LAB 1 Basic Unix Commands for Solaris Unix

ชื่อ
ชัน้ ป.ตรี 2 วิศวกรรม
คอมพิวเตอร์

ขัน
้ ตอนปฏิบัติ
1. สร้าง กลุ่มผ้้ใช้ขึ้นมา 2 กลุ่ม ได้แกุ GID=1000 (teacher) และ

GID=2000 (student)
2. สร้างผ้้ใช้ขึ้นมา 2 คนได้แกุ teacher (UID=1001) และ userxxx
(UID=2001, โดยที่ xxx รหัส 3 ตัวท้าย)
โดยที Home directory เหมือนชื่อ login และอยุ้ภายใต้ /export/home
3. ตัง้ password ของทัง้ คุ้เป็ น abcd1234
4. จากนั ้น logout และให้ login ด้วย teacher และให้สร้าง directory ขึ้นใหมุ
3 dir. และแตุละ directory มี
3 ไฟล์เปลุา โดยมีการตัง้ ชื่อเหมือนกับ ชื่อ login แตุมีตัวเลขตุอท้าย
5. ทำาการเรียกใช้คำาสัง่ su และทำาการเปลี่ยน group และ owner ของ
directory ที่ 3 ให้เป็ นของ (student) และ userxxx
6. จากนั ้นทำาการย้ายเฉพาะ directory ที่ 3 ไปที่ home directory ของ
userxxx
7. ทำาการ copy directory /sbin ทัง้ หมดมาเก็บไว้ท่ี directory ปั จจ่บัน
8. ทำาการ tar ไฟล์และ directory ทัง้ หมดใน directory ปั จจ่บัน ให้มีช่ ือวุา
userxxx.tar
9. จากนั ้นให้ทำาการ zip ไฟล์ tar ข้างต้น และทำาการ copy ไปยัง home
directory ของ userxxx
10. ออกจาก su จากนั ้นให้ logout และให้ login เป็ น userxxx
11. ตอนนี ้ อยุ้ท่ี home directory ของ userxxx แล้ว จากนั ้นให้ทำาการ แตก
zip และทำาการ แตกไฟล์ tar ด้วย
12. ทำาการ Telnet ไปที่ localhost
13. Logon on ด้วย User: userxxx
14. พิมพ์คำาสัง
่
#who am I
และทำาคำาสัง่ ตุอไปนี้พร้อมกับเก็บผลลัพธ์หน้ าจอและคำาอธิบาย
Execute commands in background

Usually, the shell remains inactive during command execution. Another command cannot be
executed until the previous command has completed and the shell displays another command
prompt. This is referred to as foreground execution. Altenatively, commands can be
executed in background. While a program runs in background, the shell is immediately
available to execute another command.

ls -al /etc
ps
pwd

ls -al /etc&
ps
pwd

When do you think background execution is most useful ?

sleep 600
Ctrl-z
bg
jobs
ps
fg
Ctrl-z
bg
นายธนิ ต เกต่แก้ว
แผนกวิชาเทคนิ คคอมพิวเตอร์
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา
ผลการทดลอง
1. สร้าง กลุ่มผ้้ใช้ขึ้นมา 2 กลุ่ม ได้แกุ GID=1000 (teacher) และ
GID=2000 (student) โดยการใช้คำาสัง่
#groupadd -g 1000 teacher โดย 1000 คือ group id และ teacher
คือชื่อของกลุ่ม ทำำคำำสัง่ ในรูปแบบนี้ เชุนเดียวกัลป์ กลุ่มของ student คือ
#group –g 2000 student
จำกนั้ นจึงลองตรวจสอบดูวุำมีกลุ่มที่สร้ำงขึ้นหรือไมุจำกคำำสัง่
#more /etc/group
จะเห็นชื่อกลุ่ม teacher และ student อยุูข้ำงลุำงส่ด

2. ้ มา 2 คนได้แกุ teacher (UID=1001) และ userxxx

สร้างผ้้ใช้ขึน
(UID=2001, โดยที่ xxx รหัส 3 ตัวท้าย)
โดยที Home directory เหมือนชื่อ login และอยุ้ภายใต้ /export/home
ใช้คำำสัง่ #useradd –u 1001 –g teacher -d /export/home/teacher –
m –s /sbin/sh teacher
 #useradd –u 2001 –g student -d /export/home/u025 –m –
s /sbin/sh u025
ซึ่งคำำสัง่ นี้ เป้ นกำรเพิ่ม user ลงไปโดยมีพำรำมิเตอร์ท่ีสำำคัญคือ
–u เป็ นเลข user id
-g เป็ นชื่อของกลุ่มที่เรำกำำหนดให้ user นั้ นไปอยุู
-d เป็ นตำำแหนุง directory ของ user นั้ นๆ
-m คือ เป็ นกำรสร้ำง directory จำกตำำแหนุงใน –d
-s เป็ นกำรกำำหนด shell ของ user นี้
ส่ดท้ำยคือชื่อของ user ที่ต้องกำร
จำกนั้ นให้ทำำกำรตรวจเช็ค user จำกคำำสัง่
#more /etc/passwd

