli5e l$yk olanlar da fakir d8ryor ki bunlarn e4si de bir ikmete dayaldr. mam Nuyt#nin sa # bir senetle ri3$yet etti5ine +)re bu $yet& zen+inlik 3e +eni8 rzk temenn#sinde bulunduklar i9in F l1i Nuffa akknda inmi8tir. <'a redd#n Iaz#nin= Tefsr-i Kebr<in=de yazld5na +)re de& @abb$b b. Fret demi8tir ki: !iz& <Ya d# kab#leleri= %urayza D5ullarnn& Nad#r D5ullarnn 3e %aynuk$[ D5ullarnn ser3etlerine bak4 onlar temenn# etti5imizden& bu $yet bizim akkmzda inmi8tir.> <EJJM02/-= <@er iki ri3$yet de do5ru olabilir. Yoksul sa $b#ler& zaman zaman& zen+inlerin ser3etleri akknda azaman zaman bizim de ya4t5mz +ibi1 so bet ya4m8& konu8mu8 olabilirler. Mu temelen :bizim de b)yle ser3etimiz olsa da& 8)yle iyiliklerM ayrlar ya4sak> demi8tirler. i.y.= V6@6HJHJ%& %J"HJ% : "DVHOM6 H;@T UFC;. :!a8nza +elen er mus#bet& kendi ellerinizle i8ledikleriniz yzndendir. <!ununla beraber= 6lla 9o5unu <da= affeder.><Qr$ sresi& 00. $yet= :YEeZ Fy insanlarS YsizeZ dnyada Ymus#betlerden er ne ba8nza +elirse& kendi ellerinizin kazandklar sebebiyledirZ siz kendi k)t areketlerinizden& il$ # emirlere kar8 +elmenizden )tr& )yle bir mus#betle kar8 kar8ya +elmi8 olursunuz. Mesel$: zaman zaman to4lumlarda baz fel$ketler& &3'43&4),, @):)4343&4), ortaya 9kar. !unlar o to4lumun fertlerine birer ,ez$ demektir. Yine mesel$& 8ara4 i9enler 3eya koruyu,u sa5lk kurallarna uymayanlar& 3,ut9a 3eya akl,a bir9ok astalklara tutulurlar. D7;,848&4) :),+&+' +'.+-+/ 9%,?7& '100),4), (7/8/*) %>45( +*+,4+,. /()/4),) zulmeden kimseler de& sonunda zulumle kar8 kar8ya +elirler. !tn bunlar& +ayr1 me8r[ 3e +ayr1 a l$k# areketlerin dnyadaki birer ,ez$sdrlar. YEeZ D U)mert Yarat, Ybir 9o5unuZ bir ni,e +na lar 3e kusurlar Yise affederZ onlar i8leyenleri emen ,ez$landrmaz. !u da bir ra met1i il$ iye eseridir.><EJJM02/2= <@er ktl5n& 4a all5n 3e ifl$sn sebebi& insanlarn kendi at$lar mdrW !u y)nde bir d8n,e +eli8tirerek :sl$m# ekonomik determinizm> +eli8tirmek mmkn mdrW !u konuda ya4la,ak bir 9al8may destekleye,ek& <bir9ok= d#n# temel nasslar bulmak mmkndr. Flbette& )n,elikle b)yle bir 9al8ma ya4lmaldr. !unun istisn$lar ise& ayn 9al8mada 3eya da a sonraki 9al8malarda ortaya konulabilir. i.y.= :%i onlar Iablerinin da3etine i,$bet ettiler 3e namaz kldlar. Dnlarn i8leri aralarnda isti8$re <dan8ma= iledir. Ee kendilerine 3erdi5imiz rzktan ar,arlar.><Qr$ sresi& $yet: 0A= :..YEeZ mminlerin di5er bir )zelli5i olarak& be8 3akit Ynamaz dosdo5ru kldlarZ d#nin direklerinin en byklerinden olan o mb$rek ib$detle kal4lerini nurlandrmaya 9al8rlar Y3eZ di5er bir )zellikleri olarak Yonlarn i8leri aralarnda me83eret iledirZ bir olay olun,a m8$3erede bulunurlar& en do5ru& en faydal& d#n# meselelere en uy+un olan ne ise e4 birlikte onu kabl ederler Y3eZ ba8ka bir )zellikleri de Ykendilerini rzklandrd5mz 8eylerden <i tiya9 sa i4lerine= ar,arlarZ >)&%,4+,+, 2)-3>4),) -),*3. +*+,4+,, (45. -8,*8/8/ '+,)&&6(% (&)4&3/.)(3) %?%/ +4*+/ B+4+/ -),*3.4),3 +(%,B+.+24+,.><EJJM02/B= %Q !6QJN6 FN YR%NF% LFHI : UFNNF""F <"@F @JL@FN" VFI U6VJ"6 JN JN "@F V6I67JNF 'DI "@F !FHJFEFIN=. :Mttek#ler <dnya ayatnda 6lla tan korku4 emirlerine uymu8 olanlar= ise& +er9ekten artk +3enli yerlerdedirler.

!a 9elerde 3e 4nar ba8larndadrlar. %ar8lkl oturarak& in,e i4ekten 3e 4arlak atlastan +iyerler.><7u $n sresi& ?-& ?2 3e ?0. $yetler= :..,ennet izmet9ilerinden& diledikleri mey3alarn azrlanmasn isterler& o mey3alardan diledikleri kadar yiyebilirler 3e o mey3alarn ne azalmasndan korkarlar& ne de 3,utlarna bir zarar 3ere,e5inden end#8e ederler.><EJJM002?= <sl$m lkelerinin y)neti,ileri 3e $limleri& Mslmanlara bu konuyu da sk sk atrlatmaldrlar: Mslmanlar i9in en +zel ayat& ,ennettedir. sl$m to4lumunun 3e btn Mslmanlarn )n,elikli edefi& ,enneti kazanan& ,ennete yerle8meyi +arantileyen fertler yeti8tirmektir. @edef 6merikann +reen ,ard 3eya 6! 3atanda8l5 de5il& :,ennet 3atanda8l5>dr. Mslman lkelerin e5itim sistemi de& :bu edefe ula8mak tek ama,> olan fertler yeti8tirmeye odaklanmaldr. i.y.= :nk$r edenler& ate8e arzolunduklar +n& :dnyadaki ya8amnzda btn +zel 8eyleri ar,adnz& onlarn ze3kini srdnz. !u+n ise yeryznde aksz yere byklk taslamanzdan 3e yoldan 9kmanzdan )tr& al9alt, bir az$4 +)re,eksiniz> denir><6 k$f sresi& 20. $yet= YEe o +n ki& k$firler& ate8 zerine arzolunurlarZ ,e enneme se3kedilirler. Dnlar azarlamak i9in denilir ki: Ylezzetli 8eyleri dnya ayatnda +)trdnz <kullandnz=Z dnye3# ze3klerinizi tatmin ettiniz Y3e onlarla faydalandnzZ btn dnya lezzetleriyle tamamen me8+ul oldunuz da sizin i9in ba8ka bir lezzet kalmam8 oldu Y<8imdi artk= yeryznde aksz yere b)brlenmi8Z kibirli bir $l ile Yya4tklarnzdan )trZ +ayr1 me8r 8eyleri ya4arak& ins$n# erdemlerden yoksun kalm8 Yoldu5unuz 8eylerden )tr bu+nZ bu $ iret $leminde Yk9lt,Mrezil edi,i bir az$4la ,ezalandrla,aksnzZ siz dnyada iken sa i4 oldu5unuz n#metlerin kadrini bilmeyi4& onlar k)t kulland5nzdan )tr& artk $ iret $leminde er trl n#metten ma rm 3e a,kl az$4lara +irmi8 buluna,aksnz. !u $yet ile i8$ret buyrulmu8 oluyor ki: insan bu dnyada iken kendisine 3erilen o8& el$l n#metlerden )tr D U)mert Yarat,sna 8kretmelidir. D n#metleri k)tye kullanarak +urrlu 3e israf9 da3ran8larda bulunmamaldr& ebed# ayat d8nerek& onu elde etmeye 9al8maldr. !unu sa5lamak i9in Uen$b1 @aktan ba8ar niy$z etmelidir 3e t$r# 1i $lemden <dnya t$ri inden= ibret almaldr.><EJJM002B= 6!7HHFI L! @FM !F7FNUF I& @FM 7F OCON MRIHR 7HFI 6M6.. :Q4 e yok& onlara da size 3ermedi5imiz kudret 3e ser3eti 3ermi8tik. %endilerine kulaklar& +)zler 3e kal4ler 3ermi8tik. 'akat kulaklar& +)zleri 3e kal4leri kendilerine bir fayda sa5lamad. Cira bile bile 6lla n $yetlerini ink$r ediyorlard. 6lay edi4 durduklar 8ey& kendilerini ku8at3erdi.><6 k$f sresi& 22. $yet= :!u $yet& @z. Vey+amber Ffendimiz zamanndaki ink$r,lara bir uyanma dersi olmak zere& onlardan da a ku33etli 3e da a zen+in olan ;d to4lumunun ink$rlar yznden el$k olduklarn& onlara madd# 3arlklarnn bir fayda 3ermedi5ini aber 3eriyor. YQ4 e yok ki onlaraZ ;d to4lumuna )yle dnye3# Ykudret 3e n#met 3ermi8Z yani: onlar& 91-1&?+ 9+*+/, ?7&?) .)4, 828/0) A.1, B%9% A2+44%&4+,*+ ?7& >)24) 9%, &8*,+'+, :)=.+'+ &)<8='8,.8= Yidik ki& sizeZ ey Mekke a $l#si Yo konudaZ onlar kadar Ykudret 3ermedik.Z 'akat onlar )yle fazla ku33etli olduklar alde& kendilerini il$ # ka ra u5ramaktan kurtaramadlar. 6rtk onlar kadar kudretli 3e zen+in olmayan siz& kendinizi il$ # ka rla kar8 kar8ya +elmekten nasl kurtarabile,eksinizW !unu d8nmeli de5il misinizW><EJJM00B2= <6yn& 8u andaki !atllarn sa i4 olduklar dnye3# n#metlere sa i4 olmu8lard. 6ma ;d to4lumu bir anda t$ri e kar8arak& an,ak dilen dile anlatlan bir korkun9 efs$ne aline +eldi. i.y.= :Pnk onlar& bundan )n,e <dnyada iken= n#metler i9inde e+olarnn 4e8ine taklm8lard.> <E$ka sresi& $yet: /?= :D as $b1 8im$l <ma 8er yerinde defterleri sol taraflarndan

