Professional Documents
Culture Documents
Canada - Bhai Sarmukh Singh Pannu ÍrÓ √«Â’≈r ÔØ◊ Ï∆‹∆ IDAGBADCHA
Phone - 604-433-0408 ‹rÈÒ - IDAGBADCHD, Ï∆ ¡À‚ ’≈Ò‹ - IDAGBADCHB
England - Bibi Gurbax Kaur /Jagtar Singh Jagi Ï≈Ï≈ r≈«‹øÁr «√øÿ √Ã∆ Ó≈È ¶◊r IDAGBADCH@
Phone : 0121-200-2818 ¡≈‚∆˙ Ú∆‚∆˙ Ò≈«¬ÏÃ∂r∆ IHGBHADCHE, IDAGBADCHE
Fax : 0121-200-2879, Raj Mobile : 07968734058
¡÷≥‚Í≈· Ïπ«’ø◊ IDAGBADCHF
Australia - Bhai Jiwan Singh ji
◊πr» ◊Ø«ÏøÁ «√øÿ «Ú«Á¡≈ Ó≥Ár rÂÚ≈Û≈ √≈«‘Ï @AF@-BBEE@@C
Phone : 03-943-65865, Fax : 03-943-65867
√ø ګr¡≈Ó «√øÿ ÓÀÓØr∆¡Ò ÍÏ«Ò’ √’±Ò @AF@-BBEE@@D
For more information please visit us on internet at:-
Email : atammarg@glide.net.in
http:# www.ratwarasahib.org, http # www.ratwarasahibmedia.org ¡≥«ÓàÏ≈‰∆ √’≈¬∆ ‡∆.Ú∆. √À‡∂Ò≈¬∆‡ ⁄ÀÈÒ @AGF Â∂ √ø ӑ≈r≈‹
√ø Ï≈Ï≈ Ú«r¡≈Ó «√øÿ ‹∆ rÂÚ≈Û≈ √≈«‘Ï Ú≈«Ò¡ª Á≈ ’∆rÂÈ
ÍÃ’≈Ù’ Á∂ √Ì ‘º’ r≈÷Ú∂∫ ‘ÈÕ «ÈÓÈ ¡È∞√≈r ‘À -
«Íà ø ‡ r , ÍÏ«ÒÙ r Â∂ ¡À ‚ ∆‡ r Ï≈Ï≈ ‘ r Í≈Ò «√ø ÿ r √Ú∂r∂ A@.@@ Ú‹∂ ÂØ∫ AA.@@ Ú‹∂ º’
¡ÀÂÚ≈r
rÂÚ≈Û≤≈ √≈«‘Ï È∂ “¡≈ÂÓ Ó≈r◊” ‹À ¡≈Î√À‡ «ÍÃø‡r˜, √ØÓÚ≈r Ù≈Ó G.@@ Ú‹∂ ÂØ∫ Ù≈Ó H.@@ Ú‹∂ º’
I@E «¬ø‚√‡r∆¡Ò ¬∂r∆¡≈, Î∂˜-B, ⁄ø‚∆◊Û∑ ÂØ∫ ¤ÍÚ≈ Ô±.’∂. √Ó∂∫ ¡È∞√≈r √π«‰¡≈ ‹≈ √’Á≈ ‘ÀÕ
Ï≈Ï≈ ‹∆ Á∂ ’∆rÂÈ ˘ Í»r∂ «ÚÙÚ «Ú⁄ www.amritbani.com ÂØ∫ √π«‰¡≈ ‹≈
’∂ Óπ º ÷ ÁΠr “¡≈ÂÓ Ó≈ r ◊”, r ÂÚ≈Û≈ √≈«‘Ï, √’Á≈ ‘ÀÕ ¡≈͉≈ √Óª Ô±.’∂. √Ó∂∫ ¡È∞√≈r «ÈrË≈r ’rØÕ
‚≈’÷≈È≈ ÓπÒªÍπr ◊r∆ÏÁ≈√, «‘√∆Ò ÷rÛ, «˜Ò≈ ‹≈r∆ ’rÂ≈ - ¡≈ÂÓ Ó≈r◊ √«Ír⁄»¡Ò √≈«¬ø«‡«Î’ ¡À˜»’∂ÙÈÒ
¡À'Awqm √ È◊r (ÓØ‘≈Ò∆) Í≥‹≈Ï ÂØ∫ ÍÃ’≈«Ù ’∆Â≈Õ 3
√.¬∂.¡Àmwrg' ⁄Àr∆‡∂ÏÒApR‡r√‡, Ô±.’∂.
