Thi B Tn

200
BI TH CHM NGN __________ THAY LI TA Chng qua bun, ri vic, Vit my bi chm ngn, c vui nhn dp Tt Qu khng dm dy khn. Nhiu ca ngi khc, Ton cc bc uyn thm, Chp li, mong bn c Phn no bt li lm. Bn thn ti, ni tht, Du vit sch dy i, Cn lu mi hon ho. n gin - ti l ngi. Chm ngn, th mc mc, Thm ch chng l th Kinh nghim ca u bc, Tch ly t bao gi. Quan trng ca chm ngn L nh p dng. ng nh b c non, c phn sai ng. C ngi c v bit Nghn cu chm ngn hay. Bit m khng p dng, Hi ch g iu ny? Sng, lm theo chm ngn, Chc chng ta thnh thnh. Nhng thnh, thiu cht ngi, V tri v gi lnh.

Ngi vit tp th ny Tng ng ngh, lm lc. Gi cng chng kh hn, C iu theo kiu khc. Phn Mt: 1 Cy ngay thng cht ng, Dy leo chng h g. cng l s tht, Tin hay khng th ty. 2 Ai cng bit kim cng V him m gi tr. Nu kim cng c nhiu t s khng cn qu. 3 Mi ci trn i u c tnh so snh. Nu khng c mt tri, Vng s khng lp lnh. 4 Nhiu khi, k cng l, Rng i cng cn bun. V i m vui qu, i s thnh rt bun. 5 Mun xy nh, trc ht Phi lm mng, nn. Xa nay ai c th Tm tc mnh ko ln? 6 Khng h c khi nim Bt hnh hoc khng may, Ch c cch nhn nhn Tiu cc v iu ny. 7
1

Bit ni mnh ang ng L quan trng, du sao Ci thc s quan trng: Bit mnh i hng no. 8 i, hi c g Hn lng thng, l phi? Mi ci s qua i, Ch tnh ngi li. 9 Bt u t vic d, Phi t t, va va: Ai, mt tay, c th Nng c hai qu da? 10 Gip thnh cng, xin c Mt b quyt nho nh: Lm nhng vic bnh thng Bng say m phi thng. 11 Ngi lc quan lun thy C hi trong kh khn. Ngi bi quan cn nhn Kh khn trong c hi. 12 Khng phi ai cng bit Ci nghch l th ny: Mun gi cht hnh phc Th cn phi ni tay. 13 Theo qui lut vt l: Cho th s khng cn. Theo qui lut t thin: Cho - mnh s nhiu hn. 14 Cha c ci ta mong, ng bun, ng au kh. Hy bit vui, yn lng Vi ci ta ang c.

15 C th ta khng thng, Nhng phi u n cng. C th khng thnh cng, Nhng phi lun c gng. 16 Li ni v thi gian Phi suy i, tnh li, V c hai ci ny Khng th no ly li. 17 Gp kh khn, mt mt, Bt c vi iu g, ng tm mt li thot, M tm mt hng i. 18 Chng ta c th ght Nhng ngi mnh yu. Khng ta khng th yu Nhng ngi mnh ght. 19 Mt khi anh c th Khng coi trng chnh mnh, Th lm sao ngi khc Khng xem thng, khng khinh? 20 Gi tr mt mn qu Khng ln hay nh, M cch ngi ta Ni v a tng n. 21 Tai ha thng bt u Bng mt cn cung gin, V kt qu v sau L ni bun hi hn. 22 Nhng g mnh sp ni,

Phi suy ngh tht lu. Khng tht cn, ng ni Nhng g ngh trong u. 23 Suy cho cng, i, Thnh cng ln hn c L bit t ng ln Sau mi ln vp ng. 24 Lm quen vi mt ngi Thng nhanh v khng kh, Nhng phi mt c i qun i ngi . 25 Ni cu Anh yu em! Ch vi giy, tuy vy, Ta phi mt c i chng mnh iu y. 26 Con tiu tin b m Coi nh chuyn ng nhin. Him khi thy b m Nga tay xin con tin. 27 Con ngi phi bun au C n v qun bch, V thay cho xy cu, H xy tng ngn cch. 28 Cha Jesus tng dy: Thin ng trong ta. Cng trong ta - a ngc. Vy cn tm u xa? 29 Chng ta ai cng cht Ch duy nht mt ln, V vy phi c gng ch cht mt ln.
2