3. ตัง้ password ของทัง้ คุ้เป็ น abcd1234

กำรตั้ง password ให้กับ user ทำำได้โดยใช้คำำสัง่
#passwd ชื่อ user
จำกนั้ นระบบก็จะทำำกำรถำมรหัสใหมุท่ีต้องกำรให้เปลี่ยน โดยเรำต้อง
พิมพ์รหัสนั้ น 2 รอบเพื่อเป็ นกำรยืนยัน
4. จากนั ้น logout และให้ login ด้วย teacher และให้สร้าง directory ขึน
้
ใหมุ 3 dir. และแตุละ directory มี
3 ไฟล์เปลุา โดยมีการตัง้ ชื่อเหมือนกับ ชื่อ login แตุมีตัวเลขตุอท้าย
ให้ใช้กำร telnet เพื่อทำำกำร remote ตัวเอง โดยใช้คำำสัง่ #telnet
localhost
จำกนั้ นระบบก็จะถำมชื่อที่จะ login ให้ป้อน teacher และรหัส
abcd1234
เมื่อระบบ login เสร็จแล้ว ก็จะเข้ำสุู folder ของ user นั้ นๆ ในที่น่ี คือ
/export/home/teacher
ซึ่งสำมำรถใช้คำำสัง่ #pwd เพื่อดู directory ปั จจ่บันที่ทำำงำนอยุูได้
ตุอมำก็ทำำกำรสร้ำง directory 3 dir. โดยจะตั้งชื่อเป็ น teacher เหมือน
ชื่อ user และตำมด้วยเลข 01-03 ตำมลำำดับ
ใช้คำำสัง่ $ mkdir teacher01 ใช้คำำสัง่ นี้ กับ teacher02 และ teacher03
และตรวจสอบโดยใช้ $ ls –l เพื่อทำำกำรดูรำยละเอียดของ directory ที่
สร้ำง
สุวนกำรสร้ำงไฟล์ในแตุละ dir. ให้ทำำกำรเข้ำไปใน dir นั้ นด้วยคำำสัง่ cd
teahcer01
แล้วใช้คำำสัง่ $touch teacher001 ทำำแบบนี้ จนถึง teacher003 ก็จะทำำให้ได้
ไฟล์มำ 3 ไฟล์
และให้ทำำแบบนี้ กับอีก 2 dir ที่เหลือ และใช้ $ls –l ในกำรตวจสอบวุำมี
ไฟล์ท่ีสร้ำงแล้วหรือยัง

5. ทำาการเรียกใช้คำาสั่ง su และทำาการเปลี่ยน group และ owner ของ

directory ที่ 3 ให้เป็ นของ (student) และ userxxx
 ให้ใช้ $su และป้ อนรหัส ก็จะเข้ำสุู super user
กำรเปลี่ยน group ทำำได้โดยใช้คำำสัง่
#chgrp student teacher3
ซึ่ง student คือชื่อกลุ่มใหมุท่ีเรำต้องกำรเปลี่ยนและ teacher3 คือ dir.
ที่เรำต้องกำรให้เปลี่ยน
สุวนกำรเปลี่ยน owner ทำำได้จำก
#chown user025 teacher3
และใช้คำำสัง่ ls –l ในกำรตรวจสอบกำรเปลี่ยนแปลง

6. จากนั ้นทำาการย้ายเฉพาะ directory ที่ 3 ไปที่ home directory ของ

userxxx
กำรย้ำย dir ทำำได้โดยใช้
#mv teacher3 /export/home/user025
เป็ นกำรย้ำย (move) dir. Teacher3 จำก ตำำแหนุงปั จจ่บันคือ
/export/home/teacher/ ไปไว้ท่ี /export/home/user025 ซึ่งก็สำมำรถ
ตรวจสอบกำรย้ำยได้จำก
#ls - /export/home/user025
7. ทำาการ copy directory /sbin ทัง้ หมดมาเก็บไว้ท่ี directory
ปั จจ่บัน
ทำำได้โดยคำำสัง่
#cp –r /sbin . ซึ่ง –r คือกำรเข้ำไปข้ำงใน dir ท่กๆ dir ที่อยุูภำยใน
sbin สุวน . คือตำำแหนุงของ dir ปั จจ่บัน
นั ่นก็หมำยถึงให้ copy ข้อมูลท่กอยุำงใน sbin มำที่ตำำแหนุง
ปั จจ่บัน(/export/home/teacher)

8. ทำาการ tar ไฟล์และ directory ทัง้ หมดใน directory ปั จจ่บัน ให้มีช่ ือวุา
userxxx.tar
ใช้คำำสัง่ tar –cvf user025.tar ซึ่ง –cvf หมำยถึงกำรนำำไฟล์(creat)
ใน dir ปั จจ่บันมำทำำเป็ น tar
9. จากนั ้นให้ทำาการ zip ไฟล์ tar ข้างต้น และทำาการ copy ไปยัง home
directory ของ userxxx
ให้ใช้คำำสัง่ gzip มนกำรทำำเป็ น zip โดยไฟล์ท่ีได้จะเป็ น .gz
คำำสัง่ คือ #gzip user025.tar
จำกนั้ นก็จะได้ไฟล์ user025.tar.gz ซึ่งผุำนกำร zip เป็ นที่เรียบร้อย