Yl, 2010
sMpwdkI
ivSv gurmiq rUhwnI imSn cYrItybl trst jI) pqw l`gI qW Awp jI mhWpurKW kol phuMcy Aqy
gu r du A wrw eISr pR k wS rqvwVw swihb dy bwnI bynqI kIqI ik AwpW ny Awpxy h`QIN kmweI krky sMswr
mhWpurK s`cKMfvwsI DMn DMn sMq bwbw virAwm isMG iv`c syvw krnI hY nW ik sMswr qoN dwn lYxw hY[
jI mhwrwj ny ivswKI dy SuB idhwVy ApYRl 1995 nUM mhWpurKW ny aus smyN bIjI nUM bcn idqw ib`lkul TIk
"Awqm mwrg" mYgjIn dI SurUAwq Awpxy jIvn swQI hY "AwpW sMswr qoN h`Q isDw krky kdy nhIN mMgxw
siqkwrXog bIjI qoN krvw ky kIqI sI[ A`j rUhwnI sgoN dwn dyxw hY' ieh bynqI krn qoN myrw ieh hI
Kyqr AMdr "Awqm mwrg" mYgjIn ny AwpxI jgHW Bwv hY ik mhWpurKW ny kdy iksy koloN isDy jW AisDy
kwiem kr leI hY[ koeI twiem sI jdoN rqvwVw qOr qy pYsy dI ApIl nhIN kIqI[
swihb vwly mhWpurK swDn kwl smyN sMq mhwrwj eISr ropV dy ielwky dIAW sMgqW Awp jI nUM bwr-
isMG jI rwVw swihb vwilAW dI sMgq dw AnMd mwxdy bwr bynqI kr rhIAW sn ik koeI AsQwn kwiem
Awp jI ny bynqI kIqI sI ik, 'mhwrwj jI, 'rwVw kIqw jwvy qW jo swfI ikrq-kmweI sPl ho sky[ Awp
swihb qoN koeI Dwrimk piqRkw pRkwiSq hoxI cwhIdI jI ny bhuq jgHW dyKIAW pr koeI mn nUM nhIN BweI[
hY qW jo DMn DMn swihb sRI gurU gRQ
M swihb jI dy gihry ikauNik mhWpurK iqRkwl drSI huMdy hn rOly vwlI jgHW
isDWqW nUM sMswr ivc PYlwieAw jw sky[ rwVy vwly sMqW nhIN sI cwhuMdy[
ny bcn kIqw ik ieh kMm qW Awp (sMq virAwm isMG
jI) hI kr skdy ho[ ie`k nO juAwn bI.AYs.eI. dI pVHweI pUrI krky
Qwpr kwlj pitAwly ivKy isvl ieMjnIAirMg dI
smW AwpxI cwly cldw igAw sMq mhwrwj rwVw
pVHweI kr rhy sI[ ijs dy srIr dw nwm hrpwl
swihb vwilAW ny Agsq 1975 vulvrhYNptn ieMglYNf
isMG jnm BUmI ipMf pYNqpur ijlHw ropV [ ijs dy
ivKy Awpxy pMj BUqk srIrk coly dw piriqAwg kr
AMdr Aiq dI idRVqw, aucIAW mMjlW nUM CuMhx dw
idqw[ sMq mhwrwj rqvwVw swihb vwly aus smyN
sMklp, nwm bwxI nwl AQwh ipAwr, vwihgurU jI nUM
Awpxw Pwrm XU.pI. ivKy clw rhy sI Awp jI dI
imlwx vwly ipAwry dI qlwS lgwqwr jwrI sI[ Awp
jmIn dw sOdw hoieAw Awp cMfIgVH ivKy Aw ivrwjy[
pitAwly qoN kdy-kdy Dblwn vI mhWpurKW dy AsQwn
