МОНГОЛ УЛСЫН ЭДИЙН ЗАСАГ, НИЙГМИЙГ 2009 ОНД ХӨГЖҮҮЛЭХ

ҮНДСЭН ЧИГЛЭЛИЙН БИЕЛЭЛТ

(ЭРДЭС БАЯЛАГ, ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ ЯАМ)

2009 оны 8 дугаар сарын 25-ны байдлаар

Нэг. Макро эдийн засгийн бодлого

Зорилт 1. Инфляцийн хэт өсөлтийг бууруулж, макро эдийн засгийн тогтвортой,

тэнцвэрт байдлыг хангах замаар бизнес эрхлэх таатай орчныг бүрдүүлнэ.
Шалгуур үзүүлэлт:
ДНБ-ний бодит өсөлт, /хувиар/ 10.1
нэг хүнд ногдох ДНБ-ний хэмжээ /ам.доллар/ 2042.1

1. 1.1. Эдийн засгийн салбаруудын үйл ажиллагааг өргөжүүлэх замаар өсөлтийг

нэмэгдүүлэх /С.Баярцогт, Засгийн газрын гишүүд/

Биелэлт:

Түлш, эрчим хүчний үйлдвэрүүдийн талаар авах зарим арга хэмжээний тухай
Засгийн Газрын хуралдаанд оруулах асуудлыг яамдуудад танилцуулан саналыг тусгаж
Засгийн газарт оруулан "Түлш, эрчим хүчний үйлдвэрүүдийн талаар авах зарим арга
хэмжээний тухай" Монгол Улсын Засгийн газрын 2009 оны 1 сарын 21-ний өдрийн 20
дугаар тогтоолоор шийдвэрлүүлэв.
1. “Дулааны цахилгаан станц 4” ХК-ийн аюулгүй ажиллагааг хангах зорилгоор
генераторын 10 кВ-ын тосон таслууруудыг шинэчлэхэд шаардлагатай 1,5 тэрбум
төгрөгийг Монгол Улсын 2009 оны төсвийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах
тухай хуулийн төсөлд тусган шийдвэрлэх арга хэмжээ авах
2. Түлш, эрчим хүчний үйлдвэрүүдэд 2010-2012 онд хийх хөрөнгө оруулалтын
арга хэмжээнд шаардагдах 259.2 тэрбум төгрөгийг энэхүү тогтоолоор баталсан
хавсралтын дагуу жил бүрийн улсын төсөвт тусган, хэрэгжүүлэх ажлыг зохион байгуулах
3. Улсын их хурлын 2008 оны 47 дугаар тогтоолын хавсралтаар баталсан өөрийн
хөрөнгөөр гүйцэтгэн дараа төлөгдөх нөхцөлтэйгээр барих авто зам, эрчим хүчний
барилга байгууламжийн жагсаалтын 2 дахь хэсгийн 12, 13 дахь заалтаас Улаанбаатар
хотын кабель шугамын шинэчлэлт, кабель шугамын сувагт оруулах ажлыг гүйцэтгэхэд
9,1 тэрбум төгрөгийн хөрөнгийг хасах асуудлыг 2009 оны төсвийн тухай хуульд нэмэлт,
өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөлд тусгах арга хэмжээг авах
4. Багануур, Шивээ-Овоогийн нүүрсний уурхайн техникийн шинэчлэлтийг
эхлүүлэхэд шаардагдах 34.0 тэрбум төгрөгийн хөрөнгийн эх үүсвэрийн 12,4 тэрбум
төгрөгийг 2009 оны төсвийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн
төсөлд тусгах, үлдсэн 21,6 тэрбум төгрөгийг шинээр хувьцаа гаргах замаар
санхүүжүүлэх асуудлыг зохих журмын дагуу шийдвэрлүүлэх
5. Нүүрсний аюулгүйн нөөцийг бий болгох эрх зүйн орчин бүрдүүлэх талаар санал
боловсруулж Засгийн газрын хуралдаанаар хэлэлцүүлэх
6. Багануур, Шивээ овоогийн нүүрсний уурхайн санхүүгийн хүндрэлтэй байдлыг
харгалзан Сангийн яам болон эдгээр уурхайн хооронд байгуулсан дамжуулан
зээлдүүлэх гэрээний дагуу Багануур ХК-ийн 2007-2011 онд төлөх зээлийн нийт

1
төлбөрийн 50 хувь, Шивээ-овоо ХК-ийн 2008-2012 онд төлөх зээлийн нийт төлбөрийн 50
хувийн хугацааг тус тус хойшлуулах арга хэмжээ авах
7. Эрчим хүчний зориулалтаар нийлүүлэх нүүрсний үнийг уурхайн санхүүгийн бие
даасан байдлыг хангах хэмжээнд холбогдох хууль тогтоомжийн дагуу хянаж байх,
цахилгаан дулааны үнэ тарифыг индексжүүлэх эрх зүйн орчин бүрдүүлэх талаар санал
боловсруулж шийдвэрлүүлэх үүргийг холбогдох яам, байгууллагад даалгав. Эрдэс
баялаг, эрчим хүчний сайдын 2010-2012 оны төсвийн хүрээний мэдэгдлийг болон 2009
оны төсвийн тодотголын саналыг боловсруулахдаа тогтоолын биелэлтийг ханган
ажиллалаа.
Төсвийн байгууллагын удирдлага, санхүүжилтийн тухай хуулийн 12 болон 25
дугаар зүйлийг үндэслэн Эрдэс баялаг, эрчим хүчний сайдын төсвийн хүрээний
мэдэгдэл боловсруулан Сангийн яаманд оруулахтай холбогдуулан салбарын
компаниудын Техник, эдийн засгийн үзүүлэлтүүдийн 2010 оны төсөл, 2011-2012 оны
төсөөллийг нэгтгэн боловсруулж Үндэсний хөгжил, шинэтгэлийн хороо болон Сангийн
яаманд хүргүүлэв.
Дэлхий даяар болон Монгол Улсад нүүрлээд буй санхүүгийн хямрал салбарын
компаниудад хэрхэн нөлөөлж буй талаар болон хямралын үед найдвартай ажиллагааг
хангах, хямралаас урьдчилан сэргийлэх талаархи компаниудын төлөвлөгөө, авч буй
арга хэмжээ, компаниудын өнөөгийн эдийн засаг, санхүү, үнэ тарифд тулгамдаж буй
шийдвэрлүүлэх асуудлын саналыг авч нэгтгэн боловсруулж Хямралыг даван туулах
төлөвлөгөөнд тусгуулав.
2009 оны эхний хагас жилд цахилгаан, дулаан үйлдвэрлэх, түгээх, хангах үйл
ажиллагаа эрхэлдэг 17 тусгай зөвшөөрөл эзэмшигч компаниудын хэрэглэгчдээс авах
авлага оны эхэнд байснаас 2.7 тэрбум төгрөгөөр нэмэгдэж 34.3 тэрбум төгрөгт, бэлтгэн
нийлүүлэгч, харилцагч байгууллагуудад өгөх өглөг 6.6 тэрбум төгрөгөөр нэмэгдэж 61.6
тэрбум төгрөгт хүрчээ. Өмнөх оны мөн үетэй харьцуулахад авлага 10.7 тэрбум
төгрөгөөр, өглөг 15.2 тэрбум төгрөгөөр тус тус нэмэгдсэн байна.
Монгол Улсын Ерөнхий сайдын 2009 оны 60 дугаар захирамжийн дагуу эрчим
хүчний компаниудын санхүүгийн чадавхийг дээшлүүлэх зорилгоор Эрдэс баялаг, эрчим
хүчний сайд, Төрийн өмчийн хорооны даргын 2009 оны 08 дугаар сарын 31-ний өдрийн
234/276 дугаар хамтарсан тушаалаар түлш, эрчим хүчний салбарын үйлдвэр,
компаниудын өр авлагыг бууруулах ажлын хэсэг томилогдон ажиллаж байна.
Монгол Улсын Их Хурлын 2009 оны 22 дугаар тогтоолоор батлагдсан “Санхүү,
эдийн засгийн хүндрэлийг даван туулах арга хэмжээний төлөвлөгөө”-ний биелэлтийг
УИХ, Засгийн газарт тайлагнахтай холбогдуулан Уул уурхайн салбарыг дэмжиж
экспортын орлогыг нэмэгдүүлэх болон Эрчим хүчний сүлжээний аюулгүй байдлыг
хангах, найдвартай байдлыг дээшлүүлэх арга хэмжээний хэрэгжилтийн биелэлтийг
нэгтгэн гаргаж ЗГХЭГ-т хүргүүллээ.
Эрчим хүчний чанартай, найдвартай хангамж, үйлчилгээний чанарыг
дээшлүүлэхэд чиглэсэн дүрэм, журам, заавар, стандартуудыг боловсруулж цахилгааныг
хэрэглэгчдэд хүргэх үйл ажиллагаанд оролцогч компаниудад мөрдүүлэн байнгын хяналт
тавин ажиллаж байна. Хэрэглэгчдийн цахилгаан хангамжийн тасралтгүй байдал,
хэрэглэгчид ногдож буй тасалдлын үргэлжлэх хугацаа, тасалдлын давтамж зэргийг
олон улсын хэмжээнд мөрддөг Исаиди, Исаифи, Икаиди индексүүдийг ашиглан сар бүр гарган
дүгнэж хэвшүүлэв.
Эрчим хүчний салбарын бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэлтийг нэмэгдүүлэх, дулааны
цахилгаан станцуудын дотоод хэрэгцээний цахилгаан эрчим хүч, цахилгаан

2
дамжуулалт, түгээлтийн алдагдлыг бууруулах замаар үр ашгийг дээшлүүлэх зорилт
тавин ажиллаж байна.
Дулааны цахилгаан станцуудын дотоод хэрэгцээнд зарцуулсан цахилгааны
хэмжээг сар бүр авч нэгтгэн хяналт тавин ажиллаж байгаа бөгөөд энэ оны эхний хагас
жилийн байдлаар дотоод хэрэгцээнд зарцуулсан цахилгаан эрчим хүчний хэмжээг 16.08
хувьд хүргэн бууруулснаар 6.65 сая кВт.ц цахилгааныг буюу үүнийг хэрэглэгчдэд
худалдах үнээр тооцоход 452.2 гаруй сая төгрөгийн хэмнэлтийг гаргасан.
Цахилгаан түгээх компаниудтай 2009 онд байгуулсан “Гүйцэтгэлийн гэрээ”-нд
цахилгаан түгээлтийн алдагдлыг бууруулах заалт тусгаж өгсөн бөгөөд Төвийн бүсийн
цахилгаан дамжуулалт, түгээлтийн алдагдлыг бууруулах чиглэлээр ДСЦТС ХК-д
томилолтоор очиж ажилласны зэрэгцээ ТБЦДС, УБЦТС, ЭБЦТС, БЗӨБЦТС компаниар
оны эхний 5 сарын дүнгээр алдагдал нэмэгдсэн шалтгаанаар алдагдлын судалгаа
хийлгэн ЭХЗГ дээр уулзалт, ярилцлага зохион байгуулж, цаашид алдагдлыг бууруулах
талаар зөвлөмж, чиглэл өгч ажиллаж байна.
Эрчим хүчний тусгай зөвшөөрөл эзэмшигч томоохон 13 болон орон нутгийн 4
компаниас үнэ тарифаа нэмэгдүүлэх санал тооцоог ЭХЗГазарт ирүүлсэн билээ.
ЭХЗГ-аас компаниудын санал тооцоог хянаж хэрэглэгчдэд борлуулж буй
цахилгаан, дулааны тарифыг өөрчлөх бодит шаардлага болон эдийн засгийн хямралт
нөхцөл байдлаас хамааран нэмэгдүүлж болох боломжит хэмжээг тогтоох ажлыг хийж
дуусгав.
Эдийн засгийн хямрал нүүрлээд буй өнөөгийн нөхцөлд хэрэглэгчдийн үнэ
тарифыг их хэмжээгээр нэмэгдүүүлэхгүй байх зорилгоор зардал бууруулах бүх л
боломжийг авч үзэж байгаагийн дотор эрчим хүчний компаниудын үндсэн хөрөнгийн
элэгдлийн зардлын өсөлтийг тарифт шат дараатайгаар буюу 6-8 жилийн хугацаанд
хувааж тусгах бодлогыг баримталж байна. Мөн түүнчлэн тариф нэмэгдүүлэх санал
ирүүлсэн компани бүрийн зардлын үндэслэл тооцоог хамгаалуулах ажлыг 2009 оны 5-р
сарын 14-ний өдрөөс эхлэн зохион байгууллаа.
Тусгай зөвшөөрөл эзэмшигч компаниудын тарифын саналыг хянаж үзээд
цахилгааны үнийг дунджаар 24,1% дулааны үнийг дунджаар 20,4% нэмэгдүүлэх
шаардлагатай гэсэн дүгнэлт гаргаж, эцсийн байдлаар хянагдаад, Засгийн газрын
хуралдаанаар хэлэлцүүлэх гэж байна.
Энэхүү үнийн өөрчлөлт нь айл өрх, аж ахуйн нэгж байгууллагын төсөв, инфляцид
ямар нөлөө үзүүлэх талаар судалгаа тооцоонуудыг хийж бага орлоготой, эмзэг бүлгийн
хэрэглэгчдийг үнийн өсөлтийн дарамтаас хамгаалах, үнийн хөөрөгдөл бий болгохгүй
байхад гол анхаарлаа чиглүүлэн ажиллаж байна.
Эрчим хүчний хэрэглэгчдийн сарын цахилгааны хэрэглээний түвшингийн
судалгааг 3 ангиллын дагуу гаргасан бөгөөд энэ нь амьжиргааны түвшинд тохирсон
тарифын тогтолцоог боловсронгуй болгоход чухал ач холбогдолтой юм.

