Μαθαίνω να ζω µε τους

ΣΕΙΣΜΟΥΣ

3ο ΛΥΚΕΙΟ ΚΟΡΙΝΘΟΥ 2004

1
Πρόληψη +Ενηµέρωση +Γνώση

=ΣΩΣΤΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

2
 Σηµαντικοί Σεισµοί στην Κορινθία

1753 6 Μαρτίου, Μέγεθος 6.3 R

1858 21 Φεβρουαρίου, Μέγεθος 6.7 R

1928 22 Απριλίου, Μέγεθος 6.3 R

κατόπιν έγιναν δύο µεγάλοι µετασεισµοί

στις 25 Απριλίου, Μέγεθος 5.2 R

και στις 29 Απριλίου, Μέγεθος 5.2 R

1930 17 Απριλίου, Μέγεθος 6.0 R

1981 24 Φεβρουαρίου, Μέγεθος 6.7 R

3
ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ∆ΟΜΗ ΤΟΥ
ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΥ ΤΗΣ ΓΗΣ;

ΜΑΝ∆ΥΑΣ

ΠΥΡΗΝΑΣ

ΑΣΘΕΝΟΣΦΑΙΡΑ

4
 ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΣΕΙΣΜΟΣ;

Στην Αρχαιότητα
Η δόνηση λόγω της
κίνησης Εγκέλαδου
µέσα στον τάφο του,
αναγκαίο κακό
σταλµένο από το ∆ία.

5
 ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΣΕΙΣΜΟΣ;

Σήµερα
Το τράνταγµα στη θραύση πετρωµάτων ,
το στιγµιαίο αποτέλεσµα µιας
µακροχρόνιας διαδικασίας συσσώρευσης
δυναµικής ενέργειας σε καταπονούµενες
περιοχές της λιθόσφαιρας . Ένα φυσικό
φαινόµενο που µπορεί να προκαλέσει
πολλές απώλειες τόσο σε ανθρώπινο
δυναµικό όσο και σε υλικά αγαθά .

6
ΠΩΣ ΓΕΝΝΙΕΤΑΙ ΕΝΑΣ ΣΕΙΣΜΟΣ;

7
1. ΚΑΤΑΠΟΝΗΣΗ ΛΙΘΟΣΦΑΙΡΙΚΩΝ ΠΛΑΚΩΝ

8
2. ΣΥΣΣΩΡΕΥΣΗ ∆ΥΝΑΜΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
ΣΤΟ ΣΕΙΣΜΟΓΟΝΟ ΧΩΡΟ

9
3. ΘΡΑΥΣΗ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ ΚΑΙ
ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΣΕΙΣΜΟΓΟΝΟΥ
ΡΗΓΜΑΤΟΣ

10
4. ΕΚΛΥΣΗ – ∆ΙΑ∆ΟΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΜΕ ΤΗ
ΜΟΡΦΗ ΚΥΜΑΤΟΣ

11
 ΚΑΤΑΠΟΝΗΣΗ ΛΙΘΟΣΦΑΙΡΙΚΩΝ ΠΛΑΚΩΝ

ΣΥΣΣΩΡΕΥΣΗ ∆ΥΝΑΜΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΟ

ΣΕΙΣΜΟΓΟΝΟ ΧΩΡΟ

ΘΡΑΥΣΗ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ

ΣΕΙΣΜΟΓΟΝΟΥ ΡΗΓΜΑΤΟΣ

ΕΚΛΥΣΗ- ∆ΙΑ∆ΟΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΜΕ ΤΗ ΜΟΡΦΗ

ΚΥΜΑΤΟΣ

ΣΕΙΣΜΟΣ

12
 Αποτελέσµατα των Σεισµών
Τα αποτελέσµατα των σεισµών διακρίνονται σε :
α. Αποτελέσµατα στο έδαφος
1. Ρωγµές στο έδαφος
2. Καταρρεύσεις βράχων
3. Κατολισθήσεις εδαφών
4. Καθιζήσεις και εξάρσεις εδαφών
5. Ρευστοποίηση εδάφους.

β. ∆ηµιουργία θαλασσίων κυµάτων

γ. Αποτελέσµατα σε Τεχνικές Κατασκευές
δ. Άµεσα αποτελέσµατα στον άνθρωπο.

13
 Κοινωνικές συνέπειες
α. Οικονοµικές

β. Ανθρωπιστικές (θάνατοι, επιδηµίες, κλπ.)