30 Ci o i ngi L t tng, hnh ng, Ch khng phi l li Hay thi gian sng. 31 Cuc i l cun sch Phi c chm, dn dn, Va c va suy ngm, V ch c mt ln. 32 Khi sng ch v mnh Ct c no, thoi mi, Tc l ta thnh tha Vi nhng ngi cn li. 33 Thm ha ca tui gi Khng phi do ta gi, M v khng mun tr, Nn ta thnh ngi gi. 34 i thc s ng sng Khi bit sng v i. Ngi thc s ngi tt Khi bit sng v ngi. 35 Khi bn mun iu g, Th ng ch iu y. Hy ch ng i tm C tm t c thy. 36 N ci mang hnh phc Cho nhng ngi xung quanh. N ci mang hnh phc Ch yu cho chnh anh. 37 Th vui v cng vic, Ai cng c - V ngi Bit kt hp thnh mt,

Mi hnh phc sut i. 38 Ta khng bit c g Trc khi nh mt n, Cng khng bit cn g Cho n khi ta c. 39 Thi no v u Ngi gi cng cau c, Ch cc th h sau Khng gii, tt nh h. 40 Tri t m hnh vung, ng khng nghing, chc chn. Nhng rt tic, n trn, Nn phi i cn thn. 41 Keo kit l khng tt. iu y ng, khi bn, Ngoi tr mt trng hp, L keo kit thi gian. 42 Ai khng mun mt bn, Xin hy nh iu ny: C cho, nu c th, Hi vay, khng cho vay. 43 Mi vic khng v c, Vy ng qun iu ny: Trong ci may c ri, Trong ci ri c may. 44 Cng sng, cng thy ng Mt chn l hin nhin: Ci g cng mua c, Khng t th nhiu tin. 45

iu ny lun vn ng, Mi thi v mi ni: Thi gian l thy thuc V i nht trn i. 46 Kim c tin l kh, Tiu tin kh hn nhiu. Mun nh gi ai , Hy nhn cch chi tiu. 47 Lo vic ngha - qun t. Lo vic li - tiu nhn. Qun t cng qun t, Bit kim tin khi cn. 48 Vic quyt l lm, em ht sc m lm. Nht nh khng tr hon, M lm phi ra lm. 49 Con ngi, v bn cht L tham v v n. Nh hc hi, tng tri, Chuyn y mi hn. 50 Hnh vi ca con ngi Ai dng ngi nn nh Chi phi bi hai iu: Lng tham v ni s. 51 i ngi khng qu ngn n mt n ci. Nhng cng khng di qu sut ngy n chi. 52 sng vui, hnh phc, C tin l rt cn. Nhng ch dng , Hnh phc mi mt phn.
3

53 Hn, ng nhin l xu, Nhng i khi cng cn: Nhn nhc lo vic ln Gi l hn i nhn. 54 ng kh khn khng phi Do cch ni, ngn sng. Kh ch ta ngi Vt ni v vt sng. 55 Th v khi lm ngi Cn nhiu ci cha bit. ng lc sng i Li chnh l ci cht. 56 Khng ai c php chn B m v ni sinh. B m cng ngho kh, Cng yu b m mnh. 57 Khng c chuyn mt nc. Nc khng mt bao gi. Ch mt quyn lnh o Ca my thng u c. 58 Mi nc, mi dn tc C s phn nh ngi. Nc m lnh o xu, Ngi dn kh sut i. 59 Chuyn quan tham, dn gian nc no cng c. Li khng dn, quan, M ti ch . 60 Ch ngi t hiu bit Ai ni g cng tin.