Хэрэгжилт 70 %

Хоёр. Бодит салбарын хөгжлийн бодлого

Зорилт 3. Хувийн хэвшил, бизнесийн хөгжлийг дэмжсэн төр, хувийн хэвшлийн

түншлэлийг хөгжүүлж, байгаль экологид ээлтэй үйлдвэрлэл, үйлчилгээг
дэмжинэ.

3
 2. 3.4. Оюутолгойн зэс-алтны уурхайг барьж эхлэх, Тавантолгойн нүүрсийг ашиглах
нөхцөлийг бүрдүүлэх /Д.Зоригт/
Шалгуур үзүүлэлт:
Хөрөнгө оруулалтын гэрээ батлагдсан байх

Биелэлт:
Засгийн газрын Хэрэг эрхлэх газраас МУ-ын Засгийн газрын тогтоол шийдвэрийн
биелэлтэд хийх шалгалтын удирдамжийн дагуу 2009 оны 3-р сарын 27-ноос 4-р сарын
3-нд “Тавантолгой” ХК-ийн үйл ажиллагаа, уурхайн өнөөгийн байдал, 2009 оны уулын
ажлын явц, хөрс хуулалт, нүүрс олборлолт, тоног төхөөрөмжийн ашиглалтын бэлэн
байдлын талаар газар дээр нь үзэж, уулын ажлын өрнөлтийн дэвсгэр зураг,
зүсэлтүүдтэй нарийвчлан танилцсан. ЭБЭХ-ний сайдын томилсон улсын комисс
“Энержи ресурс” ХХК-ийн Ухаа худагийн нүүрсний уурхайн үйл ажиллагаатай танилцаж,
ашиглалтанд хүлээн авлаа. Тавантолгойн нүүрсний ордоос Гашуун сухайтын боомт
хүртэл төмөр зам тавихаар “Энержи ресурс” ХХК Герман улсын Дочивантай, мөн Зүүн
баянгаар дамжуулан Монголын төмөр замтай холбохоор ОХУ-ын РЖД-тэй хамтарч
ажиллахаар гэрээ байгуулан ажиллаж байна.
Îþó òîëãîéí îðäûã àøèãëàæ ýõëýõ áýëòãýë àæëûí õ¿ðýýíä Îþó òîëãîéí á¿ëýã îðäûí
õàéãóóëûí ¿ð ä¿íãèéí òàéëàíг Эрдэс баялгийн мэргэжлийн зөвлөлөөр хэлэлцүүлж, Эрдэс
баялаг, эрчим хүчний сайдын 2009 оны 7 дугаар сарын 10-ны өдрийн 167 дугаар
тушаалаар уг ордуудын нөөцийг улсын нэгдсэн тоо бүртгэлд авсан.
Òàâàí òîëãîéí îðäîä òóñ îðäûí àøèãëàëòûí òóñãàé çºâøººðëèéã ýçýìøèã÷ òºðèéí ºì÷èéí
“Ýðäýíýñ ÌÃË” ÕÕÊ æèëä 1,0 ñàÿ òîíí îëáîðëîæ ýêñïîðòëîõ òåõíèê, ýäèéí çàñãèéí
¿íäýñëýëèéã áîëîâñðóóëж Эрдэс баялгийн мэргэжлийн зөвлөлөөр хэлэлцүүлж, ашиглах
шийдвэрийг Эрдэс баялаг, эрчим хүчний сайдын тушаалаар батлаад байна.
Хэрэгжилт 70 %

3. 3.4.1. Оюутолгойн зэс алтны орд газрыг ашиглах гэрээг хөрөнгө оруулагчтай
байгуулж уг гэрээг Улсын Их Хурлаар батлуулах, хөрөнгө оруулалтын ажлыг
эхлүүлэх /Д.Зоригт, С.Баярцогт/

Биелэлт:
Оюутолгойн зэс алтны орд газрыг ашиглах гэрээг хөрөнгө оруулагчтай байгуулах
тухай Ерөнхий сайдын захирамжаар хөрөнгө оруулагчидтай яриа хэлэлцээ хийж,
хөрөнгө оруулалтын гэрээний төсөл боловсруулах Ажлын хэсгийг 2008 оны 12 дугаар
сарын 11-ний өдөр байгуулж, Ерөнхий сайдын ажлын алба, Сангийн яам, Эрдэс баялаг
эрчим хүчний яам, Хууль зүй, дотоод хэргийн яам, Байгаль орчин, аялал жуулчлалын
яам, Төрийн өмчийн хороо, Төрийн өмчит Эрдэнэс МГЛ ХХК-ийн төлөөллийг ажлын
хэсгийн бүрэлдхүүнд нь багтаан ахлагчаар нь Эрдэс баялаг, эрчим хүчний сайд
ажиллаж байна.
Оюу толгойн зэс, алтны ордûí àøèãëàëòûí òóñãàé çºâøººðëèéã ýçýìøèã÷ Àéâåíõîó
Ìàéíç Ìîíãîëèà Èíê ÕÕÊ-òàé áàéãóóëàõ хөрөнгө оруулаëòûí ãýðýýíèé òºñëèéã өнөөгийн
мөрдөж байгаа хууль тогтоомжийн хүрээнд нийцүүлэн áîëîâñðóóëæ ¯íäýñний àþóëã¿é
áàéäëûí çºâëºëººð îðóóëж, Çàñãèéí ãàçðààð õýëýëö¿¿ëж ÓÈÕ-ä îðóóëñàí. ÓÈÕ-ûí ÝÇÁÕ-
îîñ 2009 îíû 6 äóãààð ñàðûí 10-íû ºäºð ãàðãàñàí ñàíàë, ä¿ãíýëòèéí äàãóó ãýðýýíèé òºñºëä
ººð÷ëºëò îðóóëàõ àñóóäëààð Àéâåíõîó Ìàéíç Ìîíãîëèà Èíê ÕÕÊ-òàé àæèëëàñàí. ÓÈÕ-ûí 2009
îíû 57 òîîò òîãòîîëîîð óã ãýðýýã õóóëüä íèéö¿¿ëýí õèéõ ¿¿ðãèéã ÇÃ-ò ºãñíèé äàãóó àæëûí

4
õýñýã äàõèí àæèëëàæ ãýðýýíèé òºñëèéã áýëýí áîëãîæ õîëáîãäîõ õóóëèóäûí òºñëèéã
áîëîâñðóóëж ÓÈÕ-ûí ýýëæèò áóñ ÷óóëãàíààð õýëýëö¿¿ëæ áàтлуулсан.

Хэрэгжилт 90 %

4. 3.4.2. Тавантолгойн нүүрсийг ашиглах хөрөнгө оруулалтын гэрээг сонирхогч

талуудтай хамтран байгуулах ажлыг зохион байгуулж, гэрээг Улсын Их Хурлаар
батлуулах /Д.Зоригт, С.Баярцогт/

Биелэлт:
“Таван толгой” төслийн хувьд ордын геологийн мэдээллийг нэгтгэн, ордыг
ашиглах эдийн засгийн тооцоо, эхний хувилбаруудыг “Эрдэнэс МГЛ” ХХК-ийн
бэлтгэснээр судлан үзэж байна. Таван толгойн төсөлд оролцох санал, сонирхлоо өмнө
илэрхийлж байсан, УИХ-ын тогтоолд заасан үндсэн зарчим, удирдамжийн дагуу
хэлэлцээр хийхэд санхүүгийн хувьд чадавхитай, уул уурхай, дэд бүтцийн ижил төстэй
төслүүдэд хөрөнгө оруулж, үйлдвэрлэл эрхэлж байсан туршлага, нэр хүнд бүхий
компаниудад хэлэлцээрт оролцох урилгыг явуулснаар одоогийн байдлаар ОХУ, БНХАУ,
АНУ, Япон, БНСУ, Австрали, Энэтхэг зэрэг улс орон, Европын Холбооны гишүүн улсын
нийт 13 компани, консерциум төсөлд оролцохоор саналаа ирүүлээд байна. Сонирхлоо
илэрхийлсэн компаниудыг оролцуулж, эхний шатны яриа хэлэлцээг эхлүүлсэн бөгөөд
одоогийн байдлаар дэд бүтцийн асуудлыг тодорхой шийдвэрлэгдсэний дараа
хэлэлцээний хоёр дахь үе шат эхэлнэ.
Тавантолгой төслийн явцад “Дойче Банк”, “Жи Пи Морган” хөрөнгө оруулалтын
банкуудыг төслийн зөвлөхөөр хамтран ажиллуулахаар сонгож ажлыг эхлүүлсэн. Мөн
техникийн зөвлөхөөр Norwest компанийг авч ажиллуулж байна.
Төсөлд оролцохоор саналаа илэрхийлсэн компаниудад цаг тухайд нь ижил тэгш
түвшинд мэдээлэл өгөх зорилгоор интернет вэбсайт ажиллуулахаар бэлтгэл ажил
хангагдаж байна.
Òàâàí òîëãîé áîëîí Ãîâèéí ºìíºä á¿ñèéí áóñàä îðäóóäûí äýä á¿òöèéí àñóóäëûã öîãöîîð
øèéäâýðëýõ àæëûí õýñãèéã Åðºíõèé ñàéäûí 2009 îíû 5 äóãààð ñàðûí 5-íû ºäðèéí 42 òîîò
çàõèðàìæààð Òýðã¿¿í øàäàð ñàéäààð àõëóóëàí áàéãóóëààä áàéíà. ̺í Ãîâèéí á¿ñèéí äýä
á¿òöèéí àñóóäëûã øèéäâýðëýõ òàëààð ñàíàë áîëîâñðóóëàõ àæëûí õýñãèéã ÓÈÕ-ûí ÝÇÁÕ-
îîñ ÓÈÕ-ûí äýä äàðãà Ã.Áàòõ¿¿ãýýð àõëóóëàí áàéãóóëñàí áºãººä óã àæëûí õýñýãò ÿàìíû
ñàíàëûã òóñãàí àæèëëàæ áàéíà.

Хэрэгжилт 50 %

5. 3.5. Уулын баяжуулах “Эрдэнэт” үйлдвэрийг түшиглэн зэсийн баяжмалыг

хайлуулах, цэвэршүүлэх, нэмүү өртөг шингэсэн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх
үйлдвэрүүдийг барьж эхлүүлэх /Д.Зоригт/

Биелэлт:
“Эрдмин” ХХК нь Монгол улс, Орхон аймгийн нутаг дэвсгэрт “Эрдэнэтийн орд”-ын
исэлдсэн хvдрийн овоолго буюу Уулын баяжуулах “Эрдэнэт” vйлдвэрийн хаягдал
балансын бус хvдрийн овоолгын нэгээхэн хэсгийг тvшиглэн vйл ажиллагаа явуулж
байна. “Эрдэнэт” vйлдвэр нь “Эрдмин” ХХК-тай хамтарч өдөрт 25 тонн катодын зэс
vйлдвэрлэх хvчин чадал бvхий vйлдвэрийг барьж байгуулах Техник, эдийн засгийн

5
судалгааг хийж гvйцэтгээд байна. 2005 оноос зэс цувих тоног төхөөрөмж суурилуулан
жилд 2000 тн 8 мм-ийн голчтой зэс утас vйлдвэрлэх хvчин чадалтай vйлдвэрийг
ашиглалтанд оруулаад байгаа ба цаашид энэ технологийг улам боловсронгуй болгож
цахилгааны кабель vйлдвэрлэх зорилго тавин ажиллаж байна. Сангийн яам, Төрийн
өмчийн хороотой хамтарч сонгон шалгаруулалт зарлан явуулах талаар бэлтгэл ажлыг
хангаж байна.
Ãèäðîìåòàëëóðãèéí àðãààð ìîëåáäèíû èñýë ¿éëäâýðëýõ òåõíîëîãèéã ¿éëäâýðëýëä
íýâòð¿¿ëýõ àñóóäëûã ñóäàëæ áàéíà. Эрдэнэтийн зэсийн баяжмалыг боловсруулж, цэвэр
зэс гаргах “Hydrocopper” òºñëèéã Ìîíãîë-Îðîñûí õàìòàðñàí Ýðäýíýò ÕÕÊ-èàñ áîëîâñðóóëààä
áàéíà. Холбогдох мэдээлэл, судалгааны материалыг цуглуулах, нэгтгэх ажлуудыг
гүйцэтгэж байна.