Awp jI ny ropV dy pCVy ielwky dI hwlq dyK qy jWdy kdy rwVy swihb vI jWdy pr mn iv`c qlwS
ky pRcwr krn dw mn bxwieAw[ ipMf-ipMf Gr-Gr sI ik koeI pUrw iml jwvy ijs nUM pUrI qrHW smrpq
Awp jI ny jw ky gurU gRQ
M swihb jI dy gurmiq-isDWqw ho ky nwm dI Gwlxw-kmweI krky aus dy ho jweIey
nwm-bwxI syvw-ismrn dw pRcwr ArMiBAw[ QoVy smyN Aqy gur-U Gr dI syvw-Gwlxw-kmweI AMdr jIvn bqIq
AMdr hI ies pRcwr ny ielwky AMdr iek lihr KVHI hovy[ Awp jI ny jdoN mhWpurKW dy drSn kIqy pihlW
kr id`qI[ l`KW sMgqW ny KMf-
y bwty dw AMimRq pwn krky hI Awp jI pUry dI qlwS iv`c sI pihlI hI imlxI
gurU Dwrn kIqw[ iv`c qn-mn-Dn AMdroN AMdrI Arpx kr idqw[ Awp
mhWpurKW dw mu`F qoN hI ieh AsUl irhw hY ik jI dy AMdr sI ik ielwky iv`c koeI AsQwn bxwieAw
Sbd ByNt (kIrqn dI ByNt) Awp jI ny kdy iksy koloN jwvy ijvyN rwVw swihb hY AnykW AsQwn hn[ Awp jI
nhIN leI[ Awp jI ny ielwky AMdr jo pRcwr kIqw auh ny bynqI mhWpurKW nUM kIqI Aqy ieh ndI dy kMFy jgHW
vI AwpxI ikrq kmweI iv`coN hI pYsw lwieAw[ AnykW vKweI geI[ mhWpurKW nUM ies jgHW bwry pihlW hI
isMG Awp jI nwl rihMdy sn ijnHW nUM Awp jI mhIny vIjn Aw cuk ` y sn mhWpurKW ny dyKdy swr hI ieh jgHW
bwAd qnKwh idAw krdy sn[ ies vwry Awp jI dy qy AsQwn bxwaux bwry hW kr idqI[ mwno syvw-ismrn
igAwq leI bynqI krdy hW ik "jdoN mhWpurK isMD dw kuMB hI l`g igAw sMswr AMdr mShUr ieh jgHW
pwiksqwn iv`c sn Awp jI dw ivAwh sMq mwqw 'rqvwVw swihb' nwm nwl jwxn l`igAw[ AnykW sMgqW
rxjIq kOr jI nwl ho cuikAw sI mwqw jI qW ipMf XU.pI. qrweI dy ielwky qoN ropV ijlHy, dySW-ivdySW qoN
Dmot hI rihMdy sn[ pr Awp mhWpurK isMD pwiksqwn Aw ky syvw iv`c jut geIAW[
ivc rihMdy sn Awp jI ny mn bxw ilAw ik nON mhIny smW rMg ilAwieAw A`j l`KW sMgqW Aw ky
BOrw put ky vwihgurU jI dI BgqI krIey[ ieh g`l jdoN nqmsqk huMdIAW hn[ SuB mno-kwmnw pUrI huMdI hY[
mwqw jI nUM (Awp jI dy jIvn swQI bIbI rxjIq kOr skUl kwlj cl rhy hn ijhVy ielwky nUM ikhw jWdw
bwkI pM n w 39 qy
'Awqm mwrg' ApRYl, 2010
4
vY s wiK dI sM g rWd
sM q virAwm isM G jI,
bwnI iv. gu . rU . imSn[
qoN Kwlsw pMQ pRgt hoieAw hY, auh A`j dw idn sI[
siqnwm sR I vwihgu r U ,
jo Kwlsy dw jnmidn hY auh 311 swl ho gey[ A`j
