Kuru Dindarlk

Nureddin YILDIZn SOSYAL DOKU DERNEndeki 30.03.2008 Tarihli Dersidir

www.sosyaldoku.com

En Dindar Kim?
phesiz en dindar, Allah en iyi bilen, Ona en gzel kulluu yapan Muhammed sallallahu aleyhi ve sellem efendimizdir. Din ne anlam ifade ediyorsa O, onu yapmtr. Yaptnn daha iyisi yoktur. Nitekim daha iyisini yapma iddias gibi alglanacak tavrlar reddetti. Onun gibi olmaya alanlar, o yolda emek verenler de iyi dindar olma yolundadrlar. Ashabdan itibaren asrlardan beri saylarn sadece Allah Tealann bilebilecei kadar kalabalk bir Mslman grubu, iyi Mslman olmak iin urat, didindi. Herkesin yapt ve yaptnn muhasebesi Allahn takdirine kald. Allah adna, din kalbyla yaplan ilerin iyi veya kt sonularn biz deerlendiremeyiz. Hkm Allahndr. Kendisi de bir kul olan insan, dier kullarn hesabn grmeye kalkamaz. Fakat din lleriyle, emirleriyle ortadadr. Ona uygunluk esas olduuna gre elimizde net ller var demektir. Birbirimizi iyi veya kt olmakla tenkit etmek yerine, hangi amelimiz snnete daha uygun, hangi amelimiz daha ihlsl gibi ahiretimizi direk ilgilendiren meseleler etrafnda gndem oluturmamz evla olandr.

kreden Kul:

En dindar belli. Dindarlkta iyilii yakalamak iin kouturacak olanlar ise kyamete kadar srecektir. Dlecek, kalklacak, tekrar dlp tekrar kalklacak; ama iyi olma mcadelesi devam edecektir. Allahn kullarnn bir blmnn iyilerden olmas, bir blmnn ise akilerden olmas Onun kaderidir. Yaplacak bir ey yoktur. Byle takdir edildi, byle gidecek. yilerden olmak iin uraacaz.

Ayaklar iinceye kadar namaz kld bir gecede Reslullah sallallahu aleyhi ve selleme, neden kendisini bu denli yorduu sorulunca, kreden bir kul olmayaym m? diye cevap vermiti.

unlar Allahn s kullar, bunlar ise mmin kullar. slerin yolu belli, sonu belli! Mminlerin de yolu belli, sonu belli elbette! Ancak slerden olup, sliin hakkn vermemekle itham edilen yoktur. nk iman izgisini atktan sonra btn yollar cehenneme kar. Mminlik dairesinde kald halde imann iini dolduramamak, iman erimeye terk etmek, iman szde bir iddia haline getirmek ahde vefaszlktr. Mmin, kulluk sz vermi insandr. Sznden caym hale getiren tavrlar, szleri onu vefasz duruma dryorsa, bunu bir hastalk belirtisi olarak grmeli ve hesaba ekilmeden kendisini hesaba ekmelidir.
Mmin bir yandan iman iddiasnda srar ederken dier yandan Allahn iman etmeyenlere ait vasflardan sayd hatalar nasl irtikb edebilir? Allahn birinci dereceden emirlerini farzlar ve birinci derecen yasaklarn dikkate almadan, hayatn ncelikleri olarak onlar grmeden yaamann adna slam unvan konmasyla, hayat slamilemi olmuyor. Hayatn kimin etkisi altnda srdrld bir hesap meselesidir. Mutfaktan, oturma odalarna, namaz eda edilen mescidlere, yrnen sokaklara, para kazanlan i yerlerine, ekin elde edilen tarlalara kadar, gnein aydnlatt ve bizim insan olarak yaadmz her yerde biz kim olarak yayoruz? Biz kimiz? Elbette biz Mslmanz. Btn benliimizle buna hamd ederiz. Peki, Mslmanlk nerede? Dindarlk da var, yalan da. Dindarlk da var, szden caymak da. Dindarlk da var, namaz asmak da. Dindarlk da var faize teslim olmak da. Dindarlk da var Kuran ihmal etmek de. Bu nasl dindarlk o zaman? Evet, bu nasl bir dindarlk? Kim kimi kandracak?