สุวนกำร copy ให้ใช้คำำสัง่

#cp user025.tar.gz /export/home/user025
ซึ่งก็คือ กำร copy user025.tar.gz จำกตำำแหนุงปั จจ่บันไปยัง
/export/home/user025

10. ออกจาก su จากนั ้นให้ logout และให้ login เป็ น userxxx

กำร logout จำก telnet ทำำได้โดยใช้
#exit
จำกนั้ นจึง telnet localhost ด้วย user025 ใหมุ เมื่อ เข้ำระบบแล้ว
ตอนนี้ dir. ปั จจ่บันจะเป็ น /export/home/user025 และเมื่อ ls –l ก็จะ
เห็นไฟล์ user025.tar.gz
11. ตอนนี ้ อยุ้ท่ี home directory ของ userxxx แล้ว จากนั ้นให้ทำาการ แตก
zip และทำาการ แตกไฟล์ tar ด้วย
ตุอมำใช้คำำสัง่ ในกำรแตกไฟล์ user025.tar.gz คือ
$gzip –d user025.tar.gz
-d คือ decompress หมำถึงกำรแตกไฟล์ออกมำนั ่นเอง
หลังคำำสัง่ เรำก็จะได้ไฟล์ user025.tar

ตุอมำก็ทำำกำรแตกไฟล์ tar
ใช้คำำสัง่ $tar –xvf user025.tar
-x หมำยถึง excute เป็ นกำรแตกไฟล์จำก tar นั ่นเอง
เมื่อทำำกำรแตกไฟล์เสร็จก็จะได้ dir. Sbin teacher1 teacher2 เพิ่มขึ้นมำ

12. ทำาการ Telnet ไปที่ localhost

ใช้คำำสัง่ exit ในกำรออกจำก telnet

13. Logon on ด้วย User: userxxx

พิมพ์คำาสั่ง
#who am I
ให้ login ด้วย user025 และพิมพ์ whoami
คำำสัง่ นี้ จะบอกให้รู้วุำตอนนี้ เรำใช้ user อะไรในระบบ

ls -al /etc เป็ นคำำสัง่ ในกำรดูรำยชื่อข้อมูลตุำงๆใน dir ปั จจ่บันขณะนั้ น

โดยมี –al เป็ นกำรเพิ่มให้แสดงรำยละเอียดให้มำกขึ้น เชุน group และ
owner สุวน /etc เป้ นตำำแหนุงของ dir ที่ต้องกำรดูข้อมูล
ps หมำยถึ ง process เป็ นกำรดู วุำระบบได้ ทำำ งำนหรือทำำ คำำ สั ง่ อะไรไป
บ้ำง
pwd เป็ นกำรแสดงตำำแหนุง dir ปั จจ่บัน
ls -al /etc& คำำ สั ่ง ในกำรดู ร ำยชื่ อข้ อ มู ล ตุ ำ งๆใน dir ปั จจ่ บั น ขณะนั้ น
โดยมี –al เป็ นกำรเพิ่มให้แสดงรำยละเอียดให้มำกขึ้น เชุน group และ
owner สุวน /etc เป้ นตำำแหนุงของ dir ที่ต้องกำรดูข้อมูล
สำำหรับ & หมำยถึงกำรให้คำำสัง่ นั้ นทำำงำนเป็ น backgroundProcess
ps หมำยถึ ง process เป็ นกำรดู วุำระบบได้ ทำำ งำนหรือทำำ คำำ สั ง่ อะไรไป
บ้ำง
จะเห็นวุำ จะมีข้อควำมแสดง กำรทำำงำนคำำสัง่ ls -al /etc& ที่เสร็จแล้ว
pwd เป็ นกำรแสดงตำำแหนุง dir ปั จจ่บัน
When do you think background execution is most useful ?

sleep 600 คือ สัง่ ให้ระบบไมุต้องทำำงำนอะไรเป็ นเวลำ 600 วินำที

Ctrl-z เป็ นกำรสัง่ ให้ทำำกำรหย่ดกำรทำำงำนของคำำสัง่ ที่กำำลังอยุ่
Bg เป็ นกำรดูวุำมีคำำสัง่ อะไรทำำงำนอยุูบน BackgroundProcess
Jobs เป็ นกำรดูวุำมีงำนอะไรที่ระบบกำำลังทำำอยุู
Ps เป็ นกำรเรียกดู process
Fg ใช้ดูกำรทำำงำนวุำมีงำนอะไรกำำลังทำำบน Foregroundprocess
Ctrl-z เป็ นกำรสัง่ ให้ทำำกำรหย่ดกำรทำำงำนของคำำสัง่ ที่กำำลังอยุ่
Bg เป็ นกำรดูวุำมีคำำสัง่ อะไรทำำงำนอยุูบน BackgroundProcess