Mun c c chnh kin, Phi lun c, nghe, nhn. 61. C lng nghe ngi ta Ni vic ny, vic n. Ch tin khi kim tra Ni v lm ca h. 62 Khng c g di hn Bng bin ngi thnh thnh, Thnh hnh nm c n, Bun ci v bt hnh. 63 Nc m nhiu khu hiu, Tc l chng c g. Nc m th lnh t, Tc l nc vt i. 64 Cha tng nghe bao gi Rng c nc, i khi, Dn tc khng anh hng, Quc gia khng v i. 65 Cha c lnh o no T ni mnh khng tt, Ring vic t khoe khoang Chng t mnh ngu dt. 66 Mi ci c gii hn, Ch duy nht i Mt ci khng gii hn S u cng ca ngi. 67 Kh c th yu nc Khi khng yu qu nh. Lm sao yu ngi khc, Khi khng yu m cha? 68

C mt iu tht l: Thi gian vn tri qua C khi ta vi v Hay nm li nh. 69 D thy vt bn nh Trn tm knh trong phng, Th m nhiu khi kh Thy n ln v trong. 70 Nu dn ca mt nc Tt c u anh hng, Th dn ca nc y Tt c u in khng. 71 C th khng ai bit Vic mnh lm khng hay, Nhng tri bit, mnh bit Quan trng ch ny. 72 mt nc ngi tt M phi s k gian, Th o c nc y ang thi mc, suy tn. 73 Sch tinh lc kin thc Ca bao i xa nay, Do vy hc sch Cn hn hc thy. 74 Sao th nh, i Lm ngi tt kh, Li cn b ch ci V thng l i kh? 75 Bao gi v thi no Ngi tt cng thua thit. Ngi xu c cao, Li giu, n khng ht.
4

76 Sng tht, d b la, Nhng vn nn sng tht. Ngay c khi b la, Nim tin ng mt. 77 Mt ngi cht - Chc g Anh ta tng sng. Thc s sng l khi Con ngi yu lao ng. 78 Khng ai tin kh. Kh hn - khng tin ai. Thiu nim tin, cuc sng Ch l s ko di. 79 Chng ta ngi tha nhn Mt thc t hin nhin, Rng ngi bn tt nht Cui cng, vn l tin. 80 Anh ku i tro tr. Th th mi l i. Nu mi ci tt p, Anh kh m thnh ngi. 81 Khng ch l gnh nng ln vai, tui gi Cn l kho kin thc Ca mi mt chng ta. 82 i vi ngi tr tui, Cc sai lm trong i Thm ch cn cn thit, Nu khng, kh thnh ngi. 83 Ta vui hay ta kh, i vn c tri qua

Theo cch ring ca n, M khng thm hi ta. 84 Nu tt c u giu, Th coi nh ngho ht. Nu tt c ging nhau, X hi coi nh cht. 85 Ci hay ca thiu tin L ta mun c tin. N bt ta lm vic Cho n khi thiu tin. 86 Nh ch sinh, b m Mun sinh con ng ngy. Ci g n s n, Vi, chc g hay. 87 C th lut nhn qu Ch l ci rn i, Nhng nh lut nhn qu, Ngi tt hn vi ngi. 88 Khng tin vo thn pht, Kh tin vo chnh mnh. Khng tin vo tri t L xc phm thn linh. 89 Khi i v pha trc, Pha mt tri long lanh, Tc l ta li Bng ti sau lng mnh. 90 Nu c nghe ai ni Mt cng mt l ba, Th cng ng ci vi. l chuyn ngi ta. 91

ng sai ch tng i. Nhiu ci ng m sai. Kh phn bit ranh gii Gia in v thin ti. 92 Chn bn nn cn thn, B cng th, m ri Xin c mt li nhn: Tr, bn b t thi! 93 Tht may: Ta khng giu. May na: Ta phi cht. May cn c bun au... V sao? Ngm th bit. 94 i va nh con , Va c gi ng yu. Anh mun g cng c, Ci g n cng chiu. 95 Suy cho cng, sng xu Cng chng li hn g. C bt chc Lo T, Sng lnh, sng v vi. 96 Tu thn ri t gia, Tr quc, bnh thin h. Nu lm ngc, chng ta Tt s gp tai ha. 97 Cu Khinh tin, trng ngha Rt ch l, tuy nhin, Ch l hn nn ni: Trng ngha, trng c tin. 98 Ngi ta nghin, qu th, Ch ton th ng cay. Ngm m xem, c l Khng ngu nhin iu ny.
5

99 Giu cng chng lm g. Danh cng chng lm g. Vy sng lm g? Thc ra, chng lm g. 100 Ai cng sng v mnh, M nn sng v mnh, Ri mi v ngi khc, Tc l cng v mnh.