Szle Deil Amelle se Halep Orada Arn Burada

Din Ne Demiti?
1. Allaha ve Resulne itaatiniz tam olsun. Onlarn nne kimseyi geirmeyin. Yegne sz onlarn sz olsun. Haram helali siz koymayn, sadece itaat edin. dedi 2. Namaz ikame edin. Namaz dindir, onsuz olmaz. dedi. 3. Nafilelerde Allahn rzasn arayn, mecbur deilsiniz ama hedefe abuk varrsnz. dedi. 4. Kuran okuyun! Onunla amel edin. Onsuz bir annz olmasn. dedi. 5. Ahlkl olun. Mmin, gzel ahlakyla gece bid, gndz mcahid gibi olabilir.Ahlk cennete koyar. dedi. 6. t mmine yararldr. dedi.

Yapan Ne Yapt?
1- manmz iman, Allah en byk, Resul en byk insan dendi. Dnde herkes bildiini yapt. Haram kalkt, yasak geldi. Helalin yerini hak ald. 2- Namaz ie, aa kurban gitti. Bir otobs ofrne bile Ben namaz klacam. demeye utanld. Namaz son vaktine kaydrld. Klnan namazlarda hu kayboldu. Cuma namaz klan Mslmann bile cebindeki telefonu ald. Camiler zilli, mzikli hale geldi. Namaz klmayan bir gen, hay etmeden namazl bir kz isteyebildi. Caminin birinci saf ile son saf ayn oldu. Hele kalabalk namazlarda arka saflar daha makbul hale geldi. 3- Nafileler arada kaynatld. Farz yapan yar kazand gibi grld. Sonra da anlald ki, eytan nafilelerden szp farzlar devirmeye balad. Zikir ve vird edinmeyi, genellikle yal haclara ait, belirli akamlarda toplanp bir eyler okuyan, dualar eden insanlarn ameli haline getirdik. Zikir lks oldu. 4- Kuran ve ona ait deerler mezarlklarda ihya edildi. Yeni nesillerin Kuranla tanmas sorunu nceleri, alfabe ertesine, sonralar da diploma glgesine atld. Kuran ve hadis, mracaat edilen baucu bilgisi yerine, umut kayna olarak grld. 5- Namaz klan, hacla ereflenmi, belki de Kuran hafz insanlar bile en basit ahlkszlk olan yalan dillerine srebildiler. Arkadalaryla halim-selim biri olarak yaarken kendi dourduklarna kar geimsiz, kaba biri olabildiler. Elerini ezdiler. Zehirden ac szleri azlarnda kullandlar. Anne babalarnn nnde saygszlktan, onlar incitmekten korkmadlar. Komuluk hukukunu inediler. Camide alayp, darda srttlar. Paray ve hreti kendileri iin yeterli zannettiler. 6- t vereni de verdiini de kulak ard edebildiler. Gzel bir nasihate cevaplar: Ah eskiler! Ne gzelmiler, imdi zaman deiti, her ey kt oldu. gibi geitirmeler oldu. Bilenler, Allahtan kork! demeye ekindiler. Sanki herkes her eyi biliyormu kadar rahat konuuldu, rahat yatlp uyundu.

7. mrnzn kymetini bilin, vakit israf etmeyin, dnya fani ahiret ebedi. dedi. 8. Dnyadan da nasibinizi unutmayn; ama o sizi srklemesin. dedi. 9. inde bile olsa ilim tahsil edin. lim mminin yitiidir. dedi. 10. Elinizle, olmazsa dilinizle, o da olmazsa bari kalbinizle tepki verin. Ktle sessiz kalmayn. dedi. 11. Allah elbiselerinize, d grntnze bakmaz; kalbinizi gzetler. dedi. 12. Slayrahimi koparmayn. dedi. 13. Herkes gttnden mesuldr, ebeveyn ocuunu ateten kurtarsn. dedi. 14. Tartmada ar gitmek mnafklk alametidir. dedi. 15. Allaha davet edenin sz en gzeldir. dedi. 16. Faiz ok tehlikelidir. dedi. 17. Allahn rzas ana babann rzasndan geer. dedi.