Хэрэгжилт 70 %

6. 3.6. Баянгол, Төмөртэйн төмрийн хүдрийн ордыг ашиглах /Д.Зоригт/

Шалгуур үзүүлэлт:
жилд олборлох төмрийн хүдэр 2.6 сая тонн

Биелэлт:
Áàÿíãîëûí òºìðèéí õ¿äðèéí îðäûã Áîëä òºìºð Å𺺠ãîë ÕÕÊ àøèãëàæ ýõëýýä áàéíà.
Òºìºðòýéí òºìðèéí õ¿äðèéí îðäûã õýñýã÷ëýí àøèãëàõ òåõíèê, ýäèéí çàñãèéí ¿íäýñëýëèéã
Äàðõàíû òºìºðëºãèéí ¿éëäâýð ÒªÓ¯Ã-ààñ áîëîâñðóóëààä áàéíà. Ýðäýñ ãðóïï ÕÕÊ-èàñ
Òºìºðòýéí ãîëûí òºìðèéí õ¿äðèéí îðäûã àøèãëàõ ÒÝǯ áîëîâñðóóëæ, óóðõàéã Óëñûí êîìèññ
áàéíãûí àøèãëàëòàä õ¿ëýýí àâñàí.
Мөн энэ ажлын хүрээнд Монгол улсын төвийн бүсэд орших төмрийн хүдрийн
ордуудыг ашиглан төмрийн хүдрийг боловсруулах металлургийн үйлдвэрийг зарчмын
хувьд хаана байгуулах нь тохиромжтой, үйлдвэрийн хөрөнгө оруулалт, дэд бүтцийн
асуудлыг хэрхэн шийдвэрлэх, төслийн үр ашгийг урьдчилан харах зорилгоор төслийн
санал боловсруулсан.
Хэрэгжилт 70 %

7. 3.15. Уул уурхайн үйлдвэрлэлийг дэмжиж, стратегийн ордуудыг зүй зохистой

ашиглах нэгдсэн бодлого боловсруулж, эрх зүйн орчинг боловсронгуй болгох
/Д.Зоригт/
Шалгуур үзүүлэлт:
Ашигт малтмалын тухай хуулийг батлуулах

Биелэлт:
Ñòðàòåãèéí à÷ õîëáîãäîëòîé Îþó òîëãîé, Öàãààí ñóâàðãà, Òºìºðòýé, Òàâàí òîëãîéí
îðäûí çàðèì õýñãèéã àøèãëàõ òåõíèê, ýäèéí çàñãèéí ¿íäýñëýëèéã àøèãëàëòûí òóñãàé
çºâøººðºë ýçýìøèã÷èä áîëîâñðóóëààä áàéíà. Àéâåíõîó ìàéíç Ìîíãîëèà Èíê ÕÕÊ-òàé
áàéãóóëàõ Òîãòâîðòîé áàéäëûí ãýðýý áàéãóóëàõòàé õîëáîãäóóëàí Çàðèì á¿òýýãäýõ¿¿íèé
¿íèéн ºñºëòèéí àëáàí òàòâàðûã õ¿÷èíã¿é áîëãîõ, Àæ àõóéí íýãæèéí îðëîãûí àëáàí òàòâàðûí
òóõàé õóóëü, Àâòî çàìûí òóõàé õóóëü, Óñíû òóõàé õóóëüä íýìýëò îðóóëàõ òóõàé õóóëèéí
òºñëèéã áîëîâñðóóëж ÓÈÕ-ààð õýëýëö¿¿ëæ áàтлуулсан. Ýäãýýð õóóëèóäàä ººð÷ëºëò
îðóóëñíààð óóë óóðõàéí ñàëáàðûí ýðõ ç¿éí îð÷èí òîäîðõîé õýìæýýãýýð боловсронгуй болж
байна.
Хэрэгжилт 50 %

6
 8. 3.16. Дархан-Уул аймагт газрын тос боловсруулах үйлдвэрийг бэлэн болсон
техник, эдийн засгийн үндэслэлийн үндсэн дээр барьж эхлэх /Д.Зоригт/
Шалгуур үзүүлэлт:
Барилгын ажил эхэлсэн байх

Биелэлт:
“Монгол секью” ХХК-ийн боловсруулсан газрын тос боловсруулах үйлдвэрийн
техник, эдийн засгийн үндэслэлийг газрын тос боловсруулах үйлдвэрийн талаар санал
боловсруулах ажлын хэсгийн хурлаар хэлэлцэж, ТЭЗҮ-г дахин боловсруулах
шаардлагатай гэж үзлээ. Уг компаниас хариу ирсэн тохиолдолд ажлын хэсэг асуудлыг
дахин авч хэлэлцэхээр шийдвэрлэсэн.

Хэрэгжилт 30 %

9. 3.17. Автобензин, дизелийн түлшийг 3 сарын нөөцтэй болгох арга хэмжээ авах
/Д.Зоригт/

Биелэлт:
Газрын тосны бүтээгдэхүүний үнийн өсөлтийг сааруулах, хангамжийг найдвартай,
тасралтгүй байлгах зорилгоор Улсын Их Хурлаас 2008 оны 5 дугаар сарын 29-ний
өдрийн 48 дугаар тогтоол гаргаж 2008 онд 2 сарын хэрэглээтэй тэнцэх хэмжээтэй буюу
120 мянган тонн газрын тосны бүтээгдэхүүнийг, 2009 онд 3 сарын хэрэглээтэй тэнцэх
хэмжээтэй буюу 180 мянган тонн газрын тосны бүтээгдэхүүнийг тус тус нөөцлөхөөр
шийдвэрлэсэн билээ. Эдийн засгийн хямрал, хөрөнгө санхүү болон бүтээгдэхүүнийг
хадгалах агуулах, савны бололцоог харгалзан Монгол Улсын Засгийн газрын 2008 оны
10 дугаар сарын 22-ны өдрийн хуралдаанаар Улсын Их Хурлын 2008 оны 48 дугаар
тогтоолд өөрчлөлт оруулж цаашид байнгын 20600 тонн газрын тосны нөөцийн
бүтээгдэхүүнтэй байх асуудлыг Улсын Их хуралд өргөн мэдүүлэхээр тогтсон.
2009 îíû 9 äүãээр ñàðûí 01-íий áàéäëààð óëñûí õýìæýýíä нийт 25,5 ìÿíãàí òîíí ãàçðûí
òîñíû á¿òýýãäýõ¿¿íèé íººöтэй áàéãàà áºãººä үүнээс А-80 автобензин 7,264 мянган тонн,
Аи-92 автобензины 1,294 мянган тонн, дизелийн түлшний 1,280 мянган тонн, RON -93 нь
15,680 мянган тонн байна.

Хэрэгжилт 50 %

Зорилт 4. Эдийн засгийн өндөр өсөлтийг хангахад шаардагдах эрчим хүчний

үйлдвэрлэлийг нэмэгдүүлэх, эрчим хүчний салбарт шинэчлэл хийж, найдвартай
ажиллагааг хангана.

10. 4.1. Улаанбаатар хотод дулаан, цахилгааны 5 дугаар станцыг шинээр барих
ажлыг эхлүүлэх /Д.Зоригт/
Шалгуур үзүүлэлт:
400 МВт-ын хүчин чадалтай

Биелэлт:

7
 Улаанбаатар хотод баригдах Дулаан, цахилгааны 5 дугаар станцын тендерийг
2009.01.15-нд нээж үнэлэхэд шаардлага хангасан санал ирээгүй тул тендерийг цуцлаад
байна.
Шинэ эх үүсвэр барихтай холбогдон үүссэн инженерийн шугам сүлжээний газрын
зурвасыг чөлөөлөх асуудлыг 2009.04.04-ний өдрийн Засгийн газрын хуралдаанд оруулж
танилцуулсны дагуу Ерөнхий сайдын Захирамжаар Яам дундын ажлын ажлын хэсэг
байгуулагдан ажиллаж тайлангаа 2009.05.27-ны өдрийн ЗГХ-д тавьж, станц барих
тендерийн үнэлгээний тайланг танилцуулав. Станц барих газрыг авто ба төмөр замаар
холбох, дэд бүтэц болон инженерийн шугам сүлжээгээр хангах, газрын асуудлыг
шийдвэрлэх, усны нөөц, байгаль орчны үнэлгээ хийж, тендерийг дахин зарлах асуудлыг
ойрын хугацаанд хэрэгжүүлэх талаар Засгийн газрын хуралдааны тэмдэглэл гарсан.
Азийн хөгжлийн банкаас Улаанбаатар хотод баригдах дулаан, цахилгааны 5 дугаар
станцын асуудлаар СЯ, ЭБЭХЯ-тай хамтран ажиллах санамж бичигт 2009 оны 07
дугаар сард гарын үсэг зурсны дагуу төслийн нэгжийг байгуулах асуудлаар Сангийн
яамнаас зөвшөөрөл авч, үйл ажиллагааг идэвхжүүлэх, хяналт тавих чиглэлээр ажиллаж
байна. Азийн хөгжлийн банк, Дэлхийн банкны мэргэжилтнүүдийн мэргэжил арга зүйн
тусламжтайгаар тухайн станцын тендерийн баримт бичгийг олон улсын жишигт
нийцүүлэн боловсруулах ажлыг эхлүүлэхээр ажиллаж байна.
Хэрэгжилт 30 %

11. 4.2. Улаанбаатар-Мандалговь-Тавантолгой-Оюутолгойн 220 кВ-ын цахилгаан

дамжуулах агаарын шугам, дэд өртөөг барьж эхлэх /Д.Зоригт/
Шалгуур үзүүлэлт:
цахилгаан дамжуулах шугамын урт /429 км/

Биелэлт:
Эргэн төлөгдөх нөхцөлтэй гэрээний нэгдсэн шийдэлд хараахан хүрээгүйгээс нээлттэй
тендерээр шалгарсан “М Си Эс” ХХК-тай хийх гэрээг байгуулаагүй байна. Гэрээний
хэлцэл дууссан. Гэрээнд гарын үсэг зурах шатандаа явагдаж байна.
Хэрэгжилт 30 %

12. 4.3. Сумын төв болон малчин өрхийг сэргээгдэх эрчим хүчээр хангах /Д.Зоригт/
Шалгуур үзүүлэлт:
4 сум, 8000 малчин өрх

Биелэлт:
Нарны эрчим хүчний үйлдвэрлэгчдийг дэмжих, хөгжиж буй орнуудад нарны
цахилгаан станц байгуулах ажлыг дэмжих зорилгоор Японы Засгийн газраас буцалтгүй
тусламжаар Иргэний нисэхийн ерөнхий газарт 200 кВт нарны цахилгаан станц
байгуулах санамж бичигт Японы Жайка байгууллага, ЗТБХБЯ, СЯ, ЭБЭХЯ, ИНЕГ гарын
үсэг зурсан. 2009 онд багтаан уг төслийг хэрэгжүүлэхээр ажиллаж байна.
Малчин өрхийг нарны цахилгаан үүсгүүрээр хангахад Монгол Улсын 2009 оны
төсөвт 4,23 тэрбум төгрөг тусгасан боловч эдийн засгийн хүндрэлээс болж батлагдсан
хөрөнгө хасагдсан.
Дэлхийн банкны буцалтгүй тусламжийн хөрөнгөөр “Хөдөөгийн цахилгаан
хангамжид сэргээгдэх эрчим хүч ашиглах” төслийн хүрээнд Говь-Алтай аймгийн Алтай
суманд 200 кВт, Баянтоорой багт 100 кВт нарны цахилгаан станц байгуулах ажлын
гүйцэтгэгч Японы “Кесерао” компанитай ажлын гэрээ байгуулж ажлаа эхлээд байна.