DM n sR I gu r U nwnk dy v jIE mhwrwj[
dw idn jo hY ieiqhws dy pMinAW dy au~qy bVI mh`qqw
fM f au i q bM d n Aink bwr
vwlw hY[ gurU nwnk pwqSwh ny jdoN iDAwn Dr ky
srb klw smrQ]
dyiKAw, kI dyKdy ny ik swrI ipRQvI dy iv`c hnHyr
fo l n qy rwKhu pR B U nwnk dy kir hQ] micAw ipAw hY[ ikqy cwnxy dI ilSk nhIN id`s rhI[
AM g - 256 AMDyrw hI AMDyrw CwieAw ipAw hY[
iPrq iPrq pR B AwieAw
kil kwqI rwjy kwsweI
pirAw qau srnwie]
Drmu pM K kir au f irAw ] AM g - 145
nwnk kI pR B by n qI
ApnI BgqI lwie] AM g - 289 Drm nwm dI cIz sMswr 'coN clI geI[
srgu n inrgu n inrM k wr kU V u Amwvs scu cM d R m w
su M n smwDI Awip ] dIsY nwhI kh ciVAw ] AM g - 145
Awpn kIAw nwnkw s`c dw cMdrmw JUT dI m`isAw ny Cupw ilAw[
Awpy hI iPir jwip ] AM g - 290 hau Bwil ivku M n I ho e I ]
Dwrnw - ckR ichn brn rU p qy r w, AwDy r Y rwhu n ko e I ] AM g - 145
liKAw nw jwey mwlkw[ A`j dy idn gurU nwnk pwqSwh ny swry kwrobwr
c` k R ichn Aru brn jwiq C`fdy hoey, bwl-b`icAW dI pRvwh nw krdy hoey[ mW-
Aru pwiq nihn ijh] bwp dI prvwh nw krdy hoey, duKI sMswr nUM su`K dyx
rU p rM g Aru ry K By K vwsqy pihlw kdm sulqwnpur qoN pu`itAw[ mrdwnw
ko a U kih n skiq ikh] kihMdw hY mhwrwj! ik`Qy jw rhy EN[ BweI bwlw rzw
iv`c rwzI hY[ mhwrwj kihMdy, mrdwinAW! hux bYTx
Acl mU r iq AnBau pR k ws
dI QW nhIN hY, hux c`lIey[ sMswr bhuq duKI hY[
Aimqo j kih` j Y ]
ko i t ieM d R ieM d R w ix swih swhwix gix` j Y ] pwqSwh! ik`Qy jwENgy?
iqR B vx mhIp su r nr Asu r Awp ny ikhw ik ij`Qy inrMkwr lY jweygw[ so A`j
ny q ny q bn iqR x khq] dy idn gurU nwnk pwqSwh ny sulqwnpur qoN A`j dy
qÍ srb nwm kQY idn cVHweI AwrMB krI sMswr dy auDwr vwsqy[ ijvyN
kvn krm nwm brxq su m iq] POjW cVHweI krdIAW ny, AYauN Drq lukweI nUM soDx
jwpu swihb vwsqy gurU nwnk ny A`j dy idn cVHweI krI[ dohW
swDsMgq jI g`j ky bolxw siqnwmu sRI vwihgurU[ b`icAW ny gurU mhwrwj dI ie`k-ie`k l`q dy nwl, j`PI
kwrobwr sMkocdy hoey Awp gurU drbwr 'c phuMcy EN[ic`q pweI hoeI hY[ pqw hY aunHW nUM ik hux cly jwxw hY[
ibrqIAW nUM iekwgr kro[ S`uB idhwVw ivswKI dw hY mwqw jI h`Q bMnHI KVHy ny ik Aswfw vI kuJ bxyNgw?