kendilerine 3erilenler=& b)yle bel$lara u5raya,aklardr. !unun sebebine +elin,e Y84 e yok ki onlar& bundan e33elZ da a dnyadalarken 9e8itli Yn#metlereZ ser3etlere& makamlara sa i4& ze3klerine 3e 8e 3etlerine Yd8knler idiler.Z kulluk +)re3lerini yerine +etirmeye 9al8myorlard.><EJJJM020?= 7J''FIFNUFN !F"]FFN JNH6MJU U@6IJ"Y 6N7 ]FN"FIN V@JH6N"@IDV@Y. :Nadaka 3eren erkeklere 3e sadaka 3eren kadnlara 3e 6lla a +zel bir )dn9 3erenlere& 3erdikleri kat kat artrlr 3e onlara 8erefli bir mk$f$t 3ardr.><@ad#d sresi& -A. $yet= :YMu akkak ki& sadaka 3eren erkekler 3e kadnlarZ fakirlerin 3e zayflarn imd$dna ko8an Mslmanlar Y3e 6lla a +zel )dn9 ile )dn9te bulunmu8 olanlarZ yani (3,> A44): ,325(3 %?%/& i9inden +elerek& sam#m# bir niyetle 6lla yolunda ayr 3e yardmda bulunan mminler Yi9inZ $ irette se3a4lar Ykat kat olurZ on katndan yedi yz katna kadar artrlabilir& 6lla tarafndan Y3e onlar i9in 4ek o8 bir mk$f$t da 3ardrZ ki o da ,ennettir...><EJJJM0202= PDUO%H6IJN DYONU6XJ : 7RNY6 @6Y6"J <FUDN V@JHDNDV@Y=. :!ilin ki dnya ayat an,ak bir oyun& e5len,e& bir ss& aranzda bir )3nme 3e da a 9ok mal 3e e3l$t sa ibi olma iste5inden ibarettir. "4k ya5murun bitirdi5i 3e 9ift9ilerin de o8una +iden bir bitki +ibi )n,e ye8erir& sonra kurur da sen onun sa4sar oldu5unu +)rrsnK sonra da 9er 9)4 olur. ; irette ise 9etin bir aza4 3ardr. Yine orada 6lla n ma5fireti 3e rz$s 3ardr. 7nya ayat& aldat, bir +e9inmeden ba8ka bir 8ey de5ildir.><@ad#d sresi& 20. $yet= :7nya 3e $ iret ayatlarnn kar8la8trlmasnn ya4ld5 bu $yette& )(43/*) *1/-) &A'14+/.+.%=, *1/-)/3/ &A'1 '),)>4),3 625: +*%4.%=, 7/4),*)/ &)?3/34.)(3 ')<(%-+ +*%4.%='%,. 1/&1 *1/-) <+ *1/-)*)&%4+,%/ 97= -+,+ -),)'34.)*3&4),3, ?+=%'4% 5-+'4+,*+ )?3&4)/.3='3,. D1/-) :)-)'3 &A'1 *+;%4*%,. KA'1 74)/, *1/-) :)-)'3/3 A44):") <+ O+-B).9+,"+ %'5)'+ -A/+4'.+.+&, 5:%,+'% <+ %/()/43;3 8/8'8@, (3,> *1/-)-) <+ *1/-)/3/ >+/543&4),3/) ')@.)&'3,.> <zek 3e di5.& ?0.= :6rtk $ iret $leminde aza4lardan korunu4& ebed# n#metlere ka3u8mak i9in 9al8mak lazm +elmez miW 7nya ser3eti ile +ururlanmay4 da& ebed# +ele,e5i d8nerek bunu sa5lamaya +ayret etmek #,$4 etmez miW 8te bu konuya da 8)yle i8$ret buyruluyor: Fy insanlarS Y!iliniz ki& dnya ayat& 84 e yok& an,ak bir oyundurZ 9,uklarn faydasz olan oyun,aklar kmndedir Y3e bir e5len,edirZ insan )nemli i8lerden alkoyan& sonra da biten bir areket +ibidir Y3e bir sstrZ bir +e9i,iMyok olu,u z#netten ib$rettir Y3e aranzda bir )3nmedirZ madd# ser3etleriniz 3e makamlarnzla birbirinize kar8 )3nmekten ibarettir Y3e mallarda 3e e3l$t9a bir 9o5al8trZ mallarn 3e e3l$t 3e $ilenin 9oklu5u ile )3n4 durmaktan ba8ka bir 8ey de5ildir. !tn bu dnya n#metleri esasnda Ybir ya5mur mis$li +ibiZ dir Yki: onunZ o ya5murun Ybitirdi5i otZ ilk bak8ta Y9ift9ilerin o8una +iderZ onunla se3inmeye ba8larlar. 'akat Ysonra kururZ ye8il ren+inin t$zeli5ini kaybetme5e ba8lar Yartk onu sararm8 +)rrsnZ +eli8me& byme durmu8tur. 7a a YsonraZ da Ykrk bir 9)4 olurZ rz+$rlar tarafndan etrafa sa3rulur +ider. 8te dnya da& sonu9ta ayndr.Y3e $ iretteZ ise& dnyann lezzetlerine ka4l4& +zel da3ran8lardan ka9nm8 kimseler i9in Y8iddetli aza4 3ardrZ )yle kimseler $ irette aza4 i9inde kala,aklardr Y3eZ $ irette Y6lla tan bir ba58lanma 3e bir rz$Z da Y3ardrZ bu da dnyada #m$n sa ibi olmu8& a l$k# faz#let <erdem= s$ ibi bulunan 3e dnyas i9in $ iretini fed$ etmeyen ki8ilere )z+dr Ydnya ayat ise bir aldan8tan ba8ka bir 8ey de5ildirZ 9nk: bir9ok kimseler& bu dnyann ser# bir 8ekilde +e9i4 +itti5ini d8nmezler 3e zerlerine d8en kulluk 3az#fesini yerine +etirmezler de& nefsinin <e+osunun= arzusuna uyarak +e9i,i bir ze3k 3e sef$nn es#ri olurlar. 8te& dnya bunlar aldatm8& kendilerini ebed# mutluluktan mu rm brakm8 olur. Na[#d b. Uubeyr Ia metull$ i 6ley diyor ki: *1/-) (()*+0+) 9%, (+,<+'4+ B8,C,4)/.)*3,, +;+, (+/% 5:%,+' %?%/ ?)43=.)&')/ -7&(8/ 93,)&.3= %(+. #)&)', (+/%/ A44): ,325(3/3 +4*+ +'.+& <+ 5:%,+' %?%/ ?)43=.)/) ),)03 748,(), ),'3& *1/-) /+ B12+4 9%,

(+,<+''%, <+ /+ B12+4 9%, 54+''%,. <Sircul-Munr= !u nedenle insan& dnyasn da k)t kullanmay4& ondan me8r[ 8ekilde istif$deye 9al8maldr.><EJJJM020/= :Yeryznde olan 3e sizin ba8nza +elen er an+i bir mus#bet yoktur ki& !iz onu yaratmazdan )n,e& bir kita4da yazlm8 olmasn. Q4 esiz bu& 6lla a +)re kolaydr.><@ad#d sresi& 22. $yet= :D U)mert Yarat, buyuruyor ki. Fy insanlarS Qunu da bilmelisiniz ki& sizlere Yne yeryznde ne de kendinize bir mus#bet +elmez kiZ mesel$ bulundu5unuz 9e3rede &3'43& B%9% @):)4343& B%9%, +&%/4+,+ 5>+' %()9+' +'.+(% B%9%& zelzele +ibi korkun9 olaylar maydana +elmez ki 3eya kendinizde astalk +ibi bir ra atszlk olmaz ki Ymutlaka oZ olay Yonu yaratmazdan e33el bir kita4taZ yani: ilm1i il$ #de 3eya He3 1i Me fzda yazlm8tr Y84 e yok ki& buZ olaylarn )yle kita4ta yazlm8 olmas Y6lla a +)re 4ek kolaydrZ 9nk& D !yk Yarat,nn bil+isi 3e kudreti er 8eyi ka4say,dr.><EJJJM0202= QNCF 7FE6M F7N& N6M6C76N NDNI6. :<Uuma= Namaz<= bitin,e& yeryzne da5ln 3e 6lla n ltfundan <rzk= isteyin. 6lla 9ok zikredin ki umulur ki kurtulu8a erersiniz.><Uum[a sresi& -0. $yet= :YNonra namaz klnm8 olun,a da artkZ Fy MslmanlarS Yyeryzne da5lnZ .+=BC4 74*8;8/82 '%05,+' <+ *%;+, ('),4), 9);, 9):?+, :)-<)/4),) 9)&.)-)) %=4+,%/%2+ -%/+ B%*%/%2& siz bu konuda serbestsiniz Y3e 6lla n ltfundanZ nas#binizi& ksmetinizi YaraynZ (%2% ,323&4)/*3,)/, .+(4+&4+,%/%2*+ 9)=),3-) 84)='3,)/, )/0)& A44): T+545"*3,. 45:6 -),*3. 74.)*)/, :%?9%, &%.(+ ?)43=.)(3/3/ .+-<)(3/3 )4).)2. E<+'. M1(41.)/43&, .+=,CD =+&%4*+ '%05,+' <+ *%;+, .+(4+&4+,4+ .+=BC4%-+'% (+,9+(' 93,)&.3= <+ :)'') '+=<6& +'.%='%,. Y+'+, &% (B1/41&) *6/6 <)26>+4+, '+,& +*%4.+(%/. T).).+/ *1/-) %=4+,%-4+ .+=BC4 748@ *), &)4@4+, (A44):"3) 2%&%, <+ *1=1/0+*+/ .):,C. 93,)&34.)(3/. !u nedenle ey MslmanlarS Oyank olunY3e 6lla 9ok9a zikredinZ yalnz ,um[$ namazn klmakla yetinmeyin& di5er namazlara da de3am edin& tesb# 9ekerek kal4lerinizi aydnlatn da& er konuda ba8ary 6lla tan niy$z edin Yki& kurtulu8a erebilesinizZ dnyada da& $ irette de ba8arlara ka3u8asnz.><EJJJM0B2?= :Dnlar& bir ti,$ret 3e e5len,e +)rdkleri zaman& emen da5l4 oraya +iderler 3e seni ayakta brakrlar. 7e ki: 6lla n yannda bulunanlar& e5len,e 3e ti,$retten da a ayrldr. 6lla rzk 3erenlerin en ayrlsdr.><Uum[$ sresi& --. $yet= :Ii3$yete +)re& bir ,um[$ +n @z. Vey+amber Ffendimiz utbe okurken& bir kaf#lenin Med#neye +eldi5i i8itildi. Na $b#lerden 7 yetul1%elb# bir k$file ile ). '),)>3/*)/ B+4.%='% <+ -124+,0+ *+<+ -1&1 -%-+0+& B+'%,.%='%. M+*6/+"*+ %(+ 7 (3,)*) 9%, &3'43& <+ @):)4343& :1&1. (1,1-7,*8. %$filenin +eldi5ini eber 3eren da3ul 3e def seslerini de duyan ,$m#deki to4luluk& emen d8ar 9karak& ker3ann yanna ko8mu8lard 3e ,$miden bu 8ekilde ayrlmann d#nen bir sakn,as olmad5n zannetmi8lerdi. D srada Med#nedeki mes,itte @z. Vey+amberin utbesini dinleyen sade,e on iki ki8i kalm8t. 8te bu olay zerine bu $yet inmi8ti ki& da a utbe 3e namaz bitmeden da5lmann& yanl8 oldu5u bildiriliyordu.> <EJJJM0B22= :6lla inananlara da& 'ira3unun anmn )rnek +)sterdi. D& :IabbimS !ana katnda& ,ennette bir e3 ya4 3e beni 'ira3undan 3e onun i8inde 9al8maktan koru 3e beni zalimler to4lulu5undan kurtarS> demi8ti.><"a r#m sresi& --. $yet= :8te ne byk 3e ne )3lmesi +ereken bir ki8isel stnlkS !ir kmdar saraynda& bir9ok dnye3# mal 3arl5 3e saltanat i9inde ya8arken& bu zen+inli5in esasnda i9bir kymeti olmad5n anlam8 3e ink$rn insanlar ne 3a #m sonlara +)tre,e5ini takd#r etmi8& +zel bir inan,a sa i4 olmann +er9ek mutlulu5un ara, oldu5una inanm8 3e b)yle bir #m$nn er 8eyin stnde oldu5unu anlam8t.