8
Харин Завхан аймгийн Дөрвөлжин, Ургамал сумдын төвд байгуулах тус бүр нь 150 кВт
нарны цахилгаан станцын гүйцэтгэгчээр шалгарсан Хятадын “ВР Сан-Оазис” компанитай
гэрээ байгуулж, тоног төхөөрөмж нийлүүлэх ажлаа эхлээд байна. Сэргээгдэх эрчим
хүчний эх үүсгүүр суурилуулсан 12 сумын төвийн цахилгаан түгээх сүлжээг шинэчлэх
тендерийн гүйцэтгэгчтэй гэрээ байгуулж ажлыг эхлүүлээд байна. Мөн Нидерландын
Засгийн газрын буцалтгүй тусламжийн хөрөнгөөр 20,000 малчин өрхийг нарны цахилгаан
үүсгүүрээр хангах тендерийг зарлах зөвшөөрөл авахаар Дэлхийн банкинд хандсан.
Дэлхийн банкнаас ирүүлсэн саналын дагуу тендерийн материалд зохих өөрчлөлтүүдийг
хийж байна.
Хэрэгжилт 50 %

13. 4.3.1. Багийн төвүүдийн цахилгаан хангамжийн судалгаа хийх /Д.Зоригт/

Биелэлт:
Ìîíãîë îðíûг öàõèëãààí ýð÷èì õ¿÷ýýð õàíãàõ áàã, ôåðì æèæèã ñóóðèí ãàçðûí
ñóäàëãààг хийж тайланг салбарын шинжлэх ухаан технологийн зөвлөлийн хурлаар
хэлэлцүүлж шийдвэрлэв. “Багийн төвийн цахилгаан хангамжийн судалгаа” ажлын
хүрээнд Монгол орны баг, ферм, жижиг суурин газрын цахилгаан хангамжийн өнөөгийн
байдлын талаар судалгаа хийж, загвар багаар эрчим хүчний хэрэглээг нь тооцож гаргав.
“Монгол орныг цахилгаан эрчим хүчээр хангах баг, ферм, жижиг суурингийн судалгаа”
нэртэй ТЭЗҮ боловсруулж ЭХС-ын ШУТЗ-ийн хурлаар хэлэлцүүлэн батлуулав. Энэ
ажлын үр дүнд багууд түүнтэй адилтгах хэрэглэгчдийн судалгаа, газар тариалан
эрчимжсэн мал аж ахуй, бусад хэрэглэгчид гэсэн ангиллаар Баруун бүс, хангайн бүс,
Төвийн бүс, Зүүн бүс гэж ангилан авч үзэж дүн шинжилгээ хийлээ. Мөн аймаг тус бүрээр
багийн төвийн байршлыг харуулсан зураглал гаргаж эрчим хүчний эх үүсвэрээр
хангахад нэг фаз газардуулгын шугамын системийг шинээр хэрэглэх боломжийг судалж,
3 аймгийн 9 багийн төвд туршин нэвтрүүлэхээр төлөвлөж байгаа ба сэргээгдэх эрчим
хүчний эх үүсвэр, бусад эрчим хүчний эх үүсвэрээр хангах судалгаа хийж дүгнэлт
гаргаад байна.
Хэрэгжилт 50 %

14. 4.4. Дөргөн болон Тайширын усан цахилгаан станцыг ашиглалтад оруулах
/Д.Зоригт/,
Шалгуур үзүүлэлт:
Хүчин чадлаараа ажиллаж эхлэх

Биелэлт:
Тайширын УЦС-ыг 2009 оны IV улиралд ашиглалтад оруулахаар төлөвлөж байна.
Энэ оны 8-р сард Говь-Алтай аймгийн Жаргалан сумыг УЦС-аас эрчим хүчээр хангаж
эхэлсэн. Дөргөний УЦС-ыг ашиглалтад хүлээн авах, байнгын ажилд оруулахтай
холбогдуулан Баруун бүсийн эрчим хүчний системийн реле хамгаалалт автоматикийн
тавил, таслах-залгах төхөөрөмжийн тохиргоо үйлчилгээг хийж, хэвийн найдвартай
ажиллагааг хангах зорилгоор Эрчим хүчний газраас ажлын хэсэг байгуулж орон нутагт 1
сарын хугацаатай ажиллуулж тоноглолуудыг зүгшрүүлэв. Дөргөний УЦС өдөрт 70
мянган кВт*цаг ЦЭХ үйлдвэрлэн Ховд аймгийн төв, холбогдох 12 сумыг хангаж байгаа
ба оргил ачаалал 4,3 МВт-д хүрч байна. Одоогийн байдлаар Ховд аймгийг бүрэн хангаж
байгаа ба Баян-Өлгий аймаг хараахан холбогдоогүй байна. 2009 оны 10 дугаар сард
Дөргөний УЦС-ыг улсын комисст хүлээлгэн өгөх бэлтгэл ажлыг хангуулж байна.

9
 Хэрэгжилт 90 %

15. 4.5. Нүүрс, шатдаг занар, биомасс зэрэг түүхий эдээс шингэн түлш гарган авах
технологийг турших ажлыг эхлэх /Д.Зоригт/
Шалгуур үзүүлэлт:
Үйл ажиллагааны хэрэгжилтээр

Биелэлт:
Нүүрс шингэрүүлэх технологийн нарийвчилсан техник, эдийн засгийн үндэслэл
хийлгэх саналыг Францын улсын талд тавьсан. Органик түүхий эдээс шингэн түлш
гарган авах судалгаа туршилтын ажлыг эрхэлж буй байгууллага, компани хувийн
хөрөнгө оруулагчдын судалгааг гарган холбоо тогтоох ажил хийж байна.
Хэрэгжилт 30 %

16. 4.5.1. Нүүрс шингэрүүлэх үйлдвэрийн туршилт, судалгааны ажлыг хувийн

хөрөнгө оруулагчдын оролцоотойгоор зохион байгуулах /Д.Зоригт/

Биелэлт:
Нүүрснээс газрын тос болон химийн бүтээгдэхүүн гаргах үйлдвэр байгуулах
төслийг төрийн оролцоотой хэрэгжүүлэх санал боловсруулах ажлын хэсгийг ЭБЭХ-ний
сайдын 2009 оны 80 дугаар тушаалаар томилон ажиллуулж байна. Ажлын хэсэг хоёр
удаа хуралдсан. Нефтийн үнийн бууралт, эрх зүйн байдал зэргээс шалтгаалж гадаад,
дотоодын хөрөнгө оруулагчдын идэвхи харьцангуй суларсан байгаа болно. Нүүрсний
давхаргын метан хийн хайгуулын ажлын судалгааг Налайхын нүүрсний ордыг түшиглэн
БНСУ-ын Когаз компанитай хамтарч хийхээр тохиролцсон бөгөөд их хэмжээний нөөц
илэрсэн тохиолдолд метан хийнээс диметилийн эфир DME үйлдвэрлэх Когаз
компанийн технологийг Монголд нэвтрүүлэхээр төлөвлөж байна.
Хэрэгжилт 50 %

17. 4.5.2. Нүүрс шингэрүүлэх үйлдвэрлэлийг хөгжүүлэхэд хувийн хөрөнгө

оруулалтыг татах, дэмжихэд чиглэсэн хууль, эрх зүйн орчинг боловсронгуй болгох
/Д.Зоригт, Ц.Нямдорж/

Биелэлт:
Нүүрснээс газрын тос болон химийн бүтээгдэхүүн гаргах үйлдвэр байгуулах
төслийг төрийн оролцоотой хэрэгжүүлэх санал боловсруулах ажлын хэсгийг ЭБЭХ-ний
сайдын 2009 оны 80 дугаар тушаалаар байгуулан ажиллаж эхлээд байна. Энэ талаар
АНУ-ын хууль эрх зүйн орчин ямар байгааг судалж байна. Хуулийн төслийг нүүрс
шингэрүүлэх үйлдвэрлэлийн эрх зүйн орчинг бий болгохтой холбогдуулан боловсруулж
байна.
Хэрэгжилт 50 %

18. 4.5.3. Нүүрс шингэрүүлэх үйлдвэрийн төсөл хэрэгжүүлэгчийг сонгон

шалгаруулах бэлтгэл ажлыг хангах /Д.Зоригт/

Биелэлт:

10
 Нүүрснээс газрын тос болон химийн бүтээгдэхүүн гаргах үйлдвэр байгуулах
төслийг төрийн оролцоотой хэрэгжүүлэх санал боловсруулах ажлын хэсгийг ЭБЭХ-ний
сайдын 2009 оны 80 тоот тушаалаар байгуулан ажиллуулж эхлээд байна. Компаниуд
хөрөнгө оруулагчдын идэвхи санаачилга буурч үйлдвэр барих асуудал хойшлогдож
байгаа учир нүүрс шингэрүүлэх ажиллагааг эрчимжүүлэх зорилгоор хууль эрх зүйн
орчинг сайжруулахаар ажиллаж, нүүрс хөтөлбөрийг намрын чуулганаар хэлэлцүүлж
цаашид түлшний тухай хууль гаргахаар ажиллаж байна.

Хэрэгжилт 50 %

19. 4.6. Улаанбаатар хотод “Дулааны цахилгаан станц-2”-ыг түшиглүүлэн коксжсон

түлшний үйлдвэр барих ажлыг үргэлжлүүлэх /Д.Зоригт/
Шалгуур үзүүлэлт:
Үйл ажиллагааны хэрэгжилтээр

Биелэлт:
“Дулааны цахилгаан станц-2” ТӨХК-д түшиглэн байгуулах хагас коксон түлшний
үйлдвэрийн төслийн санхүүжилт 11,6 тэрбум төгрөгнөөс 2008 оны улсын төсөвт 10,6 тэрбум
төгрөг туссан. Тендерийг 2008 онд зарласан боловч шаардлагад нийцсэн тендерийн
санал ирүүлээгүй тул тендерийг хүчингүйд тооцсон. Сангийн яамнаас ирүүлсэн
зөвлөмжийн дагуу Төслийг 2009 оны улсын төсвөөс санхүүжүүлж хэрэгжүүлэхээр
нээлттэй тендерийг 2009 онд дахин зарласан боловч санхүүжилт нь Монгол Улсын 2009
оны төсвийн тухай хуульд оруулсан нэмэлт өөрчлөлт буюу тодотголоор хасагдсан тул
санхүүжилтгүй болж төслийг 2009 онд улсын төсвөөр хэрэгжүүлэх боломжгүй болсон.
АНУ-ын засаг захиргаа, Мянганы сорилын сангийн санхүүжилтээр уг төслийг
хэрэгжүүлэх саналыг боловсруулж 2009 оны 4, 5 дугаар сард Засгийн газрын
хуралдаанаар хэлэлцүүлэн дэмжүүлээд байна. Байгаль орчны нарийвчилсан үнэлгээ
болон нарийвчилсан техник, эдийн засгийн үндэслэлийг боловсруулах шаардлагатай
байгаа. Уг төслийг агаарын бохирдлыг бууруулах цогц арга хэмжээний төслийн нэг
бүрэлдэхүүн хэсэг болгон оруулж, АНУ-ын засаг захиргаагаар хэлэлцүүлэхээр бэлтгэл
ажлыг хангаж байна.

Хэрэгжилт 50 %

20. 4.6.1. Улаанбаатар хотод “Дулааны цахилгаан станц-2”-ыг түшиглэн коксжсон

түлшний үйлдвэр байгуулах ажлын гүйцэтгэгчийг сонгон шалгаруулах ажлыг
зохион байгуулж, гүйцэтгэгчтэй гэрээ байгуулж, ажлыг эхлүүлэх /Д.Зоригт/
Шалгуур үзүүлэлт:
Сонгон шалгаруулалт хийж, гэрээ байгуулсан байна

Биелэлт:
Эрдэс баялаг, эрчим хүчний сайдын 2008 болон 2009 оны төсвийн багцад
“Дулааны цахилгаан станц-2” ТӨХК-ийг түшиглэн "Дулааны аргаар боловсруулсан
утаагүй шахмал түлш болон хийгээр эрчим хүч үйлдвэрлэх цогцолбор" байгуулах
барилга угсралтын ажил тусгагдсаны дагуу “Төрийн болон орон нутгийн өмчийн
хөрөнгөөр бараа, ажил, үйлчилгээ худалдан авах тухай хууль”-ийн 53 дугаар зүйлийн
53.1-т заасны дагуу Сангийн яамнаас 2008 оны 12 дугаар сарын 17-ний өдрийн 9-

11
11/6200 тоот албан бичгээр тендер зарлах зөвшөөрлийг авч тендерийг зарласан боловч
Дэлхийн болон Монгол Улсад үүсээд байгаа санхүү, эдийн засгийн хямралтай
холбоотойгоор Улсын төсвийн орлого төвлөрүүлэлт буурч Монгол Улсын 2009 оны
төсвийн тухай хууль, Монгол улсыг хөгжүүлэх сангийн 2009 оны төсвийн тухай
хуулиудад нэмэлт өөрчлөлт орж тендерийн үнэлгээний шатанд тус обьектын
санхүүжилтийн эх үүсвэр хасагдсан тул Сангийн яамнаас 2009 оны 04 дүгээр сарын 03-
ний өдөр “Тендер шалгаруулалтыг хүчингүй болгох тухай” 9-11/1410 тоот албан бичгийг
авч Эрдэс баялаг, эрчим хүчний яамны Төрийн нарийн бичгийн даргын 2009 оны 04
дүгээр сарын 08-ны өдрийн 85 дугаар тушаалаар тендер шалгаруулалтыг хүчингүй
болгоод байна.