7- Film olduunu bile bile, bize izletilen beyhude eylere vakit harcadk. Hi lmeyecekmi rahatlyla vakit harcadk. Hacc, emeklilikten sonrasna; Kuran okumay, gzlerin grmekte zorland devreye erteledik. mr saniyelerle ilerken biz gn gn harcamakta bir beis grmedik. 8- Dnyada sadece nasibimiz bizim olacak. Yazlmayan gelmez diye inandk; ama dnyalk uruna vermediimiz kalmad. Taviz verdik, hayal aldk. Sonunda elimizde dnya da kalmad, hayali de. 9- lim diploma oldu. Diplomann peinde koan, urunda ok ey feda eden nesil olduk. limdi, diploma oldu. Ameldi, emel oldu. 10- Kendisini ve menfaatini putlatran bir insan trn temsil etmeye baladk. Ktle kar durmaya yrei olmayan, duygularn bile beyan etmekten ekinen anneler babalar olarak, gizlenmekte maharet aradk. ocuklarmza bata ehitlik olmak zere cesaret gerektiren eyleri telkin edemedik. 11- memek veya avretimizi rtmek iin giyinmek yerine, grsnler, beensinler diye giyindik. Evimizi bina ederken, iinde rahat etmekten nce nasl grneceini nemsedik. Kalbimiz nemliydi, grntmz nemli oldu. 12- Tatile gitmeye, telefon etmeye slayrahim dedik. Ne derler, diye yaptk yaptmz. Slayrahimi bir namaz, bir oru seviyesinde Allahn emri olarak gremedik. 13- Karnn doyurup, elbisesini aldksa kendimizi gururlu bir baba-anne grdk. Maneviyatn, evresini dnemedik. Ev alrken, bu semtte ocuk nasl yetiir diye merak etmedik. En iyilerimiz bir okula, bir kursa vermekle kurtulduuna inand. 14- Mmini karmza alp tartrken ly kardk. Bir daha selamlamayacak tarzda sz yarna giritik. Kardeliimizin kymetini bilmedik. 15- Allaha daveti hocalarn ii olarak grdk. Onlarca defa girip ktmz bir akraba evindeki bir heykeli, haram olduunu ve o mmin akrabamzn o yzden azap ekeceini bildiimiz halde ikaz edemedik. Bu haramdr, diyemedik. Namaza gitsene, demeye skldk. 16- A ve ak kalm insanlar iin uygulanabilecek fetvalar bile, faize bir yol kabilir umuduyla irdeledik. Faizin bir a gibi btn rzkmz sardna aldrmadk. 17- Ebeveynimizin emrimize girmelerini bekler olduk. Onlara kzma hakk grdk kendimizde. Hatalarn yzlerine sylemeye cret ettik. Onlar bir da banda yalnz yaamaya brakp, izinlerini dahi almaya ihtiya hissetmeden onlardan uzaklarda evler, binalar yapabildik. Onlara sormadan evlenmede bir saknca grmedik. 4

Nedenler
yi balayp iyi devam ettirememenin nedenleri ne olursa olsun, sonucu imtihan karmaktr. Kk gnah byk gnah derken, gnahlarla i ie bir hayata almak, gnahlarn doal hale gelmesi iin bir nedendir. Gnahlarn da bir alt yaps olarak, mbahlarda llerin abartlmas, o lokantadan bu lokantaya yemek turlar yaplmas, bir ihtiya olmadan sadece elenmek gibi bir maksatla ticari yerlerde gezinti yaplmas llerin karldn gsterir. Rahat dknl, her eyin eli al- man gldr. tnda ve dmeyle hallolmasna alm, aksini yaanlmaz badeti ihlsl ve youndur. zorluklar olarak gren anlayn hkim olmas bir nedendir. Sosyal yn yaygndr. badetleri tam izgide tutup, sadece farzlarla ve unutmayacak Gnahlara kar hassastr. kadar yapmak soukluun nedenlerindendir. Ertelemeci an- Ahlakldr. lay ve rnek insan ktl da kurakla davetiye karan ne- Dnya ile ilgilenir. denlerden saylabilir. Allaha davete katlr. Dengelidir. i, evi ve toplumu ile dengede durur!