γ. Πολιτιστικές συνέπειες
1.Καταστροφή Κνωσού και Φαιστού (1890 π.Χ.,1570 π.Χ., 66 µ.Χ.),
2.Κολοσσού της Ρόδου (227 π.Χ.),
3.Καταστροφή του Ναού του Ολυµπίου ∆ιός, Ολυµπία (365 πΧ),
4.Καταστροφή του Ασκληπιείου της Κω (554 µ.Χ.),
5.Ρωµαϊκής αγοράς της Θεσσαλονίκης (640 µ.Χ.).

δ. Ψυχολογικές συνέπειες
Έντονος φόβος, ψυχολογική αναστάτωση, νευρική υπερδιέγερση

ε. Μεταναστευτικές συνέπειες
14
Αίτια Κινδύνων για την ζωή και
την υγεία του Ανθρώπου
1. Καταρρεύσεις κτιρίων

15
2. Καταστροφή τεχνικών έργων
(γεφυρών, φραγµάτων, κλπ.)

16
3. Πτώση τοίχων, σοβάδων, καπνοδόχων,
κλπ.

17
4. Βλάβες ειδικών εγκαταστάσεων
(πυρηνικών σταθµών, εργοστασίων
παραγωγής τοξικών ουσιών, κλπ.)

18
5. Ανατροπή επίπλων, ή άλλων
αντικειµένων

19
6. ∆ηµιουργία πυρκαγιών

20
7. Κατολισθήσεις βράχων

21
8. ∆ηµιουργία θαλασσίων κυµάτων

22
Μέτρα Προστασίας κατά τη διάρκεια του Σεισµού

Εάν την ώρα του σεισµού είµαστε σε

παραθαλάσσια περιοχή ή σε ορεινή
περιοχή: Αποµακρυνόµαστε άµεσα
23
Προστασία από τους Σεισµούς

1. Αντισεισµικές κατασκευές

Π. ΚΑΡΥ∆ΗΣ (ΕΜΠ)

24
 2. Εκπαίδευση

Εισαγωγή του µαθήµατος « Αντιµετώπιση φυσικών
καταστροφών» στα σχολεία

Ασκήσεις ετοιµότητας

25
 3. Πρόγνωση των µεγάλων
σεισµών

ΠΡΟΓΝΩΣΗ ΕΝΑ ΜΕΓΑΛΟ ΕΡΩΤΗΜΑΤΙΚΟ

26
 4. Αποτελεσµατική Οργάνωση
των Προσπαθειών ∆ιάσωσης.

∆ηµιουργία Κέντρου Επιχειρήσεων

Οργάνωση και συντονισµός των
εµπλεκοµένων φορέων

Προµήθεια και άµεση διάθεση των
απαραίτητων µέσων

Ενηµέρωση των πολιτών

∆ΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΩΝ
ΟΜΑ∆ΩΝ
27
∆ΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΩΝ
ΟΜΑ∆ΩΝ

28
∆ΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΩΝ ΟΜΑ∆ΩΝ

29
∆ΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΩΝ
ΟΜΑ∆ΩΝ

30
∆ΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΩΝ ΟΜΑ∆ΩΝ
ΣΤΗ ΓΕΙΤΟΝΙΑ

ΓΕΙΤΟΝΑΣ Η ΑΜΕΣΗ ΒΟΗΘΕΙΑ

31
1. Γνωριζόµαστε µε τους γείτονες.
2. ∆ηµιουργούµε Οµάδα «Εθελοντικής
Προστασίας Γειτονιάς» από άτοµα που
µπορούν να προσφέρουν.
3. Γνωρίζουµε µεταξύ µας τις ειδικές
ικανότητες(Ιατρικές , τεχνικές κλπ).
4. Κατανέµουµε καθήκοντα και ειδικά για
την φροντίδα των παιδιών και των
ηλικιωµένων.

32
Ενέργειες της οικογένειας
πριν από τον ΣΕΙΣΜΟ

33
Οικογενειακό πλάνο αντιµετώπισης
σεισµών

34
Προµήθεια Εφοδίων Πρώτης Ανάγκης

35
7. Προµήθεια ειδών πρώτης ανάγκης
για περιπτώσεις σεισµών.