Хэрэгжилт 30 %

21. 4.7. Эрчим хүч экспортлох зорилгоор Шивээ-Овоогийн нүүрсний уурхайг түшиглэн
цахилгаан станц барьж эхлэх /Д.Зоригт/
Шалгуур үзүүлэлт:
Сонгон шалгаруулалт хийж, гэрээ байгуулсан байна

Биелэлт:
Хамтын ажиллагааны хэлбэр, татвар лиценз, ус газрын асуудлаар санал, дүгнэлт
гаргах асуудлаар Засгийн газрын хуралдаанаар хэлэлцэж яамд хоорондын ажлын хэсэг
байгуулсан. Одоо хийх ажлын төлөвлөгөөг тус ажлын хэсгийн хурлаар хэлэлцүүлэхээр
бэлтгэж байна. 2009 оны 4 дүгээр сарын 2-8-ны өдрүүдэд хуралдсан Нүүрс, цахилгаан
эрчим хүчний салбарт хамтран ажиллах Монгол-Хятадын ажлын хэсгийн ээлжит
хуралдаанаар Ерөнхий гэрээ(General framework agreement) байгуулах нь зүйтэй хэмээн
үзэж гэрээний төслийг зүйл, заалт бүрээр хэлэлцлээ. Уулзалтын явцад дээрхи 4
асуудлаас инфляцийн асуудлыг санхүүгийн загварт оруулах тал дээр санал нэгдэж
бусад асуудлаар тохиролцоонд хүрээгүй байна. Мөн уулзалтын үед ерөнхий гэрээний
зарим заалт дээр зөрүүтэй байр суурьтай байгаагаас болж Хятадын талын
санаачилгаар түр завсарлага авлаа. Энэ хооронд 2 тал төслийн санхүүгийн загвар,
гэрээний зүйл заалт дээр дээд газруудаасаа чиглэл авч дахин хэлэлцэхээр тохиролцов.
Хоёр талын ажлын хэсгүүд Шивээ-Овоогийн нүүрсний орд газрыг түшиглэн барих
уурхай-станцын цогцолборын эзэмшлийн талаар 2 тал бүтээгдэхүүн хуваах хэлбэрийг
сонгоход зарчмын хувьд нэгдмэл саналтай байгаа ба хувь нийлүүлэх асуудлыг нээлттэй
орхисон. Санхүүгийн загвар, гэрээний төслийг эцэслэн тохиролцсоны дараа Ажлын
хэсгүүд Шивээ-Овоогийн төсөлтэй холбогдох асуудлыг тус тусын Засгийн газарт
танилцуулж, шийдвэр гаргуулахаар тохиролцов.
Төслийн өнөөгийн явц байдалтай уялдуулан Монголын тал:
- Бүтээгдэхүүн хуваах хэлбэр эсвэл хувь эзэмших хэлбэрийн талаар саналаа
боловсруулсан байх,
- Холбогдох мэргэжлийн хүмүүсээс бүрдсэн Ажлын хэсгийг Засгийн газраас байгуулан,
түүний ажлын төлөвлөгөөг боловсруулах
- Зөвлөх үйлчилгээний зардал болох 200000 ам.долларын эх үүсвэрийн асуудлыг
шийдвэрлэсэн байх,
- Төслийн нэгжийг байгуулан, уг нэгжийн зардлын санхүүжилтийн асуудлыг шийдвэрлэх
шаардлагатай байна.

Хэрэгжилт 30 %

12
 22. 4.7.1. Шивээ-Овоогийн станцын талаар БНХАУ-ын талтай яриа хэлцлийг эцэслэн
тохирох /Д.Зоригт/

Биелэлт:
Шивээ-Овоогийн төслийн талаар хоёр талын ажлын хэсэг хуралдсан. Гэрээний
нөхцөлүүдийг нарийвчлан хэлэлцэж байна.
Шивээ Овоогийн нүүрсний уурхай, цахилгаан станцын цогцолбор төслийн ажлын
хэсэг төслийн зөвлөхүүд төслийн санхүүгийн загварыг боловсруулж санал болгосны
дагуу ажлын хэсгийн хуралдаанаар талууд холбогдох асуудлуудаар харилцан санал
солилцон хэлэлцэж байна. Төслийн санхүүгийн зөвлөхөөр Монгол талаас McKinsey
компани, Хятад талаас Голдман Сакс компани ажиллаж байна.
Одоогийн байдлаар талууд уг төслийг хэрэгжүүлэхдээ Бүтээгдэхүүн хуваах
хэлбэрийг сонгох нь зүйтэй гэдэгт санал нэг байна. Талууд одоогоор яриа хэлэлцээгээ
үргэлжлүүлж байгаа бөгөөд ойрын хугацаанд төслийн санхүүгийн загварыг эцэслэн
тохиролцохоор ажиллаж байна. Засгийн газрын түвшинд тус төслийн асуудлаар ажлын
хэсэг байгуулагдан ажиллаж байна.
БНХАУ-ын ерөнхий сайдын айлчлалтай холбогдуулан Шивээ-Овоогийн цахилгаан
станц барих санамж бичигт гарын үсэг зурах, урьдчилсан ТЭЗҮ боловсруулах асуудлаар
талуудын ажлын хэсгийн ээлжит уулзалтыг 2009 оны 9 дүгээр сард зохион байгуулахаар
бэлтгэл хангуулан ажиллаж байна.
Хэрэгжилт 30 %

23. 4.7.2. Нарийвчилсан техник эдийн засгийн үндэслэлийг боловсруулах

ажлыг эхлүүлэх, станц барих ажлыг эхлүүлэх /Д.Зоригт/
Биелэлт:
Уг асуудлаар Монгол Улсын Ерөнхий сайдын БНХАУ-д хийсэн айлчлалийн үеэр баримт
бичгийн саналыг хүргүүлсэн.
Хэрэгжилт 30 %

Гурав. Байгаль орчин, бүс нутаг, хөдөөгийн хөгжлийн бодлого

Зорилт 11. Агаар, ус, хөрсний бохирдол, орчны доройтлыг бууруулах, хянах
тогтолцоог боловсронгуй болгоно.

24. 11.10. Алтны бага нөөцтэй шороон орд, усны хагалбар, голын ай сав газар, ойн
сан, говийн баянбүрд, байгалийн онцгой тогтоц бүхий газрууд, түүний
хамгаалалтын бүсэд ашиглалтын тусгай зөвшөөрөл олгосон байдлыг үе
шаттайгаар зогсоож эхлэх, байгаль орчин, хүний эрүүл мэндэд халтай
технологиор уул уурхайн үйлдвэрлэл явуулахыг бүрэн зогсоох /Л.Гансүх,
Д.Зоригт/
Шалгуур үзүүлэлт:
Үйл ажиллагааны хэрэгжилтээр

Биелэлт:

13
 Б.Бат-Эрдэнэ нарын УИХ-ын нэр бүхий 9 гишүүдийн санаачлан боловсруулсан
Усны сав газар, ойн сан бүхий газар ашигт малтмал эрэх, хайх, ашиглахыг хориглох
тухай болон Ашигт малтмалын тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай хуулийн төслийг
Байгаль орчин, хүнс, хөдөө аж ахуйн Байнгын хорооноос байгуулсан ажлын хэсгийг
шаардлагатай мэдээ, мэдээллээр хангах, хамтран ажиллах ажилтнуудыг ЭБЭХ-ны
сайдын шийдвэрээр томилон ажиллуулж байна. Ойн сан, урсац бүрэлдэх газрын
мэдээллийг тусгай зөвшөөрлийн талбайд буулгах ажил хийгдэж байна. “Ашигт малтмал
ашиглах үйл ажиллагааг байгаль орчинд сөрөг нөлөөлөл, хохирол багатай явуулах
хөтөлбөр"-ийн хэрэгжилтийг ханган àæèëëàæ, байгаль орчинд сөрөг нөлөө ихтэй
төслийг хэрэгжүүлэхээс татгалзаж áàéíà. Гол мөрний урсац бүрэлдэх эх, усны сан бүхий
газрын хамгаалалтын бүс, ойн сан бүхий газарт ашигт малтмал хайх, ашиглахыг
хориглох тухай хууль болон энэ хуулийг дагаж мөрдөх журмын тухай хуулийг 2009 оны
07 дугаар сарын 16-ны өдөр тус тус баталсан. Гол мөрний урсац бүрэлдэх эх, усны сан
бүхий газрын хамгаалалтын бүс, ойн сан бүхий газарт ашигт малтмал хайх, ашиглахыг
хориглох тухай хуулийг хэрэгжүүлэхтэй холбогдуулан УИХ-аас 07 сарын 16-ны өдөр 55
дугаар тогтоол гаргаж дараахь арга хэмжээг 3 сарын хугацаанд авч хэрэгжүүлэхийг
даалгасны дагуу зохих арга хэмжээг авч ажиллаж байна. Үүнд: 1/ашигт малтмал хайх,
ашиглахыг хориглосон гол, мөрний урсац бүрэлдэх эх, усны сан бүхий газрын
хамгаалалтын бүс, ойн сан бүхий газрын геологи, уул уурхай, газрын кадастрын
бүртгэл, мэдээллийг шинэчлэн гаргасны үндсэн дээр эдгээр газрын хилийн заагийг
тогтоож, олон нийтэд мэдээлэх;
2/гол, мөрний урсац бүрэлдэх эх, усны сан бүхий газрын хамгаалалтын бүс, ойн сан
бүхий газрын хилийн заагийн дотор үйл ажиллагаа явуулж байгаа тусгай зөвшөөрөл
эзэмшигчийн үйл ажиллагаанд ашигт малтмалын тухай болон байгаль орчныг
хамгаалах тухай хууль тогтоомжийн хэрэгжилтийг шалгах.

Хэрэгжилт 70%

25. 11.10.1. Алтны бага нөөцтэй шороон орд, ой, усны сан бүхий газар, усан
хангамжийн эх үүсвэрүүд, тэдгээрийн хамгаалалтын бүсэд ашигт малтмал
олборлохыг хориглох тухай хуулийн төсөл боловсруулах талаар судалгаа хийх
/Л.Гансүх, Д.Зоригт/

Биелэлт:
УИХ-ын нэр бүхий гишүүдийн санаачилсан Ойн сан, усны эх, ай, сав бүхий газарт
ашигт малтмалын тусгай зөвшөөрөл олгохыг хориглох тухай хуулийн төсөлд санал өгч
ажиллав. “Ашигт малтмалын нөөцийг олборлох, боловсруулахад үүсэх хохирлын
экологи, эдийн засгийн үнэлгээ, экологийн хохирол тооцох аргачлал”-ын төслийг
боловсруулахад хамтран ажиллаж, холбогдох байгууллагуудаас санал авсны үндсэн
дээр Байгаль орчны сайдын 2008 оны 207-р тушаалаар 1 жилийн туршилтын хугацаанд
мөрдүүлэхээр баталж, Хууль зүй, дотоод хэргийн яамны нийтээр дагаж мөрдүүлэх
шийдвэрийн улсын нэгдсэн бүртгэлийн 2947 дугаарт бүртгүүлсэн байна.
ÀÌÃ-ààñ îéí ñàí, óñíû ýõ, ñàâ á¿õèé ãàçàðòàé àøèãò ìàëòìàëûí õ¿÷èí òºãºëäºð õè÷íýýí
òóñãàé çºâøººðºë äàâõöàæ áàéãàà òàëààðõ ñóäàëãààã ãàðãàæ áàéíà.

Хэрэгжилт 70 %

14
 26. 11.13. Нүүрсийг хийжүүлэх, хагас кокс болгон боловсруулах, бүрэн шаталттай
түлш хэрэглэдэг автомашин, нийтийн тээврийн хэрэгслийг дэмжих замаар
Улаанбаатар хотын агаарын бохирдлыг багасгах /Л.Гансүх, Д.Зоригт, Нийслэлийн
засаг дарга/
Шалгуур үзүүлэлт:
Үйл ажиллагааны хэрэгжилтээр

Биелэлт:
Монгол Улсын Засгийн газрын 2008 оны тогтоолоор батлагдсан тэргүүлэх ач
холбогдол бүхий салбаруудын үйл ажиллагааны чиглэлээрх хөрөнгө оруулалт хийх
тоног төхөөрөмжийн жагсаалтад хагас коксон түлшний үйлдвэрлэлийн чиглэлийг
оруулсан. Ингэснээр тэргүүлэх ач холбогдол бүхий салбарт хөрөнгө оруулалт хийсэн аж
ахуйн нэгжид орлогын албан татварын хөнгөлөлт үзүүлэх боломжтой болж байгаа юм.
Түүхий нүүрсний хэрэглээг халж, хагас коксон түлшийг хэрэглээнд нэвтрүүлэхэд
дэмжлэг үзүүлэх хууль, эрхзүйн орчинг бүрдүүлэх, стандартыг шинэчлэн тогтоох,
шаардлага хангасан бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэлд гэрчилгээ олгох, хангалт, түгээлт,
борлуулалтын сүлжээ бий болгох, урамшууллын систем тогтоох, санхүүжилтийн
механизмийг хэрэгжүүлэх, сурталчилгааны ажлыг зохион байгуулах чиглэлээр үйл
ажиллагааны төлөвлөгөөний төслийг боловсруулах, Хагас коксон түлшний стандартыг
хянах, төрөл бүрийн нүүрсэн дээр хагас коксон түлш үйлдвэрлэх технологийг тогтоох
зорилго бүхий лабораторийн коксжуулах зуух, хэмжилтийн багаж төхөөрөмжийг суулгах,
судалгааны ажил явуулах зэрэг чиглэлээр ЕСБХБ, Японы Недо байгуулагатай хамтран
ажиллаж байна. Түүхий нүүрсний хэрэглээг эрс бууруулах, улмаар ахуйн хэрэглээнээс
шахан гаргах зорилго бүхий багц төслийн саналуудыг боловсруулж Мянганы сорилын
сангийн хөрөнгөөр санхүүжүүлэн хэрэгжүүлэхээр саналыг Сангийн яам, Гадаад хэргийн
яаманд хүргүүлж, Засгийн газрын хуралдаанаар хэлэлцүүлэн дэмжүүлээд байна. ДЦС-
II, CWM, Green Home project, гэр байрны дулаалга зэрэг төслүүдийн саналыг Мянганы
Сорилын санд хүргүүлээд байна. 2012 гэхэд нийтийн тээврийн хэрэгслийг хийн түлшинд
шилжүүлэх УИХ-ын тогтоол гарсан. Улаанбаатар хотод нийтийн болон төрийн
үйлчилгээнд явж байгаа 7700 автомашиныг хийн түлшинд шилжүүлэхээр тодорхой
төлөвлөгөө гарган ажиллаж, одоогийн байдлаар 1000 орчим автомашиныг хийн
түлшинд шилжүүлээд байна.
Хэрэгжилт 70 %

