Ενότητα 21 - Το Κρητικό ζήτημα

(1821-1905)

Ιστορία Γ’ Γυμνασίου

Το ολοκαύτωμα του Αρκαδίου - 9 Νοεμβρίου 1866

Χρονολόγιο

Η επανάσταση του Επαναστάσεις στην 1913 Ένωση της

1821 στην Κρήτη Κρήτη με αίτημα Κρήτης με την
καταπνίγηκε την ένωση του Ελλάδα
νησιού με την
Ελλάδα.
ΠΡΙΝ ΤΩΡ ΜΕΤ
Α Α

Ελένη Χαραλαμπίδου 2
Η Κρήτη από το 1821 μέχρι την
Κρητική επανάσταση (1866-1869)
Η επανάσταση του 1821 ξέσπασε και
στην Κρήτη, αλλά ο ηγεμόνας της
Αιγύπτου Μωχάμετ Άλυ την
κατέπνιξε και κράτησε υπό τον έλεγχο
του το νησί έως το 1840. Το 1840 η
Κρήτη τέθηκε ξανά υπό οθωμανική
διοίκηση.
 Κρητικό ζήτημα ονομάστηκε το
σύνολο των προσπαθειών των Ελλήνων
της Κρήτης καθώς και των ελεύθερων
Ελλήνων του ελληνικού κράτους για
ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα,
αλλά και η εμπλοκή στο θέμα αυτό Ο Μωχάμετ Άλυ
των μεγάλων Δυνάμεων και της
Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Ελένη Χαραλαμπίδου 3
Η Κρητική επανάσταση 1866-1869
και ο Οργανικός Νόμος
 Την περίοδο 1866-1869 ξέσπασε η Μεγάλη Κρητική
επανάσταση, η οποία όμως επίσης καταπνίγηκε. Μία
ομάδα επαναστατών στη μονή Αρκαδίου (8
Νοεμβρίου 1866) ανατινάχτηκε και το γεγονός αυτό
προκάλεσε συγκίνηση στην Ελλάδα και στην Ευρώπη.
 Ο σουλτάνος βρισκόμενος ήδη σε δύσκολη και από
την διεθνή κατακραυγή, παραχώρησε το 1868 τον
Οργανικό Νόμο, ένα είδος τοπικού συντάγματος
που προέβλεπε:
◦ την πρόσληψη και χριστιανών υπαλλήλων στη διοίκηση,
◦ τη συμμετοχή χριστιανών αντιπροσώπων στη Γενική
Διοίκηση,
◦ την ισοτιμία τουρκικής και ελληνικής γλώσσας,
◦ μεικτά δικαστήρια (χριστιανών και μουσουλμάνων).

Ελένη Χαραλαμπίδου 4
Η επανάσταση κατά τα έτη 1896-
1897
και η Κρητική
Η επανάσταση Πολιτεία
του 1896 (1)
εξελίχθηκε σε
ελληνοτουρκικό
πόλεμο (1897), στον
οποίον η Ελλάδα
ηττήθηκε.
Πόλεμος του 1897
Οι Δυνάμεις παρενέβησαν
και ο σουλτάνος
αναγνώρισε τη
δημιουργία της
αυτόνομης Κρητικής
Πολιτείας. Κρήτες επαναστάτες
Ελένη Χαραλαμπίδου 5
Η επανάσταση κατά τα έτη 1896-
1897
και η Κρητική
Διοικητής Πολιτεία (2)
(= ύπατος
αρμοστής) ανέλαβε ο
πρίγκιπας Γεώργιος,
δευτερότοκος γιος
του Βασιλιά της
Ελλάδας Γεωργίου
Α'. Πρίγκιπας
Υπουργός Δικαιοσύνης Γεώργιος

ανέλαβε ένας νέος

πολιτικός, ο
Ελευθέριος Ελευθέριος
Βενιζέλος. Βενιζέλος

Ελένη Χαραλαμπίδου 6
Η επανάσταση κατά τα έτη 1896-
1897
και η Κρητική Πολιτεία (3)

Ο Γεώργιος Εκφωνεί διάγγελμα

στον λαό της Κρήτης
Άφιξη του πρίγκιπα Γεωργίου
Γλύξμπουργκ στα Χανιά

Ελένη Χαραλαμπίδου 7
Η επανάσταση κατά τα έτη 1896-
1897
και η Κρητική
Ο ύπατος Πολιτεία
αρμοστής δεν έδειξε(4)
την
απαιτούμενη από το λαϊκό αίσθημα
επιμονή στο ζήτημα της ένωσης του
νησιού με την Ελλάδα και αυτό προκάλεσε
τριβές με τον Βενιζέλο και την έκρηξη της
επανάστασης στο Θέρισο των Χανίων
(1905).
Επικεφαλής της επανάστασης ήταν οι Ελ.
Βενιζέλος, Κ. Φιούμης και Κ. Μάνος. Οι
επαναστάτες κήρυξαν την ένωση της
Κρήτης με την Ελλάδα.

Ελένη Χαραλαμπίδου 8
Η επανάσταση κατά τα έτη 1896-
1897
και η Κρητική Πολιτεία (5)

Θερισιανοί επαναστάτες

Επανάσταση του Θερίσου, 1905

Ελένη Χαραλαμπίδου 9
Η επανάσταση κατά τα έτη 1896-
1897
και η Κρητική
Ο Αλ. Πολιτεία (6) τον
Ζαΐμης αντικατέστησε
Γεώργιο στο αξίωμα του ύπατου
αρμοστή και η άμεση ανάμιξη των
μεγάλων Δυνάμεων που ήθελαν να
διατηρηθεί η ισορροπία στην περιοχή
απέτρεψε την ένωση.
Η οριστική διευθέτηση του Κρητικού
ζητήματος θα γινόταν αργότερα με
τον Βενιζέλο πρωθυπουργό της
Ελλάδας.

Ελένη Χαραλαμπίδου 10