36
 Προτείνουµε σε κάθε οικογένεια να
καταστρώσει το Οικογενειακό Πλάνο
Αντιµετώπισης των Σεισµών που θα
περιλαµβάνει :

1.Αναγράφουµε τα τηλέφωνα επειγόντων

περιστατικών δίπλα στις συσκευές
τηλεφώνου
 ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΗ 199
 ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ 100
 ΑΣΘΕΝΟΦΟΡΟ 166
37
2. Επικοινωνώ µε το γραφείο πρόληψης
καταστροφών του ∆ήµου ή της Νοµαρχίας
και ρωτώ αν δεν γνωρίζω τα παρακάτω:

Για το σύστηµα προειδοποίησης

κινδύνου(σειρήνες, καµπάνες)

Ρωτώ πως µπορώ να µάθω να
προσφέρω πρώτες βοήθειες

Ρωτώ για την φροντίδα κατοικίδιων
ζώων στους καταυλισµούς

38
3. Πληροφορούµαι για τα Σχέδια
Αντιµετώπισης Έκτακτης Ανάγκης :

Για το περιβάλλον που εργάζοµαι

Για το Σχολείο των παιδιών

Για τα φροντιστήρια – γυµναστήρια

39
4 . Αναγνωρίζουµε τα ασφαλή
σηµεία µέσα στο σπίτι.

Στις θέσεις αυτές µπορεί να προφυλαχθεί η

οικογένεια σε περίπτωση που θα βρεθεί στο
σπίτι κατά την διάρκεια του σεισµού.

40
Ασφαλή σηµεία µέσα στο σπίτι

Κάτω από το κάσωµα
µιας πόρτας

Κάτω από ένα γερό
τραπέζι

Το κέντρο του δωµατίου
(διότι εάν υπάρχει η
πλάκα θα µείνει κάποιο
κενό µε το πάτωµα)

Η βεράντα όταν
στηρίζεται σε κολώνες

41
 Μέρη του σπιτιού που πρέπει να
αποφεύγονται

Κάτω από τα
δοκάρια

Κοντά σε τζαµαρίες

Κάτω από βαριά
κρεµασµένα
αντικείµενα όπως
κάδρα και καθρέπτες

Κοντά σε ψηλά
ανασφάλιστα έπιπλα

Τα µπαλκόνια

Η είσοδος της
πολυκατοικίας
42
5. Εκπαίδευση της οικογένειας στο
κλείσιµο του γενικού διακόπτη
ρεύµατος, του νερού και του γκαζιού.

6. Κατάλογο Έκτακτης Ανάγκης µε

χρήσιµες πληροφορίες ειδικά εάν
υπάρχουν παιδιά ή άτοµα µε ειδικές
ανάγκες.

43
 Είδη πρώτης ανάγκης για
περιπτώσεις Σεισµών

Σε ασφαλές προσιτό σηµείο
του σπιτιού γνωστό σε
όλους, τοποθετούµε ένα
κουτί που περιέχει είδη
πρώτης ανάγκης για
περιπτώσεις σεισµών. Αυτά
είναι:
1. Ραδιόφωνο µε µπαταρίες
2. Φακός
3. Εφεδρικές µπαταρίες για το
ραδιόφωνο και το φακό
4. Κουτί πρώτων βοηθειών
5. Σφυρίκτρα ώστε να
µπορούµε να καλέσουµε
βοήθεια σε περίπτωση
εγκλωβισµού 44
 Καλό θα είναι το κουτί αυτό να
περιλαµβάνει και:

Ειδικά αντικείµενα για µωρά,
ηλικιωµένους και για άτοµα µε ειδικές
ανάγκες εφόσον υπάρχουν στην
οικογένεια.

Σηµαντικά οικογενειακά έγγραφα σε
αδιάβροχο περιτύλιγµα.

Εφεδρικά κλειδιά αυτοκινήτου.

45
8. Υπόδειξη σηµείων
συνάντησης της
οικογένειας σε ασφαλή
µέρη έξω από το σπίτι.

46

Ένας σεισµός µπορεί να βρει τα µέλη
της οικογένειας διασκορπισµένα σε
διάφορα σηµεία, όπως χώρους
εργασίας, σχολείο, αγορά, κλπ.

47

Για το λόγο αυτό καλό θα είναι να ορισθούν
ορισµένα σηµεία συνάντησης της οικογένειας σε
ασφαλή σηµεία έξω από το σπίτι, ώστε να
ελεγχθεί εάν όλοι είναι καλά και να
ελαχιστοποιηθεί η ανησυχία.

