ΚΑΤΑΚΛΙΣΕΙΣ

Υποεκτιμημένο πρόβλημα χρονίως πασχόντων

 ΟΡΙΣΜΟΣ
 Ως κατάκλιση ορίζεται η περιοχή εντοπισμένης
βλάβης του δέρματος και των υποκειμένων ιστών που
προκαλείται από εφαρμογή πίεσης, διάτμησης, τριβής
ή συνδυασμού των παραπάνω δυνάμεων.(EPUAP)
Η ΕΚΤΑΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ
 Στους εισαγόμενους στα νοσοκομεία κατακλίσεις
αναπτύσσονται σε ποσοστό που κυμαίνεται από 4-10%.

 Σχετίζεται με 2πλασιασμό ως και 4πλασιασμό των θανάτων σε

ηλικιωμένους που νοσηλεύονται σε Μ.Ε.Θ.

 Σε ειδικές περιπτώσεις νοσηλευόμενων εμφανίζονται σε πολύ

υψηλά ποσοστά:

 41% με καρδιολογικά προβλήματα

 27% με νευρολογική νόσο

 15% με πολλαπλά κατάγματα

 ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ
Ενδογενείς παράγοντες κινδύνου
 Ηλικία
 Μειωμένη κινητικότητα
 Μειωμένη αισθητικότητα
 Ακράτεια ούρων και κοπράνων
 Νευρολογικές διαταραχές
 Μειωμένο επίπεδο συνείδησης
 Διαταραχές θρέψης-Αφυδάτωση
 Ψυχολογία του ασθενούς
 Προυπάρχουσες βλάβες πιέσεως
(κατακλίσεις)
 Οξείες, χρόνιες και ανίατες ασθένειες
 Λήψη φαρμάκων
 ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ
Εξωγενείς παράγοντες κινδύνου

 Δυνάμεις πίεσης
 Δυνάμεις τριβής
 Δυνάμεις διάτμησης
 Θερμοκρασία
 Υγρασία
 Χρόνος στην ίδια θέση
 ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΙΙ
Συστηματικοί παράγοντες
 Ολιγαιμικό shock
 Κακή θρέψη
 Σακχαρώδης διαβήτης
 Αρτηριοσκλήρυνση
 Καρκίνος και χημειοθεραπευτικά φάρμακα
 Κορτικοειδή
 Απομακρυσμένες φλεγμονές
 Ακραίες ηλικίες
 Παχυσαρκία
 Κάπνισμα
 Πυρετός
 Υπόταση
 Μη αναταγμένη καρδιαγγειακή παροχή
 ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΙΙ
Τοπικοί παράγοντες
 Μόλυνση-Λοίμωξη-Φλεγμονή
 Ξένα σώματα
 Νεκροί ιστοί
 Τοπική ισχαιμία
 Θλαστικά τραύματα
 Αιματώματα
 Ράμματα
 Θερμοκρασία
 ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΙΙ
Άλλοι παράγοντες που ευνοούν την εμφάνιση
ή την επιδείνωση των
κατακλίσεων είναι:

 Η έλλειψη κατάλληλης νοσηλευτικής φροντίδας

 Η έλλειψη κοινωνικής υποστήριξης
 Οι άστοχοι ιατρο-νοσηλευτικοί χειρισμοί που
μπορεί να αφορούν επιλογή λανθασμένης
μεθόδου ή ακατάλληλων τεχνικών ή υλικών
 ΕΝΤΟΠΙΣΗ ΤΩΝ ΚΑΤΑΚΛΙΣΕΩΝ
Ισχιακό κύρτωμα (28%), Ιερά χώρα (27%), Πτέρνα
(18%), Τροχαντήρες (12%), 'Εξω σφυρά (8%),
Σπονδυλική στήλη (2%), Πλευρικό τόξο (1%).
 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΒΑΡΥΤΗΤΑΣ ΚΑΙ
ΣΤΑΔΙΟΠΟΙΗΣΗ
 Έκταση και βάθος έλκους
 Αίτιο πρόκλησης
 Καθαρό ή ρυπαρό
 Στεγνό ή υγρό και παραγωγικό
 Απλό ή επιπλεγμένο
 Επικοινωνία με κοιλότητα
 Άσκηση ή μη πίεσης στο έλκος
 Παρουσία νεκρωτικών ιστών
 Συνυπάρχουσες συστηματικές παθήσεις
 ΣΤΑΔΙΟ I
EPUAP (European Pressure Ulcer Advisory Panel
Classification System)
 Μη φυσαλιδώδες ερύθημα ανέπαφου
δέρματος. Αποχρωματισμός του δέρματος,
θερμότητα, οίδημα και σκλήρυνση είναι επίσης
δείκτες σε άτομα σκουρόχρωμου δέρματος.
 ΣΤΑΔΙΟ II
EPUAP (European Pressure Ulcer Advisory Panel
Classification System)
 Δερματική βλάβη μερικού πάχους που
περιλαμβάνει την επιδερμίδα, το χόριο ή και τα
δύο. Το έλκος είναι επιφανειακό και
παρουσιάζεται κλινικά ως εκδορά ή φλύκταινα.
 ΣΤΑΔΙΟ III
EPUAP (European Pressure Ulcer Advisory Panel
Classification System)
 Βλάβη ολικού πάχους δέρματος ή/και
καταστροφή ή/και νέκρωση του υποδόριου
ιστού, η οποία μπορεί να εκτείνεται έως αλλά
όχι πέραν της υποκείμενης περιτονίας.
 ΣΤΑΔΙΟ IV
EPUAP (European Pressure Ulcer Advisory Panel
Classification System)
 Εκτεταμένη καταστροφή, νέκρωση ιστών με
βλάβη μυών, οστών ή άλλων υποκείμενων
στοιχείων με ή χωρίς ολική απώλεια δέρματος.
ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
Εκτίμηση
 Βαρύτητα (Στάδιο)
 Αιτιολογία
 Ρυπαρότητα (Μικροβιακή Επιμόλυνση)
 Γενική κατάσταση ασθενούς
 Κοινωνικοί Παράμετροι
 Θεραπευτικοί Στόχοι
 Απομάκρυνση μικροβιακού παράγοντα
 Εξάλλειψη πόνου
 Ταχεία επούλωση
 Πρόληψη εξάπλωσης-επιδείνωσης

ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΗ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ
 ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Γίνεται προσπάθεια να ελεγχθεί και να μειωθεί η παρουσία
μικροβίων στην πάσχουσα περιοχή.Με το σκοπό αυτό
μπορούν να χρησιμοποιηθούν:

 Φυσιολογικός ορός: Απομακρύνει μέχρι και το 50% των

μικροβίων.
 Αντισηπτικό: Επιλέγεται σε τοπική λοίμωξη ή πολύ
ρυπαρό έλκος ή σε ασθενή με σοβαρή ανοσοκαταστολή
ή σε έλκος με σοβαρές επιμολύνσεις. Ιδιαίτερη προσοχή
πρέπει να δοθεί στο ότι το αντισηπτικό πρέπει να
ξεπλένεται μετά τη χρήση του με φυσιολογικό ορό για να
μη παρατείνεται η τοξική του δράση.
 ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Τα χρησιμοποιούμενα αντισηπτικά είναι:

 Χλωρεξιδίνη: Ικανοποιητική δράση κατά Gram (+)
και Gram (-) μικροβίων, ελάχιστα τοξική ενώ
αδρανοποιείται από το αίμα και το πύον.
 Διάλυμα H2O2 3%:Τοξικό για τους ινοβλάστες και
αναστέλλει τη μετανάστευση των
κερατινοκυττάρων. Αδρανοποιείται από τα
οργανικά υλικά και από τη χρησιμοποιούμενη
γάζα βάμβακος.
.
 ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ
 Ιωδιούχος Ποβιδόνη 10%: Έχει τοξική δράση
στους ινοβλάστες, επιβραδύνει την επούλωση,
ενώ είναι ακατάλληλο για ασθενείς με νόσο
θυρεοειδούς και ευαισθησία στο ιώδιο.
 Διάλυμα Υπερμαγγανικού καλίου 0.01%:
Κατάλληλο για παραγωγικά τραύματα, έχει
ελαφρά αντισηπτική δράση και αποσμητική
δράση.
 Προφλαβίνη: Μόνο για Gram(+)
 ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ
 Διάλυμα νιτρικού αργύρου 0,5%: Η χρήση του ενέχει τον
κίνδυνο υπονατριαιμίας, υποκαλιαιμίας, υπασβεστιαιμίας
όταν η χρήση του είναι εκτεταμένη και περατεταμένη.
 Χρηση τοπικών αντιμικροβιακών περαγόντων σταδιακής
απελευθέρωσης: Χρησιμοποιούνται σε έλκη με τοπική
λοίμωξη, σε έλκη πολύ ρυπαρά, σε ασθενείς με σοβαρή
ανοσοκαταστολή καθώς και σε έλκη με συχνές
επιμολύνσεις και αναμολύνσεις.
 Χρήση τοπικών αντιβιοτικών: Δεν προσφέρουν ριζική
θεραπεία, ενώ πιθανώς να ευθύνονται για τη δημιουργία
ανθεκτικών στελεχών.Συνάμα αυξάνουν σημαντικά το
κόστος της θεραπείας.
 ΤΟΠΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Επιθέματα Φάση επούλωσης Ποσότητα Βακτηρίδια
Είδος εξιδρώματος
Υδροτριχοειδικά Σε όλες Μικρή εως μεγάλη Staph.Aureus
Pseudomonas
Aeruginosa
Αφρώδη Μέτρια εως μεγάλη

Αφρωδη με άργυρο Σε κλινική εικόνα Μέτρια εως μεγάλη Μεγάλο

λοίμωξης, σε λανθάνουσα
λοίμωξη ή σε αυξημένη
αντιμικροβιακό
επικινδυνότητα λοίμωξης φάσμα
Αλγηνικό Κοκκίωσης
Επιθηλιοποίησης
Αλγηνικό κορδόνι Σε κοιλότητα Μέτρια εως μεγάλη

Υδροκολλοειδές Κοκκίωσης Χαμηλη εως μέτρια

Επιθηλιοποίησης
Υδροτζέλ Νεκρωτικούς ιστούς Στεγνά έλκη χαμηλή
και εσχάρες ποσότητα εξιδρώματος
 ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ

ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΗ

ΤΑΚΤΗ ΕΝΑΛΛΑΓΗ ΑΕΡΟΣΤΡΩΜΑ

ΦΥΣΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑ
ΘΕΣΗΣ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΚΑΤΑΚΛΙΣΗΣ
 ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Η επιλογή της χειρουργικής θεραπείας εξαρτάται
από:

 Αποτυχία των προηγούμενων συντηρητικών

τρόπων θεραπείας.
 Το επίπεδο κινδύνου.
 Την επιθυμία του ασθενούς
 Την εκτίμηση του δερματικού έλκους.
 Την εκτίμηση της γενικής κατάστασης του
δέρματος.
 ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Η επιλογή της χειρουργικής θεραπείας εξαρτάται
από:

 Την γενικότερη κατάσταση της υγείας του

ασθενούς.
 Την αυξανόμενη ανάγκη φροντίδας
 Την εμπειρία του χειρουργού
 Τα προηγούμενα θετικά αποτελέσματα
χειρουργικών τεχνικών
 Την εκτίμηση των ψυχοκοινωνικών
παραγόντων σχετικά με τον κίνδυνο της
εμφάνισης κατακλίσεων
ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Εσχαρεκτομή -Αφαίρεση νεκρωμάτων
 ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ
 Χειρουργική αποκατάσταση της περιοχής (Πλαστική
αποκατάσταση - Χρήση κρημνών)

πρίν μετά
 ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ
 Χειρουργική αποκατάσταση της περιοχής (Πλαστική
αποκατάσταση - Χρήση κρημνών)

πρίν μετά
 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

 Η καλύτερη αντιμετώπιση είναι η προφύλαξη

 Τα έλκη κατάκλισης πρέπει να αντιμετωπίζονται
σωστά και γρήγορα με την κατάλληλη
συντηρητική ή χειρουργική μέθοδο
 Η επιμόρφωση των ασθενών και του
περιβάλλοντός τους είναι απαραίτητη για την
αποκατάσταση και την αποφυγή υποτροπών
 ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ

 kmargar-nurse.blogspot.com