8te insana l$yk olan budur ki: dnyann +e9i,iMyok olu,u ser3eti i9in $ iret mutlulu5unu fed$ etmemelidir.><EJJJM0BBB= MJNJNL JN7ON"IY& !ONJNFNN "I6NN6U"JDNN N@DOH7 !F JNUIF6NF7. :Yeryzn size boyun e5diren Ddur. Qu alde yerin srtlarna dola8n 3e 6lla n rzkndan yiyin. 7)n8 an,ak& Dnadr.><Mlk sresi& $yet: -?= YDZ 6lla Ysizin i9in& yeryzn <size= it$atk$r kldZ o ko,a yeryz s$ asn sizin emrinize 3erdi. Niz ondan istedi5iniz +ibi istif$de edebiliyorsunuz& zerinde seya atlerde bulunuyorsunuz& onun sularndan& madenlerinden& tarm rnlerinden faydalanyorsunuz& ti,$retinizi ilerletiyorsunuz. D kosko,a yeryz& size $deta zel#l bir 8ekilde it$atk$r 3aziyette bulunuyor. Y6rtk onun omuzlarnda yrynZ yani: onun er yerinde 3eya ():,54),3/*), *);4),3/*), *+,+4+,%/*+, *+/%24+,%/*+ (+-):)'+ *+<). +*%/, '%05,+'%/%2% %-%0+ B+4%='%,%/, -+,-121 (%2+ >)24)(3-4) &74)-43& BA('+,.+&'+*%, Y3e rzkndan yiyinZ 6lla "e$l$nn yeryznde size rzk olmak zere yaratt5 8eylerden& n#metlerden istif$de edin Y3e d)n8 de DnadrZ kyamet +nnde& btn ayat sa i4lerinin kendisine d)ne,ekleri z$t da& Uen$b1 @aktan ba8kas de5ildir. !tn kullar& D Yarat,nn m$ne3# uzuruna se3kedile,eklerdir. 7nyadaki da3ran8larna +)re& mk$f$t 3e ,ez$ya u5raya,aklardr. 6rtk insanlar& bu sonlarn da d8nmelidirler. l$ # n#metlerin kadrini bili4& 8krn yerine +etirmeye 9al8maldrlar. /()/4),, *1/-)*) +9+*%-+/ -)=)-)0)&4),.3= B%9% 9%, B)>4+'+ *)4),)&, 5:%,+'% *1=1/.+&'+/ B+,% &)4.).)43*3,4),. M+=,CD =+&%4*+ :+. *1/-)4),3/), :+. *+ 5:%,+'4+,%/+ ?)43=.)-) *+<). +'.+4%*%,4+,. !u $yet& ti,$retin 3e el$l bir 8ekilde kazan9 s$ asna atlmann +zel 3e makbl bir 8ey oldu5una i8$ret buyurmaktadr. D6/-% (45., M1(41.)/4),3 :+. *6/6 <)26>+4+,%/% -+,%/+ B+'%,.+-+, :+. *+ .+=,CD 9%, =+&%4*+ *1/-) %=4+,%-4+, &)2)/03-4) .+=BC4 74.)-) -A/4+/*%,.+&'+ <+ '+=<6& +'.+&'+*%,. sl$mn ilk d)nemlerinde s)ylenmi8 8u s)z bu +er9e5i 4ek +zel if$de etmektedir: :nnall$ e yu ibbul1[abdel1muminel1mu terife> yani: :84 e yok ki 6lla "e$l$& sanatk$r olan mmin kulunu se3er>. ='+ .195,+& *6/%.%2, 9%24+,% 9A-4+ .)**6 <+ .5/+<6 &)4&3/.) -744),3/) '+=<6& +*%-7,. Ne mutlu buna uyanlaraS> <EJJJM0BAA= ]@D 6IF UDN7FMNF7 MFNW :7erken& :aman& bu+n orada <ba5da=& i9bir yoksul yannza sokulmasnS> diyerek& fslda8a fslda8a yola koyuldular.><%alem sresi& $yet: 20 3e 2/= :Eaktiyle byk bir ba5 3e Yba 9e sa i4leriniZ de Ybel$ya u5ratm8tkZ onlar da bir imti andan +e9irilmi8lerdi. Pnk onlar da& Yarat,nn koydu5u kurallara uymam8lard& mallarnn zek$tn fakirlere 3ermekten ka9nm8lard& kendilerine 3erilen n#metlerin 8krn yerine +etirmemi8lerdi. YD zaman onlarZ o ba 9e sa i4leri Yyem#n etmi8lerdi ki& saba leyin erkenden o ba 9edeki rnlerini de38ire,eklerdiZ ekinlerini bi9e,eklerine 3e a5a9lardaki mey3alar& urmalar to4laya,aklarna da yem#n etmi8lerdi. !u rnleri& fakirler +)rmeden to4lamaya da kesin karar 3ermi8lerdi. Ii3$yete +)re bu ba 9e& Yemende Nan[adan iki fersa lk bir uzaklkta idi. lk sa ibi 9ok iyi yardmse3er bir insand. !a 9enin ma suln de38irirken& yoksullara da 9ok mey3a da5trd. Ne zaman ki kendisi 3efat etti& 9o,uklar babalarnn da3ran8na aykr bir da3ran8 ser+ilediler. :F5er babamz +ibi& biz de rnden fakirlere 9ok brakrsak& kendimiz bu defa i tiya9 i9inde kalrz. D nedenle& ma sl saba erken to4layalm ki& yoksullarn aberi olmadan rn e3e +etirelim> demi8lerdi. !)yle ya4a,aklarna d$ir& bir de yem#n etmi8lerdi. 'akat ba 9e& o +e,e $niden 9kan bir yan+nla tamamen yanm8& saba 3ardklarnda tamamen kl olmu8 bir ba 9e ile kar8la8m8lard.> <EJJJM0A02= NDN1MONHJMN 6IF 6HND IFNVDNNJ!HF 'DI U@6IJ"Y "D "@FJI !ID"@FIN 6N7 NJN"FIN. :Malm& bana i9 fayda sa5lamadK Naltanatm da benden

yok olu4 +itti> <@$kka sresi& 2A 3e 2.. $yetler= :Ee o ki8i diye,ektir ki: dnyada iken elde etmi8 oldu5um YmalmZ ser3etim& madd# 3arl5m Ybana bir fayda 3ermediZ beni bu $ iret az$bndan kurtarmaya yardm etmedi. 7nyada ,imrili5inin ,ez$sna u5rayan o ki8i& 8)yle de diye,ektir: Y!enim saltanatmZ ku33etim& sa i4 oldu5um ser3et 3e bu ser3etle insanlar zerinde kurdu5um e+emenlik Ybenden kaybolu4 +ittiZ 8imdi fakir& zel#l bir 3aziyette kaldm(:YQ4 esiz oZ ,e enneme se3kedile,ek ki8i& dnyada iken ink$r i9inde ya8yordu Ybyk olan 6lla a #m$n etmez idiZ 6lla n birli5ini tasd#k etmez& kulluk +)re3lerini yerine +etirmeye 9al8mazd. YEe yoksullara yemek 3erilmesine te83#kte bulunmazdZ kendisi malndan yoksullara bir 8ey 3ermedi5i +ibi& ba8kalarn da en+ellemeye 9al8rd& i9bir kimseyi bir iyili5e te83#k etmek istemezdi. @albuki& kendi i tiya9larndan fazla bir ser3ete sa i4 olanlar& fakirlere 3e zayflara yardm etmekle ykmldrler. !u il$ # a9klamada i8$ret 3ardr ki: k$firler de bu +ibi yardm etme +ibi 3az#felerle ykmldrler 3e bunlar yerine +etirmediklerinden )tr& ayr,a az$ba 9ar4trla,aklardr.><EJJJM0A2210A2B= :Ler9ekten insan & 4ek rsl yaratlm8tr.><Me[$ri, sresi& -.. $yet= :!u 3e bundan sonraki iki $yet& insan ,insinin iyili5inin az& rsnn ise 9ok oldu5unu bildiriyor. 6n,ak on +zel )zelli5e sa i4 olanlarn <ki 22. $yetten 0?. $yete kadar bunlar sralanyor= b)yle olmadklar bildiriliyor 3e onlar ,ennet ile mGdeleniyor. YQ4 e yok ki& insanZ ,insi yaratl8 y)nnden Y aris olarak yaratlm8trZ sabr azdr& tama k$rl5 9oktur& kendisine bir mus#bet dokunursa 9ok fazla teessr +)sterir& bir mala bir ser3ete ka3u8ursa ,imri olur. @albuki insana l$yk olan odur ki: ')&*6,-% %45:6-+ ,523 74(8/, ()93, <+ (5&%/4%&'+/ )-,34.)(3/, .)**6 9%, <),43;) B1<+/.+-+,+& 5:%,+'%/% ();4).) )4.)& %?%/, %-%4%&4+, -)@.)-) ?)43=(3/, >)&%,4+,+ 2)-3>4),) -),*3.*) 9848/(8/(YEe onlar kiZ o namaza de3am eden mminler ki& onlarn YmallarndaMser3etlerinde belirli bir ak 3ardrZ >)&%,4+,+ <+ *%;+,4+,%/+ <+,%4.+(% *6/+/ 9%4*%,%4.%= 74)/ 9%, .%&'), <),*3, &%: 7 *) 2+&5'')/ <+ *%;+, ()*)&)4),*)/ %9),+''%,. !8/4),3 *) <+,.+&'+/ B+,% *8,.)24),. D :belirli ak> Ydilenen 3e yoksun olan i9inZ dir ki: ona da uyarlarK yani dilenen fakirlere de& dilenmekten ka9nan yoksullara da zek$tlarn 3e sadakalarn 3erirler.