ijsnUM Kwlsy pMQ dw pRkwS auqsv AwiKAw jWdw hY[ ieh qW mwsUm ny, ik`fw v`fw kwrobwr qusIN C`f rhy
swrI dunIAW Awpxy-Awpxy jnm idn mnwauNdI hY, bhuq EN[ gurU nwnk dy kol modI dw Ahudw sIgw[ modI aus
DUmDwm nwl mnwauNdy ny, hzwrW rupey Krc idMdy ny[ vyly vzIr hoieAw krdw sI aunHW idnW 'c[ A`TvW
irSqydwrW nUM bulwauNdy ny, suB-icMqkW, irSqydwrW nUM vzIr sI ieh ijhdy kol swrI splweI hoieAw krdI
bulwauNdy ny, qohPy lY lY ky AwauNdy ny[ bhuq KuSIAW sI[ grIb-guribAW nUM sMBwlxw, loVvMdW nUM dyxw[ swrw
kIqIAW jWdIAW ny[ pRogrWm bxwey jWdy ny[ v`fy-v`fy kuC C`f ky Awp b`icAW nUM roNidAW nUM, mwqw jI nUM
AwdmI l`KW rupey Krc kr idMdy ny[ ies qrHW dy nwl isskIAW lYNidAW nUM C`f ky Awp sMswr dy auDwr vwsqy
iek kOm dw jnm idn ijs nUM AwKdy ny, ijs idn c`ly qy A`j dw hI idn mh`qqw rKdw hY[ goieMdvwl
qRImq - AmIr swihb! kI d`sW? Awp dw ie`k qRImq - myrI Pwqmw dy suAwmI KW swihb dI
POjI APsr, GoVw duVwey jWdw sI, iek F`Ty hoey KUh jwn bKSI kro Ar kYdKwny dy drogy nUM koeI szw nw
ivc ifg ipAw, mYN aus nUM ifgdy if`Tw, ipMfoN bwhr idE[ b`s hor mYnUM kuJ loV nhIN[ jykr Awp bhuq
s`d ky aus nUM kFvwieAw Ar A`T ds idn ausdI idAwl hoey ho qW mYnUM myry Gr pucw idE[
Kwqr, ielwj mwljw kIqw, jW qkVw hoieAw qd auh AmIr - AY Syr idl kMinAw qyry gux dyK ky
qur ipAw Ar luiDAwxy clw igAw, jo swfy ipMfoN kuJ myrI Akl dMg ho geI hY, qyry pihly dovyN mnorQ
dUr vwt pur hY[ iek idn aus APsr dw sunyhw myry mnzUr hn, pr qyrw CykVlw mnorQ kbUl nhIN ikauNik
ipqw nUM phuMcw ik Awp dI DI dI ikRpw dw mYN DMnvwdI qyry jyhI jW inswr (Awpw vwrU) kuVI imlxI kTn hY,
hW, myrI bygm ausnUM imlxw cwhuMdI hY; jykr qusIN aus mYN qYnUM qyry srwy kStW dy bdly hux suKW dy BMfwr KolH
nUM Byj idE qW cMgI g`l hY[ myry ipqw ny nWh kr idMdw hW, qUM myrI bygm ho ky sMswr pur ibrwj Ar
ByjI[ Pyr ds idnW mgroN auh AwpxI vhutI smyq swfy Awpxy jIvn dI mOj lY[
ipMf phuMcw Ar vhutI aus dI mYnUM imlxy AweI[ myrw
ieh kiMhMdy hI sYnq kIqI, J`t ispwhI drbwroN
ausdw ipAwr pY igAw[ iek idn mYN ausnUM imlx ausdy
bwhr lY gey ; hrmsrw (znwny mh` l ) ivc jw
qMbU ivc geI, aus vyly mYnUM aunHW kYd kr ilAw Ar
pucwieAw[ A`gy golIAW hwzr ho geIAW[ iek au~qm
mYnUM lY ky ns Awey[ auh qImIN jo aus dI vhutI sI,