Ζητάµε από ένα φίλο ή συγγενή να είναι

‘ΣΥΝ∆ΕΣΜΟΣ ΕΠΑΦΗΣ’

Τα µέλη της οικογένειας πρέπει να γνωρίζουν το

τηλέφωνο του ‘Συνδέσµου Επαφής’

48
Μέτρα προστασίας µετά το τέλος του σεισµού
Μετά από έναν ισχυρό
σεισµό, αποφεύγουµε να
τηλεφωνούµε
ή να µετακινούµαστε χωρίς
σοβαρό λόγο

49
Μέτρα προστασίας µετά το τέλος του σεισµού

Πριν φύγουµε από το

σπίτι, παίρνουµε µαζί µας
ένα ραδιόφωνο µε
µπαταρίες, χρήµατα και
ένα φακό (εάν είναι νύχτα)

50
Πιθανά σηµεία συνάντησης µπορεί να είναι :

Πάρκα

Πλατείες

Προαύλια σχολείων

Γήπεδα

Γενικά µεγάλοι ανοικτοί

χώροι

51
Μέτρα προστασίας µετά το τέλος του σεισµού
Κατά τη µετάβασή µας
στο χώρο
καταφυγής είµαστε
ιδιαίτερα
προσεκτικοί

52
Μέτρα προστασίας µετά το τέλος του σεισµού

Μετά το τέλος της σεισµικής δόνησης

καταφεύγουµε σε έναν ανοιχτό
ελεύθερο χώρο
53
 Μέρη που πρέπει να αποφεύγονται είναι :

Οι παραλίες, διότι ίσως δηµιουργηθούν
παλιρροιακά κύµατα.

Κοντά σε κτίρια διότι ίσως καταρρεύσουν.

Κοντά σε κολώνες ∆ΕΗ διότι υπάρχει κίνδυνος
ηλεκτροπληξίας.

Γενικά µέρη όπου ένας επικείµενος µετασεισµός θα

µπορούσε να θέσει σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές. 54
 Ενέργειες για την
πρακτική προετοιµασία
του σπιτιού για ασφάλεια
από τους σεισµούς.

55

Επειδή οι περισσότερες απώλειες σε
περίπτωση σεισµού προκαλούνται
από:
1. µερική κατάρρευση κτιρίων,
2. πτώση αντικειµένων,
3. πυρκαγιές και
4. από τον δηµιουργούµενο πανικό

καλό θα είναι εκτός από την

ψυχολογική προετοιµασία να
προχωρήσουµε και στην πρακτική
προετοιµασία του σπιτιού.
56

Ελέγχουµε µε την βοήθεια του
µηχανικού, εάν υπάρχουν ρωγµές στο
σπίτι.

Τοποθετούµε αντιηλεκτροπληξιακό
διακόπτη (ρελέ) και φως ασφαλείας.

Αποµακρύνουµε ή στερεώνουµε τα
βαριά ή εύθραυστα αντικείµενα από
ψηλά ράφια. Αυτό ισχύει και για τα
γυάλινα µπουκάλια µε φάρµακα.
57

∆εν τοποθετούµε τα κρεβάτια κοντά
σε µεγάλα παράθυρα ή κάτω από
βαριά κάδρα, καθρέπτες, ράφια ή
βιβλιοθήκες.
58

Στερεώνουµε καλά στον τοίχο το
θερµοσίφωνο, το ψυγείο, τα ψηλά βαριά
έπιπλα, τα ντουλάπια, τους καθρέπτες, τα
βαριά κάδρα και τα κλιµατιστικά µε ειδικές
γωνίες. 59

∆εν τοποθετούµε τα εύφλεκτα
αντικείµενα (µπογιές, διάφορα χηµικά)
κοντά σε πηγές θερµότητας αλλά έξω
από το σπίτι και σε απρόσιτο µέρος για
τα παιδιά.

Αλλάζουµε τις βαριές κρεµαστές

γλάστρες µε ελαφρότερες και τις
στερεώνουµε µε ειδικές δικλείδες
ασφαλείας.
60

Αποµακρύνουµε τα βαριά έπιπλα
και αντικείµενα από πιθανούς
δρόµους εξόδου από το σπίτι.
Υπάρχει πιθανότητα να πέσουν ή
να κυλήσουν και να τους
φράξουν.

Ελέγχουµε και στερεώνουµε τα

κεραµίδια στη στέγη και γύρω
από την καµινάδα.