Phn Hai: 1 C th khng c tri, Nhng ta sng i, yn tm, chc chn, Ta nn tin c tri. 2 B quyt c tin L khng ch kim tin, M cn bit tiu tin V lun dnh tin. 3 Khng ngi no c th Bit mi ci trn i. Ngi ci g cng tt Th chng cn l ngi. 4 Tht l, i cng cn Thng ngu, c gi xu. i s bun mt khi Ton thin ti, hoa hu. 5 V gi, con mi bit Mt chn l hin nhin: B m nhn bo t Cho con chu bnh yn.

6 Trong cc ti i, Ln nht - ti bt hiu. Tic, ch khi c con, iu ny ta mi hiu. 7 Ngho khng phi ti li, Nu c th, ng ngho. Nhng giu m phm ti, Nu c th, c ngho. 8 Ai cha tng b i, S khng bit mnh no. Ngi theo n gio Khng ni: Ngu nh b! 9 C th vi mi ngi Bn l ht ct nh. C th vi ai Bn l c cuc i. 10 Ngi ta c th qun Li bn ni sai tri, Nhng khng bao gi qun n tng bn li. 11 Mt khi quyt nh, Th phi bt u ngay. Khng tm c tr hon. By gi, ngay lc ny! 12 Khng phi chuyn nhn qu, Nhng s tht: Vn thng, Ai yu thng nhiu qu, S cht v yu thng. 13 Cuc sng ch ng sng Khi bit sng v i.

Nghe c v trng rng, Nhng ng n lng ngi. 14 Khng tin vo chnh mnh, Ri bn khon, ln la, Tc l cha bt u, tht bi mt na. 15 Anh c th l ngi Cng tm, can m nht, Cng ng trch nhng ngi Khng dm ni s tht. 16 ng, tuy nghe nhm chn: Ta cho i ci g S nhn li ci y. Li tin khng th ty. 17 Thng vn th, ta bun, Khi mt mt, d nh. Th m ta t vui Vi ci ta ang c. 18 Saadi, ai cng bit, chia ba cuc i c, i, v vit. Phn cn li - ngh ngi. 19 Khng c g v duyn Bng n tc, ni lo. Khng c g hng thin Bng lao ng sng to. 20 Tri - lc nng, lc ma. Ngi - lc vui, lc kh. ng qu thiu, qu tha. ng qu ln, qu nh. 21
6

Khi ta sng ht mnh, Ngha l ta qun mnh. Tng khng sng cho mnh, Nhng li sng cho mnh. 22 Qun t v tiu nhn C mt iu khc bit: Tiu nhn lo ming n, Qun t lo hiu bit. 23 Bn l mt th gii Duy nht, khng ging ai, Nhiu tng nh v tr, B n nh con bi. 24 Thc ti lun l ngi C lng l lm vic. Bt ti lun l ngi C nm di than tic. 25 Sch - sn phm v i V qu nht i. Khng c sch, nhn loi Khng bao gi thnh ngi. 26 A friend in need Is a friend in deed. Bn l gip nhau, Ch khng phi gii su. 27 Bn tt chnh l ngi Thm ta khi au m Hay khi ta ngi t. Ngoi ra l bn rm. 28 tui hai mi M bn ch thch li, Th hy em tui y Bn i, kim cht li.

29 ng ni cu Rt tic Vi ngi mnh ang yu, Ging nh khi lm vic Khng ku kh khn nhiu. 30 n ng khng c v Ho kh v tm hn. n b khng con Ho kh v th xc. 31 Naplng ni ng ta lun thnh cng V khng do d. Bn c lm th khng? 32 Khng c g bin mt, Khng c g ngu nhin. Trng ln, trng li mc, Ht tin, li c tin. 33 Vic g cng quan trng Cy rung hay vit vn. Min l lm tht tt, Min l phi chuyn cn. 34 Khi mi sinh, bn khc Cn mi ngi th ci. Mong bn vui, la i li nhiu ting khc. 35 ngha ca cuc sng Lun nm trong lao ng. Cn ngh ngi, v lo Ch khi ta xung m. 36 Ngi c ch tin thn, S phn s du dt.