Hakiki Mmin:

Dn Gzerghmz

Allahn kitab Kuran, insanolunun yegne sna olarak elimizde olduuna gre aresiz deiliz. Bir kere batm bulunduk! demeye hakkmz yoktur. Bizden nceki nesilleri kurtardna gre Kuran bizi de kurtarr. Ona dn yollarnda himmet gsterenler, gerilemenin neresinde olursa olsunlar, Allahn izniyle kurtulurlar. Kurann fihristinde umutsuzluk asla yoktur. Ona snmak, onu okuyup, onunla amel etmek kesin aredir. Kuran aresinin yannda u hususlara da zen gstererek, ii dolu bir Mslmanlk yaamay kolaylatrabiliriz: Gnahlarn byk kk ayrmna tabi tutulmu olmas bizi, kklerin zarar yok gibi bir anlaya sevk etmemelidir. Evet, kk olarak belirlenen gnahlar bykler gibi deildir. Ancak eytan, byklerden nce kendisine menfez olarak kk gnahlar kullanmaktadr. Kkle eitilmi insanlar byk gnahlara cret ederler. Gnah gnahtr anlay, baz fkh bilgilerinden yararlanp rehavete kaplarak byklerin iinde boulmaktan iyidir. K veya by, gnahla yzlememeye Kimse tek bana cemaat olamaz. Cemaatsiz ne din alrz. Kuluz, bunu bene hayat olur. yi bir evrede bulunmak byk bir ceremez de gnahla yzltuftur. Kendimize arkada semek, ocuklarmleirsek, acil tevbe kapszn ve eimizin arkada evresini semek, aratrn alarz. Gnahlar bimak, en azndan ezan vakti gelince namaz klacak riktirmek gibi bir hatay bir cami aramak kadar nemlidir. Bir iki kere cami ilemeyiz. Biliriz ki her gnah bir crmdr. Her aramadan evde veya i yerinde namaz klnabilir. crm, ilerlemeyi engelleSrekli camisiz bir yerde ne kadar Mslmanlk yen bir arlktr. olacak? evre de byledir; bir iki gn, bir iki ay

Gerek!

Bir tekkeye ekilip zikirle srebilir. Uzun sre, karde ktlna tahamml megul olup, aile efradn edilemez. sadakaya muhta brakma zamannda deiliz. Aslnda byle bir zaman hi olmamtr, hep alma ve alnnn terini yeme zaman olmutur. Fakat alp kazanma adyla zikri ve ibadeti sndrme

zamannda da deiliz. Kulluk dengeyi kurma zerine kuruludur. yi mmin iiyle ibadeti, eviyle komusu, lkesiyle dnyas arasnda iyi dengeler kurabilen, birini dierine ezdirmeyen mmindir. Sabr ve azimetle yola devam edip, nefsimizin klesi olmadan Allahn rzasn kazanma hedefimize ulamalyz. Dnya da bizimdir ama esiri olmayz. Ahiret iin yayorsak da yaama yerimiz dnya olduu iin onu savsaklayamayz. Reslullah sallallahu aleyhi ve sellem efendimizin ve ashabnn yaad hayat incelediimizde, dnyaya bir sinek kanad kadar deer vermedikleri, ondan bir tas orba bile imeye vakit bulamadklar halde, dnya kfirlerin elinde olmasn diye diyar diyar cihad sancan dalgalandrdlar. Yeni yetien neslin, teknoloji ve gda vahisi olarak yetimesine kar tedbirler retmek zorundayz. Her istediini hemen alp yiyebilen, rtnmek veya memek iin deil de zevk iin giyinen, bo vaktinin okluundan bunalan bir gencin zerine hayat yk bindiinde onun hayata bakaca gz nedir ki, o gz dini hak ettii yere oturtsun? ocuklarmzn sadece bir Kuran bilgisi veya ilmihal renmelerine aldanm olmaya kar hazrlmz ve plnmz olmaldr. ocuklarmz eitecek kimselerin programlar ve akllar bu anlaya uygun dmelidir. Topran altndaki sremizin stndekinden daha fazla olacan ok iyi bildiimiz halde gmdmz cenazelerden ibret alma kanallarmz tkattk. gnlk matemlerle ii geitirdik. lmn bile korkutamad insanlar olduk. Kuran ve hadislerden lm, ahiret, srat, mizan, cennet ve cehennemle ilgili blmleri huu iinde okumal ve dinlemeliyiz. Her lm haberi bizi Allaha biraz daha yaklatran amellere sarlmamza vesile olmaldr. lmn bile sulandrlm olmasn bir nevi kyamet alameti gren ciddiyetimiz bize hkim olmaldr.