><EJJJM0A0.10A/0= :Qayet do5ru yolda +itselerdi& bu konuda kendilerini denememiz i9in onlara bol su 3erirdik. %im Iabbinin zikrinden yz9e3irirse& <Iabbin= onu +it+ide artan 9etin bir az$ba u5ratr.> : :Iabbinin zikri>nden kast& :%ur$n>& :6lla a ib$det>& :6lla n 3erdi5i )5t> 3eya :6lla n yollad5 3a iy> 8eklinde a9klanmaktadr.><zek 3e di5.& ?B2= :YF5er onlarZ o insanlar 3e ,inler Yo yol zerindeZ o sl$m d#ni d$iresinde Ydosdo5ru +itse idilerZ ink$r 3e isyana d8memi8 olsalar idi& ad$letten 3e dayan8madan ayrlmasalard Yelbette kendilerine bol bol su i9irirdikZ onlar rmaklara ka3u8tururduk& 7/4),) ,323&4),3/*) B+/%=4%& <+,%,*%&. Nularn& ya5murlarn ne kadar byk bir il$ # n#met oldu5unu& 6rabistann bol sudan ma rm bir9ok yerindeki a $l# da a 9ok takd#r eder.><EJJJM0A2?= "U;IF" PN Y6V"JXJNJC YDHUOHO%"6& "F@FUUR7 N6M6CJ %JHM6Y6!HINNC. :<Fy Vey+amberimS= Nenin& +e,enin 9te ikisine yakn ksmn& <bazen= yarsn& <bazen de= 9te birini ayakta <ibadetle= +e9irdi5ini 3e beraberinde bulunanlardan bir to4lulu5un da <b)yle ya4t5n= Iabbin elbette biliyor. Le,e 3e +ndz <i9inde olu4 bitenleri iyiden iyiye= )l94 bi9en an,ak 6lla tr. D sizin& bunu <+e,enin tam 3akitlerini= sayamaya,a5nz bildi5i i9in& sizi ba58lad. 6rtk& %ur$ndan kolaynza +eleni okuyunuz. 6lla bilmektedir ki& i9inizden astalar ola,ak& di5er bir ksmnz 6lla n ltfundan <rzk= aramak i9in yeryznde yol +ide,ekler& ba8ka bir ksmnz da 6lla yolunda sa3a8a,aklar. D alde %ur$ndan kolaynza +eleni okuyunuz. Namaz klnz& zek$t 3eriniz& 6lla a +)nl o8lu5uyla )dn9 3eriniz. %endiniz i9in )nden <dnyada iken= ne iyilik azrlarsanz& 6lla katnda onu bulursunuzK em de da a stn 3e mk$fat9a da a byk

olmak zere. 6lla tan ba58lanma dileyinK 84 esiz 6lla 9ok ba58lay,& 9ok 8efkatlidir.> <Muzzemmil sresi& 20. $yet= :(6lla "e$l$ Ybilmi8tir kiZ ey insanlarS Ysizden asta olanlar ola,aktrZ bunlar +e,eleri kalk4 te e,,d namaz klamaya,aklardr& onlara ru sat 3erilmi8tir Ydi5erleri de& 6lla n ltfundan bir k$r aramak i9in yeryznde yol +ide,eklerdirZ '%05,+' %?%/ (+-):)'+ ?3&3@ -740848& 2):.+'% %?%/*+ 74)0)&4),*3,. !8/4), *) (+(&%*+/ '%05,6 -740848&4), *+<+ &+,<)/4),3-4) )-4),0) (1,*1;1/*+/) '+:+001* /).)23/) *12+/4% 74),)& *+<). +*+.+-+0+&4+,*%, Ydi5erleri de& 6lla yolunda sa3a8a,aklardrZ sa3a8 sa asnda olduklarndan& +e,eleri te e,,d namazn kolaylkla klamaya,aklardr. Y6rtkZ !u +ibi sebe4lere dayal olarak 6lla "e$l$ size te e,,d namaz akknda izin 3ermi8tir. Qimdi siz Yondan kolay olan okuyunuzZ yani: kolaynza +elen miktarda +e,eleyin kalk4 te e,,d namaz klnz& bu sizin i9in +zel bir 3az#fedir Y3eZ siz ey mmin kullarS Ynamaz dosdo5ru klnzZ farz olan namaz +zel,e yerine +etiriniz Y3e zek$tnz 3erinizZ i9inizden zerine farz olanlar& zek$t farzn yerine +etirsinler 3eya sadaka1i ftr 3ersinler Y3e 6lla i9in +zel,e )dn9 3ermekle )dn9 3erinizZ yani: 6lla rz$s i9in :)-3,4), <+ %-%4%&4+, -)@3/, >)&%,4+,+ ()*)&)4), <+,%/, -7&(844),) =+>&)' <+ -),*3. BA('+,%/ Y3e kendiniz i9inZ kendi ki8isel yararnz i9in Y ayrlardan ne sunarsanzZ 8u a9klanan 3az#feler 3e benzerlerinden& dnyada iken ne ya4arsanz& an+i iyilikte bulunursanz i9biri bo8a +itmez Yonu 6lla katndaZ yarn $ irette Yda a ayrl 3e mk$fat9a da a byk olarak bulursunuzZ onlarn kat kat se3a4larna ka3u8ursunuz(><EJJJM0AA2= :nsanlardan alrken )l94 tarttklarnda tam& onlara 3ermek i9in )l94 tarttklarnda ise noksan ya4an #lek$rlara yazklar olsunS Dnlar d8nmezler mi ki& kendileri byk bir +nde esa4 3ermek i9in diriltile,ekler.><Mutaffif#n sresi& -& 2& 0& / 3e ?. $yetler= :!u $yetler& )l9ye 3e tartya uy+un da3ranma.)nn l$netli $lini bildiriyor. !una dikkat etmeyenlerin& $ iret az$bn d8nmez kimseler olduklarn& knayarak te8 #r ediyor. D +ibi +na k$rlarn btn ya4tklarnn bir :amel sayfas>na kaydedildi5ini de i t$r ediyor. Q)yle ki Y6l83eri8lerinde #le ya4anlarnZ yani fazla bir k$r sa5lamak i9in )l9 3e tart konusunda y$nette bulunanlarn Y3ay allerineSZ onlar ka rolsunlar 3eya ,e ennemdeki bir 3$diye d8snler. ;yette& al83eri8te noksan ya4anlarn k)t sonunu belirtmek i9in kulanlan :Eeyl> kelimesi& bir az$4 kelimesidir. 7nye3# 3e u re3# bir el$k demektir 3e ,e ennemde bir 3$d#nin addr. 8te kendilerine :mutaffifler> denilen& al83eri8lerinde do5ruluktan ayrlan kimselerin durumlarn& Uen$b1 @ak 8)yle,e a9klyor: o #le ya4anlar Yo kimselerdir ki: insanlarn aley ine )l9tkleri zamanZ ba8kalarnn bir maln kendileri i9in almak istedikleri 3akit Ytam )l9er alrlarZ onun miktarn artrmazlar& aksine atta frsat bulurlarsa onu noksan +)stererek az bir bedelle almaya 9al8rlar. YEeZ o #lek$rlar& kendi mallarn satmak i9in Yinsanlar i9in )l9tkleri 3eya tarttklar zaman iseZ o kendi mallarn YeksiltirlerZ tartsn 3eya )l9e5ini noksan ya4tklar alde tam +)sterirler& kendi 8a s# menfaatleri i9in ba8kalarna zarar 3ermekten sklmazlar(%ur$nn bu $yetleri de +)steriyor ki: sl$miyette do5ruluk& ad$let& e8itlik& akka uyma 4ek )nemli bir esastr. +, %/()/ )43=<+,%=%/*+ <+ 91'1/ %&'%(5*% %=4+.4+,%/*+ *7;,848&')/ )-,34.).)&4) -1&1.41*1,. 64+ -744),3/) ()@)/, 5*6 <+ >5/6 9%, =):(6 .+/>))' 8;,8/) 9)=&)4),3/3/ :8&C&8/) '+05<12 +*+/ :+, &%=%, 5:%,+''+ 91-1& (7,8.4848&4) &),=3 &),=3-) &)4)0)&'3,.> <EJJJM0.AB10.AA= "@F FN7 D' HO\OIJDONHY HJ'F. :L)rmedin mi ki& Iabbin ;de nasl ya4tW 7irek sa ibi olan rem to4lulu5una. !ir kent a $l#si ki: o kentin bir benzeri& kentler arasnda yaratlmam8t. E$d#de kayalar s)k4 oyan Nemda nasl ya4tW Ee 4ek byk bin$lar sa ibi olan 'ira3una da <ne ya4tW= 8te onlar ki: &+/'4+,*+ )2B3/43&') 9848/.8=4),*3. Dralarda fes$d 9o5altm8lard. 6rtk Iabbin de onlarn zerine bir az$4 kam9s ya5drd.><'e,r sresi& 2& B& A& .& -0& --& -2 3e -0. $yetler= :YEeZ Fy Vey+amberimS Ee Fy Rmmet1i Mu ammed S Y3$d#de kayalar kesi4 oyan Nemda daZ @ak "e$l$ nasl ya4tW Dnlar da ink$rlar sebebiyle