mkwn ivc vwsw imilAw, Dn pdwrQ gihxy k`pVy sB
koeI EprI qRImq sI, vhutI nhIN sI[ so auh qRImq
A`gy Dry gey qy sqvMq kOr jo pMj rupey dI dwsI bx
qW iKsk geI, qy mYnUM duSt ny ivAwh vwsqy ikhw[
ky b`krI vWg ivkI sI, A`j mihlW iv`c phuMcI hY[
dUsry idn qusW Awpxy doS nUM kUc kIqI qy aus duSt
nUM fyirEN A`gy nUM qor id`qw, ies hPlw qPlI iv`c mYN 'cldw'
ip`Cy rih geI[ mYnUM Awp dy ispwhIAW ny b`DI hoeI Z
ZZ
ZZ
'Awqm mwrg' 47 ApRYl, 2010
gurU hirgoibMd swihb jI
2. pyt drd - pyt drd hovy qW grm pwxI 11. idl PylH (hwrt AtYk) - A`Dw CtWk
ivc inMbU incoV ky rogI pIvy qW bVw lwB hovygw[ Sihd, A`Dw CtWk pwxI, iek CtWk inMbU dw rs imlw
ky iplwvy, idl dI nwVI iPr c`lx lg jWdI hY[
3. bdhzmI pyt drd Aqy aultI - inMbU
rs iqMn gRwm, cUny dw pwxI inqirAw hoieAw Aqy 12. pyt dy kIVy - inMbU dy bIjW dw cUrn
Sihd 10-10 gRwm donNo imlw ky 20-20 bUd M W dI Kurwk krky rogI nUM do-iqMn gRwm pwxI nwl iplwvo ies nwl
lYx nwl lwB huMdw hY[ pyt dy kIVy mr ky ml rwhIN bwhr inkl jWdy hn[
4.. Bu ` K nw lgdI ho v y - inMbU nUM k`t ky 13.. AqIswr - inMbU k`t ky auqoN QoVHw nmk,
PwVIAW au~qy syNDw lUx, kwlI imrc dw cUrn Bu`k ky ????, kwlI imrc, suMF pw ky grm krky rs cUsy
QoVHw grm krky rs cUsy KwlI pyt svyry, ies nwl dsq nUM lwB hovygw[
Bu`K l`gygI Aqy hwzmw TIk ho jwvygw[ 14. pyt dI p`QrI - inMbU dy rs iv`c syNDw
5. sMgRihxI - inMbU Aqy Anwr dIAW jVHW (10- lUx pw ky lgwqwr kuJ idn qk syvn krn nwl pyt
15) gRwm Aqy QoVwH ijhw kysr (ie`k r`qI) loV Anuswr dI p`QrI gl ky inkl jWdI hY[
pwxI iv`c Gol ky iplwvy TIk ho jWdw hY[ 15.. ijgr (lIvr) inMbU dy rs nwl kuJ
6. mlyrIAw - cwr qoly Kwx vwlw cUnw lY ky idn hr roz kwlw nmk imlw ky syvn kry sB pRkwr
10 qoly pwxI iv`c Goly, pwxI iv`c ie`k inMbU incoV dy X`kRq (ijgr) rogW leI lwBkwrI hY[
dyvo jdoN cUnw nIcy bYT jwvy qW aupr vwlw pwxI auqwr 16. d`d Aqy cmVI rog - rwl ds gRwm,
ky swP boql iv`c r`K lvy, buKwr cVHn qoN ie`k GMtw suhwgw ds gRwm, AOls
y wr gMDk ds gRwm, k`Qw ds gRwm,
pihlW A`Dw pwxI rogI nUM iplw idE[ jdoN iPr buKwr kUVw Sok pMdrW gRwm, sB nUM brIk rgV ky Cwx lvo[
dy l`Cx hox qW A`Dw pwxI iPr iplw idE sB qrHW inMbU dw rs pw ky ku`t ky JwVI byr dy byr vrgIAW
dy, pwlw lg ky cVHn vwly buKwr leI rwmbwx hY[ golIAW bxw ky d`d cmVI rog qy pwxI iv`c iGsw ky