Ah unu Bir Anlayabilseydik!

Dnya hayatnn durumu, gkten indirdiimiz bir su gibidir ki, insanlarn ve hayvanlarn yiyeceklerinden olan yeryz bitkileri o su sayesinde grleip birbirine girer. Nihayet yeryz ziynetini taknp rengrenk sslendii ve sahipleri de onun zerinde kudret sahibi olduklarn sandklar bir srada, bir gece veya gndz ona emrimiz (fetimiz) gelir de onu sanki dn yerinde yokmu gibi kknden koparlarak biilmi bir hale getiririz. te iyi dnecek kavimler iin ayetlerimizi byle aklyoruz.

Dini hayatmzn yer yer aksamalarYunus suresi, 24. ayeti. la karlamas aslnda bir knt deildir. Din de hayat gibi yaanyor; bahar ve k olmas normaldir. Eksikleri telafi etme, hatalar dzeltme, evreyi toparlama, dua ve istifara sarlp Allahn yardmn talep etme gibi gayretlerimiz eninde sonunda sonu verecektir. Umudumuz daima canl kalmaldr. rkp ekilmek tehlikelidir, umutla komak kazanmaktr. Erteleme hastalna kar hemen ve vaktinde uurunu kazandrmak bile tek bana byk bir mesafedir.

Mbah Standardmz
Yaptklarn mbah olsun. Harama veya harama srkleyen bir ie bulama. Haramlar arasnda ayrm yapma. Bir haramn yaygnlamasna, kimileri tarafndan kkrtlmasna aldanma. Bunu bir tuzak olarak bil. Adnn, klfnn deimesi sadece bir tuzaktr. Yaptklarn kimseye eziyet olmasn. Kul hakkna riayet et. Kul hakknn malla, elle ve szle oluabileceini unutma. Elencen bir mmin ile alay ve yalan etrafnda olmamaldr.

Mbah

Hayvan hakk diye bir hakk bil. Hayvanlar yiyip gdalanmak helaldir. Onlarla elenmen ise haramdr. Kiminle beraber olduuna dikkat et. Herkes dp kalkt kimseler gibi muamele grecektir. Ktlerin arasnda iyi bir insan plkte bir meyve gibidir. Kadn erkek karma ortamlara Allahn rahmetinin inmeyeceini bilesin. Mahrem ve namahrem uygulamas yap. sraftan kan. Holanmak, istemek baka ey, gerekli olmak baka eydir. Bilhassa vakit israfndan iddetle kan. Allahn hakkna saygn yitirme. Namaz ve dier ibadetlerin, Allahn zerimizdeki haklar olduunu bil. nce namaz, sonra gerisi Shhatini heder etme hakkn olmadn bil. ntihar etmeyi gnah bildiin gibi, vcudunun bir organna bile bile zarar vermen de gnahtr. Giyim kuamda dini llerin olduunu, onlar amann da yasaklardan olduunu unutma.

Ne Demektir?