sonunda nasl bir 8ekilde ka retti 3e yok etti. Dnlarn $kbetleri de bir d8nlmelidir. !u Nemd to4lumu& @i,az ile Qam arasnda bulunan @,r adndaki bir yerle8im biriminde oturuyorlard. !unlar da ;d to4lumu +ibi 4utlara ta4arlard. O+& ?7& =+:%, %/=5 +'.%= olduklar ri3$yet olunuyor. 7edeleri Nemd isminde bir ki8inin ad ile atrlanan me8 ur bir kab#lendirler. !yk dedeleri ise N aley issel$mdr. !u kab#le de ink$rlar sebebiyle bir sarsnt& mt i8 ykseklikte bir ses dal+as 3eya yldrm ile el$k olmu8lardr. YEeZ D !yk Yarat, Y4ek byk bin$lara sa i4 olan 'ira3unaZ da ne ya4tW Dnu da nasl mt i8 bir az$ba u5ratt& kendisini de& kendisine uyanlar da sular i9inde el$k ederek ,ez$larna ka3u8turdu. D 'ira3unun debdebe 3e saltanat kendisini kurtaramad. 6rtk, *1/-)*)&% (+,<+'4+,%/+ B1<+/+,+& *6/*+/ <+ 5:%,+' *1=1/0+(%/*+/ .):,C. 74)/4),, 7 B%9% %/&5,4),3 -121/*+/ :+45& %4+ -12 -12+ B+4.%= 7 +(&% '7@48.4),3/ 7 .1':%= (7/4),3/3 9%, *1=1/.+4% *+;%4 .%*%,4+,W Y8te onlar kiZ D ;d 3e Nemd to4lumlar 3e 'ira3un k$firleri Ylkelerinde az+nlkta bulunmu8lardZ +urrlu bir $le brnm8ler& kendi +e9i,iMyok olu,u ku33etlerine 3e ser3etlerine +3enmi8ler& kendilerine 3erilen )5tleri kabul etmemi8ler& bil+isiz,e 3e ink$r $linde bir ya8am se9mi8lerdi. Y6rtk Iabbin de onlarn zerlerineZ o *6/(%20+, ):45&(320) -)=).)4),3 -121/*+/ J9%, )25@ &).?3(3 -);*3,*3K 12+,4+,%/+ ?+=%' ?+=%' )25@4), -);*3,*3, :+@(%/% *+ *):) *1/-)*)4),&+/ >+45&+'4+,+ 8;,)''3. ; iretteki az$4lar ise& er trl tasa33urun stndedir.><EJJJM/02A1 /02.= :Q4 esiz ki Iabbin <sizi= +)zetlemektedir. nsana +elin,e& Iabbi kendisini imti an edi4 de ikramda bulunur 3e bol n#met 3e zen+inlik 3erirse& :Iabbim bana ikram etti> der <kendisinin bu ikrama 3e n#mete l$yk oldu5unu d8nr=. 6ma onu imti an edi4 rzkn daraltrsa& :Iabbim bana i $net etti> der. @ayrS <!unlarn i9biri d5ru de5il= 6ksine siz yet#me ikram etmiyorsunuz& yoksulu yedirmeye birbirinizi te83#k de etmiyorsunuz. @aram1 el$l demeden m#r$s yiyorsunuz. <M#r$stan kadnlara 3e 9o,uklara 3e yet#mlere 4ay 3ermiyorlard= Mal 3ar+,nzle se3iyorsunuz.><'e,r sresi& -/& -?& -2& -B& -A& -. 3e 20. $yetler= :!u $yetlerde& ;lemlerin Iabbi olan 6lla & btn olaylar +)r4 bildi5ini aber 3eriyor. nsanlarn zen+inlikle 3e fakirlikle imti ana t$b# tutulduklarn bildiriyor. nsanlarn ise bu konudaki <kendi +)remedikleriMbilemedikleri= ikmet 3e yararlar takd#r edemediklerini 3e %/()/4),3/ 0%.,% <+ (+,<+'+ *1=&1/ oldu5unu a9klyor. Q)yle ki: Fy Vey+amberlerin Nonun,usuS YQ4 e yok ki IabbinZ !tn kullarnn durumlarn Y+)r4 +)zetmektedirZ Fy Vey+amberimS sana itaatte bulunanlarn da& sana kar8 +elmeye ,ret edenlerin de durumlar 6lla katnda bilinmektedir. 6rtk& mu alif olsun ink$r, olsun +e9mi8 to4lumlarn d#nsizlikleri yznden nasl fel$ketlere u5ram8 olduklarn d8nmeli de5il midirlerW Dn d)rdn, $yette +e9en :Mirs$d> kelimesi: :+)zetilen yer>& :+)zetleme yeri>& :+)zetleme drbn> demektir. :Mu afz>& :bek9i> m$n$snda da kullanlmaktadr. !u :+)zetleme>den maksat& Uen$b1 @akkn btn olaylar +)r4 bildi5ini tems#len aber 3ermektir. Y'akat insanZ ibret almyor. @ak "e$l$nn kendisini +)r4 onun er durumunu bildi5ini insan d8nmyor da& yalnz kendi menfatini d8nyor. YNe zaman Iabbi onuZ o insan Yimti an edi4Z yani: o insana bir bir deneme mu$melesi ya4sa da Ykendisine ikramda bulunsaZ o insana bir ser3et& bir n#met& bir makam 3erse Yo 3akitZ o insan Yder ki Iabbim bana ikram ettiZ ben buna <zaten= layk bulunuyordum. Paresiz insan. 78nmez ki: o sa i4 oldu5u n#met& bir il$ # ltufdur 3e bir ikmete dayal olarak kendisine ltfedilmi8tir. D n#metin 8krn yerine +etirmek ile ykml oldu5unu d8nmez de& an,ak b)brlenir durur.> :Y6maZ Uen$b1 @ak& yine <bizim bilemedi5imiz= ikmeti +ere5i olarak YonuZ o odb#n <ben,il= olan insan Yimti an edi4 de& rzkn darla8trd5 zamanZ o insan& bunun ne +ibi bir ikmete 3e yarara dayal oldu5unu takd#r etmeden Yder ki: Iabbim bana i $net ettiZ o rzkndaki azalmann ba8ka bir sebebe dayal oldu5unu d8nmeyerek& bu sknty kendi

akknda bir i $net 3e bir akaret zanneder. @albuki b)yle bir bel$nn kendi akknda $ iret mk$f$tna ka3u8masna bir ara9 olabile,e5ini 3eya bu yoksullu5un& kendisini rez#l ede,ek bir ze3k 3e e5len,e $lemine d8mekten alkoydu5unu& aklna +etirmez. Eeya ut 98 ,323& *),43;3/*) &+/*% -)@'3;3 :)')4), %4+, ?)43=.) <+ B)-,+' -A/1/*+/ +&(%& *)<,)/*3;3 &7/84),3/3 :%? *1=1/.+2. YYok yokZ yle zannettikleri +ibi de5ilK bir kimsenin esasnda iyi insan olmas 3eya k)t bir fert olmas& onun 4ek 9ok madd# n#metlere sa i4 olmasyla 3eya i tiya9 i9inde k3ranmasyla al$kal de5ildir. Ni,e kimseler& i9bir de5er 3e erdeme sa i4 olmadklar alde& bir9ok dnyalk malna sa i4 olabilirler. Ni,e kimseler de& faz#let 3e ol+unluk sa ibi olmalarna ra5men& dnya mal y)nnden nas#4siz olabilirler. !tn bunlar birer ikmete dayaldr. %ulun 3az#fesi ise& zerinde d8en 3az#feyi yerine +etirmeye 9al8mak& ba8ary da 6lla n ltfundan beklemektir. !ir n#mete ka3u8un,a 8krn yerine +etiri4& mu ta9 olanlara da mmkn mertebe yardmda bulunmaktadr. @albuki& ey insanlarS Y6ksine siz yet#me ikram etmezsinizZ ser3etinize fazla,a ba5lanarak& bu mal 3arl5nzdan sadaka 3ermek& yet#mlerin imd$dna ko8mak istemezsiniz. Na i4 oldu5unuz n#metin 8krn bu 8ekilde yerine +etirmeye 9al8mazsnz.> :YEeZ Fy kendilerine fazla,a de5er 3eren 3e sa i4 olduklar n#metlere zaten ak kazandklarn iddi$ eden insanlarS Niz Yyoksullara yiye,ek 3ermek i9inZ bir y)neli8te bulunmazsnz Ybirbirinizi te83#kteZ b)yle bir ins$n# yardm i9in te83#kte YbulunmazsnzZ artk elde etmi8 oldu5unuz n#metlere kendinizin layk 3e ak kazanm8 oldu5unuzu nasl iddi$ edebilirsinizW Ee er an+i bir n#metten yoksun kaln,a& emen bu durumun akknzda bir i $net oldu5unu nasl s)yleyebilirsinizW Nedir sizdeki bu ,imrilik 3e bu yanl8 +)r8te direni8W @albuki insanlara l$zm olan odur ki& birbiri akknda iyilik d8nsnler& iyilik ya4snlar& 9%,9%,4+,%/%/ %.*5*3/) &7=(8/4),, 2+/B%/4+, >)&%,4+,+ -),*3. +'(%/4+,, >)&%,4+, *+ 2+/B%/4+,+ '+=+&&1, +*+,+& *85 +'(%/4+,. Ee olur ya& bir i tiya9 i9inde bulunurlarsa& me8r[ yollarla bu i tiya, +idermenin sebe4lerine sarlarak& Uen$b1 @aktan ba8arlar niy$z etsinler. sl$m a l$k bunu +erektirmektedir. YEeZ Fy rsl insanlarS Niz Ym#r$s braklan mal 8iddetli,e yersinizZ yani: kendi 4aynzdan da a fazla bir isse almak istersiniz& el$l m aram m diye d8nmezsiniz& kadnlarn& 9o,uklarn 3e di5erlerinin aklarnn +as4edildi5ini i9 +)z )nne almazsnz 3eya ut .6,5( 93,)&)/3/ 7 .)44),3 :),). 