Ngi ngi , bt cn, S phn s xp t. 37 Ni th li nhm chn: Ta khng th thanh thn Sng vi qu kh bun. Vy vt i, vt lun! 38 Con ngi vn bo th. Vic ca mnh, c khuyn. Nghe hay khng ty h, ng p t, thm phin. 39 Khng ai sng c i. Khng ai kh c i. Vy vn ch Ty c v ty thi. 40 Con ng n thnh t, Va ngn, va an ton, L hc vn, hn th, Sng li c thanh nhn. 41 ng so ngi vi ta, ng so ta vi ngi, V c sinh ra i, Ai cng l c bit. 42 Ta vin l do, Cng mt vic, mt lc lm hoc khng lm, M nghe u thuyt phc. 43 Thi c m, hy vng, Ngha l ta ngng sng. Con ngi c th bay, Tic ta qun iu ny. 44
7

ng hi tic, than khc Nhng vic bun qua, Hy vui mng: Pha trc Tng lai ang ch ta. 45 Shakespeare ni ch l Yu th yu mi ngi. Tin th tin vi ngi. Ght - khng ght ai c. 46 Hy chn mt mc ch, C eo ui, khng ri, V n rt c th L mc ch c i. 47 Sng khng c mc ch, S khng c am m. Cn c ni no i v v. 48 Con ngi c sinh ra Khng phi bin mt, M du chn mnh Trong lng ngi, trn t. 49 Bn rt cn t do sng to, hn th, lm iu thin tm nhng ni c th. 50 ng lm phin ngi khc, Khi c th t lm. Khi phn mnh c, Phn ca ngi, ng tham. 51 Khi bt u cng vic, Phi lun lun lc quan. Cn nu mun bi quan, Hy ch khi xong vic.

52 D chuyn g xy ra, Cng tnh tm hiu Rng cuc sng chng ta Qu l iu k diu. 53 Lincohn ng khi ni: Ta tht bi ra sao Khng quan trng bng vic Chp nhn n th no. 54 ng li s phn Tht bi hoc u phin, Phi thng thn nhn nhn Mt phn mnh gy nn. 55 Tt l khi lng l Lm vic tt cho i. Xu l khi lng l Lo bn vt ca i. 56 Khng bit th c hi Chng c g ng ch. Ai khng bit lng nghe, Khng bao gi bit ni. 57 C th bn ngu dt Mt chc khi hi ngi. Ai dt, khng dm hi, S ngu dt sut i. 58 Ngi khim tn thc s L ngi bit r mnh, Dm ni iu mnh bit, Dm nhn mnh thng minh. 59 Bn th sc cha, M ni mnh khng th?

Cha bt u, lm sao Bit c kh hay d? 60 ng thng v ngu ngc K lm c, m ri Chng c t li lc, Li cn b ch ci. 61 Ci tt nht ta c Chnh l lng trung thnh. S knh trng, thanh danh... Mi ci u t . 62 L tr gip ta trnh Nhng vic khng nn lm. Tri tim th ngc li, Mch nhng vic cn lm. 63 K li bing khng bit Nghch l ny ca i: Ch nhng ai lm vic Mi thc s ngh ngi. 64 Mun hay khng cng vy: Quay lng vi mt tri, Rt cc ta ch thy Ci bng mnh m thi. 65 Nu thc s ta hiu Ngi khc nh hiu ta, Th li lm ca h Ta d dng b qua. 66 Ta min ph tiu dng Nhng thng nm trc mt. Nhng nm thng qua C gi, v rt t. 67
8

Thc s c nhiu ngi Li i trc ngh. Ni, chng bit ni g, l iu ti k. 68 Phi la chn qun o Hp vi tnh cch mnh. Khng c qun o, Chi phi ngi thng minh. 69 Thng nhng ngi tuyt vi Uyn thm v tun kit, Dm thng thn tr li: Qu tht ti khng bit. 70 c m khng suy ngh Ch lng ph th gi. c m khng nh c Do khi c hng h. 71 Khng c s nghip ln, Nu mi vic trn tru. Cuc i thng vn vy, Lun c lut tr b. 72 Tht bi l bnh thng, Nhng tht bi ln nht L khng dm th lm, V l s tht. 73 Thy iu g cha r, Phi tm hiu n ni. Th sut m khng ng, Hn nghi ng sut i. 74 Con ng ca thin ti Lun gp ghnh si, Con ng cha c ai Tng i hay nghe ni.