27. 11.13.1. Цэвэр түлш, коксон түлшний үйлдвэрлэлийг дэмжих болон нийслэл
хотын агаарын бохирдлыг бууруулах цогц арга хэмжээг тодорхойлж, үе
шаттайгаар хэрэгжүүлэх ажлыг эхлүүлэх /Л.Гансүх, Д.Зоригт/

Биелэлт:
“Агаарын бохирдлыг бууруулах талаар ойрын хугацаанд авах зарим арга хэмжээний
тухай” Засгийн газрын 2008 оны 14 дүгээр тогтоолоор агаарын бохирдлыг бууруулах
талаар төрөөс баримтлах бодлогыг хэрэгжүүлэхэд төрийн байгууллагуудын үйл
ажиллагааг уялдуулан зохицуулах, удирдан зохион байгуулах, хяналт тавих үүрэг бүхий
үндэсний хороог байгуулж ажиллахыг салбарын асуудал эрхэлсэн сайдад даалгасан.
Тогтоолыг хэрэгжүүлэх зорилгоор Эрдэс баялаг, эрчим хүчний сайдын тушаалаар
Үндэсний хороо байгуулагдсан ба хэд хэдэн удаагийн уулзалтуудыг зохион байгуулж,
төрийн байгууллагуудын үйл ажиллагааг уялдуулан, асуудлуудыг шуурхайгаар хамтран

15
шийдвэрлэж байна. Агаарын бохирдлыг бууруулах талаар хэрэгжүүлэх бодлого, арга
хэмжээний санал, төлөвлөгөөг боловсруулсан.
Энэ ажлын хүрээнд шàõìàë ò¿ëøíèé ¿éëäâýð¿¿äèéí íýãäñýí судалгааг ãàðãàв.
Шахмал түлш үйлдвэрлэгч хувийн хэвшлийнхэнтэй ãэрийн зууханд хэрэглэх утаа
багатай шахмал түлшний стандартыг шинэчлэн боловсруулах талаар уулзалт,
ярилцлага зохион байгуулсан. “Төгрөг нуурын энержи” ХХК-ийн Төв аймгийн нутаг дахь
Төгрөг нуурын нүүрсний орд газрын Тахилтын хэсгийг ил уурхайн аргаар ашиглах ТЭЗҮ
боловсруулж баталсан. Тус орд газарт жèëä 150000 òí äóíä òåìïåðàòóðûí êîêñ
áîëîâñðóóëàõ ¿éëäâýð байгуулагдсан. Ýíýõ¿¿ äóíä òåìïåðàòóðûí êîêñ нь óòààã¿é, äºëã¿é
øàòàõ áºãººä áàéãàëü îð÷èíä ÿìàð íýãýí õîð íºëºº ¿ç¿¿ëýõã¿é. Øàòàëòûí ýöñèéí
á¿òýýãäýõ¿¿í íü í¿¿ðñõ¿÷ëèéí õèé áà óñ áàéíà. Ýíý ò¿ëøèéã ìàíàé îðíû íºõöºëä íóíòàã
õýëáýðýýð íü îäîîãèéí áàéäëààð Óëààíáààòàðò ºðãºí õýðýãëýãäýæ áàéãàà óóðûí
çóóõíóóäàä í¿¿ðñíèé îðîíä ò¿ëýõ, ãýðèéí çóóõàíä øàõìàë áîëãîí ò¿ëæ õýðýãëýõ, ìºí
ìåòàëëóðãèéí ¿éëäâýðò õýðýãëýõ áîëîìæòîé þì. Цэвэр түлшний хэрэглээг дэмжих цогц
арга хэмжээг тодорхойлох судалгааны ажлыг Азийн хөгжлийн банкнаас хэрэгжүүлэхээр
ЭБЭХЯ-тай санамж бичигт гарын үсэг зураад байна.
Хэрэгжилт 50 %

28. 11.13.2. Нүүрсийг хийжүүлэн зарим халаалтын зууханд нэвтрүүлэх боломжийг

судлах чиглэлээр тооцоо, судалгааны ажлыг хийх /Д.Зоригт/

Биелэлт:
Улаанбаатар хотын төвлөрсөн дулаан хангамжийн сүлжээнд холбогдох
боломжгүй төсвийн байгууллагуудын нам даралтын зуухыг шинэчлэх ажлын хүрээнд 4
сургууль, 8 цэцэрлэг, 50 өрхийн эмнэлгийн зуухыг солихоос одоогийн байдлаар БЗД-ийн
79-р сургууль, 3, 6-р цэцэрлэг 13 өрхийн эмнэлгийн тогоо солих ажил хийгдэж байна.
Импортоор оруулж ирж байгаа шингэрүүлсэн шатдаг хийн үнэ өндөр байгаагаас
халаалтын зуухыг хийн түлшинд шилжүүлэх нь эдийн засгийн хувьд үр ашиг муутай
байгаа учраас өөр хямд хийн түлшний эх үүсвэрийг эрэлхийлж, нүүрсний давхаргын
метан хийн судалгааны ажлыг эхлүүлээд байна. УБ хотын зарим халаалтын зуухыг хийн
түлшинд шилжүүлэхтэй холбогдуулан хүрэн нүүрсний дулааны задралаар үүсэх коксын
хийжүүлэлтийн кинетик судалгаатай холбоотой материал бүрдүүлсэн. Судалгааг 2009
оны сүүлийн хагаст хийхээр бэлтгэж байна.
Хэрэгжилт 30 %

29. 11.13.4. Эрчим хүчний үр ашгийг нэмэгдүүлэх механизм болон бусад арга
хэрэгслийг хөгжүүлэх, тогтвортой хэрэглээний сонголтыг дэмжих усны нөөц болон
эрчим хүчийг хэмнэх бүтээгдэхүүнийг урамшуулах бодлогыг хэрэгжүүлэх
/Д.Зоригт/

Биелэлт:
Аймгуудын эрчим хүчний системийн үр ашгийг дээшлүүлэх төслийн ажил станц,
сүлжээнүүдийн үр ашгийг дээшлүүлэх техникийн судалгааны ажил хийгдэж байна.
Түлш, эрчим хүчний сайдын 2006 оын 11 дүгээр сарын 13-ны өдрийн 103 дугаар
тушаалаар “Эрчим хүчний хэмнэлтийн тухай хууль”-ийн төслийг боловсруулах ажлын
хэсгийг байгуулсан. Ажлын хэсгээс хуулийн төслийг эхний байдлаар боловсруулаад
байгаа болно. Засгийн газрын бүтцийн өөрчлөлт хийгдсэнтэй холбогдуулан “Эрчим

16
хүчний хэмнэлтийн тухай хууль”-ийн төслийн ажлын хэсгийг шинээр байгуулах талаар
холбогдох газартай хамтран ажиллаж байна.
Хэрэгжилт 30 %

Зорилт 12. Эдийн засгийн бүсчилсэн хөгжлийг дэмжих, хүн амын нутагшилт,
суурьшлын зохистой тогтолцоонд тулгуурлан хот, тосгоныг хөгжүүлнэ.

30. 12.2. Говийн бүс нутагт Оюутолгой, Тавантолгой, Цагаансуваргын ашигт

малтмалын нөөцийг цогцоор ашиглахад чиглэсэн экспортын үйлдвэрлэлийн бүс
байгуулах, дэд бүтцийн үндсэн сүлжээ бүрдүүлж эхлэх /М.Энхболд, Д.Зоригт/
Шалгуур үзүүлэлт:
Үйл ажиллагааны хэрэгжилтээр

Биелэлт:
Үндэсний Хөгжил, Шинэтгэлийн Хорооны даргын 2009.04.08-ны 14 дүгээр
тушаалаар томилогдсон Өмнөд говийн дэд бүтцийг хөгжүүлэх талаарх яамдын
бодлогын уялдааг хангах, Засгийн газраас баримтлах байр суурийн талаар санал
боловсруулах ажлын хэсэгт тус яамны мэргэжилтнүүд ажиллан эрчим хүчний
хангамжийн талаар баримтлах байр сууриа илэрхийлж, холбогдох саналаа гаргаж
хүргүүлсэн.
Ãîâèéí ºìíºä á¿ñèéí îðäóóäûí äýä á¿òöèéí àñóóäëûã öîãöîîð øèéäâýðëýõ àæëûí
õýñãèéã Åðºíõèé ñàéäûí 2009 îíû 5 äóãààð ñàðûí 5-íû ºäðèéí 42 òîîò çàõèðàìæààð Òýðã¿¿í
øàäàð ñàéäààð àõëóóëàí áàéãóóëààä áàéíà.
Говийн бүсийн уул уурхайн томоохон үйлдвэрүүдийн цахилгаан хангамжийг
шийдвэрлэхэд ач холбогдолтой Улаанбаатар-Мандалговь-Таванòолгой-Оюутолгойн 220
кÂ-ын цахилгаан дамжуулах агаарын шугамын ажлыг эргэн төлөгдөх нөхцөлтэйгээр
барих ажлын гэрээг гүйцэтгэгчтэй хараахан байгуулаагүй байна. Өмнөд говийн бүсийн
ашигт малтмалын орд газруудыг түшиглэсэн Оюутолгой, Тавантолгой, Нарийн сухайт,
Ухаахудаг, Цагаан суварга зэрэг уул уурхайн томоохон үйлдвэрүүдийн цахилгаан
хангамжийн талаар санал боловсруулж Засгийн газарт танилцуулсан болно.
Хэрэгжилт 30 %

31. 12.6. Дорноговь аймгийн Замын-Үүдэд цэвэр, бохир ус, дулааны шугам
сүлжээ, ус цэвэршүүлэх станц, цэвэрлэх байгууламж, дулааны станц барих ажлыг
эхлүүлэх /Х.Баттулга, Д.Зоригт/
Шалгуур үзүүлэлт:
Барилгын ажил эхэлсэн байх

Биелэлт:
Дорноговь аймгийн Замын-Үүдэд дулааны шугам сүлжээ, дулааны станц барих
чиглэлээр хийгдэх ажлыг бодлогын удирдамжаар ханган ажиллаж байна. “Мон Энержи
консалт ” ХХК дулааны станцын техник, эдийн засгийн үндэслэлийг боловсруулж, Эрдэс
баялаг, эрчим хүчний яамны Түлш, эрчим хүчний салбарын Шинжлэх ухаан, техникийн
зөвлөлийн 2008 оны 12-р сарын 09-ний өдрийн хурлаар хэлэлцүүлж батлуулсан.
Дулааны станцын болон дулааны шугам сүлжээний зургийн ажил 80 гаруй хувийн
гүйцэтгэлтэй явагдаж байна. “Престиж инженеринг” ХХК цэвэр, бохир усны шугам
сүлжээний зургийн ажлыг 95 хувийн гүйцэтгэлтэй хийгээд байна.
Хэрэгжилт 50 %

17
 32. 12.6.1. Дээрх ажлын техник, эдийн засгийн үндэслэл, зураг төслийг хянаж
гүйцэтгэлд мэргэжлийн хяналт тавих /Х.Баттулга, Д.Зоригт/

Биелэлт:
Зам тээвэр, барилга хот байгуулалтын яамны захиалгаар Дорноговь аймгийн
Замын-Үүдэд баригдах дулааны станцын техник, эдийн засгийн үндэслэлийг “Мон
Энержи консалт ” ХХК боловсруулж, Эрдэс баялаг, эрчим хүчний яамны Түлш, эрчим
хүчний салбарын Шинжлэх ухаан, техникийн зөвлөлийн 2008 оны 12-р сарын 09-ний
өдрийн хурлаар хэлэлцүүлж батлуулсан. Уг станцыг цаашид өргөтгөл хийх
боломжтойгоор 30 Гкал/ц хүчин чадалтай байхаар төлөвлөж, 10 Гкал/ц чадалтай нам
даралтын буцлах үет шаталтын 3 зуухтай байхаар сонгосон.
Мөн Замын-Үүд хотод цэвэр, бохир ус, цэвэршүүлэх байгууламж барих ажлын
зураг төсөл боловсруулах ажлыг 48484800 төгрөгөөр гүйцэтгүүлэхээр Зам, тээвэр,
барилга, хот байгуулалтын яам нь “Престиж инженеринг” ХХК-тай гэрээ байгуулсан. Энэ
ажлын хүрээнд цэвэр, бохир усны шугам, ус цэвэршүүлэр станц, бохирын цэвэрлэх
байгууламж, насосны станц, усан сангуудын зураг төсөл хийгдэж байна. Зураг төслийг
хийх явцад Замын-Үүдийн ус хангамжийн шинэ эх үүсвэрийн газрын доорхи усны
хайгуулын гидрогеологийн нэмэлт судалгааг хийж усны нөөцийг тогтоох шаардлагатай
болсон тул энэ ажлыг 356198104 төгрөгөөх гүйцэтгэхээр нэмэгдэл гэрээг байгуулж 2008
оны 12 дугаар сард ажлын тайланг хүлээлгэн өгсөн. Одоогийн байдлаар цэвэр, бохир
усны шугамын зураг төсөл 95 хувь, ус цэвэршүүлэх байгууламж, бохирын цэвэрлэх
байгууламжийн зураг төсөл 75 хувь, насосны станцын зураг төсөл 100 хувь, усан
сангуудын зураг төсөл 100 хувь тус тус хийгдээд байна.
Хэрэгжилт 90 %