74),)& +4*+ +'.%= 74*8;8/8 9%4*%;%/%2 :)4*+, -%/+ *+ 7 .)44),3 -+.+&'+/ B+,% *8,.)2(3/32. Dn dokuzun,u $yette +e9en :lemmen> kelimesi: tam bir rsla mal to4lamak m$n$snadr. YEeZ Niz ey rs sa ibi insanlarS Ymal 9ok fazla bir se3+i ile se3ersinizZ m#r$stan olsun olmasn& er 8ekilde el$l aram demeyerek mal to4lamaya byk bir e5ilim +)sterirsiniz. zetle& siz dnya ayatn 3e dnya maln $ iret ayat 3e n#metleri zerine ter,# edersiniz. @albuki a l$k# erdem sa ibi olan bir insan& )yle :3,(43I:),6(5/+ *)<,)/3=4),*)/ &)?3/3,, ():%@ 74*8;8 /+ %(+ 7/8/ =1&,1/1 -+,%/+ B+'%,.+-+ B)-,+' +*+,& mu ta9 olanlara se3e se3e yardmda bulunur& me8r[ bir 8ekilde ser3et kazanmaya +ayret eder& +ayr1 me8r[ ser3ete i9bir de5er 3ermez 3e daima iffetini koruyarak ya8amaya 9al8r da& asl +er9ek +ele,e5ini $ ireti d8nerek& da3ran8larn ona +)re dzenlemeye 9al8r.><EJJJM/002= <mer Nas i !ilmenin tefs#rini yazd5 yllar& )zellikle tefs#rin yazld5 bu son b)lmler -.2/1-.2? yllardr ki& "rkiyede komnist areketin t$ri indeki en 4arlak yllardr. %omnist 4ro4a+anda& btn dnyada oldu5u +ibi& "rkiyede de o yllarda 9ok +9ldr 3e rz+$rlar komnistler i9in arkadan esmektedir. 'akat mer Nas # @o,a da& o d)nemdeki di5er btn o,a 3e imamlar +ibi komnizme krmz kart +)sterdiklerinden& komnizm <sosyalizm 3e solun er 9e8idi= "rkiyede i9 maya tutturamam8tr. yle ki o d)nemde sol 3e sosyalizm n+iltere +ibi ka4italist kltrn do5u4 byd5 bir to4lumu bile es#r alm8 3e 89i Vartisinin iktidar olmas sonu,u ba8bakan @arold ]ilson kmeti& liberalizmin be8i5i

olan bu lkede 4ek 9ok de3letle8tirmeler ya4mas sonu,u& n+iltere ekonomisi ksa zamanda kilitlenmi8 3e n+iliz alk 9ok skntl yllar ya8am8t. 6frika 3e 6syann 9ok byk b)lmnde komnistler iktidara +elmi8lerdi 3e Lney 3e Drta 6merikadan Fndonezya& Malezya 3e 'ili4inlere kadar dnyann istisnasz btn lkelerinde de komnist areketler kimilerinde sila l 3e kimilerinde sila sz& yo5un bir 9al8ma ile iktidarlar de3ralmann +ayreti i9inde bulunuyorlard. 'akat& d8n,e ya4lar az 3eya 9ok %ur$ndan beslenen yzmilyonlar,a Mslman alklar bu 4ro4a+andalara i9 #tib$r etmediler. %omnizm 3e sosyalizm sl$m dnyasnda emen i9bir taban bulamad. !unda da sl$m# rzk anlay8nn& sl$mn asedi& kskan9l5 8iddetle knamasnn 9ok byk etkisi 3ard. i.y.= ND" "D '6HH JN 7FNV6IJ"Y <JN FUDNDMJU UIJNJN=. :!iz& insan baz zorluklar& za metler 3e skntlar i9inde yarattk.> <!eled sresi& $yet: /= :YMu akkak ki& !iz insan elbette bir me8akkat i9inde yarattkZ insanlar& do5duklar +nden )le,ekleri +ne kadar baz ya8amsal skntlarla& i tiya9larla kar8la8maktadrlar. !u durum& insanl5n mukadder olan durumlarndandr. 6rtk insan& 3akit 3akit baz o8 olmayan durumlarla kar8la8rsa& bunlardan )tr byk bir mitsizli5e& zne 3e kedere tutulmamaldr. !unlarn birer ikmet +ere5i oldu5unu d8nmeli 3e bu skntlardan bir an e33el kurtulmay& Uen$b1 @aktan temenn# etmelidir.><EJJJM/00.= UDN7FMNF7 U@6IJ"Y. :<!ir de sklmadan= :!en 4ek 9ok ser3et ar,adm> diyor.><!eled sresi& $yet: 2= :D +urrlu insan Y7er ki& ben y5n y5n mal tkettimZ yani: o 8a s& kendi arzusu 3e e3esi u5runda 3eya baz ki8ileri sl$m kabulden alkoymak maksadyla sarfetmi8 oldu5u ser3etiyle )3nyor. sl$m )n,esi d)nemin insanlar b)yle lzumsuz& israf9 3e +ayr1 me8r[ ar,amalar bir byklk zannederek onlarla )3nrlermi8.><EJJJM/00.= :'akat o& sar4 yoku8u +e9i4 edefe 3aramad. D sar4 yoku8 nedir sana s)ylendi miW D& k)le $z$d etmek 3eya skntl bir +nde akr$b$ olan yet#mi doyurmak 3eya i9bir 8eyi olmayan yoksula bakmaktr.><!eled sresi& --& -2& -0& -/& -? 3e -2. $yetler= :!undan e33elki 'e,r sresinde ,imrilik +ibi& m#r$sa d8knlk +ibi& fakirlere yardmdan ka9nmak +ibi aller k)tlenmi8& : uzra eren nefsin mesut ali> bildirilmi8ti. !u !eled sresinde ise& o :3,( <+ ').):')/ &8,'84.)/3/ -744),3 +)sterilmi8 3e kal4 uzrunun nasl sa5lana,a5 bildirilmi8tir. Y'akat oZ +urrlu 8a s Yo sar4 yoku8u +e9emediZ ya4mayanlar,a zor zannedilen 8kr 3az#fesini yerine +etiremedi& kendisine +)sterilen me8r[ yolu t$[k#4 edemedi& akknda srf iyilik demek olan biraz,k fed$k$rlkta bulunamad. Dn birin,i $yette +e9en :ikte ame> kelimesi: :+)5s +ermek>& :ta amml +)stermek>& :suya dalmak>& :+9 bir 8eye atlmak> demektir <sar4 yoku8u +e9meye ta amml edemedi=. :6kabe> kelimesi de :da5 i9inde olan yol>& :sar4 yoku8> demektir. YD sar4 yoku8un ne oldu5unuZ ondan ne kastedildi5ini Ysana ne bildirdiWZ onun sar4& yksek olmas ne #tib$riyledir. !unu biliyor musunW D :akabe>& o kar8dan zor +)rlen yol Ybir k)le $z$d etmektirZ fed$k$rlkta bulunu4& bir k)leyi rriyete ka3u8turmaktr. !)yle bir da3ran8& ya4ann erdemli oldu5una& insanl5a izmetine byk bir al$mettir. !unun se3$b 4ek 9oktur. @atta Fb @an#feye +)re& bir k)leyi 3eya bir ,$riyeyi $z$d etmek& sadaka 3ermekten stndr. !u da& sl$miyetin rriyete 3erdi5i de5eri +)stermektedir. YYa utZ :akabe> denilen 8ey& Ybir ktlk +nndeZ bir i tiya9 zamannda Yyemek yedirmektirZ $yette +e9en :mes+abe> kelimesi: :a9lk>& :ktlk>& :me8akkat i9inde bir i tiya9> demektir. Y6krab$ olan bir yet#meZ akrab$dan olan babasz yoksul bir 9o,u5a& )yle za3all bir ya3ruya yemek yedirmek& ne +zel mer ametli bir da3ran8tr. YEeya utZ :akabe> denilen iyilik& Yyerlere serilmi8Z i tiya,ndan )tr to4rak zerinde oturan a9 Ybir yoksulaZ yemek yedirmektir. ;yette +e9en :metrabe> fakirlik 3e i tiya9 demektir. Fsasen