75 Mun thc s hn ngi, Ta phi nhn ln tri, V khi ta nhn xung, Ta thy ta hn ngi. 76 Cy mc c xanh tt, Li cn cho qu ngt L nh di cy Xc cht tch lu ngy. 77 Sao khng bun cho c, Khi s tht vn l: Cha kp hc cch sng, Ci cht ch ta. 78 Kinh nghim l ci lc M thin nhin, bun sao, Ban cho ta khi tc khng cn si no. 79 Thnh La M c xy Khng phi trong mt ngy, Nhng ph n, c th Tri ch mt vi giy. 80 Ngi bc s ch thc Ca tm hn chng ta Li chnh l trit hc Ch khng phi th ca. 81 Da vo ti ngi khc, Ta c th uyn bc. Nhng mun thnh thng minh, Phi da vo chnh mnh. 82 Ca ci c th mua Bng lao ng tr tu,

Nhng tin bc khng th Mua c tr tu no. 83 Tr tu khng dng lu, Nh tri cy kh thi. Nhng tr tu gp nhau S le ln sng chi. 84 Th ngu dt cn hn Thng minh m c c. c tnh ca ngi ngu: Ch thy li ngi khc. 85 Ai khng bit tng tng, Khng c cnh bay. C cnh m khng bay L ph c tng tng. 86 Con ng ca vinh quang Lun tin ln pha trc, Va hp, li kh i, Nn khng th li bc. 87 Cuc i xa v nay Lun khch quan, v n Khng tt, khng xu hn Nh bn thn vn c. 88 Ngi ch sng bng tnh, Kt thc l bi kch. Cn hi kch l ngi Sng ch bng thng minh. 89 Ngi thc s uyn bc, Ni gin d, chn thnh. Ngi t ra uyn bc Ni ri rm, vng quanh. 90
9

Qun t chnh l ngi Khng b ngha v li. Tiu nhn th sut i u c tin l ti. 91 Vi nhng k mun cht, Gip cng chng ch g. Gp k ang kht bc, Th ng khuyn, qun i. 92 Tiu nhn lun hiu danh, Vic lm thng gi di. Qun t hiu chnh danh, Lm nhiu m t ni. 93 Khng T dy: Ha tri May ra cn cu c, Nhng nu l ha ngi, Th coi nh ht nc. 94 Hc, hc na, hc mi, Sm mun cng thnh danh. C kin gan, bn ch, Chuyn g lm cng thnh. 95 C hc, khng c c L ngi c, ng ch. C c, khng c hc, y l ngi chn qu. 96 Qun t sng i, Nh Khng T ni Trn - khng dm on tri, Di - khng n trch ngi. 97 Ni nhiu th nhiu li, V s tht vn l: Ngi bit thng im lng, K dt thch ba hoa.

98 Nu lm vic ngha, Th khng c suy b. anh hng, ho hn, Sao cn ngi gian nguy? 99 Ngi xa dy: Lm vic, Phi lm trc mi ngi. Nu qu tnh phi ni, Nn ni sau mi ngi. 100 Vy l ti vit Hai trm bi chm ngn. Thch th c cho bit. Khng, khng dm dy khn. Thi B Tn, Vinh, Tt Con Rng, 2012 PS. 1. S th t theo thi gian sang tc, kiu ngh n u vit n y. 2. Nh ni phn u, nhiu bi trong tp ny da theo ca cc danh nhn t c ch kim, c tc gi thm bt, chp ni m thnh, do vy khng tin v khng th ghi ch r rng di nhng bi y. Vy xin c li ni trc trnh b trch l k o vn.

10