Дөрөв. Ядуурлыг бууруулах, хүний хөгжлийг хангах бодлого

Зорилт 13. Хүн амын хөгжлийг ханган, хүний амьдралын чанарыг дээшлүүлнэ

33. 13.3. Ашигт малтмалын салбарын хөгжлийг түргэтгэх эрх зүйн орчныг шинэчлэх,
ашигт малтмалын стратегийн болон томоохон ордуудыг эдийн засгийн эргэлтэд
оруулах замаар хуримтлал бий болгох /Д.Зоригт, С.Баярцогт/

Биелэлт:
Уул уурхайн үйлдвэрлэлийг дэмжих ажлын хүрээнд алтны компаниудад монгол
банкнаас зээл олгох ажил хийгдэж байна. Стратегийн ордуудыг зүй зохистой ашиглах
талаар ялангуяа өмнөд бүсийн стратегийн болон бусад томоохон ордуудыг эдийн
засгийн эргэлтэнд оруулах талаар Таван толгой, Оюутолгой орд газруудын тусгай
зөвшөөрөл эзэмшигч нартай гэрээ хэлэлцээр байгуулах ажил хийгдэж байна.
Стратегийн ач холбогдол бүхий ашигт малтмалын ордуудыг эдийн засгийн
эргэлтэд оруулах òàëààð òóñãàé çºâøººðºë ýçýìøèã÷èä òºñºë áîëîâñðóóëæ áàéíà.
Àéâåíõîó ìàéíç Ìîíãîëèà Èíê ÕÕÊ-òàé áàéãóóëàõ Òîãòâîðòîé áàéäëûí ãýðýý
áàéãóóëàõòàé õîëáîãäóóëàí Çàðèì á¿òýýãäýõ¿¿íèé ¿íèé ºñºëòèéí àëáàí òàòâàðûã
õ¿÷èíã¿é áîëãîõ, Àæ àõóéí íýãæèéí îðëîãûí àëáàí òàòâàðûí òóõàé õóóëü, Àâòî çàìûí òóõàé
õóóëü, Óñíû òóõàé õóóëüä íýìýëò îðóóëàõ òóõàé õóóëèéí òºñëèéã áîëîâñðóóëж ÓÈÕ-ààð
õýëýëö¿¿ëæ áàтлуулсан. Гэрээ байгуулахад бэлэн болсон.

18
 Ãàçðûí òîñíû ýêñïîðòûí îðëîãûí Ìîíãîë óëñûí Çàñãèéí ãàçàðò íîîãäîõ îðëîãîîð 2008 îíä
33.784.5 ñàÿ òºãðºã îðóóëñàí íü ºìíºõ îíîîñ 3.2 äàõèí ºññºí áайна.
2008 îíû óëñûí òºñâèéí îðëîãûí äààëãàâðûã áèåë¿¿ëýõ çîðèëãîîð Äîðíîä àéìãèéí
Òàìñàãèéí ñàâ ãàçàðò ãàçðûí òîñíû õàéãóóë îëáîðëîëòûí ¿éë àæèëëàãàà ÿâóóëæ áàéãàà
Ïåòðî ÷àéíà äà÷èí òàìñàã/Ìîíãîë/ ÕÕÊ-ààñ 2008 îíû 12 ñàðä ãàçðûí òîñíû îðëîãîîñ óðüä÷èëàí
3,0 ñàÿ àì äîëëàðûã àâ÷ óëñûí òºñºâò òºâëºð¿¿ëñýí áºãººä 2008 îíû 9 ñàðààñ ýõëýí ãàçðûí
òîñíû ¿íý ºìíºõ ñàðóóäààñ áóóðñíû çýðýãöýý îëáîðëîëò, ýêñïîðòûí õýìæýý áàãàññàíààñ 2009
îíû 1-4 ñàðóóäàä óðüä÷èëàí àâñàí äýýðõ òºëáºðèéã ñóóòãàí òîîöîîä áàéíà.
Ç¿¿íáàÿíãèéí ñàâ ãàçðààñ ãàçðûí òîñíû õàéãóóëûí ¿éë àæèëëàãàà ÿâóóëæ áàéãàà
Äîíøåí ãàçðûí òîñ/Ìîíãîë/ ÕÕÊ òºìºð çàìûí ñààòëààñ øàëòãààëàí 2008 îíû 6 ñàðààñ ò¿¿õèé
òîñíû ýêñïîðòîî çîãñîîñíîîñ ýêñïîðòûí õýìæýý áóóð÷ òºñºâò 2.0 òýðáóì òºãðºãèéí îðëîãî îðóóëàõ
áîëîìæ àëäàãäñàí áîëíî. Òóñ êîìïàíè 2009 îíû 3 ñàðûí ñ¿¿ë÷ 4 ñàðûí ýõíýýñ îëáîðëîñîí òîñîî
à÷óóëæ ýõýëñýí áºãººä 5 äóãààð ñàðààñ ýêñïîðòûí îðëîãûã òºñºâò òºâëºð¿¿ëýõ áîëîìæ
á¿ðäэв.
Гàçðûí òîñíû õàéãóóë îëáîðëîëòûí ¿éë àæèëëàãàà ÿâóóëæ áàéãàà Ïåòðî ÷àéíà äà÷èí
òàìñàã/Ìîíãîë/, Äîíøåí ãàçðûí òîñ/Ìîíãîë/ ÕÕÊ-óóäòàé эхний хагас жилä îëáîðëîæ ýêñïîðòëîñîí
ãàçðûí òîñíû îðëîãûí òîîöîîã õèéæ, óëñûí òºñâèéí îðëîãûã íºõºí á¿ðä¿¿ëýõ òàëààð õîëáîãäîõ
àðãà õýìæýýã àâ÷ ýõíèé 6 ñàðûí áàéäëààð òºñâèéí îðëîãûí äààëãàâðûã áèåë¿¿ëýõýä
àíõààðан àæèëлаëàа. Газрын тосны газраас Улсын төсөвт төвлөрүүлэх орлогын эхний
хагас жилийн төлөвлөгөө 108,0%-аар биелж 3,73 тэрбум төгрөг төвлөрүүлэхээс 4,03
тэрбум төгрөг төвлөрүүлсэн бөгөөд 8 сарын байдлаар улсын төсөвт 5.13 тэрбум
төгрөгийг төвлөрүүлээд байна.
Àøèãò ìàëòìàëûí òóõàé õóóëèéí 32 äóãààð ç¿éëèéí 2.3 äàõü çààëòûí äàãóó àøèãò
ìàëòìàëûí õàéãóóëûí, àøèãëàëòûí òóñãàé çºвøººðëèéí òºëáºð, óëñûí òºñâèéí õºðºí㺺ð
õàéãóóë õèéñýí îðäûí íºõºí òºëáºð, á¿òýýãäýõ¿¿í õóâààõ ãýðýý õèéñýí êîìïàíèóäûí ò¿¿õèé
òîñíû ýêñïîðòûí îðëîãûí Ìîíãîë óëñûí çàñãèéí ãàçàðò íîãäîõ îðëîãûã óëñûí òºñºâò òºâëºð¿¿ëýõ
¿¿ðýã õ¿ëýýí àæèëëàæ áàéна. Ашигт малтмалын газраас Улсын төсөвт төвлөрүүлэх
орлогын төлөвлөгөө 2009 оны эхний хагас жилийн байдлаар 10,82 тэрбум
төвлөрүүлэхээс 9,84 тэрбум төгрөг төвлөрүүлж 90,9 хувийн биелэлттэй байсан бөгөөд 8
сарын байдлаар 23.2 тэрбум төгрөгийг төвлөрүүлж төлөвлөгөө 88.8 хувийн биелэлттэй
байна.
ЭБЭХ-ний сайдын 2009 оны 3 дугаар сарын 13-ны өдрийн 47 дугаар тушаалаар
Геологийн судалгаа хийх, ашигт малтмалын эрэл, хайгуулын үйл ажиллагаа явуулах
журам боловсруулах ажлын хэсгийг томилсон. Журмын төслийг эхний байдлаар
боловсруулж АМГ-ын саналыг авч, ажлын хэсгийн гишүүдээс санал авахаар хүргүүлсэн.
Журам боловсруулах төсвийг Дэлхийн банкны төслөөр санхүүжүүлэх төслийг
боловсруулж ГХАХ-т хүргүүлсэн. Монгол улсын хилээр шинжилгээний дээж нэвтрүүлэх
журмыг шинэчлэн боловсруулж ЭБЭХЯ-ны Төрийн нарийн бичгийн даргын тушаалаар
батлуулсан. Хилээр шинжилгээний дээж нэвтрүүлэх зөвшөөрөл хүссэн аж ахуйн нэгж,
байгууллагуудын албан бичиг, материалд хяналт хийсэн. Монгол Улсын төрөөс цацраг
идэвхт ашигт малтмал болон цөмийн эрчим хүчний талаар баримтлах бодлого 2009
оны 06 сарын 25-ны өдөр батлагдсан. Мөн “Цөмийн энергийн тухай” хууль 2009 оны 07
сарын 16-ний өдөр батлагдан гарлаа. Монгол улсын хатуу ашигт малтмалын нөөцийн
ангилал, зааврын төслийг боловсруулж, түүнд шинжээчийн дүгнэлт гаргах ажлын
хэсгийг ЭБЭХ-ний сайдын 2009 оны 2 дугаар сарын 3-ны өдрийн 16 дугаар тушаалаар
байгуулан ажиллуулж, шинжээчдийн нэгдсэн дүгнэлтийг гарган зохиогчдод хүргүүлсэн.
Эрдэс Баялгийн Мэргэжлийн Зөвлөлийн дүрэм, бүрэлдэхүүнийг шинэчлэн боловсруулж
сайдын 2009 оны 4 дүгээр сарын 13-ны өдрийн 81 дүгээр тушаалаар батлуулж, АМГ,

19
ГТГ-т хүргүүлэв. Монгол Улсын Засгийн газрын 2009 оны 3 дугаар сарын 4-ний өдрийн
хуралдааны 14 дүгээр тэмдэглэлийн 1 дүгээрт заасан шийдвэрийн дагуу Ерөнхий
сайдын 2009 оны 3 дугаар сарын 31-ний 26 дугаар захирамжаар тусгай хамгаалалттай
газар нутагт ашигт малтмалын хайгуул хийх, олборлолт явуулах талаархи Монгол
улсын хууль тогтоомж болон олон улсын эрх зүйн орчинг судалж, санал дүгнэлт гаргах,
шаардлагатай бол хууль тогтоомжийн төсөл боловсруулах, хайгуул судалгаа хийх
болон олборлолт явуулах санхүү-эдийн засгийн тооцоо хийж, төсөл боловсруулах чиг
үүрэг бүхий ажлын хэсгийг байгуулсан бөгөөд ажлын хэсэг УИХ-ын тогтоолын төсөл,
үзэл баримтлал, танилцуулга, дүгнэлтийг боловсруулсан. Эрдэс баялаг, эрчим хүчний
сайдын 2009 оны 4 дүгээр сарын 8-ны 64 дүгээр тушаалаар Оюутолгойн бүлэг ордын
нөөцийн тайлан, урьдчилсан техник эдийн засгийн үндэслэлд дүгнэлт гаргах
шинжээчдийн хэсгийг томилсон ба шинжээчдийн хэсэг Оюутолгойд очиж газар дээр нь
ажил байдалтай танилцан, тайланг уншин саналаа боловсруулж ЭБМЗ-ийн хурлаар
хэлэлцүүлж, нөөцийг улсын нэгдсэн тоо бүртгэлд авсан.
Ашигт малтмалын ордыг стратегийн ач холбогдол бүхий ордод хамааруулах
шалгуур үзүүлэлтийг нарийвчлан тогтоох ажлын хүрээнд салбарын эрдэмтэд,
судлаачид, салбарт удирдах ажил хашиж байсан ахмадууд, гадаад, дотоодын хөрөнгө
оруулагчдаас санал асуулга авч шалгуур үзүүлэлтийн төслийг боловсруулав. Энэхүү
төслийг хэлэлцүүлэг зохион байгуулан хэлэлцүүлсний дараа ЭБЭХЯ-д хүргүүлэхээр
бэлтгэж байна.
Монгол Улсын Засгийн газрын 50-р тогтоолын 2 дахь заалтыг хэрэгжүүлэх/Улсын
төсвийн болон хувийн хөрөнгө оруулалтаар хайгуул хийж нөөцийг нь тогтоосон ашигт
малтмалын орд газруудын байршлын солбèцол болон тусгай зөвшөөрөл эзэмшигчийг
нарийвчлан тогтоож орд бүрээр нь нөөцийн зэрэглэл, тоо хэмжээг төрийн өмчийн
бүртгэлд тусгах/ зорилгоор Ашигт Малтмалын Газрын болон Төрийн өмчийн хорооны
хамтарсан тушаалаар ажлын хэсэг УИХ-ын 27-р тогтоолын 2-р хавсралтанд байгаа 39
îðäûí хил хязгаарыг тогтоохоор судалгааны ажил хийгдэж байна.
Геологийн салбарын инженерүүдэд мэргэшсэн ба зөвлөх инженерийн зэрэг олгох
журмыг боловсруулж сайдын 2009 оны 08 сарын 25-ны өдрийн тушаалаар баталлаа.
Хэрэгжилт 70 %