:to4raklanmak> :to4ra5a bula8mak> m$n$sna olu4& :9ok fakir olmak>tan kin$yedir.> <EJJJM/0/01/0/-= :ylesi 9ukura yu3arland5 zaman& mal kendisine i9 fayda 3ermez.><Heyl sresi& $yet: --= :Heyl sresi& insanlarn iki ksma ayrlm8 olduklarn bildiriyor. !ir ksmnn @akkn rz$s i9in fed$k$rlkta bulundu5unu& di5erlerinin ise ,imrilikten 3e +urrlu ya8amdan ayrlamad5n aber 3eriyor. @ak yolunda 9al8an birin,ilerin ne kadar mk$fatlara ka3u8a,aklarn mGdeliyor. Uimri 3e +urrlu olan ikin,i +rubun ise ne mt i8 bir sona yakalana,aklarn i t$r ediyor..YEeZ o ,imri ki8iyi Ya8a5ya d8t5 zamanZ yani ,e enneme atlarak ,ez$sna ka3u8tu5u +n Yonu mal kurtaramaya,aktrZ o 9oklu5uyla +urrland5 3e mu ta9lara yardmda bulunmad5 mal& kendisine o +nde bir fayda 3ermeye,ektir. <Dn birin,i= ;yette +e9en :teredd#> kelimesi: :yukardan a8a5ya d8mek> m$n$sna olu4& )lmek 3e ,e enneme atlmaktan kin$yedir. <6ma di5er ksm mmin<ler= ise= D ki8i& YyleZ 6lla tan korkan bir kimsedir Yki& maln 3erirZ ayr yolunda sarfeder& yoksullara 3e zayflara yardmda bulunur. !ir +)steri8 i9in& )3lsn diye de5il srf samimiyetle 3e iyiniyetle maln fakirler 3erir de YtemizlenirZ><EJJJM/0/A1/0?-= %DEM6 7HFNUY 7F. :@ak "e$l$ @azretleri& D Y,e Vey+ambere 8)yle de bir a l$k# erdemi telk#n buyuruyor. YEe bir 8ey dileneni deZ 3eya bir 8ey isteyeni de Yko3maZ uzurundan +eri 9e3irme& o ki8i akknda yumu8aklkla mu$melede bulun. !u il$ # a9klama& bu mmete bir a l$k dersi 3ermektedir. 7ilenen bir kimseye bir 8ey 3ermek uy+unsa 3erilmelidir. Eerilmedi5i takd#rde yumu8aklkla nez$ketle da3ranlmaldr. Nertlik 3e akaret +)sterilmemelidir. yle bir da3ran8& ins$niyete yak8maz.><EJJJM/0??= CFY"NUH% EF NUI. :Yem#n olsun& in,ire 3e zeytine> <"#n sresi& $yet: -= :Y6ndolsun in,ire 3e zeytineZ n,irin 9ok yararl oldu5una dikkat 9ekilmi8 oluyor. Pnk in,ir em bir +d$dr& em de bir mey3adr em de bir ila9tr. 7oktorlar diyorlar ki: in,ir o8 3e azmedilmesi 9abuk bir yemektir. Midede oturu4 kalmaz. nsana s$kinlik 3erir. !al+am azaltr& basuru keser&& bedeni temizler 3e di5er baz astalklar +iderir. Ceytine +elin,eK o da mbarek bir a5a,n 9ok bol olarak bulanabilen bir mey3asdr. nemli bir +dadr. %endisinden ya5 9karlr. 65z o8 bir ale +etirir. 7i8 kirini +iderir. <Rretim 3e ti,$reti= "o4lumun iktis$d# ayatna ,anllk 3erir.><EJJJM/020= NDHJ76IJ"Y 6N7 U@6IJ"Y 'IDM "@F VFIJD7 D' 6!I6@6M. 6NUJFN" U@6IJ"Y 6N7 V@JH6N"@IDV@Y. <@z. Vey+amberin 4ey+amberli5inden )n,e de& ayrse3er bir insan olmas& insanlar arasndaki yardmla8mann binler,e yldan beri de3am ede+elen bir +zel +elenek oldu5unu +)steriyor. Mekke 8e rini kuran br$ #m aley issel$mdan beri zaman zaman saylar azalsa da& Mekkede "ek "anr inan,n de3am ettiren @an#fler 3arola+elmi8ti. i.y.= : :Dku> ile ba8layan bu $yetleri& Uebr$#l aley issel$m& @z. Vey+ambere tebli5 etmi8ti. 6rtk @z. Vey+amber& mb$rek kalbi titrer bir alde olarak& @#r$ ma5arasndan 8e re inmi8 3e @z. @ad#,enin yanna d)nm8& :beni )rtnz> :beni )rtnz> diyerek biraz,k uzanm8t. @eye,an +idin,e& mu terem e8i @z. @ad#,eye durumu anlatt 3e korkular i9inde kald5n s)yledi. @z. @ad#,e de dedi ki: :6lla seni zillete d8rmeye,ektir. Nen )&,)9)43& 9);3/) *%&&)' +*+,(%/ ()&,)9)4),3/) -),*3. +*+,(%/), (A21 *7;,8 (A-4+,(%/, .%(5>%,4+,%/+ %&,5. +*+,(%/, -7&(844),) -),*3. +-4+,(%/& za metlere katlanrsn.>.. ><EJJJM/022K [6lak sresi& ?. $yetin tefs#ri= :Uen$b1 @ak& ltfetmi8& insanl5 aydnlatmak i9in 4ey+amberler +)ndermi8& d#n# kmleri 3a y ile bildirmi8tir. !una ra5men 4ek 9ok insan nank)rlk etmi8tir. 8te n#metlere nank)rlk edenler akknda buyuruluyor ki: YNaknSZ 84 esiz ki& onlar nank)r kimselerdir Y84 e yok

ki& insanZ o sa5duyusunu kaybetmi8 insan Yelbette azarZ +n$ i8leyerek& snr a8ar. F3et. yle bir kimse Ykendisini i tiya9tan kurtulmu8Z .)**% B+?%0% 9%, (+,<+'+ <+ 2+/B%/4%;+ ():%@ 74.8= -):8' byk bir a8#rete 3eya ut 9%,?7& -),*3.034),3/3 +',)>3/*) Y+)rn,eZ )yle az+nlkta bulunur& do5ruyu kabulden ka9nr& kibirli bir alde ya8ar.><EJJJM/022K [6lak sresi tefs#ri& 2 3e B. $yetler= :7#ni yalnz Dna )z+ klarak 3e di5er d#n 3e inan9lar brak4 6lla a kulluk etmekle& namaz klmakla& zek$t 3ermekle emrolundular. 8te dosdo5ru d#n budur.><!eyyine sresi& $yet: ?= :Y@albuki& onlarZ o ink$r 3e 8irk i9inde ya8ayanlar& @z. Vey+amber tarafndan YemrolunmadlarZ kendilerine zararl 3e uzur 3e $fiyetlerine aykr bir 8ey tekl#f edilmedi Yan,ak d#nde sam#miyet sa ibiZ kal4 ile 3e dil ile <d#nin ilkelerini= do5rulayan Y<6lla = birleyi,iler olarakZ 6lla n birli5ini do5rulay4& d#n1i sl$ma y)nelerek Yib$det etsinlerZ diye emrolundular Y3e namaz dosdo5ruZ rknlerine 3e 8artlarna dikkat ederek YklsnlarZ 3e >)&%, *6/*)=4),3/) =+>&)' <+ .+,:).+' BA('+,+,+& Yzek$t 3ersinlerZ diye emrolunmu8lardr.><EJJJM/0B?= U@6IJ"Y D' NDN1MONHJMN. :YEe er kim bir zerre miktar bir k)tlk i8lerse& onuZ onun ,ez$sn $ irette 3eya da a dnyada iken Y+)re,ektirZ ..bir k$fir ise& bir ayr i8lerse& mesel$: fakirlere sadaka 3ermi8 olursa& o iyili5i& #m$nla birlikte bulunmad5 i9in& 6lla katnda makbul de5ildir. ; irette kendisini ebed# az$4tan kurtaramaz. 6n,ak az$bn ksmen azaltm8 olabilir. Ya ut o iyili5inin mk$f$tn dnyada +)rm8 olur.><EJJJM/0B.K <Cilz$l sresi& A. $yetin tefs#ri= :Q4 esiz o <insan= mal se3+isine a8r dere,ede d8kndr.><;diy$t sresi& A. $yet= :YEe 84 esiz ki& oZ %/()/, *7;)(3 6'%95,%-4+ Yser3et se3+isi i9inde 4ek 8iddetlidirZ @+& >)24) 0%.,%*%,, &%.(+-+ -),*3. +'.+& %('+.+2. ;yetteki : ayr> kelimesi: :9ok mal>& :9ok ser3et> demektir.nsanlar& )yle bir mal ayr <9ok iyi bir 8ey= sandklar i9in& malaMser3ete : ayr> < ayrl 8ey= ismi 3erilmi8tir.><EJJJM/0A2= :Poklukla )3nmek sizi o dere,e oyalad ki& sonunda kabirleri ziyaret ettniz. @ayrS Yaknda bile,eksinizS Yine ayrS Yaknda bile,eksinizS Ler9ek )yle de5ilS Yak#n ilmi ile bilmi8 olsaydnz& orada mutlaka ,e ennem ate8ini +)rrdnz. Nonra $ irette onu 94lak +)zle +)re,eksiniz. Nonunda& o +n dnyada kazan4 ar,ad5nz n#metlerden es$ba 9ekile,eksiniz.><"ek$sur sresi -& 2& 0& /& ?& 2& B 3e A& $yetler= : :"ek$sur: fazla,a 8eylerle )3nmek>tir..Fy +$fillerS 6rtk YEaz+e9inZ )yle +urrlu da3ran8larnza son 3erin. YNizin anlad5nz +ibi de5ilZ ey ink$r,larS Ye5er yak#n bir bil+i ile bile,ek olsa idinizZ yani kibirli da3ran8larn ne kadar bo8& ne dere,e 9irkin 8eyler oldu5una yak#n# 8ekilde 3akf bulunsa idiniz& )yle ya4mazdnz& +ele,e5inizi d8nrdnz& 9ok,a ser3etiniz& +e9i,iMyok olu,u 3arl5nz sizi oyalamazd. Lzel amellerde bulunarak bir ebed# mutlulu5a aday olmu8 olurdunuz. Nizin 8u andaki bil+iniz ise& bir ,a illikten ba8ka bir 8ey de5ildir. <Ler9ek= Lele,e5inizi aydnlatamayan 3e sa5layamayan bir bil+inin& ne de5eri olabilirW..YNonra yem#n olsun kiZ o ,e ennemi +)re,e5iniz zaman Y er trl n#metten sorula,aksnzZ 8imdi dnyada iken sa i4 oldu5unuz sa5lk 3e $fiyetten& ser3et 3e kudretten& e3l$t 3e $ileden& yani sizi D U)mert Yarat,nza itaatten 3e 8krden me8+ul eden er trl dnye3# 3arlklarnzdan& kendileriyle )3nd5nz& lezzetlendi5iniz 8eylerden mu $sebeye t$b# tutula,aksnz. 6rtk bu sonu d8nn de& ona +)re ayatnz dzenlemeye 9al8nz& sonra 4i8manlk fayda 3ermez(E,dumuzun sa5l5 3e o8 3e tertemiz a3alar teneffs etmemiz& lezzetli sular i9memiz& 9e8itli +da maddelerini elde etmemiz& birer byk n#mettir. !u n#metlerden )tr& bizim 3az#femiz de& bunlar bize ltfeden D U)mert Yarat,mza 8krmz yerine +etirerek&