Dinin Mslman yapp yapmamakta serbest brakt ilere denir. Bazen helaldir, caizdir gibi ifadeler de mbah anlamna sylenir. Mbah bir iin yaplmas ne sevaptr ne de gnah. Mslman onu yapp yapmamakta serbesttir. Ancak iyi bir niyetle mbahlar da sevap kayna olabilirler. Mesela, spor yapmak, dini lleri almad srece sadece mbahtr. Ne sevab olur ne de gnah. Ama sabah namazna daha din kalkabilmek iin spor yapan bir Mslman bu sporla sevap kazanr. Tabii buradaki niyetin ne derece ciddi ve samimi olduu onunla Rabbi arasndaki bir meseledir. Ayn ekilde mbah, farzlarn ihmaline veya haramlardan birinin ilenmesine yol aacak ekilde kullanldnda da gnaha vesile olabilir. Yemenin dini terimlerle karl mbahlktr. Ancak, tbben sakncal eylerin yenmesi veya yemek yznden ibadet yapamaz hale gelinmesi bu mbah haram dzeyine kadar karabilir.
7

nsanln ehvetlerini kudurttuunu ve hayvanlarla yara girdiini gr. Kendini ve etrafn korumaya al. ehvetlere uydurulmu tketim-yaam-hrriyet gibi klflara kanma. eytann hilelerine dikkat et. Mesela, faize drmek iin nasl tuzaklar kurduunu ibretle izle. Spor yap. Ama spor olsun. Birilerinin toplumsal uyuturucu olarak kulland alara taklma. stikrarl ol. Bir balayp bir brakma. Kr takliti olma. Sana ve imanna uygun olan yap. Keler deliine girme pahasna bile olan bir i yapma. Kt rnek olma. Bilhassa ocuklarna ve zerlerinde etkin bulunan kimselere rnek olmann, onlarn sorumluluunu tamak olduunu bil. Mensubu olduun mmeti unutma. En doruktaki mukaddesatndan en alt konularna kadar hangi hallerde bulunduunu unutma. Paran, maln gibi ahsiyetini ve Mslman kimliini de dn. ahsiyetinin ypranmasna kar hassas ol.

Kk Bir Muhasebe
Bugn yaadmz dnyann bir asr nceki ile ayn olmad bir gerektir. Dolaysyla bir deil, on drt asr ncesinin nesliyle bizim aramzda yaanan dnyann deiimi asndan byk farkllklar vardr. Gelien teknoloji, dnya nimetlerinin kyas kabul etmeyecek kadar oalmas, o nesille bu nesil arasnda insani ilikilerin bile bireyselleme srecine girmesi, dnyann tek elden ynlendirilmeye uygun hale gelmi olmas, kfr cephesinin slam dmanlnda birleik hale gelmesi gibi nemli balklar nmzde durmaktadr. Bunlarn u kadar veya bu kadar doru olduunu tartamayz. On iki asr nce Medine-i Mnevverede sabah namazna kalkmak durumunda olan bir Mslmanla bugn stanbulda sabah nmazna kalkmak durumunda olan bir Mslman ayn geceyi kullanyor olmakla beraber ayn havay solumamaktadrlar. Hatta o gn Medinede namaz klanla bu gn Medinede namaz klan ayn durumda deildir. evre olarak ok ey deiti. Ancak iki hakikat bizi epeevre kuatm durumdadr.

Birincisi: Allahn dini, imtihan artlar ve vaat ettii cennet ayndr. O gnk Mslmana sunulan liste ile bugnk ve kyamete kadarki btn Mslmanlara sunulacak liste ayndr. Namazdan gnlk hayatn herhangi bir kesitine kadar, Allahn dininde bir deiiklik yoktur. kincisi: Bizim, Allahn huzurunda, yaadmz hayatn farklln ileri srmek gibi bir alternatifimiz olmayacaktr. Bu da gn gibi aktr. Herkes yaad gn deerlendirip Rabbinin huzuruna kmakla mkelleftir.
Evet, a ok ey deitirdi. Bu dorudur. Mslmanlarn bu deiimi srekli ters ynden incelemeleri anlamszdr. Mslmann kulluk yapmasn kolaylatran aa ait yeniliklerle kulluu zorlatran engeller kyaslandnda, aslnda an snlan bir bahaneden baka bir ey olmayp engelden ziyade kolaylk oluturma orannn ykseklii grlecektir.