61

Σε εµφανές σηµείο µέσα στο σπίτι (στον
πίνακα ανακοινώσεων εάν υπάρχει, ή
πάνω στο ψυγείο) προτείνεται να
υπάρχει µια κάτοψη του σπιτιού στην
οποία να φαίνονται :
1. Η σωστή θέση των επίπλων
2. Η θέση του πυροσβεστήρα
3. Η θέση του κουτιού µε τα είδη πρώτης
ανάγκης και του κουτιού πρώτων
βοηθειών.
4. Οι πόρτες, τα παράθυρα και οι σκάλες oι
δρόµοι διαφυγής σηµειωµένοι µε βέλη.
62
 Την ώρα του σεισµού!

Ο φόβος είναι
φυσιολογικός.

Μην ντρέπεσαι επειδή
φοβάσαι.
αλλά...

ΜΗΝ παγώσεις από το
φόβο. Μάθε για να µπορείς
να νοιώσεις σίγουρος και
δυνατός!

63
ΠΕΦΤΩ – ΚΑΛΥΠΤΟΜΑΙ -ΚΡΑΤΙΕΜΑΙ

64
ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΩΡΑ ΤΟΥ
ΣΕΙΣΜΟΥ
Εάν είµαστε εκτός κτιρίων

Παραµένουµε έξω από κτίρια και µακριά από
αυτά.

Επίσης παραµένουµε µακριά από τα δένδρα,
τους τοίχους και τα ηλεκτροφόρα καλώδια.

Κατευθυνόµαστε σε κάποιον ανοικτό χώρο.

Εάν έχει οριστεί κάποιο σηµείο συνάντησης και
µε τα υπόλοιπα µέλη της οικογένειας, τότε πάµε
εκεί.

65

Προστατευόµαστε σε κάποιο από τα
επιλεγµένα ασφαλή σηµεία του
σπιτιού.

∆εν τρέχουµε προς την έξοδο.

∆εν χρησιµοποιούµε τον ανελκυστήρα.
Υπάρχει κίνδυνος να εγκλωβισθούµε
λόγω διακοπής ρεύµατος.

66
Μετά το τέλος της σεισµικής
δόνησης,
κατά την έξοδό µας από το
κτίριο,
δεν χρησιµοποιούµε
ανελκυστήρα 67
 Εάν είµαστε µέσα στο αυτοκίνητο

Σταµατάµε και περιµένουνε σε αυτό.

∆εν σταµατάµε το αυτοκίνητο κάτω από
γέφυρες, δένδρα και ηλεκτροφόρα καλώδια.

Υπακούµε στις υποδείξεις των αρχών και στους
εθελοντές που έχουν διακριτική ενδυµασία

Επίσης αν κολυµπάµε στην θάλασσα

Αποµακρυνόµαστε γρήγορα διότι µπορούν να

δηµιουργηθούν θαλάσσια κύµατα (τσουνάµις)
µε µεγάλη ταχύτητα και ύψος.
68
Μέτρα προστασίας µετά το τέλος του σεισµού

Φεύγοντας από το σπίτι µετά

το τέλος του σεισµού,
κατεβαίνουµε
προσεκτικά από τις σκάλες

69
 ΜΕΤΑ ΤΟ ΣΕΙΣΜΟ

Ενηµερωνόµαστε
ΜΟΝΟ από τις
επίσηµες αρχές

Συνεχίζουµε τις
δραστηριότητες
(εκπαίδευσης ,
υγειονοµικής
περίθαλψης ,
ψυχαγωγίας κ.α)
ακόµα και σε σκηνές.

70
ΜΕΤΑ ΤΟ ΣΕΙΣΜΟ

71
Μέτρα προστασίας µετά το τέλος του σεισµού
Μετά από έναν ισχυρό
σεισµό διαδίδονται φήµες.

∆εν τις πιστεύουµε

72
Μέτρα προστασίας µετά το τέλος του σεισµού

∆ιατηρούµε την
ψυχραιµία µας!

73
 Οργάνωση
Οργάνωση και
και επιµέλεια
επιµέλεια κειµένων
κειµένων::
Παπαθανασόπουλος
Παπαθανασόπουλος Χρήστος
Χρήστος
ΦΥΣΙΚΟΣ
ΦΥΣΙΚΟΣ
33 ΓΕΝΙΚΟ
Ο
ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ
Ο ΛΥΚΕΙΟΚΟΡΙΝΘΟΥ
ΚΟΡΙΝΘΟΥ

74
ΤΕΛΟΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ

75
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

76