ΑΑΤ6 Μηχανικές ταλαντώσεις 1

Η ενέργεια στην απλή αρμονική ταλάντωση

1. Κινητική ενέργεια

Σε σχέση με τον χρόνο η κινητική ενέργεια μεταβάλλεται ανάλογα με το συν2ωt

1.1. Να αποδειχτεί ότι K= ½ DA2συν2ωt
1.2. Ποια είναι η μέγιστη τιμή της κινητικής ενέργειας;
1.3. Σε ποια θέση της ταλάντωσης ή κινητική ενέργεια είναι μέγιστη και σε ποιες θέσεις
μηδενίζεται;

2. Δυναμική ενέργεια

2.1. Μετατοπίζοντας τον ταλαντωτή από την Θ.Ι. ( χ=0) και αφήνοντας τον ελεύθερο,
διαπιστώνουμε ότι επιταχύνεται κινούμενος προς
την Θ.Ι. , δηλαδή αποκτά κινητική ενέργεια. F
Συμπεραίνουμε ότι σε κάθε θέση, εκτός της χ=0,
το σύστημα έχει δυναμική ενέργεια. Την ενέργεια
προσέφερε η εξωτερική δύναμη, που μετατόπισε
τον ταλαντωτή, παράγοντας θετικό έργο ίσο με W
την μεταφερθείσα ενέργεια. Η ενέργεια αυτή
αποθηκεύτηκε ως δυναμική από την δύναμη x
επαναφοράς ( ΣF) η οποία είναι συντηρητική
δύναμη και όταν εκτελεί αρνητικό έργο,
αποθηκεύει δυναμική ενέργεια.

2.2. Μπορούμε να υποθέσουμε ότι το μέτρο της

εξωτερικής δύναμης είναι ίσο με το μέτρο της
δύναμης επαναφοράς ( F=Dx)
2.2.1. Χρησιμοποιώντας το διάγραμμα F=f(x) ,
δείξτε ότι η δυναμική ενέργεια της αατ ισούται με: U= ½ Dx2
2.2.2. Να αποδειχτεί ότι U= ½ DA2ημ2ωt
2.2.3. Ποια είναι η μέγιστη τιμή της δυναμικής ενέργειας;
2.2.4. Σε ποια θέση της ταλάντωσης ή δυναμική ενέργεια είναι μέγιστη και σε ποιες
θέσεις μηδενίζεται;

3. Συνολική ( μηχανική ) ενέργεια στην αατ

3.1. Η ενέργεια της αατ είναι σταθερή σε κάθε θέση και σε κάθε στιγμή.
3.1.1. Δείξτε ότι σε κάθε θέση Εταλ=Κ+U=σταθ
3.1.2. Σε ποιες θέσεις της ταλάντωσης η ολική ενέργεια της ταλάντωσης είναι μόνο
κινητική ενέργεια και σε ποιες μόνο δυναμική;

4. Ενέργεια διέγερσης

4.1. Ενέργεια διέγερσης είναι η ενέργεια που προσφέρεται σε ένα ταλαντωτή που ηρεμεί
με αποτέλεσμα να αρχίσει να εκτελεί αατ. Η διέγερση μπορεί να γίνει με διάφορους
τρόπους. Οι πιο συνηθισμένοι είναι:

4.1.1. Εξωτερική δύναμη μετατοπίζει τον ταλαντωτή, πχ κατά d, από την Θ.Ι. Η
ενέργεια που αποκτά το σύστημα καθορίζει το πλάτος της ταλάντωσης που
ισούται με την απομάκρυνση την οποία προκάλεσε η εξωτερική δύναμη (d=Α)
ΑΑΤ6 Μηχανικές ταλαντώσεις 2

4.1.2. Με κάποιο τρόπο, πχ μια κρούση, ο ταλαντωτής αποκτά κινητική ενέργεια

ενώ βρίσκεται στην Θ.Ι. Ισχύει Κ=Κmax , υ=υmax=Aω. Η ενέργεια που
μεταφέρθηκε στον ταλαντωτή, καθορίζει και πάλι το πλάτος της ταλάντωσης.
5. Εργασίες

5.1. Από Σχ.Β :

1.1, 1,5, 1.46β, 1.28 (με τις εξισώσεις της ενέργειας), 1.4β, 1.8, 1.38

5.2. Στην εξίσωση χ=Αημ(ωt+φο), από ποιους παράγοντες καθορίζονται το πλάτος, η

γωνιακή συχνότητα-περίοδος-συχνότητα και η αρχική φάση;

5.3. Απομακρύνοντας το μικρό σώμα από τον δίσκο του σχήματος, προκαλούμε
διέγερση; Πόση είναι η ενέργεια διέγερσης; Υπάρχουν και άλλες
περιπτώσεις διέγερσης εκτός από τις συνηθισμένες;