34. 13.18. Мянганы хөгжлийн зорилтуудын шалгуур үзүүлэлт, арга зүйг боловсронгуй
болгох, хэрэгжилтийг үзүүлэлт бүрээр дүгнэх, хяналт тавих мэдээллийн
төрөлжсөн болон тусгай санг улс, аймаг, нийслэлийн түвшинд холбогдох
мэдээллээр бүрдүүлэх /С.Баярцогт, Т.Ганди, Засгийн газрын гишүүд/
Шалгуур үзүүлэлт:
Мэдээллийн сан бүрдсэн байх /үзүүлэлт бүрийг 2008 оны мэдээллээр байгуулах/

Биелэлт:
Монгол Улсын Их Хурлын 2005 оны 25 дугаар тогтоолоор Монгол Улсын Мянганы
хөгжлийн 2015 он хүртэлх зорилтуудыг тодорхойлон баталж, хэрэгжилтийн явцын
тайланг 2 жил тутам бэлтгэж байхыг Засгийн газарт үүрэг болгосны дагуу Эрдэс баялаг,
эрчим хүчний салбарын 2007-2008 оны Мянганы хөгжлийн зорилтуудын хэрэгжилтийн
явцын тайланг салбарын бодлого, хөтөлбөр, үйл ажиллагааны хэрэгжилт, шалгуур
үзүүлэлтүүдэд тулгуурлан бэлтгэж Үндэсний хөгжил, шинэтгэлийн хороонд хүргүүлэв.
Монгол Улсын Мянганы хөгжлийн зорилтуудын хэрэгжилтийн явцын талаар
http://www.cabinet.gov.mn/2009/DraftMDGNR3.pdf сайт ажиллаж байгаа.
Хэрэгжилт 100 %

20
 Тав. Гадаад бодлого, батлан хамгаалах

Зорилт 16. Нээлттэй, олон тулгуурт гадаад бодлогын хүрээнд улс орнуудтай
найрсгаар харилцаж, харилцан ашигтай хамтын ажиллагаа хөгжүүлж, хөгжлийг
эрчимжүүлэхэд чиглэсэн орчныг бүрдүүлэх арга хэмжээ авна

35. 16.7. Хүнсний аюулгүй байдал, газрын тосны бүтээгдэхүүний хангамж, үнийг
тогтвортой түвшинд байлгах чиглэлээр экспортлогч орнуудтай олон улсын
гэрээнд нийцүүлэн удаан хугацааны гэрээ байгуулах санал боловсруулж
хэрэгжүүлэх, импортоос хамаарах хамаарлыг бууруулах /С.Батболд, Д.Зоригт/
Шалгуур үзүүлэлт:
Үйл ажиллагааны хэрэгжилтээр

Биелэлт:
БНКазУ, Кувейт, Саудын Араб, Катар зэрэг улсуудаас газрын тосны бүтээгдэхүүн
/ГТБ/ импортлох боломжийг судалж байна. 2009 оны эхний 3 сарын байдлаар манай
улс ОХУ-аас 142.3 мянган тонн газрын тосны бүтээгдэхүүн импортолсноос А-80 төрлийн
автобензин 17.28 хувь, А-92 төрлийн автобензин 30.51 хувь, Аи-95 автобензин 0.85
хувь, Аи-98 автобензин 0.09 хувь, дизелийн түлш 48.11 хувь, онгоцны түлш 2.54 хувь,
бусад тос, тосолгооны материал 1.25 хувь, шингэрүүлсэн хий 0.01 хувь, мазут 0.13
хувь,керосин 0,06 хувь хувь тус тус эзэлж байна. БНКазУ-аас Монгол Улсад 2009 оноос
эхлэн түүхий газрын тос нийлүүлэх, жил бүр 150 мянган тонн газрын тосны
бүтээгдэхүүнийг харилцан ашигтай нөхцөлөөр импортлох зэрэг асуудлаар 5 жилийн
хугацаатай санамж бичиг байгуулж тодорхой үр дүнд хүрсэн. Одоогоор БНКазУ-аас
газрын тосны бүтээгдэхүүн импортлох боломж, тээвэрлэлт, хилийн болон тээврийн
зардлын талаар судалгаа хийж байна.
Манай улсаас удаа дараа тавьж буй асуудлыг шийдвэрлэхтэй холбогдуулан
БНХАУ-ын СNPC корпорацийн удирдлага 2009 оноос эхлэн Монгол Улсад олборлож
буй газрын түүхий тосыг Хөх хотын боловсруулах үйлдвэрт боловсруулаад гарсан бэлэн
бүтээгдэхүүнийг буцаан Монголын зах зээлд нийлүүлэх арга хэмжээ авахаар хэлэлцэж
байна. Энэ асуудлыг Монголд газрын тос боловсруулах үйлдвэр барьж ашиглалтанд
өгөх хүртэл хугацаанд байхаар хэлэлцээрийн төсөлд санал оруулаад байна.
Хэрэгжилт 50 %

36. 16.7.1. БНХАУ, Казахстан Улс, Ойрхи Дорнодын улсуудаас нефтийн бүтээгдэхүүн
импортлох боломжийг судалж, гэрээ, хэлэлцээр байгуулах чиглэлээр ажиллах
/Д.Зоригт, С.Батболд/

Биелэлт:
Газрын тосны газрын дарга Д.Амарсайхан Хятад улсад айлчлан нефтийн
импортын асуудлаар санал солилцсонтой холбогдуулан АМГТХЭГ болон “Мон Ойл энд
Газ” компанийн төлөөлөгчид 2008 оны 12 дугаар сарын 22-24-ний өдрүүдэд БНХАУ-д
томилолтоор ажиллаж, хятадын түүхий тосны экспорт, импорт эрхэлдэг Sinochem
International болон “Чайна Ойл” компанийн удирдлагатай уулзалт зохион байгуулав. Уг
уулзалтаар Кувейт болон Казахстан улсаас түүхий газрын тос худалдан авах талаар
нааштай алхам гарч, тодорхой түвшинд хүрсэн, мөн түүхий нефть нийлүүлэхтэй
холбогдуулан Кувейт улсаас мэдэгдэл гаргасан, Казахстан улстай санамж бичиг

21
байгуулсан талаар танилцуулж, дээрх улсуудаас авах түүхий тосыг боловсруулах
боломжийн талаар санал солилцов.
Манай улсаас удаа дараа тавьж буй асуудлыг шийдвэрлэхтэй холбогдуулан БНХАУ-ын
“Чайна Ойл” компанийн удирдлага 2009 оноос эхлэн Монгол Улсад олборлож буй
газрын түүхий тосыг Хөххотын боловсруулах үйлдвэрт боловсруулаад гарсан бэлэн
бүтээгдэхүүнийг буцаан Монголын зах зээлд нийлүүлэх арга хэмжээ авах, өөрсдийн
харъяа газрын тос боловсруулах үйлдвэрийн техник, технологийн хүндрэлтэй
асуудлуудыг шийдвэрлээд гуравдагч орноос авах түүхий тосыг 2010 оноос эхлэн
боловсруулж эхлэх гэсэн үе шаттайгаар хэрэгжүүлэх саналтай байгаагаа илэрхийлэв.
Мөн Кувейт улсаас түүхий тосыг Хятадын боомтоор тээвэрлэн авчирч, аль нэг
боломжтой үйлдвэрээр боловсруулж, Монголд нийлүүлэхэд гарах эдийн засгийн үр
ашгийн тооцоо, гарах зардал, тойм судалгааг хийж өгөх асуудлыг тус компанид тавиад
байна.
Энэ оны 1 дүгээр сарын 6-10 хооронд БНХАУ-ын “Чайна Ойл” компанийн Казахтаны
асуудал хариуцсан ерөнхий менежер тэргүүтэй 5 хүний бүрэлдэхүүнтэй Ажлын хэсэг
Монгол Улсад айлчлан газрын тосны салбарт хамтран ажиллах, хөрөнгө оруулалт хийх
болон БНХАУ-аас газрын тосны бүтээгдэхүүн нийлүүлэх, хүлээн авах боломжийг
судлах, хилийн бооит, шилжүүлэн ачих байгууламжийн хүчин чадлын талаар судалгаа
хийх ажлаар АМГТХЭГ болон импортлогч томоохон компаниуд, төрийн болон олон
нийтийн байгууллагуудын төлөөлөлтэй уулзалт зохион байгуулж, санал солилцоод
буцсан болно.
Казахстанаас Монголд 2009 оноос эхлэн түүхий газрын тос нийлүүлэх, жил бүр
150 мянган тонн газрын тосны бүтээгдэхүүнийг харилцан ашигтай нөхцөлөөр импортлох
зэрэг асуудлаар 5 жилийн хугацаатай санамж бичиг байгуулж тодорхой үр дүнд хүрсэн.
Одоогоор БНКазУ-аас газрын тосны бүтээгдэхүүн импортлох боломж, тээвэрлэлт,
хилийн болон тээврийн зардлын талаар судалгаа хийж байна.
Хэрэгжилт 50 %

37. 16.7.2. ОХУ-ын нефтийн бүтээгдэхүүнийг хөнгөлөлттэй нөхцөлөөр авах

яриа, хэлэлцээг үргэлжлүүлэх /С.Батболд, Д.Зоригт/

Биелэлт:
Одоогоор өмнөх жилд хийсэн гэрээний нөхцлийн дагуу ОХУ-аас нефтийн
бүтээгдэхүүн нийлүүлэгдэж байна. Монгол Улсын Ерөнхий сайдын ОХУ-д хийсэн
айлчлалын үеэр ярих ярианы сэдэвт ЭБЭХЯ-ны болон ГТГ-ын тодорхой саналыг
тусгуулсан. ОХУ-ын Ерөнхий сайд В.Путин Монголд хийх айлчлалын үеэр хэлэлцэх
асуудалд ОХУ-ын нефтийн бүтээгдэхүүнийг хөнгөлөлттэй үнээр нийлүүлэх боломжийн
тухай асуудлыг тусгуулсан.
2009 оны 3 сард Монгол Улсын Ерөнхий сайд С.Баярын ОХУ-д хийсэн айлчлалын
үеэр Монгол Улсад экспортлох газрын тосны бүтээгдэхүүний экспортын татварыг
хөнгөвчлөх талаар судлаж үзэх асуудлыг тавьсан. Судлаж үзэхээ мэдэгдсэн бөгөөд
одоогоор хариу ирүүлээгүй байна.

Хэрэгжилт 50 %

22
 МОНГОЛ УЛСЫН ЭДИЙН ЗАСАГ, НИЙГМИЙГ 2009 ОНД ХӨГЖҮҮЛЭХ
ҮНДСЭН ЧИГЛЭЛИЙН БИЕЛЭЛТИЙН ЯВЦ
(ЭРДЭС БАЯЛАГ, ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ ЯАМ)

2009 оны 8 дугаар сарын 25-ны байдлаар

Биелэлт-
ийн хувь
Заалтын
Арга хэмжээний биелэлт, хувиар

тоо
Бодлогын зорилт 100% 90% 70% 50% 30% 10%
А. ЭБЭХ-ний сайд дангаар буюу толгойлж хэрэгжүүлэх
2. Бодит салбарын хөгжлийн
бодлого 19 1 3 7 8 0 46.84%
3. Байгаль орчин, бүс нутаг,
хөдөөгийн хөгжлийн бодлого 2 2 50.00%
Дүн 21 0 1 3 9 8 0 47.14%
Б. Бусад яам, газартай хамтарч хэрэгжүүлэх
1. Макро эдийн засгийн бодлого 1 1 70.00%
2. Бодит салбарын хөгжлийн
бодлого 3 1 2 76.67%
3. Байгаль орчин, бүс нутаг,
хөдөөгийн хөгжлийн бодлого 7 1 2 2 2 55.71%
4. Ядуурлыг бууруулах, хүний
хөгжлийг хангах бодлого 2 1 1 75.00%
5. Гадаад бодлого, батлан
хамгаалах 3 2 1 43.33%
Дүн 16 1 2 5 5 3 0 60.63%
БҮГД 37 1 3 8 14 11 0 52.97%

----- оОо -----

23