zerimize d8en kulluk 3az#felerini yerine +etirmeye 9al8maktan ibarettir. Uen$b1 @ak ,mlemizi bu konuda ba8arlara erdirsin. ;m#n.><EJJJM/0AB1/0A.= FUDN V@JHDNDV@Y. :6rkadan 9eki8tirmeyi& yze kar8 e5lenmeyi 3e ba8kalarn ay4lamay 3e ser3et biriktiri4 onu saymay $det edinenlere yazklar olsunS D& malnn kendisini ebed# kla,a5n m zannederW @ayrS Q4 e yok& o& kesinlikle @utameye atlr.><@umeze sresi& -& 2& 0 3e /. $yetler= :!u sre& onunla bununla alay eden 3e kendi (+,<+'%/+ B1<+/+,+& *1/-)*) +9+*6 9%, =+&%4*+ -)=)-)0);3/3 2)//+*+/ baz kimselerin ne mt i8 az$4larla kar8 kar8ya kala,aklarn i t$r buyurmaktadr. Q)yle ki: Y6rkadan 9eki8tirenZ onu bunu arkadan k)tleyen Y+)z ile ka8 ile e5lenenZ ona buna +izli,e i8$retler ya4arak& alay edi4 maskaralkta bulunan Y er kimsenin 3ay alineZ o ne kadar al9akl5a& az$ba ak kazanm8trS ;yetteki :3eyl> kelimesi: orluk& zel#lik 3e az$4 demektir 3e bu kelime k)tleme 3e knama konusunda kullanlan bir s)z,ktr. Yyle kimse kiZ kendi (+,<+'%/+ B1<+/.%= 3e Yser3et to4lam8Z ,imrilik ederek biriktirmi8 Y3e onuZ 7 .)43 2+<&4+/.+& %?%/ Ytekrar tekrar say4 durmu8turZ ya ut o mal& +ayr1 menkl& menkl 3e nakit 3arlklara ayrm8tr. 8te b)yle (+,<+'%-4+ B8,C,4)/),)&, *%;+, %/()/4),3/ *+;+,%/% :%?+ ()-.)-) ?)43=)/ ki8iler& o +e9i,iMyok olu,u ser3etleri sebebiyle kendilerini byk bir makam sa ibi zannetmektedirler. D +$fil 3e ser3etiyle +urrlanan ki8i Yzanneder ki& onuZ kendisini o elde etmi8 oldu5u Yser3eti& d$im$ ya8ata,aktrZ o (+,<+'% (+9+9%-4+ ()/&% A41.*+/ &8,'84)0)& <+ *1/-)*) +9+*%-+/ -)=)-)0)&'3, 3e )l4 de ba8ka bir dnyaya sanki +itmeye,eklerdir. Ne byk bir ,$ illikS YYok yok& )yle de5ilSZ o ki8i& 4ek yanl8 d8nyor& onun elindeki ser3eti& kendisini dnyada ebed#yen ya8ata,ak de5ildir. YFlbette kiZ o ki8i& bir +n )le,ek& sonra da Y@utameye atla,aktrZ 4ek byk bir ,ez$ya u5ram8 ola,aktr.><EJJJM/0.0= V6I'OMFN 6N7 UHD"@JNL 'IDM YFMFN. 'OHH @JL@]6Y NFUOIJ"Y 'DI MFUU6N VFDVHF.. :Yaz 3e k8 yol,uluklarnda emniyet i9inde ti,$ri yol,uluklar ya4tklarndan )tr %urey8liler& kendilerini a9lktan doyuran 3e er 9e8it korkudan +3ende klan bu e3in <%$[benin= Iabbine kulluk etsinler.><%urey8 suresi& -& 2& 0 3e /. $yetler= :!u sre& M+&&+"/%/ -+,4%(% 74)/ K8,+-= '7@48.8/8/ '%05,+' <+ (+-):)' &7/8(8/*) A44):"3/ &7,8.)(3/*) 74*8&4),3/*)/ A'1,1 =1&1, <)26>+(%/% -+,%/+ B+'%,+,+& %$[benin sa ibi olan Uen$b1 @akka ibadet etmekle ykml olduklarn atrlatmaktadr. Q)yle ki: %urey8 akknda 6lla "e$l$nn 9ok 9e8itli n#metleri 3e korumas 3ardr. !unlardan )tr onlarn @ak "e$l$ya 8kretmeleri& ib$det etmeleri +erekmektedir. zellikle Y%urey8inZ ti,$ret i9in ba8ka yerlere seya at etmeleri Y<6lla tarafndan= se3dirildiklerinden )trZ +3en i9inde :98/4), M+&&+4%*%, *%-+,+&, :)-*8'4), *5:%4 :%?9%, &%.(+/%/ 7/4),) *7&8/.).)(3 nedeniyle& @ak "e$l$ya 8kr 3e ib$dette bulunmalar +erekir( YDnlarZ %urey8lileri Ya9lktanZ kurtar4 ni,e n#metlere ka3u8turu4& kendilerini YdoyurduZ i tiya9tan kurtard Y3e onlar korkudan +3ende kldZ kentlerini bir +3enli yer klarak& oraya saldrya azrlanan Fbre e +ibi d8manlarn bile ka retti. 6rtk bu kadar il$ # im$yeye ka3u8an bir to4lum i9in +erekir ki& D U)mert Mer ametli Yarat,larna ibadette& 8krde bulunsunlar 3e d#n1i il$ #ye aykr areketlerden 8iddetle ka9nsnlar(F3et& deniliyor ki& %urey8liler& k8n Yemene +ider& 7,)*)/ 3',%-)' (@),>1.4+,) <+ B%-+0+& B%9% =+-4+, ()'3/ )43,, -)23/ *) S8,%-+ <%45-+'4+,%/+ B%*+,+&, 7,)4),*)/ *) '),3. 1,1/4+,% ()'3/ )43,, &+/'4+,%/+ B+'%,%,4+,*%.(EJJJM/0..= NDHJ76IJ"Y. :L)rdn m o kimseyi ki& d#ni yalanlar 3e yet#mi iti4 kakar. Ee yoksula yemek yedirilmesi i9in te83#kte bulunmaz. Yazklar olsun o namaz klanlara ki& kldklar namazn farknda de5ildirler. Dnlar aslnda +)steri8 ya4yorlar 3e bir ayr ya4maya en+el oluyorlar.><M$n sresi& -& 2& 0& /& ?& 2 3e B. $yetler= :YDZ sl$m ink$r eden ki8i Yo kimsedir

ki: yet#mi iti3erirZ yanndan 8iddetle ko3ar& ona akaret bak8yla bakar& yet#min bir i tiy$,n +idermeye yana8maz. Y3eZ o kimse& )yle ,imridir ki& bir ayr ya4maktan )yle uzaktr ki Yyoksula yemek yedirilmesi i9inZ ba8kalarn da Yte83#kte bulunmazZ 9%, :)-3,) ),)03 74.)& %('+.+2& ba8kalarnn iyilikte bulunmalarn bile kskanr. !u $yette 8una i8$ret 3ardr ki: %/()/ +4%/*+/ B+4*%;% ')&*6,*+ -+'6.4+,+, >)&%,4+,+ &+/*% .)43/*)/ -),*3. -)@.)43*3,. K+/*% .546 B101 74.)*3;3 2).)/, 9)=&)4),3/3 A-4+ -),*3.*) 9848/.)-) B12+4 9%, =+&%4*+ '+=<6& +'.+4%*%,. YEeZ onlar& )yle ,imri 3e ayrdan ka9nan kimselerdir ki Yen+ellenmesi uy+un olmayan bir 8eyiZ yani& +erek fakir 3e +erekse bir zen+in istedi5i zaman 3erilmemesi d8nlmeyen en basit 8eyleri bile& mesel$: bir i9im su& bir 4ar9a tuz& emaneten 3erile,ek bir ka4 3eya bir baltay& bir keseri bile 3ermekten ka9nrlar. 6rtk bu ti4 ki8iler& zek$t 3erirler miW Yet#mlere 3e yoksullara yardmda bulunurlar mW Dnlarn namazlar da sam#m# de5il& +)steri8 i9indir.><EJJJM/-0-1/-02=

!ilmen mer Nasu i <ty=. Kurn- Kermin Trke Meli Alisi ve Tefsiri. J1EJJJ. stanbul: !ilmen !asm 3e Yayne3i. Frtan Eeli1%9k @asan <-.B2= Cumhuri e! "evrin#e "in E$i!imi "in Messeseleri ve Alimleri. stanbul: "rda3 !asm Yaym zek 6li <3e di5erleri: %araman @ayreddin& "ur+ut 6li& Pa5r, Mustafa& 7)nmez bra im %af#& Lm8 Nadreddin= <-.AB=. Kurn- Kerm ve Akl%m%l Meli. Med#ne: Nuudi 6rabistan %rall5